€0.55
Numru 13,421
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Sandra Sladden ma kenitx taf li m’g[adhiex i/-Chairperson tal-ETC Kienet infurmata mill-midja li postha [adulha s-Sindku Laburista ta’ {a]-}ebbu; Alfred Grixti minn Matthew Bonett
Kmieni lbiera[ filg[odu, il-Gvern [are; stqarrija li fiha informa lillmidja li lejliet, ji;ifieri l-{amis, ilMinistru g[all-Edukazzjoni u xXog[ol Evarist Bartolo ltaqa’ malbord il-;did tal-Korporazzjoni g[axXog[ol u t-Ta[ri;, l-ETC. Fl-istess stqarrija ntqal li /-Chairperson il-;did huwa s-Sindku Laburista ta’ {a]}ebbu; Alfred Grixti, li fil-passat serva wkoll b[ala Segretarju Edukattiv tal-Partit Laburista. Madanakollu, minkejja li saret din il-laqg[a u minkejja li t[abbar il-bord il-;did, il-bord uxxenti ma kienx jaf b’din id-de/i]joni. Matul il-;urnata tal-biera[, INNAZZJON g[amel kuntatt ma’ dik li tista’ tissejja[ b[ala eks Chairperson tal-ETC Sandra Sladden, li mexxiet ’il quddiem din il-Korporazzjoni fl-a[[ar snin. Sladden qaltilna li minkejja li ma kenitx sorpri]a b’din id-de/i]joni millGvern il-;did, hi ma kienet infurmata b’xejn u saret taf b’din il-bidla fittmexxija tal-ETC mill-midja u millkuntatt li g[amel dan il-;urnal mag[ha. Hi qaltilna li kienet infurmata li aktar kmieni din il-;img[a, Alfred Grixti g[amel ]jarat fl-uffi/ini talETC, però xorta wa[da, [add mill-
Ministeru ma infurmaha li kien se jinbidel il-bord u li s-servizzi tag[ha m’g[adx kien hemm b]onnhom. Hi qaltilna li kien ikun aktar g[aqli li kieku kienet infurmata anke biex tkun tista’ tag[ti handover tajjeb lillpersuna li kien se jid[ol minflokha. Sadanittant, ilbiera[ dan il-;urnal kien ikkuntattjat minn numru ta’ persuni, fosthom ;enituri tal-Junior Lyceum tas-subien fil-{amrun filKulle;; St. Thomas More, u anke residenti ta’ {a]-}ebbu;, li jinsabu inkwetati kif jista’ jkun Alfred Grixti jla[[aq ma’ dan ix-xog[ol kollu. Dan peress li minbarra li huwa Kap ta’ Skola, li di;à hija bi//a xog[ol iebsa, issa l-istess Ministru tal-Edukazzjoni Evarist Bartolo [atru wkoll biex imexxi l-ETC, li hu wkoll hu rwol impenjattiv [afna. Dan minbarra li hu s-Sindku ta’ {a]-}ebbu;, President tal-Kumitat Sezzjonali tal-Partit Laburista f’{a]-}ebbu;, u anke jippre]enta u jipprodu/i numru ta’ programmi fuq One Radio. Il-persuni li kellmuna jinsabu inkwetati li b’dawn l-irwoli kollha, Alfred Grixti mhux se jkun kapa/i jwettaq dmiru kif suppost. g[al pa;na 2
Persuni li kienu [elsuha mit-tra;edja ta’ Chernobyl ipo;;u fjuri fuq il-monument li jfakkar lill-[addiema li tilfu [ajjithom f’dan id-di]astru nukleari li se[[ 27 sena ilu. F’g[eluq dan l-anniversarju fl-impjant fejn se[[et din it-tra;edja fil-belt ta’ Slvutych sar lejl ta’ talb biex jitfakkru l-vittmi (Ritratt> Reuters)
Ir-Russja
BOV Premier
G[exieren ta’ mejtin f’nirien li [akmu sptar
Rabat jikkundannaw lil Melita g[all-Ewwel Divi]joni
Ara pa;ni 16-17
Ara pa;na 30
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta‘ April, 2013
2 Lokali Niket
Kontrollur finanzjarju tal-Kasco jin[atar Chairman tal-Awtorità g[ar-Ri]orsi
NIKET B’niket in[abbru l-mewt ta’
CARMELO – Nenu – AQUILINA
Eks Sindku tas-Si;;iewi President Onorarju tal-Ka]in Banda San Nikola Mis-Si;;iewi, li g[adda g[all-[ajja ta’ dejjem fl-24 ta’ April 2013 fl-Isptar Sir Paul Boffa fl-età ta’ 68 sena, ikkonfortat bis-Sagramenti Mqaddsa. Gawdewh matul [ajtu martu Carmen née Grech, uliedu Colin, Robert u Karol u n-nisa tag[hom Rachel, Jeanette u Rosette, in-neputijiet Marilena, Niki, Benjamin, Letizia u Paul, [utu u l-familji tag[hom, neputijiet, qraba u bosta [bieb. Il-funeral ser isir illum is-Sibt 27 ta’ April 2013, li jitlaq fit8.30 a.m. mill-Isptar Mater Dei g[all-Knisja Ar/ipretali tasSi;;iewi fejn issirlu quddiesa præsente cadavere fid-9.00 a.m. u wara ssir id-difna fil-qabar tal-familja fi/-?imiterju tasSi;;iewi. Hu mixtieq li ma jintbag[tux fjuri i]da ting[ata karità lid-Dar tal-Providenza. Ag[tih O Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem.
Spi]eriji li jift[u g[ada
VALLETTA: New British Dispensary, 109#110 Triq San :wann; IL-{AMRUN: Darwin Pharmacy, 152, Triq il-Kbira San :u]epp; {AL QORMI: Brown’s Pharmacy, 278 Triq ilVitorja; BIRKIRKARA: St. Paul’s Pharmacy, Triq Brared; TAL-G}IRA: Tony’s Pharmacy, 100 Triq Sir Patrick Stuart; SAN :WANN: Lourdes Pharmacy, Triq in-Naxxar; TASSLIEMA: The Economical Dispensary, 86#87 Triq Sir Adrian Dingli; {’ATTARD: Misra[ Kola Pharmacy, Triq ilPitkali; IN-NAXXAR: Naxxar Pharmacy, Vjal il-21 ta’ Settembru; IL-QAWRA: Qawra Pharmacy, Earl’s Court#1, Triq l-Im[ar; PAOLA: Brown’s Pharmacy, 45 Paola Hill; IL-BIRGU: Vittoriosa De Paola Pharmacy, 36 Pjazza Antoine De Paule; IL-FGURA: Alpha Pharmacy, Triq Bormla k.m. Vjal il-Kottoner; IL-FGURA: Cilia’s Pharmacy, 303 Triq {a]-}abbar; I}-}EJTUN: St. Catherine Pharmacy, Plot 3 Triq il-Qadi; IL-QRENDI: Chrysantemum Pharmacy, Triq San Nikola; IS-SI::IEWI: St. Nicholas Pharmacy, 1 Triq il-Parro//a RABAT: Nigret Pharmacy, Triq i]-}ahar; VICTORIA: Batu Pharmacy, 38 Triq il-Palma; SANNAT: Pisani Pharmacy, Bini :did, Triq Sannat.
8
Il-bord il-;did tal-ETC, ma[tur mill-Gvern immexxi minn Joseph Muscat, se jkun simili ta’ dak tal-Gozo Channel li hu mmexxi minn Sindku u Kunsillier Laburista. Fil-fatt, jassisti lis-Sindku Laburista ta’ {a]-}ebbu;, b[ala Vi/i Chairperson, il-Gvern [atar lill-Kunsilliera Laburista finNaxxar, li g[al xi ]mien serviet b[ala Vi/i Sindku flistess lokalità, Pauline Miceli. Ma’ Alfred Grixti u Pauline Miceli, fl-istess bord hemm l-eks uffi/jali talGeneral Workers’ Union James Pearsall u An;lu Fenech, i/-Chairperson talMalta Gay Rights Movement Gabi Calleja, l-attivist g[allpersuni b’di]abilità Philip Rizzo, kif ukoll Marie-Elise Agius, Alexandra Gatt, David Bonello, Claudine Cassar, u Paul Debono. IsSegretarju tal-Bord il-;did se jkun Andrew Triganza Scott. Persuna o[ra fil-kariga ta’ Sindku Laburista, din iddarba ta’ Bormla, li marret tajjeb ta[t il-Gvern Laburista hija Alison Zerafa Civelli, li ntg[a]let mill-Gvern biex tkun fil-Bord ta’ Transport
Malta. Alison Zerafa Civelli, minbarra li hija s-Sindku ta’ Bormla, ti;i wkoll o[t Lydia Abela, is-Segretarja E]ekuttiva tal-Partit Laburista. F’dan il-bord, wie[ed isib ukoll lil Carmen Pullicino Orlando, li hija lmara ta’ Jeffrey Pullicino Orlando, li minbarra li fla[[ar le;i]latura vvota malOppo]izzjoni Laburista, kien ukoll qed ji//elebra malpartitarji Laburisti wara li [are; ir-ri]ultat tal-elezzjoni ;enerali. Matul il-kampanja elettorali, IN-NAZZJON kien ]vela li l-kampanja elettorali Laburista qed titmexxa minn Keith Schembri, is-sid tal-Grupp Kasco, li fost l-o[rajn jimporta l-karta g[allistampar. L-g[ada li t[abbar ir-ri]ultat tal-elezzjoni, listess Keith Schembri n[atar b[ala Chief of Staff fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru. Issa, il-Financial Controller ta’ din ilkumpanija Francis Cassar in[atar b[ala Chairman talAwtorità Maltija g[arRi]orsi. Jassistih f’din lawtorità, b[ala Deputy Chairperson, il-Gvern Laburista [atar lil Marjohn
Tifkira
It-Temp
UV INDEX
minn pa;na 1
IT-TEMP> imsa[[ab b’[albiet tax-xita li jistg[u jkunu bir-rag[ad li jsir sabi[ aktar tard mal-jum VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: moderat mix-Xlokk il-Lvant BA{AR> moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT> baxx mix -Xlokk il-Lvant li jsir ftit imsa[[ab TEMPERATURA: l-og[la 21˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 2.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 420.1 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.15 u tin]el fis-19.44
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
Abela, li ji;i iben Wistin Abela, li kien Ministru ta[t Duminku Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici. Fl-A;enzija Maltija tatTeknolo;ija u lInformatika, il-MITA, ilGvern Laburista [atar nies mill-qalba tal-Partit Laburista, tant li b[ala Chairman E]ekuttiv, [atar lil Tony Sultana, li sa din il-;img[a stess kien g[adu r-rappre]entant tal-Partit Laburista fil-Kummissjoni Elettorali. Wa[da mill-weg[di ewlenin fil-kampanja elettorali tal-Partit Laburista kienet li lpubbliku Malti u G[awdxi jkun hu li jag[]el il-membri tal-bordijiet u l-awtoritajiet pubbli/i. Muscat, kemm-il darba kien jinsisti li dan ilpass hu kru/jali biex ti]died il-meritokrazija fil-pajji]. Madanakollu, kif ]vela dan il-;urnal u anke kif kemm-il darba ;ew ikkonfermati mill-Gvern, fl-a[[ar xahar u nofs saru diversi [atriet li jmorru lil hinn minn dak li wieg[ed il-Partit Laburista qabel l-elezzjoni. Ilbiera[ filg[odu, staqsejna lill-Prim Ministru kemm mill-persuni li n[atru fil-bordijiet u lawtoritajiet intg[a]lu millpubbliku. It-twe;iba tieg[u, i]da, tmur kontra dak kollu li wieg[ed qabel l-elezzjoni, u qal li g[adu kmieni wisq biex tidda[[al sistema li fiha, il-pubbliku jivvota online g[al xi persuna li tkun fuq il-bordijiet u lawtoritajiet. Hu qal li ma setax joqg[od jistenna li tibda tit[addem din issistema, i]da kellu jie[u de/i]jonijiet hu u l-Gvern li jmexxi hu.
B[al-lum 25 sena
IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C
IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 16˚C
IT-TNEJN L-og[la 25˚C L-inqas 15˚C
IT-TLIETA L-og[la 24˚C L-inqas 14˚C
L-ERBG{A L-og[la 25˚C L-inqas 14˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
8
9
9
8
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 18˚C imsa[[ab, Al;eri 20˚C imsa[[ab, Amsterdam 07˚C imsa[[ab, Ateni 24˚C xemxi, Li]bona 19˚C ftit imsa[[ab, Berlin 24˚C imsa[[ab, Brussell 09˚C imsa[[ab, il-Kajr 29˚C xemxi, Dublin 10˚C imsa[[ab, Kopen[agen 08˚C imsa[[ab, Frankfurt 16˚C xita, Milan 17˚C xita, Istanbul 22˚C xemxi, Londra 11˚C ftit imsa[[ab, Madrid 19˚C imsa[[ab, Moska 13˚C imsa[[ab, Pari;i 15˚C imsa[[ab, Bar/ellona 18˚C imsa[[ab, Ruma 20˚C imsa[[ab, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 31˚C xemxi, Tune] 24˚C xemxi, Vjenna 26˚C xemxi, Zurich 21˚C imsa[[ab, Munich 22˚C imsa[[ab, Stokkolma 10˚C xemxi, San Pietruburgu 09˚C imsa[[ab.
:ie ffirmat ftehim mal-Bank talInvestiment Ewropew (EIB) biex ilKomunità Ewropea tiffinanzja t-terminal il-;did tal-ajruport. Il-ftehim ;ie ffirmat fil-kwartieri ;enerali tal-EIB filLussemburgu u l-pro;ett kien se jitpo;;a g[all-anali]i tal-Bord tad-Diretturi. Ilpro;ett tat-terminal il-;did kien wie[ed mill-prijoritajiet tal-Gvern il-;did b’mira li din l-istruttura tkun kapa/i tilqa’ g[allmoviment ta’ ]ew; miljun passi;;ier. F’aktar tag[rif dwar il-kriterji tad-d[ul tal-istudenti fl-iskejjel, il-Ministru talEdukazzjoni Ugo Mifsud Bonnici spjega li l-Gvern kien g[amel diversi su;;erimenti lill-Isqfijiet li w[ud minnhom baqg[u ma ntlaqg[ux. Fil-Parlament, id-Deputat Nazzjonalista Francis Zammit Dimech tkellem dwar il-mod diskriminatorju li bih ix-Xandir tal-Istat kienu g[adu jittratta lill-PN. Dan kien ixejjen lakku]i li kien qed jag[eml il-Partit So/jalista dwar dan il-qasam.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Lokali 3
Muscat ikompli jiddefendi l-waiver ta’ Franco Mercieca ‘Huwa sens komun li Franco Mercieca jkollu waiver limitat [afna.’ Hekk stqarr il-Prim Ministru Joseph Muscat u b’hekk g[al darb’o[ra, re;a’ ddefenda lisSegretarju Parlamentari Franco Mercieca li qed jag[mel xog[ol ukoll flisptar u mal-privat. Joseph Muscat wie;eb hekk meta lbiera[ filg[odu kien mistoqsi dwar ilpermess spe/jali li ta lil Mercieca, li hu l-uniku membru tal-Kabinett li gawda minn dan il-waiver. Skont Muscat, dak li g[amel ma’ Franco Mercieca hu l-istess b[alma ji;ri fil-ka] talmembri tal-kabinett li jg[allmu fl-Università. Fil-verità, minkejja li jg[id li dan hu l-istess ka], il-ka] tal-lek/erers flUniversità mill-membri tal-Gvern huwa l-unika e//ezzjoni permessa fejn jid[lu l-Ministri u sSegretarji Parlamentari. Din mhix xi [a;a marbuta mal-kodi/i taletika kif ipprova jimplika Muscat, imma hi garantita bil-Kostituzzjoni. Fil-fatt, f’artiklu numru 54, ilKostituzzjoni tag[mel e//ezzjoni g[al-lek/erers fl-Università li jkunu parttime u li jkunu membri parlamentari u ja[dmu f’kariga pubblika. Din hi regola li tmur lura ]mien twil, ferm qabel l-1994. G[aldaqstant, il-ka] ta’ Franco Mercieca hu
differenti g[ax qed imur kontra l-kodi/i tal-etika, u ma jistax jitqabbel ma’ dan. Fil-fatt, minkejja lkarigi tag[hom, g[al ]mien twil, Ministri mi]]ew; na[at tal-Kamra, komplew jag[tu l-lek/ers fl-Università minkejja lkarigi tag[hom. Qabel ma wie;eb g[allmistoqsijiet li sarulu, ilPrim Ministru Joseph Muscat inawgura Crisis Management Centre talkumpanija Shield Consultants li ilha mwaqqfa sa mill-1999. Kif spjega John Schembri, wie[ed midDiretturi, din il-kumpanija tispe/jalizza flimmanni;jar ta’ riskji li kumpaniji jistg[u jiffa//jaw. Il-konsulenti ta’ din il-kumpanija ja[dmu mal-klijenti tag[hom fid-diversi oqsma b[all-marittimu, i]-]ejt, u fl-industrija tal-gass. Il-[addiema huma spe/jalizzati fis-sigurtà u permezz tal-IT, dawn huma kapa/i jimmoniterjaw u jassesjaw ir-riskji li kumpaniji jistg[u jiffa//jaw. Ilklijenti mhux biss huma Maltin, i]da anke hemm klijenti l-Libja u r-Renju Unit. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li l-inawgurazzjoni ta’ dan i/-/entru hi vot ta’ fidu/ja fl-intrapri]i Maltin, u l-Gvern hu kommess li jqajjem iktar g[arfien f’dan is-settur.
Il-ka]in li fih kienet se[[et il-;lieda li [alliet ra;el jissielet g[al [ajtu
Il-vittma jg[id li ma jiftakarx x’kien se[[ dakinhar
Ivan Attard ta’ 25 sena mill-Marsa, li kien fil-periklu li jitlef [ajtu wara li kien qala’ xebg[a l-{add 17 ta’ Frar li g[adda fil-ka]in Laburista tar-Rabat, qal li ma jiftakarx x’kien ;ara dakinhar “Kont il-ka]in nie[u drink u ma jiftakar xejn i]jed. Naf li spi//at bi ksur fliskutella ta’ rasi, dejjem in[ossni g[ajjien, bil-kemm nista’ nimxi u lanqas m’g[adni nxomm sew. Attard kien qed jixhed filkumpilazzjoni li kompliet quddiem il-Ma;istrat Saviour Demicoli fejn Kenneth Micallef ta’ 25 minn {adDingli qed ji;i mixli b’attentat ta’ qtil ta’ Ivan Attard, waqt ;lieda kbira li nqalg[et fil-ka]in Laburista tar-Rabat. Attard qal li huwa lanqas biss jaf lill-akku]at u kien biss fil-Qorti li kien qed jarah l-ewwel darba. Huwa qal li kien zijuh kien qallu li kien se jkun hemm party kbir filka]in Laburista tar-Rabat wara l-mass meeting u dde/ieda li jmur, fejn jiftakar ukoll li kien xtara flixkun whisky. Jiftakar biss li kien
il-ka]in, ;iet l-ambulanza g[alih u spi//a l-isptar. Attard qal ukoll li huwa dam xahrejn l-isptar u li qed ikollu jibqa’ jmur g[attestijiet perjodikament. Xehed ukoll il-kuntistabbli Mark Cremona li qal li fis-17 ta’ Frar, kien xog[ol ta’ billejl u kien infurmat li kien se[[et ;lieda kbira fil-ka]in Laburista. Huwa qal li kien ma’ talmobile u jidhirlu li hu u t-tim tieg[u kienu t-tieni li waslu fuq il-post. Qal li kien hemm massa kbira ta’ nies fil-ka]in, u osserva wkoll lin-nies jitferrxu. Qal li osserva xi ;lied, laktar b’mod verbali fuq inna[a tal-lemin tal-ka]in fejn kien hemm grupp kbir ta’ nies lebsin flokkijiet [omor. Qal ukoll li dehru xi nies fissakra, li minn fuqhom kienet [ier;a ri[a ta’ alko[ol qawwija u fost dawn dehru Alfio Attard, Shirley Camilleri, Leli Farrugia. Il-kuntistbbli Cremona qal li mal-art kien hemm Ivan Attard, fejn tenna li ppruvaw ikellmuh, i]da kien kollu g[alxejn u [asbu li kien
f’sakra ma jarax art. Qal li fil-[in li kien hemm hu, lillakku]at fl-ebda [in ma rah. Cremona ddeskriva x-xena b[ala wa[da kompatibbli ma’ ;lieda kbira fejn kien hemm ;e;wi;ija s[i[a ta’ nies li ma setax jaqbad art min qed ji;;ieled ma’ min. Tenna li verbalment kienu qeg[din jg[addu kummenti lil xulxin u l-Pulizija bdiet twaqqafhom. Sostna li barra l-ka]in fuq in-na[a tal-lemin kien hemm kommossjoni ta’ ;lied, u lvittma rah mhux fil-ka]in, imma barra l-ka]in. Xehed ukoll is-Sur;ent Robert Azzopardi li meta kellem lil Alfio Attard, Shirley Camilleri u Leli Farrugia dawn qalulu li ma kien aggredihom [add u li kif kienu [er;in mill-ka]in waqg[u fl-g[atba u we;;g[u. Huwa qal li fil-ka]in kien hemm qtar tad-demm u mwejjed u si;;ijiet maqlubin. Il-Prosekuzzjoni hi mmexxija mill-Ispetturi Sarah Magri u Stephen Saliba filwaqt li lAvukat Vince Micallef u Andy Ellul. Il-ka] ikompli fit-3 ta’ :unju li ;ej.
Ir-rata tat-twelid b’/esarja rduppjat In-numru ta’ trabi f’Malta li qed jitwiedu b’/esarja dejjem qed ji]died tant li filwaqt li fl1996 it-twelid b’/esarja kien ta’ 17 fil-mija, fis-sena 2011 tela’ g[al 34 fil-mija, ji;ifieri r-rata rduppjat. Dan [are; waqt ilkonferenza re;jonali tan-na[a t’isfel tal-Ewropa talKonfederazzjoni Internazzjonali tal-Qwiebel li kienet organizzata millAsso/jazzjoni Maltija talQwiebel li kellha t-tema,
Transforming the Culture of Maternity Services towards Physiology of Birth. L-iskop tal-konferenza kien li tiffa/ilita l-qsim tat-tag[lim u l-esperjenza tal-qwiebel u lpsikolo;ija tat-twelid firre;jun tan-na[a t’isfel talEwropa. Skont l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a u l-linji gwida tal-Istitut Nazzjonali tal-E//ellenza Klinika, jirri]ulta li m’hemm l-ebda ;ustifikazzjoni li r-rata tat-
twelid b’/esarja jkun og[la minn bejn 10 u 15 fil-mija. Dan ifisser li trid tittie[ed azzjoni biex it-twelid b’/esarja jonqos u jkun skont ir-rakkomandazzjonijiet talOrganizzazzjoni Dinjija tasSa[[a. G[alhekk tnieda lPro;ett biex ikun normalizzat it-twelid li fih qed jie[du sehem 30 qabla li ja[dmu flIsptar Mater Dei u fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex flimkien ma’ lek/erers talUniversità.
Fil-ftu[ tal-konferenza, ilMinistru tas-Sa[[a, Godfrey Farrugia qal li s-sistema tassa[[a f’Malta tipprovdi g[al servizzi mill-aqwa g[al dawk li qed jistennew tarbija kemm matul it-tqala kif ukoll wara ttwelid tat-tarbija. Hu qal li f’Malta l-ma;;oranza tan-nisa tqal jgawdu minn servizzi ta’ sa[[a ta’ kwalità. Il-Ministru tas-Sa[[a qal li hemm b]onn li kemm jista’ jkun jitnaqqsu l-interventi mhux me[tiega waqt it-twelid
g[ax dawn i]idu n-nefqa talpajji]. Il-konferenza kellha wkoll l-iskop li ]]id il-kompetenzi tal-qwiebel permezz tat-ta[ri; biex il-pratti/i tat-twelid ikunu [ielsa minn kull periklu g[al omm, g[at-tarbija u g[all-familja. Fost il-kelliema kien hemm tliet qwiebel barranin fosthom Maria Papadopoulou u Eleni Hadjigeorgiou minn ?ipru u Gloria Seguranyes Guillot minn Spanja.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
4 Lokali
Kisser 46 emergency light f’{a]-}abbar u seraq o[rajn }ag[]ug[ ta’ 17-il sena minn {a]-}abbar u li kien fil-pre]enza ta’ sie[bu f’karozza, jidher li ma kellux x’jag[mel u ried jie[u ‘buzz’ billi f’diversi ljieli fix-xhur ta’ Lulju u Awwissu tal-2009 kisser 46 emergency light f’]ew; toroq f’{a]-}abbar. Dan i]-]ag[]ug[ li ammetta l-akku]i mi;juba kontrih, ammetta wkoll li seraq emergency lights minn toroq o[ra f’Malta. Minn Triq Villabate tkissru 19-il emergency light, filwaqt li tkissru 27 emergency light o[ra minn Triq Sant’Antnin. Dan il-ka] instema’ millMa;istrat Gabriella Vella, fejn dan i]-]ag[]ug[ ta’ 17-il sena, minn {a]}abbar, kien ma’ ]ag[]ug[ ie[or fejn idde/idew li b’karozza jg[addu minn fuq dan id-dawl biex jie[du pja/ir jisimg[uh ifaqqa’ u jitkisser. I]-]ag[]ug[ mhux biss ipparte/ipa fit-tkissir i]da kien parte/ipi f’serq ta’ emergency lights fi n[awi o[ra ta’ Malta, li kien skjerat fit-triq u dan biex il-karozzi li jkunu g[addejjin mit-triq ikunu jafu li qed isir xi tip ta’ xog[ol flistess triq u g[alhekk jonqos ir-riskju tal-periklu.
Il-Qorti qalet li hija konvinta li l-a;ir fil-konfront ta]-]ag[]ug[ ta’ 17-il sena kien aktar iddettat minn immaturità u bluha milli minn dispo]izzjoni kriminali, i]da madanakollu hija tal-fehma li xorta wa[da je[tie; li jifhem il-gravità tal-a;ir tieg[u u l-prin/ipju sagrosant li ma jistax jippretendi li g[andu dritt jag[mel [sara u sa[ansitra jisraq o;;etti biex ‘jiddeverti’. Fid-dawl tal-fatt li ]]ag[]ug[ ta’ 17-il sena, ammetta l-akku]i kollha mi;juba kontrih, u li [allas tal-[sara li g[amel, il-Qorti temmen li ma jkunx floku li timponi fuqu l-piena kontemplata fil-li;i u m’hemmx lok g[al ordni ta’ probation, ordni ta’ servizz fil-komunità, jew ordni ta’ probation u servizz fil-komunità flimkien u g[alhekk illiberatu bil-kundizzjoni li ma jag[mel ebda reat ie[or g[al perjodu ta’ sentejn. It-tkissir tad-dawl se[[ fil-lejl ta’ bejn it-18 u d-19 ta’ Lulju ta’ erba’ snin ilu, u fis-sieg[a ta’ filg[odu tad-19 t’Awwissu tal-istess sena g[ad-dannu ta’ Roderick Cassar. LIspettur Fabian Fleri mexxa l-prosekuzzjoni.
Il-karozza tal-vittma l-Avukat Margaret Mifsud ftit wara li nstabet mejta
L-akku]at da[al u [are; mil-lukanda f’[inijiet differenti Dakinhar tal-mewt talAvukat Margaret Mifsud l-eks ra;el tag[ha, Nizar Mustafa Al-Gadi, il-Libjan ta’ 35 sena, u li huwa akku]at bil-qtil taleks mara tieg[u, kien qed jg[ix f’lukanda f’Pa/eville u kien wasal hemm g[all-[abta tat-3.30 a.m. u re;a’ [are; fis6.30 a.m. [inijiet differenti mis-soltu g[ax huwa normalment jid[ol fil-lukanda kmieni filg[axija u jid[ol filkamra tieg[u g[all-[abta tal11.00 p.m. Dan xehdu Ezaaden Farhad, Libjan li kien ja[dem b[ala receptionist fil-Euro Star Hotel fejn kien allo;;at Nizar Mustafa Al-Gadi. Farhad g[all-ewwel qal li ma jiftakarx il-[inijiet ta’ x[in kien
da[al l-akku]at il-lukanda, i]da aktar tard ikkonferma meta l-Ispettur Keith Arnaud fakkru fl-istqarrija li huwa kien tah fid-19 ta’ April tassena l-o[ra. Farhad li qal li llum m’g[adux ja[dem b[ala receptionist fl-imsemmija lukanda qal li l-akku]at kien normalment jid[ol g[all-[abta tat-8.00 p.m. u jitla’fil-kamra g[all-[abta tal-11.00 p.m. Qal li l-akku]at qatt ma kellmu fuq il-mara tieg[u però kien jaf li kellu tifla g[ax darba kien tkellem fuqha li kienet ma tifla[x. Xehed ukoll Stefan Decelis espert tal-Qorti fuq il-kompjuters li esebixxa dettalji dwar il-hard-disks ta’ ]ew;
kompjuters tal-vittma, kamera tal-vittma kif ukoll dwar x’kien hemm fil-hard disk talkompjuter tal-akku]at. Dan qal li ma rri]ultalu xejn minn dak li spezzjona. L-Avukat Mifsud ta’ 31 sena kienet instabet mejta fid19 ta’ April 2012 fil-karozza tag[ha f’Ba[ar i/-?ag[aq. Mix-xhieda [are; li fil-lejl ta’ qabel, kienet [ar;et bil-karozza tag[ha ma’ xi [bieb, kellha ikla u ma rritornatx lejn iddar. L-Ispettur Keith Arnaud, li huwa l-Kap fit-Taqsima talOmi/idiji qed imexxi lProsekuzzjoni filwaqt li g[alLibjan qed jidher l-Avukat Martin Testaferrata Moroni Viani.
Mixli bi vjolenza domestika David Xuereb ta’ 40 sena mill-Furjana wie;eb mhux [ati li wettaq vjolenza domestika fuq martu fis-27 ta’ Marzu li g[adda u fix-xhur u snin ta’ qabel. Hu kien mixli b’dan ir-reat quddiem il-Ma;istrat Edwina Grima, fejn [are; li l-koppja g[addejja minn pro/eduri ta’ separazzjoni. Il-Prosekuzzjoni, immexxija mill-Ispettur Jason Francis Sultana, qalet li saru diversi rapporti minn Chantel Xuereb li kien qed isir theddid fil-konfront tag[ha minn
]ew;ha. Xuereb ;ie mixli li, bl-im;iba tieg[u, ikka;una bi]a’ lil martu u persuni o[rajn. L-imputat ;ie mixli wkoll b’fastidju fuq martu u fuq persuni o[rajn, li insulentaha u li sar re/idiv b’diversi sentenzi ta’ diversi Qrati ta’ Malta. Xuereb ;ie mixli wkoll li qed idejjaq lil martu b’fitta;ni ]ejda. Hu ng[ata l-libertà provi]orja fuq garanzija personali ta’ €10,000 filwaqt li l-Qorti [ar;et ordni ta’ protezzjoni fuq martu.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta‘ April, 2013
Lokali 5
Saru kisbiet kbar fil-fostering tat-tfal L a[[ar snin kienu Gvern pre]enti biex ikompli -
kkaratterizzati minn kibsiet kbar fis-settur tal-fostering fejn il-policy dwar it-tfal g[andha turi t-triq ’il quddiem f’settur tant delikat. Il-kisbiet li saru fl-a[[ar snin f’dan is-settur biex ittfal li jkunu je[tie;u ji;u fostered ikollhom iddrittijiet tag[hom protetti kienu elenkati mid-Deputat Nazzjonaalista Chris Said meta tkellem f’konferenza dwar id-drittijiet tat-tfal filfoster. Il-konferenza kienet indirizzata wkoll millMinistru g[all-Familja u sSolidarjetà So/jali Marie Louise Coleiro Preca u kienet organizzata midDipartiment tal-Li;i /ivili tal-Università ta’ Malta. Chris Said qal li b[alissa hawn madwar 250 tifel u tifla fil-fostering u spjega kif l-Att dwar il-fostering li kien introdott sitt snin ilu jrid ikompli jkun a;;ornat. Id-Deputat Nazzjonlalista semma wkoll iddiskussjonijiet li saru s-sena li g[addiet biex id-drittijiet tat-tfal li jkunu fil-foster ikunu msa[[a u m[arsa. Filwaqt li lenka diversi inizjattivi me[uda millgvern pre/ednti, id-Deputat Nazzjonalista appella lill-
fuq dak li sab f’dan issettur. L-abbozz dwar il-policy nazzjonali tat-tfal kien imnniedi fl-2011 u dwaru kien hemm perjodu ta’ sitt xhur konusltazzjoni. Dan labozz jevolwi madwar g[axar aspetti primarji talfostering. Chris Said qal li kull inizjattiva li trid tittie[ed g[andha tittie[ed fuq il-ba]i li jiggarantixxu d-drittijiet tat-tfal u jikkunsidraw ukoll ix-xewqat tag[hom. Meta tkellmet dwar ilfostering il-Ministru Coleiro Preca kkrititkat dak li wettaq il-Gvern pre/edenti u qalet li s-sitwazzjoni kienet wa[da li kienet qed titmexxa qisha wa[da fi kri]i. Hi qalet li l-Gvern Laburista se jintrodu/i li;i li tipprote;i lit-tfal u li tag[tihom vu/i f’kull livell. Il-Ministru Coleiro qalet li l-Gvern se jda[[al charter dwar id-drittijiet fundamentali tat-tfal g[aliex skont hi, f’dan is-settur ilpajji] jinsab lura meta paragunat ma’ pajji]i o[ra. Marie Louise Coleiro Preca sostniet li ssitwazzjoni llum hi li t-tfal li jitwieldu u jkollhom b]onn fostering isibu familji b’mod immedjat.
Il-laqg[a ma’ Piano fi Franza n]ammet mo[bija mill-midja Minkejja li fl-a[[ar jiem il-midja kienet pre]enti Pari;i flimkien mal-Prim Ministru Joseph Muscat, dan ]amm il-bibien mag[luqa g[all-istess midja g[al-laqg[a li kellu malperit li ppjana l-pro;etti filBelt Valletta, Renzo Piano. Mistoqsi g[aliex dan ]amm il-bibien mag[luqa u ma infurmax lill-midja dwar din il-laqg[a, hu qal li din ma kinitx laqg[a pubblika u ma kinitx il-prassi li tkun mistiedna l-midja. Muscat qal li matul din illaqg[a ma’ Renzo Piano, li
damet iktar mill-45 minuta kif kien ippjanat, hu qal li kellu l-opportunità li jsaqsi lill-Perit wi// imb wi// dwar il-brief li ng[ata dwar il-pro;etti, x’kienu l-ideat tieg[u u forsi x’differenzi u x’tibdil jista’ jkun hemm f’dawn il-pro;etti. Apparti minn hekk, iddiskutew ukoll il-[sibijiet dwar kif jista’ ji]viluppa l-pro;ett u anke l-[sibijiet ta’ Muscat innifsu. I]da Joseph Muscat ma ]vela xejn iktar minn dan, [lief li qal li kien sodisfatt li seta’ jitkellem ma’ Piano b’mod liberu.
Keith Schembri se jin[atar fil-bord ta’ SmartCity Is-sena li g[addiet SmartCity g[amlet investiment ta’ €35 miljun
Il-Kap il-;did ta’ SmartCity Dubaj, Abdullatif AlMulla sostna li jinsab totalment impenjat lejn il-pro;ett ta’ SmartCity Malta, li beda ta[t Gvern Nazzjonalista fl-2007, u be[siebu jissodisfa l[ti;ijiet kollha stipulati filftehim. Is-sena li g[addiet, SmartCity g[amlet investiment dirett ta’ €35 miljun fi SmartCity Malta, u b’hekk, l-investiment talkumpanija issa ]died g[al €70 miljun. AlMulla sostna li matul din is-sena, SmartCity Malta ser ikollha 5 binjiet lesti, inklu]i 3 binjiet taluffi/ini, 2 blokok g[all[wienet, funtana u laguna. Abdullatif AlMulla stqarr dan waqt laqg[a li kellu malPrim Ministru Joseph Muscat, li matul l-a[[ar kampanja elettorali u fi]-]mien li g[amel Kap tal-Oppo]izzjoni kkritika kemm-il darba dan ilpro;ett. Matul din il-laqg[a AlMulla qal li jissa[[u loperazzjonijiet ta’ SmartCity Malta billi ti]died l-
Keith Schembiri li se jkun ukoll fil-bord ta’ SmartCity
awtonomija u l-indipendenza fl-uffi//ju ta’ Malta. Se jittie[du de/i]jonijiet ewlenin u [atriet e]ekuttivi ta’ livelli g[oljin u dawn se jit[abbru fil-;img[at li ;ejjin ikkonkluda AlMulla. Min-na[a tieg[u, Muscat qal li l-Gvern se jkun direttament involut filmonitora;; tat-twettiq tal-
pro;ett SmartCity permezz tal-[atra ta/-Chief of Staff talPrim Ministru, Keith Schembri, b[ala membru talbord ta’ SmartCity Malta. Muscat qal li l-gvern g[andu mandat g[all-[olqien talimpjiegi u jemmen li lekonomija di;itali hija strument importanti g[attkabbir tal-ekonomija.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
6 Lokali
Mario de Marco meta f’konferenza tal-a[barijiet nieda d-dokument politiku a;;ornat ‘Ti;did g[all-Bidla’
Simon Busuttil sostna li jrid jmur g[al din il-kariga bl-onestà, id-determinazzjoni u l-lealtà
Il-politika tal-PN trid tkun Il-PN se jinfeta[ g[al kul[add mibnija fuq djalogu ;enwin u jkun il-Partit tan-Nies
Il-politika tal-PN g[andha tkun mibnija fuq djalogu ;enwin fejn l-g[eruq tal-Partit u s-so/jetà /ivili jkollha le[en dwar ir-riformi me[tie;a g[all;id tal-poplu Malti. Dan kien wie[ed mill-messa;;i ewlenin tal-kandidat g[all-elezzjoni ta’ [atra tal-Kap il-;did tal-PN Mario de Marco meta f’konferenza tal-a[barijiet nieda d-dokument politku a;;ornat ‘Ti;did g[all-Bidla’. Dan id-dokument kien a;;ornat wara numru ta’ laqg[at mal-g[eruq tal-PN u mas-so/jetà /ivili u wara li lproposti tal-pubbliku kienu kkunsidrati. Mario de Marco qal li dan id-dokument hu e]empju tal-mod kif il-politika ssir mill-g[eruq u ta’ kemm il-kunsilliera, l-attivisti u l-poplu huma flimkien g[at-ti;did u l-bidla tal-PN. Dan id-dokument, sostna Mario de Marco, kien espressjoni konkreta ta’ kemm il-politka hi pro/ess kontinwu ta’ a;;ornament fejn [add m’g[andu
l-monopolju tal-[sieb. Fil-konferenza, Mario de Mario ta dettalji dwar l-a;;ornamenti li g[amlu l-kunsillieri li kienu huma li inkludew proposti ;odda dwar l-issue groups, ilkunsill ;enerali, il-politika dwar G[awdex, ir-rwol tal-Vi/i Kap talPN, il-formazzjoni politika tal-kandidati u l-attivisti tal-PN u dwar il-mod kif il-PN jifforma l-politika tieg[u. Fil-laqg[at politi/i li saru kien hemm qbil dwar il-[tie;a li l-PN jinfeta[, ji;;edded u jinbidel biex jinkludi fih lil dawk kollha li jridu jag[tu kontribut. Dan hu l-qofol tal-bidla, sostna Mario de Marco, li spjega kif fil-PN g[andu jkun hemm spazju g[al kul[add. Mario de Marco kkritika l-ewwel 50 ;urnata ta’ Gvern Laburista u ta provi ta’ kemm f’dawn l-ewwel 50 ;urnata l-Gvern Laburista qed iwettaq affarijiet li jmorru kontra l-weg[di elettorali li hu g[amel.
Fil-bidu tal-intervent tieg[u u flindirizz lill-kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista tas-seba’ distrett, ilkandidat g[all-kariga ta’ Kap talPartit Nazzjonalista, Simon Busuttil sellem lil Lawrence Gonzi kif ukoll lill-kandidati l-o[ra kollha li b[alu qed jikkontestaw g[al din il-kariga. Simon Busuttil qal li l-kunsilliera jridu jag[]lu l-Kap b’responsabbiltà u se jkollhom is-sehem li jiktbu listorja tal-Partit. Sostna li meta dde/ieda li jkun kandidat g[al din il-kariga [aseb sew fuq il-;id kbir li [allew g[al pajji]na l-mexxejja kollha tal-Partit Nazzjonalista. Busuttil sostna li jrid jmur g[al din il-kariga bl-onestà, id-determinazzjoni u l-lealtà. Simon Busuttil sostna li l-lealtà g[all-partit saret determinanti ferm aktar mi]-]mien ta’ qabel. Sostna li meta l-partit kellu b]onn il-lealtà tieg[u sema’ ssej[a u kkontesta b’su//ess g[allkariga ta’ Vi/i Kap biex flimkien
ma’ Lawrence Gonzi ta s-sehem tieg[u fl-a[[ar elezzjoni ;enerali. Hawnhekk sellem ukoll lil Tonio Fenech li wkoll kien ikkontesta g[all-kariga ta’ Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista. Simon Busuttil qal li issa huwa lmument li l-partit jer;a’ jkun il-partit tan-nies. Hawnhekk elenka prijoritajiet biex il-partit jifta[ il-bibien tieg[u g[an-nies biex il-Kap jo[ro; fit-toroq u jiltaqa’ mag[hom. Qal li ilu 15-il sena fil-[ajja pubblika u [adem ukoll 9 snin fil-Parlament Ewropew, fejn wassal il-vu/i talMaltin u l-G[awdxin. Busuttil iddeskriva wkoll is-sehem tieg[u biex Malta saret membru tal-Unjoni Ewropea fi ]mien l-eks Kap talPartit Nazzjonalista, Eddie Fenech Adami. Qal li dakinhar wara li lPartit kien tg[allem il-lezzjoni talelezzjoni tal-1996 reba[ ir-referendum biex pajji]na ssie[eb fl-Unjoni Ewropea.
L-uffi/jali tal-PL jiddefendu l-[atriet “tal-[bieb” tal-Partit Skont Gino Cauchi l-kampanja elettorali tal-PL swiet biss €1.5 miljun L-ewwel sessjoni talKonferenza :enerali Annwali tal-Partit Laburista li saret ilbiera[ filg[axija kienet iddominata minn dikjarazzjonijiet mill-uffi/jali talPartit Laburista li kollha ddefendew il-[atriet li g[amel ilGvern Laburista fl-ewwel xahar u nofs tieg[u. Ilma;;oranza ta’ dawn il-[atriet kienu kkritikati minn bosta min[abba l-fatt li ;ew ippremjati bosta persuni vi/in il-Partit Laburista, fost lo[rajn persuni li kellhom rwol /entrali fil-kampanja elettorali tal-Partit Laburista, kif ukoll kandidati, Sindki u anke Kunsilliera Laburisti. Fost l-o[rajn, id-Deputat Mexxej g[all-Affarijiet talPartit Toni Abela g[amel referenza hu stess g[all-[atriet
spe/ifi/i, fost l-o[rajn tal-eks Kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista James Piscopo b[ala Chairperson ta’ Transport Malta, u Mario Cutajar b[ala Kap ta/-?ivil. Hu qal li l-kompetenza g[andha ti;i qabel il-kulur politiku, i]da min g[andu simpatija mal-Partit Laburista m’g[andux ikun diskriminat u ma jing[atax dawn il-karigi. Hu insista li t-triq li qabad Gvern Laburista hija t-triq ittajba, filwaqt li spjega li minkejja li wie[ed ikun involut fil-Partit Laburista, m’g[andux ikun esklu] millkarigi fi/-/ivil. Hu g[amel elo;ju lil Joseph Muscat, u rringrazzja lill-eks Segretarju :enerali tal-Partit Laburista Jason Micallef u leks Deputat Mexxej tal-Partit
Laburista u llum Speaker talParlament An;lu Farrugia, g[all-[idma li huma g[amlu fil-Partit Laburista. Anke s-Segretarja E]ekuttiva tal-Partit Laburista Lydia Abela ddefendiet id-de/i]jonijiet li [a l-Gvern ta’ Joseph Muscat, li fost l-o[rajn, [atar lil o[tha Alison Zerafa Civelli fil-bord ta’ Transport Malta. Filwaqt li spjegat li l-mod kif [adem il-Gvern Laburista huwa xhieda ta’ kif se jkompli ja[dem dan il-Gvern, hi qalet li dawn id-de/i]jonijiet li ttie[du mill-Gvern Laburista huwa biss qatra f’o/ean. Hi sabet il-[in ukoll tattakka lill-Partit Nazzjonalista, u filwaqt li attakkatu bl-akbar telfa elettorali, u qalet li l-inizjali PN m’g[adhomx ifissru Partit Nazzjonalista, i]da ‘partit
negattiv’. Fl-istess sessjoni, il-Kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista Gino Cauchi qara r-rendikont finanzjarju tal-Partit Laburista g[as-snin 2011, 2012 u waqt il-kampanja elettorali. G[assorpri]a ta’ [afna, hu qal li nnefqa tal-Partit Laburista waqt il-kampanja elettorali kienet biss ta’ €1.5 miljun, minkejja li bl-aktar mod vi]iv, b’numru kbir ta’ billboards, supplimenti kuljum fuq il-gazzetti, attivitajiet kuljum ta[t it-tined, screens kbar madwar Malta u G[awdxi, kif ukoll il-kun/ert li tat waqt mass meeting ilband A Friend in London. Gino Cauchi qal ukoll li filkampanja elettorali, il-Partit Laburista da[[al aktar milli nefaq g[aliex b’kollox da[[al €1.6 miljun.
Fost l-o[rajn indirizzaw liddelegati pre]enti, bl-attendenza tkun wa[da fqira, idDeputat Mexxej tal-Partit Laburista Louis Grech, ilWhip tal-Grupp Parlamentari Carmelo Abela, il-President il;did Daniel Micallef, isSegretarju Internazzjonali l;did Marc Vella Bonnici u sSegretarju Organizzattiv ;did William Lewis. G[amlu wkoll l-a[[ar diskorsi tag[hom l-eks President Stefan Zrinzo Azzopardi, li issa mistenni jibda jmexxi l-Korporazzjoni g[ar-Ri;enerazzjoni tal-Port il-Kbir, l-eks Segretarju Internazzjonali Alex Sciberras Trigona, kif ukoll l-eks Segretarju Organizzattiv Ray Azzopardi li mistenni jing[ata kariga f’Dar Malta fi Brussell.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta‘ April, 2013
Lokali 7
Edizzjoni o[ra tal-Festa tal-{alib f’{al G[arg[ur G[ar-raba’ sena konsekuttiva se tittella’ lFesta tal-{alib f’Misra[ ilKnisja, {al G[arg[ur g[ada l-{add mill-11.30 a.m. ’il quddiem. Il-parte/ipanti ewlenin ta’ din l-attività huma lKoperattiva Produtturi tal[alib, il-Malta Dairy Products u l-produtturi G[awdxin tal-[anini Gozitan Dairy Heritage. Se jipparte/ipaw ukoll Mario Cilia, ir-rappre]entant taxXirka tan-Nag[a; u lMog[o] kif ukoll Salvu Attard, it-tnejn li huma produtturi ewlenin tal;bejniet tan-nag[a;. F’din l-attività se jittellg[u stands informattivi fosthom tal-Animal Welfare, 34U, WasteServ u Health Promotion, kif ukoll stands arti;janali fejn se jkunu qed isiru spjegazzjonijiet dwar issnajja’ tal-filugranu, tan-newl u tar-restawr. Se jitqassmu wkoll fuljetti informattivi dwar il-[alib. Wa[da mill-attrazzjonijiet prin/ipali f’din l-attività se tkun il-wirja tal-bhejjem tal[alib u spjegazzjoni dettaljata dwar ;urnata tipika fil-[ajja tar-ra[[al Malti u s-seng[a
tieg[u. Din il-wirja se tkun imtellg[a u kkordinata millKoperattiva Produtturi tal[alib. Se jsir ukoll il-[alib tal-bhejjem fil-pjazza. Attrazzjoni o[ra se tkun mawra ;ewwa razzett tipiku tal-baqar tal-[alib. Se jkun hemm shuttle service bejn il11.30 a.m. u t-3.30 p.m. g[all-prezz ta’ €1. Din se tkun qed twassal lillpubbliku f’razzett fejn filwaqt wie[ed ikun jista’ jara il-bhejjem fl-ambjent normali tag[hom, ikollu spjegazzjoni ta’ kif jiffunzjona dan ir-razzett. Ma jistax jonqos li matul din l-attività ikun servut ikel u xorb, kollha bba]ati fuq il[alib. Wie[ed se jkun jista’ jsib ukoll [elu tipikament Malti b[al kannoli, ;elati, imqaret, qubbajt, biskuttini u o[rajn. Ma jonqsux prodotti agrikoli b[al pjanti, xtieli, [wawar, u prodotti lokali o[rajn kollha marbuta mattradizzjoni. G[al din l-okka]joni listabbiliment Apetitosa Confectionery, qed joffri torta ta’ madwar 100kg talirkotta [elwa biex ti;i offruta lill-pubbliku g[al donazzjoni b’risq il-fond Puttinu Cares.
L-MUT tg[id li l-iskola Garendon ma tridx tiltaqa’ mag[ha B’referenza g[all-artiklu li deher ilbiera[ fil-[ar;a ta’ dan il-;urnal l-MUT issostni li liskola Garendon qatt ma nnotifikat lill-union dwar ilfutur tag[ha u tad-diversi gradi rappre]entati minnha. Dan minkejja l-fatt li l-MUT hi firmatarja ta’ ftehim kollettiv g[all-gradi talg[aliema fl-iskola. L-MUT kienet talbet laqg[a maliskola, liema laqg[a qatt ma saret. Minflok, l-iskola Garendon bag[tet ittra legali lill-MUT fejn il-union intalbet tag[ti lproposti tag[ha bil-miktub. LMUT issostni, li fin-nuqqas ta’ informazzjoni mill-iskola dwar il-futur tag[ha, l-MUT tibqa’ tistenna laqg[a mal-
iskola. Din it-talba g[amlitha wkoll f’komunikazzjoni li ntbag[tet lill-iskola kif ukoll lidDirettur tal-Impjiegi u Relazzjonijiet Industrijali. Min-na[a tieg[u, id-Direttur tal-Impjiegi u Relazzjonijiet Industrijali, Dr Noel Vella kkomunika ma]-]ew; partijiet u [e;;e; li ssir din il-laqg[a. G[aldaqstant l-MUT ma tistax tifhem kif l-iskola u rrappre]entanti legali tag[ha qed jistennew xi tip ta’ proposti mill-union filwaqt li ssaqsi liema attakki saru fuq liskola meta it-talba tal-union kienet biss laqg[a sabiex tkun mag[rufa s-sitwazzjoni taliskola u tal-membri rappre]entati minnha.
Minkejja li l-Gvern qabbad l-Armata biex jg[inu lill-Pulizija fil-[arsien tar-regolamenti tal-ka//a, il-Birdlife lbiera[ ippubblikat ritratti ta’ ]ew; ka//aturi li kienu qed jikka//jaw fir-riserva naturali tal-G[adira. Il-Birdlife qalet li rrappurtat dan il-ka] lill-Pulizija u l-post e]att fejn l-a[[ar li ntlem[u dawn il-ka//aturi, mhux mag[ruf jekk l-ir;iel ;ewx arrestati jew le.
Esti]a d-data tal-applikazzjonijiet g[al Notte Bianca
L-applikazzjonijiet g[a/-/elebrazzjoni spettakolari ta’ arti u kultura ta’ Notte Bianca fil-Belt Valletta se jibqg[u miftu[in sal-10 ta’ Mejju, 2013. Sa dan il-perjodu, kull artist li jixtieq jipparte/ipa f’din l-edizzjoni li ta’ kull sena ti;bed ’il fuq min 60,000 persuna lejha, jista’ japplika sa dak i]-]mien. Wie[ed jista’ jini]]el applikazzjoni minn www.nottebianca.org.mt.
Id-data li fiha wie[ed jilqa’ l-applikazzjonijiet ;iet esti]a wara diskussjonijiet mas-Segretarjat Parlamentari g[all-kultura. Din is-sena, ledizzjoni ta’ Notte Biance se tittella’ fil-5 t’Ottubru. Din l-attività mtellg[a blg[ajnuna tal-Kunsill Malti g[all-Kultura u lArti, se ]]omm il-varjetà tradizzjonali, tbiddel lill-belt kapitali Maltija f’open city talkultura.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
8 Fit-triq tal-[ajja
L-a[bar ferm po]ittiva li l-Assemblea :enerali tal-:nus Mag[quda ri/entement approvat b’ma;;oranza kbira trattat storiku biex ji;i kontrollat il-kummer/ tal-armi konvenzjonali ;abitli quddiem g[ajnejja lillPapa :wanni XXIII, li fis-6 ta’ April ktibt dwar il-50 anniversarju tal-En/iklika tieg[u, Pacem in Terris. Min jaf kemm kien jifra[, kieku kien g[adu [aj, jara trattat b[al dan jigi miftiehem internazzjonalment proprju fi]-]mien tal-
;ublew tad-deheb tad-dokument memorabbli tieg[u fuq il-pa/i fid-dinja! It-trattat il-;did jipprojbixxi lill-istati milli jesportaw armament u armi konvenzjonali bi ksur ta’ xi embargo kontrihom – b[all-embargo tal-Unjoni Ewropea li hemm b[alissa kontra s-Sirja - jew armi li jkunu jistg[u jintu]aw g[al atti ta’ ;eno/idju, krimini kontra l-umanità, krimini tal-gwerra jew terrori]mu. Jesi;i wkoll li l-istati ma j[allux li armi konvenzjonali jimxu sa l-hekk imsejja[ black
market, fejn jimxu minn id g[all-o[ra bilmo[bi. Hu trattat li kiseb l-approvazzjoni ta’ 154 stat fil-votazzjoni li saret fi New York, ma;;oranza li hi rari [afna fil-:nus Mag[quda. Kienu biss tliet stati li vvutaw kontra t-trattat. Ori;inarjament kien qed ji;i ttamat li t-trattat ji;i adottat b’konsensus, i]da dan ;ie mblukkat mis-Sirja, l-Iran u l-Korea ta’ Fuq. Kien hemm 23 stat ie[or li astjenew, fosthom ir-Russja u /-?ina.
Reb[a tal-bniedem fuq l-interessi tal-flus In-negozjati li wasslu g[at-trattat internazzjonali li l-iskop ba]iku tieg[u hu li jirregola n-negozju talarmi konvenzjonali, li hu stmat li jla[[aq massebg[in miljun dollaru fissena, ma kinux fa/li. Ilhom sejrin mal-10 snin. Kienu trattattivi li kellhom jit[abtu kontra bosta ostakli ibsin. It-trattat innifsu hu wie[ed ta’ kompromess. Hu ma jag[laqx i/-/irku daqskemm kien mixtieq. Il-fatt li r-Russja u /-?ina astjenew, ng[idu a[na, kif ukoll il-fatt l-ie[or li t-trattat jonqos milli jipprojbixxi spe/ifikament t-trasferiment ta’ armi lil ribelli, inaqqsu mit-tog[ma xorta wa[da tajba [afna tieg[u. Madankollu, jibqa’ l-fatt bis-sa[[a ta’ dan il-ftehim qed jitwieldu sett ta’ regoli internazzjonali li jirregolaw il-bejg[ tal-armi konvenzjonali. Barra minn hekk, l-istess regoli jesi;u rapporti fuq x’negozju jkun qed isir, [a;a li minnha nfisha g[andha tg[in ittrasparenza u l-kontabbiltà. Se jkun hemm ukoll forum ta’ grupp ta’ stati biex flimkien jaraw li ttrattat ji;i osservat u jimbuttaw biex l-affarijiet jitjiebu. Huma ;abra ta’ kontrolli li, kif qal l-Ambaxxatur Awstraljan g[all-;nus Mag[quda Peter Woolcott, li mexxa n-negozjati finali, kien wasal i]-]mien li l:nus Mag[quda jag[tu lil dawk il-miljun ta’ bnedmin, spiss l-iktar membri vulnerabbli tas-so/jetà, li [ajjithom hi ta[t id-dell tal-kummer/ ille/itu u irresponsabbli tal-armi. L-espert indipendenti tal:nus Mag[quda dwar ilpromozzjoni ta’ ordni internazzjonali demokratiku u ekwu, Alfred de Zayas, laqa’ ladozzjoni tat-trattat. F’dan l-i]vilupp hu jara pass sinjifikanti biex jonqsu lprezz uman li jkexkex talkummer/ tal-armi konvenzjonali u l-konflitti li huma
minn Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
Wara 10 snin, intla[aq qbil favur il-[ajja – dak li jkun hemm kontrolli akbar fl-esportazzjoni u xiri ta’ armi
jikkargaw. Jarah ukoll b[ala mument storiku fil-mixja lejn di]arm li jkun jag[mel sens u biex jitnaqqsu lostilitajiet. {abirku g[at-trattat
Bosta pajji]i kellhom di;à l-kontrolli tag[hom stess fejn tid[ol l-esportazzjoni tal-armi konvenzjonali. Barra minn hekk, je]istu trattati internazzjon-
se[[ meta l-Istati Uniti talAmerika, li huma l-akbar bejjieg[a tal-armi fid-dinja, bidlu s-sens ta’ direzzjoni tag[hom fuq il-kwistjoni. Il-bidla fl-attitudni Amerikana twieldet fl2009, meta l-President Barack Obama dde/ieda li jappo;;ja l-impenn lejn trattat b[al dan. It-triq xorta baqg[et iebsa. Sas-sena l-o[ra stess, e]empju, it-t[abrik
tag[hom. Il-ftehim ji;bor ta[t ilmantell tieg[u tankijiet talgwerra, vetturi tal-;lied blarmi, sistemi tal-artillerija ta’ kalibru g[oli, ajruplani tal-;lied, [elikopters talattakk, bastimenti tal-gwerra, missili u l-g[odda g[all-isparar tal-missili, kif ukoll armi u armament [fief. Diplomati/i qalu li kien qed ji;i ttamat li din il-lista
Permezz tat-trattat rigward l-armi g[andu jg[in biex isalva l-[ajja u biex jonqsu /erti riskji. Inklu] g[ax jipprojbixxi l-esportazzjoni ta’ armi konvenzjonali jekk dawn ikunu jistg[u jintu]aw kontra n-nies /ivili jew bini /ivili b[alma huma skejjel u sptarijiet
ali li jirregolaw l-armamenti nukleari kif ukoll dawk kimi/i u biolo;i/i. I]da ma kienx hemm trattat internazzjonali, ta’ sa[[a legali, li jirregola lkummer/ tal-armi konvenzjonali. Dawk li [abirku l-i]jed g[at-trattat kienu gruppi li jit[abtu g[all-[arsien taddrittijiet tal-bniedem, nies li jinsistu li g[andu jkun hemm l-akbar kontroll possibbli fuq it-tixrid tal-armamenti, u l-ma;;oranza talistati li emmnu li ma setax ikun li l-kummer/ tal-armi jibqa’ miexi g[al ri[u. Pass kbir ’il quddiem
biex isir ftehim sab quddiemu l-brejkijiet tal-istess Stati Uniti, flimkien marRussja u /-?ina, li lkoll qalu li riedu iktar ]mien biex jikkunsidra /erti aspetti tat-trattat li kien qed ji;i propost. It-trattat mhux se jikkontrolla l-u]u tal-armi fl-istess pajji] li jipprodu/ihom, i]da l-istati li jirratifikawh se jkunu me[tie;a jistabbilixxu regoli nazzjonali biex jikkontrollaw ttrasferiment ta’ armi u armamenti konvenzjonali, partijiet u komponenti u biex jirregolaw lil dawk li jinnegozjaw il-bejg[
fit-trattat ti;i mfissra “b[ala minima”, i]da l-
Istati Uniti ma kinux kuntenti b’din id-deskrizzjoni u baqg[et barra. Din il[a;a nisslet ilment li min[abba f’hekk l-iskop tat-trattat ;ie limitat. Fost il-kwistjonijiet li qanqlu [afna diskussjoni kien hemm dik tal-munizzjon. G[add ta’ pajji]i riedu li fuq il-munizzjon ikun hemm l-istess kontroll li kien se jkun hemm fuq larmi. I]da l-Istati Uniti u /erti pajji]i o[rajn ma qablux li r-restrizzjonijiet tat-trattat g[andhom jaslu sa hawn.
Tama ta’ ;ejjieni a[jar It-trattat se jkun miftu[ g[all-firem ta’ratifika mit3 ta’ :unju li ;ej. hu jid[ol fis-se[[ 90 jum wara li
jkun ;ie ratifikat minn 50 pajji]. Hu trattat li, kollox ma’ kollox, ma jistax ma jferra[x lil kull bniedem ta’ rieda tajba. Hu trattat li g[andu jg[in biex isalva l-[ajja u biex jonqsu /erti riskji. Inklu] g[ax jipprojbixxi lesportazzjoni ta’ armi konvenzjonali jekk dawn ikunu jistg[u jintu]aw kontra n-nies /ivili jew bini /ivili b[alma huma skejjel u sptarijiet. Hu qbil internazzjonali li fih innifsu jfisser tar;a importanti [afna fit-taqbida tal-bniedem biex oqsma kru/jali b[al dak tat-tixrid tal-armamenti konvenzjonali ma jibqg[ux ji;u kontrollati mil-lenti tal-interessi ekonomi/i wa[edhom, i]da jibdew ji;u regolati mil-lenti tal-importanza prijoritarja tal-bniedem flimkien mal-protezzjoni tal-[ajja umana u l-familji. Jalla ma jdumx ma jasal i]-]mien meta l-komunità internazzjonali, bl-implimentazzjoni serja u effika/i tat-trattat, jirnexxilha timblokka t-trasferiment tal-armi fil-ka]i kollha fejn ikun qed ise[[ jew ikun hemm riskju serju li jse[[ ksur tal-li;ijiet umanitarji jew tkasbir tad-drittijiet talbniedem.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Evalwazzjoni bil-g[aqal fuq il-propjetà L-Uffi//ju tal-Istatistika tal-Unjoni Ewropea g[adu kemm [are; i/-/ifri dwar kemm ]died jew naqas il-valur tal-propjetà fil-pajji]i membri tal-Unjoni s-sena l-o[ra. Meta tara dawn i/-/ifri, tinduna kif f’numru ta’ pajji]i li kienu, jew qeg[din, f’xifer il-falliment, il-valur tal-propjetà waqa’ b’mod tant qawwi f’dawn l-a[[ar snin u ta[tu g[affe; il-banek li silfu fuq dik il-propjetà u mag[hom tg[aff;u ekonomiji s[a[. Il-valur tal-propjetà meta jaqa’
Il-propjetà mhijiex b[al kwalunkwe o;;ett ie[or li nixtru. Meta nixtru propjetà, din tag[tina servizz importanti – saqaf fuq rasna. Imma barra li tag[tina dan is-servizz, il-propjetà hi wkoll ass importanti – aktarx li hi l-akbar investiment li bniedem jag[mel f’[ajtu. U dan jag[mel ilvalur tal-propjetà kru/jali, g[ax jekk taqa’ fil-valur, tfisser investiment li mar [a]in u bittelf. Il-propjetà g[andha rabta kbira wkoll malekonomija permezz tal-banek. F’pajji]i fejn ilvalur tal-propjetà waqa’ bil-qawwi, il-banek li kienu silfu fuq dik il-propjetà fallew. U meta lbanek ifallu, ikollhom jid[lu jsalvawhom ilgvernijiet li aktarx ifallu huma. Il-kri]i finanzjarja tal-a[[ar [ames snin bdiet
propju mis-suq tal-propjetà fl-Amerika meta dan is-suq infaqa’. Imma anke fl-Ewropa, i/-/ifri li g[adu kemm [are; il-Eurostat juru kemm waqa’ bil-qawwi l-valur tal-propjetà f’pajji]i b[allIrlanda, Spanja u ?ipru.
u b’lingwa;; ie[or mal-i]viluppaturi li qed jistennew issa li l-Gvern tal-;urnata j]omm ilkelma tieg[u li tahom favur politika ta’ reklamazzjoni tal-art g[ax skont huma, hekk tkellem mag[hom u weg[dhom qabel l-elezzjoni.
Valuri stabbli f’Malta, imma xorta g[andna x’nitg[allmu
Evalwazzjoni bil-g[aqal tal-implikazzjonijiet kollha
F’Malta, l-istess /ifri juru li l-valur tal-propjetà kien stabbli fl-a[[ar [ames snin. Imma xorta g[andna x’nitg[allmu minn dawk il-pajji]i li raw waqg[at kbar fil-valur tal-propjetà u li bi//a minnhom ;ejja mill-fatt li bnew wisq propjetà li baqg[et vojta. F’Malta di;à g[andna ammont ta’ propjetà vojta. Il-pressjoni biex jo[or;u aktar permessi dejjem tkun hemm imma issa g[andna Gvern li, jer;a’, tela’ b’[afna weg[di ta’ [ru; ta’ permessi. U l-Gvern Laburista qieg[ed imexxi ‘l quddiem l-idea li sa[ansitra jsir bini fuq art reklamata, ji;ifieri bini fuq art me[uda mill-ba[ar. Dwar il-weg[da favur ir-reklamazzjoni tal-art, issa nafu li dak li hu llum Prim Ministru – Joseph Muscat – qabel l-elezzjoni b[al donnu tkellem b’ton mal-ambjentalisti li din il-weg[da se tkun kontrollata u limitata biss g[al /ertu pro;etti ta’ importanza ekonomika u nazzjonali;
Dawn il-weg[di u pjani tal-Gvern Laburista g[andhom ikunu meqjusin bir-reqqa dwar leffetti kollha tag[hom. Barra li jistg[u jisfaw ta’ [sara g[all-ambjent u g[at-turi]mu, dawn ilpjani g[andhom ikunu evalwati b’[afna g[aqal g[all-effett li jista’ jkollhom ukoll fuq il-banek u allura fuq l-ekonomija kollha tag[na. It-twissijiet hemm qeg[din. Il-Gvern Laburista jrid joqg[od attent f’de/i]jonijiet importanti filqasam mhux biss tal-ambjent, i]da f’settur b[alma hu dak tal-propjetà li f’pajji]i o[rajn wassalhom g[all-falliment tal-pajji]. Dawn huma g[a]liet li jridu jsiru mill-gvern pre]enti b’responsabbiltà u mhux bil-politika tal-populi]mu. G[aliex fin-nofs hemm l-interessi tal-poplu tag[na. Hemm is-settur importanti taxxog[ol li f’pajji]na rridu narawh ikompli jitkattar f’ekonomija b’sa[[itha li tkun kapa/i tilqa’ g[all-isfidi internazzjonali.
Nissikkaw i/-/inturin Il-bank tal-Vatikan
Jumejn ilu l-Papa indirizza lil xi [addiema tal-Istituto per le Opere Religiose (mag[ruf popolarment b[ala l-Bank talVatikan) u fakkarhom li filwaqt li din l-istituzzjoni hi importanti u b]onju]a g[allKnisja, madanakollu m’g[andhiex issir fini g[aliha nfisha, m’g[andhiex tinsa li liskop tag[ha hu li taqdi lillKnisja. Dawn il-fra]i ]gur ;ew b[al ]iffa friska g[al dawk li jixtiequ jaraw Knisja iktar profetika, fejn kliemha u l-mod kif tg[ix ikunu jaqblu dejjem iktar flimkien. G[all-Papa mhux bi]]ejjed li jg[id li jrid Knisja fqira g[all-fqar, jew li jie[u /erti de/i]jonijiet kurju]i dwar illifestyle tieg[u. Issa smajna li l-bonus tradizzjonali li kienu jing[ataw il-[addiema tasSanta Sede meta jil[aq Papa ;did mhux se jing[ata. L-istess japplika g[al dawk ilKardinali li jissorveljaw il[idma tal-Bank tal-Vatikan. Fran;isku [ass li l-Knisja
mhix f’po]izzjoni li tqassam dawn il-flus u li minflok, parti minnhom se tmur g[all-karità. Jidher li l-istess se ji;ri dwar titli u onorifi/enzi. Nimma;ina li dawk li baqg[u bla bonus ma [adux gost b’dan l-issikkar ta/-/inturin li talab il-Papa! I]da ;esti b[al dawn ifakkruna li l-Knisja g[andha dmir primarju lejn dawk li //inturin ikollhom jissikkawh tassew, iridu u ma jridux, min[abba ;u[ u faqar. Jekk g[andhom /inturin, fuq kollox! Qassis tal-Malawi
Il-providenza dan l-a[[ar laqqg[atni ma’ Fr Peter, qassis ]ag[]ug[ mill-Malawi li g[al xi xhur g[ex Malta biex jie[u esperjenza prattika ta’ kif ja[dem Tribunal ta]-]wie; fi [dan il-Knisja. Nistqarr li b[al [afna Maltin, sa ftit xhur ilu ma kont naf xejn dwar il-Malawi, [lief li hu pajji] Afrikan, u li l-kantanta popolari Madonna kultant i]]uru biex tadotta xi tifel, tirran;a xi skola, u taqla’
Il-Papa Fran;isku re;a’ g[amilha! Xahar u nofs wara l-elezzjoni tieg[u kompla jissorprendina
xi naqra kontroversja. I]da fi tmiem din l-esperjenza Maltija tieg[u, Fr Peter ;ie jqatta’ xi jiem Ruma qabel jirritorna lejn pajji]u biex ikompli [idmietu. Dawwartu ftit mhux [a]in, laqqajtu ma’ persuni u istituzzjonijiet li se jkollu b]onnhom f’xog[lu. Imxejna u tkellimna, u skoprejt bosta affarijiet dwaru. Skoprejt li hu wkoll ;ie ordnat qassis f’:unju tal-2004, [mistax biss qabli. Skoprejt kemm i[obb lil Malta, nazzarda ng[id li f’[ames xhur tg[allem iktar Malti minn xi w[ud li twieldu u jg[ixu f’din l-art [elwa li tatna isimha! Il-Malawi
A[na u nimxu kien spiss jinnota knejjes jew ismijiet ta’ pjazez u toroq o[ra li fakkruh f’postijiet Maltin. Ma setax jonqos li l-Pantheon fakkru fir-Rotunda tal-Mosta! I]da m’hemmx g[alfejn ng[idu, qalbu tibqa’ f’pajji]u. G[alkemm il-Malawi mhuwiex l-ifqar pajji] flAfrika (u g[all-grazzja t’Alla l-anqas m’hu mifni bi gwerer kontinwi kif kultant nisimg[u dwar pajji]i o[ra) xorta g[andu problemi kbar ta’ faqar, u l-oqsma tas-sa[[a u tal-edukazzjoni g[ad g[and-
hom diffikultajiet serji. Kien g[alhekk li t-ta[didiet tieg[i ma’ Fr Peter fakkruni li g[alkemm a[na kwa]i ‘tewmin’ fis-sa/erdozju, lesperjenza tag[na hija differenti g[all-a[[ar. A[na li ng[ixu f’pajji] ]viluppat fil-Punent fa/li nidraw b’livell ta’ lussu u kumdità li g[all-bi//a l-kbira tad-dinja hu kompletament aljen, jekk mhux ukoll skandalu]. U l-anqas nibqg[u narawh b[ala lussu. B[alma kultant jg[idilna xi xi[, b’nofs /ajta imma b’[afna verità, “Gwerra g[andkom b]onn, biex tne[[u ftit mill-q]ie] li g[andkom!” G[ax filwaqt li jien, b[ala qassis ]ag[]ug[ Malti, forsi ninkwieta dwar it-te]i, jew dwar il-Festa, jew dwar xi funeral fis-2 p.m., jew dwar il-;abra spe/jali li ma tantx kienet spe/jali, jew dwar linternet li ja[dem bil-mod, qassis fl-Afrika (u fl-Asja, u bosta artijiet o[ra) jinkwieta dwar parru//ani tieg[u li litteralment qed imutu bil-;u[ jew bil-vjolenza! Jinkwieta dwar tfal li lanqas kieku jridu m’g[andhom skola fejn imorru jew sptar fejn ji;u kkurati. :ejt konxju kemm hi providenzjali
minn Dun Brendan M. Gatt brendissimo@me.com
li jkollna Papa li jer;a’ jdawwar l-attenzjoni talKnisja fuq il-foqra, hu li g[al g[exieren ta’ snin [adem fosthom. Mhux g[ax ta’ qablu kienu nsewhom, bi]]ejjed niftakru fil-Papa Emeritu, Benedittu XVI li b’kelma kura;;u]a u soda talab liddinja ekonomika tpo;;i lbniedem u d-dinjità tieg[u fi//entru tal-e]istenza tag[ha. Fran;isku qed jag[ti l-pass li jmiss: qed jimbotta ‘l-Knisja biex b’;esti pratti/i ter;a’ tmexxi bl-e]empju, billi hi wkoll tpo;;i l-fqir u limwarrab dejjem iktar fi//entru tag[ha.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
10 Ittri
Il-kriti/i mmutaw^ Sur Editur Kemm ilu li tela’ l-gvern il;did daqs sitta, seba’ ;img[at ilu, donnu li /erti kriti/i li soltu kienu jimlew il-pa;ni tal-gazzetti jew il-programmi tax-xandir bi kritika kontinwa fuq dak li kien jag[mel ilGvern Nazzjonalista, issa mmutaw g[al kollox. Dak li kien jidher [a]in issa sar tajjeb u l-gvern il-;did qed jit[alla jag[mel li jrid u kif irid. Addio kemm kienu jg[idu li Gonzi u l-gvern tieg[u qed jag[mlu preferenzi, li qed iberbaq flus il-poplu, li bi gvern ;did se tispi//a l-oli-
garkija u se tid[ol il-meritokrazija. Se jispi//aw ilklikek u li Malta tag[na lkoll. Kienu anki jfa[[ru lil Muscat li malli jitla’ kien se j[addem anki lil min ma kienx jaqbel mieg[u. Kollu da[q fil-wi// u sewwa kien jg[id Gonzi li, jekk il-votant itella’ lil Labour fil-gvern, imbaghad ikun tard wisq biex wie[ed jirran;a l-i]ball. Irid jistenna [ames snin biex jer;a’ jara //ans li /erti [ni]rijiet jissewwew. Il-maskra ta’ Musact u s[abu malajr inkixfet. {afna votanti di;à qed jirrealizzaw
li bejn il-kliem u l-fatti hemm ba[ar jikkumbatti. Imma ma nistax na//etta li l-opinjonisti li kienu jippruvaw isallbu lil gvern pre/edenti g[al kull nitfa li kienet issir, issa kollox qed ji;i a//ettat ming[ajr ebda kumment ta’ xejn. F’dan ix xahar u nofs Muscat qed jirrombla fuq kull kodi/i ta’ etika. Qed jag[mel [atriet intenzjonati biex i[allsu lura lil dawn li ng[aqdu mieg[u g[all-konvenjenza. Qed jikser ir-regolamenti kollha li g[andhom ji;u osservati minn kull gvern serju. Issa l-a[[ar wa[da li
Muscat stess se jibda jie[u allowance ta’ €7,000 fis-sena talli se ju]a l-karozza personali tieg[u. Malajr g[amel lilu nnifsu sid ta’ garaxx jikri lkarozzi! Imma Alla jbierek qisu mhu qed ji;ri xejn [a]in g[ax l-opinjonisti mmutaw. Kemm kienu [ambqu meta Gonzi kien ta l-onorarja lillmembri tal-Kabinett! Imma [add ma feta[ [alqu jipprotesta g[ax Franco Mercieca u Godfrey Farrugia baqg[u jag[mlu xog[ol privat u qed jiksru lkodi/i ta’ etika. Altru li dan ifisser gwadan tajjeb [afna g[al [afna fil-Kabinett.
{add mhu qed jara kemm qed isiru ruxxmata [atriet lil ba]u]li li tant [admu biex iwaqqg[u l-gvern ta’ qabel. Anki Franco Debono, li tant [adem biex iwaqqa’ l-gvern, issa qed jara kollox isir tajjeb! U ]gur…g[ax kien wie[ed minn tal-ewwel li [a r-rigal. Hemm b]onn li l-mezzi talmedia Nazzjonalista jkompli jikxfu dawn l-iskandli li qed isiru ta’ kuljum. Hekk ilpoplu jifta[ g[ajnejh minn issa [alli ma jer;ax ji;i ingannat.
George Calleja San :iljan
L-omelija tal-Isqof Grech Sur Editur Nhar it-Tlieta filg[axija, 23 ta’ April 2013, festa litur;ika ta’ San :or; martri, Monsinjur Isqof Mario Grech mexxa Pontifikal Solenni fil-Knisja Ba]ilika ta’ San Gor; Martri Victoria li g[alih il-knisja kienet ippakkjata bin-nies. Kemm [adt gost nisma’ lill-Isqof jag[ti l-festa t-tajba lil kul[add qabel ma ta bidu g[all-quddiesa! :est b[al dan fakkarni fil-‘Buona Sera’ li l-Papa Bergoglio ta lill-folol mil-Lo;;a talVatikan hekk kif deher g[all-ewwel darba wara l-[atra tieg[u fuq it-tron Petrin! Jiena xtaqt biss nirreferi g[al xi
punti li mess Monsinjur Isqof f’dan iddiskors tieg[u li g[alkemm hu marbut ma’ qaddis martri (283-303 WK) ta’ ]mien Dijokle]janu, g[adu attwali sallum. L-Isqof staqsa kemm hawn minna li b[al San Gor;, b[al San Polikartu, b[al San ?iprijanu ta’ Karta;ni huma lesti li jag[mlu suwi/idju g[at-twemmin tag[hom, g[al Kristu! L-Isqof qal li kienet l-Ewkaristija li mexxiet lil dawn il-qaddisin li jsofru l-martriju u allura hawn to[ro; l-importanza talEwkaristija g[an-nisrani tal-lum. Kif qed in[ejju ru[na biex nir/ievu lEwkaristija! Jew qed nie[du kollox for granted!
Monsinjur Grech g[amel riferenza wkoll g[al Jum il-Mulej, il-Jum tal{add u staqsa kemm qeg[din inqaddsuh dan il-Jum! Jew g[al [afna sar jum b[all-o[rajn! Tg[id [aduhulna minn ta[t idejna! Dan hu l-jum li ji;i g[all-mistrie[ fejn il-familja ssib iktar [in biex ting[aqad flimkien, titlob flimkien u tie[u ftit tar-rikreazzjoni flimkien. Imma kull min g[andu g[ajnejh f’wi//u jinnota li dan ma hux dejjem il-ka]. Mhux possibbli li niftakar dak kollu li qal l-Isqof matul il-35 minuta li dam itambar dwar it-tag[lim u l-istorja talKnisja g[ax qatt ma kelli xi memorja
fotografika u issa bdejt nikber ukoll; u allura nittama li dan id-diskors f’xi [in jew ie[or jidher fuq xi ]ew; ;urnali popolari biex ma jibqax mag[luq bejn in-navi tal-Ba]ilika ta’ San :or;! Fi tmiem il-quddiesa, Monsinjur talKatidral, Dun Anton Gauci, li ’l fuq minn 60 sena ilu kien g[amel hawn lEwwel Quddiesa tieg[u, ippre]enta lill-Mu]ew il-;did tal-Ba]ilika ta’ San :or;, karlotta u kwadru tal-Papa Piju Tnax li kien g[olla g[ad-dinjità ta’ Ba]ilka lil din il-knisja fil-qalba talBelt Victoria ddedikata lil dan ilPrin/ep tal-Martri.
Joe M. Attard
Ir-Rabat, G[awdex
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Opinjoni 11
Il-kun/ett ta’ Stati Uniti tal-Ewropa L-Istati Uniti tal-Ewropa – forza, ambizzjoni li probabbilment hi kontroversja g[allfutur tal-kontinent Ewropew tag[na. Il-fatt li fi]-]menijiet ta’ issa ta’ kri]ijiet finanzjarji u dejn rikorrenti, na[seb li hu aktar importanti minn qatt qabel li nimbarkaw ghal skambju miftu[ u onest dwar l-alternattivi li qieg[da tiffa//ja lEwropa llum. Alternattiva b[ala responsabbiltà
Iva, dejjem hemm alternattivi u hi parti mir-responsabbiltà tal-politi/i eletti demokratikament li jespli/itaw u jispjegaw dawn l-alternattivi b’mod /ar biex in-nies ikollhom l-g[a]la /ara quddiemhom spe/jalment f’rigward ta’ elezzjonijiet nazzjonali u tal-elezzjonijiet Ewropej fl-2014. Nixtieq l-ewwel nispjega lkun/ett ta’ vi]joni tal-Istati Uniti tal-Ewropa minn fejn ;ie u fl-a[[ar mill-a[[ar xi jfisser. Tul il-kors tal-istorja kien hemm [afna m[u[ li tkellmu, anzi [olmu, fuq Stati Uniti talEwropa. Dawn ivarjaw minn George Washington, Napuljun Bonaparte, jew :iuseppe Mazzini mmorru g[al Richard Coudenhove-Kalergi. I]da probabbilment l-aktar vi]joni konkreta ;iet artikolata millkittieb Fran/i] Victor Hugo. Din il-vi]joni tista’ tinftiehem fl-isfond tat-taqlib storiku fl-Ewropa fis-seklu dsatax fuq l-esperjenza ta’ Victor Hugo stess – bid-diversi gwerer bejn Franza u l:ermanja, e]ilju li se[[ b’forza fil-G]ejjer Channel min[abba oppo]izzjoni tieg[u g[al Napuljun III, l-annessjoni trawmatika ta’ Alsace-Lorraine mill-:ermanja wara l-gwerra tal-1870-1871, u fl-a[[ar linvolviment tieg[u fit-twelid impenjattiv tat-tielet Repubblika fi Franza. Kien Hugo stess g[atxan g[all-pa/i u l-irrenjar taddemokrazija fuq il-kontinent. Kien ukoll filIl-vi]joni
Kungress ta’ Pari;i f’nofs isseklu 19 fejn ;iet ifformulata vi]joni ta’ dal-kun/ett f’dawn l-istess termini. “G[ad jasal jum meta naraw dawn i]-]ew; gruppi immensi, l-Istati Uniti tal-Amerika u lIstati Uniti tal-Ewropa, ji;bdu jdejhom tul il-ba[ar, u jiskambjaw il-prodotti tag[hom, wirjiet artisti/i tag[hom, xog[olijiet ;enwini tag[hom...U mhux se jie[du 400 sena o[ra biex ti;i dik il;urnata, g[ax a[na qeg[din ng[ixu f’dinja g[addejja b’rata mg[a;;la”. Il-vi]joni tal-istess Hugo talIstati Uniti tal-Ewropa kienet primarjament vi]joni ta’ pa/i i]da kienet ukoll vi]joni demokratika b[ala referenza
bikrija li tmur g[al vot universali u Parlament kbir li j[addan il-kontinent Ewropew kollu kemm hu. Fl-a[[ar nett hu jsemmi ukoll spe/ifikament t[assib fundamentali li jmorru lil hinn mill-g[eruq fondi tal-istorja Ewropea. I]da l-iktar li jo[loq kulur lil kull dibattitu dwar integrazzjoni iktar mill-qrib flEwropa u wa[da li tmiss tassew lil qalbi hu li ried li nnazzjonijiet tal-Ewropa jiltaqghu flimkien fl-og[la komunità, fi fratellanza kbira u l-iktar importanti li ma jitilfu ebda kwalitajiet distinti u lindividwalità glorju]a tag[hom. Mag[qudin fid-diversità
Hu g[alhekk li bil-motto Ewropew “Mag[quda fiddiversità” espli/itament inkorporat fit-Trattat Kostituzzjonali 2003 g[all-Ewropa jista’ ji;i ntra//at lura sa Victor Hugo. Li Victor Hugo ried struttura kostituzzjonali g[all-Ewropa simili g[al dik li te]isti fuq inna[a l-o[ra tal-Atlantiku tinftiehem bil-wisq. F’nofs isseklu dsatax l-Istati Uniti talAmerika flimkien malI]vizzera, kien l-uniku pajji] fid-dinja li kienet kibret minn ‘konfederali’ g[al ‘unjoni federali’ – unjoni ta’ stati individwali, ori;inarjament sovrani u differenti [afna, b’firxa minn Maine u Louisiana. Barra minn hekk l-Istati Uniti flimkien mal-I]vizzera kienet l-iktar demokrazija stabbilta ta’ dik l-epoka. Nemmen li f’g[ajnejn ta’ pa/ifista demokratiku b[al Hugo l-Istati Uniti tal-Amerika kien mudell ideali g[all-vi]joni utopja
minn Maria Portelli maria.portelli@gmail. com
L-eks Prim Ministru Ingli] Wiston Churchill
Adenauer e]er/ita mira fejn tin;abar ir-Repubblika Federali :ermaniza fl-Istati Uniti talEwropa li hi deskritta fil-memoirs tieg[u b[ala l-a[jar u garanzija dejjiema g[all-;irien tal-:ermanja tal-Punent? Jew li l-Lussemburgu Joseph Bech, li bejn l-1940 u l-1945 meta serva b[ala Ministru talAffarijiet Barranin fil-gvern fle]ilju waqt li l-Gran Dukat kien ta[t okkupazzjoni Na]ista, ;ibed l-attenzjoni fuq l-Ewropa diretta mill-vi]joni tal-Istati Uniti tal-Ewropa – kif hu enfasizzat fl-indirizz meta r/ieva l-Karlspreis fl-1960? Diskors famu]
Madanakollu li hu ]gur notevoli hu d-diskors famu] minn fomm il-Prim Ministru Ingli], Winston Churchill f’}urigu fl-1946. F’ta[dita flUniversità ta’ }urigu, Churchill tkellem dwar l-istat rikorrenti tal-Ewropa, kontinent li waqa’ f’rovini kbar
Wie[ed jistaqsi li dak kollu li ;ara kien ri]ultat ta’ ;enerazzjoni ta’ gwerra mmedjata. }gur li mit-30 ta’ Awwissu 1954, il-federalisti Ewropej indunaw li Stati Uniti talEwropa ma setatx tintla[aq. Dan se[[ meta l-Assemblea Nazzjonali Fran/iza m’a//ettatx it-Trattat g[al Komunità Ewropea tad-Difi]a fejn fisser li ma kienx g[adu possibbli biex jirratifikaw itTrattat dwar Komunità Politika Ewropea li kien ;ie nnegozjat. I]da ta[sbux li l-vi]joni talpoliti/i g[al Stati Uniti talEwropa ;iet midfuna. Ftit snin wara l-1957 sar tentattiv ie[or. It-Trattat ta’ Ruma stabbilixxa l-Komunità Ekonomika Ewropea u l-Komunità Ewropea g[all-Ener;ija Atomika. Kwistjonijiet politi/i
Dan kollu deher b[ala kooperazzjoni li hi wa[da purament ekonomika u b’xejra teknika
F’ta[dita fl-Università ta’ }urigu, Churchill tkellem dwar l-istat rikorrenti tal-Ewropa, u kien hemm mezz wie[ed biss biex tirrenja l-pa/i fost i/-/ittadini – is-sigurtà, il-libertà u l-prosperità tieg[u ta’ futur ta’ Ewropa mag[quda. Il-motivazzjoni demokratika tal-istess Hugo jispjega g[aliex l-idea tieg[u ta’ Stati Uniti talEwropa sabet re]onanza politika li tferrxet wara li se[[et esperjenza terribbli li ;arrbu lEwropej fl-Ewwel Gwerra Dinjija u aktar u aktar wara ddi]astru Ewropew tat-Tieni Gwerra Dinjija. Nistaqsi kienet sorpri]a li mi]-]mien bikri tal-1942 filmanifest tieg[u Ventotene, itTaljan Altiero Spinelli li aktar tard sar wie[ed mill-missirijiet fundaturi tal-Komunitajiet Ewropej – stabilixxa kontra lesperjenza tal-gwerra u t-totalitarjanizmu l-vi]joni tal-Istati Uniti demokratika tal-Ewropa, wa[da li tinkludi wkoll notevolment g[all-1942. Hu daqshekk sorprendenti li wara l-esperjezna tal-gwerra, dittatorjat Na]ist, u [abs Gestapo, il-:ermani] Konrad
(1)
wara gwerra /ivili b’tixrid ta’ demm u kien hemm mezz wie[ed biss biex tirrenja l-pa/i fost i/-/ittadini – is-sigurtà, illibertà u l-prosperità. Kien dan l-istess kliem “Irridu nibnu tip ta’ Stati Uniti tal-Ewropa” li Churchill g[amel lill-gvernijiet talEwropa. Skont Churchill, din l-Istati Uniti tal-Ewropa kellha tkun ibba]ata fuq il-prin/ipju li n-nazzjonijiet ]-]g[ar g[andhom ikollhom vu/i kbira daqs dawk kbar ;eografikament. L-ewwel pass indispensabbli g[ar-rikonciljazzjoni fil-familja Ewropea, kif Churchill segwa, kienet is-s[ubija bejn Franza u l-:ermanja. Il-Gran Brittanja ma kinitx se tkun parti mill-Istati Uniti talEwropa wara kollox kellhom il-Commonwealth li tinfirex madwar il-globu kollu. Iddiskors ta’ Churchill ing[alaq bl-appell “{alli l-Ewropa tqum”.
b[al ‘assocjazzjoni b’g[an spe/jali g[al integrazzjoni funzjonali’ kif inhi msej[a millavukat :ermani] Ipsen. Kwistjonijiet politi/i t[allew barra min[abba l-esperjenzi qarsa tal-1954. Irrid nis[aq li kien hemm rieda qawwija minn fost il-pajji]i fundaturi tal-Komunità Ekonomika Ewropea biex ji;;eneraw koezjoni de facto b’sa[[itha fejn jing[aqdu l-ekonomiji tag[hom f’suq komuni fejn inizjalment l-integrazzjoni limitata inevitabbilment twassal biex jirre]istu integrazzjoni politika. Il-missirijiet fundaturi tatTrattati ta’ Ruma marru g[al forma ta’ gvern federali u eventwalment g[al Stati Uniti tal-Ewropa. Dan hu kif Walter Hallstein, l-ewwel President talKummissjoni, iddeskriva filktieb tieg[u “Il-federazzjoni inkompleta”, l-istat tal-
Komunitajiet Ewropej. Kontradittorju l-fatt li l-vi]joni baqg[et popolari fost partiti Ewropej. Id-Demokristjan Jacques Santer Prim Ministru talLussemburgu u President pre/edenti tal-Partit Popolari Ewropew fit-8 ta’ Novembru 1988 sa[aq li “A[na Demokristjani fil-Partit Popolari Ewropew irridu lKomunità Ewropea ssir Stati Uniti tal-Ewropa”. Minbarra d-Demokristjan Lussemburgu, il-Kan/illier :ermani] Helmut Kohl kien determinat fuq din il-kwistjoni. G[alih in-negozjati dwar itTrattat ta’ Maastricht kienu kollha madwar l-Istati Uniti tal-Ewropa. Filwaqt li [afna politi/i ffukaw biss fuq il-Konferenza Intergovernattiva dwar l-unjoni ekonomika u monetarja u listatut tal-Bank ?entrali Ewropew, Kohl enfasizza g[all-progress ambizzju] filKonferenza Intergovernattiva dwar l-unjoni politika. G[al Kohl i]-]ew; Konferenzi Intergovernattivi kienu importanti. Unjoni monetarja u l-unjoni politika kienu g[alih iz-]ew; na[at tal-istess munita. Ftit wara t-Trattat ta’ Maastricht gie ffirmat, Kohl fl1991 pproklama “l-Istati Uniti tal-Ewropa” b[ala mira rriversibbli – it-Trattat il-;did kiseb unjoni monetarja u mhux kisba f’unjoni politika kif Kohl stess xtaq. Fit-3 ta’ April 1992 Kohl tkellem fuq it-Trattat ta’ Maastricht – “F’Maastricht, g[andna ssisien g[at-tlestija tal-Unjoni Ewropea. It-Trattat dwar lUnjoni Ewropea jirrimarka pass de/i]iv fil-pro/ess ta’ integrazzjoni Ewropea fejn fi ftit snin se jwassal g[all[olqien ta’ dak li l-missirijiet fundaturi tal-Ewropa moderna [olmu wara l-a[[ar gwerra: lIstati Uniti tal-Ewropa”. Ma jistax ikun iktar /ar: Maastricht kien pass kbir lejn munita komuni Ewropea. Ilpass li jmiss kien fil-kantuniera: unjoni politika li twassal g[al Stati Uniti tal-Ewropa. Però dan ma se[[x.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
12 Madwarna
Festa {alib g[ada f’{al G[arg[ur G[ar-raba’ sena konsekuttiva, b[ala inizjattiva talKampanja Naturalment Malti, is-Segretarjat Parlamentari g[all-Biedja, Sajd u Drittijiet tal-Annimali, flimkien malKunsill Lokali ta’ {alG[arg[ur se jtella’ l-Festa tal{alib g[ada l-{add 28 ta’ April mill-11.30 a.m. ’il quddiem f’Misra[ il-Knisja {alG[arg[ur. Ikel tradizzjonali Malti
Parte/ipanti ewlenin f’din il-Festa huma l-Koperattiva Produtturi tal-{alib, il-Malta Dairy Products, il-produtturi G[awdxin tal-{anini u diversi produtturi tal-;bejniet tannag[a;, kemm friski, nixfin u tal-b]ar, fosthom Mario Cilia u Salvu Attard. Ma jistax jonqos li f’din ilfesta wie[ed se jsib jixtri g[a]la kbira ta’ ikel frisk, xorb u [elu kollu bba]at fuq il-[alib. Se jkun hemm ukoll [elu tipikament Malti, kannoli, ;elat, imqaret, qubbajt, biskuttini u [afna o[rajn.
Se jkun hemm prodotti o[ra relatati mal-agrikultura, pjanti, xtieli u [wawar u prodotti lokali o[rajn kollha marbuta mat-tradizzjoni. Kull min se jattendi se jkollu l-opportunità li jdur diversi stands fejn dawn se jkunu mimlija b’materjal informattiv fosthom dwar il-kura talannimali permezz tal-Animal Welfare, 34U, Wasteserv u Health Promotion u se jitqassmu b’xejn fuljetti informattivi fuq il-[alib . Stands arti;janali fejn se jkunu qed isiru spjegazzjonijiet fuq is-snajja’ tal-filigran, tan-newl u tar-restawr se jkunu pre]enti tul l-attività kollha. Dan kollu se jkun g[addej fil-pjazza talG[arg[ur fi sfond ta’ divertiment kontinwu g[all-gosti talfamilja kollha u li jvarja minn mar/i, kant, ]fin, sketches, face painting u [afna iktar. Wirjiet ta’ diversi annimali
Proprju fil-qalba tal-attività,
Se jkun hemm diversi stands bi prodotti tal-ikel mag[mula minn prodotti lokali
ta’ attrazzjoni prin/ipali, se tkun il-wirja tal-bhejjem tal-
Waqt l-attività se jkun hemm diversi esebizzjonijiet u tradizzjonijiet lokali relatati mal-kura tal-annimali
[alib u spjegazzjoni fuq din is-seng[a antika u l-[ajja tarra[[al Malti. Din il-wirja se ssir u koordinata mill-Koperattiva Produtturi tal-[alib. Se jsir ukoll il-[lib tal-bhejjem filpjazza. Attrazzjoni o[ra se tkun il-mawriet f’razzett talbaqar tal-[lib. Se jkun hemm servizz ta’ servizz ta’ trasport pubbliku bejn il-11.30 a.m. u 3.30 p.m. g[all-prezz ta’ €1 li se tkun qed twassal lill-membri talpubbliku f’razzett fejn issirilhom spjegazzjoni ta’ kif jiffunzjona dan it-tip ta’ razzett filwaqt li jaraw b’g[ajnejhom il-bhejjem fl-ambjent normali tag[hom. Min ikun jixtieq jistrie[ xi ftit u jie[u naqra arja friska, jista’ jmur dawra mar-ra[al pittoresk tal-G[arg[ur fuq itTrackless Fun Train, li se tkun qed ti;bor lin-nies mi//entru tal-attività. G[al din l-okka]joni l-
Apetitosa Confectionery, se joffru torta tal-irkotta [elwa ti]en madwar 100 kg li se ti;i offruta lill-pubbliku pre]enti g[al donazzjoni u kull d[ul minnha se ji;i mg[oddi lillFondazzjoni Puttinu Cares. Aktar informazzjoni
Naturalment Malti, li hu sinonimu mal-promozzjoni tal-prodotti u l-produtturi lokali, qed jistinka biex permezz ta’ din il-festa jenfasizza l-importanza u l-benefi//ji tal-[alib lokali u l-prodotti li ;ejjin minnu. Filwaqt li Naturalment Malti qeg[din ja[dmu biex ittrobbija tal-bhejjem tal-[lib, ji;ifieri baqar, nag[a; u mog[o] (seng[a tradizzjonali mill-eqdem) tibqa’ [ajja. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.mrra.gov.mt, ibg[at email fuq naturalmentmalti.mrra@gov.mt jew /empel fuq 22924110\130\179.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Madwarna 13
G[ada> Mixja kulturali ma’ Wirt i]-}ejtun minn Clinton Sammut clinton.sammut@media.link.com.mt
Kull lokalità f’Malta u G[awdex g[andha wirt imprezzabli, wirt ta’ valur storiku u li jurina kif ra[al twelidna ifforma u ]villupa mal-milja tas-snin. Wirt i]-}ejtun hi g[aqda volontarja, mhux governattiva fejn il-[idma tag[ha hi filqasam tal-[arsien tal-wirt kulturali fil-lokal ta]-}ejtun. Lg[aqda ;iet iffurmata fuq inizjattiva ta’ grupp ta’ nies, il-bi//a l-kbira minnhom residenti }wieten, f’Ottubru 2010. Illum aktar minn tmenin persuna huma membri f’din lg[aqda. Minn kemm ilha iffurmata din l-g[aqda organizzat numru ta’ attivitajiet marbuta mal-apprezzament tal-wirt storiku u kultarli ta’ din ilbelt fix-xlokk ta’ Malta. Dawn l-attivitajiet varjaw minn mixjiet kulturali sa ]jarat f’siti stori/i, minn intervisti pubbli/i sa simpo]ju u minn esperjenzi g[at-tfal sa wirjiet. F’dawn l-attivitajiet ilparte/ipanti ;ew esposti g[al diversi oqsma li flimkien
isawru l-patrimonju ta’ din ilBelt. Bla dubju ta’ xejn l-akbar attività li saret mill-g[aqda kien is-simpo]ju u l-wirja li saret dwar il-Villa Rumana ta]-}ejtun li saru f’Ottubru li g[adda. Il-pre]entazzjonijiet li saru minn numru ta’ esperti f’dan is-simpo]ju ;ew mi;bura fil-ktieb “The }ejtun Roman Villa - Research, Conservation, Management.” Dan il-ktieb li b[alissa jinsab g[all-bejg[ mill-[wienet tal-kotba g[adu kemm ;ie ppre]entat lill-Kap talOppo]izzjoni Lawrence Gonzi fid-Dar ?entrali minn Wirt i]-}ejtun. Wara li fl-14 ta’ April ;iet organizzata mixja kulturali marbuta ma’ ]mien ilFran/i]i fi]-}ejtun, nhar g[ada l-{add 28 ta’ April se ssir mixja o[ra din id-darba madwar it-triqat tar-Ra[al ta’ Fuq. Il-[sieb wara dawn il-mixjiet hu li n-nies japprezzaw aktar l-arkitettura tad-djar modesti u knejjes ]g[ar li jinsabu f’dawn l-in[awi. Lispjegazzjoni matul din il-
Il-Villa Rumana li tinsab fi]-}ejtun
mixja se ssir bil-lingwa Ingli]a g[aliex g[aliha ;ew mistiedna residenti barranin li joqg[odu ]-}ejtun. Din se
tibda minn Misra[ Karlu Diacono fid-9:30 a.m. u tintemm sa nofs in-nhar. G[al aktar tag[rif dwar din
l-g[aqda u l-attivitajiet li tag[mel wie[ed jista’ jid[ol fuq is-sit elettroniku www.wirtizzejtun.com
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
WARA L-ATTAKKI TA’ BOSTON
Tsarnaev jitmexxa g[al /entru mediku ta’ [abs f’Massachusetts Dzhokhar Tsarnaev, is-suspettat dwar l-isplu]jonijiet talbombi li [allew dmija u stra;i waqt il-Maratona ta’ Boston, spi//a trasferit mill-isptar fejn kien qed jin]amm mindu spi//a arrestat g[al /entru mediku ta’ [abs fl-in[awi ta’ Fort Devens, f’Massachusetts. Tsarnaev, ta’ nisel ?e/en u li g[andu 19-il sena, kien ilu jin]amm fil-Beth Israel Deaconess Medical Center mindu spi//a ferut fi sparatura mal-pulizija fit-18 ta’ April – u bl-isparatura sse[[ sig[at wara li l-awtoritajiet kienu [ar;u r-ritratti tieg[u u ta’ [uh, Tamerlan, b[ala suspettati. Tamerlan Tsarnaev, li kellu 26 sena, spi//a maqtul waqt il-konfront mal-pulizija waqt li Dzhokhar, li hu akku]at formalment dwar l-isplu]jonijiet ta’ Boston, jista’ jing[ata lpiena tal-mewt f’ka] ta’ kundanna mill-qorti. Sadattant, numru ta’ deputati parlamentari Amerikani qeg[din jinsistu g[al twe;ibiet ming[and uffi/jali tas-sigurtà rigward ‘dak li setg[u jafu’ dwar l-a[wa ?e/eni – b’mod partikulari Tamerlan – u qabel se[[ew lisplu]jonijiet waqt il-maratona tal-15 ta’ April fejn inqatlu tlieta u b’264 jisfaw feruti. Dan wara li fl-2011 irRussja kienet talbet lill-FBI biex tag[mel interrogazzjoni lil Tamerlan – li kien ilu ssnin jg[ix fl-Istati Uniti –
min[abba t[assib li hu seta’ kien militanti I]lamiku. Kien proprju Dzhokhar Tsarnaev li tard fil-lejl tal{amis g[adda informazzjoni lill-investigaturi (fl-isptar) li hu u [uh kienu wettqu pjan biex, ftit tal-jiem biss wara listra;i ta’ Boston, imorru fi New York u fejn kellhom jisplodu aktar bombi fl-in[awi ta’ Times Square. Il-belt ta’ New York ilha fuq stat ta’ allert partikulari mindu t-terroristi tal-AlQaida, f’Settembru tal-2001, u]aw l-ajruplani talpassi;;ieri g[all-famu]i attakki suwi/ida u fejn fost o[rajn kienu qerdu t-Twin Towers tal-World Trade Center. Intant, Dzhokhar Tsarnaev kellu jispi//a fl-istess /entru mediku fejn qeg[din ikunu trattati w[ud mill-vittmi talbombi ‘tieg[u’ li sfaw midruba. I/-/entru jifforma parti minn [abs li jispe/jalizza fil[absin li je[tie;u kura mentali jew tipi o[ra ta’ kura g[at-tul ta]-]mien. Mifhum li Dzhokhar Tsnarnaev indika – waqt li g[adda t-tag[rif lill-investigaturi – li hu u [uh Tamerlan kienu rrabjati dwar ‘il-gwerer li mexxew l-Amerikani’ flIraq u fl-Afganistan. Fl-istess [in, fl-Istati Uniti qeg[din ikomplu d-domandi dwar jekk is-servizzi tas-sigurtà Amerikani setg[ux g[amlu aktar biex jevitaw itterrori]mu ta’ Boston.
BANGLADESH> Qab]u t-300 l-mejtin fil-kollass tal-kumpless ta’ tmien sulari li kien jinkorpora l-fabbriki tal-[wejje; u li se[[ nhar l-Erbg[a fl-in[awi ta’ Savar (fil-limiti ta’ Dhaka). Dan meta [addiema fil-qasam tat-tessuti lbiera[ sfugaw ir-rabja fi ;lied mal-pulizija u fejn anki taw in-nar lil numru ta’ karozzi. Sadattant, l-iskwadri g[all-emer;enzi xorta komplew isalvaw il-[ajjin minn ta[t ir-radam tal-kumpless u aktar minn jumjen wara l-kroll tra;iku. Madankollu hemm inkwiet kbir li mijiet ta’ nies g[adhom maqbudin ta[t il-munzelli tat-terrapien u fost rapporti li l-bini inkwistjoni kienet ittellg[et illegalment u ming[ajr il-permessi kif suppost. Ir-ritratt juri grupp ta’ r;iel i[arsu g[al fuq il-fdalijiet tal-bini u fejn mifhum li g[ad iridu jittellg[u numru ta’ katavri. (Reuters)
L-ITALJA
Jista’ j[abbar il-Gvern illum Il-Prim Ministru Taljan mag[]ul, Enrico Letta, jista’ j[abbar Gvern proprju llum u qabel, il-;img[a d-die[la, jersaq quddiem il-Parlament bliskop li jfassal il-programm tal-amministrazzjoni ;dida. Dan qaluh is-sorsi f’Ruma wara li Letta, il-vi/i kap talPartit Demokratiku (PD) ta//entru xellug, da[al g[al ta[ditiet biex jirran;a d-differenzi li fadal mal-Partit Popolo Della Liberta (PDL) tal-eks Prim Ministru Silvio Berlusconi u wara l-ewwel rawnd tad-djalogu ta’ nhar il{amis. Letta jinsab ta[t pressjoni biex i[affef u jifforma Gvern li hu kapa/i jo[ro; lill-Italja minn ri/essjoni wara xahrejn
ta’ sta;nar politiku li segwew l-elezzjoni ;enerali inkonklussiva ta’ Frar. Sadattant, Enrico Letta lbiera[ iltaqa’ mal-President Taljan Giorgio Napolitano u ma’ Mario Monti, li wasal biex jispi//a minn Prim Ministru. F’ka] li l-Gvern jit[abbar illum, il-PM mag[]ul g[andu jipprepara diskors inizjali lill-Parlament li jsir nhar it-Tnejn u li g[andu jkun segwit minn voti ta’ fidu/ja fi]-]ew; kmamar tal-Parlament. Letta sostna li l-akbar prijoritajiet tieg[u se jinvolvu lmi]uri g[all-[olqien taxxog[ol u g[ar-riforma ta’ istituzzjonijiet politi/i ineffettivi li jinkludu li;i elettorali li
kienet kaw]a prin/ipali g[alla[[ar votazzjoni ‘sta;nata’. Sadattant, il-Moviment Cinque Stelle, eks alleat politiku ta’ Berlusconi u li jopponi g[all-partiti tradizzjonali, di;à ddikjara li m’g[andux jifforma parti minn Gvern li jkun iddominat mill-PD u lPDL. Mill-banda l-o[ra, mistenni li l-Gvern ;did g[andu jibba]a fuq il-PD, il-partit ta’ Berlusconi u l-grupp politiku ta/-/entru ta’ Mario Monti – u bil-[atra ta’ Ministri, ’il quddiem, mistennija tinvolvi punt ewlieni ta’ diskussjoni. Dan meta l-PDL qed jinsisti biex il-Gvern ikun mag[mul minn politi/i tal-partiti ewlenin aktar milli teknokrati/i.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17
16 A[barijiet ta’ Barra IS-SIRJA IR-RUSSJA
Nirien ja[kmu sptar g[al pazjenti bi problemi psikjatri/i
IR-RUSSJA> Residenti mill-belt ta’ Zheleznogorsk, fis-Siberja, jidlek lilu nnifsu bil-borra waqt li bilqieg[da fuq bi//a sil; /atta li qed titmexxa mill-kurrenti tax-Xmara Yenisei, fl-in[awi ta’ Krasnoyarsk (Reuters)
Mietu tal-inqas 38 persuna wara li nirien [akmu sptar g[al pazjenti bi problemi psikjatri/i filvilla;; ta’ Ramensky, lejn it-Tramuntana ta’ Moska u fejn ;ie konfermat li [afna mill-pazjenti mietu ‘ma[ruqin fis-sodda’ u b’o[rajn jispi//aw maqbudin wara t-twieqi inbarrati. Il-ka] mill-;did qajjem domandi dwar il-kura ta’ dawn il-pazjenti fir-Russja u wara li l-fjammi qattiela nfirxu tul il-bini ta’ sular wie[ed li serviet ta’ ‘residenza’ g[al persuni li ntbag[tu hemm fuq direttivi tal-qrati. Uffi/jali qalu li n-nirien, li qabdu fis-sig[at bikrin tal-:img[a, x’aktarx li kienu dovuti minn difett fis-sistema tad-dawl i]da lanqas mhu esklu] li setg[u anki kienu ka;unati minn ‘tipjip fejn mhux suppost’. Kulma fadal mill-isptar
huma ftit [itan suwed u wara li s-saqaf /eda g[al fuq is-swali fejn kienu jorqdu l-pazjenti. Mag[ruf li salvaw biss tliet persuni, bil-President Russu Vladimir Putin isejja[ g[al investigazzjoni dwar l-imwiet li huma la[[ar f’sensiela twila ta’ di]astri ;o istituzzjonijiet tal-istat li ta’ spiss ma jkollhomx fondi bi]]ejjed biex jiffunzjonaw. Min-na[a tieg[u, Andrei Vorobyov, il-Gvernatur provi]orju tar-re;jun ta’ Moska, sostna li t-tra;edja ]vol;iet ‘b[al le[[a ta’ berqa’, bil-fjammi u dd[a[en jinfirxu ma’ kullimkien u sal-punt fejn saru inkontrollabbli. Il-ma;;oranza tal-katavri nstabu fis-sodod u kelliema g[all-iskwadri talemer;enza aktar tard qalu li ‘kien ikun diffi/li biex isalvawhom’ anki min[abba l-kundizzjonijiet tas-sa[[a tal-individwi inkwistjoni.
‘Provi akbar’ li qeg[din jintu]aw l-armamenti kimi/i
Il-Prim Ministru tar-Renju Unit David Cameron semma ‘l-provi limitati li madankollu qeg[din ji]diedu’ fis-sens li lmilitar tar-re;im tas-Sirja u]a l-armi kimi/i waqt irrewwixta attwali kontra lPresident Sirjan Bashar alAssad. Cameron ma ]ammx lura milli jenfasizza l-gravità tassitwazzjoni u fejn tenna li dan l-a;ir jikkostitwixxi ‘delitt tal-gwerra’ – anki jekk lIstati Uniti g[amlitha /ara li l-ewwel te[tie; il-provi qabel g[andha tie[u azzjoni. Intant, il-White House ta’ Washington tenniet li l-Gvern ta’ Assad x’aktarx li u]a larmi kimi/i ‘fuq skala ]g[ira’, b’diversi a;enziji sigrieti (Amerikani) ‘jemmnu’ li l-u]u kien jinvolvi l-gass sarin li jattakka lin-nervaturi tal-;isem. Min-na[a tieg[u, Cameron qal li jaqbel mat-twissija talIstati Uniti li l-a;ir bl-armi kimi/i g[andu jitqies b[ala ‘sitwazzjoni fejn l-aggressur ikun qabe] linja [amra’ u li tifta[ g[all-possibbiltà ta’ ‘intervent fis-Sirja’.
David Cameron
L-u]u tal-gass sarin, g[allAmerikani, ‘jabbu]a kwalunkwe konvenzjoni talgwerra’ u bil-Foreign Office ta’ Londra jirrepeti dan, filwaqt li jinsisti bil-validità tal-a[[ar informazzjoni dwar l-u]u tal-armi kimi/i ming[and is-sorsi tieg[u. Mifhum li r-Renju Unit kiseb il-kampjuni mill-artijiet tas-Sirja u li mbag[ad g[addew minn testijiet fidDefence Science and Technology Laboratory, ;o Porton Down, f’Wiltshire. Flistess [in, kelliem g[allForeign Office tenna li lIL-KOREA T’ISFEL
Jirtiraw minn zona industrijali
Il-Korea t’Isfel g[andha tirtira lill-[addiema kollha li fadal miz-zona industrijali li qed tmexxi flimkien mal-Korea ta’ Fuq komunista u wara li rre;im fi Pyongyang /a[ad g[all-proposta ta’ ta[ditiet formali inti]i biex jonqos l-istat ta’ konfront bejn ilKorej li wassal g[assospensjoni tal-[idma flistess zona industrijali. Id-de/i]joni biex jitne[[ew mal-170 persuna mill-factory park ta’ Kaesong, li tinsab qrib ilfruntiera armata li tissepara l-Korej, kompliet tg[arraq il-konflitt ta’ Seoul ma’ Pyongyang u fost theddida akbar g[all-a[[ar ‘pro;ett bi s[ab’ li rri]ulta missummit storiku ta’ bejniethom li kien sar fl2000. Il-Korea ta’ Fuq u lKorea t’Isfel g[adhom teknikament fi stat ta’ gwerra peress li waslu biss li jiffirmaw armistizju li kkonkluda l-Gwerra (Koreana) tal-1950-53. IlKorea komunista anki, fla[[ar ;img[at, heddet lil Seoul u lill-Istati Uniti li kapa/i tattakkahom blarmi nukleari.
materjal li ttie[ed mis-Sirja ttestja po]ittiv g[as-sarin. Mifhum li s-Sirja g[andha kwantitajiet kbar ta’ armi kimi/i u fost t[assib akut qalb il-komunità internazzjonali rigward is-sigurtà ta’ dawn il[a]niet. Aktar tard ilbiera[, itTurkija sostniet li kwalunkwe u]u ta’ armi kimi/i millPresident Bashar al-Assad g[andha ‘‘]]id il-livell talkri]i’ i]da anki Ankara tinsab kawta fir-rigward ta’ kwalunkwe intervent militari ‘minn barra’ li jirranka lkonflitt tas-Sirja. Madankollu, it-Turkija wkoll tqis ir-rapporti dwar lu]u tal-armi kimi/i fis-Sirja b[ala ‘allarmanti’ u meta ilha ]mien titlob investigazzjoni bir-reqqa min-Nazzjonijiet Uniti li kapa/i tissostanzja dawn ir-rapporti. Is-Sirja g[alissa /a[det la//ess g[all-investigaturi tanNU min[abba kwistjoni dwar il-poteri li jista’ jkollhom u bir-re;im f’Damasku anki jirrifjuta l-allegazzjonijiet li spara l-armi kimi/i g[al fuq xi [add.
I?-?INA> Ors tal-ispe/i Giant Panda jistrie[ fuq ferg[a ta’ si;ra ;o ‘kindergarten tal-panda’ f’Bifengxia. Dan ir-ritratt ittie[ed jiem wara t-terremot ta’ nhar is-Sibt li laqat l-in[awi ta’ Lushan, xi tletin kilometru ’l bog[od u fiz-zona ta’ Ya’an, fil-provin/ja ta’ Sichuan (Reuters)
IL-PAKISTAN
Musharraf mixli wkoll fil-ka] ta’ Benazir Bhutto L-eks mexxej militari talPakistan Pervez Musharraf irid jiskonta perijodu ie[or ta’ arrest f’daru, din id-darba b’konnessjoni malassassinju tal-Kap talOppo]izzjoni Benazir Bhutto li kien se[[ f’Rawalpindi, f’Di/embru tal-2007.
Il-pulizija arrestat lil Musharraf fuq direttiva talqorti spe/ifika u meta l-eks mexxej militari ilu jiffa//ja l-akku]i li naqas milli jipprovdi bi]]ejjed sigurtà g[al Bhutto wara li din irritornat mill-e]ilju – u meta l-Gvern li kien imexxi kien wa[[al l-assassinju fuq
il-militanti tat-Taliban. Il-mandat tal-arrest jesi;i li Musharraf jin]amm ta[t arrest ;o daru f’I]lamabad g[al tlett ijiem u meta hu di;à jinsab ‘f’din issitwazzjoni’ min[abba akku]i konnessi mat-tke//ija ta’ m[allfin fi]-]mien meta hu kien impona tmexxija ta’
emer;enza, f’Novembru tal2007. Id-direttiva inkwistjoni g[andha titne[[a x-xahar iddie[el u hi separata missentenza biex Musharraf – li qed ji/[ad l-akku]i b[ala ‘politikament motivati’ – jin]amm arrestat g[al tlett ijiem dwar il-ka] ‘Bhutto’.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
18 A[barijiet ta’ Barra FRANZA
Ji]diedu l-problemi g[al Hollande, fost il-qg[ad rekord
Matul ix-xahar ta’ Marzu aktar Fran/i]i spi//aw ming[ajr xog[ol milli fi kwalunkwe ]mien fil-passat – b’dan ir-rekord negattiv jix[et aktar dubji fuq ilweg[diet tal-Gvern biex ‘idawwar lura’ x-xejra sa tmiem is-sena. Ir-rekord ;did ta’ 3.225 miljuni mhux talli jirrifletti ]ieda annwali ta’ 11.5 filmija fi/-/ifri tal-qg[ad i]da jag[ti daqqa ta’ [arta simbolika lill-President So/jalista ta’ Franza, Francois Hollande, li lanalisti u l-osservaturi kkonfermawh b[ala l-anqas mexxej popolari li qatt kellu l-pajji]. Intant, Hollande g[addej bi ;lieda ddisprata biex jikkontrolla l-qg[ad allarmanti u skont ma wieg[ed fl-a[[ar kampanja elettorali. I]da waqt li introdu/a l-iskemi sussidjati biex ikattru x-xog[ol g[a]]g[a]ag[ – u fost r-riformi li jiffa/ilitaw l-inga;; u ttke//ija ta’ [addiema – lammont tal-Fran/i]i li qeg[din ifittxu x-xog[ol ]died b’1.2 fil-mija anki f’Marzu. Dan fil-fatt jimmarka t-23 xahar konsekuttiv fejn ilqg[ad kompla jikber u flag[ar sitwazzjoni mindu bdew jin]ammu r-rekords f’Jannar tal-1996. Bl-impatt tal-qg[ad filqasam industrijali j]id malarja ta’ negattività, i/-/ifri tal-qg[ad g[al Marzu (3,224,600) mhux talli qab]u l-livell ta’ tliet miljuni kkonfermati g[al Awwissu li g[adda i]da g[addew irrekord pre/edenti ‘g[al kull ]mien’ ta’ 3,195,500 qieg[da li twaqqaf f’Jannar tal-1997. Min-na[a tieg[u, Hollande re;a’ tenna l-iskop li jikkonfronta l-qg[ad fejn sejja[ biex il-Gvern tieg[u
Francois Hollande fuq it-tara; tal-Palazz Elysee f’Pari;i. Illum il-President So/jalista Fran/i] qed jiffa//ja l-ag[ar sitwazzjoni ta’ qg[ad mindu bdew jin]ammu r-rekords f’Jannar tal-1996 (Reuters)
‘ji;bed [abel wie[ed malindustrija u l-entitajiet lo[ra’ [alli jintu]aw il-mezzi kollha possibbli g[all[olqien tax-xog[ol. Sadattant, il-Fran/i]i bejn l-20 u t-30 sena bi kwalifiki
me[tie;a g[al karriera tajba qeg[din ibatu l-effetti talista;nar fl-ekonomija u li jfisser li mijiet tal-eluf ta’ gradwati ]g[a]ag[ jinsabu ‘mwa[[lin’ f’/iklu ta’ kuntratti tax-xog[ol g[al
qasir ]mien . Dan waqt li jbatu l-perijodi twal ming[ajr xog[ol li jtellfuhom milli jil[qu lpotenzjal fid-diversi oqsma. Fi Franza, it-tieni l-akbar ekonomija taz-zona ewro, ilprospetti tax-xog[ol qeg[din jidhru dejjem aktar negli;ibbli bil-qg[ad fost i]]g[a]ag[ ila[[aq mal-24.4 fil-mija. Fil-fatt Franza qed tavvi/ina l-istess ‘ba[ar ta’ gwaj’ b[al Spanja, l-Italja u l-Gre/ja fejn jid[lu statistika tal-qg[ad. Is-sitwazzjoni anki kixfet il-falliment ta’ sistema fejn il-kumpaniji jopponu ]ieda ta’ [addiema mal-istaff permanenti li l-impjieg tag[hom hu fis-sod grazzi g[al-li;ijiet tax-xog[ol li jsostnu livell qawwi ta’ protezzjoni. G[aldaqstant, l-azjendi li j[addmu qeg[din ju]aw ilkuntratti temporanji li jippermettulhom li jqabbdu u jke//u [addiema ]g[a]ag[ ‘skont ix-xejriet tax-xog[ol’. Dan meta l-qg[ad ra spinta partikulari tul l-a[[ar sentejn fejn naqsu l-offerti taxxog[ol fuq ba]i permamenti u bl-inga;; ta’ [addiema temporanji, fi Franza, ikun log[la g[al dawn l-a[[ar tlettax-il sena. Illum, erba’ minn kull [ames opportunitajiet ta’ xog[ol qed jing[ataw fuq kuntratti ta’ xi ftit ;img[at jew xhur u l-parti kbira ta’ dawn qed je[duhom i]]g[a]ag[ Fran/i]i. Sadattant, u bil-kuntratti tax-xog[ol fit-tul ikomplu jonqsu b’rata konsistenti mit-tmiem tal-2011, ilPresident Hollande qed jipprova jibbalan/ja xi ftit laffarijiet fejn fost o[rajn i[allas is-sussidji lillkumpaniji li jqabbdu li]]g[a]ag[ biex ja[dmu ‘ma;enb’ il-membri tal-istaff ta’ età akbar.
L-AMERIKA LATINA
Tikber it-theddida tal-kan/er
Esperti li kitbu filLancet Oncology wissew li l-marda qattiela tal-kan/er qed thedded li ‘tissupera’ lill-pajji]i LatiniAmerikani. Fl-istess [in, l-esperti jtennu li minkejja li hemm [afna anqas ka]i ta’ kan/er fir-re;jun milli huwa l-ka] fl-Istati Uniti jew flEwropa, il-proporzjon ta’ Latini-Amerikani li jmutu mill-marda hu ferm og[la. Fost ir-ra;unijiet g[al din id-disparità hemm iddjano]i g[all-pazjent li ssir tard flimkien ma’ kwalità ta’ a//ess ‘mhix xierqa’ g[all-pazjenti. Fl-istess [in, l-esperti jevalwaw li aktar ma ti]died il-[ajja medja fl-Amerika Latina l-kan/er g[andu jsir dejjem aktar komuni u fejn [afna pajji]i tar-re;jun ‘ma jkunux jistg[u jla[[qu’ malfirxa tag[ha. L-esperti studjaw lin/idenza tal-kan/er u aspetti ta’ kura fl-Amerika Latina u r-re;jun talKaribew u fejn spi//aw ‘ta[t il-lenti’ l-Ar;entina, il-Bahamas, il-Bolivja, lBra]il, i/-?ile, ilKolombja, il-Kosta Rika, ir-Repubblika Dominikana, l-Ekwador, il-Gwatemala, il-Guyana, il-Honduras, Haiti, il-Messiku, Nikaragwa, il-Panama, ilPerù, Puerto Rico, ilParagwaj u El Salvador. Meta kisbu fir-rapport g[al-Lancet Oncology li qed jitnieda uffi/jalment waqt konfernenza g[allispe/jalisti f’Sao Paolo, fil-Bra]il, l-esperti spjegaw li filwaqt li qed jikbru l-ekonomiji ta’ dawn il-pajji]i (u waqt li jikber il-livell tal-g[ajxien fl-istess pajji]i) il-poplu qed jaddotta dejjem aktar vizzji ‘li mhumiex tajbin g[as-sa[[a’ b[al fil-ka] tal-Istati aktar ]viluppati. Intant, in-nuqqasijiet li qed ikunu adottati jinkludu stili ta’ [ajja neqsin mille]er/izzju, konsum ta’ ikel li mhux tajjeb g[as-sa[[a, ]ieda fit-tipjip u aktar konsum ta’ alko[ol.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Sbu[ija 19
Illejla s-serata finali tal-konkors Miss World Malta 2013 Daniela Darmanin illejla tg[addi l-kuruna rebbie[a tas-sena l-o[ra lil dik it-tfajla li se tirba[ dan il-kuntest presti;ju] tas-sbu[ija Illejla jit[abbar l-isem ta’ dik it-tfajla li se tirrappre]entana fil-Miss World ta’ din is-sena f’Settembru li ;ej fl-Indone]ja. Naraw min se tkun it-tfajla rebbie[a hekk kif Daniela Darmanin kienet reb[et ittitlu Miss World Malta 2012, i//edi l-kuruna tag[ha. Illejla 25 tfajla, fosthom tliet tfajliet minn G[awdex, se jing[aqdu lkoll flimkien fejn se jikkompetu g[attitlu ta’ Miss World Malta, fejn di;à rajniehom fil[ar;a li g[addiet. Il-kontestanti kollha se jie[du sehem bl-ilbies evening tal-g[a]la tag[hom, fejn jintg[a]lu l15-il finalist u jer;g[u jkunu ;;udikati bil- malja fejn finalment ji;u seba’ finalisti u minn hemm insiru nafu l-isem tar-rebbie[a. Ftu[ tas-serata se jkun f’idejn Jes Sciberras b’koreografija allegra.
}ew; pre]entaturi Quintin Scerri u Sarah Agius flimkien se j]ommu l-udjenza tat- telespettaturi infurmati sakemm jit[abbar ir-ri]ultat finali. Diversi djar tal-moda se jesebixxu diversi kollezzjonijiet g[al dan l-ista;un. Il-mudelli kontestanti kollha se nkomplu narawhom fil-programm Miss World Malta edizzjoni Indone]jana fejn qed naraw l-attivitajiet li se jsiru kif ukoll diversi photoshoots ippreparati minn fotografi u team tag[hom ta’ kull ;img[a. Din is-serata qed tkun organizzata minn Modelle International li/enzjati Minn Miss World Jersey Ltd. L-organizzaturi ta’ dan lavveniment Sue Rossi u Claudia Calleja huma sodisfatti [afna wara xhur ta’ [idma ma’ dawn it-tfajliet li se jkunu l-protagonist tas-serata llejla.
Illejla 25 tfajla, fosthom tliet tfajliet minn G[awdex, se jing[aqdu lkoll flimkien fejn se jikkompetu g[al titlu Miss World Malta
minn Sue Rossi modelle@spikenet.net.mt
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
20 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net
Fir-Rabat G[awdex tkun /elebrata l-festa tal-Gwardji ta’ :esù Sagramentat Fir-Rabat G[awdex: Imfakkar il-57 anniversarju mill-g[oti tal-vara ta’ Santa Marija lill-Katidral Il-vara ta’ Santa Marija ng[atat lill-Katridal ta’ G[awdex mis-So/jetà Filarmonika Leone f’g[eluq il-150 sena mit-twaqqif tag[ha b[ala l-ewwel banda G[awdxija Fir-Rabat G[awdex qed jitfakkar il-57 sena anniversarju mill-g[oti tal-vara ta’ Santa Marija lill-Katidral ta’ G[awdex mis-So/jeta Filarmonika Leone f’g[eluq il-150 Sena mit-twaqqif tag[ha b[ala l-Ewwel Banda G[awdxija A.D. 1863. L-attivitajiet qed jitkomplew illum fit-8 p.m. se jsir recital mill-aljievi u bandisti ]g[a]ag[ tas-So/jetà Filarmonika Leone fis-Sala 29 ta’ April 1956 fil-Ka]in tal-Banda Leone. Fi tmiem il-kun/ert ilPresident tas-So/jetà Michael Caruana se jippre]enta tifkiriet lill-istudenti tal-mu]ika tasSo/jetà Filarmonika Leone u lill parte/ipanti u r-rebbie[a tal-maratona tassnooker. G[ada l-{add – Festa ta’ Santa Marija. Fid-8.45 a.m. jibda mar/ mill-Banda Cittadina Leone mi/-?entru Parrokkjali sa/-?ittadella. Fid-9.15 a.m. isir il-[ru; tal-istatwa ta’ Santa Marija fil-bieb tal-Katidral. Ting[ata tislima millVampa Organisations b’salut minn fuq l-G[olja ta’ Gelmus u mill-Banda Cittadina Leone bl-Innu
Statwa ta’ Santa Marija li kienet mog[tija lill-Katidral ta’ G[awdex fl-g[eluq il-150 sena mit-twaqqif tal-ewwel banda fil-g]ira ta’ G[awdex
‘Warda
Sbej[a tarRebbieg[a’, isir diskors kommemorattiv millPresident tas- So/jetà
Filarmonika Leone Michael Caruana u jsir it-tqeg[id tal-fjuri. Il-Banda Cittadina Leone
ssellem bl-innu mar/ lil Santa Marija Assunta u lAve Maria. Fl-9.45 a.m. jibda il-
Pontifikal Solenni u se jmexxi Monsinjur Isqof Mario Grech bis-sehem talKaptitlu tal-Knisja Katidrali u anke bis-sehem tal-Banda Cittadina Leone f’g[eluq il-57 Anniversarju mill-g[oti tal-vara ta’ Santa Marija lill-Katidral ta’ G[awdex. Se jattendu l-og[la awtoritajiet /ivili f’G[awdex. Fi tmiem ilpontifkal se ji;u onorati lbandisti u membri li servew fis-So/jetà dakinhar talg[otja fl-1956. Nhar it-Tnejn li ;ej hu Jum it-Tifkira, fis-7.15 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata fil-Knisja Katidrali u se jmexxi Monsinjur :u]eppi Attard flimkien ma’ Dun Vincent Pavia, Direttur tasSo/jetà Filarmonika Leone bis-sehem tal-Banda Cittadina Leone, il-ferg[at tag[ha, l-g[aqdiet talparro//a u t-tfal li se jir/ievu s-Sagramenti filKatidral. Se ji;u mbierka wkoll inkwatri ta’ Santa Marija li se jitqassmu fid-djar talparro//a matul l-Erbg[at ta’ Santa Marija. Fit-8.15 p.m. fi tmiem ilquddiesa l-Banda Cittadina Leone u l-ferg[at tag[ha se jie[du ritratt uffi/jali tal150 sena mal-istatwa ta’ Santa Marija. Nhar it-Tlieta li ;ejjin ikun iddedikat g[at-Tfal madwar Santa Marija. Fis-6 p.m. tiba quddiesa spe/jali li tkun g[at-tfal kollha blomelija dwar Santa Marija fil-Knisja Katidrali u se jmexxi Fr Anton Grech.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Festi 21 XAG{RA G{AWDEX
Kwaranturi solenni u l-25 Anniversarju mill-Konsagrazzjoni tal-Knisja ta’ Sant’Anton Abbati Il-:img[a 26 ta’ April se jsir l-ewwel jum ta’ adorazzjoni Ewkaristika Fis-7.00 a.m. tibda quddiesa mir-Rettur Kan. Dun :wann Sultana li tag[ti bidu g[all-adorazzjoni solenni. Interessanti l-fatt li l-adorazzjoni tibqa’ sejra fis-skiet matul il-;urnata kollha. Fis-6.30 p.m. jibda rru]arju meditat fejn wara tkun /elebrata quddiesa solenni minn Mons. Anton Refalo. Prietka tal-Ewwel Jum talKwaranturi minn Mons. Lawrenz Sciberras. Wara ting[ata l-barka sagramentali. Fit-8.00 p.m. se jittella’ lkun/ert mu]ikali ‘A voice in a chapel’ mis-Sopran Patrizia Morandini akkumpanjata fuq il-pjanu minn Mro. Stephen Attard. Din l-attività hi organizzata mill-Kunsill Lokali tax-Xag[ra. Is-Sibt 27 ta’ April ja[bat lejlet tas-solennità tal-25 anniversarju mill-konsagraz-
zjoni tal-knisja. Fit-8.00 a.m. Bidu tal-Adorazzjoni Solenni. Fis-6.15 p.m. issir it-talba tar-ru]arju quddiem :esù Sagramentat. Wara jsir il-kant solenni tal-ewwel g[asar talkonsagrazzjoni tal-knisja, bissehem tal-poplu. Wara ssir quddiesa solenni mill-Kan. :wann Bartolo, Rettur tal-knisja fi]-]mien li fih ;iet ikkonsagrata. Prietka tat-Tieni Jum tal-Kwaranturi minn Mons. Lawrenz Sciberras. Barka Sagramentali. 8.30 p.m. Ikla tal-okka]joni fil-grawnd ta’ [dejn il-knisja. Biljetti ming[and il-helpers. Il-{add 28 ta’ April isSolennità tal-25 Anniversarju mill-Konsagrazzjoni talKnisja ta’ Sant’Anton Abbati u t-325 Anniversarju mitTwaqqif tal-Parro//a taxXag[ra fl-istess knisja. Fis-6.30 a.m. issir quddiesa u fl-10.00 a.m. issir quddiesa o[ra b’suffra;ju g[al ru[ Mons. Isqof Emeritu Nikol :.
Cauchi li b[al-lum 25 sena kkonsagra l-knisja. Fil-5.00 p.m. ma;enb ilknisja ta’ Sant’Anton, issir ilkon/elebrazzjoni kolenni mmexxija mill-E.T. Mons. Isqof Mario Grech flimkien mal-Kapitlu u Kleru talKolle;;jata. Janima l-kor ‘Voci Angeliche’ mmexxi minn Grace Vella u akkumpanjat fuq l-orgni millorganista Ivan Attard. Wara ssir pur/issjoni solenni b’:esù Ewkaristija mmexxija minn Mons. Isqof Mario Grech li tg[addi minn Pjazza Sant’Anton, Triq it-28 ta’ April 1688 u Pjazza lVitorja sal-Knisja Ba]ilika ta’ Marija Bambina. Mad-d[ul tal-pur/issjoni fil-Ba]ilika, isir il-kant tat-Te Deum b[ala Innu ta’ Radd il[ajr lil Alla g[all-grazzji msawba fuq il-parro//a matul it-325 sena li ilha mwaqqfa u ting[ata l-Barka Sagramentali.
Sant Anton Abbati – rinomat [afna b[ala l-protetur tal-annimali
VALLETTA
I}-}URRIEQ
Il-festa tal-Madonna ta’ Liesse
Jitkomplew is-Seba’ Erbg[at tal-Udjenza tal-Madonna tal-Karmnu
Fil-Belt Valletta nhar itTlieta li ;ej 30 ta’ April se tkun /elebrata l-festa talMadonna ta’ Liesse. Din ilKnisja [elwa qieg[da fejn ilMina ta’ Lascaris u Victoria Gate, vi/in il-Pixkerija. Illum is-Sibt fil-5 p.m. tibda Translazzjoni Solenni li tibda minn [dejn Victoria Gate sal-Knisja bis-sehem talfratelli tal-Madonna tadDuttrrina ta’{al Tarxien u tal{amrun Boy Scouts. Fil-5.30 p.m. tibda quddiesa kantata solenni u se titmexxa millMonsinjur Isqof Aw]iljarju Charles J. Scicluna. G[ada l-{add, il-[in tal-
quddiesa se jkun fit-8 a.m. u fid-9.30 a.m. Nhar it-Tnejn li ;ej fis-6.30 p.m. tibda quddiesa animata mill-membri tal-Appostolat tal-Ba[ar u se jmexxi Dun Alfred Vella, Delegat ta’ Mons Ar/isqof g[all-Emigranti u Itinerarji. Fit-8 p.m. jibda mar/ millBanda tal-G[aqda Mu]ikali Santa Marija ta’ {ad-Dingli. Nhar it-Tlieta 30 ta’ April, jum il-festa, fit-8 a.m.u fin12.30 p.m. ikun hemm il-quddies. Fil-5 p.m. jibda r-ru]arju u fil-5.30 p.m. tibda quddiesa kantata solenni u se jmexxi Monsinjur Isqof Emeritus :u]eppi Mercieca.
Se jie[u sehem il-kor Qormi ‘Laudate Dominium’ ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Sebastian Camilleri. Wara l-quddiesa fit-7.45 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bis-sehem tal-Fratellanza talMadonna tad-Duttrina ta’ {al Tarxien u se jmexxi ilKanonku Dun Lawrence Zammit. Se tie[u sehem anke ilBanda tal-G[aqda Mu]ikali Santa Marija ta’ {ad-Dingli. Fid-d[ul tal-pur/issjoni jitkanta l-Innu lil Madonna ta’ Liesse u se tkantah Hilda Curmi u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.
Fi]-}urrieq nhar l-Erbg[a li ;ej se jitkomplew isSeba’ Erbg[at tal-Udjenza tal-Madonna tal-Karmnu. Fis-6 p.m. jing[ad ir-ru]arju u wara tibda quddiesa li se titmexxa minn Patri Victor Paul Farrugia O.Carm. Wara ssir /elebrazzjoni Marjana fuq l-artal talMadonna tal-Karmnu u wara ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
22 Passatemp Mimdudin> 1. Li j]omm ru[u lura bilmist[ija (6) 4. Resaq kemm seta’ mal-moll bid-dg[ajsa (8) 9. Mag[dud b[ala fatt (6) 10. Il-qaddis g[al qalb i]}ebbu;in ta’ Malta (3, 5) 12. Il-qawl jg[id li: “…… u bhejjem, g[ali dejjem” (4) 13. Furja tad-demm (5) 14. Ne[[a l-irbit b’dak li jmur ma]-]ejt? (4) 17. {amiemu tat-twelid (6) 18. u 20. Ismu jista’ jurik li b’xi mod darba kien re! (6) 20. Ara 18. 21. Tpin;ija bil-lapes (6) 27. Seng[a tal-mo[[ u tal-id f’kamarti? (4) 28. Tal-g[ajn hi wkoll munita antika (5) 29. Fitt b’xi mod, imma mhux [afna! (4) 32. Madrid mimlija bihom (8) 33. Immassakra u tertaq il-;isem (6) 34. Me[lusin (8) 35. {uta g[ax-xiwi (6) Weqfin> 1. Rabba l-[otba (7) 2. Ix-xag[ar li jfi;; u jitwal ta[t l-imnifsejn fuq ix- xoffa ta’ fuq tal-ir;iel (8) 3. Skont il-qawl, kull wie[ed [udu b’;id! (4) 5. Tinfirex fuq il-mejda tal-ikel (6) 6. Soffitt (4) 7. Ilibbsuh lill-klieb (6) 8. Sej[a fil-qalba tal-kappella? (6) 11. u 26. Mara li tikkura u tfejjaq (6) 15. Il-bajda g[at-tfal ]g[ar (5) 16. Arkitett li jkun studja dwar ilkejl u l-valur tal-art (5) 19. A[dar /ar mitfi li hu wie[ed mill-kuluri delikati (8) 22. Dan tal-karattru tieg[i jista’ ma jkunx b[al tieg[ek (7) 23. Tog[rok il-[wejje; bl-ilma u s-sapun (6) 24. Hekk hu, ta’ gosti g[alih wa[du (6) 25. U l-blat jinbidel u jsir frott iebes li ma jieklu [add (6) 26. Ara 11. 30. {ajr b’xi mod, g[al dan il[axix! (4) 31. Safra qasira (4) Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Ammont; 4. Stupendi; 9. Banali; 10. Karretta; 12. Sugu; 13. :emel; 14.Iraq; 17. Illima; 18. u 20. T[abat; 21. Tabakk; 27. Aqra; 28. Azzar; 29. Bnin; 32. Sustanza; 33. Stalla; 34. Nitqalla; 35. Strana. Weqfin> 1. Abbissi; 2. Manigold; 3. Noli; 5. Tkaken; 6. Port; 7. Natura; 8. Isaqqi; 11. u 26. Tellaq; 15. Imsa[; 16. A[mar; 19. Kannella; 22. Kunjata; 23. Sansun; 24. Prosit; 25. Kzazel; 30. Wara; 31. Xtut.
1
2
3
4
9
5
6
7
8
10 11
12
13
14
15
16
17
18 19 20
23
21
24
25
27
22
26
28
29
30
31
32
33
34
35
Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores
Tisliba bin-numri In-numru 245, li mhux inklu] fil-lista tan-numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn l-erba’ listi. G[alikom.
Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. L-a[[ar premju ntreba[ minn M.D. Abela, c#o Triq Sant’Andrija, {al Lija LJA 1919.
Soluzzjoni ta’ tisliba bin-numri
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Il-200 programm Sas-Sitta - NET Television 14>05
Il-programm tal-lum hu l-200 wie[ed, bl-ewwel programm kien ixxandar f’Ottubru tal-2007. G[aldaqstant, mal-pre]entaturi attwali tal-programm Ray Attard u Debbie Scerri, se jing[aqdu b[ala mistiedna w[ud minn dawk li f’xi ]mien jew ie[or kienu parti mit-tim tal-programm u li qed jidhru fir-ritratt ta’ hawn ta[t. Dawn
huma Natasha u Charlene Grima, Julia Grima, Annabelle Debono u Janvil. Insiru nafu aktar mill-qrib lill-protagonisti attwali u dawk ta’ qabel ta’ dan il-programm ta’ Spiteri Lucas Entertainment. Ma jonqsux ir-rubriki regolari tal-programm kif ukoll numru ta’ kompetizzjonijiet.
Romina Bonaci
Rita Camilleri
Yeda Spiteri-Thomas
John Suda
It-teledrammi f’Malta 4 b’Wie[ed - NET Television 18>05
Fil-qosor Miss World Malta NET Television, 21>00
Sarah Agius u Quinton Scerri jippre]entaw l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Miss World Malta organizzat minn Modelle International fejn 25 tfajla se jkunu qed jikkompetu biex min jirba[ jirrappre]enta lil pajji]na fl-Indonesja. Aktar dettalji dwar din ix-xandira diretta, ara pa;na 19 ta’ dan il-;urnal. L-Istampa Kollha NET Television, 12>00 Fil-programm ta’ din il-;img[a Roderick Agius se jittratta s-su;;ett tar-riklamazzjoni tal-art. Jag[tu s-sehem tag[hom dwar dan is-su;;ett numru ta’ rappre]entanti ta’ g[aqdiet ambjentali u esperti. Dan is-su;;ett qed ikun e]aminat peress li l-Gvern Laburista avvi/ina xi kuntratturi fuq xog[ol ta’ dan it-tip qabel ma ra l-istudji li di;à hemm jew ikkummissjona xi studji ;odda. Animal Diaries NET Television, 11>30 Rappre]entanti tal-Island Sanctuary se jkunu fost il-mistednin ta’ Moira Delia biex jitkellmu dwar il-mixja li se tkun organizzata g[ada. Naraw ukoll dwar il-ka] ta’ kelba g[amja li salvat volontiera tal-istess organizzazzjoni. It-tabib tal-annimali Sammy Bezzina iwie;eb g[ad-diffikultajiet tat-telespettaturi.Tittella’ wkoll il-kompetizzjoni sponsorjata minn Pavi.
Programm ippre]entat minn Tano Vella bi produzzjoni ta’ Carmen Vella g[al Vista Leisure u li jintwera fuq NET Television. Is-su;;ett se jkunu t-teledrammi. F’Malta t-teledrammi huma ta’ livell? U kull min jie[u sehem, kul[add hu attur? Il-mistiedna se jkunu Romina Bonaci, Rita Camilleri, John Suda u Yeda Spiteri-Thomas li lkoll nafuhom b[ala atturi fuq it-televi]joni. Se jkun hemm ukoll Lino Grech, li barra li ;ieli [adem b[ala attur, aktar hu mag[ruf b[ala kittieb ta’ xog[lijiet g[all-palk. Carmen Vella marret fit-toroq u staqsiet il-fehma ta’ numru ta’ nies.
Lino Grech
L-G[anja tal-Poplu ONE Television, 20>35 Is-17-il edizzjoni ta’ dan il-festival tal-kanzunetta bil-Malti, li saret is-Sibt li g[adda fis-Sala Sir Temi Zammit, fl-Università, f’Tal-Qroqq li l-partikularità tieg[u hu li kemm il-kant u l-mu]ika jkunu live.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
24 TV#Radju
06>00
Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)
08>00
A[barijiet
08>15
Bon;u 101 Weekend
09>05
Wara l-Breakfast
11>55
Avvi]i tal-Mewt
12>00
A[barijiet
12.30
Italomix
14>00
Skor
17>55
Avvi]i tal-Mewt
18>00
A[barijiet
18>30
Skor Extra Time
19>00
Country Music Club
21>00
Fuzzbox Saturday Special
24>00
Rockna (r).
Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - G[andi x’Ng[id 11:00 - Mill-G]ira ta’ Calypso 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:15 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Diski Memorabbli 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Erre Be 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:40 - Ru]arju. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 L-G[odwa t-Tajba, 08:15 ONE Club Xewqat, 09:00 Mill-:urnali) 10:00 – Sibt il-Punt 11:00 Clint on ONE (jinkludi 11:45 ONE News, 12:00 Angelus 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 13:00 – Minn Banda g[all-O[ra 15:00 - ONE Weekend (jinkludi 15:25 Djarju Kulturali, 15:30 Drive Time 16:30 - ONE Club Xewqat 17:45 - ONE News 18:00 ONE Party Zone 19:45 - ONE News 19:50 - Saturday Fever ONE Clubbing 21:30 – ONE Country 24:00 - Le M’Intix Wa[dek. RTK - 103 FM 06:30 - Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 – Bieb Imbexxaq 10:05 - Newsbook (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Se[er il-Malti 13:00 - RTK Qosor 13:30 - Jgh[idu Tag[hom i]}g[a]ag[ (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor) 15:05 - Intietef 15:30 Saturday Drive 19:00 - Ru]arju 19:30 - Solid Gold 21:30 Mill-kotba li Wasslulna 22:00 – Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 – Fatti (r) 24:00 - Rakkont (r), Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service 09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – L-Ewropa u l-Imperu 11:00 BBC News Update 11:06 Mhux Kelma bejn Tnejn 12:00
- BBC News Update 12:05 Testment 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Laudate Dominum 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - Nixtarru Kitbet San :or; Preca 11:00 - F’ismi jke//u x-xjaten 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tal-Erwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Il-Knisja: idDar t’Alla u tal-bnedmin 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:45 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Ma’ San Pawl lejn :esù 21:30 -
T[allux qalbkom tit[awwad 22:00 - G[annu lil Ismu 23:00 - Mur sewwi l-Knisja Tieg[i (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta.
Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 - Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 - Music Generation Weekend 18:00 Enchallah 20:00 - All Time Favourites. Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.
Intrigo a Barcellona (Art Heist) - La 5, 21>10
Ellen Pompeo (fir-ritratt hawn fuq), tinterpreta l-parti ta’ Sandra f’dan il-film Spanjol b’re;ija ta’ Bryan Goeres li n[adem fl-2004. Hi tkun esperta tal-arti u naraw x’ji;ri meta tmur Barcellona biex tipprova tiskopri x’;ara minn kwadru li g[eb.
TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 08:00 - Wirt, Arti u Kultura 08:30 Storjografija 09:05 – Sensilhena 09:50 - }ona (r) 11:10 – Paqpaq 12:00 - A[barijiet 12:10 - Aqta’ Kemm 13:00 - Sibtek 14:00 A[barijiet fil-qosor 14:05 (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:05 - Luxdesign 17:15 Madwarna 17:40 - Kelma g[all{ajja 18:00 - A[barijiet 18:10 Gadgets 18:55 - G[awdex illum 19:30 - .EU 20:00 - L-A[barijiet 20:40 - Out of Sight. Film ’98 22:40 - Paq Paq (r) 23:30 - LA[barijiet . TVM 2 07:00 - News 08:10 - Museum secrets 09:00 - UCL Magazine 09:30 - Malta u lil Hinn Minnha 11:00 - Madwarna 11:30 - Wirt arti u kultura 12:00 - Egypt 13:00 - Days that shook the world 13:45 - Sensilhena 14:25 Storjografija 15:00 - Gadgets 15:30 - Mixage 16:00 - Beast Legends 17:00 - GFA Roundup 17:30 - Starboard 18:00 - 3 Pointer 18:30 - Ti;rijiet 19:00 Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Egypt 20:30 - A[barijiet blIngli] 20:40 - Dissett 21:45 BBC Proms: The Who 22:45 Mixage. ONE 07:15 - Healthy Living (r) 08:30 - ONE News 09:00 - Sieg[a ]mien 10:00 - Teleshopping 10:30 - {ajja (r) 11:00 - Clint on ONE 12:50 - On D Road (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:00 - Ilsien inNisa (r) 15:30 - Teleshopping 16:00 - Kif Inti? (r) 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:30 - Fresh & Funky 19:10 Lottu 19:30 - ONE News 20:10 - Ieqaf 20 Minuta 20:35 - G[anja tal-Poplu 23:15 - ONE News. 23:45 - Ilsien in-Nisa (r). Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:40 - Music 16:30 - Minn Mara g[al Mara 17:30 CNI (r) 18:00 - A[barijiet ta’
barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - Miraklu 20:30 - IlParlament tal-Poplu 21:40 Dokumentarju 22:00 - A[barijiet. Raiuno 06:30 - Unomattina in famiglia 10:05 - RAI Parlamento Settegiorni 10:55 - Aprirai 11:10 - Q - Verso il Quirinale 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Easy Driver 14:30 - Le amiche del sabato 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Rai tg sport 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Altrimenti ci arrabiamo (show) 00:10 - La storia siamo noi 01:10 - Tg 1 Notte 01:25 Cinematografo 02:25 - Le biciclette di Pechino. Film 2001. Raidue 06:30 - Real School II 09:25 Voyager Factory: Inside the world 10:10 - Sulla via del Damasco 10:40 - ApriRAI 10:55 - Tg 2 Parlamento punto Europa 11:35 - Mezzogiorno in famiglia 13:00 - Tg 2 giorno 13:25 Dribbling 14:00 - Torbidi segreti. Film 2012 15:40 - Squadra Speciale Lipsia (TF) 16:25- Sea Patrol (TF) 17:10 - Sereno variabile 18:05 - 90˚ minuto – Serie B 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 21:05 - Castle (TF) 22:35 - Tg2 22:50 - Sabato Sprint 23:45 - Tg 2 dossier 00:30 - Tg 2 Storie 01:10 - Tg 2 Mizar 01:40 - Tg 2 Si, viaggiare 01:50 - Tg 2 Eat Parade. Raitre 07:00 - La grande vallata (TF) 07:50 - Roma citta libera. Film ’48 09:10 - Paese reale 10:15 L’Ispettore Derrick (TF) 11:00 Tgr Bellitalia 11:30 - Tgr Prodotto Italia 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il settimanale 12:55 Tgr ambiente italia 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tg 3 Pixel 14:55 - TV Talk 16:55 Tg 3 17:00 - Camera con vista. Film ’85 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:10 - Che tempo che fa 21:30 Ulisse: il piacere della scoperta
23:30 - Tg 3 23:45 - Tg regione 23:50 - Un giorno in pretura 00:55 - Tg 3 01:05 - Tg 3 agenda del mondo 01:20 - Tg 3 sabato notte 01:40 - Fuori orario 01:50 - I bambini di Golzow (dok).. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 09:10 Supercinema 10:00 - Melaverde 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Inga Lindstrom: Un amore impossibile. Film 2010 16:00 - Verissimo 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Amici 00:30 - Mai dire provini 01:35 Tg 5 notte 02:00 - Stricia la notizia 02:50 - And then Came Love. Film 2007. Rete 4 07:40 - Il principe del deserto (fiction) 09:35 - Carabinieri 5 10:30 – Come si cambia academy (reality) 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 La signora in giallo (TF) 14:00 Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Perry Mason: L’ospite d’onore. Film ’93 17:30 - Detective Monk (TF) 18:55 Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:40 - Walker Texas Ranger (TF) 21:30 - Ticker. Film 2001 23:25 - Dangerous Isolation. Film 2006 01:10 - Tg 4 night news 01:35 - Ieri e oggi in tv. Italia 1 07:00 - Coppia di Re (sitcom) 07:20 - Cartoons 11:00 National Museum (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - I Simpson 14:35 - Life Bites – Pillole di vita (sitcom) 14:45 - G.P. d’Olanda 16:05 - R.L. Stine’s I racconti del brivido – non ci pensare! Film 2007 17:50 - Magazine Champions League 18:30 Studio Aperto 19:00 - Life Bites – Pillole di vita (sitcom) 19:15 The Mask 2. Film 2004 21:10 The Mask: Da zero a mito. Film ’94 23:05 - Superhero. Film 2008 00:50 - Poker1mania 01:45 Sport Mediaset .
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
TV#Radju 25 Favourite Channel 07:15 - F. News 07:30 - {in g[al Kollox (r) 09:30 -Arkivji tan-Nies (r) 10:30 - Belle Donne 12:30 - Teleshopping 13:00 Sibtkuntatt 16:00 - Entertain Me (r) 18:00 - Teleshopping 18:30 – Madagascar 19:45 - F. News 20:30 - News Point 21:00 - Sejja[tli 22:00 Niltaqg[u. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Music Festival (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Retro Vision 19:00 - The World of Music (r) 19:30 - Cuban Music (r) 20:00 Never Ending Star 20:30 - Pop Concert 21:30 - The Local Angle (r) 22:00 - The Latest Hits (r) 23:30 - Music Videos. La 5 11:10 - Due mamme di troppo. Film 2008 13:15 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 La scimmia (TF) 14:25 Giudice Amy (TF) 16:15 - The Starter Wife (TF) 17:50 - Voce del verbo amore. Film 2007 19:30 - Extreme Makoever Home Editions 21:10 -Intrigo a Barcellona. Film 2004 01:00 -
Extreme Makeover Home Edition.
BBC Entertainment 07:15 - Garth and Bev 07:25 Tweenies 07:45 - Green Balloon Club 08:10 - Fimbles 08:30 The Weakest Link 09:15 - My Family 09:45 - Walk on the Wild Side 10:15 - Doctor Who 11:00 - Incredible Journeys with Steve Leonard 11:50 - 2point4 Children 12:20 - My Family 12:50 - After You’ve Gone 13:20 - Walk on the Wild Side 13:50 - Casualty 14:40 EastEnders 15:10 - EastEnders 15:40 - EastEnders 16:10 EastEnders 16:40 - Walk on the Wild Side 17:10 - My Family 17:40 - Incredible Journeys with Steve Leonard 18:30 - The Weakest Link 19:15 - Doctor Who 20:00 - Being Erica 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 Bedlam 22:15 - Stewart Lee’s Comedy Vehicle 22:45 - The
Impressions Show with Culshaw and Stephenson 23:15 - The Bleak Old Shop of Stuff 23:45 Doctor Who.
21:05 - Le comiche. Film ’90 22:40 - Teresa. Film ’87 00:30 Storie di cinema 01.00 - Una donna di notte. Film ’79.
TCM 07:45 - High Sierra. Film ’41 (PG) 10:00 - An American in Paris. Film ’51 (U) 11:50 Brigadoon. Film ’54 (U) 13:35 Seven Brides for Seven Brothers. Film ’54 (U) 15:15 - Where Eagles Dare. Film ’69 (A) 17:45 - It Happened at the World’s Fair. Film ’63 (U) 19:30 - Billy the Kid. Film ’41 (A) 21:00 Pat Garrett and Billy the Kid. Film ’73 (18) 23:00 - Village of the Damned. Film ’60 (12).
Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Ice Hotel 09:05 Mighty Ships: Africa Mercy. One Car Too Far: 09:55 Volcano 10:50 - Rainforest 11:40 - Mountain 12:35 - Desert. 13:30 - Extreme Engineering:
MGM Movies 07:35 - The Dust Factory. Film 2004 (PG) 09:15 - Undercover Blues. Film ’93 (12) 10:45 -
Support Your Local Gunfighter. Film ’71 (U) 12:15 - Hidden Agenda. Film ’90 (15) 14:00 Bound for Glory. Film ’76 (A) 16:25 - The Purple Rose of Cairo. Film ’85 (PG) 17:45 MGM’s Big Screen 18:00 Fiddler on the Roof. Film ’71 (U) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 - She’s Gotta Have It. Film ’86 (18) 22:25 - Something Wild. Film ’86 (18). GO Stars 007:20 - Brave 09:00 - Young Hercules 09:25 - The Tale of Despereaux 11:00 - Andrew Lloyd Webber: By Jeeves 13:25 - Damages 15:00 - Saturday Bond Collection: GoldenEye 17:10 - Parks & Recreations 17:55 - A Thousand Words 19:30 - The Guys 21:00 Battleship 23:10 - GoldenEye 01:20 - Charlie Bartlett. Diva Universal 06:57 - Kojak 08:54 - Great Women 09:05 - Jane Doe: Ties That Bind 10:40 - Great Women 10:55 - JAG 12:55 - Rex: A Cop’s Friend 14:55 - Agatha Christie’s Poirot 17:00 - Law & Order 18:54 - Downpour 19:00 - Patricia Cornwell’s At Risk (15) 20:50 - Great Women 21:00 - JAG 22:58 - Great Women 23:05 - Jane Doe: Eye of the Beholder. Iris 14:50 - Storie di Cinema 15:15 Snow Angels. FIlm 2007 17:20 Baciami piccina. Film 2005 19:10 - Il provinciale. Film ’71
New Orleans Surge Barrier 14:25 - Strip the City: Ice City: Toronto 15:20 - Classic Car Rescue 16:15 - Fast N’ Loud: Model A Madness 17:10 Overhaulin’ 18:05 Mythbusters: Tablecloth Chaos; Brain Power 19:00 - How It’s Made: Turbochargers # Enchiladas # Watches 19:30 How It’s Made 20:00 - Auction Hunters: Ton’s Got a Gun 20:30 - Auction Hunters: Strat’d for Cash 21:00 - Baggage Battles 22:00 - 9 #11: After the Towers Fell 23:00 - Hijack: El Al Flight 426.
Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 12 :30 Amazing Race 13:15 - Suits 19:20 - Films & Stars 19:45 Suits 20:30 - Amazing Race 21:15 - Boardwalk Empire 22:20 - 30 Rock 22:45 - Supernatural 23:30 - Enlightened 00:05 Mike & Molly 00:35 - 2 Broke Girls 01:00 - True Blood. Biography Channel Hoarders: 10:00 - Dennis and
Nadene # Erin and Malinda 11:00 - Claudie 12:00 - Michelle and Kim 13:00 - Dennis and Nadene # Erin and Malinda 14:00 - Claudie 15:00 - Michelle and Kim. Storage Wars Texas: 16:00 - Puffy in the Sky with Diamonds 16:30 - The Surgeon, the Witch, and the Wardrobe 17:00 - Snake, Rattle and Roll 17:30 - Remember the Alamo? 18:00 - If I Were a Tibettin’ Man 18:30 - Puffy in the Sky with Diamonds 19:00 - The Surgeon, the Witch, and the Wardrobe 19:30 - Snake, Rattle and Roll 20:00 - Remember the Alamo? 20:30 - If I Were a Tibettin’ Man. Hardcore Pawn: 21:00 Amy Got Back 21:30 - Tripped Out Cash. 22:00 - Haunted Encounters: Eastern State Penitentiary 23:00 - My Ghost Stories: Caught on Camera.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Storytime 09:15 - Tiny Planets 09:20 Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 - Barney and Friends 10:10 Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 Mio Mao 10:50 - Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 - Wobblyland 12:05 Igloo-Gloo 12:20 - Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Friends 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 - Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 - Angelina Ballerina 13:45 Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Storytime 16:15 - Wobblyland 16:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:55 - My Animal Friends 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 - Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 - Slim Pig 18:35 - Connie the Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies
19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Friends 21:35 - See The Sea 21:40 - Wobblyland 21:50 Barney and Friends 22:15 - Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper. Disney Channel 08:10 - Shake It Up 08:35 - Austin and Ally 09:00 - Jessie 09:25 - ANT Farm 09:50 - That’s So Raven 10:15 - Toy Story (U) 11:35 - ANT Farm 11:55 - Wizards of Waverly Place 12:45 Good Luck Charlie 13:10 - That’s So Raven 13:35 - ANT Farm 14:00 - Hannah Montana 14:25 - Shake It Up 14:50 - Austin and Ally 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - High School Musical 2 (U) 17:45 - Shake It Up 18:10 Jessie 18:35 - Shake It Up 19:00 - ANT Farm 19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Jessie 21:05 - Jonas LA 21:30 - Sonny with a Chance 21:55 - Wizards of Waverly Place.
07>00 09>00 09>30 11>30 12>00 13>00 13>30 14>00 14>05 15>00 15>05 17>00 17>05 18>00 18>10 19>10 19>15 19>45 20>30 21>00 23>00
NET News Anali]i tal-A[bar (r) Telebejg[ Animal Diaries (r) L-Istampa Kollha (r) Telebejg[ Wheelspin (r) NET News Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News 4 b’Wie[ed Tlug[ tal-Lottu Servizz mill-programm Newsroom NET News Anali]i tal-A[bar Miss World Malta 2013 NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - The Box 08:45 - World Champ. Snooker 11:00 - World Champ. Snooker: Day 8: Sheffield, UK (live) 14:00 - World Champ. Snooker 14:30 - World Series by Renault: Alcaniz, Spain: Race 1 (live) 15:30 World Champ. Snooker: Day 8: Sheffield, UK (live) 18:30 World Champ. Snooker 19:00 Rally 20:00 - World Champ. Snooker: Day 8: Sheffield, UK (live) 23:00 - Cycling. Eurosport 2 07:00 - Rally 08:00 - Australian Rules Football: AFL Round 6 (live) 11:00 - World Champ. Snooker: Day 8: Sheffield, UK (live) 14:00 - Cycling 15:30 World Champ. Snooker: Day 8: Sheffield, UK (live) 18:30 - J League Football 20:00 - World Champ. Snooker: Day 8: Sheffield, UK (live) 23:00 Arena Football. GO Sports 1 05:00 - PGA European Tour: Ballantine's Champ.: Day 3 (live) 09:00 - Barclays PL: Wk 36: Man. Utd v Aston Villa 09:30 Barclays PL: Wk 37: PL Preview 11:30 - Ligue 1: Rd 34: LOSC Lille v Sochaux-Montbeliard 13:30 - ATP World Tour 500: Barcelona Open BancSabadell: SF (live) 18:30 - Trans World Sport 20:00 - Ligue 1: Rd 34: AC Ajaccio v Montpellier He-rault SC (live) 22:00 - 141st Open Champ.: The Open: A Decade Apart: 2012 Official Film 23:00 Barclays PL: Wk 37: Man. C. v West Ham Utd 01:00 - Serie A: Rd 34: Atalanta v Bologna. GO Sports 2 13:00 - Barclays PL: Wk 37: PL Preview 13:30 - Football Feast 13:45 - Barclays PL: Wk 37: Man. C. v West Ham Utd (live) 15:45 - Football Feast 16:00 Barclays PL: Wk 37: Wigan Ath v Tottenham H (live) 18:00 Football Feast 18:30 - Barclays PL: Wk 37: Newcastle Utd v Liverpool (live) 20:45 - Serie A: Rd 34: Pescara v Napoli (live) 22:45 - Milan Ch. GO Sports 3 16:00 - Barclays PL: Wk 37: Everton v Fulham (live) 18:00 Serie A: Rd 34: Atalanta v Bologna (live) 20:00 - Inter Ch. GO Sports 4 16:00 - Barclays PL: Wk 37: Southampton v WBA (live 18:00 - Serie A: Rd 34: Cagliari v Udinese (live) 20:00 - Juve Ch. GO Sports 5 16:00 - Barclays PL: Wk 37: Stoke City v Norwich City (live) 18:00 - Heineken Cup: SF:
Clermont Auvergne v Munster (live) 20:00 - LFC TV.
GO Sports 6 17:00 - Ligue 1: Rd 34: FC Lorient v Olym. de Marseille (live) 19:00 - MUTV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Ligue 1: Rd 33: AS StEtienne v AC Ajaccio 11:00 Barclays PL: Wk 36: Liverpool v Chelsea 13:00 - Serie A: Rd 33: Roma v Pescara 15:00 - PGA European Tour: Ballantine's Champ.: Day 3 19:00 - Football's Greatest 19:30 - ATP World Tour 500: Barcelona Open BancSabadell: SF 00:30 Barclays PL: PL World 01:00 Heineken Cup: SF: Clermont Auvergne v Munster. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Ligue 1: Rd 33: AS StEtienne v AC Ajaccio 13:00 Barclays PL: Wk 36: Liverpool v Chelsea 15:00 - Serie A: Rd 33: Roma v Pescara 17:00 - PGA European Tour: Ballantine's Champ.: Day 3 21:00 Football's Greatest 21:30 - ATP World Tour 500: Barcelona Open BancSabadell: SF. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga: Preview (r) 08:30 - FA Cup (r) 10:35 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:45 - America's Cup: World Series (r) 14:25 - Volleyball
Champions League Magazine The Big Hit (r) 14:55 - Bundesliga: Preview (r) 15:30 - Bundesliga (live) 17:35 - Bundesliga: Highlights (r) 18:30 - Bundesliga (live) 20:35 - Bundesliga: Highlights (r) 21:25 - Bundesliga (r) 23:20 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 23:40 Bundesliga (r).
Melita Sports 2 12:00 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 12:55 FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 15:35 - Volleyball Champ. League Magazine The Big Hit (r) 16:05 - FA Cup 18:10 - Swedish
ATG Horse Racing V75 Race Meetings 22:15 - Bundesliga: Highlights (r) 23:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 01:10 - America's Cup: World Series (r). Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Association (r) 09:35 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 - Malta Handball Assoc. (r) 12:30 - MFA Futsal League (r) 13:50 - Melita GFA 1st Div. (r) 15:35 - BOV PL (r) 17:50 Malta Basketball Assoc. (r) 19:25 - Malta Rugby Football Union (r) 21:00 - Malta Handball Assoc. (r) 22:20 MFA Futsal League (r) 23:40 Melita GFA 1st Div. (r) 01:25 BOV PL (r).
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
26 Klassifikati PROPJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
VETTURI# DG{AJJES
Il-Marsa
FJORD 8mtrs, b’]ew; magni diesel, fiberglass. €15,000. ?emplu 99822224.
GARAXX jew store, 115 pied twil u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.
Cabin Cruiser
Pajero
FOUR seater tal-1996, kulur blu. €5,300, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.
G{ALL- KIRI
AVVI}I
I]-}urrieq
G[al kull tip ta’ kri]i f’[ajtek
{ANUT bil-permess Class 4 fi Vjal l-Indipendenza i]}urrieq. ?emplu fuq 79306052 jew 79704789.
MR Mutawalla Sidig jispe/jalizza fi: Problemi ta’ m[abba
Tqassim ta’ prodotti
Protezzjoni professjonali Problemi ta’ sess Fortuna tal-[ajja Kull tip ta’ problema ti;i solvuta fi ]mien qasir. 100% su//ess garantit. Mis-7 a.m. sat-8.30 p.m., bl-Ingli] jew Fran/i]. ?empel g[al appuntament fuq 99349374 jew 79497184.
;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
G{ALL-BEJG{
G[al kull xog[ol
G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.
G[amara antika
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati
Mara armla
JEKK inti tqassam u tbig[ prodotti ta’ soft drinks fil[wienet u djar nixtiequ nkellmuk, g[andna okka]joni tajba [afna. ?emplu lil F.T.L. fuq 79792356.
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
JIENA mara armla, nixtieq niltaqa’ ma’ [abib jew [abiba ’l fuq min 60 sena g[al kumpanija. ?emplu 79902185.
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
Tombla sheets
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Kamra tal-Pranzu
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
27 ASMK
Jiddominaw Cassar, Scerri u Apap
Fi tmiem il-;img[a tkomplew il-kampjonati tal-ASMK u kienu Patrick Cassar, Ryan Scerri u Christian Apap li ddominaw. Matul il-;urnata fost [afna ti;rijiet tal-heats, Christian Mark Galea fuq Fiat Ritmo iddomina l-;urnata hekk kif reba[ il-heats kollha tal;urnata. Il-klassi tassewwieqa G[awdxin kienet iddominata minn Domenic Zammit fuq Alfa Sud li wkoll reba[ il-heats kollha f’din ilklassi. G[all-Finali Klassi A ma’ Galea ikkwalifikaw ukoll Patrick Cassar u Joseph Martin it-tnejn fuq Opel Corsa, Vince Farrugia fuq VW Polo, Josef Abela u Andrew Pisani t-tnejn fuq Opel Nova. Mat-tluq ta’ din il-finali Cassar u Galea kellhom [ru; e//ellenti b’Cassar jie[u t-tmun tat-ti;rija quddiem Galea waqt li dawn kienu segwiti minn Pisani u Farrugia rispettivament. Fil-finali Cassar spi//a fuq il-podju u dan kien segwit minnn Galea u Pisani rispetti-
vament. Il-Finali Klassi B kienet komposta minn Matthew Borg u Philip Joe Vella, it-tnejn fuq Opel Nova, Ryan Scerri fuq Opel Corsa, Josef Grech u Duncan Delia it-tnejn fuq Ford Fiesta u Gu]i Pace fuq Ford Escort Mk1. Mat-tluq ta’ din il-finali Scerri u Pace iddominaw il[ar;a i]da Scerri [a t-tmun tat-ti;rija u dan kien segwit minn Pace. Fit-tielet u raba’ post kien hemm taqtig[a o[ra bejn Grech u Borg li t-tnejn kienu qed jag[mlu pressjoni fuq Pace. Borg mir-raba’ post kien qed jag[mel pressjoni fuq Grech tant li wara t-tielet dawra irnexxielu jaqb]u. Borg kompla javanza u beda g[amel pressjoni fuq Pace. Fil-[ames dawra Borg attakka lil Pace fejn Pace a;ixxa b’azzjoni anti-sportiva li [alliet lil Borg jirtira mitti;rija u lil Pace jkun imwissi. Grech, ftit qabel tmiem ilfinali irnexxielu jissupera lil Pace. Scerri reba[ it-tellieqa
Christian Apap fuq Ford Escort
u kien segwit minn Grech u Pace rispettivament. Fil-Finali Klassi talG[awdxin [adu sehem Dominic Zammit u Joseph Gauci it-tnejn fuq Alfa Sud, Christian Apap u Matthew Saliba it-tnejn fuq Ford Escort u Joseph Vella fuq Ford Fiesta. Mat-tluq kien hemm kompetizzjoni qawwija bejn Apap u Zammit u mal-ewwel ftit sekondi tal-finali Apap
irnexxielu jmur fl-ewwel post u kien segwit minn Zammit. It-taqtig[a bejn dawn ittnejn kienet kbira u f’[inijiet minnhom Apap kien attakkat kemm-il darba minn Zammit. Tul din il-finali Zammit kien ta[t il-lenti tar-referee fuq azzjoni anti-sportiva fuq Apap biex b’hekk kien imwissi mill-referee permezz ta’ Warning Flag. Madankollu Apap irnexxielu jiddefendi l-ewwel
post filwaqt li fit-tieni post da[al Zammit. Fit-tielet u firraba’ post spi//aw Saliba u Gauci rispettivament. Intant l-Asso/jazzjoni tav]a li attività li jmiss sa ssir fl-1 ta’ Mejju u tkun tikkonsisti f’karozzi u muturi. Il-programm jibda bilmuturi fl-10 a.m. u fit-12 p.m. jibdew il-karozzi. Wie[ed jista’ jsib ktar informazzjoni fuq is-sit elektroniku www.asmk.org.mt.
BOWLING
BASKETBALL-KAMPJONAT BOV FINALI
Ramis inaqqsu d-distakk
L-a[[ar log[ba g[ar-reb[ tal-kampjonat
Fi tmiem il-;img[a tkompla l-kampjonat nazzjonali tal-bowling fejn Ramis naqqsu d-distakk tmien punti minn mal-leaders okmalta.com b’reb[a ta’ 80 kontra J. Grima & Co filwaqt li okmalta.com reb[u 6-2 kontra Turu’s Knights. Ramis naqqsu d-distakk minn mal-leaders meta reb[u 8-0 kontra J. Grima & Co. Mit-tliet sessjonijiet l-ewwel sessjoni kienet laktar wa[da bilan/jata. Ramis reb[uha bi skor ta’ 723-690. Fit-tieni sessjoni dawn sabuha aktar fa/li biex jirb[u meta ;abu punte;; ta’ 886 kontra dak ta’ 732 li ;abu J. Grima & Co. It-tielet u l-a[[ar sessjoni reb[uha 860-694. Mark Spiteri ta’ Ramis ;ab punte;; ta’ 699 u b’hekk ;ie vvutat b[ala l-aqwa bowler maskili tal-;img[a. Fina, li qeg[din fit-tielet post reb[u 8-0 kontra t-tim tal-qieg[ Bank of Valletta. Mill-ewwel perjodi ta’ din il-partita deher bi/-/ar li Fina kienu se jsibuha fa/li biex jirb[u kontra Bank of Valletta. Minkejja li kienu fqar fl-ewwel sessjoni, Fina reb[uha 636-603. Fit-tieni
sessjoni Fina ]iedu fillog[ob u reb[u 699-676. Fla[[ar sessjoni Fina urew illog[ob li huma rinomati g[alih meta dawn reb[u 823-686. L-aqwa skorer ta’ Fina kien Daniel Swift. Dan ;ab punte;; ta’ 615. Okmalta.com reb[u 6-2 kontra Turu’s Knights imma waqqg[u ]ew; punti prezzju]i. Turu’s Knights reb[u l-ewwel sessjoni bi skor ta’ 757-729. I/-champions renjanti wettqu reazzjoni u reb[u t-tieni sessjoni 823-776. Okmalta.com reb[u l-log[ba meta reb[u t-tielet sessjoni bi skor ta’ 680-679. Tiziana Carannante ;abet punte;; ta’ 551 punt u b’hekk ;iet ivvutata b[ala l-aqwa bowler femminili tal;img[a. Intant, fil-partiti l-o[ra Bowlers on Strike reb[u 8-0 kontra The Clan u millewwel fa]i tal-log[ba deher li Bowlers on Stike kienu se jiddominaw mill-bidu sala[[ar. Rogantino’s Restaurant reb[u 6-2 kontra St James Hospital f’log[ba bejn ]ew; timijiet li qeg[din f’nofs il-klassifika.
G[ada wara nofsinhar tintlag[ab il-[ames u l-a[[ar log[ba g[ar-reb[ tal-kampjonat BOV tal-Basketball bejn Floriana Francesco Fenech u Athleta A to Z Electronics. I]-]ewg timijiet b[alissa jinsabu 2-2. Floriana qed jippruvaw jirb[u l-kampjonat g[allewwel darba fl-istorja tag[hom, imma biex
jag[mlu dan iridu juru forma u log[ob ferm a[jar mill-a[[ar log[ba fejn le//itament jidher li qed ja[kem xi plejers importanti Furjani]i specjalment lit-trio B. Scott Camilleri, D. Schembri u C. Sammut. Floriana jridu jilag[bu log[ob sempli/i spe/jalment fil-passa;;i waqt li je[tie; li juru grinta fid-difi]a biex
ira]]nu lit-twil Serb M. Tosdorovic li qed jag[mel [afna [sara. L-akbar problema g[al Athleta hi li qed inaqqsu fil-log[ob fl-a[[ar sessjoni.Wie[ed jara wkoll x’se tkun il-wirja ta’ M. Naudi li qed jalterna filprestazzjonijiet tieg[u u jekk ix-shooter S. Schembri jsibx il-vena.
IN-NAZZJON Is-Sibt 27 ta’ April, 2013
28 Sport FUTBOL
Cameron jikkritika lil Luis Suarez Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron ikkritika lill-attakkant ta’ Liverpool Luis Suarez wara li dan tala[[ar, fi tmiem il-;img[a, fil-log[ba kontra Chelsea gidem lid-difensur Branislav Ivanovic. Suarez ;ie sospi] 10 partiti millFA Ingli]a g[al dan il-;est. Il-kow/ ta’ Liverpool Brendan Rodgers attakka lill-FA u qalet li din ilpiena hi wisq [arxa u jemmen li l-pieni ikkastigat lill-persuna u mhux il-;est innifsu. Liverpool [abbru li m[ux se jappellaw g[al din idde/izjoni. “Nemmen li g[andu jkun hemm pieni [orox. B[ala missier li kont qed nara llog[ba nemmen li Suarez ta l-ag[ar e]empju li wie[ed jista’ jag[ti,” qal Cameron. Wara l-partita Suarez talab apolo;ija u jum wara kien immultat somma mhux mag[rufa minn Liverpool. Fl-2011 Suarez kien ;ie sospi] tmien partiti wara li g[adda rimarki razzjali fil-
konfront tad-difensur ta’ Man Utd Patrice Evra. Intant, il-manager ta’ Arsenal Arsene Wenger ikkonferma li g[ada lplayers tal-Gunners se jsellmu lil dawk ta’ Man Utd qabel il-log[ba bejn i]-]ew; timijiet fl-Emirates Stadium. Man Utd ;ew inkurunati champions nhar it-Tnejn li g[adda meta g[elbu lil Aston Villa u b’hekk Arsenal se j]ommu ttradizzjoni u jag[mlu dik li jsej[ula l-Guard Of Honour. Wenger talab lill-partitarji biex juru rispett fil-konfront tal-eks player Robin Van Persie, player li kien ferm strumentali fir-reb[ talkampjonat ta’ Man Utd. Van Persie [alla lil Arsenal fissajf li g[adda u fl-ewwel sta;un tieg[u mar-Red Devils spi//a reba[ ilkampjonat. Fi tmien snin li dan g[amel ma’ Arsenal reba[ biss FA Cup. Fl-a[[ar log[ba, Van Persie skorja tliet gowls biex ta reb[a ta’ 3-0 lit-tim kontra Aston Villa.
FUTBOL
Il-kow/is ta’ din l-akkademja, Edward Baldacchino, Alex Soler, Daniel Bajada, Matthew Micallef u Dorianne Magri
Tifta[ Akkademja ;dida tat-Table Tennis Dan l-a[[ar fet[et b’mod uffi/jali l-Akkademja tattable tennis bl-isem ta’ Top Spin Table Tennis Academy. L-Akkademja qed tilqa’ studenti ta’ kull abbiltà u ta’ kull età, kemm subien, kif ukoll bniet. Il-kow/is ta’ din lAkkademja huma Edward Baldacchino, Alex Soler, Daniel Bajada, Matthew Micallef u Dorianne Magri. Fost il-[afna b’bosta esperjenza lokali u internazzjonali hemm Edward Baldacchino li ilu fix-xena tat-table tennis g[al dawn l-a[[ar 25 sena, bi 15il sena minnhom ikunu wkoll fil-qasam tal-ikkow/jar. Hu tmien darbiet champion nazzjonali tal-kbar u fil-
pre]ent jinsab fil-qu//ata tarranking lokali tat-table tennis. F’din l-Akkademja hu qed jokkupa l-po]izzjoni ta’ head coach. L-istudenti se jkunu m[arr;a bi professjonalità f’kull aspett tal-log[ba, blg[an li jsiru plejers prospettivi fil-log[ba tattable tennis. Biex l-istudenti jing[ataw l-attenzjoni me[tie;a, it-tmexxija ta’ din l-Akkademja [asbet li taqsam lill-istudenti skont il[iliet u l-abiltajiet tag[hom biex kul[add jimxi skont ilpass tieg[u. Din l-Akkademja g[andha bosta g[anijiet x’til[aq. Lg[an ewlieni tag[ha hu li sservi u tag[ti l-attenzjoni me[tie;a u individwali lil
kull min jixtieq itejjeb il[iliet tieg[u f’dan l-isport. Lill-istudenti toffrilhom ukoll l-opportunità li jilag[bu f’turnaments regolari, kemm fi [dan lAkkademja stess u anki barra mill-akkademja. Hemm [sieb biex ’il quddiem isiru kampijiet ta’ ta[ri; barra minn Malta. Kull min jixtieq jag[mel parti minn din l-Akkademja jew jixtieq aktar informazzjoni jista’ jid[ol fis-sit elettroniku www.topspintabletennisacad emy.com jew jid[ol fuq ilpa;na tal-Facebook Topspin table tennis academy. Jista’ wkoll jikkuntattja lil head coach Edward Baldacchino fuq 99470278.
MFA Ta’ Qali – Championship
Melita Grd – U#15 2 p.m. Floriana v Valletta, 3.45 p.m. Melita v Sliema, 5.30 p.m. {amrun v Pieta` H. Mellie[a Grd – U#15 1 p.m. B’Kara v Rabat, 2.45 p.m. Mellie[a v Pembroke, 4.30 p.m. Mosta v Paola H. }ebbu; Grd – U#15 1 p.m. }ebbu; R. v Attard, 2.45 p.m. Qormi v Tarxien, 4.30 p.m.
Si;;iewi Grd – U#17 9 a.m. Balzan v Msida, 11 a.m. Qormi v Tarxien Mellie[a Grd – U#17 B’Kara v Sliema W., 11 a.m. Mellie[a v St. Andrew St. Patrick Grd – U#17 1 p.m. }ejtun v Floriana, 3 p.m. Xg[ajra v Lija-Iklin Pembroke Grd – U#17 1 p.m. Pembroke v }ebbu; R., 3 p.m. Marsa v Gudja Utd. M;arr Grd – U#17 1 p.m. Naxxar v Rabat, 3 p.m. M;arr v Zurrieq Sannat Grd – U#15 1 p.m. Gozo v St. Andrew
‘L-era tas-su//ess Sport lokali g[al tmiem il-;img[a ma spi//atx’ Illum YFA YFA Il-midfielder ta’ Barcelona Andres Iniesta /a[ad li l-era tas-su//ess tal-klabb Katalan ;iet fi tmiemha. Iniesta qal dan tlett ijiem wara li Barcelona tilfu 4-0 fl-ewwel leg tassemi finali ta/-Champions League kontra Bayern Munich. Wie[ed stenna li Barcelona, rebbie[a ta/Champions League fl-2009 u fl-2011, kienu se joffru sfida denja li/-champions :ermani]i u hu kwa]i impossibbli g[alihom biex ;img[a o[ra jdawwru rri]ultat fi Spanja. “Ma na[sibx li hu ;ust li wie[ed jg[id li l-era tag[na spi//at. Wie[ed ma jridx jinsa li f’dawn l-a[[ar [ames snin irba[na ]ew; Champions League u barra minn hekk fi ftit ;img[at
o[ra mistennija nkunu inkurunati champions ta’ Spanja. G[alija t-tmiem ta’ era hi meta jg[addu diversi snin u tkun g[adek ma rba[t xejn,” qal ilmidfielder Spanjol. G[al tmiem il-kampjonat fadal sitt partiti u Barcelona g[andhom vanta;; ta’ 13-il punt u jekk illum jirb[u kontra Athletic Bilbao u Real, li qeg[din it-tieni, jitilfu kontra Atletico Madrid, il-kampjonat ikun de/i]. Filwaqt li Barcelona tilfu 4-0 kontra Bayern, Real Madrid, fis-semi finali lo[ra ta/-Champions League tilfu 4-1 kontra Borussia Dortmund u b’hekk hemm /ans kbir li l-finali ta’ Wembley tkun ikkontestata minn ]ew; klabbs :ermani]i.
Pool 3 p.m. Tarxien R. v Sliema W., 5 p.m. B’Kara v Valletta Centenary St. - I Div. 3 p.m. Pieta H. v Vittoriosa S., 5.15 p.m. Mqabba v B’Bugia SP Victor Tedesco – I Div. 3 p.m. Naxxar L. v Lija A., 5.15 p.m. Zejtun C. v G]ira Utd Mosta Grd – III Div. 3 p.m. Sta Lucia v Marsaskala, 5.15 p.m. Ta’ Xbiex v Attard Sirens Grd – III Div. 3 p.m. Marsa v G[axaq, 5.15 p.m. Senglea A. v Xg[ajra T.
GFA Gozo St. - 2 p.m. Super
Cup Final II Div. Orotory Y v G[ajnsielem, 4 p.m. GFA Cup Final Nadur Y v Ker/em A.
SWAN Qormi Grd – 1.45 p.m.
KO K#F }ejtun v Cospicua D., 3.15 p.m. Senglea G. v Valletta SP Sta Lucija Grd – KO K#F 1.45 p.m. Tarxien v Fleur de Lys, 3.15 p.m. San :wann v Lija-Iklin
ISA Msida Grd – 2.30 p.m.
Actavis v Toly Grp, 3.30 p.m. Seifert v Trelleborg
HANDBALL Universita` - 12.30 p.m. II
Div. (N) Luxol v La Salle C, 2 p.m. Phoenix v Kavallieri RS2, 3.30 p.m. I Div. (I) Luxol SM v Kavallieri RS2, 5 p.m. I Div. (I) La Salle BHS v Aloysians VT
Il-{add MFA Ta’ Qali – Relegation Pool 3 p.m. Floriana v {amrun S., Championship Pool 5 p.m. Hibernians v Mosta Centenary St. - II Div. 3 p.m. St. George’s v G[arg[ur, 5 p.m. }ebbu; R. v Pembroke Mosta Grd – II Div. 3 p.m. }urrieq v Si;;iewi, 5.15 p.m. St. Patrick v Fgura Utd Luxol Grd – II Div. 3 p.m. San :wann v Msida SJ, 5.15 p.m. Kirkop Utd v M;arr Utd Sirens Std – II Div. 3 p.m. Qrendi v Mtarfa, 5.15 p.m. Luqa SA v Mdina Sannat Grd – I Div. (N) Gozo v B’Kara
HOCKEY Kordin – 9 a.m. Floriana
v White Hart, 11 a.m. Rabat v Sliema Hs
BASKETBALL Ta’ Qali – 1 p.m. Finali
tal-Promotion League. Ir;iel, Loyola v Luxol, 2.45 p.m. Kampjonat St James Finali tan-nisa. Luxol v Depiro, 4.30 p.m. BOV Finali (5) Floriana v Athleta A to Z.
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 2.30 p.m. Is-16-il
laqg[a tal-ista;un b’ti;rijiet Cup Day fuq 2140m
SPARAR Bidnija – 10 a.m.
Sparatura g[all-Baskal Muscat Trophy
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Sport 29 PREMIERSHIP
Van Persie l-akbar theddida g[al Arsenal G[ada Man Utd jilag[bu lewwel log[ba tag[hom b[ala champions tal-Ingilterra g[allista;un 2012-2013 u se jag[mlu dan kontra Arsenal, leks tim ta’ wie[ed mill-aktar players strumentali fir-reb[ tal-20 titlu fl-istorja tag[hom, Robin Van Persie. Kien proprju hatrick tieg[u li ta reb[a ta’
Premiership
Illum
Man City v West Ham Everton v Fulham Southampton v West Brom Stoke v Norwich Wigan v Tottenham Newcastle v Liverpool
G[ada
Reading v QPR Chelsea v Swansea Arsenal v Man Utd
It-Tnejn
Aston villa v Sunderland
The Championship
Barnsley v Hull Blackburn v Crystal Palace Blackpool v Derby Bristol City v Huddersfield Cardiff v Bolton Ipswich v Birmingham Leeds United v Brighton Middlesbrough v Charlton Millwall v Nottm Forest Wolves v Burnley Peterborough v Sheff Wed
League One
Brentford v Doncaster Bury v Yeovil Carlisle v Colchester Crawley v Hartlepool Crewe v Walsall Leyton Orient v Oldham Notts County v Coventry Scunthorpe v Swindon Sheff Utd v Preston Shrewsbury v Portsmouth Stevenage v MK Dons Tranmere v Bournemouth
League Two
Accrington v Oxford Utd Wimbledon v Fleetwood Burton Albion v Gillingham Cheltenham v Bradford Chesterfield v Exeter Dag & Red v York Northampton v Barnet Rochdale v Plymouth Rotherham v Aldershot Southend v Morecambe Torquay v Bristol Rovers Wycombe v Port vale
Premier Sko//i]
St Johnstone v Inverness CT Aberdeen v Kilmarnock Dundee v Hearts Hibernian v St Mirren
G[ada
Motherwell v Celtic
I Div
Airdrie Utd v Livingston Cowdenbeath v Dumbarton Morton v Hamilton Partick Thistle v Dunfermline Raith Rovers v Falkirk
II Div
Alloa v Albion Ayr v Arbroath Brechin v Stenhousemuir Queen of Sth v East Fife Stranraer v Forfar
III Div
East Stirling v Rangers Berwick v Annan Athletic Montrose v Queen’s Park Peterhead v Clyde Stirling v Elgin
3-0 lir-Red Devils kontra Aston Villa biex b’hekk Utd ;ew inkurunati champions wara li jum qabel kienu fallew Man City. Van Persie [alla lil Arsenal matul is-sajf li g[adda bilg[an li jilg[ab ma’ tim li jissielet g[ar-reb[ tat-titli u fil-fatt disa’ xhur wara Van Persie spi//a reba[ il-kampjonat u s’issa dan skorja total ta’ 24 gowl. Fi tmien snin u nofs lattakkant Olandi] kien reba[ biss FA Cup ma’ Arsenal filwaqt li fi sta;un ma’ Man Utd dan reba[ it-titlu domestiku. Man Utd sa Marzu kienu b’/ans li jirb[u t-’Treble’ imma ;ew eliminati mi/Champions League kontra Real u eliminati mill-FA Cup kontra Chelsea. Man Utd, jekk jirb[u l-erba’ log[biet li fadlilhom iwaqqfu rekord ta’ punti fil-Premiership, dak ta’ 96 punt. G[at-tieni sena konsekuttiva Van Persie jidher li se jirba[ anke l-unur tal-aqwa skorer tal-Premier. La darba Man Utd reb[u l-kampjonat u Man City issa jidher li se jispi//aw fittieni post l-attenzjoni tkun kollha fuq fuq min se jispi//a fit-tielet u r-raba’ post. City, li qeg[din 16-il punt ta[t Man Utd illum jilag[bu f’darhom kontra West Ham u ]gur li jridu jwettqu reazzjoni wara li tilfu 3-1 barra minn darhom kontra Tottenham. L-
Robin Van Persie (lemin) jiskorja gowl mill-aqwa kontra Aston Villa
iSpurs bir-reb[a kontra Man City ]ammew il-pass ma’ Arsenal u Chelsea li qeg[din fit-tielet u fir-raba’ post rispettivament. Il-Gunners g[andhom 63 punt filwaqt li Chelsea g[andhom 62 u Tottenham g[andhom 61 imma dawn it-tnejn tal-a[[ar lag[bu log[ba anqas mit-tim ta’ Wenger. Chelsea nhar il-{add jilag[bu kontra Swansea, tim li qieg[ed f’nofs il-klassifika filwaqt li Tottenham, wara rreb[a kontra City, jilag[bu kontra Wigan li qed jissieltu biex isalvaw posthom filPremier. Wie[ed irid jara f’liema kundizzjoni se jkunu l-players ta’ Chelsea wara li dawn nhar il-{amis kienu impenjati fis-
semi finali tal-Europa League. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Chelsea ;ew draw 2-2 kontra Liverpool u wie[ed jista’ jg[id li Chelsea jqisu dan iddraw b[ala telfa min[abba li t-tieni gowl ta’ Liverpool ;ie skurjat proprju fl-a[[ar minuta. Min-na[a tag[hom Swansea se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 0-0 kontra Southampton. Wigan, wara li tilfu 2-0 barra minn darhom kontra West Ham jidher li se jsofru telfa o[ra meta dawn jilag[bu kontra Tottenham. Wigan b[alissa qeg[din it-tielet milla[[ar, tliet punti ta[t Aston Villa imma b’log[ba inqas. Fuq il-karta Tottenham m’g[andhomx ifallu, spe/jalment jekk Gareth Bale jer;a’
jkun fil-forma li kien fi tmiem il-;img[a kontra City. Dawn tal-a[[ar issa, la darba mhux se jirb[u l-kampjonat, jiffukaw aktar fuq ilfinali tal-FA Cup li tintlag[ab f’Mejju. City illum jilag[bu kontra West Ham, tim li se jkun ;ej minn reb[a kontra Wigan. Intant, Liverpool illum jilag[bu barra minn darhom kontra Newcastle. Ir-Reds se jkunu ming[ajr l-attakkant Luis Suarez li se jkun qed jiskonta l-ewwel log[ba minn 10 ta’ sospensjoni. L-eks player ta’ Ajax ;ie sospi] 10 partiti wara li fi tmiem il;img[a kontra Chelsea, gidem lil Ivanovic. Newcastle se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 1-1 kontra West Brom.
SERIE A
Jispikka d-derby ta’ Turin Bejn illum u nhar it-Tnejn jitkompla l-kampjonat Taljan u l-aktar partita interessanti se tkun id-derby ta’ Turin bejn Torino u Juventus. Hekk kif fadal [ames log[biet g[al tmiem il-kampjonat ilBianconeri g[andhom vanta;; ta’ 11-il punt fuq Napoli u b’hekk wie[ed jista’ jg[id li ttitlu hu di;à ta’ Juventus. Minkejja dan Torini ]gur li se jkunu qed jittamaw li jag[tu gambetta lil Juventus u fl-istess [in i[attu g[at-telfa ta’ 3-0 li kienu sofrew fl-ewwel rawnd tal-kampjonat. Illum Napoli jilag[bu barra minn darhom kontra Pescara u jekk dawn jirb[u jitilg[u tmien punti ta[t Juventus li jkunu impenjati jum wara. Fuq il-karta Juventus huma mistennija jie[du t-tliet punti kontra Torino li qeg[din fil15-il post b’total ta’ 36 punt. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Juventus reb[u 1-0 kontra Milan b’penalty ta’ Vidal filwaqt li Torino tilfu 4-3 kontra Fiorentina. Illejla Napoli jilag[bu kontra Pescara, tim li qieg[ed fil-qieg[ tal-klassifika u jidher li se tkun fa/li g[an-
Naplitani biex jirb[u kontrihom. Fl-ewwel rawnd tal-kampjonat Napoli kienu reb[u 5-1 filwaqt li fl-a[[ar [ar;a tag[hom Napoli reb[u 3-2 fla[[ar minuti kontra Cagliari. Minn na[a tag[hom Pescara se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 1-1 fl-Olimpico kontra Roma u dan ]gur li se jg[olli l-moral ta’ Pescara. Illejla wkoll jilag[bu Atalanta kontra Bologna u Caglairi kontra Udinese. G[ada Milan jilag[bu f’San Siro kontra Catania filwaqt li Palermo jilqg[u lil Inter fi Sqallija. Milan iridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra lleaders u fl-istess [in jittamaw li j]ommu l-punt vanta;; li g[andhom fuq Fiorentina. Milan kienu reb[u 3-1 flewwel rawnd kontra Catania. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Catania ;ew draw 1-1 fidderby Sqalli kontra Palermo. Jidher li se tkun diffi/li g[al Milan jispi//aw fit-tieni post wara li dawn tilfu kontra Juventus u issa qeg[din seba’ punti ta[t Napoli. Ir-Rossoneri naqqsu milli jirb[u fid-darbte-
jn li lag[bu kontra Napoli dan l-ista;un u t-tim ta’ Allegri ma jistax iwaqqa` punti g[ax ikun f’riskju li jkun maqbu] mill-Viola. Dawn tal-a[[ar g[ada jilag[bu barra minn darhom kontra Sampdoria u fuq il-karta Fiorentina g[andhom ji;bru t-tliet punti, anke jekk fl-ewwel rawnd f’Firenze dawn it-tnejn kienu spi//aw fi draw ta’ 2-2. Sampdoria se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 1-1 barra minn darhom kontra Bologna. Inter kisbu l-ewwel reb[a tag[hom wara [ames telfiet konsekuttivi meta dawn ;img[a ilu reb[u 1-0 fl-a[[ar minuti kontra Parma. B’din irreb[a Inter baqg[u punt fuq Roma u tnejn fuq Udinese u Lazio. Inter jilag[bu kontra Palermo, tim li qieg[ed fid18-il post u f’riskju kbir li jkun relegat. Fl-ewwel rawnd Inter kienu reb[u l-konfront bi skor minimu ta’ 1-0. Nhar it-Tnejn Parma jilqg[u f’darhom lil Lazio u din se tkun log[ba interessanti spe/jalment min[abba l-fatt li Parma fi sta;un s[i[ tilfu biss tliet log[biet f’darhom.
Lazio, li huma finalisti talCoppa Italia, fl-a[[ar [ar;a tag[hom tilfu 1-0 barra minn darhom kontra Udinese filwaqt li Parma tilfu bi skor identiku kontra Inter. Il-Programm
Serie A Illum
Atalanta v Bologna Cagliari v Udinese Pescara v Napoli
G[ada
Chievo v Genoa Palermo v Inter Roma v Siena Sampdoria v Fiorentina Torino v Juventus Milan v Catania
It-Tnejn
Parma v Lazio
Serie B Illum
Ascoli v Verona Bari v Spezia Juve Stabia v Ternana Lanciano v Crotone Livorno v Vicenza Padova v Novara Pro Vercelli v Grosseto Reggina v Brescia Varese v Cittadella
G[ada
Empoli v Cesena
IN-NAZZJON Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
30 Sport
Rabat A. jikkundannaw lil Melita minn Cristian Antony Muscat
RELEGATION POOL
MELITA (0)
1
P. Schranz, L. Bianco, I. Tufegdzic, G. Gribbon, J. Galea, D. Cabanillas Ayllon, L. Micallef, R. Alhinho, A. Borg Olivier, K. Vella Petroni, M. R. Sierra Camacho Sost: A. Attard flok A. Borg Olivier 46 min., L. Sammut flok L. Micallef 68 min., A. Caruana Scicluna flok R. Alhinho 78 min.
4
RABAT A. (1)
S. Mintoff, I. Carapic, J. Caruana, J. L. Armario Negrin, M. Moral Fuster, D. Falzon, P. Borg, D. Carrillo Pendas, Y. Cauchi, D. Azzopardi, C. Gauci Sost: C. Brincat flok P. Borg 73 min., M. Licari flok J. L. Armario Negrin 80 min., G. J. Gesualdi flok A. Azzopardi 82 min.
Tke//a: M. Moral Fuster 88 min.(R) Imwissija: C. Gauci 45 min., C. Brincat 90 min. (R), I. Tufegdzic 40 min., J. Galea 56 min., L. Bianco 61 min., G. Gribbon 75 min.
(M)
Skurjaw: J. L. Armario Negrin 41 min. pen., D. Carrillo Pendas 68 min., 86 min., M. Licari 89 min. (R), J. Galea 47 min. (M) Referee: Adrian Azzopardi In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba D. Carrillo Pendas (R)
B’wirja mill-aqwa spe/jalment fl-ewwel taqsima fejn i]da tilfu [afna /ansijiet Rabat Ajax g[elbu lil Melita 4-1 u b’hekk ikkundannawhom g[all-kampjonat talEwwel Divi]joni fl-ista;un li ;ej. Permezz ta’ din ir-reb[a Rabat Ajax issa jinsabu erba’ punti vanta;; fuq {amrun Spartans li i]da lag[bu log[ba inqas. Dan ifisser li jekk Floriana g[ada jeg[lbu lil {amrun Spartans, l-iSpartans ikunu relegati flimkien ma’ Melita u Rabat Ajax jikkonfermaw posthom fl-og[la divi]joni g[al sta;un ie[or. Melita kellhom tliet plejers importanti - Matthew Borg, Nigel Rizzo u Jean Pierre Attard - sospi]i waqt li Rabat Ajax kellhom lil Justin Felice sospi]. G[al Melita rritorna lkow/ Patxi Salinas wara li serva log[ba sospensjoni. Wara kwarta Rabat Ajax [olqu l-ewwel azzjoni
perikolu]a meta Clifford Gauci g[adda tajjeb lejn Josè Luis Armario Negrin, li avvanza, baqa’ die[el filkaxxa, ipprova jillobbja minn fuq Schranz i]da t-tentattiv tieg[u g[adda g[oli. Fil-25 minuta Rabat kellhom okka]joni tad-deheb li jmorru fil-vant;; meta reb[u penalty wara li Rudi Alhinho waqqa’ lil Diego Carrillo Pendas filkaxxa. I]da mill-11-il metru l-attakkant Spanjol Josè Luis Armario Negrin ra lill-goalkeeper avversarju Philip Scranz isalva t-tentattiv tieg[u u finalment id-difensuri ta’ Melita kklerjaw ilballun bog[od minn kull periklu. Rabat Ajax ma qatg[ux qalbhom u re;g[u resqu ferm vi/in fil-31 minuta meta Carrillo Pendas g[adda lejn Armario Negrin i]da dan ra ttentattiv tieg[u jg[addi ftit barra. Fl-40 minuta Rabat
Jose luis Armaro Negrin jifta[ l-iskor g[al Rabat minn penalty wara li kien falla ie[or ftit qabel (ritratt> Trevor Sollars)
ing[ataw it-tieni penalty fillog[ba meta Ivan Tufegdzic waqqa’ lil Diego Carrillo Pendas fil-kaxxa. Mill-11-il metru re;a’ inkariga ru[u JOSE LUIS ARMARIO NGERIN li din id-darba ma ]baljax u patta g[all-i]ball ta’ qabel biex po;;a lill-partitrji numeru]i ta’ Rabat Ajax pre]enti f’dellirju ta’ fer[. Melita [ar;u fuq l-offensiva mal-ftu[ tat-tieni taqsima u ma damux ma ;abu l-iskor indaqs meta fis-47 minuta ssostitut Antoine Attard g[adda tajjeb lejn JULIAN GALEA minn li b’xutt sabi[ g[eleb lil Mintoff. Fl-64 minuta Carrillo Pendas r/ieva kross ta’ Moral Fuster i]da ra x-xutt tieg[u jg[addi ftit barra mil-lasti difi]i minn Schranz. Rabat re;g[u marru fil-vanta;; fit68 minuta minn freekick dirett ta’ DIEGO CARRILLO PENDAS li ntemm fir-rokna
tax-xibka ma ta l-ebda /ans lill-goalkeeper Philip Schranza li jsalva. Tajjeb ng[idu li g[alkemm kellu wirjiet ferm tajbin malMagpies, dan kien l-ewwel gowl ta’ Pendas li ng[aqad ma’ Rabat lejn l-a[[ar ta’ Dicembru f’dan il-kampjonat. Fis-77 minuta xutt ta’ Moral Fuster g[al Rabat A. ;ie salvat tajjeb bis-sieq minn Schranz qabel ma d-difi]a ta’ Melita kklerjat tajjeb. IlMagpies issi;;illaw id-destin ta’ Melita fis-86 minuta meta DIEGO CARRILLO PENDAS ir/ieva fuq ix-xellug, qabe] difensur u g[eleb lil Schranz. Fit-88 minuta Rabat spi//aw jilag[bu b’g[axar plejers wara li tke//a Manuel Moral Fuster meta r/ieva karta [amra diretta g[al fawl ikrah fuq avversarju. Imma Rabat Ajax dehru li ma kinux kuntenti b’dan irri]ultat u fid-89 minuta
Kif Jinsabu Championship Pool L R D T F K Pt Birkirkara Hibernians Valletta Sliema W Tarxien R Mosta
30 30 30 30 30 30
17 18 18 14 14 11
9 4 8 6 6 2
4 7 4 10 10 17
60 64 69 40 50 44
22 39 33 39 26 36 28 30 43 29 62 18
Relegation Pool L R D T F K Pt
Floriana 30 12 Qormi 31 15 Balzan 31 9 Rabat A 31 5 {amrun S 30 6 Melita 31 3 * Melita relegati
10
4 9 9 5 8
8 44 61 48 33 35 20 26 12 13 17 19
37 34 49 34 56 23 60 19 80 15 75 10
g[amlu l-iskor 4-1 permezz tas-sostitut MALCOLM LICARI li g[eleb lil Schranz b’xutt fil-baxx. Kien gowl identiku g[al dak skorjat minn Carrillo Pendas ]ew; minuti biss qabel. Ftit minuti wara r-referee Adrian Azzopardi saffar tmiem ilpartita.
FOOTBALL L-EWWEL DIVI}JONI
Gudja u St Andrew’s itemmu fi draw GUDJA U … .................. 1
ST.ANDREW’S …........ 1
Gudja u St. Andrew’s temmew l-impenji tag[hom fil-kampjonat talEwwel Divi]joni fi draw ta’ 1-1. B’hekk i]-]ew; na[at temmew fuq nota po]ittiva sta;un li ;agilhom mumenti tajbin u mumenti inqas tajbi. G[al Gudja kien sta;un mill-iktar po]ittivi, fejn telg[u mit-Tienei Divi]joni bl-g[an prin/ipali li j]ommu posthom f’din iddivi]joni u rnexxielhom jag[mlu dan ferm kmieni fl-ista;un wara mixja verament tajba fejn kienu issorpri]a ta’ dan il-kampjonat. Fit-tieni round Gudja naqqsu [afna mirritmu tag[hom i]da xorta wa[da baqg[u iebsa g[al kull avversarju. Is-Saints iddominaw la[[ar [inijiet tat-taqsima u
fis-37 minuta Rumen Kerekov kellu xutt millvi/in salvat mill-goalkeeper ta’ Gudja. Fit-tieni taqsima Gudja kellhom bidu tajjeb u fis56 minuta xutt sabi[ ta’ Ryan Sell kien salvat b’diffikulta minn Bartolo. }ew; minuti wara St Andrew’s marru fil-vanta;; meta f’azzjoni ta’ kontrattakk kien LUKE CESAREO li skorja b’xutt fil-baxx. G[axar minuti mit-tmiem St Andrew’s vi/in it-tieni b’azzjoni tajba ta’ Matthew Guilaumier biex minuta wara kienu Gudja li kisbu l-goal tad-draw meta minn korner ta’ George Chircop kien ALAN ABELA li xe[et fix-xibka mill-vi/in.
Gudja United - R. Gatt, D. Cachia, B. Ntem (E. Vella), J. Tonna, A. Abela, G. Chircop (C. Portelli), E. Bugeja, K.Azzopardi, R. Sell, P.P. Sammut, K. Aleksandrov
St. Andrews - S. Bartolo, J. Briscoe White (C. Cumbo), B. Diacono, B. Said, M. Johnson, W. Camilleri, J. Farrugia, R. Kerekov, L. Cesareo (M. Hyzler), M. Desira Buittigieg (M. Gullaimier), T. Grozev Referee -Fiodor Zammit
Fa/li g[ax-Xlukkajri MARSAXLOKK …...... 4 DINGLI S. …................. 1 Marsaxlokk temmew ilkampjonat b’reb[a fa/li kontra Dingli Swallows, itteam li flimkien ma’ Mqabba kien relegat g[atTieni Divi]joni. B’hekk
Dingli temmew sta;un negattiv fuq nota iktar stunata meta sofrew telfa kbira kontra Marsaxlokk li temmew sta;un bilan/jat b’reb[a tajba. Fl-40 minuta Marsaxlokk marru filvanta;; meta kross ta’ Ryan Xuereb mess ma’ id Tyron Pace u mill-[dax-il metru kien DOUGLAS DA
SILVA SILVEIRA li feta[ l-iskor. E]att qabel intemmet l-ewwel taqsima Gary Caruana re;a’ kien im/a[[ad minn Zarb. Marsaxlokk irsduppjaw fis-66 minuta meta RUPERT MANGION ir/ieva ming[and Ryan Mifsud u spara fix-xibka minn tarf il-kaxxa. Fit-72 minuta Marsaxlokk kellhom it-tieni penalty tallog[ba meta Douglas Da Silva Silveira twaqqa’ minn Christian Muscat u mill-11-il metru kien ilgoalkeeper Xlukkajr OMAR BORG li ni]]el ismu mal-iskorers meta g[eleb lil Zarb. Erba’ minuti wara DOUGLAS DA SILVA SILVEIRA temm wirja millaqwa meta skorja ;miel ta’ goal b’xutt bomba li [alla lil Zarb i[ares. Marsaxlokk laqtu l-lasta permezz ta’
KIF JINSABU Vittoriosa S Lija A Naxxar L Pieta H St Andrews M’Xlokk Gudja U Gzira U Zejtun C B’Bugia Dingli S Mqabba
L R D T F K Pt
21 21 21 21 22 22 22 21 21 21 22 21
13 13 12 12 11
9 8 4 5 5 4 1
5 3 40 3 5 42 5 4 45 4 5 42 5 6 43 5 8 38 6 8 35 9 8 24 6 10 20 5 11 33 4 14 21 5 15 23
24 44 28 42 22 41 21 40 32 38 44 32 36 30 28 21 33 21 42 20 50 16 46 8
Marlon Grech u Dingli skorjaw goal ta’ konsolazzjoni fid-90 minuta permezz tas-sostitut ISACC BAWUAH.
Dingli S - D. Zarb, A. Portelli, K. Pace (K. Roomes), C. Muscat, T. Pace, E. Grech, J. Sapiano (I. Bawuah), J. Pace, D. Cilia, M. Borg, L. Micallef Marsaxlokk - O. Borg (C. Gafa), R. Mifsud, K. Scicluna, D. Fava, G. Caruana, R. Mangion (T. Grech), R. Xuereb (M. Caruana), D. Da Silva Silveira, M. Brincat, D. Micallef, M. Grech Referee - Alan Mario Sant
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
Sport 31
Qormi jkomplu jimpressjonaw minn Cristian Antony Muscat
5
RELEGATION POOL
QORMI (2)
M. Farrugia, K. Thackray, M. Bartolo, A. Effiong, M. Aviloa Perez, E. Bilboa Zarate, D. Pisani, J. Bondin, A. Cassar, C. Cassar, D. Pirotta Sost: L. Grech flok D. Pirotta 68 min., L. Sciberras flok A. Effiong 73 min., I. Borg flok M. Bartolo 82 min.
2
BALZAN (1)
F. Sammut, A. Agius, E. M. Akui N’Dekre, B. Bondin, K. Camilleri, C. Caruana, R. Darmanin, R. Forace, S. Giglio, J. Borg, M. Mendy Sost: A. Cassar flok E. M. Akui N’Dekre 75 min., S. Bugeja flok B. Bondin 86 min.
Imwissija: C. Caruana 34 min. (B), L. Sciberras 79 min. (Q) Skurjaw: M. Avila Perez 7 min. pen., 90 min. pen., E. Bilboa
Zarate 13 min., K. Thackray 51 min., B. Bondin 78 min. og (Q), A. Agius 43 min., R. Darmanin 85 min. (B) Referee: Chris Lautier In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: M. Avila Perez (Q)
F’log[ba li ma kellha l-ebda importanza g[a]-]ew; timijiet rispettivi fejn tid[ol ilklassifika ;enerali, min[abba li t-tnejn jinsabu matematikament salvi, Qormi komplew jimpressjonaw firRelegation Pool meta b’mod tassew konvin/enti g[elbu lil Balzan 5-2 u kif jindika rri]ultat, iddominaw il-log[ba mill-bidu sal-a[[ar. Tajjeb ng[idu li din kienet ir-raba’ reb[a konsekuttiva g[al Qormi li permezz tag[ha la[qu lil Floriana fil-qu//ata tar-Relegation Pool b’34 punt, i]da l-Greens lag[bu log[ba inqas. Qormi kellhom neqsin lil Roderick Sammut u Joseph
Chetcuti waqt li Balzan kellhom neqsin lil Firas Aboulezz u lil Dylan Grima. Kienu Qormi li [ar;u fuq loffensiva u ma damux ma fet[u l-iskor meta wara biss seba’ minuti reb[u penalty wara li Stefan Giglio waqqa’ lil Alfred Effiong fil-kaxxa u mill-11-il metru MOISES AVILA PEREZ ma ]baljax. Fit-13 -il minuta Qormi rduppjaw b’xutt g[ar-rokna ta’ EDISON BILBOA ZARATE li g[eleb g[al kollox lil Sammut. Wara dan il-log[ob in]amm g[al xi [in f’nofs il-grawnd sakemm fit-43 minuta Balzan naqqsu l-mar;ni tal-iskor meta tentattiv minn korner dirett
Moises Avila Perez li skorja l-penalty g[al Qormi (Ritratt> Trevor Sollars)
mog[ti minn AARON AGIUS intemm fix-xibka. Mal-ftu[ tat-tieni taqsima Qormi g[amluhom 3-1 meta fil-il-51 minuta freekick mog[ti mill-Ingli] KRIS THACKRAY ;ie mxellef minn difensur ta’ Balzan qabel intemm fix-xibka. Qormi dehru li ma kinux kuntenti b’dan ir-ri]ultat u komplew jattakkaw hekk kif fil-71 minuta xutt ta’ Moises Avila Perez stampa malwieqfa bil-ballun jispi//a
g[and Alfred Effiong li ra ttentattiv tieg[u minn daqqa ta’ ras jg[addi g[oli. Seba’ minuti wara Qormi komplew ikabbru l-iskor meta minn freekick ta’Avila Perez, g[ola d-difensur ta’ Balzan Bjorn Bondin biex itajjar ilballun i]da dan kien sfortunat li minflok tefa’ l-ballun fixxibka tieg[u stess. Fil-85 minuta Balzan re;g[u naqqsu l-iskor meta minn kross ta’ Jacob Borg minn fuq ix-xellug il-ballun spi//a
WATERPOLO
FORMULA 1
Il-Lotus l-akbar theddida g[ar-Red Bull
Sirens jiksbu t-tieni reb[a minn Stewart Said
Sirens Ritter Sport............23 Marsaxlokk..........................6 (8-1),(4-2),(3-2),(8-1)
Eleanor Bezzina (nofs) wara li reb[et l-Open tal-Iskozja
SPARAR
Bezzina tirba[ fl-Iskozja It-tiratri/i Maltija Eleanor Bezzina, saret l-ewwel Maltija li qatt reb[et il-Kampjonati Sko//i]i tal-Air Pistol fuq 10m li jsiru kull sena fil-kastell ta’ Tulliallan f’Edinburugh. Bezzina kkompetiet kontra l-Isko//i]i Caroline Brownlie u Kirsty Liddon u Aina Florli ta’ Wales. Bezzina g[addiet g[all-fa]i finali meta fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni ;abet 364 punt minn total ta’ 400. Fil-fa]i finali l-ewwel tmien tiraturi, skont ir-regoli l-;odda tal-ISSF, kollha jibdew ming[ajr punti. Bezzina kellha wirja mill-aqwa fejn eliminat lil kull avversarju u reb[et b’distakk ta’ [ames punti quddiem Caroline Brownlee li ;abet 188.6 punt filwaqt li fit-tielet post spi//at Kirsty Liddon b’169.3 punt. Bezzina reb[et ukoll il-medalja tal-fidda fil-mixed air-pistol meta kisbet 371 punt minn 400.
Sirens Ritter Sport kisbu ttieni reb[a tal-ista;un meta fa/ilment g[elbu lil Marsaxlokk 23-6. It-tim ta’ Marco Risso feta[ tajjeb flewwel sessjoni fejn [a vanta;; tajjeb biex minn hemm ikkontrolla l-partita. G[al Sirens spikka Dino Zammit li skorja sitt gowls. It-tim ta’ San Pawl il-Ba[ar reba[ l-ewwel sessjoni 8-1 u wara li Charles Bugeja kien ;ab l-iskor indaqs, seba’ gowls konsekuttivi fet[ulhom vanta;; komdu. Fit-tieni sessjoni Marsaxlokk irnexxielhom ira]]nu ftit lit-tim ta’ San Pawl il-Ba[ar fejn g[alkemm tilfu s-sessjoni skorjaw darbtejn b’]ew; gowls talveteran Timmy Camilleri. I]da Sirens skorjaw erba’ darbiet f’din is-sessjoni u da[lu jistrie[u 12-3 minn fuq. Sirens reb[u wkoll it-tielet sessjoni meta Marco Risso g[amel u]u mi]-]g[a]ag[ fliskwadra filwaqt li
g[and RYAN DARMANIN li kkontrolla tajjeb qabel g[eleb lil Matthew Farrugia millkaxxa ]-]g[ira. Meta konna qed nistennew it-tisfira finali tar-referee Chris Lautier, Qormi ng[ataw ittieni penalty meta Andrew Cassar waqqa’ lil MOISES AVILA PEREZ fil-kaxxa u mill-11-il metru re;a’ kien listess attakkant Spanjol li b[alma kien hu li feta[ l-iskor, kien hu wkoll li skorja l-a[[ar gowl.
Kif Jinsabu Sliema Neptunes San :iljan Exiles Sirens Valletta Marsasxlokk
L R D T F K Pt 4 5 4 4 5 5 5
4 4 3 2 2
0 0 0 0 0 1 0 0 0
0 60 62 61 2 40 3 59 4 34 5 27 1 1
22 29 23 47 45 69 107
12 12
9 6 6 3 0
Marsaxlokk komplew jippruvaw fejn rajna sessjoni bbilan/jata. Bir-ri]ultat de/i] l-a[[ar sessjoni kienet biss formalità b’Sirens jirb[u wkoll l-a[[ar sessjoni u finalment reb[u 23-6. Sirens: N. Grixti, R. Gauci, J. Napier (1), P. Micallef (2), M. Grech, A. Sammut (1), J. Borg (3), D. Cutajar (1), A. Zarb Cousin (3), A. Attard (5), S. Micallef (1), D. Zammit (6), J. Cremona, M. Caruana, A. Camenzuli, Marsaxlokk: D. Spiteri, A. Bajada, G. Merten, K. Grech (1), K. Mock (1), A. Galea (1), C. Bugeja (1), M. Grima, T. Camilleri (2), J. Fenech, G. Zammit Referees: Massimo Angileri, Stefan Licari
Id-diri;ent tar-Red Bull Helmut Marko qal li lakbar theddida g[alihom huma l-Lotus u mhux ilFerrari. Fi tmiem il;img[a, waqt il-Grand Prix tal-Bahrain Fernando Alonso tal-Ferrari kellu problemi fil-karozza u spi//a fit-tmien post. I/Champion renjanti tarRed Bull Sebastian Vettel spi//a l-ewwel quddiem il-koppja tal-Lotus Kimi Raikkonen u Romain Grosjean. Wara li saru total ta’ erba’ Grand Prix ir-Red Bull g[andhom 109 punti, il-Lotus g[andhom 93 filwaqt li Vettel qieg[ed l-ewwel fil-klassifika talkostrutturi, 10 punti quddiem Raikkonen. “Ilna nafu li l-akbar rivali tag[na dan l-ista;un kienu se jkunu l-Lotus. G[alina l-Lotus huma ta’ theddida akbar millFerrari. Nemmen li sala[[ar tal-ista;un Raikkonen u Grosjean se jag[tu l-akbar sfida lil Vettel,” qal Marko.
Is-Sibt, 27 ta’ April, 2013
32 Lokali
Dawk kollha li g[andhom g[al qalbhom il-qari fi tmiem din il-;img[a g[andhom opportunità mill-aqwa biex jixtru kotba bi prezz ir[is mill-PIN Book Fest li qed tittella’ fid-da[la tad-Dar ?entrali tal-PN. Fil-Book Fest hemm g[all-bejg[ numru kbir ta’ kotba b’temi varji li jolqtu l-gosti ta’ kul[add. Fost il-kotba li wie[ed isib f’dan il-Book Fest hemm dawk politi/i, kulturali kif ukoll dawk relatati mal-isport. Ma jonqsux ukoll kotba g[at-tfal (Ritratt> Michael Ellul)
{u l-eks Sindku tax-Xewkija b’mandat kontra l-kunsill
Il-kumpanija GV Gozo Developments Ltd.li hi mmexxija mill-kuntrattur John Vella, li ji;i [u l-eks Sindku Laburista taxXewkija Monica Vella, u li llum hi Vi/i Sindku, qed jitlob lill-Qorti biex tordna [ru; g[al mandat ta’ sekwestru fil-Qorti ta’ G[awdex g[ax baqa’ ma t[allasx is-somma ta’ €192,931 , g[al xog[ol li hu tqabbad jag[mel. John Vella qed jg[id li hu baqa’ ma t[allasx ta’ xoghol
li sar fil-lokalità fuq bankini kif ukoll fuq xog[ol ta’ skart goff li jikkonsisti wkoll fil;bir tieg[u u fuq tne[[ija li saret minn ;ewwa skips. Dan wara li kien tqabbad jag[mel dan ix-xog[ol millistess Kunsill u li sar qabel la[[ar elezzjoni tal-kunsill lokali fix-Xewkija. John Vella qed jallega li hu kien ing[ata dawn il-kuntatti mill-kunsill lokali fixXewkija, u dan fi ]mien meta Monica Vella, o[tu, kienet Sindku tal-lokal, u li llum
m’g[adhiex g[ax itte[dilha postha b[ala Sindku fillokalita b’ma;;oranza Laburista. Dan il-mandat ta’ sekwestru qed iqajjem [afna mistoqsijiet aktar u aktar meta wie[ed jikkunsidra ssitwazzjoni pre]enti bejn ilKunsilliera tal-Partit Laburista stess fix-Xewkija. Fix-Xewkija g[adha kemm saret elezzjoni ghall-kunsill f’Marzu li g[adda u s-Sindku Dr Monica Vella ma ;ietx kkonfermata b[ala Sindku
media•link COMMUNICATIONS
g[ax spi//at it-tieni flammont ta’ voti li ;abet fost il-kandidati tal-Partit Laburista. Sorsi infurmati qalulna li esponenti ewlenin tal-partit Laburista f’G[awdex fix-xhur ta’ qabel l-elezzjoni [admu kemm fel[u kontra s-Sindku ta’ dak i]-]mien Monica Vella biex din ma ter;ax tie[u l-kariga ta’ Sindku u imbuttaw bil-qawwa kollha lil Paul Azzopardi, ekskuntistabbli tal-Pulizija, li g[al snin twal kien jifforma
parti mis-CID ta’ G[awdex. Dan il-pjan irnexxa g[aliex Azzopardi ;ab [afna i]jed voti minn Vella minkejja li din kienet ilha Sindku g[al ]ew; termini s[a[ u kienet ukoll ekskandidat fl-elezzjoni ;enerali tal-2008. It-talba g[al dan issekwestru, li qed isir blimg[ax b’kollox, ;ie ppre]entat kontra s-Sindku tax-Xewkija Paul Azzopardi u s-Segretarju E]ekuttiv Sue Ellen Bugeja.