2013 06 14

Page 1

€0.55

Numru 13,462

Il-:img[a 14 ta’ :unju, 2013

Ministeru nda[al lill-MEPA Kemm-il darba sar tindif biex jitne[[a /ag[aq mill-bajja tar-Ramla l-{amra i]da qatt ma sar intervent bil-goff kif sar din id-darba minn Robert Cremona

Wara li fl-a[[ar jiem ;ew ippubblikati ritratti xokkanti tal-istra;i li saret fir-Ramla l-{amra meta tnaddfet din il-bajja f’G[awdex, lambjentalista Alan Deidun qed jallega li l-gaffa li ntu]at fir-Ramla biex isir dan it-tindif idda[[let fuq ir-ramel wara li nda[al Ministeru partikolari. Dan l-ind[il politiku sar fuq l-Awtorità ta’ Malta dwar l-Ambjent u lIppjanar (il-MEPA). Alan Deidun g[amel din id-dikjarazzjoni meta lbiera[ kien qed jie[u sehem fil-programm .net fuq Net Television. “Naf

illi kien Ministeru partikolari li nda[al lillMEPA biex jid[ol bulldozer fir-Ramla”, sostna Alan Deidun. Waqt din id-diskussjoni Alan Deidun, li tul ilkarriera tieg[u g[amel studju propju fuq il-bajjiet bir-ramel, tkellem dwar limportanza ekolo;ika tarRamla l-{amra li hija sit ‘Natura 2000’. Hu spjega li fl-a[[ar 13-il sena kemm-il darba sar tindif biex jitne[[a xi /ag[aq minn din il-bajja, i]da qatt ma sar intervent bil-goff kif sar din id-darba. g[al pa;na 3

Il-;uri ta’ David Zerafa akku]at bid-delitt f’G[awdex tal-Avukat Michael Grech, illum ikompli bil-provi tad-difi]a wara li lbiera[, l-akku]at fimkien mal-Avukat tieg[u Malcolm Mifsud (ritratt) kienu pre]enti g[all-a//ess li sar f’G[awdex. Aktar f’pa;na 4

Muscat imexxi skont il-kritika mhux fiex jemmen minn Matthew Bonett

Il-gidba tal-Prim Ministru Joseph Muscat meta qal li Franco Mercieca hu l-uniku persuna f’Malta li jag[mel /ertu tip ta’ interventi fl-g[ajnejn, kif ukoll id-de/i]joni li jag[ti waiver lil Franco Mercieca biex jibqa’ jipprattika l-professjoni tieg[u waqt il-

[in li suppost ikun l-uffi//ju, wasslu biex l-istess Franco Mercieca jieqaf jag[mel l-operazzjonijiet fi sptar privat. Id-de/i]joni t[abbret ilbiera[ filg[odu, meta f’kummenti li kien qed jag[ti lill-media, il-Prim Ministru qal li Franco Mercieca kien kostrett jieqaf milli jopera fil-privat min[abba “li

kien hemm min prova jistrumentalizza s-sitwazzjoni tal-waiver”. U dan min[abba biss li r/ieva kritika qawwija mhux g[ax hekk jemmen li g[andu jsir. Dan ifisser li xi [a;a li sa tmiem il;img[a kienet tajba, tant li Muscat ta waiver mill-Kodi/i tal-Etika lisSegretarju Parlamentari Franco

Transfers f’San Vin/enz

Is-Sirja

Ammissjoni /ara mill-Ministeru ta’ Marie Louise Coleiro Preca li t-transfers f’San Vin/enz huma vendikattivi

Ji]diedu l-vittmi tal-konflitt fost il-possibbiltà ta’ dmija ;dida f’Aleppo

Ara pa;na 2

Ara pa;na 15

Mercieca, issa saret xi [a;a [a]ina min[abba l-kritika li r/ieva, u li issa g[al Muscat mhix problema li, fi kliemu, il-pazjenti jsiefru biex jag[mlu l-interventi. Fil-fatt, g[al darb’o[ra lbiera[ filg[odu, il-Prim Ministru gideb meta qal li Franco Mercieca hu l-uniku g[al pa;na 5


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Lokali 3

Ix-xog[ol ma kien marbut ma ebda kundizzjoni minn pa;na 1

“Jien naf li fl-a[[ar snin dejjem kienu imposti kundizzjonijiet serji ma’ tindif ta’ dan it-tip fil-bajjiet tarramel. Kienet tkun lista stretta [afna. I]da f’dan il-ka] jidher li l-kundizzjonijiet ma kienu kwa]i xejn”, sostna Alan Deidun. Hu sa[aq g[al aktar minn darba li x-xog[ol li sar ma kien marbut bl-ebda kundizzjoni. Apparti minn hekk, Alan Deidun spjega kif fis-snin pre/edenti meta sar tindif ta’ dan it-tip fil-bajjiet, kien ikun hemm uffi/jali tal-MEPA, partikolarment spetturi talEnvironment Protection Department (EPD).

G[awdxin huma di]gustati b’dak li se[[ Alan Deidun qed jinsisti li n-nies, partikolarmnet lG[awdxin, huma di]gustati b’dak li se[[ fir-Ramla l{amra. Innota wkoll il-fatt li ttindif tal-bajja sar fl-4am ta’ festa pubblika, u g[alhekk kien ferm diffi/li g[alluffi/jali tal-MEPA biex jaslu fil-post u jkunu jistg[u josservaw ix-xog[lijiet. Alan Deidun irrimarka wkoll li l-;img[a d-die[la ;ejjin rappre]entati tal-Blue Flag apposta f’G[awdex biex ji//ertifika din il-bajja.

Kontra dak li se[[ fil-jiem li g[addew fil-bajja tar-Ramla l-{amra, fl-a[[ar snin dejjem kienu imposti kundizzjonijiet serji ma’ tindif ta’ dan it-tip fil-bajjiet tar-ramel. I]da din id-darba, ix-xog[lijiet ta’ tindif saru b’mod differenti u bla kundizzjonijiet


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Lokali 5

Franco Mercieca se jibqa’ jikser il-kodi/i ta’ etika minn pa;na 1

persuna f’Malta li jag[mel cross cornea linking. Madanakollu, minn informazzjoni li g[andu INNAZZJON, jirri]ulta li dak li qal Joseph Muscat mhuwiex minnu g[aliex f’pajji]na hawn ]ew; persuni o[rajn li jag[mlu dawn it-tip ta’ interventi fl-Isptar Mater Dei, wie[ed minnhom G[awdxi, u g[alhekk, il-pazjenti xorta wa[da jistg[u jinqdew ming[ajr ma jsiefru. Skont kif qal il-Prim Ministru, issa, Franco Mercieca se jieqaf jag[mel operazzjonijiet fl-isptar privat, i]da xorta wa[da se jikser il-Kodi/i tal-Etika u jibqa’ jopera fl-Isptar Mater Dei u fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex. Dan minkejja li lKodi/i tal-Etika jg[id bl-aktar mod /ar li membri filKabinett m’g[andhomx ikomplu jwettqu l-professjoni tag[hom ladarba [adu l;urament ta’ Ministri u Segretarji Parlamentari. Skont kif ]vela The Sunday Times of Malta l-{add li g[adda, Franco Mercieca baqa’ jag[mel operazzjonijiet tal-katarretti u tal-laser flg[ajnejn u ta’ kull wa[da kien qed ida[[al fil-but €400. Dan ifisser li f’nofstanhar wie[ed, b’disa’ operazzjonijiet, Franco Mercieca kien qed ida[[al filbut €3,600. Fil-kummenti li ta lillmedia, il-Prim Ministru rrikonoxxa l-fatt li hu jmexxi skont il-kritika li jir/ievi u mhux skont dak li jemmen. Dan g[aliex ir-ra;uni g[alfejn Franco Mercieca mhux se jibqa’ jopera fil-privat kienet ibba]ata fuq il-kritika li r/ieva wara li [are; fil-bera[ li s-Segretarju Parlamentari kien qed ida[[al fil-but €3,600 f’kull nofstanhar li kien qed jopera. Fit-twe;ibiet li kien qed jag[ti lill-;urnalisti, il-Prim Ministru pprova jdawwar iddiskors billi semma ka] li qal li g[andu f’idejh ta’ eks Ministru li minkejja li kien Ministru xorta kien jag[mel

Il-Prim Ministru Joseph Muscat se jkompl;i j[alli lis-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca jopera fl-Isptar Mater Dei u fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex u jikser il-kodi/i tal-etika

xog[ol ta’ konsulenza ma’ kumpanija tal-Gvern. Madanakollu, meta dan il;urnal kompla jinsisti biex Muscat ji]vela l-isem tal-eks Ministru, il-Prim Ministru ma ssustanzjax din l-allegazzjoni u qal biss li meta jkun ilwaqt, ji]velah. Joseph Muscat iddefenda lis-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca, i]da attakka lill-media

Il-waiver li l-Prim Ministru qal li ta lil Franco Mercieca ma ;ietx ippubblikata u saret mag[rufa biss wara li saru sensiela ta’ mistoqsijiet u tqajmu [afna dubji dwar ilfatt li Franco Mercieca kien

qed jikser il-Kodi/i talEtika. Fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista rrimarka li Joseph Muscat iddefenda lisSegretarju Parlamentari Franco Mercieca, i]da attakka lill-media talli ]velat dan ilksur tal-Kodi/i tal-Etika, waqt li attakka lill-Oppo]izzjoni talli talbet azzjoni li tittie[ed mill-Gvern, i]da fl-istess [in ma ke//iex lil Franco Mercieca kif kellu jag[mel. Joseph Muscat ke//a nies kompetenti minn karigi importanti fil-pajji] biex [atar lil tal-qalba, i]da g[a]el li jiddefendi akkost ta’ kollox lil membru talKabinett li qed jikser ilKodi/i tal-Etika, qal il-Partit Nazzjonalista, li sostna li dan hu ka] ta’ two weights, two measures millamministrazzjoni ta’ Joseph Muscat.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

2 Lokali

Ammissjoni /ara li t-transfers f’San Vin/enz huma vendikattivi G[all-[addiema f’]ew; sezzjonijiet g[adhom jg[oddu t-transfers Deputat Mexxej Laburista Toni Abela, li hu konsulent tal-Ministru Marie Louise Coleiro Preca, intla[aq ftehim biex f’erba’ sezzjonijiet ji;u revokati ttransfers jew inkella l-[addiema jibdew ja[dmu f’sezzjonijiet o[ra. Dwar i]-]ew; sezzjonijiet l-o[ra li g[ad m’hemmx ftehim, di;à bdew iddiskussjonijiet, i]da jidher li ]-]ew; na[at g[adhom ‘il bog[od milli jil[qu ftehim, tant li se jag[tu /ans tliet ;img[at biex jer;g[u jiltaqg[u. Il-kelliem tal-U{M qal li minkejja li lewwel argument tal-Ministeru kien dak li t-transfers issej[u min[abba l-esi;enzi tas-servizz, imbag[ad kien hemm “rethinking” g[aliex is-servizz mhux veru kien se jbati. Id-direttivi fis-sezzjonijiet li fihom g[adhom ma ;ewx irrevokati t-transfers, kemm il-U{M kif ukoll l-MUMN g[adhom bid-direttivi fis-se[[. Dwar dawn l-a[[ar ]viluppi, il-kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar l-anzjani, Mario Galea, qal li minflok tifta[ar g[ax irtirat ftit transfers vendikattivi f’San Vin/enz

minn Matthew Bonett

Bid-de/i]joni li ji;u rivokati xi transfers f’San Vin/enz de Paul, il-Gvern Laburista ammetta li mhux veru dawn ;ew ordnati min[abba l-esi;enza tasservizz, i]da kienu effettivi. Dan peress li kieku veru ;ew ordnati skont l-esi;enza tas-servizz, kieku lMinisteru ta’ Marie Louise Coleiro Preca u s-Segretarjat Parlamentari ta’ Franco Mercieca kienu jibqg[u jinsistu li dawn it-transfers jibqg[u fis-se[[ u mhux irrevokawhom wara pressjoni li saret mill-pubbliku u mill-unions. Hekk kif ;ew ordnati t-transfers, ilUnion {addiema Mag[qudin (U{M) u lUnion g[all-Infermiera u l-Qwiebel (MUBE) ordnaw direttivi lill-membri tag[hom, bil-konsegwenza li l-Gvern ma kellux triq o[ra [lief li jibda biddiskussjonijiet. F’kummenti ma’ IN-NAZZJON, isSegretarju tat-Taqsima tas-Servizzi fisSa[[a, Gian Paul Gauci, qal li wara erba’ laqg[at, li g[alihom kien pre]enti d-

de Paule, il-Ministru g[all-Familja u sSolidarjetá So/jali Marie Louise Coleiro Preca jmissha minnufih tirtira t-transfers vendikattivi kollha li [ar;u f’San Vin/enz u titlob apolo;ija lill-[addiema involuti. Minbarra l-ftit transfers li ;ew irtirati wara pressjoni mill-U{M u millOppo]izzjoni, fadal transfers o[ra vendikattivi li g[adhom ma ;ewx irtirati. Mario Galea qal ukoll li wie[ed jistenna li f’San Vin/enz g[andha ti;i mra]]na l-klikka li [atfet l-isptar ta[t idejha u j[allu l-management tal-isptar. Hija tal-mist[ija li San Vin/enz spi//a politi/izzat u ka;un ta’ hekk il-[addiema qed ja[dmu f’atmosfera ta’ bi]a’ u tensjoni, kompla jg[id il-Partit Nazzjonalista. Mario Galea sellem lill-istaff ta’ San Vin/enz u estenda s-solidarjetà s[i[a lill[addiema li fil-;img[at li g[addew sfaw vittmi ta’ dawn it-transfers vendikattivi li saru kontra l-interess tal-impjegati u linteress tal-anzjani u l-kura li qed jir/ievu f’din ir-residenza.

Il-Kummissjoni Ewropea twie;eb Il-Kummissjoni Ewropea rrispondiet mistoqsijiet li saru mill-Kumitat talKontroll tal-Ba;it talParlament Ewropew dwar irri]enja tal-Kummissarju

John Dalli, u sa[qet limportanza li wie[ed jiddistingwi bejn iddimensjoni politika u ddimensjoni ;udizzjarja filka] ta’ John Dalli.

It-temp

UV INDEX

9

IT-TEMP xemxi VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif mill-Grigal li jdur mill-Punent BA{AR [afif g[al moderat IMBATT baxx mill-Majjistral TEMPERATURA l-og[la 27˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 428.1 mm IX-XEMX titla’ fil-05.45 u tin]el fit-20.19

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Fis-16 ta’ Ottubru li g[adda John Dalli, bi ftehim malPresident Barroso, idde/ieda li jirri]enja min[abba li lpo]izzjoni tieg[u b[ala Kummissarju ma baqg[etx politikament tenibbli. Il-Kummissjoni dejjem sa[qet ir-rabta tag[ha malpre]unzjoni tal-inno/enza li dejjem irrispettat f’kull sitwazzjoni. Bl-iskop li tirrispetta lindipendenza tal-OLAF u fiddawl tal-pro/eduri ;udizzjarji nazzjonali li g[adhom g[addejjin, il-Kummissjoni hi obbligata li ma tikkummentax

fuq il-legalità tal-investigazzjoni tal-OLAF g[aliex din hi materja tal-Qrati. Ir-risposti tal-Kummissjoni ntqal ukoll li juru l-impenn li tissa[[a[ il-protezzjoni talinteressi finanzjarji tal-UE u g[ad-difi]a tad-drittijiet tannies kon/ernati flinvestigazzjonijiet tal-OLAF. Il-Kummissjoni se tiddiskuti mal-Kumitat talKontroll tal-Ba;it talParlament Ewropew u marrappre]entanti tal-Kunsill dwar xi tibdil li jrid isir dwar ir-regolamenti talOLAF.

Rumen se ji;i estradit lejn l-Itajla minn Ray Abdilla

Il-Ma;istrat Neville Camilleri ordna biex Nicolae Ilie, Rumen ta’ 29 sena, jintbag[at l-Italja wara talba minn dak il-pajji] g[allestradizzjoni. F’Malta r-Rumen qed iservi piena ta’ [abs fuq serqiet minn [wienet u kien re;a’ tressaq il-Qorti wara talba g[all-estradizzjoni tieg[u lejn l-Italja. Hu a//etta li jintbag[at lura lejn l-Italja minkejja li finnuqqas tieg[u hu kien ;ie kundannat tliet snin [abs fuq kriminalità organizzata. Fil-Qorti r-Rumen kien akkumpanjat minn Patri Charles Gauci fejn dan qal li hu jafu peress li ta’ spiss imur i]ur lill-pri;unieri fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin. L-Avukat Donatella Frendo Dimech, g[all-Avukat :enerali kienet qalet fl-ewwel dehra fil-Qorti li r-Rumen jinsab il-[abs iservi sentenza fuq serq minn diversi [wienet minn Tas-Sliema. It-terminu tieg[u fil-[abs mistenni jintemm fi Frar li ;ej, i]da bl-amnestija li ng[atat mill-Gvern lillpri;unieri, dan g[andu jin[eles sa Novembru li ;ej. Il-Ma;istrat Neville Camilleri qal li peress li rRumen ikkopera u lest li jmur iservi s-sentenza tieg[u mog[tija mill-Qrati Taljani, lAwtoritajiet Taljani se ji;u nfurmati bl-arran;amenti kollha li g[andhom isiru, hekk kif ir-Rumen jin[eles mill-[abs wara li jkun serva tterminu tieg[u. L-Avukat Roberto Montalto deher g[al Ilie.

B[al-lum 25 sena

IL-:IMG{A L-og[la 27˚C L-inqas 18˚C

IS-SIBT L-og[la 28˚C L-inqas 18˚C

IL-{ADD L-og[la 29˚C L-inqas 18˚C

IT-TNEJN L-og[la 29˚C L-inqas 19˚C

IT-TLIETA L-og[la 28˚C L-inqas 18˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

10

10

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 27˚C xemxi, Al;eri 30˚C xemxi, Amsterdam 18˚C imsa[[ab, Ateni 25˚C imsa[[ab, Li]bona 24˚C xemxi, Berlin 26˚C ftit imsa[[ab, Brussell 18˚C xita, il-Kajr 29˚C xemxi, Dublin 14˚C xita, Kopen[agen 18˚C xita, Frankfurt 26˚C imsa[[ab, Milan 27˚C xemxi, Istanbul 25˚C imsa[[ab, Londra 15˚C imsa[[ab, Madrid 33˚C xemxi, Moska 21˚C imsa[[ab, Pari;i 14˚C xita, Bar/ellona 26˚C xemxi, Ruma 29˚C xemxi, Tel Aviv 27˚C xemxi, Tripli 27˚C xemxi, Tune] 29˚C xemxi, Vjenna 24˚C ftit imsa[[ab, Zurich 26˚C xemxi, Munich 25˚C xemxi, St. Petersburg 20˚C imsa[[ab

Il-Gvern [abbar ro[s kbir fil-prezzijiet tassettijiet tat-televi]joni bil-kulur immuntati f’Malta. Dan ir-ro[s ivarja bejn 7.8% u 21.2%. Dan it-tra[[is sar possibbli wara [idma intensiva mill-Ministru John Dalli. It-televi]jonijiet talkulur kienu introdotti mill-Gvern So/jalista madwar sena qabel l-elezzjoni f’attentat u fejn kien mezz li fih il-korruzzjoni istituzzjonalizzata kompliet terfa’ rasha b’nies ikunu mitluba j[allsu somom ta’ flus biex jiksbu dawn is-settijiet. Fit-Tarzna ta’ Malta twaqqaf kumitat biex isegwi l-;bir ta’ flus li kellha tie[u din lazjenda ming[and diversi kredituri tag[ha.Minn twe;iba li ta fil-Parlament, ilPrim Ministru Eddie Fenech Adami qal li ddejn tat-Tarzna kien tela’ g[al Lm51 miljun. Fil-Parlament sar mag[ruf ukoll li 1,538 persuna kienu ;ew kumpensati wara li kienu sospi]i ta[t Gvern So/jalista. Sadanittant kien hemm 31 ka] li nqata’ favur min ilmenta quddiem ilKummissjoni dwar l-Investigazzjoni talIn;ustizzji.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

4 Lokali

L-ewwel nesewhom imbag[ad offrewlhom l-g[ajnuna Wara li ta l-amnestija l-Ministru Manuel Mallia joffri l-g[ajnuna lill-NGO Victim Support Malta

Il-;urati jiffamiljarizzaw max-xena tad-delitt min Ray Abdilla

Wara li l-Prosekuzzjoni g[alqet il-ka] tag[ha l-Erbg[a filg[axija bir-rakkont ta’ qsim il-qalb minn mart il-vittma, il-jum tal-biera[ fil-;uri li g[addej David Zerafa akku]at bil-qtil tal-Avukat Michael Grech, kien dedikat g[all-a//ess fil-post tad-delitt f’G[awdex. L-Im[allef Laurence Quintano flimkien mal-;urati, Prosekuturi u d-Difi]a flimkien ma’ uffi/jali tal-Qorti ]aru l-appartament u lin[awi tad-delitt f’Marsalforn G[awdex. Post ie[or fejn sar l-a//ess kien

f’kamra tal-akku]at li tinsab firRamla l-{amra. Hawn, dawk pre]enti raw b’g[ajnejhom u sa lanqas dettall l-in[awi kollha li huma marbuta mal-ka], u dan biex ikollhom idea a[jar ta’ kif seta’ se[[ id-delitt. Il-;urati, waqt il-[in tal-a//ess, kellhom il-fakultà li jag[mlu mistoqsijiet biex g[alihom iservu ta’ g[ajnuna g[al meta g[andhom jaslu g[ad-de/i]joni tag[hom. L-a//esss sar b[ala parti millpro/ess fil-;uri ta’ David Zerafa ta’ 39 sena, mag[ruf b[ala ‘IlPixka’, min-Nadur G[awdex, akku]at bil-qtil tal-Avukat

Michael Grech disa’ snin ilu f’Marsalforn. Id-delitt se[[ ftit qabel l-10pm fejn sa issa mill-provi [are; li lakku]at allegatanment qatel lillvittma ta’ 46 sena, g[aliex da[[al f’rasu li dan kellu relazzjoni ma’ martu. Fl-2004 kienu bdew pro/eduri ta’ separazzjoni bejn Zerafa u martu, li kellha b[ala Avukat lill-vittma l-Avukat Michael Grech. L-akku]at kien da[[al f’mo[[u li l-Avukat Grech kien qieg[ed jidher g[aliha b’xejn u biex tpattihielu kienet qieg[da f’relazzjoni mieg[u.

Charmaine Galea

Aaron Bugeja

Antonio Mizzi

minn Jerome Caruana Cilia

“L-ewwel nesewhom imbag[ad offrewlhom l-g[ajnuna” hekk qalulna persuni li tkellmu mal-;urnal IN-NAZZJON dwar il-fatt li l-Victim Support Malta ma kinux ikkonsultati dwar l-amnestija ta’ mitt ;urnata li Gvern Laburista ta lillpri;unieri kollha, esklu] dawk li wettqu reati kontra persuni ta[t l-età u tfal u dawk li qeg[din il-[abs fuq stupru jew traffikar ta’ persuni. L-amnestija ng[atat sabiex jitfakar il-jum tar-reb[a Laburista fid-9 ta’ Marzu u l-bidla fil-gvern. F’kummenti ma’ dan il-;urnal, il-kelliem tal-Partit Nazzjonalista dwar l-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi qal li filwaqt li hu tajjeb [afna li l-Ministru Mallia jiltaqa’ mal-Victim Support Malta, il-Ministru kellu jag[mel dan qabel ma ng[atat l-amnestija u mhux wara. Dan g[all-fatt li l-Ministru Mallia ltaqa’ mal-g[aqda li ta[dem malpri;inieri i]da ma ltaqax mal-vittmi tar-reati biex jikkonsulta dwar l-amnestija li ried jag[ti l-gvern. Persuni qrib il-Victim Support Malta qalu lil IN-NAZZJON li ma jeskludux li dan sar min[abba li llejla l-programm ‘Xarabank’ fuq l-istazzjon nazzjonali TVM se jiddiskuti din it-tema u g[aldaqstant il-Ministru Mallia jkun jista’ jg[id li xorta wa[da ltaqa’ mag[hom. Il-Ministru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Manuel Mallia [e;;e; lill-Victim Support Malta t[ejji rapport dwar kif flopinjoni tag[hom il-Gvern jista’ jg[in biex din l-g[aqda ta[dem bl-a[jar mod g[all-;id tal-vittmi tar-reati. Manuel Mallia [e;;e; ukoll lill-NGO biex t[ejji rapport ie[or dwar ka]i ta’ vittmi li ma sabux l-g[ajnuna mill-awtoritajiet. Id-direttri/i tal-Victim Support Malta laqg[et it-talba talMinistru biex ji;u mfasslin dawn ir-rapporti bil-g[an li lgvern jibda jg[in minnufih lill-g[aqda. Dan sar waqt laqg[a bejn il-Ministru u l-Victim Support Malta lbiera[. Waqt l-istess laqg[a l-Ministru Manuel Mallia talab ukoll lill-g[aqda biex tippre]enta l-accounts tag[ha b’tali mod li ji;i e]aminat minn liema fondi din l-g[aqda tista’ tibbenifika. Skont il-Ministru Mallia, minkejja li l-Victim Support Malta ilha stabbilita f’pajji]na mill-2004, ftit nies jafu bisservizzi utli li toffri g[all-vittmi ta’ reati. Id-direttri/i ta’ din l-NGO, Roberta Lepre, sostniet li din lg[aqda tiffa//ja problema ta’ nuqqas ta’ ri]orsi, fosthom nuqqas ta’ staff bil-ma;;oranza tal-istaff ja[dem fuq ba]i volontarja u problemi o[ra b[al nuqqas ta’ sigurtà g[all-istaff fil-bini tal-NGO. Il-Minstru Manuel Mallia sostna li r-riforma fil-[abs g[andha tg[in ukoll lill-vittmi ta’ reati. Dan g[ax min[abba nuqqas ta’ riabilitazzjoni, 75% tal-pri;unieri huma re/idivi, ji;ifieri kkommettew aktar minn reat wie[ed. U g[alhekk ;aladarba pri;unier jo[ro; mill-Fa/ilità Korrettiva riformat u ma jwettaqx aktar reati, jonqos ukoll in-numru tal-vittmi. ‘Ilminuta li nirriabilitaw il-pri;unieri hija l-minuta li fiha ser ikun hemm anqas vittmi’, tenna l-Ministru Emmanuel Mallia. Id-direttri/i tal-NGO Victim Support Malta li tara mat-80 vittma ta’ reat kull sena, filwaqt li qablet mal-istqarrijiet talMinistru, sostniet li l-akbar ammont ta’ vittmi huma vittmi ta’ vjolenza domestika u serq. Roberta Lepre temmet tg[id li sfortunatament [afna vittmi li jirrikorru g[as-servizzi tag[hom ma jkollhomx il-kura;; jirrappurtaw lill-pulizija.

{atra ta’ M[allef u ]ew; Ma;istrati Il-Kabinett tal-Ministri approva n-nomina g[all-[atra tal-Ma;istrat Antonio Mizzi b[ala M[allef, u dawk tal-Avukati Aaron Bugeja u Charmaine Galea b[ala Ma;istrati fil-Qrati ta’ Malta. Dawn in-nomini saru sabiex jimtlew ilvakanzi li n[olqu wara r-ri]enja ta’ M[allef fil-

15 ta’ Di/embru 2012 u l-irtirar ta’ Ma;istrat fit-3 ta’ Frar 2013. G[an-nomina tal-;udikanti l-;odda, il-Gvern qal ilbiera[ li g[a]el il-valuri tal-kwalità, l-esperjenza u l-integrità b[ala lprin/ipji ewlenin li ggwidaw l-g[a]la ta’ dawn il-persuni biex jimlew karigi tant essenzjali g[at-t[addim tas-saltna tad-dritt f’pajji]na.

}ew; rakkomandazzjonijiet lill-Gvern mill-PN Il-Ministru tas-Sa[[a g[andu jibda jimplimenta r-roadmap li wieg[ed Il-Partit Nazzjonalista g[amel ]ew; rakkomandazzjonijiet lill-Gvern dwar loperat tal-Ministeru tas-Sa[[a u dan wara kummenti li lMinistru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia g[amel fuq l-istazzjon Laburista One TV. L-ewwel rakkomandazzjoni tal-Partit Nazzjonalista hi li lMinistru tas-Sa[[a g[andu jifhem u ja//etta li l-aspettattiva tal-poplu li ele;;ieh biex jiggverna, u wisq i]jed iddover kru/jali tieg[u issa, hu li jipprovdi l-aqwa servizzi tassa[[a, f’waqthom u b’xejn, lil kull min g[andu b]onnhom. Il-Partit Nazzjonalista fakkar lill-Ministeru tas-Sa[[a li lKelliema tal-Partit Laburista, prin/iparjament Chris Fearne u Marie Louise Coleiro Preca, qabel id-9 ta’ Marzu tant fta[ru u wieg[du li g[andhom roadmap imfassla u lesta

g[all-[idma tag[hom ladarba jkunu fil-Gvern. Il-Partit Nazzjonalista rrakomanda li l-Partit Laburista jibda ji]vela, u minnufih iwettaq, il-mistennija u mwieg[da roadmap minflok ma jin[ela jikkritika l-amministrazzjoni pre/edenti. Din ir-rakkomandazzjoni tal-Partit Nazzjonalista ;iet ippre]entata fuq il-premessa li l-Partit Laburista la gideb u lanqas inganna lill-poplu qabel l-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu. It-tieni proposta tal-Partit Nazzjonalista hi li ladarba qed ji;i ripetut diskors fuq il-fatt li l-akbar sfidi g[all-Ministeru tas-Sa[[a huma l-finanzi, u ladarba qed ting[ata limpressjoni u tinbena lper/ezzjoni li l-Ministru tasSa[[a hu nkwetat bl-isfidi talfinanzi f’dan is-settur, il-Prim Ministru g[andu jikkunsidra li

jo[loq strutturi ;odda li jakkomodaw i]jed siner;ija, g[ajnuna u [idma bejn ilMinisteru tas-Sa[[a u lMinisteru tal-Finanzi. Fl-isfond tal-fatt li lMinisteru tas-Sa[[a dejjem ji;bed l-akbar ba;it tal-Gvern, u r-ri]ultati ta’ survey nazzjonali rrappurtat f’;urnal lokali juru li l-poplu qed jinkwieta sew fuq fejn sejra s-sistema tas-sa[[a f’pajji]na, il-Partit Nazzjonalista qal li j[oss li wasal i]-]mien li l-Ministeru tas-Sa[[a ji;i provdut b’g[ajnuna siewja u immedjata fir-rigward tat-tmexxija talfinanzi. Il-poplu jistenna, u l-Gvern g[andu d-dover, li minkejja lisfidi asso/jati ma’ kull sistema tas-sa[[a, is-servizzi li jaqdu lill-poplu ma ji;ux kompromessi qatt, temm jg[id ilPartit Nazzjonalista fi stqarrija.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

6 Lokali

Erba’ snin [abs fuq erba’ hold-ups minn Ray Abdilla

Ra;el ta’ 45 sena minn San :iljan ;ie kkundannat erba’ snin [abs wara li ammetta quddiem ilMa;istrat Carol Peralta li wettaq erba’ hold-ups, kollha f’San :iljan, f’serqiet minn pastizzerija u ;elaterija, din tal-a[[ar tkun il-vittma tasserq tieg[u g[al darbtejn. Mark Saviour Borg ammetta fl-istadju ta’ kumpilazzjoni, li fil-11 ta’ Marzu li g[adda, g[all-[abta tas-5.45pm mi/-’Champ’s Pastizzeria’ seraq flus kontanti g[ad-dannu ta’ George Fenech u ]amm lil Katelina Vasileva Marinova kontra lvolontà tag[ha. Ammetta wkoll li fil-31 ta’ Marzu, g[all-[abta tannofs sieg[a ta’ filg[odu, seraq flus mill-;elaterija ‘Lungomare’, b’dannu ta’ Chanelle Scicluna u li ]ammha kontra l-volontà tag[ha. Borg ammetta wkoll li fis6 ta’ April li g[adda g[all[abta tal-11pm, mill-[anut ‘8 Till Late’ seraq flus u vouchers tal-mobile, bilvittma tkun il-kumpanija Miller Distributors Limited u li ]amm lil Daniel Thomas Calleja kontra l-volontà tieg[u. Ir-raba’ hold-up se[[ fl-10 ta’ April li g[adda g[all[abta tal-10.30pm, u re;a’ sar mill-’Gelateria Lungomare’ fejn seraq flus u telefon /ellulari g[ad-dannu tal-kumpanija Falbra Limited jew Erica Farrugia, kif ukoll li ]amm lill-istess tfajla kontra l-volontà tag[ha. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Joseph Mercieca u Fabian Fleri.

{abs g[al ra;el li saq fuq Pulizija bil-quad bike Ra;el ta’ 41 sena minn {a]-}abbar li g[andu problema kbira ta’ dipendenza fuq id-droga, kien ikkundannat tliet snin [abs wara li ammetta fi stadju ta’ kumpilazzjoni, li fit-3 ta’ :unju li g[adda laqat pulizija meta kien qieg[ed jipprova ji]gi//ah bi quad-bike misruq. Charles Gouder ammetta l-20 akku]a li kienet mi;juba kontrih, bl-aktar wa[da gravi tkun li baqa’ die[el fuq Pulizija bliskop li jwe;;;[u gravament u dwar dan hu kien ikkundannat sentejn u disa’ xhur [abs li mag[hom iridu ji]diedu tliet xhur

o[ra min[abba li kienet g[adha fis-se[[ sentenza sospi]a li kienet ing[atatlu filQorti fuq ka] ie[or. Hu kien arrestat il-Gudja wara li m’obdiex ordnijiet ta’ pulizija tat-traffiku, anke meta dawn marru biex iwaqqfuh. Gouder ammetta li we;;a’ pulizija, li seraq il-quadbike u li kellu l-pjan/i misruqin ukoll, li kkommetta serq, li kien filpussess ta’ arma bil-ponta ming[ajr permess, u li sar re/idiv. Charles Gouder ammetta wkoll li saq karozza waqt li kellu l-li/enzja tieg[u

sospi]a, li seraq g[add ta’ stereos minn diversi karozzi, li laqa’ g[andu [wejje; misruqa u li kiser g[add ta’ kundizzjonijiet tal-Qorti fuq ka]ijiet o[ra. Il-Qorti, preseduta mill-Ma;istrat Ian Farrugia, tat parir lid-Direttur tal-{abs biex il-[ati jitpo;;a ta[t programm biex jikkura lil Gouder mill-problemi li g[andu akuti ta’ droga. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Joseph Mercieca u Arthur Mercieca filwaqt li l-Avukat tal-G[ajnuna Legali, Joseph Ellis, deher g[all-akku]at.

Protest kontra l-media tal-GWU u tal-Partit Laburista Chris Ciantar, li kien isSegretarju Permanenti filMinisteru g[ar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali, u martu Eleanor Ciantar, li kienet Manager fl-istess Ministeru, ippre]entaw protest fil-Prim Awla tal-Qorti ?ivili kontra l;urnal tal-GWU, l-orizzont u kontra l-media tal-Partit Laburista, One TV, fejn huma qalu li saru diversi allegazzjonijiet infondati fil-konfront tag[hom. Fil-protest qalu li huma ilhom impjegati fis-settur pubbliku g[al bosta snin u dawn l-a[[ar ;img[at saru diversi allegazzjonijiet serji fil-konfront tag[hom, li mhumiex minnhom. Fost dawn l-allegazzjonijiet hemm li Chris Ciantar abbu]a mill-po]izzjoni tieg[u u b’kunflitt ta’ interess, u dan billi ta l-approvazzjoni tieg[u

g[al [las ta’ sahra, ma[duma mill-istess mara tieg[u. Ing[ad ukoll, b’mod mhux minnu, li martu ng[atat diversi promozzjonijiet u li sa[ansitra kienet in[olqot kariga ta’ Manager g[al tal-apposta g[aliha. Eleanor Ciantar qalet ukoll li dawn huma attakki in;usti u lanqas hu minnu li sar infiq ta’ fondi pubbli/i b’mod irregolari. Chris Ciantar qal li hu stess kien talab li tin]amm investigazzjoni mill-Awditur :enerali inkonnessjoni ma’ dawn l-allegazzjonijiet. Qal li filwaqt li l-kariga tieg[u b[ala Segretarju Permanenti, huwa etikament ipprojbit milli jkollu kuntatt dirett mal-media f’dan ir-rigward, u hu g[andu kull interess li j[ares ir-reputazzjoni tieg[u li qieg[da ti;i serjament ippre;udikata bl-a;ir ta’ min qed i[amm;u.

Il-koppja qalet li minkejja li b[alissa g[addejja l-investigazzjoni dwar dawn lallegazzjonijiet kollha li saru u g[adhom isiru fil-konfront tag[hom, il-;urnal l-orizzont u l-istazzjon televi]iv One TV ma qag[dux lura milli jippubblikaw dawn l-artikli, li huma nti]i biss li jimmalafamawhom u j[amm;uhom, biex ikissru rreputazzjoni tag[hom. Il-koppja Ciantar qed titlob lill-Qorti biex b’effett immedjat, i]-]ew; entitajiet talmedia jwaqqfu l-artikli li jikkon/ernaw lilhom, jiddikjaraw li l-a[barijiet li xandru saru ming[ajr ma ;ew verifikati l-fatti, u finalment jersqu g[al [las ta’ danni li huma sofrew. Il-protest ;ie ffirmat millAvukati Ian Spiteri Bailey u Victoria Cuschieri.

?entru ;did fl-Universitá L-Università ta’ Malta waqqfet /entru g[allImprenditorija u lInkubazzjoni tan-Negozju li jippromwovi l-kultura favur inizjattivi imprenditorjali fis-so/jetà. Dan i/-/entru tnieda filpre/enza tar-Rettur talUniversità Juanito Camilleri u l-Ministri Evarist Bartolo u Chris Cardona. L-iskop ta’ dan i/-/entru hu li jkabbar l-inizjattivi imprenditorjali u jipprovdi tag[lim u tag[rif flimkien ma’ programmi ta’ ta[ri; lill-imprendituri, partikolarment dawk li jkunu se jibdew fis-settur. Il-programm li se jibda f’Lulju hu mmirat g[allgradwati ]g[a]ag[ li huma interssati li jitg[allmu, [addiema li jaspiraw li jsiru imprendituri, imprendituri nfushom li jixtiequ innovazzjoni fil-prodott tag[hom u dawk li g[andhom ideat li jridu jikkumer/jalizzawhom.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

8 Parlament

Mistennija aktar g[ajnuna lill-SMEs Il-Gvern se jkompli jimxi fuq il-passi tal-gvern pre/edenti u jg[in lillintrapri]i ]g[ar u medji (SMEs) permezz ta’ skemi u servizzi offruti minn Malta Enterprise. Bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mill-Vi/i Kap tal-PN g[all-{idma filParlament Mario de Marco, ilMinistru Edward Scicluna, g[an-nom tal-Ministru Chris Cardona, qal li l-Gvern se jkompli joffri seba’ skemi jew inizjattivi. Id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi g[amel stqarrija ministerjali u staqsa xi pjani g[andu l-Gvern biex in-negozji ]g[ar u medji jkomplu jinvestu. Il-Ministru Scicluna wie;eb billi qal li hu jaqbel li l-iskemi kienu su//ess u meta kien f’kuntatt mal-President talBank Ewropew g[allInvestiment, Malta hi ta’ e]empju g[al pajji]i o[rajn. Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN dwar il-{idma filParlament stqarr li [afna minn dawn l-iskemi di;à je]istu u qal li l-Organizzazzjoni Internazzjonali dwar ixXog[ol (ILO) qed tbassar li se jkun hemm xi kri]i o[ra. IlFond Monetarju Internazzjonali (IMF) irrefera g[all-:ermanja – l-ikbar ekonomija Ewropea – li ttkabbir ekonomiku tag[ha naqas bin-nofs. Id-Deputat Nazzjonalista staqsa jekk il-

Gvern hux se jie[u mi]uri addizzjonali biex in-negozji Maltin ikunu meg[juna. Il-Ministru Scicluna rrepeta u qal li indipendentement mirrata baxxa ta’ tkabbir fil-livell internazzjonali, l-ekonomija Maltija mhix qed tirrifletti dan l-effett. Hu qal li l-Gvern jemmen fl-SMEs u jekk ikun il-b]onn lest li jsa[[a[hom. Id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi staqsa lillMinistru Scicluna kif il-Gvern bi[siebu jg[in lill-SMEs meta se jkun qed jitfa’ l-ballun f’saqajn il-banek u l-IMF. Staqsa jekk il-Gvern hux se jag[mel tajjeb mill-cash guarantees. Il-Ministru Scicluna wie;eb li mill-programm elettorali, ilGvern se jkun qed isa[[a[ liskemi offruti lill-SMEs. Id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino staqsa jekk hux se jkun hemm g[axra filmija ta’ dawn l-iskemi intenzjonati g[al G[awdex. Il-Prim Ministru qal li lGvern se jkun qed j]omm listess threshold u ]ied li l[sieb hu li jtejjeb dak it-tajjeb li di;à sar. Id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech staqsa jekk hix se tkun esti]a l-inizjattiva JEREMIE. Louis Grech, ilVi/i Prim Ministru u Ministru g[all-Affarijiet Ewropej u tTwettiq tal-Manifest Elettorali qal li di;à bdew in-negozjati dwar JEREMIE u l-[sieb hu li din l-inizjattiva tkun esti]a.

Stallazzjoni ta’ i]jed smart meters Hu mistenni li jkunu installati madwar 4,000 smart meter

fix-xahar. Dan qalu Konrad Mizzi, il-Ministru g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista George Pullicino.

Hemm b]onn studju biex jistma l-impatt li kellha ]-]ieda fl-u]u tal-internet wara l-introduzzjoni ta’ white-boards interattivi

{tie;a ta’ pjani ta’ kontin;enza f’ka] ta’ problemi tal-IT fl-iskejjel Je[tie; li l-kulle;;i talGvern ikollhom pjani ta’ kontin;enza f’ka] ta’ waqfien mhux previst mill-operat teknolo;iku jew f’ka] ta’ qerda ta’ informazzjoni. Dan [are; minn rapport dwar il-verifika tat-teknolo;ija talinformatika fi [dan l-iskejjel primarji u sekondarji tal-istat. L-Awditur :enerali mexxa xog[ol ta’ verifika fuq leffettività tat-teknolo;ija talinformatika u s-sistemi talinformazzjoni b’mod ;enerali li b[alissa qed jag[mlu u]u minnhom l-iskejjel primarji u sekondarji tal-istat fi [dan ilKulle;;i tal-Gvern. Sal-lum twaqqfu disa’ kulle;;i f’Malta u ie[or f’G[awdex biex jedukaw madwar 5,600 student talKindergarten, 13,500 tifel u tifla tal-Primarja u 12,800 tasSekondarja – b’kollox 32,000 student. L-iskop prin/ipali ta’ dan irrapport tal-IT kien li ji;bor u

janalizza evidenza bi]]ejjed biex jiddetermina jekk ilkontrolli ne/essarji humiex ja[dmu sew fil-kulle;;i talGvern.

Kienu rakkomandati kontrolli fuq l-a//ess g[as-software u l-immani;;jar ta’ ri]orsi tal-IT B’dawn il-kontrolli jkunu protetti l-assi, jintla[qu l-miri tal-entità b’mod effettiv u jkunu ta’ g[ajnuna fl-u]u effettiv tar-ri]orsi relatati malIT li g[andu l-Gvern. L-Uffi//ju Nazzjonali talVerifika rrakkomanda l[olqien ta’ strate;ija ta’ IT g[all-iskejjel tal-istat biex tindirizza l-objettivi relatati u li n;ibdet l-attenzjoni

g[alihom fl-Istrate;ija Nazzjonali tat-Teknolo;ija tal-Informazzjoni u lKomunikazzjoni (ICT). Bl-iskop li ’l quddiem ikun hemm ippjanar a[jar, rakkomandazzjoni o[ra talUffi//ju Nazzjonali talVerifika rreferiet g[all-[tie;a li l-Ministeru jikkummissjona studju biex jistma l-impatt li kellha ]-]ieda fl-u]u talinternet wara l-introduzzjoni ta’ white-boards interattivi. Fir-rapport ing[atat attenzjoni spe/jali fuq aktar rakkomandazzjonijiet, din iddarba b’rabta ma’ kontrolli fuq l-a//ess g[as-software u limmani;;jar ta’ ri]orsi tal-IT. L-Uffi//ju Nazzjonali talVerifika nnota b’sodisfazzjon li kollox ma’ kollox, l-erba’ applikazzjonijiet ta’ software li ;ew e]aminati f’dan irrapport qed ikunu kkontrollati b’mod effettiv minn dawk kollha li jag[mlu u]u minnhom.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Parlament 9

28 su;;eriment jew X’innutajna ilment dwar it-trasport pubbliku f’G[awdex Wara li g[alaq i]-]mien li fih setg[u ntbag[tu l-ilmenti dwar it-trasport pubbliku, Transport Malta r/eviet 28 su;;eriment u#jew ilment mill-pubbliku kif ukoll minn diversi entitajiet, dwar ittrasport pubbliku f’G[awdex. Joe Mizzi, il-Ministru g[atTrasport u l-Infrastruttura, qal dan bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Chris Said. Fost is-su;;erimenti jew ilmenti, wie[ed isemmi dawk dwar il-biljetti tat-trasport pubbliku li jinxtraw G[awdex li ma jistg[ux jintu]aw g[al vja;;i f’Malta. Saru su;;erimenti biex ikunu modifikati /erti rotot tattrasport pubbliku f’G[awdex jew inkella jkunu introdotti rotot ;odda. Transport Malta waslulha lmenti li l-iskedi ta’ /erti rotot mhumiex sinkronizzati ma’ dawk tal-vapur u li /erti n[awi mhumiex inklu]i fisservizz. Saru wkoll su;;erimenti biex isiru bus stops ;odda jew ikunu rilokati filwaqt li ;ie ssu;;erit li ti]died il-

L-iskedi ta’ /erti rotot mhumiex sinkronizzati ma’ dawk tal-vapur

frekwenza fuq /erti rotot. Barra minn hekk, kien hemm min issu;;erixxa li jkun hemm tnaqqis filfrekwenza ta’ /erti rotot fixxitwa u biex is-servizz f’G[awdex jibqa’ kif inhu b[alissa.

Ilment ie[or kien jikkon/erna vja;; li ma sarx. Il-Ministru Mizzi ]ied li matul il-;img[a li g[addiet saru laqg[at mal-kunsilli lokali ta’ G[awdex u ;ew elenkati xi problemi relatati mat-trasport pubbliku.

Kummissarju biex titnaqqas il-burokrazija sa Lulju Il-[atra tal-Kummissarju biex titnaqqas ilburokrazija mistennija tit[abbar sa Lulju biex l-uffi//ju tieg[u jibda ja[dem minnufih. Dan qalu l-Prim Ministru Joseph Muscat bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopadi. L-interpellant staqsa lill-Prim Ministru g[aliex din il-[atra ma t[abbritx sal-a[[ar ta’

Mejju meta hu stess kien wieg[ed dan filKonferenza :enerali tal-Partit Laburista li saret fit-28 ta’ April li g[adda. Il-Prim Ministru wie;eb li l-Gvern qed inaqqas il-burokrazija biex proprju jin[atar ilKummissarju kontra l-burokrazija, u lpreparamenti jinsabu f’qag[da avvanzata [afna.

Minkejja li meta kien fl-Oppo]izzjoni, Joseph Muscat kien dejjem jipprietka kontra l-[ela u li jrid trasparenza assoluta, illum li g[andu l-poter f’idejh qed ja;ixxi bilkontra ta’ dak li kien jipprietka. Illum li g[andu s-sa[[a kollha biex jimplimenta dak li kien jipprietka dwaru, qed jag[mel bil-kontra. Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-{idma tal-Partit, Beppe Fenech Adami, g[amel mistoqsija parlamentari lill-Ministru talFinanzi u talbu jg[id kemm inxtraw karozzi b’direct order fil-ministeri, kumpaniji tal-Gvern u awtoritajiet. Fit-twe;iba tieg[u l-Ministru Scicluna spjega kif b’kollox inxtraw tmien karozzi b’direct order fi ]mien sitt ;img[at g[al [ames entitajiet differenti. Minkejja li meta kien g[adu fl-Oppo]izzjoni, il-Partit Laburista kien jikkritika x-xiri b’direct order u kien jallega li dan kien isir biex ikun a;evolati nies tal-klikka, illum il;urnata jidher /ar li dak li kien jg[id qabel l-elezzjoni m’g[adux japplika u hu wkoll qed jixtri karozzi b’direct order. Tajjeb li kieku wie[ed jistaqsi kemm ;ew jiswew dawn il-karozzi biex il-poplu jkun jaf kif u kemm qed jintefqu flus. Ma’ dan irridu n]idu l-kirja temporanja ta’ €60,000 g[al sitt xhur li saret mill-Ministeru ta’ Leo Brincat fejn wara li [addiema ntalbu jag[tu l-Karta tal-Identità tag[hom, hu mifhum li dawn ;ew filtered u mibg[uta f’binja xejn sabi[a biex il-[addiem tal-2013 ikun jista’ ja[dem minnha! Quddiem dan kollu wie[ed jifhem a[jar id-diskors tal-Kap tal-PN Simon Busuttil ta’ nhar il-{add li g[adda meta qal li hu importanti li lOppo]izzjoni tkun wa[da serja u li tiskrutinja l-operat tal-Gvern g[all ;id tal-poplu kollu.

Ftit wara li bdiet din il-le;i]latura, bdiet issir kritika minn Ministri u Segretarji Parlamentari tal-Gvern li meta marru fl-uffi//ji tag[hom sabu kollox ]armat. Kritika partikulari tqajmet mill-Ministru Chris Cardona waqt il-[in g[all-mistoqsijiet parlamentari f’wa[da misseduti li g[addew. I]da din il-kritika saret biss bilfomm. Dan g[aliex minn mistoqsijiet parlamentari miktuba, ma ;ie ppubblikat xejn dwar o;;etti jew apparat li ;ew nieqsa wara l-Elezzjoni. Konferma ta’ dan kienet mistoqsija li saret mid-Deputat Laburista Chris Agius li staqsa lil Helena Dalli, il-Ministru g[adDjalogu So/jali, Affarijiet tal-Konsumatur u Libertajiet ?ivili. L-interpellant staqsa lill-Ministru jekk mal-[atra tag[ha kellhiex inventarju ta’ x’suppost kien hemm filMinisteru. Staqsa wkoll jekk ;iex ikkonfermat li dak kollu mni]]el fl-inventarju nstabx. Chris Agius kompla biex staqsa li f’ka] li kien hemm xi nuqqasijiet, tistax tg[id jekk itte[ditx xi azzjoni u x’kienet din l-azzjoni. Il-Ministru Dalli wie;bet li fil-Ministeru f’Cavalier House l-Belt, li minnu kien ja[dem l-eks Ministru Jason Azzopardi, kien je]isti inventarju u ;ie kkonfermat li kollox kien konformi mal-inventarju – ji;ifieri li sabet kollox sew. Dan il-ka] ma kienx l-uniku wie[ed g[ax minn mistoqsija parlamentari o[ra li saret fis-seduti li g[addew ing[atat twe;iba simili – li Ministri u Segretarji Parlamentari Laburisti o[rajn ma sabux rebus malli da[lu g[all-[idma sfiqa!


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

10 Illum il-:img[a ?ifri ppubblikati mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika u mill-Eurostat, l-uffi//ju tal-istatistika tal-UE, juru li fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena l-ekonomija Maltija l-iktar li kibret fost l-ekonomija tal-pajji]i

tal-Unjoni Ewropea u taz-zona. Sal-ewwel parti ta’ Marzu kien g[ad hemm fil-gvern il-Partit Nazzjonalista. G[alhekk dan ir-ri]ultat hu bla dubju /ertifikat mill-aqwa dwar kemm il-Gvern immexxi minn Lawrence Gonzi

kien qed i]omm l-ekonomija ta’ pajji]na fis-sod. Xi [a;a li l-Partit Laburista mill-Oppo]izzjoni kien ji/[ad minkejja li tant organizzazzjonijiet re;jonali u internazzjonali kienu jsostnu.

?ertifikat mill-aqwa… i]da g[all-Gvern pre/edenti u mhux tal-lum Fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena l-ekonomija Maltija, kif imkejla millProdott Gross Domestiku (PDG) kibret bi 3.7 fil-mija meta mqabbla mal-istess perjodu tal-2012. F’termini reali, l-ekonomija Maltija kibret b’1.6 fil-mija. Fost il-pajji]i membri talUnjoni Ewropea, l-aktar ekonomija li kibret wara tag[na kienet tal-Litwanja b’1.3 fil-mija, tal-Latvja b’1.2 fil-mija, l-Ungerija u r-Rumanija b’0.7 fil-mija. Biss anki hawnhekk irridu nqisu li dawn l-ekonomiji g[addew minn kri]ijiet. Li jfisser li dawn kienu /kienu biex wara kibru. I]da li allura bdew minn livell ta’ tkabbir ekonomiku aktar baxx.

“...G{AX MALTA TAG{NA LKOLL...” … Jekk Laburist ta’ ;ewwa fil-klikka ta’ Muscat

… Jew dhert f’billboard tal-PL fl-Elezzjoni

G[ax...

G[ax...

G[ax...

G[ax...

minn Joe M. Zahra G[ax...

G[ax...

jum ta’ gvern Laburista mmexxi minn Joseph Muscat kienet li morna lura g[al ]mien ilAllura parti mill-[atriet gvernijiet tal-Labour immexxija minn Dom Mintoff meta kull tal-qalba fil-Bordijiet u Ekonomija b’direzzjoni min ma kienx jaqbel ma’ dak li soda jg[idu, kien ji;i akku]at b’tixwix. addio l-MERITOKRAZIJA L-unika ekonomija li kibret Din tat-tixwix qed ter;a’ tid[ol iktar minn tag[na kienet tal- Fl-ewwel 100 jum tieg[u l-Gvern ta‘ Joseph Muscat beda jippremja lil dawk tal-klikka tieg[u u lil fid-dizzjunarju tal-Laburisti. Jekk Istati Uniti b’1.8 fil-mija fuq dawk li [ar;u g[onqhom g[alih matul il-kampanja elettorali ma taqbilx mag[hom, tkun qed l-istess perjodu sena ilu. Flixxewwex. Messhom g[amlu ta’ kul[add hi li dak li ksibna fl-ewwel tliet xhur istess waqt, il-PGD tas-27 pajji] tal-UE /kien b’0.1 filhekk il -gvernijiet Nazzjonalisti ta’ dawn l-a[[ar 26 inkomplu nkattruh. Anke jekk di;à saru ]balji mija filwaqt li dak taz-zona ewro /kien b’0.2 fil-mija. sena! Kieku ara kemm-il [abs ried jinbena. Fi ]mien madornali. B[al dak tal-ma[fra ta’ miljuni lillAnki t-tkabbir ekonomiku tal-:ermanja, il-mutur gvernijiet Nazzjonalisti, spe/jalment fl-a[[ar sentejn, Korporazzjoni Enemalta s-sena l-o[ra biex qbi]na lekonomiku tal-Ewropa, qed juri t[assib. tliet snin kont nitqa]]e] naqra /erta kitba mimlija Ili nikteb li [afna mit-tnaqqis fit-tis[i[ ekonomiku kien i]bilan/ ta’ tlieta fil-mija u se ner;g[u nidda[[lu firtixwix . I]da g[aliex il-gvernijiet Nazzjonalisti jemmnu re;im tal-Excessive Deficit Procedure. Anke jekk ri]ultat ta’ de/i]jonijiet []iena li ttie[du minn verament fil-libertà tal-kelma u fid-demokrazija, kienu istituzzjonijiet internazzjonali fosthom il-Fond Monetarju skont il-Gvern Nazzjonalista s-sena l-o[ra l-i]bilan/ j[allu fil-libertà mhux biss lil min ixewwex i]da anke kellu jkun ta[t it-tlieta fil-mija u din is-sena 1.7 filInternazzjonali u l-Unjoni Ewropea li kien iktar lil min kien imur barra u jag[mel il-[sara lil pajji]na mija. Biex il-Gvern Laburista tellg[u g[al 2.7 fil-mija mo[[hom f’riformi li jnaqqsu l-i]bilan/i milli f’riformi li billi jitkellem kontra pro;etti li g[alihom kienet u l-Unjoni Ewropea g[al aktar minn tlieta fil-mija. jkabbru l-ekonomiji. approvata g[ajnuna finanzjarja. Nhar il-{add li ;ej il-Gvern Laburista ta’ Joseph Illum nafu li dan ir-ra;unament ma kienx wie[ed Muscat ikun ilu jmexxi lil dan il-pajji] 100 jum. Dawn Il-PL ma jinbidilx tajjeb g[aliex biex il-gvernijiet ida[[lu i]jed, lhuma l-ewwel 100 ;urnata li soltu gvernijiet ju]aw ekonomiji jridu jikbru u mhux ji/kienu permezz ta’ Dawn in-nies veru ma jinbidlux. U ma [allewx biex jie[du l-ewwel mi]uri li jkunu wieg[du filtaxxi, tnaqqis ta’ benefi//ji u telf ta’ impjiegi. [afna ]mien jg[addi biex juru snienhom! Fl-ewwel programmi elettorali tag[hom. Hu dak li jissejja[ il100 jum kellna [afna negattiv. Akku]i ta’ tixwix, ‘honeymoon tal-gvern’. }mien li g[andu jintu]a tajjeb. Ammissjoni dwar ]balji impjiegi lil ‘tal-qalba’, transfers lil min ma jaqbilx I]da mhux hekk g[amel dan il-gvern. Issa g[andna ammissjoni tal-Fond Monetarju mag[hom politikament. U l-ag[ar [a;a, il-mod kif qed Internazzjonali li saru ]balji fil-ka] tal-Gre/ja fejn lnuru l-ekonomija tag[na. Veru sejrin g[al ekonomija IMF ammettiet li g[amlet ]balji ta’ ;udizzju anke jekk Direzzjoni [a]ina low cost . Dan mill-istess nies li kienu kontra lmill-bidu nett il-Kummissjoni Ewropea kellha tort g[an-nuqqas ta’ introduzzjoni tal-linji tal-ajru low cost li ming[ajrhom Jekk tistaqsuni x’g[amel dan il-gvern fl-ewwel 100 is-settur turistiku su//ess fil-programm tal-bailout tal-Gre/ja li beda flma kienx jikseb ir-rekords li kiseb fl2010. Ra;unijiet li l-UE /a[det anke jekk nemmen li l- jum tieg[u, bla ma na[seb [afna ji;u f’mo[[i milla[[ar [ames snin . Li mistenni jer;a’ jikseb din is-sena. ewwel erba’ punti: IMF g[andha ra;un tammetti li ]baljat. I]da b’mi]uri low cost l-ekonomija ta’ pajji]na ma • gvern b’[afna iktar ministri u segretarji Mela f’pajji]na fl-ewwel tliet xhur l-ekonomija ta’ tmurx ’il quddiem. Meta l-ekonomija ma tmurx ’il parlamentari li f’[ames snin se jiswewlna madwar quddiem pajji]na marret tajjeb. Anzi, tajjeb [afna. Issa t-tama , kollox imur lura. Inklu]i l-impjiegi, is€100 miljun; sa[[a u l -edukazzjoni. • xog[ol g[al ‘tal-qalba’. G[exieren ta’ persuni li L-unika ekonomija li kibret tqabbdu minn barra spe/jalment fil-ministeri u ssegretarjati parlamentari; iktar minn tag[na kienet dik L-ag[ar [a;a li se[[et • mijiet ta’ transfers, il-parti l-kbira tag[hom g[al tal-Istati Uniti b’1.8 fil-mija f’dawn l-ewwel mitt jum ta’ ra;unijiet politi/i. G[al dawn il-[addiema, isslogan ‘ Malta tag[na lkoll ’ hu [rafa , u s slogan l fuq l-istess perjodu sena ilu. gvern Laburista kienet li ie[or li ‘Tista’ ma taqbilx mag[na i]da tista’ Fl-istess waqt, il-PGD ta[dem mag[na’ hu da[ka fil-wi// u mezz biex morna lura g[a]-]mien ta’ il Partit Laburista [a l voti ta ’ [afna u [afna tas-27 pajji] tal-UE /kien Dom Mintoff meta kull min votanti. b’0.1 fil-mija filwaqt li dak • Gvern li re;a’ da[[al lil pajji]na fl-Excessive ma kienx jaqbel ma’ dak li Deficit Procedure bil-konsegwenzi kollha li dan taz-zona ewro /kien b’0.2 jg[idu, kien ji;i akku]at ir-re;im i;ib mieg[u. fil-mija Biss l-ag[ar [a;a li se[[et f’dawn l-ewwel mitt b’tixwix


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Inkwiet fuq is-sa[[a L-inkwiet xejn mhu tajjeb g[as-sa[[a imma jidher /ar li g[andna g[ax ninkwetaw fuq l-istat tal-kura pubblika tas-sa[[a u fil-fatt in-nies qed jinkwetaw fuq is-sa[[a. St[arri; li sar mill-Malta Today u li ppubblikatu nhar il-{add juri li fl-a[[ar ftit xhur ]diedu sew innies li qed jg[idu li l-akbar problema li g[andu lpajji] hi s-sa[[a. L-akbar problemi g[an-nies baqg[u l-g[oli tal-[ajja u ]died sew l-inkwiet fuq ix-xog[ol u l-ekonomija, imma wara dawn l-oqsma finanzjarji, ji;i l-inkwiet fuq is-sa[[a li hu f’livell [ames darbiet aktar milli kien qabel – qab]a kbira ’l fuq. Kuntrasti bejn il-gvernijiet fis-sa[[a Din mhix sorpri]a. Wara snin ta’ investiment kbir fis-sa[[a minn gvernijiet Nazzjonalisti li kellhom programm qawwi li kien qed jissokta, il-Gvern Laburista qed iwettaq tnaqqis fis-servizzi tas-sa[[a, ta[wid u vendikazzjonijiet mal-[addiema. L-emer;enza marret g[all-ag[ar Il-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia beda billi b’fanfarra kbira kien [abbar li se joqg[od 12-il sieg[a kuljum fl-emer;enza [alli jtejjeb l-affarijiet. Imma rrapporti kontinwi ta’ stennijiet twal fl-emer;enza juru li l-Ministru Laburista l-affarijiet ;abhom ag[ar, mhux a[jar. Fosthom billi l-Gvern Laburista ]arma b’de/i]joni mg[a;;la u wa[du, is-servizz b’xejn ta’

emer;enza fi sptarijiet privati li kienu jgawdu minnu eluf ta’ nies. Nuqqas ta’ etika

Kellna rapporti ta’ nuqqas kbir ta’ etika fil-qasam tas-sa[[a mill-ewwel ;ranet ta’ dan il-gvern, bilMinistru jipprova jag[mel lis-sie[ba tieg[u, idDeputata Laburista Marlene Farrugia, assistenta tieg[u. Rapporti wkoll ta’ ministri part-time tobba li baqg[u jaraw in-nies privat. Imma dak li l-aktar mar lura mhux is-sa[[a filprivat fejn Franco Mercieca, pere]empju, li Joseph Muscat tah permess jikser l-etika, qed jopera u jda[[al xejn anqas minn €3,600 f’nofstanhar, imma x’mar lura hu l-kura pubblika tas-sa[[a. Barra ]-]armar tas-servizz b’xejn ta’ emer;enza fi sptarijiet privati, il-Gvern Laburista beda j]arma wkoll g[add ta’ servizzi o[ra tas-sa[[a li gvernijiet Nazzjonalisti kienu bnew b’g[aqal u li kienu ppjanaw sew. Ta[wida dwar servizz importanti tas-sa[[a f’G[awdex It-ta[wida li g[amel il-gvern fil-pjan li kien hemm li jibda jing[ata s-servizz ta’ kimoterapija f’G[awdex, fejn gvern Nazzjonalista kien di;à beda jinvesti u kien miexi sew biex dan jibda jing[ata filg]ira G[awdxija, hu e]empju wie[ed ta’ de/i]jonijiet

]baljati li qed jie[u dan il-gvern Laburista. U wara li kien iddikjara li m’hemmx flus minn dan il-gvern Laburista biex is-servizz tal-kimoterapija jibda jing[ata f’G[awdex, l-istess gvern kellu jag[mel uturn o[ra u jikkore;i dak li qal fejn issa ntrabat li sala[[ar tas-sena s-servizz tal-kimoterapija jibda jing[ata f’G[awdex. Gvern li kellu jikkore;i dde/i]joni li kien [a fl-ewwel mitt jum tieg[u wara lkritika qawwija u ;usta, f’postha u mill-aktar kostruttiva tal-Oppo]izzjoni. Oppo]izzjoni Nazzjonalista li akkost ta’ kollox se tag[mel [ilitha kollha biex is-servizzi tas-sa[[a f’pajji]na ma jmorrux lura, i]da jkomplu jitjiebu g[ax temmen biss[i[ li hekk jixraqlu l-poplu tag[na. Vendikazzjonijiet li minnhom ibatu l-pazjenti wkoll Bdew ukoll il-vendikazzjonijiet mal-[addiema f’dan is-settur – vendikazzjonijiet immirati lejn il[addiema li l-Prim Ministru Muscat taparsi kien

weg[idhom li jistg[u ma jaqblux mieg[u imma jistg[u ja[dmu mieg[u; u vendikazzjonijiet malpazjenti wkoll li jbatu mit-ta[wid li l-Gvern Laburista qed i;ib fis-sa[[a. In-nies qed jinkwetaw fuq is-sa[[a u, sfortunatament, g[andhom g[aliex. G[ax fejn tid[ol is-sa[[a, il-poplu ma jistenniex rigress i]da progress.

L-arroganza fl-aqwa tag[ha Il-Partit Laburista reba[ lelezzjoni fuq programm kontra l-arroganza fliggvernar tal-pajji]. Joseph Muscat, waqt il-kampanja elettorali, libes [afna virtujiet, i]da dlonk [alliehom warajh hekk kif kien tela’ g[all-ewwel darba t-tara; ta’ Kastilja b[ala Prim Ministru. Rajna l-arroganza tirrenja mill-bidu nett ta’ dan ilGvern. Il-[atriet purament parti;jani li ng[ataw flewwel sig[at tal-Gvern il;did u l-infurzar ta’ ri]enji, anke minn persuni li kienu protetti f’xog[olhom, taw messa;; dijametrikament oppost g[all-messa;; elettorali li ta[t it-tmexxija ta’ Joseph Muscat ilmeritokra]ija se tkun determinanti fil-[atriet pubbli/i.

Jason Micallef

Jekk kien hemm xi dubju dwar dak li qed ng[id [alli mmoru lura g[al ftit ;img[at ilu meta Jason Micallef in[atar Chairperson talFundazzjoni V-18, li g[al snin s[a[ [admet fuq li [admet biex il-Belt storika tag[na ting[ata l-unur li ti;i ddikjarata l-Belt Kapitali g[all-Kultura fis-sena 2018. Din il-[idma tat ir-ri]ultati mixtieqa. Kien hemm qbil li d-dedikazzjoni tal-Perit David Felice kienet wasslet biex Malta kkonvin/iet li min kien fil-po]izzjoni li ji;;udika ming[ajr pre;udizzju jekk Malta kinitx kapa/i til[aq liskopijiet varji li jinvolvi dan l-unur. Meta l-Gvern kien [abbar il-[atra ta’ Jason Micallef b[ala /-Chairperson il-;did tal-Fundazzjoni, id-di]appunt

Il-[atriet purament parti;jani li ng[ataw fl-ewwel sig[at tal-Gvern il-;did u l-infurzar ta’ ri]enji, anke minn persuni li kienu protetti f’xog[olhom, taw messa;; dijametrikament oppost g[all-messa;; elettorali li ta[t it-tmexxija ta’ Joseph Muscat il-meritokrazija se tkun determinanti fil-[atriet pubbli/i

kien [are; fil-bera[ minn kull faxxa tas-so/jetà Maltija u fuq kull xorta ta’ midja. Nhar it-2 ta’ Mejju l-Prim Ministru Joseph Muscat kien attenda forum dwar it-turi]mu u qabel ma spi//a l-forum kien mistoqsi minn ;urnalista g[ala kien [ass il-b]onn li chairperson tal-V-18 kellu jinbidel. Ir-risposta talPrim Ministru kienet xotta, i]da mimlija messa;;i “Why not^” G[ala le^ Risposta arroganti li [arbtet g[alkollox dak li kien wieg[ed Muscat sat-8 ta’ Marzu 2013. Risposta b[al dik hi miftu[a g[al interpretazzjonijiet varji. B[al: la g[andi l-poter, jien nista’ nag[mel li rrid; la qieg[ed fil-Gvern, isir dak li ng[id jien; g[ax hekk kien hemm b]onn isir... g[andi rra;unijiet tieg[i jew o[rajn daqstant arroganti. Muscat [oloq pre/edenti ta’ arroganza li malajr rabbew g[eruq fost xi w[ud millMinistri tieg[u. Kellna l-[atriet ta’ nies relatati ma’ Ministri li bdew ja[dmu mal-istess Ministri. Kellna l-assenza talPrim Ministru mill-Parlament meta postu kien hemm. Kellna Ministri jirrispondu g[allmistoqsijiet li l-membri talOppo]izzjoni staqsew f’isem ilpoplu b’nofs veritajiet u b’xe[[a kbira ta’ tag[rif ta’

interess g[all-poplu. Kellna Ministru li fattar dwar min kellu j[alli ttelefown /ellulari barra qabel ma jid[ol fl-uffi//ju tieg[u. Franco Mercieca

Fuq kollox, kellna l-permess li ta l-Prim Ministru, xi w[ud jg[idu li bla ma kellu s-setg[a li jag[mel dan, lis-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca li jkompli ja[dem fil-qasam privat tal-oftalmolo;ija u li dwar dan il-Kodi/i ta’ Etika pre]enti hu /ar daqs il-kristall. Issa l-poplu Malti u G[awdxi kollu jaf li l-ftehim sar minn wara dahar il-poplu u g[andna sitwazzjoni fejn membru talE]ekuttiv im[allas minn flus il-poplu, qieg[ed jag[mel xog[ol privat fi sptar privat u jit[allas ta’ xog[lu wkoll. Meta kien mistoqsi dwar xi aspetti ta’ dak li qed ji;ri, Mercieca wie;eb li dak li kien hemm miftiehem malPrim Ministru kien privat.

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

Tiftakru kemm tkellmu dwar it - trasparenza fil kampanja elettorali . Mercieca ]gi//a milli jispjega kif ismu g[adu fuq il - bieb ta ’ klinika privata fil - bini ta ’ Ti;rija Palazz u sa ftit ;ranet ilu kien g[adu ja[dem fi Triq Putirjal, fil - Belt Victoria u g[ala meta j/emplu n - nies biex jag[mlu l-appuntament mieg[u, [add ma jistaqsi jekk il-pazjent hux wie[ed ;did jew le, i]da jitolbu biss lill-klijent biex i/empel f’/ertu [in.

Muscat [oloq pre/edenti ta’ arroganza li malajr rabbew g[eruq fost xi w[ud mill-Ministri tieg[u. Kellna l-[atriet ta’ nies relatati ma’ Ministri li bdew ja[dmu mal-istess Ministri


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

12 ?irasa#Ittri

. .

BHAC-CIRASA... Il-Papa tal-iskarpan Dan il-Papa hu tassew ;did. G[andu ideat friski. Ma jiddejjaq xejn jikser ittradizzjonijiet. Wera li aktar interessat fis-sustanza milli fid-dehra. Lejlet il-:img[a lKbira telaq mil-lussu talVatikan. Minflok, mar f’[abs ja[sel saqajn il-[absin. Di;à qal li mhux sejjer fir-residenza tas-sajf Castel Gandolfo. Minflok se jibqa’ l-Vatikan. F’diskursata privata li kellu ma’ xi qassisin ;ie rrappurtat li qal li fil-Vatikan hemm moviment favur il-gays. U li hemm il-koruzzjoni wkoll. {afna skantaw b’din iddikjarazzjoni. G[aliex ma nafx! Il-Knisja hi mag[mula min-nies. Kif qal tajjeb il-Papa fl-istess konversazzjoni, filVatikan hemm nies tajbin. O[rajn qaddisin. U hemm ilftit li huma korrotti. Kont niskanta kieku l-Papa qal li hemm qaddisin biss. Kieku qal hekk, ma kienx jitwemmen. Wara li la[aq Papa, filVatikan mar ra;el b’kaxxa f’idejh. Qalilhom li dik kienet g[all-Papa. Kien l-iskarpan. Il-Papa kien [adlu ]arbun biex isewwieh.

Tabil[aqq aktar kemm dan il-Papa ji//ekken, aktar jidher kbir f’g[ajnejn in-nies. Maratona Il-martona tal-{add li g[adda b’risq il-Partit

Nazzjonalista kienet su//ess. Mhux biss g[as-somma mi;bura. Imma l-atmosfera li kien hemm fl-Istamperija. :urnata s[i[a bil-familji ;ejjin ma jaqtg[u xejn. {adt gost niltaqa’ ma’ tant mijiet u mijiet ta’ nies. Kollha entu]ja]mu. Kollha jridu jg[inu lill-Partit. Meta tlifna l-elezzjoni, ilLabour qalu li spi//ajna. Kemm kienu ]baljati. A[na mhux spi//ajna… imma g[adna se nibdew. Issa jridu l-prosit Fuq insistenza tal-U{M u tal-Opo]izzjoni, il-Gvern jidher li rtira xi w[ud mit-

transfers politi/i li ng[ataw f’San Vincenz. Mhux kollha.

minn Mario Galea

Imma rtiraw xi erbg[a jew [ames transfers. Dlonk [ar;et tifta[ar ilMinistru Marie Louise Coliero. Qalet li dan Gvern li jisma’. L-ewwel g[amlu vendikazzjoni. Imbag[ad, g[ax irran;aw bi//a ]g[ira jridu l-prosit. Imissihom jitolbu apolo;ija lill-[addiema li [ar;ulhom transfer politiku. Imisshom jirtiraw it-transefrs vendikattivi kollha li ng[ataw. Imisshom jikkontrollaw dik ilklikka li [atfet San Vincenz ta[t idejha. Ara veru ma jafux jist[u.

Ingawdu minn de/i]jonijiet ta’ gvernijiet Nazzjonalisti Sur Editur, {afna mir-ri]ultati li lpajji] g[adu jikseb illum, anke ta[t dan il-gvern Laburista li di;à ilu mitt jum fil-gvern, huma frott de/i]jonijiet u frott politika li mxew biha gvernijiet Nazzjonalisti. Ir-ri]ultati fit-turi]mu huma e]empju ta’ politika tajba ta’ gvernijiet Nazzjonalisti. Id-de/i]joni favur il-low cost airlines, kif ukoll idde/i]joni snin ilu li ttmexxija tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta tg[addi f’idejn il-privat wara pro/ess ta’ privatizzazzjoni, g[adna

ngawdu minnhom sal-lum. U jekk il-Gvern pre]enti jibqa’ miexi fuq l-istess linji u jie[u aktar inizjattivi, ir-ri]ultati jibqg[u jinkisbu. I]da rridu nirrikonoxxu li dawn id-de/i]jonijiet li g[adni kif semmejt , ma kinux isiru minn xi gvern Laburista . Jew jekk kienu jittie[du , mhux fi] - ]mien li ttie[du u kien irid jg[addi [afna ]mien u snin biex il Labour jirrealizza l importanza ta ’ dawn id de/i]jonijet – kif wara kollox g[amel fuq l - Unjoni Ewropea u l - Kunsilli Lokali fost [afna ]balji o[rajn u u - turns li g[amel il - Partit Laburista fuq

kwistjonijiet importanti g[al pajji]na . Ir - ri]ultati u s - su//ess li qed igawdi llum l - Ajruport Internazzjonali ta ’ Malta hu frott de/i]joni politika tal - gvern Nazzjonalista li jag[ti lill - privat entitajiet li l - privat ja//ella fihom aktar minn kwalunkwe gvern. Hawnhekk ukoll irrid infa[[ar l-g[aqal talkumpanija li qed tmexxi lajruport li g[arfet tisfrutta lpotenzjal tal-ajruport Malti u tinvesti b’mod qawwi f’aktar attività fl-ajruport, u li minnha qed tgawdi lekonomija Maltija.

C. Abela

Ir-Rabat

L-Ewropa inkwetata St[arrig li sar fl-Unjoni

Ewropea qed jinkwieta bisserjetà lill-Ewropa. Hemm bi]a’ li fl-elezzjonijiet talParlament Ewropew li se jsiru sena o[ra, jistg[u ji;u eletti Membri Parlamentari Ewropej li huma kontra l-Unjoni Ewropea. Tg[id semg[u li Alfred Sant se jkun kandidat? Qieg[da ma’ xi [add^ It-tifla tieg[i Nicole, tivvintahom. G[al kull botta g[andha risposta. B[alissa g[addejja tistudja. Dil-;img[a

xi [abib tag[ha bag[tilha messa;;. Qalilha: “Nicole int b[alissa qieg[da ma’ xi [add?” Kienet pronta we;bitu: “Da]gur li qieg[da ma’ xi [add. U mhux ma’ wie[ed. Ilbiera[ g[amilt nofstanhar ma’ Platun, u llum qieg[da mal-poeta Marianu Vella, ma’ Oliver Friggieri u ma’ Dun Karm Psaila.”

Ministru li fittex l-applaws Sur Editur , Tal - mist[ija dak li g[amel il - Ministru Mallia li f ’ attività organizzata fil - {abs , [a l - okka]joni biex jibdel l - attività f ’ burdell u f ’ mass meeting meta [abbrilhom b ’ [afna pompa u fta[ir li l - Gvern se jag[ti amnestija . U l - pri;unieri nfexxew f ’ kant ta ’ slogan politiku – is - slogan ‘ Tag[na Lkoll ’. It - tort mhux qieg[ed nag[tih lir - residenti tal Fa/ilità Korrettiva , i]da lill - Ministru Mallia li mar fosthom biex i[abbrilhom dan u jaqla ’ l - applaws . Possibbli sar g[andna Ministru li llum jasal sal punt li jfittex l - applawsi u li jitkellem g[all - gallarija , minflok ma jag[mel dak li g[andu jag[mel fil - kwiet tal - uffi//ju , jekk verament jemmen li g[amel sew bl amnestija ? G[aliex il ma;;oranza tal - poplu ma qablitx mieg[u !

A . Fenech Birkirkara

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Opinjoni 13

Lenti fuq [idmet il-Parlament Ewropew F’dibattitu li sar fl-ewwel ;img[a ta’ :unju, Membri Parlamentari Ewropej filKumitat tal-Affarijiet Barranin spjegaw kif wara linkwiet li qam dan l-a[[ar fitTurkija, dan il-pajji] je[tie;lu aktar kompromess demokratiku u tolleranza filkonfront ta/-/ittadin. Protesti kontra mi]uri li [a l-gvern Tork, eskalaw g[al inkwiet serju li jitfa’ dawl fuq in-nuqqas ta’ kultura ta’ kompromess demokratiku u juri kemm il-gvern Tork g[adu mhux matur demokratikament sabiex jittollera l-kritika kostruttiva. Il-MPE ikkritikaw ukoll irreazzjoni mhux f’waqtha talKap g[all-Politika Barranija tal-Unjoni Ewropea Catherine Ashton, g[all-atti vjolenti filkonfront tal-protesti antigovernattivi, kif ukoll g[an-nuqqas ta’ reazzjoni (sa dakinhar) mill-Prim Ministru Tork Recep Tayyip Erdogan. Fid-dawl tal-avvenimenti fit-Turkija u l-eskalazzjoni tal-protesti, il-MPE tkellmu dwar l-importanza taddrittijiet fundamentali umanitarji li jinkludu d-dritt tal-libertà tal-kelma, il-libertà tal-midja u d-dritt g[allprotesta. Dawn id-drittijiet huma kollha valuri fundamentali u ewlenin flUnjoni Ewropea, u g[aldaqstant g[andhom ikunu m[arsa fit-Turkija wkoll. G[add ta’ membri laqg[u d-dikjarazzjoni tal-President Tork Abdullah Gul meta fisser li “id-demokrazija mhix biss l-elezzjonijiet”. Intlaqg[u tajjeb ukoll l-apolo;iji millVi/i Prim Ministru tatTurkija, waqt li xi w[ud urew dispja/ir g[all-fatt li l-Prim Ministru Erdogan ]amm lura milli jisku]a ru[u g[allavvenimenti li tilfu l-kontroll. Il-MPE sej[u g[al azzjonijiet legali kontra dawk li kkaw]aw il-vjolenza u sa[qu fuq l-importanza li jinstabu soluzzjonijiet sabiex it-Turkija ter;a’ ssib listabbiltà, dejjem skont ilvaluri u l-prin/ipji tal-Unjoni Ewropea. It-Turkija mhix stat membru fl-Unjoni Ewropea i]da qieg[da f’diskussjonijiet sabiex tissie[eb is-27 membru b[alissa. Dawn l-avvenimenti re/enti se ji;u diskussi fid-dettall fisSessjoni Plenarja ta’ :unju, meta l-Parlament Ewropew jiltaqa’ ma’ Catherine Ashton. Sistema Ewropea komuni g[all-a]il Fil-jiem li g[addew il-

Parlament Ewropew approva

minn Justin Schembri justinschembri.com

Is-sitwazzjoni fit-Turkija, b’mod partikulari fil-belt kapitali, ma tantx kienet sabi[a matul il-jiem li g[addew... bla dubju ta’ xejn il-lenti tal-komunità internazzjonali kienet iffukata fuq dak li kien qieg[ed ji;ri f’dan il-pajji]

l-qafas ta’ politika Ewropea komuni g[all-a]il, li se tkun tinvolvi pro/eduri ta’ applikazzjonijiet u drittijiet fundamentali ewlenin g[al nies ifittxu l-a]il fl-Ewropa madwar l-istati membri talUnjoni Ewropea. L-Unjoni Ewropea, permezz ta’ dawn ir-regoli, tkun qed tipprojbixxi ttrasferiment ta’ immigranti jfittxu a]il minn pajji]i li mhumiex f’po]izzjoni jag[tuhom [ajja xierqa u de/enti. Dawn ir-regoli li di;à kien hemm qbil dwarhom filParlament Ewropew u lgvernijiet Ewropej, kienu diskussi fid-dettall b[ala tali fil-11 ta’ :unju u l-vot dwarhom ittie[ed l-g[ada. IlParlament approva dawn irregoli, din is-sistema Ewropea komuni g[all-a]il tibda ti;i implimentata fittieni nofs tas-sena 2015. Din il-li;i ;dida li tassigura kwalità aktar xierqa u trattament a[jar g[al dawk ifittxu l-a]il, hi emenda fuq id-direttivi pre]enti li ilhom fis-se[[ mill-2003. F’dan l-abbozz ta’ regoli li kienet diskussa l-possibbiltà li ji;i wkoll approvat, immigrant ifittex l-a]il jista’ ji;i mi]mum f’detenzjoni g[al ammont limitat ta’ ra;unijiet, bl-aktar meqjusa jkunu sabiex ti;i //ekkjata lidentità, ti;i vverifikata lapplikazzjoni ta’ a]il tieg[u, ji;i de/i] id-dritt tieg[u li jid[ol fit-territorju tal-pajji] membru fl-UE, ti;i protetta ssigurtà nazzjonali, ji;i preparat it-tluq lura lejn art twelidu jew biex ji;i trasferit fi stat membru ie[or. Sa issa,

hi l-prerogattiva tal-gvernijiet li jistipulaw ra;unijiet g[addetenzjoni. Minbarra tibdil fir-regoli ta’ detenzjoni skont irra;unijiet imsemmija, din illi;i tag[ti aktar opportunitajiet lill-immigranti jfittxu l-a]il sabiex ikollhom dritt japplikaw g[al impjieg mhux aktar tard minn disa’ xhur wara li jkunu applikaw g[allProtezzjoni Internazzjonali. Min[abba li sal-lum lapprovazzjoni talapplikazzjoni kienet tiddependi fuq il-pajji] li fih issir, b’din ir-regola, idDirettivi ta’ Pro/edura talA]il tal-2005 se ji;u riveduti biex ma jkunx hemm disparitajiet. L-istati membri jkunu obbligati joffru g[ajnuna medika jew psikolo;ika lil dawk li je[ti;uha waqt li jridu jenfasizzaw fuq it-ta[ri; g[al dawk kollha li ja[dmu qrib limmigranti biex kemm jista’ jkun jing[ataw ospitalità xierqa. Linji gwida g[al dan it-ta[ri; se jkunu ppre]entati fir-regoli l-;odda. Irid ikun hemm mekkani]mu ta’ identifikazzjoni biex ji;i assigurat li l-[ti;iet individwali, ta’ sess, razza, mard jew di]abbiltà jkunu identifikati u g[aldaqstant jing[ataw bi]]ejjed sapport. Fl-istess waqt, minuri li ma g[andhomx min jie[u [siebhom, l-awtoritajiet ikkon/ernati jridu jappuntawlhom rappre]entant. Trid ting[ata wkoll assistenza legali u informazzjoni o[ra bla [las meta l-applikazzjoni tal-a]il tag[hom ma ti;ix milqug[a. It-tibdil qed ja;;orna wkoll

ir-regoli ta’ Dublin tal-2003. B’hekk, dawk ifittxu l-a]il ma japplikawx g[all-a]il f’aktar minn pajji] wie[ed jew ma jintbag[tux minn stat g[al ie[or, dejjem fid-dawl tad-drittijiet umanitarji. ;eneralment, il-pajji] responsabbli jkun dak li fih jid[lu. Madankollu, f’ka] ta’ trasferiment, dawk li jfittxu la]il jistg[u jappellawh. Elezzjonijiet aktar Ewropej g[all-Parlament Ewropew Wara li fil-Parlament Ewropew ;ie diskuss bdil fiddati tal-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew tas-sena 2014, il-Kumitat g[all-

Affarijiet Kostituzzjonali qieg[ed i[e;;e; lill-Ewropa biex tkun aktar Ewropea fittfassil tal-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew li jmiss. Il-Kumitat g[all-Affarijiet Kostituzzjonali qieg[ed jissu;;erixxi li l-karta talvot, minbarra l-isem talkandidat u l-partit politiku lokali, g[andhom jinkludu wkoll il-partit politiku Ewropew. Aktar minn hekk, jekk hu possibbli, ji;u stampati l-emblemi talpartiti politi/i Ewropej li fihom il-kandidati eletti jkunu se ja[dmu filParlament Ewropew. B[alissa, l-ebda pajji] ma jag[mel dan, bilkonsegwenza li l-votant, ikollu ftit li xejn [jiel dwar il-partiti politi/i Ewropej. Il-kandidati li jersqu g[allelezzjonijiet tal-Parlament Ewropew g[andhom ji;u m[abbra minn tal-anqas sitt ;img[at qabel id-data talelezzjonijiet, u dan sabiex l-

g[a]la tal-votant tkun wa[da serja. Kien hemm ukoll sej[a g[al aktar kandidati nisa, g[ax ir-rappre]entanza ugwali f’dan il-ka] g[andha ti;i inkora;;ita. Residenti mill-Unjoni Ewropea li ma jg[ixux f’pajji]hom, g[andhom ukoll jing[ataw i//ans li jikkontestaw f’isem ilpartiti politi/i nazzjonali. Ir-rata baxxa ta’ votanti li jo[or;u jivvutaw f’elezzjonijiet g[allParlament Ewropew g[andha wkoll ti;i indirizzata, billi listati membri jag[mlu kampanji aktar kredibbli, isostni l-Kumitat g[allAffarijiet Kostituzzjonali. Ilmidja tista’ tag[ti sehemha wkoll jekk tag[ti attenzjoni massima lil dawn lelezzjonijiet. Dan jassigura li lelezzjonijiet tal-2014, ikunu aktar interessanti, joffru aktar valur politiku u fuq kollox ikunu aktar Ewropej. F’Lulju jittie[ed il-vot dwar din irri]oluzzjoni nonle;i]lattiva. L-a[[ar kelmtejn

B[alma awgurajt il-[idma t-tajba lill-Kap tal-Partit Simon Busuttil, lill-Vi/i Kapijiet Beppe Fenech Adami u Mario de Marco u lkumplament tat-tmexxija l;dida tal-Partit, irrid nie[u din l-opportunità biex nawgura minn qalbi l-ewwel nett lil Chris Said g[all-[atra tieg[u b[ala Segretarju :enerali, lil Ann Fenech, lil Jean Pierre Debono u lil Alex Perici Calascione fil-karigi tag[hom. Fl-a[[ar nett, irrid nuri wkoll l-apprezzament tieg[i g[al dawk kollha li taw iddonazzjoni tag[hom filmaratona u g[al dawk li [admu qatig[ biex tittella’. Din is-solidarjetà kienet malpoplu u mhux mal-Partit, g[ax Malta te[tie; Oppo]izzjoni b’sa[[itha filPartit Nazzjonalista.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IT-TURKIJA

L-a[[ar twissija ta’ Erdogan

ISTANBUL> Dimostranti jilag[bu l-futbol barra l-Park ta’ Gezi fi Pjazza Taksim (Reuters)

Il-Prim Ministru Tork Tayyip Erdogan qal li qed jitlef is-sabar wara aktar minn ;imag[tejn ta’ protesti kontra l-Gvern I]lamiku tieg[u u fejn [are; bl-a[[ar twissija’ liddimostranti li g[adhom jokkupaw il-Park ta’ Gezi, fi Pjazza Taksim, f’Istanbul, biex jitilqu mill-in[awi.

Sadattant Erdogan – waqt diskors li g[amel f’laqg[a g[all-Partit AK (I]lamiku) filGvern – irribatta g[all-kritika tal-Parlament Ewropew rigward l-azzjonijiet [orox talpulizija Torka fil-konfront taddimostranti u fejn anki akku]a sezzjonijiet tal-istampa internazzjonali dwar rappurta;; e]a;erat. ‘Il-pa/enzja g[andha l-limiti u qed inwissi g[all-a[[ar darba lid-dimostranti biex jitilqu millpark (ta’ Gezi) li mhux proprjetà tag[hom biss i]da talpoplu kollu,’ enfasizza Erdogan, li fisser /ertu rappurta;; barrani dwar issitwazzjoni f’pajji]u b[ala ‘qarrieqi u li jmur kontra l-etika ;urnalistika’. L-azzjonijiet tal-pulizija, ;imag[tejn ilu, fuq iddimostranti f’Gezi, qajmu protesti bla pre/edent kontra Erdogan u l-Partit AK fejn [adu sehem persuni sekulari u professjonali, minbarra [addiema membri tal-unions u studenti. Dan meta Tayyip Erdogan anki akku]a lill-qawwiet barranin ‘b’li qed jistimolaw linkwiet fit-Turkija waqt li jippruvaw idg[ajfulha lekonomija’. Is-sitwazzjoni fi Pjazza Taksim – l-epi/entru talprotesti nazzjonali – ilbiera[ kienet aktar kwieta mis-soltu u b’kuntrast g[all-jiem talvjolenza qalila pre/edenti bejn dimostranti u pulizija. Fil-fatt folol tan-nies t[alltu flimkien fost kant, ]fin u ‘attivitajiet ta’ divertiment’ fit-toroq, bi gruppi ta’ dimostranti anki jispi//aw jilag[bu l-futbol ‘spirtu pront’ barra l-Park ta’ Gezi. Intant numru mdaqqas ta’ dimostranti baqg[u kkampjati fit-tined fl-in[awi tal-park u fejn jinsabu xetti/i dwar la[[ar diskussjonijiet bejn Erdogan u grupp ta’ akkademi/i, studenti u artisti (li appo;;jaw il-protesti) fejn issemmiet il-possibbiltà ta’ referendum dwar il-pjani talGvern g[all-i]vilupp tal-park. Min-na[a tieg[u, ilParlament Ewropew ilbiera[ [e;;e; lill-Gvern Tork biex ma ju]ax il-mi]uri [orox kontra d-dimostranti pa/ifi/i minbarra li appella biex Tayyip Eerdogan jaddotta po]izzjoni aktar kon/iljatorja.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Attwalità 17

16 Attwalità

“...G{AX MALTA TAG{NA LKOLL...” … Jekk Laburist ta’ ;ewwa fil-klikka ta’ Muscat

… Jew dhert f’billboard tal-Labour fl-Elezzjoni

G[ax...

G[ax...

G[ax...

G[ax...

G[ax...

G[ax...

Allura parti mill-[atriet tal-qalba fil-Bordijiet u addio l-MERITOKRAZIJA


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

20 Personalità

Tislima lill-kritiku tal-films Roger Ebert Jg[idu li ebda kritiku ma g[andu monument iddedikat g[alih. Ma nafx kemm hu veru, imma l-kritika hi xi [a;a li taf toqros, u allura min jinqaras i[ares lejn ilkritiku b[ala persuna antipatika. Barra minn hekk, hemm il-battuta popolareska li tg[id “Those who can do, those who can’t teach.” (Bernard Shaw) jew jikkritikaw. Bosta kittieba, drammaturgi, artisti u re;isti, i[obbu jg[idu li ma jag[tux kas tal-kriti/i, u forsi lanqas biss jaqrawhom, imma ma tantx hu ta’ min jemminhom g[ax meta ma jitfa[[rux, dejjem ikunu jafu. Il-fatt hu li l-kriti/i huma ne/essarji, mhux biss g[all-benessere tal-arti, imma wkoll biex ludjenza tinforma ru[ha u ti;i edukata fejn hemm b]onn. Jekk l-artista wkoll jitg[allem xi [a;a, tant a[jar. Hemm [afna nies li jg[allmu imma jafu jag[mlu xi [a;a wkoll, kif hemm [afna nies li jikkritikaw u jafu jiktbu, jew jag[mlu lfilms jew huma artisti. Barra minn hekk, il-kritika hi xog[ol kreattiv, [afna i]jed milli dawk li ma jafux jag[mluha, ja[sbu. Il-kritika taf tkun xog[ol ori;inali u kreattiv daqskemm hi delikata u studju]a, u tirrikjedi mhux

minn Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

Robert Ebert – rebbie[ ta’ [afna unuri mill-aktar presti;ju]i

biss attenzjoni imma t[ejjija remota, g[ax ma tistax issir kritiku [abta u sabta. Fla[[ar mill-a[[ar, il-kritika hi sej[a daqs is-sej[at l-o[ra, u mhux kul[add maqtug[ g[aliha. L-udjenza tfittixha, anke jekk xi professjonisti i[arsu lejha bi/-/iera meta ma ddoqx g[al widnejhom. Elo;ji Il-mewt ta’ Roger Ebert ;abet ruxxmata ta’ elo;ji,

Dwar it-twemmin stqarr hekk> “Jien m’iniex wie[ed li jemmen, lanqas ateu u lanqas anjostiku. Nishar billejl u nistaqsi ‘kif’. Aktar nikkuntenta bil-mistoqsija milli b’xi twe;iba.”

g[ax dan kien professjonista fuq medda kbira ta’ snin li fihom bena fama u rispett. Ng[id g[alija kien wie[ed li kont in[obb naqra meta ridt insir naf xi [a;a fuq xi film jew g[ax kont g[adni ma rajtux, jew g[ax ridt ni//ekkja lili nnifsi u rreazzjoni tieg[i wara li kont rajt il-film. Kien bniedem infurmat i]jed minni f’dak il-qasam, u kellu pinna tajba. Kien rispettu] imma ma kellux [ajta fi lsienu. Il-President Obama fa[[ar lil Ebert, ;ej minn Chicago b[alu. Kellu sebg[in sena u miet wara ;lieda twila ta’ seba’ snin mal-kankru. Obama stqarr li kien jara lil Ebert b[ala wie[ed li ma

j]omm xejn lura fil-;udizzju tieg[u, u li kien ambaxxatur g[all-medium, u g[al ;enerazzjoni s[i[a ta’ Amerikani: “Roger was the movies. When he didn’t like a film, he was honest; when he did, he was effusive capturing the unique power of the movies to take us somewhere magical... The movies won’t be the same without Roger.” F’/ertu sens hu l-kritiku li jag[mel l-arti. Film [a]in ma kienx jib]a’ jikkundannah, anke jekk jaf li se jidher ikrah. G[al wie[ed qal: “No matter what they’re charging to get in, it’s worth more to get out.” G[alih, film veru sabi[ jifla[ tarah aktar minn darba: “Every great film should seem new every time you see it.” G[al The Brown Bunny kiteb, “I will one day be thin, but Vincent Gallo will always be the director of ‘The Brown Bunny’,” ji;ifieri l-kritiku jmut imma min wettaq xog[ol [a]in jibqa’ dejjem imfakkar g[al dak in-nuqqas ta’ su//ess, kolossali f’dan il-ka], skont hu. Mara li salvatu

Kien mi]]ewwe; lil Chaz fi ]wie; mid-dehra sabi[. “Hi timla l-orizzont tieg[i, hi lfatt kbir tal-[ajja tieg[i; hi g[andha l-im[abba tieg[i, salvatni mix-xorti li ng[ix [ajja kollha g[al rasi, [a;a li kont fit-triq li nag[mel.” Kliem sabi[ [afna fuq ilmara ta’ [ajtek. Kienet hi li g[enitu biex je[les milliskjavitù tax-xorb. F’47 sena

Robert Ebert – meta kien riesaq ftit ftit lejn it-tmiem tal-kapitlu ta’ [ajtu

b[ala kritiku Ebert kiteb mal200 review fis-sena minbarra kitbiet o[ra. Dam seba’ snin jissara malkankru u spi//a ming[ajr xedaq u bla vu/i, sakemm fla[[ar [abbar li kellu jnaqqas il-kitba tieg[u u jikteb biss fuq il-films li jog[;buh. Filwaqt li rringrazzja lillqarrejja, talab ma[fra g[al dan il-“leave of presence” – ji;ifieri li jnaqqas [idmietu. Dwar il-mewt kiteb hekk: “{afna qarrejja g[arrfuni li hi [a;a tra;ika u tal-bi]a’ li wie[ed jersaq lejn il-mewt ming[ajr fidi. Ma n[ossux dan jien. Il-fidi hi xi [a;a newtrali. Jiddependi x’temmen. Jien ma g[andi ebda xewqa li ng[ix g[al dejjem. Il-[a;a ma tbe]]ag[nix. G[andi 69 sena, g[andi kankru, u se mmut qabel il-ma;;oranza ta’ dawk li qed jaqraw din il-kitba. Hekk kellu jkun.” {asra li persuna b[al din, ;gant fl-istorja tal-bniedem, seta’ jmur ming[ajr ma jikseb fidi jew tama ta’ [ajja o[ra bla tmiem. San Fran;isk, fit-tmiem tieg[u, seta’ bl-akbar [rara jistieden lil O[tna l-Mewt biex ti;i g[alih [alli tifta[lu l-Bieb tal-{ajja ta’ Dejjem. Nittamaw li fl-a[[ar mumenti tieg[u, fuq wi// Roger Ebert, fe;; mer]uq dawl ta’ [niena minn dak id-dawl li jibni ttama. Minkejja dan kollu, Ebert li darba kien Kattoliku, kien stqarr fl-2009 li, “Jien m’iniex wie[ed li jemmen, lanqas ateu u lanqas anjostiku. Nishar billejl u nistaqsi ‘kif’. Aktar nikkuntenta bil-mistoqsija milli b’xi twe;iba.” Fil-quddiesa fil-Kattidral tal-Holy Name, i/-/elebrant ikkonkluda, “Irrid ni/[ad lidea li Ebert kien anjostiku: kien jemmen.” Jalla.

Dwar il-mewt kiteb hekk> “{afna qarrejja g[arrfuni li hi [a;a tra;ika u tal-bi]a’ li wie[ed jersaq lejn il-mewt ming[ajr fidi. Ma n[ossux dan jien. Il-fidi hi xi [a;a newtrali. Jiddependi x’temmen.”


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

22 Passatemp

Tisliba 1

2

3

5

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Min jag[ti ru[u g[all-[ajja reli;ju]a u jibqa’ g[a]eb (5) 6. Qag[da xi ftit imqabb]a ’l barra tax-xedaq (5) 7. }aqqu ratba u rasu iebsa (5) 10. Li g[andu l-[abta li j;ib il[a;a kif irid (5) 11. G[amel [sejjes waqt lirqad (5) 12. Jekk moqlija, mifruxa u msajra f’ta;en (5) 14. Molluska li meta tmissha fil- ba[ar, ta[raqlek il-;ilda (5) 16. :abas (5) 17. Kenn (5)

18

18. Naddaf int bl-ilma u s-sapun (5)

Fejn jinsabu^ L-erba’ kwadri A, B, ? u D jinsabu xi mkien f’din ix-xena. Indikaw fejn jinsabu permezz tal-ittri u tan-numri li hawn fil-;nub.

Sudoku

Weqfin> 1. Qarsa ]g[ira (5) 2. Xortih tg[inu bla ma jfittixha (6) 3. Diqa tas-sider (6) 4. Dan il-frott jista’ jkun ukoll tax-xewk (6) 8. Ma nifla[x niekol i]jed! (5) 9. I]jed xieraq minn [jara? (5) 12. Wa[da biss minn dawk ta’ 4 wieqfa (6) 13. Post fond qisu bla qieg[ (6) 14. Lissen le[nu l-barbaqun! (6) 15. Attakk f’daqqa wa[da u mhux mistenni (6)

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Razza; 6. Perit; 7. Orbot; 10. Sapun; 11. :arar; 12. Sriep; 14. Davit; 16. Serva; 17. u 18. Bambinella. Weqfin> 1. Krafes; 2. Barrin; 3. Appo;;; 4. Ftakar; 8. Appik; 9. Gravi; 12. Sta[ba; 13. Pre/i]; 14. Divani; 15. Taqsam.

Soluzzjonijiet

G[at-tfal

Hemm regola wa[da biss biex issolvi l-log[ba tas-Sudoku: kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta kif ukoll kull ringiela u kull kolonna g[andu jkollha fiha n-numri kollha mill-1 sad-9.

L-akkoppjamenti

Kamra stramba

Sudoku 1 - ?; 2 – D; 3 – E; 4 – A; 5 – B. L-akkoppjamenti

Fejn jinsabu^ a – 2F; b – 5B; / - 3:; d – 4E. Kamra stramba

Id-disinjatur ta’ din il-kamra kkommetta g[axar ]balji, u[ud minnhom banali u o[rajn ma tindunax bihom malajr. Osservaha b’attenzjoni u ara ssibhomx kollha.

Il-purtieri ma’ jaqblux; Hemm id-dawl elettriku u tidher ix-xemx; il-bozza qieg[da ’l barra mixshade; l-inkwatru mdendel mal-[ajt jinsab rasu ’l isfel; il-maqbad tat-tettiera mhux qieg[ed fejn g[andu jkun; l-ixkaffa bil-kotba g[andha nieqsa l-parti ta’ isfel tas-sapport; il-kotba maqlubin; is-saqajn tassi;;u neqsin mil-lasti; issikkina u l-furketta jridu jibdlu posthom; il-fjura ‘bluebell’ hi kbira wisq u l-weraq mhumiex tag[ha.

Din hi qabda [ut mhux [a]in, imma kif qed tosservaw il-parti ta’ fuq ta’ kull [uta ma jaqbilx mal-parti t’isfel. X’inhuma lakkoppjamenti?


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Rockna Radio 101, 19>15

Io non ci casco Iris, 17>10

Michael Bugeja se jilqa’ fl-istudio lil Daniel Cauchi millgrupp Big Band Brothers, li ftit tal;img[at o[ra se jkun qed jag[ti kun/ert b[ala parti mill-Festival tal-Arti. Fit-tieni parti, se jkun hemm il-grupp rock Footprints (fir-ritratt hawn fuq), li dan l-a[[ar [are; id-diska Stick No Bills b[ala l-parti minn pro;ett imtella’ mill-A;enzija }g[a]ag[, Sedqa u l-Youth in Action Programme tal-Unjoni Ewropea.

Film drammatiku Taljan li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Pasquale Falconne u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Maurizio Casagrande u lil Maria Grazia Cucinotta. }ag[]ug[ ikun se jorganizza festin fl-okka]joni ta’ g[eluqm it-18-il sena. I]da jkollu in/ident waqt li jkun qed isuq mutur bla crash helmet u jispi//a f’koma l-isptar. Naraw x’jag[mlu fil-kamra tal-isptar s[abu u familjari tieg[u. Fir-ritratt hawn ta[t jidhru w[ud mill-atturi.

Animal Diaries NET Television, 19>00 Il-bniedem

spiss jag[mel assigurazzjoni kemm fuqu jew persuni talfamilja jew o;;etti li jg[o]], biex f’ka] li jinqala’ xi [a;a jkun hemm x’jag[mel tajjeb. Issa anki f’Malta se jid[ol il-kun/ett ta’ assigurazzjoni fuq lannimali. Insiru nafu aktar. Barra minn hekk, fl-istudio se jkun hemm tabib tal-annimali li jkun jista’ jwie;eb g[ad-diffikultajiet li jkollhom it-telespettaturi li jisg[u j/emplu peress li dan il-programm ikun dirett. Tippre]enta Moira Delia.

Il-missier u l-ulied Mieg[ek - NET Television, 21>00

Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00 Il-protagonisti fil-programm tal-lum huma l-koppja

]ag[]ug[a Joshua u Romina Aquilina (fir-ritratt fuq ix-xellug) li fis-sajf tas-sena li g[addiet i//elebraw il-qamar il-g[asel tag[hom billi marru g[al esperjenza missjunarja ta’ erba’ xhur fil-Malawi, pajji] fix-Xlokk talkontinent Afrikan.

Nhar il-{add se jkun imfakkar Jum il-Missier. Matulu wie[ed jistenna li nsellmu u nirringrazzjaw lil missirijietna g[ad-dedikazzjoni tag[hom fit-trobbija tag[na. I]da hu possibbli llum, minkejja kollox, tkun missier ideali g[al uliedek? F’dinja li kulma jmur, iktar

qed issir wa[da impenjattiva, b’[ajja mg[a;;la, il-missier jista’ jibqa’ jiddedika [in bi]]ejjed g[al uliedu? Imexxu l-programm Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista. It-telespettaturi jkunu jistg[u j/emplu u jag[tu l-kontribut tag[hom dwar is-su;;ett. La musica del cuore (August Rush) La 5, 21>10 Freddie Highmore (fir-ritratt fuq ix-xellug), Robin Williams u Keri Russell huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan li n[adem fl-2007 b’re;ija ta’ Kirsten Sheridan.

Naraw xi jsir minn tfajjel li jkollu ]ew; [olmiet, li jsib il-;enituri naturali tieg[u u li ji]viluppa t-talent mu]ikali li jkollu.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

24 TV#Radju Angie - Una donna tutta sola - Raitre 15>45 06>00

Geena Davis

101 Breakfast Club

(fir-ritratt),

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal->urnali)

09>00 09>05 10>00 10>05 11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Stephen Rea u James Gandolfini huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku tal-1994 li n[adem b’re;ija ta’ Martha Coolidge. Tfajla mhux mi]]ew;a tor[o; tqila mill-g[arus tag[ha. Madankollu tkun tilfet g[aqalha wara ra;el ie[or. Fl-a[[ar milla[[ar tispi//a wa[idha trabbi t-tarbija u tfittex lil ommha li qajla tkun taf min hi peress li kienet abbandunatha meta kienet tarbija.

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Magazine 101 Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 19>15 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Euromix 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 Kanzunetti Maltin 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi, 18:15 Parlament) 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - LArgument Ikompli 20:15 Collage 20:30 - Xalata Rock 22:00 - Mu]ika 24:00 - Bla Kantunieri (r) 00:30 Sentimentali G[alik 02:00 Weekend Party. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Bon Voyage 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar 15:00 - RTK Qosor 15:05 -

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk Night Style

Kaskata Kulturali 15:30 - IlPolz ta/-?ittadin (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 Darek u Flusek 18:00 - RTK Qosor 18:05 - Investi bil-g[aqal 18:57 - Fi {dan ilMulej 19:00 - Ru]arju 19:25 {sibijiet mal-Melodija 21:00 Ejja G[andi 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 Il-Malti llum: ideat ta’ ]mienna 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-:urnali 13:30 – Provokazzjoni u ktieb 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 20:00 – University Matters 20:30 - Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - Avventura ma’ :esù 09:30 - Kuntatt 11:00 Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tadDuluri 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Avventura ma’ :esù (r) 16:00 – Il-Kura tal-:nien 16:45 - Naturali 17:00 – Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Nixxieg[a Dumnikana 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - Qari millIskrittura Mqaddsa 22:30 - IlMediterran 23:00 - L-Istorja tal-Knisja u inti (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta 24:00 - Ru]arju. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Let’s Go 21:00 - Dak Kien }mien 01:00 -

Nightshif

TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r) 10:20 - Days that Shook the World 11:25 - Bang goes the theory 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 A[barijiet 18:10 - Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-Ewwel 18:25 Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Xarabank 23:15 - A[barijiet. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Documentaries 11:30 G[awdex Illum 12:00 Madwarna 12:15 - Wirt arti u kultura 12:45 - Bang goes the theory 13:15 - Earth the power of the planet 14:05 - Sa[[tek lewwel 14:15 - Battle Castle 15:00 - Documentaries 15:30 Bang goes the theory 16:00 Days that Shook the World 16:50 - Qatra inka 17:20 - Waqtiet 17:25 - Realtà 19:00 - GSSE programme 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Days that shook the world 20:30 - MFA awards 2013 22:30 Malta u lil hinn minnha. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 10:30 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30) 16:20 Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish (daily update) 17:45 - Teleshopping 18:00 Healthy Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 Mad-daqqa t’g[ajn (r) 21:30 G[a]liet 22:45 - Ieqaf 20 Minuta (r) 23:15 - One News 23:45 Kalamita (r). Smash 07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 104.6 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura. 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 - Teleshopping 19:00 -

A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 - Qeg[din Sew! 21:30 Dokumentarju 22:00 - A[barijiet.t. Raiuno 06:45 - Unomattina Estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 09:15 - Unomattina Talk 09:30 - Tg 1 Flash 10:00 Tg 1 10:05 - Unomattina ciao come stai? 11:15 - Road Italy Day by day 11:25 - Don Matteo 6 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Ho sposato uno sbirro (fiction) 15:05 - Un amore di lana. Film 2010 16:50 Rai Parlamento 17:00 - Tg 1 17:15 - La vita in diretta 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechetè, vista la rivista 21:20 - Premi David di Donatello 2013 23:40 - TV7 Settimanale del Tg 1 00:45 L’Appuntamento 01:15 - Tg 1 Notte 01:50 - Sottovoce 02:20 Rai Educational - Rewind visioni private. Raidue 07:30 - Cartoons 09:00 - Le sorelle McLeod (TF) 10:25 - Tg 2 insieme 11:25 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 Divieto di sosta 15:55 - Blue bloods (TF) 16:10 - Revenge (TF) 17:00 – Guardia Costiera (TF) 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Senza Traccia (TF) 19:35 - Cold Case – Delitti irrisolti (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - LOL :-) 21:10 - Crossing Lines (fiction) 22:50 - Tg 2 notizie 23:10 - L’ultima parola (attwalità) 00:45 - Tg2 Parlamento 00:55 - Close to Home (TF) 01:50 - Stratosphere Girl. Film 2004. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:15 La storia siamo noi (dok.) 11:10 - Buongiorno elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Piazza affari 15:00 Ponderosa (TF) 15:45 - Angie –

Una donna tutta sola. Film ’94 17:35 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 Blob 20:15 - Celi, mio marito! 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - La guerra dei mondi 23:15 - Radici (dok) 24:00 - Tg 3 line notte 01:10 - Rai Educational 01:40 - Fuori orario 01:45 - A Swedish Love Story. Film ’70. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 Situation commedy 09:10 - Alisa – Segui il tuo cuore (soap) 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Il segreto (telenovela) 15:40 - Pomeriggio Cinque 18:50 - Avanti un altro 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Superpaperissima 23:00 - Speciale Tg5 00:30 Supercinema 01:00 - Tg 5 Notte#Meteo 01:30 - Striscia la notizia (r). Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Carabinieri 7 (TF) 10:50 Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Renegade (TF) 14:00 Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:35 - My Life – Segreti e passioni 16:05 - L’amore ha due facce. Film ’96 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 - Alive – Storie di sopravvissuti 00:15 - Landspeed – Massima velocità. Film 2002 02:05 - Tg 4 night news. Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Kyle XY (TF) 09:35 - Gossip Girl (TF) 11:30 Pretty Little Liars (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:25 - The Vampire Diaries (TF) 16:10 - Smallville (TF) 17:45 Top One (game show) 18:30 Studio aperto 19:20 - CSI NY (TF) 21:10 - True Justice II – Caccia al fantasma. Film 2012 23:05 - Person of Interest 01:30 Sport Mediaset 01:55 - Romanzo criminale (TF).


IN-NAZZJON Il-:img[a,14 ta’ :unju, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Bejnietna 10:00 -Entertain Me 12:00 - F. News 12:30 - Duggan 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Madagascar (b’waqfa g[al F. News fis-18:15) 19:45 - F. News 20:30 Il-Madonna ta/-?oqqa 21:00 - Sfera 23:00 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Rock Legend (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 Versus 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 13:40 - Che trucco! 14:05 - Vite in Apnea 14:35 - Gossip Girl (TF) 16:20 - Rachel Zoe Project 17:15 - Vite in Apnea 17:50 Che trucco! 18:20 - Love Bugs (sitcom) 18:55 - Samantha chi? (TF) 19:30 - Royal Pains (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 La musica nel cuore. Film 2007 23:05 - Vieni a vivere con me 23:55 - Cambio casa, cambio vita 00:45 - Rachel Zoe Project. BBC Entertainment 07:05 - Little Prairie Dogs 07:15 - Bobinogs 07:25 - Me Too! 07:45 - Nina and the Neurons 08:00 - The Large Family 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Little Prairie Dogs 08:30 - My Family 09:00 - Keeping up Appearances 09:30 - The Weakest Link 10:15 - EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - New Tricks 12:05 Elephant Diaries 12:55 - My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - Keeping up Appearances 14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - New Tricks 16:30 - A Farmer’s Life for Me 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Walk on the Wild Side 18:40 - Doctors 19:10 Casualty 20:00 - My Family 20:30 - 2point4 Children 21:00 -

The Secret Diaries of Miss Anne Lister 22:00 - Ideal 22:30 Friday Night Dinner 22:55 Alan Carr: Chatty Man 23:40 Ashes to Ashes. TCM 07:05 - TCM Presents Under the Influence 07:40 - The Girl and

the General. Film ’67 (AA) 09:25 - Cheyenne Autumn. Film ’64 (U) 11:55 - A Star Is Born. Film ’54 (A) 15:00 - In the Good Old Summertime. Film ’49 (U) 16:40 - Lust for Life. Film ’56 (A) 18:45 - The Night of the Iguana. Film ’64 (X) 21:00 - Get Carter. Film ’71 (18) 22:55 Lost in a Harem. Film ’44 (A). MGM Movies 07:15 - Shadow of a Stranger. Film ’92 (15) 08:50 - Sweet Dreams. Film ’96 10:20 - Bound for Glory. Film ’76 (A) 12:50 Cops and Robbers. Film ’73 (AA) 14:20 - Support Your Local Gunfighter (U) 15:55 Zelig (PG) 17:15 - The Mechanic (A) 18:55 - Art School Confidential. Film ’71 (15) 20:40 - MGM’s Big Screen 21:00 - In the Time of the Butterflies. Film 2001 (12) 22:35 - The Ambulance. Film ’90 (15). GO Stars 07:20 - Déjà Vu

09:25 - A Smile As Big As The Moon 11:00 The Middle 11:45 - Tangled 13:25 - Twins 15:10 - Happy Feet Two 16:50 - Snow White and the Huntsman 19:00 - The LXD: The Uprising Begins 20:30 - Parks & Recreation 21:00 - Rising Star 22:50 - The Green Mile, 01:55 - Haywire. Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 07:55 - Great Women 08:05 - Jane Doe: Ties That Bind 09:40 - Fede Cieca 09:55 - Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - Agatha Christie’s Poirot 12:55 - ER 13:55 - JAG 15:50 - Kojak 16:48 - Great Women 16:55 - Jane Doe: Eye of the Beholder 18:35 - Great Women 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Rex: A Cop’s Friend 23:00 - ER. Iris 11:35 - Missione speciale Lady Chaplin. Film ’66 13:35 - Dove sei? 15:15 - Io, io, io... e gli altri. Film ’66 17:10 - Io non ci casco. Film 2008 19:15 - A-Team (TF) 20:00 - Hazzard (TF) 20:50 1997 - Fuga da New York. Film ’81 22:40 - Seven swords. Film 2005 01:25 - Regenesis (TF). Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Esab Bike 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: Southern Australia 09:05 - Auction Hunters: Sink or Swim 09:30 Baggage Battles 09:55 -

Ultimate Survival: Everglades 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 Extreme Engineering: Boston’s Big Dig 12:35 - Fifth Gear 13:30 - FutureCar: The Brain 14:25 - Wheeler Dealers: Subaru Impreza 15:20 - Mythbusters: Ninjas 16:15 - Auction Kings:

Dinosaur Tooth # Victorian Furniture 16:45 - Baggage Battles 17:10 - Extreme Fishing with Robson Green: Thailand 18:05 - Ultimate Survival: Ecuador 19:00 - How It’s Made 20:00 - Derren Brown: Apocalypse 21:00 - Dynamo: Magician Impossible 22:00 Wheeler Dealers: Trading Up: Sweden. Crash Course: 23:00 Young v Old 23:30 - Safest Place to Sit.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Person of Interest 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 Hollywood Buzz 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Mike & Molly 17:10 Top Gear 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Glee 20:45 - Gossip Girl 21:30 - Glee The 3D Concert Movie 23:30 - Mike & Molly 23:55 - How I Met Your Mother 00:20 - 2 Broke Girls 00:45 Whitney 01:10 - 30 Rock 01:35 - VEEP. Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Whack Job 10:30 - Acid Test. Monster In Laws: 11:00 - Money Can’t Buy a Grandbaby 11:30 - Meaty Issues. 12:00 - Hoarders: Joanne # Kristy 13:00 - Storage Wars: More Like Wrong Beach 13:30 Parking Wars. John Edward Cross Country: 14:00 - Four Psychics 15:00 - Energy Abounds. Hardcore Pawn: 16:00 - Whack Job 16:30 - Acid Test. 17:00 - Hoarders: Joanne # Kristy. Monster In Laws: 18:00 Money Can’t Buy a Grandbaby 18:30 - Meaty Issues. 19:00 Storage Wars: More Like Wrong Beach 19:30 - Parking Wars 20:00 - Monster In Laws: Monster of the Bride 2: Under Khalood’s Roof 20:30 - Monster In Laws: Grandma’s Dying Wish. Hardcore Pawn: 21:00 Whack Job 21:30 - Acid Test. Barter Kings: 22:00 - Big Rig Or Bust 23:00 - Cart Before the Horse 23:30 - Rock and a Hard Place.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See The Sea 10:05 Lots & Lots 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 Nouky and Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:50 - Nouky and Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 - Lots & Lots 19:30 -

Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends. Disney Channel 08:00 - Tales of Friendship with Winnie the Pooh 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 - Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Austin and Ally 12:25 - A.N.T. Farm 12:45 - Jessie 13:10 - Shake It Up 13:35 - The Suite Life on Deck 14:00 Gravity Falls 14:25 - Good Luck Charlie 14:45 Minnie and You 14:50 - Jessie 15:10 - Shake It Up 15:30 - Minnie and You 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Cinderella II: Dreams Come True (U) 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - That’s So Raven 17:55 - Austin and Ally 18:20 - Jessie 18:40 - Gravity Falls 19:00 - Have a Laugh 19:05 - A.N.T. Farm 19:30 - Good Luck Charlie 19:50 The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Shake It Up 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Austin and Ally 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 08.30 10>00 12>00 12>30 14>00 14.05

NET News Telebejg[ Strtada Rjali .net Iswed fuq l-Abjad (r) NET News Afrodite

15>20 15>50 16>35 17>00

Telebejg[ Crazebook Telebejg[ Malta Llejla

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

19>00 19>45 20>30 21>00 22>30 23>00

(b’waqfag[al NET News fis-18>00) Animal Diaries NET News Flusek Mieg[ek (b’waqfa g[al NET News fid-21>30) Anali]i tal-A[bar NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport

08:30 - Queens Tennis 09:15 WC Qual. Football 10:00 - WC, World Tour 11:00 - WATTS 12:00 - Queens Tennis 13:30 Queens Tennis: QF (live) 21:30 - Champions League World’s Strongest Man 22:30 - Horse Racing Time 23:00 - WATTS.

Eurosport 2

07:00 - Queens Tennis 10:00 - G Wars Series 11:00 - Nurnberger Versicherungscup Tennis 12:00 - AEGON Classic Tennis: QF (live) 17:30 - Nurnberger Versicherungscup Tennis 20:00 - Total KO 22:00 - AEGON Classic Tennis.

GO Sports 1

07:00 - 2013 US Open Championship: Day 1 13:00 Best of Football 2012-13 19:00 2013 US Open Championship: Day 2 (live) 01:00 - Best of Football 2012-13.

GO Sports 7

07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - Best of Football 2012-13 15:00 - Best of Rugby 2012-13 17:00 - Best of Football 2012-13 19:00 - The Championships: Wimbledon: Double the Fun 20:00 - Best of Football 2012-13.

GO Sports 8

09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - Best of Football 2012-13 17:00 - Best of Rugby 2012-13 19:00 - Best of Football 2012-13 21:00 - The Championships:

Wimbledon: Double the Fun 22:00 - Best of Football 2012-13.

Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 09:50 Bundesliga (r) 11:45 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 13:05 - FA Cup (r) 15:00 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 16:05 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:10 - FA Cup 20:00 Bundesliga - Preview (r) 20:30 Bundesliga (live) 22:35 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 23:40 - FA Cup (r) 01:45 - Bundesliga Preview (r).

Melita Sports 2 12:00 - FA Cup (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 - America's Cup (r) 19:10 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit 19:40 - FA Cup (r) 21:35 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights 21:55 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:30 Bundesliga (r). Malta Stars

08:00 - Malta Handball Association (r) 09:20 - Melita GFA 1st Div. (r) 11:05 - BOV PL (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Association (r) 17:45 - Malta Handball Association (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 - Melita GFA 1st Div. (r) 21:25 - BOV PL (r) 23:40 MFA Futsal League (r) 01:00 Malta Rugby Football Union (r).


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Bi//a art

SEBAT itmien, b’kamra antika go fiha u tlett ibjar fillimit tar-Rabat. Bla /ens. ?emplu 79046835.

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

AVVI}I G[al kull tip ta’ xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//. Prezzijiet tajbin [afna. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq il-liquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Restawr

TA’ gallariji, bibien u twieqi. Xog[ol bil-verni/, lostru u ]ebg[a, u kull tip ta’ manutenzjoni fuq injam fiddar tieg[ek. ?emplu 77705777.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Water proofing membrane

IL-BEJT tieg[ek jag[mel

l-ilma? G[andek problema ta’ moffa? Kenda Ltd issolvilek il-problema. Nispe/jalizzaw fuq xog[ol ta’ water proofing u membrane, b’10 snin garanzija, xog[ol professjonali bl-aqwa materjal I S0 9001. G[al stima bla obbligu /emplu 7972 9967 jew ]uru www.kendawaterproofing .com

G{ALL-BEJG{ G[amara

KAMRA tas-sodda talfraxxnu €300, salott u kamra tal-pranzu (Joinwell) €500 kull kamra. ?emplu 77582290.

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.


Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

27

Fi Klassi A se jkun hemm taqtig[a bejn Patrick Cassar fuq Opel Corsa (xellug) u Christian Mark Galea fuq Fiat Ritmo

Kollox se jkun de/i] fl-a[[ar ;urnata G[ada l-ASMK se tkun qed torganizza l-a[[ar programm tal-ista;un u /-champions se jkunu de/i]i proprju f’din il-;urnata. Il-progamm jibda fis6pm u jibqa’ sejjer sa tard billejl. Kollox g[adu in/ert fis-sezzjoni Autocross dwar min se jkun icchampion f’dan l-ista;un. Filklassifika ;eneral ta’ Klassi A jidher bi/-/ar li se jkun hemm taqtig[a bejn Patrick Cassar fuq Opel Corsa u Christian Mark Galea fuq Fiat Ritmo. Dawn i]-]ew; sewwieqa jinsabu finna[a ta’ fuq tal-klassifka u b[alissa Cassar qed igawdi punt vanta;; fuq Galea. F’din il-klassi hemm ukoll taqtig[a o[ra g[at-tielet post bejn Vince Farrugia

fuq VW Polo u Melo Zammit fuq Ford Escort jikkumbattu g[al dan il-post. Farrugia b[alissa jinsab fit-tielet post b’vanta;; ta’ ]ew; punti fuq Zammit. Dan il-post mistenni jkun de/i] ukoll waqt il-finali ta’ nhar is-Sibt, dejjem jekk is-sewwieqa msemmija jikkwalifikaw g[al din il-finali ta’ Klassi A. Fi Klassi B, minkejja li ma ;;orr lebda titlu, l-Asso/jazzjoni xorta ]]omm il-klassifika u tippremja lil dak li ma kellux /ans ji;ri fil-finali A u qed jokkupa l-a[jar po]izzjoni f’din il-klassi. L-ewwel fil-Klassifika B hemm Mario Scicluna fuq Opel Corsa. Dan jinsab fuq quddiem ta’ din ilklassifika b’45 punt waqt li Malcom

Borg fuq Opel Corsa qed jokkupa t-tieni post b’39 punt. Ma’ dawn fit-taqtig[a hemm ukoll Ryan Scerri fuq Opel Corsa li qed isegwi lil Borg bi 38 punt. Kollox jista’ ji;ri meta xi [add minn dawn se jkun qed ji;i dikjarat rebbie[ f’din il-klassi u minkejja li Scicluna jidher il-favorit li jirba[ din il-klassi, xorta wa[da dan jiddependi fuq liema po]izzjoni jispi//a fil-finali B ta’ nhar is-Sibt li ;ej g[all-fatt li jekk ma jirba[x din il-finali u jispi//a malewwel tlieta Scicluna xorta jispi//a jirba[ dan ittitlu. Fis-Sezzjoni tal-Autocross ta’ G[awdex, minkejja li fadal l-a[[ar attività f’din il-klassi, kollox hu de/i] u TABLE TENNIS

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Jispikkaw ]ew; ti;rijiet tal-klassi Premier minn Kenneth Vella

L-aktar ]ew; ti;rijiet importanti li jsiru llejla fil-korsa tal-Marsa se jkunu riservati g[al ]wiemel tal-klassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m. Dawn se jag[mlu parti mis-27 laqg[a tal-ista;un fuq g[axar ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott. L-ewwel ti;rija talklassi Premier se tkun is-seba’ wa[da u tibda fid-8.45pm. Wara l-karozza tat-tluq se jibdew Magic De Assigny, Orly Melsois, Absolut Spender, Reves De Magalou, Oviedo Vici, Original Blue, Milord Barbes, Give To Get, Master Lupin, Belafonte, Baloo Nalan, Master Perrine, Opal Hall, Of Course Ramble, Skars Hanna u Simb Mark. Misjuq minn Clint Vassallo, Opal Hall jibda favorit li jie[u t-tieni reb[a konsekuttiva u f’Malta quddiem Original Blue (Chris Cassar) u Simb Mark (Noel Baldacchino). 16-il ]iemel se jie[du sehem fit-tieni ti;rija tal-og[la klassi, li tkun id-disa’ wa[da u tibda fid-9.30pm. Dawn ikunu d-debuttant }vedi] ta’ g[axar snin Start Brodde, Poppes Fighter, Oleron Senonchois, Shakira Trot, Vanmaker Limburgia, Fire, Totti T Dream, Normand d’Oger, Wiss Night Hawk, TX Zoogood, Arnie Sensation, Mont Cenis Honey, Nabab du Chatelet, True Q, Candy Fantasy u Miaou. Din g[andha tkun ti;rija bilan/jata o[ra, b’attenzjoni spe/jali ting[ata lil TX Zoogood (Clint Vassallo), Fire (Marco Refalo) u Nabab du Chatelet (Charles Camilleri).

kif di;à ;ie rrappurtat f’dan il-;urnal, Domnic Zammit fuq Alfa-Sud jinsab fuq quddiem tal-klassifika b’79 punt u hu segwit minn Christian Apap bi 63 punt. Apap hu segwit minn Joseph Vella fuq Ford Fiesta bi 43 punt. G[allkuntrarju tal-klassijiet l-o[ra f’din ilklassi, ji;ri x’ji;ri fit-ti;rija li jmiss Zammit hu /-champion f’din il-klassi u Apap se jispi//a Runner Up. Nhar is-Sibt bejn is-2pm u l-4pm isir it-ta[ri; g[all-karozzi u wara ssir ilmanutenzjoni fuq it-trakka biex tkun preparata g[all-ewwel tellieqa li tibda fis-6pm. G[al iktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur is-sit elettroniku www.asmk.org.mt.

L-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis6.30pm.

. I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Royal Qui. Place – Louise Wood, Brokkur TYC. II Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Silvio Baldwin. Place – Ballad Ribbe, Pine Wood Harry. III Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Ywema’s Pine. Place – Jet Starline, Above Roland. IV Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Obi Wan Kenobi. Place – Pilote De Nganda, Marco Barbes. V Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Lemon Solo. Place – Ideal De Suce, Hulegardens Filur. VI Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Niky Du Donjon. Place – Reado November, Carnegie Hall. VII Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2140m. Win – Opal Hall. Place – Original Blue, Simb Mark. VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Odelvio. Place – Quaid Tejy, Ouragan De Crouay. IX Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2140m. Win - TX Zoogood. Place – Fire, Nabab du Chatelet. X Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Nuper. Place – Ironbar, Perdreau Rapide. Tbassir

L-Akkademja Hi-Impact t[abbar l-iskeda L Akkademja Hi Impact Table Tennis g[adha kif ;abret -

-

il-programm tas-sajf li bla dubju se jistabbilixxi livell ;did u g[oli ta’ tag[lim tat-table tennis fix-xena lokali. Ilprogramm hu wie[ed mimli attivitajiet u inizjattivi ;odda b’]ew; sezzjonijiet ta’ ta[ri; kuljum mit-Tnejn sas-Sibt. IlHiTT se tinawgura wkoll /entru tat-table tennis ;did filKulle;; ta’ San Albert flimkien ma/-/entru pre]enti fisCivil Service Sports Club. I]-]ew; /entri huma fil-Belt Valletta u huma mg[ammrin b’apparat tad-ditta Tibhar. L-Akkademja HiTT se ;;ib lejn Malta ]ew; kow/is internazzjonali, Carsten Egeholt mid-Danimarka u Gabriel Sveden mill-I]vezja. Egeholt g[andu esperjenza estensiva mat-tim nazzjonali Dani] u hu wie[ed mill-kow/is fi/?entru Nazzjonali tat-table tennis Dani]. Hu reba[ bosta medalji fil-kampjonati Ewropej tal-veterani kemm singles u kemm doubles. Gabriel Sveden hu kow/ f’Asa IF f’Gothenburg fl-I]vezja fejn tliet plejers minn HiTT kienu marru jit[arr;u s-sena li g[addiet. Bosta plejers internazzjonali se jkunu qed jiffurmaw parti mill-programm tas-sajf b[ala training partners, inklu]i Sofie Egeholy, Edwin Cotter u Daniel Walters mill-Awstralja. Dan il-programm se jinkludi wkoll sezzjonijiet ta’ ta[ri; fi]iku u tag[lim ta’ psikolo;ija mentali biex ji;i promoss kemm l-isport tat-table tennis kif ukoll is-sa[[a tal-plejers filwaqt li jil[qu l-potenzjal massimu tag[hom. Aktar dettalji dwar il-HiTT Academy u l-programm tassajf jistg[u jinkisbu mill-pa;na tal-Facebook ‘HiTTAcademy’, permezz ta’ email mibg[uta lil info@hittmalta.com jew billi //emplu 79591799.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

28 Sport

ATLETIKA Gianluigi Buffon (xellug) se jkun l-aktar captain veteran waqt it-Tazza tal-Konfederazzjonijiet filwaqt li Iker Casillas ta’ Spanja se jkun qed jittama li pajji]u jirba[ g[all-ewwel darba din il-kompetizzjoni

TAZZA TAL-KONFEDERAZZJONIJIET

Buffon l-aktar captain veteran

Il-goalkeeper Taljan Gianluigi Buffon se jkun laktar captain veteran waqt itTazza tal-Konfederazzjonijiet li se tibda g[ada. Dan ilgoalkeeper ta’ 35 sena, ilu jilbes il-faxxa mill-2006 u minn dakinhar ’l hawn kien ferm strumentali g[all-Italja. Sena ilu Buffon spi//a tilef filfinali tal-Euro u dan itturnament se jkun wie[ed mill-a[[ar turnaments internazzjonali li se jkun qed jie[u sehem fihom Buffon. Lewwel log[ba g[al Buffon u s[abu se tkun dik ta’ nhar il{add kontra l-Messiku. Il-captain tal-Messiku Francisco Javier Rodriguez hu wie[ed mill-ftit plejers ta’ esperjenza f’tim mimli ]g[a]ag[. Rodriguez lag[ab ma’ diversi klabbs fl-Ewropa fosthom PSV u Stuttgart. Id-difensur tal-Bra]il Thiago Silva se jmexxi lil pajji]u g[all-ewwel darba f’turnament internazzjonali u ]gur li l-fatt li dan it-turnament se jsiru proprju fil-Bra]il se jitfa’ pressjoni kbira fuq dan id-

difensur li g[adu kemm reba[ il-kampjonat Fran/i] ma’ PSG. Thiago Silva kiseb popolarità mondjali fis-snin tieg[u ma’ Milan u issa jrid ja[taf l-okka]joni biex jikseb dak li kisbu difensuri u captains tal-passat tal-Bra]il b[alma huma Dunga u Cafu. Il-:appun, l-ewwel pajji] li kkwalifika g[at-Tazza tadDinja, se jkun immexxi millcaptain Makoto Hasebe. Dan tal-a[[ar jilg[ab ma’ Wolfsburg fil-:ermanja u g[alih dan se jkun it-tieni turnament internazzjonali li fih se jkun qed imexxi lil pajji]u. L-ewwel darba li libes il-faxxa ta’ captain kienet waqt itTazza tad-Dinja tal-2010 flAfrika t’Isfel. Fi Grupp B, bla dubju laktar captain ta’ esperjenza se jkun Iker Casillas. Casillas we;;a’ f’Jannar li g[adda u tilef postu ma’ Real Madrid. Minkejja dan, il-kow/ nazzjonali ta’ Spanja, Del Bosque dejjem sostna li Casillas hu l-ewwel g[a]la tieg[u. Casillas se jkun qed

jittama li pajji]u jirba[ din ittazza g[all-ewwel darba. Captian li ]gur se jkun wi// ;did g[al dawk li jsegwu lfutbol se jkun dak tat-Tahiti, Nicolas Vallar. Dan iddifensur hu wie[ed mill-ftit plejers ta’ dan il-pajji] li lag[ab fl-Ewropa. Sena ilu Vallar ;ie vvutat b[ala l-Aqwa Plejer tat-Tazza tal-Pajji]i talOceania. Plejer li hu mistenni li j[alli impatt qawwi f’dan itturnament hu Diego Lugano tal-Urugwaj, il-pajji] li reba[ il-Copa America. Lugano ilu captain ta’ pajji]u mill-2006 u dejjem kien pedina importanti g[al dan it-tim li se jkun qed ifittex su//ess fl-Amerka t’Isfel. Il-goalkeeper tan-Ni;erja Vincent Enyeama kien strumentali g[al dan il-pajji] li f’Jannar li g[adda reba[ itTazza tan-Nazzjonijiet talAfrika. Minkejja li l-captain tat-tim kien Joseph Yobo, kien Enyeama li libes il-faxxa ta’ captain g[all-ma;;oranza talpartiti.

Bolt ifittex motivazzjoni ;dida

I/-champion Olimpiku Usain Bolt (fir-ritratt) ammetta li dan l-a[[ar tilef ilmotivazzjoni li kellu imma flistess [in stqarr li waqt ilKampjonat Mondjali li se jsir f’Awwissu, dan se jag[mel minn kollox biex jibqa’ jiddomina f’dan l-isport. :img[a ilu Bolt spi//a fittieni post fil-finali tal-100m f’Diamond League li sar flOlimpico ta’ Ruma meta spi//a da[al wara l-Amerikan Justin Gatlin. Bolt, matul dawn l-a[[ar xhur, kien qed jikrupra minn injury fil-hamstring u qal li g[ad fadallu biex ikun fl-aqwa forma tieg[u. “Hu minnu li l-motivazzjoni li kelli naqset [afna. Fl-isport trid tfittex xi [a;a li timmotivak,” qal Bolt. Fl-ewwel tellieqa li [a sehem fiha din is-sena, Bolt g[amel [in ta’ 10.09’ filwaqt li nhar il-{amis li g[adda Bolt g[amel [in ta’ 9.94’ f’Ruma. Bolt qal li l-bidu ta’ dan lista;un kien wie[ed ferm diffi/li g[alih, spe/jalment wara li sena ilu dan reba[ tliet medalji tad-deheb waqt lOlimpjadi. “Wara s-su//ess li ksibt fl-Olimpjadi kul[add qed jistenna aktar minni u b’hekk tkun ta[t pressjoni,” kompla jispjega l-atleta mill:amajka. Qabel il-bidu ta’ din is-sena

Bolt kien ilu mill-2011 ma jsofri disfatta meta waqt ilKampjonati Mondjali li kienu saru fil-Korea kien ;ie skwalifikat mill-finali tal-100m min[abba li telaq qabel lisparatura. Dakinhar kien Yohan Blake li reba[ it-tellieqa. Barra minn hekk, fl-100 kien ;ie t-tieni fi Stockholm meta da[al wara Tyson Gay. G[al Gatlin is-su//ess ta’ ;img[a ilu kien ifisser li dan latleta dan l-ista;un g[adu ma tilifx darba fil-100m. G[al Gatlin din kienet it-tielet reb[a dan l-ista;un wara li kien reba[ f’Doha u f’Eugene. “Hu unur g[alija li rnexxieli neg[leb lil Bolt. Bolt hu le;;enda ta’ dan l-isport u kul[add g[andu j[ares lejh b’rispett kbir,” qal Gatlin. Dan tal-a[[ar, fl-2001 kien skonta sentejn sospensjoni wara li nstab po]ittiv u fl-2006 re;a’ skonta erba’ snin ta’ sospensjoni min[abba li re;a’ nstab po]ittiv. Minkejja li Gatlin kellu wirja mill-aqwa fil-100m f’Ruma kien hemm diversi atleti li rrifjutaw li jfa[[ruh u qalu li suppost Gatlin mhux qed jikkompeti wara dak kollu li g[amel fis-snin li g[addew. Il-Kampjonati Mondjali ta’ din is-sena se jsiru fil-belt ta’ Moska fir-Russja u jibdew fl10 ta’ Awwissu u jintemmu tmint ijiem wara.

Skolabasket matul is-sajf

Dan l-a[[ar, fil-Kulle;; ta’ De La Salle fil-Birgu, saru l-kampjonati nazzjonali tan-NABBA. Ir-rebbie[a tal-og[la unuri kienu Oliver Giordano, Tony Zerafa u Darren Borg li spi//aw fl-ewwel, fit-tieni u fit-tielet post rispettivament fil-kategorija overall. Dawn it-tliet bodybuilders flimkien ma’ Katya Vella, ir-rebbie[a tal-Kategorija Ms Toned Figure, marru jirrappre]entaw lil Malta f’Monte Catini Terme fl-Italja, fil-Kampjonati Mondjali tan-NABBA. Fir-ritratt jidhru (mix-xellug g[al-lemin)> Charmaine Debono, Tony Zerafa, Vince Balzan, President tan-NABBA, Oliver Giordano, Darren Borg u Katya Vella.

B’inizjattiva biex ikompli jog[la l-livell tal-basketball Malti, il-Malta Basketball Association qieg[da tniedi ‘Skolabasket – Basketball Summer School’, kamp ta’ 22 sessjoni fil-log[ba talbasketball g[al subien u bniet ta’ bejn it-8 u s-16-il sena. Din l-iskola se tibda fid-9 ta’ Lulju sat-28 ta’ Settembru 2013 filpadiljun nazzjonali talbasketball, f’Ta’ Qali (tieqaf f’Awwissu). Is-sessjonijiet se jsiru filg[odu kull nhar ta’ Tlieta, il-{amis u s-Sibt u se jitmexxew mill-kow/ tat-tim nazzjonali tal-Juniors,

Gabriele Alessi, kow/ ta’ esperjenza u fama internazzjonali. Kemm dawk li di;à jit[arr;u fil-log[ba talbasketball kif ukoll dawk li jixtiequ jibdew jilag[bu din illog[ba huma m[e;;a jattendu biex jesperjenzaw wie[ed mill-akbar u mill-isba[ sport fid-dinja. Dan kollu g[allprezz ta’ €25. Min jixtieq japplika jew jitlob aktar informazzjoni, jibg[at email fuq skolabasket@gmail.com jew i]ur il-pa;na tal-Facebook ‘Malta Basketball Association’, inkella j/empel 79494971.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 14 ta’ :unju, 2013

Sport 31 SPARAR

Pele jfa[[ar lil Balotelli L-eks player le;;endarju Pele fa[[ar lill-attakkant Taljan Mario Balotelli u qal li l-Italja g[andha /ans tajjeb li tirba[ it-Tazza talKonfederazzjonijiet. F’kummenti li ta Pele waqt li kien qed jinawgura arlo;; li jimmarka kemm fadal ;ranet g[all-bidu tat-Tazza tadDinja ta’ sena o[ra, qal li kull meta jara lil Balotelli flazzjoni jaffaxina ru[u bilmod kif l-attakkant ta’ Milan jag[ti problemi kbar liddifensuri avversarji. Balotelli ;eneralment ikun fl-a[barijiet min[abba ra;unijiet kemxejn negattivi, spe/jalment meta dan jir/ievi ammonti kbar ta’ /itazzjonijiet jew min[abba li j;ib ru[u [a]in fil-grawnd. Ri/entament Balotelli tke//a mal-Italja f’log[ba valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja kontra rRepubblika ?eka. “L-istil li jilg[ab bih Balotelli jog[;obni [afna. Hu attakkant li kapa/i mhux biss jiskurja imma anke jifta[ l-ispazji lil s[abu,” qal Pele. Intant, l-ewwel log[ba talItalja fit-Tazza talKonfederazzjonijiet tintlag[ab il-{add meta dawn jaffrontaw lill-Messiku.

Chetcuti u Lee Xuereb ma jg[addux g[all-finali It-tiraturi Maltin William Chetcuti u Nathan Lee Xuereb ma g[addewx g[allfinali tad-Double Trap waqt it-tielet round mit-Tazza tadDinja tal-Isparar organizzata mill-ISSF f’?ipru. Chetcuti ;ie eliminat fis-semifinali filwaqt li Lee Xuereb ;ie eliminat fl-ewwel rawnd. Fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni it-tiraturi sparaw fuq 150 plattina, b’kull rawnd ikun fuq 30 plattina. Chetcuti laqat 27, 28, 30, 26, u 27 plattina g[al total ta’ 138 plattina, plattina inqas minn Vasily Mosin tarRussja li temm l-ewwel f’din il-fa]i. Fit-tielet post kien spi//a Steven Scott tar-Renju Unit u dan kien laqat 136 plattina. Fissemifinali William Chetcuti laqat 25 plattina minn total ta’ 30 u spi//a fil-[ames post minn sitt tirautri.

Nathan Lee Xuereb (xellug) li kien assistit mill-kow/ Jimmy Bugeja ma g[addiex g[as-semi finali tat-tielet rawnd tat-Tazza tad-Dinja f’?ipru

Fl-ewwel rawnd Nathan Lee Xuereb spi//a fid-disa’ post meta laqat 28, 26, 26,

25, 28 g[al total ta’ 133 plattina. Dan fisser li Lee Xuereb

m’g[amilhiex mal-ewwel sitta li g[addew g[as-semi finali.

TAZZA TAD-DINJA 2014

Hayrapetyan ji/[ad li mmanipula Armenja v Malta Il-President tal-Federazzjoni tal-Futbol fl-Armenja Ruben Hayrapetyan /a[ad allegazzjonijiet li hu mmanipula l-partita valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja kontra Malta, partita li ntlag[bet fis-7 ta’ :unju li g[adda u li l-Maltin reb[u 1-0. G[al Malta din kienet l-ewwel reb[a barra

minn darna f’dawn l-a[[ar 20 sena. Wara t-telfa kontra Malta, l-Armenja ssorprendiet lil kul[add u g[elbet lidDanimarka barra minn darha bi skor ta’ 4-0. F’dawn l-a[[ar jiem kien hemm xnig[at li Hayrapetyan immanipula din il-log[ba i]da f’kummenti li ta dan qal, “Jekk i;ibuli provi lest nirre]enja.

Nistieden lil min qed jakku]ani jiltaqa’ mieg[i u nitkellmu wi// imb wi//. Smajt xnig[at li jien g[a]ilt l-ewwel 11 li bdew kontra Malta u li jien immanipulat illog[ba u da[[alt kemxa flus. Dan mhu veru xejn u ner;a’ ng[id li lest nirre]enja jekk ninstab [ati,” qal Hayrapetyan.

FUTBOL

PARTITA TA’ {BIBERIJA

WATERPOLO

Chelsea jakkwistaw lil Andre Schurrle

Telfa minima g[al Malta

Sliema u Sirens ifittxu l-ewwel reb[a

Bayern Leverkusen [abbru li laq[tu ftehim ma’ Chelsea dwar l-attakkant :ermani] Andre Schurrle. Il-Blues kienu ilhom interessati f’dan il-player g[al din l-a[[ar sena u fl-a[[ar akkwistaw is-servizzi tieg[u. Schurrle, li g[andu 22 sena hu mistenni jkun ippre]entat lill-midja fil-jiem li ;ejjin. Matul l-ista;un li g[adda Schurrle skurja 11-il gowl ma’ Bayer Leverkusen filwaqt li lag[ab 24 darba mal-:ermanja u sab ix-xibka seba’ darbiet.

Malta tilfet bi skor minimu ta’ 1-0 f’log[ba ta’ [biberija kontra lAwstrija, log[ba li intlag[bet filgrawnd tas-Centenary. Din kienet it-tieni log[ba minn erbg[a li se jilg[ab it-tim nazzjonali Malti kontra l-Awstrija. Fl-ewwel log[ba Malta tilfet 3-1 kontra lAwstrija filwaqt li issa jmissha tilg[ab fil-21 ta’ :unju barra minn darha kontra l-Irlanda ta’ Fuq.

Bejn illum u g[ada jitkompla lkampjonat tas-Sajf u Sliema u Sirens se jkunu qed ifittxu li jiksbu l-ewwel reb[a dan l-ista;un meta jilag[bu kontra Exiles u Neptunes rispettivament. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Sliema ;ew umiljati meta tilfu 15-5 kontra Neptunes filwaqt li Sirens tilfu 14-9 kontra San :iljan. Minkejja li g[adu kmieni jidher li se tkun diffi/li g[al Sliema biex jisfidaw g[ar-reb[ tat-titlu.

Il-programm Illum 6pm – Marsascala v M’Xlokk ASC

7.15pm – Sliema v Exiles G[ada 4.45pm - Ta’ Xbiex v ASA 6pm – Otters v Valletta Utd 7.15pm – Sirens v Neptunes


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.