Il-Mument 4 ta' Awwissu 2013

Page 1

€0.75

Numru 2,174

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013 ID-DIKJARAZZJONIJIET TAL-ASSI

FRANCO MERCIECA MA JIDDIKJARAX MAT-€386,500 FI D{UL …MA’ DIN L-ISTIMA TA’ D{UL MHUX DIKJARAT HEMM €135,275 DOVUTI F’TAXXA

Franco Mercieca jsemmi biss d[ul ta’ €116,245. Skont stima professjonali ma[duma dwar kemm isir [las fil-qasam tal-oftalmolo;ija, hemm diskrepanza ta’ €386,500. Il-Prim Ministru Joseph Muscat jibqa’ jtenni li jemmen id-dikjarazzjonijiet tal-membri tal-Kabinett tieg[u. Ara pa;na 2

L-Ispeaker jis[aq fuq kejl etiku u standards parlamentari

An;lu Farrugia, lIspeaker tal-Kamra tadDeputati, stqarr li “mhemmx dubju li wasal i]-]mien li s-sistema parlamentari jkollha kumitat dwar l-etika jew struttura o[ra li tistabbilixxi standards li jridu jkunu segwiti mill-membri parlamentari. Il-poplu dan jarah b[ala dritt, imma dritt li huwa kkumplimentat, u g[andu jkun ikkumplimentat, bir-rimedji li wie[ed jistenna minn din l-og[la istituzzjoni talpajji].” L-Ispeaker tal-Kamra tadDeputati stqarr dan fi twe;iba g[all-mistoqsijiet ta’ il-mument hekk kif qed jissuktaw il-kontroversji dwar id-dikjarazzjoni talassi tal-Ministri u sSegretarji Parlamentari talGvern ta’ Joseph Muscat. Hu qal li mhux se jid[ol f’diskussjoni dwar dak li qed ji;i rrappurtat. I]da meta kien mistoqsi jekk dan il-kumitat dwar l-etika g[andux ikopri wkoll ilkwistjoni tad-dikjarazzjoni tal-assi, An;lu Farrugia qal li “kull tibdil li jista’ jsir b[ala verifika u dettalji dwar il-vera/ità kif iddikjarati mill-Membru, g[al pa;na 2

BLA DIREZZJONI FIS-SA{{A L-MUMN takku]a lill-Gvern b’de/i]jonijiet li qed jissarrfu fi tbatija g[all-pazjenti

ELEZZJONIJIET PARLAMENT EWROPEW Il-PN jag[]el fost l-aqwa nies minn persuni validi [afna b[ala kandidati

ID-DIPLOMATI?I MALTIN FIL-LIBJA Tissa[[a[ is-sigurtà u l-ebda [sieb li jkunu irtirati wara ]ew; attentati terroristi/i

Ara intervista pa;ni 4-5

Ara intervista pa;ni 6-7

Ara pa;na 9


2 Lokali

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Id-dikjarazzjonijiet tal-assi minn Franco Mercieca jqanqlu suspetti STIMI DWAR IL-PRATTIKA PRIVATA TA’ FRANCO MERCIECA ■ 6 kataretti bi €440 kull wa[da ■ 10 interventi bil-laser b’€400-il wa[da ■ Medja ta’ 25 konsulta f’kull klinika b’€25-il wa[da fi tliet klini/i

€2,640 €4,000

D{UL MEDJU FIL-:IMG{A

€8,515

€1,875

Tabella li turi stimi tad-d[ul finanzjarju mill-prattika tal-oftalmolo;ija

Id-dikjarazzjonijiet tal-assi tas-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca iqanqlu dubji serji u suspetti dwar kemm verament kien iddikjarat id-d[ul finanzjarju kollu g[as-sena 2012. Minn st[arrig li g[amlet ilgazzetta il-mument fuq ba]i ta’ stima finanzjarja marbuta mal-prattika fl-oftalmolo;ija, Franco Mercieca ma ddikjarax mill-anqas €386,500. Din il-gazzetta ilha tirrapporta g[al dawn l-a[[ar ;img[at kif tul is-sena li g[addiet, isSegretarju Parlamentari Franco Mercieca kien qieg[ed jopera darbtejn fil-;img[a u kien qieg[ed jag[ti konsulta fi tliet klini/i, tnejn f’Malta u wa[da

f’G[awdex. L-istima minn din il-prattika privata twassal g[al d[ul finanzjarju konservattiv ta’ €442,780. G[al intervent tal-kataretti, il[las hu mal-€440 u mal-€400 g[all-intervent bil-laser. ilmument hi infurmata li sSegretarju Parlamentari Franco Mercieca kien jag[mel medja ta’ sitt operazzjonijiet talkataretti u g[axar interventi billaser kull ;img[a fi sptarijiet jew klin/i privati. Dawn kienu sa[ansitra jirriklamaw is-servizz tieg[u bi skeda bi ;ranet partikulari fuq is-sit elettroniku tag[hom, anki wara li n[atar Segretarju Parlamentari. Ma’ dawn, hu stmat ukoll li g[al kull konsulta li kien

Parti mid-dikjarazzjoni tal-assi ta’ Franco Mercieca li jsemmi biss d[ul ta’ €116,245 – diskrepanza ta’ €386,500 li fuqha suppost hemm dovut [las ta’ €135,275 f’taxxa

jag[mel hemm mal-€25 g[al kull wa[da b’medja ta’ 25 pazjent f’kull klinika. Millinqas hu kellu ]ew; klini/i f’Malta u o[ra f’G[awdex. B’hekk hu stmat li sSegretarju Parlamentari Franco Mercieca kellu d[ul medju ta’ €8,515 kull ;img[a. Fid-dikjarazzjoni tal-assi li Franco Mercieca ffirma fil-5 ta’ :unju li g[adda, hu ddikjara li fl-2012 kellu d[ul ta’ €116,245. Mill-anqas €60,000 mill-prattika fl-Isptar Mater Dei u l-kumplament li jla[[aq – €56,245 – kien ;ej mill-prattika privata u attivitajiet o[rajn. Mill-istima li saret u minn dak li kien iddikjarat tirri]ulta diskrepanza konservattiva ta’ €386,535 fi d[ul mhux iddikjarat minn prattika medika fil-privat li g[amel f’Malta biss. Ma’ din l-istima hemm [las dovut f’taxxa ta’ €135,275. Kif ]velat din il-gazzetta, fix-xhur ta’ wara li n[atar Segretarju Parlamentari hu t[allas ukoll fi flus kontanti g[al interventi fil-privat bi ksur tal-kodi/i tal-etika, u li hu qatt ma /a[ad. Is-Segretarju Parlamentari

Franco Mercieca baqa’ qatt ma wie;eb sensiela ta’ mistoqsijiet li din il-gazzetta bag[titlu ;img[at ilu biex jag[ti rendikont s[i[ talinterventi li g[amel fis-settur privat u kemm kien id-d[ul finanzjarju minnhom. Nhar it-Tlieta 16 ta’ Lulju nqeda bil-;urnal tal-General Workers’ Union, l-orizzont, fejn ta ftit dettalji mill-[afna li g[adu qed jostor taloperazzjonijiet tal-g[ajnejn li g[amel fis-settur tas-sa[[a pubblika. Franco Mercieca stqarr li fil-;imag[tejn ta’ qabel kien ra lill-pazjenti fi tliet okka]jonijiet, darbtejn flIsptar ta’ G[awdex u darba flIsptar Mater Dei. Tul dawn ittliet nofstanhari ra 120 persuna. Is-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca qal ukoll li fit-8 ta’ Lulju kien da[al jopera fl-Isptar Mater Dei fejn g[amel 12-il operazzjoni. Fil-[ar;a tad-19 ta’ Mejju li g[adda, il-mument irrappurtat b’mod esklussiv kif isSegretarju Parlamentari Franco Mercieca fi tmiem il-;img[a b’mod partikulari kien qieg[ed ikun okkupat b’g[add ;mielu

ta’ appuntamenti medi/i. Dakinhar, din il-gazzetta rrappurtat li fil-11 ta’ Mejju kien da[al l-Isptar Mater Dei biex jonora appuntamenti li kien jaf bihom minn qabel u g[amel mal-14-il intervent. Franco Mercieca kien idde/ieda li ju]a l-;urnal talGeneral Workers’ Union u mhux il-Parlament biex g[allewwel darba f’aktar minn erba’ xhur ammetta pubblikament li qieg[ed jag[mel operazzjonijiet talg[ajnejn fis-settur tas-sa[[a pubblika. Dan wara li tul l-a[[ar tliet xhur kien ]velat, inklu] minn din il-gazzetta, li Franco Mercieca qed jg[addi sig[at u nofstanhari jag[mel operazzjonijiet tal-g[ajnejn fi sptarijiet pubbli/i u klini/i privati bi ksur tal-Kodi/i talEtika g[all-Ministri u sSegretarji Parlamentari. Aktar kmieni din il-;img[a, kollega fil-Kabinett ma’ Mercieca – il-Ministru Edward Scicluna – qal li jiddejjaq jiftakar kemm kien jaqla’ fl2012. Meta kien ippressat biex iwie;eb l-ewwel qal li qala’ €100,000 i]da ftit tal-[in wara qal €150,000.

Dikjarazzjonijiet miftu[in g[all-iskrutinju tal-pubbliku minn pa;na 1

g[andu jkun idealment biss frott ta’ diskussjonijiet bejn i]-]ew; gruppi parlamentari e]i]tenti”. Hu ]ied li kull dikjarazzjoni tal-assi hija responsabbiltà personali u assoluta ta’ kull membru parlamentari kif titlob il-li;i. Il-li;i ssemmi li “kull membru tal-Kamra tad-Deputati g[andu ta’ kull sena, fi ]mien stabbilit millIspeaker tal-Kamra tad-Deputati, jindika f’re;istru li jin]amm g[al dan il-g[an millIspeaker, u li jkun miftu[ g[all-ispezzjoni talpubbliku”. Fil-le;i]latura li g[addiet, meta f’Settembru tal-2012, Tonio Borg kien Leader of the House, kienet ippubblikata White Paper bl-isem ‘Il-

Parlament Malti: iktar awtonomija, iktar responsabbiltà’, tissemma l-proposta ta’ [atra ta’ Kummissarju Parlamentari g[all-Istandards bl-appo;; ta’ mhux anqas minn ]ew; terzi talmembri kollha tal-Kamra tad-Deputati. Ilproposta ssemmi li l-Kummissarju g[andu jkun uffi/jal indipendenti tal-Kamra. Sadattant, nhar it-Tlieta li g[adda, l-uffi//ju tal-Ispeaker giddeb lill-Ministru Marie Louis Coleiro meta din qalet li [asset ]ball fiddikjarazzjoni tal-assi tag[ha min[abba li [alliet f’idejn membru tal-istaff tal-Parlament. :img[a ilu, din il-gazzetta ]velat kif il-Ministru Coleiro Preca ma kinitx iddikjarat il-paga ta’ kwa]i €20,000 li kienet tie[u mix-xog[ol ta’ Prin/ipal mad-Dipartiment tal-Edukazzjoni.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Lokali

Il-Gvern ma jippubblikax statistika dwar il-ka//a

Birdlife (Malta) irrappurtat lill-Gvern mal-Kummissjoni Ewropea u tinsab im[assba jekk id-dewmien fl-g[oti tal-istatistika hux sinjal ta’ nd[il u /ensura ministerjali

Il-Gvern Malti qed jirrifjuta li jippubblika l-figuri marbuta mal-ka//a fir-rebbieg[a g[al din is-sena. Dan wassal lillg[aqda Birdlife Malta tirrapporta lill-Gvern Malti mal-Kummissjoni Ewropea permezz ta’ komunikat ta’ emer;enza. Din l-informazzjoni suppost kellha ting[adda lill-Birdlife permezz tal-kumitat Ornis, f’:unju li g[adda. Minn dak i]-]mien ’l hawn, il-Birdlife g[amlet bosta talbiet uffi/jali lill-awtoritajiet talGvern, b’informazzjoni tasal mid-Divi]joni Veterinajra talGvern u l-Forzi Armati, i]da mhux mill-MEPA, il-Bord ta’ Monitora;; tad-Derogazzjoni fi [dan is-Segretarjat Parlamentari immexxi minn Roderick Galdes u mill-Pulizija. Din l-informazzjoni baqg[et mistura minkejja li l-Gvern di;à

kien lestiha u ntbg[atet lillKummissjoni Ewropea f’:unju stess. Nicholas Barbara, il-kelliem g[all-Konservazzjoni talBirdlife fi stqarrija tenna kif ilBirdlife dejjem ;abret din linformazzjoni kull sena ming[ajr problemi, biex tkun tista’ tivverifika jekk id-deroga dwar il-ka//a fir-rebbieg[a qed tit[addem kif suppost. Biex dan ir-rapport isir, je[tie; li l-Gvern jg[addi l-informazzjoni lillBirdlife, li tinkludi in-numru ta’ ka//aturi rre;istrati, g[asafar maqtula u mi]uri ta’ infurzar fost l-o[rajn. L-informazzjoni li l-Gvern qed jirrifjuta li jippubblika tinkludi wkoll l-ammont ta’ li/enzji g[all-ka//a ma[ru;a f’Malta u G[awdex rispettivament, in-numru ta’ ka//aturi li nqabdu li qab]u lkwota, kemm tal-;urnata, kif

ukoll tal-ista;un, kif ukoll innumru ta’ tiri sparati, in-numru ta’ ka//aturi li ma rrappurtawx il-qabda tag[hom u konferma dwar min kienu il-hunting marshalls appuntati mill-MEPA skont kif te[tie; il-li;i. Nicholas Barbara qal li din hija l-ewwel sena li l-Gvern qed jirrifjuta li jippubblika dawn ilfiguri, u qed jin[eba wara lisku]a li g[adhom g[addejjin diskussjonijiet bejn il-Gvern u l-Kummissjoni Ewropea. Minkejja dan, il-kelliem talBirdlife tenna kif l-ammont ta’ summien u gamiem maqtul ilu li ;ie ddeterminat, u dan ma jistax jinbidel. L-istess jg[odd g[an-numru ta’ ka//aturi li tressqu l-Qorti akku]ati b’irregolaritajiet waqt l-ista;un tal-ka//a. Nicholas Barbara sa[aq li linformazzjoni marbuta ma’ kwistjonijiet ambjentali dejjem

g[andha tkun a//essibbli g[allpubbliku u ma tkunx imtellfa minn burokrazija immirata biex din l-informazzjoni tibqa’ mistura. Huwa tenna kif innuqqas li din l-informazzjoni tkun ippubblikata jmur kontra konvenzjonijiet internazzjonali u li;ijiet lokali, fosthom l-Att dwar id-Dritt g[allInformazzjoni. Jidher li t-talbiet g[al din linformazzjoni qed jitg[addew lill-bord ;did mag[ruf b[ala Acting Head of the Wild Birds Regulation Unit, fi [dan isSegretarjat Parlamentari g[allAgrikoltura, Sajd u Drittijiet tal-Annimali responsabbli biex i[ejji dan ir-rapport g[allKummissjoni Ewropea. Steve Micklewright, idDirettur E]ekuttiv tal-Birdlife Malta wera tama li dan iddewmien mhuwiex sinjal ta’ nd[il u /ensura ministerjali.

Il-politika ambjentali trid tkun parti mill-pjani lokali Il-Politika Nazzjonali Ambjentali approvata fl-2012 trid tkun implimentata fir-revi]joni tal-pjani lokali. Dan qalitu lg[aqda Din l-Art {elwa fi stqarrija li semmiet kif din il-politika tinkludi mi]uri, fosthom protezzjoni ta’ spazji miftu[a, ]vilupp ta’ zoni mitluqa u ]vilupp a[jar marbut mat-toroq fost o[rajn. Din l-Art {elwa sa[qet li l-effett tal-

i]vilupp fuq l-ambjent u l-kwalità tal[ajja huwa ta’ importanza li g[andha ti;i kkunsidrata f’kull pjan strate;iku talGvern. L-g[aqda hi kontra ]-]ieda fil-limitu tal-g[oli tal-bini u tenniet li g[andhom ji]diedu aktar ;onna u zoni pedonali, filwaqt li pro;etti b[ar-riklamazzjoni talart g[andhom jintu]aw biss g[al pro;etti ta’ importanza nazzjonali. Din l-Art

{elwa sa[qet li kull revi]joni tal-pjani lokali g[andha tinkludi studju fuq id-djar il-vojta, it-traffiku, l-impatt estetiku, il[a]na tal-ilma, ir-ri;enerazzjoni tal-bini storiku u l-landscaping. Hija sa[qet li art agrikola m’g[andhiex tintilef bis-sa[[a ta’ dawn ir-revi]jonijiet u li ]vilupp g[al skopijiet residenzjali m’g[andux ikun permess barra miz-zoni ta’ ]vilupp.

3

Il-PN i[abbar tibdil fix-Shadow Cabinet Il-Partit Nazzjonalista, ilbiera[ [abbar tibdil fixShadow Cabinet, bl-iskop li kull deputat Nazzjonalista ikun jista’ ja[dem b’mod attiv fl-Oppo]izzjoni. Clyde Puli, li kien Kelliem g[all-Edukazzjoni sar il-Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali. Joe Cassar, li kien Kelliem dwar is-Sa[[a, issa sar il-Kelliem uffi/jali talOppo]izzjoni dwar lEdukazzjoni, bid-deputat Claudio Grech jie[u ta[t idejh ir-responsabbiltà dwar il-qasam tas-sa[[a. Intant, id-deputat Stephen Spiteri ng[ata wkoll ir-rwol li jiffoka fuq id-Drittijiet talPersuni b’Di]abbiltà, biex issa sar il-Kelliem g[allImpjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà. Ryan Callus ;ie fdat bloqsma tal-Ippjanar u sSimplifikazzjoni talPro/essi Amministrattivi, bid-deputat ;did Antoine Borg jing[ata r-rwol ta’ Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej. Il-Professur Albert Fenech sar il-kelliem talOppo]izzjoni dwar irRi/erka u l-Innovazzjoni. Hekk kif [abbar dawn ilkarigi ;odda, il-Kap talOppo]izzjoni, Simon Busuttil, sa[aq fuq limportanza li d-deputati kollha tal-Partit Nazzjonalista ja[dmu biex joffru oppo]izzjoni b’sa[[itha u kostruttiva, li tg[in biex Malta timxi ’l quddiem. Hu qal li jinsab kburi bilmembri kollha li jiffurmaw parti minn dan ix-Shadow Cabinet u j[ares b’ottimi]mu lejn futur ta’ [idma mill-qrib ma’ kull wie[ed u wa[da minnhom.


Intervista 5

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

4 Intervista

Ministru tas-Sa[[a bla direzzjoni “Il-Ministru, xog[lu hu li jag[mel il-policies u mhux jid[ol fit-tmexxija ta’ kuljum tal-isptar” “M’hemm l-ebda tnaqqis fil-waiting lists, la fl-Emer;enza u lanqas bnadi o[ra” “Jekk il-poplu jrid jistenna erba’ snin biex il-Ministru jsolvi l-problema tal-medi/ini out of stock, turi li veru m’hemmx direzzjoni” “Bit-transfers li saru, mar lura s-servizz lill-pazjenti” “Il-fatt li l-MUMN m’a[niex involuti fir-riformi, li hemm Ministru tas-Sa[[a li ma nafux x’qed ja[mi, li g[andek Ministru li ma nafux x’inhi d-direzzjoni tieg[u, li ma tistax titkellem mieg[u, ma jifhmekx u ma ji[ux il-pariri tal-MUMN, hu inkwetanti g[all-pajji]”

Membri tal-MUMN qeg[din jis[qu li dak li qed jippjana l-Ministru Godfrey Farrugia se j[alli effett iktar [a]in fuq il-pazjenti

Il-pjan tal-Ministru se j]id il-pazjenti fil-kurituri Paul Pace, il-President tal-MUMN, jis[aq li l-uffi//ju tal-Ministru tas-Sa[[a fl-Isptar Mater Dei qed ikollu effetti negattivi li jtellfu lill-management

F’intervista ma’ il-mument, Paul Pace, il-President tal-Union tal-Infermiera u l-Qwiebel (MUMN) qal li waqt laqg[a mal-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia, l-a[[ar kelma li qallu kienet “ismag[ni fuq ir-radio g[ax se n[abbar kollox fil-Parlament.” Paul Pace qal li l-Ministru tas-Sa[[a ma jisma’ minn [add jew jisma’ biss lil min jaqbillu u jmexxi g[al rasu. Hu qal li l-MUMN mhix qed tkun konsultata dwar ir-riformi u l-Ministru tas-Sa[[a mhux jara d-dokumenti li jibag[tulu l-MUMN jew il-Forum Unions Maltin. Fl-intervista, Paul Pace qal ukoll li ma sar ebda progress fil-waiting lists u mhux ;ust li l-poplu jkollu jistenna erba’ snin biex il-Gvern isolvi l-problema tal-medi/ini out of stock. L-intervista saret minn Charles Muscat. X’effett kellha d-de/i]joni tal-Ministru tasSa[[a li jkollu uffi//ju permanenti fl-Isptar Mater Dei^

L-effett ma kienx dak mixtieq, anzi jekk kien hemm xi effetti, dawn kienu negattivi g[ax tellfet lillmanagement mill-andament tieg[u ta’ kuljum u mhux g[enitu. Il-Ministru, xog[lu hu li jag[mel il-policies u mhux jid[ol fit-tmexxija ta’ kuljum tal-isptar. Li jkollok Ministru f’uffi//ju fl-Isptar Mater Dei tat messa;; /ar li qisu g[al kull problema li jkun hemm, jin]el il-Ministru u jsolviha, li mhux il-ka]. Allura nistaqsi, g[aliex il-Ministru m’g[amilx uffi//ju flIsptar Monte Carmeli fejn ukoll hemm il-problemi. Allura fil-ka] tar-riforma tal-kura primarja li hi tant importanti, nag[mlu uffi//ju tal-Ministru fil-kura primarja? Allura g[all-problemi li hemm fil-qasam tas-sa[[a f’G[awdex, nag[mlu uffi//ju wkoll f’G[awdex? Din tal-ftu[ tal-uffi//ju qed tibg[at messa;;i []iena u l-effetti kienu li n;ibdet lattenzjoni tal-media u tal-poplu fuq l-emer;enza flIsptar Mater Dei, u l-Ministru ma realizzax li hu lMinistru tas-Sa[[a u mhux il-ministru tal-emer;enza. Hu ta messa;; li l-emer;enza hi prijorità g[alih imma b[ala Ministru tas-Sa[[a, kullimkien g[andu jkun prijorità g[alih, g[ax kull [a;a hi importanti. Bil-fatt

li g[amel uffi//ju f’Mater Dei, il-Ministru tas-Sa[[a ta messa;; qawwi li g[alih importanti l-Emer;enza, imma g[alija u g[all-MUMN, il-morda, l-infermiera u s-servizzi huma kollha katina u kollha importanti.

Qatt ma ng[atajna laqg[a, u meta fl-a[[ar ing[atajna, l-a[[ar kelma li qalli l-Ministru tas-Sa[[a kienet “ismag[ni fuq ir-radio g[ax se n[abbar kollox fil-Parlament”

X’sar f’dawn l-a[[ar [ames xhur^

Il-problema qieg[da li ma nafux id-direzzjoni talGvern. Dak li semma l-Ministru tas-Sa[[a ma jirriflettix id-Dipartiment tas-Sa[[a. Wa[da millmistoqsijiet li bg[atna hi dwar in-nuqqasijiet kollha fid-Dipartimenti tas-Sa[[a u ma r/evejna l-ebda twe;iba. A[na mhux biss semmejna n-nuqqasijiet flEmer;enza, imma wkoll in-nuqqasijiet fl-ITU, loperazzjonijiet, l-Isptar Monte Carmeli, San Vin/enz de Paul, G[awdex u postijiet o[ra.

Dan ifisser li l-MUMN ma kinitx konsultata jew mhix involuta fil-pro/ess li suppost g[addej biex ikunu indirizzati l-problemi^

L-effett fuq it-tnaqqis tal-waiting lists taloperazzjonijiet qed jin[ass jew le?

S’issa m’hemm l-ebda tnaqqis fil-waiting lists, la flEmer;enza u lanqas bnadi o[ra.

L-MUMN talbet laqg[at mal-Ministru tas-Sa[[a mhux biss fuq l-Emer;enza, imma wkoll fuq landament kollu tas-sa[[a. Imma qatt ma ng[atajna laqg[a, u meta fl-a[[ar ing[atajna, l-a[[ar kelma li qalli l-Ministru tas-Sa[[a kienet, “ismag[ni fuq irradio g[ax se n[abbar kollox fil-Parlament.”

Int g[amilt akku]a serja li l-awtoritajiet tassa[[a mhumiex jie[du azzjoni, bis-sitwazzjoni ]viluppat fi problemi kbar fl-isptarijiet kollha.

Mir-rapporti li qieg[ed ikun hemm jirri]ulta li lproblema tal-medi/ini out of stock, inklu] dawk g[all-kura tal-kan/er, mhux biss hi persistenti

imma qed tinfirex fl-isptarijiet kollha^

ja[mi, il-fatt li g[andek Ministru li ma nafux x’inhi d-direzzjoni tieg[u, il-fatt li g[andek Ministru li ma tistax titkellem mieg[u, ma jifhmekx u ma ji[ux il-pariri tal-MUMN, hu inkwetanti g[all-pajji]. Minn informazzjoni li g[andha lMUMN jidher li d-direzzjoni li l-Ministru tas-Sa[[a qed jing[ata mill-hekk imsej[a esperti, mhix se t[alli dak l-effett mixtieq. Sa[ansitra, b’dak li qed jippjana lMinistru se ji]diedu l-pazjenti fil-kurituri fl-Isptar Mater Dei. L-MUMN semg[et dan mill-membri tag[ha stess, G[alhekk b[ala MUMN g[edna li kienet g[a]la tajba li jin[atar John Dalli g[ax mhux dak it-tip ta’ bniedem li g[andek Ministru li ma jisimg[ekx, li jimxi g[al rasu b’xi klikka madwaru u jisma’ lilha. Dan filwaqt li n-nies li ja[dmu fis-settur qed ikunu injorati.

X’impatt kellhom it-transfers fissettur tas-sa[[a fl-ewwel xhur talamministrazzjoni?

Waslulna rapporti minn infermiera li f’xi swali, inklu] fl-ITU kien ikun hemm nuqqas ta’ [rieqi g[all-pazjenti, investi u affarijiet o[ra.Waslulkom dawn l-ilmenti jew ilmenti o[ra millinfermiera dwar sitwazzjonijiet simili?

Fil-kwistjoni tal-medi/ini out of stock, b[ala Forum Unions Maltin u b[ala MUMN tajna alternattivi u m’hemmx b]onn nistennew erba’ snin. Imma b[assoltu, il-Ministru tas-Sa[[a ma jisma’ lil [add jew jisma’ biss lil min jaqbillu u jmexxi g[al rasu. Kellna alternattivi u m’hemmx b]onn nistennew erba’ snin. B[ala Forum tajna d-dokumenti, imma ddokumenti li jkunu mill-MUMN jew millForum, il-Ministru lanqas biss jaqrahom. Jekk il-poplu jrid jistenna erba’ snin biex il-Ministru jsolvi l-problema talmedi/ini out of stock, turi li veru m’hemmx direzzjoni g[ax jekk il-Ministru jaqra d-dokumenti tal-MUMN u talForum, m’g[andux b]onn il-poplu jistenna erba’ snin fi tbatija, g[ax is-soluzzjonijiet ilhom g[and il-Ministru.

Li ;ara bit-transfers li saru, mar lura sservizz lill-pazjenti u dan g[ax replacements ma sarux. Bit-transfers batew l-infermieri u batew il-pazjenti u dan g[ax saru transfers fejn in-nies kienu m/aqilqin ming[ajr ma kienu replaced u dan kellu effett [a]in, kemm fuq linfermieri kif ukoll fuq is-servizz.

Minn dak li kien jing[ad qabel lelezzjoni, g[as-sitwazzjoni t’issa, lMUMN u l-membri tag[ha huma di]appuntati^

L-ewwel mitt ;urnata tag[na b[ala infermiera ta[t din l-amministrazzjoni niddeskrivihom hekk: ma nafux u m’a[niex involuti u hemm b]onn isiru riformi kbar. Il-fatt li l-MUMN m’a[niex involuti fir-riformi, il-fatt li hemm Ministru tas-Sa[[a li ma nafux x’qed

Lilna g[adhom ma waslulniex dawn lilmenti, imma fis-sistema tat-tendering, b[all-pilloli out of stock, trid tinbidel issistema. Meta jispi//aw il-pilloli u jkunu out of stock, jispi//aw affarijiet o[ra g[ax g[andna sistema [a]ina. A[na tajna l-proposti ta’ kif g[andha tinbidel is-sistema u tajnieha li]-]ew; partiti ewlenin qabel l-a[[ar elezzjoni ;enerali. Jidher li l-Ministru tas-Sa[[a lanqas biss qrah dak id-dokument, ara kemm ja;ixxi g[al rasu dan il-Ministru. Issa se j[alli lill-poplu jistenna erba’ snin biex forsi jinbidlu l-affarijiet. Hemm tara dak li qed tg[id l-MUMN li lanqas biss te]isti konsultazzjoni u lanqas jaf iddokumenti li nag[tuh.

G[all-President tal-MUMN, il-Ministru Farrugia g[adu ma rrealizzax li hu Ministru tas-settur kollu tas-sa[[a. Ir-ritratt jixhed pazjenti li ilhom [inijiet twal jistennew fid-Dipartiment tal-Emer;enza


tag˙rif MaltaPost. Fl-20 ta’ Awwissu, MaltaPost se to[ro; miniature sheet f’[ar;a kon;unta ma’ Curaçao li turi l-‘Portijiet’ b[ala tema komuni bejn i]-]ew; g]ejjer. Malta u Curaçao huma ]ew; g]ejjer li l-portijiet tag[hom jikkaratterizzaw ilpajsa;;, min[abba li t-tnejn, matul i]-]minijiet, kellhom jiddefendu ru[hom minn dawk li riedu jakkwistaw il-g]ejjer. IlPort ta’ Schottegat ;ie mag[]ul biex jidher fuq il-miniature sheet ta’ Curaçao, filwaqt li l-Port ilKbir jidher fuq il-miniature sheet ta’ Malta. Il-[ar;a ta’ Malta hija limitata g[al 20,000 sheet b’valur ta’ €4.51. Il-miniature sheet ‘Malta – Curaçao’ se tkun tista’ tinkiseb minn nhar il{amis 20 ta’ Awwissu millFerg[at Postali kollha u millBureau Filateliku. Il-miniature sheet ‘Curaçao – Malta’, se tkun tista’ tinkiseb biss mill-Bureau Filateliku. L-ordnijiet jistg[u jsiru online fuq maltaphilately.com jew bil-posta mill-Bureau Filateliku, MaltaPost p.l.c. 305, Triq {al Qormi, ilMarsa, tel. 2596 1740. Il-Mosta. L-G[aqda Filantropika Talent Mosti se tippre]enta Wirja ta’ Talenti mi]]g[a]ag[ Mostin tal-Mosta Youth Empowerment Centre fir-Razzett tal-Marki] Mallia Tabone, Triq Wied il-G[asel, bejn it-13 u t-18 ta’ Awwissu, mit-Tnejn sas-Sibt mis-6 p.m. sat-8.30 p.m. {dud mill-10 a.m. sa nofsinhar u bejn is-6 u t-8.30 p.m. D[ul bla [las.

Lokali 7

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

6 Lokali

L-EWWEL TMIEN KANDIDATI TAL-PARTIT NAZZJONALISTA G{ALL-ELEZZJONIJIET TAL-PARLAMENT EWROPEW G[al aktar tag[rif id[ol fis-sit www.talentmosti.com.

Festival Internazzjonali talKanzunetta Maltija. Il-Kumitat

organizzativ tal-Festival Internazzjonali tal-Kanzunetta Maltija jixtieq jav]a lill-kantanti, kompo]ituri u awturi li ssottomissjonijiet g[all-Festival Internazzjonali tal-Kanzunetta Maltija 2013 se jintlaqg[u nhar il11 ta’ Settembru 2013 fil-Music Room tas-St James’ Cavalier, ilBelt Valletta, bejn nofsinhar u l-5 ta’ wara nofsinhar. L-envelopes g[as-sottomissjonijiet se jkunu ipprovduti mill-kumitat organizzattiv.

{al Qormi. Nhar is-Sibt li ;ej, il-Banda Anici se tkun qed takkumpanja l-pur/issjoni blistatwa ta’ San Lawrenz, filBirgu, mis-6.30 p.m. ’il quddiem. Il-Banda se tkun ta[t iddirezzjoni tas-Surmast Direttur Joseph Vella. Il-Fgura. Il-laqg[a li jmiss talKunsill Lokali se ssir nhar itTlieta 6 ta’ Awwissu fis-6.30 p.m. fl-Uffi//ju Amministrattiv tal-Kunsill. Donazzjoni ta’ demm. Illum il-{add se jsir ;bir ta’ demm bilMobile Blood Donation Unit minn [dejn il-knisja parrokkjali ta’ {ad-Dingli, mit-8.30 a.m. sas1 p.m. Jekk t[ossok f’sa[[tek u tixtieq tag[ti d-demm, inti ;entilment mitlub tie[u mieg[ek il-karta tal-identità.

it-temp illum It-Temp> Xemxi, bi ftit s[ab kultant. Il-Vi]ibbiltà> Tajba. Ir-Ri[: {afif g[al moderat mill-Majjistral, li jdur millPunent g[all-Majjistral. Il-Ba[ar> {afif. L-Imbatt> Ftit li xejn. L-Og[la Temperatura: 34˚C. Ix-Xita> F’dawn la[[ar 24 sieg[a 0.0mm. Ix-Xita> Mill-1 ta’ Settembru 428.3mm. Ix-Xemx> Titla’ fis-06.11 u tin]el fit-20.05.

In-numri tal-lottu li telg˙u lbiera˙

67 – 48 – 31 – 34 – 52 – 66 – 41 – 84

spiΩeriji li jift˙u llum

VALLETTA: Empire Pharmacy, 77 Triq it-Teatru l-Antik; IL-MARSA: Vivien Pharmacy, Triq Patri Magri; {AL QORMI: Tal-{las Pharmacy, Triq il-{elsien; BIRKIRKARA: St. Helen Pharmacy, Triq Tumas Fenech; IL-G}IRA: Tony’s Pharmacy, 100 Triq Sir Patrick Stuart; SAN :ILJAN: Melita Pharmacy, 127 Triq San :or;; TAS-SLIEMA: Chemimart Ltd., 4, 5, 6 Il-Piazzetta, Triq it-Torri; {’ATTARD: St. Mary Pharmacy, 2 Triq Antonio Schembri; IN-NAXXAR: Victor Pharmacy, 16 Pjazza il-Vitorja; BU:IBBA: St. Simon Pharmacy, 8 Dawret ilG]ejjer; STA. LU?IJA: Maddalen Pharmacy, Shop 2, Binja tal-Faqqani, Dawret it-Torri; IL-BIRGU: Vittoriosa Pharamacy, 9 Triq il-Mina l-Kbira; IL-FGURA: Fgura Pharmacy, Triq il-Koppla; BIR}EBBU:A: Blossoms Pharmacy, Triq il-Gurgier; ILQRENDI: Chrysantemum Pharmacy, Triq San Nikola; {A}-}EBBU:: Brown’s Pharmacy, Vjal il-{elsien; {AD-DINGLI: Spi]erija Carmen, 1 Triq Misra[ is-Suffara; VICTORIA: Batu Pharmacy, 38 Triq Palma; INNADUR: Vella Pharmacy, 15 Triq it13 ta’ Di/embru.

Servizz ta’ tobba fi/-?entri tas-Sa[[a fil-{dud u l-Festi Pubbli/i I/-?entri tas-Sa[[a tal-Mosta, Ra[al :did u l-Furjana huma miftu[in 24 sieg[a g[al emer;enzi biss sat-8 tal-g[ada filg[odu. Il-pubbliku jrid jattendi /-/entru tas-sa[[a tad-distrett tieg[u. Persuni ming[ajr karta ta’ identità ma ji;ux moqdija.

“G[a]ilna l-aqwa nies minn persuni validi [afna”

David Casa ilu 10 snin iservi b[ala Membru tal-Parlament Ewropew f’isem il-PN u filGrupp tal-Partit Popolari Ewropew. Hu l-Kap tadDelegazzjoni tal-PN filParlament Ewropew. David Casa kien membru fundatur u segretarju tal-Moviment IVA Malta fl-Ewropa. Serva wkoll b[ala assistent personali tal-Vi/i Prim Ministru u Ministru g[allAffarijiet Barranin Guido de Marco

Roberta Metsola hi Membru tal-Parlament Ewropew f’isem ilPN u fil-Grupp tal-Partit Popolari Ewropew. Hi avukata spe/jalizzata fil-li;i u l-politika Ewropea u g[al diversi snin serviet fir-Rappre]entanza Permanenti ta’ Malta fl-UE. Fla[[ar snin, Roberta Metsola kienet ukoll konsulenta legali tar-Rappre]entanta G[olja talUE Catherine Ashton

Therese Comodini Cachia hi avukata spe/jalizzata fid-drittijiet tal-bniedem. Ilha g[al diversi snin lecturer fil-Fakultà tal-Li;i fl-Università ta’ Malta. Kienet kandidata tal-PN fl-a[[ar Elezzjoni :enerali

F’laqg[a li saret nhar it-Tnejn li g[adda filg[axija, il-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista approva tmien kandidati g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew li se jsiru nhar is-Sibt 24 ta’ Mejju 2014. L-g[a]la tal-kandidati tal-PN saret wara li Kummissjoni li ;iet imwaqqfa f’:unju 2013 u mmexxija minn Joe Borg, g[amlet ir-rakkomandazzjonijiet tag[ha lill-Kunsill Amministrattiv u lill-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit. F’intervista li saret minn Matthew Bonett, i/-Chairperson tal-Kummissjoni g[all-G[a]la talKandidati Joe Borg jitkellem dwar il-bi//a xog[ol iebsa li kellha l-Kummissjoni fl-g[a]la tal-ewwel grupp ta’ kandidati g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew. Hu sostna li l-Kummissjoni intervistat bosta persuni validi i]da fl-a[[ar kellha tag[]el l-aqwa fost it-tajbin. g[amilna l-evalwazzjoni Xi pro/ess intu]a fl-g[a]la Xi kriterji ntu]aw^ tag[na abba]i ta’ dawn iltal-kandidati tal-PN g[allB[ala e]empju, kien hemm kriterji. elezzjonijiet tal-Parlament il-kriterju tal-lealtà lejn ilEwropew^ prin/ipji m[addma mill-PN. Wara li ;ejna avvi/inati mill- Kien kriterju essenzjali u X’inhi r-ra;uni li g[amiltu kru/jali. L-onestà u l-integrità Kap tal-Partit, twaqqfet ilr-rakkomandazzjonijiet personali kienu kriterji wkoll Kummissjoni u g[amilna g[axar xhur qabel lli kienu kru/jali. Peress li laqg[at preliminari biex elezzjonijiet tal-Parlament dawn huma elezzjonijiet talnistabbilixxu x’inhu r-rwol Ewropew^ Parlament Ewropew, a[na tag[na. L-aktar aspett ur;enti Na[seb li hi xi [a;a tajba wkoll b[ala kriterji [assejna li [afna li partit minflok ma kien il-pro/ess tal-g[a]la talkandidati tal-Parlament Ewropew. Peress li lHuwa tajjeb li jibdew ja[dmu flimkien elezzjonijiet tal-Parlament biex jidraw jitkellmu b’vu/i wa[da anke Ewropew se jsiru f’Mejju tassena d-die[la, ridna li kemm fuq livell Ewropew jista’ jkun, nag[tu rrakkomandazzjonijiet tag[na lill-Partit dwar liema ridna naraw kif il-persuna j[abbar il-kandidati, jew g[allg[andhom ikunu l-kandidati tippre]enta ru[ha filinqas il-ma;;oranza tag[hom, g[al dawn l-elezzjonijiet. Parlament Ewropew, u kif ftit xhur biss qabel l-elezzjoni, Kien hemm numru tista’ tasal biex taqdi djit[abbru relattivament kmieni. sostanzjali ta’ persuni li dmirijiet tag[ha fil-Parlament Fl-a[[ar mill-a[[ar, qed avvi/inaw lill-Partit, u wrew Ewropew, g[ax huma xi ftit nitkellmu fuq g[axar xhur, ix-xewqa li jkunu kandidati fi jew wisq differenti minn dawk ji;ifieri mhux kmieni immens, [dan il-PN g[al dawn lfil-Kunsill Lokali jew dawk biex il-kandidati jkollhom /ans elezzjonijiet. Dawk kollha li fil-Parlament Malti. jiltaqg[u ma’ firxa wiesg[a ta’ b’xi mod jew ie[or urew xi Rajna wkoll x’taf ilnies. Ovvjament, g[allinteress u sirna nafu bih, persuna fuq kwistjonijiet ta’ Parlament Ewropew, ilbg[atna g[alihom u ltqajna natura Ewropea. Kien kriterju kostitwenza hi Malta u mag[hom, fuq numru ta’ li [assejna li kien ta’ /ertu G[awdex kollu u allura jridu ;ranet. Kellna erba’ seduti ta’ importanza wkoll. Imbag[ad jintu]aw mezzi b[all-media. [ames sig[at kull wa[da li ridna naraw ukoll il-persuna Allura, aktar ma jkun hemm matulhom iltaqjna mag[hom kemm hi kapa/i tippre]enta ]mien, hu importanti li jsiru kollha. Ikkunsidrajniehom wara argument f’perjodu qasir. jafu aktar lil xulxin u jistg[u li g[amilna l-evalwazzjoni Aspetti o[rajn huma wkoll ja[dmu b[ala tim wie[ed tag[na, imbag[ad g[addejna rkif tippre]enta ru[ha f’isem il-PN biex iwasslu trakkomandazzjonijiet lill-Kap in;enerali l-persuna, ji;ifieri twemmin tal-PN, anke fuq irtal-Partit u lis-Segretarju pere]empju opinjonijiet rwol ta’ Malta fil-Parlament :enerali. etiko-morali. Ji;ifieri Ewropew.

Kevin Cutajar hu avukat li ja[dem fil-qasam tal-finanzi. Serva g[al diversi snin b[ala Kunsillier Lokali f’isem il-PN fil-lokalità tax-Xag[ra, G[awdex. Hu persuna nieqsa mid-dawl u involut f’g[aqdiet li ja[dmu b’risq il-persuni b’di]abbiltà

Helga Ellul hi konsulenta g[an-negozju tal-familja wara li g[al diversi snin serviet b[ala l-Kap E]ekuttiv tal-kumpanija Playmobil f’Malta. Hi serviet ukoll b[ala President tal-Kamra tal-Kummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija

Stefano Mallia hu Direttur g[all-Affarijiet Ewropej ta’ kumpanija li toffri konsulenza dwar l-ekonomija u lmanagement. Hu membru talBord tal-Kamra tal-Kummer/ u l-Intrapri]a u tal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD). Stefano Mallia hu l-Vi/i President talEmployers Group fil-Kumitat Ekonomiku u So/jali Ewropew

Kevin Plumpton hu gradwat

fil-psikolo;ija u wasal fl-a[[ar sena fil-kors tal-li;i. Hu lPresident tal-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista u serva wkoll b[ala Kunsillier Lokali f’{a]-}abbar

Jonathan Shaw gradwat filKummer/ mill-Università ta’ Malta u g[andu Masters filBusiness Administration. Hu direttur mani;erjali ta’ kumpanija lokali li topera filqasam tar-retailing u serva b[ala chairman ta’ kumpaniji o[ra. Jonathan Shaw kien ukoll membru tal-Kummissjoni Nazzjonali tal-Films u talAviation Supervisory Committee

G[a]la lill-poplu Malti Il-Kap tal-PN Simon Busuttil qal li l-membri talgrupp ta’ kandidati li l-PN qed jippre]enta lillelettorat g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew tal-24 ta’ Mejju 2014 i;ibu esperjenza vasta li g[andha tag[mel g[a]la lill-poplu Malti favur kandidati li jemmnu fl-UE li tkompli ttejjeb ilkwalità tal-[ajja tal-poplu. Il-karatteristi/i talkandidati kienu elenkati minn Simon Busuttil f’laqg[a nhar l-Erbg[a li g[adda. F’laqg[a tal-Kumitat tal-E]ekuttiv ix-xahar li g[adda, il-Kap tal-PN sa[aq ukoll kif il-kandidati kollha se jsibu l-appo;; s[i[ tieg[u u tal-Partit. Hu [e;;i;hom biex minn issa jibdew jiltaqg[u malelettorat fuq ba]i personali. Il-Kap tal-PN awgura li l-[idma kollettiva tag[hom tissarraf f’ri]ultati po]ittivi g[all-Partit u g[al Malta. Hu rringrazzja wkoll lil dawk kollha li wrew interess li jservu b[ala kandidati f’isem il-PN u awgura li jibqg[u jag[tu lkontribut po]ittiv tag[hom fl-istrutturi tal-Partit.

Il-kandidati ma ;ewx approvati wie[ed wie[ed imma l-grupp kollu millistrutturi tal-partit. X’inhu l-messa;; ta’ din lapprovazzjoni kollettiva^

Hu importanti li meta wie[ed ikun qed jirrappre]enta partit, jirrappre]enta verament lillpartit. Ji;ifieri jekk inti ;ej mill-PN, fil-Parlament Ewropew tirrappre]enta lillPN, u jekk int So/jalist, tirrappre]enta lill-Partit Laburista. I]da inti tkun tirrappre]enta lil pajji]ek ukoll. G[alhekk hu essenzjali [afna li l-MEPs ja[dmu kemm jista’ jkun flimkien, u kemm jista’ jkun jippromwovu l-interess ta’ Malta sa fejn jista’ jkun

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil f’laqg[a mal-Kummissjoni g[all-g[a]la tal-kandidati tal-PN g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew li tmexxiet minn Joe Borg, eks Kummissarju Ewropew

possibbli. Fejn imbag[ad jid[lu interessi f’opinjonijiet bejn ilpartiti, hu ovvju li l-Membri Parlamentari Ewropej fi [dan il-PN jimxu skont il-linja talPN u jitkellmu b’vu/i wa[da bejniethom. G[alhekk hu tajjeb li dawn jibdew ja[dmu minn kmieni flimkien biex b’hekk anke jidraw kif jitkellmu b’vu/i wa[da anke fuq livell Ewropew.

Din se tkun l-ewwel elezzjoni g[all-PN wara rri]ultat tal-elezzjoni ;enerali ta’ Marzu li g[adda. Fil-pro/ess talg[a]la, b[ala Kummissjoni, kien ikkunsidrat dan il-fatt^ B[ala Kummissjoni, linkarigu tag[na hu li

nag[]lu l-a[jar kandidati fost in-nies kollha li ltqajna mag[hom li kienu kollha tajbin. {a nitkellem /ar u tond, kienet iebsa [afna dde/i]joni, irrakkomandazzjonijiet tag[na kienu ibsin g[ax kienu kollha tajbin. I]da, la inti ma tistax tag[]el lil kul[add, g[ax konna nispi//aw b’lista ma tispi//a qatt, li hu [a]in, bilfors kellna nag[]lu. U na[seb li g[a]ilna l-a[jar fost it-tajbin li kien hemm. Dak kien ir-rwol tag[na. Issa f’idejhom biex imexxu l-kelma tal-Partit, ja[dmu b[ala tim wie[ed, u jaqtg[u figura tajba, g[ax hu importanti li fl-elezzjoni talParlament Ewropew, il-PN jaqta’ figura tajba [afna.

G[aliex [a]in li jkollok lista twila ta’ kandidati^

G[ax ikun hemm min jaqta’ qalbu. Hemm min jg[idlek li se jivvota biss g[all-ewwel erbg[a jew [ames kandidati u jieqaf hemm. Imma;ina jkollok lista ta’ 20 kandidat. Tkun lista ma tispi//a qatt li dak li jkun, jispi//a ma jivvutalekx fuq il-lista kollha. U jkun hemm ka]i fejn il-vot ma ji;ix trasferit minn kandidat g[al ie[or, u g[alhekk ma jintiritx. Allura inti jkollok ka]i fejn il-vot jispi//a jmur g[and il-partit l-ie[or flok tieg[ek, u g[alhekk, tkun bdejt b’numru akbar u tispi//a b’numru anqas mill-partit lie[or.

It-tmien kandidati mag[]ula u approvati ;ew deskritti mill-Kap tal-PN li l-mira hi li jkunu l-aqwa tim. G[all-Kummissjoni, dan il-fattur x’relevanza kellu quddiem l-isfidi ta’ Malta b[ala pajji] fl-UE^

Ma hemmx dubji li intervistajna u tkellimna fit-tul mhux [a]in ma’ kull min wera interess biex nippruvaw nag[]lu l-a[jar possibbli minnies kollha li ;ew quddiemna, li avvi/inawna. Kif di;à spjegajtlek, kollha kienu tajbin i]da na[seb li g[a]ilna t-top. Fi/-/irkostanzi, na[seb li, iva, g[a]ilna tim tajjeb [afna. Illista g[adha mhix finalizzata ji;ifieri g[ad jistg[u ji]diedu, anke kif indika l-Kap. I]da na[seb li t-tim hu tajjeb [afna.


8

Lokali

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Biex ta[dem mal-Lidl, trid tmur fil-Ministeru ta’ Anton Refalo minn Matthew Bonett – matthew.bonett@media.link.com.mt

Il-Ministeru ta’ G[awdex immexxi mill-Ministru Anton Refalo jidher li g[andu monopolju tas-suq taxxog[ol f’G[awdex, inklu] dak fissettur privat. Minn investigazzjoni li g[amlet din il-gazzetta fl-a[[ar ;img[a kien ikkonfermat li jekk persuna tixtieq li tkun impjegat mill-kumpanija Taljana Lidl li se tifta[ supermarket ;did f’G[awdex, kulma g[andha tag[mel hu li tmur il-Ministeru g[al G[awdex, u minn hemmhekk jg[addulha isimha biex tkun irrikmandata [alli ting[ata l-impjieg. Minn st[arri; li g[amilna, ilpro/ess kif ji;u nga;;ati dawn ilpersuni mhux qed isir skont ir-regoli,

ji;ifieri li l-ewwel ikunu meqjusa dawk li qeg[din jirre;istraw g[axxog[ol mal-Korporazzjoni g[axXog[ol u t-Ta[ri; (ETC), u jekk ma jinstabux bi]]ejjed [addiema, tin[are; sej[a pubblika fil-gazzetti biex dawk interessati japplikaw, u sussegwentament isiru l-intervisti g[ar-rekluta;;. F’dan il-ka], kull min hu interessat li jibda ja[dem ma’ dan issupermarket, kulma jrid jag[mel hu li jmur il-Ministeru g[al G[awdex u jistaqsi g[al persuna partikulari. Minn hemmhekk, il-Ministeru g[al G[awdex immexxi minn Anton Refalo jibg[at l-ismijiet lil-Lidl. il-mument tkellmet ma’ numru ta’

G[awdxin u kien hemm min sa[ansitra qal li meta g[amel kuntatt mal-Ministeru ta’ G[awdex intalab biex tin;abar l-applikazzjoni millMinisteru stess u ter;a’ tintbag[at lura bid-dettalji personali. O[rajn stqarrew li kienu infurmati millMinisteru ta’ Anton Refalo li limpjegati kienu di;à ntg[a]lu. Din il-gazzetta g[amlet kif qed jag[mlu [afna G[awdxin u ppruvat tara x’g[andu jsir biex wie[ed japplika g[al impjieg mal-Lidl f’G[awdex. Meta /empilna lMinisteru g[al G[awdex, l-operator g[addiena ma’ bniedem partikulari, li qalilna li biex napplikaw g[al impjieg mal-Lidl irridu mmorru l-

Ministeru g[al G[awdex biex huma jkunu jistg[u jg[addu d-dettalji. Jekk wie[ed jid[ol fis-sit Lidl Malta jsib biss li l-uni/i ]ew; impjiegi li hemm sej[a g[alihom huma Sales Assistant u District Manager, li t-tnejn iridu jsiru f’Malta. Fl-a[[ar ;img[at, il-MEPA [ar;et il-permess biex il-kumpanija Lidl tifta[ supermarket ie[or fil-limiti tax-Xewkija. Is-supermarket mistenni jifta[ fix-xhur li ;ejjin, u b[alissa g[addejja [idma biex ji;u nga;;ati persuni, il-ma;;oranza minnhom, jekk mhux kollha, G[awdxin, biex ja[dmu f’dan issupermarket.

Jin]amm arrestat Ra;el ta’ 54 residenti

Il-vot fl-età ta’ 16-il sena kien diskuss fit-tieni jum tal-live-in b[ala parti mill-Parlament Nazzjonali g[a]-}g[a]ag[. Dawk bejn it-13 u s-17-il sena, ilbiera[ kellhom l-opportunità li jsemmg[u le[inhom flimkien ma’ José Herrera, is-Segretarju Parlamentari g[all-Kultura u l-Gvern Lokali, u Robert Cutajar, il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport. G[al din id-diskussjoni kien hemm pre]enti wkoll membri tal-Kumitat Vote 16. Il-kelliem tal-Oppo]izzjoni, Robert Cutajar irrefera g[al statistika ri/enti mill-Eurobarometer li turi kif i]-]g[a]ag[ Maltin huma l-aktar ]g[a]ag[ attivi fil-politika fl-Ewropa. Hu [e;;e; li]-]g[a]ag[ biex iwasslu l-messa;;i lis-so/jetà dwar il-vot ta’ 16-il sena anke permezz tal-media so/jali. (Ritratt> Joseph Galea)

Ind[il lill-Kunsill tan-Naxxar L-awtoritajiet qeg[din jiddettaw kif g[andu jimxi lKunsill Lokali tan-Naxxar g[ad-detriment ta/-/ittadini. Dan hu kliem Paul Gatt, isSegretarju E]ekuttiv talKunsill Lokali tan-Naxxar, li f’ittra lil Joe Mizzi, ilMinistru g[at-Trasport u lInfrastruttura, lissen iddispja/ir rigward ind[il ta’ Transport Malta fuq ilKunsill. Wie[ed mill-ka]i ta’ nd[il jittratta t-tne[[ija ta’ skema g[all-parke;; tar-residenti, li kienet tfasslet wara konsultazzjonijiet u studji u li kienet irran;at ilma;;oranza tal-problemi fi Triq San Pawl. Il-Kunsill talab lil

Transport Malta dwar dawn l-ilmenti, i]da l-awtorità ma ]velat l-ebda wie[ed minnhom, u g[a]let biss li timponi fuq il-Kunsill, li fi kliem Gatt kien arroganti, biex fi ]mien 48 sieg[a jitne[[ew it-tabelli kollha tal-iskema tal-parke;; u wissiet li jekk ma jinqalg[ux, se tne[[ihom hi bi spejje] g[all-Kunsill. Ka] ie[or ta’ nd[il kien dak dwar id-direzzjoni tattraffiku fi Triq in-Nutar Manwel Debono, li minn two-way, ir-residenti xtaquha tinbidel g[al one-way, min[abba li hi pjuttost dejqa. Il-Kunsill, fl-ittra tieg[u, spjega kif, wara iktar konsultazzjoni mar-residenti,

g[a]el li jwettaq dan it-tibdil. I]da Transport Malta dde/iediet li tbiddel partijiet minn dan il-pjan. Il-Kunsill a//etta u t-triq saret oneway, bir-residenti jikkummentaw b’mod po]ittiv. I]da wara xi ;img[at, Transport Malta dde/idiet li ter;a’ tbiddel kollox, u talbet li t-triq dejqa ter;a’ ssir twoway. Dan bl-isku]a ta’ numru ]g[ir ta’ ilmenti, spjega l-Kunsill, li lma;;oranza tag[hom waslu minn persuni li ma jg[ixux in-Naxxar. F’dan l-isfond, isSegretarju E]ekuttiv tanNaxxar talab laqg[a ur;enti mal-Ministru Joe Mizzi.

Marsaskala intbg[at il-{abs wara li ma ammettiex lakku]i mi;juba kontrih. Martin Cachia wie;eb li mhux [ati li g[al dawn la[[ar sitt snin kellu r-ra]a talpjanta tal-kannabis, li ma kinitx biss g[all-u]u esklussiv tieg[u. Huwa ;ie akku]at ukoll li ttraffika d-droga, kellu arma u munizzjon ming[ajr il-permess talPulizija. Cachia ;ie akku]at ukoll li wettaq reat waqt li kien qieg[ed fuq perijodu ta’ sentenza sospi]a, li ma [arisx il-kundizzjonijiet imposti fuqu mill-Qorti u li sar re/idiv. Huwa ;ie akku]at ukoll li naqas li jiddikjara li kien qed i;orr ammont li jla[[aq €21,000 fi flus kontanti meta kien [iere; minn Malta.

Studenti tal-Li;i jopponu de/i]joni tal-Gvern

L-G[aqda Studenti tal-Li;i u l-g[aqda tal-istudenti Pulse qeg[din jag[mlu pressjoni biex issir laqg[a ur;enti mal-Ministru tal-Edukazzjoni, il-Bord tal-Matsec u l-Università dwar su;;ett ;did li se jkun introdott fil-livell intermedjarju fil-Junior College mis-sena akkademika li jmiss. F’konferenza tal-a[barijiet ing[ataw dettalji dwar din idde/i]joni li se to[loq inkonvenjent g[all-istudenti. Dan min[abba revi]joni f’dak li huma rekwi]iti g[ad-d[ul ta’ studenti post-sekondarji li ’l quddiem jixtiequ jid[lu g[all-kors tal-li;i fl-Università ma jistg[ux jag[]lu s-su;;ett ‘Studji Legali’ g[all-istudji tag[hom, peress li dan mhux rikjest. G[aldaqstant, l-istudenti qed jitolbu li jsiru laqg[at fl-iqsar ]mien possibbli biex i]-]g[a]ag[ li qeg[din japplikaw [alli jid[lu fil-Junior College ma jkunux mqarrqa li jag[]lu dan issu;;ett. Minkejja li l-Istudji Legali kien ma[sub biex jipprepara lil dawk kollha li fi tmiem il-post-sekondarja jid[lu g[all-kors talLi;i, dan is-su;;ett g[adu s’issa mhux mitlub mill-Università g[al min irid jid[ol fil-kors biex jiggradwa b[ala avukat. Dan ifisser li s’issa, min jag[]el l-Istudji Legali, ikun qed jie[u dan is-su;;ett g[alxejn.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Lokali

L-ATTENTATI TERRORISTI?I FIL-LIBJA

Id-diplomati/i Maltin mhux se jkunu rtirati Minkejja li fl-a[[ar ;imag[tejn se[[ew diversi attentati terroristi/i fil-Libja, fejn fost il-miri ewlenin kien hemm interessi li jikkon/ernaw lil /ittadini Maltin, partikolarment diplomati/i, il-Gvern Malti ddikjara li mhux qieg[ed jikkunsidra li jirtira jew inaqqas l-istaff diplomatiku min[abba din is-sitwazzjoni. Madankollu, g[all-mistoqsijiet ta’ il-mument, il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin qal li s-sigurtà madwar iddiplomati/i Maltin fi Tripli u fi n[awi o[ra tal-Libja kienet intensifikata fl-a[[ar xhur min[abba l-instabbiltà fil-pajji]. Il-Ministeru qal ukoll li l-Gvern Malti qed i]omm kuntatt regolari mal-awtoritajiet Libjani biex linteressi tal-Maltin ikunu m[arsa. Kuntatt ie[or regolari qieg[ed jin]amm mill-Ambaxxata Maltija. L-Ambaxxata Maltija fi Tripli qed i]]omm lill-Ministeru infurmat regolarment dwar dak li jkun g[addej fil-Libja u hekk sar ukoll wara l-attakk qrib il-lukanda Corinthia. I]da l-Ministeru talAffarijiet Barranin qal li “ma hemm

L-impatt tal-isplu]joni tal-missila li marret ]mer/ u laqtet blokk residenzjali ta’ appartamenti u li fortunatament ma [alliet l-ebda vittma, b’]ew; anzjani kienu g[adhom kemm [ar;u mill-binja milquta

l-ebda xhieda jew [jiel li l-attakk kien fil-fatt immirat lejn ilCorinthia.” Madankollu, Mohamed Sheik, ilMinistru tal-Intern, f’konferenza tala[barijiet kien ikkonferma li l-attakk kien immirat g[al-lukanda Corinthia, i]da mar ]mer/ b’konsegwenza li ntlaqtu xi appartamenti fl-in[awi. Il-missila kienet sparata minn vettura li t[alliet f’parke;; ftit ’il bog[od. Il-binja tinsab fi n[awi residenzjali bejn illukanda Corinthia u torri li fih hemm l-ambaxxata Maltija flimkien ma’ dawk tar-Renju Unit u l-Kanada kif ukoll g[add ;mielu ta’ kumpaniji barranin. Sadattant, nhar it-Tlieta li g[adda, il-qawwiet tas-sigurtà Libjana rnexxielhom i]armaw g[exieren ta’ bombi li tpo;;ew f’karozza o[ra li din id-darba t[alliet ipparkjata barra l-lukanda Radisson fi Tripli. Mal-isplussivi kien hemm ukoll g[axar containers ta’ seba’ litri kull wie[ed mimlija petrol. Din il-lukanda hi popolari [afna mad-diplomati/i.

Skont il-Ministru tal-Intern Libjan, il-lukanda ta’ [ames stilel – il-Corinthia – kienet fil-mira ta’ attakk re/enti, g[alkemm il-Gvern Malti qed jg[id li m’hemmx [jiel li din il-lukanda kienet fil-mira

9


10 Lokali

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Skonta piena f’Malta fuq pedofelija u spi//a arrestat it-Tajlandja • F’Malta

IL-KA}I F’MALTA

tressaq il-Qorti fuq erba’ ka]i ta’ pedofelija

• Arrestat fit-Tajlandja

min[abba akku]i ta’ abbu] fuq tfal ta’ turisti

• Imfittex mill-

awtoritajiet Ingli]i min[abba akku]i ta’ abbu] fuq tfal

Hugh Glass ta’ 57 sena jidher arrestat fit-Tajlandja mill-Pulizija tal-Immigrazzjoni

Pedofelu Ingli] ta’ 57 sena, li bejn l2005 u l-2006 tressaq quddiem il-Qrati tal-:ustizzja f’Malta min[abba akku]i ta’ pedofelija, spi//a arrestat itTajlandja fejn kien qieg[ed ikun imfittex min[abba akku]i b[al dawk li kellu f’Malta. Hu kien telaq lejn itTajlandja minn Malta wara li kien skonta piena ta’ tliet snin [abs. Il-Pulizija tal-Immigrazzjoni f’Phuket fit-Tajlandja arrestat lil dan ir-ra;el Ingli] akku]at li abbu]a minn tfal ta’ turisti. L-Ingli] hu wkoll imfittex mill-awtoritajiet fl-Ingilterra min[abba akku]i dwar ka]i ta’ abbu]

fuq tfal. Hugh Glass kien arrestat f’Patong flin[awi ta’ Sea Pearls Villas. L-allert dwar Hugh Glass in[are; mill-a;enzija uffi/jali responsabbli mill-investigazzjonijiet ta’ reati kriminali mwettqa minn gruppi kriminali. Jonathan King, uffi/jal minn din l-a;enzija, g[amel kuntatt mal-uffi/jali tal-immigrazzjoni f’Phuket aktar kmieni dan ix-xahar u infurmahom li Glass, li kien qieg[ed ikun imfittex fuq talba internazzjonali, kien jinsab f’Phuket. Skont rekords mi]muma mit-

L-arrest ta’ Hugh Glass se[[ f’Patong fl-in[awi turisti/i ta’ Sea Pearls Villas

Taqsima tal-Immigrazzjoni, Glass wasal Phuket fit-18 ta’ Frar li g[adda. Minn meta wasal it-Tajlandja g[all[abta ta’ nofs l-2011, hu [adem f’lukandi u f’postijiet turisti/i o[ra, u qieg[ed ikun allegat li abbu]a sesswalment minn tifel minn New Zealand u ]ew;t itfal o[ra Awstraljani. Hugh Glass hu mfittex ukoll millawtoritajiet Ingli]i b’rabta ma’ sensiela ta’ ka]i ta’ abbu] fuq tfal. Hu di;à ng[ata piena ta’ 20 sena [abs millawtoritajiet ;udizzjarji Ingli]i minkejja li qatt ma kien pre]enti l-Qorti

07.12.2005 Ma jinstabx [ati li abbu]a minn bint kollega tieg[u bil-Qorti tg[id li ma kinitx konvinta li se[[ l-abbu] min[abba ver]jonijiet kuntrastanti tal-omm u l-bint. 14.03.2006 Akku]at li abbu]a minn tifel ta’ 9 snin u tifla ta’ 11-il sena. In]amm ta[t arrest preventiv. 30.04.2006 Jibqa’ mi]mum ta[t arrest preventiv wara li kien akku]at li abbu]a minn tifel ta’ 10 snin. Dan kien it-tieni ka] fi ]mien xahrejn. 02.06.2006 Jing[ata piena ta’ tliet snin [abs wara li ammetta li abbu]a minn tifel hekk kif da[al fuqu waqt li kien fixshower. Dan meta kien qed jin]amm arrestat f’daru fil-Mellie[a fuq akku]i li jixbhu lil din. min[abba li kienu ntilfu tra//i tieg[u. Glass hu dikjarat pedofelu tant li lewwel ka]i ta’ abbu]i fuq tfal imorru lura g[all-1972 meta kien ing[ata piena ta’ 15-il xahar [abs min[abba abbu] fuq minorenni. Aktar ka]i hu allegat li se[[ew fl-1982, fl-1989, fl1990 u l-2001. G[alkemm f’Malta ma kienx instab [ati f’ka] minnhom, hu kien ;ie akku]at f’okka]jonijiet o[ra fl-2006 u telaq minn Malta fl-2010 wara li skonta l-piena fil-[abs. Sadattant, hi mistennija wkoll l-estradizzjoni tieg[u lejn l-Ingilterra.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

F’pa;ni o[rajn...

media.link communications Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 Tel: 25965263 Email: roderick.agius@media.link.com.mt advertising@media.link.com.mt Editur: Roderick Agius

12 Min-nies g[an-nies …grazzi mill-qalb

13 Sejrin lejn kri]ijiet ;odda?

14 Malta, l-UE u l-PN

15 L-Ewropa f’Idejk

11

Fis-sa[[a g[andna g[aliex ninkwetaw Dak li qed ise[[ fis-settur tas-sa[[a pubblika g[andu jinkwetana [afna. Dan qeg[din jg[iduh il-pazjenti, qrabathom kif ukoll sezzjonijiet differenti ta’ professjonisti li ja[dmu f’dan ilqasam. L-effetti []iena fuq is-servizz lill-pazjenti, u meta dan jing[ata, kif ukoll l-effett tas-servizz a[[ari li jag[tu l-professjonisti bissagrifi//ji kollha, ;ej kollu minn fuq. Minn sors wie[ed. Fis-settur tas-sa[[a m’hemmx direzzjoni. Paul Pace, ilPresident tal-Union tal-Infermiera u l-Qwiebel (MUMN) iddikjara dan f’intervista ma’ din il-gazzetta (ara pa;ni 4 u 5). Hu jsemmi sensiela ta’ fatturi li qeg[din jifnu l-operat tas-settur tassa[[a pubblika u li juru nuqqas ta’ vi]joni f’dik li hi politika dwar is-sa[[a pubblika. Jissemmew fost o[rajn: • Ministru li g[a]el li jkollu uffi//ju f’Mater Dei li [arbat landament ta’ [idmet il-management. • Ministru li g[adu ma indunax li hu responsabbli millMinisteru tas-Sa[[a u mhux Ministru ta’ dipartiment wie[ed biss. • Ministru li ma jisma’ minn [add jew jisma’ minn min jaqbillu u jmexxi g[al rasu. Dawn il-fatturi kollha qed jitfissru b[ala sors ewlieni li qieg[ed jeffettwa [a]in is-servizz lill-pazjenti f’dik li hi kura medika, kemm fl-isptarijiet kif ukoll fil-medi/ini li suppost qeg[din jing[ataw bi dritt. Bla tlaqliq, ir-rappre]entant tal-ma;;oranza tal-infermiera u l-qwiebel iddikjara wkoll li n-nuqqas ta’ direzzjoni tal-Gvern fil-qasam tas-sa[[a qed iwassal biex: • Ma kien hemm l-ebda progress fuq it-tnaqqis tal-waiting lists, kemm fid-Dipartiment tal-Emer;enza kif ukoll f’dipartimenti o[ra. • B’dak li qed jippjana l-Ministru tas-Sa[[a se ji]diedu lpazjenti fil-kurituri. • Bit-transfers li saru mar lura s-servizz lill-pazjenti. • Tikber it-tbatija g[all-pazjenti li se jkollhom jistennew erba’ snin biex il-Ministru tas-Sa[[a jsolvi l-problema akuta li [oloq ta’ medi/ini out of stock. Din is-sitwazzjoni tikkuntrasta bil-qawwa mal-investiment kbir

li amministrazzjonijiet Nazzjonalisti wettqu fis-settur tas-sa[[a u li l-a[[ar amministrazzjoni kellha programm li kien se jissokta. Illum, il-Gvern Laburista qed iwettaq ta[wid, tnaqqis u ]armar ta’ servizzi u vendikazzjonijiet mal-[addiema f’dan is-settur. St[arri; li sar mill-gazzetta Malta Today f’:unju li g[adda, juri li fl-a[[ar ftit xhur, ]diedu sew in-nies li qed jg[idu li l-akbar problema li g[andu l-pajji] hi s-sa[[a, wara l-g[oli tal-[ajja, ixxog[ol u l-ekonomija. Tant li l-inkwiet tal-poplu Malti fuq issa[[a hu f’livell ta’ [ames darbiet li kien qabdel. Tassew qab]a kbira ’l fuq! Dan jikkonferma kemm il-poplu Malti jinsab di]appuntat bilweg[diet li kien g[amel Joseph Muscat mill-Oppo]izzjoni g[ax issa mill-Gvern qed jag[mel totalment il-kontra. I]da kif jg[id ilMalti, bejn il-paroli u l-fatti dejjem ikun hemm ba[ar jikkumbatti. Dan hu di]appunt kmieni [afna fil-konfront ta’ din lamministrazzjoni Laburista. Hi wkoll l-istess tmexxija ta’ din lamministrazzjoni li tinsab di]appuntata bil-mod kif qed jitmexxa s-servizz tas-sa[[a pubblika. }velajna dan nhar il-{add li g[adda, meta lil nies qrib [afna tal-Uffi//ju tal-Prim Ministru kkwotajniehom jistqarru li l-Ministru tas-Sa[[a mhux kapa/i biex imexxi ’l quddiem dan il-portafoll li qed ji;i fdat bih. Il-Prim Ministru Joseph Muscat quddiem din is-sitwazzjoni mhux qieg[ed ja;ixxi. Fil-Kabinett qed i]omm ministru tal-isem biss. Joseph Muscat stess kien /anfar lil Godfrey Farrugia meta qallu li fis-settur tas-sa[[a m’g[andux jing[ad li s-sitwazzjoni tran;at meta mhux il-ka]. Kien Joseph Muscat stess li qal kif ;ie rrappurtat dan l-a[[ar jg[id li biex tqassam il-medi/ini fid-djar, lewwel irid ikollok il-medi/ini. Minn dakinhar li saru dawn lammissjonijiet, jidher /ar li s-servizz tas-sa[[a qed ikompli jmur lura. Dan hu l-inkwiet ta’ min hu milqut, tal-vulnerabbli, tal-batut. L-inkwiet hu akbar hekk kif jidher li qed tidda[[al kultura li kollox jg[addi. Min se jwie;eb g[al dawn in-nuqqasijiet? I]]mien anki jekk g[adna fil-bidu ta’ din il-le;i]latura, ma jdumx ma jg[idilna.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Opinjoni

13

Sejrin lejn kri]ijiet ;odda^ . F’sentejn g[addejna minn xenarju iebes [afna. Kri]ijiet ekonomi/i fuqna u taqlib politiku ta[tna. Ftit kienu jimma;inaw li dan kien se ji;ri, però ;ara. G[addejna minnu u irnexxielna n]ommu ’l pajji]na ji]viluppa, jikber u j]omm il-ba]i ekonomika tieg[u soda. Fit-taqlib li kellu [addie[or, a[na bqajna stabbli. G[amilna diversi sa;rifi//ji u g[a]-]mien li g[adda, pajji]na baqa’ hemm. Biss, issa filMediterran qeg[din ji]viluppaw sitwazzjonijiet kompletament ;odda li jista’ jkun li jer;g[u jolqtuna, biddifferenza fundamentali li issa ma hemmx l-istess Prim Ministru jmexxina. 1

. It-Tunisija – l-E;ittu, it-

2

tnejn fi gradi pre]enti differenti sejrin lejn kunflitti so/jali qawwija. G[ad ma hemmx pa/i u stabbiltà demokratika li bihom tista’ ter;a’ tikber l-ekonomika u s-so/jetà tavvanza. Fix-xhur li g[addew u dawk li ;ejjin jidher li hemm kumplikazzjonijiet li ma a[niex ne/essarjament napprezzaw l-effetti negattivi tag[hom. Fi]-]ew;

stati importanti ta[tna hemm qasmiet politi/i u so/jali li jistg[u jeskalaw. Sa fejn u fuq liema livelli smajna [afna tbassir; biss, x’effettivament se jse[[ ji;i bit-tajjeb u l-[a]in ma’ wi//na. Dan se jkun ]gur bank ta’ prova qawwi g[al din l-amministrazzjoni l;dida li g[adha ma fehmitx [idmietha, u mo[[ha biex tibqa’ oppo]izzjoni, avolja qieg[da fil-Gvern. 3. Dak li qieg[ed ise[[ fisSirja, bil-kunflitt militari li g[addej, bilkumplikazzjonijiet marbuta issa mad-dikjarazzjoni Ewropea li l-{i]bollah huma organizzazzjoni terroristika, kif ukoll bl-elezzjoni presidenzjali fl-Iran, huma wkoll tastieri importanti li jistg[u f’[akka ta’ g[ajn ji;bdu ferm iktar milli qed na[sbu. Jqabdu nirien ikbar milli qed naraw b’distabilizzazzjoni iktar fonda f’dik ir-rokna determinanti tal-ba[ar komuni. Il-linji varji ta’ alleanzi u po]izzjonijiet ida[[lu fin-nofs it-Turkija, lIraq u l-I]rael. Il-kri]i hemm flok tidher li g[andha possibbiltà vi/ina ta’ ]bokk,

ne/essarja sabiex wie[ed imexxi pajji] li g[andu sitwazzjoni ekonomika xejn fa/ili xi jmexxi. Iddikjarazzjonijiet tieg[u filParlament Spanjol bl-attakki tal-Oppo]izzjoni, minflok g[alqu l-kwistjoni jidher iktar li se jift[uhom. Dan jista’ jwassal g[all-elezzjoni ;enerali fi ftit ]mien b’iktar komplikazzjonijiet ekonomi/i u politi/i. minn Carmelo Mifsud Bonnici carmelo.mifsudbonnici@gov.mt

sejra ma’ kull ;urnata fi triqat opposti. . Anki jekk dan wa[du huwa ]gur bi]]ejjed, g[andna issa ]ew; stati o[ra membri b[alna fl-Unjoni Ewropea li fihom qed naraw li t-temp qieg[ed iberraq. Spanja sabet ru[ha f’din ilpo]izzjoni politika b’mod qawwi din il-;img[a. Lallegazzjonijiet li qed isiru kontra l-Prim Ministru attwali, Mariano Rajoy, li kien involut f’attivitajiet ta’ korruzzjoni, qed inawru mill-fidu/ja u l-kredibbiltà 4

. L-istess b’impatt iktar dirett u immedjat g[andna issa l-kri]i fil-po]izzjoni politika Taljana. Il-Gvern pre]enti, immexxi minn Enrico Letta b[ala Prim Ministru, li ;ej mill-Partit Demokratiku fi/-/entruxellu; u tal-Vi/i Prim Ministru An;elino Alfano tal-PDL, kien qieg[ed iwettaq avvanzi kbar. Fi ftit xhur rajt diversi de/i]jonijiet jittie[du li fuq diversi punti la[qu ma’ dak li di;à kellna vanta;; fuqhom. Tis[i[ talmedjazzjoni b[ala mekkani]mu ;udizzjarju, tne[[ija taddiskriminazzjoni fil-konfront tal-ulied imwielda barra mi]-]wie;, artikli kontra lomofobija ;ejjin g[ad-dawl. Hemm bnedmin ;odda 5

kapa/i li qed jibdew iwettqu dak li ma se[[x qabel. Biss, il-kundanna kontra Silvio Berlusconi ukoll din il;img[a kkomplikat il-[ajja tal-Gvern. . X’se ji;ri [add ma jaf; però jidher li s-sentenza ta’ [tija fil-konfront tieg[u fet[et xenarji li minnhom lItalja tista’ ter;a’ tmur g[allelezzjoni ;enerali, li minnha jirb[u dawk li ma humiex kapa/i jag[tu stabbiltà lillpajji]. Minn dak li qed nara – dejjem jekk ma jkunx hemm ma[friet presidenzjali – se jkollna x-xhur li ;ejjin b’pajji] iktar maqsum u iktar instabbli ekonomikament u so/jalment. Hu x’inhu, huwa ma hemmx dubju li huwa flinteress tag[na li filMediterran ikun hawn ilpa/i u l-istabbiltà. Ftit nistg[u nag[mlu biex in]ommu din il-mew;a ;dida ta’ kri]ijiet qawwija; nistg[u biss nippreparaw irwie[na g[al dak li ;ej fuqna. Kemm dan il-Gvern huwa kapa/i g[al dan limpatt, il-futur jista’ jg[idilna. Dak li nistg[u ng[idu hu li fuq il-pre]ent u l-passat ri/enti ftit nistg[u norbtu kusna. 6

A[na Ewropej St[arri; tal-Kummissjoni Ewropea fost i/-/ittadini tat28 pajji] membru, wera li lMaltin verament in[ossuna Ewropej aktar minn kull poplu ie[or tal-pajji]i membri. A[na l-Maltin l-aktar li n[ossuna Ewropej. L-aktar li nafu dwar l-elezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew. L-aktar li nafu dwar kif ta[dem il-Komunità Ewropea u affarijiet o[ra konnessi mal-Ewropa. Il-Maltin huma wkoll laktar li jipparte/ipaw flelezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew. Dawn lelezzjonijiet issa g[andhom isiru f’Mejju li ;ej. F’anqas minn sena o[ra. U g[al darb’o[ra hemm b]onn li lpoplu jo[ro; bi [;aru biex jivvota f’dawn l-elezzjonijiet. Malta llum g[andha sitt membri fil-Parlament Ewropew. Li hi rappre]entanza tajba mqabbla mad-daqs talpopolazzjoni tag[na. I]da lParlament Ewropew tant g[andu kumitati fuq su;;etti diversi li jolqtu li/-/ittadini Ewropej, li r-rappre]entanti tag[na jridu ja[dmu [afna

aktar minn deputati ta’ pajji]i Ewropej o[ra. G[alhekk importanti lg[a]la li nag[mlu flelezzjonijiet li jmiss g[allParlament Ewropew. Hemm b]onn [idma kbira biex il-PN ikollu tliet membri filParlament Ewropew. Dawn ikunu jiffurmaw parti millgrupp tal-Partit Popolari Ewropew li l-PN hu membru tieg[u. Hu l-akbar grupp f’dan ilParlament u allura hu f’po]izzjoni li jag[ti sehem kbir fit-tfassil tal-politika Ewropea li tolqotna lkoll mill-vi/in [afna. G[ax a[na /ittadini Ewropej, bl-istess drittijiet daqs /ittadini minn pajji]i ferm akbar minna. Is-solidarjetà skomda... i]da g[al min

Il-Papa Fran;isku jkompli jissorprendi bis-sempli/ità tieg[u i]da wkoll bil-[sibijiet profondi li jesprimi ma’ kull realtà li jiltaqa’ mag[ha. Filvja;; tieg[u fil-Bra]il biex jattendu g[all-Jum Mondjali ta]-}g[a]ag[ wera l-umanità kbira tieg[u.

minn Michael Mercieca michael@michaelmerciaca.eu

Fost id-diversi attivitajiet li kienu organizzati tul din i]]jara storika, l-aktar wa[da li laqtitni kienet i]-]jara f’wa[da mill-favelas ta’ Rio de Janeiro. Dan il-pajji] li b[alissa qed jonfoq miljuni ta’ dollari biex jibni stadji g[al-log[ob tatTazza tad-Dinja li jmiss. Dan il-pajji] b’ekonomija li qed tespandi ;mielha, li jorganizza l-akbar Karnival

fid-dinja, g[andu nies jg[ixu fi djar tal-landa. Nies li jg[ixu f’dik li qabel kienet mi]bla u li g[ax ma jistg[ux jag[mlu mod ie[or mijiet kellhom jibni fuqha biex ikollhom saqaf ta[t xiex jorqdu. F’diskors qasir li g[amel f’din il-favela, il-Papa akku]a lill-awtoritajiet /ivili ta’ dak il-pajji] u liddinja kollha kemm hi, li g[alihom il-kelma ‘solidarjetà’ saret kelma skomda jekk mhux kelma [a]ina. Din hi akku]a serja [afna. U f’[afna /irkostanzi hi verità kbira. Ftit huma dawk il-popli li b’idhom fuq il-kuxjenza jistg[u jg[idu li din l-akku]a ma tg[oddx g[alihom. G[alina l-Maltin din lakku]a tg[odd? Na[seb li rrisposta sin/iera trid tkun: “Le u Iva”. Le, g[ax kif g[edt fl-a[[ar artiklu tieg[i, a[na l-Maltin u l-G[awdxin dejjem nuru solidarjetà kbira fejn jid[lu [utna anqas fortunati minna. Bi]]ejjed il-maratoni li jsiru kull sena b’risq il-karità u fihom jin;abru l-miljuni. Bi]]ejjed tara kemm

missjunarji Maltin, reli;ju]i u laj/i qed ja[dmu fost poplu foqra il-bog[od minn art twelidhom. Iva, g[ax is-solidarjetà ma tintweriex biss billi nda[[lu jdejna fil-but biex ng[inu lil min hu fil-b]onn. Issolidarjetà rridu nuruha wkoll, kif sostnejt fl-a[[ar artiklu tieg[i wkoll, anke ma’ barranin li min[abba /irkostanzi sfortunati f’pajji]hom, ikollhom ja[arbu biex ifittxu futur a[jar u jsibu ru[hom f’pajji]na, forsi bla ma jridu, g[ax fil-[arba tag[hom lejn futur a[jar jispi//aw filperiklu li jitilfu [ajjithom. Ma dawn ukoll irridu nkunu solidali. U nkunu solidali mag[hom mhux bit-theddid u t-tisbit tar-ri;lejn, imma billi nipperswadu lill-Ewropa li pajji]na jin[tie; l-g[ajnuna biex jibqa’ solidali malimmigranti irregolari. U dan jirnexxilna nag[mluh biss jekk flelezzjonijiet tal-Parlament Ewropew nele;;u lil min lest jipprova jipperswadi u mhux jhedded. Dan se jkun dmirna f’Mejju li ;ej.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Opinjoni

15

Ma nilag[bux max-xog[ol! L-g[ajta tal-PN fl-a[[ar le;i]latura kienet dwar limportanza tal-[olqien taxxog[ol. Kien il-Gvern ta’ Lawrence Gonzi li a skapitu ta’ vanta;;i politi/i stinka biex jistimula l-ekonomija u jo[loq l-impjiegi. Dan fi ]mien meta rajna pajji]i madwarna ji;;arrfu hekk kif l-ekonomija globali tmantret u ntilfu mijiet ta’ eluf ta’ impjiegi bil-konsegwenzi qarsa li dan kollu j;ib mieg[u. Ix-xog[ol u l-produttività huma l-mutur ta’ kull ekonomija. Dawn idawru rrota u jag[tu lkontribuzzjonijiet ne/essarji biex jin;abru t-taxxi li bihom il-gvern ikun jista’ jsostni u ji]vol;i s-servizzi importanti g[all-poplu tieg[u. Statistika re/enti talUffi//ju tal-Istatistika Nazzjonali tindika li qieg[ed iberraq hekk kif ilqg[ad u l-konsum taw indikazzjonijiet ta’ xejriet negattivi fl-ekonomija. Qabelxejn kien hemm indikazzjoni li sena fuq sena, il-qg[ad f’Mejju ]died b’600 persuna. Flistess perjodu, limportazzjoni minn barra

ta’ prodotti tal-konsum, kemm dawk g[al konsum immedjat b[all-ikel u dawk tat-tul b[all-appliances naqset b’rata allarmanti ta’ madwar 20%. Din ix-xejra kienet ukoll fil-produzzjoni lokali, li naqset b’9% spe/jalment fejn tid[ol ilproduzzjoni tal-ikel. Jidher ukoll li l-prezzijiet bl-imnut tal-ikel ]diedu b’rata ta’ 7.2%. {are; ukoll li lMaltin naqsu l-ivvja;;ar bejn April u :unju b’37%. Dawn ftit jawguraw tajjeb g[all-andament ekonomiku hekk kif d[alna fis-sitt xahar ta’ Gvern ;did Laburista. Jekk dawn ix-xejriet ikomplu jkun ifisser li dak ix-xog[ol sfiq tal-a[[ar snin jisfaxxa fix-xejn. {add ma jie[u pja/ir li pajji]na jmur lura. A[na rridu l-;id. Kri]i ekonomika hi l-a[[ar [a;a li g[andna b]onn fi ]mien tant delikat g[all-ekonomija Ewropea. Sa ftit xhur ilu, il-Partit Laburista fl-Oppo]izzjoni kien serra[ ras kul[add dwar il-famu]a roadmap li kellu. Fil-kampanja elettorali wieg[du gvern dinamiku li kellu jo[loq ix-xog[ol. Wara l-pubblikazzjoni ta’ dawn i/-/ifri, irrid nara x’se

minn Caroline Galea info@carolinegalea.com

jg[id Muscat! F’nofs sena g[ad irridu naraw proposta wa[da konkreta ta’ [olqien ta’ impjiegi ;odda. S’issa n[ela [afna [in f’sofi]mi i]da azzjonijiet konkreti dwar il-[olqien tax-xog[ol g[adhom fuq il-karta jekk mhux ukoll fantasija. Dan ftit jawgura tajjeb jekk din hi t-triq li qbadna g[allekonomija Maltija. Ejjew inqabblu dan ma’ x’g[amel Gvern Nazzjonalista fl-a[[ar

le;i]latura: • Bejn l-2008 u l-2011 in[olqu 20,000 post taxxog[ol ;did g[all-[addiema Maltin. • Saru xejn anqas minn 43,000 talba g[all-[addiema minn employers mal-ETC. • Il-Gvern salva 5,000 impjieg mis-sensja waqt leqqel tal-kri]i finanzjarja. • In[olqu firxa ta’ skemi ta’ ta[ri; u g[odda biex il[addiema jkomplu jit[arr;u fi snajja’ ;odda u b’g[ajnuna diretta finanzjarja u fiskali. Liskemi ;ew esti]i lil faxex partikulari fosthom nisa li jridu jirritornaw g[axxog[ol jew jibdew ja[dmu lewwel darba. • L-iskemi tal-Microinvest u Micro-credit immirati biex jg[inu lis-self employed u azjendi ]g[ar u medji xprunaw ix-xog[ol u l-investiment. 1,050 sid ta’ negozju gawdew minn dawn l-iskemi s’issa. • Bejn l-2008 u l-2011 ;ew approvati xejn anqas minn 130 applikazzjoni g[al bini jew estensjoni ta’ fabbriki. Dan l-investiment fisser injezzjoni g[allekonomija Maltija ta’ €320 miljun. €270 miljun

minnhom kienu investiment barrani. Dan fisser il-[olqien ta’ 3,400 impjieg ;did f’dawn il-fabbriki. • Bl-g[ajnuna ta’ fondi Ewropej saru ammont ta’ pro;etti kbar fil-qasam talinfrastruttura, l-ambjent u restawr li kien ta’ spalla g[all-industrija talkostruzzjoni lokali. • Il-Gvern investa €17-il miljun f’park nazzjonali talavjazzjoni. Dan ifisser impjieg g[al 1,000 [addiem. • Saru investimenti kbar fl-edukazzjoni. B’investiment ta’ €120 miljun, l-MCAST se jgawdi minn kampus modern u attrezzat li jla[[aq malb]onnijiet u sfidi li ;ejjin fil-qasam tat-ta[ri; spe/jalizzat. Ma’ dan hemm investiment ie[or tal-BIO park li g[andu jilqa’ l-aqwa m[u[ xjentifi/i Maltin u barranin. Dawn huma fatti li [add ma jista’ jmerihom. In[e;;e; lill-Gvern biex iqum fuq tieg[u jekk irid ila[[aq b’xi mod ma’ dawn il-fatti. Intant, nistennew u naraw. Imma kif jg[id ilMalti, “bejn il-kliem u l-fatti hemm ba[ar jikkumbatti!”

ninvestu fi]-]g[a]ag[ biex jirnexxu u ma nitilfuhomx. Kien g[alhekk li l-UE nediet numru ta’ inizjattivi biex tg[in li]-]g[a]ag[ isibu xog[ol. Fillaqg[a tal-Malta EU-Action Steering Committee (MEUSAC), ftit tal-;ranet ilu, fejn nirrappre]enta lill-PN, iddiskutejna dawn l-inizjattivi. Tkellimt li minkejja li Malta hi ]g[ira, g[andna realtajiet differenti. G[alhekk tajt su;;erimenti ta’ kif g[andna nindirizzaw il-problemi b’mod lokali u mhux nazzjonali, biex tabil[aqq [add mi]-]g[a]ag[ ma jibqa lura! Kien ta’ dispja/ir li fejn is-so/jetà /ivili hi mistiedna biex tag[ti l[sibijiet tag[ha, il-GWU ma kinitx pre]enti.

kollha rre;istraw ]ieda ta’ [addiema ]g[a]ag[ fil-qasam agrikolu. Fix-xog[ol tieg[i mal-Kummissjoni Ewropea u fil-vja;;i lejn dawn il-pajji]i, il-Ministri tal-Biedja f’dawn ilpajji]i sostnew dan il-punt. Xi sena ilu waqt ]jara firre;jun ta’ Alentejo, finNofsinhar tal-Portugall, millMinisteru tal-Agrikultura kienu spjegawlna kif investiment li sar f’dan ir-re;jun snin ilu, mhux talli [oloq opportunitajiet agrikoli ;odda, talli qed jo[loq opportunitajiet anke fis-settur turistiku u dan ir-re;jun sar attrazzjoni g[al xog[ol g[a]-]g[a]ag[! {afna ]jarat o[rajn li kont g[amilt kienu interessanti immens g[ax kienu jimluni b’ideat ;odda ta’ kif tindirizza l-problemi u kif tkun innovattiv! L-esperjenza ta’ xog[ol ta’ g[axar snin flistituzzjonijiet tal-UE, malKunsill u aktar tard malKummissjoni Ewropea, illum hi parti minni... [asra li ma nistax insarraf dak li tg[allimt f’Malta, pajji]i li tant ng[o]]!

L-Ewropa f’Idejk :enerazzjoni mitlufa^ Il-kri]i ekonomika u finanzjarja fl-UE qed tippre]enta sfidi kbar lillEwropa. Ir-rata tal-qg[ad hi g[olja: fil-pajji]i tal-ewro r-rata hi 12%, filwaqt li fil-pajji]i talUE hi ta’ 11%.* I]da l-akbar problema hi lqg[ad fost i]-]g[a]ag[ (ta[t il25 sena) u din il-kri]i qed t[alli l-effetti koroh fuq din il;enerazzjoni ta’ ]g[a]ag[. IlGre/ja u Spanja g[andhom log[la rata ta’ qg[ad fost i]]g[a]ag[ fl-Ewropa, 59% u 56%.* I]-]g[a]ag[ huma l-aktar vulnerabbli fis-so/jetà. Dan min[abba l-fatt li ma jkollhomx esperjenza fid-dinja tax-xog[ol. I]da Constantin Gurdgiev, lecturer flekonomija fit-Trinity University f’Dublin, l-Irlanda,

fakkar punt importanti li bosta injoraw: hemm anqas kultura fost i]-]g[a]ag[ biex ikunu membri f’union u allura jkollhom min jipprote;ihom. Minbarra dan, tajjeb infakkru li g[all-kumpaniji tiswa anqas li jke//u li]-]g[a]ag[ mill-post tax-xog[ol milli lil dawk ta’ età

akbar. G[alhekk din il;enerazzjoni ]ag[]ug[a hi laktar wa[da li qed issofri f’din il-kri]i. Sfortunatament, aktar ma jkun hemm ]g[a]ag[ bla xog[ol fl-Ewropa, anqas se jit[allsu taxxi lill-istat, ikun hemm anqas konsum u minbarra dan, problema finanzjarja fost i]-]g[a]ag[ se twaqqafhom milli jibnu l-futur tag[hom, jixtru dar u fuq kollox, ikollhom familja. G[alhekk ir-riperkussjonijiet fuq is-so/jetà jistg[u jkunu dejjiema g[ax din il;enerazzjoni probabbli se tipprodu/i anqas tfal! Malta hi l-e//ezzjoni F’din l-istampa kollha, spe/jalment meta tara li lpajji]i Ewropej fir-re;jun tal-

Mediterran g[andhom kollha rata g[olja ta’ qg[ad fost i]]g[a]ag[, tispikka aktar Malta li g[andha fost l-anqas rati ta’ qg[ad fost i]-]g[a]ag[ flEwropa, 11%.* Ovvjament, dan mhux b’kumbinazzjoni i]da frott ta’ [idma g[aqlija mill-Gvern pre/edenti li attira l-investiment u jo[loq ix-

minn Ingrid Brownrigg ingrid.brownrigg@gmail.com

xog[ol. I]da hu inkwetanti li din ir-rata qed tikber u l-pjan tal-Gvern dwar kif se jo[loq ixxog[ol g[adu mhux mag[ruf u dan iwassal g[all-in/ertezza u ]gur li ma jattirax investiment lejn pajji]na! Jiena g[andi [afna g[al qalbi ]-]g[a]ag[, kemm g[ax jiena ]ag[]ug[a wkoll, i]da wkoll g[ax nemmen u rrid nara li s-so/jetà ta’ g[ada tkun a[jar minn dik tal-lum u g[alhekk irridu

Min-negattiv jo[ro; il-po]ittiv Din il-kri]i [alliet frott tajjeb ukoll. Numru ta’ ]g[a]ag[ fi bliet kbar, b[al Ateni (filGre/ja), Madrid (fi Spanja) u Li]bona (fil-Portugall) marru ja[dmu fil-kampanja fis-settur agrikolu, forsi l-uniku settur li

g[ad g[andu b]onn [afna [addiema. Dawn il-pajji]i

*Sors: EUROSTAT


16 Ittri lill-Editur

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Aktar ma jg[addi ]mien, aktar qed ife;;u d-dubji fuq id-dikjarazzjonijiet tal-assi tal-membri tal-Kabinett li g[a]el Joseph Muscat

Ma jitwemmnux!

Dikjarazzjonijiet dubju]i! Sur Editur, Fl-a[[ar jum qabel ilParlament a;;orna g[as-sajf tressqu d-dikjarazzjonijiet talassi tal-Kabinett Laburista. Forsi sar hekk bit-tama li jg[addu sajf bla mistoqsijiet imbarazzanti fil-Parlament. I]da rrid nikkummenta fuq il-fra;ilità ta’ kredibbiltà ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet u leffett [a]in li se jkollhom fuq is-so/jetà u fuq il-;ustizzja so/jali. Di;à g[andna eva]joni

kbira ta’ taxxa. Kul[add jaf li fost tal-[wienet hemm min ma jag[tix ir/evuti fiskali. O[rajn li ja[dmu g[al rashom imbag[ad, ibda minn salt professjonisti u kompli f’o[rajn, jevitaw li jag[tu lir/evuta dovuta. Mill-banda l-o[ra i]da, il[addiema u l-pensjonanti j[allsu bil-quddiem kull /ente]mu dovut f’taxxa u dan anke fuq depo]iti li b’g[aqalhom ikunu faddlu (withholding tax).

B’dak li ddikjara l-Kabinett ta’ Muscat se jkompli jag[ti aktar ra;unijiet lil min hu di;à mxaqleb li jevadi ttaxxa. Di;à smajt [afna diskors minn diversi nies dwar dan. Din sitwazzjoni [a]ina li sa[ansitra tmur g[all-ag[ar jekk il-Gvern, biex jirkupra nuqqas fil-;bir ta’ taxxa li jista’ jirri]ulta, jag[fas aktar fuq il-[addiema u l-pensjonanti g[ax dawk ma jistg[u ja[bu xejn midd[ul tag[hom.

Fil-fatt, di;à qed iberraq li jid[ol il-means test g[al /erti servizzi li jipprovdi l-Gvern. Jekk ji;ri hekk, allura min qed i[allas sehmu kollu tattaxxi se jer;a’ ji;i m;ieg[el i[allas filwaqt li min jirnexxilu jevadi, jibqa’ jgawdi. In;ustizzja so/jali akbar minn din ma jistax ikollok u dan kollu minn gvern suppost So/jalista!

J. Mallia Il-{amrun

Sur Editur, Wara li kienu ppubblikati d-dikjarazzjonijiet tal-assi tal-Kabinett Laburista, Joseph Muscat qal li hu jemmen f’dak li ddikjaraw il-Ministri u s-Segretarji Parlamentari. Dik affarih. I]da affarija jekk jemminhomx ilKummissarju tat-Taxxi Interni li xi kultant jibag[tilna kontijiet li jwerr/una!

Migdum Tas-Sliema

Il-Kodi/i tas-Settur Pubbliku Sur Editur, Nixtieq in;ib g[allattenzjoni tat-Tabib Franco Mercieca, is-Segretarju Parlamentari Laburista, paragrafu 7.4.2.2. tal-Kodi/i tal-Management tas-Servizz Pubbliku dwar Xog[ol Privat u Investimenti Privati:“Fil-ka]i kollha fejn qed ji;i kunsidrat impjieg fuq barra, uffi/jali pubbli/i jridu jag[tu l-ewwel konsiderazzjonijiet lill-impjieg tag[hom malgvern u jevitaw sitwazzjonijiet li jistg[u jqajmu jew jidhru li qed iqajmu konflitt ta’ interess.” Imma dan kollu forsi jg[odd biss g[all-[addiema u mhux g[as-sidien!

Mario Borg Il-{amrun


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Ittri lill-Editur

17

Aktar su//essi g[al Brian Schembri Sur Editur, F’il-mument tat-23 ta’ :unju 2013, pa;na 19 bl-isem ‘Jidderie;i l-Orkestra Siciliana’, qrajt l-ittra ta’ Carlo Demicoli li kien pre]enti fl-1 ta’ :unju g[all-kun/ert fitTeatru Garibaldi f’Palermo, bis-sehem tal-Orkestra Siciliana ta[t id-direzzjoni ta’ Brian Schembri. Carlo Demicoli qal ukoll li fl-2012 Brian Schembri dderie;a l-opra La Traviata f’Hong Kong u fl-2013 idderie;a l-opra Die Tote Stadt fit-Teatru Lubeck. Kelli x-xorti nara din l-opra meta mort b[al kull sena Hamburg g[and xi [bieb tieg[i. Biex jag[tuni sorpri]a, il-{add 2 ta’ :unju, [aduni nara l-opra Die Tote Stadt (The Dead City) ta’ Eric Wolfgang Korngold (1897 – 1957) b’su;;ett fantastiku bi tliet atti. It-Teatru Lubeck kien mimli daqs bajda. Kif intefa d-dawl biex tibda l-opra, l-udjenza nfexxet b’/ap/ip u b’sorpri]a kbira nara lil Brian Schembri [iere; biex jidderie;i l-opra b’orkestra kbira, ilPhilharmonisches Orchester Der Hansestadt Lubeck, kor kbir, kor tat-tfal imdaqqas u lvu/ijiet solisti mag[]ulin internazzjonali. I]-]ew; korijiet huma tat-teatru Lubeck. Bejn il-5 ta’ April u l-15 ta’ :unju l-opra saret seba’ darbiet, ta[t id-direzzjoni ta’ Brian Schembri. Din l-opra, lil Brian Schembri g[amlitlu ttriq g[all-opri ta’ Wagner. Lopra spi//at b’akklamazzjoni kbira. Brian Schembri ntlaqa’ tajjeb ferm mill-gazzetti wkoll. Giovanni Degiovanni

In-Naxxar

Il-prezzijiet tal-prodotti g[andhom ikunu jidhru /ari u kull nuqqas hu ksur tal-li;i u tar-regolamenti Ewropej

G[andu jintwera l-prezz tal-bejg[ Sur Editur, Dan l-a[[ar, lAsso/jazzjoni talKonsumatur talbet lillawtoritajiet biex jinfurzaw id-direttiva tal-UE li tobbliga lill-[wienet u lill-bejjieg[a juru l-prezz ta’ kull o;;ett li jbig[u. Il-Malta Competition and Consumer Affairs fakkritna li din id-direttiva tal-UE bdiet ta[dem minn g[axar snin ilu. Anzi qalet ukoll li kitbet lill-Kummissjoni Ewropea fuq dan is-su;;ett. Naturalment dan juri li f’Malta u G[awdex konna qeg[din nabbu]aw f’dan ilqasam. Din l-a[bar hi [a;a li jmissha t[ammar wi// lawtoritajiet kon/ernati u responsabbli g[all-infurzar

ta’ din l-istess ordni. G[aliex? G[ax ifisser li dawn l-istess awtoritajiet kienu qed ji;u jaqg[u u jqumu u ma kinux jag[tu kas tal-istess ordni. Fir-Rabat ta’ G[awdex hi [a;a l-iktar fa/li li tara [afna abbu]i ta’ din ix-xorta. {wienet li ma jurux ilprezzijiet fuq l-o;;etti li jbig[u. Min[abba dan labbu], qed ikollna [afna serq fil-bejg[ tal-istess [wienet. U serq ming[ajr ebda skruplu. La min-na[a tal-istess [wienet u lanqas minn dik tal-awtoritajiet li qed jittolleraw dan l-abbu] u ilhom jittollerawh snin s[a[. Jekk irridu naraw dawn labbu]i, bi]]ejjed in]uru [wienet fi/-/entru tal-Belt Victoria. Fl-in[awi tat-Tokk

u tas-Suq tar-Rabat. Hekk ukoll fil-periferija tal-istess belt. {wienet tal-[axix, [wienet tal-merkanzija talikel, [wienet tal-g[odod, [wienet tal-[wejje; g[allilbies. Insomma, kull xorta ta’ [wienet. U dan l-abbu] ilna narawh snin s[a[, mhux minn xi ftit xhur. Possibbli dawk li suppost jg[assu biex i[arsu linteressi tal-poplu ma jarawx dawn l-abbu]i kollha ta’ serq li qed isir? L-istess o;;ett ming[and [anut jitolbuk g[alih prezz u ming[and [anut ie[or jitolbuk iddoppju tal-istess prezz. Tg[id qed ikollna korruzzjoni tal-istess uffi/jali li suppost jaraw li jkunu esibiti l-prezzijiet fuq l-o;;etti g[all-bejg[? Kif

tista’ ssir din il-korruzzjoni? B’mod l-aktar fa/li. Billi luffi/jali li jag[lqu g[ajnejhom jitolbuhom prezzijiet [afna aktar baxxi minn dawk li jitolbu lillpubbliku in;enerali. Anzi, bosta drabi, billi l-istess o;;etti lil dawn l-uffi/jali jing[atawlhom b’xejn. Dawn huma l-Insara tag[na sidien ta’ [wienet [allelin. U uffi/jali pubbli/i responsabbli [allelin aktar minnhom! Imbag[ad, imbierek Alla, tara lil dawn l-istess individwi fil-knejjes jersqu g[at-Tqarbin. Ji;ifieri jitqarbnu meta huma [allelin, tant dawk tal[wienet u tant l-uffi/jali li jippermettu dawn l-abbu]i. Taparsi Nsara

Ix-Xag[ra


18 Ittri lill-Editur

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

{ajr mill-Pakistan

F’dan id-dramm rajna pass pass il[ajja ta’ din il-qaddisa kbira. Jalla linsara kollha jag[rfu jimitaw il-virtujiet kbar ta’ Sant’Elena. L-ewwel qima lil Alla li hu fuq kul[add u fuq kollox. Il-qaddisin qeg[din hemm biex nimitawhom fittajjeb li wettqu, u biex nitolbuhom jid[lu g[alina quddiem Alla meta a[na nirrikorru lejhom. Mill-;did prosit u grazzi lil dawk kollha li kienu involuti biex twassal dan id-dramm. Dramm ta’ sag[tejn li [alla lil kul[add imsammar mas-si;;u. Konvint li [are; il-;id spiritwali. Ilqaddisin kollha g[exu [ajjithom kif xtaqhom Alla. Hekk g[amlet il-kbira Sant’Elena. Kul[add hu msejja[ g[all-qdusija. Meta tg[ix [ajtek tajjeb hi x’inhi lvokazzjoni tieg[ek u jirnexxilek issalva ru[ek, int qaddis#qaddisa. Il-qaddisin kienu umani b[alna.

Sur Editur, Jiena missjunarja filPakistan. Il-[idma b[ala soru tal-karità hi mal-fqar, fl-edukazzjoni u fis-sa[[a. Fi]-]jarat fil-familji ng[inu fit-tag[lim nisrani, lit-tfal fl-istudji u nippromwovu lill-mara f’so/jetà fejn hi meqjusa tat-tieni klassi. L-akbar ferita hi n-nuqqas ta’ edukazzjoni li to[loq [afna aktar problemi. Hija xena komuni li tara tfal ji;;errew fit-toroq, jew tfal ]g[ar ji;bru ]-]ibel biex isibu xi [a;a tg[odd g[alihom u o[rajn ja[dmu fi [wienet jew postijiet o[ra. {afna drabi dawn ittfal ma jit[allsux bi flus imma billi jag[tuhom ikla kuljum. {afna mid-donazzjonijiet li nir/ievu nu]awhom biex in[allsu g[all-edukazzjoni tat-tfal, jew ta’ xi w[ud minnhom g[aliex mhux possibbli li nfejqu l-feriti kollha. L-investiment fledukazzjoni joffri tama g[all-futur a[jar mhux biss g[al dawn it-tfal u familthom imma g[asso/jetà wkoll. Nirringrazzja lill-Fond Missjunarju li tant ja[dem biex jag[ti donazzjonijiet lill-missjunarji Maltin. Din is-sena, offrieli 2,000 ewro. Nirringrazzja lill-poplu Malti li jg[in finanzjarjament fi pro;etti ta’ karità. In[e;;i;kom biex tkomplu tg[inu lill-Mission Fund bid-donazzjonijiet u billi tibag[tu bolol uzati u tikkoperaw f’kull attività organizzata. Donazzjonijiet jistg[u jintbag[tu online jew bi transfer bankali dirett f’dawn l-kontijiet: HSBC (061 197 448 050), BOV (163 007 980 19), APS (200 008207 62) jew BANIF (000 879 631 01). A[na nuru l-gratitudni tag[na bit-talb tag[na.

Birkirkara

Lahore, Pakistan

ll-Karkari]i dis-sena qeg[din ji//elebraw il-250 sena minn meta l-Pittur Francesco Zahra fl-1763 g[amel il-kwadru titulari ‘Is-sejba tas-Salib’

250 sena mill-kwadru titulari Sur Editur, Il-{amis 18 u l-:img[a 19 ta’ Lulju li g[adda, il-parro//a tal-Kolle;;jata Elenjana ppre]entat dramm tal-og[la livell ‘Imperatri/i Awgusta Helena’ biex fakkarna b’mod spe/jali fil-250 sena minn meta kien sar il-kwadru titulari talknisja tag[na minn Francesco Zahra fissena 1763. F’dan id-dramm [adem bi kbir is-Sur Pawlu Micallef biex ippreparah. Ilkontenut me[ud mill-kitba ta’ Patri Albert M. Sammut OFM Conv S. Th. D. {ajr lir-Revmu Prepostu Ant. Cassar u l-Kapitlu Elenjan; il-[addiema talG[aqda Armar Sant’Elena; Patri Albert M. Sammut ofm. Conv; Emanuel Sammut, Prokuratur tal-Ba]ilika; Carmelo Bonnici, Sagristan tal-Ba]ilika; Rev. Josef Mifsud, Kappillan Parro//a San :u]epp {addiem Birkirkara; Kor Ite ad Josef Parro//a S.:.{.; Joe Brincat Recording Studio, Martin Fenech, Banda Duke of Connaught’s Own u G[aqda Mu]ikali Sant’Elena.

Grazzi u prosit lill-bravi atturi. Grazzi lil dawk kollha li kienu involuti b’xi mod. Dramm ta’ klassi. Drammi li kienu jixbhu lil dan kienu saru fis-snin 1978 u 1987. }gur li dan ri/enti [aqqu kull tif[ir. F’dan id-dramm rajna l-[ajja talpatruna tag[na Santa Elena. Mara kbira u ta’ e]empju kbir g[al nisa mi]]ew;a. Mara li sofriet imma, minkejja kollox, baqg[et fidila g[as-sej[a tag[ha ta’ omm u mara mi]]ew;a. Mara ta’ fidi kbira u m[abba lejn Alla, il-familja u l-proxxmu. Omm e]emplari g[al binha. Tisma’ kemm tisma’ fuq din il-qaddisa dejjem titg[allem xi [a;a ;dida. Wara ttbatija ti;i l-glorja, hekk ;ara lil Sant’Elena. Kien binha Kostantinu li ta l-libertà lil Knisja nisranija. G[amel reb[iet kbar bil-qawwa tas-Salib. {admet bi kbir biex flimkien mal-Isqof San Makarju sabu s-salib li fuqu miet is-Sinjur tag[na :esù Kristu biex fdiena u salvana.

Joseph Paul Tonna

Sr Natalie Abela


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Ittri lill-Editur

19

}mien ta’ restrizzjonijiet jew le^ Sur Editur, Ma nafx minn fejn, Roderick Galdes, is-Segretarju Parlamentari g[all-Biedja, is-Sajd u d-Drittijiet tal-Annimali, qal li [a l-fehmiet tal-ma;;oranza tan-nies u tal-g[aqdiet li jridu li jkun hemm tne[[ija totali u li ma jintu]a ebda annimal fi/-/irku. U jekk [a dawn il-fehmiet jew inkella jekk saret xi forma ta’ konsultazzjoni, din ma jidhirx li kienet pubblika. G[alhekk jag[mel tajjeb li jippubblika ma’ min saru l-konsultazzjonijiet, x’kienu l-fehmiet espressi u l-konklu]jonijiet li wasal g[alihom is-Segretarju Parlamentari Galdes. Mela se ner;g[u ni;u g[a]-]mien tar-restrizzjonijiet? I/-/ansijiet tieg[i u tal-familja li xi darba f’[ajjitna g[ad naraw f’pajji]na ljun, tigra, iljunfant, ;emel u annimali o[ra, huma remoti [afna. {lief g[al xi okka]joni li jkun hawn xi ]jara ta’ /irku f’Malta darba f’sena. G[al dawk in-nies u ‘g[aqdiet’ li s-Segretarju Parlamentari Roderick Galdes semma, forsi mhix problema li fi ]jarat li huma komdi jag[mlu barra minn pajji]na jaraw lil dawn lannimali tant sbie[ f’abbundanza. F’Malta Tag[na Lkoll, id-drittijiet tal-minoranza, g[andhom ikunu rispettati daqs ta’ dawk li huma f’ma;;oranza. Tant allura li l-Gvern tal-;urnata m’g[andux i[alli li jittie[du de/i]jonijiet f’isimhom, u j/edi mir-responsabbiltà tieg[u lejn dawk f’minoranza. Ejjew ma nroxxux bil-bottijiet tal-b]ar u l-mel[, x[in u meta jaqblilna, jew skont i/-/irkostanzi. Fenice

Tas-Sliema

B]onn li ssir konsultazzjoni pubblika vasta dwar l-u]u tal-annimali fi/-/irku

Insult li]-}ebbu;in

X’jiswa Joseph Muscat

Sur Editur, Nixtieq ni;bed l-attenzjoni dwar it-tentattivi li qeg[din isiru biex jinbidel isem ta’ triq fillokalità ta’ {a]-}ebbu; li hi msemmija g[allIsqof F.X. Caruana. Din il-persuna mhux biss kienet minn {a]-}ebbu; i]da wkoll g[andha tifsira nazzjonali min[abba s-sehem li kellu fl-imblokk tal-Fran/i]i u wara. Qed issir talba biex minflok, din it-triq tissemma g[al Frans Sammut, kittieb u attivista tal-Partit Laburista li miet sentejn ilu. It-talba saret wara li l-Kunsill Lokali ta’ {a]-

Sur Editur, Aktar ma jg[addi ]-]mien, aktar kul[add qed jinduna xi jsarraf Joseph Muscat b[ala Prim Ministru. Bil-kwistjoni tal-immigranti [are; tassew x’faqar ta’ politiku g[andna. F’din il-kwistjoni tal-immigrazzjoni, Malta g[andha ra;un u kul[add kien favur tag[na g[alkemm kien hemm min seta’ jg[in lil pajji]na aktar. I]da b’dak li fattar Muscat dawwar lil kul[add kontrih u kontra pajji]na. Ibda mill-Qorti Ewropea u spi//a fil-Kummissjoni Ewropea. Lokalment dejjaq salt NGOs, opinjonisti u awturi. Sa[ansitra /anfruh Xellugin Maltin primi.

}ebbu; approva mozzjoni li jing[ad li tressqet minn mart Frans Sammut innifsu li hi kunsilliera Laburista fl-istess lokalità li sabet l-appo;; tal-Kunsill Lokali Laburista. Filwaqt li n[oss li dan hu insult g[all-istorja ta’ {a]-}ebbu; u g[all-istorja ta’ pajji]na, issu;;eriment tieg[i hu li fl-istess lokalità g[ad hemm numru ta’ toroq ming[ajr isem, u g[aldaqstant g[andha ting[a]el wa[da minnhom u tissemma g[al Frans Sammut. }ebbu;i

{a]-}ebbu;

Mario Calleja

Tas-Sliema


20

Internazzjonali

Internazzjonali

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

21

L-ISTATI UNITI I}-}IMBABWE

Allert dinji ta[t it-theddida tal-Al-Qaida

Dubji dwar l-integrità tal-elezzjonijiet

IR-REPUBBLIKA ?EKA> Kompetitur jipprova qab]a b’lura spettakolari waqt kompetizzjoni ta’ ‘cliff diving’ (qbi] minn fuq l-irdum) li kienet organizzata qrib il-villa;; ta’ Hrimezdice (Reuters)

Ir-ri]enja ta’ kummissarju elettorali – fost id-dubji dwar l-integrità tar-ri]ultati elettorali li qeg[din juru reb[a kbira g[all-Partit Zanu-PF tal-President ta]}imbabwe, Robert Mugabe – kompla j]id mal-in/ertezza minkejja li l-vot g[adda ming[ajr wisq intoppi u wara li l-osservaturi Afrikani approvaw il-mod kif tmexxa l-pro/ess. Mkhululi Nyathi qal li warrab mill-Kummissjoni Elettorali ‘min[abba kif din mexxiet l-elezzjonijiet ta’ nhar l-Erbg[a g[allParlament u l-Presidenza’, u b’dan l-i]vilupp mistenni j]id mal-kwistjonijiet u lbattibekki dwar ir-ri]ultati kemm ;ewwa kif ukoll barra ]-}imbabwe. Dan, meta lKap tal-Oppo]izzjoni ta]}imbabwe, Morgan Tsvangirai, qed jirreferi g[all-elezzjonijiet b[ala ‘farsa kkaratterizzata bilfrodi’. Intant hu kwa]i /ert li Mugabe, l-aktar mexxej anzjan tal-Afrika u li ilu jmexxi pajji]u mill-1980 (meta kien jismu Rode]ja), se jestendi lamministrazzjoni tieg[u – b’Roy Bennett, personalità ewlieni tal-Oppo]izzjoni, jsejja[ g[al kampanja ta’ ‘re]istenza passiva’ min[abba r-ri]ultati. Bennett hu t-te]orier talMoviment g[al Bidla Demokratika (l-MDC ta’ Tsvangirai) u b[alissa qed jg[id li n-nies g[andhom i;ieg[lu lill-Partit Zanu-PF ‘imexxi wa[du’. Fl-istess [in, l-MDC qed jg[id li m’g[andux jirrikonoxxi dawn ir-ri]ultati elettorali min[abba ‘l-element ta’ frodi involut.’

Pulizija Afgan ji;ri lejn is-sit tal-attakk suwi/ida f’Jalalabad (Reuters)

L-AFGANISTAN

Attakkat il-konsulat Indjan f’Jalalabad Aggressuri suwi/ida wettqu attakk fuq il-konsulat Indjan fil-belt ta’ Jalalabad fejn qatlu tal-anqas disa’ /ivili, inklu]i tfal, u bl-a[[ar rapporti jikkonfermaw li l-vittmi kienu ‘;ejjin minn moskea fil-vi/inanzi’ – bl-uffi/jali Indjani jtennu li ‘ma we;;a’ [add mi/-/ittadini tag[hom’. L-attakk mexxewh tliet terroristi li kmieni lbiera[ filg[odu saqu g[al fuq il-post b’karozza qabel tajru lisplussivi li kienu qed i;orru u fejn dritt wara nstemg[u sparaturi fit-tul mill-istess in[awi. Rapporti o[ra qalu li talanqas tlieta u g[oxrin ru[ – fosthom numru ta’ tfal – sfaw midruba f’dan l-attakk u bilPulizija fil-provin/ja ta’

Nangarhar jg[idu li lisplu]joni se[[et b[ala ‘attentat fuq il-konsulat inkwistjoni li kien iddestinat li jfalli’. Intant, l-uffi/jali Indjani kollha tal-Konsulat jinsabu ‘qawwijin u s[a[’, u meta ndarab biss suldat fost ilqawwiet Afgani; bl-i]viluppi qeg[din jitqiesu fid-dawl talalert g[all-ivvja;;ar li [ar;et l-Istati Uniti u fejn lAmerikani sostnew li l-grupp Al-Qaida jista’ qed jippjana attakki terroristi/i g[al dan ix-xahar, b’mod spe/ifiku filLvant Nofsani u l-Afrika ta’ Fuq. L-awtoritajiet irrakkuntaw li tnejn mit-terroristi ta’ Jalalabad kienu [ar;u millkarozza u fil-pront sparaw

fuqhom il-Pulizija tal-post; ittielet aggressur imbag[ad tajjar il-karozza tag[hom – b’numru ta’ [wienet u stabbilimenti kummer/jali j;arrbu [sarat kbar b[ala konsegwenza. It-tliet terroristi mietu ‘ma;enb xulxin’ fl-istess in[awi u bil-qawwiet tassigurtà ftit wara jag[lqu la//essi kollha g[az-zona. G[alkemm [add ma assuma r-responsabbiltà g[all-attakk – u b’kelliem g[all-grupp fundamentalista tat-Taliban ji/[ad g[al kull involviment – il-belt ta’ Jalalabad ta’ spiss tisfa l-mira tal-militanti, bl-uffi/ini talKumitat Internazzjonali tasSalib l-A[mar ukoll isofri aggressjoni ‘tipika’ f’Mejju li

g[adda. Sadattant, din ma kenitx lewwel darba li proprjetà talIndjani fl-Afganistan sfat attakkata, bl-Ambaxxata Indjana f’Kabul tispi//a darbtejn il-mira ta’ aggressjoni, fl-2008 u l-2009, u fejn spi//aw tilfu [ajjithom numru sostanzjali ta’ persuni. Fl-istess [in, l-attakk fuq ilkonsulat ta’ Jalalabad se[[ wara li l-uffi/jali, nhar il:img[a, irrappurtaw ;lied qalil bejn il-qawwiet tassigurtà Afgani u l-militanti fid-distrett ta’ Shirzad, li jinsab fil-provin/ja ta’ Nangarhar – u fejn skont irrapporti mietu qrib it-tmenin Talibani u ’l fuq minn g[oxrin pulizija waqt sensiela ta’ battalji.

IL-:ERMANJA

Mitmum il-patt tal-Gwerra l-Bierda Il-:ermanja [assret patt mal-Istati Uniti u r-Renju Unit li kien ilu effettiv millera tal-Gwerra l-Bierda u b’reazzjoni g[al dak li ]vela l-Amerikan Edward Snowden, l-eks kuntrattur mal-a;enzija CIA, dwar attivitajiet tal-Istati Uniti li bihom setg[et tissorvelja linformazzjoni privata ta//ittadin. L-istess Snowden kixef dettalji dwar programmi g[all-ispjuna;; li jinvolvu lill-alleati transatlanti/i, u fost g[adab kbir fil:ermanja fejn g[andhom isiru l-elezzjonijiet matul ix-xahar id-die[el.

Il-patt inkwistjoni kien intla[aq fl-1968-69 u dde/i]joni tal-:ermanja biex twarrab minnu hi fil-parti lkbira wa[da simbolika. Il-Ministru :ermani] g[all-Affarijiet Barranin, Guido Westerwelle, qal li lmi]ura dwar il-ftehim hi konsegwenza xierqa u ne/essarja tad-dibattitu ri/enti dwar l-impenn biex wie[ed jipprote;i lprivatezza tal-individwu. Il-ftehim li [assret il:ermanja, i]da, ilu ma jkun utilizzat mit-tmiem talGwerra l-Bierda, u mifhum li d-de/i]joni m’g[andhiex t[alli impatt g[all-

koperazzjoni attwali fost isservizzi sigrieti rispettivi. L-istess patt kien jag[ti lill-pajji]i tal-Punent (lIstati Uniti, ir-Renju Unit u Franza) bi truppi stazzjonati fil-:ermanja tal-Punent iddritt li jitolbu azzjonijiet ta’ sorveljanza b[ala protezzjoni g[al dawn ilqawwiet. Ir-Russja jiem ilu dde/idiet biex tag[ti l-kenn politiku lil Snowden, li hu mfittex mill-Istati Uniti, u f’pass li g[andu jikkumplika l-kuntatti ta’ Moska ma’ Washington, spe/jalment fil-qasam ;eopolitiku.

L-Istati Uniti fil-pre]ent qed tinsisti b’allert li jirrigwarda l-ivvja;;ar ta//ittadini tag[ha madwar iddinja u fost ansjetà kbira dwar attakk potenzjali mit-terroristi tal-Al-Qaida minkejja nuqqas ta’ indikazzjonijiet konkreti. L-allert da[al fis-se[[ ftit wara li l-Istati Uniti [abbret li fi tmiem il-;img[a se jibqg[u mag[luqa ’l fuq minn g[oxrin ambaxxata u konsulati Amerikani, bid-Dipartiment tal-Istat Amerikan isostni li lpotenzjal g[al attakk hu ‘partikularment qawwi’ firre;juni tal-Lvant Nofsani u lAfrika ta’ Fuq. L-uffi/jali kkwotati minNew York Times qalu li lAmerikani inter/ettaw komunikat bil-mezzi elettroni/i bejn elementi talAl-Qaida u bid-Dipartiment tal-Istat Amerikan qed jg[id li l-allert inkwistjoni g[andu jiskadi fil-31 ta’ Awwissu. Intant, i/-/ittadini li qed jivvja;;aw lil hinn mill-Istati Uniti huma m[e;;in biex jibqg[u vi;ilanti, bi stqarrija dwar ‘l-a[[ar informazzjoni’ twissi dwar il-potenzjal li lAl-Qaida u lorganizzazzjonijiet affiljati mag[ha jimmiraw g[al sistemi tat-trasport pubbliku u ‘infrastrutturi o[ra ffullati bitturisti’. Ir-rapport tan-New York Times qal li l-komunikat ‘talAl-Qaida ‘ kien analizzat din il-;img[a u li l-a;enzija KUBA

Ivvelenati mir-’rum’ Il-Ministeru responsabbli mis-Sa[[a Pubblika qal li mietu [dax-il Kuban wara li xorbu l-alko[ol illegali, b’g[exieren o[rajn jidda[[lu l-isptar f’Havana, fejn u[ud jinsabu f’kundizzjoni serja. Mifhum, skont irrapporti mit-Televi]joni tal-Istat, li nsteraq illikwidu tossiku minn dipartiment tal-Gvern u li mbag[ad inbieg[ b[ala ‘rum tradizzjonali ta’ Kuba’. B[ala ri]ultat ta’ dan, ilvittmi li xorbu minnu sofrew l-istess sintomi b[al meta xi [add jivvelena ru[u bil-metanol (li s-soltu jintu]a b[ala fuel). Il-mejtin f’dan il-ka] huma residenti tad-distrett La Lisa ta’ Havana, meta b[alissa qeg[din ikunu investigati ]ew; [addiema mal-Istitut (Kuban) g[allIkel u l-Farma/ewtika.

Il-President Obama jitkellem ma’ fizzjal fl-Andrews Air Force Base, barra Washington (Reuters)

sigrieta CIA, id-Dipartiment tal-Istat Amerikan u l-White House mal-ewwel indunaw bis-sinjifikat tieg[u. Il-President tal-Istati Uniti, Barack Obama, intant insista biex jittie[du l-passi ne/essarji kollha g[allprotezzjoni tal-Amerikani fiddawl tat-theddida potenzjali mill-Al-Qaida, u meta qed

ikun a;;ornat kontinwament dwar is-sitwazzjoni ‘madwar il-Peni]ola G[arbija’. Fl-istess [in, il-Foreign Office tar-Renju Unit ikkonferma li l-Ambaxxata Britannika fil-Jemen m’g[andhiex tifta[ bejn illum u g[ada b[ala mi]ura ta’ prekawzjoni.


22

Internazzjonali

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013 L-IRAN

Il-Presidenza tg[addi f’idejn Rouhani b’mod effettiv

Sostenituri ta’ Mursi u l-Fratellanza Musulmana fiz-zona tal-Belt ta’ Nasr, lejn il-Lvant tal-Kajr (Reuters)

L-E:ITTU

I[e;;e; l-abbandun tad-demokrazija Il-Mexxej tal-grupp AlQaida, Ayman al-Zawahri, [e;;e; biex il-Fratellanza Musulmana tal-E;ittu u ssostenituri tag[ha jwarrbu ddemokrazija waqt li jfittxu tmexxija bl-implimentazzjoni s[i[a tal-li;i I]lamika Xarja. Zawahri, permezz ta’ rekording li //irkola fuq ilwebsajts I]lami/i, anki kkritika lill-I]lami/i li ffurmaw partiti politi/i fl-E;ittu u li appo;;aw l-Armata E;izzjana li qa//tet lill-eks President I]lamiku

Mohamed Mursi. Ir-recording li ntbag[at jumejn wara li s-Segretarju talIstat Amerikan, John Kerry, approva lill-Mexxejja E;izzjani l-;odda lanqas ma naqas milli jikkundanna l-politika talAmerikani u lill-Armata talE;ittu. Mietu l-mijiet fl-E;ittu mindu l-Armata, fit-3 ta’ Lulju, ke//iet lil Mursi u l-Fratellanza millpoter u wara protesti tal-massa kontra t-tmexxija I]lamika, b’alleati ta’ Mursi lbiera[ jg[idu

lill-medjaturi li jirrispettaw iddomandi tad-dimostranti li [ar;u kontra tieg[u, i]da ma jridux li l-Kap tal-Armata, Abdel Fattah al-Sisi, ikun parti minn kwalunkwe ftehim politiku. Id-delegazzjoni tal-alleati li ltaqg[et mar-Rappre]entanti talIstati Uniti u l-Unjoni Ewropea, qalet, intant, li qed tfittex soluzzjoni g[all-kri]i tal-E;ittu li tibba]a fuq Kostituzzjoni li ;iet sospi]a ladarba tne[[a lPresident I]lamiku.

Ir-reli;ju] moderat Hassan Rouhani, ilbiera[ [a l-poter uffi/jalment b[ala lPresident il-;did tal-Iran fejn la[aq minflok Mahmoud Ahmadinejad, li kien ilu jmexxi l-pajji] g[al dawn l-a[[ar tmien snin. L-Ayatollah Ali Khamenei, il-Mexxej Suprem tal-Iran, ‘a//etta’ lil Rouhani g[al din irresponsabbiltà u wara li lPresident il-;did kien kiseb reb[a kbira u konvin/enti flelezzjoni ta’ :unju. Il-fatt li Rouhani hu moderat anki qajjem tamiet dwar tmiem in-negozjat g[at-tilwima ‘ta’ dimensjoni internazzjonali’ rigward ilprogramm nukleari tal-Iran li jg[in inaqqas it-tensjoni fir-re;jun tal-Lvant Nofsani. Dan, minkejja li l-I]rael g[adu mhux konvint li lPresident Iranjan il-;did jista’ jvarja xi ftit milla;enda ‘anti-I]raeljana’ li lIran ilu jinsisti biha g[al snin. L-Iran, ta[t Ahmadinejad, spi//a dejjem aktar i]olat mill-komunità dinjija, u spi//a ta[t diversi sanzjonijiet imposti minNazzjonijiet Uniti, l-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea min[abba l-programm nukleari tieg[u.

Fl-istess [in, Rouhani qed jiffa//ja l-isfidi kbar fejn fost o[rajn je[tie; ira]]an linflazzjoni enormi u l-qg[ad – minbarra li jtaffi ddi]gwid bejn il-kampijiet (politi/i) konservattivi, moderati u riformisti flIran. L-ewwel e]ami g[allPresident jinvolvi l-impenn biex i;ieg[el lill-Parlament japprova l-kandidati tieg[u g[al post fil-Kabinett u li Rouhani mistenni jintrodu/i proprju llum – il-;urnata tal-inawgurazzjoni pubblika tieg[u – u ladarba jie[u l;urament tal-[atra f’Tehran. Hassan Rouhani, li g[andu erba u sittin sena, hu eks negozjatur g[all-Iran fil-qasam nukleari u kien anki attivista I]lamiku qabel ir-Rivoluzzjoni tal-1979 flistess pajji]. Intant, hu g[andu lappo;; tar-riformisti fl-Iran li jridu li l-President tag[hom jattwa l-veri bidliet li jinkludu l-[elsien talpri;unieri politi/i. Madankollu, Rouhani mhux se jkollu l-akbar influwenza f’/erti setturi delikati meta fir-Repubblika I]lamika tal-Iran ‘l-a[[ar kelma’ hi dejjem tal-Mexxej Suprem (Khamenei) u mhux tal-President.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Lokali

23

Il-festival tal-inbid ta’ Delicata mill-{amis sal-{add li ;ej

L-HSBC Malta jimmodernizza l-ferg[a fis-Swieqi F’dawn l-a[[ar ;img[at, il-ferg[a tal-HSBC fis-Swieqi kienet modernizzata b’mod sinifikanti biex toffri taqsim a[jar u servizzi ta’ kaxxiera. Il-klijenti kollha jistg[u j]uru l-ferg[a g[all-[ti;iet finanzjarji personali tag[hom. Fl-istess waqt, il-klijenti talHSBC Premier se jkomplu jinqdew fl-ewwel sular g[al iktar privatezza. Dan l-i]vilupp hu parti mill-programm ta’ immodernizzar tal-ferg[at b’investiment ta’ €10 miljun millHSBC. L-impjegati tal-ferg[a huma m[arr;a biex jg[inu lillklijenti fl-u]u tas-servizzi awtomati/i b[alma huma l-ATMs, is-servizzi bankarji online u s-servizzi bankarji permezz tattelefon. Matul dawn l-a[[ar snin, il-bank investa b’mod sinifikanti fis-servizzi tal-Express Banking li jipprovdu livell og[la ta’ sodisfazzjon lill-klijenti. Il-ferg[a tal-HSBC fis-Swieqi toffri servizz kontinwu, inklu] [inijiet tal-ftu[ esti]i mit-Tnejn sal-{amis mit-8.30 a.m. sas-1.30 p.m., u mill-4 p.m. sas-7 p.m. Nhar ta’ :img[a, il-ferg[a tas-Swieqi tkun miftu[a bejn it-8.30 a.m. u s-7 p.m. u s-Sibt bejn it-8.30 a.m. u n-12.30 p.m. Il-ferg[a hi mmexxija minn Katherine Borg-Costanzi.

L-ikbar avveniment konness mal-inbid u wie[ed fost l-aktar mistennija mid-dilettanti Maltin u G[awdxin wasal fit12-il edizzjoni tieg[u. L-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ The Delicata Classic Wine Festival se tifta[ nhar il-{amis li ;ej u tibqa’ g[addejja sal{add 11 ta’ Awwissu mis-7 p.m. sa nofsillejl fil-:onna talBarrakka ta’ Fuq. :img[a biss wara, bejn is16 u t-18 ta’ Awwissu, lavveniment ikun ripetut finNadur, G[awdex. Is-sistema hi fa/li [afna – jekk trid tixrob l-inbid kulma trid tag[mel hu li tixtri tazza, li wara ]]ommha b[ala souvenir – g[al €12 biss u permezz tag[ha tkun tista’ tipprova l-kwalitajiet kollha ta’ nbejjed pre]enti. Id-d[ul biss hu bla [las. Fi]-]ew; festivals, minbarra aktar minn 22 kwalità ta’ nbejjed DOK differenti, ikun hemm ukoll varjetà kbira ta’ ikel, s[un u kiesa[. Fil-festival tal-Belt, ikun hemm ukoll restaurant b’veduta mill-isba[ tal-Port ilKbir. Il-postijiet huma limitati u g[alhekk booking kmieni hu rakkomandat fuq

events@islandcaterers.com.mt jew permezz tat-telefon 23751930. Ikun hemm ukoll restaurant fil-;onna tal-Kunsill Lokali tan-Nadur waqt il-festival ta’ G[awdex, b’veduta tal-Gozo Channel u Kemmuna. Il-prezz hu ta’ €15 kull persuna. Id-divertiment live filfestival tal-Belt se jkun provdut minn Janvil, Big Band Brothers (il-{amis), Spiteri Lucas Band (il:img[a), The Crowns (isSibt) u fis-serata tal-g[eluq tal-{add ikun hemm George Curmi l-Pusè u l-band tieg[u

bi spettaklu mu]ikali millaqwa. Fin-Nadur ikun hemm Janvil u Cash & Band (il:img[a), Red Electrick (isSibt) u Spectrum il-{add. Fil-Barrakka ta’ Fuq, il-lift li kien inawgurat ftit xhur ilu se jkun qed ja[dem kull lejl sas-1 a.m. bil-prezzijiet normali, u f’G[awdex ikun hemm servizz regolari ta’ trasport (€2 kull persuna birritorn) u l-karozzi tal-linja kull lejl bejn il-port tal-Im;arr u l-festival tan-Nadur. G[al aktar dettalji ]ur www.delicata.com.

‘Hello Cyprus’ bis-servizz tal-Emirates minn Malta Il-linja tal-ajru Emirates, li ttir kuljum bejn Malta u ?ipru, se tkun qed toffri lill-vja;;aturi minn Malta l-opportunità biex jesperjenzaw isservizz rebbie[ tal-Emirates fi triqithom lejn ilbajjiet pittoreski ta’ ?ipru. Il-vja;;aturi jaslu Larnaka f’sag[tejn permezz tal-Boeing 777-200ER tal-Emirates. Dan l-ajruplan joffri 274 post f’konfigurazzjoni ta’ tliet klassijiet, fosthom 12-il post fl-Ewwel Klassi, 42 fil-Klassi tan-Negozju u spazji ;eneru]i g[al 220 passi;;ier fil-Klassi talEkonomija. B[alissa l-prezz tal-Emirates g[al post filKlassi tal-Ekonomija lejn ?ipru hu ta’ €339.99 sal-14 ta’ Awwissu. Mill-15 ta’ Awwissu sal-14 ta’ Di/embru l-prezz se jkun ta’ €300.99. I]]ew; prezzijiet jinkludu t-taxxi u l-fuel surcharge.

Il-klassijiet kollha tal-ajruplan Boeing talEmirates huma mg[ammra bis-sistema ta’ divertiment ice, li toffri mijiet ta’ stazzjonijiet minn fejn wie[ed jista’ jag[]el biex jirrilassa u jokkupa ru[u matul it-titjira. Dawn jinkludu l-aqwa films re/enti, programmi televi]ivi, log[ob, audio books, u mu]ika minn madwar id-dinja. It-tfal ukoll igawdu minn varjetà sabi[a ta’ films, cartoons, log[ob u ;ugarelli matul it-titjira lejn u minn ?ipru. It-titjira tal-Emirates EK108 titlaq minn Malta fl-3.45 p.m. u tasal f’Larnaka fis-7 p.m. ([in ta’ ?ipru). Aktar tag[rif dwar it-titjiriet lejn ?ipru jista’ jinkiseb mill-Uffi//ju tal-Bejg[ tal-Emirates fuq in-numru 25577255, jew billi ]]ur is-sit www.emirates.com.mt.

Is-sistema ta’ divertiment ‘ice’ tassigura li t-tfal jie[du pja/ir matul it-titjira tal-Emirates

L-APS Bank iniedi t-Teen Plus Gift Scheme g[al studenti tal-post-sekondarja

It-tim tal-APS Bank fil-kampusta l-MCAST, Ra[al :did

L-APS Bank g[al din issena re;a’ nieda t-TeenPlus Account flimkien ma’ skema ta’ rigali g[al studenti postsekondarji. Dan il-kont joffri lillistudenti l-possibbiltà li jkollhom kemm kont ta’ tfaddil kif ukoll fondi a//essibbli f’kont wie[ed. Lg[an tat-Teen Plus Savings Account, li joffri rata ta’ img[ax ta’ 3% fis-sena, hu li jixpruna t-tfaddil minn età ]g[ira. It-Teen Plus Access Account, fejn ikun depo]itat listipendju, jag[ti img[ax ta’ 1% fis-sena. L-istudenti li jift[u t-Teen

Plus Account ikunu intitolati li jag[]lu wie[ed minn dawn ir-rigali: headphones talAKG, hard disk 500GB tasSeagate, Yarvik tablet ta’ 7 pulzieri jew portable speaker tal-JBL. Din l-offerta hi valida g[allistudenti li g[addew milliskola sekondarja g[al dik post-sekondarja. L-istudenti jridu jkunu intitolati g[al stipendju li jrid ikun depo]itat fit-TeenPlus Account. Din lofferta tibqa’ miftu[a sal-31 ta’ Ottubru 2013. It-tim tal-APS se jkun fuq il-kampus tal-MCAST u ta’ Giovanni Curmi Higher

Secondary School waqt ilperijodu tar-re;istrazzjoni sala[[ar ta’ Settembru biex jiltaqg[u u jg[inu lill-istudenti jift[u dan il-kont. L-istudenti jistg[u japplikaw ukoll fuq issit elettroniku tal-Bank billi jimlew l-Online Application Form li tinsab fuq www.apsbank.com.mt#en#teen plus-student-offer u jid[lu bi//ans li jirb[u wa[da mill-aktar kameras di;itali moderni li hawn fis-suq, il-Canon Powershot N. G[al aktar informazzjoni, ]ur is-sit elettroniku www.apsbank.com.mt jew /empel 21226644.


24

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Feature

‘Spiji’ legali fit-teknolo;ija joperaw minn Malta minn Amy Borg – amy.borg@media.link.com.mt

“Irnexxielhom isibu mod kif jid[lu f’sistemi kompjuterizzati partikulari ta’ xi kumpaniji, u jg[addu l-informazzjoni miksuba lil xi entità li titlob li jsir dak it-tip ta’ xog[ol” Luigi Auriemma, ta’ 32 sena, u Donato Ferrante, ta’ 28 sena, huma ]ew; Taljani li b’mod legali jippruvaw isibu difetti f’sistemi kompjuterizzati li jwassluhom biex jiskopru mezz kif jista’ jkollhom a//ess g[allinformazzjoni. Nies b[al Auriemma u Ferrante huma meqjusin b[ala hackers, jew a[jar, spiji tatteknolo;ija moderna. Ilhackers jirnexxilhom

I]-]ew; Taljani li qeg[din joperaw minn Malta, Luigi Auriemma (lemin) u Donato Ferrante ta’ 32 u 28 sena rispettivament, li b’mod legali jippruvaw isibu difetti f’sistemi kompjuterizzati li jwassluhom biex jiskopru mezz kif jista’ jkollhom a//ess g[al informazzjoni, [afna drabi sensittiva

jinfiltraw f’data privata talindividwi biex dik linformazzjoni ju]awha kontra l-persuna nnifisha jew g[allgwadann kriminali personali tag[hom. I]da g[al dawn i]-]ew;t ir;iel mhux il-ka]. Dan min[abba li Luigi u Donato, kif jirnexxilhom isibu mod kif jid[lu f’sistemi kompjuterizzati partikulari b[al ta’ xi kumpaniji, jg[addu l-informazzjoni miksuba lil xi

entità jew awtorità li titlob li jsir dak it-tip ta’ xog[ol. Huma jag[mlu dan fil-miftu[ u bi [las, u joperaw minn pajji]na. Normalment gvernijiet ta’ pajji]i kbar i[allsu mijiet ta’ eluf biex f’idejhom ikollhom /erta data u informazzjoni sensittiva b’mod sigriet, i]da mhux dejjem ikun fa/li g[allesperti tal-kompjuters li ja[dmu spe/ifikament f’dan il-qasam tal-hacking kif ikun

mitlub mill-awtoritajiet. Kellhom ikunu dawn i]]ew; Taljani li issa jinsabu f’po]izzjoni li jistg[u jsolvu lproblemi g[al [afna pajji]i u kumpaniji internazzjonali. Luigi u Donato jsolvulhom biss il-problema ta’ kif u f’kemm ]mien jista’ jkollhom l-informazzjoni f’idejhom g[aliex huma jkunu jridu jit[allsu sew! Huma mhumiex lesti li ji]velaw il-klijenti tag[hom

i]da diversi klijenti jkunu jridu informazzjoni b[al din, fosthom mill-Istati Uniti talAmerika u l-Iran; pajji]i li jkunu lesti jonfqu [afna f’servizzi b[al dawk li qed jing[ataw minn Auriemma u Ferrante. Sa ftit ta’ ]mien ilu, hackers b[al Luigi u Donato kienu jbig[u dak li jirnexxilhom jiskopru lil kumpaniji b[al Microsoft u Apple biex lg[al pa;na 25


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Feature

25

Tliet snin ilu, l-Iran kien iddeskriva l-attakk fuq il-programm kompjuterizzat tal-[idma nukleari tieg[u b[ala ag[ar minn attakk militari

Il-hacking sar minjiera tad-deheb minn pa;na 24

istess kumpaniji jtejbu lprodott tag[hom u b’hekk joffru aktar sigurtà. Ming[ajr ebda dubju, kumpaniji li jkunu jridu a//ess g[allinformazzjoni ta’ kumpaniji kompetituri tag[hom, ikunu qed jag[mlu dan biex jiksbu aktar su//ess u forsi jkunu jridu wkoll monopolju tas-suq li jkunu ja[dmu fih. I]da dawn il-hackers legali rnexxielhom isibu lil [addie[or li jistg[u joffrulu linformazzjoni u li jkun lest i[allashom [afna aktar. Dawn huma l-pajji]i li huma mag[rufa b[ala l-aktar b’sa[[ithom, kemm ekonomikament kif ukoll millat ta’ difi]a u fejn jid[lu armi tal-gwerra.

Biex wie[ed jifhem kemm dan il-qasam hu importanti, bi]]ejjed isemmi l-ka] ta’ madwar tlett isjuf ilu meta kien attakkat il-programm nukleari tal-Iran permezz ta’ dak li fil-lingwa talkompjuters jissejja[ computer worm li sar mag[ruf b[ala Stuxnet. Biex jevitaw li ji;ri dan lillkumpanija tag[hom, diversi kumpaniji u anke gvernijiet ta’ diversi pajji]i investew jew qed jinvestu fi programm mag[ruf b[ala bug bounty. Huma j[allsu persuni li jg[idulhom x’inhuma d-difetti fis-sigurtà tas-sistema kompjuterizzata tag[hom, u b’hekk jevitaw li jinfiltrawlhom b’xi mod fiddata tag[hom.

It-terminu bug bounty ;ej minn terminu ie[or, bl-Ingli] mag[ruf b[ala bounty hunter li jkun dak il-persuna li jipprova jaqbad lil min ikun qed jag[mel il-[a]in u jekk jirnexxilu jaqbdu, jie[u kumpens finanzjarju. L-istorja ta’ bounty hunters bdiet flIngilterra lura fis-seklu 13. Aktar ’il quddiem kien kun/ett li beda jinfirex b’mod partikulari fl-Istati Uniti. Fl-2010, Google bdiet t[allas lill-hackers tag[ha madwar $3,133.70 biex isibu d-difetti fis-sistema tal-web browser u issa, f’:unju li g[adda, ]iedet il-kumpens g[al min jirnexxilu g[al mhux aktar minn $20,000. Matul la[[ar snin, anke Facebook imbarka fuq programm simili

u s’issa [allas madwar US$1 miljun inklu] lil tifel ta’ 13-il sena li [a $2,500 wara li sab difett fis-sistema tas-sigurtà ta’ Facebook. Illum il-;urnata s-suq talinformazzjoni dwar ilvulnerabbiltà tal-kompjuters inbidel f’minjiera tad-deheb! I]rael, l-Ingilterra, ir-Russja, l-Indja u l-Bra]il huma laktar li jonfqu f’sistemi ta’ hacking flimkien mal-Korea ta’ Fuq kif ukoll servizzi sigrieti ta’ pajji]i fil-Lvant Nofsani. Pajji]i fl-Asja, b[all-Malasja u Singapore, ukoll saru jixtru servizzi ta’ dan it-tip u dan skont i/?entru tal-Istudji Strate;i/i Internazzjoanli f’Washington, l-Istati Uniti, li wkoll jonfoq flus kbar biex

ikollu informazzjoni dwar pajji]i o[rajn. Dan kien ikkonfermat minn dak li ;ara ftit ta]-]mien ilu lil Edward J. Snowden li kien konsulent tal-NSA (l-a;enzija tas-Servizzi Sigrieti fl-Istati Uniti). Snowden kien ]vela lkontenut ta’ dokumenti sigrieti u b’hekk kixef li lIstati Uniti kellha a//ess g[al informazzjoni sensittiva ta’ diversi pajji]i. {afna gvernijiet saru jirra;unaw b’mod li biex jipprote;u lil pajji]hom, g[andhom b]onn informazzjoni dwar ilvulnerabbiltà ta’ pajji]i o[rajn u dan qed iwassal biex ilbniedem jg[ix f’dinja li ;;ieg[lu j[ossu dejjem anqas sigur.



Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Lokali

27

Ix-Xjenza fil-Belt 2013 Il-festival Malti tax-xjenza u l-arti fil-Belt Valletta

L-isfida ‘Watch & Win’ minn GO ?ans li tirba[ TV LED

Il-klijenti ta’ GO se jkollhom ftit e/itament ta’ veru fil-jiem li ;ejjin bi//ans li jirb[u premju millaqwa. GO g[adha kemm nediet l-a[[ar kompetizzjoni online tag[ha li hi l-isfida Watch & Win fuq il-pa;na tag[ha ta’ Facebook. Segwa/i [erqana ta]-]ew; serje, rebbie[a ta’ diversi premjijiet – The Bridge u Homeland 2 – fuq listazzjon Fox ta’ GO TV huma mistiedna jittantaw xortihom u jippruvaw jirb[u LED TV LG 32 pulzier sponsorjat minn Gardenia Home ?entre. Ilkompetizzjoni tibqa’ sejra sas-6 ta’ Awwissu 2013. L-isfida Watch u Win hi miftu[a g[al klijenti ta’ GO li jsegwu ]-]ew; sensiliet tassew affaxxinanti u mimlija azzjoni – The Bridge u Homeland 2 – fuq Fox stazzjon nru 301 g[attelespettaturi ta’ Gold TV u dawk ta’ GO Gold Interactive. Is-serje The Bridge b[alissa qed tidher nhar ta’ {add fl10.22 p.m. filwaqt li Homeland 2 tintwera nhar ta’ Tlieta fit-8.30 p.m. The Bridge u Homeland 2 jag[mlu parti mill-iskeda spettakolari tal-istazzjon FOX. Kull ma hemm b]onn li jsir min-na[a tal-klijenti

huwa li ja//essaw il-pa;na Facebook ta’ GO, jikklikkjaw fuq l-ikona talisfida: FOX Watch u Win, jikklikkjaw fuq Start, jimlew id-dettalji personali mitluba u mbag[ad iwie;bu [ames mistoqsijiet ka]wali ba]ati fuq i]-]ew; sensiliet fl-iqsar ]mien possibbli. Parte/ipanti g[andhom ikunu ’l fuq minn 16-il sena, jag[mlu ‘like’ g[all-pa;na Facebook ta’ GO: www.facebook.com#go.com .mt u jixxerjaw ilkompetizzjoni fuq il-profil tal-Facebook tag[hom. Parte/ipanti li jkollhom laktar twe;ibiet korretti se jkunu eli;ibbli biex jipparte/ipaw fit-tlug[ talkompetizzjoni. Minnufih imbag[ad jittella’ isem ta’ kontestant li jkun mistenni jwie;eb b’mod korrett g[all-mistoqsija finali li ssir biex il-parte/ipant ikun jista’ jie[u l-premju. G[al aktar informazzjoni dwar l-]ew; sensiliet tassajf fuq GO Gold TV u GO Interactive TV jew biex japplikaw g[as-servizz, ilklijenti huma mistiedna jaslu wasla sa wie[ed mill[wienet ta’ GO f’Malta u G[awdex, i/emplu fuq 80072121 (servizz b’xejn) jew ]uru il-websajt www.go.com.mt.

Science in the City (IxXjenza fil-Belt), il-festival Malti tax-xjenza u arti re;a’ wasal u se jsir fis-27 ta’ Settembru mis-6 p.m. ’l quddiem. Il-Belt Valletta se tkun mimlija b’attivitajiet artisti/i u divertenti, ilkoll ispirati mix-xjenza, fosthom stallazzjonijiet artisti/i fittoroq, graffiti tal-arti, kun/erti mu]ikali, wirjiet, shows g[at-tfal, esperimenti, ta[ditiet, teknolo;ija, u [afna aktar. Din se tkun lejla memorabbli, pja/evoli, interattiva u fuq kollox ming[ajr [las. B[ala parti minn /elebrazzjoni Ewropea msej[a Researchers’ Night (Lejlet ir-Ri/erkaturi), ixXjenza fil-Belt se tippre]enta ’l fuq minn 25 avveniment g[al kul[add – familji, ]g[a]ag[ u adulti. Ilpubbliku se jkollu lopportunità li jsir jaf aktar dwar l-insetti li se jkunu mdawrin b’farfett g[oli ta’ 10 piedi, jew ;o dar se jkunu jistg[u jag[mlu kikkra kafè bil-qawwa ta’ pedala, jew inkella jaraw l-a[[ar teknolo;ija kif wie[ed jista’ j[addem affarijiet id-dar ming[ajr ma ju]a jdejh. Fis-sezzjoni tat-teknolo;ija se jkun hemm robots, stallazzjonijiet tal-arti u pro;etti o[ra li jie[du l-[ajja. Esperimenti live se jsiru

Waqt il-festival ix-Xjenza fil-Belt is-sena li g[addiet

f’postijiet differenti madwar il-belt u sezzjoni apposta g[a]-]g[ar se ]]omm it-tfal okkupati dwar ix-xjenza g[al sig[at s[a[. Il-pubbliku se jkun jista’ jesperjenza w[ud minn dawn l-attivitajiet, li jelenkaw kif ix-xjenza tista’ tkun divertenti u parti minn [ajjitna ta’ kuljum. L-attivitajiet se jsiru l-Belt Valletta, u jibdew millBarrakka ta’ Fuq, il-Kavallier ta’ San :akbu ?entru ta’ Kreattività u jibqg[u sejrin fi Triq Merkanti u Triq irRepubblika, g[al Pjazza San :or; u s-Suq l-Antik. Il-festival jifta[ il-bibien g[al kul[add biex il-pubbliku

jiltaqa’ mar-ri/erkaturi millUniversità ta’ Malta u lartisti, u jie[u sehem f’wirjiet interattivi, diskussjonijiet, workshops u attivitajiet g[attfal. Ir-ri/erkaturi se jkunu pre]enti matul l-attivitajiet biex jitkellmu mal-pubbliku dwar l-u]u xjentifiku wara kull attività. Il-Fond tar-Ri/erka, Innovazzjoni u }vilupp (RIDT) tal-Università ta’ Malta qed jappoggja t-tieni edizzjoni tal-festival ixXjenza fil-Belt fejn se jintwera l-valur u l-[ti;iet tax-xjenza u r-ri/erka f’Malta.

GasanMamo Insurance iniedu websajt ;dida GasanMamo Insurance g[adhom kif nidew websajt ;dida, www.gasanmamo.com, fejn qed jag[tu lill-klijenti esperjenza a[jar. Il-websajt il-;dida hi aktar fa/li biex tu]aha u hi mag[mula g[all-klijenti biex isibu dak li qed ifittxu fl-inqas [in possibbli. Permezz tal-websajt il-;dida wie[ed jista’ jikseb kwotazzjoni g[al diversi tipi ta’

Serata e]otika g[at-tim tal-Banif Kienet serata mill-isba[ g[allimpjegati ta’ Banif Bank li ltaqg[u g[allavveniment tas-sajf li kull sena jorganizza l-iSports and Social Committee. Din is-sena dan irri/eviment sar fil-Pebbles Beach and Terrace fir-Radisson Golden Sands. It-tim tal-Banif iltaqa’ b’mod informali f’in]ul ix-xemx biex jisso/jalizza f’ambjent rilassanti u komdu bi twapet u cushions fuq ir-ramel, u [u;;ie;a g[allatmosfera. Il-mu]ika u l-istrumenti uni/i tal-grupp lokali ‘Bibita’ [olqu armoniji medjevali waqt li fire jugglers sebb[u xxena b’wirja ta’ nar g[al serata verament alternattiva. L-iSports and Social Committee jorganizza avvenimenti b’mod regolari g[at-tim ta’ 160 impjegat tal-Banif, biex ilaqqag[hom f’attivitajiet ta’ gost, ta’ sport u inizjattivi ta’ responsabbiltà so/jali korporattiva.

assigurazzjoni, i;edded polzi ta’ assigurazzjoni attwali kif ukoll jixtri assigurazzjoni g[addg[ajsa, id-dar jew tal-vja;;ar mill-kumdità ta’ daru. GasanMamo Insurance hi wa[da mill-impri]i tal-assigurazzjoni ewlenija f’Malta li tipprovdi prodotti ta’ assigurazzjoni kompetittivi personali u kummer/jali g[all-klijenti.


28

Televi]joni

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

cable#digital tv televiΩjoni Favourite Ch.

melita 31#108, GO Plus 106

07.00 Niltaqg[u • 09.00 Malja • 11.00 Belle Donne • 12.30 Best Deal • 13.00 {in g[al Kollox • 15.00 Nintrefa ’il Fuq • 16.00 Ipokriti • 18.00 Teleshopping • 18.30 Bejnietna l-{bieb • 20:30 - News Point • 21.00 }iffa • 23.00 Newspoint.

Iris

melita 176

10.45 Middle of Nowhere. Film 2006 • 12.55 Moonlight Mile. Film 2002 • 15.05 Holy Smoke. Film ’99 • 17.15 Mad City. Film ’97 • 19.25 L’ultima porta. Film 2004 • 21.05 Viola bacia tutti. Film ’98 • 22.45 La guerra di Mario. Film 2005 • 00.40 L’ospite d’inverno. Film ’96.

BBC Entertainment

melita 300, GO Plus 301

07.15 Buzz and Tell • 07.20 Charlie and Lola • 07.30 3rd & Bird • 07.40 Me Too! • 08.00 Garth and Bev • 08.10 Tweenies • 08.30 The Weakest Link • 09.15 My Family • 10.45 The Café • 11.10 The Old Guys • 11.40 Only Fools and Horses... • 12.10 Orangutan Diary • 12.40 Gavin and Stacey • 13.10 Little Britain • 13.40 Twenty Twelve • 14.10 Show Me the Funny • 15.00 Doctors • 17.30 Doctor Who • 18.25 BBC Proms • 20.30 My Family • 21.00 Hustle • 21.50 Silent Witness • 23.30 New Tricks.

TCM

melita 310, GO Plus 701

07.30 A Star Is Born. Film ’54 (A) • 10.30 The Glass Slipper. Film ’55 (U) • 12.00 The Sheepman. Film ’58 (U) • 13.25 Speedway. Film ’68 (U) • 15.00 Vengeance Valley. Film ’51 (A) • 16.25 The Brothers Karamazov. Film ’58 (A) • 18.50 Julius Caesar. Film ’53 (U) • 21.00 Gone with the Wind. Film ’39 (PG).

MGM Movies

melita 312, GO Plus 702

07.15 Audrey Rose. Film ’77 (AA) • 09.10 Mac and Me. Film ’88 (U) • 10.50 Flight From Ashiya. Film ’64 (A) • 12.35 The Organization. Film ’71 (AA) • 14.20 Car 54, Where Are You? Film ’94 (15) • 15.50 MGM’s Big Screen • 16.05 The Heavenly Kid. Film ’85 (15) • 17.40 Android. Film ’82 (15) • 19.00 The Believers. Film ’87 (18) • 21.00 Electric Dreams. Film ’84 (PG) • 22.40 Bright Angel. Film ’90 (15).

Discovery Channel

melita 400, GO Plus 501

07.15 American Loggers: Closing the Golden Road • 08.10 Mythbusters: Paper Armour • 09.05 X-Machines • 09.55 Extreme Engineering: Deepest Tunnel • 10.50 Yukon Men: Hunt or Starve • 11.40 Finding Bigfoot • 12.35 Auction Kings: Shrunken Head#MLK Letter • 13.05 Auction Kings: Napoleon Mirror#WWI Boy Scout Poster • 13.30 Baggage Battles • 14.25 Auction Hunters: Quadzilla Attacks! • 14.55 Auction Hunters: Sink or Swim • 15.20 Dual Survival: Trouble in Paradise • 16.15 Ultimate Survival: Siberia • 17.10 Ultimate Survival: Extreme Desert • 18.05 Fast N’ Loud: Bad Ass Bronco • 19.00 How It’s Made • 19.30 How It’s Made: Dream Cars • 20.00 River Monsters: Flesh Ripper • 21.00 Swimming with Monsters with Steve Backshall: Humboldt Squid • 22.00 Bugs, Bites and Parasites: Tropical Diseases Uncovered • 23.00 Werner Herzogs Death Row: Conversation with James Barnes.

Melita More

melita 802

08.00 Hollywood Buzz • 08.30 Private Practice • 12.30 Glee • 13.15 Whitney • 19.15 How I Met Your Mother • 19.40 2 Broke Girls • 20.05 Whitney • 20.30 Dallas • 21.15 SMASH • 22.00 VEEP • 22.30 Suits • 23.15 Person of Interest • 00.00 The Mentalist • 00.45 Alcatraz • 01.30 30 Rock.

Biography Channel

melita 411

10.00 Parking Wars • 12.00 Little Miss Perfect: Destinee vs Shelbie • 13.00 Little Miss Perfect: Brianna vs Lexi • 14.00 Little Miss Perfect: Madison vs Angelina • 15.00 Little Miss Perfect: Asia & Kaylee • 16.00 Little Miss Perfect: Destinee vs Shelbie • 17.00 Little Miss Perfect: Brianna vs Lexi • 18.00 Little Miss Perfect: Madison vs Angelina • 19.00 Little Miss Perfect: Asia & Kaylee • 20.00 Grave Trade • 21.00 Dance Moms: Love on the Dance Floor • 22.00 Shipping Wars: Baja or Bust • 22.30 Shipping Wars: Pilot • 23.00 Grave Trade.

Eurosport

melita 600, GO Plus 801

08.30 FINA World Aquatics Championship Swimming • 10.00 FINA World Aquatics Championship Swimming (live) • 12.30 World Superbike Championship Series • 13.00 World Superbike Championship Series: Silverstone: • 1st Race (live) • 14.00 FIA World Touring Championships: Argentina: Rd 8, Warm-Up (live) • 14.30 World Supersport Series: Silverstone (live) • 17.30 FINA World Aquatics Championship Swimming • 18.00 FINA World Aquatics Championship Swimming (live) • 20.30 FIA World Touring Championships • 21.00 FIA World Touring Championships: Argentina: Rd 8, Race 2 (live) • 22.00 Motorsports Weekend • 22.15 FINA World Aquatics Championship Swimming • 23.45 World Superbike Championship Series.

Eurosport 2

melita 601, GO Plus 802

06.45 Night of the Jumps Motocross • 07.45 UCI World Tour Cycling • 08.30 Summer GP Ski Jumping • 10.00 UCI World Tour Cycling • 11.00 World Superbike Championship Series • 11.30 Speedway • 13.00 Summer GP Ski Jumping • 14.00 UCI World Tour Cycling • 15.30 World Superbike Championship Series • 16.30 Summer GP Ski Jumping • 17.30 World Superbike Championship Series: Silverstone: Superstock (live) • 18.00 World Superbike Championship Series • 18.30 World Superbike Championship Series: Silverstone: Superstock (live) • 19.00 FIA World Touring Championships: Argentina: Rd 8, Race 1 (live) • 20.00 Cycling • 21.00 World Superbike Championship Series • 21.45 World Supersport Series • 22.15 World Superbike Championship Series • 23.00 Cycling.

NET Television melita 102, GO Plus 102

07.00 07.30 08.00 10.00 13.00 14.00 14.05 15.00 15.05 16.00 17.00 18.00 18.10 18.40 19.45 20.30 21.30 21.35 23.00

NET News Iswed fuq l-Abjad (r) Missjoni Telebejg[ Indifest (r) NET News (ikompli) Indifest (r) NET News U/u[ Skoperti 4 Given (r) NET News Flusek (r) Premier NET News, NET Sports, NET Meteo Skoperti NET News Minn Festa g[al O[ra (r) NET News.

TVM 07.00 08.30 09.00 09.15 09.45 10.30 12.00 12.10 14.00 14.05 15.05 16.00 16.05 16.55 17.40 18.00 18.10 19.15 20.00 20.40 22.25 23.10

melita 101, GO Plus 101

L-G[odwa t-Tajba Extreme Animals Madwarna Mill-Im[a]en tal-Festi Is-Sajf ma’ Salv Malta u Lil Hinn Minnha A[barijiet X Factor A[barijiet Teleshopping World’s Worst Disasters A[barijiet Merlin Sinbad Madwarna A[barijiet Mixage Atlantis A[barijiet Dragonheart. Film ’96 Spies of Warsaw A[barijiet fil-Qosor.

TVM 2 07.00 08.30 09.00 09.45 10.30 11.30 12.00 12.30 13.00 13.30 14.15 15.00 15.50 16.00 17.00 18.00 18.45 19.15 19.30 19.40 20.30 20.35

22.00 22.45 23.15

melita 104, GO Plus 104

News Lonely Planet: Best in Asia Quddiesa Sensilhena G[anafest Kenn il-Ba[[ara Mill-Im[a]en tal-Festi G[awdex Illum Swim Up Is-Sajf ma’ Salv Mixage World’s Worst Disasters Euronews Docs Aqta’ Kemm Venga Boys Lenti Madwarna Dokumentarji A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ G[anafest A[barijiet bl-Ingli] Ftakar 3 - Big Band Brothers Sinbad Int Min Int Delitti f’Malta.

07.05 08.00 08.20 09.00 09.05 09.55 10.30 10.55 12.00 12.20 13.30 14.00 16.30 17.00 17.05 18.50 20.00 20.40

21.15 23.20 00.25 00.50 01.05

14˚ Distretto Tg1 Quark Atlante Tg 1 Telegiornale Dream Road 2012 Linea verde orizzonti estate A sua immagine Santa messa dalla Chiesa Santa Verdiana in Castelfiorentino (Firenze) Angelus da Piazza San Pietro Linea verde estate Tg 1 telegiornale L’altra tv - Il caso Sanremo QB - All’estero quanto basta Tg 1 telegiornale Nero Wolfe Reazione a catena Tg 1 Techetecheté, vista la rivista Una grande famiglia Speciale Tg 1 Tg 1 notte # Che tempo che fa Applausi speciale Ernani.

Raidue melita 151, GO Plus 202

06.30 Real School 10.00 Voyager Factory: Inside the World 10.45 Il nostro amico Charly. TF 11.30 La nave dei sogni Viaggio di nozze in Marocco. Film 2007 13.00 Tg 2 giorno 13.45 Il commissario Herzog. TF 15.45 Squadra omicidi Istanbul Patto di sangue. Film 2011 17.39 Mondiali di nuoto 19.40 Lasko. TF 20.30 Tg 2 notizie 21.05 Hawaii Five-O. TF 21.50 Under the Dome. TF 22.40 NYC 22. TF 23.30 La domenica sportiva estate 00.35 Tg 2 notizie 00.55 Protestantesimo 01.25 Hawaii Five-O. TF.

Raitre melita 11#152, GO Plus 203

ONE 07.15 08.30 08.45 09.00 10.15 10.45 11.25 12.30 12.40 13.45 14.50 17.30 17.40 18.40 19.30 20.15 23.30

ASIA ARGENTO tinterpreta lparti talprotagonista fil-films Taljan tal-1998 VIOLA BACIA TUTTI (Iris 21.05). Hi ta[taf b[ala osta;;i tliet ]g[a]ag[ li jkunu sejrin lejn Rimini bit-tama li jkollhom xi avventura

melita 103, GO Plus 103

G[a]liet ONE News Teleshopping Folji Sheriff’s Grill (r) Fish-On (r) Il-Komi/i (r) ONE News Mad-Daqqa t’G[ajn (r) Teleshopping Miss Malta (r) ONE News Sajf ma’ Gaffiero (r) Ikoni ONE News (ikompli) Ikoni ONE News.

Raiuno melita 150 GO Plus 201

07.00 Tg 1

07.05 La grande vallata. TF 08.00 Riso amaro. Film ’49 09.45 Mi permette, babbo! Film ’56 11.15 Doc Martin 12.00 Tg 3 12.25 Telecamere 12.55 Prima della prima. Otello ta’ Verdi 13.25 Passepartout 14.00 Tg regione 14.15 Tg 3 14.30 La seconda volta non si scorda mai. Film 2007 15.10 Tg 3 L.I.S. 16.05 Sacrifici del cuore. Film 2007 17.30 TGR - Speciale fori imperiali 17.55 Tgr giostra della quintana 19.00 Tg 3 19.30 Tg regione 20.00 Blob

20.20 21.05 22.20 23.35

The Defenders. TF Kilimangiaro Tg 3 Gianni e le donne. Film 2010 00.25 TG 3 01.10 TeleCamere 02.00 Fuori orario.

Canale 5 melita 16#154, GO Plus 205

08.00 Tg 5 mattina 08.50 Tg com 09.10 La banda Olsen e il mistero della miniera d’argento. Film 2006 10.55 Bye Bye Cindirella. sitcom 11.30 Arrampicatori sociali 12.00 Melaverde 13.00 Tg 5 13.40 L’arca di Noè 14.00 Sangue caldo 16.15 Fratelli Benvenuti 17.20 Rosamunde Pilcher 20.00 Tg 5 20.40 Paperissima sprint 21.10 C’è chi dice no. Film 2010 23.30 Al centro dell’urugano. Film 2004 01.30 Tg 5 notte 02.00 Paperissima Sprint.

Rete 4 06.50 08.10 09.20 10.00 11.00 11.30 12.00 12.55 14.00 14.40 15.20 17.05 18.55 19.35 20.30 21.30 23.30

01.40

melita 14#153, GO Plus 206

Tg4 night news Vita da strega Le storie di... Viaggio a... Santa Messa Pianeta mare Tg 4 Pianeta mare Slow Tour Tg 4 Donnavventura Mezzogiorno e mezzo di fuoco. Film ’74 La collera del vento. Film ’70 Tg4 Telegiornale Tierra de Lobos Tempesta d’amore. soap Arma letale. Film ’87 Poliziotto speciale Film ’98 Tg 4.

Italia 1 melita 20#155, GO Plus 204

07.00 Quelli dell’intervallo. sitcom 07.40 Cartoons 10.40 Merlin. TF 12.15 Studio aperto 12.30 GP Superbike Ingilterra 14.00 Fuori giri 14.25 Summertime - Sole, cuore... amore. Film 2005 16.00 GP Superbike Ingilterra 17.20 Mr Bean. TF 17.40 Top One 18.30 Studio aperto 19.00 Così Fan Tutte 19.40 Scuola di polizia 7 Missione a Mosca. Film ’93 21.25 Archimede - La scienza secondo Italia 1 24.00 Street Food Heroes 00.55 Sport Mediaset 01.20 Studio aperto 01.35 9 settimane e mezzo - La conclusione. Film ’97.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Televi]joni#Radju

29

radju Radio 101

101 FM

06.00 Fidi u {ajja - Noel Bartolo • 08.30 Mar/i u Bandalori - Joe Chetcuti • 09.30 Focus 101 • 11.00 Mu]ika bla kumment • 12.30 Skor • 18.30 Slowdown - Mark Garrett • 20.30 Allegro Andante Joe Fenech • 22.30 Italomix - Michael Treeby • 24.00 Rajt Malta Tinbidel. Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 12.00 u 18.00. A;;ornamenti ta’ l-a[barijiet: 10.00, 15.00, 17.00, 18.00. Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 08.00, 12.00, 18.00. A;;ornamenti ta’ l-a[barijiet: 10.00, 15.00, 17.00, 18.00.

SUMMERTIME - SOLE, CUORE... AMORE (Love Wrecked) (Italia 1 14.25) - Amanda Bynes (fuq il-lemin fir-ritratt hawn fuq) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2005 b’re;ija ta’ Randal Kleiser. Narawha fil-parti ta’ Nenny, ]ag[]gu[ li tqatta’ s-sajf ta[dem f’villa;; turistiku. Issir taf lil Jason, u jkollha esperjenza li ma tinsieha qatt.

HOLY SMOKE (Iris 15.05) - Harvey

Keitel u Kate Winslet (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan li n[adem fl-1999 b’re;ija ta’ Jane Campion. Ruth Barron tkun qed tivvja;;a lejn l-Indja, u tkun m[e;;a spiritwalment mittag[lim tal-guru Baba. Il-;enituri tag[ha f’Sans Souci, fl-Awstralja xejn ma jie[du gost li issa adottat l-isem ta’ Nazni, u li mhux be[siebha tmur lura d-dar. G[alhekk jara x’jag[mlu biex i;ibuha lura... RISO AMARO (Raitre 08.00) - Film drammatiku Taljan li n[adem fl-1949 b’re;ija ta’ Giuseppe de Santis u li g[andu fost l-atturi

ewlenin lil Vittorio Gassman u lil Silvana Mangano, li jidhru flimkien fir-ritratt hawn ta[t. Francesca u Walter ikunu koppja ]ag[]ug[a li g[adhom kif serqu kullana prezzju]a minn lukanda. Biex jevitaw li jinqabdu mill-Pulizija, Walter jg[addi l-kullana lil Francesca waqt li jkunu fuq tren flimkien ma’ [afna o[rajn li sejrin ja[dmu fl-g[elieqi tar-ross. Barra minn hekk, biex ma jag[tix fil-g[ajn, Walter jit[abbeb ma’ Silvana, li tkun qieg[da fuq l-istess tren. I]da...

Radju Malta

93.7 FM

ONE Radio

92.7 FM

RTK

103 FM

Bay Radio

89.7 FM

07.20 Jum :did • 07.50 Avvi]i ta’ Mwiet • 08.00 Quddies • 09.00 Notti magiche • 10.30 Mar/ifest • 11.50 Mwiet u Angelus • 11.58 Xi Qrajt Xi Smajt • 12.10 Music Express • 14.01 Mu]ika u Sport • 18.15 Lino’s Weekender • 19:50 Avvi]i tal-Mewt u r-Ru]arju 20.05 Ri]ultati Sportivi • 20.30 Maltin Biss • 22.05 Erre Be • 23.30 Xi Qrajt, Xi Smajt • 23.33 Ru]arju • 24.00 Classic Hits. Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 07.00, 12.00 u 18.00. A;;ornamenti tal-a[barijiet: 10.00, 14.00, 17.00, 20.00 u 22.00. BBC News 15.00 u 21.00. 06.05 Bon;u ONE • 09.00 Mill-:urnali • 10.30 Qawsalla l-{add • 14.30 Il-{add fuq ONE • 15.00 ONE Weekend • 15.25 Djarju Kulturali • 16.00 Familja ONE • 18.00 Italo Super Hits • 19.30 Sunday ONE • 20.30 Charmy Time • 22.00 Music Mix • 24.00 Music Box • 02.00 Early Mix. Bulletin tal-A[barijiet fis-06.45, 11.45, 17.45, 21.45 u 02.45. A[barijiet fil-qosor 08.45, 09.45, 14.45. 06.30 Tmiem il-:img[a 103 FM • 08.30 Quddiesa tal-{add • 09.15 Hello Maks! • 10.05 Kull {add g[all-Frisk • 11.55 Fi {dan il-Mulej • 12.00 Regina Coeli • 12.15 Kotba lil Waslulna • 13.05 Frak mill-Istorja ta’ Malta • 14.05 Fil-:nien • 15.05 Memorji tal-Gwerra • 15.30 Sunday Breeze • 19.00 Ru]arju • 19.25 Ribalta • 22.00 Qaddis tal-Jum • 22.05 Ru]arju • 22.25 Nisimg[ek! • 24.00 Bir-Rispett Kollu. A[barijiet: fis-06.00, 07.00, 08.00, 11.00, 12.00, 13.00, 15.00, 17.00 u s-18.00. BBC: 10.00, 14.00, 16.00. 06.30 Bay Breakfast • 10.30 Bay’s Top 40 • 13.30 Ben Glover • 16.30 Weekend Drive • 18.35 RnB Top 20 • 20.30 Hed Kandi • 22.30 Bimbo Jones • 23.30 Noctural Sunshine. A[barijiet: 6.30 p.m.

Campus FM

103.7 FM

XFM

100.2 FM

Radju Marija

102.3 FM

09.00 Ikoni Mu]ikali Taljani • 10.00 Kordi Spanjoli • 11.00 Classic FM • 12.00 Allegro ma non troppo • 14.00 BBC World Service. 07.00 The Weekend Breakfast • The XFM Official Countdown • 13.00 The Xfm Chillout Zone • 18.00 The Weekend Special. 07.00 Quddiesa • 08.00 Angelus u Kuntatt • 12.00 Angelus mill-Vatikan u Ru]arju • 12.30 Ru]arju tal-Erwie[ • 13.00 F’:ie[ il-Qaddisin • 15.00 Kurunella {niena Divina • 15.30 Bejn {sieb u Armonija • 16.30 Mill-G[anja tal-Poplu • 17.00 Kuntatt • 20.00 Klassi/i u Sagri • 21.00 Magazine • 23.00 {olqa mal-Maltin ta’ Barra • 23.30 A[barijiet Reli;ju]i • 23.50 Kompjeta.

Smash Radio

104.6 FM

Calypso Radio

101.8 FM

07.00 Salvinu Lanzon Magic Moments • 11.00 DJ Frank • 14.00 Non-stop Music. GIANNI E LE DONNE (Raitre 23.35) Gianni De Gregorio (fin-nofs fir-ritratt hawn fuq) hu l-protagonist fdan il-film komiku Taljan. Gianni jkun pensjonant. {abib tieg[u ji;bidlu l-attenzjoni li tal-età tieg[u llum kul[add ikollu wkoll il-[abiba. Jipprova jara jirnexxilux ikun b[al [addie[or...

06.00 Calypso Breakfast - Mario Fenech • 10.00 Dak Kien }mien John Mallia • 13.00 Goldlen Mix - Louis Fenech • 126.00 Mal-Melodija Maltija - Sephora Zammit • 19.00 Let’s Go - Charmaine Vella • 22.00 Night Shift - Chris Aquilina.


30 Klassifikati

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

maisonette l-ewwel sular bilbejt. Prezzjiet moderati. ?emplu 21551097, 99269053 jew 99221449.

Il-{amrun

AVVI}I

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

G{ALL-KIRI

Marsalforn

FLAT g[all-ville;;jatura [dejn il-ba[ar, komplut blg[amara u T.V. u x-Xag[ra,

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa, xog[ol ta’ membrane, kisi u tibjid, kontrabjut u tqeg[id ta’ katusi. Offerta spe/jali fuq illiquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini,

alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Massa;;i

TRID tnaqqas mill-u;ig[ jew l-istress ta’ kuljum. ?emplu g[al messa;;i rilassanti totali minn terapista mara fuq 77865583. T[ossok a[jar ]gur.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Toilet seats

NAG{MEL xog[ol ta’ toilet seats ;odda li jkunu maqsumin jew li ma ssibux tixtru b[alhom, ta’ kull tip bilkuluri li jaqblu u kif tixtieqhom inti, g[all-kamra talbanju kompluti bil-fittings. G[al aktar informazzjoni /emplu 21675053 jew 79675053.

abjad tal-;ilda. Prezz ori;inali €290 u se jinbieg[ €250. ?emplu 99154879.

Vetrina

TAL-aluminju, kulur il-fidda, 19-il pied u 6 pulzieri tul u 7 piedi u nofs g[oli, xkaffar tal[;ie; u /appetti tal-aluminju. Counter twil 7 piedi u g[oli 3.3 piedi. Cash register ‘Casio’ f’kundizzjoni tajba [afna u xi prodotti tal-[jata. ?emplu 79892806 jew 21487556.

PRIVAT

Malti

A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u b’esperjenza, il-{amrun qrib ilJunior College. ?emplu 21472561 jew 99891548.

O-Level#Forms 1-4

MALTI, Matematika, Taljan, Ingli] u Physics. Postijiet – Marsaskala, il-Kalkara, il{amrun jew Birkirkara. ?emplu 21660812, 21472561, 99458791 jew 99891548.

Pure Maths u Physics

G{ALL-BEJG{

A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u bl-esperjenza. Marsaskala, il-Kalkara, Birkirkara u l-{amrun qrib ilJunior College. ?emplu 21660812 jew 99458791.

G[amara antika

JIN{TIE:U

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Recliner

:DID fjamant bil-footrest,

Nurses

RATI ta’ [las attraenti, fulltime jew part-time, nurses kwalifikati rtirati jistg[u japplikaw. Ibag[tu CV fuq cv4vacancy1@gmail.com jew /emplu Community Services Ltd 79492748.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Il-Karnival tas-Sajf 2013 Il-Karnival tas-Sajf din is-sena se jer;a’ jsir wara waqfa ta’ sena, fejn ittoroq ta’ Bu;ibba u lQawra se jimtlew bil-kulur u l-attivitajiet fil-qu//ata tal-ista;un tat-turi]mu Malti. Il-Karnival se jsir fis-17 u t-18 ta’ Awwissu, fejn se jkun hemm defilé madwar it-toroq ta’ Bu;ibba u lQawra. Dan se jispi//a filpjazza bi spettaklu millaqwa ta’ karrijiet li qed jin[admu apposta g[al dan il-karnival, maskaruni dekorati, kumpaniji ta]]fin, wirja ta’ arti;;janat kif ukoll se jkun hemm il;ostra u [afna divertiment ie[or. Kumpaniji ta]-]fin ma jonqsux kemm fil-pjazza kif ukoll fi spettaklu waqt parati fit-toroq ewlenin. Madwar it-toroq ta’ Bu;ibba wie[ed se jkun jista’ jara stands armati apposta b’wirja ta’ arti;;janat Malti. Jason Busuttil, id-direttur tal-Karnival, qal li lKarnival tas-Sajf se jkun attrazzjoni sabi[a g[at-turisti li jinsabu f’pajji]na matul i]-]mien tas-sajf g[ax b’hekk ikunu qeg[din igawdu ftit millispettaklu li jsir waqt ilKarnival. Il-Karnival qed ikun organizzat mill-kumitat tal-Karnival bl-g[ajnuna tas-Segretarjat Parlamentari g[all-Kultura u l-Gvern Lokali, ilKunsill Malti g[allKultura u l-Arti (MCCA), l-Awtorità Maltija g[atTuri]mu (MTA), il-Kunsill Lokali ta’ San Pawl u lAsso/jazzjoni tal-Lukandi u Ristoranti Maltin (MHRA).

Tag[rif 31


32 Avvi]i PN

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil Mario de Marco

Kap tal-Oppo]izzjoni simon.busuttil@teampn.org Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar mario.demarco@teampn.org Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org ?ensu Galea Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikoltura u s-Sajd /ensu.galea@teampn.org David Agius Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali david.agius@teampn.org Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex fredrick.azzopardi@teampn.org Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma george.pullicino@teampn.org Tonio Fenech Kelliem g[all-Finanzi tonio.fenech@teampn.org Joe Cassar Kelliem g[as-Sa[[a joe.cassar@teampn.org Jason Azzopardi Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali jason.azzopardi@teampn.org Chris Said Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali chris.said@teampn.org Francis Zammit Dimech Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni francis.zammitdimech@teampn.org Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli Kelliem g[all-Edukazzjoni clyde.puli@teampn.org Mario Galea Kelliem g[all-Anzjani mario.galea@teampn.org Robert Arrigo Kelliem g[at-Turi]mu robert.arrigo@teampn.org Charlò Bonnici Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima charlo.bonnici@teampn.org Stephen Spiteri Kelliem g[ax-Xog[ol stephen.spiteri@teampn.org Michael Gonzi Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali michael.gonzi@teampn.org Tony Bezzina Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura tony.bezzina@teampn.org Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali u l-Libertajiet ?ivili claudette.buttigieg@teampn.org Ryan Callus Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni fl-2017 u l-Fondi mill-Unjoni Ewropea ryan.callus@teampn.org Robert Cutajar Kelliem g[ar-Ri/erka, l-Innovazjoni, i]-}g[a]ag[ u l-Isport robert.cutajar@teampn.org Kristy Debono Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku kristy.debono@teampn.org Albert Fenech Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà albert.fenech@teampn.org Claudio Grech Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/ess Amministrattiv claudio.grech@teampn.org Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni u d-Drittijiet tal-Konsumatur paula.mifsudbonnici@teampn.org Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.

€10 g[all-kbar u €5 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena. G[allbiljetti /emplu 79284487 jew ibag[tu email lil nadurpn@gmail.com. BIRKIRKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Barbecue, is-Sibt, 31 ta’ Awwissu fit-8 p.m. fillukanda Seabank Resort & Spa, l-G[adira. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. Trasport provdut g[all-prezz ta’ €2 u g[all-biljetti /emplu 79440036 jew 99891870. Mistiedna spe/jali l-Kap talPartit Simon Busuttil, il-Vi/i Kap Beppe Fenech Adami u lMembri Parlamentari Tonio Fenech u Claudette Buttigieg.

AVVI}I SO?JALI

AVVI}I O{RA

{’ATTARD. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Barbecue fl-okka]joni talfesta ta’ Santa Marija, il:img[a, 9 ta’ Awwissu fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità. Prezz €16 u g[allbiljetti /emplu 99955359, mill-membri tal-Kumitat Sezzjonali jew mill-bar talUffi//ju PN. IN-NADUR. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Barbecue, is-Sibt, 24 ta’ Awwissu fis-7.30 p.m. fi :nien il-Kunsill, Triq ilMadonna ta’ Fatima, inNadur. Mistiedna spe/jali lKap tal-Partit Simon Busuttil u l-Uffi/jali tal-Partit. Prezz

{AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did. Il-Bar qed jifta[ mit-Tnejn sas-Sibt mis-7 p.m. ’l quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti appetizers. TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l-{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN

L-APAN qed torganizza

‘Gozo by Night’

nhar is-Sibt 17 ta’ Awwissu, fil-Lantern Restaurant, Marsalforn. Prezz: €18 g[all-kbar u €12 g[a]-]g[ar. G[all-bookings /emplu 21420513 jew 79040544, jew ming[and il-helpers.


33

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

SPORT

ROUND PRELIMINARI TAL-UEFA FUTSAL CUP

Hibernians fi grupp diffi/li It-tim tal-futsal ta’ Hibernians b[alissa qed i[ejji biex jikkompeti firround preliminari tal-Uefa Futsal Cup, kompetizzjoni li hi ekwivalenti g[a/Champions League. It-tim Malti se jkollu jilg[ab kontra diversi timijiet diffi/li fil-grupp rispettiv tieg[u. IlPawlisti se jilag[bu kontra /-champions tal-:ermanja, Hamburg Panthers, kontra d-Dani]i Futsal Gentofte, u kontra t-tim tal-Finlandja, FS Ilves Tampere, tim li se jkun qed jilg[ab quddiem il-pubbliku tieg[u stess. Il-log[ob tar-round preliminari se jintlag[ab bejn is-27 ta’ Awwissu u l-1 ta’ Settembru. L-ewwel log[ba ta’ Hibernians se tkun fit-28 ta’ Awwissu kontra Hamburg Panthers, filwaqt li lg[ada, id-29 ta’ Awwissu, il-Maltin jaffrontaw lil Ilves Tampere. L-a[[ar impenn g[al Hibs se jkun fil-31 ta’ Awwissu se jkun dak kontra JB Futsal Gentofte. It-tim ta’ Hibs i[alli Malta fis-26 ta’ Awwissu. F’Mejju li g[adda Hibs reb[u l-finali tal-kampjonat kontra Balzan u minn dakinhar ’l hawn id-diri;enza tat-tim bdiet ta[seb biex isa[[a[ it-tim g[allista;un li ;ej, b’mod partikulari g[al din il-kompetizzjoni. Mill-iskwadra li reb[et il-kampjonat kien biss Branco Nisevic li telaq lit-tim min[abba li beda jmexxi lit-tim talfutbol tal-Premier. Hibernians

It-tim kollu ta’ Hibernians flimkien mall-kow/ u d-diri;enza tat-tim (Ritratt> Joseph Galea)

akkwistaw erba’ players Maltin li kollha jilag[bu mat-tim nazzjonali Malti u barra minn hekk ]ammew littliet players Bulgari li kien strumentali fir-reb[ tal-kampjonat. Hibs akkwistaw ]ew; players internazzjonali mill:or;ja. Tul dawn l-a[[ar tliet ;img[at, il-players attendew sessjonijiet ta’ ta[ri; intensiv biex b’hekk ikunu flaqwa kundizzjoni fi]ika g[al meta jilag[bu kontra dawn it-timijiet barranin.

FUTBOL

Andrei Agius ma’ Torres Id-difensur internazzjonali Malti Andrei Agius (firritratt), ing[aqad mal-klabb ta’ Torres, li jilg[ab fit-Tieni Divi]joni tal-Lega Pro Taljana. Dan il-klabb hu bba]at fir-re;jun ta’ Sassari, Sardinja. Matul dan l-a[[ar Agius kien qed jilg[ab ma’ US Latina u dan kien wie[ed mill-aktar players strumentali biex Latina ;ew promossi fisSerie B. F’dawn l-a[[ar ;img[at, Agius, li kien g[adu marbut b’kuntratt ma’ Latina, kien f’duskussjonijiet maddiri;enti ta’ Latina u jidher li ma kienx fil-pjani tal-kow/ il;did tal-klabb Taljan, Gaetano Auteri. Qabel ma kien jilg[ab flItalja, Agius lag[ab anki fisSerbja ma’ FK Zemun. FlItalja Agius, minbarra ma’ Latina Calcio lag[ab ukoll ma’ Sporting Mascalucia, Martina Franca, Messina, Igea Virtus, Cassino u Melfi.

Andrei Agiu

Lejn l-a[[ar tal-ista;un 20102011, Agius libes anki l-flokk ta’ B’Kara.

L-g[an ta’ Hibernians mhux se jkun biss li jikkompetu f’din ilkompetizzjoni i]da li jaqtg[u figura tajba. Ir-rebbie[a tat-tmien gruppi tarround preliminari bejn 29 tim jing[aqdu ma’ 20 tim ie[or g[all-fa]i prin/ipali ta’ din il-kompetizzjoni. F’din il-fa]i wie[ed isib l-aqwa timijiet tal-Ewropa, fosthom Marca Futsal, li huma champions tal-Italja, Iberia Stars, champions tal-:or;ja u Eindhoven talOlanda.

L-iskwadra ta’ Hibs li se tipparte/ipa fir-round preliminari tal-Uefa Futsal Cup hi: Goalkeepers: C. Cassar, B. Baldacchino, C. Agius Players: F. Ellul, C. Sciberras, J. Micallef, D. Agius, M. Borg, B. Marev, G. Gerasimov, L. Kobeidze, K. Bartolo, D. Brincat, X. Saliva, D. Bobokhidze, B. Marev Kow/ – Avandil Sanitiani Asst. Kow/ – John Mizzi Team Manager – Keith Jones Delegati – Jason Formosa, Stuart Abdilla


34

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Sport

Il-Maracana, il-grawnd li fih se tintlag[ab il-finali tat-Tazza tad-Dinja

Telqa fil-grawnds li se jintu]aw waqt it-Tazza tad-Dinja Kwa]i xahar minn meta ;iet fi tmiemha t-Tazza talKonfederazzjonijiet fil-Bra]il, ilgrawnds li fihom se jintlag[abu lpartiti fit-Tazza tad-Dinja jinsabu f’telqa kbira. Dan skont il-;urnalisti Bra]iljani u l-partitarji li qed jattendu g[all-partiti tal-kampjonat nazzjonali. Il-fa/ilitajiet tal-midja f’dawn ilgrawnds, b[al pere]empju l-Wifi mhux qed ja[dmu, it-toroq li ji[duk g[al dawn il-grawnds huma mimlija traffic u l-prezzijiet tal-biljetti splodew. Dan kollu, skont dawn il-;urnalisti u l-partitarji, hu min[abba li m’g[adx hemm il-FIFA tissorvelja dak kollu li qed isir f’dan il-pajji] li sena o[ra se jorganizza t-Tazza tad-Dinja u tliet

snin o[ra se jorganizza l-Olimpjadi tas-Sajf. “Kif ;ejna lura biex na[dmu u nirrappurtaw il-partiti sibna li [adu limwejjed, l-internet mhux qed jaqbad u spi//ajna nqieg[du l-laptops fuq issaqaf tal-bank tas-sostituti,” qal Rener Lopez, kummentatur ta’ stazzjon lokali tar-radju. Andre Doria, partitarju ta’ klabb lokali li attenda g[all-partiti tat-Tazza tal-Konfederazzjonijiet qal li meta kien hemm il-membri tal-FIFA il-grawnds kienu tal-og[la livell imma la darba lFIFA ma kinitx qed tag[ti kas x’qed ji;ri kien hemm telqa kbira filgrawnds. Doria qal li li kieku l-membri talFIFA kellhom i]uru dawn il-grawnds

illum-il ;urnata, ]gur li l-FIFA twissi lill-pajji] biex jirran;a dan kollu g[ax l-istadju li jinsabu fih il-grawnds b[alissa ]gur li mhumiex tajbin biex jorganizzaw log[ob tat-Tazza tadDinja. Il-log[ob tat-Tazza talKonfederazzjonijiet intlag[bu f’sitt grawnds u kienet il-FIFA li [adet [sieb kollox waqt dan it-turnament li sar fuq spazju ta’ ;imag[tejn. Il-FIFA kellha numru kbir ta’ volontiera ;ejjin minn kumpaniji kbar b[al ma hi l-Coca Cola u dawn g[enu fit-tindif u lmanutenzjoni ta’ dawn il-grawnds. Dan l-a[[ar fil-grawnd tal-Maracana ntlag[bet il-log[ba bejn Vasco da Gama u Fluminense u g[aliha attendew xejn anqas minn 46 elf ru[.

Il-grawnd kien kwa]i nofsu vojt u ra;uni prin/ipali g[al dan hi min[abba l-fatt li biljett kien jiswa madwar 135 dollaru. Dan hu ammont kbir meta wie[ed i[ares lejn il-paga medja tannies li jg[ixu f’dan il-pajji]. Il-kumpanija li kienet inkarigata mill-bejg[ tal-biljetti g[al din illog[ba, Complexo Maracana, qalet li lgrawnd kien [afna minnu vojt mhux min[abba l-prezz tal-biljett imma min[abba li l-pulizija ordnaw biex filgrawnd ikun hemm inqas minn 50 elf ru[ biex b’hekk tkun evitata t-tensjoni. Claudio Monteiro, wie[ed millmembri tal-kumitat li se jkun qed jorganizza t-Tazza tad-Dinja qal li fi ]mien sena se jsir titjib f’dawn ilgrawnds.

Il-Bra]il hu tim qawwi u perikolu] Il-kow/ nazzjonali tar-Russja Fabio Capello (fir-ritratt) qal li t-tim nazzjonali tal-Bra]il hu tim perikolu] hu kapa/i jirba[ it-Tazza tad-Dinja li se ssir sena o[ra filBra]il stess. Capello qal dan f’intervista li fiha tkellam dwar dak li segwa xahar ilu fit-Tazza talKonfederazzjonijiet. Il-Bra]il g[eleb lil Spanja 3-0 u ta risposta lil dawk kollha li kienu xetti/i fuq dan it-tim li hu mmexxi minn Felipe Scolari. “Il-players tal-Bra]il kapa/i jo[olqu l-periklu u l-azzjonijiet li bnew huma orkestrati tajjeb. Minbarra li g[andhom attakk qawwi g[andhom midfield [abrieki u bi players li mhux biss ja[dmu imma anke kapa/i bil-ballun f’saqajhom,” qal Capello. L-eks kow/ ta’ Roma u Real Madrid qal li fl-opinjoni tieg[u

Neymar u Oscar huma l-aktar ]ew; players effettivi. Capello qal li kien impressjonat bil-mod kif il-midfieldes Bra]iljani, fil-finali kontra Spanja ma [allewx lil players ta’ kwalità kbira b[al ma huma Xavi u Iniesta ma jesprimux illog[ob tagh[om. “G[alija l-Bra]il kienu favoriti li jirb[u dan it-turnament min[abba lfatt li kienu qed jilag[bu f’darhom imma qatt ma stennejt li kienu se jkunu daqshekk effettivi fil-finali kontra Spanja, tim li kul[add [aseb li impossibbli jitlef,” kompla jg[id Capello. Il-Bra]il, fix-Xitwa li g[addiet ke//ew lill-kow/ Menezes u minfloku [atru lil Scolari, kow/ li mag[hom di;à reba[ it-Tazza tadDinja fl-2002. Capello qal li minbarra l-Bra]il, l-

Italja, fis-semi finali wriet li Spanja kapa/i tirb[ilha. “Il-fatt li l-Italja lag[bu bi tliet difensuri po;;a lil Spanja f’diffikultà. M’g[andix dubju li Scolari meta ra dan [a nota tieg[u u kien g[alhekk li fil-finali t-tim tieg[u, iddomina mill-bidu sala[[ar,” kompla jg[id Capello. Minkejja dan kollu, Capello fakkar li Spanja kellha tilg[ab 120 minuta kontra l-Italja u dan [alla effett negattiv fuq il-kundizzjoni talplayers Spanjoli. B[alissa t-tim nazzjonali Russu, fil-grupp validu mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja g[andu 12-il punt minn [ames partiti. Il-Portugall, li s’issa lag[ab ]ew; log[biet aktar mir-Russja g[andu 14-il punt u dan ifisser li ttim ta’ Capello g[andu sieq wa[da fil-fa]i finali ta’ sena o[ra.


Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Sport

35

TROTT U GALOPP

Manutenzjoni, premjijiet u kampjonati, fost temi diskussi ma/-Chairman tal-MRC minn Kenneth Vella

Kif ji;ri kull sena f’dawn i]-]minijiet l-isport tatti;rijiet ta]-]wiemel lokali jinsab wieqaf g[al numru ta’ ;img[at. Dan mhux biss min[abba s-shana tas-sajf i]da anki biex tkun tista’ ting[ata /erta manutenzjoni fuq ilkumpless tal-Marsa. {adna l-okka]joni biex anki din il-;img[a niddiskutu ma/Chairman tal-MRC Dr Matthew Brincat diversi temi u anki xi mistoqsijiet imressqa minnkom il-qarrejja tag[na. Xog[ol fuq il-korsa prin/ipali

Mistoqsi dwar ix-xog[lijiet li se jsiru matul dan ix-xahar, barra dak di;à msemmi f’din ir-rubrika ;imag[tejn ilu dwar il-korsa l-qadima, Brincat tenna li l-ewwel prijorità tibqa’ dejjem ting[ata lillkorsa prin/ipali. “Din ing[alqet mill-1 ta’ Awwissu li g[adda sad-19 ta’ Awwissu. Hemm il-[sieb li lwi// tal-art tal-korsa jin[adem b’/erta intensità u ssir korrezzjoni tal-livelli tag[ha fost affarijiet o[ra. Se jkun hemm tibdil tal-plastic safety poles u korrezzjoni fl-invellar tas-safety track. “Il-fatt li l-korsa se tin]amm mag[luqa jag[ti l-possibbiltà li jing[ata ftit mistrie[ fi ]mien meta l-bi//a l-kbira ta]]wiemel ma jkunux qed jit[arr;u intensament,” qal i/Chairman tal-MRC. Diffi/li li jit[allsu l-premjijiet mill-Italja

Dan l-a[[ar Brincat kien ukoll fi Sqallija fejn, barra li akkumpanja lis-sewwieq Noel Baldacchino biex jie[u sehem fi stadju tal-kampjonat talMediterran, kellu wkoll ta[didiet dwar affarijiet pendenti li jinteressaw sidien fi [dan il-MRC. “Il-qag[da finanzjarja talisport fl-Italja hi litteralment falluta bi ftit jew xejn possibbiltà li ti;i salvata ssitwazzjoni . Kull /ans li sidien Maltin jikkompetu bi

]wiemel tag[hom fl-Italja b[alissa hi wa[da impossibbli g[aliex litteralment hu impossibbli li wie[ed ja//erta li s-sidien jit[allsu xi forma ta’ premju f’ka] li jkollhom su//ess ,” qal Brincat. I/-Chairman tal-MRC qal li b[ala klabb se jkompli jinsisti biex isir il-[las ta’ premjijiet li kienu ntreb[u minn sidien Maltin fl-1 ta’ Awwissu 2010 waqt laqg[a li saret f’Siraku]a fi Sqallija. Dakinhar il-finali ewlenija kienet intreb[et minn James de l’Iton misjuq minn Noel Baldacchino. Din kienet esperjenza ta’ sodisfazzjon i]da li ;iet im[assra bin-nuqqas ta’ [las tal-premjijiet li ntreb[u missidien Maltin . “B[ala kunsill a[na bqajna nsostnu fir-responsabbiltà li kellha l-UNIRE ta’ dak i]-]mien li t[allas il-premjijiet. I]da rrealtà hi li l-UNRE m’g[adhiex te]isti u l-Ministeru talAgrikoltura li qieg[ed imexxi lisport m’g[andux fondi ivvotati biex i[allas l-obbligi lill-koros u s-sidien Taljani. “B’dispja/ir ng[id li //ansijiet li ji;u rkuprati dawn il-premjijiet huma dejjem aktar remoti u improbabbli,” sa[aq i/-Chairman tal-MRC. Rappre]entanti tas-sidien u sewwieqa

Mistoqsi dwar x’se jkun linvolviment tar-rappre]entanti tas-sidien u s-sewwieqa fi [dan il-kunsill tal-MRC, wara li issa n-numru ta’ diretturi fih tela’ g[al sebg[a, Brincat qal li mhux huma biss i]da anki o[rajn mhux eletti jistg[u jag[tu kontribut. Dan jista’ jsir permezz ta’ nomini f’sotto kumitati li jag[mlu sforzi partikulari fuq setturi partikulari b[alma huma l-organizzazzjoni talprogramm tat-ti;rijiet u ;bir ta’ sponsors. Hu qal li jemmen li kull rappre]entant jista’ jing[ata rwol , direttorat jew kariga li jie[u [sieb settur jew pro;ett partikulari.

Se tibqa’ ssir [idma biex ji]diedu l-premjijiet tat-ti;rijiet lokali

James de l’Iton (Noel Baldacchino) jidher jirba[ ti;rija fil-korsa tal-Mediterran f’Siraku]a fi Sqallija. Jidher /ar li hu diffi/li li s-sidien ta’ dan i]-]iemel jir/ievu l-premju dovut lilhom

Diffi/li biex isir kampjonat tal-I]vedi]i

Dwar il-possibbiltà li jsir kampjonat dedikat biss li]]wiemel }vedi]i /-Chairman tal-MRC qal li hu u s[abu jixtiequ jfasslu programm fejn idealment ma j;ib ebda differenza bejn ]wiemel }vedi]i, Fran/i]i jew o[rajn. “G[alina kollha ]wiemel tas-sidien tag[na u nkunu qed nonqsu jekk jkun hemm xi preferenza dwar dan. Ilkunsill ilu g[al dawn l-a[[ar sentejn jis[aq mal-entitajiet }vedizi li je[tie; li dan issettur ji;i organizzat u jinghata sponsor li twaqqaf ming[ajr ebda ra;uni. “Nibqg[u ninsistu sabiex insibu sponsors g[a]-]wiemel }vedi]i. Ma jidhirx li hemm prospetti tajbin g[aliex bqajna jkollna rifjut g[all-assistenza u jidher li l-entitajiet }vedi]i ma japprezzawx limportazzjoni ta]-]wiemel }vedi]i f’Malta. A[na b[ala kunsill se nkomplu nistednuhom biex nikkollaboraw mag[hom g[all-;id tas-sidien li huma dilettanti ta’ dawn it tip ta’ ]wiemel, kampjonati li kienu tant popolari fil-passat.” Il-MRC qieg[ed jittama wkoll li fis-snin li ;ejjin jir/ievi xi forma ta’ g[ajnuna

ming[and Maltco Lotteries li mag[ha l-klabb baqa’ jis[aq li g[andhom ji;u organizzati u m;edda ftehim dwar l-im[atri li jag[ti frott re/iproku lillkorsa u lil din l-entità talim[atri li sservi b[ala sors ta’ finanzjament ta’ ti;rijiet lokali. Laqg[at mal-Gvern

Skont Brincat jidher li hemm interess dirett millMinisteru tal-Edukazzjoni u mis- Segretarjat tar-Ri/erka , Innovazzjoni , }g[a]ag[ u Sport. Uffi/jali tal-Gvern se jiltaqg[u mal-kunsill fi ]jara personali fil-korsa sabiex je]aminaw kull possibbiltà ta’ ]vilupp fuq il-kumpless. Il-kunsill di;à ppre]enta programm dettaljat taxxog[lijiet kollha li twettqu f’dawn l-a[[ar [ames snin u pjan ta’ inizjattivi pro;ettati li jag[tu lill-korsa sens ta’ direzzjoni. Intqal ukoll li lamministrazzjoni tal-korsa ;iet imsa[[a dan l-a[[ar b’uffi/jali assenjati millGvern sabiex tippermetti aktar nies dedikati full-time ja[dmu fuq inizjattivi tal-kunsill. Premjijiet tat-ti;rijiet lokali

L-aktar pro;ett ambizzju] jibqa’ issa dak li ji;u ;;enerati fondi regolari li

ji;;ustifikaw u jippermettu ]ieda fil-premjijiet. “Dan pro;ett li mhu fa/li xejn meta l-isport kollu madwar id-dinja g[addej minn problemi finanzjarji kbar. “Dan mhux se jaqtg[alna qalbna u kommessi li nippruvaw no[olqu inizjattivi sabiex dan l-iskop jintla[aq . Ma jistax jintla[aq mil-lum g[al g[ada i]da l-inizjattivi li [adna jistg[u jwassluna g[al din ix-xewqa,” qal Brincat. Dixxiplina

Finalment i/-Chairman talMRC g[amilha /ara li mhux se jintesa jew jitwarrab ilkun/ett ta’ dixxiplina u rispett fil-korsa, kemm waqt itti;rijiet u anki matul il;imgha, fattur li wassal g[al ]vilupp ta’ dan l-isport fla[[ar snin. “Nixtieq nag[milha /ara li fuq l-aspett ta’ dixxiplina se nkomplu fuq dak li bnejna sallum u jkun [a]in li w[ud ja[sbu li dan l-aspett jista’ jsofri xi tibdil. Il-ma;;oranza japprezzaw u juru rispett lejn s[abhom u lejn il-pubbliku sportiv hu; huma ftit li jonqsu. A[na ma’ dawn il-ftit se nkomplu nis[qu u ninsistu li jew josservaw id-dixxiplina jew, fin-nuqqas ta’ dan, ma jistg[ux aktar ikollhom post fi [dan il-klabb. “De/i]joni iebsa però ne/essarja u perswa]i li ddilettanti ta]-]wiemel kollha tant g[andhom g[al qalbhom dan l-isport li je[tie; dedikazzjoni kbira, li /ertament se japprezzaw li ddixxiplina tag[ti sigurtà flisport tag[na u tg[olli l-livell u l-kwalità tat-ti;rijiet li jgawdu minnha s-sidien u l;errejja kollha,” ikkonkluda Dr Matthew Brincat. Intant l-ista;un 2013 mistenni jitkompla f’nofs Settembru.


36

Sport

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

FORMULA 1

Tikber it-tensjoni bejn il-Ferrari u Alonso Rapporti fil-;urnali Taljani qed jg[idu li t-tensjoni bejn ilFerrari u Fernando Alonso qed i]]id. Dan, wara li wara lGrand Prix tal-Ungerija, meta Alonso kien mistoqsi x’jixtieq b[ala rigal g[al g[eluq sninu kien tefa’ botta u qal li jrid karozza a[jar. Dawn il-kummenti xejn ma ni]lu tajjeb mad-diri;enit talFerrari u wisq anqas malPresident, Luca di Montezemolo. Il-kummenti ta’ Alonso komplew i]idu mal-ispekulazzjonijiet li dan jixtieq jing[aqad mar-Red Bull u jie[u post Mark Webber, li ]vela li se jirtira fi tmiem l-ista;un. “Is-sewwieqa tag[na jridu jirrispettaw mhux biss lit-tim imma anki lill-partitarji. Irrid infakkar li s-sewwieqa jmorru u ji;u, imma t-tim jibqa’. Nifhem lil Alonso u nifhem li g[adda kumment b[al dak g[ax hu g[atxan g[ar-reb[ u jrid jisfida lil Vettel, imma f’/erti mumenti wie[ed irid i]omm kalm,” qal di Montezemolo. Dan tal-a[[ar tkellem ukoll dwar is-sewwieq l-ie[or talFerarri, Felipe Massa. Dan tal-a[[ar, matul l-ewwel fa]i tal-ista;un li g[adda beda jiddi]appunta, imma fit-tieni perijodu tal-ista;un tejjeb ilwirjiet tieg[u u kien g[alhekk li t-tim Taljan ;eddidlu lkuntratt b’sena. Din is-sena, Montezemolo qal li g[al darba o[ra, biex Massa jikkonferma postu malFerrari, irid jer;a’ juri l-istess sewqan li wera fit-tieni parti tal-ista;un li g[adda. “Kemm a[na kif ukoll Felipe (Massa) rridu l-punti. Hu jridhom biex isalva postu u a[na rriduhom

biex nisfidaw lir-Red Bull,” qal il-President. B[alissa Alonso qieg[ed fit-tielet post fil-klassifika tas-sewwieqa, 39 punt ta[t il-leader, Sebastian Vettel, tar-Red Bull. Hamilton g[adu ma la[aqx il-potenzjal tieg[u Il-Kap tal-Mercedes, Ross Brawn, qal li s-sewwieq Ingli]

Lewis Hamilton g[adu ma la[aqx l-aqwa potenzjal tieg[u. Dawn il-kummenti ta’ Brawn waslu ftit jiem wara li Hamilton kiseb l-ewwel reb[a tieg[u mal-Mercedes, meta fi tmiem il-;img[a reba[ ilGrand Prix tal-Ungerija. Hamilton kien beda millpole-position u ddomina millbidu sal-a[[ar. Fl-a[[ar tliet Grand Prix, ji;ifieri f’Silverstone fir-Renju Unit, fil-:ermanja u fl-Ungerija, Hamilton dejjem beda millewwel post, imma kien biss fl-a[[ar tellieqa li baqa’ jokkupa dan il-post sal-a[[ar. “Meta sewwieq tal-kalibru ta’ Hamilton jing[aqad ma’ tim ;did dejjem se jkun hemm aspettattivi kbar. Imma hi realtà li sewwieq, tajjeb kemm hu tajjeb, irid jadatta f’ambjent ;did. Nemmen li g[adna ma rajniex l-aqwa potenzjal ta’ Hamilton,” qal Brawn. Bir-reb[a li kiseb l-eks sewwieq tal-McLaren, dan issa qieg[ed 48 punt ta[t illeader, Sebastian Vettel, tarRed Bull. G[al tmiem lista;un fadal x’jintreb[u total ta’ 225 punt. Ta’ min jinnota li fl-a[[ar tliet Grand Prix, Hamilton hu l-aktar sewwieq li ;abar punti u dan bla dubju jawgura tajjeb g[al Hamilton. Il-Grand Prix li jmiss hu dak

Lewis Hamilton

tal-Bel;ju, u dan se jsir fil-25 ta’ Awwissu. Mistoqsi dwar i/-/ansijiet li g[andu biex jirba[ it-titlu mondjali, Hamilton qal li g[adu wisq kmieni biex wie[ed jitkellem dwar dan is-su;;ett. “G[adu kminei imma nkun giddieb jekk ng[id li ma na[sibx dwar il-fatt li d[alt bi/-/ans li nissielet g[ar-reb[ talkampjonat,” qal Hamilton. It-tim tal-Mercedes, milla[[ar [ames Grand Prix reb[u tlieta u kisbu erba’ polepositions. Filwaqt li Hamilotn reba[ il-Grand Prix Ungeri], sie[bu Nico Rosberg reba[ ilGrand Prix ta’ Monaco u talIngilterra.

ITALJA

Mauri sospi] sitt xhur Il-captain ta’ Lazio, Stefano Mauri, ;ie sospi] sitt xhur mill-FA Taljana min[abba li ma rrappurtax lill-awtoritajiet li kien jaf b’log[ob immanipulat. Minbarra dan, l-FA immultat lill-klabb tal-belt kapitali, is-somma ta’ madwar 40 elf ewro, u Lecce ;ew relegati fis-Serie C u mmultati 20 elf ewro. Ta’ min jinnota li Mauri seta’ we[el massimu ta’ sospensjoni ta’ erba’ snin, filwaqt li Lazio u Lecce setg[u ;ew imnaqqsin ilpunti. Dawn il-pieni ng[ataw wara li ;ew investigati lpartiti bejn Lazio u Genoa u Lazio v Lecce. Il-log[ba bejn Lazio u Genoa kienet intlag[bet fl-14 ta’ Mejju tal-2011, filwaqt li l-log[ba bejn Lazio u Lecce intlag[bet fit-22 ta’ Mejju tal-istess sena. Mauri kien wie[ed minn tmien players li ;ew akku]at bi fordi sportiva. Min-na[a tieg[u, il-midfielder Taljan qal li se jappella minn din id-de/i]joni. Id-difensur Alessandro Zamperini kien sospi] sentejn, u dan ifisser li b’kollox hu sospi] g[al seba’ snin min[abba li ri/entement kien sospi] g[al [ames snin min[abba ka] differenti. Il-goalkeeper Mario Cassano, li dan la[[ar kien sospi] [ames snin fuq ka] ie[or, ;ie sospi] [ames xhur o[ra u Stefano Ferrario ta’ Lecce ;ie sospi] sitt xhur. Players o[ra li kienu

Stefano Mauri

akku]ati bi frodi sportiva imma ;ew me[lusa minn kull pieni huma Omar Milanetto ta’ Padova, Antonio Rosati ta’ Napoli, li b[alissa qieg[ed misluf lil Sassuolo, u Massimiliano Benassi ta’ Lecce. Minbarra li t[abbru dawn il-pieni relatati ma’ korruzzjoni, l-FA Taljana [abbret li t-tim neo-promoss fis-Serie A ta’ Sassuolo ;ie immultat is-somma ta’ 30 elf ewro wara li partitarji ta’ dan il-klabb abbu]aw b’mod razzjali lill-midfielder ta’ Milan, Kevin Constant. Dan se[[ waqt log[ba ta’ [biberija bejn i]-]ew; timijiet u Constant kien qabad u [are; mill-ground, u ta’ dan, l-eks player ta’ Chievo ;ie immultat tlett elef ewro. Aktar kmieni din is-sena, il-midfielder ta’ Milan, Kevin Boateng, ukoll kien qabad u [alla l-ground meta kien abbu]at b’mod razzjali waqt log[ba ta’ [biberija bejn ir-Rossoneri u Pro Patria.


Sport 37

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013 TRASFERIMENTI

Suarez lest jie[u azzjoni legali kontra Liverpool L-attakkant ta’ Liverpool, Luis Suarez, hu lest jie[u azzjoni legali kontra l-klabb tieg[u stess jekk kemm-il darba r-Reds i/a[[duh milli jitlaq minn mag[hom. Matul dawn l-a[[ar ;img[at kien hemm spekulazzjonijiet li Suarez irid jitlaq lil Liverpool, u fost il-klabbs interessati fih hemm Arsenal. Dawn ippre]entaw offerta ta’ 40 miljun lira sterlina g[allattakkant mill-Urugwaj, imma Liverpool irrifjutaw din lofferta. Il-manager ta’ Arsenal, Arsene Wenger, ikkonferma li Arsenal qed jippruvaw jakkwistaw lil dan il-player. Min-na[a tag[hom, iddiri;enti ta’ Liverpool qeg[in dejjem isostnu li Suarez mhuwiex g[all-bejg[. Skont ir-rapporti fil-;urnali Ingli]i, meta Suarez iffirma kuntratt ma’ Liverpool, dan kien talab biex fil-kuntratt ikollu klawsola biex jekk ittim ma jikkwalifikax g[a/Champions League u klabb ie[or joffri s-somma ta’ 40 miljun lira sterlina, jitlaq minn mag[hom. Hu g[alhekk li Suarez se jkun qed jie[u azzjoni legali jekk ikun hemm klabb li joffri aktar minn 40 miljun lira

sterlina. Suarez di;à informa lill-kow/ Brendan Rodgers li jrid jitlaq u jilg[ab ma’ klabb li jilg[ab fi/-Champions League. Liverpool ilhom ma jilag[bu fi/-Champions League sa mill-2009, u flista;un li ;ej lanqas biss se jilag[bu fl-Europa League. Min-na[a tag[hom, Arsenal se jkunu qed jilag[bu fi/Champions League g[as-17-il sta;un konsekuttiv. Ta’ min jinnota li jekk Suarez jie[u azzjoni legali kontra Liverpool din ma tkunx l-ewwel darba li dan ikun g[amel hekk. Fl-2007 kien [a azzjoni legali kontra lklabb li kien jilg[ab mieg[u, Groningen, min[abba li dawn ma [allewhx jing[aqad ma’ Ajax. Fl-ista;un li g[adda, Suarez kellu wirjiet mill-aqwa ma’ Liverpool, fejn skurja total ta’ 30 goal f’44 log[ba; imma lejn l-a[[ar fa]i talkampjonat ;ie sospi] 10 log[biet min[abba li fillog[ba kontra Chelsea gidem lid-difensur Ivanovic. Ta’ dan, Suarez ;ie sospi] 10 partiti u di;à skonta erbg[a minnhom. Ta’ min jinnota li lcaptain ta’ Liverpool, Steven Gerrard, ilbiera[ ]vela li flista;un li g[adda irrifjuta

Tard il-:img[a filg[axija Barcelona g[elbu lil Santos bi skor kbir ta’ 8-0 biex reb[u l-Joan Gamper Trophy. Din hi kompetizzjoni li Barcelona jorganizzaw kull sena, u din is-sena huma lag[bu kontra Santos, tim li ming[andu, matul dan is-sajf akkwistaw lill-attakkant Neymar. Fil-fatt, il-log[ba bejn dawn it-tnejn kienet parti mill-ftehim tat-trasferiment tal-player Bra]iljan mal-klabb Katalan. Neymar ma skurjax kontra l-eks tim tieg[u. Fir-ritratt jidhru Lionel Messi ta’ Barcelona (lemin) u Durval ta’ Santos. Messi ;ie vvutat b[ala l-Aqwa Player tal-log[ba u wara l-partita ;ie ippre]entat bi trofew. (Ritratt> Reuters)

offerta ming[and Bayern Munich u talab lil Suarez jag[mel b[alu u jibqa’ leali lejn il-klabb ta’ Merseyside. Ironikament, Bayern reb[u tTreble matul l-ista;un li g[adda. FABREGAS – Il-manager il-;did ta’ Barcelona, Gerardo Martino, qal li l-midfielder Cesc Fabregas g[ad irid jie[u de/i]joni finali dwar il-futur tieg[u mal-klabb Katalan. S’issa, Barcelona di;à irrifjutaw ]ew; offerti uff/jali ta’ 25 u 30 miljun lira sterlina ming[and i/-champions Ingli]i, Man Utd. “Li kien g[alija, Fabregas jibqa’ mag[na, imma dde/i]joni hi tieg[u,” qal Martino. Intant, tard il:img[a filg[axija, Barcelona g[elbu lil Santos bi skor kbir ta’ 8-0 biex re[bu l-Joan Gamper turnament, li jorganizzaw kull sena l-istess Barcelona. Neymar, eks player ta’ Santos li ng[aqad ma’ Barcelona matul dan issajf, lag[ab parti minn dillog[ba imma ma skurjax kontra l-eks tim tieg[u. LUGANO – West Brom [abbru li akkwistaw lil Diego Lugano ming[and PSG. Iddifensur mill-Urugwaj iffirma kuntratt ta’ sentejn mal-klabb

Luis Suarez

Ingli]. Matul it-tieni parti talista;un li g[adda, Lugao, li g[andu 32 sena, kien misluf lil Malaga. West Brom ma [allsu xejn ta’ dan il-player min[abba li l-kuntratt tieg[u

ma/-champions Fran/i]i kien skada. Ta’ min jinnota li Lugano hu l-aktar player millUrugwaj li qatt libes il-faxxa ta’ captain tat-tim nazzjonali ta’ pajji]u.


38 Sport

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

INGILTERRA

KAMPJONATI EWROPEJ TAL-ISPARAR

Aguero f’tellieqa kontra l-[in

Xuereb jirba[ id-deheb fil-:ermanja

L-attakkant ta’ Manchester City, Sergio Aguero, jinsab f’tellieqa kontra l-[in biex ikun f’kundizzjoni tajba [alli jilg[ab l-ewwel log[ba talkampjonat. Dan, min[abba li b[alissa l-attakkant Ar;entin qed jirkupra minn injury f’irkopptu. Matul il-;img[a, Aguero ma [ax sehem f’partita ta’ [biberija bejn Man City u Bayern Munich, u barra minn hekk, matul dan il-pre-season, Aguero g[adu ma lg[abx partita fl-Asja. It-tim mediku tas-Citizens qed jittama li tal-anqas Aguero, li g[andu 25 sena, ikun f’siktu biex jilg[ab wara l-waqfa internazzjonali f’Settembru, li se ssir biex ittimijiet Ewropej jilag[bu partiti validi mir-round g[allkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. Aguero t[alla barra wkoll mill-iskwadra tat-tim nazzjonali Ar;entin, li fl-14 ta’ Awwissu se jilg[ab log[ba ta’ [biberija kontra l-Italja filground tal-Olimpico. Ta’ min jinnota li fl-ewwel ;urnata talkampjonat tal-ista;un li g[adda, Aguero kien we;;a’ serjament irkopptu kontra Sunderland, u minn dakinhar ’l hawn dejjem baqa’ j[oss lu;ig[. L-attakkant Dzeko hu mistenni jimla l-post vakant li se j[alli Aguero.

Ri]ultati u Programm

Ingilterra The Championship

Burnley v Bolton Barnsley v Wigan Birmingham v Watford Bournemouth v Charlton Doncaster v Blackpool Leeds v Brighton Middlesbrough v Leicester Millwall v Yeovil N. Forest v Huddersfield QPR v Sheffield Wednesday Reading v Ipswich

Illum Derby v Blackburn League 1

Bristol City v Bradford Carlisle v Leyton Orient Crawley v Coventry Crewe v Rotherham Gillingham v Colchester Peterborough v Swindon Port Vale v Brentford Preston v Wolves Shrewsbury v Milton Keynes Stevenage v Oldham Walsall v Tranmere

League 2

1-1

0-4 0-1 2-1 1-3 2-1 1-2 0-1 1-0 2-1 2-1 2-2 1-5 3-2 3-3 0-1 1-0

1-1

0-0 0-0 3-4 3-1

Bury v Chesterfield Cheltenham v Burton Exeter v Bristol Rovers Fleetwood v Dag and Red Newport v Accrington Portsmouth v Oxford Rochdale v Hartlepool Scunthorpe v Mansfield Southend v Plymouth Torquay v Wimbledon Wycombe v Morecambe York v Northampton

0-2 2-2 2-1 3-1 4-1 1-4 3-0 2-0 1-0

Partick T v Dundee U. Aberdeen v Kilmarnock Inverness v St. Mirren Celtic v Ross County

0-0 2-1 3-0 2-1

Skozja Illum

Hibernian v Motherwell St.Johnstone v Hearts

1-1 1-0 1-0

It-tiratur Malti Nathan Lee Xuereb reba[ il-midalja taddeheb fil-kategorija tadDouble Trap tal-Juniors, waqt il-Kampjonati Ewropej talIsparar li saru nhar is-Sibt f’Suhl, il-:ermanja. Xuereb beda l-ewwel round bl-aqwa mod hekk kif laqat 29 plattina minn 30, u fit-tieni round kompla jitjieb u g[amel straight hekk kif laqat 30 plattina minn daqstat plattini. Fit-tielet u fir-raba’ round, ilMalti laqat 27 u 28 plattina rispettivament, biex b’hekk fil-fa]i tal-kwalifikazzjoni laqat total ta’ 141 plattina minn 150 u fl-istess [in g[adda g[as-semi-finali. Fis-semi finali, il-Malti laqat 29 plattina minn 30 u g[adda g[all-finali fejn lag[ab kontra r-Russu Fkoeev Kirill. I]-]ew; tiraturi laqtu 27 plattina u f’shoot-off de/i]iva kien Xuereb li reba[ meta laqat tmien plattini minn tmienja, filwaqt li l-avversarju tieg[u laqat plattina inqas. Ilmidalja tal-bron] reba[ha Zagumennov Roman. Intant, William Chetcuti ukoll ikkompeta fil-kategorija tad-Double Trap tal-kbar.

It-tiratur Malti Nathan Lee Xuereb

Sfortunatament, Chetcuti ma g[addiex g[as-semi-finali wara li fl-ewwel round laqat total ta’ 138 plattina minn 150 biex spi//a fl-10 post. Flimkien ma’ Chetcuti u

Xuereb kien hemm il-kow/ tag[hom, Jimmy Bugeja. L-impenn li jmiss g[al Chetcuti u Xuereb se jkun fil15 ta’ Awwissu, meta dawn jikkompetu fir-raba’ edizzjoni

tal-International Double Trap Grand Prix li se jsir f’Malta stess. Fis-17 u fit-18 ta’ Awwissu dawn umbag[ad jie[du sehem fil-Malta International Trap Grand Prix.

KAMPJONATI MONDJALI TAL-G{AWM

Spanja champions mondjali tal-waterpolo It-tim Spanjol tan-nisa talwaterpolo reba[ it-titlu mondjali meta fil-finali g[eleb lill-Awstralja, 8-6. B’din ir-reb[a, l-Ispanjoli pattew g[ad-di]appunt ta’ sena ilu meta waqt lOlimpjadi kienu tilfu fil-finali kontra l-Istati Uniti. Dan issu//ess li kiseb it-tim Spanjol kien wie[ed meritat g[ax bla dubju n-nisa Spanjoli kienu laqwa f’Bar/ellona. It-tim immexxi mill-kow/ Miki Oca approfitta mill-fatt li kien qed jilg[ab quddiem ilpubbliku tieg[u stess. Jennifer Pareja kienet ivvutata b[ala lAqwa Player tat-turnament. Fil-log[ba g[at-tielet u r-raba’ post, l-Ungerija reb[et 10-8 kontra r-Russja. G[allUngerija din kienet l-ewwel midalja tad-deheb filwaterpolo fl-istorja talkampjonati mondjali.

Franklin tkompli tirba[

I]-]ag[]ug[a Amerikana Missy Franklin la[qet rekord hekk kif reb[et il-[ames midalja tad-deheb waqt dawn il-kampjonati. Dan, wara li reb[et id-deheb fil-kategorija tal-200m backstroke. Franklin, li g[ad g[andha 18il sena, irre;istrat [in ta’ 2.04.76’ – li hu rekord f’dawn il-kampjonati – biex g[elbet lill-Awstraljana Belinda Hocking, li da[let fit-tieni post. Hilary Caldwell spi//at it-tielet. Matul dawn il-kampjonati, Franklin reb[et id-deheb fil-

It-tim Spanjol tan-nisa wara li reba[ kontra l-Awstralja

100m backstroke, fil-200m freestyle, fil-4x100m u fil4x200m relays. Franklin la[qet ir-rekord talAmerikana Tracy Caulkins u tal-Awstraljana Libby Trickett. Dawn kienu reb[u [ames midalji tad-deheb fledizzjonijiet tal-1978 u tal2007 rispettivament.

fil-50m breaststroke. Lg[awwiema mil-Litwanja, li g[ad g[andha 16-il sena, reb[et f’[in ta’ 29.48’. Ta’ min jinnota li r-rekord mondjali pre/edenti twaqqaf madwar tmien sig[at qabel, u kienet ir-Russa Yuliya Efimova li g[amlet dan.

Rekord mondjali ta’ Meilutyte

Chad le Clos tal-Afrika t’Isfel reba[ il-midalja taddeheb fil-kategorija tal-100m butterfly. Dan kien it-tieni su//ess fi spazju ta’ ftit jiem wara li reba[ anki il-200m.

Ruta Meilutyte waqqfet ittieni rekord mondjali fi spazju ta’ ;img[a hekk kif ilbiera[ reb[et il-midalja tad-deheb

Deheb g[al Le Clos

Zammit itemm fis-56 post

L-g[awwiem Malti Matthew Zammit spi//a fis56 post fil-heat tal-50m freestyle. Zammit irre;istra [in ta’ 24.11’ u dan il-[in hu 0.35’ sekonda inqas millaqwa [in tieg[u. L-aqwa [in li qatt irre;istra l-g[awwiem Malti f’din il-kategorija hu 23.76’. Fil-heats tal-50m freestyle kien hemm jie[du sehem total ta’ 104 g[awwiem. Flimkien ma’ Zammit, waqt il-kampjonati mondjali kien hemm ukoll Andrew Chetcuti.


Sport 39

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

San :iljan jift[u l-kampjonat bera[ minn Stewart Said

Neptunes Emirates............13 San :iljan Sir Alex...........14 (4-3, 4-3, 1-5, 4-3)

San :iljan Sir Alex fet[u lkampjonat meta f’partita mimlija tensjoni g[elbu lil Neptunes Emirates 14-13 biex Neptunes sofrew l-ewwel telfa tal-ista;un. Il-partita kienet milg[uba quddiem folla sabi[a li rat battalja filba[ar, bi]-]ew; timijiet jag[tu l-a[jar tag[hom. B’dan ir-ri]ultat, San :iljan la[qu lill-istess Neptunes f’ras ilklassifika b’21 punt. F’din ilpartita spikkat it-tielet sessjoni li kienet ‘turning point’ fil-partita meta San :iljan dawru l-iskor. San :iljan [ar;u tajjeb filbidu tal-partita u marru filvanta;; tliet darbiet, i]da Neptunes irkupraw kull darba sakemm Steve Camilleri tefa’ lil Neptunes fil-vanta;; g[allewwel darba biex reb[u lewwel sessjoni, 4-3. Neptunes reb[u t-tieni sessjoni bi skor identiku b[al tal-ewwel sessjoni biex sal-mistrie[ kienu 8-6 minn fuq. Spikkaw ukoll diversi goals sbie[ f’din is-sessjoni, fosthom ta’ Peter Biros u Michele Stellini. I]da San :iljan dawru liskor fit-tielet sessjoni meta minn ]ew; goals ]vanta;;, f’]ew; goals vanta;;, u sa[ansitra marru tliet goals vanta;; g[all-ewwel darba fil-partita. Neptunes: A. Borg Cole, N.

Lanzon (3), A. Sammut, M. Stellini (5), T. Agius, A. Ciric, S. Camilleri (4), J. Camilleri, G. Pace, S. Gravina, B. Lanzon, T. Molnar (1), C. Mercieca San :iljan: D. Camilleri, J.C.

Karl Galea ta’ San :iljan jimblokka xutt ta‘ Michele Stellini ta’ Neptunes

Cutajar, C. Gialanzè, K. Galea (2), J. Sammut, M. Zammit (2), M. Avramovic (1), A. Bianchi, C. Spiteri DeBarro, P. Biros (4), P. Fava (3), D. Zammit (2), M. Pisani Referees: Antonio Pascucci, Peter Balzan

Valletta United..................17 Ta’ Xbiex Amigos...............9 (2-0),(4-3),(7-3),(4-3)

Valletta United resqu pass ie[or vi/in il-Kampjonat talEwwel Divi]joni meta g[elbu lil Ta’ Xbiex Amigos, 17-9. IlBeltin kien jimmeritahom ilmassimu tal-punti b’wirja tajba, u wara li [adu vanta;;

TENNIS

Federer jirtira mill-Masters ta’ Montreal It-tennista }vizzeru Roger Federer irtira mill-Masters ta’ Montreal, turnament li se jsir il-;img[a d-die[la min[abba w;ig[ f’dahru. F’Lulju li g[adda, Federer sofra telfiet sorprendenti kontra Federico Delbonis, tennista li qieg[ed fil-114-il post fir-rankings mondjali u kontra Daniel Brands, tennista li qieg[ed fil-55 post tar-rankings mondjali. Federer qal li matul dawn il-partiti [ass u;ig[ f’dahru u kien g[alhekk li ma setax jesprimi l-aqwa log[ob tieg[u. Fil-Masters ta’ Montreal se jie[du sehem tennisti ta’ fama mondjali b[al ma huma Andy Murray, Novak

Djokovic u Rafael Nadal. “Ninsab ferm iddi]appuntat li mhux se nie[u sehem f’dan it-turnament li fih jie[du sehem numru ta’ tennisti ta’ kwalità kbira,” qal Federer. Tul dawn l-a[[ar xhur, Federer tilef postu malewwel erbg[a fid-dinja u [afna qed isostnu li l-a[jar tieg[u issa g[adda. Federer hu l-aktar tennista li qatt reba[ Grand Slams. Filkarriera tieg[u reba[ total ta’ 17-il Grand Slam. Din is-sena ;ie eliminat missemi-finali tal-Open talAwstralja, mill-kwarti talfinali tal-Open ta’ Franza u mit-tieni round tal-Open ta’ Wimbledon.

kmieni komplew jamministraw il-partita. Ta’ Xbiex, li kellhom li]-]ag[]ug[ Andreas Galea nieqes, sabuha diffi/li jla[[qu ma’ tim a[jar minnhom, b’Valletta jidhru ppreparati aktar. Valletta reb[u l-ewwel sessjoni 2-0 b’goals Charlie Zammit u Djordje Filipovic. Ittim ta’ Anthony Farrugia kompla bl-istess ritmu fit-tieni sessjoni u kabbar il-vanta;; g[al tliet goals, biex salmistrie[ l-iskor kien 6-3. Il-Beltin a//ertaw millpunti fit-tielet sessjoni b’seba’ goals o[ra [alli d-distakk kien

kbir wisq g[all-avversarji biex jirkupraw. L-a[[ar sessjoni kienet formalità, bilpartita de/i]a, u Valletta komplew bl-istess ritmu g[al skor finali ta’ 17-9. Valletta: R. Sciortino, S. Meli

(2), R. Calleja, M. Korolija (2), N. Bonello Ghio (1), S. Cachia (2), M. Cordina (1), C. Zammit (3), C. Debono (1), R. Scerri (2), A. Arrigo, D. Filipovic (3), Z. Sciberras Ta’ Xbiex: L. Borg, L. Pace, M. Spiteri, Ant. Galea (1), S. Cini, M. Asciak, K. Galea (1), M. Paris, P. Paris, P. Markoch (1), R. Attard (1), O. Zammit, Y. Szeles (5) Referees: Ronnie Spiteri, Peter Giordno

Kif Jinsabu Premier Neptunes San :iljan Sliema Sirens Exiles

1 Divi]joni Valletta Marsacala Otters Ta’ Xbiex Marsaxlokk

L R D T F K Pti 8 8 8 8 8

7 7 4 2 0

0 1 125 67 0 1 112 96 0 4 96 87 0 6 73 108 0 8 74 117

21 21 12 6 0

L R D T F K Pti 8 8 8 8 8

7 0 1 114 70 21 5 0 3 87 86 15 3 2 3 76 89 11 3 1 4 99 104 10 0 1 7 81 108 1


40

Il-{add, 4 ta’ Awwissu, 2013

Lokali

Lidl ;did f’G[awdex… L-applikazzjonijiet g[ax-xog[ol jin;abru mill-Ministeru ta’ Anton Refalo

Hekk kif beda x-xog[ol tat-t[ammil biex jinfeta[ supermarket ;did tal-Lidl fil-Victoria, G[awdex, investigazzjoni li g[amlet il-gazzetta ‘il-mument’ ti]vela li l-Ministeru ta’ G[awdex immexxi minn Anton Refalo g[andu l-monopolju fuq il-lista ta’ individwi li huma interessati biex jibdew ja[dmu ma’ dan is-supermarket li fix-xhur li ;ejjin se jkun qieg[ed jifta[ l-ewwel ferg[a tieg[u f’G[awdex. (Ritratt> Lorne Cremona) Ara storja pa;na 8

Bejn mistoqsijiet u dubji F’dawn l-a[[ar ftit ;img[at tema li ]gur kul[add sema dwarha kienet iddikjarazzjonijiet tal-assi u dd[ul tal-ministri u s-segretarji parlamentari. Wie[ed jistaqsi minn fejn ori;inat din l-idea u x’suppost huma l-iskopijiet tag[ha. Kien il-Gvern Nazzjonalista li 25 sena ilu introdu/a din il-prattika, bliskop li tkun tifforma parti mill-kodi/i tal-etika biex ikun hemm trasparenza s[i[a anke fir-rigward tal-finanzi privati ta’ min ikollu l-karigi pubbli/i ta’ tmexxija. Mhux is-soltu li dawn iddikjarazzjonijiet ikunu fi//entru ta’ kontroversji jew li jiddominaw, ;urnata wara o[ra, parti sostanzjali milla[barijiet jew isibu ru[hom fil-gazzetti lokali. X’kien hemm differenti din id-darba li qajjem din l-g[ag[a kollha? Dan qieg[ed ise[[ g[aliex dawn id-dikjarazzjonijiet sempli/ement ma kinux kredibbli. Nistaqsi liema hu dak il-bank li se jsellef ammont li jla[[aq 16-il darba aktar milli wie[ed g[andu b[ala d[ul? Jista’ jkun li g[andek kumpanija, sa[ansitra wa[da, tnejn, tlieta u minnhom inti m’g[andek xejn d[ul? Jista’ xi [add jiddikjara d[ul ta’ ftit aktar

minn €100,000 meta ftit qabel, il-mezzi lokali ]velaw li din il-persuna kienet anke taqla’ sa €4,000 f’nofstanhar? Hemm [afna u [afna aktar xi jkun mist[arre; g[ax ma tridx tkun g[aref wisq biex tinduna li huma da[k fil-wi//. Mhux l-iskop ta’ dan lartiklu li nelenka l-assi dikjarati proprju g[aliex din hi informazzjoni li wie[ed jista’ fa/ilment isibha. Jekk wie[ed ju]a l-kompjuter u jfittex ftit, ikun jista’ jara elenki ta’ dikjarazzjonijiet li kif g[edt, iqajmu aktar mistoqsijiet. Jitwemmnu dikjarazzjonijiet ta’ qlig[ ta’ ftit aktar millpaga minima u self ta’ aktar

minn Sonia Caruana Saydon soniacaruanasaydon@gmail.com

jemminha din? U din l-istess persuna g[andha self kbir ta’ €600,000. Il-Prim Ministru ddikjara li jemmen u ja//etta dan kollu. Dan ifisser li a//etta li xi Ministri lanqas biss iddikjaraw id-d[ul tag[hom kif obbligati jag[mlu b[ala Ministri. Mistoqsijiet o[ra li qeg[din isiru huma dwar il-proprjetà ta’ /erti Ministri, li g[a]lu li ma jikkwalifikawx il-proprjetà li g[andhom – u[ud minnhom ila[[qu l-miljuni tal-ewro – kif ukoll dwar is-sehem tag[hom f’interessi kummer/jali. Id-dikjarazzjonijiet tal-assi tal-membri tal-Kabinett talGvern Laburista damu 22

Id-dubji prin/ipali mid-dikjarazzjonijiet tal-assi huma kif /erti Ministri Laburisti ddikjaraw d[ul finanzjarju li ma jpa/ix mal-ammont kbir ta’ dejn li ddikjaraw, u li jrid jit[allas minn €800,000? Dawn iddubji prin/ipali li qed jitqanqlu minn dawn iddikjarazzjonijiet tal-assi huma kif /erti Ministri Laburisti ddikjaraw d[ul finanzjarju li ma jpa/ix mal-ammont kbir ta’ dejn li ddikjaraw li g[andhom, u li g[aldaqstant irid jit[allas. Bid-d[ul

finanzjarju li ddikjaraw Ministri ta’ Muscat, impossibbli li l-[las tad-dejn iddikjarat jista’ ji;i onorat. Dikjarazzjoni fa]ulla o[ra hi li professjonista ta’ /erta popolarità ddikjara d[ul li, meta tne[[i l-onorarja talParlament minnu, issib li da[[al biss €3,000. Min

media•link COMMUNICATIONS

;urnata mo[bija mill-Prim Ministru Joseph Muscat ming[ajr ma ng[atat ra;uni. Minbarra dan, kul[add jaf li kien hemm dewmien esa;erat biex il-Ministri g[amlu ddikjarazzjoni ta’ x’da[[lu u x’g[andhom. Suppost damu sa xahrejn. Fil-fatt, damu

erba’ xhur u nofs. G[aliex dan id-dewmien? I]-]mien li fih tressqu dawn id-dikjarazzjonijiet ukoll hu kontroversjali. Il-Prim Ministru Muscat ressaq dawn id-dikjarazzjonijiet fl-a[[ar ;urnata qabel il-Parlament a;;orna g[as-sajf biex jevita l-mistoqsijiet insidju]i li qieg[da tag[mel u li ]gur se tibqa’ tag[mel l-Oppo]izzjoni fuq dawn id-dikjarazzjonijiet li ma jitwemmnu minn [add. Dan hu l-Gvern Laburista. Dikjarazzjonijiet skorretti kif ukoll im;iba abbu]iva millKabinett bil-barka ta’ Muscat; disa’ Ministeri ]ejda li jiswew aktar minn €21 miljun fis-sena f’salarji u perka//i g[all-[afna nies li qed jidda[[lu ja[dmu fihom; €105 miljun fuq [ames snin; Deputati Laburisti li issa se jibqg[u jgawdu s-salarju tax-xog[ol tag[hom, is-salarju tal-Parlament u s-salarju f’[atriet o[rajn li se jkollhom. Tliet salarji b’kollox. Quddiem dan kollu, lOppo]izzjoni Nazzjonalista ma baqg[etx siekta – u hekk g[andu jkun. L-Oppo]izzjoni g[andha d-dover li minbarra li tifli sew il-politika ta’ Gvern Laburista, tg[arbel sewwa lirregolaritajiet tal-istess ministri anke fuq ba]i personali.


FRANCO MERCIECA MA JIDDIKJARAX MAT-€386,500 FI D{UL Stampat fl-Istamperija Indipendenza

4 - 8 - 2013


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.