Nazzjon 25 ta' Mejju 2013

Page 1

€0.55

Numru 13,445

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Il-Gvern qed jitlef ir-riedni tal-finanzi tal-pajji]

Illum l-elezzjoni g[a]-]ew; Vi/i Kapijiet tal-PN Fid Dar ?entrali tal Partit -

L-Oppo]izzjoni tistaqsi jekk il-Gvern hux qed jag[]el hu li jid[ol fl-Excessive Deficit Procedure minn Charles Muscat

L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista kkritikat lill-Gvern Laburista li qed jitlef ir-riedni tal-finanzi tal-pajji] u staqsiet jekk il-Gvern hux qed jag[]el hu li jda[[al lil Malta fl-Excessive Deficit Procedure biex ma jwettaqx il-weg[diet li g[amel qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet u b’hekk iwa[[al filKummissjoni Ewropea li ma [allitux iwettaq dawn il-weg[di. Din ir-reazzjoni tal-Oppo]izzjoni Nazzjonalista ng[atat ilbiera[ mid-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech, il-kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar il-Finanzi, li f’konferenza tal-a[barijiet flimkien mad-Deputati Nazzjonalisti Robert Arrigo, kelliem dwar itTuri]mu; u Kristy Debono, kelliema dwar ilKompetittivitá u t-Tkabbir Ekonomiku, tkellmu dwar id-de/i]joni li [a l-Gvern ta’ Joseph Muscat li jda[[al lil Malta fl-Excessive Deficit Procedure. g[al pa;na 5

Il-Gvern ta’ Joseph Muscat mhux jifhem l-implikazzjonijiet tal-Excessive Deficit Procedure fuq l-ekonomija ta’ pajji]na fosthom problemi finanzjarji u diffikultajiet biex il-Gvern jindirizza l-problemi ekonomi/i

Mater Dei

Fl-Isptar Mater Dei ng[alaq wie[ed mit-teatri tal-operazzjonijiet hekk kif diversi pazjenti kienu infurmati li t[assru interventi tal-angiogram Ara pa;na 3

Champions League

Ilejla, f’Wembley, tintlag[ab il-finali bejn Bayern Munich u Borussia Dortmund. Bayern iridu jpattu g[at-telfiet tal-passat u Dortmund iridu jkomplu jimpressjonaw. Ara pa;ni 30 u 31

-

Nazzjonalista llum se jsiru l-elezzjonijiet g[all-karigi ta’ ]ew; Vi/i Kapijiet talPartit ji;ifieri dik ta’ Vi/i Kap g[all-{idma filParlament u Vi/i Kap g[all-{idma fil-Partit. Din se tkun l-ewwel darba li l-PN se jele;;i ]ew; Vi/i Kapijiet wara lemenda li saret fl-Istatut biex il-Partit ikollu ]ew; Vi/i Kapijiet, fuq proposta mressqa mill-Kap il-;did tal-PN, Simon Busuttil. Il-kunsillieri tal-PN illum se jivvutaw ukoll mhux biss biex ja[tru l-Vi/i Kapijiet, imma wkoll g[al President tal-Kunsill :enerali tal-PN u g[al 13-il membru li jirrappre]entaw lill-Kunsill :enerali fil-Kumitat E]ekuttiv tal-PN. Il-votazzjoni se tifta[ fl10 a.m. fid-Dar ?entrali u tag[laq fid-9 p.m., u flUffi//ju tal-PN f’Victoria, G[awdex, il-votazzjoni tkun bejn l-10 a.m. u 6.30 p.m. L-g[add tal-voti jibda millewwel u se jixxandar dirett fuq Net TV u Radio 101.

g[al pa;na 3


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

2 Lokali

Eddie Fenech Adami f’qag[da stabbli Il-President Emeritus Eddie Fenech Adami g[adu f’qag[da medika stabbli u qed jirkupra fl-Isptar Mater Dei wara li nhar il-{amis filg[odu dda[[al l-isptar b’emer;enza jbati minn attakk [afif tal-qalb wara w;ig[ f’sidru. Ka;un ta’ dan hu n]amm l-isptar fejn ing[ata lassistenza medika u sarlu lintervent tal-angiogram. Wara dan l-intervent Eddie Fenech Adami qaleb g[alla[jar u baqa’ f’kundizzjoni stabbli. Fl-a[[ar sig[at, hu

kompla jaqleb g[all-a[jar tant li m’g[adux rikoverat fis-CCU imma ;ie trasferit lejn sala normali. L-eks Prim Ministru u eks Kap tal-PN g[andu 79 sena u mistenni jibqa’ mi]mum ta[t osservazzjoni fl-Isptar Mater Dei g[al numru ta’ ;ranet. Il-President talAsso/jazzjoni Pensjonanti Anzjani Nazzjonalisti (APAN), Herbert Messina Ferrante, u l-Kumitat talAPAN, awgura lill-President Emeritus Eddie Fenech Adami fejqan ta’ malajr.

Spi]eriji li jift[u g[ada

VALLETTA: Collis Williams Pharmacy, 15 Triq irRepubblika; IL-MARSA: Trinity Pharmacy, 32 Triq ilMarsa; {AL QORMI: Tal-{las Pharmacy, Triq il-{elsien; BIRKIRKARA: Marrit Pharmacy, Triq l-1 ta’ Mejju; TALPIETA`: Charing Pharmacy, Triq il-Mimosa; SAN :ILJAN: Balluta Pharmacy, 30 Triq il-Kbira; TASSLIEMA: Drug Store: Anglo Maltese Dispensary Ltd. 382 Triq Manwel Dimech; {’ATTARD: St. Mary Pharmacy, 2 Triq Antonio Schembri; IL-MOSTA: Sg[ajtar Pharmacy, Triq is-Sag[jtar; BU:IBBA: St. Simon Pharmacy, 8 Dawret il-G]ejjer; PAOLA: Fleming Pharmacy, 61 Triq {a]-}abbar; L-ISLA: Victory Pharmacy, 32 Triq il-Vitorja; XAG{JRA: St. Elias Pharmacy, Triq San Elija; {AL G{AXAQ: Beta Pharmacy, 50#52 Triq Santa Marija; I}-}URRIEQ: Bronja Pharmacy, Sonata, Triq il-Bronja; IS-SI::IEWI: The Bypass Pharmacy, Triq Mikiel Azzopardi; {AD-DINGLI: Spi]erija Carmen, 1 Triq Misra[ is-Suffara; VICTORIA: Castle Pharmacy, 2 Misra[ l-Indipendenza; XEWKIJA: Gozo Chemists, Triq l-Im;arr.

It-Temp

UV INDEX

8

IT-TEMP> xemxi li jsir ftit imsa[[ab kultant VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mill-Grigal li jsir [afif g[al moderat mit-Tramuntana sa filg[axija BA{AR> [afif g[al moderat IMBATT> baxx mill-Majjistral li jsir min-Nofsinhar TEMPERATURA: l-og[la 25˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 427.7 mm IX-XEMX> titla’ fis-05.51 u tin]el fis-20.06

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

23 ka] ta’ slapped cheek syndrome Wara li fil-;img[at li g[addew INNAZZJON ]vela kif f’diversi skejjel xi tfal kellhom infezzjonijiet fosthom ta’ scabies, talilsien u d-dwiefer u tas-slapped cheek syndrome, il-Gvern fi stqarrija kkonferma li mill-bidu tas-sena, 23 tifel u tifla fl-iskejjel f’diversi lokalitajiet kellhom l-infezzjoni tasslapped cheek syndrome. Il-gvern qal li dan il-virus jinfirex b[al meta wie[ed ikollu ri[ jew influwenza b’infezzjonijiet mill-imnie[er u mill-gri]mejn. Fl-istqarrija, il-gvern qal li [afna tfal b’din ilkundizzjoni ma jkollhomx b]onn kura g[ax tg[addi wara ftit jiem. Min-na[a l-o[ra, nisa tqal li jkollhom dan il-

virus qabel 20 ;img[a tat-tqala, hemm riskju akbar li jkollhom korriment. G[alhekk, f’ka]i fejn mara tqila tkun esposta g[as-slapped cheek syndrome, g[andha tikkonsulta mal;inekologu tag[ha. IN-NAZZJON hu infurmat li fil-Kindergarten u fil-Year Two fl-Iskola Primarja ta’ San :wann, Kulle;; Santa Klara, hemm diversi tfal bl-islapped cheek syndrome u din linfezzjoni ilha mi]-]mien tal-G[id tippersisti. Il-;enituri tat-tfal fil-klassijiet fejn hemm linfezzjoni ng[ataw /irkulari dwar ilprekawzjonijiet mid-Dipartiment g[allPromozzjoni tas-Sa[[a u l-Prevenzjoni talMard.

Distributuri tal-gass akku]ati li ffrodaw lill-Gasco

}ew; distributuri tal - gass kienu mixlijin li ffrodaw lill - kumpanija Gasco Energy Limited wara li [adu ming[andha iktar gass milli [allsu g[alih . I] - ]ew;t ir;iel huma Fernando Cremona ta ’ 34 sena mi] - }ejtun , u Raymond Sarcia ta ’ 5 1 sena minn {al Qormi , li fil - Qorti kienu akku]ati li f ’ Marzu li g[adda u qabel iffrodaw lill - Gasco b ’ iktar minn € 2 , 329 . Huma kienu akku]ati wkoll b ’ falsifikazzjoni u b ’ serq ta ’ /ilindri b ’ dannu g[all - istess kumpanija .

L - Ispettur Arthur Mercieca qal li l - ammont iffrodat lil Gasco jammonta g[al madwar €1 0 , 000 u semma kif b’ konnessjoni ma ’ dan il - ka] kien di;à tressaq impjegat tal - Gasco li tke//a mill - kumpanija . Roderick Camilleri , eks impjegat tal - kumpanija , kien ikkundannat sentejn [abs sospi]i g[al erba ’ snin b ’ rabta mal - ka] . I] - ]ew; akku]ati wie;bu li ma kinux [atja u ng[ataw il - [elsien fuq depo]itu ta ’ €1, 000 u garanzija personali ta’ €1 0 , 000 .

Barrani mfittex fuq pedofelija jibqa’ arrestat L-Amerikan ta’ dixxendenza :ermani]a Ruben Lee Rudtke, li g[andu 41 sena, baqa’ jin]amm arrestat fil-[abs u qed ji;i mfittex millawtoritajiet Amerikani biex jg[addi ;uri dwar pussess u distribuzzjoni ta’ pornografija tat-tfal. Ruben Lee Rudtke kellu t-talba g[all-[elsien millarrest mi/[uda millMa;istrat Neville Camilleri. L-Amerikan kien arrestat fl-2011 u fl-2012 kellu jg[addi ;uri f’Kalifornja i]da [arab u ftit tal-jiem ilu kien arrestat f’Malta. Il-ka] f’Malta g[ad irid ji;i de/i] min[abba li g[ad iridu jaslu d-dokumenti ne/essarji.

B[al-lum 25 sena

IS-SIBT L-og[la 25˚C L-inqas 16˚C

IL-{ADD L-og[la 24˚C L-inqas 17˚C

IT-TNEJN L-og[la 24˚C L-inqas 17˚C

IT-TLIETA L-og[la 25˚C L-inqas 17˚C

L-ERBG{A L-og[la 25˚C L-inqas 18˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

9

9

9

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 23˚C xemxi, Frankfurt 12˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 33˚C xemxi, Amsterdam 12˚C xemxi, Milan 14˚C imsa[[ab, Tripli ma wasalx, Istanbul 23˚C ftit imsa[[ab, Ateni 26˚C xemxi, Lisbona 23˚C xemxi, Londra 9˚C xita, Vjenna 13˚C imsa[[ab, Berlin 15˚C imsa[[ab, Madrid 22˚C xemxi, Zurich 8˚C [albiet tax-xita, Brussell 9˚C imsa[[ab, Moska 21˚C imsa[[ab, Munich 8˚C imsa[[ab, il-Kajr 38˚C xemxi, Pari;i 9˚C ftit imsa[[ab, Dublin 13˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C xemxi, Tune] 24˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 15˚C imsa[[ab, Al;eri 22˚C ftit imsa[[ab, Ruma 18˚C xemxi, Kopen[agen 15˚C imsa[[ab, Stokkolma 17˚C imsa[[ab.

I

l-Kabinett idde/ieda li b[ala l-ewwel pass, Malta tirrattifika 35 konvenzjoni tal-Organizzazzjoni Dinjija tax-Xog[ol (ILO). B’dan, il-Gvern Malti ried jag[ti sehemu kemm jista’ jkun fit-tis[i[ talkoperazzjoni u s-solidarjetà internazzjonali u tal-g[aqda li g[andu jkun hemm g[attemxxija tajba tan-nazzjonijiet bejn Gvern, min i[addem u min ja[dem. Fl-istess waqt il-Gvern Malti ried jag[mel dak kollu possibbli biex itejjeb il-qag[da tal[addiema f’pajji]na. Fil-laqg[a tieg[u mal-ewwel [addiema tal-iskema {addiema Aw]iljarji u Ta[ri;, Louis Galea spjega li l-impjiegi li kienu qed ji;u offruti fl-iskema ma kinux impjiegi permanenti. Il-[addiema kienu se jing[ataw tag[lim u ta[ri; u fl-istess waqt meg[juna biex isibu impjiegi aktar produttivi u b’pagi a[jar.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Lokali 3

Jing[alaq teatru tal-operazzjonijiet f’Mater Dei Jit[assru interventi tal-angiogram Fil-jiem li g[addew, g[al xi ra;uni, fl-Isptar Mater Dei ing[alaq wie[ed mit - Teatri tal Operazzjonijiet . Dan wassal biex operazzjonijiet skedati ;ew trasferiti lejn l Operating Theatres l o[rajn b ’ mod li ]died il - pi] fuq it - teatri l - o[ra tal - isptar . Xi [a;a b[al din kienet ilha ma ti;ri g[al mill - inqas sentejn . Sorsi qrib l - isptar qalu lil IN - NAZZJON li jekk is - sitwazzjoni tibqa ’ kif inhi u t - teatru jibqa ’ mag[luq , min[abba li g[add ta ’ pazjenti kellhom jidda[[lu fi swali o[rajn, issa te]isti sitwazzjoni ta’ ffullar anke f’dan il-ka]. U jekk din is-sitwazzjoni ma titran;ax kemm jista’ jkun malajr, jikber ir-riskju li jkollhom ta’ bilfors ji;u kan/ellati xi operazzjonijiet li hemm skedati.

Ma ting[atax data g[al operazzjonijiet posposti Din l - a[bar ti]died ma ’ rapporti persistenti li qed jaslulna dwar aktar appuntamenti li kienu ffissati fl - Isptar Mater Dei g[al interventi differenti , imma li issa qed ji;u m/aqilqa , b ’ u[ud minnhom ji;u posposti b ’ numru ta ’ xhur . Mhux /ar dan g[aliex qed ji;ri , imma jidher li din issa saret xi [a;a konsistenti . Diversi nies li kellhom appuntament biex jag[mlu intervent tal angiogram fl - Isptar Mater Dei f ’ dawn il - jiem kienu infurmati li issa l operazzjoni mhux se ssir u qalulhom li se jibag[tu jinfurmawhom aktar tard g[al meta se ssirilhom loperazzjoni. Persuni li kkuntattjaw lil dan il-;urnal qalu li huma

kien ilhom li g[amlu lappuntament u fl-a[[ar jiem kienu infurmati biddata meta kellha ssirilhom l-operazzjoni. Xi nies anke kienu ntalbu permezz ta’ telefonata fil-jiem li g[addew, biex ma jibqg[ux jie[du /erti pilloli li kienu qed jie[du biex tkun tista’ ssir din loperazzjoni. Dan il-;urnal hu infurmat li fost dawn kien hemm nies li g[andhom id-dijabete u li kienu qed jie[du pilloli biex jikkontrollaw iz-zokkor fid-demm u li waqqfu lpilloli kif qalulhom millIsptar. Imma propju ftit jiem biss qabel kellhom jid[lu fl-Isptar Mater Dei g[al intervent tal-angiogram, dawn in-nies ir/evew telefonata mill-Isptar li qalulhom li l-intevent ma kienx se jsir kif skedat imma li l-appuntament kien se ji;;edded g[al data o[ra. Meta dawn in-nies staqsew g[al meta, ittwe;iba li [adu kienet “ma nafux”. Kienu infurmati wkoll li se jibag[tulhom lappuntament aktar tard. Pazjenti li kellhom ilkundizzjoni tad-dijabete u waqqfu l-pilloli biex jikkontrollaw iz-zokkor fid-demm spi//aw b’livelli ferm g[olja ta’ zokkor fiddemm b’periklu g[al sa[[ithom. Apparti l-appuntamenti m/aqilqa, qed iqum t[assib anke fost ilpazjenti li qed jing[ataw appuntamenti wisq filbog[od. IN-NAZZJON ilbiera[ tkellem ma’ mara li ilmentat li biex jaraw jekk g[andhiex barxa flistonku tawha appuntament g[al Mejju tal-2014 - sena s[i[a tistenna. Matul din il-;img[a diversi persuni ilmentaw mag[na b’ilmenti simili. Fost is-setturi affetwati hemm is-servizzi talpsikjatrija, dawk taddentistrija u tal;inekolo;ija.

L-ewforija tar-reb[a Laburista ta’ aktar kmieni din is-sena, tad-9 ta’ Marzu, g[adha qawwija fost il-partitarji akkaniti Laburisti. Tant li fil-festa tal-Marsa li qed ti;i //elebrata bejn illum u g[ada, i/-?entru Laburista tal-Marsa qieg[ed sa[ansitra jirreklama fuq flokkijiet li jintlibsu fil-festi ta’ barra tal-festa f’din il-lokalitá. Kif jidher fir-ritratt, fuq dan il-flok mhux biss qed jirreklama l-Partit Laburista i]da wkoll stampata wkoll hemm l-arma tal-Partit Laburista.

Elezzjonijiet f’Kunsill :enerali Straordinarju minn pa;na 1

G[all-kariga ta’ Vi/i Kap tal-PN g[all-{idma filParlament qed jikkontesta dDeputat Mario de Marco u g[al Vi/i Kap g[all-{idma fil-Partit qed jikkontestaw idDeputati Claudette Buttigieg u Beppe Fenech Adami. Fi]-]ew; ka]i, kif jistipula l-istatut tal-PN, biex kandidat ikun dikjarat rebbie[ irid i;ib ]ew; terzi tal-voti. Jekk dan ma ji;rix u allura r-ri]ultat ma jkunx konklussiv, it-tieni round ta’ votazzjoni hu skedat g[al nhar l-Erbg[a 29 ta’ Mejju. G[all-kariga ta’ President tal-Kunsill :enerali qed

jikkontestaw id-Deputat Paula Mifsud Bonnici, ilPresident attwali, u Louis Bonnici. G[all-elezzjoni ta’ 13-il membru tal-Kunsill :enerali fl-E]ekuttiv da[lu rekord ta’ 43 nomina. Fil-ka] tal-g[add tal-voti tal-membri talE]ekuttiv dan se jsir wara li jkun spi//a dak talelezzjonijiet l-o[rajn u jkun ;ie proklamat ir-ri]ultat millKummissjoni Elettorali mmexxija mid-Deputat Nazzjonalista, ?ensu Galea. Il-Kunsill :enerali Straordinarju tal-lum li matulu ssir il-votazzjoni, mistenni jintemm b’numru ta’

diskorsi uffi/jali li jsiru wara li jit[abbar ir-ri]ultat. B’hekk wara l-[atra ta’ Simon Busuttil b[ala Kap ;did tal-PN u l-[atra ta]]ew; Vi/i Kapijiet u lPresident tal-Kunsill :enerali, biex il-pro/ess ta’ ti;did fl-og[la karigi tal-PN ikun konklu], ikun jonqos biss il-[atra tal-uffi/jali e]ekuttivi. Fosthom hemm dik tas-Segretarju :enerali, li wkoll se jkun ;did, wara li Paul Borg Olivier di;á [abbar li mhux se jkun qed jikkontesta. Dawn il-[atriet isiru millE]ekuttiv stess f’laqg[a skedata g[all-4 ta’ :unju.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

4 Lokali

Ma jaqbilx mal-po]izzjoni tal-Gvern Il-Kunsill Lokali ta’ Tas-Sliema mhux qed jaqbel mas-sospensjoni tal-iskema tal-parke;;. Fi stqarrija, l-Kunsill sostna li l-implimentazzjoni taliskema saret wara li [ar;u l-permessi kollha me[tie;a minn Trasport Malta, liema Awtoritá kienet f’komunikazzjoni diretta mal-Kunsill. Il-Kunsill Lokali Sliema qed isostni li ssospensjoni tal-iskema tal-parke;;i kkontrollat affettwat biss lil TasSliema meta fil-lokalitajiet l-o[ra kollha g[adhom fis-se[[. G[alhekk il-Kunsill mhux jaqbel li l-perjodu bi prova tal-iskema kellu jitwaqqaf f’din il-lokalitá. Il-Kunsill g[andu wkoll riservi fuq il-mod kif limplimentazzjoni ;iet sospi]a minn Transport Malta. Fl-istqarrija l-Kunsill sostna li jinsab dispost li jipposponi l-infurzar taliskema g[al perjodu li ma jkunx aktar minn tliet ;img[at. F’dan l-istess perjodu Transport Malta hi mistiedna li tressaq ilproposti tag[ha. Il-Kunsill jinsab dispost ukoll li jattendi g[addiskussjonijiet malAwtoritá biex tinsab soluzzjoni g[all-implimentazzjoni ta’ pjan [olistiku dwar it-traffiku u l-parke;; f’TasSliema.

Aktar reb[ b’tibdil tal-Bingo 75 Il-kumpanija Maltco Lotteries g[adha kif nediet ilpromozzjoni l-;dida g[al Bingo 75, log[ba tant favorita u popolari mal-;ugaturi tag[ha. Din il-log[ba se tkun qed ti;bed l-interess ta’ [afna ;ugaturi grazzi g[at-tibdiliet li ;ew di;á fis-se[[ minn din il-;img[a. Is-snowball jista’ jintreba[ sat-48 numru, minflok sal-46 numru, filwaqt li l-house se tibda tintreba[ sas-57 numru minflok sat-53 numru. Filka] li l-premijiet pre]enti talkategoriji tal-isnowball u\jew il-house jintreb[u mill-20 ta’ Mejju ‘l quddiem, l-ammonti tal-isnowball u \jew il-house li jkun imiss ikunu ta’ minimu ta’ €80,000 u €300 rispettivament, jew kif ikun

av]at minn Maltco Lotteries minn ]mien g[al ]mien. Din hija inizjattiva o[ra e/itanti mill-kumpanija Maltco Lotteries li se tkun qed toffri l-opportunitá lill;ugaturi biex i]idu /-/ansijiet tag[hom li jirb[u aktar fa/ilment. L-iskop wara dawn it-tibdiliet hu li l-kumpanija tkompli tattira aktar ;ugaturi lejn din il-log[ba. Bingo 75 tintlag[ab kuljum.

Kull ;ugatur jista’ jipparte/ipa sa [ames minuti qabel it-tlug[. It-tlug[ isir kiljum fis-6.15 p.m. u jixxandar kemm fuq Smash TV kif ukoll fil-[wienet tal-Maltco mxerdin f’Malta u G[awdex. G[al aktar informazzjoni fuq it-tibdiliet il-;odda ta’ din il-log[ba fantastika, wie[ed jista’ jid[ol fis-sit www.maltco.com jew jista’ j/empel fuq il-helpline 23883000.

Il-Banif Bank iwissi dwar email qarrieqa

Banif Bank (Malta) plc av]a li l-email li r/evew numru ta’ persuni intitolata Dear Banif Bank Customer You Have A New Message hija qarrieqa. Din l-email qed ti;i mibg[uta f’isem Banif Bank (Malta) plc illegalment. Min ir/ieva l-email qed jintalab jag[fas fuq link biex jara messa;; dwar is-sigurtà tas-servizz tal-ibbanjkar bl-internet ta’ Banif. Banif Bank assigura lill-klijenti tieg[u li ma ju]ax l-email biex jibg[at messa;;i ta’ dan it-tip. “Kull min jir/ievi email biex ja//essa l-websajt ta’ Banif Bank jew ta’ xi bank ie[or permezz ta’ link g[andu jinjora din l-email. Is-sit tal-internet banking ta’ Banif Bank jista’ ji;i a//essat

biss mis-sit elettroniku uffi/jali www.banif.com.mt li j[addan sistema ta’ sigurtà avvanzata skont kriterji internazzjonali,’ ikkummenta rappre]entant mid-Dipartiment tal-IT ta’ Banif. Klijenti li g[al xi ra;uni taw id-dettalji personali tag[hom wara li raw din l- email g[andhom jikkuntattjaw lil Banif Bank immedjatament f’wa[da mill-ferg[at taghhom jew billi j/emplu 2260 1000. Banif Bank [a l-prekawzjonijiet kollha me[tie;a biex jissalvagwardja l-interessi tal-klijenti tieg[u u g[amel rapport dwar il-ka] lisCyber Crime Unit li min-na[a tag[hom qed jinvestigaw il-ka].

L-MFSA twissi dwar transazzjonijiet L-Awtoritá ta’ Malta tasServizzi Finanzjarji (MFSA) qalet li saret taf b’attivitajiet mhux awtorizzati u possibbilment ta’ frodi dwar l-u]u abbu]iv tal-isem Saad Group Bank Europe Limited. Dan kien bank awtorizzat millMFSA u li kellu l-li/enzja sospi]a b’mod indefinittiv mill-Awtoritá fl-2009. Fi stqarrija l-MFSA qalet li l-attività jidher li qed tu]a lpsewdonomi b[alma li huma Saad Group Malta, Saad Bank Europea Limited u Saad Group Bank of Malta u ta’websajt http:##sb.saadgroupmt.net#. L-MFSA wissiet lill-pubbliku biex ma jag[mlix negozju jew transazzjonijiet

ma’ persuni jew ma entitajiet li jippre]entaw ru[hom kif imesmmi jew li jirrappre]entaw lil Saad Group Bank Europe Limited, li mhux qed jopera min[abba s-sospensjoni tal-li/enzja. L-MFSA fakkret lill-konsumaturi ta’ servizzi finanzjarji biex ma jag[mlux transazzjonijiet finanzjarji jekk ma jkunux /erti li lentitá li mag[ha qed jag[mlu t-transazzjoni g[andha li/enzja mill-MFSA biex tipprovdi dawn is-servizzi jew minn xi regolatur ie[or fisservizzi finanzjarji. Lista ta’ entitajiet li g[andhom li/enzja mill-MFSA tinsab fuq il-websajt tal-MFSA fuq www.mfsa.com.mt

Il-Gvern bla po]izzjoni dwar l-eko kontribuzzjoni Quddiem li-po]izzjoni tal-Kamra tal-Kummer/, Intrapri]i u Industrija biex l-eko-kontribuzzjoni titne[[a, il-Ministru g[allI]vilupp Sostenibbli, lAmbjent u t-Tibdil filKlima Leo Brincat ma [ax po]izzjoni favur jew kontra u qal li l-gvern se jag[mel studju u anali]i tas-sistema pre]enti u jidde/iedi wara. Il-po]izzjoni tal-gvern kienet espressa waqt laqg[a li l-Ministru Leo Brincat kellu mal-Kamra tal-Kummerc, l-Intraprizi u l-Industrija li fiha kienu trattati diversi aspetti fosthom l-impjiegi fis-settur ambjentali, l-eko-kontribuzzjoni u l-Wasteserv. Mistoqsi x’inhi lpo]izzjoni tal-Gvern dwar l-eko-kontribuzzjoni u jekk jaqbilx mag[ha filprin/ipju, il-Ministru Brincat ma [ax po]izzjoni u qal li se jkun qed jag[mel dikjarazzjoni fuq livell politiku meta jkunu tlestew l-istudji u l-anali]i. Il-Ministru Brincat qal li leko-kontribuzzjoni ma kinitx qed ta[dem kif suppost. Il-President tal-Kamra tal-Kummer/ David Curmi qal li l-Kamra qed tipproponi li titne[[a l-eko-kontribuzzjoni g[aliex din hi taxxa li m’hemmx b[alha fl-UE u g[aliex din qed twassal biex tg[olli lprezzijiet tal-prodotti. Il-Ministru Brincat tkellem dwar il-Wasteserv u dwar l-importanza tattis[i[ tar-relazzjoni tag[ha mal-privat. Hu sahaq fuq limportanza ta’ regolatur effettiv u qal li sal-a[[ar tas-sena l-gvern se jkun ippubblika Pjan Nazzjonali dwar l-Iskart. Fl-amministrazzjoni pre/edenti, sostna lMinistru Brincat, ilWasterv imxiet f’direzzjoni opposta g[al dak li kien propost f’rapport talMinistru tal-Finanzi dwar tnaqqis fl-operat. Il-Ministru Brincat ikkritika wkoll is-sistema ta’ rimi ta’ skart elettroniku u qal li anki din is-sistema mhix ta[dem kif suppost. Dwar il-[olqien ta’ impjiegi ambjentali, il-Ministru Brincat qal li ftit kienet qed issir riferenza g[al dawn it-tip ta’ impjiegi. Il-President tal-Kamra tal-Kummer/ David Curmi qal li l-aktar tliet aspetti li jo[olqu diffikultajiet g[annegozju huma l-in/ertezza, de/i]jonjiet me[udin blg[a;;la u l-burokrazija.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Lokali 5

G[ad hemm ]mien biex pajji]na jevita l-Excessive Deficit Procedure minn pa;na 1

Tonio Fenech qal li wara ssummit tal-Unjoni Ewropea ta’ din il-;img[a, il-Prim Ministru Joseph Muscat ikkonferma li Malta se tidda[[al fl-Excessive Deficit Procedure min[abba li lGvern ma [ax rimedji biex id-defi/it din is-sena ma jaqbi]x it-3%. Dan wara dde/i]joni tal-Gvern li filBa;it g[al din is-sena ddefi/it g[ollieh minn 1.7% g[al 2.7%. Hu spjega li pajji] jid[ol f’din il-pro/edura mhux g[ax jaqbe] bi ftit iddefi/it ta’ 3% g[ax jekk ilGvern jikkonvin/i lillKummissjoni Ewropea li din is-sena u s-sena d-die[la j]omm id-defi/it ta[t it-3%, ma jidda[[alx f’din ilpro/edura. Hu spjega li l-Kummissjoni Ewropea qed tipprevedi li ddefi/it ta’ Malta din is-sena se jitla’ g[al 3.7% u s-sena die[la jkun ta’ 3.6% u b’hekk Malta tidda[[al fl-Excessive Deficit Procedure. Tonio Fenech qal li l-Gvern mhux jifhem limplikazzjonijiet ta’ dan fuq l-ekonomija ta’ pajji]na fosthom problemi finanzjarji u diffikultajiet biex il-Gvern jindirizza l-problemi ekonomi/i. Il-kelliem tal-PN g[allFinanzi spjega li skont statistika tal-Uffi//ju Nazzjoanli tal-Istatistika, jirri]ulta li fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena ta[t tmexxija tal-Gvern Nazzjonalista, iddefi/it ta’ pajji]na ni]el b’€57 miljun. Tonio Fenech qal li hemm ]mien bi]]ejjed biex pajji]na jevita milli jid[ol fl-Excessive Deficit Procedure u dan billi l-Gvern jikkontrolla n-nefqa tieg[u. G[alkemm il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li hu fidu/ju] li l-Gvern jag[laq din is-sena b’defi/it ta’ 2.7%, imma ma rnexxilux jikkonvin/i lill-Kummissjoni Ewropea tant li lKummissjoni qalet li hu inevitabbli li Malta tid[ol filpro/edura ta’ defi/it e//essiv. Dan min[abba dde/i]jonijiet li [a l-Gvern li ]ied b’mod qawwi n-nefqa tieg[u fosthom b’Kabinett kbir u l-inga;; ta’ [afna nies mal-Ministri u mas-Segretarji Parlamentari minn barra /?ivil li ]iedu n-nefqa talGvern b’€6 miljun fis-sena. Tonio Fenech qal li wie[ed kien jistenna li l-Gvern jaqta’ dak li meta kien flOppo]izzjoni kien isej[ilha [ela u mhux ikompli j]id innefqa. Fit-tliet snin li ;ejjin id-dejn se ji]died b’€600 miljun minflok €150 miljun kif kien previst, u dan g[ax il-Gvern

F’konferenza tal-a[barijiet indirizzata mid-Deputati Nazzjonalisti Tonio Fenech, Robert Arrigo u Kristy Debono, l-Oppo]izzjoni fissret li l-Gvern pre]enti g[amel kalkoli []iena u ried buffer biex ikun jista’ jonfoq aktar (Ritratt> Michael Ellul)

Il-Gvern ]ied b’mod qawwi n-nefqa tieg[u fosthom b’Kabinett kbir u l-inga;; ta’ [afna nies mal-Ministri u mas-Segretarji Parlamentari minn barra /-?ivil li ]iedu n-nefqa tal-Gvern b’€6 miljun fis-sena pre]enti g[amel kalkoli Mistoqsi dwar il-Fond sostenibbli. []iena u ried buffer biex ikun Monterju Internazzjonali, Id-Deputat Nazzjonalista jista’ jonfoq aktar. Tonio Fenech qal li l-IMF Robert Arrigo qal li jekk Tonio Fenech [e;;e; lilltalab li jiltaqa’ malMalta tid[ol fil-pro/edura ta’ Gvern jie[u l-passi me[tie;a Oppo]izzjoni u fil-laqg[a hu defi/it e//essiv anke s-settur biex i]omm mal-miri ried jifta[ g[ajnejn il-Gvern tat-turi]mu jbati min[abba li finanzjarji tal-Ba;it tal-gvern g[ax jista’ jag[mel xi [a;a l-MTA ma tkunx tista’ pre/edenti, ji;ifieri li din isbiex Malta ma tid[olx flting[ata flus addizzjonali g[al sena tag[laq b’defi/it ta’ Excessive Defi/it Procedure. marketing b[alma sar fis-snin 1.7%. Jekk Malta tkun flHu qal li r-rapport tal-IMF li g[addew meta kellna sena Excessive Deficit Procedure jag[ti /ertifikat mill-aqwa lil il-Gvern jitlef ir-riedni fuq ilpajji]na b’sistema bankarja Ba;it u jkun hemm pro/eduri b’sa[[itha u fil-laqg[a malu anke penali imposti millIMF iddefenda lil pajji] li Kummissjoni Ewropea. g[andu livell ta’ dejn

wara l-o[ra ta’ rekords fitturi]mu. Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li rrapport tal-IMF jelenka ttkabbir ekonomiku u lkompetittivitá ta’ pajji]na u lb]onn li l-Gvern ikun proattiv. Kristy Debono qalet li meta l-Oppo]izzjoni staqsiet lillMinistru tal-Finanzi Edward Scicluna dwar xi strate;ija se jie[u l-Gvern biex ikabbar lekonomija, l-Oppo]izzjoni baqg[et bla twe;iba.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

6 Lokali

Offerta mill-GO

Il-kumpanija GO qed tag[ti lill-klijenti tag[ha lopportunità biex dawn jesperjenzjaw is-servizz talinternet tag[ha 35Mbps ming[ajr [las g[al tliet xhur. L-offerta hi disponibbli g[all-klijenti kollha ;odda u e]istenti ta’ GO meta jab-

bonaw jew jag[mlu upgrade g[al konnessjoni tal-internet standalone jew wie[ed mill-pakketti popolari ta’ GO. Ta[t l-offerta spe/jali, ilklijenti jakkwistaw VDSL Wi-Fi modem tal-og[la teknolo;ija. I/-Chairman ta’ Malta International Airport plc, Michael Hoeferer, (lemin) flimkien mal-Kap E]ekuttiv, Markus Klaushofer

Profitt ta’ €12.4-il miljun g[all-MIA fl-2012 Malta International Airport

(MIA) irre;istrat profitt ta’ €12.45-il miljun fl-2012, ]ieda ta’ madwar €500,000 fuq l2011 meta rre;istrat profitt ta’ €11.9-il miljun. L-operat finanzjarju u operattiv tal-MIA kien analizzat waqt il-Laqg[a :enerali Annwali li saret din il-;img[a u li g[aliha attendew l-azzjonisti tal-MIA. Jirri]ulta li n-numru ta’ passi;;ieri li g[addew millajruport fl-2012 ammontaw g[al 3.6 miljun, ]ieda ta’ erbg[a fil-mija fuq l-2011. I/-Chairman ta’ Malta International Airport plc, Michael Hoeferer, qal li l-2012 kienet sena e//ezzjonali, kemm mill-aspett finanzjarju, kif ukoll dak ta’ numru ta’ passi;;ieri. Dwar in-numru ta’ passi;;ieri fl-2012, il-Kap E]ekuttiv, Markus Klaushofer, irrefera g[a]-]ieda ta’ 4.1% fuq dawk fl-2011, bin-numru totali ta’ passi;;ieri jil[aq /ifra rekord. Meta ddiskuta s-segment tarretail u l-proprjetà, il-Kap E]ekuttiv qal li d-d[ul g[al dan is-segment kiber bi 11.8% u li kkumpensa g[at-tnaqqis ta’ 2.3% rre;istrat fis-segment talavjazzjoni. L-g[an hu li lkumpanija tkompli tikkonsolida dan ir-ri]ultat, fl-ewwel sena s[i[a ta’ operat ta’

SkyParks Business Centre. Markus Klaushofer qal li linvestiment imwettaq millkumpanija biex tkompli tattira linji tal-ajru li jibdew joperaw lejn Malta qed i[allu r-ri]ultati mixtiqin, u g[alkemm dan linvestiment ]died matul l-a[[ar sena – permezz tal-iskema ta’ in/entivi g[al-linji tal-ajru – ilkumpanija rnexxielha ]]omm po]izzjoni finanzjarja b’sa[[itha. L-akbar [ames swieq huma dak Ingli], Taljan, :ermani], Fran/i] u Spanjol waqt li ttitjiriet low cost ammontaw g[al 34 fil-mija u dawk charter g[al sebg[a fil-mija. L-Air Malta tibqa’ l-linja talajru li ;arret l-akbar numru ta’ passi;;ieri, waqt li warajha hemm ir-Ryanair, l-Easyjet, ilLufthansa u l-Alitalia. L-Air Malta ;arret 1.67 miljun, waqt li r-Ryanir ;arret 925,000. G[alhekk l-Air Malta ;arret 46 fil-mija tal-passi;;ieri li g[addew mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta. Fl-2012 kienu stabbiliti diversi rotot ;odda fosthom dik ta’ Toulouse fi Franza, Malmo fl-I]vezja, Turin flItalja, Kaunas fil-Litwanja u Bournemouth fl-Ingilterra. Hu mistenni li din is-sena jkun hemm rotot ;odda lejn Riga fil-Latvja, Paris-Orly,

Istanbul, Budapest, Liverpool, Bergamo u Gothenburg. Fil-Laqg[a :enerali ng[atat ukoll informazzjoni dwar linvestiment ta’ €3.5 miljun li g[amlet il-kumpanija fl-2012, fosthom fil-bini tat-terminal, fit-toroq u l-parke;;i, fis-sistemi li janalizzaw it-temp, fittitjib tal-mitjar u fit-tjitib fissistemi tal-IT. Il-Laqg[a :enerali ffukat ukoll fuq i/-/entru ;did g[allkummer/ Skyparks, li meta feta[ di;à kellu 80 fil-mija minnu okkupat. Fost dawn hemm kumpaniji b[all-Air Malta, il-Microsoft, ilVodafone, l-Orchard Software u l-Hyperion Aviation. Fi tmiem il-laqg[a, id-diretturi li kienu kkonfermati g[al terminu ie[or kienu Michael Bianchi, Michael Hoeferer, Nikolaus Gretzmacher u Yousef Sabeh b[ala Diretturi mhux e]ekuttivi; il-Kap E]ekuttiv Markus Klaushofer, id-Deputat Kap E]ekuttiv u Uffi/jal Finanzjarju Ewlieni Austin Calleja, u l-Uffi/jal Kummer/jali Ewlieni Alan Borg b[ala Diretturi E]ekuttivi. Il-Gvern ta’ Malta nnomina lil Alfred Quintano b[ala Direttur mhux e]ekuttiv, hekk kif it-terminu ta’ Jackie Camilleri skada mal-Laqg[a :enerali Annwali.

Kisba importanti g[all-ICT Solutions ICT Solutions, kumpanija g[all-i]vilupp tassoftware bba]ata f’Malta, in[atret b[ala wa[da mill-Microsoft Gold Partners for Collaboration and Content. Din il-[atra nkisbet bis-sa[[a tat-ta[ri;, lakkreditar u /-/ertifikazzjoni miksuba mit-timijiet kummer/jali u tas-software ta’ ICT Solutions. Il-Manager tas-Servizzi tas-Software ta’ ICT Solutions, Mark Barbieri, qal li t-tim ilu jiffoka fuq pro;etti tal-MS SharePoint g[al numru ta’ snin, “u g[alhekk kienet [a;a naturali g[alina li niksbu din il-[atra.” Ix-SharePoint 2013 issa saret pjattaforma b’sa[[itha [afna li biha n-negozji jistg[u jawtomatizzaw il-pro/essi tag[hom, jimmani;;jaw l-informazzjoni u d-dokumenti

tag[hom, u ji]viluppaw kultura ta’ kollaborazzjoni li ttejjeb l-effi/jenza. Hemm [afna kumpanniji f’Malta li bdew ju]aw il-pjattaforma tax-SharePoint imma li ma implimentawhiex b’mod s[i[ sal-potenzjal kollu li toffri. ICT Solutions tfassal mappa tal-pro/essi tan-negozju u timplimenta xSharePoint skont il-[ti;iet tal-kumpanija. Fid-dawl ta’ dan, ICT Solutions se torganizza sensiela ta’ sessjonijiet interattivi ta’ ta[ri; dwar il-pjattaforma tax-SharePoint 2013, u dwar kif din tista’ tg[in lill-organizzazzjonijiet biex isiru aktar effi/jenti. Issessjonijiet se jiffukaw fuq kif ix-SharePoint tista’ tg[in lill-kumpaniji jittrattaw kwistjonijiet komuni marbutin mal-pro/ess normali tannegozju.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Lokali 7

Il-GRTU tappella g[al skemi aktar vanta;;ju]i Waqt laqg[a tal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD), Paul Abela, ilPresident tal-GRTU, appella biex ikun hemm skemi aktar vanta;;ju]i g[all-imprendituri ]g[ar. Filwaqt li rrikonoxxa lg[ajnuna tal-banek ewlenin u fa[[ar ukoll issa[[a tag[hom, Paul Abela qal li g[adu jara interessi g[oljin fuq impri]i ]g[ar u g[adhom isibuha diffi/li biex ikopru l-ispejje] bankarji min[abba /-/okon tag[hom. Biex ikopru dawn l-ispejje], l-impri]i jkollhom i]idu l-pro/essi tag[hom u b’hekk ti]died l-inflazzjoni jew jitilfu mill-qlig[ tag[hom. Paul Abela qal li la//ess g[all-finanzi jibqa’ wie[ed mill-aktar ostakoli ibsin li n-negozji jsibu ma’ wi//hom kuljum u filwaqt li dan is-su;;ett ilu jissemma kuljum, l-implimentazzjoni ta’ skemi vanta;;ju]i qed timxi bil-mod. L-iskema ta’ kreditu garantit li di;à hi approvata tinsab wieqfa min[abba diskussjonijiet fit-tul malbanek li jidher g[andhom madwar 700 applikazzjoni pendenti filwaqt li ma ;ie approvat l-ebda self. L-iskema JEREMIE li [admet tajjeb, issa spi//at u ma hemmx skema o[ra minflokha. Paul Abela appella wkoll biex immedjatament issir revi]joni tar-rati ta’ interess g[all-impri]i peress li dawn huma g[oljin [afna. Joe Bannister, Chairman tal-Awtorià ta’ Malta dwar is-Servizzi Finanzjarji (MFSA), esprima qbil mat-twaqqif ta’ bank ta’ ]vilupp hekk kif tkellem dwar dan ilqasam mill-ftit esperjenza li kellu mi]-]mien li kien jokkupa l-kariga ta’ Chairman talKorporazzjoni talI]vilupp. Paul Abela qal li llaqg[a tal-MCESD dwar dan is-su;;ett issej[et wara kummenti qawwija li kienu implimentati tariffi g[oljin mill-banek u mi]uri o[ra. Il-GRTU talbet li ssir anali]i dettaljata u studju komparattiv ma’ ekonomiji f’kompetizzjoni ma’ dik lokali kif ukoll pjan konkret g[al rimedju tassitwazzjoni.

I]-]ieda ta’ sulari fil-lukandi kienet approvata mill-Gvern Nazzjonalista Id-de/i]joni biex il-lukandi jkunu jistg[u j]idu ]ew; sulari fuq dak permess mir-regoli e]istenti ttie[det mill-gvern pre/edenti wara konsultazzjoni wiesg[a ma’ dawk involuti. Din id-de/i]joni kienet a//ettata f’Jannar li g[adda u ma ;ietx implimentata min[abba li kienet waslet lelezzjoni. Dan kien spjegat fi stqarrija millAsso/jazzjoni tal-Lukandi u Ristoranti (MHRA) li esprimiet sodisfazzjon g[al din id-de/i]joni. L-MHRA spjegat li sentejn ilu bdiet diskussjonijiet mal-gvern tal-;urnata biex tkun esti]a l-policy e]istenti [alli lukandi fiz-zona ta’ Tas-Sliema u San :iljan jkunu jistg[u jg[ollu ]ew; sulari. Kien spjegat ukoll li kien hemm xejra li talbiet mit-turisti kienu qed ikunu aktar fuq u]u ta’ sodod filwaqt li s-settur tal-

ikel u x-xorb kien qed jonqos. G[alhekk bdiet tin[ass il-[tie;a li n-nuqqas minn dan is-settur ikun kumpensat bi]-]ieda ta’ aktar sodod. Il-Gvern kien a//etta din il-proposta wara konsultazzjoni wiesg[a ma’ dawk involuti u l-policy kienet a//ettata f’Jannar li g[adda, i]da ma ;ietx implimentata min[abba li kienet waslet l-elezzjoni. L-MHRA qalet li s-sostenibbiltà talindustrija tal-lukandi naqset min[abba rrati g[oljin tal-ener;ija u ]-]ieda tal-VAT. Din i]-]ieda assumewha l-lukandiera peress li l-konsumatur jinteressah biss ilprezz finali. L-Asso/jazzjoni qalet li tinsab sodisfatta li l-Gvern qed jikkommetti ru[u li jnaqqas it-tariffi tal-ener;ija u se tinsisti malGvern li jer;a’ jnaqqas il-VAT.

Charter g[ad-Drittijiet tal-{addiema

Il-Gvern qed jippjana Charter tad-Drittijiet tal-{addiema u li tkun emendata u mtejba l-ligi talkoperattivi. Dan t[abbar mill-Ministru Chris Cardona f’laqg[a mal-Union {addiema Mag[qudin. Il-Ministru Chris Cardona qal li l-Gvern jappo;;ja l-Jobs Plus u se jkun qed jibda diskussjoni dwar tibdil fil-li;i tal-koperattivi biex dawn jibqg[u jag[tu kontribut kbir fl-ekonomija Maltija. Fost il-koperattivi li jistg[u jkunu mwaqqfa hemm dik li tahdem biex il-[absin isibu impjieg wara li dawn ikunu skontaw issentenza tag[hom. Il-konrtibut tal-koperattivi hu qawwi tant li hemm madwar 5,000 impjieg fihom waqt li ji;;eneraw €722 miljun. Is-Segretarju :enerali tal-U{M, Josef Vella, qal li l-U{M lesta li tressaq il-proposti tag[ha biex issettur tax-xog[ol ikompli jkun sostenibbli u innovattiv.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

8 Fit-triq tal-[ajja Mija u [amsin sena wara li, fl1862, Victor Hugo kiteb ir-rumanz Les Miserables, ir-rakkont ispira film ;did, din id-darba produzzjoni mu]ikali Britannika ta’ 158 minuta minn Tom Hooper. Il-film, li n[adem fl-2012, kiseb su//ess tista’ tg[id kull fejn intwera s’issa. Hooper g[andu tassew g[aliex

ikun kuntent. Id-de/i]joni tieg[u li jadotta g[al fuq il-li]ar wa[da mill-iktar produzzjonijiet mu]ikali ta’ fuq il-palk li kisbu popolarità, minnha nfisha kellha r-riskju tag[ha. Biss id-de/i]joni ta’ Hooper kellha wkoll ir-riskju addizzjonali li jkunu l-atturi nfushom li jkantaw il-parti-

jiet tag[hom waqt il-;bid tal-film. Kemm din ma kinitx bi//a xog[ol fa/li jurih il-fatt li /erti g[anjiet kellhom ji;u ffilmjati mal-20 darba. Madankollu, l-iskop ta’ din il-kitba mhux evalwazzjoni tal-film ta’ Hooper. L-iskop hu [arsa lejn il-figura tas-sa/erdot fir-rakkont Les Miserables ta’ Hugo.

Il-kelma tqanqal, l-e]empju jkaxkar Tletin sena qabel ma kiteb Les Miserables, Victor Hugo kien ikkarga l-fama tieg[u ta’ antiklerikali bil-karattru li jimbuttak u ferm skandalu] tal-Ar/idjaknu Claude Frollo fir-rumanz Notre Dame de Paris. Madankollu, f’Les Miserables, Victor Hugo ippre]enta figura ta’ sa/erdot ideali. Mhux biss, i]da lil dan is-sa/erdot tah rwol fundaminn mentali f’dak li wassal lillCharles Buttigieg karattru prin/ipali ta’ Les kb@erremme.com.mt Miserables biex jibdel [ajtu. Victor Hugo g[amel dan bil-[sieb li joffri lis-sa/erdoti Fran/i]i ta’ dak i]-]mien mudell li mieg[u setg[u jkejlu x-xhieda tag[hom b[ala segwa/i tar-Rag[aj it-Tajjeb. Il-kelma u l-e]empju Martu Adele kitbet li dak li ?ertament, l-Isqof li nsibu kien qed jittama ]ew;ha bilfir -rumanz Les Miserables ta’ pre]entazzjoni ta’ din il-figuVictor Hugo ma kienx ra tas-sa/erdot kienet li fissa/erdot g[ajjur u opporsa/erdoti korrotti jnissel sens Papa Fran;isku permezz tal-e]empji tieg[u qieg[ed jag[ti l-karattru ideali ta’ kif g[andu jkun tunista , li jg[ix [ajja doppja u ta’ mist[ija u rimors f’parasa/erdot idoneu waqt li jirrappre]enta lil Kristu fa//ola, iktar mo[[u biex gun ma’ sa/erdot twajjeb u jing[o;ob mas-setg[ana u f’qarg[a, i]da g[eruqha kienu fil-qalb tajba u l[anin. jindiehes mag[hom milli f’li jaqdi l-missjoni tieg[u [ajja e]emplari kontinwa tas-sa/erdot. L-awtur baqa’ miexi fid-de/i]joni tieg[u li jipta ’ sa/erdot. Victor Hugo pin;a sa/erdot mimli m[abba u pre]enta l-karattru tas-sa/erdot ideali minkejja Ma kienx sa/erdot li l-ambizzjoni, il-karriera u l[niena li ma stajtx ma tg[o]]ux u t[obbu. Sa/erdot re]istenza li sab sa[ansitra minn ibnu Charles. istatus so/jali ja[sibhom jew ipin;ihom b[allikieku ;ust li fih kont tista’ tilma[ u tapprezza xhieda talDak i]-]mien, Charles kien g[adu ta[t it-tletin kienu vokazzjoni ; li l-prijorità tieg[u tkun li jikseb sena. Lil missieru qallu li l-figura ideali ta’ sa/erdot qalb, il-[lewwa u l-[niena tar-Rag[aj it-Tajjeb lejn kemm jifla[ influwenza u sa[[a fil-kuriduri ta’ xi il-bniedem fil-prova tat-tbatija. li kien qed jippro;etta kienet tag[ti rispett mhux poter wie[ed jew aktar , biex ikun jista’ jg[olli jew Sa/erdot dejjem lest biex jerfa’ u jikkura lil min ikun mist[oqq lil dawk il-membri tal-kleru li kienu korin-nies skont l-iskemi jew l-aptiti tieg[u u imkisser minn xi ]balji tieg[u stess jew xi in;ustizzji li isabbat rotti. Qallu wkoll li din il-figura kienet tg[in ilta ’ [biebu, li l-kilba tieg[u biex jil[aq jew jikkmanjkun sofra, ikun min ikun u jkun fejn ikun. kredibbiltà tal-Knisja Kattolika minkejja li din da j;eg[luh jg[id, jikteb jew jag[mel affarijiet li kienet topponi /erti ideali li huwa u missieru kienu bihom ibieg[ed in-nies mill-Knisja flok iressaqhom qed ja[dmu g[alihom. Pri;unier 24601 lejha. B[ala katalista fil-bidla tal-[ajja tal-karattru Jean Valjean tar-rumanz, jew Pri;unier 24601, Kien sa/erdot b[alma huma [afna u [afna prin/ipali fir-rumanz ta’ missieru, Charles kien jipkif kien mag[ruf fid-19-il sena li kien qatta’ l-[abs sa/erdoti kullimkien. Sa/erdoti li x-xhieda tag[hom preferi jara xi avukat, jew tabib, jew xi professjong[ax kien seraq [ob]a biex jag[tiha lil qraba li fil -passi tar-Rag[aj it-Tajjeb tkun bla heda, bil-fatti ista ie[or… basta mhux sa/erdot! kienu bil-;u[, kellu rabja kbira ;ewwa fih. Kien u mhux biss bil-paroli, akkost ta’ bosta sagrifi//ji u i[ossu mwarrab. Id-dipressjoni li [akmitu ma ken/a[diet personali, fawwara ta’ m[abba g[all-bneditx wa[da [afifa. Sa/erdot li jilqg[ek min kollha bla distinzjoni, spe/jalment dawk fosJiem biss wara li kien me[lus mill-[abs, spi//a Min qara r-rumanz Les Miserables jew ra xi film thom li jkunu ta[t xi madmad jew f’xi prova akbar. li jirrifletti tassew l-ingredjenti ba]i/i tieg[u, jaf kif g[and Mons. Bienvenue. Dan laqg[u. I]da matul ilXhieda ;enwina b[al din ti;bed in-nies lejn Alla lejl, mid-dar tas-sa/erdot, Jean seraq sitt o;;etti tal- u lejn il-Knisja b’mod awtomatiku. Ukoll jekk forsi l-Isqof Charles-Francois Bienvenue Myriel tratta fidda u [arab bihom. mal-eks [absi Jean Valjean. min iwettaqha ma jkunx im[arre; fit-t[addim :ara, i]da, li nqabad. L-g[ada, il-pulizija li kienu mirqum tal-lingwa;; tal-komunikazzjoni bil-fomm Victor Hugo b[al donnu ried jag[ti timbru qed jinvestigawh [aduh g[and il-Monsinjur. po]ittiv tas-sa/erdot sa[ansitra fl-g[a]la ta’ ismu: jew bil-kitba. L-Isqof [alla lill-pulizija ssummati. Qalilhom li lMonsinjur Bienvenue. Ma ried i[alli ebda dubju li G[aliex waqt li l-kelma tista’ tasal biex tqanqal, o;;etti tal-fidda li kellu Jean kien tahomlu hu stess. huwa l-e]empju li ji;bed u jkaxkar. Il-kelma s-sa/erdot li kellu f’mo[[u biex ikun il-bniedem li Mhux biss, imma fl-ixkora li kellu ]iedlu wkoll jispira ra;el imfarrak u m[awwad biex jibdel triqtu ming[ajr l-e]empju tkun qisha si;ra ming[ajr ]ew; kandlieri tal-fidda. G[amel dan waqt li qallu jkun sa/erdot li ji;bdek, kif ukoll sa/erdot li jkun weraq. biex dawk l-o;;etti jiswew il-flus ju]ahom biex lest li j[obbok u jg[inek ukoll jekk inti tpattilu lFil-quddiesa ta’ nhar {amis ix-Xirka filg[odu, iljibda [ajja ;dida. ;id bid-deni. Papa Fran;isku [e;;e; b’qawwa lis-sa/erdoti biex Is-sa/erdot kellu f’mo[[u skop minsju; f’tama Mhux hekk biss. Fl-ewwel parti tal-ktieb, l-awtur ikunu rag[ajja li jkollhom ir-ri[a tan-nag[a; /ara. F’dak il-bniedem mimli mibeg[da u rabja jitratta fit-tul il-kwalitajiet tajbin ta’ dan istag[hom. Dakinhar stess, tahom e]empju. Mar min[abba dak li sofra u l-konsegwenzi, huwa ried sa/erdot. B[al ried iqieg[ed sies tajjeb biex il-qariqaddes f’Istitut Penali tal-Minuri f’Ruma, fejn ji]ra’ ]errieg[a ;dida li te[ilsu mill-img[oddi u rej jifhem malajr u sew li dak li kien se jaqra dwar hemm ]g[a]ag[ ta’ nazzjonalitajiet u twemmin difkif dan l-Isqof ;ab ru[u ma’ [absi li kien se jiltaqa’ tg[inu jinbidel fi bniedem ta’ qalb nobbli. ferenti. Irnexxielu. mieg[u, ma kenitx xi kumbinazzjoni jew fula Mhux biss, i]da ni]el g[arkupptejh quddiem tnax minnhom, inklu]i ]ew; tfajliet, [aslilhom saqaIben Victor Hugo, Charles, kien qal lil missieru li l-figura ideali jhom, ixxuttahomlhom, bishomlhom u [ares bi [lewwa f’g[ajnejhom. Il-messa;; f’g[ajnejh kien ta’ sa/erdot li kien qed jippro;etta kienet tag[ti rispett mhux /ar: ‘Alla j[obbkom. Intom min intom. Jien mist[oqq lil dawk il-membri tal-kleru li kienu korrotti in[obbkom ukoll’.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Pass ie[or lejn ‘Team PN’ Illum il-Partit Nazzjonalista qieg[ed jag[mel pass ie[or fit-triq li beda miexi fiha biex jibni tTeam PN. It-tema ‘Team PN miftu[ u inklussiv’ li qieg[ed jitkellem dwarha l-Kap il-;did tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, illum se tkun filqofol tad-de/i]joni ta’ g[a]liet o[ra importanti li qed ikunu msej[a jag[mlu l-kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista meta se jkunu qed jag[]lu l-Vi/i Kap g[all-{idma fil-Partit, il-Vi/i Kap g[all-{idma filParlament, il-President tal-Kunsill :enerali tal-PN kif ukoll it-13-il rappre]entant tal-Kunsill :enerali fil-Kumitat E]ekuttiv tal-PN. It-tmexxija tal-PN tkompli tinfirex u titwessa’ Dawn l-elezzjonijiet se jimmarkaw ukoll ]vilupp ;did fl-istorja tal-PN meta l-Kunsill :enerali se jele;;i ]ew; vi/i kapijiet – emenda li tressqet millkap ;did tal-PN Simon Busuttil f’Kunsill :enerali Straordinarju li ltaqa’ biex jiddiskuti u wara approva l-emenda fl-istatut biex it-tmexxija tal-PN tkompli tinfirex u titwessa’. Tmexxija li ma tibqax biss iffukata u titkellem fuq mexxej ta’ partit, i]da aktar fuq tmexxija tal-partit. Dan hu ]vilupp ie[or importanti fi [dan il-Partit Nazzjonalista li jikkonferma g[al darb’o[ra, u anke fi ]minijiet diffi/li wara telfa elettorali, li l-PN ma jiddejjaqx jie[u de/i]joni u ma jiddejjaqx ibiddel. It-tmexxija l-;dida tal-Partit Nazzjonalista, anke

mill-persuni li kkandidaw ru[hom u offrew li jkunu ta’ servizz f’karigi diversi fl-istrutturi tal-partit, qed turi ener;ija ;dida. Qed turi entu]ja]mu li l-partit irid jikseb lura dak li tilef fl-a[[ar snin u jer;a’ jkun l-g[a]la preferuta tal-elettorat. Tmexxija li tkun qrib in-nies

Tmexxija ;dida li qed turi li ma tib]ax mill-isfidi li g[andha quddiemha – ewlenin fosthom li ti;;edded, ta;;orna, tbiddel, tissa[[a[ u fuq kollox u l-aktar importanti, li tkun qrib in-nies u li tifhem il-[ti;iet tas-so/jetà. Hu g[alhekk li d-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista llum se tkun bil-bibien miftu[in u tilqa’ l-kunsilliera biex isir il-pass li jmiss filpro/ess ta’ ti;did. Dak li qieg[ed jissi;illa llum il-Partit Nazzjonalista, li ja[tar ]ew; vi/i kapijiet, hu riflessjoni wkoll tax-xewqa li esprimew [afna kunsilliera fil-laqg[at li saru fl-e]er/izzju g[allg[a]la ta’ kap ;did tal-PN. }vilupp li jirrifletti wkoll l-isfidi li g[andu quddiemu llum il-PN biex kemm fuq livell ta’ Oppo]izzjoni filParlament, kif ukoll fil-[idma tal-partit, it-Team PN jikseb mill-;did il-fidu/ja tal-elettorat u lma;;oranza tal-elettorat biex il-vi]joni politika tieg[u tissarraf f’aktar ;id g[as-so/jetà u l-poplu tag[na. Mill-[atra ta’ kap ;did tal-PN di;à sar [afna

xog[ol. Tlaqqa’ Kunsill :enerali Straordinarju li approva emenda importanti fl-istatut tal-partit u li bis-sa[[a ta’ din l-emenda llum il-kunsilliera tal-PN se jkunu qed jele;;u ]ew; vi/i kapijiet. Il-Kap tal-PN Simon Busuttil [abbar it-twaqqif ta’ Kummissjoni g[al revi]joni tal-istatut u listrutturi tal-PN g[al partit aktar modern u effettiv, li di;à twaqqfet u bdiet ta[dem ta[t ittmexxija tad-Deputat Nazzjonalista Francis Zammit Dimech; u Kummissjoni g[at-tis[i[ talkumpaniji u l-media tal-PN. Il-Kap il-;did tal-PN, Simon Busuttil, [a l;urament b[ala Kap tal-Oppo]izzjoni u beda l[idma tieg[u fil-Parlament fejn di;à waqqaf ilGrupp Parlamentari tal-PN ta’ Azzjoni g[anNofsinhar ta’ Malta bis-sehem tad-Deputati Nazzjonalisti fin-Nofsinhar ta’ Malta. Dan il-Grupp se jistudja u janalizza r-ri]ultat elettorali li wera defi/it qawwi li sofra l-PN fin-Nofsinhar u jo[ro; rakkomandazzjonijiet u jie[u azzjoni. {abbar ukoll li se titwaqqaf Kummissjoni ta’ esperti li se tag[ti stampa tas-so/jetà Maltija b’enfasi fuq ir-realtajiet so/jali tan-Nofsinhar ta’ Malta. Tmexxija li trid tinbidel u titbiddel Din il-[idma fil-bidu tat-tmexxija ta’ Simon Busuttil b[ala Kap ;did tal-PN turi li mill-ewwel de/i]jonijiet, il-PN qieg[ed juri mill-ewwel jiem li verament irid jinbidel u jitbiddel.

L-i]g[ar fost dawn Dakinhar li l-Papa Fran;isku ddikjara qaddisin lill-martri ta’ Otranto li nqatlu fl-1480 g[ax g[a]lu li jibqg[u Nsara, f’Ruma wkoll saret it-tifkira ta’ massakru ie[or, iktar re/enti u fuq skala ferm ikbar, dawk il-miljuni ta’ bnedmin inno/enti maqtula ming[ajr g[a]la tag[hom. G[ax ]ew; {dud ilu ;iet i//elebrata wkoll il-Marcia per la vita biex tfakkar meta fl-1978 g[addiet il-li;i li tippermetti l-abort fl-Italja. IlPapa ta l-appo;; tieg[u lil din l-inizjattiva billi – wara l-quddiesa – sellem lill-40,000 manifestant fi tmiem il-mixja tag[hom. Kermit Gosnell

Fil-kelmtejn tieg[u Fran;isku [e;;e; lill-Insara juru l-og[la rispett lejn il[ajja, u fa[[ar il-kampanja ta’ ;bir ta’ firem “Uno di noi” li saret fil-parro//i ta’ Ruma favur le;i]lazzjoni Ewropea li t[ares il-[ajja mit-tnissil salmewt naturali. Din mhix xi [a;a ;dida g[al Bergoglio: b[ala Ar/isqof ta’ Buenos Aires spiss tkellem dwar il-[arsien ta’ kull bniedem mill-iktar mument bikri ta’ [ajtu, g[ax kull [ajja hija sabi[a, qaddisa u g[a]i]a g[al Alla.

Il-Papa tal-fqar ]gur ma jinsiex lill-ifqar u l-iktar dg[ajfa fostna: it-tarbija fil-;uf. Ironikament, f’dawk l-istess jiem konna qed insegwu a[barijiet mill-Amerka dwar bniedem jismu Kermit Gosnell. Sa ftit snin ilu l-isem Kermit kont niggustah g[ax kien ifakkarni f’dak i]-]rin; simpatiku tal-Muppets. Kemm jinbidlu l-affarijiet! Issa sirt nasso/jah ma’ dak ittabib viljakk u mostru] li g[al snin twal fl-Amerka mexxa klinika tal-abort li g[all[ni]rijiet imwettqa fiha xxukkjat sa[ansitra lil dawk li huma favur l-abort (bla ma jindunaw li hi frott l-istess kultura tal-mewt). Skont ma [are; mill-qorti, Gosnell regolarment [alla jitwieldu trabi li mbag[ad qatilhom bi pro/ess li hu sejja[lu “snipping”, billi jdeffes imqass fuq in-na[a ta’ wara tal-g[onq u jaqta’ ssinsla. Tarbija minnhom, skont il-[addiema tal-klinika, twieldet [ajja u twaddbet fittoilet fejn pruvat tg[um biex tibqa’ f’wi// l-ilma. Bi//ier tat-trabi

Sintendi, hi wkoll inqatlet bla [niena. Min lil Gosnell isejja[lu “bi//ier” ikun qed jinsulta lill-bi//iera.

Dan minbarra prattiki o[ra b[all-[mie; inkredibbli filklinika (fosthom bi//iet ta’ trabi f’;arar imferrxa kullimkien, inklu] fil-fri;; malkolazzjon tal-[addiema) u ommijiet li mietu waqt xi pro/edura. Tg[iduli, “Imma kif inhu possibbli dan, fl-Istati Uniti?” Kien possibbli g[ax l-abort huwa baqra sagra fl-Amerka. L-awtoritajiet tas-sa[[a regolarment g[alqu g[ajnejhom quddiem rapporti li r/evew, ma jmurx jidhru li huma kontra l-abort. Lil Gosnell l-iktar li waslu kien li tawh xi warning, imma [add ma ndenja ru[u jara jekk obdiex. Dan l-a[[ar, il-President Obama sa[ansitra wasal li jmaqdar lil dawk li jridu iktar kontrolli fuq il-klini/i talabort g[ax – skont hu – ilkontrolli jxellfu d-dritt talg[a]la tan-nisa! Spiss niltaqa’ ma’ nies li jg[iduli “Malta ]gur qatt ma jid[ol l-abort.” Nixtieq li kont daqshekk ottimist, i]da m’iniex. Anki f’pajji]na qed iberraq fuq dawn il-kwistjonijiet. Ilna snin ninnotaw attakki fini fuq il-[idma imprezzabbli tal-g[aqda Gift of Life, u /erti kummenti re/enti filmedia jindikaw li s-sentiment f’Malta qed jinbidel, li l-

[arsien tal-embrijun m’g[adux daqstant prijorità. Ma ninsewx li kull fejn da[al l-abort, l-ewwel pass dejjem kien g[al ka]i estremi b[al tqala f’ka] ta’ stupru, mard serju g[at-tarbija jew periklu g[al [ajjet l-omm. I]da mbag[ad nibdew inwessg[u t-tifsir tal-kliem. Jimbotta g[al-li;i

B[alissa l-Prim Ministru Irlandi] qed jimbotta li;i li ta//etta li jsir abort f’ka]i fejn mara tqila thedded li tag[mel suwi/idju, g[ax teknikament “il-[ajja tal-omm tkun filperiklu”. U nista’ nsemmi pajji]i fejn il-“mard serju” tat-tarbija li jikkwalifikaha g[al abort jinkludi d-Down Syndrome, jew il-cleft lip and palate! Nibdew b’intenzjoni tajba, u nispi//aw b’Gosnell. G[alkemm m’g[andix xi ballun tal-kristall biex nara lfutur, ninsab /ert li ma tantx jg[addu snin qabel a[na wkoll inkunu qed niddiskutu d-d[ul tal-abort. G[ad jg[idulna li hu “dritt fundamentali” u “g[a]la responsabbli”. G[ax id-dinja g[andha tendenza tg[awwe; id-diskors sabiex affarijiet atro/i tag[milhom iktar a//ettabbli. A[fruli fra]i goffa g[al dal-

minn Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

log[ob bil-kliem: “ninduraw id-demel”! I]da /ert minn [a;’o[ra wkoll. Dakinhar, il-Knisja Kattolika tkun fuq quddiem (i]da mhux we[idha) tiddefendi l-[ajja sa mit-tnissil, u l-;id veru tal-omm. Ma tkunx battalja kontra xi partit jew g[aqda partikulari li timbotta din l-a;enda. Din hi ;lieda kontra l-kultura talmewt u l-po]izzjoni talKnisja kullimkien ilha mag[rufa, /ara u bla tlaqliq. Iqawwilna qlubna l-kliem ta’ :esù Kristu: “Kulma g[amiltu mal-i]g[ar wie[ed fost dawn [uti, g[amiltuh mieg[i.”


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

10 Ittri

Il-billboards tal-Labour Sur Editur, Nitlob lill-pubbliku jinnota kif il-billboards tal-Labour talkampanja elettorali, baqg[u jintu]aw mill-kumpaniji privati li qed jirreklamaw il-prodotti tag[hom. In[alli lil kul[add jasal g[all-konklu]jonijiet hu.

M. Borg

Birkirkara

Ta’ sodisfazzjon g[alija Sur Editur, Xi ftit ta]-]mien ilu kont ktibt dwar il-fatt li l-bust talkittieb G[awdxi mix-Xag[ra Lawrent Ropa li nsibu fil;onna pubbli/i ta’ Villa Rundle f’Victoria kont innutajt li kellu parti min-nu//ali miksura. Ma nafx kif seta’ ;ara dan. Il-fatt hu li l-ilment tieg[i ma waqax fuq widnejn torox g[ax dan il-bust inqala’ minn postu biex isirulu t-tiswijiet me[tie;a. Hekk g[andhom isiru l-affarijiet. ?ert li fi ]mien mhux ’il bog[od dan il-bust jer;a’ lura f’postu biex ikompli j]ejjen din ir-rokna tal-;nien. Nemmen li g[andu jkun hemm xi [add li jie[u [siebu u jara li jin]amm fi stat tajjeb wara l-[afna spejje] li saru biex ing[ata face lift kif imiss. Jien ta’ kuljum ng[addi minn hawn biex

flimkien ma’ marti nag[mlu x-xirja ta’ kuljum u tant nie[u gost u nitpaxxa bl-atmosfera u bl-arja friska u bnina ta’ din ir-roqg[a art. Jalla iktar monumenti u xog[lijiet tal-arti jsibu posthom f’dan il-;nien li issa jinsab imdawwal ferm a[jar milli kien qabel. Nittama li ma ndumx ma ner;a’ nikteb biex ng[arrafkom li l-bust ta’ Ropa, kumpaj]an tag[na li qatta’ ]mienu u g[omru Surmast tal-iskola fi Franza, re;a’ lura f’postu! Aktar tag[rif dwar dan ilkittieb G[awdxi li kompla kabbar il-letteratura Maltija barra minn xtutna ssibuh dalwaqt fil-ktieb li qed in[ejji biex nippubblika dwar Kittieba G[awdxin f’dawn la[[ar 100 Sena.

Joe M. Attard

Il-Belt Victoria


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Opinjoni 11

Rakkomandazzjonijiet g[all-Elezzjonijiet Parlamentari Ewropej minn Maria Portelli marpor2489@gmail.com

Informazzjoni kwalitattiva fejn tindirizza l-po]izzjoni politika tal-kandidati li tressaq u affiljazzjoni mal-partit ikkon/ernat u elezzjoni wa[danija fissa, t[e;;e; tikseb iktar nies biex jo[or;u je]er/itaw id-dritt fundamentali tag[hom li mieg[u j;ib dmir kbir lejn l-istat – il-vot. G[all-elezzjonijiet 2014 g[all-Parlament Ewropew ilKummissjoni g[andha mira importanti fosthom li tinkora;;ixxi aktar nies biex jitfg[u l-vot tag[hom. Aktar parte/ipazzjoni fil-votazzjoni

Ilkoll ninsabu f’mument kru/jali tal-integrazjoni Ewropea fejn qeg[din jittie[du passi importanti lejn unjoni ekonomika u monetarja li hi wa[da ;enwina, flimkien ma’ bidliet fit-trattati u kun/ett ta’ federazzjoni Ewropea li qieg[da f’orizzont politiku tal-Kummissjoni. Nemmen li hu importanti li nag[tu li/-/ittadini u lkumpaniji perspettivi fuq liema xejra se tie[u l-Ewropa fl-2020. Kif nis[qu ‘business as usual’ mhijiex biss g[a]la f’dan il-kuntest min[abba li qeg[din noperaw f’ambjent ;did. It-Trattat ta’ Li]bona mhux biss jag[ti s-sa[[a lir-rwol tal-Parlament Ewropew b[ala attur politiku, i]da jidde/iedi fuq il-ma;;oranza talle;i]lazzjoni tal-Unjoni Ewropea u g[andu sa[[a fuq il-ba;it tal-Unjoni Ewropea u anke livell par mal-Kunsill. It-Trattat i;ib mieg[u responsabbiltà addizzjonali, jele;;i l-President talKummissjoni fuq il-ba]i ta’ proposta mill-Kunsill Ewropew fejn iqis ukoll irri]ultati tal-elezzjonijiet Ewropej (l-Artikolu 17 (7) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea). Fil-qosor, il-Kummissjoni li jmiss g[andha tirrifletti le]itu tal-elezzjonijiet tal-2014 tal-Parlament Ewropew peress li dawn se jkunu l-ewwel ta[t ir-regoli l-;odda ta’ Li]bona. Sa[ansitra fi Strasburgu fit12 ta’ Marzu 2013, Viviane Reding, il-Vi/i President talKummissjoni Ewropea g[all:ustizzja, Drittijiet Fundamentali u ?ittadinanza [ar;et stqarrija g[all-istampa fejn ippre]entat rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni biex l-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew li jmiss

Il-Parlament Ewropew, fejn dawk il-kandidati kollha li ji;u eletti f’pajji]hom ikunu jistg[u jiddibattu u jg[addu li;ijiet favur i/-/ittadini Ewropej kollha

ikunu iktar demokrati/i u jag[tu iktar sens lill-prin/ipju fundamentali tat-tmexxija demokratika. Ir-rakkomandazzjonijiet

Ir-rakkomandazzjonijiet jirriflettu r-realtà ;dida ta’ Li]bona. Fl-2012 il-President Barroso sa[aq fid-diskors tieg[u tal-Istat tal-Unjoni li “g[andna b]onn spazju pubbliku Ewropew fejn ilkwistjonijiet Ewropej huma diskussi mil-lat Ewropew.” Il-Kummissjoni Ewropea adottat rakkomandazzjonijiet pratti/i g[all-elezzjonijiet Ewropej 2014. IlKummissjoni qed titlob lillistati membri u lill-partiti politi/i biex iwettqu fis-se[[ erba’ affarijiet konkreti u li huma pratti/i. L-ewwel, li l-partiti politi/i g[andhom jg[arrfu liema kandidat g[all-President talKummissjoni Ewropew huma jappo;;jaw. Jekk jafu liema kandidati li se jikkandidaw ru[hom, i/-/ittadini jkollhom g[a]la reali quddiemhom filwaqt li toffri opportunità g[al dibattitu reali msejsa fuq figuri politi/i. It-tieni, li qabel u matul lelezzjonijiet, il-partiti politi/i nazzjonali g[andhom jag[mluha /ara li tul il-kampanja juru g[al-liema partit politiku huma affiljati. Hemm b]onn li l-votanti jkunu konxji li l-partiti politi/i nazzjonali tag[hom huma

parti minn familja politika Ewropea. B[al fil-ka] tal-partit politiku Fine Gael flIrlanda li hu membru talPartit Popolari Ewropew filwaqt li l-Partit Laburista Irlandi] hu parti mis-So/jalisti. It-tielet, l-istati membri jridu jsibu kunsens bejniethom fuq ;urnata komuni g[all-elezzjonijiet Ewropej fejn sa[ansitra l-postijiet talvotazzjoni jag[lqu fl-istess [in – dan g[andu jse[[ g[aliex id-dati tal-elezzjonijiet Ewropej illum huma mifruxa fuq erbat ijiem.

jwasslu l-messa;; li/-/ittadin komuni dwar il-programmi politi/i tag[hom. Biex il-votanti jkunu aktar infurmati

B’hekk il-votanti huma iktar a;;ornati dwar ilkwistjonijiet involuti fi [dan l-elezzjonijiet Parlamentari Ewropej – dan jistimola iktar dibattitu madwar il-kontinent Ewropew. Dawn l-erba’ rakkomandazzjonijiet mhumiex rivoluzzjonarji i]da huma evoluzzjonarji, fuq kollox huma pratti/i!

Il-Kummissjoni li jmiss g[andha tirrifletti l-e]itu tal-elezzjonijiet tal-2014 tal-Parlament Ewropew peress li dawn se jkunu l-ewwel ta[t ir-regoli l-;odda ta’ Li]bona :urnata wa[da g[andha iktar ti//ara li l-elezzjonijiet Ewropej huma ta’ kul[add u tirrifletti parte/ipazzjoni komuni mi/-/ittadini talEwropa. Din tag[ti iktar kulur lid-demokrazija rappre]entattiva li fuqha l-Unjoni Ewropea hi mwaqqfa. U r-raba’, il-partiti nazzjonali matul il-kampanja jridu jinfurmaw lill-votanti dwar ilkandidati tag[hom g[al President tal-Kummissjoni. Il-kandidati g[andhom jimxu b’kampanja fejn huma l-parte/ipanti ewlenin fiddibattiti televi]ivi waqt li

I]da dawn se jkollhom impatt kbir biex jg[inu jsa[[u l-vu/i tan-nies fid-demokrazija rappre]entattiva tal-Unjoni Ewropea. Tg[iduli ‘g[aliex hu me[tie; dan kollu?’ Irra;uni hi sempli/i biex tifhem, min[abba li llum naraw nuqqas sostanzjali ta’ votanti meta ji;u g[all-elezzjonijiet Parlamentari Ewropej. Fl-2009 kienu biss 43 filmija tal-Ewropej li vvutaw. Nenfasizza li l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew huma mument importanti g[addemokrazija. Il-prijorità

g[andha tkun li tiffa//ja dan it-tnaqqis kostanti ta’ votanti fl-elezzjonijiet. Huma rakkomandazzjonijiet li jag[tu twe;iba ;usta. Sostnuti minn st[arri; talEurobarometer li kienu ma[ru;a fil-bidu ta’ Marzu 2013 fejn kixfu li n-nuqqas ta’ disseminazzjoni ta’ informazzjoni hu wie[ed mirra;unijiet determinanti tatturnout baxx – 84 fil-mija tan-nies jipper/epixxu li b’]ieda sostanzjali dwar limpatt tal-Unjoni Ewropea fuq il-[ajja tag[hom ta’ kuljum, u aktar informazzjoni dwar il-manifesti tal-partiti jsa[[u l-parte/ipazzjonijiet flelezzjonijiet Ewropej. 73 fil-mija jemmnu li b’iktar tis[i[ f’informazzjoni fuq l-affiljazzjonijiet politi/i talkandidati Ewropej i[e;;uhom biex jo[or;u jivvutaw iktar bi [;arhom. Finalment, 62 filmija ja[sbu li meta jkollok kandidati politi/i g[al President tal-Kummisjoni flimkien ma’ jum ta’ votazzjoni unika ssa[[a[ iktar itturnout. Dan jag[mel sens. }ieda fil-votanti

{arsa lejn l-Atlantiku, flIstati Uniti tal-Amerika, fejn lelezzjonijiet tal-Kungress ise[[u fl-istess sena b[all-elezzjonijiet Presidenzjali – awtomatikament jistimola iktar nies biex jo[or;u jivvutaw iktar milli fi snin intermedji meta 40 fil-mija biss tal-votanti jmorru g[all-votazzjoni. Konvinta li l-votanti g[allelezzjonijiet Ewropej ji]diedu jekk in-nies ikollhom g[a]la reali – g[a]la reali tal-kandidati li jimmobilizzaw u jift[u dibattitu politiku u g[a]la reali tal-politi/i. L-elezzjonijiet tas-sena ddie[la tal-Parlament Ewropew g[andhom jikkon/ernaw kwistjonijiet Ewropej u mhux li tintu]a jew ti;i abbu]ata g[al ra;unijiet nazzjonali jew jesprimu frustrazzjoni vis-àvis il-gvern nazzjonali. Il-jigsaw puzzle qed ting[aqad bi//a bi//a. Madwar l-Ewropa qieg[ed ise[[ djalogu politiku dwar ilfutur Ewropew. Fl-2012 rajna li 12,000 /ittadin ipparte/ipa f’wie[ed mill-ikbar konsultazzjonijiet pubbli/i onlajn dwar id-drittijiet ta/-/ittadini u l-futur ta’ din l-Unjoni.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-I}VEZJA

Il-Pulizija tlesti g[al aktar irvellijiet Il-Pulizija fil-kapitali }vedi]a Stokkolma qed issa[[a[ il-pre]enza tag[ha wara li g[all-[ames lejl konsekuttiv kien hemm irvellijiet matul il-lejl li fihom gruppi ta’ ]g[a]ag[ taw innar lill-karozzi u bini. Madwar 30 karozza kif ukoll skola ng[ataw in-nar matul il-lejl bejn il-{amis u l-:img[a f’zoni fqar filMajjistral u l-Lbi/ ta’ Stokkolma fejn 90 fil-mija tal-popolazzjoni huma immigranti . Minkejja r-reputazzjoni tal-I]vezja g[all-ugwaljanza, dawn l-irvellijiet kixfu l-

problema li hemm bejn ilma;;oranza sinjura u lminoranza fqira, spiss ]g[a]ag[ li g[andhom nisel barrani u j[ossuhom esklu]i mis-so/jetà. Il-Pulizija hi wkoll im[assba peress li fi tmiem il-;img[a hemm log[ob tal-football importanti kif ukoll fit-8 ta’ :unju, it-tie; tal-Prin/ipess Madeleine, it-tielet fil;erarkija biex til[aq fittmexxija tal-monarkija talI]vezja. Il-pajji] hu ma[sud minn dawn l-irvellijiet li huma lag[ar li l-pajji] qatt ra flistorja re/enti.

}ew; tfajliet imnikktin jimxu minn quddiem il-barracks tal-Armata f’Woolwich u qrib l-in[awi fejn se[[ il-qtil, kiesa[ u biered, tas-suldat Lee Rigby (Reuters)

WARA L-A{{AR TERRUR F’LONDRA

Ji]diedu l-attakki ta’ tpattija Imra]]an il-bejg[ tal-alko[ol fuq Musulmani fir-Renju Unit IT-TURKIJA

Il-Gvern Tork ]ied irrestrizzjonijiet rigward ilbejg[ tal-alko[ol kif ukoll waqqaf ir-reklamar ta’ prodotti simili. Il-bejg[ tal-alko[ol se jibda jkun kontra l-li;i bejn l-10 p.m. u s-6 a.m. u fuq ilfliexken irid ikun hemm twissija li l-konsum jag[mel [sara lis-sa[[a. Il-li;i ;dida, li trid l-approvazzjoni finali tal-Presdient, se tipprojbixxi wkoll reklamar ta’ alko[ol waqt avvenimenti sportivi u l-

postijiet fejn jinbieg[ lalko[ol ma jistg[ux jkomplu juru l-fliexken tax-xorb. Minkejja li fit-Turkija, ilma;;oranza assoluta talpopolazzjoni hi Musulmana, il-pajji] g[andu Kostituzzjoni sekulari. Il-Partit AK, minn mindu tela’ fil-poter fl-2002, [a diversi passi biex jillimita l-konsum tal-alko[ol fil-pajji] filwaqt li l-linja nazzjonali tal-ajru, it-Turkish Airlines, waqqfet isservi l-alko[ol fuq [afna rotot interni.

IL-:APPUN

Il-PM jib]a’ mill-fatati Shinzo Abe, il-Prim Ministru tal-:appun, ilbiera[ kellu jo[ro; stqarrija mhux tas-soltu biex ji/[ad g[ajdut li g[adu ma da[alx fir-residen]a uffi/jali g[aliex jib]a’ li hemm il-fatati. L-g[ajdut ilhom iduru g[al dawn l-a[[ar xhur wara li Abe, li tela’ fil-poter f’Di/embru, baqa’ ma da[alx fir-residen]a uffi/jali mag[urfa b[ala l-Kotei. Diversi eks Prim Ministri :appuni]i kienu rappurtaw affarijiet strambi u soprnaturali meta kienu fil-Kotei. Barra minn hekk, innisa ta’ diversi Prim Ministri rrifjutaw li jmorru jg[ixu hemm.

L-awtoritajiet Britanni/i qeg[din jinkwetaw li l-qtil brutali tas-suldat ]g[a]ug[ Lee Rigby ta[t idejn ]ew; estremisti I]lami/i armati – f’delitt li paralizza lill-pajji] u li feta[ g[al gelgul ta’ ‘possibbiltajiet’ – kapa/i jirri]ulta f’sensiela ta’ attakki fuq Musulmani fir-Renju Unit g[at-tul ta]-]mien. Fil-fatt, u mindu [ar;et la[bar dwar Rigby li fil-lejl tal-Erbg[a spi//a mbi//er minn ]ew; Britanni/i ta’ nisel Ni;erjan qrib il-barracks ta’ Woolwich, fixXlokk ta’ Londra, qeg[din ji]diedu l-in/identi ‘immirati kontra l-komunitajiet I]lami/i’ u b’numru ta’ moskej i;arrbu l-vandali]mu. L-in/identi se[[ew minkejja li l-Mexxejja Musulmani fir-Renju Unit g[a;;lu biex jikkundannaw l-omi/idju fa[xi u b’individwi tal-komunità jesprimu simpatija malqraba tal-vittmi fuq il-mezzi tas-social network. B[alissa, sistema ta’ hot-

line partikulari bl-isem Tell Mama qed tirre;istra dejjem aktar rapporti dwar ‘ir-reazzjoni kontra l-Musulmani’ u bl-awtoritajiet Britanni/i ja;ixxu g[all-possibbiltà li jinfirxu ‘l-azzjonijiet ta’ mibg[eda kontra l-komunità partikulari u li huma xprunati b’sens ta’ tpattija’.

Drama b’ajruplan fi ]mien ta’ alert g[oli Il-Pulizija Metropolitana filfatt [ar;et ‘mijiet o[ra’ ta’ pulizija fit-toroq u fejn qeg[din jag[mlu ronda kontinwa qrib il-moskej u s-siti reli;ju]i. Sadattant, u waqt li r-Renju Unit jinsab fuq stat ta’ alert g[oli, se[[ in/ident drammatiku, lbiera[, fejn fighterjets Britanni/i provdew skorta

g[al ajruplan tal-passi;;ieri tal-Pakistan International Airlines li minflok ni]el f’Manchester ‘skont l-iskeda’ spi//a jag[mel in]ul sfurzat fl-ajruport ta’ Stansted qrib ta’ Londra. L-ajruplan kien telaq minn Lahore, fil-provin/ja Pakistana ta’ Punjab u bilpulizija Britannika li mbag[ad telg[u abbord jarrestaw lil ]ew; ir;iel fuq suspett li pperikolaw lin-nies l-o[ra abbord – u bil-passi;;ieri aktar tard jin]lu kollha, qawwijin u s[a[, mill-ajruplan. Filwaqt li l-ewwel indikazzjonijiet ma wrewx li l-ajruplan kien mira ta’ terrori]mu, wie[ed mill-passi;;ieri ‘l quddiem ]vela li xi [add kien ‘g[amel theddid kontra lekwipa;;’. Il-passi;;ier partikulari qal li l-pilota nnifsu [abbar dan il-fatt wara li ni]el fi Stansted u fejn spjega li kien idde/ieda dwar l-in]ul ladarba r/ieva ‘forma ta’ theddida ming[and xi [add’.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 13 IR-RENJU UNIT

Iz-zona ewro hi aktar stabbli Mario Draghi il , -

President tal-Bank ?entrali Ewropew, qal li illum, izzona ewro hi aktar stabbli minn sena ilu imma g[ad hemm kundizzjonijiet ekonomi/i diffi/li. Hu qal dan waqt konferenza f’Lonsra, sena wara li kien wieg[ed li kien se jag[mel “dak kollu me[tie;” biex issalva lewro. Draghi qal li l-pajji]i Ewropej iridu jsa[[u rrabtiet tag[hom u jwettqu fis-s[i[ il-pjani ta’ sena ilu g[al integrazzjoni aktar mill-qrib fosthom g[al g[aqda bankarja. Xi [a;a li biha jridu jissagrifikaw parti mis-sovranità nazzjonali dwar il-Ba;it u lpolitika strutturali. Hu qal li seta’ jg[id bla tlaqliq li llum il-;urnata, lG[aqda Ekonomika u Monetarja hi aktar stabbli minn sena ilu. Draghi wkoll [e;;e; irRenju Unit biex isa[[a[ ir-rabtiet mal-bqija talmembri tal-Unjoni Ewropea billi qal li “lEwropa g[andha b]onn Renju Unit aktar Ewropew daqs kemm ir-Renju Unit g[andu b]onn Ewropa aktar Ingli]a.” Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron wieg[ed li jinnegozja r-rwol ta’ pajji]u fl-UE u jsejja[ referendum dwar is-s[ubija tal-pajji] qabel tmiem l2017. Dan sakemm jirba[ l-elezzjoni ;enerali li jmiss fl-2015.

FRANZA> L-attur veteran Amerikan, Jerry Lewis, mal-wasla tieg[u g[all-wiri tal-film “Max Rose” waqt is-66 Edizzjoni tal-Festival tal-Films ta’ Cannes. (ritratt Reuters)

L-UNJONI EWROPEA

L-ITALJA

Twarrab pjani dwar i]-]ejt ta]-]ebbu;a

Kes[a, xita u borra

L-Unjoni Ewropea warrbet pjani biex ikun projbit li f’restoranti jimtela meta jispi//a ]-]ejt ta]-]ebbu;a mill-fliexken tag[hom. Dan wara li l-proposta kienet kritikata bil-qawwa. Dan kien se jfisser li rrestoranti kienu se jkunu jistg[u jservu biss ]ejt fi fliexken li ma jistg[ux jimtlew mis-sena d-die[la. Dan kien se jsir biex in-nies ma jkunux ingannati u jing[ataw ]ejt ta]-]ebbu;a inferjuri skont Dacian Ciolos, il-Kummissarju Ewropew g[all-Agrikultura. I]da issa

Ciolos qal li l-pjan ma kienx kiseb appo;; bi]]ejjed. Imma hu qal li ristoranti setg[u jingannaw il-klijenti billi fil-fliexken b’tikketta ta’ ]ejt ta]-]ebbu;a tajjeb ipo;;u ]ejt inferjuri jew li jkun skada. I]-]ejt ta]-]ebbu;a hu lok ta’ [afna ingann peress li spiss jitpo;;a ]ejt inferjuri u jinbieg[ b[ala ta’ kwalità tajba. Il-pass minn Ciolos fost lo[rajn kien kritikat bil-qawwa mill-Prim Ministru Ingli] David Cameron u dak Olandi] Mark Rutte. IL-VENE}WELA

Jiskarsaw affarijiet ba]i/i Fil-Vene]wela, is-sitwazzjoni ekonomika tant qed tmur g[all-ag[ar li l-Gvern So/jalista tal-pajji] wieg[ed li se jimporta minnufih 50 miljun roll ta’ toilet paper peress li dan il-prodott skarsa [afna filpajji]. Fil-Vene]wela, pajji] sinjur fi]-]ejt, hemm ukoll skarsezza ta’ affarijiet ba]i/i o[ra b[alla[am u ]ejt g[at-tisjir. L-Oppo]izzjoni qed tg[id li dan qed ise[[ min[abba kontrolli kbar li kienu introdotti mill-eks mexxej Hugo Chavez li dg[ajjef l-industrja privata u xekkel l-improtazzjoni. B’kollox hu stmat li hemm skarsezza ta’ 20 fil-mija talprodotti ba]i/i ta’ kull jum.

Ix-xahar ta’ Mejju fl-Italja qed ikun karatterizzat minn kes[a li ;abet mag[ha xita u borra f’partijiet tal-pajji]. It-temperatura medja g[al dawn l-a[[ar ;ranet f’partijiet kbar tat-Tramuntana tal-Italja kienet ta’ anqas minn tliet gradi Celsius mill-medja tassoltu u ni]let 24 fil-mija aktar xita mis-soltu. L-iktar li n[akmet minn dawn l-elementi tal-maltemp kienet it-Tramuntana tal-Italja. Ir-re;jun tal-Lombardija qed jin[akem minn kes[a akkumpanjata minn xita qalila.

F’Milan ilbiera[ kienet re;istrata temperatura ta’ seba’ gradi Celsius. Anki fir-re;jun ta’ Friuli Venezia Giulia re;a’ hemm temp Xitwi u f’xi zona ni]let anki l-borra u skont it-tbassir tat-temp, dawn il-kundizzjonijiet mistennija jkomplu g[al diversi ;ranet o[ra. Min[abba l-kundizzjonijiet tat-temp, qed isir sej[a biex fil-Lombardija jkun dikjarat stat ta’ emer;enza g[as-settur agrikolu min[abba l-[sara kbira li saret mill-kundizzjonijiet tat-temp.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

14 A[barijiet ta’ Barra :IBILTA

Jilqg[u g[al inva]joni ta’ bram Il-Gvern ta’ :ibilta g[andu, ‘il quddiem, jistalla xbiek partikulari biex jipprote;i l-bajjiet tieg[u mis’soltu’ inva]joni ta’ bram matul ix-xhur tas-sajf. Dan meta anki g[andhom jing[alqu l-a//essi g[al xi zoni ta’ ba[ar spe/ifi/i bliskop li ‘l-bram jin]amm ‘il bog[od’ u b[ala parti minn

strate;ija li tevita l-periklu g[all-g[awwiema. Il-Ministru g[all-Ambjent John Cortes spejga li l-parti kbira tal-bajjiet je[tie;u jkollhom xi zoni tal-g[awm protetti permezz ta’ hekk imsej[a boom nets – u meta mistenni li x-xbiek jimminimizzaw il-pre]enza tal-bram li ‘g[arrqu l-gost’ tal-

g[awwiema g[al sta;uni tassajf konsekuttivi. Mistenni li x-xbieki jkunu stallati fil-;img[at li ;ejjin u waqt li Cortes ma jistax jiggarantixxi su//ess ‘mija-filmija’ kontra l-bram hu ottimist [afna li lprekawzjoni g[andha, almenu, ‘ittejjeb is-sitwazzjoni’.

Tifel jilqa’ idu g[al brama li qed tg[um f’ tank kbir fl-Akwarjum ta’ Vancouver, fit-territorju ta’ British Columbia, il-Kanada (Reuters)

FRANZA

Offerta ta’ €1.2 miljun g[al vja;; fl-ispazju ma’ Leonardo DiCaprio Inizjattiva – irkant – g[al ;bir ta’ fondi bi skop karitatevoli u li saret waqt ilFestival tal-Films ta’ Cannes i;;enerat mal-€25 miljun u fejn offerta rebbie[a ta’ €1.2 miljun a//ertat lil Russu millopportunita li jivvja;;a flispazju fil-kumpanija tal-attur famu] Leonardo DiCaprio. F’dan l-g[oxrin avveniment annwali organizzat minn amfAR, il-Fondazzjoni g[arRi/erka dwar l-AIDS, l-organizzaturi ]velaw lil DiCaprio b[ala ‘l-mistieden misterju]’ li issa se jakkumpanja lir-rebbie[ – Vasily Klyukin, residenti ta’ Monaco — waqt ittitjira tal-linja Virgin Galactic. Leonardo DiCaprio hu protagonista fil-film The Great Gatsby li inawgura s-66 Festival tal-Films ta’ Cannes u qabel il-verdett, l-attri/i Sharon Stone spjegat li l-persuna li kellha tirba[ il-premju (waqt l-irkant) trid tag[mel tlett ijiem ta’ ta[ri; – flimkien ma’ DiCaprio – f’sit ;ewwa New Mexico u b[ala t[ejjija g[all-vja;; memorabbli. L-offerti waqt l-irkant bdew b’minimu ta’ miljun

ewro, b’numru ta’ persuni rinomati u distinti jattendu bi [;arhom g[all-avveniment gala fil-Lukanda du CapEden-Roc, li jinsab f’Antibes, vi/in ta’ Cannes. Fil-fatt, ir-ra;el li g[amel lofferta rebbie[a se jkun fost l-ewwel elf persuna li ‘jitilqu mill-pjaneta’ permezz talvja;; u b’Klyukin, li g[andu 37 sena, jis[aq li ‘dejjem xtaq li jkun xi ftit aktar avventuru] u meta l-[olma tieg[u kienet li xi darba jivvja;;a fl-ispazju. Wara l-konferma ta’ Klyukin b[ala rebbie[, Sharon Stone anki [abbret li kien ‘fadal ]ew; biljetti’ g[attitjira partikulari u li ma damux biex ji;;eneraw €1.8 miljun o[ra g[all-karita. Intant, it-total ta’ €25 miljun i;;enerati minn dan lirkant qabe] b’aktar middoppju s-somma ta’ €11-il miljun mill-amfAR gala tassena l-o[ra. Dan l-avveniment, – inawgurat g[allewwel darba mill-mibkija attri/i Elizabeth Taylor – jinvolvi l-akbar attività g[all;bir ta’ fondi li jsir waqt lakbar festival tal-films fiddinja.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15

L-ISTATI UNITI> {addiema inkarigati mill-manutenzjoni mas-servizzi militari Amerikani jmexxu ajruplan tal-gwerra tat-tip F#A18 Hornet fil-hangar tal-’USS Nimitz’ u waqt ir-ronda attwali ta’ dan l-aircraft carrier fil-Ba[ar tan-Nofsinhar ta/-?ina (Reuters)

L-ISTATI UNITI

}velata spe/i ta’ cockroach b’sens ‘g[al kontra l-periklu’ Xjenzati Amerikani qalu li ]viluppaw spe/i – jew razza – ta’ cockroach flEwropa u li g[andha sens naturali aktar fin li jg[inhom ji]gi//aw izzokkor li jintu]a b[ala ‘g[alf’ biex dawn l-insetti jinqabdu u jinqerdu. Mifhum li l-ispe/i ta’ cockroach partikulari g[andha sens ta’ tog[ma hekk imsej[a ‘reorganizzata’ u li jg[in lill-insetti ‘ji]gi//aw’ miz-zokkor li jintu]a biex jattirahom lejn insetti/idju spe/ifiku inti] biex jeqridhom. B’effett ta’ dan, il-cockroach tal-ispe/i g[andu ssens li jevita din il-morsa

peress li l-glucose li wie[ed jista’ jag[mel fuq l-’g[alf’ ivvelenat mhux talli ma jattirahx i]da ‘jimbuttah’ min[abba ‘sensazzjoni li tkun morra aktar milli [elwa’. Ix-xjenzati responsabbli mill-istudju u li [admu fuq din it-teorija ;ejjin millUniversità ta’ North Carolina u wara li ri/erkaturi mill-istess ‘grupp ta’ xjenzati’ kienu indunaw g[all-ewwel darba, g[oxrin sena ilu, li l-pest controllers ma kinux qeg[din jeliminaw il-cockroach mill-proprjetà min[abba s-sempli/i fatt li l-insetti kienu qeg[din jirrifjutaw l-g[alf.

L-ISTATI UNITI

Je[ilsu ra;el li kien ilu jin]amm f’ma[]en g[al xahar Il-Pulizija fil-belt ta’ New York [elset negozjant li kien ilu mi]mum pri;unier f’ ma[]en g[al xahar s[i[ u wara li kien in[ataf minn aggressuri li talbu [las ta’ $3 miljuni b[ala rahan ming[and il-familja talvittma li hi residenti flEkwador. Uffi/jali tal-Pulizija li ippu]aw b[ala spetturi talbini sabu lil Pedro Portugal, ta’ 52 sena, fil-ma[]en anki waqt li wie[ed mill-persuni li [atfuh kien qed jipprova ja[rab minn tieqa u fejn mag[ruf li falla fit-tentattiv. Portugal dak il-[in kellu

jdejh marbutin bit-tape u lbi//iet tad-drapp u malli lema[ lill-pulizija beda jg[ajjat g[all-g[ajjut. Irra;el inkwistjoni fil-fatt in[ataf fid-distrett ta’ Queens ( fi New York) meta ra;el ie[or avvi/inah u urih o;;ett li deher b[ala badge tal-pulizija u fejn, blg[ajnuna ta’ kompli/i sfurza lil Portugal g[al ;o vettura fejn aggredewh b’sikkina u heddewh biex joqg[od kwiet inkella kien se jispi//a maqtul. L-in/ident se[[ fit-18 ta’ April u bil-vittma mbag[ad ittie[ed lejn il-ma[]en fejn tul xahar s[i[ sofra s-swat

u t-tortura ta[t idejn laggressuri waqt li n]amm marbut u b’kappell tas-suf mi;bud ‘l isfel fuq g[ajnejh biex ma jarax. L-awtoritajiet sadattant qablu li l-istorja ta’ Portugal hi xokkanti g[alla[[ar bil-pulizija qed tinvestiga g[alfejn dan irra;el, li m’hux mag[ruf b[ala ‘partikularment b’sa[[tu fil-finanzi’ seta’ spi//a mira ta’ dawk ilkriminali. Intant, il-pulizija b[alissa qed i]]omm lil tlett ir;iel li huma akku]ati bil-[tif u laggrediment ta’ Pedro Portugal.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

16 Arti

Compact Disc ta’ mar/i festivi mill-Banda ?ittadina Sliema Fl-okka]joni tad-90 Sena Anniversarju mit-twaqqif tag[ha is-So/jetà Filarmonika “Sliema” g[adha kemm [ar;et Compact Disc ta’ mar/i festivi ta’ diversi kompo]ituri li g[andhom u kellhom konnessjoni ma’ din isSo/jetà tul dawn i]-]menijiet. Din il-Compact Disc ;iet irrekordjata fis-Sala talKultura fil-Ka]in tal-istess So/jetà mill-en;inir tekniku Vanni Farrugia. Il-Banda ?ittadina Sliema waqt ir-rekording kienet ta[t id-direzzjoni tasSurmast Direttur tag[ha Mro Sigmund Mifsud. F’din il-Compact Disc insibu mar/i talkompo]ituri Sigmund Mifsud, Lesley Tabone, Ronald Pisani, Joseph Muscat, William Debattista, Aurelio Bella kif ukoll ta’

Ronnie Debattista, Joseph Galea, Andrew Coleiro, Kaptan Joseph Buttigieg u Joseph Agius li kollha kienu Surmastrijiet Diretturi tal-Banda Sliema. F’din is-CD hemm irrekordjati wkoll l-Innu Popolari “Viva Dejjem” ta’ Domenico Quercetti, l-Innu Mar/ “Sacro Cuor” ta’ Lino Samut u l-Inno “Sliema” ta’ Cardenio Botti. Fuq il-fa//ata tal-jacket tas-CD hemm ritratt millisba[ tal-fa//ata tal-Ka]in tas-So/jetà Filarmonika “Sliema” armata g[allFesta Titulari tal-Madonna Tas-Sacro Cuor li se tkun /elebrata nhar il-{add 7 ta’ Lulju 2013 f’ TasSliema. Din il-Compact Disc tinsab g[all-bejg[ mill-Ka]in tas-So/jetà Filarmonika “Sliema”, fi 34, Triq San Trofimu, Tas-Sliema.

Jittella’ kun/ert fid-Dar tal-Providenza bit-tema ‘What a Wonderful World’ Il-Kor Cantare tan-New Apostolic Church tal-Olanda ]aru d-Dar tal-Providenza u pprovdew kun/ert lir-residenti. Il-kor hu mag[mul minn madwar g[oxrin persuna li dawn ;ejjin minn diversi partijiet

tal-Olanda. It-tema tal-kun/ert kienet marbuta mal-kanzunetta mag[rufa What a Wonderful World. Il-kun/ert fid-Dar tal-Providenza kien wie[ed minn tmienja li saru f’diversi postijiet u djar f’Malta u f’G[awdex

Il-Kor Olandiz Cantare waqt il-programm fid-Dar tal-Providenza


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Arti 17

L-artista Vania Goshe

Aktar attivitajiet mill-G[aqda Filantropika Talent Mosti Bi pja/ir l-G[aqda Filantropika Talent Mosti tippre]enta Wirja ta’ pittura minn Vania Goshe. Dan se jsir fi/-/entru ta’ Kultura Nazzjonali, fir-Razzett tal-Marki] Mallia Tabone, Triq Wied il-G[asel, il-Mosta. Din l-attività se titella’ minn g[ada l-{add is-26 ta’ Mejju sat-8 ta’ :unju 2013. Il-ftu[ ikun mit-Tnejn sas-Sibt mis-6 p.m. sat-8.30 p.m. filwaqt li l-{dud mill-10 a.m. sa nofsinhar u bejn is-6 p.m. u t-8.30 p.m. Fil-wirja li Vania Goshe se tkun qed ittella’ fir-Razzett tal-Marki], hi se tesebixxi varjazzjoni ta’ xog[lijiet artisti/i fosthom figuri, xeni tipi/i Maltin u still life.

Wa[da mill-pitturi li se tkun esebita fil-wirja

Propju b[all-G[aqda Filantropika Talent Mosti, Vania se tkun qed i]]ewwe; l-Arti malFilantropija billi se tniedi lotterija fejn il-premju hu kwadru artistiku tag[ha. Il-qlig[ minn din il-lotterija, se jmur kollu g[all-karità. G[alhekk wie[ed hu m[e;;e; li jattendi u filwaqt li japprezza din il-wirja mill-isba[ ikun qieg[ed jg[in g[aqdiet tal-karità. Id-d[ul hu bla [las. G[al aktar tag[rif: www.talentmosti.com Din l-attività g[andha l-kollaborazzjoni s[i[a tal-Kunsill Skolastiku tal-Iskola Sekondarja Bniet fi [dan il-Kulle;; Maria Re;ina

Mattia Preti

}jarat mal-kuratur waqt il-wirja ‘Mattia Preti> Faith and Humanity’ Il-wirja internazzjonali Mattia Preti: Faith and Humaity ilha biss ftit iktar minn ;img[a miftu[a g[allpubbliku u di;à ;ibdet attenzjoni kbira lejha kemm mill-Maltin kif ukoll millbarranin. Bosta di;à ]aru din il-wirja u kollha kellhom kliem ta’ tif[ir. Heritage Malta organizzat l-ewwel minn tliet vi]ti spe/jali ta’ din il-wirja immexxija mill-kuratur talwirja u l-Kuratur Anzjan ta’ Heritage Malta Sandro Debono li saret nhar il{amis 16 ta’ Mejju fis-7 p.m. Din kienet deskritta b[ala wa[da ta’ su//ess

b’attendenza sabi[a ta’ parte/ipanti. Dan hu tour spe/jali “minn wara l-kwinti” li jwassal il-pitturi esibiti lillparte/ipanti b’mod uniku filwaqt li ting[ata informazzjoni dwar kif in;iebu Malta, kif intg[a]lu u dwar dak kollu li tirrikjedi l-organizzazzjoni ta’ wirja b[al din. Fl-a[[ar tal-vi]ta jsir ri/eviment ]g[ir. I]-]ew; ;iti l-o[ra f’din is-sensiela se jsiru fit-13 ta’ :unju u fl-4 ta’ Lulju. Il-biljetti jinsabu g[allbejg[ mis-siti u l-mu]ewijiet kollha ta’ Heritage Malta u l-postijiet huma limitati.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

18 Madwarna

Il-Fondazzjoni Farsons tappo;;ja l-kwalità tal-;urnali]mu fotografiku Matul dawn l-a[[ar snin, il;urnali]mu fotografiku f’Malta g[amel passi kbar ’il quddiem. Illum, minkejja llimitazzjonijiet li je]istu, il;urnali]mu fotografiku sa[[a[ sew lill-midja. Ir-ritratti mhux biss g[andhom valur li ma jitkejjilx, i]da j[abbtuha anke ma’ dawk li jidhru fil-midja internazzjonali. Dan stqarru Bryan A. Gera, Chairman ta’ The Farsons Foundation li g[at-12-il sena konsekuttiva, qed tisponsorja l-kategorija :urnali]mu Fotografiku tal-Malta Journalism Awards. “Il-

Fondazzjoni tinnota l-progress ;mielu tal-;urnali]mu fotografiku Malti hekk kif, sena wara l-o[ra, il-;urnalistifotografi jistinkaw biex dejjem itejbu l-livell tag[hom,” qal Bryan A. Gera. “Li taqbad u tippre]enta ritratti b’mod informattiv, imma;inattiv u vi]walment stimulanti mhux biss itejjeb limma;ni f’g[ajnejn il-pubbliku i]da wkoll tkabbar ilkredibbiltà tal-midja kif riflessa fis-so/jetà,” qal Malcolm J. Naudi, i/-Chairman talIstitut tal-:urnalisti Maltin. “Permezz tas-sottomissjoni-

jiet rispettivi tag[hom f’din ilkategorija, il-;urnalisti fotografi Maltin qed juru kif, b’mod li j[allu impatt po]ittiv, jaqbdu xeni ta’ kontenut ;urnalistiku qawwi li jirriflettu ;rajjiet kurrenti, personalitajiet u materji so/jali.” Il-Malta Journalism Awards jikkonsistu f’16-il kategorija, fosthom ;urnali]mu stampat, ;urnali]mu mxandar, ;urnali]mu elettroniku u kategoriji ;enerali. I/-/erimonja tal-g[oti tal-premjijiet se ssir nhar is-Sibt 15 ta’ :unju, filLukanda Palace, Tas-Sliema.

I/-Chairman ta’ The Farsons Foundation Bryan A. Gera jippre]enta l-isponsorship li/-Chairman tal-Istitut tal-:urnalisti Maltin Malcolm J. Naudi

FIMBank plc b’sena o[ra tajba

F’;urnata mill-isba[, tnejn u erbg[in impjegat mill-uffi//ju u l-ferg[at ta’ GasanMamo ng[aqdu f’timijiet u pparte/ipaw g[al ;urnata sportiva, organizzata g[all-ewwel darba mill-Kumitat g[all-Attivitajiet So/jali ta’ GasanMamo, fil-Kulle;; ta’ Santa Margerita fi]-}ejtun. {adu sehem sitt timijiet f’log[ob varjat, fosthom ti;rijiet tal-mitt metru, relays, ti;rijiet bl-ixkejjer u l-log[ba tant popolati tat-Tug of War. Il-kontestanti kienu ssapportjati mill-familji tag[hom kif ukoll mill-impjegati ta’ GasanMamo. Ir-rebbie[a kienu dawk tat-tim isfar mag[mul minn Lara Barbuto, Marcon Agius, Marcel Bonaci, Michelle Peplow, Darryll Baldacchino, Philip Grima u Mark Mamo. Il-;urnata sportiva organizzata mill-Kumitat g[all-Attivitajiet So/jali ta’ GasanMamo kien nofstanhar ta’ divertiment g[al dawk kollha pre]enti. Kull xahar il-kumitat jorganizza attivitajiet differenti bl-g[an li jtejjeb il-[idma u komunikazzjoni fost il-kollegi.

Fil-jiem li g[addew saret il-laqg[a ;enerali annwali ta’ FIMBank plc li fiha t[abbar li matul l-2012, FIMBank Group irre;istra profitt qabel il-[las tat-taxxa ta’ USD8.84 miljun, ]ieda ta’ sebg[a filmija fuq is-sena ta’ qabel. Fil-laqg[a Margrith Lütschg-Emmenegger, ilPresident ta’ FIMBank, [abbret ukoll tkabbir sostanzjali fil-Balance Sheet tal-Grupp, fejn ilConsolidated Assets totali la[qu USD1.13 biljun, ]ieda ta’ [dax fil-mija fuq il-figuri tal-2011. Il-President ta’ FIMBank spjegat ukoll kif fl-2012, lOperating Income tal-Grupp ]died b’erbg[a fil-mija fuq listess perjodu tal-2011, minn USD37.40 miljun g[al USD38.72 miljun, filwaqt li l-Operating Expenses talGrupp g[all-istess perjodu naqsu mar;inalment minn USD28.92 miljun fl-2011 g[al USD28.49 miljun fissena 2012. G[al aktar tag[rif ]ur is-sit www.fimbank.com.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Sbu[ija 19

Id-dehra friska, is-sbu[ija u l-importanza tal-e]er/izzju Kemm-il darba naraw ;uvintur u tfajliet b’dehra fi]ika sabi[a li tattira l-g[ajn u forsi ng[addu xi kumpliment jew kumment po]ittiv ie[or? Reazzjoni mill-aktar normali g[ax ilkoll tad-demm u l-la[am, imma tajjeb li wie[ed japprezza li xejn ma ji;i b’xejn u [afna u [afna drabi aspett fi]iku b’sa[[tu u attraenti hu wkoll frott ta’ e]er/izzju fi]iku regolari u dieta bilan/jata. Illum aktar minn qatt qabel [afna saru konxji li jkollhom dehra sabi[a. Lilbies wa[du u l-a//essorji jg[inu biex persuna jkollha dehra sabi[a u attraeneti, i]da dawn wa[idhom ma jwasslux g[ar-ri]ultati mixtieqa. Ir-ri]ultati li jwasslu g[al

dehra b’sa[[itha, sabi[a u friska ;ejjin minn prattika ta’ e]er/izzju fi]iku regolari u dieta tajba. U hu g[alhekk li filkuntesti tas-sbu[ija, kemm tat-tfajliet kif ukoll tal-ir;iel, qed tid[ol aktar il-kuxjenza favur aktar prattika ta’ xi tip ta’ e]er/izzju fi]iku. Dan id-diskors iwassalni g[all-kuntest ta’ Miss World li kull ma jmur qieg[ed ikompli joqrob. Tajjeb li niftakru li r-rappre]entanta Maltija se tkun Donna Leyland Borg minn {’Attard li se tissie[eb mal-kontestanti l-o[ra fil-finali li se jsiru flIndone]ja. Dejjem insemmu l-attivitajiet li jkunu organizzati g[allkontestanti kollha li jkunu qed jie[du sehem f’din ilfinali.

Programm impenjattiv

Tajjeb li wie[ed japprezza li dawn it-tfajliet ikollhom xahar s[i[ flimkien. Programm ta’ impenn mimli daqs bajda. Fil-fatt ftit wara lwasla tag[hom fil-pajji] organizzattiv, it-tfajliet millewwel iridu jmiddu g[onqhom g[ax-xog[ol. Fost l-o[rajn mill-ewwel jittie[du f’xi post ie[or,

ng[idu a[na f’xi resort, [alli hemm jin;ibdu [emel ta’ filmati biex jintu]aw waqt ilkonkors. Fost il-filmati li jin;ibdu jkun hemm tat-tfajliet blilbies ta’ [dejn il-ba[ar – bilmalji. U hawnhekk wie[ed ikun jista’ japprezza aktar issbu[ija ta’ dawn it-tfajliet finalisti. Ji;ifieri f’temp u fi klima mill-isba[ u f’xenarju millaqwa dawn it-tfajliet jippu]aw bil-malji u b’ilbies ie[or sajfi. F’dan ir-rigward niftakar

kif Malta kienet mag[]ula darbtejn g[al filmati b[al dawn. G[alhekk it-tfajliet kollha kienu n;iebu hawn Malta biex il-filmati n;ibdu f’postijiet varji tal-g]ejjer Maltin Bla dubju ta’ xejn li dan hu riklam mill-aqwa g[al pajji] li fih ikunu qed jin;ibdu dawn il-filmati... u ma jonqosx ukoll li jkunu ta’ riklam

mill-aqwa g[all-istess tfajliet. Esperjenza sabi[a

Fost l-attivitajiet li jkunu organizzati g[at-tfajliet matul din l-esperjenza tag[hom hemm dik li tissejja[ il-Miss Sports Women fejn it-tfajliet kollha jinqasmu fi gruppi u hawnhekk ikunu pprattikati diversi dixxiplini sportivi. Min minn fost dawn it-tfajliet jirba[ l-aqwa unuri, jie[u sehem fis-serata finali talMiss World. It-tfajliet kollha li jie[du

minn Sue Rossi modelle@spikenet.net.mt

sehem jing[ataw rigal ta’ tifkira u midalja talokka]joni, i]da l-messa;; wara din l-attività hu biex aktar jag[rfu l-importanza tale]er/izzju fi]iku. Naturalment mhux dawk biss li jie[du sehem f’xi tip ta’ konkors tas-sbu[ija g[andhom jie[du [sieb id-dehra fi]ika tag[hom. Kul[add g[andu jimpenja lilu nnifsu f’xi tip ta’ e]er/izzju fi]iku – mixi, ;iri, g[awm... u naturalment dieta bilan/jata li telimina xxa[mijiet u ikel ie[or li ma tantx jag[mel ;id lill-;isem.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

20 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net

IL-MARSA

Fil-Marsa ti;i //elebrata l-festa tat-Trinità Qaddisa Fil-Marsa qed ti;i //elebrata l-festa tat-Trinità Qaddisa. Il-[in tal-quddies g[ada, jum il-festa, se jkun fis-6 a.m. fis-7 a.m. u fit-8 a.m. Fil-5.30 p.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni. Fis-7.15 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa tatTrinità qaddisa. Fid-d[ul talpur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni

Ewkaristika. Il-mu]ika se tkun ta[t iddirezzjoni ta’ Mro Monsinjur Dun :wann Galea. ’ : G[ada fil-11 a.m. jibda mar/ briju] mill-Banda Trinità Qaddisa. Filg[axija se jkun hemm ilparte/ipazzjoni tal-banda mistiedna li se tkun il-Banda tas-So/jetà Mu]ikali Santa Festi ta

barra

Marija tal-Qrendi. Min-na[a tal-G[aqda Festi Esterni Santissima Trinità Qaddisa g[ada se jkun hemm il-parte/ipazzjoni ta’ dawn il-baned mistiedna li huma l-Banda San Pietru filKtajjen ta’ Bir]ebbu;a, ilBanda tal-G[aqda Mu]ikali San Gejtanu tal-{amrun u lBanda tas-So/jetà Mu]ikali Vittorja tan-Naxxar.

Santa Rita

Il-festa ta’ Santa Rita Ir-Rabat, Malta

Fil-knisja ta’ San Mark li hi mmexxija mill-Komunità Agostinjana fir-Rabat Malta llum qed tkun /elebrata l-festa ta’ Santa Rita. Il-[in tal-quddies dalg[odu se jkun fis-6.45 a.m. fis-7.30 a.m. u fil-11.30 a.m. Waqt din il-quddiesa se ting[ad isSupplika tal-Qaddisa. Fil-5.30 p.m. jibda r-ru]arju u talba lil Santa Rita. Fis-6 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata mill-Komunità Agostinjana. Wara l-quddiesa ting[ad is-Supplika Solenni lil Santa Rita, issir /elebrazzjoni Ewkaristika jitkanta l-Innu popolari u jsir il-bews tar-relikwa. San :iljan

L-istatwa tat-Trinità Qaddisa li tinsab meqjuma fil-knisja tal-Marsa

F’San :iljan fil-kappella dedikata lil Santa Rita llum qed tkun /elebrata l-festa ad unur din il-qaddisa. Il-[in tal-quddies se jkun fis-6.30 a.m. u fit-8.30 a.m. Fis-7 p.m. tibda quddiesa kantata solenni li titmexxa minn Patri Franco Grech OSA, Pirjol tal-Komunità Parrokkjali ta’ {al Tarxien. Wara l-omelija se jsir it-tberik tat-trabi u tfal ]g[ar u anke se jsir it-tberik tal-ward. Fi tmiem il-quddiesa se jsir il-kant tal-innu popolari lil Santa Rita u jsir il-bews tar-relikwa.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Festi 21 BIRKIRKARA IL-MUNXAR, G{AWDEX

Il-festa tan-Nawfra;ju tal-Appostlu Missierna San Pawl Fil-Munxar, G[awdex, qed tkun /elebrata l-festa tan-Nawfra;ju tal-Appostlu Missierna San Pawl. G[ada fit-8.30 a.m. tibda kon/elebrazzjoni pontifikali li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech. Fis-6.30 p.m. jibda lg[asar solenni bis-sehem tal-orkestra u l-kor talparro//a u se jmexxi Monsinjur Fran;isk Debrincat. Fis-7.30 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ San Pawl Nawfragu li se titmexxa mill-Kappillan Antoine Mercieca. Fid-d[ul tal-pur/issjoni fil-knisja titkanta l-antifona

u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. ’ : G[ada fis-7 p.m. il-Banda ?ittadina La Stella tar-Rabat, G[awdex, se tibda mar/ minn Triq it-Tempju Megalitiku u jibqa’ sejjer sa quddiem il-knisja. L-istess banda se ssellem lill-istatwa fil-[ru; tag[ha mill-knisja bl-innu l-kbir tas-Surmast Joe Vella fuq kliem ta’ Monsinjur :u]eppi Agius. Il-Banda ?ittadina La Stella wara se ddoqq programm mu]ikali fil-pjazza. Il-pur/issjoni se tkun akkumpanjata millBanda Mnarja tan-Nadur G[awdex Festi ta

barra

IL-BELT VALLETTA

G[aqda Dilettanti Mudelli tal-Knejjes L-G[aqda Dilettanti Mudelli tal-Knejjes tal-Knejjes fakkret il-mitt sena tal XXlV Kungress Ewkaristiku Internazzjonali li kien sar f’Malta fl-1913 permezz ta]-]jara fil-Barrakka ta’ Fuq fejn tbierek il-Port il-Kbir mill-Kardinal Ferrata. Wara sar diskors tal-okka]joni mill-president tal-g[aqda u anke tpo;;iet kuruna tar-rand ta[t il-lapida kommemorattiva.

Il-festa ta’ Sant’ Antnin ta’ Padova F’Birkirkara qed tkun /elebrata l-festa ta’ Sant’Antnin ta’ Padova. G[ada, jum il-festa, il-[in tal-quddiesa se jkun fis-6.30 a.m. fit-8 a.m. fis-9.30 a.m. u fil-11 a.m. Fis-6 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata solenni u se jmexxi Monsinjur Dun Charles Cordina. Se jie[u sehem il-Kor San Fran;isk tal-knisja mmexxi misSurmast Clifford Cauchi. Fis-7 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ Sant’Antnin u se jmexxi dDjaknu Patri Josef Pace OFM Conv. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. ’ : Illejla l-Banda Sant’Antnin ta’ Birkirkara se tibda mar/ briju] u g[all-[abta tad-9.15 p.m. l-istess banda se tella’ programm mu]ikali fuq ilplan/ier. G[ada, jum il-festa, fl-10 a.m. jibda mar/ mill-Banda Sant’Antnin ta’ Birkirkara filwaqt li filg[axija se jkun hemm ]ew; baned mistiedna li se jkunu lBanda tal-G[aqda Mu]ikali San :or; Martri u l-Banda Peace tanNaxxar. Din is-sena qed jitfakkar it-30 anniversarju tal-Banda Sant’Antnin ta’ Birkirkara. Festi ta

barra

Sant’Antnin ta’ Padova

IL-BELT VALLETTA

Oma;; lill-mu]ika Taljana IR-RABAT, G{AWDEX

Il-festa tal-Kwaranturi Solenni Fil-knisja ta’ Santu Wistin fir-Rabat, G[awdex, illum hu Jum is-Solennità tal-Kwaranturi Mqaddsa. Fis-7.30 a.m. tibda quddiesa kantata u wara ssir espo]izzjoni solenni tasSantissimu Sagrament il-;urnata kollha. Fis-6 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata solenni u wara tibda [ier;a l-pur/issjoni bis-Santissimu Sagrament li tg[addi madwar it-toroq tal-kunvent. Fid-d[ul tal-pur/issjoni fil-knisja jitkanta t-Te Deum u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Nhar is-Sibt 1 ta’ :unju, lejlet il-festa nazzjonali tarRepubblika Taljana, se jkun ippre]entat il-kun/ert ta’ mu]ika u kant Concerto all’Italiana. Dan se jsir fitTeatru Manoel, il-Belt Valletta u se jibda fis-7.30 p.m. Fost il-mistednin spe/jali se jkun hemm il-baritonu

ta’ fama mondjali Orazio Mori fil-parti ta’ Giuseppe Verdi. Il-programm jinkludi siltiet minn opri famu]i ta’ Giuseppe Verdi fil-mitejn anniversarju mit-twelid tieg[u kif ukoll kanzunetti famu]i Taljani u siltiet minn diversi operetti tant popolari mill-pubbliku lokali.

Il-Concerto all’Italiana hu ppre]entat minn Fiesole Artistic Productions bil-kollaborazzjoni tal-Istitut Taljan tal-Kultura u talAmbaxxata tal-Italja. Il-booking se jsir mitTeatru Manoel, Triq itTeatru l-Antik, il-Belt Valletta, u tistg[u //emplu 21246389.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

22 Passatemp Mimdudin> 1. Biha taqfel /inturin (6) 4. :arrbet g[and il-[ajjata (8) 9. Issibhom fit-tarzna (6) 10. Taqliba qawwija tal-ajru, b’ri[, xita u sil; (8) 12. Is-sagrament li bih il-midneb jin[afrulu dnubietu (4) 13. Trewwah bih (5) 14. Qatt ma g[andna nixtruha filba[ar! (4) 17. Duttur tal-li;i (6) 18. u 20. Isir mill-ma;istrat fuq il-post ta’ di]grazzja (6) 20. Ara 18. 21. Ugwali (6) 27. Sar lewn is-sema billejl (4) 28. Bastiment tas-sajd u]at [afna mill-Isqallin (5) 29. Muniti antiki (4) 32. Dak li j[obb jifta[ar b’dak li jkollu (8) 33. Pi]ijiet li m’g[adhomx fl-u]u, mag[mulin mill-qatran? (6) 34. Dawk li ;ew fid-dinja qabel ]mienna (8) 35. Iddeverta ru[u kemm fela[ (6) Weqfin> 1. Ra[al ]g[ir (7) 2. Bih ittella’ l-brodu millborma (8) 3. Munita ta’ qabel ma da[let lewro (4) 5. Jie[du min ji;i l-ewwel f’kompetizzjoni (6) 6. Mhux Arpa, imma kunjom ie[or mag[mul minnu (4) 7. Bil-luttu g[ax mietlu xi [add ji;i minnu (6) 8. Bi//a g[odda bil-ponta talazzar li bid-dawran ittaqqab o;;ett iebes (6) 11. u 26. :ieli ti]loq minn idejk waqt il-banju (6) 15. Xog[ol tal-palk, tad-da[k u f’att wie[ed (5) 16. Kamra fid-dar mnejn ti;i ri[a tfu[ ta’ ikel qed isir (5) 19. Waqt log[ba futbol, min jag[tiha minn wara, jitke//a mir-referee (8) 22. Isem ta’ qasam art kbira u wiesg[a fit-Tramuntana tarRussja mag[rufa g[all-kes[a tremenda li tag[mel fixXitwa (7) 23. G[ata tar-ras, tas-suf, tassodda jew g[at-trabi (6) 24. F’G[awdex, ra[al [lejju, fi truf il-wita li tin]el [elu [elu mir-Rabat (6) 25. Tas-s[arijiet jew li ;ej missopranaturali (6) 26. Ara 11. 30. G[adma iebsa u bil-ponta, [ier;a minn ras ir-rino/eronti (4) 31. Daqshekk kienu l-Appostli ta’ Sidna :esù Kristu (4) Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Fatali; 4. Skrivani; 9. Skerzi; 10. Spazju]i; 12. Lest; 13. Lan/a; 14. Stad; 17. Ta[wid; 18. u 20. Drawwa; 21. Mekkuk; 27. Arka; 28. Kejla; 29. Tonn; 32. Pa/ifiku; 33. Pressa; 34. Sparixxa; 35. Assalt. Weqfin> 1. Fasslet; 2. Tkessa[t; 3. Lazz; 5. Kapa/i; 6. Izzo; 7. Adulti; 8. Imiddu; 11. u 26. Bandla; 15. Mixwi; 16. Armel; 19. Ikkonsma; 22. Kantant; 23. ?appas; 24. Tke//a; 25. Kexkex; 30. Ifli; 31. Qras.

1

2

3

4

9

5

6

7

8

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores

Tisliba bin-numri

In-numru 618, li mhux inklu] fil-lista tan-numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn il-[ames listi. G[alikom.

Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. L-a[[ar premju ntreba[ minn Stella Muscat, 46 Triq il-Kun/izzjoni, {al Lija LJA 1272.

Soluzzjoni ta’ tisliba bin-numri


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor A ruota libera Iris, 21>05

Vincenzo Salemme u Sabrina Ferilli (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Taljan tas-sena 2000. Pericle jkun spi//a fuq si;;u tar-roti wara li sarlu intervent kirur;iku. Peress li jemmen li qatt ma kellu jispi//a f’dak l-istat u li t-tort kien wie[ed ta’ traskura;ni min-na[a ta’ min operah, jidde/iedi li jifta[ kaw]a kontrih.

Impatto imminente (Striking Distance) Rete 4, 21>15 Film ta’ azzjoni Amerikan li n[adem fl-1993 b’re;ija ta’ Rowdy Herrington u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Bruce Willis, Sarah Jessica Parker u Dennis Farina. Pulizija fil-korp ta’ Pittsburgh jipprova jsib min qatel lil missieru. L-affari tie[u xejra aktar komplikata, hekk kif jibdew jinqatlu, wa[da wara l-o[ra, l-eks ma[bubin tal-mejjet...

Claudia Calleja

Nigel Camilleri

DJ Armani

Mark Spiteri Lucas

Io, Me & Irene (Me, Myself & Irene) Italia 1, 22>55 Renée Zellweger (fir-ritratt fuq il-lemin), Jim Carrey u Anthony Anderson huma l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku Amerikan tas-sena 2000. Pulizija li jkollu personalità doppja,

jitqabbad biex jipprote;i tfajla li tkun qed ti;i mhedda minn boss tal-Mafja. I]da l-bi//a tikkomplika ru[ha mhux ftit. Ir-re;ija hi tal-a[wa Bobby u Peter Farrelly.

Il-Maltin u d-divertiment 4 B’Wie[ed – NET Television 18>10

Sas-Sitta NET Television, 14>35 Il-kantanta Nadine Axisa u l-pre]entatri/i televi]iva Angie Laus (it-tnejn fir-ritratti hawn fuq), huma fost il-personalitajiet mistiedna g[all-programm tal-lum. Se jkun hemm ukoll Sue Rossi u Claudia Calleja, li f’isem Modelle International jorganizzaw konkorsi tas-sbu[ija. Il-programm ikollu pre]entazzjoni ta’ Ray Attard u Debbie Scerri u matulu ma jonqsux is-sehem live tal-band ta’ Mark Spiteri Lucas, il-kantanti residenti tal-programm, l-isketches komi/i ta’ Toni Busuttil u ]-]fin minn Keith Dance Studios.

Il-Maltin i[obbu jiddevertu? U kif jiddevertu? Dan se jkun is-su;;ett g[ad-diskussjoni fil-programm tal-lum, b[as-soltu ppre]entat minn Tano Vella. Il-panel se jkun jikkonsisti f’Mark Spiteri Lucas, Nigel Camilleri, Claudia Calleja, DJ Joseph Armani u Fr Saviour Grima OSA. B[alma ji;ri ssoltu, Carmen Vella, li tie[u [sieb il-produzzjoni tal-programm, [adet ir-reazzjonijiet tal-pubbliku dwar is-su;;ett.

Fr Saviour Grima OSA


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

24 TV#Radju

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

08>00

A[barijiet

08>15

Bon;u 101 Weekend

09>05

Wara l-Breakfast

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Italomix

14>00

Skor

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Skor Extra Time

19>00

Country Music Club

20>30

Elezzjoni tal-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista (simulcast ma’ NET Television)

24>00

Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - G[andi x’Ng[id 11:00 - Mill-G]ira ta’ Calypso 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:15 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Diski Memorabbli 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Erre Be 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:40 - Ru]arju. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 L-G[odwa t-Tajba, 08:15 ONE Club Xewqat, 09:00 Mill-:urnali) 10:00 – Sibt il-Punt 11:00 Clint on ONE (jinkludi 11:45 ONE News, 12:00 Angelus 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 13:00 – Minn Banda g[all-O[ra 15:00 - ONE Weekend (jinkludi 15:25 Djarju Kulturali, 15:30 Drive Time 16:30 - ONE Club Xewqat 17:45 - ONE News 18:00 ONE Party Zone 19:45 - ONE News 19:50 - Saturday Fever ONE Clubbing 21:30 – ONE Country 24:00 - Le M’Intix Wa[dek. RTK - 103 FM 06:30 - Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 – Bieb Imbexxaq 10:05 - Newsbook (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Se[er il-Malti 13:00 - RTK Qosor 13:30 - Jgh[idu Tag[hom i]}g[a]ag[ (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor) 15:05 - Intietef 15:30 Saturday Drive 19:00 - Ru]arju 19:30 - Solid Gold 21:30 Mill-kotba li Wasslulna 22:00 – Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 – Fatti (r) 24:00 - Rakkont (r), Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service 09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – L-Ewropa u l-Imperu 11:00 BBC News Update 11:06 Mhux Kelma bejn Tnejn 12:00

Rockna (r).

- BBC News Update 12:05 Testment 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Laudate Dominum 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - Nixtarru Kitbet San :or; Preca 11:00 - F’ismi jke//u x-xjaten 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tal-Erwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Il-Knisja: idDar t’Alla u tal-bnedmin 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:45 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Ma’ San Pawl lejn :esù 21:30 -

T[allux qalbkom tit[awwad 22:00 - G[annu lil Ismu 23:00 - Mur sewwi l-Knisja Tieg[i (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 - Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 - Music Generation Weekend 18:00 Enchallah 20:00 - All Time Favourites. Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.

Potere assoluto (Absolute Power) - Rete 4, 23>20

Ed Harris u Clint Eastwood (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film thriller Amerikan li n[adem fl-1996. TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 08:00 - Wirt, Arti u Kultura 08:30 Storjografija 09:05 - Sensilhena 09:50 - }ona (r) 11:10 - Paqpaq 12:00 - A[barijiet 12:10 - Aqta’ Kemm 13:00 - Sibtek 14:00 A[barijiet fil-qosor 14:05 (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:05 - Luxdesign 17:15 Madwarna 17:40 - Kelma g[all{ajja 18:00 - A[barijiet 18:10 Gadgets 18:55 - G[awdex illum 19:30 - .EU 20:00 - L-A[barijiet 20:40 - Atonement. Film 2008 22:40 - Paq Paq (r) 24:00 - LA[barijiet 00:20 - Sibtek (r). TVM 2 07:00 - News

09:00 - UCL Magazine 09:30 - Malta u lil Hinn Minnha 11:00 - Madwarna 11:30 - Meander 12:00 - Battle Castle 12:50 - Building the impossible 13:45 - Sensilhena 14:25 - Storjografija 15:00 Gadgets 15:30 - Mixage 16:00 Battle Castle 17:00 - GFA Roundup 17:30 - Starboard 18:00 - 3 Pointer 18:30 - Ti;rijiet 19:00 - Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Madwarna 19:55 A[barijiet bl-Ingli] 20:00 - Prematch programme 20:40 - Final Champions League 23:00 Highlights programme. ONE 07:15 - Healthy Living (r) 08:30 - ONE News 09:00 - Sieg[a }mien 10:00 - Teleshopping 10:30 - {ajja (r) 11:00 - Clint on ONE 12:50 - On D Road (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:00 - Ilsien inNisa (r) 15:30 - Teleshopping 16:00 - Kif Inti? (r) 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:30 - Fresh & Funky 19:10 Lottu 19:30 - ONE News 20:10 - Ieqaf 20 minuta 20:35 - Bla A;enda 23:15 - ONE News. 23:45 - Ilsien in-Nisa (r). Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Music 16:30 - Mill-Mara g[all-Mara 17:30 CNI (r) 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - Miraklu 20:30 - Il-

Parlament tal-Poplu 22:00 A[barijiet. Raiuno 06:30 - Unomattina in famiglia (jinkludi Tg1 fis-7:00, 8:00 u d9:00) 09:55 - Rai Parlamento settegiorni 10:25 - Cerimonia di

Beatificazione di Don Pino Puglisi 12:20 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Easy Driver 14:30 - Le amiche del sabato 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 - Passaggio a Nord Ovest 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1#Tg sport 20:35 Affari tuoi 21:10 - Don Puglisi martire a brancaccio 23:40 L’altra – la TV d’autore di Renzo Arbore 00:40 - Tg 1 notte 00:55 - Cinematografo 01:55 - Le notti bianche. Film ’57. Raidue 06:30 - Real School (attwalità) 09:25 - Voyager Factory: Inside the World 10:10 - Sulla via di Damasco 10:40 - Aprirai 10:55 -

Tg 2 Parlamento punto Europa 11:35 - Mezzogiorno in famiglia 13:00 - Tg 2 giorno 13:25 Dribbling 14:00 - La nave dei sogni – Emirati. Film 2009 15:40 - Squadra Speciale Lipsia (TF) 16:25 - Sea Patrol (TF) 17:10 Sereno variabile 18:05 - GP di Montecarlo di F1 - prove 19:35 Squadra speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 21:05 - Castle (TF) 22:40 - NYC 22 (TF) 23:20 Tg2 23:35 - Tg 2 dossier 00:20 - Tg 2 Storie 01:00 - Tg 2 Mizar 01:30 - Tg 2 Si, viaggiare 01:40 Tg 2 Eat Parade. Raitre 07:00 - La grande vallata (TF) 07:50 - Cuore senza frontiere. Film ’50 09:15 - Paese reale 10:15 - Doc Martin (TF) 11:00 Tgr Bellitalia 11:30 - Tgr Prodotto Italia 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il settimanale 12:55 Tgr ambiente italia 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tg 3 Pixel 14:55 - 96˚ Giro d’Italia 17:15 - Processo alla tappa 18:00 - TV Talk 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:10 - Che tempo che fa 21:30 Ulisse: il piacere della scoperta (dok) 23:20 - Tg 3 23:40 - Un giorno in pretura (dok) 00:45 Tg 3 01:00 - Tg 3 agenda del

mondo 01:30 - Tg 3 sabato notte 01:40 - La nostra lotta è l’organizzazzione 01:50 - Il fitto dei padroni non lo paghiamo più (dok.). Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 09:10 Supercinema 10:00 - Melaverde 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Better with you (sitcom) 14:10 - Hart of Dixie (TF) 15:10 - Inga Lindstrom – il cuore di mio padre. Film 2009 17:00 Verissimo extra 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:20 - Striscina la notizia 20:40 – Football. Champions League.

Borussia Dortmund v Bayern Munich 22:45 - Speciale Champions League 24:00 - XStyle 00:30 - Tg 5 notte 01:00 Striscina la notizia (r) 01:20 Rosamunde Pilcher: un’estate d’amore. Film 2007.

Rete 4 07:40 - Avvocato porta (fiction) 09:30 - Carabinieri 6 10:30 Come si cambia academy (reality) 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Perry Mason: Omicidio sull’asfalto. Film ’91 17:45 Detective Monk 18:55 - Tg 4 19:35 - Tierra de Lobos – L’amore e il coraggio 20:30 Tempesta d’amore (soap) 21:15 Impatto imminente. Film ’93 23:20 - Potere assoluto. Film ’96 01:45 - Tg 4 night news 02:05 Ieri e oggi in tv special. Italia 1 07:00 - Buona fortuna, Charlie (sitcom) 07:20 - Cartoons 10:50 - National Museum – Scuola di avventura (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Sergente Bilko. Film ’96 15:45 - G.P. D’Europa - prove 17:00 - The Middle 17:50 -

Magazine Champions League 18:30 - Studio aperto 19:00 Life Bites – Pillole di vita 19:15 - Striscia, una zebra alla riscossa. Film 2005 21:10 - Puzzole alla riscossa. Film 2010 22:55 - Io, me & Irene. Film 2000 01:00 Poker1mania 01:55 - Sport Mediaset.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07:15 - F. News 07:30 - {in g[al Kollox (r) 09:30 -Arkivji tan-Nies (r) 10:30 - Belle Donne 12:30 - Teleshopping 13:00 Sibtkuntatt 16:00 - Entertain Me (r) 18:00 - Teleshopping 18:30 – Madagascar 19:45 - F. News 20:30 - News Point 21:00 - Sejja[tli 22:00 Niltaqg[u. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Music Festival (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Retro Vision 19:00 - The World of Music (r) 19:30 - Cuban Music (r) 20:00 Never Ending Star 20:30 - Pop Concert 21:30 - The Local Angle (r) 22:00 - The Latest Hits (r) 23:30 - Music Videos. La 5 11:10 - Finalmente una favola. Film 2008 13:05 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 Vieni a vivere con me 14:55 Cambio casa, cambio vita 15:50 - Men in Trees 17:20 - Che trucco! 17:40 - Vieni a vivere con me 18:30 - Cambio casa, cambio vita 19:30 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Inga Lindstrom - Un’accusa infamante. Film 2005 23:05 Pushing Daisies (TF) 01:00 - I Want to be a Hilton (dok.) BBC Entertainment 07:15 - Penelope K, by the way 07:25 - Me Too! 07:45 Teletubbies 08:10 - Balamory 08:30 - The Weakest Link 09:15 - My Family 09:45 - Walk on the Wild Side 10:15 - Doctor Who 11:00 - Tribal Wives 11:50 - 2point4 Children 12:20 My Family 12:50 - After You’ve Gone 13:20 - Walk on the Wild Side 13:50 - Casualty 14:40 EastEnders 15:10 - EastEnders 15:40 - EastEnders 16:10 EastEnders 16:40 - Walk on the Wild Side 17:10 - My Family 17:40 - Tribal Wives 18:30 The Weakest Link 19:15 Doctor Who 20:00 - Being Erica 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - Bedlam 22:15 - Stewart

Lee’s Comedy Vehicle 22:45 Jam and Jerusalem 23:15 Getting On 23:45 - Doctor Who. TCM 08:40 - Scarecrow. Film ’73 (15) 10:40 - How the West Was Won. Film ’62 (U) 13:15 - April in Paris. Film ’52 (U) 15:00 Singin’ in the Rain. Film ’52 (U) 16:45 - North by Northwest. Film ’59 (PG) 19:00 - A Streetcar Named Desire. Film ’51 (X) 21:00 - Ryan’s Daughter. Film ’70 (AA). MGM Movies 07:45 - It’s a Mad, Mad, Mad, Mad World. Film 2002 (U) 10:15 - Mannequin. Film ’87 (PG) 11:45 - Ned Kelly. Film ’70 (AA) 13:25 - Undercover Blues. Film ’93 (12) 14:55 - The Purple Rose of Cairo. Film ’85 (PG) 16:15 - Where Angels Fear to Tread. Film ’91 (PG) 18:05 MGM’s Big Screen 18:20 - The Alamo. Film ’60 (U) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 Breaking In. Film ’89 (15) 22:30 - Raging Bull. Film ’80 (X). GO Stars 07:00 - Tomorrow Never Dies 09:00 - Young Hercules 09:25 The Horse Whisperer 11:15 Eat Pray Love 13:30 - Damages 15:00 - Saturday Bond Collection: Die Another Day 17:20 - Parks & Recreation 17:45 - Gnomeo & Juliet 19:10 Super 8 21:00 - Complicit 23:00 - The World Is Not Enough 01:10 - The Color of Money. . Diva Universal 06:57 - Kojak 07:53 - Kojak 08:50 - Sherlock Holmes 10:47 Great Women 10:55 - JAG 12:55 - Wolff’s Turf 14:50 Rex: A Cop’s Friend 15:47 Great Women 15:55 - Polizia, Femminile, Singolare 17:15 Law & Order 18:12 - Law & Order 19:10 - Mystery Woman 20:50 - Great Women 21:00 JAG 22:54 - Downpour 23:00 Mystery Woman. Iris 12:35 - The Score. Film 2001 14:50 - Storie di cinema 15:20 S.Y.N.A.P.S.E. - pericolo in rete. Film 2001 17:20 - Note da Cannes 17:25 - Una spia per caso. Film ’99 19:10 Borotalco. Film ’82 21:05 - A

ruota libera. Film 2000 22:40 Una donna da scoprire. Film ’87 00:25 - Storie di cinema 01:00 Una donna allo specchio. Film ’84. Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Arctic Ice Crusher 09:05 - Mighty Ships: Le Boréal 09:55 - World’s Scariest... World’s Scariest...: 10:50 - Near Misses 11:40 - World’s Greatest Heroes 12:35 - World’s Greatest Daredevils. 13:30 - Extreme Engineering: Rebuilding New York City’s Subway 14:25 World’s Top 5: Super Trains 15:20 - Jesse James Outlaw Garage 16:15 - Fifth Gear 17:10 - American Chopper: Junior Frustration 18:05 - Mythbusters: Green Hornet Special 19:00 How It’s Made. Auction Hunters: 20:00 - Labour of Love 20:30 - Disco and Dice. 21:00 Baggage Battles 22:00 - Ross Kemp: Battle for the Amazon. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 12:30 Amazing Race 13:15 Suburgatory 19:20 - Films & Stars 19:45 - Suits 20:30 Amazing Race 21:15 - Game of Thrones 22:20 - 30 Rock 22:45 - Supernatural 23:30 Enlightened 00:05 - Mike & Molly 00:35 - 2 Broke Girls 01:00 - True Blood. Biography Channel Hoarders: 10:00 - Eileen # Judy 11:00 - Wilma # Nora 12:00 Norman # Linda 13:00 - Eileen # Judy 14:00 - Wilma # Nora 15:00 - Norman # Linda. 16:00 Storage Wars: All’s Fair in Storage and Wars. Storage Wars: 16:30 - The Full MontyBello 17:00 - From Russia with Chucks 17:30 - Dial C for Chupacabra 18:00 - The Fast and the Curious 18:30 - All’s Fair in Storage and Wars 19:00 The Full Monty-Bello 19:30 From Russia with Chucks 20:00 - Dial C for Chupacabra 20:30 The Fast and the Curious. Hardcore Pawn: 21:00 - Oh No He Didn’t 21:30 - Oh Yes He Did. 22:00 - Haunted Encounters: Ghosts of Skid Row # Kreischer Mansion 23:00 - My Ghost Stories: Caught on Camera.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - Bob the Builder 10:50 - Oswald 11:00 - Lots & Lots 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:50 - Slim Pig 18:00 - Oswald 18:15 Wobblyland 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:55 My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 Lots & Lots 19:30 - Monkey See Monkey Do

19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends.

. Disney Channel 08:10 - Code 9 08:35 - Shake It Up 09:00 - Jessie 09:20 - Austin and Ally 09:40 - ANT Farm 10:05 - Wizards of Waverly Place: Alex vs Alex 11:05 Dog with a Blog 11:25 - Prankstars 11:35 - ANT Farm 12:00 - Hannah Montana 12:25 - Austin and Ally 12:45 - Good Luck Charlie 13:10 - That’s So Raven 13:35 - ANT Farm 13:55 - Code 9 14:15 The Suite Life on Deck 14:25 - Prankstars 14:35 Dog with a Blog 15:00 - Wizards of Waverly Place: Alex vs Alex 16:00 - Bolt (PG) 17:30 Wizards of Waverly Place 17:55 - Code 9 18:20 Jessie 18:40 - Shake It Up 19:05 - Austin and Ally 19:25 - ANT Farm 19:50 - Jessie 20:15 Jessie 20:40 - Hannah Montana 21:00 - Jonas 21:25 - Sonny with a Chance 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 13>00 13>30 14>00 14>05 14>35 15>00 15>05 17>00 17>05 18>00 18>10 19>10 19>15 19>45 20>30 23>00

NET News Anali]i tal-A[bar (r) Animal Diaries (r) Telebejg[ L-Istampa Kollha (r) Telebejg[ Wheelspin (r) NET News L-Istorja tal-Futbol Malti Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News 4 B’Wie[ed Tlug[ tal-Lottu Servizz mill-programm Newsroom NET News Elezzjoni tal-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - UCI Europe Tour Cycling 09:30 - UCI World Tour Cycling 10:30 - Get Ready for Roland Garros 10:45 UEFA Women’s Champions League Football 12:15 - UCI Europe Tour Cycling 13:15 UCI World Tour Cycling 14:30 - UCI World Tour Cycling: Giro d’Italia: Stage 20, Silandro - Tre Cime di Lavaredo (live) 17:30 Power Horse Cup Tennis 18:00 Power Horse Cup Tennis: Dusseldorf, Germany: Final (live) 19:45 - Get Ready for Roland Garros 20:00 - Total KO 21:00 - Fight Club 23:00 - UCI World Tour Cycling. Eurosport 2 07:00 - UCI World Tour Cycling 08:15 - Get Ready for Roland Garros 08:30 - Australian Rules Football: AFL Round 9: St Kilda v Western Bulldogs (live) 11:30 - UCI World Tour Cycling 12:00 - J League Football: 2 (live) 14:00 - UCI Europe Tour Cycling: Tour of Belgium: Stage 4 (live) 15:30 - Power Horse Cup Tennis 17:30 - Australian Rules Football 19:00 - UCI Europe Tour Cycling 20:00 UCI World Tour Cycling 21:30 - The French Open Tennis 23:00 - The French Open Tennis. GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 37: OGC

Nice v Olympique Lyonnais 09:00 - Serie A: Rd 38: Cagliari v Lazio 11:00 - F1: Monaco GP: Practice 3 (live) 12:30 - Trans World Sport 13:30 - FIFA Futbol Mundial 14:00 - F1: Monaco GP: Qualifying (live) 15:30 - Barclays PL: Review of the Season 17:30 - UEFA Champions League: Magazine Programme 31 18:00 - Barclays PL: Goals of the Season. UEFA Champions League: 19:00 - A Short History 19:30 - F.: Special Programme (live) 20:45 F.: Borussia Dortmund v Bayern Munchen (live) 23:15 - F.: Special Programme (live). 00:00 - RaboDirect Pro12: Final: Ulster v Leinster 02:00 - ATP Masters 1000: Internazionali BNL d’Italia, Rome: Highlights.

GO Sports 2 13:30 - PGA European Tour: BMW PGA Championship: Day 3 (live) 17:45 - RaboDirect Pro12- Ulster v Leinster: F. (live). GO Sports 3 14:30 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: F. (live). 17:00 - Inter Channel. GO Sports 4 16:00 - Aviva Premiership: F.:

Leicester Tigers v Northampton Saints (live) 18:30 - Juve Ch.

GO Sports 7 07:00 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: SF 11:00 Vincennes Racetrack 13:00 Heineken Cup: Clermont Auvergne v Toulon: F. 15:00 Serie A: Rd 38: Inter v Udinese 17:00 - Barclays PL: Week 40: Newcastle Utd v Arsenal 19:00 PGA European Tour: BMW PGA Championship: Day 3 23:00 - F1: Monaco GP: Qualifying 00:30 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: F. GO Sports 8 09:00 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: SF 13:00 Vincennes Racetrack 15:00 Heineken Cup: Final: Clermont Auvergne v Toulon 17:00 - Serie A: Rd 38: Inter v Udinese 19:00 - Barclays PL: Week 40: Newcastle Utd v Arsenal 21:00 PGA European Tour: BMW PGA Championship: Day 3 01:00 - F1: Monaco GP: Qualifying. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga: Preview (r) 08:30 - FA Cup (r) 10:35 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:45 - America's Cup: World Series (r) 14:25 - Volleyball Champ. League Magazine The Big Hit (r) 14:55 - Bundesliga: Preview (r) 15:30 - Bundesliga (live) 17:35 - Bundesliga: Highlights (r) 18:30 Bundesliga (live) 20:35 Bundesliga: Highlights (r) 21:25 - Bundesliga (r) 23:20 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 23:40 Bundesliga (r). Melita Sports 2 12:00 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 12:55 FIFA Beach Soccer WC Qual.: (r) 14:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: (r) 15:35 - Volleyball Champ. League Magazine The Big Hit (r) 16:05 - FA Cup 18:10 - Swedish ATG Horse

Racing V75 Race Meetings 22:15 - Bundesliga: Highlights (r) 23:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 01:10 America's Cup: World Series (r).

Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Association (r) 09:35 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 - Malta Handball Association (r) 12:30 - MFA Futsal League (r) 13:50 - Melita GFA 1st Division (r) 15:35 - BOV PL (r) 17:50 Malta Basketball Association (r) 19:25 - Malta Rugby Football Union (r) 21:00 - Malta Handball Association (r) 22:20 MFA Futsal League (r) 23:40 Melita GFA 1st Division (r) 01:25 - BOV PL (r).


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

{al Qormi, Ta’ Farsina

TERRACED house bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina filpost, kamra tal-[asil, parapett, area sabi[a. Prezz €193,500. ?emplu lis-sid 79316057.

Marsaxlokk

L-A{{AR appartament flewwel sular bi tliet kmamar tas-sodda, wa[da bl-ensuite u

terrazzin kbir, e//. Highly finished inklu] il-kmamar talbanju. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional. Prezz €112,000 (Lm48,000), ?emplu 79441869 jew 99466988.

Marsaxlokk

PENTHOUSE kbira bil veduti tal - ba[ar u tal kampanja , ]ew; kmamar tas - sodda , wa[da bl ensuite , highly finished inklu] il - kmamar tal banju , [;ie; kollu double

glazed . Garaxx ta ’ karoz za wa[da jew tnejn optional . Prezz €11 6 , 500 ( Lm50 , 000) . ?emplu 7777752 1.

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

NIBDEL

L-Imqabba

FLAT tal-Gvern, ground floor bi tliet kmamar tas-sodda, ]ew; btie[i, parapett kbir g[all-kwiet, fa//ata ta’ green area. Nibdel ma’ dar jew maisonette f’kundizzjoni tajba, fil-Belt Valletta. ?emplu 99609045.

VETTURI# DG{AJJES

Classic Ford Capri Mk1

TAS-SENA 1968 13HP, f’kundizzjoni perfetta. €6,500. ?emplu lil Mario Muscat fuq 79902212 jew 21444984.

Pajero

FOUR seater tal-1996, blu. €5,300, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.

AVVI}I

G[al kull tip ta’ xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//. Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

Korsijiet

UFFI?JALI E]ekuttivi (EOs), skrivani u prin/ipali. Korsijiet intensivi. St.Thomas Institute. info@stthomasmalta.com jew /emplu 21227799, 21235314, 79866353 jew 79866350.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Water proofing membrane

IL-BEJT tieg[ek jag[mel lilma? G[andek problema ta’ moffa? Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispe/jalizzjaw fuq xog[ol ta’ water proofing u membrane, b’10 snin garanzija, xog[ol professjonali bl-aqwa materjal I S0 9001. G[al stima bla obbligu /emplu 7972 9967 jew ]uru www.kendawaterproofing. com

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G{AL kull problema filkompjuter, inkunu fuq il-post dik il-;urnata stess. Jing[ata anti-virus b’xejn mas-servizz. ?emplu lil Chris fuq 99424703.

G[al kull xog[ol

G{ALL-BEJG{

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

ZG Computers

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.


Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

27 KMS

Skolasport t[ejji g[all-g[eluq tas-sena skolastika Bis-sena skolastika qed toqrob lejn tmiemha, ilparte/ipanti ]g[ar tal-programm KMS Skolasport li hu sponsorjat minn Kellogg’s se jag[lqu bil-manifestazzjoni annwali. Din is-serata mimlija divertiment g[all-familja kollha g[andha l-g[an li tesibixxi t-talenti sportivi li kisbu t-tfal matul din is-sena skolastika. Organizzata mill-Kunsill Malti g[all-iSport (KMS) u sponsorjata minn Kellogg’s, l-attività ta’ tmiem is-sena se ssir nhar il-:img[a 31 ta’ Mejju, mis-6pm sas-7.45pm fil-Kumpless Sportiv talKottonera. Il-parte/ipanti kollha tal-KMS Skolasport, il-;enituri u l-[bieb tag[hom huma mistiedna

jattendu. Id-d[ul g[al din lattività hu b’xejn. Din is-sena, l-attività se tkun differenti minn tas-soltu bi gruppi ta’ parte/ipanti minn diversi lokalitajiet talKMS Skolasport li se jie[du sehem f’serata mimlija sport, ]fin u attivitajiet. Dawn jinkludu parte/ipanti li jattendu sessjonijiet f’Tal-{andaq, ilMosta, {al Kirkop, Pembroke u Tal-Qroqq. G[ar-raba’ sena konsekuttiva l-KMS Skolasport se tippre]enta ilPremju Annabelle Vassallo lill-iktar kow/ li impenja ru[u matul is-sena. Matul dawn l-a[[ar 13-il sena, Kellogg’s, l-aqwa produttur ta/-/ereali fid-dinja, kienet qed tisponsorja l-programm tal-KMS Skolasport

U[ud mill-attivitajiet li saru matul il-wirja tal-KMS Skolasport is-sena l-o[ra

b[ala wirja ta’ impenn biex tippromwovi stil ta’ [ajja li hu tajjeb g[as-sa[[a permezz ta’ dieta bilan/jata u

e]er/izzju fost il-komunità Maltija. Dawk li jattendu g[al din lattività se jid[lu fi/-/ans li

jirb[u tliet rigali ;entilment offruti minn Kellogg’s. Il-premjijiet jinkludu mountain bike u ]ew; kameras di;itali.

IASC-KO

Floriana u Senglea fil-finali Floriana Ajax.....................................................1 Marsa Trinity ....................................................0 Floriana Ajax u Senglea Youngsters se jikkontestaw il-finali tan-Knockout tal-IASC. Dan wara li Floriana g[elbu lil Marsa Trinity 1-0 filwaqt li fit-tieni log[ba Senglea Youngsters reb[u 2-1 kontra }urrieq Wolves. Il-finali tan-Knockout se ssir nhar il-{add li ;ej fl-10am. Fl-ewwel semifinali tal-;urnata Floriana reb[u kontra /-Champions tal-Ewwel Divi]joni, Marsa Trinity. Fil-kwarti tal-finali Floriana Ajax kienu g[elbu lit-tim debuttanti ta’ din is-sena Safi AFC filwaqt li Marsa Trinity reb[u kontra Cospicua St Thomas. Mill-ewwel minuti dehret li se tkun log[ba sabi[a miftu[a g[al kull ri]ultat. Floriana dehru kemxejn aktar superjuri u kienu huma li fit-13-il minuta marru fil-vanta;; permezz ta’ Micallef li tefa’ fuq il–lemin tal-goalkeeper. Wara dan ilgowl, Marsa bdew de[lin aktar fil-log[ba imma

minkejja dan l-iskor sa tmiem l-ewwel taqsima baqa’ 1-0. Fit-tieni taqsima Marsa resqu vi/in f’bosta drabi i]da d-difi]a Furjani]a kienet ferm organizzata. Xejn ma nbidel fl-iskor u mal-a[[ar suffara tar-referee, Floriana [ar;u rebbie[a bi skor minimu ta’ 1-0. Ta’ min jg[id li Marsa [assew in-nuqqas ta’ bosta plejers li kienu mwe;;g[in jew sospi]i. Referee - Lorry Sammut

}urrieq Wolves ..................................................1 Senglea Youngsters. ..........................................2

Fit-tieni semifinali }urrieq Wolves ;ew eliminati meta tilfu 2-1 kontra Senglea Youngsters. }urrieq Wolves g[elbu lil }abbar Crystal Blues fil-kwarti tal-finali filwaqt li Senglea Youngsters reb[u l-konfront tag[hom kontra Birkirkara St Joseph. Fl-ewwel taqsima l-log[ob kien ferm bilan/jat

u kien evidenti l-fatt li ]-]ew; timijiet kienu ferm attenti g[al xulxin. Kienu }urrieq li fet[u l-iskor wara 17-il minuta log[ob permezz ta’ Zammit. Isla dehru ma[suda b’dan il-gowl g[ax wasal f’[in meta huma kienu qeg[din jikkontrollaw il-log[ba. }urrieq Wolves da[lu jistrie[u b’gowl minimu anke jekk kienu bosta /-/ansijiet li [olqu Senglea. Fit-tieni taqsima Senglea Yougnsters tefg[u kollox fuq l-attakk u wara kwarta log[ob Sammut ;ab id-draw. Wara erba’ minuti mill-gowl, Aquilina po;;a g[all-ewwel darba lil Senglea Youngsters filvanta;;. }urrieq dehru ftit mifxula b’dawn i]]ew; gowls f’erba’ minuti. Minkejja li }urrieq resqu vi/in kemm-il darba, sabu lill-goalkeeper Senglean f’burdata millaqwa. Referee - Joe Camilleri


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

28 Sport PARTITA TA’ {BIBERIJA

Rimonta kbira minn Man City kontra Chelsea Man City wettqu rimonta kbira meta f’partita ta’ [biberija fl-Istati Uniti g[elbu lil Chelsea 4-3 wara li kienu qed jitilfu 3-0. G[al City din kienet ir-raba’ reb[a f’[ames log[biet dan l-ista;un kontra Chelsea, li g[adhom kemm reb[u l-Europa League. Chelsea marru fil-vanta;; wara kwarta u kien Ba li sab ix-xibka. Qabel intemmet l-ewwel taqsima Chelsea ing[ataw penalty meta Rekik waqqa` lil Mata u mill-11-il metru Azpilicueta ma ]balajx biex skorja lewwel gowl tieg[u minn kemm ilu jilg[ab ma’ Chelsea. Fit-tieni taqsima ma kienx hemm reazzjoni ta’ City u l-Blues, fil-54 minuta g[amluhom tlieta b’gowl ta’ Oscar. Kien minn hawn ‘il quddiem li bdiet ir-rimonta ta’ Man City. Garcia naqqas id-distakk g[as-Citizens fil-61 minuta. Tliet minuti wara Dzeko skurja t-tieni gowl b’xutt b’sa[[tu minn barra l-kaxxa u l-istess Dzeko ;ab id-draw fil-85 minuta b’daqqa ta’ ras. Hekk kif il-log[ba kienet se tintemm fi draw, City skurjaw il-gowl de/i]iv fl-a[[ar minuta. Dan ilgowl skurjah Richards b’volley wara li r/ieva ming[and Garcia.

Aguero ta’ Man City (fin-nofs) segwit minn Gary Cahill (lemin) u Obi Mikel ta’ Chelsea

TAZZA TAD-DINJA 2014

FORMULA 1

Mhux se jibqg[u jipprovdu tyres Il - kumpanija tal - Pirelli mhux se tibqa ’ tissuplixxi tyres lill - Formula 1 jekk ma jkunx iffirmat kun tratt g[all - 20 1 4 . Il - Kap tal - kumpanija , Paul Hembery ilu jsostni li jixtieq li l - kumpanija tibqa ’ involuta f ’ dan l isport imma l - kapijiet tal Formula 1 g[adhom ma la[qux ftehim dwar kun tratt g[all - ista;un li ;ej . Dan l - ista;un qed ikun hemm kontroversja kbira dwar it - tyres ;odda tal Pirelli min[abba li skont [afna timijiet u

sewwieqa , dawn qed jit tieklu malajr . “ Sa Settembru li ;ej irridu nag[tu d - dettalji kollha tat - tyres li se jintu]aw g[all - ista;un , lit - timijiet u b[alissa ninsabu f ’ nofs Mejju u lanqas g[adu ;ie iffirmat kuntratt . Jekk nibqg[u nistennew ikollna nirti raw mill - isport ,” qal Hembrey . Lowe mal-Mercedes Intant , l - eks Direttur Tekniku tal - McLaren

Paddy Lowe se jing[aqad

mal - Mercedes fit - 3 ta ’ :unju . Lowe se jkun qed ja[dem id f ’ id mal - kap tat - tim Ross Brawn . Il McLaren , fil - ;img[at li g[addew [abbru li Tim Goss se jie[u post Lowe li kellu kuntratt sa tmiem din is - sena . Lowe se jkun qed jimxi fuq il - passi tal - eks sewwieq tal - McLaren , Lewis Hamilton li ng[aqad mal - Mercedes qabel ma beda l - ista;un . Il - lum isdiru l - provi g[al - pole position tal Grand Prix f ’ Monaco .

Granat u Kozlov fl-iskwadra Russa Il-kow/ nazzjonali tar-Russja Fabio Capello sejja[ lid-

difensuri Vladimir Granat u Alexei Kozlov g[all-ewwel darba g[all-partita valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014 kontra l-Portugall. Il-log[ba fil-belt ta’ Lisbona se tintlag[ab fis-7 ta’ :unju. Granat, li g[andu 28 sena kien parti mill-iskwadra Russa li [adet sehem fil-Euro 2012 imma qatt ma lag[ab mat-tim. L-uniku darba li Kozlov, ;ie msejja[ ma’ tim nazzjonali kien madwar [ames snin ilu meta dan attenda kamp ta’ ta[ri; mat-tim ta’ ta[t it-23 sena. Capello sejja[ lill-attakkant ta’ Spartkaw Moscow Artem Dzyuba g[all-ewwel darba minn Ottubru li g[adda filwaqt li re;a’ [alla barra plejers ta’ esperjenza b[alma huma Roman Pavlyuchenko, Pavel Pogrebnyak u Andrei Arshavin. Ir-Russja tinsab fil-qu//ata ta’ Grupp F b’massimu ta’ 12-il punt minn erba’ partiti filwaqt li l-Portugall qieg[ed it-tieni b’punt inqas.

GIRO D’ITALIA

TRASFERIMENTI

Porto jakkwistaw lil Sospi]a d-19-il tappa Id 9 il tappa tal Giro Ninsab ferm di]appuntat u Moutinho u Rodridguez dmin[abba Italia ;iet sospi]a xxukkjat b din l a[bar Qatt Itant l eks Champion tal ammont kbir ta ma ridt lil Di Luca fit tim Giro d Italia Danilo Di -1 -

-

Monaco [abbru li akkwistaw lill - midfield ers ta ’ Porto , Joao Moutinho u James Rodriguez g[as - somma ta ’ madwar 70 miljun ewro . Porto , li kienu g[elbu lil Monaco fil - finali ta/ Champions League tal 2004 , se jir/ievu € 45 miljun g[al Rodridguez u 25 miljun g[al Moutinho . I] - ]ew; plejers iffir maw kuntratt ta ’ [ames snin mal - klabb Fran/i] . Dawn i] - ]ew; plejers kienu strumentali g[al Porto , tim li dan l ista;un reba[ il - kam pjonat Portugi] .

Phelan jitlaq lil Man Utd L-assistent manager ta’

Man Utd Mike Phelan [alla lill-klabb u issa mistenni li l-kow/ il-;id David Moyes jag[]el persuna biex jie[u post Phelan. Flimkien ma’ dan tala[[ar se jitlaq ukoll il-kow/ tal-goalkeepers Eric Steele. Phelan kien ilu assistant manager ta’ Man Utd sa mill-2008. Il-manager ta’ Everton David Moyes se jie[u post Alex Ferguson li rtira ;img[a ilu wara 26 sena jmexxi lir-Red Devils. Moyes se jibda jmexxi lil Man Utd b’mod uffi/jali fl1 ta’ Lulju.

sil; li laqat l-in[awi bejn Ponte di Legno u Val Martello li jinsab qalb ilmuntanji tad-Dolomiti. Ittemperatura ni]let g[al -20 grad. B[alissa l-leader hu lIsqalli Vincenzo Nibali li g[andu vanta;; ta’ madwar erba’ minuti fuq l-eqreb rivali tieg[u Cadel Evans. Il-Giro jintemm il-{add li ;ej u din is-sena, din ilkompetizzjoni kienet affettwata b’mod negattiv mit-temp. Ir-rebbie[ tatTour de France, Bradley Wiggins, li kien wie[ed mill-favoriti li jirba[ il-Giro kellu jritira wara t-12-il tappa min[abba infezzjoni f’sidru. Hu mifhum li anke t-tappa tal-lum tinsab f’riskju min[abba s-sil;.

Di Luca po]ittiv , ’ Luca, ;ie sospi] mill-Unjoni Internazzjonali ta/-?ikli]mu (UCI) wara li nstab po]ittiv g[ad-doping. Di Luca kien

di;à instab po]ittiv darbtejn o[ra u din id-darba nstab po]ittiv meta ;ie ittestjat fid-29 ta’ April, [amest ijiem qabel beda l-Giro ta’ din is-sena. Jekk ir-ri]ultati tat-test ikunu konfermati Di Luca jista’ jkun sospi] g[omru. Fl-2009 Di Luca kien ;ie sospi] sentejn wara li nstab po]ittiv waqt il-Giro filwaqt li fl-2007 kien sospi] tliet xhur wara li reba[ l-istess Giro. Di Luca ;ie sospi] minn mat-tim tieg[u Vini-Fantini u fi stqarrija uffi/jali t-tim qal li se jitlob g[ad-danni.

-

. -

tag[na imma kien hemm pressjoni min-na[a ta’ sponsor biex navdawh u llum pattejna qares,” qal idDirettur Sportiv tat-tim Luca Scinto. L-isponsor tat-tim, Valentino Sciotti sku]a ru[u mat-tim talli emmen f’atleta li kiser ir-regoli. Waqt ilGiro ta’ din is-sena Di Luca kien jinsab fis-26 post f’dik li hi klassifika, 33 minuta wara l-leader Vincenzo Nibali. Il-ka] ta’ Di Luca hu ttieni ka] ta’ /iklist li nstab po]ittiv sa minn meta beda l-Giro ta’ din is-sena. Wara s-seba’ tappa /-/iklist Fran/i] Sylvain Georges instab po]ittiv u ;ie sospi] immedjatament.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Sport 29 PREMIER

Hibs u Woods jinfirdu Hibernians, rebbie[a tal-

Marko Avramovic (xellug) u Peter Biros, i]-]ew; akkwisti ta’ San :iljan

WATERPOLO

San :iljan jakkwistaw lil Biros u Avramovic San :iljan [abbru li akkwistaw lil Peter Biros u lil Marko Avramovic. Bla dubju dawn i]-]ew; plejers b’esperjenza internazzjonali tal-og[la livell se jag[tu spinta lit-tim li qed i[ejji g[all-bidu talkampjonat tas-Sajf. Kemm Biros kif ukoll Avramovic huma plejers ;odda filwaterpolo lokali. Biros, li hu mill-Ungerija, reba[ tliet medalji tad-deheb fi tliet edizzjonijiet differenti tal-Olimpjadi, dawk ta’ Sydney, Ateni u Beijing. Biros irtira mix-xena internazzjonali wara li mexxa lil pajji]u fl-Olimpjadi ta’ Londra u b[alissa qed

jilg[ab ma’ Eger u g[adu kemm reba[ mag[hom il-finali tal-play-off tal-kampjonat Ungeri]. Avramovic qed jilg[ab ma’ Crvena Zvezda, tim li g[adu kemm reba[ il-kampjonat tas-Serbja. Mat-tim nazzjonali tas-Serbja Avramovic reba[ il-medalja tad-deheb waqt il-Kampjonati Mondjali tal-2009 li kienu saru f’Ruma kif ukoll reba[ ilmedalja tal-fidda waqt il-Kampjonati Mondjali tal-2011 li saru f’Shanghai. San :iljan akkwistaw ukoll ]ew; players Maltin li sena ilu kienu jilag[bu ma’

Sirens. Dawn huma Claudio Spiteri de Barro u l-goalkeeper Joseph Sammut. San :iljan [abbru wkoll li l-kow/ tag[hom, Karl Izzo, li g[adu kemm in[atar b[ala kow/ tat-tim nazzjonali, ;ie ikkonfermat g[at-tielet sena konsekuttiva mat-tim. Il-klabb se jkollu sponsor ;did u dan se jkun Sir Alex Bar & Restaurant. Fis-settur tal-youths, l-iSpanjol Svilen Piralkov in[ata b[ala kow/ u se jkun meg[jun mill-veteran Matthew Pisani. San :iljan se jift[u l-impenji kontra Sliema fit-8 ta’ :unju.

U*Bet FA Trophy nhar lErbgha wara li g[elbu lil Qormi 3-1, [abbru li la[qu ftehim mal-kow/ Michael Woods biex jitterminaw ilkuntratt bejniethom. Fi stqarrija g[all-istampa ffirmata minn Stefan Zahra ntqal li l-Kumitat E]ekuttiv ta’ Hibernians jirringrazzja lil Woods g[as-servizzi tieg[u. Kemm dam kow/ ta’ Hibernians Woods reba[ darbtejn konsekuttivi l-FA Trophy. GSSE

Grima ;;orr il-bandiera Il-Kumitat Olimpiku Malti

[abbar li l-bandiera Maltija waqt i/-/erimonja tal-ftu[ talLog[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar li se jsir fil-Lussemburgu l;img[a d-die[la, se tkun qed tin;arr mill-plejer talBasketball Josephine Grima. Il-kontin;ent Malti jmur ilLussemburgu g[ada kmieni wara nofsinhar u /-/erimonja tal-ftu[ se ssir nhar it-Tnejn.

TENNIS

Possibbiltà ta’ semi finali bejn Nadal u Djokovic

I/-champion renjanti talOpen ta’ Franza Rafael Nadal jista’ jiltaqa` kontra n-numru wie[ed fid-dinja Novak Djokovic fis-semi finali talkompetizzjoni. Sena ilu Nadal kien g[eleb lil Djokovic filfinali u din is-sena se jkun qed ifittex li jirba[ dan it-titlu g[at-tmien darba fil-karriera tieg[u. Nadal tilef [afna millog[ob tas-sena li g[addiet min[abba virus fl-istonku u min[abba injury f’irkopptu. F’dawn l-a[[ar xhur Nadal irkupra tajjeb u reba[ tliet turnaments f’Bar/ellona, Madrid u Ruma. Fl-ewwel rawnd Nadal jilg[ab kontra l-:ermani] Daniel Brands filwaqt li filkwarti tal-finali jista’ jiltaqa` kontra l-Fran/i] Richard Gasquet. Dan tal-a[[ar se jkun qed jipprova jsir lewwel tennista Fran/i] f’dawn l-a[[ar 30 sena li jkun reba[ l-Open ta’ pajji]u. Djokovic jibda l-avventura tieg[u kontra l-Bel;jan David Goffin. Jekk jibqa’ javanza, Djokovic g[andu /ans jil-

taqa` kontra Grigor Dimitrov. Roger Federer, l-aktar tennista ra;el li qatt reba[ Grand Slams m’g[andux triq diffi/li lejn il-finali. L-uniku ostaklu ta’ kalibru li jista’ jiltaqa` kontrih Federer hu JoWilfried Tsonga. Ta’ min jiftakar li n-numru tnejn fiddinja, Andy Murray irtira minn dan l-Open min[abba w;ig[ f’daru filwaqt li Juan Martin del Potro, li hu fisseba’ post tar-rankings mondjali irtira wkoll min[abba li hu marid. Fil-kategorija tan-nisa, i/Champion renjanti Maria Sharapova se tibda kontra Hsieh Su-Wei fl-ewwel rawnd u jekk tibqa’ tavanza tista’ tiltaqa` kontra Samantha Stosur fil-kwarti tal-finali. In-numru wie[ed fid-dinja Serena Williams tista’ tiltaqa` kontra Agnieszka Radwanska fissemi finali. Williams tibda limpenji tag[ha kontra Anna Tatishvili. L-eks numru wie[ed fid-dinja Caroline Wozniacki se tibda kontra Laura Robson.

Wolfsburg wettqu sorpri]a meta g[elbu lil Lyon 1-0 fil-finali ta/-Champions League tan-nisa. L-uniku gowl tal-partita skurjatu Martina Mueller minn penalty 17-il minuta qabel it-tmiem. B’din ir-reb[a, Wolfsburg sar l-ewwel tim li g[eleb lil Lyon f’dawn l-a[[ar 120 log[ba. Lyon kienu qed jilag[bu g[ar-raba’ darba konsekuttiva f’din il-finali u g[alkemm iddominaw il-log[ba fi Stamford Bridge, [ar;u fuq in-na[a telliefa kontra tim li kien qed jie[u sehem g[all-ewwel darba f’din il-kompetizzjoni. (Ritratt> Reuters)

UEFA

:ibiltà ssir parti mill-UEFA Waqt il-Kungress Annwali tal-UEFA, ;ie de/i] li :ibiltà issa se tibda tag[mel parti mill-Asso/jazzjoni Ewropea u dan ifisser li t-timijiet ta’ din il-kolonja Ingli]a issa jistg[u jie[du sehem f’kompetizzjonijiet talUEFA. :ibiltà se tkun l-54 membru li taqa` ta[t il-kappa tal-UEFA. F’Ottubru li g[adda :ibiltà saret membru tal-UEFA fuq ba]i

provi]orja u lbiera[ saret uffi/jalment parti mill-UEFA. L-applikazzjoni biex :ibiltà ssir parti mill-UEFA kienet saret fl-1991 imma Spanja kienet opponiet u kien biss fl-2011 meta lQorti Arbitrarja g[all-Isport (CAS) ;ieg[let lill-UEFA tikkunsidra din it-talba li tkompla x-xog[ol biex din tissie[eb fil-UEFA.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

30 Sport

L-a[[ar darba li ]-]ew; finalisti reb[u /-Champions League. (Xellug) Bayern Munich fl-2001 kontra Valencia f’Milan bil-penalties u (lemin) Dortmund fl-1997 kontra Juventus 3-1 fi Munich.

ILLUM F’WEMBLEY IL-FINALI TA?-CHAMPIONS LEAGUE

Mistennija finali bilan/jata bejn Bayern u Dortmund Bayern Munich iridu jpattu g[at-telfiet li sofrew fil-passat meta llejla jilag[bu fil-finali ta/-Champions League kontra Borussia Dortmund. Bayern, erba’ darbiet Champions talEwropa hu l-aktar klabb sinjur u glorju] fil-:ermanja filwaqt li Dortmund reb[u din it-tazza fl1997 u fl-2005 kienu f’riskju li jfallu. Dortmund irkupraw minn kri]i finanzjajra u ta[t ittmexxija ta’ Jurgen Klopp waslu s-su//essi. Reb[u l-kampjonat g[al sentejn konsekuttivi filwaqt li Bayern, dan l-ista;un kienu fl-aqwa tag[hom u reb[u l-Bundesliga b’rekord ta’ punti. F’din l-ewwel finali bejn ]ew; timijiet :ermani]i Bayern iridu jpattu g[at-telfiet li sofrew filfinali fl-2010 kontra Inter u kontra Chelsea fl-ista;un li g[adda. Jupp Heynckes, kow/ ta’ Bayern ftit xhur ilu [abbar li fi tmiem dan l-ista;un se jitlaq lill-klabb u l-g[an tieg[u se jkun li jtemm l-avventura ma’ Bayern mhux biss bir-reb[ talkampjonat imma anke ta/Champions League u tat-tazza domestika. Jekk jirnexxielu jag[mel dan, Bayern ikun lewwel tim :ermani] li qatt reba[ ‘Treble’. G[al [afna players ta’ Bayern

illum jista’ jkun l-a[[ar /ans li jirb[u unur internazzjonali. Fost dawn hemm il-midfielder Bastian Schweinsteiger u ddifensur u captain Philipp Lahm. G[al Dortmund din it-tazza hi /-/ans li jinkurunaw tliet snin mill-aqwa. Fl-2011 reb[u lkampjonat filwaqt li fl-2012 reb[u kemm il-kampjonat kif ukoll it-tazza domestika. It-tim ta’ Klopp tilef biss log[ba f’din il-kompetizzjoni, 2-0 kontra Real Madrid fit-tieni leg tassemi finali u se tkun bi//a xog[ol iebsa g[al Bayern li jeg[lbu lil Dortmund. Dan l-ista;un, fl-ewwel rawnd tal-kampjonat, Bayern ;ew draw 1-1 kontra Dortmund filwaqt li ftit tal-;img[at ilu, fittieni rawnd, re;g[u ;ew draw 1-1 u l-goalkeeper ta’ Bayern, Manuel Neuer salva penalty. Dortmund jilag[bu log[ba offensiva u wie[ed mill-aktar players strumentali fit-tim hu lattakkant Robert Lewandowski. Dan hu t-tieni l-aqwa skorer talkompetizzjoni b’10 gowls. Daqqa ta’ [arta g[al Dortmund se jkun il-fatt li se jkollhom lillmidfielder Mario Goetze nieqes min[abba li ma la[aqx ikrupra minn injury li kien sofra fit-tieni leg tas-semi finali kontra Real Madrid.

“Li kieku xi [add, qabel lista;un qalli li konna se nilag[bu fil-finali ma kontx nemmnu. {afna mill-players ta’ dan it-tim qatt ma lag[bu f’finali ta’ din il-kalibru u rridu li la wasalna s’hawn, intemmu lavventura bl-aqwa mod,” qal ilmidfielder Jakub Blaszczykowski. Il-log[ba bejn Bayern u Dortmund se tlaqqa` ]ew; timijiet li g[andhom ]ew; kow/is bi stili differenti. Heynckes qed ifittex li jirba[ it-tieni Champions League fil-karriera tieg[u filwaqt li Klopp g[adu jibda l-karriera. Bayern jilag[bu b’sistema fejn kull player jippressa lillavversarju u ma jag[tuhx /ans jesprimi l-log[ba tieg[u. Wie[ed seta’ jara dan b’mod /ar fis-semi finali bejn Bayern u Barcelona fejn Barcelona tilfu 4-0 fl-ewwel leg u 3-0 fit-tieni leg. Fil-kampjonat, Bayern, f’34 log[ba qalg[u biss 18-il gowl u skurjaw 98 gowl. Id-difi]a ta’ Dormtund, fil-kampjonat ;arrbet 42 gowl filwaqt li t-tim sab ix-xibka 81 darba. Dortmund, b[al Bayern, fissemi finali impressjonaw meta g[elbu lil Real Madrid 4-1 flewwel leg imma tilfu 2-0 fittieni leg biex g[addew b’aggregate ta’ 4-3.

Formazzjonijiet probabbli

B. MUNICH

1-Manuel Neuer, 21-Philipp Lahm, 17-Jerome Boateng, 4Dante, 27-David Alaba, 31Bastian Schweinsteiger, 8Javi Martinez, 10-Arjen Robben, 25-Thomas Mueller, 7-Franck Ribery, 9-Mario

Mandzukic

B. DORTMUND 1-Roman Weidenfeller, 26Lukasz Piszczek, 4-Neven Subotic, 15-Mats Hummels, 29-Marcel Schmelzer, 8-Ilkay Gundogan, 5-Sebastian Kehl, 16-Jakub Blaszczykowski, 19-Kevin Grosskreutz, 11Marco Reus, 9-Robert

Lewandowski

Referee - Nicola Rizzoli (ITA)

Kif waslu sal-finali

BORUSSIA DORTMUND

BAYERN MUNICH Grupp F

B. Munich v Valencia BATE Borisov v B.Munich Lille v B. Munich B. Munich v Lille Valencia v B. Munich B. Munich v BATE Borisov (B. Munich reb[u l-grupp )

2-1 3-1 0-1 6-1 1-1

4-1

Rawnd tal-a[[ar 16

Arsenal v B. Munich 1-3 B. Munich v Arsenal 0-2 (3-3 agg, Bayern bil-gowls away)

Kwarti tal-Finali

B. Munich v Juventus Juventus 0-2 B. Munich (Bayern 4-0 agg)

Semi Finali

B. Munich v Barcelona Barcelona v B. Munich (Bayern 7-0 agg)

I]-]ew; settijiet ta’ partitarji li llum mistennija jo[onqu l-Wembley Stadium, dawk ta’ Bayern u Borussia

Grupp D

B. Dortmund v Ajax 1-0 Man City v B. Dortmund 1-1 B. Dortmund v R. Madrid 2-1 R. Madrid v B. Dortmund 2-2 Ajax v B. Dortmund 1-4 B. Dortmund v Man City 1-0 (B. Dortmund jirb[u l-grupp b’14-il punt)

Rawnd tal-a[[ar 16

S. Donetsk v B. Dortmund 2-2 B. Dortmund v S. Donetsk 3-0 (B. Dortmund 5-2 agg)

2-0 0-2

Kwarti tal-Finali

4-0 0-3

Semi Finali

Malaga v B. Dortmund B. Dortmund v Malaga (B. Dortmund 3-2 agg) B. Dortmund v R. Madrid R. Madrid v B. Dortmund (B. Dortmund 4-3 agg)

0-0 3-2 4-1 2-0


IN-NAZZJON Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

Sport 31

Is-seba’ finali f’Wembley Il-finali tal-lum mi/Champions League bejn Bayern Munich u Borussia Dortmund tfisser li g[al rekord ta’ seba’ darbiet, dan laktar trofew presti;;ju] talaqwa klabbs, se jkun qed ji;i pre]entat fl-istadium ta’ Wembley f’Londra. Il-Wembley stadium l-antik kien laqa’ fih il-finali tal1963, 1968, 1971, 1978 u l1992 waqt li fl-istadium il;did saret il-finali tal-2011. L-ewwel finali kienet dik li AC Milan reb[u kontra Benfica 2-1 b’Eusebio jifta[ l-iskor g[all-Portugi]i imma fit-ieni taqsima ]ew; goals ta’ Jose Altafini taw l-ewwel mis-seba’ titli lil AC Milan. Il-finali tal-1968 bejn Manchester United u Benfica marret fil-[in barrani b’United jirb[u 4-1. Bobby Charlton skorja darbtejn, Brian Kidd li kien qed ji//elebra g[eluq id-19-il sena skorja ie[or u l-a[[ar goal wasal minn George Best. Jaime Graca kien sforza l-[in barrani bid-draw fil-81 minuta. Fl-1971 Ajax Amsterdam kienu g[elbu lil Panathinaikos 2-0 b’goals minn Dick Van Dijk u Arie Haan.

Il-holders Liverpool kienu g[elbu lil Bruges f’finali fuq ]ew; legs mit-Tazza UEFA fil-final tal-1976 u re;g[u reb[ulhom fil-final tat-Tazza ta/-Champions f’Wembley fl1978 b’goal wa[dani ta’ Kenny Dalglish fis-66 minuta. Fl-1992 Barcelona saru Champions Ewropej g[allewwel darba u wkoll l-ewwel klabb Spanjol li reba[ dan ittrofew sa minn ]mien Real Madrid fl-1966 meta mmexxija minn Johan Cruyff g[elbu

lil Sampdoria b’goal ta’ Ronald Koeman minn 25 metru tmien minuti mittmiem. Barcelona kienu nkurunati Champions g[at-tielet darba f’sitt snin fl-2011 meta g[elbu lil Manchester United 3-1 u g[at-tieni darba f’Wembley. Goals minn Pedro, Lionel Messi li kien skorja t-53 goal f’55 log[ba u David Villa taw ir-reb[a lill-Katalani. G[allUnited kien ;ab id-draw Wayne Rooney.

Kur]itajiet dwar i/-Champions League Il-final tal-lum f’Wembley bejn Bayern Munich u Borussia Dorttmund se tkun it-58 edizzjoni sa min meta bdiet il-kompetizzjoni fl-1955-56 b’Real Madrid jirb[u l-ewwel [ames finali. * Bayern hu t-tielet fil-lista ta’ kull ]mien wara li dehru f’disa’ finali u minnhom reb[u erbg[a, dawk fl-1974, 1975, 1976 u l2001 waqt li tilfu dawk tal-1982, 1987, 1999, 2010 u l-ista;un li g[adda bil-penalties kontra Chelsea fi Munich stess. * Borussia Dortmund se jkunu qed jilag[bu fit-tieni finali tag[hom wara li reb[u fl-ewwel u l-unika dehra tag[hom s’issa fl-1997 meta g[elbu lil Juventus 3-1 fi Munich. * Ottmar Hitzfeld hu wie[ed minn tliet persuni li reba[ dan lunur ma’ ]ew; klabbs differenti – mexxa lil Borussia Dortmund lejn is-su//es fl-1997 u reb[u wkoll ma’ Bayern Munich fl2001. Il-kow/is l-o[ra li reb[uha ma’ klabbs differenti huma Ernst Happel ma’ Feyenoord fl-1970 u SV Hamburg fl-1983 u Jose Mourinho fl-2004 ma’ Porto u Inter fl-2010. * Franz Beckenbauer sar lewwel captain ta’ timijiet li reb[u tliet darbiet il-kompetizzjoni. Kien captain ta’ Bayern fl1974, 1975 u l-1976. G[alkemm Real reb[u [ames titli Ewropej konsekuttivi bejn l-1956 u l1960, kellhom tliet captains differenti. * Sa minn meta kien introdott il-format pre]enti ta/Champions League fl-ista;un 1992-93 l-ebda klabb ma reba[

persenta;; og[la minn Borussia Dortmund biex reba[ l-unur b[alma kienu g[amlu dawn fl1997. Reb[u 9 minn 11-il partita li lag[bu, medja ta’ 81.8 fil-mija. B’kuntrast, meta Manchester United reb[u l-kompetizzjoni fl1999 kellhom l-ag[ar persenta;; ta’ reb[, 45.5%. * L-ista;un ta’ wara b[ala Champions renjanti, Borussia g[elbu lil Bayern 1-0 aggregate fil-kwarti tal-finali. * L-anqas attendenza g[al kwalunkwe finali kienet g[arreplay tal-1974 meta Bayern g[elbu lil Atleticio Madrid 4-1 il-:img[a 17 ta’ Mejju filHeysel Stadium fi Brussell. Ilpartita rawha 23,325 waqt li folla ta’ 48,772 spettatur kienet rat id-draw ori;inali 1-1 jumejn qabel. * Georg Schwarzenbeck skorja d-draw ta’ Bayern fl-a[[ar minuta tal-[in barrani biex sforza draw 1-1 imma Bayern esperjenzaw qsim il-qalb fla[[ar skeondi tal-[in mi]jud filfinal tal-1999 meta Teddy Sheringham u Ole Gunnar Solskjaer taw reb[a 2-1 lil Manchester United f’Barcelona. Kien l-aktar tmiem drammatiku ta’ finali Ewropeja s’issa. * Din se tkun ir-raba’ darba li ]ew; klabbs mill-istess pajji] waslu sal-finali wara dawk Real Madrid v Valencia fis-sena 2000; AC Milan v Juventus fl2003; u Manchester United v Chelsea fl-2008. Dawk il-partiti ntemmu f’reb[iet g[al Real, Milan u United b’Milan u United jirb[u bil-penalties. * Bayern jista’ jsir l-ewwel

klabb li jirba[ t-titlu Ewropew darbtejn fil-penalties jekk ji;ri dan. G[elbu lil Valencia 5-4 bilpenalties fl-2001 wara draw 1-1. Ikun ukoll l-ewwel klabb li lag[ab fi tliet finali bil-penalties wara t-telfa tal-ista;un li g[adda. * Paoulo Sousa hu wie[ed minn ]ew; plejers li reba[ ittitlu Ewropew f’]ew; sta;uni konsekuttivi ma’ klabbs differenti. Reb[u fl-1997 ma’ Borussia Dormtund u l-ista;un ta’ qabel kien ma’ Juventus. Ilplejer l-ie[or hu Marcel Desailly ma’ Olympique Marseille fl1993 u AC Milan fl-1994. * Sa minn meta Bayern reb[u l-promozzjoni fil-Bundesliga fl1965, i]-]ew; klabbs iltaqg[u 95 darba fil-kompetizzjonijiet kollha. Bayern reb[u 41, Borussia 25 u 29 partita ntemmu draw. * L-iskor rekord bejn i]-]ew; klabbs hu reb[a 11-1 g[al Bayern fuq Borussia filBundesliga f’Novembru tal1971. Dan g[adu r-rekord filBundesliga. * Dan l-ista;un iltaqg[u erba’ darbiet b’Bayern reb[u 2-1 fisSuper Cup :ermani]a u 1-0 fitTazza :ermani]a fi Frar. I]]ew; konfornti tal-kampjonat intemmu 1-1. * Ir-reb[a mpressjonati 7-0 aggregate ta’ Bayern Munich fuq Barcelona kienet rekord fissemi-finali sa minn meta bdiet ilkompetizzjoni. Bayern g[andhom ukoll ir-rekord aggregate fil-fa]i tan-knock-out fl-era ta/Champions League meta eliminaw lil Sporting Lisbon 12-1 flista;un 2008-09

Il-finali kollha sa mill-1956 1956 Pari;i 1957 Madrid 1958 Brussels (wara l-[in barrani) 1959 Stuttgart 1960 Glasgow 1961 Berne 1962 Amsterdam 1963 Londra 1964 Vienna 1965 Milan 1966 Brussels 1967 Lisbona 1968 Londra (wara l-[in barrani) 1969 Madrid 1970 Milan (wara l-[in barrani) 1971 Londra 1972 Rotterdam 1973 Belgrade 1974 Brussell

R. Madrid v Stade Reims R. Madrid v Fiorentina R. Madrid v AC Milan

4-3 2-0 3-2

R. Madrid v Stade Reims R. Madrid v Eintracht F. Benfica v Barcelona Benfica v R. Madrid AC Milan v Benfica Inter v R. Madrid Inter v Benfica R. Madrid v Partizan B. Celtic v Inter Man Utd v Benfica

2-0 7-3 3-2 5-3 2-1 3-1 1-0 2-1 2-1 4-1

AC Milan v Ajax A. Feyenoord v Celtic

4-1 2-1

Ajax A. v Panathinaikos Ajax A. v Inter Ajax A. v Juventus B. Munich v A. Madrid (Bayern reb[u replay 4-0) 1975 Pari;i B. Munich v Leeds Utd 1976 Glasgow B. Munich v St Etienne 1977 Ruma Liverpool v B. M’gladbach 1978 Londra Liverpool v Club Bruges 1979 Munich Nottingham F. v Malmo FF 1980 Madrid Nottingham F. v Hamburg SV 1981 Pari;i Liverpool v R. Madrid 1982 Rotterdam Aston Villa v B. Munich 1983 Ateni Hamburg SV v Juventus (Liverpool 4-2 bil-penalties) 1984 Liverpool Liverpool v Roma 1985 Brussels Juventus v Liverpool 1986 Seville S. Bucharest v Barcelona (Steaua 2-0 bil-penalties) 1987 Vienna Porto v B. Munich 1988 Stuttgart PSV Eindhoven v Benfica (PSV 6-5 bil-penalties) 1989 Bar/ellona AC Milan v S. Bucharest 1990 Vienna AC Milan v Benfica 1991 Bari RS Belgrade v Oly. Marseille (Red Star 5-3 bil-penalties) 1992 Londra Barcelona v Sampdoria (wara l-[in barrani) 1993 Munich Oly. Marseille v AC Milan 1994 Ateni AC Milan v Barcelona 1995 Vjenna Ajax A. v AC Milan 1996 Ruma Juventus v Ajax A. (Juventus 4-2 bil-penalties) 1997 Munich B. Dortmund v Juventus 1998 Amsterdam R. Madrid v Juventus 1999 Bar/ellona Man Utdv B. Munich 2000 Pari;i R. Madrid v Valencia 2001 Milan B. Munich v Valencia (Bayern 5-4 bil-penalties) 2002 Glasgow R. Madrid v B. Leverkusen 2003 Manchester AC Milan v Juventus (AC Milan 3-2 bil-penalties) 2004 Gelsenkirchen Porto v Monaco 2005 Istanbul AC Milan v Liverpool (Liverpool 3-2 bil-penalties) 2006 Pari;i Barcelona v Arsenal 2007 Ateni Milan v Liverpool 2008 Moska Man Utd v Chelsea (Man Utd 6-5 bil-penalties) 2009 Ruma Barcelona v Man Utd 2010 Madrid Inter v Bayern Munich 2011 Londra Barcelona v Man Utd 2012 Munich Bayern Munich v Chelsea (Chelsea 4-3 bil-penalties) 2013 Wembley B. Munich v B. Dortmund

2-0 2-0 1-0 1-1

2-0 1-0 3-1 1-0 1-0 1-0 1-0 1-0 1-0 1-0 1-0 0-0

2-1 0-0 4-0 1-0 0-0 1-0 1-0* 4-0 1-0 1-1

3-1 1-0 2-1 3-0 1-1

2-1 0-0 3-0 3-3 2-1 2-1 1-1

2-0 2-0 3-1 1-1

It-22 klabb Champions Sa minn meta bdiet il-kompetizzjoni fl-1955-56 kienu 22 il-clubs reb[u t-titlu Ewropew 9 - R. Madrid 7 - AC Milan 5 - Liverpool 4 - B. Munich, Ajax A., Barcelona 3 - Man Utd, Inter 2 - Benfica, Juventus, Nottingham F., Porto 1 - Celtic, Hamburg SV, Steaua Bucharest, Oly. Marseille, Feyenoord, Aston Villa, PSV Eindhoven, Red Star Belgrade, Borussia Dortmund, Chelsea * Il-kompetizzjoni saret Champions League fl-1992


Is-Sibt, 25 ta’ Mejju, 2013

32 Lokali

IR-RENJU UNIT> Ritratt ta’ Lee Rigby, is-suldat ta’ 22 sena li nhar l-Erbg[a spi//a mbi//er ta[t idejn ]ew; Britanni/i ta’ nisel Ni;erjan waqt attakk li xxokkja lill-pajji], jispikka ma;enb gelgul ta’ fjuri li qed jitqieg[du b’sinjal ta’ rispett barra l-barracks tal-Armata f’Woolwich (fix-Xlokk ta’ Londra) qrib fejn se[[ l-in/ident imdemmi. Rigby kien drummer mat-Tieni Battaljun tar-Royal Regiment of Fusiliers u l-qtil fa[xi tieg[u qed jissemma b[ala attakk terroristiku. Intant, fir-Renju Unit b[alissa g[addejjin l-attakki fuq residenti Musulmani u liema azzjonijiet huma xprunati minn sens ta’ tpattija. (Reuters

Vittmi ta’ abbu]i sesswali minn patrijiet jag[mlu talba g[all-kumpens minn Ray Abdilla

Wara li l-Qorti tal-Appell kienet ikkonfermat sentenza ta’ 11-il sena [abs fil-konfront ta’ ]ew; eks patrijiet li kienu nstabu [atja ta’ abbu] sesswali fit-13 ta’ Novembru li g[adda, kif kienu stqarrew l-istess vittmi, ilbiera[ filg[odu saret talba g[all-kumpens filQrati ta’ Malta. L-g[axar vittmi ta’ abbu]i sesswali mill-patrijiet li g[amlu t-talba huma Lawrence Grech, Joseph Magro, Lenard Camilleri, David Cassar, Noel Dimech, Angelo Spiteri, Raymond Azzopardi, Charles Falzon, Phillip Gauci u Joseph Mangion. It-talba g[all-kumpens saret f’rikors li ppre]entaw fil-Qorti kontra l-eks

patrijiet Godwin Scerri u Carmelo Pulis, is-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl, l-Ar/idjo/esi ta’ Malta, idDirettur :enerali fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru, id-Direttur :enerali flUffi//ju tal-Ministru tal-Edukazzjoni u Xog[ol u d-Direttur :enerali filMinisteru g[all-Familja u Affarijiet So/jali. Il-vittmi qeg[din jitolbu kumpens filkaw]a li huma fet[u i]da ma ng[atat lebda /ifra ta’ kemm il-vittmi qeg[din jippretendu li ji;u kumpensati. Fir-rikors ;ew mitluba biex jixhdu lKummissarju tal-Pulizija jew rappre]entant tieg[u, l-Ar/isqof ta’ Malta, fid-dawl ta’ diversi

diskussjonijiet li kienu saru bejniethom, Monsinjur Charles Scicluna, l-Im[allef Emeritus Victor Caruana Colombo li mexxa r-response team tal-Kurja, kif ukoll numru ta’ tobba, u rappre]entanti tal-A;enzija Appo;;. L-avukati Patrick Valentino u Franco Vassallo ffirmaw ir-rikors. L-abbu]i mill-eks membri tal-kleru kienu saru fil-bidu tas-snin disg[in. Patri Carmelo Pulis kien kundannat sitt snin [abs wara li nstab [ati ta’ korruzzjoni ta’ minorenni f’disa’ okka]jonijiet. Tmien reati se[[ew f’Dar San :u]epp, il-ka] l-ie[or kien se[[ il-Marfa. Il-patri Godwin Scerri ng[ata sentenza ta’ [ames snin [abs fuq akku]i simili, talli

media•link COMMUNICATIONS

kkorrompa lil minorenni f’]ew; okka]jonijiet. Ori;inarjament kien fit-22 ta’ Awwissu tal-2011 li huma kienu kundannati 11-il sena [abs bejniethom mill-Ma;istrat Saviour Demicoli, wara li nstabu [atja li abbu]aw mis-subien meta kienu fil-kustodja tag[hom waqt li kienu jg[ixu f’Dar San :u]epp li tinsab Santa Venera. Il-Qorti tal-Appell kienet ikkonfermat is-sentenza prattikament fl-intier tag[ha. Ori;inarjament kienu tliet patrijiet u fra li kienu tressqu l-Qorti fl-2003 dwar dawn il-ka]i, imma wie[ed minnhom miet waqt li l-ie[or kien hemm rapporti li dan kien telaq minn Malta.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.