Il-Mument 2 ta' Ġunju 2013

IRBA{ €1,000 Numru 2,165

IL-GAZZETTA LLUM TINBIEG{ €2 Ara pa;na 2

L-ISTIPENDJI

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

JIBDA JBERRAQ G{ALL-MCAST

■ Il-Gvern bi pro;ett-pilota ma[sub biex jonqsu l-istudenti fl-Istitut tal-ICT fl-MCAST ■ Il-mira ewlenija hi li n-nefqa fl-Istitut tonqos b’g[axra fil-mija ■ Indirettament se jidda[[al in-Numerus Clausus biex jonqsu l-istudenti u b’hekk jonqsu l-istipendji li jo[ro; il-Gvern L-g[alliema fl-Istitut talICT tal-MCAST huma m[assbin bi pro;ett-pilota li dwaru qed isiru t-t[ejjijiet mill-Gvern biex jidda[[al fisse[[ mis-sena akkademika li jmiss, ji;ifieri minn Ottubru 2013, bl-iksop li titnaqqas b’g[axra fil-mija n-nefqa kollha tal-Gvern f’dan l-Istitut.

Il-pro;ett-pilota ja[seb biex filwaqt li l-korsijiet jiqsaru fil[in, it-tag[lim lill-istudenti jing[ata fuq firxa itwal ta’ [in, bejn it-8am u s-7.30pm.

L-g[alliema, ippreokkupati bit-tibdil propost, nifhmu li rrikorrew g[and il-Union talG[alliema (MUT) biex juru itt[assib g[al dan il-pro;ettpilota, imfisser minnhom b[ala perikolu] u ambizzju], i]da wkoll biex jitolbu lprotezzjoni tal-union g[al dan it-tibdil.

Anki l-istudenti li jattendu fl-Istitut tal-ICT di;à saru jafu b’dan il-pro;ett-pilota, g[alkemm [add ma kkomunika mag[hom b’mod uffi/jali.

Dan hu kuntrarju g[al dak li ;ara fir-rigward talg[alliema, meta ftit tal-jiem ilu ng[ataw xi dettalji li wassluhom biex irrikorrew g[and il-Union.

Is-sorsi li tkellmu ma’ ilmument fissru li l-istudenti, bl-informazzjoni skarsa li g[andhom, kellmu lill-Kunsill tal-Istudenti tal-MCAST biex dan janalizza u jiddiskuti fiddettall is-sitwazzjoni.

Huma qed jg[idu li kemm-il darba dan il-pro;ett-pilota jid[ol fis-se[[, b[ala studenti huma se jkunu m;ieg[la jsegwu kors iqsar fi]-]mien, fuq firxa itwal ta’ [in.

Dan se jwassal lill-istess studenti biex ma jkollhomx [in bi]]ejjed g[all-istudju u, min[abba l-[inijiet itwal li fuqhom se jkun mifrux ilkors, mhux se jkollhom ukoll l-opportunità li jag[mlu xi xog[ol part-time fl-industrija biex filwaqt li jaqilg[u xi [a;a tal-flus, jakkwistaw ukoll l-esperjenza.

Hu f’dan l-isfond li l-g[add ta’ studenti fl-Istitut imsemmi mhux esklu] li jonqsu billi ma japplikawx g[alih, jew jid[lu, i]da mbag[ad isibuhom diffi/li li jkomplu u jieqfu [esrem. Hu b’dan il-mod li lg[add ta’ studenti se jitnaqqsu fin-numru – Numerus Clausus indirett – li se jwassal biex ilGvern inaqqas in-nefqa tieg[u b’tal-inqas g[axra fil-mija.

Ara wkoll pa;ni 6-7

Muscat imwissi!

Rabja u g[adab fil-Kwartieri tal-Labour

■ Il-FMI> “Ikkontrolla l-ispi]a pubblika” ■ Il-KE> “{u passi biex tnaqqas l-i]bilan/” ■ Korpi Kostitwiti> “Tbiddilx id-direzzjoni li kellu l-pajji]”

Ara pa;na 5

Ara pa;na 3

Filwaqt li l-Ministru Edward Scicluna (lemin) g[andu pressjoni kbira biex inaqqas l-ispi]a tal-Gvern, jidher li l-edukazzjoni, li taqa’ ta[t ir-responsabbiltà tal-Ministru Evarist Bartolo, se tkun fost l-ewwel oqsma li jlaqqtuha

Maratona :bir ta’ Fondi PN “Din il-;img[a se timmarka l-bidu tat-triq li g[andu jimbarka fuqha l-Partit Nazzjonalista biex jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-poplu.” Kliem Beppe Fenech Adami, il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-{idma tal-Partit, f’intervista dwar il-Maratona ta’ ;bir ta’ fondi li l-Partit Nazzjonalista se jkun qed jorganizza b[al-lum ;img[a fid-Dar ?entrali.

Ara pa;ni 22 u 23

Inizjattiva ;dida ta’ il-mument Ma’ din il-[ar;a, il-mument qed jag[ti lill-qarrejja tieg[u pubblikazzjoni dokumentata dwar il-Kungress Ewkaristiku Internazzjonali li kien sar f’Malta 100 sena ilu.

Din hi inizjattiva ;dida ta’ il-mument li se tkompli b’aktar pubblikazzjonijiet simili imma b’su;;etti varjati fix-xhur li ;ejjin.

2

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

A[barijiet Lokali

Twebbis tar-ras fuq transfers politi/i…

Il-Ministru Marie Louis Coleiro Preca g[andha twie;eb g[all-g[exieren ta’ transfers fir-residenza San Vin/enz de Paul ma[ru;a bla trasparenza ta’ xejn mill-Gvern

L-infermiera jissuktaw bl-azzjonijiet industrijali Sal-biera[ ma kien hemm lebda ]blokk fil-kwistjoni tattransfers xejn trasparenti firresidenza tal-anzjani San Vincenz de Paul, li saru millGvern Laburista. Fl-a[[ar jiem, il-Gvern [are; g[exieren ta’ trasferimenti minn diversi taqsimiet u swali f’din ir-residenza.

Minn tag[rif li g[andha din il-gazzetta, jidher li ma kien hemm l-ebda ]vilupp u g[aldaqstant id-direttivi ta’ azzjonijiet industrijali mill-

Union {addiema Mag[qudin min[abba dawn ittrasferimenti g[adhom fisse[[, bl-infermiera g[adhom

differenti, qalet li dawn lazzjonijiet industrijali n[ar;u g[ax hu ina//ettabbli li jin[ar;u trasferimenti [esrem,

“Ina//ettabbli li jin[ar;u trasferimenti [esrem, bl-isku]a ta’ riforma b’nies mag[]ula ming[ajr trasparenza” jobdu d-direttivi ma[ru;a mill-union.

Il-U{M, li tirrappre]enta numru ta’ [addiema fi gradi

bl-isku]a ta’ riforma li biha n[olqu sezzjonijiet ;odda mmexxija minn nies mag[]ulin ming[ajr ebda forma ta’ trasperenza.

Intant, fi stqarrija ma[ru;a nhar il-:img[a, il-union qalet li komplew id-diskussjonijiet mal-Ministeru tas-Solidarjetà So/jali dwar din issitwazzjoni. Madankollu, minn din il-laqg[a baqa’ ma ntla[aqx qbil fuq il-kriterja tat-trasferimenti u fuq liema ba]i l-[addiema g[andhom ji;u ttrasferiti, u g[ad mhemmx twe;iba dwar fuq liema bazi ntg[a]lu [addiema minn o[rajn.

Il-U{M qed issostni li se tibqa’ t[ares l-interessi talmembri tag[ha, tant li g[ada, se jitlaqqa’ kumitat bejn ilU{M u l-Ministeru biex jibdew ji;u analizzati l-ka]i ta’ dawn it-trasferimenti bittama li tintla[aq soluzzjoni dwar dawn it-trasferimenti xejn trasparenti.

Ara wkoll pa;na 5

IL-PRO:ETT TAL-POWER STATION

T[assib g[ar-reazzjoni Laburista Il-Gvern qed jipprova jsikket l il min jistaqsi Il-Gvern Laburista g[andu jirrispetta d-demokrazija kemm fuq livell lokali kif ukoll fuq livell Ewropew, u jieqaf milli jipprova jsikket lil dawk li jistaqsu billi jittimbrahom “xewwiexa”, kif sej[ilhom il-Prim Ministru Joseph Muscat. IlPN, fi stqarrija rribatta dak li qal il-Partit Laburista, fejn allega li l-Kap tal-PN, Simon Busuttil, qed ju]a kuntatti mill-Parlament Ewropew biex jitfa’ dubju fuq il-pjani tal-Gvern g[allpower station il-;dida. Il-PN qal li l-allegazzjonijiet huma inkwetanti [afna, fejn jidher /ar li l-Gvern qed jonqos milli jirrispetta ddemokrazija kemm fuq livell lokali u fuq livell Ewropew, fejn kul[add g[andu d-dritt jistaqsi.

Il-PN sa[aq li kull Membru Parlamentari Ewropew g[andu d-dritt li jistaqsi u jqajjem mistoqsijiet fuq l-azzjonijiet ta’ kwalunkwe stat-membru.

Minbarra dan, il-Gvern donnu qed jinjora li barra

minn Malta hemm dinja li tinkludi dawk interessati li jitfg[u l-offerti tag[hom g[al sej[iet internazzjonali b’kuntatti fil-Parlament Ewropew, u li mag[hom jistg[u wkoll jitkellmu biex iqajmu mistoqsijiet responsabbli li l-Gvern Malti falla milli jwie;eb. Minflok, tg[id l-istqarrija, il-Gvern qed jattakka lil min b’mod demokratiku jag[mel ilmistoqsijiet, u minflok qieg[ed jittimbrahom “xewwiexa” u qed jg[id li qed ja[dmu kontra l-interess nazzjonali.

Il-PN qal li l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista kienet responsabbli tul il-pro/ess kollu, u qatt ma adottat ittatti/i li kien ju]a l-Partit Laburista, li kien biss mo[[u li jfixkel u jtellef pro;etti nazzjonali f’kull stadju, b[all-impjant tar-ri/ikla;; ta’ Sant’Antnin.

L-istqarrija tal-PN ittemm li huwa fl-interess nazzjonali li jkun ]gurat li l-pro;etti tal-Gvern ikunu konformi mar-regoli Ewropej.

Jitwaqqaf il-va//in kontra t-tuberkulo]i Minkejja li l-Gvern ma [are; l-ebda stqarrija, u l-Ministru tas-Sa[[a, Godfrey Farrugia, ma g[amel l-ebda referenza g[aliha, il-mument tista’ tikkonferma li l-Gvern [a dde/i]joni li jwaqqaf l-g[oti tal-va//in kontra t-tuberkulo]i li kien jing[ata lit-tfal kollha ta’ 12-il sena. Bosta ;enituri li rrappurtaw ma’ din il-gazzetta li wliedhom ma ir/evewx notifika li se jing[ataw din it-tilqima u bdiet tog[korhom g[ajnhom li jista’ jkun li l-Gvern waqqaf dan is-servizz.

Jirri]ulta li l-Gvern di;à [a d-de/i]joni li jwaqqaf milli jag[ti t-tilqima lit-tfal.

F’kummenti lil il-mument, Dr. Charles Mallia Azzopardi, konsulent fuq mard infettiv, qal li dan il-va//in m’g[andux g[alxiex jing[ata lill-popolazzjoni kollha Maltija, i]da g[andu jing[ata lill-persuni individwali tas-so/jetà, b[allimmigranti li jkunu ;ejjin minn pajji]i fejn ir-rata tattuberkulo]i hija ferm og[la minn dik ta’ Malta. Ir-rata tattuberkulo]i f’Malta hija baxxa.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

A[barijiet Lokali

3

Il-Gvern ta’ Muscat imwissi!

■ Il-Kummissjoni Ewropea> “Wettaq pjan ta’ mi]uri biex tra]]an in-nefqa pubblika” ■ Il-Fond Monetarju Internazzjonali> “Ikkontrolla l-ispi]a pubblika” ■ Il-Korpi Kostitwiti> “Tbiddilx id-direzzjoni g[ax se to[loq instabbiltà ekonomika” Korpi kostitwiti qeg[din Kummer/, qal li l-Gvern g[andu Hu fisser li mhux fa/li meta nibqg[u mexjin hekk billi ljappellaw lill-Gvern Laburista jnaqqas in-nefqa rikorrenti g[andna servizzi tal-edukazzjoni pajji] jibqa’ kompetittiv u biex ma jbiddilx id-direzzjoni li tieg[u, imma mhux billi jnaqqas u sa[[a b’xejn, i]da hi ne/essità jibqg[u g[addejjin ir-riformi tall-pajji] qabad fl-a[[ar snin, u l-ispi]a kapitali fl-isforz biex biex ma jibqax ji]died id-dejn entitajiet pubbli/i kif se[[. Hi jevita milli jnaqqas l-ispi]a inaqqas id-dejn. “L-ispi]a nazzjonali.” kwistjoni li jkollok prijoritajiet kapitali bl-iskop li jnaqqas lkapitali, li se tissa[[a[ bil-flus Id-Direttur :enerali tal-MEA tajbin.” i]bilan/ finanzjarju, li issa qabe] miksuba mill-UE fi ]mien l]ied li l-ikbar twissijiet lillStefano Mallia rrimarka li lit-3 fil-mija. Konsegwenza ta’ amministrazzjoni pre/edenti, hi Gvern kienu mmirati fuq ilFMI ikkummenta li l-pro/ess ta’ dan, il-Kummissjoni Ewropea importanti min[abba li jissarrfu finanzi tieg[u, “Ji;ifieri l-[tie;a ristrutturar fl-Air Malta mibni qed tipproponi lill-Kunsill talf’investiment fit-toroq, flli fis-snin li ;ejjin il-ba;it talmill-amministrazzjoni Ministri biex Malta tidda[[al fil- infrastruttura ambjentali, talGvern ji;i kkontrollat u jmantni pre/edenti hu fid-direzzjoni tPro/edura dwar Defi/it portijiet… dawn huma nefqiet l-ispi]a kapitali.” tajba. Fuq l-Enemalta, il-FMI E//essiv. importanti li jg[inu lillHu rrefera wkoll kif ir-rapport jesi;i li jrid jara kif se ja[dem ilUffi/jali g[olja talekonomija tikber.” Hu ]ied li ltal-FMI isemmi kif fl-a[[ar pjan ta’ ristrutturar, u jg[id li Konfederazzjoni tat-Trade FMI qed iwissi lill-Gvern li d[ames snin, minkejja r-ri/essjoni g[alkemm tajjeb li l-Gvern qed Unions (CMTU), taldefi/it qieg[ed ji]died u jg[id u l-inkwiet fil-Libja, l-ekonomija i[ares lejn sorsi alternattivi biex Asso/jazzjoni ta’ Min I[addem fir-rapport li fis-snin lMaltija kibret aktar mill-medja ma jibqax dipendenti fuq i]-]ejt, (MEA) u tal-Kamra talimg[oddija kienu qeg[din isiru taz-Zona-Ewro, aktar minn ta’ jag[ti twissija importanti li Kummer/, f’intervisti mxandra sforzi f’din id-direzzjoni. “IlFranza, li da[let f’ri/essjoni. “Lg[alkemm hu tajjeb li jitbaxxew fil-programm Anali]i tal-A[bar FMI issemmi li t-tbassir talaffarijiet tajbin li hemm illum ir-rati tal-ener;ija, dan jista’ jsir fuq NET TV, iddikjaraw kif lGvern dwar ir-rata tat-tkabbir huma frott l-isforzi li saru filbiss la darba l-Enemalta tkun a[[ar rapport dwar Malta ekonomiku huwa ottimista passat, u hu importanti li miexja fuq triq sostenibbli.” ma[ru; mill-Fond Monetarju ]]ejjed. Minflok ida[[al aktar Internazzjonali (FMI) wissa lilltaxxi, il-Gvern g[andu jipprova Gvern Laburista biex ira]]an injnaqqas l-ispi]a tieg[u. Jekk nefqa pubblika waqt li tonfoq aktar milli g[andek, jirrikonoxxi kif fl-a[[ar [ames to[loq l-instabbiltà flsnin, minkejja l-kri]i ekonomika ekonomija.” u finanzjarja fl-Ewropa, Malta Il-Vi/i President tal-Kamra kellha fost l-og[la tkabbir tal-Kummer/ sa[aq, “Irridu ekonomiku fost il-pajji]i taznapprezzaw dak li l-pajji] kiseb Zona Ewro. fl-a[[ar [ames snin. Dan ;ie William Portelli, il-President mhux b’kumbinazzjoni, imma tas-CMTU, qal li Malta kienet g[ax kien hemm g[aqal fitqabdet ritmu u xejriet li kienu tmexxija, g[aqal kif t[addem idjissodisfaw lill-FMI. “L-a[[ar djalogu so/jali. Dan rajnieh [a;a li jkun irid l-FMI hu min ja[dem ukoll meta l-gvern da[al i/aqlaq dak li qabel kien f’postu, mal-imsie[ba so/jali biex isalva u li mmorru lejn triq o[ra, fejn industrija, li fl-2008 intlaqtet il-bilan/ u l-istabbiltà jispi//aw mir-ri/essjoni internazzjonali.” imhedda.” F’dan il-ka], kompla Joe Farrugia, id-Direttur William Portelli, l-FMI qed :enerali tal-MEA, sa[aq li ljag[milha /ara lill-Gvern: i]ban/ pubbliku jrid jonqos meta “Tantx i//aqlaq affarijiet, tantx jkun hemm finanzi sostenibbli, u i//aqlaq strutturi, nemmnu li r-rapport tal-FMI spjega l-[tie;a kontu mexjin tajjeb, anki flta’ riforma fil-pensjonijiet u ta’ ekonomija, l-istess is-settur qafas finanzjarju b’sa[[tu biex bankarju u finanzjarju kien in-nies ikollhom pensjoni o[ra. robust, u allura wie[ed irid “Biex ikollok finanzi sostenibbli, ja[sibha aktar minn darbtejn ma jridx isir bi skapitu tal-ispi]a qabel ma jbiddel l-affarijiet minn kapitali. Il-FMI j[e;;e; lillkif kienu.”

Gvern biex imantni l-ispi]a Stefano Mallia, il-Vi/i kapitali i]da jikkontrolla l-ispi]a President tal-Kamra talrikorrenti,” stqarr Joe Farrugia.

Il-Prim Ministru Laburista, Joseph Muscat, tliet xhur mill-[atra ta[t pressjoni biex ira]]an l-infiq pubbliku

4 A[barijiet Lokali

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

tag˙rif Belt Victoria. T[abbar ilprogramm ta’ attivitajiet fl-okka]joni tal-125 anniversarju mit-twaqqif talBelt Victoria. Illum issir ]jara uffi/jali mill-President ta’ Malta George Abela u l-{amis li ;ej jittella’ kun/ert millOrkestra Filarmonika Nazzjonali fi Pjazza Indipendenza. I//elebrazzjonijiet ikomplu s-Sibt blispettaklu RockAstra mill-Banda ?ittadina La Stella, bis-sehem ta’ diversi artisti lokali. It-Tnejn 10 ta’ :unju – Jum il-Belt Victoria – jitfakkar b’Quddiesa fil-knisja ta’ Santu Wistin, segwita mi/-/erimonja tal-g[oti ta’ :ie[ il-Belt Victoria filLibrerija Nazzjonali. L-Orkestra Filarmonika tie[u sehem ukoll filkun/ert inawgurali tal-Victoria International Arts Festival li se jsir filBa]ilika ta’ San :or; l-Erbg[a 12 ta’ :unju. Il-programm ta’ /elebrazzjonijiet jintemm is-Sibt 15 ta’ :unju bil-kun/ert Leone Goes Pop. Id-d[ul g[al dawn l-attivitajiet kollha hu bla [las.

L-Im;arr. Nhar il-:img[a li ;ej, 7 ta’ :unju, fil-pjazza ta’ quddiem ilknisja parrokkjali se ssir l-attività innovattiva Frott ir-Rebbieg[a. Din lattività se tkun festa ta’ frott u [xejjex imkabbra fl-g[elieqi tal-madwar u li jinsabu fis-swieq b[alissa f’dan ilperjodu tas-sena. L-attività se ssir mill-4 p.m. sa tard filg[axija. Lattrazzjoni prin/ipali se tkun wirja artistika ta’ xog[ol bil-frott u [axix li se jkun ma[dum u esebit minn seba’ studenti li jattendu l-Istitut g[allIstudji Turisti/i (ITS). Ix-xog[ol talistudenti se jkun esebit fuq karettuni tradizzjonali. Is-serata tinkludi wkoll ikla kbira bi prezz ta’ €15 kbar u €6

tfal li l-booking g[aliha jsir bit-telefon 79602010.

Santa Lu/ija (G[awdex). Nhar isSibt 8 ta’ :unju, il-Fondazzjoni Ta’ Klula se torganizza l-Festival talInbid fir-ra[al pittoresk ta’ Santa Lu/ija f’G[awdex. Minbarra varjetà ta’ nbid se jkun offrut ukoll ikel tradizzjonali G[awdxi. Ikun hemm divertiment minn Joe Montana u Cloud 9. L-attività tibda fit-8 p.m. u d-d[ul hu bla [las. Wie[ed jista’ jasal sa Santa Lu/ija bil-karozza tal-linja numru 313 sal-11 p.m.

Gozo Wellness Weekend. Festa ta’ attività fi]ika, log[ob, ikel tajjeb g[as-sa[[a, tisjir, smoothies delizzju]i, mu]ika u kant. Dan kollu u aktar waqt il-Gozo Wellness Weekend imtella’ minn The Bodyforge & Friends bejn is-7 u d-9 ta’ :unju fir-Rabat, G[awdex, bliskop li jin;abru fondi b’risq Puttinu Cares. Jie[du sehem diversi personalitajiet mag[rufa, DJs ewlenin, personalitajiet televi]ivi u stilel sportivi. Fost l-attrazzjonijiet ikun hemm bouncy castle g[at-tfal, fire-fox g[a]-]g[a]ag[ kif ukoll ta[ditiet minn konsulenti, fost l-o[rajn dwar id-dijabete. G[al iktar tag[rif /empel 99866727 jew ibg[at email fuq: puttinucaresgozo@hotmail.com.

Donazzjoni ta’ demm. Illum il{add se jsir ;bir ta’ demm bil-Mobile Blood Donation Unit minn [dejn ilPjazza ta’ Bu;ibba, mit-8.30 a.m. sas1 p.m. Jekk t[ossok f’sa[[tek u tixtieq tag[ti d-demm, ;entilment mitlub tie[u mieg[ek il-karta talidentità.

it-temp illum It-Temp> Pjuttost imsa[[ab, li jsir ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin. Il-Vi]ibbiltà> Tajba. Ir-Ri[: Ftit qawwi g[al qawwi mill-Punent Majjistru, lokalment qawwi. Il-Ba[ar> Qawwi.

L-Imbatt> Baxx mill-Majjistral, lokalment baxx g[al moderat g[all-ewwel. L-Og[la Temperatura: 22˚C. Ix-Xita> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm. Ix-Xita> Mill-1 ta’ Settembru 427.7mm. Ix-Xemx> Titla’ fis-05.47 u tin]el fit-20.13.

In-numri tal-lottu li telg˙u l-biera˙ 40 – 2 – 81 – 45 – 74 – 44 – 56 –33

spiΩeriji li jift˙u llum VALLETTA: Royal Pharmacy, 271 Triq ir-Repubblika; IL-{AMRUN: St. Gaetan Pharmacy, Triq il-Kappillan Mifsud; SANTA VENERA: Fatima Pharmacy, Triq i]-}onqor; BIRKIRKARA: Holy Cross Pharmacy, 37 Triq il-Kbira; L-IMSIDA: Deby’s Pharmacy, 1 Misra[ il-Barrieri; SWIEQI: Penny Lane Pharmacy, Triq is-Sejji[; TAS-SLIEMA: Norman’s Pharmacy, 133 Triq il-Kbira; {AL BALZAN: Balzan Pharmacy, 70 Triq San Fran;isk; ILMOSTA: Sta. Margherita Pharmacy, Vjal il-Qalbiena Mostin, Santa Margherita Estate; IL-MELLIE{A: Village Pharmacy, Main Street; {AL TARXIEN: Theresa Jo Pharmacy, 3A, Triq Xintill; BORMLA: Verdala Pharmacy, 57 Triq ilGendus; {A}-}ABBAR: Mediatrix Plus Pharmacy, 7 Triq is-Santwarju; BIR}EBBU:A: Martin’s Pharmacy, 182 Triq Bir]ebbu;a; {AL SAFI: Safi Pharmacy, St. John Street, c#w Triq Bieb il?arra; {A}-}EBBU:: Brown’s Pharmacy, 47 Vjal il-{elsien; IR-RABAT: Central Pharmacy, Triq G[ajn Kajjet; VICTORIA: Abela Pharmacy, 42 Triq G.P.F. Agius De Soldanis; XAG{RA: Xag[ra Pharmacy, 55 Triq il-Knisja.

Servizz ta’ tobba fi/-?entri tas-Sa[[a fil-{dud u l-Festi Pubbli/i I/-?entri tas-Sa[[a tal-Mosta, Ra[al :did u l-Furjana huma miftu[in 24 sieg[a g[al emer;enzi biss sat-8 tal-g[ada filg[odu.

Il-pubbliku jrid jattendi /-/entru tas-sa[[a tad-distrett tieg[u.

Persuni ming[ajr karta ta’ identità ma ji;ux moqdija.

Il-finalisti ta’ media.link communications fl-edizzjoni ta’ din is-sena tal-awards g[all-;urnalisti, fotografi u cameramen (Ritratt: Darren Agius)

IT-23 EDIZZJONI TAL-MALTA JOURNALISM AWARDS

media.link communications fost il-finalisti :urnalisti, fotografu u cameraman tal-kumpanija media.link communications li tkopri fost o[rajn lil ilmument, In-Nazzjon u Net TV huma finalisti fledizzjoni ta’ din is-sena talMalta Journalism Awards organizzati mill-Istitut tal:urnalisti Maltin.

F’serata li saret nhar il:img[a li g[adda filg[axija fi SmartCity, il-Kalkara, t[abbru b’kollox 42 finalista li issa se jikkompetu filfinali g[al numru ta’ awards fost 15-il kategorija differenti.

Joseph Galea ;ie nnominat g[all-award tal-:urnali]mu Fotografiku, waqt li Robert

:enero]ità b’risq il-faqar fit-Tan]anija Is-somma sabi[a ta’ €466,436 in;abret il-

:img[a filg[axija waqt edizzjoni spe/jali ta’ Xarabank, b’risq il-Fond Missjunarju. Ma’ din issomma ti]died donazzjoni ta’ €100,000 li persuna qed tag[ti biex jinbnew bjar talilma fil-pajji]i li ja[dem fihom il-Fond Missjunarju.

Tul il-programm intwerew diversi filmati dwar il-faqar u t-tbatija li jg[addu minnhom in-nies f’re;juni fit-Tanzanija. Fil-programm [adu sehem fost o[rajn log[la awtoritajiet tal-pajji], fosthom il-Kap talOppo]izzjoni, Simon Busuttil. Pre]enti kien hemm ukoll il-Prim Ministru, Joseph Muscat, l-Ar/isqof Pawlu Cremona, l-Isqof Aw]iljarju Charles Scicluna.

F’din l-iskeda s’issa, ilprogramm Xarabank ;abar aktar minn 1.2 miljun ewro b’risq tliet organizzazzjonijiet: ilCaritas, Puttinu Cares u lMission Fund.

Cremona u Basement Productions ;ew innominati g[all-award tal-:urnali]mu Mxandar sezzjoni Filmati, b’filmat li xxandar waqt ilprogramm .Net. Fis-sezzjoni tal:urnali]mu Sportiv Imxandar, Net TV iddomina bi Chris Micallef, George Micallef u Roderick Vella, li huma parti mit-tim talprogramm Replay, kif ukoll il-;urnalist sportiv Chris Muscat li kkwalifika bi programmi dwar l-istorja talfutbol f’Malta.

Qabel t[abbru l-finalisti, Malcolm Naudi, i/Chairman tal-Istiut tal:urnalisti Maltin, f’diskors

li g[amel irrefera g[allkummenti tal-Ministru talAffarijiet Barranin, George Vella, dwar it-tra]]in talmedia lokali u fakkar li lIstitut tal-;urnalisti fl-a[[ar snin kien qed ja[dem biex f’Malta jkun hawn qafas ta’ li;i dwar il-media. Malcolm Naudi qal li hawn il-b]onn li f’pajji]na jkun hawn kodi/i ta’ etika komuni g[allmedia kollha. Hu [abbar li lIstitut tal-:urnalisti Maltin se jkun qed jorganizza konferenza biex ti;i diskussa din l-idea.

I/-/erimonja li fiha jit[abbru r-rebbie[a tat-23 edizzjoni ta’ dawn l-awards se ssir is-Sibt, 15 ta’ :unju.

IL-VOT TA’ 16-IL SENA FL-ELEZZJONIJIET LOKALI

I]-]g[a]ag[ Maltin fost l-iktar attivi fil-politika F’laqg[a organizzata mill-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali, Robert Cutajar, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[ar-Ri/erka, lInnovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport, esprima l-po]izzjoni tal-PN dwar il-vot ta’ 16-il sena fl-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali, u fakkar kif kien l-M}PN li [are; b’din il-proposta. Hu ]ied li l-PN irid li dan il-pro/ess isir b’attenzjoni u bil-galbu, u g[aldaqstant m’g[andux ikun hemm xi g[a;la biex il-proposta tidda[[al f’Novembru li ;ej, fl-20 anniversarju mit-twaqqif tal-Kunsilli Lokali.

Fil-laqg[a attenda wkoll il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni talKunsilli Lokali, David Agius. Issemma li l-amministrazzjoni pre/edenti kienet [e;;et li]-]g[a]ag[ permezz tal-A;enzija }g[a]ag[ fit-tnedija tal-Kunsill Lokali ta]-}g[a]ag[ biex ikunu parte/ipi fil-Kunsilli Lokali. Statistika Ewropea turi li ]-]g[a]ag[ Maltin, bejn il-15 u t-30 sena, huma l-iktar attivi fil-politika.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Lokali

5

Rabja fil-Kwartieri tal-Labour {atriet mi/-?entru Nazzjonali Laburista g[all-Uffi//ju tal-Prim Ministru b’eluf ta’ ewro f’salarji G[al dawn l-a[[ar ;img[at wara l-elezzjoni ;enerali sar taqlib fi/-?entru Nazzjonali Laburista li qed iwassal g[al g[adab fost il-[addiema u fost numru kbir ta’ partitarji Laburisti.

L-aktar tibdil li jin[ass hu marbut mas-servizz talcustomer care u /-/aqliq f’din it-taqsima, u kif numru ta’ partitarji Laburisti li kienu mwieg[da qabel l-elezzjoni ;enerali, issa qeg[din jg[idu “li mhux qeg[din jinqdew” . {afna minnhom qed imorru jittalbu u jag[mlu pressjoni biex jing[ataw impjieg jew akkomodazzjoni so/jali.

Anthony Borg li flimg[oddi kien qrib [afna taleks Ministru Lorry Sant, qabel l-elezzjoni ;enerali kien Manager tal-Customer Care fi/-?entru Nazzjonali

Laburista, u issa qed jokkupa l-kariga ta’ Kap tat-Taqsima tal-Customer Care fdata lilu minn Joseph Muscat. Din i//aqliqa parti;jana ta’ Anthony Borg qed tiswa lillpoplu Malti somma sostanzjali ta’ eluf kbar ta’ ewro fis-sena f’dak li hu salarju.

Ma’ Anthony Borg, hemm impjegat ie[or Frank St. John, li illum jaqa’ filkategorija ta’ dawk li jir/ievu l-pensjoni. Hu wkoll i//aqlaq mi/-?entru Nazzjonali Laburista. Frank St. John qabel kien jag[mel xog[ol part-time fil-customer care tal-Partit Laburista b’paga ta’ ftit mijiet ta’ ewro fix-xahar, issa qed jag[mel xog[ol ta’ customer care minn Kastilja b’salarju ta’ eluf ta’ ewro fissena li jaqb]u l-20,000 ewro.

Sorsi li tkellmu ma’ ilmument qalu li hemm obbligazzjonijiet bejn Muscat u Borg, u issa Muscat ra kif g[andu j[allsu lura g[al dak li g[amel mieg[u. Dan min[abba li Muscat fi ]mien li kien se jikkontesta g[allMembru Parlamentari Ewropew, Anthony Borg kien tah post li g[andu f’Ra[al :did biex ikun jista’ ja[dem minnu.

Sadattant fi/-?entru Nazzjonali Laburista, fisservizz ta’ customer care hemm persuna full-time, u tnejn o[ra part-time, li wa[da minnhom idda[[let dan la[[ar wara li Gino Cauchi, in[atar Kap E]ekuttiv talPartit Laburista. I]da ssitwazzjoni hi li filwaqt li dawk li qeg[din jag[mlu xog[ol ta’ customer care

f’Kastilja qed jit[allsu l-eluf, dawk fi/-?entru Nazzjonali Laburista qed jit[allsu lmijiet.

Sorsi li tkellmu ma’ ilmument qalu li [afna nies qeg[din imorru fi/-?entru Nazzjonali Laburista min jitkarrab g[al [a;a u min g[al o[ra, [afna o[rajn li qeg[din imorru Kastilja qeg[din jispi//aw jintbag[tu g[and il-Ministri Laburisti, u kif ma jinqdewx, qeg[din jer;g[u jmorru /-?entru Nazzjonali Laburista. Dan qieg[ed iqanqal [afna rabja, u mhux l-ewwel darba li jkun hemm okka]jonijiet fejn jintqal kliem ta’ theddid u g[ajjat li qabel l-elezzjoni ntqal [afna diskors ta’ weg[diet.

Dan kollu wassal biex [ar;et ordni minn Kastilja

biex meta xi [add i/empel i/-?entru Nazzjonali Laburista, min jir/ievi ttelefonata jie[u l-messa;;, u wara ftit jer;a’ j/empel lillindividwi u jinfurmawhom li qeg[din i/emplulhom millUffi//ju tal-Prim Ministru, minflok mi/-?entru Nazzjonali Laburista kif filfatt ikun, u Joseph Muscat ma jistax ikellimhom g[ax im[abbat!

Fi/-?entru Nazzjonali Laburista hemm rabja wkoll g[al James Piscopo, li kien il-Kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista. Dan min[abba li qabel telaq biex assuma l[atra ta’ Chairman u Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta approva ]idiet fissalarji lin-nisa fis-Segretarjat tal-Partit Laburista filwaqt li l-o[rajn baqg[u b’xejn!

PROGRAMM ELETTORALI LABURISTA

Ministri Laburisti b’memorja qasira!

Minkejja li l-elezzjoni ;enerali ilha li g[addiet kwa]i tliet xhur biss, ]ew; Ministri tal-Gvern Laburista di;à [ar;ilhom minn mo[[hom x’wieg[ed il-Partit Laburista fil-programm elettorali, jew ag[ar minnhekk lanqas biss indenjaw jikkonsultaw mattaqsimiet li huma responsabbli minnhom fl-istess programm elettorali u x’wieg[du fihom.

Il-Ministri Evarist Bartolo u Manuel Mallia responsabbli mill-edukazzjoni u mis-sigurtà nazzjonali wrew li ma kellhom l-ebda [jiel g[al dak li kien qieg[ed jirreferi g[alih idDeputat Nazzjonalista Ryan Callus f’]ew; mistoqsijiet parlamentari li ressaq li]-]ew; Ministri Laburisti. Dan minkejja li l-mistoqsijiet jirreferu g[al ]ew; proposti filprogramm elettorali Laburista.

Fil-programm elettorali talPartit Laburista, il-proposta nr.

44 issemmi “inniedu konferenza annwali li fiha jkunu mistiedna l-g[alliema kollha biex kul[add jing[ata lopportunità jg[addi ssu;;erimenti u l-kritika tieg[u.” G[all-mistoqsija tadDeputatNazzjonalista Ryan Callus, dwar meta se ssir ilkonferenza annwali taledukazzjoni g[al din is-sena, il-Ministru Bartolo wie;eb: “id-Direttorat g[al Servizzi Edukattivi ma jafx g[alxiex qed jirreferi l-Interpellant” waqt li ]ied li d-Direttorati Edukattivi jag[mlu numru ta’ konferenzi, seminars u workshops g[all-edukaturi i]da naqas milli jsemmi jekk hux se ssir din il-konferenza annwali u

a[seb u ara kemm qed ti;i ppjanata minkejja li hi wieg[da Laburista.

Falza stikka o[ra [adha lMinistru Manuel Mallia. Filprogramm elettorali Laburista, il-proposta nr.113 tg[id “no[olqu unit spe/jalizzat fi [dan il-pulizija li jkun im[arre; biex jie[u [sieb zoni turisti/i u tittejjeb is-sigurtà u s-servizz g[al turisti li j]uruna.” Fit-twe;iba g[allinterpellanza tal-istess Deputat Nazzjonalista Ryan Callus, ilMinistru Mallia naqas milli jikkonferma jekk hux qed issir [idma biex jitwaqqaf dan ilunit u mit-twe;iba li ta indika li dan il-unit mhux se jitwaqqaf fi]-]mien li ;ej. Dan min[abba li l-Ministru Mallia semma biss li qed isiru diskussjonijiet bejn il-Korp tal-Pulizija u lAwtorità dwar it-Turi]mu biex il-Pulizija tejjeb is-servizz tag[ha f’dan il-qasam.

Unit tal-Pulizija b[al dak propost fil-programm elettorali Laburista je]isti fit-Tune]ija u fl-E;ittu, bid-Deputat Nazzjonalista jirreferi g[alihom fl-interpellanza li g[amel. I]da Manuel Mallia wie;eb li ma jaqbilx ma’ dan ix-xebh g[ax is-sitwazzjoni f’Malta m’g[andha x’taqsam xejn ma’ dik tal-pajji]i msemmija fejn mhux l-ewwel darba li turisti kienu l-mira ta’ attakki terroristi/i. Jista’ jg[id il-Ministru Mallia, tliet xhur wara l-elezzjoni, jekk jaqbilx ma’ mi]ura li kienet proposta fil-programm elettorali Laburista u li b[ala ilha tit[addem fit-Tune]ija u flE;ittu?

L-artiklu miktub mill-EwroParlamentari Laburista Joseph Cuschieri li j[e;;e; biex ji;u premjati l-Laburisti

Muscat jobdi lil Cuschieri minn Matthew Bonett – matthew.bonett@media.link.com.mt

L-a[bar prin/ipali ta’ kuljum fl-a[[ar jiem kienet marbuta ma’ transfers politi/i vendikattivi mill-Gvern Laburista, fost l-o[rajn filqasam tas-sa[[a f’postijiet b[al San Vin/enz de Paul u l-Isptar Mater Dei, fil-Forzi tal-Ordni, b[al fil-Korp tal-Pulizija u filForzi Armati, u f’dipartimenti tal-Gvern. L-g[ajta ta’ “Malta Tag[na Lkoll” b[al donnu kienet [olma u aktar ma jg[addu ;ranet, Joseph Muscat aktar qed jikkonferma li kienet biss /ajta l-fra]i “tista’ ma taqbilx mag[na i]da tista’ ta[dem mag[na.”

Il-kredibbiltà ta’ Joseph Muscat qed tin]el ’l isfel ;urnata wara l-o[ra hekk kif ilGvern qed jie[u de/i]jonijiet biex [addiema li jissimpatizzaw mal-PN jing[ataw transfer fuq il-post tax-xog[ol, waqt li persuni fil-qalba tal-Partit Laburista, u li kienu strumentali biex Joseph Muscat isir Prim Ministru, jing[ataw ilpromozzjonijiet li jixtiequ b[al donnu “Malta tal-Laburisti biss”.

B’dawn l-atti vendikattivi kontra n-Nazzjonalisti, Joseph Muscat qieg[ed jobdi kelma b’kelma dak li talbu jag[mel il-

kollega tieg[u li /edielu postu fil-Parlament biex sar Kap talOppo]izzjoni fil-le;i]latura li g[addiet, Joseph Cuschieri.

F’artiklu fil-Kul[add ta’ ;imag[tejn ilu, kiteb artiklu bittitlu “Il-:ustizzja mal-Laburisti bla dewmien”. Meta jinqara titlu b[al dan, dak li jkun imur lura fis-snin l-aktar koroh g[allpoplu Malti u G[awdxi meta l;ustizzja ma kienet ;usta xejn, i]da kienet de/i]a skont il-kulur politiku tal-individwu.

B’dan l-artiklu, l-EwroParlamentari Laburista qed jappella lill-Prim Ministru biex Malta ter;a’ lura g[as-snin tmenin, u l-awtoritajiet jag[]lu ma’ min g[andhom jag[mlu ;ustizzja, u lil min g[andhom i[allu barra, u din id-de/i]joni tkun ibba]ata fuq il-kulur politiku.

Joseph Cuschieri jiddeskrivi lil-Laburisti b[ala “;enwini” g[aliex wara 25 sena flOppo]izzjoni mhumiex jistennew li jag[mlu “akkwisti kbar”. L-Ewro-Parlamentari Laburista jkompli li “[afna Laburisti infatti kienu ta’ sikwit jerfg[u ferm aktar mill-grad li g[alih jit[allsu, i]da mbag[ad meta kienu ji;u g[al xi promozzjoni, titjib fil-paga jew

avvanz ie[or, kienu jinqab]u.”

Dan l-artiklu nkiteb fl-istess ]mien li ta’ kuljum [er;in stejjer, li fl-ebda [in m’huma ji;u mi/[uda, ta’ persuni li qed jaqilg[u transfers g[aliex ikunu vvutaw lill-PNfl-elezzjoni ;enerali. F’/ertu Dipartimenti tal-Gvern, il-[addiema qed jintalbu n-numri tal-Karti talIdentità biex ir-ri/erka fuq ittwemmin politiku ta’ dawn ilpersuni tkun tista’ ssir aktar fiddettall.

Fl-artiklu ta’ Joseph Cuschieri, il-fra]i “Malta tag[na lkoll” hi assenti kompletament, u jitkellem biss dwar il-Laburisti.

Sadattant kienu bosta dawk li g[amlu kuntatt ma’ din ilgazzetta jesprimu ddi]approvazzjoni li Joseph Cuschieri bag[tilhom e-mail “Joseph fil-Parlament Ewropew”. Fiha hu jikkwota lartiklu li saret riferenza g[alih: “:ustizzja mal-Laburisti bla dewmien”. Il-persuni li tkellmu ma’ il-mument assigurawna li huma fl-ebda [in ma tawh permess biex jibg[atilhom emails, u g[alhekk, je]istu dubji kbar dwar minn fejn Joseph Cuschieri ;ab l-indirizzi elettroni/i.

6

Lokali

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Lokali

Pro;ett-pilota mill-Gvern biex inaqqas l-ispi]a fl-Istitut tal-ICT tal-MCAST Edward Scicluna, il-Ministru tal-Finanzi

L-g[alliema tal-ICT mg[addba u m[assba ■ Jg[idu li l-Gvern, biex inaqqas l-ispi]a fl-Edukazzjoni, se jinqeda b’dan l-Istitut biex ida[[al pro;ettpilota li hu riskju] u ambizzju] G[alliema li f’dawn il-jiem tkellmu ma’ ilmument urew l-g[adab tag[hom g[al dak li qieg[ed jin[ema minn wara daharhom biex jidda[[al fis-se[[ pro;ett-pilota fl-Istitut talICT tal-MCAST bl-iskop li titnaqqas in-nefqa tal-Gvern.

L-g[alliema li jg[allmu lill-istudenti tal-ICT, fil-jiem li g[addew tlaqqg[u u ng[ataw informazzjoni dwar kif minn Ottubru li ;ej – fil-bidu ta’ sena skolastika ;dida – se jidda[[al fis-se[[ pro;ett-pilota biex filwaqt li l-korsijiet jiqsaru bit-tag[lim ji;i kkondensat f’inqas [in, l-istess lezzjonijiet jing[ataw fuq firxa itwal ta’ [in.

Huma qalu li hu minnu li ftit tal-;img[at ilu kien iffirmat ftehim kollettiv ;did g[allg[alliema bejn il-Gvern u l-MUT, i]da dan blebda mod ma ja[seb biex l-g[alliema jg[allmu fuq firxa itwal ta’ [in. Dik g[andha tkun biss le//ezzjoni f’ka]i rarissimi biss u mhux innormalità kif qed jipproponi l-Gvern.

L-g[alliema wrew it-t[assib tag[hom ukoll dwar is-sillabu u kif se jirnexxilhom, permezz ta’ korsijiet imnaqqsa fil-[in, ila[[quh kollu u fil-[in u b’tali mod li l-istudenti jkollhom /ans bi]]ejjed biex jistudjaw. L-g[alliema temmew li dan il-pro;ett-polita, li tfa//a f’dawn il;img[at ming[ajr ebda konsultazzjoni mag[hom, se jkun daqqa ta’ [arta g[ax-xog[ol tajjeb [afna li dejjem sar f’dan l-Istitut mittwaqqif tieg[u.

■ Il-Gvern irid li jibda jnaqqas l-ispi]a fl-Edukazzjoni billi jda[[al fis-se[[ pro;ett-pilota fl-Istitut tal-ICT biex darba jirnexxi, jinfirex mal-Istituti l-o[ra tal-MCAST ■ Il-mira tal-Gvern hi li l-ispi]a tonqos b’mill-inqas g[axra f il-mija – jekk jonqos l-g[add ta’ studenti, allura se jonqsu wkoll l-istipendji li jit[allsu ■ Korsijiet iqsar f’[in itwal li se jiskora;;ixxu li]-]g[a]ag[ milli jkomplu bl-istudji tag[hom u hekk jieqfu [esrem mit-tag[lim ■ Sistema li se twassal g[al tbatija ]ejda fost l-g[alliema u g[al ]ieda drastika fid-drop-outs tal-istudenti Il-Ministeru tal-Edukazzjoni qieg[ed g[alhekk hu previst li dawk li jaqtg[u istipendji b’g[axra fil-mija. i[ejji pjan biex mis-sena skolastika li qalbhom u ma jissoktawx bil-kors, jew L-istess sorsi qalu lil il-mument li filjmiss – ji;ifieri minn Ottubru li ;ej – inkella li ma jid[lux g[al dan il-kors jiem li g[addew g[alliema li jg[allmu inaqqas b’g[axra fil-mija n-nefqa mill-bidu nett tieg[u, se ji]diedu b’mod f’dan l-Istitut marru jilmentaw dwar dan tieg[u fuq l-istudenti li jattendu l-Istitut it-tibdil mal-Union tal-G[alliema konsiderevoli. tal-ICT li jifforma parti mill-Kulle;; (MUT) u wrew il-preokkupazzjoni Evarist Bartolo, illum il-Ministru talMCAST. tag[hom g[al dak li hu de/i] li jid[ol Edukazzjoni, kien spiss jikkritika lillDak li hu propost hu li dan il-kors isir Gvern pre/edenti dwar id-drop-outs tal- fis-se[[ minn Ottubru li ;ej. wie[ed aktar diffi/li li filwaqt li listudenti mill-MCAST. B’dak li lNifhmu wkoll li bosta studenti di;à lezzjonijiet jonqsu b’g[axra fil-mija, lGvern Laburista qieg[ed jippjana li saru jafu b’dan it-tibdil u wasslu listudenti jsibuha aktar diffi/li biex jag[mel f’dan l-Istitut, ir-rata tad-dropilmenti tag[hom lill-Kunsill talisegwuh u g[alhekk jaqtg[u qalbhom u outs tista’ tkun allarmanti.

Istudenti tal-MCAST li fil-fatt se jirtiraw minnu.

Sorsi li tkellmu ma’ il-mument jiddiskuti l-issue fl-ewwel laqg[a talB’sistema ta’ numerus clausus janti/ipaw li b’din is-sistema proposta Kunsill li g[andha ssir fil-futur qrib. indirett, l-g[add ta’ studenti li jid[lu hu inevitabbli li d-drop-outs ji]diedu Is-sorsi li tkellmu ma’ il-mument qalu biex isegwu xi kors f’dan l-Istitut, anki b’mod sew g[ax issa l-istudenti se li l-Ministeru tal-Edukazzjoni, immexxi g[ax mhux se jkollhom [in bi]]ejjed jkollhom isegwu kors b’[inijiet itwal mill-Ministru Evarist Bartolo, idde/ieda kemm biex jistudjaw u wkoll biex forsi g[al kors iqsar u min minnhom jag[mel li mis-sena skolastika li jmiss u li tibda jag[mlu xi xog[ol part-time flxi tip ta’ xog[ol part-time fl-industrija, f’Ottubru li ;ej, inaqqas il-[in tal-kors industrija u hekk jaqilg[u xi [a;a talissa mhux se jkollu /-/ans li jag[mlu. tal-istudenti li jattendu l-Istitut tal-ICT flus, hu ma[sub li se jonqos sew. Dan li jifforma parti mill-Kulle;; taliwassal biex il-Gvern, b’mod globali, Futur in/ert MCAST. Dan bl-iskop li ssir ferm aktar inaqqas in-nefqa tieg[u f’dan l-Istitut Dawn kollha huma l-ingredjenti li se diffi/li g[all-istudenti li jsegwu xi kors b’mill-inqas g[axra fil-mija. jwasslu biex [afna studenti jew lanqas fl-ICT f’dan l-Istitut u hekk b’mod Il-mira tal-Gvern hi li l-istudenti jibdew il-kors jew inkella jkollhom indirett jonqos l-g[add ta’ studenti kollha li jkunu jaqg[u ta[t irjieqfu [esrem u ma jkomplux. f’dan l-Istitut, il-Gvern jirnexxilu responsabbiltà tal-Istitut tal-ICT Hemm imbag[ad fattur ie[or jnaqqas l-ispi]a tieg[u b’g[axra filjattendu g[all-kors tag[hom fl-istess importanti li se jkompli jg[arraq lillmija. Eventwalment dan ikun ifisser li lIstitut i]da fuq firxa itwal ta’ [in – bejn istudenti fl-isforzi tag[hom biex jimxu Gvern ikun qieg[ed jiffranka g[axra filit-8 a.m. u s-7.30 p.m. Hu propost li n’l quddiem – li b’din is-sistema lmija fuq l-ispi]a li ta’ kull sena tintefaq numru ta’ sig[at allokati g[all-kors istudenti mhux se jkollhom [in adegwat fl-istipendji tal-istudenti li jattendu dan jonqos ukoll u dan se jwassal biex u bi]]ejjed biex jag[mlu l-istudji l-Istitut min[abba tnaqqis fl-g[add ta’ ji]diedu dawk li je[lu mill-e]amijiet. tag[hom. Is-sistema li qed tin[ema se studenti fl-istess Istitut.

Dan g[andu jwassal g[al tbatija ]ejda tiskora;;ixxi lill-istudenti milli Is-sorsi tag[na komplew li l-iskop ta’ fost l-g[alliema li min-na[a tag[hom jkollhom [in bi]]ejjed biex jag[mlu xdan l-e]er/izzju hu li mis-sena f’dawn il-jiem irrikorrew g[and ilxog[ol tad-dar tag[hom bi t[ejjija skolastika li jmiss u li tibda f’Ottubru li Union tag[hom, l-MUT, biex filwaqt li g[all-e]amijiet li jkunu jridu jag[mlu ;ej, l-istudenti kollha li jaqg[u ta[t irjuru n-nuqqas ta’ qbil tag[hom, jitolbu f’dan il-kors impenjattiv. responsabbiltà tal-Istitut tal-ICT tall-protezzjoni tal-Unjoni g[al dan ilFl-isfond ta’ dan il-kwadru l-Gvern MCAST – li fil-pre]ent ila[[qu g[al pro;ett-pilota riskju] u ambizzju]. finalment jil[aq it-tragward tieg[u li madwar 1,300 student – ikollhom ilDan il-pro;ett-pilota se jwassal ukoll filwaqt li jonqsu l-istudenti f’dan il[inijiet tal-kors tag[hom imnaqqsin. g[al tbatija ]ejda fost l-istudenti u kors, tonqos ukoll l-ispi]a globali talDan bl-iskop li fl-Istitut jibdew isiru lezzjonijiet kollha tal-istudenti kollha fuq firxa ta’ [dax-il sieg[a u nofs bejn it-8 a.m. u s-7.30 p.m. Dan iwassal biex l-istudenti kollha jattendu l-lezzjonijiet tag[hom fl-Istitut tal-ICT f’dawn il[inijiet twal li fihom hu su;;erit li jkun miftu[ l-Istitut.

Dawk li tkellmu ma’ il-mument komplew li bla dubju ta’ xejn sitwazzjoni b[al din mhux biss se tiskora;;ixxi li]-]g[a]ag[ milli jkomplu bl-istudji tag[hom fl-Istitut talICT, i]da se twassal lil bosta minnhom biex jieqfu [esrem mill-kors li qed

Evarist Bartolo, il-Ministru tal-Edukazzjoni

isegwu u ma jkomplux bl-istudji tag[hom.

Mhux biss i]da dawk l-istudenti li kienu qed jippjanaw li mis-sena d-die[la jid[lu f’dan lIstitut biex isegwu kors tal-ICT, issa se ja[sbuha darbtejn jag[mlux dan.

Studenti qeg[din isostnu li minbarra li ttibdil su;;erit se j]idilhom id-diffikultajiet min[abba li se jkollhom iqattg[u aktar [in flIstitut biex, ironikament, isegwu kors iqsar, se jwassal ukoll biex dawk li forsi qed jag[mlu xi xog[ol part-time fl-industrija biex hekk jiksbu aktar esperjenza f’dan il-qasam, issa mhux se jkollhom i/-/ans li jag[mlu dan. Hu stat ta’ fatt li bosta huma dawk l-istudenti li jkunu fl-MCAST u li jkunu g[alqu s-sittax-il sena, li wara l-[in tal-iskola u l-istudju, jippruvaw jaqilg[u xi [a;a ]ejda tal-flus billi ja[dmu fl-industrija li dwarha jkunu qed jistudjaw.

Dan ix-xenarju kollu se jwassal biex l-istess studenti tal-Istitut tal-ICT se jkollhom d[ul inqas milli g[andhom illum u dan kollu g[aliex il-Gvern Laburista jidher li wa[[alha f’rasu li jibda jekonomizza u jixxa[[a[ malistudenti ta’ dan l-Istitut.

Ir-ri]ultati ta’ din id-de/i]joni kemm-il darba tid[ol fis-se[[ huma katastrofi/i g[allistess studenti li: ■ Se jaqtg[u qalbhom milli jissoktaw blistudji tag[hom ■ Se jonqsilhom drastikament id-d[ul tag[hom milli g[andhom illum ■ Se jkollhom iqattg[u [in itwal l-Istitut biex isegwu kors iqsar ■ U dawk minnhom li g[andhom xi tip ta’ d[ul finanzjarju ie[or permezz ta’ xi parttime li jag[mlu wara l-[in tal-Istitut u listudju, issa b’din is-sistema ;dida ]gur li mhux se jkunu jistg[u jla[[qu.

L-informazzjoni li waslet lill-gazzetta ilmument turi kif il-Gvern akkost ta’ kollox irid jipprova jnaqqas l-ispi]a tieg[u fil-qasam taledukazzjoni u finalment dan iwassal biex titnaqqas l-ispiza tan-nefqa tal-Gvern.

Is-sorsi li tkellmu mag[na fissru li dan ilpro;ett-pilota li se jimbarka fuqu l-Gvern minn Ottubru li ;ej g[andu jwassal biex darba li fil-fehma tal-Gvern ikun irnexxa, allura jkun implimentat b’mod gradwali fl-Istituti lo[ra wkoll. B’hekk il-Gvern ikun qieg[ed jiffranka miljuni kbar minn fuq dahar listudenti biex hekk, flok il-flus ikunu marru fil-bwiet tal-istudenti li jid[lu fl-MCAST bit-

tir li javvanzaw u jag[mlu karriera, jibqg[u fil-but tal-Gvern.

Din l-a[bar – f’inqas minn tliet xhur minn meta l-Partit Laburista [a t-tmexxija ta’ pajji]na f’idejh, tixxokkja lil kul[add. Tfakkar ukoll lil kul[add kif kien Gvern Laburista li bejn l-1996 u l-1998 kien bidel l-istipendji f’dejn mal-banek. L-istudenti dakinhar kellhom jiddejnu biex ikomplu bl-istudju tag[hom.

Dakinhar Evarist Bartolo, li kien il-Ministru tal-Edukazzjoni kif inhu llum, u Leo Brincat, li kien il-Ministru tal-Finanzi, kienu g[amlu skemi ta’ djun mal-banek g[all-istudenti.

Qabel l-elezzjoni kienu kitbu lill-istudenti li ma kinux se jmissu l-istipendju, i]da meta kienu fil-Gvern g[amlu bil-kontra.

Kritiku g[all-istipendji Illum dak ix-xenarju jidher li qieg[ed jirrepeti ru[u, wara kollox, kif Edward Scicluna, li hu l-Ministru tal-Finanzi u li hu wkoll l-espert ta’ Joseph Muscat dwar il-kamp finanzjarju, kien ripetutament esprima lilu nnifsu meta kien ikkritika l-istipendji u fost lo[rajn kien qal li “l-istipendju mhux sostenibbli u li l-istudenti qed jonfqu biex jiddevertu fuq il-mobiles u fuq il-karozzi.

Jag[mel sens li l-istudenti, minflok jie[du listipendju jer;g[u jibdew jiddejnu malbanek? Ma hemm l-ebda ra;uni g[aliex ma jsirx hekk.”

Darba o[ra Edward Scicluna kien qal li

“jekk qabel in-nies tat-Tarzna kienu jitqiesu b[ala baqar sagri g[ax il-Gvern kien jib]a’ minnhom, illum g[andna sitwazzjoni simili flUniversità, bil-Gvern imbe]]a’ milli jmiss listipendji.”

Din il-gazzetta ma tafx jekk din l-issue ta[raq kinitx diskussa f’livell ta’ Kabinett.

Tajjeb li jkun stabbilit ukoll min hu jew huma l-im[u[ li qed jimbuttaw din l-issue biex ilproposta tkun finalizzata u tid[ol fis-se[[ minn Ottubru li ;ej.

Ta’ min ifakkar li fil-pre]ent, grazzi g[allpolitika u l-investiment kontinwu tal-Partit Nazzjonalista fl-edukazzjoni, hawn aktar minn 18,600 student li qed ikomplu bl-istudji postsekondarji tag[hom. Aktar minn 6,000 student qed jie[du xi tip ta’ kors – full-time jew part-time, f’xi wie[ed mill-Istituti talMCAST. Dawn l-istudenti jie[du 23 miljun ewro fis-sena.

L-istudenti tal-ICT preokkupati ■ Jg[idu li dak li se jag[mel il-Gvern fl-Istitut se jwassal biex jitnaqqas sew l-g[add ta’ studenti min[abba li [afna minnhom ikollhom jabbandunaw [esrem il-kors L-informazzjoni mog[tija lill-gazzetta il-mument dwar il-pro;ett-pilota tal-Gvern g[all-Istitut tal-ICT fl-MCAST wasslitna biex nitkellmu ma’ xi studenti li jattendu fl-istess Istitut li qalulna li mill-ftit informazzjoni li g[andhom jirri]ulta li se jkollhom [in inqas g[all-kors; kors mifrux fuq [afna aktar sig[at milli hu llum; possibbiltà inqas li jag[mlu xi tip ta’ xog[ol part-time biex jaqilg[u xi [a;a tal-flus; u [in inqas biex jistudjaw.

Dawn il-fatturi kollha se jwasslu biex mis-sena skolastika li jmiss se japplikaw g[al dan il-kors fl-ICT inqas studenti, filwaqt li dawk li qed isegwu dan il-kors se jiltaqg[u ma’ diversi diffikultajiet u g[alhekk ilprobabbiltà ta’ drop-outs se tkun kbira.

“Ma ne[odhiex bi kbira li jkun hemm g[add ;mielu minn s[abi li jieqfu milli jkomplu jsegwu dan il-kors,” qalilna wie[ed mill-istudenti li wera nnuqqas ta’ qbil mal-mod kif hu propost li jsiru l-affarijiet.

Hu kompla li “flok jinkora;;una biex nistudjaw u jimxu ’l quddiem fittag[lim, qed jg[idulna li se jnaqqsu l-[in tal-kors u li l-kors se jsir fuq firxa itwal ta’ [in. Na[seb li ma jafux x’inhuma jag[mlu.”

Dan l-istudent kompla li r-ra;uni wa[da g[al dan il-pro;ett-pilota hi, x’aktarx, il-fissazzjoni tal-Gvern li jnaqqas l-ispi]a tal-istipendji. “Imma naturalment, dan il-Gvern ma jridx jag[mlu b’mod sfa//at biex ma jidhirx ikrah. Irid li jiskora;;ixxi lilna l-istudenti milli nsegwu dan il-kors, u hekk, awtomatikament, il-Gvern ikun qieg[ed jiffranka l-flus li jrid.”

Dan l-istudent kompla li bil-pro;ett-pilota propost bosta studenti mhux se jkollhom i/-/ans li jag[mlu xi xog[ol part-time fl-industrija. “{afna minna l-istudenti nag[mlu xi xog[ol part-time g[ax dan jg[inna nda[[lu xi [a;a tal-flus. Imma importanti [afna g[alina wkoll hu li permezz ta’ dan ixxog[ol fl-industrija nkunu qed niksbu esperjenza mill-aktar importanti li tg[inna fl-i]vilupp tal-karriera tag[na.”

7

8

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

A[barijiet Lokali

Koperazzjoni man-NATO

}ew; bastimenti li jag[mlu parti mill-flotta tal-organizazzjoni internazzjonali NATO u li huma involuti fi programmi ta’ tfittxija g[all-mini ta[t il-ba[ar, ilbiera[ filg[odu da[lu l-Port il-Kbir g[al ]jara qasira (Ritratt> Joseph Galea)

}ew; bastimenti li huma parti minn flotta li ta[dem fit-tfittxija ta’ mini filBa[ar Mediterran fost ib[ra o[ra, jinsabu Malta g[al waqfa qasira. I]-]ew; bastimenti, Edinich u Crotone, li jag[mlu parti mill-flotta tal-Alleanza Militari tanNATO, ;ejjin mit-Turkija u l-Italja rispettivament, u huma mg[ammra b’teknolo;ija avvanzata biex titra//a dawn il-mini, kif ukoll biex tiddisponi minnhom jew tinnewtralizzahom.

F’kumment ma’ il-mument, il-

Kmandant Dan MacKeigan spjega rrelevanza ta’ dawn il-bastimenti u ssehem tag[hom fl-ib[ra. Hu ]ied li lattività kummer/jali minn bastimenti merkantili normalment tieqaf f’in[awi fejn ikun mag[ruf li hemm mini ta[t ilba[ar, anki jekk dawn ikunu inattivi.

G[aldaqstant hu x-xog[ol ta’ dawn ilbastimenti li jiddisponu minn jew jinnewtralizzaw mini li jkunu g[adhom attivi fil-ba[ar.

Dan MacKeigan spjega li fl-a[[ar

g[axar snin instabu medja ta’ mina kull sena.

G[alkemm dawn il-bastimenti mhux se jkunu miftu[a g[all-pubbliku, matul ilwaqfa tag[hom, il-membri tal-ekwipa;; se jkunu qed jipprovdu ta[ri; lill-membri tal-Forzi Armati ta’ Malta, biex pro/eduri adottati mill-Forzi Armati Maltin ikunu fuq l-istess livell b[all-bqija tal-pajji]i msie[ba fin-NATO, f’ka] li jkun hemm il-[tie;a ta’ kooperazzjoni u [idma kon;unta.

MILL-QORTI

Ikka;una ;rie[i gravi

Medhane Ghebremedhin Dawit ta’ 26 sena mill-Eritrea, residenti Malta, tressaq quddiem il-Ma;istrat Gabriella Vella, akku]at li fil-5 ta’ Di/embru li g[adda kka;una ;rie[i gravi fuq ra;el barrani. L-akku]at ma ng[atax il-[elsien mill-arrest u ntbag[at il-[abs wara li wie;eb mhux [ati g[all-akku]i. IlProsekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Carol Fabri u Edel Mary Camilleri.

Jammetti serq

}ag[]ug[ ta’ 19-il sena mis-Serbja, residenti San Pawl ilBa[ar, tressaq il-Qorti akku]at li fis-17 u t-18 ta’ Mejju li g[adda seraq diversi o;;etti minn residenza privata b’valur ta’ aktar minn 2,300 ewro. Hu ;ie akku]at ukoll li a//etta o;;etti misruqin biex ibig[hom. L-akku]at wie;eb [ati g[all-akku]i, u ng[ata sentenza ta’ sentejn [abs sospi]i g[al erba’ snin. IlProsekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur James Grech.

F’pussess ta’ passaport Malti

Idris Said Mohammed mis-Somalja, residenti fi/-?entru Miftu[ ta’ {al Far, kien akku]at li nhar il-:img[a li g[adda u fil-jiem ta’ qabel, kellu passaport Malti ma[ru; f’isem persuna o[ra, u li trasferixxa dan id-dokument lil persuna o[ra. IsSomalu kien akku]at ukoll li pprova ju]a dan il-passaport, u ta’ dikjarazzjoni falza lill-Uffi/jal Prin/ipali tal-Immigrazzjoni. Lakku]at ammetta l-akku]i u ng[ata sentenza ta’ sena [abs sospi]a g[al sena. Il-Prosekuzzjoni f’dan il-ka] tmexxiet millIspettur Darren Buhagiar.

Akku]at bi traffikar ta’ droga

Christopher Bartolo ta’ 31 sena mill-Fontana tressaq il-Qorti ta’ G[awdex akku]at li kellu droga mill-pjanta tal-kannabis li ma kinitx g[all-u]u esklussiv tieg[u. Ir-ra;el ;ie akku]at ukoll li ttraffika din id-droga. Hu kien iddikjarat ri/ediv, min[abba li nstab [ati b’sentenza mill-Qorti f’Malta. Bartolo wie;eb mhux [ati tal-akku]i, u ntbag[at il-[abs.

ID-DELITT FIL-MARSA

Mhux esklu]a rabta ma’ [las g[ad-droga Hemm possibbiltà li l-qtil ta’ Paul Degabriele, mag[ruf b[ala s-Suldat, nhar il-:img[a filg[odu filMarsa, kien fuq flus mhux im[allsa b’rabta ma’ traffikar ta’ droga. Nifhmu li Degabriele kien involut ma’ nies mid[la tad-droga u kien jafhom ammont kbir ta’ flus. Jidher li l-attentat permezz ta’ bomba li tpo;;iet ta[t il-vann pickup tieg[u fil-Fgura f’Ottubru li g[adda, ukoll kien relatat ma’ dan “iddejn”.

Kompliet linterrogazzjoni ta’ xi nies, u jidher li l-Pulizija g[andha suspett serju f’persuna partikulari, g[alkemm trid aktar provi konkreti biex tkun tista’ tippro/edi, waqt li qed tkun kawta min[abba l-professjonalità kriminali tas-suspettati. Sadattant kien interrogat ir-ra;el li kien ma’ Degabriele x’[in dan inqatel, u li ra kollox ise[[ imma irnexxielu ja[rab. Il-Pulizija qed timxi fuq it-te]i li dan il-qtil g[andu rabta ma’ ]ew; delitti li se[[ew fi tmiem issena li g[addiet. Il-qtil ta’ Joseph Cutajar mag[ruf b[ala l-Lion fil-Mosta u dak ta’ Josef Grech, mag[ruf b[ala l-Yoyo f’Ba[ar i/?ag[aq. I]-]ew; delitti se[[ew fit-12 ta’ Di/embru f’temp ta’ [ames sig[at.

Paul Degabriele kien ;ie arrestat l-g[ada b’rabta ma’ dawn id-delitti, imma kien ;ie lliberat. Joseph Cutajar kien indarab f’Marzu talistess sena fi sparatura f’Marsaskala, li kienet [alliet ]ew; vittmi: Kevin Gatt, li miet dakinhar, u Stephen Zammit, li miet ftit tax-xhur wara kaw]a tal;rie[i li kien ;arrab.

Paul Degabriele inqatel bi tliet tiri ta’ pistola semiawtomatika f’rasu u tnejn o[ra f’sidru. It-tiri ;ew sparati minn ra;el li avvi/ina lil Degabriele malli dan [are; minn bar qrib l-uffi/ini tal-Enemalta. Malli se[[ iddelitt, l-aggressur [arab f’vann abjad li kien qed jistennieh, misjuq minn persuna o[ra. Il-vann li ntu]a fid-delitt instab ma[ruq il:img[a wara nofsinhar fi blokka garaxxijiet ta[t l-art fiz-zona mag[rufa b[ala ‘tarRabbat’, il-{amrun. IlPulizija spjegat li l-vann kien insteraq f’Jannar li g[adda u l-pjan/i nsterqu minn Marsaskala ftit tal-jiem ilu.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

F’pa;ni o[rajn...

media.link communications Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 Tel: 25965263 Email: mument@media.link.com.mt advertising@media.link.com.mt A;ent Editur: Roderick Agius

10 Il-Punt Hu…

11 Tista’ ma taqbilx mag[na… i]da tippruvax

12 Jispikkaw in-numri 16 u 103.5

14 Is-sigurtà fit-toroq

9

Qed jitlef il-fidu/ja Il-parir tal-Kummissjoni Ewropea lill-Kunsill tal-Ministri Ewropej mog[ti nhar l-Erbg[a li g[adda biex Malta titpo;;a ta[t Pro/edura ta’ Defi/it E//essiv jikkonferma kemm il-Prim Ministru Joseph Muscat ma jitwemminx. Il-Kummissjoni Ewropea lanqas m’g[andha fidu/ja fit-tbassir ekonomiku tal-Gvern Laburista g[al din is-sena.

G[aldaqstant g[a]let li din il-pro/edura tifrixha fuq perijodu ta’ sentejn biex tag[tih i/-/ans. Dan bit-tama li l-Gvern Laburista ta’ Muscat jie[u azzjoni, u jirkupra l-finanzi pubbli/i. Mhux fuq perijodu ta’ 12-il xahar kif qed jag[ti l-impressjoni Edward Scicluna, il-Ministru tal-Finanzi, imma fuq 24 xahar.

Ma’ Muscat falla wkoll Edward Scicluna, il-mibg[ut spe/jali tieg[u. Scicluna ma nissel l-ebda fidu/ja u f’numru ta’ laqg[at ma’ Olli Rehn, il-Kummissarju Ewropew responsabbli mill-Affarijiet Ekonomi/i u Monetarji, naqas milli jikkonvin/ih li g[a]-]mien li ;ej g[andu pjan li jkabbar l-ekonomija Maltija u li jag[mel tajjeb biex inaqqas l-i]bilan/.

Il-Gvern ta’ Muscat beda fuq nota [a]ina [afna mal-Kummissjoni Ewropea. L-ewwel ]ball kru/jali kien meta lag[ab bi/-/ifri dwar idd[ul tal-Korporazzjoni Enemalta meta [eba 70 miljun ewro (ekwivalenti g[all-wie[ed fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku) li lEnemalta da[let g[all-Gvern is-sena li g[addiet.

Lag[ab log[ba politika ma[mu;a biex jitfa’ dell ikrah fuq lamministrazzjoni pre/edenti Nazzjonalista, b’tali mod li l-i]bilan/ jaqra 3.5 fil-mija; 0.5 fil-mija aktar milli tistipula l-Kummissjoni Ewropea.

Din il-log[ba politika nbidlet f’nasba li qabdet lill-istess Gvern ta’ Muscat, biex issa l-Kummissjoni Ewropea qed tesi;i azzjoni minnufih mill-Gvern Laburista [alli jie[u mi]uri biex jirran;a ssitwazzjoni li [oloq bla ebda b]onn. Il-Gvern ta’ Muscat, mhux biss qed jintalab li jkabbar l-ekonomija, i]da wkoll li jkompli bir-riformi li kien qabad il-pajji].

Is-sitwazzjoni li qeg[din fiha llum ;abha biss Joseph Muscat. Malkisba tal-poter g[a]el li jsodd widnejh. Bil-kliem qal [afna! Bil-fatti

g[amel il-kontra. Il-korpi kostitwiti, ;img[a wara o[ra, sa dil;img[a stess, kif qeg[din nippubblikaw illum, qalulu “tbiddilx iddirezzjoni li kien qabad il-pajji] fl-a[[ar [ames snin” b’mod partikulari d-direzzjoni ta’ tkabbir eknomiku biex isostni s-servizzi tas-sa[[a u tal-edukazzjoni, il-pjan li jkompli jnaqqas id-defi/it finanzjarju, ir-riformi ta’ entitajiet pubbli/i b[all-Air Malta u lEnemalta u t-tis[i[ tas-sistema tal-pensjonijiet. L-istess appell sar il;img[a li g[addiet mill-Fond Monetarju Internazzjonali.

Joseph Muscat minflok u]a l-ewwel mitt jum tieg[u fil-Gvern biex isa[[a[ din id-direzzjoni li kien qabad pajji]na ta[t amministrazzjoni Nazzjonalista, g[a]el li jie[u rankatura g[al isfel.

Il-[atra tal-ikbar Kabinett tal-Ministri fl-istorja politika u aktar minn 300 [atra u impjieg ;did fis-Segretarjati Privati tefg[u pi] ta’ g[exieren ta’ miljuni ta’ ewro fuq il-Kaxxa ta’ Malta li issa jridu jit[allsu mit-taxxi tal-poplu.

Muscat u l-Gvern tieg[u di;à beda jdur g[al setturi biex inaqqas lispi]a b’detriment g[all-poplu Malti u G[awdxi kollu.

Fis-servizz tas-sa[[a waqqaf bla konsultazzjoni l-ftehim mil[uq mas-settur privat fejn pazjenti kienu qeg[din jing[ataw kura bl-iskop li tonqos l-istennija g[as-servizz. Ne[[a servizzi o[ra fidDipartiment tal-Emer;enza. Minn jum g[al ie[or qed ti]died il-lista ta’ medi/ini b’xejn li ma jinstabux mill-pazjenti. Twaqqfet is-sahra fir-Residenza San Vincenz de Paul b’detriment g[all-anzjani.

Fis-settur tas-sigurtà, twaqqfet g[alkollox is-sahra lill-Pulizija.

Fl-edukazzjoni sfaxxa l-pjan tat-tkomplija tal-pjan ta’ bini ta’ skejjel ;odda. U fi]-]mien mhux ’il boghod, kif qeg[din ni]velaw fil-[ar;a tal-lum, hemm mi]uri o[ra li jolqtu lill-istudenti fosthom listipendji.

Dak li qieg[ed jag[mel Muscat imur kontra l-pariri li ng[ata millog[la istituzzjonijiet. Anki jekk g[adu lanqas qabe] il-mitt jum filGvern, beda jattakka n-nefqa kapitali, f’inizjattivi li jrendu lill-pajji].

Jekk dan il-;id jibqa’ ma jin[oloqx, Muscat idur g[al butek u g[al but familtek!

10 Opinjoni

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Distretti u a[na tal-parti t’isfel 1. Fi ]mien ie[or, issistema elettorali kellha ferm inqas garanziji milli g[andha llum. Dawk li b[ali g[addew mill-kumplikazzjonijiet antidemokrati/i li r-ri]ultat elettorali tal-1981 ipprodu/a, g[andhom konforti differenti.

L-i]ball f’dik l-elezzjoni twieled l-ewwel mit-tqassim parti;jan u [azin tad-distretti elettorali, u wara, mirreazzjoni polítika ta’ partit li ma g[arafx jiddistakka ru[u mill-u]u anti-demokratiku tal-poter. Kull partit elett jista’ jdum biex jifhem, imma jrid i]omm f’mo[[u li l-poter huwa wie[ed ibba]at fuq iddemokrazija, u hekk irid jit[addem. Is-sistema demokratika mhix l-isku]a biex tu]a l-poter b’toroq u metodi dittatorjali.

2. L-emendi kostituzzjonali li salvaw is-sitwazzjoni u ddemokrazija f’pajji]na fl1987 iggarantew li min g[andu l-ma;;oranza assoluta tal-voti jrid ikollu wkoll ma;;oranza parlamentari. Dak kien pass determinanti li fuqu l-pajji] mexa fl-istabbiltà so/joekonomika li ma;;oranza parlamentari b’sa[[itha kapa/i tag[ti. Minn hemm

imxejna ferm iktar ’il quddiem u saru diversi emendi mmirati biex ri]ultat elettorali jipprodu/i Gvern stabbli. Sistema li pprodu/iet ir-ri]ultat elettorali tal-2008 fejn il-PN b’ma;;oranza elettorali relattiva kellu wa[da parlamentari.

Ma;;oranza mnaqsa minn [amsa g[al ]ew; le;i]laturi n]ilna g[al wie[ed. Bidla li rridu nammettu li ma rre;istratx f’mo[[ kull membru parlamentari. Kien hemm min g[adu ja[seb li kellna sa[[a numerika passata li fil-fatt ma kellniex.

3. Is-sistema elettorali tag[na g[andha fejn tigi mtejba, imma l-ba]i fundamentali tag[ha tibqa’ ddistribuzzjoni tajba tal-pajji] f’distretti elettorali bbilan/jati. Il-Kummissjoni Elettorali g[andha l-konfort tas-sistema, li kif g[idna di;à nbniet, biss jibqa’ fuqha pi] xejn fa/ili. Ma tistax tmur lura milli t[ares li kemm jista’ jkun il-bilan/ elettorali ji;i interpretat tajjeb f’dak distrettwali. Din l-elezzjoni ;enerali tat ma;;oranza qawwija f’termini ta’ voti lillPartit Laburista; biss g[addifferenza ta’ snin o[ra, dan

b[ali fehmu li kien di;à evidenti mill-bidu li kien se jkun hemm dan l-i]bilan/ firri]ultat. Il-mod kif id-distretti elettorali jitqassmu jrid isir b’attenzjoni ferm ikbar. IlKummissjoni ma tridx t[ares biss lejn in-numri tal-voti, imma lejn l-effetti ta’ dak li partit u ie[or jippre]entalha.

minn Carmelo Mifsud Bonnici carmelo.mifsudbonnici@gov.mt

ir-ri]ultat ta ma;;oranza ferm ikbar fis-si;;ijiet parlamentari minn dak elettorali. Kien ultra ;eneru] u dan jimmerita attenzjoni partikulari.

4. Fi 32 sena, id-distretti elettorali qalbu l-affarijiet.

Minn wa[da li tipprote;i lminoranza, ;iet wa[da favur il-ma;;oranza. Il-bilan/ delikat li hemm b]onn li jin]amm bejn voti u si;;ijiet intilef. Id-distribuzzjoni taddistretti elettorali saret b’mod li l-istess Kummissjoni kellha tinduna bl-effetti li tali tibdil kien se jipprodu/i. Diversi

5. Fil-;img[a li g[addiet bdiet il-[idma filkummissjoni li partit g[amel biex i[ares lejn il-parti ta’ isfel ta’ pajji]na, li jiena ilni nirrappre]enta ma’ o[rajn g[al dawn l-a[[ar tliet legi]laturi. Hawn x’tag[mel g[ax tajna messa;;i differenti u /erti mumenti kontra sens, imma il-qalb tag[na hemm qieg[da. Dan huwa g[alhekk pass tajjeb li juri li l-partit jag[ti limportanza li hemm b]onn f’distretti fejn mit-tmien deputati li kellna fl-a[[ar legi]latura n]ilna g[al [amsa.

Biss, irid jigi //arat li fuq dawn id-distretti, il-PN spi//a fl-a[[ar g[add tieg[u bi 12,787 vot. Jien biss biss wa[di bqajt b’6,777 vot fuq ]ew; distretti. Na[seb li dan wa[du g[andu jindika li kien hemm ]bilanc li ma [ari;x stampa /ara tal-vu/i tal-

elettorat fil-konfront tassi;;ijiet.

6. Dan huwa iktar evidenti g[ax jekk wie[ed jie[u log[la kwota, dik li [ar;et fil{ames Distrett ta’ 4,035 – b’dawn il-voti, il-partit kien jele;;i tliet deputati o[ra.

Dan kien ifisser li flok [amsa konna ntellg[u seba’ u allura t-tnaqqis effettiv kien ikun ta’ si;;u wie[ed biss. G[alhekk ma konniex nidhru li qisu fitTieni, it-Tielet, ir-Raba’ u l{ames Distrett kellna xi abbandun ikbar mill-postijiet l-o[ra f’pajji]na. I/-/aqliq kien uniformi, imma meta tikkunsidra dak li g[addejna minnu, wie[ed jara li l-votant u l-kandidati leali lejn il-partit [admu u kkumbattew b’determinazzjoni kbira kontra kurrent li kien iktar fa/li fejn il-Partit Laburista g[andu xita ta’ voti. G[al dak li sar ma hemmx kunsill.

Nistg[u biss in[arsu ’l quddiem biex inkomplu nistinkaw g[as-sewwa. {idma li biha d-distretti elettorali g[andhom jitqassmu a[jar biex il-bilan/ bejn ilvoti u s-si;;ijiet ji;i rrispettat u b’mod partikulari g[alina fil-parti ta’ isfel ta’ pajji]na fejn kont u g[adni na[dem.

IL-PUNT HU… Kummenti dwar kwotazzjonijiet li laqtuni “Labour’s landslide win has made the party leaders forget all about the pledges made before the election in a matter of weeks.”

Hekk kiteb l-Editur ta’ The Times of Malta (28.5.13) dwar Taking the sting out of politics. L-argument hu tajjeb u [afna jaqblu. Infatti kienu diversi l-artikli fil-;urnali liberi li kkritikaw bla tlaqliq loperat tal-gvern ta’ Muscat.

Dan qed juri li warrab g[alkollox dawk il-weg[diet qabel l-elezzjoni li jwettaq “bellag[ha” lil [afna li kien se jda[[al politika ;dida li kul[ad isib postu kif jixraq g[ax Malta tag[na lkoll! {afna emmnu lil Muscat, i]da hu kien di;à ja[seb differenti g[al meta jkun filpoter. Spi//at il-meritokrazija g[alkollox, issa g[andna lMuscatokrazija…forma ta’ imperatur.

U dan ng[idu mhux g[ax ma nifhimx li mistenni li jkun hemm [atriet fil-limiti tala//ettabbli u tar-ra;uni, imma Muscat ne]a’ kull dekor u dinjità. Il-weg[diet tieg[u ma ]ammhomx.

Hemm weg[diet u ftehim li Muscat g[amel ma’ setturi s[a[ tas-so/jetà Maltija li qed i]ommhom. Fil-fatt insibu

ftehim ma’ tal-Monti, malka//aturi fost l-o[rajn. Ma’ dawn qed i]omm il-weg[diet tieg[u minkejja li huma kontroversjali, l-aqwa lvot…kien lest li jbig[ kollox biex jakkwista l-poter.

“hu (Muscat) akku]a lidDeputat Nazzjonalista Tonio Fenech li f’ta[ditiet li kellu mal-Fond Monetarju Internazzjonali (FMI) ‘xewwex’ u ‘mmani;;ja’ kontra pajji]na.”

Dan kien parti minn rapport tal-Maltarightnow taddibattitu li sar fil-Parlament (27 ta’ Mejju). Fir-ruling mitlub mill-Oppo]izzjoni, lIspeaker Anglu Farrugia //ensura dawn l-akku]i talPM li “u]a kliem infeli/i” filkonfront ta’ Tonio Fenech. LIspeaker talab lil Muscat “jikkjarifika” l-kummenti tieg[u. :ustament, il-PN stqarr li Muscat kien mistenni jirtira dak il-kliem jew jag[mel apolo;ija. Muscat ]amm iebes u baqa’ g[addej. Fi stqarrija lPartit Nazzjonlista qal li dak li se[[ fil-Parlament, fejn ilPrim Ministru ;ie //ensurat severament mill-Ispeaker, jikkostitwixxi fatt gravi u straordinarju.

Din li Muscat jakku]a bi

minn Richard Muscat richardmuscat44@gmail.com

kliem b[al “xewwiex” u “mani;;jar” kontra min jopponih, fakkritni fi ]mien ilmintoffjani. F’dawk is-snin tad-dlam li, ironikament, Muscat irid inessi mill-passat tal-Partit Laburista, dawn lakku]i li g[amel hu stess, kienu f’[alq id-deputati u lmedia Laburista, bla ra]an.

Lili stess, min[abba lbattalja favur id-dritt talespressjoni permezz taxxandir minn Sqallija f’isem ilPN, kienu jakku]awni kontinwament “xewwiex”, “traditur”, “mibjug[”, “lag[qi tal-barrani”, “giddieb”, u titli b[al dawn. G[ad g[andna

ministri fil-gvern tal-lum u Deputati Laburisti b[al George Vella, Leo Brincat, Joe Debono Grech, li kienu jesprimu l-politika Mintoffjana ta’ dak i]-]mien “iswed” f’pajji]na bit-tg[ajjir tag[hom fil-konfront tieg[i.

Illum l-Ispeaker kien ;ust u kura;;u] li //ensura lill-Prim Ministru Muscat fl-u]u [a]in ta’ dan il-kliem ina//ettabbli fil-Parlament.

Jien ma kellix ix-xorti li xi [add iqum u jo;;ezzjona g[al dawn l-akku]i in;usti li saru fl-assenza tieg[i. U kollox baqa’ g[addej. Meta re;g[u u]aw l-istess kliem waqt li kont deputat, jg[ajruni f’wi//i fost g[ajjat minn kull na[a tal-Kamra, l-Ispeaker Gonzi ssospenda s-seduta. Xorta ma kien hemm l-ebda [jiel ta’ apolo;ija mill-Kap talOppo]izzjoni KMB u deputati Laburisti li kien jimmeritahom /ensura qawwija b[al dik li rajna minn dan l-Ispeaker.

“That revealed the uglier side of politics, namely political opportunism, at its worst.”

Hekk spi//a l-Editorjal ta’ The Malta Independent on Sunday bit-titlu Honoraria for the Honorables.

Dan l-a[[ar il-Ministru Manwel Mallia re;a’ feta[ il-ferita mag[rufa b[ala “tassalarji tal-Ministri”. U din infirxet mill-;did. Kien f’waqtu g[alhekk li qrajna dan l-editorjal li sostna li kien sewwa li l-membri talKabinett jie[du dak li kien [aqqhom, u li huwa in;ust li dak li [adu b’;ustizzja (g[alkemm b’mod u manjiera ]baljati) ;ie me[ud lilhom wara kampanja ta’ Muscat u s[abu li fiha wrew l-opportuni]mu politiku flag[ar element tieg[u.

Il-;urnal imsemmi kien lewwel li ]vela li “key members of the Opposition had known full well the raises of the salaries at least two years prior to the outbursts of condemnations.”

Illum dawk l-istess politi/i li kkundannaw bla [niena u bla ra;uni lill-eks Prim Ministru Gonzi dwar i]]idiet ;usti tal-Ministri u Segretarji Parlamentari, qed i[allsu l-prezz…nistaqsi g[aliex [afna ministri u segretarji parlamentari Laburisti jibqg[u jinsistu li jibqg[u attivi fil-professjoni tag[hom? Jaqaw qed jaraw li s-salarju li g[andhom mhux ;ust?

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Opinjoni

11

Tkompli l-[idma Il-;img[a l-o[ra rajna lelezzjoni ta]-]ew; Vi/i Kapijiet. Rajna wkoll lelezzjoni tal-President talKunsill :enerali kif ukoll lelezzjoni tat-13-il rappre]entat fuq il-Kumitat E]ekuttiv. Din il-;img[a ntefg[u n-nomini g[all-karigi fi [dan il-Partit u l-;img[a d-die[la se naraw dawn il-postijiet jimtlew. Dan ifisser li se nkomplu naraw iktar ri;enerazzjoni fil-PN. Minn qalbi nixtieq nawgura lil dawk kollha li tefg[u nnomina. L-esperjenza tieg[i b[ala President tal-Kumitat E]ekuttiv urietni li wie[ed g[andu jg[o]] il-fatt li jkollu l-opportunità li ja[dem fi [dan il-Partit. Din hi opportunità li tg[inek tikber u tixpruna ru[ek kemm fil-[idma politika kif ukoll fil-[sieb politiku. Il[ames snin li servejt b[ala President tal-Kumitat E]ekuttiv illum qed iservuni ta’ pedament sod fir-rwol ;did tieg[i b[ala membru parlamentari u shadow tal-

Ministeru responsabbli millAffarijiet Ewropej. G[alhekk nixtieq ukoll nie[u din l-opportunità biex nirringrazzja lilkom kollha li dejjem appo;;jajtuni u g[entuni f’[idmieti.

Issa li ;ejt eletta filParlament g[a]ilt li niffoka u nag[ti l-mija fil-mija tieg[i fir-rwol tieg[i b[ala Deputat u Shadow Minister talAffarijiet Ewropej. Il-fatt li qieg[da shadowing lill-Vi/i Prim Ministru, di;à fih innifsu hu responsabbiltà kbira.

Konxja wkoll tal-fatt li dan hu wie[ed mill-akbar portafolli min[abba n-natura tax-xog[ol involut. Qieg[da nsegwi dak kollu li hemm g[addej fl-UE. Qed insegwi wkoll dak li qed ji;i diskuss u dak li jkun qieg[ed jintqal li se ji;i implimentat mhux biss millMinisteru g[all-Affarijiet Ewropej imma wkoll millMinisteri l-o[ra. B[alissa hemm diversi temi li jolqtu lil Malta b’mod dirett, inklu] ilfatt li nfet[et il-Pro/edura

da[[al lil pajji]na fl-UE. IlPN kien dak il-partit li wettaq pro;etti kbar bil-fondi li ;ab mill-UE. Irridu naraw li dak kollu li kiseb il-PN g[al pajji]na mill-UE ma jisfaxxax fix-xejn.

Slogan u du[[an Is-slogan ta’ Muscat ta’ ‘Malta Tag[na Lkoll’ sfaxxa fix-xejn. Qed jg[idu dan [afna nies li niltaqa’ mag[hom. minn Marthese Portelli martheseportelli.pn@gmail.com

dwar Defi/it E//essiv kontra Malta. G[ada se nitlaq g[al Brussell biex nie[u sehem fissummit tal-Gruppi Parlamentari tal-Partit Popolari Ewropew.

Hemm [afna xog[ol xi jsir f’dan il-qasam. Il-PN kien dak il-partit li dejjem emmen flUE. Il-PN kien dak il-partit li

{atriet parti;jani favur nies mag[rufa g[all-[idma tag[hom fil-Partit Laburista, transfers parti;jani u bla ba]i fil-konfront ta’ dawk li ma j[addnux it-twemmin Laburista, de/i]jonijiet filqasam tas-sa[[a li jolqtu b’mod negattiv lil min ji;i b]onn is-servizzi tas-sa[[a u tant u tant iktar. In-nies jippretendu, u dan bi dritt, politika serja mill-politi/i.

Mhux ta’ b’xejn li n-nies inkwetati dwar x’se ji;ri issa li Malta dda[[let ta[t ilPro/edura dwar Defi/it

E//essiv. Nistaqsi lill-Prim Minsitru: tista’ tg[idli x’inhu l-pjan tieg[ek biex to[ro; lil Malta minn din il-Pro/edura?

U jekk jog[;bok irrid twe;iba.

Irrid pjan /ar u dettaljat, u mhux [afna paroli u frilli, u sugu xejn.

Tmexxija flimkien

Nag[laq bi [sieb qasir.

G[andna quddiemna missjoni ;dida, dik li rridu niksbu lura l-fidu/ja tan-nies u fl-istess waqt inkunu alternattiva serja u kredibbli g[all-Gvern Laburista. G[andna talent qawwi - Simon, Mario u Beppe, il-Kap u l-Vi/i Kapijiet tag[na. Tliet persuni li g[andhom talenti differenti imma li jikkumplimentaw lil xulxin. L-entu]ja]mu qieg[ed hemm, jin[ass u jidher. Dan l-istil ta’ tmexxija, iktar miftu[a u inklussiva, ]gur li se j[alli ri]ultati po]ittivi.

Nemmen li l-poplu Malti u G[awdxi se jer;a’ jag[tina lfidu/ja tieg[u.

Tista’ ma taqbilx mag[na... imma tippruvax Nibda r-rubrika tieg[i b’ringrazzjament g[allfidu/ja espressa fija millKunsilliera tal-Partit Nazzjonalista biex kont elett wie[ed mit-tlettax flE]ekuttiv.

Il-Partit Nazzjonalista hu mimli motivazzjoni li ji;;edded u kull jum li jg[addi qed naraw lill-Partit Nazzjonalista joqrob aktar vi/in l-g[eruq tieg[u biex minn hemm tibda tin[ema lpolitika g[all-;id ta’ kull Malti u G[awdxi.

Sfortunatament fil-mument mhux kull Malti u G[awdxi hu ekwu fejn jid[ol il-;id talpajji] ta’ Joseph Muscat. Kull jum li jg[addi wie[ed jara li l-kejl ta’ Malta Tag[na ma jg[oddx g[alina lkoll. Kull min in/ensa lis-“su//essur

tas-salvatur” issa [aqqu xi forma ta’ unur.

Oltre minn dawn wie[ed jag[raf ukoll l-in;ustizzja ta’ trattament sa[ansitra lejn Laburisti ;enwini. Il-kun/ett ta’ lealtà li qed ji;i m[addan mit-tmexxija ta’ Joseph Muscat mhux lejn il-prin/ipji imma lejn klikka ta’ individwi.

Ma tridx tkun g[aref biex tara li filwaqt li l-Gvern ta’ Muscat miexi fuq ilmomentum tal-[idma ta’ Gvern Nazzjonalista, g[andek min l-interess tieg[u mhux li jiggverna imma li jistg[ana minn fuq [addie[or.

Ladarba l-momentum taddo]a ta’ Gvern Nazzjonalista jmajna, jidher li bosta Ministri se jkunu kontributuri g[all-kaos.

jeanclaudemicallef@gmail.com

Li wie[ed jibni stampa biex jg[atti xenarju, mhux g[aqli meta tkun f’po]izzjoni li int responsabbli g[at-titjib taxxenarju. Rajna l-Partit Laburista jibni stampa madwaru li [admitlu biex

jidher isba[ g[all-votant i]da issa qed naraw Gvern Laburista li qed jibni stampa madwaru biex jg[atti l-ikrah g[all-Maltin u l-G[awdxin.

“Ag[tih /ans” hawn min jg[idlek. U trid jew ma tridx i/-/ans ing[ata però li hu ]gur hu li [add fil-Partit Nazzjonalista ma hu se jippermetti jara lil xi individwu jbati min[abba linkompetenzi ta’ min ing[ata /ans.

Qed ng[ixu ]mien li kull jum jinbidel ix-xenarju ekonomiku u jekk wie[ed ma j[addanx politika dinamika b’kawtela jfisser li fl-inqas ]mien naraw passi drasti/i li jaffetwaw il-qasam so/jali u dak tax-xog[ol.

L-Unjoni Ewropea, jidher bi/-/ar li l-passi ta’ Gvern

Muscat qed tib]a’ minnhom, fl-interess tag[na lkoll. IlKummissjoni Ewropea determinata li tattwa l-bidu tal-pro/edura dwar id-Defi/it E//essiv kontra pajji]na u dan fid-dawl tal-passi finanzjarji bit-timbru ta’ Muscat.

Ir-risposta ta’ Muscat hi biss ta’ kliem dispre;jattiv fil-konfront ta’ Tonio Fenech.

Kontra dak l-istess bniedem li meta kien Ministru talFinanzi inksbu l-€1,128 miljun. Minkejja /-/ensura tal-Ispeaker fil-konfront talPrim Ministru, Muscat xorta ma refax responsabbiltà ta’ g[emilu u jrid jibqa’ g[addej g[aliex minkejja kollox tista’ ma taqbilx mieg[u imma jkollok ta[dem kif jg[idlek hu!

12

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Opinjoni

L-esperjenza Parlamentari sa issa... jispikkaw in-numri 16 u 103.5 Qbi]na l-ewwel xahrejn ta’ din il-legi]latura u rrid nistqarr li l-esperjenza filParlament b[al deputat qed tkun wa[da interessanti. Din l-esperjenza laqqg[etni wkoll ma’ Grupp Parlamentari maqg[ud li lest biex ja[dem b’lealtà lejn il-kap, il-partit u fuq kollox lejn il-pajji]. Dak li dejjem tg[allimt u emmint fih llum qed nesperjenzah. Jekk tkun trid ta[dem u timpenja ru[ek b’servizz b’risq in-nies, ma tag[milx differenza jekk intix fuq in-na[a tal-Gvern jew fuq in-na[a talOppo]izzjoni.

nara li l-Partit Nazzjonalista jibqa’ vi/in i]-]g[a]ag[ u lisportivi, se nkun qed nag[mel l-isforzi tieg[i li anke fir-ri/erka u linnovazzjoni, il-PN ma jkun assenti qatt, anzi se nara li nibqg[u nkunu kontributuri u proattivi kif konna tul l-a[[ar le;i]latura.

Fil-Parlament nifforma parti wkoll mill-Kumitat Parlamentari g[all-Affarijiet So/jali. Fost is-su;;etti fuq la;enda se nkunu qed niddiskutu l-vjolenza domestika, l-obe]ità u limportanza tal-isport fis-

Erbg[a li ;ej se nkun qed nittratta dan is-su;;ett fost o[rajn waqt it-tielet a;;ornament li se nag[mel fil-Parlament.

Realtà

minn Robert Cutajar robertcutajar72@gmail.com

Aktar kmieni din il-;img[a kont mistieden fil-programm Realtà fuq TVM 2 immexxi mill-pre]entatur Brian Hansford. F’mument minnhom ikkwotajt /ifra ta’ kemm ;ej jiswa aktar ilKabinett tal-Gvern Laburista meta mqabbel ma’ dak pre/edenti mmexxi minn Lawrence Gonzi. L-ammont li

Sehmi fil-Parlament

Kont kuntent [afna meta Simon Busuttil, il-kap il-;did tal-PN fdali r-responsabbiltà li nkun il-Kelliem tal-Partit Nazzjonalista fuq ir-Ri/erka, Innovazzjoni, }g[a]ag[ u Sport. Oqsma li komdu [afna na[dem fuqhom u b’responsabbiltà u lealtà se nkun qed nag[mel [ilti kollha biex naqdi d-doveri tieg[i f’dawn l-oqsma bl-a[jar mod possibbli. Dawn huma setturi li fihom il-Partit Nazzjonalista fl-a[[ar snin ;ab ir-ri]ultati.

Se nara li minkejja flOppo]izzjoni, nibqg[u naraw li nag[tu l-kontribut biex pajji]na jkompli javvanza f’dawn l-oqsma. Se nkun qed

Disa’ ministeri iktar bi spi]a kull wie[ed ta’ 2.3 miljun ewro g[al [ames snin jag[tuk total ta’ 103.5 miljun ewro so/jetà, id-donazzjonijiet talorgani u l-akkomodazzjoni so/jali.

Vot g[a]-]g[a]ag[ ta’ 16-il sena Fl-a[[ar jiem attendejt g[all-konferenza tal-a[barijiet li fiha ;ie varat il-pro/ess ta’ konsultazzjoni mill-Gvern dwar il-possibbiltà li ]]g[a]ag[ mill-età ta’ 16-il sena jing[ataw id-dritt tal-vot

fl-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali u tal-kumitati amministrattivi.

B’dispja/ir wie[ed jinnota li l-PN ma ;iex mistieden biex ikun fuq dan il-bord ta’ monitera;; li se jikkoordina lpro/ess ta’ konsultazzjoni.

Irrid infakkar li l-PN f’weg[da numru 95 filprogramm elettorali tal-a[[ar elezzjoni kien wieg[ed ukoll dan l-istess pass. Nhar l-

s[aqt fuqu hu ta’ 103.5 miljun ewro. Il-pre]entatur kontinwament baqa’ jinsisti li ma kienx qed jifhem kif din il-figura telg[et daqshekk.

B[al donnu kien qed jiddubita minn dak li kont qed ng[id.

Spjegajt li din i]-]ieda kienet ;ejja mill-fatt li f’Malta g[andna l-ikbar kabinett flistorja politika ta’ pajji]na.

F’artiklu intitolat ‘Pegs and Holes’ li kien kiteb Lino

Spiteri, eks ministru Laburista, fuq The Times tas17 ta’ Marzu 2008 filwaqt li fa[[ar il-pass li kien [a Lawrence Gonzi li kien naqqas in-numru tal-ministri, l-istess artikolista kien qal “each ministry costs the taxpayer a cool Lm1 million, or 2.5 million euro ...” Dan ifisser li /-/ifra ta’ 103.5 miljun ewro iktar li l-Gvern Laburista se jkun qed jonfoq matul il-[ames snin li ;ejjin u li jien g[amilt referenza g[aliha waqt il-programm, hi reali. Il-Kabinett tal-Prim Ministru Joseph Muscat jikkonsisti minn disa’ ministri u segretarji parlamentari i]jed mill-Gvern pre/edenti Nazzjonalista. Mela disa’ ministeri iktar bi spi]a kull wie[ed ta’ 2.3 miljun ewro g[al [ames snin jag[tuk total ta’ 103.5 miljun ewro.

Wie[ed jittama li min ipprova jo[loq dubji dwar largument li kont qed nag[mel fil-programm imsemmi, issa serra[ rasu li ma kontx qed nag[ti /ifri ]baljati. Ikkwotajt dak li kiteb Lino Spiteri. Sallum [add ma qal li dak li kien kiteb Lino Spiteri ma kienx korrett. Jekk kien korrett fl2008, allura nifhem li g[adu korrett illum fl-2013... anzi wie[ed ma jeskludix li din lispi]a tista’ tkun akbar ukoll!

Bidu ta’ [idma Erba’ xhur Fl-a[[ar erba’ xhur, u aktar,

esperjenzajna [afna emozzjonijiet. Il-kampanja elettorali ;abet mag[ha dak lentu]ja]mu li g[aqqadna flimkien f’diversi pjazez, attivitajiet u meetings. Irri]ultat tal-elezzjoni, l-a[bar li Lawrence Gonzi ma kienx se jibqa’ l-Kap tal-Partit, il[atra ta’ Simon Busuttil, idde/i]joni dwar il-Vi/i Kapijiet u l-[atra tag[hom... kollox fi ]mien ftit ;img[at.

Nista’ ng[id li f’kull attività spikkaw il-[e;;a, lener;ija u fuq kollox iddeterminazzjoni li na[dmu flimkien biex insa[[u l-partit.

Dan kollu ;ie rifless ukoll fin-numru ta’ persuni li mhux biss urew interess imma kkontestaw g[all-E]ekuttiv.

Kollha persuni validi li jridu jag[tu kontribut lill-Partit.

Jitilg[u biss tlettax, imma ma tistax ma tinnotax il-messa;;i ta’ awguri minn kul[add, u fuq kollox l-istqarrijiet ta’ appo;; lejn it-tmexxija talPartit.

Fi ftit jiem o[ra dan ilpro/ess jintemm bil-[atra ta’ Segretarju :enerali ;did kif ukoll numru ta’ ufficjali o[ra.

I]da t-tmiem ta’ dan kollu jfisser il-bidu ta’ [idma li fi//entru tag[ha hemm int.

Int

Int min int, g[andek kontribut x’tag[ti. Il-Partit Nazzjonalista se jistiednek biex taqsam l-opinjoni tieg[ek u [sibijietek. Aktar minn hekk, dan il-Partit se jistiednek biex tkun parte/ipi b’diversi metodi. Sadattant ilPartit qieg[ed jipprepara g[all-festi tal-Indipendenza, li huma festi li ji;bruna flimkien fejn ni//elebraw dak li dan ilPartit kiseb g[al pajji]na tul is-snin. B[al dan i]-]mien sena nkunu g[adna kemm temmejna l-kampanja dwar ilMembri Parlamentari Ewropej, b[ala frott tal-fatt li Malta hi membru tal-Unjoni Ewropea. Kisba storika o[ra tal-Partit Nazzjonalista. Int, jekk trid, tista’ tkun fi/-/entru ta’ dan kollu.

minn Michael Mercieca michael@michaelmercieca.eu

Sadattant...

F’Kastilja da[al Prim Ministru ;did. Minn qalbi, g[all-;id ta’ pajji]na, kont nittama li b[all-prede/essur tieg[u, jirnexxilu j]omm lil pajji]na f’po]izzjoni finanzjarja b’sa[[itha.

Sfortunatament i]da, ikolli ng[id li l-ewwel de/i]jonijiet

ta’ dan il-Gvern bdew jikxfu ftit l-istrate;ija li l-Gvern Laburista g[andu [sieb ja[dem biha.

Qed naraw [atriet li donnhom saru bi ftehim ma’ dawk li g[a]lu li jidhru fuq il-billboards elettorali talPartit Laburista, qed nassistu g[all-akbar kabinett li qatt kellu pajji]na, di;à rajna tg[awwi; ta’ kodi/i taletika, qed naraw kif linteress nazzjonali qisu tqieg[ed fil-;enb, u min, sa ftit xhur ilu kien jakku]a lGvern pre/edenti b’[ela ta’ flus, g[a]el li jimpjega numru kbir ta’ nies minbarra /-/ivil fil-qalba tal-Ministeri.

Dan tefa’ pi] ta’ miljuni ]ejda fis-sena fuq il-pajji] li di;à qed iwassal g[allazzjonijiet [arxa mill-Unjoni Ewropea fil-konfront ta’ Malta.

I]da wie[ed jinnota wkoll li l-istazzjon tat-televi]joni talPartit Laburista, il-One, donnu ma jistax isib a[barijiet po]ittivi xi jxandar. Fil-fatt,

il-bi//a l-kbira tal-bullettin prin/ipali ta’ dan l-istazzjoni tkun dominata minn attakki jew tmaqdir fil-konfront talPartit Nazzjonalista. Filwaqt li l-kritika politika importanti li ssir, hu minn ewl id-dinja li listazzjon tal-partit politiku filGvern ixandar a[barijiet dwar kif il-partit tieg[u qieg[ed jag[mel passi ’l quddiem partikolarment fl-ewwel jiem.

Jidher li tal-One stess ma jistg[ux isibu bi]]ejjed minn dawn l-a[barijiet!

Messa;; minn....

Hu ta’ pja/ir g[alija li se

nibda n]omm kuntatt mieg[ek permezz ta’ artikli f’din ilgazzetta. G[andi [sieb li mhux biss inwassal il-[sibijiet tieg[i imma wkoll li nag[mel dan g[alik. G[alhekk minnufih in[e;;ek biex jekk tkun tixtieq tg[addi messa;; permezz ta’ dan l-ispazju, tag[mel kuntatt mieg[i permezz tal-email jew il-pa;na tieg[i fuq il-facebook, u jien ninkludi l-messa;; tieg[ek hawn.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Opinjoni

13

Gvern bla direzzjoni Din il-;img[a, Malta uffi/jalment da[let ta[t Pro/edura dwar Defi/it E//essiv.

Din hi pro/edura infurzata mill-Kummissjoni Ewropea fuq dawk il-pajji]i fejn id-defi/it ikun og[la minn tlieta fil-mija talProdott Domestiku Gross u d-dejn ikun og[la minn 60 fil-mija tal-Prodott Domestiku Gross.

Madankollu, pajji] ma jid[olx f’din il-pro/edura awtomatikament, i]da jekk il-Gvern jie[u de/i]jonijiet ]baljati u kapri//u]i ming[ajr ebda ba]i ekonomika b’sa[[itha.

Pajji]na kien da[al f’din il-pro/edura fl-eqqel talkri]i finanzjarja internazzjonali meta lGvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista kien g[a]el b’mod responsabbli li jsalva l-impjiegi ta’ eluf ta’ [addiema, u b’konsegwenza ]died iddefi/it.

Dak i]-]mien, ilKummissjoni kienet fehmet u qablet mad-de/i]jonijiet tal-Gvern immexxi millPrim Ministru Lawrence Gonzi, tant li f’Di/embru tal-2012, din ikkonfermat li d-defi/it ;ie a;;ustat b’mod sostenibbli fi ]mien meta 20 minn 27 pajji] kienu g[adhom ta[t liskrutinju tal-Kummissjoni.

konsulent. ?ertament, dan kollu ma g[enx lil pajji]na biex f’g[ajnejn ilKummissjoni Ewropea nidhru b[ala pajji] li realment nistg[u nni]]lu r-rata taddefi/it g[al ta[t it-tlieta filmija sal-a[[ar tas-sena.

Gvern li tilef il-kredibbiltà

Pajji] ma jid[olx f’din ilpro/edura min[abba /-/ifri ekonomi/i miksuba filpassat, i]da dwar kif ilKummissjoni Ewropea tevalwa li l-Gvern attwali jista’ jmexxi l-ekonomija ta’ pajji]na fil-;ejjieni.

Il-Gvern Laburista ma irnexxilux jikkonvin/i lillKummissjoni Ewropea li hu kredibbli bi]]ejjed, li g[andu pjani konkreti u b’politika b’sa[[itha biex inaqqas l-i]bilan/ ekonomiku li [oloq hu stess.

De/i]joni ]baljata u kapri//u]a

minn Kristy Debono kristy.debono@parlament.mt

Dan kollu ;ara wara li lGvern Laburista, kapri//o]ament idde/ieda li l[las tal-levies li l-Enemalta hi dovuta li t[allas lill-Gvern fl2012, u li jammontaw g[al €70 miljun – li hu madwar 1 fil-mija tal-Prodott

Il-Gvern Laburista kien g[adu fi/-/ans li ma jda[[alx lil pajji]na f’din il-pro/edura, i]da g[a]el li minflok li jnaqqas id-dejn, i]idu b’€600 miljun g[at-tliet snin li ;ejjin Pajji] ma jid[olx f’din ilpro/edura g[ax id-defi/it talpajji] ikun qabe] it-t-tlieta fil-mija, i]da g[ax il-Gvern ma jurix li hu impenjat bi]]ejjed li jni]]el id-defi/it.

Il-Gvern Laburista kien g[adu fi/-/ans li ma jda[[alx lil pajji]na f’din il-pro/edura, i]da g[a]el li minflok li jnaqqas id-dejn, i]idu b’€600 miljun g[at-tliet snin li ;ejjin, g[a]el li jkollu numru rekord ta’ Ministri u Segretarji Parlamentari – spi]a li ]]id in-nefqa b’miljuni kbar tul din il-

le;i]latura. Il-Gvern ta’ Joseph Muscat g[a]el li mallinji-gwida li kull Ministeru jda[[al sa mhux aktar minn erba’ persuni li mhumiex [addiema ta/-?ivil u mela sSegretarjati b’[addiema minn mal-privat.

Il-Gvern Laburista g[a]el li kull min iddikjara li se jivvota lill-Partit Laburista g[all-ewwel darba waqt ilkampanja elettorali jew iddikjara bl-aktar mod /ar li l-vot tieg[u kien sejjer g[allPartit Laburista, ing[ata kariga f’xi bord jew in[atar

Domestiku Gross ta’ pajji]na – il-Gvern Laburista ni]]lu fil-kontijiet tal-2013.

G[alhekk, l-i]bilan/ filbudget ta’ pajji]na g[all-2012 tela’ g[al 3.3 fil-mija minn 2.5 fil-mija, waqt li t-tbassir ekonomiku g[all-2013 irid ikun li d-defi/it jin]el g[al 1.7 fil-mija, u l-Partit Laburista g[ollieh g[al 2.7 fil-mija.

Dan ifisser li bi/-/ifra ta’ €70miljun li tni]]let filkontijiet tal-2013, id-defi/it ta’ pajji]na ta[t Gvern Laburista xorta kien se

ji]died meta mqabbel malgvern pre/edenti. Dan wassal biex il-Kummissjoni Ewropea tant tilfet il-fidu/ja fittmexxija tal-Gvern li t-tbassir ekonomiku tag[ha tad-defi/it tellg[etu g[al 3.7 fil-mija.

Tqa//it fin-nefqa Billi l-pajji] tpo;;a ta[t

Pro/edura dwar Defi/it E//essiv, Malta qieg[da filperiklu li titlef il-fama ta’ pajji] b’sa[[tu b’finanzi fissod, bir-riskju li ma jibqax jattira investiment dirett barrani li jiggarantixxi tkabbir ekonomiku u t-tkattir talimpjiegi.

Din il-pro/edura tfisser li pajji]na se jkun ta[t skrutinju kontinwu tal-Kummissjoni Ewropea, fejn /erti proposti li l-gvern jag[mel ikunu je[tie;u l-approvazzjoni talKummissjoni. Punt importanti li l-Gvern Laburista naqas milli jsemmi hu li lKummissjoni ma a//ettatx lispjegazzjoni tal-Gvern u qed titlob li l-Gvern jie[u passi korrettivi sa Ottubru biex iddefi/it, minn 3.7 fil-mija, kif ;ie ppro;ettat millKummissjoni sal-a[[ar tal2013, jin]el bi €30miljun, li jfisser tnaqqis ta’ 0.4 fil-mija.

Dan it-tnaqqis jista’ jfisser aktar qtug[ fin-nefqa taledukazzjoni, is-sa[[a u servizzi so/jali, tnaqqis finnefqa li di;à bdejna nesperjenzaw.

Sehemna lkoll Nhar l-Erbg[a 5 ta’ :unju, kwa]i tliet xhur wara l-a[[ar elezzjoni tad-9 ta’ Marzu, lE]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista se jkun qed jikkonkludi l-a[[ar fa]i ta’ g[a]liet g[al dawk li huma luffi/jali tal-Partit.

Wara l-[atra ta’ Kap ;did, u l-[atra ta’ ]ew; vi/i kapijiet, din tal-a[[ar wara l-bidla flistatut tal-partit biex issa g[andna Vi/i Kap g[all{idma fil-Parlament, u ie[or g[all-{idma fil-Partit, nhar lErbg[a se nkunu qeg[din na[tru Segretarju :enerali, President tal-E]ekuttiv, President tal-Kunsill Amministrattiv, Kaxxier, Segretarju Internazzjonali u Assistent Segretarju :enerali.

B’hekk, il-Partit Nazzjonalista jkun temm il-pro/ess ta’ g[a]liet li permezz tag[hom irid jibda ja[dem fost il-poplu Malti u G[awdxi.

M’g[andix dubju li ta[t ittmexxija ta’ Simon Busuttil, bil-g[ajnuna ta’ Beppe Fenech Adami u ta’ Mario Demarco, u wara nhar l-

Erbg[a bil-g[ajnuna taluffi/jali l-;odda tal-Partit, ittim tat-tmexxija tal-Partit se jkun qed ja[dem bla heda biex jassigura li l-messa;; tieg[u jasal f’kull belt u ra[al, u jasal ukoll g[and kull Malti u G[awdxi.

Kulmin g[andu sehem x’joffri biex dan il-messa;; jasal ]gur se jsib spazju li fih ikun jista’ ja[dem. Dawk kollha li jistg[u, u li g[andhom il-[in x’joffru, g[andhom javvi/inaw il-Partit biex huma ukoll jag[tu ssehem tag[hom. Il-PN dejjem kien partit inklussiv. Wara la[[ar ri]ultat elettorali, ilPartit irid jassigura li kull min g[andu sehem x’jag[ti, dan jit[alla jag[mlu bl-a[jar mod li jista’. Is-su//ess ta’ partit politiku jiddependi kemm mit-tmexxija tieg[u kif ukoll minn dawk in-nies li jag[tu ssehem u d-dedikazzjoni tag[hom lejn ix-xog[ol filpartit.

Il-ftit ;img[at li g[addew mill-a[[ar elezzjoni di;à qed juru li l-partit li llum hemm

minn Graziella Galea galeagraziella@hotmail.com

fil-Gvern mhux qed i]omm kelmtu ma’ diversi setturi tasso/jetà. Jista’ jkun hemm min jg[id li g[adu kmieni, g[aliex lanqas g[adhom g[addew mitt jum millelezzjoni, u allura l-Gvern g[adu f’qamar il-g[asel.

G[alkemm wie[ed jista’ jargumenta dan, wie[ed g[andu jfakkar ukoll fi proverbju Malti li jg[id “il;urnata minn filg[odu turik”.

Jekk dan il-proverbju ji;i applikat g[all-[ajja politika f’pajji]na wara l-elezzjoni li g[addiet, wie[ed jista’ jg[id li di;à hemm bosta sinjali inkwetanti.

Rajna kif bosta minn dawk li qed jin[atru fil-bordijiet talGvern ;ejjin minn partit politiku wie[ed. Rajna, b’mod partikulari fl-a[[ar ftit jiem, kif saru numru kbir ta’ transfers, mhux daqstant g[aliex kien hemm b]onnhom, i]da g[aliex hekk kien hemm b]onn g[al xi w[ud.

Dan kollu jitfa’ pi] fuq lattivisti tal-PN. Dawk minna li dde/idew, jew li g[ad iridu jidde/iedu li jag[tu parti minn [inhom fl-interess tal-PN, iridu jiftakru li dan qed jag[mluh propju biex ji;i assigurat li Malta tkompli miexja fuq il-passi demokrati/i li l-PN fassal tul is-snin li g[addew. Hu b’hekk biss li l-PN ikun jista’ jwassal il-messa;; tieg[u, b’mod li jer;a’ jikseb lura l-fidu/ja tan-nies.

Maratona Fl-a[[ar ;img[at kienu

bosta dawk li ltqajt mag[hom u li qaluli li l-PN g[andu jorganizza maratona biex ikun jista’ jtaffi lproblemi finanzjarji ta’ b[alissa, u b’hekk jassigura li l-[addiema li ja[dmu malpartit ikunu jistg[u jit[allsu tax-xog[ol li jag[mlu b’tant dedikazzjoni.

Din il-maratona li se ssir nhar il-{add li ;ej, se tkun wa[da mill-ewwel attivitajiet ewlenin li l-PN se jkun qed jorganizza wara lelezzjoni. Importanti li dakinhar kollha kemm a[na nag[tu s-sehem tag[na biex din il-maratona til[aq liskop tag[ha. Dakinhar ukoll se ssir l-a[[ar sessjoni talKunsill :enerali li fiha se ji;i analizzat ir-rapport dwar ir-ri]ultat tal-a[[ar elezzjoni.

Ejja lkoll nag[tu s-sehem tag[na biex il-maratona tkun su//ess, u biex il-Kunsill :enerali jservi ta’ bidu ;did g[all-PN.

14

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Opinjoni

Dewmien fl-azzjoni min-na[a ta’ Transport Malta biex jissewwew it-traffic lights f’Tal-Barrani, limiti ta]-}ejtun, fit-22 ta’ Mejju li g[adda wassal g[al in/ident tat-traffiku g[ad-dannu ta’ anzjan

In-nuqqas ta’ sigurtà fit-toroq Wara dak li se[[ nhar lErbg[a 22 ta’ Mejju fit-Triq tal-Barrani ]-}ejtun, fejn persuna ta’ 75 sena kienet involuta f’in/ident tat-traffiku, b[ala Kelliem talOppo]izzjoni g[at-Trasport u Infrastruttura kont inkun qed nonqos mid-dover li kieku ma nressaqx it-t[assib tieg[i g[al dan il-fatt f’isem lOppo]izzjoni kif ukoll f’isem diversi /ittadini li ju]aw kontinwament it-toroq ta’ pajji]na, spe/jalment dawk arterjali u distributorji. Dan anke fl-isfond ta’ ]ew; in/identi o[ra li se[[ew fla[[ar jiem u li wie[ed minnhom kien fatali.

Transport Malta, b[ala lAwtorità li g[andha rresponsabbiltà li t[ares issigurtà ta/-/ittadini fit-toroq u li tie[u l-passi ne/essarji biex tittie[ed fl-iqsar ]mien possibbli l-azzjoni me[tie;a biex jitnaqqas tali periklu mittoroq, naqset bil-kbir meta g[alkemm it-traffic lights taljunction f’Tal-Barrani kienu ilhom mitfijin madwar 24 sieg[a, u kellu jinqala’ in/ident biex il-[sara ssewwiet. Hu nuqqas ta’ responsabbiltà minn min imexxi din lAwtorità u mill-Ministeru

kon/ernat li kellu jinqala’ in/ident fatali tat-traffiku biex jittie[du dawk il-mi]uri biex ji;u evitati in/identi gravi jew telf ta’ [ajjiet.

X’kienet ir-ra;uni li g[alkemm kienu g[addew madwar 24 sieg[a minn meta ;ratilhom il-[sara dawn ittraffic lights, it-tiswija ne/essarja kienet g[adha ma saritx? Transport Malta b[ala l-Awtorità li tara l-funzjonalità tat-traffic lights, x’passi qed tie[u biex dawn il-[sarat ji;u identifikati, irrappurtati u msewwija fl-iqsar ]mien possibbli kif kien isir fi ]mien il-gvern pre/edenti? Nispera li f’dawn l-a[[ar xahrejn, Transport Malta ma tilfitx lakkontabbiltà fil-[arsien tassigurtà fit-toroq hekk kif jistipula l-Att dwar l-Awtorità tat-Trasport ta’ Malta. Min se j;orr ir-responsabbiltà biex in/ident ta’ dan it-tip, li se[[ min[abba nuqqas ta’ din lAwtorità, ma jer;ax jirrepeti ru[u g[ad-dannu ta/-/ittadini Maltin?

Minn wara l-elezzjoni ’l hawn, g[alkemm il-gvern pre]enti kien jikkritika b’mod kontinwu lill-Gvern Nazzjonalista li fit-toroq kienet qed tin[oloq

minn Toni Bezzina perit.toni.bezzina@gmail.com

sitwazzjoni mhux a//ettabbli fejn tid[ol kon;estjoni tattraffiku, issa waqa’ fil-muta.

Illum din is-sitwazjoni ggravat bil-kbir, u dan tort tadde/i]jonijiet li qed jie[u dan il-gvern f’dan is-settur, g[alkemm g[adu fl-ewwel ;ranet tieg[u. Wa[da midde/izjonijiet li kienet ta’ detriment vis-à-vis il-mod kif jitmexxa t-traffiku kienet dik li jitne[[ew il-puluzija tattraffiku minn diversi postijiet strate;i/i fejn hu mag[ruf li f’[inijiet partikolari tal;urnata tin[oloq kon;estjoni

s[i[a. Dawn id-de/i]jonijiet []iena mhux biss qed jo[olqu inkonvenjent u telf ta’ flus lil min ikollu b]onn ju]a t-toroq, b’mod spe/jali filg[odu, i]da jistg[u jkunu ta’ detriment g[all-ekonomija tal-pajji].

Nispera li din id-de/i]joni ma kinitx wa[da minn dawk me[uda biex jag[mlu tajjeb g[all-infiq straordinarju li tg[abba bihom il-pajji] biex jag[mel tajjeb g[an-nefqa tat23 Ministeru u Segretarjati Parlamentari inklu] diversi [addiema minbarra /-?ivil li ;ew impjegati mag[hom fla[[ar jiem g[ad-detriment tassigurtà u s-sa[[a tal-poplu.

Nittama li l-weg[di li kien g[amel dan il-gvern qabel lelezzjoni li g[addiet i]ommhom! Qed nirreferi, prin/iparjament, g[allimwieg[ed ‘Pjan Nazzjonali dwar l-Immani;;jar tatTraffiku’. Il-poplu jixtieq ikun jaf x’sar minnu dan il-Pjan Nazzjonali. G[al li jista’ jkun ;ralu b[all-parke;; ta’ TasSliema fejn g[alkemm dan ilgvern tela’ fuq l-g[ajta li se jindirizza l-problema talparke;;i, kien wie[ed millpro;etti li waqqaf dan il-gvern appena [akem il-poter f’idejh?

Il-Ministru Joe Mizzi se jag[ti

alternattiva lir-residenti ta’ Tas-Sliema g[all-proposta ta’ dan il-parke;;?

B’sens ta’ responsabbiltà, din il-;img[a fil-Parlament ressaq talba lill-Kumitat g[allAffarijiet So/jali biex ida[[al fl-a;enda u konsegwentement jiddiskuti fid-dettall il-[arsien tas-sa[[a tan-nies fit-toroq u janalizza kif tista’ titjieb issigurtà fit-toroq. Dan g[amiltu f’isem l-Oppo]izzjoni g[ax nemmnu fil-b]onn tal-impenn ta’ kul[add biex jittie[du dawk il-passi kollha ne/essarji [alli l-in/identi ji;u evitati u jin[oloq mekkani]mu biex jitne[[a l-periklu mit-toroq fliqsar ]mien possibbli.

Nemmen li huwa d-dmir ta]]ew; na[at tal-Kamra li naraw li jsiru l-istudji me[tie;a u ji;u involuti dawk l-esperti kollha inti]i fis-su;;ett biex fil-futur qrib tissa[[a[ is-sigurtà fittoroq tag[na u nkomplu nibnu fuq dak li g[amlu l-gvernijiet pre/edenti ming[ajr ma nixxa[[u mal-poplu tag[na.

Is-sa[[a tag[na u tal-poplu tag[na g[andha tkun prijorità g[al dan il-gvern. Jiena talfehma li m’g[andu jsir l-ebda e]er/izzju ta’ tnaqqis fin-nefqa fejn tid[ol is-sigurtà tas-sa[[a tal-poplu tag[na fit-toroq.

Ittri lill-Editur 15

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Aktar immigranti!

Sur Editur, Fi ]mien aktar minn xahrejn minn meta Joseph Muscat [a l-Gvern, f’Malta da[lu 269 immigrant irregolari jew kif kienu jsej[ulhom qabel, klandestini.

Dawn kollha ;ew salvati mill-Forzi Armati ta’ Malta.

Na[seb li kul[add jiftakar il-media Laburista kemm kienu allarmaw u xewxu dwar dan u kemm kienu qalu li kien dg[ajjef il-Gvern Nazzjonalista li kien qed

i[allihom jid[lu f’pajji]na.

Kul[add g[adu jiftakar lil Joseph Muscat innifsu jaqbel mat-Taljani li ma kinux [allew immigranti jid[lu g[all-kenn f’Lampedusa u kemm kien i[e;;e; biex Malta tag[mel re]istenza mal-Unjoni Ewropea dwar dan u sa[ansitra kien qal li messna nheddu bil-veto.

F’dan il-ka] tassew li bejn ilkliem u l-fatti hemm il-ba[ar jikkumbatti.

M. Pisani {’Attard

Il-Gvern ta’ Muscat u l-immigrazzjoni Sur Editur, Jista’ l-Prim Ministru Joseph Muscat jg[idilna e]attament x’inhi l-politika tal-Gvern ;did tieg[u dwar l-immigrazzjoni illegali? G[ax qabel l-elezzjoni hu kien qal li se jibg[athom lura l-Libja minn fejn qeg[din ji;u. Issa baqg[u jid[lu f’Malta. U ji;u kemm ji;u, anke jekk ji;u miljun minnhom, f’Malta biss jistg[u joqog[du g[ax fl-Unjoni Ewropea ftit huma li qeg[din jikkollaboraw.

Dan ;ust ma’ Malta?

Kurju]

Il-Marsa

Il-[bieb tal-Labour Sur Editur, F’Ottubru li g[adda talLabour kienu tellg[u billboard li kien kritiku tal-Partit Nazzjonalista u kien jaqra My choice of friends.

Kien juri lil Lawrence Gonzi u diversi kollaboraturi tieg[u. Issa wasal i]-]mien li tal-Partit Nazzjonalista jtellg[u billboard bl-istess kitba ji;ifieri My choice of

friends b’wi// Joseph Muscat u [dejh nies b[al Keith Schembri, Mario Cutajar, Joe Cordina, John Bencini, Mark Cutajar, Anthony Valvo u o[rajn.

Tant hemm li billboard wie[ed ma jservix. Il-billboard jista’ jkollu miktub ukoll Labour and friends.

M. Caruana

Ra[al :did

Tke//ijiet u transfers Sur Editur, Fost dawk li kkritikaw lillPresident ta’ Malta George Abela g[ax tkellem dwar iddiskors parti;jan li tawh biex jaqra fil-ftu[ tal-Parlament kien hemm wie[ed ta’ fehma politika Laburista li qal li lPresident lanqas biss kellu l[ila jbiddel lill-istaff talpalazz g[ax hekk kienu ordnawlu!

Mela g[alhekk mal-gvern u fil-parastatali, il-Gvern Laburista di;à g[amel u se

jkompli jag[mel dawk ittke//ijiet u transfers kollha.

Hemm min hu g[al barra waqt li ‘huma’ g[al ;ewwa.

Il-gidba tas-seklu, ‘Malta Tag[na Lkoll’! Il-gidba l-o[ra tal-millennju ‘Tista’ ma taqbilx mag[na i]da tista’ ta[dem mag[na’.

Dan il-Gvern ta’ Muscat di;à rri]ulta li mhux talli mhux moviment nazzjonali, talli hu katalist tal-firda.

S. Farrugia Il-Marsa

{atriet bla votazzjoni Sur Editur, S’issa l-Gvern Laburista ;did ‘tag[hom ilkoll’ g[amel ruxxmata [atriet pubbli/i m[allsin minn flusna lkoll.

G[adni ma smajtx li saret elezzjoni pubblika wa[da biex ilpoplu jele;;i lil xi [add f’dawn il-po]izzjonijiet hekk kif kien webbilna qabel l-elezzjoni Joseph Muscat li jemmen filmeritokrazija.

Ma tarax, hu issa ;ewwa x-xilep!

M. Abela

Il-Belt Valletta

G[ajnuna mitqlu deheb Sur Editur, Jien anzjan ta’ 79 sena. Dan l-a[[ar ir/evejt /ekk ta’ 300 ewro b[ala g[otja g[all-anzjani g[al din is-sena 2013. Din l-g[otja kienet imda[[la fl-a[[ar ba;it tal-Partit Nazzjonalista mmexxi mill-ma[bub eks Kap u eks Prim Ministru Lawrence Gonzi.

G[aldaqstant nixtieq minn qieg[ qalbi nirringrazzja lil Lawrence Gonzi u l-Partit Nazzjonalista g[al dak kollu li g[amel g[alina l-anzjani matul l-amministrazzjoni Nazzjonalista tul is-snin. Hawnhekk xtaqt

insemmi l-meals on wheels, ir-residenza g[all-anzjani San Vincenz De Paul li nbidlet mill-amministrazzjoni pre/edenti f’lukanda ta’ [ames stilel, ix-shelters ta’ matul il-jum u g[al-lejl g[al min jg[ix wa[du, ir-ro[s finnol tat-trasport pubbliku, il-Kartanzjan g[al dawk fuq il-75 sena bid-dritt li jinqdew millewwel u tant benefi//ji o[rajn, u dawn kollha grazzi g[al Lawrence Gonzi u l-Partit Nazzjonalista.

M. Grech L-Imsida

Il-pulizija u l-infermiera Sur Editur, Ftit ilu [ar;et l-a[bar li fl-Isptar Mater Dei tnaqqset il-pre]enza tal-Pulizija. Ma nafx kif ma kienx hemm xi union tal-infermiera li tkellmet kontra dan g[ax fil-passat l-infermiera tg[idx kemm g[addew minn in/identi koroh

Jippresiedi u jit[allas Sur Editur, Is-Segretarju Parlamentari Josè Herrera [atar lill-eks Segretarju :enerali talPartit Laburista u eks mexxej tal-media Laburista Jason Micallef b[ala /Chairman tal-Fondazzjoni Valletta 2018.

Malta xeg[let b’din il[atra parti;jana g[ax ]gur li l-forte ta’ Jason mhux ilkultura. Tant dan hu minnu li biex jilqa’ g[all-kritika, Josè Herrera qal li ddiretturi artisti/i ta’ Valletta 2018 kienu se jie[du [sieb il-qasam kulturali.

Kenneth Zammit Tabona, l-artist, ]ied ukoll li David Felice, l-eks Chairman, se jibqa’ fil-kumitat. Tajba din! Mela David Felice se jibqa’ ja[dem (fuq dak li bena hu fil-passat), iddiretturi artisti/i se jmexxu (u jerfg[u r-responsabbiltà) u Jason Micallef se jippresiedi… u jit[allas.

Viva l-Labour ‘tag[hom biss’.

F. Cassar

Il-Marsa

waqt ;lied fid-Dipartiment tal-Emer;enza jew minn nies li jkunu di;à ;;ieldu barra jew minn o[rajn ta[t l-influwenza tax-xorb jew taddroga.

Ch. Muscat Il-Mosta

16

Ittri lill-Editur

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Apprezzament> Monsinjur Inno/enz Borg

Monsinjur Inno/enz Borg

Nhar il-:img[a 12 ta’ April, il-Mulej sejja[ lil Mons. Innocenz Borg, flg[omor ta’ 91 sena.

Mons. Borg twieled ir-Rabat, Malta, minn familja minn {al Luqa. Ta’ età ]g[ira mar lura {al Luqa fejn g[ex [ajtu kollha.

Studja fl-Iskola Primarja ta’ {al Luqa, fil-Li/eo u fl-Università ta’ Malta, fejn kiseb Ba/ellerat fl-Arti.

Kiseb ukoll Li/enzjat fit-Teolo;ija.

Kien ordnat sa/erdot nhar il-11 ta’ Awwissu 1946 u wara beda jg[allem fis-Seminarju tal-Furjana u ja[dem fost g[aqdiet tal-Parro//a ta’ {al Luqa.

G[al xi ]mien kien Kappillan talParro//i ta’ {al G[axaq u ta’ {al Lija.

G[al kwa]i 25 sena kien Kappillan tal-Parro//a ta’ Sant’Andrija ta’ {al Luqa. Mons. Borg [adem [afna biex intemm il-bini tal-Knisja Parrokkjali wara [sara kbira li ;arrbet matul itTieni Gwerra. Wettaq diversi pro;etti kbar biex isebba[ dan it-tempju.

Fi ]mienu ;iet ikkonsagrata mill-;did il-Knisja Parrokkjali. Hu [adem ukoll fost l-g[aqdiet u kien minn ta’ quddiem fit-tibdil mitlub mill-Kon/ilju Vatikan II. Kellu [afna g[al qalbu l-litur;ija u twaqqaf il-Kor Parrokkjali ‘Chorus Excelsior’. Hu temm ukoll il-bini ta/?entru Parrokkjali.

Wara li n[atar membru tal-Kapitlu

tal-Katidral, [adem fl-uffi//ju ta]]wi;ijiet tal-Kurja u serva f’diversi karigi fil-Kapitlu tal-Katidral.

Sirt nafu meta jien kont g[amilt ]mien inservi b[ala abbati filKonkatidral ta’ San :wann tal-Belt Valletta. Kont nammira fih l-umiltà, ittjieba u l-[lewwa tieg[u. Kien jattendi g[al kull funzjoni, b’mod spe/jali g[allquddiesa konventwali ta’ kull nhar ta’ {add.

Issa li temm il-mixja tieg[u fuq din lart, Mulej :esù ag[tih il-premju tas-sema g[ax-xog[ol li wettaq b[ala sa/erdot b’tant im[abba u fedeltà.

Il-Furjana titlef il-[idma ta’ tliet benefatturi

Sur Editur, Il-Knisja Ar/ipretali ta’ San Publju, f’dawn l-ewwel erba’ xhur tas-sena tilfet tliet persona;;i li f’[ajjithom taw xog[ol volontarju kbir u kienu wkoll benefatturi finanzjarji tag[ha.

Kien nhar is-7 ta’ Jannar 2013 meta ;riet l-a[bar li miet Joe Sciberras. Proprjament, fil-Furjana Joey kien mag[ruf b[ala ‘Ta/-?omb’ i]da ma]]mien, min[abba d-delizzju tieg[u li jo[loq o;;etti missulfarini, spi//a biex sar, ‘Joey tas-Sulfarini’.

Joe [alliena fl-età venerabbli ta’ 93 sena. Hu kien irnexxielu jni]]el ismu fil-Guinnes Book of Records bil-mudell tal-knisja tassulfarini li kien g[amel. Issehem volontarju tieg[u filknisja kien jikkonsisti f’xog[ol fl-elettriku, li kien isseng[a tieg[u kif ukoll kien jifta[ u jag[laq il-knisja meta s-sagristan ma jkunx xog[ol. {amsa u g[oxrin ;urnata wara l-mewt ta’ Joe Sciberras, t[abbret il-mewt ta’ Gustavo (Godfrey) Cuschieri li se[[et

nhar l-ewwel ta’ Frar fl-età sabi[a wkoll ta’ 80 sena.

Godfrey ta servizz kbir u fittul f’dik li hi litur;ija. Hu kien jie[u [sieb l-awdjo waqt ilpre]entazzjoni ta’ diversi power points li flimkien ma’ Paul Vella kienu jwasslu lillkongregazzjoni mi;bura filknisja qabel il-quddiesa ta’ kull nhar ta’ Sibt.

Hu kien ukoll benefattur kbir tal-knisja fejn g[al kull pro;ett li sar kien ikun minn tal-ewwel li joffri ddonazzjoni tieg[u, [afna drabi sostanzjali sew, lill-Ar/ipriet.

Godfrey ji;i [u Pawlu Cuschieri. Min[abba lkundizzjoni kritika li kien jinsab fiha waqt li kien rikoverat fl-Isptar Karen Grech, lil Pawlu ma kinux infurmawh bil-mewt ta’ [uh. :img[at wara li sa[[et Pawlu rpiljat u sar jaf b’[uh, ovvjament kien kommoss [afna u ddispja/ut li ma setax jassisti lil [uh fl-a[[ar mumenti ta’ [ajtu.

B’determinazzjoni u kura;; kbir, Pawlu [are; mill-isptar biex re;a’ lura d-dar, din id-

darba fil-kumpanija ta’ o[tu Lina biss.

Kien ta’ pja/ir g[alina li konna qeg[din narmaw ilknisja g[all-festa li g[addiet, meta er;ajna rajna lil Pawlu jpo;;i bilqieg[da fil-kor, japprezza u jitg[axxaq bittempju qieg[ed jilbes il-libsa tal-festa. Il-Bambin tah ukoll is-sa[[a u /-/ans li jattendi filg[axijiet g[all-funzjonijiet fil-knisja tal-ewwel u t-tieni tat-Tridu. I]da l-istrofi, lantifona u t-Tantum Ergo mag[ruf b[ala ‘tar-ram’, kellhom ikunu l-a[[ar mu]ika li sema’ Pawlu fil-knisja. Dan g[aliex il-:img[a mal-lejl, Pawlu waqa’ waqt li kien iddar bil-konsegwenza li ma setax jo[ro;.

Il-{add 14 ta’ April 2013, jum il-festa ta’ San Publju, hekk kif il-vara waslet fil-parti ta’ Triq Sarria li ddur g[al Triq San Tumas, Pawlu kien fil-gallarija tad-dar tieg[u, jittawwal biex kif seta’, jara lvara ta’ San Publju g[addejja, vara minquxa u stampata f’qalb Pawlu daqskemm f’kull qalb Furjani]a o[ra, is-

simbolu prin/ipali tag[na.

I]da l-pjani tal-Mulej [add ma jafhom. F’inqas minn 50 sieg[a wara, il-{allieq li jista’ kollox, ;abar lil Pawlu fi [danu.

Minn meta fi Frar 1978 missieri beda j;ibni lejn ilknisja tag[na u bdejt immidd idi fix-xog[ol volontarju, g[araft kmieni li Pawlu kien wie[ed mill-kbar li verament [abbew lil dan it-tempju g[a]i] tag[na u flimkien ma [uh Godfrey g[enu kemm fel[u biex raw lil dan ilmaqdes jin]amm fi stat li jixraq lid-dar ta’ Alla u dejjem jisbie[. Pawlu [alliena nhar lErbg[a 17 ta’ April li g[adda fl-età, venerabbli wkoll ta’ 83 sena.

Ning[aqad mal-Furjani]i kollha fir-ringrazzjamenti g[al dak li b’tant im[abba wettqu matul [ajjithom, ulied denji tal-Furjana, arrivederci.

Id-direzzjoni ta’ din ilgazzetta twassal il-kondoljanzi lill-qraba ta’ Joe Sciberras, Gustav u Pawlu Cuschieri.

Stephen Tonna

Editur tal-gazzetta ‘Il-Furjana

Ivan Scerri

Il-Mosta

L-G[aqda Talent Mosti Sur Editur, Minn tag[rif li naqra f’din il-gazzetta u gazzetti o[rajn ta’ nhar ta’ {add, dejjem nirrealizza kemm tag[mel ;id l-G[aqda Filantropika Talent Mosti.

L-attivitajiet li jorganizzaw ma jonqsu qatt matul issena u tista’ tg[id li taqra dwar attività ;dida ta’ kull ;img[a.

Ta’ min jg[id li din hi g[aqda li ta[dem bilvoluntieri u bl-ebda skop ta’ qlig[ ta’ flus [lief biex tg[in lil min hu fil-b]onn u fl-istess [in tesponi t-talenti ta’ [afna artisti Maltin b’wirjiet artisti/i fil-lokal tag[hom fil-Mosta.

Prosit lil Joe Bartolo u littim kollu ta’ din l-G[aqda g[all-;id li tag[mel lisso/jetà Maltija kollha.

G[andna b]onn [afna iktar nies u g[aqdiet li jimxu wara l-e]empji sbie[ ta’ din l-g[aqda.

Noel Gauci

{al Qormi

Ittri lill-Editur 17

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Stipendji jew ri/erka Sur Editur, L-MCST, il-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u tTeknolo;ija ta[t i/-chairmanship ‘presti;ju]’ ta’ Jeffrey Pullicino Orlando organizza seminar bissu;;ett ‘Stipendji jew ri/erka?’

Dwar dan nixtieq ng[id: Da[alli suspett li Pullicino Orlando jew l-MCST qed jib]g[u li riesaq fuqhom ]mien ta’ awsterità u qtug[ millfondi li jing[ataw, allura organizza dan isseminar biex b[al spe/i jkun intefa’ su;;eriment li t-tnaqqis isir minn fuq l-istipendji u mhux mill-fondi tal-MCST. Dan is-suspett komplejt sa[[a[tu meta wara ftit ;ranet li sar is-seminar sirna nafu li kien hemm tnaqqis drastiku fil-flus mog[tija lillecturers tal-Università g[ar-ri/erka.

Il-Ministru Evarist Bartolo qal li l-[sieb talGvern hu li jabbina l-fondi lokali mal-fondi mill-Unjoni Ewropea li jie[u l-Kunsill Malti tax-Xjenza u t-Teknolo;ija (MCST) u li jintu]aw g[al skop ta’ ri/erka.

Mela l-fondi tal-MCST g[ar-ri/erka se jinqasmu bejn aktar nies.

Dan g[all-MCST jista’ jfisser li filwaqt li se jkun hemm i]jed ri/erkaturi li jiddependu fuq ilfondi li j;ib mill-UE, fl-istess [in ji]died il-poter ta’ min jamministra dawk il-fondi (power of incumbency).

Wisq probabbli li minn ‘stipendji jew ri/erka’ se ng[addu g[al ‘tnaqqis fl-istipendji u firri/erka’.

Mario Borg

Il-{amrun

Sur Editur, Dan l-a[[ar kelli diskussjoni ma’ [abib tieg[i dwar ir-ra;uni li l-PN tilef lelezzjoni li g[addiet.

It-tnejn li a[na qbilna li lPN kien g[amel su//essun fl-ekonomija i]da falla politikament. Semmejna [afna ra;unijiet f’dan irrigward. Qbilna wkoll li probabbilment kien hemm ta[lita u akkumulazzjoni ta’ ra;unijiet wara 25 sena filgvern.

I]da fl-a[[ar, il-[abib tieg[i faqqag[hieli li wara kollox seta’ ;ara wkoll li ma kien hemm l-ebda ra;uni valida li ;ara dak li ;ara. Qalli seta’ kien att frivolu min-na[a talma;;oranza tal-poplu li riedet tipprova lil [addie[or.

B[ad-divorzju li da[[alna ftit ilu, qalli [abibi, ‘no fault’.

L-istudenti huma fil-mira li jonqsulhom kemm l-opportunitajiet g[ar-ri/erka kif ukoll l-istipendji

Ta’ sodisfazzjon!

Sur Editur , Xi ftit ta] - ]mien ilu kont ktibt dwar il - fatt li kont innutajt li l - bust tal - kittieb G[awdxi mix - Xag[ra Laurent Ropa li nsibu fil :onna Pubbli/i ta ’ Villa Rundle , fil - Belt Victoria , kellu parti min - nu//ali miksura .

L - ilment tieg[i ma waqax fuq widnejn torox g[ax dan il - bust inqala ’ minn postu biex isirulu t - tiswijiet me[tie;a .

Hekk g[andhom isiru l affarijiet . ?ert li ] - ]mien mhux ’ il bog[od li dan il bust issa fi ]mien qasir jer;a ’ lura f ’ postu biex ikompli j]ejjen din ir - rokna tal - ;nien li nemmen li g[andu jkollu mieg[u l - [in kollu xi [add li jie[u [siebu u jara li jin]amm fi stat tajjeb wara l - [afna spejje] .

Forsi ebda ra;uni^

Jien ng[addi minn hawn biex flimkien ma ’ marti nag[mlu x - xirja ta ’ kuljum u tant nie[u gost u nitpaxxa bl - atmosfera u bl - arja friska u bnina ta ’ din ir - roqg[a art u jalla iktar monumenti u xog[lijiet tal - arti jsibu posthom f ’ dan il - ;nien li issa jinsab imdawwal ferm a[jar milli kien qabel .

Ma ndumx ma ner;a ’ nikteb biex ng[arrafkom li l - bust ta ’ Ropa , kumpaj]an tag[na li qatta ’ ]mienu u g[omru Surmast tal - iskola fi Franza , re;a ’ lura f ’ postu ! Aktar tag[rif dwar dan il - kittieb G[awdxi li kompla kabbar il - letteratura Maltija barra minn xtutna ssibuh dalwaqt fil - ktieb li qed in[ejji biex nippubblika dwar Kittieba G[awdxin f ’ dawn l - a[[ar 1 00 Sena .

Joe M. Attard

Il - Belt Victoria

Franco Debono u l-bulk buying Sur Editur, Franco Debono, dak li kien iffissa fl-oligarkiji u li ma kien jieqaf qatt jitkellem, jikkritika u jibg[at l-SMSs biex jag[mel pressjoni, issa donnu li sab il-mistrie[.

Forsi g[ax issa ma g[adx g[andna oligarkija u minflok g[andna imperatur jew ‘re xemx’ li bi tqassim sfrenat ta’ [atriet u konsulenzi, kollha m[allsin minn flus il-poplu, qed ‘jikkuntenta’ u ‘jimmansa’ mhux biss lil dawk li qdewh qabel l-elezzjoni i]da wkoll lil dawk li kellu xi jg[id mag[hom.

Re;a’ ta[t Gvern Laburista g[andna l-bulk buying. Flok ta’ larin;, tuffie[ u banana, tan-nies!

J. Falzon Il-Mosta

Finanzjament pubbliku

Tlett itfal

Sur Editur, Meta nisma’ diskors dwar kemm se jkollna popolazzjoni anzjana Maltija [amsin sena o[ra, jien niskanta u ninxef g[aliex il-koppji moderni Maltin m’g[andhomx [ila u kura;; i;ibu fiddinja tlett itfal biex il-popolazzjoni Maltija tibqa’ miexja normali u ma jkollniex problemi bil-pensjonijiet tal-irtirar mix-xog[ol.

Qeg[din f’sitwazzjoni li g[ax koppja moderna jkollha tarbija wa[da, qisha g[amlet xi kapri// kbir! Meta ommijietna u nannietna kien ikollhom minn sitta sa 14-il wild. U qatt ma kienu jaqtg[u qalbhom! Illum m’g[adux i]-]mien. Imma sa tlett itfal kull koppja mi]]ew;a jmissu jkollha.

Missier ta’ tlett itfal Bormla

Sur Editur, Ma nafx jekk dawk il[atriet kollha lill-attivisti, kandidati u uffi/jali talPartit Laburista jikkwalifikawx b[ala finanzjament pubbliku talPartit Laburista. Nixtieq inkun naf jekk Franco Debono qalx xi [a;a dwar dan!

G. Caruana

I]-}urrieq

Paul Farrugia Ir-Rabat

18

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Lokali

Banif Bank iniedi offerta spe/jali fuq self g[ax-xiri ta’ vetturi Banif Bank (Malta) plc nieda offerta limitata ta’ skont fuq ir-rata tal-img[ax talCar Loan, b’rata mnaqqsa li tibda minn 5.7% fis-sena.

Il-klijenti jistg[u jgawdu minn soluzzjoni finanzjarja skont il-[ti;iet partikolari

tag[hom, kemm jekk qed jikkonsidraw li jixtru l-ewwel karozza tag[hom jew jekk jixtiequ jbiddlu dik li g[andhom. Self fuq karozzi w]ati hu disponibbli wkoll. Lofferta tag[laq fl-a[[ar ta’ Awwissu 2013.

Permezz tal-Car Loan ming[and Banif

Bank, wie[ed jista’ jissellef 100 fil-mija talvalur tal-karozza jekk ikun se jixtri wa[da ;dida, bi [las wie[ed ta’ tariffa talippro/essar. Il-klijenti g[andhom ukoll ilpossibbiltà li j[allsu s-self fuq perjodu ta’ sitt snin.

A;enti tal-Maltco jir/ievu ta[ri; intensiv dwar il-Promozzjoni tal-Play Responsibly Fl-a[[ar ;img[at aktar minn 200 a;ent tal-Maltco r/ieva ta[ri; intensiv dwar ilmizuri tal-Play Responsibly.

It-ta[ri; li ng[ata minn diversi rappre]entanti talMaltco, kien ba]at skont irrekwi]iti u l-linji gwida m[addna mill-Awtorità dwar il-Lotteriji u l-Log[ob. Itta[ri; iffoka fuq numru ta’ mi]uri fosthom informazzjoni dettaljata dwar kif l-a;enti g[andhom joffru l-g[ajnuna tag[hom lillpersuni vulnerabbli li g[andhom problemi tallog[ob tal-azzard e//essiv, jew li jistg[u jkollhom dawn il- problemi fil-futur.

Fost l-o[rajn, ;ie spjegat lill-a;enti dwar kif wie[ed g[andu jag[raf /ertu sintomi ta’ persuna li tista’ tkun qed issofri mill-problema tallog[ob tal-azzard.

Ir-rapprezentanti talMaltco spjegaw li din ilpromozzjoni hi fost l-aktar prijoritajiet importanti g[allkumpanija, li l-g[an tag[ha hu li twassal aktar il-messa;; /ar lill-;ugaturi biex jilag[bu b’mod responsabbli u ma jaqb]ux il-limitu. Ilpromozzjoni kienet tinkludi wkoll spjegazzjoni dwar issinjal tat-18 + li dejjem g[andu jkun espost b’mod prominenti f’kull [anut awtorizzat mill-Maltco Lotteries.

L-a;enti ng[ataw ukoll informazzjoni dwar il-li;ijiet relatati mal-bejg[ tal-biljetti tal-log[ob kif ukoll il-penali u l-multi rispettivi li l-a;enti jistg[u je[lu.

Waqt l-istess sessjoni kien organizzat ta[ri; ie[or dwar il-mi]uri kontra l-{asil talFlus fejn l-a;enti ;ew edukati primarjament dwar kif wie[ed g[andu j;ib ru[u f’ka]ijiet suspettu]i relatati mal-[asil tal-flus.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Feature

19

Nag[tuhom /ans

– Fr Franco Fenech, kappillan tal-{abs ta’ Kordin

Illum se titnieda l-Fondazzjoni Rise biex toffri futur a[jar lill-pri;unieri minn Amy Borg – amy.borg@media.link.com.mt

Illum il-{add se tkun imnedija l-Fondazzjoni Rise. IlKappillan tal-{abs Fr Franco Fenech, waqt intervista ma’ ilmument, spjega li l-Fondazzjoni Rise se toffri riabilitazzjoni lillpri;unieri li [afna minnhom jekk mhux kollha jkollhom b]onn istruzzjonijiet ta’ kif g[andhom jer;g[u jkunu inseriti fis-so/jetà.

Fr Franco spjega li l-kelma Rise tfisser qawmien u g[alhekk il-missjoni talfondazzjoni se tkun li tqajjem laspetti po]ittivi tal-pri;unier.

Fr Franco spjega wkoll li qabel hu kien ja[dem ma’ fondazzjoni o[ra, ilFondazzjoni Suret il-Bniedem.

Meta jispi//aw is-sentenza w[ud mill-pri;unieri kienu jsiru residenti ta’ din id-dar i]da ma’ kien ikollhom xejn li jorbothom u allura kienu jag[mlu ftit ta]]mien fir-residenza u wara jsibu postijiet o[ra fejn imorru, jekk mhux g[and xi qraba g[and il[bieb jew sa[ansitra jg[ixu barra.

Sfortunatament il-pri;unier jew f’dan il-ka] l-ex pri;unier ma kienx ikun qed jibbenefika mill-programm ta’ dik ilfondazzjoni. I]da, kompla Fr Franco, kien ikun hemm min jinduna li g[andu b]onnijiet profondi u li jridu jeg[lbu dak li wassalhom biex ji;u homeless u g[alhekk ma kinux ifittxu li jitilqu malajr mill-fondazzjoni Suriet il-Bniedem.

Kien g[alhekk li n[ass ilb]onn li jkun hawn fondazzjoni o[ra li toffri din it-tip ta’ g[ajnuna u mhux biss li toffri saqaf lill-persuni imma programm ta’ riabilitazzjoni g[aliex il-pri;unieri verament kienu jesperjenzaw bidla f’[ajjithom. Id-differenza ta’ din il-fondazzjoni se tkun li se ta[dem mal-pri;unieri mhux wara li jlestu s-sentenza imma waqt li jkunu fl-a[[ar sena tassentenza.

Hekk kif jid[lu fil-programm tibda ssir anali]i ta’ dawk laffarijiet li wassluhom fit-triq tal-kriminalità. Biex tg[inhom jer;g[u jintegraw ru[hom fisso/jetà l-fondazzjoni se tg[inhom anki jsibu impjieg. Illibertà f’dan il-ka] trid ting[ata b’mod gradwali biex meta jasal i]-]mien biex jo[ro; mirresidenza hu jkun di;à stabbilit anki fid-dinja tax-xog[ol.

Biex tqajjem kuxjenza qalb is-so/jetà dwar il-b]onn li dawn il-persuni g[andhom biex jer;g[u j[ossuhom parti misso/jetà, il-fondazzjoni Rise se torganizza diversi attivitajiet mill-:img[a sal-{add li ;ej.

Fis-7 ta’ :unju se jsir tournament tal-football 5 A Side mid-9 a.m. ’il quddiem filGround tal-football ta’ San :wann FC. Is-Sibt 8 ta’ :unju

jista’ ❝Kul[add ji]balja u

mis-7.30 p.m. ’il quddiem se jkun organizzat BBQ Night, serata li g[aliha se jkunu pre]enti l-kantanti Amber, Anna, Petra, Greenfields, Veronica Farrugia u Joe idDulli, Enya Magri, Sebastian Calleja, il-Grupp X-Tend u Gianluca Bezzina.

Matul din l-istess attività g[axar personalitajiet se jorqdu barra biex ikunu ta’ g[arfien kif pri;unier jista’ jispi//a jekk ma jkunx preparat biex jid[ol lura fis-so/jetà. L-10 personalitajiet se jitilqu bil-mixi min-Naxxar sa :nien Patri Leopoldo li g[amel 21 sena kappillan tal{abs. Se tkun organizzata wkoll wirja ta’ karozzi li se jitilqu min-Naxxar u jkunu esibiti f’San :wann bilparte/ipazzjoni tal-Old Motors Club Malta u l-Mini Owners Malta.

Imbag[ad il-{add 9 ta’ :unju se tkun organizzata carwash. Permezz ta’ dawn lattivitajiet se jin;abru fondi i]da l-aktar aspett importanti g[allfondazzjoni hu li tqajjem lg[arfien biex b’hekk tkun f’po]izzjoni a[jar biex tipprepara l-ba]i tal-iskop talfondazzjoni g[aliex inutli li t[ejji l-isba[ programm lillpri;unieri meta m’hemmx so/jetà lesta li toffrilhom lopportunitajiet.

Riabilitazzjoni jew ;ustizzja riparattiva^ “Huma simili u

jikkumplimentaw lil xulxin” Fr Franco Fenech spjega li l;ustizzja riparattiva twassal g[ar-riabilitazzjoni. Hu g[amel riferenza g[al fatt interessanti immens g[aliex il-[abs beda propju fl-ambjent tal-Knisja.

Kienu l-monasteri li bdew il[abs fil-kunventi antiki u sallum il-;urnata g[adna nsibu kmamar fihom li nsej[ulhom [abs.

Fl-antik il-patri li kien jikser ir-regola tal-ordni kien jing[alaq f’din il-kamra g[al /ertu ]mien biex jirrifletti [alli kif jo[ro; minn hemm ikun

kul[add g[andu jing[ata l-possibbiltà li jer;a’ jibda [ajja ;dida.

Ejja ma n[arsux lejn il-pri;unieri b[ala problema, ix-xewqa fil-persuni hemm qieg[da, a[na li rridu nag[tuhom i/-/ans

❞ bord li se janalizza u jidde/iedi

re;a’ sab il-[ajra biex mill-;did jg[ix il-kari]ma.

Il-[abs mill-bidu tieg[u kellu l-iskop ta’ riabilitazzjoni i]da ma]-]mien sar post ta’ kastig.

Fr Franco Fenech qal li mhux kul[add hu fortunat bi]]ejjed li jkollu trobbija jew familja tajba, anzi jkun hemm min lanqas biss kellu familja jew tkun il-familja stess li tpo;;ih fit-triq talkriminalità.“Persuna taqbad ittriq tal-kriminalità g[aliex ikun kiber l-aspett negattiv u jirnexxilu jeg[leb l-aspett po]ittiv tal-individwu.”

I]da wie[ed forsi jistaqsi kif se ja[dem il-pro/ess ta’ riabilitazzjoni?

Din il-fondazzjoni studjat u qed t[ejji l-programm tag[ha ba]at anki fuq studju u ri/erka li saret meta membri talfondazzjoni stess marru lOlanda, pajji] li beda din lesperjenza g[all-pri;unieri 30 sena ilu u g[andhom 11-il dar tat-tip li qed ta[dem fuqha lfondazzjoni Rise.

Il-programm, kompla jispjega Fr Franco, hu maqsum fi tliet fa]ijiet. Fl-ewwel fa]i jibqg[u mag[luqin fir-residenza biex jg[inuhom jid[lu fil-programm u dan dejjem meta jkunu g[adhom ma skontawx issentenza tag[hom tal-[abs.

Fit-tieni fa]i l-pri;unier jing[ata quality time barra mirresidenza u jing[ata g[ajnuna anki biex isib xog[ol jew jirre;istra filwaqt li jkollu lil xi [add li jkun qed jakkumpanjah.

Imbag[ad il-pri;unier jid[ol fittielet fa]i. Jekk jirnexxilu jsib xog[ol allura hu jkun jista’ jo[ro; g[ax-xog[ol kuljum u jirritorna fir-residenza filg[axija. Il-programm se

jinkludi wkoll xog[ol ie[or li se jsir mill-pri;unieri stess, e]empju fejn jid[ol tindif u tisjir.

Aspett li pri;unier g[andu jitg[allem hu li fil-[ajja hemm arlo;;. Jekk hu g[andu r-rwol li filg[odu jrid iqum biex jipprepara l-kolazzjon g[allo[rajn u jispi//a jqum tard g[al ra;uni jew o[ra allura hemm ikun affettwa lil [addie[or u jibda jirrealizza li l-g[a]liet u dde/i]jonijiet tieg[u jaffettwaw lill-o[rajn.

Matul i]-]mien li jqattg[u firresidenza, il-pri;unieri se jkollhom ukoll kuntatt ma’ social workers u psikolo;i li se jo[olqu gruppi u jkollhom kuntatt individwali skont ilb]onnijiet tag[hom.

F’dan il-pro/ess ilfondazzjoni se tipprova tinvolvi anki l-familja jekk ikun possibbli. Jekk le huma jixtiequ minflok jinvolvu persuni sinifikattivi biex jg[inu lillpri;unier meta jigi biex jo[ro; mid-dar u biex jibqg[u fit-triq li jkunu qabdu.“Jien qatt ma ninsa meta mara li kienet [ar;et mill[abs tliet xhur qabel staqsietni kif se tag[mel biex trabbi ttarbija tag[ha g[aliex [add ma ried i[addimha u qaltli: ‘mhux g[all-prostituzzjoni rrid immur’.

L-esperjenza ta’ din il-mara wrietni kemm is-so/jetà g[adha m’hix lesta li ta//ettahom lura fis-so/jetà u allura ma tag[tihomx g[a]la o[ra!”

Aktar milli j[arsu lejn it-tul tas-sentenza u meta jistg[u jid[lu fir-residenza, ilfondazzjoni trid t[ares lejn ixxewqa li turi l-persuna biex tinbidel. Infatti se jkun hemm

jekk il-persuna g[andhiex tkun parti mill-programm u dan dejjem skont l-attitudni u xxewqa li juri l-pri;unier.

Rappre]entant mill-Ministeru tal-:ustizzja, mill-{abs stess u rappre]entant mill-fondazzjoni se jkunu qed jiffurmaw dan ilbord.

Fl-a[[ar tal-intervista Fr Franco g[amel appell biex isso/jetà ma ti;;eneralizzax filwaqt li qal li jifhem g[aliex in-nies i[arsu lejn pri;unier b’lenti differenti g[aliex anki hu stess meta da[al il-[abs da[al b’/erta bi]a’ u tensjoni.

“Ix-xewqa fil-persuni hemm qieg[da, irridu nag[tu /-/ans a[na. Ejja ma n[arsux lejhom b[ala problema. Dawn huma persuni li qed tipprovokahom is-so/jetà stess. Li llum ikollok tfal ta’ 12, 13-il sena l-[abs hi xi [a;a inkwetanti. Imma allura hu dejjem tort tal-persuna jew hemm xi [a;a [a]ina fl-ambjent li jg[ixu fih u li qed jimbuttahom fid-direzzjoni l[a]ina? ” Hemm il-[sieb li fil-futur ikun hemm programm ta’ rijabilitazzjoni anki g[al pri;unieri nisa, i]da li qed jinkwieta lill-fondazzjoni b[alissa hu l-post tar-residenza.

B[alissa huma jinsabu f’diskussjonijiet mal-Gvern u mal-Kurja biex xi [add minnhom jipprovdilhom residenza kemxejn imdaqqsa li tista’ tilqa’ minn tal-inqas 15-il resident.

Kull min jixtieq jikkuntattja lill-Fondazzjoni Rise jista’ jag[mel dan permezz ta’ email, risemalta@gmail.com, wie[ed jista’ j]ur il-pa;na fuq facebook jew inkella j/empel 79805088.

Il-Fondazzjoni Rise g[andha wkoll l-uffi//ju tag[ha fi Triq San Kristofru l-Belt Valletta.

20

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Internazzjonali

Internazzjonali

L-ITALJA

L-IRAQ

Konfermat l-ewwel ka] tal-virus ;did tas-SARS

Aktar minn 1,000 vittma f’Mejju

L-awtoritajiet [abbru li fil-pajji] kien fe;; l-ewwel ka] tal-virus ;did li jixba[ dak tas-SARS. Il-ka] jikkon/erna ra;el ta’ 45 sena li rritorna fil-pajji] mill-:ordan. Intqal li lpazjent kien f’kundizzjoni tajba u qed jin]amm f’i]olament fi sptar fit-Toscana.

Ir-ra;el hu /ittadin barrani, imma jg[ix

Aktar minn 1,000 persuna nqatlu fi vjolenza tul ix-xahar ta’ Mejju biex dan kien l-ag[ar xahar g[all-vjolenza bejn l-Iraqini mill-2007.

Dan, fost it-t[assib li fil-pajji] jista’ jer;a’ jkun

fl-Italja, u kien qatta’ 40 ;urnata fil:ordan fejn kellu tifel marid b’sintomi simili g[al dawk tal-inflwuenza.

Dan il-virus il-;did tlaqqam millOrganizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a (WHO) b[ala l-Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus (MERS-CoV). Ilvirus fe;; g[all-ewwel fl-Arabja Sawdija

u s’issa f’dan il-pajji] kien hemm 39 ka] u 25 mewta.

Il-virus jikkaw]a sintomi simili g[allinfluwenza u qed jinfirex madwar ilLvant Nofsani u issa fl-Ewropa wkoll. Ilpajji]i Ewropej fejn s’issa kienu rrappurtati l-ka]i huma l-Italja, Franza, il-:ermanja u r-Renju Unit.

I?-?INA> Tifla tg[annaq mudell ta’ Mammoth b[ala parti minn wirja g[all-Jum Dinji tat-Tfal fil-mu]ew ta’ Wuha, fil-provin/ja ta’ Hubei. (Ritratt> Reuters)

IR-RUSSJA

Sottomarini nukleari Russi lura fil-Mediterran Wara assenza ta’ 20 sena, sottomarini nukleari Russi se jerg[u jibdew iba[[ru filMediterran. Il-media Russa, ilbiera[ [abbret li l-President Russu, Vladimir Putin, irid jibg[at sottomarini nukleari tat-tip Borei u li j;orru 16-il missila nukleari lejn ilMediterran.

Is-sottomarini nukleari Russi tat-tip Borei huma l-aktar moderni li g[andha r-Russja u j;orru missili nukleari tat-tip Bulava. Imma kemm is-sottomarin kif ukoll il-missili kienu ddisinjati fis-snin disg[in, meta l-qasam xjentifiku u militari Russu kien mar lura

[afna min[abba nuqqas ta’ fondi.

F’Marzu, Putin [abbar li ried li minn din is-sena fil-Mediterran jibda jkun hemm fuq ba]i permanenti, stakkament ta’ bastimenti tal-gwerra Russi.

Infatti f’Mejju, [ames bastimenti talgwerra Russi da[lu fil-Mediterran mill-Kanal tas-Suez. Dawn telqu mill-port ta’ Vladivostok f’Marzu diretti lejn ilMediterran biex jissie[bu ma’ bastimenti o[rajn Russi fil-Mediterran biex jo[olqu dik li qed tissejja[ il-Mediterranean Task Force tal-Qawwa tal-Ba[ar Russa.

IT-TURKIJA

Jikbru l-protesti kontra l-PM Erdogan Dik li bdiet b[ala protesta kontra ]vilupp ta’ ;nien pubbliku f’Istanbul biex jinbena /entru kummer/jali qed tinbidel fi protesta nazzjonali kontra l-Prim Ministru Tayyip Erdogan.

Il-protesti bdew il-:img[a min[abba l-i]villup ta’ Gezi Park f’Istanbul, imma issa dawn, ilbiera[ kibru g[al protesti min[abba l-mod kif Erdogan qed jintrodu/i dejjem aktar regoli Islami/i f’dan il-pajji].

Saru wkoll protesti filkapitali Ankara b’rabta ma’ dak li qed ji;ri f’Istanbul kif ukoll g[at-tmexxija ta’ Erdogan.

It-Turkija, minkejja li lma;;oranza huma

Musulmani, g[andha Kostituzzjoni lajka.

Fil-protesti tal-biera[ re;a’ kien hemm in/identi serji bejn id-dimostranti u lPulizija ta’ kontra l-irvellijiet.

L-osservaturi qalu li l-inkwiet li kien hemm f’Istanbul hu lag[ar li qatt kien hemm g[al [afna snin.

I]da Erdogan, ilbiera[ insista li l-pro;ett f’Gezi Park kien se jkompli minkejja lprotesti li kien hemm u wissa li jekk irid seta’ jsejja[ miljun partitarju tieg[u biex jikkonfrontaw id-dimostranti f’Gezi Park. Hu i]da ammetta li forsi l-Pulizija esa;eraw fla;ir tag[hom.

Il-protesta bdiet b’sit-in, i]da malajr splodiet hekk kif

il-Pulizija bdiet tispara l-gass tad-dmug[.

Imma lbiera[, il-Pulizija re;g[et sparat il-gass taddmug[ kif ukoll u]at ilkanuni tal-ilma kontra ddimostranti, u r-rapporti lbiera[ qalu li kienu qed jissej[u l-Pulizija minn madwar it-Turkija biex isa[[u lil dawk f’Istanbul.

Ir-residenti ta’ Istanbul huma irrabjati g[aliex Gezi Park fi Pjazza Taksim hu wie[ed mill-ftit ;onna li g[ad hemm fi/-/entru ta’ din ilbelt.

Hemm ukoll rabja f’dawn il-protesti g[aliex il-media Torka mhi qed tg[id kwa]i xejn dwar dak li qed ji;ri f’Istanbul.

21

hemm gwerra /ivili.

Kwa]i 2,000 persuna nqatlu bejn April u Mejju hekk kif l-al Qaeda u l-militanti Sunniti bdew i]idu l-attakki.

22

Maratona

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

MARATONA TA’ :BIR TA’ FONDI MILL-PARTIT NAZZJONALISTA L-{ADD LI :EJ

Il-bidu tat-triq ’il quddiem g[all-Partit Nazzjonalista Nhar il-{add 9 ta’ :unju lPartit Nazzjonalista se jorganizza Maratona ta’ ;bir ta’ fondi bil-g[an li l-flus mi;bura jmorru g[all-[idma tal-Partit.

Issa li g[addiet kampanja elettorali l-Partit Nazzjonalista qieg[ed fi ]mien fejn irid jorganizza lilu nnifsu g[arrealtà ;dida ta’ partit flOppo]izzjoni.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-[idma filPartit, Beppe Fenech Adami, sostna li biex mexxa kampanja elettorali, il-Partit Nazzjonalista kellu spejje] kbar u g[alhekk, kif inhu mag[ruf, il-PN g[addej minn mument fejn g[andu b]onn g[ajnuna finanzjarja biex ikompli bil-[idma tieg[u.

Beppe Fenech Adami spjega x’inhu l-messa;; li lPartit Nazzjonalista jrid iwassal lill-poplu permezz talmaratona. Hu qal li wara lelezzjoni ;enerali fil-Partit Nazzjonalista qed jara ener;ija ;dida, li tkompli timlieh b’entu]ja]mu biex ja[dem g[all-;id tal-Partit.

“Naturalment il-messa;; tag[na matul dan il-perjodu, minbarra l-g[ajnuna finanzjarja, hu li l-Partit g[andu b]onn l-g[ajnuna ta’ voluntiera li dejjem qed jersqu aktar vi/in, spe/jalment dawk li qabel kienu distakkati millPartit.”

Beppe Fenech Adami sostna li jekk dawk in-nies, spe/jalment dawk li dejjem emmnu fil-Partit Nazzjonalista, i]da mhux biss, jag[tu l-kontribut finanzjarju tag[hom, allura l-Partit Nazzjonalista jkun f’po]izzjoni a[jar biex ikompli jqum fuq saqajh u jwettaq il-[idma tieg[u b[alma dejjem g[amel, fl-

interess tal-poplu.

Minn g[ada t-Tnejn il-Partit Nazzjonalista die[el f’;img[a importanti. :img[a li matulha se jin[atar Segretarju :enerali ;did u se jitlaqqa’ wkoll ilKunsill :enerali. Matul ilKunsill :enerali, li se jibda n[ar il-{amis 6 ta’ :unju u jintemm il-{add 9 ta’ :unju, se jkun pre]entat ir-rapport tat-telfa tal-Partit Nazzjonalista li [admet fuqu kummissjoni ma[tura apposta.

Ir-rapport, qal Beppe Fenech Adami, se jinkludi wkoll anali]i tar-ra;unijiet li wasslu lill-Partit Laburista jirba[ l-elezzjoni ;enerali kif ukoll anali]i ta’ x’g[andha tkun it-triq ’il quddiem g[allPartit Nazzjonalista. “Din il;img[a se timmarka l-bidu tat-triq li g[andu jimbarka fuqha l-Partit Nazzjonalista biex jer;a’ jikseb il-fidu/ja tal-poplu.”

Mistoqsi x’inhuma linizjattivi li l-Partit di;à beda ja[dem fuqhom u forsi anki inizjattivi li jrid jindirizza filfutur, il-Vi/i Kap sostna li lPN hu kommess li jersaq vi/in in-nies u jiddjaloga mag[hom.

I]da issa, kompla jispjega Beppe Fenech Adami, wasal i]-]mien biex inla[[mu l-fra]i nersqu vi/in in-nies u nibdew na[dmu fuq kif se nersqu vi/in in-nies.

Hu spjega li ma g[andux dubju li hemm setturi s[a[ tas-so/jetà li g[andhom ji;u indirizzati. Fosthom l-eluf ta’ ]g[a]ag[ li vvutaw l-ewwel darba f’din l-elezzjoni ;enerali u dawk li se jivvutaw f’dik li jmiss [ames snin o[ra.

Il-Partit Nazzjonalista fil[idma tieg[u g[andu jindirizza anki l-[addiema.

Fi kliem Beppe Fenech Adami l-PN storikament dejjem kien it-tarka tal-

– Beppe Fenech Adami communications li, flimkien ma’ o[rajn, qed tie[u [sieb il-koordinazzjoni talMaratona.

Hi qalet li minbarra l-iskop prin/ipali ta’ ;bir ta’ fondi g[all-Partit, il-[sieb hu li din il-maratona tfakkar probabbilment anki b’/erta nostal;ija minn xiex g[adda l-bini tad-Dar ?entrali, li f’mo[[ u f’qalb bosta Maltin baqa’ mag[ruf b[ala LIstamperija, b’diversi filmati u messa;;i minn persuni li sawru l-istorja ta’ dan il-bini u llum huma parti integrali mill-istorja tieg[u.

Louiselle qaltilna li fil-fatt din il-maratona se tlaqqa’ lilludjenza u t-telespettaturi malewwel grupp ta’ newscasters u pre]entaturi ta’ Net Television u Radio 101, maledituri tal-gazzetti, itte]oriera, diri;enti talEurotours, PIN u l-Librerija ‘Wara l-elezzjoni ;enerali fil-Partit Informa.

F’[inijiet diversi matul ilNazzjonalista qed nara ener;ija ;dida’ maratona, li mistennija tibda – Beppe Fenech Adami g[all-[abta ta’ nofsinhar u tintemm tard filg[axija, se jattendu l-Kap il-;did tal[addiema u g[alhekk hu lil-PN qed iwie;eb g[all-bidla Partit Nazzjonalista Simon obbligu tal-Partit li li g[amel il-poplu, poplu li Busuttil u l-Vi/i Kapijiet jissalvagwardja l-interessi taljrid jara lill-Partit Beppe Fenech Adami u Mario [addiema.“Hemm faxex fisNazzjonalista jirba[ mill-;did de Marco. so/jetà Maltija li tilfu l-fidu/ja dik il-fidu/ja li kellu filIl-kantanti konfermati s’issa fina u g[alhekk a[na rridu passat. li se jie[du sehem filmmorru lil hinn minn hekk u Minn nhar il-{add 9 ta’ Maratona tal-{add li ;ej nindirizzaw anki lil dawk li :unju ’il quddiem il-messa;; huma: Sarah Bonnici, qatt ma kellhom interess ta’ Beppe Fenech Adami Deborah C, Maria Mallia, partikolari f’partit jew ie[or u b[ala l-Vi/i Kap g[all-[idma Kurt Galea, Domenique nindirizzaw anki lil dawk li fil-Partit Nazzjonalista hu li lAzzopardi, Rosanne Cordina, g[a]lu lill-Partit Laburista flpoplu, partikolarment ilJulia Grima, Godwin Lucas, elezzjoni ;enerali.” partitarji u l-attivisti Francesco Catania, Christine G[amel referenza wkoll lejn Nazzjonalisti, iwie;bu g[atHaber, Dario Mifsud Bonnici, il-fatt li issa l-PN g[andu talba li qed jag[mel il-partit Marilena Gauci, Laura Bruno, ]ew; vi/i kapijiet. Dan, g[aliex f’dan il-mument Ivan Borg, Priscilla Psaila, sostna Beppe Fenech Adami, partikolari l-Partit Ludwig Galea. ikompli jsa[[a[ lill-partit u Nazzjonalista g[andu b]onn Il-persuni li jag[tu djemmen li l-poplu hemm barra is-sostenn. donazzjoni personalment filkellu reazzjoni po]ittiva g[al {adna wkoll kumment bini tad-Dar ?entrali l-{add dan il-kambjament fi [dan ilming[and Louiselle Vassallo, PN. Dan juri kemm verament media manager ta’ media.link li ;ej se jing[ataw rigal.

24 Feature

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Rapport> Neil Camilleri

Il-[idma tal-Isqof Silvestru Magro fil-Libja 20 ta’ Frar 2006. Dakinhar kienu se[[ew diversi protesti vjolenti madwar Benga]i. Dakinhar, dimostranti Musulmani attakkaw u serqu mill-Knisja tal-Immakulata Kun/izzjoni, mill-kunvent li jinsab biswit u anke mir-residenza tal-Isqof Magro.

Min[abba din il-vjolenza, l-Isqof Malti, flimkien ma’ ]ew; sa/erdoti Filippini u tnejn Pollakki u xi sorijiet Fran;iskani kellhom ifittxu refu;ju fi Tripli.

Fortunatament [add ma kien we;;a’. Minkejja dan kollu, l-Isqof Magro rritorna fil-parro//a meta kkalmat is-sitwazzjoni u rrifjuta li jitlaq mil-Libja.

Frar 2011. L-Isqof Silvestru Magro kien idde/ieda l-istess, minkejja li kien proprju f’Benga]i li bdiet irrewwixta kontra Muammar Gaddafi.

Minkejja l-;lied qawwi u l-bumbardamenti millajru, l-Isqof Magro u s-sa/erdoti f’Benga]i g[a]lu li jibqg[u f’din il-belt jaqdu dmirhom, minkejja li ssitwazzjoni kienet sejra g[all-ag[ar. Id-de/i]joni ttie[det, fost l-o[rajn g[ax kien hemm madwar 30 soru li kienu qed ja[dmu ta’ infermieri mal-midruba. Fleqqel tal-;lied kienu “jissakkru fil-Knisja u jitolbu, imma baqg[u hemm min[abba l-vokazzjoni tag[hom. {allew lil Alla jmexxihom.”

Frar 2011. Il-Knisja tal-Kun/izzjoni spi//at ukoll fil-mira ta’ dimostranti li kienu qed jisirqu u jkissru kulma jsibu. Il-komunità Nisranija baqg[et hemm minkejja dak li ;ara, u minkejja li f’dak i]-]mien, mijiet ta’ Maltin u eluf ta’ [addiema barranin kienu qed ji;u evakwati mil-Libja lejn Malta.

April 2011. Il-[idma tal-komunità Nisranija f’Benga]i kienet g[adha g[addejja ;mielha, tant li lIsqof Malti //elebra l-festi tal-G[id il-Kbir flimkien mal-komunità li jmexxi. :unju 2011. Meta l-gwerra kienet imxiet dejjem aktar lejn Tripli, u ’l bog[od minn Benga]i, l-Isqof Magro g[amel ]jara qasira f’Malta, i]da mhux qabel ma kien /ert li l-komunità li jie[u [sieb kienet [ar;et mill-burraxka li n[olqot b’ri]ultat tar-rivoluzzjoni.

Di/embru 2012. Il-[idma u d-dedikazzjoni tal-Isqof Magro kienet rikonoxxuta mill-Gvern Malti meta ng[ata l-Unur ta’ Uffi/jal tal-Ordni Nazzjonali talMertu f’Jum ir-Repubblika. Dan talli fil-gwerra filLibja baqa’ jservi fil-komunità u qrib il-poplu Libjan.

28 ta’ Jannar 2013. L-Isqof Magro kien imwissi mill-Gvern Libjan biex jitlaq minn Benga]i min[abba “theddida spe/ifika fuq persuni mill-Punent madwar il-Libja.” L-istess g[amlu diversi Gvernijiet bluffi/jali tag[hom. Dan min[abba t[assib ta’ vjolenza fit-tieni anniversarju mill-bidu tar-rivoluzzjoni Libjana. L-Isqof Malti, g[al darb’o[ra g[a]el li ma jitlaqx, g[ax fost l-o[rajn ma riedx li l-Knisja tit[alla wa[idha biex tinsteraq.

Marzu 2013. L-Isqof Magro flimkien mal-komunità Nisranija mexxa wkoll bla xkiel i/-/elebrazzjonijiet tal-:img[a Mqaddsa fl-isfond ta’ mi]uri ta’ sigurtà u prekawzjoni.

Il-Knisja tal-Immakulata Kun/izzjoni mmexxija mill-Isqof Malti Silvestru Magro li sfat fil-mira ta’ attakk bil-bombi f’nofs ta’ lejl li s’issa [add ma [a responsabbiltà tieg[u

“Mhux li taqbad u titlaq… irridu na[sbu fin-nies” Silvestru Magro l Isqof ta Benga]i -

:imag[tejn e]att mill-attakk permezz ta’ bomba, il-Knisja ddedikata lill-Immakulata Kun/izzjoni f’Benga]i kienet mimlija, bil-kongregazzjoni re;g[et kienet wa[da kbira, g[alkemm mhux daqs tas-soltu. Din hi r-ra;uni ewlenija g[aliex l-Isqof Malti ta’ Benga]i, Monsinjur Silvestru Magro, jg[id li l-mistoqsija dwar jekk hux lest li jitlaq minn

, -

’

din il-belt mifnija bl-inkwiet mhix fa/li biex twe;ibha. “Irridu n]ommu f’mo[[na lil dawn innies li ji;u g[andna. Il-funzjonijiet iridu jibqg[u jsiru. Imbag[ad naraw kif ji]viluppaw l-affarijiet”, qal lil il-mument l-Isqof Magro f’intervista bittelefown.

g[al pa;na 25

Feature 25

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

❝Qeg[din in]ommu kuntatt mal-Konsolat Malti f’Benga]i biex in]idu s-sigurtà i]da li jista’ jag[tiha biss il-Gvern Libjan

– L-Isqof

❞

Silvestru Magro

Membri tas-sigurtà waqt ronda fl-in[awi tal-lukanda Tibesti f’Benga]i minn fejn qed ja[dem il-Konsolat Malti. Fl-2011 kienet fil-mira ta’ karozza bomba min-nies li kienu leali lejn Gaddafi

{tie;a ta’ aktar sigurtà g[al pa;na 24

L-a[[ar attakk fuq il-Knisja Kattolika se[[ fil-lejl bejn il-:img[a 17 u s-Sibt 18 ta’ Mejju li g[adda.

Dakinhar l-Isqof Magro nzerta kien Spanja jattendi konferenza. Fil-Knisja kien hemm is-sa/erdoti Fr Raghib Marzouk u Fr Alan Castillo, li huwa Filippin. B’xorti tajba [add ma we;;a’.

Skont l-Isqof Magro, “il-bomba splodiet g[all[abta ta’ 11.45 p.m. u kkaw]at [sarat fuq il-bieb tal-knisja kif ukoll fuq il-bini tal-in[awi.” Min po;;a din il-boma g[adu misteru sal-lum, hekk kif [add g[adu ma [a responsabbiltà tal-attakk.

Il-belt ta’ Benga]i qed tkun xena ta’ diversi attakki mwettqa minn gruppi ta’ militanti, ribelli li g[adhom ma tawx l-armi lura u o[rajn iktar gravi, u marbuta ma’ numru ta’ /elloli terroristi/i attivi f’din il-belt. Fl-istess ;img[a splodew bombi quddiem sptar u quddiem numru ta’ g[ases talPulizija. Dawn l-attakki kienu ferm iktar serji, u nqatlu g[add ta’ persuni.

Fid-dawl tas-sitwazzjoni pre]enti, staqsejna lillIsqof Magro dwar is-sigurtà fil-knisja.

“Kontinwament ikun hawn ]ew; gwardji pprovduti mill-Gvern Libjan. Ikunu g[assa 24 sieg[a kuljum u anke jorqdu fil-kumpless talknisja matul il-lejl.”

Minkejja dan, l-Isqof Magro j[oss il-b]onn, u jittama, li l-awtoritajiet Libjani jtejbu l-mezzi tassigurtà fuq il-knisja Kattolika, anke jekk “attakk b[all-a[[ar wie[ed ise[[ g[al g[arrieda u tkun taf bih meta tisma’ l-isplu]joni.”

F’Jannar li g[adda, il-Gvern Libjan kien wissa lill-Isqof Malti, kif ukoll lil diplomati/i barranin, biex jitilqu minn Benga]i g[ax kien hemm bi]a’ ta’ attakki fuq persuni mill-Punent.

L-Isqof Magro qal li qed i]omm kuntatt malKonsolat Malti f’Benga]i, immexxi minn Joe Pirotta u l-kwistjoni tas-sigurtà qieg[da tkun diskussa. Dan huwa l-uniku konsolat barrani li hemm f’din il-belt. Madankollu, fi kliem l-Isqof,

“is-sigurtà addizzjonali trid ti;i mill-Gvern Libjan.” il-mument tkellmet mal-Ministru tal-Affarijiet Barranin George Vella dwar is-sigurtà tal-konsolat Malti. Hu qal li l-konsolat, temporanjament qed ja[dem mil-lukanda Tibesti, li fiha hemm diversi uffi/ini o[ra, fosthom ta’ linji tal-ajru. “Il-lukanda g[andha s-servizz tas-sigurtà tag[ha, li dan l-a[[ar ;ie msa[[a[.”

Il-Ministru tal-Affarijiet Barranin qal li l-Gvern qed isegwi b’attenzjoni dak li qed ji;ri f’Benga]i u f’partijiet o[rajn tal-Libja, u jekk jin[ass il-b]onn l-istaff Malti tal-konsolat ji;i rtirat minnufih lejn post aktar sigur. “S’issa ma jirri]ultax li dan ilb]onn in[oloq,” qalilna l-Ministru Vella. Hu sostna li l-konsolat Malti, li jag[mel xog[ol importanti, fost l-o[rajn bil-[ru; ta’ visas g[azzona Schengen, “g[andu relazzjonijiet tajbin [afna mal-awtoritajiet lokali, li qed joffru l-akbar koperazzjoni possibbli fi/-/irkostanzi pre]enti.”

28 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Bi//a art

SEBAT itmien, b’kamra antika ;o fiha u tlett ibjar fillimiti tar-Rabat. Bla /ens. ?emplu 79046835.

Gwardaman;a#Birkirkar a#Pietà

FLATS spazju]i, kantuniera bi 2 jew 3 kmamar tas-sodda, 2 tal-banju, f’areas sbie[ u kwieti u fl-istess [in /entrali. €78,000. ?emplu lis-sid fuq 79592925.

{al Qormi - Ta’ Farsina

TERRACED house bi tlett ikmamar tas-sodda, k/ina filpost, kamra tal-[asil, parapett, area sabi[a. Prezz €193,500. Cemplu lis-sid fuq 79316057.

Il-G]ira

APPARTAMENTI ;odda,

162 metri kwadri, post /entrali, 5 minuti ’il bog[od mill-Università, bi 3 kmamar tas-sodda, main bl-ensuite, k/ina, salott u tal-ikel, kamra tal-banju, 2 gallarijiet, bil-lift mill-livell tat-triq, xog[ol talg[ola kwalità. Prezz negozjabbli. €145,000. ?emplu 79385330.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013 Il-Mellie[a

MAISONETTE l-ewwel sular f’parti kwieta [afna.

Jinkludi k/ina mdaqqsa, living u dining room, tlett ikmamar tas-sodda, tnejn minnhom doppji, ensuite shower u kamra tal-banju, ]ew; boxrooms, bit[a u ]ew; gallarijiet (ta’ wara 7 metri b’metru), jinkludi nofs il-bejt b’kamra mdaqqsa. Prezz €197,000. ?emplu 99488489.

Il-Mosta

HOUSE of Character bilgaraxx. Ma j/emplux a;enti.

Prezz negozjabbli €295,000. ?emplu lis-sid fuq 79410036.

Il-Mosta

MAISONETTE fuq, 180 metru kwadru, bi tlett ikmamar tas-sodda, salott separati, k/ina#kamra tal-pranzu, kamra tal-banju, ensuite, kamra tal[asil u bl-arja kollha tieg[u, €198,000. ?emplu 99430757.

I]-}ejtun (:ebel San Martin)

FLATS#MAISONETTES kbar, quddiem green area, area kwieta, l-a[jar area fi]-}ejtun bi 2 jew 3 tas-sodda, 2 kmamar tal-banju, garaxxijiet optional. €84,000. ?emplu lis-sid fuq 79592925.

Marsaxlokk

L-A{{AR appartament flewwel sular bi tliet kmamar tas-sodda, wa[da bl-ensuite u terrazzin kbir, e//. Highly finished inklu] il-kmamar tal-banju. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional. Prezz €112,000 (Lm48,000), ?emplu 79441869 jew 99466988.

Marsaxlokk

PENTHOUSE kbira bilveduti tal-ba[ar u talkampanja, ]ew; kmamar tas-sodda, 1 bl-ensuite, highly finished inklu] ilkmamar tal-banju, [;ie; kollu double glazed. Garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn optional. Prezz €116,500 (Lm50,000). ?emplu 77777521.

G{ALL -KIRI Ix-Xlendi – G[awdex

FLATS komdi qrib il-ba[ar g[all-ville;;jatura tas-sajf.

Prezzijiet moderati. ?emplu 21551979 jew 99493298.

Santa Venera

{ANUT Class 4, tajjeb g[al klinik, beauty salon, uffi//ju, e//. ?emplu 79460291 u 21442967.

Bu;ibba

MAISONETTE mat-triq filqalba ta’ Bu;ibba g[all-kiri g[at-tliet xhur tas-sajf. Idejali [afna g[all-anzjani. ?emplu 99076864.

VETTURI/DG{AJJES Classic Ford Capri Mk1

TAS-SENA 1968 13HP, f’kundizzjoni perfetta. €6,500. ?emplu lil Mario Muscat fuq 79902212 jew 21444984.

AVVI}I Ftu[ ta’ drena;;

BIL-jet power wash (bilbowser). Prezz min €25. ?emplu 99282014.

G[al kull tip ta’ xog[ol

TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//.

Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar,

u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Offerti g[all-kiri

L-G[aqda Mu]ikali Madonna ta’Lourdes San Gwann qed tilq’ l-offerti g[allkiri tal-bottegin tag[ha. Kopja tal-kuntratt jista’ jinkiseb millka]in, No 1 Triq il-Kappella San Gwann jew /empel fuq 79093066 # 99469718 sal{amis 6 ta’ :unju 2013

Korsijiet

UFFI?JALI E]ekuttivi (EO’s), skrivani u prin/ipali.

Korsijiet intensivi. St.Thomas Institute. info@stthomasmalta.com jew /emplu fuq 21227799, 21235314, 79866353 jew 79866350.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013 Massa;;i

PREZZIJIET spe/jali fuq massa;;i rilassanti totali minn terapista mara. ?emplu 99017954.

Nixtri

RAMM, bron], ramm a[mar u isfar, cable wire, stainless steel, bibien, twieqi tal-aluminju u batteries, in[allas fil-pront. ?emplu 21430185 jew 99469467.

Ni]barazzaw/Trasport

NI}BARAZZAW djar, garaxxijiet, ;onna, bjut u fabbriki minn kull tip ta’ skart goff u ]g[ir. Tindif ta’ ;onna u front gardens minn [axix, si;ar, ;ebel e//. Trasport ta’ kollox, g[amara, e//, naqilg[u kmamar tal-banju minn madum, e//. www.allclearancemalta.com. ?emplu 21433352 jew 79081719.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570.

Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Touch Typing

TG{ALLEM kif tittajpja ming[ajr ma’ t[ares lejn ilkeyboard. Ting[ata attenzjoni individwali. ?emplu fuq 27438381.

Water proofing membrane

IL-BEJT tieg[ek jag[mel lilma^ G[andek problema ta’ moffa^ Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispe/jalizzaw fuq xog[ol ta’ water proofing u membrane, b’10 snin garanzija, xog[ol

professjonali bl-aqwa materjal I S0 9001. G[al stima bla obbligu /emplu 7972 9967 jew ]uru www.kendawaterproofing.com

ZG Computers

G[al kull problema filkompjuter, inkunu fuq il-post dik il-;urnata stess. Jing[ata anti-virus b’xejn mas-servizz. ?emplu lil Chris fuq 99424703.

G{ALL-BEJG{ G[amara

KAMRA tas-sodda talfraxxnu - €300, salott u kamra tal-pranzu (Joinwell) €500 kull kamra. ?emplu 77582290.

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Toilet seats

Nag[mel xog[ol ta’ toilet seats ;odda li jkunu maqsumin jew li ma ssibux tixtru b[alhom, ta’ kull tip bil-kuluri li jaqblu u kif tixtieqhom inti, g[all-kamra tal-banju kompluti bilfittings. G[al aktar informazzjoni /emplu 21675053 jew 79675053.

JIN{TIE:U JTS Trading

QIE{ED ifittex nies b’esperjenza fuq ix-xog[ol tal-u/uh tal-k/ejjen jew mastrudaxxi bis-seng[a. ?emplu fuq 99446951.

NOENA Novena tal-impossibbli lill-Qalb Imqaddsa ta’ :esù TALBA Tkun imfa[[ra, imbierka u meqjuma u glorju]a l-Qalb Imqaddsa ta’ :esù mad-dinja kollha issa u dejjem. AMEN

G[id din it-talba sitt darbiet kuljum g[al disat ijiem

Klassifikati 29

30

Lokali

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Sej[iet bla limitu minn GO issa wkoll g[al klijenti Pay-As-You-GO Xahar biss wara t-tnedija ta’ firxa ta’ tariffi Limitless g[al klijenti tag[ha Pay Monthly, GO issa qed testendi lbenefi//ji ta’ telefonati bla limitu g[al klijenti Pay-AsYou-GO li g[andhom i/-/ans igawdu minn valur inkredibbli.

I]-]ew; tariffi l-;odda Limitless Pay-As-You-GO huma mfassla spe/ifikament biex jaqblu mal-[ti;iet ta’ dawk li j/emplu u jibag[tu SMS ta’ spiss.

L-ewwel tariffa tag[ti lil min i/empel ta’ spiss ilbenefi//ju ta’ telefonati bla limitu B’XEJN lejn in-numri kollha GO mobile wara li tkun saret l-ewwel telefonata tal;urnata lejn numru GO mobile. L-ewwel telefonata tal-;urnata lejn numru GO mobile tiswa biss 40c. Din ittariffa tista’ ti;i attivata billi sempli/ement jintbag[at SMS bil-kelma TALK lejn 16414 qabel ma jsir top up ta’ €10 jew aktar.

Permezz tat-tieni pjan klijenti jgawdu minn telefonati u SMS bla limitu lejn in-numri kollha GO mobile. Klijenti li jag[]lu din it-tariffa se jibbenefikaw minn telefonati bla limitu B’XEJN lejn numri GO mobile fil-ka] tat-telefonati kollha ta’ matul il-;urnata wara li tkun saret lewwel telefonata tal-;urnata.

L-ewwel telefonata tal;urnata lejn numru GO mobile tiswa 40c.

Barra minn hekk, klijenti se jibbenefikaw ukoll minn SMS B’XEJN bla limitu lejn numri GO mobile fil-ka] tal-SMS kollha ta’ matul il-;urnata wara li tkun saret l-ewwel SMS tal-;urnata. L-ewwel SMS tal-;urnata lejn numru GO mobile jiswa 20c. Din ittariffa tista’ tkun attivata billi jintbag[at SMS bil-kelma TALKTEXT lejn 16414 qabel ma jsir top up ta’ €10 jew aktar.

It-tariffi l-;odda ;ew imfassla wara li GO qag[det tisma’ b’attenzjoni dak li kellhom xi jg[idu l-klijenti u l-mod li jg[idu li jixtiequ jikkomunikaw.

GO hi l-ewwel operatur f’Malta li tippermetti li klijenti tag[ha Pay-As-YouGO jikkontrollaw tul 30 jum lispejje] tag[hom ta’ kuljum g[al telefonati u SMS meta jittoppjaw b’€10 jew aktar.

Emirates se ter;a’ tibda t-titjiriet lejn il-Libja Emirates se ter;a’ tibda ttitjiriet g[al passi;;ieri lejn Tripli mill -1 ta ’ Settembru 2013, f’turija tal-importanza tal - Libja g[all - firxa globali tan-network tal-Emirates u limpenn tal-linja tal-ajru g[al dan il-pajji].

L-Emirates se topera tliet titjiriet fil-;img[a lejn Tripli, bl-ajruplan Boeing 777200ER f’konfigurazzjoni ta’ tliet klassijiet, b’waqfa f’Malta kull nhar ta’ {add, itTlieta u l-{amis. Skont liskeda l-;dida, it-titjira EK745 se titlaq minn Dubaj fid-9.30 a.m. u tasal Malta fis1.25 p.m.

Is-servizz jitlaq minn Malta

fit-2.45 p.m. u jasal Tripli fl3.55 p.m. It-titjira tar-ritorn titlaq mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Tripli fil5.25 p.m. u tasal Dubaj fis1.00 a.m. tal-g[ada filg[odu.

F’:unju 2012, Emirates tat prova tal-impenn tag[ha g[alLibja meta fet[et mill-;did luffi//ju tag[ha fi Tripli. F’dan l - uffi//ju l - klijenti fi Tripli qed ikunu jistg[u jag[mlu booking g[as - safar bis servizzi tal - Emirates g[al titjiriet barra mill - Libja , inklu] titjiriet minn Tunis.

F’ Mejju 2012, Emirates introdu/iet servizz g[al ;arr ta’ merkanzija biex jg[in ilkummer/ li qed ji]died bejn

Tripli u l-kumplament talpajji]i o[ra.

Permezz tat-tnedija mill;did tat-titjiriet, l-Emirates SkyCargo se tipprovdi servizz a[jar lill-importaturi Libjani billi se toffri kapa/ità ta’ 40 tunnellata kull ;img[a li jfissru aktar spazju u aktar konnessjonijiet frekwenti lejn is-swieq fornitur.

Fis-sitt xhur li jmiss, Emirates se tniedi erba’ destinazzjonijiet o[ra. Dawn huma Haneda fil-:appun fit-3 ta’ :unju, Stokkolma fl-4 ta’ Settembru, Clark fil-Filippini fl-1 ta’ Ottubru, u t-titjira Milan-New York fl-1 ta’ Ottubru 2013.

Austin Sammut jippre]enta l-isponsorship li/-Chairman tal-Istitut tal-:urnalisti Maltin Malcolm J. Naudi

L-I:M ifa[[ar il-Familja Sammut g[all-appo;; tag[hom I/-Chairman tal-Istitut tal:urnalisti Maltin (I:M) Malcolm J. Naudi fa[[ar linizjattiva tal-Familja Sammut g[all-appo;; tag[hom bl-isponsorship talKategorija Opinjonijiet filMalta Journalism Awards (MJA).

Malcolm J. Naudi qal li din hi inizjattiva individwali minn familja li tixtieq tag[ti ;ie[ u tfakkar b’dan il-mod il-kontribuzzjoni konsiderevoli ta’ missierhom, il-mibki George Sammut, lill-professjoni ;urnalistika, b’mod partikolari b[ala opinjonista.

Austin Sammut, wie[ed mit-tfal ta’ George Sammut, fakkar il-kontribuzzjoni ta’ missieru lejn il-;urnali]mu kemm f’Malta matul is-27 sena servizz li ta lil Allied Malta Newspapers Ltd,

inklu]i 10 snin fil-kariga ta’ editur ta’ The Sunday Times of Malta, u barra, b[ala korrispondent tal-BBC u The Times ta’ Londra.

“A[na nemmnu bis-s[i[ li l-qasam tal-artikli ta’ opinjoni g[andu rwol importanti fil-;urnali]mu Malti u dan hu mod kif in]ommu [ajja l-memorja ta’ missierna, li kien anki Chairman tal-ferg[a lokali tal-Institute of Journalists (IoJ) UK u l-uniku membru lokali ma[tur b[ala Kumpann tal-Istitut.”

L-I:M ir/ieva 56 sottomissjoni g[al din it-23 edizzjoni tal-MJA. Ilfinalisti t[abbru nhar il:img[a li g[adda fi SmartCity Malta u rrebbie[a jit[abbru s-Sibt, 15 ta’ :unju, fil-lukanda The Palace, Tas-Sliema.

Il-Fond tar-Ri/erka tal-Università tippubblika l-ewwel Rapport Annwali g[all-2012 L-Università ta’ Malta qed tintensifika l-isforzi tag[ha biex tattira fondi g[al ri/erka sostenibbli. Dan jidher flewwel Rapport Annwali tarResearch, Innovation and Development Trust (RIDT) li qed jintwera fuq is-sit www.ridt.eu.

Matul l-ewwel sena s[i[a tal-operat tag[ha, ir-RIDT involviet ru[ha mal-komunità biex tattira aktar appo;; g[arri/erka. Il-Fond, li qed ja[dem bl-g[an li jrawwem wirt ta’ innovazzjoni, g[amel progress tajjeb u rnexxielu jattira numru inkora;;anti ta’ donaturi u benefatturi minn setturi differenti tas-so/jetà.

Ir-ri/erka fl-Università tinkorpora firxa wiesa’ ta’ oqsma u applikazzjonijiet b[alma huma l-medi/ina, l-

Ir-Rapport Annwali tal-RIDT hu a//essibli fuq is-sit www.ridt.eu

in;inerija, l-ICT, il-wirt storiku u l-ekonomija, fost o[rajn.

Ir-Rapport Annwali jelenka l-involviment tar-RIDT malkomunità, u[ud mill-pro;etti ta’ ri/erka li g[addejjin b[alissa fl-Università, ir-

ri]ultati tal-Fond g[as-sena 2011-2012, kif ukoll jag[ti kreditu lid-donaturi kollha li kkontribwew matul is-sena.

L-g[otjiet, li jistg[u jing[ataw f’oqsma spe/ifi/i ta’ interess jew inkella lejn ilFond ;enerali tal-Università,

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

SPORT

Mil-Lussemburgu g[all-I]landa fl-2015 Ilbiera[ fil-g[axija ;iet fi tmiemha l-15-il edizzjoni talLog[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar, li saret fil-Lussemburgu. Sentejn o[ra, dan il-Log[ob se jsir flI]landa. Malta, din is-sena kellha kontin;ent relattivament ]g[ir, ikkumparat mal-passat, u t-total tal-midalji li reb[u latleti Maltin kien 26, tnejn minnhom deheb, 10 fidda u 14 tal-bron].

Il-midalji tad-deheb waslu flatletika permezz ta’ Kevin Moore, u fl-isparar permezz ta’ Eleanor Bezzina fl-air pistol. Ilmidalja fl-isparar kienet wa[da storika g[ax il-Maltin qatt ma kienu reb[u midalja f’din ilkategorija.

L-aktar pajji] li reba[ midalji kien il-Lussemburgu, il-pajji] li organizza dan il-Log[ob.

Bla dubju, di]appunt kbir kien dak tat-tim tan-nisa talbasketball, li tilef it-tliet partiti li lag[ab.

Il-Log[ob ;ie fi tmiemu b’/erimonja tal-g[eluq, u waqt din i/-/erimonja kien l-atleta Kevin Moore li ;arr il-bandiera Maltija.

Klassifika tal-Midalji

Lussemburgu ?ipru I]landa Liechtenstein Montenegro Monaco Malta Andorra San Marino

D

36 29 28 11

9 7 2 2 1

F

40 17 30 16 0 8 10 1

4

B

31 24 29 8 2 15 14 3 10

Il-President tal-Kumitat Olimpiku tal-Lussemburgu Andre Hoffmann (xellu;) jg[addi l-bandiera lill-President tal-Kumitat Olimpiku tal-Islanda Olafaur Ragnar waqt i/-/erimonja tal-g[eluq (Ritratt> Roberto Runza)

31

32 Sport

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

WATERPOLO

Jibda l-Kampjonat tas-Sajf minn Stewart Said

Illum fil-Pixxina Nazzjonali jibda lKampjonat tas-Sajf meta jintlag[bu ]ew; partiti. Fl-ewwel partita, irrebbie[a tal-Ewwel Divi]joni, Marsascala MOR€, jaffrontaw lil Valletta United g[at-tazza G[aqda :urnalisti Sports. Marsascala g[ad irridu naraw id-differenza tag[hom mill-Kampjonat li g[adda wara li ma [adux sehem fil-Kampjonat tax-Xitwa u telqu xi plejers.

Min-na[a tag[hom, Valletta wettqu titjib konsiderevoli mill-ista;un li g[adda wara li akkwistaw diversi plejers, fosthom il-veterani Clint Debono u Charlie Zammit, b’dan tala[[ar jirritorna mal-Beltin wara li kien lag[ab mag[hom fis-snin 90.

Barra minn hekk, Valletta akkwistaw plejers o[rajn mix-xena lokali, filwaqt li b[ala barranin se jkollhom lil Milos Korolija u Djordje Filipovic.

G[alkemm Marsascala huma fuq ilkarta b[ala favoriti, Valletta se jkunu ta’ sfida denja u jittamaw li jerb[u tazza wara diversi snin.

Fit-tieni partita, Neptunes Emirates jiltaqg[u kontra Sliema Frank Salt Real Estate g[at-Tazza tal-President.

Dawn i]-]ew; timijiet huma tal-istess livell u l-partita tista’ tmur kull na[a.

Neptunes Emirates, rebbie[a talKampjonat tas-Sajf u tal-Kampjonat

Azzjoni mill-partita bejn Sliema u Neptunes tal-1 ta’ Mejju li g[adda

tax-Xitwa, se jkollhom b[ala barranin lil Aleksander Ciric u Tamas Molnar – i]-]ew; barranin li kellhom l-ista;un li g[adda – filwaqt li jer;a’ jirritorna l-aqwa skorer tag[hom, Steve Camilleri, wara li lag[ab l-a[[ar log[ba fil-Kampjonat tax-Xitwa.

Sliema se jippruvaw jirrepetu ssu//ess tal-ista;un li g[adda wara li ssena l-o[ra kienu g[elbu lill-istess Neptunes 6-4.

Sliema se jkollhom barranin talaqwa kwalità u se jkollhom lil Samir Barac, li kien il-captain tal-Kroazja, li reb[u l-midalja tad-deheb fl-Olimpjadi tas-sena l-o[ra. Mad difensur Barac se jkollhom lill-attakkant Gergely Kiss, li reba[ 27 midalja fl-og[la kompetizzjonijiet tal-Waterpolo, fosthom tliet midalji tad-deheb flOlimpjadi. }gur li mat-talent Malti se joffru sfida denja lil Neptunes g[al din

l-ewwel tazza tal-ista;un. G[all-partita ta’ g[ada se jkunu disponibbli Aleksander Ciric u Samir Barac.

Log[ob g[al-lum

6.00pm – Tazza G[aqda :urnalisti

Sports – Marsascala MOR€ vs Valletta United 7.15pm – Tazza tal-President – Neptunes Emirates vs Sliema Frank Salt Real Estate

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Sport

33

FUTBOL

Mourinho u Guardiola jer;g[u jiltaqg[u Jekk l-ispekulazzjonijiet li José Mourinho se jing[aqad ma’ Chelsea huma veru, wie[ed jistenna li f’Awwissu li ;ej, dan se jiltaqa’ kontra r-rivali tieg[u, Pep Guardiola. Dan, g[aliex filfinali tas-Super Cup tal-UEFA, Chelsea, rebbie[a tal-Europa League, se jaffrontaw lil Bayern Munich, rebbie[a ta/Champions League. Din ilpartita tintlag[ab fit-30 ta’ Awwissu fir-Repubblika ?eka.

Ftit xhur ilu [ar;et l-a[bar li Guardiola, eks kow/ ta’ Barcelona kien se jing[aqad mat-tim mill-Bavarja millista;un li ;ej u se jkun qed jie[u post Jupp Hyenckes. Fuq inna[a l-o[ra, ;img[a ilu [ar;et la[bar li José Mourinho mhux se jibqa’ l-kow/ ta’ Real Madrid u kollox qed jindika li dan se jing[aqad mal-eks tim tieg[u, Chelsea.

Bejn l-2010 u l-2012 dawn i]-

]ew; kow/ijiet iltaqg[u kemmil darba kontra xulxin, kemm fil-kampjonat Spanjol, fit-Taaza tar-Re, fit-tazza domestika u anki fi/-Champions League. Lewwel darba li dawn it-tnejn iltaqg[u kontra xulxin, Barcelona kienu umiljaw lil Real b’reb[a ta’ 5-0, imma aktar ma g[adda ]-]mien Real bdew idawru l-affarijiet. La[[ar darba li Mourinho u Guaridola iltaqg[u kontra xulxin, Real reb[u 2-1 barra minn darhom fil-Camp Nou u b’dik ir-reb[a dawn ;ew inkurunati champions. Mill2010 sal-2012 Guardiola u Mourinho iltaqg[u 11-il darba.

Minn dawn il-11-il darba, Barcelona reb[u 5 darbiet, Real reb[u tnejn, filwaqt li l-partiti lo[ra spi//aw fi draw.

Madankollu Barcelona kienu wkoll eliminaw lil Real Madrid mi/-Champions League.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Ritorn di]appuntati g[al Dettori Fir-ritorn tieg[u wara sospensjoni ta’ sitt xhur, iljockey Taljan Frankie Dettori spi//a fl-a[[ar post f’ti;rija li saret f’Epsom. Minkejja li spi//a l-a[[ar, Dettori qal li kien kuntent [afna bil-fatt li re;a’ beda jikkompeti wara sitt xhur, li qal li kienu ferm diffi/li g[alih.

Dettori kien sospi] sitt xhur wara li nstab [ati li g[amel u]u mill-kokaina. Il-jocket Taljan ]vela li lanqas biss kien se jil[aq ikun pre]enti g[atti;rija u [alla l-karozza tieg[u kwarta ’l bog[od mill-korsa u minflok idde/ieda li ji;riha.

“Kont nervu] [afna qabel itti;rija. Dak li g[addejt minnu matul dawn l-a[[ar xhur xejn ma kien sabi[ g[alija,” qal Dettori. F’[in minnhom, waqt it-ti;rija, id-debba kienet qieg[da fir-raba’ post imma hekk kif il-parte/ipanti ]iedu l-pass fid-dritta finali, din qatg[et lura u spi//at fl-a[[ar post.

“Din hi ;urnata li ma jien se ninsa qatt. Kont ilni sitt xhur sospi] u [assejt innuqqas tal-isport. Tant kemm kont fer[an li kont qisni tifel fil-jum tal-Milied,” temm jg[id Dettori.

TRASFERIMENTI

Falcao jing[aqad ma’ Monaco Monaco [abbru li akkwistaw lill-attakkant ta’ Atletico Madrid, Radamel Falcao. Il-klabb Fran/i] qal li g[as-servizzi ta’ Falacao [allas is-somma ta’ madwar 50 miljun lira sterlina. Lattakkant Kolombjan, li g[andu 27 sena, dan lista;un skurja 32 goal u fixxhur li g[addew kien segwit minn diversi klabbs, fosthom Chelsea u Man City. Falcao, li iffirma kuntratt ta’ [ames snin, kien sar l-ewwel player li qatt reba[ l-Europa League ma’ ]ew; klabbs differenti u flistess [in spi//a l-aqwa skorer tal-kompetizzjoni.

Falcao l-ewwel reba[ ittazza ma’ Porto u wara reba[ha ma’ Atletico.

“Ninsabu ferm kburin li

akkwistajna wie[ed millaqwa players fid-dinja u ninsabu fidu/ju]i li jista’ jg[inna nirb[u l-unuri li nixtiequ,” qal il-biljunarju Russu Dmity Rybolovlev, li hu s-sid ta’ Monaco.

Ta’ min jiftakar li matul il-;img[a li g[addiet, listess Monaco kienu [abbru li akkwistaw lill-midfielders Joao Moutinho u lil James Rodriguez ming[and Porto g[as-somma ta’ 60 miljun lira sterlina. Barra minn hekk, dawn akkwistaw ukoll lid-difensur veteran ta’ Real Madrid, Ricardo Carvalho.

Dawn il-players kollha, sta;un ie[or se jkunu g[addispo]izzjoni tal-kow/ Claudio Ranieri.

Guardiola (xellug) u Mourinho mistennija jer;g[u jiltaqg[u kontra xulxin f’Awwissu li ;ej

34

Sport

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Tliet reb[iet g[al Noel Baldacchino minn Kenneth Vella

L-aktar ]ew; ti;rijiet importanti li saru l-:img[a filg[axija fil-korsa tal-Marsa kienu semi-finali millkampjonat Prix De Vincennes, g[al ]wiemel Fran/i]i millklassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m. Dawn kienu jag[mlu parti mit-23 laqg[a tal-ista;un fuq disa’ ti;rijiet tat-trott u ntreb[u minn Mig Of The Wood u Odedjalo, it-tnejn misjuqa minn Noel Baldacchino.

Mi]-]ew; semi-finali Premier g[axar ]wiemel g[addew g[all-a[[ar fa]i ta’ dan il-kampjonat. Fl-ewwel wa[da kien Olympien Major, misjuq g[all-okka]joni missewwieq professjonali Malti flI]vezja, Charles Degiorgio, laktar b’sa[[tu fl-ewwel metri.

Dan ]amm il-kmand sakemm i]-]wiemel daru g[ad-dritta finali u fl-a[[ar battuti nqabe] minn Mig Of The Wood (Noel Baldacchino) li bi ftit temm rebbie[ mill-ikkwotat Okilaibo (Julian Farrugia) u Nabab du Chatelet (Charles Camilleri).

Mark de Chamant (Michael Seychell) u l-istess Olympien Major kienu l-a[[ar ]wiemel li g[addew g[all-finali. G[al Mig Of The Wood dan kien lewwel su//ess tas-sena.

It-tieni semi-finali kienet ikkaratterizzata minn dwell interessanti fl-a[[ar metri bejn Odedjalo (Noel Baldacchino) u Quelino d’Amour (Mario Fenech). Kien tal-ewwel li bi ftit [a r-raba’ reb[a tas-sena u t-tieni wa[da konsekuttiva

b’Orne des Olivettes (Christian Xerri), Label Chouan (David Ellul) u Orly Montaval (Michael Axisa) jkollhom ukoll pjazzament po]ittiv.

Il-programm tal-:img[a inkluda wkoll ]ew; ti;rijiet semi-finali mill-Prix de Caen g[al ]wiemel Fran/i]i talklassi Copper. Minn dawn g[axar ]wiemel g[addew g[all-finali. Fl-ewwel semifinali Copper, kien Qualaudry (Kevin Sciberras) li qasam illinja finali l-ewwel wara sprint qawwi, 300m mit-tmiem. Dan i]-]iemel reba[ bi ftit minn Larissa du Breil (Cliferty Calleja), Marathon d’Isques (Julian Farrugia) u Ugo De Malte (George Attard). Minou de Predriat (Charles Farrugia) kien l-a[[ar ]iemel li g[adda g[all-finali.

Jason Cordina po;;a lil Natif de Monsures tlieta fuq in-na[a ta’ barra u madwar 700m mil-linja finali tat-tieni semi-finali Copper. Dan irnexxielu jie[u l-ewwel reb[a tieg[u, g[alkemm fl-a[[ar battuti kellu jit[abat mhux ftit biex jikkontrolla l-assalti ta’ Ideal de Suce (Jesmar Gafà), Nylan de Mouloire (Rodney Gatt) u Noble Candeen (David Ellul). Ksar (Kurt Saliba) da[al fil-[ames post.

Il-programm inkluda wkoll ]ew; ti;rijiet normali tal-klassi Silver, ukoll fuq distanza qasira. Fl-ewwel wa[da, kien Milano du Gite (Alex Cortis) [alla kollox li qasam il-linja finali l-ewwel ming[ajr tbatija.

Noel Baldacchino re;a’ kiseb su//ess fuq Mig of The Wood meta nhar il-:img[a reba[ isSemi-Finali tal-Prix de Vincennes. G[al Mig Of The Wood, dan kien l-ewwel su//ess tas-sena.

Ir-ritratt li qed jidher mhuwiex mit-ti;rija tal-:img[a

I]da dan ;ie skwalifikat mill;urija biex ir-reb[a ng[atat littieni pjazzat, Quaid Tejy (Mario Falzon). Pile Ou face (Joe Schembri), Queen Streamline (Rodney Gatt) u Lutan Villetot (Eman Attard) kellhom ukoll pjazzament po]ittiv.

Lucas Ness (Mario Farrugia) kien g[al [afna [in fl-ewwel post matul it-tieni ti;rija Silver, u g[alkemm g[al xi metri tilef l-ewwel po]izzjoni xorta irnexxielu jirkupra biex [a l-ewwel reb[a tas-sena minn Victory Farming (Shawn Portelli), Quioco Dry (Joe Schembri) u Mint Condition (Jason Vassallo).

Ir-ri]ultati kollha

Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Vera LH (W. Farrugia) {in – 2.48.9” (1.18.9”) 2. Royal Qui (I. Bilocca) 3. Louise Wood (M. Desira) 4. Brokkur TYC (P. Farrugia) Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Nox Blue (K. Mifsud) {in – 2.45.7” (1.17.4”) 2. Obelix Blue (S. Vella) 3. Zeta Jones A (C. Camilleri) 4. My Gentleman (T. Tanti) Semi-Finali Prix De Caen. Klassi Copper. Dist – 2140m.

1. Qualaudry (K. Sciberras) {in – 2.48.8” (1.18.9”) 2. Larissa du Breil (C. Calleja) 3. Marathon d’Isques (J. Farrugia) 4. Ugo De Malte (G. Attard) 5. Minou de Perdriat (C. Farrugia) Semi-Finali Prix De Caen. Klassi Copper. Dist – 2140m.

1. Natif de Monsures (J. Cordina) {in – 2.49.2” (1.19.1”) 2. Ideal de Suce (J. Gafà) 3. Nylan de Mouloire (R. Gatt) 4. Noble Candeen (D. Ellul) 5. Ksar (K. Saliba) Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Quaid Tejy (M. Falzon) {in – 2.46.3” (1.17.7”) 2. Pile Ou Face (J. Schembri) 3. Queen Streamline (R. Gatt) 4. Lutan Villetot (E. Attard) Semi-Finali Prix de Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Mig Of The Wood (N. Baldacchino) {in – 2.42” (1.15.7”) 2.

Okilaibo (J. Farrugia) 3. Nabab du Chatelet (C. Camilleri) 4. Mark De Chamant (M. Seychell) 5. Olympien Major (C. Degiorgio) Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Verdi Du Bosquet (N. Baldacchino) {in – 2.45.1” (1.17.1”) 2. Willesden Hanover (W. Farrugia) 3. Mark Skovgard (S. Portelli) 4. Kosai LJ (A. Cassar) Semi-Finali Prix de Vincennes. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Odedjalo (N. Baldacchino) {in – 2.44.9” (1.17.1”) 2. Quelino d’Amour (M. Fenech) 3. Orne Des Olivettes (C. Xerri) 4. Label Chouan (D. Ellul) 5. Orly Montaval (M. Axisa) Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Lucas Ness (M. Farrugia) {in – 2.44” (1.16.6”) 2. Victory Farming (S. Portelli) 3. Quioco Dry (J. Schembri) 4. Mint Condition (J. Vassallo) I Ti;rija.

II Ti;rija.

III Ti;rija.

IV Ti;rija.

V Ti;rija.

VI Ti;rija.

VII Ti;rija.

VIII Ti;rija.

IX Ti;rija.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Sport 35

Sorpri]a minn Nahar fl-Elitloppet Minn Kenneth Vella

L-edizzjoni 2013 talkompetizzjoni Elitloppet g[all-aqwa ]wiemel filkontinent u li saret il-{add li g[adda ntreb[et mill-I]vedi] Nahar misjuq minn Robert Bergh. B[as-snin li g[addew, din il-kompetizzjoni ;iet organizzata fil-korsa ta’ Solvalla u kienet tikkonsisti minn ]ew; heats fuq distanza ta’ mil, bl-ewwel erba’ ]wiemel ta’ kull heat jikkwalifikaw g[all-finali li saret fl-istess jum u fuq listess distanza.

Nahar ma tantx beda fost ilfavoriti fil-finali spe/jalment wara li ma kienx wie[ed mirrebbie[a tal-heats.

Tmienja kienu ]-]wiemel li ;rew fl-ewwel heat.

Hawnhekk wie[ed mi]]wiemel rivelazzjoni tal-a[[ar ;img[at, it-Taljan Nesta Effe (Roberto Vecchione) irnexxilu jaqsam il-linja finali l-ewwel f’medja ta’ 1.10.7” quddiem Raja Mirchi (Lutfi Kolgjini) u l-Fran/i] Timoko (Joseph Verbecck). LAmerikan Formula One (Bjorn Goop) temm ir-raba’.

Fit-tieni heat, kif mistenni, il-favorit g[ar-reb[, l-I]vedi] Sebastian K (Ake Svanstedt) ma falliex milli jo[ro; rebbie[. Hu rnexxilu jag[mel dan minn Nahar (Robert Bergh) u l-Finlandi] Brad De Veluwe (Tuomas Korvenoja).

Amerikan ie[or, Arch Madness (Trond Smedshammer) dahal ir-raba’.

Il-medja tar-rebbie[ kienet wa[da ta’ 1.11.2” filkilometru.

Nahar (Robert Bergh) rebbie[ tal-Elitloppet fil-korsa ta’ Solvalla fl-I]vezja

Dan kollu kien jindika li filfinali wie[ed kien jistenna li se jkun hemm dwell bejn i]-]ew; rebbie[a tal-heats, Sebastian K u Nesta Effe. I]da l-finali kellha storja o[ra. Kien Sebastian K li beda fost l-aktar b’sa[[tu, fejn feta[ vanta;; ]g[ir minn Raja Mirchi, b’Nesta Effe jkollu bidu kwiet meta mqabbel ma’ o[rajn.

Meta ]-]wiemel qabdu l-a[[ar metri tag[hom, Sebastian K beda’ jnaqqas mill-;iri, kif g[amel ukoll Raja Mirchi.

Min-na[a l-o[ra, Nesta Effe deher li ma setax jirkupra d-

distakk tal-bidu. Dlonk minna[a ta’ barra beda’ javvanza Nahar li f’idejn Bergh dan i]]iemel ta’ tmien snin temm rebbie[ f’medja ta’ 1.10.1” filkilometru u quddiem Arch Madness, Timoko u Brad De Veluwe. Kemm Nesta Effe u anki Sebastian K spi//aw fla[[ar po]izzjonijiet. Ir-ri]ultat jikkonferma li meta jkollok kompetizzjoni ta’ din ix-xorta mhux bilfors min jirba[ il-heat jispi//a jittrijonfa wkoll filfinali. Nahar ji;i iben l-istaljun Fran/i] Love You.

GALOPP

Dan Excel jirba[ f’Hong Komg Misjuq mill-jockey imwieled l-Afrika t’Isfel Weichong Marwing, dan la[[ar Dan Excel, reba[ ilfinali tat-ti;rija Champions Mile li saret fil-korsa ta’ Sha Tin f’Hong Kong fi/-?ina.

Dan i]-]iemel hu im[arre; mit-trainer John Moore.

Helene Spirit, misjuqa minn Matthew Chadwick kienet fost l-aktar velo/i mill-ga;;a tat-tluq u kellha l-kmand f’idejha sakemm i]-]wiemel daru g[ad-dritta finali. I]da kien f’dak il-mument li Marwing talab lil Dan Excel biex i]id fil-;iri u b’hekk dan i]-]iemel qasam il-linja finali l-ewwel bi ftit. Packing Whiz temm it-tielet minn Glorious Days.

“Illum i]-]iemel wera kemm g[addej minn vena tajba. Kellu ;irja konsistenti u g[alkemm ma marx quddiem sa mill-ewwel battuti xorta wera l-klassi tieg[u fl-a[[ar metri. Kuntent [afna bil-wirja

Reb[a Taljana fis-Sweden Cup Jum qabel, fl-istess korsa ta’ Solvalla saret kompetizzjoni simili g[all-

Isweden Cup ukoll fuq distanza ta’ mil.

Filwaqt li l-ewwel heat intreb[et minn Traveling Man ta[t il-gwida ta’ Johan Untersteiner, it-tieni heat rat is-su//ess tat-Taljan Owens

Club misjuq minn Pietro Gubellini.

Imbag[ad meta saret ilfinali re;a’ kien Owen’s Club li ttrijonfa f’medja ta’ 1.09.7” u quddiem ilFran/i] Up And Quick (Orjan Kihlstrom), Taljan ie[or Look MP (Vincenzo Piscuoglio Dell’Annunziata) u l-Germaniz Bagley (Conrad Lugauer).

LOKALI

Il-finali tal-Mediterranean Derby L-24 laqg[a tal-ista;un fuq g[axar ti;rijiet, disg[a tat-trott u wa[da tal-galopp issir illum wara nofsinhar fil-korsa tal-Marsa.

Minn dawn l-aktar ti;rija mistennija se tkun il-finali talMediterranean Derby g[a]-]wiemel tal-galopp fuq distanza twila ta’ 1750m. Din se tkun id-disa’ wa[da u tibda fil-5 pm.

Sebg[a se jkunu ]-]wiemel li se jibdew mill-ga;;a tat-tluq. Dawn huma Cheeky Jack, Kimberley Downs, Timolin, Diamante Grande, Alto Monte, Ollie Fliptrik u Buttermilk. Hawnhekk attenzjoni spe/jali se tinghata lil Cheeky Jack (Charles Vella), Timolin (Ramon Grima) u Kimberley Downs (Michael Sultana). Dawn it-tlieta ;ejjin minn sensiela ta’ ri]ultati po]ittivi fl-a[[ar ;imghat.

Il-kumplament tat-ti;rijiet tat-trott se jkunu riservati g[al ]wiemel mill-klassi Gold, Silver, Bronze u Copper, bl-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-1.30pm.

Tbassir

Dan Excel, b’reb[a o[ra fil-korsa ta’ Sha Tin f’Hong Kong

ta]-]iemel illum,” tenna Weichong Marwing. Din kienet sal-lum l-ikbar reb[a fil-karriera ta’ dan i]-]iemel li hu propjeta` ta’ David Philip Boehm. Qabel ma nxtara u ;ie trasferit lejn Hong Kong, dan i]-]iemel kien ji;ri lIrlana u kien mag[ruf b[ala Dunboyne Express.

G[at-trainer tar-rebbie[, l-

Awstraljan John Moore, dan kien ir-raba’ su//ess infila f’din it-ti;rija u l-[ames filkarriera tieg[u. F’Hong Kong, i/-Champions Mile li ssir kull sena fuq distanza qasira ta’ mil, hi kkunsidrata wa[da mit-ti;rijiet ewlenin fi/-?ina, pajji] li fl-a[[ar snin dan lisport kompla jikber u ji]viluppa bi s[i[.

I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Lemon Solo.

Place – Claude Carnevale, Esmeralda Run. II Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Ywema’s Pine.

Place – Jet Starline, Third Time Lucky.

III Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Norfolk de Gouerie. Place – Big Hit, Newman.

IV Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Roger Qui. Place – Robin Lou, Sjohultets Tigra.

V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Hulot. Place – Chippen Bob, Love Heart.

VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Marcus Klipp.

Place – Arctic Tooma, Pascal d’Ablon.

VII Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Blizzard Ad. Place – Carne;ie Hall, Magnifique Sablais.

VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Obi Wan Kenobi. Place – Manuel Jet, Wonderofyou.

IX Ti;rija. Finali Tazza tal-Mediterran. Klassi Galopp. Dist – 1750m. Win – Timolin. Place – Cheeky Jack, Kimberley Downs.

X Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Cal Win. Place – Mind Your Head, Xray Hornline.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Sport

BASKETBALL

Tasal it-tielet telfa konsekuttiva ..............................................................48 ..............................................................58 (11-12), (9-15), (16-16), (13-15) It-tim Malti tan-nisa tal-basketball tilef ittielet log[ba minn daqstant log[biet f’dan ilLog[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar, meta lbiera[ tilef, 58-48, kontra ?ipru. Malta kellha b]onn reb[a kontra ?ipru biex setg[et tittama filmidalja tal-bron], imma din ir-reb[a baqg[et ma waslitx. Bla dubju, dan hu di]appunt kbir g[all-basketball Malti g[aliex kien mistenni ferm a[jar min-nisa Maltin f’dan il-Log[ob.

L-ewwel sessjoni kienet ibbilan/jata u setg[et marret kull na[a; imma kienu ?ipru li reb[u din is-sessjoni bi skor ta’ 12-11.

Fit-tieni sessjoni l-avversarji tag[na tjiebu fillog[ob tag[hom u reb[uha, 15-9. Kien biss fit-tielet sessjoni meta waslet forma ta’ Malta

?ipru

reazzjoni min-na[a tal-Maltin. Is-sessjoni ntemmet 16-16, u fl-a[[ar sessjoni /?iprijotti re;g[u kienu f’forma tajba u reb[u 15-13.

G[al ?ipru kienet ferm strumentali Papadopoulou, li ;abet total ta’ 24 punt.

L-a[jar skorer g[al Malta kienet Josephine Grima, bi 13-il punt, segwita minn Ashleigh Vella, bi 12.

– S. Pace, B. Zammit, A. Vella, J. Cardona, L. Sciberras, S. Demartino, C. Grima, S. Brincat, A. Sciortino, E. Cassar, B. Thomas, J. Grima – Z. Athanasiou, A. Makri, A. Pitsillidou, L. Larkou, K. Papadopoulou, S. Papadopoulou, K. Nikodemou, S. Foukaris, C. Menelaou, S. Koniali, E. Antoniou, S. Theologou Malta

?ipru

BEACH VOLLEY

Jitilfu /-/ans ta’ midalja storika Il-koppja Maltija tal-beach volley, Gertrude Zarb u Alison Borg, tilfu /-/ans li jirb[u midalja storika meta tilfu 2-1 kontra l-Liechtenstein, filfinali g[all-bron].

Zarb u Borg ma irnexxilhomx jirrepetu lprestazzjoni tajba li kellhom il-:img[a kontra lLussemburgu. Il-Maltin bdew tajjeb hekk kif reb[u l-ewwel set.

Biss, aktar ma beda jg[addi l-[in, Zarb u Borg fet[u vanta;; ta’ tliet punti fuq lavversarji g[al skor ta’ 17-15.

Minkejja r-reazzjoni talplejers ta’ Liechtenstein, ilMaltin iddefendew dan ilvanta;; tag[hom u g[alqu sset bi skor ta’ 21-18.

Kif kien mistenni, lavversarji wettqu reazzjoni fittieni set u kien hawn fejn ilMaltin sabu ru[hom f’diffikultà.

Il-ftit attakki li kellhom ilMaltin sabu lill-avversarji attenti fid-difi]a.

Liechtenstein dehru kmandi tat-tieni set u flewwel parti tieg[u fet[u vanta;; tajjeb ta’ [ames punti.

Il-Maltin ma qatg[ux qalbhom u resqu aktar vi/in fit-tieni parti tas-set. I]da lejn l-a[[ar fa]i ta’ dan is-set, Liechtenstein re;g[u ]iedu fir-ritmu u g[alquh 21-15.

Il-log[ba, g[alhekk marret g[at-tielet set, u hawn, sfortunatament, il-Maltin wettqu diversi ]balji. Minn dawn l-i]balji l-avversarji tal-Maltin approfittaw u fet[u vanta;; ta’ [ames punti hekk kif g[amlu l-iskor 10-5 favurihom. Il-Maltin wettqu reazzjoni u kienu kwa]i ;abu d-draw meta g[amlu l-iskor 12-11.

Liechtenstein irkupraw minn din il-[asda u minn hawn ’il quddiem ma [arsux lura u ;abru punt wara l-ie[or biex g[alqu s-set favurihom, 15-11, u reb[u l-bron].

F’kummenti li ta l-kow/ tat-

Azzjoni mill-partita bejn Malta u l-Liechtenstein

tim Malti, Stranacek, qal li lplayers kienu ppreparati fi]ikament, i]da mhux daqstant psikolo;ikament.

Stranacek qal li l-a[jar [a;a g[al dan it-tim tkun li jie[u sehem f’aktar turnaments internazzjonali biex b’hekk jikseb aktar esperjenza.

Bever-Lee Zammit (bin-numru 5) fl-azzjoni kontra ?ipru (Ritratti> Paul Zammit Cutajar)

37

38

Sport

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013 ATLETIKA

Fidda u Bron] fit-Triple Jump

Rebecca Sare wara li reb[et il-fidda fit-Triple Jump (Ritratt> Roberto Runza)

Rebecca Sare reb[et ilmidalja tal-fidda meta spi//at fit-tieni post tal-finali tatTriple Jump tan-nisa. Il-finali kienet l-a[jar minn sitt tentattivi u Sare kellha qab]a ta’ ta’ 12.08 metri, li hu daqs l-a[jar rekord personali tag[ha. Hi kisbet dan irri]ultat fit-tieni qab]a tag[ha.

I/-?iprijota Christophi Eleftheria reb[et id-deheb b’qab]a ta’ 13,20 metri.

L-atleta Malti Andy Grech reba[ il-midalja tal-bron] fil-

kategorija tat-Triple Jump.

Grech mhux biss reba[ ilmidalja tal-bron], imma waqqaf rekord nazzjonali. IlMalti g[amel qab]a ta’ 15.05 metri, li biha spi//a fit-tielet post fost erba’ atleti. Il-finali tat-Triple Jump kienet fuq la[jar erba’ tentattivi u kien proprju fl-a[[ar tentattiv li Grech g[amel l-a[jar qab]a tieg[u. Din il-finali ntreb[et mill-atleta ?iprijott Panagiotis Volou, li g[amel qab]a ta’ 15.93 metri. Fittieni post spi//a wkoll atleta ie[or minn ?ipru, Zacharias Arnos, li kellu qab]a ta’ 15.53 metri.

Fil-200 metru tal-ir;iel, Steve Camilleri spi//a firraba’ post fil-finali tal-200 metru tal-irgiel. Camilleri kellu [in ta’ 22.47sekondi.

Il-finali ntreb[et millI]landi] Kristinn Jasonarson, f’[in ta’ 21.88 sekondi.

Jasonarson kien segwit minn ]ew; atleti ?iprijotti, Chatziangelidis u Kyriakidis.

Ta’ min jinnota li fil-finali [adu sehem erba’ atleti biss.

Fil-200m, dik tan-nisa, Diane Borg spi//at ukoll firraba’ post. Borg kellha [in ta’ 24.86 sekondi u minkejja li ssieltet sal-a[[ar g[allmidalja tal-bron], kienet latleta ?iprijotta, Kyriakidu, li da[let it-tielet post f’hin ta’ 24.37 sekondi.

Sentejn ilu f’Liechtenstein, Borg reb[et id-deheb.

Madankollu wie[ed irid jiftakar li f’dawn l-a[[ar xhur hi kienet qed tirkupra minn injury u b’hekk ma kellhiex il-prestazzjonijiet li s-soltu hi mag[rufa g[alihom. Il-finali ntreb[et mi/-?ipijotta Anna Ramona Papaioannou, li ddominat ittellieqa u da[let f’[in ta’ 23.40 sekondi. Fit-tieni post spi//at l-I]landi]a Sigurdardottir.

Giselle Camilleri ikkonfermat il-potenzjal tag[ha fid-distanzi twal meta reb[et il-midalja tal-bron] fil-finali tal-[amest elef metru, wara li aktar kmieni din il-;img[a kienet reb[et il-bron] fl-g[axart elef metru.

Camilleri marret malewwel fuq quddiem flimkien mal-atleti Perunovic talMontenegro u Christodoulidou ta’ ?ipru. Latleta mill-Montenegro kienet fi klassi g[aliha u [ar;et rebbie[a f’16-il minuta u 53sekonda.

Camilleri spi//at fi dwell ma/-?iprijota, madankollu fl-isprint finali kienet lavversarja li da[let it-tieni, bil-Maltija tid[ol it-tielet fi 17-il minuta u 39 sekonda punt 44.

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Sport

39

ATLETIKA

Tliet medalji tal-bron] fir-Relays It-tim tal-ir;iel patta g[addi]appunt tat-tim tan-nisa hekk kif reba[ il-midalja tal-bron] fil-finali tal-100 metru.

Ori;inarjament, l-ir;iel kienu reb[u l-fidda, imma wara protest tal-I]landa li kienu spi//aw fit-tielet post, ilMaltin ing[ataw il-bron].

It-tim kien kompost minn Luke Bezzina, Rachid Chouhal, Steve Camilleri u Andy Grech.

Il-Maltin [ar;u tajjeb u dehru mill-ewwel li kienu se jisfidaw g[all-podju. Kuntrarju g[ar-relay tan-nisa, dawn ma wettqu l-ebda ]balji fi/changes. Emozzjonanti kien lisprint finali, fejn Grech, minkejja li [are; tajjeb [afna, kellu jbaxxi rasu g[all-[effa tal-atleta ?iprijott, b’?ipru jirb[u l-finali f’[in ta’ 41.71 sekondi. Il-Maltin g[amlu [in ta’ 41.91 sekondi.

Di]appunt s[i[ firrelay tal-100 metru

Rebecca Camilleri, Robyn Zammit, Nicole Gatt u Diane Borg iddi]appuntaw fil-finali tal-100 metru.

L-ewwel ma telqet kienet Camilleri, li bdiet tajjeb, imma madankollu ma irnexxilhiex tag[mel l-ewwel change ma’ Robyn Zammit, hekk kif din tal-a[[ar telqet qabel. Dan sarraf f’di]astru s[i[ tant li Zammit lanqas biss kompliet it-tellieqa. Id-di]appunt kien wie[ed kbir fuq wi// l-atleti u l-kontin;ent Malti kollu.

Kienu ?ipru li reb[u din ilfinali f’[in ta’ 46.02 sekondi.

Jirb[u wara li ;ie skwalifikat ?ipru

It-tim Malti tan-nisa ma wettaqx l-istess ]balji fil-finali tal-400metru, tant li reba[ ilmidalja tal-bron] wara li ;ie

Giselle Camilleri wara li reb[et il-fidda fil-5000 metru (Ritratti> Roberto Runza)

skwalifikat ?ipru, li kien spi//a t-tielet.

It-tim kien kompost minn Nicole Gatt, Lara Scerri, Francesca Borg u Janet Richard.

Bdiet Gatt, li però waqg[et fir-raba’ post u ma irnexxilhiex tirkuprah. Minna[a tag[ha, Lara Scerri [ar;et b’[effa kbira u irnexxielha titla’ fit-tielet post. Francesca Borg re;g[et waqg[et fir-raba’ post, u minn hawn ’il quddiem kienet triq g[at-telg[a g[allMaltin. Janet Richard sabitha diffi/li biex tirkupra l-

i]vanta;; u b’hekk il-Maltin spi//aw fir-raba’ post.

Madankollu, fi tmiem ilfinali sar mag[ruf li t-tim ta’ ?ipru, li kien spicca fit-tielet post, ;ie skwalifikat u g[alhekk il-Maltin ing[ataw il-midalja tal-bron]. Il-[in tal-Maltin kien ta’ tliet minuti, 54 sekonda punt 97.

Steve Camilleri, Neil Brimmer, Matthew Crocker u Kevin Arthur Moore irnexxielhom jirb[u l-bron] fil-finali tal-400 metru. Huma spi//aw fit-tielet post f’[in ta’ tliet minuti 18-il sekonda punt 39.

It-tim tal-ir;iel tar-relay li fil-100m kienu reb[u l-fidda imma wara protest tal-I]landa ing[ataw il-bron]

L-ewwel ma telaq kien Camilleri, li mar fuq quddiem nett u baqa’ hemmhekk sala[[ar. Madankollu, Brimmer tilef ]ew; postijiet u ni]el fittielet post. S[abu Crocker u

Moore iddefendew dan ittielet post, filwaqt li l-atleti ta’ ?ipru iddominaw din ittellieqa u reb[u d-deheb meta spi//aw quddiem ilLussemburgu.

40

Lokali

Il-{add, 2 ta’ :unju, 2013

Il-politika ;dida ta’ Simon Busuttil Il-kelma ‘umiltà’ ;ejja mitterminu Latin ‘humus’, li jfisser ‘art’. Minn din il-kelma Latina [are; it-terminu ‘humanitas’ li fi lsienna jfisser ‘umanità’. L-g[eruq ta’ dawn it-termini jg[inuna nirriflettu fuq il-[sieb politiku tal-Partit Nazzjonalista llum.

L-ewwel diskors ta’ Simon Busuttil, li g[amel filParlament b[ala l-Kap il-;did tal-Oppo]izzjoni, wera verament g[arfien tassinifikat ta’ dawn it-termini, meta beda biex sellem lillmexxej ta’ qablu, Lawrence Gonzi. Dan hu att ta’ umiltà g[aliex irrispettivament minn kull ri]ultat elettorali, ilfigura ta’ Lawrence Gonzi se tibqa’ fl-annali tal-istorja politika tal-Partit Nazzjonalista b[ala figura b’sa[[itha, u ]gur li se jibqa’ mfakkar g[as-sens kbir ta’ dover u korrettezza politika, li bih mexxa lil pajji]na.

Meta l-bniedem juri umiltà, juri li hu bniedem li jrid i]omm saqajh mal-art. Meta dan isir, ikun qed iservi lpoter politiku b’sens ta’ dover

u wisq aktar b’sens qawwi ta’ ;ustizzja u umanità. B’hekk jinbena sens ;did ta’ fidu/ja, li hu element importanti bejn il-politiku u l-elettorat tieg[u.

Na[seb li Simon Busuttil kien kapa/i jirba[ din l-ewwel sfida. Kienet sfida diffi/li filkuntest lokali, i]da finalment irnexxielu jirba[ fuq kull sens ta’ razzjonali]mu negattiv li r-ri]ultat elettorali ;ab mieg[u. Dan wasslu g[attieni reb[a, dik fuq lavversarju politiku tieg[u, g[aliex, waqt li fuq na[a, dan il-Gvern pre]enti jidher politikament b’sa[[tu, min[abba l-ma;;oranza komda li g[andu, b’dawn iddiskorsi, Simon Busuttil wera kemm kull relazzjoni li bniedem jista’ jkollu malpoter finalment hi wa[da fra;li. Simon Busuttil qed jirnexxilu jikxef bissempli/ità tieg[u l-fra;ilità tal-poter ta’ Joseph Muscat.

G[al ra;unijiet politi/i, f’dawn l-a[[ar jiem ilpre]enza ta’ Joseph Muscat fil-media kienet saret kwa]i kwa]i invi]ibbli, [alli jag[ti

minn Simon Mercieca merciecasimon@gmail.com

spazju lil /erti ;urnali biex b’mod makkjavelliku, iferrg[u l-attakki fuq lavversarju storiku tieg[u filPartit Laburista u li llum hu lPresident tar-Repubblika.

Wie[ed jinnota li dan l-attakk qed isir issa u dawn l-istejjer ma [ar;ux g[ar-ra;unijiet ovvji qabel l-a[[ar elezzjoni.

Simon Busuttil xorta wa[da rnexxielu jisraq il-limelight bl-azzjonijiet u d-diskorsi

media•link COMMUNICATIONS

tieg[u. Dan se jkompli jikkuntrasta aktar ma’ dak li hu g[addej b[alissa fil-kamp Laburista, fejn is-sens ta’ umiltà u m[abba hu nieqes g[alkollox.

I]da dan il-messa;; ta’ ftu[ irid jinqara f’kuntest aktar wisa’. Dan ma kienx biss iddiskors li dejjem nisimg[u, li din l-Oppo]izzjoni se tkun wa[da leali, i]da hu qieg[ed l-im;iba tal-Oppo]izzjoni ta[t skrutinju tal-poplu. G[alhekk iridha tkun wa[da accountable lejn l-elettorat Malti aktar mill-Gvern innifsu. Dan ifisser li se tkun Oppo]izzjoni li se timxi b’integrità u verità u fuq kollox trasparenza. Simon Busuttil di;à wera l-mod kif se jkun qed jil[aq dawn ilvaluri politi/i, permezz ta’ numru ta’ azzjonijiet li beda jie[u biex fil-Partit Nazzjonalista jkun hemm aktar koordinament u kolle;;jalità fid-de/i]jonijiet li se jkunu qed jittie[du. Il-;id li Simon Busuttil jixtieq lillPartit Nazzjonalista, finalment jixtiequ anki lil Malta.

F’dan il-kuntest, lOppo]izzjoni Nazzjonalista se tkun qed tisma’ l-vu/ijiet differenti mill-oqsma differenti tal-[ajja. Se tkun Oppo]izzjoni li qed twassal lill-Gvern biex anki hu jimxi fuq aktar trasparenza politika fl-operat tieg[u. Oppo]izzjoni tajba hija dik li ;;ieg[el lillGvern jimxi fuq l-e]empji tag[ha. Se tkun Oppo]izzjoni li qed tinforza u tag[mel issupervi]joni, b’mod partikulari fuq lamministrazzjoni finanzjarja ta’ dan il-Gvern, li di;à wriet, b’modi differenti, li hi dg[ajfa.

G[alhekk, dan id-diskors ta’ Simon Busuttil fil-Parlament hu tkomplija tal-ewwel diskors li hu stess kien g[amel meta la[aq Kap tal-Partit Nazzjonalista, meta wieg[ed li l-ikbar rigal li hu se jkun qed jag[ti lill-Partit Nazzjonalista u lil Malta, hu lilu nnifsu, li fi kliem aktar sempli/i jfisser li se jkun qed jiddedika [inu u l-attenzjoni kollha tieg[u biex jisma’ lil [addie[or.