2013_04_29

€0.55

Numru 13,422

It-Tnejn 29 ta’ April, 2013

De/i]joni tal-Prim Ministru li tista’ twassal g[all-abbu]i Qatt fl-istorja ma ng[atat e//ezzjoni g[all-Kodi/i tal-Etika minn Matthew Bonett

Fl-a[[ar jiem, id-diskussjoni filpajji] kienet iffukata fuq il-ksur talKodi/i tal-Etika tal-membri talKabinett min-na[a tas-Segretarju Parlamentari responsabbli mill-Anzjani u l-Persuni b’Di]abbiltà, li mbag[ad ;iet i//arata minnu stess u kkonfermata mill-Prim Ministru Joseph Muscat li ng[ata waiver mill-Kodi/i tal-Etika biex f’[inijiet limitati jkun jista’ jkompli bil-professjoni tieg[u. {afna mill-kritika ma saritx kontra Franco Mercieca li g[amel it-talba g[al din il-waiver, i]da g[all-Prim Ministru Joseph Muscat li g[all-ewwel darba flistorja, a//etta li ting[ata waiver millKodi/i tal-Etika, u dan minkejja limportanza u s-sensittività tal-istess Kodi/i tal-Etika.

F’kummenti ma’ IN-NAZZJON, leks Ministru Laburista Lino Spiteri,

filwaqt li qalilna li fi]-]mien meta hu kien Ministru u kienu je]istu l-Kodi/i tal-Etika, ji;ifieri fit-tmexxija Laburista tal-1996, ma kienet saret l-ebda talba biex ting[ata waiver ta’ dan it-tip, ikkummenta li la darba ma jkunx hemm provdut fl-istess Kodi/i ta’ Etika li jistg[u jsiru e//ezzjonijiet, u ting[ata waiver, il-Kodi/i tal-Etika jkunu qeg[din jinkisru. Hu qal bl-aktar mod /ar, li g[alih, “jekk ma jkunux miktubin fil-Kodi/i tal-Etika, m’g[andux ikun hemm e//ezzjonijiet”.

Lino Spiteri, i]da, jemmen li g[andha ssir revi]joni tal-Kodi/i talEtika u fihom ikun hemm miktubin numru ta’ e//ezzjonijiet, fosthom g[allecturers tal-Università kif ukoll g[al tobba li jkollhom spe/jalizzazzjoni rari f’Malta. g[al pa;na 4

L-ITALJA> Il-mument meta l-forzi tas-sigurtà arrestaw lil Luigi Preite wara li dan darab tliet persuni, fosthom ]ew; membri tal-forzi tas-sigurtà li kienu g[assa mal-uffi//ju tal-Prim Ministru Taljan f’Ruma. L-isparatura se[[et hekk kif il- Prim Ministru ;did Taljan Enrico Letta kien kilometru bog[od fil-Palazz tal-President g[all-;urament tal-[atra tal-gvern ;did. (ritratt Reuters) Storja Pa;na 10

I]-}ejtun f’luttu

Kampjonat Premier

Il-komunità ta]-}ejtun ma[suda bit-telfa talAr/ipriet Dun Eric Overand wara li f’Novembru li g[adda bkiet lil Dun Renè Cilia

{amrun Spartans relegati g[all-Ewwel Divi]joni wara telfa kontra Floriana

Ara pa;na 2

Ara pa;na 16

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

4 Lokali

Pre/edent ikreh minn pa;na 1

Madanakollu, minn ri/erka li g[amel dan il-;urnal jirri]ulta li l-Membri tal-Kabinett li kienu u g[adhom s’issa jag[tu lecturers fl-Università ta’ Malta mhumiex jiksru l-Kodi/i tal-Etika, g[aliex kif inhu pprovdut f’Artiklu 54 tal-Kostituzzjoni, te]isti e//ezzjoni g[al-lecturers flUniversità li jkunu part-time u fl-istess [in ikunu Membri Parlamentari u ja[dmu f’kariga pubblika, kif fost l-o[rajn jag[mlu l-Ministru talEdukazzjoni Evarist Bartolo u s-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici.

Min-na[a tieg[u, l-Avukat Andrew Borg Cardona, mitlub jikkummenta minn INNAZZJON, qal li l-Kodi/i talEtika m’g[andhomx jinkisru, g[aliex hi xi [a;a perikolu]a [afna meta xi [add jikser ilKodi/i tal-Etika u dan peress li anke jekk dawn jinkisru bi sku]a le;ittima, aktar tard listess Kodi/i ta’ Etika jistg[u jispi//aw abbu]ati minn kul[add, anke minn persuni li jag[mlu dan mhux b’mod ;enwin.

Hu esprima wkoll l-opinjoni li f’[afna mill-ka]i, lanqas biss ikun hemm b]onn il-Kodi/i talEtika, i]da l-etika g[andha tin]amm dejjem u kullimkien.

L-Avukat Borg Cardona tkellem ma’ IN-NAZZJON dwar il-ka] tas-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca, u filwaqt li qal li qatt ma tkellem mieg[u, ladarba mhuwiex l-uniku tabib li jag[mel ix-xog[ol partikulari, ma kellhiex g[alfejn ting[ata waiver mill-Prim Ministru Joseph Muscat. Fl-istess [in, ilfatt li ng[atat biss lil Franco Mercieca hi xi [a;a perikolu]a minna nnfisha.

Il-parir ta’ Andrew Borg Cardona hu li Franco Mercieca kellu l-g[a]la quddiemu, jew li jifforma parti mill-Kabinett meta Joseph Muscat [atru Segretarju Parlamentari jew inkella jibqa’ tabib fuq livell professjonali.

Anke l-eks Ministru u llum imexxi l-Asso/jazzjoni Maltija tal-I]viluppaturi, Michael Falzon, jemmen li “bniedem ma

Is-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca jie[u l-;urament tal-[atra biex iservi fil-Kabinett tal-Prim Ministru Joseph Muscat li g[amel e//ezzjoni biex is-Segretarju Parlamentari jkompli jipprattika l-professjoni tieg[u

jistax ikollu relazzjoni malklijenti tieg[u fuq ba]i professjonali, u fl-istess [in ikollu relazzjoni fil-pubbliku, b[ala bniedem li hu flE]ekuttiv.”

Dwar il-ka] ta’ Franco Mercieca, l-eks Minsitru Nazzjonalista Michael Falzon qal li dan jo[loq pre/edent ikrah, g[aliex malli lawtoritajiet ikunu /edew g[al wie[ed, tibda ti]died il-pressjoni ming[and [addie[or.

Hu rrimarka wkoll li l-Prim Ministru Joseph Muscat m’g[andux il-poter li je]enta lil xi Membri tal-Kabinett tieg[u mill-Kodi/i tal-Etika.

Fl-istess linja hu t-twemmin tat-Tabib u eks Membru Parlamentari Michael Asciaq li jemmen li “m’g[andux ikun hemm e//ezzjonijiet g[aliex jekk ikun hemm e//ezzjonijiet f’livell daqshekk g[oli, jista’ jkun li dawn l-e//ezzjonijiet jibqg[u ne]lin fi/-/ivil”.

IN-NAZZJON tkellem ukoll mal-eks Ma;istrat Joe Cassar u eks Segretarju Parlamentari qabel ma da[al fil-;udikatura, li qal bl-aktar mod /ar li fl-ebda [in u fl-ebda /irkustanza lKodi/i tal-Etika m’g[andhom

ikunu miksura. Fisser li l-Kodi/i tal-Etika jkunu saru b’ra;uni biex ma jkun hemm l-ebda forma ta’ abbu], ikun f’liema /irkustanza jkun, u g[alhekk, m’g[andux isir abbu] meta dawn jinkisru.

Lino Spiteri jg[id li meta ma jkunx hemm provdut fl-istess Kodi/i ta’ Etika li jistg[u jsiru e//ezzjonijiet, u ting[ata waiver, il-Kodi/i tal-Etika jkunu qeg[din jinkisru

Joe Cassar, b[al bosta persuni o[ra li tkellimna mag[hom, qal li ladarba ting[ata e//ezzjoni lil persuna wa[da mill-Kodi/i talEtika, din to[loq kunflitt g[aliex persuni o[rajn ikunu jridu li jing[ataw din l-e//ezzjoni huma wkoll. Kienu bosta dawk li fla[[ar jiem staqsew kif il-Prim Ministru Joseph Muscat [oloq diskriminazzjoni bejn il-pazjenti ta’ Franco Mercieca, u pazjenti

ta’ tobba o[ra li jiffurmaw parti mill-Kabinet tieg[u stess, b[atTabib Godfrey Farrugia, itTabib Michael Farrugia u anke t-Tabib George Vella.

L-eks Ministru tas-Sa[[a Joe Cassar, illum Deputat Nazzjonalista, stqarr filpubbliku, li fl-a[[ar le;i]latura, meta ng[ata rwol fil-Kabinett, kien g[amel talba lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi biex jibqa’ j]omm il-prattika tieg[u fl-Isptar Mater Dei ming[ajr [las, biex b’hekk ikun jista’ jibqa’ jsegwi l-pazjenti li kellu, liema talba i]da ;iet rifjutata mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi.

Mitlub jikkummenta dwar ilka] li faqqa’ fl-a[[ar jiem, l-eks Ministru tas-Sa[[a Joe Cassar qal li l-aktar [a;a li jiddispja/ih hu l-fatt li qed issir distinzjoni bejn il-pazjenti. Hu tenna li kull pazjent hu importanti, ibati minn liema marda jbati, u kollha g[andhom jitqiesu listess.

Anke ?ensu Tabone, meta kien Ministru tas-Sa[[a fl-1966, kien talab lill-Prim Ministru ta’ dak i]-]mien :or; Borg Olivier l-istess [a;a b[alma talab l-eks Ministru tas-Sa[[a Joe Cassar

fl-a[[ar le;i]latura, biex ikun jista’ jara l-pazjenti tieg[u ming[ajr [las meta fi tmiem il;img[a kien ikun Marsalforn, bid-differenza li dak i]-]mien, ma kienx hemm Kodi/i ta’ Etika. Madanakollu, minkejja li kien g[ad m’hemmx Kodi/i talEtika, il-Prim Ministru ta’ dak i]-]mien :or; Borg Olivier ma kienx a//etta t-talba li kienet saritlu min[abba l-kunflitt ta’ interess. Dan minkejja li f’G[awdex, dak i]-]mien, ma kienx hemm oftalmologu [lief ?ensu Tabone.

Dan jo[ro; fi/-/ar li ddifferenza f’dawn il-ka]i, bejn dawk ta’ Joe Cassar, ?ensu Tabone u Franco Mercieca, hi fid-de/i]jonijiet li [adu l-Prim Ministri rispettivi, meta kemm Lawrence Gonzi kif ukoll :or; Borg Olivier [adu l-istess de/i]joni, li ma ting[ata l-ebda e//ezzjoni g[al xi membri talKabinett, i]da Joseph Muscat ammetta li lil Franco Mercieca tah il-permess li minkejja li hu Segretarju Parlamentari, u g[alhekk membru tal-Kabinett, xorta jibqa’ j]omm numru ta’ pazjenti.

Il-Kodi/i tal-Etika sar fl-1994, ta[t it-tmexxija tal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami.

Ri/erka li saret fl-a[[ar jiem dwar ka]i simili te[odna lura g[all-1947 meta l-Professur Pietru Pawl Debono, malli n[atar Ministru tas-Sa[[a ta[t it-tmexxija tal-Prim Ministru ta’ dak i]-]mien Pawlu Boffa, ried li jibqa’ jara l-pazjenti tieg[u.

Madanakollu, Pawlu Boffa ma riedx dan ise[[ u g[alhekk, sena wara, fl-1948, g[amel reshuffle tal-Kabinett u lil Pietru Pawl Debono [atru b[ala Speaker.

Dan il-ka] kompla jo[loq kritika qawwija anke g[all-fatt li qabel l-elezzjoni ;enerali, Joseph Muscat kien jikkritika ]]ieda fl-onorarja u jg[id li din id-de/i]joni ttie[det minn wara dahar il-poplu, meta recordings fil-Parlament juru li l-affarijiet kienu pubbli/i sa mill-ewwel ;urnata, mentri issa, li kieku ma saritx il-mistoqsija mill;urnalisti, [add ma kien ikun jaf b’din il-waiver li ng[atat lil Franco Mercieca.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

2 Lokali

Il-Parro//a ta]-}ejtun ma[suda

Id-Dar ?entrali tal-PN fil-jiem li g[addew kienet miftu[a g[al edizzjoni o[ra tal-PIN Bookfest li g[al darb’o[ra kienet su//ess

Su//ess g[all-PIN Bookfest Il-fiera tal-ktieb organizzata mill-publikazzjoni PIN intemmet ilbiera[ b’su//ess wara li kienet ilha g[addejja mill-:img[a 26 ta’ April fil-bini tad-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista.

Il-PIN Bookfest, kif jafuha [afna nies b’dan ittitlu, tat il-possibbiltà lil dawk il-qarrejja u lil kull min g[andu g[al qalbu l-passatemp tal-qari biex jixtru l-kotba tal-PIN li jittrattaw diversi su;;etti, bi prezzijiet imra[[sa.

Il-kotba li kienu g[all-bejg[ varjaw, tant li trattaw diversi su;;etti, minn kotba immirati

g[at-tfal g[al kotba ta’ ri/etti u g[al dawk stori/i.

Matul dawn it-tlett ijiem, wie[ed kellu wkoll il-possibbiltà li jordna l-ktieb mill-pinna ta’ Michael Schiavone dwar l-istorja politika ta’ pajji]na bit-titlu ‘L-Elezzjonijiet f’Pajji]na’.

Il-ktieb ta’ Michael Schiavone, li g[andu wkoll tliet pubblikazzjonijiet o[ra dwar lelezzjonijiet, hu ppjanat li ji;i ppublikat fl-a[[ar ta’ Mejju. G[al min ordnah qabel, dan se jinbieg[ bil-prezz imra[[as ta’ €40.

It-temp

UV INDEX

9

IT-TEMP> ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: ftit qawwi g[al qawwi mil-Lvant g[all-Grigal BA{AR> moderat li jsir moderat g[all-qawwi IMBATT> ftit li xejn li jsir lokalment baxx min-Nofsinhar g[ax-Xlokk TEMPERATURA: l-og[la 23˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 425.9 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.13 u tin]el fis-19.48

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Il-Parro//a ta]-}ejtun tinsab g[al darb’o[ra ma[suda bl-a[bar tal-mewt tal-Ar/ipriet Dun Eric Overend, li miet ilbiera[ waranofsinhar fl-età ta’ 47 sena. F’Novembru li g[adda l-istess komunità kienet bkiet lill-Vi/i Ar/ipriet Dun Renè Cilia li f’età ]g[ira wkoll, kien miet tra;ikament f’in/ident tat-traffiku.

Mill-informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON, Dun Overend [ass u;ig[ fl-istonku lbiera[ filg[odu, ittie[ed lIsptar Mater Dei fejn g[amel xi sig[at fid-Dipartiment talKura Intensiva, i]da tilef il;lieda mal-mewt ftit tal-[in wara. Fr. Overend ilu g[al xi xhur ukoll isofri minn problemi f’qalbu.

Hu mifhum ukoll li Dun Overend tilef lil ommu aktar kmieni din il-;img[a, tant li lfuneral ta’ ommu hu skedat li jsir dalg[odu.

Qabel la[aq Ar/ipriet ta]}ejtun, Dun Eric Overend kien il-Kappillan ta’ Marsaxlokk. }gur li jibqa’ mag[ruf b[ala bniedem bie]el [afna li kien jibqa’ g[addej bil-[idma sa tard filg[axija.

Minkejja li ma kienx g[adu jservi fil-Parro//a ta’ Marsaxlokk, sax-xahar li g[adda, kull l-ewwel ;img[a tax-xahar kien imur ilPixkerija kmieni filg[odu u jqaddes quddiesa g[assajjieda.

Hu kien imur ukoll darba fix-xahar i]ur lir-residenti }wieten rikoverati f’San Vin/enz de Paul u je[dilhom

Dun Eric Overend

xi frott u jitkellem ftit mag[hom. Fost ir-residenti f’San Vin/enz de Paul kien hemm ommu stess li mietet fil-jiem li g[addew.

Hu [adem fuq diversi pro;etti g[all-Parro//a ta]}ejtun fosthom biex titran;a l-fa//ata tal-Knisja Parrokkjali kif ukoll il-bini tal-MUSEUM. Dun Overend kien jiltaqa’ sikwit mal-parru//ani inklu] meta dawn ikollhom okka]jonijiet spe/jali b[alma huma ]wie; u mag[mudija.

Dun Overend li hu minn Tas-Sliema, g[amel xi ]mien ukoll President tal-Kulle;; tal-Kappillani.

B’hekk b’din l-a[bar, li ];ur li [asdet lil bosta }wieten mid[la tal-knisja, f’temp ta’ sitt xhur, ilParro//a ta]-}ejtun se tkun tilfet kemm lill-Kappillan kif ukoll lill-Vi/i, Dun Renè Cilia li kien tilef [ajtu f’incident tat-traffiku f’Novembru li g[adda, meta kien fi triqtu lejn i]-}ejtun biex iqaddes.

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 24˚C L-inqas 15˚C

IT-TLIETA L-og[la 23˚C L-inqas 14˚C

L-ERBG{A L-og[la 24˚C L-inqas 15˚C

IL-{AMIS L-og[la 23˚C L-inqas 15˚C

IL-:IMG{A L-og[la 24˚C L-inqas 15˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

9

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 21˚C xemxi, Frankfurt 9˚C imsa[[ab, Tel Aviv 36˚C xemxi, Amsterdam 11˚C ftit imsa[[ab, Milan 15˚C imsa[[ab, Tripli 37˚C xemxi, Istanbul 23˚C xemxi, Ateni 27˚C xemxi, Lisbona 14˚C xemxi, Londra 11˚C xemxi, Vjenna 21˚C xemxi, Berlin 13˚C imsa[[ab, Madrid 6˚C xita, Zurich 10˚C imsa[[ab, Brussell 10˚C ftit imsa[[ab, Moska 10˚C imsa[[ab, Munich 8˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Pari;i 10˚C imsa[[ab, Dublin 10˚C imsa[[ab, Bar/ellona 9˚C xita, Tune] 25˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg, 7˚C imsa[[ab, Al;eri 17˚C imsa[[ab, Ruma 23˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 11˚C xemxi.

Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami beda ]jara uffi/jali f’G[awdex li baqg[et mag[rufa b[ala ]jara storika. G[al [afna, dan jista’ jidher esa;erazzjoni i]da fil-fatt kienet okka]joni storika g[aliex kienet l-ewwel darba li Kap talGvern Malti kien qed jag[mel ]jara uffi/jali fil-G]ira G[awdxija li sa qabel l-1987 lanqas biss kienet servuta b’ministeru spe/ifiku. Kien Gvern immexxi mill-PN li fil-Kabinet inkluda Ministeru g[al G[awdex bl-impenn spe/ifiku li jie[u [sieb kontinwu tal-[ti;iet tal-g]ira.

Il-komunità G[awdxija apprezzat ferm dawn i]-]ew; fatturi u laqg[et lill-Prim Ministru b’parte/ipazzjoni s[i[a fit-ta[ditiet u d-diskussjonijiet li saru. Fl-1996, il-Partit Laburista re;a’ ne[[a l-Ministeru g[al G[awdex u rrelega l-amministrazzjoni talg]ira f’livell ta’ Segretarjat Parlamentari.

Fil-le;islatura pre]enti g[alkemm insamm il-Ministeru g[al G[awdex, tne[[ewlu rresponsabbiltajiet tas-servizzi tas-sa[[a u l-edukazzjoni.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Lokali 3

Tignè Mall plc t[abbar l-allokazzjoni tal-ishma Tignè Mall plc [abbret lallokazzjoni tal-Combined Offering ta’ 56.4 miljun Sehem Ordinarju ta’ 0.50 /ente]mu kull wie[ed, li kienet miftu[a g[al sottoskrizzjonijiet minn investituri istituzzjonali u lpubbliku bejn il-:img[a 12 u l-:img[a 19 ta’ April 2013.

Il-kumpanija r/eviet 386 applikazzjoni g[allCombined Offering. Lapplikazzjonijiet kienu alloktati kollha u parti minnhom ittie[du millUnderwriter. Il-kumpanija se to[ro; l-ittri tal-allokazzjoni sal-:img[a 3 ta’ Mejju 2013.

Il-Bord tad-Diretturi ta’ Tignè Mall plc irringrazzjaw lill-investituri istituzzjonali kif ukoll lill-pubbliku li investa, g[all-appo;; tag[hom f’din l-offerta.

L-Air Malta tikri ajruplan L-Air Malta kkonkludiet ftehim g[all-kiri ming[ajr ekwipa;; ta’ Airbus A319 lill-Atlantic Airways talG]ejjer Faroe g[al perjodu ta’ 41 xahar.

Dan il-ftehim isegwi xhur ta’ diskussjonijiet intensivi ma’ bosta linji tal-ajru wara r-ritorn tal-ajruplan mikri minn OLT Express’.

Permezz ta’ din il-kirja, lAir Malta se tkun qieg[da topera bi flotta ta’ g[axar ajruplani biex b’hekk tissodisfa l-kapa/ità me[tie;a skont il-Pjan ta’ Ristrutturar tag[ha approvat mill-Kummissjoni Ewropea.

L-ajruplan se jing[aqad mal-flotta ta’ erba’ ajruplani tal-Atlantic Airways u se jopera mill-ba]i talkumpanija fl-ajruport ta’ Vágar lejn ajruporti fidDanimarka, ir-Renju Unit, Spanja, n-Norve;ja u lpajji]i ;irien tal-I]landa, kif ukoll lejn destinazzjonijiet turisti/i li se ]]id ilkumpanija.

Din il-kirja se tibda filbidu ta’ Mejju. L-ajruplan (9H-AEJ) serjitne[[a mirre;istru Malti tal-ajruplani u se jing[ata r-re;istrazzjoni ;dida OY-RCH. Atlantic Airways hi l-linja tal-ajru nazzjonali talG]ejjer Faroe, u tipprovdi servizzi domesti/i bil[elikopter u titjiriet internazzjonali skedati kif ukoll servizzi ta’ tiftix u salvata;; mill-ba]i tag[ha fl-ajruport fuq il-g]ira ta’ Vágar.

Mix-xellug g[al-lemin Maria Galea, ir-rebbie[a Donna Borg Leyland u Christine Mifsud

Donna Borg Leyland, ta’ 21 sena, hi r-rebbie[a ta’ Miss World Malta 2013, fit-18-il edizzjoni ta’ dan il-konkors ta’ sbu[ija organizzat mill-Modelle International ta[t id-direzzjoni ta’ Sue Rossi u Claudia Calleja li/enzjati minn Miss World Jersey Ltd. Donna Borg Leyland reb[et ukoll

titli o[rajn f’dan il-konkors. Fit-tieni post ;iet Maria Galea filwaqt li Christine Mifsud kienet klassifikata fittielet.

25 kontestanta [adu sehem f’dan lavveniment li matulu mmuddellaw b’malji u b’ilbies tal-okka]joni.

Is-serata ta’ Miss World Malta kienet

imxandra live fuq NET TV. Il-finali ta’ Miss World se ssir flIndonesja fit-28 ta’ Settembru meta se jkun /elebrat it-63 anniversarju millbidu ta’ Miss World.

Din is-serata mistennija li tkun segwita minn iktar minn ]ew; biljun telespettatur.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Lokali 5

Dikjarazzjoni Eks Sindku Laburista Chairperson tal-Awtorità tad-Djar minn Muscat li tistona U jiddefendi l-[atriet ta’ persuni Laburisti f’karigi g[olja Il-Prim Ministru Joseph Muscat ilbiera[ g[amel dikjarazzjoni li tistona u tikkontradixxi l-a;ir tieg[u stess meta qal li [atar nies minn partiti o[ra fosthom mill-Partit Nazzjonalista meta fil-karigi g[olja kollha f’awtoritajiet u bordijiet talGvern [atar attivisti u eks uffi/jali tal-Partit Laburista u nies o[ra li taw palata qawwija lill-Partit Laburista waqt il-kampanja elettorali li g[addiet.

Il-Prim Ministru u Mexxej Laburista Joseph Muscat g[amel din id-dikjarazzjoni li tinsulta lil kull min janalizza lpolitika mhux mil-lenti parti;jana meta kien qed jag[laq il-Konferenza :enerali Annwali tal-Partit Laburista li matulha hu kien ikkonfermat b[ala Mexxej talPartit Laburista.

Hu qal li kien hemm nies li staqsew u t[assbu meta hu [atar nies minn partiti o[ra, fosthom mill-Partit Nazzjonalista, f’diversi [atriet governattivi. Imma din iddikjarazzjoni tal-Prim Ministru tistona mal-mod kif, bil-[atriet li [abbar, patta g[all-appo;; li ng[ata fil-kampanja elettorali.

Fost dawn wie[ed jista’

Il-Prim Ministru irrepeta l-g[ajta ta’ ‘Malta Tag[na Lkoll’ u li m’g[andu l-ebda problema jiddefendi l-g[a]liet ta’ persuni Laburisti f’karigi g[olja jsemmi lil Mario Cutajar, attivist tal-Partit Laburista u eks uffi/jal tal-GWU li n[atar Kap ta/-?ivil; James Piscopo, li kien kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista u issa n[atar Chairman ta’ Transport Malta; Joe Cordina li kien amministratur finanzjarju talPartit Laburista li n[atar Chairman tal-Gozo Channel; Alfred Grixti, l-eks Segretarju Edukattiv tal-Labour li n[atar Chairman tal-ETC; u John Bencini li anke kien tkellem

f’wie[ed mill-mass meetings tal-Labour li n[atar Chairman tal-MCESD. Dawn huma biss ftit e]empji g[ax hemm numru kbir ie[or ta’ persuni o[ra Laburisti li ng[ataw karigi f’bordijiet, ministeri u segretarjati parlamentari.

Imma l-Prim Ministru irrepeta li bl-g[ajta ta’ ‘Malta Taghna Lkoll’ hu lest ja[dem ma’ kul[add u qal li m’g[andu lebda problema jiddefendi lg[a]liet ta’ persuni Laburisti f’dawn il-karigi.

Il-Prim Ministru qal li hu /ertissimu li l-pjan g[al ener;ija se jirnexxi imma ma qalx li skont is-sej[a g[al espressjoni ta’ interess dwar ix-xiri tal-gass g[al Power Station il-;dida, il-prezz fiss ikun g[al [ames snin u mhux g[al g[axar snin, kif kien jg[id qabel l-elezzjoni.

Joseph Muscat qal li dalwaqt se jo[orgu lespressjoni ta’ interess g[al diversi pro;etti fosthom g[al ]ew; casinos li wie[ed minnhom se jkun f’G[awdex, it-terminal tal-cruise liners f’G[awdex, il-pro;ett minflok ix-shipbuilding u dak tarriklamazzjoni tal-art li ;ab kritika qawwija mill-g[aqdiet ambjentali.

Hu [abbar li sal-a[[ar ta’ Mejju se jniedi mill-;did ilPermanent Residence Scheme biex il-barranin jinvestu fi propjetà f’Malta.

Il-Prim Ministru qal li se titwaqqaf a;enzija governattiva li se tara li l-visas u /-/ittadinanza g[arresidenza g[al investituri barranin ma jistennewx fil-kju.

Hu qal li l-gvern se jag[mel ;lieda kontra x-xog[ol prekarju u se ja[dem massettur privat biex titnaqqas ilburokrazija billi ja[tar Kummissarju g[asSimplifikazzjoni Amministrattiva.

Joseph Muscat semma wkoll li l-ewwel sfida li g[andu b[ala partit hi dik ta’ mentalità g[ax qal li “issa rridu nibdew na[sbu b[ala Gvern g[ax wara 25 sena ta[seb b[ala Oppo]izzjoni, tikkritika u topponi, issa rridu na[sbu, na;ixxu u nidde/iedu ta’ gvern.”

Joseph Muscat qal li issa m’g[andhomx il-comfort zone ta’ Oppo]izzjoni u hemm min qed isib id-dinja ta’ gvern skomda.

Fl-istess [in li l-Prim Ministru Joseph Muscat kien qieg[ed jiddefendi l-[atriet li approva hu ta’ Laburisti fi tmiem ilKonferenza :enerali Annwali tal-Partit Laburista, is-sit tal-a[barijiet tal-General Workers’ Union ]vela [atra o[ra li tkompli tikkonferma l-g[a]liet ta’ Muscat favur attivisti tal-Partit Laburista u li jmorru ’l bog[od mill-g[ajta ta’ ‘Malta Tag[na Lkoll’.

Is-sit tal-GWU [abbr ilbiera[ li /Chairperson il-;dida tal-Awtorità tad-Djar se tkun l-eks Sindku Laburista ta’ Ta’ Xbiex Antoinette Vassallo. {atra o[ra, b[alma kienet dik tal-Ispeaker meta offriha lil An;lu Farrugia, biex jipprova jsewwi inkwiet fi

[dan il-partit tieg[u stess. Antoinette Vassallo mhux biss hi l-eks Sindku ta’ Ta’ Xbiex, i]da wkoll il-mara tal-eks Deputat Laburista Adrian Vassallo.

Sorsi li tkellmu ma’ IN-NAZZJON qalu li Antoinette Vassallo, [aditha bi kbira li listess Partit Laburista [adem kontriha biex hi ma tibqax Sindku tal-lokalità.

Fil-fatt lanqas biss marret g[a/-/erimonja g[all-;urament tal-[atra u sorsi qrib il-Partit Laburista qalu li rri]enjat mill-Kunsill e]att wara li kien mag[ruf ir-ri]ultat elettorali g[al din il-lokalità. Issa, biex jikkuntentaha, jidher li Joseph Muscat se jafdalha t-tmexxija talAwtorità tad-Djar.

Twie;eb dwar il-ka] ta’ sekwestru kontra Kunsill Laburista L-eks Sindku Laburista taxXewkija G[awdex, qalet f’ittra li bag[tet bil-li;i talistampa b’riferenza g[allistorja li kienet ippubblikata fil-jiem li g[addew, li hi qatt ma [adet sehem dirett jew indirett, jew b’xi mod ipparte/ipat f’xi de/i]joni li [a l-Kunsill Lokali taxXewkija meta hi kienet Sindku fi kwalunkwe a;;udikazzjoni ta’ xi tender meta xi membru tal-familja

tag[ha jew xi kumpanija tieg[u jew tag[ha kienu involuti.

Monica Vella, li llum hi Vi/i Sindku tax-Xewkija wara li fl-a[[ar elezzjoni [adulha postha b[ala Sindku, iddikjarat li hi lanqas ma kienet involuta jew g[andha xi kontroll fir-rigward tassekwestru li n[are; kontra lKunsill Lokali.

B’rabta ma’ din iddikjarazzjoni tal-eks Sindku

Laburista, IN-NAZZJON irid jippre/i]a li fl-ebda [in ma implika li Vella kienet b’xi mod involuta fid-de/i]joni li ttie[det meta hi kienet Sindku, biex [uha, li hu kuntrattur, jing[ata t-tender g[ax-xog[ol fuq bankini, liema xog[ol ma t[allasx g[alih.

Dan hu ka] li dwaru issa fuq Ordni tal-Qorti, in[are; sekwestru ta’ kwa]i €200,000 kontra l-Kunsill Laburista.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

6 Lokali

Emirates b’offerti spe/jali lejn l-Asja L-Emirates, wa[da mill-iktar linji tal-ajru li qed jikbru b’rata mg[a;;la fid-dinja, qed toffri lill-vja;;aturi g[an-negozju jew g[al btala, prezzijiet attraenti fil-klassi ekonomija.

Din il-promozzjoni spe/jali se tibqa’ sejra sat-30 ta’ April; it-tluq tal-vja;; irid isir sat30 ta’ :unju 2013.

Il-passi;;ieri jistg[u jtiru lejn Beijing bi prezz li jibda minn €838, jew lejn Mumbai minn €851. In-nolijiet lejn Guangzhou jibdew minn €982, filwaqt li lejn Tokyo minn €1,098 u Kuala Lumpur minn €1,190. Ilprezz jinkludi t-taxxi u s-surcharge fuq ilfuel.

Paul Fleri Soler, il-Manager tal-Emirates g[al Malta, qal li qed jing[ata aktar valur f’dawn il-prezzijiet spe/jali fil-klassi ekonomija biex il-klijenti jgawdu minn aktar ra;unijiet g[alfejn g[andhom jesperjenzaw il-linja tal-ajru Emirates.

L-Emirates topera titjira kuljum minn Malta g[al Dubaj b’waqfa qasira f’Larnaka, ?ipru, bl-u]u tal-Boeing 777-200. Abbord lajruplan, ikel gourmet ippreparat minn chefs ikun servut fil-kabini kollha mill-ekwipa;; professjonali multi-nazzjonali tal-Emirates.

Din il-linja tal-ajru tipprovdi wkoll sistema ta’ divertiment mill-aqwa bis-sistema ice, b’mijiet ta’ kanali ta’ films, programmi tattelevixin, mu]ika u log[ob f’kull seat.

L-ammonti approvati tal-bagalji huma fost l-aktar ;eneru]i fl-industrija, bi 30kg, li hu lpi] a//ettat fil-klassi ekonomija.

In-network tal-Emirates qed jikber malajr bit-tnedija ta’ 17-il destinazzjoni mill-2012 ’l hawn. Il-linja tal-ajru se tespandi f’Haneda, Tokyo fit-3 ta’ :unju, u lejn Clark fil-Filippini mill-1 ta’ Ottubru, biex b’hekk twassal bliet, kulturi u esperjenzi ;odda biex il-klijenti jesploraw.

Aktar rotot ;odda se jkunu m[abbrin iktar tard din is-sena.

Il-pagamenti tal-BOV Mobile iktar fa/li u konvenjenti Il-Bank of Valletta [abbar titjib fis-servizzi bankarji tieg[u permezz tal-mobile, billi ]ied l-versatilità u l-u]u tal-pagamenti bil-mobile phone, kemm g[all-u]u personali kif ukoll g[all-klijenti tan-negozju.

Michael Galea, i/-Chief Officer Operations fi [dan il-Bank of Valletta, qal li l-Bank qed iniedi din il-ver]joni a;;ornata tal-BOV Mobile app, li permezz tag[ha, ilklijent se jkun jista’ jittra//ja a[jar il-pagamenti li jkun g[amel permezz tal-mobile phone tieg[u billi j]id xi kummenti fuq kull transazzjoni li jag[mel u mbag[ad dawn jidhru fil-kontijiet tal-klijent u listatements li jo[ro;u mill-Bank.

B’din il-mod, se jkun possibbli li l-klijent jikteb ir-ra;uni g[alfejn tkun saret dik it-transazzjoni u fla[[ar tax-xahar, wie[ed ikun jista’ jaqbel meta jkun qed jag[mel ilkontijiet.

Aktar minn hekk, permezz tattitjib li sar fuq l-applikazzjoni talmobile, il-klijent g[andu g[a]la biex jibg[at in-numru tal- mobile phone tieg[u lill-persuni jew l-entitajiet li jkunu qed ja//ettaw ilpagamenti b[ala parti min-noti-

fikazzjoni li jkun sar ilpagament. Din l-applikazzjoni hi partikularment siewja g[aliex il-klijent ikun qed i[allas g[asservizz u meta min ikun qed jipprovdi s-servizz ikun irid jag[mel kuntatt mal-konsumatur b[ala parti mis-servizz.

Mindu tnieda sservizz f’Marzu tas-sena l-o[ra, kien hemm rispons po]ittiv [afna, bil-BOV Mobile jir/ievi rikonoximent mill-konsumatur u jirba[ diversi premjijiet, kemm lokalment kif ukoll internazzjonalment.

Michael Galea fisser li dan it-titjib juri l-intenzjoni tal-Bank li jkompli juri titjib u innovazzjoni fisservizz, g[ax il-Bank se jkompli jirrispondi g[all-b]onnijiet tal-klijenti bi prodotti u servizzi li huma relevanti g[all-istil ta’ [ajja tallum.

F’dawn l-a[[ar 12-il xahar, il-

BOV Mobile attira ’l fuq minn 11,500 konsumatur, li b’kollox g[amlu ’l fuq minn nofs miljun pagament, jew permezz ta’ trasferiment ta’ fondi inkella biex ja//essaw il-kontijiet tag[hom.

{atra fil-FIMBank Group L-FIMBank Group [abbar il[atra ta’ Alessandro Bertoldo b[ala Head of Global Factoring.

Qabel ma ng[aqad malFIMBank, Bertoldo, li g[andu esperjenza kbira fil-factoring u fliffinanzjar tal-kummer/ fl-Italja u f’bosta pajji]i o[ra, okkupa l-kariga ta’ Head of Trade Management,

u mexxa t-taqsima responsabbli mit-transazzjonijiet bankarji globali tal-UniCredit Group g[al sentjen.

Alessandro ir/ieva l-edukazzjoni tieg[u fl-Università ta’ Padova, lItalja, fejn iggradwa fix-Xjenzi Politi/i, bl-ispe/jalizzazzjoni flekonomija internazzjonali.

Il-President tal-FIMBank Group, Margrith LütschgEmmenegger, qalet li Alessandro se j;ib mieg[u g[arfien u esperjenza kbira fliffinanzjar tal-kummer/, u se jsa[[a[ l-impenn tal-FIMBank, li hu kommess li jag[ti servizz ta’ kwalità g[olja.

Il-[ames edizzjoni ta’ L-Azzjonist mill-HSBC Il-[ames edizzjoni ta’ l-azzjonist talHSBC Bank Malta, pubblikazzjoni g[all-azzjonisti tal-bank, tinsab fuq ilwebsajt tal-HSBC Malta www.hsbc.com.mt/l-azzjonist.

Minbarra revi]joni tal-prestazzjoni b’sa[[itha tal-Bank g[as-sena 2012, din il-[ar;a tkopri ]viluppi importanti, fosthom l-akkwist ri/enti mill-HSBC

Life Assurance (Malta) tal-portfoljo tal-assikurazzjoni ta’ HSBC Life (Europe), u l-[atra ta’ Brian Robertson, il-Kap E]ekuttiv tal-kummer/ tal-Grupp fir-Renju Unit u lEwropa, b[ala d-Direttur tal-HSBC Malta.

Artikli o[rajn huma dwar Malta Trade for Growth – inizjattiva ;dida li

tag[ti spinta lill-kummer/ internazzjonali, l-HSBC Global Connections Trade Forecast l-aktar ri/enti, limmodernizzar ri/enti tal-ferg[at talHSBC Malta, u inizjattivi ta’ Corporate Sustainability li wettqet lHSBC Malta Foundation.

Dwar l-azzjonist, il-Kap talKomunikazzjoni tal-HSBC Bank

Malta, Franco Aloisio, qal li “lazzjonist toffri lill-azzjonisti tag[na u lil dawk li jridu jkunu jafu aktar dwar l-HSBC Malta b’sors ta’ riferenza a;;ornat u ta’ kwalità”. l-azzjonist tikkonferma wkoll limpenn tal-Bank lejn komunikazzjoni miftu[a u effettiva mal-azzjonisti talHSBC.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Lokali 7

Offerta mill-GO bla ebda konfini, restrizzjoni u limiti Limitless hu l-isem ta’ firxa ta’ pjani tal-mobile phone kompletament ;odda, li jibdew mill-€20 kull xahar. Din is-sistema tipprovdi dak li hu verament essenzjali fi pjan tal- mobile phone u [afna aktar.

Il-Limitless tag[ti lill-klijenti telefonati u SMSs bla limitu lejn numri mobile phone kif ukoll kon/essjonijiet fuq data mill-aktar ;eneru]i biex wie[ed jisserfja l-internet fl-aqwa network tat-telefonija mobbli f’Malta. Din toffri l-og[la velo/ità sa 42Mbps u l-a[jar esperjenza fil-mobile internet. Il-klijenti tal-Home Pack huma ppremjati bi skontijiet sostanzjali kull xahar fuq il-plans illimitati tag[hom tal-Limitless.

Il-Limitless 99 – illimitat – id-definizzjoni e]atta tat-terminu. G[al €99 fix-xahar, dan il-pjan tal-mobile phone jinkludi sej[iet u SMSs illimitati lejn in-numri lokali kollha, kon/essjoni massiv ta’ 8GB fil-mobile internet, 100 minuta g[al sej[iet lejn networks tal-UE, u benefi//ji e//ezzjonali tar-roaming biex il-klijenti jkunu jistg[u j]ommu f’kuntatt mad-dar meta jkunu msifrin.

B’100 minuta, 100 SMS u 50MB ta’ data kull xahar waqt ir-roaming fl-Ewropa, dan il-pjan hu l-fer[ ta’ kull

min isiefer. Il-klijenti talLimitless 99 huma eli;ibbli g[al iPhone 5 b’xejn bi ftehim ta’ sentejn. Barra minn hekk, dawn igawdu wkoll minn trattament privile;;at.

Huma jibbenefikaw awtomatikament mill-iskema l-;dida tal-Caller Priority, li tag[tihom trattament fasttrack meta j/emplu 24x7 lillCustomer Care tal-GO. Jibbenefikaw minn Smartphone Care Pack ;did – esklussivament g[all-klijenti tal-Limitless 99. Din l-iskema tintitola lill-klijenti g[al tiswija b’xejn tal-ismartphone tag[hom, inkella huma jistsg[u jibbenefikaw billi jing[ataw smartphone ie[or biex jinqdew sakemm issmartphone tag[hom ikun qed jissewwa, fil-ka] li dan ma jkunx ta[t garanzija.

Il-Limitless 60 ji;i b’sej[iet u SMSs illimitati lejn innumri lokali kollha u 4GB ta’ mobile internet g[al €60 fixxahar biss. Il-klijenti Limitless 60 jistg[u jibbenefikaw ukoll minn Samsung S3 Mini b’xejn, bi ftehim ta’ sentejn.

Il-Limitless 35 joffri lill-klijenti sej[iet illimitat lejn innumri kollha tal-GO u SMSs illimitati lejn in-numri GO mobile. Barra minn hekk, ilklijenti tal-Limitless 35 jibbenefikaw minn 75 minuta

Wirja tal-flus mill-Bank ?entrali ta’ Malta Il-Bank ?entrali ta’ Malta se jtella’ wirja tal-flus bejn nhar il-{amis 2 ta’ Mejju 2013 u l-Erbg[a 15 ta’ Mejju 2013.

Il-wirja se ssir filPolverista, li tinsab fil-bini tal-Bank f’St James Countergard, il-Belt Valletta.

Il-wirja tittra//a l-istorja tal-karti tal-flus uffi/jali Maltin sa mill-1914, u tag[ti l-possibbiltà lill-vi]itaturi biex jaraw il-karta l-;dida tal€5, fis-‘Sensiela Europa’, li se tin[are; mill-Bank ?entrali

Ewropew mit-2 ta’ Mejju 2013.

Il-vi]itaturi se jkollhom la//ess ukoll g[al pre]entazzjoni awdjo-vi]iva fuq il-produzzjoni tal-karta tal-flus, u log[ba interattiva li tenfasizza l-karatteristi/i tas-sigurtà talkarta tal-flus tal-ewro.

Il-muniti de/imali Maltin, kif ukoll numru ta’ settijiet tal-muniti tal-ewro, se jkunu wkoll g[all-wiri.

Il-wirja tkun miftu[a kuljum matul il-;img[a, bejn id-9.30am u t-3.30pm.

u 75 SMS lejn numri o[rajn.

Il-pjan jinkludi wkoll 2GB ta’ mobile internet. Smartphone b’xejn Samsung ACE huwa disponibbli ma’ ftehim ta’ sentejn.

Il-GO hija wkoll kburija li qed tintrodu/i l-Limitless Flex – kun/ett innovattiv li jag[ti lill-klijenti kontroll totali fuq l-infiq tag[hom.

G[al €20 kull xahar, il-klijenti jiksbu sej[iet illimitati lejn numri GO Mobile, €10 kreditu biex jonfqu kif jixtiequ, u 300MB ta’ mobile internet kull xahar. Il-kreditu li ma jintu]ax ikun ittrasferit minn xahar g[al ie[or.

Jekk jispi//a l-kreditu talLimitless Flex, il-klijenti jistg[u fa/ilment jittoppjaw fi kwalunkwe [in billi ju]aw xi wie[ed mill-mekkani]mi e]istenti tat-top-up tal-GO. Mal-Limitless Flex, il-klijenti jkollhom il-mistrie[ tal-mo[[ li l-kont tag[hom kull xahar ma jaqbi]x l-€20. IlLimitless Flex hu l-mobile plan li verament hu bla ebda impenn jew irbit.

Il-Limitless jippremja lillklijenti tal-GO kollha f’komunità Home Pack. Il-Limitless hu disponibbli g[al dawn ilklijenti bi skont ta’ €9 kull xahar g[all-klijenti Limitless 99, €5 g[all-klijenti Limitless 60, u €3 g[all-klijenti Limitless 35.

Ebda tolleranza g[all-ka//a illegali — L-MHRA tesprimi t-t[assib L-Asso/jazzjoni talLukandi u r-Ristoranti (MHRA) qalet li r-rapporti rrelatati mal-ka//a mxandra dan l-a[[ar iqanqlu t[assib serju fost l-operaturi talindustrija tat-turi]mu.

Il-ka//a f’Malta hi kontroversjali, partikularment fost it-turisti li min[abba //okon ta’ pajji]na jistg[u fa/ilment isibu ka//atur ma’ wi//hom waqt li jkunu filkampanja jew anki qrib izzoni abitati.

Tony Zahra, il-President tal-MHRA, qal li l-ka//a ddejjaq lil [afna nies, u jekk fost dawn ikun hemm xi barranin li fa/ilment ibiddlu l-g[a]la tag[hom tal-post fejn iqattg[u l-vaganzi, l-effett jista’ jkun negattiv fuq lekonomija. Pajji]na g[andu jevita dan l-effett, partikularment f’dawn i]]minijiet diffi/li g[allekonomija.

L-industrija tat-turi]mu ti;;enera 30% tal-Prodott Domestiku Gross, u 35%

tad-d[ul tal-Gvern. Jekk dawn ikunu mhedda b’in/identi b[al dawk imxandra dan l-a[[ar, naslu g[al problemi ekonomi/i li fl-a[[ar mill-a[[ar ikollhom effett fuq kul[add, inklu]i lfamilji tal-ka//aturi nfushom. {add ma g[andu jinsa li hawn 35,000 persuna li l-g[ajxien tag[hom jiddependi mit-turi]mu u xxog[ol tag[hom hu mifrux f’livelli differenti tasso/jetà.

L-MHRA sej[et lillGvern biex jinvesti aktar fledukazzjoni u l-kampanji ta’ g[arfien favur ir-rispett tal-ambjent g[aliex dan mhux biss jag[ti aktar sa[[a fi]ika, i]da anki g[aliex jaqbel lill-pajji] ekonomikament.

L-MHRA sej[et ukoll lillg[aqdiet mhux-governattivi f’dan il-qasam biex ja[dmu flimkien [alli jassiguraw li l-gvern jie[u l-passi kollha biex tinqered kull forma ta’ abbu] relatat mal-ka//a illegali.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

8 Opinjoni

Min jorqod ma jaqbadx hut Nistqarr li meta nkun ilParlament nibqa’ ftit jew wisq perplessa bl-attitudini xejn koerenti ta’ diversi membri tal-Gvern Laburista. Immur lura g[al ftit ;ranet ilu waqt lisqtarrija ministerjali li g[amel il-Prim Ministru Joseph Muscat dwar isSummit tal-Kunsill Ewropew li hu attenda g[alih fl-14 u 115 ta’ Marzu li g[adda. {adt pja/ir nisma’ lill-Prim Ministru jfa[[ar l-ekonomija b’sa[[itha ta’ pajji]na. {adt pja/ir wisq aktar nisimg[u jifta[ar li l-Gvern tieg[u se jkompli jibni fuq it-tajjeb li sar mill-Gvern pre/edenti biex pajji]na j]omm l-istabbiltà ekonomika li kellu sallum. Tajba din! Inteba[ issa lPrim Ministru li Malta hija stabbli ekonomikament. Kellu jattendi g[al dan is-Summit biex isir jaf b’din l-a[bar.

Possibbli qatt ma g[amel google search fuq it-tablet tieg[u? Dan kollu di;à kien jafu qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet, imma g[aliex hekk kien jaqbillu, pin;a stampa kompletament differenti.

Fta[ar fil-Parlament illi anki l-Kummissjoni Ewropea tikkonferma li l-qag[da tas-

servizzi finanzjarji, b’mod partikulari tal-banek f’pajji]na hija wa[da b’sa[[itha. Nesa li hu, sa qabel l-elezzjoni, l-ebda rapport jew /ertifikat millKummissjoni Ewropea jew minn ebda entità o[ra ma kien jemmen. Kellu b]onn biss 24 sieg[a wara d-9 ta’ Marzu li g[adda biex jirrealizza f’daqqa wa[da li dawn ir-rapporti kollha kienu serji, veri u kredibbli. Ovvjament, issa hekk ukoll kien jaqbillu jag[mel, ;aladarba llum qieg[ed jiggverna l-istess pajji] li kien jg[ix fih qabel lelezzjoni ;enerali.

Sfortunament, sa ftit sig[at biss qabel l-elezzjoni, dan kollu ma konniex nisimg[uh minn fomm Joseph Muscat, jew minn xi esponent ie[or tal-Partit Laburista. Konna nisimg[u biss kritika, jew a[jar tmaqdir, fil-konfront talGvern Nazzjonalista. G[alLabour, kollox u kullimkien kien [a]in u di]astru. Kienu jag[tu l-impressjoni qarrieqa li Malta falluta u li f’Malta kul[add kien qed imut bil-;u[ jew jittallab fit-toroq. L-iskop kien unikament wie[ed – li joskuraw lill-Gvern Nazzjonalista u jaljenaw lill-

poplu Malti u G[awdxi millkapa/ità u l-abbiltà li kellu Lawrence Gonzi sabiex minkejja l-maltemp kollu li affa//ja (li frankament ilPartit Laburista kien ja[sbu bnazzi), kien kapa/i j;ib ri]ultati po]ittivi g[al Malta; politika li ;abet mag[ha xog[ol u xog[ol b’pagi a[jar, ftu[ ta’ swieq u opportunitajiet ;odda, titjib fil-kwalità tannefqa tal-Gvern, investiment fil-kompetittività tan-negozju u tal-industrija.

G[alkemm illum qed nisimg[u lil Joseph Muscat ifa[[ar lil ta’ qablu, sfortunament g[ad g[andek membri o[rajn tal-Gvern li g[adhom bil-burdata negattiva ta’ qabel l-elezzjoni. Fl-opinjoni tieg[i, din hija attitudini ]baljata g[all-a[[ar. Dan jo[ro; /ar kemm waqt il-mistoqsijiet parlamentari li jsiru f’din ilKamra, kif ukoll f’diversi kummenti li ng[ataw lillmedia. Jidher li g[adhom ma rrealizzawx li issa qeg[din huma fil-Gvern. G[adhom ma rrealizzawx li meta tkun filGvern trid ixxammar ilkmiem u ta[dem; trid twettaq.

Min jorqod ma jaqbadx [ut!

Jekk verament sabu l-affarijiet []iena, kif qed jg[idu li

sabu, g[andhom l-obbligu li jg[idulna x’se jag[mlu biex jirran;awhom. G[addiet issitt ;img[a u g[adna ma smajna xejn, g[ajr li nafu li approvaw Ba;it ta’ Gvern Nazzjonalista li ftit xhur ilu kienu huma stess li tawh il;enb. Il-poplu jrid ikun jaf x’policies se jkunu qeg[din ju]aw u kif u meta se jkunu qed jimplimentawhom. Aktar minn hekk, g[andhom lobbligu wkoll iwettqu dak kollu li wieg[du, u dan ming[ajr ma jxekklu l-andament ekonomiku ta’ dan ilpajji]. Hekk ;ie mwieg[ed, u l-poplu hekk qed jistenna, u hekk qed jippretendi. I]]mien jag[tina parir.

Nhar is-Sibt

Xtaqt fl-a[[ar ta’ din ilkitba tieg[i, nawgura lillerba’ kontestanti g[all-kariga ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista. Jien konvinta li din l-elezzjoni se tkun tellieqa [ajja u leali, u li permezz tag[ha se jing[ata bidu g[allpro/ess s[i[ li l-PN irid jg[addi minnu sabiex ji;;edded u sabiex g[al darb’o[ra jer;a’ jil[aq l-aspettattiva tan-nies hemm barra, u jer;a’ jkun il-partit tan-nies li

minn Paula Mifsud Bonnici

dejjem kien. Jiena konvinta u perswa]a illi b’[idma kollettiva u bl-g[ajnuna ta’ [afna u [afna nies li huma lkoll g[atxana li jaraw dan il-Partit jer;a’ jqum fuq saqajh, jirnexxielna nag[mlu l-bidliet li hemm b]onn isiru u ner;g[u nkunu wkoll alternattiva g[al dan ilGvern. Jien perswa]a li minn dan il-pro/ess se jkun qed igawdi l-partit u wkoll il-pajji] kollu.

Paula Mifsud Bonnici hi Membru Parlamentari u lPresident tal-Kunsill :enerali PN

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Kirja ta’ karozza li tfisser [afna aktar u ag[ar Waqt li l-pajji] kollu kien qed jitkellem dwar ilksur tal-etika minn ministri u segretarji parlamentari li qed ja[dmu privat u jimpjegaw nisa u qraba fil-ministeri tag[hom stess, [ar;et prova o[ra li, kif jg[id il-Malti, il-[uta minn rasha tinten.

Ksur tal-etika sa mill-ewwel de/i]jonijiet li [a Muscat

U dan il-ksur tal-etika bdejna narawh sa millewwel de/i]jonijiet li beda jie[u l-Prim Ministru l;did Joseph Muscat. De/i]jonijiet li bdew jag[tu indikazzjonijiet /ari u bil-provi, ta’ kif se jkun qieg[ed jitmexxa l-gvern Laburista tul din ille;i]latura.

Indikazzjonijiet li kienu stampati iswed fuq labjad fid-diskors li l-Prim Ministru ta lillPresident ta’ Malta George Abela biex jaqra filftu[ ta’ din il-le;i]latura fl-ewwel seduta talParlament aktar kmieni dan ix-xahar. Diskors parti;;jan u offensiv] fil-konfront talOppo]izzjoni li qanqal kritika qawwija, tant li kien hemm reazzjoni wkoll tal-President ta’ Malta li kkonferma li qara d-diskors kif kitibulu l-Prim Ministru filwaqt li sostna li diskors importanti b[al dak g[andu jinkiteb millPresident u minn [add aktar.

Muscat jikri l-karozza tieg[u lilu nnifsu...

U hekk kif beda jiltaqa’ l-Parlament, mistoqsija parlamentari mwie;ba mill-Prim Ministru l-;img[a li g[addiet turi li Joseph Muscat b[ala persuna privata qed jikri l-karozza personali u privata tieg[u lilu nnifsu b[ala Prim Ministru, u jda[[al f’butu ssomma ta’ €35,000 fuq le;i]latura wa[da. … u jda[[al €35,000 fuq le;i]latura wa[da

Fil-blogosfera kien hemm diskussjoni qawwija dwar il-flus f’din li effettivament hi bi//a negozju u kemm qabillu Joseph Muscat ida[[al €35,000 g[al karozza li fil-fatt tiswa [afna anqas biddeprezzament qawwi li di;à sofriet kemm ilu li da[[alha.

Imma l-punt hu [afna ag[ar minn hekk. Il-punt hu li Prim Ministru hu mistenni j;ib ru[u b’mod korrett u ma j;ibx ru[u ta’ negozjant u b’mod li juri li lanqas jag[mel separazzjoni sempli/i bejn il-kariga pubblika li jokkupa u l-finanzi privati tieg[u.

Mistennija m;iba sewwa u korretta

L-idea tal-istat modern hi li l-istat hu impersonali – m’hu ta’ [add, u pubbliku – hu ta’ kul[add, u mhux propjetà privata ta’ xi [add, hu min hu, anke

min imexxih.

L-Istat Malti g[andu metodi kif jipprovdi lkarozzi lil dawk li g[andhom kariga pubblika g[olja, fosthom il-membri tal-kabinett, g[ax hekk jixirqilhom, anke meta jkun hemm ri;ment Ministri kif g[andna b[alissa.

L-Istat Malti g[andu naturalment karozza xierqa ta’ Prim Ministru u li qieg[da g[ad-dispo]izzjoni ta’ min hu Prim Ministru llum. Imma Joseph Muscat idde/ieda li jikri l-karozza tieg[u lilu nnifsu, iwa[[lilha arma u bandiera ta’ Malta, u jit[allas ta’ dan.

Juru li da[lu fil-politika biex jisservew u ja[tfu

Ma tistag[;ibx allura li l-ministri u s-segretarji parlamentari qed jiksru l-etika mistennija minnhom u anke kif imni]]la fil-kodi/i apposta g[alihom meta jaraw lil min [atarhom i;ib ru[u b’dan il-mod.

Apparti li Joseph Muscat u l-Ministri tieg[u qed ji/[du dak li hu l-aktar ba]iku fil-mod kif ]viluppa l-istat modern fl-a[[ar tliet sekli, b’dak li qed jag[mlu qed ikomplu wkoll i]idu l-impressjoni li da[lu fil-politika mhux biex iservu lil [addie[or, imma biex jisservew huma, u biex ja[tfu mit-taxxi li n[allsu a[na lkoll.

Nenu Aquilina, il-ka//aturi u l-ambjentalisti Bejn il-lejl tal-Erbg[a u l{amis filg[odu, ir-ra[al pittoresk tas-Si;;iewi, raqad u qam ma[sud, dwiet l-a[bar li Nenu Aquilina [alla din iddinja. Nenu kien deskritt b[ala bniedem [abrieki li j[obb ir-ra[al tas-Si;;iewi u tant impenja lilu nnifsu li sa[ansitra g[al numru ta’ snin kien ukoll is-Sindku.

Ra;el tal-familja

Lil Nenu onestament ftit kelli mumenti fejn iltqajna u tkellimna, i]da ftit tax-xhur ilu kelli intervista mieg[u dwar xi mumenti minn [ajtu u meta kont saqsejtu ‘’kif jiddiskrivi minn hu Nenu Aquilina?” ming[ajr tlaqliq kien ;abar erba’ affarijiet importanti g[alih f’sentenza wa[da – il-familja, li jkun attiv fil-[ajja, l-interess filpolitika i]da fuq kollox li j[obb jg[ix il-[ajja bl-isfidi kollha li ji;u quddiemu.

Bniedem tal-azzar li minkejja dak li g[adda minnu dejjem qasam l-esperjenza ma’ [addie[or, kemm fuq livell personali i]da wkoll fuq livell nazzjonali b[al televi]joni u gazzetta biex min forsi g[addej mill-istess intoppi, ma jaqtax qalbu i]da anzi qawwija g[ax bit-tama u l-

kura;; il-bniedem jag[mel kollox. {idmietu fil-[ajja kienet varja i]da forsi l-aktar li jibqa’ msemmi g[aliha hi dik tas-simenterija, fejn b’g[aqal, b’responsabbiltà u unjoni man-nies, kien twaqqaf pro;ett li kien se jkollu impatt mhux biss fuq l-ambjent talmadwar i]da fuq kollox fuq is-sa[[a tal-individwu. Reb[a li saret permezz ta’ Nenu.

Minn hawn nixtieq inwassal il-kondoljanzi lil familja Aquilina g[ax minkejja li Nenu [allielna, il-wirt li [alla warajh hu kbir, spe/jalment fi [dan il-Partit Nazzjonalista u l-lokalità tas-Si;;iewi.

Il-kwistjoni tal-ka//a

Nemmen li fil-[ajja g[andu dejjem ikun hemm bilan/, bilan/ f’kull livell kemm dak so/jali, ekonomiku i]da fuq kollox ambjentali. Mhux illegali li tixrob i]da xorta wie[ed g[andu joqg[od attent kemm jikkonsma, g[ax i]]ejjed [u n-nieqes, kif jg[id il-Malti u [sara lil sa[[tek tista’ tag[mel.

Fuq il-programm Iswed fuq l-Abjad, kont qieg[ed insegwi b’interess id-diskussjoni dwar il-kwistjoni tal-ka//a, panel iffurmat minn ]ew; persuni li

ma kinux favur il-ka//a.

Nasal biex naqbel ma’ Peppi Azzopardi, li t-tag[lim edukattiv li jsir favur l-ambjent u l-g[asafar mhux issir billi l-g[asafar ikunu fi//entru tal-attenzjoni i]da dejjem nitfg[u t-tgawdija talbniedem, jekk jinqerdu lg[asafar ma nkunux nistg[u ngawduhom.

G[all-ambjent ;enerali, ilbniedem hu irrelevanti, anzi kieku l-bniedem ma je]istix ferm a[jar, g[ax il-problemi kollha li naffa/jaw il-bniedem ;abhom, bil-bini sfrenat, t[affir l-hawn u ‘l hinn u lkonsum ming[ajr kontrol tarri]orsi naturali.

I]da onestament iddi]apuntat bil-mod kif irrappre]entant tal-BirdLife tkellem u personalment nemmen li kien skorret u pin;a stampa differenti [afna talka//aturi. Kif ippro/ediet iddiskussjoni bdejt in[oss li ma kienx hemm differenza bejn azzjoni legali u illegali talka//aturi, kollha f’keffa wa[da.

Infakkru li inqas minn tlettax-il sena ilu, kienu ji;u membri tal-BirdLife fl-iskola Primarja, kienu jibbumbardjawna kontra l-ka//a sa[ansitra kienu jaqg[u g[ar-

redikolu li jaqbdu t-tfal, fosthom kont jien wie[ed minhom, jg[idulna li a[na taparsi [uttaf u jag[tuna numru.

B[al /wie/, kien ikollna noqog[du nift[u idejna taparsi l-;wiena[ u jtellg[u nnumri bil-poloz, jekk jitla’ nnumru tieg[i ridt nin]el minn fuq il-palk, g[ax ikun sparali ka//atur. Tad-da[q.

Ir-rappre]entanza

I]da fl-istess [in tal-biki, kien ikollok studenti li j[arsu lejn studenti o[ra bl-ikrah g[ax ikunu dilettanti tal-ka//a u fl-istess [in di]gwit filfamilja g[ax tifel jew tifla tmur fuq missieru#ha u joqog[du jeqirdulu g[ax hu ka//atur. {eq ma ttihix tort, dak li tisma’ tg[id.

Biex inkun onest, ir-rappre]entant tal-BirdLife, qal li nbidlet l-mentalità tattag[lim, i]da xorta nemmen li mhux ;usta l-affari li g[aqda tinfiltra fl-iskejjel u l-o[ra le.

Nemmen li t-tnejn g[andhom l-istess drittijiet.

Il-punt l-ie[or hu l-istat ta’ fatt, fejn semma li lma;;oranza tal-ka//aturi jiksru l-li;ijiet. Nemmen li fejn ikun hemm ksur tal-li;ijiet u ka//a illegali din g[andha tkun imwaqqfa u min jin-

minn Clinton Sammut

qabad i[allas qares u mhux je[el kul[add.

Semma’ ka] fejn sema’ 700 tir madwar Malta u G[awdex f’[in projbit g[all-ka//a. Il-li;i titlob li jkollok biss tliet skrata/ fissenter u mhux iktar. Mela jekk nag[mlu somma [afifa nsibu li madwar 150 persuna kienu qeg[din jipprattikaw il-ka//a illegali dak il-[in.

Ka//aturi f’Malta g[andha aktar minn 10,000 persuna, mela aktar minn 9,800 ka//atur kien id-dar, il-quddies, il-ka]in jew x’imkien ie[or u mhux jipprattika ka//a illegali.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-ITALJA

Sparatura quddiem l-uffi//ju tal-Prim Ministru }ew; uffi/jali tal-Pulizija ndarbu, wie[ed minnhom serjament, wara sparatura quddiem l-uffi/ju tal-Prim Ministru f’Ruma. Dan se[[ hekk kif il-Prim Ministru ;did Enrico Letta kien filPalazz tal-President madwar kilometru bog[od g[all-;urament tal-[atra tal-gvern ;did Taljan.

L-attakk ma kienx wie[ed terroristiku imma att i]olat ta’ /ertu Luigi Preiti, li kien g[addej minn mumenti diffi/li f’[ajtu u li kien mar jg[ix lura f’Calabria wara 20 sena jg[ix fir-re;jun ta’ Piemonte.

Fl-attakk indarbet ukoll [afif mara tqila li n]ertat kienet g[adejja mill-post.

L-attakk se[[ quddiem Palazzo Chigi wara li Preiti, qabe] barrier tal-[adid u feta[ in-nar mill-vi/in fuq ]ew; membri tal-forza tas-sigurta u beda jg[ajjat “Sparawli!

Sparawli!” lill-uffi/jali l-o[ra g[assa fil-qrib.

Wie[ed mi]-]ew; uffi/jali ntlaqat f’g[onqu u kien f’kundizzjoni serja imma mhux fil-periklu li jitlef [ajtu filwaqt li l-uffi/jal l-ie[or intlaqat f’siequ.

Angelino Alfano, li kien g[adu kemm [a l-;urament b[ala l-Ministru ;did talIntern, qal li kollox kien qed jindika li dan kien att i]olat i]da minkejja dan, is-sigurtà madwar postijiet importanti kienet ]diedet b[ala prekawzjoni Il-familja ta’ Preiti talbu sku]a g[al dak li ;ara u qalu li ma setg[ux jag[tu spjegazzjoni g[al dak li ;ara g[aliex hu kien persuna normali g[alkemm dan l-a[[ar kellu [afna problemi personli f’[ajtu. Fosthom li kien spi//a bla xog[ol u tliett snin ilu kien issepara minn martu.

Letta, li g[andu 46 sena u hu d-deputat kap tal-Partit Demokratiku, nhar is-Sibt temm xahrejn ta’ sta;nar

Membri tal-forzi tas-sigurta jmorru jag[tu l-g[ajnuna lil wie[ed mill-kollegi tag[hom li ndarab fl-isparatura tal-biera[ quddiem Palazzo Chigi. (ritratt Reuters)

politiku wara l-elezzjoni ;enerali ta’ Frar, meta g[aqqad l-avversarji politi/i ewlenin biex jifforma koalizjoni tal-gvern wiesa’.

L-ewwel darba li hemm partiti kemm tax-xellug kif ukoll tal-lemin fi Gvern Taljan mill-1947. Fil-gvern hemm ukoll nies tekni/i ming[ajr rabtiet ma’ partiti politi/i.

Il-gvern ukoll g[andu rekord ta’ seba’ Ministri nisa fosthom anki l-ewwel Ministru ta’ nisel Afrikan. Din hi Cecile Kyenge li hi mwielda fil-Kongo u se tkun ilMinistru g[all-Integrazzjoni.

Mill-gvern hemm ukoll nieqsa u/u[ mag[rufa b[al Silvio Berlusconi, li l-appo;; tieg[u j[oll jew jorbot lillgvern, u Mario Monti.

{arsa lejn il-Kabinett ;did Taljan Angelino Alfano, Deputat Prim Ministru u Ministru tal-Intern: Segretarju :enerali talPopolo della Liberta ta’ Berlusconi. Alfano g[andu 42 sena u hu eks Ministru tal:ustizzja.

Fabrizio Saccomanni: Ministru tal-

Ekonomija Saccomanni g[andu 70 sena u hu d-direttur ;enerali tal-Bank ?entrali Taljan. Hu qatta’ l-karriera tieg[u fil-Bank ?entrali Taljan u m’g[andu ebda rabta ma’ partiti politi/i.

Emma Bonino: Ministru tal-Affarijiet Barranin. Bonino hi membru tal-Partit Radikali u se tkun l-ewwel mara li tokkupa din il-kariga fl-Italja. Hi eks Kummissarju Ewropew u eks Ministru tal-Affarijiet Ewropej. Fl-elezzjoni ta’ Frar ma kenitx eletta.

Cecile Kyenge: Ministru g[all-Integrazzjoni.

Kyenge hi l-ewwel persuna ta’ nisel Afrikan li se tokkupa post fil-Kabinett Taljan. Hi membru Parlamentari tal-Partit Demokratiku u hi gradawata fil-medi/ina u kirurgija. Hi twieldet fil-Kongo, eks Zaire, fl-1964.

Anna Maria Cancellieri: Ministru tal:ustizzja. Hi kienet il-Ministru tal-Intern ta[t il-Gvern pre/edenti ta’ Mario Monti.

Qabel ma n[atret f’dik il-kariga, hi kellha karriera ta’ su//ess fil-Ministeru tal-Intern Taljan.

Iosefa Idem: Ministru tal-Isport u }g[a]ag[: Idem hi mwielda fl-1963 f’Koch fil-:ermanja. Hi wkoll kampjonessa talcanoeing fil-Log[ob Olimpiku fejn reb[et [ames medalji u fl-a[[ar elezzjoni kienet eletta f’isem il-Partit Demokratiku.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

A[barijiet ta’ Barra 11

IL-VATIKAN> Il-Papa Frangisku jbierek tarbija waqt il-quddiesa ta’ nhar ta’ {add fi Pjazza San Pietru. (ritratt Reuters)

IL-BANGLADESH

IL-LIBJA

Ji]diedu l-vittmi mit-ti;rif ta’ Dhaka

Inkwiet mal-Ministeru tal-Affarijiet Barranin

Hekk kif komplew jikbru l-vittmi mit-ti;rif tal-blokk bini fil-kapitali talBangladesh, Dhaka, il-forzi tas-sigurta arrestaw sid ilpost hekk kif kien se jipprova jaqsam lejn l-Indja.

Mohammed Sohel Rana kien ilu mfittex minn mindu r-Rana Plaza ;;arraf nhar lErbg[a.

Hemm rabja kbira f’Dhaka min[abba dan iddi]astru u di;à kienu arrestati sitt persuni o[ra . Fil-bini kien hemm tal-anqas ]ew; fabbriki tal-[wejje;.

L-arrest ta’ Rana t[abbar fuq loudspeakers fil-post fejn qed issir il-[idma tas-

salvata;; u kien hemm sinjali ta’ fer[ minn dawk pre]enti.

Arrestat sid il-blokk bini Fil-Bangladesh hu komuni li bini ji;;arraf g[aliex ikun mibni b’materjal skadut u mhux skont irregolamenti.

S’issa aktar minn 360 persuna mietu f’din ittra;edja u hemm 900 persuna o[ra li huma nieqsa.

Dan apparti madwar 2,500 persuna li kienu salvati.

Ta[t it-terrapin g[ad hemm

nies [ajjin u ilma u ikel qed jitwassal lilhom mill-ispazji li hemm fit-terrapin li ta[tu huma mirduma.

Hu stmat li kien hemm madwar 3,000 persuna filbini meta /eda u t-tama li jinstabu aktar nies [ajjin qed tbatti aktar ma jg[addi ]-]mien.

Rabja min[abba din ittra;edja wasslet g[al diversi ;ranet ta’ protesta f’Dhaka.

F’Dhaka hemm [afna fabbriki li jag[mlu [wejje; bl-ir[is g[al kumpaniji kbar fil-Punent imma bil[addiema ja[dmu f’kundizzjonijiet mill-ag[ar.

Matul il-;urnata tal-biera[, il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin fi Tripli kien imdawwar minn ir;iel armati. Dan biex jag[mlu pressjoni biex uffi/jali li kienu ja[dmu fi ]mien id-dittattur Muammar Gaddafi jitne[[ew minn karigi g[olja li g[adhom qed jokkupaw.

Kien hemm tal-anqas 20 trakk b’kanuni fuqhom li imblukkaw it-toroq lejn il-Ministeru, b’ir;iel armati jikkontrollaw iz-zona madwar il-bini.

B[alissa hemm [afna tensjoni bejn il-gvern u l-gruppi armati li ;;ieldu matul ir-rivoluzzjoni Libjana. Dan hekk kif il-gvern qed jipprova jikkontrolla dawn il-gruppi u je[dilhom l-armi.

L-a;ir tal-biera[ sar biex isir pressjoni fuq il-Gvern [alli tg[addi li;i li tipprojbixxi uffi/jali li kienu f’karigi importanti fi ]mien Gaddafi milli issa jkomplu jokkupaw karigi g[olja.

B[alissa din il-li;i qed tkun diskussa.

Kelliem g[all-grupp armat li wettaq din l-azzjoni qal li huma kienu se jibqg[u hemm sakemm tid[ol fis-se[[ il-li;i u lMinisteru tal-Affarijiet Barranin kien wie[ed mill-postijiet fejn kien hemm l-aktar minn dawn l-uffi/jali.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

12 A[barijiet ta’ Barra

L-I}LANDA

Lura fil-Gvern

I]-]ew; partiti ta/-/entru lemin fl-I]landa rritornaw lura fil-poter wara li reb[u l-elezzjoni ;enerali. Dan [ames snin wara li tne[[ew mill-poter fl-eqqel tal-kri]i finanzjarja li [akmet l-I]landa u li wasslet biex telg[u fil-poter is-So/jalisti li issa tilfu l-elezzjoni.

Il-Partit tal-Indipendenza u l-Partit Progressiv, li mexxew il-pajji] g[al kwa]i 30 sena qabel il-kri]i finanzjarja tal2008, mexxew kampanja bba]ata fuq weg[diet ta’ qtug[ fittaxxi u mill-mi]uri ta’ awsterita.

Hu mistenni li Bjarni Benediktsson, il-mexxej tal-Partit tal-Indipendenza u eks plejer professjonali tal-football, se jkun il-Prim Ministru ;did. Il-Partit tal-Indipendenza kien parti minn kull gvern fl-I]landa bejn l-1980 u l-2009, ;ab lakbar ammont ta’ voti imma mhux il-ma;;oranza. Il-Partit So/jal-Demokratiku li kien fil-gvern spi//a fit-tielet post wara l-Partit Progressiv.

Din kienet reb[a kbira personali g[al Benediktsson, li ;imag[tejn ilu kien hedded li jirri]enja wara li fl-ist[arri; tal-opinjoni pubblika kien sejjer [a]in [afna. I]da minflok warrab, hu sa[[a[ il-;lieda tieg[u fosthom b’intervista rari fuq it-televi]joni u li wasslet biex sa[[et il-po]izzjoni tieg[u.

Il-Partit tal-Indipendenza kiseb 26.5 fil-mija tal-voti u bekk kiseb 19-il si;;u fil-Parlament mag[mul minn 63 si;;u. Il-Partit Progressiv kiseb 22 fil-mija tal-voti u reba[ 18-il si;;u. Is-So/jal-Demokrati/i reb[u disa’ si;;ijiet.

Il-vot tqies ukoll b[ala referendum dwar is-s[ubija talpajji] fl-Unjoni Ewropea peress li s-So/jal-Demokrati/i kienu qed imexxu kampanja favur.

B’kollox f’din l-elezzjoni marru jivvutaw 83.3 fil-mija talelettorat – l-anqas li qatt marru jivvutaw minn mindu lI]landa [adet l-indipendenza mid-Danimarka fl-1944.

L-AL:ERIJA

Bouteflika l-isptar Il-President Al;erin Badelaziz Bouteflika (ritratt) kellu jidda[[al l-isptar b’emer;enza wara li sofra attakk [afif ta’ puplesija s-Sibt filg[axija.

Il-Gvern Al;erin qal li l-kundizzjoni tieg[u ma kenitx serja imma hu kien trasferit lejn sptar fi Franza g[al aktar testijiet.

Bouteflika, li g[andu 76 sena, ilu fil-poter g[al aktar minn g[axar snin u dan l-a[[ar ma kienx qed jidher fil-pubbliku. Dan qanqal spekulazzjoni li kellu problemi b’sa[[tu. Bouteflika serva tliet mandati b[ala President tal-Al;erija imma issa mhux msitenni li jer;a’ jikkontesta lelezzjoni Presidenzjali fl-2014.

IR-RENJU UNIT> Il-Prim Ministru Ingli] ta’ ]mien it-Tieni Gwerra, jidher fuq il-karta ;dida tal-{ames Liri Sterlina. Ta[tu hemm kwotazzjoni tieg[u “I have nothing to offer but blood, toil, tears and sweat”. Din se to[ro; fi/-/irkulazzjoni fl-2016. (ritratt Reuters)

SPANJA

Arrestat min[abba cyber attack Ra;el Olandi] ta’ 35 sena, kien arrestat f’Bar/ellona b’rabta ma’ cyber attack – attakk li jsir minn fuq l-Internet – li [arbat is-sistemi internazzjonali tal-Internet.

Ir-ra;el kien identifikat mill-awtoritajiet Olandi]i biss bl-inizjali “S.K.” u kien arrestat b’rabta malattakk li sar kontra Spanhouse u fir-residenza tieg[u kienu sekwestrati kompjuters u mowbajls.

Ir-ra;el issa mistenni ji;i estradat lejn l-Olanda.

Spanhouse, hu grupp ba]at fir-Renju Unit u l-

I]vizzera li jg[in jelimina dak mag[ruf b[ala spam, l-emails b’reklami. Ix-xahar li g[adda dan il-grupp qal li kien attakkat bil-kbir g[al aktar minn ;img[a.

Spamhouse ]]omm rendikont ta’ dawk li jibg[atu dawn il-messa;;i u tibg[athom lillInternet Service Providers biex jimblukkawhom. Dan il-grupp, li ma j[admix g[al profitt, hu responsabbli g[all-eliminazzjoni ta’ 80 fil-mija ta’ dan it-tip ta’ messa;;i.

FRANZA

Jg[ib fil-Mediterran Qed issir tfittxija g[al bdot Ingli] li g[eb fil-Mediterran waqt li kien qed jinnaviga ajruplan privat minn Franza lejn l-Italja.

Il-bdot, li g[andu 66 sena, kien l-uniku persuna abbord lajruplan privat ]g[ir tat-tip

‘Tobago’ li telaq minn Cannes fin-Nofsinhar ta’ Franza.

L-a[[ar darba li l-ajruplan

intlema[ kien madwar 50 kilometru minn Cannes dirett lejn l-Italja.

Tfittxja mill-ajru waqfet

wara li ma nstab ebda [jiel imma fl-ib[ra fejn l-ajruplan l-a[[ar intlema[ qed issir tfittxija permezz tal-militar Taljan u Fran/i].

Hu mif[um li l-ajruplan kien dirett lejn Salerno finNofsinhar tal-Italja.

It-Tnejn, 29 ta‘ April, 2013

13 KAMPJONAT PREMIER

Possibbilta ta’ decider {amrun Spartans relegati Bir-reb[a kbira ta’ Hibernians ilbiera[ ilpossibbilta li l-Kamopjonat Premier jintemm b’decider qieg[da dejjem tikber meta jonqos biss disg[in minuta g[al tmiem il-kampjonat.

Fl-a[[ar log[biet Birkirkara jiltaqg[u kontra Tarxien filwaqt li Hibernians itemmu

l-kampjonat b’log[ba kontra Valletta.

Intant, ilbiera[ {amrun Spartans kienu kkundannati g[all-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni sta;un ie[or wara ttelfa li sofrew 3-1 kontra Floriana.

Ara pa;ni 16 u 17

Kif Jinsabu

Championship Pool L R D T F K Pt

Birkirkara Hibernians Valletta Sliema W Tarxien R Mosta

31 31 31 31 31 31

18 19 18 14 14 11

9 4 8 6 6 2

4 61 22 42 7 70 33 42 5 69 27 36 10 44 31 33 11 53 47 29 18 44 68 18

Relegation Pool L R D T F K Pt

Floriana 31 13 10 8 47 Qormi 31 15 4 12 61 Balzan 31 9 9 13 48 Rabat A 31 5 9 17 33 *{amrun S 31 6 5 20 36 *Melita 31 3 8 20 26 *Melita u {amrun relegati

38 49 56 60 83 75

37 34 23 19 15 10

Reb[a g[al Argus Hanover

SPARAR

Reb[iet g[al Vella u Xuereb Darren Vella u Nathan lee Xuereb reb[u kompetizzjonijiet organizzati mill-Malta Shooting Sport Federation u li kienu organizzati fir-ranges tal-federazzjoni fil-Bidnija. Darren Vella reba[ kompetizzjoni Skeet filwaqt li Nathan Lee Xuereb reba[ kompetizzjoni double trap.

Darren Vella reba[ kompetizzjoni skeet li kienet tikonsisti fuq sparatura fuq 125 plattina, bl-a[jar sitta jie[du sehem fis-semi finali fejn saret sparatura fuq 16-il plattina o[ra u wara saret il-finali g[all-ewwel tliet psotijiet.

Fl-ewwel fa]i fuq 125 plattina kien Darren Vella li kiseb l-og[la punte;; meta laqat 111-il plattina segwit minn Bozidhar Dimitrov li laqat 108, Sergio Borg li laqat 107, Jason Sciberras li laqat 106, u Noel Scicluna u Jason Agius laqtu 102 kull wie[ed biex g[addew g[as-semi finali.

Fis-semi finali Darren Vella laqat 13 minn 16-il plattina, segwit minn Noel Scicluna, Bozidhar Dimitrov li laqtu 11 kull wie[ed u kien jin[tie; shoot off bejniethom g[al post fil-final. Dan ix-shoot off intreba[ minn Noel Scicluna li b’hekk g[adda g[all-final.

Fil-final Darren Vella g[eleb lil Noel Scicluna 11-9 biex reba[ il-kompetizzjoni. Fil-log[ba g[at-tielet u r-raba’ post Bozidhar Dimnitrov g[eleb lil Jason 12 bi 11.

Il-kompetizzjoni double trap kienet fuq 150 plattina flewwel fa]i u 30 plattina fis-semi finali u 30 o[ra flisparatura g[all-finali. Fl-ewwel fa]i kien William Chetcutyi li mar l-a[jar meta laqat 135 minn massimu ta’ 150. Hu kien segwit minn Nathan Lee Xuereb li laqat 126, Johan Xuereb laqat 110 u Gianluca Chetcuti laqat total ta’ 96.

Fis-semi finali William Chetcuti re;a’ kien l-iktar pre/i] meta laqat 28 minn 30, kontra s-27 milquta minn Nathan Lee Xuereb li laqat 27, u b’hekk dawn it-tnejn g[addew g[all-finali. Johan Xuereb laqat 21 u Gianluca Chetcuti laqat 19-il plattina.

Fil-finallissima fuq 30 plattina bejn William Chetcuti u Nathan Lee Xuereb kien Nathan Lee Xuereb li laqat 26 kontra l-25 ta’ William Chetcuti biex reba[ ilkompetizzjoni. Fil-log[ba g[at-tielet u r-raba’ post Johan Xuereb laqat 24 kontra l-20 milquta minn Gianluca Chetcuti.

Ri]ultati Lokali Football Premier

IASC

Floriana v {amrunS Hibernians v Mosta

3-1 6-0

St.George’s v Gharghur Zebbug v Pembroke Zurrieq v Siggiewi St.Patrick v Fgura San Gwann v Msida SJ Kirkop v Mgarr

7-1 2-1 2-0 2-1 0-2 3-1

Div II

GFA

Oratory Y v Ghajnsielem 3-1

GFA Cup Final

Nadur Y v Kercem A

3-4

Gozo v B’Kara

1-1

Nisa

MAFA KO Kwarti Finali I]-]iemel Argus Hanover misjuq minn Charles Camilleri reba[ l-iktar tellieqa importanti lbiera[ fil-Marsa. Il-programm tal-biera[ kien Cup Day u kien riservat g[al g[add ta’ finali bl-iktar wa[da importanti tkun is-seba’ ti;rija dik tal-Klassi Premier u li kienet mirbu[a minn Argus Hanover li f’dan ir-ritratt jidher mas-sidien tieg[u. – (Ritratt Joseph Galea)

Zejtun RS v Vittoriosa L (Zejtun 5-4 pen) Valletta SP v Marsa SM (Marsa 4-2 pen)

1-1 1-1

Mqabba A v Floriana A 0-3 Cospicua ST v Msida RS 3-2 Zurrieq W v Rovers U 2-0

YFA Under-17

B’Kara v Sliema Balzan v Msida Qormi v Tarxien Mellieha v St. Andrew’s Zejtun v Floriana Naxxar v Rabat Xghajra v Lija-Iklin Marsa v Gudja Mgarr wo v Zurrieq

Under 15

Gozo v St Andrews St Lucia wo Gudja

Basketball

Floriana v Athleta

(Floriana champions)

4-2 3-1 1-1 0-5 1-1 2-3 0-4 6-4

2-4 74-71

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

14 Sport

Argus Hanover misjuq minn Charles Camilleri jidher jirba[ it-tellieqa tal-klassi Premier (Ritratt> Josef Galea)

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

It-tielet reb[a tas-sena g[al Argus Hanover Misjuq minn Charles Camilleri, ilbiera[ wara nofsinhar l-Amerikan Argus Hanover reba[ it-ti;rija ewlenija li saret fil-korsa talMarsa. Din kienet riservata g[al ]wiemel tal-klassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m u kienet tag[mel parti mis-sittax-il laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet tat-trott.

G[axra kienu ]-]wiemel li ;rew fit-ti;rija ewlenija talklassi Premier. Kif kien mistenni, kien Oviedo Vici (Darren Mizzi) fost l-aktar velo/i wara l-karozza tat-tluq.

Matul l-ewwel battuti dan ilFran/i] feta[ vanta;; ]g[ir ta’ nofs tul minn Argus Hanover u Celebrity Photo (Marvin Cauchi). I]da madwar 500m mit-tmiem, din it-ti;rija [adet svolta o[ra. Oviedo Vici beda’ jnaqqas mill-;iri u minnufih inqabe] minn Argus Hanover li ma naqasx milli

jirre;istra t-tielet reb[a tassena quddiem id-debuttant Fran/i] Orly Meslois (Emmanuel Fenech) u Celebrity Photo. Il-kwotata Skars Hanna (Jeffrey Said) da[let ir-raba’ wara li kellha sprint qawwi fl-a[[ar metri.

Ir-reb[a ta’ Argus Hanover waslet f’medja tajba ferm ta’ 1.14.6” fil-kilometru.

Fl-ewwel minn ]ew; ti;rijiet tal-klassi Gold, kien ilFran/i] Phenix De La Roque (Noel Baldacchino) li [alla kollox g[ad-dritta finali. Dan ma falliex milli jie[u t-tieni reb[a nfila u f’Malta minn Hulot (Jason Vassallo). Niky de Memartin (Jonathan Zammit) u Touch The Diamond (David Ellul) kellhom ukoll pjazzament po]ittiv.

L-a[[ar 400m tat-tieni ti;rija tal-klassi Gold kienu determinanti biex Power

Night Star (Rodney Gatt) jakkwista l-ewwel reb[a tassena fit-tieni ti;rija Gold.

Power Night Star qasam illinja finali l-ewwel bi ftit minn Happiness Photo (Julian Farrugia) u Orage du Pont (Charles Camilleri). Carnegie Hall (Darren Mizzi) da[al irraba’.

Attakk mibdi madwar 500m mit-tmiem tal-ewwel ti;rija tal-klassi Silver wassal lill;did lil Fran/i] Panda Des Fleches (Chris Cassar) biex ji;i fl-ewwel reb[a fl-ewwel dehra tieg[u b’nofs tul quddiem Bankir Zon (Noel Baldacchino) u l-;dida Zvediza Zandina Boshoeve (Shawn Formosa). Lonshults Erik (Charles Camilleri) da[al ir-raba’.

It-tieni ti;rija Silver kellha wie[ed mill-isba[ tmiem tal;urnata, spe/jalment meta f’nofs id-dritta finali kellna

madwar g[axar ]wiemel kollha f’linja wa[da. Kien Pirate d’Urzy (Eugenio Bondin) li finalment irnexxielu jie[u ttieni reb[a tal-ista;un minn Simb From Abroad (Clive Gerada) u Paolin de Bannes (Noel Baldacchino). Uncle Kemp (Ludvic Ghigo) temm ir-raba’.

Fl-uniku ti;rija tal-klassi Bronze, Rybo Juvel (Marco Refalo), li kienet fost l-aktar velo/i wara l-bidu ufficjali, /ediet kollox madwar 500m mil-linja finali. Dlonk inqab]et minn Pittacos (Noel Baldacchino) li ma sab ebda problema biex jakkwista ttielet reb[a tas-sena minn Narcus du Roc (Rodney Gatt) u Willesden Hanover (Wayne Farrugia). Mezio Josselyn (Victor Fenech) temm irraba’.

Il-programm inkluda wkoll ]ew; ti;rijiet tal-klassi Copper. Fl-ewwel wa[da, loutsider Claude Carnevale (Raymond Clifton) wera progress sostanzjali milla[[ar [ar;iet tieg[u. Dan ]ied fil-;iri matul l-a[[ar 700m biex [a l-ewwel reb[a fi g]iritna minn Minou de Perdriat (Charles Farrugia).

Esmeralda Run (Redent Magro) u Pine Wood Harry (Herman McKay) da[lu warajhom f’dik l-ordni.

Tony Demanuele po;;a lil Andri Boko quddiem dawra mit-tmiem tat-tieni ti;rija Copper. B’hekk dan l-Olandiz [a t-tieni reb[a sta;jonali b’tul minn Royal Qui (Ivan Bilocca) u Jibilo du Terme (Ramon Briffa). Nylan de Mouloire (Rodney Gatt) kellu wkoll wirja tajba.

Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Claude Carnevale (R. Clifton) {in – 2.47.3” (1.18.2”) 2. Minou de Perdriat (C. Farrugia) 3. Esmeralda Run (R. Magro) 4. Pine Wood Harry (H. McKay) II Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Pittacos (N. Baldacchino) {in – 2.43” (1.16.2”) 2. Narcus du Roc (R. Gatt) 3.

Willesden Hanover (W. Farrugia) 4. Mezio Josselyn (V. Fenech) III Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Andri Boko (T. Demanuele) {in – 2.46.7” (1.17.9”) 2. Royal Qui (I. Bilocca) 3.

Jibilo du Terme (R. Briffa) 4. Nylan de Mouloire (R. Gatt) IV Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Panda Des Fleches (C. Cassar) {in – 2.44.1” (1.16.7”) 2. Bankir Zon (N. Baldacchino) 3. Zandina Boshoeve (S. Formosa) 4. Lonshults Erik (C. Camilleri) V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Phenix de la Roque (N. Baldacchino) {in – 2.44.1” (1.16.7”) 2. Hulot (J. Vassallo) 3.

Niky de Memartin (J. Zammit) 4. Touch The Diamond (D. Ellul) VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Pirate d’Urzy (E. Bondin) {in – 2.43.5” (1.16.4”) 2. Simb From Abroad (C. Gerada) 3. Paolin de Bannes (N. Baldacchino) 4. Uncle Kemp (L. Ghigo) VII Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Argus Hanover (C. Camilleri) {in – 2.40” (1.14.6”) 2. Orly Meslois (E. Fenech) 3.

Celebrity Photo (M. Cauchi) 4. Skars Hanna (J. Said) VIII Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Power Night Star (R. Gatt) {in – 2.42.9” (1.16.1”) 2. Happiness Photo (J. Farrugia) 3.

Orage du Pont (C. Camilleri) 4. Carnegie Hall (D. Mizzi)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Sport 15 TENNIS

Sharapova i]]omm it-titlu ta’ Stuttgart In-numru tnejn tad-dinja Maria Sharapova [alliet la[jar wirja tag[ha g[allfinal meta g[elbet li/-?ini]a Li Na 6-4, 6-3, biex ]ammet it-titlu mirbu[ fi Stuttgart is-sena l-o[ra. B’hekk Maria Sharaopva fet[et bla[jar mod is-serje ta’ turnaments fuq it-tafal fejn hi mistennija li tkun fost ilprotagonisti.

Maria Sharapova li riedet dejjem it-tliet sets biex waslet sal-final, sabitha ferm iktar fa/li fil-final kontra Li Na. Sharapova kisbet break mis-service tal-avversarja kmieni fl-ewwel set u ]ball fil-backhand ta’ Li Na ta lil Sharapova break ie[or fil[ames game biex ir-Russa marret fil-vanta;; 4-1.

Fit-tieni set Li Na finalista telliefa fl-Open talAwstralja, rnexxielha tirba[ service tal-avversarja u marret fil-vanta;;. I]da Maria Sharpova kienet ferm determinata u kon/entrata u mill-ewwel irkuprat fejn g[al darba darbtejn reb[et is-service ta/-?ini]a biex marret 4-3 minn fuq.

Maria Sharapova ]ammet il-vanta;; biex g[elbet li/?ini]a f’]ew; sets u ikkonfermat it-titlu mirbu[ is-sena l-o[ra.

?IKLI}MU

Froome jirba[ it-tour ta’ Romandie Il-Brittaniku Chris Froome kompla kabbar il-prospetti tieg[u li jirba[ it-Tour de France meta lbiera[ reba[ it-Tour ta’ Romandie. Froome tat-team Sky u li spi//a fit-tieni po]izzjoni fit-Tour tas-sena l-o[ra wara r-rebbie[ Bradley Wiggins tal-istess team tieg[u, jemmen li din is-sena jista’ jkun hu l-leader tat-team, anki jekk de/i]joni dwar dan g[ad trid tittie[ed mid-diri;enti tat-team Sky. Froome li libes il-flokk l-isfar sa mill-ewwel stadju li kienet tellieq kontra l-[in fl-I]vizzera, qed jimmira li jag[mel b[al Cadel Evans u Bradley Wiggins li fl-a[[ar sentejn ukoll reb[u t-tour ta’ Romandie qabel ittrijonfaw fitTour de France.

Froome imwieled il-Kenja, wara r-reb[a fl-ewwel stadju ikkonsolida l-po]izzjoni tieg[u bit-tieni post fl-istadju tasSibt fuq il-muntanji u a//erta mir-reb[a bit-tielet post miksub fl-a[[ar stadju tal-{add. Ir-reb[a fl-a[[ar stadju inkisbet mill-:ermani] Tony Martin quddiem it-Taljan Adriano Malori.

Fil-klassifika ;enerali Froome spi//a b’vanta;; ta’ 54 sekonda fuq is-Slovakk Simon Spilak u ]ied dan is-su//ess mar-reb[iet miksuba iktar kmieni din is-sena fit-Tour ta’ lOman u l-Criterium International.

Maria Sharapova tippo]a bit-trofew quddiem il-Porsche mirbu[a wara s-su//ess fi Stuttgart

FOOTBALL

Jifta[ il-Maracana i]da x-xog[ol g[adu mhux lest L-istadium maestu] ta’ Rio de Janeiro lMaracana re;a’ feta[ is-Sibt filg[axija b’log[ba ta’ esebizzjoni minkejja li x-xog[ol kollu g[adu mhux komplut. Dan il-ground se jkun i/-/entru tal-attività waqt il-fa]i finali tatTazza tad-Dinja tas-sena d-de[la kif ukoll se jintu]a ftit ;img[at o[ra g[at-Tazza talKonfederazzjonaijiet. }ew; entraturi biss tista’ tg[id li huma lesti minn kollox, kien hemm g[add ta’ seats li g[ad iridu jitwa[[lu f’posthom, u madwar listadium g[ad baqa’ [afna xog[ol xi jsir fejn madwar il-ground kien iktar jixba[ sit ta’ kostruzzjoni.

F’din il-log[ba inawgurali [adu sehem ]ew; timijiet immexxija minn Ronaldo u Bebeto. IlMaracana b’hekk sar ir-raba’ stadium minn 12 li tlestew u nfet[u, u li se jintu]aw fil-fa]i finali tat-Tazza tad-Dinja.

Il-Maracana kellu jinfeta[ f’Di/embru li g[adda i]da l-ftu[ tieg[u kien pospost l-ewwel g[al Frar li g[adda u wara g[as-Sibt, hekk kif il-FIFA qed turi dejjem iktar t[assib dwar lorganizzazjoni ta’ din il-manifestazzjoni.

Ronaldo rebbie[ tat-Tazza tad-Dinja ma’ pajji]u fl-1994 u 2002, qal li stadium ie[or hu lest u li l-Bra]il se jag[ti lezzjoni lid-dinja dwar il-kapa/ita tal-Bra]il li jorganizza turnaments fuq livell mondjali. Ronaldo hu wkoll membru fil-bord tal-kumitat organizzattiv. Ronaldo fa[[ar ukoll il-wi// talpitch fejn sejja[[lu li hu perfett.

Pre]enti kien hemm il-President tal-Bra]il Dilma Rousseff u l-Ministru tal-Isport Aldo Rebelo.

G[at-Tazza tal-Konfederazzjonijiet f’:unju li ;ej se jintu]aw sitt stadiums u minn dawn tnejn biss, Fortaleza u Belo Horizonte fet[u fil[in, b’dak ta’ Recife se jifta[ fl-14 ta’ Mejju u fi Brasilia erbat ijiem wara.

L-istadium Maracana kien inbena g[alledizzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-1950 u llum prattikament baqa’ biss il-qoxra ta’ barra millistadium li nbena 60 sena ilu. Matul is-snin saru [afna tibdiliet strutturali fejn minn kapjenza ta’ 200 elf spettatur fl-1950. Ilum dan il-ground se jkun jista’ jospita 78 elf spettatur kollha bilqieg[da.

Chris Froome

FORMULA 1

Kubica jipprova fuq simulator ta’ Mercedes Ix-xewqa kbira li g[andu Robert Kubica li jirritorna g[at-tlielaq tal-Formula 1 kienet ikkonfermata missewwieq Pollakk stess li ammetta li pprova simulator ta’ Mercedes.

“Iva ippruvajt simulator tal-Mercedes” qal l-ex sewwieq ta’ Sauber u Renault, waqt li qed jie[u sehem fil-kampjonat Ewropew tar-Rally flAzores.

Is-sewwieq Pollakk qed jirkupra minn injuries li sofra f’in/ident sentejn ilu, in/ident li fih kwa]i tilef

[ajtu. Kubica ma qalx kemm ipprova dawriet fuq dan is-simulator u jekk hux se jer;a’ jipprova. Lanqas Mercedes m’g[addew kummenti dwar dan.

Ix-xahar li g[adda Robert Kubica kien stqarr li lest i[allas il-flus kollha li g[andu biex jirritorna jsuq fil-Formula 1, fejn kien qal li di;a kapa/i jie[u sehem f’/erti /irkwiti b[alma hu dak ta’ Bar/ellona. Tkun g[alih iktar diffi/li fi tracks diffi/li b’[afna dawriet b[alma hi t-track ta’ Monaco.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

16 Sport

Floriana jikkundannaw lil {amrun g[all-Ewwel Divi]joni minn Simon Farrugia

3

RELEGATION POOL

FLORIANA (1)

J. Debono, C. Tremarco, O. Bugeja, G.Roberts, K. Farrugia, C. Borg, J. Borg, S. Borg, T. Cilia, I. Coronado, U. Nwoko Sostituzzjonijiet – L. Casha flok U. Nwoko 46 min., T. Paris flok C. Borg 76 min., L. Scorfna flok T.Cilia 86 min.

1

{AMRUN (1)

A. Cassar, G. Azzopardi, D. Camilleri, B. Guga, T. Scerri, R. Spiteri, G. Favero, E. Lattes, M. Grima, A.Borg, L. Grech Sostituzzjonijiet - A. Micallef flok R. Spiteri 60 min., R. Fenech flok G. Favero 60 min.. R. Refalo flok L. Grech 72 min.

Imwissija - Nwoko (F), Grima ({) Tke//a - Fenech ({) Skurjaw - Coronado 19 min., Casha 54 min., 67 min. (F), Grima 31min. ({)

Referee - Clayton Pisani Nazzjon Player tal-Log[ba - Trevor Cilia (Floriana)

Floriana kisbu s-seba’ reb[a konsekuttiva biex telg[u mill-;did wa[idhom fl-ewwel post tar-Relegation Pool filwaqt li kkundannaw lil {amrun Spartans g[allkampjonat tal-Ewwel Divi]joni. Ri]ultat li l-aktar li ssodisfa kien lil Rabat Ajax li b’hekk issa huma matematikament salvi.

Floriana kienu ming[ajr ilgoalkeeper Anthony Warner u Steve Pisani sospi]i filwaqt li l-Ispartans laqg[u lura lil Adrian Borg b’Terence Vella nieqes.

Wara li fl-ewwel round ilkonfront bejn dawn i]-]ew; timijiet spi//a fi draw ta’ 1-1 kienu Floriana li reb[u t-tlieta l-o[ra nklu] dik talbiera[ 2-0, 3-0 u 3-1 rispettivament.

Floriana dehru li riedu jkomplu g[addejjin bir-reb[ fejn wara biss 4 minuti kien Sacha Borg li qassam lejn

Tremarco bil-cross ta’ dan tal-a[[ar minn fuq ix-xellug jasal g[and Cilia bix-xutt filbaxx tal-attakkant ta’ Floriana jg[addi j[akkek mal-wieqfa.

Biex fid-dsatax il-minuta Floriana fet[u l-iskor. Kien Sacha Borg li qaleb il-log[ob fuq il-lemin lejn Clyde Borg dan tefa’ cross g[an-nofs li da[al g[alih IGOR CORONADO fejn il-ballun kien salvat parzjalment minn Cassar i]da dan [abat mal-istess player biex spi//a fix-xibka.

Ir-risposta tal-Ispartans waslet fis-26 minuta meta kien Camilleri li sab lil Lattes bix-xutt tal-Argentin ikun salvat minn Debono. {amrun kisbu l-gowl taddraw fil-31 minuta meta kien Azzopardi li g[adda tajjeb minn mal-linja tal-lemin u baqa’ jinsisti fejn tefa’ cross g[an-nofs lejn MASSIMO GRIMA bix-xutt tal-mid-

Il-goalkeeper ta’ {amrun Spartans Cassar janti/ipa lil Igor Coronado ta’ Floriana – (Ritratt Trevor Sollars)

fielder {amruni] jeg[leb lil Debono.

Fil-51 minuta minn cross ta’ Cilia kien Casha li naqas li jolqot sew minn quddiem il-lasta. Biex fl-54 minuta Floriana mill-;did filvanta;; hekk kif Cilia qassam lejn Coronado dan tefa’ cross fid-direzzjoni ta’ LUCA CASHA li b’xutt fil-

baxx sab ix-xibka. Bi Floriana jissi;illaw ir-reb[a fis-67 minuta fejn kien g[al darb’o[ra LUCA CASHA li wara li r/ieva ming[and Cilia b’xutt g[ar-rokna g[eleb lil Cassar.

U biex kollox ikompli ji;i [a]in g[al {amrun huma spi//aw jilg[abu b’g[axar players dan wara li tke//a

Roderick Fenech g[al foul fuq Coronado. B’hekk Fenech dam fil-pitch g[oxrin minuta biss.

Fil-[in mog[ti ]ejjed free kick ta’ Coronado g[adda j[akkek mal-mimduda. Mattisfira finali evidenti ddi]appunt ta’ {amrun li sta;un ie[or mhux se jkunu mal-kbar.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Sport 17

Hibernians jil[qu lil B’Kara fil-qu//ata b’reb[a tennistika minn Simon Farrugia

6

CHAMPIONSHIP POOL

HIBERNIANS (2)

M. Muscat, R. Camilleri, J. Pearson, R. Soares, A. Cohen, B. Kristensen, J. Lima Sequeira, C.Failla, O. Obiefule, L.E. Dos Santos, J. P. Farrugia Sostituzzjonijiet – A. Azzopardi flok C. Failla 55 min., J. Bezzina flok A. Cohen 56 min., A.K. Dos Santos flok O. Obiefule 60 min.

0

MOSTA

J. Farrugia, F. Apap, T. Farrugia, B.Agius, M. Micallef, S. Bezzina, R. Grech, J. Bajada, K. Magro, A. Cini, F. Vignaroli Sostituzzjonijiet - B. Chikwado Mbonu flok R. Grech 46 min., N. Attard flok J. Farrugia 63 min., K. Zammit flok B. Agius 77 min.

Imwissija – Agius (M) Skurjaw – Cohen 14 min., Dos Santos 19 min., 39 min., Failla 52 min., Farrugia 80 min., Bezzina 89 min. (H)

Referee – Andre’ Arciola Nazzjon Player tal-Log[ba – Luis Edison Dos Santos (Hibernians)

Wara li B’Kara g[elbu lil Valletta fil-konfront dirett ta’ tmiem il-;img[a, kien imparattiv g[al Hibernians li jiksbu l-punti massimi biex dawn jil[qu lill-Istripes flewwel post tal-klassifika. U dan g[amluh bil-kbir hekk kif wara biss dsatax-il minuta kienu di;a ]ew; gowls minn fuq biex issa tmiem il;img[a li ;ejja tista’ tkun de/isiva jew jista’ jkun ukoll li jekk Hibernians u B’Kara jeg[lbu lil Valletta u Tarxien rispettivament ikun ifisser li jkun ‘decider’ li jidde/iedi rreb[ tal-kampjonat.

Il-Pawlisti kienu ;ejjin minn reb[a ta’ 3-2 kontra Sliema Wanderers filwaqt li Mosta kisbu l-ewwel punt tag[hom fi/-Championship Pool wara li b’mod sorprendenti ]ammew lil B’Kara fi draw ta’ ming[ajr gowls.

Pero din id-darba Mosta dehru tim kompletament differenti.

Hibernians laqg[u lura lil Rodolfo Soares wara sospensjoni b’Ryan Camilleri

jirnexxielu jirkupra minn injury fl-irkobba biex beda mal-ewwel [dax. Mosta kienu ming[ajr Daniel Mitev li tke//a fl-a[[ar log[ba kontra B’Kara filwaqt li Campagnoli jinsab barra jirkupra minn injury flg[aksa.

Fil-log[biet ta’ bejniethom dan l-ista;un Hibernians dejjem spi//aw fuq in-na[a rebbie[a dan wara li huma g[elbu lil Mosta 3-2, 1-0 u 31 rispettivament.

Fit-tnax il-minuta waslet lewwel azzjoni tal-log[ba meta kienu Hibernians li resqu vi/in hekk kif minn cross ta’ Lima kien Dos Santos li bir-ras laqat sieq illasta. Biex fl-14 il-minuta huma fet[u l-iskor. Kien free kick dirett minn barra lkaxxa ta’ ANDREW COHEN li [alla lil Farrugia //assat bil-ballun jispi//a firrokna ta’ fuq tax-xibka.

Dan il-gowl kien dak li riedu Hibernians li kienu issa f’kontroll assolut tal-log[ba.

Fis-17 il-minuta minn cross

L-attakkant ta’ Hibernians Tarabai jipprova daqqa ta’ ras lejn il-lasta ta’ Mosta – (Ritratt Trevor Sollars)

ta’ Failla kien Obiefule li naqas li jolqot bir-ras biex kien Dos Santos li kkonkluda bir-ras ukoll i]da d-difi]a Mostija ta[t paniku rnexxielha b’xi mod tbieg[ed ilperiklu.

I]da ]ew; minuti biss wara Hibernians irduppjaw. Failla ;ab lil LUIS EDISON DOS SANTOS wa[du f’tarf ilkaxxa biex l-attakkant Braziljan po;;a l-ballun firrokna tax-xibka b’xutt filbaxx.

L-assedju fuq il-lasta Mostija kompla hekk kif fid29 minuta Cohen ;ab f’posizzjoni tajba lil Farrugia i]da x-xutt ta’ dan tal-a[[ar laqat il-wieqfa. Biex minuta wara xutt ta’ Dos Santos fuq pass ta’ Failla ;ie mdawwar f’corner minn Farrugia.

Bl-ewwel azzjoni ta’ Mosta tasal fit-38 minuta

b’azzjoni personali ta’ Micallef i]da x-xutt tieg[u g[adda ftit barra. Biex millattakk li kien imiss Hibernians g[amluhom tlieta meta l-cross ta’ Farrugia kien ikklerjat qasir mid-difi]a ta’ Mosta bil-ballun jasal g[and LUIS EDISON DOS SANTOS li b’xutt g[ar-rokna skorja t-tieni gowl personali u t-tielet g[at-tim tieg[u.

U qabel g[alqet it-taqsima minn corner ta’ Failla kien Obiefule li ra t-tentattiv tieg[u mill-vi/in ji;i mdawwar f’corner.

Ir-ritmu fit-tieni taqsima kompla fuq dak tal-ewwel [amsa u erbg[in minuta fejn fil-50 minuta Farrugia qassam lejn Dos Santos bil-goalkeeper Farrugia jsalva x-xutt tal-attakkant Pawlist. Biex Hibernians skurjaw ir-raba’ gowl fit-52 minuta

b’Farrugia jag[ti g[an-nofs lejn CLAYTON FAILLA li b’xutt mill-ewwel g[eleb lil Farrugia.

Fis-56 minuta free kick ta’ Cohen ;ie mdawwar f’corner mill-goalkeeper Mosti.

B’Mosta jersqu vi/in f’attakk rari b’xutt ta’ Bajada fit-72 minuta li Muscat salva.

Hibernians irrispondew [dax il-minuta it-tmiem meta Kristensen tefa’ cross lejn Kardeck Dos Santos i]da xxutt /entrali tieg[u kien salvat minn Farrugia.

Dan kien il-preludju g[al [ames gowl ta’ Hibernians li wasal fit-80 minuta b’xutt minn barra l-kaxxa ta’ JEAN PAUL FARRUGIA. Biex fid-89 minuta wasal is-sitt gowl ukoll li ssi;illa reb[a konvin/enti g[al Hibernians b’xutt minn tarf il-kaxxa ta’ JOHANN BEZZINA.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

18 Sport

Juventus punt bog[od mit-titlu Goal spettakulari lejn tmiem il-partita ta/-?ilen fil-forma, Arturo Vidal witta t-triq g[al reb[a 2-0 ta’ Juventus g[and il-;irien Torino fid-derby ta’ Turin biex [allihom punt bog[od milli j]ommu t-titlu tas-Serie A wara s-seba’ reb[a konsekuttiva fil-kampjonat.

B’hekk Juventus ]ammew 11-il punt vanta;; fuq Napoli li s-Sibt reb[u 3-0 g[and Pescara biex min-na[a tag[hom g[amlu pass importanti li jtemmu l-kampjonat fit-tieni post u jiksbu post awtomatiku fi/-Champions League sa;un ie[or.

AC Milan ukoll ]ammew ittielet post meta fil-log[ba ta’ filg[axija g[elbu lil Catania 42 u b’hekk re;g[u qab]u lil Fiorentina li kienu qab]uhom ftit sig[at qabel g[and Sampdoria.

Is-serje negattiva ta’ Inter kompliet tkun riflessa mhux biss fir-ri]ultat i]da din iddarba anke fl-injuries hekk kif il-captain Javier Zanetti ta’ 39 sena kellu jin[are; fuq stretcher fejn sofra ksur flg[aksa li probabbilment se jtemmlu definittivament ilkarriera.

TURIN – Juventus li ilhom ma jsofru goal kontra Torino fl-a[[ar tmien partiti sa mill2002, komplew bil-konsistenza tag[hom meta ma skorjawx aktar minn ]ew; goals f’log[ba imma komplew jirb[u meta fuq art ti]loq bixxita g[elbu lil Torino 2-0.

Arturo Vidal feta[ l-iskor b’xutt minn 25 metru wara li kkontrolla tajjeb b’sidru u Claudio Marchisio rdoppja fil[in mi]jud wara li Torino tke//ielhom Kamil Glik fid90 minuta g[at-tieni karta safra. Juventus issa jridu biss punt fil-log[ba li jmisshom fi tmiem il-;img[a kontra Palermo.

RUMA - L-attakkant Pablo Osvaldo pprodu/a l-a[jar prestazzjoni individwali tal;urnata meta skorja hat-trick fir-reb[a kbira 4-0 kontra ttim ta’ qabel l-a[[ar Siena.

Erik Lamela skorja l-goal lie[or li kien it-tieni wie[ed tal-partita biex Roma re;g[u qab]u lil Udinese u issa telg[u fil-[ames post. Siena baqg[u fil-periklu imminenti tar-relegation.

VERONA - Genoa nqalg[u mill-post ta’ qabel l-a[[ar g[alkemm g[adhom fiz-zona relegation meta kisbu reb[a ferm importanti g[and Chievo 1-0 b’goal skurjat fit-73 minuta minn Marco Boriello.

Madankollu bir-reb[a ta’ Palermo s-su//ess tag[hom ma kienx wie[ed kif mixtieq.

PALERMO – Palermo telg[u fis-17-il post bi 32 punt wara reb[a minima imma ferm sinifikanti kontra Inter 1-0. Il-goal li dde/ieda lpartita wasal wara g[axar minuti minn Josip Ilicic u seba’ minuti wara Inter [adu daqqa ta’ [arta akbar meta we;;a’ serjament Javier Zanetti. B’din it-telfa it-tim ta’ Stramaccioni issa ni]el fis7 post li jfisser li jinsab barra miz-zona tal-Europa League.

PARMA – Parma [adu punt ie[or li jkompli jsa[[ilhom posthom f’nofs il-klassifika meta ]ammew draw ming[ajr goals lil Lazio li issa donnhom tilfu r-ritmu u spi//aw ni]lu fit-tmien post tal-klassifika meta sa ftit ilu kienu sfidanti g[al post fi/Champions League. Fl-94 minuta Lazio spi//aw b’g[axar plejers meta tke//ielhom Giuseppe Biava.

GENOVA – Fiorentina kisbu reb[a kbira 3-0 g[and Sampdoria f’log[ba fejn il-

Arturo Vidal (lemin) ta’ Juventus jattakka lil Migjen Basha ta’ Torino fid-derby fuq art ti]loq bix-xita fl-istadium Olimpiku ta’ Turin

Vjola kienu l-a[jar tim u kien jimmeritahom ir-reb[a.

Fiorentina fet[u tajjeb u fis36 minuta marru minn fuq b’goal ta’ Juan Guillermo Cuadrado b’Adem Ljajic jirdoppja [ames minuti wara.

Fit-73 minuta Alberto Aquilani skorja t-tielet goal u g[axar minuti mit-tmiem idDorjani tke//ielhom Daniele Gastaldello.

MILAN - Milan kellhom jit[abtu f’xita qalila biex g[elbu lil Catania 4-2. Milan attakkaw kontinwament i]da kienu Catnia li marru filvanta;; b’daqqa ta’ ras ta’ Leggrottaglie i]da Flamini kiseb id-draw qabel l-intervall.

Fit-tieni taqsima Bergessio re;a’ [asad lil Milan li dawwru r-ri]ultat b’doppjetta tas-sostitut Pazzini. Fil-[in mi]jud Balotelli g[amel irreb[a iktar /ara meta skorja minn penalty.

Zanetti jwe;;a’ serjament Il-captain ta’ Inter Javier Zanetti (ritratt) we;;a’ serjament ilbiera[ fit-telfa tanNeroazzurri f’Palermo. Millewwel testijiet jidher li Zanetti we;;a’ l-achilles tendon tas-sieq tax-xellug, injury li tista’ ]]ommu ‘l bog[od mil-log[ba g[al diversi xhur.

It-testijiet spe/jalizzati kellhom isiru mar-ritorn f’Milan i]da l-indikazzjonijiet juru li Zanetti jista’ jdum barra g[al madwar tmien xhur. Din l-injury tista’ tfisser ittmiem tal-karriera ta’ Javier Zanetti li jag[laq 40 sena f’Awwissu li ;ej u attwalment hu ikbar mill-coach ta’ Inter Stramaccioni.

Zanetti kellu karriera brillanti ma’ Inter fejn lag[ab iktar minn 600 log[ba fisSerie A u iktar minn 800 log[ba komplessivament.

Ma’ Inter reba[ [ames kampjonati, erba’ darbiet ilCoppa Italia, Champions League, Tazza UEFA kif ukoll it-Tazza tad-Dinja talklabbs.

Stramaccioni stqarr li linjury ta’ Zanetti tikkonferma l-ista;un sfortunat ta’ Inter li b[alissa g[andhom ukoll imwe;;g[in lil Rodrigo Palacio, Diego Milito, Walter Samuel, Antonio Cassano, Walter Gargano u Fredy Guarin.

Ri]ultati u klassifiki Serie A

Atalanta v Bologna Cagliari v Udinese Pescara v Napoli Roma v Siena Chievo v Genoa Palermo v Inter Parma v Lazio Sampdoria v Fiorentina Torino v Juventus Milan v Catania

1-1 0-1 0-3 4-0 0-1 1-0 0-0 0-3 0-2 4-2

Kif Jinsabu

Juventus Napoli Milan Fiorentina Roma Udinese Inter Lazio Catania Cagliari Bologna Parma Atalanta Chievo Sampdoria Torino Palermo Genoa Siena Pescara

Serie B

Modena v Sassuolo Ascoli v Verona Bari v Spezia Juve Stabia v Ternana Livorno v Vicenza Padova v Novara Pro Vercelli v Grosseto Reggina v Brescia Varese v Cittadella Lanciano v Crotone Empoli v Cesena

L R D T F K Pti

34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34 34

25 20 18 18 15 14 16 15 13

5 9 8 7 7 12 5 7 9 9 10 10 8 6 9 13 14

4 5 8 9

66 64 60 65 68 46 51 40 43 41 44 39 36 33 38 43 31 34 34 25

20 32 38 42 54 39 46 40 43 53 43 43 49 49 43 51 46 51 49 70

80 69 62 61 55 54 53 52 48 42 40 40 39 39 38 36 32 32 30 22

Il-{add 5-5-13

Lega Pro Grupp A

13 12 12 11 14 10 14 10 14 11 15 11 17 10 15 8 13 6 14 7 11 16 9 9 16

6 4 24

Chievo v Cagliari Fiorentina v Roma

Udinese v Sampdoria Catania v Siena Genoa v Pescara Juventus v Palermo Lazio v Bologna Milan v Torino Parma v Atalanta Napoli v Inter L-Aqwa Skorers 23 goal – Cavani (Napoli) 18-il goal – Di Natale (Udinese) 16-il goal – El Shaarawy (Milan) 15-il goal – Denis (Atalanta), Pazzini (Milan), Lamela (Roma), Osvaldo (Roma) 13-il goal – Gilardino (Bologna),

1-1 1-0

L R D T F K Pti

Log[ob li jmiss Is-Sibt 4-5-13

8

1-1

2-0 3-3 0-0 0-1 2-0

Kif Jinsabu

Sassuolo 39 Livorno 39 Verona 39 Empoli 39 Novara 39 Varese 39 Brescia 39 Modena 39 Padova 39 Juve Stabia 39 Spezia 39 Ternana 39 Crotone 39 Bari 39 Cittadella 39 Cesena 39 Lanciano 39 Reggina 39 Ascoli 39 Vicenza 39 Pro Vercelli 39 Grosseto 39

11

2-1 0-5 2-1

24 22 21 18 18 16 13 15 12 12 12 11 13 14 11 11

9

10 11

9 8 6

7 7 6 9 12 12 9 13 12 14 15 13 15 13 14 15 12 15 20 19 23 21

8 74 73 61 62 9 70 11 52 17 53 11 50 15 44 13 50 12 49 15 33 11 39 12 49 14 46 13 41 18 46 14 39 8 45 11 39 8 34 12 38 10 12 12

Albinoleffe v Trapani Carpi v Tritium Cremonese v Portogruaro Entella v Como Feralpisalo’ v San Marino Lumezzane v Treviso Reggiana v Pavia Sudtirol v Lecce

Grupp B

Avellino v Andria Benevento v Nocerino Carrarese v Barletta Gubbio v Latina Paganese v Frosinone Prato v Pisa Sorrento v Catanzaro Viareggio v Perugia

37 45 31 50 43 48 45 47 47 56 55 35 51 42 58 54 56 50 62 53 61 61

80 76 75 66 60 58 56 54 51 49 48 48 48 47 47 46 45 42 40 38 32 24

1-1 2-1 0-0 5-0 1-1 3-0 0-1 1-2

4-0 1-2 1-2 2-1 1-1 1-3 0-1 1-0

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Sport 19 BASKETBALL

Floriana jirb[u l-ewwel kampjonat fl-istorja Floriana Francesco Fenech reb[u l-Kampjonat Nazzjoanli BOV tal-Basketball wara stennija ta’ 35 sena meta g[elbu li/-Champions renjanti Athleta A to A Electronics 74-71 fil[ames u l-a[[ar log[ba de/i]iva mill-finali biex reb[u s-serje 3-2.

Il-bidu kien bilan/jat u salmistrie[ Athleta kienu qed igawdu seba’ punti vanta;; 36-29.

I]da l-log[ba [adet ]volta definittiva fl-ahhar sessjoni meta fis-sitt minuta Floriana kienu 70-57 minn fuq. Athleta ma qatghux qalbhom u g[amlu run ta’ 13-0 biex fl-ahhar 22 sekonda kienu huma li marru 7170 minn fuq.

I]da fl-attakk ta’ wara Dirk Schembri ghamel l-iskor 72-71 ghal Floriana u f’anqas minn sekonda kien hemm foul u free shot ta’ David Camilleri li a//erta l-ewwel unur ghal Floriana u [adu x-xettru minghand Athleta li kien ilhom sentejn fuq xulxin Champions.

L-a[jar skorers kienu Chris Sammut ta’ Floriana b’20 punt u Marco Todorovic ta’ Athleta bi 28 punt.

Ir-referees tal-partita kienu Bernard Vassallo, Gordon Barbara u Alfred Carbonaro.

Fi tmiem il-log[ba Stefan Buontempo Segretarju Parlamentari g[all-Isport ippre]enta t-Tazza flimkien ma’ Peter Perotti lill-captain Ian Mercieca ta’ Floriana fost il-fer[ tal-partitarji numeru]i ta’ Floriana li [afna minnhom baqg[u sejrin il-padiljun millistadium nazzjonali fejn kienu ilhom jistennew dan is-su//ess g[al 35 sena.

Il-premjazzjoni u azzjonijiet mir-reb[a storika ta’ Floriana li g[all-ewwel darba reb[u l-kampjonat nazzjonali tal-Basketball.

- (Ritratt Trevor Sollars) Rapport s[i[ fil-[ar;a ta’ g[ada ta’ IN-NAZZJON

}ebbu; ji//elebraw ir-reb[ tal-kampjonat I/-champions tat-Tieni Divi]joni }ebbu; Rangers il-biera[ i//elebraw ir-reb[ tal-kampjonat tat-Tieni Divi]joni meta fl-a[[ar log[ba g[elbu lil Pembroke 2-1. Flimkien ma’ }ebbu; Rangers kienu wkoll promossi g[all-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni Msida SJ, }urrieq u St George’s. }ebbu; q ed jimmiraw li jkunu fost il-protagonisti anki fl-ista;un li ;ej fejn ilbiera[ }ebbu; [abbru li ;eddew il-kuntratt tal-plejer tag[hom Rodrigues Britto li kien fost il-protagonisti f’dan l-ista;un.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

20 Sport FOOTBALL INGLI}

Reading u QPR relegati Bi draw ta’ ming[ajr goals bejniethom ilbiera[ Reading u Queens Park Rangers kienu matematikament relegati g[all-kampjonat Championship fl-ista;un li ;ej. Fil-log[biet l-o[ra talbiera[ i/-champions il-;odda Manchester United kisbu draw ta’ 1-1 fl-Emirates Stadium kontra Arsenal blex plejer tal-Gunners Robin Van Persie jsalva lir-Red Devils mill-11-il metru. Fillog[ba l-o[ra Chelsea g[elbu lil Swansea 2-0 biex sa[[ew it-tielet post tag[hom.

F’log[ba ming[ajr wisq azzjonijiet Reading u Queens Park Rangers temmew fi draw ta’ ming[ajr goals biex i]-]ew; na[at issa huma kundannati g[al kampjonat Championship fl-ista;un li ;ej. G[al Reading dan se jkun ritorn immedjat fit-tieni kategorjia tal-futbol Ingli] wara li fi tmiem l-ista;un kli g[adda kisbu l-promozzjoni g[all-kampjonat premier.

G[al Queens Park Rangers dan se jkun ritorn fi/-

Klassifika

Man Utd Man City Chelsea Arsenal Tottenham Everton Liverpool West Brom Swansea West Ham Fulham Stoke South’ton Norwich Sunderland Newcastle Aston Villa Wigan QPR Reading

L

35 34 34 35 34 35 35 34 34 35 35 35 35 35 34 35 34 34 35 35

R

D

27 4 21 8 19 8 18 10 18 8 15 14 14 12 14 6 10 12 11 9 10 10 9 13 9 12 8 14 9 10 10 7 8 10 8 8 4 13 5 10

T

4 5 7 7 8 6 9 14 12 15 15 13 14 13 15 18 16 18 18 20

F

79 61 68 66 60 52 67 46 43 41 44 31 47 33 38 43 36 39 29 37

K

36 31 35 36 43 38 42 44 44 49 53 41 57 54 45 66 63 62 56 65

Pti

85 71 65 64 62 59 54 48 42 42 40 40 39 38 37 37 34 32 25 25

Championship wara ]ew; sta;uni fil-Premier, ]ew; sta;uni li fihom nefqu [afna i]da ma [asdu xejn.

Issa l-impatt se jkompli jkun wie[ed kbir fejn i]]ew; na[at mistennija li jitilfu madwar 40 miljun lira sterlina b’effett tan-nuqqas ta’ parte/ip[azzjoni millpremiership.

I/-champions ewropej Chelsea, sa[[ew it-tielet

Robin Van Persie jikseb id-draw g[ar-Red Devils mill-11-il metru

post fil-premiership b’reb[a ta’ 2-0 kontra Swansea.

Chelsea skurjaw darbtejn fla[[ar ]ew; minuti tal-ewwel taqsima fejn kien Oscar li feta[ l-iskor fl-44 minuta u minuta wara Lampard skorja mill-11-il metru il-201 goal tieg[u, fejn issa jinsab biss goal ta[t ir-rekord ta’ kull

]mien ta’ Bobby Tambling.

Fil-log[ba prin/ipali draw ta’ 1-1 bejn Arsenal u Manchester United. Arsenal marru fil-vanta;; minn Theo Walcott wara biss ]ew; minuti minn qag[da dubju]a ta’ offside. Il-goal tad-draw ta’ Manchester United wasal fil-[in mi]jud tal-ewwel

taqsima meta l-ex plejer ta’ Arsenal Robin Van Persie skorja minn penalty g[al foul li sar fuq l-istess Van Persie.

Ri]ultati

Arsenal v Man U Chelsea v Swansea Reading v QPR

1-1

2-0 0-0

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Ittri 21

APPREZZAMENT

Joyce Grech G[alkemm g[al ]mien twil, sa[[itha ma kinitx tajba, meta t[abbret ilmewt tag[ha, jiena n[sadt xi ftit, g[ax bil-mewt tag[ha donnha ng[alqet era; g[aliex Joyce Grech g[exet fi ]mien diffi/li politikament, i]da ma be]g[etx tkun attiva fil[ajja pubblika, fi ]mien meta l-parte/ipazzjoni tannisa fil-[ajja politika kienet ikkunsidrata b[ala xi [a;a stramba u mhux tas-soltu.

G[adni niftakarha tindirizza meeting talMoviment Nisa tal-Partit Nazzjonalista (MNPN) fi Pjazza Re;ina lil folla tannisa, hekk kif l-MNPN beda juri snienu u jissa[[a[ fil-PN. Kienu ]minijiet o[ra.

I]da Joyce kienet e]empju ta’ mara li [admet b’mod voluntier – kif [afna kienu ja[dmu filPartit dak i]-]mien – u

b’sagrifi//ju kbir g[aliha.

G[aliex Joyce rabbiet familja e]emplari u fl-istess [in ipparte/ipat blentu]ja]mu fil-[ajja politika.

Kemm minna jistg[u jifta[ru b’[idma simili g[al dik ta’ Joyce? Kienet demokristjana konvinta; mag[;na mal-fidi tag[ha kien hemm l-impenn tag[ha ta’ nisranija filpolitika.

Niftakarha t[ambaq fuq l-aspett nisrani tat-twemmin politiku, u stiednet u ;abet f’Malta personalitjiet nisa demokristjani millParlament Ewropew u mid-dinja demokristjana, hekk kif in-nisa bdew jag[mlu [oss fid-dinja Ewropea.

Grazzi Joyce!

Istrie[ fil-pa/i. Sehmek tajtu bil-[idma u ble]empju.

Tonio Borg

Kummissarju Ewropew

Gabirjoli sfrenati Sur Editur, Kull ;urnata li tisba[ g[andek issib xi [a;a ;dida mill-gvern Laburista li tela’ bl-g[ajta li se ja[dem ma’ kul[add.

Kuljum inisbu persuni mla[[qin u anki uffi/jali li qeg[din ja[dmu g[allaffari tag[hom li jsibu ru[hom imne[[ija minn posthom biex jid[ol [addie[or flokhom, kif qed ji;ri — salt gabirjoli bla sens u rispett, ming[ajr ma ting[ata spjegazzjoni.

Bosta tal-qalba li [admu g[all-partit qeg[din ikunu ppremjati.

Qrajna wkoll li lKummissarju John Rizzo mil-lejl g[an-nar – filli f’postu u filli spi//a middoveri tieg[u – floku da[al l-eks Supretendent Paul Zammit, li kien ilu nieqes mis-servizz 13-il sena, bilbarka tal-gvern b[ala ringrazzjament g[all-[idma li g[amel g[all-Partit

Laburista matul il-kampanja elettorali.

Jista’ xi [add jistaqsi: possibbli li n-nies jil[qu daqshekk malajr ming[ajr ma jkun hemm xi kumitat?

Allura dawk li kienu madwar is-Sur Rizzo, li kienu qed jistennew li xi [add minnhom jil[aq, dawn ma kinux tajbin? G[ax g[alija u g[all-poplu dan hu insult kbir li mhux a//ettat.

Qrajna wkoll li sSegretarji Parlamentari u lMinistri li qeg[din filParlament xorta g[adhom jikkuraw in-nies ming[ajr ebda waqfien mill-gvern; dan ix-xog[ol qatt ma kien isir.

Rita Grima [adet post Marlene Farrugia, il-partner tal-Ministru Farrugia, biex tie[u [sieb ilCustomer Care, tag[mel lultra-sound lin-nies u tie[u l-appuntamenti. Tliet xog[lijiet f’daqqa ming[ajr skruplu ta’ xejn. G[ax

dawn ix-xog[lijiet ma hemm [add jag[milhom skont hi. U [addie[or jibqa’ jittewweb.

Il-Ministru Evarist Bartolo qalilna li mhux lest jibni xi skola ;dida g[alissa g[ax ma sabx fondi.

Imma biex jirran;a skejjel antiki hemm flus. Nixtiquh jg[idilna fejn sabhom dawn l-iskejjel. Allura l-Ministru ta’ qabel, Dolores Cristina, qatt ma rathom dawn – hu rahom?

Lill-Ministru Leo Brincat ng[idlu li billi maqdar il-Park tal-Familja ta’ Marsaskala, a[jar ma jmurx i]jed ’l hemm; laqwa li n-nies tal-post u o[rajn sabuh ta’ rikreazzjoni, u qeg[din i]uruh kwantità kbira ta’ nies kuljum. Mhux kapa/i jistma x-xog[ol tal[addiema Maltin... dejjem imaqdar.

G

.

Busuttil

In-Naxxar

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

22 Intervista

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (46) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw is-sitta u erbg[in parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar il-mixja ta’ pajji]na lejn is-s[ubija fl-Unjoni Ewropea (l-ewwel parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri,

Malta Maltija. Malta Ewropea.

X’a[na verament^

bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.

allura Malta hi minnha nnifisha pont bejn lEwropa u d-dinja G[arbija. L-Ilsien Malti, li ilu sekli s[a[ igawdi stima tassew kbira minn Ma hix mistoqsija [afifa, imma t-twe;iba studju]i diversi fid-dinja, hu l-unika lingwa ta’ qieg[da hemm, u niksbuha permezz tar-ri/erka Malta bi rwol importanti fil-Mediterran. xjentifika. Ma hix kwistjoni ta’ opinjoni jew ta’ Pont bejn l-Ewropa u l-pajjizi Gharab. Pajjiz nisel G[arbi miktuba bl-alfabett Latin.

Hu minnu nnifsu sintesi [ajja bejn rikkezza dibattitu politiku, anki jekk dan id-dibattitu, rif- rispettat u konsultat.

Latina u rikkezza Semitika. Niftakar li jum fost less l-aktar fil-kwistjoni tal-lingwa, sar di;à u Dan hu [sieb qadim li fil-qasam politiku sab l-o[rajn fl-uffi//ju tieg[i fl-Università ;ie wassal g[all-konklu]joni t-tajba. xorti ;dida fil-[sieb ta’ Mintoff fis-sebg[inijiet Professur Awstrijak minn Vjenna, li ma kontx Ir-ri]ultat hu li a[na poplu Mediterranju tas-seklu l-ie[or. Fil-fehma tieg[i, kif ippruvajt nafu, li qalli li xtaq jiltaqa’ mieg[i. Kien ilb’kultura interkontinentali, li l-karattru nuri fil-ktieb Il-Kuxjenza Nazzjonali Maltija u fi studji diversi o[rajn, l-identità Maltija hi Professur Arne A. Ambros mill-Università ta’ Ewropew essenzjali tag[ha jiddefinixxi lillmag[mula minn g[add ta’ saffi wie[ed Vjenna, awtur tal-ktieb Bon;ornu. Kif inti?

Maltin b[ala poplu Ewropew. Hemm paralimqieg[ed fuq l-ie[or. L-ewwel saff tal-qieg[ Fost bosta [wejje; o[ra, qalli li l-Ilsien Malti leli]mu s[i[ bejn idhu Mediterranju, imbag[ad hemm saff g[alih huwa l-lingwa l-aktar interessanti li definizzjoni Ewropew fuqu, u mbag[ad ji;i s-saff Anglote]isti. Din hi fehma li smajtha f’[afna kungrestag[na b[ala Sassonu, u mbag[ad is-saff ta’ ]mienna, is-saff si barranin li indirizzajt. Anki dan hu diskors poplu u ltal-villa;; globali. twil, g[al darba o[ra…

Dan l-a[[ar saff jista’ jkun il-kaw]a li din lL-identità kulturali vera ta’ Malta hi sintesi, identità Maltija kollha tintilef, jekk ma jitti[dux tag[qida, ta’ ]ew; kulturi. ]ew; kontinenti kbar mi]uri pre/i]i ta’ [arsien fil-livell talta’ ]ew; kulturi kbar jiltaqg[u hawn, fostna, Unjoni Ewropea, li g[andu jkollha fuq dan ix-xiber art, u jsiru realtà politika spe/jalizzata b’risq ilMaltija. Minkejja li l-kumpless nazg]ejjer u l-pajji]i tassew ]g[ar zjonali Malti – il-kumpless tal-inferb[al Malta. Inkella Malta g[ad jorità – [akem u g[adu ja[kem bilissir post ta’ residenza, qasam bosta, l-aktar fil-qasam taltad-djar. Imma dan hu diskors edukazzjoni, Malta sa issa ie[or… rnexxielha ssalva dan il-karattru Min[abba li l-identità Maltija li jag[milha unika fid-dinja.

Dan hu me[tie; anki g[al tin;abar f’]ew; patrimonji kbar ra;unijiet ekonomi/i.

– it-twemmin Nisrani u It-turi]mu jista’ jiddependi l-Ilsien Malti – [afna minn dan l-aspett interkontinentali ta’ Malta, kif ukoll mir-rabta bejn l-Ilsien G[arbi u l-Kristjanità Maltija, li hi l-akbar te]or, anki turistikament, li g[andha Malta.

Dan ukoll hu diskors ie[or.

Minn meta Malta ssie[bet fl-Unjoni Ewropea, kull ambigwità tradizzjonali ng[elbet, u llum Malta hi definita – filqasam akkademiku dinji daqskemm fil-qasam politiku – b[ala /entru fejn jiltaqg[u u jiftiehmu ]ew; kulturi kbar, ]ew; kontinenti. A[na lMaltin a[na l-ulied ta’ ]wie; Il-mixja lejn is-s[ubija fl-Unjoni Ewropea - Ritratt mill-arkivji. Guido de Marco jippre]enta lil Gianni De Michelis im[allat, a mixed marriage. qag[da ;eografika tal-g]ira f’nofs ilMediterran.

l-istrumenti f’isem il-Gvern Malti biex Malta tibda l-pro/ess g[al s[ubija fl-Unjoni Ewropea

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Intervista 23

U dan kollu minkejja li a[na /kejknin wisq!

Malta hi wa[da mill-i/ken repubbliki fid-dinja.

A[na /kejknin u s[a[. Meta Alla [alaq iljunfant u [alaq nemla, Huwa [alaq ]ew; meravilji, g[ax kulma [alaq Hu huwa meravilju]. F’kull [lejqa hemm kollox, ji;ifieri fi/-/okon tremend ta’ nemla hemm kulma hemm fi ljunfant – jew le?

I/-/okon s[i[ huwa s[i[. Malta /kejkna hi wkoll Malta s[i[a. I/-/okon ma huwiex ]vanta;;, imma kundizzjoni. Il-medjokrità ma hix marbuta mal-kobor u ma/-/okon, imma mal-kwalità. Minn ra[al /kejken [are; Sidna :esù Kristu, li sar lakbar persuna;; fl-Istorja, b[alma l-akbar mostri [ar;u minn pajji]i kbar. L-e]empji huma kotrana.

I/-/okon ta’ Malta kien dejjem imsie[eb ma’ kwalità g[olja min[abba li Malta kellha g[al eluf ta’ snin rabta mal-akbar /iviltajiet tal-pjaneta.

Dan hu fenomenu li jitlob studju serju g[alih: g[aliex ;ara li g]ira tant /kejkna, meqjusa b[ala [awlija, spi//at biex laqtet l-attenzjoni tal-akbar konkwistaturi? Il-qag[da ;eografika, bejn ]ew; kontinenti li jiltaqg[u fiha, hi realtà spe/jali.

Imma ejja mmorru lura sew fl-istorja biex insibu l-ori;ni tag[na. Malta ;eografikament hi parti fi]ika minn Sqallija. Ji;ifieri Malta ;eografikament parti mill-Italja. Ji;ifieri qed nitkellmu dwar Malta mag[quda mal-kontinent Ewropew. Qed nitkellmu dwar mijiet ta’ snin ilu sakemm l-affarijiet evolvew u waslu g[al dak li g[andna llum – ji;ifieri Sqallija separata mill-Italja u Malta separata minn Sqallija u mill-Italja. Iva, Malta g]ira f’nofs il-Mediterran.

Illum ninsabu fil-qag[da li nistabbilixxu bi grad g[oli ta’ /ertezza xjentifika x’inhu l-karattru veru tal-poplu Malti.

Il-fatti elementari, madankollu, jibqg[u dejjem l-istess, dawk li kienu qabel: g]ira hi post li jir/ievi minn barra, u g]ira hi post li jassimila u jadatta g[alih kull realtà li hi importata.

Minn meta Malta saret g]ira, hi setg[et tibda ti]viluppa l-identità tag[ha f’distanza mill-g[ajn bikrija, ori;inali. B’dan il-mod Malta spi//at biex g[andha identità nazzjonali li hi mikroko]mu ta’ kulturi internazzjonali kbar. Ma hawn xejn, xejn, fil-kultura Maltija li huwa insulari, mag[luq.

Xejn ma hu tipikament, esklussivament, Malti.

Anki l-istess karattru tipiku ta’ Malta huwa rri]ultat ta’ laqg[a lokali bejn kulturi dinjija kbar.

Ne[tie;u l-istudju tal-Istorja ta’ Malta (mg[allma naturalment bil-Malti) anki biex nifhmu l-kontinent Ewropew.

L-Istorja ta’ Malta ma tiftihemx tajjeb jekk mhux b[ala prodott finali ta’ forzi internazzjonali.

Dan kollu jwassalni biex nistaqsi jekk il-vokazzjoni Ewropea ta’ pajji]na hix wa[da naturali^ Ji;ifieri l-g[eruq tag[na b[ala pajji] u b[ala ;ens jag[mluniex bl-aktar mod naturali Ewropej.

Iva. Wara pro/ess twil ta’ dibattiti l-Maltin waslu biex fehmu, b’kunsens qawwi mfisser bejn ]mien l-Indipendenza u ]mien id-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, li Malta hi parti mill-konti-

Il-mixja lejn is-s[ubija fl-Unjoni Ewropea - Eddie Fenech Adami kellu vi]joni /ara [afna favur is-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u dan b[ala investiment g[alina, g[all-familji tag[na u g[al uliedna

nent. Malta hi t-tarf, ix-xifer tas-sud Ewropew. Hi parti minn re;jun li g[andu karattru Mediterranju, Sud-Ewropew, wie[ed.

Anki l-influwenza Ingli]a spi//at biex uriet li a[na Mediterranji, parti mis-Sud Ewropew. LIngli] tag[na stess huwa ‘Malti’, anki, jew laktar, meta nirre]istu dan il-fatt. Meta persuna tonqos li tammetti l-identità tag[ha ma tkunx qieg[da tbiddel l-identità tag[ha.

Sa minn qabel il-kisba tal-Indipendenza, l-eks Prim Ministru Duminku Mintoff kien [are; bl-idea ta’ Malta mag[quda mal-Italja^ Kontroversjali eh^ G[al ]mien twil, min[abba /-/okon, Malta emmnet li ma setg[etx tg[ix we[idha, u g[alhekk fittxet lil xi wa[da mill-partijiet li hi emmnet li kienu l-;enituri tag[ha, l-Italja u lIngilterra. Ma]-]mien il-poplu Malti fehem li kellu sa[[a bi]]ejjed – intenni: kellu fidu/ja kbira fit-tradizzjoni Kristjana u kellu fidu/ja flimportanza prattika tal-lingwa nazzjonali – biex

je]i;i li jsir stat indipendenti. Il-kelma li ju]a :or; Borg Olivier hi demands, Malta te]i;i li ssir indipendenti.

L-indipendenza ma hix biss stat kostituzzjonali. Hi wkoll stat morali, psikolo;iku. Tista’ ma]-]mien tintilef jekk pajji] jitlef il-karattru tieg[u. L-akbar periklu f’dan il-qasam hu lprovin/jali]mu li bih na[sbu li Malta hi inferjuri. M’hijiex.

Hi patolo;ija kolonjali, tradizzjonali, li ledukazzjoni moderna biss tista’ tfejjaq.

Mentalità provin/jali tarmi kulma hu lokali; mentalità internazzjonali tqis kollox b’riga ta’ kull pajji], b’kejl komuni g[ad-dinja.

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Xejn ma hu tipikament, esklussivament, Malti.

Anki l-istess karattru tipiku ta’ Malta huwa r-ri]ultat ta’ laqg[a lokali bejn kulturi dinjija kbar.

Ne[tie;u l-istudju tal-Istorja ta’ Malta (mg[allma naturalment bil-Malti) biex nifhmu l-kontinent Ewropew

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Newsroom NET Television 21>35 Il-programm tal-lum se jkun iddedikat g[al intervisti mal-kandidati g[allkariga ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista. It-telespettaturi se jkollhom lopportunità li jsiru jafu mill-qrib lill-erba’ kandidati, ji;ifieri lil Ray Bugeja, Simon Busuttil, Mario De Marco u Franciz Zammit Dimech. Huma se jispjegaw il-vi]joni tag[hom g[all-Partit Nazzjonalista u jg[idu g[aliex ilkunsilliera tal-Partit g[andhom jivvottaw lilhom.

Ma Tinbidel Qatt NET Television 20>30 Chelsey (Manila Bottone) tivvinta qlajja’ fuq is-Sur Sammut (Tonio Vella). Kif se je[odha meta jsir jaf u x’de/i]joni jie[u? Chelsey issib xog[ol ;did, i]da min se jkun il-boss tag[ha issa? U x’se tqabbad lil Jake (Aaron Fenech) jag[mel kontra qalbu? G[aliex Victor (Mario Micallef) imur ifittex lil Meg (Jackie Vassallo Bianchi)? Amanda (Claudia Agius) tipprova

titkixxef fuq missierha billi tistaqsi lil ommha dwaru.

Tg[id se tag[tiha twe;ibiet? G[aliex Emma (Kimberly Ancilleri) inkwetat fuq ommha?

X’g[amlet Meg li qatt ma ratha tag[milha qabel? Fir-ritratt fuq il-lemin jidhru Sven Dimech, James Fenech u Tonio Vella.

Santa Maria Accordian Band

Mu]ika bl-accordion Malta Llejla - NET Television 17>00

L-istorja tal-futbol Malti NET Television 22>30 Il-programm tal-lum se jiffoka fuq il-klabb ta’ Lija Athletic. B[alma tindika l-arma tal-klabb hawn fuq ix-xellug, dan twaqqaf fl-1949.

Naraw kif dan il-klabb kien irnexxielu jilg[ab fil-Premier. Nazzarenu Camilleri jag[ti tag[rif dwar kif kien isir it-ta[ri; dari, Carmelo Mallia dwar l-ewwel darba li t-tim resqu lejn il-promozzjoni, Charles Scerri dwar il-perijodu li kien hu jmexxi l-klabb u Carmelo Bonnici dwar is-snin twal li g[amel jifforma parti mill-amministrazzjoni. Kitba u qari ta’ Charles Saliba, munta;; ta’ Steve Chircop, filmati ta’ Keith Mizzi u produzzjoni ta’ Chris Muscat.

Jekk Jog[;obkom NET Television 15>05

Gloria Mizzi u Liz Said fil-programm tal-lum se jag[mlu Cake Pops u Rombli taz-Zalzett. Il-mistiedna spe/jali se tkun Yasmin Degiorgio, li tag[mel Smoothies g[at-tfal.

Travolti dal destino (Swept Away) La 5 21>10 Film tal-2002 b’re;ija ta’ Guy Richie li parti sostanzjali minnu n[admet Malta (b’kollox

damu sitt ;img[at) u li g[andu b[ala atturi ewlenin lil Madonna u Adriano Giannini (it-tnejn fir-ritratt fuq il-lemin).

Fost il-mistiedna ta’ Stephanie Spiteri filprogramm se jkun hemm Marthese Busuttil Cassar (fir-ritratt hawn fuq ix-xellug) u Cleve Zammit. Zammit hu membru tas-Santa Maria Accordian Band li tmexxi Busuttil Cassar, u ri/entement reba[ premju internazzjonali u anki daqq f’kun/ert barra minn pajji]na.

In/identalment fis-6 ta’ Mejju, ftit tal-jiem o[ra, hu l-jum dinji tal-accordion.

Ukoll fil-programm tal-lum naraw servizz ie[or im[ejji minn Maria Buckle dwar il-Bibljoteka Nazzjonali, tag[rif dwar maratona bir-roti minn Londra g[al Brussel u g[al Pari;i biex jin;abru fondi g[al ri/erka dwar il-kan/er tas-sider, kif ukoll kontribuzzjonijiet regolari ta’ Noel Farrugia, Stephanie Falzon u Geoffrey Bezzina.

Tutti gli uomini del re Iris 21>05

Jude Law u Kate Winslet (it-tnejn fir-ritratt fuq il-lemin), kif ukoll Sean Penn, huma l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2006 b’re;ija ta’ Steven Zallian.

L-istorja tal-film, li hi bba]ata fuq ;rajja vera, hi dwar [addiem mudest li f’Louisiana fis-snin 30 sar gvernatur u kien ji;;ieled g[ad-drittijiet tal-fqar.

I]da jasal punt meta jinsa dak li kien jippriedka u sa[ansitra hu stess jaqa’ g[allkorruzzjoni u t-tix[im.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

26 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 TV Hemm 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 Dirett Ewropa 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - L-Argument Ikompli 20:30 - Music Time 22:05 Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - RTK qosor 09:05 Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Profili 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u Aktar! 14:00 - BBC News 15:00 - RTK Qosor 15:30 -

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Kelma ta’ Wens 23:00 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Testment 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali 13:30 - University Matters 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - Cinescena 20:00 Verdi - g[ejun ta’ mu]ika 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Il-Verità Te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Italia Leggendaria 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Irrid inwassallek Messa;; 22:00 Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

Bride Wars - La mia migliore nemica - Canale 5, 21>10

Anne Hathaway, Kate Hudson u Bryan Greenberg (fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku Amerikan li n[adem fl-2009 b’re;ija tya’ Gary Winick. Tnejn suppost [bieb, ikunu b’pika bejniethom min minnhom l-ewwel li se jag[mel it-tie; perfett tieg[u

TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r) 10:20 - Nature’s greatest events 11:25 - The Great Romances 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - }afira ep. 26 21:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 23:15 - L-A[barijiet 23:30 Storjografija 24:00 - TVPM (r).

TVM 2 07:00 - A[barijiet 09:00 TVAM (r) 11:00 - Starboard 11:30 - Lenti 12:15 - .EU 12:45 - Great Romances 13:15 - FisSelva;; tal-Afrika 14:05 Sa[[tek l-ewwel 14:15 - Lenti 15:00 - Starboard 15:30 - Great Romances 16:00 - How earth made us 16:50 - G[awdex Illum 17:20 - Waqtiet 17:25 - Dissett 18.30 - Madwarna 19:00 Starboard 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 How earth made us 20:30 A[barijiet bl-Ingli] 20:35 Waqtiet 20:45 - Merlin 21:35 Gadgets 22:05 - Wirt, Arti u Kultura 22:35 - Starboard 23:05 - Kontrattakk.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - Kalamita (ikompli) 16:20 - Teleshopping 17:00 Flimkien ma’ Nancy 17:30 ONE News 17:35 - Liquorish – daily update 17:45 Teleshopping 18:25 - Better Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Liquorish 23:15 - ONE News 23:45 Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping

14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - {abbejtek 20:30 Bi Dritt... Tistaqsi u Titwie;eb (live) 22:00 - News.

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00, 09:00 u 11:00 - Tg 1) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La Vita in Diretta (jinkludi Tg 1 fil-17:00) 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Il Commissario Montalbano (fiction) 23:25 - Porta a Porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 - Sottovoce.

Raidue 06:40 - Cartoons 08:15 - Sabrina, vita da strega (TF) 08:35 - Le sorelle Mcleod (TF) 09:15 - Selz 09:30 - Sorgente di vita 10:00 Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:10 - Senza traccia (TF) 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Criminal Mind (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:50 - Made in Sud 01:00 - Tg 2 parlamento 01:10 Protestantesimo 01:40 Flashpoint (TF) 02:25 - Il suo nome è Tsotsi. Film 2005.

Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre (attwalità) 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr leonardo 15.05 - Tgr piazza affari 15.10 - La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17.40 - Geo & Geo 19:00 Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 Blob 20:10 - Stanlio e Ollio

Comiche 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - La grande storia. (dok) 23:00 - Neripoppins 24:00 - Tg 3 Linea notte 01:05 Fuori orario 01:15 - Il mercenario della morte. Film ’56.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - Le telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:05 Amici 16:50 - Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Bride Wars – la mia migliore nemica. Film 2009 23:20 - C’è posta per te. Film ’98 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Stricia la notizia.

Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 6 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 17:00 - Suor Therèse (TF) 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 Quinta Colonna 23:55 - Terra 00:55 - Tg 4 01:10 - Modamania 02:15 - Troppo per vivere… poco per morire. Film ’67.

Italia 1 07:00 - Zach e Cody al Grand Hotel (sitcom) 07:50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una Mamma per amica (TF) 10:30 ER - Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 Sport mediaset 13:40 - Cartoons 16:10 - Smallville (TF) 17:55 The Middle (TF) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY: scena del crimine (TF) 21:10 - Arrow (TF) 23:00 - Nikita (TF) 00:50 Knight rider (TF) 01:40 - Undici.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

TV#Radju 27 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Madagascar (r) 10:00 - Sfera 12:00 - News 12:125 - Today News 12:30 - IlMadonna ta/-?oqqa 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 - (ikompli) Niltaqg[u 19:45 - F. News 20:15 - Duggan 21:00 - Bejnietna 23:00 - News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 13:10 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - The OC (TF) 15:30 Samantha chi? (TF) 15:55 - True Jackson, VP (sitcom) 16:55 Friends (sitcom) 17:45 -

Extreme Makeover Home Edition 18:30 - Amici 19:35 Gossip Girl (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 – Travolti dal destino. Film 2002 22:55 Uomini e donne (talk show) 24:00 - Amici.

BBC Entertainment 07:15 - Garth and Bev 07:25 Tweenies 07:45 - Green Balloon Club 08:10 - Fimbles 08:30 My Family 08:55 - Lead Balloon 09:25 - The Weakest Link 10:10 - Walk on the Wild Side 10:40 Doctors 11:10 - Casualty 12:00 - Himalaya with Michael Palin 12:50 - My Family 13:20 Monarch of the Glen 14:10 Lead Balloon 14:40 - Walk on the Wild Side 15:05 - Doctors 15:35 - Casualty 16:25 -

Incredible Journeys with Steve Leonard 17:15 - The Diamond Queen 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:15 - The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 Only Fools and Horses... 21:00 Waking the Dead 21:50 - Ideal 22:20 - Paradox 23:15 - Lark Rise to Candleford. .

TCM 07:30 - In the Good Old Summertime. Film ’49 (U) 09:10 - San Quentin. Film ’37 (PG) 10:25 - The Sheepman.

Film ’58 (U) 11:55 - The Omega Man. Film ’71 (PG) 13:35 - Ask Any Girl. Film ’59 (U) 15:15 Green Mansions. Film ’59 (U) 17:05 - The Adventures of Huckleberry Finn. Film ’39 (U) 19:00 - Come Fly with Me. Film ’63 (U) 21:00 - The Yellow Rolls-Royce. Film ’64 (PG) 23:00 - The Comedians. Film ’67 (AA).

MGM Movies 07:30 - The Charge of the Light Brigade. Film ’68 (A) 09:35 Submerged. Film 2000 (PG) 11:00 - What Did You Do in the War, Daddy? Film ’66 (A) 12:55 - Carry on Columbus. Film ’92 (PG) 14:25 - The Hound of the Baskervilles. Film ’59 (A) 15:50 - Sleeper. Film ’73 (A) 17:15 Report to the Commissioner.

Film ’75 (AA) 19:05 Assassination Tango. Film 2002 (15) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 - Mac. Film ’92 (18) 22:55 - MGM’s Big Screen 23:10 - The Men’s Club. Film ’86 (18).

GO Stars 07:25 - Fast Five 09:35 - A Mother's Son 11:05 - Damages 11:50 - Big Miracle 13:35 - The Debt 15:35 - Anger Management 17:10 - Like Crazy 18:50 - Wild Bill 20:30 - Two and a Half Men 21:00 - Mrs Browns Boys, 21:30 - Warehouse 13 22:20 - Mr Brooks 00:20 - Breach.

Iris 15:35 - I giorni del Commissario Ambrosio. Film ’88 17:35 - Su le mani, cadavere! Sei in arresto.

Film ’72 19:25 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 Tutti gli uomini del re. Film 2006 23:15 - Una notte per de4cidere.

Film 2000 01:25 - Teresa la ladra. Film ’73.

Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Law & Order 09:55 - Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 JAG 12:55 - ER 13:52 - Great Women 14:00 - Jane Doe: Eye of the Beholder 15:44 - Great Women 15:50 - Kojak 16:50 Law & Order 18:50 - JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 23:06 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: RJR Memorial Car Show 08:10 Dirty Jobs: Mattress Recycler 09:05 - Deadliest Catch: Arctic Quest 09:55 - Ultimate Survival: Big Sky Country 10:50 - How

Do They Do It? 11:15 - How It’s Made: 3 Wheel Vehicles # Baseball Bats # Artificial Bonsais # Trombone 11:40 - Mega Builders: Venice Code Red 12:35 - Street Customs: Zach and Cody’s Xmas Cars 13:30 Wheeler Dealers: Mini Moke 14:25 - American Chopper: Peavey 15:20 - Mythbusters: Chinese Invasion Alarm 16:15 Dirty Jobs: Camel Rancher 17:10 - Deadliest Catch: False Pass 18:05 - Ultimate Survival: China 19:00 - How It’s Made 20:00 - Baggage Battles 21:00 Amish Mafia: Fall from Grace 22:00 - Yukon Men: On Thin Ice 23:00 - Moonshiners: Storm’s a Brewing.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Alcatraz 12 :15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 Hollywood Buzz 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 Days of Our Lives 19:00 Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 - Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 Boardwalk Empire 23:20 Game of Thrones 00:25 - VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas.

Biography Channel 06:00 - The World’s Oldest Conjoined Twins 10:00 Hardcore Pawn: Les Walks Out 10:30 - Hardcore Pawn: Les Loses It 11:00 - Harry Potter Kids 12:00 - Hoarders: Lloyd and Carol 13:00 - Storage Wars Texas: Fandom of the Opera 13:30 - Parking Wars 14:00 - Be the Boss: The Melting Pot 15:00 - Dance Moms: She’s a Fighter.

Hardcore Pawn: 16:00 - Les Walks Out 16:30 - Les Loses It. 17:00 - Hoarders: Lloyd and Carol 18:00 - Pregnant in Heels: Rosie’s Relationship Retreat 19:00 - Storage Wars Texas: Fandom of the Opera 19:30 Parking Wars 20:00 - Pregnant in Heels: Dressing the Diva.

Hardcore Pawn: 21:00 - Les Walks Out 21:30 - Les Loses It. 22:00 - The Real Housewives of Miami: Uncomfortably Public Relations 23:00 - The Real Housewives of New Jersey: A Very Jersey Christmas.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Jarmies 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See The Sea 10:05 - Lots & Lots 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Jarmies 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Jarmies 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 -

Benjamin’s Farm 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 - Lots & Lots 19:30 Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Jarmies 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends.

Disney Channel 08:05 - Good Luck Charlie 08:30 - Austin and Ally 09:15 - Shake It Up 10:05 - The Suite Life on Deck 10:50 - Hannah Montana 11:15 - Hannah Montana Forever 11:35 - Wizards of Waverly Place 12:20 - Jessie 12:45 - ANT Farm 13:35 Austin and Ally 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Austin and Ally 16:20 - The Suite Life on Deck 17:10 - Cory in the House 17:30 - Jonas 18:20 - Sonny with a Chance 18:40 - Sonny with a Chance 19:05 - Jessie 19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Phil of the Future 20:40 - Hannah Montana 21:00 - Jonas LA 21:25 - Sonny with a Chance 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 12>00 14>00 14>05

NET News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Jekk Jog[;obkom

15>25 15>40 16>35 17>00

Telebejg[ NEToons Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Bozza tal-Mija Lift NET News Ma Tinbidel Qatt NET News Newsroom L-Istorja tal-Futbol Malti NET News

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00)

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - FIA World Touring Championships 09:45 - World

Superbike Series Motorcycle Racing 11:30 - Mats Point 12:00 - Estoril Open Tennis: Day 1 (live) 14:00 - World Championship Snooker: Day 10: Sheffield, United Kingdom (live) 17:00 - Mats Point 17:30 - Eurogoals 18:15 Estoril Open Tennis: Day 1 (live) 20:00 - World Championship Snooker: Day 10: Sheffield, United Kingdom (live) 23:00 - WATTS 23:15 Eurogoals 23:45 - World Championship Snooker.

Eurosport 2 07:00 - EHF Men’s Champions League Handball 08:00 -

World Championship Snooker 10:00 - Cycling 11:00 - EHF Men’s Champions League Handball 12:00 - UEFA Futsal Cup Futsal 13:00 - UEFA Futsal Cup Futsal 14:00 World Championship Snooker: Day 10: Sheffield, United Kingdom (live) 17:00 - Estoril Open Tennis: Day 1 (live) 19:00 - World Championship Snooker 20:00 - World Championship Snooker: Day 10: Sheffield, United Kingdom (live) 23:00 - UEFA Futsal Cup Futsal.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 37: Everton v Fulham 09:00 - ATP World Tour 500: Barcelona Open BancSabadell: Last 16 15:00 - Football's Greatest 15:30 - Serie A: Rd 34: Pescara v Napoli 17:30 - Ligue 1: Rd 34: Evian TG v Paris SaintGermain 19:30 - ATP World Tour 500: Barcelona Open BancSabadell: Highlights 20:30 - UEFA Champions League: Magazine Programme 28 21:00 - Barclays PL: Wk 37: Aston Villa v Sunderland (live) 23:00 - Barclays PL: Wk 37: PL Review 00:00 - PGA European Tour: Ballantine's Championship: Day 1.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour: Ballantine's Championship: Day

1. Barclays PL: 13:00 - PL World 13:30 - Wk 37: Newcastle Utd v Liverpool.

15:30 - Trans World Sport 16:30 - Serie A: Rd 34: Torino v Juventus 18:30 - Ligue 1: Rd 34: Highlights 19:30 - Barclays PL: Wk 37: PL Review 20:30 ATP World Tour 500: Barcelona BancSabadell: Last 16 02:30 - FIFA Futbol Mundial.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour: Ballantine's Championship: Day 1. Barclays PL: 15:00 - PL World 15:30 - Wk 37: Newcastle Utd v Liverpool.

17:30 - Trans World Sport 18:30 - Serie A: Rd 34: Torino v Juventus 20:30 - Ligue 1: Rd 34: Highlights 21:30 - Barclays PL: Wk 37: PL Review 22:30 ATP World Tour 500: Barcelona BancSabadell: Last 16.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga: Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 Bundesliga (r) 18:55 America's Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga: Highlights (r) 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL (r) 10:15 Melita GFA 1st Div. (r) 12:00 Malta Handball Association (r) 13:25 - Malta Basketball Association (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - MFA Futsal League (r) 17:45 - Melita GFA 1st Div. (r) 19:35 - Malta Handball Association (r) 21:00 - BOV PL 23:15 - Malta Basketball Association (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

28 Passatemp

Tisliba

Ifforma isimha G[andek quddiemek tmien blokki b[al dawk li nsibu f’log[ba Jigsaw. Liema erba’ blokki jiffittjaw korrettament ma’ xulxin biex tifforma l-isem tat-tfajla TRUDY? Mimdudin> 5. {ar;a mis-sodda (5) 6. Bastiment (5) 7. Stedina g[al tie; (5) 10. Ta[lita ta’ ram u ]ingu (5) 11. Jadurawhom il-pagani (5) 12. Din tag[ti d-dawl jekk ma tkunx maqtug[a (5) 14. Taxxa fuq il-konsum (2-3) 16. T[oss b’idejk (5) 17. {abat (5) 18. {a;ra prezzju]a (5)

Weqfin> 1. Fuq ru[u ]]ejjed (6) 2. Kabozza (6) 3. Reklami (6) 4. Min hu edukat jg[idha

kull meta xi [add jag[tih xi [a;a (6) 8. u 13. Banda Maltija li bosta drabi ddoqq f’okka]jonijiet spe/jali (5,6) 9. Sab tarf il-kwistjoni (5) 12. Vi/in il-Birgu, l-Isla u lKalkara (6) 13. Ara 8 14. Is-sinjal tag[hom hu ssinjal tas-salib (6) 15. Bniedem ta’ qalb xierfa (6)

— “Tlaqt nara film. L-ikla ssibha f’pa;na 72 tal-ktieb talk/ina. Il-ma[buba tieg[ek…

Claudia.”

Soluzzjoni tal-:img[a

Mimdudin> 5. Av]at; 6. Warda; 7. Ursus; 10. {arba; 11.

Aptit; 12. u 14. Aw]iljarju; 16. Dment; 17. :a[an; 18. Qabad.

Weqfin> 1. Ba[bu[; 2. Storja; 3. Awgura; 4. Maqrut; 8.

Fri]a; 9. Xtara; 12. Appo;;; 13. Lemini; 14. Jonfqu; 15.

Uliedi.

G[at-tfal

Sudoku

Soluzzjonijiet

Moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Sudoku Il-Buffu

Pentagonu ma;iku

Kull wa[da mill-istampi ]g[ar ta’ dan il-buffu hi differenti f’]ew; dettalji mill-istampa l-kbira. Fejn jinsabu dawn l-g[axar differenzi?

Dik memorja!

Tifla: Illum [adt premju mill-iskola!

Omm: Sabi[. Ta’ xiex [adtu?

Tifla: :ejt l-ewwel fl-e]ami tal-memorja.

Omm: Min ;ie t-tieni?

Tifla: Ma nafx… ma niftakarx…

Pentagonu ma;iku

Il-buffu

Ifforma isimha

Dan il-pentagonu qed juri n-numri mill-11 sal-15 imqeg[din korrettament kif suppost f’posthom. Kif se tqieg[ed in-numri mill-1 sal-5 fl-irkejjen biex ikollok dejjem l-istess total fuq kull na[a tat-tliet /elluli?

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Klassifikati 29 PROPJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Il-Marsa

GARAXX jew store, 115 pied twil u 24 pied wiesa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet.

Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

VETTURI#DG{AJJES

Cabin Cruiser

FJORD 8mtrs, b’]ew; magni diesel, fiberglass. €15,000. ?emplu 99822224.

Pajero

FOUR seater tal-1996, kulur blu. €5,300, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.

AVVI}I

G[al kull tip ta’ kri]i f’[ajtek MR Mutawalla Sidig jispe/jalizza fi:

Problemi ta’ m[abba Protezzjoni professjonali Problemi ta’ sess Fortuna tal-[ajja Kull tip ta’ problema ti;i solvuta fi ]mien qasir. 100% su//ess garantit. Mis-7 a.m. sat-8.30 p.m., bl-Ingli] jew Fran/i]. ?empel g[al appuntament fuq 99349374 jew 79497184.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’

front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{

G[amara antika

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

Kamra tal-Pranzu

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

JIN{TIE:U

Catering Part-Time

ASSISTENT jew assistenta biex tg[in f’[anut. ?emplu g[al appuntament fuq 99440727 lil RTC Ltd {’Attard.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil...

Alan Paris

Isem u kunjom Alan Paris.

Data tat-twelid

26 ta’ Settembru, 1974.

Lokalità fejn toqg[od {al Balzan.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu

Attur. Ili nirre/ta g[al kwa]i g[oxrin sena. {adt sehem f’bosta plays il-Manoel, St James Cavalier,

l-MITP, l-Università u anki drammi ta’ Shakespeare li jsiru mill-MADC fil-:onna ta’ San Anton. {adt sehem ukoll f’films barranin li ;ew jiffilmjati f’Malta, b[al Agora, is-sensiela g[al Canale 5 Sei passi nel giallo, is-sensiela tal-HBO Games of Thrones, dik tal-BBC Daniel Deroda u dik ta’ Hallmark Channel b’re;ija ta’ Mario A. Azzopardi Dinotopia.

Fuq it-televixin lokali kont [adt sehem f’Angli u f’G[ada Jisbah Ukoll. Fil-jiem li ;ejjin, fit-3, 4 u 5 u fl-10,11 u 12 ta’ Mejju se nkun qed nie[u sehem f’I Am My Own Wife tal-kittieb Doug Wright, li kien reba[ it-Tony Award u l-Pulitzer Prize fl-2004, u li se jkun qed isir filValletta Waterfront.

F’din il-produzzjoni, li hi one-woman show se nkun qed ninterpreta 36 karattru.

X’tag[mel aktar fil-[ajja^

Minbarra l-palk, na[dem ma’ a;enzija tar-reklamar b[ala direttur kreattiv.

Na[dem mad-disinjaturi u d-dipartiment awdjovi]wali biex no[or;u b’ideat g[al kampanji kummer/jali ta' kumpaniji lokali.

morda bil-kan/er, u xorta jkollhom tbissima fuq wi//hom. Anki l-;enituri, l-im[abba li g[andhom lejn dawn it tfal hi ta’ ispirazzjoni kbira g[alija.

Sfortunatament din is-sena m’iniex sejjer, g[ax [abat fl-istess tmiem il-;img[a tal-performances tal-play li qed nie[u sehem fiha.

G[andek xi delizzji^

It-teatru, wara 20 sena, sar iktar minn delizzju g[alija. Kieku stajt, na[seb li kont nieqaf na[dem fir-reklamar u nag[milha ta’ attur full time, imma iebsa meta jkollok ]ew;t itfal! Delizzji o[rajn: ilfotografija, il-qari u t-tisjir.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u -i]vanta;;i^

Il-[ajja hawnhekk komda, g[andna temp inkredibbli. M’hemmx bog[od, tmur fejn tmur. U min[abba d-distanzi qosra, il-[ajja so/jali hi tajba [afna. G[amilt sentejn ng[ix Londra, u biex tiltaqa’ ma' xi [add trid tippjana minn quddiem, titlaq xi sag[tejn qabel, trains, buses… ikkumplikat wisq. Hawnhekk kollox hu iktar vi/in. Allura biex tiltaqa' mal-familja jew il-[bieb hu fa/li [afna,

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa

It-twelid tat-tfal Evie u Charlie. M’hemm xejn a[jar milli tarahom jikbru u jitg[allmu l-affarijiet b’dik l-inno/enza. Evie g[andha tliet snin u saret tifhem f’kollox. L-aqwa li tg[idlek hi kif g[andek tag[milhom l-affarijiet. U Charlie, g[andu sena u tliet xhur, u g[adu kif telaq jimxi. Ji;ifieri issa ;ej l-inkwiet, na[seb, g[ax naqra avventuru] it-tifel.

Xi [a;a li ddejqek

L-apatija. Dik l-attitudni tal-“issa naraw’ ng[idilha. Jiena nemmen li jekk trid xi [a;a trid ta[dem g[aliha, u xejn ma jsir jekk toqg[od tistenna.

Nemmen ukoll li xejn m’hu impossibbli. L-aqwa li tag[mel l-affarijiet kif suppost.

IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Jien fil-karattru ta’ Charlotte von Mahlsdorf f’I Am My Own Wife li se nkun qed ninterpreta fil-jiem li ;ejjin. Peress li joffri sfida kbira, b[alissa dan qieg[ed fuq mo[[i sew.

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna

Kull sena mmur Lourdes mal-Kavallieri ta' San :wann biex ng[in mal-morda. Na[dem [afna mat-tfal meta nkun hemm. U meta tara minn xiex jg[addu dawn it-tfal, jew g[ax [andikappati, jew

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju, l-internet, u g[aliex^ L-Internet. Peress li na[dem f’uffi//ju hu aktar fa/li biex naqra n-news online kuljum.

G[alik xi jfissru dawn^: • l-im[abba – Ma ng[ixx ming[ajhra.

• il-[biberija – Kumpanija…. l-istess • • • •

b[all-im[abba ma ng[ixx ming[ajrha. il-libertà – Dritt essenzjali u ba]iku. ir-reli;jon – Dibattitu. is-safar – Break. il-mewt – Deadline.

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

Konsumatur 31

Gwida kif nilmentaw ma’ bejjieg[ Meta niltaqg[u ma’ xi problema bil-prodotti jew servizzi mixtrija, l-ewwel [a;a li g[andna nag[mlu hi li ninfurmaw ru[na kif il-li;i tipprote;ina. Qabel ma nilmentaw ma’ tal-[anut tajjeb li nkunu nafu jekk l-ilment tag[na g[andux ba]i legali.

Il-[rafa tal-klijent g[andu dejjem ra;un

Il-fra]i popolari li “l-klijent g[andu dejjem ra;un” hi [rafa g[aliex fil-verità din hi prattika kummer/jali li xi [wienet jimplimentaw biex i]ommu lillklijenti tag[hom kuntenti u biex jibnu reputazzjoni tajba li permezz tag[ha jattiraw aktar klijenti.

Xi drabi a[na l-konsumaturi nilmentaw mal-bejjieg[ biex jipprovdina b’soluzzjoni g[al problema li jkollna, i]da legalment ma jkollniex dritt g[assoluzzjoni li nkunu qed nitolbu.

B[al, pere]empju, sitwazzjoni fejn jer;a’ jibdielna fuq il-prodott li nkunu xtrajna g[aliex inkunu g[amilna de/i]joni ta’ xiri [a]ina. U]u [a]in tal-prodott hija sitwazzjoni o[ra li l-li;i ma tkoprix.

Fi kliem ie[or, jekk prodott ma jibqax ja[dem tajjeb g[aliex inkunu u]ajnieh [a]in jew ma nkunux [adna [siebu kif suppost u skont l-istruzzjonijiet ipprovduti, dawn it-tip ta’ problemi m’humiex koperti bil-li;i.

L-ilment tag[na jista’ jkun ukoll dwar servizz [a]in ta’ customer care g[aliex in[ossu li ma konniex ittrattati sew.

Minkejja li f’dawn is-sitwazzjonijiet in[ossu li g[andna ning[ataw kumpens g[annuqqas li nkunu sofrejna, il-li;i tal-konsumatur ma tkoprix dawn it-tip ta’ problemi.

Id-dritt legali

Ikollna legalment dritt nitolbu rimedju u kumpens meta lo;;etti jew servizzi mixtrija

.minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt\

Hu importanti li nindirizzaw l-ilmenti tag[na kemm mal-Customer Care i]da fuq kollox mal-bejjieg[ u nag[mlu dan billi nkunu assertivi u mhux b’rabja

ma jkunux skont il-ftehim li jkun sar mal-bejjieg[, jew ikunu difettu]i.

Meta jkollna dawn it-tip ta’ lmenti, importanti li ninfurmaw ru[na dwar x’tip ta’ soluzzjoni g[andna dritt nitolbu.

Tajjeb li niftakru li meta tinqala’ problema, il-li;i ma tag[tiniex id-dritt li mill-ewwel nitolbu flusna lura. Il-li;i tippermetti lill-bejjieg[ li jipprova jsewwi jew jibdel l-o;;ett difettu], qabel ma ja//etta li jag[ti l-flus lura lill-konsumatur.

Fil-fatt il-flus lura jing[ataw biss f’sitwazzjonijiet fejn la ttiswija u lanqas il-bdil ma jkunu soluzzjonijiet possibbli, jew inkella jkunu se jikkaw]aw inkonvenjent sinjifikanti lill-konsumatur.

La darba nivverifikaw li lilment tag[na hu ;ustifikat, ilpass li jmiss hu li nressqu lilment mal-persuna responsabbli. L-ewwel ilment g[andu jsir ma’ min big[ilna l-prodott jew servizz.

Jekk il-kumpanija ming[and

min xtrajna l-o;;ett g[andha uffi//ju tal-customer care, lilment tag[na g[andna nressquh hemmhekk.

F’ka] li ma ning[atawx risposta sodisfa/enti, imbag[ad nistaqsu biex nitkellmu ma’ persuna li g[andha aktar awtorità, b[al xi manager, pere]empju.

G[all-ewwel l-ilment tag[na g[andu jsir b’mod informali u idealment immorru personalment nitkellmu mal-bejjieg[.

Hu importanti li nkunu assertivi meta nag[mlu t-talba tag[na g[al rimedju, i]da flistess waqt g[andna nkunu edukati.

Inkunu assertivi

Minkejja li nistg[u n[ossuna rrabbjati min[abba l-problema li nkunu qed niffa//jaw, g[andna n]ommu f’mo[[na li l-ilment tag[na jkun aktar effettiv jekk nibqg[u kalmi u ra;onevoli. Meta nilmentaw mal-bejjieg[ g[andna nispjegaw b’mod /ar il-problema x’inhi u x’tip ta’ soluzzjoni qed nistennew.

Jekk ma nkunux sodisfatti bil-mod kif l-ilment tag[na qed ji;i trattat, jew bit-tip ta’ soluzzjoni li offrielna l-bejjieg[, ilpass li jmiss hu li nag[mlu lilment tag[na bil-miktub.

F’dan l-istadju g[andna wkoll nibag[tu kopja taddokumenti li g[andhom x’jaqsmu max-xiri sabiex insa[[u lilment tag[na. Id-dokumenti ori;inali g[andna dejjem in]ommuhom a[na.

Meta nag[mlu l-ilment tag[na bil-miktub, l-ittra g[andha tinkludi deskrizzjoni fil-qasir ta’ x’;ara minn meta ndunajna bil-problema filprodott jew servizz li xtrajna, informazzjoni fuq meta sar ixxiri, deskrizzjoni tal-prodott jew servizz, x’inhi l-problema u x’tip ta’ soluzzjoni qed nistennew.

L-ittra bl-ilment importanti li nibg[atuha permezz ta’ posta re;istrata sabiex ikollna lprova li a[na g[amilna lment.

Sakemm naslu f’dan l-istadju, il-ma;;or parti tal-ilmenti ikunu solvuti. Jekk dan ma jkunx il-ka] tag[na u nibqg[u

bla soluzzjoni, imbag[ad ikun hemm b]onn li nag[mlu lment mal-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta talKompetizzjoni u ta’ l-Affarijiet tal-Konsumatur.

La darba nift[u lment malAwtorità, wie[ed mill-uffi/jali li jie[du [sieb l-ilmenti jibda ja[dem fuq il-ka] tag[na u jag[mel il-medjazzjoni malbejjieg[.

Jekk xorta ma tinstabx soluzzjoni amikevoli, imbag[ad inkunu nistg[u nressqu l-ka] tag[na quddiem it-Tribunal g[al-Talbiet talKonsumaturi.

L-iskop ta’ dan l-artiklu hu biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali.

F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[allAffarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur fuq il-Freephone 80074400.

Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur, Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur

It-Tnejn, 29 ta’ April, 2013

32 Lokali

Ritratt sabi[ ta’ falkun li lbiera[ kien qieg[ed jittajjar fl-ambjent mill-isba[ ta’ Xrobb l-G[a;in u qrib l-irdumijiet tal-madwar. (Ritratt> Joseph Galea)

Il-Gvern Laburista mhux jikkonsulta dwar il-Parlament il-;did minn Rebecca Borg

Wara li fl-a[[ar jiem filmedia qed tkun ]velata informazzjoni dwar it-tibdil talGvern Laburista g[all-pjan tal-pro;ett tal-Belt Valletta ta’ Renzo Piano, il-Whip Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista, qed isostni li jemmen li affarijiet b[al dawn g[andhom ikunu diskussi filKumitat tax-Xog[ol talKamra jew b’mezz ie[or li jixraq lill-og[la istituzzjoni tal-pajji]. Dan g[aliex, ilgrupp Parlamentari Nazzjonalista mhux ji;i kkonsultat dwar dan is-su;;ett.

B’reazzjoni g[all-artiklu tal-biera[ tal-gazzetta Illum li ]velat kif il-Parlament il-;did mhux se jkun fil-bini talParlament li kien ippjana lperit ta’ fama mondjali Renzo Piano, David Agius qal li qed isir dan il-pro;ett kif ippjanat minn Gvern Nazzjonalista [alli l-bini e]istenti talParlament jing[ata lin-nies kemm Maltin u anke li j]uruna g[ax f’seduti parlamentari, ma jkun jista’ jid[ol [add fih.

Il-whip Nazzjonalista ]ied jg[id ukoll li fil-Parlament e]istenti, di;à m’hemmx spazju biex jilqa’ fih lesi;enzi tal-Parlament. Hu qal ukoll li sal-lum, l-Ispeaker g[adu ma ]arx il-bini l-;did u allura jidhirlu li dan kollu qed isir minn wara dahar lIspeaker u l-Parlament innifsu.

Din ir-reazzjoni ttie[det wara li kien ]velat kif ilParlament mhux se jkun filbini l-;did. Dan g[aliex jidher li l-Prim Ministru Joseph Muscat g[andu ideat o[ra g[al dan il-bini. Dan wara li f’laqg[a li kellu ma’ Renzo Piano f’Pari;i fil-jiem li g[addew ming[ajr il-pre]enza tal-media li kienet qed takkumpanjah, Muscat feta[ diskussjoni dwar x’jista’ jsir u kif se jintu]a dan il-bini.

Dwar din il-laqg[a, il-gvern [are; biss stqarrija li fiha ma ta l-ebda dettalji dwar din illaqg[a [lief li l-gvern be[siebu jikkonsulta b’mod wiesg[a dwar kif g[andu ji]viluppa dan il-pro;ett – ammissjoni /ara li l-Gvern Laburista g[andu pjani o[rajn

L-Ispeaker g[adu ma ]arx il-bini l-;did tal-Parlament fid-da[la tal-Belt u l-manuvri tal-Gvern Laburista qed isiru minn wara dahar l-Ispeaker u l-Parlament innifsu minflok il-pro;ett talParlament fid-da[la tal-belt kapitali li jinsab fi stadju avvanzat.

Qabel l-elezzjoni ;enerali, Joseph Muscat u l-Partit Laburista qatt ma qalu li seta’ kellhom xi ideat o[rajn g[allbini ta’ dak li suppost g[andu jkun il-Parlament il-;did flentratura tal-belt kapitali ta’ Malta.

I]da wara li f’Marzu l-Partit Laburista tela’ fil-Gvern, beda jintqal li l-Parlament hu ]g[ir wisq g[all-b]onnijiet tal-Parlament modern.

Issa, skont rapporti li qed ikunu ]velati fil-media, Joseph Muscat hu tal-idea li lParlament pre]enti ji;i rinovat u l-bini ta’ fa//ata fi Pjazza San :or;, jinbidel f’uffi//ji g[all-Membri Parlamentari.

L-istess gazzetta rrappurtat

media•link COMMUNICATIONS

ukoll li Joseph Muscat qal li din il-binja ;dida importanti, tkun g[an-nies u mhux biss g[all-Parlamentari.

G[all-kuntrarju ta’ dan, fla[[ar jiem, media indipendenti ]velat li qed ji;i kkunsidrat li f’dan il-bini l-;did ikun hemm mu]ew dedikat lill-eks Prim Ministru Laburista Dom Mintoff. Din l-a[bar ma ;ietx mi/[uda mill-Gvern, u g[alhekk lindikazzjonijiet huma li dak hu l-[sieb ta’ Joseph Muscat, li flok il-Parlament,jag[mel mu]ew g[al Mintoff.

Dawn l-ideat tal-Gvern ma ;ewx diskussi fil-Parlament u g[alhekk, dan kollu jnaqqas id-dinjità tal-Parlament min[abba li l-informazzjoni qed to[ro; fil-media qabel ma ti;i diskussa f’din l-istituzzjoni parlamentari.

IN-NAZZJON hu infurmat

li din id-de/i]joni ta’ Gvern Laburista lanqas biss ;iet dikussa fl-og[la organu fejn suppost ti;i diskussa, ji;ifieri fil-Kumitat Parlamentari g[all-Affarijiet tal-Kamra.

Madanakollu, il-Whip talGrupp Parlamentari Laburista Carmelo Abela, fl-ewwel diskors Parlamentari tieg[u g[al din il-legi]latura, tkellem dwar l-idea li l-bini talentratura tal-Belt, ma[sub biex ikun Parlament ;did, jintu]a’ g[al xi [a;a o[ra, i]da mhux b[ala Parlament.

G[all-pro;ett ta’ Renzo Piano, li jinsab fl-istadju finali tieg[u u li [adem fuqu Gvern Nazzjonalista, investiment ta’ iktar minn €80 miljun, kienet twaqqfet ilkumpanija Malita Investments biex tamministra l-propretajiet tal-gvern.

Fl-a[[ar jiem, Paul Bonello, li matul il-kampanja elettorali appo;;ja apertament lill-Partit Laburista tant li indirizza wkoll il-mass meeting Laburista f’{a]-}abbar, in[atar Chairman ta’ din ilkumpanija Malita Investments.