Nazzjon 24 ta' Ġunju 2013

€0.55

Numru 13,470

It-Tnejn 24 ta’ :unju, 2013

Standards eti/i ina//ettabbli mill-Gvern Laburista minn Claire Mifsud

Dan huwa Gvern li baxxa listandards eti/i f’kull livell tal-[idma politika tieg[u. L-istandards eti/i ni]lu g[al livelli ina//ettabbli meta lPrim Ministru Joseph Muscat ippermetta li Membri Parlamentari tal-Partit Laburista jiksru l-kodi/i taletika, meta [alla kumpanija blacklisted tag[mel feasibility study b’kunflitt ta’ interess qawwi min[abba li hi stess tibni l-pontijiet, u meta pprova jixtri l-voti permezz ta’ weg[da ta’ amnestija li ng[atat lillpri;unieri u lill-familjari tag[hom.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil, qal dan waqt intervista li saritlu mill-opinjonista u so/jologu Andrew Azzopardi, il{add filg[odu fuq Radio 101.

Huwa u jitkellem dwar l-amnestija li ng[atat lill-pri;unieri, Simon Busuttil qal li l-mod kif sar ix-xiri talvoti permezz tal-g[oti tal-amnestija huwa simili g[al corrupt practices.

Huwa qal li hu skandalu] li politi/i tal-Partit Laburista j]uru lill-[absin u jweg[duhom amnestija bl-iskop li

jixtru l-voti mill-pri;unieri u millfamiljari tag[hom.

Mod ie[or kif qed tinkiser l-etika, sostna Simon Busuttil, huwa li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed isib modi biex i]id il-paga lill-Membri Parlamentari Laburisti meta jippermettilhom li jiksru l-kodi/i taletika.

Il-PN irnexxielu jibdel l-isfida tar-ri]ultat elettorali f’opportunità L-istandars eti/i komplew jaqg[u f’livell baxx bin-numru ta’ transfers li qed jing[ataw. “Il-pajji] qed ji;i mnaddaf minn kull tra//a ta’ nies flawtoritajiet li huma Nazzjonalisti – xi [a;a li tmur bil-maqlub tal-weg[da ta’ Joseph Muscat li ‘anki jekk ma taqbilx mag[na a[na lesti li na[dmu mieg[ek’”, sa[aq Simon Busuttil. g[al pa;na 5

Ix-xemx tielg[a’ kmieni lbiera[ fil-g[odu g[al ;urnata tipika sajfija. Jidher ukoll sajjied li bakkarlu biex jo[ro; igawdi ftit id-delizzju tieg[u. It-temp sajfi issa da[al ;mielu b’temperaturi li qed jaqb]u sew it-tletin grad Celsius.

(Ritratt> Joseph Galea)

Il-Pakistan

UEFA

Massakru ta’ turisti minn militanti armati fit-Tramuntana tal-pajji]

Birkirkara, Hibernians, Valletta u Sliema illum isiru jafu min se jkunu l-avversarji tag[hom fl-Ewropa

Ara pa;na 15

Ara pa;na 31

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

2 Lokali

Il-Forzi Armati Maltin strumentali f’[idmiet ta’ sigurtà mal-fruntieri Libjani Membri mill-Forzi Armati ta’ Malta li qed iservu f’pajji]i barranin f’missjonijiet militari jew /ivili, mhumiex qed imorru kontra n-newtralità ta’ Malta, anzi qed jimxu skont il-politika tal-Unjoni Ewropea dwar is-sigurtà u d-difi]a.

Dan qalu George Vella, il-Ministru g[all-Affarijiet Barranin waqt diskussjoni f’laqg[a tal-Kumitat Permanenti g[all-Affarijiet Barranin u Ewropej, lErbg[a filg[axija.

Il-Ministru Vella stqarr li tliet suldati tal-FAM jinsabu fil-Libja u qed jg[inu f’[idmiet ta’ sigurtà mal-fruntieri fuq l-art u fuq il-ba[ar. Dan ix-xog[ol qed isir permezz ta’ programmi ta’ kooperazzjoni mnedija mill-Istati Uniti u minn pajji]i o[rajn.

George Vella sa[aq li dan g[andu jinteressa lil Malta g[ax kontrolli effettivi mal-fruntieri

jaffettwaw l-influss ta’ immigranti li xi w[ud minnhom jistg[u jispi//aw f’pajji]na.

Il-Ministru g[allAffarijiet Barranin tkellem dwar il-qag[da fil-Libja u qal li qed jittama li l-pajji] jirnexxi fit-transizzjoni tieg[u g[ad-demokrazija u l-bini tal-istituzzjonijiet.

Malta wkoll qed tg[in f’dan ir-rigward.

Barra minn hekk, suldati Maltin ukoll qed jipparte/ipaw f’rondi kontra l-piraterija madwar il-kosta tas-Somalja. Ilkontin;ent li jmiss ta’ 24 suldat voluntier di;à ntg[a]el u b[alissa g[addej bi programm ta’ ta[ri; qabel ma jing[aqad ma’ ekwipa;; Olandi], b[alma ;ara f’[idmiet simili fissnin li g[addew.

Su;;etti li tqajmu waqt din id-diskussjoni kienu lgwerra /ivili fis-Sirja, issitwazzjoni fil-Lvant Nofsani u l-bidla fil-klima.

It-temp

UV INDEX

31

IT-TEMP> ftit imsa[[ab, li jsir sabi[ VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif u varjabbli, li jsir [afif g[al moderat mill-Majjistral filg[axija BA{AR> [afif IMBATT> baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: l-og[la 33˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 428.1mm IX-XEMX> titla’ fis-05.46 u tin]el fit-20.22

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Il-Prim Ministru Joseph Muscat waqt il-laqg[a mal-Prim Ministru Libjan, Ali Zeidan

Malta u l-Libja jibdew jiddiskutu x-xiri ta]-]ejt Ix-xiri ta’ ]ejt u prodotti relatati mal-ener;ija kienu fuq quddiem fl-a;enda tal-Prim Ministru Joseph Muscat f’laqg[at li kellu fil-Libja malPrim Ministru Libjan, Ali Zaidan, ilbiera[.

F’dawn il-laqg[at ipparte/ipaw ukoll erba’ ministri o[ra tal-Gvern Malti: George Vella, Manwel Mallia, Conrad Mizzi u Karmenu Vella.

Il-Prim Ministru Malti kien milqug[ mill-uffi/jali talGvern Libjan u mal-wasla tieg[u fl-ajruport iltaqa’ wkoll ma’ wie[ed mi]-]ew; bdoti li kienu [arbu lejn Malta u ng[ataw kenn fi ]mien irrivoluzzjoni li fiha tne[[a Gaddafi. Il-laqg[at bejn ilGvern Malti u dak Libjan saru kollha fil-Lukanda Corinthia fi Tripli.

F’konferenza tal-a[barijiet indirizzata mill-Prim Ministru Malti u minn dak Libjan fi tmiem il-laqg[at, intqal li Malta bdiet dan il-pro/ess mal-Libja

biex tixtri ]ejt u prodotti o[ra inklu] petrol. G[ad mhemm lebda ftheim bejn il-pajji]i.

Il-Prim Ministru Malti qal li dawn id-diskussjonijiet g[adhom ma kinux konklu]i, i]da kellhom bidu tajjeb. Huma diskussjonijiet bejn pajji]i ;irien u [bieb, sostna Joseph Muscat.

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Libjan qal li l-Libja g[andha prodotti ta’ ]jut mhux-raffinati u lesta toffri prodotti b[all-petrol lil Malta.

Minbarra x-xiri ta]-]jut milLibja, i]-]ewg na[at iddiskutew ukoll il-vi]i, l-assi ffri]ati tal-Libja, limmigrazzjoni regolari, itturi]mu u s-sigurtà.

Dwar il-vi]i bejn Malta u lLibja, il-Prim Ministru Muscat qal li l-gvern Malti hu impenjat li jintrodu/i sistemi ;odda b’rispett lejn ir-regoli tal-UE. Dan bl-iskop li iktar familji Libjani jibdew i]uru Malta.

Dwar l-immigrazzjoni, il-Prim Ministru Malti qal li l-Gvern

Malti se jkun qed jinsisti malUE biex il-Libja ting[ata lg[ajnuna me[tiega biex tkun mi;;ielda l-problema talimmigrazzjoni.

Il-Prim Ministru Libjan esprima wkoll l-impenn ta’ pajji]u li ji;;ieled din ilproblema u sostna li issa li tne[[a Gaddafi, il-Libja hi ddeterminata fil-verità li ti;;ieled din il-problema.

Il-Prim Ministru Malti fa[[ar il-ftu[ tal-konsulat Malti f’Benga]i u qal li dan kompla sa[[a[ ir-relazzjonijiet di;à tajbin [afna bejn Malta u lLibja.

Ming[ajr ma ta dettalji, ilPrim Ministru Malti esprima wkoll l-impenn ta]-]ew; partijiet biex l-assi ffri]ati talLibja f’Malta jkunu solvuti. Illaqg[at bejn i]-]ew; kapijiet tal-Gvern Malti u dak Libjan issa se jkunu segwiti bi ]jara mill-Prim Ministru Libajn f’Malta u laqg[at o[ra f’livell kummer/jali bejn i]-]ewg pajji]i.

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 30˚C L-inqas 23˚C

IT-TLIETA L-og[la 27˚C L-inqas 20˚C

L-ERBG{A L-og[la 27˚C L-inqas 21˚C

IL-{AMIS L-og[la 28˚C L-inqas 20˚C

IL-:IMG{A L-og[la 28˚C L-inqas 19˚C

UV

UV

UV

UV

UV

10

9

9

10

10

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 31˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 26˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 17˚C ftit imsa[[ab, Ateni 33˚C xemxi, Li]bona 26˚C xemxi, Berlin 24˚C xemxi, Brussell 16˚C imsa[[ab, ilKajr 35˚C xemxi, Dublin 13˚C bix-xita, Kopen[agen 17˚C imsa[[ab, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Milan 26˚C sabi[ bin-nhar, Istanbul 28˚C xemxi, Londra 17˚C imsa[[ab, Madrid 31˚C sabi[ bin-nhar, Moska 23˚C imsa[[ab, Pari;i 11˚C imsa[[ab, Bar/ellona 24˚C imsa[[ab, Ruma 26˚C sabi[ bin-nhar, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli 35˚C xemxi, Tune] 31˚C xemxi, Vjenna 26˚C sabi[ bin-nhar, Zurich 16˚C imsa[[ab, Munich 19˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C sabi[ bin-nhar, San Pietruburgu 25˚C imsa[[ab.

Wara dibattitu fil-Parlament, ;iet approvata mozzjoni li fiha l-Kamra irriaffermat li armamenti nukleari m’g[andhomx jit[allew jid[lu fit-territorju tar-Repubblika ta’ Malta.

G[aldaqstant, il-Kamra tistenna li l-pajji]i li l-bastimenti militari tag[hom jing[ataw clearance diplomatiku biex jag[mlu ]]jajjar f’pajji]na jirrispettaw din idde/i]joni.

Din il-mozzjoni saret b[ala emenda g[all-mozzjoni mressqa mill-Oppo]izzjoni So/jalista dwar i]-]jara li kienet se ssir mill-bastimenti tan-Navy Ingli]a.

F’diskors imqanqal fil-Parlament, ilPrim Ministru Eddie Fenech Adami qal li fil-kampanja ta’ [sara li kienu qed iwettqu s-so/jalisti, riedu jo[olqu linkwiet g[ax ma [amlux il-;id li beda jsir fil-pajji].

Il-Prim Ministru qal li l-Oppo]izzjoni lanqas trid tiftiehem fejn jista’ jkun hemm ftehim g[ax l-interess tag[ha kien biss li taqla’ l-inkwiet.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Lokali 3

Fin-Nadur, is-Sibt u l-{add, ittellg[et l-20 edizzjoni tal-Wirja Agrarja organizzata mill-Kunsill Lokali tal-lokalità, fl-okka]joni tal-festa tal-Imnarja. Il-bdiewa Nadurin esebixxew prodotti agrikoli u frott li g[alihom hu mag[ruf in-Nadur. Ji;u esebiti wkoll o;;etti ta’ arti;janat u annimali. Fost l-o[rajn [adu sehem g[annejja, il-folk group Mnarja u dak tal-Aurora.

Ir-reklamazzjoni tal-art se t[alli impatt negattiv fuq l-ambjent naturali ta’ pajji]na minn Jerome Caruana Cilia

Bir-reklamazzjoni tal-art se jsir impatt kbir fuq il-ba[ar tag[na u b’hekk tista’ ti;i affettwata l-kwalità tal-ba[ar tag[na. Fil-ba[ar mhemmx barrieri naturali u allura l-[sara tista’ tkun [afna ikbar minn dik li ssir fuq l-art.

Dan qalu l-ambjentalista u lecturer Alan Deidun waqt diskussjoni filprogramm TVHemm, fuq l-istazzjon Nazzjonali. Hu spjega x’ji;ri firreklamazzjoni tal-art.

Alan Deidun qal li [afna terrapien jintefa’ fil-ba[ar sabiex wie[ed ikun jista’ jkabbar l-art mill-ba[ar biex isir ]vilupp fuqha. Hu kompla jg[id li f’Malta m’g[andniex bi]]ejjed terrapien g[ar-reklamazzjoni tal-art.

Fuq Bondi+, il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li qed jistenna li xi [add “se jo[ro; jg[id li se noqtlu xi gremxula xi mkien.” I]da hu se jie[u d-de/i]jonijiet u lest li jerfa’ l-pi] ta’ dawn idde/i]jonijiet. Alan Deidun qal li dan huwa nuqqas ta’ rispett lejn l-ambjent naturali Malti.

Hu qal li hemm studju li juri li jekk issir reklamazzjoni tal-art filXg[ajra, ix-Xlokk kollu ta’ Malta se jkun milqut b’mod negattiv.

Alan Deidun qed jis[aq li n-nies huma ddi]gustati b’dak li se[[ firRamla l-{amra u sostna li lEnvironment Protection Department g[amel lista ta’ kundizzjonijiet fuq il-post tax-xog[ol, li ;ew injorati.

F’April li g[adda, il-Prim Ministru Joseph Muscat po;;a fuq il-mejda tal-Kamra, rapport tal-2007 imsejja[ Scott Wilson Report, dwar l-idea ta’ reklamazzjoni tal-art – rapport li kien di;à analizzat bir-reqqa minn Gvern Nazzjonalista, u kien [are; li l-proposti mressqa ma kinux vijabbli.

I]da issa jidher li l-Gvern Laburista jrid akkost ta’ kollox imexxi bi pro;ett ta’ reklamazzjoni tal-art – xi [a;a li r-ra;uni warajha g[adha mhix /ara.

Kien dakinhar li ;ie ppre]entat ilBa;it meta g[all-ewwel darba

Joseph Muscat g[amel referenza g[all-pjan tal-Gvern Laburista li jer;a’ jibda jistudja l-idea tarreklamazzjoni tal-art – ji;ifieri li xi zoni li llum huma okkupati bilba[ar, isiru art li tkun tista’ ti;i ]viluppata.

Fil-fatt, huwa l-istess rapport li ppre]enta l-PM innifsu li juri kemm il-pro;ett tar-reklamazzjoni mhux vijabbli. Dan, meta qed nitkellmu fost l-o[rajn fuq ]ew; zoni kbar – mis-Salini sa Pembroke u millKalkara sa Wied il-G[ajn.

Fl-ewwel ka], biex issir irreklamazzjoni tal-art hemm b]onn investiment ta’ madwar elf miljun ewro. Filwaqt li r-reklamazzjoni talart fin-na[a ta’ isfel ta’ Malta ti;i tiswa lill-pajji] €3,600 miljun.

Fil-programm ;ie diskuss ukoll lhekk imsejja[ ‘skandlu tar-Ramla’.

Alan Deidun qal li mhux minnu li tturist i[obb il-bajja ming[ajr /ag[aq, imma j[obb il-bajja kif inhi b’mod naturali.

Meta mistoqsi mill-pre]entatur jekk saritx [sara jew le, Alan Deidun qal li hu jrid jara studji serji minn konsulenti apposta. Fil-fatt hu lest li jbiddel lopinjoni tieg[u fuq dan il-ka] tarRamla jekk l-istudji juru li l-impatt kien wie[ed minimu, kompla Deidun.

Waqt din id-diskussjoni, Deidun – li tul il-karriera tieg[u g[amel studju propju fuq il-bajjiet bir-ramel – tkellem dwar l-importanza ekolo;ika tar-Ramla l-{amra, li hija sit ‘Natura 2000’. Huwa spjega li fl-a[[ar 13-il sena, kemm-il darba sar tindif biex jitne[[a xi /ag[aq minn din il-bajja – i]da qatt ma sar intervent bil-goff kif sar din id-darba.

Mistoqsi biex jippubblika r-rapport tal-monitora;; li sar sabiex ikun hemm trasparenza kompleta, il-Kap E]ekuttiv tal-MEPA, Johann Buttigieg, qal li l-MEPA qatt ma [biet xejn. Hu [arab milli jwie;eb b’mod dirett u qal li jekk xi [add jitlobhom dan l-istudju huma lesti li jippubblikawh.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

4 Lokali

Ingli] mhux [ati li laqat Tibdil fin-numri [addiem f’g[ajnu tal-kontijiet bankarji

Ingli] ta’ 61 sena residenti lBirgu ma nstabx [ati li da[[al bi//a plastik f’toqba li tinfed g[ad-dar tal-;ara u b’konsegwenza t’hekk laqat lil [uha f’wi//u.

Michael Patrick O’Meara ma nstabx [ati li fl-1 ta’ Lulju 2009, g[all-[abta tat-8.25pm, ikka;una ;rie[i gravi fuq Lawrence Ciantar.

Il-ka] kellu l-bidu tieg[u meta Ciantar kien qed i[affer bi ‘driller’ f’[ajt fid-dar t’o[tu meta rrealizza li kien nifed inna[a l-o[ra tad-dar. Skont ma informa lill-Pulizija, meta mar jittawwal, intlaqat f’wi//u minn lasta tal-metall.

Il-Pulizija [adet passi kontra O’Meara u l-ka] spi//a jinstema’ quddiem il-Ma;istrat Audrey Demicoli, fejn skont itTabiba Lara Attard, Ciantar kellu qatg[a ta’ madwar 0.5/m ta[t g[ajnu.

Ciantar xehed li wara li induna li bil-‘jigger’ kien nifed

id-dar tal-;ar, ittawwal mittoqba u qallu “hello”, u meta ttawwal it-tieni darba l-akku]at imbotta lasta ta’ xkupa talmetall u laqtu f’g[ajnuna. Ixxhud qal li meta [are; barra sema’ lill-Ingli] jg[idlu li kien qed jag[mel g[a;eb g[alxejn g[ax kellu ftit demm ma’ wi//u.

Min-na[a tieg[u, O’Meara qal li hu kien g[adu kemm jasal id-dar u meta sema’ l[sejjes tax-xog[ol, idde/ieda li jisma’ l-mu]ika. F’[in minnhom [are; fil-gallarija u meta da[al, ra xi trab mal-art u toqba fil-[ajt. Kien hawn li huwa qabad maqbad tal-plastik, li kien vi/in u li kien sabu ftit tal-jiem qabel, u dde/ieda li jimbuttah bil-mod fit-toqba. Hu sostna li ma sab l-ebda re]istenza u ma laqat lil [add.

Jumejn wara qal li marru xi pulizija d-dar tieg[u u staqsewh jekk kienx imbotta xi [a;a fil-[ofra u wie;eb fl-

affermattiv. Hu semmielhom ukoll li kien ra bi//a [adid fil[ajt u fl-opinjoni tieg[u Ciantar we;;a’ waqt li tilef il-kontroll tad-‘driller’ li kien qed ju]a.

Il-Ma;istrat Demicoli irrimarkat fis-sentenza tag[ha li quddiemha kellha ]ew; ver]jonijiet differenti, imma flopinjoni tag[ha hija dik talIngli] l-aktar wa[da kredibbli.

Hija qalet li kien hemm inkonsistenzi fil-ver]joni talallegat vittma, fosthom meta qal li l-Ingli] sostna li ma kellux demm meta huwa ma kienx jaf jitkellem bl-Ingli].

Il-Ma;istrat Demicoli qalet ukoll li hi ma tistax tifhem kif l-allegat vittma seta’ g[amel g[ajnejh mat-toqba u ra lil O’Meara miexi fid-dlam u mbag[ad rah ida[[al l-o;;ett fit-toqba.

Kien g[alhekk li hi ma sabitx lil O’Meara [ati u lliberatu mill-akku]a mi;juba kontrih mill-Ispettur Frankie Sammut.

Imniedi l-Young Business Entrepreneurs I]-]g[a]ag[ g[andhom jilag[bu parti importanti fit-tkabbir ekonomiku, b’mod partikulari biex jo[olqu l-opportunitajiet taxxog[ol g[alihom infushom. G[alhekk ilbiera[ ;ie mniedi l-Young Business Entrepreneurs youth platform bil-g[an li jg[in li]-]g[a]ag[ isiru imprendituri.

Dan hu dak li spjega Euchar Sultana, isCEO u fundatur ta’ din il-pjattaforma. Hu

spjega wkoll li ]-]g[a]ag[ g[andhom ibiddlu l-attitudni tag[hom u minflok ifittxu x-xog[ol, g[andhom ikunu huma stess li jo[olqu xxog[ol.

Euchar Sultana spjega wkoll li madwar iddinja hawn mal-75 miljun ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a jfittxu x-xog[ol. Apparti minn hekk, qal ukoll li huma biss 0.7% ta]-]g[a]ag[ li huma inga;;ati f’attivitajiet tal-kummer/.

g[as-sistema IBAN minn Charles Muscat

B[alissa fl-Ewropa g[addej pro;ett imse[[ja Single European Payments Area (SEPA) li l-g[an tieg[u hu li fl-Ewropa jkun hawn standard wie[ed ta’ pagamenti elettroni/i. Hekk kif b[alissa hawn il-munita ewro li g[amlet il-kummer/ bejn il-pajji]i-membri aktar fa/li, issa hemm din linizjattiva ;dida mill-UE fejn se jkun hemm standard wie[ed ta’ pagamenti elettroni/i biex il-kummer/ fl-Ewropa isir aktar effi/jenti u aktar fa/li.

F’kummenti lil INNAZZJON, Herman Ciappara, il-Kap tadDipartiment tal-Pagamenti u l-Banking fil-Bank ?entrali ta’ Malta, qal li dan ilpro;ett se jid[ol fis-se[[ fl1 ta’ Frar 2014 u g[alhekk il-Bank ?entrali ta’ Malta qed ja[dem mal-banek kummer/jali f’Malta biex flimkien jippreparaw lil pajji]na g[al dan il-pro;ett.

Hu spjega li l-poplu imdorri ju]a l-basic bank account number, li jkun fih bejn 11 u 12-il numru li wie[ed jara fin-na[a ta’ isfel ta/-/ekkijiet. Issa, min[abba l-pro;ett SEPA, kemm il-pagamenti li jsiru lokalment bejn il-banek Maltin kif ukoll pagamenti li jsiru minn bank Malti g[al bank fl-Ewropa, se jibdew ju]aw account number ;did, ji;ifieri lInternational Bank Account Number (IBAN). Dan se jkun fih aktar informazzjoni u jista’ jintu]a kemm lokalment kif ukoll biex isiru pagamenti fl-Ewropa.

L-IBAN fih madwar 31 digit u fih informazzjoni dwar minn liema pajji] jori;ina, minn liema bank u minn liema ferg[a tal-bank.

Permezz ta’ dan in-numru, wie[ed jista’ jidentifika kull account li je]isti fl-Ewropa.

Herman Ciappara qal li min[abba s-SEPA, hu tajjeb li nibdew nu]aw dan lIBAN g[ax fi ]mien seba’ xhur irid jibda jintu]a dan in-numru, li se jinkludi wkoll in-numru tal-kont attwali tal-individwu.

Hu qal li mhux biss ilbanek imma wkoll il-Gvern qed ja[dmu fuq dan ilpro;ett. Id-Dipartiment tasSigurtà So/jali li j[allas lil [afna nies billi jiddepo]ita l-flus direttament fil-kont bankarju tag[hom, dan la[[ar bag[at jinforma linnies li se ssir din il-bidla u biex huma jikkonfermaw lIBAN tag[hom.

Herman Ciappara qal li lIBAN di;à je]isti u l-banek Maltin ilhom ju]awh g[al dawn l-a[[ar ftit snin, u jekk wie[ed jid[ol firrendikont li jibg[at il-bank, l-IBAN isibu miktub fuq nett. Wie[ed jista’ ji//ekkja wkoll dan in-numru permezz tal-internet banking jew mal-bank tieg[u.

Hu spjega li tajjeb li kul[add ikun jaf in-numru tal-IBAN tieg[u [alli jekk per e]empju wie[ed ikun mistoqsi g[al dan in-numru minn min jimpjegah biex issalarju jit[allas fil-kont bankarju tieg[u, ikun jafu.

Jekk wie[ed irid jag[mel xi pagament lil xi [add blinternet banking, irid ikun jaf l-IBAN tieg[u.

William Portelli mill-;did President tal-MUBE William Portelli ;ie kkonfermat mill-;did b[ala l-President talUnion Maltija g[all-Impjegati tal-Banek (MUBE) g[as-sitt sena konsekuttiva mill-1999. Dan, wara l-Laqg[a :enerali Annwali tal-Union li saret dan l-a[[ar.

Il-MUBE qalet, fi stqarrija, li William Portelli indika li probabbilment din se tkun l-a[[ar darba li jkun qed iservi f’din il-kariga. Felix Galea kien elett b[ala Segretarju :enerali g[attliet snin li ;ejjin. Felix Galea se jie[u post Adrian Borg, li kkontesta wa[du b[ala s-Segretarju :enerali l-;did tal-MUBE g[all-perijodu 2013-2016.

Il-membri tal-Union waqt il-Laqg[a :enerali Annwali wkoll approvaw ir-rapport annwali fejn kienu ppre]entati l-pjan u listrate;ija tal-Union. L-isforzi tal-MUBE se jiffukaw i]jed fuq ilprogress mal-komunikazzjoni u l-implimentazzjoni, b’enfasi spe/ifika fuq it-tis[i[ tal-[ti;iet tal-membri.

Il-MUBE irringrazzjat lil Adrian Borg g[as-servizz tieg[u mal-Union filwaqt li awguratlu g[ar-rwol ;did tieg[u.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Lokali 5

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil intervistat mill-Opinjonista Andrew Azzopardi fl-istudios ta’ Radio 101 (Ritratt> Joseph Galea)

Il-Partit Nazzjonalista qed jie[u l-messa;; tar-ri]ultat elettorali b’umiltà u b’serjetà kbira minn pa;na 1

Mistoqsi g[aliex lOppo]izzjoni Nazzjonalista g[a]let li l-Membri Parlamentari Nazzjonalisti ma jing[atawx karigi e]ekuttivi, Simon Busuttil spjega li r-rwol talOppo]izzjoni huwa li ]]omm lill-Gvern ta[t il-lenti, u g[aldaqstant dan ipo;;i lillmembri tal-Oppo]izzjoni f’kunflitt ta’ interess.

Matul l-intervista, il-Kap tal-PN kien mistoqsi wkoll dwar il-pagi tal-Membri Parlamentari. Huwa qal li, minkejja li l-Membri Parlamentari Maltin huma fost l-inqas im[allsa flEwropa, hu ma jridx jid[ol f’dibattitu dwar ]ieda fil-pagi min[abba li Joseph Muscat g[a]el li jippoliti/izza din ilkwitsjoni qabel l-elezzjoni, biex issa qed jippermetti li

Segretarju Parlamentari jaqla’ €3,600 f’nofs ta’ nhar meta suppost qed iwettaq [idma ta’ Segretarju Parlamentari.

Meta kien qed iwie;eb mistoqsija tal-pre]entatur Andrew Azzopardi dwar ilka] ta’ John Dalli, Simon Busuttil qal li hekk kif ilKummissarju tal-Pulizija [abbar li mhemmx ka] kriminali kontra John Dalli, is-Segretarju :enerali tal-PN, Chris Said, g[amel kuntatt ma’ John Dalli. Il-Kap tal-PN qal li, sa minn meta kien Membru Parlamentari Ewropew, hu [adem biex John Dalli jkollu l-libertà, lispazju u s-serenità biex jiddefendi lilu nnifsu. Il-fatt li l-Gvern la[aq ftehim ma’ John Dalli fi ]mien daqshekk qasir jindika li kien di;à miftiehem minn qabel, sa[aq Simon Busuttil.

Matul l-intervista ng[atat [arsa lejn l-ewwel 100 jum tal-Oppo]izzjoni Nazzjonalista. Simon Busuttil spjega li s-sommarju e]ekuttiv tar-rapport talanali]i tar-ri]ultat elettorali ippubblikat bi trasparenza s[i[a mill-Partit Nazzjonalista huwa fidil lejn ir-rapport s[i[ li ji;bor flimkien ir-ra;unijiet kollha g[al dan ir-ri]ultat.

Huwa sostna li l-Partit Nazzjonalista qed jie[u lmessa;; tar-ri]ultat elettorali b’umiltà u b’serjetà kbira, u tg[allem il-lezzjoni wara dan ir-ri]ultat.

Simon Busuttil qal li l-PN irnexxielu jibdel l-isfida tarri]ultat elettorali f’opportunità. Filwaqt li tkellem dwar it-tim il-;did, ilKap tal-PN, Simon Busuttil, sellem lill-kap pre/edenti talPN u qal li Lawrence Gonzi

Il-mod kif sar xiri ta’ voti permezz tal-g[oti tal-amnestija huwa simili g[al ‘corrupt practices’ [a de/i]jonijiet importanti li taw ri]ultati po]ittivi lil dan il-pajji], i]da li kellhom prezz politiku kbir. Meta mistoqsi dwar jekk l-eks Kap tal-PN hux se jirrinunzja g[as-si;;u parlamentari tieg[u, Simon Busuttil sa[aq li huwa essenzjali li Lawrence Gonzi jit[alla jag[mel l-g[a]la dwar ir-rinunzja tas-si;;u parlamentari tieg[u fil-libertà u s-serenità kollha.

Il-Kap tal-PN qal li lprijorità ewlenija g[all-Partit Nazzjonalista f’dan i]-]mien hija li l-partit jer;a’ jitpo;;a fuq pedamenti sodi, kemm permezz tal-bidla fl-Istatut tal-PN u kemm fil-mod kif ilpartit se jwie;eb g[all-isfida

finanzjarja li g[andu quddiemu. Huwa rrefera g[all-[idma tal-kummissjoni li qed tanalizza s-sitwazzjoni finanzjarja tal-partit u qal li din il-kummissjoni mistennija tressaq ir-rikmandazzjonijiet tag[ha sa tmiem dan ix-xahar.

Il-partit se jkun qed jie[u dde/i]jonijiet tieg[u fuq irrikmandazzjonijiet ta’ din ilkummissjoni.

Il-Partit Nazzjonalista g[adda minn trasformazzjoni s[i[a, li matulha analizza rri]ultat elettorali u bena tim ta’ tmexxija ;did – tim li qed i[ares ’il quddiem bilmessa;; ewlieni ta’ entu]ja]amu u g[aqda, sostna l-Kap tal-Partit Nazzjonalista.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

6 Intervista

Ta’ 22 sena tirba[ il-Best Designer Award fit-Top Model Malta minn Rebecca Borg

Maria Bezzina f’Londra tipprepara lill-mudella

{afna huma dawk li dak li jaraw li m’g[adux tajjeb biex jintu]a, jarmuh... i]da g[al tfajla ta’ 22 sena, dan mhux il-ka] g[aliex dak li tara li mhux fi stat li jintu]a, tara kif minnu, bil-kreattività u limma;inazzjoni tag[ha, tista’ to[loq prodott ;did, f’dan ilka] ;ojjellerija ma[duma blidejn minn materjal irri/iklat.

G[al Maria Bezzina, dan mhux hobby, i]da xi [a;a li hi tid[ol g[aliha b’dedikazzjoni kbira, tant li fl-a[[ar ;img[at, permezz ta’ din il;ojjellerija unika telg[et Londra sabiex tesebixxi xxog[ol tag[ha permezz ta’ photoshoot ma’ mudella barranija tal-g[a]la tag[ha kif ukoll fotografu barrani. Din lopportunità ;iet mog[tija lil din i]-]ag[]ug[a Maltija wara li aktar kmieni din issena kienet reb[et il-Best Designer Award fit-Top Model Malta.

Fl-a[[ar jiem, dan il-;urnal kellu l-opportunità li jitkellem ma’ din id-disinjatri/i Maltija, li matul l-intervista spjegat kif waslet biex ting[ata l-opportunità li forsi [afna huma dawk li jixtiequ jing[ataw.

Maria Bezzina tispjega kif waslet biex titla’ Londra bil;ojjellerija tag[ha, u tesprimi l-fatt li kollox beda minn sfilati tal-moda li kienu ji;u organizzati ma’ s[abha. Barra minn hekk, matul l-intervista, wie[ed isir jaf kif din ilkreattività minn dejjem kienet fiha, tant li qatt ma kienet tarmi xi ;ojjellerija li tinqatg[alha, g[ax hekk kienet tkun tista’ to[loq xi [a;a ;dida minnha. Interessanti lfatt li l-;ojjellerija kollha li tag[mel Bezzina huma kollha minn materjal irri/iklat i]da tajjeb, b[al CDs u wire, kif spjegat Maria stess matul din l-intervista.

Kif wasalt biex ting[ata lopportunità [alli titla’ tesebixxi xog[lok f’Londra^

Jien u s[abi, peress li fissajf li g[adda g[amilna fashion show flimkien, ;ejna kkuntattjati mit-Top Model Management ta’ Malta biex nesebixxu x-xog[ol tag[na waqt show partikulari. Matul dan ix-show riedet tintg[a]el mudella biex titla’ Londra biex forsi tintg[a]el g[alLondon Fashion Week.

Pre]enti g[al dan ix-show kien hemm esperti barranin li dakinhar idde/idew li jag[tu l-award ta’ best designer bejnietna s-7 d-di]injaturi li konna qeg[din nie[du sehem.

Dan l-award ;ie mog[ti lili.

Mal-g[oti ta’ dan l-award, Top Model World Wide Search tatni /-/ans biex nitla’

Londra u nag[]el mudella jiena stess sabiex tie[u photoshoot bil-;ojjellerija tieg[i f’post tal-g[a]la tieg[i.

Meta morna Londra kien hemm il-kompetizzjonijiet tat-Top Model bejniethom u minn hemmhekk g[a]ilt mudella mill-Bermuda, Sophie Marie Fraser. Ilfotografu li [a l-photoshoot kien Shahid Malik, u Jean Zammit [a [sieb l-irtokk ta’ din il-mudella.

Peress li l-;ojjellerija hi kemxejn metallic, il-post fejn kellha ssir il-photoshoot xtaqtha daqsxejn iktar industrijali. Fil-fatt, g[a]ilna post fejn in-nies ikunu barra kuljum. G[alhekk g[a]ilna entratura ta’ subway fejn fost o[rajn kien hemm graffiti, xi [a;a li tikkuntrasta mal;ojjellerija tieg[i.

Kif tiddiskrivi l-esperjenza tieg[ek f’Londra^

Din kienet l-ewwel darba g[alija u l-esperjenza kienet tassew sabi[a. Hemm [ajja totalment differenti u [adt gost niltaqa’ ma’ nies li di;à g[addew minn din l-esperjenza u o[rajn b[ali li ma tantx g[andhom esperjenza g[ax g[adhom jibdew i]da xorta qed jag[mlu isem fil-London Fashion Week.

Din mhux ispirazzjoni i]da xi [a;a li qieg[da fija X’tip ta’ materjal irri/iklat tu]a biex tasal g[all-prodott finali^

Nu]a materjal irri/iklat g[ax ma tantx jiswa flus, u apparti minn hekk, inkun qed ng[in lill-ambjent.

Ovvjament, meta nag[]el x’materjal inkun se nu]a, nara li ma nu]ax affarijiet li jistg[u jwe;;g[u lin-nies.

G[alhekk, il-materjal li nu]a jkun g[adu tajjeb g[ax jekk ikun kwa]i ddeterjorat, g[alxejn nu]ah, u allura nu]a materjal tajjeb i]da li n-nies idde/idew li hu g[ar-rimi.

Minflok dan il-materjal jintrema, jien no[loq xi [a;a o[ra minnu.

Biex nag[tik e]empju, tights jekk jitqatta’, ma jibqax tajjeb, i]da xorta wa[da tkun tista’ tu]ah... anki d-drapp, kemm ner;a’ na[slu u jkun tajjeb biex minnu no[loq xi tip ta’ ;ojjellerija. Materjal ie[or li nu]a jinkludi CDs, wires u anki pere]empju g[onq ta’ qmis, biex insemmi ftit millmaterjal li nu]a. :ieli u]ajt ukoll foam li jkun ;o sufan u g[al pa;na 7

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Intervista 7

Disinjatri/i ]ag[]ug[a tesebixxi l-;ojjellerija tag[ha f’Londra minn pa;na 6

anki tull tal-[wejje;.

Ovvjament, l-affarijiet ;odda li nu]a jkunu dawk li ma nkunx nista’ nsib u li jistg[u jkunu rri/iklati.

Kemm iddum biex tag[mel din il-;ojjellerija^

Jiddependi mill-materjal li nkun se nu]a. Jekk ikolli xi [a;a tad-drapp ma tantx indum, i]da meta nu]a l-wire, dan ovvjament jie[u iktar [in biex ji;i mmanipulat, spe/jalment peress li jien nag[mel kollox b’idi.

Peress li kollox jin[adem bl-idejn, ix-xog[ol mhux dejjem ji;i kif tkun tixtieq malewwel, allura ;ieli nag[mel bi//a xog[ol b[ala test piece.

Anki dan ix-xog[ol, jekk illum m’g[o;obnix, l-g[ada kapa/i nirrepeti l-istess teknika u no[loq xi [a;a biha.

Minn fejn ;ietek l-ispirazzjoni li tibda tie[u sehem flisfilati tal-moda^

Din mhux ispirazzjoni i]da xi [a;a li qieg[da fija.

Niftakar li meta kienet tinqatali pere]empju brazzuletta, qatt ma kont narmiha, i]da kont in]ommha u nerfag[ha f’kaxxa mimlija bihom. Meta mbag[ad kien ikolli b]onn xi [a;a li m’g[andix fil-kexxun fejn nerfa’ l-;ojjellerija, kont nara x’g[andi u no[loq xi [a;a differenti mill-fdalijiet ta’ [afna ;ojjellerija differenti.

L-MCAST, fejn nistudja t3D Design and Interior, kelli wkoll xi ]ew; assignments u kien g[o;obni l-fatt li nista’ niddisinja l-;ojjellerija, xi [a;a li [adt gost nag[mel.

Allura meta s[abi dde/idew li jag[mlu sfilata tal-moda, kont esprimejt mag[hom ixxewqa li nesperimenta bil;ojjellerija bis-serjetà, g[ax li kont nag[mel sa dak i]]mien kienet biss ;ojjellerija g[alija. G[alhekk ridt nid[ol daqsxejn iktar fid-dettall.

Maria Bezzina x’tag[mel f’[ajjitha^

Issa g[adni kif spi//ajt la[[ar sena studju tal-kors BA (Honours) in 3D Design and Interior. Ix-xahar id-die[el se ner;a’ nitla’ Londra, i]da din id-darba g[all-Erasmus, fejn

se nkun sa Settembru li ;ej.

Hemmhekk se nkun qed nag[mel xi [a;a differenti minn dan ix-xog[ol ta’ ;ojjellerija, g[ax jog[;obni [afna wkoll l-animation u [a nkun qed na[dem ma’ kumpanija fil-produzzjoni talfilms.

Wara li ni;i minn Londra mmur l-Italja g[al kompetizzjoni li kont irba[t l-iskola.

X’kienet tinvolvi din ilkompetizzjoni^ Din kienet dwar sustainability b’kollaborazzjoni mad-Domestica, li matulha ridna no[olqu household item

mill-materjal tal-fabbrika li jkun fadal. Jien min-na[a tieg[i [loqt shelving modulars li tista’ dda[[alhom f’xulxin u to[loq liema disinn trid. Dan huwa prodott adatt g[al min i[obb ibiddel laffarijiet u to[loq id-disinn inti skont l-ispazju li jkun hemm, jekk huwa [ajt ]g[ir jew le. L-idea tieg[i kienet li dawn jinxtraw f’pakketti differenti fejn wie[ed jixtri kemm irid u g[alhekk jg[aqqad kemm irid. G[al min mhux daqshekk kreattiv, inkludejt ukoll ktejjeb b’informazzjoni kif dawn jistg[u jsiru. Permezz ta’ dan ilprodott, jien irba[t l-ewwel

Determinata li tkompli tirba[ aktar unuri u tag[mel ;ie[ lil Malta premju tal-a[jar disinn millklassi kollha u ng[atajt lopportunità li mmur f’wa[da mill-fabbriki li jimpurtaw minnha d-Domestica g[al internship mag[hom.

Fuq xiex tixtieq tkompli tiffoka ’l quddiem^

Lili jog[;obni kemm it-3D u anki l-;ojjellerija; i]da b[ala suq, hawn Malta a[na daqsxejn limitati fit-tip ta’ ;ojjellerija li nag[mel jiena g[ax mhix ;ojjellerija li wie[ed jista’ jilbes kuljum.

Hija aktar g[al fuq il-palk, catwalks u fashion shows, allura n-nies mhux [a jilbsu

Wa[da mill-bi//iet xog[ol ta’ Maria u l-aktar wa[dha g[al qalbha

l-;ojjellerija li no[loq jien.

B’hekk hi daqsxejn diffi/li biex wie[ed jid[ol fis-suq Malti b’dan it-tip ta’ ;ojjellerija g[ax g[al affarijiet b[al dawn, f’Malta ma tantx hawn opportunitajiet. Anki fil-fashion design, in-nies saru jaraw l-ir[as affarijiet possibbli.

B’kuntrarju g[al dan, barra minn Malta, id-disinjaturi g[andhom diversi attivitajiet li fihom jilbsu over the top.

Dan stajt narah meta mort Londra. In-nies hemmhekk kienu jilbsu lbies a[jar minn tie;. Allura anki g[all-catwalks, hemmhekk hu iktar fa/li li javvi/inaw artisti biex jiddisinjawlhom il-[wejje; li jkunu iktar artisti/i. Hawn Malta l-iktar li naraw li wie[ed jista’ jmur pulit hu tie;.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

8 Opinjoni

Ri/erka dwar it-ta[ri; u l-preparazzjoni vokazzjonali … g[al studenti li jbatu minn mard intelletwali biex jintegraw fid-dinja tax-xog[ol Career Guidance huwa fenomenu pjuttost ;did fl-iskejjel Maltin, spe/jalment fi/?entri ta’ Ri]orsi. Sa ftit snin ilu, Career Guidance kien ji;i provdut minn g[alliema talPSD. I]da fi snin ri/enti in[ass il-b]onn ta’ nies bi kwalifiki adattati biex jipprovdu servizz spe/ifikat fis-su;;ett.

Bosta g[alliema komplew jistudjaw is-su;;ett fl-Università ta’ Malta, kif ukoll f’universitajiet barra minn xtutna.

L-iskema tal-boro] ta’ studju Career Guidance Capacity Building hi parti finanzjata mill-Unjoni Ewropea, u g[enet lil numru ta’ studenti jkomplu listudju tag[hom f’livell ta’ Masters fis-su;;ett.

Jien kont wa[da minn dawn l-istudenti, u ffukajt l-istudji tieg[i fuq il-b]onn ta’ Career Guidance u ta[ri; vokazzjonali g[al studenti li twieldu b’mard intellettwali u li jattendu ?entri ta’ Ri]orsi minflok skejjel sekondarji.

Ri/erka turi li Career Guidance huwa b]onju] [afna g[al kwalunkwe student li wasal biex jitlaq mill-iskola u jid[ol fid-dinja tax-xog[ol, biex jitg[allem jaffa//ja l-problemi u l-isfidi li jista’ jiltaqa’ mag[hom.

Ir-ri/erka tieg[i ffokat fuq kif Career Guidance u st[arri; vokazzjonali qed ji;u provduti

g[al studenti ta’ ’l fuq minn 16il-sena li waslu biex jispi//aw liskola u jibdew jintegraw ru[hom fid-dinja tax-xog[ol. Listudju sar f’Dun Manwel Attard Young Adult Education Centre, u fil-programm PATHWAYS li huwa provdut flMCAST. Kwestjonarju

L-istudju sar mal-g[alliema u l-istudenti li jattendu dawn liskejjel. L-g[alliema kienu mitluba jimlew kwestjonarju filwaqt li 14% mill-istudenti pparte/ipaw f’intervisti mieg[i.

L-iskejjel kellhom programmi simili, imfassla spe/fikament biex jindirizzaw it-ta[rig vokazzjonali, li inkludew ukoll su;;etti akkademi/i ba]i/i b[al-lingwi, alfabeti/i, numeri/i u x-xjenza.

Dun Manwel Attard, Young Adult Education Centre pprovda ta[ri; vokazzjonali permezz ta’ units fil-post li kienu stabbiliti biex jirrappre]entaw settings varji tax-xog[ol. L-istudenti talMCAST kienu jintbag[tu darba fil-;img[a f’industriji varji biex jiksbu esperjenza diretta ta’ xog[ol matul il-programm.

I]-]ew; programmi ma kellhomx prattikant kwalifikat filqasam tal-Career Guidance disponibbli fuq ba]i full-time g[all-istudenti li jattendu l-pro-

gramm. Madankollu, ir-ri]ultati juru li l-[tie;a g[al tali professjonali kien jin[ass millg[alliema li pparte/ipaw u millistudenti bl-istess mod.

L-g[alliema qalu li j[ossuhom mg[obbijin i]]ejjed.

U[ud mill-parte/ipanti qalu li [assew li ma kienx lir-rwol tag[hom li ja;ixxu b[ala prattikanti tal-Career Guidance, i]da xorta kienu mistennija b[ala g[alliema ta’ su;;etti partikulari li jittrattaw diversi su;;etti li jikkon/ernaw ta[ri; vokazzjonali waqt il-lezzjonijiet tag[hom.

Mill-banda l-o[ra, l-istudenti [assew li m’g[andhom lil [add ma’ min jistg[u jitkellmu, spe/jalment dwar kif jistg[u jsibu xog[ol ladarba dawn jispi//aw il-programm.

Esperjenza ta’ xog[ol

Wara li sar dan l-istudju, ;ie konklu] li l-istudenti jibbenefikaw bil-kbir meta jintbag[tu fl-industrija biex jiggwadanjaw esperjenza ta’ xog[ol, u fl-istess [in jitg[allmu jsiru aktar indipendenti.

Hu rakkomandat li Career Guidance jing[ata aktar importanza u li ji;i inkorporat b’mod aktar serju fis-]ew; programmi u li aktar esperjenza prattika hija pprovduta g[all-istudenti.

Esperjenza ta’ xog[ol miksu-

ba minn rappre]entazzjonijiet ta’ postijiet tax-xog[ol differenti fl-iskola stess mhux dejjem tirrifletti b’mod /ar id-dinja reali tax-xog[ol.

Bosta g[alliema li pparte/ipaw mi/-?entru Dun Manwel Attard esprimew il[tie;a u l-b]onn ta’ esperjenzi ta’ xog[ol fil-prattika barra mill-iskola g[all-istudenti. Ikun utli [afna jekk l-istudenti li jkunu lesti li, u kapa/i, ja[dmu huma pprovduti bl-opportunità li mill-inqas jiksbu /erta esperjenza f’xi forma ta’ mpjieg protett waqt li qed jattendu l-programm, b[all-istudenti flMCAST. Peress li b’hekk ikunu qed jitg[allmu a[jar x’g[arfien u x’[iliet ikunu me[tie;a fid-dinja reali tax-xog[ol. Dan l-istudju g[andu ja;ixxi b[ala inizjattiva biex ji;u provduti servizzi a[jar ta’ Career Guidance fl-iskejjel mainstream kif ukoll fi/-?entri ta’ Ri]orsi madwar il-g]ira.

Tista tkun idea tajba jekk dan l-istudju ji;i segwit bi studju simili fil-futur qarib sabiex niksbu informazzjoni dwar x’qieg[din jag[mlu l-istudent li b[allissa qieg[ed jattendi l-programm, jekk sabux xog[ol jew le, u jekk iva, x’tip ta’ xog[ol qed jag[mlu.

Studju b[al dan ikun jista’ jipprovdi informazzjoni mill-eks

minn Marilyn Farrugia – cutajarmarilyn@yahoo.com

studenti infushom dwar jekk ilprogrammi humiex attwalment qed jil[qu l-g[an tag[hom li jippreparaw lill-istudenti g[addinja tax-xog[ol, jew le.

Ikun interessanti li wie[ed jara kemm mill-istudenti pre]enti fil-fatt sabu xi forma ta’ impjieg, u dak li ;ara lil dawk l-istudenti li ma ja[dmux.

Jista’ ji;i argumentat li studju fil-futur jista’ wkoll jg[in lillpoliti/i jirrealizzaw dak li jista’ jittejjeb fil-programmi.

Nixtieq nie[u din l-opportunità biex nirringrazzja lparte/ipanti kollha f’dan listudju – lill-g[alliema, ’l-LSAs u ’l-istudenti, u spe/jalment lillKapijiet tal-Iskola li g[amlu din ir-ri/erka possibbli.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Pre;udizzji u diskriminazzjoni Ftit tal-jiem ilu, terroristi fil-Pakistan li jemmnu li n-nisa g[andhom jibqg[u mag[luqin id-dar attakkaw l-istudenti ta’ università fejn hemm studenti nisa biss. Wa[da telg[et f’karozza li kienet qed twassal lill-istudenti nisa l-università, splodiet lilha nnifisha u qatlet 14-il studenta. Il-bqija tal-istudenti ttie[du l-emer;enza ta’ sptar fil-qrib, imma t-terroristi komplew jattakkawhom hemmhekk ukoll u qatlu [dax o[ra.

ugwaljanza bejn il-bnedmin li to[ro; il-libertà li ngawdu – g[ax [add mhu aktar minn [add biex jikkontrollah jew i;ieg[lu jag[mel xi [a;a.

L-istat biss jista’ j;eg[elna jew jikkontrollana u dan biss b’li;ijiet biex ma ssirx [sara lil [addie[or u f’rispett tal-libertajiet li ngawdu. Ilbniedem g[andu d-drittijiet u kul[add g[andu ddmir li jirrispettahom u li j[arishom.

Mitt sena ta’ li;i ewlenija tal-apartheid

Mhux imbeg[din u lanqas fi ]minijiet o[ra

Pass importanti biex tkompli tkun missielta d-diskriminazzjoni

Fil-;ranet li g[addew ukoll, g[alqet mitt sena li;i fl-Afrika ta’ Isfel li fuqha nbniet [afna millapartheid. F’:unju tal-1913, il-li;i dwar l-art tassuwed ma [allietx aktar lis-suwed – ]ew; terzi tal-popolazzjoni – ikollhom art [lief f’zoni ristretti [afna li kienu biss 7 fil-mija tal-art talpajji].

Dawn i]-]ew; ;rajjiet, u [afna o[rajn li nisimg[u ta’ spiss, juru kemm kien hawn u kemm g[ad hawn fid-dinja pre;udizzju – u sa[ansitra mibeg[da – kontra bnedmin o[rajn, sempli/iment g[ax twieldu kif twieldu: b’kulur tal-;ilda differenti, jew nisa, jew ukoll g[ax i[addnu twemmin jew opinjoni jew stil ta’ [ajja differenti.

Il-pre;udizzji kontra bnedmin differenti u ttbatija li jo[olqu g[al miljuni ta’ nies ejja ma nilludux irwie[na li qeg[din f’xi pajji]i mbieg[da biss jew fl-img[oddi biss.

F’Malta ta’ ]mienna g[ad hawn pre;udizzju qawwi kontra s-suwed. Kien biss fl-1991 li tne[[iet id-diskriminazzjoni kontra n-nisa f’pajji]na.

Saret b[al moda tiddie[aq b’min g[andu twemmin reli;ju]. Hawn stili ta’ [ajja li g[adhom ibatu pre;udizzju u stigma. U qed ner;g[u naraw diskriminazzjoni kontra [addiema sempli/iment g[ax g[andhom opinjoni politika differenti minn tal-ma;;oranza.

Bnedmin [ielsa g[ax indaqs

Niddefendu d-drittijiet ta’ [addie[or

A[na l-bnedmin ilkoll indaqs. Hu minn din l-

u lanqas mhuma apartheid. Imma l-pre;udizzji huma [a;a gravi [afna, u meta nibdew na//ettawhom, iwasslu g[al [afna ag[ar. Jekk nippretendu li ng[ixu f’so/jetà moderna Ewropea li tittratta lilna ndaqs u t[allina ngawdu libertà wiesg[a, irridu niddefendu bi kliemna u b’g[emilna l-istess ugwaljanza u libertà ta’ bnedmin o[rajn b[alna.

Forsi dawn il-pre;udizzji mhux qed joqtlu nies

U jekk qed nitkellmu dwar il-pre;udizzji, pass importanti li g[amel il-Partit Nazzjonalista fil;ranet li g[addew kienet l-abbozz ta’ li;i li ressaq biex jemenda l-kostituzzjoni favur drittijiet tal-LGBT. Dan il-pass ittie[ed bl-iskop li dawn in-nies ikollhom il-protezzjoni offruti mill-Kostituzzjoni ta’ Malta.

G[alhekk issa l - kostituzzjoni Maltija flimkien mar - razza , il - kulur tal - ;ilda , ir reli;jon , it - twemmin politiku u s - sess , se tag[ti wkoll protezzjoni fuq ba]i ta ’ orjentazzjoni sesswali . Dan l - abbozz hu xhied ta ’ kemm l Oppo]izzjoni qed ta[dem bil - g[an li trid tkun kostruttiva u pro - attiva , u hu pass li jkompli ma ’ dak li g[amel il - Partit Nazzjonalista fis snin li g[addew .

L-edukazzjoni u x-xjenza Li wie[ed jikkritika b’mod kostruttiv u ming[ajr ebda kummenti personali jew ta’ tmaqdir ikun g[a]el l-a[jar triq biex jag[mel ;ustizzja ma’ min forsi qieg[ed isofri min[abba de/i]joni li ttie[det, i]da fuq kollox il-persuna li tkun ikkritikajt tkun imxejt b’mod etiku mag[ha.

Il-Kummissjonijiet dovuti lill-g[aqdiet tal-baned Ftit tal-;img[at ilu, jiena ktibt dwar [lasijiet dovuti lillg[aqdiet tal-baned mill-kummissjonijiet tal-bejg[ tal-Lottu u li l-Gvern Laburista kien qal

li ma hemmx fondi biex jing[ataw. Il-;img[a li g[addiet stess numru ta’ ka]ini kkuntattjawni u qaluli li /-/ekk [are; jew wasal biex.

Personalment nemmen li lGvern minkejja li mar lura minn dak li tkellem malg[aqda li tirrappre]enta lillka]ini kollha, ftit g[andu valuri, g[ax l-importanti li l-flus [ar;u u se jing[ataw lill-ka]ini biex dawn ikomplu joperaw b[al dejjem u joffru t-tag[lim tal-mu]ika b’xejn lil kull min [u interessat.

TIMSS u x-Xjenza B[al [afna o[rajn, jien kont qieg[ed nistenna r-rapport ta’ studju li jsir fuq ba]i internazzjonali dwar l-andament ta’ kif sejrin l-istudenti tag[na fittag[lim u l-applikazzjoni

tax-xjenza fil-[ajja tag[hom – bl-isem TIMSS. Biex inkun onest, ma rajtx ir-rapport kollu – aktar minn 530 pa;na – fiddettall, i]da minn dak li stajt nifhem morna ag[ar mill-a[[ar darba meta konna kklassifikajna fid-39 post.

L-ewwel [sieb ta’ [afna hu li nwa[[lu fl-g[alliema; imma dan ikun ]ball kbir. G[andna lma;;oranza assoluta talg[alliema li ja[dmu qatig[ b’risq it-tag[lim ta’ kull student, u naf b’[afna li minn buthom jixtru materjal u ri]orsi ;odda biex apparti dawk dovuti mill-istat ikollhom ri]orsa o[ra biex l-istudenti jitg[allmu a[jar.

Mela awtomatikament wie[ed jistaqsi, fejn qeg[din immorru ]merc? Fil-fehma tieg[i, il-vi]joni dejjem hemm kienet; il-problema meta ni;u biex nimplimentaw il-policy.

In-National Curriculum Framework, filwaqt li fih [afna punti tajbin, nemmen li hu ambigwu u wisq teoretiku fejn tid[ol l-implmentazzjoni, filwaqt li ‘A Vision for Science’, filwaqt li [u l-aqwa dokument biex immarka l-problemi fejn jinsabu, xorta wa[da ftit saret differenza.

Jekk b[ala stat ma a[niex [a nag[fsu fuq ]ew; punti kardinali fejn tid[ol ix-xjenza, allura nemmen li g[alxejn nitkellmu tqil, inda[[lu kun/etti bombasti/i, nag[mlu aktar

pressjoni fuq l-g[alliema, jew no[or;u aktar dokumenti, g[ax fejn konna nibqg[u, jew imorru lura.

Il-;enituri fic-centru tat-tag[lim L-istudent, spe/jalment talprimarja, g[andu ]ew; fatturi ja[dmu fuqu meta jkun filpro/ess tat-tag[lim – l-istimulu tal-g[alliema u dak tal-;enituri jew it-tuturi. Jekk dawn i]]ew; forzi ma jkunux f’armonija ma’ xulxin, l-istudent jitlef ir-ritmu u jxaqleb lejn dik il-parti li mhux tag[mel

daqshekk pressjoni biex jitg[allem.

Ix-xjenza qatt ma ;iet mifhuma mill-bniedem tat-triq, g[alhekk nemmen li g[andu jkun hemm klassijiet ta’ ta[ri; g[all-;enituri fix-xjenza, ta[ri; ba]iku fejn huma jifhmu l-principji ba]ici u kif dawn ji;u applikati fil-[ajja ta’ kuljum.

E]empju li nixeg[lu d-dawl fih ta[lita s[i[a ta’ kimika, fi]ika u bijolo;ija, mill-[ruq tal-fuel fil-power station, id-dawl li jg[addi mill-cables sal-g[afsa li trid tag[mel b’subg[ajk biex jixg[el id-dawl.

Meta l-;enitur jifhem dan, mela awtomatikament jista’ jkun ta’ palata g[al uliedu u jag[tihom il-kura;; biex ikomplu jistudjaw. Dan it-ta[ri; jg[in f’diversi forom o[ra b’mod spe/jali li wie[ed josserva aktar x’inhu ji;ri

madwaru, li jsaqsi aktar u jo[ro; b’soluzzjonijiet. Pro/ess important immensament fil-[ajja ta’ kuljum.

Hu fatt li l-istudent jitg[allem aktar meta jkollu lopportunità li dak li tg[allem japplikah g[all-[ajja ta’ kuljum. E]empju ]g[ir li ta’ spisss insemmi hu l-fatt li filLiceo Mikiel Anton Vassalli tal-{andaq kellna serra /kejkna li fiha konna n[awlu l-pjanti li mbag[ad kienu jinbieg[u jew jit[awlu fl-iskola stess.

Jitg[allmu b’differenza Waqt dan il-pro/ess tat-tkab-

bir konna naraw u nistudjaw fid-dettall x’ji;ri u l-effett tasserra fuq i]-]errieg[a u l-pjanta kkomparata ma’ ]errieg[a o[ra li [awwilnieha fil-kes[a ta’ barra. Illum iddur dawn l-iskejjel maestu]i u ma ssibx lok ]g[ir fejn ikun hemm serra fejn it-tfal jitg[allmu b’differenza.

Li kieku kapa/i no[olqu mudell ta’ edukazzjoni simili g[al dak ta’ Eko-Skola i]da filqasam tax-xjenza, mija fil-mija l-kwalità tax-xjenza f’pajji]na tie[u qab]a ’l quddiem u mhux sejrin lura. Kelli l-esperjenza li nara l-entu]ja]mu tat-tfal filpro;ett Eko-Skola g[aliex huma jie[du d-de/i]jonijiet u jimplimentaw il-pro;etti b’risq l-ambjent, filwaqt li lg[alliema jibqg[u fil-periferija jag[tu d-daqqa t’di fejn ikun hemm b]onn. La semmejt il-

minn Clinton Sammut clintonsammut@;mail.com

pro;ett Eko-Skola, nixtieq insellem lill-Professur Paul J. Pace, li kienet idea tieg[u u ddedika ener;ija kbira biex dan il-pro;ett sar realtà u mibni fuq l-aqwa mudell ta’ edukazzjoni li qatt ra pajji]na.

Il-Gvern pre]enti g[andu numru ta’ g[a]liet x’jag[mel, fosthom li jistudja fid-dettall g[aliex wasalna hawn, min naqas, u nemmen li trid issir revi]joni fil-karigi tal-individwi, fosthom l-Education Officers u nies o[rajn. Biex b’hekk il-qab]a fil-kwalità fix-xjenza tkun ferm a[jar.

Clinton Sammut hu kunsillier f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali tan-Naxxar

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

11

Il-Kanonku Dun :u]epp Grech Cremona – Qassis }elanti fil-Furjana Il-Kanonku Dun :uzepp Grech Cremona, ta’ nisel G[awdxi, li [alliena fit-2 ta’ :unju 2013, se jibqa’ mfakkar fil-parro//a ta’ San Publju, il-Furjana, b[ala sa/erdot ]elanti li ddedika [ajtu u sa[[tu g[all-pastorali lejn il-komunità Furjani]a g[al aktar minn 50 sena.

Hu propju b’sens ta’ dover u gratitudni li l-Kanonku Grech Cremona g[andu jibqa’ mfakkar fost ilparru//ani Furjani]i, g[ax ilvokazzjoni sa/erdotali tieg[u wettaqha kif me[tie;, u b’sens ta’ altruwi]mu.

Kien persuna intelligenti u studju]. Qaddes l-ewwel quddiesa tieg[u ta’ 32 sena, wara li beda l-istudju tieg[u g[al avukat u [tie;lu jaqleb millkors tal-Li;i meta aktar tard ;ietu l-vokazzjoni g[al sa/erdot. Kien jaqra [afna u kien wie[ed mill-ftit sa/erdoti li f’kull g[odwa kien jag[mel [sieb qasir fuq il-qaddis tal-;urnata, qabel ilquddiesa tieg[u.

Sehmu fil-parro//a kien jag[tih kuljum, u g[al [in twil kont issibu fil-konfessinarju, kemm filg[odu kif ukoll qabel il-quddiesa ta’ filg[axija. G[al xi snin kien ukoll id-direttur spiritwali talabbatini tal-parro//a ta’ San Publju, li tieg[u hu kien devot kbir. Hu kien kontributur g[al diversi rivisti

reli;ju]i u ;urnali lokali.

Il-kanonku Grech Cremona jibqa’ sinonimu b[ala l-vi/i parroku tal-Furjana min[abba s-servizz twil li ta f’din ilkariga u serva mal-Ar/iprieti tal-Furjana ta’ wara l-gwerra, u g[alhekk kien ukoll ta’ spalla kontinwa fil-pastorali tal-parro//a, spe/jalment fittqarbin tal-morda u g[al assistenza o[ra mal-moribondi. Meta kien g[adu vi/i, kien imur iqarben fl-ewwel ;img[a tax-xahar lil madwar 50 marid u kien spiss jg[id li waqt dawn i]-]jarat kien jitla’ u jin]el mal-5,000 tar;a.

Dan l-a[[ar, meta sa[[tu ma kenitx tippermetti daqs qabel, xorta wa[da, bi sforz u bi tbatija kbira kien ifekren kif jista’ lejn il-knisja biex jibqa’ jag[ti l-[idma pastorali tieg[u sal-a[[ar ;urnata. }gur li l-Furjani]i huma midjuna lejn dan is-sa/erdot li g[araf jaqdi l-missjoni tieg[u b’[e;;a u b’sens ta’ lealtà lejn il-komunità Furjani]a li tant kien i[obb. Hu doveru] g[alhekk li nitolbu g[alih biex il-Mulej jag[tih il-premju li tant stinka g[alih u li tant jimmeritah.

Grazzi, Kanonku. IlFurjana se tibqa’ grata lejk g[as-servizz twil u e]emplari li inti tajtha b[ala sa/erdot ]elanti.

Publio Agius Il-Furjana

Sena Ewkaristika Sur Editur, Kien tassew mument ta’ grazzja li 100 sena ilu kellna x-xorti li f’art twelidna jkollna l-Kungress Ewkaristiku, g[aliex f’qalb il-poplu tag[na ]gur li kibret l-im[abba lejn lEwkaristija. Dan hu sinjal tajjeb, g[ax l-Ewkaristija hi ssinsla tal-fidi tag[na.

G[addew 100 sena minn din il-;rajja qaddisa u tajjeb li wie[ed jara x’importanza qeg[din nag[tu lil dan issagrament fil-[ajja tag[na.

Biex naslu nag[mlu dan, irridu nirriflettu lEwkaristija xi tfisser f’[ajjitna, u minbarra li nitg[allmu fuq dan is-sagrament, tajjeb li meta nitqarbnu nag[mlu [in ta’ silenzju, [in ta’ riflessjoni, g[ax g[andna [afna tqarbin i]da ftit riflessjoni, u bla riflessjoni ma jsirx ;id, kien jg[id San :or; Preca.

Hawn nixtieq nappella lil

min imexxi l-parro//i u l-kappelli tag[na, biex meta lkomunità tag[na tir/ievi lEwkaristija, fil-Quddiesa jkun hemm [in ta’ silenzju u ta’ riflessjoni biex wie[ed jifhem bis-serjetà x’ir/ieva fil-qalb tieg[u, mhux kant biss. Iva, irridu nedukaw lill-poplu tag[na g[al din l-u]anza qaddisa u l-poplu ja//ettaha biex hekk isir il-veru ;id f’min jitqarben.

Fl-a[[ar, ftit ;ranet ilu saret l-Ewwel Tqarbina lit-tfal tag[na. Jalla, g[e]ie] ;enituri, immorru spiss ma’ wliedna, anki kuljum, u flimkien mag[hom nir/ievu dan l-ikel qaddis li jdewwaqna l-;enna minn din l-art. Jekk uliedna jidraw din id-drawwa qaddisa mi/-/okon, allura meta jikbru jibqg[u jag[mluha u hekk inkunu qeg[din ninvestu bissod f’uliedna.

Carmel Caruana San :wann

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

14 Konsumatur

Pratti/i kummer/jali in;usti Id-Direttiva dwar Pratti/i Kummer/jali In;usti, li da[let fis-se[[fis-sena 2005, g[andha l-iskop ewlieni li ssa[[a[ ilfidu/ja tal-konsumatur u tinkura;;ih jixtri minn pajji]i o[ra tal-Unjoni Ewropea.

Meta konsumatur jag[]el li jixtri mis-Suq Wa[dieni talUnjoni Ewropea, igawdi minn g[a]la aktar vasta ta’ prodotti u minn prezzijiet aktar kompetittivi.

Minn meta d-Direttiva dwar Pratti/i Kummer/jali In;usti da[let fis-se[[, l-ammont ta’ konsumaturi li g[amlu x-xiri tag[hom minn pajji]i o[ra membri ]diedu, i]da g[ad hemm madwar 60% tal-konsumaturi Ewropej li xorta g[ad mhux qed igawdu millvanta;;i tas-Suq Wa[dieni.

Regolamenti komuni

Din id-Direttiva tipprovdi numru ta’ regolamenti li huma komuni mal-pajji]i kollha membri, u li l-g[an tag[hom hu li jipprojbixxu li fis-Suq Ewropew ikun hemm pratti/i kummer/jali li huma in;usti u abbu]ivi.

Barra minn hekk, din idDirettiva tissimplifika r-regoli dwar pratti/i kummer/jali in;usti u b’hekk tag[milha aktar fa/li g[all-konsumaturi biex ikunu jafu d-drittijiet legali tag[hom fi kwalunkwe pajji] fl-Ewropa fejn ikunu qed jag[mlu x-xiri tag[hom.

Pratti/i qarrieqa ■ dikjarazzjonijiet foloz li prodott partikulari jew servizz se ji;u pprovduti b’xejn meta fil-fatt ma jkunux; ■ promozzjonijiet fejn ji;u mwieg[da rigali b’xejn meta fil-verità jew ma jkunx hemm rigali jew jintalab xi [las biex il-konsumatur ikun jista’ jie[u rrigal; ■ stqarrijiet foloz mill-bejjieg[ li mhux ser jkompli jbig[ jew li se jibdel il-post tal-bejg[ tieg[u; ■ pratti/i li jsostnu b’qerq li prodott partikulari jista’ jfejjaq mard jew xi di]abbiltà; ■ negozjant jag[ti l-impressjoni li je]isti servizz ta’ wara l-bejg[ fil-pajji] fejn jg[ix il-konsumatur li jkun f’pajji] ie[or membru tal-Unjoni Ewropea, u dan ma jkunx minnu; u ■ kif ukoll meta ting[ata l-impressjoni qarrieqa li negozjant qed ja;ixxi f’isem konsumatur u mhux b[ala negozjant.

Id-Direttiva tipprojbixxi kull prattika kummer/jali li hija in;usta u abbu]iva.

Prattika Kummer/jali hija meqjusa in;usta meta tfixkel l-abbiltà tal-konsumatur milli jag[mel g[a]la ta’ xiri infurmata, jew inkella b’xi mod twassal lill-konsumatur biex jie[u de/i]joni ta’ xiri li kieku ma kienx jie[u.

E]empji ta’ pratti/i in;usti huma pratti/i qarrieqa u

aggressivi. G[aldaqstant dawn il-pratti/i huma legalment ipprojbiti.

Tatti/i ta’ qerq

Rigward pratti/i qarrieqa, prattika kummer/jali hija meqjusa qarrieqa meta jew ikollha informazzjoni falza jew inkella avolja l-informazzjoni tkun korretta, il-mod kif l-informazzjoni tkun ippre]entata tista’ tqarraq bilkonsumatur.

Nuqqas ta’ informazzjoni tista’ wkoll tkun ikkunsidrata b[ala tattika ta’ qerq g[aliex il-konsumatur g[andu b]onn l-informazzjoni biex jag[mel de/i]joni ta’ xiri infurmata.

G[aldaqstant, kull informazzjoni li ti;i pprovduta lilna l-konsumaturi g[andha ti;i ppre]entata b’mod /ar u li tinfthiem.

B’mod spe/ifiku, skont lAtt dwar l-Affarijijet talKonsumatur, prattika kummer/jali hija kkunsidrata qar-

rieqa meta tipprovdi informazzjoni li ma tkunx korretta fuq il-karattesti/i ewlenin ta’ prodott b[ad-disponibbiltà, ilbenefi//ji, ir-riskji, l-e]ekuzzjoni, il-kompo]izzjoni, la//essorji, il-metodi u d-data ta’ manifattura jew talprovvista, il-kunsinna, kemm il-prodott hu addattat g[allu]u li suppost jag[mel, ilkwantità, l-ori;ini ;eografika, kif ukoll ir-ri]ultati li wie[ed jistenna mill-u]u tal-prodott.

Pratti/i kummer/jali aggressivi huma wkoll ipprojbiti.

Prattika kummer/jali hija meqjusa aggressiva meta b’xi mod tag[ti fastidju, jew i;;ieg[el anke permezz ta’ forza fi]ika, jew tfixkel lg[a]la ta’ xiri tag[na l-konsumaturi.

Dawn it-tip ta’ pratti/i jinkludu tatti/i ta’ bejg[ li jippruvaw jintimidaw lill-konsumatur; kif ukoll pratti/i li jippruvaw jie[du vanta;; minn konsumaturi li huma meqjusa vulnerabbli min[abba l-età jew xi kundizzjoni mentali jew fi]ika.

E]empji ta’ pratti/i kummer/jali li huma meqjusa aggressivi jinkludu: • pratti/i li jo[olqu limpressjoni li l-konsumatur ma jistax i[alli l-post ta’ negozju qabel ma jsir il-kuntratt, filwaqt li jobbligah jiffirma l-kuntratt imsemmi; • negozjant jag[mel ]jarat personali fid-dar tal-konsumatur u jinjora t-talba talkonsumatur sabiex jitlaq; • negozjant jiffitta lill-konsumatur b’offerti mhux mitluba permezz ta’ telefonati, faxes, messa;;i bil-posta elettronika u mezzi o[ra; • il-konsumatur ji;i infurmat li jekk ma jixtrix il-prodott jew servizz l-g[ajxien talkummer/jant se jkun fil-periklu; • riklamar indirizzat lit-tfal fejn ji;u m[e;;a jitolbu lill;enituri jew adulti sabiex jixtrulhom il-prodott riklamat.

minn Odette Vella Senior Information Officer Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur Awtorità g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur

Protezzjoni bil-Li;i

Pratti/i kummer/jali in;usti huma pprojbiti fi transazzjonijiet bejn konsumaturi u negozjanti, irrispettivament x’tip ta’ prodott jew servizz inxtara, jew kif saret it-transazzjoni, jekk hux personalment, bittelefown, bl-internet, jew bilposta.

Barra minn hekk din il-li;i tipprote;i biss l-interessi ekonomi/i tal-konsumatur u mhux aspetti o[ra b[al sa[[a, sigurtà, gosti u moralità.

Meta b[ala konsumaturi niltaqg[u ma’ pratti/i kummer/jali li huma qarrieqa jew aggressivi, dawn jistg[u ji;u rrapurtati lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur.

(L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lillUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq in-numru tat-telefown 2395 2000.)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt IL-PAKISTAN

Massarku ta’ turisti mill-militanti Disa’ turisti u l-gwida lokali tag[hom nqatlu meta grupp ta’ r;iel armati da[lu fil-lukanda tag[hom u fet[u n-nar qrib wa[da mill-og[la muntanji fid-dinja.

Il-vittmi kienu [amsa mill-Ukrajna, tlieta mi/-?ina u Russu, kif ukoll ilgwida lokali tag[hom. Il-lukanda kienet wa[da remota qrib il-Muntanja Nanga Parbat, li hi g[olja 8,125 metru u popolari mad-dilettanti tal-muntanji.

L-E:ITTU

Protesti fit-toroq tal-Kajr }ew; persuni nqatlu minn tiri ta’ arma tan-nar waqt il-;lied li nqala’ filKajr bejn partitarji u avversarji tal-Gvern Islamista E;izzjan.

Dan, hekk kif matul il;urnata tal-biera[ saru rallies politi/i kbar minn gruppi avversarji u li warajhom re;a’ nqala’ l-inkwiet.

L-E;ittu g[ad hemm instabbiltà kbira wara r-rivoluzzjoni tal-2011.

B[alissa qed issir [afna pressjoni mill-forzi politi/i avversarji biex il-President Mohamed Muris jirri]enja, imma l-Fratellanza Musulmana u l-alleati tag[ha wissew li kien se jkun hemm twe;iba iebsa [afna g[al kull sforz biex Mursi jitne[[a.

Dan kien messa;; g[al de/i]joni minn Im[allef f’Ismailia, li f’ka] ta’ ra;el akku]at li [arab minn [abs fl-2011, talab lill-prosekuzzjoni pubblika biex tinvestiga konfoffa millFratellanza u mill-Islamisti barranin.

Mill-[abs, waqt ir-rivoluzzjoni, kienu [arbu [afna [absin, fosthom Mursi, li kien in;abar mill-forzi tassigurtà tal-eks President Hosni Mubarak hekk kif bdiet ir-rivoluzzjoni.

Mill-[abs kienu [arbu [afna membri, kemm talgrupp militanti Palestinjan tal-{amas kif ukoll minn ta’ dak Libani] talHezbollah, u dan qanqal akku]i li l-Fratellanza kkonfoffat ma’ dawn i]]ew; gruppi ta’ militanti.

Fil-pront, l-Oppo]izzjoni ]iedet il-pressjoni biex Mursi jirri]enja, u fit-30 ta’ :unju se ti;i organizzata dimostrazzjoni kbira kontra t-tmexxija ta’ Mursi.

Grupp militanti Pakistani mag[ruf b[ala Jundullah [a r-responsabbitlà talattakk. Kelliem g[all-grupp qal li lbarranin kienu l-g[adu u kienu se jkomplu joqtlu minnhom fejn isibuhom.

Dan l-istess grupp kien [a r-responsabbiltà g[al sensiela ta’ attakki fuq Xi’iti Musulmani fit-Tramuntana talPakistan, u li fil-pajji] huma fil-minoranza. Fost dawn l-attakki kien hemm

dak fi Frar tas-sena l-o[ra, meta fet[u nnar fuq xarabank u qatlu 18-il persuna.

B[ala reazzjoni g[al dan l-attakk, ilGvern Pakistani bag[at ammont kbir ta’ forzi tas-sigurtà biex ifittxu rresponsabbli. Barra minn hekk, kelliem g[all-Gvern qal li peress li l-post fejn se[[ l-attakk kien remot [afna u lanqas ma kien hemm toroq, il-katavri kienu se jin;abru bil-[elikopter.

Dan l-attakk issorprenda lil kul[add

peress li se[[ fil-Provin/ja ta’ GilgietBaltistan, li sa issa kienet meqjusa b[ala provin/ja relattivament [ielsa mill-inkwiet. Iz-zona hi popolari matturisti min[abba s-sbu[ija naturali tag[ha. Din hi l-ewwel darba li fiz-zona kien hemm attakk fuq it-turisti.

Lejn il-Pakistan imorru ftit turisti, i]da l-ma;;oranza tal-ftit li jmorru j]uru t-Tramuntana fejn hemm ilmuntanji b[an-Nanga Parbat.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

16 A[barijiet ta’ Barra

A[barijiet ta’ Barra 17

IL-KANADA> }ew; ritratti li jag[tu [jiel tal-g[arg[ar rekord li qed jolqtu l-istat ta’ Alberta – g[arg[ar li [allew tliet persuni mejta u waslu biex 10,000 persuna jkunu evakwati minn djarhom u l-kapitali Calgary ming[ajr provista tal-elettriku. F’Clagary hemm il-ba]i ewlenija tal-kumapniji ta]-]ejt Kanadi]i. L-g[arg[ar kienu kkaw]ati wara 36 sieg[a ta’ xita qalila li wassal biex ix-xmajjar jil[qu livelli rekord. (Ritratti> Reuters)

L-ISTATI UNITI

L-ALBANIJA

Ti]died l-ispekulazzjoni li Hillary Clinton se ter;a’ tipprova tkun President

Tensjoni waqt l-elezzjoni

Hillary Clinton kompliet tqanqal l-ispekulazzjoni li fl-2016 g[andha mnejn ter;a’ tikkontesta lelezzjoni g[al President tal-Istati Uniti.

Dan, wara li waqt ]jara fil-Kanada qalet li waqt [ajjitha xtaqet tara President mara tal-Istati Uniti.

Clinton, Demokratika li kienet Segretarju tal-Istat fl-ewwel mandat tal-President Barack Obama, kif ukoll eks Senatur minn New York u mart l-eks President Bill Clinton, qed jintqal g[adha inde/i]a

jekk tikkontestax l-elezzjoni fl-2016. {afna Demokrati/i u anki Repubblikani qed ibassru li din se tikkontesta, g[alkemm Clinton, li g[andha 65 sena, qalet li trid tistrie[ wara erba’ snin iddur iddinja b[ala Segretarju tal-Istat.

St[arri; tal-opinjoni pubblika jindika li hi l-aktar politiku Demokratiku popolari b[ala kandidat g[all2016 u li [afna Amerikani kienu jippreferu lilha, anki fost kandidati possibbli Repubblikani.

Fl-Istati Uniti hemm moviment biex jikkonvin/uha tikkontesta fl-2016 – meta jintemm ittieni u l-a[[ar mandat tal-President Obama. :imag[tejn ilu, hi fet[et kont fuq Twitter fejn fost l-o[rajn indikat li kienet inde/i]a dwar il-;ejjieni.

Fid-diskors tag[ha f’Toronto, il-Kanada, Clinton qalet li bl-elezzjoni ta’ mara b[ala President, “kien jing[ata s-sinjal storiku tajjeb lill-bniet, u n-nisa kif ukoll lis-subien u lill-ir;iel”.

L-ITALJA

Pressjoni biex jing[alaq il-ka] ta’ Emanuela Orlandi B[al dan i]-]mien 30 sena ilu kienet g[ebet Emanuela Orlandi, tifla ta’ impjegat tal-Vatikan, f’wie[ed millikbar misteri tal-Italja moderna.

Tul dawn l-a[[ar 30 sena kien hemm [afna misteri u intri//i f’dan il-ka], u minkejja li g[addew dawn is-snin kollha g[ad mhemmx [jiel ta’ x’seta’ ;ara.

Issa, l-awtoritajiet investigattivi filka] mistennija jag[lqu l-ka] fil-[arifa.

Imma qabel iridu jag[lqu sensiela ta’ files dwar il-ka]. Fost dawn hemm testijiet fuq g[adam li kienu nstabu fi kripta fil-Ba]ilika ta’ Sant’Apollinare, fejn sa Mejju kien hemm midfun Enrico De Pedis, li kien imexxi l-grupp kriminali mag[ruf b[ala La Banda della

Magliana. Dan biex jikkonfermaw jekk fost l-g[adam hemmx dawk ta’ Orlandi.

Hemm imbag[ad flawt – li ntwera waqt programm investigattiv Taljan – fejn persuna ppre]entat dak li ntqal li hu lflawt li kien ta’ Emanuela Orlandi, li g[ebet fit-22 ta’ :unju tal-1983.

F’dan il-ka] jidher li Ali Agca, irra;el li ftit snin qabel kien spara lill-

Papa :wanni Pawlu II, ukoll kien implikat. Skont l-investigaturi f’Ruma, intqal li ];ur kien hemm xi persuni fi [dan il-Vatikan li kienu jafu kollox dwar il-ka] u La Banda della Magliana, li kien grupp kriminali li werwer lil Ruma tul is-snin sebg[in u tmenin, u li kellu sehem importnati fil-ka]. G[aliex, imma, mhux mag[ruf.

Persuna nqatlet u politiku ndarab fi sparar li nqala’ lbiera[ waqt l-elezzjoni ;enerali flAlbanija – elezzjoni li l-Punent qed josserva mill-qrib g[aliex im[asseb dwar ir-rispett g[addemokrazija f’dan il-pajji] membru tan-NATO. Hemm t[assib ukoll li jista’ jinqala’ xi tilwim dwar irri]ultat. Dan wara li tilwima politika [alliet lill-Kummissjoni Elettorali b’[afna uffi/jali nieqsa, u g[alhekk mhux f’po]izzjoni li ji//ertifikaw irri]ultat tal-elezzjoni.

L-isparatura se[[et f’Lac, bejn attivsiti u kandidati avversarji, u li fiha ntu]aw erba’ pistoli.

L-isparatura f’Lac qanqlet itt[assib li jista’ jinqala’ aktar inkwiet politiku fl-Albanija – pajji] li hu maqsum bejn idDemokrati/i tal-Prim Ministru Sali Berisha u s-So/jalisti taleks Sindku ta’ Tirana, Edi Rama.

Minn mindu spi//at il-[akma Komunista fl-Albanija, fl-1991, fil-pajji] qatt ma kien hemm elezzjoni li tqieset li saret kif suppost u kienet [ielsa u ;usta.

Il-pajji] jixtieq jissie[eb flUnjoni Ewropea imma problemi elettorali ;odda jistg[u jer;g[u jwaddbu kollox lura.

L-ist[arri; tal-opinjioni pubblika fl-Albanija mhuwiex ta’ min jorbot wisq fuqu, imma qed jindika reb[a g[all-Partit So/jalista. {afna jsostnu li Berisha, li ddomina x-xena politika Albani]a minn tmiem il-Komuni]mu, aktarx jg[ib mix-xena politika jekk jitlef din l-elezzjoni.

Ftit hemm li dwaru ma jaqblux is-So/jalisti u dDemokrati/i rigward is-s[ubija fl-UE, imma g[all-bqija hemm antagoni]mu kbir dwar dawn i]]ew; partiti ewlenin fil-pajji].

L-Albanija applikat g[ass[ubija erba’ snin ilu, imma ftit li xejn sar progress.

Fir-ritratt> Pulizija jispara l-gass tad-dmug[ lejn dimostrant waqt protesti fil-belt Bra]iljana ta’ Salvador< filwaqt li fir-ritratt l-ie[or> dimostrant fl-istess belt jg[annaq uffi/jal tal-Pulizija waqt il-protesti f’sinjal ta’ pa/i. (Ritratt> Reuters)

Il-BRA}IL

Jikber l-appo;; g[all-protesti Jidher li huma madwar 75 filmija tal-Bra]iljani li jappo;;aw il-protesti li g[al dawn l-a[[ar ;imag[tejn qed jhe]]u l-pajji].

L-ist[arri; sar mir-rivista Bra]iljana Epoca. Instab li 77 fil-mija jaqblu mal-protesti marbutin mal-kwalità u l-prezz tas-servizzi pubbli/i, filwaqt li kien hemm 47 fil-mija li ma kinux kuntenti mal-klassi politika fil-pajji] kif ukoll blammont ta’ korruzzjoni li hemm fil-Bra]il.

L-ist[arri;, li sar g[ar-rivista Bra]iljana mill-istitut Ibope, sab li 78 fil-mija tal-Bra]iljani laktar li jilmentaw hu dwar il-

livell tas-sa[[a pubblika. {afna mill-protesti kienu qed isiru dwar l-ispi]a tal-Gvern fuq kompetitizzjonijiet internazzjonali tal-isport, b[atTazza tal-Konfederazzjonijiet u t-Tazza tad-Dinja, meta filpajji] hemm tant faqar.

Instab li 40 fil-mija kienu favur it-Tazza talKonfederazzjonijiet li qed issir b[alissa, filwaqt li 31 fil-mija huma kontra u 28 fil-mija huma inde/i]i. Rigward it-Tazza tadDinja, is-sena d-die[la, 40 filmija kienu “[afna favur”, filwaqt li 29 fil-mija kienu favur u 29 o[ra fil-mija kienu kontra.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

FRANZA

Tkompli tonqos il-popolarità ta’ Hollande

Tfajliet Kurdi li qed ji;;ieldu mar-ribelli Sirjani kontra r-re;im tal-President Bashar al-Assad (Ritratt> Reuters)

Il-popolarità tal-President So/jalista Fran/i] Francois Hollande re;g[et ni]let g[al livell rekord fl-ammont ta’ nies li ma jog[;obhom xejn il-mod kif qed imexxi.

F’Mejju, il-popolarità ta’ Hollande kienet irpiljat xi ftit, imma f’:unju re;g[et marret lura skont st[arri; tal-opinjoni pubblika tal-Ifop, li sar g[all-gazzetta Fran/i]a Journal du Dimanche.

Skont l-ist[arri; li kien ippubblikat ilbiera[, 26 fil-mija ta’ dawk intervistati kienu sodisfatti bil-mod kif kien qed imexxi Hollande – tliet punti anqas. Min-na[a l-o[ra, kienu 73 filmija dawk li ma kinux sodisfatti bil-mod kif qed imexxi ]ieda ta’ ]ew; punti.

In-numru ta’ nies sodisfatti bil-mod kif qed imexxi l-Prim Ministru Jean Marc Ayrault ukoll naqas b’]ew; punti g[al 31 fil-mija.

Il-Gvern So/jalista Fran/i] qed jissielet biex jipprova jikkontrolla l-qg[ad li dejjem qed ji]died, ekonomija sta;nata u l-i]bilan/ kbir fil-finanzi tal-Gvern. Il-li;i li g[adda Hollande dwar i]-]wie; bejn in-nies tal-istess sess ukoll affettwat il-[sieb tal-poplu Fran/i] dwaru.

Hollande kien elett f’Mejju tal-2012 u l-livell tal-popolarità tieg[u hu l-anqas minn kwa]i l-Presidenti Fran/i]i kollha li kien hemm qablu g[al dan i]-]mien fil-mandat tag[hom.

IR-RENJU UNIT

Ebda ;enituri g[all-parents day tat-tfal Membru tar-ribelli jikteb messa;; fuq rocket f’Deir al-Zor biex tintu]a fil-;lied kontra l-forzi tar-re;im Sirjan (Ritratt> Reuters)

IL-:LIED FIS-SIRJA: Matul il-;urnata tal-

{add kien hemm rapporti ta’ ;lied qalil madwar il-periferiji tal-kapitali Sirjana, Damasku. Dan, fl-istess [in li t[abbar waqt laqg[a fil-Qatar tal-Grupp tal-pajji]i [bieb tas-Sirja, li dawn kienu qablu li g[andha ting[ata g[ajnuna ur;enti lir-ribelli li qed

ji;;ieldu kontra r-re;im tal-President Bashar al-Assad. Il-pajji]i fil-grupp, li jinkludi lIstati Uniti, ir-Renju Unit, Franza, il:ermanja, il-Qatar, it-Turkija u l-Arabja Sawdija, qablu li jg[inu kif jistg[u lir-ribelli biex dawn jiddefendu ru[hom a[jar millattakki brutal tar-re;im.

Qed ikomplu ji]diedu l-iskjjel fir-Renju Unit li mhux qed i[allu lill-;enituri tat-tfal jattendu g[all-isports day tat-tfal tag[hom g[aliex qed jintqal li dan jo[loq stress fuq it-tfal meta jkunu quddiem folla kbira.

L-a[[ar wa[da minn dawn id-de/i]jonijiet kontroversjali ttie[det mit-tmexxija tal-Kenningtons Primary Academy f’Essex. Il-;enituri ir/evew ittra li fiha kienu infurmati li lisports day annwali kienet se tkun “g[at-tfal biss” u biex ma jmorrux jaraw it-tfal tag[hom f’dan l-avveniment annwali fis-16 ta’ Lulju.

Issa xi ;enituri qed jheddu li jag[mlu bojkott u j]ommu ttfal tag[hom id-dar jekk huma mhux se jit[allew imorru jarawhom jikkompetu. Huma qed jheddu wkoll li jorganizzaw sports day g[al rashom barra mill-iskola.

Din ma kinitx l-ewwel skola fir-Renju Unit li [adet de/i]joni simili g[al sports day, u hemm skejjel li ma j[allux lill-;enituri jattendu jekk ma jag[tux prova li m’g[andhomx passat kriminali.

Is-sena li g[addiet kien hemm skola li wkoll ipprojbit lu]u ta’ starting pistol g[aliex setg[et tbe]]a’ t-tfal.

Xahar ilu, l-awtoritajiet Ingli]i [ar;u ktieb ta’ 112-il pa;na b’linji-gwida dwar l-isports u t-tfal fl-iskejjel. {afna qed jikkritikaw dawn ir-regoli, li min-na[a wa[da qed isiru biex jipprote;u lit-tfal mill-adulti li jistg[u jippruvaw japprofittaw minnhom; imma mbag[ad fl-istess keffa qed jitwaddbu anki l-;enituri tat-tfal.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

?inekritika 19

Xena mill-film Despicable Me 2

Xena mill-film The Great Gatsby

Lejn il-Jum Nazzjonali ta/-?inema 2013 KRS Film Distributors flimkien mal-esibituri tac/inemas se jorganizzaw it-18il edizzjoni tal-Jum Nazzjonali ta/-?inema nhar is-Sibt 6 ta’ Lulju.

Din il-;urnata tant mistennija minn dawk li j[obbu //inema toffri l-opportunità biex ikunu jistg[u jaraw varjetà tal-aktar films popolari ri/enti, bi prezz imra[[as ta’ €3.50 g[al films normali u €5 g[all-films li jkunu bit3D. Il-wiri tal-films fi/-/inemas jibda fid-9.00 ta’ filg[odu u jibqg[u sejrin sa tard bil-lejl.

Il-KRS u l-esebituri ppjanaw programm ta’ films li jinkludi mhux anqas minn 12-il blockbuster u g[a]la ta’ films li tinkludi kummiedji avventuru]i animati, thrillers ta’ azzjoni, kummiedji, avventuri fantaxjentifi/i u thrillers, li g[andha tissodisfa l-gosti ta’ dawk l-eluf li jmorru /-/inema f’dan il-jum.

Dawn huma w[ud millfilms li se jinwerew:

Xena mill-film Fast & Furious 6

Xena mill-film The Hangover Part III

- Snitch - World War Z (parzjalment iffilmjat f’Malta) - Despicable Me 2 - Man of Steel - After Earth

- The Hangover Part III - Fast & Furious 6 - The Great Gatsby - Epic - Star treck Into the

Darkness

- Iron Man 3 - The Last Exorcism Part II - I’m So Excited - The Big Wedding Booking kmieni f’dawn i//inemas huwa rakkomandat:

Xena mill-film Snitch 2

Eden Cinema (San :iljan) 23710400; Empire Cinema (Bugibba) 21581787; Embassy Cinema (Il-Belt) 21222225; Tal-Lira Cinema (Il-Fgura) 21808000.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

20 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(48)

P. :u]è Delia – il-poeta tal-le;;endi minn Michael Galea

Patri :u]è Delia baqa’ dejjem i[obb ir-ra[al tas-Si;;iewi, mhux biss g[ax twieled hemm, i]da wkoll min[abba s-sbu[ija tal-kampanja tal-madwar> “postijiet li jispirawk”.

Is-Si;;iwin ma naqsux iroddulu [ajr g[all-;ie[ li ta lil dan ir-ra[al billi waqqfu mafkar f’;ie[u.

Patri :u]è Delia twieled is-Si;;iewi fl-1 ta’ April 1900. Studja fil-Kulle;; ta’ San Alwi;i, u wara li g[amel il-Matrikola da[al fil-Kumpanija ta’ :esù (:i]witi) fl-1918. Beda n-novizzjat tieg[u f’Bagheria, qrib Palermo, fi Sqallija, u mbag[ad fi Spanja u Ruma. {alla kitba bil-Latin, bil-Grieg klassiku, bl-Ingli] u bit-Taljan. Fatt kurju]: l-ewwel kitba tieg[u bil-Malti kitibha fi Granada, Spanja.

“Kellna akkademja, u billi konna studenti minn [afna nazzjonijiet differenti, talbuna biex kull wie[ed ta’ nazzjon differenti jag[mel poe]ija. U jien kelli bilfors nikteb xi [a;a bil-Malti. Biex ma no[ro;x ta’ [mar, tlabt lil xi [add minn Malta biex jibg]atli xi ktieb tal-poe]iji. Bag[tuli l-ktieb ta’ Dun Karm Psaila Ward Ie[or. Meta qrajtu, i;;ennint...

Imbag[ad ittradu/ejthom g[all-Ispanjol.”

Studja t-Teolo;ija f’Dublin, l-Irlanda. Ordna sa/erdot fl-1930. Kien l-ewwel Provin/jal talProvin/ja tal-:i]witi Maltin (1947). Jistqarr li “l-Latin u l-Malti kienu l-ilsna li l-aktar kienu g[al qalbi.”

Patri :u]è Delia jibqa’ mfakkar fuq kollox g[al rakkonti ta’ le;;endi f’poe]ija. Peress li kien jismu :u]eppi, l-ewwel le;;enda li kiteb kienet dik fuq San :u]epp; kien semag[ha ming[and ommu meta kienet ]g[ira. Kienet le;;enda su//ess. Il-le;;endi li

kiteb semag[hom ming[and ommu jew ming[and zijuh jew fl-iskola. O[rajn huma internazzjonali. ji;ifieri ma ivvintahomx Delia. Ma setax jonqos, kiteb le;;enda fuq San Nikola g[all-festa ta’ San Nikola, is-Si;;iewi (1967) – tittratta fuq wie[ed mill-mirakli ta’ San Nikola, peress li fl-img[oddi kienu jsej[u le;;endi wkoll fatti stori/i u ;rajjiet li jkunu ;raw tabil[aqq. Il-:i]wita :u]è Delia miet fid-29 ta’ Settembru 1980 f’Dar Loyola, in-Naxxar, u jinsab midfun fi/-/imiterju tal-istess parro//a.

B’inizjattiva tal-G[aqda Kulturali Si;;iewi u l-Kunsill Lokali Si;;iewi, twaqqaf Kumitat ad hoc bl-g[an li jitwaqqaf monument f’;ie[ Patri :u]è Delia.

Il-pro;ett sar realtà nhar il-{add, l-1 ta’ Novembru 2009. Fi/-/erimonja tal-kxif talmonument id-diskors ewlieni kommemorattiv sar minn Louis Galea, Speaker tal-Kamra tad-Deputati.

Fid-diskors tieg[u l-kelliem ikkwota diversi xog[lijiet letterarji ta’ Patri :u]è Delia, u ddeskriva l-[ajja tieg[u b[ala ‘“wa[da li [alliet impatt fuq [ajjitna, fosthom il-[idma tieg[u biex tkun assigurata l-pre]enza tal-:i]witi f’Malta, anki matul il-perjodu tat-Tieni Gwerra Dinjija.”

Fi tmiem id-diskors tieg[u, l-iSpeaker kixef il-monument, waqt daqq tal-fanfarra mill-Banda San Nikola tas-Si;;iewi. Il-monument tbierek minn Dun Albert Buhagiar, Ar/ipriet tas-Si;;iewi.

Il-monument twaqqaf [dejn l-Iskola Primarja tas-Si;;iewi. Hu xog[ol l-iskultur Alfred Camilleri Cauchi. Jirrappre]enta lil Patri Delia b[ala :i]wita qed i]omm f’idu ktieb – il-Van;elu jew il-Le;;endi; fuq plakka tal-bronz hemm riferimenti g[all-postijiet prominenti fis-Si;;iewi – il-knisja parrokkjali, l-istatwa ta’ San Nikola fil-pjazza tas-Si;;iewi, u s-Salib tal-G[olja, li lkoll jissemmew fil-poe]iji ta’ Delia. Il-figura ta’ Patri Delia hi g[olja 183 /entimetru. Il-monument in[adem fil-fonderija artistika ta’ Joseph Chetcuti.

Il-pedestall jikkonsisti fi blokka wa[da ta]-]onqor Malti bi tliet ir[amiet fuq fa//ati differenti bi skrizzjonijiet kommemorattivi. Ix-xog[ol fuq il-pedestall sar minn Agius Marbles tal-Imqabba.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor La casa sul lago Raiuno 15>30

Politiku :ermani] ibba]at f’Berlin, jg[addi minn ]mien diffi/li hekk kif martu tidde/iedi li titlaq u t[allih anki biex jie[u [sieb lit-tliet uliedhom. Naraw kif eventwalment tid[ol mara o[ra fil-[ajja tal-familja, Isabell. Fost l-atturi nsibu lil Heikko Deutschmann u Julia Koschitz fil-parti ta]-]ew; adulti u Timmi Trinks, Tessa Hess u Jannis Michel b[ala t-tfal.

Un anno da ricordare (Secretariat) Raiuno 21>15

Aaron Fenech u Manila Bottone

Diane Lane u John Malkovich (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku Amerikan tal-2010. Penny Chenery dejjem tkun g[exet [ajja pjuttost trankwilla.

Kollox i]da jinbidel meta ming[and missierha tiret Meadow Stables, fejn ikunu jg[ixu numru ta’ ]wiemel tat-ti;rija. Il-qasam qatt ma kien jinteressaha qabel, u g[aldaqstant titlob l-g[ajnuna ta’ Lucien.

The American Iris 21>05

Ti presento un amico Canale 5 21>10 Film Taljan tal-2010 li g[andu lil Raoul Bova (fuq il-lemin fir-ritratt) b[ala protagonist. Hu jkun ja[dem b[ala manager ma’ kumpanija f’Londra. Proprju ftit wara li titilqu l-g[arusa, isej[ulu mill-ferg[a ta’ Milan tal-kumpanija g[al bi//a xog[ol antipatka, dik li jara kif se jnaqqas in-numru ta’ impjegati u jinfurma lil dawk involuti bid-de/i]joni. I]da mhux kollox ikrah...

Chelsey tag[mel audition Ma Tinbidel Qatt - NET Television 20>30

L-episodju tal-lum, it-tlettax-il wie[ed, hu l-a[[ar wie[ed ta’ din l-iskeda, g[alkemm hu ma[sub li din is-sensiela se titkompla f’Ottubru li ;ej.

Annie (Nathalie Micallef) ;;ib g[alliem tal-yoga d-dar. I]da x’se tag[millu Chelsey (Manila Bottone)?

Victor (Mario Micallef) x’se jag[ti lil Meg (Jackie Vassallo Bianchi)?

Chelsey tmur tag[mel audition.

Thekla Reuten u George Clooney (ittnejn fir-ritratt), kif ukoll Violante Placido, huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-2010. Qattiel professjonali, li jkun qed ji;i mfittex minn sikarji o[ra, jsib kenn f’ra[al ]g[ir fl-Abruzzo.

Hemm isir jaf lil Clara, li tkun ta[dem b[ala prostituta. Jidde/iedi li jrid jibdel [ajtu, i]da mhux qabel ma jara li jag[laq il-kontijiet pendenti tal-passat.

G[al xiex, u wara kollox se ting[a]el?

X’ji;ri meta Amanda (Claudia Agius) tie[u lil Annie d-dar?

Jake (Aaron Fenech) jibda ja[seb kif se jipproponi lil Chelsey. Chelsey u Gabriel jer;g[u jiltaqg[u, x’ji;ri bejniethom?

Kitba u produzzjoni ta’ Manila Bottone u direzzjoni ta’ Marley Laganà.

Una notte con il re (One Night with the King) Raitre 15>45

Tiffany Dupont (fir-ritratt), kif ukoll Luke Goss, John Noble u Omar Sharif huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2006.

L-istorja hi ambjentata fil-Persja fil-538 QK.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

22 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 00>30

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 TV Hemm 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 Dirett Ewropa 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:00 - L-Argument Ikompli 20:30 - Music Time 22:05 Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - RTK qosor 09:05 Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Profili 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u Aktar! 14:00 - BBC News 15:00 - RTK Qosor 15:30 -

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Kelma ta’ Wens 23:00 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Testment 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali 13:30 - University Matters 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - Cinescena 20:00 Verdi - g[ejun ta’ mu]ika 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Il-Verità Te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Italia Leggendaria 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Irrid inwassallek Messa;; 22:00 Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

Dopo mezzanotte - Iris, 17>35

Giorgio Pasotti, Francesca Inaudi u Fabio Troiano (ilkoll fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku Taljan tal-2003.

TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r) 10:20 - History of Science 11:25 - Great Romances 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-Ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - }afira ep. 34 21:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 23:15 - L-A[barijiet 23:30 Storjografija 24:00 - TVPM (r).

TVM 2 07:00 - A[barijiet 09:00 TVAM (r) 11:00 - Starboard 11:30 - Lenti 12:15 - .EU 12:45 - Great Romances 13:15 Auschwitz 14:05 - Sa[[tek lEwwel 14:15 - Lenti 15:00 Starboard 15:30 - Great Romances 16:00 - Climate Wars 16:50 - G[awdex Illum 17:20 Waqtiet 17:25 – Football.

Confederations Cup. Urugwaj v Tahiti (r) 19:00 - Starboard 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Climate Wars 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Waqtiet 20:45 {ajja 21:35 - Gadgets 22:05 Wirt, Arti u Kultura 22:35 Starboard.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - Kalamita (ikompli) 16:20 - Teleshopping 17:00 Flimkien ma’ Nancy 17:30 ONE News 17:35 - Liquorish (daily update) 17:45 Teleshopping 18:25 - Better Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Liquorish 23:15 - ONE News 23:45 Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75

18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - {abbejtek 20:30 Bi Dritt... Tistaqsi u Titwie;eb (live) 22:00 – News.

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 09:35 - Unomattina Talk 09:55 Che tempo fa # Tg 1 10:20 Unomattina ciao come stai?

11:10 - Road Italy 11:20 - Don Matteo 7 (fiction) 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Ho sposato uno sbirro (fiction) 15:10 - La casa sul lago. Film 2009 16:50 - Rai Parlamento Tg 17:00 - Tg 1 17:15 - Estate in diretta 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 Techetechetè, vista la rivista 21:15 - Un anno da ricordare.

Film 2010 23:30 - Porta a porta 01:05 - Tg 1 notte 01:40 Sottovoce.

Raidue 07:00 - Sorgente di vita 07:30 Cartoons 09:05 - Le sorelle McLeod (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:35 - Tg 2 dossier 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume # medicina 33 14:00 Divieto di sosta l’Italia in movimento 15:25 - Blue bloods (TF) 16:10 - Revenge (TF) 16:55 Guardia Costiera (TF) 17:50 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 - Senza traccia (TF) 19:35 - Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - LOL :-) 21:10 - Criminal Minds (TF) 23:30 - Tg 2 notizie 23:45 - Made in Sud Summer 01:10 - Tg 2 parlamento 01:20 Protestantesimo 01:55 - Water.

Film 2005.

Raitre 08:00 - Agorà (attwalità) 10:15 La storia siamo noi 11:10 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr piazza affari 14:55 - Tg 3 L.I.S. 15:00 - Ponderosa (TF) 15:45 Una notte con il re. Film 2006 17:40 - Geo Magazine 19:00 Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 -

Blob 20:15 - Celi, mio marito!

20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Il viaggio 23:10 - Tg regione 23:15 - Tg 3 Linea notte 23:50 - I dieci comandamenti 00:05 - Fuori orario 01:25 - Il sud. Film ’83.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Il mammo (sitcom) 09:10 - Alisa – Segui il tuo cuore (soap) 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Il segreto (TN) 15:40 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! Estate 20:00 - Tg 5 20:40 - Paperissima Sprint 21:10 - Ti presento un amico. Film 2010 23:10 Tg5puntonotte 00:55 - Tg 5 notte 01:25 - Paperissima Sprint (r).

Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Carabinieri 7 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Siska (TF) 13:00 - Renegade (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 Flikken – Coppia in giallo (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 17:00 - Suor Therèse (TF) 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 -

Quinta Colonna il quotidiano 21:10 - Beverly Hills Cop II – Un piedipiatti a Beverly Hills 2. Film ’99 23:25 - Instinct – Istinto primordiale. Film ’99 01:45 - Tg 4 02:10 - Modamania.

Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Kyle XY (TF) 19:35 - Gossip girl (TF) 11:30 Pretty Little Liars (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:25 - The Vampire Diaries (TF) 16:20 - Smallville (TF) 17:15 Top One 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY(TF) 21:10 - CSI: Scena del crimine (TF) 23:00 Covert Affairs (TF) 23:55 - Buon compleanno Maurizio! (ricordando Mosca) 00:50 - Knight Rider (TF) 01:40 - Sport Mediaset.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

TV#Radju 23 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Madagascar (r) 10:00 - Sfera 12:00 - News 12:125 - Today News 12:30 - IlMadonna ta/-?oqqa 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 - (ikompli) Niltaqg[u 19:45 - F. News 20:15 - Duggan 21:00 - Bejnietna 23:00 News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 13:40 - Che trucco! 14:05 - Vite in Apnea 14:40 - Torte d’autore (reality) 15:10 - The OC (TF) 16:00 - Rachel Zoe Project 16:50 - Torte d’autore (reality) 17:20 - Vite in Apnea 17:50 Che trucco! 18:30 - Love Bugs (sitcom) 19:00 - Così Fan Tutte (TF) 19:30 - Mercy (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 – Bye Bye Cinderella (sitcom) 21:40 Suburgatory (sitcom) 22:05 Cougar Town (TF) 22:30 Happy Endings (TF) 23:00 Shamless (TF) 24:00 - Torte d’autore (reality).

BBC Entertainment 07:05 - Little Robots 07:15 Green Balloon Club 07:40 Little Human Planet 07:45 Nina and the Neurons 08:00 The Large Family 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Little Robots 08:30 - My Family 09:00 - 2point4 Children 09:30 - The Weakest Link 10:15 - Walk on the Wild Side 10:45 - Doctors 11:15 Casualty 12:05 - Ray Mears’ Northern Wilderness 12:55 - My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - 2point4 Children 14:40 - Walk on the Wild Side 15:10 - Doctors 15:40 - Casualty 16:30 - Tribal Wives 17:25 The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Lark Rise to Candleford 20:00 - My Family 20:30 - The Green Green Grass 21:00 Spooks 21:50 - Twenty Twelve 22:20 - Silent Witness 23:10 The Night Watch.

TCM 08:05 - Doctor Zhivago. Film ’65

(PG) 11:10 - The Searchers.

Film ’56 (U) 13:10 - The Shop Around the Corner. Film ’40 (U) 15:00 - Grand Hotel. Film ’32 (A) 16:50 - Bells Are Ringing.

Film ’60 (U) 18:55 - The V.I.P.s. Film ’63 (A) 21:00 The Fixer. Film ’68 (X) 23:15 The Rounders. Film ’65 (A).

MGM Movies 07:35 - Hidden Agenda. Film ’90 (15) 09:20 - How I Spent My Summer. Film ’90 (PG) 10:55 Shadows and Fog. Film ’92 (15) 12:20 - Support Your Local Gunfighter. Film ’71 (U) 13:50 12 Angry Men. Film ’97 (U) 15:45 - A Touch of Hope. Film ’99 17:10 - What Did You Do in the War, Daddy? Film ’66 (A) 19:05 - Hawks. Film ’88 (15) 21:00 - Cold Feet. Film ’89 (15) 22:30 - MGM’s Big Screen 22:45 - The Tempest. Film ’98.

GO Stars 08:05 - A View To A Kill 10:15 - The Middle 11:00 - Flying Blind 12:25 - The LXD 2: Secrets of The Ra 14:05 Tangled 15:45 - Casino Royale 18:10 - Confessions of a Shopaholic 19:50 - Warehouse 13 20:35 - The Office 21:00 Mrs Brown’s Boys 21:30 Wrath of the Titans 23:05 - The Scarlet Letter 01:15 - Flying Blind.

Iris 11:05 - Tiffany memorandum.

Film ’67 1300 - The Golden Bowl. Film 2000 15:20 - Ti racconto un libro 15:45 - Per amore di Cesarina. Film ’76 17:35 - Dopo mezzanotte. Film 2003 19:25 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 The American. Film 2010 22:55 - Syriana. Film 2005 01:15 - Chi vuol dormire nel mio letto? Film ’63.

Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - Agatha Christie’s Poirot 12:55 - ER 13:55 - Mystery Woman: At First Sight 15:37 Great Women 15:50 - Kojak 16:50 - JAG 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 Agatha Christie’s Poirot 22:59 Great Women 23:10 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Fallen Heroes Bike, Bling Star Bike Part 1 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: Sri Lanka 09:05 - Auction Hunters: Top Gun Ton 09:30 - Baggage Battles 09:55 -

Ultimate Survival: Sahara 10:50 - How Do They Do It? 11:15 How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Cooper River Bridge 12:35 - Street Customs: Vans Van 13:30 - Texas Car Wars 14:25 - Wheeler Dealers 15:20 - Mythbusters: Coffin Punch 16:15 - Auction Kings: Shrunken Head # MLK Letter 16:45 - Baggage Battles 17:10 Extreme Fishing with Robson Green 18:05 - Ultimate Survival: Desert Survivor 19:00 - How It’s Made 20:00 - Baggage Battles 21:00 - Alaska: Surviving the Last Frontier: Porcupine Stew 22:00 - Yukon Men: The Race for Fur 23:00 - Moonshiners: Last Shiner Standing.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Suburgatory 11:30 Alcatraz 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 - Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 - Boardwalk Empire 23:20 - Game of Thrones 00:25 VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 Dallas.

Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Life After Death 10:30 - Return of the Queen?. Monster In Laws: 11:00 - The Last Italian Supper 11:30 - High School Rivals.

12:00 - Hoarders: Constance # Jeri Jo 13:00 - Storage Wars:

May the Vaults Be With You 13:30 - Parking Wars 14:00 - A Gypsy Life for Me 15:00 Dance Moms: Wildly Inappropriate. Hardcore Pawn: 16:00 - Life After Death 16:30 Return of the Queen?. 17:00 Hoarders: Constance # Jeri Jo. Monster In Laws: 18:00 - The Last Italian Supper 18:30 - High School Rivals. 19:00 - Storage Wars: May the Vaults Be With You 19:30 - Parking Wars.

Monster In Laws: 20:00 - TonIn-Law 20:30 - Spoiled Brat-InLaw. Hardcore Pawn: 21:00 Life After Death 21:30 - Return of the Queen?. 22:00 - Pregnant in Heels: Homebirth with a Side of Placenta 23:00 - The Real Housewives of New Jersey: Portrait of an Italian Family.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See The Sea 10:05 Lots & Lots 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 Nouky and Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 - Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:50 - Nouky and Friends 18:55 - My Animal Friends

19:10 - See The Sea 19:15 - Lots & Lots 19:30 Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends.

Disney Channel 07:20 - Shake It Up 08:05 - Austin and Ally 08:55 - Good Luck Charlie 09:15 - Radio Rebel 10:40 - Prankstars 10:50 - Jessie 11:15 - Austin and Ally 12:00 - Shake It Up 12:45 - Disney Fairies 13:35 - The Suite Life on Deck 14:00 Gravity Falls 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 Jessie 15:10 - Shake It Up 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Austin and Ally 16:15 - Have a Laugh 16:20 - Gravity Falls 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Gravity Falls 18:20 - A.N.T. Farm 19:00 - Have a Laugh 19:05 - A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Shake It Up 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Austin and Ally 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 12>00 14>00 14>05

NET News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Jekk Jog[;obkom

15>20 15>50 16>40 17>00

Telebejg[ NEToons Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Bozza tal-Mija NET News Ma Tinbidel Qatt NET News

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00)

Flusek (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Wuxi Classic Snooker 10:00 - AEGON International Tennis 11:00 - European Team Championships Athletics 12:15 - Wuxi Classic Snooker 13:30 FIFA U#20 WC Football 15:45 - Cycling 16:45 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: France v USA (live) 19:00 FIFA U#20 WC Football 20:00 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Spain v Ghana (live) 22:00 - WATTS 22:15 Eurosport Top Ten 22:45 Horse Racing Time 23:00 Wuxi Classic Snooker.

Eurosport 2 07:30 - FIFA U#20 WC Football 10:30 - Dew Tour Extreme Sports 12:30 -

AEGON International Tennis 13:30 - FIFA U#20 WC Football 15:00 - Wuxi Classic Snooker 17:00 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Cuba v Nigeria (live) 19:00 Cycling 20:00 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Portugal v South Korea (live) 22:00 - FIFA U#20 WC Football 23:00 - Superkombat.

GO Sports 1 07:00 - Best of Football 201213 09:00 - Best of Rugby 2012-13 11:00 - Best of Football 2012-13. The Championships: Wimbledon 2013: 13:00 - Preview 14:00 Day 1 (live) 22:30 - Day 1: Highlights. 23:30 - Best of Football 2012-13 01:30 - Best of Rugby 2012-13.

GO Sports 2 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - Milan Channel.

GO Sports 3 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - Inter Channel.

GO Sports 4 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - Juve Channel.

GO Sports 5 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - LFC TV.

GO Sports 6 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - MUTV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - PGA European Tour: BMW International Open: Day 1 13:00 - 2013 France Galop: Prix de Diane Longines 14:00 The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - Best of Football 201213 00:30 - Best of Rugby 2012-13.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - 2013 France Galop: Prix de Diane Longines 12:00 Best of Rugby 2012-13 14:00 The Championships: Wimbledon 2013: Day 1 (live) 22:30 - PGA European Tour: BMW International Open: Day 1.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga: Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 Bundesliga (r) 17:00 Bundesliga (r) 18:55 America's Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga: Highlights (r) 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL (r) 10:15 Melita GFA 1st Div. (r) 12:00 Malta Handball Assoc. (r) 13:25 - Malta Basketball Assoc. (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 MFA Futsal League (r) 17:45 Melita GFA 1st Div. (r) 19:35 Malta Handball Assoc. (r) 21:00 - BOV PL 23:15 - Malta Basketball Assoc. (r) 00:40 -

Malta Rugby Football Union (r).

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

24 Passatemp

Tisliba

Mimdudin> 5. Re/ipjent tat-tisjir li fih isir il-qali (5) 6. Jag[milha suldat madwar fortizza (5) 7. Min isib ru[u fiha jkun da[al f’imbrolja (5) 10. Twellidhom il-qabla (5) 11. Rabbiet il-;wiena[ (5) 12. Qtajt il-kurrent tal-elettriku (5) 14. Annimal mammiferu

karnivoru qisu qattus kbir tal-Imalaja (5) 16. Sakkart tajjeb (5) 17. Skarta milli j[allas ittaxxa (5) 18. G[amel frak (5)

Weqfin> 1. Im;ebbed sewwa (6) 2. Snin s[a[ (6) 3. Uriet snienha! (6) 4. {asad il-qalba ta’ xitla (6) 8. u 12. Hekk ng[idu li hu, ladarba sin/ier (5, 6) 9. Dan ir-ra;el qatt mhu xog[ol! (5) 12. Ara 8.

13. Tie[u pja/ir u kieku

kont kelb kont tferfer denbek! (6) 14. Qadfa bil-moqdief (6) 15. Parti minn [las bil-quddiem (6)

Super Sudoku… mill-1 sat-12 Qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numru mill-1 sat-12 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru lkbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ erba’ kaxxi bi tlieta.

Soluzzjonijiet

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin> 5. Taffa; 6. Xewka; 7. Iprem; 10. Bera[; 11.

Saffa; 12. Qabel; 14. Palat; 16. Blajt; 17. Lulju; 18. Aspru.

Weqfin> 1. Stramb; 2. Pa[pa[; 3. Axxess; 4. Xalata; 8.

Xraba; 9. Sfoll; 12. Qabblu; 13. Lellux; 14. Paj]an; 15.

Tavlun.

DRAUGHTS Super Sudoku Draughts

Bil-lapes jew bil-linka imla kull spazju fejn tidher tikka sewda u g[andha titfa//a quddiemek wa[da qed ittir… imma fuqiex qed ittir?

Jirba[ l-abjad Abjad: 31 – 27, Iswed: 30 x 21; Abjad: 27 – 30, Iswed; 18 x 20; Abjad; 30 – 26, Iswed; 32 x 14; Abjad; 26 x 19 u jirba[.

Silwett

Jirba[ l-abjad :ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba f’erba’ mossi?

Serduk li ma jiddinx Bil-lapes ibda mit-tikka [dejn in-numru 1 u mur fuq in-numri l-o[ra wara xulxin sakemm tasal fuq it-tikka bin-numru 54.

G[andu jitfa//a serduk li ma jiddinx!

Silwett

Ra;el idda[[al l-isptar u ttie[ed fit-taqsima tal-emer;enza.

Infermiera: Tabib, hawn ra;el, ;abuh issa. G[andu saqajh ittnejn miksurin.

Tabib: Tajjeb Ners, g[idlu jg[addi.

Serduk li ma jiddinx

Fit-taqsima tal-Emer;enza

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Klassifikati 25 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisg[a, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

AVVI}I

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq il-

liquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu

99422268 jew 21416705.

fond, €60. ?emplu 21242180.

G{ALL-BEJG{

Mutur Outboard

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Magna tal-{jata

ANTIKA, ir-ras biss u bilcover, €60 u vetrina talkawba ]g[ira li tiddendel , b’5 xkafef 17” x 25” x 4”

EVINRUDE 15hp, f’kundizzjoni tajba, ire;istrat bil-karti, €750 u rota BMX Haro €150. ?emplu 79245666.

JIN{TIE:U

Nies

B’esperjenza fuq xog[ol ta’ dawl u ilma, pagi u kundizzjonijiet tajbin. ?emplu 99492659.

It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

26 TAZZA TAD-DINJA 2014

Italja v Bulgarija se tintlag[ab f’Palermo Il-log[ba valida minn Grupp A tar-round g[allkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja bejn l-Italja u lBulgarija se tintlag[ab fis-6 ta’ Settembru. L-Italja u lBulgarija qeg[din fil-grupp li fih hemm Malta. Attwalment, it-Taljani qeg[din fl-ewwel post tal-grupp b’total ta’ 14-il punt, filwaqt li l-Bulgari qeg[din it-tieni b’10 punti.

Dan ji;i li reb[a g[all-Italja tkun tfisser li dawn ikunu prattikament fil-fa]i finali li se tintlag[ab sena o[ra fil-Bra]il.

G[all-Italja din se tkun il11-il darba li jkunu qed jilag[bu fil-ground tar-Renzo Barbera. L-a[[ar darba li lAzzurri lag[bu f’dan ilground reb[u 1-0 kontra sSlovenja, u din kienet log[ba valida mir-round g[allkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2006, edizzjoni li eventwalment huma reb[u fil:ermanja meta fil-finali reb[u bl-g[oti tal-penalties kontra Franza.

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom, it-

Taljani ;ew draw 0-0 barra minn darhom kontra rRepubblika ?eka, filwaqt li lBulgarija ;ew 1-1 barra minn darhom kontra d-Danimarka.

L-Italja se jkollhom lillattakkant Mario Balotelli nieqes min[abba li tke//a kontra /-?eki.

Erbat ijiem wara li lBulgarija tilg[ab kontra lItalja, tilg[ab f’Ta’ Qali kontra Malta. Il-Maltin fis-6 ta’ Settembru jilag[bu f’Ta’ Qali kontra d-Danimarka.

Diffi/li g[all-:ermanja Il-kow/ nazzjonali tal:ermanja, Joachim Low, qal li se tkun ferm diffi/li g[all:ermanja biex tirba[ it-Tazza tad-Dinja fil-Bra]il. B[alissa, il-:ermani]i qed jokkupaw lewwel post fil-grupp tarround g[all-kwalifikazzjoni b’16-il punt u b’hekk huma kwa]i b’sieq wa[da fil-fa]i finali.

“Irridu nadattaw g[allkundizzjonijiet li hemm filBra]il. Mhux biss irridu

nag[tu kas kif nilag[bu, imma se nsibu affarijiet u ambjent li qatt ma lg[abna fihom. Il-pajji]i sudAmerikani se jkollhom vanta;;, u g[al kull pajji] Ewropew se tkun diffi/li,” qal Low. Low qal li idea tajba tkun li hekk kif tintemm ilBundesliga, il-players li jilag[bu f’dan il-kampjonat u li huma parti mit-tim nazzjonali jimorru immedjetament ilBra]il. Hu mistenni li lma;;oranza tal-players tat-tim nazzjonali jkunu ta’ Bayern Munich u Borussia Dortmund.

Fl-2002, il-:ermanja tilfet ilfinali tat-Tazza tad-Dinja kontra l-Bra]il, filwaqqt li fl2006 ;iet eliminata mis-semifinali kontra l-Italja. Fit-Tazza tad-Dinja tal-2010, il:ermanja ;iet eliminata fissemi-finali kontra Spanja, filwaqt li sena ilu, fil-Euro, ;iet eliminata fis-semi-finali kontra l-Italja; u bla dubju dan ilpajji] g[andu tikketta li jasal sal-a[[ar imma qatt ma jirba[.

Imut Essien Mbong Tard is-Sibt filg[axija t[abbret il-mewt tal-eks plejer ta’ Hibernians, Essien Mbong (ritratt). Mbong miet fl-età ta’ 37 sena. Mbong miet fin-Ni;erja b’konsegwenza ta’ marda kronika. Mbong g[ad g[andu l-familjari tieg[u joqog[du f’Malta. It-tifel ta’ dan l-eks player li lag[ab ma’ Hibs

mis-sena 1998 sal-2006, Joseph Mbong, jifforma parti mit-tim nazzjonali Malti ta’ ta[t is-17-il sena. Ftit jiem ilu, dan lag[ab fil-partita li Malta reb[et 4-0 barra minn darha kontra t-tim ta’ ta[t il15-il sena tal-Irlanda ta’ Fuq. Dan il-;urnal jibg[at ilkondoljanzi lill-familjari ta’ Mbong.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Sport 27 TRASFERIMENTI

Liverpool jakkwistaw lil Luis Alberto Liverpool akkwistaw lillattakkant ta’ Seville, Luis Alberto. Alberto g[adu kemm reba[ il-Kampjonati Ewropej ta’ ta[t il-21 sena ma’ Spanja u minkejja li l-ebda /ifra ma ;iet ]velata, ir-rapporti fil;urnali Ingli]i qed jg[idu li Liverpool [allsu s-somma ta’ madwar 6.8 miljun lira sterlina.

Alberto, li g[ad g[andu 20 sena, lag[ab ukoll mat-tim ta’ Barcelona; imma dawn ma kinux g[a]lu li jakkwistawh g[al kollox. Il-kow/ ta’ Liverpool, Brendan Rodgers, qal li hu ferm e//itat biex jibda ja[dem ma’ dan ilplayer li g[andu kwalitajiet mill-aqwa. L-ewwel darba li Alberto lag[ab ma’ Seville kienet meta kien g[ad kellu 18-il sena. L-ista;un li g[adda, mat-tim B ta’ Barcelona, Alberto skurja 11il goal.

Intant, l-istess kow/ tkellem ukoll dwar is-sitwazzjoni talattakkant Luis Suarez. Matul dawn l-a[[ar xhur kien hemm

spekulazzjonijiet li Suarez se jitlaq lill-klabb u x’aktarx jing[aqad ma’ Real Madrid.

Rodgers qal li se jkun il-klabb li jidde/iedi l-futur ta’ Suarez u mhux Suarez innifsu. Minna[a tieg[u, Suarez, f’diversi intervisti qal li jrid jitlaq lirReds.

“Il-verità hi li l-klabb g[andu kontroll assolut tassitwazzjoni. Jien dejjem nisma’ u nara x’jixtiequ lplayers; imma fl-a[[ar milla[[ar, il-klabb jidde/iedi x’isir mill-players tieg[u,” qal Rodgers.

Suarez ;ie sospi] 10 partiti wara li gidem lil Ivanovic ta’ Chelsea u skonta erbg[a minnhom, u b’hekk, jekk jibqa’ ma’ Liverpool irid jitlef l-ewwel sitt partiti tal-ista;un.

Suarez, li g[andu 26 sena, b[alissa qieg[ed il-Bra]il fejn ilbiera[ lag[ab fit-Tazza talKonfederazzjonijiet kontra tTa[iti.

Sta;un ilu, Suarez spi//a b[ala t-tieni l-aqwa skorer talkampjonat.

TOUR DE FRANCE

Bradley Wiggins mhux se jie[u sehem aktar I/-/iklist Ingli] Bradley Wiggins qal li ma jixtieqx jikkompeti aktar fit-Tour De France. Sena ilu, Wiggisn sar l-ewwel /iklist Britanniku li qatt reba[ din il-kompetizzjoni presti;ju]a, u din is-sena mhux se jkun jista’ jiddefendi t-titlu min[abba li kellu jirtira b’infezzjoni fl-istonku. Min[abba din l-injury, Wiggins kellu jirtira wkoll mill-Giro d’Italia.

“Jien minn dejjem xtaqt nirba[ it-Tour de France, u sena ilu irnexxieli. M’iniex ippreparat biex ner;a’ ng[addi minn dak li g[addejt minnu sena ilu. G[amilt sagrifi//ji kbar u injorajt ilfamilja biex nikkon/entra fuq xog[li,” qal Wiggins.

Wiggins kellu kliem ta’ tif[ir g[al Chris Froome, i/-/iklist li din is-sena se jkun il-leader ta’ Team Sky. “F’dawn l-a[[ar xhur, il-wirjiet ta’ Froome tjiebu [afna. G[alija Froome hu lg[a]la naturali b[ala leader,” kompla jg[id Wiggins. It-Tour jibda fid-29 ta’ :unju u jintemm fil-21 ta’ Lulju.

Wiggins hu mistenni jirritorna fl-azzjoni fit-Tour tal-Polonja li se jsir f’Lulju, u wara jie[u sehem fit-Tour tar-Renju Unit u filKampjonati Mondjali fl-Italja li se jsiru f’Settembru.

Il-[in allokat g[all-isport fl-iskejjel B[alissa, l-istudenti li jattendu l-iskejjel talPrimarja tal-istat huma intitolati g[al sag[tejn PE (e]er/izzju fi]iku) fil;img[a, filwaqt li fl-ewwel sentejn tas-Sekondarja listudenti huma intitolati g[al sieg[a u nofs. L-istudenti mill-Form 3 sal-Form 5 ikollhom 45 minuta allokati g[all-attivitajiet fi]i/i.

Meta kien qed iwie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi fis-seduta ta’ nhar l-Erbg[a, il-Ministru Evarist Bartolo qal li d-Dipartiment g[all-Immani;jar talKurrikulu u l-eLearning [a diversi inizjattivi biex lisport u l-edukazzjoni fi]ika fl-iskejjel ikunu m[arsa.

Matul il-;img[a, il-[in iddedikat g[all-edukazzjoni g[andu jinqasam bejn lg[alliem tal-klassi, lg[alliem peripathetic u lIsports Promotion Unit (SPU). B’dan il-mod, it-tfal jie[du dak li huma intitolati g[alih u jkun hemm aktar koordinament bejn isservizzi sportivi li jing[ataw.

Sal-2015, g[axra fil-mija tal-Imprest Fund tintefaq fuq apparat sportiv. Intbag[tet lista tal-apparat sportiv li je[tie; li jkun pre]enti f’kull skola [alli l-kwalità tkun assigurata.

L-g[alliema talperipathetic jiltaqg[u maluffi/jal edukattiv darba kull [mistax biex itejbu l-kwalità fl-iskejjel, u darba kull [mistax ikunu pre]enti fliskejjel rispettivi tag[hom biex jag[tu l-appo;; me[tie; lill-g[alliema talklassi biex huma wkoll ikunu jistg[u jag[tu lkontribut tag[hom [alli

Tfal jattendu lezzjoni tal-edukazzjoni fi]ika fl-iskola ta’ {al Kirkop

jassiguraw li l-istudenti jie[du dak li hu mist[oqq.

Il-kurrikulu tal-PE filPrimarja u fis-Sekondarja ;ew riveduti biex jirriflettu l-[ti;iet li tfasslu finNational Curriculum Framework for All. Barra minn hekk, in[olqu [afna ri]orsi g[all-g[alliema kollha u tpo;;ew fuq ilFronter biex dawn jistimulaw aktar kwalità fillezzjonijiet.

Il-Ministru Bartolo spjega li l-Qafas tal-Kurrikulu Nazzjonali g[al Kul[add ;ie ppubblikat fl-2012. Dan jipprovdi g[al 5 fil-mija tal[in allokat g[allEdukazzjoni Fi]ika matul issnin minn Year 3 sa Year 6.

Dan il-[in g[andu jinqasam bejn l-Edukazzjoni Fi]ika u l-I]vilupp Personali u So/jali, filwaqt li mill-Year 7 sa Year 11 il-[in allokat se jitla’ g[al 10 fil-mija.

Madankollu, wie[ed irid i]id ukoll il-Home Economics.

Il-Qafas tal-Kurrikulu Nazzjonali g[al Kul[add jipprovdi wkoll flessibbiltà kurrikulari fid-de/i]jonijiet li jittie[du mill-iskola li jammonta g[al 15 fil-mija mill-[in allokat, 20 fil-mija mill-[in allokat u 25 fil-mija mill-[in allokat tal-[in tal-

kurrikulu. G[alhekk liskejjel jistg[u jidde/iedu li jallokaw i]jed [in g[allisport u g[all-attività fi]ika.

L-allokazzjoni tal-[in g[all-isport u l-attività fi]ika fl-iskejjel primarji tal-Knisja u Indipendenti tvarja minn skola g[al o[ra u minn livell edukattiv g[al ie[or su//essiv. L-allokazzjoni massima tal-[in fl-iskejjel primarji tal-Knisja tla[[aq lerba’ sig[at u nofs fil;img[a, filwaqt li lallokazzjoni massima tal-[in fl-iskejjel primarji indipendenti tla[[aq l-erba’ sig[at.

L-istess japplika g[assettur sekondarju b’varjazzjoni minn livell edukattiv g[al dak su//essiv. Il-massimu tal-[in allokat, kemm fl-iskejjel talKnisja kif ukoll f’dawk indipendenti g[all-attività fi]ika u sportiva hu erba’ sig[at u 12-il minuta.

Il-Qafas tal-Kurrikulu Nazzjonali g[al Kul[add jirrikmanda li l-iskejjel talKnisja u Indipendenti jimxu mad-Dritt g[at-Tag[lim li hu ppjanat g[all-iskejjel talIstat. B’hekk huma g[andhom ukoll ilflessibbiltà fid-de/i]jonijiet li jittie[du mill-iskola.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

28 Sport L-OPEN TA’ WIMBLEDON

Illum jibda t-tielet Grand Slam tas-sena Illum jing[ata bidu g[all127 edizzjoni tal-Grand Slam ta’ Wimbledon li ssir flIngilterra, u dan se jkun ittielet Grand Slam ta’ din issena wara dawk li saru flAwstralja u fi Franza. G[al darba o[ra, il-favoriti li jirb[u dan il-Grand Slam huma Novak Djokovic, Andy Murray, Rafael Nadal u Roger Federer fil-kategorija tal-ir;iel, u Maria Sharapova, Victoria Azarenka u Serena Williams fil-kategorija tannisa. Sena ilu, Roger Federer g[eleb lill-Britanniku Andy Murray fil-finali biex sar laktar tennista li qatt reba[ dan il-Grand Slam. Federer, rebbie[ f’Wimbledon g[al seba’ darbiet, /a[[ad lil Murray milli jirba[ l-ewwel Grand Slam fil-karriera tieg[u. L-istess Murray patta g[al din id-disfatta xahar wara, meta reba[ il-midalja tad-deheb fl-Olimpjadi kontra l-istess Federer. Murray irnexxielu jirba[ l-ewwel Grand Slam fil-karriera tieg[u f’Settembru meta reba[ l-Open tal-Istati Uniti, u wie[ed irid jara hux se jkun fl-aqwa forma tieg[u meta jikkompeti f’Wimbledon.

Dan, min[abba li Murray kellu jirkupra minn injury li sofra f’Mejju waqt turnament f’Ruma. Min[abba din linjury, Murray ma [ax sehem

fl-Open ta’ Franza li beda fla[[ar ;img[a ta’ Mejju. Jekk Murray jirba[ dan l-Open isir l-ewwel tennisti mir-Renju Unit sa mill-1936 li jkun

Serena Williams se tkun qed tfittex li tirba[ dan l-Open g[as-sitt darba

reba[ il-Grand Slam ta’ Wimbledon. Fl-1963, Fred Perry kiseb dan is-su//ess.

Jiem qabel ma jibda dan lOpen, Murray u Federer kienu impenjati f’turnaments bi t[ejjija g[al dan l-Open.

Murray reba[ il-Kampjonati ta’ Aegon, filwaqt li Federer reba[ l-Open ta’ Gerry Weber. G[al Federer din kienet l-ewwel reb[a li kiseb minn Awwissu li g[adda.

Federer, flimkien malle;;endarju Pete Sampras, hu l-aktar tennista li reba[ dan lOpen, b’dawn it-tnejn jirb[u din il-kompetizzjoni seba’ darbiet.

Rafael Nadal se jkun qed jipprova jirba[ dan l-Open g[at-tielet darba fil-karriera tieg[u. Nadal, li hu mag[ruf g[all-qawwa tieg[u fuq ittafal, se jkun qed jipprova jikseb su//ess fuq il-[axix.

F’Mejju, Nadal reba[ l-Open ta’ Franza u f’kummenti li ta wara l-finali kontra Ferrer iddeskriva din ir-reb[a b[ala l-akbar su//ess ta’ [ajtu min[abba li kien ;ej minn injury li ]ammitu tmien xhur barra. Nadal kellu injury flirkoppa u min[abba f’hekk tilef l-Olimpjadi u anki lewwel Grand Slam tas-sena fl-Awstralja. It-tennista Spanjol irritorna bl-aqwa mod u reba[ l-Open ta’ Franza. Innumru wie[ed fid-dinja, Novak Djokovic, irid ipatti g[ad-disfatta li kellu fl-Open ta’ Franza meta ;ie eliminat fis-semi-finali kontra Nadal.

Jekk Djokovic jirba[ dan lOpen, dan ikun it-tieni Grand Slam li jkun reba[ din is-sena

wara li f’Jannar li g[adda reba[ l-Open tal-Awstralja.

Fl-2011 Djokovic kien reba[ l-Open ta’ Wimbledon filwaqt li din is-sena, minbarra li reba[ l-open Awstraljan, reba[ turnaments f’Dubaj u f’Monte Carlo. Ta’ min jinnota li sena ilu, Djokvoic, meta ;ie eliminat mis-semi-finali tal-Open ta’ Wimbledon kontra Federer, tilef anki l-ewwel post f’dawk li huma rankings mondjali. B[as-soltu, Juan Martin Del Potro, Tomas Berdych, Jo-Wilfried Tsonga se jkunu l-akbar ostakli g[allfavoriti. Il-Fran/i] JoWilfried Tsonga kellu wirjiet mill-aqwa fl-Open f’pajji]u u wasal sa[ansitra sas-semifinali qabel ma ;ie eliminat kontra David Ferrer.

Minkejja li Berdych joffri sfida denja lil kul[add, dan hu tennista li mhux kapa/i jkun konsistenti. Fl-a[[ar Grand Slam li sar, ji;ifieri flOpen ta’ Franza, dan kien eliminat fl-ewwel round kontra Gael Monfils.

I/-champion renjanti talOpen ta’ Wimbledon, Roger Federer, jista’ jiltaqa` kontra Rafael Nadal u Andy Murray fi triqtu lejn il-finali. Federer, li qieg[ed fit-tielet post tarrankings mondjali, jista’ jaffronta lil Nadal, rebbie[ talOpen ta’ Franza fil-kwarti talfinali, filwaqt li fis-semifinali jista’ jilg[ab kontra lBritanniku Andy Murray.

In-numru wie[ed fid-dinja, Novak Djokovic jista’ jiltaqa’ kontra Tomas Berdych filkwarti tal-finali, imma ma jistax jilg[ab kontra Murray,

Rafael Nadal se jkun qed jittama li jkompli minn fejn [alla waqt L-open ta’ Wimbledon wara li f’Mejju reba[ l-Open ta’ Franza

Nadal jew Federer [lief filfinali. Din bla dubju hi a[bar tajba g[al Djokovic, rebbie[ tal-Open tal-Awstralja f’Jannar li g[adda. Fl-ewwel round, Djokovic se jilg[ab kontra Florian Mayer filwaqt li Nadal jilg[ab kontra Steve Darcis. L-ewwel log[ba ta’ Murray se tkun kontra Bejamin Becker.

Fil-kategorija tan-nisa, ittennista numru wie[ed fiddinja, Serena Williams, tibda b[ala l-akbar favorita li tirba[ dan l-open, spe/jalment wara s-su//ess li kellha fl-Open ta’ Franza meta fil-finali reb[et kontra Maria Sharapova.

Williams s’issa reb[et l-Open ta’ Wimbledon [ames darbiet, u l-a[[ar darba li reb[itu kien sena ilu. Minkejja li Sharapova qieg[da fit-tieni post tar-rankings mondjali, dan l-Open ma tantx hu xi wie[ed li tmur tajjeb fih. Lunika darba li t-tennista Russa reb[et dan l-Open kien fl-2004. }ew; tennisti li mhux se jie[du sehem se jkunu Svetlana Kuznetsova u Venus Williams. Dawn ittnejn huma mwe;;g[in u b’hekk mhux se jikkompetu fit-tielet Grand Slam tas-sena.

Kuznetsova reb[et ]ew; Grand Slams filwaqt li Venus, o[t Serena, reb[et dan il-Grand Slam [ames darbiet.

Dan il-Grand Slam jintemm fis-7 ta’ Lulju.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Sport 29 YFA LOG{OB TAL-MEDITERRAN

Jid[lu fl-azzjoni Pulis, Bezzina u Galea Ilbiera[ da[lu fl-azzjoni l-weightlifter Rodmar Pulis, it-tiratri/i Eleanor Bezzina u t-tiratur Brian Galea. Dawn, flimkien malg[awwiem Andrew Chetcuti li di;à ikkompeta nhar is-Sibt, kienu fl-azzjoni fil-Log[ob tal-Mediterran li qed isir f’Mersin, itTurkija.

Pulis, akkumpanjat mill-kow/ tieg[u Jesmond Caruana kien li]g[ar kompetitur li kien qed jie[u sehem fil-kategorija ta’ ta[t is-77kg. Dan kellu bidu tajjeb meta g[amel ir-refg[at kollha fisSnatch. Pulis, li kien qed jikkompeti kontra atleti ta’ kwalità kbira, waqqaf ]ew; rekords nazzjonali b’refg[a ta’ 105kg fisSnatch. Sfortunatament, waqt li Pulis kien qed i[ejji biex jie[u sehem fil-Clean and Jerk, sofra injury u kellu jirtira millkompetizzjoni.

L-g[awwiem Andrew Chetcuti ma irnexxilux jg[addi g[allfinali tal-100m fresstyle meta dan g[amel [in ta’ 52.41’ sekonda. Chetcuti jer;a’ jkun fl-azzjoni llum meta jikkompeti fil-heats tal-50m butterfly.

Ilbiera[ ing[ata bidu g[all-kompetizzjonijiet tal-isparar u Eleanor Bezzina, it-tiratri/i li reb[et il-midalja tad-deheb waqt ilLog[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar, [adet sehem fil-kategorija air pistol.

Bezzina ;abet skor ta’ 93, 91, 92 u 88, g[al total ta’ 364, biex b’hekk spi//at fis-16-il post.

Brian Galea [a sehem fit-Trap u spi//a fl-10 post. Galea, li wkoll ikkompeta fil-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar, ;ab skorijiet ta’ 23, 24 u 25 g[al total ta’ 72. Galea jkun impenjat fl-a[[ar round li jsir illum meta t-tiraturi se jkunu qed jisparaw fuq 50 plattina.

Fr Hilary ifa[[ar il-progress Dan l-a[[ar saret il-Laqg[a :enerali Annwali tal-Youth FA (YFA) li waqtha, ilPresident tal-YFA, Hilary Tagliaferro, fa[[ar ilprogress li qed isir finnurseries u fl-istess [in laqa’ lil Swieqi fi [dan lAsso/jazzjoni.

Fr Hilary qal li g[all-futur qrib qed jittama li l-players kollha jkollhom passaport bid-dettalji kollha tag[hom.

Hu fa[[ar u irringrazzja lil dawk il-voluntiera kollha li jg[inu biex il-futbol f’pajji]na jkompli jitjieb. “Il;id li tag[mlu intom mhuwiex biss g[all-futbol, imma anki g[as-so/jetà nfisha,” sostna Fr Hilary.

Ri/entement saru l-MFA Awards u n-nursery talKottonera reb[et ilPresidents’ Award, u dwar dan Fr Hilary qal li din innursery tat e]empju lil kull nursery fil-futbol Malti g[aliex injorat ir-rivalità li kien hemm bejn it-timijiet tat-tliet lokalitajiet biex tat

L-eks player internazzjonali Ingli] David Beckham (fir-ritratt) qal li jittama li jkun ta’ ispirazzjoni g[at-tfal ?ini]i. F’Marzu li g[adda, Beckham in[atar b[ala Ambaxxatur tal-futbol fi/-?ina bil-g[an li jag[ti spinta lill-kampjonat ?ini], anki jekk fis-snin li g[addew fe;;ew diversi skandli relatati ma’ dan il-kampjonat. “Meta ng[atajt il-kariga ta’ ambaxxatur kont naf x’;ara fil-passat. Il-passat hu l-passat, u jien irrid inkun involut biex intejjeb dak li se ji;ri fil-futur,” qal Beckham waqt konferenza tal-a[barijiet fl-Università ta’ Tongji. Beckham irtira mill-futbol fi tmiem dan l-ista;un.

/ans lit-tfal tal-akwata jkomplu ji]viluppaw it-talenti tag[hom f’dan l-isport.

Waqt l-istess laqg[a, isSegretarju :enerali, Joe Micallef, ]vela li mill-ista;un li ;ej, il-format tal-kampjonati tat-timijiet ta’ ta[t il-15 u s17-il sena se jinbidlu. Barra minn hekk, se jkun hemm tibdil ukoll fil-format talfestivals tat-timijiet ta’ ta[t il11-il sena.

L-istess Micallef kompla billi ]vela r-rebbie[a tal-Aktar Players Promettenti talkampjonati tal-U15 u tal-U17.

Jurgen Degabriele ta’ Paola Hibs reba[ l-unur tal-U17 meta g[eleb l-isfida ta’ Karl Micallef ta’ Pietà, li spi//a ttieni, filwaqt li Aiden Farrugia ta’ Sliema reba[ lunur tal-U15 u spi//a quddiem Matthew Guillaumier ta’ St Andrews.

L-unur tal-Fair Play intreba[ minn Sirens fil-kategorija U17, filwaqt li Fgura, M;arr u Sirens reb[u l-unur tal-U15.

Il-[ames membri eletti fil-

Kunsill li jirrappre]enta nnurseries kienu Godwin Aquilina (Sta.Venera), Mario De Battista (St. Andrews), Charles Cassar (Rabat), Mark Bondin (Mqabba) u Charles Farrugia (Floriana).

Wara dan kollu nqraw ilminuti tal-Laqg[a :enerali Annwali tas-sena li g[addiet kif ukoll ir-rapport finanzjaru u kienu approvati. Fr Hilary spjega li fil-jiem li ;ejjin se jit[abbru l-membri ta’ diversi bords u kumitati. Il-President irringrazzja lin-nurseries kollha g[ax-xog[ol li g[amlu matul l-ista;un li g[adda, lillMalta Football Association (MFA) u lill-isponsors, spe/jalment lil dawk prin/ipali – l-APS u Liquigas Malta.

Fr Hilary ikkonkluda billi fakkar li g[all-ewwel darba fl-istorja ta’ Malta se jkunu qed isiru l-Kampjonati Ewropej g[at-timijiet ta’ ta[t is-17-il sena. Dawn ilkampjonati se jsiru f’Mejju tas-sena li ;ejja.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

30 Sport

Spanja tkompli tirba[ SPANJA...............................3 NI:ERJA............................0

Spanja reb[et it-tielet log[ba minn daqstant log[biet f’din ilkompetizzjoni meta g[elbet lin-Ni;erja bi skor ta’ 3-0. Ta’ min jg[id li l-Ispanjoli, minkejja li ;abru t-tliet punti, batew kemxejn u li kieku l-attakkanti ta/-champions tal-Afrika ma fallewx diversi /ansijiet, listorja kienet tkun ferm differenti.

Il-kow/ ta’ Spanja, Vicente Del Bosque, beda bl-istess formazzjoni li reb[et 2-1 kontra l-Urugwaj, [lief g[all-goalkeeper Valdes li beda flok Casillas. L-a[[ar darba li dawn i]-]ew; timijiet iltaqg[u kontra xulxin kien fil-fa]i talgruppi tal-edizzjoni finali tatTazza tad-Dinja tal-1998, meta n-Ni;erja reb[et 3-2.

Meta wie[ed i[ares lejn dak li se[[ minn dakinhar ’il hawn, jinduna kemm inbidlu laffarijiet u kemm it-tim Spanjol g[amel avvanzi kbar tant li llum qed jiddomina xxena internazzjonali.

Fl-ewwel taqsima kienu Spanja li [olqu l-ewwel periklu meta wara ]ew; minuti Andres Iniesta da[al tajjeb filkaxxa, imma kellu x-xutt tieg[u salvat tajjeb minn Enyeama. Minuta wara, wasal il-goal tal-Ispanjoli u wara

azzjoni orkestrata tajjeb, Jordi ALBA ir/ieva ballun tajjeb, qabe] diversi difensuri u skurja l-ewwel goal. Fl-10 minuta, inNi;erja kellhom /ans i;ibu ddraw imma Mikel ta’ Chelsea dam ja[sibha u ra x-xutt tieg[u iddevjat g[al corner. Fid-19-il minuta, Mba impenja b’mod tajjeb lil Valdes f’[in li fih inNi;erjani kienu qed jippressaw lill-Ispanjoli. Spanja wettqu reazzjoni meta fil-25 minuta Soldado g[eleb in-nasba taloffside imma falla /ans meta ;ie wi// imb wi// ma’ Enyeama.

Il-log[ob beda tiela’ u nie]el, u ftit minuti wara kien Valdes li kellu jsalva d-daqqa tar-ras ta’ Akpala. Ftit qabel tmiem lewwel taqsima, Fabregas g[amel l-impossibbli u laqat illasta b’Enyeama di;à meg[lub.

Meta bdiet it-tieni taqsima, Ideye falla /ans kbir meta ir/ieva cross perfett ming[and Musa, imma ma laqatx il-ballun. Spanja, li [elsuha [afif, kellhom /ans tajjeb bi free-kick ta’ Xavi. Fil-61 minuta, Sapnja irduppjat meta Pedro tefa’ cross perfett u bir-ras, TORRES, li kien g[adu kemm da[al minflok Soldado, skurja t-tieni goal u l-[ames wie[ed tieg[u f’din il-kompetizzjoni, u mintua mit-tmiem, ALBA g[eleb in-nasba tal-offside,

Andres Iniesta ta’ Spanja (fin-nofs) imdawwar b’avversarji Ni;erjani (Ritratti> Reuters)

qabe] lill-goalkeeper u tefa’ f’xibka vojta g[al skor finali ta’ 3-0.

Minkejja din it-telfa, wie[ed jista’ jg[id li n-Ni;erja taw lakbar battikata lil Spanja u kienu ferm a[jar mit-Ta[iti u mill-Urugwaj kontra Spanja.

Issa nhar il-{amis, lIspanjoli jilag[bu fis-semifinali kontra l-Italja, u g[atTaljani l-log[ba se tkun /ans

biex ipattu g[ad-disfatta ta’ meta tilfu l-finali talKampjonati Ewropej li saru sena ilu. Dakinhar, l-Italja kienet tilfet 4-0 filwaqt li ftit tal-;img[at ilu, fil-finali talKampjonati Ewropej ta’ ta[t l20 sena, Spanja g[elbet lillItalja 4-2.

Spanja: Valdes, Arbeloa, Pique, Ramos, Alba, Busquets, Xavi, Fabregas

(Silva 54’), Iniesta, Pedro (Villa 75’), Soldado (Torres 60’).

Ni;erja: Enyeama, Ambrose, Echiejile, Oboabona, Omeruo (Egwuekwe 11’), Ogude, Mikel, Mba (Ogu 63’), Ideye, Akpala (Muhammad 71’), Musa.

Referee: Joel Aguilar (Spanja)

L-Urugwaj jiskurja tmienja TA{ITI................................0 URUGWAJ..........................8

L-Urugwaj kisbu reb[a fa/li ta’ 8-0 kontra t-Ta[iti biex issa fis-semi-finali jilag[bu kontra l-Bra]il.

L-Urugwaj kellhom b]onn biss ]ew; minuti biex marru fil-vanta;; u kien l-attakkant ta’ Palermo, Abel HERNANDEZ, li feta[ l-iskor b’daqqa tar-ras minn azzjoni ta’ corner u minn dan il-goal kien /ar ilfatt li t-Ta[iti g[al darba o[ra kienu se jaqilg[u diversi goals.

Ir-reazzjoni tat-Ta[iti ma waslitx, u fl-24 minuta, it-tim li fl-2011 reba[ il-Copa America irdoppja, u g[al darba o[ra re;a’ kien HERNANDEZ li sab ix-xibka. Tliet minuti wara, l-Urugwaj g[amluhom tlieta b’goal ta’ PEREZ, li skurja minn rebound wara li hu stess kien laqat il-lasta.

L-Urugwaj marru jistrie[u

4-0 minn fuq meta HERNANDEZ skujra minuta qabel tmiem l-ewwel taqsima biex g[aqqad hat-trick personali u sar ir-raba’ player li skurja hattrick kontra t-Ta[iti. Kif bdiet it-tieni taqsima, l-Urugwaj spi//aw b’10 meta tke//a Scotti, u tmien minuti wara, Iudivon tat-Ta[iti tke//a wkoll.

Fil-61 minuta, l-Urugwaj komplew i]idu mal-umiljazzjoni tat-Ta[iti meta skurjawlhom ie[or permezz ta’ LODEIRO. Fis-76 minuta, lUrugwaj ing[ataw penalty u mill-11-il metru HERNANDEZ ma ]baljax. Sitt minuti mit-tmiem, SUAREZ skurja sseba’ goal u fl-a[[ar minuta listess player g[amilhom tmienja.

Issa nhar l-Erbg[a li ;ej, lUrugwaj jilg[abu kontra lBra]il, filwaqt li nhar il-{amis Spanja tilg[ab kontra l-Italja.

Din se tkun l-ewwel darba sa mill-2011 li l-Urugwaj se jkun qed jilg[ab kontra l-Bra]il.

Dakinhar, l-Urugwaj, fil-Copa America reba[ kontra l-Bra]il 3-0. Il-Bra]il ma jistg[ux jiltaqg[u kontra l-Urugwaj firround g[all-kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja ta’ sena o[ra min[abba li kkwalifikaw b’mod awtomatiku g[ax se jkunu huma li jorganizzaw ilfa]i finali.

Urugwaj: Silva, Aguirregaray, Scotti, Coates, Gargano, Pereira, Eguren, Lodeiro, Perez, Ramirez (Suarez 69’), Hernandez.

Ta[iti: Meriel, Simon, Vallar, Ludivion, Caroine, Lorenzo Tehau, Aitamai (Lamaire 53’), Jonathan Tehau (Atani 71’), Hnanyine (Tihoni 88’), Vahirua, Chong Hue. Referee: Pedro Proenca (Portugall)

Abate se jitlef il-kumplament tal-kompetizzjoni

Abel Hernandez tal-Urugwaj (xellug) u Henri Caroine tat-Ta[iti fi dwell g[all-ballun.

Id-difensur Taljan Ignazio Abate se jitlef il-kumplament tat-Tazza talKonfederazzjonijiet wara li nhar is-Sibt, kontra l-Bra]il, ]loga spalltu. Player ie[or li mhux /ert hux se jil[aq jirkupra g[as-semifinali tal-{amis hu l-midfielder Riccardo Montolivo, li we;;a’ rasu. I]-]ew; players kellhom ji;u mibdulin fit-telfa ta’ 4-2 li sofra

t-tim ta’ Prandelli. B’din l-injury, Abate issa hu kwa]i /ert li se jitlef ukoll il-pre-season ma’ Milan, filwaqt li Montolivo qieg[ed lisptar g[all-kura.

Sew il-midfielder Andrè Pirlo, li tilef illog[ba kontra l-Bra]il, u Daniele De Rossi, li wkoll tilef din il-log[ba min[abba sospensjoni, se jkunu lura fit-tim.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

Sport 31 UEFA

Illum jitilg[u l-poloz tal-ewwel rounds Illum jitilg[u l-poloz talewwel u t-tieni round g[allkwalifikazzjoni kemm ta/Champions League u tal-Europa League, u b’hekk l-erba’ timijiet Maltin se jkunu jafu kontra min se jilag[bu f’Lulju li ;ej.

B’Kara, champions ta’ Malta, se jie[du sehem fi/-Champions League, filwaqt li Hibernians, runners-up, Valletta, li spi//aw it-tielet u Sliema, li spi//aw irraba’, se jid[lu fl-Europa League.

B’Kara, din is-sena se jilag[bu fit-tieni round g[allkwalifikazzjoni u mhux flewwel round kif kienu g[amlu Valletta sena ilu. Dan min[abba s-sistema tal-coeffecients, li ti;i a;;ornata fuq ba]i tal-a[[ar [ames snin. Malta attwalment tinsab fil-45 post fir-rankings tal-UEFA. L-ewwel leg tat-tieni round tintlag[ab fis-16 jew fis-17 ta’ Lulju, filwaqt li t-tieni leg tattieni round jintlag[ab fit-23 jew fl-24 ta’ Lulju.

It-tim ta’ Pawlu Zammit jista’ jilg[ab kontra: BATE Borisov, Celtic, Steaua Bucuresti,Viktoria Plzen, GNK Dinamo Zagreb, Partizan, Legia Warszawa, Sheriff, NK Maribor, SK Slovan Bratislava, IF Elfsborg, Maccabi Tel-Aviv, Molde, HJK Helsinki, Ekranas, NeftçP u Dinamo Tbilisi.

Streymur, Tre Penne, Lusitans u Shirak jilag[bu kontra xulxin fl-ewwel round, u ]-]ew; timijiet li jg[addu jing[aqdu mat-32 tim li hemm fit-tieni round. Bla dubju, din tkun polza mill-aktar diffi/li jekk ji;u kontra BATE Borisov, Steaua Bucurest jew Viktoria Plzen – it-tliet timijiet li g[andhom esperjenza vasta f’kompetizzjonijiet Ewropej u li g[andhom l-og[la coefficient f’dan ir-round. Is-17-il tim li jg[addu g[at-tielet round jing[aqdu ma’ Basel, Apoel u Austria Wien. Bayen Munich, li huma l-holders, flimkien ma’ 21 tim ie[or ikkwalifikaw b’mod awtomatiiku g[all-fa]i talgruppi.

Hibs, Sliema u Valletta jibdew mill-ewwel round

Hibernians, Sliema Wanderers u Valletta se jibdew l-avventura tag[hom fl-Ewropa billi jilag[bu fl-ewwel round g[all-kwalifikazzjoni g[allEuropa League.

L-ewwel leg tal-ewwel round jintlag[ab fl-4 ta’ Lulju, filwaqt

B’Kara, champions ta’ Malta, flimkien ma’ Hibs, Valletta u Sliema jsiru jafu kontra min se jilag[bu fir-rounds g[all-kwalifikazzjoni g[a/-Champions League u l-Europa League

li t-tieni leg jintlag[ab fil-11 ta’ Lulju. Min jg[addi minn dan ir-round jikkwalifika g[at-tieni round. F’ka] li xi klabb Malti jg[addi g[at-tieni round ikun impenjat fl-ewwel leg tat-tieni round li jintlag[ab fit-18 ta’ Lulju, u ;img[a wara, ji;ifieri fil-25 ta’ Lulju, jilg[ab it-tieni leg.

Bla dubju, t-timijiet li jittamaw li ma ji;ux kontrihom il-Maltin huma Rosenborg, Levski Sofia u CSKA Moscow – timijiet li ilhom snin kbar jilag[bu anki fil-fa]i finali talkompetizzjonijiet tal-UEFA. It-timijiet li jistg[u jilag[bu kontrihom Sliema u Hibs:

Rosenborg BK, MSK Zilina, P Levski Sofia, CSKA Sofia, Videoton, Ventspils, Tromsø IL, Aktobe, Dinamo Minsk, Saint Patrick’s Athletic, Qarabag, Vojvodina, Malmö FF, Sarajevo, Astra Ploiesti, KR Reykjavík, F91 Dudelange, Inter Turku, Dacia Chisinau, Levadia Tallinn, Linfield, Budapest Honvéd, Differdange 03, SK Liepajas Metalurgs, Gefle IF, Pyunik, HKK Zrinjski, Inter Baku PIK, Skonto, Suduva, Vaduz, Flora Tallinn, Xazar Lankaran, HB Tórshavn, Rudar Pljevlja, TPS Turku u Breidablik.

Min[abba li Valletta huma

seeded jistg[u ji;u kontra: NK Domzale, Glentoran, Metalurg Skopje, Milsami Orhei, NK Celje, Torpedo Kutaisi, Teteks, Irtysh Pavlodar, AS Jeunesse Esch, Crusaders, Santa Coloma, Chikhura Sachkhere, VMFD Zalgiris, I Mariehamn, Mika, ÍBV Vestmannaeyjar, Celik Niksic, Tiraspol, Drogheda United, JK Trans Narva, Gandzasar, Kruoja, Astana, KF Laci, KS Teuta, Víkingur, Mladost Podgorica, Turnovo, UE Santa Coloma, Kukësi, ÍF Fuglafjørdur, Bala Town, Broughton, Prestatyn Town, SP La Fiorita u AC Libertas.

FORMULA 1

TRASFERIMENTI

FUTBOL

Raikkonen irid iwettaq reazzjoni

Cassano vi/in ta’ Parma

L-ewwel team-sheet ta’ Ferguson mibjug[a g[al £20 elf

Is-sewwieq tal-Lotus, Kimi Raikkonen, qal li hu fidu/ju] li fil-Grand Prix ta’ ;img[a o[ra, li se jsir f’Silverstone fir-Renju Unit, iwettaq reazzjoni u jer;a’ jid[ol b’/ans tajjeb li jisfida g[at-titlu. Raikkonen reba[ lewwel Grand Prix tal-Awstralja u spi//a tliet darbiet fit-tieni post. Minkejja dan, fl-a[[ar ]ew; Grand Prix, f’Monaco u fil-Kanada spi//a fid-disa’ u fl10 post u ni]el lura f’dik li hi klassifika tas-sewwieqa.

Minkejja dan, Raikkonen waqqaf rekord meta sar lewwel sewwieq li ;abar il-punti f’25 tellieqa konsekuttiva.

Id-diri;enti ta’ Parma ikkonfermaw li l-attakkant ta’ Inter,Antonio Cassano, hu vi/in li jing[aqad ma’ Parma u flistess [in ]velaw li Ishak Belfodil hu vi/in li jing[aqad ma’ Inter. Min-na[a tieg[u, il-President ta’ Genoa, Preziosi, ikkonferma li Genoa mhux se jakkwistaw lil Cassano. Pietro Leonardi, diri;ent ta’ Parma, qal li Cassano jixtieq jing[aqd ma’ Parma u issa kull ma fadal biex ji;i de/i] hu s-salarju tal-eks player ta’ Roma. Matul l-ista;un li g[adda, f’39 log[ba Cassano skurja disa’ goals.

Intant, il-President ta’ Napoli, De Laurentis, qal li l-futur tal-attakkant Edinson Cavani se ji;i de/i] wara li tintemm itTazza tal-Konfederazzjonjiet. Cavani, li qed jilg[ab malUrugwaj, jidher li jixtieq jing[aqad ma’ Real Madrid. Listess De Laurentis talab lil Cavani biex jibqa’ leali lejn ilklabb li sena ilu spi//a fit-tieni post fis-Serie A. Fi tliet sta;uni ma’ Napoli, Cavani skurja aktar minn 100 goal u lista;un li g[adda spi//a l-aqwa skorer tal-kampjonat.

L-ewwel team sheet li kiteb il-kow/ ta’ Man Utd, Alex Ferguson inbieg[et g[as-somma fenomenali ta’ kwa]i 20 elf lira sterlina. Alex Ferguson beda jmexxi lil Man Utd fl-1986 u lewwel log[ba tieg[u ntlag[bet fit-8 ta’ Novembru kontra Oxford Utd, log[ba li fiha r-Red Devils kienu tilfu 2-0. It-team-sheet – il-karta li fuqha Ferguson kiteb il-formazzjoni li kien se jibda biha – inxtrat g[as-somma ta’ £19,500 waqt irkant minn partitarju ta’ Oxford.

Ori;inarjament, din kienet stmata tlett elef lira sterlina, imma spi//at inbieg[et g[all-prezz li hu sitt darbiet aktar minn din issomma.

F’Mejju li g[adda, Alex Ferguson [abbar li kien se jirtira wara 26 sena jmexxi lil Man Utd, u se jkun l-eks manager ta’ Everton, David Moyes, li jie[u post Ferguson.

L-ewwel 11 li kienu bdew kontra Oxford Utd:

Chris Turner, Mike Duxbury, Arthur Albiston, Kevin Moran, Paul McGrath, Graeme Hogg, Clayton Blackmore, Remi Moses, Frank Stapleton, Peter Davenport, Peter Barnes u Jesper Olsen.

It-Tnejn, 24 ta’ :unju, 2013

32 Lokali

Fil-Mellie[a nhar il-{amis kienet i//elebrata l-festa ta’ San :wann tal-{;ejje;, festa rinomata mal-ista;un sajfi. F’din l-okka]joni saret rappre]entazzjoni li turi kif kienu ji//elebraw din il-festa l-Kavallieri ta’ San :wann. (Ritratt> John Paul Bonanno)

Il-vot g[al ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena fl-elezzjonijiet Fit-tnedija tal-Vote 16, u ttwaqqif tal-monitoring committee g[aliha, il-gvern qieg[ed ju]a l-kliem historic milestone.

G[axar snin ilu jiena kont di;à tkellimt dwar dan fl-ewwel diskors tieg[i waqt ba;it – fiddiskussjoni dwar il-Vot g[a]}g[a]ag[ u l-Kultura f’Di/embru tal-2003: “Jekk

g[andna fidu/ja fi]-]g[a]ag[ tag[na, nikkonsidraw li g[andna nnaqqsu l-età tal-vot g[al 16-il sena^ G[andna fidu/ja fi]-]g[a]ag[ Maltin a[na^ Irriduhom ikunu parte/ipi fil-politika Maltija minn età ta’ 16-il sena^ G[andna nag[tu dritt g[allvot li]-]g[a]ag[ Maltin, li tant nitkellmu dwarhom u tant ng[idu li g[andna fidu/ja fihom, mill-età ta’ 16il sena^” Din g[adha ddokumentata mill-Malta Today, 24 ta’ Awwissu, 2008: The honour

for being the first to propose the enfranchisement of Malta’s 16-year-olds goes to Nationalist whip, David Agius (...)when speaking during the

budget debate on the Ministry of Youth and Culture in 2003.

G[alhekk, ippermettuli nitfa’ kollox fil-perspettiva tieg[u biex kul[add jie[u dak li [aqqu, g[ax waqt li jien kont qed nitkellem dwar dan ssu;;ett, [addie[or baqa’ sieket.

Edukazzjoni g[a]-]g[a]ag[ Issa li ]-]ew; partiti qbilna li nie[du dan il-pass, irridu naraw li nedukaw aktar li]]g[a]ag[ dwar il-valuri demokrati/i li ng[o]]u. Jiena

perswa] li dan di;à qed isir fl-iskejjel waqt lezzjonijiet partikulari - b[all Istudji So/jali u l-PSD – imma wkoll permezz ta’ attivitajiet o[ra, b[all-elezzjonijiet g[all-kunsilli tal-istudenti u l-membri fil-kumitat tal-Ekoskola.

L-iskola u l-kunsill lokali L-aktar [a;a li fil-fehma

tieg[i rridu na[dmu fuqha hija li issa rridu nibdew naraw bilwisq aktar minn qatt qabel li liskejjel u l-kunsilli lokali ma

minn David Agius Deputat u Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista

jibqg[ux separati. Hemm wisq separazzjoni bejn dawn it-tnejn.

U hawn m’iniex qed nitkellem dwar l-iskejjel indipendenti, talKnisja u l-privati li jkunu qeg[din fit-territorju tal-kunsill lokali imma jilqg[u tfal u ]g[a]ag[ minn kull rokna ta’ pajji]na. Dawn isibu diffikultà biex jie[du sehem fil-[ajja tallokalità flimkien mal-kunsill lokali. Imma l-aktar li nixtieq

media•link COMMUNICATIONS

nis[aq huwa dwar l-iskejjel primarji tal-istat li jkunu mhux biss qeg[din ;eografikament fil-lokalità, imma jkunu wkoll qed jedukaw lit-tfal ta’ dik l-istess lokalità. Il-fatt li anki hemmhekk g[andna diffikultajiet biex na[dmu flimkien bejn skejjel u kunsill lokali juri li g[ad g[andna [afna x’naqdfu.

Jekk l-iskejjel u l-kunsilli lokali jersqu aktar qrib xulxin, allura meta ji;u g[all-vot ta’ sittax-il sena, i]-]g[a]ag[ tag[na jkunu jafu sewwa x’inhu kunsill lokali. Ikunu tg[allmu dwaru, ikunu esperjenzawh, ikunu marru fil-bini amministrattiv, u l-kunsilliera eletti jkunu ;ew huma stess fil-klassijiet tag[hom. Din id-distinzjoni, dan il-[ajt, bejn il-kunsilli lokali u l-iskejjel irid jitwaqqa’. Liskejjel iridu jo[or;u g[and ilkunsilli lokali u l-kunsilli lokali jridu jid[lu fl-iskejjel.

Fadal sal-2015 u mhux dis-sena stess

Fattur li forsi mhux [afna jinnutaw huwa li din il-li;i, li ]-]g[a]ag[ ta’ 16-il sena jkoll-

hom id-dritt tal-vot fl-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali, se tid[ol fis-se[[ f’Novembru li ;ej. Biss, l-ewwel elezzjonijiet fadlilhom sal-2015. G[alhekk, fil-kliem li ju]a, il-gvern qed iqarraq bi]-]g[a]ag[ meta jg[idilhom li l-vot se jkun tag[hom minn din is-sena stess.

Parti mill-:img[a Ewropea ta]-}g[a]ag[ Din l-idea tal-vot g[a]]g[a]ag[ ta’ 16-il sena kienet imnedija b[ala parti mill:img[a Ewropea ta]}g[a]ag[. Il-Gvern, dan g[amlu biex juru r-rabta bejn i]-]g[a]ag[, l-Unjoni Ewropea u l-Gvern Laburista.

X’ironija. Din hija l-istess Unjoni Ewropea li l-MLP tant oppona. Nistaqsi: Allura dak i]-]mien, l-MLP ma kienx qed ja[dem favur i]-]g[a]ag[?

Nag[ti kelmti li l-Partit

Nazzjonalista se jkun qed ja[dem qatig[ sabiex jer;a’ jsir dak li kien g[al bosta snin, ji;ifieri l-pijunier tas-sehem ta]-]g[a]ag[ u l-opportunitajiet g[alihom.