Numru 13,520
€0.55
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Erba’ Maltin arrestati waqt btala f’Verona It-titjira tal-linja tal-ajru Air Malta minn Verona g[al Malta li waslet nhar it-Tnejn filg[axija, ftit qabel is-6pm, kellha erba’ passi;;ieri Maltin nieqsa min[abba li dawn kienu arrestati nhar itTnejn stess fuq suspett ta’ g[add ta’ serqiet minn [wienet u l-lukanda li kienu qeg[din allo;;ati fiha. Numru ta’ Maltin waslu lura Malta minn tour li g[amlu lejn in-na[a ta’ fuq tal-Italja, u minn informazzjoni li kiseb IN-NAZZJON, jirri]ulta li nhar it-Tlieta stess dawn kellhom jitressqu quddiem il-Qorti ta’ Verona mixlijin b’akku]i ta’ serq ta’ diversi o;;etti minn diversi [wienet u mil-lukanda li kienu residenti fiha.
Hu mifhum li hekk kif nhar it-Tnejn il-Maltin li kienu fit-tour kienu qeg[din jie[du ritratt ta’ tifkira fejn l-Arena di Verona, numru ta’ pulizija Taljani marru fuqhom u //irkondawhom bil-karozzi tas-servizz fost il-[sejjes tas-sireni. Erba’ passi;;ieri, tliet nisa u ;uvni ;ew arrestati u ttie[du l-g[assa tal-lokal biex ji;u interrogati. Hu mifhum li l-Pulizija g[andha filmati minn g[add ta’ CCTVs li kien hemm mal-[wienet li ;ew misruqa u anke mil-lukanda li kienu allo;;ati fiha l-Maltin. Jirri]ulta wkoll li kien hemm xi serq irrapurtat fillukanda g[al pa;na 3
L-isfida ta/-/iklisti fl-edizzjoni ta’ din is-sena tal-LifeCycle tkompli llum meta tid[ol fit-tielet jum tag[ha. Matul il-;urnata tal-biera[ kellu jirtira wie[ed mi/-/iklisti min[abba li we;;a’ fil-vja;; ta’ 190 kilometru lejn Kybartai, belt fil-Litwanja li tinsab fuq il-fruntiera li tmiss mar-Russja. Aktar f’pa;na 5
Il-Ministru Anton Refalo g[andu jin]amm responsabbli g[all-isfre;ju f’San Blas bil-barka tal-Ministeru g[al G[awdex Storja f’pa;na 5
Il-Pakistan
Waterpolo
L-eks dittatur Musharraf akku]at bil-qtil ta’ Benazir Bhutto
Sliema jirb[u n-Knock Out kontra Neptunes wara l-g[oti tal-penalties
Ara pa;na 13
Ara pa;na 31
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
2 Lokali
Iwissi dwar in-nies Nuqqas ta’ serjetà li jiddawru bihom u kontabbiltà il-Ministri
Il-mod kif il-Gvern ta’ Joseph Muscat a;ixxa fuq il-ka] ta’ persuna li n]amm arrestat bi ]ball u tressaq ilQorti mixli b’reat li ma wettaqx, juri nuqqas ta’ kontabbiltà u serjetà fit-tmexxija tal-Gvern Laburista. Dan qalu l-kelliem talOppo]izzjoni g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, Jason Azzopardi, li f’kummenti lil dan il-;urnal fakkar ukoll li Silvio Scerri, i/-Chief of Staff tal-Ministru Manuel Mallia, g[andu impjegat tieg[u li qieg[ed fuq il-Bord tal-Pulizija li qed jinvestiga dan il-ka]. Dan minbarra li l-membri l-o[ra ta’ dan il-bord kollha g[andhom rabtiet kbar malPartit Laburista, sostna Azzopardi. Jason Azzopardi qal li linteress tal-Oppo]izzjoni hu li jkun hemm trasparenza fil-[idma tal-bord talPulizija u li dan isir ming[ajr ind[il. Il-Prim Ministru Joseph Muscat fl-a[[ar jiem iddikjara li ma jara xejn [a]in li /-Chief of Staff talMinisteru tal-Intern u sSigurtà Nazzjonali jkollu
laqg[a mal-vittma minkejja li l-ka] suppost qed ji;i investigat mill-Bord talPulizija. Laqg[a li g[aliha kien pre]enti Charles Attard ‘I]-}ambi’, persuna li kien instab hati ta’ reati u kkundannat mill-Qorti fuq lattentat ta’ qtil tal-eks Ambaxxatur ta’ Malta g[allUnjoni Ewropea Richard Cachia Caruana fl-1994. Anke f’dan il-ka], f’kummenti lil IN-NAZZJON, Muscat iddikjara li ma jara xejn [a]in. Il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija qal li b’dawn ilkummenti l-Prim Ministru kkonferma fatt mill-iktar xokkanti – li g[alih m’hemm xejn [a]in li uffi/jal g[oli f’Ministeru jitkellem ma’ wie[ed mixxhieda prin/ipali f’inkjesta suppost indipendenti. Inkwetanti ferm ukoll ilfatt li jimmina l-istituzzjonijiet demokrati/i taghna, qal il-PN, li l-Gvern i[ossu komdu [afna fil-pre]enza tal-kriminali fl-operat uffi/jali tieg[u u li kriminal mag[ruf g[andu a//ess dirett g[all-og[la uffi/jali tal-Gvern.
It-Temp
UV INDEX
7
IT-TEMP> ftit jew wisq imsa[[ab b’[albiet taxxita li jistg[u jkunu bir-rag[ad VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mill-Majjistral li jsir Grigal BA{AR> moderat IMBATT> baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: l-og[la 28˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 428.3 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.24 u tin]el fit-19.47
Il-Ministru Laburista Leo Brincat kiteb f’artiklu fuq ilmidja tal-General Workers’ Union, li l-Partit Laburista fil-Gvern irid ikun kawt dwar in-nies li jiddawru bihom ilMinistri [alli [add minnhom ma jitlag[lu g[al rasu. “G[ax wara kollox, fla[[ar mill-a[[ar, in-nies lilna [atru u mhux lil dawn it-talin” kiteb Leo Brincat flartiklu tieg[u fil-[ar;a ta’ nhar it-Tlieta f’l-orizzont. Il-Ministru Brincat kompla jg[id li fi tmiem il-le;i]latura n-nies se tkun qieg[da ti;;udika lill-Gvern fuq diversi aspetti – fuq ir-rekord tal-Ministri u s-Segretarji Parlamentari, fuq l-im;iba tag[hom imma anke fuq innies li ddawwarna bihom u fuq il-mod u l-istil li mexxejna bih. Il-Ministru g[all-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u tTibdil fil-Klima, sostna li lMinistri je[tie; li dejjem i]ommu saqajhom mal-art u li jisimg[u lin-nies mhux biss meta tkun ;ejja xi elezzjoni. Mhux /ar il-Ministru Leo Brincat g[al min qed jirreferi u jekk hux qed jipponta subg[ajh lejn xi uffi/jal partikolari minn dawk li ;ew appuntati fis-Segretarjati Privati tal-membri talKabinett ta’ Muscat. Li hu ]gur hu li kien hemm diversi minn dawn li spi//aw f’nofs kontroversja f’dawn lewwel xhur ta’ Gvern Laburista.
Twissija /ara mill-Ministru Laburista Leo Brincat lil s[abu l-Ministri
Fi tmiem il-le;i]latura n-nies se tkun qieg[da ti;;udika lill-Gvern fuq diversi aspetti – fuq ir-rekord tal-Ministri u s-Segretarji Parlamentari, fuq l-im;iba tag[hom imma anke fuq in-nies li ddawwarna bihom u fuq il-mod u l-istil li mexxejna bih
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena L-ERBG{A L-og[la 28˚C L-inqas 22˚C
IL-{AMIS L-og[la 29˚C L-inqas 22˚C
IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C
IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 22˚C
IL-{ADD L-og[la 31˚C L-inqas 22˚C
UV
UV
UV
UV
UV
7
8
8
8
8
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 30˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 31˚C xemxi, Amsterdam 20˚C imsa[[ab, Ateni 37˚C xemxi, Li]bona 34˚C xemxi, Berlin 19˚C imsa[[ab, Brussell 21˚C imsa[[ab, il-Kajr 35˚C xemxi, Dublin 19˚C imsa[[ab, Kopen[agen 21˚C imsa[[ab, Frankfurt 21˚C ftit imsa[[ab, Milan 29˚C imsa[[ab, Istanbul 31˚C ftit imsa[[ab, Londra 23˚C xemxi, Madrid 34˚C xemxi, Moska 25˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 23˚C xemxi, Bar/ellona 29˚C ftit imsa[[ab, Ruma 28˚C imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli 34˚C ftit imsa[[ab, Tune] 33˚C imsa[[ab, Vjenna 20˚C imsa[[ab, Zurich 21˚C ftit imsa[[ab, Munich 16˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C xemxi, San Pietruburgu 23˚C imsa[[ab.
F
’indirizz li g[amel li]-]g[a]ag[ flUniversità tas-Sajf organizzat mill-M}PN, il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami tkellem fost l-o[rajn dwar ir-ri]ultati li kien qed jikseb il-pajji] bil-[idma mwettqa mill-Gvern ;did Malti. Il-Prim Ministru kkowta ]-]ieda fi/-/ifra ta’ persuni li ja[dmu. F’perijodu ta’ sena kien hemm ]ieda ta’ madwar elfejn persuna ja[dmu bi qlig[. I/-/ifra ta’ 122,837 persuna ja[dmu kienet l-og[la li qatt kellu l-pajji]. }ieda o[ra rre;istrata kienet dik fin-numru ta’ turisti li ]aru pajji]na. }ieda ta’ madwar 24,000 turist fi ]mien sena kienet wa[da sinifikattiva [afna g[all-ekonomija tal-pajji]. Ir-reklamar tat-te]ori arkeolo;i/i tal-g]ejjer Maltin f’pajji]i o[ra kienet [idma o[ra importanti li da[al g[aliha l-Gvern biex isa[[a[ itturi]mu. B[ala parti minn din il-[idma, ilMinistru Ugo Mifsud Bonnici attenda g[allinawgurazzjoni ta’ wirja dwar it-tempji megaliti/i u l-arti tag[hom li ttellg[et f’Rimini flItalja.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Lokali 3
Pro;ett f’San Pawl il-Ba[ar fiz-zona tal-Erba’ Mwie]eb li wassal biex twaqqa’ /int, inqatg[u si;ar u tne[[iet il-[amrija u li dwaru s-Sindku Laburista u l-kunsill b’ma;;oranza Laburista baqa’ ma we;ibx mistoqsijiet ta’ IN-NAZZJON (Ritratt> Martin Agius)
Il-Kunsill Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar jibqa’ ma jwe;ibx Il-Kunsill Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar, u b’mod partikolari sSindku Laburista Mario Salerno, baqg[u ma we;bux mistoqsijiet li bag[at IN-NAZZJON dwar il-bini ta’ parke;; f’San Pawl il-Ba[ar fizzona tal-Erba’ Mwie]eb. Il-pro;ett jidher li sar ming[ajr ilpermessi me[tie;a, anke jekk isSindku qed jg[id li kien hemm permess ta’ Transport Malta u ma kienx hemm il-[tie;a ta’ permess millMEPA, u f’dan il-ka] isostni li kienet bi]]ejjed sempli/i notifika. IN-NAZZJON bag[at numru ta’ mistoqsijiet lis-Segretarju E]ekuttiv tal-Kunsill, Frans Chircop, fis-26 ta’
Lulju li g[adda. Impjegata talKunsill Lokali qalet lil IN-NAZZJON b’rabta mal-mistoqsijiet li bg[atna, li s-Segretarju E]ekuttiv jinsab indispost u kellu jirritorna lura fl-Uffi//ju Amministrattiv itTnejn 12 ta’ Awwissu. Issa g[addiet iktar minn ;img[a u min[abba li bqajna ming[ajr ebda twe;iba, IN-NAZZJON re;a’ bag[at numru ta’ mistoqsijiet lill-Kunsill Lokali dwar din il-kontroversja. I]da l-Kunsill Lokali b’ma;;oranza Laburista re;a’ injora dawn ilmistoqsijiet u g[a]el li ma jwe;ibx. Dan minkejja l-weg[da tal-Partit Laburista fil-manifest elettorali tal-
kunsilli lokali, li min jag[mel ilment jew mistoqsija, fi ]mien [amest ijiem ting[atalu twe;iba dwar jekk lilment jaqax ta[t ir-responsabbiltà tal-Kunsill, xijkun se jsir u sa meta. Il-ka] re;a’ tqajjem fl-a[[ar laqg[a tal-Kunsill Lokali li saret nhar it-Tnejn – propju minn kunsillier Laburista, li staqsa lis-Sindku jekk hux minnu dak li ;ie rappurtat li m’hemmx il-permessi ne/essarji g[al dan il-pro;ett, li issa kwa]i tlesta. Is-Sindku wie;eb li hemm il-permessi ne/essarji kollha, madanakollu, kif spjegat ma’ dan il-;urnal, ilkunsilliera tal-PN f’San Pawl il-
Ba[ar Graziella Galea, baqa’ ma ta l-ebda kopja ta’ dawn il-permessi lill-Kunsillieri pre]enti. G[aldaqstant hi sostniet li ma tistax tg[id jekk hux veru jew le li [are; dan ilpermess. Hi qalet li l-Kunsill pre/edenti kellu pro;ett a[jar g[al din iz-zona li i]da ;ie mwarrab g[al kollox. Il-pro;ett li dwaru nqalg[et din ilkontroversja suppost g[andu j]id ilparke;; fiz-zona mag[rufa b[ala talErba’ Mwie]eb. Il-permess g[al dan il-pro;ett, li wassal biex twaqqa’ /int, inqatg[u si;ar u tne[[iet il[amrija, ma jidher imkien fuq is-sit elettroniku tal-MEPA.
Arrestati fl-Arena di Verona minn pa;na 1
Hu mifhum li l - Maltin qabbdu avukat Taljan tal - G[ajnuna Legali biex jiddefendi hom fil - ka] , filwaqt li hu wkoll mifhum li l Ambaxxatur Malti g[all - Italja ;ie infurmat
b ’ dak kollu li ;ara u intervjena fil - ka] . S’issa g[adu prematur dwar kemm se jdum g[addej il-ka] fl-Italja, kemm min[abba l-fatt li s-sistema ;udizzjarja Taljana tie[u l-affarijiet xi ftit fit-tul u anke skont jekk il-Maltin humiex se
jammettu l-akku]i mi;jubin kontrihom jew le. F ’ ka] li jammettu s - sentenza ting[ata aktar malajr filwaqt li jekk ma jammettux iridu jin stemg[u l - provi kollha u g[alhekk il - ka] kif ji;ri f ’ Malta , jie[u aktar fit - tul .
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
4 Lokali
Sitt xhur [abs wara li hedded lill-eks mara tieg[u minn Ray Abdilla
Carmel Blundell ta’ 52 sena li ma g[andu l-ebda indirizz fiss, kien ikkundannat sitt xhur [abs millMa;istrat Doreen Clarke wara li ammetta li nhar itTnejn li g[adda bejn id9.30am u s-2.30pm fi Triq San Kristofero fil-Belt, hedded lill-eks mara meta insulentaha. Huwa ammetta wkoll li kkaw]a bi]a’ fuq l-istess persuna, bi]a’ li kienet tant li hi [asbet li kienet se ti;i attakkata minnu. Ir-ra;el
ammetta wkoll li we;;a’ lill-eks mara tieg[u bilfomm u li wettaq dan ir-reat meta kien ta[t ordni talQorti biex joqg[od ’il bog[od minnha. Blundell kien tpo;;a ta[t probation mill-Ma;istrat Anthony Vella f’ka] li kien de/i] fil-Qorti tal-Familja fit-18 ta’ Mejju ta’ sentejn ilu. Hu ammetta wkoll li sar re/idiv hekk kif tressaq ilQorti mill-Ispettur Godwin Scerri, fejn l-Avukat talG[ajnuna Legali Yana
Micallef Stafrace dehret g[alih b[ala l-avukat talg[ajnuna legali. Wara li kkundannatu g[al sitt xhur [abs, il-Ma;istrat Clarke qalet lil Blundell li lanqas biss seta’ j[ares lejn Malti, wisq anqas jag[mel kuntantt mag[ha direttament jew indirettament. “Meta to[ro; mill-[abs, jekk tara lill-eks mara tieg[ek miexja fid-direzzjoni tieg[ek, trid ta[rabha, g[ax ter;a’ tkun qed tiffa//ja l-inkwiet,” qalet il-Ma;istrat lil Blundell.
:uvni midrub b’arma li taqta’ u bil-ponta :uvni jinsab f ’ qag[da stabbli wara li sofra numru ta ’ daqqiet b ’ arma li taqta ’ u bil - ponta f ’ ]aqqu waqt argument nhar it Tnejn filg[axija g[all - [abta tal -1 0 . 30pm , fi Triq Matty Grima , f ’ Bormla . I] - ]ag[]ug[ , li g[andu 25 sena , alle gatament safa ’ ferut waqt argument ma ’ mara ta ’ 45 sena u ;uvni ta ’ 22 sena . It -
tlieta li huma jg[ixu Bormla . Il - pulizija kienet infurmata bil- ka] mill - vittma stess , li rrikorra l - g[assa tal pulizija tal - lokal flimkien ma ’ tfajla ta ’ 25 sena , residenti Bormla . Hu kien eskor tat il - klinika tal - gvern g[all - ewwel g[ajnuna qabel ma ttie[ed l - isptar g[al aktar kura .
Sentenzi sospi]i }ag[]ug[a Spanjola ta’ 20 sena kienet ikkundannata tliet xhur [abs sospi]i g[al sena mill-Ma;istrat Doreen Clarke wara li ammettiet li ppruvat tg[in [abib tag[ha mill-Afrika t’Isfel ja[rab minn /ella flG[assa tal-Pulizija ta’ San :iljan nhar it-Tnejn li g[adda. Il-ka] kollu kellu l-bidu tieg[u meta l-Pulizija sabet lil /ertu Vincent Kyle Trethewey, mill-Afrika t’Isfel ta’ 23 sena, fis-sakra u mix[ut mal-art f’Paceville. Hu we;;a’ fejn fil-Qorti anke deher li kellu diversi
;rie[i fl-g[ajn il-leminija wara li we;;a’ fi ;lieda bejn diversi persuni. Hekk kif ilPulizija ppruvaw jg[inu lil Trethewey, dan sar aggressiv [afna u kien arrestat. Hu ammetta dan kollu fil-Qorti fejn anke ammetta li ma obdiex l-ordnijiet le;ittimi talPulizija. Hu kien fil-pre]enza ta’ Claudia Ferrer li anke din ;iet arrestata. Ir-ra;el tpo;;a f’/ella u f’[in minnhom ilmara ;riet lejn se[ibha u ppruvat t[arrbu mi/-/ella. Ittnejn i]da ;ew ikkontrollati
mill-Pulizija. It-tnejn ammettew l-akku]i mi;jubin kontrihom bir-ra;el jammetti wkoll li kien fissakra fil-pubbliku. Trethewey, kien ikkundannat erba’ xhur [abs sospi]i g[al sena. Il-Qorti wissiet lirra;el fuq il-periklu tax-xorb e//essiv u l-konsegwenzi legali ta’ xi [add li jkun fissakra. L-Ispettur Luke Bonello mexxa l-Prosekuzzjoini filwaqt li l-Avukat Yana Micallef Stafrace dehret g[allkoppja.
Tlieta jwe;;g[u fuq karozza tal-linja kaw]a ta’ [abta }ew; passi;;ieri sofrew ;rie[i gravi u wa[da ;rie[i [fief meta karozza tal-linja [abtet ma’ trakk ilbiera[ filg[odu, g[all-[abta tal5.45 am fi Triq Wied ilG[ajn, f’{a]-}abbar. Il-karozza tal-linja kienet fi triqitha lejn Wied ilG[ajn meta [abtet mattrakk, tal-g[amla Ford Iveco, li kien ipparkjat malbankina tax-xellug. Maddaqqa t-trakk tkaxkar g[al ;o bieb ta’ garaxx. G[alkemm ix-xufier talkarozza tal-linja, li g[andu 29 sena u joqg[od inNaxxar, ma ndarabx flin/ident, tlieta minn seba’ passi;;ieri, ilkoll nisa,
ittie[du l-isptar, fejn instab li tnejn minnhom, wa[da ta’ 75 sena minn {a]-}abbar u o[ra ta’ 57 sena mill-Fgura, sofrew ;rie[i gravi. It-tielet passi;;iera, ta’ 65 sena minn {a]-}abbar, sofriet ;rie[i [fief. Tnejn mill-passi;;iera li ma ndarbux fl-in/ident huma Eritrean ta’ 31 sena residenti {al Far, u Taljan ta’ 33 sena minn Trapani. I]-]ew; passi;;iera lo[ra ma nstabux fuq il-post mill-pulizija. Sid it-trakk, ta’ 59 sena, u t-tifel tieg[u ta’ 37, it-tnejn residenti ix-Xg[ajra, kienu tbieg[du mill-vettura meta se[[ l-in/ident.
Tifla ta’ 13 tintlaqat minn karozza Tifla ta’ 13-il sena sofriet ;rie[i gravi meta ntlaqtet minn karozza nhar it-Tnejn filg[axija g[all-[abta tad-9.20pm, fi Triq il-Wied, l-Iklin. It-tfajla kienet fi triqitha lejn id-dar, fl-Iklin meta fuq ilkarre;;jata li tag[ti g[an-Naxxar, intlaqtet minn Vauxhall Corsa misjuqa minn ;uvni li g[andu 20 sena u joqg[od isSwieqi.
Jindarab gravi f’argument ma’ neputih Ra;el indarab gravi f’argument li allegatament kellu man-neputi tieg[u nhar it-Tnejn filg[axija g[all-[abta tat8pm, fi Triq il-Wied, ilMosta. Ir-ra;el, li g[andu 60
sena u joqg[od il-{amrun, stqarr li kien miexi flimsemmija triq meta kien aggredit minn neputih, li g[andu 38 sena u joqg[od in-Naxxar. Huwa ;arrab ;rie[i f’wi//u fl-argument.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Lokali 5
Il-Ministru g[al G[awdex g[andu jin]amm responsabbli Il-gafef g[amlu sfre;ju f’San Blas bil-barka tal-Ministeru g[al G[awdex Wara jiem li fihom ma jwe;ibx g[all-mistoqsijiet ta’ IN-NAZZJON, il-Ministeru g[al G[awdex fi stqarrija ammetta li l-gafef li kaxkru ramel u blat mill-bajja pittoreska ta’ San Blas f’G[awdex, tni]]lu fil-bajja bil-permess tal-istess Ministeru. Ir-reazzjoni tal-Kelliem talOppo]izzjoni responsabbli mill-Ambjent u l-I]vilupp Sostenibbli, Charlò Bonnici, u tal-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Ippjanar u sSimplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi, Ryan Callus kienet immedjata u fi stqarrija qal li x-xog[ol li sar fil-bajja ta’ San Blas sar kontra kull prassi ta’ kif isir it-tindif f’zoni ta’ sensittività ambjentali. Kien il-;img[a li g[addiet li dan il-;urnal ippubblika ritratti li juru sfre;ju li sar filbajja ta’ San Blas, b’gafef li tni]]lu fuq il-bajja biex
ine[[u l-alka – g[all-kuntrarju ta’ dak li kien isir qabel meta l-bajja ta’ San Blas kienet titnaddaf bl-idejn. Fi stqarrija li [ar;et millMinisteru g[al G[awdex intqal li “issa l-Ministeru qed jikkordina mal-MEPA t-
It-tieni darba li l-Gvern Laburista nqabad iwettaq sfre;ju ambjentali fil-bajjiet ta’ G[awdex tkomplija tax-xog[ol”, ammissjoni /ara li x-xog[ol kien qed isir bla permess, u huwa f’dan l-istadju biss, wara li ;iet ]velata l-istorja minn dan il-;urnal, li lMinisteru g[al G[awdex qed
jikkordina mal-MEPA. B’risposta g[al dan, ilPartit Nazzjonalista qal li lMinisteru g[al G[awdex [a d-de/i]joni li jsiru x-xog[lijiet fil-bajja ta’ San Blas ming[ajr ma fittex awtorizzazzjoni mill-MEPA, u issa, li nqabad iwettaq sfre;ju ambjentali, il-Ministeru qed jg[id li se jikkordina mal-MEPA biex ix-xog[lijiet ikunu jistg[u jsiru. Il-Partit Nazzjonalista sa[aq li din mhix serjetà, u tkompli turi d-disprezz tal-Gvern lejn l-istituzzjonijiet f’pajji]na. Fl-istqarrija tieg[u, ilMinisteru g[al G[awdex qal li x-xog[ol sar sabiex ilbajja titnaddaf mill-alka, madanakollu minn informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, mhux biss alka tne[[iet i]da l-u]u tal-gafef u in;enji o[ra kien il-konsegwenza ta’ [afna ramel li tne[[a g[alxejn kif ukoll sa[ansitra
Il-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo g[andu jin]amm responsabbli g[ad-danni ambjentali li qed ji;ru f’G[awdex
bi//iet tal-blat s[a[ li minn dejjem kien jifforma parti minn din il-bajja skedata mill-MEPA. Il-Partit Nazzjonalista qal fl-istqarrija, li din hija t-tieni d-darba li l-Gvern Laburista nqabad iwettaq sfre;ju ambjentali fil-bajjiet ta’ G[awdex, bl-ewwel darba tkun il-ka] li
fih il-Gvern inqabad ju]a makkinarju goff fil-bajja tarRamla l-{amra. Il-Partit Nazzjonalista kkundanna lill-Gvern Laburista li issa qed jipprova jg[atti li]ball u l-Ministru g[al G[awdex g[andu jin]amm responsabbli g[ad-danni ambjentali li qed ji;ru f’G[awdex.
President tal-Konferenza Episkopali Maltija F’laqg[a li saret fin-Nunzjatura Appostolika, fir-Rabat, Monsinjur Mario Grech, Isqof ta’ G[awdex, in[atar President tal-Konferenza Episkopali Maltija g[at-tliet snin li ;ejjin. G[al dawn l-a[[ar sitt snin, il-President talKonferenza kien l-Ar/isqof ta’ Malta Pawlu Cremon. Il-Konferenza Episkopali, l-og[la organu tal-Provin/ja Ekkle]jastika Maltija, hi ffurmata mill-Isqof Mario Grech, lAr/isqof Pawlu Cremona, in-Nunzju Appostoliku Aldo Cavalli, l-Isqof Aw]iljarju Charles J. Scicluna, l-Ar/isqof Emeritu :u]eppi Mercieca, u Monsinjur Joe Magro, Segretarju. Il-vja;; lejn Kybartai ma kienx fa/li g[a/-/iklisti min[abba l-kundizzjonijiet tat-temp b’waqtiet bix-xita
I/-/iklisti tal-LifeCycle jaslu f’Kybartai Wara li nhar it-Tnejn i/-/iklisti fl-isfida talLifeCycle bdew l-avventura tag[hom minn Minsk fil-Belarus, u qasmu mill-ewwel il-fruntiera biex da[lu fil-Litwanja, mill-biera[ kmieni filg[odu re;g[u bdew jaqdfu fuq irrotta ta’ 2,000 kilometru li g[andha twassalhom San Pietruburgu fir-Russja, fi ]mien g[axart ijiem. Il-vja;; biex qasmu minn pajji] g[al ie[or [a [ames sig[at u nofs u fi tmiemu /-/iklisti kienu g[ajjenin u sabu kenn fi sports hall fil-kapitali Litwana, Vilnius, fejn kielu l-ikla ta’ filg[axija u stra[u matul il-lejl. Matul il-jum tal-biera[, l-g[oxrin parte/ipant fl-isfida ta’ din is-sena kienu mistennija jag[mlu vja;; ta’ 190 km li jwassalhom f’Kybartai – belt fil-Litwanja li tinsab fuq ilfruntiera li tmiss mar-Russja. Mal-wasla tag[hom f’din il-belt i/-/iklisti kienu milqug[a mis-Sindku tal-lokal li offra
wkoll li jibg[at persuni li jitkellmu bir-Russu sabiex ikunu ta’ g[ajnuna g[a/-/iklista meta dawn ji;u biex jaqsmu l-fruntiera lejn ir-Russja. L-anti/ipazzjoni kienet li dan il-vja;; lejn Kybartai ma kienx se jkun wie[ed fa/li g[a//iklisti min[abba li t-temp kellu jkun wie[ed bix-xita. Sfortunatament matul it-tieni ;urnata wie[ed mi/-/iklisti kellu jirtira mill-isfida wara li we;;a’ matul il-vja;;. Il-maratona tal-LifeCycle da[let fil-15-il edizzjoni tag[ha. L-isforzi ta/-/iklisti matul dawn il-15 sena ssarrfu f’iktar minn miljun ewro u nofs b’risq pazjenti morda bil-kliewi li jie[du lkura fir-Renal Unit tal-Isptar Mater Dei. Din issena di;à n;abret is-somma ta’ €130,000. I/-/iklisti mistennija lura Malta fl-1 ta’ Settembru u minbarra l-g[oxrin /iklist it-tim jinkludi wkoll back-up team ta’ 11-il ru[ biex jag[tuhom l-assistenza kollha me[tie;a.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
6 Lokali
Is-St Paul Choral Society twaqqaf fl-1998 u malajr kiseb fama tajba wara kun/erti fil-Katidral tal-Ingli]i u fil-Konkatidral ta’ San :wann
Il-kor Malti St Paul Choral Society se jkanta fl-Awstrija Wara s-su//ess li kellu s-St Paul Choral Society f’Londra sentejn ilu, fejn il-kor kanta fil-Katidrali ta’ San Pawl u ta’ Westminster, fost postijiet o[ra, dan il-kor polifoniku Malti se jer;a’ jie[u l-mu]ika Maltija barra minn xtutna, din id-darba lejn lAwstrija, pajji] mag[ruf g[all-mu]ika fejn il-kor jaf li ]gur se jkun apprezzat. Ta[t it-tmexxija ta’ Hugo Agius Muscat, 46 korist ilhom diversi xhur jippreparaw repertorju m]ewwaq g[all-impenji tag[hom matul il;img[a li se jqattg[u l-Awstrija, fejn se jkantaw fi knejjes prin/ipali fi Vjenna, Melk, Salzburg u Innsbruck. Il-mu]ika tkopri perjodu mis-seklu 16 sa ]minijietna, u tinkludi kompo]izzjonijiet Maltin ta’ Benigno Zerafa, Francesco Azopardi, Luigi Grech, Carmelo Scerri u Hugo Agius Muscat. Fil-kun/erti tag[hom il-kor se jkun akkumpanjat fuq l-orgni minn Elisabeth Conrad.
L-impenji tal-kor jibdew nhar itTnejn 9 ta’ Settembru b’kun/ert filVotivkirche (Knisja Votiva) fi Vjenna, knisja kbira neo-Gotika li nbniet b[ala offerta votiva wara li fl-1853 lImperatur Franz Joseph [elisha [afif minn attentat ta’ qtil. Din il-knisja g[andha rettur Malti, ir-Rev. Joe Farrugia. Il-kor se jippre]enta programm li jinkludi mu]ika Maltija, inklu] b/ejje/ g[all-orgni ta’ Azopardi u Grech li se jindaqqu fuq l-orgni Eppel. L-g[ada, il-kor se jkanta fil-Katidral ta’ San Stiefnu (Stephansdom), proprju fi/-/entru tal-belt kapitali. Hawnhekk, f’nofsinhar, il-kor se jkanta waqt il-quddiesa tal-[in u wara jkompli b’kun/ert ta’ mu]ika sagra, parti minnu a cappella u parti b’akkumpanjament tal-orgni Rieger. Fil-11 ta’ Settembru, f’nofs il-vja;; minn Vjenna g[al Salzburg, il-kor mistenni jieqaf fl-Abbazija ta’ Melk u hemmhekk jag[ti kun/ert a cappella.
F’Salzburg, fit-12 ta’ Settembru, ilkor se jkanta fil-Kollegienkirche, ilknisja tal-Università, wa[da millakbar knejjes f’din il-belt, u li g[adu kemm sarilha restawr li dam g[addej g[axar snin. Il-kor se jag[ti kun/ert u minnufih wara jkanta waqt quddiesa spe/jali mmexxija mill-Ar/i Abbati tal-Ar/i Abbazija Benedittina ta’ San Pietru, Dom Korbinian Birnbacher OSB. F’din l-okka]joni se jindaqq lorgni Mauracher ta’ 34 re;istru. L-g[ada, il-kor se j]ur il-belt ta’ Innsbruck, fejn se jag[ti kun/ert filg[axija fil-Katidral ta’ San :akbu (Dom St Jakob). Din il-knisja, li nbniet fi stil Barokk bejn l-1717 u l1724, g[andha orgni Pirchner, b’iktar minn 3,700 suffara, li se jintu]a waqt il-kun/ert korali. Minbarra l-impenji ta’ kant, ilkoristi se jkollhom l-opportunità j]uru diversi postijiet ta’ interess li g[andhom x’jaqsmu mal-mu]ika, larti u l-istorja.
Is-St Paul Choral Society twaqqaf fl-1998 u malajr kiseb fama tajba wara kun/erti fil-Katidral tal-Ingli]i u filKonkatidral ta’ San :wann. Il-kor jiltaqa’ fl-Undercroft tal-Katidral talIngli]i u g[andu mas-60 membru: ta[lita ta’ koristi b’[afna esperjenza u ]g[a]ag[ b’entu]ja]mu kbir. Il-kor s’issa [a sehem f’iktar minn 180 avveniment. Kull sena jkollu sehem spe/jali fil-Carol Services li jsiru filknejjes Anglikani, tant hu hekk li fl2008, b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet tal-g[axar anniversarju, il-kor [are; CD ta’ mu]ika tal-Milied bl-isem O :esù, {elwa Tarbija, CD li g[amlet su//ess kbir. Il-kor jiltaqa’ kull nhar ta’ Erbg[a mis-7 p.m. sad-9 p.m. Min i[obb ikanta u qed jit[ajjar jid[ol f’kor, hu mistieden ji;i jisma’ waqt prova. G[al aktar informazzjoni, tista’ ]]ur is-sit tal-kor fuq l-internet (www.spcs.info) jew fuq Facebook (St Paul Choral Society).
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Lokali 7
A;;ornata app li ssib l-internet b’xejn L-Awtorità ta’ Malta dwar il-Komunikazzjoni nediet ver]joni a;;ornata tal-applikazzjoni tal-mowbajl li timmarka hotspots ta’ wi-fi madwar il-g]ejjer Maltin. L-applikazzjoni g[allmowbajls android ;iet imnedija g[all-ewwel darba f’Ottubru tal-2012, b’iktar minn 185 hotspot. Ilver]joni a;;ornata issa g[andha aktar hotspots li ]diedu minn dakinhar ’l hawn. L-applikazzjoni hija aktar fa/li sabiex tintu]a u tinkludi informazzjoni dwar ilhotspots li jkunu disponibbli. Kelliem g[all-Awtorità qal li din l-applikazzjoni tikkumplimenta l-[idma
tal-istess Awtorità li tkompli ]]id il-hotspots tal-wi-fi madwar Malta u G[awdex b[ala parti mill-miri talGvern li f’Malta jkun hawn konnettività tal-internet permezz tal-wi-fi kullimkien. L-applikazzjoni kienet ;iet ]viluppata minn grupp ta’ studenti, i]da kienet imsa[[a aktar tard mill-i]viluppatur Malti Daniel Schembri, li ggradwa mill-Università ta’ Hertfordshire u li fl-a[[ar snin [adem ma’ British Telecom u Toyota GB. L-MCA Free Wi-Fi Locator tinsab fost l-aktar 10 apps popolari f’Google Play – li hija l-pjattaforma minn fejn wie[ed jista’ jni]]el din l-app.
Net TV i]id l-udjenza b’aktar mid-doppju Net Television ]ied l-udjenza tieg[u b’aktar mid-doppju, hekk kif skont st[arri; talAwtorità tax-Xandir li jkopri t-tliet xhur bejn April u :unju ta’ din is-sena, juri kif ludjenza ta’ Net Television ]diedet b’137.92%, ji;ifieri minn 3.85% g[al 9.16% fuq perjodu ta’ sena. Dan ifisser li Net Television qabe] stazzjonijiet Taljani b[al Rai Uno u Italia Uno, li sas-sena li g[addiet kien ikollhom udjenza aktar minn Net Television fost ilMaltin u l-G[awdxin. B’hekk, issa Net Television sab postu fost l-aktar tliet stazzjonijiet segwiti mit-telespettaturi Maltin, wara TVM
u One. Isegwu wara Net Television, b’[ames punti per/entwali anqas, wie[ed isib l-istazzjonijiet Taljani Italia Uno u Rai Uno. Kif wie[ed jistenna, l-aktar programm segwit fuq Net Television kien il-bulettin tala[barijiet ta’ Net News tat7.45pm. Anke l-istazzjon tar-radju, Radio 101, esperjenza ]ieda fil-perjodu tat-tliet xhur bejn April u :unju meta mqabbel mal-kwart ta’ qabel, ji;ifieri bejn Jannar u Marzu ta’ din is-sena. Dan ifisser li fit-tliet xhur ta’ wara l-elezzjoni, Radio 101 ]ied l-udjenza tieg[u meta mqabbel mat-tliet xhur tal-kampanja elettorali.
Din i]-]ieda kienet wa[da minima, ta’ 0.63%, g[al total ta’ 5.47%. L-aktar stazzjonijiet tarradju segwiti kienu Bay Radio, One Radio u Radju Malta. Skont l-a[[ar statistika, anke l-portal Maltarightnow.com qed jesperjenza ]ieda sostanzjali filpopolarità tieg[u. Dan hekk kif fl-istess perjodu, ji;ifieri bejn April u :unju ta’ din issena, in-numru ta’ ]jarat fissit ]died b’142% meta mqabbel mal-istess perjodu tas-sena li g[addiet. Meta mqabbel mal-ewwel tliet xhur tas-sena, ukoll ;iet irre;istrata ]ieda ta’ 7%.
Korsijiet mid-Direttorat g[at-Tag[lim Tul il-{ajja G[al sena o[ra, idDirettorat g[at-Tag[lim Tul il-{ajja feta[ l-applikazzjonijiet g[all-korsijiet li jvarjaw minn korsijiet ba]i/i tal-lingwi, g[al xog[ol mag[mul blidejn, arti u drama. L-applikazzjonijiet li fet[u lbiera[ jibqg[u miftu[in sas-6 ta’ Settembru li ;ej. Il-korsijiet jibdew minn Ottubru u jibqg[u g[addejjin sa Mejju. L-g[alliema ta’ dawn ilkorsijiet jispjegaw li jekk wie[ed ma jkollux [jiel ba]iku ta’ xi kors, jista’ japplika xorta wa[da, l-importanti li jkollu iktar minn 16il sena [lief g[al dawk li jixtiequ jitg[allmu d-drama. Id-Direttorat matul din il;img[a tella’ diversi stands fil-Belt Valletta li jesponu larti vi]wali li ti;i mg[allma
matul dawn il-korsijiet u li ]arhom il-Ministru talEdukazzjoni u x-Xog[ol, Evarist Bartolo. Il-Ministru Bartolo semma kif hemm ]ew; sfidi, wa[da li hemm b]onn ta’ iktar edukaturi li jg[allmu lill-adulti ta’ adulti u mhux ta’ tfal, u t-tieni sfida tkun dik li ji;u introdotti l-korsijiet online. Hu spjega wkoll kif hemm kumpaniji tax-xog[ol li qed jitolbu lid-Direttorat biex it-ta[ri; tal-kumpanija tag[hom ikun jinvolvi ledukazzjoni tul il-[ajja, li jfisser li hemm b]onn ta’ iktar korsijiet. B’hekk, il-Ministru Bartolo spjega kif g[andu jissa[[a[ it-tajjeb li di;à joffri dan id-Direttorat ta’ Tag[lim Tul il-{ajja.
L-Ispeaker An;lu Farrugia waqt li kien qed ji;i intervistat minn stazzjon Sqalli
L-Ispeaker f’laqg[a mas-Sindku ta’ Palazzolo Acreide L-Ispeaker An;lu Farrugia f’laqg[a li kellu fuq stedina uffi/jali mis-Sindku Carlo Scibetta – Sindku ta’ Palazzolo Acreide, sa[aq li huwa jrid li r-relazzjonijiet tal-Parlament Malti jitjiebu wkoll b’mod re;jonali ma’ Sqallija u dan b’mod partikolari biex jissa[[u r-rabtiet
bejn i]-]ew; g]ejjer li b’mod tradizzjonali dejjem gawdew minn djalogu kontinwu li jaffettwa l-poplu Malti u dak Sqalli. Tul din i]-]jara, l-Ispeaker An;lu Farrugia ltaqa’ wkoll mal-Kamra tal-Kummer/ fejn ;ew diskussi pro;etti fil-qasam tat-turi]mu u l-produzzjoni.
Din i]-]jara hi t-tieni wa[da konsekuttiva wara l-istedina uffi/jali mill-President talprovin/ja ta’ Enna li n]ammet f’:unju li g[adda. G[al-laqg[a kien hemm pre]enti ;urnalisti, fejn lIspeaker ;ie intervistat fuq ]ew; stazzjonijiet tattelevi]joni re;jonali.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
8 Madwarna Fil-qosor
Il-grupp fi triqtu lejn il-Mozambique g[all-[idma volontarja
Dehra artistika ta’ kif se jkun it-terminal il-;did g[all-ajruplani freighters li jintu]aw g[all-;arr ta’ merkanzija
Volontarjat fil-Mozambique
Emirates tibda l-kostruzzjoni ta’ terminal ;did f’Dubaj
Il-grupp Amigos tas-Segretarjat tal-Missjonijiet Agostinjani, g[at-tieni sena konsekuttiva tella’ grupp ta’ seba’ ]g[a]ag[ fil-Mozambique, l-Afrika. Fi]-]mien li l-grupp se jg[addi hemm, se jag[mel diversi [idmiet fil-lokal ta’ Mapinhane. Primarjament qed isir xog[ol manwali b[al bini ta’ palhotas, li huma d-djar talqasab li jg[ixu fihom in-nies, qed jin]ebg[u diversi swali u klassijiet tal-iskola tas-sorijiet. Tul din l-esperjenza ]-]g[a]ag[ qed jg[inu lis-sorijiet fittqassim ta’ [alib tat-trab tat-trabi lil nisa li jg[ixu we[idhom. Dawn in-nisa ;eneralment ikunu qed jivvja;;aw fit-tul bil-mixi u bit-tfal marbutin wara daharhom. G[alhekk il-grupp ilestilhom ukoll x’jixorbu u xi [a;a x’jieklu biex jitrejqu meta jaslu g[and is-sorijiet. Peress li s-sorijiet Agostinjani jie[du [sieb l-iskola tal-lokal, ilgrupp Malti qieg[ed jg[in lill-istudenti tal-iskola filhomework, jie[du [sieb xi tfal, kif ukoll jg[inu lis-sorijiet fil-b]onnijiet ta’ kuljum.
Mission Fund Grand Lottery
Nixtiequ nfakkru lil kull min g[adu ma bag[atx il-biljetti tal-Lotterija l-Kbira, biex jag[mel dan sa g[ada 22 ta’ Awwissu, 2013. Din il-lotterija se tittella’ nhar il-{add 25 ta’ Awwissu, 2013. L-ewwel premju: Toshiba LCD 32’ television, it-tieni premju: Vestel Auto Washing Machine, it-tielet premju: One4All Gift Voucher ta’ €100 u r-raba’ premju: convection oven.
BBQ b’risq id-Dar tal-Providenza
Se jkun organizzat BBQ b’risq id-Dar tal-Providenza, flistess Dar is-Si;;iewi. Dan se jsir is-Sibt 24 ta’ Awwissu fis-7.15 p.m. L-attività tibda b’quddiesa li se titmexxa minn Fr Martin Micallef, idDirettur tad-Dar, u wara BBQ u divertiment g[allfamilja kollha minn Freddie Portelli u The Greenfields. Prezz g[all-kbar €15 u €8 g[at-tfal (jinkludi starter, g[a;in kiesa[, la[am ta/-/anga jew ti;ie; u zalzett, potato salad u insalata, frott u tazza nbid jew luminata). Min jixtieq ilbiljetti jista’ j/empel 79703053.
Jibda x-xog[ol ta’ kostruzzjoni g[al terminal ;did ta’ 700,000 metru kwadru Emirates SkyCargo bdiet il-kostruzzjoni ta’ cargo terminal ;did u fa/ilitajiet o[ra relatati mal-operat ta’ ;arr ta’ merkanzija flAjruport Internazzjonali ta’ Dubai World Central Al Maktoum. Dan it-terminal hu mistenni li jsir il-qalba tal-operat tal-ajruplani freighters minn Mejju 2014. Minbarra t-terminal, se jinbnew g[add ta’ fa/ilitajiet fosthom 46 dock u 80 spazju ta’ parke;; g[at-trakkijiet, 12-il stand tal-ajruplani fa//ata tatterminal, filwaqt li fa/ilitajiet b[al cross docks se jinbnew fuq i]-]ew; na[at tal-ajruport. Il-kumpanija talkostruzzjoni Amana Steel Buildings Contracting LLC reb[et il-kuntratt u f’dawn l-a[[ar ;img[at bdiet ixxog[ol fuq il-fondazzjoni tat-terminal, bl-ewwel fa]i mistennija tkun lesta sa Di/embru 2013. Emirates SkyCargo b[alissa topera flotta ta’ g[axar ajruplani tat-tip freighters – tmien Boeing 777Fs u ]ew; Boeing 747400ERFs – li kollha se jkunu trasferiti lejn lAjruport Internazzjonali ta’ Dubai World Central. Bejn i]-]ew; ajruporti se jkunu introdotti toroq iddedikati g[all-garr ta’ merkanzija biex jin]ammu l-
[inijiet ta’ trasferimenti li je]istu bejn il-freighters u lflotta tal-ajruplani talpassi;;ieri u vi/i versa. “Din i/-/aqliqa fl-operat tal-frieghters tag[na millAjruport Internazzjonali ta’ Dubaj g[all-Ajruport Internazzjonali Dubai World Central Al Maktoum hi lpass li jmiss fl-espansjoni globali u programm ta’ tkabbir g[all-Emirates SkyCargo. Dan it-terminal il-;did se jipprovdi ]ieda fil-kapa/ità ta’ ;arr u jg[in biex a[na nkun nistg[u nla[[qu malobjettivi tag[na fil-futur,” qal Nabil Sultan, il-Vi/i President Divi]jonali talEmirates g[all-;arr ta’ merkanzija. “Waqt li s-sit qed jinbena, l-operat ta’ b[alissa se jibqa’ l-istess g[alina. A[na qed na[dmu mill-vi/in malAjruporti ta’ Dubaj biex nizguraw tran]izzjoni bla xkiel fl-operat tag[na ta’ frieghters. Dan il-pass ma jinkludix
il-belly cargo operations li nu]aw mal-flotta talpassi;;ieri. Din se tibqa’ tkun operata mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Dubaj.” G[all-bidu t-terminal se jkollu kapa/ità ta’ 700,000 tunnellata ta’ merkanzija fis-sena, li iktar tard ti]died biex tkun tista’ tla[[aq ma]]ieda fid-domanda. It-terminal se jipprovdi wkoll lil Emirates SkyCargo spazju akbar biex ikunu jistg[u jimmani;;jaw prodotti b’[ajja qasira u [a]na ddedikata g[allmedi/ini. B’ri]ultat ta’ hekk tkun qed tespandi l-prodotti u servizzi fil-cool chain tag[ha. Emirates b[alissa topera titjira kuljum bejn Malta u Dubaj, b’waqfa f’Larnaka, ?ipru. F’Malta, Emirates SkyCargo tinsab fl-ewwel sular tas-Sala tat-Tluq flAjruport ta’ Malta. G[al aktar tag[rif wie[ed jista’ j/empel 21660102, jew jibg[at email fuq skycargomla@emirates.com.
Emirates SkyCargo b[alissa topera flotta ta’ g[axar ajruplani tat-tip freighters – tmien Boeing 777Fs u ]ew; Boeing 747-400ERFs – li kollha se jkunu trasferiti lejn l-Ajruport Internazzjonali ta’ Dubai World Central
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Attwalità 9
Fl-alko[ol> Fl-alko[ol> Ag[raf Ag[raf il-limiti il-limiti tieg[ek tieg[ek Il-kampanja l-;dida tas-sajf tiffoka fuq ix-xorb bla ra]an u l-effetti tal-alko[ol fuq il-mo[[ B[ala parti mill-impenn kontinwu f’Malta g[allprevenzjoni mill-[sara kkaw]ata mill-alko[ol, The Sense Group (TSG) nieda lkampanja tas-sajf www.drinkawaremalta.com. Din qed timmira li tolqot g[add ta’ etajiet differenti, b’mod partikulari lill-;enerazzjoni ]ag[]ug[a. Ir-riklami, li jikkonsistu fi tliet kun/etti vi]ivi li ji;bdu lg[ajn, qed ikunu po]izzjonati strate;ikament f’postijiet fejn sikwit jg[addu [afna nies. Ilmessa;; tal-kampanja juri g[al liema effetti l-abbu] tal-alko[ol bix-xorb bla ra]an jista’ jwassal fi ]mien qasir, kif ukoll fuq tul ta’ ]mien. Minbarra riklami fuq ir-radju, in[olqu web banners u dawn se jkunu jidhru fuq siti popolari tal-a[barijiet onlajn u pjattaformi so/jali o[ra fosthom Facebook. Il-messa;; ta’ TSG hu /ar: wie[ed g[andu dejjem ja[seb b’rasu, ikun konxju ta’ meta ]]ejjed hu ]ejjed, ja[seb filkonsegwenzi immedjati u talg[ada filg[odu u fuq kollox, wie[ed m’g[andux jitlef ilkontroll ta’ mo[[u g[ax ikun abbu]a mill-alko[ol. L-importanza tal-moderazzjoni Id-Direttur :enerali ta’ TSG, Ray Grech, qal: “Il-punt
li rridu nwasslu hu li [add
{add mhu se jiggwadanja meta jesa;era fil-konsum tal-alko[ol. Li tixorb bla ra]an hi attività perikolu]a li [afna drabi ma tkunx rikonoxxuta bi]]ejjed
mhu se jiggwadanja meta jesa;era fil-konsum talalko[ol. Li tixorb bla ra]an hi attività perikolu]a li [afna drabi ma tkunx rikonoxxuta bi]]ejjed. Minbarra kumplikazzjonijiet o[ra, nies li jixorbu bla ra]an fuq ba]i regolari jistg[u jkunu qeg[din f’riskju li jag[mlu [sara serja lil mo[[hom u dan iwassal g[al ]ieda f’telf ta’ memorja iktar ma jg[addi ]-]mien. “Min-na[a l-o[ra, a[na fidu/ju]i bir-rispons aktar po]ittiv g[all-messa;; talkampanji tag[na tas-sajf. Il-
Kul[add g[andu dejjem ja[seb b’rasu, ikun konxju ta’ meta ]-]ejjed hu ]ejjed, ja[seb fil-konsegwenzi immedjati u tal-g[ada filg[odu u fuq kollox, wie[ed m’g[andux jitlef il-kontroll ta’ mo[[u g[ax ikun abbu]a mill-alko[ol
ma;;or parti tan-nies f’Malta llum il-;urnata jifhmu lmessa;; li xorb e//essiv talalko[ol mhux sinjal li wie[ed g[andu jkun kburi bih, i]da hu wie[ed li jwassal g[al nuqqas ta’ awtorispett u anki potenzjalment g[al [sara fi]ika,” qal Ray Grech. Din il-kampanja tifforma parti mill-pjan ta’ azzjoni g[all-2013 flimkien mas-sit www.drinkawaremalta.com. G[all-konsumatur, dan is-sit jipprovdi tag[rif dwar laspetti differenti relatati malkonsum ta’ xorb alko[oliku. Matul is-snin, TSG nieda g[add ta’ kampanji li offrew rakkomandazzjonijiet pratti/i bl-g[an li ti]died il-kuxjenza u jsir aktar u]u mis-sens komun biex ikun mi;;ieled labbu] tal-alko[ol. “TSG jixtieq jappella mill;did biex ikun hemm impenn
kollettiv minn dawk kollha kon/ernati biex ikunu indirizzati l-problemi fejn je]istu,” qal id-Direttur :enerali ta’ TSG. “Lospitalità u r-rispett huma fost l-aqwa valuri tag[na l-Maltin, u dawn g[andna ng[o]]uhom illum iktar minn qatt qabel, fid-dawl li pajji]i o[ra di;à tilfu dawn il-valuri. Hu g[alhekk importanti li dawn il-valuri ma jitilfux is-sens tag[hom min[abba konsum ta’ xorb ]ejjed.” Prevenzjoni mill-[sara “L-enfasi madwar id-dinja hi dwar il-prevenzjoni tal[sara mi;juba mill-abbu] talalko[ol. B[ala pajji], a[na
nistg[u nkomplu nedukaw u nrawmu kultura ta’ xorb responsabbli u nirsistu biex ikun hemm aktar infurzar talli;ijiet e]istenti. Ma hemmx
b]onn li no[olqu li;ijiet ;odda meta dawk kurrenti huma adegwati,” qal Ray Grech. “Ikun iktar in;ust li nintaxxaw lill-ma;;or parti tan-nies li jixorbu b’mod responsabbli ming[ajr ma noqog[du g[assa fejn l-abbu] ikun qed ise[[. Il-po]izzjoni tag[na rigward il-Politika Nazzjonali dwar l-Alko[ol, li mag[ha b’mod ;enerali naqblu, hi bba]ata fuq dan ilprin/ipju.” TSG twaqqaf fl-1997 blg[an li jippromwovi lmessa;; g[al xorb moderat fost il-Maltin. TSG kien attiv f’kampanji biex titnaqqas il[sara mill-abbu] tal-alko[ol permezz ta’ numru ta’ inizjattivi rikonoxxuti b[ala la[jar e]empji ta’ responsabbiltà so/jali korporattiva f’Malta.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
10 {sibijiet
Titjira ma]-]mien Ta’ sitt snin bdejt immur lIskola Primarja ta’ {al Tarxien fi Triq il-Kbira, erba’ passi bog[od mid-dar fejn twelidt u g[ext sakemm i]]ewwi;t, fi Vjal Simmon. Il-binja kienet ;id tal-familja Cassar Desain mikrija lillGvern g[at-tag[lim tat-tfal. G[all-bniet inkriet Villa Lanzon, proprjetà tal-familja li ;;ib isimha. Subien u bniet kien jiltaqg[u biss biex i[ejju g[al kwi]] fuq ir-Rediffusion. Il-Gvern Kolonjali ftit bena skejjel f’‘Malta Fortizza’. Bla ma nonqos, l-g[alliema ma kinux im[arr;a daqs dawk tal-lum, imma nies tad-dmir, bi [las ]g[ir, jag[tu lilhom infushom g[all-;id tat-tfal.
Sena minnhom li g[amilt
‘Bower House’ kif kienet mag[rufa l-iskola, tg[allimt f’kamra li titla’ g[aliha minn garigor. Fl-a[[ar sena, irraba’, sibt ru[i f’kamra ]g[ira b’saqaf ta]-]ingu, fil-;nien
Il-memorji tat-tfulija G[all-[abta tas-7.30 a.m. wara li nitlaq mid-dar b’basket, li darba kien ta’
ku;inuwi u li ommi sewwiet, ng[addi minn Triq Blata (Triq il-Fortizza isem maqlub [a]in g[all-Ingli], f’Rock Street). Fil-bidu ta’ din it-triq kienet toqg[od il-familja D’Alfonso li xi mitt sena qabel ;iet Malta minn G[awdex. Mikiel bilqieg[da fejn il-bieb jag[mel pipi bojod. Fi djar o[ra man-nies kien jin]ammu l-bhejjem u l-g[alf g[alihom. Tfal g[addejja minn din it-triq dejqa, i[abbtu saqajhom, jirbombja [oss li juri li ta[tu vojt. Fi triq biwitha, Triq Sant’Anna, xi nies g[arrfuni snin wara li meta j[arsu fil;wiebi kienu jaraw ‘statwi’. L-iskola kienet imdawra
Il-kittieb Spanjol Carlos Ruiz Zafon
b’[adid ippuntat. Darba tifel akbar minni xxabbat mag[hom u [adida da[let fi gri]mejh. Diqa fuqna. Sakemm xi ;img[at wara ;ie lura minn San Luqa. Kif nid[lu, lapida fil-g[oli, in-na[a tal-lemin fuq luffi//ju tal-mexxej tal-iskola kienet tg[id li hemm g[ammar l-Isqof Leonardo Abela. Skont Monsinjur Vin/ent Borg id-dati mni]]la huma ]baljati. Ftit lil hinn mid-da[la bit[a kbira, li madwarha jinstabu lkmamar, klassijiet, min imdawwal mix-xemx, min
Il-qoxra tal-ktieb ‘The Midnight Palace’
im/a[[ad mix-xemx kellu jifra[ b’lampa li ddawwal ilkitba bil-;ibs tal-g[alliem fuq blekbord, waqt li tifta[ g[ajnejn it-tfal i[a]]u fuq pitazzi li b[al kotba u [alib kienu jing[ataw b’xejn. G[exna bank ma’ bank, kollha mimlijin skaldi. Toqba fejn kien hemm klamari fejn tixxarrab il-pinna qabel ma tibda t[a]]e] fuq pitazz. Wara ;iet il-linka ‘Parker’ u pinen tal-marka ‘Vispen’. Rigal li rba[t
G[allmuna skont is-sena Wright, Vella, Chetcuti, Zammit. Tal-ewwel kellu kamera u [adilna ]ew; ritratti, ]viluppahom u g[adda kopja lil kull tifel. Jista’ jkun li Wright, li kien siefer lejn lIngliterra, g[adu [aj. Mimlija g[omor baqg[u Lawrence Mizzi, Ernest Balzan, u l-G[awdxi Joe Xerri li g[allmu f’dik l-iskola imma mhux lili. Barra rritratti Wright kien tellg[alna bil-polza, rigali g[all-Milied. Erba[t flixkun, mimli ilma, imwa[[la mieg[u [adida li fil-bi//a ta’ fuq kellha /irku. Kienet tidda[[al fil-flixkun, tin[are;, bl-infi[ fuqha jo[or;u l-b]ie]aq. G[al dak i]-]mien (1953) rigal kbir. Il-[ob] mi;jub mid-dar kien jittiekel jew fil-bit[a kbira g[at-tfal kbar, jew f’wa[da ]g[ira g[a]-]g[ar. Darba fil-bit[a ]-]g[ira ni]el tifel kbir [atafli l-[ob] bi]]ejt, [aduli u telaq lura ji;ri. Irrappurtajt imma ma g[araftux. Ma]-]mien fhimt li dan it-tifel seta’ ma kellux x’jiekol.
minn fejn konna ning[ataw larin;a fis-sena mill-mexxej tal-iskola. Meta tag[mel ixxita mis-saqaf jin]el l-ilma u j[arbat kitbietna. Fl-ewwel sena l-iskola kienet f’idejn :u]eppi Portelli mill-Belt Valletta, wara g[addiet f’idejn Duminku Muscat, qsajjar bil-kappell ta’ dixxiplina kbira minn {a]}abbar. Ma ninsiex linspectors nisa, g[alina xju[, libsin il-kappell jaraw x’tg[allimna. :ieli tfa//a Dun :u]epp Bonni/i fil-waqt li kien ji;i wkoll il-Kavallier Borg jg[allimna d-disinn. :ieli ;ew nies biex jaraw g[ajnejna hux tajbin u xag[arna hux nadif. Mill-kulle;; tal-g[alliema g[at-ta[ri; ;ie :u]eppi Vella li wara sar qassis u Chircop li g[adu [aj. G[alija u g[al xi o[rajn kienet l-a[[ar sena. Sibt ru[i l-Liceo tal-{amrun. Kienu gerbu erba’ snin sbie[. A[jar ng[aqqad tifkirieti qabel ma nisma’ tnaqqar il-qanpiena ta’ John Donne li [ossha [addmu Ernest Hemingway. The Midnight Palace
Ftakart dan kollu meta qrajt
‘The Midnight Palace’ tal-
Ispanjol Carlos Ruiz Zafon li ilu jdur mieg[i dawn l-a[[ar ;img[at. Mort mieg[u f’Kalkutta. U b’g[a;eb kbir tieg[i ;abni ng[ix f’Mejju 1932 u g[alhekk se jkolli nibdel il-karta tal-g[arfien. Sebat itfal li se jag[lqu sittax-il sena, se jitilqu minn fejn trabbew u tg[allmu. Ma]]mien kienu waqqfu g[aqda bejniethom b’laqg[at ta’ billejl f’dar im;arrfa msej[a minnhom ‘Il-Palazz ta’ Nofsillejl’ “li tnixxi awra ta’ se[er u [olm”. Wie[ed minnhom [oloq ;rajja dwar negozjant xi[ li kien jittajjar madwar dik ilbinja, imge]wer f’mantar abjad, g[ajnejh [omor nar jikbru, snienu nejbiet ta’ dib jistrie[u fuq xufftejh, dejjem lest biex jiekol l-erwie[. Ittifel mar lil hinn fit-twerwir minn Sofokle u Omeru.
minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net
Fl-a[[ar lejla, g[ax it-tfal kienu se jitilqu, huma jag[mlu ri/eviment bejniethom fil-palazz. Issurmast, b’esperjenza ta’ 35 sena f’dik l-iskola bit-tag[lim ta’ letteratura, ;rajja u aritmetika, ma jmurx mag[hom, jibqa’ wa[du ja[seb fuq i]-]g[a]ag[ li g[alihom g[amel kollox. “Kien ja[seb fuq [ajjithom b[al folji vojta ta’ ktieb fejn kien i[a]]e] l-ewwel taqsimiet ta’ ;rajja li qatt ma kien se jit[alla jtemm” It-tfal img[oddi ma kellhomx, i[arsu lejn il;ejjieni b’tama, g[aliex g[andhom jib]g[u mill;ejjieni. Imma wa[da minnhom ta[seb wa[edha li [add minnhom ma seta’ ja[rab mid-destin kiefer wirt l-img[oddi. “Kien g[ad baqg[alna nitg[allmu li x-xitan [oloq i]]g[o]ija biex a[na nkunu nistg[u nag[mlu l-i]balji tag[na u l-Mulej kien waqqaf fis-s[i[ il-milja tal-kobor u xxju[ija biex a[na n[allsu g[alihom.” Ma nistax in[alli barra lixxwej[a Arjami, li kellha bint jisimha Kylion mag[rufa b[ala ‘Il-Prin/ipessa tadDawl’ li flimkien ma’ ]ew;ha Jewahal nisslet ]ew; ulied. Il-missier kien in;inier mill-aqwa li ried jibni ferrovija biex tg[aqqad innies. Ji;i mhedded minn uffi/jal Ingli]. Dan tal-a[[ar jitke//a mixxog[ol, iwaqqaf so/jetà sigrieta, xejn b[al dik tat-tfal. L-Indja ta]-]mien kolonjali fejn bniedem wara mewtu jinqasam fi tnejn; lura fiddinja tal-bnedmin irid joqtol lil demmu. {ajr lil Agenda Book Shop
Kien g[ad baqg[alna nitg[allmu li x-xitan [oloq i]-]g[o]ija biex a[na nkunu nistg[u nag[mlu l-i]balji tag[na u l-Mulej kien waqqaf fis-s[i[ il-milja tal-kobor u x-xju[ija biex a[na n[allsu g[alihom
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Kuntrast li je[tie; nevitawh L-ekonomija Ewropea g[adha kemm [ar;et uffi/jalment mit-tieni re/essjoni li sofriet fl-a[[ar ftit snin. ?ifri ppubblikati mill-Eurostat, l-uffi//ju tal-istatistika tal-Unjoni Ewropea, juru li g[allewwel darba f’sentejn, l-ekonomija tal-Unjoni Ewropea, meta me[uda kollha f’daqqa, kibret fittliet xhur bejn April u :unju. Dan hu sinjal po]ittiv g[all-Ewropa kollha kif ukoll g[allekonomija dinjija. {ames snin di]astru]i g[all-ekonomija Ewropea
L-a[[ar [ames snin kienu snin mill-aktar kefrin g[all-ekonomija tal-Ewropa. Fl-2008, l-ekonomija Ewropea mal-bqija tad-dinja, da[let fl-ag[ar re/essjoni fi tmenin sena meta g[al sena u nofs /kienet b’mod sostanzjali. Bil-maqlub ta’ dak li ;ara wara re/essjonijiet tal-passat, l-irkupru tal-Ewropa u anke tal-bqija tad-dinja mir-re/essjoni tal-2008 u l-2009 kien kajman [afna, tant li l-ekonomija Ewropea re;g[et da[let f’re/essjoni o[ra sentejn ilu. Anke jekk ma /kinitx daqs erba’ snin ilu, ]ew; re/essjonijiet twal f’temp ta’ [ames snin kienu kefrin g[al [afna pajji]i. Snin mill-aktar iebsa u ta’ test kbir g[all-ekonomija ta’ kull pajj]. Test, i]da, li [afna pajji]i fallew fih u li kixef de/i]joni-
jiet []iena jew politika ta’ konvenjenza li kienu mexjin biha [afna gvernijiet biex ikunu popolari mal-elettorat i]da mhux serji g[ax ma ggvernawx fl-interess tal-poplu.
Issa l-ekonomija Ewropea meta to[odha f’daqqa g[andha sinjali tajbin. Mhux biss [ar;et mirre/essjoni imma wkoll hemm it-tama li tkompli tikber b’rata aktar sostnuta.
Il-kuntrast is-sabi[ f’Malta
Sinjali li jalla huma fula f’qarg[a
A[na f’Malta kellna kuntrast. Fejn intlaqatna minn dak li kien qed ji;ri barra, i]da bi ftit u blanqas danni. Il-Gvern Malti fl-a[[ar [ames snin, g[aliex g[araf jie[u l-a[jar de/i]jonijiet anke jekk ma kinux forsi popolari mal-elettorat, ma kkrollax u g[araf isalva anke fl-aktar ]minijiet diffi/li fejn rajna l-ekonomija dinjija t[alli riperkussjonijiet kbar fuq is-suq finanzjarju dinji u fuq is-suq taxxog[ol. Minkejja s-sitwazzjoni ekonomika internazzjonali, l-g[aqal tal-politika tal-Gvern Malti wassal biex pajji]na [oloq 20,000 impjieg ;did fl-a[[ar [ames snin u l-ekonomija tag[na kibret u, aktar minn hekk, ittrasformat ru[ha f’wa[da li [olqot bi]]ejjed xog[ol g[al eluf kbar ta’ nisa li [ar;u ja[dmu. Ekonomija li rnexxielha wkoll to[loq impjiegi tajbin g[al ]g[a]ag[ im[arr;in. Dak kien il-kuntrast it-tajjeb g[alina – ekonomija Ewropea f’]ew; re/essjonijiet kefrin waqt li Malta tkabbar l-ekonomija tag[ha, tittrasformaha b’[afna riformi u to[loq l-impjiegi bl-eluf.
U Malta? F’Malta g[adu kemm kellna, kontra x-xejra ta’ dak li qed ji;ri fl-ekonomija dinjija, tnaqqis qawwi fl-importazzjoni g[all-industrija u fl-esportazzjoni, g[al xahrejn wara xulxin. Il-konsumatur qed ibati minn g[oli tal-[ajja qawwi ta’ sebg[a fil-mija fil-prodotti tal-ikel. Kellna g[all-ewwel darba wara numru ta’ snin, tnaqqis fl-impjiegi u anke tnaqqis fin-nies li siefru. U g[andna sidien ta’ negozji ]g[ar li qed igergru b’mod konsistenti minn nuqqas ta’ ordnijiet u nuqqas ta’ xog[ol. Jalla li dawn huma /ifri u fatti li huma fula f’qarg[a. G[ax jekk mhumiex, dan hu kuntrast bil-maqlub ta’ li kellna fl-a[[ar [ames snin. Ksibna l-kuntrast is-sabi[ mill-2008. U g[aliex irnexxielna nag[mlu dan fi ]minijiet mill-aktar diffi/li, ]gur ma nistennewx il-kuntrast il-[a]in li barra minn Malta jkun hemm ekonomiji jikbru waqt li f’Malta jkollna nuqqas ta’ xog[ol. G[aliex i]-]minijiet huma a[jar u differenti, dan il-kuntrast g[andna nevitawh.
Is-sabi[ tal-volontarjat Minn nhar it-Tnejn li g[adda bdiet l-isfida xejn fa/li tal-LifeCycle li ssir kull sena bl-g[an li jin;abru fondi g[ar-Renal Unit li jg[in lil pazjenti morda bil-kliewi. Ming[ajr ma jrid wie[ed japrezza l-impenn li ilhom juru l-20 /iklist li g[al dawn l-a[[ar 18-il ;img[a u forsi aktar, [admu bis-s[i[ biex jippreparaw g[al din l-avventura lil hinn minn xtutna. Apparti dawn i/-/iklisti wie[ed irid isemmi wkoll li hemm 15-il persuna fil-backup team li wkoll qed jag[mlu l-parti tag[hom biex din lavventura tissarraf f’su//ess i]da wisq aktar, tag[ti rri]ultati tag[hom fi flus g[al [addie[or. Avventura diffi/li biex jg[inu lil [addie[or
Dawn i/-/iklisti g[a]lu li
jag[mlu din l-isfida fuq g[axart ijiem biex jag[tu xi [a;a lura lis-so/jetà waqt li jg[inu lil min tassew g[andu b]onn u g[alhekk bdew dawra bir-roti li minn Minsk fil-Belarus se twassalhom sa San Pietruburgu fir-Russja. Nemmen li inizjattivi b[al dawn jimmeritahom kull tip ta’ pubbli/ità g[aliex apparti li nkunu qed ng[inu lil dawn i/-/iklisti biex ikomplu ji;bru fondi b’kaw]a ;usta, tkompli to[ro; karatteristika sabi[a tas-so/jetà Maltija, dik li dejjem ng[inu lil [addie[or. Sfortunatament, kultant filmedia in;enerali nisimg[u wisq b’a[barijiet negattivi li juru firda u ;lied bejn nazzjonijiet differenti jew sa[ansitra bejn l-istess ;ens u g[alhekk nemmen li stejjer b[al dawn fejn wie[ed qed jg[in lil [addie[or, g[andhom jie[du pubbli/ità daqs,
Dawn i/-/iklisti g[a]lu li jag[mlu din l-isfida fuq g[axart ijiem biex jag[tu xi [a;a lura lis-so/jetà waqt li jg[inu lil min tassew g[andu b]onn u g[alhekk bdew dawra bir-roti li minn Minsk fil-Belarus se twassalhom sa San Pietruburgu fir-Russja
jekk mhux aktar minn a[barijiet li juru n-negattiv tal-bniedem. {adt gost ninnota li meta fil-jiem li g[addew ilparte/ipanti ltaqg[u mal-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, dawn kienu po]ittivi fil-kummenti tag[hom meta tkellmu dwar il-problemi li wie[ed irid i[abbat wi//u mag[hom biex ikun jista’ jag[mel din lavventura b’su//ess barra minn pajjizna. Fost o[rajn kien hemm min fost il-parte/ipanti ma n[ar;ulux il-Visas ne/essarji waqt li kif wie[ed jista’ jimma;ina, ladarba wie[ed ikun qed jipprepara fit-tul g[al din l-avventura li tirrikjedi stamina kbira, [afna mid-drabi t[abbat wi//ek ma’ sfidi fi]i/i u problemi ta’ injuries. Madankollu, kif stqarrew l-istess parte/ipanti, id-diffikultajiet li qed jesperjenzaw huma ferm ’il bog[od mid-diffikultajiet li l-pazjenti tar-Renal Unit jg[addu minnhom. 2,000 kilometru bir-rota
Veru ka] li fil-[ajja m’hemm xejn isba[ milli tg[in lil [addie[or jew aktar
minn hekk li tag[ti ming[ajr ma tistenna li se tir/ievi lura. Fid-dawl ta’ dan il-fatt ammirajt ukoll il-kura;; ta’ William Saliba li g[andu 61 sena u ilu mill-2007 jipparte/ipa fil-LifeCycle Challenge u din is-sena, flimkien ma’ s[abu se jkun qed jag[mel 2,000 kilometru bir-rota. L-isfida ta’ dan it-tim, kemm /iklisti kif ukoll talback-up team hu li kul[add ji;bor mhux anqas minn €3,000 kull wie[ed biex lammont mi;bur fl-a[[ar ikun wie[ed sabi[ u li jissarraf f’g[ajnuna mixtieqa minn dawk li huma morda bilkliewi. Fid-dawl ta’ din linizjattiva rrid bilfors infa[[ar lil kull min ja[dem fil-volontarjat g[aliex dawn huma nies b’qalb tad-deheb li g[andhom g[an wie[ed – li jg[inu ming[ajr ma jkunu ppremjati finanzjarjament. Matul dan is-sajf qed nisimg[u b’[afna stejjer ta’ gruppi ta’ [bieb li qed jag[]lu li jag[tu mill-[in tag[hom biex jg[inu lil [addie[or b’modi differenti u skont kif wie[ed ikun jista’. Nie[u gost ninnota li f’pajji]na l-volontarjat qed ikun apprezzat mill-og[la awtori-
minn David Casa david.casa@europarl. europa.eu
tajiet fosthom bil-premju li ta l-President g[all-Volontarjat u li jing[ata kull sena. Bla dubju, il-volontarjat hu xhieda tal-valur tal-im[abba u juri ukoll ir-rispett li g[andu l-poplu Malti. Nemmen li dan il-premju u linizjattivi kollha li jse[[u matul is-sena mill-Maltin, kemm f’pajji]na kif ukoll barra minn xtutna, huma mera tal-qalb ;eneru]a ta’ pajji]na u riflessjoni talkobor tal-umanità ta’ pajji]na. Dan hu dak li jg[aqqadna b[ala Maltin u G[awdxin u dan hu dak li g[andu jag[milna kburin.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
12 Ittri
G[ira mifnija bil-vendikazzjoni Qed naqraw ta’ spiss fuq ilPark tal-Familja li kemm ilMinistru Leo Brincat, kif ukoll il-Kap sabu o;;ezzjoni bla sens biex ikun mag[luq. Fuq kollox, [add g[adu ma sab l-inqas periklu, i]da xorta ng[alaq. Dan kollu, fil-fehma tieg[i, hu g[ira u disprezz g[an-nies. Ma nafx kif ir-residenti tal-post qag[du g[al dan kollu u ma g[amlux xi protesta. Jekk qed ja[sbu li hemm xi periklu, g[ax ma qabbdux lil tas-Sanità biex jaraw jekk hemmx lok ta’ mard? B[alma qalu ta’ Marsaxlokk, li bil[mie; li qed tarmi /-/umnija tal-power station in-nies qed
ibatu bil-kan/er, [alli kul[add iserra[ rasu. Imma l-Gvern qatt mhu se jasal sa hawn g[ax jaf li ma hemm xejn. Tant hu hekk li lillFondazzjoni Inspire, ilMinistru Leo Brincat taha lassigurazzjoni tieg[u li ma hemm periklu g[al [add. Dan ikkonfermah ukoll il-Kap E]ekuttiv tal-Inspire, Nathan Farrugia, li mill-Professur talInspire stess irri]ulta li m’hemm ebda periklu. Tfa//a Edward Mallia, li biex juri kemm hu bravu qal li l-[sara ilha ;ejja minn qabel u g[alhekk se jie[u fit-tul biex jinfeta[ ming[ajr konsultaz-
zjoni ma’ [add. G[ira sfrenata u vendikattiva g[all-a[[ar biex [add ma jkompli jgawdi dan il-park fin-na[a ta’ isfel ta’ pajji]na, li mill-ewwel ;urnata li nfeta[ kien fuq fomm kul[add li fa[[ar l-investiment li sar fih biex it-tfal u l-familji jkollhom post ie[or mill-aqwa ta’ rikreazzjoni, ta’ divertiment u mill-isba[ li jista’ jitgawda minn kul[add. B’dan l-a;ir dejjem jimxi lLabour kull meta jkun filpoter. Basta tg[addi tieg[u, basta jbatu n-nies.
G. Busuttil In-Naxxar
Il-PBS dwar il-ftehim mal-istazzjon CCTV Il-PBS tag[mel referenza g[all-artiklu ppubblikat fledizzjoni ta’ dan il-;urnal tat13 ta’ Awwissu, 2013, liema artiklu kien intitolat ‘Il-PBS se jiffirma ftehim mal-istazzjon tal-Istat ?ini]’. Dan l-artiklu jg[id li l-PBS, fi]-]mien li ;ej se tkun qed tiffirma ftehim max-xandar pubbliku ?ini] CCTV. Lartiklu mbag[ad ikompli billi jag[mel konnessjonijiet politi/i bejn il-firma ta’ dan il-ftehim u ftehim ie[or li g[amel il-Gvern Malti ma’ kumpanija ?ini]a. G[all-korrettezza tajjeb wie[ed jg[id li dan mhuwiex ftehim ;did, i]da hu kontinwazzjoni ta’ ftehim iffirmat nhar is-6 ta’ Novembru, 2009 bejn l-istazzjon CCTV u /Chairman tal-PBS ta’ dak i]-
]mien, Claire Vassallo Thake. Fuq kollox, dan il-ftehim kien ilu ji;i kkultivat g[al diversi snin, tant li delegazzjoni mill-PBS g[amlet ]jara ta’ kortesija fi/-?ina bejn it30 ta’ Ottubru, 2009, u l-4 ta’ Novembru 2009, bil-g[an li jitjiebu r-relazzjonijiet bejn i]-]ew; stazzjonijiet u ji;i ffirmat ftehim ta’ kollaborazzjoni, kif fil-fatt sar. Tajjeb li wie[ed jg[id ukoll li wara li l-ftehim ori;inali skada fil-31 ta’ Di/embru, 2011, ;ie diskuss diversi drabi mill-Bord tad-Diretturi pre/edenti mmexxi minn Joe Mizzi, it-ti;did tal-istess ftehim u dan kif jixhdu l-minuti tal-istess bord. Fil-fatt, ;ew proposti xi emendi g[al dan il-ftehim, bl-
intendiment li dan ji;i ffirmat hekk kif isiru dawn l-emendi. G[aldaqstant jo[ro; /ar li lftehim bejn il-PBS u l-istazzjon CCTV m’g[andu x’jaqsam assolutament xejn mal-ebda ftehim li g[amel jew li jista’ jag[mel il-Gvern Malti ma’ xi kumpanija ?ini]a. Barra minn hekk, il-PBS b[ala xandar pubbliku ttenni l-prin/ipju tag[ha li timxi rigoro]ament mal-obbligi Kostituzzjonali tag[ha biex tirrispetta l-bilan/ u l-imparzjalità u /ertament mhix se tinvolvi ru[ha fl-ebda kwistjoni ta’ natura politika jew kontroversjali, kif qieg[ed skorrettament ji;i insinwat fl-artiklu msemmi.
Avukat Yanica Caruana
Il-Belt Valletta
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilposta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@ media.link.com.mt.
Ng[iduha kif smajnieha! BBQ mil-Labour qrib il-Park ta’ Wied il-G[ajn^
Kien ippubblikat dan l-a[[ar avvi] mill-Partit Laburista jirreklama BBQ li se jsir f’Settembru qrib il-Park ta’ Wied ilG[ajn – iva, dak il-park li hu mag[luq min[abba periklu g[al min ikun qieg[ed jirrikrea ru[u hemm u fl-in[awi tal-madwar. Din hi stramba imma vera. Jekk issa g[adux il-Labour bil[sieb li jorganizza dan il-BBQ kbir b[ala attività ta’ ;bir ta’ fondi g[all-Partit Laburista, wie[ed g[ad irid jara. I]da kienet tistona u tg[ajjat l-g[ajta tal-Partit Laburista li jsejja[ u jappella lil-Laburisti jmorru jiddevertu, jieklu u jixorbu f’zona li hi mag[luqa g[all-pubbliku min[abba l-periklu g[as-sa[[a talbniedem. E]empju ie[or li juri kemm l-id ix-xellugija ma tafx x’inhi tag[mel l-id il-leminija. Ma ne[duhiex bi kbira li dan il-BBQ se jsir ta[t il-patro/inju tal-Ministru tal-Ambjent Leo Brncat li kien hu li [a d-de/i]joni li jag[laq il-Park ta’ Wied il-G[ajn. Dan g[aliex qed nassumu li l-Mexxej Laburista se jastjeni milli jmur u jid[ol f’din il-kontroversja u l-bawxata li g[amel il-Gvern tieg[u – li jag[laq zona g[all-pubbliku u l-partit li hu fil-Gvern jorganizza BBQ fl-istess zona. B’min irid jid[ak ilGvern Laburista? Is-Sindku Laburista f’Bormla issa qed tie[u n-nifs
Smajna u qrajna kif is-Sindku Laburista ta’ Bormla issa qed tie[u n-nifs ta[t dan il-Gvern Laburista. Dan g[aliex hu issa li skont hi, Bormla se tie[u n-nifs wara li indunat li hu lMinistru Laburista Joe Mizzi li qed iwettaq il-pro;ett ta’ tisbi[ tal-Ba/ir Numru 1 minn [olma g[al realtà. Is-Sindku Laburista ma tafx li kienu gvernijiet Nazzjonalisti li taw bidu g[al sensiela ta’ pro;etti b’investiment qawwi fizzona tal-Kottonera – pro;etti li biddlu u se jkomplu jbiddlu ddehra tal-Kottonera u jattiraw turisti u Maltin lejn din il-parti ta’ Malta. Lanqas taf li kien gvern Nazzjonalista li ppjana u kkonsulta dwar il-pro;ett ta’ tisbi[ max-xatt ta’ Bormla, pro;ett li beda wkoll iwettqu. Lanqas taf li l-gvern pre/edenti kellu jiffa//ja diffikultajiet minn kuntratturi li kienu qed ja[dmu fuq dan il-pro;ett u li lgvern kellu jonora u jimxi mal-pro/eduri stabbiliti fil-kuntratt. Possibbli s-Sindku Laburista ta’ Bormla mhix kapa/i tirrikonoxxi l-;id kbir li sar u l-pro;etti ma jaqtg[u xejn li saru fiz-zona tal-Kottonera, pro;etti li g[andhom isibu l-appo;; ta’ kull min hu ta’ rieda tajba. Il-pulizija se jitnaqqsilhom il-frank
Jirri]ulta li l-pulizija se jitnaqqsilhom il-frank min[abba li issa jridu jag[mlu xog[ol f’Paceville. Min[abba li ]]armat lSAG, issa jridu jag[mlu tajjeb g[al dan in-nuqqas il-pulizija tad-distrett li jkunu fil-;ranet off u li qed ji;u mitluba jag[mlu xog[ol f’Paceville. Dan b’detriment g[all-[in liberu li jistg[u jqattg[u mal-familji tag[hom. Kontroversja akbar minn dik tad-Da[la tal-Belt
Fil-Partit Laburista g[addejja ta[wida o[ra li qed ti]viluppa f’kontroversja akbar mill-pjani u d-disinn tal-arkitett ta’ fama mondjali Renzo Piano g[ad-Da[la tal-Belt Valletta. Dan g[aliex hemm konfu]joni s[i[a dwar il-monumenti li qed ji;u ppjanati biex jitfakkar il-Perit Duminku Mintoff. Grupp immexxi minn Mintoffjani, anke ta[t Joseph Muscat, is-su//essur ta’ Alfred Sant, mhumiex jaraw g[ajn ma’ g[ajn mal-uffi/jali g[olja fi [dan il-Partit Laburista dwar il-monument#i li jfakkru lill-eks mexxej Laburista li fl-1998 kien [adha kontra l-Mexxej Laburista u dak i]-]mien Prim Ministru, Alfred Sant, u kontra l-Partit Laburista kollu. Il-Partit Laburista qieg[ed kemm jista’ jkun jiddistakka ru[u mill-attivitajiet li qed jorganizza grupp ta’ Mintoffjani biex ifakkru l-Perit Mintoff. L-insulti sottili bejn il-grupp Mintoffjan u t-tmexxija Laburista mhumiex jonqsu lanqas. Sa[ansitra issa qamet ilkontroversja dwar id-disinn ta’ monument li se jfakkar lil Mintoff, tant li qed ti;i ffirmata petizzjoni kontra dak li ssejja[ b[ala ‘Il-Monument il-Kbir tal-Perit Mintoff’. Id-disinn ta’ dan il-monument tfisser b[ala “dilettantesk”.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
L-E:ITTU
L-a[[ar sig[at ta’ pri;unerija g[al Mubarak^ Qorti fl-E;ittu llum g[andha tirrevedi petizzjoni g[all-[elsien tal-eks President E;izzjan Hosni Mubarak u li jfisser li hu jista’ jo[ro; mill-[abs ‘fi kwistjoni ta’ sig[at’ u waqt li jisfumaw ilba]ijiet legali g[allpri;unerija. Sorsi ;udizzjarji qalu li l-qorti se tiltaqa’ fil-[abs proprju (;ewwa l-Kajr) fejn qed jin]amm Mubarak u bl-avukat Fareed el-Deeb – li ressaq il-petizzjoni – jistenna li leks President ‘jin[eles din il-;img[a’. Dan ;aladarba qorti di;à ordnat li Mubarak g[andu jkun liberat b’konnessjoni ma’ wie[ed mill-ka]i effettivi kontra tieg[u li jirrigwardaw il-korruzzjoni. Is-sena l-o[ra, Mubarak, li g[andu 85 sena, kien ikkundannat il-[abs g[al g[omru talli ma waqqafx il-qtil ta’ dimostranti waqt ir-rewwixta li qamet kontra tieg[u matul ix-xitwa tal-2011 u li fl-a[[ar nett qa//titu mill-poter.
IL-KAJR> In-nies g[addejjin qrib suldati bil-vetturi militari li qeg[din i[arsu l-fa//ata tal-Mu]ew E;izzjan fi Pjazza Tahrir u bir-ritratt ta’ fuq juri lill-Kap tal-Fratellanza Mohammed Badie (Reuters)
L-E:ITTU
Arrestat il-Kap tal-Fratellanza Badie L-awtoritajiet E;izzjani li g[andhom l-appo;; talArmata arrestaw lill-Mexxej spiritwali tal-Fratellanza Musulmana Mohammed Badie biex enfasizzaw iddeterminazzjoni li jkissru lil dan il-grupp u jwaqqfu lmew;a ta’ protesti kontra ttke//ija tal-eks President I]lamiku Mohamed Mursi li se[[et fil-bidu ta’ Lulju. L-arrest ta’ Badie, li ta’ sebg[in sena hu l-gwida ;enerali tal-Fratellanza, ]iedet mat-tensjoni meta l-E;ittu g[addej mill-akbar inkwiet intern fl-istorja moderna tieg[u u wara li nqatlu l-mijiet
ta’ nies, inklu]i pulizija u suldati, meta l-qawwiet tas-sigurtà E;izzjani jiem ilu ]gumbraw l-hekk imsej[a kampijiet ta’ protesta li kienu tellg[u ssostenituri ta’ Mursi fil-Kajr. Il-kaos u l-in/ertezza qeg[din jallarmaw lill-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea, i]da l-I]rael u xi pajji]i G[arab tal-Golf [e;;ew biex il-Punent ma ji[ux mi]uri iebsa fil-konfront talMexxejja ;odda tal-E;ittu. Sadattant, ir-rapporti millKajr qalu li Badie kien qed jipprova ji]gi//a lill-awtoritajiet E;izzjani li qeg[din jakku]awh b[ala xprun g[all-
vjolenza – u fejn qed ikun konness mal-qtil, dan is-sajf, ta’ diversi dimostranti ta’ kontra l-Fratellanza barra lkwartieri ;enerali tal-moviment tieg[u fil-Kajr. Mifhum li Badie u ]ew; deputati tieg[u se jidhru quddiem ;uri fil-25 ta’ Awwissu u bil-filmati tieg[u (wara larrest) li lbiera[ ing[ataw prominenza fuq il-mezzi taxxandir jidhru inti]i biex jumiljawh u jwasslu lmessa;; fis-sens li lFratellanza ‘qed jispi//a b[ala forza politika’. Ma kinux ikkonfermati rapporti o[ra li Mahmoud Ezzat,
li serva b[ala eks deputat ta’ Badie, ;ie ma[tur ‘gwida ;enerali’ temporanju talFratellanza u meta anki sar mag[ruf li l-eks Vi/i President E;izzjan Mohamed ElBaradei g[andu jitressaq quddiem ;uri fuq akku]i li ‘mar kontra l-interess nazzjonali’ wara li rri]enja millkariga l-;img[a l-o[ra. Intant l-E;ittu ddikjara tlett ijiem ta’ luttu g[al 25 pulizija li fil-bidu tal-;img[a nqatlu minn suspettati militanti I]lami/i fil-peni]ola ta’ Sinai fejn ta’ spiss qed jispikkaw lattakki fuq il-qawwiet tas-sigurtà E;izzjani.
IL-PAKISTAN
Musharraf akku]at bil-qtil ta’ Benazir Bhutto
Pervez Musharraf (Reuters)
Qorti fil-Pakistan akku]at lill-eks dittatur militari tal-pajji] Pervez Musharraf dwar il-qtil tal-eks Prim Ministru u Kap tal-Oppo]izzjoni Benazir Bhutto li se[[et f’Di/embru tal-2007, u proprju wara li hi kienet attendiet g[al rally politiku fil-belt ta’ Rawalpindi. Bhutto dakinar sfat vittma ta’ attakk
suwi/ida u bl-akku]i mi;juba fil-konfront ta’ Musharraf mistennija jurtaw lill-Armata influwenti tal-Pakistan. Fl-1999, Pervez Musharraf, b[ala leks Kap tal-Armata, kien [ataf ilpoter fil-Pakistan waqt kolp ta’ stat, u ftit kienu ja[sbu li hu qatt seta’ jkun iffa//jat b’mandat ta’ dan it-tip. Dan
peress li pajji]u tmexxa mill-Armata g[al nofs i]-]mien li ilu je]isti u mindu twaqqaf b[ala l-Istat talPakistan fl-1947. Intant Musharraf ji/[ad g[al xi sehem fi qtil jew f’kumplott inti] g[all-omi/idju ta’ Bhutto, u fejn insista li hemm skop politiku wara dawn l-akku]i.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
14 A[barijiet ta’ Barra L-ITALJA
}barki kontinwi ta’ immigranti barra Sqallija ’Il fuq minn 650 immigranti – fosthom Sirjani, Eritrej u
IL-GRE?JA> Turisti jippu]aw quddiem it-tempju Parthenon fuq l-g[olja tal-Akropoli f’Ateni. L-a[[ar statistika qed turi spinta fl-infiq tat-turisti g[ax-xahar ta’ :unju u li jikkonferma t-tbassir li ‘sta;un (turistiku) tajjeb’ jista’ jag[ti ftit tan-nifs lil dan il-pajji] mifni bid-dejn, grazzi g[all-injezzjoni ta’ flus minn barra (Reuters)
IL-FILIPPINI
Mewt u stra;i mix-xita tal-monsoon {albiet tax-xita mog[tija ‘sa[[a spe/jali’ mill-maltemp tropikali faqg[u l-belt kapitali ta’ Manila bl-ilma wara 24 sieg[a biss u lawtoritajiet g[ad iridu jag[mlu l-kalkoli tal-qerda waqt l-eqqel tal-ista;un talmonsoon. L-elementi [arbtu numru ta’ zoni fil-belt kapitali u
valangi qatlu diversi nies. Dan meta ni]let lekwivalenti ta’ xahar ta’ xita f’;urnata wa[da biss, b’talanqas 40,000 ru[ ifittxu lkenn fi/-/entri g[all-evakwazzjoni tal-Gvern madwar il-g]ira ewlenija ta’ Luxon. Fl-istess [in, g[exieren ta’ eluf o[ra spi//aw kostretti jg[ixu ma’ qraba u [bieb
f’numru ta’ lokalitajiet meqjusa b[ala anqas perikolu]i Intant, l-iskejjel u luffi/ini tal-Gvern baqg[u mag[luqa g[at-tieni jum konsekuttiv, bl-uffi//ju meteorolo;iku f’Manila j]omm it-twissija g[allog[la stat ta’ alert u sakemm l-elementi jil[qu jbattu.
Pakistani u li jinkludu ammont ;mielu ta’ nisa u tfal – kienu salvati mill-ib[ra ftit ’il barra minn Sqallija u wara li wa[da mit-tliet dg[ajjes li waslu biha litteralment waqg[et bi//iet (fil-ba[ar) fla[[ar tal-vja;; perikolu]. Dawn in-nies sadattant tellg[u l-ammont tal-immigranti li waslu fl-ib[ra ta’ Sqallija f’perijodu ta’ jumejn g[al aktar minn elf, u blawtoritajiet qeg[din jirreferu g[al ‘moviment kontinwu (ta’ immigranti) li qed i[allihom bla nifs’. Mifhum li l-parti kbira tal-barranin qeg[din jibdew il-vja;;i mil-Libja u bnadi o[ra tal-Lvant Nofsani – b’mod partikulari l-E;ittu – u bil-gwardjani tal-kosta Taljani lbiera[ iwasslu 233 mill-‘a[[ar immigranti’ lejn il-g]ira ta’ Lampedusa u bi 336 immigranti o[ra (fil-ma;;oranza Eritrej u li kienu jinkludu g[exieren ta’ nisa) jkunu salvati barra l-kosta ta’ Agrigento.
U[ud mill-immigranti qalu li kienu ilhom iba[[ru (qabel la[qu Sqallija) g[al g[axart ijiem u bl-istampa Taljana lbiera[ anki tirrapporta ]bark ie[or – din id-darba ta’ aktar minn mitt immigranti Sirjani u Pakistani fil-kosta ta’ Ognina, lejn in-Nofsinar ta’ Siraku]a. Ma’ dan il-grupp kien hemm ’il fuq minn erbg[in minorenni u bl-immigranti mbag[ad jittie[du lejn /entru ta[t il-kontroll tal-Guardia di Finanza ta’ Siraku]a. Filwaqt li ]-]minijiet tassajf huma karatterizzati b’dawn l-i]barki – u fejn numru sostanzjali ta’ immigranti jitilqu mill-ibnadi talAfrika biex ifittxu [ajja a[jar fl-Ewropa – dan il-grupp ta’ ’l fuq minn 650 li waslu kwa]i fl-istess [in bid-diversi dg[ajjes jitqies b[ala ‘akbar min-normal’ u meta [afna minn dawn l-immigranti issa jridu jg[addu mis-soltu pro/essi u me]]i ta’ identifikazzjoni.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
A[barijiet ta’ Barra 15 :IBILTÀ
Mi/[uda talba Spanjola g[al ta[ditiet Ir-Renju Unit /a[det it-talba ta’ Spanja g[al ta[ditiet wi// imb wi// dwar is-sovranità tat-territorju Britanniku ta’ :ibiltà u meta Madrid appellat biex in-negozjati jsiru ‘mill-aktar fis possibbli’. Il-Ministru Spanjol g[allAffarijiet Barranin Josè Manuel Garcia-Mangallo [are; b’dan l-appell fil-Wall Street Journal tal-biera[, i]da l-Uffi//ju tal-Prim Ministru Britanniku David Cameron g[amilha /ara li l-Gvern tieg[u m’g[andu jissie[eb flebda ta[ditiet dwar is-su;;ett. Ir-Renju Unit jg[id li
m’g[andu l-ebda dubju dwar is-sovranità ta’ :ibiltà u jista’ ’l quddiem ‘jara biss sitwazzjoni fejn Spanja u :ibiltà jiddiskutu pratti/i tas-sajd’ u li fl-ebda [in ma jirrigwardaw id-drittijiet fuq it-territorju. Il-Gvern Britanniku u Spanja ilhom il-;img[at g[addejjin bi ‘gwerra talkliem’ rigward :ibiltà, blIspanjoli jinsistu ‘bid-dritt’ g[al dan it-territorju ta’ 30,000 resident u li tlett mitt sena ilu kien g[adda ta[t issovranità Britannika permezz tat-Trattat ta’ Utrecht.
IL-:OR:JA> Kandidat jie[u parti f’e]er/izzju militari fil-limiti ta’ Tbilisi u waqt l-g[a]la ta’ membri g[al mal-Qawwiet Spe/jali tal-Armata Nazzjonali (Reuters)
L-ISTATI UNITI
IR-RENJU UNIT
Isalva bi ]brixx...
L-istampa ‘ta[t theddida’ fil-ka] ta’ Snowden
L-attur veteran Dick Van Dyke (ritratt), mag[ruf g[all-interpretazzjonijiet tieg[u fil-films klassi/i Mary Poppins u Chitty Chitty Bang Bang, [eles b’[ajtu wara li l-karozza tieg[u [adet in-nar f’daqqa fi triq ta’ Los Angeles. Mifhum li xi nies ‘;ibdu lill-attur’ mill-karozza tieg[u tat-tip Jaguar li kien [iere; id-du[[an minnha u qabel din splodiet fi fjammi. Van Dyke rrakonta li lpersuni li rawh fil-karozza (u wara li kien ;ibed fuq il;enb tat-triq) [asbu li hu
kien sofra [ass [a]in u meta dak il-[in kien qed jipprova j/empel lil xi [add ‘u fejn ma rrealizzax li l-vettura kienet qabdet’.
IL-:APPUN
Periklu ta’ ilma radjuattiv }diedet l-ansjetà dwar nixxieg[a ta’ ilma kkontaminata b’livelli ta’ radjazzjoni g[olja u li [ier;a minn tank tal-impjant nukleari ta’ Fukushima, li fl-2011 kien ;arrab l-impatt devastanti ta’ terremot u tsunami stori/i. Kelliema g[all-kumpanija Tokyo Electric Power ikkonfermaw in-nixxieg[a ta’ mill-anqas 300 tunnellata ta’ ilma radjuattiv u meta hi l-ewwel darba li l-:appun iddikjara avveniment b[al dan mill-jiem ta’ wara t-tra;edja tal-2011 fejn kienu nqerdu s-sistemi li jberrdu r-reatturi tal-impjant nukleari.
L-editur ta’ The Guardian qal li l-awtoritajiet Britanni/i ;ieg[lu lill-gazzetta tieg[u teqred /ertu materjal li kien ]vela Edward Snowden, l-eks kuntrattur tal-A;enzija g[asSigurtà Nazzjonali (NSA) talIstati Uniti, u fejn sostna li dan kien pass ‘bla sens’ li m’g[andux jevita r-rappurta;;i futuri dwar il-programmi ta’ sorveljanza li qed imexxu l-Amerikani u rRenju Unit. L-editur Alan Rusbridger kiteb artikolu fejn qal li daqs xahar ilu kien ikkuntattjah uffi/jal tal-Gvern li infurmah li ‘kellu ]-]mien biex igawdi’ l-materjal inkwistjoni u li ‘issa’ (l-awtoritajiet) riedu je[duh lura’. Rusbridger jg[id ukoll li lgazzetta tieg[u kienet mhedda b’azzjoni legali f’ka] li ma kellhiex tikkopera u meta ’l quddiem ]ew; ‘esperti tassigurtà’ mill-Kwartieri :enerali tal-Komunikazzjonijiet (il-
Alan Rusbridger (Reuters)
GCHQ tal-Gvern) kienu ]aru l-uffi/ini tal-Guardian f’Londra u segwew ‘il-qerda ta’ hard-drives tal-kompjuter li kien fihom il-materjal ‘ ta’ Snowden’.’ Intant l-editur tenna li dan l-episodju stramb u l-arrest, nhar il-{add, ta’ David Miranda, sie[eb ;urnalista
ma’ The Guardian, fl-ajruport ta’ Heathrow, juri ‘li l-libertà tal-istampa tinsab ta[t theddida fir-Renju Unit’. Miranda, Bra]iljan, hu [abib tal-;urnalista Amerikan Glenn Greenwald u kien ;ie interrogat g[al disa’ sig[at f’Heathrow qabel in[eles ming[ajr akku]a. Sadattant ilka] [oloq furur kbir malBra]il, bl-avukati favur iddrittijiet tal-bniedem jo;;ezzjonaw dwar it-trattament tal-Bra]iljan li min-na[a tieg[u dde/ieda li jie[u azzjoni legali b’konnessjoni mad-detenzjoni. Greenwald kiteb kemm-il darba (f’The Guardian) dwar il-programmi tas-sorveljanza tal-Amerikani u l-Britanni/i u fejn jibba]a fuq il-leaks ta’ Edward Snowden – bir-Renju Unit ilbiera[ jiddefendi ddetenzjoni ta’ Miranda fejn fost o[rajn sostna li g[andu dover ‘li jipprote;i lill-pubbliku’.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
16 Kompetizzjoni fotografija#Ambjent
Kompetizzjoni fotografija#Ambjent 17
Xenarju mill-isba[ ta’ tlug[ ix-xemx kif jidher mill-kosta ta’ Tas-Sliema. Bidu ta’ ;urnata mill-aktar trankwill f’dan i]-]mien tas-sena li juri wkoll is-serenità u [ajja anqas mg[a;;la meta l-attività tonqos min[abba l-vaganzi li jittie[du biex persuna tkun tista’ tistrie[ u tqatta’ aktar [in liberu jew mal-familja (Ritratt> Martin Agius)
Il-GreenPak b’servizz ta’ ;bir tal-[;ie; mid-djar
Impenn g[al g[arfien akbar favur ir-ri/ikla;;
Il-[;ie; qed jin;abar middjar wara l-introduzzjoni ta’ servizz ;did kull l-ewwel ;img[a tax-xahar fil-
minn pa;na 16
lokalitajiet f’Malta li jaqg[u ta[t l-iskema tal-GreenPak. F’G[awdex, is-servizz qed ja[dem kull l-ewwel {amis
tax-xahar fil-lokalitajiet rispettivi tal-GreenPak. Din l-inizjattiva talGreenPak intlaqg[et tajjeb
Il-kampanja g[at-tkabbir tal-kuxjenza favur ir-ri/ikla;; g[andha tkun im[e;;a fost kul[add, b’mod partikulari fit-tfal li sa minn età /kejkna g[andhom jitg[allmu jisseparaw l-iskart biex il-[sara lill-ambjent tkun mill-inqas possibbli
fl-isfond li r-ri/ikla;; f’Malta g[adu inqas millmiri Ewropej. Sa ftit snin ilu, [add ma kien jag[ti kas li jissepara liskart; imma issa ssitwazzjoni hi kompletament differenti. Mhux biss g[andna b]onn in]idu lg[arfien u nqajmu kuxjenza dwar ir-ri/ikla;;, i]da irridu nsibu metodi kif in]idu rri/iklar tal-iskart biex ma nibqg[ux lura mill-pajji]i Ewropej l-o[ra. Mario Schembri, il-Kap E]ekuttiv tal-GreenPak Coop Society, qal li limmani;;jar tal-iskart lokalment jag[mel parti importanti fl-isforz tarri/ikla;; nazzjonali f’Malta. “L-iskema l-;dida tal-;bir tal-[;ieg hi pass ie[or ’il quddiem fid-direzzjoni ttajba lejn ]ieda fil-;bir talmaterjal ri/iklabbli b’mod iktar sostenibbli u bl-inqas spejje] possibbli.” “Skont l-a[[ar figuri talNSO, 3,200 tunnellata ta’ [;ie; qed jakkumulaw ta’
kull sena, u dan minn 35 lokalità biss, li huma moqdija mill-GreenPak. Dan l-ammont qed jispi//a fil-mi]bliet u jokkupa 5,000m3 jew lekwivalenti ta’ tliet sulari ta’ daqs ta’ pjazza medja f’Malta u G[awdex. A[na qed nimmiraw li nnaqqsu u nbieg[du millmi]bliet mill-inqas 60% ta’ dan l-ammont, i]da biex nil[qu dan il-g[an kul[add irid jag[mel il-parti tieg[u,” spjega Mario Schembri. Il-konsulenti tar-ri/ikla;; tal-GreenPak, li pre]entement qed i]uru ddjar biex jispjegaw isservizz tal-;bir tal-[;ie;, se jkunu qed jitolbu lirresidenti biex ipo;;u l[;ie; li jkun se jintrema f’kaxxa tal-kartun wara lbibien tag[hom. Wara li jin;abar il-[;ie; il-kaxxi jit[allew wara lbibien biex ikunu jistg[u jer;g[u jintu]aw. g[al pa;na 17
Iktar minn hekk , kull dar se tkun qed tir/ievi bla [las pakkett boro] tar - ri/ikla;; g[all - plastik , g[all - karti u g[all - metall li jin;abar mill - GreenPak fis - sistema tal - ;bir tal - materjal ri/ikabbli bieb bieb , kull nhar ta ’ Tlieta . B[ala l - ikbar skema tal ;bir tal - iskart f ’ Malta , b ’ 34 minn 68 Kunsill Lokali li g[a]lu li jid[lu fl - iskema tal - immani;;jar tal - iskart , il - GreenPak qed kontinwament tistinka biex tqajjem kuxjenza fi [dan il - komunitajiet li toffrilhom servizz biex jirri/iklaw iktar plastik , metall , [;ie; u karti permezz tas - servizz kbir u varjat li toffri . Dawn jinkludu l - ;bir tal Boro] tar - Ri/ikla;; minn mal - bankini , il - Bring - In sites u l - ;bir ta’ materjal spe/ifiku , inklu] kartun u issa [;ie; . Il - GreenPak Coop Society hi skema
L-impjegati tal-GreenPak regolarment i]uru d-djar u l-lokalitajiet f’Malta u f’G[awdex biex jitkellmu man-nies u jfissrulhom l-importanza tar-ri/ikla;;. L-immani;;jar tal-iskart lokalment jag[mel parti importanti fl-isforz tar-ri/ikla;; nazzjonali f’Malta
awtorizzata mill - MEPA u appo;;ata minn PRO Europe , organizzazzjoni wa[da li tkopri 35 sistema
ta ’ produtturi nazzjonali involuti fl - g[a]la selettiva u l - ippakkjar tar - ri/ikla;; tal - iskart .
G[al iktar tag[rif dwar liskema l-;dida tal-;bir, talbring-in-sites u tag[rif ie[or ta’ interess, wie[ed jista’
j/empel lill-GreenPak finnumru 21 660233 jew b’email info@greenpak.com.mt.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
18 {sibijiet
Is-sbu[ija hi b]onn mhux lussu! tistieden g[all-Misteru” (§ 10). F’dan id-dawl l-arti hi g[alkollox me[tie;a.
{afna [assieba, filosfi, teologi, sa[ansitra qaddisin t[addtu fuqha. Min jg[id [a;a u min o[ra. Astratta u konkreta. :ieli meta ssemmieha ta[seb li qed tit[addet fuq is-s[ab. Imma dlonk tilma[ha fl-i/ken fjura jew [axixa selva;;a. A[seb u ara f’persuna taddemm u l-la[am, b[alek u b[ali! U l-pre]enza tag[ha ;;erra[lek qalbek. G[aliex, b[al lan]a, tid[ol u tinfidlek qalbek. Sal-;ewwieni ta’ dak li jag[milna bnedmin li iva, iwa[[lilna saqajna mal-art imma wkoll jitfa’ [arsitna ’l fuq ’il fuq. Qieg[ed nirreferi g[as-sbu[ija. Is-sbu[ija eterna Il-kittieb Lebani], Khalil Gibran, kiteb li “s-sbu[ija hi l-eternità li tiffissa [arsitha fuqha nnifisha f’mera”. Iddrammaturgu Fran/i] talMoviment Romantiku, Victor Marie Hugo, qal li “biex t[obb is-sbu[ija jfisser li trid tara d-dawl”. Waqt li l-g[aref u politiku ?ini] tal-qedem, Konfu/ju, jg[id li “kollox g[andu s-
sbu[ija imma mhux kul[add jaraha”. X’[asra hux! Is-sbu[ija f’[ajjitna hi me[tie;a. Fil-fatt is-sa/erdot Taljan, kittieb u edukatur prim, Don Luigi Giussani, fundatur tal-moviment internazzjonali Kattoliku Comunione e Liberazione, tul [ajtu [anbaq kemm fela[ fuq il-b]onn li lkoll g[andna g[as-sbu[ija. G[aliex g[al
Ikompli l-Beatu Papa :wanni Pawlu II Fil-fatt, il-Beatu :wanni Pawlu II, waqt li jikkwota lKon/ilju Vatikan II, jg[id: “Din id-dinja g[andha b]onn is-sbu[ija biex ma teg[riqx fid-disperazzjoni. Is-Sbu[ija, b[all-Verità, i;;ib fer[ filqalb tal-bniedem. Hi dik ilfrotta prezzju]a li tirre]isti ttmermir ta]-]mien, li tg[aqqad il-;enerazzjonijiet u
Il-kittieb Lebani], Khalil Gibran, kiteb li “s-sbu[ija hi l-eternità li tiffissa [arsitha fuqha nnifisha f’mera”
Giussani, [wejje; sbie[ u reali g[andhom il-qawwa li jqajmu lil qlubna. Min jista’ jinsa l-kelmiet sbie[ li l-Kardinal Joseph Ratzinger nise; fl-omelija talfuneral ta’ Don Giussani fl2005 meta qal li dan il-qassis kari]matiku ;ie “ferut mixxewqa g[as-sbu[ija”? F’dik lomelija l-Kardinal Ratzinger fisser kemm Don Giussani [abb il-mu]ika u qal li meta [ares lejn is-Sbu[ija fiha nnifisha Giussani kien qieg[ed i[ares lejn Kristu nnifsu.
Don Luigi Giussani, fundatur tal-moviment internazzjonali Kattoliku Comunione e Liberazione, tul [ajtu [anbaq kemm fela[ fuq il-b]onn li lkoll g[andna g[as-sbu[ija. G[aliex g[al Giussani, [wejje; sbie[ u reali g[andhom il-qawwa li jqajmu lil qlubna
Feruti mis-sbu[ija Imma Giussani, li kebbes fil-qalb tal-istudenti tieg[u x-
xewqa li ji;u feruti b[alu mis-sbu[ija, ma kienx luniku Kattoliku li ppromwova l-kaw]a tassbu[ija. Nibda mill-Beatu :wanni Pawlu II. Fl-Ittra li kiteb lill-Artisti f’{add il-G[id tal-1999 ilPapa Pollakk offra riflessjoni profonda fuq il-misteru talpersuna umana u l-b]onn uman u ;ewwieni g[assbu[ija. Skont :wanni Pawlu II, issbu[ija toffri “[arsa momentarja lejn l-immensità tad-dawl li g[andha b[ala g[ajn tag[ha lil Alla”. Il-Papa jg[id li “kull forma ta’ arti ;enwina, fil-mod tag[ha, hi mog[dija g[arrealtà l-iktar ;ewwiena talbniedem u d-dinja. G[alhekk hi mog[dija g[alkollox valida g[ar-realtà tal-fidi li tag[ti lill-esperjenza umana l-milja tat-tifsira tag[ha”. Fl-ittra tieg[u l-Papa rabat l-arti mat-tifsira ;enwina talumani]mu Nisrani. Hu qal: “Anki lil hinn millespressjonijiet tipi/i reli;ju]i tag[ha l-arti vera g[andha rabta s[i[a mad-dinja talfidi. G[alhekk anki f’sitwazzjonijiet fejn ilkultura u l-Knisja huma ’l bog[od minn xulxin l-arti tibqa’ l-pont g[all-esperjenza reli;ju]a. Sakemm tibqa’ tfittex issabi[ b[ala l-frott talimma;inazzjoni li tog[la ’l fuq mill-[ajja ta’ kuljum larti, min-natura tag[ha,
tg[inhom ikunu [a;a wa[da fl-ammirazzjoni (tag[ha)” (§ 11). Il-Papa Emeritu, Benedittu XVI, mexa fuq l-istess linji ta’ :wanni Pawlu II. Meta kien il-Kardinal Ratzinger, f’messa;; li kien bag[at lillmembri tal-Comunione e Liberazione fl-2002 hu qal: “Illum l-arti Nisranija ... je[ti;ilha tieqaf lill-kult talkruha”. Ratzinger t[addet fuq il-“;er[a” tas-sbu[ija li tispira u tipprovoka lill-bniedem binnostal;ija g[ad-destin traxxendentali tieg[u. G[aliex is-sbu[ija tassew to[loq fil-bniedem, kif jg[id Platun fid-djalogu tieg[u Phaedrus, “dak ix-xokk emozzjonali b’sa[[tu li j;ieg[el lill-bniedem i[alli lqoxra tieg[u. Is-sbu[ija tixg[el ‘l-entu]ja]mu’ talbniedem billi ti;bdu g[al dak li hu [a;a o[ra barra minnu nnifsu... In-nostal;ija u x-xewqa j;ieg[lu lill-bniedem jin]el fil-fond tat-tfittxija tieg[u. Issbu[ija ma’ t[allix lillbniedem kuntent biss b’din il[ajja ta’ kuljum li tg[addi. Hi tferi lill-bniedem. Fis-sens Platoniku nistg[u ng[idu li l-vle;;a tannostal;ija tinfed lill-bniedem, tferih u, f’dan il-mod, i]]ejnu bil-;wiena[, tg[ollih ’il fuq lejn it-traxxendent... Is-sabi[ iferi. Imma dan hu e]attament kif jistieden lill-bniedem g[ad-destin a[[ari tieg[u”. Is-sbu[ija mhux tat-tila Is-sbu[ija li qeg[din
nit[addtu fuqha ma te[ilx biss mat-tila jew l-iskultura. Hi tmur lil hinn mid-dinja
minn Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com
artistika. Fl-istess messa;; ilKardinal Ratzinger t[addet fuq is-sbu[ija tal-qdusija u fuq il-qawwa tag[ha li tikkonvin/i d-dinja xettika li tinsab miflu;a mill-kliem filvojt tag[ha stess. Jissokta Ratzinger: “Spiss s[aqt fuq il-konvinzjoni tieg[i li l-veru apolo;ija tal-fidi Nisranija, l-iktar turija konvin/enti tal-verità tag[ha kontra kull /a[da huma lqaddisin u s-sbu[ija li l-fidi nisslet. Biex illum il-fidi tikber hemm b]onn li mmexxu lilna nfusna u l-persuni li mag[hom niltaqg[u biex jintaqg[u mal-qaddisin bilg[an li jid[lu f’kuntatt masSabi[”. Mhux g[alhekk li dan la[[ar ipproponejt l-e]empju ta’ Fra :u]epp Gatt OFM Cap b[ala wie[ed minn dawn il-qaddisin ta’ ]mienna li jda[[luna fil-glorja ta’ Alla! Kif jg[id Hans Urs von Balthasar, nies b[al Fra :u]epp juruna li s-sbu[ija, ji;ifieri t-tjubija u l-verità talMulej, tibqa’ l-aktar mog[dija mimlija tama li tqajjimna g[all-glorja ta’ Alla u g[arrivelazzjoni divina tieg[u. Jekk is-sbu[ija ta’ Alla hi inkarnata f’:esù Kristu, nifhem il-b]onn li n[allih jibdilni fih? U jekk is-sbu[ija, kif jg[id Dante Alighieri, tqajjem lir-ru[ biex ta;ixxi, x’hemm aqwa milli nifta[ qalbi g[as-Sabi[ ta’ Alla, :esù Kristu?
Skont :wanni Pawlu II, is-sbu[ija toffri “[arsa momentarja lejn l-immensità tad-dawl li g[andha b[ala g[ajn tag[ha lil Alla” u “kull forma ta’ arti ;enwina, fil-mod tag[ha, hi mog[dija g[ar-realtà l-iktar ;ewwiena tal-bniedem u d-dinja. G[alhekk hi mog[dija g[alkollox valida g[ar-realtà tal-fidi li tag[ti lill-esperjenza umana l-milja tat-tifsira tag[ha”
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
20 Mill-Kunsill
:urnata b’differenza f’Kemmuna mal-Kunsill Lokali tal-Imtarfa Xi darba jew o[ra kul[add sema’ b’Kemmuna jew raha, u xi w[ud minna kellhom ukoll l-opportunità jirkbu fuq dg[ajsa u jqattg[u xi ;urnata jew tnejn fuqha. Kul[add jaf li hi g]ira tassew ]g[ira f’nofs il-fliegu u l-popolazzjoni tag[ha, kulma jmur qieg[da dejjem tonqos, tant li llum bejn familja u tnejn g[adhom jabitaw. Fil-passat, Kemmuna kellha funzjonijiet ferm aktar importanti, spe/jalment fid-difi]a u flg[assa kontra l-Furbani, ixxwieni tat-Torok li kienu j[ufu madwar il-g]ejjer u lMediterran biex jisirqu u jeqirdu x-xwieni Nsara u dawk tal-Ordni. Illum Kemmuna hi riserva mill-isba[ mhux biss g[allannimali u l-[lejqiet li jg[ixu fuqha i]da wkoll g[alina lbnedmin biex nistrie[u ftit mill-[ajja mg[a;;la ta’ kuljum. Tiskanta li minkejja /-/okon ta’ din il-g]ira, meta tmur timxi fuqha ssib diversi veduti mill-isba[ tan-natura tal-madwar. Ta’ attrazzjoni nsibu l-lat kulturali tal-g]ira u l-wirt storiku b[at-Torri ta’ Santa Marija, l-infermerija u //imiterju. I]da hemm ukoll il-lat naturali bid-diversi g[erien tal-madwar, pjanti, annimali u fuq kollox il-Blue Lagoon, bajja li ssa[[ar
It-Torri ta’ Santa Marija li jinsab fuq Kemmuna u li serva b[ala parti mid-difi]a kontra l-Furbani
mhux biss lill-Maltin u lG[awdxin i]da lil kull turist li j]urha. G[al dawn ir-ra;unijiet u o[rajn il-Kunsill Lokali talImtarfa jav]a li se jorganizza mawra ta’ ;urnata g[al Kemmuna nhar is-Sibt 24 ta’ Awwissu 2013 abbord wa[da mil-lane/ tas-Seahorse
Cruises. Il-prezz g[al din lattività hu ta’ €12 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ ta[t l-14-il sena u jinkludi t-trasport millImtarfa lejn Bu;ibba u lura, kif ukoll il-lan/a minn Bu;ibba lejn Kemmuna u lura. Il-lan/a tibqa’ malparte/ipanti matul il-[in kollu
u wie[ed ikun jista’ jixtri kemm ikel kif ukoll xorb minn fuqha. Il-Kunsill Lokali tal-Imtarfa se jorganizza eskursjonijiet addizzjonali madwar iddiversi g[erien li hemm mal;nub ta’ Kemmuna u li w[ud minnhom jibqg[u sejrin filqalba tag[ha. It-tluq mill-Imtarfa (minn quddiem il-Kunsill Lokali) se jkun fl-9.45 a.m. filwaqt li ttluq minn Kemmuna jkun fil5 p.m. G[al aktar tag[rif jew biex tibbukkja /empel jew ]ur lillKunsill Lokali tal-Imtarfa kuljum sa nofsinhar tal:img[a 23 ta’ Awwissu. Din l-attività hi miftu[a g[al kul[add.
Il-Kunsill Lokali tal-Imtarfa se jorganizza mawra g[al G[awdex g[all-Anzjani (60+) nhar l-Erbg[a 18 ta’ Settembru 2013. Fost in[awi o[rajn se n]uru l-:gantija, ilMit[na ta’ Kola u s-Santwarju Ta’ Pinu. Se jkollna [in biex niltaqg[u ma’ anzjani o[rajn mi/-?entru ta’ Matul il-Jum g[all-Anzjani tal-lokalità taxXag[ra fejn tintlag[ab ittombla u tkun i//elebrata lquddiesa. G[al aktar informazzjoni wie[ed g[andu j/empel luffi//ju tal-Kunsill Lokali talImtarfa fuq 21451145 jew jid[ol fuq il-pa;na ta’ facebook (Mtarfa Local Council).
Veduta mill-isba[ ta’ wa[da mill-bajjiet ta’ Kemmuna
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Kummer/ 21
ICT Solutions tin[atar b[ala rappre]entanta ta’ Thycotic ICT Solutions in[atret b[ala s-sie[eb /ertifikat ta’ Thycotic f’Malta. Thycotic Software tipprovdi software spe/jalizzat g[allimmani;;jar tas-sigurtà talIT u toffri programmi b[al Secret Server, Password Reset Server u Group Management Server. Aktar minn 78,000 system administrator fid-dinja ju]aw l-enterprise password management software ta’ Thycotic. Is-servizzi li toffri jinkludu immani;;jar tal-passwords amministrattivi sa programmi li jippermettu lill-end-users jag[mlu lpassword tag[hom mill;did. Dawn il-prodotti jag[mlu l-pro/essi ta’ kuljum fl-immani;;jar talIT aktar siguri u a[jar. Waqt li kien qed jitkellem dwar il-prodott ewlieni ta’
Thycotic, Simon Vella, Strategic Business Development Manager ma’ ICT Solutions, qal li “Secret Server jippermetti lill-amministraturi tal-IT jimmani;;jaw u jipprote;u l-iktar informazzjoni sensittiva tal-kumpanija, ji;ifieri l-passwords privile;;ati. Permezz tassoftware g[all-imman;;jar tal-passwords Secret Server, l-ammistraturi tal-IT jistg[u jikkontrollaw l-a//ess talpasswords sensittivi g[annegozju f’repo]itorju /entralizzat li jkun ibba]at fuq il-web. Dan is-software g[all-immani;;jar talpasswords joffri a//ess sigur u ma[dum skont irrwol g[all-passwords u
informazzjoni privile;;ata o[ra.” Il-Kap E]ekuttiv ta’ Thycotic, Jonathan Cogley, kien Malta u ]ar g[add ta’ klijenti biex jiddiskuti u jippre]enta l-prodott. Cogley qal li “b’ICT Solutions b[ala sie[eb akkreditat f’Malta, a[na nemmnu li hemm potenzjal kbir li nwasslu l-prodotti tag[na f’ambjent fejn issigurtà tal-assi tal-IT qed isiru indispensabbli g[al kwalunkwe negozju. ICT Solutions g[andha tim ta’ in;iniera li g[andhom esperjenza kbira u jistg[u jg[inu lill-klijenti tag[hom jibnu strate;iji li joffru sigurtà fl-IT permezz tal-prodotti tag[na.”
Kul[add rebbie[ mal-Pizza Hut! Wara s-su//ess talkampanja promozzjonali tassena li g[addiet, Pizza Hut Malta qed ter;a’ tippre]enta l-kampanja ‘Everyone is a winner’. Matul Awwissu u Settembru 2013, kull min imur jiekol f’wie[ed mirrestoranti ta’ Pizza Hut Malta se jkun ir-rebbie[ ta’ wie[ed mill-[afna premjijiet offruti. Kyra Abela, Brand Executive ta’ Pizza Hut Malta, qalet li “Din ilkampanja g[andha l-g[an li [add ma jmur lura d-dar mill-istabbiliment ta’ Pizza Hut b’idejh vojta. Dawk kollha li jsegwu r-regoli mfasslin, jing[ataw premju. G[al darb’o[ra, din is-sena qed nag[tu numru ta’ premjijiet fantasti/i differenti. G[all-premjijiet ilkbar ing[aqadna mal-[anut Klikk Computers, a;ent awtorizzat tal-Apple f’Malta, u se nkunu qed nag[tu 25 iPad minis. Premjijiet o[ra jinkludu 200 kupun ta’ €10 l-wie[ed ming[and il-Pizza Hut, 50 ikla b’xejn millPizza Hut u eluf ta’ buqari (pitchers) tal-Pepsi u pinet ta/-Cisk.” Biex tie[u sehem hu fa/li
[afna. Kul f’wie[ed mirrestoranti ta’ Pizza Hut Malta, ordna l-ikel biex jitwassallek id-dar, jew ixtri l-ikel g[al barra minn kwalunkwe restorant talPizza Hut (San :iljan, TasSliema, il-Belt, Bu;ibba u {al Qormi) bejn l-1 ta’ Awwissu u t-30 ta’ Settembru. Ma’ kull kont ting[ata envelope bilmessa;; ‘Don’t open me’. Biex tkun tista’ tie[u lpremju, er;a’ mur kul jew ordna l-ikel g[al barra minn wie[ed mir-restoranti ta’ Pizza Hut Malta bejn l-1 ta’ Ottubru u t-30 ta’ Novembru u ppre]enta l-envelope mhux miftu[ lill-manager tarrestorant li dakinhar jifta[lek l-envelope biex tkun tista’ tara xi rba[t. Kull envelope fih rigal imma importanti
[afna li ma tift[ux minn qabel g[ax inkella titlef ilpremju. L-envelope jinfeta[ mill-manager tal-Pizza Hut biss. Il-Franchise Manager talPizza Hut f’Malta, Nathalie Xuereb Saydon, qalet li “Pizza Hut Malta ta[dem [afna biex tag[ti servizz ta’ valur lill-klijenti tag[ha. Barra minn hekk, nag[mlu lalmu tag[na biex nippremjaw lill-klijenti tag[na g[al-lealtà tag[hom, b’mod spe/jali matul din is-sena flokka]joni tal-20 anniversarju tag[na f’Malta. Dil-kampanja ntlaqg[et tajjeb [afna s-sena l-o[ra, u g[alhekk idde/idejna li ninkluduha mill-;did fil-kalendarju annwali tag[na g[al din issena.” G[ad-dettalji u t-termini u l-kundizzjonijiet kollha id[ol fil-pa;na www.facebook.com#pizzahut malta. Pizza Hut Malta hi amministrata minn Pizza Operations Limited, kumpanija sussidjarja ta’ Food Chain (Holdings) Limited, membru tal-Grupp Farsons.
Banif Campus Package joffri skontijiet fuq il-gadgets Studenti li jift[u kont kurrenti ma’ Banif Bank u jawtorizzaw direct credit tal-istipendju jir/ievu voucher li jissarraf ming[and AtoZ Electronics. L-istudenti jistg[u jag[]lu minn firxa ta’ gadgets u jgawdu minn skont sa €131. Imma iktar minn hekk, ilpakkett finanzjarju jinkludi rati preferenzjali fuq numru kbir ta’ prodottti bankarji li jg[inu lill-istudenti jqassmu flushom a[jar. Benefi//ji esklussivi
Benefi//ji esklussivi jinkludu interessi og[la fuq ilCampus Current Account; rati favorevoli fuq Campus Flexi Term Account; direct credit tal-istipendju b’xejn fil-Campus Current Account; Visa Debit Card b’xejn li tag[ti lill-istudent a//ess g[al flusu madwar id-dinja kif ukoll toffri mod sigur g[al xiri minn siti onlajn; internet banking b’xejn; standing orders b’xejn u rati preferenzjali fuq rati tal-kambju. Studenti li g[alqu t-18-il sena jistg[u japplikaw g[al kard ta’ kreditu rikonixxuta mill-marka Visa b’limitu ta’ kreditu ta’ €1,000. Din il-kard toffri wkoll polza talassigurazzjoni fuq l-ivvja;;ar b’xejn u polza talassigurazzjoni fuq ix-xiri li jsir bil-kard b’xejn. Permezz tal-Campus Express Credit l-istudenti jistg[u jissellfu sa €10,000 u jgawdu minn moratorju sa [ames snin, skont it-tul tal-kors, rati ta’ interessi or[os u ma j[allsux spejje] tal-ipro/essar. Polza ta’ assigurazzjoni
Studenti li jixtiequ kard tal-marka mondjali Hello Kitty, igawdu wkoll minn polza tal-assigurazzjoni fuq ixxiri. Il-kard qed ti;i offruta b’xejn g[all-ewwel sena. Dawk li g[alqu 18-il sena jistg[u japplikaw g[al Hello Kitty Credit Card li toffri l-beneffi//ji kollha ta’ Classic Credit Card tal-bank. I]-]ew; kards ta’ Hello Kitty jinkludu vouchers b’valur ta’ €85 li jissarrfu minn [wienet rinomati. “L-g[an a[[ari tag[na hu li noffru pakkett finanzjarju li l-istudenti jistg[u jgawdu minnu matul is-snin li fihom ikunu qed jistudjaw f’livell postsekondarju,” qal Dirk Spiteri Lucas, il-Kap tat-Taqsima fuq il-Prodotti u lIstrate;ija. “Dan hu ]-]mien meta l-istudenti jibdew isiru aktar indipendenti u l-Campus Package hu ma[sub biex jg[inuhom iqassmu flushom a[jar u jippjanaw g[allfutur. L-istudenti jistg[u jesprimu l-interess tag[hom onlajn fuq il-pa;na The Campus Project fuq Facebook https:##www.facebook.com#TheCampusProject. L-g[a]la ta’ gadgets tinkludi MP4, LED TV, wireless router, digital photo frame u kamera tar-ritratti.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
22 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
L-o;;etti mitlufin
F’din ir-ramla ffullata u[ud mill-persuni indikati bl-ittri, tilfu o;;ett jew i]jed li fix-xena jidhru momentanjament fil-pussess ta’ dawk li sabu l-o;;etti. Min g[andu o;;ett jew i]jed li ma jappartjenux lilu jew lilha?
Weqfin> 1. {ar;ilha demmha kollu (6) 2. Jin;abru [afna r;iel fihom filg[axija (6) 3. Spi//a, ng[idu, jekk wara xi[! (6) 4. G[asfura li spiss tbejjet filg]ejjer tag[na (6) 8. Ipaxxi l-g[ajnejn (5) 9. Forsi tag[milha l-knisja nhar ta’ Sibt filg[axija (5) 12. Kontra n-natura, forsi (6) 13. I]-]arbun jista’ jkun mag[mul minnha (6) 14. Fil-qosor [afna (6) 15. Dejjem jinqalg[u filkarozzi (6).
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Pasta; 6. Bnejt; 7. Gudja; 10. Ta[mi; 11. A;ent; 12. Da[ak; 14. Bravi; 16. Ifra[; 17. S[aba; 18. Kobor. Weqfin> 1. Operat; 2. Batuti; 3. Rbajja; 4. Attent; 8. S[i[a; 9. Beraq; 12. Damask; 13. Kafkaf; 14. Branka; 15. Insara.
G[at-tfal
– Qbadna ;urdien ie[or, Marija!
Soluzzjonijiet Moderata. Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi s-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta kif ukoll il-kaxxi ta’ kull ringiela u kolonna tal-kwadru l-kbir g[andu jkollhom fihom in-numri mill-1 sad-9.
Nilag[bu bil-blokki
Mimdudin> 5. Dar sabi[a u kbira (5) 6. Fenek g[at-tfal (5) 7. Dan ma jsaddadx u hawn l-ingwent tieg[u wkoll (5) 10. Tg[idx kemm jibku malli jitwieldu (5) 11. Trab g[al wi// in-nisa, art g[at-Taljani (5) 12. :ibed sew it-truf (5) 14. Mhux ta’ min i[ares lejhom (5) 16. Tbaqbiqa mis-s[ana? (5) 17. G[asfur qalb il-gagazza, kaktus, e//. (5) 18. Ini]]el id-dg[ajsa l-ba[ar (5).
Sudoku
Il-volum ta’ blokki numru 4
18
X’jismu^ X’inhu xog[lu^
17
Jismu JASON Xog[lu ‘BUTLER’
16
huma: ‘A’ g[andu l-ballun ta’ ‘H’; ‘?’ g[andu //ek/ieka ta’ ‘D’; ‘D’ g[andu l-pipa ta’ ‘O’ u lharpoon ta’ ‘?’; ‘E’ g[andha parti mill-malja ta’ ‘:’; ‘F’ g[andu l-mazz fjuri ta’ ‘I’ u /-/off ta’ ‘N’; ‘:’ g[andha parti mill-malja ta’ ‘E’; ‘H’ g[andu lkannukkjali ta’ ‘A’; ‘I’ g[andu l-grottlu ta’ ‘?’; ‘N’ g[andu l-beritta ta’ ‘B’ u ‘O’ g[andu l-ga]a]a ta’ ‘D’. Il-persuni li g[andhom o;;etti mhux tag[hom L-o;;etti mitlufin
Nilag[bu bil-blokki
Liema wa[da minn dawn l-erba’ volumi ta’ blokki kienet maqlug[a mill-kubu? X’jismu^ X’inhu xog[lu^
Qawl Malti
Imsejken ta’ bennej, jibni ;ebla u j[ott tnejn. Dan ifisser li tant ma jinqalax g[ax-xog[ol, li qed jag[mel kollox [a]in.
Sudoku
Biex tkun taf x’jismu dan ir-ra;el Ingli] irran;a l-[ames ittri li huma neqsin mill-alfabett Ingli]. Irran;a l-ittri li jidhru i]jed minn darbtejn u ara ssibx x’inhu x-xog[ol tieg[u.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor The Million Dollar Hotel Iris, 22>55 Film thriller li n[adem fl-2000 b’re;ija ta’ Wim Wenders u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Milla Jovovich (fir-ritratt fuq ix-xellug), Mel Gibson, Jeremy Davies u Jimmy Smits. Investigatur jipprova jiskopri l-verità fuq il-ka] ta’ suwi/idju ta’ tifel ta’ miljunarju, li qabe] mis-saqaf ta’ lukanda f’Los Angeles. Iswed fuq l-Abjad NET Television, 21>35 Frank Psaila b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm ta’ diskussjoni. Fl-ewwel parti tal-programm, fejn is-su;;etti ttrattati se jkunu l-qag[da politika, l-immigrazzjoni, il-Knisja u ddrittijiet /ivili, il-mistednin se jkunu l-opinjonisti Mark Anthony Falzon ta’ The Sunday Times u Claudine Cassar tal-Malta Today. Fit-tieni parti tal-programm il-mistieden se jkun Peter Paul Zammit, Kummissarju tal-Pulizija. Sapore di mare 2 - Un anno dopo Raidue, 21.10 Eleonora Giorgi (fir-ritratt fuq il-lemin) tinterpreta l-parti ta’ Tea f’dan il-film komiku Taljan tal-1983 b’re;ija ta’ Bruno Cortini. L-istorja hi ambjentata fis-snin sittin f’Forte dei Marmi. Grupp ta’ [bieb, l-istess b[alma g[amlu sena qabel, jiltaqg[u g[al btala qrib il-ba[ar. Minkejja li huma [bieb, fosthom hemm varjazzjoni kbira ta’ karattri. Wie[ed minnhom, Umberto, li ja[dem b[ala xufier, jag[milha ta’ sinjurun. Selvaggia ti;i mal-g[arus, avolja xorta wa[da aktar tag[ti attenzjoni lil Fulvio.
Attivitajiet organizzati Mister Fisherman - NET Television, 20>30
Viaggio d’estate (My One and Only) Raitre, 21.05 Ann, parti interpretata minn Renée Zellweger), wara li ]ew;ha jittradiha, titlaq ma]-]ew; uliedha u tfittex li tibni [ajja ;dida. Totò lascia o raddoppia^ Raitre, 08>40
Film Taljan tal-1956 li fih il-protagonist hu l-komiku Totò (finnofs fir-ritratt, bejn Mike Bongiorno u Valeria Moriconi). Hu jkun duka li i]da spi//a [a]in u li jidde/iedi li jid[ol g[al kwi]] televi]iv li j;ib l-isem ta’ Lascia o raddoppia? li kien isir verament. Tg[id is-sehem tieg[u jista’ jfisser li jirkupra mill-qag[da finanzjarja li sab ru[u fiha?
Il-programm tal-lum se jsegwi l-kompetizzjoni KingFisher li fiha naraw sajjieda jikkompetu bejniethom. Insegwu wkoll sajda li ssir g[all-karità organizzata mid-Den/i Fishing Club. Matul dawn i]-]ew; sajdiet niddiskutu mas-sajjieda dwar il-mod kif
ikunu qed jistadu, il-lixka li qed ju]aw u [wejje; o[ra marbuta mas-sajda tag[hom. Naraw ukoll xi xeni mill-Boat Show tas-sena li g[addiet. Il-programm g[andu pre]entazzjoni ta’ Josef Camilleri u produzzjoni ta’ Hermann Bonaci Productions.
Billy Elliot Canale 5, 23>00 Film Ingli] tas-
sena 2000 dwar tifel Irlandi] ta’ 11-il sena, li minkejja oppo]izzjoni spe/jalment min-na[a ta’ missieru, ried jit[arre; fi]-]fin minflok fil-boxing. L-oppo]izzjoni kienet g[ax skont u[ud i]-]fin mhux xi [a;a g[as-subien. Fost latturi nsibu lil Jamie Bell u Gary Lewis.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
24 TV#Radju
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>40 Anali]i tal-:urnali)
07>55 08>00 08>05 09>00 09>05
Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05
Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>55 18>00 18>30 20>00 21>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Euromix 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 - Il[na mi/-?par 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - L-G[ajta tal-Pagun 09:45 - ONE News 10:00 Ma’ Pauline 11:00 - Frappe 11:45 - ONE News 12:00 Angelus 13:00 - Alma 13:45 Ir-Rumanz 14:15 - Minflok Siesta 14:45 - ONE News 15:25 - Djarju Kulturali 15:30 Drive Time 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi) 19:00 - Ilwien 20:15 - Connect Africa 20:45 - Summer Hits 21:45 ONE News 22:00 Diskussjoni 24:00 - F’Nofs il:img[a. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Qari mill-Bibbja, 08:00 BBC News,) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – L-Arti fil-Knejjes Tag[na 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar! 15:00 - RTK Qosor 15:05 - Memorji tal-Gwerra 15:30 - Attivi u b‘Sa[[itna! (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Summer Mix! 19:05 - Ru]arju 19:25 - Pinna Mu]ikali 20:30 -
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ika al fresco R ’n B Time Fuzzbox - Christian Azzopardi
Kelma f’Waqtha 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 - Rakkont (r), Fittixna... u ng[inuk (r), Edukazzjoni (r), Mill-Album tas-Safar (r), Pedjatra # Kemm Taf (r). Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Bis-Sassla u bil-Brevjar 10:00 - BBC News Update 10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Il-{rejjef, l-G[erf u l-Ma;ija 20:00 - Bioneers 20:30 - Il-Ktieb l-Ie[or 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi fid-09:00 {ajjitna) 11:00 - Proposta spiritwali 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 -
Kurunella {niena Divina 15:30 - X’g[adek titftakar millKateki]mu 16:00 - Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Naturali 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Sejja[li u Jien Inwie;bek 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet filqosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Na-than u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 - Let’s Go 21:00 Nitbissmu ma’ Calypso 23:00 Those were the days 01:00 L-g[a]la tieg[i naqsamha
Iago - La 5 21>10
Nicolas Vaporidis, Laura Chiatti u Aurelien Gaya huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Taljan tal-2008 b’re;ija ta’ Volfango De Biasi, li ispirat mid-dramm Otello ta’ Shakespeare, jag[tina storja li i]da sse[[ fi]-]minijiet tal-lum. TVM 07:00 - Morning News Loop 08:30 - Grow Your Own Vegetables (prog. 2#6) 09:00 Ma’ Bundy (r) 10:50 Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Kids TV 13:30 - Madwarna (prog. 6) 14:00 - A[barijiet 14:05 Teleshopping 15:05 - Gladiators of World War II (prog. 8) 16:00 A[barijiet 16:05 - Kids TV 17:25 - Teleshopping 18:00 A[barijiet 18:10 - Ma’ Bundy 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Persjani (prog. 5) 22:00 Int Min Int (prog. 8) 22:30 Pjaneta ffri]ata (prog. 1) 23:00 A[barijiet fil-qosor. TVM 2 07:40 - Kids Tv 09:00 - IlMisteru tal-Bombli tal-Fu[[ar (ser. 2 ep. 3) 09:30 - Gladiators of World War II (prog. 8) 10:20 Sa[[tek l-Ewwel (prog. 34) 10:30 - Storjografija (ser. 2 prog. 10) 11:00 - Madwarna (prog. 23) 11:30 - Malta u lil hinn minnha (prog. 23) 13:00 - Sa[[tek lEwwel (prog. 34) 13:15 - Ency. Channel doc 13:30 - Paq Paq (prog. 11) 14:15 - Sensilhena (prog. 23) 15:00 - Wirt Arti u Kultura (prog. 16) 15:30 - MillIm[a]en tal-Festi (prog. 7) 16:00 - Fredu l-Fra (ser. 2 ep. 4) # Oopss (prog. 4) 17:00 - Sa[[tek l-Ewwel (prog. 45) 17:10 - Euro News Docs 17:25 - Grow Your Own Vegetables (prog. 2#6) 18:00 - Malta u lil hinn minnha (prog. 23) 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Gladiators of World War II (prog. 8) 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Champions League: Fenerbahcè vs Arsenal 22:45 Fredu l-Fra (ser. 2 ep. 4) 23:15 Oops (prog. 4). ONE 08:30 - ONE News 08:45 Teleshopping 09:05 - Indigo (r) 10:45 - Teleshopping 12:05 Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 ONE News 12:40 - Kbar u }g[ar (r) 13:45 - Teleshopping 14:45 Klassi g[alina 15:40 - Ieqaf 20 Minuta 16:00 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 Indigo (ma’ Melanie Magri) 19:10 - Super 5 19:30 - ONE News 20:15 - Kelma Bejn Tnejn 20:45 - Il-Komi/i 21:45 Country Jamboree 23:10 - {ajjiet 23:30 - ONE News.
Smash 07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:10 - 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 Dokumentarju 20:30 - Film 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d09:00) 09:35 - Linea verde meteo verde 09:40 - Unomattina Talk 09:55 - Che tempo fa # Tg 1 10:20 - Unomattina ciao come stai? 11:20 - Don Matteo 3 (fiction) 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Il Commissario Manara (fiction) 15:05 - Piedone d’Egitto. Film ’80 17:00 - Tg 1 #Che tempo fa 17:15 - Estate in diretta 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechetè, vista la rivista 21:15 - Last Cop - L’ultimo sbirro (TF) 23:05 - Miss Fisher – Delitti e misteri (TF) 01:00 - Tg 1 notte 01:35 - Sottovoce. Raidue 07:30 - Cartoons 08:25 Heartland (TF) 09:05 - Settimo cielo (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:35 - Tg 2 Eat parade 10:45 - Tg 2 Sì, viaggare 10:55 Tg 2 Mizar 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Castle (TF) 14:50 - The Good Wife (TF) 16:15 - Guardia Costiera (TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:55 - Tg Sport 18:45 - Senza traccia (TF) 19:35 - Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Ombrelloni (sitcom) 21:10 Sapore di mare 2. Film ’83 23:05 - Tg 2 notizie 23:20 - Killshot. Film 2008 01:00 - Hawaii FiveO 01:50 - Compagni di scuola (TF). Raitre 08:00 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 08:40 - Totò lascia o raddoppia? Film ’56 10:20 - Nel blu dipinto di blu. Film ’58 12:00 - Tg 3 # meteo 12:15 New York New York (TF) 13:05 - Comiche all’italiana Piatti tipici
dello spirito 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr Piazza affari 14:55 - ?ikli]mu. Coppa Agostoni 17:00 - Geo Magazine 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:10 - Emily Owens (TF) 21:05 Viaggio d’Estate. Film 2009 23:00 - Tg regione 23:05 - Tg 3 linea notte estate 23:40 - Ritratti 00:35 - Rai Educational. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 Elisa di Rivombrosa (fiction) 09:10 - Tg 5 - Ore 10 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:45 - Il segreto (soap) 15:45 - Il fascino di Grace. Film 2006 18:00 - Tg 5 minuti 18:05 - Ipnosi d’amore. Film 2008 20:00 - Tg 5 20:40 Paperissima Sprint 21:10 - The Resident. Film 2011 23:00 Billy Elliot. Film 2000 01:30 Tg 5 notte 02:00 - Paperissima Sprint (r). Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 08:40 Pacific Blue (TF) 09:50 Distretto di Polizia 6 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Renegade (TF) 12:55 - Siska (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Flikken - Coppia in giallo (TF) 16:40 - Mi faccio la barca. Film ’80 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - The Mentalist (TF) 23:05 - Lo Squalo 2. Film ’78 01:30 - Tg 4 night news. Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Giovani campionesse (TF) 09:30 - The Vampire Diaries (TF) 10:25 - Gossip Girl (TF) 11:30 - Pretty Little lLars (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:55 Cartoons 15:30 - Top One 16:35 - Smallville (TF) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 20:20 – Football. Champions League. Fenerbahce v Arsenal 23:00 - Speciale Champions League 23:45 - Suits (TF) 01:35 - Sport Mediaset 02:00 Studio aperto.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
TV#Radju 25 Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 Madagascar 10:30 - Fitness Galore 12:30 - News 12:45 Best Deal 13:00 - Bejnietna 15:00 - Teleshopping 17:30 Niltaqg[u 18:15 - F. News 18:30 - Niltaqg[u 19:30 - Nintrefa ’l Fuq 20:30 - F. News 21:00 }iffa 23:00 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshoping 12:00 – Pop Concert (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - All That Jazz 21:30 The Local Angle (r) 22:30 Music Videos. La 5 12:15 - Spose Extralarge 12:45 Love Bugs 2 (sitcom) 13:35 Così Fan Tutte 2 (sitcom) 14:00 Dawson’s Creek (TF) 14:50 Che trucco! 15:20 - Non ditelo alla sposa (reality) 16:30 - Spose Extralarge 16:55 - Principe$$e (reality) 17:50 - Che trucco! 18:20 - Love Bugs 3 (sitcom) 19:00 - Così Fan Tutte 2 (sitcom) 19:25 - Ugly Betty (TF) 20:25 Dr House (TF) 21:10 - Iago. Film 2008 23:15 - Il segreto di Miriam 00:55 - Body Work (TF) 01:20 - Non ditelo alla sposa. BBC Entertainment 07:15 - Buzz and Tell 07:20 Spot’s Musical Adventures 07:25 - Spot’s Musical Adventures 07:30 - 3rd & Bird 07:40 - Fimbles 08:00 - Garth and Bev 08:10 - Balamory 08:30 - Last of the Summer Wine 09:00 - Dad’s Army 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - The Planets 12:05 - Lark Rise to Candleford 12:55 - Last of the Summer Wine 13:25 The Weakest Link 14:10 - Dad’s Army 14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - Lark Rise to Candleford 16:30 - The Planets 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Lark Rise to Candleford 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 - Only Fools and Horses... 21:00 - Hustle 21:50 Mistresses 22:40 - Alan Carr: Chatty Man 23:25 - Moses Jones. TCM 08:00 - Tribute to a Bad Man. Film ’56 (A) 09:35 - The Gazebo. Film ’59 11:15 - Hell
Divers. Film ’31 (U) 13:10 - The Asphalt Jungle. Film ’50 (A) 15:00 - The Ballad of Cable Hogue. Film ’70 (PG) 17:05 Dr Jekyll and Mr Hyde. Film ’41 19:00 - The Last Time I Saw Paris. Film ’54 (U) 21:00 - The Formula. Film ’80 (15) 22:55 The Comedians. Film ’67 (AA). MGM Movies 06:55 - The Raven. Film ’63 (U) 08:25 - How to Succeed in Business Without Really Trying. Film ’67 (U) 10:30 - Catch Me if You Can. Film ’89 12:15 The Idolmaker. Film ’80 (15) 14:15 - Android. Film ’82 15:40 - Doc. Film ’71 (AA) 17:15 MGM’s Big Screen 17:35 Italian Movie. Film ’93 19:10 -
The Night They Raided Minsky’s. Film ’68 (PG) 21:00 Roadie. Film ’80 22:45 - The Donor. Film ’95 (15). GO Stars 08:25 - Harry Potter & The Deathly Hollow Part 2 10:35 House 11:20 - Jonah Hex 12:40 - Zookeeper 14:25 - The Matrix Revolutions 16:30 - The Bourne Legacy 18:40 - Charlie and the Chocolate Factory 20:35 - Parks & Recreation 21:00 - Minority Report 23:25 - Arena 00:55 Straw Dogs. Diva Universal 07:00 - Agatha Christie’s Poirot 08:43 - Great Women 08:50 Strong Medicine 09:45 - Great Women 09:55 - Rex: A Cop’s Friend 10:45 - Great Women 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 Strong Medicine 12:55 - Rex: A Cop’s Friend 13:50 - Agatha Christie’s Poirot 15:43 - Great Women 15:50 - JAG 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:38 Great Women 18:50 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 Great Women 21:00 Shakespeare Retold 22:40 Movie 23:00 - Law & Order. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: The End 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: Zimbabwe and Zambia 09:05 - Auction Hunters: Special 09:30 - Auction Kings: ‘65 Mustang; Vintage Lunch Boxes 09:55 - Ultimate Survival: Fan vs Wild 10:50 How Do They Do It? 11:15 How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: London’s Olympic Aquatic Stadium 12:35 - Fast N’ Loud: Frankensteined Ford 13:30 - Chop Shop 14:25 Wheeler Dealers: Jensen Interceptor 15:20 - Mythbusters: Green Hornet Special 16:15 Auction Kings 16:45 - Storage
Hunters: Cash Wars 17:10 Extreme Fishing with Robson Green 18:05 - Ultimate Survival: Compilation 2 19:00 - How It’s Made 20:00 - Through the Wormhole with Morgan Freeman: Is Time Travel Possible? 21:00 - Fine Dining with Bear Grylls 22:00 - Alien Encounters: The Offspring 23:00 - Derren Brown: Fear and Faith.
09>00 10>00 11<30 13>00
14>00 14.05 15>00 15>05 16>00 17.00 18>00 18>15
Iris 11:10 - Un mercolodì da leoni. Film ’78 13;25 - Due mafiosi nel Far West. Film ’65 15:25 - Sotto il ristorante cinese. Film ’86 17:20 - Concorrenza sleale. Film 2001 19:25 - A-Team (TF) 20:10 Hazzard (TF) 21:05 - Belle e dannati. Film ’91 22:55 - The Million Dollar Hotel. Film 2000 01:10 The Quiet American. Film 2002. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Suburgatory 11:30 Gossip Girl 12:15 - Fringe 13:00 - Days of Our Lives 13:45 Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - The Mentalist 17:30 - SMASH 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Mike & Molly 20:30 How I Met Your Mother 21:00 - 2 Broke Girls 21:30 - Whitney 21:55 - 30 Rock 22:30 - VEEP 23:05 - Top Gear 00:10 - Person of Interest 00:55 - True Blood. Biography Channel Billy the Exterminator: 10:00 When Gators Attack 10:30 Predator In the Pond. 11:00 Hoarders: Andrew M and Lydia 12:00 - Celebrity House Hunting: Carnie Wilson 12:30 - Monster In Laws: Debbie Does Damage 13:00 - Pawn Stars: Late Night Chum 13:30 - Barter Kings: Divide and Conquer 14:00 Dance Moms: It All Ends Here 15:00 - A Gypsy Life for Me. Billy the Exterminator: 16:00 When Gators Attack 16:30 Predator In the Pond. 17:00 Celebrity House Hunting: Carnie Wilson 17:30 - Monster In Laws: Debbie Does Damage 18:00 - Hoarders: Andrew M and Lydia 19:00 - Pawn Stars: Late Night Chum 19:30 - Barter Kings: Divide and Conquer 20:00 - Hoarders: Mary and Mary Ann. Hardcore Pawn: 21:00 - Return of the Queen? 21:30 - Les Walks Out. 22:00 Be the Boss: The Melting Pot 23:00 - The World’s Oldest Conjoined Twins.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Bob On Site 10:55 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Wobblyland 17:00 - Bob On Site 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman
07>00
Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam 22:45 - IglooGloo 23:00 - Kipper 23:10 - Dougie in Disguise 23:20 - Barney and Friends 23:50 - Wildlife 23:55 - Lots & Lots. Disney Channel 08:00 - Minnie’s Bow-Toons 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Austin and Ally 12:45 - A.N.T. Farm 13:10 - Movie 14:30 - Good Luck Charlie 14:50 Jessie 15:10 - Shake It Up 15:35 - A.N.T. Farm 16:20 - Austin and Ally 16:45 - Good Luck Charlie 17:10 - Shake It Up 17:30 - That’s So Raven 17:55 - The Suite Life on Deck 18:20 Jessie 18:40 - A.N.T. Farm 19:30 - Shake It Up 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Austin & Jessie & Ally All Star New Year 21:25 - A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 - Wizards of Waverly Place.
NET News Chit Chat Sajf Flimkien (r) Telebejg[ Simpati/i NET News Telebejg[ NET News Simpati/i Telebejg[ Man Up + (r) NET News Sajf Flimkien (b’waqfa fis-19.10 g[at-Tlugh tas-Super 5)
19>45
NET News
20>30
Mister Fisherman
21>30
NET News
21>35
Iswed fuq l-Abjad
23>00
NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 2 07:00 - Arena Football
08:30 World Championships Athletics 10:00 - USA Pro Challenge Cycling 11:30 - EuroHockey Championships Hockey: Ireland v England (live) 13:00 - AFC Football Champions League: QF (live) 15:00 - J League Football 15:30 - USA Pro Challenge Cycling 16:00 - AFC Football Champions League: QF (live) 18:00 - EuroHockey Championships Hockey: Belgium v Spain (live) 19:30 EuroHockey Championships Hockey 20:00 - EuroHockey Championships Hockey: Germany v Czech Republic (live) 21:30 - USA Pro Challenge Cycling 22:00 Australian Open Tennis. GO Sports 1 07:00 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: Olympique Lyonnais v Real Sociedad 09:00 - FIFA Futbol Mundial 09:30 - Best of Football 2012-13 11:30 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: Shakhter Karagandy v Celtic 13:30 - PL Review – Wk 1 14:30 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: PSC Eindhoven v Milan 16:30 Barclays PL: Wk 1: West Ham Utd v Cardiff City 18:30 UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: Matchnight Review 19:00 - Trans World Sport 20:00 - PL World. UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: 20:45 Fener-bahce SK v Arsenal (live) 22:45 - Matchnight Review. 23:15 - Ligue 1: Rd 2: Olym-
pique de Marseille v Evian 01:30 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: GNK Dinamo v FK Austria Wien. GO Sports 2 21:00 - Barclays PL: Wk 3: Chelsea v Aston Villa (live) 23:00 - Milan Channel.
GO Sports 3 20:45 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg:
Schalke 04 v Metalist Kharkiv (live) 22:45 - Inter Channel. GO Sports 4 20:45 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg:
GNK Dinamo v FK Austria Wien (live) 22:45 - Juve Ch. GO Sports 5 20:45 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: PFC
Ludogorets Razgrad v FC Basel 1893 (live) 22:45 - LFC TV.
GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati – SFs 14:00 - Ligue 1: Rd 2: Highlights 15:00 Best of Football 2012-13 17:00 - Barclays PL: Wk 1: Chelsea v Hull City 19:00 - Ligue 1: Rd 2: Sochaux-Montbeliard v Olympique Lyonnais 21:00 Best of Football 2012-13 3:00 PL World 23:30 - Best of Rugby 2012-13 01:30 - Best of Football 2012-13. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati – SFs 16:00 - Ligue 1: Rd 2: Highlights 17:00 Best of Football 2012-13 19:00 - Barclays PL: Wk 1: Chelsea v Hull City 21:00 - Ligue 1: Rd 2: Sochaux-Montbeliard v Olympique Lyonnais 23:00 Best of Football 2012-13 01:00 - PL World 01:30 - Best of Rugby 2012-13 . Melita Sports 1 08:00 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 09:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 10:45 -
Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 11:20 - Bundesliga (r) 13:15 Bundesliga (r) 15:10 - FA Cup (r) 17:15 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 19:20 Bundesliga (r) 21:15 - FA Cup (r) 23:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 00:45 - America's Cup: World Series (r). Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: World Series (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup (r) 17:10 - Bundesliga (r) 19:05 - America's Cup: World Series (r) 21:10 - Swedish ATG Horse
Racing V65 Race Meetings 23:45 - Bundesliga (r) 01:40 FA Cup (r).
Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Association (r) 09:30 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 - Malta Handball Association (r) 12:35 - MFA Futsal League (r) 14:00 - BOV PL (r) 16:05 Football Nurseries (r) 16:40 Malta Basketball Association (r) 18:10 - MFA Futsal League (r) 19:35 - Malta Rugby Football Union 21:15 - Malta Handball Association 22:35 - Football Nurseries (r) 23:15 - Melita GFA 1st Div. (r) 01:00 - BOV PL (r).
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.
VETTURI Ford Mondeo Mk2
TA’ Malta. Mileage baxx f’kundizzjoni tajba [afna. ST200 kit u alloy wheels
ori;inali. Dejjem iggaraxxjata. G[andi wkoll [afna parts li jmorru mag[ha. Prezz €3000. ?emplu 99422082.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati
;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel.
Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
Tiswijiet
PRIVAT
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Pushchair
NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Sett ta’ 8 u 10. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur
Malti
A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u b’esperjenza, il-{amrun qrib ilJunior College. ?emplu 21472561 jew 99891548.
O-Level#Forms 1-4
MALTI, Matematika, Taljan, Ingli] u Physics. Postijiet – Marsaskala, il-Kalkara, il{amrun jew Birkirkara. ?emplu 21660812, 21472561, 99458791 jew 99891548.
Pure Maths u Physics
A-Level jew Intermediate, g[alliem gradwat u bl-esperjenza. Marsaskala, il-Kalkara, Birkirkara u l-{amrun qrib ilJunior College. ?emplu 21660812 jew 99458791.
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
27 ?IKLI}MU
Borg jeg[leb l-isfida ta’ Sciberras u Magri Dan l-a[[ar, Pierre Borg ta’ Agones Sfc reba[ tellieqa organizzata minn Mosta AF Sign Studio. Din it-tellieqa saret b[ala parti mi//elebrazzjonijiet tal-festa ta’ Santa Marija. Ta’ min jiftakar li l-kow/ ta’ Pierre Borg hu /champion nazzjonali tatTriathlon, Keith Galea. Steve Sciberras u Paul Magri kienu l-aktar ]ew; /iklisti vi/in ta’ Borg imma dawn ma setg[u jag[mlu xejn biex ila[[qu mal-velo/ità ta’ Borg. Sciberras spi//a fit-tieni post filwaqt li Magri da[al it-
tielet. G[al Borg, din kienet lewwel reb[a li kiseb dan lista;un u barra minn hekk din kienet ukoll l-ewwel reb[a li kiseb il-klabb ta’ Agones Sfc. Dan l-ista;un Borg kellu sta;un po]ittiv. Hu spi//a fittielet post overall fit-tielet tellieqa tal-kampjonati nazzjonali li saret fi]-}urrieq. Barra minn hekk, spi//a ttieni f’tellieqa Criterium li saret is-Si;;iewi u kien ukoll parti mit-tim rebbie[ fit-tieni tellieqa tas-Serje tat-Triathlon organizzata minn B’Kara St Joseph. Pierre Borg ta’ Agones Sfc hekk kif reba[ it-tellieqa
TENNIS
Nadal jaqbe] lil Murray fir-rankings mondjali It-tennista Spanjol Rafael Nadal qabe] lil dak Britanniku Andy Murray firrankings mondjali wara li nhar il-{add g[eleb lil John Isner fil-finali tas-Cincinnati Open. :img[a qabel ma jibda l-Open tal-Istati Uniti Nadal issa jinsab fit-tieni post filwaqt li n-numru wie[ed fiddinja hu Novak Djokovic. Murray dan l-a[[ar reba[ lOpen ta’ Wimbledon u dan kien it-tieni Grand Slam li reba[ tul il-karriera tieg[u. Murray se jipprova jiddefendi t-titlu tal-Open talIstati Uniti li reba[ is-sena li g[addiet. L-Open Amerikan din is-sena jibda fis-26 ta’ Awwissu. It-tennista }vizzeru Roger Federer qieg[ed fil-11il post u dan matul il-karriera tieg[u qatt ma kien f’po]izzjoni daqshekk baxxa.
Nhar il-{add Nadal reba[ kontra Isner u din kienet iddisa’ darba fil-karriera tieg[u li dan reba[ isCincinnati, turnament li jsir ftit qabel l-Open tal-Istati Uniti. Din is-sena Nadal reba[ kull log[ba, ji;ifieri 15-il log[ba fuq art iebsa. Minbarra l-Open tasCincinnati, Nadal reba[ ukoll l-Indian Wells u lOpen ta’ Montreal filKanada. Ta’ min jinnota li Nadal tilef l-Olimpjadi ta’ sena ilu min[abba li we;;a’ l-irkoppa kif ukoll kellu virus fl-istonku. Minn 12-il turnament li lag[ab fihom minn meta irritorna millinjury, Nadal wasal fil-finali ta’ 11 minnhom u dan juri lforma mill-aqwa li jinsab g[addej minnha dan ittennista Spanjol.
FUTBOL LOKALI
:img[a ta[ri; g[all-plejers ta’ Lija-Iklin Nursery fir-Repubblika ?eka 20 plejer min-Nursery Lija-Iklin, imwielda fl1999-2000 g[adhom kemm waslu minn ;img[a ta’ ta[ri; fi/-?entru ta’ Nymburk, fir-Repubblika ?eka. Dan i/-?entru hu mmexxi millAsso/jazzjoni ?eka tal-Edukazzjoni, Fi]ika u Sports. I/-?entru jinsab f’ambjent mill-isba[, kollu si;ar fuq il-;enb tax-Xmara Elbe. Il-fa/ilitajiet fuq barra u fuq ;ewwa ja[sbu g[al 20 dixxiplina sportiva. I/-?entru joffri fa/ilitajiet ta’ lukanda ta’ tliet stilel u g[andu akkomodazzjoni ta’ 250 sodda, sala tal-ikel, bar u sports bar. Hemm ukoll fa/ilitajiet g[al laqg[at mg[ammra bit-teknolo;ija awdjo-vi]iva. Il-plejers kienu ta[t id-direzzjoni tal-head coach tan-Nursery Ray Schembri, li hu kkwalifikat u g[andu snin ta’ esperjenza mal-MFA. Hu kien meg[jun minn Andrew Cremona. Sadanittant numru ta’ ;enituri u qraba g[a]lu li jakkumpanjaw il-grupp u fl-istess [in [adu vaganza. Meta wie[ed jara fiex kien jikkonsisti dan itta[ri;, ]gur li jikkonkludi li kien ta’ importanza kbira g[at-tfal li [adu sehem. Il-plejers kellhom
preparazzjoni tajba qabel it-tluq minn Malta, f’forma ta’ ta[ri;, biex jifhmu x’kien se jsir u ma kienx fa/li li dawn jifhmu l-importanza u l-;id li kienu se jie[du minn din l-esperjenza. Is-soltu lg[an prin/ipali jkun is-safra u partita jew partiti kontra oppo]izzjoni internazzjonali f’xi tournament. Finalment kien ta’ ;id li t-tfal ta’ bejn 13 u 14-il sena fehmu l-importanza ta’ ;img[a preparazzjoni f’dak li g[andu x’jaqsam ma’ pre-season. It-ta[ri; kien jikkonsisti f’]ew; sessjonijiet ta’ /erta intensità kuljum, ;iri madwar il-kampanja, recovery li normalment kien isir fil-pool, laqg[at u wiri ta’ videos u naturalment [in liberu wkoll kemm fi/-/entru u wkoll l-opportunità li ssir ]jara fi Praga u n[awi o[ra interessanti fil-pajji]. It-tfal Maltin kellhom ukoll ix-xorti li jilag[bu partita ta’ [biberija kontra tim :ermani] li nzerta li kien qed iqatta’ xi jiem fi/-/entru. Il-Maltin kienu superjuri, anke jekk l-avversarji kienu daqsxejn i]g[ar fl-età. Is-Segretarju ta’ LijaIklin Nusery rringrazzja lil dawk kollha li bissa[[a tag[hom din il-mawra kienet su//ess.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
28 Sport FUTBOL INGLI} – KUMMENTI WARA L-EWWEL PROGRAMM TA’ LOG{OB
Nafu fejn kapa/i naslu “Nafu fejn kapa/i naslu. G[andna skwadra tajba bi]]ejjed biex tirba[ ilkampjonat, anke jekk g[ad irridu nakkwistaw xi plejers o[ra.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-manager il-;did ta’ Chelsea Jose Mourinho wara l-log[ba ta’ tmiem il-;img[a kontra Hull, li Chelsea reb[u bi skor ta’ 2-0. G[al Mourinho din kienet ilbidu tat-tieni era tieg[u ma’ Chelsea. “Dan hu l-[ames sta;un li se nkun qed nibda ma’ Chelsea. G[all-ewwel darba f’dawn il-[ames sta;uni, qabel il-log[ba kien hemm ukoll fiddressing room is-sid Roman Abramovich. Il-fatt li dan ;ie minn btala biex ikun mag[na jfisser [afna. Fit-tim hemm g[aqda kbira,” qal Mourinho. Il-log[ba ntemmet 2-0 favur Chelsea. Oscar feta[ l-iskor wara li Lampard kien falla penalty u dan tala[[ar patta g[all-i]ball li g[amel meta skurja t-tieni gowl tat-tim tieg[u. “Kuntent bil-wirja tat-tim. Il-log[ob li wrejna qatt ma kont rajtu kemm ili manager ta’ Chelsea. Fit-tieni taqsima kien hemm xi plejers li dehru g[ajjenin imma ma rridux ninsew li [afna minnhom lag[bu mat-tim nazzjonali matul il-;img[a. {adt gost bil-mod ta kif laqg[uni l-partitarji imma issa dawn l-istess partitarji jridu jappo;;jaw lill-plejers u jinsewni,” qal Mourinho. Chelsea ;img[a o[ra issa jmisshom jilag[bu kontra /-champions Man Utd. Minn-na[a tag[hom, Man Utd nhar is-Sibt bdew id-difi]a tat-titlu li reb[u f’Mejju li g[adda b’reb[a ta’ 4-1 barra minn darhom kontra Swansea. }ew; gowls skurjahom Robin Van Persie, laqwa skorer tal-kampjonat ta’ sta;un ilu u t-tnejn l-o[ra skurjahom Danny Welbeck. “A[na dejjem obbligati nirb[u. Qabel l-ista;un smajt [afna jg[idu li min[abba li issa Man Utd g[andhom manager ;did, mhux se jibdew b[ala
wie[ed mill-favoriti g[ar-reb[ tat-titlu. Kuntent li llum il-plejers urew li t-tim g[adu l-istess b[al dak ta’ sta;un ilu,” qal il-manager David Moyes. Dan tala[[ar qed jie[u post Alex Ferguson li kien ilu jmexxi lir-Red Devils g[al dawn l-a[[ar 26 sena. Dwar il-partita nnifisha, Moyes qal li Swansea gawdew [afna mill-pussess tal-ballun imma qal li din hi [a;a normali meta dan it-tim ikun qed jilg[ab f’daru. “Kellna na[dmu [afna biex nirkupraw il-ballun lura u l-aktar [a;a li jien kuntent dwarha hi li meta kellna l-ballun, g[amilna u]u minnu bl-aqwa mod,” kompla jg[id Moyes. Jibda l-avventura b’reb[a Il-manager il-;did ta’ Man City, Manuel Pellegrini, beda l-avventura tieg[u fil-Premier Ingli] b’reb[a ta’ 40 kontra Newcastle. “Kuntent bil-mod kif lg[abna, spe/jalment b’Dzeko. Hi [asra li ma skurjax wie[ed mill-gowls.
Minn dejjem kont nemmen li Dzeko se jkun plejer importanti g[alina,” qal Pallegrini. Ta’ min jinnota li matul l-ista;un li g[adda Ddzeko ma kienx wie[ed minn dawk li jibdew mal-ewwel 11 u din is-sena dan hu mistenni jimla lpost vojt li [alla Carlos Tevez, li ng[aqad ma’ Juventus. Irridu nwettqu reazzjoni Il-manager ta’ Arsenal, Arsene Wenger, talab lill-plejers tieg[u jwettqu reazzjoni wara li tilfu 3-1 f’darhom stess kontra Aston Villa u issa g[ada dawn jilag[bu l-ewwel leg tal-play-offs ta/-Champions League kontra Fenerbahce. Minbarra li tilfu 3-1 kontra Villa,
Arsenal tilfu diversi plejers min[abba li dawn we;;g[u waqt il-log[ba. Wie[ed minnhom hu OxladeChamberlain li hu mistenni jdum sa massimu ta’ sitt xhur.
Jose Mourinho beda t-tieni era tieg[u ma’ Chelsea b’reb[a ta’ 2-0 kontra Hull
Aguero ta’ City (xellug) jag[mel l-iskor 2-0 kontra Newcastle
“Ma rridux in[allu t-telfa tiddemoralizzana, anke jekk telfa flewwel jum tal-kampjonat hi wa[da diffi/li biex tni]]ilha. Nemmen li se nwettqu reazzjoni immedjata g[ax a[na tim bi plejers grintu]i,” qal Wenger. Dwar il-log[ba, Wenger qal, “ tlifna xi /ansijiet ta’ skor, konna sfortunati u we;;g[ulna xi plejers. Kollox ;ie kontra tag[na. Innutajt ukoll li xi plejers li kienu impenjati mat-tim nazzjonali rispettiv tag[hom kienu g[ajjenin.” Intant, il-manager ta’ Tottenham, Andres Villas-Boas, kien ferm
kuntent wara li t-tim tieg[u reba[ 10 kontra t-tim neo-promoss ta’ Crystal Palace. L-uniku gowl tallog[ba skurjah l-akkwist il-;did Soldado. “Kuntent [afna bil-wirja tal-plejers tieg[i. Kellna [afna /ansijiet biex nag[lqu l-log[ba u tlifniehom. Li kieku konna qed nilag[bu ma’ tim aktar b’sa[[tu, konna nkunu f’riskju li j;ibulna d-draw,” qal Villas-Boas. Ta’ min jinnota li l-penalty li skurja Soldado kien l-ewwel penalty li ng[ata favur Tottenham minn kemm dawn ilhom immexxija minn VillasBoas.
Alex Oxlade-Chamberlain ta’ Arsenal (xellug) fl-azzjoni kontra Aston Villa. Dawn tal-a[[ar reb[u 3-1 barra minn darhom. Oxlade-Chamberlain jista’ jdum barra diversi xhur wara li we;;a’ kontra Villa
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
Sport 29 FUTSAL
Simon Busuttil jiltaqa’ mat-tim ta’ Hibs Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista u Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil iltaqa’ mat-tim tal-futsal ta’ Hibernians, li ;img[a o[ra se jikkompeti barra minn Malta. Busuttil iltaqa’ mad-diri;enti, mal-plejers u mal-kow/ tattim u awguralhom l-aqwa su//ess fir-rawnd preliminari tal-Uefa Futsal Cup, kompetizzjoni li hi ekwivalenti g[a/-Champions League. Duncan Borg Myatt, li hu lVi/i President tat-tim, spjega lil Busuttil dwar l-impenji li se jkollhom Hibs fil-jiem li ;ejjin. Il-captain tat-tim ta’ Hibs ippre]enta lil Busuttil arma tat-tim, arma li Hibs se jippre]entaw lit-timijiet avversarji li se jilag[bu kontrihom barra minn Malta. It-tim Malti se jkollu jilg[ab kontra diversi timijiet diffi/li fil-grupp rispettiv tieg[u. Il-Pawlisti se jilag[bu kontra /-Champions tal:ermanja Hamburg Panthers, kontra d-Dani]i Futsal Gentofte, u kontra t-tim talFinlandja, FS Ilves Tampere, tim li se jilg[ab quddiem ilpubbliku tieg[u stess. Il-log[ob tar-rawnd
preliminari se jintlag[ab bejn is-27 ta’ Awwissu u l-1 ta’ Settembru. L-ewwel log[ba ta’ Hibernians se tkun dik fit28 ta’ Awwissu kontra Hamburg Panthers filwaqt li l-g[ada 29 ta’ Awwissu lMaltin jaffrontaw lil Ilves Tampere. L-a[[ar impenn g[al Hibs se jkun fil-31 ta’ Awwissu u se jkun dak kontra JB Futsal
Gentofte. It-tim ta’ Hibs i[alli Malta fis-26 ta’ Awwissu. L-g[an ta’ Hibernians mhux se jkun biss li jikkompetu f’din ilkompetizzjoni i]da li jaqtg[u figura tajba. Ir-rebbie[a tattmien gruppi tar-rawnd preliminari bejn 29 tim jing[aqdu ma’ 20 tim ie[or g[all-fa]i prin/ipali ta’ din ilkompetizzjoni. F’din il-fa]i
wie[ed isib l-aqwa timijiet tal-Ewropa fosthom Marca Futsal li huma Champions talItalja, Iberia Stars, Champions tal-:or;ja u Eindhoven tal-Olanda. L-iskwadra ta’ Hibs li se tipparte/ipa fir-rawnd preliminari tal-Uefa Futsal Cup hi: Goalkeepers: C. Cassar, B. Baldacchino, C. Agius
Plejers: F. Ellul, C. Sciberras, J. Micallef, D. Agius, M. Borg, B. Marev, G. Gerasimov, L. Kobeidze, K. Bartolo, D. Brincat, X. Saliva, D. Bobokhidze, B. Marev. Kow/ - Avandil Sanitiani Asst. Kow/ - John Mizzi Team Manager - Keith Jones Delegati- Jason Formosa, Stuart Abdilla
FUTBOL TALJAN
FUTBOL
Juventus se jer;g[u jirb[u l-kampjonat
Franza v Awstralja f’Ottubru
Il-kow/ nazzjonali tal-Italja Cesare Prandelli jemmen li Juventus se jer;g[u jirb[u l-kampjonat g[at-tielet darba kosekuttiva. Nhar is-Sibt li ;ej Juventus jibdew l-impenji tag[hom barra minn darhom kontra Samdporia. Sta;un ilu Juventus spi//aw disa’ punti fuq l-eqreb rivali Napoli u dawn tala[[ar bieg[u lill-attakkant Cavani li sta;un ilu spi//a b[ala l-aqwa skorer tal-kampjonat. Fi tmiem il-;img[a Juventus taw sinjal ta’ qawwa hekk kif reb[u s-Super Cup Taljana meta fil-finali reb[u 4-0 barra minn darhom kontra Lazio. Barra minn hekk il-Bianconeri, matul is-sajf, akkwistaw diversi plejers
F’Ottubru li ;ej Franza se tilg[ab g[ar-raba’ darba kontra lAwstralja u din se tkun l-ewwel darba li Franza se tkun qed tilg[ab f’darha. Il-log[ba se tintlag[ab fil-11 ta’ Ottubru f’Pari;i u se tintlag[ab erbat ijiem qabel ma Franza tilg[ab partita valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja kontra l-Finlandja. L-a[[ar darba li dawn i]-]ew; nazzjonijiet lag[bu kontra xulxin kienet fl-2001 meta fil-belt ta’ Melbourne l-konfront kien spi//a 1-1. B[alissa Franza tinsab punt ta[t Spanja fil-grupp ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. I]-]ew; log[biet li jmissha tilg[ab Franza huma kontra l-:or;ja fis-6 ta’ Settembru u kontra l-Belarus erbat ijiem wara. Min-na[a tag[hom, l-Awstralja di;à kkwalifikaw g[at-Tazza tad-Dinja u x-xahar li ;ej jilag[bu kontra l-Bra]il, il-pajji] li se jkun qed jorganizza l-edizzjoni finali.
fosthom lil Tevez, Llorente u lil Ogbonna. “Juventus jer;g[u jibdew b[ala l-favoriti. Ittim ta’ Conte se jkompli jibni fuq dak li di;à kiseb. Barra minn hekk akkwistaw plejers ta’ kalibru g[oli u ma nafx kemm se jkun hemm timijiet li jla[[qu mag[hom,” qal Prandelli. {arsa lejn l-istatistika turi li fl-a[[ar 76 partita fil-kampjonat li lag[bu Juventus, tilfu biss [amsa. “Napoli u Fiorentina huma l-aktar ]ew; timijiet li akkwistaw plejers utli imma xorta hemm qab]a fil-kwalità bejnhom u bejn Juventus,” temm jg[id il-kow/ nazzjonali Taljan.
IN-NAZZJON
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
30 Sport FUTBOL - SUPER CUP SPANJOLA
Illum tintlag[ab l-ewwel leg tal-finali bejn Barcelona u Atletico Illejla, f’Madrid, tintlag[ab l-ewwel leg tal-finali tasSuper Cup Spanjola bejn Atletico Madrid, rebbie[a talCopa del Rey u Barcelona, rebbie[a tal-kampjonat. F’Mejju li g[adda Atletico reb[u l-Copa del Rey meta fil-finali g[elbu lir-rivali Real Madrid bi skor ta’ 2-1 filwaqt li Barcelona ;rew bil-kampjonat. Dawn i]-]ew; timijiet issa jilag[bu l-ewwel leg ta’ din il-finali tal-ewwel unur ta’ dan l-ista;un. It-tieni leg tintlag[ab fil-Camp Nou lErbg[a 28 ta’ Awwissu. Dawn i]-]ew; timijiet kellhom bidu mill-aqwa ;img[a ilu fil-kampjonat. Barcelona reb[u 7-0 kontra Levante filwaqt li Atletico reb[u 3-1 barra minn darhom kontra Seville.
Din is-sena Atletico g[andhom nieqes lill-attakkant Falcao li ng[aqad ma’ Monaco. Il-Madrileni akkwistaw lil David Villa, attakkant ta’ Barcelona biex dan jimla l-post vakant li [alla l-Kolombjan. Min-na[a tag[hom Barcelona dan l-ista;un huma mmexxija mill-kow/ il-;did Gerardo Martino li [a post Tito Vilanova. Fir-reb[a kbira li kisbu lKatalani fuq Levante spikkat il-wirja tal-attakkant Lionel Messi li deher li rkupra sew mill-injury fil-hamstring li kellu aktar kmieni matul dan is-sajf. Ta min jinnota li Atletico Madrid huma l-aktar klabb li qatt skurja kontrih Messi. L-Ar;entin skurja total ta’ 20 gowl fil-karriera tieg[u kontra Atletico. Barra minn
hekk, [arsa lejn l-istatistika turi li Messi hu l-aqwa skorer ta’ din il-kompetizzjoni b’10 gowls filwaqt li t-tieni l-aqwa skorer hu l-eks plejer ta’ Real Madrid Raul. G[al log[ba kotra Atletico hu mistenni jkun disponibbli l-midfielder Cesc Fabregas, plejer li rkupra minn injury fl-irkoppa. Mhux l-istess jista’ jing[id g[ad-difensur Carles Puyol li g[adu mwe;;a’. F’kummenti li ta l-kow/ ta’ Atletico, Diego Simeone dan ammetta li t-tim tieg[u ma jistax ila[[aq ma’ Barcelona u Real Madrid fil-kampjonat imma jista’ jeg[leb lil dawn i]-]ew; timijiet f’finali fuq ]ew; legs u hu g[alhekk li lMadrileni se jippruvaw minn kollox biex jirb[u l-ewwel unur tal-ista;un.
Illejla Barcelona u Atletico Mdarid se jiltaqg[u fl-ewwel leg tal-finali tas-Super Cup Spanjola
FUTBOL INGLI}
MOTOGP
Illejla Chelsea v Aston Villa
Jirritorna l-Grand Prix tal-Bra]il
Illejla Chelsea jilqg[u f’darhom lil Aston Villa f’log[ba valida mill-Premiership. La[[ar darba li dawn it-tnejn lag[bu kontra xulxin il-Blues kienu reb[u 8-0 fi Stamford Bridge. It-telfa kontra Chelsea kienet fil-fatt l-akbar telfa li sofrew il-Villa matul l-ista;un li g[adda. Dan l-ista;un Chelsea bdew l-impenji tag[hom fil-kampjonat b’reb[a ta’ 2-0 kontra Hull filwaqt li Aston Villa g[elbu lil Arsenal
3-1 fl-Emirates Stadium. Il-log[ba se tintlag[ab illum minflok fil-31 ta’ Awwissu min[abba li fit-30 ta’ Awwissu t-tim ta’ Josè Mourinho jilg[ab fil-finali tas-Super Cup talUEFA kontra Bayern Munich. {arsa lejn l-istatistika turi li Aston Villa ilohm ma jo[or;u bi cleansheet minn Stamford Bridge g[al dawn l-a[[ar 15-il sena u dan juri kemm se tkun diffi/li g[attim ta’ Paul Lambert li jie[u t-tliet punti.
Mill-ista;un li ;ej se jer;a’ jibda jsir il-Grand Prix fil-Bra]il. Dan ;ie ]velat ilbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet li g[amlet il-kumpanija Dorna, l-organizzaturi ta’ dan il-Grand Prix. Il-Grand Prix se jsir fi/-/irkwit ta’ Nelson Piquet u dan i/-/irkwit se jer;a’ jibda jospita lGrand Prix wara li fuqu sar ti;did.
L-a[[ar darba li sar Grand Prix fil-Bra]il kien fl-2004 u kull ma jonqos biex din la[bar tkun uffi/jali hu li lKummissjoni tas-sigurtà talMotoGP tapprova /-/irkwit. Jekk din il-kummissjoni tapprova dan i/-/irkwit, flista;un li ;ej ikun hemm ]ew; Grand Prix li se jsiru fl-Amerika t’Isfel. Minbarra dak tal-Bra]il se jsir Grand Prix fl-Ar;entina.
TRASFERIMENTI
Coleman mistenni jkun offrut kuntratt ;did Il-Kap tal-Asso/jazzjoni tal-futbol f’Wales, Jonathan Ford ta x’jifhem li l-FA se toffri kuntratt ;did lill-kow/ attwali Chris Coleman. L-eks mani;er ta’ Fulham hu marbut mat-tim nazzjonali ta’ Wales b’kuntratt li jiskadi fissajf tal-2014 imma Ford ]vela li di;à tkellem ma’ Coleman fuq kuntratt ;did. Ford kompla billi jg[id li qed jixtieq li Coleman ikun qed imexxi lil Wales kemm waqt it-Tazza tad-Dinja tassena li ;ejja kif ukoll waqt illog[ob tar-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2016. Ford fakkar li fil-Euro 2016 se jkun hemm jie[du sehem total ta’ 24 tim u mhux 16 u b’hekk Wales jinsabu b’/ans
akbar li jag[mluha g[all-fa]i finali. Matul il-;img[a Wales spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls waqt log[ba ta’ [biberija kontra l-Irlanda. Fis-6 ta’ Settembru Wales jilag[bu kontra l-Ma/edonja filwaqt li erbat ijiem wara jilag[bu kontra s-Serbja. Attwalment Wales qeg[din 13-il punt ta[t il-Bel;ju leaders tal-grupp u 10 ta[t ilKroazja li jinsabu fit-tieni post. L-a[[ar ]ew; log[biet li jkollhom Wales f’dan ilgrupp huma dawk kontra lMa/edonja u kontra l-Bel;ju. S’issa Wales tilfu l-erba’ partiti f’dan il-grupp u minkejja dan l-FA xorta temmen fil-potenzjal ta’ Coleman.
L-Erbg[a, 21 ta’ Awwissu, 2013
32 Lokali
Il-veduta tal-Mellie[a mill-G[adira minn fejn is-Sindku Laburista qed jg[id li jrid jag[mel Cable Car (Ritratt> Martin Agius)
Dubji u mistoqsijiet dwar il-[olma tal-Cable Car g[all-Mellie[a Kunsilliera jsostnu li din qatt ma ;iet diskussa waqt il-laqg[at tal-Kunsill Fl-a[[ar jiem [ar;et l-istorja li s-Sindku Laburista talMellie[a John Buttigieg g[andu [olma li fil-Mellie[a ssir cable car biex mil-lokal twassal lin-nies sal-bajja talG[adira. Madanakollu, minkejja li s-Sindku ddikjara li jrid il-pro;ett jitlesta fi ]mien erba’ snin, ji;ifieri qabel l-elezzjoni li jmiss talKunsill, dan il-pro;ett g[adu ma ;iex ikkummissjonat, [add ma jaf kemm se jiswa u lanqas fejn se jitwa[[lu listazzjonijiet minn fejn jibda u jispi//a l-vja;;. Is-Sindku, f’kummenti lillmidja qal li l-kostruzzjoni se tibda meta l-pjani kollha jkunu lesti u l-fondi jkunu possibbli. Dwar dan ikkummentaw mijiet ta’ nies fuq issiti tal-a[barijiet lokali. Kien hemm min semma li jkun a[jar li kieku s-Sindku l-
ewwel jindirizza l-problema tal-parking fil-Mellie[a, qabel jie[u aktar karozzi lejn i//entru biex isolvi l-problema tal-G[adira. Huma fakkru li biex din issir, irid isir pro;ett ie[or g[al zona ta’ parke;;. O[rajn fakkru li r-ri[ qawwi jkun problema, waqt li o[rajn tkellmu dwar l-impatt di]astru] li jkollu dan ilpro;ett meta tqis li jintu]a g[al tliet xhur kollox, ji;ifieri fis-sajf. Residenti o[ra qalu li jkun a[jar kieku s-Sindku jsib ilfondi biex jirran;a d-dwal tallokal, is-sistema tad-drena;; jew il-kundizzjoni tat-toroq u l-bankini. Huma fakkru li sSindku bag[at leaflet jilmenta li l-Kunsill wiret nofs il-Ba;it ta’ din is-sena di;à allokat fuq pro;etti kbar li wettaq ilKunsill pre/edenti, fosthom Park tal-Familja, jogging
track, numru ta’ playing fields u l-pjazza imma xorta qed iwieg[ed weg[da li probabbli tikkommetti l-Ba;it ta’ g[exieren ta’ snin. Interessanti l-fatt li dan ilba;it li ;ie approvat millKunsill pre/edenti, ;ie approvat ukoll mill-Awditur tal-istess Kunsill. Ma’ IN-NAZZJON, l-eks Sindku Robert Cutajar qal li se j[alli f’idejn ilMelli[in biex ji;;udikaw ix-xog[ol li sar matul ille;i]latura li g[addiet filMellie[a. Hu qal li ma jistax jifhem kif wara l-elezzjoni, is-Sindku beda jg[id li hemm id-dejn u ma hemmx flus biex iwettaq ilpro;etti, meta kemm isSindku pre]enti kif ukoll ilVi/i Sindku kienu vvutaw favur l-istess ba;it fi tmiem is-sena li g[addiet.
media•link COMMUNICATIONS
Is-Sindku tal-Mellie[a l-ewwel jg[id li ma g[andux flus biex ikun jista’ ja[dem u issa jo[ro; b’idea b[al din Dwar il-pro;ett tal-cable car, numru ta’ persuni o[rajn fakkru li mill-Mellie[a jg[addu xejn inqas minn tmien rotot tal-Arriva inkella ssu;;erew proposti o[ra b[al shuttle service. Ma setax jonqos li [afna waqqg[u din l-idea g[a/-/ajt u qalu li s-Sindku qed jara daqsxejn kbir, li jixtieq jikkompeti mal-itwal muntanji fid-dinja jew li ;ab din lidea minn xi brochure talivvja;;ar, waqt li kien hemm min di;à [olom li jin]el lg[oljiet tal-Mellie[a b’xi ]ur]ieqa jew ski. Resident ie[or li ilu jg[ix fil-Mellie[a
g[al 50 sena qal li g[adu qatt ma ra sil; fuq l-g[oljiet talMellie[a. O[rajn qalu li wara din l-idea jmiss sottomarin g[al G[awdex, jew rokit g[al Mars. Madanakollu, fost l-aktar preokkupanti fost il-kummenti li jispikkaw kien hemm dak tal-Kunsillier tal-Mellie[a Hillary Fenech li staqsa jekk g[adux jifforma parti millKunsill g[ax kemmi lu elett qatt ma sema b’din l-idea filKunsill. Kien hemm persuna o[ra li g[andha art ta[t ilKnisja tal-Mellie[a li kitbet tg[id li lanqas huma ma ;ew ikkonsultati.