IN-NAZZJON 15 ta' Lulju

€0.55

Numru 13,488

It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Muscat kisser ir-reputazzjoni tajba tag[na mal-UE f’;img[a minn Claire Mifsud

Bid-de/i]jonijiet li [a dwar l-immigrazzjoni, Joseph Muscat irnexxielu jkisser il[idma kollha li g[amel Gvern Nazzjonalista biex jg[olli isem pajji]na f’livell Ewropew.

Kienet din id-dikjarazzjoni iebsa tal-Kap talOppo]izzjoni, Simon Busuttil, waqt intervent li g[amel bit-telefon il-{add filg[odu fuq Radio 101. Lintervent tal-Kap talOppo]izzjoni sar waqt intervista tal-;urnalist malPBS, Sergio Mallia, masSegretarju :enerali tal-PN, Chris Said.

Simon Busuttil sa[aq li lmod immatur kif ;ab ru[u Joseph Muscat jixhed innuqqas ta’ preparazzjoni tieg[u biex imexxi lil dan ilpajji]. Huwa qal li dan l-a;ir wassal biex illum g[andna poplu maqsum fuq limmigrazzjoni u g[andna element inkwetanti [afna ta’ xenofobija u razzi]mu, tant li rajna attakki marbutin marrazzi]mu.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni fakkar li l-Gvern Nazzjonalista – u anki huwa meta kien Membru Parlamentari Ewropew – dejjem sa[qu li l-Unjoni Ewropea g[andha tag[mel iktar dwar l-immigrazzjoni.

Simon Busuttil qal li din il[idma wasslet biex pajji]na jikseb iktar minn €100 miljun g[as-sorveljanza tal-

fruntieri u biex pajji]i o[rajn tal-UE jie[du 700 immigrant, filwaqt li l-Istati Uniti [adu 1,300 immigrant ie[or.

B’referenza g[all-ka] talEritrea, Simon Busuttil qal li dan kien ka] differenti min[abba li l-immigranti kellhom /ans japplikaw g[all-a]il f’Malta u ma applikawx.

Simon Busuttil tkellem ukoll dwar iddikjarazzjonijiet li g[amel fl2010 dwar il-politika talpush-backs u kkjarifika li lftehim bejn l-Italja u l-Libja ma kienx ftehim dwar pushbacks, imma ftehim dwar koperazzjoni dwar il-qasam tal-immigrazzjoni. Simon Busuttil fakkar li hu ddefenda dan il-ftehim, i]da l-Libja u]at dan il-ftehim [a]in u g[amlet il-pushbacks – de/i]joni li wasslet g[all-kundanna tal-Qorti Ewropea g[ad-Drittijiet talBniedem.

Meta kien qed jitkellem dwar soluzzjonijiet possibbli g[al din il-problema, Simon Busuttil qal li soluzzjoni fuq terminu twil hija li sSomalja ting[ata l-g[ajnuna kollha biex tqum fuq saqajha. Però dan jidher li huwa ferm ’il bog[od.

G[aldaqstant, sa[aq Simon Busuttil, wie[ed g[andu jiffoka fuq soluzzjonijiet fuq terminu iqsar, b[al iktar koperazzjoni mill-qrib bejn l-UE u l-Libja.

Fi Franza, ilbiera[ kien imfakkar Jum Bastilja, il-;urnata li fiha tfakkar it-tmiem tal-monarkija ta’ Lui;i XVI. Tispikka f’dan il-jum il-parata militari f’Pari;i. G[al din is-sena mistiedna spe/jali kien hemm Ban Ki moon, kif ukoll il-President tal-Kroazja, Ivo Josipovic (Ritratt> Reuters)

Skandlu ie[or mill-Gvern Laburista Il-Ministru Chris Cardona allegatament jinda[al fl-g[oti ta’ tender Akku]a serja g[all-Gvern ta’ Joseph Muscat, b’wie[ed mill-Ministri tieg[u allegatament involut f’ind[il biex jing[ata tender. Ka] li ;ie mfisser mill-Kap talOppo]izzjoni, Simon Busuttil, b[ala skandlu ie[or.

Il-Ministru inkwistjoni huwa Chris Cardona, li b[ala Ministru tal-Ekonomija jaqa’ ta[tu l-Privatisation Unit.

Kif [are; minn artiklu filfa//ata ta’ The Sunday Times, jidher illi allegatament, Cardona intervjena b’mod personali

biex jinbidlu r-ri]ultati ta’ tender li ng[ata millPrivatisation Unit fl-a[[ar ;img[at. U jidher ukoll illi din kienet ir-ra;uni li wasslet g[ar-ri]enja ta’ Manwel Ellul, l-eks Chairman ta’ dan il-Unit.

Il-ka] huwa relatat ma’ tender li n[are; f’April biex ji;u pprovduti servizzi legali g[all-Unit talPrivatizzazzjoni fit-tfassil tad-dokumenti relatati mal[ru; ta]-]ew; li/enzji ;odda g[al Casino. G[al dan ittender da[lu b’kollox 14-il

Sinjal po]ittiv

Is-Sirja

Liam Saliba ]-]ag[]ug[ li laqtitu emorra;ija jibda jirkupra

Kumplikazzjonijiet ;odda bil-wasla ta’ aktar ;ellieda barranin

Ara pa;na 4

Ara pa;na 15

sottomissjoni.

Il-gazzetta, fir-rapport tag[ha qed tg[id illi minn investigazzjoni li g[amlet, jidher li wara li l-bord tala;;udikazzjoni g[amel irrikmandazzjonijiet tieg[u u g[a]el liema kienet l-a[jar offerta... il-Ministru biddel lordni ta’ w[ud mill-offerenti.

Dan l-ind[il wassal biex allegatament, it-tender ing[ata lil offerent ie[or. Listess gazzetta ppubblikat anki email li tissostanzja dak li rrapurtat. g[al pa;na 2

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

2 Lokali

Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or

Ikompli jinkixef l-ingann tal-Partit Laburista minn palna 1

Il - {add filg[odu , il - Kap tal Oppo]izzjoni sa[aq li l - Gvern g[andu obbligu li jispjega x ’ se[[ e]att f ’ dan il - ka] skandalu] , u l - Prim Ministru g[andu jag[mel dikjarazzjoni /ara .

I]da tul il - ;urnata tal - {add , il - Prim Ministru ma wie;eb xejn , lanqas permezz ta ’ stqarrija . L unika stqarrija li waslet kienet dik tal - Ministeru tal - Ekonomija ,

It-Temp

UV INDEX

10

IT-TEMP> xemxi VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mil-Lvant g[allGrigal, li jsir [afif u varjabbli wara nofsinhar BA{AR> [afif IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 33˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 428.2mm IX-XEMX> titla’ fis-05.56 u tin]el fit-20.19

illi kkonfermat li l - Ministru Chris Cardona g[amel dak li deherlu li kien l a[jar .

Il - Ministru deherlu li la darba dan kien biss parir , tg[id l - istqarrija , l - g[a]la ma kellhiex tkun ibba]ata esklussivament fuq il - prezz biss , imma wkoll fuq il - kriterji kwalitattivi .

I]da fl - istqarrija tieg[u , il - Partit Nazzjonalista qal li din l - istess stqarrija tal - Ministru Cardona tikkonferma l - ind[il politiku tieg[u fl - in;agg ta ’ dawn is servizzi legali g[all - Privatisation Unit . Il Partit Nazzjonalista qal li g[all - Gvern Laburista , ir - rikmandazzjonijiet g[all Privatisation Unit huma biss parir u l Ministru hu liberu li ju]a l - isku]a ta ’ “ kriterji kwalitattivi ” biex ibiddel ir ri]ultat ta ’ tender .

Dan ikompli jikxef l - ingann tal - Partit Laburista meta wieg[ed li se j]id it trasparenza u l - kontabbiltà , qalet l - istqarrija .

Il - Partit Nazzjonalista jtemm jg[id li dan l - a;ir hu wie[ed skandalu] u l - Prim Ministru g[andu jwie;eb jekk kienx konxju minn dan l - ind[il , u jekk jaqbilx li l - Ministru g[andu jkollu l - libertà li jbiddel ir ri]ultat ta ’ tender b ’ dan il - mod .

Il-Ministru Chris Cardona hu l-Ministru involut f’dan il-ka]

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C

IT-TLIETA L-og[la 31˚C L-inqas 22˚C

L-ERBG{A L-og[la 31˚C L-inqas 22˚C

IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C

IL-:IMG{A L-og[la 32˚C L-inqas 22˚C

UV

UV

UV

UV

UV

10

10

10

9

10

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 31˚C xemxi, Al;eri 28˚C sabi[ binnhar, Amsterdam 21˚C xemxi, Ateni 31˚C sabi[ bin-nhar, Li]bona 21˚C imsa[[ab, Berlin 19˚C imsa[[ab, Brussell 22˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 33˚C xemxi, Dublin 21˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 19˚C imsa[[ab, Frankfurt 25˚C ftit imsa[[ab, Milan 28˚C xemxi, Istanbul 30˚C xemxi, Londra 27˚C sabi[ bin-nhar, Madrid 32˚C xemxi, Moska 22˚C imsa[[ab, Pari;i 26˚C sabi[ bin-nhar, Bar/ellona 28˚C sabi[ bin-nhar, Ruma 29˚C sabi[ bin-nhar, Tel Aviv 30˚C sabi[ bin-nhar, Tripli 41˚C xemxi, Tune] 32˚C xemxi, Vjenna 25˚C ftit imsa[[ab, Zurich 25˚C xemxi, Munich 24˚C xemxi, Stokkolma 14˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 25˚C xemxi.

I

]-]jara tal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami fl-Istati Uniti baqg[et tispikka fla[barijiet lokali b’rapporti wkoll filmedia internazzjonali. F’kummenti li ta dwar i]-]jara, il-Prim Ministru qal li din kienet opportunità biex in[olqot atmosfera li tag[ti ri]ultati tajbin. Fil-laqg[at li saru mad-Dipartimenti kollha tal-Istat, iddelegazzjoni kellha mhux biss komprensjoni mill-Gvern Amerikan, i]da wkoll koperazzjoni biex fil-;ejjieni tikber [afna.

I]-]jara kienet segwita wkoll millWorldnet, is-sevizz televi]iv tal-United States Information Service (USIS), li jxandar bis-satellita lil madwar 114-il pajji] fid-dinja. Dan l-istazzjon trasmetta intervista mal-Prim Ministru.

F’Malta, l-A;ent Prim Ministru Guido de Marco indirizza konferenza tala[barijiet fuq il-mezzi tax-xandir. Hu qal li l-Gvern Malti ma kien se j[alli lil [add isir dittatur f’pajji]na.

Fil-programm elettorali kien wieg[ed li se j]id it-trasparenza

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Lokali 3

Akku]at b’attentat ta’ qtil fil-Belt Valletta Il-Pulizija ppre]entat ta[t arrest quddiem il-Ma;istrat tal - G[assa lil Giovanni Farrugia ta ’ 49 sena , residenti l-Belt Valletta.

Hu ;ie akku]at b’attentat ta’ qtil li se[[ nhar it-13 ta’ Lulju 2013, g[all-[abta tassag[tejn ta’ filg[odu, fi Triq l-Assedju l-Kbir, il-Belt Valletta. Hu ;ie akku]at ukoll li kka;una ferita ta’ natura gravi fuq ra;el permezz ta’ arma regolari u li kellu fuqu strument li

jaqta’ u bil-ponta, li kien ming[ajr il-permess talKummissarju tal-Pulizija.

Huwa ;ie wkoll akku]at li kiser Probation Order u li rrenda ru[u re/idiv.

L - imputat wie;eb mhux [ati g[all - akku]i mi;juba kontrih. Huwa ma ng[atax il - libertà provi]orja u ;ie eskortat fil - Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin.

Il-prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi K. Borg u S. Baldacchino.

}ew; Somali mressqa l-Qorti wara ;lieda :lieda bejn ]ew; Somali li se[[et fil-lejl bejn il-11 u t-12 ta’ Lulju wasslet biex l-ir;iel jitressqu l-Qorti.

Wie[ed minnhom kien akku]at b’attentat ta’ qtil u n]amm arrestat fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin.

Mohammed Abukar Nur ta’ 38 sena, imwieled isSomalja u residenti Bir]ebbu;a, ;ie akku]at b’attentat ta’ qtil, li kka;una feriti ta’ natura gravi fuq persuna o[ra u li kiser il-pa/i pubblika. Lakku]at ma ammettiex l-

akku]i mi;juba kontrih.

Huwa ma ng[atax il-[elsien mill-arrest u n]amm filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin.

Fl-istess waqt, Liibann Mahamed Omar ta’ 28 sena, imwieled is-Somalja u residenti Bir]ebbu;a, ;ie akku]at li g[amel ferita ta’ natura [afifa fuq persuna o[ra u li kiser il-pa/i pubblika. L-imputat ammetta l-akku]i mi;juba kontrih u ;ie lliberat bilkundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sentejn.

Sitt ir;iel u mara mistennija jitressqu l-Qorti fuq pussess ta’ kokaina Matul dawn l-a[[ar ;ranet, il-Pulizija g[amlet osservazzjonijiet rigward traffikar ta’ droga f’G[ajnsielem, G[awdex.

Waqt dawn l-osservazzjonijiet, li saru bejn il-:img[a u matul il-lejl li g[adda, il-Pulizija arrestat seba’ persuni – sitt ir;iel li letà tag[hom tvarja bejn id-19 u d-49 sena, u mara ta’ 45 sena, li kellhom fil-pussess tag[hom droga kokaina.

Dawn il-persuni mistennija jitressqu l-qorti fil-;ranet li ;ejjin.

L-investigazzjonijiet tal-Pulizija (CID – G[awdex) g[adhom g[addejjin.

In-nassaba ddi]appuntanti mill-Gvern Laburista Il-Gvern mhux se jifta[ l-ista;un tal-insib din is-sena g[all-kuntrarju ta’ kif kien mistenni Il-Gvern Laburista mhux qed i[ossu ppreparat bi]]ejjed u g[aldaqstant mhux se jifta[ l-ista;un tal-insib din il-[arifa – dan, wara stennija kbira min-nassaba li l-Gvern il-;did jifta[ dan l-ista;un din issena.

I]da d-de/i]joni l-anqas biss t[abbret mill-Gvern – i]da kellha tkun l-FKNK li t[abbar dan f’kumment fuq ‘forum’ ta’ bejn il-membri talFederazzjoni.

F’kumment ma’ dan il;urnal, is-Segretarju talFKNK, Lino Farrugia, qal li f’laqg[a li kellhom malMinistru Leo Brincat u sSegretarju Parlamentari Roderick Galdes, t[abbar li lGvern mhux se jifta[ l-ista;un tal-insib din is-sena, birra;unijiet ikunu li l-Gvern mhux qed i[ossu ppreparat u nieqes mi]-]mien.

Qabel l-Elezzjoni :enerali li g[addiet, il-Partit Laburista kellu diversi laqg[at malFKNK f’diversi okka]jonijiet differenti, sakemm ftit jiem biss qabel l-elezzjoni t[abbar ftehim li sar bejn il-Partit Laburista u l-Federazzjoni.

“Iva kien hemm diversi diskussjonjiet,” sostna Lino Farrugia f’kumment ma’ dan

il-;urnal. “Dan kien parti middiskussjonijiet li kien ikollna mal-Partit Laburista qabel lelezzjoni,” ammetta sSegretarju tal-Federazzjoni, u ]ied li kien hemm assigurazzjoni li “flimkien na[dmu biex ti;i applikata dderoga b’mod konkret biex jer;a’ jkun permess l-insib g[all-g[asafar tal-g[ana”.

G[alkemm Lino Farrugia /a[ad li l-FKNK kienet ing[atat assigurazzjoni millPartit Laburista li fl-ewwel [arifa wara l-Elezzjoni l-insib ikun permess, hu qal kif dwar dan kienu saru diskussjonijiet, tant li n-nassaba kienu qed jistennew li din il-[arifa, linsib tal-g[asafar tal-g[ana jkun permess.

“In-nassaba kienu qed jistennew li jifta[ (l-ista;un tal-insib) minn din il-[arifa – i]da l-Gvern qed jg[id li mhux ippreparat,” esprima b’di]appunt is-Segretarju talFederazzjoni. “Laspirazzjonijiet hekk kienu – u stennew u kellhom tama kbira li jifta[ din is-sena.”

Fil-fatt, dan kien ikkonfermat min-nassaba stess, li fuq l-internet esprimew rabja g[al din idde/i]joni – b’kummenti ta’

rabja b[al: “Basta [afna paroli”, “Ejja kemm irsistejt g[all-voti, Sur Leo Brincat.

Patpit biss”.

Nassab minnhom qal hekk: “Ma nistax nifhem kif ilGvern qed jg[id li ma kellux ]mien bi]]ejjed biex japplika d-deroga b’mod konkret.

Mela mhux fl-10 ta’ Marzu tela’ fil-Gvern! Ji;ifieri kien fadal 7 xhur. Mela l-laqg[at bejnietkom (l-FKNK) u lPartit Laburista f’dawn il[ames snin fl-oppo]izzjoni g[alfejn saru? Kul[add jg[id kemm kontu ppreparati.”

Nassab ie[or qal: “Jiddispja/ini ng[id li lGvern il-;did vera ddi]appuntani.”

Meta mistoqsi jekk g[allFKNK hijiex ra;uni valida li l-insib ma jkunx permess din is-sena min[abba li “il-Gvern g[adu mhux ippreparat”, Lino Farrugia wie;eb li lFederazzjoni tat l-g[odda kollha ne/essarji lill-Gvern Laburista sabiex id-deroga tkun tista’ ti;i applikata.

“A[na, id-dover tag[na g[amilnieh – u dak li stajna nag[mlu, g[amilnieh. Imma fl-a[[ar mill-a[[ar huwa lGvern li jikkmanda,” temm jg[id.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

4 Lokali

I]-]ag[]ug[ bi tbissima li reb[et l-eluf Liam Saliba qed jirkupra bil-mod wara emorra;ija f’mo[[u minn Matthew Mamo

Fuq fomm kul[add fl-a[[ar ;img[at l-isem ta’ Liam Saliba, ]ag[]ug[ ta’ 16-il sena li [abta u sabta, nhar is-Sibt 22 ta’ :unju, sofra emorra;ija f’mo[[u u waqa’ f’koma. B[alissa, Liam jinsab l-Ingilterra akkumpanjat mill-;enituri u minn xi membri talfamilja tieg[u, fejn qed jing[ata la[jar kura possibbli.

Fuq Facebook in[olqot ukoll pa;na – Pray for Liam Saliba – li llum tg[odd iktar minn 21,400 like – pa;na li ;abret flimkien numru ta’ [bieb ta’ Liam kif ukoll [afna o[rajn li qatt ma kienu jafuh. Fuq din il-pa;na, [afna ritratti ta’ dan i]-]ag[]ug[ minn TasSliema, ferrie[i, bi tbissima kbira fuq wi//u. Fuq fomm kul[add appelli g[at-talb biex Liam jirkupra mill-iktar fis possibbli.

Fortunatament, fl-a[[ar jiem, il-kundizzjoni ta’ Liam kompliet taqleb g[all-a[jar. Liam tne[[a minn fuq ilmagni u l-familjari qed jo[or;u lil Liam idur madwar Londra bl-g[ajnuna ta’ si;;u tar-roti biex jaqta’ ftit millambjent tal-isptar. Issa, waqt li t-tobba qed josservaw lil Liam, hu se jibda kors twil ta’ terapija bit-tama li jirkupra totalment, l-aktar biex jikseb lura l-kliem u l-funzjoni ta’ jdejh u saqajh.

Mindu se[[ il-ka], [afna organizzazzjonijiet u gruppi bdew jorganizzaw attivitajiet diversi b’risq il-familja ta’ Liam, g[all-fondi li jg[inu lillfamilja jtaffu l-ispejje] kbar tal-[ajja fl-Ingilterra – minn ikliet g[al kun/erti jew tournaments tal-futbol. Matul il;urnata tas-Sibt, xi [bieb ta’ Liam organizzaw tournament tal-futbol, li fi ftit sig[at mindu t[abbar kien mimli b’20 tim. Pre]enti numru kbir ta’ ]g[a]ag[, li lkoll marru jilag[bu jew isegwu l-log[ob – ilkoll bi [sieb wie[ed – li ji;bru l-fondi g[all-familja ta’ Liam u joffru s-support u t-tama tag[hom li jer;g[u jing[aqdu ma’ Liam.

Kien propju waqt dan it-tournament li sar fil-ground ta’ Balzan Football Club, il-klabb li fl-akkademja tieg[u jittrenja Liam, li l-;urnal IN-NAZZJON iltaqa’ ma’ Shanice Spiteri, ittfajla ta’ Liam, is-sekond-ku;in tieg[u Zack Zammit, kif ukoll il-kow/ tieg[u, Silvan Ciscaldi.

Shanice Spiteri, bi tbissima fuq wi//ha, tirrakkuntalna kif hi u Liam bdew jo[or;u flimkien. Shanice tg[idilna li l-a[bar ta’ dak li ;ara waslitilha kmieni fl-g[odwa tas-Sibt 22 ta’ :unju, ftit qabel hi u Liam kellhom jiltaqg[u biex jo[or;u flimkien.

S[ab Shanice, fosthom Jolene Galea, wa[da mill-ikbar [bieb ta’ Shanice, jg[idulna li Liam kien jirrispetta [afna kemm lil Shanice kif ukoll lil s[abha.

Shanice tg[idilna li l-a[barijiet li qed jie[du dwar Liam hu li qed jirkupra tajjeb. “Sa[[tu dejjem g[alla[jar, qed jirkupra tajjeb [afna.

Suppost daqt ;ej mag[na fi ftit ;img[at o[ra, u tassew I’m looking forward ner;a’ narah.”

Iltqajna wkoll ma’ Zack Zammit, sekond-ku;in ta’ Liam. “A[na sekond-ku;ini; imma dejjem nittrattaw lil xulxin b[ala a[wa. Dejjem konna close, imma dawn l-a[[ar tliet snin sirna b[allikieku a[wa.” Ftit tal-jiem ilu, Zack tela’ l-Ingilterra [dejn Liam.

Jesprimi d-dispja/ir tieg[u jara lil Liam f’dan l-istat l-isptar, i]da kuntent li qed jaqleb dejjem g[all-a[jar.

Ittra ta’ ]ag[]ug[ li g[addej minn esperjenza simili timla kemm lil Liam kif ukoll lil ta’ madwaru b’kura;; kbir Tkellimna wkoll ma’ Silvan Ciscaldi, wie[ed mill-kow/ijiet ta’ Balzan Football Club li fl-a[[ar sta;un ittrenja lill-Under-17s ta’ Balzan, it-tim li kien jag[mel parti minnu Liam. Jitkellem mag[na dwar limportanza ta’ Liam g[at-tim li kien jag[mel parti minnu. “Kien wie[ed mill-iktar players – jekk mhux l-iktar player – ma[bubin minn s[abu filgrupp tal-Under-17s tag[na. Kif jid[ol hu hawnhekk, s[abu, inklu] jien li kont il-kow/ tieg[u g[al sena s[i[a ssena l-o[ra, kien i;ib tbissima fuq wi// kul[add.” L-awgurju ta’ Silvan hu li kemm jista’ jkun malajr jer;a’ jkollu lil Liam lura fl-iskwadra tieg[u,

Liam flimkien mat-tfajla tieg[u Shanice, qabel l-emorra;ija li minnha Liam qed jirkupra tajjeb

g[alkemm jaf li biex dan isir hemm pro/ess twil.

Fl-a[[ar ;ranet, Liam ir/ieva wkoll ittra sorpri]a. “Hello Liam, jien Jacob u g[andi 15-il sena. Ma tafnix, imma a[na g[andna xi [a;a komuni.” Hekk tibda ittra li Cachia tefa’ fuq il-pa;na ‘Pray for Liam Saliba’ ftit tal-jiem ilu.

Fost il-[afna messa;;i ta’ awguri, kienet din l-ittra li spikkat, ittra li kisbet iktar minn 3,500 like fi ftit sig[at u serviet ta’ appo;; morali enormi g[all-familja u l-[bieb ta’ Liam.

Jacob jispjega li ftit jiem qabel le]amijiet tal-iskola tieg[u u l-O Levels, lura fi Frar li g[adda, beda jsofri minn u;ig[ kbir f’rasu u ttie[ed l-isptar. Mal-[ames ;urnata beda jsofri minn attakki ta’ puplesija u kellu jidda[[al f’koma artifi/jali.

Fl-ittra, Jacob jispjega li l-;enituri tieg[u ppruvaw jipprote;uh minn dak li ;ara, imma t-tobba kienu j]uruh kuljum, jitkellmu dwaru daqs li kieku mhux hemm. Fehem li kellu infezzjoni f’mo[[u, li operawh iktar minn darba u kaw]a ta’ dan sofra [sara f’mo[[u.

Kollox kien ;ara min[abba li n;emag[lu d-demm f’mo[[u. Jacob jg[id li spi//a darbtejn lura fl-ITU min[abba xi kumplikazzjonijiet.

Qatta’ xahrejn u nofs l-Isptar Mater

Dei u xahrejn u nofs o[ra firRehabilitation Ward 1 tal-Isptar Karen Grech.

“Imma llum ninsab id-dar. Jonqosni operazzjoni o[ra meta tonqos in-nef[a f’rasi biex b’hekk il-parti mill-g[adma ta’ rasi, li tne[[iet biex isalvawli [ajti, tinbidel ma’ [adida. Ommi tiddeskrivini b[ala s-super eroj tag[ha – Titanium Man,” jispjega Jacob. Hu jispjega, imma, li g[ad baqa’ triq twila biex ikompli jirkupra.

“Jiddispja/ini li ma nistax nag[mel l-affarijiet kif kont qabel, u xi kultant naqta’ qalbi. Imma ommi tag[milli lkura;; biex inkompli ni;;ieled.

Tg[idli li issa li wasalt s’hawn irrid inkompli na[dem. Dan hu l-messa;; li rrid ng[addilek, Liam. Se tmur g[alla[jar. Jiena prova ta’ dan. Ibqa’ b’sa[[tek,” jawgura Jacob filwaqt li juri x-xewqa li meta Liam jirritorna Malta jkun jista’ jiltaqa’ mieg[u.

Ir-reazzjoni g[all-ittra ta’ Jacob kienet fenomenali. Kien g[alhekk li wara Jacob, kitbet ukoll ommu Sarah Cachia, fundatri/i tal-grupp Survivors Malta, grupp li ji;bor fih l-esperjenzi ta’ persuni li g[addew minn esperjenzi simili u g[exu.

Min-na[a tag[na, minn IN-NAZZJON, ng[idulek... Kura;;, Liam!

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Lokali 5

Is-Segretarju :enerali tal-PN, Chris Said, intervistat mill-;urnalist tal-PBS, Sergio Mallia

It-trattament inuman li ng[ataw l-immigranti ma jirriflettix il-valuri tal-poplu minn Claire Mifsud

Id-de/i]joni ta’ Joseph Muscat dwar l-immigrazzjoni kienet de/i]joni serja li [adet lil pajji]na lura g[exieren ta’ snin. Minkejja dan, Joseph Muscat mhux qed jiddispja/ih b’dak li kien se jag[mel u b’dak li g[a]el li jag[mel f’din il-kwistjoni.

It-tema tal-immigrazzjoni kienet, kif mistenni, it-tema ewlenija ta’ intervista li saret lis-Segretarju :enerali tal-PN, Chris Said, li kien intervistat mill-;urnalist Sergio Mallia tal-PBS. L-intervista xxandret fuq Radio 101, il-{add filg[odu.

Chris Said tkellem fuq ittrattament inuman li ng[ataw l-immigranti sa mal-wasla tag[hom f’Malta. Huwa qal li l-grupp tal-immigranti ttie[ed id-Depot – kuntrarjament g[al dak li ;ara fl-a[[ar tmien snin meta l-immigranti kienu jittie[du fl-Open Centres, fejn kienu jistrie[u u jing[ataw xi [a;a tal-ikel wara l-vja;;

diffi/li li jkunu g[addew minnu.

Huwa staqsa jekk il-mod inuman kif kienu ttrattati limmigranti fid-Depot jirriflettix il-valuri li n[addnu a[na b[ala poplu Malti.

“Rajna ritratti ta’ tarbija mitluqa fl-art, ritratti ta’ nisa reqdin fl-art ;o]-]ejt talkarozzi. Mhux trattament inuman? Hekk g[andna nittrattawhom in-nies? Dawn huma l-valuri li a[na n[addnu b[ala poplu? }gur li mhumiex dawn il-valuri tal-ma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi,” sa[aq is-Segretarju :enerali tal-PN. Chris Said sostna li ddrittijiet tal-immigranti kienu di;à bdew jinkisru millmument li l-ebda avukat, rappre]entant ta’ NGO jew tal-UNHCR ma seta’ jinforma lill-immigranti bid-dritt tag[hom li jistg[u jitolbu a]il, u li kien iwassal biex limmigranti ma jkunux jistg[u

jkunu ddeportati.

Chris Said fakkar li Joseph Muscat kien lest imur kontra d-de/i]joni tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u jibda l-pro/ess biex jibg[at limmigranti lura – xi [a;a li ma ;ratx grazzi g[al de/i]joni tal-Qorti Ewropea tadDrittijiet tal-Bniedem wara intervent ta’ numru ta’ NGOs. Huwa qal li l-PN jibqa’ favur soluzzjoni [olistika, umana, legali u moralment etika f’din il-kwistjoni. Tenna li l-Partit Nazzjonalista hu favur li pajji]na jitlob lg[ajnuna mill-UE, li titwessa’ l-koperazzjoni minn pajjji]i o[ra tal-UE, u jibqa’ favur politika ta’ integrazzjoni sabiex l-immigranti jkunu integrati fis-so/jetà Maltija.

L-intervista fuq Radio 101 iffukat ukoll fuq temi marbutin mal-[idma Parlamentari. Chris Said fakkar li l-Gvern Laburista, minkejja l-g[ajta tieg[u g[al

Il-PN jibqa’ favur soluzzjoni [olistika, umana, legali u moralment etika f’din il-kwistjoni tal-immigrazzjoni iktar trasparenza u kontabbiltà, g[a]el li jivvota kontra mozzjoni tal-Oppo[izzjoni li kienet issejja[ g[al iktar trasparenza fil-pro/ess talappell fis-sej[a g[all-interess g[all-bini tal-power station il;dida.

Rigward il-ka//a, Chris Said qal li l-Partit Nazzjonalista se jimxi ma’ dak li tippermetti l-li;i tal-UE; filwaqt li dwar il-ka] talArmier, is-Segretarju :enerali tal-PN tenna li l-partit ma kellu l-ebda ftehim mas-sidien tal-boathouses fl-Armier qabel l-a[[ar elezzjoni.

Tema o[ra li kienet diskussa matul l-intervista kienet il-pro/ess ta’ ti;did li g[addej fi [dan il-PN, bi Chris

Said jg[id li f’din l-ewwel fazi ta’ ti;did qed tissa[[a[ il-ba]i organizzattiva tal-PN. Huwa qal li r-rapport talkummissjoni dwar il-finanzi tal-partit, li kien ippre]entat lill-amministrazzjoni talPartit, se jag[ti d-direzzjoni lill-partit biex jie[u dde/i]jonijiet me[tie;a biex jindirizza din l-isfida [alli sa tmiem is-sajf, lorganizzazzjoni tal-partit tkun wa[da mibnija fuq ba]i soda.

Dan iwassal biex il-partit ikun jista’ jibda bil-[idma tieg[u biex jirba[ lura l-kredibbiltà tan-nies. L-ewwel sfida se tkun dik tal-elezzjonijiet g[allg[a]la tal-Membri Parlamentari Ewropej, is-sena d-die[la.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

6 Lokali

Esperjenza li tg[aqqad lil diversi individwi f’familja wa[da {afna huma dawk li s-s[ana tas-sajf iqisuha b[ala dak l-aspett li tnaqqsilhom l-ener;ija li jkollhom normalment u allura jippreferu li jmorru sal-ba[ar sabiex jiffriskaw jew inkella jirrilissaw xi ftit. I]da dan ma jistax jing[ad ukoll g[al grupp ta’ persuni entu]jasti biex jg[inu lil min hu inqas ixxurtjat minnhom.

Dan g[aliex fl-a[[ar jiem, 40 persuna sfidaw il-qilla tax-xemx u g[amlu 53 sieg[a jilag[bu l-volleyball f’maratona li ttellg[et fid-Dar talProvidenza bejn il-5 u s-7 ta’ Lulju.

Sabiex wie[ed jid[ol g[al maratona b[al din, irid ikollu dedikazzjoni kbira biex ikun jista’ j]omm l-impenn s[i[ tieg[u lejn dan l-avveniment tant importanti li matulu jin;abru fondi g[ar-residenti tad-Dar tal-Providenza.

Fil-fatt, l-40 persuna li ;ew mag[]ula g[addew minn ta[ri; kontinwu, b’ta[ri; tliet darbiet fil-;img[a – it-Tnejn, l-Erbg[a u s-Sibt, liema ta[ri; finalment wassal biex permezz tat-53 sieg[a log[ob, in;abret issomma sabi[a ta’ €457,312, iddoppju tas-somma li n;abret is-sena li g[addiet.

Dan il-;urnal kellu l-opportunità li jitkellem ma’ Victor Abela, ;uvni ta’ 23 sena li hu wie[ed mill-40 parte/ipant tal-maratona ta’ din is-sena bit-tema ‘Sabi[ li Tag[ti’.

Victor, li pparte/ipa f’din il-maratona g[all-ewwel darba ddeskriva din l-esperjenza b[ala wa[da li tatu sodisfazzjon kbir g[aliex permezz tag[ha, apparti li wie[ed jie[u pja/ir fiha, jitg[allem [afna ukoll.

L-esperjenza tal-maratona Matul l-intervista, Victor spjega kif da[al g[al din l-esperjenza wara li fis-

snin passati kien josserva lil o[rajn jipparte/ipaw fiha i]da qatt ma sab dak i/-/ans biex hu wkoll ikun parti minnha. I]da din is-sena, s[abu tat-tim tal-volleyball ta’ Fleur de Lys li jittrenja mag[hom, [e;;ewh aktar biex jipparte/ipa fil-maratona u g[alhekk g[amel kura;; u beda din l-esperjenza li be[siebu jkompliha wkoll sa[ansitra s-sena d-die[la.

Din l-esperjenza, Victor iddeskriviha b[ala wa[da li tg[aqqad lil diversi

Wa[da mil-log[ob li ]-]g[a]ag[ lag[bu fix-xemx u fis-s[ana (Ritratt> Joseph Galea)

individwi f’familja wa[da, mhux biss waqt il-[in tat-ta[ri;, i]da iktar u iktar matul it-53 sieg[a maratona. Matul il[in tal-maratona u anke t-trial ta’ 24 sieg[a li sar qabilha, l-40 plejer parte/ipant kellhom l-opportunità wkoll li jsiru jafu ftit lir-residenti tadDar tal-Providenza billi jitkellmu ftit mag[hom u jaraw kif iqattg[u [ajjithom.

Ir-residenti kienu jmorru jaraw ilplejers waqt il-[in tal-log[ob u minn hemmhekk bdew jibnu /erta relazzjoni. Permezz ta’ hekk, il-plejers setg[u jaraw kemm [ajjet ir-residenti mhix daqshekk fa/li u kemm hemm nies li huma fil-b]onn. G[alhekk Victor sostna kemm hu sabi[ li tag[ti g[ax tir/ievi.

Fil-fatt, hu jinsab fer[an li fil-maratona ta’ din is-sena, ir-rekord inqabe] bid-doppju, u dan kien evidenti matul l-intervista, fejn dan il-plejer qatt ma ne[[a t-tbissima minn fuq wi//u, li juri kemm din il-maratona [alliet fih element ta’ sodisfazzjon. Hawnhekk [e;;e; biex is-sena d-die[la

jipparte/ipaw iktar nies fiha, jekk mhux b[ala plejers, b[ala voluntiera g[aliex l-importanti hu li tg[in lil [addie[or.

Biex waslu g[all-punt fejn kienu konfermati b[ala l-40 plejer tal-maratona, Victor u d-39 plejer l-o[ra kellhom jg[addu minn pro/ess ta’ g[a]la.

Fil-fatt, mis-70 persuna li applikaw, lewwel intg[a]lu 53, u mbag[ad intg[a]lu l-a[[ar 40 wara trial ta’ 24 sieg[a log[ob. Kollox kien ibba]at fuq sistema ta’ punti skont l-attendenza g[at-ta[ri;, it-teknika u]ata u l-fi]ika tal-persuna.

Victor u l-volleyball Wie[ed x’aktarx jistaqsi, imma minn fejn ;iet din il-[ajra li l-volleyball ikun l-isport favorit ta’ dan i]]ag[]ug[ u jipparte/ipa f’din il-maratona?

Sa minn meta kellu 10 snin, Victor kien di;à beda jipprattika dan l-isport bis-sa[[a tal-Youth Centre ta’ Fleur de Lys li hu kien jiffrekwenta fejn dejjem kien ji;i pprattikat l-isports. Minn

hemmhekk, ing[aqad team tal-volleyball u g[amel madwar [ames snin jilg[ab mag[hom, i]da min[abba limpenji tal-iskola u xog[ol kellu jieqaf peress li ma tantx kellu /ans.

I]da re;a’ qabad dan l-isports sentejn ilu meta kien ;ie avvi/inat mit-tim ta’ Fleur de Lys biex jer;a’ jing[aqad mag[hom, u hawnhekk, bi tbissima u element /ajtier, sostna li avvi/inawh peress li kien twal.

Mistoqsi liema huma l-mumenti liktar g[al qalbu kemm ilu f’dan lisport, Victor irrefera g[at-treble ta’ din is-sena fejn it-tim tal-volleyball ta’ Fleur de Lys reba[ tliet tazzi wara numru ta’ snin. ?ertament li dan il-plejer ]ag[]ug[ se jibqa’ marbut mal-isports g[ax minbarra li pprattikah mat-tim ta’ Fleur de Lys, li jinsab l-ewwel fil-league, u [a sehem f’din il-maratona, Victor jilg[ab ukoll dan l-isport ma’ s[abu fil-[in liberu tag[hom g[ax kif spjega hu stess, mhux fa/li li tabbanduna dan l-isport wara li tkun ilek ]mien twil tittrenja.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Parlament 7

Il-PN fil-gvern dejjem Pro/ess ta’ tejjeb il-kundizzjonijiet tendering biex tax-xog[ol tal-[addiema jinxtara apparat

Il-PN fil-gvern [adem bi s[i[ biex tejjeb il-kundizzjonijiet tax-xog[ol tal-[addiema. Dan qalu Stephen Spiteri, il-kelliem tal-Oppo]izzjoni g[ax-Xog[ol waqt l-a;;ornament filParlament nhar it-Tlieta filg[axija.

Hu qal li l-edukazzjoni f’pajji]na kienet l-g[odda prin/ipali biex kien hemm investiment barrani. In[olqu industriji ;odda li ppermettew biex f’Malta jkollna diversi ri]orsi umani [alli jilqg[u g[all-isfidi li qed i[abbat wi//u l-qasam tax-xog[ol.

Stephen Spiteri stqarr li llivell ta’ qg[ad fl-a[[ar snin kien wie[ed baxx u sena wara sena, dan l-istess livell kien f’qag[da baxxa meta mqabbel ma’ pajji]i o[rajn tal-UE. Dwar ix-xog[ol prekarju f’pajji]na, l-Oppo]izzjoni hi kontra kull abbu] minn min i[addem. Gvern pre/edenti [a [sieb din l-attwalità li, sfortunatament, g[adha pre]enti f’pajji]na. Hemm sitwazzjonijiet f’setturi partikulari fejn qed ikun hemm dan il-prekarjat. Gvern pre/edenti dejjem tejjeb ilkundizzjonijiet tal-[addiema billi sa[[a[ il-le;i]lazzjoni relatata max-xog[ol.

Il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni sa[aq li Malta g[andha listrutturi me[tie;a biex tirregolarizza x-xog[ol Hu qal li l-Oppo]izzjoni qed tikkundanna kull irregolarità fix-xog[ol; hu fakkar li hemm li;i li ssa[[et ta[t gvern pre/edenti u l-Oppo]izzjoni qed t[e;;e; g[al i]jed infurzar b[ala soluzzjoni kontra kull abbu].

Il-Partit Nazzjonalista filgvern [a [sieb biex dejjem ikkundanna kull xog[ol prekarju fuq il-[addiem Maltin.

g[all-IVF B[alissa g[addej pro/ess ta’ tendering biex jinxtara lapparat ne/essarju li se jintu]a biex il-pazjenti li se jirrikorru g[all-IVF isirulhom l-investigazzjonijiet me[tie;a.

Meta kien qed iwie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar, il-Ministru Godfrey Farrugia qal li b[alissa qed issir evalwazzjoni tad-diversi possibbiltajiet li jistg[u jintu]aw biex jing[ata dan is-servizz tal-IVF bl-a[jar mod possibbli.

Il-Ministeru g[as-Sa[[a qed ifassal id-dokumenti ne/essarji g[all-ippjanar ta’ dan is-servizz, fejn hu ma[sub li jibda g[all-a[[ar ta’ din is-sena.

Gvernijiet Nazzjonalisti [adu l-mi]uri me[tie;a sabiex id-drittijiet tal-[addiema jkunu m[arsa

Tul is-snin gvernijiet Nazzjonalisti [adu anki lmi]uri me[tie;a sabiex iddrittijiet tal-[addiema jkunu m[arsa.

Matul il-le;i]latura li g[addiet il-PN fil-gvern [a diversi inizjattivi biex il[addiem Malti jkollu l-aqwa kundizzjonijiet tax-xog[ol.

“G[andna qafas legali li jikkundanna min i[addem persuni fil-prekarjat,” sostna Stephen Spiteri.

Hu qal li nisa tqal u [addiema part-time ibbenefikaw minn diversi drittijiet, grazzi g[al inizjattivi li ttie[du minn gvern pre/edenti.

Il-kelliem tal-Oppo]izzjoni ]ied li Gvern pre/edenti ]ied linfurzar biex fejn hemm ksur ta’ li;ijiet jew abbu], dawn ji;u kkontrollati.

Il-PN fl-Oppo]izzjoni

Erba’ pro;etti b’fondi Ewropej fl-Università ta’ Malta Fl-Università ta’ Malta b[alissa qed isir xog[ol fuq erba’ pro;etti finanzjati millFond Ewropew g[all-I]vilupp Re;jonali (ERDF) u b’investiment totali ta’ madwar €27.6 miljun.

Dan qalu Evarist Bartolo, ilMinistru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi.

Dawn l-erba’ pro;etti huma: il-bini ta’ struttura li se takkomoda l-Fakultà tatTeknolo;ija tal-Informazzjoni (ICT) u l-bini tal-istruttura li

se tilqa’ fiha l-Construction & Equipping of IT Services.

Qed ikunu w]ati fondi g[all-Espansjoni tal-Fi]ika u Kapa/itajiet Interdixxiplinarji Applikati fir-Ri/erka u g[al Fa/ilità ta’ Sistema Elettronika fil-Prototipa.

Barra minn hekk ;ew allokati fondi mill-Fond So/jali Ewropew g[al inizjattiva bit-tema Creating a Knowledge Transfer Framework & Technology Entrepreurship Training Programme. Il-valur talg[otja finanzjarja permezz ta’ dan il-fond ila[[aq €1.3 miljun.

jemmen fil-qasam tax-xog[ol u llum l-isfida tal-Gvern hi biex ikun hu, issa, li jo[loq aktar postijiet tax-xog[ol [alli lekonomija ta’ pajji]na tkompli tissa[[a[.

Stephen Spiteri kompla li g[addew erba’ xhur u s’issa g[adna ma rajniex investiment barrani li ;ab ix-xog[ol. Fixxhur li g[addew ma smajna xejn kif il-Gvern se jibda jo[loq il-25,000 impjieg tul il[ames snin li ;ejjin biex lekonomija tibqa’ miexja ’l quddiem.

Id-Deputat Nazzjonalista temm jg[id li Malta g[andha tinforza l-li;i u tkun ta’ skrutinju kontra dawk li qed jisfruttaw lil [addie[or. IlGvern g[andu ja[dem biex inaqqas il-livell tal-qg[ad u jinvesti fl-istudenti biex, g[ada pitg[ada, dawn jsibu ru[hom f’postijiet tax-xog[ol.

29 tifel u tifla g[adhom jistennew g[al LSA B[alissa hemm 29 tifel u tifla li qed jistennew biex jing[ataw g[ajnuna minn Learning Support Assistant.

Dan qalu Evarist Bartolo, il-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista Jason Azzopardi.

49,143 tarbija twieldu bejn l-2003 u l-2012 Kien hemm 49,143 tarbija li twieldu bejn l-2003 u l-2012. Dan qalu Manuel Mallia, il-Ministru g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea.

F’dan il-perijodu twieldu 23,776 tifel u 22,512 tifla f’Malta filwaqt li twieldu 1,475 tifel u 1,380 tifla f’G[awdex.

Il-Ministru Mallia rrimarka li matul l-a[[ar snin ma jidhirx li kien hemm ]ieda notevoli f’dak li jikkon/erna rre;istrazzjoni tat-twelid ta’ trabi ta’ sess maskili meta mqabbel mas-sess femminili.

Bajja o[ra tista’ tikseb il-Blue Flag Jista’ jkun li matul din is-sena, wa[da mill-bajjiet bit-titlu ta’ ‘Bajja ta’ Kwalità’ tie[u wkoll it-titlu ta’ Blue Flag.

Dan qalu Karmenu Vella, il-Ministru g[at-Turi]mu bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi.

Fost dawn il-bajjiet hemm Fond G[adir f’Tas-Sliema, Golden Bay u l-Lukanda Paradise Bay Private Beach filMellie[a.

23 persuna ta[t l-età jinqabdu f’postijiet ta’ divertiment Matul l-ewwel [ames xhur ta’ din is-sena, kien hemm 23 persuna ta[t is-17-il sena li nstabu mill-Pulizija ;ewwa postijiet ta’ divertiment. Kien hemm ukoll 11-il persuna ta[t is-17-il sena li nstabu qed jixorbu l-alko[ol fittriq.

Dan qalu l-Ministru Manuel Mallia bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi. Il-Ministru Mallia fisser li b’ri]ultat ta’ dan inbdew pro/eduri kriminali quddiem il-Qorti kontra g[axar sidien ta’ postijiet ta’ divertiment filwaqt li ]]g[a]ag[ li nstabu jixorbu l-alko[ol ;ew mog[tija twissija.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

8 Opinjoni

:or; Galea – eks MP Nazzjonalista G[awdxi (F’g[eluq il-50 Sena mill-mewt tieg[u) Kommemorazzjoni fl-Assemblea Le;i]lattiva Fis-seduta tal-Assemblea Le;i]lattiva tal-:img[a 5 ta’ Lulju 1963, (dakinhar stess li

Min kien :or; Galea Nhar il-:img[a 5 ta’ Lulju 2013, [abat il-[amsin sena mill-mewt ta’ :or; Galea (tal-Orjenti) mir-Rabat G[awdex. Huwa twieled fis27 ta’ :unju 1931, bin l-

Avukat Carmelo Galea u Carmela neè Mifsud. :or; li kien Membru Parlamentari g[al G[awdex, studja fil-Liceo ta’ Victoria G[awdex, fil-Kulle;; ta’ San Alwi;i f’Birkirkara u wara flUniversità ta’ Malta fejn iggradwa b[ala Spi]jar fl1955.

Wara li ggradwa huwa [adem g[al aktar minn sentejn fi Spi]erija f’Malta.

F’Awwissu 1958 :or; kien ma[tur Senior Analyst flMMU (Milk Marketing Undertaking) f’G[awdex.

Huwa rri]enja minn din ilpo]izzjoni f’Jannar tal-1962 biex ikun jista’ jikkontesta lelezzjoni ;enerali li n]ammet fi Frar tal-istess sena.

L-Ispi]jar :or; Galea filfatt ;ab 1,189 vot fl-ewwel g[add u kien elett b[ala Deputat f’isem il-Partit Nazzjonalista g[al G[awdex (dakinhar kien jissejja[ Membru fl-Assemblea Le;islattiva ta’ Malta (MLA)).

Hawn huwa baqa’ j[addem din il-kariga ta’ Deputat talPoplu b’lealtà, responsabbiltà u dedikazzjoni sa ma miet [esrem fil-5 ta’ Lulju 1963, ftit wara li ntemmet is-seduta tal-Parlament. Kariga ta’ ftit xhur biss ka;un tal-mewta mhux mistennija tieg[u. :or; Galea g[alkemm kien g[ad g[andu 32 sena biss

:or; Galea – Il-politiku ;entlom

kien popolari [afna spe/jalment f’G[awdex fejn twieled u g[ex.

Il-funeral tieg[u sar nhar isSibt 6 ta’ Lulju 1963, meta ;ie me[ud G[awdex fejn saritlu quddiesa praesente cadavere fil-Knisja (llum Ba]ilika) ta’ San :or;.

G[all-funeral tieg[u, apparti l-familjari, attendew diversi persona;;i distinti sew mixxena politika kif ukoll mi/?ivil u mid-diversi awtoritajiet ta’ Malta u G[awdex.

Il-Quddiesa Funebri tqaddset mill-qarib tieg[u Mons. Teologu Luigi Galea.

Dan l-avveniment kien irrappurtat f’diversi ;urnali fosthom fil-Le[en Is-Sewwa tad9 ta’ Lulju 1963 Wara l-mewt ta’ :or; Galea, saret by election’biex jimtela s-si;;u tieg[u flAssemblea Le;islattiva. Filfatt postu mtela minn Marcell Mizzi, (1,363 vot) fl-20 ta’ Lulju 1963, Prokuratur Legali mill-istess Belt Victoria.

miet) :or; Galea saritlu kommemorazzjoni xierqa, fejn tkellmu dwaru l-Prim Ministru George Borg Olivier, li ddeskrivieh b[ala “politiku ;entili, il-politiku ;entlom, il-politiku li l-avversarji tieg[u jaraw fih avversarju leali u g[alhekk kien ma[bub mill-Kamra kollha”.

Anton Buttigieg, Deputat Kap tal-Malta Labour Party, iddeskrivieh b[ala, “bniedem fabbli, bniedem ;entlom, aktarx b’fommu sieket u dejjem b’dik id-da[ka fuq fommu li turi l-bontà ta’ qalbu”.

Emilio Camilleri f’isem ilPartit tal-{addiema Nsara ddeskrivieh b[ala The Perfect Gentleman.

Anton Tabone, Membru tal-Assemblea Le;i]lattiva f’isem il-Partit Nazzjonalista fuq id-Distrett ta’ G[awdex – allura kollega tal-Ispi]jar :or; Galea kellu dan xi jg[id fuqu, “:or; Galea [alla warajh memorja ta’ virtujiet /ivili li huma aktar uni/i milli rari. Infatti fil-[ajja qasira tieg[u ddistingwa ru[u g[all-umiltà tieg[u, g[allaffabbiltà tieg[u, g[all-karattru tieg[u verament tad-deheb u b[ala rappre]entant talpoplu, g[all-integrità tieg[u u l-premura li kellu biex jaqdi d-dmirijiet tieg[u b’puntwalità u determinazzjoni”. :or; Galea kien attiv sew fil-[ajja /ivika tar-Rabat G[awdex, belt twelidu. Filfatt lil :or; insibuh membru attiv fl-G[aqda Filarmonika u s-So/jetà La Stella tal-Belt Victoria, fejn okkupa anke lpost ta’ Vi/i President tal-istess so/jetà.

Kien ukoll g[alhekk involut sewwa fl-organizzazzjoni talfesta ta’ San :or;, li hija organizzata mill-Parro//a Kolle;;jata, illum Ba]ilika, ta’ San :or; Martri.

Konklu]joni

:or; Galea kif rajna, kien elett fl-elezzjoni tal-1962 u miet fis-sena ta’ wara 1963.

Din kienet l-elezzjoni li matul

minn Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com

dik il-Le;i]latura Malta rnexxielha takkwista lIndipendenza tag[ha millIngilterra ta[t il-Prim Ministru George Borg Olivier.

G[all-;ieh tal-istorja tajjeb infakkru li l-Gvern Nazzjonalista dakinhar kien kompost minn 26 membru (25 eletti f’isem il-Partit Nazzjonalista u ie[or, Coronato Attard li hekk kif tela’ mal-Partit Demokratiku Nazzjonalista telaq u ssie[eb mal-ewwel mal-Partit Nazzjonalista).

B’hekk il-Partit Nazzjonalista sab ru[u f’ma;;oranza assoluta u seta’ jiggverna b’mod normali u ming[ajr ebda theddid minn partiti o[rajn.

G[alhekk G[awdex ta 4 voti minn 5, favur lIndipendenza ta’ pajji]na.

Dawn kienu: It-Tabib Anton Tabone, :or; Galea (li wara mewtu postu [adu Marcell Mizzi P.L.), Carmelo Refalo u Coronato Attard, ilkoll eletti mid-distrett ta’ G[awdex.

Mag[hom kien elett ukoll minn G[awex is-Sur Edgar Soler li kien elett f’isem ilPDN. Huwa dmir tag[na /ittadini denji Maltin u G[awdxin li nfakkru l-memorja ta’ politi/i b[al :or; Galea, li f’[ajjithom [admu bla heda u b’lealtà u responsabbiltà assoluta g[all-;id tal-poplu tag[na.

Wara kollox nies b[al :or; Galea huma dawk li sawru l-istorja politika ta’ pajji]na.

“:or; Galea kien bniedem fabbli, bniedem ;entlom, aktarx b’fommu sieket u dejjem b’dik id-da[ka fuq fommu li turi l-bontà ta’ qalbu” – Anton Buttigieg, Deputat Kap talMalta Labour Party

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Twissijiet li g[andhom jinstemg[u sew!

Il-;img[a l-o[ra, il-Gvern Laburista nieda wie[ed mill-pro;etti li l-Prim Ministru Joseph Muscat ilu ffissat fuqhom is-snin – il-bini fil-ba[ar, dik li biex tinstema’ sabi[ hawn min isej[ilha ‘reklamazzjoni tal-art’.

G[andu [olma

G[axar snin ilu, Joseph Muscat kiteb artiklu li ntitolah b’mod pompu] [afna ‘G[andi [olma’ – ilmissjoni politika tieg[u b[ad-diskors kbir ta’ Martin Luther King – diskors li in/identalment xahar ie[or jag[laq [amsin sena.

Imma l-[olma u l-missjoni politika ta’ Joseph Muscat ma kinetx id-drittijiet /ivili g[as-suwed b[alma kienet il-[olma ta’ Dr King – anzi, qed naraw trattament inuman u degradanti mill-Gvern Laburista lil bnedmin b[alna, Gvern li kien lest li jibg[at lura fil-periklu, umani b[alna, ming[ajr ma g[araf jirrikonoxxi ddrittijiet tag[hom... Ka] li [ammrilna wi//na... imma l[olma ta’ Muscat kienet li Malta tibqa’ barra millUnjoni Ewropea u jsemmi fl-istess artiklu l-bini filba[ar.

Bini fil-ba[ar X’interessi hemm fil-bini fil-ba[ar u g[aliex Muscat

ilu tant iffissat fuqu hi importanti li nsiru nafu. U importanti wkoll li nifhmu x’jista’ jfisser g[allekonomija tag[na.

Lill-Gvern Laburista ma setg[etx ;ietu fi ]mien ag[ar il-pubblikazzjoni ta/-/ifri uffi/jali miksubin mill-gazzetta Malta Today li juru li issa g[andna terz tal-propjetà kollha f’Malta vojta.

U ma setg[ux ;ewh fi ]mien ag[ar diversi twissijiet f’dawn l-a[[ar ;img[at u ;ranet – millKummissjoni Ewropea sal-a;enziji tal-credit ratings, sal-Fond Monetarju Internazzjonali – biex joqg[od attent [afna fuq il-propjetà.

Banek mislufin wisq fuq il-propjetà Kollha wissew dawn l-a;enziji u istituzzjonijiet internazzjonali li l-banek tag[na huma mislufin wisq fuq il-propjetà. Jekk il-valur tal-propjetà jaqa’, il-banek ikollhom problema kbira, kif rajna jkollhom fi Spanja u l-Irlanda, spe/jalment f’dawn l-a[[ar snin fejn il-kri]i kbira tag[hom ma se[[itx g[ax il-gvernijiet tag[hom kellhom xi ]bilan/ g[oli

imma se[[et g[ax fallew banek ewlenin li silfu fuq il-propjetà li waqg[et bil-kbir fil-valur, u lgvernijiet, meta da[lu biex isalvaw il-banek billi

jiggarantixxu flus id-depo]itanti, spi//aw bi ]bilan/ stratosferiku.

Il-perikli ta’ waqg[a fil-valur Provista kbira wisq ta’ propjetà g[all-bejg[ tista’ twaqqa’ l-valur tal-propjetà; u l-a;enziji u listituzzjonijiet internazzjonali hekk qed iwissuh lillGvern Laburista.

Il-bini fil-ba[ar ]gur ma jg[inx f’dan, apparti naturalment li dil-fissazzjoni qadima fuq il-bini filba[ar tinxtamm ukoll tinten.

Nisperaw li ma jkunx ie[or li j[ammrilna wi//na

Jidher li Muscat kull ma jmur qed i]id fid-do]a tal-in/identi li j[ammru wi// pajji]na. U nsemmi w[ud minnhom: smajna bil-kumpanija ?ini]a black listed, rajna t-twissijiet ekonomi/i tal-UE filkonfront ta’ pajji]na, rajna wkoll il-ka] talimmigranti li kienu se jintbag[tu lura, u issa hemm din tar-reklamazzjoni tal-art... nisperaw biss li din il-[olma ta’ Muscat ma tkunx ka] ie[or li j[ammar wi// il-poplu Malti min[abba xi pass mhux fiddirezzjoni t-tajba min-na[a tal-Gvern.

L-immigrazzjoni illegali u l-kuntest politiku u so/jali Malti G[andna g[al xiex ni//elebraw u n[abbtu sidirna g[all-qaddisin tag[na fil-festi, mal-ewwel sfida lill-kuxjenza tag[na, g[amilna b[all-appostli, jew [rabna jew tajna bis-sejf.

Tlifna l-boxxla tas-solidarjetà.

L-immigrazzjoni illegali It-tema tal-immigranti illegali hi sfida b[all-o[rajn li rridu

nitg[allmu naffa/jaw u neg[ilbu b’politika effettiva fosthom b’policies a[jar b[al ta’ screening, detenzjoni u integrazzjoni mal-kumplament tas-so/jetà g[al dawk li se jibqg[u Malta.

Id-de/i]joni ta’ Muscat li jibg[athom lura minn fejn ;ew ming[ajr ebda garanziji u sa[ansitra bi ksur tal-li;ijiet internazzjonali u tad-drittijiet fundamentali tal-bniedem, uriet bi/-/ar li l-Partit Laburista filgvern hu mitluf fuq din l-isfida jew inkella jie[u d-de/i]jonijiet aba]i tal-emozzjoni u mhux fuq dik razzjonali.

Nemmen li kemm ilpo]izzjoni ta’ pajji]na kif ukoll i/-/okon meta mqabbel malpopolazzjoni li g[andna, l-isfidi bl-influss tal-immigranti illegali jkomplu jikbru. Il-burden

sharing tista’ tkun soluzzjoni jekk ti;i applikata sew u jekk verament l-Ewropa trid tkun solidali mag[na l-Maltin.

Ir-razzi]mu

Sfortunatament hu hawn fejn ner;a’ mmur lura g[allintroduzzjoni tal-artiklu, flok urejna s-solidarjetà ma’ dawn in-nies li ssugraw [ajjithom sakemm waslu f’post sigur, [afna minna ntefg[u f’tg[ajjir sfrenat u kummenti bla sens fuq is-siti so/jali.

Kliem u kummenti razzisti g[all-a[[ar u bla rispett lejn iddinjità tal-bniedem, sa[anistra wasalna biex jittellg[u ritratti relatati mal-;rajja ta’ Hitler u bidlu l-bandiera Maltija f’wa[da ta’ terrur.

In-Neo-Nazi]mu re;a’ [a spinta ’l quddiem f’dawn la[[ar ;ranet, element Na]ista modern li f’Malta g[andna numru ta’ individwi li huma membri i]da g[andna ferm akbar madwar l-Ewropa kollha, u[ud minn dawn l-g[aqdiet huma ta’ periklu evidenti g[asso/jetà.

Muscat irnexxielu j[e;;e; ilfjamma tar-razzi]mu li kienet qed tintefa bil-mod il-mod, i]da

issa wie[ed irid jara kif dan i]ommu ta[t kontroll filwaqt li ji//ara bi]g[at ]ejda jew dawk li ma humiex mibnija fuq ilfatti. {a nkun kontroversjali Fis-snin li g[addew, fil-bidu ta’ dan il-fenomenu, kont b[al

[afna o[rajn, na[seb li dawn in-nies huma vjolenti u ta’ qattag[ni u bla dixxiplina. I]da kelli l-opportunità li na[dem filqrib mag[hom u sibt li dawn b[alna perfettament, kull wie[ed g[andu karattru differenti.

Mill-banda l-o[ra nemmen li g[ax g[andhom karna;;jon iswed inqala’ dan l-g[ag[a kollu u ma na//etawhomx.

G[alhekk biss. Ara li kieku ji;u immigranti illegali Russi jew Fran/i]i ]gur li [add ma jgerger anzi naraw kif nistg[u nkunu so/jevoli jekk mhux aktar. {add ma jg[id xejn dwar prostituzzjoni ta’ nisa barranin f’pajji]na li kull ma tmur qieg[da tikber; le, ma tarax dawk bjondi [abib u mhux suwed!

Ma rridux ninsew, li lpopolazzjoni tag[na kull ma tmur qieg[da tixjie[ u r-rata tat-

twelid naqset bil-kbir. Dan qieg[ed ipo;;i f’perikli kbir issistema tal-pensjonijiet, tassa[[a u l-edukazzjoni b’xejn.

Minn x’imkien il-flus irridu ji;u biex isostnu dan kollu.

B’aktar regoli effettivi u nuqqas ta’ abbu] dawn l-immigranti jistg[u jag[tu kontribut lil din is-sistema permezz tat-taxxi filwaqt li jsostnu lilhom nnfushom. U mhux kif qed ji;ri issa li jit[admu b[al skjavi bi//u/ata kuljum.

Mill-banda l-o[ra, limmigrazzjoni tista’ twassal ukoll biex /erti problemi tassa[[a f’pajji]na jittaffew fosthom fejn jid[ol mard tazzokkor u mard kroniku. Ilpoplu ilu snin jit[allat fih innifsu Malti u dan il-mard sar dominanti, hu fatt mag[ruf li meta jkun hemm ta[lit fir-razez dan ji;i eliminat bil-mod ilmod.

Il-valuri L-isfida qieg[da wara l-bieb

i]da qabel nie[du azzjoni rridu naraw x’valuri n[adnu u nimxu fuqhom f’kull /irkustanza.

Rajna distinzjoni /ara bejn Muscat u Gonzi fit-tmexxija, Muscat li rema l-prin/ipji

minn Clinton Sammut

tieg[u biex ikun populist birri]ultat li [adna /amata fuq livell internazzjonali.

U Lawrence Gonzi li [addan u ]amm il-prin/ipji tieg[u dejjem fuq quddiem u mexxa b’politika ;usta anke fl-eqqel tal-kritika b[al dik tad-divorzju.

Bniedem ming[ajr valuri u prin/ipji hu bniedem li jg[ix filba[[.

Clinton Sammut hu kunsillier elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali tan-Naxxar

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

10 Ittri

L-attitudni skorretta Fejn huma ta’ Joseph Muscat

l-kenniesa^ Ma nistax nifhem g[aliex m’g[adnix nara kenniesa flir[ula! Jien noqg[od qrib ilknisja tal-lokal u qabel kont nara kennies, imqabbad millkunsill, jiknes it-toroq ta’ qrib il-knisja u l-pjazza i]da ma nafx x’sar minnu. Issa jew irtira mix-xog[ol jew inkella tqabbad jiknes xi mkien ie[or.

Ma nistg[ux nibqg[u sejrin hekk. Jien u l-;irien tieg[i, b[all-ma;;oranza tal-Maltin, nag[mlu l-almu tag[na u nikinsu u na[slu quddiem ilbibien ta’ djarna. Almenu dmirna nag[mluh. I]da g[aliex m’g[andux ikun ilkennies li jag[mel tali xog[ol b[alma konna naraw fil-passat?

Illum dan ix-xog[ol ftit qed jag[mluh il-Maltin u minflokhom qed jag[mluh xi immigranti mill-open centres jew refu;jati residenti f’pajji]na. Issa lil dawn in-nies intuhom dak li [aqqhom g[ax veru jnaddfu tajjeb. I]da mhux sew, [ej, li wie[ed japprofitta ru[u minnhom.

Mela dakinhar tal-festa l{add filg[odu, iddi]gustajt ru[i ng[addi mill-pjazza biex nixtri l-gazzetti. {lief munzelli ta’ boro] suwed taliskart mi;burin quddiem ka]in tal-banda, karti, dlik mal-art u fliexken tal-alko[ol mal-art u fuq iz-zuntier talknisja ma rajtx – kollu ri]ultat tal-attivitajiet li se[[ew lejlet il-festa fil-pjazza.

Li dejjaqni, apparti l-[mieg li n;abar, kienet il-pre]enza ta’ kennies wie[ed, iva kennies ta’ karna;;jon skur li, miskin, kellu j[abbat wi//u ma’ dak il-[mie; kollu. Issa dan kien g[all-[abta tat-8 a.m. u forsi kien g[adu kmieni biex nara aktar kenniesa dak il-[in. I]da min kien b[ali g[addej fil-pjazza tka]a jara persuna wa[da tnaddaf.

G[aldaqstant nappella lillKunsill biex jibg[at aktar kenniesa jnaddfu fil-lokalità filwaqt li jing[ata rispett u dinjità lil xog[olhom.

Karmenu Farrugia Ir-Rabat

Ninsab iddi]gustat g[all-mod kif mexa lPrim Ministru Malti Joseph Muscat fil-ka] tal-immigranti irregolari. Joseph Muscat blattitudni tieg[u pin;a lil pajji]na b[ala wie[ed razzist, li ma jridx jg[in lil dawk filb]onn, impressjoni qarrieqa dwarna l-poplu Malti.

Jien nixtieq ng[id g[aliex ittie[det azzjoni fil-konfront ta’ dawn in-nies u mhux kontra nies ta’ ;ilda bajda li llum hawn [afna aktar minnhom milli hawn dawk ta’ ;ilda skura.

Bu;ibba llum hi mimlija minn dawn in-nies,

i]da qatt ma ttie[det azzjoni kontrihom.

Jien ninkwieta mhux ftit nisma’ dan id-diskors g[aliex nib]a li fina l-poplu Malti jinbet element razzist li jkun mhux fa/li biex teliminah la darba jinxtered.

G[alhekk nappella biex jirrenja s-sens komun, g[all-;id tal-poplu Malti u fuq kollox biex in]ommu isem pajji]na fuq nett kif dejjem kien ta[t gvernijiet immexxija mill-Partit Nazzjonalista.

A. Muscat

Tas-Sliema

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

14 Konsumatur

Xiri ta’ servizzi u d-drittijiet tag[na l-konsumaturi B[ala konsumaturi nixtru prodotti daqs kemm nixtru servizzi. Xiri ta’ servizzi jinkludi meta nqabbdu persuna issewwilna xi o;;ett b[al, pere]empju, xi sett tattelevi]joni jew xi magna tal[asil, jew tag[mel xi xog[lijiet fid-dar jew ta’ kostruzzjoni.

Nistg[u wkoll in[allsu g[al servizz professjonali, b[al, pere]empju, ni;u b]onn isservizz ta’ perit jew avukat.

Xiri ta’ servizzi ta’ komunikazzjoni b[al ma huma internet, telefonija /ellulari, u televi]joni, huma wkoll tip ta’ xiri komuni u li normalment jinvolvi kuntratt li jorbotna g[al perjodu ta’ ]mien.

Wara li tikkonferma l-ordni

La darba nikkonfermaw ordni u#jew niffirmaw kuntratt g[al xiri ta’ servizz partikulari, ma nistg[ux inbiddlu l-[sieb u nidde/iedu li nikkan/ellaw kollox.

Jekk nag[mlu hekk nistg[u niffa//jaw konsegwenzi mhux daqshekk sbie[. B[al, pere]empju, nitilfu d-depo]itu li nkunu [allasna, u l-bejjieg[ jista’ wkoll ifittixna g[al danni li jkun sofra min[abba l-kan/ellament tas-servizz.

F’ka] ta’ kuntratti g[al servizzi ta’ telekomunikazzjoni, il-kuntratt li niffirmaw normalment ikun jinkludi kundizzjonijiet partikulari dwar il-kan/ellament, b[al penali jekk is-servizz jitwaqqaf qabel i]-]mien.

minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org

G[andna dritt nitolbu rimedju jew kumpens meta s-servizz li nkunu [allasna g[alih ma jsirx skont il-ftehim

{afna drabi jkun hemm ukoll pro/edura spe/ifika kif servizz jista’ jitwaqqaf jew kif g[andu ji;;edded il-kuntratt meta jkun wasal biex jiskadi.

B[ala konsumaturi g[andna d-dritt nikkan/ellaw ix-xiri ta’ servizz f’/erti /irkustanzi biss. Wa[da minn dawn hi meta fil-ftehim stess ikun permessibbli li jista’ jer;a’ jibdielna u n[assru l-kuntratt tax-xiri jew ikun sar ftehim qabel ix-xiri dwar dan.

G[andna wkoll id-dritt li nikkan/ellaw ix-xiri meta jkun japplika l-cooling off period, b[al meta nixtru millbog[od, permezz tal-internet, tat-telefown jew televi]joni.

Anke meta nixtru minn fuq lg[atba tal-bieb g[andna [mis-

B[ala konsumaturi g[andna d-dritt nikkan/ellaw ix-xiri ta’ servizz f’/erti /irkustanzi biss. Wa[da minn dawn hi meta fil-ftehim stess ikun permessibbli li jista’ jer;a’ jibdielna u n[assru l-kuntratt tax-xiri jew ikun sar ftehim qabel ix-xiri dwar dan

tax-il ;urnata /ans minn meta niffirmaw il-kuntratt biex jekk irridu jista’ jer;a’ jibdielna u n[assru l-ordni.

Jekk però nidde/iedu li nibdew nu]aw is-servizz qabel ma jiskadi l-cooling off period, id-dritt g[al kan/ellament ma jibqax japplika.

F’ka] li ma jkunx osservat il-ftehim

G[andna dritt nitolbu rimedju jew kumpens meta sservizz li nkunu [allasna g[alih ma jsirx skont il-ftehim.

Jekk ikollna kuntratt fit-tul u ma nkunux qed ning[ataw servizz tajjeb, ikollna dritt li nwaqqfu l-kuntratt anke qabel i]-]mien.

Servizzi b[al tiswijiet, xog[ol ta’ kostruzzjoni, u o[rajn, g[andhom jitwettqu skont is-seng[a. Dan ifisser li x-xog[ol g[andu jsir tajjeb u b’mod professjonali.

Jekk ikollna problema bixxog[ol li jkun sar b[al, pere]empju, ir-ri]ultat ma jkunx dak imwieg[ed, jew ma jsirx fi]-]mien imwieg[ed, b[ala konsuma-

turi g[andna dritt li nilmentaw u nitolbu soluzzjoni.

Min ipprovdina bis-servizz g[andu dejjem jing[ata lewwel possibbiltà biex jipprovdi rimedju. Dan naturalment g[andu jsir ming[ajr [las ]ejjed min-na[a tag[na.

G[andna biss nirrikorru g[al persuni o[ra biex insolvu l-problema, meta min ipprovdina bis-servizz [a]in jirrifjuta t-talba tag[na u tkun sitwazzjoni fejn ma nistg[ux noqog[du ming[ajr l-o;;ett.

F’ka]i ta’ soluzzjonijiet diffi/li Meta l-problema ma tkunx tista’ tissolva, jew il-provditur tas-servizz jirrifjuta li jipprovdiha, b[ala konsuma-

turi g[andna dritt li nag[mlu talba g[al kumpens.

L-ammont ta’ kumpens g[andu jinkludi l-ispi]a biex tissewwa l-problema u ddanni li nkunu sofrejna min[abba x-xog[ol [a]in li jkun sarilna.

Jekk min ipprovdina bisservizz jirrifjuta li jag[tina rrimedju jew kumpens mitlub,

imbag[ad ikun hemm b]onn li nitolbu l-assistenza talUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur, billi nirre;istraw ilment sabiex issir il-medjazzjoni.

Meta lanqas il-medjazzjoni ma tkun bi]]ejjed wara nkunu nistg[u nressqu lilment tag[na quddiem itTribunal g[al Talbiet talKonsumaturi.

L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ ilment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 80074400 jew innumru tat-telefown 23952000.

Odette Vella hi Senior Information Officer flUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur, Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IS-SIRJA

It-Taliban Pakistani jissie[eb fil-gwerra kontra Assad

Il-moviment tat-Taliban filPakistan bag[at mijiet ta’ ;ellieda tieg[u lejn is-Sirja biex jikkumbattu spalla ma’ spalla mar-ribelli (Sirjani) kontra lqawwiet tal-President Bashar al-Assad, u meta mifhum li tTalibani anki qeg[din iwaqqfu l-kampijiet qalb it-territorji Sirjani partikulari.

L-istrate;ija hi mifhuma b[ala wa[da inti]a lejn it-tis[i[ tar-rabtiet mat-tmexxija /entrali tal-Al-Qaida u meta s-Sirja – li ilha aktar minn sentejn i;;arrab l-effetti tal-kunflitt /ivili – qed tattira dejjem aktar ;ellieda I]lami/i tas-Sunni minn barra li jridu jie[du sehem ‘fi gwerra qaddisa kontra l-aggressuri Musulmani X’iti’.

L-istess ;ellieda barranin qeg[din jappo;;aw gruppi ta’ militanti b[all-Front al-Nusra – li l-Istati Uniti tiddeskrivi b[ala ferg[a tal-Al-Qaida – u meta skont ir-rapporti [afna minnhom qeg[din jivvja;;aw lejn is-Sirja minn pajji]i vi/in tas-Sirja b[al-Libja u tTune]ija.

Intant, is-sitwazzjoni fis-Sirja qed tikkumplika ru[ha bl-a[bar li l-kmandanti Talibani filPakistan idde/idew ‘huma wkoll’ li jissie[bu mal-kaw]a

tar-ribelli li qeg[din ji;;ieldu biex iwaqqg[u r-re;im ta’ Assad, u fejn ing[ad li ‘mijiet ta’ ;ellieda telqu lejn is-Sirja biex jg[inu lil s[abhom f’din ilgwerra qaddisa’.

Wie[ed minn dawn il-kmandanti li kien intervistat milla;enzija Reuters qal li l-grupp ‘dalwaqt se ji//irkola filmati tat-trijonfi fuq il-kamp tal-battalja (fis-Sirja)’ u meta hemm tensjoni kbira bejn ir-ribelli talArmata g[al Sirja {ielsa u lelementi radikali I]lami/i li ssie[bu ‘mag[hom’ fil-kunflitt kontra r-re;im ta’ Damasku.

L-istess elementi I]lami/i jiffurmaw qawwa i]g[ar u aktar effettiva mill-Armata g[al Sirja {ielsa, u fil-fatt illum qed jikkontrollaw il-parti l-kbira taz-zoni f’idejn ir-ribelli lejn itTramuntana Sirjana.

Intant, Kmandanti o[ra tatTaliban fil-Pakistan qalu li dde/i]joni biex jintbag[tu l;ellieda lejn is-Sirja se[[et ‘fuq it-talba ta’ [bieb G[arab’ u fi ]mien meta l-qawwiet ta’ Bashar al-Assad – li huma appo;;ati mill-;ellieda Lebani]i X’iti tal-Hezbollah u l-Iran – irnexxielhom iwettqu kisbiet notevoli wara sensiela ta’ battalji.

L-ITALJA> Il-Papa Fran;isku jidher mal-wasla tieg[u, ilbiera[, f’Castel Gandolfo, fejn mexxa t-talb tal-An;elus fi stil ‘aktar informali mis-soltu’, waqt li kellem u mexa qalb ir-residenti ta’ din il-belt li tinsab fuq g[olja ftit ’il barra minn Ruma. Intant, il-Papa qatta’ jum wie[ed biss f’Castel Gandolfo, u meta, kuntrarju g[all-Kapijiet tal-Knisja ta’ qablu, m’g[andux l-intenzjoni li jqatta’ l-;img[at tas-s[ana f’din ir-residenza sajfija tal-Vatikan. (Reuters)

L-E:ITTU

Jiffri]aw l-assi tal-Fratellanza Musulmana waqt li Morsi jibqa’ ta[t arrest Il-Prosekutur pubbliku tal-E;ittu iffri]a l-assi ta’ erbatax-il mexxejj tal-Fratellanza Musulmana, li kienet tmexxi l-Gvern li twarrab jiem ilu mill-Armata E;izzjana.

Il-Kap tal-Fratellanza, Mohammed

Badie, u l-vi/i kap tieg[u, Khairat al-Shater, huma rrappurtati fost innies affettwati mid-de/i]joni u meta Badie u membri o[ra tal-Fratellanza di;à spi//aw su;;etti g[al mandati ta’ arrest.

Sadattant, il-President (I]lamiku) imke//i, Mohamed Morsi, g[adu mi]mum ta[t arrest f’lokalità sigrieta, u meta l-Kap tal-Armata E;izzjana, Abdel Fattah al-Sisi, ilbiera[ iddefenda d-de/i]joni biex huwa

jitne[[a mill-poter. Fi tmiem il;img[a t[abbret investigazzjoni kriminali fil-konfront ta’ Morsi fost l-investigazzjoni ta’ ilmenti dwar spjuna;; u in/itament g[all-vjolenza.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 17

16 A[barijiet ta’ Barra FRANZA TI??ELEBRA JUM BASTILJA

Parata militari tradizzjonali fost l-investigazzjonijiet dwar it-tra;edja bil-ferrovija

Suldat (xellug) imexxi ra;el lil hinn mill-mew; tal-ba[ar enormi, i;;enerat mit-Tifun Soulik fl-in[awi ta’ Wenzhou, fil-provin/ja ta’ Zhejiang (Reuters)

I?-?INA

Jiffa//jaw l-elementi tat-Tifun Soulik, b’Tajwan ukoll i;arrab l-impatt

L-elementi [orox tat-Tifun Soulik komplew javvanzaw lejn i/-/entru ta/-?ina fost il-[albiet tax-xita u lirwiefen li tellg[u mew;iet enormi mill-ba[ar – b’Soulik anki j[alli [sarat kbar fil-g]ira tat-Tajwan, wara li sar l-ewwel tifun li laqat it-territorju matul din is-sena.

Sadattant, ir-rapporti talistampa rreferew g[allmijiet tal-eluf ta’ evakwazzjonijiet miz-zoni ta/-?ina lejn il-Lvant, u b’aktar ?ini]i qeg[din ikunu kostretti li jabbandunaw djarhom u jitilqu lejn postijiet anqas perikolu]i fost twissijiet dwar g[arg[ar u valangi tal-art.

Il-provin/ji ta’ Fujian u Zhejiang (b’mod partikulari), ilbiera[ kienu

lesti g[al perijodi ta’ ‘xita interminabbli’, b’rapporti jg[idu li l-ammont talevakwati kienu qab]u n-nofs miljun, meta hu mifhum li mietu tal-anqas ]ew; persuni fit-Tajwan.

Skont i/-?entru Meteorolo;iku Nazzjonali ta/-?ina, l-irwiefen b’velo/ità ta’ 120 kilometru fis-sieg[a assedjaw l-in[awi tal-kosta ta’ Fujian, u bilmaltemp ikompli ‘jag[fas aktar ’il ;ewwa’, wara li kien wassal g[al g[arg[ar estensiv fit-Tajwan.

L-a[[ar rapporti, imbag[ad, qalu li t-tifun deher qed jitlef ftit missa[[a inizjali hu u javvanza lil hinn minn Fujian. I]da lawtoritajiet ?ini]i xorta implimentaw sensiela ta’ programmi g[all-emer;enza

meta l-a[[ar [albiet tax-xita qawwija (skont ir-rapporti) x’aktarx li [allew ’il fuq minn mitejn persuna mejtin jew ‘nieqsa’.

G[exieren tal-eluf ta’ suldati fuq standby g[al kull emer;enza L-awtoritajiet ta’ Fujian u f’Zhejiang, fi tmiem il;img[a waqqfu l-iskedi tattitjiriet u s-servizzi bilferrovija – bis-sajjieda lokali jing[ataw direttivi biex ma jo[or;ux bid-dg[ajjes tag[hom min[abba lpotenzjal qattiel tat-tifun.

Fit-Tajwan, sadattant, hemm l-g[exieren tal-eluf ta’ suldati fuq standby g[al kull tip ta’ emer;enza, b’eluf ta’ residenti jispi//aw evakwati minn zoni ddominati mill-muntanji u lokalitajiet o[rajn ta[t theddida diretta minn valangi tal-art potenzjali.

L-elementi kienu partikularment qerrieda g[an-nies tat-Tajwan, blirwiefen iqa//tu s-soqfa talbini, u bit-tifun, fost o[rajn, anki jikka;una l-valangi talart, li imblukkaw it-toroq.

Intant, ix-xita g[olliet illivelli tax-xmajjar sa limiti perikolu]i u meta kien mistenni n]ul ta’ tmintax-il /entimetru xita f’diversi bnadi lejn il-Lvant ta/-?ina tul perijodu ta’ 24 sieg[a ming[ajr waqfien.

Il-poplu ta’ Franza fakkar Jum Bastilja, fost /elebrazzjonijiet tradizzjonali li kienu jinkludu programm ta’ avvenimenti militari, bilparte/ipazzjoni ta’ qawwiet barranin, inklu]i suldati taleks kolonji. Dan, waqt li komplew l-investigazzjonijiet dwar l-ag[ar tra;edja bilferrovija g[al nofs seklu, u bl-avveniment isir anki waqt id-diqa nazzjonali g[allvittmi.

L-Armata Fran/i]a g[adha kemm ikkonkludiet kampanja militari ta’ xhur fil-Mali inti]a biex telimina t-theddida ta’ militanti konnessi mal-AlQaida, u lbiera[, qawwiet talMali, eks kolonja Fran/i]a u ta’ tnax-il pajji] Afrikan ie[or, ipparte/ipaw, flimkien mal-militar ta’ Franza, filmar/ ewlieni tul l-in[awi ta’ Champs Élysées.

Il-pre]enza tat-truppi talMali se[[et proprju b’rikonoxximent tal-impenn komuni ma’ Franza biex jitke//ew l-imsemmija militanti I]lami/i li kienu [atfu kontroll ta’ artijiet fitTramantana ta’ dan il-pajji] Afrikan, u fejn anki kienu waslu f’punt fejn spi//aw jheddu l-belt kapitali ta’ Bamako.

Jakkumpanjaw lillPresident ta’ Franza, Francois Hollande, waqt i//elebrazzjonijiet tal-biera[ kien hemm il-President provi]orju tal-Mali, Dioncounda Traore, isSegretarju :enerali tanNazzjonijiet Uniti, Ban Kimoon, u l-President talKroazja, Ivo Josipovic, li pajji]u g[adu kemm issie[eb fl-Unjoni Ewropea.

Sadattant, il-programm talattivitajiet biex ifakkar l-bidu tar-Rivoluzzjoni Fran/i]a tal1789 kienu anqas ‘ippakkjat’ mis-soltu, meta Franza [adet [sieb biex, din is-sena, taqta’ sa [mistax fil-mija tal-ispejje] involuti meta mqabbel malistess avveniment tal-2012.

Hollande jitkellem anki dwar l-ekonomija wara t-tnaqqis fil-credit rating ta’ Franza Il-President Fran/i] Hollande anki lbiera[ sostna li g[andu jsir ‘[afna aktar’ biex jitkomplew is-servizzi talferrovija nazzjonali, bilkummenti tieg[u jsiru waqt intervista spe/ifika, jumejn wara l-in/ident (ta’ nhar il:img[a) bil-ferrovija fi Bretigny-sur-Orge, lejn inNofsinhar ta’ Pari;i, li [alla sitta mejtin u mat-tletin midruba.

Hollande, li kien qed jitkellem mat-Televi]joni Fran/i]a dritt wara li [a sehem fil-Parata ta’ Bastilja, semma l-[tie;a g[al ‘aktar impenn fejn jid[lu l-linji (talferrovija) konvenzjonali’, u fejn skont hu te[tie; li ting[ata prijorità lin-network re;jonali.

L-investigazzjonijiet inizjali tal-kumpanija nazzjonali SNCF, li hi responsabbli millferroviji, indikaw ‘in/ident partikulari dakinhar tattra;edja’ fejn ing[ad li

nqalg[et [adida li kienet tg[aqqad ]ew; binarji xi 200 kilometru ’l bog[od millistazzjon ta’ Bretigny-surOrage.

Pierre Izard, uffi/jal ewlieni ta’ SNCF, qal li l-[adida spi//at f’po]izzjoni fejn bdiet ittellef ‘il-pro/ess normali tarroti tal-ferrovija’ u setg[et kienet il-ka;un g[alfejn ilferrovija qab]et mil-linji – bilvaguni ‘jintremew’ f’diversi direzzjonijiet – hi u g[addejja mill-istazzjon.

Il-ferrovija kienet qed i;;orr mat-385 persuna, waqt li w[ud fost il-folol li kienu qeg[din jistennew fl-istazzjon irrakkuntaw li raw il-ferrovija ‘tinqata’ fl-ajru qabel spi//at fuq il-;enb’, u b’o[rajn isostnu li l-in[awi minn dak il-[in ‘spi//aw jixb[u zona tal-gwerra’.

Fil-fatt, din qed titqies b[ala t-tieni l-ag[ar tra;edja wara lin/ident tal-1988, li kien se[[ f’Gare de Lyon, f’Pari;i, fejn spi//aw mietu 56 ru[ waqt [abta bejn ]ew; ferroviji.

Fl-intervista tal-biera[, Hollande tkellem anki dwar lekonomija ta’ Franza u qal li pajji]u beda ‘jistejqer’ – g[alkemm fl-istess [in /a[ad li jirrifjuta ]idiet fit-taxxa meta l-Gvern tieg[u qed jissielet biex ira]]an li]bilan/.

Fil-fatt, Hollande tenna li ‘g[andu j]id it-taxxi biss f’ka] li jkun ne/essarju’, u meta l;img[a l-o[ra, l-a;enzija Fitch idde/idiet li tnaqqas ilcredit rating ta’ Franza minn AAA g[al AA+ – u b’dan ise[[ b’ka;un ta]-]ieda fiddjun tal-Gvern So/jalista Fran/i] u t-tnaqqis fil-prodott ekonomiku nazzjonali.

IL-KANADA

IL-KANADA

Attur jinstab mejjet f’lukanda

Sensiela ta’ veljiet g[all-vittmi ta’ Lac-Megantic

L-attur Kanadi] Cory Monteith, protagonista tassensiela televi]iva Glee (b’tema komika-mu]ikali), instab mejjet f’lukanda fil-belt ta’ Vancouver, u bl-awtoritajiet jg[idu li m’g[andhom xejn ‘konkret’ dwar il-ka;un, minkejja li mifhum li l-attur ma spi//ax vittma ta’ omi/idju potenzjali.

Il-Pulizija qalet li lparamedi/i li wie;bu g[al telefonata ta’ emer;enza sabu

lil Monteith, li kellu 31 sena, ‘di;à mejjet’ fil-lukanda Fairmont Pacific Rim. Lawtopsja fuq il-katavru tieg[u se ssir illum.

Monteith, li fi Glee interpreta l-karattru ta’ ‘Finn’, kellu le;jun ta’ ammiraturi nisa, u proprju f’April li g[adda, rappre]entant tieg[u ]vela li lattur kien g[addej minn kors ta’ riabilitazzjoni wara li kien qabad il-vizzju ta’ sustanza li ma ;ietx spe/ifikata.

Cory Monteith (Reuters)

Fi tmiem il-;img[a saru diversi attivitajiet u avvenimenti biex ifakkru lewwel ;img[a mit-tra;edja ta’ LacMegantic, belt fl-Istat ta’ Quebec, fejn mietu l-g[exieren tan-nies wara li ferrovija mg[obbija b’kunsinna ta’ ]ejt spi//at miexja g[an-ni]la wara li t[alliet ipparkjata fil-belt ta’ Nantes (ftit talkilometri ’l bog[od), u fejn imbag[ad splodiet qalb iz-zoni residenzjali.

Il-qniepen tal-knejjes f’Lac-Megantic daqqew mal-[amsin tokka – wa[da g[al kull persuna li ja[sbu li tilfu [ajjithom – u b’/erimonji o[ra jse[[u madwar il-

pajji]. Dan, meta l-uffi/jali qalu li sabu [ames katavri o[ra qalb it-tifrik talisplu]joni bl-ammont tal-mejtin ikkonfermati issa jitla’ g[al 33 – b’talanqas sbatax o[ra jinsabu nieqsa u li x’aktarx ukoll tilfu [ajjithom. {afna mill-vittmi g[ad iridu jkunu identifikati, bl-investigazzjonijiet qeg[din ikomplu rigward il-ka;un talisplu]joni, li qerdet parti kbira ta’ LacMegantic, u fejn mal-elfejn residenti kellhom ja[arbu minn djarhom.

Sadattant, saru g[exieren ta’ avvenimenti ta’ tifkira g[all-vittmi

f’aktar minn [amsin belt tul ir-re;jun ta’ Quebec, u f’Montreal saret /erimonja spe/jali fil-Ba]ilika ta’ Notre Dame.

Tal-anqas tletin binja nbelg[u millballun tan-nar enormi li ]viluppa millisplu]joni, bil-Prim Ministru ta’ Quebec, Pauline Marois, jiem wara tikkritika ‘ir-reazzjoni g[at-tra;edja’ min-na[a tal-kumpanija li hi s-sid talferrovija inkwistjoni. Marois anki [abbret it-twaqqif ta’ fond ta’ 57 miljun ewro, li jrid jiffinanzja l-bini mill-;did ta’ Lac-Megantic minbarra li jg[in lillqraba tal-vittmi.

PARI:I> I/-/elebrazzjonijiet ta’ Jum Bastilja, li jfakkru r-Rivoluzzjoni Fran/i]a tal-1789, b[al kull sena inkludew parata militari fl-in[awi ta’ Champs Elysees, fil-pre]enza ta’ eluf kbar ta’ /ittadini u distinti. Dawn jidhru jsegwu l-avvenimenti minn palk spe/jali li ttella’ g[all-okka]joni. Il-membri tas-servizzi (nisa u r;iel) – inklu]i l-kadetti mill-iskejjel militari, rappre]entanti tal-qawwiet tal-ba[ar u s-suldati tal-famu] ‘Foreign Legion’ – [adu sehem fil-parata ewlenija tal-biera[, meta Jum Bastilja hu anki /elebrazzjoni tal-kultura Fran/i]a fejn ma jonqsux l-ikliet ‘tal-komunità’, l-avvenimenti ta]-]fin u log[ob tan-nar. Fir-ritratt ta’ fuq (xellug) suldat jin]el bil-paraxut fis-sit indikat fil-Place de la Concorde waqt l-eqqel tal-parata, wara li fir-ritratt tal-lemin, l-ajruplani tal-Iskwadra Aerobatika ‘Patrouille de France’ jittajru fuq Champs Elysees. Fir-ritratt ta’ ta[thom, imbag[ad, jidhru s-suldati tal-‘Foreign Legion’ qeg[din jimmar/jaw mit-toroq b[ala attrazzjoni ewlenija o[ra waqt dan il-jum sinjifikanti g[all-Fran/i]i. (Reuters)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

Folla ta’ ;errejja fl-eqqel ta’ konfront tal-bi]a’ mal-barrin, li b[alhom inqabdu fi spazju ristrett qrib id-da[la g[all-arena ta’ Pamplona (Reuters)

SPANJA

Isiru l-kalkoli wara t-tlielaq perikolu]i

Barri jitlef il-bilan/ u jaqa’ qrib xi ;errejja waqt wa[da mill-a[[ar tlielaq qalb it-toroq imserrpin ta’ Pamplona. (Reuters)

Il-Festival ta’ San Fermin f’Pamplona, li hu sinonimu mat-tlielaq tal-barrin, intemm ilbiera[, u b[alma jse[[ kull sena, l-awtoritajiet qeg[din jag[mlu l-kontijiet ‘ta’ wara’, ladarba lavveniment re;a’ rri]ulta f’g[exieren ta’ midruba waqt l-isfidi perikolu]i mal-barrin li jit[allew ji;ru mit-toroq imserrpin tal-belt sakemm jid[lu flarena g[all-ispettaklu tradizzjonali.

Eluf ta’ nies jaslu f’Pamplona kull sena biex jie[du sehem f’dawn it-tlielaq ‘mal-barrin’ le;;endarji, u b[ala parti minn tradizzjoni ta’ ;img[a li l-fama tag[ha kompliet tikber mindu l-awtur Ernest Hemingway kiteb dwar l-avveniment fir-rumanz tal-1926 bl-isem f’The Sun Also Rises.

Intant, il-barrin – [afna minnhom tal;lied (fighting bulls) – fi tmiem-il ;img[a [allew tal-anqas tletin midruba

minn fost il-folol tan-nies li ;rew quddiemhom fit-toroq; xi rapporti jirreferu wkoll g[al persuni ‘li spi//aw f’kundizzjoni kritika’.

Proprju lbiera[, l-a[[ar jum tattlielaq, Awstraljana ]ag[]ug[a ndarbet f’sidirha minn barri, meta r-rapporti dwar ‘diversi midruba o[ra’ komplew jid[lu tul il-jum. Dan, meta nhar isSibt, ra;el Spanjol spi//a ji;;ieled g[al [ajtu wara li waqa’ ta[t saqajn barri li kompla jkaxkru mieg[u g[al xi distanza.

Sadattant, numru ta’ nies we;;g[u – u[ud serjament – fi tmiem il-;img[a waqt il-kaos u r-rassa ta’ bull-run tipiku, u fejn spi//aw ‘mg[aff;in malannimali’ fid-da[la dejqa li tag[ti g[allarena ta’ Pamplona, fejn ta’ kuljum (mis-6 ta’ Lulju sal-biera[) spikka l;lied tradizzjonali mal-barrin.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Madwarna 19

Open Spaces> Pro;ett ;did mi]-ZTK Youth Club Open Spaces hu pro;ett ;did organizzat mi]-]g[a]ag[ ta’ ZTK Youth Club.

Matul is-sajf, dan il-youth club talKulle;; Santa Margerita, se jie[u sehem f’inizjattiva tal-Youth in Action, fejn ]g[a]ag[ mill-Kulle;; se jag[mlu u]u minn mezzi artisti/i biex iqajmu kuxjenza dwar in-nuqqas ta’ spazji g[a]-]g[a]ag[ filKottonera.

Il-pro;ett hu ko-finanzjat millYouth in Action, ta[t l-iskema talYouth Initiative. L-inizjattiva bdiet f’dawn il-jiem fil-Kulle;; Santa Margerita, fil-Fortini, Vittoriosa.

Din is-sena t-tema hi Open Spaces u l-organizzaturi [asbu f’din it-tema wara li tkellmu ma’ professjonisti mill-Università ta’ Malta, dwar innuqqas ta’ spazji fejn i]-]g[a]ag[ jistg[u jqattg[u l-[in liberu tag[hom fil-Kottonera, il-Kalkara u {a]}abbar.

Permezz tal-pro;ett ]-ZTK Youth

Club se jinforma lill-NGOs, lillKunsilli Lokali u lill-politi/i dwar ttema mag[]ula. Il-youth club tas-sajf se jorganizza attivitajiet g[al perjodu ta’ tmien ;img[at. Permezz ta’ workshops li jiffukaw fuq drama, arti, filming, fotografija, hip hop, first aid, krafts u team building, i]- ]g[a]ag[ g[andhom l-opportunità li jitg[allmu minn xulxin filwaqt li jqattg[u [in flimkien.

Darba f’;img[a jkollhom spazju fejn ikunu jistg[u jiddiskutu b’mod informali.

Wara s-su//essi li nkisbu fis-snin li g[addew, wie[ed seta’ jara li]-ZTK jifforma networks ma’ organizzazzjonijiet lokali u internazzjonali. Il-grupp jixtieq li jiltaqa’ ma’ ]g[a]ag[ o[ra li jixtiequ jipparte/ipaw u jiksbu abbilitajiet ;odda b[al kif ikunu mexxejja tajba, kif jorganizzaw b’mod effettiv kif ukoll kif jikkomunikaw.

ZTK jixtieq jistieden li]- ]g[a]ag[

Inizjattiva g[a]-]g[a]ag[ fil-Kottonera mi]-ZTK Youth Club g[al matul ix-xhur tas-sajf

biex jibdew jattendu dan il-klabb. Jekk hemm xi [add interessat, jista’ jikkuntatja li]-ZTK fuq 21800708,

79800708, Facebook page Open Spaces, jew permezz tal-email ztkyouthclub@gmail.com.

Jum l-eroj }wieten B’de/i]joni li ttie[det fillaqg[a tal-Kunsill Lokali mill-membri tal-Kunsill Lokali ta]-}ejtun, fis-6 ta’ Lulju ta’ kull sena se jibda jitfakkar Jum l-Eroj }wieten. Barra minn hekk, id-19 ta’ Marzu ta’ kull sena se jibqa’ jing[ata fih ‘:ie[ i]-}ejtun’ u jkun i//elebrat Jum il-Kunsill.

Id-de/i]joni tas-6 ta’ Lulju, biex ji;i //elebrat dan il-jum, li jag[ti ;ie[ lillkomunità }ejtunija, kienet de/i]joni fa/li hekk kif dan il-jum ifakkar wa[da millakbar reb[iet li g[amlu missirijietna }wieten 399 sena ilu, fl-1614.

Fl-1614 kien sar l-a[[ar [bit mill-[akma Musulmana fuq Malta. Dakinhar i]}wieten ing[aqdu flimkien u bid-determinazzjoni u sens qawwi ta’ komunità mag[quda rnexxielhom

iwaqqfu l-akbar qawwa. Fis6 ta’ Lulju ta’ dik is-sena, il-qawwa Musulmana kienet ]barkat fid-Da[la ta’ San Tumas biex tavvanza lejn ilPort il-Kbir minn fuq l-art biex il-Musulmani jkunu jistg[u ja[kmu lil Malta.

Kien hemm flotta ta’ 60 ;ifen tal-g[adu mmexxija mill-kmand ta’ Ali Pasha u madwar 6,000 suldat Tork ni]lu l-art biex ja[kmu lil pajji]na. Il-[akkiema rnexxielhom jitilg[u {a]}abbar fejn g[amlu [sara fuq is-Santwarju talMadonna tal-Grazzja.

Wara r[ewlha lejn i]}ejtun fejn g[amlu [erba mill-knisja parrokkjali lqadima ta’ Santa Katarina (dik li llum hi mag[rufa b[ala ta’ San Girgor).

I]-}wieten flimkien malKavallieri laqg[u l-qawwa Musulmana e]att fejn illum

insibu l-Knisja ta’ San Klement. Missirijietna kienu ta[t it-tmexxija talkmandant qalbieni Klement Tabone (li d-dar tieg[u g[adha tidher fi Triq San Klement).

Tabone, waqt din ittaqbida, kien tilef is-sejf, i]da hu talab lil San Klement biex je[ilsu minn ta[t idejn l-g[adu. Tmien snin wara din il-;rajja, Klement Tabone [a [sieb li jibni knisja lill-qaddis li [elsu mit-taqbida fl-istess post fejn i]-}wieten waqfu lit-Torok.

Din l-istorja, g[alkemm kienet importanti [afna g[all-Maltin ta’ dak i]]mien u hi ddokumentata b’mod tajjeb, ftit huma listudju]i tal-Istorja li jitkellmu dwarha.

G[alkemm f’din it-taqbida kontra l-g[adu [admet tajjeb

Il-Knisja ta’ San Klement li nbniet apposta g[all-qaddis wara li [eles li]-}wieten mit-ti;rif tat-Torok

l-g[aqda ta]-}wieten, ftit huma dawk i]-}wieten li jafu b’din il-;rajja.

B’hekk il-Kunsill Lokali ta]-}ejtun [a [sieb li jibda jfakkar din il-;rajja hekk kif is-sena li jmiss hi l-400 anniversarju minn din irreb[a tal-eroj }wieten.

Fis-snin l-img[oddija, ilKunsill Lokali ta]-}ejtun

kien [a [sieb ukoll li jo[ro; pubblikazzjoni dwar din il;rajja, ‘L-A[[ar {bit’, u kienet sar xog[ol teatrali li jiffoka fuq is-sens ta’ g[aqda li wrew l-eroj }wieten f’dak il-jum.

B’hekk tajjeb li b[ala komunità }ejtunija nag[tu ;ie[ kif jixraqlu lil dan iljum tas-6 ta’ Lulju.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

20 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(51)

Filippo Sceberras - il-Mall minn Michael Galea

Sir Filippo Sceberras [a postu fl-istorja politika tal-pajji].

Filippo Sceberras twieled f’Tal-Pietà fit-18 ta’ Settembru 1850. Iggradwa fil-Medi/ina mill-Università ta’ Malta fl-1874 u ssokta l-istudji tieg[u f’Napli (fejn kienu jg[ixu xi zijiet tieg[u) u f’Pari;i. Lura f’Malta, ipprattika l-professjoni tieg[u ta’ tabib u [alla l-impronta tieg[u g[all-karità li kien jag[mel mal-pazjenti.

Kien figura integra u ma[buba minn kul[add. Baqa’ jissemma b[ala patrijott meta fuq sej[a u appell li kien g[amel lill-Maltin, twaqqfet l-Ewwel Assemblea Nazzjonali fl-1919. Din l-Assemblea Nazzjonali kellha twassal g[all-g[oti ta’ gvern awtonomu lil Malta fl-1921.

G[al [idmietu fil-kamp politiku ng[ata i-grad ta’ LL.D (Honoris Causa) mill-Università ta’ Malta (1919) u t-titlu ta’ Sir mill-Gvern Ingli] fl-okka]joni tal-ftu[ tal-Ewwel Parlament Malti (1921). Meta Sir Filippo Sceberras miet fit-28 ta’ Awwissu 1928 hu ng[ata funeral nazzjonali.

Hu xhieda ta’ gratitudni u /iviltà li nazzjon jag[ti ;ie[ lil min, b’sens ta’ sagrifi//ju u patrijotti]mu, ikun ta’ servizz lil art twelidu. Hu dan il-[sieb ewlieni li g[andu jwassal biex min ikun bata g[al dik l-art li ratu jitwieled, jibqa’ mfakkar b’mod tan;ibbli wara mewtu.

It-tifkira ta’ Filippo Sceberras baqg[et [ajja. Fl-1948 il-Vilhena Band Club tal-Furjana kien bag[at /irkulari lil diversi g[aqdiet li tistedinhom jag[tu sehemhom biex il-Gvern jintalab iwaqqaf monument f’;ie[ Sceberras.

Ta’ min isemmi hawn li Sceberras kien g[al [afna snin President Onorarju tal-Ka]in Banda Vilhena. I]da dik l-inizjattiva ma tatx ir-ri]ultat me[tie;.

Fl-1963 il-Gvern [a f’idejh il-pro;ett li jitwaqqaf monument lil Sir Filippo Sceberras, u flimkien malKumitat ?iviku tal-Furjana, twaqqaf sottokumitat g[al dan l-iskop, presedut minn Sir Luigi Preziosi, li kien [abib antik ta’ Sir Filippo. Meta Sir Luigi miet fl-1965, ibnu, il-Konti Franz Preziosi da[al fil-kariga ta’ President ta’ dak is-sottokumitat.

Nhar il-{amis 4 ta’ Mejju 1967, fil-:nien tal-Mall, il-Furjana, saret i/-/erimonja tal-kxif tal-monument dedikat lil Filippo Sceberras. Kienet /erimonja sempli/i u dinjitu]a, sinifikattiva u patrijottika. :emg[a kbira assistiet g[a/-/erimonja. Fost il-familjari kien hemm wa[da mi]-]ew;t itfal ta’ Filippo, Ida Randon, li qieg[det ]ew; bukketti ta’ fjuri f’ri;lejn il-monument: wie[ed f’isimha u l-ie[or f’isem o[tha Bianca Ganado, li ma setg[etx tkun pre]enti min[abba sa[[itha. Qabel ma l-Prim Ministru :or; Borg Olivier kixef il-monument, stieden lil Ida Randon, li kellha 85 sena, biex takkumpanjah [alli jinawgura l-monument li kien sa dak il-[in mg[otti b’bandiera Maltija. Dan kien ;est li ;ie apprezzat [afna minn dawk pre]enti.

Il-Prim Ministru qal: “In[ossni mqanqal illum nitkellem dwar Sir Filippo Sceberras, wie[ed millpatrijotti tag[na li [adem g[al kul[add f’Malta u f’G[awdex....illum g[ad fadal [afna nies li g[andhom ritratti ta’ dik l-Assemblea fl-ewwel laqg[a tag[ha. Jien kburi li ng[id li f’dik il-;emg[a hemm tnejn mill-familja tieg[i, missieri u wie[ed miz-zijiet li t-tnejn kienu jqimu [afna lil Sir Filippo Sceberras. Illum il-monument hu xhieda tar-rispett li l-Maltin g[andhom g[al dan il-patrijott kbir.”

Imbag[ad tkellem il-Konti Franz Preziosi, President tal-kumitat tal-Filippo Sceberras Memorial. “Sir Filippo kien bniedem ma[bub minn kul[add u mag[ruf millg]ira kollha, u li g[alhekk kien li wara l-Ewwel Gwerra Dinjija hu seta’ jg[aqqad flimkien g[add hekk kbir ta’ nies b’ideat differenti [alli jg[aqqad Assemblea Nazzjonali li kienet strumentali g[all-kisba tas-self government, li witta t-triq g[all-Indipendenza tal-g]ira.”

L-Ar/isqof Mikiel Gonzi bierek il-monument.

Il-monument jikkonsisti f’bust tal-bron] li n[adem fil-fonderija Francis Abela & Sons. Il-monument, li hu xog[ol l-iskultur Vincent Apap, tqieg[ed il-Furjana, fejn Sir Filippo Sceberras g[ex u wettaq [idmietu b’mod professjonali u patrijottiku.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor wara li l-;enituri tag[ha jiddivorzjaw. Missierha Johan ikun qed jittradixxi lil ommha Lotta, billi jag[ti wi// lil Anna (Lena Endre) li tkun ta[dem fl-istess post tax-xog[ol tieg[u. Il-;arra ;ejja u sejra, fl-a[[ar Lotta tidde/iedi li tke//i lil ]ew;ha mid-dar. Hu ftit jikkonfondi u jmur dritt g[and Anna. Jibda jg[ix mag[ha u ma’ binha Patrick, li kellha minkejja li qatt ma kienet i]]ew;et. F’dan kollu, naraw lil kul[add i;ebbed f’Alice u jrid li din i]]omm man-na[a tieg[u jew tag[ha.

Femme fatale Rete 4 23>30

Lazzarella Raitre 10>20

L-Abort 4 Given - NET Television 21>35

Rebecca Romijn-Stamos u Antonio Banderas (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma l-protagonisti f’dan il-film thriller Fran/i] li n[adem fl-2002 b’re;ija ta’ Brian de Palma. Laure tkun wettqet serqa kbira ta’ djamanti waqt il-Festival ta’ Cannes u biex ma tinqabad tbiddel l-identità tag[ha. Seba’ snin wara tkun qieg[da Pari;i b[ala l-mara tal-ambaxxatur Amerikan il-;did fil-belt kapitali Fran/i]a. I]da fotografu Spanjol jinduna min hi tabil[aqq...

Flimkien Sajf NET Television 18>15 In-nutrizzjonista Alicia Galea (fir-ritratt fuq il-lemin) se tag[ti aktar

informazzjoni dwar kif nistg[u ngawdu s-sajf u fl-istess [in in]ommu l-figura f’postha.

It-terapista tas-sbu[ija Rachel Mercieca titkellem dwar l-eyebrow shaping. L-istilisti tal-moda Sue Rossi, Claudia Calleja, Jeff Francalanza u l-istilista tax-xag[ar Pauline Banavage ikomplu jiddiskutu dwar it-ti;ijiet. It-tisjir se jkun fdat f’idejn il-koki a[wa Carla u Roberta Preca. Tippre]enta l-programm Louise Tedesco.

Man Up + NET Television 20>30 Il-programm tal-lum se jiffoka fuq it-tim nazzjonali Malti tal-waterpolo, li fil-jiem li g[addew lag[ab fit-tieni fa]i g[all-kwalifikazzjoni tal-kampjonati Ewropej tal-waterpolo. Il-log[ob kollu sar f’pajji]na. Fost il-mistednin se jkun hemm Karl Izzo, il-kow/ nazzjonali Malti u Nicky Lanzon, il-captain tal-istess tim.

Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Christian Micallef, munta;; ta’ Aaron Attard u direzzjoni ta’ Keith Mizzi.

Alice, un tesoro di bambina Canale 5 09>10

Film }vedi] li n[adem fl-2002 b’re;ija ta’ Richard Hobert u li fih naraw lil Natalie Bjork (fir-ritratt fuq ix-xellug) fil-parti tal-protagonista.

Il-film juri dak li tg[addi minnu Alice

Massimo Girotti (fuq ix-xellug fir-ritratt hawn fuq ma’ Rossella Como) huo fost il-protagonisti f’dan il-film Taljan tal-1957. G[al dawk li forsi ma ntba[tux mill-ewwel, dan mhu [add g[ajr l-attur li aktar tard sirna nafuh b[ala Terence Hill u li [adem bosta films ma’ Bud Spencer. Intant f’dan il-film naraw li tnejn li jkunu studenti flimkien isiru jin[abbu. I]da meta n-negozju ta’ missier it-tfajla jmur [a]in u jkun qrib il-falliment, dan jirran;a biex bintu ti]]ewwe; ra;el sinjurun, anki jekk ikun jaf li din t[obb lil [addie[or.

Il caso Paradine Raitre 15>45

Ann Todd u Charles Laughton, it-tnejn fir-ritratt, huma fost l-atturi f’dan il-film Amerikan tal-1947 li fih naraw ukoll lil Gregory Peck u lil Alida Valli. Avukat divensur ta’ mara li tkun qed ti;i akku]ata bil-qtil ta’ ]ew;ha, jispi//a biex jibda jinnamra mal-klijenta tieg[u u j[arbat il-familja li hu di;à kellu. Il-film g[andu re;ija ta’ Alfred Hitchcock.

Is-su;;ett g[addiskussjoni waqt ilprogramm tal-lum se jkun l-abort, u naraw kif dan jirrelata wkoll mal-fidi.

Naraw aspetti dwar it-tarbija qabel ma titwieled, fosthom bis-sehem tat-tabib John Bonnici Mallia.

Naraw g[aliex xi nisa jag[]lu li jag[mlu abort. Dwar dan titkellem il-psikoterapista Eleonor Borg mill-A;enzija Rachel’s Vineyard.

Paul Vincenti millGift of Life jispjega x’inhu s-servizz Hope li jing[ata lil persuni

li jkunu qed ja[sbu biex iwettqu abort.

L-abort hu dritt jew g[a]la? X’inhu d-dmir ta’ kull mara?

Mons Pawlu Cremona, l-Ar/isqof ta’ Malta, jitkellem dwar il-po]izzjoni tal-Knisja fuq dan is-su;;ett.

Tintwera esperjenza qawwija [afna ta’ mara li kienet se tag[mel abort i]da bis-sa[[a tal-g[ajnuna li sabet spi//at biex welldet it-tarbija tag[ha.

Jintwera wkoll servizz bl-isem Ittra ta’ M[abba ming[and il-Missier.

The Rebound - Ricomincio dall’amore Canale 5 21>10

Justin Bartha u Catherine Zeta-Jones (ittnejn fir-ritratt) jinterpretaw il-partijiet ta’ Sandy u ta’ Aram. Wara li Sandy issir taf li ]ew;ha qed jittradiha, tidde/iedi li tmur tg[ix New York ma’ wliedha. Hemm timpjega lil Aram biex jie[u [sieb tat-tfal, i]da eventwalment ti]viluppa storja ta’ m[abba bejn Aram u Sandy.

Il dubbio Raitre 21>05

Meryl Streep (fir-ritratt hawn fuq) hi fost l-atturi f’dan il-film drammatiku Amerikan tal-2008.

L-istorja hi ambjentata fi New York tas-snin 60 fejn hi tkun tmexxi skola. Hemm ikun jg[allem ukoll [uha, i]da spiss ma jaqblux dwar il-metodi ta’ tag[lim li g[andhom ju]aw.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

22 TV#Radju

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 00>30

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 - Ward u }ahar 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 ONE Sports, 07:30 Mill-:urnali, 07:45 One News) 09:00 - LG[ajta tal-Pagun 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Frappè 11:45 - ONE News 12:00 - Angelus 13:00 - Kuntatt 13:45 Rumanz 14:15 - Minflok Siesta 14:45 - ONE News 15:00 Storja... Minflok Siesta 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 17:00 - Rush Hour (jinkludi 17:45 ONE News, 18:05 ONE Sport) 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Rock Moods 21:45 ONE News 22:00 - Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - RTK qosor 09:05 Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Profili 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u Aktar! 14:00 - BBC News 15:00 - RTK Qosor 15:30 Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Wavelength (r)

(jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Kelma ta’ Wens 23:00 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Sekwestru 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Aroma 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 20:00 - Kordi Spanjoli 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Tifkiriet ta’ Nosgtal;ija 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 -

Kurunella {niena Divina 15:30 - Napli li ma tmut qatt 16:00 - Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[-barijiet Reli;ju]i 17:15 Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 Tifkiriet mill-Kultura Maltija 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Nixtarru kitbiet San :or; Preca 22:00 - Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

Non mi scaricare (Forgetting Sarah Marshall) - Italia 1, 23>15

Meta lil Peter titilqu l-g[arusa, jo[odha bi kbira sew. Biex forsi jderri, jidde/iedi li jmur g[al btala fil-Hawaii. I]da hemm isib lill-eks tieg[u mal-g[arus il-;did tag[ha. Fost l-atturi Kristen Bell (fir-ritratt hawn fuq) u Jason Segel.

TVM 07:00 - Morning news loop 08:30 - Lonely Planet – Best in China (ep. 3#13) 09:00 - Malta u lil Hinn Minnha (ep. 38) 10:50 Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Kids TV 13:30 - Madwarna (ep. 13) 14:00 - A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Century of Flight (ep. 5) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Kids TV 17:25 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Live magazine programme 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Sinbad (ep. 1) 21:30 - Il-{arsa ta’ Ru]ann (ep. 3) 22:00 - Kenn ilBa[[ara (ep. 3) 22:30 - G[awdex Illum (ep. 41) 23:00 - L-A[barijiet.

TVM 2 07:40 - Kids TV 09:00 - IlMisteru tal-Bombli tal-Fu[[ar (ep. 5) 09:30 - Century of Flight (ep. 5) 10:20 - Sa[[tek l-Ewwel (ep. 13) 10:30 - Storjografija (ep.

7) 11:00 - Madwarna (ep. 7) 11:30 - Malta u lil Hinn Minnha (ep. 7) 13:00 - Sa[[tek l-Ewwel (ep. 13) 13:15 - Ency. Channel doc 2 x 7’ 13:30 - Paq Paq (ep.

38) 14:15 - Sensilhena (ep. 7) 15:00 - Wirt Arti u Kultura (ep.

5) 15:30 - G[awdex Illum (ep.

41) 16:00 - Issa Naraw (ep. 11) 17:00 - Sa[[tek l-Ewwel (ep. 7) 17:10 - Ency. Channel doc 2 x 7’ 17:25 - Lonely Planet – Best in China (ep. 3#13) 18:00 - Malta u lil Hinn Minnha (ep. 7) 19:30 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 19:40 - Century of Flight (ep. 5) 20:30 - A[barijiet blIngli] 20:35 - Salib it-Toroq (ep.

6, 7 u 8) 22:55 - Lonely Planet – Best in China (ep. 3#13) 23:20 Issa Naraw (ep. 11).

ONE 08:30 - ONE News 08:45 Teleshopping 09:05 - Indigo (r) 10:45 - Teleshopping 12:05 Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 ONE News 12:40 - Teleshopping 14:45 - Il-Klikka (ep. 5) 15:40 Ieqaf 20 Minuta 16:00 Teleshopping 16:30 - Kbar u }g[ar 17:30 - ONE News 17:40 - Indigo (ma’ Marika Caruana Smith) 19:30 - ONE News 20:15 - Kelma bejn tnejn 20:45 Miss Malta 23:05 - {ajjiet 23:30 - ONE News.

Smash 07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 -

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - Foreign News 18:15 Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 {abbejtek 20:30 - Ilwien Mu]ikali 21:30 - Documentary 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno 06:45 - Unomattina Estate (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 09:05 - Tg 1 Storia estate 09:35 Unomattina Talk 09:55 - Che tempo fa # Tg 1 10:20 Unomattina ciao come stai?

11:15 - Road Italy 11:25 - Don Matteo 4 (fiction) 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Ho sposato uno sbirro 2 (fiction) 15:15 - Un caso d’amore. Film 2009 16:50 - Rai Parlamento Tg 17:00 - Tg 1 17:15 - Estate in diretta 18:45 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 Techetechetè, vista la rivista 21:15 - Il Commissario Montalbano (fiction) 23:35 Overland 14 00:25 - Tg 1 notte 01:00 - Sottovoce.

Raidue 07:00 - Protestantesimo 07:30 Cartoons 08:25 - Heartland (TF) 09:05 - Le sorelle McLeod (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:35 - Tg 2 dossier 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 Tg 2 Medicina 33 14:00 Divieto di sosta 14:45 - Blue bloods (TF) 15:35 - Army Wives (TF) 17:00 - Guardia Costiera (TF) 17:55 - Tg 2 Sport 18:15 Tg 2 Notizie 18:45 - Senza traccia (TF) 19:35 - Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - LOL :-) 21:10 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 22:55 - Vegas (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:50 - Made in Sud Summer 01:10 Tg 2 parlamento 01:20 Sorgente di vita 01:55 - Stracult.

Raitre 08:00 - Agorà estate (attwalità) 10:20 - Lazzarella. Film ’57 12:00 - Tg 3 12:15 - New York New York (TF) 12:25 - Tg 3 fuori tg 13:05 - Piatti tipici dello spirito 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:50 - Tg 3 L.I.S.

14:55 - Ponderosa (TF) 15:45 - Il caso Paradine. Film ’47 17:35 Geo Magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Simpatiche canaglie 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Il Dubbio. Film 2008 23:00 - Tg regione 23:05 - Tg 3 Linea notte 23:40 - I dieci comandamenti 00:40 - Fuori orario 00:50 - Io e… Franco 01:15 - Viva Palermo viva Santa Rosalia.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Il Mammo (sitcom) 09:10 - Alice, un tesoro di bambina. Film 2002 (jinkludi Tg 5 fl-10.00) 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:45 - Il segreto (telenovela) 15:40 - Le tre rose di Eva (fiction) 16:40 - Lilly Schonauer – Come una favola.

Film 2008 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:40 Paperissima Sprint 21:10 - The Rebound – Ricomincio dall’amore. Film 2009 23:30 Tg5puntonotte 01:15 - Tg 5 notte 01:45 - Paperissima Sprint (r).

Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Distretto di Polizia 5 (fiction) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Renegade (TF) 12:55 - Siska (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Flikken – Coppia in giallo (TF) 16:35 - Il Conte di Montecristo (fiction) 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Quinta Colonna il quotidiano 21:10 - L’ultimo boy scout – Missione: Sopravvivere.

Film ’91 23:30 - Femme fatale.

Film 2002 01:45 - Tg 4.

Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Kyle XY (TF) 09:35 - Gossip Girl (TF) 11:30 Pretty Little Liars (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport mediaset 13:40 - Cartoons 15:25 - The Vampire Diaries (TF) 16:20 - Smallville (TF) 17:15 Top One 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI NY(TF) 21:10 Nord Sud Ovest Est 23:15 - Non mi scaricare. Film 2008 01:25 Sport Mediaset 01:50 - Studio aperto 02:05 - Heroes (TF).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 23 Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 Bejnietna l-{bieb 10:30 - Nintrefa ’l Fuq 12:30 - F. News 12:45 Best Deal 13:00 - Malja 15:00 Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 - (ikompli) Niltaqg[u 19:30 - Dun Benit 20:30 - Favourite News 21:00 {in g[al Kollox 23:00 Favourite News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 12:10 - Torte d’autore (reality) 12:40 - Love Bugs (sitcom) 13:35 - Così Fan Tutte! (sitcom) 14:00 Non aprite quell’armadio (reality) 14:35 - Torte d’autore (reality) 15:10 - The OC (TF) 16:00 Principesse 16:50 - Torte d’autore (reality) 17:20 - Non aprite quell”armadio (reality) 17:50 Che trucco! 18:20 - Love Bugs 2 (sitcom) 18:40 - Ugly Betty (TF) 19:30 - Torte d’autore (reality) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 – Parenthood (TF) 23:00 - Shamless (TF) 24:00 - Donna in giallo 00:50 - Torte d’autore (reality).

BBC Entertainment 06:55 - Fimbles 07:15 - Buzz and Tell 07:20 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:40 - Balamory 08:00 - The Large Family 08:10 Fimbles 08:30 - My Family 09:00 - ’Allo, ’Allo! 09:30 - The Weakest Link 10:15 - Walk on the Wild Side 10:45 - Doctors 11:15 - Our Queen 12:05 - Ray Mears Goes Walkabout 12:55 My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - ’Allo, ’Allo! 14:40 Walk on the Wild Side 15:10 Doctors 15:40 - Our Queen 16:30 - King George & Queen Mary:

The Royals Who Rescued the Monarchy 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - Lark Rise to Candleford 20:00 - My Family 20:30 - The Café 21:00 - Spooks 21:50 - Twenty Twelve 22:20 Silent Witness 23:10 - Upstairs Downstairs.

TCM 07:55 - Rio Bravo. Film ’59 (U) 10:15 - Little Caesar. Film ’31 (A) 11:35 - Mildred Pierce. Film ’45 (PG) 13:20 - Key Largo. Film ’48 (A) 15:00 - Dark Victory. Film

’39 (PG) 16:45 - Julius Caesar.

Film ’53 (U) 18:45 - The Prize.

Film ’63 (A) 21:00 - It! Film ’67 22:35 - Straight Time. Film ’78 (18).

GO Stars 07:05 - Goldfinger

Power # Chocolate # Toothbrushes 11:15 - How It’s Made: Carburettors 11:40 Extreme Engineering: Coaster Build-Off 12:35 - Street Customs: Lamborghini 13:30 - Texas Car Wars: Colby Takes Over 14:25 Wheeler Dealers: Peugeot 205 GTi 1.9 15:20 - Mythbusters: Myth Evolution 16:15 - Auction Kings: WW II Harley-Davidson: 1800s Gambler’s Watch-Gun 16:45 - Baggage Battles 17:10 Robson’s Extreme Fishing Challenge 18:05 - Ultimate Survival: South Dakota 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Pipe Fittings # Music Boxes # Pepper Mills 20:00 - Outback Truckers 21:00 - Alaska: Surviving the Last Frontier: Bear Hunt 22:00 - Yukon Men: Tragic Spring 23:00 - Shipwreck Men: Wreckers Gold.

Iris 11:25 - Maigret e l’ombra cinese.

Film 2004 13:25 - Gardener of Eden - Il giustiziere senza legge.

Film 2007 15:15 - Un maledetto imbroglio. Film ’59 17:25 - Terre nuove... Film ’91 19:20 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:00 - La tempesta perfetta. Film 2000 23:40 - L’uomo che fissa le capre.

Film 2009 01:25 - Concerto per pistola solista. Film ’70.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Suburgatory 11:30 Alcatraz 12:15 - Fringe 13:00 Days of Our Lives 13:45 Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 - Boardwalk Empire 23:20 - Game of Thrones 00:25 - VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas.

MGM Movies 07:30 - Bananas. Film ’71 (AA) 08:50 - The Way West. Film ’67 (A) 10:50 - Bound for Glory. Film ’76 (A) 13:15 - Safari 3000. Film ’81 (PG) 14:45 - Charlie Chan

and the Curse of the Dragon Queen. Film ’81 (A) 16:20 - Alias Jesse James. Film ’59 (U) 17:50 Johnny Be Good. Film ’88 (15) 19:15 - Kings of the Sun. Film ’63 (U) 21:00 - Signs of Life. Film ’89 (15) 22:29 MGM’s Big Screen 22:45 - CrissCross. Film ’92 (15).

08:55 Beyond The Blackboard 10:35 Peacemakers 11:20 - Journey 2: The Mysterious Island 12:50 - Big Miracle 14:35 - The Scapegoat 16:20 - Grown Ups 18:05 - Half Light 19:50 - Warehouse 13 20:35 - The Office 21:00 - Now Is Good 22:40 - The Life Before Her Eyes 00:10 - Live and Let Die.

Diva Universal 07:00 - Agatha Christie’s Poirot 08:50 - Parole D’Amore 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 McLeod’s Daughters 10:48 Downpour 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - Agatha Christie’s Poirot 12:55 - ER 13:55 - Mystery Woman: In the Shadows 15:32 Meglio Se Stai Zitta 15:50 McLeod’s Daughters 16:45 Agatha Christie’s Poirot 18:39 Great Women 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00 Agatha Christie’s Poirot 22:48 Great Women 23:00 - Agatha Christie’s Poirot.

Discovery Channel 06:50 - Wheeler Dealers: MG MGB GT 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Return of the Black Widow 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: Costa Rica 09:05 Auction Hunters: Battle Bought 09:30 - Auction Kings 09:55 Ultimate Survival: Ireland 10:50 How Do They Do It?: Battery

Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Urban Hillbilly 10:30 - Poachers, 11:00 - Hoarders: Judy # Jerry 12:00 Celebrity House Hunting: Barry Williams 12:30 - Monster In Laws: Grandma’s Dying Wish 13:00 - Storage Wars Texas: If I Were a Tibettin’ Man 13:30 Billy the Exterminator: Hogs Gone Wild! 14:00 - Dance Moms: When Stars Collide. Shipping Wars: 15:00 - Cash for Tanks 15:30 - Bullship. Hardcore Pawn: 16:00 - Urban Hillbilly 16:30 Poachers. 17:00 - Celebrity House Hunting: Barry Williams 17:30 Monster In Laws: Grandma’s Dying Wish 18:00 - Hoarders: Judy # Jerry 19:00 - Storage Wars Texas: If I Were a Tibettin’ Man 19:30 - Billy the Exterminator: Hogs Gone Wild! 20:00 Hoarders: John # Vivian. Hardcore Pawn: 21:00 - Urban Hillbilly 21:30 - Poachers. 22:00 Pregnant in Heels: The Trouble With Twins 23:00 - The Real Housewives of Miami: A Tale of Two Miamis.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 Thomas and Friends 08:55 - Nouky and Friends 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 - Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 - Heroes of the City 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 - Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Family 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Heroes of the City 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:50 - Nouky and Friends 16:55 - My Animal Family 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 - Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 -

Slim Pig 18:35 - Connie the Cow 18:45 Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Heroes of the City 19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Family 21:35 - Nouky and Friends 21:40 - Wobblyland 21:45 - Wobblyland 21:50 - Barney and Friends 22:15 - Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper.

Disney Channel 08:00 - Minnie’s Bow-Toons 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Austin and Ally 12:25 - Austin and Ally 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 - Jessie 13:35 Shake It Up 14:00 - That’s So Raven 14:25 Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:10 - Shake It Up 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Austin and Ally 16:20 - That’s So Raven 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Dog with a Blog 18:20 - A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Jessie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 14>05 15>00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>15 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

NET News Chit Chat Sajf Flimkien (r) Telebejg[ Simpati/i NET News Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Skoperti NET News Sajf Flimkien NET News Man Up + NET News 4 Given Flusek (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:00 - Universiade: Canoe Sprint: Final (live) 09:45 Adventure 10:15 - Tour de France Cycling 11:45 Universiade 13:00 Universiade: Canoe Sprint: F. (live) 15:00 - Tour de France Cycling 16:45 - UEFA European Women’s Championship Football. UEFA European Women’s Championship Football: Group C: 17:45 - England v Russia (live) 20:00 - Spain v France (live). 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - WATTS 23:00 Tour de France Cycling.

Eurosport 2 07:00 - Universiade: Swimming: Day 5 (live) 10:00 - UEFA European Women’s Championship Football 12:00 Tour de France Cycling 13:30 -

Australian Goldfields Open Snooker 14:30 - Universiade: Basketball: Men’s SF (live) 16:30 - WATTS. Universiade: 17:00 - Swimming: Day 5 19:00 - Volleyball: Women’s 3rd Place Play-Off (live). 20:30 - Tour de France Cycling 22:00 - Eurosport Top Ten 22:30 UEFA European Women’s Championship Football.

GO Sports 1 07:00 - Best of Football 201213 11:00 - Best of Rugby 2012-13 13:00 - Best of Football 2012-13 15:00 Football's Greatest 15:30 - Best of Football 2012-13 17:30 Trans World Sport 18:30 - Best of Football 2012-13 20:30 The 140th Open Championship 2011: Official Film 21:30 Best of Football 2012-13 23:30 - Best of Rugby 2012-13 01:30 - FIFA Futbol Mundial 02:00 Best of Football 2012-13.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack

08:00 - PGA European Tour: Aberdeen Asset Management Scottish Open: Day 1 16:00 The Championships: Wimbledon 2013: Day 7 00:00 - Best of Football 2012-13 02:00 - Best of Rugby 2012-13.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 10:00 - PGA European Tour:

Aberdeen Asset Management Scottish Open: Day 1 18:00 The Championships: Wimbledon 2013: Day 7 02:00 - Best of Football 2012-13.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga - Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 Bundesliga (r) 17:00 Bundesliga (r) 18:55 America's Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga - Highlights (r) 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL (r) 10:15 Melita GFA 1st Div. (r) 12:00 Malta Handball Association (r) 13:25 - Malta Basketball Association (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - MFA Futsal League (r) 17:45 - Melita GFA 1st Div. (r) 19:35 - Malta Handball Association (r) 21:00 - BOV PL 23:15 - Malta Basketball Association (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

24 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik,

ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-

injam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble

dryers u dehumidifiers, e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Toilet seats

NAG{MEL xog[ol ta’ toilet seats ;odda li jkunu maqsumin jew li ma ssibux tixtru b[alhom, ta’ kull tip bil-kuluri li jaqblu u kif tixtieqhom inti, g[all-kamra tal-banju kompluti bil-fittings.

G[al aktar informazzjoni /emplu 21675053 jew 79675053.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Speedcraft

TA’ 18-il pied b ’ mutur Mariner 225hp outboard .

Bil - karru galvanizzat u bl a//essorji kollha li jmorru mag[ha . Kundizzjoni perfetta . ?emplu 9923432 1

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpres s.com

PRIVAT Malti

A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u b’esperjenza, il-{amrun qrib il-Junior College. ?emplu 21472561 jew 99891548.

O-Level#Forms 1-4

MALTI, Matematika, Taljan, Ingi] u Physics.

Postijiet: Marsaskala, ilKalkara, il-{amrun jew Birkirkara. ?emplu 21660812, 21472561, 99458791 jew 99891548.

Pure Maths u Physics

A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u b’esperjenza. Marsaskala, ilKalkara, Birkirkara u l{amrun qrib il-Junior College. ?emplu 21660812 jew 99458791.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Passatemp 25 Sudoku

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

Mimdudin> 5. G[ammar (5) 6. Ta qima ’l Alla (5) 7. Dmir u obbligu (5) 10. Toqba mnejn tg[addi xi [a;a (5) 11. Stat ta’ min jikkonsla filhemm (5) 12. Gost fl-injam jew f’zokklu tal-bini (5) 14. Gravi [afna s-sitwazzjoni, ng[idu (5) 16. Dawk li ji;u minnek irabbu l-baqar, b’xi mod!

(5) 17. Kull wa[da mill-vokali# konsonanti tal-alfabett (5) 18. Ikkommova (5)

18

Moderata. Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi s-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta u lkaxxi f’kull ringiela u f’kull kolonna tal-kwadru l-kbir irid ikollhom fihom n-numri kollha mill-1 sad-9.

Weqfin> 1. G[a;;el (6) 2. Tempju orjentali sura ta’ piramida kwadra (6) 3. Mezz ta’ trasport antik [afna (6) 4. Immaltrattat u msawwat (6) 8. {are; barra mit-ton (5) 9. Jg[idulek qisek wa[da, g[ax tkun nieqes millener;ija (5) 12. Nazzjon (6) 13. Ma baqax fejn kien (6) 14. G[amel [sejjes billi [abbat s[i[ [a;a m’o[ra (6) 15. Marbut ma’ qieg[ il-ba[ar (6)

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin> 5. Ta[an; 6. ?atta; 7. :abas; 10. Serja; 11. A[rab; 12. Raxxa; 14. Podju; 16. Volga; 17. Numri; 18. Niket.

Weqfin> 1. Qtates; 2. Indana; 3. I//ara; 4. Tajjeb; 8. Broxk; 9.

Brodu; 12. Ra;uni; 13. Amorin; 14. Pagani; 15. Umdità.

G[at-tfal

Kemm jiswew^ U]a t-totali li hawn f’kull sezzjoni u ara tindikax kemm jiswa kull bikkerin, tubu tattoothpaste, bi//a flanella u sapuna?

Sfortuna

Wie[ed b’diqa kbira kien qed jolfoq u jg[id lil sie[bu: “Jien sfortunat! Nixrob kuljum biex ninsa lill-mara u mbag[ad meta nirritorna d-dar titfa//a quddiemi u naraha doppja!”

Soluzzjonijiet

Multiplikazzjonijiet

Da[[al fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9. Kull numru u]ah darba biss. Dan tag[mlu b’mod li r-ri]ultat talmultiplikazzjonijiet ta’ kull ringiela u kolonna jkun dak li jinsab in-na[a ta’ barra fuq il-lemin u isfel nett.

Sudoku

17

Multiplikazzjonijiet ‘Treasure Hunt’

:on;ihom b’dan il-mod: 4#3 ma’ 7#8 ma’ 2#1 ma’ 5#6 u ma’ 4#10.

It-taljatur

G[and it-taljatur

Dan it-taljatur irid i;on;i flimkien dawn il-[ames ]igarelli biex jag[mel wa[da twila bl-istess disinn b[al dik li tidher hawn fuq.

Kif jista’ jag[milha?

Kemm jiswew^

Pirate Roger jaf li xi mkien fuq g]ira hemm mo[bi te]or. Dan hu /estun mimli ;ojjelli, muniti tad-deheb u [wejje; o[ra prezzju]i. Id[ol minn xi mkien fuq nett u ara twasslux sa [dejn dan it-te]or?

Bikkerin: 1.20/; Toothpaste: 2.50/; Flanella: 2.00; Sapuna: 50/.

Treasure Hunt

It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

26 FUTBOL

Vermaelen jista’ jdum tliet xhur barra Id-difensur ta’ Arsenal, Thomas Vermaelen (ritratt), jista’ jdum sa tliet xhur barra millazzjoni wara li kompla aggrava l-injury li kellu f’dahru. Vermaelen b[alissa qieg[ed lIngilterra jirkupra, filwaqt li l-kumplament tattim qieg[ed l-Asja, i[ejji g[all-ista;un li ;ej.

Il-manager ta’ Arsenal, Arsene Wenger, qal li hu ferm iddispja/ut b’din l-a[bar, imma minkejja dan ikkonferma li Vermaelen se jibqa’ captain tal-Gunners.

Lejn tmiem l-ista;un li g[adda, Vermaelen tilef postu mal-ewwel 11 u kien qed jittama li fil-pre-season juri x’jaf biex jer;a’ jikseb post.

Fil-jiem li ;ejjin ikun ]velat kemm se jdum

barra dan id-difensur Bel;jan. Vermaelen mhux biss irid jirkupra biex jilg[ab ma’ Arsenal, imma jrid jilg[ab futbol regolari biex b’hekk ikun b’/ans tajjeb li sena o[ra jifforma parti mit-tim nazzjonali Bel;jan li se jie[u sehem fit-Tazza tad-Dinja. Arsenal di;à sellfu lid-difensur Johan Djourou lil Hamburg u hu g[alhekk li dawn issa qed jinteressaw ru[hom f’Ashley Williams ta’ Swansea.

Sta;un ilu, Williams kien wie[ed mill-aktar players strumentali fit-tim ta’ Michael Laudrup. Pre]entament, l-uni/i ]ew; difensuri li g[andhom Arsenal huma Per Mertesacker u Laurent Koscielny.

TRASFERIMENTI

Aktar dubji dwar il-futur ta’ Rooney ma’ Man Utd Il-Kap E]ekuttiv ta’ Man Utd, Ed Woodward, kompla tefa’ f’dubju fuq il-futur talattakkant Wayne Rooney ma’ Man Utd. Dan, wara li sostna li l-klabb b[alissa mhux qed ja[seb biex i;edded il-kuntratti tal-players.

Rooney b[alissa qieg[ed lIngilterra u mhux mal-kumplament tat-tim li qieg[ed f’tour fl-Asja, min[abba injury filhamstring. Hu fadallu sentejn biex jintemmlu l-kuntratt.

Matul dawn l-a[[ar xhur kien hemm spekulazzjonijiet li Rooney se j[alli lir-Red Devils.

“Il-prijorità tag[na b[alissa hi li ni]viluppaw il-players u mhux li nitkellmu dwar kuntratti ;odda. Mhux se niddejqu bilfatt li player ma n;eddulux ilkuntratt qabel ikun intemmlu,” qal Woodward.

Fost il-klabbs interessati f’Rooney hemm Arsenal u Chelsea. Ilmanager il-;did ta’ Chelsea,

José Mourinho, stqarr pubblikament li Rooney hu wie[ed mill-aktar players li jog[;buh.

ROMA – Skont xi rapporti fil-;urnali Taljani, id-difensur Douglas Maicon u l-goalkeeper Morgan De Sanctis se jing[aqdu ma’ Roma. Maicon, difensur ta’ Man City, x’aktarx illum stess se jkun fil-belt kapitali Taljani biex jiffirma kuntratt mal-Giallorossi. Jekk ise[[ dan it-trasferiment, din tkun ittieni darba fil-karriera ta’ Maicon li jkun qed jilg[ab flItalja wara esperjenza glorju]a ma’ Inter. Jidher li s-somma li se j[allsu Roma g[ad-difensur Bra]iljan tla[[aq il-[ames miljun ewro. Intant, De Sanctis, goalkeeper ta’ Napoli, se jing[aqad b’sena self ma’ Roma min[abba li Napoli x’aktarx se jakkwistaw ming[and QPR lil Julio Cesar, goalkeeper li g[adu kemm reba[ it-Tazza tal-

Konfederazzjonijiet mal-Bra]il.

NOCERINO – L-a;ent talmidfielder ta’ Milan, Antonio Nocerino, ]vela li l-klijent tieg[u jista’ j[alli lir-Rossoneri matul dan is-sajf. Matul lista;un li g[adda, Nocerino ma kellux post fiss mal-ewwel 11 u hu g[alhekk li qed ifittex klabb ;did. Skont xi rapporti fil-;urnali Taljani, il-kow/ il;did ta’ intern, Walter Mazzarri, jixtieq jakkwista lil dan il-midfielder ta’ 28 sena.

JOVETIC – Il-playmaker ta’ Fiorentina, Stevan Jovetic, qieg[ed dejjem joqrob aktar lejn Man City. Il-player millMontenegro jinteressa wkoll li/-champions Taljani, Juventus. Imma jidher li lViola ma jridux ibig[u lil dan il-player lill-klabb Taljan. Man City, li huma ta[t it-tmexxija tal-kow/ il-;did Manuel Pellegrini, qed joffru s-somma ta’ 30 miljun ewro. U jekk

Fiorentina ja//etaw din l-offerta, Jovetic jiffirma kuntratt ta’ [ames snin u jkollu salarju ta’ 6.5 miljun ewro fis-sena.

BOATENG – Il-klabb Tork ta’ Galatasaray jinsab interessat fil-midfielder ta’ Milan, Kevin Boateng. Milan huma lesti li jbig[u lil dan il-player millGhana, imma g[al somma ta’ mhux anqas minn 15-il miljun ewro. Milan b[alissa qed jippruvaw minn kollox biex jakkwistaw lil Josip Ilicic u lil Adem Ljajic, ]ew; players li jilag[bu fl-istess po]izzjoni ta’ Boateng. Dan kollu jindika li rRossoneri di;à jafu li se jbig[u lil Boateng.

CAMPANA – Crystal Palace huma ferm vi/in li jakkwistaw li]-]ag[]ug[ Spanjol José Campana ming[and Seville. Palace, li huma neo-promossi filPremier, qed jittamaw li sa nhar l-Erbg[a li ;ej, Campana

– li hu player tat-tim nazzjonali Spanjol ta’ ta[t l-20 sena – ikun iffirma. I]-]ag[]ug[ Campana hu wie[ed mill-aktar talenti promettenti fil-pajji]. Hu

mifhum li Palace se j[allsu lil Seville is-somma ta’ ]ew; miljun lira sterlina g[al dan ilmidfielder.

CISSE – Newcastle ordnaw lill-attakkant tag[hom, Papiss Cisse, biex jit[arre; wa[du min[abba li g[adu qed jirrifjuta li jilbes il-flokk il-;did tag[hom. Cisse, li hu misSenegal u j[addan ir-reli;jon Musulmana, ma jridx jilbes ilflokk il-;id tal-Magpies li fuqu g[andu logo ta’ kumpanija li tislef il-flus, min[abba li skont ir-reli;jon tieg[u dan hu dnub.

Din id-de/i]joni li [adu ddiri;enti ta’ Newcastle fil-konfront ta’ Cisse bla dubju se tkompli ]]id mal-ispekulazzjoni li dan jista’ j[alli l-klabb fil-;img[at li ;ejjin.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Sport 27

Franza g[elbu lill-Urugwaj bl-g[oti tal-penalties fil-finali tat-Tazza tad-Dinja g[al timijiet ta’ ta[t l-20 sena. Wara li l-log[ba kienet intemmet 0-0, ma kien skurjat l-ebda goal, anki fil-[in barrani, u b’hekk il-log[ba kellha tkun de/i]a bl-g[oti tal-penalties, fejn il-Fran/i]i reb[u bi skor ta’ 4-1. Il-goal de/i]iv skurjah Dimitri Foulquier. Fir-ritratt jidhru xi players tat-tim nazzjonali Fran/i] ji//elebraw dan is-su//ess fit-Turkija (Ritratt> Reuters)

CONCACAF GOLD CUP

L-Istati Uniti u l-Costa Rica fil-K-F

L-Istati Uniti u l-Costa Rica ikkwalifikaw g[allkwarti tal-finali tal-Gold Cup wara li kisbu reb[iet fi Grupp C. L-Istati Uniti reb[u 4-1 kontra Kuba u f’din il-log[ba re;a’ spikka Chris Wondolowski, li skurja ]ew; goals f’din ir-reb[a.

Kienu Kuba li marru filvanta;; f’din il-log[ba b’goal ta’ José Ciprian, li sab ix-xibka fil-35 minuta. Dan il-goal [asad lill-Amerikani, li wettqu reazzjoni u ftit sekondi qabel intemmet lewwel taqsima, Donovan skurja penalty biex ;ab iddraw.

Fil-56 minuta, l-Amerikani marru fil-vanta;; b’goal ta’ Joe Coroana, u g[alih dan kien l-ewwel goal li skurja bil-flokk tat-tim nazzjonali Amerikan. Wondolowski skurja ]ew; goals fi spazju ta’ 20 minuta biex issi;illa llog[ba u fl-istess [in ]ied ittotal tal-goals f’dan itturnament g[al [amsa wara li kien skurja tlieta fir-reb[a ta’ 6-1 li kisbet l-Istati Uniti kontra l-Belize.

Fil-log[ba l-o[ra, il-Costa Rica kisbu reb[a minima ta’ 1-0 kontra l-Belize. Ta’ min jinnota li g[al darba o[ra, ilCosta Rica re;g[u ma qalg[ux goal wara li flewwel log[ba kienu reb[u 30 kontra Kuba.

Kellu jkun auto-goal ta’ Eiley fid-49 minuta li ta rreb[a lill-Costa Rica fuq ilBelize. Kemm l-Istati Uniti kif ukoll il-Costa Rica g[andhom punti massimi f’dan il-grupp u issa dawn ittnejn jilag[bu kontra xulxin fis-16 ta’ Lulju.

L-INGILTERRA

Ashley Young se jitlef il-bidu tal-ista;un Il-winger ta’ Man Utd, Ashley Young, se jitlef ilbidu tal-ista;un min[abba li re;a’ we;;a’ rkopptu fit-telfa li r-Red Devils sofrew f’log[ba ta’ [biberija kontra tim mit-Tajlandja. B[alissa, Man Utd qeg[din jag[mlu tour fl-Asja u qabel dan ittour kienet di;à [ar;et la[bar li d-difensur Nemanja Vidic u l-attakkant Wayne Rooney ma kinux se jkunu pre]enti. Young kien ori;inarjament we;;a’ l-

g[aksa f’April li g[adda fillog[ba kontra Man City, u issa re;a’ we;;a’ l-istess g[aksa.

Minbarra li se jtilef il-preseaon ma’ Man Utd, Young se jitlef ukoll il-log[ba ta’ [biberija li g[andha lIngilterra kontra l-Iskozja fl14 ta’ Awwissu.

Vidic se jitlef it-tour flAsja min[abba w;ig[ finnervituri. Imma t-tobba ta’ Man Utd qalu li din mhix xi [a;a gravi. Rooney we;;a’ l-

hamstring. Young, Rooney u Vidic huma mistennija jitilfu l-finali tal-Community Shield kontra Wigan, imma Vidic hu mistenni jirkupra g[allewwel log[ba tal-kampjonat meta Man Utd, fis-17 ta’ Awwissu, jilag[bu barra minn darhom kontra Swansea.

Intant, l-avventura talmanager il-;did, David Moyes, ma’ Man Utd bdiet b’telfa kontra tim mitTajlandja. L-uniku goal tal-

log[ba skurjah Teeratep Winothai, fil-50 minuta. “}gur li ma kienx ir-ri]ultat li ridna; imma din ma kinitx log[ba li bil-fors ridna nirb[u. Dan it-tip ta’ log[ob nilag[buh biex in[ejju g[allista;un,” qal Moyes wara lpartita. Wilfred Zaha, li ng[aqad ma’ Man Utd ming[and Crystal Palace, u Adnan Januzaj, li g[ad g[andu 18-il sena, kienu laktar ]ew; players li marru vi/in li j;ibu d-draw.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

28 Sport IS-SITWAZZJONI TAL-PLEJERS TAL-FUTBOL FL-EWROPA TAL-LVANT

Bla paga u qed jintalbu j[allsu t-taxxa Diversi plejers tal-futbol filpajji]i mill-Ewropa tal-Lvant qed jiffa//jaw sitwazzjoni mill-aktar bi]arra fejn huma kkunsidrati b[ala selfemployed u jridu j[allsu ttaxxa anki meta l-klabbs mhux qed i[allsuhom.

Il-plejers fir-re;jun qeg[din kuljum jit[abtu biex jit[allsu fil-[in, u dan i[allihom vulnerabbli g[all-offerti millag[ba u l-manipulaturi tallog[ba, li jekk xejn, ]gur i[allsu fil-[in. Dan qalu ddirettur tal-Unjoni tal-Plejers, FIFPro. “Kultant, l-uni/i nies li j[allsuhom fil-[in huma lmanipulaturi,” qal Dejan Stefanovic, membru tal-board tal-FIFPro. “Smajt bi plejers li tant kienu ddisprati li huma stess /emplu lil dawn il-manipulaturi u talbuhom jekk hemmx xi partiti li jridu jirran;aw.”

Stefanovic kien qed jitkellem waqt turnament g[all-plejers li ma g[andhomx kuntratt mill-I]vizzera, il-Bulgarija, il-Gre/ja, isSlovenja u s-Serbja. Wie[ed minn [afna turnaments organizzati fis-sajf madwar lEwropa.

Hu qal li [afna mill-plejers

fit-turnament ikunu kuntenti ja//ettaw offerti ta’ 3,000 ewro fix-xahar minn klabbs ;odda, waqt li sa tliet snin ilu, ir-rata kienet ta’ 10,000 ewro.

Imma Stefanovic wissa li anki jekk isibu klabb ;did, ilproblemi g[all-plejers millEwropa tal-Lvant ikunu g[adhom se jibdew.

Stefanovic, li g[en lillFIFPro jippreparaw dak imsejja[ ‘il-ktieb l-iswed’ li jiddokumenta l-ag[ar ka]i ta’ trattamenti []iena tal-plejers fl-Ewropa tal-Lvant, qal li plejer Sloven waqt it-turnament ipprova jitlaq l-a[[ar klabb li kien mieg[u g[aliex kien ilu [ames xhur ma jit[allas.

“Anki jekk ma kinux [allsuh, talbuh li jixtri r-release tieg[u g[al 400,000 ewro meta kien qed ida[[al biss 800 ewro fix-xahar,” qal Stefanovic, li hu wkoll il-kap tal-Unjoni tal-Plejers fisSlovenja – SPINS. Il-Kroazja, is-Slovakkja, isSlovenja, u r-Repubblika ?eka kollha ju]aw is-sistema fejn plejers huma ttrattati b[ala self-employed u huma responsabbli biex i[allsu ssigurtà so/jali tag[hom flimkien mal-kontijiet tattaxxa.

Dan i[allihom vulnerabbli g[allofferti mil-lag[ba u l-manipulaturi, li jekk xejn, ]gur i[allsu fil-[in

“Hu inkredibbli, imma lplejer irid i[allas dawn ittaxxi, is-sigurtà so/jali u lkontribuzzjoni tal-pensjoni anki jekk il-klabb ma j[allsux,” qal Stefanovic.

“Il-kontribuzzjonijiet huma kkalkulati skont il-kont li lplejer jo[ro; u jibg[at lillklabb. Ma jimpurtax jekk hux qed jir/ievi l-flus jew le.

“Minbarra dan, kif jista’ plejer li jilg[ab fi sport ta’ tim, ikun self-employed? Dan mhux li se taqbad u tmur tilg[ab ma’ xi [add ie[or fil[in liberu.”

Hu qal li din il-prattika kienet tispikka l-aktar filKroazja, fejn hu sigriet mag[ruf li l-klabbs jinsabu kollha f’sitwazzjoni finanzjar-

ja prekarja.

F’:unju li g[adda, rapport tal-FIFPro qal li [amsa biss minn 12-il klabb fl-Ewwel Divi]joni Kroata kienu j[allsu l-plejers tag[hom fil-[in, u kien hemm medja ta’ sitt xhur dewmien fil-pagamenti.

Studju li sar mill-Unjoni talPlejers fil-Kroazja jg[id li 83 fil-mija tal-plejers jippreferu jkollhom salarju baxx u jkunu ttrattati b[ala impjegati ordinarji, waqt li 43 fil-mija qalu li kien ‘diffi/li [afna’ li j[allsu l-ispejje] tag[hom ta’ kuljum.

Stefanovic qal li anki l-bidu tal-karriera kien diffi/li g[aliex il-;enituri huma mistennija jo[or;u flejjes kbar g[ax-xiri tal-kit u jridu j[allsu

lill-klabb g[at-ta[ri; ta’ wliedhom.

“U minkejja dan, il-klabbs xorta jridu l-kontribuzzjonijiet biex i[arr;u l-plejers.”

Il-parir tieg[u li]-]g[a]ag[ kien li jfittxu karriera o[ra.

“Ng[id lit-tfal biex jinsew kollox u jekk iridu jippruvaw, almenu jag[mlu ]gur li jistudjaw u jkollhom alternattiva.

“G[alfejn jag[mlu dan?

Kul[add irid jirrealizza l[olma ta’ tfulitu; imma din b[al-lotterija. Jittamaw li jie[du xi [a;a, jo[olmu li jilag[bu fi/-Champions League u fit-tim nazzjonali.

Jittamaw u jittamaw, u [afna minnhom jispi//aw jiddivorzjaw u ja[dmu fl-g[elieqi ji;bru l-[xejjex biex jg[ixu.”

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Sport 29 FUTBOL

Pellegrini jrid jirba[ it-titlu fl-ewwel sena Il-maneger il-;did ta’ Man City, Manuel Pellegrini, li ng[aqad mag[hom ming[and Malaga, wieg[ed li mhux biss se jipprova jirba[ it-titlu flewwel sena tieg[u mal-klabb imma se jag[mel dan b’futbol spettakolari. }ew; sta;uni ilu huma reb[u l-kampjonat fla[[ar minuti, imma fl-ista;un li g[adda ma irnexxilhomx jiddefendu t-titlu u kienu rrivali, Man Utd, li reb[u lkampjonat.

Pellegrini, li [a post Roberto Mancini, qal li lprijoritajiet tieg[u huma li Man City jirb[u l-kampjonat, l-FA Cup u li jtejbu l-wirjiet tag[hom fi/-Champions League. G[al dawn l-a[[ar ]ew; sta;uni, Man City sfaw eliminati mill-fa]i tal-gruppi fi/-Champions League.

“Xog[olna hu li na[dmu bla waqfien u nittamaw li nirb[u kemm jista’ jkun trofej. Naf li l-aktar [a;a importanti g[addiri;enti u g[all-partitarji hi li Man City jie[du x-xettru ming[and Man Utd. Imma ma rridux ninsew li rridu wkoll nikkompetu kontra Chelsea u Arsenal,” qal Pellegrini fl-

ewwel konferenza tala[barijiet b[ala manager tasCitizens.

Ta’ min jinnota li fil-passat, Pellegrini, meta kien g[adu kow/ ta’ Villarreal, lag[ab erba’ darbiet kontra r-Red Devils u fl-erba’ darbiet ilkonfront kien intemm fi draw ta’ ming[ajr goals. Sta;un ilu, Pellegrini mexxa lil Malaga sal-kwarti tal-finali ta/Champions League proprju flewwel sena li dawn kienu qed jikkompetu f’din ilkompetizzjoni. Malaga ;ew eliminati minn Borussia Dormtund.

Pellegrini, li hu kow/ rinomat g[all-futbol offensiv, wieg[ed li Man City se jibdew jilag[bu log[ob differenti minn dak li lag[bu ta[t Mancini. Fost il-players li akkwistaw Man City hemm ilmidfielder Bra]iljan Fernandinho u l-winger Spanjol Jesus Navas.

Pellegrini issa qal li jrid attakkant li jie[u post Carlos Tevez, li [alla lill-klabb u ng[aqad ma’ Juventus.

G[all-ewwel darba f’[afna snin, il-Premier League se

jkun nieqes minn Alex Ferguson, eks manager ta’ Man Utd, li irtira mill-futbol wara 26 sena jmexxi lir-Red Devils. Minflok Ferguson se jkun qed imexxi lil Man Utd David Moyes, eks manager ta’ Everton.

Jose Mourinho se jer;a’ jkun qed imexxi lil Chelsea g[at-tieni darba fil-karriera tieg[u, filwaqt li Wenger, manager ta’ Arsenal, se jkun ta[t pressjoni kbira biex jirba[ l-ewwel trofew ma;;uri f’dawn l-a[[ar tmien snin.

Intant, Fernandinho, akkwist ;did ta’ Man City, qal li jittama li bil-wirjiet po]ittivi tieg[u jolqot g[ajn il-kow/ nazzjonali Bra]iljan Luis Felipe Scolari, sena qabel itTazza tad-Dinja. Fernandinho, li g[andu 28 sena, ing[aqad ma’ Man City ming[and Shakhtar Donetsk, u City [allsu madwar 20 miljun lira sterlina g[as-servizzi tieg[u.

“Man City [allsu [afna flus g[alija u rrid inpatti lill-klabb b’wirjiet mill-aqwa li fl-istess [in nittama ji;bdu l-attenzjoni ta’ Scolari,” qal Fernandinho.

Hu lag[ab [ames darbiet mat-

TAZZA TAD-DINJA 2014

Fernandinho (xellug) u Pellegrini jridu j[allu impatt mill-aqwa fl-ewwel sena tag[hom ma’ Man City

tim nazzjonali Bra]iljan, u xahar ilu ma kienx wie[ed mill-players fl-iskwadra li

reb[et it-Tazza talKonfederazzjonijiet.

FORMULA 1

L-Italja miexja fit-triq it-tajba Il-Lotus iridu j]ommu Il-goalkeeper tal-Italja, Gianluigi Buffon (fir-ritratt), qal li pajji]u miexi fit-triq ittajba f’dik li hi preparazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja li se ssir sena o[ra. L-Italja qieg[da flewwel post fil-grupp tar-round g[all-kwalifikazzjoni g[atTazza tad-Dinja. It-tim ta’ Cesare Prandelli g[andu 14-il punt minn sitt partiti, filwaqt li fit-tieni post hemm il-Bulgarija b’10 punti. L-Italja jmissha tilg[ab ]ew; partiti f’darha kontra l-Buglarija u rRepubblika ?eka.

Ri/entement, l-Italja spi//at fit-tielet post fit-Tazza talKonfederazzjonijiet, turnament li jsir sena qabel it-Tazza tadDinja, u wie[ed jista’ jg[id li tTaljani ma kienu jisirqu xejn li kieku g[addew g[all-finali. Fissemi-finali, l-Italja ;iet eliminata minn Spanja bl-g[oti tal-penalties, u fil-log[ba g[attielet u r-raba’ post, l-Italja reb[et bl-g[oti tal-penalties kontra l-Uurgwaj. L-eroj tallog[ba kien bla dubju Buffon, li dakinhar salva tliet penalties. “:ieli kien hemm okka]jonijiet o[ra meta salvajt tliet penalties f’log[ba, imma ma nqishiex b[ala xi [a;a spe/jali g[ax wara kollox dak hu d-dmir tieg[i. Hu sabi[ ilfatt li g[ent lit-tim jispi//a fittielet post bl-interventi tieg[i, imma kien ikun aktar spe/jali li kieku salvajt dawk il-penalties fil-finali,” qal Buffon f’intervista ri/enti.

Buffon kompla qal li l-Italja kellha wirjiet tajbin fit-

lil Raikkonen

turnament li sar fil-Bra]il, u permezz ta’ dawn il-wirjiet, lItalja tat sinjal li hi fost l-aqwa fid-dinja. “Kapa/i nisfidaw lil kul[add u wrejna dan spe/jalment kontra Spanja, champions tad-dinja u talEwropa. Minbarra li hemm players ta’ kwalità, is-sa[[a tag[na ;ejja mill-g[aqda li hemm fit-tim,” qal ilgoalkeeper ta’ Juventus.

Il-goalkeeper Taljan qal li lItalja tg[allmet diversi affarijiet mit-Tazza talKonfederazzjonijiet li se jkunu utli sena o[ra fit-Tazza tadDinja. “It-turnament g[enna mhux biss biex nistudjaw u[ud mill-avversarji li se jkollna fitTazza tad-Dinja, imma anki biex nidraw il-klima li hemm

fil-Bra]il,” kompla jg[id Buffon. Minkejja dan kollu, Buffon qal li l-Italja g[ad m’g[andhiex tim li wie[ed jista’ jikkumaprah ma’ dak ta’ Spanja jew tal-Bra]il, g[ax skont hu, it-tim Taljan g[adu qed jikber u jimmatura. L-g[an tal-Italja mhux se jkun li til[aq il-livell ta’ timijiet o[rajn, imma li til[aq il-livell li jixtieq il-kow/ Prandelli.

“Mhuwiex bi]]ejjed li jkollok tim tajjeb. Trid tilg[ab tajjeb fil-mument ;ust. Jekk matul ix-xahar tat-Tazza tadDinja, il-players ma jkunux f’forma tajba, ix-xog[ol kollu li jkun sar fis-snin ta’ qabel ikun g[alxejn. Hu g[alhekk li issa rridu na[dmu fuq il-konsistenza,” temm jg[id Buffon.

Skont xi rapporti, iddiri;enti tat-tim tal-Lotus qed jag[mlu minn kollox biex jikkonvin/u lis-sewwieq Kimi Raikkonen jibqa’ mag[hom flista;un li ;ej. Ftit tal-;img[at ilu, is-sewwieq tar-Red Bull, Mark Webber, ]vela li fi tmiem l-ista;un se jirtira millisport u l-ispekulazzjonijiet qed jg[idu li Raikkonen hu wie[ed mis-sewwieqa li jridu /-champions.

Daniel Ricciardo tat-Toro Rosso hu wkoll wie[ed missewwieqa li skont ir-rapporti, ;ew ikkuntattjati middiri;enza tar-Red Bull. Il-Kap tal-Lotus, Eric Boullier, qal li matul dawn l-a[[ar sentejn, ittim tieg[u naqqas id-distakk li hemm minn mar-Red Bull; u dan g[andu jkun sinjal g[al Raikkonen li qieg[ed ma’ tim li kapa/i jisfida g[all-unuri.

“Raikkonen hu matur bi]]ejjed biex jidde/iedi x’inhu l-a[jar g[alih. F’dawn l-a[[ar jiem tkellimna ma’ Raikkonen dwar kuntratt ;did.

Imma d-de/i]joni finali se tkun f’idejh,” qal Boullier.

Sa issa, minn 19-il Grand Prix, saru disa’, u s-sewwieq mill-Finlandja qieg[ed fittielet post, 41 punt ta[t illeader tar-Red Bull, Sebastian Vettel, u sebg[a ’l bog[od minn Fernando Alonso talFerrari.

Il-Lotus di;à tilfu lidDirettur Tekniku James

Allison, li hu mistenni jing[aqad mal-Ferrari.

Fl-istess intervista, Boullier ikkonferma li Raikkonen qed jit[allas tard.

Fil-karriera tieg[u, Raikkonen reba[ total ta’ 20 Grand Prix u hu wie[ed millaktar sewwieqa konsistenti.

Filwaqt li l-Lotus se jippruvaw i]ommu lil Raikkonen, mhux l-istess jista’ jing[id g[al sie[bu Romain Grosjean, li jidher li se jitlaq lit-tim wara bidu inkonsistenti f’dan l-ista;un. Hu mifhum li Nico Hulkenberg irid jing[aqad mal-Lotus min[abba li ma tantx hu kuntent mas-Sauber.

Sewwieq ie[or li jista’ jimla l-post vakant li j[alli Grosjean hu Pastor Maldonado talWilliams; imma d-diri;enti tat-tim qalu li ma jriduhx jitlaq.

Hemm spekulazzjonijiet ukoll li l-:appuni] Kamui Kobayashi – sewwwieq li din is-sena jinsab bla tim tal-F1 – jista’ jirritorna fl-F1 mal-Lotus is-sena li ;ejja. Ir-Red Bull g[andhom sal-a[[ar ta’ Awwissu /ans biex jidde/iedu min se jkun dak is-sewwieq li jimla l-vojt ta’ Webber u jakkumpanja li/-champion renjanti, Vettel. Minkejja li qed jiddi]appuntaw, il-koppja tal-McLaren, Sergio Perez u Jenson Button, se jsalvaw posthom.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

30 Sport WATERPOLO

Il-qawwa ta’ :or;ja wisq g[all-Maltin minn Stewart Said

..................................12 ................................16 (4-3),(2-4),(2-4),(4-5) :or;ja kisbu r-raba’ reb[a fi Grupp D meta fl-a[[ar konfront g[elbu lit-tim Malti bliskor ta’ 16-12. Il-:or;jani huma tim aktar b’sa[[tu, i]da t-tim Malti irnexxielu sattielet sessjoni j]omm lillavversarji; i]da :or;ja iddominaw l-a[[ar sessjoni biex kisbu reb[a o[ra. It-tim Malta

Kif Spi//aw

Gor;ja

:or;ja Ukrajna Malta I]rael Belarus

Malti kellu prestazzjoni tajba meta tikkunsidra l-qawwa ta’ :or;ja, u g[al [inijiet twal fil-partita kien hemm distakk ]g[ir.

Malta reb[et l-ewwel sessjoni 4-3, fejn wara li Tsrepulia skorja doppjetta, goals minn Zammit u Gabarretta g[amlu l-iskor indaqs biex Meli u Camilleri wie;bu g[all-goal ta’ Jelaca. :or;ja dawru l-iskor fit-tieni sessjoni u irnexxielhom imorru b’goal vanta;;.

Fit-tielet sessjoni, :or;ja skorjaw goal kmieni biex ilMaltin bdew inaqssu goal; i]da kull darba, il-:or;jani baqg[u fil-vanta;;. Fl-a[[ar sessjoni, :or;ja baqg[u blinizjattiva, bil-plejers Maltin jibqg[u jippruvaw sal-a[[ar sekondi biex jag[mlu l-iskor iktar rispettabbli.

L

R

D T

F

K Pti

4 4 0 0 68 35 12 4 3 0 1 40 35 9 4 1 0 3 41 41 3 4 1 0 3 35 36 3 4 1 0 3 26 63 3

: A. Borg Cole, N. Lanzon, J. Gabarretta (3), M. Stellini, M. Meli (2), M. Zammit (1), S. Camilleri (2), J. Camilleri (1), J. Brownrigg, S. Gravina, T. Sullivan, D. Zammit (3), D. Camilleri : Z. Chumburidze, M. Jelaca (4), D. Tsrepulia (5), M. Elez (2), G. Laitadze (1), B. Kavtaradze (1), G. Khvedeliani, M. Baghaturia, Z. Rurua, K. Gegelashvili (2), T. Nikoleishvili (1), M. Franichevic, B. Kapanadze : Luis Santos (POR), Karel Dvoracek (CZE) Malta

:or;ja

Referees

....................................7 Ukrajna................................9 (0-1),(1-3),(4-2),(2-3) L-Ukrajna kisbu t-tielet reb[a f’dan il-grupp meta f’konfront bilan/jat g[elbu lil I]rael 9-7. B’hekk, l-Ukrajna se jie[du mag[hom disa’ punti biex flimkien mas-seba’ punti li kellhom, jibqg[u jittamaw li javvanzaw sal-finali tal-Kampjonat Ewropew.

I]rael

Matthew Zammit ta’ Malta issikkat minn Marko Elez tal-:or;ja (Ritratt> Michael Ellul)

L-Ukrajna reb[u l-ewwel sessjoni 1-0, b’goal uniku ta’ Voitenko. L-Ukreni komplew ikabbru l-iskor fit-tieni sessjoni biex sal-mistrie[ kienu 4-1 minn fuq.

I]da I]rael baqg[u fil-partita meta reb[u t-tielet sessjoni u irnexxielhom inqassu d-distakk g[al goal. I]da fl-a[[ar sessjoni, l-Ukrajna [ar;u l-

a[jar tag[hom u [adu l-a[[ar sessjoni biex reb[u l-partita u spi//aw fit-tieni post f’dan ilgrupp. : G. Katzir, O. Polatsek , I . Keren , G .

Strugo ( 2) , I .

Goldschmidt (1 ) , O . Keren ( 2) , D . Eros , E . Shoham , R . Yuval , Y . Murvitz Lahav (1 ) , Y . Zonanstern I]rael

(1 ) , I .

Peled, N. Cohen : V. Petrov, O. Tsvirkun, T. Shylin, M. Ratkov (1), O. Dyadyura, S. Hrishyn (1), O. Abramov (1), D. Alyeksyeyev, V. Sytnyk, V. Voitenko (2), Y. Obedinskyy (4), V. Babaienko, D. Volonchuk : Daniel Rozman (SLO), Lukasz Krol (POL) Ukrajna

Referees

MOTOGP

ATLETIKA

Marquez jirba[ u jitla’ fil-qu//ata

Tyson Gay po]ittiv g[ad-doping

Marquez waqt il-Grand Prix tal-:ermanja

Is-sewwieq talHonda, Marc Marquez, reba[ ilGrand Prix tal:ermanja biex b’hekk tela’ fil-qu//ata talklassifika ;enerali.

Marquez g[eleb l-isfida ta’ Cal Crutchlow u ta’ Valentino Rossi, li spi//aw fit-tieni u fit-tielet post rispettivament.

L-istess Marquez kien beda mill-poleposition, imma nqabe] minn Valentino Rossi u Stefan Bradl.

Madankollu, Marquez wettaq rimonta millaqwa; sas-sitt dawra kien di;à fl-ewwel post u minn hemm ’il quddiem ma [arisx lura biex reba[ it-tieni Grand Prix tieg[u dan l-ista;un.

Marquez issa qieg[ed quddiem Dani Pedrosa tal-Honda u Jorge Lorenzo talYamaha. Dawn ittnejn ma [adux sehem fil-Grand Prix.

Lorenzo we;;a’ waqt it-tieni sessjoni libera hekk kif waqa’ fuq l-

istess post fejn ;ie operat ;imag[tejn ilu, filwaqt li Pedrosa wkoll we;;a’ waqt issessjonijiet liberi.

“Din ir-reb[a hi ferm importanti g[ax fl-a[[ar tal-ista;un, il-25 punt li ;bart illum jafu jkunu kru/jali,” qal Marquez, hekk kif spi//at it-tellieqa.

Kif spi//aw

:

Marc Marquez 2 Cal Crutchlow 3 Valentino Rossi 4 Stefan Bradl 5 Alvaro Bautista 6 Bradley Smith 7 Andrea Dovizioso 8 Aleix Espargaro 9 Nicky Hayden 10 Michele Pirro 1

Kif Jinsabu

:

Marc Marquez – 138 2. Dani Pedrosa – 136 3. Jorge Lorenzo – 127 4. Cal CrutchlowTech – 107 5. Valentino RossiYamaha – 101 1.

L-isprinter Amerikan Tyson Gay instab po]ittiv g[ad-doping. Hekk kif [ar;et din la[bar, Gay immedjetament qal li se jirtira mill-Kampjonati Mondjali tal-atletika li se jsiru f’Awwissu fil-belt ta’ Moska, ir-Russja. L-A;enzija Amerikana ta’ Kontra dDoping (USADA) g[arrfet lil Gay li t-test li tti[idlu f’Mejju li g[adda irri]ulta po]ittiv. Fi tmiem il-;img[a, Gay kien se jie[u sehem fid-Diamond League f’Monaco, u issa qal li mhux se jie[u sehem f’dan ilmeeting.

Din is-sena, Gay, waqt it-trials tal-Istati Uniti, irre;istra la[jar [in tas-sena fil-100m u kienu [afna dawk li qalu li dan se jkun wie[ed mill-isfidanti ewlenin waqt il-Kampjonati Mondjali. Waqt it-trials, Gay g[amel 100m f’[in ta’ 9.75’ sekondi. Wara din il-wirja, Gay irre;istra wkoll l-a[jar [in tassena fil-200m meta g[amel [in ta’ 19.74 sekonda.

Fl-ewwel kummenti li ta, Gay qal li kien fidu/ju] f’xi [add li i]da spi//a biex qarraq bih.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

Sport 31

Sport Press Malta tonora lil rebbie[a Maltin L-g[aqda ta’ Sport Press Malta ippremjat lil tliet atleti Maltin li dan l-a[[ar kisbu su//ess barra minn Malta. Sport Press Malta, g[aqda li ;iet imwaqqf ri/entement, ippremjat fir-range tal-isparar fil-Bidnija, lit-tiratur William Chetcuti, littiratri/i Eleanor Bezzina u lillatleta Kevin Moore.

Ftit tal-;img[at ilu, William Chetcuti reba[ il-midalja taddeheb fid-Double Trap, waqt ilLog[ob tal-Mediterran fil-belt ta’ Mersin, it-Turkija, u sar filfatt l-uniku tiratur fid-dinja li reba[ is-set komplut tal-midalji f’dan il-Log[ob wara li filpassat reba[ il-fidda u l-bron].

Eleanor Bezzina, f’Mejju li g[adda reb[et il-midalja taddeheb fl-air pistol waqt ilLog[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar, u din kienet midalja storika g[ax Malta qatt ma kienet reb[et iddeheb fl-isparar waqt dan ilLog[ob. Kevin Moore reba[ ilmidalja tad-deheb fil-finali tal400m waqt il-Log[ob talPajji]i ]-}g[ar, u din kienet lewwel midalja tad-deheb li reb[et Malta fl-edizzjoni tal-

2013.

Mario Meli, il-President ta’ Sport Press Malta, ippre]enta plakka lil dawn l-atleti. Ta’ min jinnota li minflok Kevin Moore, waqt il-pre]entazzjoni kien hemm Anthony Chircop, ilPresident tal-Malta Amateur Athletic Association (MAA) min[abba li Moore joqg[od lAwstralja.

F’diskors qasir li ta, Meli fa[[ar lil dawn it-tliet atleti li g[amlu unur kbir lil pajji]na u fl-istess [in wieg[ed li l-g[aqda se tibqa’ tirrikonoxxi s-su//essi tal-isportivi Maltin.

G[al Sport Press Malta, minbarra Meli kien hemm pre]enti wkoll Teddy Borg, Vi/i President, Willy Vassallo, Te]orier, Mirana Agius Silvio, Assistent Segretarju, Cristian Muscat, PRO u s-Segretarju Daniel Buhagiar. Ta’ min jinnota li din kienet it-tieni darba li Sport Press Malta onorat sportivi Maltin. Xahar ilu ;ew onorati l-kow/ tal-klabb tal-futbol ta’ B’Kara, Pawlu Zammit, u t-tiratur Nathan Lee Xuereb.

Mario Meli, il-President tal-G[aqda Sport Press Malta, jippre]enta l-unur lil Eleanor Bezzina, rebbie[a tal-midalja tad-deheb fl-isparar waqt il-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar fil-Lussemburgu (Ritratt> Michael Ellul)

TOUR DE FRANCE

FUTBOL LOKALI

Froome jkompli jersaq lejn it-titlu

Briffa u Agius i;eddu ma’ Valletta

Il-Britanniku Chris Froome reba[ il-15 u l-itwal tappa tatTour de France biex g[amel pass ie[or lejn ir-reb[ tat-titlu.

Froome spi//a quddiem Nairo Quintana u Mikel Nieve rispettivament. Ir-rotta talbiera[, li hi twila 242.5km, bdiet minn Givors u ntemmet f’Mont Ventoux.

Wie[ed jista’ jg[id li issa hu ferm diffi/li g[allavversarji ta’ Froome biex jaqb]uh. Illum, i/-/iklisti g[andhom jum ta’ mistrie[ u jirritornaw fl-azzjoni g[ada.

I/-/iklist Olandi] Bauke Mollema, li qieg[ed fit-tieni post fil-klassifika ;enerali,

spi//a fit-tieni post hekk kif da[al minuta u 46 sekonda wara Froome. Id-distakk li hemm bejn dan tal-a[[ar u Mollema hu aktar minn erba’ minuti. Nhar it-Tlieta, Froome jer;a’ jibda fil-flokk l-isfar u g[alih din se tkun id-disa’ ;urnata konsekuttiva li se jkun qed jilbes dan il-flokk. Jekk ;img[a o[ra, f’Pari;i, Froome ikun iddikjarat champion tatTour de France, dan isir ittieni /iklist Britanniku flistorja li jkun reba[ din ilkompetizzjoni. Sena ilu, Bradley Wiggins sar l-ewwel /iklist Britanniku li reba[ itTour.

:

Kif spi//aw

1. Chris Froome 2. Nairo Quintana 3. Mikel Nieve 4. Joaquim Rodriguez 5. Roman Kreuziger 6. Alberto Contador 7. Jakob Fuglsang 8. Bauke Mollema 9. Laurens ten Dam 10. Jean-Christophe Peraud : 1. Chris Froome 2. Bauke Mollema 3. Alberto Contador 4. Roman Kreuziger 5. Laurens ten Dam Kif Jinsabu

Il-midfielders ta’ Valletta Roderick Briffa u Edmond Agius ;eddew il-kuntratti tag[hom ma’ Valletta bi tliet snin. Briffa, player li jag[mel parti mit-tim nazzjonali Malti beda l-karriera teig[u malakkademja ta’ B’kara.

Minbarra li lag[ab ma’ B’Kara Briffa libes anke lflokkijiet ta’ Pieta` u Sliema Wandeders. F’Jannar tal-2009 Briffa ing[aqad ma’ Valletta u fl-ista;un 2010-2011 dan ;ie ivvutat mill-MFA b[ala lAqwa Player tas-Sena.

Edmond Agius, beda lkarriera tieg[u ma’ Hibernians u iddebutta fil-

Premier fl-2005. Agius ing[aqad ma’ Valletta f’:unju tal-2008.

Intant, skond informazzjoni li g[andu dan il-;urnal l-attakkant Spanjol ta’ 32 sena, Arnal Llibert Conde Carbó se jing[ata trial minn Valletta. F’’dawn la[[ar snin Conde kien qed jilg[ab f’?ipru. Hu lag?ab ‘il fuq minn 300 partita fit-tieni divi]joni Spanjola u aktar minn 100 partita fl-og[la divi]joni ?iprijotta. Conde hu kapa/i jilg[ab f’diversi po]izzjonijiet i]da hu mag[ruf l-aktar g[as-sa[[a tieg[u fl-attakk.

BASKETBALL – KAMPJONATI EWROPEJ TAL-FIBA

Illum Malta tibda kontra Wales

It-tim Malti tat-tfajliet ta’ ta[t it-18-il sena qabel [alla pajji]na

Illum, it-tim nazzjonali Malti tattfajliet ta’ ta[t it-18-il sena jifta[ limpenji tieg[u f’Divi]joni C TalKampjonati Ewropej tal-FIBA bilpartita kontra Wales.

Dawn il-kampjonati se jsiru f’Andorra bejn illum u l-20 ta’ Lulju.

Din is-sena, il-kompetizzjoni se tkun mag[mula minn erba’ timijiet, :ibiltà, Wales, Malta u Andorra, u se tintlag[ab fuq sistema ta’ round robin.

It-tim Malti jifta[ l-impenji tieg[u kontra Wales fl-ewwel ;urnata talkompetizzjoni fil-5pm.

G[ada, it-tfajliet Maltin jilag[bu

kontra :ibiltà, filwaqt li l-Erbg[a jkun imiss il-partita kontra Andorra.

Il-fa]i finali tintlag[ab bejn il:img[a u s-Sibt li ;ejjin. Il-kow/ Nazzjonali, Sandro Farrugia, sejja[ 12-il player g[al din ilkompetizzjoni, li prattikament huma l-istess tim li sentejn ilu reba[ ilmidalja tal-bron] fil-kampjonat ta’ ta[t is-16–il sena. : Monique Caruana, Julia Xerri, Nicole Agius, Francesca Mifsud, Maria Bonett, Gaby Mifsud, Martina Mifsud, Martina Scicluna, Martina Darmanin, Cristina Sollami, Claire Ciantar and Christina Curmi L iskwadra

It-Tnejn, 15 ta’ Lulju, 2013

32 Lokali

Fit-temperaturi g[olja li j;ib mieg[u l-ista;un tas-sajf, xi ;elat jin]illek g[asel. U kien proprju l-;elat i/-/entru ta’ attività organizzata mis-So/jetà Filarmonika San Pietru ta’ Bir]ebbu;a, li, bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali ta’ Bir]ebbu;a, organizzat Festa :elati fil-Bajja s-Sabi[a f’Bir]ebbu;a stess. Dawk li ]aru din l-attività f’dan l-a[[ar tmiem il-;img[a setg[u jixtru xi ;elat mill-[afna stands u kjoskijiet li kienu qed jesebixxu jew ibig[u prodotti marbutin mal-;elati u de]erti mag[mulin mill-;elati. I]da l-attrazzjoni prin/ipali kienet ir-record tal-itwal ;elat, li nkiser nhar is-Sibt filg[axija. (Ritratt> Martin Agius)

L-Edukazzjoni> Bejn strate;iji u bakketti ma;i/i L-Edukazzjoni hija g[odda mill-aktar importanti biex uliedna jirnexxu lkoll u mag[hom jirnexxi pajji]na.

L-Edukazzjoni hija g[alhekk l-g[odda tas-su//ess, mhux biss fid-dinja tax-xog[ol, i]da f’kull sfera tal-[ajja inklu] dik ta’ /ittadinanza attiva u po]ittiva.

Kien g[alhekk li l-Partit Nazzjonalista minn dejjem kien qies is-settur edukattiv b[ala pilastru ewlieni tal-politika tieg[u.

Fl-a[[ar snin Gvern Nazzjonalista stinka kemm fela[ biex ipprovda edukazzjoni ta’ kwalità g[olja u inklussiva, li til[aq tabil[aqq l-akbar numru ta’ studenti possibbli, mhux biss fl-etajiet tal-edukazzjoni obligatorja i]da anke lil hinn.

U filwaqt li baqa’ [afna xi jsir wie[ed jista’ jg[id b’wi//u minn quddiem li gvernijiet Nazzjonalisti sussegwenti [allew l-edukazzjoni fuq sisien tassew sodi.

Fl-a[[ar snin ta’ gvern

Nazzjonalista in-numru ta’ studenti li qed ikomplu jistudjaw wara l-Form 5 tela’ g[al 83%, kwa]i d-doppju ta’ dak li kien hemm fl-1999 u dawk meqjusa b[ala Early School Leavers, fi kliem sempli/i dawk li ma jkomplux jistudjaw wara l-Form 5, ni]el g[al 22%.

Dan is-su//ess ma ;iex b’ kumbinazzjoni. Wara ddi]astru fl-edukazzjoni tal-era Mintoffjana, Gvern Nazzjonalista wara l-ie[or mill-1987 lil hawn, irriformaw is-sistemi edukattivi u wessg[u l-opportunitajiet g[al kull min xtaq ikompli jitg[allem.

L-Università fet[et il-bibien bera[ biex minn madwar 700 student tibda toffri madwar 700 kors filg[odu u filg[axija. L-MCAST re;a’ nfeta[ li kien ing[alaq minn Gvern Laburista, biex illum jilqa’ fi [danu aktar minn 6,000 student full-time. L-istituzzjoni g[all-istudji turisti/i wkoll kompliet i]]id l-istu-

minn Clyde Puli Kelliem g[all-Oppo]izzjoni dwar l-Edukazzjoni clyde.puli@parlament.mt

denti tag[ha sena wara sena.

Matul il-[ames snin li g[addew tqassmu wkoll 2,000 bor]a ta’ studju filwaqt li dawk li [ar;u ming[ajr /ertifikati mill-Form 5 qed jing[ataw /ans ie[or u triq differenti ta’ tag[lim permezz tal-Youth.Inc. Biex inkomplu f’din it-triq

media•link COMMUNICATIONS

ta’ su//ess [ti;ilna li ninvestu bil-kbir u minn kmieni fledukazzjoni ta’ uliedna.

G[alhekk investejna l-ewwel u qabel kollox fil-profesjonalità tal-g[alliema tag[na u g[alhekk ukoll ikkumplimentajna l-[idma tag[hom fil-klassi b’ mijiet ta’ professjonisti o[ra fis-sistema edukattiva.

G[alhekk ukoll investejna fi skejjel ;odda state of the art filwaqt li nidejna programm qawwi ta’ manutenzjoni u tisbi[ ta’ skejjel o[ra.

G[alhekk ukoll bdejna ninvestu fic-childcare centres u fl-aqwa teknolo;ija fl-iskejjel fosthom l-e-learning platform. Il-pro/ess ta’ riformi fl-edukazzjoni kien g[addej b’pass sod imma b’pass meqjus li jassigura li ma ssir l-ebda esperimentazzjoni b’uliedna u bil-futur tag[hom.

Ovvjament g[ad baqa’ [afna xi jsir u kien g[alhekk li l-pro/ess kien wie[ed kontinwu jibni u jtejjeb u fuq

dak li jkun sar qabel.

Fil-bidu ta’ din illegi]latura l-Ministeru ghallEdukazzjoni nieda abbozz ta’ strate;ija ghall-konsultazzjoni dwar l-Early School Leavers, li kienet ippilotata mill-eks Ministru Dolores Cristina lejn tmiem illegi]latura li g[addiet.

Din l-istrate;ija flimkien mal-Qafas ta’ Kurrikulu Nazzjonali u g[odod o[ra g[andhom iressquna lejn ilmira li stabilixxa gvern pre/edenti, u li gvern pre]enti qieg[ed i]omm, li minn 22% ta’ early school leavers fil-pre]ent jin]el g[al 10% sas-sena 2020.

Biex din il-vi]joni sse[[ u din il-mira tintla[aq se jkun hemm b]onn [afna xog[ol u [afna investiment ie[or. }gur mhix kwistjoni ta’ xi bakketta ma;ika li ssolvi kollox ming[ajr ta[bit ta’ xejn. Min ikun fil-gvern u jrid imexxi, mhux sempli/iment iparla, malajr jinduna b’dan.