Nazzjon 27 ta' Mejju 2013

Numru 13,446

€0.55

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

:enerazzjoni ;dida ta’ tmexxija li se tippro;etta l-futur tal-PN Il-Kunsill :enerali jele;;i seba’ w/u[ ;odda fl-E]ekuttiv tal-PN minn Mario Frendo Il-Kap ;did tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, flimkien ma]-]ew; Vi/i Kapijiet tal-PN eletti nhar is-Sibt li g[adda, Beppe Fenech Adami u Mario de Marco, ilbiera[ ]aru l-Qrendi u ltaqg[u mal-esebituri tal-Festival Agrarju tal-Patata, fosthom ma]-]ag[]ug[ Michael Caruana, il-bidwi li tant g[amel su//ess u sar popolari bil-vidjow li ttella’ fuq You Tube dwar dan il-prodott Malti. (Ritratt> Joseph Galea) Aktar f’pa;na 5

Il-Gvern jixxa[[a[ mal-fjamma eterna mal-Monument tal-Gwerra Jidher li l-Gvern Laburista mhux biss qed jixxa[[a[ mas-servizzi tas-sa[[a u mal-edukazzjoni, imma issa qed jixxa[[a[ ukoll mal-fjamma eterna li saret mal-Monument tal-Gwerra filFurjana.

Sena ilu dan il-monument kien

irrestawrat u kienu saru ]ew; fjammi ornamentali li jissimbolizzaw il-fjamma eterna li kienet tibqa’ tixg[el kontinwament f’;ie[ dawk il-Maltin u l-G[awdxin li tilfu [ajjithom fil-gwerra.

Minn risposta g[al mistoqsija parlamentari li g[amel id-Deputat

Nazzjonalista u Vi/i Kap g[all-{idma fil-Partit Nazzjonalista, Beppe Fenech Adami, il-Ministru g[at-Trasport u lInfrastruttura Joe Mizzi qal li issa din ilfjamma qed tinxteg[el biss bejn is-6pm u s-6 am.

g[al pa;na 3

Franza

Formula 1

Suspetti ta’ terrori]mu f’attakk fuq suldat f’Pari;i

Nico Rosberg jirba[ il-Grand Prix ta’ Monaco 30 sena wara s-su//ess ta’ missieru Keke Rosberg

Ara pa;na 10

Ara pa;na 20

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista qal li dan hu mument importanti fli]vilupp tal-Partit Nazzjonalista hekk kif matul il-lejl ta’ bejn isSibt u l-{add ;ie elett lE]ekuttiv il-;did tal-Partit Nazzjonalista.

F’kumment ma’ dan il;urnal, il-Kap ;did Nazzjonalista qal li lpro/ess kollu li fih qed ti;i ffurmata t-tmexxija l;dida tal-Partit hu pro/ess po]ittiv li wera li l-Partit Nazzjonalista tg[allem u qed jinbidel biex permezz tal-g[aqda bejn il-membri kollha, kif ukoll permezz g[al pa;na 2

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

2 Lokali

F’:unju jer;a’ jitlaqqa’ l-Kunsill :enerali tal-PN Schiavone b’445 vot, Ingrid Browning b’436 vot, Karl Gouder b’430 vot, Victor Scerri b’395 vot, Trevor Degorgio b’380 vot, Jean Claude Micallef b’363 vot, Alex Perici Calascione b’339 vot, Caroline Galea b’312-il vot u Melanie Azzopardi b’299 vot.

Fil-ka] tal-a[[ar tnejn, Caroline Galea u Melanie Azzopardi, dawn ;ew eletti fl-E]ekuttiv skont ilklaw]ola fl-istatut tal-Partit Nazzjonalista li tipprovdi g[al erba’ nisa li g[andhom ikunu eletti fil-Kumitat E]ekuttiv.

Biex da[let fis-se[[ din il-klaw]ola, /edew posthom Antonio Depasquale li kiseb 326 vot u Henri Darmanin li kiseb 319-il vot.

Fil-kummenti tieg[u lil IN-NAZZJON, Simon Busuttil qal li l-pass li jmiss hu li sal-ewwel ;img[a ta’ :unju l-E]ekuttiv il-;did jele;;i l-bqija tal-karigi, fosthom is-Segretarju :enerali, u spjega kif wara l-pro/ess ta’ g[a]la ta’ tmexxija ;dida, jer;a’ jiltaqa’ l-Kunsill :enerali sabiex din id-darba jibda jippro;etta l-futur tal-Partit Nazzjonalista.

minn pa;na 1

ta’ din il-;enerazzjoni l;dida ta’ tmexxija, il-Partit Nazzjonalista jkun jista’ jippro;etta l-futur tieg[u sabiex ikompli jiffunzjona bl-a[jar mod possibbli.

Dan il-kumment ing[ata lil dan il-;urnal mill-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, l-g[ada li lKunsilliera tal-Partit Nazzjonalista mhux biss ele;;ew il-Vi/i Kapijiet talPartit Nazzjonalista u lPresident tal-Kunsill :enerali, i]da wkoll it-tlettax-il membru sabiex ippo;;u fuq l-E]ekuttiv tal-Partit.

Mit-tlettax-il membru eletti, b’kollox hemm sebg[a li se jkunu qed ipo;;u fuq l-E]ekuttiv g[all-ewwel darba, ji;ifieri aktar minn nofs tat-total ta’ membri tal-E]ekuttiv eletti mill-Kunsill :enerali.

B’kollox ivvutaw 887 minn total ta’ 912-il kunsillier, fejn kull votant kellu jimmarka sa massimu ta’ 13-il isem differenti fuq ilkarta tal-vot.

Jean Pierre Debono ;ie elett b’677 vot, Raymond Bugeja b’662 vot, Ann Fenech b’647 vot, Karol Aquilina b’453 vot, Herman

It-Temp

UV INDEX

10

IT-TEMP> sabi[ VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: moderat g[al ftit qawwi mill-Majjistral it-Tramuntana kultant ftit qawwi g[al qawwi g[all-ewwel BA{AR> moderat IMBATT> ftit li xejn li jsir baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: l-og[la 24˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 427.7 mm IX-XEMX> titla’ fis-05.50 u tin]el fit-20.08

L-inizjattiva ta’ business desk im[abbra mill-Ministeru tas-Sa[[a hi kontradizzjoni Gvern Laburista di;à waqqaf inizjattivi li l-gvern pre/edenti kien g[amel mal-privat L-inizjattiva m[abbra millMinisteru tas-Sa[[a li jkun hemm business contact desk hi kontradizzjoni kbira ma’ dak li l-gvern qed jag[mel filqasam tas-sa[[a fejn jirrigwarda dan is-settur.

Dan sostnieh il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija, fejn qal li f’inqas minn tliet xhur gvern Laburista di;à waqqaf inizjattivi li l-gvern pre/edenti kien g[amel mal-privat u

dan ming[ajr lanqas ikkonsulta.

150 pazjent fil-;img[a qed ibatu min[abba f’dan, u dan g[ax dan l-a[[ar il-gvern waqqaf [esrem is-servizz ta’ emer;enza mill-privat li lpazjenti kienu qed ju]aw b’xejn.

Sorsi infurmati qalu li lgvern se j;ib fi tmiem ukoll ]ew; servizzi o[ra bi s[ab mal-privat u dawn huma l-

operazzjonijiet tal-artroskopija tal-irkoppa u s-servizz ta’ riabilitazzjoni mal-privat.

L-Oppo]izzjoni t[e;;e; lill-gvern li ma jibqax jixxa[[a[ fejn jid[lu servizzi tas-sa[[a u j[e;;e; lillMinistru tas-Sa[[a jiltaqa’ u jiddiskuti mal-Ministru talFinanzi [alli l-ebda servizz ie[or li g[addej b[alissa ma jkollu g[alfejn jitne[[a wkoll.

Aktar [atriet ‘Tag[na Lkoll’ Iktar [atriet g[al persuni li dehru fil-billboards u mezzi o[ra ta’ propaganda tal-Partit Laburista fil-kampanja elettorali hekk kif din id-darba se jmiss lil Audrey Harrison li tinghata kariga fuq xi bord.

Sorsi infurmati qalu lil INNAZZJON li Audrey Harrison, il-mara tal-Assistent Kummissarju Neil Harrison u impjegata fil-MEPA, se tin[atar b[ala wa[da minn ]ewg membri tal-bord talKummissjoni tal-Films.

Il-membru l-ie[or se jkun il-pre]entatur u vjolinist Joseph Chetcuti, li jippre]enta programm fuq l-istazzjon Laburista Super One. B[ala Chairperson qed tissemma Beverly Cutajar.

Apparti li dehret fuq il-billboards tal-Labour, Audrey Harrison kienet anke g[amlet elo;ju lill-mexxej Laburista Joseph Muscat fil-Konferenza :enerali Laburista li saret matul il-kampanja.

Dakinhar, waqt li maqdret lil Lawrence Gonzi g[ax m’g[a]ilx power station li ta[dem bil-gass, kienet qalet “jiena nemmen li Joseph Muscat dak li jwieg[ed se jag[mlu. Se nag[ti l-vot tieg[i lill-Partit Laburista g[ax nemmen f’Joseph Muscat.”

Il-[atra lil Audrey Harrison hi l-aktar ri/enti minn sensiela ta’ [atriet g[al persuni li appo;;jaw lill-Partit Laburista fil-miftu[ qabel l-

elezzjoni ;enerali, u o[rajn li qalu li kienu qed jitilqu lillPN u jmorru g[and il-PL. Fost dawn il-persuni hemm Frederick Testa, William Mangion, John Bencini, Albert Gauci Cunningham, Paul Bonello, Rachel Tua, Ramona Frendo u Lara Boffa. {atriet g[al-Laburisti u g[al dawk li g[enu lil-Labour jitla’ fil-Gvern, mill-partit li reba[ l-elezzjoni bl-g[ajta ta’ “Malta Tag[na Lkoll”.

Dan biex ma nsemmux il[atriet kontroversjali li ng[ataw persuni o[ra li ;ejjin mill-qalba tal-Partit Laburista, fosthom Mario Vella, Charles Mangion, Jason Micallef u Ronnie Pellegrini.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena IT-TNEJN L-og[la 26˚C L-inqas 16˚C

IT-TLIETA L-og[la 28˚C L-inqas 17˚C

L-ERBG{A L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C

IL-{AMIS L-og[la 24˚C L-inqas 16˚C

IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C

UV

UV

UV

UV

UV

10

10

9

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 22˚C xemxi, Al;eri 22˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 11˚C imsa[[ab, Ateni 29˚C imsa[[ab, Li]bona 19˚C imsa[[ab, Berlin 13˚C xita, Brussell 13˚C imsa[[ab, il-Kajr 30˚C xemxi, Dublin 15˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 14˚C xita, Frankfurt 09˚C xita, Milan 19˚C xemxi, Istanbul 26˚C xemxi, Londra 18˚C xemxi, Madrid 22˚C imsa[[ab, Moska 18˚C imsa[[ab, Pari;i 15˚C imsa[[ab, Bar/ellona 19˚C ftit imsa[[ab, Ruma 17˚C xemxi, Tel Aviv 26˚C xemxi, Tripli 26˚C xemxi, Tune] 25˚C xemxi, Vjenna 14˚C imsa[[ab, Zurich 11˚C imsa[[ab, Munich 07˚C xita, Stokkolma 19˚C xita, San Pietruburgu 18˚C imsa[[ab.

M

alta ffirmat il-Karta So/jali Ewropea.

F’din il-Karta hemm imni]]la d-drittijiet so/jali u ekonomi/i tal-individwu, talfamilja u tal-istituzzjonijiet.

F’laqg[a mal-Korpi Kostitwiti dwar it-tibdil fil-Kostituzzjoni, il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami qal li l-qofol tal-kwistjoni hi l-fidu/ja flistituzzjonijiet u x’se jsir biex il-poplu jer;a’ jkollu l-fidu/ja.

T[abbar li kienu se jibdew in-negozjati ta’ Malta mal-Komunità Ewropea. L-ewwel ta[ditiet kellhom jikkon/ernaw l-estensjoni talEwwel Ftehim ta’ Asso/jazzjoni biex ikopri sas-sena 1990.

Malta bdiet t[ares biex issa[[a[ ir-relazzjonijiet politi/i mal-Komunità Ewropea. Minna[a tag[ha, il-Kummissjoni Ewropea kienet qed t[ejji pjan biex tifta[ delegazzjoni esterna f’Malta. Dan sar mag[ruf meta l-proposti talKummissjoni g[all-programm dwar li]vilupp futur tad-delegazzjonijiet esterni ;ie fformulat xhur qabel.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Lokali 3

Il-fjamma eterna qed tinxteg[el biss billejl minn pa;na 1

Dan ifisser li l-Gvern Laburista qed jixxa[[a[ anke ma’ simbolu li jfakkar lil dawk li tilfu [ajjithom jiddefendu lil pajji]na u dan hu meqjus insult nazzjonali lejn dawn in-nies.

Propju sena ilu fil-15 ta’ April, f’Malta tfakkar is-70 anniversarju minn meta l-poplu Malti ng[ata l-George Cross g[all-qlubija, u b[ala parti mi//elebrazzjonijiet kien sar xog[ol ta’ titjib u tisbi[ ma’ dan ilMonument tal-Gwerra. Ixxog[ol sar mill-Kumitat g[atTisbi[ tal-Ambjent fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru u b[ala parti minn dan ix-xog[ol kienu saru l-fjammi ornamentali.

I]da jidher li l-Ministru Joe Mizzi, li hu responsabbli mill-infrastruttura u millmanutenzjoni ta’ dan il-monument, [are; ordni biex ilfjamma eterna tinxteg[el biss matul il-lejl u mhux kontinwament kif inhu l-iskop ori;inali.

Mhux mag[ruf g[ala ng[atat din l-ordni g[ax ilMinistru Joe Mizzi naqas milli jirrispondi g[all-mistoqsijiet kollha li sarulu flinterpellanza Parlamentari.

Jirri]ulta wkoll li lMinistru Joe Mizzi ma kkonsulta ma’ [add dwar din id-de/i]joni.

F’pajji]i /ivilizzati, il-monumenti tal-gwerra jkollhom ilfjammi eterni mixg[ula l-[in kollu b[ala sinjal ta’ rispett lejn il-vittmi tal-gwerra.

IN-NAZZJON g[alhekk qed jistaqsi jekk b’din lazzjoni l-Gvern Laburista mmexxi minn Joseph Muscat hux jinsulenta l-memorja talMaltin u tal-G[awdxin li tilfu [ajjithom jiddefendu lil pajji]na u jekk dan hux insult nazzjonali lejn dawn in-nies u lejn l-g[oti tal-George Cross lill-poplu. Dan il-;urnal jistaqsi wkoll jekk il-Prim Ministru japprovax dak li sar mill-Ministru Joe Mizzi f’dan il-ka].

Il-Gvern Laburista qed jixxa[[a[ anke ma’ simbolu li jfakkar lil dawk li tilfu [ajjithom jiddefendu lil pajji]na u dan hu meqjus insult nazzjonali lejn dawn in-nies (Ritratt> John Paul Bonanno)

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

4 Lokali

Kampanja Vot ta’ 16 Proposta tal-PN fil-Programm Elettorali biex ]g[a]ag[ minn 16-il sena ’l fuq jivvutaw fl-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali se tkun implimentata Fl-okka]joni tal-20 sena mit-twaqqif tal-Kunsilli Lokali, tnieda pro/ess biex ]g[a]ag[ minn 16-il sena ’l fuq ikollhom id-dritt jivvutaw fl-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali.

Il-kampanja msej[a Vot ta’ 16 tnediet f’konferenza li saret ilbiera[ b[ala parti millattivitajiet tal-:imgha Ewropea ta]-}g[a]ag[ u li fiha [adu sehem Stefan Buontempo, is-Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka, lInnovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport; Josè Herrera, isSegretarju Parlamentari g[all-Kultura u l-Gvern Lokali; Andrew Azzopardi li qed imexxi l-pro;ett ‘Vot ta’ 16’ u rappre]entanti talAsso/jazzjoni tal-Gvern Lokali u tal-A;enzija }g[a]ag[.

Attenda wkoll id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar, il-kelliem tal-Oppo]izzjoni g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport, u diversi ]g[a]ag[ li jistg[u jgawdu minn din l-inizjattiva.

Id-Deputat Nazzjonalista

Robert Cutajar qal li hu kien mistieden wara li l-PN ipprotesta li l-kelliema tieg[u ma kinux mistednin millGvern la g[all-inawgurazzjoni tal-:img[a Ewropea ta]-}g[a]ag[ li saret is-Sibt, u lanqas g[all-ftu[ talKampanja ‘Vot ta’ 16’.

L-g[oti tal-vot lil ]g[a]ag[

madwar 10,000 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a ta’ 16 u 17-il sena jkollhom dritt jivvutaw meta l-li;i tid[ol fis-se[[. Il-[sieb hu li l-li;i tkun varata fl-20 ta’ Novembru li ;ej, propju 20 sena mit-twaqqif talKunsilli Lokali.

Sadattant jidher li r-reb[a elettorali telg[et g[al ras il-

L-Oppo]izzjoni kienet mistiedna g[at-tnedija tal-Kampanja Vot ta’ 16 wara li pprotestat minn 16-il sena ’l fuq g[al elezzjonijiet lokali hi wa[da mill-weg[diet tal-programm elettorali tal-Partit Nazzjonalista g[all-elezzjoni li g[addiet.

F’kumment lil dan il;urnal, Robert Cutajar qal li din il-weg[da elettorali tinsab f’artiklu numru 95 tal-programm elettorali. L-artiklu jg[id li i]-]g[a]ag[ jing[ataw id-dritt li jivvutaw u jikkontestaw fl-elezzjonijiet talKunsilli Lokali mill-età ta’ 16-il sena.

Andrew Azzopardi qal li

Gvern Laburista tant li l-kelliem tal-Oppo]izzjoni g[allGvern Lokali, David Agius, lanqas biss kien mistieden g[al din l-attività. Barra minn hekk, il-Kunsillieri kienu infurmati b’/irkulari li ntbag[tet nhar is-Sibt, ;urnata biss qabel il-konferenza. Din i/-/irkulari kienet dettata lillPresident tal-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali misSegretarjat Parlamentari g[all-Kultura u l-Arti. Dan la;ir jikser l-awtonomija talKunsilli Lokali u talAsso/jazzjoni tag[hom.

Dun Christopher Galea (xellug), il-Kappillan ;did fil-parro//a ta’ {al G[arg[ur< u l-Ar/ipriet il-;did fil-parro//a ta]-}ejtun Dun Nicholas Pace

Ar/ipriet ;did g[a]-}ejtun Il-parro//a ta]-}ejtun g[andha Ar/ipriet ;did hekk kif Dun Nicholas Pace n[atar mill-Ar/isqof Pawlu Cremona b[ala l-Ar/ipriet il-;did tal-Parro//a ta’ Santa Katarina.

Dan wara l-mewt talAr/ipriet prede/essur tieg[u Dun Eric Overand, li miet fit-28 t’April li g[adda, jumejn biss wara l-mewt t’ommu.

Dun Nicholas twieled fl-1 ta’ Di/embru 1961.

Dun Nicholas Pace ;ie ordnat sa/erdot ta’ 26 sena fit-8 ta’ Lulju 1988, u n[atar Vi/i Kappillan fil-Parro//a ta’ San :u]epp {addiem f’Birkirkara u wara fil-Parro//a Madonna tal-Grazzja f’{a]-}abbar.

Fl-1995 in[atar Kappillan tal-Parro//a ta’ {al Safi u [ames snin wara, fl-2000, in[atar Kappillan tal-Parro//a ta’ Bir]ebbu;a, fejn baqa’ jservi sal-lum.

Dun Nicholas Pace se jkun qed iservi fil-parro//a ta]}ejtun li ti;bor fiha madwar

11,000 persuna f’kwa]i 4,000 familja.

Il-[atra ta’ Dun Nicholas Pace ;iet fost numru ta’ argumenti li qed isiru b’rabta malfesta ta]-}ejtun, fejn hemm min qed jis[aq li l-festa ma kelliex tit[assar wara li lKurja dde/idiet li l-festa ta]}ejtun ma ssirx wara l-mewt ta’ Dun Eric Overand.

Il-Kurja [abbret ukoll il[atra ta’ Dun Christopher Galea b[ala Kappillan talParro//a ta’ San Bartilmew f’{al G[arg[ur.

Dun Christopher twieled fl14 t’Ottubru tal-1969.

Dun Christopher Galea ;ie ordnat sa/erdot fit-2 ta’ Lulju 1999 u n[atar Vi/i Kappillan tal-Parro//a ta’ San :or; f’{al Qormi. Wara seba’ snin, in[atar Kappillan talParro//a tal-Madonna ta’ Lourdes f’Ra[al :did fejn baqa’ jservi sal-lum.

Il-parro//a ta’ {al G[arg[ur ti;bor fiha madwar 3,000 persuna f’900 familja.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Lokali 5

Il-lokalità tal-Qrendi lbiera[ laqg[et numru kbir ta’ nies li attendew g[all- Festival Agrarju tal-Patata, fejn attenda wkoll u ltaqa’ mal-esebituri l-Kap ;did tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil flimkien mal-Vi/i Kapijiet ;odda tal-PN Mario de Marco u Beppe Fenech Adami (Ritratti> Joseph Galea)

Festival Agrarju tal-Patata fil-Qrendi Il-Kunsill Lokali tal-Qrendi lbiera[ organizza l-Festival Agrarju tal-Patata fejn spikkat il-patata ta’ Malta li hi prodott bnin li mhux biss ikun ikkunsmat f’pajji]na, imma wkoll f’pajji]i o[ra fejn dan ilprodott ikun esportat minn Malta.

Din hi t-tieni sena li sar dan il-festival li attira numru kbir ta’ nies lejn din il-lokalitá.

Kienu armati numru kbir ta’ stands bi kwalitajiet differenti ta’ patata fejn il-pubbliku seta’ jixtri dan il-prodott.

Kien hemm ukoll apparat agrikolu li jintu]a mill-bdiewa kemm meta ji]irg[u kif ukoll meta jaqilg[u l-patata.

Fost dawk li ]aru dan il-festival kien hemm il-Kap il-;did tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil, flimkien ma]-

]ew; Vi/i Kapijiet il-;odda, Mario de Marco u Beppe Fenech Adami li n[atru f’din il-kariga s-Sibt li g[adda.

Huma ltaqg[u mas-Sindku David Schembri u ma’ numru kbir ta’ nies kif ukoll ma’ bdiewa li kienu qed jipparte/ipaw bil-prodotti tag[hom u apprezzaw ixxog[ol importanti tal-bdiewa.

Fost il-[afna esebituri kien hemm Michael Caruana, bidwi ]ag[]ug[ li sar popolari permezz ta’ vidjow bl-isem ‘Malta Potatoes’ li tpo;;a fuq You Tube u li tant rawh nies.

Sadattant, Simon Busuttil u l-Vi/i Kapijiet il-;odda ]aru wkoll il-:nien tal-Kmand li hu ;nien mill-isba[ fil-Qrendi li wkoll kien miftu[ g[allpubbliku b[ala parti millFestival Agrarju tal-Patata.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

6 Lokali

Owen Falzon qed jir/ievi l-premju ming[and Martha-Marie Gauci (British Council) flimkien ma’ Wilfred Kenely, Kap E]ekuttiv tar-RIDT, Ingrid Eomois (British Council) u l-kontestanti l-o[ra tal-finali nazzjonali ta’ FameLab.

In;inier ]ag[]ug[ il-wi// ;did tax-xjenza f’Malta Ix-xjentist lokali Owen Falzon hu r-rebbie[ nazzjonali tal-kompetizzjoni FameLab u se jirrappre]enta lil Malta fil-Finali Internazzjonali fi/Cheltenham Science Festival fl-Ingilterra.

Bl-appo;; tal-British Council, FameLab qed tipprovdi lil dan l-in;inier ]ag[]ug[ fil-bijomedika bil[iliet biex jaqsam ir-ri/erka

tieg[u ma’ udjenza aktar kbira.

L-in;inier fil-bijomedika Owen Falzon reba[ il-finali nazzjonali ta’ FameLab u spjega kif dan il-pro;ett jista’ jtejjeb il-[ajja ta’ persuni b’di]abbiltà.

Owen b[alissa qed ja[dem fi/-/entru tal-Biomedical Cybernetics fl-Università ta’ Malta fejn qed jg[allem u jag[mel ri/erka fuq l-anali]i u

l-ippro/essar tas-sinjali u imma;ini bijomedi/i.

Hu g[adu kemm spi//a listudji tieg[u ta’ PhD, fejn esplora u ]viluppa modi ;odda ta’ kif tanalizza s-sinjali tal-mo[[ biex ittejjeb ilprestazzjoni tal-brain-computer.

Jinsab [erqan li jaqsam lentu]jazmu li g[andu g[axxjenza u kif din tista’ tbiddel l-ideat li qabel kienu ristretti g[al fantaxjenza g[al teknolo;iji li jistg[u jtejbu l-[ajja tag[na.

Organizzata mill-British Council Malta bi s[ab malUniversitá ta’ Malta, irResearch, Innovation and Development Trust (RIDT), u bl-appo;; ta’ Actavis, Microsoft Innovation Centre, Vodafone, Teatru Manoel, ilKamra Maltija tax-Xjentisti u l-Kavallier ta’ San :akbu ?entru g[all-Kreattivitá, FameLab jg[in lix-xjentisti ]g[a]ag[ jiksbu [iliet utli biex jikkomunikaw ix-xog[ol

tag[hom ma’ udjenza li mhix tant familjari max-xjenza.

Martha-Marie Gauci, millBritish Council, qalet li FameLab g[andha l-g[an li tiskopri xjentisti ]g[a]ag[ u kari]mati/i li jispiraw lin-nies biex jaraw id-dinja minn perspettiva differenti... u lparte/ipanti g[andhom biss tliet minuti biex juru lkapa/itá tag[hom. Dan il-fatt hu marbut direttament malg[an tal-British Council li joffri li]-]g[a]ag[ opportunitajiet ;odda ta’ tag[lim, jg[inhom itejjbu l-kwalità ta’ edukazzjoni u j;ib flimkien ilmexxejja kurrenti u tal-futur biex jindirizzaw problemi li tiffa//ja s-so/jetà,” qalet Din kienet l-ewwel darba li Malta pparte/ipat fil-kompetizzjoni FameLab. Il-finalisti g[a]lu xelta ta’ su;;etti biex ikunu e]aminati bir-reqqa, fosthom ri/erka dwar il-mo[[ sa ri/erka ta’ molekuli li jixeg[lu meta jag[rfu /ertu kimi/i b[az-zokkor g[al iktar

elementi favur l-ambjent li lindustrija tista’ tapplika billi tnaqqas il-kwantitajiet ta’ solventi u iktar mi]uri effi/jenti biex inaqqsu kwantità ta’ skart i;;enerat.

Ir-rebbie[a kollha ta’ FameLab mill-pajji]i parte/panti se jikkompetu f’:unju fil-Finali Internazzjonali fi/Cheltenham Science Festival, fl-Ingilterra.

FameLab hi inizjattiva ta’ Cheltenham Festivals li bdiet fl-2005 bi s[ubija ma’ NESTA u malajr kibret biex saret wa[da mill-iktar kompetizzjonijiet ewlenin fil-komunikazzjoni tax-xjenza fiddinja.

Bi s[ubija mal-British Council sa mill-2007, din ilkompetizzjoni saret avveniment globali b’iktar minn 5,000 xjentist u in;inier ]ag[]ug[ jipparte/ipaw fi ’l fuq minn 23 pajji] different.

NASA g[andha l-li/enzja biex torganizza din il-kompetizzjoni fl-Amerika.

Ta[dita fl-Universitá Il-kittieba MaltijaAwstraljana rebbie[a ta’ premjijiet letterarji, Lou Drofenik, xebba Zammit, se titkellem f’ta[dita dwar ‘Writing Beloved Convict.

Maltese Exiles in Australia in the 19th Century.’

It-ta[dita li se ssir g[ada tTlieta fis-6 p.m. fil-Librerija tal-Fakultà tal-Arti flUniversità ta’ Malta (fil-bini l-antik tal-Arti), se tkun blIngli] i]da jkun hemm ukoll diskussjoni bil-Malti.

Din it-ta[dita qed jorganizzaha d-Dipartiment tal-Malti fi [dan il-Fakultà tal-Arti. Idd[ul g[aliha hu b’xejn u se jkun hemm ukoll il-ktieb ta’ Lou Drofenik g[all-bejg[ bi prezz spe/jali.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Parlament 7

Ftit eluf se jgawdu minn 0% taxxa Ftit eluf ta’ persuni li huma fuq il-paga minima mistennija jgawdu mill-proposta tal-ba;it ta’ 0% taxxa.

Dan qalu Edward Scicluna, il-Ministru g[allFinanzi bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said.

Mistoqsija supplimentari segwiet it-twe;iba talMinistru u d-Deputat Nazzjonalista insista li jing[ata stima g[al din ilmi]ura.

Il-Ministru Scicluna stqarr li din il-mi]ura mistennija tiswa lill-Gvern bejn €200,000 u €300,000.

Ir-rock opera ‘:ensna’ waqt in-Notte Gozitana Id-de/i]joni biex tittella’ r-rock opera ‘:ensna’ b[ala parti min-Notte Gozitana 2013, kienet wa[da unanima mill-Kumitat Organizzattiv ta’ din l-attività kulturali.

Anton Refalo, il-Ministru g[al G[awdex qal dan bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista Charlò Bonnici.

Hu qal li l-lirika ta’ ‘:ensna in Concert’ hi l-istess lirika li ntu]at fil-produzzjoni li ttellg[et fi/?entru tal-Mediterran g[allKonferenzi l-Belt fl-2009.

Din il-produzzjoni, li kienet tinkludi cast ta’ iktar minn 90 persuna mal-ippro;ettar ta’ vi]wali ma[duma apposta g[all-palk, ;iet tiswa €23,600.

Tis[i[ fit-tag[lim tal-Braille L-A;enzija SAPPORT tiffinanzja 20 sieg[a fil;img[a mill-paga ta’ impjegat tal-Kummissjoni Nazzjonali g[al Persuni b’Di]abbiltà biex dan jassisti fi/-?entru ta’ Matul ilJum ta’ Santa Venera u fost id-dmirijiet tieg[u hu jg[allem il-Braille lill-klijenti neqsin mid-dawl.

Dan qalitu Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret lid-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus.

Hi ]iedet li hu fil-[sieb ta’ dan il-Ministeru li g[allquddiem jit[arr;u aktar nies f’dan il-qasam.

Ix-xog[ol se jibda nhar it-Tnejn u mistenni jitlesta f’Lulju bl-iskop li tkun offruta s-sigurtà lil kull min jag[mel u]u mill-bajja

Se jibda xog[ol estensiv ta’ tis[i[ il-blat f’G[ar Lapsi Fil-jiem li ;ejjin se jibda xog[ol estensiv ta’ tis[i[ talblat fl-in[awi tal-g[erien f’G[ar Lapsi. Dan t[abbar minn Joe Mizzi, il-Ministru g[at-Trasport u lInfrastruttura bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus.

Bi twe;iba g[al mistoqsija

o[ra relatata li saret mill-istess interpellant, il-Ministru Mizzi fisser li x-xog[ol imsemmi se jibda nhar itTnejn 27 ta’ Mejju u mistenni jitlesta f’Lulju bl-iskop li tkun offruta s-sigurtà lil kull min jag[mel u]u mill-bajja.

Hu qal li s-sistema li se tintu]a tikkonsisti f’xibka doppja tal-azzar marbuta mal-

blat b’ankera;;i tal-azzar li ma jsaddadx. Is-sistema li se tintu]a f’dan is-sit tippermetti li meta jkun hemm b]onn, ixxibka tkun tista’ tinbidel f’ka] ta’ [tie;a ta’ manutenzjoni.

Il-Ministru rrimarka li din il-[tie;a ]gur li ma tistax tkun eliminata f’sit b’kundizzjonijiet ambjentali hekk aggressivi.

Il-futur g[as-sit tal-Marsa Shipbuilding Il-Gvern qed i[ares lejn diversi possibbiltajiet flok ix-Shipbuilding tal-Marsa, inklu] dawk marbutin ma’ attivitajiet marittimi u o[rajn relatati.

Dan qalu Chris Cardona, il-Ministru g[all-

Investiment, l-Ekonomija u l-Intrapri]i ]-}g[ar bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech.

Il-Ministru Cardona ]ied li l-Gvern mistenni j[abbar aktar dettalji meta jkun il-waqt.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

8 Opinjoni

Opportunitá g[all-imprendituri Maltin L-imprendituri Maltin g[andhom l-opportunità li jag[mlu kuntatt ma’ franchises Amerikani waqt lInternational Franchise Expo, li hi l-akbar u l-aktar wirja importanti fid-dinja tal-franchising.

Din l-Expo se ssir bejn l-20 u t22 ta’ :unju, fi New York, u lAmbaxxata Amerikana qed tippromovi dan l-avveniment sabiex ikun hemm il-parte/ipazzjoni ta’ delegazzjoni ta’ imprendituri minn Malta bl-appo;; tal-Malta Enterprise.

F’din l-Expo se jkun hemm iktar minn 400 esebitur b’investimenti li jvarjaw minn $5,000 g[al aktar minn $1 miljun.

Dawk id-elegati Maltin li jirre;istraw permezz tal-Ambaxxata Amerikana se jir/ievu l-appo;; u la//ess g[al diversi kumpaniji u esebituri, ir-re;istrazzjoni b’xejn u benefi//ji o[rajn. Pre]enti g[al din l-Expo se jkun hemm spe/jalisti mid-Dipartiment tal-Kummer/ sabiex jipprovdu assistenza u pariri fuq il-kummer/ u l-esportazzjoni.

Dan, apparti milli jlaqqg[u lil varji kumpaniji ma’ xulxin.

L-Ambaxxata se torganizza sessjoni ta’ informazzjoni nhar il{amis 30 ta’ Mejju, fit-3.30pm.

Jin[atar fuq il-Bord Internazzjonali ta’ Konsulenti tal-BNI Jankarl Farrugia, membru talKapitlu (Chapter) Verdala, ibba]at f’Tas-Sliema, a//etta li jkun parti mill-Bord Internazzjonali talKonsulenti tal-BNI. Il-BNI (Business Network International) hi l-akbar organizzazzjoni ta’ riferenzi tan-negozju fiddinja b’iktar minn 150,000 membru, mifruxin f’6,300 kapitlu f’iktar minn 50 pajji].

Imwaqqfa f’Kalifornja fl-1985 minn Dr Ivan Misner, il-missjoni tal-BNI hi li tg[in lill-membri tag[ha j]idu nnegozju tag[hom permezz ta’ programm strutturat, po]ittiv u professjonali, li jippermettilhom ji]viluppaw relazzjonijiet sinjifikanti u fit-tul ma’ persuni professjonali fin-negozju.

Il-filosofija tal-BNI tibni fuq l-idea ta’ Givers Gain li tfisser li n-negozjanti professjonali li jag[tu r-referenzi lil [addie[or, jir/ievu referenzi ming[and [addie[or. Is-sena l-o[ra biss, l-organizzazzjoni g[addiet 7.1 miljun referenza, li ;;eneraw ’il fuq minn $3.3 biljun (USD) f’negozju g[all-membri tag[ha.

Il-Bord Internazzjonali talKonsulenti tal-BNI (IBOA) je]isti biex jindirizza policies li jirrelataw

Jankarl Farrugia

mal-BNI. Il-bord hu mag[mul minn membri tal-BNI b’esperjenza minn madwar id-dinja. L-g[an tal-Bord Internazzjonali tal-Konsulenti tal-BNI hu li ji]gura li jkun hemm komunikazzjoni miftu[a bejn il-membri u lKwartieri :enerali tal-BNI. Jankarl Farrugia kien irrikmandat biex iservi fil-Bord Internazzjonali tal-BNI minn David Bullock, idDirettur Nazzjonali tal-Malta BNI. Din id-distinzjoni waslet min[abba li Farrugia hu Membru Fundatur talKapitlu Verdala tal-BNI. Il-Malta BNI tnediet f’Marzu 2011 u b[alissa g[andha erba’ kapitli.

Matul dan i]-]mien, Farrugia serva b[ala l-Ewwel President tal-Kapitlu Verdala (]ew; termini), u b[alissa

jinsab fil-kariga ta’ Ambaxxatur talKapitlu. Hu g[andu reputazzjoni millaqwa peress li introdu/a lil [afna membri u joffri wkoll l-assistenza tieg[u lill-kapitli l-o[ra f’Malta.

David Bullock qal li Farrugia hu “bniedem mill-aqwa biex jikkontribwixxi g[all-IBOA”, u ]ied li g[andu “kari]ma, diplomazija, serjetà u sens umoristiku”.

Bullock qal li Farrugia hu “l-g[a]la ovvja” g[al din il-po]izzjoni. Hu wera [ila ta’ tmexxija u abbiltà biex jorganizza Visitor Days kbar, ftu[ ta’ kapitli ;odda u Award Dinner li sar ri/entement.

Jankarl Farrugia hu l-Manager :enerali ta’ Regus Malta u jimmani;ja l-operat lokali tag[hom.

Regus hu l-fornitur ewlieni fid-dinja tas-soluzzjonijiet ori;inali ta’ workspace, inklu]i uffi//ji kompletament img[ammra, meeting u training rooms professjonali, u business lounges.

Qabel ma beda ma’ Regus, Farrugia kellu karriera ta’ su//ess fl-industrija tal-lukandi. G[andu konnessjonijiet tajbin fis-so/jetà Maltija u filkomuntià tan-negozju. Hu kien deskritt b[ala bniedem ta’ su//ess u rrispettat.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Gvern Laburista li mhux jitwemmen Il-Prim Ministru Joseph Muscat ftit ilu kien qal li se jipprova jara li l-Unjoni Ewropea ma tpo;;ix lil Malta fil-pro/edura dwar ]bilan/ g[oli li matulha l-Unjoni Ewropea ssus fuq Malta biex ilGvern Laburista ma jkomplix ikabbar l-i]bilan/, anzi jni]]lu.

Imma issa Muscat mar g[as-summit tal-Unjoni u ammetta mal-;urnalisti li ma rnexxilux u li Malta se jkollha tid[ol f’din il-pro/edura, qisha pazjent ta[t osservazzjoni.

ta’ Muscat biex jidher li ni]]el l-i]bilan/. Imma lUnjoni ma tiblax kif ;ieb u la[aq dak li Muscat qed jipprova jbella’ lin-nies hawn.

Fil-fatt, waqt dan is-summit stess, il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna qal li /empel lillKummissarju Ewropew g[all-Affarijiet Ekonomi/i u Monetarji, Olli Rehn, u Edward Scicluna ammetta li l-Kummissarju Ewropew qallu /ar li mhux qed jemmen li Edward Scicluna se jni]]el l-i]bilan/ dis-sena.

Qbi] ta’ 3% [tija tal-Gvern Laburista

Il-Kummissjoni Ewropea mhix temmen lill-Gvern Laburista

Il-problema hi li l-gvern ta’ Joseph Muscat jista’ j[abbat tliet darbiet fuq sidru u jg[id ‘[tija tieg[i, [tija tieg[i, bl-akbar [tija tieg[i’ g[al dan.

G[ax kien il-Gvern Laburista hekk kif tela’ li qabad 70 miljun ewro li l-Enemalta s-sena l-o[ra ;abret g[all-Gvern, u flok uriehom b[ala d[ul issena l-o[ra, se jurihom b[ala d[ul g[al din issena.

70 miljun ewro huma wie[ed fil-mija talprodott domestiku gross ta’ Malta. Is-sena l-o[ra, Malta kellha ]bilan/ ta’ madwar 2.5%. Imma b’din it-tbag[bisa fi/-/ifri, il-Gvern Laburista tella’ l-i]bilan/ g[as-sena l-o[ra b’1% g[al madwar 3.5% u b’hekk /appas isem Malta g[alxejn mal-Ewropa.

Jipprova j/appas lill-Gvern ta’ qablu

Malajr tifhem g[ala. G[ax 1% anqas d[ul issena l-o[ra jfisser 1% aktar din is-sena f’attentat

Il-Kummissjoni Ewropea taf x’g[amel il-Gvern Laburista bis-70 miljun ewro d[ul li flok jurihom is-sena l-o[ra qed jurihom din is-sena. Imma minkejja dan, il-Kummissjoni Ewropea xorta qed tbassar fir-rapport tag[ha dwar l-ekonomija Maltija li din is-sena l-Gvern Laburista se jag[mel ]bilan/ ta’ 3.7%. ]bilan/ ta’ kwa]i 4% minkejja li Edward Scicluna qed ixaqleb 70 miljun ewro d[ul missena l-o[ra g[al dis-sena. U j/appas isem Malta mal-Unjoni Ewropea b’mod li jo[loq in/ertezza fl-ekonomija, nuqqas ta’ fidu/ja f’Malta u kif qallu Olli Rehn f’wi//u, nuqqas ta’ kredibilità, ji;ifieri li l-Gvern Laburista ma jitwemminx.

Se jibda jberraq^

Il - mistoqsija ti;i wa[edha quddiem din is sitwazzjoni li [oloq il - Gvern Laburista ta ’

Joseph Muscat . Jekk dan hux il - bidu ta ’ ]mien li beda jberraq fuq pajji]na . Hux il bidu li tibda tixg[el il - bozza l - [amra . Hux il bidu fejn il - [addiem jista ’ ma jibqax igawdi d - d[ul li gawda s ’ issa . Hux il - bidu fejn il poplu tag[na jista ’ ma jibqax jaspira g[al kwalità ta ’ [ajja a[jar milli qieg[ed igawdi llum . Hux il - bidu ta ’ ]mien fejn irridu nag[mlu s - sagrifi//ji biex in]ommu dak li g[andna llum . Hux se nkunu qed nesperjen zaw ]ieda fil - qg[ad .

Ma nilag[bux man-nar g[aliex fa/ilment nistg[u nin[arqu

Din hi sitwazzjoni li ;abha biss il - Gvern Laburista . It - triq li fiha kellu jimxi l - poplu Malti u G[awdxi kienet /ara u kif imfassla mill - Gvern pre/edenti li fassal politika li permezz tag[ha l - ekonomija tibqa ’ tikber u tnaqqas l - i]bilan/ . I]da dan ma jistax isir bl - a;enda politika li beda jattwa l - Gvern Laburista li sa mill - ewwel de/i]joni jiet li [a , beda jitfa ’ l - finanzi tal - pajji] f ’ periklu .

A;enda tal - Gvern ta ’ Muscat li qed twassal g[al triq li se tpo;;i lil Malta f ’ sitwazzjoni ta ’ ]bilan/ g[oli bl - g[ajnejn l - Ewropa mhux aktar fuqna biex tie[u e]empju , kif g[amlet fl - a[[ar snin , i]da biex tg[asses fuqna u twissina biex ma nilag[bux man - nar g[aliex fa/ilment nistg[u nin[arqu .

Il-;irja tibda minn issa. Postok mag[na Waqt ta[dita li kelli ma’ professur fl-Università dwar l-ekonomija u l-politika lokali, kif dawn jaffettwaw issettur pubbliku u oqsma o[rajn, dan il-professur lissen fra]i li bqajt na[seb fuqha tul il-;img[a kollha, u xtaqt naqsamha mag[kom.

‘Kull [a;a li ;;ib su//ess kbir, fil-qalba tag[ha jkun hemm i]-]errieg[a ta’ disfatta kbira.’ G[all-ewwel li tibda ta[seb tg[id, din xi skerz jew ironija tal-[ajja; i]da meta ta[seb ftit fil-fond tirrealizza li dan hu minnu. Il-Partit Nazzjonalista daqha din ilmedi/ina, fl-1971, fl-1996 u fl-a[[ar elezzjoni.

Telfiet li kollha ;ew wara su//ess kbir: il-kisba talIndipendenza, il-kisba taddemokrazija u l-istabbiltà flekonomija, u issa, wara li da[[alna lil Malta fl-Unjoni Ewropea u sirna membri tazZona-Ewro.

Il-punt li no[ro; minn dan hu li issa spi//a ]-]mien li b[ala partitarji nibqg[u n/emplu fil-programmi talmassa u noqog[du ninkwetaw

fuq x’;ara fl-elezzjoni li g[addiet. Kul[add jaf li din kienet disfatta, i]da ta’ min jg[id li kul[add [a xi tip jew ie[or ta’ lezzjoni minnha. }gur li dan kollu se jo[ro; partit aktar b’sa[[tu u viva/i.

Issa lkoll g[andna d-dmir, mil-lum ’il quddiem, li nxammru l-kmien u na[dmu mal-e]ekuttiv u mat-tmexxija tal-Partit Nazzjonalista bla[jar mod possibbli. Nemmen li jekk flimkien na[dmu u nistinkaw, ]gur li jkollna su//essi o[ra jistennewna, ma niddejqux nersqu ’l quddiem lejn il-partit u nwasslu lmessa;; tag[na, u wisq inqas li nkunu kriti/i b’mod kostruttiv, g[ax dan kollu jkompli jsa[[a[ is-sinsla talpartit matul ix-xhur u s-snin li ;ejjin.

Issa kwa]i kull kariga mtliet. Il-;irja u t-tisfira tas-suffar tibda minn hawn. Int lest li tkun parti minn din il-;irja u l-isfida lejn is-su//ess? Ilmazz f’idejk.

Xarabank

Qabel xejn, nixtieq ng[id

prosit lit-tim ta’ Xarabank, tal-programm li tellg[u dwar il-kap, il-;img[a li g[addiet.

Kien programm professjonali u li j]ommok, kif jg[idu, imwa[[al mal-iscreen. Flopinjoni tieg[i, jiena na[seb li d[alna f’era differenti filpolitika lokali.

Spe/jalment lejn l-a[[ar tinduna li [afna nies jaraw lil Simon Busutill mhux biss b[ala l-kap u l-Prim Ministru futur – u allura dak li jkun joqg[od ji]en il-kelma x’[a jg[id – i]da jarawh b[ala wie[ed minnhom. U dawn huma l-kwalitajiet biex ikollna partit tan-nies u g[annies.

Rajna l-mod kif wie[ed isaqsi mistoqsija: l-ebda formalità, b[al donnu wie[ed i[ossu komdu jistaqsih ming[ajr ebda bi]g[a; jew anki kif in-nies jitkellmu fuqu, miftu[in g[all-a[[ar.

Dawn huma kwalitajiet importanti fil-politika, mhux biex tu]ahom biex tirba[ lelezzjoni u daqshekk, i]da biex tkun man-nies u tkun tan-nies, biex issawwar poli-

tika vibranti u viva/i li tkun iffukata fuq il-;id komuni.

Nemmen li dan kollu ni]]ilna tar;a o[ra qrib innies. Nies li ma jitolbu xejn aktar mill-politiku li ja[dem g[all-;id komuni, i]da fuq kollox li jkun b[alhom tul iljum, tul il-;img[a, fix-xhur u fis-snin li jkun fil-politika – fra]i li n[obb nu]a jien: ilpolitiku tal-pjazza.

Il-Eurovision

Il-Eurovision matul is-snin tana numru ta’ mumenti sbie[ u o[rajn ta’ disfatti kbar. Imma nemmen li Gianluca Bezzina din is-sena ma setax jirrappre]entana b’mod a[jar. Mill-bidu sala[[ar, b’kanzunetta fil-fehma tieg[i mill-aqwa, pre]entazzjoni sempli/i u effettiva, karattru ferrie[i u dejjem bittbissima, i]da fuq kollox ]ag[]ug[ li j[addan il-valuri.

Dawn l-elementi kollha wassluh biex jikseb issu//ess u s-simpatija mhux biss tal-Maltin, i]da talpajji]i l-o[ra, spe/jalment bil-mod kif bdew jg[addu l-

minn Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com

kummenti fuqu. Nestendi lawguri tieg[i lil Gianluca u lill-band tieg[u, i]da b’mod spe/jali lil Samaria, o[t Gianluca, li hi wa[da millg[e]e] [bieb sin/iera li g[andi. Awguri.

Clinton Sammut hu kunsillier fil-Kunsill Lokali tanNaxxar f’isem il-Partit Nazzjonalista.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt L-ITALJA> Il-Papa Fran;isku jbierek tarbija fi tmiem quddiesa fil-parro//a ta’ Santa Elisabetta u Santa Zaccaria f’Ruma.

Wara, waqt l-Angelus, il-Papa /anfar il-mafja.

Dan ;urnata wara li kien ibbeatifika lil Don Giuseppe Puglisi li nqatel fl-1993 mill-mafja min[abba l-kritika qawwija li k ien jag[mel kontriha. (ritratt> Reuters)

FRANZA

Il-Pulizija ta’ kontra t-Terrori]mu tinvestiga l-attakk fuq suldat Attakk li sar fuq suldat Fran/i] waqt li kien fuq ronda ta’ g[assa f’Pari;i sSibt filg[axija qed ji;i investigat mill-Pulizija ta’ kontra t-Terrori]mu u hemm suspetti li dan l-attakk kien ispirat mill-qtil il-;img[a li g[addiet ta’ suldat Ingli] f’Woolwich.

Il-Pulizija qed tfittex ra;el

bid-daqna ta’ madwar 30 sena u aktarx ta’ nisel millAfrika ta’ Fuq li deher ji;ri hekk kif se[[ l-attakk.

Manuel Valls, il-Ministru tal-Intern Fran/i], qal li hemm [afna xebh ma’ dak li ;ara f’Londra imma wissa kontra li wie[ed jasal g[allkonklu]joni dwar min kien

wara dan peress li l-Pulizija g[adha ma ;abritx bi]]ejjed informazzjoni dwar il-ka].

Is-suldat kien attakkat waqt li kien fuq ronda ta’ g[assa f’La Defense, zona kummer/jali fil-Punent ta’ Pari;i, flimkien ma’ ]ew; suldati o[ra. Hu ng[ata daqqiet ta’ sikkina f’g[onqu.

Is-suldat b[alissa qed jirkupra fi sptar militari f’Pari;i.

Franza ilha fuq allert kbir minn mindu f’Jannar sar lintervent militari fil-Mali u minn dak i]-]mien sar [afna theddid kontra Franza.

Sadattant il-;urnal Fran/i] le Monde qal li skont is-

servizzi sigrieti Fran/i]i bejn 180 u 200 /ittadin Fran/i] kienu vvja;;aw lejn is-Sirja tul din is-sena biex ji;;ieldu flimkien mar-ribelli. Minn dawn madwar 20 di;à rritornaw lura Franza u hemm t[assib li dawk li jirritornaw jistg[u jwettqu xi attakki terroristi/i fi Franza.

IR-RENJU UNIT

Fl-2010 l-qattiel tas-suldat kien arrestat fil-Kenja Wie[ed mi]-]ew;t ir;iel arrestati min[abba l-qtil tassuldat Ingli] quddiem ba]i militari f’Woolwich, fl-2010 kien arrestat fil-Kenja b’rabta ma’ terrori]mu.

Michael Adebolajo ta’ 28 sena kien spi//a arrestat millPulizija tal-Kenja. Dan wara li hu flimkien ma’ o[ra nqabdu jippruvaw jaqsmu l-fruntiera lejn is-Somalja biex

jit[arr;u mas-Shabaab, ilgrupp militanti I]lamiku b’rabtiet mal-al-Qaeda.

Is-Sibt il-Gvern tal-Kenja kien /a[ad li Adebolajo kien qatt mar il-Kenja. Ritratt ta’ Adebolajo fl-awla ta’ qorti fil-Kenja lbiera[ kien ippubblikat fil-;urnali Ingli]i.

Is-suldat Lee Rigby inqatel nhar l-Erbg[a f’Woolwich minn ]ew;t ir;iel li l-ewwel

laqtuh b’karozza u mbag[ad tawh diversi daqqiet ta’ sikkina fid-dawl tax-xemx. Dan bi tpattija g[al dak li qed jag[mel il-militar Ingli] lillMusulmani madwar id-dinja.

Il-ka] qed iqanqal [afna t[assib fl-Ingilterra li jista’ jkun hemm mew;a ta’ attakki ta’ tpattija kontra Musulmani. Fl-ewwel ;ranet ta’ wara l-attakk kien hemm

diversi attakki ]g[ar ta’ vandali]mu kontra moskej u [wienet ta’ Musulmani fi bliet Ingli]i.

Apparti Adebolajo, mieg[u kien arrestat Michael Adebowale ta’ 22 sena. Ittnejn qed jirrikoveraw ta[t g[assa stretta fi sptar wara li l-Pulizija fet[u n-nar fuqhom wara l-qtil.

Sadattant is-Sibt il-Pulizija

arrestat tliet persuni o[ra b’rabta mal-qtil ta’ Rigby.

B’kollox f’rabta ma’ dan ilka] il-Pulizija s’issa arrestat tmien persuni.

Il-ka] ukoll qed iqanqal [afna mistoqsijiet dwar il[idma tas-servizzi sigrieti Ingli]i peress li jidher li ]]ew; persuni li kienu arrestati fix-xena tad-delitt kienu mag[rufa mag[hom.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 11 IL-LIBANU

Bombi fuq Bejrut }ew; rokits ni]lu fuq zona Xiita fin-Nofsinhar tal-kapitali Libani]a Bejrut u kkaw]aw ilferiment ta’ diversi persuni.

Dan ;urnata wara li lmexxej tal-grupp militanti Xiita tal-{ezbollah qal li lgrupp kien se jkompli ji;;ieled fis-Sirja ma;enb ilforzi tal-President Bashar alAssad sakemm ir-reb[a tkun tag[hom.

Dan kien l-ewwel attakk fuq din iz-zona meqjusa fortizza tal-{ezbollah f’dawn is-sentejn ta’ kunflitt fis-Sirja. F’dawn l-a[[ar ;img[at ]diedu r-rapporti ta’ ;ellieda tal-{e]bollah li qed ji;;ieldu ma;enb ilforzi ta’ Bashar al-Assad.

Rokit minnhom ni]el filbit[a ta’ [anut li jbig[ il-karrozzi qrib triq ewlenija fizzona ta’ Chiah filwaqt li lo[ra laqtet blokk appartamenti mijiet ta’ metri ’l bog[od minn fejn ni]el l-ewwel rokit.

Mhux mag[ruf min spara dawn i]-]ew; rokits u lArmata Libani]a qalet li qed tinvestiga l-ka]. Tliet rocket launchers instabu fuq g[olja tmien kilometri fix-Xlokk talkapitali Libani]a. Wie[ed minnhom i]da kien g[ad g[andu r-rokit fih.

Sig[at qabel, Sayyed Nasrallah, il-mexxej tal{ezbollah, qal li l-;ellieda tieg[u kienu marbuta li jipparte/ipaw fil-kunflitt Sirjan akkost ta’ kollox.

Ir-re;im ta’ Assad hu wie[ed mis-sostenituri ewlenin tal-{ezbollah.

Nasrallah qal li l-{ezbollah kien se jag[mel dak kollu possibbli biex jappo;;ja lil Assad u kien lest ja//etta l-konsegwenzi kollha ta’ pass simili.

S’issa Nasrallah dejjem /a[ad li kien hemm ;ellieda tal{e]bollah fis-Sirja imma issa qal li dawn kienu ilhom hemm g[al diversi xhur ji;;ieldu kontra r-ribelli.

IL-FILIPPINI> Tifla ti;ri quddiem il-memorjal fejn hemm l-ismijiet tas-suldati Amerikani li mietu fil-gwerer f’dan il-pajji] fil-Manila American Cemetery and Memorial f’Taguig City fin-Nofsinhar ta’ Manila. Fl-a[[ar Tnejn ta’ Mejju, l-Istati Uniti tfakkar Memorial Day, il-;urnata dedikata lill-membri tal-forzi Armati li mietu. (ritratt> Reuters)

L-I}VEZJA

Tirritorna l-kalma fi Stokkolma Matul il-lejl bejn is-Sibt u l-{add it-toroq tal-kapitali }vedi]a Stokkolma kienu pjuttost kalmi wara kwa]i ;img[a ta’ rvellijiet vjolenti kull lejl.

Matul dan l-a[[ar lejl kienu rappurtati biss in/identi i]olati. Dan wara li l-Pulizija ta’ Stokkolma kienu msa[[a minn pulizija minn bnadi o[ra tal-pajji] u matul il-lejl bejn is-Sibt u l-{add kien hemm pre]enza qawwija tag[hom fiz-zoni fqar ta’ Stokkolma fejn f’dawn l-a[[ar ;ranet

kien hemm l-ag[ar in/identi li fihom [afna karozzi ng[ataw in-nar u anki skejjel u g[ases tal-Pulizija spi//aw fil-mira.

Kelliem g[all-Pulizija ta’ Stokkolma qal li sa dak il-[in l-affarijiet wie[ed seta’ jg[id li kienu pjuttost normali meta wie[ed iqis kollox. Hu i]da rrifjuta li jispekola jekk lag[ar issa kien g[adda.

Fost iz-zoni fejn kien hemm l-ag[ar in/identi kien hemm Husby fil-Majjistral ta’ Stokkolma.

Il-vjolenza bdiet ;img[a ilu

wara li l-pulizija qatlet ra;el anzjan ta’ nisel barrani wara li kien qed ja;ixxi b’mod vjolenti b’sikkina.

Dawn l-iljieli ta’ vjolenza kixfu d-differenzi kbar li hemm fl-I]vezja bejn ilma;;oranza }vedi]a li huma sinjuri u minoranza, spiss ta’ nisel barrani, li jinsabu mwarrba fit-truf tas-so/jetà.

L-irvellijiet fil-ma;;oranza tag[hom kienu f’zoni fqar ta’ Stokkolma imma kien hemm ukoll in/identi serji matul illejl Bejn il-:img[a u s-Sibt

f’Orebro, belt fi/-/entru talI]vezja, fejn tliet karozzi u skola ng[ataw in-nar u sar sforz biex tkun attakkata g[assa tal-Pulizija kif ukoll f’Linkoping, fejn grupp ]g[a]ag[ ippruvaw jag[tu nnar lil skola.

Madwar 15 fil-mija talpopolazzjoni }vedi]a hi mwielda barra mill-pajji] u st[arri; re/enti wera li terz ta’ dawk bejn is-16 u d-29 sena fiz-zoni fqar tal-bliet ewlenin la jistudjaw u lanqas g[andhom xog[ol.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

12 A[barijiet ta’ Barra

IL-KANADA

Jitilfu t-tama li jsibu vapur fanta]ma Kwa]i ntilfet kull tama li jinstab vapur talpassi;;ieri abbandunat Russu li kien qed jin;arr mill-kurrenti tal-O/ean Atlantiku.

Il-MV Lybov Orlova, imsemmi wara attri/i ta’ ]mien l-Unjoni Sovjetika, inqata’ mill-irmonk f’Jannar qed kif kien qed jin;arr mill-Kanada biex jitkisser. Il-vapur kien qed ji;i mg[asses mill-forzi tas-sigurtà Amerikani i]da issa ilu minn Marzu li jintlema[ u hemm suspetti li aktarx g[ereq.

Il-vapur kien qed jin;arr lejn ir-Repubblika Domenikana minn New Foundland fil-Kanada meta nqata’ minn mat-tug boats waqt maltempata.

G[al xi ]mien il-vapur kien intlema[ fi Frar hekk kif kien madwar 800 kilometru mill-kosta talIrlanda. Imbag[ad f’Marzu, l-awtoritajiet Kanadi]i rrapportaw li wie[ed mill-emergency beacons tal-vapur kien bag[at messa;; li kien jindika li l-vapur kien 1,200 kilometru barra New Foundland. Dan issoltu jinxteg[el wara li jispi//a ta[t l-ilma inkella jaqla’ daqqa kbira.

Imbag[ad ma nstema’ xejn aktar u dan qanqal spekulazzjoni li l-vapur kien g[ereq. Imma hemm t[assib min[abba t-tni;;is li dan il-vapur qed jikkaw]a kemm min[abba ]-]ejt li fih u kif ukoll min[abba materjal ie[or li bih inbena.

L-ISTATI UNITI> Parti minn pont li /eda wara li ta[tu [abtu ]ew; ferroviji tal-merkanzija f’Missouri May. Seba’ persuni ndarbu u mal-impatt ]viluppa nar. (ritratt> Reuters)

L-ISTATI UNITI

L-awtur Dan Brown fl-inkwiet mal-Filippini L-awtur Amerikan Dan Brown, li kien kiteb il-ktieb kontroversjali The Da Vinci Code, jinsab fl-inkwiet mal-Filippini, wara li fl-a[[ar ktieb tieg[u Inferno, jiddeskrivi l-kapitali Filippina Manila b[ala “il-bieb tal-Infern”.

Dan wara li f’silta mill-ktieb, karattru jin[asad mill-kriminalità, tni;;is u faqar li hemm f’Manila u l-awtoritajiet tal-kapitali g[amlu lment ma’ Brown fejn filwaqt li g[arfu li l-ktieb kien fittizju, iddeskrizzjoni tal-belt ma kinitx wa[da tajba.

Il-ktieb Inferno di;à hu best seller fi

ftit anqas minn ;img[a li [are; g[allbejg[. L-istorja tispira ru[ha mill-Infern ta’ Dante u fl-istorja re;a’ hemm il-karattru ta’ Robert Langdon li kien il-protagonist fl-istorja The Da Vinci Code u lktieb ta’ wara The Lost Symbol.

Fil-ktieb, [abiba ta’ Langdon tiddeskrivi lil Manila b[ala belt ta’ “traffic jams ta’ sitt sig[at, tni;;is li jifgak u kummer/ tas-sess li jwa[[xek” u wara tg[id li l-belt letteralment hi “l-bieb g[all-Infern”.

Din mhux l-ewwel darba li r-residenti tal-Filippini kienu urtati bil-mod kif

kienet deskritta Manila fejn jg[ixu 12-il miljun persuna.

Fl-1999, il-President ta’ dak i]-]mien Joseph Estrada kien projbixxa lill-attri/i Amerikana Claire Danes milli tid[ol filpajji] wara li [admet fil-film Brokedown Palace f’Manila. Dan wara li f’intervista maqdret [afna l-kapitali u qalet fost affarijiet o[ra li tinten u hi mimlija ;rieden.

Fil-ktieb tieg[u li mbag[ad sar film ta’ su//ess The Da Vinci Code, Dan Brown kien kisirha mal-Knisja g[all-mod kif iddeskriva l-Knisja Kattolika u l-istorja tag[ha.

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

13

Il-kontin;ent Malti qabel [alla Malta lbiera[ - Ritratti Joseph Galea

LOG{OB TAL-PAJJI}I }-}G{AR

L-atleti Maltin imorru l-Lussemburgu Il-kontin;ent Malti li se jie[u sehem fil-Log[ob talpajji]i ]-}g[ar il-{add [alla Malta fi triqtu lejn ilLussemburgu fejn it-Tnejn jifta[ dan il-Log[ob bi/-/erimonja tal-ftu[.

F’din il-[mistax-il edizzjoni Malta se tkun qed tie[u sehem fl-atletika, fil-basketball tan-nisa, fil-beach volley, fi/-/ikli]mu, fil-;innastika, fil-judo, fl-isparar, flg[awm, fit-table tennis, u fittennis.

Ix-chef de mission tal-kontin;ent Malti se jkun Vince Scicluna li g[andu esperjenza ta’ dan il-log[ob u kien ukoll il-bniedem li [adem fuq il-lo;istika filLussemburgu.

Sfortunatament g[al Malta

f’din l-edizzjoni mhux se jkun hemm l-isquash u anki l-kompetizzjoni double trap fl-isparar, ]ew; kompetizzjonijiet li fihom Malta dejjem iddominat.

Malta g[andha prospetti sbie[ fil-basketball tan-nisa, kompetizzjoni li se ssir filLussemburgu b’insistenza kbira tal-Kumitat Olimpiku Malti.

Din se tkun l-ewwel esperjenza g[at-tmexxija l-;dida tal-Kumitat Olimpiku Malti li issa hi mmexxija millPresident il-;did Julian Pace Bonello, mill-Vi/i President Mark Cutajar u mid-direttur Sportiv Ivan Balzan.

Il-15-il edizzjoni talLog[ob tal-pajji]i ]-]g[ar tintemm is-Sibt 1 ta’ :unju.

Iktar atleti Maltin qabel l-avventura fil-Lussemburgu

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

14 Sport

Lage misjuq minn Marco Refalo jidher jirba[ it-tmien ti;rija mill-kampjonat g[at-Tazza Sette Giugno – Ritratt> John Paul Bonanno

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Ofackevo, Nino de Saintho u Lage jirb[u l-heats Premier Minn Kenneth Vella

L-aktar tliet ti;rijiet mistennija li saru lbiera[ fil-korsa tal-Marsa kienu heats minn kompetizzjoni ;dida, it-Tazza tas-Sette Giugno g[al ]wiemel tal-klassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m.

Dawn kienu jag[mlu parti mit-22 programm tal-ista;un fuq disa’ ti;rijiet tat-trott u ntreb[u minn Ofackevo, Nino De Saintho u Lage.

Mit-tliet heats tal-klassi Premier, disa’ ]wiemel g[addew g[all-finali. Flewwel wa[da, bidu attraenti wara l-karozza tat-tluq g[en lil Ofackevo (Julian Farrugia) biex i]omm l-ewwel po]izzjoni sat-tmiem. Fla[[ar metri dan il-Fran/i] irnexxielu jikkontrolla l-assalt ta’ Sultan November (Shawn Portelli) li temm warajh bi ftit minn Wiss Night Hawk (Oliver Briffa). Absolut Spender (Mark Desira) temm ir-raba’. G[al Ofackevo dan kien l-ewwel su//ess f’Malta.

Dwell interessanti bejn Nino de Saintho (Cliferty Calleja) u Orcas Bac (Charles Camilleri) f’nofs id-dritta finali tat-tieni heat Premier wassal lil tal-ewwel biex jie[u t-tielet su//ess tas-sena.

Simb Mark (Noel Baldacchino) u Original Blue (Chris Cassar) kellhom ukoll prestazzjoni po]ittiva meta da[lu warajhom f’dik l-ordni.

Fit-tielet heat tal-og[la klassi, id-debuttant Zvediz Lage (Marco Refalo) irre;istra l-ewwel reb[a fiddebutt tieg[u fi xtutna. Dan i]-]iemel ma naqasx milli jiddomina tul id-distanza u temm l-ewwel b’tul minn Belafonte (Cliferty Calleja) u Argus Hanover (Charles Camilleri) li wkoll g[addew

g[all-finali. Give To Get (Ludvic Ghigo) temm irraba’. Dan mhux kollox g[ax ir-reb[a ta’ Lage waslet fla[jar medja tal-;urnata, dik ta’ 1.15.1” fil-kilometru.

Il-laqg[a tal-biera[ inkludiet ukoll it-ti;rijiet semifinali g[al ]wiemel Fran/i]i millPrix d’Enghien tal-klassi Gold, mill-Prix De Cabourg tal-klassi Silver u mill-Prix De Cagnes Sur Mer tal-klassi Bronze. Fl-ewwel semifinali tal-klassi Gold, Raymond Clifton po;;a lil Noble d’Ete quddiem ftit metri wara l-bidu uffi/jali tat-ti;rija. Dan i]]iemel mexxa lill-kumplament ta]-]wiemel sat-tmiem u qasam il-linja finali l-ewwel minn Orion du Vaumicel (Frencu Cassar), Prince Gaillard (Noel Baldacchino) u Orage du Pont (Charles Camilleri). Natif De Salvi (Kurt Saliba) kien l-a[[ar ]iemel li g[adda g[all-finali.

Pepone du Castelet (Charles Camilleri) kkonferma li hu fost l-aktar ]wiemel konsistenti dan l-ista;un. Dan i]]iemel reba[ it-tieni semifinali Gold ming[ajr ebda tbatija u minn Phenix de la Roque (Noel Baldacchino), Niky du Donjon (Joe Vella) u Nitesco d’Antony (David Ellul).

Oscar Indien (Anthony Camilleri) kien l-a[[ar ]iemel li kkwalifika g[all-fa]i li jmiss.

Okir de Leau (Brian Hili), li kien g[al [afna metri quddiem matul l-ewwel semifinali tal-klassi Silver, /eda kollox fl-a[[ar 300m. Dlonk inqabe] minn Quaroldo (Carl Caruana) li rre;istra l-ewwel reb[a fi xtutna minn Quozak Prior (Noel Baldacchino).

Mag[hom ikkwalifikaw ukoll

g[all-fazi li jmiss Panda Des Fleches (Chris Cassar), Man Quick (Jason Cordina) u Quick Et Rare (Jeffrey Pace).

Marco Barbes (Kevin Sciberras) beda j]id fil-;iri meta ]-]wiemel li kienu qed jie[du sehem fit-tieni semifinali Silver qabdu l-a[[ar 900m tag[hom u fuq kollox fil-mument meta l-kwotat Obsicus del Fa biddel il-pass.

Marco Barbes akkwista t-tieni reb[a sta;onali minn Que Je T’Aime Rush (Herman Mc Kay), Passons d’Ortige (Mario Fenech), Ostheo d’Havetot (Andrew Farrugia) u Pirate d’Urzy (Eugenio Bondin).

I]-]ew; semifinali Bronze ntreb[u mis-sewwieq Patrick Spiteri. Fl-ewwel wa[da, Spiteri kien fuq is-serkin talkwotat Quindici, b’dan ikun il-[in kollu quddiem u ma jonqosx milli jie[u t-tielet reb[a konsekuttiva tieg[u bi ftit minn Pittacos (Noel Baldacchino), Nerlo Villetot (Redent Magro) u Marchallach (Rodney Gatt).

Napol de Mai (Ronald Cassar) kien l-a[[ar ]iemel li g[adda g[all-finali.

Fit-tieni semifinali mill-istess klassi, Spiteri talab lil Noli de Marray biex i]id fil;iri matul l-a[[ar 400m biex dan qasam il-linja finali lewwel quddiem Nevermind (Rodney Gatt), Lys de l’Oasis (Julian Farrugia), Navaroso de Khepri (David Ellul) u Obscur de Busset (Shawn Portelli). G[a]-]iemel rebbie[, dan kien it-tieni su//ess tas-sena.

Nahar l-ewwel fl-Elitloppet

Ilbiera[ ukoll fil-korsa ta’

Solvalla fl-I]vezja saret l-edizzjoni 2013 tal-kompetizzjoni Elitloppet g[all-aqwa ]wiemel tal-kontinent fuq ]ew; heats fuq distanza ta’ mil bl-ewwel erba’ ]wiemel ta’ kull heat jg[addu g[allfinali. Il-finali ntreb[et minn

Nahar misjuq minn Robert Beargh. Intant aktar qabel i]]ew; heats intreb[u mitTaljan Nesta Effe (Roberto Vecchione) u l-I]vedi] Sebastian K (Ake Svanstedt).

Dawn it-tnejn iddi]appuntaw bil-kbir fil-finali.

Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Semifinali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1.

Quindici (P. Spiteri) {in – 2.44.3” (1.16.8”) 2. Pittacos (N. Baldacchino) 3. Nerlo Villetot (R. Magro) 4.

Marchallach (R. Magro) 5.

Napol de Mai (R. Cassar)

II Ti;rija. Semifinali Prix De Cagnes Sur Mer. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Noli

de Marray (P. Spiteri) {in – 2.46.6” (1.17.9”) 2. Nevermind (R. Gatt) 3. Lys de l’Oasis (J. Farrugia) 4. Navaroso de Khepri (D. Ellul) 5. Obscur de Busset (S. Portelli)

III Ti;rija. Semifinali Prix De Cabourg. Klassi Silver.

Dist – 2140m. 1. Quaroldo

(C. Caruana) {in – 2.44.1” (1.16.7”) 2. Quozak Prior (N. Baldacchino) 3. Panda Des Fleches (C. Cassar) 4. Man Quick (J. Cordina) 5. Quick Et Rare (J. Pace) IV Ti;rija. Heat Kampjonat Sette Giugno.

Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Ofackevo (J. Farrugia) {in – 2.42.9” (1.16.1”) 2. Sultan November (S. Portelli) 3. Wiss Night Hawk (O. Briffa) 4. Absolut Spender (M. Desira) V Ti;rija. Semifinali Prix De Cabourg. Klassi Silver.

Dist – 2140m. 1. Marco Barbes (K. Sciberras) {in – 2.46.7” (1.17.9”) 2. Que Je T’Aime Rush (H. Mc Kay) 3.

Passons d’Ortige (M. Fenech) 4. Ostheo d’Havetot (A. Farrugia) 5. Pirate d’Urzy (E. Bondin)

VI Ti;rija. Heat Kampjonat Sette Giugno.

Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Nino de Saintho

(C. Calleja) {in – 2.41.2” (1.15.3”) 2. Orcas Bac (C. Camilleri) 3. Simb Mark (N. Baldacchino) 4. Original Blue (C. Cassar) VII Ti;rija. Semifinali.

Prix d’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Noble d’Ete (R. Clifton) {in – 2.43.7” (1.16.5”) 2. Orion du Vaumicel (F. Cassar) 3.

Prince Gaillard (N. Baldacchino) 4. Orage du Pont (C. Camilleri) 5. Natif De Salvi (K. Saliba) VIII Ti;rija. Heat Kampjonat Sette Giugno.

Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Lage (M. Refalo) {in – 2.40.6” (1.15.1”) 2.

Belafonte (C. Calleja) 3.

Argus Hanover (C. Camilleri) 4. Give To Get (L. Ghigo) IX Ti;rija. Semifinali.

Prix d’Enghien. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1.

Pepone du Castelet (C. Camilleri) Hin – 2.43.8” (1.16.6”) 2. Phenix de la Roque (N. Baldacchino) 3.

Niky du Donjon (J. Vella) 4.

Nitesco d’Antony (D. Ellul) 5. Oscar Indien (A.

Camilleri)

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Sport 15

?IKLI}MU

Nibali jirba[ il-Giro Vincenzo Nibali kif kien mistenni ]amm il-vanta;; anki fl-a[[ar stadju fi Brescia biex ]amm il-flokk ro]a u reba[ l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Giro d’Italia.

Fl-a[[ar stadju tal-Giro tal-biera[ ir-reb[a marret g[and il-Britanniku Mark Cavendish f’[in ta’ [ames minuti 30 minuta u disa’

sekondi, quddiem Sacha Modolo u Elia Viviani.

Fil-klassifika ;enerali Vincenzo Nibali temm b’vanta;; ta’ erba’ minuti u 43 sekonda fuq ilKolombjan Rigoberto Uran u vanta;; ta’ [ames minuti u 52 sekonda fuq lAwstraljan, rebbie[ tal-Giro tas-sena l-o[ra, Cadel Evans.

Players ta’ Lazio jifri[u bir-reb[ tal-Coppa Italia

COPPA ITALIA

Lazio jirb[u l-Coppa Italia B’gowl ta’ Lulic skorjat fil-71 minuta Lazio g[elbu lil Roma 1-0 fil-final tal-Coppa Italia lbiera[ fl-Olimpico.

Bis-sa[[a ta’ dan is-su//ess Lazio kisbu wkoll post fl-Europa League sta;un ie[or filwaqt li l-ku;ini tag[hom Roma se jibqg[u barra mit-tazzi Ewropej sta;un ie[or. Dan idderby finali, kif kien mistenni kien ferm akkanit quddiem Olimpico ppakkjat. Il-log[ba ferm ibbilan/jata u nervu]a wkoll, fejn fl-a[[ar sekondi tke//a l-plejer ta’ Roma Tachtisidis kienet de/i]a bil-gowl ta’ Lulic wara [arba fuq

il-lemin ta’ Candreva.

Roma kellhom reazzjoni immedjata u kienu sfortunati e]att minuta wara meta xutt millvi/in ta’ Totti [abat mal-mimduda.

Celtic jag[mlu double

Intant wara r-reb[ tal-Kampjonat Celtic wettqu double meta fil-final tal-FA Cup Sko//i]a f’Hampden Park g[elbu lil Hibernian 3-0. G[al Celtic skorja doppjetta Hooper fit-8 minuta u fil-31 minuta, bit-tielet gowl jasal minn Ledley g[axar minuti mit-tmiem.

Vincenzo Nibali jg[olli t-trofew tar-reb[ tal-Giro

WARA REPLAY

Nisevic se jkun is-su//essur ta’ Woods Mill-programm Replay kien ]velat li l-favorit g[all-kariga ta’ kow/ ta’ Hibernians wara t-tluq ta’ Michael Woods hu s-Serb Branko Nisevic.

Jing[ad li l-futur tal-attakkant Obinna Obiefule mhux mistenni jkun ma’ Hibernians waqt li d-difensur ta’ statura, Adrian Pulis se jkun qed jirtira mill-futbol wara l-impenji Ewropej ta’ Hibernians. L-eks President ta’ M’Xlokk u tim mani;er attwali talklabb, Robert Micallef mhux se jkun qed jibqa’ f’din il-kariga hekk kif Micallef ilu ma jidher fuq il-bank ta’ Hibernians u fi/-/elebrazzjonijiet ta’ Hibernians tar-reb[ tat-trophy lanqas deher.

Intant it-telfa ta’ Nisevic fi/-/entru tekniku tal-MFA kif ukoll b[ala assistent ta’ Pietro Ghedin fit-tim nazzjonali tal-kbar mistennija tkun ikompensata bl-akkwist tal-kow/ ta’ Rabat Ajax, Silvio Vella. Dan il-kow/ g[andu relazzjoni tajba ma’ Ghedin kif ukoll mad-direttur ta/-?entru Tekniku, Robert Gatt waqt li dan l-ista;un Vella [alla impressjoni tajba fl-ewwel kampjonat tieg[u b[ala kow/ fil-Premier.

Hu mistenni li /-/entru tekniku j[abbar ukoll l-akkwist ta’ Wayne Attard, kow/ li f’dawn l-a[[ar sta;uni mexxa lil St. Andrew’s.

Intant sa mill-ista;un il-;did mistenni jkollna ]ieda fl-ammont ta’ plejers barranin jilag[bu fil-Kampjonat Premier.

Jing[ad li l-ma;;oranza tal-klabbs qed jaqblu mal-proposta ta’ massimu ta’ [ames plejers barranin fl-iskwadra u

hemm possibbiltà li din il-proposta tkun approvata b’vot fil-Premier League Standing Committee lejn l-a[[ar ta’ :unju. Mhuwiex sigriet li wie[ed middiri;enti li qed ja[dem favur din il-proposta hu t-Tim Manager ta’ Tarxien Rainbows John Vella li i]da mhux se jkun qed jer;a’ jikkontesta g[all-kumitat il-;did tal-klabb. Vella mhux se jibqa’ jifforma aktar mit-tmexxija ta’ Tarxien hekk kif Vella hu interessat li jsir is-segretarju ;enerali l-;did talMFA. Pre]entament din il-kariga hi okkupata minn Joe Gauci li ilu g[al dawn l-a[[ar snin jag[mel xog[ol utli fl-MFA. Gauci mistenni li jirtira wara llaqg[a ;enerali straordinarja tal-MFA lejn l-a[[ar ta’ Lulju u John Vella jaf ikun is-su//essur ta’ Gauci fi rwol daqstant importanti fi [dan l-asso/jazzjoni tal-futbol.

Valletta qed i[arsu biex jakkwistaw goalkeeper ;did u t-tmexxija teknika tinsab f’kuntatti ma’ goalkeeper Taljan li mistenni ji;i Malta fil-jiem li ;ejjin.

Sorsi vi/in il-klabb u li tkellmu mag[na qalulna li Valletta g[adhom ma qatg[ux qalbhom li g[ad jakkwistaw lil Justin Haber i]da dan g[ad fadallu kuntratt ma/-champions B’Kara.

Il-klabb qed jikkonsidra ]ew; plejers barranin o[ra minn pajji]i Ewropej: Grieg li jilg[ab b[ala midfielder avvanzat u Ungeri] li jilg[ab aktar /entrali f’nofs il-grawnd. Minn fost ilbarranin li lag[bu ma’ Valletta dan lista;un, Demba Toure mhux mistenni li jin]amm. L-istess jista’ jing[ad g[al

Abubaker Bello-Osagie u l-internazzjonali Malti Daniel Bogdanovic li qed jinteressa lil St. Andrew’s.

Mark Miller mistenni li jibqa’ kow/ anke jekk Valletta kienu qed juru interess fl-eks kow/ tag[hom Jesmond Zerafa. Fit-tmexxija teknika Jerry Ellul mistenni li jibqa’ b[ala mani;er tat-tim anke jekk l-eks direttur tekniku ta’ Mosta, Jeffrey Farrugia se jkun qed jikkontesta fl-elezzjoni g[all-kumitat il-;did tal-klabb. G[adu mhux mag[ruf xi rwol jista’ jkollu l-Vin/ jekk dan ikun elett fil-kumitat ta’ Valletta. Fuq livell ta’ plejers lokali, jidher li Valletta huma lesti li jitkellmu ma’ klabbs li huma interessati li jakkwistaw tnejn mill-aqwa plejers li g[andhom u li dan l-ista;un libsu kemm-il darba l-faxxa ta’ captains: Roderick Briffa u Michael Mifsud.

L-ewwel akkwist ta’ Balzan g[allista;un il-;did mistenni jkun il-midfielder Taljan ta’ Mosta Fabio Vignaroli. Dan mistenni jg[in lil Balzan fis-set-up ta’ nursery tal-klabb flimkien mal-kow/ konfermat Taljan Riccardo Tumiatti. Balzan mistenni jkollhom lura fl-iskwadra lil Lydon Micallef li dan l-ista;un g[en lil Vittoriosa Stars jiksbu l-promozzjoni g[all-Kampjonat Premier waqt li qed juru interess f’Justin Grioli ta’ Tarxien Rainbows. Minn fost il-barranin Balzan mistennija j]ommu lill-goalkeeper Spanjol Daniel Miguelez Martinez waqt li mhux mistennija jin]ammu plejers b[al Rennie Forace,

Jamie Pace, Bjorn Bondin u Jessus Camilleri. Fil-jiem li ;ejjin mistennija jaslu Malta plejers barranin bi prova fosthom midfielder Finlandi].

Mosta di;à kkonfermaw lil Danilo Doncic b[ala kow/ g[all-ista;un li ;ej hekk kif George Galea mistenni jibqa’ b[ala President tal-klabb. Huma qed juru interess li jakkwistaw lil Roderick Fenech, difensur ta’ {amrun Spartans li di;à esprima x-xewqa li fl-ista;un li ;ej jilg[ab fil-Kampjonat Premier. Linternazzjonali Malti Luke Dimech se jkun qed jirritorna ma’ Mosta wara nofs sta;un misluf lil Valletta waqt li qed juru interess fil-goalkeeper Omar Borg.

Floriana qed juru interess f’Luke Dimech waqt li mistenni j]ommu lillattakkant Igor Coronado li kellu esperjenza mill-aqwa ma’ Floriana. Huma qed jittamaw li jsa[[u l-attakk blakkwist ta’ Terence Vella ta’ B’Kara li dan l-ista;un kien misluf lil {amrun Spartans. Se jkun qed jirritorna Duncan Pisani wara esperjenza b’self ma’ Qormi, i]da Pisani mhux mistenni li jibqa’ ma’ Floriana.

I/-champions tal-ewwel divi]joni Naxxar Lions din il-;img[a kkonfermaw lil Winston Muscat b[ala kow/ tag[hom g[all-ista;un li ;ej.

Vittoriosa, li b[al Naxxar kienu promossi g[all-Kampjonat Premier, mistenni jer;a’ jkollhom lil Oliver Spiteri b[ala kow/ tag[hom. Huma qed juru interess f’Thomas Paris u sa[ansitra fleks plejer tag[hom Leighton Grech.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

16 Sport CHAMPIONS LEAGUE

Bayern jiksbu s-su//ess wara snin protagonisti

Il-gowl tal-vanta;; ta’ Bayern skorjat minn Mario Mandzukic wara sieg[a log[ob

Bayern Munich irritornaw fil-qu//ata tal-Ewropa wara r-reb[a fl-a[[ar minuta kontra Borussia Dortmund f’Wembley is-Sibt. G[al Bayern Munich dan kien trijonf wara snin fost l-og[la postijiet fl-Ewropa u wara ]ew; di]appunti ta’ ]ew; finali mitlufa fl-a[[ar erbg[a.

Fis-sena 2010 Bayern Munich tilfu l-final kontra lInter ta’ Mourinho 2-0 f’Madrid, filwaqt li ddi]appunt kien ikbar is-sena l-o[ra meta fl-Allianza Arena kienu meg[luba minn Chelsea wara l-g[oti talpenalties.

Fit-tielet attentati fl-a[[ar erba’ snin Bayern kienu ppremjati ta’ dak li [admu g[alih fl-a[[ar snin fejn flimkien ma’ Barcelona, Real Madrid, Chelsea u Manchester United kienu fost il-protagonisti assoluti tal-log[ba fl-Ewropa.

L-ista;un ta’ Bayern Munich jista’ jkun ukoll iktar memorabbli jekk il-

;img[a d-die[la jirb[u tTazza :ermani]a meta filfinal fl-Olimpic Stadium ta’ Berlin jiltaqg[u kontra VfB Stuttgart. Bayern b’hekk jistg[u jag[mlu treble storika wara li huma litteralment ;rew bil-Bundesliga fejn kisbu serje ta’ reb[iet impressjonati u a//ertaw ferm kmieni mir-reb[ tattitlu wara sentejn ta’ dominju min-na[a ta’ Borussia Dortmund.

B’hekk il-kow/ Jupp Heynckes se j[alli wirt millaqwa lil dan it-tim l-iktar glorju] fil-:ermanja. L-eredi tieg[u Pep Guardiola, li kellu serje impressjonanti ta’ su//essi ma’ Barcelona, issa jrid ikompli fejn [alla lprede/essur tieg[u.

G[al Bayern tista’ tibda era ta’ su//essi fejn iddiri;enti ta’ Bayern di;à qed ja[sbu fil-futur fejn di;à [abbru l-akkwist tal-plejer ta’ Borussia Dortmund Mario Gotze li s-Sibt kien nieqes mit-tim ta’ Jurgen Klopp g[aliex imwe;;a’.

Il-kow/ ta’ Bayern Jupp Heynckes i]omm it-Tazza ta/-champions

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Sport 17

Wara l-Finali ta/-Champions League

Il-captain ta’ Bayern Philipp Lahm flimkien mal-kumplament tal-iskwadra ta’ Bayern tifra[ wara l-pre]entazzjoni tat-trofew mill-President tal-UEFA Michel Platini

Arjen Robben im/a[[ad mill-goalkeeper ta’ Dortmund Weidenfeller fl-ewwel taqsima

Arjen Robben l-eroj ta’ Bayern ibus it-trofew presti;ju]

Il-Kan/ellier tal-:ermanja Angela Merkel titkellem mal-President ta’ Bayern Uli Hoeness

Dwell g[all-ballun bejn Frank Ribery ta’ Bayern u Gundogan ta’ Dortmund

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

18 Sport {ARSA LEJN IL-KAMPJONAT PREMIERSHIP 20012-13

It-titlu jirritorna n-na[a l-o[ra ta’ Manchester Fi tmiem il-;img[a l-o[ra ntemm il-kampjonat Ingli], kampjonat li intreba[ minn Man Utd. G[al Man Utd din kienet l-20 darba fl-istorja tag[hom li reb[u l-kampjonat u bla dubju dan it-tmiem ma setg[ax ikun aqwa g[all-manager tar-Red Devils Alex Ferguson li rtira mil-log[ba wara 26 sena jmexxi lil Man Utd. Minn dawn l-20 kampjonat, Ferguson reba[ 13 u dan juri l-impatt li [alla lmanager Sko//i] fl-istorja talklabb.

B’dan is-su//ess Man Utd ]gur li pattew g[ad-di]appunt ta’ sena ilu meta Man City kienu inkurunati Champions proprju fl-a[[ar ;urnata talkampjonat u reb[u t-titlu b’differenza ta’ gowls.

Dan il-kampjonat kien ikkaratterizzat minn plejer li irtira mill-futbol wara li kienu ilhom snin twal jilag[bu filPremiership. Fost dawn hemm Paul Scholes ta’ Man Utd li rtira g[at-tieni darba fil-karriera tieg[u, Jamie Carragher ta’ Liverpool li kien ilu jilg[ab mar-Reds sa mill-bidu tal-karriera u Michael Owen li rtira ma’ Stoke imma matul il-karriera tieg[u, fl-Ingilterra, lag[ab ma’ Liverpool, Man Utd u Newcastle. Plejer ie[or li kien ilu ma’ Newcastle g[al dawn l-a[[ar 20 sena, il-goalkeeper Steve Harper li wkoll irtira fleta ta’ 38 sena.

Bla dubju wie[ed mill-aktar akkwisti li [alla impatt fuq irri]ultat a[[ari tal-kampjonat kien Robin van Persie, attakkant ta’ Arsenal li fissajf li g[adda ing[aqad ma’ Man Utd u skurja 26 gowl li g[enu lit-tim tieg[u jirba[ ilkampjonat b’distakk ta’ 11-il punt fuq l-eqreb rivali.

I/-Champions Man Utd issa jridu jkomplu minn fejn [allew meta minn sta;un ie[or ikunu immexxija minn David Moyes, manager li kien qed jippjana li jibqa’ ma’ Everton imma ma setg[ax jitlef l-opportunita` li jmexxi lil Man Utd. Wie[ed jista’ jg[id li mument kru/jali filkampjonat kien meta f’Di/embru Van Persie ta’ Man Utd skurja gowl fil-[in mi]jud kontra Man City u minkejja li kien g[ad fadal [ames xhur g[al tmiem ilkampjonat, din ir-reb[a ta’ 32 imliet lil Man Utd b’kura;; kbir.

Man City, li spi//aw b[ala runners-up u anke tilfu l-finali tal-FA Cup ]gur li jridu jinsew malajr kemm jista’ jkun dan l-ista;un di]appuntanti.

Sfaw eliminati mill-fa]i talgruppi ta/-Champions League g[at-tieni sena konsekuttiva.

Dan kollu sewa qares g[allmanager Roberto Mancini li tke//a mill-kariga. Ikun min ikun il-manager li jmiss ta’ Man City ]gur li dan se jkollu b]onn attakkant li kapa/i

Kif Spi//aw L R D T F K Pt *Man Utd

Man City Chelsea Arsenal Tottenham Everton Liverpool WBA Swansea C West Ham Norwich C Fulham Stoke C Southampton Aston Villa Newcastle Sunderland *Wigan A *Reading *QPR * Champions ** Relegati

38 28 5 5 38 23 9 6 38 22 9 7 38 21 10 7 38 21 9 8 38 16 15 7 38 16 13 9 38 14 7 17 38 11 13 14 38 12 10 16 38 10 14 14 38 11 10 17 38 9 15 14 38 9 14 15 38 10 11 17 38 11 8 19 38 9 12 17 38 9 9 20 38 6 10 22 38 4 13 21

86 66 75 72 66 55 71 53 47 45 41 50 34 49 47 45 41 47 43 30

43 34 39 37 46 40 43 57 51 53 58 60 45 60 69 68 54 73 73 60

89 78 75 73 72 63 61 49 46 46 44 43 42 41 41 41 39 36 28 25

jiskurja aktar minn 20 gowl fi sta;un. Dan l-ista;un l-ebda attakkant tas-Citizens ma la[aq i/-/ifra ta’ 15-il gowl.

Chelsea jistg[u jg[idu li kellhom sta;un ferm po]ittiv

Minkejja li kellu sta;un mill-aqwa, Gareth Bale ma kienx bi]]ejjed g[al Tottenham biex jikkwalifikaw g[a/-Champions League.

Robin van Persie (xellug) kien wie[ed mill-aqwa akkwisti li g[amlu /-Champions Man Utd matul dawn l-a[[ar snin. Leks attakkant ta’ Arsenal mill-ewwel integra fit-tim u skurja 26 gowl li g[enu lir-Red Devils jirb[u l-kampjonat.

wara li mhux biss ikkwalifikaw g[a/-Champions League imma anke reb[u lEuropa League. Fil-bidu talista;un il-log[ob li bdew juru l-Blues kien wie[ed millaqwa imma hekk kif bdew ;ejjin ri]ultati negattivi tke//a Roberto Di Matteo, anke jekk dan kien rebba[hom i/-Champions League ftit xhur qabel.

Minkejja li l-partitarji kienu kontra l-manager il-;did Rafa Benitez, xorta wa[da baqa` ja[dem g[all-;id tal-klabb u sa[anistra reba[ tazza u wassalhom mal-ewwel tlieta.

Wie[ed jista’ jg[id li ddiri;enti ta’ Chelsea ma mxewx sew ma’ Benitez meta ftit xhur wara li [atruh av]awh li fi tmiem l-ista;un il-kuntratt tieg[u ma kienx se jkun im;edded. Hu mifhum li se jkun Jose Mourinho li se jmexxi lil Chelsea u bla dubju jekk il-Blues jibnu fuq dak li kisbu dan l-ista;un ]gur li se jkunu wie[ed mit-timijiet li jisfidaw g[ar-reb[ tal-kampjonat.

Minkejja li spi//aw fir-raba’ post, Arsenal g[al darba o[ra iddi]appuntaw meta naqsu mhux biss milli jirb[u xi unur ma;;uri, imma anke li jisfidaw g[al wie[ed. Il-Gunners jistg[u jikkonslaw bil-fatt li

g[as-16-il sta;un konsekuttiv, ikkwalifikaw g[a/-Champions League, kompetizzjoni li ti;;enera flus kbar. Arsenal kellhom jistennew proprju sala[[ar ;urnata biex a//ertaw minn posthom f’din il-kompetizzjoni g[as-spejje] tar-rivali Tottenham, li g[al darba o[ra kellhom jg[addu mill-istess martirju u jibqg[u barra millEwropa. L-iSpurs, sta;un ilu spi//aw fir-raba’ post imma kellhom i/edu posthom fi/Champions League lil Chelsea li ikkwalifikaw b[ala holders, anke jekk spi//aw fis-sitt post.

Id-di]appunt g[al Tottenham dan l-ista;un hu akbar g[ax ironikament, qatt fl-istorja tag[hom ma ;abru daqshekk punti filPremiership. Minkejja li t-tim ta’ Villas Boas ;abar 72 punt sta;un ie[or se jkollu jilg[ab fl-Europa League. Il-winger tag[hom Gareth Bale, awtur ta’ 21 gowl u ta diversi wirjiet impekkabbli, ma kienx bi]]ejjed biex jg[inhom jikkwalifikaw g[a/Champions League u wie[ed issa jrid jara jekk il-player li ;ie ivvutat l-Aqwa Player tasSena minn ]ew; asso/jazzjonijiet fl-Ingilterra, hux se jibqa’ mag[hom.

g[al pa;na 19

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Sport 19

WBA jissorprendu u jtemmu fit-tmien post minn pa;na 18

Tim li kellu sta;un po]ittiv hu dak ta’ Everton. It-tim imexxi minn David Moyes g[al darba o[ra re;a’ spi//a mal-ewwel erbg[a, anke jekk id-diri;enza qatt ma tonfoq flus kbar. G[al Everton hu ferm importanti li g[allista;un li ;ej ja[tru manager kapa/i jkompli jimxi fuq ilpassi ta’ Moyes u hu imporanti wkoll li j]ommu lillmidfielder Bel;jan Fellaini li kien wie[ed mill-aqwa plejers tag[hom.

Ta[t Everton, fis-seba’ post spi//aw ir-rivali ;irien Liverpool u we[ed jista’ jg[id li ming[ajr it-23 gowl li skurja l-attakkant tag[hom Luis Suarez dawn kien ikollhom sta;un aktar di]appuntanti milli di;a’ kellhom. Ittamiet li Suarez ikun ivvutat b[ala l-aqwa plejer tas-sena [adu daqqa ta’ [arta meta gidem lid-difensur ta’ Chelsea Ivanovic u ;ie sospi] 10 partiti. Minn dawn l-10 log[biet, Suarez se jiskonta sitta minnhom fil-bidu tal-ista;un li ;ej u wie[ed irid jara kif Liverpool se jimlew il-vojt tal-eks attakkant ta’ Ajax.

G[all-kuntrarju ta’ dak li kien mistenni, West Bromwich Albion, tim li ssoltu jissielet biex ma jkunx relegat spi//a fit-tmien post. {afna mertu ta’ dan ir-ri]ultat imur g[and l-attakkant misluf ming[and Chelsea, Romelu Lukaku. Se tkun ferm diffi/li g[ad-diri;enza ta’ WBA li j]ommu lil dan l-attakkant Bel;jan.

L-ewwel sta;un ta’ Michael Laudrup b[ala kow/ ta’ Swansea kien wie[ed memorabbli hekk kif spi//aw fiddisa’ post u reb[u l-League Cup. Sta;un ie[or Laudrup, kow/ li ma a//ettax diversi offerti ming[and klabbs o[rajn madwar l-Ewropa, jrid mhux biss i]omm lit-tim minn Wales fil-Premiership imma anke jaqta` figura tajba fl-Europa League.

Tim ie[or li qabel l-ista;un kien qieg[ed jissemma b[ala tim li se jkun qed jissielet biex ma jkunx relegat hu dak ta’ West Ham Utd. Minkejja dan, Sam Allardyce [adem b’g[aqal kbir u West Ham spi//aw l-ista;un komdi f’nofs il-klassifika b’46 punt.

Norwich City kellhom sta;un inkonsistenti fejn bdew [a]in imma irkupraw aktar ma beda jg[addi ]mien.

Lejn l-a[[ar fa]i tal-kampjonat kienu f’riskju li jkunu relegati u sta;un ie[or wie[ed jistenna li Norwich se jer;g[u isibu ru[hom fl-istess sitwazzjoni.

Tim ie[or li iddi]appunta ]gur kien dak ta’ Fulham.

Dan it-tim hu rinomat b[ala tim li meta jilg[ab f’daru kontra kull avversarju dejjem joffri sfida denja, anke lil timijiet b[alma huma Man Utd, Arsenal u Chelsea. Dan lista;un dan ma kienx il-ka] u ]gur li l-manager Martin Jol g[andu [afna fuqiex ja[dem.

Tim simili g[al dak ta’ Fulham dan l-ista;un hu dak ta’ Stoke. Wara li fl-2011 wasal sal-finali tal-FA Cup,

qabad in-ni]la u sta;un ie[or ]gur li l-partitarji qed jistennew reazzjoni.

Southampton spi//aw lista;un fl-14-il post u f’nofs lista;un ke//ew lill-kow/ Nigel Adkins. Dak i]-]mien [afna kienu kontra din idde/i]joni imma Mauricio Pochettino kiseb ri]ultati po]ittivi u li ]gur li jimlew lill-partitarji b’kura;;.

Impressjonanti kienet ir-reb[a li kisbu Southampton fuq Man City filwaqt li dawn kienu wkoll vi/in li jirb[u kontra Man Utd f’Settembru li g[adda imma Van Persie skurja tnejn fl-a[[ar erba’ minuti u dawwar ir-ri]ultat.

F’Di/embru Aston Villa kienu qed jidhru li se jkunu wie[ed mit-timijiet li sena o[ra se jilg[ab f’The Championship imma fl-a[[ar fa]i tal-kampjonat, it-tim nieqes mill-esperjenza kiseb numru ta’ ri]ultati po]ittivi biex salva postu fil-Premier.

Bla dubju l-akbar di]appunt tal-ista;un kienu Newcastle.

Minkejja li [elsuha [afif u salvaw posthom fil-Premier ]gur li wie[ed irid jikkritika lil dan it-tim li sena qabel kien spi//a l-[ames b’65 punt. Dan l-ista;un ilMagpies ;abru biss 41 punt u

Romelu Lukaku. Se tkun ferm diffi/li g[all-WBA li j]ommu lill-attakkant Bel;jan

sofrew 19-il telfa minn 38 log[ba.

Sunderland, b[al Newcastle ukoll [elsuha [afif u wie[ed jista’ jg[id li l-grinta li kellu l-kow/ Paolo di Canio li in[atar f’Marzu, [alliet impatt po]ittiv fiddressing room ta’ Sunderland.

Sta;un ie[or, il-kow/ Taljan ]gur li se jkollu bi//a xog[ol

iebsa biex jer;a’ j]omm lil Sunderland fil-Premier.

Mit-tliet timijiet relegati, Wigan Athletic, Reading u Queens Park Rangers ]gur li Wigan qatg[u l-a[jar figura min[abba li kontra kull mistenni, reb[u l-FA Cup meta fil-finali g[elbu lil Man City u erbat’ijiem wara kienu uffi/jalment relegati.

L-aktar managers li ilhom fil-Premier Din hi l-lista ta’ min huma l-aktar managers li ilhom fil-kariga fil-Premier b[alissa wara t-tluq ta’ Alex Ferguson minn ma’ Man Utd, Roberto Mancini minn ma’ Manchester City u Tony Pulis minn ma’ Stoke City.

Manager Club Kemm dam manager Arsene Wenger Alan Pardew Sam Allardyce Martin Jol Brendan Rodgers Paul Lambert Chris Hughton Steve Clarke Michael Laudrup Andre Villas-Boas Rafael Benitez Mauricio Pochettino Paolo Di Canio

Relegati

Roberto Martinez Nigel Adkins Harry Redknapp Swansea, fl-ewwel sena ta[t it-tmexxija ta’ Michael Laudrup reb[u l-League Cup u fil-kampjonat spi//aw fid-disa’ post

Arsenal Newcastle United West Ham United Fulham Liverpool Aston Villa Norwich City West Bromwich Albion Swansea City Tottenham Hotspur Chelsea Southampton Sunderland

16 sena, 232 jum 2 sena, 163 jum 1 sena, 354 jum 1 sena, 348 jum 0 sena, 354 jum 0 sena, 353 jum 0 sena, 348 jum 0 sena, 347 jum 0 sena, 340 jum 0 sena, 322 jum 0 sena, 181 jum 0 sena, 123 jum 0 sena, 51 jum

Wigan Athletic Reading Queens Park Rangers

3 sena, 340 jum 0 sena, 56 jum 0 sena, 178 jum

* Il-manager ta’ Everton David Moyes se jibda ma’ Manchester United fl-1 ta’ Lulju. * Manchester City b[alissa m’g[andhomx manager permanenti

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

20 Sport FORMULA 1

Nico Rosberg jirrepeti s-su//ess ta’ missieru Keke Nico Rosberg reba[ ilGrand Prix ta’ Monaco fittoroq ta’ Montecarlo biex irrepeta s-su//ess miksub minn missieru Keke Rosberg tletin sena ilu.

Nico Rosberg reba[ dan il-Grand Prix fuq Mercedes wara li beda mill-pole fi Grand Prix li s-safety car intu]at darbtejn filwaqt li kien hemm waqfa ta’ 25 minuta wara li Pastor Maldonado [abat bilWilliams tieg[u.

Il-:ermani] champion tad-dinja Sebastien Vettel kiseb it-tieni post biex kompla kabbar il-vanta;; filqu//ata tal-klassifika tassewwieqa fejn issa g[andu vanta;; ta’ 21 punt fuq ilFinlandi] Kimi Raikkonen li kiseb biss l-g[axar post.

Nico Rosberg b’hekk sar l-ewwel sewwieq li rrepeta s-su//ess ta’ missieru fuq dan l-iktar /irkwit presti;ju] fil-kalendarju tal-Formula 1.

L-Awstraljan Mark Webber, rebbie[ is-sena lo[ra f’Monaco kiseb ukoll post fuq il-podium meta

kiseb it-tielet post, filwasqt li Lewis Hamilton kiseb irraba’ post wara li telaq millewwel filliera.

Il-postijiet l-o[ra kienu miksuba minn Adrian Sutil fil-[ames post, segwit minn Fernando Alonso, Jean-Eric Vergne, Paul Di Resta u Kimi Raikkonen.

Fil-klassifika tassewwieqa Sebastien Vettel jinsab fl-ewwel post b’107 punti segwit minn Kimi raikkonen li ghandu 86 punt u minn Fernando Alonso li g[andu 78 punt.

Fil-klassifika kostrutturi, Red Bull jibqg[u fl-ewwel post b’total ta’ 164 punt segwiti minn Ferrari li g[andhom 123 punt u warajhom Lotus b’112 u Mercedes b’109.

Is-sewwieq ta’ Lotus Romain Grosjaen ing[ata g[axar postijiet penalità wara li baqa’ die[el filkarozza ta’ Daniel Ricciardo. Grosjaen irid jiskonta din il-penalità filGrand Prix li jmiss talKanada f’Montreal.

Nico Rosberg fuq Mercedes

Kif spi//aw

Nico Rosberg (Mercedes) Sebastien Vettel (Red Bull) Mark Webber (Red Bull) Lewis Hamilton (Mercedes) Adrian Sutil (Force India) Jenson Button (McLaren) Fernando Alonso (Ferrari) Jean-Eric Vergne (Toro Rosso) Paul Di Resta (Force India) Kimi Raikkonen (Lotus)

Klassifika sewwieqa

Vettel (:ermanja) Raikkonen (Fillandja) Alonso (Spanja) Hamilton (Renju Unit) Webber (Awstralja) Rosberg (:ermanja) Massa (Bra]il) Di Resta (Renju Unit) Grosjaen Franza) Button (Renju Unit)

107

86 78 62 57 47 45 28 26 25

Klassifika kostrutturi

Red Bull Ferrari Lotus Nercedes Force India McLaren Toro Rosso Sauber

164 123 112 109

44 37 12 5

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Ittri 21

Il-vagun g[adu ma mteliex Sur Editur Ng[id li f’Malta qatt ma kellna le;i]lazzjoni Parlamentari m[allta minnies familjari tal-istess Ministri kif g[andna issa.

Parlament li ma jag[milx ;ie[ lil Malta. Basta li dawk tal-qalba li [admu g[all-partit [adu r-rigal mist[oqq u qeg[din ;ewwa madwarhom.

Qrajna wkoll kemm qabel ma la[aq Prim Ministru, Joseph Muscat kien jg[id li Malta li qed jg[ix fiha trid tkun mibnija fuq il-meritokrazija, li tfisser li biex ikollok fuq ix-xog[ol trid tavvanza b’[iltek. Imma sfortunatament meta Joseph Muscat sar Prim Ministru sar kollox kontra.

Ministri bdew ida[[lu mag[hom lil tal-familja, jafu u ma jafux ix-xog[ol li sejrin isibu. Kunsillieri la[qu Chairpersons ming[ajr ebda ta[ri; minn qabel, basta ;ew po;;uti flok [addie[or. Ministri tobba baqg[u jinvistaw innies, g[alkemm skont letika mhux suppost.

Di]unur kbir sfa//at g[al wi// il-poplu bl-ispejje] kbar g[al fuqna.

Insibu wkoll lis-Sindku tax-Xag[ra, G[awdex li wara li kien imke//i u ma [allewx jie[u parti fl-elezzjoni, sab ru[u Chairman tal-Gozo Channel. Charles Mangion, wara li niesu ma vvutawlux u ma telax, sab ru[u fit-tmexxija talEnemalta fejn qatt ma kien u ma jaf kif ta[dem, basta ta risposta lil niesu talli ma vvutawlux.

Alfred Grixti, kap talIskola, minbarra li hu wkoll Sindku u President tal-ka]in, il-Ministru Bartolo la[[qu Chairman tal-Korporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri;.

Persuna b’erba’ postijiet, laqwa li Malta tag[na lkoll.

Il-Ministru Karmenu Vella ;abar lil Gavin Gulia, li wkoll t[alla l-art fl-elezzjoni, u la[[qu Chairman tal-Awtoritá Maltija g[atTuri]mu.

Affarijiet tiskanta bihom kif saru. Kieku saru l-istess affarijiet b[al dawn minNazzjonalisti, mur ara kemm kien joqmos ilLabour u jg[ajjat bilfavori]mu. I]da issa, dan qieg[ed jag[mlu hu.

Ng[alaq billi nsemmi li wara li Jason Micallef, ukoll

ma telax fl-elezzjoni u lGvern ma la[[qu mkien, isSegretarju Parlamentari José Herrera ;abru mieg[u minn wara dahru, u g[amlu Chairman tal-Fondazzjoni Valletta 2018 ming[ajr ebda esperjenza, bi sfida g[allgvern.

Issa nixtiequ naraw x’se jag[mel il-Prim Joseph Muscat fuq din il-manuvra ta’ José Herrera u x’reazzjoni se jie[u. Jekk i]ommhomx it-tnejn jew itajjar xi wie[ed minnhom.

Biex naraw il-qawwa tieg[u sa fejn tasal. G[ax jekk jibqa’ kollox kif inhu, ng[idlu mela li kul[add jista’ jag[mel li jrid b[alma ;ara.

Fejn il-gvern lil Jason ma da[lux mill-bieb, José Herrera da[[lu mit-tieqa.

Fejn fuq kollox anki Kenneth Zammit Tabone ddefenda lil Jason ming[ajr ma jafu, u qal li g[andu jing[ata /ans, nistennew u naraw x’se jo[ro; minnu g[al quddiem.

L-aqwa li Malta tag[na lkoll g[al postijiet xierqa g[all-[bieb.

. Busuttil In-Naxxar

G

Appell lill-azzjonisti Sur Editur, Min jattendi l-laqg[at annwali li qed isiru millkumpaniji li huma kwotati fuq il-Bor]a ta’ Malta, jista’ jara li l-Asso/jazzjoni Maltija tal-Azzjonisti Minoritorji qed tag[mel kull ma tista’ biex i;;ib kundizzjonijiet xierqa g[all-azzjonist i]-]g[ir.

Hu ferm importanti li lazzjonisti jattendu dawn illaqg[at u jsemmg[u l-ilmenti tag[hom biex tinstab soluzzjoni g[alihom. Jekk wie[ed ma jkunx jista’ jattendi g[andu jikkuntattja lillAsso/jazzjoni [alli jappunta proxy li jkun jista’ jwassal lilmenti tieg[u u l-vot ma jintilifx.

Issa hu ]-]mien biex ting[aqad ma’ s[abek lazzjonisti l-o[ra u tid[ol

membru tal-MASS. Kull m’g[andek tag[mel biex tid[ol membru hu li tibg[at id-dettalji tieg[ek (numru talID, ismek u l-indirizz, telefon u email) lis-Segretarju, MASS C\O ‘St Bosco’ 46 Borg Str. Fleur-de-Lys, B’Kara, jew email emmy.farr@gmail.com Jekk tixtieq tkun taf i]jed dwar din l-Asso/jazzjoni tista’ tattendi wa[da milllaqg[at li jsiru regolarment kull l-a[[ar Tlieta tax-xahar.

Il-laqg[a li jmiss se ssir fit28 ta’ Mejju fir-Radisson Blu Resort, f’San :iljan, fis-6.30 p.m. Ikun hemm laqg[a o[ra fil-25 ta’ :unju mbag[ad jer;g[u jibdew il-laqg[at f’Settembru, dejjem fl-a[[ar Tlieta tax-xahar.

L-ittri f’din il-pa;na

Saviour Buttigieg

Ir-Rabat

L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn.

Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

22 Intervista

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (50) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw il-[amsin parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar San :or; Preca l-Ewwel Qaddis Malti (it-tieni parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, Il-Malti ta’ Dun :or; kien marbut xi ftit i]]ejjed mat-Taljan, l-iktar fl-ewwel kotba tieg[u. Aktar ma g[adda ]-]mien, aktar sab min jg[inu fil-libsa letterarja tal-kotba.

Qabel jistampa xi ktieb kien jg[addih lil xi membru tal-M.U.S.E.U.M. biex jiktibhulu bil-Malti tal-G[aqda ji;ifieri bl-alfabett tal-G[aqda tal-Kittieba tal-Malti, li ;ie mag[ruf uffi/jalment fl-1932...

B[ala regola l-Malti tieg[u hu /ar u [afif, qrib [afna tal-ilsien mit[addet. B[al kull pijunier ie[or, huwa da[[al fil-Malti bosta termini Teolo;i/i, u dawn kellhom jidda[[lu mil-Latin, jew a[jar, milLatin permezz tat-Taljan. Din hi regola fundamentali fil-[ajja tal-lingwa Maltija, b[alma g[amilt jien biex bnejt Dizzjunarju ta’ Termini Letterarji.

Mela Dun :or; hu normali u modern, anki filqasam letterarju. Il-binja tas-sentenza tieg[u hi sempli/i, ma[suba biex tiftiehem minnufih minn kul[add.

bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.

Anki fil-Malti tieg[u Dun :or; hu demokratiku: qabelxejn hu ried jg[allem, ji;ifieri ried jiftiehem, u sewwasew jiftiehem anki minn nies li ma kinux jafu jaqraw u jiktbu, anki fi [dan il-Mu]ew stess. {alli nfakkrek ftit x’kont ktibt inti fl-1974> “Dun :or; [addem il-kelma Maltija, bla xejxi kif kien jafha, biex jg[allem lill-kotra.

Inqeda bil-lingwa;; [afif tag[ha u llum g[andu jitqies b[ala wie[ed minn dawk li wettqu bil-fatti, u mhux bit-teoriji, il-verità tal-u]u tal-kelma lokali g[al kull xorta ta’ tag[lim. G[andu jitqies fid-dawl (jew dlam^) ta’ dawk is-snin li fihom it-t[addim tal-Malti kien ifisser stigma kerha.”

Fl-Istorja tal-Ilsien Malti hemm il-pre;udizzji tradizzjonali kollha kontra lingwa antika, sabi[a, li kienet ukoll il-lingwa ta’ poplu s[i[, kif inhi anki llum. Huwa g[eleb il-pre;udizzji billi nieda programm ta’ edukazzjoni popolari.

Minbarra l-impenn reli;ju], hemm ukoll l-impenn edukattiv li bih beda jag[ti post xieraq lill-ilsien nazzjonali b[ala g[odda ta’ tag[lim, edukazzjoni u ]vilupp f’kull sens. Sar [afna progress f’dan il-qasam minn dakinhar ’l hawn, g[alkemm [dejn il-lingwi lo[ra kollha tal-Unjoni Ewropea, il-

Malti g[ad jonqsu li jikseb wisq aktar importanza biex ikollu l-istess importanza li g[andhom l-ilsna l-o[rajn f’pajji]hom. G[adna ’l bog[od anki jekk inqisu s-sitwazzjoni ta’ pajji]i ]g[ar b[all-Finlandja, l-Olanda, idDanimarka, il-Latvja u o[rajn.

Apparti dan kollu, sa minn madwar seklu ilu Dun :or; [adem biex juri li ma hemmx edukazzjoni vera jekk ma hix mibnija fuq l-ilsien nattiv. Il-mertu tieg[u huwa reli;ju] daqskemm huwa wkoll edukattiv, kulturali u demokratiku.

San :or; Preca> Vi]joni kbira fi ]minijiet meta kien hawn injoranza reli;ju]a kbira... Fittex il-pedamenti biex ferrex it-tag[lim ta’ Kristu... u t-tag[lim hu l-g[ajn ta’ kull ;id

It-talb tieg[u jikxef li Dun :or; kien ru[ mistika medhija tfittex lil Alla biss. Mhux ta’ b’xejn li kien konfessur imfittex [afna g[all-pariri, u jidher li Alla sa[ansitra nqeda bih biex fejjaq lil xi w[ud. Il-Misteri tad-Dawl li

huma me[udin minn talb privat li Dun :or; kien ta lis-so/ji biex jing[ad minnhom privatament b’xi tibdil ]g[ir ;ew mi]juda mal-misteri l-o[ra tar-Ru]arju mill-Papa :wanni Pawlu II fl-2002...

Il-fidi ta’ Dun :or; kellha l-g[eruq diretti tag[ha fil-Bibbja, u fuq kollox fil-Van;eli. Huwa ried li s-so/jetà tieg[u tinbena wkoll fuq dawn it-testi. Il-kitba u t-ta[dit tieg[u huma mi]g[udin b’riferimenti mill-Kotba Mqaddsa. Kien mistiku, spe/i ta’ ru[ e]iljata li qieg[da tistenna li tmur fil-post proprju, dejjiemi, tag[ha. Nara li l-qofol tal-persunalità intellettwali tieg[u hu mi;bur fissentenza Latina ta’ Santu Wistin li kien i[obb itenni bil-Malti: ‘quod aeternum non est nihil est’ (‘dak li ma hux g[al dejjem ma hu xejn’).

G[alhekk kien mistiku, fil-[sieb daqskemm flim;iba. Imma kien Nisrani impenjat ukoll. Kellu vi]joni so/jali /ara, u l-g[an tieg[u kien li j]omm kuntatt kontinwu mal-kotra. Il-kotra kienet tfittxu kull fejn kien imur jitkellem. Ma kien jara ebda distanza bejn it-twemmin u l[idma so/jali, bejn l-ispiritwalità u l-[ajja normali.

Kollox jista’ jin;abar f’din il-fra]i: kien fiddinja, imma mhux tad-dinja. Aktarx din hi l-isfida iebsa li g[andha d-dinja Kattolika llum. Knisja li hi b[ad-dinja hi ]ejda, duplikazzjoni; Knisja li hi differenti mid-dinja hi dik ir-realtà li qieg[ed ifittex anki l-ateu. L-atei]mu modern g[andu lg[eruq tieg[u fil-[amrija reli;ju]a wkoll.

Dun :or; stinka [afna biex tixtered iddevozzjoni lejn il-misteru tal-Inkarnazzjoni.

Mill-1917 beda jqanqal il-qima lejn il-kliem mill-Evan;elju ta’ San :wann, “Verbum Dei caro factum est” (:w 1, 14.) Ried li s-so/ji jilbsu badge b’dan il-kliem...

Anki fid-dinja Kristjana, fi ]mienna, id-diskors isir fuq l-e]istenza ta’ Alla, waqt li sikwit jintesa lfatt storiku-kulturali li elfejn sena ilu kien hemm id-d[ul ta’ Alla fl-Istorja permezz ta’ Sidna :esù Kristu, li hu xi [add, u xi mkien. Dun :or; ma sa[aqx fuq twemmin vag, ambigwu, approssimattiv, ‘twemmin f’Alla’, imma xandar twemmin dirett fuq xi [add li g[andu isem u wi//, u li g[ex xi darba u xi mkien. Huwa jibni kollox fuq Kristu.

Id-dinja tieg[u ma hix omo/entrika, imma Kristo/entrika. G[alhekk lil Kristu jsejja[lu b’bosta ismijiet sbie[.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Intervista 23

Kellu m[abba spe/jali wkoll g[all-Milied u mill-1920 [a [sieb li f’kull ra[al u belt, lejlet il-Milied, ti;i organizzata ‘Dimostrazzjoni ad unur :esù Bambin’, u]anza li da[let sew fost id-drawwiet sbie[ tal-Milied Malti. Ix-xewqa tieg[u kienet li g[all-Milied kull tifel u tifla li kienu jattendu l-M.U.S.E.U.M. jie[du mag[hom id-dar, grotta b’:esù Tarbija...

Huwa fehem minn kmieni li l-fidi u l-kultura jimxu flimkien, u sikwit huma varjanti ta’ xulxin.

Ma hemmx fidi fejn ma hemmx kultura fejn il-fidi tista’ tikber; hi r-rabta bejn xitla u l-[amrija, bejn kontenut u kontenent. Il-pur/issjoni tal-Milied hi wie[ed minn sensiela ta’ e]empji li juru kemm ried jinse; il-fidi u d-drawwiet so/jali flimkien. Ilkri]i reli;ju]a profonda ta’ ]mienna hi qabelxejn kri]i kulturali, mibdija fi [dan is-sistema edukattiva stess.

Fidi tinqered jekk tinfatam mill-ambjent kulturali ta’ poplu. Dan hu li qieg[ed ji;ri llum fost it-tfal u ]-]g[a]ag[. Dan hu diskors ie[or li jist[oqq approfondiment s[i[.

Dun :or; qatt ma kien fil-politika talPartiti. Lis-so/ji g[amlilhom regola biex lanqas huma ma jkunu fil-politika jew jo[or;u g[all-elezzjonijiet. Fl-1940, [uh Albert kien ;ie internat g[al ftit ]mien mill-Ingli]i g[ax kien hemm suspett fuqu li kellu sentimenti filo-Taljani. Kien hemm min akku]a anke lil Dun :or; b’din il-[a;a.

Lejn l-a[[ar ta’ [ajtu, fi ]mien il-Kwistjoni Politiko-Reli;ju]a, [afna pressawh, i]da ming[ajr su//ess, biex i[alli s-so/ji jo[or;u g[all-Elezzjonijiet :enerali tal1962. Kien imnikket [afna min[abba din il-kwistjoni.

G[alih il-Mu]ew huwa s-sa/erdozju tal-laj/i.

Jista’ jinkiteb ktieb s[i[ dwar din il-fehma.

Ladarba l-Mu]ew hu parti minn Knisja wa[da, allura kul[add g[andu l-istess funzjoni f’livelli differenti, jew a[jar, hemm funzjonijiet differenti li g[andhom qofol wie[ed. U dan il-qofol hu lim[abba lejn kul[add.

Huwa be]a’ minn realtajiet li jaqsmu u jifirdu, u qabelxejn mill-partiti]mu. B[alma s-sa/erdot ma g[andu b’ebda mod ikun parti;jan, l-aktar fil-pubbliku, hekk ukoll il-laj/i impenjati. F’dan l-aspett ukoll Dun :or; kellu ra;un. Il-parti;jani]mu klerikali kien ilu li sar wa[da mill-kaw]i ewlenin g[ala n-nies tilfu l-fidi jew infatmu mill-Knisja.

L-istess verità tg[odd g[al-lum ukoll: l-atei]mu jista’ jinbet f’din il-[amrija. Huwa lema[ il-kaw]i tal-antiklerikali]mu fil-klerikali]mu, ji;ifieri fil;ibda g[all-poter klerikali. Il-poter hu dejjem politiku, parti;jan, u allura min ried iwassal messa;; reli;ju] ma setax ikun divi]iv, settarju.

Kemm hu rilevanti San :or; Preca llum^ Forsi aktar milli San :or; Preca, it-tag[lim u l-e]empji tieg[u f’[ajja verament mg[a;;la u ma[kuma minn bumbardament kbir teknolo;iku, kompjuters u media^

San :or; Preca> Bniedem umli u ming[ajr pretensjonijiet... Prattiku u sempli/i li g[amel differenza kbira bl-e]empju tieg[u... Il-Qaddis Malti ta’ ]mienna li ma ddejjaqx, fejn kien hemm il-b]onn, li jmur kontra l-kurrenti...

Il-kwistjoni tar-rilevanza tqum jekk [a;a ma jkollhiex valur universali, li jmur lil hinn mis-snin li jg[addu minn fuqha. L-arti vera hi og[la mir-rilevanza. Dante, Sofokli, Shakespeare, pere]empju, huma aktar minn rilevanti; huma essenzjali. Kull artist tajjeb jibqa’ tajjeb dejjem, u jitjieb ma]]mien, u l-kuntrarju. Hekk ukoll, u fuq kollox, filqasam tat-twemmin reli;ju], li minnu nnifsu, hi liema hi d-denominazzjoni, hu l-qasam l-aktar universali u permanenti f’kull /iviltà ta’ kull ]mien.

Forsi l-assoluti huma sa[ansitra mitwielda fina, u mhux biss miksuba wara t-twelid...

Dak kollu li hu dejjiemi, assolut huwa dejjem dak li hu: me[tie;. Dak kollu li hu in/identali huwa relattiv, u jitbiddel ma]-]mien. Hemm dak li hu kostanti, u hemm dak li hu varjabbli. Ng[idu a[na, il-b]onn li l-bniedem jiekol hu b]onn kostanti, dejjiemi. Imma t-tip tal-ikel li l-bniedem jiekol jista’ jitbiddel minn ]mien g[al ie[or, u hu tip varjabbli. Dun :or; hu wisq aktar minn ‘rilevanti’, li hi kelma sekondarja, sta;unali, storika, marbuta ma’ gosti jew preferenzi li jitbiddlu l-[in kollu. Ilvaluri fundamentali huma umani, ji;ifieri marbutin man-natura tal-bniedem – dejjem u g[al kul[add u kullimkien.

Il-kri]i kulturali ta’ ]mienna, kri]i li tista’ tin;abar fil-kelma ‘e]istenzjali]mu’ (kemm fissens ta’ Sartre u Camus u o[rajn, u kemm fis-sens ta’ e]istenza bla skop og[la minnha stess), tolqot mill-qrib il-problema ewlenija tal-bniedem: ilfeli/ità. B[alma bassar Einstein, u b[alma nistg[u naraw a[na lkoll, l-aktar fil-qasam edukattiv, it-

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na B[alma s-sa/erdot ma g[andu b’ebda mod ikun parti;jan, l-aktar fil-pubbliku, hekk ukoll il-laj/i impenjati. Il-parti;jani]mu klerikali kien ilu li sar wa[da mill-kaw]i ewlenin g[ala n-nies tilfu l-fidi jew infatmu mill-Knisja

teknolo;ija hi kisba kbira li g[andha prezz g[oli wkoll marbut mag[ha. Epoka teknolo;ika – li tag[raf qabelxejn il-valuri tal-[effa, l-g[a;la, listantanjetà, l-awtomati/ità, il-kumdità, il-buttuna mirakolu]a f’kelma wa[da – qieg[da tbiddel lillbniedem fi lsir tag[ha, u l-effetti huma psikolo;i/i, medi/i, so/jali...

Dan kollu huwa sfida g[all-kultura ta/-/ertezzi tradizzjonali. Meta jintilef is-sens tal-istag[;ib, talmisteru, allura l-progress stess isir problema ;dida.

Tkun mietet il-kwalità l-aktar nobbli fil-bniedem: il-mistoqsija. Fil-fatt, l-akbar industrija fi ]mienna hi d-dinja tad-divertiment. Il-bniedem g[andu b]onn jinsa... Kri]i tal-memorja, tal-g[eruq, kri]i ta’ xjenza li qieg[da tfittex xi [a;a li hi stess taf li fl-a[[ar mill-a[[ar ma tistax issibha.

F’ambjent ma[kum bil-qawwa mill-mezzi teknolo;i/i, il-kelma ta’ Dun :or; tista’ tidher barra minn ]mienha… sewwasew g[aliex hi og[la mi]-]mien. L-isfida ewlenija tal-bniedem illum tibqa’ dik li kienet sa mill-bidu: il-[ajja g[andha, jew ma g[andhiex skop? Ix-xjenza taf li fl-a[[ar mill-a[[ar, it-twe;iba ma tinstabx fl-in[awi enormi, limitati, tag[ha.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

24 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(44)

Rikonoxximent mill-Marsin lill-koppja Balbi minn Michael Galea

Fost il-[afna benefatturi tal-patrijiet Fran;iskani Kappu//ini tissemma b’mod partikulari l-familja Balbi, li tat ;idha biex inbnew il-Knisja tat-Trinità u l-Kunvent fil-Marsa.

Lorenzo Balbi, bin Filippo u Carmela xebba Darmanin, twieled il-Belt Valletta fil-31 ta’ Ottubru 1845. Kien ja[dem fin-negozju ta’ missieru. Fl-1872 Lorenzo ]]ewwe; lil Maria Carmela Ozzini. Isimhom hu marbut mal-knisja parrokkjali tat-Trinità Mqaddsa tal-Fran;iskani Kappu//ini g[ax b’kuntratt fl-atti tan-Nutar Francesco Schembri tad-19 ta’ Novembru 1912, taw ;idhom biex setg[et tinbena din il-knisja flimkien mal-kunvent, il-Marsa. Lorenzo ried li l-knisja tissemma g[al San Lawrenz, imma fil-fatt ;iet iddedikata lis-Santissima Trinità.

Fl-1913 Lorenzo Balbi kien onorat bit-titlu ta’ Kavallier tal-Ordni ta’ San Silvestru mill-Papa San Piju X. Fl-1916 Maria Carmela Balbi kienet onorata bid-dekorazzjoni Pro Ecclesia et Pontefice mill-Papa Benedittu XV. Lorenzo Balbi miet fl-10 ta’ Lulju 1922 fir-residenza tieg[u fil-Belt Valletta. Patri Timotju Sammut, li kien kappillan ta’ San Duminku, wasslu sal-Blata l-Bajda fejn ifforma ru[u l-funeral, meta l-ewwel kappillan tal-Marsa, Patri Piju, flimkien malProvin/jal u l-Patrijiet Kappu//ini kollha, imbag[ad, mexxew il-funzjoni tad-dfin fil-knisja tag[hom. Maria Carmela Balbi mietet fit-22 ta’ Ottubru 1922 – tliet xhur wara l-mewt ta’ ]ew;ha Lorenzo – u ndifnet fl-istess qabar tal-familja.

Kien hemm diversi tentattivi biex jinbena monument lill-familja Balbi. Il-Kumitat ?iviku talMarsa kien illan/ja l-idea fl-1957, u mbag[ad fl-1963.

Fl-1969 twaqqaf kumitat g[al dan l-g[an, li kien kompost minn Anton Cassar, chairman, Patri Diego Theuma OFM Cap., Patri K. Baldacchino OFM Cap., M. Attard, J. Portanier, J. Chetcuti u C. Dimech.

Nhar il-:img[a, 30 ta’ Jannar 1987 il-Kappillan Patri Duminku Mangani OFM Cap. laqqa’ kumitat li dde/ieda li g[andu jsir monument lill-benefatturi Balbi fl-okka]joni tal-festi tal-75 sena parro//a.

Nhar it-Tnejn, it-23 ta’ Mejju 1988 saret quddiesa kon/elebrata g[al ru[ Lorenzo u Maria Carmela Balbi fil-knisja parrokkjali.

Imbag[ad saret i/-/erimonja tal-kxif tal-monument. Kien hemm indirizz qasir ta’ introduzzjoni minn Pawl Dimech, Segretarju tal-kumitat. Il-Kappillan Mangani, li kixef il-monument, g[amel ukoll id-diskors kommemorattiv. Il-Provin/jal Patri Emanuel Barbara bierek il-monument. {adu sehem il-Banda tal-Iscouts u l-Girl Guides tal-Marsa.

Il-monument tal-bron] li tqieg[ed fi Triq Balbi mal-;enb tal-knisja parrokkjali tal-Marsa, jirrappre]enta lil Maria Carmela Balbi bilqieg[da, u ]ew;ha Lorenzo, bilwieqfa. Hu xog[ol l-iskultur Rabti Anton Agius, u n[adem fil-fonderija ta’ Pietrasanta, Lucca, l-Italja.

Il-pedestall hu xog[ol volontarju ta’ Joe Cassar, Joseph Vella u Nenu Cachia.

Fil-bidu nett ta’ dan il-pro;ett, il-monument kien se jkun tal-iskultur J. Calleja mill-Marsa, u li jitqieg[ed f’nofs il-:nien Spencer i[ares lejn il-knisja parrokkjali tal-Marsa.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Jekk Jog[;obkom NET Television 15>05

Gloria Mizzi u Liz Said jag[tu ri/etta ta’ torta tat-ti;ie; u l-per]ut u dik ta’ parmi;;jana taz-zucchini (fir-ritratt fuq ix-xellug). Se jie[u sehem ukoll Melo Balzan dwar il-pjanti.

NEToons NET Television 15>40 Bil-programm tal-lum tintemm l-ewwel sensiela talprogramm li ilu jsir g[al dawn l-a[[ar 9 xhur. G[alhekk se jintwerew l-aqwa esperimentri, avventuri u ri/etti tat-tfal li konna g[adna qatt ma rajna qabel.

The Dreamers Rete 4 24>00 Fl-isfond tal-irvelli tal-istudenti li se[[ew f’Pari;i f’Mejju 1968, dan il-film hu dwar

Carmelo Ellul Galea, Jolene Micallef u Gabriella Borg

Amanda trid t[assar minn ma’ Sean Ma Tinbidel Qatt - NET Television 20>30

tliet ]g[a]ag[ (partijiet interpretati minn Louis Garrel, Eva Green u Michael Pitt, fir-ritratt), li tnejn minnhom ikunu a[wa.

Matthew jkun Amerikan u jinsab Pari;i biex jistudja. Li jkollhom komuni t-tlieta hi l-im[abba tag[hom lejn ilfilms. Biss dak li jkun qed ji;ri madwarhom ]gur li ma jkunux sitwazzonijiet normali u bosta istituzzjonijiet talGvern ma jkunux qed jiffunzjonaw min[abba l-irvellijiet.

X’ji;ri lit-tliet ]g[a]ag[?

L-istorja tal-futbol Malti NET Television 22>30 L-a[[ar programm minn din is-sensiela ta’ 30, u li g[al-lum se tiffoka fuq il-Kalkara.

Minkejja li hu klabb ]g[ir u li qatt ma’ lag[ab fl-og[ola divi]jonijiet tal-futbol Malti, madankollu pprodu/a plejers ta’ fama li aktar tard g[amlu isem ma’ klabbs o[ra. Fost dawk intervistati nsibu lil Charles Grima, Joe Pisani, Edwin Camilleri, Marco Gerada, James Camilleri, Christopher Farrugia u Joe Pisani. Il-programm g[andu kitba u qari ta’ Charles Saliba, ri/erka ta’ Carmel Baldacchino u produzzjoni ta’ Chris Muscat.

Annie (Nathalie Micallef) u Victor (Mario Micallef) g[adhom mi;;ieldin Victor ikompli jqatta’ iktar [in ma’ Meg (Jackie Vassallo Bianchi), i]da naraw fuq xiex ikollhom argument.

Annie determinata li tifta[ kumpannija. U lil min trid ja[dem mag[ha?

X’ji;ri meta s-Sur Trigona (Carmelo Ellul Galea) jg[ajjat lil Chelsey (Manila Bottone)

fl-uffi//ju tieg[u?

Amanda (Claudia Agius) tg[id lil Sean (Justin Loffreda) biex ma jibqg[ux jiltaqg[u.

G[aliex?

Fejn se tkun trid tmur ta[dem Chelsey u ma’ min?

Kitba u produzzjoni ta’ Manila Bottone b’kollaborazzjoni ma’ NET Television u direzzjoni ta’ Marley Laganà.

Malta Llejla NET Television 17>00

Lil Alan Montanaro aktar niftakru fih fi ]mien il-Milied meta jkun okkupat b[ala d-dama fil-pantomima tal-MADC. Biss g[as-sajf li ;ej g[andu pro;ett li ta’ min jag[tih l-appo;;. Fil-fatt hu, flimkien ma’ numru ]g[ir ta’ [bieb, se jmorru l-Kambodja biex ja[dmu fuq pro;ett ta’ drama mat-tfal ta’ hemmhekk. Se jkun mistieden ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum biex jag[ti aktar tag[rif. Ukoll waqt il-programm se jkun hemm Ray Abela mit-TCTC li se jag[ti tag[rif dwar korsijiet tal-kompjuter li se jsiru bla [las fil-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta.

Ikun hemm ukoll feature ie[or dwar il-Bibljoteka Nazzjonali u l-kontribuzzjonijiet ta’ Noel Farrugia, Stephanie Falzon u Geoffrey Bezzina.

Newsroom NET Television 21>35 Il-programm tal-lum se jag[ti [arsa lejn l-elezzjoni tal-Vi/i Kapijiet il-;odda tal-Partit Nazzjonalista u lejn dak kollu li se[[ waqt il-Kunsill :enerali tal-istess partit is-Sibt li g[adda. Naraw ukoll dwar l-ewwel xahrejn ta’ Gvern Laburista. Servizz ie[or ilaqqag[na ma’ koppja Maltija li ilha tg[ix l-Awstralja g[al 63 sena. Jitkellmu dwar il-bidliet li f’pajji]na wara tant snin.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

26 TV#Radju

06>00

The Wedding Date Canale 5, 21>10

Film komiku Amerikan tal2005 b’re;ija ta’ Clare Kilner li g[andu lil Debra Messing u Delmot Mulroney (ittnejn fir-ritratt), kif ukoll lil Amy Adams filpartijiet ewlenin.

O[t Kate tkun waslet biex ti]]ewwe;, u naturalment tkun mistiedna g[allfunzjoni tat-tie;.

Min[abba li tkun skomda li tattendi b[ala single, tidde/iedi li f’qasir ]mien trid issib ra;el li jg[addi b[ala l-g[arus tag[ha...

101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 TV Hemm 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 Dirett Ewropa 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - L-Argument Ikompli 20:30 - Music Time 22:05 Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - RTK qosor 09:05 Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Profili 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u Aktar! 14:00 - BBC News 15:00 - RTK Qosor 15:30 -

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Kelma ta’ Wens 23:00 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Testment 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali 13:30 - University Matters 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - Cinescena 20:00 Verdi - g[ejun ta’ mu]ika 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Il-Verità Te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Italia Leggendaria 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Irrid inwassallek Messa;; 22:00 Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r) 10:20 - History of Science 11:25 - Great Romances 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - }afira ep. 30 21:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 23:15 - L-A[barijiet 23:30 Storjografija 24:00 - TVPM (r).

TVM 2 07:00 - A[barijiet 09:00 TVAM (r) 11:00 - Starboard 11:30 - Lenti 12:15 - .EU 12:45 - Great Romances 13:15 Aushwitz 14:05 - Sa[[tek lewwel 14:15 - Lenti 15:00 Starboard 15:30 - Great Romances 16:00 - Ancient World 16:50 - G[awdex Illum 17:20 - Waqtiet 17:25 Sensilhena 18.30 - Madwarna 19:00 - Starboard 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Ancient World 20:30 A[barijiet bl-Ingli] 20:35 Waqtiet 20:45 - Merlin 21:35 Gadgets 22:05 - Wirt, Arti u Kultura 22:35 - Starboard 23:05 - Kontrattakk.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - Kalamita (ikompli) 16:20 - Teleshopping 17:00 Flimkien ma’ Nancy 17:30 ONE News 17:35 – Liquorish (daily update) 17:45 Teleshopping 18:25 - Better Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Liquorish 23:15 - ONE News 23:45 Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’

Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - {abbejtek 20:30 Bi Dritt... Tistaqsi u Titwie;eb (live) 22:00 – News.

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00, 09:00 u 11:00 - Tg 1) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La Vita in Diretta (jinkludi Tg 1 fil-17:00) 18:50 Reazione a catena (game show) 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Il Commissario Montalbano (fiction) 23:20 Porta a Porta 00:55 - Tg 1 notte 01:30 - Sottovoce.

Raidue 06:40 - Cartoons 08:35 - Le sorelle Mcleod (TF) 09:15 - Selz 09:30 - Sorgente di vita 10:00 Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 15:30 - Tg2 speciale elezioni amministrattive 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 Tg 2 notizie 21:05 - Criminal Minds (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Made in Sud 00:50 - Tg 2 parlamento 01:00 Protestantesimo 01:35 Breakfast on Pluto. Film 2005.

Raitre 007:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre (attwalità) 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr piazza affari 15:00 - Tg 3 Speciale 18:00 - Geo Magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:10 - Celi, mio marito! 20:35 - Un posto al sole

(soap) 21:05 - Fantozzi subisce ancora. Film ’83 22:45 - I dieci comandamenti 23:30 Superstoria 24:00 - Tg 3 Linea notte 01:05 - Fuori orario 01:15 - Il sole della mela cotogna. Film ’92.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - Le telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Amici 15:30 Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 The Wedding Date – L’amore ha il suo prezzo. Film 2005 23:00 – Tg5puntonotte 00:30 - Tg 5 notte 01:00 - Stricia la notizia.

Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 6 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 17:00 - Suor Therèse (TF) 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Quinta Colonna il quotidiano 21:10 Quinta Colonna 24:00 - The Dreamers – I sognatori. Film 2003 02:20 - Modamania 03:00 - Adulterio all’italiana. Film ’66.

Italia 1 07:00 - Zeke e Luther (sitcom) 07:50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una Mamma per amica (TF) 10:30 - ER - Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport mediaset 13:40 - Cartoons 15:55 Smallville (TF) 17:40 - Top One 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY: scena del crimine (TF) 21:10 - Arrow (TF) 22:00 Nikita (TF) 23:50 - Sin City.

Film 2004 02:10 - Knight Rider (TF).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

TV#Radju 27 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Madagascar (r) 10:00 - Sfera 12:00 - News 12:125 - Today News 12:30 - IlMadonna ta/-?oqqa 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 - (ikompli) Niltaqg[u 19:45 - F. News 20:15 - Duggan 21:00 - Bejnietna 23:00 News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 13:40 - Che trucco! 14:00 - Vite in apnea 14:25 - Gossip Girl (TF) 15:20 - The OC (TF) 16:10 - Samantha chi? (TF) 16:35 - Extreme Makeoer Home Edition 17:20 - Vite in apnea 17:50 - Che trucco! 18:20 Amici 19:30 - Gossip Girl (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 – Bye Bye Cinderella (sitcom) 21:40 - Suburgatory (sitcom) 22:05 - Cougar Town (TF) 22:35 - Happy Endings (TF) 23:05 Uomini e donne (talk show) 00:10 - Amici.

BBC Entertainment 07:15 - Penelope K, by the way 07:25 - Me Too! 07:45 Teletubbies 08:10 - Balamory 08:30 - My Family 08:55 - Lead Balloon 09:25 - The Weakest Link 10:10 - Walk on the Wild Side 10:40 - Doctors 11:10 Casualty 12:00 - The World of Stonehenge 12:55 - My Family 13:20 - Michael Palin’s New Europe 14:10 - Lead Balloon 14:40 - Walk on the Wild Side 15:10 - Doctors 15:40 - Casualty 16:30 - Tribal Wives 17:20 The World of Stonehenge 18:15 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:15 - The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 - The Green Green Grass 21:00 - Case Sensitive 22:30 - Ideal 23:00 Silent Witness 23:50 - Lark Rise to Candleford.

TCM 06:30 - Guns for San Sebastian.

Film ’68 (A) 08:20 - Rhapsody.

Film ’54 (U) 10:15 - Doctor Zhivago. Film ’65 (PG) 13:20 Casablanca. Film ’42 (U) 15:00 - Jailhouse Rock. Film ’57 (A) 16:35 - Gone with the Wind.

Film ’99 (PG) 20:10 - Ride Him, Cowboy. Film ’32 (U) 21:00 Cheyenne Autumn. Film ’64 (U) 23:30 - The Year of Living Dangerously. Film ’82 (PG).

MGM Movies 07:05 - Bound for Glory. Film ’76 (A) 09:30 - 12 Angry Men. Film ’97 (U) 11:25 - Johnny Be Good. Film ’88 (15) 12:50 - The Crocodile Hunter: Collision Course. Film 2002 (PG) 14:20 Billion Dollar Brain. Film ’67 (A) 16:10 - The Wilby Conspiracy. Film ’75 (AA) 17:55 - The Tempest. Film ’98 19:25 - Fires Within. Film ’91 (15) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 - Born to Win. Film ’71 (15) 22:30 - MGM’s Big Screen 22:45 - Firestarter. Film ’84 (15).

GO Stars 07:05 - William & Kate: A Royal Romance 08:40 - Octopussy 11:00 - Damages 11:50 - The Big Bang Theory 12:15 - The Green Lantern 14:05 - Wild Child 15:40 - Million Dollar Murder 17:05 - Big Miracle 18:55 - Puss In Boots 20:30 Two & a Half Men 21:00 Mrs Browns Boys 21:30 Warehouse 13 22:20 Forgetting Sarah Marshall 00:10 - Battleship 02:20 - Octopussy.

Iris 13:20 - Cortesie per gli ospiti.

Film ’90 15:15 - Ti racconto un libro 15:45 - Il divorizio. Film ’70 17:30 - Liberate i pesci.

Film ’99 19:20 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 - Il postino suona sempre due volte.

Film ’81 23:05 - Corleone. Film ’78 01:10 - Vieni via con me.

Film 2005.

Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 Mystery Woman 15:39 - Great Women 15:50 - Kojak 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:50 JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 23:03 - Parole D’Amore 23:10 - ER.

Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Siemens’ Electric Bike 08:10 Dirty Jobs 09:05 - Deadliest Catch: Glory Days 09:55 Ultimate Survival: New Zealand South Island 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Man Made Marvels Asia: Sydney Opera House 12:35 - Street Customs: Escalade and Smart Car 13:30 Wheeler Dealers: Triumph TR 6 14:25 - American Chopper: Viega Corporation Bike 15:20 Mythbusters: Exploding Water Heater 16:15 - Dirty Jobs 17:10 - Deadliest Catch: Birds, Bones and Blood 18:05 - Ultimate Survival: Land of the Maori 19:00 - How It’s Made 20:00 Baggage Battles 21:00 - Alaska, the Last Frontier: Fueling the Fire 22:00 - Yukon Men: Last Chance 23:00 - Moonshiners: Troubled Waters.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Alcatraz 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 Hollywood Buzz 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 Days of Our Lives 19:00 Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 - Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 Boardwalk Empire 23:20 Game of Thrones 00:25 - VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas.

Biography Channel 06:30 - Celebrity House Hunting: Bret Michaels 10:00 - A Gypsy Life for Me. Dance Moms: 11:00 - The Competition Begins 12:00 - Wildly Inappropriate 13:00 - Cheerleader Blues 14:00 - Stealing the Show 15:00 When Stars Collide 16:00 Dying to Dance 17:00 - She’s a Fighter 18:00 - Love on the Dance Floor 19:00 - From Ballerina’s to Show Girls 20:00 - Cathy Brings It On 21:00 - It All Ends Here. 22:00 - The Real Housewives of Miami: Healing Hole 23:00 - The Real Housewives of New Jersey: Black As Ink.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See The Sea 10:05 Lots & Lots 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 Baby Antonio’s Circus 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 -

Lots & Lots 19:30 - Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends.

Disney Channel 08:00 - Winnie the Pooh: Tales of Friendship 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - ANT Farm 08:55 - Jonas 09:15 - So Random 09:40 Hannah Montana 10:05 - Sonny with a Chance 10:25 - Kim Possible 10:50 - Shake It Up 11:35 Wizards of Waverly Place 12:00 - That’s So Raven 12:25 - Austin and Ally 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - The Suite Life on Deck 13:55 - So Random 14:15 - That’s So Raven 14:35 - Good Luck Charlie 14:55 - Jessie 15:15 Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Austin and Ally 16:15 - Have a Laugh 16:20 - The Suite Life on Deck 17:10 - Cory in the House 17:20 ANT Farm 18:20 - Jessie 19:00 - Have a Laugh 19:05 - Jessie 19:25 - Shake It Up 19:50 - ANT Farm 20:15 - So Random 20:40 - Hannah Montana 21:00 - Jonas LA 21:25 - Sonny with a Chance 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 12>00 14>00 14>05

NET News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Jekk Jog[;obkom

15>25 15>40 16>35 17>00

Telebejg[ NEToons Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Bozza tal-Mija Lift NET News Ma Tinbidel Qatt NET News Newsroom L-Istorja tal-Futbol Malti NET News

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00)

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - The French Open Tennis 09:30 - UCI Europe Tour Cycling 10:30 - Game, Set and Mats 11:00 - The French Open Tennis: Day 2 (live) 21:00 - Game, Set and Mats 21:30 - WATTS 21:45 Total KO 22:30 - This Week

on World Wrestling Entertainment 23:00 - Pro Wrestling.

Eurosport 2 07:30 - Game, Set and Mats 08:00 - The French Open Tennis 10:30 - Porsche Supercup Motor Racing 11:00 - The French Open Tennis: Day 2 (live) 21:00 - The French Open Tennis 23:00 - Game, Set and Mats 23:30 - The French Open Tennis.

GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 38:

Toulouse v Montpellier Herault SC 09:00 - Serie A: Rd 38: Palermo v Parma. Barclays PL: 11:00 - PL World 11:30 - Wk 40: Southampton v Stoke City.

13:30 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: QF 17:30 - Aviva Premiership: F.: Leicester v Northampton Saints 19:30 - Barclays PL: Goals of the Season 20:30 - UEFA Champions League: Magazine Programme 21:00 - Barclays PL: Review of the Season 23:00 - PGA European Tour : BMW PGA Championship: Day 1..

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - F1: Monaco GP: Race 11:30 - PGA European Tour: BMW PGA Championship: Day 1 15:30 - Ligue 1: Rd 38: FC Lorient v Paris SaintGermain 17:30 - Barclays PL: Wk 40: Newcastle Utd v Arsenal 19:30 - Ligue 1: Rd 38: Highlights 20:30 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: QF 00:30 - UEFA

Champions League: Magazine Programme 01:00 - Serie A: Rd 38: Cagliari v Lazio.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - F1: Monaco GP: Race 13:30 - PGA European Tour: BMW PGA Championship: Day 1 17:30 - Ligue 1: Rd 38: FC Lorient v Paris SaintGermain 19:30 - Barclays PL: Wk 40: Newcastle Utd v Arsenal 21:30 - Ligue 1: Rd 38: Highlights 22:30 - ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: QF 02:30 - UEFA Champions League: Magazine Programme.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga: Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 Bundesliga (r) 17:00 Bundesliga (r) 18:55 America's Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga: Highlights (r) 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL (r) 10:15 Melita GFA 1st Division (r) 12:00 - Malta Handball Association (r) 13:25 - Malta Basketball Association (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - MFA Futsal League (r) 17:45 - Melita GFA 1st Division (r) 19:35 - Malta Handball Association (r) 21:00 - BOV PL 23:15 - Malta Basketball Association (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union (r).

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

28 Passatemp

Tisliba

L-Anomaliji Id-disinjatur ta’ din ix-xena li tirrappre]enta parti minn restorant f’wa[da mit-toroq ta’ Katanja ikkommetta [dax-il anomalija, ji;ifieri irregolaritajiet jew affarijiet li mhux soltu jsiru. Ara ssibhomx kollha?

Soluzzjonijiet

Il-Koala bear

Soluzzjoni tal-:img[a

Hawn x’hawn^

Moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Hawn x’hawn^

L-o;;etti mo[bija

Jekk trid taf x’hawn f’din ix-xena, bil-lapes ibda mit-tikka [dejn in-numru 1 u mur fuq in-numri l-o[ra wara xulxin sakemm tasal g[an-numru 83. G[andu jitfa//a annimal grazzju].

Erbg[a mit-tmien o;;etti li jidhru hawn fuq jinsabu mo[bija xi mkien f’din ix-xena. Indika f’liema kwadru jinsabu permezz talittri u n-numri li hawn fil-;nub.

L-anomaliji

G[at-tfal

1. u 2. Ir-ra;el malmejda g[andu pettne f’idejh ix-xellugija. G[andu quddiemu flixkun inbid abjad fil- waqt li fit-tazza g[andu inbid a[mar.

3. L-ittra ‘C’ tal-kelma SERVICE hi maqluba.

V 4. Ir-ra;el fuq barra li qed jaqra l-;urnal liebes nu//ali ta’ wara quddiem.

5. u 6. Il-wejter b’]ew; trays g[andu flixkun inbid bil-ga]a]a u o;;ett u]at filKimika fit-tray ta’ fuq.

7. Il-banana fit-tray tattfal g[andha [ier;a minnha werqa.

8. L-ingravata tar-ra;el fuq il-lemin b’]ew; disinji: tikek u rigi.

9. Fit-tray fuq il-lemin tar-ra;el bilqeg[da malbank hemm ‘spanner’.

10. Il-maktur madwar lg[onq tal-kok bi tlett i/fuf.

11. Fil-lista l-prezz talinbid jidher bil-liri flok blewro.

Sudoku

L-o;;etti mo[bija

Mimdudin> 5. Fawra; 6. Nassa; 7. :nien; 10. u 11.

Aspersorju; 12. :a]ra; 14. Vilel; 16. Stira; 17. u 18. Antikwarju.

Weqfin> 1. Tfajla; 2. Jannar; 3. In/ens; 4. Lastku; 8. Spi]a; 9. Orali; 12. :arrab; 13. Attakk; 14. Varawh; 15. Lembut.

Dawn jinsabu fil-kaxxi: b5 – d1 – d6 – f4

Weqfin> 1. Tqieg[ed [afna kotba fuqhom (6) 2. Tal-mog[dija trid tkun ta[raq biex tu]aha (6) 3. Drawwa ta’ kif soltu jsir (6) 4. F’dan jinqabdu l-g[asafar (6) 8. Minn hawn trid tg[addi wara kull safra (5) 9. Trid tixtri minnu biex tag[mel libsa (5) 12. Tag[tiha lil min ikun ilek ma tarah (6) 13. Tinda[alx – din mhix tieg[ek! (6) 14. Min jitwieled tond ma jmutx hekk (6) 15. Daq biex jara l-ikel sarx tajjeb (6)

Sudoku

Mimdudin> 5. Tal-mi]ien ma tkunx fillibsa (5) 6. Issibha fl-a[[ar tal-mazzita? (5) 7. Issir wara kull funeral (5) 10. Tista’ titlag[lek wa[da f’wi//ek wara tbaqbiqa (5) 11. Dabbar rasek b’kemm ti;ri (5) 12. Essenza me[uda mixxitla tan-nag[nieg[ a[dar (5) 14. Dari kien ji;;emma’ u jissarraf (5) 16. Ag[mel hekk bi/-/avetta u tkun tista’ tid[ol (5) 17. Fl-istess wie[ed qeg[din, ng[idu (5) 18. Fil-folol issibha (5)

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Klassifikati 29 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

Marsaxlokk

Pajero

FOUR seater tal-1996, blu. €5,300, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.

L-A{{AR appartament flewwel sular bi tliet kmamar tas-sodda, wa[da bl-ensuite u terrazzin kbir, e//. Highly finished inklu] il-kmamar talbanju. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional.

Prezz €112,000 (Lm48,000), ?emplu 79441869 jew 99466988.

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Marsaxlokk

AVVI}I

PENTHOUSE kbira bil-veduti tal-ba[ar u tal-kampanja, ]ew; kmamar tas-sodda, 1 blensuite, highly finished inklu] il-kmamar tal-banju, [;ie; kollu double glazed. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional. Prezz €116,500 (Lm50,000). ?emplu 77777521.

NIBDEL

L-Imqabba

FLAT tal-Gvern, ground floor bi tlieta tas-sodda, ]ew; btie[i, parapett kbir g[allkwiet, fa//ata ta’ green area.

Nibdel ma’ dar jew maisonette f’kundizzjoni tajba fil-Belt Valletta. ?emplu 99609045.

VETTURI# DG{AJJES

Classic Ford Capri Mk1

TAS-SENA 1968 13HP, f’kundizzjoni perfetta. €6,500. ?emplu lil Mario Muscat fuq 79902212 jew 21444984.

G{ALL-BEJG{

G[amara antika

G[al kull tip ta’ xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//.

Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-

konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Korsijiet

UFFI?JALI E]ekuttivi (EOs), skrivani u prin/ipali. Korsijiet intensivi. St.Thomas Institute. info@stthomasmalta.com jew /emplu 21227799, 21235314, 79866353 jew 79866350.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt

xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Water proofing membrane IL-BEJT tieg[ek jag[mel lilma? G[andek problema ta’

moffa? Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispe/jalizzjaw fuq xog[ol ta’ water proofing u membrane, b’10 snin garanzija, xog[ol professjonali bl-aqwa materjal I S0 9001. G[al stima bla obbligu /emplu 7972 9967 jew ]uru www.kendawaterproofing. com

ZG Computers

G{AL kull problema filkompjuter, inkunu fuq il-post dik il-;urnata stess. Jing[ata anti-virus b’xejn mas-servizz. ?emplu lil Chris fuq 99424703.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil...

Marthese Busuttil Cassar Isem u kunjom

Marthese Busuttil Cassar .

Kunjom xbubitek Cassar .

Data tat - twelid

27 ta’ Jannar, 1956

Lokalità fejn toqg[od {’Attard.

X ’ inhi l - konnessjoni tieg[ek mal - media jew mad - dinja tal - arti u l - ispettaklu

Institute), daqqejna l-Ka]in Malti l-Belt, f’Sala Isouard tat-Teatru Manoel il-Belt, O[loq Tbissima, id-Dar talProvidenza u f’diversi knejjes.

Nikteb u nadatta lmu]ika biex tkun tista’ tindaqq mill-banda skont l-okka]joni. Kull sena ni;i mistiedna, flimkien mal-accordion band, g[all-ftu[ ta’ kun/ert annwali tal-kulle;; LSMBCA, irrappre]entat minn Rita Psaila. Is-Santa Marija Accordion Band hi filmument l-unika tat-tip tag[ha fil-g]ejjer Maltin.

L-akkordjin u l-mu]ika tieg[u. Kelli 7 snin meta [ri;t ma’ tal-iskola u rajna banda tal-akkordjins iffurmata minn ]g[a]ag[. L-g[alliema qaltli kemm hu strument sabi[ u [ajritni nibda nitg[almu. Minn dak i]-]mien ’il hawn, l-akkordjin sar parti minn [ajti. Sal-ewwel tliet grades studjajtu ma’ Sr Carmelina Eastwood, u wara ssuktajt ma’ Sr Benjamina Portelli, li min-na[a tag[ha dejjem inkora;;itni biex inkompli nistudja. Meta g[amilt Grade 6, akkwistajt il-midalja mill-British College of Accordionist talli ;ibt Distinction fil-grades kollha ta’ qabel. L-iskola kont nie[u l-akkordjin mieg[i, u g[aldaqstant kien iwassalni l-papà jew Xi [a;a li ddejqek xi minn daqqiet xi g[alliema wkoll. Kont indoqq Meta ninduna bin-nuqqas ta’ sin/erità. fil-kun/erti tal-iskola, fil-lunch breaks, kompetiz- X ’ tag[mel aktar fil - [ajja^ Flimkien mar-ra;el tieg[i Joe, inwettqu [idma zjonijiet u g[all-gost tal-istudenti tal-klassi li minEsperjenza li g[addejt minnha , po]ittiva jew volontarja mal-Moviment ta’ Kana fejn nag[tu na[a tag[hom kienu ji]fnu u jkantaw g[ad-daqq negattiva , u li t[oss li minnha tg[allimt korsijiet ta’ preparazzjoni g[a]-]wie;, ippjanar ferrie[i tal-akkordjin. L-g[alliema kienu ji;u [afna tal-familja u ta[ditiet ;enerali fuq su;;etti varji jittawlu biex jaraw x’kien qed ji;ri!

Darba kelli studenta li kienet nieqsa mid-dawl. lill-g[arajjes. A[na membri attivi wkoll Kont membru tas-Santa Monica Accordion L-ewwel li kont naf kien lill-papà tag[ha, li ;ie fil-Komunità Marana’tha mmexxija minn John Band li kienet immexxija minn Maestro Victor g[and ir-ra;el tieg[i biex isewwi akkordjin li kien Bonnici Mallia. Niltaqg[u darba fil-;img[a, u Zammit, li 21 sena ilu ma baqg[etx te]isti. ;ab mill-Ingilterra. Urieni x-xewqa ta’ bintu li bejn wie[ed u ie[or darba fix-xahar, norganizzaw Sadanittant, komplejt l-istudju tieg[i u ;ibt titg[allem l-akkordjin b’mod professjonali. G[allHealing Service f’postijiet differenti f’Malta u il-grades kollha flimkien mad-Diploma LBCA bidu kkonfondejt, peress li qatt ma kont g[allimt G[awdex, u ;ieli sa[ansitra barra minn Malta.

(Licentiate of the British College of persuna nieqsa mid-dawl. Veru xtaqt ng[inha.

Accordionists). Ta’ min isemmi li fil-quddiesa tatBl -g[ajnuna ta’ Alla, irnexxieli ng[allimha sa tie; tieg[i, kelli 25 akkordjinist idoqqu flimkien. G[andek xi delizzji^ Grade 6. G[amlet l-e]amijiet u dejjem kisbet In[obb indoqq l-akkordjin u nsajjar xi ikla tajba Qabel il-;urnata ta]-]wie;, kellna n;ibu permess ri]ultati e//ellenti u ;iet minn ta’ quddiem, g[all-familja kollha, familja li tikkonsisti spe/jali ming[and l-Isqof, min[abba l-fatt li qatt minkejja d-diffikultà tag[ha. Kont nie[u gost mir-ra;el tieg[i u ]-]ew;t itfal tag[na, Antonella qabel ma kien hemm quddiesa bis-sagrament ta]naraha kuntenta miexja ’l quddiem fl-edukazzjoni mi]]ew;a lil Frederick u t-tifel tag[hom Matthew, ]wie; li fiha [adet sehem banda tal-akkordjins. mu]ikali tag[ha . G[al xi ]mien kienet ukoll u lil Stefan, mi]]ewwe; lil Kathleen.

Fl-1992 [sibt biex nifforma accordion band membru f’Santa Marija Accordion Band. bl-istudenti tieg[i. G[all-ewwel konna sitta. Illum qeg[din 18-il membru. Maestro Joseph Vella kien L - aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f ’ [ajtek sa Il - fatt li tg[ix fil - g]ejjer Maltin , xi t[oss li issa ta g[ajnuna kbira fejn tid[ol id-direzzjoni huma l - vanta;;i u l - i]vanta;;i^ Li nara l-familja tieg[i mag[quda u kuntenta. mu]ikali tal-banda. Illum ni;u mistiedna Il-vanta;; li ng[ix fil-g]ejjer Maltin hu li malajr L-accordion band hi [afna g[al qalbi wkoll. f’kun/erti kulturali tal-MCI (Malta Cultural nasal fil-post li nixtieq f’qasir ]mien. Nixtieq li l-kultura u l-arti mu]ikali jkunu aktar apprezzati f’Malta biex ninkora;;ixxu li]-]g[a]ag[ tag[na jid[lu dejjem aktar fid-dinja kulturali. Il-[olma tieg[i hi li xi darba l-accordion band ikollha l-esperjenza li ddoqq barra minn xtutna.

Liema hu s - sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l - a[barijiet : il - gazzetta , it - televi]joni , ir - radju , l - internet , u g[aliex^

Is-sorsi favoriti tieg[i huma l-internet u l-gazzetti, g[ax it-tnejn jag[tu informazzjoni attwali u ddettaljata.

G[alik xi jfissru dawn^ : • l-im[abba – L-im[abba g[alija hi importanti

• • •

IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Jien mal-accordian band waqt il-kun/ert annwali tal-LSM-BCA f’Ottubru li g[adda

[afna f’[ajti. Kont naf lir-ra;el tieg[i ta’ 14-il sena, u ta’ 23 i]]ewwi;t. Rabbejna ]-]ew;t itfal f’g[aqda ta’ m[abba u sigurtà. Li n[ossni ma[buba fil-familja tieg[i u mill-[bieb, jag[tini sens ta kuntentizza u ser[an tal-mo[[. il-[biberija – Meta tkun sin/iera g[alija tfisser akkumpanjament kemm fi ]minijiet iebsa kif ukoll fi ]minijiet sbie[. is - safar – In[obb [afna nsiefer, imma mhux ta’ spiss. Is-safar iservi ta’ ser[an u mod ta’ kif niltaqa’ ma’ kulturi u ambjenti differenti. il - mewt – Ma tfissirx tmiem, i]da bidu. Bidu ta’ [ajja o[ra fejn ‘dak li g[ajn qatt ma rat u widna qatt ma semg[et u dak li qatt ma da[al f’qalb ta’ bniedem dak li lesta Alla g[al dawk li j[obbuh.’

(1 Kor 2, 9). Ma nib]ax mill-mewt, hija realtà li kull bniedem irid jesperjenza.

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

Konsumatur 31

Xiri ta’ gift vouchers Meta jkollna b]onn nixtru rigal mhux dejjem ikollna l[in u l-pa/enzja x’niddedikaw biex induru l[wienet u nag[]lu l-a[jar rigal.

Jista’ jkun ukoll li ma nkunux nafu e]attament x’jog[;ob lill-persuna li se nag[tuha r-rigal, jew x’g[andha b]onn. G[aldaqstant, biex ma na[lux flusna fuq rigali inutli, nistg[u nag[]lu li nixtru gift voucher u b’hekk in[allu lill-persuna li tir/ievi r-rigal sabiex tag[]el hi l-o;;ett li g[andha b]onn jew li tixtieq.

minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org

Il-gift vouchers

Meta nkunu se nixtru gift voucher g[andna noqog[du attenti x’tip ta’ voucher nixtru. Je]istu diversi tipi ta’ vouchers li g[andhom termini u kundizzjonijiet differenti kif il-vouchers g[andhom jintu]aw.

Hemm tip ta’ vouchers li jridu bilfors jintu]aw minn [anut partikulari. Hawn ukoll gift vouchers li jistg[u jintu]aw f’diversi [wienet jew f’/entri kummer/jali.

Jekk se nixtru gift voucher li g[andu valur g[oli, g[andna ni//ekkjaw jekk ilvoucher iridx jintu]a f’daqqa, jew inkella jistax jintu]a ftit ftit.

Fi kliem ie[or, min ikun qed ju]a l-voucher importanti li jkollu l-possibbiltà li jixtri o;;ett b’valur inqas millvoucher, u l-kumplament talvoucher ikun jista’ ju]ah f’okkazjonijiet o[ra.

Jekk dan ma jkunx possibbli, u l-valur tal-voucher ikun konsiderevoli, g[andna na[sbuha darbtejn qabel ma nkomplu bix-xiri tal-voucher.

Attenzjoni spe/jali g[andha ting[ata lid-data ta’ skadenza.

L-ewwel nett g[andna ni//ekkjaw jekk il-gift vouch-

Dejjem ag[ti kas id-data tal-iskadenza li tkun miktuba /ara fuq il-voucher mog[ti lilek mill-bejjieg[

er li be[siebna nixtru g[andux data ta’ skadenza.

Jekk g[andu, importanti li din id-data tkun miktuba jew stampata /ara fuq il-gift voucher. Dan biex min jir/ievi l-voucher ikun jaf li jrid ju]a l-voucher qabel ma jiskadi.

L-importanza tal-iskadenza

Id-dati ta’ skadenza jistg[u jvarjaw b’mod konsiderevoli minn [anut g[all-ie[or. ?erti [wienet g[andhom il-kundizzjoni li l-gift vouchers iridu jintu]aw fi ]mien ftit xhur u o[rajn jippermettu snin /ans sakemm il-voucher irid jissarraf.

Issib ukoll [wienet li ma

jimponu l-ebda data ta’ skadenza u g[alhekk il-persuna li tir/ievi l-gift voucher tkun tista’ tu]ah meta trid.

F’ka] ta’ gift vouchers li ma jiskadux, dawn xorta wa[da g[andhom jintu]aw kemm jista’ jkun malajr g[aliex dejjem je]isti r-riskju li l-[anut minn fejn inxtara lvoucher jag[laq jew jinbidel sid il-[anut.

Jekk ji;ri hekk il-vouchers li ma jkunux intu]aw jispi//aw bla valur.

Importanti wkoll li l-gift vouchers ma jintilfux g[aliex tal-[anut [afna drabi ma jkunx jista’ jag[tina voucher ie[or. L-unika e//ezzjoni hi meta l-gift voucher ikun personalizzat u ma jkunx jista’

ji;i trasferit minn persuna g[all-o[ra.

F’ka]i b[al dawn, tal-[anut normalment ikollu miktub x’vouchers [are; u f’isem min, u g[alhekk ikun jista’ jikkan/ella l-voucher li ntilef u jo[ro; wie[ed ;did.

Meta nag[tu gift voucher lil xi [add huwa importanti li ninfurmawhom bit-termini u kundizzjonijiet li hemm marbuta mal-voucher.

Jekk ma ji;ux onorati t-termini

Jekk insibu lilna nfusna f’sitwazzjoni fejn il-bejjieg[ tal-gift voucher ma jkunx lest jonora t-termini u kundizzjonijiet tal-voucher li nkunu xtrajna jew qlajna, jew jip-

prova jimponi kundizzjonijiet ;odda meta ni;u biex nu]aw il-voucher, g[andna n]ommu f’mo[[na li b[ala konsumaturi g[andna drittijiet legali li jridu ji;u osservati millbejjieg[.

F’ka]i b[al dawn nistg[u nift[u lment mal-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur.

L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ iment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lillUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorita’ ta’ Malta g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq in-numru tat-telefown 2395 2000.

Odette Vella hi Senior Information Officer flUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur, Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur

It-Tnejn, 27 ta’ Mejju, 2013

32 Lokali

Il-pur/issjoni tal-Vjatku tal-Morda fis-snin l-img[oddija kienet xena familjari [afna u kienu jkunu [afna nies u tfal li jakkumpanjaw il-vjatku. Illum, din saret biss tradizzjoni u narawha biss f’xi parro//i fil-pur/issjoni ta’ darba f’sena, b[al dan i]-]mien tas-sena. Fil-parro//a ta’ San Gejtanu fil-{amrun, il-Vjatku tal-Morda lbiera[ filg[odu wassal it-tqarbina lil numru ta’ anzjani morda fosthom dawk li ma jo[or;ux mid-dar min[abba l-kundizzjoni ta’ sa[[ithom. (Ritratt> Joseph Galea)

Lawrence, Joseph, Simon.

L-isfida tkompli Tliet ismijiet li llum iduru mal-pre]ent tal-politika Maltija. Tliet ismijiet li jfissru sfidi, realtà u futur.Tliet persuni li jiddeterminaw il;ejjieni ta’ poplu. Tliet politi/i li jie[du sa[[ithom millener;ija li ji;u mog[tija millistess poplu tag[na. Tliet mexxejja li nistennew minnhom l-g[otja ta’ servizz.

Lawrence Gonzi

{a t-tmexxija tal-Partit Nazzjonalista meta l-istess partit kien fil-gvern. Kellu lesperjenza ta’ Segretarju :enerali meta l-istess partit kien fl-Oppo]izzjoni bejn l1996 u l-1998. Meta kien sar mexxej, il-PN kien fil-Gvern.

Kien ]mien partikluari ta’ sfida kbira. Konna d[alna fl UE u kellna nibdew esperjenza ;dida fl-UE. L-akbar sfida kienet li jara li dan il-pajjiz jikber u jie[u l-aktar li jista’ jie[u.

Kien ]mien ukoll li fih kellu jmexxi lil pajjizna meta l-ekonomija globali da[let f’ri/essjoni. Il-ba[ar ekonomiku beda jitqalleb. Il-

pajji]i ta’ madwarna bdew kwa]i jfallu finanzjarjament.

Minkejja li pajjizi o[ra nnumru ta’ nies bla xog[ol kiber, id-diffikultajiet so/jali kibru wkoll f’pajji]na, bil-[ila ta’ Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru, b[ala poplu ma g[eriqniex. Dak li gara f’pajjzi o[ra ma ;arax lilna u bqajna naraw il-[olqien taxxog[ol, l-investiment fledukazzjoni u fis-servizzi tassa[[a. Kien mexxej li ]amm il-valuri u l-prin/ipji s[a[ f’kull de/izjoni li [a u l-akbar e]ami li g[adda minnu kien fi ]mien ir-rivoluzzjoni fil-Libja meta kkundanna bla riservi lil Gaddafi. Perswa] li l-istorja ta’ dan ir ra;el g[ad trid tkompli tinkiteb. Nemmen li g[adna nistennew aktar ming[andu.

Joseph Muscat

{a tmexxija tal Partit Laburista wara Alfred Sant.

Kien l-aktar membru parlametari Ewropew li kien ;ab voti g[all-PL. Kellu l-esperjenza ta’ ;urnalist mal-istess stazzjon tal-istess partit. Sab

partit li minkejja li kien tilef elezzjoni generali, kien di;à organizzat. Kif [a t-tmexxija beda jara kif ji;bed l-akbar numru ta’ nies lejn il-partit.

Kellu f’mo[[u li jasal g[arreb[a elettorali. Il-mod ta’ kif ma kienx importanti g[alih i]da l-importanti li jasal. Dan hu l-prin/ipju fundamentali g[al Muscat.

Rajna lil Muscat iwarrab lill-Vi/i Kap tal-istess partit tieg[u sempli/iment g[aliex be]a’ li jista’ jkun ta’ periklu g[ar-ri]lutat li l-istess Muscat ried li jakkwista fl-elezzjoni.

Illum, Muscat Prim Ministru g[andu sfida kbira li jpo;;i fil-prattika dak kollu li tkellem dwaru fil-kampanja elettorali. Nawgura li jmexxi Gvern serju u li jo[olq aktar xog[ol mill-Gvern ta’ qablu.

Issa hu l-Prim Ministru u jekk ji]balja jmur [a]in il-poplu.

Dak li wieg[ed irid iwettqu u jrodd lura dak kollu li wieg[ed.

Simon Busuttil

{a t-tmexxija tal-PN wara Lawrence Gonzi meta issa l-

media•link COMMUNICATIONS

partit hu fl-Oppo]izzjoni.

Kompla fil-lista ta’ su//essi li kiseb matul il-[ajja minkejja l-età ]ag[]ug[a tieg[u.

G[andu sfida li jibdel il-PN f’partit b’vi]joni ;dida, u atte;;jament differenti. Li kapa/i jirba[ il-fidu/ja talpoplu. Is-sa[[a tieg[u hi, filfehma tieg[i, fl-umiltà li biha jersaq ikellem lin-nies.

Nawgura li l-poter ma jbidlux u jippermettilu jibqa’ hu stess politiku uman u mhux tekniku u professjonist.

G[andu l-isfida li jiggarantixxi li l-PN fil-Gvern ikun partit li joffri mhux gvern u mhux biss partit qrib tan-nies, i]da Prim Ministru li kapa/i jibqa’ qrib tan-nies. Ilprin/ipju ta’ Simon hu li l-PN ikun partit qrib tan-nies, g[an-nies u jistma lin-nies.

Dan il-kliem isirpolicy meta jsir parti mill-istatut tal-PN. Simon g[andu sfida kbira li jag[mel il-partit tieg[u verament TeamPN. L-akbar sfida li jrid jirba[ hi l-egoi]mu ta’ dak li se jkunu madwaru, g[aliex madwar il-polti/i jduru [afna nies li jkunu jridu

minn Edwin Vassallo

[afna. Nawgura li Simon ikollu l-maturità u d-determinazzjoni li jkun korrett u jibqa’ jidde/iedi u ja[seb skont irriga tas-sewwa li huma l-valuri umani tal-istess partit.

Il prova hi fi]-zmien. Irreb[a ti;i ma]-]mien i]da lmaturità trid tintreba[ ta’ kuljum. L-isfida tkompli.