In-Nazzjon 13 ta' Ġunju 2013

€0.55

Numru 13,461

Il-{amis 13 ta’ :unju, 2013

Rakkont ta’ qsim il-qalb minn mart il-vittma Il-Prosekuzzjoni temmet il-ka] tag[ha fil-;uri ta’ Jesmond Zerafa ta’ 39 sena min-Nadur mag[ruf b[ala “Il-Pixka” li jinsab akku]at bil-qtil tal-Avukat Michael Grech, delitt li se[[ f’Mejju ta’ disa’ snin ilu f’Marsalforn. L-a[[ar xhud kienet il-mara tal-vittma Marija Grech, fejn kommossa g[all-a[[ar qalet li rat lil ]ew;ha mal-art, wi//u ’l isfel f’g[adira demm, u hi ni]let kokka, u messitlu dahru, li kien g[adu s[un.

Marija Grech bdiet ixxhieda tag[ha billi qalet li kienu ]]ew;u fl-1986.

“Kien filg[axija u kont lappartament, fil-k/ina mattifla Deborah li kienet qed tiekol mal-mejda u t-tifel kien qed jara t-televi]joni.

It-temp kien ri[ grigalata u r-ri[ kien qed isaffar. Nies ma kienx hemm barra”.

Il-mara kompliet tg[id li ma tafx e]att x[in kien, i]da x’aktarx ftit qabel l-10.00, semg[et sparatura ;ejja mittara; tal-komun. Wara ftit tal-[in semg[et kommossjoni fit-tara;. :iri u paroli, i]da l-kliem ma qabditx e]att x’kien, i]da li semg[et ]gur kien “ajma ajma”. Imbag[ad kien hemm qisu xi [add qieg[ed ji;ri.

“Imma;inajt li kien hemm Steve ta’ 17-il sena li kien joqg[od fuqna, u [sibt li s[abu g[amlulu xi /ajta u we;;a’. G[alhekk idde/idejt li no[ro; nara x’;ara. Fta[t il-bieb, ittawwalt barra ming[ajr ma [ri;t u g[edt “Steve kollox sew.” Imma Steve ma we;ibnix, u minflok ;ie ra;el mix-xellug tieg[i, u dan waqaf quddiemi.

Saqajh kienu mdawrin kif kien g[adu nie]el mit-tara; però [ares lejja. Wi//u ;ie vi/in ma’ wi//i. Dan irra;el kellu wi//u mg[ammad, qishom faxex skuri ma’ wi//u. Imnie[ru mg[otti, [alqu ma nafx.

Kellu wkoll “boiler suit” u “surgical gloves”. Li impressjonawni kienu g[ajnejh. .

F’idejh kellu arma li kienet ippontata lejja. Flarmi ma nifhimx però li nista’ ng[id hu li kienet pistola. Kien qieg[ed i[ares direttament f’g[ajnejja.

G[ajnejh kannella u kienu partikolari. Kienu almond shape, forma ta’ lew]a. Qatt ma nsejt dawn l-g[ajnejn.

G[adni sa issa n;ibhom quddiem g[ajnejja. Se nibqa’ niftakarhom g[al dejjem.”

Rasu kienet mifqug[a b[al kif tinfaqa’ bajda Hija kompliet tg[id li x[in dehrilha li kien telaq, bdiet ta[seb fuq Steve u g[alhekk /emplitlu. Wara /emplet lil ]ew;ha fuq ilmowbajl, i]da ma we;ibx.

Baqg[et tipprova g[ax be]g[et li se jin]el mixxog[ol u se jsib lillaggressur jistennieh. Hi qalet li meta kien ji;i d-dar, ir-ra;el is-soltu kien ida[[al il-karozza fil-garaxx li kien ji;i ta[t il-flett. Ir-ra;el kellu Peugeot. Kien dejjem jag[milha fl-istess post. g[al pa;na 4

FRANZA> Passi;;ier i[ares lejn skrin bl-informazzjoni tat-titjiriet bl-indikazzjoni li t-titjiriet kienu kkan/ellati u dan min[abba strajk tal-kontrolluri tal-ajru. Fost l-ajruporti milquta kien hemm l-ajruporti prin/ipali. Dan l-istrajk ta’ tlett ijiem qed ise[[ min[abba l-pjan tal-Unjoni Ewropea biex tilliberalizza l-ispazju tal-ajru /ivili. (Ritratt> Reuters)

Jien mara!

Joanne Cassar tirringrazzja lid-Deputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg li qed titkellem fuq il-ka] tag[ha B’vu/i soda u b’sens ta’ soljev, Joanne Cassar tkellmet g[all-ewwel darba fuq Net Television minn mindu kien mag[luq il-kapitlu twil marbut mal-;lieda g[ad-dritt tag[ha li ti]]ewwe;. G[al Joanne Cassar huwa fatt po]ittiv li d-Deputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg qed titkellem fil-miftu[ dwar ka]i simili g[al tag[ha.

Waqt il-programm .net ippre]entat minn Louise Tedesco u Charles Camenzuli, Joanne Cassar qasmet mat-telespettaturi l-[sibijiet tag[ha dwar l-esperjenza li g[addiet minnha, u qalet li llum hija mara minn kull aspett.

Fl-istess programm fuq Net Television ixShadow Minister responsabbli mil-Libertajiet ?ivili Claudette Buttigieg tkellmet apertament dwar il-ma[fra li ntalbet mill-PN g[al kif mexa fl-a[[ar snin ma’ persuni transgender.

Fil-fatt kien f’dan l-istess programm illi, bla ma kien mistenni, intervjeniet bit-telefown Joanne Cassar - il-mara li kienet biddlet is-sess tag[ha u li g[al snin twal i;;ieldet fil-Qrati biex ting[ata d-dritt li ti]]ewwe; b[al nisa o[ra. g[al pa;na 5

Joanne Cassar

Partit Nazzjonalista

It-Turkija

Il-Partit Nazzjonalista jibda b’laqg[at mas-So/jetà ?ivili

Il-President Gul f’ton kon/iljatorju wara l-a[[ar jiem tal-furja

Ara pa;na 3

Ara pa;na 14

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

4 Lokali

Zerafa kien feta[ qalbu ma’ ]ew; persuni minn pa;na 1

Il-garaxx kien bil-bieb birromblu. L-a[[ar [a;a li kien jag[mel x[in jasal kien li jni]]el ix-shutter b’idejh u kien jid[ol fil-blokka mill-garaxx.

Hi qalet li s-soltu hi u t-tfal kienu jismg[u l-karozza ;ejja.

Allura xi [add dejjem kien jifta[lu l-garaxx. Però min[abba l-fatt li kienet grigalata kien hemm [afna ri[ u [add ma semg[u ;ej. Billi kienet mo[[ha fih, [ar;et fil-gallarija tal-flett imma ma ratux die[el.

Imbag[ad lit-tfal qaltilhom li x’aktarx kien wasal. It-tfal f’[in minnhom qalulha fejn sejra, peress li hemm ra;el armat.

“Fta[t il-bieb u ma kien g[ad hemm [add wara l-bieb. I]da hekk kif [ri;t, rajt il-bagalja tieg[u”. Hawn il-Marixxal wera l-bagalja tal-Avukat Grech, u dak il-[in Marija Grech, infaqg[et tibki.

Qalet li hekk kif kompliet miexja bdiet tara l-qtar taddemm, u kif rat il-bagalja indunat li r-ra;el kien wasal. Iddawl kien mixg[ul fil-komun.

Imbag[ad qalet li bdiet tfittex lil ]ew;ha u qalet lit-tfal biex i/emplu lill-Pulizija.

“Jien komplejt nie]la ’l isfel.

Dak il-[in qabditni fixla kbira.

Bdejt tielg[a u nie]la, nitlobhom il-mowbajl u ner;a’ nag[tihulhom. ?empilt lil missieri u g[edtlu x’;ara. In]ilt isfel biex nara da[[alx ilkarozza, g[ax jien ma kontx naf jekk da[alx. Mal-kuritur kien hemm ti/pis ta’ demm qisha ta’ id.

Missieri qalli li se j/empel lill-Pulizija. D[alt fil-garaxx u rajtha pparkajta fl-istess post fejn kien jipparkjaha hu.

Imbag[ad ippruvajt inni]]el illift, i]da beda jimmarka li kien qieg[ed fuq. Imbag[ad komplejt

miexja mat-tra//i tad-demm.

Kien hemm ]ew; bibien g[allappartamenti.

Komplejt miexja ’l barra u fuq l-g[atba nara aktar demm u fuq il-bankina wkoll. Ma [aristx lejn ix-xellug tieg[i. Rajt iddemm qisu ta’ xi [add imkaxkar lejn il-garaxx ta’ [dejna. Dak i]]mien il-post kien g[adu ta[t kostruzzjoni. Qalbi bdiet t[abbat sitta sitta. U kif d[alt nara lil Michael minxur fl-art.

Rasu kienet t[ares lejn inna[a ta’ barra. Idejh kienu mtellg[in g[ad-dritt. Rasu f’g[adira demm. Kellu l-qlizi tal-qalziet imtellg[in. In]ilt kokka fejnu. Bdejt immisslu dahru., u kien g[adu s[un qalet kommossa Marija. Kif bdejt ng[ajjatlu hu deher li kien mejjet. Imbag[ad dak il-[in rajt karozza [dejja u [sibthom re;g[u ;ew l-aggressuri.

Id-direzzjoni tal-karozza kienet qisha ;ejja mir-Rabat.

Peress li kien hemm [ajt manna[a tax-xellug ta’ Michael Grech, d[alt nista[ba wara l[ajt, sakemm g[addiet ilkarozza. Mort ng[id lit-tfal u g[edtilhom li sibtu. L-ewwel li rajt kien lit-tifla. Er;ajt mort [dej[ u t-tfal ;ew fejni. It-tifel kif rah hemm beda jg[idli biex nitla’ g[ax [aseb li se jag[tini [ass [a]in. I]da jien [assejt li kelli noqg[od mar-ra;el.”

Hija qalet li wara kienu bdew ikellmuha l-Pulizija. Kellmuha diversi drabi d-dar ukoll. Qalet li tathom deskrizzjoni talpersuna li rat. Il-Pulizija kienu wrewha disa’ ritratti ta’ nies li kellhom g[ajnejhom mikxufin.

G[a]let in-numru tnejn u g[arfitu minn g[ajnejh. Il-;urati dak il-[in raw id-disa’ ritratti li rat Marija Grech.

Hekk kif Marija ratu fuq liskrin qalet “dak hu l-istess

shape”. Imbag[ad kienet saret lID parade u kienu lebsin ilboiler suit u bil-balaklava. F’dan l-ID parade qalet li rathom kollha sewwa. Però kien hemm wie[ed li laqatha b’mod partikolari u li osservatu [afna.

Però x[in wasal g[an-numru tmienja, u x[in rat g[ajnejh re;g[et ftakret fil-[in talin/ident. “X[in rajthom dawk lg[ajnejn [assejtni emozzjonata u mort lura g[al dakinhar”. Dan l-ID parade sar sena u ftit xhur wara li miet ]ew;ha.

“Dan l-in/ident lilna affettwana kollha kemm a[na. {ajti nqalbet kompletament.

Affetwatni finanzjarjment. It-tfal qatt ma re;g[u raw lil missierhom. Kelli nie[u rresponsabbiltajiet tar-ra;el g[al dak kollu li kien involut fih g[ax waqa’ fuqi.”

Bit-tir li kien sparat kien imut xorta wa[da Sadanittant fis-sezzjoni ta’ filg[odu fil-;uri [are; li David Zerafa kien feta[ qalbu ma’ Rodney Vella li kien f’St. Michael’s Ward tal-isptar San Luqa min[abba problema ta’ droga, u qallu li flimkien ma’ persuna o[ra kien qatel lillAvukat Michael Grech, u wara kien imiss joqtol lil martu u lkompli/i tieg[u, g[ax be]a’ li dan kien se jikxfu. Skont Vella, Zerafa kien qallu wkoll li g[andu mannara li kien qed isinna u biha ried joqtol lil martu.

Zerafa, mag[ruf b[ala l“Pixka” qed ji;i akku]at li f’Mejju tal-2004 kien qatel lillAvukat Michael Grech flin[awi tar-residenza tieg[u f’Marsalforn. Rodney Vella qal quddiem l-Im[allef Laurence Quintano li huwa sar jaf lillakku]at il-[abs, meta kien lisptar San Luqa. Qal li kien da[al il-[abs fl-2005 u wara ttie[ed l-isptar biex jibda programm ta’ riabilitazzjoni.

Hemm di;à kien sab lil David Zerafa.

Huwa qal li fl-ewwel lejl Zerafa kien mar [dejh, u g[amillu kafè u beda d-diskors.

Vella qal li kien staqsieh g[aliex kien qieg[ed il-[abs, u Zerafa qallu g[ax kien hedded xi Pulizija waqt xi festa. Vella qal li Zerafa qallu li mhux l-ewwel darba li kienu arrestawh, u darba o[ra kienu arrestawh fuq qtil ta’ avukat.

Vella qal li l-g[ada waranofsinhar u d-diskors re;a’ waqa’ fuq l-avukat. Qallu li lAvukat Michael Grech, kien deher g[all-mara tieg[u meta ;ew g[as-separazzjoni, u li hu kien qed ja[seb li kellu xi

relazzjoni mag[ha, u g[alhekk ried je[les minnu.

Rodney Vella qal li Zerafa kien qallu wkoll darba minnhom li g[all-[abta tal10.00 p.m. mar ma’ ie[or biex jistennew lill-Avukat Grech filblokka ta’ appartamenti tieg[u, u hu qabad jag[tih b’mazza talbaseball. Skont ma qallu Zerafa, l-Avukat Michael Grech lil wie[ed minnhom qallu, “g[araftek”, dak il-[in wie[ed lill-ie[or qallu biex sparalu.

Vella qal li Zerafa ma kienx qallu min spara, i]da qallu li kienu [asbu li ma kinux laqtuh, u g[alhekk kienu marru ji;ru warajh u re;g[u bdew jag[tuh bil-mazza tal-baseball, u ftit wara telqu ji;ru g[ax [asbu li kienu rawhom xi tnejn min-nies.

Rodney Vella kompla jg[id li f’okka]joni o[ra, David Zerafa qallu li kien mar ibiddel f’kamra li g[andu fir-Ramla l-{amra wara dak li g[amel, u li f’din ilkamra m’g[andux dawl u biddel [wej;u g[ax kienu m/appsin kollha demm.

Waqt li hu kien sejjer biex ibiddel beda ja[seb li xi [add kien qed isegwihom. Kompla jg[idlu li l-g[ada filg[odu re;a’ mar fil-kamra u sab xi ti/pis tad-demm.

Rodney Vella qal li Zerafa kien qallu wkoll li kien anke ddedika diska fuq “Smash Radio” lil martu u jg[idilha “hemm xi avukat”. Ix-xhud qal li kienu marru l-Pulizija jistaqsuh xi affarijiet fuq Zerafa, fosthom kien hemm l-Ispettur Chris Pullicino. Qal li ma riedx jid[ol f’basal u g[alhekk qalilhom b’kollox.

Rodney Vella qal li kien sar konfront ma’ David Zerafa, u dakinhar l-ewwel kien qal li mhux veru, u wara dawwar iddiska u qal li kien qed jibblaffja.

Sadanittant l-Avukat Maurizio Cordina li flimkien mal-Avukat Philip Galea Farrugia qieg[ed imexxi lProsekuzzjoni f’isem l-Avukat :enerali qara x-xhieda ta’ Stephen Spiteri li kien ta waqt il-kumpilazzjoni peress li Spiteri miet madwar sentejn ilu.

Xehed ukoll Saviour Grech, [u l-vittma li kien ja[dem mieg[u. Qal li jiftakar li lejn la[[ar tad-90 kienet bdiet kaw]a ta’ separazzjoni bejn l-akku]at u martu, li din ;iet de/i]a f’Settembru tal-2003.

Xehdu wkoll l-eks Assistenti Kummissarji Emmanuel Cassar u Paul Sammuit li kienu marru fuq il-post ma’ nies o[ra filKorp tal-Pulizija. Huma kienu infurmati mill-Ispettur Maurice Curmi, li kellu informazzjoni utli. Dan kien tkellem ma’ ;uvni u tfajla, fejn dakinhar lanqas isimhom ma ttie[ed g[ax riedu jibqg[u anonimi.

Dawn qalu li kienu g[addejjin mill-in[awi minn Triq Santa

Marija, u kif kienu qeg[din iduru biex imorru lejn id-dar, raw tnejn min-nies u lil wie[ed minnhom g[al daqsxejn ma tajruhx. Wie[ed minnhom kellu wkoll xi lumi f’idu.

Xehed ukoll Mario Scerri, spe/jalista fil-medi/ina forensika. Huwa qal li f’g[onq il-vittma kien hemm tben;ila vjola li kienet friska. Tenna li lkatavru tilef [afna demm u fissider instabet balla u l-ksur f’rasu kien wie[ed estensiv.

Huwa qal li skont ilkonklu]jonijiet xjentifi/i, ilkaw]a tal-mewt tal-Avukat Grech se[[et meta hu waqa’ fittriq f’g[adira demm u wara sofra minn daqqa qawwija f’rasu li kienet fatali.

Scerri qal li l-ewwel impressjoni kienet li l-Avukat Grech kien intlaqat minn tir ta’ senter u dan peress li r-ras kienet mifqug[a. Sadanittant ilballa sparata lejh da[let millg[onq u li t-tir ;ie sparat minn livell aktar g[oli.

Wara li qala’ t-tir u tkaxkar, lAvukat Michael Grech kien g[adu [aj u li huwa tkaxkar wi//u ’l isfel. Wara li qala’ t-tir ni]el ji;ri u probabbli beda j]omm milli jo[ro; id-demm, u mar Triq ix-Xatt fejn jidher li hu waqa’ mal-art. L-Avukat ;ie mkaxkar. F’dan l-istadju lAvukat kien g[adu [aj, kellu //ans jitla’ t-telg[a u tkaxkar.

Meta kien wi//u ’l isfel, probabbilment qala’ daqqa u x’aktarx wa[da li [are; [afna demm min[abba l-;rie[i kbar li kien sofra. Il-balla g[amlet [sara u wa[edha li kieku ma sarx intervent kien ukoll jitlef [ajtu, i]da d-daqqa fuq ir-ras kienet dik fatali u li b’xi [a;a li hija kompatibbli ma’ mazza talbaseball.

Xehdu wkoll il-Professuri Therese Camilleri Podesta u Ali Safrz li wettqu l-awtopsja.

Camilleri Podesta qalet li lvittma kellu ;er[a kbira f’rasu u ferita o[ra kka;unata minn balla. Il-ferita kienet wiesg[a 1.6 /entimetru. Fissret kif millferita kbira li kellu f’rasu kien jidher il-mo[[ g[ax xi g[adam kien tar mad-daqqa. Il-ferita f’rasu kienet kbira 11-il /entimetru u l-balla nstabet filpulmun fuq in-na[a tax-xellug.

Dawn ma kinux l-uni/i feriti u Camilleri Podesta rrakkontat kif il-mewt kienet ikka;unata mill-fatt li l-g[adma tar-ras kienet imkissra. Il-Professur qalet li g[alkemm seta’ miet xorta wa[da bl-isparatura, ]gur li d-daqqa fatali kienet saret fuq ir-ras u kien hemm qasma filmo[[. Bil-balla kien fil-periklu tal-mewt u seta’ jmut fi ftit minuti.

Hi qalet ukoll li rasu kienet qisha bajda meta tifqag[ha.Ftit qabel xehed ukoll uffi/jal tal[abs, George Attard.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Lokali 5

Appell g[al aktar edukazzjonifost il-poplu dwar su;;etti ta’ dan it-tip minn pa;na 1

Joanne fa[[ret il-fatt illi .net iddiskuta dan is-su;;ett b’mod mill-aktar matur, u rringrazzjat pubblikament lil Claudette Buttigieg. “Nirringrazzja lil Claudette li qed titkellem fuq il-ka] tieg[i,” stqarret Joanne fit-telefonata tag[ha.

Joanne Cassar fakkret li hi dejjem i;;ieldet g[al dak li kien dritt tag[ha. Fi kliemha kienet /ara, u qalet “illum ma nistax nissejja[ transgender, g[ax jien mara!”

Fl-intervent tag[ha, Joanne appellat g[al aktar edukazzjoni fost il-poplu dwar su;;etti ta’

dan it-tip, g[aliex fi kliemha stess [afna nies jitgerfxu.

G[al snin twal Joanne Cassar i;;ieldet g[ad-drittijiet tag[ha - l-ewwel biex tkun rikonoxxuta fuq il-karta talidentità b[ala mara, imbag[ad biex tkun tista’ ti]]ewwe;.

Dwar dan fl-a[[ar jiem kien il-PN stess illi ammetta li flamministrazzjoni pre/edenti ma kienx sensittiv g[al kazi b[al dawn. U fil-Parlament, id-Deputat Nazzjonalista Mario de Marco talab sku]a.

Wara dan l-intervent ta’ Joanne kkummentaw kemm Claudette Buttigieg kif ukoll

id-Deputat Marthese Portelli li kienet mistiedna fl-istess programm li xxandar ilbiera[ f’nofsinhar.

Marthese Portelli qalet li Joanne kellha kura;; taqsam l-esperjenza tag[ha f’din ixxandira diretta fuq ittelevizjoni, u esprimiet lapprezzament tag[ha illi diskussjoni b[al din saret b’mod /ivilizzat.

Min-na[a tag[ha Claudette Buttigieg qalet li t-telefonata ta’ Joanne emozzjonata [afna.

“Naf minn xiex g[addiet, u mhux fa/li”, stqarret idDeputat Nazzjonalista.

}ieda ta’ 12 fil-mija fil-persuni li siefru f’April L-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika sostna li n-numru ta’ persuni li siefru f’April li g[adda ammonta g[al 25,381, ]ieda ta’ 12.4 fil-mija fuq l-istess xahar tal-2012.

Fi stqarrija l-Uffi//ju Nazzjonali talIstistika qal li f’April li g[adda saru 21,481 vja;; lejn pajji]i tal-UE waqt li kien hemm 3900 vja;; ie[or lejn pajji]i o[ra. Dan ifisser ]ieda ta’ 10 fil-mija fil-vja;;i lejn l-UE u ]ieda ta’ 29 fil-mija fil-vja;;i barra l-UE L-

Italja u l-Ingilterra baqg[u l-aktar destinazzjonijiet popolari b’31 fil-mija u 29 fil-mija tas-suq rispettivament F’April li g[adda s-suq Ingli] ]died b’144 fil-mija u dak Taljan b’20 fil-mija.

Bejn Jannar u April li g[adda in-numru ta’ persuni siefru ammonta g[al 98,106, ]ieda ta’ 12 fil-mija meta paragunat mal-2012. 86 fil-mija minn dawn kien lejn destinazzjonijiet fl-UE, blItalja u l-Ingilterra jibqg[u l-aktar popolari.

Irtirati trasferimenti f’San Vin/enz de Paule Jissokta d-di]gwid fuq sezzjoni partikolari F’ laqg[a li saret bejn itTaqsima Servizz tas-Sa[[a fi [dan il-Union {addiema Mag[qudin u l-Ministeru tas-Solidarjetà So/jali li fiha komplew ji;u diskussi nnumru ta’ trasferimenti ‘xejn trasparenti’ li saru f’dawn la[[ar ;img[at f’ San Vin/enz de Paule ;ew irtirati numru ta’ trasferimenti filwaqt li ssokta d-di]gwid fuq sezzjoni partikolari.

Fil-laqg[a t-Taqsima Servizzi tas-Sa[[a re;g[et sa[qet il-po]izzjoni tag[ha fejn anke spe/ifikat kif numru ta’ trasferimenti ma kinux jag[mlu sens. Jidher li r-rieda tajba u s-sens

komun ipprevala f’din illaqg[a fejn numru ta’ trasferimenti ;ew irtirati filwaqt li numru ie[or ta’ [addiema ng[ataw xog[ol alternattiv li kien ta’ gwadann kemm g[as-servizz kif ukoll g[all-[addiema.

Jidher però li g[alkemm intla[aq ftehim fuq diversi sezzjonijiet f’SVPR, g[ad hemm di]gwid fuq sezzjoni spe/ifika, kif ukoll fuq persuna li ng[atat trasferiment minn Elderly Home g[all-istess Sptar.

G[aldaqstant, filwaqt li lUnion ]ammet l-argumenti tag[ha jidher li l-Ministeru mhux lest jasal g[al

konklu]joni favorevoli g[a]]ew;t na[at u g[alhekk laqg[a o[ra mistennija ssir f’temp ta’ tliet ;img[at o[ra.

Apparti hekk, g[ad irid jintla[aq ftehim fuq il-prassi ta’ kif g[andhom isiru ittrasferimenti minn post g[all-ie[or sabiex dawn isiru bl-aktar mod trasparenti u skont il-meritokrazija.

Madanakollu, il-U{M tinsab fidu/ju]a li, b[alma nstabu soluzzjonijiet firrigward ta’ numru ta’ [addiema, l-istess soluzzjonijiet sejrin jinstabu fir-rigward tas-sezzjonijiet pendenti sabiex is-sens komun jipprevala.

U-turn o[ra tal-Gvern Laburista fuq is-servizz ta’ kimoterapija f’G[awdex Stqarrija ma[ru;a millMinisteru g[as-Sa[[a turi bliktar mod /ar li l-Gvern g[amel u-turn anke dwar isservizz tal-kimoterapija millisptar ;enerali t’G[awdex.

Fl-istqarrija, il-Ministru ddikjara bil-maqlub dak li qal kelliem tal-istess Ministeru.

Fi stqarrija l-Partit Nazzjonalista qal li f’The Sunday Times tad-9 ta’ :unju ;ie rrapportat li xog[ol biex jibda jing[ata dan is-servizz mill-Isptar ta’ G[awdex kien se jieqaf. Sal;urnata li n[arget l-istqarrija tal-Oppo]izzjoni, min-na[a tal-Gvern ma n[ar;et l-ebda /a[da dwar dak li ;ie rrapportat.

L-istess stqarrija talMinisteru tas-Sa[[a bl-ebda mod ma ti/[ad dak li ntqal mill-Oppo]izzjoni flistqarrija tag[ha. Fl-istqarrija tal-Gvern ma ;iex mi/[ud li di;à kien ;ie identifikat staff mediku m[arre; fl-Isptar Boffa, ix-xog[lijiet ta’ kostruzzjoni u servizzi me[tie;a, kif ukoll li kienu di;à [ar;u tenders biex ilChemoterapy Unit ti;i mg[ammra b’apparat u g[amara me[tie;a.

Il-PN kompla li l-istqarrija tal-Gvern ma ssemmi xejn u ma ;ie mi/[ud xejn dwar dan. Dan kollu jikkonferma kemm kellha ra;un lOppo]izzjoni f’dak li qalet

fl-istqarrija tag[ha. Filwaqt li allura jista’ fa/ilment jing[ad li l-Ministeru qed jikkonferma dak kollu li ntqal mill-Oppo]izzjoni, flistess [in qed takku]a lillKap tal-Oppo]izzjoni u lillKelliem g[as-Sa[[a li qed ikun immorali.

L-immoralità qieg[da fuq in-na[a tal-Gvern meta ammetta li sar dan ix-xog[ol kollu u fl-istess [in flistqarrija tal-Ministeru jing[ad li ‘se jkun il-Gvern :did li jimplimenta s-servizz ta’ kimoterapija f’G[awdex li qatt ma nbeda mill-Partit Nazzjonalista’.

Dan ma hux [lief log[ob bl-emozzjonijiet fejn jid[ol qasam tant delikat tas-sa[[a.

Jidher /ar li Gvern kien idde/ieda li jwaqqaf dan ilpro;ett u kien kostrett li jirrevedi din id-de/i]joni wara li l-Oppo]izzjoni kixfitlu l-maskra li kien qed jipprova jin[eba warajha.

Il-PN ]ied li l-Gvern Laburista qed jinqeda blisku]a finanzjarja biex jipposponi l-bidu ta’ dan isservizz. I]da min-na[a l-o[ra l-Ministru tas-Sa[[a sab ilflus li kellu b]onn biex filMinisteru tieg[u jimpjega numru sostanzjali ta’ [addiema minn barra sservizz pubbliku – u[ud minnhom anke familjari talpartner tieg[u.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

2 Lokali

?iklist jintlaqat minn karozza ?iklist ta’ 40 sena minn {al Qormi dda[[al l-Isptar Mater Dei isofri minn ;rie[i gravi i]da mhux filperiklu tal-mewt wara li ntlaqat minn vettura fisSi;;iewi.

L-in/ident se[[ ilbiera[ g[all-[abta tat-8.30a.m. fi Triq Monsinjur Mikiel

Azzopardi meta karozza talg[amla Opel Astra, misjuqa minn mara ta’ 52 sena misSi;;iewi, g[al xi ra;uni laqtet i/-/iklist. Fil-karozza kien hemm ukoll tfajla ta’ 24 sena, ukoll mis-Si;;iewi.

Kemm il-karozza, kif ukoll ir-rota, kienu sejrin fid-direzzjoni tas-Si;;iewi.

Niket

B’niket in[abbru l-mewt ta’ VALERIE GHIGO (Majjistra) ta’ 41 sena mill-Birgu u toqg[od l-Imqabba, li ;rat it-Tlieta 11 ta’ :unju fl-Isptar Mater Dei, ikkonfortata bis-Sagramenti Mqaddsa. {alliet jibku t-telfa tag[ha lil ]ew;ha Joseph, uliedha Andrea u Luca, ommha Miriam u missierha JC Azzopardi, omm ir-ra;el Marija Ghigo, [utha Tania u ]ew;ha Joe Attard, Aurora u l-g[arus Stephan Swain, [ut ir-ra;el Andrew u l-martu Karen, Carmen u ]ew;ha Julian Cesare, Minnie u ]ewgha Joy Goose-Roy, neputijiet, zijiet, ku;ini, bosta qraba u [bieb u l-kollegi tax-xog[ol tar-Renal Unit u Labour Ward, qraba u [bieb.

Il-funeral se jsir illum il-{amis 13 ta’ :unju fit-3 pm mill-isptar Mater Dei g[all-Knisja Kolle;;ata ta’ San Lawrenz il-Birgu fejn fit-3.30 pm issirilha quddiesa praesente cadavere u wara g[a/-?imiterju ta’ :esu Nazzarenu l-Imqabba fil-qabar tal-familja.

Hu mitlub li flok fjuri jinbag[tu g[otjiet lil Puttinu Care u lill-Hospice Movement.

Ag[tiha O Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem.

Super 5

In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 27-1-22-10-36. {add ma qata’ l-[ames numri. 35 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,299.79 kull wie[ed filwaqt li 1,297 qatg[u tliet numri u reb[u €40.93 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun anqas minn €225,000.

It-temp

UV INDEX

8

IT-TEMP> ftit imsa[[ab li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mill-Majjistral kultant ikun moderat g[all-ewwel, li jdur mill-Punent BA{AR> moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT> baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA: l-og[la 27˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 428.1 mm IX-XEMX> titla’ fis-05.45 u tin]el fit-20.19

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Il-ftehim minkejja li fih punti po]ittivi g[ad hemm [afna punti li g[ad iridu ji;u indirizzati

Approvata mill-Parlament Ewropew is-Sistema Komuni tal-A]il :iet approvata millParlament Ewropew dik li qed tissejja[ Sistema Komuni talA]il fl-UE – ftehim illi tfassal biex jinqasam b’mod a[jar ilpi] tal-immigrazzjoni bejn ilpajji]i membri, g[alkemm filprattika jidher li dan il-qsim tal-pi] g[adu ’l bog[od [afna milli jse[[ fir-realtà.

Waqt diskors fil-Parlament Ewropew fi Stasburgu b[ala parti mid-dibattitu dwar din listess Sistema Komuni talA]il, l-MEP tal-Partit Popolari Ewropew Roberta Metsola sa[qet illi dan ilftehim ftit li xejn se jg[in

g[as-sitwazzjoni ta’ Malta.

Dan kien diskors qawwi li fih Metsola tkellmet /ar dwar lisfidi li jiffa//ja pajji]na kaw]a tal-immigrazzjoni.

Il-ftehim ftit li xejn se jg[in g[as-sitwazzjoni ta’ Malta Anke l-MEP tas-So/jalisti Claudette Abela Baldacchino qalet li dan il-pass talParlament Ewropew mhux bi]]ejjed, g[alkemm iddeskrivietu b[ala pass ’il quddiem.

Dan kien innutat ukoll millMEPs Nazzjonalisti Roberta Metsola u David Casa illi semmew punti po]ittivi li fih dan il-ftehim. G[alkemm irrimarkaw illi fadal kwistjonijiet serji dwar limmigrazzjoni li mhux qed jigu indirizzati.

Kemm David Casa kif ukoll Roberta Metsola nnutaw illi lpunt kru/jali ta’ qsim tarresponsabbiltà qed ji;i injorat f’din is-Sistema Komuni talA]il.

L-istess sistema ;iet ikkritikata wkoll millAlternattiva Demokratika.

B[al-lum 25 sena

IL-{AMIS L-og[la 27˚C L-inqas 17˚C

IL-:IMG{A L-og[la 27˚C L-inqas 17˚C

IS-SIBT L-og[la 28˚C L-inqas 17˚C

IL-{ADD L-og[la 29˚C L-inqas 17˚C

IT-TNEJN L-og[la 30˚C L-inqas 17˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

9

9

9

10

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 24˚C xemxi, Al;eri 28˚C xemxi, Amsterdam 19˚C imsa[[ab, Ateni 26˚C imsa[[ab, Li]bona 24˚C xemxi, Berlin 24˚C xemxi, Brussell 19˚C imsa[[ab, il-Kajr 33˚C xemxi, Dublin 16˚C imsa[[ab, Kopen[agen 18˚C imsa[[ab, Frankfurt 22˚C imsa[[ab, Milan 27˚C xemxi, Istanbul 24˚C imsa[[ab, Londra 16˚C xita, Madrid 30˚C xemxi, Moska 22˚C imsa[[ab, Pari;i 21˚C imsa[[ab, Bar/ellona 24˚C xemxi, Ruma 25˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 29˚C xemxi, Tune] 30˚C xemxi, Vjenna 22˚C ftit imsa[[ab, Zurich 22˚C ftit imsa[[ab, Munich 21˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C xemxi, San Pietruburgu 17˚C ftit imsa[[ab.

Fil-[ar;a ta’ in-NAZZJON tag[na tat-13 ta’ :unju tal-1988 kien hemm rappurta;; estensiv tad-diskors li g[alaq il-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista.

Diskors mill-Prim Ministru u Kap tal-PN Eddie Fenech Adami, li kien diskors po]ittiv dwar il-fatt li kien qed ikun re;istrat progress f’kull front.

Diskors li kien meqjus wie[ed ta’ inkora;;iment g[all-pajji].

F’rapport ie[or din id-darba minn Ruma, ing[ad li l-Mexxej tasSo/jalisti Taljan Bettino Craxi, esprima l-appo;; tieg[u li Malta tissie[eb b[ala membru filKomunità Ewropea.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Lokali 3

Lifeguards mill-Emergency Response and Rescue Corps ilbiera[ bdew bis-servizz regolari tag[hom fil-g]ira ta’ Kemmuna. Dan is-servizz se jkun qed jing[ata kuljum bejn id-9.30am u s-sitta ta’ filg[axija u jibqa’ g[addej sal-a[[ar ta’ Settembru. Se jkun hemm ukoll ambulanza tal-ba[ar li s-sena li g[addiet kienet strumentali biex ;ew salvati numru ta’ persuni.

Il-PN bi pro/ess ta’ laqg[at mas-so/jetà /ivili Il-Partit Nazzjonalista beda pro/ess ta’ laqg[at masso/jetà /ivili b’laqg[a malAsso/jazzjoni tal-In;iniera tal-Ajruplani. Fil-laqg[a pparte/ipa l-kap tal-PN Simon Busuttil flimkiem mal-Kelliema tal-PN g[adDjalogu So/jali u Libertajiet /ivili Claudette Buttigieg u lKelliem tal-PN g[at-Turi]mu Robert Arrigo.

Il-Kap tal-PN Simon Busuttil tkellem dwar itti;did li qed iwettaq il-PN u

l-mod kif il-Partit qed isa[[a[ il-pontijiet masso/jetà billi jiltaqa’ malg[aqdiet li g[andhom rwol importanti fiha. Simon Busuttil qal li l-iskop ta’ dawn il-laqghat hu li l-Partit Nazzjonalista jisma’ ming[and is-so/jetà u ming[and diversi setturi partikolari tag[ha g[aliex b’hekk il-Partit ikun iktar qrib in-nies u jifhem iktar il[ti;ijiet tal-kategoriji differenti li jiffurmawha.

Ix-xandir nazzjonali qed jintu]a b[ala g[odda politika tal-Gvern It-Taqsima tal-A[barijiet tal-Istazzjon Nazzjonali qed tintu]a b[ala g[odda f’idejn il-Gvern u dan b’insult lejn l-intelli;enza tat-telespettaturi.

Dan qalu l-Partit Nazzjonalista f’ilment li ntbag[at lill-Kap tat-Taqsima tal-A[barijiet tal-PBS Reno Bugeja u lill-Awtorità taxXandir.

Il-Partit Nazzjonalista qed

jirreferi g[as-servizzi tala[barijiet tat-Tnejn u tatTlieta fejn g[all-istazzjon nazzjonali, l-iktar a[bar importanti kienet l-e]er/izzju ta’ propaganda tal-Gvern fissensiela ta’ laqg[at li qed ikollhom il-Ministri f’Kastilja.

Fi]-]ew; ka]i sa[ansitra sar kollegament dirett minn Kastilja b[ala l-ewwel item tal-a[barijiet tat-8p.m.

L-Asso/jazzjoni tal-In;iniera tal-Ajruplani f’laqg[a mal-Kap tal-PN Simon Busuttil u mad-deputati Claudette Buttigieg u Robert Arrigo (Ritratt> Michael Ellul)

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

6 Lokali

BOV Skypass credit card b’[afna benefi//ji addizzjonali Il-Bank of Valletta [abbar l-introduzzjoni tal-BOV Skypass credit card – kard ma[duma spe/ifikament fuq il-b]onnijiet dejjem jikbru ta’ min ju]a l-kards.

Il-BOV Skypass jipprovdi lill-klijenti opportunità biex ikunu ele;ibbli g[al firxa wiesg[a ta’ premium cards li flimkien mal-BOV Visa Platinum u Visa Gold card, hemm marbuta mag[hom numru ta’ benefi//ji addizzjonali meta mqabbla malfirxa ta’ credit cards klassi/i u dawn jinkludu limitu ta’ kreditu iktar g[oli.

Il-BOV Skypass credit card toffri firxa wiesg[a ta’ benefi//ji li jinkludu assigurazzjoni b’xejn g[all-protezzjoni fuq ix-xiri kif ukoll assigurazzjoni g[allivvja;;ar b’xejn. Aktar minn hekk, bil-BOV Skypass cards, wie[ed jipparte/ipa awtomatikament fil-BOV Loyalty Rewards Programme.

Permezz ta’ dan il-programm, il-klijent jakkwista loyalty point wie[ed ma’ kull €1 li jonfoq bil-kard, u

dawn il-punti jissarrfu f’numru ta’ benefi//ji e//itanti li jinkludu l-iskema l-;dida ta’ punti li jissarrfu fuq il-biljetti tal-arju g[al kull destinazzjoni.

John Pace, il-Kap E]ekuttiv tal-Cards Business, qal l-BOV Skypass hi l-a[[ar premium credit card li qed joffri s-suq, u jemmen li hi lkard ideali g[al dawk ilklijenti li jixtiequ jtejbu lbenefi//ji tag[hom millclassic card. Din il-kard hi wkoll attraenti b’mod partikulari g[al dawk il-klijenti li jixtiequ jivvja;;aw u allura jie[du vanta;; minn firxa wiesg[a ta’ benefi//ji marbuta ma’ din il-premium card. Dawn jinkludu travel insurance u l-benefi//ju li jsarrfu l-punti talBOV ma’ biljetti tal-arju g[al kull destinazzjoni.

Il-BOV Skypass hi affiljata mal-Visa u g[alhekk tista’ tintu]a kemm lokalment kif ukoll barra minn Malta f’kull bank u stabbiliment kummer/jali li juri l-logo tal-Visa.

Mix-xellug g[al-lemin> Darrin Zammit Lupi, ;urnalist fotografiku mal-Allied Newspapers< Gordon Cachia, Business Development Manager ta’ SmartCity Malta< u Chris Peregin, ;urnalist mal-Allied Newspapers

SmartCity Malta tisponsorja l-e-Journalism Award Il-finalisti g[all-premju tale-Journalism, sponsorjat minn SmartCity Malta, talMalta Journalism Awards ta’ din is-sena t[abbru fi SmartCity Malta. It-tliet finalisti huma Darrin Zammit Lupi, ;urnalist fotografiku mal-Allied Newspapers; Chris Peregin, ;urnalist malAllied Newspapers; u Josanne Cassar, ;urnalista freelance.

Il-Kap E]ekuttiv ta’ SmartCity, Abdullatif

AlMulla, qal li SmartCity qed tisponsorja l-kategorija tal-eJournalism g[al sena o[ra.

L-e-Journalism g[andu rwol importanti fl-industrija tal-midja. Dan il-premju jippremja lil dawk il-;urnalisti u kittieba li jikkontribwixxu g[al websajts tal-a[barijiet Maltin li qed isiru sors aktar u aktar importanti g[a/-/ittadini Maltin.

I/-Chairman tal-Istitut tal:urnalisti Maltin, Malcolm Naudi, spjega li l-kategorija

tal-e-Journalism saret wa[da mill-aktar imfittxija fil-Malta Journalism Awards.

B[ala inizjattiva ;dida din is-sena, l-Istitut a//etta wkoll li jmur g[and l-isponsors biex jit[abbru l-finalisti fil-31 ta’ Mejju.

Ir-rebbie[a ta’ din it-23 edizzjoni tal-Malta Journalism Awards se jit[abbru waqt i/-/erimonja tal-premjijiet li se ssir nhar is-Sibt li ;ej, f’The Palace, f’Tas-Sliema.

Investiment ie[or f’Malta minn Motherwell Bridge Il-BOV Skypass credit card

Il-kumpanija Motherwell Bridge, li tipprovdi servizzi ta’ manutenzjoni mekkanika u elettrika g[al apparat li jintu]a fit-trasbord, investiet f’workshop industrijali ;did fil-kwartieri tag[ha f’{al Far – pro;ett li fisser il-[olqien ta’ 15-il impjieg ;did.

Din il-kumpanija privata, li hi pijuniera fis-servizzi talin;inerija fir-re;jun talMediterran, kienet stabbilita fl-1992 u llum ta[dem millPark Industrijali ta’ {al Far fejn g[andha fabbrika mifruxa fuq aktar minn 15,000 metru kwadru ta’ art fejn timpjega 65 [addiem.

Tifforma parti mill-Grupp Hili u dan l-a[[ar pro;ett li da[let g[alih fisser investiment ta’ nofs miljun ewro.

F’dan l-Engine Workshop,

Workshop state-of-the art g[al testijiet ta’ servicing ta’ apparat marittimu u industrijali g[al klijenti lokali u barranin kif jissejja[, li huwa state-ofthe art, in[olqu opportunitajiet ta’ impjiegi ;odda g[al 15il engine technician spe/jalizzat. Xog[ol dan il-workshop se jkun li jag[mel testijiet g[al servicing ta’ apparat marittimu u industrijali g[al klijenti lokali u barranin.

Fost l-akbar klijenti ta’ Motherwell Bridge hemm ilFreeport Malti.

L-investiment fil-workshop inkluda wkoll ix-xiri ta’ apparat apposta, li n;ieb mill:ermanja u mill-Istati Uniti.

Fl-a[[ar 20 sena lkumpanija Motherwell Bridge

akkwistat reputazzjoni tajba [afna fost klijenti kbar li jag[mlu u]u mis-servizzi tag[ha f’Malta, fosthom kumpaniji ta]-]ejt u tal-gass.

Kienet fdata wkoll bil-manifattura ta’ strutturi kbar talazzar g[al diversi pro;etti infrastrutturali ma;;uri u proprjetajiet f’pajji]na.

Xog[ol ie[or li tispe/jalizza fih hu l-bini ta’ krejnijiet biex jintu]aw g[at-trasbord talkontejners, u minbarra l-Port {ieles f’Malta [admet g[al klijenti internazzjonali f’dan il-qasam anke fi Spanja u filLvant Nofsani.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Lokali 7

Il-PN adotta politika tajba dwar l-Unjoni Ewropea Marthese Portelli, ilKelliema tal-Oppo]izzjoni dwar l-Affarijiet Ewropej fi stqarrija sa[qet illi f’intervista li saret mas-Segretarju Parlamentari responsabbli mill-Fondi Ewropej, isSegretarju Parlamentari Ian Borg, ammetta kemm kellu politika tajba l-Partit Nazzjonalista fuq l-Unjoni Ewropea u fuq il-fondi Ewropej. F’intervista illi ;iet ippubblikata filgazzetta Illum, is-Segretarju Parlamentari, qal, fi kliemu stess, “Illum kul[add jammetti illi bis-sa[[a ta’ dawn il-fondi saru ]viluppi importanti fl-ekonomija ta’ pajji]na. …id-differenza kienet tkun li ming[ajr ilfondi Ewropej konna ndumu [afna iktar snin biex nag[mlu dan l-avvanz min[abba li l-finanzi talpajji] huma dawk li huma.”

Filwaqt illi tilqa’ din lammissjoni b’sodisfazzjon, Marthese Portelli tfakkar illi li kieku kien g[all-Partit Laburista, Malta ma ggwadanjat xejn minn dawn il-fondi. Marthese Portelli tfakkar kif tul is-snin il-

Partit Laburista minn dejjem kien xettiku u negattiv dwar l-Unjoni Ewropeja u b’mod spe/ifiku kien totalment xettiku dwar il-miljuni illi Malta setg[et tikseb mill-Unjoni Ewropeja. In vista ta’ dan, Marthese Portelli t[e;;e; lill-Gvern biex ikompli miexi fuq ilpolitika tal-Partit Nazzjonalista u ja[dem biex jattira iktar fondi Ewropej lejn pajji]na sabiex sussegwentement ji;u investiti f’iktar pro;etti illi jgawdu minnhom ilMaltin u l-G[awdxin kollha.

Il-Partit Nazzjonalista jemmen illi pajji]na jixraqlu l-a[jar u g[alhekk il-Gvern g[andu jkompli jimpenja ru[u biex jara illi jattira lfondi kollha possibbli.

Marthese Portelli, f’isem il-Partit Nazzjonalista, tirringrazzja lil dawk kollha li b’tant [idma u dedikazzjoni taw s-sehem tag[hom biex Malta rnexxielha tikseb iktar minn biljun ewro li llkoll jissarrfu fi pro;etti illi jikkontribwixxu g[al kwalità ta’ [ajja a[jar.

L-HMS Echo li b[alissa jinsab fil-Port il-Kbir nhar il-:img[a se jkun miftu[ g[all-pubbliku bejn l-10 ta’ filg[odu u s-sag[tejn ta’ waranofsinhar f’Xatt Pinto. L-HMS Echo jaqa’ fil-kategorija ta’ Survey Ship. Dan il-vapur se jkun fil-Mediterran, il-Ba[ar l-A[mar u l-O/ean Indjan matul is-sena li ;ejja bl-iskop li ja;;orna dawk li huma mag[rufa b[ala /arts marittimi.

CD b’kanzunetti b’rimi tradizzjonali tat-tfal Numru ta’ rimi tat-tfal, b[al “Bewsa tan-Nanna”, “Warda”, u “Wenzu lIskarpan” issa jinsabu f’forma ta’ kanzunetti fuq CD li ;iet imnedija waqt attività fl-iskola Primarja ta’ {’Attard.

Is-CD, bl-appo;; finanzjarju tal-APS Bank, tinkludi 17il kanzunetta bil-Malti li huma kompo]izzjoni ta’ Dominic Galea ta’ rimi li nkitbu snin ilu, u li nies ta’ età kbira tg[allmu meta kienu tfal.

Melita tinvesti €60 miljun f’tis[i[ tal-infrastruttura Tniedi servizz iktar velo/i tal-internet L-investiment li l-pajjiz g[amel fl-a[[ar snin biex ]amm postu fuq quddiem fitteknolo;ija tal-informatika wassal biex mill-2007 ’l hawn il-kumpanija Melita investiet €75 miljun u qed tippjana investiment ie[or ta’ €60 miljun biex tkompli ssa[[a[ l-infrastrutttura tag[ha.

Dan l-investiment ifisser [olqien ta’ impjiegi tant li lkumpanija ]iedet l-impjegati b’65 fil-mija u issa timpjega 450 persuna.

L-investiment li g[amlet il-Melita flimkien mal-investiment li g[amel il-pajji] biex jibqa’ fuq quddiem fitteknolo;ija tal-informatika kien trattat waqt ]jara li sSegretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis

g[amel fl-uffi/ini ewlenin tal-kumpanija fl-Imrie[el.

Tul din i]-]jara cChairman ta’ Melita Joe Gasan u l-Kap E]ekuttiv Andrei Torriani nidew servizz iktar velo/i tal-internet mill-Melita. Din ilvelo/ità issa tla[[aq il-250 megabit kull sekonda.

Permezz ta’ dan is-servizz, il-Melita qieg[da iktar minn tirdoppja l-velo/ità massima tal-internet li toffri. Isservizz se jibda minn din il;imgha f’Tigne Point u Fort Cambridge waqt li lokalitajiet u zoni o[ra se jkollhom isservizz fi ftit ]mien ie[or.

Bl-investimenti li g[amlet il-Melita, Malta di;à rrnexxxielha til[aq tnjen mittliet miri tal-UE, [afna snin qabel i]-]mien.

Joe Gasan tkellem dwar linvestiment li l-Melita g[amlet sa mill-1991 ’l hawn biex dejjem kienet fuq quddiem fl-i]vilupp tas-servizzzi tat-telekomunikazzjoni filpajjiz.

Dawn is-servizzi wasslu biex Malta llum tibbenefika minn infrastruttura b’sa[[itha li tippermettilha taqdi l-[ti;ijiet ta’ kumpaniji barranin li joperaw f’Malta, fosthom fis-settur tasservizzi finanzjarji u l-egaming.

Il-Kap E]ekuttiv ta’ Melita Andre Torriani qal li l-investiment li qed tag[mel Malta hu dak skont ix-xejriet internazzjonali li juri li aktar nies qed ju]aw l-internet fl-istess [in permezz ta’ devices differenti.

Permezz ta’ din is-CD, irrimi Maltin g[at-tfal se jkunu jistg[u jaslu wkoll g[and ittfal tal-;enerazzjoni l-;dida, filwaqt li l-qlig[ kollu millbejg[ ta’ din is-CD se jmur kollu g[and l-asso/jazzjoni “Ejjew G[andi” li tg[in tfal ]vanta;;ati.

Waqt it-tnedija tkellem i/Chairman tal-APS Bank, li qed jappo;;ja dan il-pro;ett, u spjega l-g[anijiet wara lbejg[ ta’ din is-CD. Apparti mill-kanzunetti,

tnediet ukoll websajt bil-lingwa Maltija, www.qawsalla.com, li fiha lmu]ika miktuba u l-kliem talkanzunetti kollha, flimkien ma’ materjal edukattiv u ta’ divertiment g[at-tfal. Fost dawn hemm spazju virtwali g[all-wirjiet tal-arti, materjal ta’ studju g[at-tfal mill-ewwel sas-sitt sena primarja u attrazzjonijiet o[ra interessanti.

Il-kanzunetti tkantaw kollha mill-kor “Mirabitur”, ta[t iddirezzjoni ta’ Simone Attard.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

8 Parlament

Mistoqsija titwie;eb darbtejn b’mod kompletament differenti Waqt is-seduta parlamentari ta’ nhar it-Tlieta, idDeputat Nazzjonalista Marthese Portelli ;ibdet lattenzjoni tal-Kamra li mistoqsija tag[ha kienet twie;bet darbtejn b’mod kompletament differenti. Hi talbet lid-Deputat Speaker tal-Kamra ?ensu Galea biex issir investigazzjoni immedjata, u dan fir-rigward talmistoqsija parlamentari numru 2348 illi g[amlet listess Deputat.

G[all-mistoqsija ta’ Marthese Portelli biex lMinistru Godfrey Farrugia jwie;eb mistoqsija parlamentari 353 u jg[id min huma l-konsulenti (inklu] persons of trust) li qed jag[tu kontribut fiddekasteru tieghu, x’terms of reference g[andhom g[all[idma fil-Ministeru, jekk jistax ipo;;i fuq il-Mejda tal-Kamra kopja tal-kuntratti jew ittri tal-[atra fejn dawn di;à ;ew iffirmati, it-

twe;iba li ng[atat bil-miktub fid-dokument bittwe;ibiet g[all-Mistoqsijiet Parlamentari li d-Deputat ;abret hi stess minn fuq ilMejda tal-Kamra, kienet tg[id illi fi [dan ilMinisteru “pre]entament hemm biss konsulent wie[ed” u kien hemm ukoll elenku ta’ xi tqabbad jag[mel.

Jirri]ulta mir-risposta li ttellg[et online, li t-twe;iba nbidlet g[al wa[da li kienet totalment l-oppost g[ax ittwe;iba kienet li m’g[andux konsulenti.

Skont id-Deputat Nazzjonalista, il-mistoqsija to[rog wa[edha: g[aliex inbidlet it-twe;iba? Wie[ed jistenna li ssir l-investigazzjoni ne/essarja biex ilParlament ikollu twe;iba /ara dwar dak li seta’ se[[.

Id-Deputat Speaker qabel li g[andha ssir investigazzjoni u kkonferma li din se ssir.

Ti]died l-g[ajnuna lill-foster carers In-numru ta’ koppji jew individwi li bbenefikaw s’issa mill-ispecialised fostering benefit huma 24. Dan qalitu Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru g[all-Familja u sSolidarjetà So/jali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said.

Il-Ministru qalet li hemm

13-il familja jew individwu li s-sitwazzjoni tag[hom qed tkun ippro/essata. Issa li n[atar il-bord il-;did tal-fostering, se jintalab jag[mel evalwazzjoni tal-benefi//ji li l-foster carers jibbenefikaw minnhom bl-iskop li jkun

assigurat li jkunu meg[juna u wkoll li jing[ataw b’;ustizzja.

Mindu nfet[u a;enzija akkreditati privati, saru xi adozzjonijiet ta’ tfal Maltin minn ;enituri adottivi Maltin

13-il tifel u tifla adottati f’erba’ snin Kien hemm 13-il tifel u tifla li ;ew adottati minn koppji Maltin mill-2009 sa din issena. Dan qalitu Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said.

Il-Ministru Coleiro Preca spe/ifikat li l-istatistika tirreferi g[al persuni ta[t it-18-il sena li kienu adottati minn ;enituri Maltin. Dan g[aliex

ma ;ietx spe/ifikata l-età e]atta ta’ dawn it-tfal.

L-akbar numru ta’ tfal li ;ew adottati kien fl-2009, meta ;ew adottati sitt itfal.

Fl-2010 kienu adottati tlett itfal o[ra filwaqt li fl-2011 kienet adottata persuna wa[da biss. Matul is-sena li g[addiet kienu adottati tlett itfal filwaqt li ebda persuna ma kienet adottata din is-sena.

Il-Ministru Coleiro Preca ]iedet li dawn in-numri mhux ne/essarjament huma l-istess

b[alma dawk fil-Qorti. Irra;uni hi li peress li f’ka]ijiet fejn il-;enitur naturali jadotta\tadotta lit-tifel\tifla tieg[u\tag[ha stess, il-Qorti mhux dejjem titlob l-intervent tal-A;enzija APPO:: jew ta’ A;enzija akkreditata o[ra.

Hi ]iedet li mindu nfet[u a;enzija akkreditati privati, saru xi adozzjonijiet ta’ tfal Maltin minn ;enituri adottivi Maltin permezz ta’ dawn la;enziji, l-A;enzija APPO:: ma tkunx infurmata b’dan.

256 bidwi re;istrat g[andhom is-serer Skont l - a[[ar /ensiment tal - biedja li sar fl - 20 1 0 kien hemm 256 bidwi re;istrat li g[andhom serer madwar Malta u G[awdex .

Dan qalu Leo Brincat, il-Ministru g[allI]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u Tibdil fil-

Klima bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea.

Il-Ministru Brincat ]ied li hemm 79.8 ettaru ta’ art li tintu]a g[al skop ta’ tkabbir ta’ prodotti agrikoli fis-serer.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Parlament 9

Id-Dipartiment tal-Onkolo;ija f’G[awdex se jitwaqqaf sal-a[[ar tas-sena Is-servizz tal-onkolo;ija flIsptar ta’ G[awdex se jkun lest sal-a[[ar tas-sena. Dan a//ertah Godfrey Farrugia, ilMinistru tas-Sa[[a, meta lbiera[ g[amel stqarrija filParlament dwar dan is-servizz fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex.

Godfrey Farrugia sostna li ma sab xejn lest millamministrazzjoni pre/edenti u sab biss li kienu t[arr;u erba’ infermieri, wie[ed minnhom barra minn Malta. Sostna li lGvern pre]enti [alla lil dawn linfermieri jkomplu bit-ta[ri; tag[hom [alli ta[t it-tmexxija tat-tim ;did li qed imexxi, lamministrazzjoni tal-isptar ting[ata s-servizz f’G[awdex.

Il-Ministru tas-Sa[[a kkonferma wkoll li dalwaqt se jkun qed jinawgura l-pro;ett tal-bone density. F’dan il-ka] il-Ministru Farrugia ma qalx li ma sab xejn lest i]da qal li lGvern kompla ja[dem fuq dak li kien hemm u l-pro;ett se jkun inawgurat dalwaqt.

Fil-ka] tas-servizz talkimoterapija f’G[awdex, ilMinistru Farrugia baqa’ jsostni li l-Gvern ma sab ebda allokazzjoni ta’ flus. G[alhekk il-Gvern kellu jsib lallokazzjoni hu u minn pro;ett bi spi]a ta’ aktar minn €590,900 se jwettaq il-pro;ett bi spi]a ta’ €200,000.

F’mistoqsijiet li saru millOppo]izzjoni, id-Deputat Nazzjonalista Giovanna Debono qalet li ma kienx korrett il-Ministru meta flistqarrija qal li ma sar xejn flIsptar :enerali ta’ G[awdex.

Hi qalet li qatt daqs dawn la[[ar snin ma sar titjib flisptar. Il-Ministru naqas li jsemmi s-servizz tarradjolo;ija, teatri taloperazzjoni kif ukoll il-pro;ett tal-bone density.

Mistoqsijiet o[rajn saru mid-Deputati Nazzjonalisti Chris Said, Joe Cassar, Frederick Azzopardi, Mario Galea u mid-Deputati

Laburisti Justyne Caruanam Carmelo Abela u Deo Debattista.

Fit-twe;iba tieg[u, ilMinistru Farrugia tenna li sab tmien [addiema fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex g[al kull [addiem li hemm fl-Isptar Mater Dei i]da naqas li jirrispondi dwar x’se jsir minn dawn il-[addiema ]ejda. IlMinistru qal li mhux se j[alli li jkun hemm [addiema li jiskartaw u jmorru d-dar meta suppost huma xog[ol.

Hu tenna l-pjan tal-Gvern li /-?entru tas-Sa[[a tal-belt Victoria ji;i trasformat f’Ber;a u /-?entru tas-Sa[[a jkun trasferit fl-Isptar :enerali fejn jista’ jing[ata servizz a[jar.

Godfrey Farrugia qal li sakemm jibda jing[ata sservizz tal-kimoterapija flIsptar ta’ G[awdex, il-Gvern se j[allas tat-tra;itt u jag[ti sservizzi me[tie;a lil 11-il pazjent li jkollhom jin]lu Malta g[all-kura.

}idiet lil diversi setturi bil-proposti tal-Ba;it Il-Ba;it li ;ie approvat ;img[at ilu hu wie[ed importanti, mhux biss g[ax ;ie approvat millKamra kollha, i]da anke g[aliex permezz tieg[u hemm diversi setturi tal-[ajja Maltija li se jkunu qed jibbenefikaw minn ]idiet approvati.

Dan sostnieh id-Deputat Nazzjonalista Chris Said meta lbiera[ kompliet id-diskussjoni dwar l-Abbozz ta’ Li;i li jemenda l-Att dwar isSigurtà So/jali.

Chris Said qal li fl-a[[ar snin ing[atat importanza qawwija lill-qasam tas-sigurtà so/jali u dan ;ie rifless f’nefqa akbar li telg[et g[al madwar €600 miljun matul is-snin.

Fost dawk li se jkunu qed igawdu mill-mi]uri m[abbra fil-ba;it, hemm il-pensjonanti li se jkunu qed jie[du ]-]ieda kollha g[all-g[oli tal[ajja u mhux parti minnha. Hemm ukoll tibdil

fi/-children’s allowance li permezz tag[hom ;enituri se jgawdu minn ]ieda fl-allowances.

Mi]uri o[rajn se ja;evolaw ;enituri li jag[mlu fostering.

Il-ba;it qed ja[seb ukoll g[al dawk li jag[mlu xog[ol ta’ volontarjat. Dan se jsir permezz ta’ kreditu ta’ [las ta’ bolla mill-istat g[al perijodu ta’ volontarjat li jsir mi]-]g[a]ag[.

Fuq l-istess livell ta’ g[ajnuna se jgawdu wkoll dawk il-persuni li jibqg[u jduru bil;enituri tag[hom biex dawn jibqg[u jg[ixu fiddar tag[hom.

Mi]uri o[rajn jirrigwardaw anomaliji li kien hemm fil-ka] ta’ romol filwaqt li qed ting[ata g[ajnuna fil-ka] ta’ [addiema li spi//aw bla xog[ol min[abba skemi ta’ rtirar kmieni mixxog[ol.

Muscat jiddefendi l-g[a]la li jie[u €7,000 Waqt il-[in tal-mistoqsijiet fis-seduta tal-biera[, il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius g[amel mistoqsija supplimentari g[all-mistoqsija li ressaq id-Deputat Nazzjonalista Chris Agius dwar il-karozza uffi/jali tal-Prim Ministru.

David Agius talab spjegazzjoni ming[and il-Prim Ministru dwar l-u]u tal-vettura privata tieg[u b[ala l-karozza uffi/jali.

Joseph Muscat fisser li mal-[atra tieg[u b[ala Prim Ministru n;ibditlu l-attenzjoni li hu g[andu dritt g[al ]ew; karozzi. Hu sar jaf ukoll li g[andha tinxtara karozza o[ra g[all-qadi tad-dmirijiet tal-Prim Minisru. Dan g[ax ilkarozza li kienet tintu]a mill-eks Prim Ministru Lawrence Gonzi kien qed ikollha [afna [sarat li la[qu t-€58,000 matul is-sena li g[addiet. Dan minbarra spejje] o[rajn mhux ]g[ar biex tinkera karozza o[ra bi spi]a ta’ €40 kuljum.

G[alhekk intalab biex jag[]el karozza u l-istimi li saru kienu jla[[qu g[exieren ta’ eluf ta’ ewro. Il-Prim Ministru talab jekk kienx hemm alternattiva. Hu stqarr li fil-le;i]latura li g[addiet, Ministri u Segretarji Parlamentari kienu jag[]lu li j]ommu l-vettura tag[hom flok li jing[ataw it-tieni karozza.

Hu g[a]el li jag[mel u]u mill-vettura privata tieg[u g[ax kienet se ti;i ir[as milli tintu]a karozza o[ra u skont hu lpoplu kien se jiffranka [afna flus.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista staqsa lillPrim Ministru g[aliex il-Ministru u s-Segretarji Parlamentari m’g[amlux l-istess. Il-Prim Ministru wie;eb li l-Ministri jag[]lu skont xi j[ossu huma u tenna li hu [ass li g[andu ju]a l-karozza tieg[u g[ax hi l-ir[as possibbli.

David Agius staqsa g[aliex il-Prim Ministru qed jing[ata [las ta’ €7,000 fis-sena. Il-Prim Ministru wie;eb li lmatematika tieg[u tg[allmu li €59 kuljum hi ferm g[olja.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil staqsa lill-Prim Ministru g[aliex ma xtarax karozza ir[as u jekk jidhirlux li hu dekoru] li jag[mel u]u mill-vettura tieg[u. Il-Prim Ministru wie;eb li l-poplu ma ji;;udikahx fuq il-karozza li g[andu; hu stqarr li spejje] addizzjonali marbutin mal-u]u tal-vettura privata tieg[u, b[all-assigurazzjoni, qed i[allashom hu personalment.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni staqsa lill-Prim Ministru jekk fiddawl ta’ dan il-;est daqshekk nobbli, il-Ministri u sSegretarji Parlamentari g[andhomx ju]aw il-vetturi tag[hom.

Il-Prim Ministru [e;;e; lill-Kap tal-Oppo]izzjoni biex hu jag[mel l-istess: jirrifjuta l-karozza uffi/jali u ju]a l-vettura privata tieg[u.

Tis[i[ fl-a//essibbiltà 27 kunsill lokali f’Malta u G[awdex ibbenefikaw minn €204,934.14 biex tejbu l-a//essibbiltà fil-lokalitajiet tag[hom bejn l-2010 u l-2011. Dan qalu Karmenu Vella, ilMinistru g[at-Turi]mu bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

10 Opinjoni

L-Iran> lejn elezzjoni farsa o[ra Dak li se jin[atar President tar-Repubblika wara lelezzjoni ta’ g[ada wisq probabbli jkun l-a[[ar wie[ed tal-Iran jekk tg[addi talAjatollah Kamenej u dawk ta’ madwaru, li xejn ma kienu kuntenti bl-isfidi kontinwi lillawtorità tal-Ajatollah u l;erarkija Xita Musulmana tieg[u mill-aktar president kontroversjali li qatt kellhom: Ahmadinejad.

Jekk dawk li jsegwu l-kitba tieg[i hawnhekk jiftakru, dwar dan kont ktibt aktar fittul fl-okka]joni ta’ elezzjoni o[ra farsa li kienet saret flIran ftit aktar minn sena ilu, meta l-bi//a l-kbira talkandidati ;enwinament riformisti ma kinux t[allew jikkontestaw, u l-isfida kienet bejn dawk il-konservattivi li kienu baqg[u fidili lejn Ahmadinejad u dawk kontrih.

Koalizzjoni ta’ [ames partiti

G[alkemm dawn tal-a[[ar bejntiehom kollha, f’koalizzjoni ta’ [ames partiti, kisbu l-ma;;oranza tal-voti (63%), kienu naqsu 13-il si;;u fil-parlament, filwaqt rriformisti f’alleanza ta’ tliet partiti kisbu 26% u ]iedu 24 si;;u. Imma dawn naturalment ma kinux bi]]ejjed, anki g[ax l-istess riformisti kienu maqsumin bejn dawk li [e;;ew g[al bojkott tal-elezzjoni, u o[rajn li ma qablux u marru jivvutaw.

Dan, x’aktarx, g[ax prattikament reb[a tarriformisti xorta ma tfissirx li bilfors dawn jirnexxilhom iwettqu r-riformi, anki moderati, g[ax ta’ min ifakkar li fl-Iran l-a[[ar kelma hija tal-Ajatollah Kamenej.

Imma jibqa’ fatt li f’dik lelezzjoni dan ma kienx irnexxielu je[les minn Ahmadinejad, g[alkemm issa dan ma jistax jer;a’ jikkontesta.

minn Joe Calleja jocal@me.com

Qassisin konservattivi Mit-tmien kandidati li kisbu l-kunsens, il-barka tar-re;im ta’ Kamenej, sitta huma

Rivali esklu]i> Minkejja jew min[abba li n-‘nazzjonalist’ Esfandjar Maxej (xellug) hu [a;a wa[da ma’ Ahmadinejad, ;ie esku] milli jikkontesta, b[alma ;ralu, u kien mistenni l-‘liberali’ Ali Rafsanjani (lemin)

Minfloku Ahmadinejad kien qed jimbotta lil Esfandjar Raxim Maxej, [abib antik tieg[u, u li bintu hi mi]]ew;a lill-iben il-kbir ta’ Ahmadinejad, Dikjarazzjonijiet kontroversjali li g[amel flimg[oddi Maxej urtaw bilkbir lill-establishment konfessjonali radikali ta’ Kamenej.

Bi]]ejjed ng[id li sa wasal biex fi Frar li g[adda ddikjara li “l-era tal-I]lam waslet fittmiem. Kellna rivoluzzjoni fl1979, imma l-era talI]lami]mu ntemmet!” Jew meta qal li “l-I]lam tag[na lIranjani huwa differenti u jdawwal, u jag[ti sura lill;ejjieni.”

Skwalifikat min[abba ideat liberali Dan il-kliem forsi ma

dejjaqx g[alkollox lil Ahmadinejed, imma l-

Ajatollah, permezz tal-Kunsill tal-Gwardjani spi//a skwalifikah milli jikkontesta min[abba dawn l-ideat “liberali” tieg[u dwar l-I]lam, g[ax g[alih, (b[al Ahmadinejad) huwa aktar importanti n-nazzjon millI]lam.

messet lill-veteran Ali Akbar Rafsanjani li mhux biss kien jokkupa di;à l-kariga ta’ President (bejn l-1989-1997), imma kien ukoll wie[ed millmissirijiet, fundaturi tarRivoluzzjoni li fl-1979 g[amlet lill-Iran repubblika konfessjonali I]lamika.

Effetti tar-rivoluzzjoni

Kandidat ‘liberali’ u ie[or ‘nazzjonalist’ esklu]i Drabi o[ra ddikjara li “lebda nazzjon mhuwa g[adu tag[na. L-Iran huwa [abib talpopli Amerikani u ta’ I]rael,” u li “il-kunflitt tag[na huwa mal-gvern I]raelit,” b’kuntrast totali ma’ dikjarazzjonijiet ta’ Ahmadinejad li jrid jisparixxi lil I]rael.

L-istess ‘xorti’ ta’ Maxej

Wa[da mid-dimostrazzjonijiet kbar ta’ protesta kontra l-elezzjoni farsa g[at-tieni darba ta’ Ahmadinejad, fl-2009

B[alma kkummenta g[alliem Iranjan intervistat minn New York Times, “Issoltu ng[idu li rivoluzzjoni tispi//a tiekol lil uliedha, i]da fil-ka] ta’ Rafsanjani, din kielet lil missierha.”

Ir-ra;uni uffi/jali ta/-/a[da kienet min[abba l-età tieg[u (78 sena) u sa[[tu, i]da lverità hi li Rafsanjani ilu snin meqjus b[ala xewka g[arre;im Iranjan, l-aktar minn meta, fl-2009, tkellem favur lOppo]izzjoni li kienet qed tipprotesta, u f’diskors memorabbli waqt it-talb tal;img[a, quddiem aktar minn ]ew; miljun ru[, tkellem favur il-libertà tal-espressjoni, it-tolleranza u so/jetà /ivili, filwaqt li kkritika x-xkiel talmedia u s-soppressjoni talattivisti, u enfasizza limportanza tal-vot tal-poplu.

Matul il-presidenza tieg[u Rafsanjani kien ta bidu wkoll g[al riformi liberali talekonomija.

Sakemm qed nikteb, g[alhekk, jidher li lkonservattivi ta’ Kamenej [elsu mill-ikbar ]ew; rivali g[ar-re;im, u g[alhekk se jkomplu jbieg[du lil dawk laktar kolti (cultured) tal-bliet, li llum jiffurmaw parti kbira mill-elettorat Iranjan, u li ilhom li abbandunaw ilpolitika wara s-soppressjoni tar-rewwixti tal-2009, meta Ahmadinejad kien seraq lelezzjoni biex baqa’ fil-kariga tal-President.

I]lami/i konservattivi estremi – koalizzjoni ta’ qassisin konservattivi I]lami/i u kmandanti tal-Gwardja Rivoluzzjonarja – u tnejn lo[ra daqsxejn aktar ?entristi.

Wie[ed minnhom huwa Hassan Rowhani li di;à ddikjara li jekk ji;i elett hu, kien se jibda ta[ditiet diretti mal-Istati Uniti, [a;a mixtieqa mill-kolti.

Sal-2005 hu kien innegozjatur ewlieni malPunent dwar il-problema tannukleari u g[alhekk kienu laqqmuh “ix-Xijk diplomatiku”. Hu konservattiv tradizzjonali, i]da dan l-a[[ar resaq lejn i/-?entru, qed iwieg[ed gvern b’aktar enfasi fuq l-ekonomija u tmiem g[as-sanzjonijiet imposti fuq il-pajji] minn barra, hekk kif ikkritika l-politika barranija tal-Iran li sej[ilha “ta’ konfront u g[alja”.

Issa ]-]ew; esklu]jonijiet ifissru li Kamenej jista’ jikseb lura l-poter assolut li kien ;ie mhe]]e] mit-tilwim u lambizzjonijiet personali ta’ Ahmadinejad.

L-aktar wie[ed li qed jissemma li ji;i fuq quddiem u jil[aq President huwa Said Galili li hu inkarigat minn negozjati dwar in-nukleari, fejn jimxi b’politika kontra lkompromess. Hu wkoll veteran tal-gwerra mal-Iraq (1980-88) fejn kien tilef ri;lu tal-lemin. Galili kiseb il-PhD bit-te]i “Il-[sieb politiku filKoran”, u hu meqjus b[ala intellettwali leali lejn “lideali” I]lami/i.

Il-kriti/i tieg[u jsostnu li m’g[andux l-esperjenza amministrattiva, spe/jalment meta l-Iran qed ibati missanzjonijiet imposti millPunent, imma l-aqwa li, g[allewwel darba mir-rivoluzzjoni tal-1979, l-istituzzjonijiet statali kollha se jkunu ta[t fazzjoni wa[da, dik tal-Ajatollah Kamenej, li issa jkun jista’ jabolixxi l-kariga ta’ President jew jibdel il-li;i biex dan jibda jin[atar mill-parlament, u mhux aktar mill-poplu.

Jekk g[ada jkollna elezzjoni o[ra farsa jista’ jfisser ittmiem tal-aspirazzjoni tarriformisti li j;ibu l-bidla bilvotazzjoni aktar milli bilprotesti fit-toroq.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Ksur tal-etika doppju Il-ksur gravi tal-etika li qed isir mill-Prim Ministru Joseph Muscat u mis-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca juri, f’anqas minn mitt jum fit-tmexxija, li g[andna gvern Laburista b’ba]i ta’ m;iba mmermra g[alkollox.

G[ax tistenna li l-politikanti jag[mlu xi ]balji, imma tistenna wkoll li g[all-inqas jid[lu fil-politika biex iservu lil [addie[or, mhux biex jisservew huma; biex jag[mlu l-;id lill-o[rajn mhux biex i[axxnu l-bwiet tag[hom; u biex i;ibu ru[hom b’/erta serjetà mhux biex jiksru kull idea ta’ m;iba korretta.

Imma mhux hekk il-gvern ta’ Joseph Muscat li l-im;iba korretta jesi;iha minn [addie[or, imma mhux minnu nnifsu.

Jew inti etiku jew m’intix G[al Joseph Muscat l-etika ti;;ebbed u g[amel tieg[u poter li m’g[andux, ji;ifieri

li jag[ti permess lil xi [add biex ma jkunx etiku.

Li tkun etiku mhix kwistjoni ta’ grad. Fl-etika, jew inti etiku jew m’intix. B[at-tqala din, mara ma tistax tkun ftit tqila jew ftit anqas tqila; jew tqila jew mhix. G[alhekk, [add ma jista’ jag[ti permess lil xi [add biex jikser l-etika. Dak lewwel ]ball serju li g[amel Muscat u li juri, kif jg[id il-Malti, li l-[uta minn rasha tinten.

Il-[uta qed tinten aktar U issa qed tinten kollha l-[uta, u qed tinten aktar.

G[ax Franco Mercieca qed ida[[al €3,600 f’nofstanhar – nofstanhar li fih suppost qed jaqdi lill-pajji] kollu b[ala Segretarju Parlamentari, mhux

jag[mel operazzjonijiet privati li mhux etiku li jag[milhom, li jista’ jag[milhom [addie[or, u jda[[al €3,600 f’nofstanhar tag[hom.

Tmermir doppju Dan hu t-tmermir doppju ta’ sistema mnawra ta’ m;iba li fiha l-Prim Ministru Muscat jag[ti lpermessi lill-ministri tieg[u biex jiksru l-etika.

Mill-ewwel dan il-gvern kien ta l-impressjoni li lpolitikanti tieg[u da[lu fil-politika biex ja[tfu tant li baqg[u jaraw lill-pazjenti minkejja li dan jikser letika. Imma issa mhux impressjoni biss g[andna.

Issa g[andna Segretarju Parlamentari li jaqdi lillpajji] f’bi//a biss mill-[in u fil-bi//a l-o[ra effettivament ja[dem kemm jista’ biex jistampa lflus g[alih.

Ras il-[uta tinten Il-problema hi li, kif g[edna, ras il-[uta hi l-Prim Ministru Muscat li ]ied in-numru ta’ ministri g[al rekord b’nefqa ]ejda g[all-pajji] ta’ €105 miljun aktar fuq le;i]latura g[al tal-qalba u li hu personali qed ida[[al €70,000 biex jikri l-karozza privata

tieg[u lilu nnifsu, u li allura, lill-bqija tal-[afna ministri li g[amel ma tantx jista’ jeqfilhom.

Im;iba arroganti

Mhux biss ma jistax jiqfilhom, i]da lanqas ilmembri tal-Kabinett u l-membri tal-Grupp Parlamentari ma jistg[u jie[du l-e]empju ta’ Muscat. G[aliex dak li g[amel nhar it-Tlieta filg[axija fil-Parlament, hu di]gustanti. Im;iba arroganti. Hekk kif spi//a l-[in tal-mistoqsijiet, lOppo]izzjoni g[amlet mistoqsija sempli/i – jekk ilPrim Ministru hux se jag[mel stqarrija ministerjali dwar il-waiver li ta lil Franco Mercieca u x’fiha din il-waiver.

I]da l-Prim Ministru mhux biss baqa’ jg[id le – li ma jridx jag[ti l-informazzoni li qed tintalab millOppo]izzjoni – i]da g[a]el li jitlaq ’il barra.

Filwaqt li kien pront is-Segretarju Parlamentari Franco Mercioeca, li [arab ’il barra hekk kif lOppo]izzjoni bdiet tistaqsi lill-Prim Ministru, Muscat g[amel b[alu. Baqa’ jg[id le u mexa fiddirezzjoni tal-bieb ta’ barra tal-Kamra. B’hekk [eles mill-Oppo]izzjoni. B’hekk evita li jkompli jiffa//ja aktar mistoqsijiet mill-Oppo]izzjoni li g[andha dritt tiskrutinja kif qed timxi lamministrazzjoni tal-Gvern u b’mod partikulari lim;iba tal-membri tal-Kabinett li hu responsabbli g[alihom il-Prim Ministru Muscat.

‘Il quddiem Fi tmiem il-;img[a li g[addiet il-Partit Nazzjonalista laqqa’ l-Kunsill :enerali bittema ‘’Il quddiem’. Kunsill :enerali li mit-tema tieg[u stess wera bl-aktar mod /ar li b[ala partit issa rridu n[arsu ’l quddiem. Wera li d-dover tag[na issa hu li nkunu Oppo]izzjoni soda, kostruttiva u b’sa[[itha g[all-Gvern Laburista.

Partit [aj u vibranti L-Eks Prim Ministru Ingli]

Sir Winston Churchill darba qal, “Success is not final, failure is not fatal, it is the courage to continue that counts.” Kliem li g[alkemm intqal ]mien twil ilu dwar /irkostanzi ferm differenti, jg[odd [afna g[all-Partit Nazzjonalista llum.

Is-su//ess miksub millPartit Laburista fl-elezzjoni ;enerali ma jag[tix lill-Partit Laburista d-dritt li jibqa’ g[addej minn fuq kollox u

kul[add qisu xejn mhu xejn.

Is-su//ess tal-Partit Laburista bl-ebda mod ma jag[tih xi blank cheque li bih jista’ jag[mel li jrid.

Ir-realtà hi li f’demokrazija wie[ed jistenna li ma jistax jirba[ dejjem. Dak li ;ara lillPartit Nazzjonalista hu biss parti mill-pro/ess demokratiku. Mhu bl-ebda mod xi in/ident fatali. Anzi, dak li ;ara g[andu jservina ta’ xprun biex nie[du dawk idde/i]jonijiet me[tie;a sabiex in;eddu l-Partit Nazzjonalista u nag[mluh mill-;did partit [aj u vibranti.

Kwistjoni ta’ dover It-tis[i[ tal-Partit

Nazzjonalista mhux kwistjoni ta’ kapri//. Hu d-dover tag[na b[ala Maltin li nemmnu tassew li l-Partit Nazzjonalista hu l-a[jar g[a]la g[al pajji]na.

Il-Gvern Laburista ilu filpoter tliet xhur biss u fi tliet xhur biss di;à d-diskors

Is-su//ess miksub mill-Partit Laburista fl-elezzjoni ;enerali ma jag[tix lillPartit Laburista d-dritt li jibqa’ g[addej minn fuq kollox u kul[add qisu xejn mhu xejn

tag[na b[ala poplu nbidel minn diskors ta’ poplu li jispera u jaspira li jipprogressa g[al poplu li sar jispera u jaspira li g[all-inqas nibqg[u fejn qeg[din u mhux nimxu b’lura.

Fi tliet xhur biss Gvern Laburista di;à qatel kull tama ta’ progress.

Hu d-dover tag[na li lil dan il-Gvern, b’mod kostruttiv, inservu ta’ Oppo]izzjoni soda fir-rigward tieg[u. Jekk tassew nemmnu fil-kliem tal-kbir statista Eddie Fenech Adami, li s-sewwa jirba[ ]gur, mela allura m’g[andu jkun hemm xejn xi j]ommna milli flimkien id f’id, f’g[aqda na[dmu g[al dan il-g[an. :ustizzja tag[na lkoll “L-amnestija hi g[odda fi pjan s[i[ li g[andu dan ilGvern biex jirriforma ssistema tal-[abs wara snin ta’ telqa li t[alla fih ta[t lamministrazzjoni pre/edenti.”

Hekk sa[qet stqarrija talMinisteru tal-Intern b’risposta g[al konferenza stampa talkelliem tal-Partit Nazzjonalista dwar l-Intern Jason Azzopardi.

Risposta mill-aktar interessanti mill-Ministeru ta’ Manuel Mallia.

Interessanti g[aliex jidher li tfa//at g[all-ewwel darba propju issa hekk kif di;à g[addew bosta jiem mitt[abbira tal-amnestija. Jekk din l-amnestija hi parti minn pjan s[i[ ta’ riforma g[aliex g[adu ma hu mag[ruf xejn dwar dan l-msemmi pjan^ Min jaf forsi eventwalment niskopru...g[alkemm g[andi d-dubji personali tieg[i!

Happy anniversary NET Television Nhar it-Tnejn li g[adda listazzjon tat-televi]joni tal-

Partit Nazzjonalista, NET Television, g[alaq [mistax-il sena jxandar. Anniversarju importanti fl-istorja ta’ dan listazzjon hekk importanti g[all-Partit Nazzjonalista. Jalla jkollu [afna mumenti o[ra stori/i fl-istorja futura tieg[u NET Television.

Jum il-Missier Nhar il-{add li ;ej hu jum

minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com

spe/jali. Hu l-jum li fih a[na mistiedna niftakru b’sens kbir ta’ grazzi dak kollu li jag[mel jew ikun g[amel g[alina missierna.

Ma nistax hawn ma nsellimx b’g[o]]a kbira lil missieri Albert li fih sibt bastun ta’ sapport u o/ean s[i[ ta’ g[o]]a. }gur li kieku ma kienx g[alih u g[al ommi jien m’iniex il-persuna li jien llum.

(Angelo Micallef hu Kunsillier f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk.)

Hu d-dover tag[na nservu ta’ Oppo]izzjoni serja u soda u fejn il-Gvern ikun qieg[ed jag[mel il-[a]in, nitkellmu u noffru l-oppo]izzjoni kollha tag[na biex ma ssirx [sara lill-pajji]

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

12 Ittri

RockAstra Sur Editur, Dan hu l-isem talispettaklu mu]ikali li tat ilBanda ?ittadina La Stella ta[t id-direzzjoni stupenda tas-Surmast Sigmund Mifsud nhar is-Sibt filg[axija 8 ta’ :unju fi Pjazza Indipendenza, il-Belt Victoria quddiem ba[ar ta’ nies li ftit tista’ tara b[alhom din il-pjazza ewlenija ta’ g]iritna.

Dan ma kienx is-soltu programm klassiku u operistiku li a[na mdorrijin bih, i]da g[a]la ta’ bi//iet mu]ikali bis-sehem ta’ kantanti pop li ma [allewhiex bi kwietha lilludjenza fuq is-si;;ijiet li tqieg[du fil-pjazza.

In-nies tidher li hi mixtieqa minn spettakli ta’ din ix-xorta. Ingli] li nzerta kien bilqieg[da [dejja qalli: Joe you began with a big bang! U na[seb li laqat ilmusmar fuq rasu g[ax ilbandisti kollha lebsin iswed minn fuq s’isfel taw l-a[jar tag[hom u paxxew lil mijiet kbar ta’ partitarji kif ukoll lil dawk kollha li [adu si;;u fil-pjazza, inklu]i bosta Maltin li nzertaw G[awdex g[al long week end u g[add kbir ta’

barranin.

Ma niftakar qatt lillBanda La Stella bi spettakli b[al dan. Ma smajtha qatt takkumpanja lil Beatles, Zucchero, Lucio Dalla, The Queen, John Miles, Guns ’N Roses u ma nafx iktar g[ax ftit jien modern!

Ng[id prosit tassew lissurmast bravu, jidher g[adu ]ag[]ug[, Sigmund Mifsud, li deher kunfidenti sew malbanda u dderi;ieha bi professjonalità kbira. Filfehma tieg[i hu s-surmast adattat g[al spettakli mu]ikali ta’ din ix-xorta!

Xi ]mien ilu niftakar fuq il-palk tat-Teatru Astra, isSurmast ]ag[]ug[ George Apap li kien idderie;a lillBanda La Stella fi programm li matulu ndaqqu siltiet mu]ikali minn films.

Fuq nota differenti, flistess misra[ jumejn biss qabel, fl-okka]joni wkoll ta’ Jum il-Belt Victoria, lOrkestra Filarmonika ta’ Malta ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Colin Attard, ippre]entat il-kun/ert ‘Spectacular Symphonic Classics’. Dawk li attendew ]gur li ma ddispja/ihomx.

Joe M. Attard

Il-Belt Victoria

L-entu]ja]mu fil-Partit Nazzjonalista jin[ass Sur Editur, L-entu]ja]mu fil-Partit Nazzjonalista n[ass mhux biss minn kull min fi tmiem il-;img[a li g[addiet ]ar id-Dar ?entrali u ta donazzjoni, i]da wkoll minn min segwa t-tra]missjoni talmaratona fuq NET Television.

Kienet maratona organizzata, ming[ajr ewforija ]ejda i]da li twassal messa;;.

Messa;; biex kull min g[andu g[al qalbu lPartit Nazzjonalista, jag[ti s-sehem tieg[u finanzjarju wkoll biex jg[in fl-e]er/izzju ta’ ti;did li g[addej b[alissa bit-tmexxija l-;dida tal-Partit.

Il-messa;; hu /ar. Il-Partit Nazzjonalista g[andu triq twila quddiemu li, i]da, it-tmexxija

l-;dida qed t[ares lejha b’entu]ja]mu wkoll biex ter;a’ tqajjem fuq saqajh partit li ta [afna lil pajji]na bil-vi]joni u l-politika tieg[u.

In-nies wie;bu g[al din il-maratona u l-Partit Nazzjonalista g[andu jqis din il-maratona b[ala bidu fit-triq li beda miexi fiha. Triq li, fil-fehma tieg[i, trid twassal lill-Partit Nazzjonalista jiltaqa’ man-nies u jmur g[and in-nies – kif iddikjara wara kollox il-Kap Simon Busuttil li [abbar li hu se jkun qieg[ed i]ur il-familji u jiltaqa’ man-nies biex il-PN ukoll jifhem a[jar l-aspirazzjonijiet tas-so/jetà tag[na.

A. Gatt

Il-Mosta

Oppo]izzjoni b’sa[[itha

Sur Editur, Hu ta’ sodisfazzjoni tisma’ lill-Oppo]izzjoni tiddikjara li se tkun b’sa[[itha u kostruttiva fil-Parlament. Il-fatt li hemm distakk qawwi ta’ deputati favur il-gvern, bl-ebda mod m’g[andu jaqta’ qalb l-Oppo]izzjoni li tkun b’sa[[itha fl-argumenti u fla;ir tag[ha.

Qed naraw di;à dg[jufija ta’ dan il-gvern, u g[alhekk in[e;;e; lill-Oppo]izzjoni Nazzjonalista ]]omm skrutinju tajjeb, tkun soda u effettiva fl-argumenti tag[ha fil-Parlament. G[aliex l-argument u r-ra;uni huma ferm aktar b’sa[[ithom millma;;oranza fi]ika ta’ deputati, kif igawdi l-gvern tal-;urnata.

Nawgura kull su//ess lil Simon Busuttil fir-responsabbiltà kbira li da[al g[aliha biex imexxi lill-Partit Nazzjonalista fit-triq li jikseb mill-;did ir-rispett u l-fidu/ja tal-elettorat.

C. Calleja

San :wann

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[allpubblikazzjoni f’din ilpa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.co m.mt.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

Dimostrant f’Istanbul iwa[[al bandiera ]g[ira ma’ fann quddiem barrikata fi Pjazza Taksim u fejn warajh tispikka bandiera enormi tat-Turkija. Fir-ritratt t’isfel ]ew; dimostranti jidhru jitkellmu bejniethom ma;enb karozza li nqerdet waqt l-a[[ar ;lied fil-Park ta’ Gezi, lejn i/-/entru tal-istess belt (Reuters)

IT-TURKIJA

Opportunità g[al djalogu minflok il-vjolenza Il-President tat-Turkija Abdullah Gul sejja[ g[al djalogu ma’ dimostranti ‘le;ittimi u ta’ rieda tajba’ wara li l-pulizija g[al kontra lirvellijiet ke//ew folol ta’ nies minn Pjazza Taksim ta’ Istanbul wara kwa]i ;imag[tejn ta’ protesti kontra l-Gvern I]lamiku tal-Prim Ministru Tork Tayyip Erdogan.

Sadattant Gul – li waqt linkwiet addotta m;iba aktar kon/iljatorja minn Erdogan – sostna li kull Gvern huwa fi dmir li jitkellem mal-kriti/i tieg[u, i]da fl-istess [in appo;;ja lill-Prim Ministru tieg[u fl-insistenza li ‘l-pajji] ma jridx jag[ti l-ispazju lillvjolenza’.

Sakemm morna g[allistampa, Erdogan kien mistenni jiltaqa’ ma’ grupp ta’ personalitajiet pubbli/i biex jiddiskuti l-a[[ar jiem ‘ta’ furja’ f’Istanbul u bliet Torok o[ra li ]bruffaw waqt kampanja pa/ifika kontra l-pjani tal-Gvern biex ji]viluppa l-Park ta’ Gezi, biswit Pjazza Taksim.

Madankollu l-grupp ‘Solidarjeta Taksim’ li jappo;;ja lid-dimostranti qal li d-delegazzjoni li kellha tiltaqa’ ma’ Erdogan ‘ma kenitx rappre]entattiva tag[hom’ u li llaqg[a inkwistjoni ma kellhiex tkun g[ajr wa[da simbolika.

Matul il-lejl tat-Tlieta u lErbg[a skwadri tal-pulizija f’Istanbul i;;ieldu l-battalji kontinwi ma’ ;gajtiet ta’ dimostranti u sakemm ]gumbraw l-in[awi ta’ Taksim.

Sas-seb[ tal-biera[ il-pjazza kienet mimlija bit-tifrik ta’ barrikati, b’diversi mijiet ta’ Torok jibqg[u kampjati fil-Park ta’ Gezi – i]da t-taxis setg[u jaqsmu mill-in[awi g[all-ewwel darba mindu fe;; dan l-inkwiet Il-lejl partikulari pprodu/a w[ud mill-ag[ar battalji s’issa, bil-pulizija tispara l-gass taddmug[ g[al ;o eluf ta’ persuni mi;bura fil-kwartieri ta’ Taksim u li kienu jinkludu nies li de/idew li jo[or;u mal-familji dritt wara x-xog[ol.

L-intensità tal-assalt wasslet biex g[exieren ta’ nies ja[arbu lejn l-isqaq fil-vi/inanzi talpjazza u fejn [allew warajhom numru ta’ ‘dimostranti fanati/i’ li qabbdu l-[u;;ie; filwaqt li g[al ]mien twil garaw il-;ebel lejn il-pulizija li ppersistiet blisparar tal-ilma u l-gass taddmug[ sakemm il-folol naqsu drastikament.

Qabel l-in/identi, Erdogan kien wera ru[u determinat li jikkonfronta lid-dimostranti i]da l-Istati Uniti, li fl-a[[ar snin dejjem fa[[ret lill-PM Tork, uriet t[assib dwar l-a[[ar in/identi fit-Turkija u fejn ukoll [e;;et g[al djalogu bejn ilGvern u d-dimostranti.

Min-na[a tieg[u l-Ministru :ermani] g[all-Affarijiet Barranin Guido Westerwelle qal li l-Gvern Tork qed jibg[at ‘lindikazzjonijiet ]baljati lil hinn mit-Turkija’ bil-mod kif irrea;ixxa g[all-protesti u fejn ma naqasx milli jfisser ix-xeni minn Pjazza Taksim b[ala ‘preokkupanti’.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15

L-AFRIKA T’ISFEL

Sinjali ta’ ottimi]mu dwar Mandela Il-President tal-Afrika t’Isfel Jacob Zuma qal li hu sodisfatt bil-progress li qed jag[mel Nelson Mandela, lewwel President iswed Afrikan u simbolu tarre]istenza kontra l-apartheid, li jinsab rikoverat l-isptar g[al infezzjoni persistenti filpulmun.

Mandela, li llum g[andu 94 sena u li mexxa l-Afrika t’Isfel bejn l-1994 u l-1999, g[adda minn diversi ;ranet diffi/li mindu, nhar is-Sibt, idda[[al l-isptar fi Pretorja u fejn ;ie ddikjarat f’kundizzjoni serja i]da stabbli.

Din hi r-raba’ darba li Mandela dda[[al l-isptar minn Di/embru ’l hawn u lPresident Zuma sostna li lpajji] jifhem u japprezza linteress tad-dinja fis-sitwazzjoni tal-eks-President li hu rispettat u meqjum b[ala ikona globali.

Intant, l-attenzjoni tibqa’ kkon/entrata fuq mexxej le;;endarju li rnexxielu jag[ti dehra ;dida lill-Afrika t’Isfel wara l-era mudlama tal-apartheid li bba]at fuq ilvjolenza u d-diskriminazzjoni li batew is-suwed ta[t il[akma tal-bojod f’minoranza.

S’issa numru ta’ qraba marru j]uru lil Nelson Mandela l-isptar u li kienu jinkludu lil martu attwali Graca Machel u l-eks mara tieg[u Winnie MadikizelaMandela.

Il-familja ta’ Mandela anki [ar;et stqarrija li hi kuntenta bil-kura li qed jing[ata l-eks President u waqt li awguratlu l-fejqan. Dan meta l-;urnata tal-biera[ immarkat g[eluq id-49 sena mindu Nelson Mandela (fl-1964) spi//a kkundannat il-[abs g[al g[omru dwar sabuta;; u ‘kumplott’ biex jitwaqqa’ lGvern pre/edenti tal-bojod fl-Afrika t’Isfel.

FRANZA> Ra;el jimxi lil hinn mill-iskultura ‘Le Corbusier’ tal-artist Fran/i] Xavier Veilhan u li tifforma parti mill-esebizzjoni inawgurali ta’ ‘Architectones’ fi/-/entru tal-arti ta’ MaMo, fil-belt ta’ Marsilja. L-esebizzjoni hi anki ‘avveniment’ inti] mal-programm spe/ifiku ta’ Marsilja b[ala l-Belt Kapitali tal-Kultura g[all-2013. (Reuters)

IS-SIRJA

Twissija dwar l-avvanz g[al fuq Aleppo Franza qed tinkwieta dwar l-avvanz talqawwiet tal-President Sirjan Bashar alAssad fuq il-belt ta’ Aleppo (fortizza tarribelli anti-Assad) u fejn wissiet li lOppo]izzjoni tas-Sirja x’aktarx li tibbojkottja t-ta[ditiet ta’ pa/i proposti mal-Gvern ta’ Damasku dment li l-avvanz ikompli.

Il-militar Sirjan leali g[al Assad salbiera[ kien qed javvi/ina Aleppo bi t[ejjija g[al offensiva biex jer;a’ jie[u f’idejh din il-belt u bl-iskop li jkompli j]id massu//essi fuq il-kamp tal-battalja. Dan meta l-gwerra /ivili tas-Sirja tidher li [adet xejra qawwija favur ir-re;im ta’ Assad u l-alleati tal-grupp tal-;ellieda Lebani]i X’iti tasSirja li intervjenaw fuq in-na[a ta’ Damasku.

Intant, il-Ministru Fran/i] g[all-Affarijiet Barranin Laurent Fabius insista li ‘je[tie;u jwaqqfu l-avvanz tat-truppi ta’ Assad’ g[aliex jekk ma jirristawrawx il-bilan/ fissitwazzjoni tal-art (fis-Sirja) mhi se ssir lebda konferenza g[all-pa/i f’:inevra, flI]vizzera, g[aliex f’dawn i/-/irkustanzi l-

Oppo]izzjoni Sirjana m’g[andhiex taqbel li tkun pre]enti.

L-Istati Uniti u r-Russja qeg[din jippruvaw iressqu lir-rappre]entanti ta’ Assad u lavversarji tieg[u g[al negozjati (f’:inevra) f’Lulju li ;ej i]da g[ad g[andhom iddi]gwid dwar diversi issues qabel jistg[u jibdew it-ta[ditiet.

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Britanniku David Cameron qal li r-Renju Unit g[andu ju]a r-rwol b[ala l-pajji] li jlaqqa’ s-summit li jmiss tal-G8 – it-Tmien l-Aktar Pajji]i Industrijalizzati – biex jipperswadi lin-na[at kollha involuti fil-gwerra /ivili tas-Sirja [alli jattendu konferenza g[all-pa/i.

Is-summit isir il-;img[a d-die[la u Cameron spjega li ‘dan g[andu jintu]a biex jixpruna l-pro/ess g[all-pa/i minbarra li jressaq g[al sitwazzjoni fejn is-Sirja jkollha Gvern ta’ transizzjoni.’

Ir-Renju Unit, l-Istati Uniti u Franza lkoll jaqblu li Assad tilef il-le;ittimità tieg[u b[ala Mexxej tas-Sirja i]da fl-istess [in

qeg[din i]ommu lura milli jarmaw lir-ribelli li qeg[din ji;;ieldu kontra r-re;im f’Damasku.

Rapporti o[ra mbag[ad qalu li l-Iran ir/ieva ‘stedina bil-kliem’ biex jattendi g[all-konferenza ippjanata dwar il-pa/i fisSirja u meta l-Istati Uniti u r-Russja ma jaqblux dwar jekk l-istat fundamentalista, alleat tal-President Assad, g[andux ikunu rappre]entat f’:inevra.

Sadattant, ribelli Sunni Musulmani lbiera[ qatlu mas-sittin X’iti Musulmani f’Hatla, belt ikkontrollata mir-ribelli filLvant tas-Sirja u fejn l-a;enti ta’ Assad kienu qeg[din jippruvaw jarmaw ;ellieda g[all-kaw]a tieg[u.

Anki lbiera[ [elikopter Sirjan feta[ innar fuq il-belt Lebani]a ta’ Arsal, fil-Wied ta’ Bekaa u li tmiss mal-fruntiera mas-Sirja, fejn tal-inqas ]ew; persuni spi//aw feruti.

Mifhum li r-residenti ta’ din il-belt jappo;;jaw bil-qawwi r-rewwixta Sirjana kontra l-President Bashar al-Assad u ssostenituri tieg[u.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

?inekritika 17

16 ?inekritika minn Joe Calleja – jocal@me.com

AFTER EARTH

THE BIG WEDDING

Kummiedja o[ra dwar tie; kumplikat

Bejn missier u ibnu fil-fantaxjenza

Direzzjoni: Justin Zackham; {in: 89 minuta; ?ert.: 14; KRS

Direzzjoni: M. Night Shyamalan; {in: 100 minuta; ?ert.: 12; KRS Films dwar il-firda bejn il;enerazzjonijiet u spe/ifikament bejn il-;enituri u wliedhom rajna mhux ftit, kemm drammati/i kif ukoll komi/i. Imma l-bi//a l-kbira kienu ambjentati fi ]mienna, jew ftit aktar ’il bog[od. Issa jasal dan il-film li mhux biss, g[all-ewwel darba je[odna fil-;ejjieni mbieg[ed, i]da flispazju!

Fil-fatt, dan hu film fantaxjentifiku li minn ismu forsi tifhmu li jse[[ fi ]mien xejn sabi[, post-apokalittiku tant popolari ma’ kittieba ta’ script, li jg[idulna li “lbniedem ikun qered id-dinja” bi gwerer u traskura;ni flambjent. Fil-verità dan huwa sfond li fih konna di;à rajna

lill-istess attur Will Smith, i]da kontra f’I Am Legend, hawn ma narawhx ji;;ieled ma’, jew kontra dawk li jkun fadal [ajjin, g[ax fil-fatt iqatta’ kwa]i l-[in kollu li jtul il-film ferut b’mod gravi f’vettura spazjali li tkun ikkraxxjat fil-pjaneta tag[na meqruda u ostili. Minflok, lazzjoni jwettaqha kollha ibnu stess Jaden Smith.

Ninsabu 1,000 sena wara li l-bniedem kellu jabbanduna d-dinja. Prattikament il[lejjaq kollha li fadal [ajjin ikunu daru kontra l-bniedem, u allura dan kellu jmur jg[ix f’kolonji fl-ispazju.

Hawn naraw lil Kitai (Jaden Smith, konvin/enti) ma jirnexxilux jiggradwa

b[ala ranger, [a;a li tant xtaq biex b’hekk jimpressjona lil missieru Cypher (Will Smith), ;eneral-eroj flarmata tar-rangers li jidher li kien jimxi mieg[u b’dixxiplina kbira, appuntu kwa]i militari.

Fuq insistenza ta’ ommu, i]da, jaqbel li jittrattah daqsxejn a[jar, u g[al dan liskop jie[u mieg[u lil ibnu biex i;ibu wi// imb wi// mal-kamp tal-;lied u lperiklu, i]da l-aktar biex i[arr;u fil-ghosting li tieg[u Cypher kien l-aqwa.

Dawn kienu suldati li billi jeg[lbu g[alkollox kull bi]a’, il-[lejjaq li jieklu lillbnedmin ma jkunux jistg[u jxommu l-g[araq tag[hom, u

Cypher (Will Smith) jibg[at lil ibnu Kitai (Jaden Smith) fi vja;; perikolu] f’After Earth

b’hekk g[alih isiru ‘invi]ibbli’.

Imma issa Cypher jinsab ferut b’mod gravi maqbud fit-tifrik tal-vettura spazjali, u jibg[at lil ibnu fi vja;; ta’ elf kilometru mimli perikli u

sfidi fejn ikkraxxjat il-parti lo[ra tal-vettura li fuqha kien hemm strument importanti biex jibag[tu sinjal flispazju.

Filwaqt li fl-isfond jibqa’ l-i]vilupp tar-relazzjoni

missier-iben, minn hawn ’il quddiem nassistu, appuntu, g[all-mod kif l-iben ja[rab mill-mostri tul il-vja;;, fejn jiddominw ukoll l-effetti spe/jali. Bil[aqq, hemm ma[sub After Earth 2.

Il-kummiedji, l-aktar minn Hollywood, li jittrattaw dak li jwassal g[al tie;, u l-praspar li jinqalg[u waqt it-tie; innifsu, qatt ma jonqsu. Xi w[ud ma jkunux biss mag[mulin minn sitwazzjonijiet farseski, u jwasslulna diversi sigrieti mo[bija tad-diversi karattri mi]-]ew; familji tal-g[arajjes u l-[bieb tag[hom.

The Big Wedding, li [are; din il;img[a fi/-/inema f’Malta, hu wie[ed minnhom. Barra minn hekk, imbag[ad, dan g[andu ;abra ta’ cast mill-aqwa li jinkludi lil Robert De Niro, Diane Keaton, Susan Sarandon, Katherine Heigl u Robin Williams li issa ilna ftit ma narawh.

Ir-rakkont jikkonsisti f’diversi intri//i, imma mhux daqstant kumplikat. Don (De Niro) u Ellie (Keaton) ilhom snin divorzjati.

Uliedhom Lyla (Heigl) u Jared (Topher Grace) ikollhom il-problemi tag[hom, imma lkoll jinsabu fer[anin g[al binhom#[uhom adottat Al (Ben Barnes), li wasal biex ji]]ewwe; lissbej[a Misy (Amanda Seyfried).

Dawn jittamaw ukoll li Fr Moinigham (Williams) jirnexxilu j]omm bog[od mix-xorb bi]]ejjed biex i]ewwi;hom.

Problema ferm ikbar hi l-omm

bijolo;ika, vera ta’ Al (Patricia Rae) li tkun se ]]ur l-Amerika g[all-ewwel darba mill-Kolumbja g[at-tie;, u tkun ferm reli;ju]a, tant reli;ju]a li jidde/iedu li ma juruhiex li Don u Ellie kienu divorzjati.

G[alhekk, g[at-tlett ijiem li se ddum hemm, Don u Ellie jkollhom i;ibu ru[hom li taparsi g[adhom mi]]ew;in.

Din il-[a;a naturalment xejn ma tkun kuntenta biha Bebe (Sarandon), ilma[buba pre]enti tieg[u.

Tiskanta kif g[al kummiedja ta’ grupp, ensemble, b[al din kull stilla ting[ata /-/ans u [in tikkonferma x’taf jew jaf. Hawn jibbrilla De Niro b[ala lpatrijarka li jsibha diffi/li jbiddel im;ibtu u jag[mel l-affarijiet e[fef g[al ta’ madwaru. Jispikkaw ]gur il-oneliners tieg[u, l-aktar f’konfronti ma’ Keaton li ma tag[millux g[ajb, u li sa tmiem il-film tkun l-unika li ‘tibqa’ b’xejn’.

Bl-istess mod kien ovvju li Sarandon, minkejja s-sitwazzjoni li jsib ru[u fiha l-karattru tag[ha, ma kinitx se tisparixxi wara kwarta biss mill-film.

Ir-relazzjoni ‘ta[raq’ li ti]viluppa bejn o[t Al, is-suppost reli;ju]a Nuria (Ana Ayora) u [u Missy, Jared, tipprovdi mumenti divertenti, g[alkemm tin[ass mi]juda fl-a[[ar.

Don (Robert De Niro) g[arkupptejh f’/erimonja ta’ ]wie; ma’ Ellie (Diane Keaton) mhux mistennija minn Fr Moinigham (Robin Williams, fin-nofs) f’The Big Wedding

THE ODD LIFE OF TIMOTHY GREEN

Lejn Disney tas-sebg[inijiet Direzzjoni: Peter Hedges; {in: 102 minuti; ?ert.: U; KRS B’dan il-film il-kumpanija ta’ Disney te[odna lura lejn issnin sebg[in u dawk il-films li kienu jallegraw il-vaganzi tattfal, spe/ifikament jittrattaw dwar xi [lejqa ma;ika misterju]a li titfa//a kwa]i minn imkien biex tg[in lil dawk fil-b]onn, isservi ta’ xprun g[all-bidla u tg[ib.

Dawn imbag[ad kienu ispirati wkoll mill-klassiku li [are; mill-kumpanija fissittinijiet Mary Poppins, u dan li [are; din il-;img[a g[alkemm mhux tal-istess livell tieg[u u mhuwiex mu]ikali (g[alkemm ilmu]ika [elwa ta’ Jeff Zanelli g[andha sehem importanti fli]vol;iment tar-rakkont).

Jim u Cindy Green (Joel Edgerton u Jennifer Garner) jidhru koppja ideali (b[alma kwa]i dejjem naraw f’films tipi/i ta’ Disney). L-unika s[aba fir-relazzjoni tag[hom hi li g[adhom ma kellhomx tfal. Imma jidher li waslu f’punt fejn jirrassenjaw ru[hom.

Jiktbu fuq karti kif xtaqu li jkun binhom, ipo;;u l-karti f’kaxxa tal-kartun li jidfnuha fil-;nien. Dak il-lejl, i]da,

tag[mel xita qliel u fil-;nien, minn imkien, jitfa//a tfajjel, Timothy (CJ Adams) perfett, g[ajr li jkun miksi bit-tajn u lilma … u minn ri;lejh ikollu weraq [er;in.

Fer[anin ikunu de/i]i li jsiru ;enituri e]emplari b’Timothy [erqan li jikkollabora hekk kif jag[mel [iltu biex ji;i a//ettat minn s[abu fl-iskola u millkomunità hekk kif jg[atti ddifferenza li jkollu.

Il-komunità tinkludi karattri li je[ti;ilhom li jinbidlu, fosthom il-boss opportunistiku ta’ Jim (Ron Livingston), issidt dejjem bil-buli tal-post fejn ta[dem Cindy (Dainne Wiest) u o[tha aggressiva (Rosemarie DeWitt) – u Timothy jidher it-tfajjel ideali g[al din il-bi//a xog[ol ta’ tibdil, anki jekk ma’ kull bidla hu jitlef wa[da mill-weraq li nsiru nafu li kienu vitali g[alih.

Garner b’dik it-tbissima sabi[a tag[ha u eternament fer[ana tidher ma[luqa g[allfilms ta’ Disney, filwaqt li Edgerton iwassal Jim ta’ ftit kliem u kultant goff. Millbanda l-o[ra, it-tfajjel Adams inbassar li g[andu futur.

Mument hieni g[all-koppja Jim u Cindy Green (Joel Edgerton u Jennifer Garner) ma’ ‘binhom’ spe/jali Timothy (CJ Adams) f’The Odd Life of Timothy Green

L-aqwa films f’Malta (Bejn il-5 u d-9 ta’ :unju – KRS)

1

2.

3.

4.

5.

6.

(6) The Hangover Pt.III (1) Fast & Furious 6 (2) The Great Gatsby (3) Epic (4) Iron Man 3 (re) Oz the Great and the Powerful

7.

8.

9.

10.

(5) Star Trek: Into the Darkness (7) Olympus Has Fallen (re)G.I. Joe: Retaliation (re The Croods

(re = re-entry)

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra IL-GRE?JA

L-g[eluq tal-istazzjon tax-xandir ‘mhux ;ej mill-Kummissjoni Ewropea’

IL-BELT TAL-VATIKAN> Il-Papa Fran;isku jbus tfajjel waqt l-udjenza tieg[u ta’ kull ;img[a fi Pjazza San Pietru ta’ Ruma (Reuters)

Il-Kummissarju Ewropew responsabbli mill-Affarijiet Ekonomi/i u Monetarji qal li l-Kummissjoni Ewropea ma insistietx g[all-g[eluq tal-ERT – l-istazzjon taxxandir nazzjonali tal-Gre/ja – b[ala parti mill-programm g[all-qtug[ fil-ba;it talpajji] partikulari.

Madankollu, ilKummissarju Olli Rehn qal li l-Kummissjoni Ewropea lanqas mhi qed tikkuntesta l-mandat tal-Gvern Grieg biex jamministra lis-settur pubbliku u waqt stqarrija fil-Parlament Ewropew ta’ Strasbourg qal li dde/i]joni tal-awtoritajiet Griegi trid titqies fil-kuntest tal-isforzi ne/essarji (minna[a tal-awtoritajiet) biex jimmodernizzaw lekonomija tal-Gre/ja.

Il-Gvern Grieg qata’ xxandir tal-ERT minn sbie[ l-Erbg[a u sig[at biss wara li [abbar dan il-pass ‘millaktar drastiku’ nhar itTlieta – bil-Gre/ja g[adha qed tistinka b’diffikultà

biex issa[[a[ il-finanzi tag[ha u tilqa’ lkundizzjonijiet tal-bailout internazzjonali li da[let g[alih.

Min-na[a tag[hom, ilunions tax-xog[ol Griegi sej[u strajk ta’ 24 sieg[a g[al-lum bi protesta kontra ‘l-g[eluq g[all-g[arrieda tal-ERT’ u b[ala solidarjetà mal-[addiema tal-istazzjon tat-televi]joni tal-istat.

Fl-istess [in, il-union tal;urnalisti fil-Gre/ja tdak li fissret b[ala ‘kolp ta’ stat inti] biex jo[noq linformazzjoni’ u sejja[ g[al azzjonijiet mis-setturi kollha tal-istampa Griega.

Dan meta kelliema uffi/jali f’Ateni qalu lilla;enzija Reuters li xshutdown ta’ ERT fil-fatt kien ;ie de/i] ‘sitt ;img[at qabel’ – u bil-Gvern talGre/ja proprju lbiera[ iwieg[ed li l-istazzjon g[andu jer;a’ jibda jxandar ‘wara bidliet u riformi me[tie;a’ fi kwistjoni ta’ ;img[at.

L-IRLANDA

FRANZA

Ittri bid-demm b[ala protesta kontra l-abort

Kaos g[all-iskeda tat-titjiriet

Il-Prim Ministru Irlandi] Enda Kenny ]vela li r/ieva ittri miktubin bid-demm minbarra li spi//a ttimbrat ‘qattiel’ millelementi li qeg[din jopponu g[all-pjani tal-Gvern tieg[u biex jippermetti a//ess limitat g[all-abort – liema kwistjoni ppolarizzat l-Irlanda g[al g[exieren ta’ snin.

Il-Gvern ta’ Kenny f’April kien qabel dwar abbozz ta’ le;i]lazzjoni li tillegalizza rikors limitat g[al abort f’ka]i fejn il-[ajja tal-omm tispi//a f’periklu u li jkopru ‘t-theddida ta’ suwi/idju’ mill-mara inkwistjoni.

Intant, din tibqa’ kwistjoni mill-aktar kontroversjali b’g[exieren ta’ eluf ta’ nies proprju nhar is-Sibt jin;abru barra l-uffi/ini tal-Gvern ta’ Dublin g[all-akbar dimostrazzjoni anti-abort fl-istorja tal-Irlanda.

Il-passi;;ieri Ewropej li jridu jivvja;;aw blajru u li huma milquta mill-istrajk attwali talkontrolluri tat-traffiku tal-ajru Fran/i]i qeg[din jiffa//jaw mhux ftit tal-in/ertezza u bil-pjani tag[hom (anki) jispi//aw f’kaos.

Dan meta sa 75 fil-mija tat-titjiriet mill-aktar ajruporti attivi ta’ Franza spi//aw ikkan/ellati lbiera[ fost protesti dwar il-pjani tal-Unjoni Ewropea biex tintrodu/i l-kun/ett ta’ Single European Sky g[al traffiku tal-ajru /ivili ‘aktar liberu’ – bil-kontrolluri jopponuh b[ala xi [a;a li taffettwa l-kundizzjonijiet tax-xog[ol minbarra s-sigurtà pubblika.

Il-linji tal-ajru bba]ati barra Franza wkoll sofrew mit-taqlib, bir-Ryanair ilbiera[ t[assar ’il fuq minn 240 titjira u bl-EasyJet t[assar 128 titjira o[ra. {addiema fis-settur tat-traffiku tal-ajru fi bnadi o[ra tal-Ewropa wkoll kienu mistennija jissie[bu f’din l-azzjoni b’rapporti jtennu li lajruporti ewlenin Fran/i]i b[al Charles de Gaulle u Orly – u minbarra dawk ta’ Lyon, Nizza, Marsilja, Toulouse u Bordeaux – ilkoll spi//aw affettwati mill-istrajk ta’ tlett ijiem li sej[et il-Federazzjoni tal-{addiema Ewropea tat-Trasport (ETF).

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 19

I?-?INA> Parte/ipanti fit-tlielaq tad-’Dg[ajjes tad-Draguni’ jie[du sehem fi/-/elebrazzjonijiet ta’ festival tradizzjonali li jsir kull sena fuq ix-Xmara Songhua f’Harbin, fil-provin/ja ta’ Heilongjiang (Reuters)

Jiroemon Kimura j]omm lit-tifel ta’ wa[da min-neputijiet tieg[u f’dan ir-ritratt li ttie[ed is-sena l-o[ra fl-in[awi ta’ Kyotango (Reuters)

IL-:APPUN

Imut l-akbar anzjan tad-dinja Il-:appuni] Jiroemon Kimura, mag[ruf b[ala lakbar anzjan fid-dinja, miet ilbiera[ fl-età ta’ 116-il sena, wara li kien ilu mix-xahar li g[adda mi]mum l-isptar fejn kien qed ikun trattat g[alleffetti ta’ pneumonia.

Kimura, li kien jg[ix fi Kyotango, qrib Kyoto, sar lakbar anzjan tad-dinja fis-17 ta’ Di/embru tal-2012 wara lmewt tal-akbar anzjana (sa dak i]-]mien) li kienet Amerikana ta’ 115-il sena minn Iowa.

Intant, Jiroemon Kimura twieled fl-1897 (fl-istess sena meta r-Re;ina Vittorja talIngilterra //elebrat il-:ublew tad-Djamanti) u [adem, fost xog[lijiet o[rajn, b[ala impjegat tal-posta kif ukoll b[ala bidwi.

Meta g[alaq 115-il sena, Kimura qal lill-;urnalisti li kien qed i]omm mo[[u attiv billi jitg[allem l-Ingli] waqt li sostna li tul [ajtu dejjem [ass il-[tie;a li j[ares ’il fuq lejn is-sema u dan g[enu josserva l-[ajja minn lenti po]ittiva.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

20 Tislima

Ilsien Sant’Antnin ta’ Padova g[adu je]isti sal-lum minn Fr Thomas Moore ofm.conv. - tompetmor@yahoo.com

Qatt kont tobsor li wara seba’ sekli, sewwasew g[al i]jed minn 750 sena, ilsien ta’ bniedem jibqa’ [aj? Iva, lIlsien ta’ Sant’Antnin ta’ Padova g[adu je]isti sal-lum.

Jinsab f’relikwarju kbir filkappella ta’ wara l-altar ma;;ur fil-Ba]ilika f’Padova, im[arsa ta[t il-kura tal-Patrijiet Fran;iskani Konventwali.

U[ud minn dawk li jmorru j]uru l-Ba]ilika tal-Qaddis u jaraw din ir-relikwa tal-Ilsien ta’ Sant’Antnin, jistaqsu: “Imma, tg[id veru?” G[aliex g[adu je]isti wara sekli ta’ snin?

Sant’Antnin ta’ Padova hu qaddis ma[bub minn kul[add; forsi mhux daqshekk mag[ruf min kien tassew.

Mill-[ajja tieg[u, [afna devoti jafu li hu l-qaddis talmirakli; dwar il-personalità u min kien tassew ftit jew xejn jafu li l-qaddis ta sehem kbir fil-Knisja, spe/jalment fl-Ordni Fran;iskan.

Minn kmieni ssejja[ l-Arka tat-Testment (Bibbja); mag[ruf ukoll b[ala Duttur Evan;eliku.

L-ispiritwalità baqg[et tiddi fih tul [ajtu kollha, ming[ajr ma xekkel l-attività pastorali tieg[u ma’ kul[add.

Il-popolarità wa[danija u misterju]a ta’ Sant’Antnin fiddinja kollha hi l-espressjoni talmissjoni li ;iet fdata f’idejh ming[and il-Mulej: ixandar ilVan;elu ma’ kul[add u biex in-nies ja[dmuh fil-prattika tal[ajja. Dan g[adu jsir illum ukoll f’isem Sant’Antnin ta’ Padova mill-A[wa Fran;iskani mxerrdin fid-dinja kollha, spe/jalment fl-artijiet talmissjoni. Dawn jinsabu wkoll fi/-?ina u fir-Russja.

straordinarja nkitbet filkronaka tal-Ba]ilika ta’ Sant’Antnin f’Padova. Filpre]enza tal-Kardinal Palazzini, Delegat tal-Papa, Isqfijiet, il-:eneral flimkien mal-patrijiet Fran;iskani, ;urnalisti u tat-televi]joni, b’kummissjoni ta’ professuri u studju]i, fet[u l-qabar u lkaxxi. Fihom sabu r-ras, xi g[admiet kbar u ]g[ar, flimkien mat-tonka. Meta qabblu l-g[adam marrelikwarju kollu, setg[u jqabblu l-qafas tal-;isem kollu.

Mill-istudji ta’ din ir‘rikonjizzjoni’ tal-;isem talqaddis, [ar;u twe;ibiet po]ittivi [afna dwar l-g[arfien tal-[ajja tieg[u.

Il-mixja spiritwali tieg[u bdiet f’dar missieru, fi [dan ommu, b’g[o]]a liema b[alha g[ad-duttrina u g[all-istudji.

Da[al mal-Kanon/i Regulari ta’ Santu Wistin f’Coimbra. Il[ames martri Fran;iskani maqtulin fil-Marokk qanqlulu qalbu. Din kienet il-kaw]a biex [alla u ssie[eb malFran;iskani ta’ Olivais. B’hekk ukoll [ass is-sej[a missjunarja.

Imma b’esperjenza qasira u qarsa re;a’ lura; qabad it-triq tal-evan;elizzazzjoni.

:rajja storika Fil-lejla tas-6 ta’ Jannar, 1981, ;rajja storika u

kelma tieg[u u folol kbar kienu jistennewh bil-[erqa biex jisimg[uh. Kien jaf jitkellem il-

Kari]ma kbira Din il-kari]ma hi wirt ta’ Missierna San Fran;isk: [ieles minn kollox u g[al kul[add – i[abbar il-Bxara t-Tajba. Dan hu s-Sagrament ba]i tal-:isem ta’ Kristu: “Morru g[allmu...”

Antonju fehem u xorob l-istil Fran;iskan u tal-Knisja: to[ro; mid-dinja, biex ter;a’ tmur fiddinja, ming[ajr ma tkun taddinja. Il-Kotba Mqaddsa, it-talb u l-kwiet kienu l-g[odda tieg[u. {adem bis-s[i[ bil-

Ir-relikwa bl-ilsien ta’ Sant’Antnin ta’ Padova li wie[ed jista’ jara fil-Ba]ilika li hemm f’Padova, fl-Italja

Imma;ni mill-qrib ta’ Sant’Antnin ta’ Padova li jgawdi devozzjoni kbira [afna

Van;elu; kellu duttrina profonda; qalb li taf t[enn; [erqa biex ifittex l-erwie[; messa;;ier tal-pa/i; ja[dem bla heda fejn jilma[ tilwim.

L-g[ajta tal-patri Fran;iskan fit-toroq, fil-pjazez, g[and inneguzjanti kienet to[ro; qawwija minn qalbu: “Mhux ;lied bejn il-klassi tas-so/jetà, imma qbil tal-a[wa, indaqs, g[ax ilkoll ma[luqin xbieha ta’ Alla.”

B’dan il-[sieb ma g[ejja qatt jissielet kontra l-u]ura li fi ]mienu g[amlet [afna [sara lill-familji. Kienu j[addmu lu]ura min bil-mo[bi, o[rajn li jitolbu taparsi dak li hu ;ust g[ax i[ennu; imma o[rajn waslu biex faqqru familji b’kull mod bla skruplu ta’ xejn.

Sa[ansitra qabe] g[al dawk li ji;u mitfug[in il-[abs min[abba l-u]ura. Antonju da[al g[al dan ix-xog[ol kontra kull awtorità li kienet tabbu]a bl-u]ura. Mhux ta’ b’xejn kienu ji;ru warajh ilfolol biex jid[ol g[alihom kontra l-mo[qrija ta’ wliedhom u n-nisa tag[hom. Berred it-

Dehra minn barra tal-Ba]ilika sabi[a ta’ Sant’Antnin ta’ Padova fl-Italja

tixwix bejn il-[addiema, li ma ji;;ildux biss g[ad-drittijiet jew jistrajkjaw biex itellfu xxog[ol. Kellu so/jolo;ija profonda biex ifiehem u jqabbel in-nies f’kull qasam tas-so/jetà.

Beda jipprietka Malli qorob ir-Randan tal1230, Antonju g[amilha f’rasu li jag[tiha g[all-prietki.

Ftiehem li se jibda jipprietka kuljum matul ir-Randan kollu, g[all-ewwel darba fl-istorja talKnisja. Dawk il-prietki mag[;unin b’forma ta’ kateke]i taw fejqan u [ajja ;dida lil folol kbar ta’ nies.

Dan l-istil intg[o;ob; sena wara l-o[ra baqa’ jsir f’postijiet u bliet o[ra.

B’hekk ir-Randan permezz ta’ Antonju sar g[ajnuna filkateke]i, fil-[ajja g[allpenitenza u ta’ qawmien spiritwali. Flimkien mal-A[wa Fran;iskani, wara l-prietki, kienu jg[addu sig[at twal iqarru lill-;emg[at ta’ kull klassi fis-so/jetà. Il-prietka tieg[u kienet b’kelma [erqana, perswa]iva u mimlija [ajja.

Hekk kien jirra;una Antonju: “Il-prietka hi ]errieg[a talKelma; il-qrar hu l-[sad; ilprietka hi l-mutur, il-qrar hu ddjalogu bejn Alla u r-ru[.”

Kompla jg[allem il-qaddis: “Ilqrar mhux sagrament talemer;enza, jew ta’ kultant; huwa g[ajn li trid tibqa’ tixrob minnha biex taqta’ l-g[atx tal;ibda [a]ina, biex inaddfek, u j;eddek fil-[ajja Nisranija.”

Antonju sar ukoll il-pijunier tal-intelligentia mhux biss fost l-A[wa Fran;iskani, imma wkoll mas so/jetà g[olja ta’ ]mienu.

Kellu g[arfien ta’ filosofija, storja u xjenzi naturali. Filkitbiet tieg[u wera li kellu kultura umanistika fi grad g[oli. Antonju fe;; fis-so/jetà ta’ ]mienu daqs l-aqwa ese;eta tal-Bibbja, teologu sottili kapa/i juri l-veritajiet tad-

domma f’dawl ;did, professur tal-axxetika u l-mistika.

Antonju beda u [alla wirt kbir ta’ Marjolo;ija fi [dan l-Ordni Fran;iskan u l-Knisja.

Don tat-teolo;ija Fuq kollox, kellu d-don tatteolo;ija tal-qalb imkebbsa

minn esperjenza personali u m[allta mat-talb, ilmeditazzjoni u l-im[abba lejn l-a[wa. Antonju g[araf jg[ix il-Van;elu billi g[amlu qies tajjeb fl-istil tal-[ajja tieg[u.

In-nis;a tat-t[abbir tal-Kelma, il-penitenza, il-ministeru talqrar flimkien [affu biex itemmu [ajjet Antonju fl-età ta’ 36 sena, qasira, iva, imma fejjieda u g[ammiela.

U l-Ilsien ta’ Sant’Antnin?

Min[abba l-popolarità kbira kellha tinbena knisja kbira.

F’April, 1263, il-;isem talqaddis, merfug[ f’kaxxa talinjam in;arr f’nofs it-tempju ;did. Waqt i/-/erimonja, il:eneral tal-Ordni Fran;iskan, P. Bonaventura (li wara sar kardinal u qaddis), feta[ ilkaxxa quddiem kul[add.

O[ro; il-g[a;eb, kif P. Bonaventura miel fuq il-kaxxa, sab li l-ilsien tal-qaddis kien g[adu s[i[, bla xejn mittiefes.

Dan il-prodi;ju qajjem g[ag[a kbira u devozzjoni liema b[alha.

Rikonjizzjoni Dak il-[in qabad l-Ilsien tal-

Qaddis u talab quddiem kul[add: “O Lsien imbierek, inti dejjem fa[[art ’l Alla u [ajjart o[rajn b[alek; illum nistg[u naraw kemm tassew kienu kbar il-merti tieg[ek quddiem il-Mulej.” Din kienet l-ewwel “rikonjizzjoni” tal;isem ta’ Sant’Antnin. Minn hawn bdiet id-devozzjoni lejn dan il-prodi;ju tal-ilsien [aj, li sal-lum g[adek tista’ tarah kull darba li ]]ur il-Ba]ilika Fran;iskana ta’ Sant’Antnin f’Padova.

Sant’Antnin talab hekk fuq il-poplu tieg[u: “Nitolbuk, Mulej :esù, Int ir-Rag[aj itTajjeb, [u [siebna, nag[a; tieg[ek, u [arisna mill-mikri u mil-lupu; xidd fuqna l-kuruna tal-[ajja ta’ dejjem.”

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Kultura 21

Bdiet l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Victoria International Arts Festival F’G[awdex ilbiera[ filg[axija ng[ata bidu g[alledizzjoni ta’ din is-sena talVictoria International Arts Festival – is-sittax-il edizzjoni ta’ dan lavveniment annwali li llum sar l-itwal festival mu]ikali li jsir fil-g]ejjer Maltin.

Din is-sena se jie[du sehem mas-600 mu]i/ist minn tmintax-il pajji] differenti.

Il-Victoria International Arts Festival hu mifrux fuq [ames ;img[at ta’ mu]ika ta’ kull tip. Aktar minn 600 mu]i/ist. Tmintax-il pajji] rappre]entat, minn Sqallija sal-Korea t’Isfel u /-?ina. 33 kun/ert kollha miftu[in b’xejn g[all-pubbliku.

Il-Victoria International Arts Festival – is-sittax-il edizzjoni ta’ avveniment li llum mhux biss da[al filkalendarju kulturali u mu]ikali annwali ta’ G[awdex, i]da hu wkoll litwal festival tax-xorta tieg[u li jsiru fil-g]ejjer Maltin.

Il-festival jibqa’ g[addej b’kun/erti u attivitajiet o[rajn kuljum, jew kwa]i, sal-15 ta’ Lulju – u jservi b[ala preludju g[all-festa ddedikata lill-patrun ta’ G[awdex San :or; Martri, li tkun i//elebrata fil-Belt Victoria fit-tielet {add ta’ Lulju. Dan il-festival ta’ kull sena jag[ti dimensjoni kulturali mhux tas-soltu lil din il-festa.

Il-programm ta’ din is-sena jinkludi kun/erti orkestrali, minn korijiet, bands, string quartets, chamber ensembles ta’ kull tip, solo performances u ferm aktar.

G[all-ewwel darba din issena, [amest ijiem konsekuttivi f’nofs il-festival se jkunu dedikati esklussivament g[all-mu]ika

Ta’ kull sena l-Victoria International Arts Festival jil[aq livelli mill-aktar g[olja bil-parte/ipazzjoni ta’ diversi mu]i/isti, kantanti u korijiet internazzjonali. Din is-sena f’dan il-festival se jie[du sehem aktar minn 600 mu]i/ist minn tmintax-il pajji] differenti

Barokka rari minn madwar lEwropa kollha – [ames kun/erti li l-karatteristika prin/ipali tag[hom se tkun listrumenti tal-epoka li se jintu]aw fihom.

L-Orkestra Filarmonika Nazzjonali se tie[u sehem darbtejn – fil-kun/ert inawgurali tal-biera[ filg[axija u f’dak li jag[laq il-festival, fil-[mistax ta’ Lulju. Fid-darbtejn se tkun ta[t id-direzzjoni mu]ikali ta’ Maestro Joseph Vella – li hu wkoll id-direttur artistiku talVictoria International Arts Festival.

Fil-kun/ert ta’ ftu[ kienu

Il-membri li jiffurmaw dak li hu mag[ruf b[ala ‘Martinu Quartet’

esegwiti xog[lijiet diffi/li [afna ta’ Thaikovsky g[allvjolin bis-sehem ta’ Dejan Bogdanovich mis-Serbja.

Fost artisti jew gruppi o[rajn li se jipparte/ipaw hemm mu]i/isti ta’ klassi dinjija b[alma hu l-Martinu Quartet u Daniel Veis.

U fost l-aktar mistennija se jkun hemm l-e]ekuzzjoni talIstabat Mater tal-kompo]itur Malti Girolamo Abos minn trio ta’ cantori r;iel millfamu]a Cappella Sistina, kun/ert li fih se jie[u sehem ukoll il-kor residenti talba]ilika ta’ San :or; Laudate Pueri.

B[as-soltu se jsiru wkoll master classes f’sitt dixxiplini mu]ikali differenti g[allistudenti – xi [a;a li wkoll saret sinomina ma’ dan ilfestival.

Il-ma;;oranza tal-kun/erti jsiru fl-Awla Monsinjur

:u]eppi Farrugia fil-ba]ilika, inkella fil-knisja stess, imma w[ud mill-attivitajiet isiru wkoll fil-miftu[ – fosthom fil-pjazez ewlenin u fit-toroq dojoq li jikkaratterizzaw i//entru storiku tal-Belt Victoria.

Maestro Joseph Vella, id-Direttur Artistiku tal-Victoria International Arts Festival

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

22 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

It-timbru tar-romblu

Liema minn dawn it-tmien disinji hu dak li j[alli warajh it-timbru ta’ dan ir-romblu?

Sudoku Mimdudin> 5. Kull wa[da g[andha lpaljazza, ng[idu (5) 6. Arkitett (5) 7. Ag[mel g[oqda tajba (5) 10. Bih tog[rok il-[wejje; waqt il-[asla (5) 11. Dari kienu jimlewhom bi]-]ebbu; (5) 12. Rettili bi lsien velenu] (5) 14. Virga tal-[adid biex torbot il-bini (5) 16. Seftura (5) 17. u 18. Frott imlaqqam minnaspli u mil-lan;as (10) 18. Ara 17.

Weqfin> 1. {axix g[all-brodu (6) 2. Gniedes (6) 3. Kull o;;ett li mieg[u wie[ed jistrie[ (6) 4. Fakkar lilu nnifsu (6) 8. Minn waqt g[all-ie[or (5) 9. Serja l-affari (5) 12. Lag[ab noli? (6) 13. E]att (6) 14. Spe/i ta’ sufani (6) 15. Tmur g[an-na[a l-o[ra tattriq (6)

L-arlo;;

Is-seftura kienet inkwetata u marret ti;ri tg[id lis-sinjura: — Sinjura, sinjura, waqqajt l-arlo;; antik minn fuq ilgradenza.

— X’wa[da din!

X’g[amiltli! Issa waqaf?

— Le, le sinjura, baqa’ sejjer dritt ta[t is-sufan.

U mbag[ad il-va]un…

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Toqob; 6. Pagan; 7. Fitel; 10. Klaws; 11. Leali; 12. Fejda; 14. Molol; 16. Opera; 17. E[]en; 18. Je[lu.

Weqfin> 1. Xtrawk; 2. Abbiss; 3. Appell; 4. Enfasi; 8. Banju; 9. Fa/li; 12. Fixkel; 13. Appena; 14. Marija; 15. Lembut.

G[at-tfal

Hemm regola wa[da biss biex issolvi l-log[ba tas-sudoku: kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta kif ukoll kull ringiela u kull kolonna g[andu jkollha fiha n-numri kollha mill-1 sad-9.

Wara ftit, l-istess seftura li kienet imferfxa waqqg[et va]un u s-sinjura bdiet tg[ajjat mag[ha: — Lu/ija, taf li dak il-va]un li kissirtli g[andu tliet mitt sena?

— Ajma, g[all-erwie[ sinjura. Jien kont qed nib]a’ li kien g[adu ;did!

G[aliex^

G[aliex l-inbid u l-muftie[ jag[mlu l-istess xog[ol? G[ax it-tnejn isakkru.

Soluzzjonijiet Sitt strumenti: Trumbetta – Kitarra – Arpa – Sassofonu – Vjolin u Tnabar.

Strument mu]ikali

3–6–2–5–1–4 Storja bl-istampi

Id-disinn numru 6

It-timbru tar-romblu

Fil-beritta ta’ Tommy hawn impin;ijin xi strumenti mu]ikali.

Kemm hawn minnhom… u taf x’inhuma?

Storja bl-istampi Kif se tqieg[ed dawn is-sitt stampi fl-ordni wara xulxin biex tifforma storja bl-istampi?

Sudoku

Kemm hawn strumenti mu]ikali^

IN-NAZZJON

Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Anali]i tal-A[bar NET Television, 20>30 Il-programm se jittratta t-tibdiliet li wettaq il-Partit Nazzjonalista f’dawn l-a[[ar tliet xhur li la[qu l-qofol tag[hom bil-Kunsill :enerali tal-Partit li ddiskuta r-rapport li t[ejja minn kummissjoni apposta dwar ir-ri]ultat tal-a[[ar Elezzjoni :enerali. Il-programm se jislet siltiet mid-diskors ta’ Simon Busuttil, Kap tal-Partit Nazzjonalista, fejn wera t-triq ’il quddiem g[all-Partit kemm fuq livell ta’ partit kif ukoll b[ala Oppo]izzjoni serja u kostruttiva.

The Fighter Iris, 21>00

Film drammatiku Amerikan li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’ David O. Russell u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Mark Wahlberg u Amy Adams (it-tnejn fir-ritratt) u lil Christian Bale, li hu bba]at fuq storja vera. Niltaqg[u ma’ ]ew; a[wa, li i]da jkollhom inkomuni lill-omm biss. Wie[ed ikun eks bokser ta’ talent li i]da jispi//a [a]in wara li jintrikeb mill-vizzju tax-xorb. G[aliex wasal sa hawn? Tg[id kien hemm min inqeda bih g[al skopijiet ulterjuri, fosthom [uh u ommu stess? Meta tmiss il-qieg[, hemm /ans li ter;a’ tqum fuq saqajk?

Mitqlu Deheb NET Television, 21>35 Elaine Agius b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm li b[as-soltu se jittratta tliet stejjer differenti. Ner;g[u niltaqg[u ma’ Lisa u ma’ ommha Maria biex naraw x’;ara waqt il-festin tal-pre/ett li l-programm Mitqlu Deheb taha b[ala sorpri]a. Fit-tieni storja niltaqg[u ma’ Julian, Rita u Ranier, it-tlieta ;ejjin minn tipi ta’ [ajja differenti, li i]da se jkunu qed jie[du sehem, flimkien ma’ o[rajn, fil-Kilimanjaro Challenge. L-a[[ar storja se tlaqqag[na ma’ Sharon u Noel, koppja li hemm lesta sorpri]a kbira g[alihom.

Wheelspin NET Television, 21>00 Fleur Balzan, fost o[rajn, fil-programm tal-lum se twassal servizz dwar Kia Picanto bi tlett bibien (fir-ritratt hawn fuq) li g[adha kif kienet introdotta f’Malta. Naraw ukoll test drive li jsir fuq il-Toyota Rav 4 SUV. Intant fit-taqsima li jie[u [siebha Pierre Vella, illum se jlaqqag[na ma’ Simon Giordmaina, li qed ikomp[li jikseb s//essi barra minn xtutna.

Ali Iris, 23>05

G[al xi ra;uni, illum dan l-istazzjon qed juri numru ta’ films li lkoll b’xi mod jew ie[or g[andhom xi konnessjoni mal-boxing. Minbarra dan u The Figher li ;ibna dwaru aktar ’il fuq. wara dan imbg[ad, g[all-[abta tas-1:50 ta’ dan il-lejl se juri film bijografiku ie[or dwar il-bokser Perima Carnera. Intant, kif wie[ed jista’ jobsor, dak ta’ dan il-[in hu dwar Muhammad Ali, bi Bruce Willis (fir-ritratt fuq ix-xellug) jinterpreta l-parti tal-protagonist.

Il-film, li kapa/i jemozzjona u anki jo[loq /erta tensjoni, hu pjuttost twil, 159 minuta b’kollox. Fih naraw ukoll b[ala atturi lil Jim Voight u lil Jamie Foxx.

Malta Llejla NET Television, 17>00 Bosta drabi, b[alma juri r-ritratt ta’ hawn fuq, min ibexx il-pesti/idi fuq is-si;ar u l-pjanti, ikollu [alqu mg[otti bi protezzjoni. U dan naturalment hu tajjeb. Filwaqt li l-pesti/idi jintu]a biex joqtol /erti dud, madankollu jista’ xorta jag[mel xi [sara o[ra meta l-[xejjex u l-frott li jkun intu]a fuqhom jittiekel? Dwar l-u]u sostenibbli tal-pesti/ida se tkun qed titkellem waqt il-programm Joanne Borg Galea. Ukoll waqt il-programm se jkun hemm dwar l-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ O[loq Tbissima, ir-rokna mal-psikjatra Anton Grech, dik dwar il-Van;elu tal-{add, kif ukoll dwar films li bdew jintwerew fi/-/inemas hawn Malta.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

24 TV#Radju

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Anali]i tal-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 )

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Notti magiche 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:30 Konnect 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi, 18:15 Fil-Qosor) 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - LArgument Ikompli 20:15 Rock Moods 22:00 - Radju Argument 24:00 - Soul Power 02:00 - Night Rhythm.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Pinna Mu]ikali 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar 15:00 - RTK Qosor 15:05 Kaskata Kulturali 15:30 Jg[idu Tag[hom i]-}g[a]ag[

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar - David Thake u George Galea Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument matul il-;img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 18:57 - Fi {dan il-Mulej 19:00 - Ru]arju 19:25 - Ilwien 21:00 - Frott il-Kelma 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Cinescena 10:00 - BBC News Update 10:05 - L-Ewropa u l-Imperu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - BisSassla u bil-Brevjar 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mure sewwi l-Knisja Tieg[i 11:30 - Ift[u l-Bibien 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 12:45 - {dejn l-ilma fejn nistrie[ 13:00 - {olqa mal-Maltin ta’ barra 13:30 Irrid Inwassallek messa;; (r) 14:30 - Italia leggendaria (r) 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - {amsin Sena wara 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Lejn ilqawmien 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 Reggae Party 24:00 - Mu]ika tal-passat.

Blown Away - Follia esplosiva - Rete 4 23>55

Tommy Lee Jones u Jeff Bridges (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film ta’ azzjoni Amerikan li n[adem fl-1994. Eks terrorista tal-IRA ja[rab mill-[abs u jmur Boston, fl-Istati Uniti, detrerminat li jpattiha lil wie[ed li kien g[amillu [afna [sara. X’jasal biex jag[mel biex ikun konvint li laqat lill-persuna li xtaq?

TVM 07:00 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Crusades 11:25 - Great Romances 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 - }ona 17:30 Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 An;li (ep. 33) 21:45 - {ajja (ep.

3) 22:35 - Mixage 23:15 A[barijiet# rapport tat-temp 23:35 - TVPM. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Hill climb f’Giarre 11:30 - .EU 12:00 - Madwarna 12:15 Qatra Inka 12:45 - Great Romances 13:15 - Lenti 14:05 Sa[[tek l-Ewwel 14:15 Meander 14:45 - Madwarna 15:00 - Hill climb f’Giarre 15:30 - Great Romances 16:00 - {ajja 16:50 - Madwarna 17:20 Waqtiet 17:25 - How Art Made the World 18:30 - Wirt Arti u Kultura 19:00 - Hill climb f’Giarre 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 {ajja 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Waqtiet 20:45 Sensilhena 21:30 - Meander 22:00 - Madwarna 22:30 - .EU 23:00 - Lenti.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30 u fit-15:30) 16:20 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:35 – Liquorish (daily update) 17:40 - Aroma Kitchen 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Prima Facie (ep. 26) 21:45 - Ilsien inNisa 23:15 - ONE News 23:45 Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping

14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 20:30 - Il-Parlament talPoplu (live) 21:30 - CNI 22:00 News 22:30 - Motordrome.

Raiuno 06:45 – Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d09:00) 09:15 - Unomattina talk 09:30 - Tg 1 Flash 10:00 - Tg 1 10:05 - Unomattina ciao come stai? 11:15 - Road Italy Day by day 11:25 - Don Matteo 6 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Ho sposato uno sbirro (fiction) 15:05 - Aria di festa.

Film 2010 16:50 - Rai Parlamento 17:00 - Tg 1 17:15 La vita in diretta 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechetè, vista la rivista 21:20 - Tutti i padri di Maria (fiction) 23:30 - Porta a porta 01:05 - Tg 1 notte 01:40 Sottovoce.

Raidue 07:30 - Cartoons 09:00 - Le Sorelle McLeod (TF) 10:25 - Tg 2 insieme 11:25 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Divieto di sosta 15:25 Blue bloods (TF) 15:30 Revenge (TF) 16:10 - Guardia Costiera (TF) 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Senza traccia (TF) 19:35 - Cold Case – Delitti irrisolti (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - LOL 21:10 - Made in Sud 23:15 - Tg 2 notizie 23:30 - 2Next economia e futuro 00:25 - Close to home (TF) 01:10 - Tg2 Parlamento 01:20 - Close to home (TF) 02:05 - The road to Guantanamo.

Film 2006.

Raitre 07:00 - Tgr buongiorno Italia 08:00 - Agorà 10:15 - La storia siamo noi 11:10 - Buongiorno Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3

14:50 - Tgr piazza affari 15:00 Ponderosa (TF) 15:45 - Occhio al testimone. Film ’93 17:40 Geo magazine 19:00 - Tg 3 20:00 - Blob 20:15 - Celi, mio marito! 20:30 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Law & Order (TF) 23:15 - La storia siamo noi 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 - La musica di Raitre.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 Situation commedy 09:10 - Alisa – Segui il tuo cuore (soap) 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Il segreto (telenovela) 15:40 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Pupetta – Il coraggio e la passione (fiction) 23:10 - Tg5puntonotte 00:55 Tg 5 notte 01:25 - Striscia la notizia (r).

Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Carabinieri 7 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 Renegade (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Flikken – Coppia in giallo (TF) 16:35 - My Life - segreti e passioni 16:55 - Dream hotel: Malesia. Film 2009 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 - The Jackal. Film ’97 23:55 - Blown away – Follia esplosiva. Film ’94.

Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Kyle XY (TF) 09:35 - Gossip Girl (TF) 11:30 Pretty little liars (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:25 - The Vampire diaries (TF) 16:10 - Smallville (TF) 17:45 - Top One 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY (TF) 21:10 - Radio Italia Live 23:30 - Muse – Haarp

live from Wembley Stadium 01:50 - Sport Mediaset 02:15 Romanzo criminale (TF).

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Nintrefa’ ’l Fuq (r) 10:00 - Bejnietna 12:00 - News 12:30 - Gideb u M[abba 13:00 - Niskata 15:00 Tele-shopping 17:30 - News Point 18:15 - News 18:30 Sejja[tli 19:45 - F. News 20:30 - G[eruq 21:00 - Entertain Me 23:00 - News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – All That Jazz (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - Rock Legend 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 12:50 - Rachel, Zoe Project 13:40 - Che trucco! 14:05 - Vite in Apnea 14:35 - Gossip Girl (TF) 15:30 - The OC (TF) 16:20 - Rachel Zoe Project 17:15 - Vite in Apnea 17:50 Che trucco! 18:20 - Love Bugs (sitcom) 18:55 - Samantha Chi? (TF) 19:30 - Royal Pains (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 Vite in Apnea 22:05 - Non aprite quell’armadio 22:35 - Donna in giallo 23:40 - Rachel Zoe Project 00:40 - Vite in Apnea.

BBC Entertainment 07:05 - Little Prairie Dogs 07:15 - Bobinogs 07:25 - Me Too! 07:45 - Nina and the Neurons 08:00 - The Large Family 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Little Prairie Dogs 08:30 - My Family 09:00 - After You’ve Gone 09:30 - The Weakest Link 10:15 - EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Last Woman Standing 12:05 - Elephant Diaries 12:55 My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - After You’ve Gone 14:40 - EastEnders 15:10 Doctors 15:40 - Last Woman Standing 16:30 - King Edward VII: King of Pleasure 17:20 Elephant Diaries 18:10 - East Enders 18:40 - Doctors 19:15 The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 - Keeping up Appearances 21:00 - New Tricks 21:50 - Getting On 22:20 - Come Fly with Me 22:50 - Ideal 23:20 The Man Who Crossed Hitler.

TCM 07:35 - Father of the Bride.

Film ’50 (U) 09:10 - Meet Me in St Louis. Film ’44 (U) 11:05 Edge of the City. Film ’57 (A)

12:30 - Cheyenne Autumn. Film ’64 (U) 15:00 - A Star Is Born.

Film ’54 (A) 18:00 - Designing Woman. Film ’57 (U) 19:55 The Golden Arrow. Film ’36 (U) 21:00 - Diner. Film ’82 (AA) 22:50 - Period of Adjustment.

Film ’62.

MGM Movies 07:55 - Women vs Men. Film 2002 09:20 - Starcrossed. Film ’85 (PG) 10:55 - MGM’s Big Screen 11:10 - A Midsummer Night’s Sex Comedy. Film ’82 (15) 12:35 - Track of Thunder.

Film ’67 (U) 14:00 - How I Spent My Summer. Film ’90 (PG) 15:35 - Bound for Glory.

Film ’76 (A) 18:00 - Shadows and Fog. Film ’92 (15) 19:25 Love Chronicles 21:00 - Art School Confidential. Film 2006 (15) 22:45 - Once in a Lifetime.

Film ’94 (PG).

GO Stars 08:30 - The Sum of All Fears 11:00 - The Big Bang Theory # The Middle 11:45 - Parks & Recreation 12:15 - You Only Live Twice 14:15 - Tangled 16:00 - Déjà Vu 18:10 - Apollo 13 20:35 - Parks & Recreation 21:00 - Snow White and the Huntsman 23:05 - The Scarlet Letter 01:15 - Paranormal Activity 3 02:35 - You Only Live Twice.

Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:00 Great Women 08:10 - Jane Doe: How to Fire Your Boss 09:44 Great Women 09:55 - Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 JAG 12:55 - ER 13:55 - Wolff’s Turf 15:50 - Kojak 16:55 - Jane Doe: Ties That Bind 18:36 -

How to Keep Your Day Job 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - La Prima Legge di Newton 21:22 - Mystery Woman: Game Time 23:04 SMS 23:10 - ER.

Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Window World Bike 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: North America 09:05 - Auction Hunters:Quadzille Attacks 09:30 - Baggage Battles 09:55 Ultimate Survival: African Savannah 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made:

Pro Hockey Sticks # Bronzed Baby Shoes # Treadmills 11:40 Extreme Engineering: Widening the Panama Canal 12:35 - Rides: Core 13:30 - American Chopper: Junior Frustration 14:25 Wheeler Dealers: Volvo P18000

15:20 - Mythbusters: Exploding Steak 16:15 - Auction Kings: Spy WEatch # Model A 16:45 Baggage Battles 17:10 - Extreme Fishing with Robson Green: Southern Australia 18:05 Ultimate Survival: Everglades 19:00 - How It’s Made 20:00 Baggage Battles 21:00 - Auction Kings: Hand Cannon # Faberge Pencil. Auction Hunters: 22:00 The Wild West 22:30 - The Big Score 23:00 - Bullet Points: America’s First War on Communism.

Iris 15.50 Le novità in scena 16:10 Cinque furbastri, un furbacchione. Film ’76 18;00 - Ribelli per caso. Film 2000 19:50 - ATeam (TF) 20:30 - Hazzard (TF) 21:00 - The Fighter. Film 2010 23:05 - Alì. Film 2001 01:50 Carnera - The Walking Mountain. Film 2007.

Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Glee 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 - Films & Stars 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Suits 17:30 Whitney 17:52 - 2 Broke Girls 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Suburgatory 20:30 - Dallas 21:15 Supernatural 22:00 - True Blood 23:05 - The Mentalist 23:50 Alcatraz 00:40 - Boardwalk Empire 01:45 - 30 Rock.

Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Fool’s Gold 10:30 - Cash Kings.

Monster In Laws: 11:00 Naughty Grandma 11:30 - TonIn-Law. 12:00 - Hoarders: Carrie # James 13:00 - Storage Wars: No Bid for the Weary 13:30 Parking Wars 14:00 - I Survived: Beyond and Back: Amanda, Matthew, Aimme 15:00 - Barter Kings: Snakes on a Trade. Hardcore Pawn: 16:00 Fool’s Gold 16:30 - Cash Kings.

17:00 - Hoarders: Carrie # James 18:00 - Monster In Laws: Naughty Grandma 18:30 Monster In Laws: Ton-In-Law 19:00 - Storage Wars: No Bid for the Weary 19:30 - Parking Wars.

Monster In Laws: 20:00 - Money Can’t Buy a Grandbaby 20:30 Meaty Issues. Hardcore Pawn: 21:00 - Fool’s Gold 21:30 Cash Kings. 22:00 - My Ghost Stories: Caught on Camera 23:00 - The Haunting Of.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See The Sea 10:05 Lots & Lots 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 Nouky and Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:50 - Nouky and Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 - Lots & Lots 19:30 -

Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends.

Disney Channel 08:00 - Tales of Friendship with Winnie the Pooh 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 - Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Austin and Ally 12:25 - A.N.T. Farm 12:45 - Jessie 13:10 - Shake It Up 13:35 - The Suite Life on Deck 14:00 Gravity Falls 14:25 - Good Luck Charlie 14:45 Minnie and You 14:50 - Jessie 15:10 - Shake It Up 15:30 - Minnie and You 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Austin and Ally 16:15 - Have a Laugh 16:20 - Gravity Falls 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - That’s So Raven 17:55 - Austin and Ally 18:20 - Jessie 18:40 - Gravity Falls 19:00 - Have a Laugh 19:05 - A.N.T. Farm 19:30 - Good Luck Charlie 19:50 The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Shake It Up 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Austin and Ally 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10<00 12>00 14>00 14.05

News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Il-Mara tal-Lum

15>20 15>50 16>40 17>00

Telebejg[ Newsbuzz Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>45 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00) Bozza tal-Mija NET News Anali]i tal-A[bar Wheelspin NET News Mitqlu Deheb NET News

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - Inside World Touring Cars 09:30 - WC, World Tour 10:00 - WC Qual. Football 12:15 - Brazilmania 12:30 Queens Tennis 13:30 - Queens Tennis: Day 4 (live) 21:30 Total KO 23:30 - Queens Tennis.

Eurosport 2 07:00 - Queens Tennis 10:00 Brazilmania 10:15 - Nurnberger Versicherungscup Tennis 12:00 - Nurnberger Versicherungscup Tennis: QF (live) 20:00 Brazilmania 20:15 - WATTS 20:30 - G Wars Series 21:30 Armwrestling 22:00 - Breaking Weapon Freestyle 23:00 Queens Tennis.

GO Sports 1 07:00 - Best of Rugby 2012-13 09:00 - Best of Football 201213 17:00 - Best of Rugby 19:00 - 2013 US Open Championship: Day 1 (live) 01:00 - Best of Football 201213.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - PGA European Tour:

Lyoness Open by Greenfinity: Day 3 13:00 - Best of Football 2012-13 15:00 - Best of Rugby 2012-13 17:00 - Best of Football 2012-13 19:00 - The Championships: Wimbledon: Coming of Age 20:00 - Best of Football 2012-13.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - PGA European Tour:

Lyoness Open by Greenfinity: Day 3 15:00 - Best of Football 2012-13 17:00 - Best of Rugby 2012-13 19:00 - Best of

Football 2012-13 21:00 - The Championships: Wimbledon: Coming of Age 22:00 - Best of Football 2012-13.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 16:00 -

Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:35 - America's Cup (r) 18:15 Bundesliga (r) 20:15 - FA Cup (r) 22:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 23:40 - America's Cup (r) 01:14 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - America's Cup (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:10 - Volleyball

Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:40 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:40 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r).

Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League (r) 11:00 - BOV PL (r) 13:15 - Melita GFA 1st Div. (r) 15:05 - Football Nurseries (r) 15:40 - Malta Handball Association (r) 17:00 - Malta Basketball Association (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 - Football Nurseries (r) 20:40 - Melita GFA 1st Div. 22:25 - BOV PL (r) 00:40 - Malta Handball Association (r).

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

{a]-}ebbu;

TERRACED house f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Trid tara.

Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

{a]-}ebbu;

DAR f’post /entrali u blarja tag[ha. Prezz: €128,000. ?emplu 79769677.

G{ALL-KIRI Bu;ibba

MAISONETTE mat - triq fil - qalba ta ’ Bu;ibba g[all kiri g[at - tliet xhur tas - sajf .

Idejali [afna g[all-anzjani. ?emplu 99076864.

AVVI}I G[al kull tip ta’ xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//.

Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq il-liquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Water proofing membrane

IL-BEJT tieg[ek jag[mel l-ilma? G[andek problema ta’ moffa? Kenda Ltd issolvilek il-problema.

Nispe/jalizzaw fuq xog[ol ta’ water proofing u membrane, b’10 snin garanzija, xog[ol professjonali bl-aqwa materjal I S0 9001. G[al stima bla obbligu /emplu 7972 9967 jew ]uru www.kendawaterproofing .com

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or

Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

28 TRIATHLON SERIES

Galea u Pace jirb[u l-ewwel ti;rija

Valletta Lions Champions tas-7s series Valletta Lions rugby temmew l-ista;un fuq nota po]it-tiva meta kienu pre]entati bit-trofew b[ala rebbie[a tal-Malta 7s series li sar aktar kmieni matul lista;un fil-Marsa Sports Ground.

Il-pre]entazzjoni lill-captain Paul Psaila saret millvi/i president tal-MRFU Brian Dalton. Valletta, ta[t it-tmexxija ta’ Jim Hunter u Roger Davies komplew juru progress matul dan lista;un fejn kienu vi/in ferm li jwettqu sorpri]i

matul il-kampjonat domestiku.

Sadanittant qed jintlaqg[u applikazzjonijiet g[al ir;iel, nisa u tfal li jixtiequ jing[aqdu mal-klabb Belti.

L applikazzjonijiet huma miftu[in ukoll g[al dawk li huma interessati li jkunu kow/is fin-nursery ta’ dan il-klabb g[all-ista;un 201314.

Dawk interessati g[andhom jibag[tu email fuq lionkingstationery@gmail.c om jew i/emplu 99276594.

I/-Champion nazzjonali tatTriathlon Keith Galea ta’ Birkirkara St. Joseph u l-atleta promettenti Hannah Pace ta’ Athleta Pembroke reb[u lewwel ti;rija mis-serje tattriathlon organizzati minn Birkirkara St. Joseph Club u sponsorjati minn Festina u The Cyclist ta’ San :wann.

Wara numru ta’ snin din isserje tmexxiet mill-korsa talCoast Road g[al dik filKalkara, rotta li ntlaqg[et tajjeb [afna mill-74 parte/ipant.

Wara prestazzjoni negattiva fid-Duathlon Nazzjonali xxahar l-ie[or, Keith Galea rritorna g[ar-reb[ bl-aktar mod konvin/enti u l-isfida tieg[u tul ir-rotta kollha kienet mill-eks Champions Dermot Galea filwaqt li ]-]ew; atleti tal-istess klabb issieltu bejniethom tul la[[ar 5 km tal-;irja b’Keith finalment jirba[ b’distakk ta’ 19-il sekonda.

I]-]ew; atleti [ar;u millilma wara g[awma ta’ 750m fi 11-il minuta u 32 sekonda segwiti minn Graham Borg ta’ Athleta Pembroke.

Madankollu fil-parti tar-rota kien i/-Champion nazzjonali tad-Duathlon Fabio Spiteri ta’ Mellie[a li sfida bis-serjetà lillewwel tnejn u rre;istra wkoll la[jar settur fuq 20 km ta’ 32 minuta u 8 sek. Keith Galea g[amel 33.08 sek u Dermot Galea 32.56 sek.

B’hekk l-a[[ar 5 km kienu sfida bejn dawn it-tliet atleti u finalment kien keith Galea li temm l-ewwel f’sieg[a 4 minuti u 1 sekonda quddiem Dermot (1:04.20) u Fabio (1:04.50).

Keith Galea (xellug) u Hannah Pace jirb[u fil-Kalkara

Fil-kategorija tan-nisa t-tieni post miksub minn Hanna Pace fil-kampjonati nazzjonali tadDuathlon ta prova li l-atleta se tkun fost il-protagonisti fis-snin li ;ejjin meta reb[et ukoll din lewwel ti;rija mis-serje. Hi ssuperat li/-Champion tat-Triathlon Danica Bonello Spiteri ta’ St. Patrick u /-Champion tadDuathlon Michelle Vella Wood ta’ Birkirkara St. Joseph biex reb[et fa/ilment f’sieg[a 11 min u 31 sek. Pace u Bonello [ar;u mill-ilma fi 11.53 min b’Vella Wood vi]ibbilment f’diffikultà biex i]]omm il-pass.

Imbag[ad l-atleta ta’ Pembroke ]iedet il-pass fis-sezzjoni tarrota u l-;irja biex temmet itti;rija fa/ilment l-ewwel quddiem Bonello Spiteri li kellha (1:12.30) u Vella Wood (1:14.18).

Laqg[a :enerali Il-Laqg[a :enerali Annwali ta’ Luqa St. Andrews se ssir il-{add 16 ta’ :unju fl-10 a.m. fis-sala tal-Ka]in.

Dawk interessati li jiffurmaw parti mill-kumitat g[all-ista;un 2013-14 g[andhom jinfurmaw lil xi membu tal-kumitat sallum il-{amis 13 ta’ :unju. Emendi g[allistatut jintlaqg[u wkoll sal-lum fit-8 p.m. misSegretarju fuq email godfreyb@melita.com.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Sport 29 TAZZA TAD-DINJA – L-AMERIKA T’ISFEL

Reb[iet g[all-Urugwaj, il-Kolombja u /-?ile L-attakkanti Falcao, Alexis Sanchez u Edinson Cavani kollha skorjaw hekk kif ilKolombja komplew inaqqru lvanta;; tal-Ar;entina, i/-?ile kiseb it-tieni reb[a konsekuttiva u l-Urugwaj re;a’ feta[ ittamiet tieg[u fil-grupp ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja mill-Amerika t’Isfel.

Il-penalty kmieni skorjat minn Falcao kien is-seba’ gowl tieg[u fil-kompetizzjoni u witta t-triq g[al reb[a 2-0 tal-Kolombja fuq il-Perù li [alliethom tliet punti wara lleaders l-Ar;entina u b’log[ba anqas.

“Falcao kien strumentali flewwel taqsima g[aliex il-Perù ma sabux tarf il-movimenti tieg[u. Kapa/i jag[mel ;irjiet e//ellenti bla ballun... it’tigra’ hu fenomenali,” qal ilkow/ tal-Kolombja Jose Pekerman.

Cavani skorja gowl sabi[ hekk kif l-Urugwaj g[elbu lillVenezwela 1-0 barra minn darhom g[all-ewwel reb[a f’seba’ partiti ta’ kwalifikazzjoni u issa s-semifinalisti tatTazza tad-Dinja fl-2010, telg[u fil-[ames post fost grupp ta’ disg[a, po]izzjoni li tfisser g[alihom post fil-playoff jekk i]ommuha.

Ri]ultati

Kolombja v Perù ?ile v Bolivja Ekwador v Ar;entina Venezwela v Urugwaj

2-0 3-1

1-1 0-1

Kif Jinsabu

Ar;entina Kolombja Ekwador ?ile Urugwaj Venezwela Perù Bolivja Paragwaj

L R D T F K Pt

13 12 12 13 12 13 12 13 12

7 7 6 7 4 4 4 2 2

5 2 3 0 4 4 2 4 2

1

3 3 6 4 5 6 7 8

25 21 17 21 18 10 12 15 9

9 7 12 21 21 14 17 24 23

26 23 21 21 16 16 14 10 8

L-Urugwaj qabe] lillVenezwela - tim kompatt u determinat li jasal g[all-ewwel darba sal-finali fil-Bra]il issena d-die[la - bid-differenza ta’ gowls, meta fadal erba’ partiti.

“Konna konxji li llum kien l-a[[ar /ans tag[na. Ma nistg[ux ng[idu li issa ninsabu komdi imma kien pass importanti,” qal il-kow/ talUrugwaj Oscar Tabarez li kellu sospi] lill-attakkant Luis Suarez.

Il-Venezwela, minkejja ttelfa, baqg[u kunfidenti.

“Xorta g[adna bi/-/ans u mhux se n/edu issa,” qal ilkow/ Cesar Farias.

“Iddominajna l-log[ba kollha imma dan mhux ka] dwar min

Yoshimar Yotun (xellug) tal-Perù jissielet g[all-ballun mal-Kolombjan Radamel Falcao f’Barranquilla

kien jist[oqqlu jirba[ imma min jiskorja.”

I/-?ile jidher li qed jiggwadanja mill-forma li re;a’ sab Sanchez u r-ritorn talmidfielder ta’ 33 sena David Pizarro fir-reb[a 3-1 f’darhom kontra l-Bolivja biex sa[[ew ir-raba’ post wara l-Ekwador bid-differenza ta’ gowls.

“David tana aktar sa[[a u [sieb fil-log[ob. Ninsab ferm kuntent bil-prestazzjoni tieg[u,” qal il-kow/ ta/-?ile Jorge Sampaoli.

F’]ew; partiti ta’ kwali-

fikazzjoni dan ix-xahar, lEkwador [a biss punt u ni]el fil-klassifika waqt li /-?ile li la[quhom b’21 punt, issa qed jersqu wkoll ferm vi/in tag[hom u l-Urugwaj u lVenezwela huma ta’ theddida.

Is-serje po]ittiva talEkwador ta’ sitt reb[iet f’darhom f’daqstant partiti twaqqfet mill-Ar;entina li [adu vanta;; kmieni minn penalty ta’ Sergio Aguero u issa fadlilhom biss log[ba wa[da fl-altitudni, ji;ifieri dik fl-Urugwaj f’Ottubru.

L-Ar;entina, li ;ew draw fl-a[[ar tliet partiti, tnejn minnhom fl-altitudni, mhux se jkunu impenjati fir-rawnd li jmiss fis-6 ta’ Settembru meta jistg[u jintla[qu millKolombja fl-ewwel post jekk dawn jirb[u lill-Ekwador.

L-ewwel erba’ timijiet fi tmiem il-kwalifikazzjoni f’Ottubru jg[addu g[all-finali tal-Bra]il, bil-[ames tim, b[alissa l-Urugwaj b’16-il punt, jilg[ab fi playoff kontra tim Asjatiku f’Novembru g[al post ie[or.

TAZZA TAD-DINJA – CONCACAF

Il-Messiku bbuwjati u l-Amerikani jikkontrollaw Il-Messiku kienu bbuwjati huma u [er;in mill-pitch minn folla kbira rrabjata wara li kienu mi]muma fi draw 0-0 f’darhom minn Costa Rica fl-a[[ar rawnd mill-grupp ta’ kwalifikazzjoni tal-CONCACAF g[atTazza tad-Dinja tal-2014.

Dan kien it-tielet draw konsekuttiv ming[ajr gowls flAzteca Stadium.

L-Istati Uniti [adu l-kontroll tal-grupp ta’ sitt timijiet b’reb[a impressjoanti 2-0 fuq il-Panama waqt li l-Honduras ]ammew [ajjin it-tamiet tag[hom li jag[mluha sal-

Marcos Sanchez (quddiem) tal-Panama fl-azzjoni mal-Amerikan DaMarcus Beasley f’Seattle, Washington

finali fil-Bra]il is-sena ddie[la, b’reb[a 2-0 fuq la[[ar tim fil-klassifika, il:amajka.

Tliet timijiet jikkwalifikaw awtomatikament miz-zona CONCACAF waqt li r-raba’ tim jilg[ab kontra r-rebbie[a tal-O/eanja, New Zealand fuq playoff ta’ ]ew; legs g[al post ie[or.

L-Istati Uniti jinsabu flewwel post tal-grupp meta ntlag[bu nofs il-partiti b’10 punti minn [ames log[biet, segwiti mill-Costa Rica bi tmienja bl-istess partiti waqt li l-Messiku wkoll g[andhom tmien punti imma lag[bu log[ba ]ejda.

Il-Honduras g[andhom seba’ punti minn [ames partiti, il-Panama sitta minn [amsa u l-:amajka ]ew; punti minn sitt partiti.

Il-Messiku beda din l-a[[ar fa]i ta’ kwalifikazzjoni g[attimijiet mill-Amerika ta’ Fuq u ?entrali u l-Karibew b[ala l-akbar favorit li jirba[ ilgrupp imma g[alkemm ftit huma dawk li ma jemmnux li mhux se jag[mluha sal-finali tal-Bra]il, u l-’El Tri’ qed jag[mlu l-affarijiet diffi/li g[alihom.

Wara draw ming[ajr gowls mal-:amajka u l-Istati Uniti f’darhom, u draw ie[or fil-

Panama nhar il-:img[a, ilMessiku jinsab ta[t pressjoni li jsib il-gowls u l-forma wara wirja o[ra di]appuntanti li rrabjat lill-partitarji.

L-ag[ar se[[ meta lattakkant tal-Costa Rica, Bryan Ruiz, kellu b]onn ilpulizija bit-tarki biex jipprote;uh meta mar biex jag[ti corner u spi//a ssuttat millfolla.

Il-wirja difensiva dixxiplinata ta’ Costa Rica kompliet ]iedet il-frustrazzjoni talMessikani wara li l-vi]itaturi kienu g[oddhom marru filvanta;; kmieni meta lattakkant Joel Campbell laqat il-lasta wara erba’ minuti.

Minbarra l-ibbuwjar fi tmiem il-log[ba, il-folla flAzteca talbet g[at-tke//ija tal-kow/ Jose Manuel de la Torre u twaddbu anke o;;etti fil-pitch li jistg[u jwasslu biex l-FA Messikana ti;i mmultata.

Minkejja dan, wara l-log[ba l-kow/ de la Torre qal li m’g[andu l-ebda [sieb li jirri]enja. “Qatt. Jien nipprepara kuljum biex nirba[ u mhux biex noqg[od mal-;enb tal-pitch. M’hemmx dubju li ma ksibniex ir-ri]ultati li ridna f’darna. Dejjem importanti li tirba[ f’darek u dan m’g[amilniehx biex ikkump-

likajna [ajjitna. Ma lg[abniex futbol tajjeb u dan kien rifless fir-ri]ultati.”

Intant gowls f’kull taqsima minn Jozy Altidore u Eddie Johnson taw reba[ lit-tim ta’ Juergen Klinsmann fuq ilPanama li kienu g[adhom bla telfa f’dan ir-rawnd.

Altidore skorja fis-36 minuta wara kross ta’ Fabian Johnson u Eddie Johnson, li kien qed jilg[ab quddiem ilpubbliku tieg[u f’Seattle, g[alaq il-log[ba b’konklu]joni tajba wara kross perfett ta’ Geoff Cameron.

Honduras g[elbu lill-:amajka wara li Oscar Boniek Garcia po;;iehom fil-vanta;; fl-10 minuta wara xog[ol tajjeb ta’ Roger Espinoza.

Ir-Raggae Boys spi//aw b’g[axar plejers fis-76 minuta meta Adrian Pariappa tke//a g[at-tieni karta safra u Honduras g[alqu l-log[ba fla[[ar ]ew; minuti meta Roger Rojas inter/etta passa;; qasir lura, dar ma’ Domnovan Ricketts u xe[et f’lasta vojta.

Ri]ultati CONCACAF

Messiku v Costa Rica Honduras v :amajka Stati Uniti v Panama

0-0 2-0 2-0

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

30 Sport TAZZA TAL-KONFEDERAZZJONIJIET

Spanja jtemmu l-preparamenti b’reb[a Spanja skorjaw darbtejn fit-tieni taqsima biex issuperaw l-ispirtu tipiku kumbattiv tal-Irlanda 2-0 f’partita ta’ [biberija fil-Yankee Stadium.

Spanja li huma rrankjati flewwel post fid-dinja, fallew bosta /ansijiet qabel is-sostitut Roberto Soldano sab ixxibka u feta[ l-iskor fid-69 minuta.

L-Irlandi]i marru vi/in iddraw diversi drabi fejn laqtu wkoll il-lasta u kellhom gowl im[assar g[al offside.

Imbag[ad kien Juan Mata li ne[[a kull dubju minn fuq ir-ri]ultat bit-tieni gowl skorjat fit-88 minuta wara su;;eriment ta’ Santi Cazorla.

“Kollox ma’ kollox na[seb li wrejna livell tajjeb u kellna [afna pussess fl-ewwel taqsima. Forsi konna ftit traskurati fl-a[[ar passa;; imma ;eneralment kellna kontroll

tajjeb tal-ballun u kkontrollajna l-attakki u l-kontra-attakki tag[hom. Lg[abna log[ba tajba u forsi stajna skorjajna gowl ie[or,” qal il-kow/ Spanjol Vicente del Bosque.

“Psikolo;ikament kienet importanti g[aliex fil-Euro kontra Spanja tlifna l-klassi u l-fidu/ja,” qal il-kow/ talIrlanda Giovanni Trapattoni meta rrefera g[at-telfa 4-0 kontra Spanja fil-Euro 2012.

“Kienet log[ba tajba g[allplejers ]g[ar tag[na.

Lezzjoni importanti g[aliex issa jistg[u jag[mlu paragun ma’ dawn il-plejers kbar u ninsab kuntent g[alihom.

Spanja issa jitfg[u l-attenzjoni tag[hom fuq it-Tazza tal-Konfederazzjonijiet li tibda s-Sibt waqt li l-Irlanda se jkollhom ftit mistrie[ qabel ir-rawnd li jmiss millkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja f’Settembru.

L-Ispanjol Alvaro Arbeloa (17) u l-Irlandi] Andy Keogh jissieltu bir-ras waqt il-partita ta’ [biberija fil-Yankee Stadium fi New York

It-tieni gowl tal-Haiti li minnu kisbu d-draw 2-2 kontra l-Italja

Draw memorabbli g[all-Haiti L-Italja kienu imbarazzati minn Haiti meta t-tim modest mill-Karibew skorja darbtejn fl-a[[ar [ames minuti biex [a draw 2-2 f’partita ta’ [biberija minkejja li kien sab ru[u minn ta[t wara biss 19-il sekonda.

Il-plejers tal-Haiti li kienu taw ukoll [asda lil Spanja qabel tilfu 2-1 kontra /Champions tad-Dinja fi tmiem il-;img[a, i//elebraw f’estasi fil-pitch ta’ Vasco da Gama, Sao Januario wara li [asdu lill-avversarji ferm aktar kwotati minhom li i]da naqsu ferm u sfaxxaw lejn la[[ar.

L-Italja li kienu qed jilag[bu 36 sieg[a biss wara li waslu l-Bra]il g[at-Tazza

tal-Konfederazzjonijiet, marru fil-vanta;; minn Emanuele Giaccherini meta l-Haiti kienu g[adhom lanqas biss missew il-ballun. Imbag[ad wara li l-Haiti fallew bosta /ansijiet ta’ skor g[ad-draw, it-Taljani rduppjaw minn gowl ta’ Claudio Marchisio fit-72 minuta.

It-Taljani dehru li kien irnexxielhom jirre]istu g[al kulma ppruvaw jag[mlu lHaiti sakemm Davide Astori waqqa’ lil Jean-Eudes Maurice fil-kaxxa u Olrish Saurel skorja l-penalty [ames minuti mit-tmiem.

It-Taljani dehru mifxula u g[ajjenin meta ballun fit-tul ’il quddiem sab lil Jean Philippe Peguero li g[eleb

lill-goalkeeper Salvatore Sirigiu fost il-fer[ tal-partitarji newtrali.

“Nafu li 2-2 hu ri]ultat negattiv ferm. A//ettajna li nilag[bu din il-partita, wasalna lbiera[, g[amilna [afna tibdil imma ridna nuru spirtu differenti,” qal nofsu rieqed il-kow/ Cesare Prandelli wara l-partita.

“Kif stajtu taraw illum tlifna kull sprint li kien hemm fuq il-ballun u g[alhekk nittamaw li sa [amest ijiem o[ra nkunu ferm a[jar.”

I]-]ew; na[at kienu ltaqg[u darb’o[ra biss qabel fit-Tazza tad-Dinja tal-1974 meta l-Haiti kienu marru filvanta;; qabel l-Italja reb[u 3-1

TAZZA TAD-DINJA U#20

Il-FIFA tikkonferma li l-kampjonat se jsir xorta fit-Turkija Irvellijiet kontra l-Gvern okkupaw Istanbul g[al dawn l-a[[ar ;imag[tejn imma t-turnament tat-Tazza tad-Dinja g[al timijiet ta[t l-20 sena li jibda fil-21 ta’ :unju se jsir xorta. Dan kien ikkonfermat mill-FIFA stess.

F’Istanbul mistennija jintlag[bu 11-il partita, inklu] il-final fit-Turk Telekom Arena ta’ Galatasaray g[alkemm dimostrazzjonijiet kontra l-Gvern li qed ise[[u fil-pajji], wasslu g[al sej[iet biex il-kompetizzjoni tit[assar.

Fi stqarrija i]da l-FIFA insistiet li g[adha kommessa li torganizza t-turnament u din id-de/i]joni ttie[det wara li kienet a//ertata missigurtà tal-parte/ipanti.

“L-irvellijiet huma marbuta ma’ ]ew; issues domesti/i f’]ew; partijiet ta’ Istanbul. Mhux qed jidher li l-in[awi fejn se jsir itturnament se jkunu affettwati. Ninsabu f’kuntatt

kontinwu mal-Kumitat Organizzattiv Lokali u qed inkunu infurmati l-[in kollu bis-sitwazzjoni dwar is-sigurtà. Dan il-kumitat se jkompli jsegwi mill-qrib issitwazzjoni flimkien malforzi tal-ordni u j]ommna infurmati,” qalet il-FIFA fi stqarrija.

“Is-sa[[a u s-sigurtà huma l-aktar fatturi importanti fil-preparazzjoni ta’ kwalunkwe turnament ma;;uri. Il-FIFA g[andha fidu/ja s[i[a fl-awtoritajiet Torok u l-programm ]viluppat ta’ sigurtà li g[andhom g[at-Tazza tad-Dinja talU#20.”

L-Ingilterra ta[t ittmexxija tal-kow/ Phil Taylor se jkunu impenjati fi grupp li jinkludi wkoll lill-E;ittu, l-Iraq u /-?ile u jistg[u jilag[bu f’Istanbul jekk jaslu sal-fa]i talkwarti tal-finali u l-FA Ingli]a qed tag[ti appo;; s[i[ lill-FIFA dwar is-sitwazzjoni.

SPANJA

Messi u missieru akku]ati b’eva]joni ta’ taxxa L-attakkant Ar;entin ta’ Barcelona Lionel Messi u missieru ;ew akku]ati millawtoritajiet Spanjoli li ffrodaw lid-dipartiment tat-taxxi aktar minn 4 miljun ewro.

Skont kelliem g[all-uffi//ju

tal-prosekutur g[al krimini ta’ taxxa f’Katalunja, qed ji;i allegat li Messi, li hu l-Plejer tas-Sena tal-FIFA u missieru Jorge imlew b’mod falz formoli tat-taxxi g[as-snin 2006, 2007, 2008 u 2009.

IN-NAZZJON Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

Sport 31 WATERPOLO

Neptunes jumiljaw lil Sliema Minn Stewart Said

Neptunes Emirates.......15 Sliema Frank Salt.........5 (3-1),(5-1),(3-3),(4-0)

Neptunes Emirates kisbu ttieni reb[a tal-kampjonat meta meritatament u b’mod konvin/enti g[elbu lil Sliema McDonalds 15-5. Steve Camilleri spi//a l-aqwa skorer b’sitt gowls.

Kienu Sliema li fet[u l-iskor permezz ta’ Kiss, i]da Neptunes skorjaw tliet darbiet biex reb[u s-sessjoni 3-1. Neptunes komplew ikabbru l-iskor meta ddominaw it-tieni sessjoni b’Neptunes jiskorjaw [ames darbiet kontra l-gowl ta’ Kiss.

It-tielet sessjoni ntemmet f’parità meta Neptunes naqqsu ftit ritmu. G[al Sliema kompliet tkun ;urnata negattiva meta tke//a g[al brutalità Edward Aquilina u [alla lit-tim b’ra;el anqas g[al erba’ minuti. I]da Sliema xorta ppruvaw u rnexxielhom jiskorjaw darbtejn b’ra;el inqas.

L-a[[ar sessjoni kienet biss formalita` fejn Neptunes komplew jiddominaw biex mattisfira finali ir-ri]ultati kien jindika differenza ta’ 10 gowls bejn i]-]ew; timijiet.

KAMPJONATI EWROPEJ – U21

Spanja tirba[ il-Grupp Spanja reb[et Grupp B meta lbiera[ kisbet it-tielet reb[a minn daqstant log[biet kontra l-Olanda. L-Ispanjoli marru fil-vanta;; b’gowl ta’ Morata fis-26 minuta u erba’ minuti wara Isco ]ied maliskor. Bir-reazzjoni talOlanda ma tasalx re;g[u kienu Spanja li skurjaw u din id-darba kien Vazquez li skurja e]attament fl-a[[ar minuta g[al skor finali ta’ 3-0.

Fil-log[ba l-o[ra l:ermanja reb[et 2-1 kontra r-Russja. Dawn tal-a[[ar marru fil-vanta;; b’gowl ta’ Dzagoev fit-22 minuta filwaqt li 10 minuti wara wasal il-gowl tad-draw tal:ermani]i skurjat minn Herrmann, Ir-Russi spi//aw jilag[bu b’10 meta tke//a Schennikov u minuta wara r-Russja skurjat il-gowl tar-reb[a minn penalty ta’ Rudy.

Intant, il-kow/ tat-tim Ingli] Stuart Pearce kkritika bl-a[rax lill-plejers tieg[u li ;ew eliminati minn dawn ilkampjonati wara li sofrew tliet telfiet. L-Ingilterra, qabel it-turnament kienet lag[bet u reb[et disa’ log[biet konsekuttivi imma meta wasal il-mument tal-verità tilfet kontra l-Italja, kontra nNorve;ja u kontra l-I]rael.

Neptunes: A. Borg Cole, N. Lanzon (2), A. Sammut, M. Stellini (1), T. Agius, A. Ciric (3), S. Camilleri (6), J. Camilleri, G. Pace, S. Gravina, B. Lanzon, T. Molnar (3), C. Mercieca Sliema: R. Coleiro, J. Gabarretta (1), N. Lubrano, T. Sullivan, M. Meli, J. Soler, G. Kiss (3), E. Aquilina, J. Brownrigg, S. Barac (1), M. Spiteri Staines, D. Paolella, C. Cluett Referees: Massimo Angileri, Paolo Bensaia

Jirb[u bi ftit

Valletta United...........8 Marsascala MOR€......9 (2-4),(3-1),(1-2),(2-2)

Valletta United ;arrbu lewwel telfa tal-ista;un meta f’partita mimlija b’diversi tke//ijiet sfaw meg[luba minn Marsascala 9-8. G[al Valletta rritorna l-akkwist il;did Charlie Zammit fejn re;a’ lag[ab ma’ Valletta wara diversi snin. Il-Beltin iddi]appuntaw f’din il-partita fejn fosthom fallew diversi okka]jonijiet ta’ man-ups meta minn erbatax-il okka]joni skorjaw darbtejn biss.

Marsascala fet[u tajjeb u reb[u l-ewwel sessjoni 4-2.

Valletta rnexxielhom jirkupraw fit-tieni sessjoni u ;abu l-iskor indaqs waqt li Marsascala tilfu lil John Licari wara li sofra daqqa f’wi//u.

Fit-tielet sessjoni, il-partita ]iedet fit-tensjoni bi]-]ew; timijiet jag[mlu diversi fawls u g[al Valletta tke//a Clint Debono. Marsaskala skorjaw darbtejn permezz ta’ Pace u Ross sakemm Korolija naqqas il-mar;ni.

Simon Cachia ;ab l-iskor indaqs fl-a[[ar sessjoni i]da Marsaskala skorjaw tnejn o[ra minn Ross u Kayes.

G[alkemm Scerri naqqas iddistakk g[al Valletta, ilBeltin fallew diversi okka]jonijiet lejn l-a[[ar biex sofrew l-ewwel telfa.

Valletta: R. Sciortino, S.

Meli, R. Calleja, M. Korolija (3), M. Cordina, S. Cachia (3), R. Mock (1), C. Zammit, C. Debono, R. Scerri (1), N. Bonello Ghio, D. Filipovic, Z. Sciberras Marsascala: K. Schembri, K. Rizzo Naudi, M. Pace (2), B. Muscat, J. Kayes (3), L. Grixti, J. Licari (1), J. Cremona (1), J.

Ross (2), A. Sammut, D. Cassar, C. Mifsud, L. Caruana Referees: Peter Giordano, Ronnie Spiteri Kif Jinsabu Premier L R D T F K Pt

Neptunes 2 2 0 0 San :iljan 2 2 0 0 Sirens 1 0 0 1 Exiles 1 0 0 1 Sliema 2 0 0 2

1 Divi]joni

26 11 25 19 9 14 6 11 15 26

6 6 0 0 0

L R D T F K Pt

Ta’ Xbiex 2 1 1 0 24 Marsaxlokk 2 1 0 1 21 Valletta 2 1 0 1 24 Otters 1 0 1 0 6 Marsascala 1 0 0 1 14

20 24 21 6 18

4 3 3 1

0

TRASFERIMENTI

Zanetti j;edded il-kuntratt Inter [abbru li l-captain Javier Zanetti ;edded ilkuntratt tieg[u g[al sena o[ra. Il-kuntratt taddifensur Ar;entin kien se jiskadi matul dan is-sajf u issa l-plejer li g[andu 39 sena se jilg[ab g[al sena o[ra mat-tim li ilu mieg[u sa mill-1995. Lejn tmiem dan l-ista;un Zanetti kellu injury serja u hu mifhum li dan jer;a’ jirritorna g[al-log[ob f’Ottubru li ;ej.

Fl-ewwel kummenti li ta Zanetti rringrazzja liddiri;enti tal-klabb talli offrewlu kuntratt, anke jekk sta;un ie[or mhux se jkun jista’ jilag[bu mill-bidu.

Skont rapporti fil-;urnali Taljani plejer veteran ie[or ta’ Inter li se j;edded il-kuntratt tieg[u filjiem li ;ejjin hu d-difensur Walter Samuel.

Di Natale offrut kuntratt ;did Skont rapporti fil-;urnali Taljani ddiri;enti ta’ Udinese offrew kuntratt ;did lil Antonio Di Natale.

Il-kuntratt li g[andu b[alissa Di Natale jiskadi fl-2014 u jekk dak li qed jirrappurtaw il-gazzetti hu minnu Di Natale se jintrabat ma’ Udinese sal-2015.

Is-salarju ta’ Di Natale se ji]died minn 1.3 miljun ewro f ’sena g[al 1.7 miljun ewro.

Dan l-ista;un Di Natale spi//a t-tieni f’dik li hi klassifika tal-aqwa skorers tasSerie A.

Man City l-aktar klabb li j[allas salarji

LOG{OB TAL-MEDITERRAN

Skont survey li sar minn Sportingintelligence Global Sports ;ie ]velat li Manchester City huma l-aktar klabb tal-isport li j[allas salarji. Il-klabb Ingli] li jilg[ab fil-Premier i[allas t-total ta’ 5.2 miljun lira sterlina fis-sena. Skont dan is-survey jidher li l-medja li jaqla’ plejer titulari ta’ Man City hi dik ta’ madwar mitt elf lira sterlina fil-;img[a. It-tieni l-aktar klabb li j[allas salarji hu Los Angeles Dodgers tal-baseball.

Real Madrid u Barcelona huma t-tielet u r-raba’ l-aktar klabbs li j[allsu salarji filwaqt li Bayern Munich, rebbie[a tat-‘Treble’ huma d-disa’ l-aktar klabb li j[allas salarji. Minn lista tal-aktar 12-il klabb li j[allsu salarji, tmienja minnhom huma tal-futbol filwaqt li tlieta huma tal-baseball u wie[ed minnhom hu talbasketball. LA Lakes, tim Amerikan tal-basketball i[allas medja ta’ 78 elf lira sterlina fil-;img[a lill-plejers tieg[u.

L-ewwel 12-il klabb f’din il-lista huma: 1. Man City (Futbol) 2. Los Angeles Dodgers (Baseball) 3. Real Madrid (Futbol) 4. Barcelona (Futbol) 5. New York Yankees (Baseball) 6. Milan (Futbol) 7. LA Lakers (Basketball) 8. Chelsea (Futbol) 9. Bayern Munich (Futbol) 10. Inter (Futbol) 11. Philadelphia Phillies (Baseball) 12. Man Utd (Futbol)

Kontin;ent ta’ 10 atleti f’sitt dixxiplini fi [dan il-Kumitat Olimpiku Malti se jie[u sehem fil-Log[ob tal-Mediterran li se jsiru bejn l-20 ta’ :unju u t-2 ta’ Lulju f’Mersin fir-Turkija.

Il-kontin;ent hu: Rebecca Camilleri (Atletika) u l-kow/ Jifko Jetjev, David Farrugia u Stefan Farrugia (Bo//i), Adam Vella (Lotta) u l-kow/ Abaraham Vassallo, Brian Galea, William Chetcuti, Nathan Lee Xuereb u Eleanor Bezzina (Sparar) u l-kow/ Jimmy Bugeja, Andrew Chetcuti (G[awm), Rodmar Pulis (Weightlifting) u l-kow/ Jesmond Caruana.

Jit[abbar il-kontin;ent Malti

Borg Cole isalva tentattiv ta’ Timmy Sullivan ta’ Sliema (Ritratt> Brian Grech)

PARTITA TA’ {BIBERIJA

Telfa g[at-tim tal-U#17 It-tim nazzjonali Malti ta’ ta[t is-17-il sena kien meg[lub 3-1 mill-Awstrija flewwel minn erba’ partiti ta’ [biberija li se jkun qed jilg[ab matul dan ix-xahar.

Il-log[ba ntlag[bet fisCenternary Stadium fejn ittim Malti mmexxi minn Sergio Soldano kellu ftu[ e//ellenti u kien hu li mar filvanta;; minn goawl ta’ Jake Grech wara biss 15-il minuta.

Imma b’]ew; gowls fi spazju ta’ ]ew; minuti flewwel taqsima minn Thomas Hodl u Bernhard Fiola bejn it-38 u l-40 minuta dawru llog[ba favur l-Awstrijaki li fit-tieni taqsima ]iedu gowl ie[or skorjat mis-sostitut Nico Loffler fl-74 minuta li kien ilu biss erba’ minuti fil-grawnd.

Il-log[ba kienet ikkontrollata mir-referee Alan Mario Sant meg[jun minn Alan Camilleri u Roberto Vella waqt li Malcolm Spiteri kien ir-raba’ uffi/jal.

It-tim Malti jer;a’ jkun impenjat illum kontra l-istess Awstrija fis-7 p.m. u mbag[ad imur l-Irlanda ta’ Fuq fejn il-:img[a 21 ta’ :unju jilg[ab partita o[ra ta’ [biberija fil-grawnd ta’ Newry City FC kontra t-tim Irlandi] tal-istess kategorija bi]-]ew; timijiet jer;g[u jitlaqg[u jumejn wara filgrawnd ta’ Moyola FC. G[al dawn il-partiti Soldano qed jag[mel u]u minn dawn il-plejers: Mikhail Sciberras, Christian Degabriele, Iousef Meli, Daniel Buckle, Conor Borg, Nick Ghio, Aidan Friggieri, Matthew Guillaumier, Kyrian nwoko, Jake Grech, Mark Anthony Scicluna, Dean Sciberras, Luca Brincat, Luke Galea, Jacob Walker, Andrè Cachia, Mauro Sultana u Juan Carlos Corbolan.

Il-{amis, 13 ta’ :unju, 2013

32 Lokali

207 minn barra /-/ivil impjegati mal-Ministeri Jo[or;u dettalji dwar Ministeru ie[or tal-Gvern li qed jimpjega nies minn barra /-/ivil biex ikompli ji]died in-numru ta’ impjegati minn barra is-servizz pubbliku fis-segretarjati privati tal-Ministeri. U dan kontra l-ispirtu tal-Kodi/i ta’ Etika tal-membri talKabinett li jistipula b’mod /ar li kemm jista’ jkun, ilMinistri u s-Segretarjati Parlamentari g[andhom jimpjegaw nies mis-servizz pubbliku fis-segretarjati privati tag[hom.

Meta kien qed iwie;eb mistoqsija parlamentari tadDeputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi, ilMinistru g[all-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma Konrad Mizzi qal li hemm 12-il persuna li huma impjegati fis-segretarjat privat tieg[u li ;ejjin minn barra sservizz pubbliku.

G[aldaqstant, meta wie[ed i]id dan in-numru mal-o[rajn li ng[ataw fil;img[at li g[addew, it-total s’issa ta’ persuni inga;;ati fis-segretarjati privati ta’ ministeri u segretarjati parlamentari issa qabez il-200 – pre/i]ament 207 fi 15-il ministeru u [ames segretarjati parlamentari.

207 pagi ;odda li jfissru spi]a addizzjonali g[asservizz pubbliku, bin-numru mistenni ji]died hekk kif g[ad fadal tliet segretarji parlamentari li g[adhom ma tawx din l-informazzjoni.

L-ikbar kabinett fl-istorja, in-numru kbir ta’ persuni impjegati minn barra /-/ivil u l-[olqien ta’ diversi karigi u bordijiet addizzjonali huma f’kuntrast ma’ diversi mi]uri ta’ awsterità li qed jag[mel ilGvern fejn jid[ol i//ittadin komuni.

Nirien imqabbda apposta Fi ]mien 24 sieg[a bejn itTlieta u lbiera[ kienu rrappurtati tliet ka]i separati ta’ nirien li skont l-investigazzjonijiet preliminari talpulizija jirri]ulta li dawn tqabbdu apposta.

L-ewwel ka] se[[ ilbiera[ quddiem sit ta’ kostruzzjoni fi Triq Gu]è Pace l-{amrun fit-3 ta’ filg[odu. F’dan ilka] kien tajer li ng[ata nnar.

It-tieni ka] se[[ fit-8.30 ta’ filg[odu tal-istess ;urnata meta karozza Opel Astra ing[atat in-nar fil-parke;; tal-Istitut g[all-Istudji Turisti/i f’Pembroke. Il-vet-

tura ;arrbet [sarat konsiderevoli.

Il-ka]i ta’ [ruq komplew ilbiera[ fis-2.30 ta’ filg[odu meta tbaqqad nar quddiem residenza fi Triq il-Belt Valletta, {al Qormi. Fil-[in tan-nar, fir-residenza kien hemm ra;el ta’ 67 sena u ]ewg nisa ta’ 69 sena u 43 sena.

F’dan il-ka] il-bieb taddar u xi o;;etti fuq ;ewwa ;arrbu diversi [sarat. Minn fuq il-post, il-pulizija elevat flixkun tal-plastik imdewweb. Fortunatament [add ma we;;a’ f’dawn lin/identi.

Tfal G[awdxin tal-Kinder 2 in;abru fl-Anfiteatru tal-:nien ta’ Villa Rundle, fil-Belt Victoria, f’/erimonja [elwa li fiha saret it-tnedija tal-ktieb ‘Illum {allini Ng[idlek Storja Jien’, b[ala parti mill-iskema ‘Kreattiv’. Dan il-pro;ett wassal biex studenti ]g[ar saru l-awturi ta’ dawn is-sitt stejjer u kwadri tal-mu]ajk, issa riprodotti f’dan il-ktieb [elu, kollu bil-kulur, fuq disinn ta’ Mario Abela. Mary Portelli u Francesco Pio Attard kienu ]-]ew; artisti li kienu l-mo[[ wara dan il-pro;ett. (Ritratt> Nadia Said)

media•link COMMUNICATIONS

RAKKONT TA’ QSIM IL-QALB MINN MART IL-VITTMA Stampat fl-Istamperija Indipendenza

13 – 6 – 2013