2013 07 12

Page 1

€0.55

Numru 13,486

Il-:img[a 12 ta’ Lulju, 2013

Sej[a g[al azzjoni li tirrispetta d-dinjità ta’ kul[add minn Hermann Micallef

F’seduta spe/jali tal-Parlament fil-pre]enza tal-President tal-Kunsill Ewropew, Herman van Rompuy, l-Oppo]izzjoni g[amlet sej[a g[al azzjoni li tirrispetta d-dinjità ta’ kul[add hekk kif se tappo;;a lill-Gvern Malti fl-isforzi tieg[u biex l-Unjoni Ewropea turi aktar solidarjetà filkwistjoni tal-immigrazzjoni irregolari, sakemm dan isir b’mod li jirrispetta bis-s[i[ l-umanità, id-drittijiet tal-bniedem u l-valuri li a[na n[addnu b[ala Maltin u b[ala Ewropej. F’diskors li g[amel fil-Parlament fl-okka]joni ta]-]jara f’Malta tal-President tal-Kunsill Ewropew fil-Kamra tar-Rappre]entanti, lbiera[ wara nofsinhar, Simon Busuttil qal li lOppo]izzjoni hi konvinta li g[andna niddefendu a[jar l-interess nazzjonali bil-forza tar-ra;uni milli bil-forza tat-theddid bil-veto. g[al pa;na 5

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni, Simon Busuttil, qal f’diskors li g[amel fil-Parlament fl-okka]joni ta]-]jara f’Malta tal-President tal-Kunsill Ewropew fil-Kamra tar-Rappre]entanti, lbiera[ wara nofsinhar, (fejn iltaqg[u wkoll f’laqg[a privata fil-bini tal-Parlament) li l-Oppo]izzjoni hi konvinta li g[andna niddefendu a[jar l-interess nazzjonali bil-forza tar-ra;uni milli bil-forza tat-theddid bil-veto (Ritratt> Michael Ellul)

Kull pajjiz tal-UE irid jimxi mal-li;i internazzjonali minn Charles Muscat

Il-President tal-Kunsill Ewropew, Herman Van Rompuy, iddikjara li kull pajjiz-membru tal-Unjoni Ewropea irid jimxi mal-ligi internazzjonali u jirrispetta dde/i]jonijiet tal-qrati internazzjonali, u g[alhekk wie[ed irid i[ares lejn issoluzzjonijiet.

Hu kien qed iwie;eb mistoqsija tal-;urnalisti dwar dak li se[[ nhar it-Tlieta ta’ din il-;img[a, meta lPrim Ministru Joseph Muscat idde/ieda li jibg[at grupp ta’ immigranti lura lejn il-Libja ftit sig[at wara li kienu waslu Malta, i]da twaqqaf b’de/i]joni tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem

wara li diversi NGOs ressqu mandat ta’ inibizzjoni quddiemha. Herman Van Rompuy kien qed jitkellem ilbiera[ f’konferenza tala[barijiet flimkien mal-Prim Ministru Joseph Muscat, fi tmiem laqg[at li kellhom fil-Ber;a ta’ Kastiljia u li kienu jinkludu wkoll laqg[a madDeputat Prim Ministru Libjan, Sadiq

Abdulkarim Abdulrahman, li ;ie f’Malta lbiera[ wara stedina tal-Prim Ministru Malti. Meta indirizza lill-Parlament Malti, il-President tal-Kunsill Ewropew iddikjara wkoll li d-diskussjonijiet dwar l-immigrazzjoni g[andhom isiru bl-aktar mod uman u effettiv. Ara wkoll pa;ni 3, 4 u 5


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Lokali 5

Appo;; lill-Gvern dwar l-immigrazzjoni, i]da g[andu jkun hemm rispett lejn l-umanità minn pa;na 1

Simon Busuttil stqarr li lUnjoni Ewropea hi mibnija wkoll fuq is-solidarjetà. I]da s-solidarjetà ma tistax tkun solidarjetà finanzjarja biss. Fl-immigrazzjoni, li hu su;;ett ja[raq [afna f’dan ilpajji], is-solidarjetà mhix qieg[da tit[addem b’mod effettiv. Din mhix kwistjoni li tista’ ssolviha biss bil-flus. Hi ferm aktar kumplessa minn hekk. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni fisser li b[alissa Malta qed t[abbat wi//ha ma’ mew;a ta’ immigrazzjoni, b[alma se[[ kull sena fl-a[[ar g[axar snin. Id-destinazzjoni ta’ dawn l-immigranti, ta’ dawn il-vittmi, mhix Malta i]da hi l-Ewropa kontinentali. Simon Busuttil sa[aq li Malta qed taqdi dmirha billi ssalva l-[ajja ta’ dawn limmigranti f’nofs ta’ ba[ar, kif inhu l-obbligu tag[ha li tag[mel; i]da mbag[ad pajji]na qed jit[alla g[al rasu fil-[arsien ta’ dawn limmigranti meta din hi responsabbiltà li g[andha tinqasam bejn kul[add. Malta qed tistenna li lEwropa tag[na lkoll t[addem il-prin/ipju ta’ solidarjetà anki fil-qasam talimmigrazzjoni. Solidarjetà, iva, mal-immigranti, izda solidarjetà wkoll mal-pajji]i fuq il-fruntiera li qed isibu ru[hom ma’ mew;a ta’ immigrazzjoni. Hu veru li Malta ng[atat g[ajnuna li tla[[aq mal€130 miljun, spe/jalment g[as-sorveljanza tal-fruntieri. Simon Busuttil stqarr li hu veru li Malta ng[atat ukoll g[ajnuna fil-forma tal-

Simon Busuttil sa[aq li l-poplu Malti hu ospitabbli, tolleranti u solidali, li dejjem laqa’ u rrispetta lill-barrani, spe/jalment lil min g[andu b]onn l-g[ajnuna

programm EUREMA, li ppermetta r-rilokazzjoni ta’ madwar 700 immigrant minn Malta lejn pajji]i Ewropej o[rajn. I]da dan mhux bi]]ejjed, sostna l-Kap talOppo]izzjoni, g[ax il-pi] hu sproporzjonat. Simon Busuttil appella lil Herman van Rompuy biex jintervjeni sabiex jara li dan il-pi] jinqasam b’mod ra;onevoli fost il-pajji]i kollha tal-Unjoni Ewropea. “Inti tista’ tkun xprun biex flEwropa tit[addem sistema ta’ solidarjetà li tkun aktar effettiva u aktar ;usta,” sa[aq il-Kap tal-Oppo]izzjoni. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni, Simon Busuttil, ]ied li f’temp ta’ disa’ snin, mindu ssie[bet fl-Unjoni Ewropea, Malta inbidlet g[all-a[jar. Eluf ta’ Maltin jivvja;;aw f’pajji]i o[rajn Ewropej; eluf ta’ ]g[a]ag[ Maltin jit[arr;u

{tie;a li fl-Ewropa tit[addem sistema ta’ solidarjetà li tkun aktar effettiva u aktar ;usta jew jistudjaw f’pajji]i Ewropej o[rajn; eluf ta’ [addiema Maltin jg[ixu u ja[dmu f’pajji]i Ewropej o[rajn, u eluf ferm akbar ja[dmu hawn Malta ma’ kumpaniji li jiddependu missuq Ewropew; eluf ta’ imprendituri Maltin jinnegozjaw ma’ pajji]i Ewropej o[rajn. Xejn minn dan ma kien ikun possibbli li kieku Malta ma kinitx parti mill-UE.

Simon Busuttil stqarr li lekonomija tag[na wkoll inbidlet g[all-a[jar, u minn dan gawda kul[add, spe/jalment il-[addiema Maltin. Hi ekonomija ristrutturata, diversifikata, b’setturi ;odda li jvarjaw mill-farma/ewtika salavjazzjoni, sad-digital gaming. Ekonomija li flewwel tliet xhur ta’ din issena irre;istrat l-og[la rata ta’ tkabbir fiz-Zona-Ewro, u rata’ ta’ qg[ad fost l-anqas fl-Ewropa. Simon Busuttil qal li lpoplu Malti hu ospitabbli, tolleranti u solidali, li dejjem laqa’ u rrispetta lillbarrani, spe/jalment lil min g[andu b]onn l-g[ajnuna; poplu li dejjem g[ex malbarrani, li [adem mieg[u, li ssielet mieg[u, u minkejja kollox, ]amm l-identità tieg[u. It-tessut tal-poplu

Malti, sostna l-Kap talOppo]izzjoni, ji/[ad ixxenofobija, ir-razzi]mu u lintolleranza. Il-poplu Malti j[addan lumanità u ma jridx jara li ddrittijiet fundamentali talbniedem jg[oddu biss g[al xi nies i]da ma jg[oddux g[al nies o[rajn – g[ax iddrittijiet fundamentali huma universali, huma ta’ kul[add, ming[ajr distinzjoni ta’ razza jew grupp etniku – u ming[ajr distinzjoni ta’ jekk bniedem ji;ix Malta fuq dinghy jew fuq cruise liner. “U g[ax nirrispettaw iddrittijiet fundamentali,” sostna l-Kap talOppo]izzjoni, “pajji]na fla[[ar jiem salva l-[ajja ta’ madwar 700 persuna f’nofs ta’ ba[ar”. L-Oppo]izzjoni ma qablitx mad-de/i]joni talGvern li jipprova jibg[athom lura minn fejn kienu ;ew bi ksur tad-drittijiet fundamentali tag[hom. L-Oppo]izzjoni hi kburija li pajji]na hu parti miz-Zona Schengen, li tfisser li ebda kontroll ma jxekkilna milli nivvja;;aw f’25 pajji] Ewropew differenti. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni jinsab kburi g[ax il-munita tag[na hi l-ewro, l-istess munita li tintu]a fi 17-il pajji] differenti, u minn Jannar li ;ej, f’pajjiz ie[or, fil-Latvja. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni ]ied li a[na b[ala Maltin u b[ala Ewropej, dejjem ipparte/ipajna flistituzzjonijiet Ewropej. Irri]ultati nkisbu g[ax po;;ejna madwar mejda u tkellimna b’determinazzjoni, ming[ajr sens ta’ inferjorità, i]da b’dinjità u b’mod /ivili.

L-UE g[andha tkun aktar solidali ma’ pajji]i b[al Malta L-Ispeaker tal-Kamra tarRappre]entanti, An;lu Farrugia, qal ilbiera[ fis-seduta spe/jali talParlament fil-pre]enza ta’ Herman van Rompuy, il-President tal-Kunsill Ewropew, li l-Unjoni Ewropea g[andha tkun solidali aktar ma’ pajji]i b[al Malta. L-Ispeaker fisser kif il-poplu Malti hu bie]el u [awtiel, u minn dejjem [abrek biex tejjeb il-qag[da so/jali tieg[u, g[alih u g[al dawk ta’ madwaru. Hu qal li postna fl-Ewropa hu b[al fanal li jdawwal il-madwar f’nofs il-Ba[ar Mediterran. Hu stqarr li Malta qed issib ru[ha kwa]i wa[idha, iffa//jata bil-

problema tal-immigrazzjoni irregolari. An;lu Farrugia sa[aq li dan ilfenomenu hu problema tal-Ewropa kollha, mhux ta’ pajji] wie[ed biss. Hu qal li s-solidarjetà hi pilastru ewlieni li fuqu hi msejsa l-Unjoni Ewropea. Madankollu, sostna l-Ispeaker, il-kelma ‘unjoni’ donnha mhux dejjem tfisser listess g[al kul[add. Malta wriet bil-fatti kif, permezz talpo]izzjoni ;eografika tag[ha u lg[o]]a li biha a[na l-Maltin nindukraw in-newtralità ta’ pajji]na, kapa/i u tibqa’ disposta li tg[inu lill-poplu Libjan. Dan, proprju se[[ matul il-kri]i li laqtet lil-Libja sentejn ilu.

L-Ispeaker qal li l-kri]i ekonomika u finanzjarja li laqtet lid-dinja fl-a[[ar snin [ar;et fid-dieher il-[tie;a li l-popli kollha jag[rfu ja[dmu flimkien u g[all;id ta’ xulxin. Bil-mew; kontrina, g[arafna i]da nissieltu meta ng[aqadna. Hekk g[andna nag[mlu f’dan il-qasam. Hekk tkun is-solidarjetà fil-prattika, sostna l-Ispeaker. Hu sa[aq dwar l-importanza g[allbilan/ – li g[andu jin[oloq biex mhux issir ;irja bla kontroll wara l-progress, wara t-tkabbir ekonomiku, u jintesa lfatt li l-bniedem g[andu jkollu l-jedd jg[ix il-[ajja kif g[andu jg[ixha. Hu qal li l-parlamenti nazzjonali g[andhom rwol importanti f’din il-

mixja li qed titwettaq flimkien. IlParlamenti nazzjonali ma jistg[ux u m’g[andhomx jibqg[u lura; g[andhom jie[du sehem fid-de/i]jonijiet li jkunu qed jittie[du fl-og[la livell, spe/jalment fuq dak Ewropew, biex b’hekk tkun im[arsa l-kontabbiltà demokratika. It-Trattat ta’ Li]bona g[alhekk hu tTrattat tal-parlamenti nazzjonali. Malta, flimkien ma’ 11-il Parlament Ewropew ie[or, urew ‘il-karta s-safra’ flimkien is-sena l-o[ra meta ma ridux li tg[addi proposta tal-Kummissjoni. Il-parlamenti nazzjonali ma jistg[ux ja//ettaw li fl-interess tal-g[a;la ma jkunx hemm jew ftit ikun hemm konsultazzjoni.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

2 Lokali

Il-Kummissarju tal-Pulizija mmultat €600

Il-Kummissarju tal-Pulizija, Peter Paul Zammit, ;ie mmultat €600 mill-Ma;istrat Francesco Depasquale wara li sabu [ati ta’ disprezz lejn ilQorti min[abba li l-Pulizija ma kinux pre]enti g[al ]ew; kaw]i ta’ libell li saru millekonomista Lawrence Zammit. Fil-verbal li ng[ata, il-Qorti mmultat €300 fuq kull kaw]a: kontra Aleander Balzan, l-editur tal-portal inews, u Josef Caruana, l-editur tal-;urnal lorizzont. Il-kaw]i kienu talba g[ad-danni min[abba allegata malafama li sofra Zammit fuq artikli miktubin mi]-]ew; entitajiet tal-General Workers’ Union. L-Ispettur Sarah Magri ma kinitx fil-Qorti l-{amis filg[odu waqt il-[in tal-kaw]i, u ma kien hemm l-ebda uffi/jali o[ra tal-Pulizija flawla biex forsi setg[u jkomplu x-xog[ol f’isimha.

Fid-dawl ta’ din idde/i]joni, il-Ma;istrat ordna wkoll li l-kopji tas-sentenzi talmulti fil-konfront talKummissarju tal-Pulizija jintbag[tu lill-Ministru tal-Intern u lill-Im[allef Vanni Bonello, i/Chairman tal-Kummissjoni g[ar-Riforma fil-Qorti. Sadattant, aktar tard lIspettur Magri da[let fl-awla u infurmat lill-Qorti li l-kaw]i kienu skedati g[all-11.00am u g[alhekk hi kienet hemm fil[in. Il-Ma;istrat Depasquale wie;eb li huwa ma jag[milx digrieti frivoli. Ftit wara, meta hija rritornat fl-awla fuq ka] ie[or, l-Ispettur sku]at ru[ha mal-Qorti. IlMa;istrat hawn qalilha li dak li g[amel ma kienx dirett lejha, i]da lejn is-superjuri tag[ha. Hu qal li d-diversi talbiet b’mod ripetut li huwa g[amel biex ikollu Pulizija stazzjonat fl-awla tieg[u dejjem waqg[u fuq widnejn torox.

It-Temp

UV INDEX

9

IT-TEMP> xemxi, b’xi ftit s[ab VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif l-aktar mill-Punent, li jsir varjabbli BA{AR> [afif IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 32˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 428.2mm IX-XEMX> titla’ fis-05.54 u tin]el fit-20.20

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-:IMG{A L-og[la 32˚C L-inqas 22˚C

IS-SIBT L-og[la 32˚C L-inqas 22˚C

IL-{ADD L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C

IT-TNEJN L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C

IT-TLIETA L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

10

10

10

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 30˚C xemxi, Al;eri 35˚C xemxi, Amsterdam 17˚C imsa[[ab, Ateni 31˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 23˚C imsa[[ab, Berlin 20˚C imsa[[ab, Brussell 18˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 32˚C ftit imsa[[ab, Dublin 22˚C xemxi, Kopen[agen 21˚C imsa[[ab, Frankfurt 20˚C ftit imsa[[ab, Milan 29˚C xemxi, Istanbul 30˚C xemxi, Londra 19˚C xemxi, Madrid 33˚C xemxi, Moska 26˚C imsa[[ab, Pari;i 19˚C xemxi, Bar/ellona 28˚C xemxi, Ruma 27˚C sabi[ bin-nhar, Tel Aviv 29˚C ftit imsa[[ab, Tripli 39˚C xemxi, Tune] 33˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 22˚C imsa[[ab, Zurich 23˚C ftit imsa[[ab, Munich 20˚C imsa[[ab, Stokkolma 18˚C ftit imsa[[ab, San Pietruburgu 19˚C imsa[[ab.

Wara l-Fondazzjoni Aditus, anki Drachma LGBT tirri]enja It-tieni ri]enja fi 48 sieg[a mill-Kunsill Konsultattiv tal-LGBT imwaqqaf mill-Gvern minn Matthew Bonett

Il-Kunsill Konsultattiv talLGBT li l-Gvern waqqaf fil;img[at li g[addew spi//a lvittma tad-de/i]joni li [a lPrim Ministru Joseph Muscat, li jippjana li jibg[at grupp ta’ immigranti Somali lura minn fejn kienu ;ew. Dan, peress li wara li lErbg[a kienet il-Fondazzjoni Aditus li [abbret li kienet qed tirri]enja mill-Kunsill Konsultattiv tal-LGBT, ilbiera[, l-organizzazzjoni Drachma LGBT [abbret ukoll li kienet qed tirri]enja minn dan il-Kunsill Konsultattiv. Din idde/i]joni ttie[det wara li lPrim Ministru Joseph Muscat ippjana li jibg[at grupp ta’ immigranti lura lejn il-Libja. F’ittra li bag[tet lillMinistru Helena Dalli, li hi responsabbli mil-libertajiet u d-drittijiet /ivili, id-Drachma LGBT qalet li l-mossa biex il-Gvern jibg[at lura l-immigranti lejn il-Libja, u l-fatt li ma ng[atax kas tar-riskju li kienu se jkunu fih, hija gravi [afna. L-organizzazzjoni qalet li dak li ;ara matul il-;urnata

tat-Tlieta, mhuwiex biss ksur tad-drittijiet tal-bniedem, i]da juri wkoll inkonsistenza bejn il-[idma favur id-drittijiet tal-LGBT fuq na[a wa[da, u fuq na[a o[ra, ddisrispett g[ad-drittijiet ba]i/i, f’dan il-ka] ta’ persuni barranin.

Il-Kunsill Konsultattiv tal-LGBT spi//a Kunsill iffurmat biss minn erba’ g[aqdiet Sadattant, il-Ministru Helena Dalli wie;bet mistoqsijiet li bag[tilha dan il;urnal dwar l-akku]a serja ta’ silenzju assolut li g[amlet il-Fondazzjoni Aditus fil-konfront tag[ha fid-dawl tal-vjolazzjoni taddrittijiet tal-bniedem, u qalet li “hawn xog[ol li jkun a[jar li jsir fis-silenzju”. Helena Dalli ma qablitx mal-Aditus, li d-de/i]joni tal-Gvern ittie[det biex jie[u gwadann

politiku fuq livell nazzjonali, u qalet li tinsab iddispja/uta bir-ri]enja tal-Aditus millKunsill Konsultattiv talLGBT. Fil-fatt, dawn i]-]ew; ri]enji jfissru li minn Kunsill Konsultattiv ta’ sitt g[aqdiet, issa l-Kunsill li waqqaf il-Gvern biex jag[tih pariri fuq il-komunità LGBT spi//a Kunsill iffurmat biss minn erba’ g[aqdiet, ji;ifieri l-MGRM, l-g[aqda tal-;enituri ta’ persuni LGBT, il-grupp ta’ studenti LGBT We Are, u lLGBT Labour. LOppo]izzjoni ma kinitx ;iet mistiedna biex tkun parti minn dan il-Kunsill. B’kollox, fl-a[[ar ;ranet waslu f’pajji]na total ta’ 666 immigrant. L-ewwel grupp, ta’ 290, b’xi immigranti feriti, da[al l-Erbg[a tal-;img[a li g[addiet filg[axija. Imbag[ad, it-Tlieta filg[odu wasal grupp ta’ 102 immigranti, li l-Prim Ministru kien se jibag[tu lura lejn ilLibja, u matul il-;urnata talErbg[a ta’ din il-;img[a waslu tliet gruppi b’total ta’ 274 immigrant.

B[al-lum 25 sena

F

il-laqg[at twal li kellha d-delegazzjoni Maltija fl-Istati Uniti tne[[iet limpressjoni [a]ina li kienet t[alliet dwar Malta fi ]mien l-amministrazzjoni So/jalista. Immexxija mill-Prim Ministru Malti, Eddie Fenech Adami, id-delegazzjoni kellha laqg[a ma’ John Whitehead, Deputat Segretarju tal-Istat fid-Dipartiment tal-Istat f’Washington. Fi tmiem il-laqg[a, il-Prim Ministru kellem lill-;urnalisti u qalilhom li l-perijodu ta’ relazzjoni bierda bejn i]]ew; pajji]i kien spi//a. L-Amerika mhux biss bdiet tapprezza l-politika ta’ Malta, i]da l-Gven Amerikan ta l-assigurazzjoni tieg[u li kien se jsir dak kollu possibbli biex Malta ting[ata l-g[ajnuna li kellha b]onn. Fl-indirizz tieg[u lill-Kunsill Amerikan g[all-Politika Barranija, Eddie Fenech Adami g[amel /ara l-politika barranija ta’ Malta.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Lokali 3

L-UE di;à qed tg[in lil Malta u mhix se tit[alla wa[edha Sadattant, minkejja li lKap tal-Komunikazzjoni talGvern, Kurt Farrugia assigura lill-;urnalisti kollha pre]enti li setg[u jag[mlu mistoqsija wa[da kull wie[ed, fil-konferenza tala[barijiet, IN-NAZZJON ma ng[atax /ans jag[mel ilmistoqsija tieg[u. Kemm il-Prim Ministru kif ukoll Van Rompuy qalu li fil-laqg[a ta’ bejniethom iddiskutew ukoll l-i]viluppi tal-g[aqda monetarja u ekonomika u l-kwistjoni talener;ija. Joseph Muscat qal li hu impenjat ira[[as ilkontijiet tal-ener;ija. Van Rompuy qal li huma tkellmu wkoll dwar ittkabbir ekonomiku u l[olqien tax-xog[ol u biex tkun mi;;ielda l-problema tal-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ fl-Ewropa. Hu qal li l-UE lesta tg[in lill-pajji]i biex ikollhom sistema effi/jenti ta’ ener;ija, u qal li Malta se tibbenefika millInterconnector li se jsir ma’ Sqallija biex Malta ting[aqad mal-grid Ewropew tal-ener;ija. Aktar kmieni, il-President Van Rompuy g[amel ]jara ta’ kortesija lill-President ta’ Malta, George Abela, fil-Palazz, il-Belt. Il-PM Muscat Fl-okka]joni ta]-]jara ta’ sku]a ru[u Herman Van Rompuy g[all-umori]mu f’Malta, i/-Chairperson talAlternattiva Demokratika, li g[amel Arnold Cassola, qal li lfil-konfront President tal-Kunsill tal-Kummissarju Ewropew m’g[andux ikejjel il-;enerozità li l-Maltin Malmstrom huma mag[rufin g[aliha fuq dwar ba]i tal-proposti illegali u l-immigrazzjoni bla qalb tal-Prim Ministru tag[hom, g[ax ilirregolari ma;;oranza tal-Maltin Il-Prim Ministru Joseph g[andhom qalbhom tajba. Muscat qal li l-Libja tidher li Fi stqarrija, Arnold lesta ta[dem mal-Ewropa Cassola qal li hu dmir dwar il-kwistjoni talimportanti u ur;enti ta’ immigrazzjoni irregolari. Herman Van Rompuy li Muscat kien mistoqsi wkoll jipperswadi lill-Kunsill taldwar din id-dikjarazzjoni li Ministri Ewropej biex g[amel fil-konfront talja//etta l-kun/ett ta’ Kummissarju Ewropew, solidarjetá fil-prattika, ilCecilia Malmstrom, ilqsim tar-responsabbiltà u li ;img[a l-o[ra meta qal li jirrevedi l-konvenzjoni ta’ jmissha tie[u l-immigranti Dublin. f’pajji]na, l-I]vezja. Hu qal Hu qal li [tiega ur;enti li jisku]a ru[u g[allo[ra hi li jikkonvin/i lillumori]mu stil Ingli] li awtoritajiet Libjani biex g[amel fil-konfront taljirratifikaw il-Konvenzjoni Kummissarju Malmstrom. ta’ :inevra.

Il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li l-President talKunsill Ewropew, Van Rompuy, assigurah li Malta mhux se tit[alla wa[edha f’din il-kwistjoni. Hu qal li l-Libja u pajji]i o[ra talAfrika jridu jkunu parti missoluzzjoni. Herman Van Rompuy qal li hu jaf bit-t[assib ta’ Malta dwar l-immigrazzjoni u li Malta g[andha l-og[la rata ta’ immigranti li jitolbu la]il. Hu spjega li l-UE di;à qed turi solidarjetà u qed tg[in lil Malta finanzjarjament b’somma ta’ €80 miljun g[all-perijodu bejn l-2007 u l-2013, li mistennija ti]died fil-ba;it g[as-seba’ snin li ;ejjin. Hu qal li l-flus biss ma jsolvux il-problema, u lUE fet[et l-Uffi//ju talAppo;; tal-A]il f’Malta, imma xorta jrid isir i]jed. Il-President tal-Kunsill Ewropew qal li sal-a[[ar tas-sena se jid[lu regolamenti ;odda dwar issorveljanza tal-fruntieri talUE. Hu qal li anki permezz tal-laqg[a mad-Deputat Prim Ministru Libjan, hu jinsab konvint li tinstab soluzzjoni immedjata g[allproblema.

Il-laqg[a li saret fil-Ber;a ta’ Kastilja bejn il-Prim Ministru Joseph Muscat, il-President tal-Kunsill Ewropew Van Rompuy, u d-Deputat Prim Ministru Libjan (Ritratt> Michael Ellul)


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

4 Lokali

Malta lesta ssemma’ le[inha i]da mhux li toqg[od g[al kollox Malta lesta ssemma’ le[inha i]da mhux lesta li toqg[od g[al kollox fejn g[andha x’taqsam l-immigrazzjoni irregolari. Dan qalu l-Prim Ministru Joseph Muscat, f’diskors li g[amel flokka]joni ta]-]jara ta’ Herman van Rompuy, il-President talKunsill Ewropew filParlament ilbiera[. Il-Prim Ministru stqarr li pajji]na se jkun qed ipo;;i fuq il-mejda tan-negozjati ming[ajr sens ta’ inferjorità. F’dan il-kuntest, Malta mhux se tkun passiva i]da attiva biex l-UE ma twarrabx lill-Afrika ta’ Fuq. Il-Prim Ministru stqarr li waqt li qed jag[mel id-diskors tieg[u, madwar 500 persuna qed jaqsmu fil-Mediterran, tant li l-Forzi Armati ta’ Malta (FAM) qed timmonitorja ssitwazzjoni. Joseph Muscat qal li l-poplu Malti j[ossu abbandunat; hu tajjeb li jkun hemm flus allokati g[al pajji]na, i]da hi kwistjoni ta’ sforz i]jed ikkoordinat b’soluzzjonijiet dejjiema, li hu me[tie;. Hu qal li t-tra;edja tal-immigrazzjoni irregolari hi ta’ kuljum u m’g[andhiex tindara. Il-Prim Ministru sa[aq li l-problema g[andha tkun indirizzata filqalba tag[ha. Hu fakkar lil Herman van Rompuy li Malta wriet solidarjetà, fost o[rajn, malpoplu Grieg matul il-kri]i finanzjarja tieg[u. Tant hu hekk, sostna l-Prim Ministru, li l-Parlament Malti ivvota favur li ting[ata l-g[ajnuna lil nies li lanqas biss nafuhom. Pajji]na ta 3% tal-Prodott Domestiku Gross lill-poplu Grieg. U dan sar b’konvinzjoni. Issa hu l-mument ta’ Malta biex ting[ata l-g[ajnuna. IlPrim Ministru jifhem il-

limitazzjoni tal-uffi//ju talPresident tal-Kunsill Ewropew. I]da Malta tibqa’ ssostni g[al aktar soluzzjonijiet konkreti. Ilbiera[ stess il-pajji] ;ie b’soluzzjonijiet o[rajn li ma jirrikjedux flus; Malta ;iet b’soluzzjonijiet billi ng[aqdet mal-Libja biex tintwera t-triq ’il quddiem. Malta se tag[mel il-parti tag[ha flimkien mal-Libja, pajji] li mhux parti millproblema i]da parti missoluzzjoni. Il-Prim Ministru Joseph Muscat ]ied li Malta g[andha ekonomija li mxiet matul is-snin u hemm impenn s[i[ biex din l-ekonomija titkabbar. Hu qal li pajji]na se jibqa’ jmur kontra l-kurrent biex jin;iebu i]jed ri]ultati. Hu fl-interess tag[na, sostna lPrim Ministru, li l-governanza tag[na, spe/jalment taz-ZonaEwro, tibqa’ b’sa[[itha, i]da g[andu jkun hemm bilan/ fejn id-de/i]jonijiet dwar ittassazzjoni jibqg[u jittie[du fil-Parlament Malti. Il-Prim Ministru stqarr li lisfida ewlenija, mil-lat ekonomiku u dak so/jali, hi lener;ija. Hu qal li l-qafas talener;ija je[tie; titjib drastiku. Semma kif il-pjan tal-gvern qed isir fil-[in u se jwassal biex i[affef il-pi]ijiet finanzjarji minn fuq il-familji; l-istess pjan se jkun qed jag[mel l-ekonomija i]jed kompetittiva u jwassal g[al aktar tkabbir ekonomiku. Joseph Muscat sa[aq li ming[ajr dan it-tkabbir ekonomiku, il-gvern ma jistax jil[aq il-miri tieg[u. Il-Gvern jemmen li l-ebda programm fit-tnaqqis tad-defi/it ma jre;i jekk ma jkunx hemm tkabbir ekonomiku. Hu sostna li l-UE trid i]]omm ir-riedni fiddixxiplina fiskali u ]]omm mar-regoli finanzjarji.

Herman van Rompuy, il-President tal-Kunsill Ewropew, akkumpanjat mill-Ispeaker An;lu Farrugia, die[el fil-Kamra tar-Rappre]entanti, fejn indirizza l-Parlament Malti f’seduta spe/jali (Ritratt> Michael Ellul)

Diskussjonijiet bl-aktar mod uman u effettiv Herman van Rompuy, ilPresident tal-Kunsill Ewropew, qal li ddiskussjonijiet dwar limmigrazzjoni g[andhom isiru bl-aktar mod uman u effettiv, hekk kif qal ukoll li l-vu/i ta’ Malta dwar limmigrazzjoni irregolari qed tkun mismug[a mill-Unjoni Ewropea. Hekk stqarr Herman van Rompuy, ilPresident tal-Kunsill Ewropew f’seduta spe/jali tal-Parlament ilbiera[ wara nofsinhar. Fid-diskors tieg[u, van Rompuy irrefera g[all-istorja g[anja ta’ Malta u l-kontribut ta’ pajji]na fil-kri]i tal-Libja. Hu kkwota lill-Papa Fran;isku meta qal li limmigranti kienu qed imutu fuq id-dg[ajjes fil-ba[ar, li kienu qed jinbidlu minn strumenti ta’ tama g[al strumenti ta’ mewt. Il-President tal-Kunsill Ewropew stqarr li s-

sitwazzjoni f’Malta hi wa[da diffi/li u assigura lill-membri parlamentari li l-vu/i ta’ Malta qed ting[ata widen. Herman van Rompuy wieg[ed li l-Unjoni Ewropea se tkompli tappo;;a lil Malta finanzjarjament. Hu ]ied li l-UE hi impenjata, fost o[rajn, biex ikun hemm sistema komuni ta’ a]il u regolamentazzjoni ;dida dwar is-sorveljanza talfruntieri marittimi. Herman van Rompuy qal li l-progress dejjiemi mhux se jse[[ f’daqqa, i]da dan ilprogress jista’ jkun irre;istrat billi ssir [idma kollettiva u djalogu mal-pajji]i talori;ini. Madankollu, il-President tal-Kunsill Ewropew stqarr li Malta kisbet diversi su//essi, fosthom, negozji ;odda, infrastruttura mill-aktar moderna, opportunitajiet ;odda g[all-istudenti, aktar fa/ilitajiet edukattivi u

ambjent i]jed nadif. Herman van Rompuy qal li Malta kienet solidali ma’ stati-membri o[rajn taz-ZonaEwro li kellhom problemi finanzjarji, u dan g[ax ilmembri taz-Zona-Ewro a;ixxew b’mod responsabbli u l-ekonomiji kienu simili g[al xulxin. Hu qal li l-kontijiet g[oljin tad-dawl u l-ilma jolqtu lillfamilji u lin-negozji, i]da Malta mhix wa[idha f’din ilproblema u azzjoni kon;unta u f’waqtha mill-istati-membri tista’ tg[in biex tnaqqas din il-problema billi jin[oloq suq wie[ed Ewropew dwar lener;ija. Herman van Rompuy ]ied li qed isir progress fuq dan ilqasam, i]da sa[aq li g[andu jkun hemm i]jed sorsi ta’ ener;ija. Hu sa[aq li Malta se tibqa’ tibbenefika millg[ajnuna tal-Unjoni Ewropea biex isir l-interconnector ma’ Sqallija.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

6 Lokali

L-a[[ar preparamenti g[all-maratona O[loq Tbissima li se ssir fi tmiem il-;img[a

Il-11-il edizzjoni tal-maratona ‘O[loq Tbissima’ minn Matthew Mamo

G[al sena o[ra, f’Dar San Gu]epp, Santa Venera, fi tmiem din il-;img[a se tittella’ l-Maratona “O[loq Tbissima” – maratona li issa tinsab fil-11-il edizzjoni tag[ha u li l-iskop tag[ha hu li jin;abru l-fondi biex jg[inu l-missjonijiet tasSo/jetà Missjunarja ta’ San Pawl kemm f’Malta kif ukoll lil hinn minn xtutna. Matul il-;urnata tal-{amis saru l-a[[ar preparamenti biex illum f’nofsinhar jibdew 60 sieg[a ta’ xandir u attivitajiet bis-sehem ta’ voluntieri, kantanti u nies tal-

ispettaklu, li se ji;bru l-fondi g[all-MSSP. Matul dawn is-sig[at, idDar se tilqa’ wkoll lil dawk li j]uruha matul il-maratona biex jag[mlu d-donazzjoni tag[hom u fl-istess [in igawdu mill-programm ta’ divertiment li jkun g[addej. Tkellimna ma’ Father Louis Mallia, id-Direttur talCAM Productions, li jie[du [sieb l-organizzazzjoni ta’ din il-maratona annwali. Hu spjegalna li l-;enero]ità talpoplu Malti se ssa[[a[ kemm il-[idma f’Dar San :u]epp, kif ukoll il-missjoni

ta’ evan;elizzazzjoni barra l[idma missjunarja f’diversi pajji]i foqra b[all-Perù u lPakistan. Matul il-maratona, l-istazzjonijiet televi]ivi kollha se jing[aqdu biex jag[tu l-kontribut tag[hom, inklu] Net Television, li tul it-tlett ijiem – sal-{add f’nofsillejl, meta tag[laq il-Maratona – se jag[ti xandiriet diretti minn Dar San :u]epp. G[al dan l-avveniment, iddonazzjonijiet jistg[u jing[ataw permezz tat-telefonati jew bl-SMS fuq numri apposta.

Seasus tag[ti l-[ajja lil ‘app’ ;dida fil-Jum Dinji tad-Donaturi tad-Demm Seasus g[al darb’o[ra qieg[da tkabbar il-portafoll tag[ha tal-“Corporate Social Responsibility” billi saret ilmanager tal-media socjali tasServizz Nazzjonali tatTrasfu]joni tad-Demm (NBTS) f’Malta. Dan il-pro;ett kien mixtieq [afna u mog[ti bidu minn Alison Bone Casha, ilBusiness Developement Manager, li hi wkoll donatur regolari tad-demm. Wara li avvi/inaw lit-tim tal-NBTS u waslu g[al ftehim aktar kmieni din is-sena, is-Seasus ;ew uffi/jalment ma[tura social media managers g[allNBTS, u [olqu pre]enza ufficjali online fuq Facebook, xi [aga li sa ftit tal-;img[at ilu l-organizzazzjoni ma kellhiex, u issa qeg[din imexxuha ta’ kuljum, bl-g[ajnuna talistaff tal-NBTS. F’temp ta’ ftit ;img[at, b’kontenut regolari, ritratti u a;;ornamenti dwar dak li qed ji;ri, il-pa;na ;ibdet lejha ’l fuq minn 1000 persuna li kienu interessati

jag[mlu Like. Barra minn hekk, nhar il:img[a 14 ta’ :unju – Il-Jum Dinji tad-Donaturi tad-Demm – is-Seasus inawgurat custom app g[all-NBTS fuq Faceboo, fejn wie[ed jista’ jirre;istra linteress tieg[u li jkun infurmat u msejja[ kull meta jkun hawn ri]erva baxxa taddemm. Dawn ir-re;istrazzjonijiet mid-donaturi regolari, kif ukoll minn dawk prospettivi, jg[inu lill-organizzazzjoni ti;bor data ;dida g[as-sej[iet li jista’ jkun hemm minn ]mien g[al ]mien. L-app, li hija a//essibbli minn kulmin jag[mel Like fil pa;na tanNational Blood Transfusion Service Malta, tigi f’forma online b’disinn personalizzat. Dawk li ju]awha jistg[u jirre;istraw id-dettalji tag[hom u hekk ikunu qed ja//ettaw li ji;u kkuntattjati mill-NBTS meta jkun hemm sej[iet g[all-g[oti tad-demm, partikularment dawk ur;enti [afna, u dan japplika anki

g[al dawk il-persuni li ma jkunux jafu l-grupp tad-demm tag[hom jew qatt ma jkunu taw id-demm. “Dan huwa mod ie[or kif in;ibu lejna aktar donaturi, mhux biss dawk li jag[tu d-demm b’mod regolari, imma wkoll billi dawk li jag[tu s-support lillorganizzazzjoni u ma jkunux jistg[u jag[tu d-demm g[al xi ra;uni jew o[ra, jistg[u jag[tu s-support tag[hom billi jg[addu l-app lil [biebhom u hekk ji;bdu donaturi ;odda”, qalet Alison Bone Casha misSeasus. “Jien g[andi [afna g[al qalbi l-g[oti tad-demm g[ax huwa r-rigal tal-[ajja u sSeasus ma setg[etx tirrifjuta li tie[u dan il-pro;ett b[ala parti mill-istrate;ija tal-CSR tag[ha. Wara l-Istrina, RTK4Charity u Mission Fund, l-NBTS ]gur se tkun parti minn din l-istrate;ija g[al ]mien twil, fejn b’aktar innovazzjonijiet ng[inu organizzazzjoni daqstant ;eneru]a.”


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Lokali 7

Il-Kummissarju tal-Pulizija infurmat bi tliet ka]i ta’ razzi]mu Din il-;img[a kienet iddominata mid-de/i]joni tal-Prim Ministru Joseph Muscat li jibg[at grupp ta’ immigranti lura minn fejn ;ew, li [adha nhar it-Tlieta wara ]bark ta’ aktar immigranti. Dwar dan is-su;;ett qed jitkellem kwa]i kul[add, u bla dubju wie[ed ma jistax jinnega li dak li ;ara, b’xorti [a]ina, ]ied ukoll id-do]a razzista fil-pajji], inklu] fuq l-

internet permezz tad-diversi mezzi so/jali li g[andna llum, u li sfortunatament jintu]aw g[alhekk ukoll. Ilbiera[, l-Avukat Andrew Borg Cardona [a inizjattiva u kiteb lillKummissarju tal-Pulizija biex jinvestiga tliet ka]i partikulari u jie[u azzjoni dwarhom. L-ewwel ka] jidher li se[[ fuq karozza tal-linja u ;ie ffilmjat u

ttella’ fuq Youtube. F’dan il-filmat, li ttella’ online matul il-;urnata talErbg[a, tinstema b’mod /ar persuna thedded u tg[ajjar persuna Afrikana. Fit-tieni ka], Andrew Borg Cardona g[amel referenza g[allkanzunetta ta’ Joe Demicoli, blisem ‘Diska Illegali’, waqt li t-tielet ka] hu reklam fuq Maltapark li fih qed ji;u rreklamati ‘Klandestini

Friski’, u li qed jinbieg[u g[allprezz ta’ €1.32. F’kummenti ma’ IN-NAZZJON, Andrew Borg Cardona [e;;e; lil kull min b’xi mod [assu offi] minn sentimenti razzisti biex jag[mel b[alu u jinforma lill-Korp tal-Pulizija. Fl-ittra tieg[u, Borg Cardona sostna li fil-fehma tieg[u, fit-tliet ka]i, qed jinkiser Artiklu 82A talKodi/i Kriminali.

L-akku]at bil-qtil fil-Qbajjar ma L- Ombudsman ma gawda minn jing[atax il-libertà provi]orja minn Ray Abdilla

Il-Qorti, ippreseduta millMa;istrat Neville Camilleri, /a[det it-talba g[al-libertá provi]orja li g[amel nhar itTlieta li g[adda Gerald Galea, ta’ 63 sena minn Marsalforn, li qed ji;i mixli bil-qtil ta’ John Spiteri ta’ 54 sena u bl-attentat ta’ qtil ta’ ibnu Matthew Spiteri ta’ 20 sena, it-tnejn mirRabat, G[awdex. Il-Qorti qalet li g[alissa ma tistax tag[ti l-libertà provi]orja, anki min[abba lbi]a’ tal-kontaminazzjoni talprovi. Il-qtil se[[ nhar lErbg[a 19 ta’ :unju li g[adda. Kollox beda wara li Matthew u missieru ]abru xi si;ar biex itellg[u gabbana. Matthew Spiteri argumenta li x-xog[ol li kienu qeg[din jag[mlu fil-Qbajjar kien skont il-permess li g[andhom g[allgabbana. Kien wara li qatg[u bi//a minn si;ra li Galea mar

fuq il-post irrabjat, fejn allegatament heddidhom li jirrappuratahom lill-Pulizija. I]da, l-argument kompla u skala sakemm Galea allegatament saq fuq Spiteri. Wara l-;lieda, i]-]ew;t ir;iel idda[[lu l-Isptar :enerali ta’ G[awdex, fejn Spiteri miet ftit tas-sig[at wara. Galea qed ikun akku]at ukoll li g[amel [sara fuq van Isuzu, li hu tal-vittma. Hu kien akku]at ukoll li g[amel [sara fuq karozza Daihatsu, proprjetà ta’ Joseph Hili, kif ukoll li saq b’mod perikolu]. L-Avukat Kathleen Grima, li flimkien mal-Avukat Arthur Azzopardi qieg[da tiddeffendi lil Gerald Galea, talbet lillQorti ppreseduta millMa;istrat Neville Camilleri, g[al-libertà provi]orja talakku]at. Hija qalet li hu x’inhu r-reat, il-fatt li issa xehdu x-xhieda

paj]ana kollha tal-ka], mhemm l-ebda bi]a’ ta’ kontaminazzjoni tal-provi. L-Avukat Grima qalet li kien hemm okka]jonijiet simili g[al reat b[al dan, li persuni ng[ataw il-libertá provi]orja fejn il-Qorti tista’ wkoll timponi kundizzjonijiet iebsa biex l-akku]at joqg[od marregoli. L-investigazzjoni tal-ka] qed titmexxa mill-Ispettur Chris Pullicino, eks Kap tadDipartiment talInvestigazzjonijiet Kriminali, u mill-Ispettur Bernard C. Spiteri mill-G[assa ta’ Victoria. L-akku]at qed iwie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrih. L-Avukat Joseph Giglio qed jidher b[ala parti-/ivili g[allfamiljari tal-vittma. Il-kumpilazzjoni se tkompli fl-20 ta’ Awwissu li ;ej.

ebda immunità Il-Qorti qalet li l-Ombudsman Joseph Said Pullicino ma kien qed igawdi mill-ebda immunità meta kiteb lill-President ta’ Malta, George Abela, u lill-media meta kien qed juri l[sibijiet inkwetanti tieg[u fuq l-involviment tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco fil-kumitat Olimpiku Malti, u dwar kif allegatament l-istess Im[allef Farrugia Sacco kien qed ji;i implikat fuq l-iskandlu tal-biljetti. Din id-de/i]joni ttie[det mill-Ma;istrat Francesco Depasquale f’libell li sar mill-Im[allef Farrugia Sacco kontra l-Professur Said Pullicino, li kien iservi wkoll b[ala Prim Im[allef. Fit-talbiet preliminari tieg[u, il-Professur Said Pullicino kien argumenta li fil-kapa/ità tieg[u ta’ Ombudsman, hu kellu l-immunità min-na[a tal-Prosekuzzjoni, u dan dwar kif jiffunzjona l-uffi//ju tieg[u. Madankollu, il-Ma;istrat Depasquale qal li l-li;i ma tag[tix l-awtorità lill-Ombudsman li jikkummenta pubblikament ming[ajr ma jkun hemm investigazzjoni minn qabel. Qal ukoll li l-li;i lanqas ma tag[tih l-awtoritá biex jikkummenta fuq l-atte;;ament tal-Im[allfin u l-Ma;istrati u l-impatti tag[hom fuq il-pubbliku u l-amministrazzjoni tal;ustizzja. G[aldaqstant huwa kien preklu] milli jikkummenta fuq il;udikatura.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

8 Parlament

Pass importanti fit-tis[i[ tal-governanza fil-pajji] L-Abbozz ta’ Li;i dwar ilProtezzjoni ta’ Informatur hu pass importanti fit-tis[i[ talgovernanza fil-pajji]. Dan qalu Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN dwar il-{idma talParlament waqt diskussjoni fuq l-Abbozz ta’ Li;i dwar ilProtezzjoni ta’ Informatur li g[adda mill-istadju tat-Tieni Qari fil-Parlament ilbiera[ filg[odu. Mario de Marco, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[allEkonomija, l-Investiment u nNegozji }g[ar qal li b[alissa fil-Parlament g[andna sitwazzjoni fejn qed issir diskussjoni dwar l-abbozz ta’ li;i dwar ilwhistleblower bi]-]ew; na[at tal-Kamra jippruvaw jag[mlu l-punti politi/i tag[hom dwar min ressaq l-a[jar abbozz jew jekk l-abbozz hux identiku g[all-ie[or. Jekk nag[mlu dan, inkunu qed nag[mlu disprezz lill-pubbliku. Hu qal li hu ta’ g[ajb g[allkelliema tal-gvern li qed jippruvaw inessu dak li twettaq mill-gvern pre/edenti fil-;lieda kontra l-korruzzjoni. Fl-a[[ar snin ittie[du diversi passi favur it-trasparenza, fosthom, bit-twaqqif talUffi//ju tal-Ombudsman, ittwaqqif tal-Uffi//ju talAwditur :enerali u l-Uffi//ju tal-Verifika, u t-twaqqif ta’ Kummissjoni kontra lKorruzzjoni. In[olqu kumitati parlamentari, fosthom dak talKontijiet Pubbli/i, li qed

jg[arbel l-operat tar-ri]orsi pubbli/i. Da[al fis-se[[ l-Att dwar il-{asil tal-Flus filwaqt li twaqqfu diversi inizjattivi o[rajn li kienu parti minn strutturi biex Malta qed tgawdi minn livell ta’ trasparenza. Mario de Marco qal li dan labbozz ta’ li;i hu kru/jali biex impjegat ta’ entità pubblika jew privata jkun protett meta josserva m;iba irregolari minn min i[addmu jew minn xi kollega fil-post tax-xog[ol. Jekk din il-persuna ma tkunx protetta, se tkun qed ta[sibha darbtejn ti]velax l-informazzjoni. Il-Vi/i Kap tal-PN dwar il{idma fil-Parlament qal li diversi pajji]i g[andhom mekkani]mi legali biex jag[tu protezzjoni lil min jo[ro; b’wi//u minn quddiem u ji]vela l-informazzjoni. Hu qal li l-kelma ‘impjegat’ hi wa[da wiesg[a u hemm differenza bejn il-ver]joni Ingli]a u dik Maltija tal-abbozz ta’ li;i ppre]entat mill-Gvern. Mario de Marco qal li f’dan l-abbozz ta’ li;i naraw li mhux qed ting[ata immunità lillkompli/i, il-poter qed jit[alla f’idejn l-Avukat :enerali u diskrezzjoni lill-qrati biex inaqqsu l-piena. Hu qal li ta[t din il-li;i hemm ukoll numru ta’ rimedji f’ka], pere]empju, li meta persuna li ssaffar is-suffara tinteba[ li se tbati l-konsegwenzi, tista’ tressaq ka] ta’ inibizzjoni fil-Qorti.

Id-Deputat Nazzjonalista ]ied li persuna li tipprovdi xi tag[rif sensittiv u jitlob li jibqa’ anonimu, ma jistax ikun protett. Hu rrefera g[al numru ta’ artikli li jinsabu f’dan l-abbozz, fosthom, dwar jekk il-li;i hix retroattiva. Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea qal li f’pajji]na lkelma ‘korruzzjoni’ qisha “plattina mimlija g[asel li tipprova ti;bed lejha l-insetti li mbag[ad jispi//aw je[lu mag[ha.”

Il-korruzzjoni, jekk inkunu nafu biha, g[andna nag[mlu mezz biex nikxfuha Hu stqarr li meta nitkellmu dwar il-korruzzjoni g[andna nag[mlu d-dover tag[na li nikxfuha. ?ensu Galea qal li ma kinitx l-ewwel darba li ;ew diskussi ka]i ta’ korruzzjoni fil-Parlament u ma sar xejn biex ;ew ikkonfrontati. Il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Agrikultura u s-Sajd qal li l-membri parlamentari jridu jag[mluha /ara li meta jwasslu messa;; kontra l-korruzzjoni, dan ikun bis-serjetà. Hu staqsa kif jista’ jkun ippruvat li min ‘isaffar is-suffara’ jkun qed jag[mel dan

g[al gwadann personali. ?ensu Galea qal li l-abbozz ta’ li;i hu intenzjonat biex min jallega ka]i ta’ korruzzjoni, ikun ;enwin f’dak li jg[id u fuq kollox ikun protett. Id-Deputat Nazzjonalista qal li ma rridux naraw sitwazzjoni fejn min isaffar is-suffara jispi//a vittma u jbati l-konsegwenzi. ?ensu Galea qal li lOppo]izzjoni qed tivvota favur dan l-abbozz b’konvinzjoni g[ax il-poplu Malti g[andu jkun trattat b’rispett. Hu qal li alla[ares ikollna li;i li tg[addi mill-Parlament biex taparsi jkollna li;i. Hu staqsa jekk in-numru ta’ ka] ta’ korruzzjoni humiex irri]ultat ta’ xandir tal-istess ka]i. Hu sa[aq li dan l-abbozz hu pass ie[or ’il quddiem u lOppo]izzjoni tinsab impenjata li jkollha l-kura;; u ssemmi lismijiet ta’ dawk li jkunu involuti f’xi allegat ka] ta’ korruzzjoni. Lil hinn mid-diskors politi/i, il-membri parlamentari g[andu jkollhom il-possibbiltà li jikxfu min ikun korrott u dan i[allas il-prezz mist[oqq. “Il-korruzzjoni, jekk inkunu nafu biha, g[andna nag[mlu mezz biex nikxfuha,” sa[aq ?ensu Galea. Chris Cardona, il-Ministru g[all-Ekonomija, l-Investiment u Intrapri]i }g[ar, qal l-Gvern irid jie[u de/i]jonijiet b’sa[[ithom biex il-korruzzjoni ma tkomplix ti]died. Hu

qal li l-poplu g[andu jing[ata l-assigurazzjoni li l-governanza timxi kif suppost. Hu qal li lazzjoni tal-whistleblower tista’, fost o[rajn, issalva l-[ajjiet i]da tista’ wkoll tesponi lil min ta l-informazzjoni g[al /ertu riskju. Chris Cardona ]ied li lli;i hi pass importanti u g[andha twassal biex in-nies jer;a’ jkollhom fidu/ja fil-klassi politika. Manuel Mallia, il-Ministru g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali staqsa g[aliex labbozz im[ejji mill-gvern pre/edenti kien qed ji/[ad iddritt lil min kellu informazzjoni dwar xi irregolaritajiet biex ji]velahom. Hu jinsab kburi li l-Gvern qed iressaq dan l-Abbozz ta’ Li;i b’diversi tibdiliet radikali minn dak li kien propost minn gvern pre/edenti. Manuel Mallia jinsab konvint li issa l-pubbliku g[andu l-g[odda biex iressaq is-suspetti tieg[u. Fir-rimarki konklu]ivi u qosra tieg[u, is-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici fa[[ar l-anali]i impekkabbli li g[amel id-Deputat Nazzjonalista Mario de Marco dwar dan l-abbozz ta’ li;i. Hu qal li wara li g[adda mill-istadju tat-Tieni Qari, dan l-abbozz ta’ li;i se jmur quddiem il-Kumitat Permanenti g[allKonsiderazzjoni ta’ Abbozzi ta’ Li;i, bl-iskop li dan isir li;i fil-15 ta’ Settembru.

Gvern ineffettiv fl-immani;;jar tal-iskart “Dan hu gvern ineffettiv flimmani;;jar tal-iskart.” Hekk stqarr George Pullicino, il-Kelliem talOppo]izzjoni g[all-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma b’reazzjoni g[al stqarrija ministerjali li g[amel ilMinistru Leo Brincat fil-Parlament ilbiera[ filg[odu. Hu qal li se jkunu g[addew disa’ xhur ta’ inazzjoni mill-gvern fuq limmani;;jar tal-iskart u stqarr li, dak li hu g[addej b[alissa, hu biss xog[ol li nbeda minn gvern pre/edenti, jew tenders li n[ar;u mill-PN fil-Gvern. George Pullicino staqsa, fost o[rajn, lill-Ministru Brincat x’se jag[mel dwar l-in/ineratur u t-twe;iba kienet li lewwel isir studju, imbag[ad lOppo]izzjoni tkun notifikata i]jed tard. Hu qal li s’issa se jkunu saru biss studji bla ebda pro;ett jew inizjattiva konkreta u ]ied li l-Gvern g[adu ma [a ebda de/i]joni strate;ika fil-WasteServ. Fl-istqarrija tieg[u, Leo Brincat, ilMinistru g[all-I]vilupp Sostenibbli, lAmbjent u t-Tibdil fil-Klima rrefera g[al numru ta’ nuqqasijiet fil-kumpanija WasteServ. Hu ppre]enta rapport fuq il-Mejda tal-Kamra li sar minn

kumpanija ta’ konsulenzi li evalwat loperat tal-WasteServ. Fil-kritika tieg[u, il-Ministru Brincat ma ddubitax mixxog[ol li qed twettaq din il-kumpanija. Hu qal, fost o[rajn, li hemm numru ta’ [addiema li mhumiex impjegati mal-WasteServ imma [addiema ta’ kuntrattur. Il-Ministru Brincat stqarr li kien hemm kumpanija o[ra li kienet qed tmexxi l-WasteServ u mhux ittmexxija tal-WasteServ innifisha. Il-Ministru Brincat sa[aq biex ilBord il-;did tal-WasteServ jindirizza n-nuqqasijiet e]istenti mill-aktar fis possibbli. Id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino qal li mill-istqarrija saru [afna asserzjonijiet i]da staqsa lillMinistru jekk min [ejja r-rapport iltaqax ma/-Chairman tal-WasteServ. Minn tag[rif li g[andu jidher li din illaqg[a qatt ma saret. George Pullicino staqsa lill-Ministru jekk jemminx fil-governanza tajba u semma fost o[rajn kif uffi/jal g[oli filWasteServ ;ie mdejjaq sakemm dan inbidel u minfloku ;iet nominata persuna hand picked. George Pullicino sa[aq li d-doku-

ment li tqieg[ed fuq il-Mejda talKamra ma kienx xi issue paper dwar is-settur tal-iskart i]da g[andu valur ta’ tissue paper. Hu fakkar fi]-]ew; affarijiet li kienu saru mill-Partit Laburista ta[t ittmexxija tal-Prim Ministru Alfred Sant: ‘;ita’ permezz ta’ [elikopter fuq ilmi]bla tal-Mag[tab u l-[sieb li l-iskart kollu ta’ Malta g[andu jkun trattat flimpjant ta’ Sant’Antnin kif kien u mhux kif inhu issa. George Pullicino staqsa g[aliex intefa’ skart ;did u frisk fuq l-engineered landfill ta]-}wejra meta din kienet ing[alqet. Id-Deputat Nazzjonalista semma lpro;etti u l-inizjattivi mwettqa minn gvern Nazzjonalista, fosthom it-tis[i[ fl-Impjant ta’ Sant’Antnin u l-family park f’Wied il-G[ajn; il-pro/ess ta’ ri/ikla;; mid-djar; il-[olqien ta’ /entri li jie[du skart goff fejn in;abru 85,000 tunnellata ta’ skart, li 75 fil-mija minnu jkun ri/iklat; u li bejn l-2009 u l-2012 ;ew esportati 1,700 container tal-40 pied b’materjal ta’ skart biex imur g[ar-ri/ikla;;. George Pullicino kompla u qal li kull

de/i]joni li ttie[det dwar xi estensjoni, dejjem kienet bil-barka tal-Ministeru tal-Finanzi. Hu qed jittama li l-Ministru Brincat jag[mel xog[lu kif suppost. Charlò Bonnici, il-Kelliem talOppo]izzjoni g[all-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil filKlima staqsa, fost o[rajn, lill-Ministru jekk jikkonfermax l-approvazzjoni talMinisteru tal-Finanzi g[all-operat ta’ kumpanija tal-awditjar, Idea. Staqsa wkoll jekk [ar;itx sej[a g[allkumpanija Idea biex tag[mel dan irrapport u jekk din il-kumpanija hix immexxija minn Silvio Debono, li qabel l-elezzjoni kien jidher ta’ spiss fuq is-Super One u g[alhekk staqsa jekk in[ar;itx tender lil din il-persuna biex ikun jista’ jipprovdi servizz ta’ konsulenza. Fir-rimarki tieg[u g[all-mistoqsijiet tal-Oppo]izzjoni, il-Ministru Brincat qal li hu m’g[andu l-ebda intenzjoni li jke//i jew jittrasferixxi persuni g[ax kienu jservu bl-aktar mod effi/jenti ta[t gvern pre/edenti. Hu qal li lpo]izzjoni tal-Gvern mal-[addiema tal-WasteServ hi li [add mhu se jispi//a bla impjieg.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Parlament 9

Il-mistoqsijiet parlamentari B[alma ;ara fis-seduti li g[addew, ilmistoqsijiet parlamentari ta’ din il-;img[a kienu movimentati, b’numru ta’ mistoqsijiet supplimentari ri/erkati tajjeb u mag[mulin minn kelliema tal-Oppo]izzjoni. Kuntrarju g[as-soltu, din il-;img[a kellna ]ieda ta’ ]ew; sessjonijiet g[al mistoqsijiet parlamentari – sessjoni nhar l-Erbg[a filg[odu u sessjoni o[ra lbiera[ filg[odu. Dan qabel ma saret seduta spe/jali li matulha lKamra tar-Rappre]entanti laqg[et lil Herman van Rompuy, il-President tal-Kunsill

Ministeru

Xi nnutajna

Ewropew ilbiera[ waranofsinhar. Intant, il-mistoqsijiet parlamentari li tqajmu din il-;img[a ammontaw g[al 340 - 231 imwie;ba saru minn kelliema talOppo]izzjoni u 52 imwie;ba saru minn deputati tal-Gvern. Il-mistoqsijiet mhux imwie;ba g[al din il;img[a ammontaw g[al 57 – 28 mistoqsija saru minn kelliema tal-Oppo]izzjoni u 29 mistoqsija saru minn deputati tal-Gvern. It-tabella t’hawn ta[t tispjega dan kollu, bi statistika maqsuma skont il-Ministeri kollha.

Mistoqsijiet li saru minn: Oppo]izzjoni

Gvern

Mistoqsijiet mhux imwie;ba: tal-Oppo]izzjoni

tal-Gvern

Uffi//ju tal-Prim Ministru

32

7

8

2

Ministeru g[all-Affarijiet Ewropej u t-Twettiq tal-Manifest Elettorali

5

1

0

2

Ministeru g[all-Affarijiet Barranin

1

1

0

2

Ministeru g[at-Turi]mu

13

2

0

1

Ministeru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol

47

3

3

3

Ministeru g[all-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima

9

15

0

0

Ministeru g[at-Trasport u l-Infrastruttura

34

4

0

0

Ministeru g[al G[awdex

4

2

1

3

Ministeru g[ad-Djalogu So/jali, Affarijiet tal-Konsumatur u Libertajiet ?ivili

1

2

0

0

Ministeru g[all-Ekonomija, l-Investiment u Intrapri]i }g[ar

11

0

1

5

Ministeru g[all-Familja u Solidarjetà So/jali

27

5

7

4

Ministeru g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali

4

4

0

0

Ministeru g[all-Finanzi

6

1

4

3

Ministeru g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma

9

3

2

2

Ministeru g[as-Sa[[a

28

2

2

2

TOTAL

231

52

28

29

Malli bdiet is-seduta ta’ nhar it-Tnejn, isSegretarju Parlamentari Owen Bonnici kien qed jistenna bil-[erqa li uffi/jal tas-Segretarjat tieg[u jwassallu l-lap top. G[addew [ames minuti mindu bdiet is-seduta u l-imbierek lap top ma tfa//ax. Owen Bonnici deher jo[ro; minn postu u hekk kif wasal qribna l-;urnalisti da[al ji;ri messa;;ier talParlament bil-lap top f’idejh. Min jistenna jithenna Dott!

Is-sessjoni tal-mistoqsijiet parlamentari ta’ nhar itTnejn ikkon/entrat biss fuq l-ewwel mistoqsija bi twe;ibiet pjuttost twal li saru mill-Ministru Joe Mizzi u bl-Ispeaker iwaqqfu g[al i]jed minn darba u jg[idlu biex ikun kon/i]. Id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi g[amel mistoqsija supplimentari lill-Ministru Mizzi u staqsieh jekk hux bi[siebu jwettaq l-istess numru ta’ toroq li saru fil-le;i]latura li g[addiet. Il-Ministru Mizzi qag[ad jispjega x-xog[lijiet li qed isiru ta[t iddekasteru tieg[u. U l-Ministru [a xi ftit tal-[in biex fisser ix-xog[ol [abrieki li qed isir u kkritika nuqqasijiet li saru mill-gvern pre/edenti. I]da dan kollu ma kienx g[as-sodisfazzjon ta’ Jason Azzopardi g[ax il-Ministru Mizzi ma we;ibx ilmistoqsija supplimentari li g[amillu. Allura dDeputat Nazzjonalista rrepeta l-mistoqsija, b’numru ta’ deputati mill-Oppo]izzjoni jispi//aw jid[ku jew jitbissmu g[ax kien se jer;a’ jag[ti battikata o[ra lill-Ministru Mizzi!

Waqt li kienet g[addejja s-sessjoni tal-mistoqsijiet parlamentari fis-seduta ta’ nhar it-Tlieta, it-tensjoni kienet evidenti fil-Kamra hekk kif l-Oppo]izzjoni kienet notifikata mill-Gvern li l-Prim Ministru kien se jag[mel stqarrija ministerjali dwar limmigrazzjoni irregolari. Id-Deputati Nazzjonalisti Beppe Fenech Adami, Jason Azzopardi u Lawrence Gonzi dehru jiddiskutu l-mistoqsijiet li kienu se jag[mlu lill-Prim Ministru fuq idde/i]jonijiet li l-Gvern kien se jag[mel biex jibg[at grupp imdaqqas ta’ immigranti irregolari lura lejn il-Libja. Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius kien il-[in kollu bilmowbajl f’idejh jikkuntattja lid-Deputati Nazzjonalisti biex ikunu pre]enti fil-Plenarja [alli jag[mlu l-interventi tag[hom. Id-Deputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg tat daqqa t’id lil David Agius u kkuntattjat numru ta’ deputati Nazzjonalisti. L-Oppo]izzjoni, b[al dejjem, semmg[et le[inha bl-aktar mod qawwi kontra dde/i]jonijiet kontroversjali li kien bi[siebu jag[mel il-Gvern – attentati li [ammrulna wi//na, a[seb u ara kieku l-Prim Ministru webbes rasu u bag[at l-ajruplan tal-Air Malta (li kien ibbukkjat g[al-lest) bl-immigranti minn fejn ;ew!


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

10 Illum il-:img[a T[ares minn fejn t[ares lejn l-a[[ar [ames snin li matulhom iggverna l-Partit Nazzjonalista mmexxi minn Lawrence Gonzi, issib li fejn jid[lu l-impjiegi, dan mhux su//ess g[amel, i]da su//essun.

B’kollox fl-a[[ar [ames snin kien hemm ]ieda ta’ 16,400 impjieg fost dawk li ja[dmu bi qlig[. Kien hemm telf ta’ madwar 5,000 impjieg li kollha ;ew sostitwiti. Kien hemm ]ieda ta’ kwa]i 7,000 persuna li

kellhom impjieg part-time li kien l-impjieg primarju tag[hom. B’kollox qed nitkellmu dwar il-[olqien, mill-inqas, ta’ madwar 28,000 impjieg produttiv f’[ames snin.

L-isfida g[andha tkun fil-[olqien tax-xog[ol Statistika ppubblikata dan la[[ar mill-Unjoni Ewropea, li tirrifletti l-Labour Force Survey, turi li fl-a[[ar [ames snin kien hawn 16,400 persuna iktar ja[dmu – numru ta’ [addiema li minn 157,777 f’Marzu 2008 tela’ g[al 174,174 f’Marzu 2013. Din hi ]ieda netta fl-impjiegi u mhux ]ieda fin-numru ta’ impjiegi li n[olqu. :enerazzjoni u telf ta’ impjiegi

?ifri ppubblikati millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika juru li minn diversi oqsma tax-xog[ol intilfu madwar 5,000 impjieg. L-ikbar telf kien dak fis-settur tal-manifattura li bejn Jannar 2008 u Di/embru 2012 tilef ftit iktar minn 3,000 impjieg. Fost setturi o[rajn li tilfu l-impjiegi kien hemm dawk tal-agrikultura, il-barrieri, l-akkomodazzjoni u attivitajiet ta’ servizzi tal-ikel u sservizz pubbliku. Bejn Jannar 2008 u Di/embru 2012 in[olqu wkoll aktar minn 11,000 impjieg part-time li 6,768 minnhom kienu impjiegi part-time b[ala impjiegi primarji. Dawn i/-/ifri ma jinkludux persuni li biddlu l-impjieg g[al kemm-il darba. Nafu li lmobbiltà fil-qasam tax-xog[ol fl-a[[ar snin kibret [afna. Dan g[aliex g[al [afna spi//at l-attitudni li jridu impjieg g[al tul [ajjithom kollha. In-numru ta’ persuni li jridu jbiddlu kiber. U g[aliex isibu fejn jibdlu, jibdu l-impjieg biex ikollhom xi [a;a a[jar u li tissodisfahom. Meta nikteb dwar l-impjiegi part-time li huma impjiegi primarji – u li allura g[andhom jitqiesu b[ala parti minn dawk l-g[exieren ta’ eluf li ja[dmu bi qlig[ u li qed jikkontribwixxu b’mod primarju g[all-i]vilupp ekonomiku – jew l-uniku impjieg li jkollu dak li jkun, ji;u quddiemi n-nisa. Dawn [afna minnhom jippreferu impjieg part-time biex ikunu jistg[u jqattg[u aktar [in mal-familja. Dan l-a[[ar iltqajt ma’

minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk

Il-manifattura, minkejja li tilfet l-impjiegi, ]iedet il-produzzjoni u l-esportazzjoni. Dan g[aliex marret g[al industriji b’livell og[la ta’ valur mi]jud. Industriji b[all-farma/ewtika, li minnhom illum g[andna numru kbir. B[all-manutenzjoni tal-ajruplani u dawk marbuta mat-teknolo;ija tal-informatika

mara tad-dar li qaltli li ta[dem ftit iktar minn 30 sieg[a fil-;img[a, i]da li ;iet offruta impjieg full-time u rrifjutatu. Mhux g[aliex ma tixtieqx u ma tridx ta[dem iktar, i]da g[aliex trid li meta bintha tasal id-dar mill-iskola ssib lil wie[ed mill-;enituri jistennieha! Su//essi ta’ gvern Nazzjonalista I/-/ifri li tajt iktar ’il fuq juru s-su//ess tal-gvern Nazzjonalista fil-qasam taxxog[ol. Su//ess li hu ferm ikbar meta wie[ed iqisu flisfond li fih inkiseb. Su//ess miksub meta l-qg[ad fl-

Ewropa qieg[ed kulma jmur jikber. Fejn kwa]i wie[ed minn kull tliet ]g[a]ag[ jinsabu b[al xog[ol. Meta g[andek pajji]i b[al Spanja u l-Gre/ja bi kwart ta’ dawk kollha li jistg[u ja[dmu, bla xog[ol. Filwaqt li sew fost is-27 pajji] tal-Unjoni Ewropea, illum 28 wara li ssie[bet ilKroazja, kif ukoll fost ilpajji]i taz-zona ewro qatt ma kien hemm daqskekk nies bla xog[ol, f’pajji]na n-numru ta’ dawk ja[dmu baqa’ jikber u ji]died u l-qg[ad baqa’ f’livell baxx. Lanqas irridu ninsew li f’pajji]na hawn madwar 20,000 [addiem barrani

ja[dmu. Dawn li nafu bihom g[aliex min jaf kemm hawn i]jed! Dan kollu hu r-ri]ultat ta’ politika g[aqlija li kienet indirizzata lejn tkabbir ekonomiku kontinwu, lejn investiment infrastrutturali qawwi, lejn in/entivi biex jitkabbru s-setturi produttivi. Lejn politika ma[suba biex in-numru ta’ industriji ]g[ar u medji ji]died, jikber u dawn i]idu l-impjiegi. Fl-a[[ar le;i]latura u s-settur tal-manifattura Il-politika tal-gvern pre/edenti, il-gvern Nazzjonalista, kabbret is-settur tal-manifattura, is-settur turistiku u s-settur tas-servizzi finanzjarji. Il-manifattura, minkejja li tilfet l-impjiegi, ]iedet il-produzzjoni u l-esportazzjoni.

Dan g[aliex marret g[al industriji b’livell og[la ta’ valur mi]jud. Industriji b[allfarma/ewtika, li minnhom illum g[andna numru kbir. B[all-manutenzjoni tal-ajruplani u dawk marbuta matteknolo;ija tal-informatika. Fil-qasam turistiku kbirna u kbirna. Kbirna l-aktar blintroduzzjoni tal-linji tal-ajru low cost li meta kienu se jibdew ja[dmu sabu lil-Labour kontrihom. Illum dawn i;orru lejn pajji]na qrib l-40 fil-mija

tal-passi;;ieri kollha. Ming[ajr ma nne[[u xejn mill-mertu tal-linja tal-ajru nazzjonali l-Air Malta, li tibqa’ g[alina parti mill-infrastruttura ewlenija tat-trasport lejn pajji]na, ming[ajr tant linji tal-ajru low cost kieku ssettur turistiku ma kienx ikollu [ames snin rekord. Ma kienx ikun riesaq lejn sena o[ra rekord, dik li qeg[din fiha. Hemm imbag[ad is-settur tas-servizzi finanzjarji. Dan baqa’ jikber u jikber biex illum i[addem aktar minn 12,000 persuna. Dan hu settur li ma jafx b’re/essjoni u li ma waqaf qatt jespandi. Pajji]na jista’ jifta[ar ukoll b’settur vibranti [afna tal-e-gambling li wkoll jag[ti impjieg lil tant mijiet ta’ persuni u li qed ji;bed lejn pajji]na d[ul barrani importanti. Dan kollu seta’ jitwettaq g[aliex g[arafna nibqg[u kompetittivi. G[arafna nag[tu valur g[all-flus li jintefqu fostna. G[arafna nkunu flessibbli. Fuq kollox, ]ammejna sistema demokratika vera u hekk stajna nattiraw lejn Malta u G[awdex investimenti qawwija. Kuntrast ma’ gvernijiet Laburisti

Jien ma tantx ng[id ;id f’Mintoff. Dan ipprova

jo[onqilna l-libertà u dik g[alija ti;i qabel kull ;id ie[or. Biss kien qal wa[da tajba meta kien fil-gvern. Ilqag[da tal-impjiegi ta[t gvernijiet Laburisti qatt ma kienet wa[da feli/i. I]da bejn l-1971 u l-1976 kien hemm ftit xhur meta limpjiegi ]diedu. Hawnhekk Mintoff [ataf l-okka]joni biex jistqarr li x-xog[ol kien ilbarometru tal-ekonomija u jekk l-impjiegi ji]diedu, allura l-pajji] ikun f’sa[[tu. M’g[addiex wisq ]mien li limpjiegi ma [adux daqqa ’l isfel u :or; Borg Olivier, li dak i]-]mien kien il-Kap talPartit Nazzjonalista u talOppo]izzjoni, qal lil Mintoff li jekk se nkejjlu s-sa[[a talpajji] fuq id-dikjarazzjoni li kien g[amel, allura pajji]na kellu deni ta’ ]iemel! Imma kollu minnu li limpjiegi huma l-barometru ta’ kif tkun sejra l-ekonomija. G[aliex fuq il-[olqien, jew ittelfien tal-impjiegi, jitkejlu lgvernijiet li l-missjoni ewlenija tag[hom hi li jo[olqu xxog[ol. Il-gvernijiet Nazzjonalisti, fejn jid[lu l-impjiegi dejjem g[amlu su//ess. Dejjem ]iedu l-impjiegi u impjiegi produttivi. Nawgura li l-gvern Laburista jag[mel l-istess. Mhux billi jqabbad lil mijiet minn ‘tal-qalba’ mal-gvern, kif g[amel s’issa, i]da billi jo[loq impjiegi produttivi. G[aliex fuq il-[olqien ta’ impjiegi b[al dawn iridu jitkejlu l-gvernijiet.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

L-istil politiku ta’ Muscat hu kundannabbli Id-drama li [afna segwew dwar id-dibattitu filParlament b’rabta mal-im;iba tal-Gvern Laburista u l-istil politiku li bih mexa meta ried jibg[at fi ftit sig[at immigranti irregolari li kienu g[adhom kif jaslu, lura lejn il-Libja, qajmet diskussjoni kemm f’pajji]na kif ukoll lil hinn minn xtutna. Sa[ansitra wie;bet il-Qorti Ewropea g[ad-Drittijiet talBniedem, li f’sentenza li tat fi ftit sig[at minn meta l-Gvern kien di;à beda j[ejji lo;istikament biex jibg[at lill-immigranti lejn il-Libjan, waqqfet lil Muscat milli jikser il-li;ijiet Ewropej u internazzjonali. Il-po]izzjoni tal-PN hi /ara Il-po]izzjoni tal-Partiti Nazzjonalista hi /ara. LOppo]izzjoni Nazzjonalista fil-Parlament g[amlet kritika qawwija, flimkien ma’ g[add ta’ mistoqsijijiet lill-Gvern, g[all-istil li bih Muscat u l-Ministru Mallia iffa//jaw ]bark ta’ 102 immigranti irregolari. Il-PN hu kontra li Malta tikser il-li;ijiet internazzjonali. Il-PN hu konsistenti fil-vu/i li dejjem wassal fl-istrutturi tal-Unjoni Ewropea, kif se jkompli jag[mel, biex l-UE tag[ti l-appo;; mist[oqq lil pajji]na biex jindirizza r-realtà talimmigrazzjoni. Hekk g[amel il-PN meta kien fil-gvern. Niftakru li f’kull sajf bejn l-2005 u l-2008, esperjenzajna dg[ajsa wara o[ra ffullati b’immigranti irregolari. I]da dejjem tajniehom kenn. U dawk li kisbu d-dritt b[ala refu;jati, pajji]na irrispettahom b’umanità sakemm dawn intbag[tu f’artijiet o[rajn biex bi

ftehim kemm ma’ pajji]i membri fl-UE u mal-Istati Uniti, ing[ataw i/-/ans jibdew [ajja ;dida u futur ;did. Il-politika li mexa biha l-PN tat ir-ri]ultati. Wie[ed jista’ jargumenta li pajji]na seta’ kiseb aktar – jew li stajna ksibna solidarjetà akbar minn aktar pajji]i. I]da l-[idma politika kienet kontinwa u hekk g[andha tibqa’. Il-[idma saret g[aliex pajji]na kien g[amel de/i]joni importanti fl-2003 meta fehem limportanza tas-s[ubija fl-UE u vvota favur f’referendum. Hu g[aliex Malta kienet madwar ilmejda tad-de/i]jonijiet li pajji]na kiseb l-g[ajnuna li kiseb, anki jekk dejjem emminna li l-g[ajnuna g[andha tkun aktar u minn aktar pajji]i. Fl-a[[ar snin, pajji]na kiseb €130 miljun millUE. 700 refu;jat bdew [ajja ;dida fi stat-membru tal-UE, u 1,300 ivvja;;aw lejn l-Istati Uniti. Fla[[ar snin rajna madwar 18,000 immigrant irregolari, u baqa’ madwar 5,000. L-immigrazzjoni hi sfida kontinwa L-immigrazzjoni irregolari hi sfida kontinwa, u g[al [afna pajji]i. Hu irresponsabbli min jipprova jag[ti l-impressjoni li l-immigrazzjoni irregolari

nistg[u xi darba niddikjaraw li rba[nieha g[al dejjem. Din hi realtà li b[ala poplu fi/-/entru talMediterran se nkomplu n[abbtu wi//na mag[ha sakemm il-kontinent Afrikan jibqa’ g[addej minn kri]ijiet umani u politi/i, jew ta’ gwerer u faqar. Hu g[al din ir-ra;uni li l-PN kellu kritika qawwija g[all-im;iba tal-Gvern. G[aliex il-mod kif

[a d-de/i]joni, u d-dikjarazzjonijiet li g[amel, forsi f’mument ta’ paniku, huma skorretti. Mhumiex flinteress nazzjonali. Tebbg[u r-reputazzjoni talpoplu tag[na. F’anqas minn erba’ xhur, il-Gvern ta’ Muscat flewwel sfida quddiemu marbuta mal-immigrazzjoni irregolari, idde/ieda li jikser il-li;ijiet internazzjonali, u din tista’ t[alli riperkussjonijiet kbar. Sibna l-kundanna ta’ [afna, u ma rridu qatt li nkunu i]olati. L-a;ir tal-Gvern ma kienx uman. A;ir skorrett. A;ir li [alla fil-Parlament ukoll lill-membri talistess gvern skomdi u f’muta, tant li [lief g[adDeputat Laburista Carmelo Abela, ma sar l-ebda intervent mill-bankijiet tal-gvern. {allew kollox f’idejn il-Prim Ministru u l-Ministru Mallia. Id-de/i]joni li l-Qorti Ewropea g[ad-Drittijiet talBniedem tat fil-konfront tal-Gvern ta’ Muscat, se tibqa’ tebg[a g[all-poplu tag[na. Li tibg[at lura immigranti irregolari ming[ajr ma dawn jing[ataw l-opportunità li jressqu t-talba tag[hom g[all-a]il, hu di;à a;ir mill-aktar kundannabbli. Il-pushback policy hi [a]ina. Inkomplu nsa[[u l-vu/i tag[na fl-UE Il-PN jemmen li Malta, mhux bil-veto, g[andha tkompli ssa[[a[ il-vu/i tag[ha fl-Unjoni Ewropea u lil hinn minnha, biex tikseb kemm jista’ jkun issolidarjetà mhux biss ma’ pajji]na, i]da ma’

persuni u familji li kienu sfurzati ja[arbu minn pajji]hom u bid-dritt ifittxu opportunitajiet ;odda u futur ;did.

Prim Ministru li j[ammrilna wi//na Kul[add sema’ l-espressjoni li ;img[a hi perijodu twil filpolitika. Din kienet wa[da minn dawk il-;img[at. Bdiet bil-wasla ta’ immigranti milLibja b’rapporti li kien hemm il-feruti fosthom. Il-Prim Ministru Joseph Muscat a;ixxa b’mod immedjat billi rrefera g[all-problema. Tisbit tas-saqajn Dak kien dmiru. I]da dak li

qal u dak li kien g[amel jew m’g[amilx qabel ma [are; barra Kastilja g[andu j[ammar wi// kull Malti. Ilkoll kemm a[na naqblu li din hi problema umanitarja li trid tid[ol fiha l-Unjoni Ewropea. Il-gvern ta’ Lawrence Gonzi [adem [afna biex ikun hemm g[arfien talproblema u biex Malta tir/ievi l-g[ajnuna u jsir ukoll ittrasferiment ta’ immigranti

minn Malta g[al pajji]i o[rajn. :ibna g[ajnuna finanzjarja ta’ madwar 130 miljun ewro u madwar 2,000 immigrant marru f’pajji]i o[rajn. :ibna f’Malta wkoll a;enzija talUnjoni Ewropea li ta[dem f’dan il-qasam. Irrid infakkar li Joseph Muscat ma [ax sehem permezz tal-MEPs Laburisti fl-organi tal-Parlament Ewropew meta kien flOppo]izzjoni biex g[all-inqas jag[ti palata li min kien qed jitkellem f’isem il-poplu Malti dwar din il-problema. Muscat g[amel tliet stqarrijiet. Semma l-u]u talveto fl-istituzzjonijiet Ewropej fuq su;;etti mhux relatati biex jinforza l-politika ta’ burden sharing. Ikkritika lillKummissarju Caecilia Malmstrom u fl-a[[ar nett

Il-gvern ta’ Lawrence Gonzi [adem [afna biex ikun hemm g[arfien tal-problema tant li ;ibna g[ajnuna finanzjarja ta’ madwar 130 miljun ewro u madwar 2,000 immigrant marru f’pajji]i o[rajn. :ibna f’Malta wkoll a;enzija tal-Unjoni Ewropea li ta[dem f’dan il-qasam

afferma li hu g[adu jemmen fil-politika ta’ ritorn infurzat tal-immigranti. Nibda b’din tal-a[[ar. Din hi po]izzjoni g[alkollox kuntrarja g[allobbligazzjonijiet internazzjonali u kontra kull li;i rigward drittijiet umani. Fuq dan il-punt kiteb Lino Spiteri u qal li tkun xi [a;a g[alkollox [a]ina jekk anke nikkontemplaw nibag[tu lillimmigranti minn fejn ikunu ;ew. Po]izzjoni politika^ I]da wara qal lill-qarrejja tat-Times li Joseph Muscat Nisrani u so/jal-demokratiku

u allura dak li qal ma kienx veru i]da kien biss po]izzjoni politika. Kiteb tajjeb fil-forum tal-istess gazzetta /ertu Gordon Cardona: “Ma naqbilx li stqarrija politika minn Prim Ministru tista’ tinftiehem biss b[ala po]izzjoni politika, tfisser xi tfisser din lespressjoni. G[ax il-politika hi dwar valuri u stqarrija b[al dik ta’ Muscat tirrifletti politika Leminija estrema u ]gur mhix konformi malpolitika ;enwina demokratika so/jali.” In]id nistaqsi: g[ala Muscat ma sejja[x lill-gruppi

So/jalisti fl-Ewropa biex jag[tuh appo;; prattiku f’din il-problema^ Tg[id jist[i jidher quddiemhom wara ddikjarazzjonijiet tieg[u^ It-tieni punt. Il-Prim Ministru Malti meta semma lill-Kummissarju Malstrom li hi }vedi]a, staqsa kemm-il immigrant [adet minn Malta l-I]vezja. Din hi kritika li turi li g[andna Prim Ministru talmist[ija g[ax donnu ma jafx jew jippretendi li ma jafx li lKummissarji Ewropej huma minn fejn huma, ma jinda[lux fl-affarijiet interni ta’ pajji]hom. Malta tista’ t[allas prezz g[oli g[all-kummenti di]onesti b[al dawn mill-Prim Ministru. Punti ewlenin L-ewwel punt. L-u]u talveto. Lino Spiteri kiteb fl-

istess artiklu li nistg[u nu]aw kliem sabi[ u diplomatiku, i]da fil-politika fejn tasal fla[[ar nett hu kollox. Le, Lino, dik kienet ilpolitika mmuffata ta’ Mintoff, li skont int kien ;ab dak li ried f’Helsinki bit-tattika tieg[u. Mhux hekk kiteb Evarist Saliba fl-istess forum: “Dak kollu li ntla[aq

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

f’Helsinki kien di;à ntla[aq fid-diskussjonijiet u nnegozjati diplomati/i b’argumenti li jikkonvin/u. Jien kont hemm f’Dipoli, Helsinki, Belgrad u Madrid.” Jien nemmen lil Saliba. Muscat qed jipperikola li ji]ola lil pajji]na. G[al kull veto li ju]a hu, hemm 27 o[ra li jistg[u jintu]aw kontrina. Il-valuri umani g[andhom jiggwidawna f’din ilproblema. Jekk Muscat veru hu Nisrani u Demokratiku So/jali g[andu jirrevedi lpolitika tal-push backs u ma jkomplix i[ammrilna wi//na.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

12 Ittri

. .

Bhac-Cirasa Bla qalb

Muscat [ammrilna wi//na mad-dinja meta dde/ieda li jibg[at lura lillimmigranti l-Libja. Ma bag[thomx lura g[ax waqqfitu l-Qorti Ewropea. Lura fil-Libja dawn l-immigranti kienu jispi//aw arrestati, ittorturati u anki maqtula. Kif jista’ l-Prim Ministru Jospeh Muscat imur jorqod mo[[u mistrie[ meta jaf li bid-de/i]joni tieg[u, nies inno/enti qed ji;u ttorturati, abbu]ati, ma[qura u anki maqtula. Mhux hekk biss, Muscat kien se jifred ilfamilji. Nisa u tfal jit[allew Malta. U l-ir;iel tag[hom jintbag[tu lura f’[alq ilmewt. Meta l-Papa ]ar Lampedusa, il-messa;; tieg[u kien /ar. Bierek lillpoplu li laqa’ lil dawn limmigranti. Ikkritika li min hu indifferenti mit-tbatija ta’ dawn [utna. Fl-ewwel vja;; tieg[u, il-Papa g[a]el apposta li jmur [dejn limmigranti. Mar fosthom. Qaddes mag[hom. Talab mag[hom. U g[annaqhom mieg[u. Li l-Prim Minsitru tag[na mar jiltaqa’ malPapa hija xi [a;a tajba. Imma kellu b]onn sema’ dak li kellu xi jg[id il-Papa. Mhux g[amel il-kontra. Imma g[all-Jospeh Muscat l-importanti kien irritratt mal-Papa. Mhux ittag[lim tieg[u. Joseph Muscat irredikolana maddinja. Imissu jist[i. Alla tal-bojod

Nammetti li se ni;;udika. Imma ma nistax ma nag[milx dan l-argument. Ma nifhimx kif b[ala poplu Malti nistg[u mmorru lquddies. Nitqarbnu. Nifta[ru li a[na insara. Nag[mlu festi kbar lill-qaddisin. Imbag[ad fl-istess [in naqblu li dawn l-immigranti iddisprati li ja[arbu minn pajji]hom g[andhom jitbag[tu lura. Anki jekk

minn Mario Galea

jispi//aw arrestati, ittorturati jew maqtula. Jaqaw Alla tag[na mhux Alla tas-suwed ukoll?

L-interess nazzjonali Nistaqsi lil kull min hu ta’ rieda tajba u li jitkellem ming[ajr politika parti;jana, jekk hux fl-interess tal-poplu u tal-pajji] li no[olqu konfront mal-Unjoni Ewropea bla b]onn dwar is-settur tant sensittiv tal-immigrazzjoni irregolari? Fil-fehma tieg[i, ma kellux jin[oloq paniku millGvern g[aliex da[lu l-immigranti irregolari. Nirrealizzaw li dan hu fenomenu u realtà li dwaru rridu nag[rfu nimxu b’[afna g[aqal biex il-pajji] jibqa’ jikseb l-g[ajnuna, anki ]g[ira kemm tkun ]g[ira.

G[ax g[a]el kabinett kbir

Hu kollu g[al xejn li nsabbtu saqajna biex nag[mlu [oss u ming[alina li kul[add qieg[ed jismag[na. Nappella g[al aktar g[aqal. Aktar prudenza. Aktar xog[ol fuq livell ta’ ta[ditiet bejn listati-membri tal-UE u malUE stess, biex b’hekk jirnexxilna nikkonvin/u aktar biex pajji]na jkun meg[jun b’mod aktar effettiv. Ir-ri]ultati [afna drabi jinkisbu b’[afna xog[ol minn wara l-kwinti li ma jkunx jirrikjedi daqq tat-trombi, g[ajat jew tisbit tas-saqajn.

L Farrugia

{al Qormi

Qarib gdid

Nhar is-Sibt fit-3.30 ta’ wara nofsinhar /emplitli ttifla Nicole. Minn le[inha [sibt li kien ;ralha xi [a;a. {asditni. “Isma’, Pa. Mussolini x’jigi minnek?”. We;ibtha li Mussolini kien dittatur Taljan. Naf dwaru iva. Imma ni;i minnu ]gur li le. Kompliet issaqsini jekk Mussolini kellux lil xi mara ti;i minnu jisimha Joyce. “Ma nafx, Nicole. Jekk fil-ka] ag[mel google search. Imma dal-mistoqisjiet kollha g[alfejn?”, staqsejtha. “G[ax [a nghidlek, Pa. Tfajt ritratt tieg[i fuq ilFacebook u /erta wa[da Joyce Mussolini g[amlitu post fuq il-wall tag[ha u kitbitli ‘What a nice picture. Say hi to Nanna Lina’, u allura na[seb li Mussolini ]gur kien ji;i minnek.” Ta[wida o[ra tat-tifla Nicole. Dik li kitbitilha hija Joyce Mussolari. Mhux Mussolini. Ti;i minn ommi u tg[ix l-Awstralja. L-a[[ar [a;a li g[andi b]onn f’[ajti hi li niskopri li Benito Mussolini kien ji;i minni. Thank you, but no thank you.

Nirrispettaw l-espressjoni tal-vot popolari Jien m’iniex avukat u ma nifhimx fil-li;i, imma nixtieq xi avukat jispjegali kif, kaw]a li tista’ tag[ti lil partit politiku (f’dan il-ka] il-Partit Nazzjonalista) ]ew; deputati o[ra filParlament, ma ssirx bl-ur;enza. Din x’demokrazija hi? Hekk nilag[bu bl-espressjoni tal-vot popolari?

GL Camilleri Il-Furjana

Il-Gvern m’g[andu l-ebda sku]a li ma jiksibx irri]ultati f’kull settur tal-politika b’risq pajji]na. Biss biss, insemmi li fil-kabinett ta’ dan il-Gvern tal-Prim Ministru Joseph Muscat, g[andu ]ew; membri b’responsabbiltà li jsa[[u u li jkunu effettivi fir-relazzjonijiet ta’ pajji]na ma’ pajji]i u popli o[rajn. Muscat g[amel membru tal-Kabinett iffukat biss fuq ix-xog[ol tal-Unjoni Ewropea, u ie[or g[allAffarijiet Barranin. Dan g[andu jsa[[a[ il-[idma talgvern u mhux nibqg[u fejn a[na. La darba l-Gvern Laburista g[a]el kabinett daqshekk kbir li qed jiswa [afna miljun lill-poplu Malti u G[awdxi, bi dritt g[andna nistennew, b[ala poplu, ri]ultati effettivi, u dan ming[ajr ebda sku]a. Kien Muscat li g[a]el din it-triq. U issa jrid ikun kapa/i jsarrafha f’ri]ultati fit-tmexxija tal-pajji]. G[aldaqsnat, g[ax g[a]el kabinett kbir, il-poplu se jkun qed jistenna dak li qed jonfoq biex jikseb ri]ultati a[jar milli kbisbna. I]da wara l-ewwel mitt jum, dan g[adu ma ssarraf f’xejn [lief f’[afna kwistjonijiet li [olqu [afna di]gwid u kontroversji.

A Buttigieg San :wann

B]onn ta’ titjib tal-Arriva fil-Birgu Is-servizz tal-Arriva issa ndara sew. {afna qed jindunaw li sar titjib fis-servizz tul i]-]mien li ilu jit[addem, u li tant kien me[tie; li Malta jkollha servizz ta’ nies kif hemm f’pajji]i o[ra Ewropej. I]da bla dubju, g[allBirgu jixraq li jkollna servizz li jid[ol fi/-/entru tal-belt, b[al ng[idu a[na sax-Xatt ta’ San Lawrenz. Qabel kellna servizz g[allpjazza, imma g[al xi ra;uni jew o[ra dan spi//a. Almenu li jkollna servizz minn [dejn il-parro//a fixxatt, huwa b]onn kemm g[all-poplu tal-Birgu kif ukoll g[at-turi]mu, spe/jalment issa li g[andna uffi//ju turistiku fil-Birgu. Hemm b]onn li t-talbiet li jsiru mill-Kunsill tal-Birgu jkunu kkunsidrati u mismug[in, g[ax ma g[andix dubju li l-Kunsill jag[raf ilb]onnijiet tag[na.

Lorenzo Zahra

Il-Birgu



IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-IRLANDA

Xejn de/i] rigward abbozz dwar l-abort Il-Parlament fl-Irlanda a;;orna d-dibattitu finali dwar abbozz ta’ li;i li g[andu jillegalizza l-abort ‘limitat’ g[all-ewwel darba, u wara diskorsi mqanqlin dwar kwistjoni mill-aktar delikata f’dan il-pajji] Kattoliku. Il-Prim Ministru Irlandi], Enda Kenny, ipprovoka reazzjoni qawwija fost il-poplu blinsistenza tieg[u [alli omm ikollha rikors g[all-abort f’ka] fejn tista’ tkun qed tissogra [ajjitha bit-twelid tat-tarbija – u bin-nies fuq in-na[at opposti tad-dibattitu jikkritikaw ilpo]izzjoni ta’ Kenny. Fil-kwistjoni dwar l-abort, ilGvern Irlandi] iffa//ja aktar ‘ribelli’ minn meta kellu jimplimenta l-pjani diffi/li g[allawsterità ekonomika – b’Kenny anki jir/ievi l-ittri miktubin biddemm b[ala kundanna g[alla;ir tieg[u. Intant, id-dibattitu finali kellu jkompli (wara l-a;;ornament) ilbiera[ u bis-sorsi jitkellmu

dwar ‘il-possibbiltà ta’ vot (filParlament) g[al filg[axija’. Id-dibattitu – li ilu g[addej g[al g[oxrin sena dwar kif lIrlanda g[andha tie[u [sieb iddigriet tal-Qorti Suprema (li jsostni biex l-abort ikun permess ladarba l-[ajja ta’ mara tispi//a fil-periklu) – re;a’ nfeta[ is-sena l-o[ra meta tilfet [ajjitha mara li ;iet irrifjutata l-pro/ess meta kellha l-fetu f’xifer il-mewt. Intant, il-Gvern Irlandi] reba[ l-ewwel ]ew; voti fil-Parlament dwar diversi emendi fil-li;i dwar l-abort; i]da n-numru kbir tal-emendi li fadal jista’ jwassal biex il-Gvern jaqta’ l-affarijiet fil-qasir ‘b’direttiva bil-giljottina’. Min-na[a tieg[u, il-PM Kenny qed jiffa//ja re]istenza minn xi membri tal-Partit (konservattiv) Fine Gael tieg[u, b’numru ta’ deputati mistennija jivvutaw kontra l-mi]ura ‘g[allProtezzjoni tal-{ajja waqt itTqala’.

IR-RENJU UNIT

T[assib dwar il-qtug[ fil-qasam tad-difi]a Rapport minn Kumitat tas-Sigurtà, imwaqqaf mill-Parlament, ]vela li waqt il-kunflitt tal-2011 fil-Libja, il-qawwiet Britanni/i kellhom ju]aw mapep ipprovduti mis-servizzi sigrieti tal:ermanja b’ka;un tal-qtug[ implimentat fil-Ministeru tadDifi]a ta’ Londra. Din anki kienet l-ewwel darba li r-Renju Unit kellu jiddependi fuq il-:ermanja f’sitwazzjoni ta’ gwerra, mindu, fl-1815, issuldati ta’ Gebhard von Blucher g[enu lid-Duka ta’ Wellington biex jeg[leb lill-qawwiet Fran/i]i ta’ Napuljun Bonaparte filBattalja ta’ Waterloo. Intant, il-Kumitat Parlamentari g[as-Sigurtà u s-Servizzi Sigrieti, li ]vela dan l-i]vilupp, esprima t-t[assib dwar ittnaqqis tal-fondi g[all-;bir ta’ informazzjoni sigrieta li fost o[rajn tg[in g[ad-difi]a tar-Renju Unit. Il-Kumitat spjega li fi/-/irkustanzi, l-a;enziji g[all-ispjuna;; u l-entitajiet sigrieti g[ad-difi]a jkollhom jiddependu dejjem aktar fuq sistema ta’ burden sharing (fejn jinqasam il-pi] talimpenji) u fejn ju]aw l-alleati fi bnadi o[ra tad-dinja li jistg[u jkunu f’po]izzjoni a[jar biex jipprovdu l-informazzjoni.

Attivisti tal-kampanja favur il-[ajja jidhru waqt dimostrazzjoni barra l-Parlament ta’ Dublin (Reuters)

L-E:ITTU

L-inkwiet jista’ jhedded is-sigurtà tal-ikel L-Organizzazzjoni g[all-Ikel u l-Agrikoltura (FAO) tanNazzjonijiet Uniti wissiet li linkwiet /ivili fl-E;ittu u ttnaqqis tar-ri]ervi tal-kambju qeg[din iqajmu t[assib serju dwar is-sigurtà tal-ikel filpajji]. Filwaqt li rreferiet g[all‘poplu E;izzjan li qed jikber’, l-FAO qalet li l-[ti;iet g[allimportazzjoni ta/-/ereali g[al din is-sena u l-2014 se jibqg[u simili g[al tal-2012, u minkejja l-prospetti po]ittivi g[allproduzzjoni ‘lokali’. L-E;ittu hu l-akbar importatur ta’ qmu[ fid-dinja u lFAO wissiet – permezz ta’ rapport bit-tema ‘Prospetti g[all-Prodott Agrikolu u sSitwazzjoni tal-Ikel’ – li ttnaqqis fir-ri]ervi tal-kambju (tal-E;ittu) jista’ jirri]ulta f’re-

strizzjoni akbar fuq transazzjonijiet mill-Bank ?entrali tal-E;ittu, u bil-konsegwenza li l-importazzjoni taqa’ lura. Illum, l-E;ittu jinsab g[addej minn kri]i politika akuta, jiem wara li l-Armata ke//iet lill-President I]lamiku Mohamed Mursi, li kien lewwel Mexxej E;izzjan elett b’sistema demokratika. Is-sitwazzjoni anki ;abet tixrid ta’ demm u firda kbira fost ilpoplu E;izzjan fi ]menijiet in/erti g[all-a[[ar. Intant, Bassem Ouda, ilMinistru responsabbli millprovisti ta[t Mursi, qal li lE;ittu fadallu [a]na ekwivalenti ‘g[al anqas minn xahrejn ta’ qam[ impurtat’, b’dan jindika tnaqqis aktar akut milli kien ;ie ]velat qabel.

Skont Ouda, l-E;ittu fadallu ‘biss’ mal-500,000 tunnellata qam[ impurtat u meta sentejn u nofs ta’ taqlib politiku wasslu g[al problemi kbar ekonomi/i – bis-sitwazzjoni tnaffar linvestituri u t-turisti, u bilpajji] qed isibha diffi/li biex ila[[aq mal-importazzjoni regolari tal-ikel u lfuel. Mag[ruf li nofs il-qam[ impurtat mill-E;ittu jitqassam lill-poplu ta’ 84 miljuni fil-forma ta’ [ob] b’sussidju sostanzjali mill-Gvern. Fl-istess [in, il-Gvern I]lamiku li tke//a baqa’ attent li ma ji]velax i/-/ifri dwar il-[a]niet tal-qmu[ ‘minn barra’, anki waqt li waqfet l-importazzjoni min[abba n-nuqqas ta’ flus.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Feature 17

16 Feature

Sfida o[ra g[all-qalb ;eneru]a tal-poplu Malti u G[awdxi fil-[dax-il edizzjoni ta’ ‘O[loq Tbissima’

Il-mixja tal-fkieren lejn il-libertà mill-;did minn Clinton Sammut

Ritratti – Michael Ellul

B[al dan i]-]mien sena, fil-bajja tal:nejna, fekruna tat-tip Loggerhead telg[et fuq il-bajja u bidet 79 bajda. Il-poplu Malti kien fuq ix-xwiek biex jisma’ l-a[bar ta’ meta dawn ifaqqsu i]da sfortunatament dan qatt ma se[[. Din il-;img[a, permezz tal-[idma millesperti li hemm fil-Forti ta’ San Lu/jan, tliet fkieren o[ra tat-tip Loggerhead ;ew mitluqa lura wara li dawn kienu mdewwija wara li b’mod a//identali we[lu mal-knuz tas-sajjieda. Il-fekruna Loggerhead hi wa[da millaktar fkieren komuni fil-Ba[ar Mediterran u barra li tiekol tipi ta’ ikel differenti, fosthom alga u tipi differenti ta’ krusta/ji, tiekol ukoll il-bram, li [afna drabi jwassal biex [afna nies ma jg[umux fil-bajjiet min[abba l-bi]a’ u l-periklu minnu. Il-[idma u d-dedikazzjoni kbira li hemm fil-Forti San Lu/jan wasslu biex mal-150 fekruna ji;u salvati u mitluqa lura fl-ambjent naturali tag[hom biex ikomplu jg[inu fit-tkattir tal-ispe/i

tag[hom, li kulma tmur dejjem qed tonqos. Il-fekruna Loggerhead qabel tkun mitluqa lura l-ba[ar tkun immarkata permezz ta’ tag apposta li turi fejn din ;iet imdewwija u meta kienet rilaxxata u b’hekk jin]amm rekord kemm f’Malta i]da wkoll f’/entri differenti madwar ilMediterran meta xi xjenzjat jilma[ha fuq xi wa[da mill-bajjiet ta’ artijiet barranin. Il-fekruna Loggerhead hi fekruna protetta mil-li;i f’pajji]na, minkejja li filpassat din il-fekruna kienet tkun ta’ spiss fuq xi platt ta’ sajjied. Din il-protezzjoni ;iet fis-se[[ min[abba l-fatt li dawn ilfkieren kulma jmur qed jersqu lejn lestinzjoni. Kull min isib xi fekruna feruta jew imwa[[la ma’ xi konz hu ;entilment mitlub jag[mel kuntatt mal-Forti San Lu/jan biex il-fekruna tkun imdewwija u riabilitata fl-iqsar ]mien possibbli biex tkun tista’ tkompli titgawda minna u minnatura.

Il-poplu Malti g[andu qalbu ;eneru]a kemm g[al g[ajru li jg[ix bieb ma’ bieb mieg[u i]da anke g[al dak li jg[ix eluf ta’ mili ‘l bog[od minn daru. G[al g[exieren ta’ snin, diversi Maltin u G[awdxin laqg[u l-appelli ta’ diversi persuni fosthom qassisin u sorijiet li ja[dmu mal-ifqar fost [utna. Ming[ajr ma ja[sibha darbtejn il-Malti ida[[al idu fil-but u jag[ti dak li jista’ ming[ajr ma jfittex xejn lura, [lief li jittama li permezz ta’ dik id-daqsxejn ta’ donazzjoni mi]juda malkumplament twassal biex tag[ti [ajja u futur a[jar lilleluf kbar ta’ persuni fittielet dinja. I]da [afna Maltin ma jiqfux biss biex jag[tu ddonazzjonijiet anzi g[exieren ta’ Maltin jag[]lu li jg[inu b’aktar qawwa, dik li jadottaw fuq ba]i ta’ distanza jew sa[ansitra j;ibu l-persuna f’Malta u jag[tuha [ajja a[jar. O[rajn jag[]lu li jitilg[u fis-sajf u jag[mlu lvolontarjat f’pajji]i b[al Perù jew il-Pakistan fil-bini tad-djar jew sa[ansitra jg[allmu lit-tfal orfni jew fqar ftit materjal edukattiv b[as-somom, lingwa u mitt [a;a o[ra li fil-futur isibuh ta’ g[ajnuna biex jibnu [ajja a[jar. I]da mbag[ad issib lil dawk li [ajjithom kollha jkunu iddedikawha lit-tfal fqar b[al missjunarji MSSP, li dawn b’mod volontarju jitilqu kollox warajhom, sa[ansitra l-familjari tag[hom, u jer[ulha biex jag[mlu d-differenza f’[ajjet dawk il-foqra talb]onn. Hu huma dawn ilmissjunarji li jag[mlu ddifferenza l-kbira fil-[ajja ta’ dawn it-tfal ta’ pajji]i tat-tielet dinja i]da ukoll fil[ajja ta’ g[exieren ta’ tfal o[ra f’Malta fosthom dawk tad-Dar ta’ San :u]epp. {adna ftit kummenti minn Fr. Clinton Farrugia MSSP dwar dan kollu.

X’inhi l-istorja wara din il-maratona^ Kif in[olqot^

{dax-il sena ilu mi/?entru Animazzjoni Missjunarja [ar;et l-idea li wara li nkunu spi//ajna lprogrammi So/joReligju]i li nag[mlu matul is-sena tkun idea tajba li nag[mlu programm itwal, maratona ta’ xandir biex fih no[olqu festa missjunarja ]g[ira. Permezz tal-maratona u x-

xandir nuru u nag[tu xhieda tal-[idma missjunarja fil[ajja tal-Knisja u ni;bru biex ng[inu pro;etti li lmembri tas-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl qed iwettqu f’pajji]i differenti fosthom il-Perù, il-Pakistan, il-Filippini u anke f’Malta. Mill-ewwel darba sal-lum l-istudjo prin/ipali li fih issir il-Maratona ta’ Xandir ikun fil-bit[a tad-Dar ta’ San :u]epp. {allejna l-idea ori;inali ji;ifieri nibdew il;img[a f’nofs inhar u nibqg[u sejrin g[al sittin sieg[a ji;ifieri nispi//aw f’nofs il-lejl tal-{add.

Minn huma l-missjunarji MSSP u kemm qeg[din membri^

Is-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl twaqqfet minn Mons. :u]eppi De Piro fl1910 bl-iskop li tkun So/jetà Missjunarja. Fil-bidu bdew f’Dar lImdina, imbag[ad inbniet il-Motherhouse biswit ilKappella ta’ Sant Agata biex isservi ta’ ba]i minn fejn is-So/jetà tikber. Lewwel missjunarju bag[tu Mons. :u]eppi De Piro innifsu kien Fra :u]epp li beda fl-Etjopja, l-Abbisinja ta’ dak i]-]mien. Ftit wara l-fundatur miet. Imma fis-snin segwenti lmembri ta’ din is-So/jetà Missjunarja Maltija bdew mal-emigranti fl-Awstralja, il-Kanada, il-Perù, u lPakistan, il-Filippini u anke bid-Dar tas-Superjur :enerali f’Ruma. Membri b’kollox qeg[din madwar mija u l-[idma missjunarja kull fejn

qeg[din ta[dem l-ewwel filperiferija, ma’ dawk li laktar g[andhom b]onn.

Permezz tal-[idma talmissjunarju u l-;bir li sar matul is-snin xi pro;etti saru f’dawn il-pajji]i tattielet dinja^

L-operat missjunarju hu impenn li normalment irid iwassal l-a[bar it-tajba talVan;elu. U ma’ dan ilmessagg ji;i l-impenn so/jali li ming[ajr tlaqliq wie[ed irid ixammar u jmidd g[onqu g[al [idma li tkun effettiva ma’ nies li qed jg[ixu fit-tarf tasSo/jetà, il-fqar u dawk li qed ibatu. Din normalment hi lmottiv prin/ipali li kull missjunarju jiddedika [ajtu g[aliha. Fil-fatt f’dawn la[[ar 50 sena ta’ [idma filPerù u mbaghad iktar tard ilPakistan u l-Filippini, il[idmiet prin/ipali kienu#skejjel, klini/i, k/ejjen u programmi ta’ ikel. Fil-qalba tag[hom il-bini ta’ komunitajiet li jitg[allmu jikbru u jg[inu lil xulxin b[al a[wa.

Xi pro;etti qeg[din ta[dmu fuqhom b[alissa u g[aliex se jintu]aw il-fondi mi;bura din is-sena^

Il-pro;etti prini/ipali huma varji. Insibu li fil-Perù, Aldea Sagrada, li hi d-dar li tospita 60 tifel u tifla mill-età ta’ sena sa ghoxrin sena, klinika f’zona fqira [afna, k/ina li qed tag[ti 600 ikla kuljum lil fqar, skola Fra :u]epp Caruana f’zona tal-periferija Sta Katalina, u programm li ng[inu familji fqar ikollhom

Mument partikulari waqt il-maratona ‘O[loq Tbissima’ tas-sena li g[addiet

dar a[jar. Fil-Pakistan g[andna skola kbira li trid teduka lil minn qatt me kellu opportunità jmur skola u filFilippini ng[inu li]]g[a]ag[ ikomplu l-kulle;;i jew l-Università billi ng[inu f’Boro] ta’ Studju. Dan jghin biex il-futur tag[hom ikun iktar garantit. Pro;ett ie[or hu man-nativi Etas, minn fuq il-muntanji nippruvaw ng[inu fledukazzjoni tag[hom liktar tat-tfal u ]-]g[a]ag[. Hawn Malta ng[inu ]ew; pro;etti - lit-tfal ta’ San :u]epp u x-Xandir talKelma.

X’se jkun hemm waqt din il-maratona ta’ din issena^

Peress li din hi maratona ta’ 60 sieg[a xandir kontinwu, allura rridu na[sbu li f’kull [in ikun hemm xi [a;a sabi[a u interessanti

g[addejja fuq it-televi]joni. Din is-sena ma jonqsux irrokna tat-tfal u tal-varjetajiet ta’ filg[axija. Dan se jkun possibbli li jsir permezz tas-sehem attiv minn diversi kantanti, ]effiena u korijiet ferm popolari mag[na l-Maltin. Matul ilmaratona se jkun hemm diversi pre]entaturi popolari biex jippre]entaw is-shows waqt il-maratona. Features mill-Perù, ilPakistan u l-Filippini, fejn qed ja[dmu l-missjunarji MSSP Maltin, se jintwerew biex kul[add ikun jaf fejn qed imorru l-flus li n;abru permezz tal-qalb ;eneru]a talpoplu Malti tul dawn l-a[[ar g[axar snin waqt id-diversi maratoni li kienu organizzati. Se nuru wkoll features li [adna fid-dar stess ta’ San :u]epp, fejn se naraw it-tibdil li sar bis-sa[[a tal-maratona O[loq Tbissima. Waqt il-maratona se

nitkellmu ma’ patrijiet MSSP li qed jg[ixu fil-Pakistan u anke kellhom xi esperjenzi filPerù u l-Filippini. Kif ukoll se nitkellmu ma’ Fr Frankie Cini d-Direttur tadDar ta’ San :u]epp u ma’ kollegi o[ra li qed ja[dmu f’din id-dar, li wkoll tibbenefika mill-flus li jin;abru fil-maratona. Se ning[aqdu wkoll permezz ta’ skype mal-Perù, il-Pakistan u l-Filippini. Se jkollna wkoll waqtiet ta’ quddies, talb, bands li jdoqqu u jkantaw kanzunetti ta’ tif[ir u log[ob li se jinvolvu ru[hom diversi atturi u kantanti kif ukoll membri parlamentari. Rokna li ssir kull sena hi sSibt fl-10 a.m. fejn il-Prim Ministru u l-Kap talOppo]zizzjoni ji;u jimlew hampers bl-ikel biex wara lquddiesa tal-{add filg[odu fid 9 a.m. jittie[du f’container biex jintbag[at il-Perù.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

FRANZA

L-awsterità tmiss lit-tradizzjoni Il-parata militari annwali ta’ Jum Bastilja tidher li wkoll sfat vittma tal-awsterità, meta //irkustanzi lanqas ma ja[fruha lill-aktar tradizzjonijiet stori/i u stabbiliti ta’ dan il-pajji], li jinsab fil-morsa ta’ kri]i ekonomika. Fil-fatt, ir-rapporti sostnew li lGvern tal-President So/jalista Francois Hollande qed ja[seb biex jaqta’ mill-ispejje] asso/jati mal-festi ta’ Jum Bastilja (li ji;i //elebrat nhar il-{add) meta Franza g[andha rekord ta’ qg[ad, u bil-fidu/ja fost il-konsumaturi u l-azjendi li j[addmu dejjem qed tmajna. Skont il-gazzetta Le Figaro, ilGvern qed ja[seb biex inaqqas minn 400,000 sa 600,000 ewro mill-ispi]a ta/-/erimonja militari prominenti li ssir f’kull 14 ta’ Lulju fl-in[awi ta’ Champs Élysées, f’Pari;i.

L-INDJA> Residenti fil-villa;; ta’ Keribakori, fid-distrett ta’ Nagaon, li jinsab fl-Istat ta’ Assam, ju]aw il-makkinarju tqil biex ine[[u katavru ta’ iljunfant minn g[alqa wara li l-istess annimal ;arrab xokkijiet tal-elettriku fatali meta /ediet stallazzjoni bil-cables tal-elettriku fl-in[awi. (Reuters)

L-ISTATI UNITI

IR-RENJU UNIT

Ji/[ad il-[tija fit-terrur ta’ Boston

Di]gwid dwar konkors tat-trabi

L-Amerikan ta’ nisel ?e/en, Dzhokhar Tsarnaev, deher g[all-ewwel darba filqorti federali ta’ Boston, fejn /a[ad g[all-akku]i ta’ [tija b’konnessjoni mal-bombi li fil-15 ta’ April qatlu tliet persuni u ferew 264 o[ra, waqt il-famu]a Maratona annwali li jorganizzaw l-awtoritajiet talistess belt. L-attakk kien l-ag[ar wie[ed li [alla l-vittmi fuq skala massi//a fl-Istati Uniti mindu l-grupp Al-Qaida, fil11 ta’ Settembru tal-2001, u]a l-ajruplani tal-passi;;ieri b[ala strument ta’ terrur kon-

tra l-ibliet prin/ipali Amerikani. Intant, Tsarnaev, li g[andu 19-il sena, jista’ je[el il-piena kapitali jekk jinstab [ati talattakk waqt il-maratona; hu ma naqasx milli jwie;eb li mhux [ati g[al seba’ darbiet, fil-pre]enza tal-qraba tal-vittmi tieg[u. Tsarnaev hu akku]at dwar qtil u feriment ‘tal-massa’ permezz ta’ tag[mir splussiv u li hu u [uh Tamerlan kienu ppreparaw u po;;ew f’backpacks li t[allew fost l-ispettaturi li attendew g[all-maratona.

Il-Kumitat tal-Karnival ta’ Devizes, f’Wiltshire, spi//a akku]at dwar impenn esa;erat ‘biex jara li l-affarijiet jimxu bil-korrettezza’ u wara de/i]joni biex ma jsirx konkors tradizzjonali b’ tema bonny baby (g[all-isba[ tarbija) fuq ba]i li mhux sew li tarbija tkun i;;udikata fuq iddehra tag[ha. In-nies li jie[du [sieb lorganizzazzjoni tad-Devizes Carnival sostnew li l-konkors tat-tarbija ‘m’g[adux aktar attrazzjoni xierqa’ g[al waqt programm tal-karnival kontemporanju, u fost l-inkwiet li ‘jistg[u jie[du g[alihom’ il-

;enituri tat-trabi li ma jirb[ux premju. Madankollu, numru ta’ ommijiet tant irrabjaw dwar id-de/i]joni li g[a]lu li jag[mlu konkors simili ‘fuq linizjattiva tag[hom’ u fuq listess tema. Fil-fatt, il-konkors ‘alternattiv’ g[andu l-appo;; tasSindku ta’ Devizes, Pete Smith, li sostna li l-avveniment jg[aqqad lill-membri tal-komunità. Smith anki tkellem dwar ir-reazzjonijiet tal-ommijiet dwar ‘de/i]joni (tal-Kumitat) li ma tag[milx sens’ u ma naqasx milli jaqbel mag[hom.

U[ud mill-ommijiet qalu li Devizes hi belt ]g[ira u tradizzjonali mag[rufa b[ala market town, u li g[andha appell partikulari li m’g[andux x’jaqsam ma talibliet metropolitani. Dan, meta ‘il-baby shows g[andhom ikunu sinonimi ma’ zona residenzjali li baqg[et t[addan l-istess tradizzjonijiet antiki’. Il-Kumitat tal-Karnival ta’ Devizes (li jsir ix-xahar iddie[el) anki ne[[a l-avveniment tar-‘Re;ina tal-Karnival’ bl-ispjegazzjoni li ‘dan ma jaqbilx mal-ispirtu talokka]joni’.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 19

L-ISTATI UNITI> Drone tat-tip Northrop Grumman X-47B, imlaqqam “Salty Fog 502”, hekk kif ni]el fuq il-USS George H.W. Bush fl-O/ean Atlantiku, barra l-kosta ta’ Virginia. Din kienet l-ewwel darba li ajruplan ming[ajr bdot irnexxielu jin]el fuq aircraft carrier. L-ajruplan ma jinqabadx fuq ir-radar u jista’ jtir sa distanza ta’ 2,000 kiloemtru. (Ritratt> Reuters)

IL-LUSSEMBURGU

Jirri]enja l-PM Juncker Jean Claude Juncker irri]enja minn Prim Ministru – kariga li kien ilu jokkupa mill-1995 – min[abba skandlu li jinvolvi s-servizzi sigrieti tal-pajji]. Juncker irri]enja wara li assuma r-responsabbiltà g[al abbu]i minn xi membri tasservizzi sigrieti tal-

Lussemburgu, li fost l-o[rajn kienu qed jisemmg[u t-telefonati tal-politi/i. Ilbiera[, Juncker mar g[and il-Gran Duka talLussemburgu biex jissottometti r-ri]enja u se tissejja[ elezzjoni fi ]mien tliet xhur. Is-servizzi sigrieti talLussemburgu jaqg[u ta[t ir-

responsabbiltà tal-uffi//ju tal-Prim Ministru, i]da Juncker qal li ma kienx konxju ta’ dak li kien g[addej. Fost l-o[rajn, kien hemm a;enti li xtraw karozzi bilflus allokati lis-servizzi sigrieti biex ju]awhom privatament, kif ukoll dawn kienu

ja//ettaw il-flus biex jag[mlu favuri varji. Rapport li sar fuq dak li kien qed ji;ri sab li Juncker kellu kontroll limitat fuq isservizzi sigrieti talLussemburgu minkejja li dawn kienu jaqg[u ta[tu. Juncker, li sar Prim Ministru fl-1995 u s’issa kien

il-Prim Ministru li l-aktar kien ilu fil-poter fl-Unjoni Ewropea, /a[ad li kien g[amel xi [a;a [a]ina. Ilpartit tieg[u, is-CSV ta//entru-lemin, mexxa lGvernijiet kollha filLussemburgu minn tmiem itTieni Gwerra Dinjija, [lief wie[ed.

L-I}RAEL

IR-RUSSJA

Isibu sfin;i

Lura g[at-typewriters

L-arkeolo;isti sabu fdalijiet ta’ sfin;i f’Tel Hazor, fit-Tramuntana tal-I]rael. Issejba qed titqies b[ala wa[da unika fl-I]rael. Intqal li s-sfin;i hu xog[ol E;izzjan u g[andu l-isem ta’ farag[un imnaqqax fuqu, dak ta’ Menkaure jew Mycerinus, li kien ordna l-bini ta’

Wara dak kollu li qed jo[ro; f’dawn l-a[[ar ;img[at dwar l-ispjuna;; fuq l-Internet, ilFSO, is-servizz tas-sigurtà Russu inkarigat missigurtà tal-og[la uffi/jali tal-pajji], se jmur lura g[all-u]u tat-typewriters. Infatti, g[alissa l-FSO [are; tender g[al 20 typewriter g[all-valur ta’ 11,600 dollaru Amerikan. Skont ir-rapporti fil-media Russa, dawn se jintu]aw biex jinkitbu messa;;i sigrieti. Intqal ukoll li /erti dipartimenti tal-Gvern Russu, fos-

piramidi u g[ex 4,000 sena ilu. Il-misteru hu kif din lisfin;i spi//at f’Tel Hazor, kif ukoll x’sar mill-kumpalment tal-istatwa. Hemm min jemmen li listatwa ntbag[at b[ala rigal, madwar 1,000 sena wara li n[admet, lir-re ta’ Hazor minn re E;izzjan.

thom dawk tad-Difi]a, g[adhom sal-;urnata tal-lum ju]aw it-typewriter g[al /ertu xog[ol, inklu] g[al rapporti lill-President tal-pajji]. Nikolai Kovaliov, Membru Parlamentari Russu u eks kap tas-servizzi sigrieti Russi (FSB), qal li li kull typewriter g[andha stil ta’ kitba li tintg[araf, filwaqt li l-kompjuters kollha jiktbu l-istess. Hu ]ied li fir-rigward talkomunikazzjonijiet elettroni/i, dawn kollha huma vulnerabbli u ma hemmx 100 fil-mija protezzjoni.

IL-PERÙ> Nies jie[du r-ritratti ta’ balena mejta li nstabet f’bajja f’Santa Rosa. Il-balena ti]en madwar sitt tunnellati u hi twila 15-il metru. (Ritratt> Reuters)


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

20 :rajjiet umani fil-Vatikan

Emanuela Orlandi (2) (2)

:wanni Pawlu II u Ali Agca Kollox juri li l-Papa :wanni Pawlu II kien inkwieta qatig[ dwar l-g[ajbien drammatiku tat-tfajla Emanuela Orlandi, bint impjegat u /ittadin talVatikan, li sparixxiet nhar it-22 ta’ :unju 1983. F’inqas minn xahar mill-g[ajbien misterju] ta]]ag[]ug[a, fl-età ta’ 15-il sena, :wanni Pawlu II tkellem darbtejn dwar il-ka] tag[ha. Fi]-]ew; okka]jonijiet, hu g[amel dan wara r-re/itazzjoni talAngelus, fil-jum tal-{add. L-ewwel intervent tieg[u kien fit-3 ta’ Lulju, mit-tieqa tar-residenza tieg[u f’San Pietru. It-tieni kien fis-17 ta’ Lulju, din id-darba f’Castel Gandolfo. Ti/rita kbira L-g[ajbien ta’ Emanuela

Orlandi nissel ti/rita kbira f’qalb :wanni Pawlu II, lewwel nett g[aliex hu dejjem ta’ niket g[al Missier Spiritwali li tfajla fil-fjur tag[ha tisparixxi misterjo]ament u, fil-ka] ta’ Emanuela, din kienet ukoll bint impjegat tal-Vatikan fejn hu kien il-Kap. Biss, il-ferita li dan il-ka] fisser g[al :wanni Pawlu II kienet aggravata wkoll millfatt li ftit wara l-g[ajbien ta’

Emanuela, fe;;et teorija li lka] tag[ha kellu konnessjoni mal-attentat li kien sar fuq [ajjet l-istess Papa f’Mejju 1981, li fih kien hemm involuti intri//i ta’ servizzi sigrieti jew gruppi attivi fiddinja kriminali ta’ dak i]]mien. :wanni Pawlu II kompla jie[u interess personali partikulari fil-ka] ta’ Emanuela. F’inqas minn sena, g[amel tmien appelli g[all-[elsien tag[ha. Mar ukoll i]ur u jikkonforta

F’intervista g[ar-RAI meta kien il-[abs f’Ruma, Agca qal li Emanuela kienet g[adha [ajja, ma kinitx fil-periklu, u kienet qed tg[ix f’kunvent tal-klawsura

“G[al darba o[ra,” qal il-Papa nhar is-17 ta’ Lulju 1983, “nitlobkom ting[aqdu mieg[i fit-talb g[al Emanuela Orlandi, li l-jiem li g[addew sfortunatament ma ;abu mag[hom ebda [jiel dwar x’;ara minnha. Ning[aqad intimament mal-allarm tal-;enituri tag[ha, li jien irrid inkun eku tieg[u. Ma g[andux jitwal aktar id-dulur kbir ta’ din il-familja, li mhi titlob xejn aktar [lief li tkun tista’ ter;a’ tg[annaqha. Flimkien mag[kom nitlob lil Alla sabiex il-pa/i u l-fer[ ikunu jistg[u jirritornaw f’dar li fuqha g[al wisq jiem qed tiggrava tra;edja daqstant doloru]a.”

personalment lill-familja tag[ha. Imbag[ad, f’Di/embru 1983, ji;ifieri sena u nofs wara l-g[ajbien ta’ Emanuela, ]ar il-[abs ta’ Rebibbia, f’Ruma, fejn iltaqa’ g[al ftit minuti, ras imb ras, ma’ Mehmet Ali Agca, it-Tork li fit-13 ta’ Mejju 1981 ipprova joqtlu fi Pjazza San Pietru u li, skont ma kien qed ji;i allegat dak i]-]mien, Emanuela ;iet ma[tufa b[ala rahan g[all[elsien tieg[u. Xi ntqal bejn :wanni Pawlu II u Ali Agca f’dak linkontru storiku jafuh biss huma t-tnejn u Alla lImbierek. Jien nemmen li f’dak linkontru, Emanuela kienet fuq nett f’mo[[ il-Papa. Nemmen ukoll li f’dik l-

okka]joni, il-Papa g[amel li seta’ biex jara jekk Ali Agca setax, b’xi mod li jkun, direttament jew indirettament, jg[in biex issir mag[rufa l-verità dwar Emanuela u, jekk kienet g[adha [ajja, tinstab u tkun meg[juna ting[aqad mill;did mal-familja tag[ha. Li nafu fi]-]gur hu li kien x’kien dak li Ali Agca qal jew ma qalx lill-Papa, ilmisteru ta’ Emanuela baqa’ misteru anke wara dik illaqg[a. A;enti tal-Lupi Gri]i Lil hemm mi]-]jara li

g[amillu :wanni Pawlu II fil-[abs, kien hemm okka]joni fejn Ali Agca qal, fl-intervista, li Emanuela kienet in[atfet minn a;enti Bulgari tal-hekk imsej[in

minn Charles Buttigieg km@erremme.com.mt

Lupi Gri]i, organizzazzjoni ta’ ]g[a]ag[ neo-Faxxisti u ultra-Nazzjonalisti Torok, li Agca kien membru tag[ha. Il-Lupi Gri]i jidher li kellhom influwenza kbira fuq Ali Agca. Jing[ad, fil-fatt, li kien b’ordnijiet li r/ieva minn [dan din lorganizzazzjoni li Agca, fl-1 ta’ Frar 1979, f’Istanbul, qatel lill-editur ta’ gazzetta ewlenija Torka. Wara l-qtil tal-editur, Agca nqabad u ;ie sentenzjat g[al g[omru l-[abs. I]da f’madwar sitt xhur irnexxielu ja[rab mill-[abs, bl-g[ajnuna ta’ wie[ed mill-mexxejja tal-Lupi Gri]i u ta’ persuna o[ra.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

:rajjiet umani fil-Vatikan 21 Dak i]-]mien, Agca [arab lejn il-Bulgarija. Imbag[ad, fis-sajf tal-1980, beda j[uf ’l hawn u ’l hemm fir-re;jun tal-Mediterran, bl-u]u ta’ ismijiet u dokumenti foloz. Baqa’ sejjer hekk sakemm f’Mejju 1981, mar Ruma u spara g[all-Papa :wanni Pawlu II. F’intervista li saritlu g[arRAI meta kien il-[abs f’Ruma, Agca qal li Emanuela kienet g[adha [ajja, ma kinitx fil-periklu, u kienet qed tg[ix f’kunvent tal-klawsura. Madankollu, hu /a[ad li kellu xi tag[rif dirett dwar il-;rajja ta’ Emanuela. Argumenta li dak li kien qed jg[id kien frott dawk li hu sej[ilhom ‘xi konklu]jonijiet lo;i/i’. Dwar dak li allega Agca ma nstabet ebda xhieda. Filfatt, fi/-/irkustanzi, fis-sajf tal-1997, 15-il sena wara lg[ajbien ta’ Emanuela, linvestigaturi bdew b[al jaqtg[u qalbhom li jirnexxilhom isibu tarf ilkobba m[abbla tal-ka] tag[ha. F’nofs is-sena 2000, imbag[ad, l-Im[allef Ferdinando Imposimato qal li minn dak li kien sar jaf ming[and il-Lupi Gri]i, Emanuela kienet qed tg[ix f’komunità Musulmana. Imposimato qal ukoll li qabel marret f’din ilkomunità, Emanuela aktarx li g[amlet xi snin tg[ix f’Pari;i. I]da apparti dak li qal hu, ma fe;; xejn aktar li juri li l-fatti setg[u kienu tassew hekk. Agca jkompli j[awwad il-borma Ali Agca dam 19-il sena f’[abs fl-Italja. Mill-Italja, ;ie trasferit it-Turkija, fejn

in]amm g[al g[axar snin

I]-]jara storika li l-Papa :wanni Pawlu II kien g[amel lil Mehmet Ali Agca, it-Tork li fit-13 ta’ Mejju 1981 ipprova joqtlu fi Pjazza San Pietru u li, skont ma kien qed ji;i allegat dak i]-]mien, Emanuela ;iet ma[tufa b[ala rahan g[all-[elsien tieg[u

o[ra dwar il-qtil tal-editur ta’ gazzetta fl-1979. Fl-2006, fi]-]mien meta kien g[adu maqful f’Ankara, Agca allega li Emanuela u tfajla o[ra, Mirella Gregori, Rumana li kienet g[ebet ftit qabel Emanuela, kienu n[atfu b[ala parti minn pjan biex hu jin[eles mill-[abs. Hu allega wkoll li ]-]ew;t ibniet kienu ttie[du baxx baxx lejn palazz f’Liechtenstein. Agca [areg mill-[abs Tork f’Jannar 2010. Dakinhar kellu 52 sena.

Malli sab ru[u [ieles, iddikjara lilu nnifsu b[ala ttieni messija. Hu qal li lEvan;elu hu mimli ]balji u li hu se jikteb Evan;elu perfett. Qal ukoll li d-dinja u l-umanità se jintemmu dan is-seklu. Sussegwentement, fid-9 ta’ Novembru 2010, f’intervista fuq stazzjon televi]iv Tork, Agca welled teoriji ;odda dwar l-attentat fuq il-[ajja tal-Papa :wanni Pawlu II u Emanuela. Hu qal li l-attentat ta’ qtil talPapa kien organizzat millVatikan; li wara li g[ebet

Emanuela g[amlet xi ]mien pri;uniera fil-Vatikan; li fi]]mien ta’ dik l-intervista Emanuela kienet qed tg[ix f’pajji] tal-Ewropa /entrali b[ala soru f’monasteru Kattoliku; u li l-familja ta’ Emanuela setg[et i]]urha meta trid i]da hi ma setg[etx titlaq millmonasteru. Biss, kien ;ara li lil Agca n-nies bdiet tisimg[u, u daqshekk. Allegazzjoni ta’ [jiel f’qabar Ir-rota ta]-]mien baqg[et

‘Banda della Magliana’ – il-membri tag[ha bejn tmiem is-snin sebg[in u l-bidu tas-snin tmenin wettqu attro/itajiet kbar, b’mod partikulari f’Ruma u hemm min jemmen li l-[tif ta’ Emanuela kien wie[ed mill-attakki li l-grupp kien qed jag[mel kontra l-Vatikan

iddur. Fl-2011, /ertu Antonio Mancini, eks membru talhekk mag[rufa Banda della Magliana, qal kliem li ta lil dak li jkun x’jifhem li l-[tif ta’ Emanuela kien wie[ed mill-attakki li l-grupp kien qed jag[mel kontra lVatikan, bil-[sieb li j;ieg[lu lil dawk kon/ernati jag[tuhom lura ammonti kbar ta’ flus li l-grupp kien silef lill-hekk imsejja[ Bank tal-Vatikan permezz talBanco Ambrosiano. L-Ambrosiano kien bank immexxi minn Roberto Calvi li, fl-1982, kien instab img[allaq ma’ pont f’Londra. F’din it-teorija ;dida, tela’ fil-wi// isem Enrico De Pedis, kriminal Taljan li nqatel fil-bidu ta’ Frar tal1990 u li kien midfun filBa]ilika ta’ Sant’Apollinare f’Ruma. Antonio Mancini [are; blallegazzjoni li De Pedis ;ie midfun fil-Ba]ilika b’turija ta’ radd il-[ajr g[as-sehem li hu ta biex ipperswada lil membri o[rajn tal-Banda della Magliana jwaqqfu lattakki tag[hom kontra lVatikan. Twieldu wkoll spekulazzjonijiet li fil-qabar ta’ De Pedis seta’ kien hemm [jiel importanti dwar il-[tif u l-;rajja ta’ Emanuela. Min[abba din itteorija ;dida marbuta ma’ De Pedis, kien hemm min dawwar is-suspetti tieg[u lejn il-Vatikan. Dwar x’qal il-Vatikan u x’;ara fid-dawl ta’ dak li allega Mancini, naraw b[allum tmint ijiem.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

22 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN IL-MARSA. Kull nhar ta’

Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.

AVVI}I SO?JALI {AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Barbecue, illum il-:img[a, 12 ta’ Lulju fit-8.30 p.m. filLukanda San Antonio, ilQawra. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ ta[t l-10 snin. Biljetti jinkisbu mill-Ufficcju PN f’Main Street jew millmembri tal-Kumitat Sezzjonali. JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe Cassar se jorganizzaw Barbecue, g[ada s-Sibt, 13 ta’ Lulju fit-8 p.m. fir-Riviera Resort & Spa, Marfa Bay, ilMellie[a. Prezz €22 g[alladulti u €11 g[at-tfal ta’ bejn il-5 u t-12-il sena. G[allbookings /emplu 79459227 jew 99468624. BORMLA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Barbecue, il-:img[a, 19 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-Lukanda Euro Club, il-Qawra. Prezz €18 g[all-kbar u €8 g[at-tfal ta’ bejn il-5 u t-12-il sena. Trasport provdut g[all-prezz ta’ €2. G[all-bookings jew biljetti /emplu 79914618 jew 99490149 jew mill-Uffi//ji PN tat-tieni distrett. Mistieden ewlieni l-Kap tal-Partit Simon Busuttil. MARIO DE MARCO. Il{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Barbecue flokka]joni tal-[atra tieg[u b[ala Vi/i Kap tal-PN, is-Sibt, 20 ta’ Lulju fit-8.30 p.m. filLukanda Seabank, il-Mellie[a. Tluq bil-privates fis-7.30 p.m. mill-postijiet tas-soltu. Prezz €20 u l-biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 21444437, 21247049 jew 99450902. JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Barbecue, il:img[a, 2 ta’ Awwissu fit-8 p.m. fil-Mellie[a Holiday Centre (Danish Village). Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99841333 jew 21666736. {AL TARXIEN. IlKumitat Sezzjonali PN se jorganizza Attività So/jali g[al

G[awdex, is-Sibt, 3 ta’ Awwissu. It-trasport jitlaq minn {al Tarxien fl-4 p.m. Prezz €20 u €18 g[atTesserati tal-Partit, li jinkludi ttrasport u ikla f’Marsalforn. Ilprogramm jinkludi wkoll mixja g[al [in ta’ n]ul ix-xemx u ]jara g[all-festa tal-Qala. G[al aktar informazzjoni /emplu 99237700 jew ibag[tu email lil pntarxien@gmail.com.

AVVI}I O{RA {AL TARXIEN. Il-

Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-Bar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did. Il-Bar qed jifta[ mit-Tnejn sas-Sibt mis-7 p.m. ’l quddiem, kif ukoll il{add filg[odu. Ji;u servuti lappetizers. TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sasSibt u l-{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll lappetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil Mario de Marco Beppe Fenech Adami ?ensu Galea David Agius Fredrick Azzopardi Giovanna Debono George Pullicino Tonio Fenech Joe Cassar Jason Azzopardi Chris Said Francis Zammit Dimech Carm Mifsud Bonnici Clyde Puli Mario Galea Robert Arrigo Charlò Bonnici Stephen Spiteri Michael Gonzi Tony Bezzina Claudette Buttigieg Ryan Callus Robert Cutajar Kristy Debono Albert Fenech Claudio Grech Paula Mifsud Bonnici Marthese Portelli

Kap tal-Oppo]izzjoni Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar Kelliem g[all-:ustizzja Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali Deputat Whip u Kelliem g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex Kelliema g[al G[awdex Kelliem g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma Kelliem g[all-Finanzi Kelliem g[as-Sa[[a Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni Kelliem g[all-Affarijiet Barranin Kelliem g[all-Edukazzjoni Kelliem g[all-Anzjani Kelliem g[at-Turi]mu Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima Kelliem g[ax-Xog[ol Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura Kelliema g[ad-Djalogu So/jali u l-Libertajiet ?ivili Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni fl-2017 u l-Fondi mill-Unjoni Ewropea Kelliem g[ar-Ri/erka, l-Innovazjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/ess Amministrattiv Kelliema g[all-Kompetizzjoni u d-Drittijiet tal-Konsumatur Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej

L-g[oti tad-demm m’g[andux vaganzi. Ag[ti d-demm il-lum


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Valentina Cervi u lil Claudio Santamaria. Claudia, li jkollha fuq it-30 sena, tkun se tbig[ il-villa tal-familja. Qabel i]da torganizza tmiem il-;img[a spe/jali flimkien mal-[bieb biex b’hekk mag[hom i;;edded il-memorji sbie[ li kellha tal-imsemmija villa. Ir-re;ija hi ta’ Maria Sole Tognazzi.

Rockna Radio 101, 19>15

Ritratt Nicky Scicluna

Action Jackson Iris, 22>45

Simpati/i NET Television, 13>00

Ritratt iqajjem inkwiet fost il-membri tal-familja Cassar. U min suppost inkwetat, frisk daqs [assa. Joe jid[ol biex isolvu din il-bi//a serja, i]da kien ikun a[jar g[alih li ma feta[ [alqu xejn. Min-na[a l-o[ra Ruth u Jason i[ossuhom li jridu jag[mlu xi [a;a biex forsi l-familja ter;a’ lura g[an-normal? Fl-a[[ar niskopru u nsiru nafu sigriet. Ta’ min hu?. Minbarra dan l-episodju, illum jintwera episodju ie[or fit-15:05. Il frullo del passero Iris, 15>50

Film drammatiku Taljan li n[adem fl-1998 b’re;ija ta’ Gianfranco Mingozzi u li hu bba]at fuq storja ta’ Tonino Guerra. Silvana (Ornella Muti, fir-ritratt ma’ Nicola Farron) tkun se t[alli l-villa;; ]g[ir fejn g[exet g[al dawn l-a[[ar snin mas-sie[eb tag[ha li issa miet. I]da Gabriele, armel sinjurun u [abib tal-mejjet jitlobha tibqa’. Hu jkun lest li joffrilha [ajja komda b’patt wie[ed. Xi jkun? Passato prossimo Iris, 17>40

Film Taljan tal-2002 li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Paola Cortellesi (fir-ritratt fuq ix-xellug), lil

Film polizjesk ambjentat f’Detroit fejn naraw lis-Sur;ent Jackson li, minkejja li fil-passat xejn ma mar tajjeb g[ax ried jimxi dritt, ikun g[adu determinat li minkejja l-poter li g[andu l-industrijalist Dellaplane, jikxef il-qerq tieg[u. Fost l-atturi nsibu lil Craig T. Nelson u Sharon Stone (li jidhru fir-ritratt hawn fuq), kif ukoll lil Carl Weathers u Vanity. Mogambo Rete 4, 16>10

Grace Kelly u Clark Gable (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan li n[adem fl-1953 b’re;ija ta’ John Ford.

Ritratt Eric Santucci

Michael Bugeja llum se jintervista lill-membri tat-trio jazz Cusp (fir-ritratt hawn fuq). Dan il-grupp se jkun wie[ed mill-parte/ipanti fil-Malta Jazz Festival u g[all-a[[ar ta’ dan ix-xahar se jkun qed iniedi l-album debuttanti tieg[u.

Niltaqg[u ma’ Sandro Zerafa Sajf Flimkien - NET Television, 18>15

Fost il-mistednin ta’ Graziella Attard Previ g[all-programm tal-lum se jkun hemm il-mu]i/ist Sandro Zerafa, li se jitkellem kemm dwar il-karriera tieg[u kif ukoll dwar il-Malta Jazz Festival. Ukoll waqt il-programm se jkun hemm diskussjoni dwar in-nisa li ja[dmu fis-sajf. Min-na[a l-o[ra, Malcolm Galea u Faye Paris jag[tu tag[rif dwar Much Ado About Nothing ta’ Shakespeare li se tittella’ fil-:onna ta’ San Anton.

La stessa luna Raiuno, 21>15

Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00

Il-protagonista tal-lum hi Sr Rose Tere]a Sant (fir-ritratt) mill-kongregazzjoni Our Lady of Sion, li ta[dem kontra l-mibeg[da u l-vjolenza razzista u bejn popli u razez differenti. Il[idma ta’ din is-soru hi bba]ata f’:erusalemm.

Film drammatiku Messikan li n[adem fl-2007 b’re;ija ta’ Patricia Riggen. Omm Messikana tmur l-Istati Uniti bit-tama li hemm issib xog[ol adattat, u t[alli lil binha Carlos ma’ nanntu. Qabel titlaq, tg[id lil binha biex f’waqtiet ta’ diffikultà j[ares lejn il-qamar, u jkun jaf li ommu qed tag[mel l-istess [a;a.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

24 TV#Radju

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>40 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 19>q5 21>00 23>00 00>30

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r) Wavelength (r)

Bordertown - Rete 4 23>15

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Minn Nashville 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Euromix 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - L-G[ajta tal-Pagun 09:45 - ONE News 10:00 Ma’ Pauline 11:00 - Frappe 11:45 - ONE News 12:00 Angelus 13:00 - Linja Diretta 13:45 - Bla Kantunieri 14:15 Minflok Siesta 14:45 - ONE News 15:25 - Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 17:00 Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi) 19:00 - In the Zone 20:15 - Fil-Weekend 21:45 - ONE News 22:00 -

The European Dancefloor Show 23:00 - DJ Ruby Presents Vital Grooves 24:00 - My House 02:00 - Weekend Party. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Qari mill-Bibbja, 08:00 BBC News,) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Kun Af Pajji]ek! 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar! 15:00 - RTK Qosor 15:05 - Kaskata Kulturali 15:30 - Il-Polz ta/-?ittadin

(jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Summer Mix! 19:05 - Ru]arju 19:25 - Iljieli Sajfin 20:30 Ejja G[andi 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Kaskata Kulturali (r), Frott ilKelma (r), Upbringing (r), S[e/jalisti (r), Energy Efficiency (r). Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Aroma 10:00 Il-Ktieb l-Ie[or 10:30 Bioneers 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Kelma Kelma 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Meta lMo[[ Isir Palk 20:00 - Deheb Fidda u Bron] 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - Avventura ma’ :esù 09:30 - Kuntatt 11:00 Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tadDuluri 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Mill-G]ira tat-Tliet G[oljiet 16:00 – Il-Kura tal:nien 17:00 – Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 Napli li ma tmut qatt (r) 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 Vu/i Missjunarja 22:00 Tbissima fil-[emda sajfia 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta 24:00 Ru]arju. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Let’s Go 21:00 - Dak Kien }mien 01:00 Nightshift.

Koproduzzjoni Ingli]a u Amerikana li n[admet fl-2007 b’re;ija ta’ Gregory Nava li g[andha lil Jennifer Lopez (fir-ritratt hawn fuq) u Antonio Banderas fil-partijiet ewlenin u li g[andha storja bba]ata fuq fatt li se[[ veru. F’lokalità fil-konfini ta’ bejn l-Istati Uniti u l-Messiku tkun qed isse[[ mew;a ta’ vjolenza. :urnalista Amerikana tmur hemm biex forsi tiskopri g[aliex qed isir dan. U fuq kollox g[aliex tkun te]isti daqstant indifferenza fuq ka] li qed ise[[ daqstant qrib. TVM 07:00 - Morning News Loop 08:30 - Lonely Planet – Best in Asia (ep. 2#13) 09:00 - Sa[[tek lEwwel (ep. 9) 09:10 Extraordinary animals (ser. 2 ep. 9) 09:40 - Faulty Towers (ser. 2 ep. 3) 10:10 - Keeping Up Appearance (ser. 4 ep. 4) 10:50 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Kids TV 13:30 - Madwarna (ep. 11) 14:00 - A[barijiet 14:05 Teleshopping 15:05 - Century of Flight (ep. 4) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Kids TV 17:25 Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sa[[tek l-Ewwel (ep. 10) 18:20 - Extraordinary Animals (ser. 2 ep. 10) 18:50 - Faulty Towers (ser. 2 ep. 4) 19:20 Keeping Up Appearance (ser. 4 ep. 5) 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Atlantis AD (ep. 1) 21:15 - Merlin (ep. 1) 22:00 Only Fool and Horses (ser. 3 ep. 1, 2#7) 23:15 - A[barijiet filqosor. TVM 2 07:40 - Kids TV 09:00 - Extreme Animals (ep. 2#10) 09:30 Century of Flight (ep. 4) 10:20 Sa[[tek l-ewwel (ep. 11) 10:30 Storjografija (ep. 6) 11:00 Madwarna (ep. 6) 11:30 G[awdex illum (ep. 40) 12:00 Maratona O[loq Tbissima 13:15 - Ency. Channel doc 2 x 7’ 13:30 - Paq Paq (ep. 38) 14:15 Sensilhena (ep. 6) 15:00 - Int Min Int (r) (ep. 2) 15:30 Madwarna (ep. 3) 16:00 - Issa Naraw (ep. 10) 17:00 - Sa[[tek l-Ewwel (ep. 11) 17:10 - Ency. Channel doc 2 x 7’ 17:25 Lonely Planet – Best in Asia (ep. 2#13) 18:00 - Malta u lil hinn minnha (ep. 6) 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-Smig[ 19:40 - Century of Flight (ep. 4) 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Swim Up 21:05 - Maratona O[loq Tbissima 24:00 - Issa Naraw (ep. 10). ONE 08:30 - ONE News 08:45 Teleshopping 09:00 - Indigo (r) 10:45 - Teleshopping 12:05 Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 ONE News 12:40 - O[loq Tbissima 13:45 - Teleshopping 14:45 - Prima Facie (ep. 4) 15:40 - Ieqaf 20 Minuta 16:00 Teleshopping 16:30 - Sajf ma’ Gaffiero 17:30 - ONE News 17:45 - Indigo (ma’ Norma Saliba) 19:30 - ONE News 20:15 - Kelma bejn tnejn 20:45 Mad-Daqqa t’G[ajn 21:45 -

O[loq Tbissima 23:30 - ONE News. Smash 07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 104.6 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura. 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 - Teleshopping 19:00 A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 - Qeg[din Sew! 21:30 Dokumentarju 22:00 - A[barijiet. Raiuno 06:45 - Unomattina Estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 09:35 - Unomattina Talk 09:55 - Che tempo fa # Tg 1 10:20 - Unomattina ciao come stai? 11:00 - Road Italy 11:10 Don Matteo 4 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Ho sposato uno sbirro 2 (fiction) 15:10 - Il promontorio di Annie. Film 2005 16:50 - Rai Parlamento 17:00 - Tg 1 17:15 Estate in diretta 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 Techetechetè, vista la rivista 21:15 - La stessa luna. Film 2007 23:25 - La mano sulla culla. Film ’92 01:15 - Tg 1 Notte 01:50 L’appuntamento. Raidue 07:00 - Cartoons 08:25 Heartland (TF) 09:05 - Le sorelle McLeod (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:55 - Tg 2 E…state con costume 11:10 - Tg 2 medicina 33 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Divieto di sosta 14:45 Blue bloods (TF) 15:35 - Army Wives (TF) 16:55 - Guardia Costiera (TF) 17:55 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Senza Traccia (TF) 19:35 Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - LOL :-) 21:10 - Crossing Lines (TF) 22:55 - Tg 2 notizie 23:10 - Fascino a est 00:05 Close to home (TF) 00:50 - Tg2 Parlamento 01:00 - Close to home (TF) 01:50 - Stracult (a casa) di Marco Giusti. Raitre 08:00 - Agorà Estate (attwalità) 10:20 - Uomini e lupi. Film ’56 11:10 - Tg 3 minuti 12:00 - Tg 3 12:15 - New York New York (TF) 13:05 - Piatti tipici dello spirito 13:10 - Lena, amore della

mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr Piazza affari 14:55 - Tour de France 17:30 - Tour Replay 18:00 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 Blob 20:15 - Simpatiche Canaglie 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - La grande storia ‘Il Papa buono’ 23:10 - Tg 3 regione 23:15 - Tg 3 linea notte estate 23:50 - Sfide ‘Il romanzo dell’82’ 01:10 - Rai Education – Magazzini Einstein 01:40 - Fuori orario 01:50 - Mamma Kunster va in cielo. Film ’75. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Il Mammo (sitcom) 09:10 - Io e Max Minsky. Film 2007 (fl-10.00 Tg 5) 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Il segreto (telenovela) 15:40 - Le tre rose di Eva (fiction) 16:40 - Che fatica fare la star! Film 2008 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:40 - Paperissima sprint 21:10 - Inga Lindstrom – In fuga dal passato. Film 2012 23:30 - Speciale Tg5 00:30 - Supercinema 01:00 - Tg 5 Notte#Meteo 01:30 Paperissima sprint (r). Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Distretto di Polizia 5 (TF) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Siska (TF) 13:00 Renegade (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:35 - My Life – Segreti e passioni 16:10 - Mogambo. Film ’53 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 Julie Lescaut – La morte invisibile. Film 2009 23:15 Bordertown. Film 2007 01:35 Tg 4. Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Kyle XY (TF) 09:35 - Gossip Girl (TF) 11:30 Pretty little liars (TF) 12:25 Studio aperto 13:40 - Cartoons 15:25 - The Vampire Diaries (TF) 16:20 - Smallville (TF) 17:15 Top One (game show) 18:30 Studio aperto 19:20 - CSI NY (TF) 21:10 - Mankind 23:15 Land of the Lost. Film 2009 01:15 - Sport Mediaset 01:40 Studio aperto – la giornata 01:55 - El Internado (TF).


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 - Jien u Int 10:30 - }iffa 12:30 - F. News 12:45 - Best Deal 13:00 Malja 15:00 - Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - F. News 18:30 - Niltaqg[u 19:30 - Ipokriti 20:30 - F. News 21:00 - Bejnietna l-{bieb 23:00 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Rock Legend (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Versus 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:10 Centovetrine 12:40 - Love Bugs 2 (sitcom) 13:40 - Che trucco! 14:05 - Vite in Apnea 14:40 Torte d’autore 15:10 - The OC (TF) 16:00 - I Want to be a Hilton (reality) 16:50 - Torte d’autore (reality) 17:20 - Vite in Apnea 17:50 - Che trucco! 18:20 - Love Bugs 2 (sitcom) 19:00 - Cosi Fan Tutte (sitcom) 19:30 - Mercy (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 Amarsa un po’. Film ’84 23:00 Vieni a vivere con me 23:55 Cambio casa, cambio vita 00:50 Torte d’autore (reality). BBC Entertainment 06:55 - Fimbles 07:15 - Buzz and Tell 07:20 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:40 - Balamory 08:00 - The Large Family 08:10 Fimbles 08:30 - My Family 09:00 - Gavin and Stacey 09:30 The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - New Tricks 12:05 - Lark Rise to Candleford 12:55 - My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 Gavin and Stacey 14:40 EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - New Tricks 16:30 - A Farmer’s Life for Me 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Walk on the Wild Side 18:40 - Doctors 19:10 - Our Queen 20:00 - My Family 20:30 - Saxondale 21:00 - King George & Queen Mary: The Royals Who Rescued the Monarchy 22:00 Ideal 22:30 - Friday Night Dinner 22:55 - Alan Carr: Chatty Man 02:40 - Ashes to Ashes. TCM 07:05 - The Clock. Film ’45 08:35 - Penelope. Film ’66 (U) 10:10 Day of the Evil Gun. Film ’68 (A) 11:45 - An American in Paris. Film ’51 (U) 13:35 - The Public Enemy. Film ’31 (PG) 15:00 Little Women. Film ’49 (U) 17:30

- Ask Any Girl. Film ’59 (U) 19:15 - House of Wax. Film ’53 (PG) 21:00 - The Outfit. Film ’74 (AA) 22:40 - The Women. Film ’39 (U). MGM Movies 07:20 - Alice. Film ’90 (12) 09:15 - Support Your Local Sheriff! Film ’69 (U) 10:45 - The Abominable Dr Phibes. Film ’71 (X) 12:20 Kid Galahad. Film ’62 (U) 13:55 Sunburn. Film ’79 15:40 - Guns of the Magnificent Seven. Film ’69 (A) 17:25 - Pulp. Film ’72 (AA) 19:00 - A Home of Our Own. Film ’93 (PG) 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - Making Mr Right. Film ’87 (15) 22:35 - Valley Girl. Film ’83 (15). GO Stars 06:40 - Babel 09:05 - Hanna 11:00 - Peacemakers 11:50 - Dr Seuss' The Lorax 13:15 - Shadow Dancer 15:00 - Wild Bill 16:45 The Count of Monte Cristo 19:00 - Widow On The Hill 20:30 Parks & Recreation 21:00 - The Recruit 22:50 - Hanna 00:40 Casino Royale. Diva Universal 06:55 - Agatha Christie’s Poirot 08:48 - Downpour 08:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:55 McLeod’s Daughters 10:48 Great Women 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - Agatha Christie’s Poirot 12:55 - ER 13:50 - Great Women 14:00 - JAG 15:50 McLeod’s Daughters 16:45 Agatha Christie’s Poirot 18:40 Great Women 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00 Rex: A Cop’s Friend 02:00 Agatha Christie’s Poirot. Iris 11:10 - Notte di cinema 11:25 L’affondamento del Laconia. Film 2011 13:45 - Adesso cinema! 14:05 - All You}ve Got. Film 2006 15:50 - Il frullo del passero. Film ’88 17:40 - Passato prossimo. Film 2002 19:20 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:00 - Submerged - Allarme negfli abissi. Film 2005 22:45 - Action Jackson. Film ’87 00:435 Eleventh Hour (TF). Discovery Channel 06:50 - Wheeler Dealers: BMW E30 325i Touring 07:15 American Chopper: Senior vs Junior: The Settlement 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth 09:05 - Auction Hunters: Early Bird Special 09:30 - Auction Kings: John Hancock’s Book 09:55 - Ultimate Survival: Louisiana 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made:

Thermometers 11:40 - Extreme Engineering: Battle Machines 12:35 - Fifth Gear 13:30 - Chop Shop: Phoenix Car 14:25 Wheeler Dealers: Toyota MR2 (First Generation AW10 # AW11) 14:55 - Wheeler Dealers: Toyota MR2 (First Generation AW10 # AW11) 15:20 - Mythbusters: Greased Lightning 16:15 Auction Kings: Space Oddities 16:45 - Baggage Battles 17:10 Robson’s Extreme Fishing Challenge 18:05 - Ultimate Survival: Ireland 19:00 - How It’s Made 20:00 - Deception with Keith Barry: Used Car Salesman 21:00 - Dynamo: Magician Impossible 22:00 - North America: Born to Be Wild 02:00 - How We Invented the World: Skyscrapers. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Suburgatory 11:30 Person of Interest 12:15 - Fringe 13:00 - Days of Our Lives 13:45 Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Mike & Molly 17:10 - Top Gear 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Glee 20:45 - Gossip Girl 21:30 - Win Win 23:30 - Mike & Molly 23:55 - How I Met Your Mother 00:20 - 2 Broke Girls 00:45 - Whitney 01:10 - 30 Rock 01:35 - VEEP. Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Family Traitor 10:30 - Millionaire Mayhem. 11:00 - Hoarders: Lisa # Bertha 12:00 - Celebrity House Hunting: Verne Troyer 12:30 Monster In Laws: Monster of the Bride 2: Under Khalood’s Roof 13:00 - Storage Wars Texas: Remember the Alamo? 13:30 Billy the Exterminator: Hole of Horror 14:00 - John Edward Cross Country: Four Psychics 15:00 - John Edward Cross Country: Still With Us. Hardcore Pawn: 16:00 - Family Traitor 16:30 - Millionaire Mayhem. 17:00 - Celebrity House Hunting: Verne Troyer 17:30 - Monster In Laws: Monster of the Bride 2: Under Khalood’s Roof 18:00 Hoarders: Lisa # Bertha 19:00 Storage Wars Texas: Remember the Alamo? 19:30 - Billy the Exterminator: Hole of Horror 20:00 - Hoarders: Judy # Jerry. Hardcore Pawn: 21:00 - Family Traitor 21:30 - Millionaire Mayhem. Shipping Wars: 22:00 Cash for Tanks 22:30 - Bullship. 02:00 - Hardcore Pawn: Million Dollar Story.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 Thomas and Friends 08:55 - Nouky and Friends 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 - Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 - Heroes of the City 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 - Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Family 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Heroes of the City 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:50 - Nouky and Friends 16:55 - My Animal Family 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 - Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 -

Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 Slim Pig 18:35 - Connie the Cow 18:45 Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Heroes of the City 19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Family 21:35 - Nouky and Friends 21:40 - Wobblyland 21:45 - Wobblyland 21:50 - Barney and Friends 22:15 - Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper. Disney Channel 08:05 - Austin and Ally 08:55 - Good Luck Charlie 09:40 - A.N.T. Farm 10:25 - Jessie 11:15 - Austin and Ally 12:00 - Shake It Up 12:45 - A.N.T. Farm 13:35 - Good Luck Charlie 14:25 - Jessie 15:10 - Shake It Up 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Beverly Hills Chihuahua (U) 17:30 Shake It Up 17:55 - Austin and Ally 18:20 Jessie 18:40 - A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Jessie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00

NET News

09>00

Sajf Flimkien (r)

10>30

Telebejg[

12>00

Maratona O[loq Tbissima Simpati/i NET News Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Maratona O[loq Tbissima NET News Sajf Flimkien NET News Flusek Maratona O[loq Tbissima NET News Maratona O[loq Tbissima NET News

13>00

14>00 14.05 15>00 15>05 16>00 17.00 18>00 18>15 19>45 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Rally

08:45 - Tour de France Cycling 09:45 - UEFA European Women’s Championship Football 11:00 Universiade: Volleyball: Women’s QF (live) 13:00 Tour de France Cycling 14:00 Tour de France Cycling: Stage 13: Tours - Saint Smand Montrond (live). UEFA European Women’s Championship Football: Group C: 17:45 - France v Russia (live) 20:00 - England v Spain (live). 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - Rally. Eurosport 2 Universiade: 07:00 Swimming: Day 2 (live) 10:00 - Diving (live). 11:00 - Tour de France Cycling. Universiade: 12:00 - Diving (live) 13:00 Volleyball: Women’s QF (live). 15:00 - Universiade 16:00 Universiade: Volleyball: Women’s QF (live) 18:00 Universiade 21:30 - Fight Club 22:45 - Rally 02:00 - UEFA European Women’s Championship Football. GO Sports 1 07:00 - Best of Football 201213 09:00 - FIFA Futbol Mundial 09:30 - Best of Football 2012-13 11:30 - PGA European Tour: Aberdeen Asset Management Scottish Open: Day 2 (live) 19:30 - Best of Football 2012-13 23:30 - The Championships: Wimbledon 2013: Men's Singles F. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 5 17:00 - Best of Football 2012-13 19:00 - Best of Rugby 2012-13 21:00 - PGA European Tour:

Aberdeen Asset Management Scottish Open: Day 2.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Day 5 19:00 - Best of Football 2012-13 21:00 - Best of Rugby 2012-13 23:00 - PGA European Tour:

Aberdeen Asset Management Scottish Open: Day 2.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 11:45 FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 13:05 - FA Cup (r) 15:00 2012 UIPM Pentathlon (r) 16:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:10 - FA Cup 20:00 - Bundesliga - Preview (r) 20:30 - Bundesliga (live) 22:35 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 23:40 - FA Cup (r) 01:45 Bundesliga - Preview (r). Melita Sports 2 12:00 - FA Cup (r) 14:05 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 America's Cup (r) 19:10 Volleyball Champions League Magazine The Big Hit 19:40 FA Cup (r) 21:35 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights 21:55 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:30 - Bundesliga (r). Malta Stars 08:00 - Malta Handball Association (r) 09:20 - Melita GFA 1st Div. (r) 11:05 - BOV PL (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Association (r) 17:45 - Malta Handball Association (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 Melita GFA 1st Div. (r) 21:25 BOV PL (r) 23:40 - MFA Futsal League (r) 01:00 - Malta Rugby Football Union (r).


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ In-Nadur, G[awdex

APPARTAMENT kbir f’post /entrali, erba’ kmamar tas-sodda, tnejn minnhom doppji, k/ina, dining, living combined, tnejn tal-banju u bit[a. Prezz €155,000. ?emplu 99446734 jew 99221450.

{a]-}ebbu;

TERRACED house f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs

fa//ata b’85 pied fond. Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar talbanju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’

front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Speedcraft

TA’ 18-il pied b’mutur Mariner 225hp outboard. Bil-karru galvanizzat u bla//essorji kollha li jmorru mag[ha. Kundizzjoni perfetta. ?emplu 99234321

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI ( bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpr ess.com

JIN{TIE:U {addiema

TOWER Aluminium Ltd te[tie; [addiema b’esperjenza biex ja[dmu full-time fuq xog[ol tal-aluminju u [;ie;, b’li/enzja tas-sewqan. ?emplu 21465156 jew 99457965 Tower Aluminium Ltd, {a]-}ebbu;.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Passatemp 27

Tisliba

1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin:

5. G[adda mill-magna talkafè (5) 6. }aqqha mal-art (5) 7. Ma jaf jag[mel proprju xejn (5) 10. Gravi l-bi//a tax-xog[ol (5) 11. Itlaq i;ri u skappa (5) 12. Bexxa (5) 14. Il-manbar li joqg[od fuqu surmast ta’ orkestra (5) 16. L-itwal xmara fl- Ewropa (5) 17. {amsa huma li jitilg[u kull nhar ta’ Sibt (5) 18. Swied il-qalb (5)

Weqfin:

1. G[assiesa tal-;rieden (6) 2. Pa;;atur f’sular bejn tara; u ie[or (6) 3. Ma baqax imdardar l-ilma (6) 4. Bini u ta’ fejda (6) 8. Xkupilja tal-lan]it (5) 9. Meraq tal-la[am mg[olli (5) 12. Mel[ fil-mo[[? (6) 13. G[asfur li jin]amm f’ga;;a d-dar (6) 14. Dawn ma jemmnux f’Alla (6) 15. Ndewwa, tinwir (6)

Super Sudoku…mill-1 sat-12

Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi l-log[ba tas-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ erba’ kaxxi bi tlieta kif ukoll il-kaxxi f’kull ringiela u f’kull kolonna g[andu jkollhom fihom innumri kollha mill-1 sat-12.

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. Ikxef; 6. Talin; 7. {a]na; 10. Fonti; 11. Telqa; 12. Qadef; 14. Botni; 16. {alja; 17. Isfel; 18. Rikba. Weqfin> 1. Mikxuf; 2. Affari; 3. Stinat; 4. Tnalja; 8. Bnadi; 9. :lata; 12. Qassis; 13. Fra;li; 14. Bajtra; 15. Intqal.

Draughts

— Tkunx sarkastika… m’g[andix b]onn i/-/ap/ip tieg[ek!

Soluzzjonijiet

Sib l-o;;etti mo[bija

• • • • •

Mick Jagger kien ji;ri daqs [ames mili fuq il-palk waqt kun/ert tar-Rolling Stones. Biex tin[adem i/-/ikkulata tintu]a l-essenza tal-vanilla. Napuljun Bonaparte kien jib]a’ [afna mill-qtates. Il-French Poodle ori;ina mill-:ermanja. B[al [afna r;iel, in-nemus jippreferu (li jattakkaw) nisa bjondi. Mahatma Gandhi kien midfun f’Kalifornja.

L-o;;etti mo[bija

Flixkun: d2 Zunnarija: f2 Bozza: b5 Sikkina: e4

Fatti veri

Jirba[ l-abjad> Abjad: 7 – 11, Iswed: 6 – 13; Abjad: 17 – 28, Iswed: 31 – 24; Abjad: 30 – 16 u jirba[.

:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba fi tliet mossi biss?

Super Sudoku

Jirba[ l-abjad

Erbg[a mis-sitt o;;etti t’hawn fuq jinsabu mo[bijin xi mkien f’din l-istampa. Ara ssibhomx. Indika fejn jinsabu permezz talittri u n-numri li hawn fil-;nub.


Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

28 TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Ter;a’ tispikka ti;rija tal-klassi Premier minn Kenneth Vella

Matthew Micallef fuq il-podju (fin-nofs) wara li kiseb su//ess fi Vjenna

L-aktar ti;rija mistennija li ssir illejla fil-korsa tal-Marsa se tkun wa[da tal-klassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m. Din it-ti;rija se tag[mel parti mill-31 laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott, kollha wkoll fuq distanza qasira. It-ti;rija Premier se tkun issitt wa[da u tibda fid-9.15pm. Wara l-karozza tat-tluq se jibdew Vanmaker Limburgia, Oviedo Vici, Give To Get, Magic de Assigny, Olympien Major, Olry Meslois, Simb Mark, Absolut Spender, Prince de la Butte u Milord Barbes. Misjuq minn Mark

Desira, Absolut Spender jibda fost l-aktar kwotati li jie[u ttieni reb[a infila u t-tielet f’Malta minn Olry Melsois (Emmanuel Fenech) u Magic de Assigny (David Ellul). Il-kumplament tat-ti;rijiet se jkunu riservati g[al ]wiemel tal-klassi Gold, Silver, Bronze u Copper, blewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-7pm. .

Tbassir

I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Lemon Solo. Place – Claude Carnevale, Qualou d’Axel. II Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Buckens Stjarna. Place – Ballad Ribb,

Pine Wood Harry. III Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Quartes. Place – Que Je T’Aime Rush, Passons d’Ortige. IV Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Loulou de la Rose. Place – Ywema’s Pine, Jet Starline. V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Blizzard Ad. Place – Orage du Pont, Oscar Mati. VI Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2140m. Win – Absolut Spender. Place – Olry Melsois, Magic de Assigny. VII Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Royal Qui. Place – Pampero Maybe, Andri Boko. VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Quaroldo. Place – Zandina Boshoeve, Ackaturbo.

Matthew Micallef jikseb su//ess Bidu po]ittiv g[al Ramis fi Vjenna I/ champions renjanti filwaqt li Tiziana Carannante pions attwali okmalta com Ramis kellhom bidu po]ittiv ta Turu s Knights ;iet ivvu Minn hawn il quddiem BOWLING

-

L-g[awwiem Malti ta’ 13-il sena Matthew Micallef kien il-protagonist tal-iskwadra li dan l-a[[ar kienet qed tirrappre]enta lill-Kulle;; Stella Maris fil-World Sports Festival fi Vjenna. F’dan ilfestival [adu sehem madwar tlett elef parte/ipant li kienu ;ejjin minn madwar 30 pajji] differenti. Micallef reba[ nofs it-total ta’ midalji mirbu[a millMaltin. L-g[awwiem Malti reba[ id-deheb fil-100m freestyle kif ukoll il-fidda fil-50m freestyle u fil-50m backstroke. Fil-50m butterfly Micallef irnexxielu jirba[ ilmidalja tal-bron]. Fil-badminton Garrett Bonello ng[aqad ma’ Jiri

Bures tar-Repubblika ?eka u dawn reb[u l-midalja talfidda fil-kompetizzjoni taddoubles. }ew; midalji tal-bron] kienu mirbu[a fit-table tennis. Daniel Musu spi//a fittielet post fil-kategorija tassingles ta’ ta[t it-13-il sena u Aryton Galea, flimkien malistess Musu reb[u l-fidda filkateogirja tad-doubles ta’ ta[t it-13-il sena. Il-lottatur Gary Giordimaina spi//a t-tielet fil-kategorija tal-50kg ta’ atleti tal-U15. Din kienet it-tieni parte/ipazzjoni tal-Kulle;; f’dan l-avveniment annwali wara d-debutt tas-sena l-o[ra li fihom intreb[u midalja talfidda u seba’ midalji talbron].

g[all-ista;un tas-sajf meta kisbu reb[a massima kontra ttim neo-promoss ta’ Gladiators. B’din ir-reb[a Ramis issa qeg[din fl-ewwel post flimkien ma’ Fina, okmalta.com u Royal Shock. Fina reb[u 8-0 kontra St James Hospital, okmalta.com g[elbu lil M.I.A filwaqt li Royal Shock reb[u b’punti massimi kontra Turu’s Knights. La[[ar log[ba tal-ewwel ;img[a tal-ista;un kienet dik bejn Hep02 Acorn kontra Bowlers on Strike u f’dan ilkonfront kienu dawn tala[[ar li reb[u 6-2. Justin Caruana Scicluna ta’ Fina ;ie vvutat b[ala laqwa bowler maskili tal;img[a b’total ta’ 761 pin

.

-

tata b[ala l-aqwa bowler femminili tal-;img[a b’total ta’ 623 pint. Sta;un mill-aqwa It-tim ta’ Ramis hu

kompost minn Mark Spiteri, Paul Baldacchino, John Balani, Joanna Attard u Ray Falzon Reale u dan l-a[[ar akkwistaw lil Philip Gruppetta, bowler ferm promettenti. Fl-ista;un tax-xitwa Ramis kellhom bidu kemxejn negattiv tant li fl-ewwel [ames ;img[at dawn kienu f’nofs il-klassifika. Madankollu mis-sitt ;img[a ’l quddiem bdew jaslu reb[iet kbar min-na[a ta’ Ramis, reb[iet li g[enuhom jitilg[u fit-tielet post, ta[t Bowlers on Strike u /-cham-

’ r-ritmu

.

Ramis qabdu u minn total ta’ 48 punt disponibbli fuq sitt ;img[at ;abru 42 biex b’hekk telg[u fit-tieni post, sitt punti ta[t okmalta.com u 14 aktar minn Bowlers On Strike. Filwaqt li f’dan il-perjodu Ramis bdew ji;bru punti massimi, okmalta.com bdew ifallu l-punti fir-reb[iet tag[hom u fl-a[[ar ;imag[tejn tal-kampjonat wie[ed assista g[al battalja qawwija bejn dawn i]-]ew; timijiet. Kellha tkun proprju l-a[[ar log[ba tal-kampjonat li dde/idiet min kien se jo[ro; rebbie[. Ramis [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 6-2 kontra okmalta.com f’dan iddecider biex b’hekk inkurunaw sta;un mill-aqwa.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Sport 29 TRASFERIMENTI

Alcantara se jag[]el lil Bayern minflok Man Utd Skont ir-rapporti fil-;urnali Ingli]i, il-midfielder Spanjol Thiago Alcantara se jag[]el li jing[aqad ma’ Bayern Munich u mhux ma’ Man Utd. Matul dawn l-a[[ar ;img[at kien hemm spekulazzjonijiet li Man Utd kienu se jakkwistaw lillplayer ta’ Barcelona biex jie[u post Paul Scholes, li irtira fi tmiem l-ista;un imma issa jidher li Alcantara, li g[adu kemm reba[ il-Kampjonat Ewropew tat-timijiet tal-U21 ma’ Spanja, se jag[]el li jing[aqad ma’ Bayern Munich. Dan ifisser li jekk Alcantara jiffirma ma/-champions Ewropej jer;a’ ja[dem mal-eks kow/ tieg[u, Pep Guardiola, li min-na[a tieg[u esprima xxewqa li jakkwista lil Alcantara. Alcantara, ma’ Barcelona ma tantx sab post mal-ewwel 11 min[abba li ;eneralment jibdew Xavi Iniesta u Busquets minfloku, u b’hekk irid jing[aqad ma’ tim fejn jilg[ab futbol regolari. Hu jittama li jikseb post fit-tim nazzjonali Spanjol li sena o[ra se jkun qed jie[u sehem fit-Tazza tadDinja fil-Bra]il. “Hu minnu li tlabt liddiri;enti biex jag[mlu minn kollox biex jakkwistaw lil Alcantara, imma ma nafx x’se ji;ri. Alcantara hu l-uniku player li tlabt lil Bayern,” qal Guardiola f’kummenti li ta. Filwaqt li Alcantara jixtieq jitlaq minn ma’ Barcelona, ilkow/ nazzjonali ta’ Spanja, Vicente Del Bosque, [e;;u biex jibqa’ mal-klabb Katalan u jistenna /-/ans tieg[u. ROBINHO – L-attakkant ta’ Milan, Robinho, mhux se jing[aqad ma’ Santos. Dan ;ie kkonfermat min-na[a ta]-]ew;

klabbs. I]-]ew; klabbs ma la[qux ftehim dwar is-somma ta’ dan il-player u issa la darba Santos mhux se jakkwistaw lil Robinho, wie[ed irid jara hux se jkun hemm klabbs o[ra interessati fl-eks player ta’ Real Madrid. Il-kuntratt ta’ Robinho ma’ Milan jintemm f’:unju tal-2014. NEYMAR – Xi rapporti fil;urnali Spanjoli ]velaw li Barcelona [allsu s-somma ta’ 17-il miljun ewro g[allattakkant Neymar. Neymar, li g[ad g[andu 21 sena kien wie[ed mill-protagonisti firreb[a li kiseb il-Bra]il fitTazza tal-Konfederazzjonijiet. Ori;inarjament kien irrappurtat li l-klabb Katalan [allas 57 miljun ewro, imma jidher li Santos ma ir/ivewx din issomma. Issa, i]-]ew; klabbs se jilag[bu numru ta’ partiti ta’ [biberiji kontra xulxin u d-d[ul se jmur kollu g[all-klabb ta’ Santos. OLSSON – Id-difensur }vedi] Martin Olsson ing[aqad ma’ Norwich City. Olsson, li sta;un ilu kien ma’ Blackburn Rovers, iffirma kuntratt ta’ erba’ snin. Minkejja li Norwich ma ]velawx kemm [allsu g[al dan il-player, xi sorsi qed jg[idu li s-somma tla[[aq it-2.5 miljun ewro. DEULOFEU – Everton [abbru li akkwistaw lillattakkant Gerard Deulofeu ming[and Barcelona. Deulofeu se jing[aqad ma’ Everton b’self u skont [afna, dan i]]ag[]ug[ hu wie[ed mill-aqwa talenti fl-Ewropa. Deulofeu, li g[andu 19-il sena, sta;un ilu lag[ab il-ma;;oranza mat-tieni tim ta’ Barcelona u f’34 log[ba skurja 18-il goal.

Thiago Alcantara (quddiem) jidher li se jag[]el lil Bayern minflok Man Utd

BOXING

TAZZA TAD-DINJA 2022

Haye se ji;;ieled kontra Fury

Il-Qatar se jonfoq 200 biljun dollaru

Tyson Fury ikkonferma li fit28 ta’ Settembru se ji;;ieled kontra David Haye. L-eks champion tal-WBA, Haye, ilu ma ji;;ieled sa minn Lulju tal-2012, meta reba[ kontra Dereck Chisora. L-a[[ar darba li Fury kien fl-azzjoni kienet f’April, meta g[eleb b’mod konvin/enti lill-Amerikan Steve Cunningham. Il-;lieda bejn Fury u Haye se ssir fl-Arena ta’ Manchester. Bla dubju, din il-;lieda bejn i]-]ew; boxers Ingli]i se tkun l-aktar wa[da mistennija g[all-2013. Haye kellu ji;;ieled kontra Manuel Charr f’:unju li g[adda, imma irtira min[abba injury f’idu. F’Ottubru tal-2011, Haye safa meg[lub minn Wladimir Klitschko u wara dik it-telfa lboxer Ingli] [abbar li se jirtira. L-istess Haye re;a’ lura g[allisport biex i;;ieled kontra Chisora.

Il-pajji] tal-Qatar se jonfoq is-somma astronomika ta’ madwar 200 biljun dollaru biex jorganizza l-edizzjoni finali tat-Tazza tad-Dinja tal-2022. Skont ir-rapporti, dan il-pajji] sinjur se jalloka madwar 140 biljun dollaru g[allinfrastruttura tat-trasport, li se tinkludi ajruport ;did, toroq ;odda u anki sistema tal-metro. 20 biljun dollaru o[ra se jintefqu fuq infrastruttura li g[andha x’taqsam mat-turi]mu, u din tinkludi lukandi u fa/ilitajiet o[ra. Il-popolazzjoni tal-Qatar tammonta g[al ftit anqas minn ]ew; miljuni, imma hu mistenni li xejn anqas minn erba’ mitt elf ru[ se j]uru lil dan il-pajji] waqt l-edizzjoni finali li se ssir disa’ snin o[ra. Meta l-FIFA [abbret li l-Qatar kien se jorganizza tTazza tad-Dinja tal-2022 kien hemm kontroversji kbar, spe/jalment min[abba l-fatt li skont [afna, il-log[ob ma jistax isir fit-temperaturi s[an tas-sajf tal-Qatar. Diversi kapijiet tal-futbol ;ew bl-idea li l-edizzjoni finali ssir matul ix-xitwa, imma l-Kapijiet tal-kampjonati Ewropej ma qablux ma’ dan. Jekk il-Qatar jidde/iedi li jag[mel it-Tazza tad-Dinja fix-xitwa, il-pajji]i li kkontestaw biex jorganizzaw ledizzjoni tal-2022 jistg[u jibdew pro/eduri legali.

NI:ERJA

MOTOGP

Sospi]i fuq skandlu ta’ festa ta’ goals

Jorge Lorenzo g[adu ma irkuprax

Erba’ klabbs tad-dilettanti Ni;erjani, involuti f’]ew; partiti ta’ promotion deciders, skorjaw bejniethom 146 goal u ;ew sospi]i. Plateau United Feeders g[elbu lil Akurbu 79-0, waqt li Police Machine g[elbu lil Babayaro 67-0 f’]ew; partiti mill-promotion playoffs tatTielet Divi]joni. I]-]ew; timijiet rebbie[a kienu qed ifittxu ddifferenza tal-goals biex javvanzaw wara li kellhom l-istess punti. “Dan hu ina//ettabbli. Dan hu skandlu ta’ proporzjoni kbira. Lerba’ timijiet involuti ;ew sospi]i g[al perijodu indefinit sakemm jittie[du mi]uri o[rajn. Se ninvestigaw il-ka] u se nin]lu filfond tieg[u,” qal il-Vi/i President tal-FA Ni;erjana, Mike Umeh. Feeders skrojaw 72 goal fit-tieni taqsima waqt li Police skorjaw 61 wara l-mistrie[.

I/-champion mondjali Jorge Lorenzo tal-Yamaha qal li g[adu ma irkuprax g[al kollox mill-ksur li sofra ;imag[tejn ilu, waqt il-provi liberi g[all-Grand Prix tal-Olanda. Minkejja li kien immedjatament operat, Lorenzo xorta tellaq fil-Grand Prix u sa[ansitra spi//a fil-[ames post.

Fi tmiem il-;img[a jsir il-Grand Prix tal-:ermanja, u Lorenzo jittama li jkun f’kundizzjoni a[jar milli kien ;imag[tejn ilu. “Li hu ]gur hu li mhux se nkun fl-aqwa tieg[i fil:ermanja, imma se nipprova minn kollox biex ner;a’ ni;bor kemm jista’ jkun punti,” qal Lorenzo.

I/-/irkwit tal-:ermanja mhuwiex xi wie[ed li s-soltu jmur tajjeb fih Lorenzo, imma l-fatt li dan mhuwiex /irkwit velo/i se jg[in lil Lorenzo jimmanuvra a[jar fuq il-mutur. F’dawn l-a[[ar erba’ snin, Lorenzo qatt ma irnexxielu jirba[ fil-Grand Prix tal-:ermanja.

L-ITALJA

Aktar akku]i ta’ korruzzjoni }ew; klabbs tas-Serie A, Lazio u Genoa, flimkien ma’ Lecce u tmien plejers qed ikunu akku]ati li mmanipulaw xi partiti fl-ista;un 20102011. Huma se jitressqu quddiem Tribunal tad-Dixxiplina fl-24 ta’ Lulju. Wie[ed mit-tmien plejers hu Stefano Mauri. Il-partiti investigati huma l-a[[ar ]ew; log[biet ta’ Lazio fil-kampjonat,

fejn g[elbu lil Genoa 4-2 fl-Olimpico u reb[u bl-istess skor g[and Lecce. Minbarra Mauri hemm ukoll akku]ati Mario Cassano u Carlo Gervasoni, li kienu jilag[bu ma’ Piacenza, Alessandro Zamperini tattim modest ta’ Fidene, Omar Milanetto li kien ma’ Genoa, u Massimiliano Benassi, Stefano Ferrario u Antonio Rosati, kollha ta’ Lecce.

Cassano u Zamperini di;à qed jiskuntaw sospensjoni ta’ [ames snin li ng[atatilhom sena ilu dwar ka] differenti. Waqt l-investigazzjonijiet, ilProsekutur Roberto Di Martino qal li min lag[ab fuq il-log[ba Lecce v Lazio reba[ madwar ]ew; miljun ewro u l-plejers involuti [adu madwar sitt mitt elf ewro.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

30 Sport

Valletta jikkwalifikaw b’reb[a minima minn Cristian Antony Muscat

1

EUROPA LEAGUE

VALLETTA (0)

P. Marino, I. Azzopardi, R. Briffa, L. Dimech, D. Rocha Dos Santos, D. Falzon, R. Fenech, H. Barry, J.L. Vandelannoite, S. Bajada, L. Cremona Sost – I. Zammit flok D. Falzon 58min, Y. Cini flok P. Marino 60min, E. Agius flok L. Cremona 70min

0

LA FIORITA

S. Montanari, S. Confalone, A. Mazzola, N. Cavalli, G. Bonnini, M. Piccioni, D.E. Rinaldi, F.E. Rinaldi, S. Sorbera, A. Selna Sost – B.F. Siluna flok D.E. Rinaldi 71min, A. Guidi flok N. Cavalli 83min, M. Pedrelli flok F. Ceci 90min

Imwissija – S, Bajada 38min, J.L. Vandelannoite 66min, E. Agius 75min (V), F.E. Rinaldi 44min, S. Confalone 61min, F. Ceci 66min, G. Bollini 89min (LF) Skurjaw – I. Zammit 90min pen (V) Referee – David Markham Jones (WAL) IN-NAZZJON Plejer tal-Log[ba – H. Barry (V)

G[all-[ames darba u g[attielet sena konsekuttiva, g[alkemm iddi]appuntaw filwirja tag[hom, Valletta irnexxielhom jikkwalifikaw g[all-kompetizzjoni talUEFA, meta irnexxielhom jeg[lbu lil La Fiorita bl-iskor minimu ta’ 1-0, bil-goal wa[dieni tag[hom jasal minn Ian Zammit permezz ta’ penalty fid-90 minuta. B’hekk huma irnexxielhom jikkwalifikaw g[at-tieni

round tal-fa]i tal-kwalifikazzjoni g[all-UEFA Europa League, b’aggregate skor ta’ 4-0, biex issa se jkunu qed jaffrontaw lit-tim minn Belarus, FC Minsk, bl-ewwel leg jintlg[ab nhar il-{amis li ;ej fl-Istadium Nazzjonali, Ta’ Qali. It-tieni leg kontra Minsk tintlag[ab fil-25 ta’ Lulju. Mill-formazzjoni li affrontat lil La Fiorita l;img[a l-o[ra, Valletta kellhom neqsin lill-plejers

Jonathan Caruana u Yessous Camilleri, u flokhom da[lu jilag[bu Shaun Bajada u Llewelyn Cremona. Kienu Valletta li [olqu lewwel azzjoni perikolu]a meta wara 14-il minuta, xutt tal-attakkant Bra]iljan Denni Rocha Dos Santos ;ie salvat b’diffikultà minn Simone Montanari. Valletta komplew jo[olqu l-periklu, u fit-38 minuta, Jason Lee Vandelannoite g[adda lejn Dyson Falzon, dan ikkrossja lejn Llewelyn Cremona, u wara li l-goalkeeper avversarju [are; [a]in, l-attakkant ]ag[]ug[ ta’ Valletta ra t-tentattiv tieg[u b’daqqa tar-ras jg[addi g[oli. Fit-42 minuta, minn cross ta’ Denni, il-goalkeeper ta’ La Fiorita tajjar il-ballun, li spi//a f’saqajn Dyson Falzon. I]da dan ma kkontrollax sew u l-ballun spi//a barra. Fid-59 minuta, xutt ta’ Ryan Fenech g[all-Valletta g[adda j[akkek mal-mimduda. Fit-63 minuta, minn kontrattakk ta’ La Fiorita, Selva g[adda lejn Sorbera, i]da dan ra t-tentattiv tieg[u ji;i salvat mill-goalkeeper ]ag[]ug[ ta’ Valletta, Yenz Cini, li da[al b[ala sostitut.

Sliema eliminati b’telfa minima K. LANKARAN..............................................1 SLIEMA...........................................................0

Sliema Wanderers sfaw eliminati millEuropa League wara li fit-tieni leg tal-ewwel round g[all-kwalifikazzjoni tilfu 1-0 barra minn darhom kontra Khazar Lankaran, biex b’hekk ;ew eliminati b’aggregate ta’ 2-1 wara li f’Malta spi//aw draw, 1-1. G[al Sliema f’Malta kien skurja Ohawuchi u Lankaran kienu spi//aw jilag[bu b’10, u din id-darba, kemm is-Slimi]i kif ukoll Lankaran spi//aw jilag[bu b’10. Fl-ewwel taqsima, Lankaran marru filvanta;; wara 29 minuta, u kien AMIRGULIYEV li g[eleb lill-goalkeeper Zammit wara li ir/ieva tajjeb ming[and Orsulic. Ironikament, it-timijiet, sa tmiem l-ewwel taqsima kellhom /ansijiet indaqs, imma lavversarji tal-Maltin g[arfu jsibu x-xibka. Fit-72 minuta, il-Wanderers spi//aw jilag[bu

b’10 meta r-referee Wim Smet tal-Bel;ju wera l-karta l-[amra diretta lil Clifford Gatt Baldacchino wara li dan g[amel foul ikrah fuq Pit. Hekk kif kienet se tintemm il-log[ba, proprju fl-84 minuta, Lankaran spi//aw jilag[bu b’10 meta Abdullayev waqqa’ lill-midfielder Mark Scerri u ;ie mke//i. Minkejja dan, l-avversarji iddefendew tajjeb biex reb[u l-log[ba u g[addew g[ar-round li jmiss, biex issa jilag[bu kontra Maccabi Haifa tal-I]real.

Kif bdew: K. Lankaran – 30 Doblas, 8 Eder Bonfim,

21 Todorov, 27 Skarlatake, 6 Ramaldanov, 7 Tounkara, 11 Benouahi, 14 Amirguliyev (C), 23 Gligorov, 99 Orsulic, 12 Nildo Franca Sliema – 12 Zammit, 2 A. Muscat(C), 13 Baldacchino, 28 G. Muscat, 33 Bianciardi, 7 Mintoff, 8 Scerri, 11 Laudisi, 24 Barbetti, 25 Muchardi, 10 Nka Ohawuchi

Hibs eliminati b’telfa o[ra FK VOJVODINA...........................................3 HIBERNIANS.................................................2

Hibernians sfaw eliminati minn Vojvodina wara li sofrew it-tieni telfa kontrihom fi spazju ta’ ;img[a. Hibs tilfu t-tieni leg fis-Serbja, 3-2, wara li f’Malta kienu tilfu 4-1 g[al aggregate finali ta’ 7-3. {ames minuti qabel tmiem l-ewwel taqsima, Vojvodina marru fil-vanta;; minn azzjoni ta’ corner. Vranjes tefa’ cross perfett lil ALIVODIC u dan skurja l-goal li po;;a lit-tim tieg[u filvanta;;. Wara dan il-goal waslet ir-risposta immedjata ta’ Hibernians li ;abu d-draw permezz ta’ OBIEFULE, li skurja wara li ir/ieva tajjeb ming[and Failla u l-iskor sa tmiem l-ewwel taqsima baqa’ 1-1.

Hekk kif bdiet it-tieni taqsima, il-Pawlisti marru fuq l-attakk u ng[ataw penalty meta Kordic waqqa’ lil Marcelo Dias. Mill-11-il metru, FAILLA ma ]baljax. Fit-62 minuta, SKULETIC ;ab id-draw meta ir/ieva cross ta’ Alivodic, filwaqt li [ames minuti wara, Vranjes g[adda ballun tajjeb lejn l-istess SKULETIC li g[eleb lil Balzan g[al skor ta’ 3-2.

Kif bdew: Vojvodina – 25 Kordic, 2 Radoja, 6

Trajkovic, 10 Vranjes, 16 Baric, 21 Kovacevic, 22 Vulicevic (C), 7 Alivodic, 18 Poletanovic, 9 Skuletic, 19 Bilbija Hibs – 12 Balzan, 6 Pearson, 5 R. Camilleri, 7 Jackson Lima, 8 Rodolfo Soares, 11 Kristensen, 13 Failla, 17 Chetcuti, 9 Marcelo Dias, 10 Cohen (C), 20 Obiefule

Il-captain ta’ Valletta Ryan Fenech jg[ola g[all-ballun ma’ Selva ta’ La Fiorita (Ritratt> John Paul Bonanno)

It-tim minn San Marino kompla jo[loq il-periklu u fis-76 minuta, xutt ta’ Nicola Cavalli g[adda j[akkek malmimduda. Fid-90 minuta, Valletta reb[u penalty meta Bollini waqqa’ lil IAN ZAM-

Champions League I Rd ta’ Kwal. II Leg

Ri]ultati

EB-Streymur v Lusitanos Tre Penne v Shirak

Europa League I Rd ta’ Kwal. II Leg

MIT fil-kaxxa wara li dan ir/ieva kross ming[and Shaun Bajada, u mill-11-il metru l-istess attakkant Belti xe[et fix-xibka biex tefa’ lillpartitarji Beltin f’delirju ta’ fer[.

Mika v Rudar Pljevlja TPS Turku v J. Esch Differdang 03 v Laci Linfield v Fuglafjordur I. Pavlodar v L. Sofia Aktobe v Gandzasar Gefle v JK Trans K. Lankaran v Sliema W Pyunik v Teteks Ventspils v Broughton S. Coloma v Breidablik *Turnovo v Suduva M. Podgorica v Videoton FC Zilina v T. Kutaisi D. Minsk v K. Pakruojis Dudelange v M. Orhei *S. Riga v Tiraspol Karabakh v M. Skopje I. Turku v Vikingur L. Metalurgs v *P. Town Levadia v B. Town Valletta v La Fiorita Z. Mostar v Santa Coloma Mariehamn v I. Baku Malmo FF v Drogheda Utd P. Celje v Tromso Rosenborg v Crusaders Vaduz v Chikhura D. Chisinau v T. Durres B. Plovdiv v Astana Kukesi v T. Flora A. Giurgiu v Domzale Torshavn v Vestmannaeyjar B. Honved v Celik Glentoran v Reykjavik Vojvodina v Hibernians * G[addew bil-penalties

II leg

I Leg

5-1 1-0

(2-2) (0-3)

1-1

2-1 2-1 3-0 2-0 2-1 5-1 1-0 1-0 0-0 0-0 2-2 1-0 3-3 5-0 0-0 0-1 1-0 0-1 1-2 3-1 1-0 1-0 0-2 2-0 0-2 7-2 1-1

2-0 5-0 0-0 2-0 0-1 9-0 0-3 3-2

(0-1) (0-2) (0-1) (2-0) (0-0) (2-1) (3-0) (1-1) (1-1) (1-1) (0-4) (2-2) (1-2) (3-0) (3-0) (0-1) (1-0) (1-0) (1-1) (2-1) (0-1) (3-0) (4-0) (1-1) (0-0) (2-1) (2-1) (0-0) (1-3) (1-0) (1-1) (1-0) (1-1) (4-1) (0-0) (4-1)


IN-NAZZJON Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

Sport 31 ROUND TA’ KWAIFIKAZZJONI G{ALL-KAMPJONATI EWROPEJ TAL-WATERPOLO

Malta tibda b’telfa kontra l-Belarus minn Stewart Said

..................................10 Belarus...............................11 (2-2),(4-2),(1-5),(3-2) It-tim Malta sofra l-ewwel telfa tal-grupp meta f’partita li baqg[et sal-a[[ar in/erta tilef kontra Belarus, 11-10. IlMalta

Maltin wettqu diversi passa;;i []iena tul din ilpartita li ]gur il-pubbliku stenna iktar minnha. It-tim tal-Belarus hu ]ag[]ug[, ta’ statura ]g[ira, i]da velo/i u g[al diversi drabi qabdu liddifi]a Maltija fuq sieq wa[da, u li ma kienx g[allgoalkeeper bravu Alan Borg Cole, l-iskor seta’ kien akbar. G[at-tim Malti kien hemm ilkow/ Karl Izzo u Matthew Zammit li kienu sospi]i. L-ewwel sessjoni spi//at f’parita bit-tim ta’ Belarus iwie;eb darbtejn g[all-goals Maltin. Malta reb[u t-tieni sessjoni meta dawru l-partita wara li kienu minn ta[t bi tliet goals ta’ Dino Zammit u Jerome Gabarretta (2). It-tielet sessjoni kienet wa[da di]astru]a, bit-tim Malti jsofri [ames goals biex

Kif Jinsabu

:or;ja Belarus Ukrajna Malta I]rael

L

R

1 1 1 1 - 1 0 1 0

D

T

-

1 1

0 0 0 0 0 0

F

K

Pti

13 8 3 11 10 3 - - 10 1 0 8 13 0

il-vanta;; ta’ ]ew; goals dar fi ]vanta;; ta’ ]ew; goals. La[[ar sforzi tat-tim Malti kienu fl-a[[ar sessjoni meta prova sal-a[[ar sekondi u ]ew; goals ta’ Steve Camilleri [allew il-partita in/erta, i]da t-tim Malti falla okka]joni ta’ man-up, bilballun ja[bat mal-lasta, biex Belarus reb[u 11-10.

: A. Borg Cole, N. Lanzon (1), J. Gabarretta (3), M. Stellini, M. Meli, S. Camilleri (3), J. Camilleri (2), J. Brownrigg, S. Gravina, T. Sullivan, D. Zammit (1), D. Malta

Camilleri

: K. Kavalevski, P. Khrypachov, R. Kapatsevich, A. Kharlap (2), T. Shapurav, S. Mihutski, V. Ivanov (5), I. Tumas, M. Chupryna, D. Charbashan (3), A. Fedaruk (1), V. Shantur Referees: Luis Santos (POR), K. Dvoracek (CZE) Belarus

ITALJA

Stevie Camilleri (bin-numru 7) fl-azzjoni kontra l-Belarus (Ritratt> John Paul Bonanno)

Reb[a meritata ................................13 .....................................8 (6-2),(1-1),(3-2),(3-3) :or;ja fet[u l-impenji tag[hom meta fl-ewwel partita g[elbu lil I]rael, 13-8. It-tim ta’ Jovan Popovic deher teknikament a[jar millavversarji, bil-plejers :or;ja I]rael

Trespulia u Elez jispikkaw bi tliet goals kull wie[ed. I]rael kellhom bidu [a]in u ma irnexxilhomx jirkupraw. :or;ja reb[u l-ewwel sessjoni 6-2, b’Damir

Trespulia jispikka b’]ew; goals biex fet[u vanta;; ta’ erba’ goals minn kmieni. Ittieni sessjoni ntemmet f’parità, b’I]rael jirnexxilhom ira]]nu ftit il-qawwa ta’ :or;ja. Il-:or;jani reb[u wkoll it-tielet sessjoni, b’I]rael jid[lu fil-partita b’]ew; goals u jag[mlu liskor 7-5, i]da tliet goals minn :or;ja g[amlu l-iskor 10-5 biex prattikament g[alqu l-partita b’distakk ta’ [ames goals u hekk, l-a[[ar sessjoni kienet formalità bis-sessjoni tispi//a f’parità, b’Gor;ja

jerb[u 13-8 u jiksbu l-ewwel punti.

: Z. Chumburidze, M. Jelaca (2), D. Tsrepulia (3), M. Elez (3), G. Laitadze, B. Kavtaradze, M. Baghaturia, Z. Rurua (1), K. Gegelashvili (1), T. Nikoleishvili (1), M. Franichevic (2), B. Kapanadze : G. Katzir, O. Polatsek, I. Keren, G. Strugo, I. Goldschmidt, O. Keren (2), D. Eros, E. Shoham, R. Yuval, Y. Murvitz Lahav (3), Y. Zonanstern (1), I. Peled, N. Cohen (2) : Daniel Rozman (SLO), Lukasz Krol (POL) :or;ja

I]rael

Referees

INGILTERRA

Totti se jirtira sena o[ra Vidic se jitlef il-pre-season fl-Asja

Il-captain u attakkant veteran ta’ Roma, Francesco Totti, ]vela li fi tmiem dan l-ista;un se jirtira mil-log[ba talfutbol. Totti qal dan waqt attività fejn kienu ppre]entati lgearijiet ta’ Roma. “Ilbist [afna flokkijiet ta’ Roma u dan se jkun l-a[[ar flokk li nilbes,” qal il-player ta’ 36 sena. Ilkuntratt ta’ Totti ma’ Roma jintemm proprju fi tmiem lista;un li ;ej. Hekk kif Totti qal hekk waqa’ silenzju fost dawk kollha li kienu pre]enti. L-attakkant Taljan, b’kollox skurja 226 goal fis-Serie A, u attwalment qieg[ed fit-tieni post fil-klassifika tal-aqwa skorers fl-istorja tas-Serie A. Matul l-ista;un li g[adda, Totti qabe] lil-le;;endarju Nordahl, u issa qieg[ed 48 goal ’il bog[od mil-leader, Silvio Piola. G[al Totti l-ista;un li ;ej se jkun it-22 wie[ed fil-karriera tieg[u fl-og[la divi]joni Taljana, u bla dubju jekk dan jirtira fi tmiem l-ista;un se jibqa’ mfakkar b[ala wie[ed mill-aqwa attakkanti u b[ala wie[ed mill-aktar players li qatt wera lealtà lejn il-klabb tieg[u.

Id-difensur ta’ Man Utd, Nemanja Vidic, se jitlef il-pre-season fl-Asja min[abba w;ig[ fin-nervituri. Id-difensur ta’ 31 sena ma vvja;;ax mal-kumplament tat-tim li mar Bangkok, imma t-tobba ta/-champions Ingli]i qalu li l-problema tad-difensur mis-Serbja mhijiex wa[da serja. Matul l-a[[ar snin, Vidic tilef [afna log[ob min[abba diversi injuries u fl-a[[ar ]ew; sta;uni lag[ab biss total ta’ 25 darba. Man Utd b[alissa qeg[din fl-Asja u nhar isSibt se jilag[bu l-ewwel log[ba tag[hom f’dan il-kontinent kontra tim tar-re;jun ta’ Shingha. Fl-20 ta’ Lulju jaffrontaw tim bi players ;ejjin mill-kampjonat Awstraljan, filwaqt li fit-23 u fis-26 ta’ Lulju jilag[bu kontra Yokohoma u Osaka rispettivament. Man Utd jibdew jiddefendu t-titlu fis-17 ta’ Awwissu barra minn darhom, kontra Swansea.

Se jipprova jirba[ kollox Il-manager il-;did ta’ Man Utd, David Moyes, qal li se jipprova jirba[ kull unur fl-ewwel sta;un tieg[u mar-Red Devils. Moyes telaq lil Everton biex jimla l-post vakat minn Alex Ferguson wara li dan irtira mill-futbol. Sta;un ilu, Man Utd reb[u l-kampjonat u jibdew l-impenji tag[hom meta jiltaqg[u filfinali tal-Community Shield kontra Wigan. La[[ar darba li Man Utd reb[u l-FA Cup kienet fl-2004, filwaqt li fl-2010 reb[u g[all-a[[ar darba l-Carling Cup. Minkejja li fi 11-il sena ma’ Everton, Moyes ma reba[ l-ebda unur, hu qal li se jipprova jirba[ kull unur mar-Red Devils. “Meta tkun tmexxi tim bil-kalibru ta’ Man Utd ma tridx tmur tajjeb biss fil-kampjonat imma trid tittanta xortik f’kull kompetizzjoni. Hu normali li jkun hemm kompetizzjonijiet li fihom l-affarijiet ma jmorrulekx kif tixtieq, imma l-importanti hu li tkun ippruvajt,” qal Moyes.

FUTBOL LOKALI

COPA LIBERTADORES

TOUR DE FRANCE

Ricardo Costa jiffirma ma’ Pietà

Atletico Mineiro fil-final

Kittel jirba[ it-12-il tappa

Il-goalkeeper ta’ Atletico, Mineiro Victor, kien strumentali meta laqa’ penalty kur/jali fis-semi-finali kontra Newell’s Old Boys u g[en lit-tim jg[addi g[all-finali tal-Copa Libertadores. Victor, li fil-kwarti tal-finali kien salva penalty ie[or kontra Tijuana, salva penalty ta’ Rodriguez fis-semifinali. Il-log[ba kienet intemmet f’aggregate ta’ 2-2. Flewwel leg, Atletico kienu tilfu 2-0 u fit-tieni leg wettqu rimonta mill-aqwa f’log[ba li kellha tieqaf g[al 11-il minuta min[abba li mar id-dawl. Bernard po;;a lil Atletico filvanta;; wara li ir/ieva pass mill-aqwa ming[and Ronaldinho, u hekk kif kien fadal [ames minuti g[al tmiem il-partita, Guilherme approfitta minn ]ball fid-difi]a u g[amilhom 2-0 u aggregate ta’ 2-2. Fl-g[oti tal-penalties, Atletico [ar;u rebbie[a u issa jilag[bu l-finali kontra Olimpia tal-Paragwaj, finali li tintlag[ab fuq ]ew; legs. Lewwel leg tintlag[ab fis-17 ta’ Lulju, filwaqt li t-tieni leg tintlag[ab fl-24 ta’ Lulju.

I/-/iklist :ermani] Marcel Kittel reba[ it-12-il tappa tatTour De France, li kienet twila 218km u li bdiet f’Fougères u ;iet fi tmiemha f’Tours. Il-Britanniku Mark Cavendish spi//a fit-tieni post, filwaqt li s-Slovakk Peter Sagan da[al it-tielet. IlBritanniku Chris Froome, rebbie[ tat-tappa ta’ nhar lErbg[a, iddefenda l-ewwel post fil-klassifika ;enerali. “Din kienet reb[a millaqwa. Qed in[ossni f’forma tajba b[alissa u niddedika din ir-reb[a lit-tim tieg[i u lil

Il-klabb tal-Ewwel Divi]joni Pietà Hotspurs FC [abbru li akkwistaw lillplayer offensiv Ricardo Costa. G[al Costa, din se tkun ittieni darba li se jkun qed jilg[ab f’Malta wara li lag[ab g[al ]ew; sta;uni fil-Premier ma’ Tarxien Rainbows. Dan il-player li g[andu 31 sena, sta;un ilu kien qieg[ed jilg[ab ma’ Deportivo Saprissa tal-Costa Rica. Ma’ Deportivo, Costa skurja tliet goals filwaqt li ma’ Tarxien skurja total ta’ 17-il goal.

Tom Veelers, li sabha diffi/li biex lesta r-rotta min[abba li kien g[adu mu;ug[ millwaqg[a ta’ nhar it-Tlieta,” qal Kitel wara li reba[ it-12-il tappa. : 1. Marcel Kittel 2. Mark Cavendish 3. Peter Sagan 4. Alexander Kristoff 5. Roberto Ferrari 6. Daryl Impey 7. José Joaquin Rojas 8. Yohann Gene 9. Juan José Lobato 10. Samuel Dumoulin Kif spi//aw


Il-:img[a, 12 ta’ Lulju, 2013

32 Lokali

Il-PN innomina ]ew; rappre]entanti g[al dan il-kumitat fil-waqt li l-Gvern ma ressaq l-ebda isem biex g[alhekk il-kumitat g[adu ma bediex jiffunzjona (Ritratt> Martin Agius)

Il-Kumitat g[all-Immigrazzjoni ma twaqqafx min[abba t-tkaxkir tas-saqajn tal-Gvern minn Matthew Bonett

Ilbiera[, id-Deputata Laburista Marlene Farrugia [abbret li se tkun qed tressaq mozzjoni fil-Parlament biex jitwaqqaf Kumitat Parlamentari g[allImmigrazzjoni. Madankollu, jirri]ulta li dan il-Kumitat ma twaqqafx flewwel erba’ xhur ta’ din ille;i]latura min[abba li lGvern Laburista kien qed ikaxkar saqajh. Fil-fatt, dan il-Kumitat kien twaqqaf millGvern Nazzjonalista fille;i]latura li g[addiet, u kien jitmexxa minn Edwin Vassallo. B[ala membri kellu lid-Deputati David Agius u Beppe Fenech Adami f’isem il-Gvern, u Michael Falzon u

Joe Debono Grech g[an-nom tal-Oppo]izzjoni. Dan ilKumitat kien jiltaqa’ b’mod regolari u jiddiskuti l-a[[ar ]viluppi b’rabta mal-immigrazzjoni. F’din il-le;i]latura, minkejja li issa di;à g[addew erba’ xhur, sa issa dan il-Kumitat g[adu ma twaqqafx, u dan minkejja li l-Oppo]izzjoni di;à ressqet l-ismijiet tadDeputati tag[ha biex ikunu rrappre]entanti tal-Partit Nazzjonalista f’dan il-Kumitat, ji;ifieri Jason Azzopardi u Carm Mifsud Bonnici. Minna[a tieg[u, il-Gvern g[adu ma [atarx lid-Deputati li se jkunu qed jirrappre]entawh f’dan il-Kumitat.

Dan il-Kumitat kien ja[dem u jiffunzjona fil-le;i]latura li g[addiet Fl-a[[ar ]ew; laqg[at talKumitat g[all-{idma Parlamentari, il-membri talOppo]izzjoni esprimew itt[assib tag[hom g[all-fatt li lKumitat Parlamentari g[allImmigazzjoni g[adu ma twaqqafx. Sadattant, ilbiera[ ;ie ]velat ukoll li Marlene Farrugia hija l-ewwel Deputata Laburista li tkellmet fil-bera[ kontra l-pjan talPrim Ministru Joseph Muscat li jibg[at grupp ta’ immi-

media•link COMMUNICATIONS

granti Somali lura minn fejn kien ;ew. Fil-Parlament, itTlieta filg[axija, diversi Deputati tal-Oppo]izzjoni staqsew jekk f’din idde/i]joni, il-Prim Ministru kellux l-appo;; tal-Kabinett u tal-Grupp Parlamentari kollu. Kif ]vela l-;urnal The Times of Malta, jirri]ulta li mill-anqas membru wie[ed tal-Grupp Parlamentari Laburista ma qabilx madde/i]joni ta’ Joseph Muscat li jibg[at l-immigranti lura lejn

il-Libja – xi [a;a li ma ;ratx g[ax il-Gvern twaqqaf millQorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem wara kaw]a li fet[u numru kbir ta’ NGOs. The Times of Malta qalet ukoll li skont is-sorsi tag[ha fil-Gvern, hemm i]jed membri fil-Kabinett u fil-Grupp Parlamentari Laburista li kienu kontra d-de/i]joni ta’ Muscat u esprimew iddi]approvazzjoni tag[hom. Marlene Farrugia qalet li tinsab iddispja/uta [afna g[all-fatt li l-Gvern tag[ha kkunsidra l-possibbiltà li jibg[at lura lill-immigranti minn fejn kienu ;ew, waqt li kompliet li hi kontra li limmigranti jintbag[tu lura.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.