Numru 13,475
€0.55
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Ir-riformi fil-Kostituzzjoni
Ritratt> Brian Grech
G[andu jkun hemm qbil fuq il-metodu tad-diskussjoni minn Matthew Mamo
L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista temmen li g[andu jkun hemm qbil dwar il-metodu taddiskussjoni matura dwar lemendi me[tie;a g[ar-riformi fil-Kostituzzjoni. Din id-dikjarazzjoni saret ilbiera[ mill-Kap talOppo]izzjoni u Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil fi ]jara lillPresident ta’ Malta George Abela li matulha kien akkumpanjat minn delegazzjoni tal-og[la uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista li inkludiet li]-]ew; Vi/i Kapijiet Mario de Marco u Beppe Fenech Adami, lisSegretarju :enerali Chris Said, u l-uffi/jali tal-partit. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni sa[aq fuq il-b]onn li biex isir tibdil fil-Kostituzzjoni, irid ikun hemm diskussjoni matura dwar ir-riformi li jridu jse[[u.
L-Oppo]izzjoni tixtieq tie[u sehem biex tikkritika u toffri wkoll soluzzjonijiet u twieg[ed li tkun Oppo]izzjoni li tikkontribwixxi g[al dan it-tibdil b]onju]. L-importanti hu lmetodu kif issir iddiskussjoni u li din issir bi qbil u b’mod ;ust. Simon Busuttil qal li lOppo]izzjoni temmen li lPresident hu l-persuna ideali biex imexxi din iddiskussjoni b’mod matur g[all-;id tal-pajji]. Il-President George Abela tkellem fuq il-metodu kif g[andom jitmexxew iddiskussjonijiet u qabel li wasal i]-]mien li jsir tibdil kostituzzjonali. Fisser li loppo]izzjoni g[andha rwol importanti f’dawn idde/i]jonijiet u enfasizza li jrid ji;i salvagwardat ilprin/ipju ta]-]ew; terzi filParlament. g[al pa;na 4
L-eks Prim Ministru Lawrence Gonzi ng[ata sorpri]a meta f’serata ad unur tieg[u lbiera[ ing[ata rigali mid-Deputat Prim Ministru Libjan u mill-pilota Libjan Al Rabty (ritratt) li fl-2011 ing[ata kenn f’Malta wara li [arab mir-re;im ta’ Gaddafi Ara pa;na 3
Il-Ministru Mallia jammetti Kien pre]enti fl-interviews g[al d[ul fis-Servizzi Sigrieti Il-Ministru g[all-Intern u sSigurtà Nazzjonali Manuel Mallia ammetta li hu kien pre]enti waqt l-interviews g[all-membri fil-Korp talPulizija biex jid[lu fis-Servizzi Sigrieti fi [dan il-Korp. Fil-[in tal-a;;ornament matul is-seduta tal-Parlament tal-biera[ filg[odu, il-Ministru
Mallia stqarr li Gvern Laburista issa ne[[a dan ilkun/ett li s-Servizzi Sigrieti mhumiex the long gun talPulizija, u mhumiex hemm biex ikunu investigati reati talPulizija. Hu qal li dan ixxog[ol jista’ jsir, imma dan ix-xog[ol hu tal-Pulizija. g[al pa;na 2
{ati dwar traffikar ta’ immigranti Seba’ snin [abs g[al Gordon Dimech [ati ta’ traffikar ta’ immigranti illegali Ara pa;na 3
Pulizija jag[mluha ta’ waiters Il-Korp Pulizija jid[ol g[al xog[ol ta’ outside catering Ara pa;na 32
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
2 Lokali Lottu
56 – 7 – 27 – 49 – 75 # 44 – 88 – 53 Spi]eriji li se jift[u g[ada FLORIANA: Vilhena Pharmacy, 3 Triq Sant’Anna; IL{AMRUN: Brown’s Pharmacy, 706, Triq il-Kbira San :u]epp; SANTA VENERA: St. Venera Pharmacy, 532 Triq il-Kbira San :u]epp; BIRKIRKARA: Pharmaplus, Triq Ganu; L-IMSIDA:
Brown’s Pharmacy, Shop 10, Yacht Marina Apartments, Triq ilMarina; SAN :WANN: Medical Plaza Dispensing Chemists, Cass-i-Mall Buildings, Vjal ir-Rihan; TAS-SLIEMA: Wales Pharmacy, 183, Triq Manwel Dimech; L-IKLIN: Il-Mehrie] Pharmacy, 31 Triq Giovanni Curmi; IN-NAXXAR: Brown’s Chemists, Triq San Pawl; IL-MELLIE{A: Mellie[a Pharmacy, 111, Triq George Borg Olivier; PAOLA: Brown’s Pharmacy, 45 Paola Hill; L-ISLA: San Filippi Pharmacy, 155 Triq il-Vitorja; {A}-}ABBAR: St. James Pharmacy, Misra[ San :akbu; MARSAXLOKK: Pompei Pharmacy, Xatt is-Sajjieda; I}}URRIEQ: Salus Pharmacy, 21 Misra[ ir-Repubblika; ISSI::IEWI: St. Nicholas Pharmacy, 1 Triq il-Parro//a; RABAT: Nova Pharmacy, 142 Triq il-Kulle;;; VICTORIA: Ta/-?awla Pharmacy, Triq 7 ta’ :unju 1919; IN-NADUR: Nadur Pharmacy, Pjazza it-28 t’April 1688.
Spi]eriji li se jift[u llum VALLETTA: New British Dispensary, 109#110 Triq San :wann; IL-{AMRUN: The Cross Pharmacy, 859 Triq il-Kbira San :u]epp; {AL QORMI: St. George’s Pharmacy, 21 Triq il-Kbira; BIRKIRKARA: Mackie’s Pharmacy, Triq L. Casolani, Ta’ Paris; IL-G}IRA: O’Hea Pharmacy, 128 Triq Manoel; SAN :WANN: Marc Pharmacy, 92 Triq il-Mensija; TAS-SLIEMA: Rudolph Pharmacy, 133 Triq Rudolfu; {AL LIJA: St. Michael Pharmacy, Misra[ tat-Transfigurazzjoni; IL-MOSTA: Tat-Tar;a Pharmacy, Plot No. 2, Triq il-Kostituzzjoni; IL-QAWRA: El Medina Chemist, Triq il-Maskli; SANTA LU?IJA: Maddalen Pharmacy, Shop 2, Binja tal-Faqqani, Dawret it-Torri; BORMLA: Verdala Pharmacy, 57 Triq il-Gendus; MARSASKALA: Bellavista Pharmacy, 99 Triq il-Hortan; BIR}EBBU:A: Brittania Pharmacy, 5 Triq il-Bajja sSabi[a; L-IMQABBA: Mqabba Central Pharmacy, 5 Triq Santa Katerina; {A}-}EBBU:: Plaza Pharmacy, 86 Triq il-Kbira; {AD-DINGLI: Santa Marija Pharmacy, Misra[ Fren/ Abela; VICTORIA: Batu Pharmacy, 38, Triq il-Palma; IN-NADUR: Nadur Pharmacy, Pjazza it-28 ta’April 1688.
It-Temp
UV INDEX
9
IT-TEMP> Il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: Ftit qawwi g[al qawwi mill- Majjistral BA{AR> Qawwi IMBATT> Baxx mil-Lbi/ li jsir baxx g[al moderat TEMPERATURA: L-og[la 26˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 428.1 mm IX-XEMX> Titla’ fis-05.48 u tin]el fis-20.22
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IS-SIBT L-og[la 26˚C L-inqas 20˚C
IL-{ADD L-og[la 26˚C L-inqas 20˚C
IT-TNEJN L-og[la 27˚C L-inqas 20˚C
IT-TLIETA L-og[la 27˚C L-inqas 20˚C
L-ERBG{A L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
9
9
10
10
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 27˚C xemxi, Frankfurt 18˚C imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C xemxi, Amsterdam 15˚C imsa[[ab, Milan 20˚C ftit imsa[[ab, Tripli 30˚C xemxi, Istanbul 25˚C ftit imsa[[ab, Ateni 30˚C xemxi, Lisbona 31˚C xemxi, Londra 18˚C xita, Vjenna 18˚C ftit imsa[[ab, Berlin 18˚C imsa[[ab, Madrid 29˚C xemxi, Zurich 16˚C ftit imsa[[ab, Brussell 15˚C imsa[[ab, Moska 31˚C ftit imsa[[ab, Munich 16˚C imsa[[ab, il-Kajr 33˚C xemxi, Pari;i 17˚ imsa[[ab, Dublin 16˚C xita, Bar/ellona 25˚C imsa[[ab, Tune] 29˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 21˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 25˚C ftit imsa[[ab, Ruma 24˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 16˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C ftit imsa[[ab.
Il-lealtà fis-Servizzi Sigrieti g[andha tkun lejn il-pajji] minn pa;na 1
Il-Ministru Mallia sostna li meta wie[ed ikollu membri fis-Servizzi Sigrieti, dawn ikunu f’qag[da li jipprovdu u jippruvawlek /erta informazzjoni. Spjega lill-Parlament li ;ew individwati /erti nies li jistg[u jag[tu servizz lil dan isservizz. I]da hu stqarr li dan ma sarx mill-Ministeru, la mi/-Chief of Staff u lanqas minnu. Hu deherlu li qabel ma dawn in-nies fil-fatt ikunu a//ettati, ikun hemm mhux biss screening i]da anki interview. “Iva, f’dan l-interview jien kont pre]enti, i]da d-de/i]joni kienet tal-Head tas-Security Service biss li kien jaf bil-lista tan-nies minn qabel…...”. Il-Ministru Mallia sa[aq, fost o[rajn, li hu lest li ja[dem bi stil ta’ politika moderna li t[ares ’il quddiem. Waqt l-a;;ornament fisseduta tal-Parlament ta’ nhar it-Tnejn li g[adda, id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi kien staqsa jekk hux minnu li l-Ministru Mallia nda[al flg[a]la tal-Membri tas-Servizzi Sigrieti billi g[amel l-intervisti tal-membri prospettivi flimkien ma/-Chief of Staff tieg[u u mal-Kap tas-Servizzi Sigrieti. Id-Deputat Nazzjonalista kien qal li dan l-ind[il qatt m’g[andu jsir g[ax il-lealtà tal-membri f’dan is-servizz g[andha tkun lejn il-pajji] u lli;ijiet tieg[u, u mhux lejn ilMinistru jew il-Gvern.
Il-Ministru Manuel Mallia> Iva, f’dan l-interview jien kont pre]enti
Il-lealtà tal-membri f’dan is-servizz g[andha tkun lejn il-pajji] u l-li;ijiet tieg[u u mhux lejn il-Ministru jew il-Gvern
B[al-lum 25 sena
I
]-]jara tal-bastimenti Ingli]i li fl-a[[ar jiem iddominat il-parti kbira tal-;rajjiet fil-pajji] waslet li tmiemha. “Jiddispja/ina ferm li se nitilqu minn Malta. Grazzi ferm g[all-ospitalità li ntweriet mag[na.” Dan kien il-kumment ;enerali fuq fomm il-ba[rin u l-uffi/jali li kienu qed iservu fuq it-tliet bastimenti Ingli]i. Fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista qal li din i]-]jara kkonfermat is-sovranità totali ta’ Malta fejn il-Gvern elett demokratikament mill-poplu laqa’ f’pajji]na lil min ikun a//etta li j]urna fl-a[jar interess tal-poplu. Il-Partit Nazzjonalista fakkar ukoll il;rajja tal-Imnarja 1982 meta b’wirja o[ra bi [;aru, il-poplu kien esprima r-rieda tieg[u li jieqaf g[all-arroganza tal-Partit So/jalista. G[al din il-wirja ta’ solidarjetà, Gvern So/jalista kien wie;eb b’mod salva;; b’sospensjonijiet ta’ [addiema mixxog[ol kif ukoll telfien ta’ drittijiet.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Lokali 3
Serata ad unur Lawrence Gonzi Pre]enti d-Deputat PM Libjan u l-pilota Libjan li ng[ata kenn f’Malta fl-2011 Serata ad unur l-eks Prim Ministru u eks Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi offriet g[add ta’ sorpri]i mhux biss b’diversi testimonjanzi li kollha fa[[ru lil Lawrence Gonzi g[all-[idma li wettaq b[ala Prim Ministru, i]da wkoll bil-pre]enza f’Malta tad-Deputat Prim Ministru Libjan Sadiq Abdulkarim Abdulrahman kif ukoll tal-pilota Libjan ilKurunell Ali Faraj Al Rabty li kien wie[ed mi]-]ew; piloti li [arbu mil-Libja fi Frar tal-2011 u talbu kenn f’Malta fil-bidu tarrivoluzzjoni tal-poplu Libjan kontra r-re;im ta’ Gaddafi. ‘Lawrence Gonzi: Ra;el ...f’kull sta;un’ kienet it-tema ta’ serata spe/jali li kienet organizzata mid-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar u li g[aliha attendew fil-Lukanda New Dolmen madwar 700 persuna flimkien mal-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, il-Vi/i Kapijiet tal-PN Beppe Fenech Adami u Mario de Marco, is-Segretarju :enerali Chris Said, uffi/jali o[ra tal-PN, u l-President Emeritu Eddie Fenech Adami. Il-President tal-Kummissjoni José Manuel Barroso; il-Prim Ministru tal-Lussemburgu JeanClaude Juncker; u Antonio Tajani, Vi/i President talKummissjoni Ewropea; kienu fost il-personalitajiet li b’messa;; li ntbag[at g[al din l-attività spe/jali ta’ ;ie[ lil Lawrence Gonzi, fa[[ru l-[idma li wettaq Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru ta’ Malta.
Il-personalitajiet barranin tkellmu b’mod po]ittiv dwar ilpolitika Ewropea li [addan u wettaq b[ala Prim Ministru – liema politika [alliet impatt po]ittiv fuq il-poplu Malti. Innutaw ukoll il-politika determinanti li mexa biha Lawrence Gonzi fil-mixja ta’ Malta f’sitwazzjoni internazzjonali diffi/li u kif irnexxielu jikseb ir-ri]ultati b’risq il-poplu Malti. Il-Prim Ministru talLussemburgu mhux biss iddeskriva lil Lawrence Gonzi b[ala kollega, i]da b[ala [uh, u li jara li Malta g[andha tkun grata lejn ix-xog[ol li wettaq Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru. Saru wkoll testimonjanzi o[rajn fosthom ta’ Alfred Bezzina li [adem ma’ Lawrence Gonzi fil-Kummissjoni Persuni b’Di]abbiltà; Isabelle Vella, eks Deputat Chairman ta’ Heritage Malta; il-Professur Simon Mercieca li hu Lecturer talUniversità; Peppi Azzopardi, u lKummissarju Ewropew Tonio Borg. Matul is-serata, id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar ippre]enta lil Lawrence Gonzi dvd li tnediet waqt l-attività dwar il-[ajja ta’ Lawrence Gonzi u s-sehem tieg[u lillpajji]na. Id-dvd se tkun ukoll g[all-bejg[. Kienet imnedija wkoll kanzunetta, xog[ol ta’ Philip Vella u Joe Chircop, bis-sehem ta’ kantanti li ;ejjin mit-Tnax-il Distrett.
Is-serata ad unur Lawrence Gonzi li saret ilbiera[ fil-Lukanda New Dolmen u g[aliha l-mistiedna spe/jali kienu d-Deputat Prim Ministru Libjan Sadiq Abdulkarim Abdulrahman kif ukoll il-pilota Libjan il-Kurunell Ali Faraj Al Rabty (Ritratti> Brian Grech)
{ati ta’ traffikar ta’ immigranti illegali Verdett ta’ [tija bi tmien voti kontra wie[ed u sentenza ta’ seba’ snin [abs minn Ray Abdilla
Gordon Dimech, {amruni] ta’ 43 sena, ;ie kkundannat seba’ snin [abs wara li nstab [ati ta’ traffikar ta’ immigranti irregolari. Wara aktar minn [ames sig[at ta’ deliberazzjoni, il-;urati ddikjaraw lil Dimech, xufier tat-taxi, u mag[ruf b[ala “Il-{arufa”, [ati bi tmien voti favur u wie[ed kontra, li kien involut fil-pjan biex grupp ta’ madwar 14-il immigrant ippruvaw ja[arbu minn Malta fil-21 ta’ Di/embru 2005 lejn Sqallija. L-Avukat ta’ Gordon Dimech qal li l-akku]at se jappella mis-sentenza. Il-Qorti qalet fis-sentenza tag[ha li l-[ati mhux l-ewwel darba li kiser difrejh mal-Li;i u g[alhekk kienet qed tqis dan il-fatt fis-sentenza. Kien g[all-[abta ta’ nofsinhar, wara tliet sig[at ta’ indirizz millIm[allef Michael Mallia, li d-disa’ ;urati – seba’ r;iel u ]ew; nisa –
da[lu jiddeliberaw il-ka]. L-Avukat Lara Lanfranco, millUffi//ju tal-Avukat :enerali, qalet li hi mhux qed tipproponi piena, g[alkemm qalet li g[andu tkun wa[da ta’ aktar minn [ames snin u wa[da effettiva. L-Avukat Stefano Filletti qal li jekk ikun hemm inkonsistenza filpiena, din se ;;ib in;ustizzja. Qal li wie[ed ma jistax jillimita biss kaw]i f’;uri, i]da fil-Qrati kollha Maltin, fost o[rajn, [afna minn dawn il-ka]ijiet u kien hemm pieni li ;ew de/i]i mill-Qorti talMa;istrati. Hu talab li meta l-Qorti tasal g[al piena, t[ares lejn il-[afna ka]ijiet li ;ew de/i]i minn g[add ta’ Qrati. Huwa semma ka] ta’ /ertu Ali Abubaker, fejn fuq ka] simili li kien ;ie kundannat seba’ snin [abs, i]da qal li wie[ed ma jridx jinsa li dan Ali
Abubaker kellu r-re/idiva, li Dimech m’g[andux. Semma ka]ijiet o[ra, fosthom ta’ Peter Borg, li [arrab 25 persuna, li flappell ;ie kundannat tliet snin [abs. Ka] ie[or kien il-[arba ta’ disa’ persuni fl-Appell Inferjuri, li kien mar sena [abs. Mohammed Dilbawer, minn Malta g[al Libja, li nstab [ati li ttraffika 20 persuna u kien mar erba’ snin u sitt xhur, u dan fil-Qorti Kriminali. Ka] ie[or ta’ [arba ta’ 45 immigrant wara li organizzahom f’lukanda g[al eluf ta’ liri, fejn mar sitt snin [abs. Hu staqsa allura kif dan il-ka] lakku]at g[andu je[el aktar? LAvukat qal li l-piena tkun sostanzjalment anqas minn dak li qalet lProsekutri/i. Wie[ed irid iqis li Dimech g[andu familja u din ilkaw]a [adet [afna ]mien, li allura
tkun meqjusa wkoll fid-dawl talpiena. “Tmien snin tistenna ;uri, mhix /ajta”, qal l-Avukat Filletti. Kompla jg[id li wie[ed irid jirrispetta l-fatt li g[adda tul ta’ ]mien u g[alhekk il-piena g[andha tkun wa[da minima li m’g[andhiex te//edi s-sentejn. L-Avukat Filletti qal li piena ;usta g[andha tkun anke ta’ sena, u kunsiderazzjoni o[ra min-na[a tadDifi]a hija dik ta’ sentenza sospi]a. Allegatament ma’ Dimech kellu jkun akku]at b’dan il-ka] Charles McKay ta’ 40 sena mill-Belt imma dan miet seba’ xhur ilu. Matul il-;uri, il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Avukat Lara Lanfranco, li kienet meg[juna millAvukat Charlene Camilleri Zarb. Mal-Avukat Stefano Filletti deffendiet ukoll lil Dimech, l-Avukat Veronique Dalli.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
4 Lokali
It-tmexxija l-;dida tal-PN f’laqg[a mal-President minn pa;na 1
Simon Busuttil sellem lill-President ta’ Malta g[all-[idma tieg[u matul l-a[[ar erba’ snin u qal li l-Oppo]izzjoni tqis ilPresidenza b[ala simbolu tal-g[aqda nazzjonali u li f’kull ma nag[mlu g[andna na[dmu biex in]ommu l-Presidenza g[al dan is-simbolu. Simon Busuttil fa[[ar u esprima apprezza-
ment g[ax xog[ol siewi tal-President Abela li fl-a[[ar snin [adem biex mexxa ’l quddiem lg[aqda fil-pajji]. Simon Busuttil ippre]enta t-tmexxija l-;dida tal-Partit b[ala tim ;did li joffri tibdil ;enerazzjonali. Wara li l-President ta’ Malta u l-Kap talOppo]izzjoni indirizzaw lill-media, saret laqg[a privata fil-Palazz tal-President.
Id-delegazzjoni tat-tmexxija l-;dida tal-Partit Nazzjonalista li lbiera[ iltaqg[et mal-President ta’ Mata fil-Palazz il-Belt (ritratt fuq nett). Fir-ritratt l-ie[or il-President ta’ Malta George Abela jilqa’ lill-Kap tal-PN u Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil (Ritratti> Michael Ellul)
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Lokali 5
It-transfer ta’ Norman Vella ma kienx mitlub mill-PBS Mhux veru li l-;urnalista u pre]entatur Norman Vella tne[[a mill-istazzjon nazzjonali fuq talba tal-istess Public Broadcasting Services (PBS), kif kien ikkwotat jg[id kelliem mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru. IN-NAZZJON g[andu f’idejh ittra mibg[uta millKap E]ekuttiv tal-PBS, Anton Attard, lil Norman Vella. Ittra li fiha hu kkuppjat ukoll i/Chairman tal-PBS, Tonio Portughese. F’din l-ittra jing[ad li lPBS ir/ieva notifika misSegretarju Permanenti filMinisteru tal-Intern u sSigurtà Nazzjonali, li saret talba lis-Segretarju Permanenti Prin/ipali flUffi//ju tal-Prim Ministru, Mario Cutajar, biex Norman Vella ji;i trasferit lura lejn is-
Mixli li da[[al id-droga fil-[abs Libjan ta’ 42 sena ;ie mixli quddiem ilMa;istrat Natasha Galea Sciberras li nhar il-{amis li g[adda da[[al id-droga eroina waqt vi]ita filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin Tarek Alshlmani, minn Bengha]i, wie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrih i]da ma ng[atax il-libertà provi]orja. Hu ;ie mixli wkoll li kellu filpussess tieg[u qartas droga li kien fih madwar ]ew; grammi. Il-Libjan allegatament inqabad bid-droga waqt tfittxija ta’ pro/edura li saret fuqu, hekk kif kien sejjer jara lil sie[bu. Hu qed jg[ix il-lukanda Vivaldi, f’San :iljan, fejn kellu jintbag[at g[all-kura l-:ermanja permezz ta’ g[ajnuna mill-Ambaxxata Libjana f’Malta. L-Ambaxxata kienet ukoll lesta t[allas iddepo]itu lil Alshlmani f’ka] li huwa ng[ata l-libertà provi]orja. G[alih dehru l-Avukati Veronique Dalli u Dean Hili, filwaqt li lProsekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Johann J. Fenech u Jurgen Vella.
Norman Vella
sezzjoni tal-immigrazzjoni. L-ittra, li fiha biss sentenza wa[da, ma tag[tix ra;uni g[at-tne[[ija u t-transfer ta’ Norman Vella mill-istazzjon nazzjonali. I]da minn dik is-sentenza jo[ro; /ar li l-PBS ir/ieva notifika u g[aldaqstant, ittalba g[at-trasferiment ta’ Norman Vella ma ori;inatx mill-PBS kif intqal mill-
Uffi//ju tal-Prim Ministru. Norman Vella kien jippre]enta t-tielet l-aktar programm segwit fuq ix-xandir tal-istat – il-programm ‘TVHEMM’. L-a[[ar programm li ppre]enta kien ilbiera[. Norman Vella ma ng[ata ebda ra;uni g[al dan it-transfer, la mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru, la mill-Ministeru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali li ta[tu jaqa’ xxandir tal-istat, u lanqas millistess PBS. Fil-passat Norman Vella [adem ma’ diversi mezzi taxxandir u l-istampa – fosthom l-orizzont u It-Tor/a, u anke l-istazzjon Laburista Super One fl-istess ]mien li kien ja[dem mieg[u Joseph Muscat meta kien g[adu ;urnalist.
Imfa[[ar l-istint ta’ xufier tal-Arriva Il-kumpanija Arriva fi stqarrija dwar l-in/ident li se[[ matul il-Kosta tas-Salini li fih kien involut xufier tag[ha, fa[[ret l-istint taxxufier f’dan l-in/ident li se[[ nhar il-{amis. Spjegat li meta ra l-karozza ;ejja, ix-xufier tal-Arriva [a azzjoni immedjata, billi dawwar kemm seta’ biex jevita [abta. Bis-sa[[a ta’ din lim;iba, ix-xufier irnexxielu jevita [abta head-on, li seta’ kellha konsegwenzi ferm iktar gravi.
Ix-xufier sofra biss ;rie[ [fief u ntbag[at g[all-kura flIsptar Mater Dei, fejn imbag[ad kien rilaxxat. }ew; passi;;ieri u ssewwieq tal-karozza l-o[ra involuta, ukoll sofrew ;rie[i f’dan l-in/ident. Wie[ed millpassi;;ieri u l-istess sewwieq ukoll intbag[tu d-dar wara lkura li [adu fl-Isptar. {addiema mill-Arriva kienu fuq is-sit biex jassistu lpassi;;ieri u jg[inu lillawtoritajiet bl-investigazzjonijiet tag[hom.
B’tifkira g[a]i]a ta’
MARIO MUSCAT OP
f’g[eluq it-tnax-il sena mill-mewt tieg[u li ;rat fit-30 ta’ :unju 2001 fl-età ta’ 37 sena. Qatt minsi minn ommu Jane, missieru John u o[tu Rita u mill-Komunità Dumnikana. Il-[bieb u familjari huma mistiedna jipparte/ipaw f’quddies li se jsir g[al ru[u g[ada l-{add fil-Knisja ta’ San Publju, il-Furjana, fit-8.00 a.m. u nhar it-Tnejn fil-Kappella tal-Madonna ta’ Lourdes, il-Furjana, fis-6.00 p.m. “Bil-g[ajnuna ta’ Missierna li hu fis-smewwiet irridu na[dmu bla naqtg[u qalbna biex ilkoll flimkien nag[rfu naslu nibnu futur u so/jetà aktar umani li g[andhom iwassluna biex inressqu dejjem aktar is-Saltna ta’ Alla fostna u fi ]mienna.” (Mario Muscat)
Mi]ura esa;erata u degradanti It-tfal fl-iskola spe/jali fil-Wardija jittie[du d-dar mill-Pulizija jekk ma jin;abrux immedjatament mill-;enituri
:enituri ta’ tfal b’di]abbiltà li jattendu liskola spe/jali fil-Wardija jinsabu rrabjati u mwe;;g[in g[al dik li qed isej[ulha ‘mi]ura esa;erata u degradanti’ fil-konfront ta’ uliedhom. F’ittra li ntbag[tet lill-genituri mill-amministrazzjoni tal-iskola, ing[ad li fejn ikun hemm tfal li jkollhom problemi ta’ m;iba u l-;enituri ma jkunux jistg[u ji;bru lil uliedhom immedjatament, dawn jin;abru mill-Pulizija u jintbag[tu d-dar. It-tfal li jattendu l-iskola spe/jali tal-Wardija huma tfal li jsofru minn di]abbiltajiet varji u ta’ /erta severità li ma tag[milhiex possibbli li jkunu integrati fl-iskejjel mainstream. {afna minnhom ma
jkunux konxji mill-im;iba tag[hom u jkun hemm ka]i fejn it-tfal ikunu fi stat a;itat li jwasslu g[al im;iba diffi/li. :enituri li tkellmu ma’ IN-NAZZJON qalu li anki jekk it-tfal ikun mu;ug[in, jekk it-tfal ma jistg[ux jikkomunikaw, il-frustrazzjoni u l-u;ig[ tag[hom jissarrfu f’im;iba diffi/li. L-istess ;enituri qalu li jinsabu urtati [afna b’din ilmi]ura bla pre/edent, u sostnew li wliedhom jin;abru mill-pulizija qishom wettqu xi reat kriminali, hi umiljazzjoni kemm g[at-tfal kif ukoll g[alihom. Qalu wkoll li jarawha b[ala nuqqas ta’ rispett u mog[drija lejn tfal li ilhom isofru minn twelidhom kif ukoll lejn il-familji tag[hom.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
6 Lokali
Kostruzzjoni fuq art pubblika f’Little Armier hi illegali minn Ray Abdilla
Il-Prim Awla tal-Qorti ?ivili preseduta mill-Im[allef Anthony Ellul, iddikjarat li kostruzzjoni fuq art pubblika fil-post mag[ruf b[ala Little Armier hija illegali u dawk li g[andhom il-caravans fil-post m’g[andhom l-ebda titlu legali g[all-art. Din id-de/i]joni ng[atat f’kaw]a li saret mill-kumpanija Armier Developments Ltd u numru ta’ sidien tal-caravans fejn dawn talbu lill-Qorti biex tiddikjara li huma legalment intitolati li jag[mlu u]u millkostruzzjoni fl-Armier bissa[[a ta’ ftehim li kien sar mal-Gvern fl-2003. Huma talbu wkoll dikjarazzjoni li ordni ta’ ]gumbrament li [are; kontrihom millKummissarju tal-Artijiet m’g[andux jid[ol fis-se[[. Fil-Qorti rri]ulta wkoll li dan
il-ka] spi//a l-Qorti wara li lKummissarju tal-Artijiet beda l-pro/ess ta’ ]gumbrament. Numru ta’ caravans tpo;;ew f’Little Armier fuq art pubblika ftit metri ’l bog[od mill-ba[ar. Dawn listrutturi ilhom fil-post g[al snin twal u okkupati ming[ajr awtorizzazzjoni. {add mis-sidien tal-caravans ma [allas xi forma ta’ kumpens lill-Gvern g[all-art. Dawn l-istess caravans kienu ng[ataw is-servizzi tad-dawl u ilma mill-Korporazzjoni Enemalta. L-Im[allef Ellul fis-sentenza tieg[u qal li f’April tal-2003 dak li kien il-Ministru talAffarijiet Interni kien informa lill-kumpanija Armier Developments Ltd permezz ta’ ittra, li l-Gvern kien lest li ja//etta li ssir xi kostruzzjoni
ta’ xi w[ud fl-in[awi, dejjem ta[t diversi kundizzjonijiet. Fost il-kundizzjonijiet kien hemm li l-art, kellha ting[ata fuq emfitewsi temporanju g[al 65 sena, ma kellhiex tkun ta’ natura agrikola. I/-/ens kellu jkun ta’ €365,712 (Lm157,000) u lkumpanija kellha tibni minimu ta’ 500 unit li kellu jkun riservat g[all-persuni li ma kellhomx caravan jew kamra (boathouse) fl-in[awi. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni kien ikkonferma, fl-2007, li l-ftehim li kien se[[ bejn is-sidien u l-Partit Laburista dwar ilkmamar kellu ji;i onorat, filwaqt li fl-2008 il-Prim Ministru kkonferma li l-ftehim ta’ April tal-2003 kien jorbot lill-Gvern. Il-Gvern kien qal li dawk ilkmamar kollha mibnija qabel
l-1992 ma kinux se jitwaqqg[u. Il-Qorti sa[qet li l-caravans inkwistjoni kienu vi/in ilba[ar, u nbnew fuq art pubblika li hija ta’ interess pubbliku. Il-Qorti qalet li x-xatt ma kellux ji;i su;;ettat g[al dritt privat. Ing[ad ukoll li ittra mibg[uta mill-Gvern f’April tal-2003 ma tistax ti;i meqjusa b[ala kuntratt li jorbot lill-partijiet li kienu involuti fiddiskussjonijiet. L-ittra kienet tispjega dak li l-Gvern kien qed jipproponi. L-istess Qorti qalet li l-argument li l-ittra mibg[uta tista’ titqies b[ala wa[da li torbot jew li hi forma ta’ kuntratt, ma jre;ix. Aktar u aktar ma jre;ix il-fatt li din l-ittra kienet xi forma li tag[ti d-dritt lil xi [add li jkompli jokkupa art pubblika b’mod illegali.
Lanqas il-konferma li kienet [ar;et fl-2008 mhix kuntratt li torbot bejn il-partijiet biex wie[ed jokkupa l-art ming[ajr titlu legali. Il-fatt li l-caravans kienu pprovduti bis-servizzi, ma jfisser xejn g[ax trasferiment ta’ art g[andu jsir skont it-termini tal-li;i. Il-li;i tipprovdi g[al trasferiment ta’ art vi/in ix-xatt g[al bini ta’ caravan, i]da dawn ittrasferimenti jistg[u jsiru biss permezz ta’ titlu b’kera ta’ mhux aktar minn g[axar snin. Il-Qorti qalet ukoll li l-fatt li l-Enemalta pprovdiet lil caravans bis-servizzi, iqajjem suspetti kbar u [afna mistoqsijiet. L-Avukat Sarah Grech dehret g[all-kumpanija Armier Developments Limited filwaqt li l-Avukati Suzanne Sciberras u Nadia Vella dehru f’isem lAvukat :enerali.
Somalu mixli li kkorrompa tfajla Somalu ta’ 27 sena ;ie mixli quddiem il-Ma;istrat Natasha Galea Sciberras li wara ftit tal-[in li ntemm il-kun/ert tal-MTV Fuq il-Fosos tal-Floriana, g[all-[abta tan-nofs sieg[a u [amsa ta’
filg[odu, ikkorrompa tfajla ta’ 16-il sena. Jama Ahmed Ali minn Mogadishu ;ie mixli li qabad sider u l-warrani tat-tfajla fi Vjal il{elsien fil-Furjana. Hu ;ie mixli
wkoll li fl-istess [in u /irkostanzi ssekwestra lit-tfajla kontra l-volontà tag[ha. Is-Somalu ;ie mixli wkoll li flistess [in u post offenda l-pudur jew il-morali f’post pubbliku.
Hu wie;eb li mhux [ati talakku]i mi;jubin kontrih u ng[ata llibertà provi]orja fuq garanzija personali ta’ €5,500 Il-Prosekuzzjoni tmexxiet millIspettur Godwin Scerri.
Kjarifika B’riferenza g[all-artiklu bit-titlu ‘Ri]enja ta’ Segretarju Permanenti ma[tur mill-Gvern Laburista’, li kien ippubblikat din il-;img[a f’IN-NAZZJON ta’ nhar lErbg[a 26 ta’ :unju, isSegretarjat Parlamentari g[all-Biedja, Sajd u Drittijiet tal-Annimali ddikjara li hi kompletament infondata la[bar ippubblikata li: “il;img[a li g[addiet kien hemm summit tal-UE dwar lagrikoltura u s-sajd imma f’isem Malta m’attenda [add – la l-Ministru Leo Brincat, la s-Segretarju Parlamentari fl-
istess Ministeru, Roderick Galdes.” Is-Segretarjat qal li mhu veru xejn li l-;img[a li g[addiet kien hemm summit tal-UE, i]da dan sar propju din il-;img[a u s-Segretarju Parlamentari Roderick Galdes attenda g[alih filLussemburgu kif g[amel b’mod regolari sa mill-[atra tieg[u f’Marzu li g[adda. Is-Segretarjat qal li din hi ttieni darba li ntqal mill-;urnal li s-Segretarju Parlamentari mhux qed jattendi l-laqg[at tal-UE meta fil-veritá dan mhux minnu.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Parlament 7
L-ETC hi korporazzjoni li l-effett tag[ha g[andu jin[ass kuljum “L-ETC hi korporazzjoni li l-effett tag[ha g[andu jin[ass kuljum”. Dan kien enfasizzat waqt dibattitu dwar l-Estimi ta’ D[ul u Nfiq talKorporazzjoni g[ax-Xog[ol u Ta[ri; (ETC) g[as-sena finanzjarja mill-1 ta’ Jannar 2013 sal-31 ta’ Di/embru 2013 fil-Parlament ilbiera[ filg[odu. Fl-introduzzjoni tieg[u g[al dan id-dibattitu, Evarist Bartolo, il-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol qal li 22 fil-mija ta]-]g[a]ag[ Maltin mhux qed ikomplu jistudjaw u allura l-Gvern qed ja[dem biex dawn, g[ada pitg[ada, jsibu x-xog[ol. IlMinistru Bartolo stqarr li jekk ma jsirux riformi flETC, il-probabbiltà tkun li Malta titlef €17-il miljun mill-Fond So/jali Ewropew. Giovanna Debono, ilKelliema tal-Oppo]izzjoni g[al G[awdex qalet li l-a[[ar [ames snin kienu diffi/li [afna u f’dan ix-xenarju gvern pre/edenti [ares limpjiegi u [oloq o[rajn ;odda. Hi sellmet lill[addiema kollha tal-ETC u awgurat lill-bord il-;did biex ja[dem qatig[ favur il[olqien tax-xog[ol fil-g]ejjer Maltin. Jekk il-[ames snin li g[addew offrew sfidi g[al Malta, l-istess sfidi kellhom i]jed do]a g[al G[awdex. Gvern pre/edenti [adem u [a de/i]jonijiet biex G[awdex kien a;evolat. Giovanna Debono irriferiet g[al numru ta’ skemi m[addma mill-ETC, fosthom l-Employment Aid Programme li permezz tieg[u n[oloq i]jed xog[ol f’G[awdex. Id-Deputat Nazzjonalista qalet li 36 filmija tal-[addiema G[awdxin, li ja[dmu fuq ba]i full time u part-time, huma nisa. Hi ]iedet li jekk ikun hemm skemi simili, il-Gvern pre]enti g[andu jisfruttahom
g[all-;id ta]-]g[a]ag[, partikularment g[all-G[awdxin. Giovanna Debono temmen [afna dwar l-importanza tattag[lim u t-ta[ri; u qalet li lETC qed timplimenta l-missjoni tag[ha f’dawn l-oqsma. Robert Cutajar, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[arRi/erka, l-Innovazzjoni, i]}g[a]ag[ u l-Isport qal li ttest ta’ kull amministrazzjoni jista’ jkun ;udikat skont kemm [oloq impjiegi u kemm irnexxielu jkabbar lekonomija. Gvern pre/edenti investa bi s[i[ fil-[addiema Maltin u ta prijorità lixxog[ol tant li salva l-impjiegi. Hu appella lill-unions biex ikunu responsabbli u ma jkunux parti;jani fil-[olqien tax-xog[ol f’pajji]na. Id-Deputat Nazzjonalista rrifera g[al diversi inizjattivi li ttie[du minn amministrazzjoni pre/edenti, fosthom ilfamily-friendly measures u lflexi-time. Robert Cutajar semma wkoll numru ta’ skemi fejn gawdew minnhom il-komunitajiet tag[na, lNGOs u l-kunsilli lokali. Dwar it-ta[ri;, id-Deputat Nazzjonalista qal li fl-2011 kien hemm aktar minn 15,000 persuna li bbenefikaw mit-ta[ri; u dan jawgura tajjeb g[all-ETC. Hu qal li g[ad fadal [afna xi jsir biex jing[ata t-ta[ri; u jinstab ixxog[ol lil persuni b’di]abbiltà. Claudette Buttigieg, ilKelliem tal-Oppo]izzjoni g[ad-Djalogu So/jali u lLibertajiet ?ivili qalet li nag[mlu ]ball meta ng[idu li jekk morna tajjeb fl-ewwel tliet xhur tas-sena, se nibqg[u sejrin tajjeb fix-xhur li ;ejjin. L-Oppo]izzjoni se tkun qed ti;bed l-attenzjoni tal-gvern u tal-ETC g[ax il-[idma tag[hom hi importanti [afna. Hi sellmet lil Sandra Sladden li kienet i/Chairperson tal-ETC, lill-
19-il operatur g[al kiri ta’ umbrelel [dejn il-bajjiet B’kollox hawn 19-il operatur li/enzjati mill-Awtorità Maltija tat-Turi]mu biex jikru umbrelel u\jew deckchairs fuq jew [dejn il-bajjiet. Dan qalu Karmenu Vella, il-Ministru g[atTuri]mu bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista Chris Said. Il-Ministru Vella stqarr li sal-2002 il-Pulizija kienet tilli/enzja dan l-operat u sussegwentament dawn ;ew mg[oddija lill-Awtorità Maltija tat-Turi]mu (MTA) li kompliet to[ro; il-li/enzja lil dawn l-operaturi skont il-permessi ori;inali. Applikazzjonijiet ;odda jkunu kunsidrati biss fuq art privata u jridu jkunu approvati wkoll mill-Awtorità Maltija g[allAmbjent u l-Ippjanar (MEPA) jew permess tad-Dipartiment tal-Artijiet f’dan ir-rigward. Il-li/enzja tkun im[allsa kull sena b’rata fuq kull li/enzja ta’ €116. Fil-ka] ta’ Kemmuna, ilMTA to[ro; sej[a g[all-offerti pubbli/i u wara jin[are; permess mid-Dipartiment tal-Artijiet lil min ;iet mog[tija s-sej[a.
membri tal-bord fil-le;i]latura li g[addiet u lill-[addiema kollha. Awgurat li/-Chairman il-;did Alfred Grixti u lillbord il-;did. Id-Deputat Nazzjonalista qalet li aktar minn 14,000 persuna g[amlu u]u mill-Job Seekers Advisory Service talETC filwaqt li aktar minn 3,000 persuna, li qed ifittxu x-xog[ol g[all-ewwel darba, irrikorrew g[al dan isservizz. Claudette Buttigieg fa[[ret lil dawn l-employment advisors g[ax jg[inu lil [afna nies biex ifittxu xxog[ol.
Matul il-[ames snin li g[addew l-ETC sabet ix-xog[ol lil 20,000 persuna u [arr;et 50,000 ru[ Hi appellat lil dan il-gvern biex jag[ti prijorità lillqasam tax-xog[ol [alli jikseb ir-ri]ultati b[alma kiseb ilPartit Nazzjonalista fil-gvern fil-le;i]laturi li g[addew. ?ensu Galea, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[allAgrikultura u s-Sajd qal li llum g[andna ta[lita ta’ [addiema Maltin u barranin. Hu jemmen li biex bis-serjetà inkunu nafu x’qed ji;ri filqasam tax-xog[ol, g[andna nevalwaw l-impatt li qed jag[mlu l-[addiema barranin fuq il-[addiema Maltin. Fid-dawl ta’ gruppi ta’ [addiema barranin li qed jg[ixu f’Malta, ?ensu Galea staqsa lill-ETC kemm qed tassigura li dawn il-[addiema qed jag[tu sehemhom, fost o[rajn, fil-[las tal-bolla u tattaxxa.
1,629 ka] ta’ separazzjoni fi 13-il sena :ew ippre]entati 1,629 ka] ta’ separazzjoni quddiem ilQrati ta’ Malta u ta’ G[awdex bejn is-sena 2000 sa April ta’ din is-sena. Dan qalu l-Prim Ministru Joseph Muscat bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi. Minn dan in-numru, kien hemm 497 ka] li ;ew de/i]i u 430 ka] li ;ew /eduti.
Id-Deputat Nazzjonalista staqsa kemm g[andna persuni Maltin li m’g[adhomx jag[mlu /ertu xog[lijiet, b[al fil-kostruzzjoni jew fittindif. ?ensu Galea staqsa x’qed iwassal biex min i[addem qed jimpjega [addiema barranin milli Maltin. Hu qal li li g[andna nkomplu nippreparaw li]]g[a]ag[ biex isibu ru[hom fid-dinja tax-xog[ol. L-ETC hi korporazzjoni li l-effett tag[ha g[andu jin[ass kuljum u g[alhekk g[andu jkun assigurat li l-funzjoni tag[ha tibqa’ g[addejja b’ritmu tajjeb. Tonio Fenech, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[allFinanzi qal li s-suq taxxog[ol qed i[abbat wi//u ma’ /aqliq fl-impjiegi u wa[da mill-isfidi prin/ipali tibqa’ l-[olqien ta’ i]jed investiment f’pajji]na. Wie[ed jistaqsi kemm il[addiem Malti hu kapa/i jaddatta g[a/-/irkustanzi tallum. Id-Deputat Nazzjonalista fakkar kif Malta fl-UE kienet kapa/i tisfrutta setturi ekonomi/i; gvern pre/edenti [oloq impjiegi fl-online gaming, fl-avjazzjoni u filfarma/ewtika. Hu qal ukoll li n-numru ta’ [addiema li kapa/i ja[dmu bi qlig[ ]died b’2,500 u dan [alla [afna ;id f’pajji]na. Madankollu, Tonio Fenech qal li s-so/jetà ma tistax t[alli ]g[a]ag[ ta[t il-25 sena ma jit[arr;ux jew ma ja[dmux. Id-Deputat Nazzjonalista qal li dan ilgvern g[adu nieqes millpjani tieg[u biex jo[loq ixxog[ol. Clyde Puli, il-Kelliem talOppo]izzjoni g[allEdukazzjoni qal li l-a[[ar xhur ta’ gvern Nazzjonalista wrew tkabbir fl-ekonomija u fl-impjiegi. Stqarr li matul
il-[ames snin li g[addew lETC [arr;et 50,000 persuna. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-qg[ad fost i]]g[a]agh Maltin hu fost linqas fl-Unjoni Ewropea. Hu jixtieq jisma’ ming[and ilGvern x’inhuma l-prijoritajiet tieg[u fil-qasam taxxog[ol; staqsa wkoll lillGvern x’miri g[andu dwar ix-xog[ol g[all-[ames snin li ;ejjin. Clyde Puli tkellem dwar i/-Child Care Centres u staqsa lill-Gvern jekk hux se jla[[aq mal-miri tieg[u f’dan il-qasam. Stephen Spiteri, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[axXog[ol qal li b[alissa hawn aktar minn 152,000 [addiem full-time u dan hu rekord. Sena wara sena dan innumru ta’ nies li ja[dmu baqa’ ji]died; minkejja lkri]i finanzjarja internazzjonali gvern pre/edenti rnexxielu jsalva 5,000 impjieg. Mhux ta’ b’xejn li Malta g[andha r-raba’ linqas rata ta’ qg[ad. Permezz tal-ETC instab xog[ol g[al madwar 20,000 persuna fil-[ames snin li g[addew. Illum f’Malta g[andna l-job migration fejn wie[ed ikun jista’ jitg[allem, jit[arre; u jid[ol fl-apprentistat biex itejjeb il-[iliet tieg[u u jkun kapa/i jil[aq laspettattiva tieg[u fixxog[ol. Id-Deputat Nazzjonalista sa[aq li fla[[ar [ames snin kellna laqwa g[odda: l-edukazzjoni. Hu qal li l-ETC kienet ilfus biex dawret l-i]vanta;; ta’ persuni b’di]abbiltà biex da[lu fid-dinja tax-xog[ol. Stephen Spiteri awgura biex Malta tibqa’ tikseb issu//ess fil-qasam tax-xog[ol b[alma se[[ fis-snin li g[addew. F’dan id-dibattitu tkellmu wkoll id-Deputati Marlene Farrugia, Chris Agius u Carmelo Abela.
66 transfer mill-Ministeru tas-Sa[[a Saru 66 transfer mill-Ministeru tas-Sa[[a jew minn dipartimenti u awtoritajiet li jaqg[u ta[tu mill-11 ta’ Marzu 2013 s’issa. Dan qalu Godfrey Farrugia, il-Ministru g[as-Sa[[a bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar. Il-Ministru Farrugia fisser li 30 minn dawn it-transfers kienu interministerjali, ji;ifieri minn Ministeru g[al ie[or u 36 o[rajn kienu intraministerjali, ji;ifieri minn dipartiment g[al ie[or fi [dan il-Ministeru g[as-Sa[[a. Mit-transfers kollha li saru, 55 saru fuq talba personali filwaqt li [dax saru skont l-esi;enzi tas-servizz.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
8 Fit-triq tal-[ajja Meta l-Ar/isqof Kattoliku Stanislav Zvolensky ta’ Bratislava, il-belt kapitali tas-Slovakkja, tliet snin ilu kien mistieden imur Brussell, il-Bel;ju, biex jiddiskuti l-;lieda kontra l-faqar man-nies tal-Unjoni Ewropea, fejn il-burokrazija g[andha ras sekulari iebsa, hu [a gost. Il-fer[ tieg[u kien anke akbar meta [allewh jid[ol g[addiskussjoni liebes is-salib tieg[u ta’ isqof. Madankollu, l-Ar/isqof
Zvolensky ma tantx kellu biex jie[u gost meta l-Bank Nazzjonali tas-Slovakkja (BNS) is-sena l-o[ra [abbar li l-Kummissjoni Ewropea, id-drieg[ e]ekuttiv tal-Unjoni Ewropea, talbitu jne[[i /erti simboli reli;ju]i minn disinn ta’ munita kommemorattiva spe/jali ta’ ]ew; ewro li kienet se to[ro; din is-sena b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet tal-1,150 anniversarju tal-Kristjanità fis-Slovakkja. Dak li fid-disinn kien
problema g[ar-regoli Ewropej dwar id-diversità, regoli li jag[lqu l-bieb g[al kulma jxaqleb lejn fidi singola, kienu d-dijademi (halos) mal-irjus tal-figuri ta]-]ew; mona/i a[wa Bi]antini, ?irillu u Metodju u xi slaleb fuq l-ilbies ta’ San Metodju. Kif hu mag[ruf, San ?irillu (li ori;inarjament kien mag[ruf b[ala Kostantinu) u San Metodju huma venerati kemm fil-Lvant kif ukoll fil-Punent tal-Ewropa.
Il-Kristjanità fil-memorja Ewropea Il-pajji]i fiz-zona ewro jistg[u jo[or;u muniti kommemorattivi darba fis-sena, i]da x-xbiha li jkunu qed jipproponu g[al fuq in-na[a ta’ wara talmunita trid tkun a//ettabbli g[all-membri l-o[rajn taz-zona u l-Kummissjoni Ewropea. G[aldaqstant, id-disinji proposti jintbag[tu minn qabel lill-istati membri tal-UE biex ikunu jistg[u jag[ti l-veduti tag[hom. Biex ni//ekkja x’;ara fil-ka] tal-munita tasSlovakkja dwar San ?irillu u San Metodju jien mort f’ras il-g[ajn u kkuntattjajt it-Taqsima talKomunikazzjoni tal-Bank Nazzjonali tas-Slovakkja (BNS). Spjegawli li l-kuntatt Slovak mal-Kummissjoni Ewropea fuq il-[ru; tal-munita kon/ernata sar f’Awwissu 2012 proprju fil-kontest tal-pro/edura ta’ informazzjoni u approvazzjoni. Dan skont Regola tal-Kunsill tal-Unjoni Ewropea li saret fit-3 ta’ Mejju 1998 dwar denominazzjonijiet u spe/ifikazzjonijiet tekni/i ta’ muniti tal-ewro ma[ru;in bil-[sieb li ji;u /irkolati, kif ;iet emendata fit-18 ta’ :unju 2012. Sussegwentement, il-Kummissjoni Ewropea u xi stati membri talbu lill-Bank Nazzjonali tasSlovakkja biex ine[[i s-simboli reli;ju]i – spe/ifikament d-dijademi (halos) u s-slaleb fuq lilbies ta’ Metodju – mid-disinn propost tal-munita kommemorattiva Slovakka li tfakkar il-1150 anniversarju tal-mi;ja tal-Missjoni ta’ ?irillu u Metodju f’Moravja l-Kbira. Mit-Taqsima tal-Komunikazzjoni tal-BNS spjegawli li “dawn il-[ti;iet ;ew razzjonalizzati peress li hu me[tie; li jkun hemm rispett g[allprin/ipju tan-newtralità reli;ju]a fl-Unjoni Ewropea.” Komplew jispjegawli li wara pro/edura ;dida ta’ informazzjoni u ta’ approvazzjoni li saret f’Novembru li g[adda, skont ir-Regoli tal-Unjoni Ewropea, id-draft ori;inali tad-disinn tal-munita kommemorattiva Slovakka, inklu]i s-simboli reli;ju]i, fl-1 ta’ Di/embru li g[adda ;ew formalment kunsidrati b[ala li qed ji;u adottati mill-Kunsill Ewropew. G[all-mistoqsija tieg[i fuq jekk hemmx xi differenza bejn id-disinn ori;inali tal-munita u dak li ;ie a//ettat mill-Unjoni Ewropea, il-kelliema talBNS qaltli li “ma hemm ebda differenza bejn iddisinn forma ta’ draft li ;ie ppre]entat f’Awwissu 2012 u dak approvat f’Di/embru 2012.” Il-munita b[alissa qed tkun prodotta u se to[ro; nhar il-:img[a li ;ej, 5 ta’ Lulju 2013.
In-na[a ta’ wara tal-munita kommemorattiva ta’ ]ew; ewro li l-Bank Nazzjonali tas-Slovakkja se jo[rog nhar il-:img[a, 5 ta’ Lulju 2013, b’tifkira tal-1150 anniversarju tal-wasla tal-Missjoni ta’ ?irillu u Metodju, ]ew; reli;ju]i a[wa minn Tessalonika, f’Moravja l-Kbira
Skont ma ;ie rappurtat f’xi ;urnali, is-sej[a biex is-Slovakkja tiddisinja mill-;did il-munita kommemorattiva tal-ewro li kienet proposta
twieldet fid-dipartiment monetarju u ekonomiku tal-Kummissjoni Ewropea. Jidher li d-dipartiment qal li min-na[a tieg[u ma kellux problema reali bid-dijademi u s-slaleb, i]da talab li jitne[[ew fl-interess “tad-diversità reli;ju]a” min[abba lmenti minn pajji]i li ju]aw lewro huma wkoll. Ewlenija fost dawn jidher li kien hemm Franza, li f’darha stess t[addem qasma ri;ida bejn ilKnisja u l-Istat. Franza o;;ezzjonat li fuq munita Slovakka, li trid tkun munita legali anke fi Franza, ikun hemm simboli Nsara. Kumbinazzjoni, f’dan il-kuntest, il-Papa Fran;isku, fil-15 ta’ :unju [a l-okka]joni ta’ ]jara li g[amlulu membri tas-Senat Fran/i] u lAssemblea Nazzjonali Fran/i]a biex tkellem dwar il-prin/ipju tas-sekulari]mu. Il-Papa qal li l-prin/ipju tas-sekulari]mu li jmexxi r-relazzjonijiet bejn l-Istat Fran/i] u ddenominazzjonijiet reli;ju]i varji “fih innifsu ma g[andux ifisser ostilità g[ar-realtà reli;ju]a jew lesklu]joni tar-reli;jon mill-isfera so/jali u ddibattiti li janimawha.”
Skont l-Ar/isqof ta’ Denver Charles Chaput ma nistg[ux nibqg[u nittrattaw id-dibattitu dwar is-sekularizzazzjoni – li jfisser li l-Kristjanità ting[alaq barra millmemorja
Ewropa ‘maqsuma mis-Salib’ Il-ka] tal-muniti Slovakki li ori;inarjament darrset ir-regoli tal-Unjoni Ewropea ;ibed lattenzjoni ta’ ;urnalist tas-sit elettroniku tan-New York Times, Andrew Higgins, li fis-17 ta’ :unju 2013 kiteb artiklu bit-titlu A More Secular Europe, Divided by the Cross. Skont Higgins, l-Ar/isqof Zvolensky ta’ Bratislava lmenta li fl-Unjoni Ewropea hemm moviment li jrid newtralità reli;ju]a totali “u ma jistax ja//etta t-tradizzjonijiet Insara tag[na.” L-Ar/isqof tkellem ukoll dwar dik li hu jqis
Sabu diffikultà
b[ala mew;a dejjem akbar ta’ sekulari]mu militanti fi ]mien meta l-Ewropa qed tit[abat biex tag[;en identità komuni. Waqt li semma li lkontinent Ewropew i[addan bosta lingwi, differenzi kulturali vasti u realtajiet ekonomi/i li jvarjaw [afna, l-Ar/isqof ta’ Bratislava qal li s-sekli minn s[a[ ta’ Kristjanità Charles Buttigieg jipprovdu element rari kb@erremme.com.mt fost il-membri talUnjoni Ewropea li bi]]ieda tal-Kroazja, li filparti l-kbira tag[ha hi Kattolika, se jitilg[u g[al 28 stat. L-Ar/isqof Zvolensky wera li j[oss li l-isforzi g[all-unità Ewropea se jispi//aw [a]in jekk lunjoni ma tag[tix post akbar lil Alla. Hu jsostni li r-reli;jon g[andha tkun il-qawwa interna talunjoni. Intolleranza g[all-Kristjane]mu Il-ka] tal-munita Slovakka fakkarni f’diskors li Mons. Charles Chaput, Ar/isqof ta’ Denver Colorado, fl-Istati Uniti, g[amel kwa]i tliet snin ilu f’simpo]ju lill-membri tal-Asso/jazzjoni tal-Li;i Kanonika tas-Slovakkja. L-Ar/isqof Chaput feta[ l-indirizz tieg[u billi semma li Tertulljanu darba qal li d-demm talmartri hu ]-]errieg[a tal-Knisja u li l-istorja wriet li dan kien minnu. }ied jg[id li s-Slovakkja hi post perfett fejn wie[ed jista’ j]ur mill-;did kliem Terulljanu. Mons. Chaput fakkar li fis-Slovakkja u madwar l-Ewropa /entrali u tal-Lvant, il-Kattoli/i sofrew [afna matul il-50 sena ta’ re;imi qattiela Na]isti u Sovjeti/i. G[aldaqstant, il-prezz reali tax-xhieda Nisranija s-Slovakki jafuh sew, minn esperjenza qarsa. Jafu wkoll, sfortunatament, il-prezz ta’ g[emil ;ifa, kollaborazzjoni u delu]joni personali wi// imb wi// mal-[a]en. “Ikolli ng[id,” qal l-Ar/isqof Chaput, “bosta Kattoli/i fl-Istati Uniti u l-Ewropa tal-Punent llum sempli/ement ma jifhmux x’kienu dawk ilprezzijiet. Lanqas ma jidher li jimpurtahom. B[ala ri]ultat, [afna nies huma indifferenti g[allpro/ess fil-pajji]i tag[na li xjenzjati so/jali j[obbu jsej[u ‘sekularizzazzjoni’ – i]da li, fil-prattika, jinvolvi /-/a[da tal-g[eruq Insara u r-ru[ ta//iviltà tag[na.” Fid-diskors profond tieg[u, Mons. Chaput fost [wejje; o[ra wissa li “ma nistg[ux nibqg[u nittrattaw id-dibattitu dwar is-sekularizzazzjoni – li fir-realtà jfisser li l-Kristjanità ting[alaq barra millmemorja kulturali tag[na - b[allikieku hi problema g[all-professjonisti tal-Knisja. Il-mi;ja ta’ ‘Ewropa ;dida’ u ‘l-Amerika li jmiss’ b’g[eruq f’xi [a;a li mhix fil-fatti reali tal-istorja tag[na bil-forma Nisranija li g[andha, se jkollha konsegwenzi dannu]i g[al kull min hu serju fi twemminu.”
IN-NAZZJON ls-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Timbru ta’ nuqqas ta’ etika It-timbru tal-ewwel tliet xhur tal-gvern ta’ Joseph Muscat hu timbru ta’ m;iba [a]ina minn diversi ministri u segretarji parlamentari; im;iba [a]ina li xempju tag[ha hu l-ka] tas-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca. €3,600, €200,000 u €50,000 Franco Mercieca nqabad mill-gazzetta The
Sunday Times of Malta jag[mel operazzjonijiet filprivat u jit[allas is-somma ta’ €3,600 f’nofstanhar wie[ed. Issa anke kieku jopera nofstanhar wie[ed biss fil-;img[a, dan ifisser d[ul ta’ €200,000 fissena, jew €50,000 f’dawn it-tliet xhur li fihom suppost kien waqaf. Ir-regoli tal-im;iba tajba tal-ministri u s-segretarji parlamentari huma /ari. Il-kodi/i tal-etika tag[hom jg[id li hekk kif jin[atru, iridu jieqfu mix-xog[ol li kellhom qabel u jiddedikaw il-[in kollu tag[hom g[all-pajji]. Kodi/i /ar
G[alhekk, malli jin[atru, iridu jirri]enjaw minn kull xog[ol li seta’ kellhom mal-Gvern u jridu jitilqu wkoll jew jiddisponu mill-interessi jew
xog[ol privat tag[hom u ma jibqg[ux jie[du xi [las jew xi profitti minnhom. Dan jinkludi mhux biss attendenza f’uffi//ju jew klinika imma wkoll konsulenzi u pariri, anke jekk jag[tuhom b’xejn. Hekk jg[id il-kodi/i tal-im;iba tajba tal-ministri. Kollu miksur Dawn ir-regoli kollha kisirhom is-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca fil-kabinett tal-Prim Ministru Joseph Muscat. U dan bil-barka ta’ Joseph Muscat; Prim Ministru li j[ossu li hu ’l fuq minn kull kodi/i ta’ etika u li jippretendi li jista’
jag[ti permess lil xi [add biex jag[mel xi [a;a [a]ina. Barra minn dan, il-kodi/i ta’ m;iba tajba jg[id li, fi ]mien xahrejn mill-[atra, il-ministri u s-segretarji parlamentari g[andhom jag[mlu dikjarazzjonijiet dwar id-d[ul li kellhom u x’assi g[andhom fi proprjetà, flus il-bank, ishma u titoli finanzjarji o[rajn. Fil-ka] ta’ Franco Mercieca, nafu mill-gazzetta The Sunday Times of Malta, li jitlob li jit[allas cash. Dikjarazzjoni interessanti [afna.
Politika ta’ m;iba [a]ina Dan hu l-Gvern Laburista. Partit Laburista li tela’ bl-g[ajta li se jag[mel il-politika bi stil differenti. Wieg[ed tmexxija differenti. U l-ewwel tliet xhur taw bi]]ejjed prova ta’ dan l-istil ta’ politika ;dida li qed ida[[al Joseph Muscat. Politika ta’ m;iba [a]ina. Politika li tikser ir-regoli b’mod mill-aktar sfa//at. Im;iba [a]ina mill-kabinett bil-barka ta’ Muscat; disa’ ministeri ]ejda li jiswew €21 miljun fis-sena f’salarji u perka//i g[al [afna nies li qed jidda[[lu ja[dmu fihom – €105 miljun fuq [ames snin; Deputati Laburisti li issa se jibqg[u jgawdu s-salarju tax-xog[ol tag[hom, is-salarju tal-Parlament u s-salarju f’[atriet o[rajn li se jkollhom – tliet salarji b’kollox; u Muscat innifsu li qed ida[[al f’butu s-somma ta’ €70,000 biex jikri l-karozza personali tieg[u lilu nnifsu. Fi tliet xhur biss Dan hu t-timbru ta’ m;iba [a]ina Muscat – u dan fi tliet xhur biss.
tal-gvern ta’
“Jum tra;iku” Biex nevita l-polemiki kelli tentazzjoni li llum nillimita ru[i g[al affarijiet kurju]i, kwistjonijiet ]g[ar, e//entri/itajiet interessanti. E]empju l-fatt li l-Papa Fran;isku ma marx g[allkun/ert li sar fil-Vatikan isSibt li g[adda, fl-okka]joni tas-Sena tal-Fidi. Anki l-ikbar sostenituri tieg[u spi//aw jistaqsu x’fettillu, jew riedx jg[addi xi messa;; bl-assenza tieg[u. Ir-ra;uni uffi/jali li ng[atat kienet xi xog[ol ur;enti li ried ila[[aq mieg[u. I]da b[alma kemm-il darba wriena Benedittu XVI, kun/ert mhux ta’ min jitilfu (u mhux biss g[al ra;unijiet mu]ikali). Fi tmiem il-kun/erti Benedittu kien ja[taf l-opportunità biex iwassal messa;;
lil udjenza usa’ minn dawk li normalment ikollu Papa quddiemu, usa’ mhux fis-sens ta’ numru, imma fis-sens ta’ mentalità u kultura. F’dawn l-a[[ar jiem I]da f’dawn l-a[[ar jiem
kien hemm ]viluppi ;odda dwar su;;ett li di;à tkellimt dwaru ftit ;img[at ilu, u ma nkunx qed nag[ti servizz jekk ninjorahom. Fil-qosor (g[ax l-ispazju limitat u hemm kummentarji li da[lu f’ferm iktar dettall milli nista’ jien), l-im[allfin tal-Qorti Suprema fl-Istati Uniti dde/idew li d-definizzjoni ta]-]wieg b[ala “bejn ra;el u mara” (kif hemm fidDefence of Marriage Act, li;i ta’ ]mien il-President Clinton) tiddiskrimina kontra koppji tal-istess sess.
“G[alkemm il-kultura falliet b’diversi modi milli ssa[[a[ i]-]wie;, din mhix ra;uni biex naqtg[u qalbna. Issa hu ]-]mien li nsa[[u ]-]wie;, mhux li nibdlulu t-tifsira.” Min g[andu widnejn biex jisma’, [a jisma’
Fit-8 ta’ :unju jien ktibt dwar l-isforzi li qed naraw kontinwament (u li qed ikollhom mhux ftit su//ess) biex ti;i mibdula d-definizzjoni tradizzjonali ta]-]wie;. Dawn l-isforzi qed ji;u inkwadrati fil-kuntest tal;lieda iktar wiesg[a biex tinqered l-omofobija. I]da meta jsir hekk, wisq nib]a’ li qed ti;i oskurata (mhux bilfors apposta) distinzjoni fundamentali, li mhix diskriminazzjoni in;usta meta [wejje; differenti nsej[ulhom (u nitrattawhom) b’modi differenti. Jekk omm t[alli bil-;u[ lil wie[ed minn uliedha filwaqt li titma’ lill-o[rajn tkun qed tag[mel [a]in: tkun diskriminazzjoni in;usta. Imma omm li titma’ lil uliedha ikel differenti skont l-esi;enzi djeteti/i tag[hom hi ta’ min ifa[[arha. Nirrikonoxxu li jag[mel [a]in dak l-istat li jippermetti bullying jew mo[qrija lil xi /ittadini tieg[u abba]i talorjentament sesswali tag[hom, jew i/a[[adhom minn servizzi ba]i/i jew essenzjali.
Ma mmorrux fl-estrem
I]da dan ma jfissirx li g[andna mmorru fl-estrem lie[or u nibdlu t-tifsir ta’ kliem b[al ‘]wie;’ (jew tant inwessg[uh li ma jibqax jing[araf) sabiex bih ming[alina nippruvaw inkopru realtajiet li huma fundamentalment differenti minn xulxin. La nkunu qed nag[tu servizz ta’ veru lis-so/jetà (u lill-minoranzi fi [danha) u wisq inqas lill-;id komuni u lill-;enerazzjonijiet futuri. Min g[andu l-widnejn [a jisma’
Xtaqt naqsam mag[kom irreazzjoni tal-Isqfijiet Amerikani. Il-Kardinal Timothy Dolan ta’ New York (wie[ed mill-papabbli fil-konklavi ta’ Marzu li g[adda) u l-Ar/isqof Salvatore Cordileone ta’ San Francisco sej[u l-jum tas-26 ta’ :unju b[ala “jum tra;iku g[a]]wie; u g[all-pajji].” U g[alkemm fir-reazzjoni tag[hom huma semmew ukoll argumenti reli;ju]i, hawnekk se nillimita ru[i g[al dawk umani, “i]-]wie; hu l-unika istituzzjoni li tg[aqqad ra;el
minn Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com
u mara g[al [ajjithom, u li tipprovdi lill-ulied li jin[olqu mill-unjoni tag[hom bissisien ]guri ta’ omm u missier. Il-kultura tag[na ilha wisq tie[u for granted dak li n-natura umana, l-esperjenza, is-sens komun u d-disinn g[aref ta’ Alla lkoll jikkonfermawh, li d-differenza bejn ra;el u mara hija importanti, li d-differenza bejn omm u missier g[andha importanza. “G[alkemm il-kultura falliet b’diversi modi milli ssa[[a[ i]-]wie;, din mhix ra;uni biex naqtg[u qalbna. Issa huwa ]-]mien li nsa[[u ]-]wie;, mhux li nibdlulu ttifsira.” Min g[andu widnejn biex jisma’, [a jisma’.
IN-NAZZJON ls-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
10 Ittri
Ikber qabel ma tmut! Isle of MTV
Sur Editur, I/-/elebrazzjoni ta’ funeral hi okka]joni taddeheb biex wie[ed mhux biss japprezza [ajjet ilpersuna li tag[ha jkun qieg[ed ji;i //elebrat ilfuneral, imma wkoll issir grazzja biex hu stess jibda jie[u [ajtu bl-ikbar serjetà. Nhar l-Erbg[a, 26 ta’ :unju, messitni l-grazzja li nattendi l-funeral ta’ Jason Flores Marmara, li mar jiltaqa’ mal-Mulej nhar l-24 ta’ :unju fl-g[omor ta’ 43 sena. Apprezzajt [afna l-erba’ kelmiet sbie[ li Patri Karm Debattista, MSSP, nise; filquddiesa tal-funeral. Fl-omelija Patri Karm qal li l-[ajja ta’ Jason tg[allimna tag[lima millkbar nett: Je[tie; li nikber qabel ma mmut! Jason kellu tliet im[abbiet kbar li kabbruh f’[ajtu. Im[abbtu
lejn martu Angele, lejn ilmu]ika u lejn t-tbatija. Martu Angele kienet kollox g[alih. Kienet issinsla ta’ [ajtu. Kienet hi lappo;; kontinwu tieg[u tul il-mard li [akmu tul dawn it-tmien snin. Is-sej[a tieg[i qieg[ed in[alliha tressaqni lejn ilMulej? It-tieni m[abba ta’ Jason kienet lejn il-mu]ika. Jason, jew kif konna nsibuh b[ala d-drummer, offra l-mu]ika lill-Mulej. G[alih il-mu]ika kienet mezz biex jaqdi lillMulej li tant kien i[obb. Jason [addem dan id-don li Mulej tah f’O[loq tbissima, fil-Komunità Ti;i Saltnatek, u fi /rieki ta’ fidi o[ra. Id-doni li l-Mulej tani qieg[ed nu]ahom g[all-bini tas-Saltna ta’ Alla? L-a[[ar im[abba li Jason kellu kienet lejn it-tbatija. Bil-mod il-mod Jason wasal
biex a//etta, b’fidi kbira, li ;urnata kien se jiltaqa’ mal[allieq tieg[u. U g[al dan ilmument kien ilu [afna j[ejji g[alih. Qieg[ed in[ejji ru[i g[allaqg[a tieg[i ma’ Alla? Dawn l-im[abbiet biddlu [ajjet Jason f’okka]joni li ja[tafha; fi ;miel li jitg[axxaq bih, f’barka li jgawdiha, f’[olma li jwettaqha, fi sfida li jilqag[ha; f’obbligu li jtemmu; f’log[ba li jilg[abha; f’siwi kbir li jg[o]]u; f’;id kbir li jib]a’ g[alih; fi m[abba li jg[ixha; f’misteru li jag[rfu; f’weg[da li j]ommha; f’ti;rib li jeg[lbu; f’g[anja li jg[anniha; f’taqbida li jid[ol g[aliha; f’sogru li jissugrah, f’fer[ li st[oqqlu u f’[ajja li j[arisha dejjem. U g[alija, il-[ajja x’inhi?
Patri Mario Attard OFM Cap
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lillEditur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado,
Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.
Sur Editur, Nag[mel riferenza g[allittra li ;;ib l-isem ‘Linkonvenjenzi fil-kun/ert tal-Isle of MTV’ miktuba mill-korrispondent Emily Barbaro-Sant (In-Nazzjon, 25 ta’ :unju, 2013) fejn ma ng[ata ebda apprezzament g[ax-xog[ol kollu li jitwettaq, kemm min-na[a tal-Awtorità Maltija g[at-Turi]mu, kif ukoll min-na[a tal-Kunsill Lokali Floriana. Xog[ol b[alma hu g[eluq ta’ toroq, [ru; ta’ permessi konformi malli;i, membri tas-sigurtà li jwettqu sorveljanza,
gwardjani lokali li jag[mlu ronda fiz-zona residenzjali, mobile toilets, li [wienet tax-xorb filFurjana jift[u b’a//ess liberu u tindif taz-zona kollha flimkien ma’ toroq an/illari e]attament malli jintemm il-kun/ert. Dan biex din l-attività, li hi vetrina g[at-turi]mu g[allpajji], tikseb is-su//ess li jixirqilha. Infakkar ukoll li bosta [wienet ikunu qed jistennew din l-attività biex jifdu /erti spejje].
Edward Torpiano
Kunsillier Il-Furjana
Fieri s-sena kollha Sur Editur, Id-dinja anke fis-settur tal-kummer/, qed tinbidel ta’ ta[t fuq. Hu tajjeb li n]ammet it-tradizzjoni tal-Fiera Annwali li kienet ti;i organizzata fit-Trade Fair Grounds fin-Naxxar. I]da rridu nifhmu li r-realtà llum inbidlet. Il-fieri saru ji;u organizzati s-sena kollha. Ro[s u offerti spe/jai ssibhom matul ix-xhur kollha tas-sena. Nawgura kummer/ tajjeb g[all-fiera li qed ti;i organizzata b[alissa f’Ta’ Qali, i]da rridu nirrikonoxxu li r-realtajiet inbidlu.
L Abela
In-Naxxar
IN-NAZZJON ls-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Opinjoni 11
Green Week 2013 – enfasi fuq arja aktar nadifa (1) L-esperti Ewropej fittxew li jirfinaw fl-appro// tal-Unjoni Ewropea g[all-[arsien ambjentali waqt l-ikbar konferenza ambjentali Ewropea li se[[et fi Brussell bejn l-4 u s7 ta’ :unju 2013 ta[t l-isem “Arja Aktar Nadifa g[al Kul[add”. Din l-edizzjoni tal-Green Week ;iet iddedikata g[allarja fejn 3,000 parte/ipant in;abru flimkien g[al tlett ijiem biex jiddiskutu kwistjonijiet relatati mal-arja. Partijiet interessati, g[aqdiet non-governattivi, rappre]entanti tal-gvern u uffi/jali tal-Unjoni Ewropea marru g[al tfittxija dwar soluzzjonijiet fuq it-tni;;is tal-arja, b[al kif g[andhom jissalvagwardjaw il-kwalità tal-arja fl-isfond ta’ ]ieda talproduzzjoni industrijali u lener;ija, i]-]ieda fit-traffiku tat-triq u l-urbanizzazzjoni, il[ruq tal-karburanti fossili u lbidla fil-klima. Kummissarju Ewropew Il-Kummissarju Ewropew g[all-Ambjent Janez Potonik sostna li “it-tni;;is tal-arja hu spiss invi]ibbli, i]da l-effetti huma [afna reali. Meta lkwalità tal-arja hi fqira n[allsu prezz tassew g[oli, [ajjet i/-/ittadini mitlufa, lispejje] medi/i huma g[oljin, u l-;ranet tax-xog[ol huma mitlufa fuq il-mard. L-hekk imsej[a ‘Il-:img[a favur l-Ambjent’ tipprovdi
pjattaforma importanti fejn titfassal politika u fejn rappre]entanti minn komunitajiet lokali u g[aqdiet non-governattivi, awtoritajiet pubbli/i u n-negozji jistg[u jiskambjaw ideat dwar kif itejbu l-arja li minnha nie[du n-nifs – a[na kontinwament miftu[a g[al su;;erimenti dwar kif tittejjeb il-le;i]lazzjoni attwali tag[na”. Fost l-inizjattivi tul il:img[a favur l-Ambjent bosta organizzazzjonijiet u kumpaniji wrew l-aqwa prassi f’esibizzjonijiet b’40 stand flimkien ma’ bosta avvenimenti sekondarji b[al wirja fuq barra ta’ vetturi li jutilizzaw karburanti alternattivi u provi tas-sewqan ta’ karozzi elettri/i. Kien hemm ukoll /erimonja ta’ premjazzjonijiet g[all-Best LIFE Nature u l-Best LIFE Environment. Il-Kummissarju Potonik
Titjib tal-;estjoni ambjentali fil-Kummissjoni Ewropea Mill-2002 id-D: Ambjent u erba’ servizzi o[ra talKummissjoni (OIB, D: HR,
Il-Kummissarju Ewropew g[all-Ambjent Janez Potonik
iddikjara l-2013 b[ala s-Sena tal-Arja, u matul is-sena ilpolitika attwali talKummissjoni dwar l-arja qieg[da ti;i riveduta. Ir-regoli ma[ru;a mill-Unjoni Ewropea g[enu biex flEwropa ise[[ inqas tni;;is tal-arja tul is-snin, b’enfasi fuq modi biex titjieb il-kwalità tal-arja li nibilg[u. Minkejja l-progressi tul la[[ar snin, bosta standards marbutin mal-kwalità tal-arja f’]oni popolati tal-Unjoni Ewropea g[adhom xorta jinqab]u, min[abba sustanzi ni;;ieza b[all-materja partikulata, l-o]onu troposferiku u ddiossidu tan-nitro;enu. Hemm [afna xog[ol xi jsir. Kwa]i erbg[a minn kull [amsa Ewropew jaqblu li lUnjoni Ewropea g[andha tipproponi mi]uri iktar b’sa[[ithom biex jindirizzaw il-ka] fit-tni;;is tal-arja. Direttorat :enerali tal-ambjent Id-Direttorat ;enerali g[all-
Ambjent hu wie[ed minn fost 40 Direttorat-;enerali u servizzi li jiffurmaw parti millKummissjoni Ewropea. Normalment referut bhala D: Ambjent, l-g[an tadDirettorat-;enerali hu li jipprote;i, jippreserva u jtejjeb lambjent g[all-;enerazzjonijiet pre]enti u anke dawk futuri. Biex jinkiseb dan kollu, hu jipproponi politika fejn ji]gura livell g[oli ta’ [arsien ambjentali fl-Unjoni Ewropea u li jip-
Kwa]i 18% tat-territorju tal-Unjoni Ewropea u 4% tal-ib[ra tag[ha issa huma protetti b[ala parti min-netwerk Natura 2000, i]da l-kapital naturali tal-Ewropa qed ikompli jinqered u jitbattal
preserva l-kwalità tal-[ajja ta//ittadini tal-Unjoni Ewropea. Id-D: ji]gura li l-istati membri japplikaw b’mod korrett il-Li;i Ambjentali talUnjoni Ewropea. Billi jag[mel dan ikun jinvestiga ilmenti msejsa mi/-/ittadini u l-organizzazzjonijiet non-governattivi u jistg[u jie[du azzjoni legali jekk ikun jidhrilha li lli;i tal-Unjoni Ewropea nkisret. F’/erti ka]i D: tal-Ambjent tirrappre]enta lill-Unjoni Ewropea fi kwistjonijiet ambjentali f’laqg[at internazzjonali b[all-Konvenzjoni tanNazzjonijiet Uniti dwar ilBijodiversità. Id-D: jiffinanzja wkoll pro;etti li jikkontribwixxu g[all-[arsien ambjentali flUE. Mill-1992 xi 2,600 pro;ett r/evew xi finanzjament minn LIFE, l-istrument finanzjarju tal-UE g[all-ambjent. Kull sena d-Direttorat ;enerali jag[mel il-prijoritajiet tieg[u pubbli/i g[as-sena li jmiss u jippubblika wkoll rapport annwali dwar inizjattivi ta’ politika tas-sena pre/edenti.
DIGIT u SG) [adu sehem fi pro;etti pilota biex itejbu ilprestazzjoni ambjentali talKummissjoni permezz talimplimentazzjoni ta’ sistema ta’ ;estjoni ambjentali konformi mar-regolament EMAS. Mill-2002 sal-2008, il-konsum tal-elettriku u tal-ilma ni]lu b’14% u 22% rispettivament. Emissjonijiet ta’ CO2 naqsu wkoll (7%) u anke lammont ta’ skart i;;enerat naqas (11%). Sa nofs l-2008 kwa]i nofs il-persunal talKummissjoni u]at it-trasport pubbliku b[ax-xarabanks, trammijiet, metro jew il-ferrovija. Wara r-ri]ultati po]ittivi ta’ din il-fa]i pilota ;ie de/i] li tigi esti]a s-sistema EMAS lill-Kummissjoni kollha, mis-se[[ f’Jannar 2010. X’inhuma l-problemi ambjentali ewlenin tal-lum^ Telf tal-bijodiversità u ddegradazzjoni tal-ekosistemi u s-servizzi li jipprovdu: kapi-
tal naturali g[andu rwol essenzjali fl-i]gurar li l-ambjent tag[na huwa re]iljenti filwi// ta’ pressjoni, per e]empju mill-bidla fil-klima u li l-ekonomija tag[na tibqa’ kompetittiva. Kwa]i 18% tat-territorju tal-Unjoni Ewropea u 4% talib[ra tag[ha issa huma protetti b[ala parti min-netwerk Natura 2000, pero l-kapital naturali tal-Ewropa qed ikompli jinqered u jitbattal. L-Unjoni Ewropea naqset milli til[aq il-mira tag[ha li twaqqaf it-telf tal-bijodiversità sal-2010. Degradazzjoni tal-[amrija qed ta//ellera u tibdil fl-u]u tal-art tkompli tkun mutur ewlieni ta’ degradazzjoni tal-ekosistema u telf tal-bijodiversità flUnjoni Ewropea.
B’ambjent nadif ingawdu sa[[a a[jar
minn Maria Portelli maria.portelli2013@gmail.com
Bidla fil-klima: Matul la[[ar g[axar snin, l-UE naqqset gass effett serra tag[ha (GHG) u miexja biex tissodisfa l-impenji talProtokoll ta’ Kjoto - progress sinifikanti li sar biex jintla[qu l-miri dwar leffi/jenza u dwar il-promozzjoni tal-u]u tal-ener;ija minn sorsi rinnovabbli. Madankollu, qatg[at globali u Ewropej fl-emissjonijiet tal-GHG huma altru milli suffi/jenti sabiex i]ommu ttemperatura medja dinjija ta[t it-2°C. L-impatti talbidla fil-klima di;à qed jin[ass madwar l-Ewropa u g[andhom implikazzjonijiet g[as-sa[[a umana kif ukoll g[as-sa[[a ta’ spe/i u funzjonament tas-servizzi talekosistemi. G[alkemm xi re;juni talEwropa huma affettwati aktar serjament minn o[rajn, kollha se jiffa//jaw konsegwenzi ta’ xi tip u l-effetti jvarjaw, mi]]g[a]ag[ u l-anzjani, il-foqra u l-morda esposti g[al riskju akbar. (Il-kumplament tal-artiklu se jkun ippubblikat fil-[ar;a ta’ nhar is-Sibt li ;ej f’InNazzjon)
Maria Portelli hi kunsilliera eletta f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali tar-Rabat G[awdex
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IL-FILIPPINI> Membru tan-Navy Amerikana j[ejji in;enju tat-tip UAV (Unmanned Aerial Vehicle) waqt li hu segwit mill-membri tal-qawwiet tal-ba[ar Filippini fuq dan il-patrol boat. Ir-ritratt ittie[ed waqt e]er/izzju militari kon;unt imlaqqam Carat u li qed jitmexxa minn Sangley Point, eks ba]i militari tal-Amerikani fil-belt ta’ Kavit, fil-Punent ta’ Manila (Reuters)
L-UNJONI EWROPEA
Qbil biex jindirizzaw il-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ Il-Mexxejja tal-UE fi Brussell qablu dwar passi ;odda biex jikkumbattu lpjaga tal-qg[ad fost i]]g[a]ag[ Ewropej u bi ftehim importanti ie[or li jinvolvi l-impenn g[as-self ta’ flus lin-negozji ]-]g[ar li m’g[andhomx linji ta’ kreditu. Dan sar possibbli wara li f’dan is-summit intla[aq ftehim dwar ri]oluzzjoni li tinvolvi lill-banek u rigward il-ba;it tal-UE g[at-tul ta]]mien – bis-27 Mexxejja tal-Unjoni jirrisolvu biex, fis-sentejn li ;ejjin, jonfqu mas-sitt biljun ewro g[al spinta fit-tkattir tax-xog[ol, u biex jappo;;jaw it-ta[ri; u l-iskemi tal-apprendistat ne/essarji g[a]-]g[a]ag[ Ewropej. Mistenni wkoll li ’l quddiem jintu]aw fondi tal-UE
‘li [add g[adu ma mess’ bliskop li dan l-impenn jibqa’ sostenibbli – bil-President tal-Kummissjoni Ewropea José Manuel Barroso jis[aq li s-summit partikulari ]vol;a b’su//ess kbir u fejn ‘impenjaw il-flus b[ala appo;; g[ad-diskors relevanti’ Fil-pre]ent hemm aktar minn 19-il miljun persuna ming[ajr xog[ol fl-UE u ‘l fuq min-nofs i]-]g[a]ag[ ta’ anqas minn 25 sena fi Spanja u l-Gre/ja huma qieg[da. Intant il-Mexxejja anki approvaw pjani biex ilBank Ewropew g[allInvestimenti jislef il-mijiet tal-biljuni tal-ewro lillintrapri]i ]-]g[ar u ta’ daqs medju (SMEs), partikularment dawk fl-Istati tal-UE tan-Nofsinar.
L-AFRIKA T’ISFEL
Mandela fil-[sibijiet ta’ Obama Il-President tal-Istati Uniti Barack Obama lbiera[ ikkonkluda ]jara fis-Senegal u telaq lejn l-Afrika t’Isfel bit-tama li j]ur lill-eks President u ikonu tad-demokrazija Nelson Mandela. Obama jinsab g[addej b’tour tal-kontinent Afrikan u hemm stennija kbira dwar ]jara lil Mandela, l-eks Mexxej tal-Afrika t’Isfel u ssimbolu ta’ kontra l-apartheid, li sal-biera[ kien g[adu ‘kritiku i]da stabbli’ fi sptar ta’ Pretorja fejn ilu l-a[[ar
;img[at rikoverat g[al infezzjoni fil-pulmun. Intant, kelliema g[all-White House qalu li trid tkun ilfamilja Mandela li tidde/iedi jekk Obama j]urx lil Mandela fil-kundizzjoni li jinsab fiha u li l-President Amerikan hu lest li ja//etta kwalunkwe de/i]joni. Obama kellu jasal l-Afrika t’Isfel ilbiera[ bil-lejl u ma kellu l-ebda avvenimenti pubbli/i ppjanati. Hu jqis lil Mandela – mag[ruf ukoll b[ala Madiba – b[ala eroj u
irrispettivament minn jekk i]]jara fl-isptar issirx jew le, ilmawra tal-President Amerikan fl-Afrika t’Isfel isservi fil-parti kbira b[ala tislima lill-Mexxej le;;endarju li seta’ wasal fl-a[[ar ta’ [ajtu. Il-qraba ta’ Mandela anki kkonfermaw li filwaqt li salbiera[ ma se[[itx xi bidla drastika fil-kundizzjoni taleks President huma kienu lesti g[al kull eventwalità f’sitwazzjoni li tista’ tinbidel minn minuta g[all-o[ra.
L-E:ITTU
Ir-reli;ju]i jwissu dwar gwerra /ivili Awtorità reli;ju]a wissiet dwar gwerra /ivili potenzjali wara li membru tal-Fratellanza Musulmana fil-Gvern spi//a maqtul qabel sensiela ta’ rallies tal-massa inti]i g[ar-ri]enja talPresident E;izzjan Mohammed Mursi. L-Istituzzjoni Al-Azhar sostniet il-[tie;a ta’
vi;ilanza u kalma u wa[[let fi gruppi ta’ kriminali g[al attakki li saru fuq moskej u vjolenza fit-toroq. Fl-a[[ar jiem numru ta’ konfronti relatati g[al tensjoni politika fl-E;ittu [allew tal-anqas [amsa mejtin u numru sostanzjali ta’ feruti.
IN-NAZZJON ls-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
A[barijiet ta’ Barra 13 Fil-Qosor Is-Serbja ting[ata l-barka
L-UNJONI EWROPEA: Il-mexxejja tal-Unjoni Ewropea taw il-barka fis-summit li g[alaq ilbiera[, biex jing[ata bidu f’Jannar mas-Serbja beix hi wkoll tissie[eb fl-UE. Intla[aq qbil ukoll jibdew it-thejjijiet biex isir l-ewwel pass g[allpossibbilta ta’ s[ubija tal-Kosovo.
Tarbija minn tliet persuni
IR-RENJU UNIT: Ir-Renju Unit sar l-ewwel pajji] li se jippermetti l-[olqien ta’ trabi mid-DNA ta’ tliet persuni. Dan wara li l-Gvern appo;;ja din it-teknika fil-qasam tal-IVF. Issa se jsir xog[ol fuq ir-regolament u fi ]mien sentejn hu mistenni li l-pubbliku jkun jista’ jag[mel u]u minn din itteknika. Esperti qed isostnu li b’dan il-mod se ji;i eliminat dak ilmard li jintiret mill-omm. I]da kriti/i qed iwissu li dan hu pass perikolu] [afna u totalment mhux etiku.
Lest jirritorna
L-ISTATI UNITI: Missier Edward Snowden, l-eks impjegat tas-servizzi sigriet, qal li kien fidu/ju] li ibnu kien lest jirritorna lejn pajji]u sakemm ji;u a//ettati xi kundizzjonijiet. Hu qal li fost l-o[rajn dawn jinkludu li hu ma jin]ammx arrestat sakemm isir il-pro/ess. Hu qal ukoll li kien im[asseb li ibnu qed ji;i manipulat minn nies o[ra fosthom nies mill-Wikileaks. Snowden hu ma[sub li qed jistkenn x’imkien fl-ajruport internazzjonali ta’ Moska, aktarx biex ja[rab lejn xi pajji] ie[or. Daret darbtejn id-dinja
IR-RUSSJA: Is-shockwave mill-asterojde li kienet splodiet fuq ir-Russja fi Frar tant kienet qawwija li daret darbtejn madwar id-dinja. Dan l-istudju mmexxi minn Alexis Le Pichon millKummissjoni tal-Ener;ija Nukleari, fl-avviment li se[[ f’Chelyabinsk u darab 1,000 persuna, kien pubblikat fir-rivista spe/jalizzata Geophysical Research Letters. G[ar-ri/erka ntu]aw sensors li ssoltu jintu]aw g[al splu]jonijiet nukleari. L-asterojde kien fiha madwar 17-il metru u ti]en 10,000 tunellata. Intqal li l-qawwa talisplu]joni kienet l-aktar splu]joni b’sa[[itha qatt re;istrata mis-sistema.
Il-BRA}IL> Mument mill-irvellijiet li qed ikomplu fil-Bra]il partikularment waqt il-Log[ob tat-Tazza tal-Konfederazzjonijiet, f’dan il-ka] f’Estadio Castelao matul il-log[ba bejn l-Italja u Spanja. Il-protesti qed isiru kontra l-korruzzjoni fil-pajji] u g[al titjib fis-servizzi pubbli/i. (ritratt Reuters)
L-ITALJA
Arrestat uffi/jal g[oli tal-Vatikan Il-Pulizija fl-Italja arrestat lil Monsinjur Nunzio Scarano ta’ 61 sena li kien ja[dem b[ala l-accountant ewlieni mal-amministrazzjoni finanzjarja tal-Vatikan. Hu, flimkien ma’ o[rajn, kien arrestat fuq is-suspett li g[en [bieb sinjuri jda[[lu miljuni ta’ ewro illegalment fl-Italja. Scarano di;à hu implikat f’investigazzjoni o[ra minn ma;istrati fin-Nofsinhar talItalja. Ma’ Scarano lbiera[ kienu
arrestati wkoll membru tasservizz sigriet Taljan, Giovanni Zitto, kif ukoll persuna li ta[dem fil-qasam finanzjarju, Giovanni Carenzio. Il-Monsinjur qed ikun akku]at li kien imda[[al fi sforz biex jg[in xi [bieb ida[[lu 20 miljun ewro millI]vizzera lejn l-Italja b’ajruplan bl-g[ajnuna tal-a;ent tas-servizzi sigrieti u l-persuna l-o[ra. Patri Federico Lombardi, il-kelliem tal-Vatikan, qal li
l-Vatikan kien lest jikkoopera mal-investigazzjoni Taljana imma s’issa ma kienet saret ebda talba uffi/jali. Hu ]ied li l-awtorità finanzjarja talVatikan, l-AIF, kienet qed issegwi l-ka] u kienet lesta tie[u azzjoni kif ikun hemm b]onn. L-arrest sar jumejn wara li t[abbar li l-Papa Fran;isku [atar kummissjoni biex jinvestiga l-bank tal-Vatikan, lIOR, li tul dawn l-a[[ar snin kien implikat f’[afna skandli.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
14 A[barijiet ta’ Barra
L-ISTATI UNITI> }ew; negozjanti – Ed Hanley (/entru fir-ritratt tax-xellug) u Otto Dieffenbach – waqqfu kumpanija li tipprodu/i l-ajruplani li jtiru b’sistema ta’ remote control u li huma disinjati fil-forma ta’ persuni, karattri jew o;;etti g[al skopijiet kummer/jali u promozzjonali. Fir-ritratt tax-xellug, Hanley jidher qed itella’ ajruplan fil-forma ta’ ‘mudella bil-;wiena[’ f’in[awi ta’ San Diego, f’Kalifornja waqt li fir-ritratt l-ie[or, Dieffenbach, id-disinjatur ta’ dawn il-mudelli, jiggwida ajruplan ie[or bir-remote control mill-istess zona. (Reuters)
FIL-QOSOR
L-UNJONI EWROPEA
Lesta g[as-s[ubija tal-Kroazja mill-ewwel ta’ Lulju L-Unjoni Ewropea qed t[ejji biex min-nhar it-Tnejn, l-1 ta’ Lulju, tilqa’ lill-Kroazja fi [danha b[ala pass li jikkonkludi disa’ snin ta’ espansjoni lejn il-Lvant. Dan meta l-Kroazja – li kkonkludiet l-impenji kwa]i kollha g[al riforma u r-ristrutturizzazzjoni tas-setturi (ta[t pressjoni mill-UE) kapa/i tkun anki l-a[[ar eks pajji] Komunista li ja//erta ru[u mis-s[ubija ma’ dan il-grupp ta’ pajji]i (li hu anki l-akbar entità kummer/jali fid-dinja) qabel l-2020. Bl-inklu]joni tal-Kroazja, lUE se tkun qed tinkorpora fi [danha xejn anqas minn [daxil-pajji] li darba kienu ta[t re;imi Komunisti u li jirrappre]entaw iktar minn mitt miljun ru[. L-istess pajji]i sadattant g[andhom produzzjoni ekonomika kollettiva li hi ekwivalenti g[al $1.4 triljuni. Fl-istess [in, u minn nhar itTnejn, mal-45 miljun resident tal-Balkani (li jinkludu l-Griegi u s-Sloveni) jkunu qeg[din jg[ixu ta[t il-bandiera blu bl-
istilel ta’ lewn dehbi tal-UE u fejn l-Albanija u l-bqija tal-eks Federazzjoni Jugoslava jibqg[u b[ala ‘entitajiet barranin’ fl-istess peni]ola. Sadattant, ir-re;jun talBalkani – mill-Kosovo salBosnja – g[ad g[andu potenzjal g[all-inkwiet, snin wara ttmiem tal-gwerer /ivili li kkaratterizzaw is-snin disg[in u li fil-fatt ]vol;ew fl-aktar kunflitt imdemmi mit-Tieni Gwerra ’l hawn.
It-tkabbir li jmiss l-Kroazja tista’ ma ssirx qabel l-2020 Hu anki minnu li l-kri]i globali affettwat [a]in lillisforzi g[all-bini mill-;did tal[ajja politika u ekonomika flin[awi u skont Tvrtko Jakovina, professur tal-istorja mal-Università ta’ Zagreb, issitwazzjoni tista’ titfa’ lura lespansjoni li jmiss tal-UE (firre;jun) b’tal-anqas seba’ snin.
Skont Jakovina, l-ebda millpajji]i tal-Balkani – fosthom is-Serbja u Montenegro – m’g[andhom jissie[bu fl-UE qabel l-2020 u ‘primarjament’ g[aliex mhumiex mistennija li jikkonkludu t-ta[ditiet qabel din id-data. Is-Serbja – l-eks avversarju qalil tal-Kroazja – saret kandidata g[al s[ubija fl-UE f’Marzu tal-2012 u l-Mexxejja tal-UE se jibdew it-ta[ditiet relevanti ma’ Belgrad f’Jannar tal-2014. Fil-fatt, il-Kroazja kellha tistenna kwa]i tmien snin – millbidu tan-negozjati tag[ha ma’ Brussell – biex tirrealizza ttragward tas-s[ubija u m’hemmx dubju li t-ta[ditiet li jinvolvu s-Serbja jridu fost o[rajn jirrisolvu kwistjonijiet b[allistatus tal-Kosovo; l-eks provin/ja Serba li 22 Stati talUE u l-Kroazja jirrikonoxxu b[ala Stat indipendenti. Is-Serbja ma tkunx tista’ tissie[eb fl-UE qabel ta//erta minn relazzjonijiet ‘normali’ mal-Kosovo u l-:ermanja trid li l-ka] tal-eks provin/ja Serba ikun inklu] f’u[ud mill-kapitli li je[tie;u n-negozjati ma’ Belgrad.
Fid-dell tal-piena kapitali L-ISTATI UNITI: Dzhokhar Tsarnaev, is-suspettat ewlieni konness mal-attakk terroristiku li se[[ fil-15 ta’ April li g[adda waqt il-Maratona ta’ Boston, tressqulu akku]i dwar il-qtil ta’ erba’ persuni u jista’ je[el il-piena tal-mewt jekk jinstab [ati. Il-mandat ta’ akku]a inkwistjoni, li fih mattletin reat, tressaq fil-qorti federali ta’ Boston. Tsarnaev, ?e/en etniku ta’ 19-il sena, hu akku]at li tajjar ]ew; bombi qalb folla ta’ eluf ta’ nies li n;abret qrib il-finish line tal-Maratona. Reat ie[or ewlieni jinvolvi l-a;ir talakku]at waqt sparatura mal-Pulizija qabel l-arrest tieg[u fid19 ta’ April.
Isibu l-ajruplan ta’ Missoni IL-VENE}WELA: L-awtoritajiet Vene]olani qalu li nstab l-ajruplan tan-negozjant tal-moda Taljan Vittorio Missoni li kien ilu nieqes g[al dawn l-a[[ar sitt xhur wara li kien tela’ mill-ar/ipelago ta’ Los Roques, fir-re;jun tal-Karibew. L-ajruplan ]g[ir ta’ ]ew; magni, li sparixxa fl-4 ta’ Jannar, kien qed i;orr lil Missoni, martu Maurizia Castiglioni, u koppja o[ra – minbarra ekwipa;; ta’ tnejn li kienu jinkludu l-pilota.
Lejn trilogy ta’ films ‘Terminator’ L-ISTATI UNITI: Il-films bit-tema Terminator – li kellhom l-attur veteran Arnold Schwarzenegger fil-parti ta’ cyborg assassin u li fil-passat kisbu su//ess kbir – se jer;g[u jing[ataw il-[ajja b[ala trilogy, jew ‘pakkett’ ta’ tliet kapitli (films) ;odda, bl-ewwel produzzjoni mistennija tiddebutta fis-swali ta/-/inema f’:unju tal-2015. Mhux mag[ruf jekk Schwarzenegger ja//ettax ir-rwol antik lura. It-tliet films li [ar;u s’issa bit-tema Terminator (bl-ewwel wie[ed imur lura g[all-1984) kienu ;;eneraw iktar minn biljun dollaru.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
A[barijiet ta’ Barra 15 IT-TUNE}IJA
Jinkixfu l-metodi ta’ spjuna;; fuq l-internet mir-re;im
IR-RENJU UNIT> Tifla tidher fuq ;ugarell ;did li kien pre]entat mill-[anut ‘Hamley’s’ fi/-/entru ta’ Londra bi t[ejjija g[all-Milied. I]-]iemel ji//aqlaq u jiswa 850 lira sterlina (ritratt> Reuters)
L-A;enzija Tune]ina g[all-Internet (TIA) g[adha kemm fet[et l-a//ess g[all-kantina talvilla fil-belt kapitali Tune] fejn impjegati talGvern fi ]mien l-eks dittatur Zine El-Abidine Ben Ali bil-mo[bi kienu ji//ensuraw l-internet. Barra minn hekk, ;ewwa hemm apparat li bih ir-re;im kien jg[asses x’qed isir mitTune]ini fuq l-internet. Issa qed issir [idma fuq is-servers li hemm biex ikun mag[ruf x’sigrieti fihom. Il-post ing[ata l-isem “404 Lab”, b’referenza g[al “Ammar 404” li kienet tidher fi ]mien irre;im ta’ Ben Ali meta pa;na tal-internet kienet tkun /ensurata. Moez Chekchouk, id-direttur tat-TIA, qal li f’din l-era ;dida g[at-Tune]ija se jsir minn kollox biex tkun protetta l-privatezza ta/-/ittadini I?-?INA
Inkwiet vjolenti Hu stmat li huma tal-anqas 35 in-nies li mietu f’inkwiet li kien hemm fir-re;jun ta’ Xinjiang – l-ag[ar f’dawn la[[ar erba’ snin. F’Xinjiang hemm komunità kbira ta’ Musulmani, mag[rufa b[ala Uighurs, u f’dawn l-a[[ar snin kien hemm diversi in/identi vjolenti. Dan min[abba r-restrizzjonijiet tal-Gvern Komunista ?ini] rigward il-kultura, illingwa u r-reli;jon tag[hom. Il-vjolenza li [alliet il-vittmi kienet f’konfrontazzjonijiet ta’ folol ta’ Uighurs mal-Pulizija waqt l-irvellijiet. Xahrejn ilu, 21 persuna o[ra nqatlu f’irvellijiet simili f’Shanshan. L-awtoritajiet ?ini]i qed isostnu li dak li ;ara kien ikkaw]at minn ‘terroristi’ li kellhom appo;; minn barra lpajji].
fuq l-internet kif ukoll il-libertà fuq l-internet. Dan it-tag[mir kien jintu]a mir-re;im bejn l2004 u l-2007 u hu pjuttost ba]iku. Hemm imbag[ad apparat aktar modern li kien jintu]a bejn l-2007 u l-2010 imma dan l-apparat g[adu b’kuntratt ma’ kumpanija privata. Ben Ali kien jalloka [afna ri]orsi g[all-kontroll tal-internet tant li fl-2010 biss kien nefaq ]ew; miljun ewro biex jg[asses l-u]u li qed isir mill-internet fit-Tune]ija. L-affarijiet issa nbidlu fit-Tune]ija tant li saret l-ewwel pajji] Afrikan li installa servers mag[rufa b[ala TOR li bihom in-nies jistg[u jevitaw i/-/ensura fuq l-internet kif ukoll saret l-ewwel pajji] Afrikan li ssie[eb fil-Freedom Online Coalition li fiha l-pajji]i jintrabtu li jkollhom a//ess [ieles g[all-internet.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju 2013
16 Feature
Feature 17
Martin Agius jesibixxi ritratti tieg[u fil-Gre/ja u l-E;ittu
Il-poster uffi/jali fejn jidhru l-esperti kollha tal-fotografija inklu] Martin Agius
Malta Music Week 2013
Organizata esibizzjoni ta’ arti u fotografija mill-YMCA Kwa]i kul[add jaf bil-;id li tag[mel il-YMCA fisso/jetà tag[na, g[aqda non governattiva li fiha tilqa’ diversi persuni fosthom ]g[a]ag[ li min[abba ddiversi /irkustanzi tal-[ajja jispi//aw [abta u sabta bla saqf fuq rashom. Minn qatt ma g[adda minnha forsi ftit jista’ jimma;ina xi tfisser li tg[ix fit-triq u li kieku mhux g[al din l-g[aqda, kieku ddiffikultajiet li jg[addu minnhom dawn in-nies ikunu ferm ikbar. B[alissa l-YMCA jag[tu kenn lil madwar 26 persuna ta’ etajiet varji u li lma;;oranza tag[hom g[andhom inqas minn 18-il sena. L-YMCA b[alissa
qieg[da ta[dem fuq pro;ett pilota flimkien ma’ entità governattiva biex tkun tista’ tipprovdi t-tieni fa]i ta’ akkomodazzjoni lil dawk ilpersuni ta’ 18-il sena li ma g[andhomx saqaf fuq rashom i]da li huma ta[t irresponsabbiltà tag[hom. G[al dan il-g[an u biex jin;abru fondi biex dan ilpro;ett ikun ta’ su//ess, saru kuntatt ma’ diversi persuni li t-talent tag[hom fil-fotografija u l-arti hi ferm rinomata fil-g]ejjer Maltin, u dawn kienu mistiedna biex permezz ta’ xog[olhom tittella’ esebizzjoni. Kienu diversi artisti li [adu sehem fosthom wie[ed
isib lill-fotografi b[al Reme Rossignaud, Paul Trapani Galea Feriol, Melvin De Giorgio, Tjerese Debono, Armand Sciberras, Allen Venables, Ray Attard u Darren Zammit Lupi. Min-na[a l-o[ra artisti kien hemm Kenneth Zammit Tabona, Luciano Micallef, James Vella Clark, Alan Despert, Sue Mifsud u :or; Mario Attard. Din l-attività ttellg[et nhar il-21 ta’ :unju 2013, firRoof Top limiti tar-Rabat u fejn g[aliha attendew numru ta’ persuni, u ddonazzjonijiet li ng[ataw marru dirett biex jiffinanzjaw il-pro;ett imssemi aktar ‘il fuq.
Illum ikun i//elebrat Jum {al Tarxien Bejn illum is-Sibt 29 ta’ :unju u nhar it-Tlieta 30 ta’ :unju 2013, il-Kunsill Lokali ta’ {al Tarxien se jkun qieg[ed jorganizza erbat ijiem ta’ attivitajiet ad unur illokalità ta’ {al Tarxien. Illum fit-8.30 a.m. se tkun organizzata Fun Walk mattoroq ta’ {al Tarxien ilkoll flimkien mal-Kunsill u lg[aqdiet tar-ra[al. Tluq minn [dejn il-Kunsill Lokali ta’ {al Tarxien, fi Triq Santa Marija, u fl-a[[ar ta’ din ilmixja r-rebbie[a tal-midalja tad-deheb, Eleanor Bezzina tixg[el l-urna li se tkun armata g[all-okka]joni quddiem il-Kunsill Lokali. G[ada l-{add 30 ta’ :unju
fis-7.45 a.m. jibda lprogramm uffi/jali tal-Jum {al Tarxien fejn se ssir quddiesa //elebrata fil-Knisja Ar/imatri/i ta’ {al Tarxien, immexxija mill-Kappillan talParro//a Dun Rueben Deguara. Wara l-quddiesa se jkun hemm korteo salMonument tal-Gwerra f’{al Tarxien stess fejn se jsir ittqeg[id tal-fjuri. Dakinhar stess jing[ataw lunuri fosthom :ie[ {al Tarxien u Unur il-Kunsill Lokali fejn wara ti;i inawgurata l-wirja tal-karozzi fi :nien Joanne. It-Tnejn l-1 ta’ Lulju 2013, se tkun inawgurata l-Wirja tal-Arti;janat Malti fi/-
?entru Komunitarju fi Triq Santa Tere]a, {al Tarxien. Din il-wirja se tkun inawgurata mis-Sindku u tibqa’ miftu[a sal-{amis 4 ta’ Lulju (Bejn 6.30 p.m. u 8 p.m). Jing[ataw i/-/ertifikati lillparte/ipanti tal-Konkors Letterarju u jit[abbru rrebbie[a. It-Tlieta t-2 ta’ Lulju 2013, se tkun i//elebrata quddiesa o[ra u wara se jkun hemm varjetà bis-sehem ta’ kantanti u ]effiena lokali fejn min jixtieq jattendi g[al din lokka]joni hu mitlub li ji;bor biljett bla [las mill-Kunsill Lokali jew mill-Helpers tasSottokumitat tal-Anzjani.
Il-fotografu ta’ Media.link Communications Martin Agius, fi Frar tas-sena l-o[ra kien mistieden minn Ayman Lotfi biex jesibixxi tliet ritratti fil-‘:ezira International Contemporary Photography’ fl-E;ittu flimkien ma’ fotografi ta’ fama mondjali u ]ew; Maltin o[ra, Kevin Casha u Joe P. Smith. Wara s-su//ess ta’ din l-esibizzjoni fotografika, il-fotografu Grieg Manolis Metzakis idde/ieda li jie[u din l-esibizzjoni filGre/ja, fejn intweriet u kienet ta’ su//ess ukoll fil-bidu ta’ dan ix-xahar.
It-tliet ritratti li bihom Martin Agius esibixxa fil-wirja internazzjonali
Rebbie[a Ktieb ;did minn Heritage Malta dwar tal-kompetizzjoni mi;juba mill-Air Malta il-Palazz tal-Inkwi]itur Heritage Malta nediet la[[ar pubblikazzjoni tag[ha bl-isem ta’ The Inquisitor’s Palace: an architectural gem spanning centuries and styles. Din il-;abra ta’ kitbiet blIngli] mill-kuraturi, akkumpanjata minn da[la mill-Professur tal-Istorja talArti Mario Buhagiar, ti;bor l-a[[ar skoperti dwar wie[ed mill-aktar Palazzi su;;estivi f’pajji]na. B’Kenneth Cassar b[ala leditur, din il-pubblikazzjoni bil-kulur tinkludi artiklu minn Godwin Vella li janalizza rrestawr re/enti li sar u li permezz tieg[u [are; [afna tag[rif ;did dwar il-binja fi
]mien meta din kienet tintu]a mill-Ordni b[ala Castellania qabel il-wasla tal-ewwel Inkwi]itur fl-1574. Kenneth Gambin jesplora li]vilupp tal-binja f’palazz Ruman bit-tqassim tieg[u fi spazji pubbli/i u o[rajn privati, filwaqt li Kenneth Cassar i[ares lejn il-Palazz mill-kuntest artistiku u jelenka l-periti u l-artisti li ;ew ikkumissjonati millInkwi]ituri biex isebbhu din il-binja. Matthew Balzan jag[laq b’[arsa lejn l-i]vilupp talkumpless tal-[abs fl-istess binja. Dan hu studju mirqum li ji;bor fih l-a[[ar skoperti
dwar il-Palazz tal-Inkwi]itur, b’ri]ultat tar-ri/erka u xxog[ol kontinwu ta’ restawr li g[addej. Dan il-ktieb se jg[in biex jg[arrafna aktar dwar l-importanza ta’ dan ilmonument storiku importanti. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.heritagemalta.org, ibg[at e-mail fuq publications.heritagemalta@g ov.mt jew /empel 21663731, filwaqt li g[all-a[[ar kur]itajiet ag[mel like fuq ilpa;na facebook tal-Palazz (Inquisitor’s Palace). Il-ktieb li jiswa’ €10 jista’ jigi akkwistat online minn fuq is-sit elettroniku ta’ Heritage Malta.
u Laferla Insurance Il-Laferla Insurance Agency Limited flimkien mal-Air Malta g[adhom kemm [abbru r-rebbie[a tal-kompetizzjoni li flimkien kienu neddew ftit tal-;img[at ilu. Irrebbie[a ta’ din ilkompetizzjoni hi Maria Pisani. Il-premju li Maria Pisani reb[et jikkonsisti minn ]ew; biljetti tal-ajru tat-tip ‘Club Class’ bir-ritorn lejn Heathrow f’Londra. Il-premju ng[ata lil
Maria Pisani fil-kwartieri ;enerali tal-Laferla Insurance Limited fejn ]ew; rappre]entanti talkumpanija fer[u lirrebbie[a filwaqt li awgurawlha mumenti mill-isba[ waqt il-vja;; tag[ha u lakkomodazzjoni f’Londra. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur is-sit elettroniku Facebook tal-kumpanija Laferla Insurance Agency Ltd u dik tal-Air Malta.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
18 Ivvja;;ar
Britannia Tours tirba[ premju presti;ju] Dan l-a[[ar, l-a;enzija popolari tal-ivvja;;ar Britannia Tours, kienet ippre]entata bi premju spe/jali mag[ruf b[ala ‘Tourism Ambassador Award’ (Ambaxxatur tatTuri]mu), g[all-kontribut li la;enzija tag[ti fil-qasam tatturi]mu li jintbag[at lejn isSlovenja minn madwar iddinja. Dan il-premju kien sorpri]a sabi[a g[al Noel Farrugia, idDirettur Manigerjali, meta ;ie ppre]entat lilu minn Mateja Golja, rappre]entanta tal-Bord tat-Turi]mu Sloven. Il-premju ta’ Ambaxxatur tat-Turi]mu Sloven tnieda sitt snin ilu u hu organizzat millMinisteru tal-I]vilupp Ekonomiku u Teknolo;ija, idDirettorat tat-Turi]mu u Affarijiet Internazzjonali u lA;enzija SPIRIT Slovenia u l-Bord tat-Turi]mu Sloven. Il-premju ta’ Ambaxxatur tat-Turi]mu Sloven ng[ata waqt avveniment annwali li jismu ‘Jiem ta’ Turi]mu Sloven g[all-Professjonisti tat-Turi]mu Sloven’. Ilpremju g[andu l-g[an li jag[]el individwi distinti u e//ezzjonali, li b’mod partikulari taw kontribut importanti lir-rikonoxximent u l-promozzjoni tat-turi]mu Sloven. I/-/erimonja tasserata tattira l-attenzjoni tal-
media u b’hekk jing[ata aktar rikonoxximent u prominenza lil dawn l-individwi. Minbarra li jiltaqg[u l-barranin distinti, waqt din l-attività jing[aqdu mistiedna l-aktar distinti filqasam tat-turi]mu tasSlovenja, negozjanti u membri tal-korp diplomatiku, kif ukoll l-g[ola awtoritajiet tal-istat. Is-sena li g[addiet attenda g[all-attività lPresident tar-Repubblika Slovenja, Danilo Turk. Dawk nominati g[allpremju presit;ju] ta’ Ambaxxatur tat-Turi]mu Sloven jitqiesu b[ala ambaxxaturi tal-og[la livell tat-turi]mu. Il-premju jirrikonoxxi individwi u negozji li jkunu spikkaw filkisbiet tag[hom g[allpromozzjoni tat-turi]mu Sloven u offrew l-og[la livell ta’ servizz waqt li kienu qed jippromwovu prodotti li g[andhom x’jaqsmu matturi]mu Sloven. “A[na konxji li l-kandidati kollha nominati g[all-premju ta’ Ambaxxatur g[at-Turi]mu g[amlu [ilithom kollha biex jag[tu kontribut g[allpromozzjoni tas-Slovenja b[ala destinazzjoni turistika u li dak li wettqu, jag[mel impatt fuq in-numru ta’ turisti li j]uru l-pajji]”, qalet Golja. Il-Ministeru tal-I]vilupp Ekonomiku u Teknolo;ija, id-
Premju presti;ju] lil Noel Farrugia, id-Direttur Mani;erjali ta’ Britannia Tours, g[all-kontribut li l-kumpanija tag[ti fil-qasam tat-turi]mu li jintbag[at lejn is-Slovenja
Direttorat g[at-Turi]mu u Affarijiet Internazzjonali, la;enzija pubblika SPIRIT Slovenia u l-Bord tat-Turi]mu Sloven, jo[or;u sej[a g[annominazzjonijiet g[all-premju ta’ Ambaxxatur g[at-Turi]mu li tindirizza professjonisti filqasam tat-turi]mu Sloven. Ikunu nominati kandidati li jippromwovu s-Slovenja b[ala destinazzjoni turistika u jag[tu sehem biex jg[ollu lisem tas-Slovenja madwar id-
dinja. Is-sottomissjonijiet ikunu e]aminati bir-reqqa mill;urija. Fost il-kwalitajiet li l;urija tfittex meta tkun qed tag[]el ir-rebbie[a tal-premju ta’ Ambaxxatur tat-Turi]mu, huma l-inizjattiva personali li ttejjeb l-esperjenza ta’ min i]ur il-pajji], servizz millaqwa, il-personalità, li jwassal dak kollu li jkun imwieg[ed u kif l-individwu u l-kumpanija juru [ila li jippromwovu sSlovenja u l-prodotti turisti/i li toffri. :urija indipendenti ma[tura minn g[aqdiet li g[andhom x’jaqsmu mal-qasam tatturi]mu fis-Slovenja, tinkludi
uffi/jal g[oli mill-Ministeru tat-Turi]mu li jidde/iedi dwar ir-rebbie[a tal-premju. Il;urija tkun mag[mula minn uffi/jali li jinkludu d-Direttur tad-Direttorat tat-Turi]mu u Affarijiet Internazzjonali, idDirettur tal-Bord tat-Turi]mu Sloven, il-President talKunsill ta’ SPIRIT Slovenia, il-Kap tal-Uffi//ju Rappre]entattiv ta’ SPIRIT Slovenia barra l-pajji] u rappre]entant tal-industrija tat-turi]mu Sloven. Il-;urija g[andha l-a[[ar kelma dwar id-de/i]joni ta’ min g[andu jie[u l-premju ta’ Ambaxxatur tat-Turi]mu Sloven.
GasanMamo b’offerta spe/jali
G[ax-xhur ta’ Lulju u Awwissu GasanMamo qed toffri lill-klijenti offerta limitata meta jixtru estensjoni fuq lassigurazzjoni tas-safar ta’ kan/ellazjoni tas-servizz. Permezz ta’ din l-offerta lklijenti issa jistg[u jibbenefikaw minn skont ta’ 50% fuq il-prezz normali u jixtru din l-estensjoni g[arrata mra[[sa ta’ [ames ewro. “F’dawn i]-]minijiet tassajf [afna aktar nies jivvja;;aw ta’ spiss u mhux rari li jiltaqg[u ma’ avvenimenti imprevisti g[alhekk [sibna li no[or;u b’din l-offerta g[ax xhur ta’ Lulju u Awwissu g[allklijenti tag[na biex b’hekk ikollhom mo[hom aktar mistrie[ meta jkunu se jsiefru,” qal Mark Mamo, il-General Manager ta’ GasanMamo.
Din l-estensjoni tipprovdi assigurazzjoni fuq spejje] ]ejda ta’ vja;;ar u akkomodazzjoni u g[oti lura ta’ depo]iti li mhumiex garantiti u tariffi li jkunu di;à m[allsa meta s-servizz provdut b’mezz ta’ trasport ikun kan/ellat min[abba kundizzjonijiet ta’ temp jew di]astri naturali b[al eruzzjonijiet ta’ vulkani u terremoti. Din l-offerta tista’ tittie[ed ma’ poloz li jo[or;u fix-xhur ta’ Lulju u Awwissu rrispettivament mill-;urnata tal-ivvja;;ar. G[al aktar tag[rif fuq din l-offerta spe/jali tista’ ]]ur wa[da mill-ferg[at ta’ GasanMamo madwar Malta u G[awdex u#jew i//empel 2349 0209, tista’ wkoll i]]ur il-pa;na tal-Facebook jew is-sit elettroniku ta’ GasanMamo www.gasanmamo.com.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Madwarna 19
‘Arti fil-Bera[’ f’Wied il-G[ajn Ra[al Tune]in organizzat mill-Ambaxxata Tune]ina Il-Kumitat Kulturali fi [dan il-Kunsill Lokali ta’ Marsakala llum is-Sibt 29 ta’ :unju, se jorganizza attività ta[t l-isem ta’ ‘Arti filBera[’. Din hi wa[da mill-attivitajiet kulturali u annwali li jorganizza l-Kunsill. Din is-sena, l-attività se ssir fi Triq ix-Xatt u tibda mis-6 p.m. ’il quddiem. L-esebituri barra li juru l-esebiti jag[tu wkoll hands on wirja, ta’ kif huma jag[mlu l-o;;etti daqshekk irfinuti. Ma’ tul il-promenade se jkun hemm armati madwar 30 stand ta’ arti;janat Malti b[alma huma tal-fuligranu, pittura, statwarji, xog[ol fl-injam, xog[ol fuq il-[;ie;, xog[ol tas-suf, bizzilla, ;ojjelli, /eramika, xog[ol bittafal, ir-rakkmu, skultura, xog[ol ta’ sapun b’ingredjenti naturali. Se jkun hemm ukoll rokna fejn it-tfal imiddu jdejhom jippruvaw il-[iliet tag[hom fl-arti tal-arti;janat ta[t sorveljanza professsjonali. Huma mistiedna wkoll artisti stabbiliti biex
ipin;u dak il-[in stess xeni tal-bajja pittoreska ta’ Wied il-G[ajn. Biex l-attività tkun aktar [olistika se ji;u mistiedna wkoll grupp ta’ Residenti minn Dar il-Wens biex ukoll juru l[ila tag[hom fit-tfassil tal-arti;janat. Barra dan, l-Ambaxxata Tune]ina se torganizza ra[al Tune]in b’tag[rif u ikel Tune]in, filwaqt li r-Royal Canine se tessibixxi ikel ghall-pets kif ukoll torganizza attivitajiet li fihom jie[du sehem it-tfal. Il-pubbliku li se jigi g[al din l-attività jista’ wkoll i]ur xi wie[ed mir-ristoranti u joqg[od jisma’ l-mu]ika live waqt li jkun jiekol jew jie[u drink jew kafè. ■ B[al snin o[ra, l-organizzaturi qed jistennew kwantità ta’ nies li se jattendu g[al din lattività Sajfija u Skalina kemm mil-lokal kif ukoll minn ir[ula u bliet o[ra flimkien matturisti. G[aldaqstant kull min jixtieq iqatta’ ftit [in [dejn il-ba[ar f’atmosfera Maltija u xejn anqas kulturali u divertenti, m’g[andux jonqos li jattendi wkoll g[al din l-attività.
Casa Antonia tniedi kompetizzjoni fotografika f’g[eluq l-10 anniversarju tag[ha ‘L-Anzjani – anzjanità po]ittiva’ hi ttema tal-kompetizzjoni fotografika li qed tniedi Casa Antonia Nursing and Residential Home f’{al Balzan, b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet tal-g[axar anniversarju tag[ha. Id-dilettanti tal-fotografija huma mistiedna jaqbdu mumenti fotografi/i minn aspett po]ittiv. Ir-ritratti jridu jkunu ori;inali u juru xi karatteristika Maltija b’mod distint. Is-sottomissjonijiet rebbie[a se jkunu mag[]ula fuq il-kreattività talawtur, il-kompo]izzjoni tar-ritratt u lkwalità tar-ritratt di;itali. Dawk ir-ritratti li jikkwalifikaw fost lewwel 13 se jkun ikkunsidrati biex jiffurmaw parti mill-Kalendarju Annwali ta’ Casa Antonia g[as-sena 2014. Il-kompetizzjoni hi miftu[a g[arresidenti kollha ta’ Malta u G[awdex, li jkunu g[alqu t-18-il sena sad-data talg[eluq tal-kompetizzjoni. Il-formoli g[all-applikazzjonijiet u kunsens jistg[u jinkisbu mis-sit ta’ Casa Antonia: www.casa-antonia.com.mt. Ilparte/ipazzjoni ta’ din il-kompetizzjoni hi b’xejn u tfisser li min japparte/ipa jkun qed jikkonferma li ja//etta r-regolamenti kollha. Il-kompetizzjoni tag[laq it-Tnejn 9 ta’ Settembru 2013 fit-3 p.m. Issottomissjonijiet jistg[u jintbag[tu fuq issit: www.casa-antonia.com.mt jew ikunu sottomessi personalment g[and Casa Antonia Nursing and Residential Home, Pope Alexander VII Junction, {al Balzan, matul [inijiet normali tal-uffi//ju. Fil-ka] tal-a[[ar, is-sottomissjonijiet g[andhom ikunu indirizzati lil: Casa Antonia –
Ir-ritratti sottomessi g[all-kompetizzjoni tal-fotografija ta’ Casa Antonia g[andhom juru l-anzjanità minn lenti po]ittiva
10th Anniversary - Photo Competition 2013. Lebda ritratt mhu se jkun a//ettat wara d-data tal-g[eluq.
Diskussjoni dwar il-;urnali]mu u l-politika Il-Euro Media Forum, f’kollaborazzjoni mal-Istitut ta’ :urnalisti Maltin se jippre]enta diskussjoni dwar ‘Il;urnali]mu u l-Politika fil-Films’ f’Palazzo Depiro nhar itTnejn l-1 ta’ Lulju fis-7 p.m. ibba]ata fuq All The President’s Men li juru l-problemi li ltaqg[u mag[hom ]ew; ;urnalisti biex jikxfu l-iskandlu Watergate li wassal g[ar-ri]enja tal-President Amerikan Nixon. Il-kelliema Rosemarie Dorekens, li bba]at it-te]i tag[ha fuq il-;urnali]mu u l-film, se tkun meg[juna mill-moderatur Fleur Vella biex tid[ol fil-fond ta’ kif il-;urnali]mu nbidel matul i]-]minijiet. Il-kelliema li hi ;urnalista se titkellem dwar id-diffikultajiet li jiltaqg[u mag[hom il-;urnalisti llum biex jikxfu u jippubblikaw stejjer sensittivi u skandli politi/i. B[alma dejjem ji;ri fl-attivitajiet tal-Euro Media Forum, il-mistednin ma jitilqux b’idejhom vojta hekk kif jing[ataw i/-/ans li jie[du sehem fi kwi]] dwar il-films u r-reb[ ta’ diversi premjijiet attraenti. Din l-attività qed tkun appo;;jata mill-kumpaniji Brevis Corporate Conflict Management, Valletta Living History, Take 1 Movie Store u l-Eden Cinemas. Il-prezz tal-attività hu ta’ €10 kull persuna u jinkludi ikel fil-forma ta’ wraps delizzju]i u tazza nbid. Il-biljetti jistg[u jinxtraw minn Palazzo Depiro. L-ispazju hu limitat g[alhekk hu rakkomandat li tibbukkjaw permezz tal-email fuq euromediaforum@gmail.com, sms lil 99454066 jew id[lu fil-websajt http:\\www.facebook.com\Euro.Media.Forum.
Il-Vodafone Malta Foundation u l-imprenditur Daniel Abela kienu ppremjati bi premju tal-fidda mill-Fondazzjoni Beyond the Moon, premju li jag[raf il-kontribut sinifikanti li ng[ataw familji ta’ tfal b’mard serju. Il-kofondatri/i u manager ta’ Beyond The Moon Pascale Somers ippre]entat dan il-premju lil Daniel Abela u lill-Vodafone Malta Foundation li appo;;jaw aktar minn 20 familja biex igawdu minn vaganza tal-[olm flimkien ma’ wliedhom, li offritilhom mumenti ta’ fer[, sa[[a u tama.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
20 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net
I//elebrata l-festa tal-Martirju tal-Appostli San Pietru u San Pawl Il-festa tradizzjonali talImnarja hi mag[rufa malfesta tal-Appostli San Pietru u San Pawl li din ti;i //elebrata fil-Knisja Kolle;;jata u Ba]ilika tan-Nadur, G[awdex. F’dan il-jum kull minn i]ur il-Ba]ilika ta’ San Pietru u San Pawl fil-Belt talVatikan kif ukoll fin-Nadur, G[awdex, jista’ jirba[ lIndul;enza Plenarja. L-Indul;enza Plenarja hi marbuta ma’ San Pietru u San Pawl u jistg[u jinkisbu f’pajji]na frott ta’ aggregazzjoni spiritwali u unika li l-Ba]ilika tal-Vatikan ta’ San Paolo Fuori Le Mura fil-Belt ta’ Ruma fejn jinsabu l-oqbra ta’ dawn i]-]ew; Qaddisin kbar. Illum hu jum il-festa fid-9 a.m. jibda l-Pontifikal Solenni li se jitmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech li se jkun akkumpanjat b’rappre]entanza tal-Kapitlu talKatidral bis-sehem talAr/ipriet u l-Kleru talParro//a. Waqt din il-quddiesa pontifikali se ti;i esegwita lQuddiesa ta’ Mro :u]eppi Camilleri bis-sehem tal-Kor Jubilate Deo ta[t id-direzzjoni ta’ Mro di Cappella, ilKanonku :u]eppi Grech li se
jkun assistit minn Mro Antoine Theuma. Wara l-omelija Monsinjur Isqof Mario Grech se jag[ti il-Qalb :eneru]a mniedi mill-Parro//a lit-tifel jew tifla rebbie[a li matul is-sena tkun uriet il-qalb ;eneru]a ma minn hu inqas ixxurtjat. Fi tmiem il-Pontifikal Solenni se ti;i esegwita l-Antifona lillAppostli San Pietru u San Pawl. Fit-8 p.m. isir il-[ru; talpur/issjoni tal-Appostli San Pietru u San Pawl. Fil [ru; ilBanda Mnarja tan-Nadur se ddoqq l-Innu ‘Divi Sovrani’ tal-Ar/ipriet Dun Anton Camilleri. Il-pur/issjoni se titmexxa minn Monsinjur Jimmy Scerri. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-Antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. ’ barra
Festi ta
Dalg[odu fil-11.30 a.m. jibda mar/ briju] mill-Banda tal-G[aqda Mu]ikali Sant’Elena ta’ Birkirkara u mill-Banda }ejtun. Illejla se jie[du sehem ilbaned Mnarja tan-Nadur, Prekursur tax-Xewkija u Ite Ad Joseph tal-Qala, G[awdex.
Ir-Rabat
Programm annwali mill-Banda Dekana u ?ittadina l’Isle Adam B[al kull sena l-G[aqda Mu]ikali l’Isle Adam tarRabat tal-Imdina se tippre]enta l-kun/ert annwali tag[ha llum is-Sibt 29 ta’ :unju fis-7.30 p.m. flokka]joni tas-Solennità tal-Martirju tal-Appostli San Pietru u San Pawl. Il-kun/ert se jsir f’Misra[
is-Saqqajja, ir-Rabat. Mal-banda se jie[du sehem il-kantanti Joe Grech, is-sopran Karen Camilleri u t-tenur Joseph Aquilina. Il-banda se tkun ta[t id-direzzjoni tasSurmast Joseph Galea. Kul[add hu mistieden jattendi.
Fl-Imdina Fil-Katidral tal-Imdina llum qed tkun ukoll /elebrata lfesta tal-Appostli San Pietru u San Pawl. Dalg[odu fis-7 a.m. jibda l-Kant tal-Lawdi u fis-7.45 a.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bir-Relikwa millKatidrali g[all-Knisja Parrokkjali ta’ San Pawl u lura g[al Katidral bis-sehem tal-Kapitlu Metropolitan u lAr/ikonfraternità ta’ San :u]epp tar-Rabat. Fid-9.30 a.m. jibda l-
Pontifikal Solenni u se jmexxi Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona OP bis-sehem talKapitlu Metropolitan. Fil-5 p.m. jibdew isSekondi Vespri mill-Kapitlu Metropolitan, issir Repo]izzjoni tar-Relikwi u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Fis-6 p.m. tibda quddiesa u se jmexxi Monsinjur Anton Vella.
L-istatwa ta’ San Pietru u San Pawl li hi meqjuma fil-knisja parrokkjali tan-Nadur fejn min jattendi jing[ata l-indul;enza plenarja
Il-Belt Valletta
Il-festa tal-Beatu Nazju Falzon Nhar it-Tnejn l-1 ta’ Lulju fil-Knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù f’Ta’ :ie]u fil-Belt se tkun /elebrata l-festa tal-Beatu Nazju Falzon. G[ada l-{add lejlet il-festa, il-[in tal-quddies se jkun fit-8.20 a.m. fl-10 a.m. u fil-11 a.m. u wara din ilquddiesa se jsir talb fuq ilQabar tal-Beatu Nazju Falzon. Nhar it-Tnejn li ;ej jum ilfesta, il-[in tal-quddies se jkun fis-7.15 a.m. fl-10 a.m. u fil11 a.m. u wara din il-quddiesa se jsir talb fuq il-Qabar talBeatu Nazju Falzon. Filg[axija fis-6.15 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata u se jmexxi Monsinjur Isqof Mario Grech. Wara din il-quddiesa se jsir talb fuq il-Qabar tal-Beatu Nazju Falzon.
Il-Beatu Nazju Falzon
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Festi 21 {al Qormi
San :or; Martri F’{al Qormi qed tkun /elebrata l-festa ta’ San :or; Martri. Fid-9.15 a.m. tibda quddiesa kantata solenni u se jmexxi Patri Reno Muscat OP. Il-pani;ierku se jsir millKanonku Dun Lawrence Zammit. Fis-6 p.m. jibda lG[asar Solenni u fis-7 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni blistatwa ta’ San :or; Martri li
se titmexxa mis-Sa/erdot Novell Dun George Schembri. Fid-d[ul tal-pur/issjoni tindaqq l-Antifona, issir /elebrazzjoni Ewkaristika u jsir il-bews tar-relikwa. Festi ta
’ barra
G[ada fil-11 a.m. jibda mar/ briju] mill-Banda tal-
G[aqda So/jo-Mu]ikali Anici ta’ {al Qormi waqt li fl-10 a.m. jibda mar/ briju] millBanda tal-G[aqda Mu]ikali San :or; Martri. Filg[axija se jkun hemm tliet baned mistiedna: 12 th May ta’ {a]-}ebbu;, La Stella tal-Gudja u Marija Mater Gratiae ta’ {a]}abbar.
Dettall mill-istatwa ta’ San :or; Martri li tinsab fil-knisja parrokkjali ta’ {al Qormi
Is-Si;;iewi
Burmarrad
San Nikola
Il-Qalb Bla Tebg[a ta’ Marija
Fis-Si;;iewi qed tkun /elebrata l-festa ta’ San Nikola. G[ada fid-9.30 a.m. tibda l-quddiesa kantata solenni li se titmexxa millAr/ipriet Dun Joe Grech. Il-pani;ierku se jsir minn Dun Michael Bugeja. Fil-5.30 p.m. tibda quddiesa kantata li se tkun integrata bil-kant talG[asar Solenni u se jmexxi Monsinjur Lawrenz Mifsud. Fis-7.30 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ San Nikola li se jmexxi
Dun Mario Dimech fejn din is-sena qed ji//elebra lewwel sena millOrdinazzjoni Sa/erdotali tieg[u. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-Antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Il-mu]ika se tkun ta[t iddirezzjoni tas-Surmast Hermann Farrugia Frantz li hu l-Maestro di Cappella. Festi ta
’
barra
G[ada l-Banda tal-G[aqda Mu]ikali San Nikola tas
Si;;iewi fil-11 a.m. tibda mar/ briju] minn Misra[ San Nikola. Fis-6.45 p.m. ilBanda tas-Si;;iewi Festival Brass Band se tibda mar/ minn Triq Santa Margerita fejn l-istess banda se tilqa’ l-[ru; tal-istatwa u wara ttella’ programm mu]ikali fuq il-plan/ier. Filg[axija se jkun hemm ]ew; baned mistiedna, lBanda tas-So/jetà Filarmonika l-Unjoni ta’ {al Luqa u l-Banda Sant’Antnin ta’ Birkirkara.
F’Burmarrad qed tkun /elebrata l-festa tal-Qalb Bla Tebg[a ta’ Marija. G[ada jum il-festa fid-9 a.m. tibda l-quddiesa kantata solenni u din se titmexxa mill-Komunità tal-Patrijiet tal-Parro//a ta’ Burmarrad. Il-pani;ierku se jsir mill-Kanonku Dun Antoine Borg. Din il-quddiesa se tkun bil-vu/ijiet u l-orkestra bissehem tal-Kor Bormli] Tota Pulchra mmexxi minn Walter Tonna. Fis-6 p.m. tibda quddiesa li se tkun integrata bil-Kant tal-G[asar u se jmexxi Monsinjur :u]eppi Attard. Fis-7.30 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa tal-Qalb Bla Tebg[a ta’ Marija li se jmexxi wkoll Monsinjur :u]eppi Attard. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-Antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. ’ barra
Festi ta
San Nikola meqjum fil-knisja parrokkjali tas-Si;;iewi
G[ada jum il-festa se jkun hemm banda wa[da mistiedna li hi l-Banda tas-So/jetà Filarmonika La Vittoria tal-Mellie[a.
L-istatwa tal-Qalb ta’ Marija Bla Tebg[a li tinsab fil-knisja ta’ Burmarrad
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
22 Tisliba Mimdudin> 1. Jitlifha min jitlef il-kalma (6) 4. Kompo]izzjoni teatrali allegra bil-mu]ika u l-kant (8) 9. :ieli jkun irid isir hekk, bis-sewwa jew biha, ng[idu (6) 10. Il-karozza tal-linja ta’ Peppi Azzopardi (8) 12. Tini mod ie[or biex tara kif mhux jiena! (4) 13. Kanzunetta bejn tnejn (5) 14. Ferne]ija (4) 17. Qoton li l-[ajt [afif tieg[u mag[mul g[all-kalzetti (6) 18. u 20. Ma tolqotx (6) 20. Ara 18. 21. G[a;;el fil-mixi (6) 27. Marda tal-;ilda (4) 28. Fix-xitwa trid i]jed minn wa[da fuqek fis-sodda (5) 29. B/ejje/ ]g[ar [afna (4) 32. Ippre]enta ru[u b’wi//u minn quddiem (8) 33. Libsu g[all-ewwel darba (6) 34. Ta bidu g[al xi bi//a xog[ol kbira b’/erimonja (8) 35. Inqasam g[ax ma fela[x i]omm i]jed (6) Weqfin> 1. Ilbist [wejje; o[ra flok dawk li kont bihom (7) 2. Xkora u xkora (8) 3. Il-kulur ta’ /ertu newl? (4) 5. Xitla li tkun dejjem f’idejn il-periti? (6) 6. Dawn il-pi]ijiet ta’ qabel
issibhom mo[bija f’qartalla? (4) 7. M’g[adhiex qasira (6) 8. {las bil-quddiem ta’ parti mill-ammont b[ala garanzija (6) 11. u 26. Alla j[arisna minn xi wa[da, g[ax ]gur li ma jkunx hawn pa/i fid-dinja (6) 15. Tixriba jew /anfira (5) 16. Hu pja/ir, u li kont kelb kont tferfer denbek (5) 19. Kiesa[ u iebes b[as-sil; (8) 22. Annimal tal-art jew talba[ar (7) 23. Qeg[edni f’post fejn ma jsibni [add! (6) 24. Fuqha tista’ tistiva xi affarijiet (6) 25. Kull min hu lawrijat filli;i jew fil-medi/ina (6) 26. Ara 11. 30. ‘King ……’, il-gorilla ;ganteska fil-film (4) 31. Il-kant jinbidel f’re/ipjent li jesa’ [afna ilma (4)
Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Mixtla; 4. Imbrolja; 9. Limitu; 10. Vjolenza;12. Evan; 13. Skuna; 14. Qalb; 17. Paj]an; 18. u 20. Difesa; 21. Be//un; 27. Kbar; 28. {sara; 29. Salm; 32. Iddawwar; 33. Mer[la; 34. Trattati; 35. Sandli. Weqfin> 1. Maltemp; 2. Xampanja; 3. Lott; 5. Majjal; 6. Roll; 7. Lan;as; 8. A[arbu; 11. Eku; 15. Passa; 16. Ri;el; 19. I//a[[ad; 22. Namrati; 23. Skritt; 24. Mandra; 25. Asfalt; 30. Swat; 31. Mexa.
1
2
3
4
9
5
6
7
8
10 11
12
13
14
15
16
17
18 19 20
23
21
24
25
27
22
26
28
29
30
31
32
33
34
35
Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores
Tisliba bin-numri
In-numru 5040, li mhux inklu] fil-lista tan-numri b’erba’ figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn il-[ames listi. G[alikom.
Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, TalPietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. L-a[[ar premju ntreba[ minn Marthese Spiteri, 75 – L’Arc en Ciel, Triq Nicolas Cottoner, {al Lija LJA 1614.
SOLUZZJONI TA’ TISLIBA BIN-NUMRI
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor 4 B’Wie[ed NET Television, 18>10 Kemm hu popolari ]-]fin ballroom u dak breakdance f’pajji]na? X’tip ta’ teknika differenti te]isti bejn i]-]ew; tipi ta’ ]fin? X’tip ta’ diffikultajiet jiltaqg[u mag[hom i]-]effiena li jipprattikaw dawn id-dixxiplini differenti ta’ ]fin? U intom it-telespettaturi, liema tip tippreferu? Il-mistiedna ta’ Tano Vella g[all-programm tal-lum se jkunu ]-]effiena tal-ballroom Steve Fenech, Roxanne Buttigieg, Amanda Amaira u Doreen Scerri u l-breakdancer Matthew Saliba. Alla ricerca dell’isola di Nim Italia 1, 21>10
Abigail Breslin u Jodie Foster
(it-tnejn fir-ritratt fuq ix-xellug) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2008. I/-
/kejkna Nim tkun tg[ix flimkien ma’ missierha Jack, li jkun xjenzjat, fuq g]ira fejn ma jg[ixux nies o[ra. Missierha fil-fatt ikun qed iwettaq ri/erka fil-post. Jum minnhom i]da, Jack ma jer;ax lura d-dar, u bintu ma tkunx taf x’se taqbad tag[mel. Permezz tal-kompjuter li jkun l-uniku mezz li jg[aqqad lil din il-g]ira mal-bqija tad-dinja, Nim tibg[at messa;; lill-kittieb favorita tag[hom, Alexandra Rover, tispjegalha s-sitwazzjoni u titlobha tg[inha. Alexandra twie;eb g[al din it-talba [erqana u tidde/iedi li tmur hi fuq il-g]ira fejn tkun Nim.
La principessa Sissi Raiuno, 21>15
Christabelle Borg
Film sentimentali bba]at fuq storja vera li n[adem fl-1955 b’re;ija ta’ Ernst Marischka u li g[andu b[ala atturi ewlenin lil Karlheinz Böhm u Romy Schneider (it-tnejn fir-ritratt fuq il-lemin). Elena, l-ikbar tifla tad-Granduka tal-Bavarja tkun imweg[da fi]-]wie; lill-Imperatur. I]da meta dan imur id-dar tag[ha, jie[u grazzja ma’ o[tha i]g[ar minnha, Sissi.
Aktar minn 9,000 ewro f’rigali x’jintreb[u Sas-Sitta – NET Television 14>35
Gloria Iris, 12>40
Sharon Stone (fir-ritratt fuq ix-xellug) hi lprotagonista ta’ dan il-film li n[adem fl-1990 b’re;ija ta’ Sidney Lumet. Gloria tkun g[adha kif skontat sentenza ta’ tliet snin [abs li tkun we[let intortament g[ax ma riditx tikxef lillg[arus tag[ha. Kif to[ro;, titlob lil Kevin, kif kien jismu l-g[arus, is-somma flus li kien weg[idha, i]da hu ji/[adha minnha. Minkejja l-qag[da li tkun sabet ru[ha fiha, naraw li xorta wa[da tkun qalbha tajba u meta ssir taf b’tifel li g[andu b]onn il-protezzjoni tag[ha, ma tiddejjaq xejn tag[tihielu.
Il-programm tal-lum hu l-a[[ar wie[ed, peress li b[alma ji;ri kull sena, g[as-sajf jieqaf. Kif inhu xieraq, fil-programm tal-lum se jintreb[u g[add kbir ta’ rigali li l-ammont ta’ kemm jiswew jaqbe] id-9,000 ewro. Fost il-premjijiet hemm anki kamra tas-sodda. Intant il-mistednin g[al-lum se jkunu jinkludu lid-duo The Greenfields, lill-kantanta Christabelle Borg, u lill-erba’ semifinalisti tas’ Passport 2 Indifest ta’ din is-sena, li kienu Ana Maria Grima, Marie Claire Attard Bason, Letizia Seychell u Karen Debattista. B[as-soltu jkun hemm l-artisti li jipprovdu mu]ika, kant, ]fin u re/tar kollox live. Ikun hemm ukoll ir-rubriki Inlibbsu lill-G[arusa, Koppja vs Koppja u l-ispjega tal-Van;elu.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
24 TV#Radju
06>00
Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)
08>00
A[barijiet
08>15
Bon;u 101 Weekend
09>05
Wara l-Breakfast
11>55
Avvi]i tal-Mewt
12>00
A[barijiet
12.30
Italomix
14>00
Skor
17>55
Avvi]i tal-Mewt
18>00
A[barijiet
18>30
Skor Extra Time
19>00
Country Music Club
21>00
Fuzzbox Saturday Special
24>00
Rockna (r).
Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - G[andi x’Ng[id 11:00 - Mill-G]ira ta’ Calypso 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:15 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Diski Memorabbli 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Erre Be 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:40 - Ru]arju. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 L-G[odwa t-Tajba, 08:15 ONE Club Xewqat, 09:00 Mill-:urnali) 10:00 – Sibt il-Punt 11:00 Clint on ONE (jinkludi 11:45 ONE News, 12:00 Angelus 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 13:00 – Minn Banda g[all-O[ra 15:00 - ONE Weekend (jinkludi 15:25 Djarju Kulturali, 15:30 Drive Time 16:30 - ONE Club Xewqat 17:45 - ONE News 18:00 ONE Party Zone 19:45 - ONE News 19:50 - Saturday Fever ONE Clubbing 21:30 – ONE Country 24:00 - Le M’Intix Wa[dek. RTK - 103 FM 06:30 - Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 – Bieb Imbexxaq 10:05 - Newsbook (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Se[er il-Malti 13:00 - RTK Qosor 13:30 - Jgh[idu Tag[hom i]}g[a]ag[ (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor) 15:05 - Intietef 15:30 Saturday Drive 19:00 - Ru]arju 19:30 - Solid Gold 21:30 Mill-kotba li Wasslulna 22:00 – Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 – Fatti (r) 24:00 - Rakkont (r), Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service 09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – LBil-Qala u l-Moqdief 11:00 BBC News Update 11:06 Mhux Kelma bejn Tnejn 12:00
- BBC News Update 12:05 Sekwestru 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Allegro ma non troppo 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - Nixtarru Kitbet San :or; Preca 11:00 - F’ismi jke//u x-xjaten 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tal-Erwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Il-Knisja: idDar t’Alla u tal-bnedmin 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:45 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Ma’ San Pawl lejn :esù 21:30 -
T[allux qalbkom tit[awwad 22:00 - G[annu lil Ismu 23:00 - Mur sewwi l-Knisja Tieg[i (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta.
Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 - Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 - Music Generation Weekend 18:00 Enchallah 20:00 - All Time Favourites. Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.
La regola del sospetto (The Recruit) - Iris, 17>05
Thriller tajjeb li n[adem fl-2003 b’re;ija ta’ Roger Donaldson. James Clayton (Colin Farrell, firritratt ma’ Bridget Moynahan), ikun ]ag[]ug[ b’[iliet kbar fil-qasam tal-kompjuter. Jintg[a]el biex jid[ol fis-servizz tas-CIA, biss qabel ikun irid jg[addi minn ta[ri; u skrutinju li xejn ma jkun fa/li. Fost l-atturi nsibu wkoll lil Al Pacino u Gabriel Macht. TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 08:00 - Wirt, Arti u Kultura 08:30 Storjografija 09:05 - Sensilhena 09:50 - }ona (r) 11:10 - Paqpaq 12:00 - A[barijiet 12:10 - Aqta’ Kemm 13:00 - Sibtek 14:00 A[barijiet fil-qosor 14:05 (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:05 - Luxdesign 17:15 Madwarna 17:40 - Kelma g[all{ajja 18:00 - A[barijiet 18:10 Gadgets 18:55 - G[awdex illum 19:30 - .EU 20:00 - L-A[barijiet 20:40 - Back Draft. Film ’91 22:35 - Paq Paq (r) 23:20 - LA[barijiet 23:40 - Sibtek (r). TVM 2 07:00 - News 09:00 - Starboard 09:30 - Malta u lil Hinn Minnha 11:00 - Madwarna 11:30 Meander 12:00 – Climate wars 12:50 - Earth the Power of the Planet 13:45 - Sensilhena 14:25 - Storjografija 15:00 - Gadgets 15:30 - Mixage 16:00 - Climate Wars 17:00 - Documentaries 17:30 - Starboard 18:00 - Swim up 18:30 - Ti;rijiet 19:00 Sewwieqa Maltin f’Percusa fi Sqallija 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Lenti 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:40 - Dissett 21:45 - A
Celebration of Classic MGM 23:50 - Mixage.
ONE 07:15 - Healthy Living (r) 08:30 - ONE News 09:00 - Sieg[a }mien (r) 10:00 - Teleshopping 10:30 - {ajja (r) 11:00 - Clint on ONE 12:50 - On D Road (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:00 - Ilsien inNisa (r) 15:30 - Teleshopping 16:00 - Kif Inti? (r) 17:30 ONE News 17:40 - Pink Panther 18:40 - On D Road (r) 19:10 - Lottu 19:30 - ONE News 20:10 - Ieqaf 20 Minuta 20:35 - Bla A;enda 23:15 ONE News 23:45 - Ilsien in-Nisa (r). Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Music 16:30 - Mill-Mara g[all-Mara 17:30 CNI (r) 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - Miraklu 20:30 - IlParlament tal-Poplu 22:00 A[barijiet.
Raiuno 07:00 - Tg1 07:05 - 14˚ Distretto (TF) 07:50 - Road Italy 08:00 - Tg1 08:20 - Quark Atlante – immagini dal pianeta 09:00 - Tg1 09:10 - Dreams Road 2012 Europa 09:55 - Rai Parlamento 10:50 - La casa del guardaboschi (TF) 11:40 - Un ciclone in convento (TF) 13:30 Tg 1 14:00 - Linea Blu 15:25 Quark Atlante – Immagini dal pianeta 16:10 - Road Italy 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 - Passaggio a Nord Ovest 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1#Tg sport 20:35 Techetechetè, vista la rivista 21:15 - La Principessa Sissi. Film ’55 23:20 - Premio Biagio Agnes 00:35 - Tg 1 notte 00:50 Cinematografo speciale 01:50 Rocco e i suoi fratelli. Film ’60.. Raidue 06:30 - Real School 09:25 Voyager Factory: Inside the World 10:10 - Sulla via di Damasco 10:45 - Tg 2 Parlamento punto Europa 11:25 Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 Sereno variabile estate 15:40 Squadra Speciale Colonia (TF) 16:30 - Squadra Speciale Stoccarda (TF) 17:15 - Terre meravigliose 18:05 - G.P. di Gran Bretagna di F1 – Automobilismo qualifiche 19:35 - Una scatenata coppia di sbirri (TF) 20:30 - Tg 2 21:05 - Il doppio volto della paura. Film 2011 22:35 - Criminal Minds: Suspect behavior (TF) 23:30 Tg2 23:45 - Tg 2 dossier 00:30 - Tg 2 Storie 01:15 - Tg 2 Mizar 01:40 - Tg 2 Si, viaggiare 01:55 Tg 2 Eat Parade. Raitre 07:05 - Rai educational 07:50 Rai educational 08:55 Timbuctu: I viaggi di Davide 09:20 - La cento chilometri. Film ’59 10:40 - Doc Martin (TF) 11:30 - Tgr Premio Biagio Agnes 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il settimanale 13:00 - Kilimangiaro album 13:10 - Kingdom (TF) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tg 3 Pixel 14:55 - Tour de France 17:35 - Tour Replay 18:05 - I misteri di Murdoch (TF) 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:25 Common Law (TF) 21:05 -
Django. Film ’66 22:45 - Tg 3 23:05 - Un giorno in pretura 00:10 - Tg 3 00:20 - Tg 3 agenda del mondo 00:35 - Tg 3 sabato notte 00:55 - Fuori orario 01:00 - L’argent. Film ’28. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 09:10 Superpartes 09:50 - Melaverde 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Better With You (sitcom) 14:10 - Hart of Dixie (TF) 15:10 - Il momento di tornare. Film 2009 16:50 - Rosamunde Pilcher: Le ali della speranza. Film 2007 18:50 - Avanti un altro! 20:00 Tg 5 20:40 - Paperissima sprint 21:10 - Panariello non esiste 23:30 - X-Style 24:00 Supercinema 00:30 - Tg 5 notte 01:00 - Paperissima sprint (r) 01:40 - Matrimonio d’onore (fiction). Rete 4 07:40 - Avvocato porta (fiction) 09:35 - Carabinieri 7 10:30 Come si cambia academy (reality) 11:30 - Tg 4 12:00 - Renegade (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Poirot (TF) 16:50 - Perry Mason: Il caso Jokester. Film ’95 18:55 Tg 4 19:35 - Tierra de lobos – L’amore e il coraggio 20:30 Tempesta d’amore (soap) 21:15 Senza tregua. Film ’93 23:20 L’uomo nel mirino. Film ’77 01:15 - Tg 4 01:40 - Ieri e oggi in tv. Italia 1 07:00 - Buona fortuna, Charlie (sitcom) 07:20 - Cartoons 08:35 - G.P. d’Olanda – Motociclismo warm up Moto3; Moto 2 (09.10); MotoGp (09.40) 10:05 - Merlin (TF) 11:45 - G.P. d’Olanda –
Motociclismo Gara MotoGp 14:20 - Studio aperto 14:25 - GP d’Olanda – Motociclismo Gara MotoGp 16:00 - Fuori giri 16:50 - Piccola peste. Film ’90 18:30 Studio aperto 19:00 - Free Willy – La grande fuga. Film 2010 21:10 - Alla ricerca dell’isola di Nim. Film 2008 23:10 - No Ordinary Family (TF) 00:55 Sport Mediaset 01:20 - Studio aperto 01:35 - La banda del gobbo. Film ’77.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
TV#Radju 25 Favourite Channel 07:15 - F. News 07:30 - {in g[al Kollox (r) 09:30 -Arkivji tan-Nies (r) 10:30 - Belle Donne 12:30 - Teleshopping 13:00 Sibtkuntatt 16:00 - Entertain Me (r) 18:00 - Teleshopping 18:30 – Madagascar 19:45 - F. News 20:30 - News Point 21:00 - Sejja[tli 22:00 Niltaqg[u. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Music Festival (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Retro Vision 19:00 - The World of Music (r) 19:30 - Cuban Music (r) 20:00 Never Ending Star 20:30 - Pop Concert 21:30 - The Local Angle (r) 22:00 - The Latest Hits (r) 23:30 - Music Videos. La 5 10:55 - Giro Giro Bimbo 11:40 Non aprite qull’armadio 12:30 Vite in Apnea 13:10 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 Bye Bye Cindirella (sitcom) 14:30 - Suburgatory (sitcom) 14:55 - Cougar Town (TF) 15:20 - Happy Endings (TF) 15:50 Vite in Apnea 17:20 - Che trucco! 17:40 - Vieni a vivere con me 18:30 - Cambio casa, cambio vita 19:30 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Baci a la carte. Film 2008 23:00 - Pushing Daisies (TF) 00:30 - I Want to be a Hilton (dok.). BBC Entertainment 07:05 - The Large Family 07:15 - Green Balloon Club 07:40 Little Human Planet 07:45 Jackanory Junior 08:00 Bobinogs 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - The Large Family 08:30 - The Weakest Link 09:15 - My Family 10:15 - A Farmer’s Life for Me 11:15 - Tribal Wives 12:05 - 2point4 Children 12:35 After You’ve Gone 13:05 - The Royle Family 13:35 - Walk on the Wild Side 14:05 - Casualty 14:55 - EastEnders 16:55 - Walk on the Wild Side 17:25 - Last Man Standing 18:20 - The Weakest Link 19:05 - A Farmer’s Life for Me 20:00 Being Erica 20:45 - Alan Carr:
Chatty Man 21:30 - Ashes to Ashes 22:25 - Threesome 22:50 - Jam and Jerusalem 23:20 Getting On 23:50 - A Farmer’s Life for Me. TCM 08:15 - Arena. Film ’53 (U) 09:30 - Mildred Pierce. Film ’45 (PG) 11:25 - Dr Jekyll and Mr Hyde. Film ’41 (12) 13:15 Show Boat. Film ’51 (U) 15:00 Singin’ in the Rain. Film ’52 (U) 16:40 - Forbidden Planet. Film ’56 (U) 18:35 - The Wonderful World of the Brothers Grimm. Film ’62 (U) 21:00 - Conagher. Film ’91 22:55 - Sweet Bird of Youth. Film ’62 (X). MGM Movies 07:50 - Stagecoach. Film ’86 (U) 09:25 - A Man Called Sarge. Film ’90 (15) 10:55 Undercover Blues. Film ’93 (12) 12:25 - Till There Was You. Film ’91 (PG) 13:55 - The Scalphunters. Film ’68 (A) 15:40 - The Unforgiven. Film ’60 (A) 17:45 - The Purple Rose of Cairo. Film ’85 (PG) 19:10 MGM’s Big Screen 19:25 - Fires Within. Film ’91 (15) 21:00 Watch It . Film ’93(15) 22:40 Eye of the Needle. Film ’81 (AA). GO Stars 07:00 - The Longest Yard 09:00 - Young Hercules 09:25 Intolerable Cruelty 11:05 Helen of Troy Part 1 of 2 12:35 - The Middle 13:20 - Cinderella Man 15:45 - Jaws 17:50 - Dr Seuss: The Lorax 19:15 - The Sorcerer's Apprentice 21:00 -
The Five Year Engagement 23:00 - Mr Brooks 01:00 - The Kids Are Alright. Diva Universal 06:57 - Kojak 08:55 - Mystery Woman: At First Sight 10:31 -
La Prima Legge Di Newton 10:55 - JAG 12:55 - Wolff’s Turf 14:55 - Rex: A Cop’s Friend 16:50 - Mr Selfridge 18:50 - Great Women 19:00 Strong Medicine 20:50 - Great Women 21:00 - JAG 22:54 How to Keep Your Day Job 23:05 - Mystery Woman: Wild West Mystery. Iris 12:40 Gloria. Film ’99 14:40 Storie di cinema 15:05 - Per amore... dei soldi. Film 2000
16:40 - Adesso cinema 17:05 La regola del sospetto. Film 2003 19:10 - Camerieri. Film ’95 21:15 - Com’è dura l’avventura. Film ’87 23:05 - La poliziotta della squadra del buoncostume. Film ’79 00:40 - Storie di cinema 01:15 - Fiorina la vacca. Film ’72. Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Giant Floating Bridge 09:05 - Mighty Ships: GO Sars 09:55 - Baggage Battles 13:30 Extreme Engineering: Amsterdam’s Futuristic Floating City 14:25 - X-Machines: Blade, Mammoth, Slashbuster 15:20 Driven to Extremes: Coldest Road 16:15 - Fifth Gear 17:10 American Chopper: The End 18:05 - Mythbusters: Blue Ice 19:00 - How It’s Made 19:30 How It’s Made: Carburettors. Auction Hunters: 20:00 Everything’s Bigger in Texas 20:30 - The Dallas Mavericks. Auction Kings: 21:00 - Spy Watch # Model A 21:30 -
Dinosaur Tooth # Victorian Furniture. 22:00 - All the Presidents Men.
Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 12:30 - Glee 13:15 - Amazing Race 19:20 Films & Stars 19:45 - Suits 20:30 - Amazing Race 21:15 Game of Thrones 22:20 - 30 Rock 22:45 - Supernatural 23:30 - Enlightened 00:05 Mike & Molly 00:35 - 2 Broke Girls 01:00 - True Blood. Biography Channel Hoarders: 10:00 - Stacey # Roi 11:00 - Judy # Jerry 12:00 Becky # Clare 13:00 - Stacey # Roi 14:00 - Judy # Jerry 15:00 Becky # Clare. Storage Wars: 16:00 - Scoot-A-Toot, Toot! 16:30 - The Empire Strikes Out 17:00 - Smoke ’Em If You Find ’Em 17:30 - The Drone Wars 18:00 - Brandi’s First Time 18:30 - Scoot-A-Toot, Toot! 19:00 - The Empire Strikes Out 19:30 - Smoke ’Em If You Find ’Em 20:00 - The Drone Wars 20:30 - Brandi’s First Time. 21:00 - Barter Kings: Swinging’ Deals and Swingin’ Wheels 22:00 - The Haunting of: Connie Stevens 23:00 - My Ghost Stories: Caught on Camera.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - Bob On Site 10:50 Oswald 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See Monkey Do 11:40 Barney and Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - The Mighty Jungle 12:40 - Mio Mao 12:50 Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See The Sea 14:45 - Lots & Lots 15:00 Fluffy Gardens 15:15 - The Mighty Jungle 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See Monkey Do 15:55 - Barney and Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob On Site 17:50 - Slim Pig 18:00 - Oswald 18:15 Wobblyland 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:50 Nouky and Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See The Sea 19:15 - Lots & Lots 19:30 -
Monkey See Monkey Do 19:40 - Barney and Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends.
. Disney Channel 08:05 - Shake It Up 08:30 - Jessie 08:55 - Austin and Ally 09:15 - A.N.T. Farm 09:40 - Code 9 10:05 - Beverly Hills Chihuahua (U) 11:35 - Code 9 12:00 - Shake It Up 12:25 - Jessie 12:45 A.N.T. Farm 13:10 - That’s So Raven 13:35 Good Luck Charlie 14:00 - Austin and Ally 14:25 - Gravity Falls 14:50 - Shake It Up 16:00 Harriet the Spy: Blog Wars (U) 17:25 - Cars Toons 17:30 - That’s So Raven 17:55 - Gravity Falls 18:20 - Good Luck Charlie 18:40 - Jessie 19:05 - Shake It Up 19:30 - Austin and Ally 19:50 - A.N.T. Farm 20:15 - That’s So Raven 20:40 - Good Luck Charlie 21:00 - Shake It Up 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Austin and Ally 22:10 - Wizards of Waverly Place.
07>00 08>30 09>00 09>30 12>00 13>00 13>30 14>00 14>05 14>35 15>00 15>05 17>00 17>05 18>00 18>10 19>10 19>15 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
NET News Anali]i tal-A[bar (r) Animal Diaries (r) Telebejg[ Minn Festa g[al O[ra Telebejg[ Wheelspin (r) NET News L-Istorja tal-Futbol Malti Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News 4 B’Wie[ed Tlug[ tal-Lottu Servizz mill-programm Newsroom G[alik fl-Ewropa NET News Ma Tinbidel Qatt NET News Minn Festa g[al O[ra Anali]i tal-A[bar NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - UEFA Women’s U#17 European Champ. Football 09:45 - Cycling 12:00 - Tour de France Cycling: Stage 1: Porto Vecchio-Bastia (live) 17:45 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Croatia v New Zealand (live) 19:00 FIFA U#20 WC Football 20:00 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Egypt v England (live) 22:00 - FEI Global Champ. Tour Equestrian 23:15 - Horse Racing Time 23:30 FIA European Champ. Rally. Eurosport 2 06:30 - J League Football 11:30 - Cycling 11:45 - Eurosport Top Ten 12:15 - Canoeing 13:45 - FIFA U#20 WC Football 15:15 - Eurosport Top Ten 15:45 - WATTS 16:00 World Superbike Series Motorcycle Racing: Imola, Italy: Rd 7, Superpole (live) 17:00 FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Croatia v New Zealand (live) 19:00 - Tour de France Cycling 20:00 - FIFA U#20 WC Football: Group Stage: Iraq v Chile (live) 22:00 - Eurosport Best Pairs Speedway 23:00 Tour de France Cycling. GO Sports 1 07:00 - Best of Football 201213 11:00 - F1: British GP: Practice 3 (live) 12:30 - FIFA Futbol Mundial 13:00 - The Champ.: Wimbledon 2013: Day 5: Highlights 14:00 - F1: British GP: Qual. (live) 15:30 PGA European Tour: Irish Open: Day 3 (nr live) 19:30 Best of Football 2012-13 22:30 - The Champ.: Wimbledon 2013: Day 6: Highlights 23:30 - F1: British GP: Qual. 01:00 Best of Rugby 2012-13. GO Sports 2 14:00 - The Champ.: Wimbledon 2013: Day 5 (live) 22:30 Milan Channel. GO Sports 3 14:00 - The Champ.: Wimbledon 2013: Day 5 (live) 22:30 Inter Channel. GO Sports 4 14:00 - The Champ.: Wimbledon 2013: Day 5 (live) 22:30 Juve Channel. GO Sports 5 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 5 (live) 22:30 - LFC TV. GO Sports 6 14:00 - The Championships:
Wimbledon 2013: Day 5 (live) 22:30 - MUTV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - PGA European Tour: Irish Open: Day 2 13:00 Trans World Sport 14:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 6 (live) 22:30 PGA European Tour: Irish Open: Day 3. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - PGA European Tour: Irish Open: Day 2 15:00 - Best of Football 2012-13 19:00 F1: British GP: Qualifying 20:30 - Best of Rugby 2012-13 22:30 - Best of Football 201213 00:30 - PGA European Tour: Irish Open: Day 3. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga - Preview (r) 08:30 - FA Cup (r) 10:35 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:45 - America's Cup: World Series (r) 14:25 -
Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 14:55 - Bundesliga: Preview (r) 15:30 - Bundesliga (live) 17:35 - Bundesliga: Highlights (r) 18:30 - Bundesliga (live) 20:35 - Bundesliga: Highlights (r) 21:25 - Bundesliga (r) 23:20 Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 23:40 Bundesliga (r). Melita Sports 2 12:00 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 12:55 FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 14:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 15:35 -
Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:05 - FA Cup 18:10 Swedish ATG Horse Racing V75 Race Meetings 22:15 Bundesliga: Highlights (r) 23:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 01:10 - America's Cup: World Series (r).
Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Association (r) 09:35 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 - Malta Handball Association (r) 12:30 - MFA Futsal League (r) 13:50 Melita GFA 1st Div. (r) 15:35 BOV PL (r) 17:50 - Malta Basketball Association (r) 19:25 - Malta Rugby Football Union (r) 21:00 - Malta Handball Association (r) 22:20 - MFA Futsal League (r) 23:40 - Melita GFA 1st Div. (r) 01:25 - BOV PL (r).
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
G{ALL-KIRI In-Nadur
{ANUT tal-mer/a, in-Nadur, G[awdex, bi klijentela stabbilita. ?emplu 99246143 jew 99832209.
AVVI}I Ftu[ tad-drena;;
U service. ?emplu 99271565.
G[al kull xog[ol
TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq il-liquid membrane. ?emplu 79407292.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’
xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
€750 u rota BMX Haro €150. ?emplu 79245666.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
Tombla sheets
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront. MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700, jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
G{ALL-BEJG{
JIN{TIE:U
G[amara antika
Chef de partie
Tiswijiet
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Magna tal-[jata
ANTIKA, ir-ras biss u bilcover, €60 u vetrina talkawba ]g[ira li tiddendel , b’5 xkafef 17” x 25” x 4” fond, €60. ?emplu 21242180.
Mutur outboard
EVINRUDE 15hp, f’kundizzjoni tajba, irre;istrat bil-karti,
FULL TIME u kokijiet, waiters#waitresses u bartenders part time. Kundizzjonijiet tajbin offruti. ?emplu 22899611 ([inijiet taluffi//ju), jew ibag[tu applikazzjoni#CV u ritratt b’email fuq personnel@riviera.com.mt jew b’ittra lir-Riviera Resort & Spa, Il-Marfa, L#O Mellie[a MLH9069.
Electricians
BIL-li/enzja A jew B jew ittnejn. ?emplu 99951892 jew ibag[tu email fuq info@idl.com.mt.
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
27
It-tim tal-bowling tal-Ajruport ta’ Malta fid-9 post fl-ECSG Aktar kmieni din il-;img[a wasal lura Malta t-tim talbowling li jirrappre]enta lAjruport ta’ Malta wara li [a sehem fil-log[ob riservat g[all-Kumpaniji Ewropej (ECSG). Dan kien l-ewwel tim Malti li qatt [a sehem f’dan il-log[ob u rnexxielu jtemm fid-disa’ post minn fost 167 tim madwar l-Ewropa kollha. Wara l-ewwel jum tatturnament, it-tim Malti kien qed jokkupa t-tieni post u baqa’ j]omm din il-po]izzjoni anke fit-tieni jum biex hekk g[adda g[all-fa]i finali li fiha l-a[jar 12-il tim fil-klassifika lag[bu fuq sistema ta’ knockout. Sfortunatament it-tim Malti tela’ biex jilg[ab kontra t-tim li kien fl-ewwel post, SG
Deutsche Bank 1 tal-:emanja u tilef l-unika log[ba tatturnament. It-tim :ermani] kompla juri l-qawwa tieg[u meta baqa’ sejjer sal-final u spi//a rebbie[ tat-turnament. Peress li t-tim Malti kklassifika fid-disa’ post, ilFederazzjoni stiednet lillewwel 12-il tim, inklu] dak tal-Ajruport ta’ Malta biex jie[u sehem f’turnament talbowling li se jsir f’Jannar li ;ej. It-tim Malti kien iffurmat mill-impjegati Charles Galea, Alfred Pulis, Steve Cassar, Charles Farrugia, Simon Mizzi u Mario Ellul. Ta’ min wie[ed jirrimarka li dan kien sta;un e//ellenti g[at-tim tal-Malta Airport li reba[ ukoll il-Kampjonat Nazzjonali tat-Tieni Divi]joni ]ew; rounds qabel it-tmiem. FUTBOL LOKALI
Sullivan jer;a’ jin[atar President ta’ {amrun S. Dan l-a[[ar saru diversi Laqg[at :enerali Annwali f’Malta u G[awdex li fihom in[atru l-Kumitati l-;odda g[all-ista;un 2013-2014. Daniel Sullivan kien konfermat President ta’ {amrun Spartans, klabb li dan l-ista;un se jilg[ab flEwwel Divi]joni. Gaetano Debattista baqa’ j]omm il-kariga ta’ Vi/i Presdient u Victor Cassar, Segretarju. Caruana u Spiteri kkonfermati
Bondin kow/ ta’ Mqabba Waqt il-Laqg[a :enerali Annwali ta’ Mqabba FC, Mark Bondin (xellug) in[atar b[ala l-kow/ il-;did tal-klabb. Bondin se jkun meg[jun minn Nicholas Baldacchino. Bondin hu l-fundatur tan-nursery ta’ Mqabba filwaqt li Baldacchino, minbarra li se jkun qed jg[in lil Bondin, se jmexxi wkoll lit-tim tal-Youths.
Anke Jesmond Caruana ]amm postu b[ala President tal-klabb ta’ Lija Atletic f’kumitat kompost minn 13-il membru. Kien ikkonfermat ukoll is-Segretarju Samuel Cutajar g[ar-raba’ darba, filwaqt li t-Te]orier il-;did tal-klabb hu Antoine Sacco. Charles Scerri n[atar ukoll biex ikun Council Member
fuq il-Kumitat E]ekuttiv fi [dan l-MFA. Intant Brian Spiteri ;ie kkonfermat b[ala l-kow/ talklabb g[all-ista;un li ;ej, flimkien mal-Assistent tieg[u, Lawrence Borg. Joe Desira se jkun il-kow/ il-;did tat-tim ta’ ta[t id-19-il sena. Sammut President u Coleiro kow/ ta’ Pietà
Pietà Hotspurs ukoll ikkonfermaw lil Joseph Sammut b[ala l-President tag[hom waqt li Anthony Theuma u Mario Borg huma l-Vi/i Presidenti. Barra dan, Pietà [atru lil Noel Coleiro b[ala l-kow/ il;did tag[hom g[al dan lista;un. Hu se jkun meg[jun minn Orosco Anonam u se jie[u post Edmund Lufi. Debono jibqa’ ma’ Marsaskala FC Wara li fl-ista;un li g[adda
Marsaskala FC reb[u lpromozzjoni g[at-Tieni Divi]joni, Reuben Debono kien ikkonfermat President g[at-tieni sta;un konsekuttiv. G[all-ista;un li ;ej ilkumitat ta’ Marsaskala kompla jissa[[a[ ukoll bi tliet membri ;odda, Joseph Bugeja, li n[atar Vi/i President, Sandro Vella li flista;un li g[adda g[en [afna lill-kit manager John Andrew Gauci, u Alfred Camilleri. Camilleri jibqa’ ma’ Nadur Y. F’G[awdex, i/-Champions
Nadur Youngsters ikkonfermaw lil Eucharist Camilleri b[ala President u lil Edward Said, Segretarju. Waqt l-istess laqg[a, l-eks Segretarju Joe Camilleri ]amm il-kariga ta’ Council Member mal-GFA, filwaqt li Eucharist Camilleri ]amm ilkariga ta’ Club Delegate.
IN-NAZZJON Is-Sibt 29 ta’ :unju, 2013
28 Sport G{AWM – TRIALS AMERIKANI
Lochte fit-tieni post u Vollmer tirba[ il-butterfly I/-Champion Olimpika u holder tar-rekord tad-dinja tan-nisa, Dana Vollmer, reb[et il-100m butterfly waqt it-trials Amerikani g[allkampjonati mondjali talG[awm waqt li Ryan Lochte kellu jikkuntenta bit-tieni post fl-istess dixxiplina tal-ir;iel. Lochte li qabe] l-400m individual medley biex jikkon/entra fuq il-100m butterfly, dan l-a[[ar kien qed jidher fuq reality show tieg[u fuq it-televi]joni u ma tantx kien kon/entrat fuq it-ta[ri; mill-Olimpjadi ta’ Londra, imma xorta wera li ma tilef xejn mill-[e;;a li jirba[. Lochte rre;istra s-sitt laktar [in velo/i fid-dinja ta’ 51.71 sek imma kien superat minn Eugene Godsoe f’51.66 u kiseb post fil-kampjonati tad-dinja li se jsiru f’Bar/ellona bejn id-19 ta’ Lulju u l-4 ta’ Awwissu. Vollmer ukoll qatg[et ilbiljett tag[ha fuq l-ajruplan lejn Spanja bit-tielet l-aktar [in velo/i din is-sena meta ;iet minn wara biex qab]et lil se[bitha fit-tim Olimpiku, Clare Donohau u reb[et f’57.53 sek. “Ma kontx velo/i daqskemm fil-fatt xtaqt li
nkun. Fil-preliminari ma kellix idea fejn kont se nkun. Dort kullimkien fil-Grand Prix imma kull jum ta’ ta[ri; g[amel id-differenza fija,” qalet Vollmer. Fl-events l-o[ra Rachel Bootsma (27.68) waqqfet rekord Amerikan fil-50m backstroke meta g[elbet lillerba’ darbiet champion Olimpika Missy Franklin li kellha [in ta’ 27.98 sek. “Dan hu l-ewwel rekord Amerikan tieg[i u g[alhekk kuntenta [afna,” qalet Bootsma. Kevin Steel reba[ il-50m breaststroke f’237.26 sek quddiem Kevin Cordes f’27.38 sek. David Plummer g[amel 24.52 sek fil-50m backstroke f’27.26 sek, l-aktar [in velo/i re;istrat din is-sena u g[eleb lil Matt Grevers li temm ittieni. Maya Dirado u Elizabeth Beisel offrew sfida mill-aktar e//itanti fl-400m individual medley tan-nisa b’Dirado tissupera lir-rivali tag[ha b’0.16 sek. Fl-400m medley tal-ir;iel, Chase Kalisz issupera lil Tyler Clary waqt li fil-50m breaststroke t-titlu mar g[and
Rachel Bootsma waqqfet rekord Amerikan fil-50m backstroke u g[elbet lill-erba’ darbiet champion Olimpika Missy Franklin
Jessica Hardy fuq Breeja Larson. I]-]ag[]ug[ Justin Lynch [oloq ferment kbir fil-Final B
Michael Phelps. Lynch kellu [in ta’ 52.75 sek biex g[eleb il-[in ta’ Phelps ta’ 52.98 sek imwaqqaf fl-2001.
FUTBOL
?IKLI}MU
Ma tistax tirba[ Tour ming[ajr sustanzi pprojbiti I/-/iklist Amerikan Lance Armstrong sostna li l-ebda /iklist ma seta’ qatt jirba[ itTour De France ming[ajr lu]u ta’ sustanzi pprojbiti. Lejn l-a[[ar tas-sena li g[addiet Armstrong itte[dulu s-seba’ titli li reba[ min[abba li nstab [ati li bejn l-1995 u l-2005 g[amel u]u minn sustanzi pprojbiti. F’Jannar Armstrong ammetta dak li g[amel u minbarra li ;ew irtirati t-titli
tal-100m butterfly meta lg[awwiem ta’ 16-il sena g[eleb ir-rekord tal-Age Group imwaqqaf minn
li reba[, ;ie wkoll sospi] g[al g[omru. “Hu impossibbli li tirba[ it-Tour De France ming[ajr ma tie[u xi sustanzi pprojbiti. {a;a taliskantament hi li ;ew irtirati s-seba’ titli li rba[t jien u ma ng[ataw lil [add. {add ma appella biex jie[u t-titli li rba[t jien u dan jikkonferma dak li qed ng[id,” qal Armstrong. Intant, illum tibda l-100
edizzjoni tat-Tour De France u /-Champion renjanti Bradley Wiggins mhux se jkun jista’ jiddefendi t-titlu g[ax mhux se jie[u sehem min[abba li g[andu infezzjoni f’sidru. G[alhekk il-leader ta’ Team Sky se jkun Chris Froome li se jisfida lill-eks Champion Alberto Contador, Cadel Evans, Joaquim Rodriguez u Alejandro Valverde.
Casillas irid jirba[ postu Il-kow/ il-;did ta’ Real Madrid, it-Taljan Carlo Ancelotti fa[[ar lillgoalkeeper Iker Casillas imma fl-istess [in qallu li jrid jirba[ postu mal-ewwel 11. Lejn l-a[[ar fa]i talista;un li g[adda Casillas tilef postu wara li kiser idu u minn dakinhar ’l hawn, l-eks kow/ ta’ Real, Jose Mourinho kien qed jilg[ab lil Diego Lopez bejn il-lasti. “Casillas hu goalkeeper ta’ kwalità g[olja. Reba[ kull unur imma r-regoli tal-futbol jg[idu li biex tilg[ab irid ikun jist[oqqlok,” qal Ancelotti. Fix-xhur li g[addew kien
hemm spekulazzjonijiet li Mourinho kellu nuqqas ta’ qbil ma’ Casillas u ma’ Sergio Ramos u [afna sostnew li b’Ancelotti b[ala kow/ ta’ Real se jer;a’ jkun hemm l-g[aqda fost it-tim. “Jien ma ;ejtx ma[tur biex in;ib l-g[aqda fit-tim. Jien ;ejt hawn biex nirba[ u nemmen li wie[ed millingredjenti biex tirba[ hu li jkollok relazzjoni tajba malplejers,” qal l-eks kow/ ta’ PSG. Ancelotti ffirma kuntratt ta’ tliet snin ma’ Real u se jkun qed jie[u post Mourinho li ng[aqad ma’ Chelsea.
IN-NAZZJON ls-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Sport 29 TRASFERIMENTI ATLETIKA
Powell jirba[ fir-Repubblika ?eka Asafa Powell kiseb su//ess waqt laqg[a li saret fil-belt ta’ Ostrava firRepubblika ?eka meta reba[ darbtejn it-tellieqa tal100m. L-isprinter mill:amajka reba[ l-ewwel tellieqa f’[in ta’ 9.97’ imma kellu jer;a’ ji;ri min[abba li Kemar Hyman ;ie skwalifikat g[ax telaq qabel l-isparatura. Fit-tieni tentattiv Powell re;a’ reba[ imma din iddarba f’[in ta’ 10.06 sek. Powell g[eleb l-isfida ta’ Kim Collin ta’ St Kitts u talAmerikan Mike Rodgers. L-atleta ta’ 20 sena Kirani James tal-Grenada kompla jiddomina fil-400m meta spi//a l-ewwel quddiem Wayde van Niekerk talAfrika t’Isfel. Fil-kategorija tan-nisa Sally Pearson irritornat flazzjoni b’reb[a fil-100m hurdles f’[in ta’ 12.67 sek. Tirunesh Dibaba, champion Olimpika o[ra reb[et l10,000m f’[in ta’ 30 minuta, 26.27 sek.
Paulinho se jing[aqad ma’ Tottenham Il-player internazzjonali talBra]il Paulinho ]vela li se jing[aqad ma’ Tottenham. Paulinho, li skorja l-gowl tarreb[a fis-semi finali tat-Tazza tal-Konfederazzjonijiet kontra l-Urugwaj se jing[aqad mattim ta’ Londra wara li tintemm il-kompetizzjoni filBra]il. Paulinho, li g[andu 24 sena u jilg[ab ma’ Corinthians qal ukoll li d-diri;enti ta’ Spurs qalulu li sta;un ie[or, ilwinger ta’ Tottenham, Gareth Bale se jkun g[adu malklabb. CAVANI – Il-President ta’ Napoli Aurelio De Laurentis ]vela li l-uniku klabb li kellu diskussjonijiet mal-atakkant Cavani kien Man City. De Laurentis qal li l-offerta ta’ Man City ma kinitx wa[da tajba u Napoli qed jitolbu 62 miljun ewro g[al Cavani. Klabbs o[ra li huma interessati fl-attakkant millUurgwaj huma Real Madrid u Chelsea. Il-kow/ il-;did ta’ Napoli Rafa Benitez qal li jixtieq li Cavani jibqa’ malklabb imma l-President ta’ Napoli qal li jekk klabb ikun lest i[allas 62 miljun ewro jinbieg[.
PSG – Il-President ta’ PSG Nasser Al-Khelaifi qal li mhux se jbieg[ lil Zlatan Ibrahimovic u lil Thiago Silva. Matul il;img[a, l-kow/ il-;did talklabb Laurent Blanc ukoll qal li se j]omm lil dawn i]-]ew; eks-players ta’ Milan. Silva u Ibrahimovic kienu strumentali fir-reb[ tal-kampjonat ta’ PSG. Il-kuntratt ta’ Ibrahimovic jiskadi f’:unju tal-2015 filwaqt li dak ta’ Thiago Silva jiskadi fl-2017. BARRIOS – L-eks attakkant ta’ Borussia Dortmund Lucas Barrios jinsab f’diskussjonijiet ma’ Werder Bremen. B[alissa il-plejer ta’ 28 sena jilg[ab fi/-?ina ma’ Guanzhou Evergrande u issa jidher li se jer;a’ jmur jilg[ab fil-Bundesliga.
Il-Bra]iljan Paulinho (xellug) li se jsie[eb lil Tottenham jissielet mal-Urugwajan Maximiliano Pereira waqt log[ba mit-Tazza tal-Konfederazzjonijiet
FRANZA
Monaco jitnaqqsulhom tliet punti Fl-ista;un li ;ej Monaco se jibdew bi tliet punti mnaqqsa u se jilag[bu log[ba fi grawnd vojt min[abba in/identi li kienu qalg[u l-partitarji tag[hom f’Mejju li g[adda waqt il-log[ba kontra Le Mans. Dakinhar Monaco kienu reb[u 2-1 kontra Le Mans u fi tmiem il-log[ba, hekk kif
;ew dikjarati champions ta’ League 2, partitarji qab]u fil-grawnd u r-referee spi//a ferut. Fl-ista;un li ;ej [afna qed jistennew lil Monaco jissieltu g[ar-reb[ tat-titlu wara li akkwistaw plejers b[al Radamel Falcao, James Rodriguez u Joao Moutinho.
IBBURDJAR
NZ u Luna Rossa jappellaw mit-tibdil fl-America’s Cup Team New Zealand u dak Taljan ta’ Luna Rossa se jappellaw mit-tibdil li sar dan l-a[[ar fir-regatta tal-America’s Cup f’San Francisco wara l-in/ident fatali li g[adda minnu t-tim tal-jott }vedi] Artemis f’Mejju. Team New Zealand (NZ) qalu li se jitolbu l-;urija tal-America’s Cup biex tiddetermina jekk id-direttur tar-regatta Iain Murray kienx mar oltre mill;urisdizzjoni tieg[u b’tibdil unilaterali firregolamenti tal-Klassi AC72. L-erba’ timijiet li se jikkompetu firregatta li se tibda f’anqas minn [mistax o[ra, iltaqg[u mal-medjaturi biex jil[qu ftehim fuq 37 mi]ura ta’ sigurta` li Murray qed jipprova jintrodu/i wara lmewt tal-ba[ri Andrew Simpson tal-jott Artemis. TNZ qalu li qablu mar-regolamenti kollha [lief g[al tnejn li kienu relatati malpi] u l-u]u tal-apparat imsejja[ rudder elevators li jikkontrollaw il-velo/ita` talkatamarans tal-og[la teknolo;ija AC72
Team New Zealand li flimkien ma’ Luna Rossa se jappellaw mit-tibdil fir-regolamenti
meta dan jinqata’ mill-ilma. “It-tibdil fir-regolamenti f’mument daqsant vi/in it-ti;rija jirrikjedu kunsens unanimu tal-kompetituri kollha eli;ibbli,” qalu TNZ fi stqarrija. Is-serje tal-isfidanti, mag[rufa b[ala lLouis Vuitton Cup tibda fis-7 ta’ Lulju
bir-rebbie[ jiltaqa’ kontra l-holder talAmerica’s Cup, it-tim Amerikan ta’ Oracle li hu appo;;jat mill-biljunarju tassoftware u l-fundatur tal-Oracle Corp, Larry Ellison. “Tim New Zealand jappo;;ja rrakkomdandazzjonijiet l-o[ra kollha tas-
sigurta` li issa ;ew approvati millkompetturi, inklu] it-tnaqqis tal-limitu ta’ ri[ u diversi regolamenti o[ra ;odda biex ja//erta mis-sigurtà tal-ekwipa;;. Madankollu se nikkontestaw it-tibdil firregolamenti tal-klassi li huma relati malprestazzjoni g[aliex dawn mhux bilfors ja//ertaw sigurta`,” ]iedet tg[id listqarrija. It-tim Taljan ta’ Luna Rossa ukoll qed jipprpeara protest fuq l-istess ]ew; regolamenti li ma qablux mag[hom TNZ. Il-kap tat-tim Luis Saenz irrepeta lkummenti li g[amel aktar kmieni din il;img[a li Luna Rossa kienu se ji;;ieldu d-de/i]joni tal-;uriija fil-Qorti jekk din ta//etta t-tibdil ta’ Murray. Il-Kap E]ekuttiv tal-Awtorita` talAmerica’s Cup, Stephen Barclay xejjen ilprotesti ta]-]ew; timijiet u qal li rregolamenti kollha saru fuq ba]i tassigurta`. Huwa qal li m’hemm l-ebda /ans li din it-tilwima se twassal biex ir-regatta tibda tard.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
30 Sport FUTBOL LOKALI
Darmanin Demajo jsostni li g[amel rivoluzzjoni u Fenech jg[id li l-futbol Malti jinsab fi kri]i Il-President tal-MFA Norman Darmanin Demajo u l-Avukat Peter Fenech tkellmu g[all-ewwel darba wi// imb wi// dwar il-pjani tag[hom g[at-tliet snin li ;ejjin f’ka] li jkunu eletti fit-tmexxija talMFA. Huma g[amlu dan waqt il-programm .net fuq Net Television meta kienu intervistati minn Christian Micallef u Matthew Paris. Il-Laqg[a :enerali Annwali tal-MFA se ssir fl-20 ta’ Lulju fejn fost l-o[rajn se ssir l-elezzjoni Presidenzjali u filwaqt li Darmanin Demajo qed ifittex li ji;i kkonfermat, Fenech qed jittama li jie[u post Demajo u b’hekk jer;a’ jkun fi [dan lMFA wara nuqqas ta’ tliet snin. Darmanin Demajo qal li lakbar sfida g[alih, jekk jer;a’ jkun elett, tkun li la darba issa l-MFA ipprovdiet lill-klabbs bil-fa/ilitajiet issa d-dmir tag[ha hu li trawwem lillklabbs biex jie[du [sieb dawn il-fa/ilitajiet li ;ew jiswew miljuni ta’ ewros. “F’dawn it-tliet snin li ilni President saret rivoluzzjoni fil-futbol Malti. Issellifna flus kbar biex nipprovdu lillklabbs bl-aqwa fa/ilitajiet u nkunu b[all-bqija tal-Ewropa u issa rridu nag[mlu /ert li dawn jie[du [siebhom u anke ji;;eneraw il-flus minnhom,” qal Demajo. L-Avukat Fenech, li kien Vi/i President fi ]mien ittmexxija tal-Avukat Joe Mifsud, u hu l-uniku kandidat li qed jisfida lil Darmanin Demajo qal li jrid li l-futbol ikun il-log[ba ta’ kul[add u b’hekk se jfittex li jinvolvi aktar nies f’dan l-isport. “Irridu li l-futbol ikun ta’ kul[add. Minbarra li ma rridux nitilfu ]g[a]ag[ minn dan l-isport qed nittama li ninvolvi anke lill-;enituri tag[hom biex b’hekk il-fut-
bol, li b[alissa nemmen qieg[ed fi kri]i, imur ’il quddiem,” qal Fenech. Ji;;ustifika d-dejn
Darmanin Demajo, kif di;à g[amel din il-;img[a waqt programm fuq stazzjon televi]iv ie[or, spjega li meta ;ie elett b[ala President fl-2010, l-MFA [allset id-dejn ta’ 6.5 miljun ewro li kien hemm u fl-istess [in issellfet 14-il miljun ewro biex ikunu investiti fil-klabbs. “Fis-snin ta’ qabel il-klabbs kienu j[allsu biex jikkompetu filwaqt li issa jir/ievu l-gate money. A[na ssellifna 14-il miljun ewro u tajniehom lillklabbs u hu g[alhekk li b[alissa l-MFA g[andha ddejn. Madankollu, l-amministrazzjoni tieg[i qatt ma sabitha problema biex tinvesti fil-klabbs g[ax g[alina lklabbs huma parti mill-MFA filwaqt li g[all-amministrazzjoni li kien ja[dem fiha Fenech, il-klabbs kienu xi [a;a separata mill-MFA,” qal Demajo. Dwar dan l-Avukat Fenech sa[aq li fi ]mien li hu kien ja[dem fi [dan l-MFA, 31 klabb gawdew minn investiment li g[amlet l-MFA, investiment li sar grazzi g[all-flus li l-MFA da[[let millHatTrick programme talUEFA. Filwaqt li Fenech fa[[ar diversi affarijiet li g[amlet lamministrazzjoni ta’ Darmanin Demajo attakka lillMFA dwar il-fatt li din isselfet somma kbira ta’ flus ming[ajr ma g[andha garanziji li filfutur li l-interessi se jit[allsu. “Jien m’iniex kontra l-fatt li l-MFA tissellef il-flus u tinvestihom fil-klabbs imma kontra l-fatt li tag[mel dan ming[ajr m’g[andha pjan /ar ta’ kif se t[allas dan id-dejn fil-futur,” qal Fenech.
Il-President attwali tal-MFA, Norman Darmanin Demajo (xellug) u l-Avukat Peter Fenech li se jikkontestaw g[all-kariga ta’ President talMFA (Ritratt> Michael Ellul)
Sfidi g[all-futur
Darmanin Demajo ]vela li lMFA di;à kellha ta[tidiet kemm mal-Gvern pre/edenti kif ukoll mal-Gvern attwali biex b’hekk ji;u riveduti t-termini u l-kuntratti biex il-klabbs ikunu jistg[u ji;;eneraw il-flus mill-fa/ilitajiet li g[andhom. Peter Fenech qal li l-akbar sfida g[alih jekk ikun elett President hi li jinvolvi kemm jista’ jkun nies fil-futbol Malti. Mistoqsi lejn l-a[[ar tal-programm jekk hux lest jinvolvi lil Fenech fl-amministrazzjoni tieg[u jekk ikun elett, Darmanin Demajo qal li ma jkunx lest joffrilu kariga fi [dan il-Kumitat imma jkun lest joffrilu post f’Bord, b[alma fil-fatt g[amel fl-2010.
MOTOGP
Crutchlow jibda mill-Pole Is-sewwieq tal-Yamaha Cal Crutchlow illum se jibda millewwel post waqt il-Grand Prix tal-Olanda. Crutchlow sar l-ewwel sewwieq Britanniku f’dawn l-a[[ar 10 snin li kiseb pole position. La[[ar sewwieq Britanniku li beda mill-pole kien Jeremy McWilliams fil-Grand Prix tal-Awstralja fl-2002. Crutchlow g[amel dawra f’[in ta’ 1.34.398’ u b’hekk se jibda quddiem Marc Marquez tal-Honda li saq b’]ew;t iswaba’ miksura wara li kellu in/ident aktar kmieni fl-ewwel sessjoni. Mit-tielet post se jibda Stefan Bradl tal-:ermanja. Il-leader tal-kampjonat, Dani Pedrosa tal-Honda [abat hekk kif kien fadal sitt minuti g[al tmiem is-sessjoni u
b’hekk se jibda mill-[ames. po]izzjoni. Lorenzo operat
Intant i/-champion renjanti Jorge Lorenzo kien operat fi Spanja wara li nhar il-{amis we;;a’ waqt sessjoni ta’ ta[ri; g[all-Grand Prix talOlanda. Lorenzo kiser lg[adma ta’ bejn l-g[onq u lispalla waqt sessjoni ta’ ta[ri; fi/-/irkwit ta’ Assen u l-operazzjoni damet sag[tejn. Lorenzo, li g[andu 26 sena tilef il-kontroll fi/-/irkwit li kien imxarrab bix-xita. S’issa g[ad mhux mag[ruf kemm issewwieq tal-Yamaha se jdum biex jirkupra. Lorenzo b[alissa jinsab fittieni post fil-klassifika, seba’ punti wara Dani Pedrosa.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
Sport 31 LOG{OB TAL-MEDITERRAN POOL
Malta fil-play-offs It-tim nazzjonali Malti tal-ir;iel, li qed jie[u sehem fil-kampjonati mondjali, kompla jikseb aktar ri]ultati sodisfa/enti. Wara li safa meg[lub flewwel log[ba 12-9 kontra t-tim nazzjonali Ingli], ittim Malti rkupra tajjeb u g[eleb lill-Marokk 13-8. Meta g[ad jonqos log[ba o[ra x’tintlag[ab nhar it-Tnejn kontra t-tim nazzjonali ta’ Wales, ittim Malti issa jinsab /ert li kkwalifika g[all-fa]i tal-play-offs li se jibdew nhar it-Tnejn filg[axija. I]-]ag[]ug[ Malti Ryan Pisani safa meg[lub fissemi finali tal-kampjonati individwali tal-kategorija ta]-]g[a]ag[ ta’ ta[t it18-il sena mi/-champion mondjali renjanti Joe Connor. Pisani tilef 4-7. It-tim Malti ta]]g[a]ag[ ikkwalifika g[as-semi-finali tal-istess kateogirja i]da sfortunatament ;ie meg[lub mit-tim qawwi Ingli] bl-iskor ta’ 8-13.
Stefan Farrugia fis-S#F tal-individwali Charles Camenzuli minn Mersin
Stefan Farrugia li l-{amis, flimkien ma’ David Farrugia, reba[ il-medalja tal-fidda fiddoubles tar-raffa tal-bo//i, kompla l-avventura tieg[u fil-Log[bo tal-Mediterran f’Mersin bil-kompetizzjoni individwali. B’]ew; reb[iet minn tlieta, Stefan Farrugia kiseb post fis-semi finali fejn g[ad irid jistenna min se jkun l-avversarju dirett tieg[u minn Grupp B li jintemm is-Sibt filg[odu. Fl-ewwel partita minn Grupp A, Farrugia lag[ab kontra nr.1 fi Franza u rebbie[ tal-midalja tal-bron] fla[[ar Kampjonat tad-Dinja, Eddy Rovault. Kien Rovault li fl-ewwel mis-serje ta’ tmien partiti feta[ vanta;; ta’ 3-0 liema vanta;; i]da tilfu sal-[ames sessjoni meta Farrugia qaleb ir-ri]ultat g[al 6-3 favur tieg[u. Minn hemm Rovault qatt ma rkupra u Farrugia reba[ 12-3. Fit-tieni partita Stefan Farrugia ltaqa’ kontra s-Serb Uros Sarac f’wa[da mill-
isba[ partiti tal-kompetizzjoni. Wara li sas-sitt sessjoni kollox deher mitluf g[al Farrugia li kien 8-1 minn ta[t, beda rimonta kwieta 8-2, 8-3 u 8-6 sabiex wara li fl-g[axar sessjoni kien 8-7 Sarac naqas li jwettaq reazzjoni bil-Malti jo[ro; rebbie[ 12-8. Fit-tielet partita kontra Pasquale d’Alterio, kien itTaljan li sal-ewwel ]ew; sessjonijiet kien feta[ vanta;; ta’ 4-0 liema vanta;; kompla jikber fejn sa tmiem il-[ames sessjoni liskor tela’ g[al 9-0 favur Alterio. Fis-sitt sessjoni waslet reazzjoni minn Farrugia li naqqas id-distakk u l-partita ntemmet 12-4 favur d’Alterio. G[al David Farrugia li flimkien ma’ Stefan Farrugia reba[ l-medalja tal-fidda, kien it-tieni su//ess filLog[ob tal-Mediterran wara li fl-1997 fl-edizzzjoni ta’ Bari, kien reba[ il-medalja tal-bron] flimkien ma’ Joe D’Emmanuele.
BOWLING
Illum jibdew il-kampjonati nazzjonali Illum fl-Eden Super Bowl f’San :iljan se tibda t-38 edizzjoni tal-Kampjonati Nazzjonali tal-Bowling fejn Sue Abela u Mark Spiteri se jkunu qed jiddefendu t-titlu li reb[u s-sena l-o[ra. G[attielet sena konsekuttiva l-kampjonati se jkunu sponsorjati minn Tenovar u se jintlag[bu bejn il-lum u nhar it-Tnejn. Ir-rebbie[a ta’ dawn il-kampjonati fi]-]ew; kategoriji se jkunu qed jirrappre]entaw lil Malta fil-European Champions Cup li se ssir fi Bratislava fis-Slovakkja lejn la[[ar ta’ Ottubru u fejn Malta dejjem kisbet ri]ultati rispettabbli. Dettali dwar dan ing[ataw mill-President il-;did talMalta Tenpin Bowling Association Paul Baldacchino li ilu g[al dawn l-a[[ar 35 sena involut f’dan l-isport kemm mil-lat amministrattiv kif ukoll b[ala plejer u se jkun qed jie[u t-tmexxija ming[and Julian Pace Bonello li kellu jwarrab wara 38 sena min[abba li ;ie elett President tal-Kumitat Olimpiku Malti. Baldacchino qal li hu se jkompli miexi fuq l-istess passi ta’ Pace Bonello u se jimmira li jiffoka aktar fuq illivell ta]-]g[ar biex jintrodu/i bowlers ;odda waqt li j]omm il-livell g[oli li tant huma rinomati g[alih il-bowlers Maltin. Huwa fakkar li din is-sena Malta reb[et midalji tal-bron]
David Farrugia u Stefan Farrugia rebbie[a tal-fidda fid-doubles (Ritratt> Lucienne Attard)
FORMULA 1
Rosberg bl-a[jar [in Il-:ermani] tal-Mercedes Nico Rpsberg kiseb l-a[jar [in waqt it-tieni u l-unika sessjoni ta’ provi liberi g[allGrand Prix ta’ Silverstone g[ada. L-ewwel sessjoni ta’ provi kellha tit[assar min[abba xita qliel. Rosberg kien frazzjoni ta’ sekonda a[jar mi]-]ew; sewwieqa tar-Red Bull, Mark Webber u Sebastian Vettel
rispettivament. Is-sewwieq l-ie[or talMercedes Lewis Hamilton kiseb il-[ames [in wara lBritanniku ta’ Force India Paul Di Resta waqt li Felipe Massa kellu in/ident wara seba’ dawriet meta skiddja. Matul filg[odu kienu anqas min-nofs is-sewwieqa li [ar;u fil-korsa mxarrba.
TRASFERIMENTI
Fenerbahce ja[tru lil Yanal L-eks kow/ nazzjonali tat-Turkija Ersun Yanal in[atar kow/ ta’ Fenerbahce. Yanal iffirma kuntratt ta’ sena u se jkun qed jie[u post Aykut Kocaman. Dan tal-a[[ar irre]enja mill-kariga f’Mejju filwaqt li Yanal [alla lil Eskisehirspor. Fi]-]ew; sta;uni li ;ejjin Fenerbahce mhux se jkunu jistg[u jie[du sehem f’kompetizzjonijiet Ewropej min[abba li kienu involuti f’ka] ta’ korruzzjoni. Paul Baldacchino (l-ewwel mix-xellug) u Neil Dent PRO tal-MTBA jindirizzaw lill-media
fil-Log[ob talCommonwealth permezz ta’ Sue Abela fl-individwali u Joanna Attard fil-Masters waqt li fil-Log[ob talMediterran Malta reb[et tliet midalji tad-deheb, fl-individwali permezz ta’ Justin Caruana Scicluna u Sue Abela u fid-doubles tan-nisa minn Abela u Tiziana Carannante waqt li reb[et ukoll sitt midalji tal-bron]. Huwa qal ukoll li meta wie[ed jikkunsidra l-klassifika tal-midalji ta’ kull ]mien sa mill-1998 fi/Challenge Cup talMediterran, Malta tinsab flewwel post bi 33 deheb, 21 fidda u 26 bron]. Baldacchino qal li f’dawn il-kampjonati se jkunu qed jie[du sehem l-aqwa plejers lokali fil-bowling li ilhom jit[arr;u ]mien twil. Dawn se jkunu 20 ra;el u [ames nisa.
L-ewwel kampjonati nazzjonali kienu saru fl-1976 u ntreb[u minn Frank Montebello u Marie La Rosa imma fost l-aktar plejers li jispikkaw f’dan il-log[ob bla dubju hemm ir-re;ina pre]enti tal-bowling Sue Abela li [adet ir-renju ming[and ittmien darbiet champion Doris Azzopardi. Abela reb[et ittitlu nazzjonali 18-il darba, la[[ar tmienja konsekuttivi u Baldacchino qal li din is-sena se jkollha sfida minn plejers b[al Carannante, Attard u Melissa Swift li kollha qed juru progress fil-log[ob tag[hom. Silvio u Melissa Anastasi wkoll reb[u l-kampjonat nazzjonali erba’ darbiet kull wie[ed. Illum u g[ada l-log[ob jibda mid-9.30 a.m. waqt li tTnejn isiru l-finali li jibdew fit-8 p.m.
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Sitt Maltin isuqu Franza Minn Kenneth Vella
Illum waranofsinhar sitt sewwieqa Maltin se jkunu qed jie[du sehem f’ti;rija li se ti;i organizzata fil-korsa ta’ Carpentras fi Franza. Dawn huma Christian Felice, Jeffrey Xerri, Andrè Farrugia, Joe Schembri, Joseph Galea u Andrew Farrugia. Bi ]wiemel proprjetà Fran/i]a, dawn se jisfidaw sitt sewwieqa dilettanti Fran/i]i. It-ti;rija se ssir g[all-[abta tal-4.30 p.m. u se tin;era fuq distanza twila ta’ 2650m. Se jkollha wkoll bidu bil-waqqaf. I]-]wiemel misjuqa missewwieqa Maltin se jkunu Siderant (Christian Felice), The Kid Du Desert (Jeffrey Xerri), Sirien de Beaulieu (Andrè Farrugia), Rubis du
Palais (Joe Schembri), Sirius de Felliere (Joseph Galea) u Quibus (Andrew Farrugia). Mitlub jikkummenta dwar din l-avventura tas-sewwieqa Maltin fi Franza, Andrè Farrugia qal li l-idea nibtet wara li hu u Christian Felice g[amlu kuntatt ma’ xi sewwieqa dilettanti Fran/i]i [bieb tag[hom. “G[alina dan se jkun jum importanti u nirringrazzja lil Gerard Passero u Patrick Polizzi li g[o;bithom l-idea tag[na u [admu bla waqfien biex issir it-ti;rija tal-lum. {ajr spe/jali jmur ukoll lejn id-diri;enti tal-korsa ta’ Carpentras li sabu l-ispazju biex din it-ti;rija tid[ol filkalendarju tag[hom,” qal Andrè Farrugia.
Is-Sibt, 29 ta’ :unju, 2013
32 Lokali
Karozzi tal-Pulizija qabel ma da[lu fil-Palazz tal-Girgenti, li tintu]a b[ala residenza tal-Prim Ministru, fejn kienet organizzata ikla g[al rappre]entanti barranin tal- European Broadcasting Union, li f’dawn il-jiem qed jattendu konferenza f’Malta
Il-Pulizija tid[ol g[al xog[ol ta’ outside catering Wara t-tranfers fil-Korp tal-Pulizija u t-tibdil fix-shifts kaw]a tal-[olqien ta’ taqsima ;dida li wasslet biex i]]armaw l-SAG u l-Mobile Squad, issa l-Korp tal-Pulizija [oloq dik li qed titqies b[ala xi taqsima ;dida o[ra fi [danu – dik tal-Outside Catering wara li nhar il-{amis li g[adda lpulizija ntu]aw ukoll biex isajru u jqassmu l-ikel. Filmati li lbiera[ xandar Net News, jixhdu dak li ;ara nhar il-{amis filg[axija fil-Palazz tal-Girgenti, meta g[al ikla uffi/jali organizzata millGvern g[al aktar minn 250 ru[ – attività li ma kellha x’taqsam xejn malKorp – intuzaw pulizija kemm biex isajru l-ikel kif ukoll biex iqassmuh, u fi kliem ie[or jag[mluha ta’ waiters. Din l-ikla kienet organizzata millMinisteru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali ta’ Manwel Mallia g[ar-
rappre]entanti barranin tal-EBU, ilEuropean Broadcasting Union, li f’dawn il-jiem qed jattendu konferenza f’Malta. Il-Ministeru ta’ Manuel Mallia, minbarra mill-Pulizija, hu responsabbli wkoll mix-Xandir. G[al xi ra;uni ttie[det id-de/i]joni li g[at-tqassim tal-ikel jintu]aw membri tal-Korp tal-Pulizija. Minn informazzjoni li g[andu INNAZZJON jirri]ulta li mill-Ministeru bag[tu g[al madwar 25 pulizija biex iservu f’din l-ikla b[ala waiters. Likel kollu wkoll, kien ippreparat millpulizija, fil-k/ina tad-Depot. Mill-informazzjoni li g[andu INNAZZJON jirri]ulta li dawn il-pulizija mhux talli kienu m;ieg[la jabbandunaw id-diversi G[ases fejn huma stazzjonati, imma talli ma t[allsux ta’ dan ix-xog[ol extra, u kienu mistennija li jag[mluha ta’ waiters b[ala parti
Pulizija sajru u qassmu l-ikel fil-Palazz tal-Girgenti
mid-doveri normali tag[hom b[ala pulizija. Id-delegati barranin intlaqg[u filPalazz tal-Girgenti mis-Sinjura Michelle Muscat – mart il-Prim Ministru. Pre]enti kien hemm ukoll il-Ministru Manuel Mallia. Mitlub jikkummenta dwar din lattività li da[al g[aliha l-Korp talPulizija, il-kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar il-Pulizija, id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, qal li dan juri kemm dan il-Gvern ma jirrispettax lill-membri tal-Korp talPulizija. Jason Azzopardi fakkar li din kienet
media•link COMMUNICATIONS
ikla uffi/jali li ma kellha x’taqsam xejn mal-Pulizija, l-ikel kollu [are; mill-k/ina tal-Kwartieri :enerali talPulizija, u hu degradanti li l-pulizija jitqabbdu jag[mlu xog[ol b[al dan. Fisser ukoll li b’dak li ;ara ttmexxija tal-Korp tal-Pulizija u lMinisteru responsabbli mill-istess Korp komplew jg[oddsu aktar ’l isfel biex jumiljaw lill-membri tal-Korp talPulizija. “Jekk din hi l-bidla g[all-a[jar li lPrim Ministru Muscat u l-Labour weg[du qabel Marzu li g[adda, u dawn huma l-istandards og[la ta’ serjetà li Joseph Muscat webbel bihom lill-poplu qabel l-elezzjoni, allura dan il-poplu u l-pajji] g[andhom g[alfejn jinkwetaw”, qal Jason Azzopardi li esprima s-solidarjetà tieg[u mal-membri tal-Korp li ;ew im;ieg[la jag[mlu dak li mhux xog[olhom u dmirhom.