Numru 13,450
€0.55
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Muscat jinsisti li l-[atriet qed isiru fuq il-meritokrazija
Tmien nomini g[al sitt karigi ta’ Uffi/jali tal-PN Meta lbiera[ f’nofsinhar g[alqu n-nominazzjonijiet g[al Uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista, da[lu tmien nominazzjonijiet g[al sitt karigi ta’ Uffi/jali tal-Partit. G[al erbg[a mis-sitt karigi vakanti, hemm applikazzjonijiet minn persuni ;odda. Fil-fatt g[all-kariga ta’ Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonlaista da[let in-nominazzjoni tad-Deputat Chris Said li s’issa ma kien jokkupa ebda kariga fil-Partit. G[all-kariga ta’ President tal-Kumitat E]ekuttiv hemm in-nomina ta’ Anne Fenech li wkoll hi persuna ;dida u li ma kinitx tokkupa xi kariga uffi/jali fil-Partit. Herman Schiavone u Alex Perici Calascione tefg[u nnomina g[all-kariga ta’ Te]orier tal-Partit u Trevor Degiorgio u Victor Scerri tefg[u n-nomina g[all-kariga
ta’ Segretarju Internazzjonali tal-Partit. Tlieta minn dawn il-persuni huma wkoll ;odda u ma kinux jokkupaw karigi b[ala uffi/jali tal-Partit. Victor Scerri kien serva b[ala President tal-Kunsill :enerali. G[all-kariga ta’ Assistent Segretarju :enerali tefa’ nnomina Jean Pierre Debono li di;à serva f’din il-kariga g[al diversi snin. Karol Aquilina tefa’ nnomina g[al President talKunsill Amministrattiv u hu wkoll serva f’din il-kariga fla[[ar snin. Il-[atra tal-Ufficjali talPartit Nazzjonalista se ssir mill-Kumitat E]ekuttiv li se jiltaqa’ nhar l-Erbg[a 5 ta’ :unju. B’hekk, malli jsiru dawn il-[atriet, ikun tlesta lprocess ta’ ti;did fl-og[la karigi tal-Partit Nazzjonalista.
L-atleta Kevin Arthur Moore (ritratt) reba[ l-ewwel medalja tad-deheb g[al Malta fil-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar li qed isiru b[alissa fil-Lussemburgu. Moore spi//a fl-ewwel post fil-finali tal-400 metru. Moore kien fi klassi g[alih u sa[ansitra rnexxielu jwaqqaf rekord nazzjonali ta’ 47.53 sekonda. Moore spi//a quddiem Kristinn Ivar Jasonarson tal-I]landa filwaqt li fit-tielet post spi//a atleta ie[or mill-I]landa, Hodur Kolbeinn Gunnarsson. Ara pa;ni 29 sa 31
Qorti
Is-Sirja
Fran/i]a lura l-Qorti wara ;lieda o[ra mal-Pulizija
Sitwazzjoni ddisprata g[ar-ribelli fl-in[awi ta’ Qusair
Ara pa;na 4
Ara pa;na 14
Quddiem il-kritika kontinwa fl-opinjoni pubblika li qed jiffa//ja l-Gvern Laburista dwar [atriet ta’ attivisti Laburisti u nies o[ra li g[enu lill-Partit Laburista qabel l-a[[ar elezzjoni, il-Prim Ministru Joseph Muscat i;;ustifika dak li qed jag[mel il-Gvern. Anzi, aktar minn hekk, sostna li qatt qabel f’Malta ma kien hawn gvern miftu[ li fetah dirg[ajh g[al daqshekk nies. Ir-reazzjoni tal-Prim Ministru Joseph Muscat dwar din is-sitwazzjoni ttie[det waqt konferenza tal-a[barijiet fil-Parlament li fiha hu tkellem dwar limportanza ta’ livelli ;odda ta’ trasparenza fittmexxija tal-Gvern. G[all-mistoqsijiet tal;urnalisti dwar jekk hemmx kontradizzjoni bejn il-po]izzjoni talgvern dwar livelli ;odda ta’ tmexxija u l-[atriet parti;jani fil-bordijiet talgvern, il-Prim Ministru g[al pa;na 3
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
2 Lokali
Isofri ;rie[i gravi f’idejh f’in/ident Ra;el ta’ 58 sena residenti l-Imsida ;ie //ertifikat li qieg[ed isofri minn ;rie[i ta’ natura gravi f’idejh i]da ma jinsabx fil-periklu talmewt wara li kien involut f’in/ident. L-in/ident se[[ ilbiera[ filg[odu g[all-[abta tal[dax u nofs f’fabbrika li tinsab fi Triq l-Industrija, {al Kirkop. Mill-ewwel st[arri; irri]ulta li r-ra;el kien qieg[ed ju]a xi makkinarju fl-iscrap warehouse li
hemm f’din il-fabbrika u g[al xi ra;uni idejh spi//at f’parti mill-makkinarju. Fuq il-post issej[et ambulanza li [adet lir-ra;el l-isptar Mater Dei sabiex jing[ata l-kura me[tie;a. Bil-ka] ;iet infurmata lMa;istrat tal-G[assa Audrey Demicoli fejn [atret diversi esperti sabiex jassisutha flinkjesta. Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha fuq dan ilka].
Anzjan iwe;;a’ fi splu]joni Ra;el ta’ 69 sena minn {al G[axaq we;;a’ gravi i]da mhux fil-periklu talmewt wara splu]joni fi sqaq fi Triq Wenzu Dalli f’{al G[axaq. L-in/ident se[[ ilbiera[ g[all-[abta tal-kwarta ta’ waranofsinhar. Il-pulizija
kienet infurmata bil-ka] wara li r-ra;el idda[[al lisptar b’ambulanza. Mhux mag[ruf x’seta’ kkaw]a l-isplu]joni, bilpulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha dwar dan lin/ident.
It-Temp
UV INDEX
10
IT-TEMP> ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: moderat g[al ftit qawwi mill-Majjistral li jsir [afif g[al moderat BA{AR> moderat li jsir [afif IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 23˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 427.7 mm IX-XEMX> titla’ fis-05.48 u tin]el fit-20.11
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
Transfers lil [addiema li kienu servew fil-Ministeru tas-Sa[[a Fil-jiem li g[addew filqasam tas-sa[[a l-Gvern Laburista kompla jag[ti aktar transfers politi/i vendikattivi bla ma jag[ti ebda ra;uni konkreta g[al dawn it-transfers. Issa jidher li anke fl-Isptar Mater Dei qed isiru transfers u l-mira hi persuni li fla[[ar [ames snin servew filMinisteru tas-Sa[[a. Fil-fatt fis-sig[at li g[addew diversi [addiema li kienu qed ja[dmu fil-Customer Care flIsptar Mater Dei ng[ataw transfer. Meta dawn il[addiema staqsew lis-superjuri tag[hom g[ala qed jing[ataw it-transfer, jekk hux min[abba xi nuqqas min-na[a tag[hom, huma ma
ng[ataw ebda ra;uni g[alkemm ma kien hemm ebda rapport kontrihom. U[ud minn dawn il[addiema issa qed jitolbu ra;uni bil-miktub g[ala ng[ataw it-transfer fejn issa tpo;;ew f’postijiet li m’g[andhomx x’jaqsmu malispe/jalizzazzjoni tag[hom. Dan wassal ukoll biex inbidlulhom il-[inijiet taxxift u r-roster tag[hom b’detriment g[all-[ajja so/jali u l-[in mal-familji tag[hom. Il-[addiema li fil-[ames snin li g[addew servew filMinisteru tas-Sa[[a huma [addiema li dejjem qdew dmirhom lejn il-pazjent u lejn il-pajji] u qatt ma [arsu
lejn il-kulur politiku ta’ kull min ;ie b]onn is-servizzi tag[hom. Imma jidher li l-poter tela’ g[al ras il-Gvern Laburista li issa qed jag[ti transfers vendikattivi lil kull min g[andu opinjoni politika differenti. Dan minkejja l-g[ajta ta’ qabel l-elezzjoni ta’ Malta Tag[na Lkoll u li jekk ma taqbilx mag[na tista’ ta[dem mag[na. Ta’ min ifakkar li fil-bidu ta’ din il-;img[a madwar 90 [addiema fir-residenza San Vincenz de Paul inghataw transfers bl-isku]a talesi;enza tas-servizz u dan bla ebda konsultazzjoni malunions li jirrappre]entawhom.
Aktar infezzjonijiet fost it-tfal fl-iskejjel Il-ka]i ta’ infezzjonijiet fliskejjel f’Malta u G[awdex komplew jinfirxu hekk kif fla[[ar ;img[at da[lulna rapporti li kien hemm ka]i ta’ scabies, slapped cheek syndrome u anke infezzjonijiet tal-ilsien u d-dwiefer fuq tfal f’dawn l-iskejjel. L-a[[ar ka] ta’ slapped cheek syndrome jidher li fe;;
fl-Iskola Primarja f’Sant Jiemu, il-Belt, Kulle;; San :or; Preca. Ilbiera[ xi tfal intbag[tu ddar wara li faqqa’ ka] ta’ slapped cheek syndrome f’din l-iskola. Fil-jiem li g[addew idDipartiment tas-Sa[[a kkonferma li madwar 23 tifel u tifla ntlaqtu mill-vajrus slapped
cheek syndrome li jikkaw]a raxx u [akk fuq il-[addejn. Fl-Iskola Primarja ta’ Birkirkara, Kulle;; Santa Tere]a kien hemm kemm ka]i ta’ scabies kif ukoll ta’ slapped cheek syndrome. Skejjel o[ra li ntalqtu minn infezzjonijiet kienu dawn ta]}urrieq, ta’ Santa Venera u ta’ San :wann.
B[al-lum 25 sena
IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C
IS-SIBT L-og[la 24˚C L-inqas 16˚C
IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C
IT-TNEJN L-og[la 24˚C L-inqas 17˚C
IT-TLIETA L-og[la 25˚C L-inqas 17˚C
UV
UV
UV
UV
UV
10
9
9
9
9
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 23˚C xemxi, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 16˚C imsa[[ab, Ateni 29˚C xemxi, Li]bona 18˚C xemxi, Berlin 19˚C imsa[[ab, Brussell 11˚C imsa[[ab, il-Kajr 35˚C xemxi, Dublin 19˚C xemxi, Kopen[agen 22˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 16˚C ftit imsa[[ab, Milan 19˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 26˚C ftit imsa[[ab, Londra 14˚C imsa[[ab, Madrid 17˚C ftit imsa[[ab, Moska 23˚C imsa[[ab, Pari;i 14˚C imsa[[ab, Bar/ellona 19˚C imsa[[ab, Ruma 18˚C imsa[[ab, Tel Aviv 28˚C xemxi, Tripli 28˚C xemxi, Tune] 24˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 11˚C xita, Zurich 14˚C imsa[[ab, Munich 12˚C imsa[[ab, Stokkolma 23˚C ftit imsa[[ab, San Pietruburgu 23˚C ftit imsa[[ab.
F
il-[ar;a tal-;urnal in-Nazzjon tag[na tal-31 ta’ Mejju tas-sena 1988 kienet irrappurtata bi prominenza l-a[bar li nfet[u ]ew; ‘Half Way Houses fl-isptar Monte Carmeli. Waqt l-inawgurazzjoni ta’ dawn id-djar is-Segretarju Parlamentari George Hyzler qal li dawn id-djar kienu biex jippreparaw pazjenti li kienu rikoverati f’Monte Carmeli biex jer;g[u jintegraw fis-so/jetà. Kien irrappurtat ukoll kif il-pulizija wettqet raid kbir f’G[awdex bil-g[an li jaqbdu nies li ttraffikaw iddroga. Rapport ie[or kien dwar l-ammont ta’ studenti li kienu se joqog[du g[alle]amijiet tal-Junior Lyceum. Storja o[ra kienet dwar kif il-pro;ett tal-bini ta’ terminal ;did f’{al Luqa kien l-akbar pro;ett tal-Bank Ewropew g[allInvestiment f’pajji]na.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Lokali 3
Transfers politi/i anke fil-qasam tal-ambjent Fl-a[[ar sig[at, IN-NAZZJON ;ie infurmat b’aktar transfers vendikattivi lil [addiema li jissimpatizzaw mal-Partit Nazzjonalista, din id-darba mhux biss floqsma tas-sa[[a u l-forzi tal-ordni, i]da anke filqasam tal-ambjent. B’kollox, fid-Dipartimenti li qabel kienu jaqg[u ta[t ilMinisteru tar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali kienu ja[dmu aktar minn 200 persuna. Issa, i]da, bl-akbar Kabinett fl-istorja ta[t ittmexxija tal-Prim Ministru Joseph Muscat, ix-xog[ol li kien isir minn Ministru wie[ed, issa nqasam ta[t tliet Ministeri, ji;ifieri dawk ta’ Joe Mizzi, Leo Brincat u Konrad Mizzi. Skont l-informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON, ftit jiem wara l-elezzjoni ;enerali, u wara li ;ew appuntati s-Segretarji Permanenti mill-Gvern Laburista, limpjegati f’dawn id-dipartimenti ntalbu jg[addu nnumri tal-Karta tal-Identità lill-uffi/jali ta’ fuqhom. Issa, ftit ;img[at wara, numru ta’ [addiema ;ew infurmati li se jkunu trasferiti lejn postijiet o[ra, u mhux se jibqg[u ja[dmu mid-Dipartimenti f’Belt isSeb[. Ma’ IN-NAZZJON, numru ta’ [addiema li ja[dmu f’dawn idDipartimenti esprimew ilwe;g[a tag[hom g[all-fatt li wara snin ta’ [idma kontinwa, spi//aw vittmi ta’ transfer mhux min[abba lkwalità ta’ xog[olhom i]da min[abba l-kulur politiku tag[hom.
Sorsi li tkellmu ma’ INNAZZJON qalulna li wara li t[abbru dawn it-transfers, nibtet kwistjoni ta[raq bejn ]ew; Segretarji Permanenti, Bryan Montebello, dak filMinisteru ta’ Leo Brincat, u Joe Callus, dak filMinisteru ta’ Joe Mizzi. Minn dak li a[na infurmati, jidher, li s-Segretarju Permanenti ta’ Leo Brincat irid li fid-Dipartimenti ja[dmu biss in-nies talqalba, i]da s-Segretarju Permanenti ta’ Joe Mizzi lest li ja[dem ma’ kul[add, u g[alhekk qieg[ed jikkontesta d-de/i]joni tat-transfers. Mhux qed ji;i esklu] li min[abba din il-kwistjoni bejn is-Segretarji Permanenti tal-Ministeri rispettivi, Joe Callus, dak fil-Ministeru ta’ Joe Mizzi jispi//a jirri]enja, tant li fla[[ar jiem [a wkoll xi sig[at sick leave. Vittmi o[ra ta’ de/i]jonijiet tal-Gvern Laburista filqasam tal-ambjent huma [ames konsulenti li kienu impjegati full-time mal-eks Segretarju Permanenti filMinisteru tar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali. IsSegretarju l-Permanenti l;did, Bryan Montebello, i]da, qabad u tahom innotice u g[alhekk tke//ew mill-post tax-xog[ol tag[hom, simili ta’ dak li ;ara lis-Segretarji Permanenti li ntalbu jirri]enjaw fit-tieni jum ta’ Gvern Laburista. Dawn ilkonsulenti huma persuni tekni/i fis-settur, u ma kinux appuntati b’mod politiku.
Muscat isostni li dan hu l-aktar gvern f’Malta li qatt feta[ dirg[ajh Dikjarazzjoni li tikkontradixxi dak li fil-fatt qed jag[mel il-Gvern kemm ilu li ;ie elett il-Partit Laburista minn pa;na 1
wie;eb li l-kummenti tal-;urnalisti huma karikatura tas-sitwazzjoni g[aliex il-Gvern “qed ja;ixxi skont il-mertu” fil-[atriet ta’ persuni filbordijiet. B’]ieda ma’ dan il-Prim Ministru qal li qatt qabel ma kien hawn Gvern f’Malta li kien miftu[ biex fih jinkludi nies fuq bordijiet minn firxa wiesg[a. Din id-dikjarazzjoni tal-Prim Ministru Joseph Muscat tikkontradixxi dak li fil-fatt qed jag[mel il-Gvern kemm ilu li ;ie elett il-Partit Laburista. Dan g[all-fatt li g[adhom lanqas g[addew lewwel 100 jum u l-jiem u l-;img[at mir-reb[a elettorali ’l hawn kienu kkaratterizzati minn [atriet parti;jani ta’ persuni mill-qalba talLabour, jew li g[enuh fil-kampanja elettorali billi fa[[ru lil Muscat f’xi laqg[a ta[t it-tinda, inkella dehru fuq xi billboard, jew [adu sehem fil-kanzunetta uffi/jali tal-kampanja elettorali li g[amel. Dan minbarra l-mijiet ta’ impjiegi li n[olqu ma/-/ivil g[al numru kbir ta’ persuni li ;ew inga;;ati minn barra l-Gvern. Persuni li kollha qed jigu impjegati ma’ Ministri jew Segretarji Parlamentari tal-Gvern fi skali differenti.
Il-Prim Ministru Joseph Muscat
Titne[[a l-preskrizzjoni fuq korruzzjoni mill-politi/i Il-preskrizzjoni minn fuq ka]i ta’ korruzzjoni politika li fiha jkun hemm involuti Ministri, Segretarji Parlamentari, deputati, sindki u kunsilliera. Id-de/i]joni tal-gvern dwar it-tne[[ija tal-preskrizzjoni minn fuq il-politi/i t[abbret f’konferenza tal-a[barijiet filparlament mill-Prim Ministru Joseph Muscat u misSegretarju Parlamentari responsabbli mill-;ustizzja Owen Bonnici. G[all-konferenza attendew il-Vi/i Prim Ministru Louis Galea, ilMinistru Manwel Mallia u numru ta’ deputati Laburisti. Hu mistenni li t-tielet qari
ta’ din il-ligi jitressaq il;img[a d-die[la biex il-li;i tid[ol fis-se[[. Il-Prim Ministru qal li b’dan l-att il-Gvern qed jibg[at messa;; kontra l-korruzzjoni bl-iskop li ti]died isserjetà fost il-politi/i. Hu qal li l-Oppo]izzjoni qed taqbel ma’ dan l-att. Permezz ta’ dan l-att, lawtoritajiet se jkollhom ukoll il-poter li jissekwstraw il-flus u l-o;;etti tal-politi/i meta dawn jinstabu [atja ta’ korruzzjoni politika. L-att ja[seb jinkludi wkoll lil persuni mhux politi/i li jkunu involuti biex il-politiku jkun korrott.
Filwaqt li enfasizza limportanza tal-onestà filpolitika, il-Prim Ministru sostna li l-att mhux marbut bi ]mien u g[alhekk kull informazzjoni tista’ tkun pro/essata. Mhux l-iskop tal-Gvern li jag[mel vendikazzjonijiet, sostna l-Prim Ministru, li g[amel differenza bejn vendikazzjoniji u investigazzjoni. Wara dan l-att, il-Gvern se jkun qed jintroduci l-Whistle Blowers Act, li se tid[ol fisse[[ wara diskussjoni malOppo]izzjoni, malAlternattiva Demokratika u mas-so/jetà /ivili.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
4 Lokali
G[ajjat ta’ “Tag[na Lkoll” fil-festa ta’ San :u]epp fil-konfront ta’ Daphne Caruana Galizia G[ajjat ta’ “Tag[na Lkoll”, “Issa l-poter f’idejna” u “ja [adra” kien fost kliem dispre;jattiv indirizzat lejn Daphne Caruana Galizia waqt il-festa ta’ San :u]epp tar-Rabat, fid-19 ta’ Marzu li g[adda. Dan waqt li l-artikolista kienet ma’ ]ew;ha u xi [bieb. B[ala uffi/jal b’kariga g[olja, is-Sindku ta]-}urrieq, li kien pre]enti flok ra kif jikkalma s-sitwazzjoni beda jitbissem u jsegwi lil Daphne Caruana Galizia. Dan [are; meta kompliet il-kumpilazzjoni fil-konfront ta’ Ignatius Farrugia, isSindku ta]-}urrieq, Maria Vassallo u bintha Kimberly Vassallo fejn dawn qed ikunu mixlijin li in;urjaw lil Daphne Caruana Galizia. Qabel ma kompliet ilkumpilazzjoni lProsekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Sarah Magri, qalet li kienet se ]]id akku]a o[ra fil-konfront talakku]ati, dik li taw fastidju lil Caruana Galizia. Fil-kumpilazzjoni li kompliet quddiem ilMa;istrat Francesco Depasquale xehdu Frances Bianchi, Maria Pace Axiaq u ]ew;ha Joseph Pace Axiaq. Dawn kollha qalu li latmosfera fir-Rabat dakinhar ta’ festa dde;enerat f’attakk kontra Daphne Caruana Galizia, atmosfera li setg[et ti;;enera f’wa[da ferm aktar perikolu]a. Fix-xhieda [are; ukoll li kien hemm min beda jg[ajjat, “o[or;uha minn hemm”. L-aktar li bdiet titkellem b’dan il-mod kienet mara b’xag[arha qasir mi]bug[ a[mar u kuluri o[rajn, u li mhijiex wa[da mill-akku]ati.
Madankollu t-tliet xhieda g[arfu li]-]ew; nisa akku]ati Maria u Kimberly Vassallo li g[andhom xag[arhom twil bjond, li kienu pre]enti. Ix-xhieda qalu wkoll li minkejja li ma tkellimx, latte;;jament tas-Sindku Ignatius Farrugia ma kienx wie[ed li beda jg[ajjat u jitmas[an, però beda japprova dak kollu li kien qed ji;ri.
Is-Sindku ta]-}urrieq, li kien pre]enti flok ra kif jikkalma s-sitwazzjoni beda jitbissem u jsegwi lil Daphne Caruana Galizia Beda jitbissem u jimxi wara Daphne u dawk li kienu mag[ha. Bil-kamera tieg[u wkoll beda jipprova jdejjaqha fejn g[amilhielha ma’ wi//ha, u hi mbuttatu g[ax kien se jaggrediha. {are; ukoll li Daphne Caruana Galizia u kull min kien [dejha [add ma tkellem lura jew waqa’ g[allprovokazzjoni. Ing[ad ukoll li l-atte;;jament tal-akku]ati kien li jsa[[nu l-qieg[a u fil-fatt hekk ;ara fejn iddi]approvazzjoni tal-folla li dejjem ]diedet g[al Caruana Galizia, bdiet dejjem tikber. Joseph Pace Axiaq minna[a tieg[u qal li wie[ed ma kienx jistenna l-mod ta’ kif is-Sindku ta]-}urrieq beda litteralment jikkummiedja.
Kien qed jipprovoka u wie[ed ried joqg[od attent g[ax dak li ;ara, se[[ ftit tal-jiem wara elezzjoni ;enerali u l-irjus maljar jis[nu. “Dak li se[[ huwa assurd”, qal ix-xhud, waqt festa u f’pajji] liberu wie[ed ma jistenniex dawn laffarijiet. Ix-xhieda qalu li kien mod naturali li huma jid[lu filkunvent tal-Fran;iskani ma’ Daphne Caruana Galizia, u waqt li kienu hemm setg[u jisimg[u l-g[ajjat li ntu]a fil-kampanja elettorali sew u li beda ji]died. Dawn qalu li ma jistg[ux jg[idu min kien qed jg[ajjat, aktar u aktar g[aliex ilpatrijiet f’[in minnhom g[alqu l-bieb, anke jekk xorta wa[da, l-g[ajjat baqa’ jinstema’ sew. Wara li g[adda ftit tal-[in mhux [a]in u ]diedet ilpre]enza tal-Pulizija, huma [ar;u min-na[a tal-Knisja, anke biex jevitaw l-inkwiet, li dak il-[in deher li kien intemm. Hekk kif intemmet ixxhieda l-Avukat Marion Camilleri infurmat lill-Qorti li Ignatius Farrugia ma kienx se jixhed, kif g[andu d-dritt jag[mel skont il-li;i filwaqt li millinterpretazzjoni li taw lakku]ati l-o[rajn, Maria Vassallo u Kimberly Vassallo, dehru li riedu jixhdu, però l-Qorti qaltilhom li kien a[jar li ma jixhdux g[alissa peress li lAvukat tag[hom Chris Cilia, ma attendiex g[allkumpilazzjoni. G[al Daphne Caruana Galizia qed jidher l-Avukat Joseph Zammit Maempel. Ilka] ikompli fis-26 ta’ :unju li ;ej.
Fran/i]a lura l-Qorti wara ;lieda o[ra mal-Pulizija Sophie Pernot Sprangers, mara Fran/i]a ta’ 64 sena, residenti s-Swieqi, spi//at lura l-Qorti wara argument u ;lieda o[ra mal-Pulizija. Hija ng[atat il-libertà provi]orja fuq garanzija personali ta’ €2,000 wara li wie;bet li ma kinitx [atja li [ebbet, attakkat u kka;unat feriti [fief fuq membru tal-Korp talPulizija u li rrre]isitiet larrest. Pernot Sprangers, kienet assenti g[al diversi drabi f’kaw]a li g[andha kontra ;ara tag[ha. Il-kaw]a qed tinstema’ quddiem ilMa;istrat Francesco Depasquale, fejn dan kemmil darba ordna lill-Pulizija biex imorru g[all-Fran/i]a u je[duha l-Qorti b’mandat ta’ akkumpanjament. Skont il-Pulizija, kull darba li marru g[andha, minkejja li din tkun id-dar, qatt ma tift[ilhom. Darba minnhom il-Qorti qalet li ma jistax ikun li l-ka] talFran/i]a, jibqa’ ji;i differit, u g[alhekk saret ordni lillPulizija biex b’xi mod, anke jekk hemm b]onn jitfg[ulha l-bieb ’il ;ewwa, ji]guraw li Sophie Pernot Sprangers, tittie[ed il-Qorti b’mandat ta’ akkumpanjament. Meta dan ;ara, skont ilPulizija, il-mara bdiet tie[u filmati u ritratti bil-kamera tag[ha lill-istess Pulizija, meta dawn kienu qeg[din jippruvaw jid[lu bil-forza fir-residenza tag[ha. Meta lPulizija da[lu, allegatament Sophie Pernot Sprangers, aggrediet lil wie[ed minnhom billi tatu daqqa ta’ kamera fuq rasu. Din hija l-istess Fran/i]a li kellha argument, li spi//a wkoll fi]iku mas-Sur;ent David Sant, li quddiem ilQorti tal-Ma;istrati kien
ikkundannat erba’ xhur [abs wara li nsbat [ati li kka;una ferita [afifa fuq il-mara, liema sentenza i]da ;iet sospi]a g[al sena fil-Qorti tal-Appell. Dan l-in/ident kien se[[ fl-10 ta’ Mejju tal-2007. Is-sentenza kienet ;iet sospi]a min[abba li sSur;ent David Sant – mhux biss kien iddispja/ieh g[alla;ir tieg[u, wara li qal kien ikkompromettut, i]da wkoll g[al servizz impekabbli li kien ta lill-Korp tal-Pulizija g[al aktar minn 20 sena. Sprangers, permezz talAvukat tag[ha Joseph Azzopardi, qalet li sofriet danni wara [sara li saret fiddar tag[ha. Hija qalet ukoll li l-Pulizija ma ttrattawhiex tajjeb, bl-Avukat tag[ha jg[id ukoll li waqt li kellha xi tg[id mal-;ara tag[ha, din kienet razzista mag[ha. Sadanittant l-in/ident li se[[ sitt snin ilu masSur;ent David Sant kien wara li l-mara spi//at i;;ammjata fil-karozza min[abba n-numru kbir ta’ traffiku li kien g[addej minn Pa/eville. Is-Sur;ent Sant kien mar fejn it-tieqa tag[ha u t-tnejn kienu nervu]i, anke min[abba l-fatt li bdewx jiftiehmu bil-lingwa Fran/i]a. Il-mara kienet ukoll se tqabbad sigarett, bil-Pulizija jwaqqafha milli tag[mel dan. Hi ppruvat tie[u l-pakkett lura u hemm inqalg[u in/identi ]g[ar. Il-mara kienet allegat li sSur;ent ta daqqa ta’ sieq f’sidiriha u li ntilfet minn sensiha. Meta ;iet f’sensiha nsiet kollox, u ftakret li kienet tkellmet ma’ kunstistabbli, b’mod millaktar prudenti. Aktar tard bdiet t[oss u;ig[ ma sidirha, li dejjem beda ji]didilha.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Lokali 5
{ames snin u nofs [abs g[al :ermani] fuq 61 kapsola kokaina Paul Peter Pietka, :ermani] ta’ 33 sena ;ie kkundannat [ames snin u nofs [abs u ;ie mmultat €15,000 wara li ammetta li kellu fil-pussess tieg[u 61 kapsola bil-kokaina. Pietka ammetta quddiem l-Im[allef Michael Mallia minflok g[adda ;uri li kellu limsemmija droga mhux g[all-u]u personali. Il-:ermani] wettaq dan ir-reat f’Awwissu ta’ sentejn ilu. Pietka, li kien ammetta wkoll fl-istadju ta’ meta tressaq il-Qorti kien inqabad mill-Pulizija wara li dawn kienu qeg[din jag[mlu osservazzjoni fuq “courier” tad-droga fejn kienu marru warajh mill-
ajruport internazzjonali ta’ Malta g[al-lukanda li kien sejjer fiha. Hemmhekk il:ermani] kien ;ie arrestat flimkien ma’ Malti waqt “controlled delivery”. Il-:ermani] li kien wasal Malta minn titjira minn Eindhoven ammetta wkoll li importa l-istess droga. LIm[allef Mallia [a inkunsiderazzjoni tal-ammissjoni bikrija tal-:ermani] u ordna li jitnaqqas i]-]mien li jitnaqqas il-perjodu ta’ arrest preventiv. L-Avukati Lucio Sciriha u Abigail Bugeja dehru g[al Pietka filwaqt li l-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Avukat Maurizio Cordina f’isem l-Avukat :enerali.
}ieda fit-turi]mu f’April F’April li g[adda ;ew Malta aktar minn 133,771 turist, ]ieda ta’ 8.3% fuq listess xahar is-sena l-o[ra. ?ifri ppubblikati millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika (NSO) g[ar-raba’ xahar tas-sena juru wkoll li dawn it-turisti qattg[u 878,959 lejl fil-g]ejjer Maltin, li wkoll ifisser ]ieda ta’ 6%, fuq l-iljieli li qattg[u t-turisti f’Malta f’April tal2012. It-tul medju ta]-]jarat hu stmat li hu ta’ medja ta’ 6.6 iljieli, tnaqqis ta’ 0.2 ta’ lejl fuq April tas-sena lo[ra. It-turisti Ingli]i baqg[u jiddominaw is-suq Malti b’29%, segwiti mit-Taljani b’16%. Dawn i]-]ew;t iswieq ]diedu b’5% u 10%
rispettivament. Is-suq :ermani] u dak Fran/i] baqa’ fl-istess livell b[al dak tas-sena l-o[ra. It-turisti li ;ew fuq xog[ol jew negozju ]diedu b’55%. F’April li g[adda n-nefqa tat-turisti kienet tammonta g[al 101.6 miljun ewro, ]ieda ta’ aktar minn 6%, fuq April tas-sena li g[addiet. Mill-istatistika g[al April to[ro; ukoll l-ewwel indikazzjoni minn Jannar sa April ta’ din is-sena, bi tqabbil mal-istess perjodu tas-sena li g[addiet. Anke f’dan il-ka] kienu rre;istrati ]idiet. Bejn Jannar u April 2013 ;ew Malta total ta’ 351,272 turist, ]ieda ta’ 7% fuq l-istess perjodu s-sena lo[ra.
Mhux [ati ta’ attentat ta’ feriti gravi fuq is-sie[ba tieg[u Stephen Vella ta’ 36 sena minn {al Qormi ma nstabx [ati li f’Jum il-Ma[bubin ta’ sentejn ilu wettaq attentat ta’ feriti gravi fuq is-sie[ba tieg[u Sandra-Lee Camenzuli. It-tfajla rrinunzjat g[al rapport li hi stess kienet g[amlet fuqu u dan wara li t-tnejn re;g[u spi//aw flimkien, wara li fil-jum tal-in/ident hija qaltlu li riedet titilqu. Il-ka] se[[ fl-14 ta’ Frar tal-2011 g[all-[abta tal-4.30 a.m. f’appartament ;ewwa San :iljan. Wara r-rapport li kien sar mit-tfajla, Vella kien ;ie mixli b’attentat ta’ qtil fuq is-sie[ba tieg[u, liema akku]a waqg[et u dan ukoll wara li fil-kors tal-kaw]a [are; li l;rie[i li sofriet Camenzuli kienu [fief. Il-Pulizija kienet ir/iviet rapport anonimu fejn kien
hemm mara li bdiet tg[ajjat g[all-ajjut u wara l-vittma allegat li Stephen Vella beda jkissrilha l-affarijiet. Meta marret l-G[assa tal-Pulizija ta’ San :iljan ;ie nnutat li hija kellha marki ma’ g[onqha fejn qalet li s-sie[eb tag[ha pprova jifgaha. Sandra-Lee Camenzuli qalet fil-Qorti li hi kienet idde/idiet li titilqu min[abba l-a;ir tieg[u, u qalet li l-a;ir tieg[u nbidel min[abba wkoll xi pilloli li kien tah it-tabib. Hi qalet li meta qaltlu li kienet se titlaq dakinhar taha erba’ daqqiet f’rasha, u wara [ar;et fil-gallarija tg[ajjat g[all-ajjut, sakemm hu ;ibidha minn rasha u tefag[ha fuq is-sodda u po;;a l-im[adda fuq wi//ha g[al ftit sekondi. Hija bdiet tag[tih bis-sieq u tigirfu, da[let f’kamra o[ra u
bdiet i//empel, i]da Stephen Vella qa//at il-wajer tat-telefown u dawru ma’ g[onqu wkoll g[al ftit sekondi. Hi qalet li Stephen Vella waqaf minn jeddu u mal-ewwel telaq il-wajer u telaq ’l hemm. Il-Qorti preseduta millMa;istrat Audrey Demicoli qalet li kkunsidrat il-fatt li Camenzuli [afritlu g[al dak kollu li kien ;ara. Kien ikkunsidrat ukoll ilfatt li t-tfajla bdiet tipprovoka lil Vella u li huwa /a[ad li kien po;;a m[adda fuq wi//ha, u filwaqt li ammetta li qa//at il-wajer tat-telefown, i]da /a[ad li kien dawru ma’ g[onqha. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Malcolm Bondin filwaqt li g[al Vella dehru l-Avukati Veronique Dalli u Dean Hili.
FIMBank investa $160 miljun f’Malta FIMbank li jispe/jalizza fin-negozjar finanzjarju internazzjonali bi klijenti f’50 pajji] u li g[andu l-kwartieri tieg[u f’San :iljan, investa madwar 160 miljun dollaru f’Malta fl-a[[ar snin. Dan wassal biex illum FIMBank jimpjega 180 ru[ li minnhom 20 biss huma barranin. Il-[sieb ta’ FIMBank hu li fi ]mien 10 snin innumru ta’ [addiema jla[[aq 300. Margrith LutschgEmmenegger, il-President ta’ FIMBank qalet dan waqt seminar dwar l-industrija tas-servizzi finanzjarji
f’Malta organizzat millKunsill tal-Kummer/ bejn il:ermanja u Malta u millKamra tal-Kummer/, lIntrapri]a u l-Industrija. Fost il-kelliema kien hemm Edward Scicluna, ilMinistru tal-Finanzi li qal li fis-sena 1987, meta f’Malta kien hawn Gvern ;did, biddel l-ekonomija minn wa[da bba]ata fuq il-manifattura, g[al wa[da bba]ata fuq is-servizzi u wara introdu/a s-settur tas-servizzi finanzjarji. Dan is-settur kompla jikber l-aktar wara s-s[ubija flUnjoni Ewropea u llum Malta
hi /entru tas-servizzi finanzjarji b’regolatur b’sa[[tu u le;i]lazzjoni mill-aqwa. Edward Scicluna qal li lGvern pre]enti jrid ikompli jsa[[a[ dan is-settur. Joe Bannister, i/Chairman tal-MFSA qal li ssettur tas-servizzi finanzjarji f’Malta g[amel passi kbar ’il quddiem u tajjeb li hawn kunsens favur dan is-settur. Hu qal li llum l-MFSA g[andha 250 impjegat u qed tkompli ssa[[a[ il-[idma tag[ha biex tattira aktar investiment lejn Malta b[alma kien il-ka] ta’ FIMbank.
IN-NAZZJON II-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
6 Lokali
Il-Gvern jinterpreta [a]in l-istatistika dwar l-emissjonijiet Il-Gvern qed ikompli jqarraq bil-poplu meta jinterpreta l-istatistika fuq lemissjonijiet tant li listatistika ma ti[ux f’konsiderazzjoni l-impjant il-;did f’Delimara li beda ja[dem tard is-sena li g[addiet. Fi stqarrija ma[ru;a millPartit Nazzjonalista, ilkelliem dwar l-Ener;ija George Pullicino u lkelliem dwar l-Ambjent Charlò Bonnici rreferew g[al istqarrija tal-Gvern dwar l-istatistika ma[ru;a mill-Eurostat dwar lemissjonijiet CO2 mill-u]u tal-ener;ija g[as-sena 2012. Huma fakkru li leffi/jenza tal-;enerazzjoni tal-ener;ija bl-impjant il;did li kien ikkummissjonat lejn l-a[[ar ta’ Ottubru mill-Enemalta hi ferm a[jar mill-impjanti e]istenti li qatt t[addmu sal-lum f’pajji]na. L-effetti ta’ dan l-impjant se jidhru flistatistika li jmiss. L-istqarrija tal-Gvern ma tg[id xejn dwar linterconnector u minflok
tg[id li l-Gvern pre/identi m’g[amel xejn. Il-kelliema tal-PN qalu li bl-interconnector il-gvern se jkun jista’ jixtri lener;ija nadifa b’inqas tni;;is. Il-Gvern mhux minnu li miexi bi pjan fejn tid[ol lener;ija nadifa tant li lMinistru responsabbli millener;ija qal li l-pjan g[al Malta dwar l-ener;ija nadifa se jit[abbar f’Settembru li ;ej. Bl-interconnector il-Gvern se jkun jista’ jixtri l-ener;ija nadifa b’inqas tni;;is
Il-kelliema tal-PN qalu li tajjeb li l-Gvern jispjega x’se tkun il-politika tieg[u fuq l-ener;ija mir-ri[ u mill-iskart. Hi [asra li kull pro;ett f’dawn l-oqsma li kien g[addej millamministrazzjoni ta’ qabel, jidher li twaqqaf.
L-ag[ar milquta minn dan kollu huma s-sewwieqa min-Nofsinhar ta’ Malta hekk kif it-traffiku kollu minn dawn in-na[at irid jg[addi mill-Marsa
Traffiku kbir biex il-Gvern jiffranka sieg[a u nofs overtime It-traffiku esa;erat li re;a’ qed ikun hawn fit-toroq tag[na kull filg[odu jidher li huwa kaw]a ta’ dik li tidher li hi mi]ura o[ra ta’ cost-cutting introdotta mill-Gvern Laburista. Pulizija li tkellmu mag[na b’mod anonimu qalulna li sa ftit ;img[at ilu numru ta’ Pulizija tal-muturi ]-]g[ar, li jqassmu r-riferti tal-Qorti, kienu qed jidda[[lu xog[ol kmieni fis-sitta ta’ filg[odu biex jg[inu lis-sezzjoni tat-traffiku. Ta’ dan huma kienu jit[allsu sieg[a u nofs overtime. I]da issa jidher li l-Gvern [are; ordni biex dan l-overtime ma jibqax isir. U g[alhekk dawn il-Pulizija m’g[adhomx jg[inu biex jidderie;u t-traffiku. Minflok, dan ix-xog[ol qed isir kollu missezzjoni tat-traffiku tal-Pulizija, li hi komposta
minn 17-il Pulizija li jridu jla[[qu ma’ Malta kollha. L-ag[ar milquta minn dan kollu huma s-sewwieqa min-Nofsinhar ta’ Malta hekk kif it-traffiku kollu minn dawn in-na[at irid jg[addi mill-Marsa. U kif kien evidenti fl-a[[ar jiem, numru ta’ Pulizija li qabel kienu jkunu stazzjonati f’punti kru/jali fit-toroq m’g[adhomx jidhru. In-nies li joqog[du fis-South m’g[andhomx g[a]la. Bil-fors ikollhom je[lu fit-traffiku. Ittraffic jams ta’ filg[odu ssibhom kullimkien f’Tal-Barrani u fin-ni]la ta/-?imiterju talAddolorata, Ra[al :did, Triq Garibaldi, G[ajn Dwieli u t-Triq tal-Moskea. U anke jekk wie[ed itawwal bit-tama li jiffranka xi ftit traffiku billi jg[addi minn {al Qormi je[el xorta wa[da.
3,000 student jipparte/ipaw fil-programm CHOICE Matul din is-sena skolastika, 3,000 student ipparte/ipaw fil-programm CHOICE organizzat millAwtorità Maltija g[atTuri]mu, l-MTA, flimkien mal-Istitut g[all-Istudji Turisti/i, l-ITS. Il-programm CHOICE ilu jsir g[al dawn la[[ar 12-il sena u b’kollox [adu sehem 30,000 student u studenta. Fost dawn kien hemm 120 student u studenta li kellhom l-opportunità ta’ Job Exposure f’40 lukanda differenti. Ilbiera[ dawn l-istudenti tal-ITS [adu sehem f’/erimonja tal-Job Exposure li fiha tqassmu /ertifikati lillistudenti li temmew dan ilprogramm b’su//ess. L-inizjattiva tal-Job Exposure li da[let fir-raba’ sena tag[ha, hija inizjattiva li tnediet mill-Gvern pre/edenti
u li kienet su//ess kbir. Dan g[aliex tat l-opportunità lillistudenti, sa[anistra mil-livell tas-Sekondarja – li jie[du esperjenza prattika fuq xi post tax-xog[ol jew ie[or, b[ala parti mill-istudji tag[hom fl-iskola. Il-Ministru tat-Turi]mu Karmenu Vella, li kien pre]enti, qal li l-g[an ewlieni ta’ dan il-programm huwa li jattira studenti g[al karrieri fl-industrija tat-Turi]mu. Dan huwa settur dinamiku u impenjattiv [afna, kompla Karmenu Vella. Hu tkellem dwar limportanza tal-edukazzjoni u l-formazzjoni tal-istudenti, u sostna li dawn jibqg[u mag[hom tul [ajjithom kollha. Il-Ministru Vella qal li pajji]na jda[[al [afna flus mit-turi]mu u b’hekk huwa importanti [afna li nkomplu
ninvestu f’dan is-settur. Hemm il-[sieb li dawn ilprogrammi ji;u esti]i f’setturi o[rajn b[all-kultura. Hija [asra li kif ]vela dan l-istazzjon aktar kmieni din il-;img[a, jidher li ttie[det de/i]joni biex din is-sena listudenti f’xi skejjel tal-istat ji;u m/a[[da mill-esperjenza tal-Job Exposure. :enituri fi skola partikolari li ;ew infurmati b’dan, tkellmu mag[na u esprimew id-di]appunt tag[hom li wliedhom din is-sena mhux se jkunu qed igawdu minn din l-opportunità unika g[allistudenti li ta’ kull sena kienu jqattg[u madwar ;img[a f’post tax-xog[ol tal-g[a]la tag[hom u jie[du esperjenza prattika fil-linja tal-karriera li jkunu jixtiequ jsegwu aktar ’il quddiem fl-istudji tag[hom.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Lokali 7
Servizz ta’ ;bir ta’ [;ie; g[ar-ri/ikla;;
Fil-finali tal-Eurovision, Gianluca kklassifika fit-8 po]izzjoni
Gianluca jkompli javvanza ‘Tomorrow’ fit-tieni post skont l-Official Charts Company Aktar ma jg[addu ;ranet aktar qed jo[or;u a[barijiet po]ittivi g[al Gianluca Bezzina, it-tabib ]ag[]ug[ li rrappre]enta lil Malta filEurovision Song Contest li sar f’Malmo l-I]vezja. Aktar kmieni din il-;img[a, issilta ‘Tomorrow’ da[let fitTop 10 ta’ wa[da mill-aktar klassifi/i popolari fir-Renju Unit, l-Indie Top 30 ta’ BBC Radio 1. Dan meta ;img[a qabel, ‘Tomorrow’ ikklassifikat ukoll fil-BBC’s Top 40. I]da, issa, minn ri/erka li g[amel IN-NAZZJON,
jirri]ulta li ‘Tomorrow’ g[amlet pass ie[or ta’ ;gant hekk kif l-Official Charts Company ikklassifikat issilta ta’ Gianluca fit-tieni post f’dawk li huma singles minn kantanti individwali. Din il-klassifika Ingli]a, li qabel kienet mag[rufa b[ala The Official UK Charts Company, tasal g[arri]ultati tag[ha wara li tanalizza l-bejg[ tas-singles, li jfisser, li skont l-istudji li g[amlet din il-kumpanija, ‘Tomorrow’ kienet it-tieni silta ta’ kantant jew kantanta individwali l-aktar li nxtrat
il-;img[a li g[addiet. Fl-ewwel post ta’ din ilklassifika hemm is-silta ‘Clouds’ ta’ Zach Sobiech li sfortunatament tilef il-;lieda kontra l-kan/er il-;img[a li g[addiet. Wara Gianluca, fit-tielet post, wie[ed isib issilta ‘You’ ta’ Robert Stjernberg. Fil-finali tal-Eurovision, Gianluca kklassifika fit-8 po]izzjoni, waqt li fit-tieni semifinali, fl-a[[ar jiem ;ie ]velat li kien ikklassifikat flewwel post bil-voti tal;urija, biex b’kollox, wara ttelevoting, ;ie r-raba’.
Aktar ]g[a]ag[ fi/-/entru tad-de/i]jonijiet Il-Moviment ]g[a]ag[ Partit Nazzjonalista u lKulle;; Kunsilliera Partit Nazzjonalista jinnotaw b’sodisfazzjon li wa[da mill-proposti komuni filprogrammi elettorali talPartit Nazzjonalista u lPartit Laburista, ji;ifieri dik li ]-]g[a]ag[ minn 16-il sena ’l fuq ikunu eli;ibbli biex jivvutaw fl-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali, bdiet ti;i attwata mill-Gvern pre]enti. Fi stqarrija bejn l-M]PN u l-KKPN intqal li ladarba din id-de/i]joni tid[ol fis-se[[, ji;ifieri, skont dak li ppro;etta l-Gvern, fl-elezzjonijiet tas-sena 2015, i]]g[a]ag[ se jkunu b’mod dirett jinvolvu aktar infushom
Il-votazzjoni lokali f’pajji]na se tkun qed toqrob aktar ’il dik Ewropea fil-pro/ess demokratiku talg[a]la tal-Kunsilliera fl-ir[ula u l-ibliet Maltin u G[awdxin. L-M]PN u l-KKPN jemmnu li l-involviment ta’ aktar ]g[a]ag[ fil-[idma talKunsilli Lokali g[andha twassal biex l-interess ta]]g[a]ag[ lejn il-politika ji]died, waqt li fl-istess [in, aktar ]g[a]ag[ ikollhom
interess f’dak li jkun qieg[ed ji;ri fil-lokal jew il-belt fejn jg[ixu. Kemm l-M]PN kif ukoll ilKKPN jinnutaw li b’din ilproposta, il-votazzjoni lokali f’pajji]na se tkun qed toqrob aktar ’il dik Ewropea, hekk kif numru ta’ pajji]i fl-Unjoni Ewropea di;à addottaw sistema fejn ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena jivvutaw f’elezzjonijiet lokali. Fl-a[[ar nett, l-M]PN u lKKPN jappellaw lill-Gvern biex il-kampanja ta’ informazzjoni li be[siebu jag[mel qabel is-sena 2015 tkun wa[da xierqa, li tappella li]]g[a]ag[ u li fl-a[[ar milla[[ar, twassal g[al aktar sussidjarjetà fil-[idma talKunsilli Lokali.
Bl-iskop li jkun hemm iktar ri/ikla;; u titkabbar iktar il-kuxjenza ambjentali, il-kumpanija Green Pack nidiet servizz ;did ta’ ;bir ta’ [;ie; mid-djar f’Malta u G[awdex. Din l-iskema kienet mifruxa f’Ra[al :did f’attività organizzata millKunsill Lokali Paola li fiha s-Segretarju Parlamentari Josè Herrera tkellem dwar limporanza li titkabbar ilkuxjenza ambjentali biex ilpajji] i]id l-ammontt ta’ skart ri/iklat. Fl-attività [adu sehen ukoll it-tfal taliskola primarja tal-lokal. Jirri]ulta li 3,200 tunnellata ta’ [;ie; qed jakkumulaw ta’ kull sena minn 35 lokalità li huma moqdija minn Green Pack. Dan l-ammont qed jispi//a fil-mi]bliet u qed jokkupa 5,000 metru kwadru jew tliet sulari ta’ daqs ta’ pjazza medja
f’Malta. Il-pjani huma li dawn l-iskemi jwasslu biex jitnaqqsu madwar 60 filmija minn dan l-ammont. Is-Sindku ta’ Ra[al :did Roderick Spiteri qal li llokal ji;i fost l-inqas lokalitajiet li fihom ikun ri/iklat skart u g[alhekk il-Kunsill hu impenjat li jtejjeb is-sitwazzjoni g[al wa[da po]ittiva. Il-;bir tal-[;ie; se jibda jsir kull l-ewwel ;img[a tax-xahar u fil-perjodu se ssir kampanja fost ir-residenti biex dawn jikkollaboraw. B[ala l-ikbar skema tal;bir tal-iskart f’Malta, b’34 minn 68 kunsill lokali li g[azlu li jidhlu fl-iskema tal-immani;;jar tal-iskart, Greenpack se tkompli toffri servizzi biex plastik, metall, [;ie; u karti jkunu ri/iklati. Il-pjani tal-Kunsill Lokali Paola huma li l-[;ie; ri/iklat jintu]a g[all-bankini tal-lokal.
IN-NAZZJON II-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
8 Parlament
G[axar g[alliema se jirtiraw sa Ottubru L-g[alliema li se jirtiraw matul din is-sena sal-1 ta’ Ottubru huma g[axra. Dan qalu Evarist Bartolo, ilMinistru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus.
Il-Ministru Bartolo jinsab infurmat li d-Direttorat g[al Servizzi Edukattivi m’g[andu l-ebda g[alliem ka]wali u ]ied li dDirettorat jimpjega 147 g[alliem fuq ba]i supply li 22 minnhom g[andhom stat indefinit.
Igawdu minn skema ta’ xog[ol mal-kunsilli lokali B[alissa hawn 11-il persuna b’di]abbiltà li qed igawdu minn skema ta’ xog[ol mal-kunsilli lokali g[al tliet snin. Il-Gvern hu impenjat biex iwettaq din l-iskema u fejn hu possibbli, isa[[a[ha. Dan
qalitu Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru g[all-Familja u sSolidarjetà So/jali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista Chris Said.
Ix-xog[ol fuq il-kampus il-;did tal-MCAST se jitkompla Ix-xog[ol fuq il-fa]i li jmiss tal-MCAST se jitkompla. Dan t[abbar minn Evarist Bartolo, ilMinistru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Clyde Puli. Il-Ministru Bartolo stqarr li l-evalwazzjoni li qed issir hi dwar jekk jinbnewx istituti ;odda b[al dak talperforming arts fuq is-sit.
Id-Deputat Nazzjonalista staqsa lill-Ministru Bartolo jekk hemmx il-[sieb li tintemm l-evalwazzjoni preliminari ta’ Gvern Laburista dwar il-pjani ta’ Gvern pre/edenti g[allkampus tal-MCAST. IlMinistru Bartolo wie;eb li l-evalwazzjoni tkompli sakemm jittie[du dde/i]jonijiet kollha dwar dak kollu li se jinbena fuq is-sit tal-MCAST.
Timijiet multidixxiplinarji se jkomplu jipprovdu servizz ta’ kwalità g[all-pazjent u l-pubbliku
Impenn mill-Gvern biex jissa[[u s-servizzi dwar is-sa[[a mentali Il-politika tal-Gvern hi li jissa[[u u jespandu s-servizzi tas-sa[[a mentali fil-komunità filwaqt li jissa[[u wkoll is-servizzi akuti. Dan qalu Godfrey Farrugia, il-Ministru g[as-Sa[[a bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista Mario Galea. L-interpellant g[amel tliet mistoqsijiet f’wa[da lillMinistru Farrugia. Mario Galea staqsa x’inhi l-politika tal-Gvern fuq id-diversi
servizzi tas-sa[[a g[al persuni bi problemi ta’ sa[[a mentali li jinsabu fil-komunità. Staqsa lill-Ministru Farrugia biex jikkonferma jekk wara l-elezzjoni kienx hemm professjonisti li ja[dmu fis-servizzi fil-komunità fil-qasam tas-sa[[a mentali li ;ew mg[arrfa li se ji;u msej[a biex ja[dmu l-Isptar Monte Carmeli u jmorru biss fil-komunità meta jmur ilkonsulent. Mario Galea staqsa wkoll
lill-Ministru x’possibbiltà hemm li jispi//aw jonqsu sostanzjalment is-servizzi li jing[ataw fil-komunità filqasam tas-sa[[a mentali jekk dawn jing[ataw separatament mill-pre]enza tal-konsulent. Il-Ministru Farrugia wie;eb fil-qosor u stqarr li ttmexxija tas-Servizzi tasSa[[a Mentali hi impenjata li tie[u l-passi ne/essarji biex, f’g[ajnejn il-Li;i, it-timijiet multidixxiplinarji jipprovdu servizz ta’ kwalità g[all-pazjent u l-pubbliku.
12,678 tifel u tifla fi skejjel sekondarji 12,678 tifel u tifla jattendu 29 skola sekondarja f’Malta u f’G[awdex. Dan qalu Evarist
Bartolo, il-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol bi twe;iba g[al mistoqsija parla-
mentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Carmelo Mifsud Bonnici.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Parlament 9
Il-pro/ess tal-adozzjoni X’innutajna f’Malta hu wie[ed delikat
Il-pro/ess tal-adozzjoni hu wie[ed delikat u jinvolvi diversi stadji. Meta l-A;enzija APPO:: tir/ievi applikazzjoni ming[and ;enituri adottivi prospettivi, dawn jing[ataw spjegazzjoni dettaljata dwar il-pro/eduri u kriterji legali li g[andhom isegwu. Jekk l-applikanti jil[qu dawn il-kriterji u g[alhekk ikunu eli;ibbli skont il-li;i biex ikomplu bil-pro/ess, dawn jing[ataw formola ta’ applikazzjoni u formola ta’ kunsens x’jimlew. L-A;enzija APPO:: mhix l-unika wa[da akkreditata li tag[mel dan ix-xog[ol, tant li hemm tliet a;enziji o[rajn: Adoption Legal Services, A New Life u Beyond Borders Adoption Agency. Din l-informazzjoni u aktar ing[atat f’dokument li tqieg[ed fuq il-Mejda talKamra tar-Rappre]entanti minn Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru g[allFamilja u s-Solidarjetà So/jali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista Claudio Grech. Jirri]ulta li wara l-istadju inizjali, l-applikanti jimxu g[al kors preparatorju ta’ seba’ ;img[at, provdut millistess A;enzija u li hu ne/essarju sabiex wie[ed ikun jista’ jkompli l-pro/ess g[alladozzjoni. Wara li jitlesta dan il-kors preparatorju, [addiema so/jali fi [dan is-servizz tal-adozzjoni j]uru lill-applikanti fiddar tag[hom u jassessjaw ilkapa/itajiet tag[hom u l-ambjent li jistg[u joffru lit-tfal adottati. Dak li jo[ro; minn dawn il-laqg[at imbag[ad ikun ippre]entat f’rapport. Kull rapport jing[ata attenzjoni individwali u mhux irrapporti kollha jie[du l-istess ]mien biex jitlestew. Dan ir-rapport, flimkien ma’ rapport ie[or li jkun sar
■ L-argumenti marbutin mar-ri]enja tas-Segretarji Permanenti baqg[u jippersistu din il-;img[a. Fis-seduta ta’ nhar it-Tnejn, id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech staqsa lill-Ministru Cardona jekk ja[sibx li kieku l-Prim Ministru ma ne[[iex prattikament is-segretarji permanenti li l-kariga tag[hom in[olqot pre/i]ament biex ikun hemm transizzjoni bejn amministrazzjoni u o[ra, kienx jing[ata lhandover li xtaq. Id-Deputat Nazzjonalista staqsa lillMinistru Cardona jekk iltaqax mal-Kapijiet E]ekuttivi talentitajiet ta[tu biex jing[ata l-handover. It-twe;iba minna[a tal-Ministru Cardona kienet tal-iskantament - “Le, ma naqbilx.” Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN dwar [idma fil-Parlament, ukoll g[amel numru ta’ mistoqsijiet dwar isSegretarji Permanenti u li kienu indirizzati lill-Prim Ministru Joseph Muscat. It-twe;ibiet li ng[ataw ma kienu sodisfa/enti xejn g[ax l-interpellant ;ie riferut g[al twe;ibiet ta’ mistoqsijiet parlamentari o[rajn!
■ Waqt il-[in g[all-mistoqsijiet parlamentari fis-seduta ta’ nhar it-Tlieta, l-Ispeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti kemm-il darba rrefera g[al Jason Azzopardi b[ala Segretarju Parlamentari. Ma nteba[x b’dak li qal u na[seb li [add ma ;ibidlu l-attenzjoni. I]da s-Segretarju
Fi tmiem pro/ess rigoru] il-;enituri adottivi prospettivi jkunu ppre]entati b’permess biex it-tfal adottivi jkunu jistg[u jid[lu Malta
ming[and psikologu li jkun evalwa lill-applikanti psikolo;ikament, jg[addi g[and ilBord g[all-Adozzjoni – bord li hu indipendenti mill-A;enzija APPO::, skont kif inhu stipulat bil-li;i. Dan il-Bord g[andu s-setg[a li japprova jew jirrifjuta persuni b[ala ;enituri adottivi prospettivi. Id-de/i]joni ta’ dan il-Bord tista’ wkoll tkun appellata quddiem il-Bord tal-Appell. Wara li l-applikanti jkunu approvati, dawn imbag[ad iridu jidde/iedu minn liema pajji] jixtiequ jadottaw u japplikaw mal-pajji] rispettiv. Fil-ka] tal-adozzjoni minn pajji] barrani, ikun me[tie; li wie[ed isegwi l-pro/eduri ta’ dak il-pajji], peress li l-pajji]i kollha jkollhom is-sistema tag[hom. G[all-adozzjonijiet minn Malta, it-tul tal-pro/ess tal-matching jiddependi middisponibbiltà ta’ tfal. Wara li l-minuri jkun ilu jg[ix mal;enituri adottivi prospettivi g[al tul ta’ inqas minn tliet xhur, il-;enituri adottivi
prospettivi jkunu jistg[u jibdew il-pro/ess tal-adozzjoni fil-Qorti ta’ Malta. Fil-ka] ta’ tfal li ji;u adottati minn barra minn Malta, ladarba dawn ikunu identifikati, jintbag[at rapport mediku mill-pajji] tal-ori;ini tat-tfal u dan ikun analizzat mid-Dipartiment tal-Pedjatrija tal-Isptar Mater Dei. Wara li jitlesta dan, jibda lpro/ess ;udizzjarju tal-pajji] barrani u jin[are; digriet millQorti. Hawn il-;enituri adottivi prospettivi jkunu ppre]entati b’permess biex ittfal adottivi jkunu jistg[u jid[lu Malta u wara dan issir applikazzjoni lill-Qrati ta’ Malta biex jirrikonoxxu ladozzjoni. Kull pajji] jitlob li t-tfal adottati jibqg[u segwiti g[al numru ta’ snin. G[alhekk il[addiema so/jali jibqg[u jsegwu lit-tfal adottati u jipprepraw rapport (post adoption report) li jintbag[at lillpajji] li minnu jkunu ;ejjin ittfal.
Parlamentari Edward Zammit Lewis kien osservat li induna bl-i]ball tal-Ispeaker u deher jikkomunika dan masSegretarju Parlamentari Ian Borg. Mad-Deputat Nazzjonalista Chris Said sar l-istess g[ax l-Ispeaker sejja[lu ‘Ministru’ meta qallu biex jag[mel mistoqsija supplimentari. Xi kultant il-membri mi]-]ew; na[at tal-Kamra g[adhom jit[awdu – u[ud mill-Oppo]izzjoni g[adhom iqisu ru[hom fil-Gvern u deputati tal-Gvern jinfixlu u g[adhom ja[sbu li qed ipo;;u fuq il-bankijiet talOppo]izzjoni.
■ Jibqg[u jippersistu l-mistoqsijiet ming[ajr twe;iba dwar ilqasam importanti tas-sa[[a. Fis-seduta ta’ nhar it-Tlieta, id-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar g[amel numru ta’ mistoqsijiet lill-Ministri tas-Sa[[a u tal-Familja u s-Solidarjetà So/jali. Lill-Ministru Farrugia, id-Deputat Nazzjonalista staqsih x’inhu l-pjan tieg[u dwar il-kura ta’ riabilitazzjoni u x’mi]uri jew pro;etti se jitniedu biex dan is-servizz jitjieb u jsir aktar professjonali. Joe Cassar staqsa wkoll lill-Ministru tas-Sa[[a g[aliex qed ikun hemm erba’ gwardji g[as-sigurtà meta l-istess ministeru ]ied is-sistema ta’ CCTV Cameras. G[al dawn il-mistoqsijiet, il-Ministru Farrugia [arab milli jwie;eb u minflok qata’ fil-qasir. Hu stqarr: “Ninforma lill-Onorevoli interpellant li t-twe;iba ting[ata f’xi seduta o[ra.” L-istess twe;iba ng[atat meta dDeputat Nazzjonalista g[amel mistoqsijiet lill-Ministru Coleiro Preca dwar jekk persuni li di;à qed jing[ataw isservizz tal-Home Help humiex se jkunu milquta millmeans test u dwar kemm hu l-istaff complement li qed jassisti lir-rappre]entant tag[ha f’San Vin/enz de Paul. Anki d-Deputat Nazzjonalista Mario Galea [abbat wi//u ma’ twe;ibiet b[al dawn, partikularment meta staqsa lillMinistru tas-Sa[[a dwar kemm-il impjegat ;ie trasferit mill-11 ta’ Marzu ’l hawn fil-Ministeru tas-Sa[[a. Issa naraw meta l-Oppo]izzjoni se ting[ata twe;ibiet g[al dawn il-mistoqsijiet u o[rajn!
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
10 Illum il-:img[a I]-]ieda fil-passi;;ieri f’April kienet ir-ri]ultat ta]-]ieda fis-seats fuq l-ajruplani. ?ifri ma[ru;a mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta jindikaw li f’April kien hemm 8.9 fil-mija aktar passi;;ieri
minn kemm kien hemm fl-istess xahar tas-sena l-o[ra. In-numru ta’ passi;;ieri li g[addew mill-ajruport la[aq it-331,369, l-akbar numru ta’ passi;;ieri li qatt g[addew mill-ajruport f’April.
Fl-ewwel erba’ xhur tas-sena n-numru ta’ passi;;ieri li g[addew mill-ajruport ]died bi 8.7 fil-mija, filwaqt li l-movimenti tal-ajruplani ]diedu b’4.2 fil-mija.
I]-]ieda fit-turi]mu marbuta mal-a//essibbiltà Filwaqt li l-ajruport internazzjonali ta’ Malta flewwel kwart ta’ din is-sena rre;istra ]ieda ta’ 8.6 fil-mija fil-passi;;ieri, l-ajruporti Ewropej ma kellhom ebda ]ieda u l-ajruporti tal-Unjoni Ewropea kellhom tnaqqis ta’ 2.1 fil-mija. Dan hu inkora;;anti [afna g[aliex jindika li l-[idma li saret fl-a[[ar snin biex ji]diedu r-rotot bejn Malta u pajji]i barranin baqg[et tag[ti l-frott mixtieq. Jindika wkoll li din is-sena se tkun sena rekord o[ra g[at-turi]mu, li minnhom fl-a[[ar [ames snin kellna erbg[a. }ieda fir-rotot low cost Bl-introduzzjoni ta’ linji tal-ajru low-cost bdew jit[addmu numru ta’ rotot
;odda minn pajji]na u lejh ukoll. Hekk ir-rotot ]diedu minn 45 fl-2006 g[al 81 fl2012. Dawn se jkomplu ji]diedu din is-sena. Ma nixtieqx nid[ol f’polemiki i]da li kieku ma kienx g[allMinistru Francis Zammit Dimech il-low cost carriers ma da[lux f’pajji]na. Fl-2004 kien hemm [afna li kienu kontra dawn il-linji talajru. Inklu] il-Kap Laburista ta’ dak i]-]mien Alfred Sant li fis-17 ta’ Marzu 2004 g[amel diskors fil-Parlament kontra l-introduzzjoni tal-low cost carriers. Kien wasal biex qal li “min qed i;ib argumenti li g[andna nda[[lu kumpaniji low budget [alli jikkompetu u j;ibu t-turisti, qed jara biss sa mnie[ru.” Il-low cost da[lu u g[amlu d-differenza. Kif jista’ jixhed ferm tajjeb il-Ministru Mario de Marco li b[ala Ministru tat-Turi]mu kellu erba’ snin rekord f’dan is-settur. Illum dawn il-kumpaniji j;orru lejn pajji]na iktar minn 35 fil-mija tal-passi;;ieri kollha li ji;u Malta. Nemmen li [add mhu se jitkellem iktar kontrihom, [lief jekk jonqsu li jag[tu servizz tajjeb lillpassi;;ieri. M’hemmx dubju li dan ma sarx g[ad-detriment talkumpanija nazzjonali tal-ajru Air Malta. Din qed ting[ata l-
Is-su//ess fil-qasam turistiku kien bis-sa[[a tal-[idma tal-Partit Nazzjonalista, inklu] l-eks Ministru Francis Zammit Dimech li [adem biex jin[olqu r-rotot f’pajji]na
g[ajnuna kollha biex tirristruttura u to[ro; middiffikultajiet li da[let fihom. Pjan ta’ g[ajnuna ta’ €130 miljun wara li l-Kummissjoni Ewropea kienet di;à approvat self mill-istat lill-Air Malta ta’ €52 miljun. Servizzi ;odda It-titjib f’April se[[ g[aliex
bdew jit[addmu servizzi ;odda fosthom minn Pari;i darbtejn fil-;img[a permezz tat-Transavia u t[addim ta’ ]ew; titjiriet fil-;img[a fi tmiem il-;img[a millkumpanija Lufthansa bejn Malta u Frankfurt, servizz li jsir ta’ ]ew; titjiriet kuljum minn Awwissu. Dan kollu juri li ]-]ieda fitturi]mu lejn pajji]na hi marbuta ma]-]ieda fir-rotot u ma]-]ieda fis-seats fuq lajruplani. It-turi]mu jiddependi wkoll millkontinwità. Nie[u pja/ir ninnota li dan is-settur hu fortunat g[aliex fl-a[[ar 25 sena dejjem kellu ministri mill-aktar effi/jenti jmexxuh. Michael Refalo, Francis Zammit Dimech, Mario de Marco u Karmenu Vella fissentejn li l-Partit Laburista g[amel fil-gvern bejn l-1996 u l-1998, u llum, fejn kollox jindika li se jkompli fuq dak kollu tajjeb li twettaq. Anke jekk is-swieq ewlenin ta’ pajji]na baqg[u jag[tuna ]-]idiet me[tie;a fil-qasam turistiku, nemmen li rridu
Bl-introduzzjoni ta’ linji tal-ajru low-cost bdew jit[addmu numru ta’ rotot ;odda minn pajji]na u lejh ukoll. Hekk ir-rotot ]diedu minn 45 fl-2006 g[al 81 fl-2012 nkomplu niddiversifikaw. Dan l-a[[ar [ar;et statistika dwar il-pajji]i li lpopolazzjonijiet tag[hom nefqu l-iktar fuq it-turi]mu fl2012. I/-?ina hi issa fl-ewwel post b’nefqa ta’ $102 biljun u qab]et lill-:ermanja. Il:ermani]i issa qeg[din fittieni post u s-sena l-o[ra nefqu $83.8 biljun fi vvja;;ar. Fit-tielet post hemm l-Istati Uniti ($83.7 biljun). Wara ji;u (f’din l-ordni) irRenju Unit ($52.3 biljun), irRussja ($42.8 biljun), Franza ($38.1 biljun), il-Kanada ($35.2 biljun), il-:appun ($28.1 biljun), l-Awstralja ($27.6 biljun), l-Italja ($26.2 biljun), Singapore ($22.4 biljun), il-Bra]il ($22.2 biljun), il-Bel;ju ($21.7 biljun), Hong Kong ($20.5 biljun) u l-Olanda ($20.2 biljun). Fost dawn il-15-il pajji], erbg[a, kollha Ewropej, huma l-erba’ pajji]i li minnhom laktar li ji;u turisti lejn pajji]na. Dawn huma r-Renju Unit, l-Italja, il-:ermanja u Franza. Tnejn o[ra minn dawn il-pajji]i, ji;ifieri lAwstralja u l-Kanada, huma
nazzjonijiet fejn hemm komunitajiet kbar ta’ Maltin u g[alhekk ma nifhimx kif qatt ma rnexxielna nippenetraw sew dawn is-swieq. Pajji]i BRIC
Imbag[ad hemm il-grupp ta’ pajji]i BRIC – il-Bra]il, ir-Russja, l-Indja u /-?ina. Tlieta minn dawn huma fost il-15 bi/-?ina fl-ewwel post. In-numru ta’ turisti mirRussja qed ji]died. I]da ma jidhirx li qed isir bi]]ejjed biex nattiraw lejn pajji]na turisti mi/-?ina. Dan hu suq enormi anke g[all-fatt li n-numru tal-klassi medja qieg[ed kulma jmur jikber. Hemm ]ew; pajji]i o[rajn li g[andna nippruvaw nippenetraw, u dawn huma l:appun u l-Istati Uniti. Nifhem li biex tippenetra swieq b[al dawn trid tinvesti bil-kbir fil-promozzjoni u lmarketing. Nifhem ukoll li s’issa lawtoritajiet Maltin g[a]lu li jikkon/entraw il-fondi g[addispo]izzjoni, li minkejja li iktar milli rrduppjaw xorta mhumiex bi]]ejjed, fuq ilpajji]i ewlenin li minnhom ji;u t-turisti.
minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
U anke bdejna nfittxu swieq ;odda fil-qrib b[al Spanja, I]rael u l-Irlanda. Kollox jirridu/i g[alla//essibbiltà. Biex i;;ib itturisti jrid ikollok rotot ja[dmu mal-pajji]i li minnhom trid it-turisti. Jew trid tag[mel ftehim ma’ linji tal-ajru li jirriservawlek numru ta’ seats fuq l-ajruplani tag[hom. Jew ikollok a;enti li tasal fi ftehim mag[hom biex jibdew jinkludu lil pajji]na fil-materjal pubbli/itarju tag[hom. I]da mhux fa/li. U g[al kollox trid il-finanzi. Nemmen li s-settur turistiku f’pajji]na g[andu futur. Kif kellu passat. L-iktar il-passat re/enti. I]da biex dan il-futur ikompli jirrifletti l-passat re/enti trid tkompli sse[[ listess [idma bejn listakeholders kollha li tant irnexxiet u tant tat ri]ultati.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Il-Gvern Laburista ;ab is-sitwazzjoni b’idejh Mela issa uffi/jali: l-Unjoni Ewropea qed tqis lil Malta b[ala pajji] li je[tie; min isus fuqu u josservah bir-reqqa [alli jsa[[a[ il-finanzi tieg[u f’dinja fejn finanzi dg[ajfin g[al /erti pajji]i fissru awsterità kbira u kollass ekonomiku. A[bar li konna qed nistennewha, b’mod partikulari wara s-Summit li attenda g[alih il-Prim Ministru Joseph Muscat. Bag[bas i/-/ifri tas-sena l-o[ra Din is-sitwazzjoni l-Gvern Laburista ;abha b’idejh meta, hekk kif tela’, bag[bas i/-/ifri tassena l-o[ra u ma weriex fil-kontijiet tas-sena l-o[ra d[ul li jitla’ g[al 1 fil-mija tal-prodott gross domestiku li l-Gvern is-sena l-o[ra da[[al mit-taxxa tal-petrol. Imma la l-Gvern Laburista tella’ d-deni tal-pajji], l-Unjoni Ewropea b[al tabib tajjeb e]aminatu sewwa u f’kollox. Il-Gvern Laburista da[[al b’idejh lil Malta ta[t osservazzjoni tal-Unjoni Ewropea – u issa l-Unjoni qed tg[idlu biex ifassal mi]uri salewwel ta’ Ottubru u jwettaqhom rigoro]ament. Mi]uri li minnhom se jintlaqat fil-la[am il-[aj ilpoplu Malti u G[awdxi kollu. Kienet de/i]joni li tixhed irresponsabbiltà u ebusija tar-ras.
Il-finanzi tal-Gvern u banek mikxufin g[all-propjetà L-Unjoni Ewropea – fost numru ta’ rakkomandazzjonijiet – qed tiffoka fuq ]ew; ]bilan/i li hawn fl-ekonomija tag[na – fil-finanzi tal-Gvern u fil-banek. Fil-finanzi tal-Gvern, issemmi l-mod kif popolazzjoni aktar anzjana se titfa’ pi] dejjem akbar fuq is-sistemi tal-pensjonijiet u tal-kura tassa[[a. Il-Partit Laburista fl-oppo]izzjoni qatt ma qies dawn il-fatti imma, issa li qieg[ed fil-gvern, irid jiffa//ja r-realtà li qatta’ snin s[a[ jipprova ja[biha. L-Unjoni Ewropea ssemmi wkoll il-qag[da finanzjarja [a]ina tal-EneMalta imma tfa[[ar idde/i]joni tal-Gvern Nazzjonalista li jistalla interconnector, cable, ma’ Sqallija – cable li lGvern Laburista issa qed jiskarta kompletament. Il-weg[di tal-Gvern Laburista li jag[ti [afna permessi ta’ bini – u issa anke bini fil-ba[ar – jo[or;u [a]in [afna mir-rapport tal-Unjoni li jiffoka fuq il-fatt li l-banek Maltin g[andhom wisq self fuq propjetà li jekk il-valur tag[ha jaqa’ – u wisq bini hekk jista’ jag[mel – ikun ifisser kollass g[all-banek u kollass g[all-ekonomija.
L-Unjoni Ewropea g[alhekk qed tordna lillGvern biex ifassal u jwettaq b’mod li ssejja[lu rigoru] sa erba’ xhur o[ra mi]uri biex inaqqsu li]bilan/ u jindirizzaw l-oqsma ewlenin talpensjonijiet, tas-sa[[a, tal-propjetà u tal-banek. Bl-aktar mod skjett qed tag[ti sa Ottubru biex ilGvern jindirizza d-defi/it og[la li l-Kummissjoni qed titlob u dan ini]]lu g[al 3.4%. Ji;ifieri jrid inaqqas in-nefqa bi €30 miljun. L-aqwa team ekonomiku li qatt rat Malta... Dan hu x’;ab b’idejh dak li suppost kellu jkun l-aqwa team ekonomiku – hekk kien qalilna Joseph Muscat – li qatt rat Malta: ordni ta’ mi]uri rigoru]i u malajr. Nittamaw biss li dan ma jkunx il-bidu ta’ dak li bassar il-Partit Nazzjonalista qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet. Ilkoll nafu d-diffikultajiet li g[addejjin minnhom diversi pajji]i o[ra Ewropej. Qg[ad rekord, tnaqqis fil-pagi u servizzi o[rajn b[assa[[a u l-edukazzjoni u tant mi]uri ta’ awsterità. Nisperaw biss li dan l-aqwa team ekonomiku ma jkunx hu li j;ib dan il-kjass ekonomiku f’pajji]na. Gvern Laburista ji]balja u t[allas int.
Scapegoating – iwa[[lu f’[addie[or Il-;urnata minn filg[odu turik – hekk jg[id il-Malti. Mela nhar it-Tnejn l-Orizzont [are; b’editorjal moq]ie] li fih fi ftit kliem qal b’mod kollettiv li “skoprejna li mar ixewwex il-Fond Monetarju Internazzjonli kontra pajji]na stess”. L-editur kien qed jalludi g[al Tonio Fenech, ilkelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Finanzi li meta tkellem mal-IMF qalilhom hekk: “Jiena niddubita kif il-Gvern Malti se jil[aq il-miri finanzjarji tieg[i... Jiena ma g[edt xejn kontra l-Gvern.” Akku]i mill-aktar baxxi Filg[axija l-Prim Ministru Joseph Muscat fil-Parlament u]a l-istess kliem ta’ lOrizzont meta g[amel l-istess akku]a kontra Tonio Fenech. Kif jaf kul[add, l-Ispeaker
An;lu Farrugia //ensura severament lill-Prim Ministru g[ax kien g[amel u]u minn kliem o;;ezzjonabbli fil-
konfront ta’ Tonio Fenech. I]da Muscat ma ra li kien g[amel xejn [a]in. Dan hu bidu perikolu] g[al din ille;i]latura. G[ax jekk Prim Ministru jabbu]a mir-regoli tal-Kamra tar-Rappre]entanti, dan hu pre/edent li jag[ti e]empju [a]in [afna lillmembri tal-E]ekuttiv fuq inna[a tal-Gvern dwar kif g[andhom jittrattaw lillmembri tal-Oppo]izzjoni filqadi ta’ dmirijiethom. Il-Partit Laburista g[adu ma fehemx g[alkollox ittifsira kompleta tas-s[ubija tag[na fl-Unjoni Ewropea. Mill-Oppo]izzjoni g[amlu lkompromessi kollha possibbli g[ax kienu jafu li kieku baqg[u kontra s-s[ubija, kien jirridu/u lilhom infushom g[al partit irrelevanti. Fil-Gvern dawn ilkompromessi ma jistg[ux jitwettqu. Iridu ja;ixxu skont ir-regoli li fil-fond ta’ qalbhom ma jaqblux
Jekk Prim Ministru jabbu]a mir-regoli tal-Kamra tar-Rappre]entanti, dan hu pre/edent li jag[ti e]empju [a]in [afna lill-membri tal-E]ekuttiv fuq in-na[a tal-Gvern
mag[hom. Il-Kummissjoni Ewropea ma kellha b]onn lebda Tonio Fenech biex jg[idilha l-verità, g[ax g[andha nies apposta f’Malta biex jg[arrfuha e]attament b’dak kollu li g[andu relevanza mal-ekonomija, spe/jalment g[ax a[na membri wkoll taz-zona ewro. Rispons konsistenti Il-kampanja elettorali
se[[et ftit ;img[at ilu biss u t-twissijiet tal-Partit Nazzjonalista li jekk ilPartit Laburista jattwa dak li kien qed iwieg[ed filprogramm elettorali tieg[u kien se jda[[al lil Malta f’[ajt, kif kien iddeskriva din il-possibbiltà [add [lief Simon Busuttil b[ala Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista, allura l-Kummissjoni Ewropea ma kinitx se tistenna rispons differenti minn Tonio Fenech. Dak kien rispons li kien g[alkollox konsistenti malopinjoni tal-Partit Nazzjonalista. I]da Joseph Muscat ried isib scapegoat, ji;ifieri ried iwa[[al f’xi [add, g[ax wara li ma [a lebda azzjoni biex Malta tevita li ma tid[olx fl-Excessive Deficit Procedure u ma wera
l-ebda determinazzjoni serja li jimmani;;ja l-ekonomija b’mod tajjeb, sab dahru mal[ajt. Joseph Muscat u Edward Scicluna qatg[u brutta figura quddiem il-Kummissjoni Ewropea, tant li ma twemmnux u allura g[addew il-[tija fuq Tonio Fenech. l-Orizzont hu l-a[[ar ;urnal li g[andu g[ax jikteb dwar ittixwix, g[ax minkejja li suppost li hu ;urnal indipendenti, ilu jxewwex g[al snin twal u d-do]a tattixwix ti]died meta l-Partit Laburista jkun fil-gvern. Tixwix mod ie[or Xog[ol l-Oppo]izzjoni jsir tixwix. Mintoffjani]mu pur, li
Joseph Muscat sfortunatament qed jadotta b[ala g[odda politika anke fil-Parlament. Araw daqsxejn kemm hu xewwixi l-Orizzont. Nhar is-7 ta’ Mejju l-Orizzont kien allega li fl-Isptar t’G[awdex kien hemm impjegati 77 uffi/jal ta’ sigurtà u li mat-tliet gradi talIsptar ikun hemm 22 security f’shifts. Frederick Azzopardi, il-kelliem tal-Partit Nazzjonalista g[as-Sa[[a u lEdukazzjoni f’G[awdex nhar l-14 ta’ Mejju xejjen din il-
minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
gidba xewwiexa meta filParlament qal li fl-isptar hemm 38 uffi/jal tas-sigurtà b’disa’ persuni f’kull shift. G[ala dan il-log[ob bilfiguri^ Biex iwittu t-triq g[al trasferimenti vendikattivi meta jasal i]-]mien, bl-isku]a li kien hemm wisq [addiema fis-security. L-editur ta’ l-Orizzont kien li ;ab din l-informazzjoni korretta fl-a[[ar ta’ artiklu twil, minflok ma kien ta lprominenza li kienet tist[oqqilha. :urnali]mu talmist[ija. l-Orizzont u Muscat fula maqsuma.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
12 Ittri
Il-[ajja ta’ dejjem Appell lill-MFA Sur Editur, G[adni kemm qrajt fuq is-sospensjoni li l-MFA tat lillgoaler tal-Belt Emanuel Bartolo fuq ir-rapport li kiteb irreferee Clayton Pisani fuq id-daqqa ta’ sieq tal-player talHibs Zoran meta skurjalu – kienet ta’ ]ew; log[biet u tliet xhur barra mil-log[ob sal-21 ta’ Awwissu 2013. Nistaqsi jien g[aliex is-sospensjoni ta’ Bartolo ma tibdiex mill-bidu tal-kampjonat 2013#14 u mhux issa, kif qalet lMFA. Mela fis-sajf isir xi log[ob tal-kampjonat? Mario Muscat, il-goaler tal-Hibs, fuq foul banali li ma kienx intwera l-karta l-[amra tilef l-a[[ar log[ba tat-trofew kontra Qormi, u issa mistenni li fil-kampjonat 2013#14 jibda mill-bidu, g[ax is-sospensjoni g[amilha. Imma l-ka] ta’ Bartolo bil-kontra, u biex jer;a’ jibda jilg[ab irid ji;i Awwissu jekk l-MFA trid i]]omm ir-regoli tal-futbol. Nixtiequ li kollox isir kif inhu xieraq.
G. Busuttil In-Naxxar
Sur Editur, Kultant ikun hawn min jistaqsi x’hemm wara din il[ajja, u jekk hux veru li hemm [ajja o[ra. Li hemm [ajja o[ra hi verità u :esù dan werihulna billi ;ie fiddinja, miet fuq is-salib u dan g[al skop, biex isalvana g[al [ajja o[ra, [ajja ta’ tgawdija fil-:enna. E]empju sabi[ li kont qrajt fuq x’hemm wara din il-[ajja hu ta’ tifla ta’ tmien snin li kienet tibki x[in tiftakar li missierha u ommha kellhom imutu. Il-missier darba minnhom ;ietu idea f’rasu u qalilha, “Binti, meta int tkun
tara t-televixin fuq is-sufan u torqod, jiena naqbdek u mmur inpo;;ik fis-sodda. Issa g[idli meta tkun komda, meta tkun fuq is-sufan jew fis-sodda?” It-tifla we;bitu li fis-sodda. Il-missier kompla, “Hekk hi l-[ajja tag[na, hawn fid-dinja qisna qeg[din fuq is-sufan, inbatu, m’a[niex komdi, inbatu bil-bard, s[ana, mard u tant [wejje; o[ra. Meta mbag[ad immorru l:enna nkunu komdi u tispi//a t-tbatija g[al dejjem.” Fil-:enna ma jkun jonqosna xejn g[ax ingawdu l-pre]enza ta’ :esù, u dan
jimla l-qalb tal-bniedem, kif jg[id Santu Wistin, “Mulej int [laqtna g[alik u qalbna ma tistrie[x, jekk mhux fik.” Jalla naqbdu ma’ dawn ilveritajiet [ajjitna kollha, naqbdu mal-Ewkaristija li hi l-ikel tag[na li twassalna fil:enna. Jalla naqbdu ma’ dak li jibqa’, g[ax f’din id-dinja kollox jg[addi, unuri, flus, poter u tant [wejje; o[ra. Iva ng[ixu bit-tama ta’ [ajja o[ra u nag[mlu l-;id ma’ kul[add, qabel immorru u ma ner;g[ux ni;u, kif jg[id San :or; Preca.
Carmel Caruana San :wann
L-ittri f’din il-pa;na
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.
Partit mag[qud ifisser partit rebbie[ Sur Editur, Aktar ma jmur, aktar qed nikkonferma kemm hu kbir il-Partit Nazzjonalista. Qed ng[id hekk g[aliex meta issa, li g[addew l-elezzjonijiet g[all-[atra ta’ Kap, il-Vi/i Kapijiet u lE]ekuttiv, nikkonferma kemm fil-mument talprova il-kunsillieri Nazzjonalisti jafu jag[]lu dak li hu tajjeb g[all-Partit.
Illum g[andna tmexxija mill-aqwa u E]ekuttiv bi m[u[ li jafu x’g[andu jsir. Jekk forsi qabel kont qed in[ares lejn il-PN b’/erti dubji, illum nikkonferma li dan il-Partit hu lPartit li g[andu l-a[jar nies biex imexxu lpajji].
G. Abela
I]-}urrieq
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Opinjoni 13
Kif ipo;;u l-passi;;ieri fuq tal-linja u l-udjenzi f’xi sala jew teatru Qatt kont f’xi sala u [arist [arsa e]aminatorja biex tara fejn l-a[jar tpo;;i? Na[seb li kul[add g[andu din l-esperjenza. G[ax f’sala nies, mhux g[alkemm taqbad u tpo;;i. Trid tara fejn l-a[jar u [dejn min – u skont ukoll xi tkun trid, pere]empju li tara jew tisma’ tajjeb. In-New York Times dan l-a[[ar iddiskutiet studju fuq kif tpo;;i n-nies fuq ittren ta’ ta[t l-art (underground fl-Amerka, tube flIngilterra). Laqatni r-ritratt li ;abu. Hemm erba’ min-nies. Wa[da kemxejn [oxna qieg[da f’rokna g[aliha donnhom l-o[rajn ma jridux imissu mag[ha, jew jisimg[uha ton[or, jew ixommu l-g[araq – min jaf? It-tlieta l-o[ra mgezzin g[alihom, l-ewwel wie[ed, bil-bastun tal-metall, qed i[ares kurju] lejn dik wa[edha, donnu qed jg[id, “Din x’[ob] tiekol dilmara? A[jar in]omm g[ajnejja fuqha.” L-ie[or fin-nofs tat-trio qed i[ares lejn l-iphone biex jara x’kitbu fuqu fuq il-facebook, na[seb, u b[al tal-ewwel g[andu l-bastun imma itwal. Interess biss fuq il-;ejjieni Ir-raba’ karattru hija mara o[ra, rieqda donnu xejn ma jinteressaha mill-pre]ent
imma mo[[ha fuq kemm se ndumu ma naslu [a nag[mlu
minn Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com
preferu ma jpo;;ux anke meta hemm postijiet vojta. Jippreferu j]ommu mal-lasti weqfin, milli jiddendlu malqabdiet mis-saqaf, u jobog[du jpo;;u j[arsu lura minflok fid-direzzjoni talmoviment ’il quddiem. Kul[add jevita li j[okk ma’ xi persuna o[ra, anke jekk il-[ofor fit-triq ibandluk ’l hawn u ’l hemm.
Minn destinazzjoni g[al o[ra... [afna jag[mlu [in ta’ riflessjoni, o[rajn jag[]lu li joqog[du jaqraw...
dak li g[andna nag[mlu, forsi xi xirja. Barra mir-ra;el kurju], kollha g[andhom bor]a li qed i]ommu sewwa ta[t idejhom biex [add ma je[odhielhom, spe/jalment dik ta’ wa[edha, li raqdet imma mhux ming[ajr ma tassigura sewwa l-bor]a ta[t idejha fel[ana. Il-mara solitarja biss g[andha n-nu//ali, u wie[ed biss g[andu l-le[ja u lmusta//i, u r-ra;el kurju] biss g[andu g[ata fuq rasu, beritta, imma l-erbg[a xiddew
Insomma kieku jien (jew int) kont inpo;;i [dejn ta’ wa[edha, jew kont nippreferi nibqa’ bilwieqfa biex ma mmissx mag[ha u nid[ol f’xi basla bla ma naf xiex^
runners jew ]raben komdi, wie[ed minnhom bil-lazz a[mar. Mur g[id lilek to[ro; billazz a[mar fuq ]arbun talgomma. Il-mara tal-grupp, forsi mi]]ew;a lil ta’ [dejha g[andha l-qieg[ ta]-]arbun a[mar ukoll. Insomma kieku jien (jew int) kont inpo;;i [dejn ta’ wa[edha, jew kont nippreferi nibqa’ bilwieqfa biex ma mmiss mag[ha u nid[ol f’xi basla bla ma naf xiex? U fuq l-Arriva
Insomma a[na g[andna lkarozzi tal-linja Arriva. Fejn tpo;;i? Vi/in ta’ fejn [ier;a s-s[ana fix-xitwa? L-a[jar mhux fejn hemm riservat g[all-b]onju]i, g[ax jekk jid[ol xi xi[ jew mara bit-
tarbija, ikollok tqumilhom. L-istess periklu g[andu min ipo;;i ’l quddiem, allavolja llum ftit iqumulek anke jekk inti tibda titbandal perikolo]ament u tfajjar iddaqqiet bil-handbag, ;ewlaq, haversack jew bor]a kotba. I]da, hawn irrid ng[id li hawn min iqumlek. G[ad baqa’ xi ftit Insara. Dan l-a[[ar rajt wa[da mara ta’ kulur tielg[a bittarbija u wie[ed xi[ [afna dlonk qamilha. Imbag[ad jien qomtlu, u fil-pront xi [add qam lili, g[ax jien ukoll bdejt nidher li g[alaqt snin i]jed milli jmissni. L-istudju ta’ New York jikkonferma po]izzjonijiet antropoli;i/i Maltin. Ilpassi;;ieri j[obbu joqog[du [dejn il-bibien. {afna jip-
L-umanità dejjem l-istess Meta jin]lu n-nies, it-tfal mill-ewwel ja[tfu l-postijiet, u wara n-nisa, u l-a[[ar lir;iel. Xi w[ud jib]g[u li jil[aq [addie[or qabilhom, allura, meta jkun se jieqaf ittren (jew l-Arriva) jersqu mill-ewwel lejn fejn ja[sbu li se jkun hemm /aqliq. Insomma l-umanità dejjem l-istess. Fuq it-tren lAmerikani jevitaw eye-contact, donnhom biex [add ma ja[seb li qed jissindikahom. Fuq l-Arriva, dan jg[odd sa /ertu punt biss, g[ax spiss
tibda konversazzjoni anke bejn nies li qatt ma kienu ltaqg[u qabel. Fuq l-Arriva wara kollox, ikun hemm millMaltin li huma Mediterranji, u g[alhekk aktar effusivi. Illum fuq l-Arriva tiltaqa’ ma’ [afna barranin, u tisma’ diskursati b’ilsna li xi kultant tifhem xi [a;a, u [afna drabi ma tifhem xejn, lanqas kelma ta’ xi lingwa e]otika. Bilkemm ma ta[sibx li qed jins;u xi konfoffa kontrik. Insomma, anke fuq l-Arriva, kif jg[idu, life goes on.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IR-RENJU UNIT
Jitressaq il-qorti dwar il-qtil tas-suldat Lee Rigby
Qraba tas-suldat Lee Rigby jidhru mbikkma wara li qieg[du l-fjuri qrib il-post tad-delitt fl-in[awi ta’ Woolwich, lejn ix-Xlokk ta’ Londra (Reuters)
Ra;el Britanniku ta’ nisel Ni;erjan tressaq il-qorti lbiera[ fejn kien akku]at bilqtil brutali tas-suldat Lee Rigby li se[[ fit-22 ta’ Mejju fi triq f’Woolwich, fl-in[awi ta’ Londra lejn ix-Xlokk. Il-prosekuturi qeg[din jg[idu li l-a;ir ta’ Michael Adebowale, ta’ 22 sena, g[andu jkun ippro/essat b[ala att terroristiku u meta Adebowale anki jrid iwie;eb dwar pussess ta’ arma tan-nar, li x’aktarx kien qed ja[seb li ju]a g[al skop vjolenti. Is-suldat li tilef [ajtu – veteran tal-gwerra fl-Afganistan u li kellu 25 sena – miet fuq il-post fejn spi//a aggredit u wara attakk li se[[ fid-dawl tax-xemx. L-awtopsja fuq ilkatavru intant ikkonfermat diversi feriti fuq il-;isem ikka;unati minn strumenti li jaqtg[u u tal-ponta b[ala lka;un tal-mewt. Sadattant, il-Prosekutur Bethan David qal lill-Qorti
tal-Ma;istrati f’Westminster li d-delitt jaqa’ fl-ambitu talle;i]lazzjoni g[al kontra t-terrori]mu u waqt li Adebowale deher ‘xi ftit konfu]’ ;ol-istess awla fejn baqa’ bejn ]ew; pulizija paj]ana u b’idejh immanettjati. Wara li kkonferma l-indirizz tieg[u fi Greenwich (fixXlokk ta’ Londra) l-imputat sema’ l-qari tal-akku]i mi;juba kontra tieg[u u ma ddikjara xejn rigward xi element ta’ [tija jew inno/enza. Adebowale kien arrestat fuq il-post tad-delitt flimkien ma’ ra;el ie[or, Michael Adebolajo — ukoll Britanniku ta’ nisel Ni;erjan u li g[andu 28 sena. I]-]ew; suspettati aggressuri sadattant spi//aw feruti b’tiri li sparawlhom ilpulizija u ttie[du g[all-kura lisptar, fejn damu g[al xi jiem ta[t g[assa stretta. Intant, Michael Adebolawe [are; mill-isptar nhar it-Tlieta (fil-kustodja tal-pulizija) waqt
li Adebolajo – li kien deher fuq filmat jispjega l-qtil tassuldat b[ala ‘tpattija g[all-qtil ta’ Musulmani ta[t idejn ilmilitar Britanniku’ u liema filmat qed ji//irkola online – g[adu qed jirkupra mill-;rie[i li ;arrab. Nhar it-Tnejn, Michael Adebowale g[andu jidher quddiem il-Qorti Kriminali ?entrali ta’ Londra – mag[rufa b[ala Old Bailey – g[al smig[ dwar jekk jistax ikun eli;ibbli g[al-libertà provi]orja. Dan meta smig[ ie[or hu programmat g[at-28 ta’ :unju u qabel il-;uri tieg[u li jrid jinstema’ ;ol-istess qorti. Il-Prim Ministru Britanniku David Cameron fisser l-attakk fuq Lee Rigby b[ala ‘tradiment tal-I]lam u tal-komunitajiet Musulmani’ u fejn g[amilha /ara li r-Renju Unit m’g[andu j/edi qatt g[al kwalunkwe forma ta’ terrori]mu.
IS-SIRJA
Ribelli ta[t assedju fi Qusair jitolbu g[al rinforzi u provvisti medi/i Ir-ribelli Sirjani li jinsabu ta[t assedju fil-belt ta’ Qusair, qrib il-fruntiera malLibanu, [ar;u appell imqanqal g[all-g[ajnuna fil-forma ta’ rinforzi u g[ajnuna medika – u waqt li l-militar talPresident tas-Sirja Bashar alAssad u l-gwerillieri Lebani]i tal-Hezbollah baqg[u jibbumbardjawhom bla heda. Intant – u waqt li kompla bl-offensiva militari fuq Qusair u subborgi ta’ Damasku li g[adhom ikkontrollati mir-ribelli – Assad ipprova jsostni vanta;; fuq livell diplomatiku fejn iddik-
jara li hu ‘lest biex jattendi konferenza g[all-pa/i f’:inevra (fl-I]vizzera) malavversarji tieg[u’. Dan meta l-President Sirjan enfasizza l-alleanzi barranin tieg[u bl-a[bar dwar ‘ilwasla’ ta’ missili g[al kontra l-ajruplani ming[and irRussja u ta’ milizzjani ming[and il-Hezbollah. Mill-banda l-o[ra r-ribelli Sunni Musulmani li qeg[din jittamaw li jke//u lil Assad huma inkwetati ferm li t-telfa ta’ Qusair (li t[ares rotta importanti mil-Libanu minn fejn jaslulhom il-provvisti)
tista’ tiswielhom b[ala katastrofika. Ir-ribelli anki wissew li lbelt (fejn darba kienu jg[ixu mat-30,000 ru[) tista’ tinqered minn fuq il-mappa waqt li jmutu mijiet ta’ midruba jekk ma tasalx g[ajnuna fil-[in. Huma fl-istess [in [ar;u appell fuq ilmezzi tal-midja so/jali biex jintervjenu l-alleati tag[hom [alli jsalvawhom mill-assedju. Intant, ir-Russja lbiera[ akku]at lill-Koalizzjoni Nazzjonali Sirjana (li topponi lil Assad) b’li qed tipprova
tkisser l-isforzi g[all-pa/i wara li din insistiet dwar ‘ittluq tal-President Assad’ b[ala kundizzjoni g[allparte/ipazzjoni tag[ha f’konferenza internazzjonali proposta (g[all-pa/i) u li qeg[din jippjanaw ir-Russi flimkien mal-Istati Uniti. Il-Ministru Russu g[allAffarijeit Barranin Sergei Lavrov qal li l-Koalizzjoni qed tag[ti l-impressjoni li ‘qed tag[mel kulma tista’ biex i]]omm lura l-pro/ess politiku u fejn jirri]ulta intervent militari’. Ir-Russja anki qed tg[id li
l-fatt li l-Istati Uniti /a[det li twarrab l-idea g[al no-fly zone fuq is-Sirja ‘jix[et dubju’ dwar kemm Washington hu impenjat g[all-isforzi biex is-Sirjani avversarji jitressqu malmejda tan-negozjati. L-a[[ar rapporti sostnew li truppi fit-Turkija sparaw g[al ;os-Sirja wara li wa[da millvetturi militari tag[hom li kienet qed tag[mel ir-ronda fil-provin/ja Torka ta’ Hatay, qrib il-fruntiera komuni, spi//at attakkata minn aggressuri mhumiex identifikati.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
A[barijiet ta’ Barra 15 L-UNJONI EWROPEA
Il-:ermani]i urtati dwar l-isfida ta’ Hollande rigward ir-riformi L-insistenza tal-President So/jalista Fran/i] Francois Hollande li l-E]ekuttiv talUnjoni Ewropea ‘ma jistax jiddetta’ r-riformi g[al Franza qanqlet l-g[adab tal-konservattivi tal-Kan/iller tal:ermanja, sig[at qabel Angela Merkel bdiet ]jara f’Pari;i g[al sensiela ta’ ta[ditiet. Il-Kummissjoni Ewropea, li nhar l-Erbg[a ]velat rakkomandazzjonijiet dwar riforma g[all-UE tas-27 stati membri, [e;;et biex Hollande ira]]an l-infiq pubbliku filwaqt li jirriforma l-pensjonijiet u jaqta’ l-ispejje] tax-xog[ol jekk irid li Franza ting[ata sentejn nifs fejn tid[ol politika g[allqtug[ fl-i]bilan/. Intant, u waqt li Uffi/jali Fran/i]i fil-parti kbira laqg[u dawn ir-rakkomandazzjonijiet b[ala mi]uri li ji;bdu l-istess linja tal-pjani g[al riforma li di;à tressqu lil Brussell, Hollande wissa lillKummissjoni Ewropea ‘biex
ma taqbi]x il-limitu’ u fejn sostna li l-E]ekuttiv tal-UE ‘ma jiddettax dak li g[andha tag[mel Franza meta tista’ tg[id biss li l-pajji] je[tie; jibbilan/ja l-finanzi pubbli/i tieg[u’. L-alleati konservattivi ta’ Merkel mal-ewwel sostnew li l-attitudni ta’ Franza tista’ ttellef l-isforzi lejn it-tis[i[ tal-ekonomija taz-zona ewro u meta f’Berlin kiber l-inkwiet li l-ekonomija ta’ Franza (it-tieni l-akbar taz-zona), qed taqta’ lura dejjem aktar ta[t it-tmexxija tal-President Hollande. Michael Fuchs, il-vi/i kap parlamentari tal-Partit CDU ta’ Merkel qal li ‘wie[ed g[andu g[alfejn jinkwieta jekk pajji] membru tal-UE u taz-zona ewro jibda jemmen li m’g[andux g[alfejn i]omm mal-weg[di’. Min-na[a tieg[u, Norbert Barthle, il-kelliem tas-CDU g[all-affarijiet konnessi malba;it, akku]a lill-President
So/jalista Fran/i] talli ‘qed jilg[ab g[all-gallarija quddiem udjenza domestika.’ Dan meta l-popolarità ta’ Francois Hollande qed tonqos bl-aktar rata mg[a;;la g[al kwalunkwe President Fran/i] fi ]minijiet moderni waqt li lekonomija ta’ Franza spi//at fil-morsa tar-ri/essjoni. Fil-fatt, Barthle, qal li lKummissjoni tal-UE di;à kienet ‘;eneru]a ]-]ejjed’ meta tat sentejn addizzjonali lil Franza biex i;;ib l-i]bilan/ tag[ha ta[t is-ceiling ta’ tlieta fil-mija stabbilit g[all-Istati tal-Unjoni u wara li Pari;i ammettiet li mhix se tilqa’ lmira din is-sena. Sadattant, Franza qalet li qed tistenna li tikkontrolla li]bilan/ qabel id-deadline tal2015 u meta di;à qed t[ejji biex tirriforma s-sistema talpensjoni ;eneru]a li ilha stabbilita g[al snin – b’Hollande itenni li ‘l-Fran/i]i g[andhom jistennew li jkomplu ja[dmu g[al ftit ]mien ie[or’.
IL-BOSNJA> Dimostrant liebes maskra ta’ ‘Guy Fawkes’ jidher quddiem [addiema li lbiera[ [ar;u jipprotestaw f’Sarajevo biex jing[ataw aktar drittijiet. Id-dimostrazzjoni, organizzata mit-trade unions lokali u li kienet pjuttost nieqsa mill-in/identi, kienet anki l-ewwel protesta tal-massa f’dan il-pajji] g[al diversi snin. (Reuters)
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Attwalità 17
16 Attwalità
“...G{AX MALTA TAG{NA LKOLL...” … Jekk Laburist ta’ ;ewwa fil-klikka ta’ Muscat
… Jew dhert f’billboard tal-PL fl-Elezzjoni
G[ax...
G[ax...
G[ax...
G[ax...
G[ax...
G[ax...
Allura parti mill-[atriet tal-qalba fil-Bordijiet u addio l-MERITOKRAZIJA
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
18 A[barijiet ta’ Barra IL-KAMBODJA
Protagonisti tal-Khmer Rouge jesprimu dispja/ir g[all-atro/itajiet tal-passat Eks mexxej tal-Khmer Rouge, l-entità komunista responsabbli g[all-qtil ta’ madwar 1.7 miljun ru[ fil-Kambodja waqt l-era tal-Killing Fields (matul is-sebg[inijiet), esprima dispja/ir g[al dak li wettqu hu u s[abu u g[all-ewwel darba a//etta responsabbiltà waqt il-pro/eduri tal-qorti. Nuon Chea, li kien it-tieni l-aktar mexxej influwenti tal-Khmer wara l-infami Pol Pot, tkellem quddiem it-tribunal (barra Phnom Penh) li qed imexxu l-Kambodja u nNazzjonijiet Uniti, fejn sostna li ‘kien responsabbli g[al li kien se[[ fi]-]minijiet talKampuchea (Kambodja) Demokratika’. Hu kompla jesprimi niket ‘g[all-avvenimenti li se[[ew intenzjonalment u anki g[al dawk li ma kinux intenzjonati’ waqt li wassal il-kondoljanzi lill-vittmi tar-re;im li kienu pre]enti
fil-qorti. Nuon Chea qed jiffa//ja akku]i g[al delitti tal-gwerra u delitti kontra l-umanità u meta salbiera[ hu u Khieu Samphan – eks kap tal-istat fl-era tal-Khmer – kienu /a[du g[al responsabbiltà kif ukoll g[al ‘g[arfien tal-qtil’. Fil-fatt anki Khieu Samphan issa qed jg[id li jiddispja/ih ‘g[at-tbatija kbira’ li sofra l-poplu ta’ Kambodja waqt il-perijodu tal-Khmer Rouge filwaqt li offra l-kondoljanzi b[ala lewwel apolo;ija ‘tieg[u’ fil-qorti. Filwaqt li mhux /ar g[alfejn l-imputati g[a]lu li jesprimu sens ta’ sog[ba ‘issa’, lammissjoni mifhuma li ntlaqg[et tajjeb millvittmi u qrabathom li ilhom ’il fuq minn tletin sena jistennew biex jisimghu stqarrija ta’ apolo;ija jew niket ming[and il-Mexxejja tal‘[omor’ (Khmer) li g[adhom [ajjin.
L-UNJONI EWROPEA
Spanja mwissija dwar l-a;ir ta’ sptarijiet
L-ISTATI UNITI> L-atturi Owen Wilson u Rose Byrne, protagonisti tal-film ;did ‘The Internship’, jippu]aw g[al ritratt waqt il-premiere tal-istess produzzjoni, li sar fit-teatru ta’ Regency Village ;ewwa Los Angeles, f’Kalifornja. (Reuters)
Il-Kummissjoni Ewropea qed tmexxi azzjoni legali kontra Spanja min[abba li w[ud mill-isptarijiet f’dan il-pajji] qeg[din jirrifjutaw li jirrikonoxxu l-Health Insurance Card (il-Karta talAssigurazzjoni tas-Sa[[a Ewropea) li tintitola li/-/ittadini tal-UE g[all-kura tas-sa[[a b’xejn fi sptarijiet pubbli/i.
Rapporti qalu li numru ta’ sptarijiet fi Spanja rrifjutaw din il-karta u infurmaw litturisti li nqalg[ulhom il-problemi medi/i biex jie[du lura l-ispejje] g[at-trattament segwenti mill-assigurazzjoni g[all-ivvja;;ar. Intant, u g[alkemm mhix takku]a lill-isptarijiet ta’ Spanja ‘b’li qeg[din jippru-
vaw jaqilg[u l-flus’, ilKummissjoni – li tinvestiga ka]i fejn il-li;ijiet tal-UE jistg[u mhumiex qed ikunu rispettati – talbet l-informazzjoni relatata ming[and ilGvern Spanjol u liema pass huwa fa]i inizjali ta’ pro/edura li ’l quddiem kapa/i tirri]ulta flimpo]izzjoni ta’ multi.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
A[barijiet ta’ Barra 19
L-AFGANISTAN
Evitat attakk ‘qalil’ fuq Kabul Is-servizzi sigrieti Afgani qalu li rnexxielhom jevitaw attakk ta’ potenzjal ‘tassew qerriedi’ fuq ilbelt kapitali ta’ Kabul u wkoll instab ammont konsiderevoli ta’ armamenti. Id-Direttorat Nazzjonali tasSigurtà qal li l-qawwiet tieg[u wettqu rejd fuq mo[ba talmilitanti f’Kabul u matulha nqatel membru militanti mal-grupp Haqqani (ibba]at fil-Pakistan) u diversi militanti o[rajn spi//aw arrestati. Il-grupp Haqqani g[andu rabtiet sodi mal-Al-Qaida u l-militanti tat-Taliban waqt li hu mag[ruf li wettaq sensiela ta’ attakki ‘ta’ profil g[oli’ fl-Afganistan. Il-militanti ta’ Haqqani jimmiraw l-aktar g[at-truppi barranin fl-Afganistan u l-Istati Uniti tiddikjara lil dan il-grupp b[ala organizzazzjoni terroristika wara li kienet ilha titkellem dwaru fil-kuntest ta’ theddida ewlenija.
I?-?INA> Tfajjel liebes kostum tradizzjonali jinterpreta parti waqt l-opra ta’ Peking li qed tittella’ fi skola tal-kindergarten fil-provin/ja ta’ Balikun, fir-re;jun awtonomu ta’ Xinjiang Uighur. {afna minn dawn i/-/kejknin b[alissa qeg[din jie[du sehem f’diversi xog[lijiet tal-opra ?ini]a qabel il-Jum Internazzjonali tat-Tfal li jkun i//elebrat proprju g[ada (Reuters)
I?-?INA
It-tarbija li nqalg[et minn katusa tinstab mal-qraba ta’ ommha
IL-KOREA> Suldat tal-Korea t’Isfel jirran;a l-bnadar ta’ pajji]u u tal-Istati Uniti waqt e]er/izzju kon;unt tal-qawwiet rispettivi f’Paju, qrib iz-zona demilitarizzata li tissepara l-Korea t’Isfel mill-Korea ta’ Fuq Komunista (Reuters)
It-tarbija ?ini]a li jiem ilu kienet salvata minn katusa tad-drena;; f’ka] li qajjem sensazzjoni madwar id-dinja, in[ar;et mill-isptar u b[alissa qeg[din jie[du [siebha l-qraba ta’ ommha. Din it-tarbija – tifel – kienet ilha tin]amm l-isptar fil-belt ta’ Jinhua (filprovin/ja ta’ Zhejiang) mindu t-tobba, nhar is-Sibt, irnexxielhom jaqtg[u madwar il-katusa biex je[ilsuha. Sadattant, l-omm tat-tifel – mara ta’ 22 sena li ma ssemmietx b’isimha – qalet li hi welldet lit-tarbija waqt li kienet fuq it-toilet u b’ri]ultat ta’ dan, it-tarbija ni]let dritt g[al ;ol-katusa bi ]ball u e]att mat-twelid. Il-Pulizija g[all-bidu trattaw dan il-ka] b[ala attentat ta’ omi/idju u [asbu
li xi [add kien ipprova ‘jiddisponi dolo]ament’ mittarbija. I]da l-awtoritajiet illum qeg[din jirreferu g[allprovi fis-sens li dan ma kienx minnu – b’uffi/jali mid-Dipartiment ?ini] g[allPropaganda jsostnu li ‘ssitwazzjoni nqalg[et min[abba /irkustanzi a//identali’. L-uffi/jali kkonfermaw ukoll li t-tifel, li jinstab f’kundizzjoni tajba, issa qieg[ed f’idejn il-familja talomm li hi residenti ta’ lokalità rurali. Sadattant, rapporti lokali qalu li l-omm, li tg[ix f’residenza mikrija, kienet ikkuntattjat lil sid il-proprjetà wara li t-tarbija spi//at filkatusa i]da ma ammettietx mill-bidu li t-tifel kien tag[ha min[abba li kienet wisq be]g[ana.
Ing[ad ukoll li l-omm, li mhix mi]]ew;a, ma kinitx temmen li setg[et issib ilmezzi xierqa biex trabbi tarbija u wkoll ]ammet sigriet il-fatt li kienet inqabdet tqila. Fi/-?ina, l-ommijiet li jg[ixu wa[edhom ta’ spiss huma mwarrbin mis-so/jetà u l-a[[ar rapporti juru li lmissier tat-tifel – li l-qraba tieg[u wkoll marru jaraw li//kejken l-isptar – be[siebu jivverifika jekk hux tieg[u ‘tassew’. It-tifel li spi//a fuq fomm kul[add g[alissa hu mag[ruf b[ala ‘Tarbija Numru 59’ wara li ssemma g[an-numru tal-inkubatur tieg[u talisptar. Hu mifhum li //kejken anki qed ibati minn ;rie[i [fief f’rasu u f’ri;lejh min[abba ]-]mien li dam ‘imwa[[al’ fil-katusa.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
20 Arti
‘Coastal Fragments’ – wirja ta’ fotografija astratta minn Jean Pierre Gatt minn Jule Belami ‘Coastal Fragments’, wirja ta’ fotografija astratta li se tifta[ nhar l-Erbg[a 5 ta’ :unju f’Palazzo de Piro flImdina, hi pro;ett li beda fl2010.
Dan meta ]ew; artisti Jean Pierre Gatt, fotografu u film maker minn Malta u Derek Nice, pittur u skultur mirRenju Unit, g[amlu ri/erka b’dettall vi]iv fuq l-aspetti tal-impatt tal-bniedem malkosta madwar il-g]ejjer Maltin u r-Renju Unit. Wie[ed ju]a kamera, u lie[or pinzell u kanvas. I]]ew; artisti ispiraw lil xulxin billi ]aru t-territorji ta’ xulxin. Photowalks kemm madwar ilkosta tal-g]ejjer Maltin u lkosta ta’ East Anglia firRenju Unit ikkontribwew g[al din l-g[a]la ta’ xog[lijiet. ‘Coastal Fragments’ hi
wirja astratta bba]ata fuq ritratti li j[arsu aktar millqrib, fid-dettall vi]iv, ta’ o;;etti li jinsabu madwar ilkosta. Linji, forom u kuluri huma w[ud mill-attributi li jiffurmaw il-ba]i ta’ din ilwirja. M’hemmx imma;ini wa[da li taqbel, tg[in, i]]id jew ittellef minn imma;ini o[ra, i]da kull wie[ed u wa[da minnhom g[andhom attributi simetri/i, lineari u, jew, kuluri li jkunu uni/i. Dawn ix-xbihat jistg[u jkunu dettalji ta’ dg[ajjes, ]ebg[a li qed titmermer, partijiet ta’ dg[ajsa msadda, bi//iet minn boathouses, dellijiet fuq [itan mi]bug[a, injam imqaxxar, temp, e//. Ftit kien cropped, jew mibdul, photoshopped fi kwalunkwe minn dawn ix-xbihat. Il-frame
Wirja tal-arti b’risq il-Malta Community Chest Fund Fis-sede tas-So/jetà Mu]ikali Lourdes filQrendi se ssir wirja tal-arti li d-d[ul minnha se jmur b’risq il-Malta Community Chest Fund. Il-wirja se tifta[ fis-16 ta’ :unju. Il-wirja se tinkludi diversi xog[lijiet ta’ arti lokali li lpubbliku se jkun jista’
jakkwista u d-d[ul kollu se jmur fil-fond g[all-;bir ta’ fondi g[all-Community Chest Fund. Il-wirja se tkun miftu[a tul il-:img[a ta’ /elebrazzjoni tal-festa tal-2013 ad unur il-Madonna ta’ Lourdes. Kemm il-wirja kif ukoll i/-/elebrazzjonijiet tal-festa ji;u fi tmiemhom nhar il-{add, 23 ta’ :unju 2013. L-attivitajiet g[al dan lg[an nobbli jil[qu l-qofol tag[hom nhar il-:img[a, is-Sibt u l-{add 20, 21 u 22 ta’ Settembru 2013 tul ittlett ijiem attività fil-festa ta’ San Mattew i//elebrata fil-Maqluba, il-Qrendi, fejn se jkun hemm diversi attivitajiet, fosthom wirja ta’ muturi, fajjenza u log[ob ie[or fejn parti mid-d[ul ji]died fil-fond g[all-Malta Community Chest Fund.
sar fuq il-post, waqt li jkunu qed jittie[du r-ritratti kwa]i hekk kif huma ppre]entati hawnhekk. “Dak li jaffaxxinani meta nie[u ritratt ta’ dawn ix-xbihat hu l-fatt li g[alkemm dawn id-dettalji huma ferm vi]ibbli meta tfittixhom, jintilfu meta t[ares mill-bog[od. Madankollu hekk kif timxi fil-qrib, dak li hu meqjus normali, wie[ed jibda jelimina dak li jikkontamina jew ifixkel l-imma;ini, u j[alli biss il-partijiet li finalment jiffurmaw – jag[ti sura u l-[ajja lil dawn id-dettalji.” Il-kuluri ta’ dawn ix-xbihat huma wkoll mill-isba[ - it-tip ta’ ]ebg[a li tintu]a tinkludi g[a]la ta’ kulur u tag[ti palette infinit ta’ kuluri jg[ajtu, sajfin u ta’ kuntrast biex ta[dem bihom.
Wie[ed mir-ritratti esibiti fil-wirja ‘Coastal Fragments’ li se ssir fl-Imdina fil-jiem li ;ejjin
Wirja tal-arti minn Andrew Micallef “Il-Pittur tan-Natura” – hekk iddeskriva lill-artist Andrew Micallef, il-President ta’ Malta George Abela meta f’dawn il-jiem feta[ il-wirja tal-arti bit-titlu ‘Landmarks’. Din il-wirja qed issir filPalazz ta’ San Anton bil-g[an li jin;abru fondi g[all-Malta Community Chest Fund. Il-President esprima l-pja/ir tieg[u li jinawgura din ilwirja ta’ dan l-artist ]ag[]ug[ imma /ertament stabbilit sew fil-qasam tal-arti. L-esibizzjoni ‘Landmarks’ hi t-tmien wirja personali ta’Andrew u fiha qed jesibixxi 26 bi//a xog[ol kollha bl-akrilika. Din il-kollezzjoni titfa’ dawl fuq xi n[awi li nsibu fil-g]ejjer tag[na u li huma familjari mal-poplu Malti u G[awdxi, mill-aspett rurali u urban, minn binjiet ta’ valur storiku sa siti li ffurmaw mal-milja tas-snin b’mod nat-
Il-President ta’ Malta George Abela flimkien mal-artist Andrew Micallef
urali, u li huma kkunsidrati b[ala wirt dinji. Il-wirja se tkun miftu[a kuljum sas-16 ta’ :unju mid9 a.m. sas-6 p.m.
G[al iktar informazzjoni wie[ed jista’ jibg[at email fuq christine.camilleri@gov.mt jew i/empel 21221221.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Avvi]i PN 21
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil Mario de Marco Beppe Fenech Adami ?ensu Galea David Agius Fredrick Azzopardi Giovanna Debono George Pullicino Tonio Fenech Joe Cassar Jason Azzopardi Chris Said Francis Zammit Dimech Carm Mifsud Bonnici Clyde Puli Mario Galea Robert Arrigo Charlò Bonnici Stephen Spiteri Michael Gonzi Tony Bezzina Claudette Buttigieg Ryan Callus Robert Cutajar Kristy Debono Albert Fenech Claudio Grech Paula Mifsud Bonnici Marthese Portelli
Kap tal-Oppo]izzjoni Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar Kelliem g[all-:ustizzja Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali Deputat Whip u Kelliem g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex Kelliema g[al G[awdex Kelliem g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma Kelliem g[all-Finanzi Kelliem g[as-Sa[[a Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni Kelliem g[all-Affarijiet Barranin Kelliem g[all-Edukazzjoni Kelliem g[all-Anzjani Kelliem g[at-Turi]mu Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima Kelliem g[ax-Xog[ol Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura Kelliema g[ad-Djalogu So/jali u l-Libertajiet ?ivili Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni fl-2017 u l-Fondi mill-Unjoni Ewropea Kelliem g[ar-Ri/erka, l-Innovazjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/ess Amministrattiv Kelliema g[all-Kompetizzjoni u d-Drittijiet tal-Konsumatur Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej
L-APAN se torganizza Buffet Breakfast bit-tombla, nhar it-Tlieta 18 ta’ :unju, fi Splash and Fun Park, is-Salini. Prezz> €10 Bookings ming[and il-helpers jew /emplu 21420513 jew 79040544. Mistieden spe/jali l-Kap tal-Partit Nazzjonalista
Simon Busuttil
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN IL-MARSA. Kull nhar ta’
Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.
AVVI}I SO?JALI ROBERT ARRIGO. Il-
{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a g[all-Park tal-G[asafar fis-Salina u Pasta Lunch fir-restorant Da Nicole, Bu;ibba, l-Erbg[a, 12 ta’ :unju. It-trasport jitlaq fid-9 a.m. Prezz €15 u g[allbooking /emplu 23285000.
EDWIN VASSALLO. Il-
{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizaw Coffee Morning, il-{amis, 13 ta’ :unju fis-St. Martin’s Bar and Restaurant, il-Ba[rija. Trasport millpostijiet tas-soltu. Prezz €6 u
g[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.
ROBERT ARRIGO. Il-
{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Dawra mal-Port il-Kbir bil-Captain Morgan, il-{amis, 27 ta’ :unju fis7.15 p.m. Tluq mix-Xatt ta’ Tas-Sliema. Prezz €3 u g[all-booking /emplu 23285000.
ROBERT CUTAJAR. Il-
{bieb ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Serata u Ri/eviment ad unur Lawrence Gonzi, il-:img[a, 28 ta’ :unju fit-8 p.m. fil-lukanda Dolmen, Bu;ibba. Prezz €7 u biljetti jistg[u jinkisbu mill-Uffi//ji PN tat-12-il distrett jew ibag[tu email lil robertcutajar72@gmail.com. Jattendi wkoll il-Kap tal-PN Simon Busuttil.
AVVI}I O{RA TA’ XBIEX. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-Bar tal-Uffi//ju PN tallokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l-{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.
{AL TARXIEN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tallokalità. Min hu interessat jista’ j/empel lis-Segretarju tal-Kumitat Sezzjonali fuq 99225033. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
22 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
Weqfin> 1. u 8. Patrijiet f’diversi parro//i (11) 2. Ras min? Dawk li joqg[odu l-Marsa (6) 3. u 9. {add ma ;;ilidlu flelezzjoni (11) 4. Bor]a bil-manku g[all;bir ta’ flus (6) 8. Ara 1. 9. Ara 3. 12. It-tifel ma marx skola (6) 13. Ma titkellimx i]jed (6) 14. Qiesu kliemhom sew (6) 15. Marion jista’ jkollha dan l-g[asfur (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Tikka; 6. Tazza; 7. u 16. Parrukkier; 10. Rabta; 11. T[enn; 12. Skirt; 14. Rizzi; 17. Jarmi; 18. Na[aq. Weqfin> 1. Ftakar; 2. Varata; 3. Stirat; 4. Maltin; 8. u 9. Ubbidjenza; 12. Spanja; 13. Tikmix; 14. Riefnu; 15. Idduqu.
?ikku l-mekkanik
?ikku kien mekkanik tajjeb [afna. Kul[add g[al g[andu, sew g[al service kif ukoll g[al [sara filmagna. G[axar persuni [adu l-karozza g[andu, min g[al [a;a u min g[al o[ra. Osservahom tajjeb lil dawn il-persuni u ara tindikax liema hi l-karozza ta’ kull wie[ed u wa[da minnhom.
Soluzzjonijiet Sitta bi tllieta
Mimdudin> 5. Qajjem paniku (5) 6. Na//etta xi [a;a fil-bini lqadim? (5) 7. u 16. Qatg[et ix-xewqa ta’ xi [add (10) 10. Lingwa ta’ ]mien irRumani antiki (5) 11. Tqum il-flus (5) 12. Mhux parlament dan talAmerikani (5) 14. Kif tista’ ssir g[arqan wara ;irja twila (5) 16. Ara 7. 17. Kollox, g[at-Taljani (5) 18. Xbieki li jaqbdu l-g[asafar li jkunu fis-si;ar (5)
18
7 – 38; 9 – 30; 18 – 47.
17
G[at-tfal
Melbourne
Minn fejn hu^
Minn fejn hu^
Qasqas il-partijiet li hawn fuq ix-xellug immarkati bl-ittri u jekk tqabbilhom sew ma’ dawk fuq il-lemin, taqra minn fuq g[al isfel minn fejn hu dan ir-ra;el Awstraljan.
?ikku l-mekkanik
Liema tliet linji dritti mi;budin minn numri opposti, jiddividu dan ir-rettangolu f’sitt partijiet, kull parti jkollha fiha tliet pari differenti ta’ annimali?
A – 9 (ba[ri li g[andu lberitta fuq is-seat talkarozza); B – 5 (il-mara b’tifel f’idejha. Fuq is-seat hemm is-si;;u tieg[u); C – 10 (parti mil-libsa tieg[u //artet malli g[alaq il-boot tal-karozza); D – 8 (mara li ssuq i]]iemel. Il-frosta tidher fuq wara tal-karozza); E – 6 (G[arbi li g[andu lkarozza b’numru miktub bl-G[arbi); F – 2 (bodybuilder li g[andu pi] tqil jidher fuq wara tal-karozza); G – 3 (mara bil-kelb: tidher i/-/inga bil-kullar filkarozza); H – 1 (sajjied li g[andu lkopp fil-karozza); I – 7 (boxer li g[andu l-ingwanta fil-karozza); L – 4 (bajjad: fil-karozza hemm patalotti ta]]ebg[a u pniezel).
Sitta bi tlieta
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor jag[]lu li jiffrekwentaw din l-istituzzjoni biex jissokta w bl-istudji tag[hom. Il sipario strappato (Torn Cutain) Rete 4, 16>05 Paul Newman, Julie Andrews u Lila Kedrova huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-1966 b’re;ija ta’ Alfred Hitchcock. Naraw xjenzjat Amerikan li, fl-eqqel tal-Gwerra Bierda, jippretendi li qasam man-na[a Sovjetika.
Rockna Radio 101, 19>15
Michael Bugeja se jilqa’ lill-grupp metal Loathe u se jkun qed jitkellem mal-membri tieg[u dwar l-aktar xog[ol ri/enti tal-grupp, partikularment l-EP li j;ib l-isem ta’ Lambs to the Slaughter. Fit-tieni parti, se jkun hemm intervista mal-kantawtur Ingli] i]da bba]at f’Malta, Charlie Rackstraw (fir-ritratt hawn fuq), u li spiss narawh f’attivitajiet diversi fil-g]ejjer Maltin.
Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00 F’Awwissu li g[adda l-Mission Fund flimkien ma’ grupp minn Malta marru t-Tanzanija biex i[ejju programm televi]iv li se jixxandar illum fuq TVM. Jag[tu l-esperjenza tag[hom Francis Scicluna u Philip Micallef mill-Mission Fund, kif ukoll Fabian Demicoli u Amber Bondin (fir-ritratt hawn ta[t).
Malta Llejla NET Television, 17>00
Stephanie Spiteri se tkun qed tag[mel il-programm tal-lum f’xandira diretta mill-MCAST f’Ra[al :did. Il-programm se jlaqqag[na kemm ma’ studenti kif ukoll ma’ g[alliema minn din l-istituzzjoni edukattiva ta’ su//ess u naraw il-fa/ilitajiet u l-possibbiltajiet li jgawdu minnhom dawk li Animal Diaries NET Television, 19>00
L’ultimo compleanno (What if God were the Sun^) Iris, 13>45 Lacey Chabert (fir-ritratt hawn fuq) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film
drammatiku Amerikan li n[adem fl-2007.
Moira Delia tlaqqag[na ma’ membri tal-Birdlife (Malta) li se jitkellmu dwar il-[idma li qed iwettqu fl-iskejjel u fil-parks li nsibu fil-g]ejjer tag[na. Barra minn hekk se jing[ata tag[rif dwar wirja tal-artista ]ag[]ug[a mwielda l-Ingilterra Chloe Waterfield, li i]da ilha minn /kunitha tg[ix f’Malta, li mis-6 ta’ :unju se jkollha wirja f’lukanda f’San :iljan. T[obb [afna tpin;i l-annimali (fir-ritratt jidher wie[ed mixxog[lijiet tag[ha) u mill-qlig[ ta’ din il-wirja se tag[ti donazzjoni lis-santwarji tal-annimali.
Xena mill-film tal-1943 ‘The Song of Bernadette’ dwar id-dehriet tal-Madonna f’Lourdes
Id-dehriet tal-Madonna Mieg[ek - NET Television, 21>00
Il-programm tal-lum se jiddiskuti l-miraklu, b’mod partikulari, id-dehriet talMadonna f’diversi postijiet, fosthom f’Lourdes, f’Fatima, f’Medjugorje u anki filg]ejjer Maltin. Dawn id-dehriet g[adhom relevanti fil-[ajja tal-lum?
Temmen li g[adhom ise[[u? :rajjiet b[al dawn jaffettwaw il-fidi personali tieg[ek? Il-programm jitmexxa minn Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP. Iddirezzjoni hi ta’ ?ensu Arrigo filwaqt li Gabriel Ellul jie[u [sieb mil-lat ta ’ produzzjoni.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
24 TV#Radju
06>00
101 Breakfast Club (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal->urnali)
09>00 09>05 10>00 10>05 11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Magazine 101 Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>30 19>15 21>00 23>00 24>00
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk Night Style
La musica nel cuore (August Rush) - La 5 21>10
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Euromix 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 Kanzunetti Maltin 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi, 18:15 Parlament) 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - LArgument Ikompli 20:15 Collage 20:30 - Xalata Rock 22:00 - Mu]ika 24:00 - Bla Kantunieri (r) 00:30 Sentimentali G[alik 02:00 Weekend Party. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Bon Voyage 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar 15:00 - RTK Qosor 15:05 -
Kaskata Kulturali 15:30 - IlPolz ta/-?ittadin (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 Darek u Flusek 18:00 - RTK Qosor 18:05 - Investi bil-g[aqal 18:57 - Fi {dan ilMulej 19:00 - Ru]arju 19:25 {sibijiet mal-Melodija 21:00 Ejja G[andi 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 Il-Malti llum: ideat ta’ ]mienna 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-:urnali 13:30 – Provokazzjoni u ktieb 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 20:00 – University Matters 20:30 - Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - Avventura ma’ :esù 09:30 - Kuntatt 11:00 Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tadDuluri 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Avventura ma’ :esù (r) 16:00 – Il-Kura tal-:nien 16:45 - Naturali 17:00 – Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Nixxieg[a Dumnikana 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - Qari millIskrittura Mqaddsa 22:30 Il-Mediterran 23:00 L-Istorja tal-Knisja u inti (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta 24:00 Ru]arju. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Let’s Go 21:00 - Dak Kien }mien 01:00 Nightshift.
Film drammatiku fl-2007 b’re;ija ta’ Kirsten Sheridan li hu tajjeb [afna u adattat g[all-familja kollha. Evan ikun tifel li trabba f’orfanatrofju. Ikollu talent mu]ikali mill-akbar u jkun idoqq fit-toroq ta’ New York, bil-flus li jag[tuh tista’ tg[id kollha jmorruf’idejn ir-ra;el li jkun jie[u [siebu. Biss it-tfajjel ikollu xewqa wa[da f’[ajtu, dik li jsib min huma l-;enituri naturali tieg[u. Tg[id jirnexxilu? Fost l-atturi ewlenin, Freddie Highmore u Keri Russell (din tal-a[[ar fir-ritratt). TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r) 10:20 - Days that Shook the World 11:25 - Bang goes the theory 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 A[barijiet 18:10 - Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Xarabank 23:15 - A[barijiet. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - GFA Review 11:30 G[awdex Illum 12:00 Madwarna 12:15 - Wirt Arti u Kultura 12:45 - Bang goes the Theory 13:15 - Earth the Power of the Planet 14:05 - Games of the Small States of Europe 14:15 - Battle Castle 15:00 - GFA Roundup 15:30 - Bang goes the Theory 16:00 - Days that Shook the World 16:50 - Qatra Inka 17:20 - Waqtiet 17:25 - Realtà 18:30 - .EU 19:00 - GFA Roundup 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Days that Shook the World 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 Waqtiet 20:45 - Dokumentarju 21:15 - Malta u lil hinn minnha 22:45 - Games of the Small States of Europe 23:00 - GFA Roundup 23:30 – Starboard. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 10:30 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30) 16:20 Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish – daily update 17:45 - Teleshopping 18:00 Healthy Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 Mad-Daqqa t’G[ajn (r) 21:30 G[a]liet 22:45 - Zona Sport (r) 23:15 - One News 23:45 Kalamita (r). Smash 07:00 - A[barijiet
07:40 - Er;a’
Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 104.6 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura. 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 - Teleshopping 19:00 A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 - Qeg[din Sew! 21:30 Dokumentarju 22:00 - A[barijiet.
Ponderosa (TF) 15:50 - She’s the man. Film 2006 17:25 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 Tg regione 20:00 - Blob 20:10 Celi, mio marito! 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Amore criminale 23:05 - E` uno di quei giorni che… (dok) 24:00 - Tg 3 line notte 01:10 - Rai Educational 01:45 - Fuori orario 01:55 - Questa è la mia vita. Film ’62.
Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00, fid-09:00 u fil-11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (jinkludi Tg1 fil-17.00) 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 Amichevole Italia – San Marino 23:05 - TV7 Settimanale del Tg 1 00:05 - L’Appuntamento 00:35 Tg 1 Notte 01:10 - Sottovoce 01:40 - Rai Educational - Rewind visioni private.
Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
Raidue 06:40 - Cartoons 08:35 - Le sorelle McLeod (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 10:20 - Relazione del Governatore della Banca d’Italia 12:00 - I fatti vostri (attwalità) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Detto Fatto 16:15 Senza traccia (TF) 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Rex 3 (TF) 22:50 - Tg 2 notizie 23:05 - L’ultima parola (attwalità) 00:35 - Tg2 Parlamento 00:45 Close to home (TF) 01:25 Meteo 01:35 - Shadowboxer. Film 2005. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:35 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi (dok.) 10:50 - Codice a barre 11:30 Buongiorno elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Piazza affari 15:00 -
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Amici 15:30 - Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Superpaperissima 23:00 Speciale Tg5 00:30 - Tg 5 Notte#Meteo 01:00 - Striscia la notizia (r). Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 7 (TF) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 Lo sportello di Forum 15:35 Come si cambia academy 16:05 Il sipario strappato. Film ’66 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 Quarto grado 24:00 - Hard Luck – Uno strano scherzo del destino. Film 2006 01:55 - Tg 4 night news 02:20 - La casa dalle finestre che ridono. Film ’76. Italia 1 07:00 - Zeke e Luther (sitcom) 07:50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:30 - ER - Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:55 Smallville (TF) 17:40 - Top One (game show) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY: Scena del crimine (TF) 21:10 - True Justice II – L’angelo della morte.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
TV#Radju 25 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Bejnietna 10:00 -Entertain Me 12:00 - F. News 12:30 - Duggan 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Madagascar (b’waqfa g[al F. News fis-18:15) 19:45 - F. News 20:30 Il-Madonna ta/-?oqqa 21:00 - Sfera 23:00 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Rock Legend (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 Versus 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 11:45 - Beautiful (soap) 12:10 Centovetrine 12:40 - Extreme Kakeov er Hme Edition 13:40 Che trucco! 14:00 - Vite in Apnea 14:25 - Gossip Girl (TF) 15:20 - The OC (TF) 16:10 Samantha chi? (TF) 16:35 -
Extreme Makeover Home Edition 17:20 - Vite in Apnea 17:50 - Che trucco! 18:20 Amici 19:30 - Gossip Girl (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 La musica nel cuore. Film 2007 23:20 - Vieni a vivere con me 00:05 - Cambio casa, cambio vita 00:55 - Amici. BBC Entertainment 06:55 - Balamory 07:15 - Bobinogs 07:25 - Me Too! 07:45 Nina and the Neurons 08:00 The Large Family 08:10 - Balamory 08:30 - My Family 09:00 - Keeping up Appearances 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - The World of Stonehenge 12:05 - The Iceberg That Sank the Titanic 12:55 - My Family 13:25 - Michael Palin’s New Europe 14:15 - Keeping up Appearances 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - The Weakest Link 16:30 - The World of Stonehenge 17:25 Doctor Who 18:10 - Walk on the Wild Side 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - 2point4 Children 21:00 - Elephant Diaries Update Special 21:50 - Lead Balloon 22:20 - Watson & Oliver 22:50 Alan Carr: Chatty Man 23:35 Bedlam.
TCM 07:50 - Double Trouble. Film ’67 (U) 09:20 - The Rounders. Film ’65 (A) 10:40 - The Fighting 69th. Film ’40 (A) 12:05 Anchors Aweigh. Film ’45 (U) 15:00 - Live a Little, Love a Little. Film ’68 (A) 16:30 Young Tom Edison. Film ’40 (U) 17:55 - The King’s Thief. Film ’55 (U) 19:15 - The Swan. Film ’56 (U) 21:00 - Diner. Film ’82 (AA) 22:55 - It! Film ’67.. MGM Movies 06:55 - Hangfire. Film ’91 (18) 08:25 - New York, New York. Film ’77 (A) 11:05 - Zelig. Film ’83 (PG) 12:25 - Once in a Lifetime. Film ’94 (PG) 13:55 In the Time of the Butterflies. Film 2001 (12) 15:25 - A Dog’s Breakfast. Film 2007 16:50 The Unforgiven. Film ’60 (A) 18:55 - Go Tell the Spartans. Film ’78 (X) 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - She’s Gotta Have It. Film ’86 (18) 22:25 Big Screen Legends 22:30 Hendrix. Film 2000 (15). GO Stars 06:55 - Dolphin Tale 08:50 Moneyball 11:00 - Damages 11:45 - Up 13:20 - Rising Star 15:10 - Brave 16:40 - The Guardian 18:55 - Wild Bill 20:35 - Parks & Recreation 21:00 - Snow White and the Huntsmen 23:05 - Samsara 00:45 - Babel. Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 JAG 15:50 - Kojak 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:50 JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Rex: A Cop’s Friend 23:00 - ER. Iris 11:05 - Stanno tutti bene. Film 2009 13:25 - Speciale ti racconto un libro 13:45 - L’ultimo compleanno. Film 2007 15:25 Frenzy. Film ’72 17:30 - Ogni volta che te ne vai. Film 2004 19:25 - A-Team (TF) 20:10 Hazzard (TF) 21:05 Confidence - La truffa perfetta. Film 2003 22:50 - Bandits. Film 2001 01.10 - Regenesis (TF). Discovery Channel 07:15 - American Chopper: OCC Trike Bike 08:10 - Dirty Jobs: Wetland Warrior 09:05 Deadliest Catch: Cain and Abel 09:55 - Ultimate Survival: Red Rock Country 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s
Made 11:40 - Man Made Marvels Asia: Singapore’s Marina Barrage 12:35 - Fifth Gear 13:05 - Fifth Gear 13:30 Wheeler Dealers: Toyota MR2 (First Generation AW10#AW11) 14:25 - American Chopper: Dryvit Bike 15:20 Mythbusters: Airplane Hour 16:15 - Dirty Jobs: Pinsetter Mechanic 17:10 - Deadliest Catch: Lobstermen: I Smell a Nightmare 18:05 - Ultimate Survival: Working the Wild 19:00 - How It’s Made 20:00 Dangerous Flights: Cockpit Crisis 21:00 - Aircrash Confidential: Engineering Error 22:00 - Wheeler Dealers: Trading Up: India 23:00 - Crash Course: Conker Cranes 23:30 - Crash Course: Jets. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Person of Interest 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Mike & Molly 17:10 - Top Gear 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Glee 20:45 Gossip Girl 21:30 - Below The Beltway 23:30 - Mike & Molly 23:55 - How I Met Your Mother 00:20 - 2 Broke Girls 00:45 Whitney 01:10 - 30 Rock 01:35 - VEEP. Biography Channel 06:30 - Parking Wars. Barter Kings: 10:00 - Barter Up 10:30 Shake Your Money Maker. 11:00 - Bio 12:00 - Hoarders: Mary Lynn and Ingrid 13:00 - Storage Wars: Here’s Lookin’ at You, Kenny 13:30 - Parking Wars 14:00 - Queen: Days of Our Lives, Barter Kings: 16:00 Barter Up 16:30 - Shake Your Money Maker. 17:00 - Hoarders: Mary Lynn and Ingrid. Monster In Laws: 18:00 - Naughty Grandma 18:30 - Ton-In-Law. 19:00 - Storage Wars: Here’s Lookin’ at You, Kenny 19:30 Parking Wars. Monster In Laws: 20:00 - Meaty Issues 20:30 Money Can’t Buy a Grandbaby. Hardcore Pawn: 21:00 - Burmese or Busted? 21:30 - Lawyer Up Son. 22:00 - Picker Sisters: It’s a Sign 23:00 - Barter Kings: For Sail Will Consider Trade.23:00 Barter Kings: First Comes Love Then Comes Trading.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See The Sea 10:05 Lots & Lots 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 Baby Antonio’s Circus 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 -
Lots & Lots 19:30 - Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends. Disney Channel 08:00 - Winnie the Pooh: Tales of Friendship 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - ANT Farm 08:55 - Jonas 09:15 - So Random 09:40 Hannah Montana 10:05 - Sonny with a Chance 10:25 - Kim Possible 10:50 - Shake It Up 11:35 Wizards of Waverly Place 12:00 - That’s So Raven 12:25 - Austin and Ally 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - The Suite Life on Deck 13:55 - So Random 14:15 - That’s So Raven 14:35 - Good Luck Charlie 14:55 - Jessie 15:15 Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Sharpay’s Fabulous Adventure (U) 17:30 - Wizards of Waverly Place 17:55 - That’s So Raven 18:20 ANT Farm 18:40 - Good Luck Charlie 19:00 Have a Laugh 19:05 - Jessie 19:25 - Shake It Up 19:50 - ANT Farm 20:15 - So Random 20:40 Hannah Montana 21:00 - Jonas LA 21:25 - Sonny with a Chance 22:10 - Wizards of Waverly Place.
07>00 08.30 10>00 12>00 14>00 14.05
NET News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Afrodite
15>20 15>50 16>35 17>00
Telebejg[ Crazebook Telebejg[ Malta Llejla
(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)
19>00 19>30 19>45 20>30 21>00 22>30 23>00
(b’waqfag[al NET News fis-18>00) Animal Diaries Lift NET News Flusek Mieg[ek (b’waqfa g[al NET News fid-21>30) Anali]i tal-A[bar NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - The French Open Tennis 10:30 - Game, Set and Mats 11:00 - The French Open Tennis: Day 6 (live) 21:00 - Game, Set and Mats 21:30 - Giants Live Series World’s Strongest Man 22:30 - G Wars Series 23:30 The French Open Tennis. Eurosport 2 07:30 - Game, Set and Mats 08:00 - The French Open Tennis 11:00 - The French Open Tennis: Day 6 (live) 21:00 - The French Open Tennis 23:00 - Game, Set and Mats 23:30 - The French Open Tennis. GO Sports 1 07:00 - ATP Masters 1000: Internazionali BNL d'Italia, Rome: Highlights 08:00 - Serie A: Rd 38: Inter v Udinese 10:00 - Ligue 1: Rd 38: LOSC Lille v Saint-Etienne 12:00 - Barclays PL: Wk 40: WBA v Man. Utd 14:00 - PGA European Tour: Nordea Masters: Day 2 (live) 18:00 - UEFA Champions League: Magazine Programme 18:30 - Serie A: Rd 38: Roma v Napoli 20:30 - Barclays PL: Review of the Season 22:30 PGA European Tour: Nordea Masters : Day 2 . GO Sports 7 07:00 - PGA European Tour: Nordea Masters: Day 2 11:00 Vincennes Racetrack 13:00 ATP Masters 1000: Internazionali BNL d'Italia, Rome: F. 15:00 - Barclays PL: Goals of the Season 16:00 Ligue 1: Rd 38: Toulouse v Montpellier Herault SC 18:00 ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: F. 20:30 - France Galop: Gras Savoye Grand Steeple Chase de Paris 21:30 Serie A: Rd 38: Torino v Catania 23:30 - Barclays PL: Wk 40: Liverpool v QPR 01:30 RaboDirect Pro12:Final: Ulster v Leinster. GO Sports 8 09:00 - PGA European Tour:
Nordea Masters: Day 2 13:00 Vincennes Racetrack 15:00 ATP Masters 1000:Final: Internazionali BNL d'Italia, Rome 17:00 - Barclays PL: Goals of the Season 18:00 Ligue 1: Rd 38: Toulouse v Montpellier Herault SC 20:00 ATP 250 Series: Open de Nice, Cote d'Azur: F. 22:30 - France Galop: Gras Savoye Grand Steeple Chase de Paris 23:30 Serie A: Rd 38: Torino v Catania 01:30 - Barclays PL: Wk 40: Liverpool v QPR. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:50 Bundesliga (r) 11:45 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: (r) 13:05 - FA Cup (r) 15:00 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 16:05 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:10 - FA Cup 20:00 Bundesliga: Preview (r) 20:30 Bundesliga (live) 22:35 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 23:40 - FA Cup (r) 01:45 - Bundesliga: Preview (r). Melita Sports 2
Melita Sports 702 12:00 - FA Cup (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 - America's Cup (r) 19:10 - Volleyball Champ. League Magazine The Big Hit 19:40 - FA Cup (r) 21:35 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights 21:55 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:30 Bundesliga (r). Malta Stars 08:00 - Malta Handball Association (r) 09:20 - Melita GFA 1st Division (r) 11:05 BOV PL (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Association (r) 17:45 - Malta Handball Association (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 - Melita GFA 1st Division (r) 21:25 - BOV PL (r) 23:40 MFA Futsal League (r) 01:00 Malta Rugby Football Union (r).
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Marsaxlokk
L-A{{AR appartament flewwel sular bi tliet kmamar tas-sodda, wa[da bl-ensuite u terrazzin kbir, e//. Highly finished inklu] il-kmamar talbanju. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional. Prezz €112,000 (Lm48,000), ?emplu 79441869 jew 99466988.
Marsaxlokk
PENTHOUSE kbira bilveduti tal-ba[ar u tal-kampanja, ]ew; kmamar tas-sodda, 1
bl-ensuite, highly finished inklu] il-kmamar tal-banju, [;ie; kollu double glazed. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional. Prezz €116,500 (Lm50,000). ?emplu 77777521.
NIBDEL L-Imqabba
FLAT tal-gvern, ground floor bi tlieta tas-sodda, ]ew; btie[i, parapett kbir g[allkwiet, fa//ata ta’ green area. Nibdel ma’ dar jew maisonette f’kundizzjoni tajba fil-Belt Valletta. ?emplu 99609045.
G{ALL-KIRI Bu;ibba
MAISONETTE mat-triq fil-qalba ta’ Bu;ibba g[all-kiri g[at-tliet xhur tassajf. Idejali [afna g[allanzjani. ?emplu 99076864.
VETTURI/DG{AJJES Classic Ford Capri Mk1
TAS-SENA 1968 13HP, f’kundizzjoni perfetta. €6,500. ?emplu lil Mario Muscat fuq 79902212 jew 21444984.
AVVI}I G[al kull tip ta’ xog[ol
TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//. Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu 79091057.
G[al kull xog[ol
TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Korsijiet
UFFI?JALI E]ekuttivi
(EOs), skrivani u prin/ipali. Korsijiet intensivi, St.Thomas Institute. info@stthomasmalta.com jew /emplu 21227799, 21235314, 79866353 jew 79866350.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Water proofing membrane
IL-BEJT tieg[ek jag[mel lilma? G[andek problema ta’ moffa? Kenda Ltd issolvilek ilproblema. Nispe/jalizzjaw fuq xog[ol ta’ water proofing u membrane, b’10 snin garanzija, xog[ol professjonali bl-aqwa materjal I S0 9001. G[al stima bla obbligu /emplu 7972 9967 jew ]uru www.kendawaterproofing.com
ZG Computers
G{AL kull problema filkompjuter, inkunu fuq il-post dik il-;urnata stess. Jing[ata anti-virus b’xejn mas-servizz. ?emplu lil Chris fuq 99424703.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
27 FUTBOL
Simon Busuttil jawgura lil B’Kara Dan l-a[[ar, il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil awgura lill-plejers u l-uffi/jali tat-tim tal-futbol ta’ Birkirkara FC g[ar-reb[ talkampjonat. F’isem il-Kumitat Sezzjonali tal-PN Birkirkara, Simon Busuttil ippre]enta plakka kommemorattiva lill-President tal-klabb, Joseph Zammit. Fi ]jara li g[amel fil-Ka]in tal-futbol, Simon Busuttil tkellem dwar l-importanza li l-bniedem jipprattika xi tip ta’ sport u appella biex ilpubbliku Malti jkompli jsegwi l-isport lokali. Kien ta’ pja/ir g[alih li attenda g[al-log[ba finali g[ar-reb[ tal-kampjonat bejn Birkirkara u Hibernians. L-uffi/jali ta’ Birkirkara FC appellaw biex tkompli tiss[[a[ il-;lieda kontra l-korruzzjoni filfutbol u g[alhekk, Birkirkara FC se jippre]enta talba quddiem l-MFA biex ji;u adottati regolamenti marbuta mal-Whistleblowers Act. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil wera l-appo;; tieg[u g[al din l-inizjattiva. Simon Busuttil kien akkumpanjat mid-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech u mill-membri talKumitat Sezzjonali PN Birkirkara.
Dan l-a[[ar il-Kap tal-Opo]izzjoni Simon Busuttil ]ar il-klabb ta’ B’Kara u awgura lill-membri kollha g[ar-reb[ tal-kampjonat. Fir-ritratt Busuttil (lemin) qieg[ed jir/ievi plakka kommemorattiva ming[and il-President Joseph Zammit
TRASFERIMENTI
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Jispikkaw is-semi finali tal-klassi Premier minn Kenneth Vella
L-aktar ]ew; ti;rijiet importanti li jsiru llejla filkorsa tal-Marsa se jkunu semi finali mill-kampjonat Prix De Vincennes g[al ]wiemel Fran/i]i mill-klassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m. Dawn is-semi finali se jag[mlu parti mit-23 laqg[a tal-ista;un fuq disa’ ti;rijiet tat-trott. Mi]-]ew; semi finali Premier, g[axar ]wiemel iridu jikkwalifkaw g[allfinali. L-ewwel semi finali se tkun is-sitt wa[da u tibda fid-8.55 p.m. Wara l-karozza tat-tluq se jibdew Orly Melsois, Mark de Chamant, Mig Of The Wood, Olympien Major, Ohime Mag, Ourasi Diams, Magic De Assigny, Okilaibo u Nabab du Chatelet. Din g[andha tkun semi finali ferm bilan/jata b’attenzjoni spe/jali ting[ata lil Okilaibo (Julian Farrugia) li ;ej minn su//ess fil-fa]i tal-heats, Nabab du Chatelet (Charles Camilleri) u Mig Of The Wood (Noel Baldacchino). Disa’ ]wiemel o[ra se ji;ru fit-tieni semi finali Premier li tibda fl-9.40 p.m.
Dawn ikunu Orly Montaval, Of Course Ramble, Oran, Phenix De Milo, Label Chouan, Odedjalo, Orne Des Olivettes, Quelino d’Amour u Mont Cenis Honey. Hawnhekk nistennew taqtig[a bejn ]ew; ]wiemel li ;ejjin minn su//ess fil-fa]i tal-heats. Dawn huma Odedjalo (Noel Baldacchino) u Oran (Carmelo Farrugia). Il-programm tal-lejla se jinkludi wkoll ]ew; ti;rijiet semi finali mill-Prix de Caen g[al ]wiemel tal-klassi Copper. Minn dawn g[axar ]wiemel iridu jg[addu g[allfinali, b’attenzjoni partikulari ]gur li se ting[ata lil Monte Cinto Mag (Benny Briffa) u Ideal De Suce (Jesmar Gafa’). L-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-7 p.m. Tbassir.
I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Pine Wood Harry. Place – Manifi Pointer, Louise Wood. II Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Andri Boko. Place – Zeta Jones A, Niko de Chamant.
III Ti;rija. Semi Finali Prix De Caen. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Monte Cinto Mag. Place – Larissa Du Breil, Marathon d’Isques. IV Ti;rija. Semi Finali Prix De Caen. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Ideal De Suce. Place – Natif De Monsures, Nylan de Mouloire. V Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Ariane A. Place – Quitus Beauregard, Bankiren. VI Ti;rija. Semi Finali Prix de Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. Win – Okilaibo. Place – Nabab du Chatelet, Mig Of The Wood. VII Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Verdi du Bosquet. Place – Willesden Hanover, Zerbin. VIII Ti;rija. Semi Finali Prix de Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. Win – Odedjalo. Place – Oran, Mont Cenis Honey. IX Tig;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Victory Farming. Place – Quo Vadis Phedo, My Lady Fi.
Hughes ma[tur kow/ ta’ Stoke
Stoke [abbru li [atru lil Mark Hughes b[ala l-kow/ tag[hom. Hughes, li sitt xhur ilu kien tke//a minn QPR, se jkun qed jie[u post Tony Pulis. Dan tal-a[[ar telaq lil Stoke bi qbil mad-diri;enza wara seba’ snin imexxi lillklabb. Hughes, li hu wkoll eks kow/ ta’ Man City kellu avventura diffi/li ma’ QPR fejn mag[hom reba[ biss tmien log[biet minn 34. Ma’ QPR Hughes naqas milli jirba[ log[ba fl-ewwel 12-il partita ma’ QPR u wara li tke//a kien Harry Redknapp li [adlu postu. Hughes kien g[amel wkoll sta;un ma’ Fulham u kien hemmek fejn kiseb ri]ultati sodisfa/enti. Fl-2010-2011 Fulham kienu spi//aw fittmien post fil-klassifika.
MARTINTEZ – L-eks kow/ ta’ Wigan Roberto Martinez iltaqa` mal-Kap E]ekuttiv ta’ Everton Bill Kenwright u jidher li dan se jkun qed jie[u post David Moyes li [alla lill-klabb biex jing[aqad ma’ Man Utd. Wigan taw il-permess lil Martinez li jitkellem ma’ klabbs o[ra wara li dan talab biex jitlaq meta t-tim ;ie relegat. Fl-ista;un li g[adu kemm intemm Wigan ;ew relegati u reb[u l-FA Cup meta fil-finali reb[u 1-0 kontra Man City. Moyes kien ilu jmexxi lil Everton g[al dawn l-a[[ar 11-il sena imma idde/ieda li jing[aqad mar-Red Devils fejn hemmek se jkun qed jie[u post Alex Ferguson li irtira mill-futbol wara 26 sena jmexxi lil Man Utd.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
28 Sport BOXING
Serata ta’ boxing f’lukanda ewlenija
Numru ta’ boxers Maltin se ji;;ieldu kontra boxers :ermani]i f’serata ta’ boxing li se ssir fis-7 ta’ :unju filBugibba Holiday Complex. Din is-serata se tkun organizzata mill-Boxway Promtions. Dan ;ie ]velat mill-President tal-kumpanija Edwin Micallef waqt konferenza tal-a[barijiet li saret fl-istess lukanda. Pre]enti wkoll g[al din ilkonferenza tal-a[barijiet kien hemm il-President tal-kunsill Malti tal-Boxing, Eva Rolle. Wa[da mill-aktar ;lidiet mistennija waqt din is-serata se tkun dik bejn il-Malti Clayton Vella u l-:ermani] Alexander Menges. :lieda o[ra ta’ interess se tkun dik bejn Daniel Micallef u Marcen Gierke li hu wkoll boxer :ermani]. G[al Vella l-;lieda kontra
Menges se tkun wa[da diffi/li, spe/jalment meta wie[ed iqis li Menges g[adu ma tilifx ;lieda. F’Di/embru Vella kien naqas milli jirba[ it-titlu tal-MC International meta tilef kontra l-Bulgaru Valentin Stoychev. Micallef se jkun qed jipprova jirba[ it-titlu talMBC International talkategorija light weight. Matul dawn l-a[[ar xhur Micallef kien qed jit[arre; bl-aqwa mod g[al din il-;lieda importanti. :lieda o[ra f’din is-serata se tkun dik bejn it-Taljan Pierre Paolo Cardinali kontra l-eks champion tal-WBU, David Burke. Din il-;lieda mhix se tkun g[al titlu u se tkun fuq sitt rawnds. Il-boxer Tork Ali Kelik se jag[mel id-debutt b[ala boxer professjonali meta dan
ji;;ieled kontra Aruona Calibaly. Din il-;lieda se ssir fuq erba’ rawnds ta’ tliet minuti l-wa[da. Biex wie[ed jakkwista biljetti g[al din is-serata jista’ j/empel 99461751. Il-prezz ta’ biljett fil-VIP b’ikel u nbid inklu] hu ta’ €50 filwaqt li biljett biex wie[ed isegwi din is-serata bilqieg[da jiswa €20. Biex wie[ed isegwi din is-serata bilwieqfa jista’ jakkwista biljett ta’ €15. Rolle qalet li parti missomma li tin;abar mill-bejg[ tal-biljetti se tmur biex tiffinanzja l-programm ‘Malta Out-Reach Boxing for Youths’, programm li qed isir biex ji;bed l-attenzjoni ta]]g[a]ag[ biex jibdew jipprattikaw dan l-isport u jg[ixu [ajja b’sa[[itha u ’l bog[od mill-vizzji.
FUTBOL
Petkovic i;edded ma’ Lazio Il-kow/ ta’ Lazio Vladimir Petkovic ;edded il-kuntratt tieg[u mal-klabb, ftit jiem wara li l-Biancocelesti reb[u l-Coppa Italia. Lazio kellhom sta;un kemxejn di]appuntanti u kienet ir-reb[a fil-finali talCoppa Italia kontra Roma li offriet konsolazzjoni. Petkovic ;edded il-kuntratt b’sena. Sta;un ie[or Lazio se jkunu impenjati fl-Europa League. Sturridge se jitlef il-log[ba
kontra l-Bra]il L-attakkant Ingli] Daniel Sturridge se jitlef il-partita ta’ [biberija ta’ nhar il-{add li ;ej kontra l-Bra]il. Dan wara li l-plejer ta’ Liverpool kiser l-g[aksa fil-log[ba ta’ [biberija ta’ nhar l-Erbg[a bejn l-Ingilterra u l-Bra]il, partita li ntemmet fi draw ta’ 1-1. Sturridge we;;a’ meta [abat ma’ Glenn Whelan, ftit minuti wara li kien ipprodva l-assist g[al Frank Lampard li
;ab id-draw g[all-Ingli]i. Il-log[ba ta’ nhar il-{add li ;ej se tintlag[ab fil-Maracana fil-Bra]il. Intant, nhar lErbg[a d-difensur Ingli] Ashley Cole ng[ata plakka kommemorattiva wara li dan lag[ab il-102 log[ba mat-tim nazzjonali. Cole kien ukoll captain waqt is-serata u kienu [afna dawk kontra din idde/i]joni min[abba li xhur ilu l-istess Cole kien tkellem kontra l-FA Ingli]a.
Ilbiera[ dehru g[all-ewwel darba fil-pubbliku l-medalji li se jing[ataw ir-rebbie[a waqt lOlimpjadi tax-Xitwa tal-2014 li se jsiru f’Sochi. Hekk kif fadal tmien xhur g[al dan il-Log[ob, ;ew manifatturati total ta’ 1,300 medalja. Dawn ji]nu bejn 460 u 531 gramma.
ASMK
Issir l-ewwel attività billejl f’dan l-ista;un G[ada l-ASMK se torganizza l-14-il attività millKampjonat ASMK li se tkun tikkonsisti fit-ti;rijiet bilkarozzi Autocross. IlProgramm jibda fis-6pm. Fi Klassi A Patrick Cassar fuq Opel Corsa qieg[ed filqu//ata b’79 punt. Dan qed igawdi vanta;; ta’ erba’ punti fuq Christian Galea li jsuq Fiat Ritmo. Minkejja li Galea qieg[ed isegwi lil Cassar b’75
punt, kollox g[adu inde/i]. Fi Klassi B hemm taqtig[a interessanti bejn Mario Scicluna u Malcolm Borg, ittnejn isuqu Opel Corsa li qeg[din fil-qu//ata ta’ din ilklassifika bl-istess punte;;, ta’ 39 punt. Scicluna u Borg huma segwiti minn Ryan Scerri fuq Opel Corsa li wkoll g[andu //ans jirba[ din il-klassi. Fil-Klassi Gozo Autocross
Dominic Zammit fuq Alfa Sud qieg[ed fil-qu//ata ta’ din ilklassi. Zammit g[andu 70 punt u hu segwit minn Christian Apap fuq Ford Escort b’57 punt. Zammit u Apap huma segwiti minn Marvic Vassallo fuq Ford Escort u Joseph Vella fuq Ford Fiesta li g[andhom 40 punt kull wie[ed. G[al iktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur is-sit elettroniku www.asmk.org.mt.
Clayton Vella j[ejji g[all-;lieda kontra Alexander Menges
FUTBOL LOKALI
Nisevic kow/ ta’ Hibs Hibernians [abbru uffi/jalment li [atru lil Branco Nisevic b[ala l-kow/ tag[hom. Nisevic, li kien ilkow/ tat-tim nazzjonali ta’ ta[t id-19-il sena, se jie[u post Michael Woods. Matul lista;un li g[adda Hibernians reb[u t-Trophy u spi//aw ittieni fil-kampjonat wara li tilfu d-decider kontra B’Kara. Ta’ min jinnota li Hibernians
kienu ;abu lil Nisevic jilg[ab f’Malta meta dan kien g[adu plejer. Fit-tieni sena tieg[u malPawlisti Nisevic kien reba[ ilkampjonat u wara lag[ab ma’ diversi klabbs fosthom Pietà, Valletta u B’Kara. Hu mifhum li Silvio Vella, li attwalemnt qieg[ed ma’ Rabat, issa se jie[u post Nisevic mat-tim nazzjonali.
OLIMPJADI 2020
Tliet dixxiplini b’/ans li jkunu mi]juda Id-dixxiplina tal-isquash, tas-softball u tar-wrestling huma b’/ans li jkunu mi]juda fil-programm tal-edizzjoni talOlimpjadi tal-2020 Il-Kumitat Olimpiku Internazzjonali (IOC) se jidde/eidi liem minn dawn se ji;i mi]jud waqt laqg[a li se ssir f’Settembru li ;ej fi Buenos Aires flAr;entina. Fi Frar li g[adda kien hemm post vakant x’jimtela wara li r-wrestling kien tne[[a imma ftit wara dan ing[ata d-dritt li jer;a’ japplika biex ikun fost iddixxiplini fl-Olimpjadi. Dixxiplini li kienu b’/ans li jkunu fil-programm talOlimpjadi tal-futur huma dawk tal-wushu,
wakeboarding, roller sports u l-karate imma l-IOC idde/idiet li ma tikkunsidra l-ebda minnhom. Il-baseball-softball kien tne[[a wara l-Olimpjadi ta’ Beijing li kienu saru fl2008 filwaqt li l-isquash qatt ma kien fil-programm talOlimpjadi. La darba tintg[a]el id-dixxiplina li se tkun inklu]a fl-Olimpjadi din se tkun parti mit-tieni dixxiplina li hemm f’dawn il-Log[ob. Ta’ min jinnota li lejn la[[ar tas-sena li g[addiet ;ie ]velat li l-golf u r-rugby se jkunu dixxiplini ;odda filLog[ob Olimpiku. L-ewwel darba li dawn se jkunu filprogramm tal-Log[ob se jkun fl-2016 waqt l-Olimpjadi ta’ Rio fil-Bra]il.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
Sport 31 TABLE TENNIS
Aktar su//ess g[at-tim tan-nisa Fil-kategorija tan-nisa l-koppja Lue Peng Fei u Viktoria Lucenkova reb[u l-medalja talfidda fil-kategorija tad-Doubles tan-nisa. Fl-ewwel rawnd il-koppja Viktoria Lucenkova u Lu Peng Fei ma sabuhiex diffi/li biex reb[u kontra Aldis Larusdottir u Eva Josteinsdottir tal-I]landa. Il-Maltin kisbu reb[iet ta’ 112, 11-3, 11-5. Fit-tieni rawnd il-Maltin baqg[u jimpressjonaw u din id-darba g[elbu lillkoppja ta’ Monaco Riley Lauren u Ulrika Quist. Flewwel sessjoni l-Maltin reb[u 11-4, fit-tieni sessjoni reb[u 11-3 u fl-a[[ar sessjoni reb[u 11-2. Fit-tielet rawnd Peng Fei u Lucenkova tilfu kontra Sarah Di Nutte u Lian Xia Ni talLussembugru. Dawn it-tnejn tal-a[[ar kienu tilfu l-ewwel sessjoni 11-5 qabel ma rkupraw tajjeb u reb[u t-tieni sessjoni 11-5 u t-tielet wa[da 13-11. L-a[[ar sessjoni
reb[uha 11-3. Il-koppja Maltija wettqet reazzjoni tajba waranofsinhar meta rritornat g[arreb[ fil-log[ba kontra San Marino. Peng Fei u Lucenkova reb[u l-ewwel sessjoni 11-5 kontra Chiara Boffa u Letizia Giardi. B’din ir-reb[a dawn a//ertaw minn post mal-ewwel tlieta. G[at-tim tan-nisa dan hu t-tieni su//ess fi spazju ta’ jumejn wara li nhar l-Erbg[a dawn reb[u l-bron]. Fil-kategorija tal-ir;iel, jum wara li t-tim reba[ il-fidda, ilbiera[ reba[ il-bron] fil-kategorija tat-timijiet. L-uniku reb[a tal-Maltin waslet kontra l-koppja ta’ San Marino Mattia Berardi u Marco Vannucci. Filpartiti l-o[ra Bajada u Gerada tilfu kontra Viktor Rogic u Irfan Cekic tal-Montenegro u tilfu wkoll kontraMike Bast u Gilles Michely talLussembugru. Minkejja dawn i]-]ew; telfiet il-Maltin [adu lbron].
Lu Peng Fei kienet strumentali g[al Malta biex flimkien ma’ Lucenkova reb[et il-fidda fil-kategorija tad-Doubles (Ritratti> Roberto Runza)
JUDO
Aktar su//essi g[al Malta
Jeremey Saywell (lemin) kien fit-tim tal-ir;iel li l-biera[ reba[ il-fidda fil-kategorija tat-timijiet (Ritratti> Roberto Runza)
TENNIS – OPEN TA’ FRANZA
Eliminata l-eks champion Li Na L-eks champion tal-Open ta’ Franza, Li Na kienet eliminata f’fa]i bikrija hekk kif tilfet kontra l-Amerikana Bethanie Mattek-Sands u bla dubju din hi l-ewwel sorpri]a waqt dan l-Open. Li Na tilfet bi skor ta’ 5-7, 6-3, 6-2. Li Na, li tinsab fis-sitt po]izzjoni tar-ranking mondjali kienet reb[et dan l-Open fl-2011. Li Na bdiet tajjeb u reb[et l-ewwel set imma minn hemm ’il quddiem l-avversarja Amerikana rkuprat tajjeb u [asdet g[al kollox littennista Asjatika. In-numru tlieta fid-dinja Victoria Azarenka rkuprat tajjeb wara li tilfet l-ewwel set kontra Annika Beck u reb[et 6-4, 6-3. Azarenka approfittat minn diversi ]balji tal-avversarju tag[ha biex issa se tilg[ab kontra Alize Cornet jew Silvia SolverEspinosa. L-Awstraljana Samantha Stosur approfittat minn diversi ]balji ta’ Kristina Mladenovic u reb[et 6-4, 6-3 f’kort li kien g[adu mxarrab bix-xita. Intant, in-numru wie[ed fid-dinja Novak Djokovic sabha fa/li biex reba[ 6-2, 6-0, 6-2 kontra l-Ar;entin Guido Pella.
Wara li nhar it-Tnejn it-timijiet tal-judo reb[u [ames medalji tal-bron], ilbiera[ dawn it-timijiet reb[u wa[da tal-fidda u o[ra tal-bron]. Ittim tal-ir;iel reba[ il-midalja tal-Fidda fil-kategorija tatTimijiet. It-tim Malti li hu kompost minn Jeremy Saywell, Isaac Bezzina u Korchilava Murman kellu wirjiet ferm impressjonanti. Huma bdew b’reb[a ta’ 3-0 fuq ?ipru. B’din ir-reb[a dawn g[addew g[as-semifinali kontra l-I]landa. Il-Maltin reb[u 2-1, b’Murman ikollu wirja u reb[a mill-aqwa filwaqt li Bezzina tilef kontra avversarju b’sa[[tu. Saywell ing[ata walk over min[abba li l-I]lan-
dizi kellhom biss ]ew; judokas. Il-Maltin qatg[u passa;; g[all-finali kontra lLussemburgu. F’din il-finali lMaltin tilfu 2-1 u Saywell kien l-uniku Malti li kiseb reb[a. Il-medalja tal-bron] intreb[et mit-tim tan-nisa li hu kompost minn Marcon Bezzina, Joanna Camilleri u Vanessa Frazier. Huma sofrew telfa ta’ 3-0 kontra l-Lussemburgu u b’hekk kellhom jilag[bu filfinali g[all-bron] kontra Monaco. Fil-finali dawn reb[u 2-1, b’Vanessa Frazier tkun l-unika telliefa mill-Maltin. Ta’ min jinnota li Frazier hija lambaxxatrici Maltija g[allBel;ju u l-Lussemburgu.
?IKLI}MU
Ri]ultat po]ittiv g[al Bonello
L-Amerikana Mattek-Sands ti//elebra wara li g[elbet lil Li Na
I/-/iklist Malti Etienne Bonello, fir-Road Race li saret f’Cessange fuq distanza ta’ 128 kilometru kiseb ri]ultat po]ittiv u ]gur li patta g[ad-di]appunt ta’ nhar it-Tlieta meta kien spi//a fid-17-il post fitTime Trial. Minkejja li kienet kompetizzjoni ta’ livell g[oli [afna, Bonello, li kien luniku /iklist li qed jirrappre]enta lil Malta, qata’ figura tajba meta spi//a fiddisa’ post minn total ta’ 37 /iklist. Bonello g[amel [in ta’ tliet sig[at, 16-il minuta u 45 sekonda. F’kummenti li ta Bonello
hu qal li kien sodisfatt [afna bir-ri]ultat, spe/jalment min[abba l-fatt li kiseb dan ir-ri]ultat wa[du. Ir-Road Race reba[ha Joel Zagerle u dan g[amel irrotta f’[in ta’ tliet sig[at, seba’ minuti u 41 sekonda. Ta’ min jinnota li lLussembugru, f’din l-event kellhom tmien /iklisti. Lewwel erba’ postijiet kienu ddominati minn dawn i//iklisti. Filwaqt li fl-ewwel post spi//a Zagerel, fit-tielet u fir-raba’ post spi//aw Thill u Schlechter li wkoll huma mil-Lussemburgu. Fittieni post da[al Burkhard tal-Liechtenstein.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
30 Sport ATLETIKA
Moore jirba[ l-ewwel deheb g[al Malta L-atleta Kevin Arthur Moore reba[ l-ewwel medalja tad-deheb g[al Malta meta dan spi//a fl-ewwel post fl-400 metru. Moore kien fi klassi g[alih u sa[ansitra irnexxielu jwaqqaf rekord nazzjonali ta’ 47.53 sekondi. Moore spi//a quddiem Kristinn Ivar Jasonarson tal-I]landa li g[amel [in ta’ 48.05’ filwaqt li fit-tielet post spi//a atleta ie[or mill-I]landa. Dan kien Hodur
Kolbeinn Gunnarsson li g[amel [in ta’ 48.21’. Minn na[a l-o[ra Lara Scerri iddi]appuntat meta fil-finali tal400m din spi//at fl-a[[ar post. Scerri irre;istrat [in ta’ 59.22’ filwaqt li l-kategorija intreb[et minn Anita Hinriksdottir tal-I]landa. Din tal-a[[ar g[amlet [in ta’ 54.29’. Minbarra dawn l-events saru wkoll il-heats tal-200 metru tal-ir;iel.
Steve Camilleri spi//a fit-tielet post fil-heat tieg[u b’[in ta’ 22.20’ sekondi u b’hekk g[adda g[allfinali. Minn na[a l-o[ra, sfortunatament, Luke Bezzina kellu false start fit-tieni heat u b’hekk ;ie skwalifikat. Fil-heats tal-200m tan-nisa, Diane Borg spi//at fit-tielet post fil-heat tag[ha b’[in ta’ 25.17 sekonda u b’hekk g[addiet g[all-finali. Nicole
Gatt ma g[addiex g[all-finali wara li din irre;istrat ir-raba’ l-a[jar [in filheat tag[ha. Gatt g[amlet [in ta’ 26.27’ sekondi. Intant, Rachid Chouhal spi//a firraba’ post fil-Long Jump b’qab]a ta’ 6.88 metru filwaqt li Andy Grech spi//a fis-sitt post hekk kif g[amel qab]a ta’ 6.70 metru. Il-medalja taddeheb f’din il-kategorija reba[ha Christodoulos Theofilou ta’ ?ipru.
BASKETBALL
Di]appunt ie[or g[al Malta Lussemburgu.............................54 Malta..........................................49 (17-13), (8-15), (13-13), (14-8)
Wara li nhar l-Erbg[a Malta tilfet kontra l-I]landa, ilbiera[ it-tim Malti tilef bi ftit kontra lLussemburgu. Dawn tal-a[[ar g[elbu lill-Maltin 54 g[al 49 u wie[ed irid ifa[[ar il-wirja talMaltin li reb[u t-tieni sessjoni u ;ew draw fit-tielet wa[da. L-aqwa skorers g[all-Maltin kienu Demartino u Vella, li t-tnejn li huma ;abru 13-il punt. L-aqwa skorer g[alLussemburgu kienet Mossong b’total ta’ 21 punt. L-a[[ar impenn ta’ Malta issa jkun nhar is-Sibt li ;ej meta tilg[ab kontra ?ipru. Biex Malta jkollha /ans g[al reb[ ta’ xi medalja trid bilfors tirba[ kontra ?ipru.
Malta - Sarah Pace, Bever-Lee Zammit, Ashleigh Vella, Joselle Pia Cardona, Leanne Sciberras, Stephanie Demartino, Christina Grima, Samanta Brincat, Amanda Sciortino, Elena Cassar, Brietta Katrice Thomas, Josephine Grima Lussemburgu -Lisy Hetting, Nadia Mossong, Tessy Hetting, Cathy Schmit, Lynn Schreiner, Laure Diederich, Liz Schmitz, Jill Bausch, Jil Haentges, Anouk Wagener, Christine Fisher, Magaly Meynadier
Klassifika tal-Midalji
Lussemburgu I]landa ?ipru Montenegro Liechtenstein Monaco Malta San Marino Andorra
D
31 20 15 7 6 5 1 1 1
F
25 22 10 0 13 8 7 2 1
Samantha Brincat (bin-numru 11) fl-azzjoni kontra l-Lussemburgu (Ritratti> Roberto Runza)
G{AWM
Fidda o[ra g[al Chetcuti L-g[awwiem Malti Andrew Chetcuti (ritratt) kiseb su//ess ie[or fi spazju ta’ 24 sieg[a hekk kif reba[ il-midalja tal-fidda fil-finali tal-50 metru freestyle. Chetcuti kompla juri l-qawwa tieg[u f’dan l-isport meta g[amel [in rekord nazzjonali ta’ 23.50 sekonda biex tejjeb ir-rekord tieg[u stess b’0.10 sekondi. G[all-kronaka l-finali tal-50 metru freestyle ntreb[et mi/-?iprijott Alexandre Bakhtiarov. Chetcuti kien ikkwalifika g[all-finali meta fl-ewwel heat g[amel [in ta’ 23.63. Fil-heat, il-Malti kien spi//a quddiem Alexander Johanesson tal-I]landa. Chetcuti b’hekk s’issa reba[ tliet midalji b’kollox f’dan il-log[ob wara li reba[ il-fidda nhar l-Erbg[a fil-100 metru Butterfly u l-bron] nhar it-Tlieta fil-100 metru freestyle. Azzjoni mill-partita bejn Malta u Lussemburgu (Ritratt> Roberto Runza)
B
19
24
17
2 5
11
9 3 2
Il-:img[a, 31 ta’ Mejju, 2013
32 Lokali
Vann tal-Pulizija die[el fil-bini tal-Qorti hekk kif ilbiera[ f’Londra tressaq Michael Adebowale ta’ 22 sena akku]at bil-qtil tas-suldat Ingli] Lee Rigby, waqt li kien g[addej fit-triq. Flimkien ma’ Adebowale kien hemm ukoll Michael Adebolajo ta’ 28 sena, i]da g[adu rikoverat l-isptar wara li ndarab fi sparatura meta pprova jattakka pulizija Ingli]i meta marru biex jarrestawh (Ritratt> Reuters) Ara pa;na 14
L-G[aqda Ka]ini tal-Banda m[assba dwar is-sitwazzjoni tal-festi Tit[assar protesta li kienet pjanata fi]-}ejtun minn Neil Camilleri u Robert Cremona
“L-Awtoritajiet tal-Knisja f’Malta qeg[din i[assru l-festi ming[ajr ebda konsultazzjoni reali.” Dan qalitu fi stqarrija lbiera[ l-G[aqda Ka]ini tal-Banda, li tirrappre]enta lill-g[aqdiet kollha talbanda, fid-dawl ta’ dak li qed ji;ri fi]}ejtun, fejn il-Kurja kkonfermat li l-festa se tit[assar. L-G[aqda qalet li l-festi Maltin huma wirt reli;ju], kulturali u so/jali u jsiru bis-sehem ta’ diversi g[aqdiet differenti. “G[alhekk mhux ;ust li wara tant sagrifi//ju d-de/i]joni li jit[assru l-festi tittie[ed ming[ajr konsultazzjoni xierqa mal-istess partijiet u kontra x-xewqa talkomunità,” qalet l-G[aqda. Fl-istqarrija tag[ha, l-G[aqda Ka]ini tal-Baned fakkret li kienet ipproponiet li
jitwaqqaf Bord ta’ Direzzjoni g[all-Festi Maltin, bis-sehem tal-partijiet kollha, biex verament ikun hemm konsultazzjoni vera bejn il-partijiet kollha. L-G[aqda sa[qet ukoll li temmen li “]]mien tal-impo]izzjoni g[adda u miet, u ninsabu f’era li fiha d-diskussjoni madwar mejda u qbil b’kunsens bejn il-partijiet kollha involuti, huma r-regola tal;urnata f’pajji] /ivilizzat b[al tag[na.” Din l-istqarrija [ar;et ftit sig[at wara li t[abbar li l-protesta li kienet se ssir nhar il-{add li ;ej quddiem il-Knisja Ar/ipretali ta]-}ejtun kontra d-de/i]joni tal-Kurja biex il-festa ta’ Santa Katarina tit[assar kompletament, ;iet kan/ellata. Din id-de/i]joni ;iet komunikata millgrupp li kien qed jorganizzaha fuq is-sit Facebook, fejn intqal li l-protesta t[assret min[abba “nuqqas ta’ kooperazzjoni u
/irkostanzi li ma kienx hemm kontroll fuqhom.” Din il-pa;na qed issejja[ ukoll g[ar-ri]enja tal-Kunsill Pastorali attwali ta]-}ejtun. Ori;inarjament il-Kurja kienet qalet li l-festa ta’ Santa Katarina g[andha tit[assar wara l-mewt, ix-xahar li g[adda, tal-Ar/ipriet ta]-}ejtun Dun Eric Overend. Nhar it-Tlieta, fi stqarrija l-Kurja qalet li kienet ipproponiet lill-g[aqdiet ta]}ejtun biex issir festa mnaqqsa, i]da dawn m’a//ettawx u insistew li l-festa ssir b’mod normali. Fid-dawl ta’ dan, ilKnisja kkonfermat id-de/i]joni ori;inali – ji;ifieri li l-festa ma ssirx. In-Nazzjon staqsa lill-Kurja g[aliex ilfesta ta]-}ejtun t[assret meta s-sena li g[addiet, wara li miet il-Kappillan talImqabba Dun Nazzareno Caruana, il-
media•link COMMUNICATIONS
festa saret xorta wa[da. Il-Knisja tfakkar li l-festa tal-Imqabba kienet saret b’mod imnaqqas, bi qbil mas-so/jetajiet tallokalità. Il-Kurja qalet li mxiet bl-istess kejl ma]-}wieten u g[amlet l-istess offerta imma din ma ;ietx a//ettata. Fakkret ukoll li din hi l-istess parro//a fejn tliet snin ilu saret festa mnaqqsa wara l-mewt ta’ :anni Abela, mag[ruf b[ala :anni s-Sagristan, li miet f’in/ident bin-nar. Minkejja li ma kinitx “imda[[la fihom”, il-Kurja kkonfermat li kien hemm xi ta[ditiet informali dwar il-possibbiltà li l-festa ta]-}ejtun ti;i //elebrata f’Awwissu, imma jidher li “nqalg[u xi diffikultajiet”. Min-na[a l-o[ra, il-Kurja ma kellhiex risposta dwar meta se jie[u l-pussess u jibda l-[idma tieg[u l-Ar/ipriet ;did ta]}ejtun Fr Nicholas Pace.