IN-NAZZJON 29 ta' Lulju

€0.55

Numru 13,500

It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Il-BRA}IL> Parti mill-ba[ar ta’ nies – li hu stmat kienu madwar tliet miljun persuna – li kien hemm ilbiera[ g[all-Quddiesa finali mill-Papa Fran;isku, fil-Bajja ta’ Copacabana, f’Rio de Janeiro. Dan, fi tmiem l-ewwel ]jara tieg[u barra mill-Italja. Hu mar il-Bra]il biex jattendi g[a/-/elebrazzjonijiet g[all-Jum Dinji ta]-}g[a]ag[.

Il-Prim Ministru Joseph Muscat kisser ir-reputazzjoni ta’ Malta minn Jerome Caruana Cilia “Il-po]izzjoni tieg[i hija /ara, jien kontra illi jsiru dawn il-push-backs, g[aliex inti trid tag[ti lil dawn innies id-dritt li japplikaw g[ad-drittijiet tag[hom.

Ji;ifieri f’dan il-ka], g[alla]il. Li jfittxu protezzjoni f’pajji]na.”

Dan qalu l-Kap tal-PN, Simon Busuttil, f’intervista li xxandret ilbiera[ filg[odu fuq Radio 101, u li saret mill;urnalist ta’ The Times, Mark Micallef.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni spjega kif il-PN [adem [afna fuq din il-kwistjoni, u minn 16,000 immigrant li da[lu f’Malta fl-a[[ar g[axar snin, [afna minnhom ma baqg[ux

f’pajji]na u n-numru ni]el g[al 3,000. Simon Busuttil qal li l-PN bil-fatti ta rri]ultati f’dan is-settur.

“Minn 16,000 a[na n]ilna g[al ftit aktar minn 3,000.

Allura ma sar xejn minn Gvern Nazzjonalista? Jien ng[idlek li mhux talli sar, talli a[na irnexxielna nimmani;;jawha tajjeb [afna s-sitwazzjoni,” qal Busuttil.

Simon Busuttil qal li Malta hija l-uniku pajji]-membru tal-UE li g[andu pjan ta’ resettlement g[all-immigranti irregolari. Hu qal li dwar limmigrazzjoni, b’kapri//, ilPrim Ministru Joseph Muscat kisser ir-reputazzjoni ta’ Malta. L-a;ir tal-Gvern

Laburista kien ]baljat [afna, sostna l-Kap talOppo]izzjoni.

Dwar il-ka] ta’ John Dalli, Simon Busuttil wie;eb hekk: “Madwar tliet ;img[at ilu, jiena tlabt lill-Prim Ministru Joseph Muscat jg[id hux a//ettabbli g[alih li John Dalli, li b’ammissjoni tieg[u stess kiser il-kodi/i tal-etika tal-Kummissjoni Ewropea billi g[amel vja;; fuq xog[ol g[all-Ba[amas ming[ajr ma av]a lill-Kummissjoni Ewropea – hu qed isejja[lu ‘vja;; g[all-karità’ – hux a//ettabbli g[all-Prim Ministru illi dan jag[mlu konsulent tieg[u? Il-Prim Ministru Joseph Muscat,

Malta hija l-uniku pajji]-membru tal-UE li g[andu pjan ta’ re-settlement g[all-immigranti irregolari wara tliet ;img[at g[adu ma we;ibx.” Simon Busuttil sostna li l-po]izzjoni li qed jokkupa Dalli llum iddg[ajjef il-po]izzjoni ta’ Malta filkonfront tal-Unjoni Ewropea.

Simon Busuttil qal ukoll li l-PN hu kommess li jag[ti rendikont /ar tal-infiq li sar matul il-kampanja elettorali.

Dan se jindika b’mod konkret kif saret in-nefqa matul ilkampanja elettorali li g[addiet.

Il-Libja

Formula1

Immigranti irregolari salvati barra l-kosta Libjana mill-forzi Taljani

Lewis Hamilton jag[ti l-ewwel reb[a lil Mercedes fl-Ungerija

Ara pa;na 17

Ara pa;na 31

Rigward il-kwistjoni tax-xiri ta]-]ejt, Simon Busuttil qal li kull min g[amel xi [a;a [a]ina g[andu jitressaq il-Qorti u jie[u dak li [aqqu. Hu qal li hemm ]ew; tipi ta’ responsabbiltà: hemm responsabbiltà politika u hemm o[ra legali. “Ji;ifieri, jekk xi [add kiser il-li;i, jibqa’ responsabbli tag[ha kemm jekk qieg[ed fil-politika, kemm jekk mhux qieg[ed fil-politika. g[al pa;na 2

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

2 Lokali

Il-Kap tal-PN, Simon Busuttil, intervistat mill-;urnalist ta’ The Times of Malta, Mark Micallef (Ritratt> Alex Degabriele)

Kull min seta’ g[amel xi [a;a [a]ina g[andu jerfa’ r-responsabbiltà u lili ma jirri]ultalix minn dak li kiteb l-Awditur :enerali illi dan kiser il-li;i

minn pa;na 1

“Dan ifisser illi Austin Gatt, jekk hu kiser il-li;i – IT-TEMP

UV INDEX

10

IT-TEMP> xemxi VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif mill-Punent Majjistru, li gradwalment isir moderat g[al ftit qawwi wara nofsinhar BA{AR> [afif, li jsir moderat IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 37˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 428.3mm IX-XEMX> titla’ fis-06.06 u tin]el fit-20.11

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IT-TNEJN L-og[la 37˚C L-inqas 24˚C

allura jistg[u jittie[du pro/eduri kontra tieg[u, b[alma di;à ttie[du pro/eduri fil-ka]i marbuta ma]-]ejt. Hemm numru ta’ nies illi sa[ansitra ttellg[u l-Qorti ta[t amministrazzjoni Nazzjonalista,” temm jg[id Simon Busuttil.

Il-Kap tal-PN staqsa kif il-Ministru Konrad Mizzi qal lill-Pulizija biex tinvestiga dak li ;ara flEnemalta wara l-2008 u mhux anki qabel l-2008.

–

Muscat jibqa’ ma jwe;ibx dwar il-ka] ta’ John Dalli Forsi g[aliex hu stess kien parti mill-management talEnemalta? Busuttil qal li jaqbel mal-investigazzjoni mill-Pulizija, u kull min seta’ g[amel xi [a;a [a]ina g[andu jerfa’ rresponsabbiltà s[i[a tag[ha.

Il-Kap tal-PN tkellem

ukoll dwar il-po]ittiv tadde/i]jonijiet ekonomi/i li [a Gvern Nazzjonalista. Hu qal li l-Gvern Nazzjonalista ]amm il-finanzi fis-sod.

Busuttil semma r-rekords fit-turi]mu u anki l-;id li lPN g[amel fl-ekonomija fla[[ar snin.

B[al-lum 25 sena

IT-TLIETA L-og[la 36˚C L-inqas 25˚C

L-ERBG{A L-og[la 32˚C L-inqas 24˚C

IL-{AMIS L-og[la 33˚C L-inqas 23˚C

IL-:IMG{A L-og[la 33˚C L-inqas 23˚C

UV

UV

UV

UV

UV

10

10

9

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 35˚C xemxi, Al;eri 33˚C xemxi, Amsterdam 22˚C imsa[[ab, Ateni 32˚C xemxi, Li]bona 23˚C ftit imsa[[ab, Berlin 33˚C xemxi, Brussell 21˚C imsa[[ab, il-Kajr 36˚C xemxi, Dublin 19˚C imsa[[ab, Kopen[agen 26˚C sabi[ bin-nhar, Frankfurt 26˚C imsa[[ab, Milan 33˚C xemxi, Istanbul 30˚C xemxi, Londra 25˚C ftit imsa[[ab, Madrid 24˚C imsa[[ab, Moska 19˚C imsa[[ab, Pari;i 23˚C imsa[[ab, Bar/ellona 31˚C xemxi, Ruma 32˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 36˚C xemxi, Tune] 38˚C xemxi, Vjenna 35˚C xemxi, Zurich 32˚C xemxi, Munich 32˚C imsa[[ab, Stokkolma 26˚C xemxi, San Pietruburgu 21˚C xemxi.

K

untrarjament g[al dak li sar f’dawn l-a[[ar erba’ xhur, fl-ewwel sena ta’ amministrazzjoni ta’ Gvern ;did immexxi mill-Partit Nazzjonalista fl-1988, in-numru tal-[addiema fis-Servizz Pubbliku naqas, u g[alhekk ittaffiet ukoll l-ispi]a pubblika fil-pagi u f’benefi//ji o[ra. Minn twe;iba tal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami fil-Parlament irri]ulta li bejn :unju 1987 u :unju 1988, l-impjegati mal-Gvern naqsu bi 895.

Wa[da mill-prijoritajiet li [adem fuqha l-Gvern fl-ewwel sena ta’ amministrazzjoni kienet it-tis[i[ talproduzzjoni u t-tqassim tal-ilma. Bil-bini tal-impjant tar-reverse osmosis fi/?irkewwa ]diedet il-produzzjoni tal-ilma g[ax-xorb. Fil-fatt, fil-jiem tas-sajf kien qed ji;i prodott aktar minn 21 miljun gallun ilma kuljum – ]ieda ta’ madwar tliet miljun gallun ilma fuq l-istess perijodu fl-1986.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Lokali 3

Konkorrenza sabi[a g[all-attività ‘Meet and Dine’

F’atmosfera ta’ familja kienu bosta dawk li s-Sibt filg[axija attendew g[all-attività ‘Meet and Dine’ li organizza l-Partit Nazzjonalista fl-Isplash and Fun Park, Ba[ar I/-?ag[aq. G[al din l-attività kien hemm pre]enti l-og[la uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista, fosthom il-Kap, Simon Busuttil. (Ritratti> Joseph Galea)

Simon Busuttil jitkellem ma’ dawk li attendew g[all-attività tal-PN.

Pre]enti wkoll kien hemm l-eks Prim Ministru u eks Kap tal-PN, Eddie Fenech Adami.

IN-NAZZJON It-Tnejn 29 ta’ Lulju, 2013

4 Lokali

{ames klieb ilba[ar fuq titjira tal-Air Malta Titjira tal-Air Malta minn Londra lejn Malta ;arret fuqha merkanzija stramba: 5 klieb il-ba[ar u numru ta’ [ut e]otiku, li iktar tard se jkunu qed jintwerew fl-Akwarju Nazzjonali li qed jitlesta fil-Qawra.

Filfatt, g[addejjin ;mielhom it-t[ejjijiet biex dan lakwarju jkun jista’ jinfeta[ g[all-pubbliku Malti. LAkwarju Nazzjonali se jkun qed jesebixxi [ut

Mediterranju kif ukoll barrani, fosthom [ut millO/ean Indjan. L-Akwarju se jkun qed iservi wkoll b[ala mu]ew g[all-wirt arkeolo;iku g[ani ta’ pajji]na.

Il-pro;ett tal-Akwarju Nazzjonali qed isir b’investiment ta’ iktar minn 15-il miljun u sitt mitt elf ewro, u x-xog[ol fuqu tnieda fil-le;i]latura li g[addiet, b’impenn talGvern Nazzjonalista.

Id-disa’ membri tal-G[aqda Mu]ikali f’inizjattiva tajba [afna qabel ma jibdew ji//elebraw il-festa

G[aqda {amruni]a f’inizjattiva b’g[otja tad-demm Il-;urnata tal-{add kienet wa[da impenjattiva fi/-?entru tal-G[oti tad-Demm fi Gwardaman;a, fejn [afna donaturi [adu l-opportunità li jmorru jag[tu d-donazzjoni tag[hom f’;urnata bla impenji ta’ xog[ol. :imag[tejn biss ’il bog[od mill-festa tag[hom – li ta[bat jum il-{add 11 ta’ Awwissu – il-Kumitat tal-G[aqda Mu]ikali San Gejtanu tal{amrun [a l-inizjattiva u ng[aqad biex din tkun lewwel okka]joni li qed issir g[otja tad-demm kollettiva-

ment.

Fi kliem is-Segretarju :enerali tal-G[aqda Mu]ikali San Gejtanu, Roderick Portelli, din kienet idea li nibtet waqt li huma kienu qed jippreparaw il-programm bi t[ejjija g[all-festa, u xtaqu li lil hinn mill-attivitajiet tassoltu jorganizzaw xi [a;a b’g[an nobbli.

G[al u[ud mid-disa’ donaturi li ng[aqdu flimkien il{add filg[odu, din kienet lewwel esperjenza fl-g[oti taddemm. G[al o[rajn kienet xi [a;a li issa saret parti mir-

rutina ta’ [ajjithom u j[ossuhom kuntenti li biddonazzjoni tag[hom qed isalvaw il-[ajja tan-nies.

Il-gratitudni ta’ dawk li ji;u b]onn id-demm f’diversi /irkustanzi fil-[ajja hi evidenti, u dan jixduh in-numru ta’ kartolini li wie[ed jista’ jara fid-d[ul ta/-?entru. L-appell g[all-g[oti tad-demm jibqa’ kostanti, spe/jalment f’dawn il-;ranet tas-sajf.

Matul il-;urnata tal-{add, i/-?entru tal-G[oti tad-Demm ikun miftu[ mit-8 ta’ filg[odu sas-sitta ta’ filg[axija.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Lokali 5

Muscat issa qed jg[id li ma kienx se jibg[at l-immigranti lura Wara li ;;ustifika d-de/i]joni li jibg[at l-immigranti lura, issa l-Prim Ministru jbiddel il-ver]joni Il-Prim Ministru, Joseph Muscat, qed ji;;ustifika dak li g[amel ftit tal-;img[at ilu meta dde/ieda li jibg[at lura grupp ta’ immigranti meta dawn l-anqas biss kien g[ad kellhom i/-/ans japplikaw g[alla]il, bil-konsegwenza li d-de/i]joni ta’ Muscat kienet se tkun wa[da li tikser id-drittijiet fundamentali talbniedem.

I]da aktar minn hekk, waqt li kien qed jitkellem fuq l-istazzjon tarradju tal-Partit Laburista, Joseph Muscat ipprova jag[ti l-impressjoni li l-Gvern ma kienx se jibg[at limmigranti lura, u qal li din kienet xi [a;a li d-deputati Nazzjonalisti [asbu li hu kien se jag[mel.

“Dak li kienu qed jg[idu filParlament fil-konfront tag[na kien opinjoni – x’ja[sbu li kien se jag[mel il-Gvern – meta l-Gvern, kull ma g[amel kien statement li kien qed jikkunsidra l-options kollha,” sostna Muscat.

I]da filwaqt li b’dak li qal Muscat kompla jipprova jag[ti l-impressjoni li ma kienx se jikser il-li;ijiet u jibg[at l-immigranti lura, huwa fatt mag[ruf li l-Gvern ta’ Muscat kien di;à pprepara ]ew; ajruplani tal-Air Malta biex matul il-lejl jitilqu bi grupp ta’ immigranti.

Minflok, Muscat ipprova jirredikola lid-Deputati Nazzjonalisti li fil-Parlament ikkritikawh g[al din id-de/i]joni, u re;a’ [arab milli jammetti li kellu ajruplan ippreparat g[al matul illejl, u sostna li kull ma kien qal kien li se j[alli l-g[a]liet kollha miftu[in.

“Sa’ tliet ;img[at ilu kienu kollha j[abbtu fuq sidirhom u jg[idu –

‘x’mist[ija kontu [a tiksrulhom idta’ numru kbir ta’ g[aqdiet drittijiet fundamentali tag[hom jekk mhux-governattivi, u sa[ansitra tibag[tuhom lura!’” sa[aq il-Prim wasslet biex il-Prim Ministru Ministru. “Ner;a’ ng[id li a[na kull Malti kien intervistat fuq lm’g[idna kien li qed in[allu listazzjon internazzjonali Aloptions kollha miftu[in,” kompla Jazeera dwar jekk kienx jaf li jg[id. “Huma (id-Deputati dak li kellu f’mo[[u kien Nazzjonalisti) assumew hekk u illegali. qalulna li niksrulhom id-drittijiet Waqt li kien qed jekk nibag[tuhom lura.” ji;i intervistat Waqt l-intervista, Muscat ipprova mill-istazzjon ji;;ustifika dak li kien se jag[mel Al-Jazeera, il-Gvern tieg[u billi semma de/i]joni tal-Qorti Ewropea tadDrittijiet tal-Bniedem, li ttie[det ftit tal-jiem ilu u li kkumpensat persuna peress li din qalet li ma ng[atatx trattament xieraq waqt li kienet qed toqg[od fi/-/entru tad-detenzjoni, u qal li b’dan il-ka] kien il-Gvern pre/edenti li allura [ammar wi// pajji]na u mhux hu.

“Il-Gvern ta’ dak i]-]mien kien instab [ati li kiser id-drittijiet fundamentali tal-bniedem ta’ ]ew; persuni immigranti bil-mod kif ;ew ittrattati waqt i]]mien taddetenzjoni.” U kompla: “G[ax filverità, dawn ilpersuni [ammrulna wi//na mad-dinja u Joseph Muscat issa qed jipprova jg[atti dak li kien se jag[mel mal-Ewropa.”

Ministru tkellem ukoll dwar lil-pre]entatri/i staqsiet lill-Prim I]da b’dan, Joseph Muscat injora g[eluq tal-Park tal-Familja Ministru g[aliex kien organizza ll-fatt li d-de/i]joni li [a hu biex f’Marsaskala, fejn g[al darb’o[ra ajruplani biex jibg[at l-immigranti jibg[at lura l-immigranti twaqqfet kompla jinsisti li l-park ing[alaq lura, anki jekk kien jaf li kien se biss mill-Qorti Ewropea g[admin[abba li skont hu ;ej periklu jkun qed jikser il-li;ijiet tal-Unjoni Drittijiet tal-Bniedem. mill-impjant ta’ Sant’Antnin. Dan, Ewropea. U Muscat wie;eb li ried Id-de/i]joni ta’ Muscat kienet filwaqt li insista li l-istess impjant lill-Ewropa tqum u xxomm il-kafè. ;abet ukoll il-kundanna talma jpo;;ix riskju g[all-[addiema li Intant, waqt l-istess intervista fuq Kummissjoni Internazzjonali talja[dmu fl-istess impjant. :uristi, tal-Partit Popolari Ewropew, l-istazzjon Laburista, il-Prim

Libertà kkundizzjonata wara li pprova jbig[ o;;etti b’marka tad-ditti falza Ra;el ta’ 39 sena, imwieled il-Liberja, kien illiberat bilkundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien tliet snin wara li ammetta li pprova jbig[ o;;etti tal-marka foloz f’G[ajn Tuffie[a, nhar lErbg[a li g[adda.

Abdallah Sunny ammetta

quddiem il-Ma;istrat Neville Camilleri li bieg[ o;;etti li huma imitazzjoni ta’ ditti, li kienu jinkludu 29 nu//ali taxxemx li kienu kollha ta’ ditti rinomati.

Hu kellu wkoll fil-pussess tieg[u [ames arlo;;i tal-idejn li fuqhom kellhom il-marka

Rolex, Breitling, Chanel u Quartz. Il-Liberjan, residenti San Pawl il-Ba[ar, ammetta wkoll li g[all-[abta tal11.00am ipprova jbig[ dawn l-o;;etti.

L-Ispettur Edmond Cuschieri mexxa lProsekuzzjoni.

Xahrejn [abs talli [arbu minn /entru tad-detenzjoni }ew; Somali ing[ataw xahrejn [abs wara li ammettew li [arbu mi//entru tad-detenzjoni ta’

{al Safi. I]-]ew; ;uvintur, ta’ 16 u 17-il sena, ammettew l-akku]i kontriehom, li fis-26 ta’

Lulju [arbu mi/-/entru taddetenzjoni. Il-prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Kevin Pulis.

Sitt xhur [abs talli [ebbew g[all-Pulizija Il-Qorti kkundannat ]ew; ir;iel sitt xhur [abs wara li dawn ammettew li kienu [ebbew g[al ]ew; uffi/jali tal-Pulizija, filwaqt li kka;unaw xi ;rie[i [fief fuq l-istess membri tal-Korp talPulizija. L-ir;iel ;ew akku]ati wkoll li m’obdewx ordni le;ittima, li kisru l-bonordni u l-pa/i

pubblika b’g[ajat u ;lied.

I]-]ew;t ir;iel, Blessing Johnson Zale ta’ 28 sena u Sunday Johnson ta’ 33 sena, huma t-tnejn residenti Bir]ebbu;a fejn [ebbew g[all-Pulizija nhar il-25 ta’ Lulju, g[all-[abta tal-[dax ta’ filg[axija.

Il-prosekuzzjoni f’dan ilka] tmexxiet mill-Ispettur Kevin Pulis.

IN-NAZZJON It-Tnejn 29 ta’ Lulju, 2013

6 Lokali

It-tfal isegwu spjega dwar l-u]u tal-ikbar kanun li nsibu fil-g]ejjer Maltin u li jinsab fil-Forti Rinellla

Programm edukattiv g[at-tfal matul is-sajf Hands on Heritage hu l-programm edukattiv ma[sub biex jg[in lit-tfal tal-iskola biex matul il-vaganzi tassajf jinvolvu u jinteressaw ru[hom aktar fil-wirt kulturali.

B’kollaborazzjoni bejn ilFondazzjoni Wirt Artna u l-Bank of Valletta, Hands on Heritage se jag[ti opportunità li ji;u apprezzati siti b[as-Saluting Battery, Lascaris, ilMu]ew ‘Malta at War’ u l-Forti Rinella b’mod differenti.

L-attrazzjoni tas-siti huwa abbinat ma’ sessjonijiet pratti/i biex it-tfal jifhmu a[jar l-elementi kumplessi talistorja u l-wirt tag[na kif spjega Mario Farrugia, Kap E]ekuttiv talFondazzjoni Wirt Artna.

Dan il-programm issa ilu g[addej g[al dawn l-a[[ar sittax-il sena grazzi

g[as-su//ess kbir u l-konkorrenza tajba li kellu. Huwa spjega id-domanda po]ittiva li jkollhom minn skejjel tas-sajf, skejjel barranin kif ukoll dawk tal-lingwa Ingli]a.

Matul it-tnedija ta’ dan il-programm edukattiv fil-Forti Rinella, grupp ta’ studenti ]g[ar kienu fil-fatt qeg[din isegwu b’interess dimostrazzjoni u spjegazzjoni minn wie[ed mill-animaturi dwar l-u]u ta’ azzarin ta’ ]mien il-Kavallieri u g[al xi w[ud messithom l-opportunità tant mistennija li ju]aw l-arma – dejjem ta[t is-supervi]joni ta’ dawk im[arr;a apposta.

Aktar informazzjoni dwar Hands on Heritage u kif wie[ed g[andu jag[mel biex jattendi g[al dan il-programm jinkisbu mis-sit www.wirtartna.org.

It-tfal kien l-hena tag[hom meta ta[t supervi]joni ppruvaw armi stori/i

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Lokali 7

}ieda ta’ 26 fil-mija ta’ karti tal-ewro foloz I]-]ew; muniti wa[da tad-deheb u l-o[ra tal-fidda li n[ar;u mill-Bank ?entrali

{ru; ta’ munita tad-deheb u o[ra tal-fidda li juru l-Auberge de Provence

Nhar il-:img[a l-Bank ?entrali ta’ Malta [are; ]ew; muniti numi]mati/i, wa[da tad-deheb u o[ra tal-fidda, li juru l-Auberge de Provence.

Din hi l-[ames wa[da millprogramm ta’ muniti ma[ru;a mill-Bank dwar il-Bere; talKavallieri tal-Ordni ta’ San :wann. Il-munita tad-deheb g[andha valur nominali ta’ €15, filwaqt li l-munita talfidda g[andha valur nominali ta’ €10.

Il-muniti kienu ma[duma fir-Royal Belgian Mint. Ilfa//ata tal-muniti turi lemblema ta’ Malta flimkien mas-sena tal-[ru;, filwaqt li n-na[a ta’ wara turi l-fa//ata tal-Auberge de Provence.

L-Auberge de Provence inbniet fis-snin sebg[in tasseklu sittax skont pjanta disinjata mill-mag[ruf arkitett Malti Gerolamo Cassar. Lejn l-a[[ar tas-seklu sbatax, l-

in;inier Fran/i] Mederico Blondel irristruttura mill-;did il-Ber;a billi g[amlilha fa//ata aktar elaborata.

Fl-ewwel snin tas-seklu dsatax, wara t-tluq talKavallieri u l-wasla tal-Ingli]i f’Malta, l-Auberge de Provence kienet tintu]a b[ala residenza militari u aktar tard b[ala lukanda. Fl-1826, ilparti ta’ fuq tal-Ber;a ;iet mikrija lill-Malta Union Club, li estenda l-kera tieg[u g[allbini kollu fl-1903 u okkupah sal-1955, meta l-bini ;ie trasferit lill-Gvern biex jakkomoda l-Mu]ew Nazzjonali Malti.

Il-Mu]ew Nazzjonali sar mag[ruf b[ala l-Mu]ew Nazzjonali tal-Arkeolo;ija fl1974 u g[adu jokkupa dan ilbini sal-lum.

Il-munita tal-€15, li listampar tag[ha hu limitat g[al 2,500 munita, hi

ma[duma f’0.999 deheb, ti]en 1.25 grammi u g[andha dijametru ta’ 14mm. Il-munita tal-€10 hi ma[duma f’0.925 fidda, ti]en 18.75 grammi u g[andha dijametru ta’ 33 mm.

L-istampar ta’ din il-munita hu limitat g[al 5,000 munita.

I]-]ew; muniti huma ma[dumin fil-ver]joni proof u ;ew disinjati u mnaqqxa millartist Malti Noel Galea Bason.

Il-muniti jistg[u jinxtraw mill-Malta Coins Distribution Centre fil-bini prin/ipali talBank ?entrali ta’ Malta, jew billi timtela formola li tinstab fuq is-sit tal-Bank.

G[al i]jed informazzjoni, il-pubbliku hu ;entilment mitlub li jikkuntattja lillMalta Coins Distribution Centre billi jibg[at email fuq mcdc@centralbankmalta.org jew i/empel fuq +356 2550 6006/7/8.

Ikompli jikber in-network globali ta’ SmartCity Ix-xahar id-die[el fl-Istat ta’ Kerala fin-Nofsinhar talIndja se tibda tinbena SmartCity Kochi li tindika t-tkabbir tan-network globali ta’ SmartCity. Dan wara li d-disinji tal-ewwel binja talIT ta’ SmartCity Kochi, impri]a kon;unta bejn ilGvern ta’ Kerala u SmartCity, ;ew ]velati ftit ilu dan ix-xahar.

B[al SmartCity Malta, SmartCity Kochi hi ma[suba biex tkun belt ]g[ira kummer/jali internazzjonali g[allg[ajxien, istituzzjonijiet taledukazzjoni, professjonisti u intraprendituri joperaw, jing[aqdu u jibbenifikaw minn dan in-network.

Filwaqt li kull SmartCity

topera b[ala komunità fiha nnifisha, dawn il-bliet ]g[ar madwar id-dinja jiffunzjonaw b[ala network globali. Billi jo[loq konnessjonijiet u jippromwovi t-tkabbir, dan innetwork jippermetti l-[olqien ta’ impjiegi ;odda g[all-impjegati fil-qasam tal-g[arfien, jistabilixxi po]izzjoni multinazzjonali soda g[al negozji fil-qasam tal-g[arfien, u jifta[ swieq ;odda u e/itanti fejn ilkumpaniji jkunu jistg[u jikbru.

Dawn il-bliet huma ]viluppati u mani;;jati minn SmartCity, il-parti ta’ Dubai Holding responsabbli g[allparks kummer/jali internazzjonali, li tfiittex ter;a’ to[loq l-istess su//ess formali

tal-11-il park kummer/jali f’5 setturi f’Dubai.

Dawn il-parks kummer/jali ;ibdu lejhom 50,000 impjegat fil-qasam tal-g[arfien kuljum.

Dwar dan, Abdullatif Amulla, is-CEO ta’ Smart City, qal li jinsabu kburin li qed iniedu l-kostruzzjoni ta’ SmartCity Kochi u li qed ikabbru n-network internazzjonali ta’ bliet ]g[ar. Hu spjega kif l-ewwel bini se jkollu 4 sulari fuq zona ta’ 600,000 pied kwadru.

Kumpaniji li jitwaqqfu fi SmartCity Malta se jkollhom l-opportunità li jing[aqdu u jikkomunikaw ma’ kumpaniji li jinsabu f’parks kummer/jali fil-Lvant Nofsani u l-Indja.

Fl-ewwel nofs tal-2013 tne[[a mi/-/irkolazzjoni total ta’ 317,000 karta talewro falza. Dan ifisser li l-kwantità ta’ karti tal-flus foloz li tne[[iet mi//irkolazzjoni bejn Jannar u :unju 2013 kienet 26.3% og[la mill-kwantità li tne[[iet fl-istess perjodu tal-2012 u 13.2% og[la mill-kwantità mi;bura fis-sitt xhur ta’ qabel Jannar 2013.

Id-denominazzjonijiet li ji;u falsifikati l-aktar g[adhom dawk ta’ €20 u € 50. Fis-sitt xhur li g[addew il-proporzjon tal-karti ta’ €20 foloz naqas filwaqt li dak talkarti ta’ €50 foloz ]died bi ftit.

Dawn i]-]ew; denominazzjonijiet flimkien jirrappre]entaw 82.1% tattotal tal-karti tal-flus foloz li nstabu fl-ewwel nofs tal-2013. Warajhom, g[alkemm b’/ertu dis-

takk, ti;i l-karta ta’ €100 bi 12.4% tat-total.

Il-bi//a l-kbira (98.5%) tal-karti tal-flus foloz mi;bura fl-ewwel nofs tal2013 instabet fil-pajji]i tazzona tal-ewro filwaqt li madwar 1.2% biss instabu fi stati membri tal-Unjoni Ewropea barra z-zona talewro u 0.3% instabu f’partijiet o[ra tad-dinja.

Filwaqt li kien hemm ]ieda fil-karti tal-flus foloz li nstabu fl-ewwel nofs tal2013, l-g[add ta’ karti talflus foloz mi;bur fl-2012 kien partikolarment baxx u l-a[[ar /ifra taqbel mal-livelli tas-snin ta’ qabel.

G[alkemm ir-riskju li ti;i f’idejna karta tal-flus falza huwa ]g[ir [afna, madankollu dejjem g[andna noqog[du attenti g[all-possibbiltà ta’ frodi, spe/jalment fejn jid[lu ttliet denominazzjonijiet li ji;u falsifikati l-aktar: l€20, il-€50 u l-€100.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’Lulju, 2013

8 Opinjoni

Lawrence Gonzi, a[na midjunin lejk!

Dawn l-a[[ar ;ranet assistejt b’/erta nostal;ija u kommozzjoni, g[all-a[[ar diskors ta’ Lawrence Gonzi filParlament, li bih ;ieb fi tmiemha l-karriera politika tieg[u. Karriera brillanti ta’ 25 sena servizz g[all-poplu Malti u G[awdxi kollu li matulhom Lawrence okkupa lkarigi kollha li je]istu filParlament Malti, li huwa log[la istituzzjoni politika filpajji].

Lawrence Gonzi beda l[idma politika tieg[u b[ala Speaker fejn g[amel kwa]i ]ew; le;islazzjonijiet, dawk tal-1988 u dik tal-1992. Fl1996, Lawrence kien elett filParlament fejn kien ma[tur Whip u Segretarju tal-Grupp Parlamentari u Shadow Minister Nazzjonalista g[allPolitika So/jali.

Fi Frar tal-1998 Lawrence Gonzi n[atar Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista. Fl-elezzjoni tal-1998, Dr. Gonzi re;a’ kien elett fil-Parlament fejn fit-8 ta’ Settembru [a l-;urament ta’ Ministru g[all-Politika So/jali u Kap tal-Kamra tadDeputati.

Wara l-[atra ta’ Guido de Marco b[ala President ta’ Malta, Lawrence Gonzi kien ikkontesta u fil-fatt kien elett Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista kif ukoll Vi/i Prim Ministru ma’ Eddie Fenech Adami, dakinhar Prim Ministru.

Dan se[[ fit-2 ta’ Mejju 1999. Fl-elezzjoni ta’ April 2003, Lawrence Gonzi re;a’ kien elett fil-Parlament u kien ikkonfermat Vi/i Prim Ministru, Ministru g[allPolitika So/jali kif ukoll Kap tal-Kamra.

Fit-23 ta’ Marzu 2004, Gonzi kien elett il-Kap il-;did tal-Partit Nazzjonalista. Wara r-ri]enja tal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami, Dr. Gonzi kien mag[]ul Prim Minsitru f’isem il-Partit Nazzjonalista.

Erba’ snin wara, fl-2008, ilPartit Nazzjonalista re;a’ reba[ l-Elezzjoni ta[t ittmexxija ta’ Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru fejn dam imexxi sal-2013 meta l-Partit Laburista reba[ l-Elezzjoni li saret fid-9 ta’ Marzu tal-istess sena.

Jiena n[ossni kburi li kelli x-xorti li na[dem fil-Partit Nazzjonalista ta[t Lawrence Gonzi g[al numru ta’ snin, fejn rajt b’g[ajnejja u missejt b’idejja l-g[aqal, l-abbiltà, isserjetà u l-pre/i]joni li biha ja[dem Lawrence Gonzi.

Kont nitg[axxaq nisimg[u jitkellem, l-aktar waqt xi diskussjoni ta[raq dwar xi problema li titfa//a minn ]mien g[all-ie[or. Hawn kont tarah, jispjega punt punt l-ideja tieg[u dwar il-ka] partikulari, fejn finalment

minn Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com

g[addiet minnha.

Alla[ares li ma konniex imsie[ba fil-Eurozone g[ax kieku Alla biss jaf min xiex konna ng[addu u x’sagrifi//ji kbar kien ikollna ng[addu minnhom.

Grazzi Lawrence, Grazzi Kate

Lawrence Gonzi – 9 snin Prim Ministru

jispi//a b’soluzzjoni li mag[ha aktarx li jaqbel kul[add.

Kultant kien je[tie;lu li jie[u de/i]joni li b’xi mod tista’ ma tog[;obx lil kul[add, u hawn kien jispikka l-g[aqal ta’ Dr. Gonzi, jesi;i li jisma’ lil kull min g[andu xi [a;a xi jg[id.

Wara, arah ja[seb ftit u mbag[ad jidde/iedi fl-a[jar interess tal-Partit u dejjem skont is-sewwa u l-;ustizzja.

Lawrence Gonzi u G[awdex

Lawrence Gonzi kien bniedem li j[obb lil G[awdex.

G[awdex dejjem fil-[sieb u lippjanar politiku tieg[u. Kien Lawrence Gonzi l-bniedem li b[ala Prim Ministru dde/ieda li wie[ed minn kull g[axra tal-pakkett finanzjarju li lEwropa tat lil pajji]na matul dawn l-a[[ar 9 snin g[andhom jintefqu biss fil-g]ira G[awdxija.

Dan ifisser li huwa kien jara lil G[awdex minn dimensjoni ta’ g]ira re;jun u mhux sempli/iment b[ala distrett elettorali.

Kien Lawrence Gonzi filkariga ta’ Prim Ministru li [olom u beda jwettaq bil-kbir il-pro;ett ambizzju] ta’ Eko G[awdex. Kien ta[t lamministrazzjoni ta’ Lawrence Gonzi li l-ba[ar kollu li jdawwar lil G[awdex

Kien fi ]mien Lawrence Gonzi li ;ew mibnija u inawgurati kemm l-Im;arr kif ukoll i/-?irkewwa Sea Terminals, pro;etti ta’ importanza kbira g[alina l-G[awdxin u g[al kull min jag[mel u]u minnhom, l-aktar fix-xhur kiefra tax-xitwa ji;i protett u m[ares minn kull tni;;is permezz ta’ pro;ett tat-tisfija tad-drena;;.

Dan sar qabel Malta.

Kien fi ]mien Lawrence Gonzi li ;ew mibnija u inawgurati kemm l-Im;arr kif ukoll i/-?irkewwa Sea Terminals, pro;etti ta’ importanza kbira g[alina lG[awdxin u g[al kull min jag[mel u]u minnhom, l-aktar fix-xhur kiefra tax-xitwa.

G[awdex gawda wkoll bilkbir flimkien ma’ Malta missistema edukattiva ta’ pajji]na kif im[addma mill-gvern ta’ Lawrence Gonzi.

Kemm tfal u studenti G[awdxin, gawdew mis-sussidji u stipendji spe/jali mog[tija lilhom mill-gvern sabiex jg[inhom ikomplu blistudji tag[hom fil-livell terzjarju u anke permezz ta’ g[oti ta’ boro] ta’ studju li ng[ataw lilhom!

U hawn naraw tit[addemlhekk imsej[a ‘diskriminazzjoni po]ittiva’ favur il-kaw]a G[awdxija, sabiex tpatti

g[all-i]vanta;;i ka;unti millinsularità doppja. E]empju ta’ dan huma: il-prezz talvapur issussidjat, il-[las ta’ stipendji og[la lill-istudenti G[awdxin, l-g[ajnuna sabiex tag[mel tajjeb g[all-kera ta’ flat f’Malta g[al waqt listudju, ix-xiri ta’ electricity units mill-gvern bi prezz aktar vanta;;ju], e//.

Fl-infrastruttura G[awdex [a dehra mill-isba[, bit-toroq ;odda mill-Im;arr sa Victoria u tkompli sad-Dwejra. Minn Victoria sax-Xlendi u minnNadur sar-Ramla l-{amra.

I]-]ewwieqa Sea Front, pro;ett ie[or ta’ ]mien lamministrazzjoni ta’ Lawrence Gonzi u tant u tant pro;etti o[rajn li mhux possibbli li nsemmihom f’dan iddaqsxejn ta’ spazju li g[andi.

Imma fuq kollox forsi lakbar bravura ta’ Lawrence Gonzi kienet it-tis[ib ta’ pajji]na fiz-zona ewro. Xi [a;a li kienet ta’ solliev kbir fil-kri]i ekonomika u finanzjarja li l-Ewropa u d-dinja

Kien g[alhekk sewwa u xieraq li anke a[na hawn lG[awdxin nuru l-gratitudini u r-ringrazzjament tag[na lil Lawrence Gonzi fit-tmiem tal-karriera politika tieg[u.

Dan sar nhar il-{add 30 ta’ :unju f’ikla f’nofsinhar ad unur tieg[u fil-palazz Ta’ ?en/, Sannat, fejn b[ala tifkira tal-okka]joni offrejnielu statwa ta’ San Lawrenz, stil ori;inali li j;ib ismu, ma[duma b’abbiltà kbira mill-istatwarju ]ag[]ugh u mag[ruf G[awdxi Joe Cutajar Zahra.

Nag[laq dawn il-kelmtejn tieg[i billi g[an-nom talG[awdxin kollha u tieg[i personali nirringrazzja minn qalbi lil Lawrence Gonzi g[al dak kollu li g[amel mag[na lMaltin u l-G[awdxin.

G[all-[idma kbira u bla ma tieqaf xejn, kemm lokalment kif ukoll internazzjonalment, li permezz tag[ha pajji]na stag[na u ffjorixxa fil-veru sens tal-kelma u f’kull aspett tal-[ajja Maltija.

Prosit kbir u grazzi jmur ukoll g[all-mod kif a;ixxa b’attenzjoni, g[aqal u responsabbiltà kbira fil-gwerra talLibja. Kwistjoni delikata [afna li setg[et kissritna li kieku ma ;ietx immexxija kif ;iet minn Lawrence Gonzi.

Grazzi ie[or imur g[al Kate Gonzi li flimkien ma’ ]ew;ha, refg[et hija wkoll xi ftit mill-pi] li kellu jerfa’ hu u li mieg[u kellha taqsam il[elu u l-morr kollu tal-[ajja politika li g[addew minnha.

Grazzi wkoll lit-tfal, David, Mikela u Paul li huma wkoll, ftit jew wisq batew minnuqqas tal-papà u anke talmamà tag[hom. Grazzi lilkom ilkoll u jalla tgawdu lil xulxin g[al [afna u [afna snin.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-[asil tal-idejn minn min hu responsabbli {afna n[asdu matul il-;ranet li g[addew meta bdew ife;;u, wara tant stennija, id-dikjarazzjonijiet mill-Ministri u s-Segretarji Parlamentari, li tiddubita g[andekx tibki jew tid[aq meta tara kif iddikjaraw id-d[ul u l-assi tag[hom. Dikjarazzjonijiet li huma kontradittorji, b’u[ud minnhom vagi wkoll.

I]da l-aktar inkwetanti hu l-fatt kif min suppost hu responsabbli g[al ministri u s-segretarji parlamentari, [asel idejh minn fuq id-dikjarazzjonijiet li g[amlu. Joseph Muscat, il-Prim Ministru, g[a]el li jitfa’ r-responsabbiltà fuq ilministri u ne[[ieha minn fuqu.

Muscat ja[rab mir-responsabbiltà Meta Joseph Muscat fl-a[[ar ;ranet kien mistoqsi minn dan il-;urnal jekk hu jemminx li dawn id-dikjarazzjonijiet humiex veritieri jew le, Joseph Muscat qal li d-dikjarazzjonijiet huma r-responsabbiltà tal-membru tal-kabinett ikkon/ernat. Tajjeb ukoll!! Fejn hu l-kontroll fuq il-kabinett? G[aliex din il-laxkezza? B’mod

partikulari meta hemm affarijiet li huma ovvji u

li bil-fors iqajmu d-dubji u jnisslu numru ta’ mistoqsijiet.

Muscat, minflok g[a]el li jerfa’ r-responsabbiltà, meta mistoqsi dwar ministru partikulari, g[a]el li jqabbad lill-;urnalist biex jekk irid isaqsi direttament lill-Ministru kkon/ernat.

Manuel Mallia u l-propjetà Il-Ministru Manuel Mallia iddikjara

kwa]i nofs miljun ewro fi flus kontanti li qal li kienu ;ejjin minn xi tip ta’ negozju ta’ propjetà. Meta bdiet issir ir-ri/erka bdew [er;in dettalji li wrew kif il-Ministru Mallia seta’ ma kienx qed jg[id il-verità. Tant hu hekk, li l-indikazzjonijiet li g[andna mir-re;istru pubbliku ma juru li kien hemm l-ebda bejg[ ta’ propjetà cash g[al dan lammont f’isem il-Ministru Mallia.

I]da minkejja dan il-fatt, Joseph Muscat xorta wa[da g[a]el li jibqa’ ma jwe;ibx g[al dan latt; mhux talli hekk, talli farfar.

Il-ka] ]velat minn ‘il-mument’ Ilbiera[, il-gazzetta il-mument kompliet

tikkonferma dan kollu: din id-darba, Marie Louise Coleiro Preca ]diedet mal-lista talministri li ma ddikjarawx kollox. Marie Louise Colerio Preca ma ddikjaratx li hi kienet impjegata ta/-?ivil meta s-salarju kien baqa’ [iere;.

Huma diversi s-sitwazzjonijiet li jqajmu d-dubji Il - ka]ijiet li semmejna huma w[ud mill ka]ijiet li meta tifli sew id - dikjarazzjonijiet jo[or;u [afna diskrepanzi , u sal - lum dawn id - diskrepanzi g[adhom bla twe;iba .

Twe;iba li dawn il - Ministri u Segretarji Parlamentari , u anki l - Prim Ministru , huma fid - dmir li jag[tuna : il - poplu Malti tahom il fidu/ja fl - elezzjoni ;enerali li g[addiet u issa dan qed jippretendi li jkollu din il fidu/ja rre/ipokata u [add ma jg[addih bi] ]ufjett .

Dan hu ka] ie[or kif Joseph Muscat mhux qed iwettaq dak li jwieg[ed ... fejn hi t trasparenza li tant fta[ar biha ? Imma bejn il kliem u l - fatti hemm ba[ar jikkumbatti .

Ter;a’ tixg[el il-bozza l-[amra g[all-Kunsilli Lokali

Attitudni ta’ arroganza u dittatorjat fil-konfront tal-Kunsilli Lokali L-arroganza u l-ipokrezija tal-Gvern Laburista fil-konfront tal-kunsilli lokali, b’mod spe/jali dawk b’ma;;oranza Nazzjonalista huma tassew ta’ t[assib u inkwetanti. L-element dittatorjali u l-attitudni li l-Gvern Laburista g[andu b[ala mudell ta’ tmexxija hi tassew li wie[ed g[andu jib]a’ minnha.

Qed issabbat saqajh g[al kollox, sa[ansitra kien lest li jikser il-li;ijiet internazzjonali g[ax ming[alih li g[ax g[andu ma;;oranza fil-parlament, jista’ jag[mel li jrid u x’jaqbillu. Imma /-/ajta hi li mhux hu biss jag[mel hekk i]da anke l-ministri tieg[u u issa l-awtoritajiet fosthom Transport Malta.

Il-One Hour Parking.

F’San Pawl il-Ba[ar, b’kunsill immexxi minn ma;;oranza Laburista kellhom is-sistema tal-One Hour Parking introdotta fil-lokalità tag[hom mil-lejl g[an–nhar ming[ajr ebda konsultazzjoni jew sa[ansitra notifika lir-residenti. {afna residenti ma qablux, i]da ;ie jaqa’ u jqum il-Gvern Laburista u [allieha.

G[all-Kunsill Lokali tanNaxxar u l-Kunsill Lokali f’Tas-Sliema, it-tnejn b’ma;;oranza Nazzjonalista, il-mi]ien u l-kejl hu differenti g[all-a[[ar. Mag[hom il-

gvern Laburista jimxi b’id tal[adid u b’dittatorjat sfrenat.

Ovvjament, il-Gvern se jag[mel mill-a[jar biex ikisser l-integrità tag[hom biex flelezzjoni li jmiss il-Partit Laburista se jifta[ar kemm ma g[amlu xejn il-Kunsilli b’ma;;oranza Nazzjonalista.

Fin-Naxxar, il-kunsill waqt laqg[a qabel l-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu 2013, kien idde/ieda li fi Triq San Pawl, biex infiehmu a[jar fejn larblu tat-transmissjoni, kellha ssir One Hour Parking, inkorporata fuq diversi toroq.

Sistema ta’ parking li kellha takkomoda a[jar ir-residenti li bdew isibuha diffi/li biex isibu parking min[abba lfirxa ta’ negozji li hemm b[alissa, filwaqt li fl-istess sistema kien hemm soluzzjoni g[all-[wienet, dik li tiggarantilhom li l-klijenti se jsibu parking ukoll qrib il-[anut b’mod regolari u allura ji]died il-kummer/.

Ovvjament il-kunsill [a dde/i]joni flimkien ma’ TM li dan isir fuq ]mien ta’ prova li kellu jiskandi fl-24 ta’ Lulju 2013. Sadanittant kienu twa[[lu t-tabelli, ing[ataw ilbiljetti lir-residenti biex ikunu jistg[u jipparkjaw ming[ajr ma jkunu m[arrka u anke ng[ataw mapep immarkati g[al min ried aktar informazzjoni dwar din is-sistema.

Tkellimt ma’ diversi residenti f’din iz-zona u ma sibt lil [add min imaqdarha anzi kien hemm min ammetta li kien ftit xettiku i]da mal-jiem induna kemm kienet prattika u fejn qabel kien jipparkja mal-100 metru ’l bog[od mid-dar, xemx u xita g[al wi//u, issa seta’ jsib parking a[jar u eqreb.

O[rajn stqarrew li matul il;urnata nnutaw li kull sieg[a tara karozzi differenti u dan ifisser li l-kummer/ ji]died b’mod spe/jali fil-[wienet i]]g[ar u mhux b[al qabel ilparke;;i kienu jittie[du mill[addiema tal-[wienet il-kbar minn filg[odu sa tard waranofsinhar u b’hekk wie[ed ma kienx isib fejn jipparkja u jmur jixtri minn xi mkien ie[or.

I]da minkejja dawn ilvanta;;i kollha li din is-sistema ;abet mag[ha, il-Gvern Laburista u l-awtorità tieg[u Tranport Malta, bag[tet ittra uffi/jali, fejn b’arroganza liema b[alha mhux fil-kitba i]da b’mod awtoritattiv u dittatorjali, ordnat lill-kunsill biex ine[[i t-tabelli u s-sistema tal-One Hour Parking g[ax skont l-istess awtorità r/iviet numru kbar ta’ lmenti.

Gidba fa[xija, u missha lperit li ffirmat dik l-ittra tist[i li g[amlet dan. L-ewwel u qabel kollox ir-residenti jil-

mentaw mal-kunsill meta ji;ri dan kif dejjem g[amlu. I]da f’dan il-ka] lanqas ilment ma kellna.

It-tieni qabel tie[u dde/i]joni TM qabel id-9 ta’ Marzu 2013, kienet tikkonsulta mal-Kunsill u tag[ti l-pariri tag[ha u tisma’ x’g[andu xi jg[id il-kunsill, filwaqt li meta jkun hemm l-ilmenti tag[ti rendikont tag[hom. U din il-prassi ta[t Malta Tag[na Lkoll, spi//at tg[um fil-[ama, g[andu g[aliex jifra[ is-Segretarju Parlamentari responsabbli g[all-Kunsilli Lokali b’dak li qed ji;ri fid-dekasteru tieg[u.

Nistaqsi, fuq liema lmenti TM [adet tali de/i]jonijiet?

Fuq ilmenti ta’ residenti Naxxarin? Fuq ilmenti ta’ dawk li kienu fil-passat jabbu]aw minn sistema ta’ parke;;i normali u j[allu lkarozza ;urnata s[i[a pparkjata hemm waqt li jkunu qeg[din ix-xog[ol?

Sar dan min[abba xi ba]u]lu li ma g[o;bitux din is-sistema u kellem xi ba]u]lu b[alu li g[andu xi naqra poter? Jew inkella bi sku]a tal-ilmenti [adna l-opportunità biex sistema li ;iet introdotta b’mod tajjeb [afna ridna naraw kif [a nkissruha b’tentattiv ta’ gwadann politiku favur ilLabour?

Issa f’idejn il-poplu biex

minn Clinton Sammut clintonsammut@gmail.co

jidde/iedi, i]da ]gur li kull residenti g[andu jqum, irrispettivament mil-lokalità tieg[u, u ma j[allix lillKunsilli Lokali tieg[u ji;u tapit ta[t dan il-Gvern dittatur. Il-kunsilli lokali bit-tajjeb u l-[a]in dejjem ipprovaw jimxu fuq linja dritta ma’ kull resident. Ta[seb li hi ;ustizzja g[alik li g[ax ta’ ma;enbek jaf ba]u]lu jsiru ttibdiliet ne/essarji u inti tbati?

Clinton Sammut hu Kunsillier elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali tan-Naxxar

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

10 Ittri

{afna trabi jinqatlu qabel ma jitwieldu Erba’ parlamentari ta’ prin/ipju fir-Repubblika Irlandi]a li vvutaw skont il-kuxjenza kontra l-legalizzazzjoni tal-abort u kontra d-direzzjoni tal-Gvern Laburista Irlandi], tke//ew mill-uffi//ji tag[hom.

Ma tridx tkun g[aref biex tinteba[ li l-li;i Irlandi]a bil-pulit twitti ttriq biex trabi mhux imwielda di]abbli jinqatlu qabel jitwieldu, kif ;ie perfezzjonat fidDanimarka.

Sar u qed isir tant iffukar, u sew g[amlu lmidja fuq it-twelid taleredi g[at-Tron Ingli], imbag[ad tant trabi jinqatlu qabel ma’ jitwieldu.

Hu stmat li mis-sebgh-

inijiet fl-Istati Uniti nqatlu 50 miljun tarbija bl-abort, waqt li fi/-?ina Komunista nqatlu aktar minn 300 miljun. B’tant tmiem ta’ [ajjiet bosta pajji]i qed isibu li m’g[andhomx porzjon kbir bi]]ejjed biex jag[mlu tajjeb g[all-anzjani li qed jg[ixu izjed.

Is-soluzzjoni? Il-promozzjoni u legalizzazzjoni tal-ewtanasja anke f’pajji]i suppost benniena ta//iviltà, b[all-Gran Brittanja, u fejn ri/erka ri/enti qieg[da tara x’wassal biex tant anzjani mietu f’daqqa f’dawn l-a[[ar ftit snin.

G. Bonett

Marsalforn

{afna kapijiet u [afna ri]enji Dak li smajna u qrajna dwaru, u fuq kollox dak li fil-verità se[[ fin-numru ma jispi//a qatt ta’ Ministeri u Segretarji Parlamentari, iwassalna g[al konklu]joni wa[da – [afna kapijiet hekk imsej[a minn dan il-Gvern ;did ‘Chief of Staffs’ li ma saddewx lanqas fl-ewwel xhur tal-amministrazzjoni tal-Labour fil-Gvern.

Suppost dan hu ]mien fejn kollox jibda miexi [arir u ftit ikun hemm problemi.

I]da lanqas dan i]-]mien, g[al dan il-gvern ma kien kwiet. G[aliex kienu domi-

nati minn sensiela ta’ ri]enji minn min suppost kellu jibda, bil-kwiet u b’serenità, jippjana g[al le;i]latura ta’ [ames snin.

Kienu qalulna li kollox g[andhom lest. Kienu qalulna li se jibdew ja[dmu sa mill-ewwel sig[at u ;ranet.

I]da l-fatti qed juru mod ie[or. Il-pjan tag[hom beda fuq sieq [a]ina g[aliex lanqas kienu kapa/i jmexxu. IlMinistri u /-Chief of Staffs, li s’issa minnhom di;à rri]enjaw tlieta, qed jirri]ulta li ma rawx g[ajn m’g[ajn. Ma qablux. It-tort

ma nafx ta’ min. Jew talMinistri g[aliex imxew b’arroganza, jew ta/-Chief of Staffs li ma kinux ippreparati u lesti g[al xog[ol iebes.

Il-verità tibqa’ wa[da – li dan il-Gvern di;à beda jixxaqqaq, mhux fin-numru ta’ si;;ijiet li g[andu filParlament g[aliex jinsab komdu [afna, i]da fl-istil ta’ tmexxija u fl-istil ta’ politika li qieg[ed jimxi biha.

J Buhagiar

Il-Fgura

Esi;enza tas-servizz Nifhem li l-fra]i ‘esi;enza tas-servizz’ hi u]ata biex ta[bi l-verità u hemm b]onn li ma tibqax tintu]a.

Jista’ jkun li tnisslet minn ]mien il-kolonjani]mu.

Minflok g[andha ti;i spje-

gata r-ra;uni vera g[aliex dik id-de/i]joni kienet me[uda spe/jalment fi/-/ivil jew postijiet tax-xog[ol.

Wara kollox nitkellmu tant fuq id-drittijiet umani u nifhem li d-de/i]jonijiet

kollha me[uda favur jew kontra l-individwu g[andhom ji;u spjegati b’/ertu kjarezza.

Tony Formosa

Tal-Pietà

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Konsumatur 11

Problemi ta’ vja;;ar min[abba ‘/irkustanzi straordinarji’

Jekk insibu lilna nfusna f’ajruport nistennew biex nitilg[u fuq it-titjira li bbukkjajna u [allasna, u ni;u infurmati li din it-titjira ;iet kan/ellata, il-linja tal-ajru g[andha l-obbligu legali tag[tina kumpens finanzjarju.

Dan il-kumpens jista’ jvarja minn €125 u €600 skont ittul tat-titjira u skont kemm indumu biex naslu fl-a[[ar destinazzjoni tag[na. L-unika sitwazzjoni meta l-linja talajru mhix obbligata tipprovdi kumpens finanzjarju hi meta l-kan/ellament tat-titjira jkun ri]ultat ta’ /irkustanza straordinarja li ma setg[etx ti;i evitata anke kieku ttie[du lprekawzjonijiet kollha possibbli.

minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt

X’g[andu jkun jaf il-passi;;ier Ir-regolamenti dwar id-drittijiet tal-passi;;ieri tal-ajru

ma jipprovdux definizzjoni ta’ x’inhu u x’mhuwiex ikkunsidrat /irkustanza straordinarja.

L-unika indikazzjoni tinstab fl-introduzzjoni ta’ dawn irregolamenti fejn hemm ipprovduti e]empji ta’ avvenimenti li jistg[u kunu kunsidrati /irkustanzi straordinarji.

Dawn huma: kundizzjonijiet ta’ temp estremi, irvellijiet u qag[da politika instabbli, theddid ta’ terrori]mu u riskji relatati ma’ sigurtà, strajks u azzjonijiet industrijali.

F’ka] li l-linja tal-ajru ma ta//ettax li tag[tina kumpens finanzjarju g[aliex issostni li l-kaw]a tal-kan/ellament tattitjira kienet /irkustanza straordinarja, g[andna nitolbu spjegazzjoni aktar dettaljata.

Jekk il-linja tal-ajru tg[idilna li l-problema kienet wa[da teknika, g[andna ninsistu biex ning[ataw il-kumpens finanzjarju kif stipulat fil-li;i, g[aliex problemi tekni/i normalment ma jaqg[ux ta[t /irkustanzi straordinarji.

Problemi tekni/i jistg[u biss ji;u kunsidrati /irkustanzi straordinarji jekk ikunu ka;unati minn avveniment e//ezzjonali li l-linja tal-ajru ma setax ikollha kontroll fuqhom.

F’Marzu tal-2012 ilParlament Ewropew approva mozzjoni li stabbiliet b’mod /ar li problemi tekni/i li linja

Wa[da mis-soluzzjonijiet ta’ kumpens li kumpanija tista’ tag[ti f’ka] ta’ kan/ellament ta’ titjira hu dak finanzjarju ta’ bejn €125 u €600 skont it-tul tat-titjira

tal-ajru jkollha regolarment minn ]mien g[al ]mien, ma jistg[ux ji;u kunsidrati /irkustanzi straordinarji g[aliex il-linji tal-ajru g[andhom ikollhom pjani biex jipprevenu dawn il-problemi tekni/i.

Meta t-titjira tkun kan/ellata F’ka] li l-kan/ellament tat-

titjira ikun verament ka;unat minn /irkustanza straordinarja, avolja b[ala passi;;ieri ma nkunux intitulati g[al kumpens finanzjarju, il-linja tal-ajru g[andha xorta wa[da l-obbligu legali li toffrilna soluzzjoni ta’ kumpens.

Fosthom il-flus tal-biljett lura, jew mezz alternattiv kif naslu fid-destinazzjoni finali tag[na mill-aktar fis possibbli jew ning[ataw il-possibbiltà li nag[zlu data o[ra meta nsiefru li tkun su;;ett g[addisponibbiltà li jkollha l-linja tal-ajru.

Il-linja tal-ajru g[andha wkoll l-obbligu li tipprovdina bl-assistenza u kura ne/essarja sakemm inkunu qed nistennew fl-ajruport.

Meta nivvja;;aw mhux biss

L-unika sitwazzjoni meta l-linja tal-ajru mhix obbligata tipprovdi kumpens finanzjarju hi meta l-kan/ellament tat-titjira jkun ri]ultat ta’ /irkustanza straordinarja li ma setg[etx ti;i evitata anke kieku ttie[du l-prekawzjonijiet kollha possibbli

nistg[u niltaqg[u ma’ problemi bit-titjira, i]da jista’ wkoll ikollna xi problemi bil-vaganza li nkunu xtrajna.

Pere]empju, qabel ma nsiefru nistg[u ni;u infurmati li lvaganza li bbukkjajna nbidlet jew ;iet kan/ellata.

Meta ji;ri hekk, legalment g[andna dritt li ni;u offruti wa[da minn dawn is-soluzzjonijiet: • pakkett ta’ vja;; ie[or tal-istess valur jew ta’ valur og[la; jew • pakkett ta’ vja;; ta’ valur inferjuri u ning[ataw lura ddifferenza tal-flus bejn ilpakkett ta’ vja;; li bbukkjajna u l-pakkett il-;did; jew • ning[ataw lura l-flus li [allasna g[all-pakkett ta’ vja;; li ;ie kan/ellat jew li nbidel b’mod sinjifikanti u li g[alina ma baqax a//ettabbli.

Minbarra d-dritt li ning[ataw il-possibbiltà li nie[du pakkett ta’ vja;; alternattiv jew flusna lura, il-li;i tag[tina wkoll id-dritt li nitolbu kumpens finanzjarju talli lorganizzatur tal-vja;; ma jkunx ipprovdiena bil-vja;; li nkunu bbukkjajna u [allasna g[alih.

jag[mel arran;amenti alternattivi ming[ajr ma jimponi lebda [las addizzjonali fuqna l-konsumaturi, u meta jkun ilka] irid jag[ti kumpens proporzjonat g[ad-differenza filprezz bejn dak li nkunu [allasna u dak li fil-fatt [adna.

F’ka] li l-arran;amenti alternattivi li jkun ippropona l-organizzatur ma jkunux a//ettabbli g[alina, g[andna dritt nirrifjutawhom u minflok nitolbu kumpens finanzjarju g[an-nuqqas li nkunu ;arrabna fil-vja;;.

L-organizzatur huwa wkoll responsabbli g[ad-danni li nsofru min[abba l-bdil fil-

pakkett ta’ vja;; jew kan/ellament. L-unika sitwazzjoni fejn l-organizzatur talvja;; huwa e]entat milli jag[ti kumpens finanzjarju huwa f’ka]i ta’ /irkustanzi straordinarji li l-organizzatur ma setax ikollu kontroll fuqhom anke jekk ikun [a lprekawzjonijiet kollha possibbli.

L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lillUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 8007 4400 jew in-numru tat-telefown 2395 2000.

Odette Vella hi Senior Information Officer flUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur, Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur.

Aktar informazzjoni Dan il-kumpens ma japplikax biss jekk il-vaganza

tkun ;iet kan/ellata min[abba /irkustanzi straordinarji li lorganizzatur tal-vja;; ma kellux kontroll fuqhom.

Jista’ wkoll isir tibdil sinifikanti fil-programm talvja;; waqt li nkunu msefrin.

Meta ji;ri hekk, il-li;i tipprovdi li l-organizzatur

F’ka] ta’ rivoluzzjoni, theddid ta’ terrori]mu u instabbiltà politika u b’konsegwenza ta’ dan ji;u kan/ellati t-titjiriet il-kumpanija tal-ivvja;;ar mhix obbligata li tag[ti kumpens

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

12 Intervista

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (59) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw id-disg[a u [amsin parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nkomplu nitkellmu dwar l-edukazzjoni u temi relatati (it-tielet parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, Fejn g[andha tid[ol l-opinjoni fil-qasam edukattiv^ M’a[niex nitkellmu dwar l-opinjoni li lkoll nesprimu meta niddiskutu, u nargumentaw, u naqblu jew ma naqblux fuq kull [a;a.

Dik hi importanti g[aliex l-iskola, f’kull livell, hi l-post fejn nitg[allmu l-arti tad-diskussjoni, taddibattitu, tad-djalogu. L-istudenti g[andhom jing[ataw kull okka]joni biex jorqmu l-kelma, japprofondixxu l-argument, u jitg[allmu ji]vol;u ddiskors b’dawn il-kwalitajiet essenzjali:

bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.

diskussjoni tal-argument u mhux tal-persuna (argument ad rem, u mhux ad hominem), twarrib ta’ pre;udizzji u motivi li ma g[andhomx x’jaqsmu mal-espressjoni tas-su;;ett, organizzazzjoni lo;ika, lineari, tad-diskors, tonalità m]ewqa u prudenti, kalma s[i[a dejjem, kon/i]joni, implikazzjoni, profondità u /arezza, twarrib tal-ovvju...

L-espressjoni tal-opinjoni, bil-fomm u bil-kitba, ma hix fa/li g[al min jixtieq li din ikollha g[allinqas i]-]ew; xejriet l-i]jed elementari: l-eleganza fit-ton u fil-kelma, u r-rispett lejn il-qarrej-sem-

L-Edukazzjoni> Kul[add g[andu d-dritt li jitg[allem u jimxi ‘l quddiem fil-[ajja tieg[u. Inutli li jsiru avvanzi kbar madwarna kemm-il darba dawn ma jkunux inklu]ivi... [add m’g[andu jinqata’ barra mill-opportunitajiet tat-tag[lim

mieg[. L-istil hu l-kontenut, u l-kuntrarju.

B[al f’kollox, l-opinjoni g[andha tid[ol biss fejn ma tistax tag[mel [sara. Bosta drabi ma g[andha tid[ol imkien g[aliex opinjoni li ma hix edukata, u ma hix professjonali, tista’ ;;arraf kollox. L-opinjoni]mu fa/li ta’ ]mienna ma hux lisba[ xejra ta’ ]mienna, ]mien il-per/ezzjonijiet, lapprossimazzjonijiet, il-kultura tal-bejn-wie[ed-uie[or, u tal-fil-fehma-tieg[i...

Imma;ina xi tra;edja tkun kieku din il-mentalità kellha tid[ol fil-qasam mediku! Jew fil-qasam arkitettoniku u legali! Il-ba]i tat-tag[lim hi lg[arfien tal-ideat u tal-fatti li ;ew ippruvati mi]]mien bis-sa[[a tal-a[jar im[u[ li matul l-Istorja [allew il-frott tal-kapa/itajiet tag[hom lill-umanità.

Waqt li f’/erti oqsma, b[alma huma x-xjenzi, lopinjoni ma tid[olx, fl-istess [in l-opinjoni talespert tista’ tg[odd [afna, sewwasew g[aliex hi lopinjoni ta’ espert. Imma forsi f’dan il-ka] lanqas ma tkun opinjoni imma tkun ;udizzju. Hekk ji;ri, ng[idu a[na, meta ssir konsulta medika. G[add ta’ spe/jalisti fil-medi/ina jikkonsultaw lil xulxin u joffru l-interpretazzjoni tag[hom.

Mela ma hemmx tip wie[ed biss ta’ opinjoni...

It-trijonf tal-opinjoni]mu jimmina d-demokrazija, l-aktar fil-ka] tad-dg[ajjef. Hemm l-opinjoni li hi biss impressjoni, reazzjoni su;;ettiva fuq kollox u kul[add, waqt li hemm l-opinjoni li hi espressjoni ta’ ;udizzju akkademiku, ippruvat xjentifikament.

G[alhekk, forsi hawnhekk il-kelma ‘opinjoni’ ma hix tajba. Opinjoni hi ftit jew wisq impressjoni li jista’ j;arrab kul[add il-[in kollu, u li xi [add jista’ jidde/iedi li jesprimi bil-fomm jew bil-kitba.

Fil-Lo;ika din hi msej[a ‘apprensjoni sempli/i’.

Mela l-bnedmin kollha huma opinjonisti naturali, awtomati/i, larba n-natura tal-personalità tag[na (mo[[ u ;isem) tirrea;ixxi l-[in kollu, lejl u nhar, mit-twelid sal-mewt, g[al kulma j;arrbu s-sensi ;ewwiena u s-sensi barranin. Is-sensi ;ewwiena (il-memorja, il-fantasija, l-imma;inazzjoni) u ssensi barranin (il-[ars, is-smig[, il-mess, ixxamm, it-tog[ma) ja[dmu flimkien u jinfluwenzaw lil xulxin. Minn Aristotli sa San Tumas u sa Freud ’l hawn, nafu li ma hemm xejn fil-mo[[ li qabel ma kienx fis-sensi.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Intervista 13

Nie[du e]empju mill-arti imma;inattiva, millpittura. Kwadru li jidher differenti minn kif inhuma l-o;;etti reali li hemm impittra fih hu spe/i ta’ collage, ta[lita, cocktail ta’ esperjenzi diversi tas-sensi li l-pittur laqqa’ flimkien – kif deherlu hu, imma wkoll skont kif iddettawlu ssensi tieg[u ta’ ;ewwa daqskemm ta’ barra.

Kien g[alhekk li fil-qasam tal-psikanali]i, g[all-inqas minn Freud ’l hawn, ing[atat importanza kbira lix-xog[ol ta’ poeti u pitturi ewlenin.

Huma tqiesu b[allikieku ‘pazjenti’ li x-xog[ol tag[hom kien jitlob interpretazzjoni.

F’dan il-qasam huwa prominenti [afna listudju dettaljat ta’ Freud dwar Leonardo. Dan il-pittur kbir (g[al dan l-iskop seta’ kien kull pittur ie[or) ma ;iex studjat g[all-opri famu]i tieg[u fihom infushom, imma g[all-mod kif dawn l-opri famu]i huma fil-fatt anki dokumenti psikolo;i/i, rivelazzjonijiet profondi dwar ilqag[da mentali tal-artist huwa u jpitter.

Nitkellmu spiss dwar l-importanza u l-funzjoni ta’ dokument tant dettaljat b[alma huwa l-Kurrikulu Minimu Nazzjonali. X’inhu proprjament, u g[aliex hemm b]onnu manifest b[al dan^ Ma huwiex teorija tal-edukazzjoni imma dokument li kwa]i kwa]i huwa l-Kostituzzjoni Nazzjonali fil-qasam tat-t[ejjija tat-tfal u ta]-

]g[a]ag[ biex jitrawmu u jikbru skont vi]joni tajba tal-[ajja.

Trid tkun vi]joni li tag[milhom tajbin (1) b[ala bnedmin, abitanti tad-dinja, u (2) b[ala /ittadini, abitanti tal-pajji]. Ma hemmx wa[da ming[ajr l-o[ra min[abba li t-tnejn huma varjanti tal-istess verità: lealtà lejn kulma hu madwarhom, hawn u lil hinn minn hawn. L-edukazzjoni ma hi xejn [lief il-kisba tal-armonija malambjent: l-ambjent li jirrivelalna lil Alla, lillo[rajn, u lilna nfusna. Alla-huma-jien: ilkoll flimkien jifformaw a[na, kelma li hi kollox.

G[alhekk il-lingwi huma biss mezz biex jing[ata kontenut tajjeb f’dan id-dawl. La lMalti u lanqas l-Ingli] ma jag[mluna /ivili huma kontenenti u mhux kontenuti. Ebda lingwa ma hi kolta jew inqas kolta minn o[ra.

Hi l-persuna li hi hekk – skont kemm hi edukata fil-qalb. Il-kontenut tal-lingwi g[andu jkun mag[]ul b’mod li jinkludi l-esenzjali kollu li hu me[tie; biex irawwem persuni tajbin. Is-su;;etti l-o[ra huma mezzi.

Fil-fehma tieg[ek, x’g[andu jkun il-qofol ta’ Kurrikulu Minimu Nazzjonali^ G[alija dan hu l-essenzjali g[al kul[add u f’kull livell: (1) g[arfien ta’ Alla skont reli;jon#reli;jonijiet; (2) g[arfien tal-wirt nazzjonali: storja, lingwa nazzjonali u l-ilsna me[tie;a l-o[ra; (3) g[arfien tal-jedd tar-rispett lejn il-[lejjaq l-o[rajn li j[ossu – il-bnedmin u l-annimali, b[ala [lejjaq ugwalment sensittivi; (4) g[arfien tal-bqija tan-natura; (5) il-materji l-o[ra me[tie;a biex l-istudent ikun membru s[i[ u po]ittiv tal-ambjent postmodern...

L-Edukazzjoni> Quddiem l-infinità ta’ madwarna, anki l-Università, bil-livell g[oli tag[ha, hi kindergarten. L-g[erf jag[milna mill-;did tfal> nistag[;bu, niskantaw, nistaqsu, u nsiru nafu kemm ma nafux

U liema ta[seb li hi l-aqwa lezzjoni li g[andha to[ro; mill-edukazzjoni^ Hi lezzjoni morali: il-;entilezza, l-im[abba lejn kul[add, kull [lejqa, bniedem u annimal. U l-aqwa lezzjoni l-o[ra hi lezzjoni professjonali: il-persuna edukata g[andha tkun kapa/i fl-oqsma li tkun studjat, skont il-livell li jkun.

Il-[ajja ma hix aktar minn xewqa, xitla li tikber mag[na, u sadanittant issirilna si;ra kbira li ttellag[na fuq il-frieg[i tag[ha, biex in[arsu madwarna u ninteb[u kemm il-vi]ta tag[na hi qasira.

Quddiem l-infinità ta’ madwarna, anki lUniversità, bil-livell g[oli tag[ha, hi kinder-

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Is-skiet hu l-unika lingwa perfetta, u hi l-itqal, l-aktar leali. Wara li tkun g[addejt [ajtek tikteb u titkellem, tispi//a biex tinduna li hemm lingwa vera wa[da biss

garten. L-g[erf jag[milna mill-;did tfal: nistag[;bu, niskantaw, nistaqsu, u nsiru nafu kemm ma nafux. G[alhekk is-skiet hu l-unika lingwa perfetta, u hi l-itqal, l-aktar leali. Wara li tkun g[addejt [ajtek tikteb u titkellem, tispi//a biex tinduna li hemm lingwa vera wa[da biss.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

14 Kompetizzjoni Fotografika

}ew; ;uvnotti jippruvaw i]ommu l-bilan/ qalb is-salini, sabi[ ukoll ir-rifless tag[hom li jidher fl-ilma. Dan ir-ritratt ittie[ed minn Joe Zammit u qed jipparte/ipa fil-kompetizzjoni tal-fotografija ta’ In-NAZZJON u il-mument

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ :unju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

Sorijiet ji]fnu qabel il-bidu tal-Quddiesa tal-Papa fil-Bajja ta’ Copacabana, ilbiera[ wara nofsinhar. Is-Sibt, il-Papa qal lill-membri tal-kleru biex i[allu l-kumdità ta’ darhom u jo[or;u jg[inu lill-foqra u lil dawk fil-b]onn

Il-BRA}IL

Il-Papa j[e;;e; li]-]g[a]ag[ jo[or;u u jbiddlu d-dinja Ba[ar ta’ nies, ilbiera[ in;arbu fil-Bajja ta’ Copacabana biex jattendu g[all-Quddiesa fil-miftu[ tal-Papa Fran;isku – Quddiesa fi tmiem i]-]jara pastorali tieg[u fil-Bra]il g[all-Jum Dinji ta]}g[a]ag[.

I/-/elebrazzjonijiet intemmu b’appell tal-Papa li]]g[a]ag[ biex jo[or;u u jibnu dinja ;dida.

Folla li kienet stmata li la[[qet it-tliet miljun persuna biex jisimg[u lill-Papa mill-Ar;entina fl-a[[ar ;urnata tal-vja;; ta’ ;img[a.

Din i]-]jara kienet ikkaratterizzata minn fer[ kbir hekk kif il-Papa ng[ata mer[ba kbira. Il-Papa deher fer[an [afna.

Kull fejn ivvja;;a kien ikkaratterizzat minn kant kif ukoll minn waqfiet spissi talkarozza tal-Papa biex hu jbierek it-trabi u t-tfal.

Il-messa;; tieg[u li]]g[a]ag[ f’Rio kien wie[ed serju. Li dan i]-]mien f’Rio ma jkunx esperjenza ta’ darba.

Fil-prietka tieg[u waqt ilQuddiesa tal-biera[, il-Papa [e;;e; li]-]g[a]ag[ biex jirritornaw lejn arthom mimlija ener;ija u lesti biex iwettqu bidla so/jali. Hu [e;;i;hom biex ikissru l-[a]en u jelimnaw l-egoi]mu, l-intolleranza u l-mibeg[da biex jibnu dinja ;dida.

Is-Sibt hu [e;;e; li]]g[a]ag[ li kienu qed jipprotestaw kontra l-korruzzjoni

fil-Bra]il biex ikomplu blisforzi tag[hom biex ibiddlu s-so/jetà billi ji;;ieldu “lapatija u joffru twe;iba Nisranija”. Il-:img[a hu [e;;e; biex tinbidel din iddinja fejn l-ikel jintrema filwaqt li miljuni jbatu l-;u[, fejn ir-razzi]mu u l-vjolenza g[adhom tebg[a fuq id-dinjità tal-bniedem, u fejn il-politika hi aktar asso/jata mal-korruzzjoni milli mas-servizz g[allpoplu.

G[all-Quddiesa tal-beira[ kienu pre]enti diversi mexxejja ta’ pajji]i mill-Amerka Latina.

Il-Papa telaq ilbiera[ filg[axija mill-Bra]il wara li indirizza l-Isqfijiet talAmerka Latina u g[andu jasal lura l-Vatikan dalg[odu.

Il-Papa jsellem lill-folla fi triqtu lejn Copacabana

Il-forzi tas-sigurtà Bra]iljani jwaqqfu ]ag[]ug[ li [are; isellem lill-Papa li kien fi triqtu lejn il-Quddiesa f’Copacabana

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

A[barijiet ta’ Barra 17

16 A[barijiet ta’ Barra

IL-ISTATI UNITI> Koppji jipparte/ipaw f’kompetizzjoni f’Hayward, Wisconsin, waqt il-Lumberjack World Championship – kompetitzzjoni annwali li g[aliha attendew aktar minn 100 persuna minn madwar id-dinja u marbuta mal-industrja tradizzjonali tal-qtug[ tas-si;ar. (Ritratt> Reuters)

IR-RUSSJA> Sottomarin Russu jidher ankrat fix-Xmara Nava, quddiem il-Fortizza ta’ Pawlu u Pietru, waqt Jum il-Qawwa tal-Ba[ar, f’San Pietruburgu.

(Ritratt> Reuters)

IR-RENJU UNITI

Il-Pulizija jridu jibdew jg[attu t-tpin;ija

Il-Korp tal-Pulizija ta’ Surrey ordna li l-membri tal-korp jibdew jg[attu t-tpin;ija li jista’ jkollhom, kif ukoll biex jilbsu ingravata u qmis biex jg[ollu l-livell tal-Pulizija f’g[ajn in-nies.

Il-kap tal-Korp tal-Pulizija ta’

Surrey, f’ittra li bag[at ammetta li dde/i]joni dwar it-tpin;ija kienet se tkun wa[da kontroversjali g[al xi w[ud; imma Chief Constable Lynne Owens qalet li l-pre]enza tal-awtorità u tas-ser[an il-mo[[ hi marbuta maddehra tal-membri tal-Korp.

Dawn ir-regoli [ar;u wara revi]joni interna, fejn fost l-o[rajn intqal li t-tpin;ija trid tkun mg[ottija bi qmis bil-kmiem twal. Intqal ukoll li meta l-Pulizija jattendu s-seduti filQorti u ma jkunux lebsin il-body armour, dawn iridu jkunu lebsin qmis

bajda, ingravata u l-qalziet tasservizz.

Intqal li l-impjegati tal-Korp li ma jilbsux l-uniformi jrid ikollhom aktar serjetà fl-ilbies tag[hom.

Owens qalet li tistenna li l-e]empju jibda mill-og[la uffi/jali tal-Korp.

L-ISTATI UNITI

Massakru f’Miami

IR-RENJU UNIT> Nies libsin ta’ sumo wrestlers, ilestu biex jie[du sehem f’ti;rija g[all-karità twila 5 kilometri, f’Battersea Park, Londra. (Ritratt> Reuters)

Ra;el ta’ 42 sena ming[ajr passat kriminali u li hu mag[ruf b[ala persuna kwieta, inqatel mill-Pulizija.

Dan, wara li ta n-nar lillappartament tieg[u f’Miami, [a xi nies osta;;i u mbag[ad qatel sitt persuni waqt sparatura qabel ma da[lu fuqu l-Pulizija.

Kelliem g[all-Pulizija g[az-zona ta’ Hialeh, fejn se[[ il-ka], qalu li ma jafux x’wassal g[al dan il-;est, g[alkemm il-;irien qalu li jista’ jkun li kien se jitke//a mill-appartament. Intqal li kollox beda meta Pedro Vargas [araq madwar 10,000 dollaru li kien g[adu kemm [are; mill-kont tieg[u filbank. Wara, beda ja[raq lappartament, u mbag[ad [are; fil-kurutur u beda jispara lil kull min ipprova ja[rab.

Hu anki kisser xi bibien ta’ appartament u feta[ in-nar fuq min kien ;ewwa.

L-ITALJA

IL-LIBJA

Jippubblikaw l-assi fuq l-Internet

Tra;edja fost l-immigranti irregolari

Il-Kabinett tal-Prim Ministru Enrico Letta, fi sforz biex ikun hemm aktar trasperenza rigward it-tmexxija tal-pajji], ippubblikaw l-assi tag[hom fuq l-Internet.

L-aktar sinjur irri]ulta li s-Sotto-Segretarju Filippo Patroni Griffi hu l-aktar sinjur b’331,000 ewro, filwaqt li l-aktar fqira hi l-Ministru tal-Integrazzjoni, Cecile Kyenge, li ddikjarat d[ul ta’ 38,538 ewro.

Min-na[a l-o[ra, il-Prim Ministru Letta, li kellu d[ul ta’ 123,893 ewro, spikka g[aliex la hu sid ta’ prorpjetà u lanqas m’g[andu investimenti, filwaqt li Flavio Zanonato, ilMinistru g[all-I]vilupp Ekonomiku, mhux biss ippubblika d-d[ul tieg[u imma anki dawk ta’ 15-il persuna li ji;u minnu.

Berlusconi lest imur il-[abs

Skont rapport fil-gazzetta Taljana, Libero, l-eks Prim Ministru Taljan Silvio Berlusconi insista li ma kienx se ja[rab mill-Italja jekk il-;img[a d-die[la jitlef l-appell dwar kundanna ta’ [abs min[abba frodi. Hu insista li lest imur il[abs.

L-og[la Qorti tal-appell fl-Italja, nhar it-Tlieta se tisma’ la[[ar appell ta’ Berlusconi kontra piena ta’ erba’ snin [abs u projbizzjoni milli jokkupa kariga pubblika g[al g[omru b’rabta max-xiri tad-drittijiet ta’ xandir g[all-Mediaset.

Hu qal li qatt ma kien se jispi//a b[all-eks Prim Ministru l-ie[or Taljan, Bettino Craxi, li [arab lejn it-Tune]ija biex evita piena l-[abs uspi//a miet hemm ukoll.

Jekk jitlef l-appell, hu jista’ jispi//a jservi biss sena min[abba li;i dwar l-amnestiji tal-2006, u peress li g[andu 76 sena, aktarx jitpo;;a ta[t arrest fid-dar tieg[u. Imma Berlusconi, ilbiera[ qal li ma kienx se ja//etta dan.

Aktar tard matul il-;urnata tal-biera[, stqarrija milluffi//ju ta’ Berlusconi qalet li hu ma kienx ta intervista formali lil-Libero, imma li l-;urnal kien interpreta konversazzjoni li kien hemm mal-mexxej ta/-?entru-Lemin.

Berlusconi qed jappella wkoll kontra kundanna ta’ [tija g[al abbu] ta’ poter, u f’ka] ta’ [las g[al sess ma’ persuna minuri li g[alih kien ikkundannat seba’ snin [abs.

Il-forzi tas-sigurtà Taljani salvaw 22 immigrant irregolari wara li l-lan/a tag[hom g[erqet barra l-kosta Libjana; imma hemm aktar minn 30 persuna li huma nieqsa u s-suspetti huma li dawn g[erqu.

L-awtoritajiet Taljani qalu li fi tmiem il-;img[a li g[addiet, il-forzi Taljani salvaw aktar minn 500 persuna li kienu qed jippruvaw jilq[u l-Ewropa u li kienu telqu mill-kosta Taljana.

Dawk salvati matul tmiem

il-;img[a ttie[du lejn i//entri fi Sqallija inkella f’Lampedusa.

Dan ix-xahar, il-Papa Fran;isku ]ar il-g]ira ta’ Lampedusa biex fakkar lil dawk li mietu jippruvaw jaqsmu lejn l-Ewropa.

Sadattant, dejjem fil-Libja, madwar 100 [absi minn aktar minn 1,000 li [arbu waqt irvell f’[abs f’Benga]i, inqabdu.

Nhar is-Sibt, madwar 1,117-il [absi [arbu mill-[abs ta’ Kuafija, fil-periferija ta’ Benga]i, li f’dawn l-a[[ar

xhur hi l-lok ta’ [afna vjolenza.

L-uffi/jali qalu li ftit qabel il-[arba kien hemm attakk fuq il-bini minn barra, u ;ewwa, il-[absin bdew jirvellaw.

Mohammed Sharif, il-kap tas-sigurtà f’Benga]i, qal li xi [absin marru u taw ru[hom f’idejn il-Pulizija filwaqt li o[rajn inqabdu.

Skont il-Prim Ministru Libjan, Ali Zeaidan, l-attakk twettaq mill-;irien tal-[abs g[aliex ma ridux dan il-bini [dejhom.

Il-forzi Taljani salvaw aktar minn 500 immigrant fi tmiem il-;img[a Dan se[[ wara li nhar isSibt kienu attakkati l-uffi/ini tal-Fratellanza Musulmana fi Trpili, u l-istess f’Benga]i wara li nqatel kritiku ewlieni tal-grupp Islamiku.

Il-Minsitru Kyenge tkompli tkun fil-mira Wara li twaddbet banana waqt diskors tal-Ministru Cecile

Kyenge, hi insistiet li mhix se twarrab. Kyenge, li hi ta’ nisel Afrikan, qed tkun fil-mira ta’ kampanja ostili razzista min[abba dan.

Hi qalet li kienet aktar im[assba g[as-sigurtà tal-familja tag[ha milli g[aliha. Kyenge, Ministru g[all-Integrazzjoni, sfat il-mira ta’ [afna theddid u insulti minn mindu n[atret b[ala l-ewwel Ministru iswed f’Kabinett Taljan.

Hi qalet dan f’intervista mal-;urnal Taljan La Repubblica, fejn stqarret i]da li g[ajjiet tisma’ dawn l-insulti diretti lejha g[aliex sewda. Imma hi ]iedet li din ma kinitx problema tag[ha i]da ta’ dawk in-nies li g[andhom problemi personali u jesprimuhom b’dan il-mod.

Hi fakkret li f’diversi pajji]i Ewropej, fosthom l-I]vezja, hemm Ministri suwed, imma ma ji;rix dak li qed ji;ri filkonfront tag[ha fl-Italja.

IR-RUMANIJA> Persuna tammira l-Baltic Bees, it-tim aerobatiku mil-Latvja li ju]a l-ajruplani tat-tip L-39C Albatross, waqt il-Budapest Air Show, fl-ajruport ta’ Baneasa. (Ritratt> Reuters)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

IR-RENJU UNIT

Tfittxija g[al frott u [xejjex ;odda Ix-xjenzati Ingli]i se jibdew tfittxija madwar iddinja biex isibu 450 [axixa u frotta li jikbru fis-salva;; u li ji;u minn ikel li sar ta’ kuljum g[allbniedem. Dan qed isir bittir li jkun hemm tipi ta’ frott u [axix ;odda g[allkonsum.

It-tfittxija se tkun immexxija mill-esperti mir-Royal Botanic Gardens, fi Kew, Londra.

Dawn l-450 pjanta u frotta huma relatati ma’ 29 prodott tal-ikel li jkkonsma l-bndiem fuq ba]i regolari. Dawn jinkludu zunnarija salva;;a, tip ta’ /i/ri, fa]ola, patata u pi]elli.

Filwaqt li [afna minnhom se ji;u millAfrika, l-Amerka Latina u l-Awstralja, se jin;abru wkoll kampjuni millEwropa.

La darba jinstabu, i]]errieg[a tag[hom ti;i studjata u mkabbra mixxjentisti. Hemm it-tama li dawn imbag[ad jitkabbru flimkien ma’ dawk li jitkabbru fuq skala kbira illum il-;urnata biex jipprodu/u spe/i ;odda li jifil[u aktar g[an-nixfa, g[all-g[arg[ar u g[allmard.

Ir-ri/erka tista’ twassal ukoll lejn frott u [xejjex ;odda b’kuluri, tog[miet u forom varji.

Ix-xjentisti mill-pro;ett qalu li illum il-;urnata, min[abba l-metodi talagrikoltura, [afna [xejjex u frott huma vulnerabbli peress li ;ew ‘iddomestikati’, filwaqt li dawk li jg[ixu fis-selva;; draw jadattaw g[all-qilla tannatura.

I?-?INA> Tigra ta’ g[axart ijiem f’zoo f’Hefei qed tie[u l-[alib minn kelba, li wkoll qed tisqi li]-]g[ir tag[ha. Dan, wara li omm ittigra ma kinitx kapa/i tisqi li]-]g[ira tag[ha peress li ma kinitx qed tipprodu/i [alib bi]]ejjed. (Ritratt> Reuters)

L-ITALJA

L-ISTATI UNITI

L-aktar ;urnata s[una

Miet il-kantant JJ Cale

Bejn il-{add u t-Tnejn qed ikun imbassar li fl-Italja se jkunu l-aktar ;ranet s[an ta’ din is-sena.

Il-qofol kien mistenni jintla[aq ilbiera[ fiz-zoni /entrali tal-Italja, u llum finNofsinhar.

Matul il-;urnata tal-{add, is-s[ab kien nieqes madwar lItalja kollha. Madwar ilpajji], it-temperatura medja kienet madwar is-36 grad Celsius, g[alkemm f’Sardenja, it-temperatura lbiera[ la[qet l-40 grad Celsius.

Il-bliet li l-aktar qed i[ossu

l-qilla tas-s[ana, apparti Sassari f’Sardenja, huma Milan, Piacenza, Firenze, Trento u Pescara. Kien irrappurtat li fil-bliet, is-s[ana qed tin[ass sew min[abba leffett tal-bini tal-konkos, ittarmak, it-toroq dojoq u l-bini g[oli, g[aliex is-s[ana tinqabad aktar.

Sadattant, fl-Ingilterra, wara mew;a ta’ s[ana qawwija, minn [in g[al ie[or hu mistenni li tag[mel [afna xita.

Fix-Xlokk tal-Ingliterra, ilbiera[ kien hemm l-g[arg[ar min[abba l-ammont kbir ta’ xita li ni]let fi ftit sig[at.

T[abbar li l - kittieb tal - kanzunetti u kantant Amerikan JJ Cale miet fl - età ta ’ 74 sena wara attakk tal - qalb .

Cale kien influwenti [afna fix - xena mu]ikali g[all - mod kif kien idoqq il - kitarra , kif ukoll g[all kanzunetti li kiteb g[al le;;endi tal - mu]ika . Il kantant Neil Young darba qal dwar Cale li wara Jimi Hendrix , hu kien l - aktar bniedem li kien jaf idoqq il - kitarra elettrika .

Fost il - kanzunetti li kiteb kien hemm “ Cocaine ” u “ After Midnight ” g[al Clapton , “ Call Me The Breeze ” g[al Lynyrd Skynyrd , u

“ Louisiana

Women ” g[al Waylon Jennings .

Cale, fl-2008 kien reba[ Grammy Award g[al “Road to Escondido”, li hu daqq flimkien ma’ Eric Clapton.

Cale kien wie[ed milli ivvinta t-Tulsa Sound – ta[lita ta’ mu]ika bejn rock, blues, country u jazz.

Hu kien twieled f’Olklahoma City b[ala John Weldon Cale. Qatta’ lbidu tal-karriera tieg[u f’Nashville qabel ma //aqlaq lejn Los Angeles fis-snin sittin, fejn imbag[ad splodiet ilkarriera. Hu kien adotta littri ‘JJ’ biex in-nies ma j[awduhx ma’ John Cale tal-Velvet Underground.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Fil-Lenti 19

Insiru nafu a˙jar lil...

Mauro Kitcher

Isem u kunjom

Il-vanta;; li ng[ix Malta hu li kullimkien vi/in, m’hemmx hassle ta’ dewmien biex tasal minn post g[al ie[or, u t-temp jiffavorina [afna kemm fis-sajf kif ukoll fix-xitwa. B[ala ]vanta;; hemm li, sfortunatament kif tag[mel xi [a;a li forsi mhix daqshekk tajba, il-kelma malajr ti;ri... kul[add jaf lil kul[add... imma fl-a[[ar milla[[ar dak li jag[mel dawn il-karatteristi/i sbie[ ta’ Malta, u kburi li ng[ix hawn.

Mauro Kitcher.

Data tat-twelid

15 ta’ April 1987.

Lokalità fejn toqg[od San :wann.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu Il-konnessjoni li g[andi mal-media jew fid-dinja

tal-ispettaklu hi li jien kantant u fil-pre]ent qed nie[u sehem fil-Konkors Kanzunetta Indipendenza 2013 bil-kanzunetta Gloria flimkien ma’ Kim.

X’tag[mel aktar fil-[ajja^ Na[dem b[ala hair dresser... g[andi business tieg[i u issa ili sentejn g[al rasi.

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju, l-internet, u g[aliex^

Bla dubju l-internet... /ans li nara t-televi]joni hu vera minimu, allura meta nkun fuq ix-xog[ol nixg[el il-laptop u kif ma nkunx busy in[obb ni//ekkja l-gazzetti u ;rajjiet kurrenti.

G[alik xi jfissru dawn^: • l-im[abba – Xi [a;a importanti. Hemm diversi

G[andek xi delizzji^

In[obb nara [afna sensiliet Amerikani b[al Prison Break u Game of Thrones... u barra minn hekk, in[obb inqatta’ l-[in man-neputijiet.

•

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa

L-iktar [a;a li tag[tini sodisfazzjon f'[ajti sa issa hi li wasalt fejn wasalt fil-karriera tal-kant dejjem kien bil-[ila tieg[i u l-fatt li bit-talent tal-kant li g[andi nista’ nferra[ lil [addie[or.

Xi [a;a li ddejqek

•

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna

•

L-ipokresija u d-diskriminazzjoni bejn is-sessi u l-kulur idejquni [afna.

Esperjenza po]ittiva li tg[allimt minnha kienet meta sirt ziju. Illum g[andi seba’ neputijiet u sirt napprezza u nifhem [afna iktar lill-;enituri tieg[i g[as-sagrifi//ji li g[amlu biex rabbewni. Il-[afna [in li nqatta’ man-neputijiet wassalni biex nifhem aktar kemm mhux fa/li trabbi t-tfal.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u l-i]vanta;;i^

•

modi ta’ kif t[obb u mhux kul[add i[obb bl-istess mod... li t[obb lil xi [add g[alija hija xi [a;a sagra u xi [a;a li ti;i awtomatika... nemmen li [add ma jista’ jg[ix ming[ajr im[abba. il-[biberija – Il [biberija fil-bniedem hi importanti. Mhux fa/li ssib [bieb li lesti jisimg[u jew li lesti jerfg[u ftit mill-pi] tal-problemi li tkun g[addej minnhom, imma ma tistax ti;;eneralizza. Il-bniedem mhux ma[luq biex jg[ix wa[du, g[alhekk li jkollok [abib ;enwin u li tafdah, hija importanti fil-[ajja ta’ kull individwu. il-libertà –Ma jfissirx li tista’ tag[mel li trid... hemm [afna modi x’tista’ tifhem biha libertà.... libertà hi sabi[a ladarba tgawdiha, i]da sfortunatament issib min jie[u vanta;; minnha. ir-reli;jon – Mhux xi su;;ett li nifhem fih [afna. Jien Kattoliku, b[all-ma;;oranza tal-Maltin, i]da nemmen li kul[add g[andu d-dritt g[at-twemmin tieg[u. Ir-reli;jon Kattolika, il-{indu, l-I]lam e// kollha jitkellmu fuq xi tip ta’ alla differenti, il-[a;a li hemm komuni bejn ir-reli;jonijiet kollha hi li Alla huwa m[abba. il-mewt – Ladarba nkun g[ext [ajti seren u ming[ajr bi]a’ ta’ xejn, il-mewt ma tbe]]ag[nix. I]da nib]a’ li mmut u n[alli xi [a;a nofs le[ja.

IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Dan hu r-ritratt favorit tieg[i g[ax fih nesprimi l-im[abba li g[andi lejn in-neputijiet tieg[i.

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

20 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(53)

Pappafy - Grieg li hu mfakkar fil-Mall minn Michael Galea

L-isem ta’ Giovanni di Nicolò Pappaffy hu marbut mal-istorja tal-emigrazzjoni Maltija. Hu stess kien emigrant g[aliex Pappaffy kien Grieg, imwieled f’Thessaloniki fl-1792 u emigra lejn Malta fl-1810. Baqa’ jg[ix dejjem Malta, fejn i]]ewwe; lil Carmela Micallef, u wara, meta romol, lil Vin/enza, xebba Aquilina, li twieldet f’Korsika.

Bil-[ila u bl-integrità tieg[u, Giovanni di Nicolò Pappaffy bena negozju kbir, g[amel fortuna u stag[na bl-importazzjoni tal-qam[. Kien jaf jitkellem bl-Ingli] u bit-Taljan, u kien igawdi l-fidu/ja tal-Gvern, tant li kien ji;i mitlub jag[ti l-pariri tieg[u fuq affarijiet pubbli/i. Kien t[abbeb mal-Maltin g[aliex Malta kienet l-art tal-adozzjoni tieg[u. Iddefenda d-drittijiet politi/i u kostituzzjonali tal-Maltin quddiem il-Kummissjoni Rjali tal-1836.

Giovanni di Nicolò Pappaffy kien filantropu: kien ja[seb f’dawk inqas fortunati minnu. Qabel ma miet, g[amel ]ew; testmenti sigrieti li nfet[u wara mewtu u ;ew transuntati fl-Atti tan-Nutar tal-Gvern Achille Micallef fil-11 ta’ Marzu 1886. Fost legati o[ra, Pappaffy waqqaf fond favur l-emigranti Maltin b[ala sussidju lil Maltin foqra li riedu jemigraw i]da ma kellhomx mezzi biex i[allsu l-vja;;. Kienu jikkwalifikaw g[al din l-g[ajnuna r;iel mhux mi]]ew;a bejn l-età ta’ 18 u 21 sena, kienu jafu l-ewwel regoli tal-Aritmetika u g[all-inqas ta’ ]ew; lingwi minn fost it-Taljan, l-Ingli], il-Fran/i] u l-Grieg. Kellu jkollhom kaligrafija /ara.

Il-Fond Pappaffy kellu ji;i amministrat mill-Gvern, i]da twaqqaf Bord g[all-g[a]la tal-kandidati li setg[u jibbenefikaw minn dan is-sussidju. Il-Bord kien jikkonsisti f’[ames membri: membru ma[tur mill-Gvern, rappre]entant tal-Isqof, ]ew; membri tal-Kamra tal-Kummer/ u l-[ames membru kien rappre]entant tal-Konsulat Grieg f’Malta.

Is-sussidju kien jinkludi passa;; im[allas minn Malta g[al pajji] fejn l-individwu jkun se jemigra, pocket money u g[ajnuna finanzjarja matul l-ewwel xahrejn fejn ikun emigra.

L-e]ekuturi testamentarji kienu Sir Adrian Dingli, Eustratio Petrococchino, Henry Lord Jackson, Giovanni Messina u n-neputi ta’ Pappaffy stess, Antonio Canelly.

Giovanni di Nicolò Pappaffy miet fis-16 ta’ Frar 1886 fid-dar tieg[u r-Rabat (Notabile) fl-età ta’ 94 sena. Sarlu funeral kbir u ndifen fi/-?imiterju Ta’ Braxia.

F’Novembru 1917 kienet tqieg[det lapida tal-ir[am b’tifkira ta’ Pappaffy fil-:nien tal-Mall, il-Furjana, bil-kitba minquxa fuqha: Erected by the People of Malta to the Memory of Giovanni di Nicolò Pappaffy in recognition of his generosity in bequeathing funds to assist emigration. (Imwaqqaf mill-Poplu ta’ Malta b’tifkira ta’ Giovanni di Nicolò Pappaffy b[ala g[arfien tal-;enero]ità tieg[u tal-flus li [alla biex jg[in l-emigrazzjoni).

Fi ]minijiet ri/enti, f’Ottubru 1959, b’inizjattiva ta’ John Axisa, Direttur tal-Emigrazzjoni, twaqqaf il-monument li hemm illum ta’ Giovanni di Nicolò Pappaffy fil-Mall. Il-bust tal-bron], li n[adem fil-Fonderia Artistica Lajana, f’Napli fl-Italja, hu xog[ol l-iskultur Vincent Apap, li mmudella l-bust ta’ Pappaffy minn litografiji li Pietru Dacoutros, membru tal-komunità Griega f’Malta, kien g[adda lil Apap. Il-monument jikkonsisti fil-bust tal-bron] imqieg[ed fuq pedestall li fih hemm l-ir[ama li semmejna qabel.

F’Marzu tal-2007, grupp ta’ 190 Grieg, li mag[hom kien hemm ukoll ]ew; qassisin Griegi Ortodossi, b’inizjattiva talAlumni Association of Pappaffy Meliteus Orphanage – g[aqda mwaqqfa minn Giovanni Pappaffy stess fil-belt fejn twieled fil-Gre/ja - ]aru Malta.

Fost attivitajiet kulturali o[rajn waqt dik i]-]jara, tqieg[det kuruna tal-fjuri fuq il-qabar ta’ Giovanni Pappaffy fi/-?imiterju Ta’ Braxia, Tal-Pietà, u kuruna o[ra f’ri;lejn il-monument ta’ Pappaffy fil-Mall. Pre]enti kien hemm, fost o[rajn, Dorothea Tsimboukeli Douvos, l-Ambaxxatri/i tal-Gre/ja g[al Malta, u Michael Frendo, il-Ministru g[all-Affarijiet Barranin. Il-grupp ]ar l-orfanatrofju tas-Sorijiet Orsolini u l-Iskola St Patrick tasSalesjani u Dar g[as-Subien, ilkoll f’Tas-Sliema. Kellhom ukoll laqg[a mal-President ta’ Malta Eddie Fenech Adami fil-Palazz, il-Belt.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Ballistic Rete 4 21>10

Lucy Liu u Antonio Banderas

(it-tnejn fir-ritratt fuq ix-xellug), huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film ta’ azzjoni Amerikan li n[adem fl-2002. Naraw li Jeremiah Ecks, li kien ja[dem mal-FBI qabel irtira, jer;a’ jissejja[ biex ikun fdat b’missjoni delikata partikulari. I]da jkun hemm spija li lesta li tag[millu l-affarijiet kemm jista’ jkun diffi/li.

The Millionaire (Slumdog Millionaire) Raitre 21>05

Ayush Mahesh Khedekar (fir-ritratt), kif ukoll Dev Patel u Anil Kapoor, huma fost l-atturi li naraw f’dan il-film koproduzzjoni Ingli]a u Amerikana li mar tajjeb [afna sew mal-kriti/i kif ukoll mal-pubbliku. Naraw kif ]ag[]ug[ minn Mumbai imur tajjeb [afna fi kwizz televi]iv Amerikan tant li jkun hemm min irid jakku]ah b’qerq.

I]da veru kien hekk, u jekk iva kif se jaslu g[all-provi?

Il-pre]entatur Andrew Camilleri u Jacob Portelli

Sehem il-media 4 Given - NET Television 21>35

Is-su;;ett g[ad-diskussjoni waqt il-programm tal-lum se jkun il-fidi relatata mal-media.

Berrnice Abdilla tg[addi informazzjoni u statistika ta’ kemm saru popolari You Tube, Facebook, Twitter u mezzi o[ra ta’ networks so/jali.

Jacob Portelli u Pauline Grech narawhom b[ala mistiedna, u flimkien ma’ Andrew Camilleri, jiddiskutu kemm sar importanti u utli l-kun/ett ta’ social media.

Mezzanotte nel giardino del bene e del male Rete 4 23>00

Kevin Spacey u Jude Law

(it-tnejn fir-ritratt fuq ixxellug), kif ukoll John Cusack

u Alison Eastwood huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-1997. Naraw x’ji;ri minn sinjurun omosesswali li jkun qed ji;i mixli li qatel lis-sie[eb tieg[u.

La magia della vita (A Shine of Rainbows) Canale 5 09>10

Film drammatiku Kanadi] li n[adem fl-2009 b’re;ija ta’ Vic Sarin u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Connie Nielsen (fir-ritratt fuq il-lemin) u lil Aidan Quinn. Il-[ajja ta’ orfni solitarju tinqaleb ta’ ta[t fuq bis-sa[[a ta’ mara straordinarja li tg[allmu japprezza l-ma;ija li tinsab fin-natura u fih innifsu.

Il figlio più piccolo Iris 12>55

Laura Morante

(fir-ritratt fuq il-lemin) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film

Taljan li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’ Pupi Avati. Hi tinterpreta l-parti ta’ Fiamma, mart Luciano. Dan tala[[ar spiss jie[u vanta;; mid-dg[ufija ta’ martu u ta’ wie[ed minn uliedu biex jasal fejn jixtieq hu.

Dawn il-mezzi ta’ komunikazzjoni g[andhom ikunu strumentali biex isiru kampanji li jg[arrfu lill-pubbliku dwar il-valuri po]ittivi li fuqhom g[andha tinbena l-Knisja?

Fr Saviour Chircop, li jmexxi l-kors tal-Komunikazzjoni fl-Università ta’ Malta, u l-;urnalista Josianne Camilleri jikkummentaw dwar kif ilmedia tista’ wkoll tkun strument effettiv biex tippromwovi l-fidi.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

22 TV#Radju

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 - Ward u }ahar 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 ONE Sports, 07:30 Mill-:urnali, 07:45 One News) 09:00 - LG[ajta tal-Pagun 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Frappè 11:45 - ONE News 12:00 - Angelus 13:00 - Kuntatt 13:45 Rumanz 14:15 - Minflok Siesta 14:45 - ONE News 15:00 Storja... Minflok Siesta 15:25 Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 17:00 - Rush Hour (jinkludi 17:45 ONE News, 18:05 ONE Sport) 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Rock Moods 21:45 ONE News 22:00 - Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - RTK qosor 09:05 Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Profili 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u Aktar! 14:00 - BBC News 15:00 - RTK Qosor 15:30 Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu, Ma Jaqblux

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Wavelength (r)

(jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Kelma ta’ Wens 23:00 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Sekwestru 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Aroma 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 20:00 - Kordi Spanjoli 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Tifkiriet ta’ Nosgtal;ija 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 -

Kurunella {niena Divina 15:30 - Napli li ma tmut qatt 16:00 - Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[-barijiet Reli;ju]i 17:15 Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 Tifkiriet mill-Kultura Maltija 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Nixtarru kitbiet San :or; Preca 22:00 - Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

Ti presento i miei (Meet the Parents) - Raitre, 21>95

Ben Stiller u Teri Polo (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) u Robert De Niro, huma l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku Amerikan li n[adem fl-2000 b’re;ija ta’ Jay Roach.

TVM 07:00 - Morning News Loop 08:30 - Lonely Planet – Best in China (prog. 5#13) 09:00 - Ma’ Bundy (r) 10:50 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Kids TV 13:30 Madwarna (prog. 25) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Century of Flight (prog.

9) 16:00 - A[barijiet 16:05 Kids TV 17:25 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Ma’ Bundy 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Sinbad (prog. 3) 21:45 - Il-{arsa ta’ Ru]ann (ep.

5) 22:15 - Kenn il-Ba[[ara (prog. 5) 22:45 - G[awdex illum (prog. 43) 23:15 - L-A[barijiet.

TVM 2 07:40 - Kids TV 09:00 - IlMisteru tal-Bombli tal-Fu[[ar (ep. 9) 09:30 - Century of Flight (prog. 9) 10:20 - Sa[[tek lEwwel (prog. 25) 10:30 Storjografija (ser. 2 prog. 2) 11:00 - Madwarna (prog. 13) 11:30 - Malta u lil hinn minnha (prog. 13) 13:00 - Sa[[tek lEwwel (prog. 25) 13:15 - Ency.

Channel doc 13:30 - Paq Paq (prog. 40) 14:15 - Sensilhena (prog. 13) 15:00 - Wirt arti u kultura (prog. 9) 15:30 - G[awdex illum (prog. 43) 16:00 - Fredu lFra (ep. 8) 17:00 - Sa[[tek lEwwel (prog. 25) 17:10 - Euro News Docs 17:25 - Lonely Planet – Best in China (prog.

5#13) 18:00 - Malta u lil hinn minnha (prog. 13) 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Century of flight (prog. 9) 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Salib it-toroq (ep. 13, 14 u 15) 22:55 - Lonely Planet – Best in China (prog. 5#13) 23:20 - Fredu l-Fra (ep. 8).

ONE 08:30 - ONE News 08:45 Teleshopping 09:05 - Indigo (r) 10:45 - Teleshopping 12:05 Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 ONE News 12:40 - Teleshopping 14:45 - Il-Klikka (ep. 9) 15:40 Ieqaf 20 Minuta 16:00 Teleshopping 16:30 - Kbar u }g[ar 17:30 - ONE News 17:40 - Indigo (ma’ Marika Caruana Smith) 19:30 - ONE News 20:15 - Kelma Bejn Tnejn 20:45 - Miss Malta 23:10 - {ajjiet 23:30 - ONE News.

Smash 07:00 - News 08:40 - News

07:40 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek

10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - Foreign News 18:15 Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - News 19:30 - {abbejtek 20:30 - Ilwien Mu]ikali 21:30 Documentary 22:00 - News 22:30 - Poker.

Raiuno 06:45 - Unomattina Estate (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 09:05 - Tg 1 Storia estate 09:35 Unomattina Talk 09:55 - Che tempo fa # Tg 1 10:20 Unomattina ciao come stai?

11:15 - Road Italy 11:25 - Don Matteo 5 (fiction) 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Cugino & Cugino 15:05 - Papà per due. Film 2010 16:50 - Rai Parlamento - Tg 17:00 - Tg 1 17:15 - Estate in diretta 18:45 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechetè, vista la rivista 21:15 - Il Commissario Montalbano (fiction) 23:15 Overland 14 00:10 - Tg 1 notte 00:45 - Sottovoce 01:15 - Rai Educational.

Raidue 07:00 - Protestantesimo 07:30 Cartoons 08:25 - Heartland (TF) 09:05 - Settimo Cielo (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:35 - Tg 2 dossier 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 Medicina 33 14:00 - Castle (TF) 14:50 The Good Wife (TF) 16:15 Guardia Costiera (TF) 17:55 Mondiali di nuoto 18:40 - Tg 2 Notizie 19:35 - Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - LOL :-) 21:10 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 22:55 - Vegas (TF) 23:40 - Tg 2 notizie 23:50 - Rock Legends 01:00 - Tg 2 parlamento 01:10 - Sorgente di vita 01:45 - L’abbuffata. Film 2007.

Raitre 08:00 - Agorà estate (attwalità) 10:30 - Le massaggiatrici. Film ’62 11:10 - Tg 3 minuti 12:00 Tg 3 12:15 - New York New York (TF) 13:05 - Piatti tipici dello spirito 13:15 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:55 - Le nuove avventure di Flipper (TF) 15:40 Diabolicamente tua. Film ’67

17:10 - Geo Magazine 19:00 Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 Blob 20:15 - Simpatiche canaglie 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - The Millionaire. Film 2008 23:15 - Tg regione 23:20 Tg 3 Linea notte 23:55 - La stagione dei blitz 01:00 - La musica di Raitre.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 - Il Mammo (sitcom) 09:10 - La magia della vita. Film 2009 (jinkludi Tg 5 fl-10.00) 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:35 Giffoni Festival 13:40 - Beautiful (soap) 14:40 - Il segreto (telenovela) 15:00 - Al di là del lago (fiction) 16:00 - Tre signore e una grande impresa. Film 2008 18:05 - Rosamunde Pilcher: La casa vuota. Film ’95 20:00 - Tg 5 20:40 - Paperissima Sprint 21:10 - Ti presento i miei. Film 2000 23:30 - Il tredicesimo apostolo – Il prescelto (fiction) 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Paperissima Sprint (r).

Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Distretto di Polizia 5 (fiction) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Renegade (TF) 12:55 - Siska (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Flikken – Coppia in giallo (TF) 16:35 - My Life – Segreti e passioni (soap) 16:45 - Fuoco verde. Film ’54 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Ballistic. Film 2002 23:00 - Mezzanotte nel giardino del bene e del male. Film ’97 01:50 - Tg 4.

Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Kyle XY (TF) 09:30 - Gossip girl (TF) 11:15 Pretty little liars (TF) 12:10 Giffoni – Il sogno continua 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport mediaset 13:40 - Cartoons 15:25 - The Vampire Diaries (TF) 16:20 - Smallville (TF) 17:45 Top One 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 Nord Sud Ovest Est 23:15 - Non mi scaricare. Film 2008 01:25 Sport Mediaset 01:50 - Studio aperto 02:05 - Heroes (TF).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

TV#Radju 23 Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 Bejnietna l-{bieb 10:30 - Nintrefa ’l Fuq 12:30 - F. News 12:45 Best Deal 13:00 - Malja 15:00 Teleshopping 17:30 - Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 - (ikompli) Niltaqg[u 19:30 - Dun Benit 20:30 - Favourite News 21:00 {in g[al Kollox 23:00 Favourite News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 12:40 - Love Bugs. sitcom 13:35 - Così Fan Tutte! (sitcom) 14:00 Torte d’autore (reality) 14:35 Che trucco! 15:05 - Dawson’s Creek (TF) 16:00 - Principesse 16:50 - Spose Extralarge 17:20 Torte d’autore 17:50 - Che trucco!

18:20 - Love Bugs 2 (sitcom) 18:40 - Ugly Betty (TF) 19:30 Torte d’autore (reality) 20:25 Dr House (TF) 21:00 – Parenthood (TF) 23:00 Shameless (TF) 24:00 - Donna in giallo 00:55 - Spose extralarge.

BBC Entertainment 07:15 - Buzz and Tell 07:20 Charlie and Lola 07:30 - 3rd & Bird 07:40 - Me Too! 08:00 The Large Family 08:10 Tweenies 08:30 - My Family 09:00 - ’Allo, ’Allo! 09:30 - The Weakest Link 10:15 - Orangutan Diary 10:45 - Doctors 11:15 Casualty 12:05 - Ray Mears Goes Walkabout 12:55 - My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - ’Allo, ’Allo! 14:40 - Orangutan Diary 15:10 Doctors 15:40 - Casualty 16:30 - Alone in the Wild 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Lark Rise to Candleford 20:00 - My Family 20:30 - The Café 21:00 - Silent Witness 22:40 - Twenty Twelve 23:10 Conviction.

TCM 07:25 - Ivanhoe. Film ’52 (U) 09:10 - The Law and Jake Wade.

Film ’58 (U) 10:35 - Edge of the City. Film ’57 (A) 11:55 - Elvis: That’s the Way It Is. Dok. ’70 (U) 13:40 - 20,000 Years in Sing Sing. Film ’32 15:00 Johnny Eager. Film ’42 (A)

16:50 - Cheyenne Autumn. Film ’64 (U) 19:20 - Billy the Kid. Film ’41 (A) 21:00 - The Omega Man. Film ’71 (PG) 22:40 Forbidden Planet. Film ’56 (U).

MGM Movies 07:20 - Kes. Film ’70 (U) 09:15 - Cops and Robbers. Film ’73 (AA) 10:45 - Paper Lion. Film ’68 12:30 - The Abominable Dr Phibes. Film ’71 (X) 14:05 Bio-Dome. Film ’96 (12) 15:40 Hidden Agenda. Film ’90 (15) 17:30 - A Star for Two. Film ’91 19:10 - The Hospital. Film ’71 (AA) 21:00 - Loch Ness. Film ’96 (PG) 22:40 - MGM’s Big Screen 22:55 - Hawks. Film ’88 (15).

GO Stars 06:45 - King Arthur 08:55 - Jaws 11:00 - House 11:50 - Gnomeo & Juliet 13:20 - The Interpreter 15:35 - The Green Lantern 17:30 - The Matrix 19:50 - Warehouse 13 20:35 - The Office 21:00 The Dark Knight Rises 23:40 The Pregnancy Project 01:20 Horrible Bosses.

Iris 09:15 - L’isola del tesoro. Film ’72 11:05 - Nanà 12:55 - Il figlio più piccolo. Film 2010 14:50 - Ti racconto un libro 15:15 -Teresa la ladrea. Film ’73 17:35 - Un amore americano. Film ’94 19:35 - A-Team (TF) 20:15 - Hazzard (TF) 21:00 - Il falò della vanità.

Film ’90 23:15 - Evita. Film ’96 01:35 - L’amica. Film ’69.

Diva Universal 07:05 - Mystery Woman: Redemption 08:35 - Great Women 08:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:55 McLeod’s Daughters 10:55 Quincy, M.E. 11:55 - Agatha Christie’s Poirot 12:55 - Rex: A Cop’s Friend 13:55 - McBride: The Chameleon Murder 15:35 Fede Cieca 15:50 - McLeod’s Daughters 16:44 - Great Women 16:55 - Mystery Woman: Game Time 18:33 - Kilokalorie 18:50 - Agatha Christie’s Poirot 19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:48 - Great Women 23:00 Law & Order.

Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: The Apprentice Bike 08:10 - Robson’s Extreme Fishing Challenge 09:05 Auction Hunters: Drumming up Cash 09:30 - Auction Kings 09:55 - Ultimate Survival: Arctic Circle 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering:

Navy Amphibious Warship 12:35 - Street Customs Berlin:

The Taller the Guys, the Smaller the Cars 13:30 - Jesse James Outlaw Garage: Mystery Client Hot Rod 14:25 - Wheeler Dealers: First Gen Land Rover Range Rover 15:20 Mythbusters: Spy Car Escape 16:15 - Auction Kings: Wacky Taxi; Oliver North Sword 16:45 - Baggage Battles 17:10 Extreme Fishing with Robson Green: North America 18:05 Ultimate Survival: Texas 19:00 How It’s Made 20:00 - Outback Truckers 21:00 - Alaska: Surviving the Last Frontier: Out of the Wild 22:00 - Yukon Men: Logjam 23:00 - Shipwreck Men: Hurricane Alley.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Suburgatory 11:30 Alcatraz 12:15 - Fringe 13:00 Days of Our Lives 13:45 Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 - Boardwalk Empire 23:20 - Game of Thrones 00:25 - VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas.

Biography Channel Billy the Exterminator: 10:00 Battle of the Bees 10:30 Monster Mice. 11:00 - Hoarders: Joanne # Kristy 12:00 - Celebrity House Hunting: Barry Williams 12:30 - Monster In Laws: The Last Italian Supper 13:00 Storage Wars Texas: The Good, the Bad, and the Hungry 13:30 Barter Kings: Happy Camper 14:00 - Dance Moms: She’s a Fighter. Shipping Wars: 15:00 Tavern on the Greenbacks 15:30 - Jennifer’s Arch. Billy the Exterminator: 16:00 - Battle of the Bees 16:30 - Monster Mice.

17:00 - Celebrity House Hunting: Barry Williams 17:30 - Monster In Laws: The Last Italian Supper 18:00 - Hoarders: Joanne # Kristy 19:00 - Storage Wars Texas: The Good, the Bad, and the Hungry 19:30 - Barter Kings: Happy Camper 20:00 - Hoarders: Barbara G: Fred and Mary.

Hardcore Pawn: 21:00 - Oh No He Didn’t 21:30 - Oh Yes He Did. 22:00 - Pregnant in Heels: Dressing the Diva 23:00 - The Real Housewives of Miami: A Mynt Meltdown.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:27 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny

Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:50 Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends.

Disney Channel 08:00 - Minnie’s Bow-Toons 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Austin and Ally 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 - Jessie 13:35 - Shake It Up 14:00 - That’s So Raven 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 Jessie 15:10 - Shake It Up 15:35 - A.N.T. Farm 16:00 - Austin and Ally 16:20 - That’s So Raven 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Dog with a Blog 17:55 - Dog with a Blog 18:20 - Austin and Ally 18:40 - Austin and Ally 19:05 - A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Jessie 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 11>30 13>00 14>00 14>05 15>00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>15 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

NET News Chit Chat Sajf Flimkien (r) Telebejg[ Simpati/i NET News Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Déjà Vu NET News Sajf Flimkien NET News Man Up + NET News 4 Given Flusek (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - FINA World Aquatics

Championship Swimming 10:00 - FINA World Aquatics Championship Swimming (live) 12:45 - Summer GP Ski Jumping 14:00 - UEFA European Women’s Championship Football 15:30 UEFA European U#19 Championship Football: SF (live) 17:30 - Diving 18:00 FINA World Aquatics Championship Swimming (live) 20:00 - UEFA European U#19 Championship Football: SF (live) 22:00 - WATTS 22:15 This Week on World Wrestling Entertainment 22:45 - Pro Wrestling 23:45 - UEFA European U#19 Championship Football.

Eurosport 2 07:30 - UEFA European Women’s Championship Football 09:00 - Cycling 11:00 - Summer GP Ski Jumping 12:30 - Cycling 14:30 - UEFA European U#19 Championship Football 15:30 - Speedway 17:30 - Summer GP Ski Jumping 19:00 - Cycling 20:00 Fight Club 21:30 - Summer GP Ski Jumping 22:30 - UEFA European Women’s Championship Football.

GO Sports 1 07:00 - Best of Football 201213 09:00 - Best of Rugby 2012-13 11:00 - Best of Football 2012-13 13:00 - ATP 250 Series: Credit Agricole Suisse Open, Gstaad: QF 18:00 - Best of Football 2012-13 22:00 - Best of Rugby 2012-13 00:00 - Best of Football 201213.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Yen-Hsun Lu v Andy Murray 11:30 - Best of Football 2012-13 17:30 - The Championships: Wimbledon

2013: Novak Djokovic v Bobby Reynolds 20:00 - Best of Rugby 2012-13 22:00 - Best of Football 2012-13 02:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Laura Robson v Mariana Duque-Marino.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - The Championships: Wimbledon 2013: Yen-Hsun Lu v Andy Murray 13:30 - Best of Football 2012-13 19:30 - The Championships: Wimbledon 2013: Novak Djokovic v Bobby Reynolds 22:00 - Best of Rugby 2012-13 00:00 - Best of Football 2012-13.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 11:50 FA Cup (r) 13:55 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights (r) 14:55 -

Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 15:30 - Bundesliga (live) 19:30 - Bundesliga - Highlights (r) 20:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 21:40 - FA Cup (r) 23:45 - Bundesliga - Highlights (r) 00:35 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - America's Cup (r) 14:05 - Bundesliga 16:00 - FA Cup (r) 18:05 - Swedish ATG

Horse Racing V75 Race Meetings 22:10 - Bundesliga (r) 00:05 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 01:25 Bundesliga - Highlights (r).

Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League (r) 10:55 - BOV PL (r) 13:10 - Melita GFA 1st Division (r) 14:55 - Malta Handball Association (r) 16:15 - Malta Basketball Association (r) 17:50 - Malta Rugby Football Union (r) 19:25 MFA Futsal League (r) 20:45 BOV PL (r) 23:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 00:45 - Malta Handball Association (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

24 Klassifikati

Jekk se ssuq... Tixrobx

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

b’esperjenza, il-{amrun qrib il-Junior College. ?emplu 21472561 jew 99891548.

Il-{amrun

O-Level#Forms 1-4

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

PRIVAT Malti

A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u

MALTI, Matematika, Taljan, Ingli] u Physics. Postijiet – Marsaskala, il-Kalkara, il{amrun jew Birkirkara. ?emplu 21660812, 21472561, 99458791 jew 99891548.

Pure Maths u Physics

A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u blesperjenza. Marsaskala, ilKalkara, Birkirkara u l{amrun qrib il-Junior College. ?emplu fuq 21660812 jew 99458791.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpres s.com

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Passatemp 25

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

imdudin> 5. G[andu l-[ila (5) 6. Mara li tista’ ter;a’ ti]]ewwe; (5) 7. Dawn li nag[milha mag[hom jien (5) 10. Rispett (5) 11. Munita li saret antika ta’ qabel ma bdew i//ente]mi (5) 12. Werriet (5) 14. Subien libsin pulit fit ti;ijiet, jie[du [sieb jerfg[u l-kuda talg[arusa (5) 16. Tubu ]g[ir tal -lipstik (5)

18

17.

18.

{ass dispja/ir (5) I]g[ar fid-daqs (5)

Weqfin> 1. Bettie[ li baqa’ ]g[ir (6) 2. Qag[da ta’ [biberija ;ewwiena (6) 3. {uta /atta tixbah lil sparlu (6) 4. Proprjetarju ta’ sit (6) 8. Tqawwa (5) 9. Garanti (5) 12. G[amilt hekk g[ax veru rajt b’g[ajnejja (6) 13. Tal-qalba (6) 14. Lablab (6) 15. Jissikkaw ma’ xulxin (6)

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin> 5. Pinen; 6. Zoppa; 7. Danza; 10. O/ean; 11.

Lilek; 12. Telqa; 14. Sodda; 16. :dida; 17. Fatat; 18. Abela.

Weqfin> 1. Apollo; 2. Ingann; 3. Kzazel; 4. Qab]ek; 8. ?ella; 9. Alida; 12. Troffa; 13. Ardita; 14. Saddad; 15. Avukat.

G[at-tfal

Xi xtrat Esmeralda^ Fix-xena ta’ fuq tidher Esmeralda [osbiena g[ax ma tafx x’se taqbad tixtri g[at-tifla ta’ o[tha.

Ta[t tidher l-impjegata ma tafx kif se tibda tirran;a l-affarijiet u tag[milhom f’posthom. Esmeralda qallbitilha kulma kien hemm, i]da fl-a[[ar xtrat xi [a;a u [ar;et sodisfatta. Xi xtrat Esmeralda?

Sudoku

— Na[seb li hu messa;; sigriet: qed ta[raq injam li ma jag[milx du[[an!

Soluzzjonijiet Xtrat dak it-tubu /ilindriku wieqaf li fix-xena ta’ fuq jinsab fuq ix-xellug tal-impjegata fil-parti ta’ fuq fin-nofs tal-bank.

Xi xtrat Esmeralda^

Moderata. Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi l- log[ba tas-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta kif ukoll kull ringiela u kull kolonna tal-kwadru l-kbir irid ikollhom fihom in-numri kollha mill-1 sad-9.

Bil-lapes g[aqqad it-tikek mill-1 sal-129 u g[andha titfa//a xena [elwa ta’ ba[ri li milli jidher hu kif jg[idu l-Ingli]i skipper. Fejn jinsab u x’qed jag[mel?

Qawl Malti

Il-;ifa qatt ma wera g[aqal. Dan ifisser li l-be]]ieg[i ma jafx x’inhu s-sens komun.

Sudoku

X’qed jag[mel il-ba[ri^

It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

26 FORMULA 1

FUTBOL

Hamilton jirba[ fl-Ungerija

Dortmund jeg[lbu lil Bayern

Ara pa;na 30 TENNIS

Radwanska u Cibulkova fil-final ta’ Stanford

Ara pa;na 31

Ara pa;na 29

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Sport 27 SPARAR

Reb[a g[al Mario Zammit f’kompetizzjoni trap Mario Zammit, ilbiera[ reba[ kompetizzjoni trap g[at-Tazza Horace Micallef Enterprises. Il-kompetizzjoni kienet organizzata millMalta Shooting Sport Federation, u kienet organizzata fir-ranges talasso/jazzjoni, il-Bidnija.

Il-kompetizzjoni kienet tikkonsisti fi sparatura fuq 50 plattina fl-ewwel fa]i, bla[jar sitta jikkwalifikaw g[as-semi-finali, fejn kien sparat round ie[or fuq 15-il plattini biex ikun iddeterminat min se jikkwalifika g[all-finali g[all-ewwel u t-tieni post u g[al-log[ba g[at-tielet u rraba’ po]izzjoni.

Fl-ewwel fa]i talkompetizzjoni kien it-tiratur Jason J Aquilina li mar la[jar meta laqat 48 plattina minn massimu ta’ 50. Hu kien segwit minn Stephen Vella u Kevin Bonnici, li laqtu 46 kull wie[ed; u dawn kienu segwiti minn Mario Zammit, James Galea u Paul Formosa li laqtu 45 plattina kull wie[ed. Dawn is-sitta

g[addew g[all-fa]i tas-semifinali.

F’din il-fa]i, l-iktar pre/i]i kienu Mario Zammit u Kevin Bonnici, li laqtu 12-il plattina kull wie[ed. Dawn it-tnejn b’hekk g[addew g[all-finali tal-ewwel u ttieni post.

Warajhom James Galea u Jason J Aquilina laqtu 11-il plattina kull wie[ed u g[addew g[al-log[ba tattielet u r-raba’ po]izzjoni, filwaqt li Paul Formosa u Stephen Vella, li laqtu 10 u disg[a rispettivament, kienu eliminati.

Fil-final tat-tielet u r-raba’ post bejn James Galea u Jason J Aquilina kien James Galea li [are; rebbie[ meta laqat 13-il plattina kontra t12 milquta minn Jason J Aquilina.

Fil-final g[ar-reb[ talkompetizzjoni kien Mario Zammit li [are; rebbie[ meta laqat 10 plattini kontra s-sitta milquta minn Kevin Bonnici; u t-tensjoni jidher li [akmet li]-]ew; finalisti, li ma tantx kienu pre/i]i f’din il-finali.

KICK BOXING

Ji//elebraw il-25 anniversarju Din hi ;img[a importanti g[al Wu Shu Ky Kick Boxing Klabb ta’ Malta g[aliex dan il-klabb qed ji//elebra l-25 sena mit-twaqqif tieg[u, u qed issir ;img[a ta’ attivitajiet filklabb fi Triq il-Fortizza, ilMosta.

Il-President tal-Klabb, Silvio Camilleri, qal li t-triq biex waslu sa hawn kienet wa[da twila u diffi/li, g[aliex minn garaxx fuq il-konkos, illum g[andhom klabb mg[ammar b’kollox fejn latleti jistg[u jipprattikaw dan l-isport fl-aqwa kundizzjonijiet.

Silvio Camilleri qal li din hi [olma li saret realtà, fejn illum il-membri jammontaw g[al madwar erbg[in persuna.

Fil-jum tal-{add saret esibizzjoni fejn saru kompetizzjonijiet tat-tfal, innisa u s-seniors irgiel. G[al din l-attività attenda wkoll ilkelliem tal-Partit Nazzjonalista g[all-Isport, Robert Cutajar.

Minkejja li dan l-isport jidher li hu vjolenti, fir-realtà l-in/identi fih huma ftit, u fi kliem il-President Silvio Camilleri iktar iwe;;g[u filfootball milli fil-kickboxing.

Hu qal li t-ta[ri; talkickboxing jintu]a wkoll minn [afna nies biex ine[[u listress permezz tat-ta[ri;.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Gunju, 2013

28 Sport FUTBOL

BADMINTON

Victor Genes coach ta’ Paragwaj

Sentejn sospensjoni g[al Bodin Issar

Il-Paragwaj, li huma prattikament eliminati mitTazza tad-Dinja fil-Bra]il issena d-die[la, [atru lill-coach tat-tim ta]-]g[ar, Victor Genes, biex ikompli bittmexxija tat-tim tal-kbar g[all-kumplament tallog[biet g[allkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja 2014.

Genes b’hekk se jie[u post Gerardo Pelusso li rri]enja mill-kariga f’Gunju li g[adda wara li l-Paragwaj tilef kontra /-?ile f’Asuncion, telfa li [alliet lill-Paragwaj fl-a[[ar post fil-grupp g[allkwalifikazzjoni bi tmien punti minn 12-il log[ba.

Genes, li g[adu kif mexxa l-iskwadra tal-Paragwaj ta’ ta[t l-20 sena fit-Tazza tadDinja fit-Turkija, se jkun ittielet coach tat-tim nazzjonali tal-Paragwaj tul il-fa]i g[allkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-dinja.

Il-Paragwaj ikkwalifikaw g[all-a[[ar erba’ edizzjonijiet tat-Tazza tadDinja u kisbu l-a[jar ri]ultat fl-istorja tag[hom meta waslu sal-kwarti-finali fledizzjoni tal-Afrika t’Isfel, erba’ snin ilu, meta kienu ta[t it-tmexxija tal-Ar;entin Gerardo Martino, li issa huwa l-coach ta’ Barcelona.

Genes, li g[andu 52 sena, se jag[mel id-debutt tieg[u fit-tmexxija tat-tim tal-kbar f’log[ba ta’ [biberija kontra l-:ermanja, f’Kaiserslautern,

Bodin Issar ing[ata sospensjoni ta’ sentejn mill-Federazzjoni talBadminton tat-Tajlandja wara li aggredixxa fi]ikament lill-eks sie[eb tieg[u fid-doubles, Maneepong Jongjit. Laggressjoni se[[et waqt lOpen tal-Kanada, il-;img[a l-o[ra.

L-asso/jazzjoni we[[let ukoll lil Maneepong sospensjoni ta’ tliet xhur g[aliex instab [ati ta’ provokazzjoni fil-konfront ta’ Issar. Il-President talFederazzjoni Tajlandi]a qal li dak li [admu g[alih fla[[ar sittin sena sfaxxa fixxejn. Il-President Charoen Wattanasin stqarr li f’[ajtu kollha qatt ma ra daqshekk vjolenza f’attività sportiva.

I]-]ew; plejers g[andhom it-tnejn 22 sena u kienu jiffurmaw it-tim tat-Tajlandja waqt l-Olimpjadi ta’ Londra, sena ilu. Fil-Kanada huma kienu qed jilag[bu kontra xulxin g[all-ewwel darba f’log[ba tad-doubles.

Bodin Issar tilef it-tempra meta Maneepong laqtu f’rasu bir-racket tieg[u, u kien hawn li se[[ l-in/ident meta Issar qabe] fuqu, xe[tu mal-art u beda jag[tih bil-ponn. I]]ew; plejers [ar;u stqarrija ta’ apolo;ija u [adu b’idejn xulxin biex jippruvaw imewtu l-in/ident, i]da l-Federazzjoni ma kinitx tal-istess fehma, anki jekk l-osservaturi jg[idu li s-sentenza kienet xi ftit [anina ma’ Issar, li seta’ ng[ata sospensjoni g[al g[omru minn kull attività.

Victor Genes

fl-14 ta’ Awwissu, qabel i]]ew; log[biet g[allkwalifikazzjoni kontra lBolivja u l-Ar;entina f’Settembru.

Il-Paragwaj jinsabu 18-il punt ta[t l-Ar;entina u tmien punti ’l bog[od millpo]izzjonijiet li jistg[u

jikkwalifikaw g[all-finali meta jonqos biss erba’ log[biet g[at-tmiem ta’ din il-fa]i.

Genes kien l-assistent ta’ Cesare Maldini, li mexxa lillParagwaj fil-fa]i finali tatTazza tad-Dinja tas-sena 2002 fil-Korea u l-:appun.

FUTBOL – AME Cup

Balzan u Mosta fis-semi-finali Fl-a[[ar log[biet minn Grupp A, Balzan g[elbu lil Mosta 2-1 filwaqt li Tarxien Rainbows g[elbu lil Naxxar Lions 2-0, biex b’hekk Balzan u Mosta ng[aqdu ma’ Floriana u Qormi, li di;à huma kkwalifikati minn Grupp B. Jonqos biss ikun iddeterminat min se jkun irrebbie[ ta’ Grupp B; dan ikun de/i] fl-a[[ar konfront li jlaqqa’ propju lil Qormi u Floriana.

Fl-ewwel log[ba li ntlag[bet is-Sibt fi programm li temm il-

log[biet ta’ Grupp A, Tarxien g[elbu lil Naxxar Lions, 2-0. Kien Ariel Laudisi li feta[ l-iskor g[al Tarxien fl-40 minuta, u ]ew; minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima, kien Miguel Ciantar li skorja t-tieni goal tarRainbows.

Fil-log[ba l-o[ra, Balzan g[elbu lil Mosta 2-1 biex a//ertaw mir-reb[ tal-Grupp.

Kienu Mosta li marru filvanta;; b’goal ta’ Yuri Messias fit-28 minuta. I]da Balzan dawru r-ri]ultat, lejn tmiem il-log[ba, b’doppjetta tal-eks player ta’ Mosta,

Firas Aboulezz, li skorja fis76 u fil-85 minuta.

Fil-klassifika finali ta’ Grupp A, Balzan temmew flewwel post bi tmien punti, segwiti minn Mosta b’6 punti, Tarxien bi 3 u Naxxar Lions fl-a[[ar post b’punt wie[ed biss.

Illejla jintlag[bu l-a[[ar ]ew; log[biet minn Grupp B. Fis-6.30pm Vittoriosa jiltaqg[u kontra Rabat Ajax, u fit-8.30pm il-log[ba mistennija bejn Floriana u Qormi.

Is-semi-finali jintlag[bu l{amis 1 ta’ Awwissu.

Bodin Issar u Maneepong Jongjit jie[du b’idejn xulxin wara l-in/ident vjolenti ta’ bejniethom

TENNIS

Youzhny jirba[ l-Open tal-I]vizzera Ir-Russu Mikhail Youzhny reba[ l-Open tal-I]vizzera meta fil-final fi Gstaad g[eleb lill-Olandi] Robin Haase f’]ew; sets, 6-3, 6-4.

Biex waslu sa din il-finali, Mikhail Youzhny fis-semifinali g[eleb l-isfida ta’ Victor Hanescu tar-Rumanija, 6-3, 6-3, filwaqt li Robin Haase kellu jit[abat biex g[eleb lill-Ispanjol Feliciano Lopez fi tliet sets, 4-6, 6-1, 6-4.

Dan it-tournament hu fost l-eqdem – ilu jintlag[ab mill-

1915; matul is-snin tilef xi ftit mill-importanza tieg[u u llum il-;urnata jag[mel parti mill-kategorija 250 fis-serje ta’ tournament ta/-/irkwit internazzjonali ATP. Roger Federer, li reba[ darba dan it-tournament disa’ snin ilu meta fil-final g[eleb lil Igor Andreev tar-Russja, kien qed jittama li jer;a’ jirba[ dan it-tournament wara serje ta’ di]appunti, i]da anki f’pajji]u kellu di]appunt meta kien eliminat fl-ewwel round.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Sport 29 FUTBOL TAN-NISA

Il-:ermanja champions tal-Ewropa Il-goalkeeper :ermani]a, Nadine Angerer, salvat ]ew; penalties u s-sostituta Anja Mittag skorjat il-goal rebbie[ biex il-:ermanja g[elbet linNorve;ja 1-0, fil-final talkampjonat Ewropew flI]vezja. G[all-:ermanja dan kien ir-raba’ titlu Ewropew mirbu[.

In-Norve;ja [ar;u tajjeb u

fallew /ans tad-deheb meta man-nofs sieg[a log[ob, Angerer salvat ix-xutt mill11-il metru mog[ti minn Trine Ronning.

Erba’ minuti mill-ftu[ tattieni taqsima, Anja Mittag, li kienet g[adha kif da[let b[ala sostituta, skorjat il-goal rebbie[. In-Norve;i]i xe[tu kollox fl-attakk u mas-sieg[a

log[ob, Caroline Hansen twaqqg[et fil-kaxxa g[attieni penalty favur inNorve;ja. Din id-darba lpenalty ng[ata minn Solveig Gulbrandsen; i]da Nadine Angerer salvat dan il-penalty wkoll. Angerer kienet il-protagonista tat-tournament kollu u sofriet biss goal wie[ed f’sitt log[biet.

FUTBOL

Real Madrid jeg[lbu lil PSG

F’wa[da mill-[afna log[biet ta’ [biberija li qed jintlag[bu b[alissa madwar id-dinja kollha, Real Madrid g[elbu l-isfida ta’ Paris St.Germain f’wa[da mill-iktar log[biet mistennija.

Dan kien l-ewwel appuntament ta’ Carlo Ancelotti kontra l-eks tim tieg[u. Carlo Ancelotti, wara li reba[ ilkampjonat ma’ Paris-Saint Germain fl-ista;un li g[adda, [alla lill-klabb minn Pari;i biex ing[aqad ma’ Real Madrid.

Real Madrid [ar;u rebbie[a, 1-0, bil-goal rebbie[ skorjat mill-Fran/i] Benzema, fit-23 minuta tal-ewwel taqsima.

F’log[biet o[ra, Milan kisbu reb[a ta’ 2-1 kontra Valencia f’log[ba li ntlag[bet fil-Mastella ta’ Valencia.

Wara li falla penalty – ittieni fl-a[[ar jiem minn Robinho – kien l-istess plejer Bra]iljan li po;;a lil Milan fil-vanta;;, u ftit wara l-istess plejer we;;a’ u kellu jinbidel.

Qabel l-intervall, Nigel De Jong skorja goal sabi[ g[al Milan g[all-vanta;; doppju tal-Milanisti. Fit-tieni taqsima, Valencia kienu a[jar u naqqsu l-iskor permezz ta’ Daniel Parejo; i]da minkejja l-isforzi tag[hom ma irnexxilhomx jiksbu l-goal tad-draw.

F’log[biet o[ra ta’ [biberija li ntlag[bu lbiera[, Newcastle g[elbu lil Blackpool 1-0, b’goal ta’ Samuel Ameobi, wara sitt minuti log[ob.

Werder Bremen g[elbu lil Fulham 1-0, b’goal ta’ Nils Petersen, disa’ minuti millftu[ tat-tieni taqsima.

:ermani]i ji//elebraw ir-reb[ tat-titlu Ewropew

TENNIS

Radwanska u Cibulkova fil-final ta’ Stanford

Agnieszka Radwanska

Is-seed numru wie[ed, Agnieszka Radwanska, g[elbet lil Jamie Hampton, 6-3, 6-2, biex telg[et salfinal tal-Bank of The West Classic, meta fil-final se tilg[ab kontra Dominika Cibulkova tas-Slovakkja, li min-na[a tag[ha kisbet post fil-final wara reb[a fis-semifinali kontra Sorana Cirstea tar-Rumanija, 6-4, 6-0.

G[al Radwanska, ir-reb[a fuq Hampton kienet forma ta’ tpattija wara li lAmerikana kienet eliminat lil Radwanska fit-tourna-

ment ta’ Birmingham bi preparazzjoni g[al Wimbledon.

Ilbiera[, fuq court iebes, Radwanska kienet fi klassi g[aliha u l-Amerikana ma steg[etx tla[[aq mal-log[ob tal-Pollakka.

Dominika Cibulkova ukoll ftit kellha problemi kontra Cirstea u qatt ma dehret li setg[et tfalli minn post filfinali. L-a[[ar darba li ltaqg[u Radwanska u Cikulkova kien f’final f’Sydney, meta Radwanska reb[et fa/ilment, 6-0, 6-0.

Zlatan Ibrahimovic jipprote;i l-ballun mill-attakk ta’ Isco ta’ Real

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’Lulju, 2013

30 Sport

Il-plejers ta’ Borussia Dortmund jifir[u wara s-su//ess miksub kontra Bayern

FUTBOL

Dortmund jirb[u Ajax jirb[u s-Super Cup :ermani]a fil-[in barrani FUTBOL

Borussia Dortmund pattewha lil Bayern Munich meta f’log[ba spettakolari, Borussia Dortmund g[elbu lil Bayern Munich 4-2 fil-final tas-Super Cup :ermani]a.

Din kienet ir-ripetizzjoni talfinallissima ta/-Champions League f’Wembley, fejn kienu Bayern li [ar;u rebbie[a fuq Borussia Dortmund.

Bayern, issa ta[t it-tmexxija ta’ Pep Guardiola, kienu qed ifittxu li jirb[u sitt tazzi fi sta;un wie[ed – [a;a li Pep Guardiola g[amel ma’ Barcelona erba’ snin ilu.

Bayern din is-sena kienu di;à reb[u l-kampjonat :ermani] u t-Tazza :ermani]a, kif ukoll i/-Champions League

f’Wembley.

Bayern jonqoshom jilag[bu wkoll il-final tas-Super Cup Ewropea kontra Chelsea, u f’Di/embru jie[du sehem ukoll fit-Tazza tad-Dinja talKlabbs, organizzata millFIFA. Fil-final tas-Super Cup tasSibt, Bayern kienu ming[ajr Frank Ribery u l-goalkeeper Neuer, filwaqt li l-akkwist il;did ming[and Dortmund, Goetze, kien ukoll nieqes g[ax imwe;;a’.

Wara sitt minuti, Bortussia Dortmund marru fil-vanta;; b’goal ta’ Marco Reus wara in/ertezza tal-goalkeeper ta’ Bayern. Kmieni fit-tieni taqsima, Bayern kisbu l-goal tad-

draw bl-a[jar plejer tag[hom, Arjen Robben, li skorja b’daqqa tar-ras.

I]da Borussia Dortmund bnew vanta;; doppju, lewwel meta Van Buyten xe[et fix-xibka tieg[u stess bir-ras f’tentattiv biex jikklerja, u minuta wara, Gundogan g[amilhom tlieta bi ;miel ta’ goal wara azzjoni personali.

Frank Ribery re;a’ da[[al lil Bayern fil-log[ba meta skorja b’xutt fil-baxx. I]da fla[[ar minuti kien Marco Reus li skorja t-tieni goal tieg[u meta temm azzjoni mill-aqwa u velo/i tat-tim ta’ Jurgen Klopp, li jidher li se jer;a’ jag[ti sfida qawwija lil Bayern f’dan l-ista;un.

Siem de Jong skorja fil[in barrani biex ta reb[a lil Ajax Amsterdam kontra AZ Alkmaar, biex b’hekk Ajax a//ertaw mir-reb[ tat-trofew Johann Cruijff Schaal, log[ba bejn ir-rebbie[ talkampjonat u r-rebbie[a tattazza Olandi]a, u li tag[ti bidu g[all-ista;un flOlanda.

Az marru fil-vanta;; ftit wara l-bidu tat-tieni taqsima b’goals tal-koppja millI]landa, Johann Berg Gudmundsson u Aron Johannsson. Ajax irkupraw

dan l-i]vanta;; doppju b’goal ta’ Christian Eriksen direttament minn free-kick u goal ta’ Kolbeinn Sig, biex il-log[ba kellha tmur g[all-[in barrani.

Fil-[in barrani, Ajax skorjaw il-goal tar-reb[a permezz ta’ De Jong wara xog[ol tajjeb ta’ Eriksen, li r-rapporti jkomplu jg[idu li jista’ j[alli lil Ajax.

Is-su//ess ta’ Ajax wasal wara tliet di]appunti fla[[ar tliet snin ta’ din ilkompetizzjoni li tifta[ lista;un Olandi].

IN-NAZZJON It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

Sport 31 FORMULA 1

Hamilton jirba[ il-GP tal-Ungerija L-ewwel punt tal-ista;un g[all-Williams Il-Britanniku Lewis Hamilton kiseb l-ewwel reb[a ma’ Mercedes meta reba[ ilGrand Prix tal-Ungerija fi//irkwit tal-Hungaroring. Wara Hamilton da[al il-Finlandi] Kimi Raikkonen, u fit-tielet post i/-champion Sebastien Vettel. Bis-sa[[a tat-tieni post miksub, Raikkonen issa jinsab fit-tieni post fil-klassifika b’punt vanta;; fuq Fernando Alonso.

Hamilton qal wara r-reb[a li din kienet l-iktar reb[a importanti fil-karriera tieg[u.

G[al Hamilton din kienet irraba’ reb[a fl-Ungerija i]da lewwel wa[da fuq karozza Mercedes. Hamilton qal li jittama li fil-futur ikun hemm iktar su//essi b[al dan.

Kimi Raikkonen – li jista’ jkun il-partner ta’ Vettel issena d-die[la ma’ Red Bull – kiseb it-tieni post b’distakk ta’ 10.9 sekondi minn Hamilton.

Il-Grand Prix tal-Ungerija kien il-Grand Prix tan-nofs fil-kalendarju tal-Formula 1, fejn issa jonqos disa’ tlielaq g[al tmiem l-ista;un. Vettel se jmur g[al waqfa tas-sajf b’vanta;; ta’ 38 punt fuq Raikkonen, u wara, ji;i lIspanjol Fernando Alonso, li g[andu 133.

Hamilton, li reba[ ilkampjonat mondjali fis-sena 2008, reba[ il-Grand Prix talUngerija tas-sena l-o[ra meta

It-tluq spettakolari tal-Grand Prix tal-Ungerija, ilbiera[

saq karozza McLaren. Hu beda mill-pole f’kundizzjonijiet verament diffi/li ta’ s[ana tremenda, fejn ittemperaturi fuq it-track la[qu l-50 grad Celcius. Minkejja dan, Hamilton kellu

prestazzjoni kwa]i perfetta biex kiseb it-22 reb[a filkarriera tieg[u.

“Kont bil-;u[ g[ar-reb[a,” qal Hamilton, li la[aq lil Michael Schumacher, fejn b[as-sewwieq :ermani] reba[ dan il-Grand Prix g[arraba’ darba.

Hamilton kien qed jibda millpole g[at-tielet darba konsekuttiva u kellu bidu ferm qawwi, filwaqt li s-sewwieq talMercedes l-o[ra, Nico Rosberg, kellu jirtira erba’ dawriet mittmiem bil-fjammi tan-nar jidhru [er;in mill-vettura tieg[u.

Hamilton deher li seta’ kellu l-problemi meta g[al darba darbtejn wara li [are; mill-pitstop inqabad wara Mark Webber tar-red Bull; i]da fi]-]ew; okka]jonijiet irnexxielu jaqbe] lis-sewwieq Awstraljan tar-red Bull.

Vettel ]amm fit-tieni po]izzjoni wara Hamilton, bi Grosjaen fit-tielet post u Alonso fir-raba’ post. Issewwieq Fran/i], Romain Grosjaen, ing[ata penalità wara li xe[et lil Felipe Massa barra /-/irkwit u spi//a lGrand Prix ta[t investigazzjoni wara in/ident mas-sewwieq tal-McLaren, Jenosn Button.

Vettel tilef [in prezzju] meta nqabad wara Button x’[in [are; mill-pitlane; u kien hawn li Hamilton approfitta biex kabbar ilvanta;; u seta’ jamministra dan il-vanta;; b’/erta kumdità u seta’ jikkontrolla ttyres ;odda tal-Pirelli, li kienu l-ikbar inkwiet g[al Hamilton.

Dawn it-tyres kienu nbidlu wara serje ta’ splu]jonijiet fil-

Grand Prix tar-Renju Unit, f’Silverstone, fejn Hamilton [allas qares meta tilef dan ilGrand Prix min[abba splu]joni ta’ tyre, minkejja li kien telaq mill-pole.

L-Awstraljan Mark Webber, li beda b’tyres iktar ibsin, spi//a fir-raba’ po]izzjoni meta beda millg[axar po]izzjoni, filwaqt li Grosjaen minkejja kollox spi//a fis-sitt post.

Jenson Button, darbtejn rebbie[ fl-Ungerija, spi//a fis-seba’ po]izzjoni, u Felipe Massa kiseb it-tmien post quddiem il-Messikan ta’ McLaren, Sergio Perez.

Fl-g[axar post spi//a lVene]welan Pastor Maldonado, li ta l-ewwel punt tal-ista;un lil Williams – lewwel punt tal-Williams fla[[ar 11-il Grand Prix.

Ri]ultati u klassifiki Kif Spi//aw

Lewis Hamilton jippo]a bit-trofew tar-reb[a fl-Ungerija

L. Hamilton (Mercedes) K. Raikkonen (Lotus) S. Vettel (Red Bull) M. Webber (Red Bull) F. Alonso (Ferrari) R. Grosjaen (Lotus) J. Button (McLaren) F. Massa (Ferrari) S. Perez (McLaren) P. Maldonado (Williams)

Klassifika Sewwieqa

S. Vettel (:ermanja) 172 K. Raikkonen (Finlandja) 134 F. Alonso (Spanja) 133 L. Hamilton (R. Unit) 124 M. Webber (Awstralja) 105 N. Rosberg (:ermanja) 84 F. Massa (Bra]il) 61 R. Grosjaen (Franza) 49 J. Button (R. Unit) 39 P. Di Resta (R. Unit) 36

Klassifika Kostrutturi

Red Bull Mercedes Ferrari Lotus Force India McLaren Toro Rosso Sauber Williams

277 208 194 183 59 57 24 7 1

It-Tnejn, 29 ta’ Lulju, 2013

32 Lokali

Kannizzata ta’ Pavaljuni! Dan ir-ritratt ta’ Triq il-Vajrin;a, ir-Rabat, G[awdex, bil-pavaljuni wara xulxin, dehra mill-isba[ li joffri biss is-sajf Malti.

Dan ir-ritratt ittie[ed minn Joe Zammit u qed jipparte/ipa fil-kompetizzjoni tal-fotografija ta’ ‘IN-NAZZJON’ u ‘il-mument’.

In;ustizzja mal-[addiema fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin Imma;ina kif t[ossok wara li tapplika g[al kariga ;dida fil-post tax-xog[ol tieg[ek, tag[mel l-intervista, ti;i a//ettat u minkejja kollox, tibqa’ fejn tkun u ma ting[atax il-kariga li tkun intg[a]ilt g[aliha.

Din hija r-realtà ta’ millinqas 11-il [addiem fil-{abs ta’ Kordin, li f’Jannar li g[adda applikaw g[al po]izzjoni ta’ ma;;ur, jew a[jar Senior Correctional Officer tal-{abs. G[amlu lintervista xi ;img[at wara, u

fi Frar ing[ataw l-a[bar li kien irnexxielhom jiksbu din il-kariga l-;dida.

I]da mill-elezzjoni ta’ Marzu sal-lum baqg[u fejn kienu, b’numru ta’ A;enti Ma;;uri jintg[a]lu apposta biex minflokhom jag[mlu xxog[ol li suppost qed jag[mlu huma. Persuni li kkuntattjaw lil IN-NAZZJON iddeskrivew din is-sitwazzjoni fil-post taxxog[ol tag[hom b[ala wa[da umiljanti u in;usta.

Huma spjegaw kif g[al diversi drabi, ikkuntatjaw lill-

Kummissjoni dwar is-Servizz Pubbliku biex forsi jing[ataw [jiel ta’ dak li qed ji;ri; i]da baqg[u ming[ajr twe;iba sodisfa/enti.

Mhux esklu] li dan kollu qed ise[[ min[abba ra;unijiet politi/i, b’sorsi qrib il-{abs jg[idulna li numru kbir ta’ dawn l-applikanti g[andhom twemmin politiku differenti minn tal-Gvern jew mhumiex Laburisti tal-qalba.

Il-bi]g[a ta’ dawn il[addiema – li ppreferew jibqg[u anonimi min[abba l-

media•link COMMUNICATIONS

bi]a’ ta’ diskriminazzjoni – hi li jkollhom jibqg[u fejn huma sakemm tg[addi sena, biex imbag[ad jiskadu r-ri]ultati tal-intervisti li kienu g[amlu u jintg[a]lu nies ;odda biex je[dulhom posthom.

Dan il-;urnal jinsab infurmat li fix-xhur ta’ qabel l-elezzjoni nfet[u wkoll numru ta’ applikazzjonijiet g[all-po]izzjoni ta’ supervisors fil-{abs. G[al dawn il-karigi kienu saru wkoll l-intervisti, imma minkejja li g[addew ix-xhur,

ir-ri]ultati ta’ dawn lintervisti qatt ma t[abbru.

Dan kollu jkompli jqajjem mistoqsijiet dwar dak li qed ise[[ fil-Ministeru tal:ustizzja u s-Sigurtà Nazzjonali, immexxi minn Manuel Mallia. Dan ilMinisteru hu responsabbli wkoll mit-tmexxija tal-{abs, u li wara dawn l-ewwel xhur tal-le;i]latura l-;dida ta[t Gvern Laburista di;à se jibqa’ mag[ruf g[all-[atriet “tag[na lkoll” li qed jag[mel.