2013 08 14

€0.55

Numru 13,514

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Anton Refalo Spettur jifta[ libell jibqa’ ma jwe;ibx kontra G[andu madwar 24 gazzetta propjetà f’Malta u G[awdex tal-GWU minn Robert Cremona

Isostni li r-rapport b’rabta mal-arrest tal-Pulizija bi ]ball ta’ ]ag[]ug[ g[andu b[ala skop li jtelliflu jew inaqqaslu r-reputazzjoni L-Ispettur tal-Pulizija Elton Taliana feta[ kaw]a ta’ libell kontra l-editur talgazzetta tal-General Workers’ Union, It-Tor/a, b’riferenza g[all-ka] ta]]ag[]ug[ li tressaq bi ]ball mill-Pulizija akku]at b’holdup li ma wettaqx u g[amel jumejn mi]mum il-[abs intortament.

Ir-rikors, iffirmat millAvukat Joseph Zammit Maempel, jirreferi g[allartiklu li deher fl-a[[ar [ar;a tal-gazzetta It-Tor/a tal-{add li g[adda bit-titlu “I]-]ag[]ug[ li spi//a l[abs intortament ... spettur kien jaf bl-i]ball u m’g[amel xejn”.

L-Ispettur fisser li rrapport huwa libellu], malafamanti u li g[andu b[ala skop li jtellef jew inaqqas ir-reputazzjoni talistess spettur.

Fil-Qorti, nhar it-Tnejn filg[odu l-Ispetturi talPulizija Joseph Mercieca u Carlos Cordina midDipartiment talInvestigazzjonijiet Kriminali ressqu nota tal-Kummissarju tal-Pulizija biex l-akku]i kontra Darryl Luke Borg

ji;u rtirati u spjegaw kif fis7 ta’ Awwissu ]-]ag[]ug[ kien mixli bis-serqa, u wara li ddikjara li mhux [ati talakku]i mi;juba kontrih, in]amm arrestat.

Jumejn wara, fid-9 ta’ Awwissu, l-Ispettur Elton Taliana ressaq fuq l-istess hold-up lil Roderick Grech, ta’ 22 sena minn Birkirkara wkoll, mixli bl-istess akku]i.

Grech ammetta r-reat u ng[ata sentenza ta’ sena [abs sospi]a g[al sentejn.

Fl-artiklu tal-{add, ilgazzetta it-Tor/a ppruvat timplika li t-tort hu ta’ min ressaq il-veru [ati g[ax ma tkellimx li kien hemm persuna inno/enti l-[abs, u mhux tal-Pulizija tas-CID li [adu l-i]ball u ressqu persuna b’o[ra. {afna g[adhom qed jistaqsu min se jerfa’ rresponsabbiltà ta’ dan li]ball gravi, kemm internament fil-Pulizija kif ukoll fuq livell politiku.

Fuq dan l-i]ball serju g[addejja inkjesta mill-Bord tal-Pulizija li l-ewwel kellu jiltaqa’ fil-bidu ta’ din il-

Mistoqsijiet diretti minn IN-NAZZJON li ntbag[tu lill-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo dwar id-dikjarazzjoni talassi tieg[u, g[adhom mhux imwie;ba.

Id-dubji li dwarhom il-gazzetta talbitu jwie;eb dwar dak li ddikjara jitqanqlu mill-fatt li l-Ministru Refalo ddikjara li g[andu mill-inqas 24 propjetà jew art, imma mbag[ad qal li s-sena l-o[ra kellu biss d[ul ta’ €6,470. Dan apparti l-onorarja parlamentari.

Parti kbira minn dawn il-propjetajiet li elenka hu stess huma appartamenti f’bajjiet jew lokalitajiet imxerrda madwar G[awdex – f’Marsalforn, fixXlendi, fix-Xewkija, filQala, fir-Rabat u anke f’Malta, fl-Imsida u fi Gwardaman;a.

IN-NAZZJON staqsa lill-Ministru Refalo jindika liema minnhom jinkrew lil terzi persuni, u x’inhu d-d[ul minn kull kirja.

Staqsejna wkoll lillMinistru biex jipprovdielna lista bilvalur ta’ kull propjetà li g[andu, i]da minkejja dawn id-domandi kollha, Anton Refalo s’issa g[adu ma we;ibx.

Il-Ministru qed i]omm din l-informazzjoni mistura.

L-unika informazzjoni li g[andna s’issa dwar lassi tal-Ministru g[al G[awdex to[ro; midIl-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo ma we;ibx sensiela ta’ dikjarazzjoni li ;iet

g[al pa;na 2

g[al pa;na 4

mistoqsijiet li IN-NAZZJON [ass li g[andu jistaqsi b’ri]ultat taddikjarazzjoni tal-assi li hu stess ippre]enta fil-Parlament

Tirrifjuta kumpens

60 xhud

L-Ar/idjo/esi ta’ Malta ddikjarat fil-Qorti li mhix responsabbli u tirrifjuta kumpens lill-vittmi ta’ abbu] minn sa/erdoti

Il-Gvern u l-Oppo]izzjoni sej[u 60 xhud quddiem il-Kumitat Permanenti dwar il-Kontijiet Pubbli/i dwar ir-rapport talAwditur :enerali li tratta u x-xiri ta]-]ejt

Ara pa;na 2

Ara pa;na 5

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

2 Lokali

Mhix responsabbli u tirrifjuta kumpens lill-vittmi ta’ abbu] minn sa/erdoti F’rikors ;uramentat li ;ie ppre]entat fil-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili, lAr/idjo/esi ta’ Malta qalet li mhix legalment responsabbli g[al atti kriminali li wettqu lPatrijiet Godwin Scerri u Charles Pulis Dan ir-rikors kien ippre]entat wara li f’Mejju li g[adda 10 persuni li kienu vittmi talabbu]i li saru mi]-]ew; sa/erdoti tas-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl, talbu uffi/jalment kumpens finanzjarju millawtoritajiet tal-pajji] u talKnisja.

Min-na[a tag[ha, lAr/idjo/esi sostniet li dak li hemm allegat kontra tag[ha hu preskritt b’sentejn.

L-Ar/idjo/esi argumentat ukoll li r-responsabbiltà ta’ dak li ;ara qatt ma tista’ tkun wa[da kollettiva. Dan aktar u aktar meta l-

allegazzjoni hi mibnija fuq dak li g[amlu l-patrijiet Pulis u Scerri.

Filwaqt li qalet li t-talbiet tal-vittmi huma infondati fil-fatt, l-Ar/idjo/esi qalet li fl-ebda mument ma kienet negli;enti. Anzi g[all-kuntrarju dejjem mexxiet ’il quddiem linteress ta’ min huwa laktar sfortunat.

B’rabta ma’ dan il-ka], il-patrijiet Godwin Scerri u Carmelo Pulis, kienu kkundannati 11-il sena [abs bejniethom wara li lMa;istrat Saviour Demicoli sabhom [atja ta’ abbu] fuq it-tfal li kienu qeg[din jin]ammu f’Dar San :u]epp.

I]-]ew; sa/erdoti kienu appellaw imma kellhom ittalba tag[hom mi/[uda fit13 ta’ Novembru tal-2012.

Ir-rikors ;uramentat kien iffirmat mill-Avukati Dominic Cassar u Joseph Brincat.

Im[abbra d-dati u l-[inijiet tal-ista;un tal-ka//a fil-[arifa u x-xitwa L-a[bar tal-Gvern tad-dati u l-[inijiet li fihom tista’ ssir il-ka//a fl-ista;uni tal[arifa u x-xitwa, qanqlu reazzjonijiet kemm millka//aturi li min-na[a tag[hom appellaw g[allosservazzjoni tal-li;ijiet, kif ukoll tal-g[aqdiet ambjentali li kkritikaw lill-Gvern g[allpo]izzjoni li [a.

Il-Gvern [abbar li wara li ;ew kunsidrati rrakkomandazzjonijiet talKumitat ORNIS, il-ka//a fuq l-art se tkun miftu[a bejn l-1 ta’ Settembru u l-31 ta’ Jannar minn sag[tejn qabel tlug[ ix-xemx sa sag[tejn wara n]ul ix-xemx bejn it-Tnejn u s-Sibt.

Fil-{dud u l-btajjel pubbli/i, il-permess g[allka//a hu limitat bejn sag[tejn qabel tlug[ ix-xemx u s-1pm. B[ala mi]ura biex t[ares l-g[asafar protetti, bejn il-15 ta’ Settembru u s7 ta’ Ottubru, mhux se jkun permess li ssir ka//a wara s7 p.m. sa sag[tejn qabel tlug[ ix-xemx tal-;urnata ta’ wara.

Din il-mi]ura tvarja minn dik li kienet issir fis-snin ta’ qabel fejn il-projbizzjoni

kienet tibda mit-3 p.m. minflok fis-7 p.m, i]da fuq ]mien iqsar, ji;ifieri bejn il15 u t-30 ta’ Settembru.

Il-ka//a mill-bahar se tifta[ mill-1 ta’ Ottubru sal31 ta’ Jannar ta[t l-istess kundizzjonijiet li jirregolaw il-ka//a fuq l-art. Il-Gvern [abbar li twaqqfet divi]joni imsej[a Wild Birds Regulation Unit fisSegretarjat Parlamentari g[all-Biedja, is-Sajd u dDrittijiet tal-Annimali bilg[an li jkun ]gurat l-infurzar tar-regolamenti.

Fir-reazzjoni tag[ha, ilFederazzjoni tal-Ka//aturi Nassaba u Konservazzjonisti (FKNK) qalet li filwaqt li tinsab konxja talpressjonijiet fuq dan issu;;ett, tenfasizza dwar limportanza li spe/i protetti ma jisfawx fil-mira ta’ minoranza ta’ ka//aturi irresponsabbli.

L-FKNK appellat lillmembri u lill-pubbliku biex jirrappurtaw ka]i ta’ illegalità.

Reazzjoni immedjata o[ra kienet tal-BirdLife Malta u l-Organizzazzjoni CABS, li kkritikaw bl-a[rax id-

de/i]joni tal-Gvern li jmexxi lura l-hekk imsejja[ curfew tal-ka//a fl-a[[ar ;imag[tejn ta’ Settembru mit-3 p.m. g[as-7 p.m., u fissret li b’hekk naqas il-[in li fih ma tistax issir ka//a f’nofs l-ista;un.

Il-CABS qalet li din idde/i]joni hi “sentenza ta’ mewt g[al g[asafar protetti” u l-Gvern /eda g[allpressjoni tal-ka//aturi.

Tfisser ukoll li tard wara nofsinhar fl-a[[ar ;imag[tejn ta’ Settembru, hu l-iktar ]mien li fih ipassu t-tajr tal-pri]a protett u b’din id-de/i]joni tal-Gvern, dawn it-tajr issa huma iktar esposti g[al ka//a illegali.

Fi stqarrija, Birdlife Malta qalet li kitbet lill-Prim Ministru biex jintervjeni u qalet li l-kwistjoni talkonservazzjoni g[andha tkun responsabbiltá talMinistru tal-Ambjent.

Il-Birdlife Malta qalet li llobby tal-ka//aturi ilu jag[mel pressjoni biex dan il-curfew jitnaqqas, blisku]a li l-ma;;oranza talka//aturi kienu qed ibatu min[abba ftit li jabbu]aw.

It-Temp

UV INDEX

9

IT-TEMP> Ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif l-aktar mill-Punent li jsir [afif g[al moderat mill-Punent Majjistru BA{AR> {afif IMBATT> Ftit li xejn TEMPERATURA: L-og[la 31˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 428.3 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.19 u tin]el fis-19.55

Bord tal-Pulizija qed jinvestiga l-i]ball dwar l-arrest minn pa;na 1

;img[a, imbag[ad wara li dan il-;urnal bag[at mistoqsijiet, tlaqqa’ b’ur;enza s-Sibt stess, meta [ar;et din l-istorja.

Imma minkejja li [ar;et sej[a biex il-media

tattendi g[all-ewwel seduta tal-Bord immexxi millIm[allef Franco Depasquale, din saret fil-mag[luq.

Minbarra l-Im[allef Franco Depasquale, fuq ilBord tal-Pulizija hemm numru ta’ membri li huma qrib ta‘ Ministri u tal-Partit Laburista.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

L-ERBG{A L-og[la 31˚C L-inqas 23˚C

IL-{AMIS L-og[la 32˚C L-inqas 23˚C

IL-:IMG{A L-og[la 32˚C L-inqas 23˚C

IS-SIBT L-og[la 33˚C L-inqas 24˚C

IL-{ADD L-og[la 33˚C L-inqas 23˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

8

8

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 30˚C xemxi, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 19˚C imsa[[ab, Milan 29˚C xemxi, Tripli 33˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 23˚C xemxi, Ateni 36˚C xemxi, Lisbona 27˚C xemxi, Londra 20˚C xemxi, Vjenna 23˚C imsa[[ab, Berlin 20˚C imsa[[ab, Madrid 32˚C xemxi, Zurich 22˚C ftit imsa[[ab, Brussell 19˚C ftit imsa[[ab, Moska 26˚C imsa[[ab, Munich 20˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 32˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 20˚C imsa[[ab, Dublin 17˚C imsa[[ab, Bar/ellona 31˚C ftit imsa[[ab, Tune] 33˚C xemxi, St. Petersburg 22˚C imsa[[ab, Al;eri 32˚C xemxi, Ruma 30˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 16˚C bir-rag[ad, Stokkolma 20˚C ftit imsa[[ab.

I

l-Federazzjoni tal-Industriji (FOI) g[amlet sej[a lill-Gvern biex jimpenja ru[u u jirrevedi l-istruttura tat-taxxa fuq id-d[ul personali li l-Federazzjoni kienet tqis li hi ta’ ostakolu kbir g[at-tkabbir ekonomiku u l-[olqien tal-impjiegi peress li r-rati e//essivi li kienu fis-se[[ dak i]]mien naqqsu bil-kbir il-premju g[al sforz akbar spe/jalment fil-ka] tal-koppja mi]]ew;a li ta[dem.

L-Asso/jazzjoni }g[a]ag[ g[all-Ambjent tat bidu g[al kampanja dwar it-trasport pubbliku. Filwaqt li ]-]g[a]ag[ laqg[u lWhite Paper li l-Gvern [are; dwar titjib fit-trasport pubbliku u biex titwaqqaf b’li;i l-Awtorità tat-Trasport Pubbliku, lAsso/jazzjoni ressqet memorandum bilfehmiet tag[ha dwar it-trasport pubbliku.

Fix-xena internazzjonali [ar;et l-a[bar li l-Organizzazzjoni g[all-{elsien talPalestina (PLO) kienet qed te]amina lpossibbiltà li twaqqaf stat Palestinjan.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

4 Lokali

Refalo b’fommu sieket minn pa;na 1

pre]entata fil-Parlament – liema dikjarazzjoni fiha nnifisha tkompli tnissel aktar u aktar domandi le;ittimi.

Il-Ministru Anton Refalo ddikjara b[ala d-d[ul tieg[u l-onorarja parlamentari ta’ €20,129 u d[ul ta’ €6,470 mill-prattika ta’ avukat.

G[andu wkoll diversi proprjetatijiet – residenza, garaxx u uffi//ju fir-Rabat G[awdex, tliet appartamenti f’Marsalforn, tliet

Dak li fisser b[ala fond fi Triq tal-Malvi hu villa enormi fuq ir-ri[ ta’ Da[let Qorrot b’valur ta’ madwar €3 miljun appartamenti o[ra fl-istess lokalità fit-Triq tal-Qbajjar, uffi//ji fl-G[arb u ]}ebbu;, uffi//ju ie[or fixXewkija fejn g[andu wkoll ]ew; appartamenti u garaxx, tliet appartamenti o[ra u terz ta’ art agrikola flimkien ma’ nofs terran fixXlendi u ]ew; appartamenti f’Malta – wie[ed fl-Imsida u ie[or fi Gwardaman;a.

Apparti dan, skont informazzjoni li g[andha, [dejn ir-residenza talMinistru fit-Triq ta/-?awl

fil-Qala hemm ukoll proprjetajiet fuq kull ;enb li jinkrew lill-barranin u li g[al xi ra;uni ma ddikjarahomx.

Staqsejna lill-Ministru g[al G[awdex g[aliex dawn ma tni]]lux fiddikjarazzjoni tal-assi, u xi d[ul g[andu minn dawn ilkirjiet. I]da b[ad-domandi l-o[ra, anke hawn bqajna bla twe;iba.

Fl-istess lokal, il-Qala, Refalo ddikjara li g[andu wkoll propjetá o[ra u nofs propjetá fi triq differenti.

Li ma qalx f’dan il-ka] Anton Refalo hu li dak li ddeskrivih b[ala fond fi Triq tal-Malvi, mhi xejn [lief il-villa enormi li ori;inarjament inbniet ming[ajr permess fuq ir-ri[ ta’ Da[let Qorrot u li hi stmata li tiswa €3 miljun.

Fatt ie[or li ma jissemmiex minn Anton Refalo fid-dikjarazzjoni talassi tieg[u hu l-ammont kbir ta’ antikitajiet li xtara minn diversi rkanti tul issnin. Hu ma rrispondiex x’valur g[andhom dawn lo;;etti, filwaqt li a[na staqsejnieh ukoll biex jipprovdielna lista tag[hom billi hu mag[ruf li hu dilettanti kbir tal-antikitajiet.

Interessanti wkoll il-fatt li g[alkemm fid-dikjarazzjoni tieg[u b[ala Ministru ni]]el li g[andu loan ta’ aktar minn €830,000, dan il-loan ma ni]]lux fid-dikjarazzjoni li g[amel b[ala Membru Parlamentari proprju ftit ;img[at qabel.

Il-Prim Ministru Joseph Muscat iltaqa’ mal-Kumitat g[all-Vot ta’ 16-il sena ming[ajr is-Segretarju Parlamentari José Herrera responsabbli mill-kunsilli lokali u l-vot li ]-]g[a]ag[ qed jitolbu li jing[ataw fl-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali

Muscat ming[ajr Herrera g[al-laqg[a dwar il-vot ta’ 16 B[ala Segretarju Parlamentari responsabbli mill-kunsilli lokali, José Herrera g[amel il-kwistjoni tal-vot g[al ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena b[ala wa[da mill-ikbar battalji tieg[u.

Minkejja li l-idea ori;inat minn esponenti tal Partit Nazzjonalista, tant li kienet ukoll fil-programm elettorali tal-Partit, José Herrera f’kull okka]joni tkellem dwar din linizjattiva.

G[alhekk [afna baqg[u skantati meta nnutaw li José Herrera ma kienx pre]enti waqt laqg[a li l-Kumitat g[all-Vot ta’ 16-il sena kellu dan l-a[[ar mal-Prim Ministru Joseph Muscat f’Kastilja.

Minkejja n-nuqqas ta’ pre]enza tas-Segretarju Parlamentari José Herrera waqt il-laqg[a, Muscat xorta wa[da g[a]el li jag[mel

dikjarazzjonijiet importanti partikularment meta qal li ddritt tal-vot g[al ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena jista’ jkun esti] g[al elezzjonijiet o[ra.

In-nuqqas ta’ pre]enza ta’ Herrera qanqal numru ta’ mistoqsijiet. {afna staqsew jekk José Herrera g[a]ilx li ma jattendix b[ala reazzjoni g[all-fatt li jiem qabel Muscat innifsu baqa’ ma tfa//ax g[all-inawgurazzjoni tat-Teatru Rjal li jaqa’ ta[t isSegretarjat Parlamentari ta’ José Herrera li hu responsabbli wkoll millkultura.

Il-pro;ett ta’ Pjazza Teatru Rjal hu parti minn katina ta’ pro;etti ta’ ri;enerazzjoni talBelt Valletta li jinkludu wkoll il-pro;etti disinjati mill-Perit Taljan Renzo Piano li kienu kkummissjonati minn Gvern Nazzjonalista.

Kundanna g[al kummenti ta’ mibeg[da li jin/itaw razzi]mu Il-European Network Against Racism fi stqarrija kkundanna l-kummenti razzjali u ta’ mibeg[da li saru f’Malta kontra lKummissarju Ewropew tal-Intern Cecilia Malmstrom wara li din ippronunzjat ru[ha fuq ilka] tat-tanker MT Salamis li spi//a da[al l-Italja b’102 immigranti abbord wara li lGvern Malti rrifjuta li j[alli lill-Kaptan jid[ol Malta.

Din l-organizzazzjoni, filqosor mag[rufa b[ala ENAR, ikkundannat ukoll lhekk imsejja[ hate speech kontra NGOs f’Malta u anke kontra l-immigranti nfushom u rreferiet g[al diversi kummenti dispre;jattivi u abbu]ivi li saru online fuq is-social media wara li se[[ dan ilka].

L-ENAR fakkret li online hate speech jammonta g[al ksur tad-drittijiet talbniedem u [e;;et lillgvernijiet biex jinfurzaw illi;ijiet kontra t-tixrid talmibeg[da fuq l-internet u biex jaddottaw politika ta’ tolleranza ]ero fejn jid[lu kummenti li jin/itaw ilvjolenza, ir-razzi]mu u forom o[ra ta’ diskriminazzjoni.

Kien fl-eqqel ta’ dan ilka], fis-6 ta’ Awwissu, li lKummissarju }vedi]a fi stqarrija li [ar;et kienet qalet li l-Gvern Malti g[andu dmir umanitarju li jsalva lil dawn l-immigranti, li fosthom kien hemm erba’ nisa tqal, mara feruta u tarbija.

Il-kwistjoni kienet issolviet wara li l-Italja qablet ma’ Malta li tie[u hi l-immigranti u eventwalment it-tanker ta’ sidien Griegi re;istrat ta[t il-bandiera tal-Liberja, da[al fil-port ta’ Siraku]a fi Sqallija.

Elezzjoni ka]wali fir-Rabat Il-Kummissjoni Elettorali r/eviet in-nomina ta’ Rudolph Grima g[allelezzjoni ka]wali li se ssir fil-Kunsill Lokali tar-Rabat f’Malta. L-elezzjoni ka]wali se ssir wara li l-kunsillier Antoine Borg kien elett b[ala Deputat Nazzjonalista fil-Parlament

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Lokali 3

Fir-ritratt jidher murtal tal-kulur fl-isfond tal-knisja tal-Qrendi, filwaqt li fir-ritratt l-ie[or jidher wie[ed mill-murtali li n[admu minn Joseph Mifsud li s-sena l-o[ra tilef [ajtu f’in/ident waqt li kien qed ja[dem in-nar, u li x-xog[ol tieg[u li la[aq [adem se jin[araq illum b’tislima lejh

Spettaklu ta’ nar fil-Qrendi Nar sinkronizzat mal-mu]ika live li se tindaqq mid-DJ popolari Carl Bee ‘The Conquest of Darkness’ firra[al pittoresk tal-Qrendi f’lejlet Santa Marija, hu t-tema ta’ spettaklu pirotekniku li beda lura fis-sena 2003.

Minn dak i]-]mien dan l-ispettaklu baqa’ dejjem jikber u jipperfezzjona bis-sa[[a tad-dilettanti tan-nar tasSo/jetà Mu]ikali Santa Marija Qrendi.

Illum dan l-ispettaklu wasal flg[axar sena tieg[u u biex jikkom-

memoraw dan l-istess anniversarju, t[ejja spettaklu uniku fil-g]ejjer Maltin, li se jsir illum l-Erbg[a fil-bypass tal-Qrendi.

L-ispettaklu jibda g[all-[abta tad9.30 p.m. b’tislima lil Joseph Mifsud ‘Id-Dudu’, li tilef [ajtu f’in/ident waqt li kien qed ja[dem in-nar is-sena li g[addiet, billi se jin[arqu l-murtali li kien la[aq [adem hu stess. Wara,

jing[ata bidu g[all-ewwel parti ta’ dan l-ispettaklu, u din se tkun sinkronizzata mal-mu]ika.

Waqt it-tieni parti ta’ dan l-ispettaklu se ssir [arqa kbira tradizzjonali u wie[ed se jkun jista’ jgawdi spettaklu ta’ beraq tal-kulur, beraq pront u murtali tal-kulur, fost l-o[rajn.

Wara din il - [arqa , g[all - ewwel darba f ’ Malta , se ssir innovazzjoni

unika u ori;inali li ]gur [add m ’ g[andu jitlifha , hekk kif se jsir spettaklu kbir ta ’ nar sinkronizzat mal - mu]ika live li se tindaqq mid DJ popolari Carl Bee . Wara se jkun hemm spettaklu kbir u uniku fil - Qrendi ta ’ nar tal - art mekkanizzat b ’ xog[lijiet minnhom li se jkunu sinkronizzati mal mu]ika .

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Lokali 5

60 imsej[a jixhdu b’rabta mar-rapport dwar ix-xiri ta]-]ejt minn Hermann Micallef

Il-Gvern u l-Oppo]izzjoni qed isej[u madwar 60 xhud biex jixhdu quddiem il-Kumitat Permanenti dwar ilKontijiet Pubbli/i (PAC) fil-pro/edura li trid tkun segwita sabiex issir diskussjoni dwar rapport tal-Awditur :enerali li kien tratta u analizza lpro/eduri tax-xiri ta]-]ejt millKorporazzjoni Enemalta.

Id-diskussjoni dwar ir-rapport talAwditur :enerali b’rabta max-xiri ta]]ejt mill-Korporazzjoni Enemalta qed issir wara li l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista, permezz tal-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil, aktar kmieni dan ix-xahar talbet lill-Gvern biex il-PAC jiltaqa’ matul il-btajjel tassajf biex jiddiskuti b’ur;enza dan irrapport b’mod mill-aktar serju u trasparenti.

F’diskussjoni li saret ilbiera[ meta ltaqa’ l-PAC, dwar l-iskeda ta’ seduti u l-lista ta’ persuni li g[andhom jitilg[u jixhdu fuq din il-kwistjoni quddiem dan il-Kumitat, intla[aq qbil li l-ewwel laqg[a tissejja[ g[at-Tnejn 26 ta’ Awwisu mid-9.30 a.m. sas-1 p.m. u mill-4 p.m. sas-7 p.m; u li tkun segwita jumejn wara, l-Erbg[a 28 ta’ Awwissu mid-9.30 sas-1 p.m. kif ukoll il:img[a filg[odu fl-istess [in.

Fil-bidu tal-laqg[a, id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech ;ie sostitwit mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi peress li kien se jkun xhud u allura ma setax jippresiedi llaqg[a. Id-Deputat Laburista Luciano Busuttil issostitwixxa lill-Ministru Konrad Mizzi li wkoll se jkun qed jixhed dwar dan ir-rapport.

Is-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici fisser fil-Kumitat li dan irrapport hu voluminu] u ta’ importanza kbira u allura ma jkunx g[aqli li ssir diskussjoni dwaru fi ]mien qasir. Irid ikun hemm ]mien biex jit[arrku xxhieda u dawn ikollhom l-opportunità jippreperaw ix-xhieda tag[hom. Hu qal li s-smig[ g[andu jsir kull [mistax sabiex isir skrutinju tajjeb.

Ir-reazzjoni tad-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech kienet immedjata u qal li r-rwol tal-PAC hu li

jiddibatti l-kontenut tar-rapport u lmembri mhumiex hemm biex jag[mlu investigazzjoni dwar ir-rapport. La rrapport ta’ 380 pa;na hu lest, hu jemmen li hu fl-interess ta’ kul[add li l-PAC jie[u l-massimu ta’ seduti [alli l-Kumitat ikun jista’ jiddiskuti fillibertà kollha.

Sa[aq ukoll li l-Oppo]izzjoni ma tistax taqbel li x-xog[ol tal-PAC jittratta biss din il-kwistjoni. Il-PAC irid jara li l-affarijiet flamminstrazzjoni pubblika jsiru b’mod tajjeb. Li l-PAC itawwal bla b]onn ma jirriflettix is-sustanza tar-rapport, u ddewmien jista’ jimblokka s-su;;etti mressqa quddiem il-Kumitat.

Grupp Parlamentari Nazzjonalista rrefera g[all-minuti tal-a[[ar laqg[a tal-Kumitat fejn il-PAC g[andu jimxi fuq dak li ntqal fil-Kumitat dwar ixXog[ol tal-Kamra.

Id-Deputat Laburista Justyne Caruana qalet li g[andu jsir e]er/izzju s[i[ bl-involviment tax-xhieda.

Is-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici ppre]enta lista ta’ xhieda elenkata mill-Gvern li jinkludu l-eks Prim Ministru Lawrence Gonzi, l-eks Ministri Austin Gatt u Tonio Fenech, leks Chairman tal-Enemalta Alex Tranter, l-Ispettur Angelo Gafá u t-tim tieg[u fil-Pulizija, l-Awditur :enerali, id-Deputat Nazzjonalista Chris Said,

Ir-rwol tal-PAC li qed jitlaqqa’ fis-sajf fuq insistenza tal-Oppo]izzjoni, hu li jiddibatti l-kontenut tar-rapport u l-membri mhumiex hemm biex jag[mlu investigazzjoni dwar ir-rapport It-twe;iba tas-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici kienet li g[andu jittie[ed i]-]mien li hemm b]onn, basta ma jkunx hemm dewmien ]ejjed.

Id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech staqsa jekk il-PAC hux Bord ta’ Inkjesta. Hu jifhem li l-PAC hu kumitat li se jkun qed je]amina rapport tal-Awditur :enerali.

Id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, min-na[a tieg[u sa[aq li liskop ta’ dan il-Kumitat hu li jixtarr dan ir-rapport bir-reqqa. Hu qal li wara li xhud ikun di;à xehed, il-membri talPAC g[andhom id-dritt jer;g[u j[arrkuh jekk ikun hemm il-[tie;a. I]]ew; na[at g[andhom ikollhom illibertá li, jekk ikun hemm il-b]onn, jissej[u xhieda ;odda wara li tkun elenkata l-lista tax-xhieda.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius fakkar li lKumitat dwar ix-Xog[ol tal-Kamra stqarr li ma ntalbitx inkjesta i]da diskussjoni. Hawnhekk il-Whip tal-

id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech, rappre]entanti minn kumpaniji tal-awdituri mqabbda mill-Enemalta, Frank Sammut u l-membri tal-Fuel Procurement Committee, George Farrugia, Godwin Debono, Inez Farrugia, l-eks membri parlamentari Jeffrey Pullicino Orlando u Jesmond Mugliett, l-eks Kummissarju talPulizija John Rizzo, il-Ministru Konrad Mizzi, Manuel Delia, l-eks Chairman tal-Enemalta Tancred Tabone, traders g[al diversi kumpaniji ta]-]ejt u William Spiteri Bailey.

Id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech qal li la hu wie[ed mix-xhieda mressaq mill-Gvern, talab biex ikun e]entat mill-Kumitat u allura jkun sostitwit.

Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono ppre]entat il-lista talOppo]izzjoni li tinkludi diversi persuni indikati mill-Gvern kif ukoll Frank Attard, Alfred Camilleri, Antoine Galea, Louis Giordimaina, Godwin Grima u David Spiteri Gingell.

Jitkomplew ix-xog[lijiet fil-pro;ett tax-xatt ta’ Bormla

Il-pro;ett tal-modernizzar taz-zona ta’ Ba/ir Numru 1 fil-qalba ta’ Bormla qed ikompli jersaq lejn it-tlestija tieg[u biex sa Settembru li ;ej, 80 fil-mija tal-pro;ett ikun tlesta u ng[ata lura lirresidenti.

Dan il-pro;ett, li kien inbeda mill-Gvern Nazzjonalista u qed isir b’fondi mill-Unjoni Ewropea, g[andu jikkonverti din izzona li g[al snin twal kellha b]onn modernizzar f’wa[da attraenti li g[andha tkompli

tirriabilita z-zona talKottonera wara [afna investiment bi pro;etti ta’ tisbi[ li di;à saru f’din izzona fosthom tul ix-xatt talBirgu.

Waqt ]jara li g[amel filpost ilbiera[, il-Ministru Joe Mizzi u l-Perit David Vassallo taw informazzjoni dwar ix-xog[lijiet li qed jitwettqu fejn jirri]ulta li xi xog[lijiet se jkunu qed jitlestew fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin.

F’Ottubru se jibdew ukoll

xog[lijiet fuq iz-zona talbelvedere, il-pont bejn Bormla u l-Isla, il-pavimentar ta’ Pjazza Gavino Gulia, ilpavimentar quddiem il-bini ta’ ]mien il-Kavallieri u lIngli]i u x-xog[lijiet strutturali li jinkludu tara; u l-lift mil-livell tal-ba/ir sallivell ta’ Triq San Pawl li tmur g[all-Bieb tal-Isla.

Wara dan, se jsir xog[ol ta’ t[awwil ta’ si;ar u sistemi ta’ dwal biex ix-xog[lijiet kollha mistenni jitlestew sa Awwissu 2014.

Punt ie[or tqajjem minn Claudio Grech li qal li jekk kien hemm xi konsulenti o[rajn li, b’xi mod taw pariri, l-ismijiet tag[hom g[andhom ji;u komunikati mill-Enemalta; u jekk ukoll kien hemm xi numru ta’ osservaturi, dawn ukoll g[andhom ji;u indikati.

Jason Azzopardi qal li bi qbil bejn i]-]ew; na[at, l-ewwel xhud se jkun lAwditur :enerali bl-istaff tieg[u li se jkollu ammont ta’ [in biex jixhed.

L-Awditur :enerali Anthony Mifsud qal li mhix il-prassi li hu jitla’ jixhed u tenna li m’g[andu xejn xi j]id marrapport pubblikat. Dan japplika wkoll g[all-istaff tieg[u u din il-prattika dejjem kienet segwita f’kull laqg[a talPAC. Hu appella lill-klassi politika li lUffi//ju tal-Awditur :enerali m’g[andux ikun ta[t skrutinju.

Il-Professur Ian Refalo, l-espert legali tal-Parlament, qal li x-xhieda talAwditur tista’ tqajjem xi problemi peress li xi tag[rif seta’ n;abar b’mod kunfidenzjali. Hu ]ied li m’hemm ebda problema li l-Awditur jintalab jispjega, i]da rrimarka li hu m’g[andu xejn iktar x’jista’ j]id.

I/-Chairman tal-laqg[a qal li l-PAC g[andu l-obbligu jew id-dritt li jitlob kjarifiki ming[ajr ma l-Awditur ji]vela xi sigrieti professjonali.

Claudio Grech qal li l-PAC se jkun qed jifli r-rapport tal-Awditur u allura hu lo;iku li ssir diskussjoni malAwditur biex jirrispondi mistoqsijiet tal-Gvern u tal-Oppo]izzjoni.

Il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius sa[aq li g[andu jing[ata rispett lill-awtonomija tal-Uffi//ju tal-Awditur :enerali. Listaff tieg[u jista’ jispjega jew jg[addi tag[rif ie[or lilu biex imbag[ad jg[addihom lill-PAC. Il-membri tal-PAC qablu li huma jistg[u jitolbu spjegazzjonijiet ming[and l-Awditur :enerali jew idDeputat tieg[u Charles Deguara. I]da dawn l-uffi/jali ma jissej[ux biex jitilg[u jixhdu u ma jkunx hemm b]onn li jag[tu t-twe;ibiet tag[hom ta[t ;urament.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

6 Lokali

Flyaway Tours se tonora l-vouchers ta’ Fantasy Tours Il-kumpanija Flyaway Tours se tonora l-vouchers uffi/jali tag[ha jew servizzi bbukkjati u ma[ru;a milla;enzija Fantasy Tours jew mill-Golden Travel Club.

Dan wara li l-kumpanija Fantasy Tours li kienet operata mill-Golden Travel Club, falliet.

Fi stqarrija, Flyaway Tours qalet li vouchers uffi/jali dejjem ikunu ma[ru;a g[al kull servizz li jkun ibbukkjat u konfermat permezz ta’ Flyaway Tours.

Dawn il-vouchers huma luni/i dokumentazzjoni formali a//ettati minn dawk li jipprovdu s-servizz g[asservizzi ibbukkjati.

L-operatur ta’ Flyaway Tours ikkonferma li vouchers uffi/jali n[ar;u g[al servizzi spe/ifi/i g[al klijen-

ti ta’ Fantasy Tours g[al dati futuri.

Dawn il-klijenti ta’ Fantasy Tours, u jew ta’ Golden Travel Club li g[andhom dawn il-vouchers huma m[e;;a jikkuntattjaw lil Flyaway Tours direttament biex jikkonfermaw ilvalidità ta’ dawn ilvouchers.

L-operatur se jonora lvouchers uffi/jali ta’ Flyaway Tours ma[ru;a minn Fantasy Tours jew mill-Golden Travel Club fis7 ta’ Awwissu 2013 jew qabel, anke jekk ma jkunx ir/ieva [las minn Fantasy Tours.

Il-klijenti milquta g[andhom jikkuntattjaw lil Flyaway Tours fuq e-mail info@flyawaytours.com.mt jew i/emplu fuq 2345 300.

L-ekwipa;; tal-Air Malta beda joffri servizzi ;odda kemm fid-dehra kif ukoll fil-kwalità tas-servizz

L-Air Malta b’servizz ta’ ikel ;did u tibdil fl-uniformijiet Dawk il-passi;;ieri kollha li matul dan ixxahar qed jivvja;;aw mal-Air Malta qed jinnutaw tibdil fis-servizz tal-ikel u anke tibdil ]g[ir fl-uniformijiet.

Se jkun hemm varjetà akbar fl-ikel servut u aktar ikel Malti b’ikel ;did kemm fil-Club Class u fl-Economy Class.

L-Air Malta introdu/iet ukoll a//essorji ;odda fl-uniformijiet skont il-brand u l-identità l-;dida tal-kumpanija u li jikkumplimentaw luniformi l-;dida introdotta s-sena li g[addiet.

Dawn il-bidliet huma parti mill-vi]joni l;dida tal-linja nazzjonali tal-ajru bit-tema Flying the Pride of Malta.

Petizzjoni biex il-quddiesa tal-ftu[ tal-Università tirritorna fil-kampus B[alissa qed issir petizzjoni fuq linternet biex il-quddiesa ter;a’ ssir parti mi/-/erimonja tal-ftu[ ta’ sena akkademika ;dida fl-Università.

Sas-sena li g[addiet, i/-/erimonja tal-ftu[ kienet dejjem tibda b’quddiesa fis-sala Sir Temi Zammit. I]da minn Ottubru li g[adda ttie[det idde/i]joni li l-quddiesa issir b’mod separat fil-kappella ]-]g[ira tal-

:i]witi, qrib l-Università l-Antika, fil-Belt.

Il-petizzjoni fuq is-sit www.change.org inbdiet minn Julian Mamo, li jg[id li l-ma;;oranza talMaltin huma Kattoli/i u l-quddiesa dejjem kienet wa[da mit-tradizzjonijiet ta’ pajji]na, fost l-o[rajn fil-ftu[ ta’ sena akkademika ;dida flUniversità.

Ifisser kif s-sena li g[addiet qabdet u ttie[det id-de/i]joni li l-quddiesa titne[[a mill-kampus ming[ajr ma saret konsultazzjoni wiesg[a. Hu jistaqsi jekk l-opinjoni tal-istudenti u tal-[addiema tal-Università dwar su;;etti b[al dan g[adhiex tg[odd.

Imma gazzetti o[ra kkwotaw kelliema g[all-Università tinsisti li saret konsultazzjoni dwar dan mal-istake-

holders kollha, fosthom il-kappella tal-Università.

Fil-kappella tal-Università g[adha ssir quddiesa seba’ darbiet fil-;img[a bejn it-Tnejn u l-:img[a, imma m’g[adhiex issir dik ta/-/erimonja tal-ftu[.

Sal-bidu ta’ din il-;img[a l-petizzjoni kienet ;abret aktar minn 540 firma.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Lokali 7

Tifkira tal-Konvoj ta’ Santa Marija ?erimonja ta’ tifkira tal-71 anniversarju mill-Konvoj ta’ Santa Marija, f’Ta’ Liesse, filPort il-Kbir, fakkret ilmemorja ta’ dawk li tilfu [ajjithom biex isalvaw lil missirijietna.

Tqieg[du l-fjuri kemm malmomument tal-ba[[ara kif ukoll fil-ba[ar minn fuq Patrol Boat tal-Forzi Armati ta’ Malta. Il-monument ifakkar lill-ba[[ara Maltin u barranin li tul i]-]mien ba[[ru minn dawn il-g]ejjer u lejhom, b’mod partikulari lejn il-Port il-Kbir.

I/-/erimonja li kienet organizzata mill-Appostolat tal-Ba[ar fil-Kummissjoni Emigranti u mill-Uffi//ju talPrim Ministru, kienet tinkludi ver]joni drammatizzata bissehem tal-World War Two Living History Group, narrazzjoni, qari ta’ poe]iji, talb u kant mill-kor kif ukoll tribut lill-ba[[ara minn Dun Joe Borg, il-Kappillan tal-Port.

Indaqq ukoll il-Last Post b[ala tifkira lil dawn l-eroj li salvaw lil Malta.

G[a/-/erimonja attendew numru kbir ta’ nies kif ukoll uffi/jali mill-Qawwa Navali Ingli]a, mistiedna distinti, u veterani li kienu fuq xi wie[ed mill-bastimenti tal-Konvoj ta’ Santa Marija, flimkien malqraba tag[hom.

Tifkira mal-monument tal-ba[[ara f’Ta’ Liesse, fil-Port il-Kbir, b’tifkira tal-vittmi tal-Konvoj ta’ Santa Marija (Ritratti> John Paul Bonanno)

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

8 Madwarna

Il-;bejna Maltija g[adha popolari [afna man-nies li jag[rfu l-benna tag[ha kif ukoll il-benefi//ji g[al sa[[et il-bniedem

Apprezzament g[all-;bejna Maltija tal-[alib tan-nag[a; G[al sekli s[a[, kemm il-Maltin kif ukoll il-barranin dejjem fa[[ru l-;bejna Maltija li tradizzjonalment hi mag[mula mill-[alib tan-nag[a;.

Dan il-prodott lokali, li darba kien meqjus b[ala parti importanti tad-dieta Maltija, da]-]mien qed jitqies b[ala prelibatezza. Ma]-]mien, is-sigurtà flikel u l-i;jene ;ew rikonoxxuti b[ala fatturi importanti fil-produzzjoni ta’ prodotti agrikoli ta’ su//ess.

Il-;bejna mhix e//ezzjoni u fil-fatt illum irrg[ajja ji;bru l-[alib u jipprodu/u l-;bejniet f’kundizzjonijiet ta’ i;jene stretti [afna.

Biex dan il-prodott tradizzjonali lokali ji;i vvalorizzat iktar, tfassal pro;ett ta[t l-Italia-Malta 20072013, ‘t-Cheesimal’, li jkopri l-katina kollha tal-partijiet involuti. L-imsie[ba f’dan il-pro;ett huma lUniversità ta’ Malta, ta[t id-direzzjoni ta’ Everaldo Attard, il-Consorzio Ricerca Filiera Lattiera Casearia (CoRFiLaC, Ragusa) ta[t id-direzzjoni ta’ Stefania Carpino u l-Università ta’ Catania ma’ Giuseppe Licitra. Il-produzzjoni tal-;bejniet tibda mir-razzett, bin-nag[;a fir-rwol fundamentali f’din il-katina.

It-trobbija xierqa tan-nag[a; li tinkludi kundizzjonijiet ta’ akkomodazzjoni xierqa u g[alf ta’ kwalità tajba, hi essenzjali biex ikun assigurat prodott finali tajjeb. In-nag[a;, b[al annimali o[rajn li jipprodu/u l-[alib, huma kapa/i li jbiddlu l-[xej-

It-trobbija xierqa tan-nag[a; li tinkludi kundizzjonijiet ta’ akkomodazzjoni xierqa u g[alf ta’ kwalità tajba, hi essenzjali biex ikun assigurat prodott finali tajjeb u hekk il-;bejna tkun prodotta bl-a[jar mod possibbli

jex u l-fora;; li l-bnedmin ma jistg[ux jieklu fi prodott ta’ valur, il-[alib.

Wie[ed mill-g[anijiet tal-pro;ett hu li jidentifika l-kompo]izzjoni tal-g[alf tal-annimali, kemm b[ala [xejjex maqtug[in friski kif ukoll b[ala kon/entrati.

Issir anali]i tal-g[alf biex ti;i de/i]a l-kwalità potenzjali finali tal-;bejna. Permezz tal-kontenut tal-proteini, il-[alib jista’ jitbaqqat f’;obon, b’mod simili ta’ kif [aruf ibiddel il-[alib f’ikel solidu flistonku tieg[u.

Illum, ir-rag[aj ju]a t-teknolo;ija moderna biex jipprodu/i dawn il-;bejniet. G[alkemm filpassat ir-rg[ajja kienu ju]aw forom tas-‘summar’ biex jiffurmaw il-baqta fi ;bejniet, illum ju]aw forom tal-plastik. B[alissa g[adu qed ji;i diskuss jekk ir-rag[aj g[andux imur lura g[allforom tradizzjonali. I]da, jintu]a liema re/ipjent jintu]a, ir-rg[ajja jadottaw prattiki i;jeni/i matul il-pro/ess.

Rwol importanti

Dan il-kummer/ is-soltu jkun immexxi minn familji, u kull persuna fil-familja jkollha rwol importanti fil-produzzjoni tal-;bejna. Is-soltu, irrag[aj u wliedu jiddedikaw il-[in tag[hom g[attrobbija tan-nag[a;, billi jibdew minn kmieni [afna filg[odu sa tard billejl.

Huma jkunu impenjati wkoll fi]-]amma tarrazzett f’kundizzjoni operattiva tajba, jag[mlu xog[ol ta’ manutenzjoni u jtejbu l-art meta jinqala’ l-b]onn. In-nisa u wliedhom ul-bniet huma ddedikati l-aktar g[all-produzzjoni tal-;bejniet.

Hekk kif il-[alib s[un jid[ol mill-kamra fejn jin[aleb, jibdew ibiddlu dan il-prodott f’;obon solidu. Minbarra li jbig[u l-prodott tag[hom lillkonsumaturi, jesperimentaw ukoll b’metodi tradizzjonali u b’dawk ;odda. Dan hu g[an ie[or talpro;ett. In-nisa kienu involuti f’g[add ta’ seminars u workshops kulinarji li jiffukaw fuq ir-rwol tal;bejna fl-ikel.

Fi kliem ie[or, il-membri kollha tal-familja jiddedikaw [inhom kollu u [ajjithom g[al din l-attività. Dan jitlob dedikazzjoni u [inijiet twal taxxog[ol, kundizzjonijiet li da]-]mien mhumiex apprezzati g[alkollox.

G[arfien tal-benefi//ji g[as-sa[[a

Il-konsumatur hu l-membru finali tal-katina.

Illum, aktar minn qatt qabel, il-konsumaturi huma konxji tal-benefi//ji g[as-sa[[a li jitnisslu millprodotti agrikoli, u huma konxji wkoll tas-sigurtà flikel. Biex ji;i assigurat il-konsum sigur ta’ dan ilprodott agrikolu, iridu ji;u segwiti prattiki i;jeni/i tajbin matul il-katina kollha.

Fi kliem ie[or, mhux biss il-;bejna trid ti;i prodotta mir-rag[aj skont prattiki tal-produzzjoni tajbin, imma l-konsumatur irid jippreserva l-prodott b’kura s[i[a. G[aldaqstant anke meta, fuq livell ta’ razzett, jittie[du l-prekawzjonijiet me[tie;a g[allproduzzjoni sigura tal-;bejna, tista’ tirri]ulta kontaminazzjoni waqt il-manipulazzjoni mill-konsumatur.

Aspett ie[or li jikkon/erna l-konsumatur hu kemm l-ippakkjar jolqot l-g[ajn. Il-pro;ett iddedika parti mill-istudju g[all-e]er/izzju ta’ marketing.

Madwar 1,500 kwestjonarju ;ew mi;bura minn konsumaturi lokali biex ikunu analizzati l-[sibijiet u l-aspettattivi tag[hom dwar il-kwalità tal-;bejna lokali tan-nag[a; meta mqabbla mal-;obniet barranin. Sett ta’ kaxex iddisinjati ntwerew lill-konsumaturi biex ji;i de/i] l-ippakkjar l-aktar attraenti g[all-;bejna.

Diversi studji

:ew studjati wkoll postijiet fejn imorru l-konsumaturi, b[alma huma supermarkets u ristoranti, biex ji;i de/i] kif dawn jippre]entaw il-;bejniet lillkonsumatur. G[alkemm ir-rg[ajja s-soltu jkollhom klijenti diretti, il-pubbliku ;enerali kultant ma jkunx jaf minn fejn ikunu ;ejjin il-;bejniet.

Il-kwistjoni tat-tra//abbiltà tal-prodotti agrikoli llum hi obbligatorja skont ir-regolamenti tal-Unjoni Ewropea, u l-;bejna mhix e//ezzjoni. Il-pro;ett g[andu l-g[an li jtejjeb din il-kwistjoni ta’ tra//abbiltà, u b’hekk possibbilment jiffa/ilita lkisba tal-marka ta’ kwalità jew /ertifikazzjoni.

Wie[ed g[andu jinnota li g[alkemm l-imsie[ba tal-pro;ett, b[ala konsorzju, stinkaw biex iwasslu provi xjentifi/i ta’ kwalità u sigurtà, il-partijiet involuti kollha fil-katina tal-;bejna, g[andhom ikunu konxji li dan jiddependi mill-;estjoni tajba tal-prodott mir-razzett sal-mejda.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Kummer/ 9

L-Emirates tistieden lill-kandidati biex jissie[bu mat-tim tal-Cabin Crew Open Day g[ar-Rekluta;; tal-Cabin Crew fil-31 ta’ Awwissu 2013 L-Emirates, wa[da milliktar linji tal-ajru li qed jikbru fid-dinja, qed torganizza ttielet Open Day tag[ha f’Malta din is-sena g[arrekluta;; tal-Cabin Crew nhar s-Sibt, 31 ta’ Awwissu, filCorinthia Hotel, il-Bajja ta’ San :or;, San :iljan.

L-Open Day g[ar-rekluta;; tal-Cabin Crew toffri lopportunità ideali lillapplikanti li g[andhom interess li jesploraw ix-xog[ol tal-[olm tag[hom u kif jg[ixu fil-belt ko]mopolitana ta’ Dubaj.

B[ala metropoli li dejjem qed tikber, Dubaj toffri stil ta’ [ajja e//ezzjonali, u medda wiesg[a ta’ attrazzjonijiet ta’ divertiment minbarra li t-temp tul is-sena kollha dejjem ikun xemxi. Matul l-Open Day, ilkandidati r;iel u nisa se jkollhom l-opportunità jitkellmu mat-tim tarrekluta;; tal-Emirates bl-g[an li jie[du idea aktar /ara dwar il-kumpanija u x-xog[ol li jsir abbord l-ajruplani.

L-Emirates b[alissa ttir lejn 134 belt madwar id-dinja bi flotta ta’ 201 ajruplan widebodied, mg[ammra bl-a[[ar teknolo;ija u bl-aqwa kumditajiet fis-suq talavjazzjoni. Barra minn hekk, l-Emirates g[andha 192 ajruplan ie[or ordnat, b’investiment li jaqbe] il-71 biljun dollaru Amerikan.

Dan jag[mel il-linja tal-ajru Emirates il-klijent ewlieni talAirbus A380 b’35 di;à fisservizz filwaqt li 55 o[ra ordnati. Hi permezz ta’ din lespansjoni li l-Emirates qed tfittex li timpjega 4,000

membru tal-Cabin Crew ;did din is-sena. L-Emirates toffri xog[ol diversifikat abbord lajruplan b’tim internazzjonali li jikkonsisti f’iktar minn 17,000 flight attendant, ;ejjin minn 130 pajji] u jitkellmu b’50 lingwa differenti.

F’Malta, il-linja tal-ajru Emirates ]viluppat b’su//ess sezzjoni tas-suq g[al kull min jivvja;;a lejn il-Lvant, l-Asja u l-Awstralja. Il-linja tal-ajru bdiet l-ewwel operat tag[ha minn Dubaj lejn Malta fl1998 u ]diedet il-frekwenza tag[ha u b[alissa topera titjira ta’ kuljum b’waqfa qasira f’Larnaka, ?ipru, bl-u]u talajruplan Boeing 777-200.

Mill-1 ta’ Settembru 2013, lEmirates se ter;a’ tibda topera lejn Tripli tliet darbiet fil;img[a b’waqfa qasira f’Malta filwaqt li tkompli toffri s-servizz lejn ?ipru erba’ darbiet.

L-Emirates qed tfittex li timpjega nies iddedikati, d[ulin, b’attitudni po]ittiva u li lesti jag[tu l-g[ajnuna u sservizz lill-klijent. Lapplikanti jrid ikollhom 21 sena jew i]jed meta jkunu impjegati.

Dawn huma mitlubin jippre]entaw il-curriculum vitae (CV) bl-In;li] flimkien ma’ ritratt tal-passaport. Hu essenzjali li l-kandidati jkunu fluwenti fl-Ingli] (bil-kitba u mitkellem) u g[andhom talinqas i/-/ertifikat mog[ti fla[[ar tal-iskola sekondarja. Ilkandidati ma g[andhomx ikollhom tpin;ija li tkun tidher waqt li jilbsu l-uniformi u jridu jil[qu g[oli ta’ 212cm meta jog[lew fuq subg[ajhom

Il-cabin crew professjonali tal-Emirates jirrappre]enta 130 nazzjonalità differenti

ta’ saqajhom.

L-applikanti qed ikunu m[e;;a biex jirre;istraw

g[all-Open Day bil-quddiem permezz tal-websajt, filwaqt li jsibu aktar tag[rif dwar l-

opportunitajiet ta’ karrieri mal-Emirates fis-sit www.emirates.com#careers.

MSV Life ppremjata bl-MCCAA Trust Mark Dan l-a[[ar, MSV Life p.l.c. kienet ippremjata blMCCAA Trust Mark.

L-iskema Trust Mark hi inizjattiva li n[olqot biex tinkora;;ixxi u tiffa/ilita relazzjonijiet professjonali sodi bejn il-konsumatur u min ibig[. L-iskop primarju ta’ din l-iskema hu li ji;u promossi u standarizzati prattiki kummer/jali tajbin.

Negozji li jag[]lu li jid[lu g[all-iskema tat-Trust Mark ikunu qed jikkommettu lilhom

infushom g[all-Kodi/i talKondotta ta’ din l-iskema. IlKodi/i jirrappre]enta /-/iklu kollu tas-servizz u l-prodott.

F’kumment li ta dwar ilkisba tat-Trust Mark, Norman Mifsud, i/-Chief Officer HR and Corporate Services qal li “t-Trust Mark hi prova talimpenn tal-MSV li tipprovdi firxa ta’ servizzi ta’ assigurazzjoni ta’ kwalità tajba u biex twassal esperjenza po]ittiva lill-konsumatur.” Norman Mifsud spjega li MSV Life

kienet l-ewwel kumpanija talassigurazzjoni li nediet i/charter ‘Treating Customers Fairly’.

Dan i/-charter ilu mill2007, u fih wie[ed isib limpenji ewlenin ta’ MSV Life lejn il-klijenti tag[ha, kif ukoll standards ta’ servizz li lklijenti ta’ MSV Life jistg[u jir/ievu.

L-iskema Trust Mark hi amministrata mill-Awtorità tal-Kompetizzjoni u lKonsumatur ta’ Malta.

GasanMamo tappo;;ja mi]uri favur l-ambjent

Impenn biex tikber il-kuxjenza favur ir-ri/ikla;; tal-batteriji biex jit[ares dejjem aktar l-ambjent ta’ madwarna

Fix-xhur ta’ Mejju u :unju n;abru total ta’ 2,670 kg ta’ dokumenti mill-arkivji ta’ GasanMamo. Dawn iddokumenti tqattg[u, ;ew ippakkjati u mibg[uta g[arri/ikla;;. Il-Wasteserve ;abret 13.2 kg ta’ batteriji u]ati mill-uffi/ju ewlieni ta’ GasanMamo.

Sadattant, GasanMamo g[amlet kaxxa g[all-;bir talbatteriji g[ar-ri/ikla;; fi sforz li tinkora;;ixxi lillimpjegati jiddisponu millbatteriji b’mod tajjeb.

Il-batteriji g[andhom kimiki tossi/i u perikolu]i g[all-ambjent u ssir [afna

[sara meta jintremew b[ala skart normali.

Meta l-batteriji jin;abru, ji;u esportati g[at-trattament u r-ri/ikla;;. Ir-ri/ikla;; ta’ batteriji madwar id-dinja jikkontribwixxi g[al eluf ta’ tunnellati ta’ metall prezzju] b[al nikil, kobalt u fidda.

Dan inaqqas il-[tie;a ta’ materjali ;odda biex b’hekk jonqsu l-emissjonijiet tasCO2 u r-ri]orsi tal-ekonomija.

“L-iskart dejjem kien kwistjoni importanti g[al pajji]na,” qal Julian Mamo, Direttur Mani;erjali ta’ GasanMamo.

“Permezz ta’ dawn l-inizjattivi u mi]uri qed ng[inu lill-impjegati tag[na j[arsu aktar l-ambjent. Dawn linizjattivi jg[inuna wkoll b[ala kumpanija biex inkabbru l-impenn tag[na biex nie[du [sieb l-ambjent. Limpjegati tag[na jinkora;;ixxu wkoll lillfamilji u l-[bieb tag[hom biex jag[mlu l-istess u jirri/iklaw u jag[mlu u]u mill-affarijiet u]ati. Parti kbira tal-mertu g[as-su//ess ta’ din l-inizjattiva tmur ukoll lejn l-impjegati ta’ GasanMamo li qed jikkooperaw bis-s[i[.”

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

10 Opinjoni

G[at-tfal u g[all-kbar Jitfa’ siequ fuq wa[da, imbag[ad fuq o[ra. Jaqta’ bo//i kbar tondi li waqt likel jifta[hom, ine[[i xi [a;a minnhom u jqassamhomlna.

G[andu kaxxa o[ra li jimla bl-ilma. Iqassam l-ilma qalb il-ward u s-si;ar. Darba weg[edni warda imma qalli li rrid nitfa’ l-ilma fejn irridha tikber, u nistenna g[ax ti;i bil-mod.

Id-dinja tat-tfal. Tibda ]g[ira bi ftit nies li minn waqt g[al ie[or ji]diedu. {arsa daqsxejn fit-tul, ixxefaq g[adu daqsxejn filbog[od u g[alhekk l-ilsien ma jistaqsix ‘dak x’inhu?’

X’hemm lil hinn minnu?

L-id tista’ titlaq l-id l-o[ra lkbira. :irja [ielsa, l-g[ajta li twaqqaf il-[elsien qasir miksub. Il-waqg[a tista’ teqred il-[arba mistennija, tista’ ;;ib l-u;ig[, esperjenza tal;ejjieni. Mhux kollox sabi[, waqt qasir, ti;i tbissima qisu ma ;ara xejn. Fid-dar [sejjes mhux mag[rufa, il-widna tara ssibx minn fejn ;ejjin.

Fer[, t[assib. Il-bieb jag[laq id-dar, l-g[eluq, listennija g[ad-dehra li hemm lil hinn minnu. Karozzi kbar, jarmu s-s[ab, xi [sejjes kbar.

Fihom in-nies. X’qed jag[mlu hemm ;ew?

Karozza o[ra, il-[arsa tfittex min hemm fiha. Mhux [afna b[al qabel, jidhru ftit irjus, irjus biss. Li kieku nista’ nid[ol ;ewwa fiha, nara x’hemm. Qab]a u ni;i hemm.

Francis Hodgson

Id-dlam tal-bi]a’

Is-soddda fejn norqod, daqqa nid[ak daqqa nibki.

Ji;i d-dlam... bi]a’, a[jar ftit dawl, jista’ jid[ol xi [add. Se norqod, xi [add qed jg[idli ;rajja, kemm hi sabi[a, ma tispi//a qatt. Id-dawl re;a’ ;ie, tassew malajr.

Qomt, hemm kul[add, il-

Frances Hodgson Burnett (1849-1924)

bieb infeta[. Il-;u[, nixxabbat ma’ dak li noqg[od bilqieg[da fuqu [a nara hemmx xi [a;a qribu. Dan [ob], imdellek isfar, kemm hu tajjeb, ix-xifer iebes, a[jar in[allih fejn kien. Le[en

Il-qoxra tal-ktieb, ‘The Secret Garden’ (1911)

ommi ‘Kul kollox, g[andek ftit snien, il-[ela [a]in’. Ma nafx [ela x’inhi. Inda[[al il[ob] li fadal f’[alqi g[ax missieri qalli li s-snien iridu jaqg[u.

U meta jaqg[u ma nkunx nista’ niekol. Darba qalli li [afna tfal ma g[andhomx x’jieklu.

Fid-dar hemm kaxxa kbira u g[olja fejn ommi ]]omm dak li nilbsu kollha kemm a[na. Hemm dalma, xi [a;a mo[bija. Il-kamra mag[luqa, ommi ddawwar xi [a;a, ti;bed u b’idejha miftu[a taqbad qal]iet, qmis, l-o[rajn ma nafx x’jg[idulhom.

Kif nista nid[ol ;ewwa din il-kaxxa, infittex u ner;a’ no[ro; bla ma ommi tkun taf x’g[amilt. Hemm kaxex o[ra, fuq wa[da darba tela’ l-qattus /kejken li kien ji;ri fid-dar. {add ma qallu jin]el, din il-kaxxa hi tieg[u, xi j]omm fiha? }gur li fiha ma jorqodx g[ax ji;i jorqod f’kamarti.

Dan ma jafx jitkellem, meta ma jkunx fuq il-kaxxa, nara x’nag[mel.

Fil-;nien /kejken nista’ nid[ol. Ftit ward sabi[, ]ew; si;riet. Warajhom [ajt g[oli.

Missieri g[andu ]ew; injamiet twal li bejniethom hemm injam ie[or.

Se noqg[od ftit fil-;nien, biex hekk, jekk ji;i missieri ]gur jiftakar fil-warda tieg[i.

Nittama li l-warda tkun sabi[a, tferra[ni. Tkun tidher, ma jkollix g[alfejn infittex, sakemm ma ta[rabx wara l-[ajt g[oli. Imma kif tista’ titla’ hemm?

Dan il-ftit t[a]]i] hu tieg[i. Qed ng[id dan biex ilqarrej ma jitfixkilx kif ;ralu meta [arrift dwar kelb u qattus xi ;img[at ilu.

U issa daqqa ta’ g[ajn lejn kitbet Frances Hodgson Burnett (1849-1924) The Secret Garden (1911). Mary Lennox g[andha madwar g[axar snin. It-tifla wa[danija ta’ ]ew; Ingli]i li qeg[din l-Indja.

L-omm mara mill-isba[, t[obb is-so/jetà, qatt ma riedet tfal. It-tifla tg[ix wa[edha mfissda mill-[afna qaddejja li g[andha madwarha, “ma ;ietx sabi[a b[al ommha”, tisma’ min jg[id.

Imxija qattiela tal-kolera.

“Mary inteb[et li ma kienx baqg[alha missier u omm, kienu mietu u n;arrew ’il barra matul il-lejl, u l-qaddejja tal-post, li ma kinux mietu lkoll, kienu [allew iddar bl-akbar [e;;a u g[a;la. {add minnhom ma kien ftakar li kien hemm Missie Sahib,” kif kienu jsej[u littfajla li g[aliha kienu qishom dubbien.

Issib ru[ha l-Ingilterra f’dar kbira b’[afna kmamar taz-ziju g[ani, armel, li g[andu tifel, jismu Colin.

Burnett tinse; il-;rajja ta’ ]ew;t itfal imdejqa, mhux f’sa[[ithom, li bil-mod ilmod isibu s-sa[[a u l-fer[ billi jg[ixu fil-kampanja ma’ tfal o[ra li j[obbu u jag[mluha mal-g[asafar u lbhejjem.

Dawn i[obbu lill-bnedmin, jitkellmu mag[hom, jg[inuhom, i[obbuhom.

Kemm hu sabi[ li ji]irg[u lward ma’ s[abhom waqt li lg[asafar i[arsu lejn [idmiethom, il-lupu u n-nag[;a jistrie[u fil-qrib.

minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net

“Is-se[er abjad b[as-sil;,” fejn “l-g[axqa ssaltan” u l[amrija tnibbet il-ward. :nien mag[luq u mitluq li Mary bl-g[ajnuna ta’ pitirross issib i/-/avetta tieg[u.

“Kollox kien stramb u [iemed u hi kienet qisha qieg[da mijiet ta’ mili ’l bog[od mill-bnedmin imma bl-ebda mod ma bdiet t[ossha wa[edha.” Il-qalb li tqum bil-fer[, t[oss li se tibqa’ t[abbat g[al dejjem, tifra[ i]jed x[in tara x-xemx tielg[a tarmi d-dawl fil-bidu tal-g[odwa, u s-sema b’miljun kewkba ddoqq mu]ika mbieg[da.

Fejqan ming[ajr g[ajnuna

Kemm hu sabi[ il-[olqien meta “l-[emda tad-deheb titmejjel ;ewwa frieg[i u ta[thom donnha qed tg[id u ter;a’ tg[id bil-mod xi [a;a li [add ma jista’ jisma’ minkejja li jag[mel [iltu kollha.”

Il-mo[[ hu kollox. “Li t[alli [sieb imdejjaq jew [a]in jid[ol f’rasek hu ta’ [sara daqs meta t[alli mikrobu tal-iskarlatina jid[ol f’;ismek. Jekk t[allih joqg[od hemm wara li da[al, jista’ jkun li ma tfiqx sakemm tibqa’ tg[ix.”

Ktieb g[at-tfal u g[allkbar. Tal-ewwel iwettqu lfejqan ming[ajr l-g[ajnuna tat-tieni.

Sabi[ li l-qarrej imur lura u jisma’ l-g[anja “I never promised you a rose garden” imsawra minn Joe South u kantata minn Lynn Anderson.

I]-]g[a]ag[ ta’ dak i]]mien (1970) jistg[u jsibu ;nien ie[or billi jag[mlu kura;; u jittamaw fl-issa.

Jie[du l-[ajja f’idejhom u xi [a;a ]gur jag[mlu.

{ajr lil Agenda Book Shop

Mary inteb[et li ma kienx baqg[alha missier u omm, kienu mietu u n;arrew ’il barra matul il-lejl, u l-qaddejja tal-post li ma kinux mietu lkoll, kien [allew id-dar bl-akbar [e;;a u g[a;la. {add minnhom ma kien ftakar li kien hemm Missie Sahib

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

:rajja mill-ag[ar fil-prosekuzzjoni ta’ reat L-ag[ar [a;a li qatt tista’ ti;ri fil-;ustizzja mhix meta kriminal ma jinqabadx jew ma je[ilx. Dak [a]in, imma mhux l-ag[ar. L-ag[ar hu meta xi [add inno/enti jitqies b[ala [ati – meta jitressaq, jew sa[ansitra je[el, xi [add fuq xi [a;a li m’g[amilx.

Hu g[alhekk li s-sistema tal-;ustizzja tag[ti [afna vanta;;i lil min ikun mixli b’xi [a;a; l-aktar li hu min iressaq li jrid i;ib il-provi, u provi sodi; li l-mixli m’g[andu g[alfejn jipprova xejn; u li kull dubju dejjem g[andu jmur favur il-mixli.

L-ag[ar [a;a hi li je[el min hu inno/enti Is-sistema tal-;ustizzja tag[ti dawn il-vanta;;i lil

kull min ikun hemm xi suspett fuqu mhux g[ax hi favur il-[a]en imma biex tevita li ti;ri l-ag[ar [a;a, li jitressaq jew je[el xi [add li jkun fil-fatt inno/enti.

F ’ Malta f ’ dawn l - a[[ar snin u xhur tg[idx kemm smajna fuq irqaqat tal - ;ustizzja u l intern b[al f ’ liema ministeru g[andhom ikunu . Argumenti interessanti ; imma meta issa ;ejna g[as - sustanza , il - Korp tal - Pulizija Malti g[adu kemm g[adda minn ;rajja kerha tal - ag[ar [a;a li tista ’ ti;ri fil - prosekuzzjoni ta ’ xi reat .

Ka] li jnaqqas il-fidu/ja fil-Pulizija Il-;img[a li g[addiet il-Pulizija ressqu l-Qorti ]ag[]ug[ akku]at b’reat gravi ta’ serq armat, u ]ammewh arrestat, meta fil-fatt dan i]-]ag[]ug[ hu inno/enti. U dan ma se[[x g[ax xi [add qarraq bilPulizija imma g[ax l-id il-leminija tal-Korp talPulizija stess naqset li tikkomunika mal-id ix-xellugija tal-Korp.

S’issa f’Malta l-Korp tal-Pulizija kien istituzzjoni mill-aktar fdata mill-Maltin. Imma dan il-ka] se[[ wara serje s[i[a ta’ ;rajjiet li qed inaqqsu l-fidu/ja tan-nies u tas-so/jetà fil-Pulizija.

Serje ta’ ;rajjiet Fl-a[[ar ;img[at il-fidu/ja naqset fl-istess waqt li: ■ il-Pulizija kienu bil-fradal iservu l-ikel fil-Palazz tal-Girgenti u jduru fuq id-dinghies ma’ s[abhom :ermani]i jixxemmxu; ■ kienu g[addejjin mijiet ta’ transfers politi/i vendikattivi fil-Korp; ■ il-Korp hu mmexxi minn Kummissarju li kien avukat tal-Labour Party fil-kampanja elettorali; ■ il-Ministru tal-Pulizija kien qed jikkontradixxi lilu nnifsu fuq in-nofs miljun ewro cash; u ■ l-Korp tal-Pulizija kien qed iressaq il-Qorti bnie-

dem fuq ka] gravi meta parti o[ra tal-Korp kienet taf li hu inno/enti.

Dawn il-;rajjiet [olqu u qajmu [afna mistoqsijiet, dubji u [sibijiet li s-so/jetà tag[na bir-ra;un issa qed tippretendi li ting[ata mhux biss spjegazzjoni, i]da titlob kif fi]-]mien li ;ej il-Korp tal-Pulizija jakkwista lura l-fidu/ja tal-poplu u s-so/jetà.

Is-sitwazzjoni li jinsab fiha l-Korp tal-Pulizija hi inkwetanti. Ta’ t[assib. G[aliex se[[ew wisq ;rajjiet wara xulxin u f’qasir ]mien li tefg[u dell tqil u ikrah fuq min illum hu responsabbli mill-Korp u fuq min hu responsabbli politikament mill-Pulizija.

G[aliex inkisru sa[ansitra d-drittijiet ta’ ]ag[]ug[ inno/enti. Tebg[a li warajha, il-Korp talPulizija u min hu responsabbli politikament irid jassigura li ter;a’ tid[ol is-serjetà, id-dixxiplina u lkompetenza li sfortunatament intilfu mill-Korp talPulizija fi ftit ;img[at u xhur.

Il-Labour mhux inno/enti Il-Gvern Laburista, li meta kien fl-Oppo]izzjoni qa//at Ministru tal-Intern g[alxejn b’xejn, issa jrid jerfa’ r-responsabbiltà ta’ dan il-ka] mill-aktar gravi. F’dan il-ka], il-Labour tal-Prim Ministru Muscat u tal-Ministru Manwel Mallia mhux inno/enti.

In[arsu ’l quddiem b’ottimi]mu Aktar minn [ames xhur ta’ tmexxija Laburista u s’issa rajna u smajna wisq bi stejjer li ]gur juru kollox g[ajr li Malta hi tag[na lkoll. Dawn kienu [ames xhur li fihom rajna xi jfisser Gvern Laburista u kif Joseph Muscat inbidel mil-lejl g[an-nhar fil-mod ta’ kif jitkellem u ja;ixxi politikament.

Xejn a[jar milli stennejna Il-Partit Laburista kien jipprietka tant g[all-b]onn ta’ trasparenza fit-tmexxija tal-

pajji] u wara ftit ;img[at biss fit-tmexxija di;à qed naraw kif dak li kien jikkritika bih lill-Partit Nazzjonalista qed jag[mel b[alu u ag[ar minnu.

Sin/erament ma stennejt xejn a[jar minn hekk u filkitba tieg[i qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet kont di;à qed inbassar dak li kien se jag[mel il-Labour immexxi minn Joseph Muscat b[ala Prim Ministru.

Illum qed niltaqa’ ma’ [afna individwi li jwaqqfuni fit-triq biex jesprimu d-

di]appunt tag[hom g[al dak li qed isir fil-pajji].

Min jg[idlek li vvota Labour g[all-ewwel darba u min jg[idlek li ma marx jivvota, i]da [afna huma dawk li jg[idulek li g[andhom dispja/ir kbir li ma marrux jivvutaw g[all-Partit Nazzjonalista biex taw vanta;; lil Muscat isir Prim Ministru u jag[mel [erba kif jaqbel lilu u l-partit tieg[u.

Jien m’iniex se noqg[od nitkellem fuq dak li qed isir mill-Partit Laburista fil-Gvern g[aliex kul[add g[andu lintelli;enza tieg[u biex ji]en dak li qed isir i]da rrid nitkellem fuq il-partit tieg[i u dak li nixtieq nara biex tassew inkomplu nissa[[u u nag[tu indikazzjoni /ara li lPartit Nazzjonalista tg[allem mill-i]balji tal-passat.

L-istess nies li jwaqqfuni fit-triq jg[iduli wkoll dwar nuqqasijiet li l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern kellu u kif konna a[na stess li ming[ajr ma nafu we;;ajna

Il-Partit Laburista kien jipprietka tant g[all-b]onn ta’ trasparenza fit-tmexxija tal-pajji] u wara ftit ;img[at biss fit-tmexxija di;à qed naraw kif dak li kien jikkritika bih lill-Partit Nazzjonalista, qed jag[mel b[alu u ag[ar minnu

lil [afna nies, u[ud minnhom Nazzjonalisti ;enwini.

Mhux b’kumbinazzjoni Ma tlifniex l-elezzjoni b’kumbinazzjoni i]da g[aliex

kien hemm ra;unijiet li urtaw lill-elettorat. Issa wasal i]]mien li wara li g[addejna minn pro/ess ta’ ti;did u g[andna Kap u tmexxija ;dida, je[tie; li nibdew niddentifikaw fid-dettall min kienu dawn in-nies, nitkellmu mag[hom u fejn tassew saru ]balji min-na[a tag[na nuru lumiltà tag[na u nammettu fejn sar [a]in.

Jekk tassew irridu nkunu kredibbli mal-elettorat m’g[anda niddejqu qatt nammettu fejn saru l-i]balji. Wara kollox, a[na bnedmin u kul[add ji]balja xi darba jew o[ra. Ejjew in[arsu ’l quddiem b’ottimi]mu u qatt ma naqtg[u qalbna mill-isfidi li hemm lesti g[alina.

Niddejjaq nisma’ li l-PN m’g[andux /ans jirba[ l-elezzjoni ta’ [ames snin o[ra g[ax tilef b’distakk qawwi g[aliex kif il-Partit Nazzjonalista tilef dawn ilvoti kollha f’dawn l-a[[ar snin, l-istess jista’ jag[mel ilPartit Laburista fil-Gvern.

Ikun ]ball jekk xi [add ja[seb li xi partit politiku g[andu xi

dritt fuq il-voti tal-elettorat.

L-a[[ar elezzjoni ;enerali wriet bi/-/ar li l-poplu mmatura u m’g[adux marbut mal-istess partit g[al g[omru.

Il-voti mhuma ta’ ebda partit i]da tal-elettorat li kull elezzjoni jag[]el b’mo[[u u mhux b’qalbu kif g[andu jivvota.

Hekk g[amel fl-a[[ar elezzjoni g[aliex [ass li hemm b]onn bidla wara tant snin u hekk se jer;a’ jag[mel flelezzjonijiet futuri – jivvota b’mo[[u u skont dak li jkunu qed joffru l-partiti politi/i.

Oppo]izzjoni b’sa[[itha G[alhekk il-PN g[andu jkun b’sa[[tu minn issa, u

jibg[at sinjal /ar li a[na relevanti mill-Oppo]izzjoni u minkejja t-telfa li sofrejna f’Marzu li g[adda, ninsabu di;à fuq saqajna biex inkunu b’sa[[itna bi]]ejjed biex nag[mlu l-;id f’pajji]na.

L-istorja politika ta’ pajji]na turi li l-PN dejjem kellu l-akbar kisbiet u hekk g[andu jibqa’ jse[[.

B’impenn u b’determinazzjoni g[ad ner;g[u nkunu filqu//ata, i]da biex nag[mlu dan, l-ewwel irridu nirrikonoxxu fejn ]baljajna u nibnu fuq it-tajjeb li sar biex flimkien ner;g[u nkunu partit

minn David Casa david.casa@europarl. europa.eu

rebbie[. Jekk f’[ames xhur tal-Labour di;à bdew ji]baljaw minn fuq is-si;;u talpoter, il-PN di;à beda juri sinjali tajbin ta’ qawmien li jirriflettu tajjeb g[all-futur tal-partit glorju] tag[na.

M’g[andna nib]g[u qatt millisfidi li g[andna quddiemna u je[tie; li nkunu sodi u kredibbli f’dak kollu li ng[idu u nag[mlu. Konvint li l-kollettiv tag[na hu a[jar minn dak li g[andu l-PL u g[alhekk ejjew inkomplu nuru s-sa[[a tag[na flimkien biex inwasslu messa;; b’sa[[tu favur tmexxija soda li lesta tkompli tag[mel il-;id lil pajji]na.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

12 Ittri

Ng[iduha Eco Gozo kif smajnieha

Kontijiet []iena mill-ARMS Min kien jilludi ru[u li t-tke//ijiet li saru fl-ARMS talog[la uffi/jali, kienu se jwittu t-triq biex l-ARMS titmexxa fuq ir-rubini, hu g[alkollox ]baljat. U dan wassluhulna familji li fl-a[[ar ;img[at ir/evew kontijiet sostanzjali u li bl-ilmenti li ressqu mal-ARMS wasslu biex l-ARMS stess tammetti li l-kontijiet [ar;u [a]in. Ammettiet li kien hemm ]balji kbar fil-kontijiet u li sa[ansitra f’ka] minnhom, familja ma kellha tag[ti xejn lill-Korporazzjoni g[asservizzi tad-dawl.

Dan ifisser li l-kont kien ‘0’. G[aliex bl-in/entivi li jag[ti l-Gvern u bl-iskemi g[al min jinvesti f’sistemi ta’ pannelli fotovoltaj/i, kif kien g[amel il-Partit Nazzjonalista fil-gvern u kif dejjem [e;;e; il-PN biex il-familji jinvestu, il-kont tad-dawl tassew jista’ ji;i ‘0’ u tispi//a ma t[allas xejn lill-Korporazzjoni g[aliex tkun qed tag[ti lura lillGvern fl-istess ammont ta’ flus f’dak li tkun ipprodu/ejt f’ener;ija nadifa, daqs dak li tkun ikkunsmajt mis-sistema tal-elettriku tal-Korporazzjoni Enemalta.

Sinjali tat-traffiku jitqa//tu minn quddiem l-uffi//ju tal-Ministru Coleiro Preca ‘Di]gustanti’ kien l-a;;ettiv li ntu]a biex persuna wasslitilna l-ilment kif sinjali tat-traffiku f’{al Luqa tqa//tu u tne[[ew minn quddiem l-uffi//u tal-kostitwenti talMinistru Marie Louise Coleiro Preca.

Fit-triq dejqa f’{al Luqa fejn Coleiro Preca g[andha luffi//ju tag[ha tal-kostitwenti, Triq San Pawl, kien hemm ]ew; tabelli biex [add ma jipparkja jew jieqaf. U dan min[abba li minn din it-triq traffiku]a jg[addu wkoll ilkarozzi tat-trasport pubbliku.

I]da b’de/i]joni li [add ma jista’ jifhimha, dawn is-sinjali li tant kienu importanti u me[tie;a, tqa//tu, u qed ikun hemm diversi karozzi pparkjati issa kull nhar ta’ {amis meta l-Ministru Coleiro Preca tifta[ l-uffi//ju biex taqdi lill-kostitwenti.

Xi [add [a din id-de/i]joni u ordna biex dawn jinqalg[u.

Fuq l-istonku ta’ Toni Abela Minkejja li l-Gvern Laburista, permezz tas-Segretarju Parlamentari Josè Herrera, iddikjara li l-pjani tal-pro;ett tas-sit tat-Teatru Rjal mhux se jinbidlu minn dan il-Gvern tant li kien l-istess Segretarju Parlamentari li l-;img[a lo[ra feta[ uffi/jalment Pjazza Teatru Rjal, dan it-teatru g[adu fuq l-istonku ta’ [afna Laburisti. Fosthom hemm listonku tad-Deputat Mexxej Laburista Toni Abela, li ddikjara f’l-orizzont tal-biera[, li t-teatru kif ippjanat mill-perit ta’ fama mondjali Renzo Piano se jkollna nitqannew bih sakemm tinstab xi [a;a a[jar.

Dan il-Gvern Laburista jaf xi jrid jag[mel? Se jibdlu jew se j[allih kif inhu? Jew qed jg[addina bi]-]mien?

conditioners li hawn tant nies li installaw. Biex il-kuntrattur jiffranka u ma jixtirx kutra talplastik g[andhom in-nies i[allsu tal-[sarat u l-medi/ini?

Infurzar ie[or ta’ min isir fuq dawk l-impjanti ta]-]rar li [allew id-drive in trab u ma tawhiex kisja tarmak jew siment. Hekk it-trakkijiet ta’ dawn il-kuntratturi kif jo[or;u mill-bit[a bl-in;enji tag[hom jimlew it-triq ta’ quddiemhom u l-madwar b’kisja trab.

Pa/enzja li /erti btie[i ta’ kuntratturi huma tefg[a ta’ ;ebla bog[od mill-abitat fejn in-nies ikollhom il-[wejje; minxurin u dan grazzi g[al xi permess li tat fl-img[oddi re/enti lMEPA. Hemm b]onn li jkompli jitqieg[ed mel[ fuq il-ferita u ma jsirx infurzar kif titlob iddensità li fiha ng[ixu ta’ nies fl-abitat u impjanti u in;enji industrijali kwa]i jmissu ma’ xulxin? Ladarba w[ud u mhux il-kuntratturi kollha, ma ja[sbux f’g[ajrhom, g[andha tkun l-awtorità li tinforza fuqhom. Jew se nibqg[u [orox ma]-]g[ir u dg[ajfin mal-kbar?

Kien pass tajjeb li Wied Simirat, bejn il-mina li fuqha tg[addi t-triq li twassal g[allQala, u l-ilqug[ tal-ilma, tnaddaf. {aqqu prosit min kien responsabbli li ta l-ordni u wkoll il-[addiema li g[amlu ttindif. B’inizjattivi b[al dawn, G[awdex ]gur jisbie[.

Li nixtieq nissu;;erixxi hu li kif l-amministrazzjoni, fejn jiddependi minnha, qed tara li lambjent jit[ares, isir infurzar ukoll fuq il-privat. Pere]empju tie[u pja/ir tara pick up b’cover tal-plastik o[xon biex it-trab li jkun qed i;orr ma jtirx fit-triq.

I]da jiddispja/ik tara trakkijiet mg[obbija bil-;ebel li ma jkollhomx kaxxa bil-;nub mag[luqa fuq wara. Trakkijiet biss b’xi ]ew; strippi li j]ommu l-;ebel li ma jaqg[ux fit-triq i]da li ma jevitawx li xxa[x li jkun hemm mal-;ebel itir g[al wi// in-nies u ssewwieqa.

Nafu kemm jag[mel [sara trab itir g[al min ibati bin-nifs.

Nafu wkoll kemm jista’ trab itir jipperikola sewwieqa ta’ vetturi li jkunu g[addejjin wara xi trakk ;ebel bla kaxxa bil-;nub mag[luqa. Trab itir li wkoll jag[mel [sara fil-units tal-air-

C. Debono

G[ajnsielem

-

-

Hu minnu li l-Gvern Laburista g[andu ma;;oranza komda [afna biex iwettaq il-programm elettorali tieg[u.

I]da dan ma jfissirx li g[andu jag[mel dak li jrid hu ming[ajr konsultazzjoni ma’ [add, jew ag[ar minn hekk, jag[mel konsultazzjoni biex jg[id li jkun g[amilha, u [add ma jbiddillu fehmtu.

Hekk qed ji;ri fil-kontroversja li qamet dwar liskemi ta’ parke;; g[arresidenti f’[afna lokalitajiet. Il-Gvern irid ine[[ihom.

Qatt ma kellu grazzja ma’ dawn l-iskemi li tant iridu r-residenti f’[afna lokalitajiet, u minflok ma jirba[ is-sens komun u jiddiskuti biex itejjeb l-iskemi, qieg[ed jimponi u jag[mel dak li jrid hu biss.

Lill-kunsilli lokali lanqas biss qed jikkalkulahom.

A. Bartolo

Tas-Sliema

Xi [a;a [a]ina hemm Qed inkomplu nisimg[u bis sa[[a tal media tal Partit ,

Gvern li jag[mel dak li jrid hu

-

Nazzjonalista u mhux ta’ media o[ra, ri]enja wara o[ra talog[la uffi/jali fil-Ministeri tal-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Ri]enja wara o[ra ta’ Chief of Staff. Di;à kellna xi sitta.

Ri]enji wkoll ta’ Segretarji Permanenti jew ta’ /aqliq, b[al muscial chairs, f’karigi g[olja tal-Ministeri.

U dan f’perjodu qasir ta’ [ames xhur.

Xi [a;a [a]ina hemm fil-ministeri u fl-amministrazzjoni ta’ dan il-Gvern.

A. Grima Ir-Rabat

L-ittri f’din il-pa;na

L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lillEditur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@ media.link.com.mt.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

I}RAEL

Iwaqqg[u rokit li kien sparat lejn Eilat

Residenti lokali jqattg[u u ja[arqu poster ta’ Mohamed Mursi wara l-;lied mas-sostenituri tal-eks President I]lamiku fi/-/entru tal-Kajr (Reuters)

L-E:ITTU

:lied kbir fil-Kajr bil-kri]i tkompli

Sostenituri u avversarji tal-President I]lamiku mke//i Mohamed Mursi ;;ieldu battalji fit-toroq tal-Kajr waqt li l-Pulizija sparat il-gass tad-dmug[ biex tferrex lill-aggressivi u tirristawra l-ordni.

Il-vjolenza ]bruffat anki waqt li dehru sinjali po]ittivi g[all-proposti tal-Al-Azhar – l-akbar awtorità reli;ju]a fl-E;ittu – biex tqarreb lillavversarji ta’ din il-kri]i politika fejn

il-Fratellanza Musulmana (il-partit ta’ Mursi) qalet li lesta tissie[eb f’ta[ditiet dment li l-kundizzjonijiet ikunu xierqa.

Intant, il-konfronti fil-Kajr baqg[u juru l-istat ta’ firda profonda fost ilpoplu, ;img[at wara li l-Armata E;izzjana ne[[iet lil Mursi mill-poter.

Id-dimostranti favur Mursi g[adhom ikkampjati fi Pjazza al-Nahda madwar il-moskea ta’ Rabaa al-Adawiya waqt li

l-Mexxejja provi]orji tal-E;ittu qed jippruvaw iwasslu din l-isfida g[al konklu]joni pa/ifika.

F’in/ident partikulari, ilbiera[, ftit eluf ta’ sostenituri ta’ Mursi mmar/jaw lejn il-Ministeru tal-Intern fejn spi//aw jitfg[u l-;ebel lejn residenti u sidien tal-[wienet fl-in[awi li bdew jg[ajjruhom ‘terroristi’ u li wkoll garawlhom l-o;;etti sakemm il-Pulizija qabdet tispara l-gass tad-dmug[.

IX-XATT TAL-PUNENT

Stennija g[all-ewwel grupp ta’ pri;unieri Palestinjani Palestinjani fix-Xatt talPunent u l-Medda ta’ Gaza lbiera[ kienu qeg[din jistennew biex jilqg[u u[ud fost l-ewwel grupp ta’ pri;unieri Palestinjani li qeg[din jin[elsu b[ala kundizzjoni ta’ ftehim biex lAwtorità Palestinjana tkompli d-djalogu g[all-pa/i ma’ I]rael wara sta;nar ta’ tliet snin.

Intant, sitta u g[oxrin pri;unier Palestinjan kellhom iqattg[u l-a[[ar sig[at qabel il-[elsien ;o [abs fi/-/entru ta’ I]rael fejn ;ew trasferiti qabel il-konklu]joni talpro/ess fis-sig[at bikrin ta’ dalg[odu, Mistenni li t-ta[ditiet diretti g[all-pa/i bejn lI]raeljani u l-Palestinjani issa jissuktaw mill-aktar fis meta

s-sitta u g[oxrin pri;unier kellhom jittie[du lejn la//essi minfejn setg[u jaqsmu lejn ix-Xatt talPunent u Gaza.

L-istess pri;unieri kienu qeg[din jiskuntaw sentenzi twal ta’ [abs f’I]rael u huma l-ewwel grupp fost xi 104 pri;unieri Palestinjani u G[arab I]raeljani li jridu jin[elsu fi kwistjoni ta’ xhur

skont il-ftehim.

Min-na[a tieg[u sSegretarju tal-Istat Amerikan John Kerry [e;;e; biex ilPalestinjani ma jirrea;ux [a]in g[all-a[bar li lI]raeljani approvaw mal1,200 djar ;odda g[al residenti Lhud fl-artijiet (talPalestinjani) okkupati u fejn spjega li l-mi]ura kienet filparti kbira mistennija.

Qawwiet I]raeljani rnexxielhom iwaqqg[u rokit li kien sparat fiddirezzjoni ta’ Eilat – belt fin-Nofsinhar ta’ I]rael li b[alissa hi pakkjata bitturisti – b’dan jisplodi flajru vi/in il-fruntiera malPeni]ola ta’ Sinai, fl-E;ittu.

Militanti I]lami/i fl-istess peni]ola ddominata minn de]ert qalu, sadattant, li sparaw huma r-rokit lejn ilbelt b[ala ritaljazzjoni g[allqtil ta’ erba’ millgwerrillieri tag[hom li kien se[[ ftit tal-jiem ilu f’Sinaj.

Imkejjen tas-sigurtà I]raeljani qalu li din kienet anki l-ewwel darba li ssistema Iron Dome (bilkapa/ità spe/ifika li tinter/etta l-missili) intu]at biex telimina rokit sparat lejn Eilat, bis-Sindku tal-belt isostni li ma kien hemm lebda paniku fost ir-residenti.

Din il-belt-resort, filpassat, spi//at diversi drabi mira ta’ militanti u proprju l-;img[a l-o[ra ttie[det de/i]joni biex jing[alaq g[al ftit l-ajruport ta’ Eilat ka;un tat-theddid millmilitanti f’Sinaj li b[alissa g[addejjin b’konfront malmilitar E;izzjan.

Intant, I]rael anki sa[[a[ id-difi]i g[al kontra attakki bir-rokits qrib il-fruntiera tan-Nofsinhar li qed jaqsam mal-E;ittu. }diedet il-vjolenza fisSinaj wara li tke//a l-eks President E;izzjan Hosni Mubarak (alleat ta’ I]rael) fl-2011 u bit-tensjoni f’din iz-zona tirranka wkoll wara li l-Armata tal-E;ittu ne[[iet lill-President I]lamiku Mohamed Mursi mill-poter ‘fuq it-talba talE;izzjani’.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

14 A[barijiet ta’ Barra IN-NI:ERJA

Massakru ta’ devoti ;o moskea

L-INDJA> Tfal tal-iskola fil-belt ta’ Amritsar ji]fnu ]-]ifna tradizzjonali mag[rufa b[ala ‘Bhangra’ u li hi partikularment popolari fl-Istat ta’ Punjab. Hawnhekk it-tfal jidhru g[addejjin bi provi g[a/-/elebrazzjonijiet ta’ Jum l-Indipendenza li l-poplu Indjan ifakkar f’kull 15 ta’ Awwissu (Reuters)

L-INDJA

Id-Dalai Lama jispi//a fil-mira ta’ hackers Il-websajt, bil-lingwa ?ini]a, tal-Gvern tat-Tibet e]iljat li g[andu lid-Dalai Lama b[ala kap spiritwali spi//a mira g[allhackers tal-kompjuter fejn ;ie infettat bilviruses.

Esperti wissew li s-sajt talAmministrazzjoni ?entrali ta’ Tibet, ba]ata f’Dharamshala, fl-Indja, spi//at f’sitwazzjoni fejn ma tiffunzjonax tajjeb u ja[sbu li seta’ intu]a software spe/ifiku

bl-iskop li xi [add jispjuna fuq in-nies li jid[lu fis-sajt. Il-provi tekni/i jissu;;erixxu li l-hackers anki wettqu attakki pre/edenti tat-tip cyber fuq ilgruppi favur id-drittijiet umani fl-Asja.

IL-KOREA TA’ FUQ

L-ewwel smartphone^

Il-Korea ta’ Fuq Komunista qalet li pprodu/iet l-ewwel smartphone ‘bir-ri]orsi tag[ha’, i]da l-esperti qeg[din jikkuntestaw l-ori;ini tieg[u.

L-istampa tal-pajji] tat pubbli/ità kbira lill-Arirang handset li ntwera lill-Mexxej Komunista Kim Jong-un waqt li kien qed idur f’kumpless ta’ fabbriki. I]da Martyn Williams, espert dwar it-teknolo;ija tal-Korea ta’ Fuq, ma jemminx li l-Arirang hu tassew prodott ta’ dan il-pajji].

Il-Korea ta’ Fuq ilha b’network tat-telefon /ellulari mill2008 i]da l-attività hi wa[da ristretta minbarra li su;;etta g[al sorveljanza bla limiti. Intant l-istess pajji] is-sena lo[ra introdu/a kompjuter ‘tieg[u’ fuq stil tablet u wara ]diedet il-possibbiltà li dan, fil-fatt, kien manifatturat fi/?ina.

Persuni armati da[lu ;o moskea fil-belt ta’ Konduga fejn immassakraw tal-anqas 44 devoti li kienu mi;burin g[at-talb kmieni filg[odu.

Mifhum li l-qtil se[[ nhar il-{add li g[adda, bl-a[bar ta’ dan il-massakru to[ro; biss sig[at wara peress li lkomunikazzjonijiet mazzona mhumiex jiffunzjonaw kif suppost b’ka;un tal-istat tal-emer;enza li ilu effettiv g[al xhur fl-artijiet Ni;erjani tal-Grigal.

Mhux esklu] li l-qattiela kienu militanti tal-grupp Boko Haram li ilu jwettaq il-massakri fin-Ni;erja mill-2009 u li kemm-il darba mmira g[all-knejjes tal-Kristjani.

Fl-istess [in, l-elementi Boko Haram anki mag[rufin li jattakkaw il-moskej ta’ reli;ju]i I]lami/i li ma jaqblux ‘mal-fehmiet tag[hom’. Il-grupp inkwistjoni jrid ike//i lillGvern Ni;erjan minbarra li jwaqqaf Stat I]lamiku firre;juni tat-Tramuntana talpajji].

L-a[[ar rapporti anki ]velaw g[exieren ta’ midruba fl-attakk ta’ Konduga u hu probabbli li laggressuri kkon/entraw fuq il-moskea g[aliex [asbu li seta’ kien hemm membri ta’ grupp ta’ vi;ilanti li twaqqaf apposta biex jirre]isti lill-imsemmija militanti.

Sadattant ilbiera[ kien anki rappurtat il-qtil ta’ tnax il-/ivili fil-villa;; ta’ Ngom, bid-dettalji ta’ dan il-ka] partikulari jibqg[u ftit jew wisq konfu]i.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 IR-REPUBBLIKA ?EKA

Qrib ta’ elezzjoni bikrija Jinvestigaw l-imwiet wara r-ri]enja tal-Kabinett L-UNGERIJA

ta’ trabi fi sptar Il-Prim Ministru Ungeri] Viktor Orban insista g[al inkjesta dwar l-imwiet ta’ tmint itrabi li kienu twieldu fi stat prematur u li se[[ew f’perijodu ta’ [amest ijiem biss ;ewwa sptar fil-belt ta’ Miskolc, lejn il-grigal talpajji].

Is-Segretarju tal-Istat responsabbli mis-Sa[[a Miklos Szocska [abbar dwar l-investigazzjoni talka] xokkanti fejn sostna li lUffi//ju tal-Kirurgu :enerali Nazzjonali qed jag[mel li jista’ biex ji]vela l-ka;un tal-imwiet tra;i/i.

It-trabi inkwistjoni mietu bejn il-5 u l-10 ta’ Awwissu u Szocska spjega li lawtoritajiet qeg[din jaraw jekk it-trabi setg[ux sfaw vittma ta’ xi infezzjoni.

Fl-istess [in, il-Kirurgu :enerali qal li m’g[andux jag[laq g[alissa ddipartiment spe/jalizzat fl-

isptar ta’ Borsod-AbaujZemplen li kull sena jittratta l-mijiet tat-trabi li jitwieldu fi stat prematur.

Meta tkellem fuq video, Szocska semma diversi ipote]i waqt li spjega fost o[rajn li l-awtoritajiet huma fid-dmir li ji]velaw bis-s[i[ dak li seta’ se[[ u jekk te]istix rabta bejn l-imwiet u elementi li jistg[u ’l quddiem ikunu kkonfermati b[ala l-kaw]a.

Intant it-testijiet relevanti fil-laboratorju g[andhom idumu g[al ;img[a bilKirurgu :enerali qed jistenna r-ri]ultati talinkjesta fi ]mien ;imag[tejn.

Dan meta d-direttur talisptar spi//a arrestat, u b’kelliem g[all-pulizija jsostni li nfet[et investigazzjoni kriminali ming[ajr ma pre]enta dettalji.

Il-Kabinett li kien iddominat mill-alleati talPresident tax-xellug tarRepubblika ?eka Milos Zeman irri]enja wara li l;img[a l-o[ra tilef vot ta’ fidu/ja fil-Parlament g[al sitwazzjoni li twitti t-triq g[al elezzjonijiet bikrija li jistg[u jirrisolvu l-ista;nar politiku.

Il-partiti politi/i ewlenin ilhom g[addejjin bilbattibekki mal-President minn :unju mindu Zeman – kontra x-xewqat tag[hom – [atar lill-ekonomista u alleat Jiri Rusnok b[ala Prim Ministru u Kap tal-Kabinett ;did.

Dan wara li l-Gvern ta//entru-lemin pre/edenti ma setax ikompli ja[dem ta[t ilpi] ta’ skandlu asso/jat mattix[im u ka]i ta’ spjuna;;.

Il-battibekki anki affettwaw negattivament it-tfassil ta’ politika g[al dawn l-a[[ar xahrejn meta l-ekonomija ?eka tinsab mg[arrqa f’ri/essjoni.

Intant, Zeman a//etta r-

Il-PM Rusnok (xellug) jippre]enta r-ri]enja tieg[u lillPresident Zeman fil-Kastell ta’ Praga (Reuters)

ri]enja ta’ Rusnok, b’tala[[ar g[andu jkompli filkariga g[al ]mien temporanju u sakemm jista’ ji;i ffurmat gvern ;did.

Il-partiti tax-xellug jidhru li g[andhom l-aqwa opportunità li jirb[u elezzjoni bikrija skont l-a[[ar st[arri; ta’ opinjoni fost il-probabbilta li s-So/jali Demokrati/i jirritornaw fil-poter fi Praga

g[all-ewwel darba mill-2006.

Il-kamra t’isfel talParlament ?ek se tiltaqa’ fl20 ta’ Awwissu fejn se tivvota fuq mozzjoni li xxolji lill-Parlament. Ladarba dan isir, mistenni li Zeman ixolji l-kamra fi kwistjoni ta’ jiem u jsejja[ elezzjoni ;dida li trid issir fi ]mien sittin ;urnata – possibbilment bejn il-15 u l31 ta’ Ottubru.

L-ISTATI UNITI

Lady Gaga kostretta to[ro; il-kanzunetta ;dida qabel i]-]mien

Lady Gaga – appell lill-fans li ma rnexxiex (Reuters)

Il-kantanta Lady Gaga kellha to[ro; is-single ;did tag[ha bl-isem Applause qabel id-data programmata wara li [ar;u siltiet tal-istess kanzunetta online f’sitwazzjoni li – skont ma qalet hi stess – qed tqajjem ‘daqsxejn ta’ emer;enza’ fil-kamp talmu]ika popolari.

Applause hi l-ewwel kanzunetta ;dida ta’ Lady Gaga mill-2011 ’l hawn u lpjan ori;inali kien li din to[ro; uffi/jalment fis-suq fid19 ta’ Awwissu.

Madankollu, min[abba lhekk-imsej[a leaks talkanzunetta, id-distribuzzjoni tas-single ;did kellha tibda

qabel i]-]mien fost o[rajn lillwebsajts tal-mu]ika YouTube u iTunes.

L-ewwel clips tal-kanzunetta (li huma ta’ kwalità inferjuri) bdew ji//irkolaw online fi tmiem-il ;img[a u g[all-bidu Lady Gaga talbet lill-fans tag[ha biex jirrappurataw illeaks lid-Dar tad-Diski tag[ha – i]da ftit wara kellha tbaxxi rasha g[a/-/irkustanzi birri]ultat li Applause (ta[lita ta’ mu]ika fuq stil pop robotiku) g[amlet id-debutt bikri fuq irradju u fl-online stores.

L-aqwa ismijiet fil-qasam tal-mu]ika kontemporanja ta’ spiss qed ikollhom jirrea;;ixxu g[al

sitwazzjonijiet skomdi fejn siltiet ta’ materjal ;did tag[hom li suppost jo[ro; fissuq fi ;ranet stabbiliti jispi//aw ji//irkolaw fuq linternet qabel i]-]mien ming[ajr il-kunsens tag[hom.

Dawn il-kantanti jinkludu Beyonce, Katy Perry u Jay-Z u jidher li din is-sena kien biss David Bowie fost il-;ganti li rnexxielu j]omm l-album ;did tieg[u ‘mistur’ g[a]-]mien kollu ne/essarju u bl-a[[ar single tieg[u (wara assenza ta’ snin) bl-isem Where Are We Now jo[ro; proprju dakinar li l-kantant g[alaq 68 sena – fost is-sorpri]a kbira tad-dilettanti tal-mu]ika madwar id-dinja.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

16 Kompetizzjoni Fotografija#Madwarna

L-g[abex fil-Bajja ta’ San Tumas. Ritratt ta’ Charles Chetcuti li qed jipparte/ipa fil-kompetizzjoni tal-fotografija ta’ In-Nazzjon u il-mument.

GO toffri l-ismartphone CAT B15 GO g[adha kemm introdu/iet lismartphone Android CAT B15 – ]ieda o[ra mal-firxa ta’ smartphones re]istenti g[at-trab u l-ilma.

Il-CAT B15 qed jinbieg[ g[allprezz ta’ €299 u jinkiseb b’xejn mal-Limitless 60 plan ta’ GO. “Il-CAT B15 hu l-aktar smartphone re]istenti li hawn fis-suq,” qal Luan Vella, il-Manager Indirect Sales-Devices ta’ GO. Il-CAT B15 hu handset affidabbli, b’sa[[tu immens li jimmira g[al ambjenti [orox tax-xog[ol u hu ideali g[al dawk li jg[ixu stil ta’ [ajja barra, u g[al nies li g[andhom impjieg pjuttost diffi/li u g[alhekk g[andhom b]onn smartphone li jifla[ jirresisti l-elementi. Hu wkoll ta’ benefi//ju enormi g[al dawk lindividwi fil-komunità li j[obbu jg[ixu [ajja fl-apert g[ar-ra;uni li lCAT B15 hu kompletament re]istenti g[al daqqiet goffi, grif, ilma, trab u, fi ftit kliem, kulma jista’ jikkaw]a danni.”

CAT li normalment hu isem asso/jat mal-manifattura ta’ vetturi ta’ kostruzzjoni, tag[mir u magni robusti, issa po;;a fis-suq mudell ta’ smartphone daqstant robust li hu ma[sub g[al nies li l-mowbajl tag[hom hu dejjem fir-riskju li

ti;rilu l-[sara min[abba t-tip taxxog[ol tag[hom jew g[al dawk li jittrattaw il-mowbajls tag[hom pjuttost [a]in proprju min[abba l-istil tal-[ajja tag[hom.”

Id-daqs tal-CAT B15 hu ta’ 125mm x 69.5 mm x 14.95mm u ji]en madwar 163g. L-apparat hu infurrat bl-aluminju (anodizzat bilfidda) u bil-gomma kontra x-xokkijiet biex jifla[ jirre]isti waqg[at minn g[oli sa 1.8m. Barra minn hekk, il-CAT B15 hu /ertifikat IP67. Dan ifisser li la jg[addi l-ilma minnu u la ssirlu [sara mit-trab u jista’ jaqa’ g[oli ta’ 1.8m fuq ilkonkrit u xorta jibqa’ ja[dem! Dan l-ismartphone hekk robust jifla[ ukoll li ji;i mg[arraq g[al madwar 30 minuta ta[t ilma g[oli sa metru u jibqa’ ja[dem! Barra minn [ekk, jista’ jopera f’temperaturi li jvarjaw minn 122F sa -4F. G[al aktar informazzjoni dwar ilCAT B15, il-klijenti huma mistiedna jaslu wasla f’wie[ed mill[wienet ta’ GO jew resellers esklussivi f’Malta u G[awdex. Huma jistg[u j/emplu b’xejn 146 minn linja GO mobile jew i/emplu Freephone 80072121 jew i]uru s-sit www.go.com.mt. Termini u kundizzjonijiet japplikaw.

Il-mudell CAT B15 li issa wie[ed jista’ jiksbu ming[and GO

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Kompetizzjoni Fotografija#Madwarna 17

Ritratt ta’ ;riewi tar-razza King Charles Cavalier, li twieldu dan is-sajf proprju fis-16 ta’ :unju li g[adda. Ritratt ta’ Edera Magro li qed tipparte/ipa fil-kompetizzjoni tal-fotografija ta’ In-Nazzjon u il-mument.

‘Geeks’ jippruvaw l-a[[ar smartphones u tablets ming[and Vodafone Vodafone Malta, b’kollaborazzjoni ma’ Gadgets, organizzat avveniment blisem ta’ Geek Friday fi SkyParks Business Centre.

F’dan l-avveniment, numru ta’ persuni li tinteressahom it-teknolo;ija kienu mistiedna jippruvaw u jag[tu lopinjoni tag[hom fuq la[[ar smartphones u tablets fis-suq, fosthom in-Nokia Lumia 925, it-tant poplari Samsung Galaxy S4, liPhone 5, l-HTC One, ilBlackberry Q10 u Z10 u lismartphone ta’ Vodafone li g[adu kif [are;,Vodafone Smart Android.

“A[na ferm sodisfatti bilportafoll ta’ smartphones u tablets i]da dejjem infittxu

l-opinjoni tal-klijenti tag[na,” qal Karl Galea mit-tim tal-Marketing ta’ Vodafone Malta. “Geek Friday ti;bor l-opinjoni talklijenti tag[na li l-aktar tinteressahom it-teknolo;ija mal-pjani ta’ smartphones u tablets li noffru. Ir-reazzjoni li nie[du hi ferm importanti biex in]ommu rreputazzjoni ta’ Vodafone b[ala l-‘Home of the Smartphone’. Din hi rra;uni g[ala bdejna Geek Fridays!”

Il-mistiednin kienu ggwidati g[as-sular ta’ fuq ta’ Vodafone fi SkyParks Business Centre biex jippruvaw l-a[[ar devices li qed toffri Vodafone. Wara

U[ud mill-mistednin ta’ Vodafone biex jippruvaw l-a[[ar smartphones u tablets

li u]aw l-ismartphones u ttablets kollha kellhom jivvutaw g[al dak li fl-opinjoni tag[hom kien l-aqwa.

In-Nokia Lumia 925 li g[adu kemm [are; fis-suq kien minn ta’ quddiem u lHTC One [a t-titlu tal-aqwa

device ta’ Season 9 ta’ Gadgets.

G[al aktar tag[rif fuq la[[ar gadgets ming[and Vodafone, ]ur wie[ed mill[wienet ta’ Vodafone madwar Malta u G[awdex, /empel 247 minn linja

Vodafone jew 9999 9247 minn linja o[ra jew ]ur www.vodafone.com.mt.

Tista’ tara l-video talavveniment Geek Friday ta’ Vodafone fuq http:##www.youtube.com#w atch?v=Sfw15flaepg.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

18 {sibijiet

Tbiddel mid-dawl u biddel g[ad-dawl ?erti nies il-Mulej jibg[athom f’[ajjitna biex ifakkarna x’Alla hu. Alla li ma tifhmux. Imma l-im[abba li g[andu g[alina hi talg[a;eb! Ma titfissirx bilkliem. I[obbna b’nies g[alkollox sempli/i u umli.

Wie[ed minn dawn in-nies kbar li l-Mulej bihom urieni li [abbni qatig[ f’[ajti kien Fra :u]epp Gatt OFM Cap.

Is-sieg[a qaddisa

Il-fra ta/-/imiterju

{afna jafuh b[ala l-fra ta//imiterju. Il-fra tad-daqna bajda twila. Il-fra li trid tkellmu biex ikellmek. Imma li fommu dejjem kien im]ejjen b’kelma u tbissima tas-sema.

Fra :u]epp hu iben il-g]ira G[awdxija. Biex inkun e]att, twieled u g[ex i]-]g[o]ija tieg[u fil-Belt Victoria.

Da[al mag[na l-Patrijiet Kapu//ini fl-età ]ag[]ug[a ta’ 23 sena. {adem f’g[add ta’ kunventi. Kien kok prim!

G[all-inqas hekk qaluli xi patrijiet! Mela l-mel[ kien jaf ju]ah. U kellu mel[ bil-bosta!

G[aliex li tag[ti l-ewwel post lil Alla f’[ajtek juri bi//ar kemm ikollok mel[ f’rasek!

Tg[id Fra :u]epp kellu mel[ f’mo[[u u f’qalbu? Filjum li fih sarlu l-funeral, ji;ifieri nhar il-{amis 8 ta’ Awwissu, festa ta’ Missierna San Duminku, il-Van;elu tal;urnata jqaxxar g[alkollox il[ajja tieg[u.

Fis-silta tal-Van;elu ta’ dak il-jum :esù jg[id lilna lInsara: “Intom il-mel[ tal-art.

Imma jekk il-mel[ jaqta’, biex jer;a’ jie[u t-tog[ma?

Ma jibqa’ tajjeb g[alxejn i]jed [lief biex jitrema barra u jintrifes minn-nies.” (Matt 5: 13).

Il-mel[ tal-[ajja – :esù Sagramentat

Il-mel[ ta’ Fra :u]epp ma kien xejn g[ajr l-im[abba tieg[u lejn il-Mulej spe/jalment permezz tat-talb. Tg[id Fra :u]epp kien jitlob? Fis47 sena ta’ [ajja Fran;iskana Kapu//ina, Fra :u]epp, lg[atba tal-kappella tal-kunvent kielha.

Kif fisser tajjeb ilProvin/jal il-;did tag[na lKapu//ini, Patri Martin Micallef OFM Cap, Fra

Fra :u]epp – il-fra umli

:u]epp kellu m[abba ta[raq lejn :esù Ewkaristija. G[alih li jmur jintasab [dejn :esù fis-Sagrament Imqaddes kienet l-g[axqa tieg[u!

Kemm kien iqatta’ [in quddiemu jitlob!

Niftakar li meta kont luniku novizz fil-kunvent tag[na l-Kapu//ini f’G[ajn Dwieli, ji;ifieri mis-sena 1994 sas-sena 1995, g[adni

Bil-mod ta’ [ajja li kien jg[ix Fra :u]epp wera bi/-/ar li lill-Mulej kien jisimg[u sewwa. U jisimg[u g[aliex, kif fisser tajjeb il-Provin/jal fl-omelija tal-funeral, Fra :u]epp wettaq dak li l-Mulej kien jurih fil-qalba ta’ qalbu

niftakar qisu issa lil Fra :u]epp iterraq mal-knisja jitlob fil-[emda.

G[alkemm dan kien jag[mlu b’ordni tat-tabib min[abba sa[[tu, Fra :u]epp xtaq li jibqa’ jie[u [sieb sa[[tu fil-pre]enza ta’ Alla.

L-e]er/izzju kien iwettqu fil-pre]enza ta’ Alla. It-tifkira g[a]i]a tal-fra jterraq malknisja f’G[ajn Dwieli fissag[tejn u nofs ta’ waranofsinhar fakkritni f’dak li kien kiteb il-Qaddej ta’ Alla, l-Ar/isqof Fulton Sheen, fl-awtobijografija tieg[u li ;;ib l-isem Te]or f’;arra tal-fu[[ar.

Spe/jalment fit-taqsima fejn il-mag[ruf Ar/isqof jit[addet fuq is-sieg[a li kien iqatta’ kuljum quddiem :esù Ewkaristija.

“ Sibt li ridt nie[u ftit tal - [in biex nin[akem min - nar ( ta ’ m[abba) fit talb . Dan kien wie[ed mill - vanta;;i tas - sieg[a l qaddisa . Mhix daqshekk [a;a [afifa biex twaqqaf lir - ru[ mill - [afna distraz zjonijiet tad - dinja [alli tin;abar fiha nnifisha u tin[eles minnhom .

Li tintasab bilqieg[da quddiem il-Pre]enza (ta’ :esù flEwkaristija) hi b[al meta l;isem jikxef lilu nnifsu fixxemx bil-g[an li jixrob irra;;i tag[ha. Is-skiet fisSieg[a (tal-adorazzjoni) hu lkonversazzjoni ras imb ras mal-Mulej.

F’dawk il-waqtiet wie[ed ma jo[ro;x minn qalbu talb miktub i]da minflok jisma’.

A[na ma ng[idux: “Isma’ Mulej g[aliex il-qaddej tieg[ek qieg[ed jitkellem,” imma “Tkellem Mulej g[aliex il-qaddej tieg[ek qieg[ed jisma’.”

Bil-mod ta’ [ajja li kien jg[ix Fra :u]epp wera bi//ar li lill-Mulej kien jisimg[u sewwa. U jisimg[u g[aliex, kif fisser tajjeb ilProvin/jal fl-omelija talfuneral, Fra :u]epp wettaq dak li l-Mulej kien jurih filqalba ta’ qalbu.

Baqa’ fidil sal-a[[ar lejn listil tal-[ajja u l-ispiritwalità ;enwina Fran;iskana Kapu//ina. Qatt ma [alla lilu nnifsu jin;ibed jew jitmexxa mill-attitudni qerrieda talarroganza [akkiema.

Qatt ma impona ru[u fuq [addie[or. U lanqas qatt ma niftakru jimmanuvra biex ja[kem jew ijassar il-[ajjiet tal-o[rajn. Le! Fra :u]epp baqa’ l-fra umli li jaqdi lil kul[add bit-tbissima mimlija m[abba u [niena tieg[u.

Fi kliem id-Definitur :enerali Pio Murat, Fra :u]epp kien Fran;ikan Kapu//in ta’ veru g[aliex kien “i[ares bi [niena kbira lejn id-dinja”.

Kemm fra[t g[al dan il-fra qaddis li kellu x-xorti jmur jing[aqad mal-Missier fidDar tas-Sema fil-festa g[a]i]a tat-Trasfigurazzjoni talMulej! Fra :u]epp baqa’ jinbidel fil-Mulej sa fuq is-sodda ta’ mewtu g[aliex kien miftu[

minn Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com

bera[ g[all-{niena Divina ta’ :esù.

Kristu baqa’ jfarr;u sal-a[[ar nifs ta’ [ajtu

Minbarra s-Sagramenti Mqaddsa li r/ieva qabel g[alaq g[ajnejh, il-fra umli r/ieva l-grazzja kbira li ntalbet [dejh il-Kurunella tal{niena Divina. G[alkemm imrieg[ed mill-agunija f’;ismu stajt nilma[ f’g[ajnejh il-fara; kbir li bih :esù kien qieg[ed ifarr;u fl-a[[ar nifs ta’ [ajtu.

Il-[ajja u l-mewta qaddisa ta’ Fra :u]epp huma g[ejun ta’ grazzji g[alina lkoll. Fra :u]epp jg[allimni li biex in[obb, la g[andi b]onn /ap/ip u lanqas imbuttaturi biex nidher. L-g[arfien nie[du minn Alla biss li jaf x’g[andi f’qalbi! Fra :u]epp jibqa’ xhud tad-Dawl, ji;ifieri Lesù Kristu, g[aliex [abbu b’qalbu kollha.

In[ossni xxurtjat li l-ubbidjenza li g[adni kemm wettaqt tatni kamartu!

Il-pa/i li g[andi f’qalbi hi kbira g[ax naf li hu qieg[ed jipprote;ini!

Jekk t[oss il-b]onn li xi [add jitlob g[alik lejl u nhar quddiem il-Mulej, itlob lillfra umli, Fra :u]epp, biex jitlob g[alik [alli qalbek u qalb dawk li t[obb ikunu mimlija bil-pa/i tal-Mulej kif kienet mimlija tieg[u. Tbiddel middawl u biddel g[ad-dawl.

B[alu!

Qatt ma impona ru[u fuq [addie[or. U lanqas qatt ma niftakru jimmanuvra biex ja[kem jew ijassar il-[ajjiet tal-o[rajn.

Le! Fra :u]epp baqa’ l-fra umli li jaqdi lil kul[add bit-tbissima mimlija m[abba u [niena tieg[u

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

20 {sibijiet

Is-sigriet tal-fer[ veru G[adha kif g[addiet il-festa ta’ Santa Klara ta’ Assisi.

F’Malta din ;iet i//elebrata fil-Monasteru ta’ Santa Klara li qieg[ed fi Triq Mikiel Anton Vassalli, il-Kappara, San :wann, fil-11 ta’ Awwissu.

B[al da]-]mien sena, ilKlarissi //elebraw g[eluq ittmien /entinarju talkonver]joni u l-konsagrazzjoni ta’ Santa Klara ta’ Assisi u l-bidu tal-Ordni Klarjan.

Il-programm kien im[ejji fuq firxa ta’ sena, minn Awwissu tal-2011 sa Awwissu tal-2012. Dan kollu biex i/-/elebrazzjonijiet ma jkunux fil-fierag[, imma biex i[allu l-frott ta’ ;id.

Pietro Bernardone

X’fakkarna dan l-avveniment? Tajjeb li nkunu nafu min kienet Santa Klara, x’g[amlet, u x’[alliet b’wirt lilna. Skont l-istorja, dan lavveniment g[aqqad u sa[[a[ fil-mara dik l-istess grazzja li ftit qabel se[[et fir-ra;el bilkonver]joni tal-iben ta’ Pietro Bernardone – Fran;isku ta’ Assisi.

Hekk il-komunità tal-belt ta’ Assisi bdiet tixg[el u turi d-dawl ;did permezz ta’ dawn i]-]ew; fjakkli. Nibtet [ajja ;did fis-so/jetà kemm g[all-ir;iel li ;rew wara Fran;isku, kif ukoll g[an-nisa li bdew jing[aqdu ma’ Klara.

Illum, wara i]jed minn tmien mitt sena, kemm l-Ordni Fran;iskan, kif ukoll l-Ordni Klarjan huma mxerrdin maddinja kollha, [ajjin u jag[tu lfrott lill-Knisja u lis-so/jetà.

Dwar l-g[a]la ewlenija g[al Kristu, Santa Klara tistqarr fit-Testment meta kitbet dwar il-kundizzjoni tag[ha (cfr FF2825). Il-fatti bdew meta qorbot il-festa litur;ika ta’ {add il-Palm. I]]ag[]ug[a marret tfittex lill-

bniedem ta’ Alla g[ax kienet tafda fih. Tkellmet mieg[u dwar il-konver]joni tag[ha, meta u kif kellha tag[mel.

Fran;isku ordnalha li dakinhar tal-festa tmur liebsa milla[jar u sabi[a biex tie[u sehem f’{add il-Palm mannies. L-g[ada to[ro; barra lbelt, tibdel il-fer[ mondan u l-frug[a f’luttu ta’ {add ilPassjoni. Klara g[amlet kif qalilha Fran;isku.

Il-konver]joni kemm dik ta’ Fran;isku, kif ukoll dik ta’ Klara, ma tfissirx li kienu xi nies midinba, nies tat-triq jew ta’ skandlu. Sakemm sabu lg[an tag[hom, x’inhi l-[ajja u dak li ried minnhom il{allieq u Sid tag[hom, g[exu l-[ajja fis-so/jetà, [ajja filfamilja u mal-[bieb. Fit-tfittxija tag[hom g[al [ajja a[jar, [ajja ta’ veru fer[ u pa/i, talg[aqda mal-{allieq, inteb[u li hemm interessi ;odda, [assew [e;;a o[ra. Din kienet tefg[a ’l quddiem biex wasslithom jimlew dak il-vojt li kienu qed i;arrbu.

L-esperjenza li ;arrbet Klara u wasslitha g[ar-reb[a kienet qarsa. Imrobbija f’familja nobbli, bi lbies sabi[, imdawra minn kull xorta ta’ g[ajnuna u ta’ nies, kellha titqabad kemm minn ;ewwa kif ukoll minn barra biex setg[et to[ro; u tmur g[and il-Qaddis ta’ Alla [alli t[allih imexxiha hu lejn Dak li bdiet tfittex. Fdat ru[ha f’idejh, g[ax g[aliha Fran;isku kien irrappre]entant tal-G[arus tag[ha.

Tassew li l-Mulej hu l-istess sbu[ija u dawl. Il-qalb ta’ Klara ma damitx ma xeg[let biex tinfeta[ g[al dik issbu[ija u d-dija li tg[ammex.

Bla xejn kliem [alliet lil Fran;isku jaqtg[alha xxag[ar dehbi u kollu nokkli.

Xiddet fuqha /oqqa u []iem tal-[abel; bil-kura;; kollu g[a]let it-triq tal-penitenza.

Il-konver]joni, kemm dik ta’ Fran;isku, kif ukoll ta’ Klara, ma tfissirx li kienu xi nies midinba, nies tat-triq jew ta’ skandlu

minn Fr Thomas Moore ofm.conv. tompetmor@yahoo.com

Xog[ol letterarju li jmur lura mijiet ta’ snin li juri xbihat ta’ Santa Klara ta’ Assisi flimkien ma’ San Fran;isk ta’ Assisi

Dan il-pass mhux biss ma kienx [afif, imma Klara kellha tissielet ukoll kontra dawk li [abtu g[aliha biex ire;;g[uha lura lejn id-dar.

Minnu li l-e]empju ikaxkar.

G[ax l-istess ommha u ]]ew; [utha ma damux ma fehmu li Klara g[a]let l-a[jar parti, g[ax issie[bu mag[ha.

San Damjan

Klara, nhar {add il-Palm, fasslet il-programm ta’ [ajjitha: fer[ u niket, tbatija u glorja fid-dawl tal-G[id ta’ Kristu. B’kura;; u bi m[abba da[let u bdiet tg[ix id-dramm tal-passjoni. Minn dan deher /ar li l-konver]joni kienet ilbidla g[all-im[abba lejn Kristu. Im]ejna bl-umiltà u lfaqar setg[et timra[ bejn il[itan tal-monasteru ta’ San Damjan b[ala l-G[arusa talMa[bub tag[ha :esù. Bdiet titrawwem fl-iskola ta’ :esù

Ewkaristija. Jum wara ie[or, ]viluppat fiha dak li xtaqet – tippersonifika lil :esù filmumenti tal-[ajja tieg[u, waqt li tag[mel l-adorazzjoni lil :esù Ewkaristija.

B’dan il-kuntest ta’ fidi, ta’ m[abba u ta’ fer[ Klara qabdet il-mixja flimkien ma’ s[abha li bdew jissie[bu mag[ha.

Il-mo[[ u l-qalb ta’ Klara ma kinux imxerrdin fuq [wejje; li kienu jinkwitawha; kellha direzzjoni wa[da: timxi wara Kristu fqir u kur/ifiss, immexxija u mnebb[a mill-Ispirtu s-Santu.

D’din l-attitudni ta’ [ajja qorbot [afna lejn Dak li kienet issejja[lu l-Img[allem tag[ha biex setg[et tog[la lejn ilMulej.

Fran;isku u Klara

Ming[ajr ma kienu [siebhom f’xulxin, Fran;isku u

Klara kienu j[arsu lejn l-istess Alla l-G[oli, lejn l-istess Kristu Msallab, lejn l-istess Ewkaristija Mqaddsa. Dan g[amluh skont il-grazzji li kellhom, id-doni u lim[abba.

Bir-ra;un, g[ax ma kinux it-tnejn flimkienu g[al xulxin. Fil-film li n[adem minn Federico Costa Fran;isku u Klara (2007) l-awtur wera din il-verità – it-tnejn i[arsu lejn l-istess direzzjoni – lejn Alla tal-[lejjaq kolha. F’dan il-film ma nsibux il-;ibda romantika, ta’ storja ta’ m[abba bejn tnejn.

Ta’ min ifa[[ar lil dawk latturi, b[al John M. Sweeney, li tawna dawn i]]ew; persuni b[ala ]ew; [ajjiet f’linja parallela, minsu;in u miftu[in, imqabblin flimkien b[allikieku talistess forma. Kienet battuta f’lokha fil-film meta Fran;isku staqsieha: “Imma inti miexja fuq il-passi tieg[i?” Klara bi tbissima filpront we;bitu: “Le, imma fuq passi aktar fondi.”

Wara dawn il-mijiet ta’ snin, f’dinja mqallba b[al tag[na, l-ulied ta’ Santa Klara, bis-sa[[a, bil-kura;; u b’g[aqal kbir g[adhom fostna leali g[al dak li wieg[du bl-im;iba ta’ a[wa bir-rabta tat-talb, il-penitenza u l-kant tal-Uffi//ju Divin.

Illum ukoll stilel b[al San Fran;isk u Santa Klara g[adhom jidhru fostna biex jiddu g[alina nsibu t-triq talfer[ u l-pa/i.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Xjenza 21

Fl-aqwa tag[hom it-t[ejjijiet g[all-festival tax-xjenza u l-arti Science in the City (Ix-Xjenza fil-Belt), il-festival Malti tax-xjenza u l-arti re;a’ wasal u se jsir fis-27 ta’ Settembru mis-6 p.m. ’l quddiem.

Il-Belt Valletta se tkun mimlija b’attivitajiet artisti/i u divertenti, ilkoll ispirati mix-xjenza, fosthom stallazzjonijiet artisti/i fit-toroq, graffiti tal-arti, kun/erti mu]ikali, wirjiet g[at-tfal, esperimenti, ta[ditiet, teknolo;ija, u [afna aktar. Din se tkun lejla memorabbli, pja/evoli, interattiva u fuq kollox ming[ajr [las.

B[ala parti minn /elebrazzjoni Ewropea msej[a Researchers’ Night (Lejlet ir-Ri/erkaturi), ‘IxXjenza fil-Belt’ se jippre]enta ’l fuq minn 25 avveniment g[al kul[add – familji, ]g[a]ag[ u adulti. Ilpubbliku se jkollu l-opportunità jsir jaf aktar dwar linsetti li se jkunu mdawrin b’farfett g[oli ta’ 10 piedi, jew f’dar se jkunu jistg[u jag[mlu kikkra kafè bil-qawwa ta’ pedala, jew inkella jaraw l-a[[ar teknolo;ija kif wie[ed jista’ j[addem affarijiet id-dar ming[ajr ma ju]a jdejh.

U[ud mill-attivitajiet matul il-festival ‘Ix-Xjenza fil-Belt’ tas-sena li g[addiet

Fis-sezzjoni tat-teknolo;ija se jkun hemm robots, stallazzjonijiet tal-arti u pro;etti o[ra li jie[du l[ajja. Esperimenti live se jsiru f’postijiet differenti madwar il-belt u sezzjoni apposta g[a]-]g[ar se ]]omm lit-tfal okkupati dwar ix-xjenza g[al sig[at s[a[. Il-pubbliku se jkun jista’ jesperjenza w[ud minn dawn l-attivitajiet, li jelenkaw kif ix-xjenza tista’ tkun divertenti u parti minn [ajjitna ta’ kuljum.

Attivitajiet fil-Belt Valletta

L-attivitajiet se jsiru l-Belt Valletta, u jibdew millBarrakka ta’ Fuq, il-Kavallier ta’ San :akbu ?entru ta’ Kreattività u jibqg[u sejrin fi Triq Merkanti u Triq ir-Repubblika, g[al Pjazza San :or; u s-Suq lAntik.

Il-festival jifta[ il-bibien g[al kul[add biex il-pubbliku jiltaqa’ mar-ri/erkaturi mill-Università ta’ Malta u l-artisti, u jie[u sehem f’wirjiet interattivi, diskussjonijiet, workshops u attivitajiet g[at-tfal.

Ir-ri/erkaturi se jkunu pre]enti matul l-attivitajiet

Waqt il-festival tax-xjenza u l-arti dawk li jattendu jing[ataw [afna tag[rif mill-aktar interessanti dwar affarijiet li n[abbtu wi//na mag[hom ta’ kuljum i]da li forsi qajla nag[tu kas kif ja[dmu

biex jitkellmu mal-pubbliku dwar l-u]u xjentifiku wara kull attività. Fil-Klabb tal-Banda King’s Own se jsir avveniment spe/jali fejn kul[add jista’ jid[ol jiffriska ru[u b’xi xarba u jitkellem mar-ri/erkaturi dwar ixxjenza fl-ikel, l-univers tag[na, jew dwar xi fatturi uni/i o[ra b[ad-demm Malti. Dawn l-attivitajiet se jg[inu biex wie[ed jit[ajjar jibda karriera fir-ri/erka.

Appo;; mill-Università ta’ Malta

Il-Fond tar-Ri/erka, Innovazzjoni u }vilupp (RIDT) tal-Università ta’ Malta qed jappo;;ja t-tieni edizzjoni tal-festival ‘Ix-Xjenza fil-Belt’ fejn se jintwera l-valur u l-[ti;iet tax-xjenza u r-ri/erka f’Malta. L-investiment fir-ri/erka u ]vilupp hu garanzija g[as-su//ess ta’ pajji]na g[all-;ejjieni.

RIDT ifittex fondi u g[ajnuna minn entitajiet privati u korporattivi, individwi u gradwati talUniversità biex isostni u jespandi l-istudji fir-ri/erka tal-Università.

Il-festival ‘Ix-Xjenza fil-Belt’ g[andu l-appo;; talProgramm EU FP7 u l-Malta Arts Fund. L-avveniment qed ikun ikkoordinat mill-Università ta’ Malta bi s[ubija ma/-Chamber of Scientists, il-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta, MEUSAC, il-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija, il-Kunsill Malti g[allKultura u l-Arti, PBS, Where’s Everybody, ilFondazzjoni Valletta 2018, Notte Bianca, iCreatemotion, Microsoft, il-Kavallier ta’ San :akbu ?entru ta’ Kreattività u RIDT. Il-websajt ta’ ‘Ix-Xjenza fil-Belt’ hi www.scienceinthecity.org.mt u se tkun a;;ornata bil-programm s[i[ dalwaqt. Wie[ed jista’ jsegwi l-programm tal-festival fuq Facebook g[all-a;;ornamenti b’mod regolari fuq www.facebook.com#ScienceInTheCityMalta.

Il-festival jifta[ il-bibien g[al kul[add biex il-pubbliku jiltaqa’ mar-ri/erkaturi mill-Università ta’ Malta u l-artisti, u jie[u sehem f’wirjiet interattivi, diskussjonijiet, workshops u attivitajiet g[at-tfal

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

22 Passatemp

Tisliba

Mimdudin> 5. It-tifel taz-zija (5) 6. Xitla tittiekel insalata (5) 7. {awda ta’ ftit pa/enzja (5) 10. {abbat ]ew; bajdiet biex tag[mel wa[da (5) 11. S[ubija (5) 12. Dan jg[in lill-kappillan (5) 14. Naqilbuha biex indawru d-diskors? (5) 16. Lasta fil-ga;;a talg[asfur (5) 17. {a promozzjoni g[olja (5) 18. It-ti]jin tal-festa (5)

Weqfin> 1. Fuqhom tistiva [afna kotba (6) 2. Kristjani (6) 3. G[oti ta’ prattika f’xi seng[a (6) 4. Tollerar (6) 8. Malta ma tin]ilx minnha (15) 9. {a]]e] disinn (5) 12. Il-kap tal-kunsillieri (6) 13. Triq ]g[ira [afna (6) 14. I//a//ra (6) 15. Ja[dmu flimkien fuq palk (6)

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. Ta[na; 6. Dilka; 7. Globu; 10. Remot; 11.

Dulur; 12. Linef; 14. Pa/ut; 16. Lan/a; 17. Tomna; 18. ?atti.

Weqfin> 1. Stabar; 2. Ta[lit; 3. Bdabad; 4. Sabbar; 8.

Smina; 9. Ali/e; 12. Limitu; 13. Ftakar; 14. Pa/p/u; 15.

Ta[kik.

G[at-tfal

Sur Kummissarju…

Dan ir-ra;el qed jiddeskrivi persuna qalb il-folla bi pre/i]joni u b’dettalji li jappartjenu biss g[al din il-persuna. Minn dak li qal, min hi din il-persuna qalb il-folla?

Soluzzjonijiet

Qed jirreferi g[ar-ra;el bilwieqfa, qalb in-nies ta[t il-palk fuq il-lemin, bilberitta ddisinjata bi kwadri ]g[ar u b’maktur madwar g[onqu. G[andu mnie[ru mg[awwe; u bis-sigarru bejn subg[ajh. Ir;iel o[ra jistg[u jirrappre]entaw listess karatteristi/i, imma mhux kollha flimkien.

Sur Kummissarju…

Sudoku Moderata. Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi s-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta u lkaxxi ta’ kull ringiela u kolonna tal-kwadru l-kbir g[andu jkollhom fihom in-numri mill-1 sad-9.

Kliem tad-deheb

Imnejn g[andek tg[addi biex ta[rab mit-tigra u tid[ol fl-g[ar biex issalva [ajtek?

Li kieku l-bnedmin kollha kellhom jieqfu jitkellmu fejn ma jafux, nofs il-[a]en tad-dinja jispi//a — Edward Everett Hale.

Sudoku

A[rab mit-tigra!

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Donne, regole e tanti guai! (Georgia Rule) Canale 5, 21>10 Felicity Huffman, Jane

Fonda u Lindsay Lohan (it-tlieta fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film komiku Amerikan li n[adem fl-2007 b’re;ija ta’ Garry Marshall. Omm ma tkunx tista’ ssib irkaptu ta’ bintha adolexxenti u g[alhekk tibg[atha g[al perjodu tg[ix ma’ ommha, ji;ifieri n-nanna tat-tifla. G[all-ewwel ikun hemm tensjoni bejn it-tfajla u nannitha, i]da wara ftit ]mien...

Willy Signori e vengo da lontano Iris, 17>30 :urnalist, bla ma xtaq, jipprovoka

in/ident li fih ]ag[]ug[ jispi//a jitlef [ajtu. Is-sens ta’ [tija ma t[alli bi kwietu, u g[alhekk jinsisti li jrid jg[in lill-g[arusa tal-mejjet li fil-fatt tkun tqila bit-tarbija tieg[u. I]da hi kemm tkun lesta ta//etta din l-g[ajnuna? Fost l-atturi ewlenin insibu lil Francesco Nuti, Anna Galiena (fir-ritratt fuq il-lemin), Isabelle Ferrari u Alessandro Haber.

Certamente, forse (Definitely, Maybe) Canale 5, 23.30 Ra;el (Ryan Reynolds, fir-ritratt hawn ta[t ma’ Abigail Breslin) ikun wasal biex jiddivorzja. Jidde/iedi li jirrakkonta lil bintu ta’ 10 snin, dwar tfulitu, kif sar jaf u j[obb lil ommha,

kif spi//a biex i]]ewwi;ha u kif mas-snin l-affarijiet jibdew jinbidlu.

Il sorpasso Rete 4, 23>10

Jean Louis Trintignant u Vittorio Gassman (it-tnejn fir-ritratt) kif ukoll Catherine Spaak huma l-atturi ewlenin f’dan il-film Taljan mill-aqwa li n[adem fl-1962 b’re;ija ta’ Dino Risi. L-istorja hi ambjentata f’Ruma meta din titbattal millma;;oranza tan-nies waqt il-Ferragosto.

Sajda g[all-alungi Mister Fisherman - NET Television, 20>30

Illum se nsegwu sajda g[allalungi. Is-sajda tibda kmieni filg[odu, u xorta wa[da tkun iss[ana.

Isir l-armar u naraw liema metodu jintu]a u x’apparat te[tie; g[al din is-sajda.

Waqt il-programm naraw

ukoll sorpri]a li turi kemm is-sajd hu sport li jsir b’responsabbiltà kbira u mhux bl-addo//.

Il-programm g[andu pre]entazzjoni ta’ Josef Camilleri u produzzjoni ta’ Hermann Bonaci Productions.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

24 TV#Radju

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>40 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 21>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Euromix 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 - Il[na mi/-?par 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - L-G[ajta tal-Pagun 09:45 - ONE News 10:00 Ma’ Pauline 11:00 - Frappe 11:45 - ONE News 12:00 Angelus 13:00 - Alma 13:45 Ir-Rumanz 14:15 - Minflok Siesta 14:45 - ONE News 15:25 - Djarju Kulturali 15:30 Drive Time 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi) 19:00 - Ilwien 20:15 - Connect Africa 20:45 - Summer Hits 21:45 ONE News 22:00 Diskussjoni 24:00 - F’Nofs il:img[a.

RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Qari mill-Bibbja, 08:00 BBC News,) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – L-Arti fil-Knejjes Tag[na 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar! 15:00 - RTK Qosor 15:05 - Memorji tal-Gwerra 15:30 - Attivi u b‘Sa[[itna! (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Summer Mix! 19:05 - Ru]arju 19:25 - Pinna Mu]ikali 20:30 -

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ika al fresco R ’n B Time Fuzzbox - Christian Azzopardi

Kelma f’Waqtha 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 - Rakkont (r), Fittixna... u ng[inuk (r), Edukazzjoni (r), Mill-Album tas-Safar (r), Pedjatra # Kemm Taf (r).

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Bis-Sassla u bil-Brevjar 10:00 - BBC News Update 10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Il-{rejjef, l-G[erf u l-Ma;ija 20:00 - Bioneers 20:30 - Il-Ktieb l-Ie[or 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi fid-09:00 {ajjitna) 11:00 - Proposta spiritwali 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 -

Kurunella {niena Divina 15:30 - X’g[adek titftakar millKateki]mu 16:00 - Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Naturali 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Sejja[li u Jien Inwie;bek 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet filqosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Na-than u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 - Let’s Go 21:00 Nitbissmu ma’ Calypso 23:00 Those were the days 01:00 L-g[a]la tieg[i naqsamha

Letters to God - Raitre 15>40 Film drammatiku Amerikan tal-2000 b’re;ija ta’ David Nixon li hu bba]at fuq storja li se[[et realment. Tifel li jkun marid sew, ta’ kuljum ikun jimposta ittra indirizzata lil Alla. Il-pustier li jkun ji;borha ta’ kuljum, jidde/iedi li jrid isir jaf personalment l-awtur ta’ dawk l-ittri. u lill-familja tieg[u. Il-parti prin/ipali hi interpretata minn Tanner Maguire.

TVM 07:00 - Morning News Loop 08:30 - Grow your own Vegetables (prog. 1#6) 09:00 Ma’ Bundy (r) 10:50 Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Kids TV 13:30 - Madwarna (prog. 39) 14:00 - A[barijiet 14:05 Teleshopping 15:05 - Gladiators of World War II (prog. 7) 16:00 A[barijiet 16:05 - Kids TV 17:25 - Teleshopping 18:00 A[barijiet 18:10 - Ma’ Bundy 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Persjani (prog. 4) 22:00 Int Min Int (prog. 7) 22:30 Green Green Grass (ser. 2 prog.

7) 23:00 - A[barijiet fil-qosor.

TVM 2 07:40 - Kids Tv 09:00 - IlMisteru tal-Bombli tal-Fu[[ar (ser. 2 ep. 1) 09:30 - Gladiators of World War II (ep.7) 10:20 Sa[[tek l-Ewwel (prog. 39) 10:30 - Storjografija (ser. 2 prog.

9) 11:00 - Madwarna (prog. 20) 11:30 - Malta u lil hinn minnha (prog. 20) 13:00 - Sa[[tek lEwwel (prog. 39) 13:15 - Ency.

Channel doc 13:30 - Paq Paq (prog. 8) 14:15 - Sensilhena (prog. 20) 15:00 - Wirt Arti u Kultura (prog. 14) 15:30 - MillIm[a]en tal-Festi (prog. 6) 16:00 - G[addi l-Bieb Miftu[ (ep. 12) 17:00 - Sa[[tek l-Ewwel (prog.

39) 17:10 - Euro News Docs 17:25 - Grow your own Vegetables (prog. 1#6) 18:00 Malta u lil hinn minnha (prog. 20) 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Gladiators of World War II (prog.

7) 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - An;li (prog. .21, 22 u 23) 22:20 - Grow your own Vegetables (prog. 1#6) 22:50 G[addi l-Bieb Miftu[ (ep. 12).

ONE 08:30 - ONE News 08:45 Teleshopping 09:05 - Indigo (r) 10:45 - Teleshopping 12:05 Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 ONE News 12:40 - Kbar u }g[ar (r) 13:45 - Teleshopping 14:45 Klassi G[alina (ser.1 ep. 13 u ser.2 ep. 1) 15:40 - Ieqaf 20 Minuta 16:00 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 Indigo (ma’ Melanie Magri) 19:10 - Super 5 19:30 - ONE News 20:15 - Kelma Bejn Tnejn 20:45 - Il-Komi/i 21:45 Country Jamboree 23:10 - {ajjiet 23:30 - ONE News.

Smash 07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:10 - 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 Dokumentarju 20:30 - Film 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d09:00) 09:30 - Tg 1 Flash 09:35 - Linea verde meteo verde 09:40 - Unomattina Talk 09:55 - Che tempo fa # Tg 1 10:20 Unomattina ciao come stai?

11:10 - Road Italy 11:20 - Don Matteo 3 (fiction) 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Il Commissario Manara (fiction) 15:10 - L’alba di un nuovo giorno. Film 2008 17:00 - Tg 1 #Che tempo fa 17:15 - Estate in diretta 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Italia vs Argentina. Calcio amichevole 23:10 - Miss Fisher – Delitti e misteri (TF) 01:05 - Tg 1 notte 01:40 - Sottovoce.

Raidue 07:00 - Cartoons 08:25 Heartland (TF) 09:05 - Settimo cielo (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:35 - Tg 2 Eat parade 10:45 - Tg 2 Sì, viaggare 10:55 Tg 2 Mizar 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Castle (TF) 14:50 - The Good Wife (TF) 16:15 - Guardia Costiera (TF) 17:55 – Football. Friendly Slovakkja v Italja U#21 18:45 Tg 2 notizie 20:00 - LOL :-) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Ombrelloni (sitcom) 21:10 Sapore di mare. Film ’83 23:00 Tg 2 notizie 23:15 - What Doesn’t Kill You. Film 2008 01:00 - Quelli di Arbore 01:55 Compagni di scuola (TF).

Raitre 08:00 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 08:40 - Mogli pericolose. Film ’58 10:30 Maurizio, Peppino e le indossatrici. Film ’61 11:10 - Tg 3 minuti 12:00 - Tg 3 # meteo 12:15 New York New York (TF) 13:05

- Comiche all’italiana Piatti tipici dello spirito 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr Piazza affari 14:55 - Le nuove avventure di Flipper (TF) 15:40 Letters to God. Film 2010 17:35 - Geo Magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 Blob 20:10 - Emily Owens (TF) 21:05 - The Young Victoria .

Film 2009 23:00 - Tg regione 23:05 – Tg 3 # meteo 3 23:20 Correva l’anno 00:20 - Rai Educational.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 Elisa di Rivombrosa (fiction) 09:10 - Tg 5 - Ore 10 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:45 - Il segreto (soap) 15:45 - Al di là del lago (fiction) 18:00 - Tg 5 minuti 18:05 - Baci a la Carte. Film 2008 20:00 - Tg 5 20:40 - Paperissima Sprint 21:10 - Donne, regole e tanti guai! Film 2007 23:30 Certamente, forse. Film 2008 01:30 - Tg 5 notte 02:00 Paperissima Sprint (r).

Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Distretto di Polizia 6 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Renegade (TF) 12:55 - Siska (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Ieri e oggi in TV speciale 16:35 - My Life – Segreti e passioni (soap) 16:50 - Mia moglie è una bestia. Film ’88 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Renegade - Un osso troppo duro. Film ’87 23:10 - Il sorpasso. Film ’62 01:30 - Tg 4.

Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Giovani campionesse (TF) 09:30 - The Vampire Diaries (TF) 10:25 - Gossip Girl (TF) 11:30 - Pretty Little Liars (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 Cartoons 15:25 - Top One 16:25 - Smallville (TF) 18:30 - Studio Aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 - Person of Interest (TF) 23:00 - Suits (TF) 00:50 - Sport Mediaset 01:15 - Studio aperto 01:30 - Heroes (TF).

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 Madagascar 10:30 - Fitness Galore 12:30 - News 12:45 Best Deal 13:00 - Bejnietna 15:00 - Teleshopping 17:30 Niltaqg[u 18:15 - F. News 18:30 - Niltaqg[u 19:30 - Nintrefa ’l Fuq 20:30 - F. News 21:00 }iffa 23:00 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshoping 12:00 – Pop Concert (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - All That Jazz 21:30 The Local Angle (r) 22:30 Music Videos.

La 5 12:15 - Spose Extralarge 12:45 Love Bugs 2 (sitcom) 13:35 Così Fan Tutte 2 (sitcom) 14:00 Dawson’s Creek (TF) 14:50 Che trucco! 15:20 - Non ditelo alla sposa (reality) 16:30 - Spose Extralarge 16:55 - Torte d’autore 17:25 - Che trucco! 17:50 - Bye Bye Cindirella (sitcom) 18:20 Love Bugs 2 (sitcom) 19:00 Così Fan Tutte 2 (sitcom) 19:25 - Ugly Betty (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 - Parlami d’amore. Film 2008 23:25 - Il segreto di Miriam 01:05 - Body Work (TF).

BBC Entertainment 07:15 - Buzz and Tell 07:20 Bobinogs 07:30 - 3rd & Bird 07:40 - Me Too! 08:00 - Garth and Bev 08:10 - Tweenies 08:30 - Last of the Summer Wine 09:00 - Dad’s Army 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - The Planets 12:05 - Lark Rise to Candleford 12:55 - Last of the Summer Wine 13:25 The Weakest Link 14:10 - Dad’s Army 14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - Lark Rise to Candleford 16:30 - The Planets 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Lark Rise to Candleford 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 - Only Fools and Horses...

21:00 - Hustle 21:50 - The

Impressions Show with Culshaw and Stephenson 22:20 - Alan Carr: Chatty Man 23:05 - Little Britain 23:30 - Moses Jones TCM 07:50 - The Wheeler Dealers.

Film ’63 (U) 09:35 - San Antonio. Film ’45 (PG) 11:20 Crisis. Film ’50 12:55 - The

Women. Film ’39 (PG) 15:00 The Rounders. Film ’65 (A) 16:25 - The Comedians. Film ’67 (AA) 19:00 - East of Eden. Film ’55 (PG) 21:00 - City Heat. Film ’84 (15) 22:40 - McCabe and Mrs Miller. Film ’71 (15).

MGM Movies 07:40 - Dominick and Eugene.

Film ’88 09:30 - Alias Jesse James. Film ’59 (U) 11:05 - The Care Bears Movie. Film ’85 (U) 12:20 - The Black Stallion Returns. Film ’83 14:05 Dancehall Queen. Film ’97 15:45 - Car 54, Where Are You? Film ’94 17:15 - MGM’s Big Screen 17:30 - The Abominable Dr Phibes. Film ’71 (12) 19:05 Married to It. Film ’91 (15) 21:00 - The Fantasticks. Film 2000 22:30 - Gorp. Film ’80.

GO Stars 07:05 - Thunderball 09:15 Wreck-It Ralph 11:00 - House 12:25 - Angela's Ashes 14:50 The Horse Whisperer 17:35 The LXD: Secrets of the Ra 19:15 - The Emperor's New Groove 20:30 - Parks & Recreation, 21:00 - Now Is Good 22:40 - Top Gun 00:30 -

Black Rain

Diva Universal 07:00 - Jane Doe: How to Fire Your Boss 08:30 - Great Women 08:50 - Strong Medicine 09:45 Great Women 09:55 - Rex: A Cop’s Friend 10:45 - Great Women 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - Strong Medicine 12:55 Rex: A Cop’s Friend 13:55 Agatha Christie’s Poirot 15:43 Great Women 15:50 - JAG 16:45 - Great Women 17:00 Jane Doe: Ties That Bind 18:36 - Great Women 18:50 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 Great Women 21:00 Shakespeare Retold 22:45 Movie 23:00 - Law & Order.

Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Junior Frustration 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: China 09:05 - Auction Hunters 09:30 - Auction Kings: Awesome 80s 09:55 - Ultimate Survival: Bear’s Top 25 Man Moments 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made: Cookware # Ferrari Engines # Water Heaters 11:40 - Extreme Engineering: Oakland Bay Bridge 12:35 - Fast N’ Loud: Low Riding Lincoln 13:30 Chop Shop 14:25 - Wheeler Dealers: Ferrari 308 GT4 Dino 14:55 - Wheeler Dealers: Ferrari 308 GT4 Dino 15:20 Mythbusters: Reverse Engineering 16:15 - Auction

Kings 16:45 - Storage Hunters: Brawlin’ on the Bayou 17:10 Extreme Fishing with Robson Green: Sri Lanka 18:05 Ultimate Survival: Georgian Republic 19:00 - How It’s Made 20:00 - Through the Wormhole with Morgan Freeman: Are We Alone? 21:00 - How the Universe Works 22:00 - Alien Encounters: The Invasion 23:00 - Derren Brown: Apocalypse.

Iris 11:55 - Ciaknews 12:00 Ballistic. Film 2002 13:50 - Lady Barbara. Film ’70 15:45 - Il lupo di mare. Film ’87 17:30 - Willy Signori e vengo da lontano. Film ’89 19:30 - A-Team (TF) 20:154 - Hazzxard (TF) 21:00 Fandango. Film ’85 22:40 American Graffiti. Film ’73 00:45 - Body Shots.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Suburgatory 11:30 Gossip Girl 12:15 - Fringe 13:00 - Days of Our Lives 13:45 Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - The Mentalist 17:30 - SMASH 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Mike & Molly 20:30 How I Met Your Mother 21:00 - 2 Broke Girls 21:30 - Whitney 21:55 - 30 Rock 22:30 - VEEP 23:05 - Top Gear 00:10 - Person of Interest 00:55 - True Blood.

Biography Channel Billy the Exterminator: 10:00 Battle of the Bees 10:30 Monster Mice. 11:00 - Hoarders: Mary Lynn and Ingrid 12:00 Celebrity House Hunting: Debbie Gibson 12:30 - Monster In Laws: Hurricane Sheeba 13:00 Pawn Stars: The Great Escape 13:30 - Barter Kings: Rock and a Hard Place 14:00 - Dance Moms: Cathy Brings It On 15:00 - A Gypsy Life for Me. Billy the Exterminator: 16:00 Battle of the Bees 16:30 Monster Mice. 17:00 - Celebrity House Hunting: Debbie Gibson 17:30 - Monster In Laws: Hurricane Sheeba 18:00 Hoarders: Mary Lynn and Ingrid 19:00 - Pawn Stars: The Great Escape 19:30 - Barter Kings: Rock and a Hard Place 20:00 Hoarders: Jim and Susan.

Hardcore Pawn: 21:00 - Bad Blood 21:30 - Les’ Revenge.

22:00 - Be the Boss: Molly Maid 23:00 - The Boy They Call Chucky.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Bob On Site 10:55 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Wobblyland 17:00 - Bob On Site 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:50 - Gazoon

19:00 - Angelina Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:25 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends.

Disney Channel 08:00 - Minnie’s Bow-Toons 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Austin and Ally 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 - Read It and Weep 14:30 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:10 - Shake It Up 15:35 - A.N.T. Farm 16:20 - Austin and Ally 16:45 Good Luck Charlie 17:10 - Shake It Up! 17:30 That’s So Raven 17:55 - The Suite Life on Deck 18:20 - Jessie 18:40 - A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 Austin & Jessie & Ally All Star New Year 21:25 A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 11<30 13>00

14>00 14.05 15>00 15>05 16>00 17.00 18>00 18>15

NET News Chit Chat Sajf Flimkien (r) Telebejg[ Simpati/i NET News Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Man Up + (r) NET News Sajf Flimkien (b’waqfa fis-19.10 g[at-Tlugh tas-Super 5)

19>45

NET News

20>30

Mister Fisherman

21>30

NET News

21>35

Iswed fuq l-Abjad

23>00

NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 2 07:00 - UCI World Tour Cycling 08:30 - Arena Football Playoffs 10:00 - World Championships Athletics 12:00 - UCI World Tour Cycling 13:00 - U#21 Football 14:00 - J League Football 14:30 - World Championships Athletics 16:30 - Summer GP Ski Jumping 18:00 - WATTS 18:45 - UCI World Tour Cycling 19:45 WATTS 20:00 - This Week on

World Wrestling Entertainment 20:30 - Pro Wrestling 21:30 Heavyweight Boxing 23:00 Summer GP Ski Jumping.

GO Sports 1 07:00 - Best of Rugby 2012-13 09:00 - Best of Football 201213 11:00 - Ligue 1: Rd 1: EA

Guingamp v Olympique de Marseille 13:00 - Best of Football 2012-13 17:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Rd 2 (live) 23:00 - PL World 23:30 - Trans World Sport 00:30 - FIFA Futbol Mundial 01:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Rd 2 (live).

GO Sports 7 07:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Rd 1 # Rd 2 16:30 Vincennes Racetrack 19:00 Trans World Sport 20:00 - PL World 20:30 - US PGA Championship: Day 3 01:30 FIFA Futbol Mundial 02:00 Best of Football 2012-13.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:30 - ATP Masters 1000: Rogers Cup, Montreal: SF 16:30 - FIFA Futbol Mundial

17:00 - Best of Football 201213 21:00 - Trans World Sport 22:00 - PL World 22:30 - US PGA Championship: Day 3.

Melita Sports 1 08:00 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 09:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 10:35 -

Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 11:10 - Bundesliga (r) 13:05 Bundesliga (r) 15:00 - FA Cup (r) 16:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 19:00 Bundesliga (r) 21:00 International Friendly England v Scotland (live) 23:05 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 00:30 - America's Cup: World Series (r).

Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: World Series (r) 14:00 - Swedish ATG

Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup (r) 17:10 - Bundesliga (r) 19:05 America's Cup: World Series (r) 21:10 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 23:45 - Bundesliga (r) 01:40 FA Cup (r).

Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Association (r) 09:30 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 - Malta Handball Association (r) 12:35 - MFA Futsal League (r) 14:00 - BOV PL (r) 16:05 Football Nurseries (r) 16:40 Malta Basketball Association (r) 18:10 - MFA Futsal League (r) 19:35 - Malta Rugby Football Union 21:15 - Malta Handball Association 22:35 - Football Nurseries (r) 23:15 - Melita GFA 1st Div. (r) 01:00 - BOV PL (r).

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

26 Klassifikati AVVI}I

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-

sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Puegeot 207

ABJAD bin-numru BCK165 ;ie nieqes millparke;; ta’ quddiem il-Bank

?entrali fil-lejl ta’ bejn is-7 u t-8 ta’ Awwissu 2013. Min g[andu xi tag[rif, jg[addih lill-Pulizija tal-Belt jew /emplu 99493031.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Pushchair

NEONATO Reverso Sport

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

- 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

B’numri kbar u kuluri differenti. Sett ta’ 8 u 10. Free delivery g[al G[awdex ukoll.

Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

VETTURI

Ford Mondeo Mk2

TA’ Malta. Mileage baxx f’kundizzjoni tajba [afna.

ST200 kit u alloy wheels ori;inali. Dejjem iggaraxxjata. G[andi wkoll [afna parts li jmorru mag[ha. Prezz €3000. ?emplu 99422082.

G{ALL-BEJG{

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-

Tombla sheets

JIN{TIE:U

Xufier#a

BIL-karozza tieg[u#tag[ha biex iwassal#twassal mara tag[mel xi qadjiet meta jkollha b]onn. ?emplu 21663029 jew 99237003.

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

27 G{AWM – BA{AR MIFTU{

Agius u Vella Wood Champions nazzjonali Il-Kampjonat Nazzjonali talg[awm fil-ba[ar miftu[ intemm dan l-a[[ar b’Neil Agius u Michelle Vella Wood inkurunati Champions tal-kategoriji rispettivi tag[hom.

L-a[[ar ti;rija ta’ 4 km saret fis-Salina b’rekord ta’ 102 pate/ipanti. Is-sitt ti;rijiet minn dan il-kampjonat kienu organizzati minn Birkirkara St. Joseph Sports Club ta[t lawspi/i tal-Asso/jazzjoni Sportiva Akkwatika u kienu sponsorjati minn Vileda.

Agius g[am l-4 km f’51 minuta u 11-il sekonda biex g[eleb lill-eqreb rivali tieg[u Mats Westergren (52.25 min) u Nico van Duijn (52.26 min).

Matul dan il-kampjonat kollu Agius ma tilifx ti;rija u kiseb [in overall ta’ sag[tejn u 37 minuta.

Roberto Demicoli temm ittieni f’sag[tejn 54 minuta u 4 sek waqt li Keith Galea temm it-tielet overall f’sag[tejn 54 minuta u 32 sek.

Dylan Cachia b’[in ta’ 3:11.47 min reba[ il-kategorija ta’ ta[t l-14-il sena, Zac

Neil Agius u Michelle Vella Wood i/-Champions Nazzjonali

Cutajar (3:03.55 min) reba[ il-klassi ta’ ta[t is-17-il sena, Graham Borg (2:54.34 min) reba[ Kategorija A talMasters u Joseph Zerafa Boffa (3:22.09 min) reba[ Kategorija B tal-Masters.

Kategorija C intreb[et minn Twanny Fenech.

Fost in-nisa, Michelle Vella Wood kellha [in ta’ sieg[a 3

minuti u 4 sekondi fl-a[[ar tir;ija u b’hekk a//ertat mirreb[ tal-kampjonat wara li g[elbet l-isfida ta’ Marian Beltsen (1:07:41 min) u Margaret Seguna (1:09.20 min). Vella Wood kienet dikjarata Champion f’[in overall ta’ 3 sig[at 14 min. u 49 sek.

Belsten temmet it-tieni u Seguna t-tielet.

Sarah Bonnici (3:38.20 min) reb[et il-kategorija U#17, Bettina Spencer (3:57.35 min) il-Masters A, Donatelle Camilleri (3:31.56 min) il-Masters B u Debbie Caruana Dingli (3:59.07 min) il-Masters C. L-aqwa tliet g[awwiema r;iel u nisa ng[ataw premju ta’ €1,000. B’kollox f’dawn

Easisave jappo;;jaw il-GP tal-isparar Ir-raba’ edizzjoni tal-Malta International Trap Grand Prix organizzat mill-Federazzjoni Maltija tal-Isport tal-Isparar se ssir bejn is-17 u t-18 ta’ Awwissu u d-Double Trap Grand Prix li se jsir il-{amis 15 ta’ Awwissu, se jkunu sponsorjat mill-Easisave, servizz tat-tfaddil online ]viluppat minn FIMBank.

Din is-sena, tiraturi Maltin se jkunu qed jikkompetu kontra kompetituri barranin, fosthom kontra t-tim talFederazione Italiana Tiro a Volo (FITAV). Il-Grand Prix Internazzjonali se jsir fir-range tal-Bidnija.

Il-President tal-Federazzjoni Maltija tal-Isparar, Carmel Cascun, qal li l-edizzjoni talGrand Prix ta’ din is-sena se tkun wa[da spe/jali g[al dawk kollha li j[obbu dan l-isport min[abba li qed tkun organizzata f’mument meta tliet tiraturi Maltin g[adhom kemm reb[u tliet midalji tad-deheb presti;ju]i fil-Log[ob talPajji]i ]-}g[ar tal-Ewropa, filLog[ob tal-Mediterran, u re/entement fil-Kampjonati Ewropej.

F’kumment li ta Jason Zammit, Kap tarRelazzjonijiet Pubbli/i ta’ FIMBank, qal li l-bank hu kburi li qed ikun asso/jat ma’

Nathan Lee Xuereb li reba[ l-edizzjoni tas-sena l-o[ra tal-Double Trap GP

sport li l-popolarità tieg[u f’Malta kibret matul is-snin, b’mod partikulari wara ssu//essi miksuba minn tiraturi Maltin f’kompetizzjonijiet internazzjonali.

Attard jirba[ {al Far

Sadanittant, George Mifsud kien ir-rebbie[ overall tal-{al Far Trap Grand Prix organiz-

zat fi tmiem il-;img[a. Ilkompetizzjoni kienet fuq 125 plattina Trap bl-a[jar sitta jg[addu g[as-semifinali fuq 15-il plattina o[ra u mbag[ad g[ar-reb[ tal-midalji fuq 15-il plattina o[ra.

Mifsud temm l-ewwel meta laqat 13 u 14 segwit minn Brian Galea bi 13 u 13 waqt li James Galea temm it-

tielet wara shoot off ma’ Jason Aquilina. Paul Formosa u Frank Scorfna spi//aw fil-[ames u s-sitt post.

Matul din il-kompetizzjoni James Galea Jr kiseb l-og[la punte;; meta spara rounds ta’ 23 u 23 u tliet straights konsekuttivi ta’ 25 g[al total ta’ 121 minn 125.

il-kampjonati [adu sehem 197 g[awwiem u dan wassal lillorganizzaturi biex it-tluq tatti;rija jag[mluh f’]ew; partiti separati.

L-a[[ar avveniment annwali tal-g[awm fil-ba[ar miftu[ se jkun l-g[awma Malta-G[awdex-Malta u lG[awdex-Malta organizzati mill-klabb nhar il-{add.

Costantino Head Coach ta’ Luqa SA Nursery In-nursery ta’ Luqa St. Andrew’s FC [atret lil Kenneth Costantino b[ala lHead Coach il-;did. Hu qed jie[u post Warren Muscat li ta[tu n-nursery g[amlet passi kbar ’il quddiem.

Kenneth Costantino g[andu esperjenza vasta fil-log[ba u fix-Xjenza Sportiva. G[andu d-diploma A fil-coaching millUEFA kif ukoll diploma o[ra fil-Fitness, Sports Coaching, Gym Instructor u Personal#Physical Trainer minn istituti differenti fl-Istati Uniti, l-Ingilterra u Malta.

Hu [adem ma’ timijiet differenti fosthom Luqa St. Andrew’s FC, Birkirkara FC Ladies, Santa Venera Lightings U19 u l-kbar li mag[hom kiseb il-promozzjoni g[at-Tieni Divi]joni fl2003-04, B’Bugia St. Peter’s FC, Luxol Ladies Team u Mosta Ladies Team.

Luqa St. Andrew’s FC Youth Nursery qed jilqg[u applikazzjonijiet g[al dawk li jixtieq jissie[bu fin-nursery.

Tfal, subien u bniet, bejn il-5 snin u s-17-il sena jistg[u japplikaw.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

28 Sport

Valletta FC fi ftehim mal-kumpanija Insigna It-Tune]in Nafti jiffirma kuntratt ta’ tliet snin Valletta FC hu klabb ambizzju] li dejjem irid jirba[ aktar u kien g[alhekk li l-klabb millkapitali Maltija da[al fi ftehim mal-kumpanija ta’ investiment ta’ fama mondjali Insigna li g[a]let li tinvesti f’dan il-klabb.

Dan qalu Alex Fenech Vi/i President ta’ Valletta FC meta ppre]entaw uffi/jalment il-ftehim li la[qu ma’ din ilkumpanija finanzjarja li hu g[al sentejn imma l-mira hi li din ir-relazzjoni bejn it-tnejn tkompli g[al snin twal fil-futur hekk kif Valletta qed jimmiraw li fi ]mien relattivament qasir isiru kumpanija li jkollhom anke ishma fl-Insigna.

Rafael Carrascosa, Kap E]ekuttiv Globali ta’ Insigna qal li jinsabu kburin li da[lu f’dan il-ftehim ma’ Valletta u qed jittama f’su//ess immedjat. Huwa qal li g[all-futur hemm [afna aktar affarijiet ippjanati. Semma li Valletta FC hu klabb kbir bi storja kbira u t-tnejn jistg[u jag[tu [afna lil xulxin.

Francis J. Vassallo li kien ilbniedem li mexxa dawn innegozjati flimkien ma’ Alex Fenech, qal li hemm il-[sieb li

Valletta b[al klabbs o[ra kbar fl-Ingilterra, Spanja u issa anke l-:ermanja, ikollhom ilkarta ta’ kreditu tag[hom ma[ru;a minn kumpanija li toffri servizzi finanzjarji u toffri opportunità ta’ investiment.

G[alhekk il-klabb issa qed ja[dem biex isir kumpanija u jissejja[ Valletta plc.

Tkellem ukoll Frederick Ellul, rappre]entant tal-Insigna f’Malta li qal li jemmen li ]]ew; entitajiet flimkien jistg[u jag[mlu affarijiet kbar fil-futur.

Waqt li kienu pre]entati lflokkijiet il-;odda bil-logo talInsigna li se jkunu qed jilag[bu bihom Valletta, ilPresident Victor Sciriha qal li dan l-isponsor jiswa d-doppju ta’ dak li kienu jda[[lu millisponsors kollha f’daqqa flimkien li kellhom fil-passat.

Huwa rringrazzja lil Vassallo u Fenech tal-[idma s[i[a tag[hom.

Fil-pre]enza tal-a[[ar sitt akkwisti barranin li g[amel ilklabb g[al dan l-ista;un, Sciriha qal li kieku kellhom lil dawn il-plejers kollha g[allpartita kontra FC Minsk l-

istorja kienet tkun differenti imma issa tg[allmu milli]balji u qed i[ejju g[allista;un li jmiss.

Waqt l-istess laqg[a malistampa ;ie ffirmat ukoll ilkuntratt ta’ tliet snin mal-eks internazzjonali Tune]in ta’ 32 sena Abdelkarim Nafti, eks Esperance li lag[ab ukoll fisSawdi u li Sciriha qal li kien ilhom sentejn ji;ru warajh.

Il-plejers l-o[ra li ;ew pre]entati kienu l-midfielder ta’ 19-il sena u internazzjonali ta’ Gambja Hamza Barry, ilgoalkeeper Taljan eks Reggina Pietro Marino, plejer ie[or minn Gambja ta’ 29 sena Aziz Corr Nyang, in-Ni;erjan James Augustine Obaje u lBra]iljan Romulo Antoneli.

Dawn se jing[aqdu ma’ Dennis Dos Santos u Jason Vandelanoitte li kienu malklabb is-sena l-o[ra biex b’hekk Valletta issa g[andhom tmien barrani g[al dan lista;un meta fil-ground jistg[u jilag[bu [amsa flimkien.

Mark Miller qal li issa liskwadra ta’ 22 plejer hi kompluta fejn anke g[andu tliet goalkeepers u bank relattiva-

Pietro Marino, Hamza Barry, il-Kap E]ekuttiv Global ta’ Insigna Rafael Carrascosa, l-a[[ar akkwist Karim Nafti, Aziz Corr Nyang, James Obaje u Romulo Antoneli

ment b’sa[[tu waqt li tenna li Steve Bezzina u Jonthan Caruana g[ad fadlilhom ftit ie[or biex jirkupraw minn injury fit-tul imma Ian Azzopardi qed jirkupra tajjeb.

Miller semma wkoll kif issa l-mira tal-klabb g[andha tkun fuq il-fa/ilitajiet.

Hawnhekk Schiriha qal li g[andhom kollox preparat u meta jin[ar;u l-permessi talMEPA x-xog[ol se jibda minnufih.

Il-President g[alaq billi qal li, kontra dak li ja[sbu /erti

partitarji, mhux veru li hu jinjora t-tfal min-Nursery. Hu qal li fl-iskwadra hemm tliet plejers li ;ejjin min-Nursery talklabb u semma kif in-Nursery g[andha l-aqwa kow/is f’Malta imma tiffa//ja l-akbar problema g[aliex 50 fil-mija tat-tfal huma b’ka]i so/jali u dawn flok i[allsu biex jattendu n-nursery hu l-klabb stess li qed jappo;;jahom u ma jitlobhomx flus.

Valletta jift[u l-impenji tag[hom fil-Premier il-{add fis-6.30 p.m. kontra Mosta.

FRANZA

BASKETBALL

Jintlaqa’ l-appell ta‘ Monaco

Olympiakos immultati u jitnaqqsulhom il-punti

Kummissjoni tal-appell laqg[et l-appell li g[amlu Monaco kontra ]-]ew; punti li tnaqqsulu l-klabb il-;did f’Ligue 1 g[al in/identi vjolenti mill-partitarji tag[hom waqt log[ba mit-Tieni Divi]joni l-ista;un li g[adda waqt i/-/elebrazzjonijiet tar-reb[ tal-Kampjonat.

“Il-Kummissjoni superjuri tal-appell idde/idiet li t[assar tliet punti penalità, inklu] punt minnhom fuq sentenza sospi]a li ng[atat lil Monaco mill-Kummissjoni tadDixxiplina wara li l-klabb appella mid-de/i]joni,” qalet lFFF fi stqarrija.

Fl-a[[ar log[ba tag[hom Monaco [arqu log[ob tan-nar kontra Le Mans f’Mejju qabel il-partitarji invadew il-pitch fi tmiem it-tisfira finali. Fit-ta[wid li nqala’ referee ntlaqat minn partitarju, skont ir-rapport tal-uffi/jal.

Monaco kienu anke ordnati jilag[bu log[ba bil-bibien mag[luqa, de/i]joni li l-Kummissjoni tal-FFF ikkonfermat.

Monaco jilqg[u lil Montpellier il-{add fit-tieni log[ba minn Ligue 1 wara li l-;img[a l-o[ra g[elbu lil Bordeaux 2-0.

It-tim Grieg tal-basketball, Olympiakos Piraeus, ;ie mmultat kwa]i $40,000 u se jibda l-ista;un il-;did tal-A1 League b’]ew; punti mnaqqsa u jrid jilg[ab erba’ partiti bil-bibien mag[luqa wara in/identi vjolenti waqt il-playoffs l-ista;un li g[adda.

It-tim ta’ Giorgos Bartzokas tilef kontra Panathinaikos fil-final talplayoff domestika wara li t-

tielet log[ba twaqqfet u aktar tard ;iet abbandunata min[abba in/identi talfolla.

Wara li kienu marru 2-0 minn fuq fuq l-a[jar minn [amsa, Panathinaikos kienet qed jirb[u 76-72 meta kien fadal minuta u 27 sekonda, imma l-partitarji invadew ilpitch u ssuttaw lill-plejers u uffi/jali ta’ Panathinaikos.

ESAKE, li jorganizzaw log[la divi]joni Griega

[abbru li Olympiakos kienu mmultati 27,800 ewro g[al ‘vjolenza fl-istadium, tfig[ ta’ o;;etti u li wasslu g[allabbandun tal-log[ba’.

Dan il-kastig kien mistenni peress li Olympiakos kienu anke ;ew ordnati jilag[bu sitt partiti bil-bibien mag[luqa g[al offi]a simili sentejn ilu meta dakinhar kienu wkoll Panathinaikos li reb[u t-titu f’Piraeus.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

30 Sport

€10,000 multa u tnaqqis ta‘ 7 punti g[al {amrun S. Il-Bord g[all-Investigazzjoni ta’ Allegazzjonijiet dwar Tix[im fil-Football tal-MFA, ilbiera[ [a ]ew; de/i]jonijiet fil-ka] ta’ korruzzjoni li jinvolvi eks uffi/jali u plejers ta’ {amrun Spartans akku]ati b’korruzzjoni.

Il-klabb {amruni] ;ie mmultat €10,000 u se jibda lkampjonat tal-Ewwel Divi]joni bi tnaqqis ta’ 7 punti.

Madankollu t[abbar li l-ka]i fil-konfront tal-plejers Massimo Grima u Roderick Fenech ikomplu fil-jiem li ;ejjin.

Intant fl-ewwel de/i]joni, flismijiet MFA vs Elton Borg u Julian Friggieri, il-Bord idde/ieda li “Wara li ra lverbali tal-avukati rispettivi jidde/iedi li la darba ]-]ew; akku]ati rri]enjaw minn kull attività kal/istika b’mod definittiv u aktar importanti b’mod irrevokabbli; u ma g[adhomx membri flAsso/jazzjoni u#jew f’kull asso/jazzjoni affiljata, dan ilBord jiddikjara li m’g[adx g[andu ;urisdizzjoni fuq listess persuni li issa ma

g[adhomx u ma jistg[ux ikollhom affiljazzjoni malMFA jew ma’ asso/jazzjonijiet affiljati mag[ha jew fuqha.

“In vista ta’ dan u tal-fatt li lpiena li seta’ jinfli;;i dan ilBord kienet dik ta’ interdizzjoni perpetwa minn kull attività kal/istika – [a;a li ]-]ew; akku]ati g[amlu volontarjament fi stadju bikri tal-pro/eduri – g[aldaqstant ilBord qed ja//etta r-ri]enja perpetwa u irrevokabbli talakku]ati u qed jiddikjara lpro/edimenti fil-konfront tag[hom b[ala e]awriti.

“Kull prova li setg[et tin;ieb dwar l-istess akku]ati Julian Friggieri u Elton Borg xorta wa[da tibqa’ permissibbli u tista’ tin;ieb sabiex isservi b[ala prova fil-konfront talakku]ati l-o[ra.”

Fit-tieni de/i]joni, fl-ismijiet MFA vs {amrun Spartans FC, il-Bord idde/ieda li: “Qies illi, kif sewwa indika l-avukat difensur tal-club ({amrun Spartans FC), is-seba’ log[biet imsemmija fl-akku]a, il{amrun tilfuhom kollha (dwar dan il-fatt kien hemm qbil bejn

il-partijiet) – minn dawn illog[biet il-club ma reba[x log[ba wa[da u f’dak l-ista;un partikolari il-club ;ie relegat.

“Dan il-fatt jag[milha /ara li min kien wara dawn il-manuvri ma kellux l-interess tal-club f’mo[[u. L-iskop ta’ min kien qed iwettaq dan il-[a]en ma kienx dak li {amrun jirb[u.

Min wettaq il-[a]en anzi u]a lil {amrun Spartans sabiex jil[aq skopijiet o[ra.

“Il-Bord qies li f’dawn illog[biet indikati fl-akku]a ilklabb ta’ {amrun Spartans qala’ tlieta u tletin (33) goal u

dan meta f’dak l-ista;un il-club qala’ total ta’ tmienja u tmenin (88) goal – dawn kienu statistici mog[tija mill-avukat tal-club u mhux kontradetti mill-MFA. “Il-Bord jinnota li l-kumitat attwali ta’ {amrun ma kienx involut fit-twettiq tal-fatti li dwarhom il-{amrun ammetta l-akku]i. Madankollu kemm Julian Friggieri kif ukoll Elton Borg kienu membri tal-kumitat ta’ {amrun Spartans meta allegatament wettqu l-akku]i. “{amrun Spartans g[a]lu li jammettu l-akku]i fi stadju bikri [afna u dan jirrifletti fuq is-serjetà tal-kumitat kif kompost illum. Dan il-fatt g[andu jing[ata pi] kbir.

“Il-Bord i[oss li g[alkemm jin[tieg li ti;i inflitta piena fuq il-club, g[ax hekk jirrikjedu rregolamenti, tkun qed issir in;ustizzja o[ra mal-club jekk tali piena ma ti[ux qies talammissjoni bikrija tal-club u tal-fatt li l-[a]en li kien qed isir kien qed jippenalizza lill-istess club ulterjorment.

“Kieku l-club ma weriex umiltà u ma ammettiex l-

akku]i, allura l-piena kienet tkun relegazzjoni ta’ divi]joni jew tnejn oltre telf ta’ punti u#jew multa. Dan qed jing[ad anke b[ala avvi] /ar g[al min bi [siebu jimbarka fuq din ittriq perikolu]a.

“Imma l-Bord i[oss li ting[ata piena xierqa, g[alkemm mhux wa[da massima, li tirrifletti il-gravità ta’ dak li ;ara – g[alhekk ilpiena li qed tigi inflitta hi dik ta’ multa ta’ €10,000 u tnaqqis ta’ seba’ punti g[all-ista;un li jmiss.

“Dan il-Bord sostna li filwaqt li clubs li jipprote;u lill-membri korrotti fil-clubs taghhom ma jistg[ux jistennew [niena, dawk l-individwi fi clubs li jg[inu sabiex jitnaddaf il-football g[andhom isibu lappo;; ne/essarju sabiex illog[ba tibqa’ [ajja.”

Il-Bord hu kompost minn persuni awtonomi u newtrali mill-MFA u kien mag[mul minn Dr. Raymond Zammit (Chairman), Joseph M. Azzopardi, Dr. Chris Grima, Ronnie Abela u Ronnie Micallef.

ATLETIKA – KAMPJONATI MONDJALI

Deheb tal-[olm g[ar-Russa Isinbayeva Li tirba[ it-titlu mondjali f’pajji]ha quddiem il-pubbliku tag[ha dejjem kienet il[olma ta’ Yelena Isinbayeva, l-atleta li ddominat il-pole vault fl-a[[ar g[axar snin.

Ir-Russa meqjusa r-re;ina tad-dixxiplina, kienet l-unika wa[da li qab]et 4.89m waqt il-kampjonati tad-dinja tal-atletika f’Moska biex g[at-tielet darba reb[et it-titlu mondjali Outdoor fost l-applaws u l-fer[ tal-folla pre]enti. Isinbayeva kienet qalet li se tirtira fi tmiem dawn il-kampjonati.

I/-Champion Olimpika l-Amerikana Jenn Surh temmet it-tieni u l-Kubana Yarisley Silva il-bron]. Dan kien l-ewwel titlu g[al Isinbayeva sa mill-Olimpjadi tal-2008 f’Beijing.

Russa o[ra, i/-Champion Olimpika Elena Lashmanova mexxiet lil pajji]ha lejn lewwel ]ew; postijiet fil-mixja ta’ 20km tannisa hekk kif l-organizzaturi re;g[u ikkonfermaw il-qawwa tag[hom f’din iddixxiplina.

Lashmanova li g[andha r-rekord tad-dinja, a//ertat mill-ewwel titlu mondjali tag[ha billi ssuperat lil Anisya Kirdyapkina bi tliet sekondi biss u g[amlet [in ta’ 1:27.08 min.

L-atleta ta’ 21 sena kellha tirba[ b’distakk akbar imma darbtejn kienet g[oddha tilfet ilpass wara li t[awdet fejn kienet il-linja tattmiem fl-a[[ar dawra tag[ha fil-Luzhniki Stadium.

Ir-Russi kienu m/a[[da minn dominju fuq il-podju wara li Vera Sokolova li kienet fittielet post, intweriet it-tielet karta safra talli tilfet il-pass u ;iet skwalifikata wara li da[let fl-arena u kien fadlilha biss dawra wa[da mat-track. Dan wassal biex i/-?ini]a Liu Hong, midalja tal-fidda fl-2011, [adet ilbron].

It-tliet darbiet champion Olimpika, ir-

Russa Olga Kaniskina li kienet meg[luba g[all-midalja tad-deheb fl-Olimpjadi minn Lashmanova s-sena l-o[ra, rtirat mill-event lejlet il-kampjonati.

Il-{add ir-Russja reb[et ukoll l-20km tal-ir;iel permezz ta’ Aleksandr Ivanov.

Il-:ermani] Robert Harding reba[ ittielet titlu mondjali tad-discuss b’mod impressjonanti meta kellu tefg[a ta’ 69.11 metri, ir-raba’ l-a[jar tefg[a dan lista;un. Il-Pollakk Piotr Malachowski re;a’ reba[ il-fidda u l-Estonjan Kanter il-bron].

Fil-Heptathlon tan-nisa d-deheb marret g[and Ganna Melinchenko tal-Ukrajna waqt li l-Kanadi]a Brianne Theisen Eaton reb[et il-fidda wara li ]ew;ha Ashton Eaton reba[ id-deheb fid-Decathlon.

Bi sprint e//ellenti fl-a[[ar 10 metri, Mohammed Aman sar l-ewwel Etijopjan li reba[ il-final tat-800m f’[in ta’ 1:43.31 min quddiem l-Amerikan Nick Symmonds (1:43.55) waqt li Ayanleh Souleiman ta’ Djibouti temm it-tielet (1:43.76). Din kienet l-ewwel deheb g[all-Etijopja f’distanza ta[t il-5,000m.

L-Amerikan LaShawn Merritt, rebbie[ talmidalja tad-deheb f’Berlin fl-2009 iddomina l-400m tal-ir;iel f’43.74 sek. u reba[ b’distakk enormi fuq it-tieni klassifikat ilkonnazzjonal Tony McQuay waqt li Lugelin Santos tar-repubblika Domenikana temm ittielet quddiem Jonathan Borlee Il-Kenjani Milcah Chekos u Lydia Chepkuri reb[u l-ewwel u t-tieni post fit3,000m Steeplechase bl-eks Champion lEtijopjana Sofia Assefa ttemm it-tielet. Irrebbie[a kellha [in ta’ 9:11.65 min u din kienet l-ewwel darba li atleta Kenjana reb[et dan l-unur mondjali.

Yelena Isinbayeva reb[et id-deheb fil-pole vault g[at-tielet darba

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

Sport 31 PARTITA TA’ {BIBERIJA

Malta tipprova ]]omm is-serje po]ittiva kontra l-Azerbaijan It-tim nazzjonali Malti llum fis-6 p.m. se jkun qed jilg[ab lewwel partita internazzjonali tieg[u ta’ [biberija dan lista;un meta f’Baku jiltaqa’ kontra l-Azerbaijan.

Din se tkun ir-raba’ darba li Malta se tilg[ab kontra dan ilpajji] imma l-ewwel darba barra minn xtutna. Fit-tliet konfronti l-o[ra t-tim Malti dejjem [are; rebbie[ – 5-0 fl1994, 3-0 fl-2000 u 1-0 fl-2002.

Din il-partita, b[allkumplament tal-[afna partiti lo[ra li se jkunu qed jintlag[bu llum madwar d-dinja kollha, se sservi b[ala preparazzjoni g[al impenji ferm aktar serji u kompetittivi li jmisshom ittimijiet fl-ewwel jiem ta’ Settembru meta jkomplu lkwalifikazzjoni g[at-Tazza tadDinja tal-2014.

Malta fis-6 ta’ Settembru se tkun qed tilg[ab f’Ta’ Qali kontra d-Danimarka u erbat’ijiem wara tilqa’ wkoll lill-Bulgarija, tim li kontrih g[ad irridu nag[tu risposta wara telfa kbira fl-ewwel leg f’Sofia 6-0 f’Marzu.

Minn din il-partita tal-lum ilkow/ Pietro Ghedin waqt li qed jittama li t-tim ikompli jibni fuq is-su//ess li kellu fl-a[[ar log[ba kompetittiva flArmenja, se jkun jista’ jevalwa a[jar il-kundizzjoni fi]ika talplejers tieg[u bit-tama li t-tim Malti jibqa’ j]omm ir-rekord perfett li g[andu kontra lAzerbaijan.

Fin-nuqqas ta’ plejers

stabbiliti b[al Jonathan Caruana u Ian Ciantar li jinsabu mwe;;g[in, Ghedin irid jipprepara minn issa g[al min se jilg[ab minflokhom, spe/jalment li l-injury li g[andu tal-ewwel jidher li se tie[u fittul.

Jacob Borg, Clifford Gatt Baldachino u Ryan Camilleri kollha huma relattivament ;odda fl-iskwadra nazzjonali u ]gur li f’[in jew ie[or se jkunu jistg[u jie[du ftit esperjenza internazzjonali.

Ghedin mistenni li jag[mel u]u mill-parti l-kbira tal-plejers li g[andu waqt li fl-istess [in ifittex l-aktar skema adattata bil-mira jkunu l-impenji ta’ Settembru f’pajji]na.

L-iskwadra kollha ta’ 20 plejer li g[andu Ghedin g[addispo]izzjoni tieg[u hi din: Goalkeepers - Henry Bonello

(Sliema W), Justin Haber (Birkirkara), Nicholas Vella (Tarxien R) Difensuri - Andrei Agius (Sassari Torres), Jacob Borg (Sliema W) Ryan Camilleri (Hibernians), Clayton Failla (Hibernians), Clifford Gatt Baldacchino (Sliema W), Mark Scerri (Sliema W) Midfielders - Shawn Bajada (Valletta), Roderick Briffa (Valletta), Paul Fenech (Birkirkara), Ryan Fenech (Valletta), Edward Herrera (Birkirkara), Rowen Muscat (Birkirkara), Gareth Sciberras (Birkirkara) Attakkanti - Andrew Cohen (Hibernians), Michael Mifsud (bla klabb), John Mintoff (Sliema W), Andre’ Schembri (Omonia Nicosia)

It-tim nazzjonali Malti waqt sessjoni ta’ ta[ri; ilbiera[ qabel il-log[ba f’Baku (ritratt> P. Zammit Cutajar)

L-U#21 fl-Ungerija Intant anke t-tim nazzjonali Malti ta[t il-21 sena llum se jkun qed jilg[ab partita ta’ [biberija fil-5.30 p.m. filBozsik Stadium ta’ Budapest kontra l-Ungerija. Din ukoll hi mmirata li tag[ti lill-kow/ Ray Farrugia indikazzjoni /ara talpotenzjal li g[andu qabel limpenji kompetittivi fil-5 u l0 ta’ Settembru fit-Turkija u lGre/ja rispettivament millKampjonat Ewropew.

F’dan il-grupp hemm ukoll il-Polonja u l-I]vezja u s’issa t-

tim Malti g[adu lag[ab biss log[ba wa[da f’:unju filPolonja fejn tilef 2-0.

CHAMPIONS LEAGUE - NISA

Telfa o[ra g[al Birkirkara Birkirkara temmew l avventura tag[hom fi/ Champions -

-

League tan-nisa b’telfa o[ra, it-tielet wa[da minn daqstant partiti meta sfaw meg[luba mi/-Champions Kroati ta’ Osijek FC 7-1 li b’hekk kisbu l-ewwel reb[a.

Il-partita ntlag[bet fl-ATC ‘65 Hengelo Stadium flOlanda u l-goal Malti wasal minn Zahra fid-69 minuta meta l-iskor kien 3-0. G[all-Kroati skorjaw Joscak (2), Boban (2) wie[ed minn penalty u hat-trick ta’ Lojna.

Ta’ min jirrimarka li din hi l-[ames sena konsekuttiva li Osijek [adu sehem f’din il-kompetizzjoni g[alkemm din iddarba naqsu milli javvanzaw wara telfiet 7-0 kontra Galsgow City u 4-0 kontra Twente.

Fl-ewwel ]ew; partiti /-Champions Maltin tilfu 6-0 kontra FC Twente u 9-0 Glasgow City.

TAZZA TAD-DINJA 2014

Capello jrid lura l-ewwel post Ir-Russja se jkunu qed ifittxu li jiksbu lura l-ewwel post fi Grupp F ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja meta lErbg[a jilag[bu log[ba kru/jali kontra l-Irlanda ta’ Fuq. It-tim immexxi minn Fabio Capello b[alissa jinsab ]ew; punti ta[t il-leaders Portugall imma lag[bu ]ew; partiti anqas.

Din il-log[ba f’Windsor Park or;inarjament kienet skedata g[al Marzu imma kienet ;iet posposta min[abba ammont qawwi ta’ borra fl-Irlanda ta’ fuq.

Imma Capello qed jittama li jpatti g[a]-]mien mitluf hekk kif ir-Russi jridu jie[du kontroll tal-grupp fil-;lieda g[al min jg[addi g[all-finali tal-Bra]il sena o[ra.

Il-kow/ Taljan g[a]el skwadra ta’ 24 li tinkludi lillplejers regolari Akinfeev, Alexander Kerzhakov u Sergei Ignasdhevich.

Madankollu ma kienx hemm post g[all-attakkant Andrey

Arshavin li t[alla barra minkejja li rritorna fil-Premier League Russu ma’ Zenit St. Petersburg wara s-su//ess li kellu meta kien misluf lilhom.

Ir-Russi g[andhom /ans qawwi li jpo;;u lilhom infuhom f’po]izzjoni tajba g[all-Bra]il u Capello insista li t-tim hu ffukat tajjeb.

“Ninsab kuntent bilkundizzjoni u l-motivazzjoni tal-plejers. Dan hu mument importanti [afna.”

L-Irlanda ta’ fuq se jilqg[u lura lill-attakkant ta’ Palermo Kyle Lafferty li tilef l-a[[ar log[ba, telfa 2-0 kontra I]rael min[abba sospensjoni. Imma David Healy, Paddy McCourt u Chris Baird kollha t[allew barra g[aliex b[alissa jinsabu ming[ajr klabb.

“Ikun diffi/li li nag[]el plejers li ma kellhomx preseason proprju. Ma jkunx reali li nitlob lil dawn il-plejers biex ikollhom impatt jew influwenza f’partita internazzjonali,” qal il-

manager Michael O’Neill.

L-Irlanda ta’ Fuq g[adhom ming[ajr reb[a fil-grupp u jinsabu fil-[ames post bi tliet punti waqt li r-Russi jridu jirkupraw mit-telfa di]appunanti li ;arrbu kontra lPortugall f’:unju.

Apparti din il-partita llum jintlag[bu wkoll seba’ partiti o[ra ta’ kwalifikazzjoni minn diversi gruppi tal-Kampjonat Ewropew ta[t il-21 sena.

Il-Programm Tazza tad-Dinja 2014

Grupp F

Irlanda Fuq v Russja

Euro U#21 Grupp 1

Wales v Finlandja San Marino v Litwanja

Grupp 2

Slovenja v Estonja

Grupp 4

Albanija v Awstrija

Grupp 6

Faroe Islands v Irlanda

Grupp 10

I]landa v Belarus

TRASFERIMENTI

Chamakh jiffirma ma’ Palace L-attakkant Maroklin Marouanne Chamakh, temm il-[olma kerha li kellu ma’ Arsenal meta sie[eb lit-tim ;did tal-Premier League Crystal Palace fuq kuntratt ta’ sena.

Chamakh ing[aqad ma’ Arsenal fuq free transfer ming[and il-klabb ta’ Bordeaux fl-2010 imma qatt ma sab postu fl-Emirates Stadium u skorja biss tmien goals f’40 log[ba filkampjonat.

Il-plejer ta’ 29 sena kien misluf lil West Ham f’Jannar imma lag[ab biss tliet darbiet.

MITROVIC – L-attakkant Serb Aleksandr Mitrovic iffirma kuntratt ta’ [ames snin ma’ Anderlecht u se jkun qed isie[eb i/-Champions Bel;jani ming[and Partizan Belgrade fi tmiem Awwissu wara l-playoff mill-Europa League. Il-plejer li lag[ab log[ba wa[da internazzjonali

mal-kbar kien strumentali fissu//ess sorprendenti tasSerbja fil-Kampjonat Ewropew U#19 fil-Litwanja dan ix-xahar.

VYDRA – West Brom akkwistaw lill-attakkant tarRepubblika ?eka Matej Vydra b’self g[al sena ming[and Udinese. L-ista;un li g[adda huwa kien misluf lil Watford fejn skorja 22 goal u ng[a]el plejer tas-sena f’The Championship. Il-plejer ta’ 21 sena se jing[aqad ma’ Nicolas Anelka u d-difensur Urugwajan Diego Lugano b[ala l-akkwisti l-;odda talklabb.

DOWNING – Stewart Downing iffirma kuntratt ta’ erba’ snin ma’ West Ham wara sentejn ma’ Liverpool.

G[alkemm ma kienux ]velati dettlaji tat-trasferiment talplejer ta’ 29 sena jidher li Liverpool g[amlu telf sostanzjali.

L-Erbg[a, 14 ta’ Awwissu, 2013

32 Lokali

Prandelli jpo;;i lill-Papa qabel il-log[ba Il-laqg[a mal-Papa hi aktar importanti mill-partita ta’ [biberija tal-Italja kontra lAr;entina, qal il-kow/ Taljan Cesare Prandelli hekk kif ma qabilx mal-attakkant Mario Baloteli.

I]-]ew; timijiet ilbiera[ iltaqg[u mal-Papa u waqt li Balotelli kien rappurtat li qal li kien qed jistenna bil-[erqa din il-laqg[a, jikkunsidra lpartita b[ala prijorità.

“Nilag[bu l-futbol kuljum u kull ;img[a waqt li lillPapa ]]uru biss darba f’[ajtek u din hi emozzjoni ;dida,” qal Prandelli.

“Jekk Balotelli qal li l-par-

tita kontra l-Ar;entina hi aktar importanti mill-udjenza mal-Papa Fran;isku, allura ma naqbilx mieg[u.”

Prandelli qal li l-Papa, li hu Ar;entin, se jag[ti sinifikat spe/jali lil din il-log[ba. “I]]ew; timijiet ninsabu fl-istess lukanda u l-ispirtu g[andu jkun ta’ /elebrazzjoni g[al kul[add.”

Balotelli, li ma [ax sehem fit-Tazza tal-Konfederazzjonijiet, it-Tnejn g[alaq 23 sena.

“L-akbar rigal tieg[u jkun li jsib il-konvinzjoni fil-pitch [alli verament jibda jkun plejer de/i]iv,” qal Prandelli.

Il-log[ba bejn l-Italja u l-Ar;entina li se tintlag[ab illejla fl-Italja ng[atat tifsira storika g[allplejers kif ukoll g[ad-diri;enti ta]-]ew; timijiet meta lbiera[ iltaqg[u mal-Papa Fran;isku, filVatikan. Il-captains ta]-]ew; timijiet, Buffon u Messi (li mhux se jilg[ab fil-partita tal-lum) ippre]entaw tifkira lill-Papa Ar;entin. (Ritratti Reuters)

media•link COMMUNICATIONS