In-Nazzjon 29 t'Awwissu 2013

Page 1

€0.55

Numru 13,527

Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

F’Lulju l-qg[ad ]died b’9.5% fuq sena

Ritratti me[uda minn filmati ta’ NET TV li juru lill-Kummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit iwissi lill-;urnalisti biex ma jag[mlulux mistoqsijiet hekk kif b’idu ]amm il-mikrofonu tal-;urnalisti

Il-Kummissarju tal-Pulizija jwaqqaf lill-;urnalisti milli jag[mlulu l-mistoqsijiet minn Matthew Bonett

Minkejja li jinsab fi/-/entru ta’ kontroversja li wasslet g[al investigazzjoni mill-Kummissarju g[allProtezzjoni tad-Data, il-Kummissarju talPulizija Peter Paul Zammit qed jirrifjuta li jitkellem u sa[ansitra wasal biex waqqaf lil kull ;urnalist milli jag[millu lmistoqsijiet. Ilbiera[ waranofsinhar, il-media kienet

mistiedna biex tattendi g[all-indirizz talKummissarju tal-Pulizija fil-ftu[ ta’ seminar organizzat mill-Korp tal-Pulizija ta’ Malta u l-Europol. Madanakollu, wara li [are; mill-kamra fejn kien qed isir isseminar, il-Kummissarju tal-Pulizija, minflok wie;eb il-mistoqsijiet tal;urnalisti pre]enti dwar l-a[[ar ]viluppi dwar il-ka] ta’ Darryl Luke Borg, i]-

]ag[]ug[ li ;ie arrestat bi ]ball, ilKummissarju ]amm il-mikrofonu ta’ wie[ed mill-;urnalisti u b’sebg[u lwerrej qal lill-;urnalisti biex ma jistaqsux mistoqsijiet. L-uniku sentenza li g[adda b’rabta ma’ dan kollu, hi “li min g[amel l-allegazzjonijiet, g[andu jipprova.” g[al pa;na 2

Enemalta

Is-Sirja

L-Enemalta ilha t[addem policy dwar ix-xiri tal-fjuwil mill-2006

Tirranka l-possibbilta ta’ intervent militari internazzjonali

Ara pa;na 5

Ara Pa;na 12

Il-Gvern bla strate;ija g[all-[olqien tax-xog[ol Quddiem i]-]ieda talqg[ad b’9.5% fix-xahar ta’ Lulju meta mqabbel ma’ sena qabel, il-Partit Nazzjonalista qal li lGvern g[adu ma fassalx strate;ija g[all-[olqien tax-xog[ol. L-istatistika ppubblikata lbiera[ mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, turi li g[ax-xahar ta’ Lulju ta’ din is-sena kien hemm ]ieda ta’ aktar minn 600 persuna, ]ieda ta’ 9.5%, ifittxu x-xog[ol fuq listess xahar is-sena li g[addiet. F’reazzjoni g[al din listatistika uffi/jali, Mario de Marco, il-Vi/i Kap g[all-{idma tal-Parlament u Kelliem g[allEkonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar, u Stephen Spiteri, Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà, qalu li ]]ieda fil-qg[ad tkompli ]]id it-t[assib fuq lattitudni tal-Gvern Laburista fir-rigward talqasam tal-ekonomija u xxog[ol f’pajji]na. Il-Partit Nazzjonalista qal li matul l-ewwel [ames xhur ta’ din ille;i]latura, il-Gvern Laburista kien mehdi jappunta nies tal-qalba u mhux ne/essarjament ta’ kompetenza rilevanti, f’Ministeri, awtoritajiet u bordijiet varji. Fl-istess waqt, ma [are; bl-ebda soluzzjoni konkreta dwar kif pajji]na jista’ jkompli jkabbar l-ekonomija ta’ pajji]na u b’hekk jo[loq il-postijiet tax-xog[ol. g[al pa;na 32


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

2 Lokali

Grupp ie[or ta’ 115-il immigrant irregolari

Matul il-lejl ta’ bejn it-Tlieta u l-Erbg[a, idda[[al grupp ta’ 115-il immigrant, li kienu salvati minn fuq dinghy minn Patrol Boat tal-Forzi Armati ta’ Malta. Id-dinghy kien jinsab madwar 90 mil nawtiku ‘l barra minn Malta, u kien inter/ettat mill-Forzi Armati ta’ Malta kmieni t-Tlieta waranofsinhar. L-immigranti dda[[lu Malta g[all-[abta tas-1am. F’dan il-grupp kien hmm 102 ir;iel u 13-il mara. Mal-wasla tag[hom f’Xatt it-Tiben, l-immigranti ttie[du l-kwartieri ;enerali tal-Pulizija fil-Furjana. Dan kien it-tieni grupp ta’ immigranti li dda[[al f’pajji]na matul din il-;img[a. L-ewwel grupp, ta’ 81 persuna dda[[al Malta t-Tlieta filg[odu. Dan ifisser li matul din il-;img[a waslu Malta total ta’ 196 immigrant irregolari.

Niket

In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 29, 14, 23, 42 u 10. {add ma qata’ l-[ames numri. 25 qatg[u erba’ numri u reb[u €1801.21 kull wie[ed, filwaqt li 979 qatg[u tliet numri u reb[u €53.67 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun inqas minn €275,000.

It-Temp

8

Ix-Shadow Minister g[allIntern u s-Sigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi stieden lillKummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit biex jippubblika t-talba li hu qal li g[amel lill-kumpaniji li jipprovdu s-servizz tattelefonija biex jag[tuh kopja tal-logs tat-telefonati li saru b’rabta mal-ka] ta]-]ag[]ug[ Darryl Luke Borg. F’kummenti ma’ INNAZZJON, ix-Shadow Minister g[all-Intern u sSigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi esprima t-t[assib tieg[u dwar id-dikjarazzjoni li g[amel il-Kummissarju talPulizija mal-gazzetta

Maltatoday u qal li jispera li l-fatt li wie[ed mill-persuni involuti fil-ka] mar g[and ilKummissarju b’kopja tal-logs tat-telefonati ma tfissirx li din ix-xhieda hi bba]ata f’informazzjoni li dehret fuq mowbajl biss li tista’ tkun manipulata. Dan il-;urnal bag[at lillkumpaniji f’pajji]na li jipprovdu servizz ta’ telefonija jistaqsi dwar jekk il-Kummissarju talabx bilmiktub biex jing[ata kopja tal-logs tat-telefonati, u jekk saret din it-talba, meta saret. Il-kumpaniji i]da qalu li ma jistg[ux jag[tu din ittip ta’ informazzjoni lill-

pubbliku. Sadanittant, Jason Azzopardi qal li hu lest li jkun ta’ di]po]izzjoni talKummissarju g[allProtezzjoni tad-Data flinvestigazzjoni dwar dan ilka] wara t-talba li g[amlet l-Oppo]izzjoni waqt konferenza tal-a[barijiet nhar it-Tlieta. Jason Azzopardi dalg[odu se jkollu l-ewwel laqg[a mal-Kummissarju talProtezzjoni tad-Data wara li kien ix-Shadow Minister li bag[at jinforma lillKummissarju tal-Protezzjoni tad-Data li hu jinsab g[addispo]izzjoni tieg[u.

Jirrifjuta li jitkellem

Super 5

UV INDEX

Il-Kummissarju tal-Pulizija mitlub jippubblika t-talba g[al-logs tat-telefonati

IT-TEMP> sabi[ bi s[ab g[oli VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: {afif mill-Grigal li jdur mix-Xlokk ilLvant BA{AR> {afif IMBATT> Ftit li xejn TEMPERATURA: L-og[la 32˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 436.5 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.31 u tin]el fis-19.36

minn pa;na 1

Aktar tard, i]da, wara li fuq is-social media beda jixxerred filmat ta’ dak li kien se[[ fidDepot tal-Pulizija aktar kmieni matul il-;urnata, liema filmati wasslu g[al kritika [arxa kontra lKummissarju Peter Paul Zammit, il-Korp tal-Pulizija [are; stqarrija li fiha rrea;ixxa g[all-konferenza tal-a[barijiet tal-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami u x-Shadow Minister Jason Azzopardi li

IL-{AMIS L-og[la 32˚C L-inqas 24˚C

IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 25˚C

IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 25˚C

IL-{ADD L-og[la 29˚C L-inqas 25˚C

IT-TNEJN L-og[la 30˚C L-inqas 24˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

8

8

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 33˚C imsa[[ab, Frankfurt 21˚C imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C xemxi, Amsterdam 22˚C ftit imsa[[ab, Milan 25˚C xemxi, Tripli 35˚C xemxi, Istanbul 28˚C xemxi, Ateni 34˚C xemxi, Lisbona 26˚C xemxi, Londra 22˚C xemxi, Vjenna 17˚C imsa[[ab, Berlin 22˚C imsa[[ab, Madrid 25˚C imsa[[ab, Zurich 17˚C xemxi, Brussell 20˚C imsa[[ab, Moska 20˚C xemxi, Munich 19˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 35˚C xemxi, Pari;i 23˚C ftit imsa[[ab, Dublin 15˚C imsa[[ab, Bar/ellona 26˚C imsa[[ab, Tune] 31˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 20˚C xemxi, Al;eri 30˚C ftit imsa[[ab, Ruma 25˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 22˚C xemxi, Stokkolma 23˚C xemxi.

media li g[a]el li jitkellem mag[ha l-Kummissarju talPulizija, g[aliex ilmistoqsijiet ta’ dan il-;urnal u tal-;urnal The Times of Malta, g[a]el li ma jwe;ibhomx, Peter Paul Zammit qal li wie[ed millpersuni involuti f’dan il-ka] – i/-Chief of Staff tal-Ministru Manwel Mallia Silvio Scerri, l-Ispettur Elton Taliana, Charles Attard ‘I]-}ambi’, Darryl Luke Borg u ommu – mar g[andu bil-logs tattelefonati.

B[al-lum 25 sena

F

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

kienet saret 24 sieg[a qabel. Fl-istqarrija, il-Pulizija ;;ustifikat it-talba talKummissarju g[al-logs tattelefonati u qalet li hi kienet obbligata tinvestiga allegazzjoni dwar pulizija, b’referenza g[all-Ispettur Elton Taliana, li skont listqarrija tal-Korp talPulizija, allegatament g[amel attentat ta’ korruzzjoni ta’ xhieda. Sadanittant, f’kummenti li g[adda mal-gazzetta Maltatoday, li hu l-uniku

ilwaqt li kienu qed jinkisbu ri]ultati mill-aqwa fit-turi]mu waqt ix-xhur tassajf, il-Gvern kien qed jintensifika l[idma tieg[u biex l-istess ritmu ta’ progress ikun re;istrat fix-xhur l-o[ra tas-sena. Din il-[idma wkoll bdiet tag[ti l-frott u lewwel indikazzjonijiet fl-eqqel tal-ista;un sajfi, kienu li x-xitwa li jmiss kienet se tkun wa[da tajba. Mill-bookings li kienu de[lin deher /ar li lejn l-a[[ar tas-sena l-pajji] kien se jikseb rekord ta’ turi]mu fl-ista;un tax-xitwa u jkompli j]id mas-su//essi li kienu qed jinkisbu. Bil-pass li [a j[alli jkun hawn prezz wie[ed tal-[axix u frott minflok sistema ta’ tliet prezzijiet differenti, il-Gvern kien qed jistenna li jonqos l-abbu] li kien qed isir minn xi w[ud meta kienet qed ti;i m[addma s-sitema pre/edenti. Filwaqt li enfasizza dan, il-Ministru Lawrence Gatt qal li l-Gvern kien lest i[alli limportazzjoni tal-prodotti agrikoli f’idejn il-koperattivi u l-asso/jazzonijiet tal-bdiewa.


Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

32 Lokali

Aktar nies qed ifittxu l-g[ajnuna tal-Caritas Prijorità li l-bibien tal-Caritas jibqg[u miftu[in b’xejn g[al kul[add It-talba g[as-servizzi li toffri l-Caritas Malta fosthom servizzi kontra l-vizzju taddroga, qed dejjem ti]died. Issena li g[addiet it-talba g[al dawn is-servizzi ]diedet b’sebg[a fil-mija fuq is-sena ta’ qabel u 34 fil-mija fuq l2004. Is-sena li g[addiet madwar 700 persuna talbu lg[ajnuna tal-Caritas. Monsinjur Victor Grech, ilFundatur u d-Direttur ta’ Caritas Malta, qal dan ilbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet li matulha tnediet il-Caritas Trail, inizjattiva ta’ e]er/izzju fi]iku li tinkludi mixja, jogging u sewqan tar-roti.

Il-Caritas te[tie; madwar €1.3 miljun fis-sena Kull parte/ipant mitlub jag[ti donazzjoni ta’ €10. Lattività se ssir b[ala parti mill-Caritas Week. L-iskop hu li jin;abru fondi b’risq il-Caritas u fl-istess [in wie[ed ikun qed jag[mel e]er/izzju fi]iku tant me[tie; g[as-sa[[a. L-attività se ssir

il-{add 29 ta’ Settembru u tibda fl-10am minn [dejn liskola tad-Dorotej, f’{a]}ebbu;. Il-jogging u d-dawra bir-roti jibdew minn [dejn ilkappella fuq l-Irdum ta’ {adDingli u kollox jispi//a f’San Blas. Monsinjur Victor Grech qal li l-Caritas te[tie; madwar €1.3 miljun fis-sena biex toffri s-servizzi tag[ha li jing[ataw minn erba’ /entri differenti fosthom djar residenzjali. B’kollox Caritas Malta toffri 20 servizz differenti u timpjega 70 ru[ fuq ba]i fulltime u part-time. Monsinjur Victor Grech qal li l-prijorità hi li l-bibien tal-Caritas jibqg[u miftu[in b’xejn g[al kul[add. Fil-konferenza tal-a[barijiet tkellem ukoll Monsinjur Carmelo Farrugia, Assistent Direttur tal-Caritas; u Joe Sammut, PRO tal-Caritas. {adu sehem ukoll John Cassar White, i/-Chairman tal-Bank of Valletta u Joseph Gafá, il-Kap E]ekuttiv ta’ MaltaPost. Kemm il-Bank of Valletta kif ukoll il-MaltaPost huma l-isponsors ewlenin talCaritas Trail.

Il-Caritas Malta [abbret l-inizjattiva Caritas Trail biex jin;abru fondi b’risq il-Caritas

Il-Gvern g[adu ma wera ebda pjan minn pa;na 1

Il-PN ;ibed l-attenzjoni tal-Gvern li s-su//ess ta’ pajji]na fil-qasam ekonomiku u l-[olqien taxxog[ol ma jistax jibqa’ jittie[edfor granted. IlGvern kellu numru ta’ opportunitajiet, mhux lanqas permezz tadDiskors tal-President, ilBa;it g[all-2013 kif ukoll id-Dokument ta’ Qabel ilBa;it g[all-2014; biex jelenka l-politika tieg[u

f’dan il-qasam, i]da s’issa ma weriex li g[andu pjan, strategija jew idea ta’ x’se jag[mel biex ikabbar lekonomija fil-[ames snin li ;ejjin u jo[loq aktar xog[ol. Il-PN fakkar li matul il[ames snin li ;ejjin hu essenzjali li jin[olqu mal25,000 post tax-xog[ol biex nilqg[u g[at-talba ta’ impjiegi f’pajji]na – f’dan is-sens, l-a[bar li issa kompla jikber in-numru ta’

dawk ifittxu x-xog[ol i]id l-importanza li l-Gvern irid jibda b’mod konkret jindika x’inhi l - istrategija ekonomika tieg[u , u x ’ inhuma s - soluzzjonijiet tieg[u g[all - [olqien tax xog[ol fl - isfond tal - isfidi ta ’ madwarna . Il - PN jittama li r ri]ultat negattiv fil - qasam tax - xog[ol g[ax - xahar ta ’ Lulju ta ’ din is - sena jservi sabiex iqajjem il Gvern g[ar - realtajiet

media•link COMMUNICATIONS

ekonomi/i u l - b]onnijiet ta ’ pajji]na . L - istatistika turi li f ’ Lulju n - numru ta ’ persuni jirre;istraw g[ax xog[ol kien jammonta g[al 7 , 298 , ]ieda ta ’ b ’ 634 persuna , jew b ’ 9 . 5% fuq l - istess xahar sena qabel . Kien hemm ukoll ]ieda mar;inali fuq ix - xahar ta ’ qabel . Il - qg[ad f ’ Malta ]died b ’ 576 persuna g[al total ta ’ 6 , 565 persuna bla

xog[ol u f ’ G[awdex il qg[ad ]died bi 58 persuna , g[al total ta ’ 733 . Fost il - persuni li ilhom jirre;istraw g[al aktar minn sena , il - qg[ad ]died b ’ 543 persuna , bl - akbar numru jkunu r;iel li qed ifittxu impjieg fis - settur tas - servizzi , in - negozju u s - snajja ’. F’Marzu r-rata tal-qg[ad kienet 4.6% tas-suq taxxog[ol.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Lokali 3

Grupp ta’ abbatini Maltin iltaqg[u u [adu ritratt mal-Papa Fran;isku, fil-Belt tal-Vatikan. 25 abbatini minn 25 parro//a differenti f’Malta, qed joffru servizz fil-Ba]ilika ta’ San Pietru matul dawn il-;ranet tas-sajf. Fir-ritratt jidhru wkoll Fr Karl Sultana (lemin) u seminarista Malti. Il-grupp ta’ abbatini Maltin [alla Malta fit-23 ta’ Awwissu u jasal lura Malta fl-10 ta’ Settembru. (Ritratt> Uffi//ju Komunikazzjoni Kurja)

Mitluba investigazzjoni dwar tender lil Kunsillier Laburist Il-Kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar Graziella Galea bag[tet ittra li/-Chairman tal-Bord talGovernanza tad-Dipartiment tal-Gvern Lokali li permezz tag[ha talbet biex il-Bord talGovernanza jinvestiga l-a[[ar ]viluppi li se[[ew f’dan il-Kunsill. Nhar it-Tnejn li g[adda, il-Kunsill b’ma;;oranza Laburista ta tender ta’ Council Supervisor lil Kunsillier Laburist Jason Camilleri, xi [a;a li tmur kontra l-li;i. Skont Artiklu 39 tal-Li;i li tirregola l-Kunsilli Lokali, l-ebda kunsillier m’g[andu jissottometti kwotazzjonijiet g[al xi xog[lijiet fil-Kunsill li hu jkun membru tieg[u. F’dan il-ka], i]da, il-Kunsill immexxi misSindku Laburista Mario Salerno, ta dan il-kuntratt lil wie[ed mill-Kunsillieri Laburisti. IN-NAZZJON, fil-[ar;a ta’ nhar it-Tlieta, ]vela dan l-iskandlu. Wara li ppubblikajna listorja, is-Segretarju Parlamentari responsabbli mill-Kunsilli Lokali Josè Herrera [are; stqarrija li fiha qal li ta struzzjonijiet biex ti;i revokata din id-de/i]joni. Fl-ittra tag[ha, Graziella Galea tippre]enta lfatti ta’ kif ;raw l-affarijiet, fejn fost l-o[rajn tispjega kif is-Sindku Mario Salerno, il-Vi/i Sindku Alex Bezzina, il-Kunsillier Laburista Raymond Tabone u s-Segretarju E]ekuttiv

Francis Chircop, iffirmaw l-iskeda tal-ftu[ tattenders, u dan minkejja li wie[ed mit-tenders kien qieg[ed fi ksur tal-li;i. Hi tispjega li skont il-li;i, is-Segretarju E]ekuttiv, minflok ikompli bil-pro/ess, kellu lobbligu li jwaqqaf lill-Kunsill milli jkompli g[addej bil-pro/ess. Graziella Galea talbet lill-Bord talGovernanza tad-Dipartiment tal-Gvern Lokali biex jinvestiga dak kollu li ;ara fl-g[oti tattender mill-Kunsill Laburista lill-Kunsillier Laburist. Fi stqarrija, l-Alternattiva Demokratika qalet li jaqbel mad-de/i]joni ta’ José Herrera wara li l-Kunsilliera fallew. L-Alternattiva qalet li lpro/ess tal-a;;udikazzjoni tal-offerti falla fi stadju tal-offerta, g[aliex l-offerta tal-Kunsillier Laburista kellha tkun meqjusa b[ala wa[da inammissibli. Falla s-Segretarju E]ekuttiv tal-Kunsill Lokali li ma kellux g[arfien adegwat tar-regoli u konsegwentement naqas milli jag[ti direzzjoni lill-Kunsillieri dwar kif kellhom jimxu, kompla jg[id id-Deputat Chairperson u kelliemi tal-AD dwar l-I]vilupp Sostenibbli u l-Intern, Carmel Cacopardo. L-AD tg[id ukoll li d-Direttur talKunsilli Lokali falla g[aliex kellu l-obbligu li jintervjeni immedjatament ming[ajr ma jkollu lis-Segretarju Parlamentari b[ala su;;eritur.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

4 Lokali

Il-GWU u l-Arriva akku]ati b’a;ir illegali Tinqata’ mill-paga l-mi]ata favur il-GWU kontra r-rieda ta’ [addiema li ssie[bu fil-U{M Il-Union {addiema Mag[qudin (U{M) u impjegat ta’ Transport Malta akku]aw fil-Qorti lill-General Workers’ Union (GWU) u lillkumpanija Arriva li topera ttrasport pubbliku, b’a;ir abbu]iv, illegali u li jikser iddrittijiet fundamentali ta’ [addiema fil-kumpanija Arriva li rri]enjaw mill-GWU u ssie[bu fil-U{M. Il-Union {addiema Mag[qudin (U{M) u impjegat ta’ Transport Malta Joseph Sghendo, ippre]entaw flimkien protest ;udizzjarju kontra l-GWU; l-Arriva Malta Limited; l-edituri tan-news portal u tal-;urnal ta’ kuljum tal-GWU; il-Kummissarju g[all-Protezzjoni tad-Data u d-Direttur tax-Xog[ol u Relazzjonijiet Industrijali. Il-U{M qalet li dan ilprostest juri li numru kbir ta’ [addiema impjegati malArriva Malta Limited fil;img[at li g[addew irri]enjaw minn membri tal-GWU u ssie[bu b[ala membri talUHM billi individwalment iffirmaw ittra ta’ ri]enja u bag[tuha lill-GWU, filwaqt li ittra o[ra simili ntbag[tet lillArriva sabiex jawtorizzaw lillistess Arriva, b[ala prin/ipal tag[hom, ma tibqax tnaqqas il-mi]ata mill-paga tag[hom

favur il-GWU. L-istess [addiema, b’mod individwali wkoll u bil-kitba, infurmaw lill-Arriva li millpaga tag[hom kellha tibda tinqata’ l-mi]ata tas-s[ubija tag[hom fil-U{M favur listess U{M. Irri]ulta i]da, qalet il-U{M, li kemm il-GWU u anke lArriva ma a//ettawx ir-ri]enji u qed jesi;u li kull [addiem imur personalment l-uffi//ji tal-GWU sabiex jag[ti rri]enja personalment filwaqt li konsegwentament qed tibqa’ tinqata’ mill-paga ta’ dawn il[addiema l-mi]ata favur ilGWU kontra r-rieda tag[hom. Il-U{M sostniet li dan l-a;ir kemm tal-GWU kif ukoll talArriva, f’din il-kwistjoni hu mhux biss illegali i]da jikser id-drittijiet prin/ipali u fundamentali tal-[addiema membri tal-U{M kif rappre]entati. Il-U{M iddikjarat li [addiem g[andu dritt jissie[eb f’union tal-fidu/ja tieg[u, i]da daqstant ie[or g[andu d-dritt tieg[u li jirri]enja minn tali union jekk ;ustament ikun tilef il-fidu/ja tieg[u f’dik ilunion. Il-U{M qalet ukoll li m’hemm ebda ra;uni valida fil-li;i g[aliex tali ri]enji mhux qed ji;u a//ettati mill-

GWU, u li l-istess GWU hi legalment skorretta u qed ta;ixxi b’mod ille/itu, illegali u abbu]iv fil-konfront talistess [addiema eks membri tag[ha. Daqstant ie[or qed ta;ixxi b’mod skorrett, ille/itu u illegali l-Arriva, qalet il-U{M g[all-fatt li minkejja li ;iet mg[arrfa, ukoll individwalment mill-[addiema li huma kienu qed jirri]enjaw

bejn ]ew; unions. Il-GWU kienet akku]ata wkoll mill-U{M li qed tirrendi lilha nnifisha fi stat ta’ ksur tal-li;i wkoll meta qed ti;i mitluba sabiexdata\informazzjoni mog[tija mill-istess eks membri tag[ha g[all-finijiet ta’ s[ubija fil-union, ma tikkan/ellahiex meta hemm irri]enja tal-istess membri millGWU.

Il-U{M iddikjarat li [addiem g[andu dritt jissie[eb f’union tal-fidu/ja tieg[u, i]da daqstant ie[or g[andu d-dritt tieg[u li jirri]enja minn tali union jekk ;ustament ikun tilef il-fidu/ja tieg[u f’dik il-union mill-GWU u konsegwentament talbu li mill-paga tag[hom ma g[andhiex titnaqqas il-mi]ata dovuta lill-GWU, baqg[et taqta’ wkoll dik tal-GWU. Dan ifisser li mill-paga tal[addiema l-Arriva qed tinqatg[alhom ]ewg mi]ati meta mhux hekk hi awtorizzata tag[mel. Il-U{M fissret ukoll li lArriva, b[ala prin/ipal talistess [addiema, ma g[andha tie[u ebda na[a fi kwistjoni

Il-U{M qed titlob li g[andu jieqaf b’mod immedjat dan la;ir u l-awtoritajiet l-o[ra kollha protestati, partikolarment id-Direttur talImpjiegi u Relazzjonijiet Industrijali kif ukoll ilKummissarju tal-Protezzjoni tad-Data li qed jintalbu jintervjenu u ja;ixxu skont illi;i u l-[aqq, biex abbu] b[al dan li qed isir mill-GWU u mill-Arriva jieqaf b’mod immedjat. B’referenza g[all-artiklu

intitolat ‘Impjegat ta’ TM i[e;;e; [addiema tal-Arriva biex jitilqu mill-GWU’, ippubblikat fil-web-portal talGWU fl-20 ta’ Awwissu 2013, bl-istess artiklu deher fil-[ar;a tal-gazzetta ta’ kuljum talGWU tal-21 ta’ Awwissu 2013, il-U{M u Joseph Sghendo ddikjaraw li tali artikli huma mimlija ine]ettezzi u huma fattwalment skorretti, g[al liema artikli qeg[din jo;;ezzjonaw u jitolbu li ssir ilkorrezzjoni ne/essarja skont illi;i wkoll tal-istampa. Joseph Sghendo /a[ad lallegazzjoni li qed jabbu]a mill-kundizzjonijiet tal-impjieg tieg[u; li qed ju]a vettura tatTransport Malta biex idur [addiema tal-Arriva fid-depots tal-kumpanija Arriva u jag[mel pressjoni fuq il-[addiema biex jitilqu mill-GWU u jissie[bu fil-U{M; u li g[andu xi g[ajnuna ta’ xi [add vi/in ilPartit Nazzjonalista biex jag[mel dan. Dawn l-asserzjonijiet, intqal fil-protest ;udizzjarju, huma kollha inveritieri, ma g[andomx mis-sewwa u millveritá, u g[andhom ji;u ritirati b’mod immedjat. Fin-nuqqas ta’ dan, il-U{M u Joseph Sghendo ddikjaraw li lesti jie[u dawk il-passi legali kollha opportuni skont il-li;i.

Arrestati dwar qtil ta’ fjamingu Tlett ir;iel kienu arrestati b’rabta mal-qtil ta’ fjamingu fl-24 t’Awwissu, 2013, g[all-[abta tas6.15pm, fl-in[awi mag[ruf b[ala Tal-Fessej, fixXewkija. Dakinhar, il-pulizija kienet informata li g[asfur li jixbah wie[ed minn ]ew; fjamingi li ntlem[u aktar kmieni, kien inqatel minn ka//aturi u rikoverat millba[ar minn kelb tal-ka//a. Minkejja li saru rondi estensivi fl-in[awi, ma nstabet ebda tra//a talg[asfur jew tal-ka//aturi. Fi ]vilupp ilbiera[, kienu arrestati tlett ir;iel fl-etá ta’ 66, 37, u 23 sena, u li joqog[du n-Nadur, G[ajnsielem u ]-}ebbu;, G[awdex, wara aktar investigazzjoni midDipartiment talInvestigazzjoni Kriminali

t’G[awdex. G[alkemm l-g[asfur, li hu super-protett, s’issa ma nstabx, instabet evidenza o[ra li tista’ torbot issuspettati mal-qtil talfjamingu. Fi stqarrija BirdLife Malta qalet li ritratti ppubblikati lbiera[ urew fjamingu mejjet fil-ba[ar ta’ M;arr ix-Xini G[awdex. Dan wara li persuni li kienu fil-vi/in fuq dg[ajsa raw ka//atur mill-art jispara lejn dan il-fjamingu, imbag[ad bag[at il-kelb tieg[u sabiex jirkurpa l;isem tal-g[asfur protett. Dan il-ka] ikompli ma ]ew; rapporti o[ra ta’ fjamingi li nqatlu f’Marsaxlokk u fir-Ramla l{amra f’G[awdex. BirdLife Malta qalet li dan ifisser li din il-;img[a nqatlu tliet fjamingi.

c


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Lokali 5

L-Enemalta b’policy dwar ix-xiri tal-fjuwil mill-2006 L-Enemalta ilha timplimenta linja ta’ politika dwar ix-xiri tal-fjuwil sa mill2006, meta tressqu rakkomandazzjonijiet millFuel Procurement Advisory Committee mmexxi minn Roderick Chalmers. Dan bilkontra ta’ dak li jg[id irrapport tal-Uffi//ju talAwditur :enerali, li jsostni li l-Enemalta kienet qed topera f’policy vacuum sal-2011. Waqt seduta o[ra talKumitat Permanenti dwar ilKontijiet Pubbli/i lbiera[ li damet erba’ sig[at, ;ie stabbilit fuq domandi tadDeputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, i/-Chairman talKumitat, li f’April 2006, ilGvern kien approva rrakkomandazzjonijiet tal-Fuel Procurement Advisory Committee biex dawn isiru lpolicy li tirregola x-xiri ta]]ejt mill-Enemalta. Dak i]-]mien, il-Ministru kien po;;a r-rapport li jinkludi rrakkomandazzjonijiet talkumitat immexxi minn Roderick Chalmers fuq ilmejda tal-Kamra waqt dibattitu dwar l-Enemalta. Dan, qal id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, hu xhieda tal-fatt li l-Enemalta kienet iggwidata minn policy /ara, u li allura hu in;ust li wie[ed jg[id li lEnemalta kienet qed topera f’policy vacuum. Tul is-seduta, l-Awditur :enerali u r-rappre]entanti tieg[u sostnew li r-rapport tag[hom ma da[alx filperjodu ta’ qabel l-2008 u bnew it-te]i tag[hom dwar innuqqas ta’ policy abba]i ta’ dokumentazzjoni li sabet u nnies li intervistat. I]da Beppe Fenech Adami, Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-{idma talPartit, staqsa kif l-Uffi//ju talAwditur :enerali seta’ jasal g[all-konklu]joni li lEnemalta kienet qed tiffunzjona f’policy vacuum ming[ajr ma jivverifika dan il-fatt mal-Fuel Procurement Advisory Committee li kien jopera dakinhar. L-Awditur :enerali wie;eb li kieku lUffi//ju Nazzjonali talVerifika intervista nies millpassat, dan seta’ jo[loq intoppi fl-anali]i tieg[u. Tul is-seduta tal-biera[, i]]ew; na[at tal-Kamra komplew jistaqsu numru ta’ mistoqsijiet u jitolbu kjarifiki dwar diversi punti ta’ tag[rif mog[ti fir-rapport tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika. Fost il-mistoqsijiet li qamu kien hemm g[add ta’ kjarifiki dwar il-minuti tal-laqg[at tal-Fuel Procurement Committee, li

Seduta o[ra tal-Kumitat Permanenti dwar il-Kontijiet Pubbli/i li lbiera[ damet erba’ sig[at

ng[ad li n]ammu f’envelop issi;illat li kien iffirmat u mi]mum fis-safe ta/Chairman tal-Enemalta. Spikkat ukoll l-atte;;jament tar-rappre]entanti tal-Gvern li ppruvaw idawru diskussjoni dwar rapport dwar ilpro/eduri ta’ governanza f’diskussjoni dwar l-iskandlu ta]-]ejt li nkixef fl-2013, ferm wara l-perjodu li ;ie studjat fir-rapport. Infatti, minkejja linsistenza u attentati tarrappre]entanti tal-Gvern, luffi/jali tal-NAO ma setg[ux iwie;bu domandi dwar kumpaniji involuti fix-xiri ta]]ejt u l-a;enti tag[hom. I/-Chairman tal-Kumitat Jason Azzopardi u d-Deputata Nazzjonalista Kristy Debono staqsew ukoll dwar linformazzjoni li g[adda Antoine Galea, li kien Chief Financial Officer tal-Enemalta sa mill-2009, lill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika. Jason Azzopardi staqsa jekk din l-informazzjoni ;ietx verifikata u x’garanzija g[andu l-PAC li Antoine Galea g[adda l-informazzjoni kollha li fil-fatt kellu jg[addi u mhux tag[rif parzjali li affettwa l-findings tal-NAO. L-Awditur :enerali wie;eb li a//etta t-tag[rif provdut millEnemalta u l-uffi/jali tieg[u. Waqt id-diskussjoni fuq ilpolicy tal-Enemalta dwar ixxiri tal-fjuwil, Jason Azzopardi qal li f’April 2006, l-eks Ministru Austin Gatt kien po;;a fuq il-Mejda talKamra r-rakkomandazzjonijiet dwar il-fjuwil imfasslin millFuel Procurement Advisory Committee. L-uffi/jal tal-NAO Keith Mercieca kkonferma li dan irrapport kien inqara imma sostna li r-rapport g[andu ji;i

kklassifikat b[ala rakkomandazzjoni biex ti;i ]viluppata policy u mhux policy fiha nfisha. Kien hawnhekk li Beppe Fenech Adami qal li l-eks Ministru Austin Gatt kien informa lill-Kamra li lEnemalta kienet se tadotta ddokument imfassal minn Roderick Chalmers dak i]]mien. Kien hawnhekk li ;ie ssu;;erit li Roderick Chalmers, li mexxa l-Fuel Procurement Advisory Committee, jidher quddiem il-

Kumitat dwar il-Kontijiet Pubbli/i biex jispjega lpo]izzjoni tieg[u fi]-]mien li mexxa l-Kumitat. I/-Chairman tal-Kumitat Jason Azzopardi talab spjegazzjoni g[aliex l-NAO ma a//ettatx id-dokument li tqieg[ed fuq il-Mejda talKamra b[ala policy, u ssu;;erixxa li ssir diskussjoni bejn l-esperti tal-NAO u lpersuni li fasslu l-policy talGvern dwar ix-xiri ta]-]ejt fl2006. L-Awditur :enerali

o;;ezzjona g[al din it-talba u l-Professur Ian Refalo, ilkonsulent legali tal-Awditur :enerali, sa[aq li l-PAC g[andu jindirizza lmistoqsijiet tieg[u dwar dan lill-membri tal-Fuel Advisory Procurement Committee biex jasal g[all-konklu]jonijiet tieg[u. Il-Kumitat dwar il-Kontijiet Pubbli/i se jer;a’ jiltaqa’ g[ada filg[odu biex ikompli jisma’ x-xhieda tal-uffi/jali tal-Uffi//ju Nazzjonali talVerifika.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Lokali 7

L-MUMN ordnat direttivi lill-infermieri fi/-?entri tas-Sa[[a kollha min[abba transfers imposti u qed i]]omm lill-Ministru tas-Sa[[a responsabbli g[al kull tbatija li jg[addu minnha l-pazjenti

Carers jintalbu jerfg[u pazjenti u jtellg[uhom sular Aktar problemi fil-qasam tas-sa[[a fil-komunità bil-U{M tordna azzjonijiet fi/-?entru tas-Sa[[a tal-Mosta minn Charles Muscat

Is-sitwazzjoni fi/-/entri tassa[[a u fis-servizzi tas-sa[[a fil-komunità qieg[da kull ma tmur aktar tikkomplika hekk kif fi/-?entru tas-Sa[[a talMosta l-Union {addiema Mag[qudin (U{M) ordnat direttiva lill-membri tag[ha wara li l-management ta/-?entru tasSa[[a talab lil carers biex jerfg[u lill-pazjenti anzjani u persuni fuq wheelchair u jtellg[uhom sular fuq idejhom min[abba li l-lift mhux qed ja[dem. Jirri]ulta li l-lift ilu bil-[sara minn nhar il-:img[a u g[alhekk persuni anzjani u o[rajn fuq wheelchair ma setg[ux jitilg[u biex jing[ataw is-servizzi tassa[[a li huma intitolati g[alihom. L-ordni tal-management biex il-carers jerfg[u u jtellg[u sular lill-pazjenti to[loq periklu kemm g[as-sa[[a talpazjenti u anke tal-istess carers min[abba li fa/ilment jista’ jse[[ xi in/ident b’detriment g[al kulhadd. Min[abba din is-sitwazzjoni

prekarja, il-U{M [ar;et direttiva lin-Nursing Aides, lil Health Assistants, lil Care Workers u carers o[ra fi/?entru tas-Sa[[a tal-Mosta biex ma jerfg[ux pazjenti fuq idejhom biex itellg[uhom sular. Il-U{M talbet ukoll li jsir risk assessment tal-post u talbet lil management isolvi din ilproblema biex il-pazjenti vulnerabbli jkunu jistg[u jing[ataw is-servizzi tas-sa[[a li g[andhom dritt g[alihom filwaqt li tkun salvagwardata s-sa[[a u s-sigurtá tal-istess pazjenti u tal-carers. Dan il-lift iservi kemm li/?entru tas-Sa[[a kif ukoll lil Kunsill Lokali u f’kumment lil IN-NAZZJON, is-Sindku talMosta Shirley Farrugia spjegat li minn meta /-?entru tasSa[[a tal-Mosta sar iservi b[ala ?entru Re;jonali, aktar minn 600 persuna qed ju]aw il-lift kuljum. Hi qalet li dan lu]u e//essiv qed iwassal g[al [sarat kontinwi u spejje] kbar g[all-Kunsill u g[alhekk talbet

Il-Ber;a tal-Gvern f’Tas-Sliema ilha ;img[a mag[luqa u azzjonijiet industrijali wkoll fi/-?entru tas-Sa[[a tal-G]ira fuq transfers ta’ infermiera bla ma nstab replacement laqg[a mal-A;ent Kap E]ekuttiv ta/-?entri tas-Sa[[a. Min[abba li l-A;ent Kap ma setax jattendi, il-laqg[a saret ma’ Tania Mizzi, Senior Medical Officer u s-Sindku talbet li jkun rivedut il-kuntratt tal-lift u anke l-mod kif ilKunsill qed ikollu j[allas 60 filmija tal-manutenzjoni u lispejje] kollha tal-ener;ija. Jidher li l-lift issa hu antik u jinsab fl-a[[ar stadji ta’ u]u u g[alhekk hemm b]onn li jsir lift ;did bi spi]a ta’ madwar €40,000 li l-fondi tal-Kunsill Lokali ma jippermettux min[abba li l-fondi qed jintu]aw biex isir [afna toroq

;odda. Jirri]ulta li hemm ukoll aktar problemi fil-qasam tas-sa[[a fejn jid[lu servizzi fil-komunità. Il-Ber;a tal-Gvern f’Tas-Sliema ilha ;img[a mag[luqa u minnha mhux jing[ataw servizzi konsegwenza ta’ azzjoni industrijali mill-clinic workers. Il-Kunsill Lokali ta’ TasSliema esprima t-t[assib tieg[u g[all-g[eluq tal-klinika u qal li dan qed ikollu effett negattiv fuq il-popolazzjoni anzjana tallokal. Sadattant anke fi/-?entru tas-Sa[[a tal-Gzira b[alissa g[addejja azzjoni industrijali wara li ]ew; infermieri

ng[ataw transfer fuq ordni talMinisteru tas-Sa[[a ming[ajr ma nstab replacement g[alihom. Dan wassal biex l-MUMN to[ro; direttivi lill-infermieri fi/-?entri tas-Sa[[a kollha, imma b’mod partikolari f’talGzira, biex kull appuntament tad-demm u z-zokkor ji;i m[assar. Fi stqarrija l-MUMN kienet qalet li dawn it-transfers kienu imposti u l-Ministru tas-Sa[[a g[andu jin]amm responsabbli g[al kull tbatija li jg[addu minnha l-pazjenti. IN-NAZZJON hu infurmat ukoll li l-Ber;a tal-Imsida ilha mag[luqa g[al dawn l-a[[ar jiem. Dawn il-problemi fisservizzi tas-sa[[a fil-komunità qed iwasslu biex aktar nies jirrikorru g[ad-Dipartiment talEmer;enza fl-Isptar Mater Dei li kwa]i kuljum qed ikun iffullat b’nies jistennew g[al sig[at twal biex forsi jinqdew.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

8 {ajja

Eluf ta’ trabi salvati minn [alq il-mewt> [arsa lejn xi eroj li g[amlu dan possibbli (2) L-inizjattiva li f’dawn l-a[[ar [ames snin salvat iktar minn 7,000 tarbija mill-abort }g[a]ag[, nisa, ir;iel, anzjani, familji bit-tfal u ming[ajrhom, koppji g[arajjes, sa/erdoti u

minn Ruth Vella

Il-;img[a l-o[ra, fl-ewwel parti ta’ dan l-artiklu, tajna [arsa lejn tliet persuni li, bil[idmiet differenti tag[hom, salvaw aktar minn 2,470 tarbija minn [alq il-mewt. Illum, f’din it-tieni parti talartiklu, inkomplu billi nag[tu [arsa lejn nies o[rajn li bil[idma erojka tag[hom, din iddarba jsalvaw total ta’ aktar minn 7,101 tarbija! Il-Vjetnami]i b’qalb tassew kbira Vjetnami] ta’ 43 sena, Kattoliku u b’qalb kbira, Tong Phuoc Phuc, beda jsalva t-tfal minn [alq il-mewt pjuttost bla [sieb. Kien qieg[ed l-isptar ma’

martu jistenna biex hi tidda[[al fil-kamra biex te[les u jg[id, “kont qed narahom de[lin fid-delivery room u jo[or;u wa[edhom.” “Kif qeg[din jo[or;u wa[edhom, fejn hi t-tarbija?” jirrakkonta li [aseb bejnu u bejn ru[u kull darba li ra mara tqila die[la g[and ittabib u mbag[ad [ier;a ming[ajr it-tarbija. “Meta mbag[ad rajt lin-nies li ja[dmu hemm [er;in bittrabi fil-boroz, irrealizzajt li kienu qeg[din jid[lu filkamra biex jag[mlu abort.” Ixxukkjat g[all-a[[ar b’dak li kien ra jse[[ quddiem g[ajnejh fl-isptar fejn welldet martu, Phuc, li kien ja[dem fil-qasam tal-kostruzzjoni, da[[alha f’rasu li parti millpaga tieg[u kien se jwarrabha. Idde/ieda hekk g[aliex ried li, fl-iqsar ]mien possibbli, jixtri bi//a art biex fiha jidfen lit-trabi li ta’ kuljum kienu qed jinqatlu bl-abort fl-in[awi ta’ fejn joqg[od hu. U]a kulma kien warrab u kulma kellu mwarrab qabel biex g[amel proprju dan u f’qasir ]mien beda jmur ji;bor lit-tfal maqtulin blabort u mormija millisptarijiet u postijiet o[ra, qrib tieg[u, biex jidfinhom. Kul[add [aseb li kien qed ji;;ennen i]da bil-mod ilmod, in-nies ta’ madwaru inklu] martu, bdew jifhmuh u jappo;;jawh. Sal-a[[ar tal2012, Phuc kien difen aktar minn 9,000 tarbija u dan i//imiterju, ri]ultat ta’ [idma ta’ [afna m[abba, wassal biex Phuc beda jsalva wkoll littrabi minn [alq il-mewt. Kienu nisa mkissrin blabort li kienu wettqu, li filbidu, hekk kif saru jaf bih, bdew i]uru /-/imiterju. Ma kinux jafu jekk it-tarbija tag[hom kinitx midfuna hemm i]da l-post beda jag[tihom mod kif jibku lillulied li kienu tilfu u aktar ma

Wa[da mit-trabi li l-Vjetnami] Phuc u martu qed irabbu flimkien wara li ommha ma ridithiex

jmur, aktar kienu qeg[din imorru nisa. Ma]-]mien i]da, bdew imorru wkoll nisa li kienu tqal u fi b]onn tal-g[ajnuna biex ma jwettqux l-abort u minn hawn Phuc beda jg[inhom. Phuc u martu fiehmu li jekk dawn in-nisa tqal, li [afna minnhom kienu mke//ija minn djarhom, ma jkunux milqug[in u meg[juna, ittrabi tag[hom kienu se jispi//aw huma wkoll vittmi tal-abort. Idde/idew g[aldaqstant, b’qalb kbira u karità li kwa]i kwa]i lanqas titwemmen, jilqg[u f’darhom stess lil dawn in-nisa tqal li ma kellhomx i]jed fejn imorru. Bnew kmamar ;odda biex in-nisa li jilqg[u u li jibqg[u bla post fejn joqog[du setg[u jkomplu jg[ixu mag[hom bittrabi li jwelldu. Lil dawk ittrabi li ommijiethom, g[ax ma ridux juru li kienu tqal, telquhom hemm bla ma [aduhom mag[hom, Phuc u martu adottawhom! Hekk illum Phuc u martu huma ;enituri ta’ 52 tifel u tifla s’issa, li minnhom tnejn biss huma tag[hom bijolo;ikament. F’darhom, sal-a[[ar tal-2012, kienu laqg[u 80 mara li minnhom, 30 ferm grati telqu bit-trabi tag[hom. Illum g[adhom jilqg[u g[andom nisa li jkunu qeg[din ifittxu kenn waqt u wara t-tqala u j]ommu t-tfal li l-ommijiet tag[hom ma jkunux jistg[u jew iridu jrabbuhom. 80 tarbija, sala[[ar tal-2012, ;ew salvati mill-abort u 50 minnhom qeg[din jitrabbew minn Phuc u martu infushom. Difi/li biex meta ssir taf b’dan kollu ma tu]ax il-kelma “eroj” biex tiddeskrivi lil dawn in-nies ta’ qalb hekk kbira!

Missier tifel bi b]onnijiet spe/jali li ried jag[mel xi [a;a g[al tfal b[al ibnu “Jekk ma tistax tie[u [sieb it-tarbija tieg[ek bi b]onnijiet spe/jali, tabbandunahiex, tarmihiex u toqtolhiex. :ibha hawn u [allihieli,” jg[id Lee Jongrak, Korean umli ta’ 59 sena. Jong-rak u martu, li 27

sena ilu kien tweldilhom tifel bi b]onnijiet spe/jali, li la jimxi u lanqas jitkellem, f’mument li ma fela[x i]jed jisma’ stejjer ta’ tfal b’xi di]abbiltà mormija u abbandunati g[all-mewt, ried li jag[mel xi [a;a g[al tfal o[ra li b[al ibnu kellhom b]onnijiet spe/jali. De/i] u determinat, Jongrak [adem kaxxa apposta, ramaha b’dawl u sistema li ssa[[an fuq ;ewwa u beda ju]aha biex isalva lit-trabi minn [alq il-mewt. Fuq barra l-kaxxa fiha lkliem “post biex t[alli ttrabi” u minn ;ewwa listess kaxxa, biex it-trabi li jitpo;;ew fiha jkunu komdi, g[andha qieg[ miksi b’xugamani li jinbidlu b’mod regolari. G[alkemm xtaq u ried li l-idea tal-kaxxa taqbad u li mqar mara wa[da t[alli ttarbija hemm biex b’hekk tkun salvata, Jong-rak ftit li xejn stenna li l-idea tieg[u ta[dem. F’kull [in tal-;urnata i]da, ibda mis-sig[at bikrin ta’ filg[odu u spi//a fissig[at [iemda ta’ matul illejl, it-trabi bdew jit[allew f’din il-kaxxa li kien g[amel apposta u sas-sena 2011 Jong-rak kien di;à, permezz ta’ din il-kaxxa u flimkien ma’ martu, salva 21 tarbija, trabi li

]ammhom ilkoll u rabbiehom flimkien ma’ martu! Kienu trabi li, filma;;oranza tag[hom (19 minnhom) kienu bi b]onnijiet spe/jali. Trabi neqsin mid-dawl, missmig[, b’di]abbiltajiet fi]i/i, mentali jew f’ka]i o[ra li kellhom di]abbiltajiet kemm fi]i/i kif ukoll mentali. Qanpiena ddoqq biex tav]ahom li tkun t[alliet tarbija fil - kaxxa u Jong rak , ikun x[in ikun u fil pront , imur hu jew martu biex minn hemm jie[du lit - tarbija u jibdew jie[du [siebha . “ Jiddispja/ini , tassew jiddispja/ini ibni li kelli nitilqek imma n[obbok , in[obbok iktar minn kwalunkwe [a;a o[ra ,” kitbet mara f ’ ittra li [alliet fil - kaxxa mat - tarbija . “ Ma nafx min hu missierek u darba kont qed na[seb biex nag[mel xi [a;a [a]ina [afna imma issa li sibt din il - kaxxa , inti hawnhekk sigur u g[alhekk li qed in[allik hawn ,” kompliet kitbet l - istess mara . Jong - rak u martu , biex jakkomodaw a[jar lit - tfal , kabbru darhom u g[aliex [afna minn dawn it - tfal je[tie;u [afna terapija , attenzjoni u dedikazzjoni , da[[lu ja[dmu mag[hom ukoll numru ta ’ voluntieri . B ’ 2 1 tifel u tifla ( sal 20 11 ) salvati minn [alq il mewt , 1 9 minnhom bi b]onnijiet spe/jali u bihom ilkoll ma[bubin u meqjusa b[ala wlied prezzju]i u sbie[ , kif tassew huma , hekk kif inhu wkoll it - tifel bijolo;iku tag[hom , ]gur li l - kelma “ eroj ” tg[odd ferm g[al Jong - rak u martu !

reli;ju]i huma kollha nies li [adu u g[adhom jie[du sehem fil-40 Days for Life kull meta ssir. Hi kampanja li ta[dem billi g[al 40 jum konsekuttivi, dawn in-nies, ilkoll persuni differenti i]da bil-g[an li jsalvaw il-[ajjiet tat-trabi mhux imwielda, jitolbu g[al nisa li jkunu sejrin jag[mlu labort u jag[tu xhieda favur il[ajja quddiem l-istess postijiet fejn isir l-abort. Imsa[[a mhux biss bittalb i]da wkoll bis-sawm li jkunu g[amlu qabel, dawn il-persuni jitqassmu sabiex f’kull [in tal-;urnata meta abortion clinic partikulari jkun qed jopera, huma jkunu, g[al 40 jum s[a[, pre]enti quddiemu, jitolbu biex in-nisa li jkunu qeg[din jikkunsidraw l-abort jew de[lin dak il-[in stess biex isirilhom l-abort, ikollhom il-qawwa jag[]lu l-[ajja g[at-tarbija flok ikomplu bid-de/i]joni tag[hom. Fejn possibbli, bosta drabi, l-istess nies jitkellmu wkoll man-nisa li jkunu de[lin flabortion clinic bil-g[an li joffrulhom l-g[ajnuna filforma ta’ informazzjoni, smig[ u appo;; u b’ri]ultat tat-talb, is-sawm, u l-grazzja t’Alla, numru ta’ nisa li ftit mumenti biss qabel kienu jkunu hemm biex isirilhom l-abort, jer;g[u lura lejn djarhom b’dak li jista’ ji;i deskritt b[ala “sens ta’ pa/i” jew “fer[” min[abba li ma jkunux komplew bidde/i]joni li kienu [adu u minflok, ikunu se jkomplu ttqala. Jaqbe] is-7,000 l-g[add ta’ trabi li ;ew salvati sa issa b’ri]ultat tal-inizjattiva 40 Days for Life tul dawn la[[ar [ames snin. Filwaqt li bla dubju, l-opri tal-koppji Phuc u Jong-rak kienu u g[adhom ferm importanti, tajba u qaddisa, bl-istess mod huma importanti, tajba u qaddisa [idmiet jew attivitajiet favur il-[ajja li jkollhom b[ala lba]i, i/-/entru u l-qofol tag[hom it-talb, is-sawm u x-xhieda bis-silenzju jew ilkliem. Hu bil-grazzja u lg[ajnuna ta’ Alla li a[na laktar qawwija kontra l-[a]en u l-abort. Il-qtil tat-trabi laktar vulnerabbli u inno/enti, bl-armi tat-talb u s-sawm l-aktar li jista’ jintreba[.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Gvern imgiddeb b’mod /ar u qawwi Wara [ames xhur biss ta’ dan il-Gvern Laburista mmexxi minn Joseph Muscat, bdew [er;in quddiem g[ajnejna aktar problemi ri]ultat tal-pi] li qed i;orr fuqu l-Prim Ministru li g[andna llum kaw]a talopportuni]mu li rikeb fuqu f’kull okka]joni u fuq kull settur tal-politika f’pajji]na biex jikseb il-voti u jirba[ b’kumdità l-elezzjoni li g[addiet, li fil-fatt reba[. Xquq ta’ dan il-gvern li qed narawhom b[al meta jistrie[ bini ;did, u ftit wara jibdew ife;;u lkonsenturi – konsenturi li seta’ laqa’ g[alihom biex ma jag[mlux daqshekk [sara u jkun jista’ jindirizzahom. I]da Muscat ma jistax jag[mel dan u je[les bl-anqas danni, g[aliex l-im;iba tieg[u waqt li kien qed i[ejji ru[u biex ikun fil-gvern fi]-]mien meta kien fl-Oppo]izzjoni, illum qed twasslu biex jag[mel minn kollox biex jg[atti l-[sarat li qed i;arrab. }ag[]ug[ vittma tal-pulizija Muscat u l -gvern tieg[u llum qed jirrikorru g[al gideb u m;iba [a]ina. Il-ka] ta]-]ag[]ug[ akku]at b’reat gravi li ma wettaqx hu, kompla kiber [afna u jikxef l-im;iba skorretta u kundannabbli ta’ dan il-gvern. L-Oppo]izzjoni, permezz tax-Shadow Minister

Jason Azzopardi, kixfet affidavit ;uramentat li jgiddeb g[alkollox lill-Gvern Laburista ta’ Joseph

Muscat. I]-]ag[]ug[ Darryl Luke Borg hu l-vittma tal-pulizija f’dan il-ka] – ]ag[]ug[ mi]mum mag[luq u mixli mill-pulizija b’reat gravi li hu /ar li ma wettqux hu. L-og[la uffi/jal fil-Ministeru ta’ Manwel Mallia, Silvio Scerri, da[al f’dan il-ka] fejn qatt ma messu da[al, g[ax g[addejja inkjesta indipendenti dwar din il-;rajja kerha fil-Korp tal-pulizija li g[alih hu responsabbli l-istess ministeru ta’ Manwel Mallia. L-og[la uffi/jal tal-ministeru responsabbli jinda[al Imma waqt din l-inkjesta, l-og[la uffi/jal fil-

ministeru responsabbli g[amel laqg[at li qatt ma messu g[amel mal-vittma li hu x-xhud ewlieni filka], ma’ kriminal mag[ruf li l-avukat tieg[u filpassat kien il-Ministru Manwel Mallia stess, u ma’ omm il-vittma. {iere; ukoll kif il-ministeru, ilKummissarju tal-Pulizija u l-Gvern ta’ Joseph Muscat qed jippruvaw i/appsu propju lill-uffi/jal tal-pulizija li ressaq lill-[ati veru fil-ka]. Ind[il jinten

Jinten [afna l-ind[il tal-og[la uffi/jal filministeru ta’ Manwel Mallia – f’dan il-ka] hu u jkun investigat mill-istituzzjonijiet serji li g[andna fil-pajji].

Jinten [afna wkoll l-attentat biex il-Gvern Laburista j[amme; lill-ispettur li, meta ressaq lill[ati veru, kixef il-fatt li l-pulizija kienu ]baljaw bilkbir meta ressqu wkoll lil xi [add inno/enti. Joseph Muscat jiddefendi kollox Imma flok il-Prim Ministru Joseph Muscat, ilministeru ta’ Manwel Mallia u l-Kummissarju talPulizija Peter Paul Zammit jikkundannaw dan lind[il jinten u jinvestigawh, da[lu jiddefenduh. U da[lu jiddefenduh b’dikjarazzjonijiet li omm ilvittma issa giddbet b’mod komprensiv u /ar blaffidavit ;uramentat li g[amlet. Ka] li qed jikber fil-gravità tieg[u Mela issa dan il-ka] sar wie[ed aktar gravi ta’: • im;iba [a]ina b’laqg[at tal-og[la uffi/jal talGvern Laburista fil-Ministeru tal-Intern ma’ min qatt ma messu ltaqa’; • attentat biex il-Gvern Laburista jg[addi minn kalvarju lill-uffi/jal tal-pulizija li messu jkun imfa[[ar g[all-fatt li akku]a lill-[ati veru; • u issa ka] ta’ dikjarazzjonijiet tal-Gvern imgiddbin minn omm il-vittma. Dan hu – bil-fatti – il-Gvern Laburista li g[andna:

imnawwar minn ;ewwa bi m;iba [a]ina kontinwa u issa mgiddeb ukoll.

Partnership l-a[jar g[a]la G[adni niftakru qisu lbiera[ ir-referendum dwar jekk Malta ssirx membru talUnjoni Ewropea. Niftakar qisu lbiera[ il-frustrazzjoni li kelli li g[al ftit xhur ma stajtx nivvota g[al kaw]a li tant kont u g[adni nemmen fiha – l-Unjoni Ewropea. Niftakar qisu lbiera[ lg[ajta tal-Partit Laburista ta’ ‘Partnership l-A[jar G[a]la’. Fuq kollox, l-g[ada tarreferendum niftakar lillpartitarji Laburisti jduru ttoroq Maltin bil-bnadar tattor/a Laburista jg[ajtu b’reb[a g[all-partnership kif kien qalilhom jag[mlu lleader Laburista Alfred Sant minkejja li bl-aktar mod /ar il-poplu kien g[a]el s[ubija fl-Unjoni Ewropea. Ir-ritorn ta’ Alfred Sant Il-bniedem li mexxa l-akbar kru/jata kontra l-Unjoni Ewropea bla dubju kien l-eks mexxej Laburista Alfred Sant.

I;;ieled kontra l-Unjoni Ewropea sal-a[[ar nifs politiku tieg[u b[ala mexxej Laburista. Fa/li wie[ed jinsa li dan kollu ;ara ftit snin ilu biss meta jimilita fil-Partit Laburista di;à kien hemm leks editur tas-sit Maltastar.com u eks pre]entatur tal-programm televi] ewroxettiku Made in Brussels, illum Prim Ministru, Joseph Muscat. Fa/li wie[ed jinsa l-g[ajta ta’ ‘Partnership l-A[jar G[a]la’ meta ma/-?entru Nazzjonali Laburista jara mdendla l-bandiera tal-Unjoni Ewropea. Fa/li wie[ed jinsa li ammont kbir ta’ deputati Laburisti llum, ftit tas-snin ilu kienu fil-folla j/ap/pu g[allg[ajta tal-partnership. I]da xejn ma juri dan b’mod aktar qawwi mir-ritorn politiku ta’ Alfred Sant b[ala kandidat Laburista g[allelezzjonijiet tal-MEPs

Il-bniedem li mexxa l-akbar kru/jata kontra l-Unjoni Ewropea bla dubju kien l-eks mexxej Laburista Alfred Sant. I;;ieled kontra l-Unjoni Ewropea sal-a[[ar nifs politiku tieg[u b[ala mexxej Laburista

f’Mejju li ;ej. Il-bniedem li [aseb li Malta se tkun makku fl-Unjoni Ewropea issa se jitlob il-fidu/ja tal-poplu sabiex ikun hu li jmur jitkellem f’isem pajji]na flistess Unjoni Ewropea. L-g[a]la ta’ Alfred Sant turi li l-Partit Laburista llum g[adu komdu [afna bil-passat ewroxettiku tieg[u u g[adu komdu jg[annaq anke lillakbar kampjun tal-;lieda ewroxettika f’Malta. Il-Partit Laburista g[adu komdu jibg[at f’ismu persuna li g[adu s’issa jemmen li postna mhuwiex b[ala membri flUnjoni Ewropea. Ewroxetti/i]mu [aj

Jekk xi [add g[andu dubju g[adux [aj l-ewroxetti/i]mu fil-Partit Laburista, bi]]ejjed wie[ed jara l-media Laburista u dik tal-alleat tal-Labour, ilGeneral Workers Union. Laktar a[bar sempli/i tara kliem mill-aktar pe;;orattiv u]at fil-konfront ta’ politi/i asso/jati mal-Unjoni Ewropea. Bi]]ejjed wie[ed jara lmod ostili li bih il-Gvern Malti qieg[ed i[ares lejn lUnjoni Ewropea fuq l-isfida tal-immigrazzjoni irregolari hekk li flok il-Gvern jara l-

Unjoni Ewropea b[ala working partner qieg[ed jaraha b[ala l-g[adu li fuqu trid tispara l-missila nukleari. Fuq kollox, jo[ro; b’mod /ar kif fil-fjamma talewroxetti/i]mu qed jintefa’ lpitrolju b’pa;na fuq Facebook bit-titlu ‘Malta Online Referendum – Malta Out of the E.U.’ Pa;na mi]g[uda b’artikli allarmisti dwar lisfida tal-immigrazzjoni irregolari u kummenti millaktar [orox kontra l-Unjoni Ewropea. Bi]]ejjed wie[ed jara la[[ar post uffi/jali millamministratur tal-pa;na li min hu jew hi kiteb: “Which European country will be the first to have its entire population replaced^ What will be the point of us remaining independent from any other nation with an identical ethnic distribution^ We are no longer mistress of our own house - but a member of a democratically challenged EU whose faceless eurocrats dictate domestic policy.This new theology of eutopia dictates that putting ones own people first IS racism!” {asra li dan issentiment qed jit[alla jissa[[a[!

minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com

Auto goal

Nag[laq billi ng[id prosit lil inewsmalta.com (il-portal tal-GWU) tal-auto goal spettakolari li wettqu dan la[[ar. Fl-24 ta’ Awwissu [ar;u storja dwar il-pre]entatur il;did tal-breakfast show ta’ One TV John Busuttil. Li ]gur qatt ma basru talinewsmalta hu kif fi ftit sig[at is-sezzjoni tal-kummenti se timtela kummenti ta’ votanti Laburisti mwe;;g[in millPartit Laburista u rrabjati ferm g[all-gvern Laburista. Auto goal [elu [elu!

Angelo Micallef hu kunsillier elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

10 Opinjoni

Meta l-awtorità bil-poteri tag[ha ;;ibek fix-xejn Taf li ibnek kien id-dar mieg[ek u l-uni/i minuti li fihom ma kienx ta[t g[ajnejk huma meta d[alt tie[u shower. Il-Pulizija jinsistu mieg[ek li f’dak l-istess [in ibnek kien qieg[ed i]omm ]ew; persuni osta;;i b’arma biex jisraqhom. Fl-istess [in ibnek jibkilek li hu inno/enti. Int, omm u iben, tispi//a f’konfront malawtorità u l-forza tal-Pulizija. Hekk ;ara fl-ewwel ;img[a ta’ Awwissu, meta [afna minna kienu qed jippreparaw biex ji//elebraw il-festa ta’ Santa Marija. Omm u iben g[addew minn infern. Tistg[u tifhmu kemm t[ossok ‘xejn’ u ming[ajr poter meta awtorità li tgawdi poteri vasti kemm fil-li;i u wkoll mas-so/jetà, lilek turik li hi konvinta li u]ajt arma biex tisraq. Skont ir-rapporti li [ar;u fil-media jidher li ssitwazzjoni kienet aktar kiefra. {afna minna jafu x’ji;ifieri jkollok iben b’ADHD, jew li jkollu b]onn ju]a s-servizzi ta’ Mount Carmel, jew li kellu kuntatt mal-vizzju tad-droga. }id ma’ dan kollu arrest, akku]a kriminali u [abs g[alxejn b’xejn, u tikteb tra;edja. Mhix [olma kerha i]da realtà

Din mhix xi xena minn film ta’ Hollywood. Din hi rrealtà li Jane Borg u binha Darryl Luke Borg kellhom jiffa//jaw matul dan ix-xahar. I]da dan il-ka] ma jeffettwax biss lilhom i]da j[alli l-effetti tieg[u fuq ittmexxija ta’ pajji]na. }balji f’dan il-ka] jidher li saru [afna u kull wie[ed minn dawn l-i]balji jippuntaw mhux ne/essarjament lejn luffi/jali individwali li kienu involuti i]da aktar u aktar lejn dawk fl-amministrazzjoni. Mir-rapporti s’issa jidher li l-awtorità responsabbli millKorp tal-Pulizija, minflok g[a]let li twettaq ;ustizzja ma’ din l-omm u binha, g[a]let li tkompli tag[]aq. F’ka] b[al dan kien ikun g[aqli li l-awtorità wara li twaqqa’ kull pro/edura kontra Borg, tag[mel appolo;ija pubblika, tikkumpensa lillvittma u ta[tar bord sabiex jag[mel inkjesta bl-aktar mod indipendenti minn dik l-istess awtorità li tant ]baljat. B’hekk biss il-Korp seta’ j]omm il-fidu/ja li kien igawdi mal-pubbliku u lGvern jikkonvin/i li jifhem u jag[der li/-/ittadin. I]da minflok, il-Ministeru kif ukoll l-og[la uffi/jali talKorp g[a]lu li ja;ixxu b’mod

minn Therese Comodini Cachia tcomodinicachia@pn.org.mt

Ind[il mhux f’waqtu

Il-Kummissarju Peter Paul Zammit flimkien mal-Ministru g[andu jerfa’ r-responsabbiltà tal-ka]

li mhux biss ikomplu jivvittimizzaw lil din ilfamilja i]da sa[ansitra jkomplu jtebbg[u rreputazzjoni tal-Korp. Hemm ukoll effett ie[or li ftit forsi ja[sbu fih. Il-Korp tal-Pulizija g[andu fih uffi/jali u membri li [aqqhom kull rispett u fidu/ja i]da qed jitqieg[du f’sitwazzjoni li ;;eg[ilhom jiddubitaw ittmexxija tal-Korp li huma tant iddedikati lejh. Demoralizzazzjoni

Dan iwassal g[al aktar demoralizzazzjoni fil-Korp mill-membri tieg[u li jpo;;u [ajjithom f’riskju biex jaqdu dmirijiethom. F’dan il-ka], l-akbar responsabbiltà j;orrha lMinistru u l-Kummissarju. Mhux ne/essarjament g[aliex huma [atja ta’ dan l-i]ball i]da g[aliex meta tqis //irkostanzi kif rappurtati fuq il-media, dawn jindikaw nuqqasijiet u difetti flamministrazzjoni tal;ustizzja. Wisq nib]a’ li minflok l-amministrazzjoni se je[lu xi uffi/jali tal-pulizija fuq livell personali. Minflok ji;i investigat fejn lamministrazzjoni naqset milli tassigura li l-uffi/jali tag[ha jimxu skont pro/eduri li jwasslu g[al ;ustizzja, jidher li huma l-uffi/jali li qed ji;u mmirati. Omm Borg stess tg[id li [assitha interrogata dwar lIspettur. Il-Bord tal-Pulizija

Il-Bord tal-Pulizija g[ad irid jidde/iedi dwar il-fatti li ;raw wara l-ka] ta’ Darryl Luke Borg, u wie[ed jispera li dan il-Bord jag[raf l-i]balji tal-amministrazzjoni tal-Korp u wara jkunu dawk responsabbli minn din l-amministrazzjoni li jerfg[u r-responsabbiltà g[ad irid jidde/iedi, u wie[ed amministrati b’nuqqasijiet jispera li dan il-Bord jag[raf serji. l-i]balji tal-amministrazzjoni Hu minnu li Borg ;ie tal-Korp u wara jkunu dawk interrogat minn erba’ responsabbli minn din luffi/jali? F’ebda rapport ma amministrazzjoni li jerfg[u r- jindika li kien aggressiv u responsabbiltà. allura kien hemm b]onn erba’ Hu biss jekk xi uffi/jal uffi/jali? Kieku l-pulizija kien negli;enti li dan g[andu kienu jafu li dan seta’ kien jerfa’ r-responsabbiltà. ta[t l-effett tad-droga, g[ax I/-/irkostanzi rrappurtati skont huma dan drogat, fihom infushom iqanqlu interrogawh meta seta’ kien [afna mistoqsijiet. Fil-jum ta[t l-effett? tal-akku]a ta’ Borg quddiem Qieg[ed ji;i permess il-Qorti, ;ie rappurtat li metodu ta’ interrogazzjoni persuna li ssoffri minn b[al dik deskritta minn Borg? problema serja tad-drogi, Allura, jien nistaqsi, ma stenna barra [anut sakemm hemmx pro/edura flwie[ed mi]-]ew; impjegati investigazzjoni tal-Pulizija ni]lu x-shutter u hekk kif dan kif jassiguraw li qed jimxu se[[, hu g[olla x-shutter, sew? da[al fil-[anut, ipponta arma Ma hemm [add millu ordnalhom jag[tuh il-flus. amministrazzjoni li jara kif U biex a[na l-pubbliku tkun g[addejja l-[idma? nkunu konvinti minn din lI/-/irkostanzi tal-ka] jidher istorja, qalulna li dan kollu li qed ji;u investigati milljidher fuq il-filmat talBord tal-Pulizija u dan kamera. Jumejn wara g[andu jwassal sabiex ji;u niskopru li Borg hu identifikati ]balji tal-Pulizija. inno/enti. Din tag[ti dehra li I]da min se jerfa’ rxi investigazzjonijiet isiru responsabbiltà g[al dawk ljew kif ;ie ;ie, inkella i]balji li komplew isiru wara bba]ati fuq pre;udizzji jew li inkixef il-ka] ta’ Borg?

Ma hemmx Bord biex jinvestiga kif a;ixxa lMinisteru u l-uffi/jali tieg[u. Dan allura se jittie[ed qisu ma g[amlu xejn [a]in? G[amlu [a]in pre/i]ament meta nda[lu fil-ka] waqt li lBord tal-Pulizija kien qieg[ed jinvestiga. Minn mindu lBord tal-Pulizija li hu indipendenti g[andu jiltaqa’ fil-Ministeru? G[aliex kien hemm il[tie;a li Silvio Scerri, jassigura ru[u li l-g[ada li hu jitkellem ma’ Borg, dan jidher quddiem il-Bord? U g[aliex Borg dehru quddiem il-Bord meta ma ;ewx imsej[a millBord stess? Mela min qieg[ed jidde/iedi min jinstema’ millBord? Minn mindu, uffi/jal tal-Ministeru j/empel li/Chairperson tal-Bord talPulizija biex jinfurmah li lvittma lesta tiltaqa’ malBord? Il-Ministeru x’se jag[mel dwar il-fatt li Borg wara li kien ivvittimizzat bi ]ball talpulizija, spi//a vvittimizzat billi ji;i investigat lil min /empel u lil min kellem? Il-Ministeru kuntent li saret tfittxija minn data telefonika dwar l-istess vittma meta dan ma hu akku]at b’ebda reat u b’ebda g[emil ]baljat? IlPrim’Ministru g[adu kuntent li l-poteri mog[tija lillPulizija biex jinvadu lprivatezza qed ji;u esegwiti b’mod ;ust minflok g[al xi witch hunt? Sa issa jidher li a[na biss inkwetati dwar l-a;ir skorrett tal-Ministeru u l-Gvern hu trankwill b’dan l-a;ir. G[aliex fis-sena 2013 g[andu jkun hemm tka]bir taddrittijiet tant gravi? Therese Comodini Cachia hi kandidata g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew f’isem il-Partit Nazzjonalista


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Ittri 11

Telqa ;enerali It-telqa ;enerali fil-pajji] tin[ass. B[al donnu kollox wieqaf. Fit-toroq sekondarji li jg[aqqdu ra[al ma’ ie[or jew lokalità ma’ o[ra, it-telqa tidher u hi evidenti. {axix jikber b[al si;ar ]g[ar mal[itan tas-sejjie[ fit-toroq li jg[aqqdu l-ir[ula. Dan hu wkoll ta’ periklu g[assewwieqa. Nistaqsi, min hu responsabbli li jie[u [sieb li dawn it-toroq jin]ammu fi stat nadif? Il-kunsilli lokali jew ilgvern /entrali. Ma’ dan nixtieq in]id ukoll li g[adna ma smajna b’ebda proposta jew pro;ett ta’ xi

zona ;dida ta’ rikreazzjoni. Possibbli dan il-gvern m’g[andux il-[e;;a li jara aktar zoni jkunu riabilitati u jinbidlu f’postijiet ta’ rikreazzjoni f’ambjent adatt u sabi[, b[alma rajna b’investiment kontinwu fla[[ar [ames snin tal-gvern pre/edenti? Nistennew u naraw, forsi fil-ba;it il-gvern i[abbar kif se jkompli jo[loq u jtejjeb ilpostijiet ta’ rikreazzjoni g[allfamlji Maltin kif ukoll g[atturisti li j]uru pajji]na.

A Scerri

{al Tarxien

G[amluh pro;ett tag[hom Tisma’ lill-Ministru Joe Mizzi jitkellem dwar ilpro;ett tal-Kottonera, jag[ti limpresjsoni li dan hu pro;ett li welldu hu, ippjanah hu, u qed iwettqu hu. X’ipokrezija! Hu minnu li hu responsabbli minn dawn ilpro;etti. Hu minnu li l-Gvern tieg[u qieg[ed ikompli fuq pro;etti li bdew mill-gvern pre/edenti. I]da t-tonalità, la;ir u l-im;iba tal-Ministru Mizzi, jekk ma tkunx taf, twasslek g[all-konklu]joni li dan hu pro;ett li g[andu biex jifta[ar dan il-Gvern. Sa qabel l-elezzjoni, [lief kritika mill-Oppo]izzjoni Laburista ma kontx tisma’ fuq dan il-pro;ett. Daqqa g[al

[a;a u daqqa g[al o[ra. I]da issa, dan il-Gvern biddel itton ta’ kif jitkellem. Infakkar li dan hu pro;ett f’katina ta’ pro;etti kbar li saru b’investiment qawwi ta’ flus il-poplu, ma[suba kollha minn gvernijiet Nazzjonalisti, biex jibdlu l-wi// tal-bliet talKottonera. Jekk wie[ed isemmi biss kif inbidel ix-xatt tal-Birgu, u kif il-Gvern pre/edenti [a f’idejh il-ba;it numru 1 u ppjanah biex ibiddlu f’waterfront ie[or mill-isba[, jifhem bi]]ejjed min vera [adem u jibqa’ ja[dem g[all-Kottonera.

L-ittri f’din il-pa;na

L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

A Zahra

Il-Fgura


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IS-SIRJA

Tirranka l-possibbiltà ta’ intervent militari internazzjonali Kollox qed jindika li qed isiru l-a[[ar t[ejjijiet g[al intervent militari internazzjonali fis-Sirja b[ala reazzjoni g[all-attakk tal;img[a li g[addiet bl-armi kimi/i kontra l-popolazzjoni Sirjana. Attakk li hu stmat li [alla mijiet kbar ta’ nies mejta u li l-indikazzjonijiet huma li twettaq mir-re;im talPresident Bashar al-Assad. Ilbiera[ filg[axija saret laqg[a tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti biex tintalab l-awtorizzazzjoni g[al intervent imma lindikazzjonijiet kienu li lbarka ma kinitx se ting[ata min[abba l-o;;ezzjoni tarRussja, alleat antik tas-Sirja u pajji] li g[andu s-sa[[a talveto fil-Kunsill. Qabel il-laqg[a, diplomati/i Russi qalu li l-Kunsill g[adu jistenna g[ar-rapport talispetturi qabel ma jkun hemm de/i]joni dwar x’g[andu jsir. Dan hekk kif il-Gvern Ingli] [abbar li kien ressaq abbozz li jawtorizza l-u]u “tal-mezzi ne/essarji kollha” biex tkun protetta l-popolazzjoni Sirjana. Minn mindu beda l-kunflitt Sirjan, ir-Russja spiss u]at ilveto fil-Kunsill tas-Sigurtà biex timblokka ri]oluzzjonijiet ta’ kundanna g[ar-re;im Sirjan. Ir-Russja qed tg[id li tissuspetta illi lgass seta’ nfirex mir-ribelli biex jipprovokaw azzjoni militari internazzjonali. Anki /-?ina, li wkoll g[andha l-poter tal-veto, hi kontra azzjoni militari fisSirja. Ilbiera[ spetturi tanNazzjonijiet Uniti li jinsabu fis-Sirja g[amlu t-tieni vja;; tag[hom lejn il-periferiji talkapitali Damasku fejn qed jintqal li sar l-attakk. Dan biex ji;bru kampjuni u xhieda u jinvestigaw il-ka]. Ban Ki-moon, is-Segretarju :enerali tan-Nazzjonijiet, appella biex jing[ata aktar ]mien biex l-ispetturi jtemmu l-missjoni tag[hom. Ban qal li l-ispetturi se jkollhom b]onn tal-anqas erbat ijiem biex itemmu linvestigazzjoni kif ukoll ]mien biex janalizzaw dak li sabu. Ban fakkar li l-ispetturi qed ja[dmu bla ra]an f’/irkostanzi diffi/li [afna. Lakhdar Brahimi, irrappre]entant ta’ Ban g[asSirja, ilbiera[ wissa li hemm b]onn l-awtorizzazzjoni talKunsill g[al azzjoni militari imma diversi pajji]i g[amluha /ara li huma lesti jintervenew anki ming[ajru g[aliex hemm b]onn li l-popolazzjoni

Sirjana tkun protetta. Sakemm l-ispetturi tan-NU jkunu s-Sirja, il-possibbiltà ta’ azzjoni militari hi batuta. Hemm [afna spekulazzjoni dwar kif jista’ jitwettaq lattakk u t-te]i li l-aktar qed ting[ata possibbiltà hi dik ta’ attakk b’missili cruise minn bastimenti u sottomarini filMediterran lejn postijiet strate;i/i Sirjani. Attakk li mhux mistenni jie[u fit-tul. Il-Prim Minsitru Ingli] David Cameron illum se jag[ti /ans lill-Parlament biex jiddiskuti l-possibbiltà ta’ attakk. B[all-Istati Uniti, irRenju Unit g[andu bastimenti tal-gwerra u sottomarin filMediterran b[alissa. Dan apparti ba]i tal-ajru f’?ipru – 200 kilometru mill-kosta Sirjana. Il-Gvern Ingli] mhux obbligat jg[addi vot filParlament jekk se jattakka imma Cameron aktarx irid juri li g[andu l-appo;; g[allpass li se jag[mel.

Ra;el juri kif tintlibes maskra tal-gass hekk kif il-Gvern I]raeljan beda jqassam dawn il-maskri min[abba bi]a’ li eskalazzjoni tal-kunflitt fis-Sirja jista’ jeffettwa lil I]rael ukoll.

:

Fi ]viluppi o[ra

L-Ayatollah Ali Khamenei lbiera[ qal li azzjoni Amerikana kontra s-Sirja kien “ikun di]astru g[ar-re;jun”. L-Awstralja, li nhar il{add ikun imissha tmexxi l-Kunsill tas-Sigurtà, qalet li preferibbilment ikun hemm il-barka tan-NU g[al intervent militari. Imma jekk dan mhux possibbli, il-kruha ta’ dak li ;ara fis-Sirja je[tie; twe;iba. It-Turkija bag[tet [addiema spe/jalizzati fil[idma kontra l-armi kimi/i tul il-fruntiera masSirja bi t[ejjija g[al kull eventwalità fis-Sirja. IlGvern Tork qal li l-esperti kollha li g[andhom flarmi kimi/i ntbag[tu lejn iz-zoni ta’ Kilis, Hatay u Sanliurfa – bliet Torok mal-fruntiera Sirjana u li fihom ammont kbir ta’ refu;jati Sirjani. It-Turkija g[andha fruntiera ta’ 900 kilometru mas-Sirja u filpajji] hemm madwar 500,000 refu;jat Sirjan. L-I]rael po;;a l-militar fuq l-allert u beda jipprepara d-difi]i g[al kontra l-missili b[ala prekawzjoni. Il-bi]a’ talI]raeljani hi li jekk isSirja jkun attakkat, b[ala reazzjoni jattakka lillI]rael bl-armi kimi/i. Dan jista’ jsir kemm direttament mill-miltiar Sirjan kif ukoll mill-grupp militanti Libani], ilHezbollah u li b[alissa qed jg[in ir-re;im Sirjan fil-;lieda kontra r-ribelli.

Refu;jati Sirjani jistennew biex jaqsmu l-fruntiera lejn it-Tramuntana tal-Iraq. Eluf kbar ta’ Sirjani qed ja[arbu kif jistg[u lejn l-Iraq u pajji]i ;irien biex ja[arbu l-;lied f’pajji]hom

L-ITALJA

Ji]barkaw aktar immigranti mis-Sirja Ilbiera[ filg[odu l-forzi tas-sigurtà Taljani salvaw madwar 350 persuna, filma;;oranza Sirjani, barra lkosta ta’ Sqallija u uffi/jali Taljani qalu li qed jistennew aktar immigranti mis-Sirja. Il-forzi tas-sigurtà Taljani salvaw madwar 200 persuna minn lan/a tas-sajd ffullata. Dawk abbord qalu li kienu Sirjani imma [afna minnhom ma kellhomx passaport allura l-uffi/jali qalu li g[ad iridu jiddeterminaw innazzjonalità tag[hom. Fosthom kien hemm 48 tifel u tifla li jinkludu tifel ta’ erbat ijiem li twieled

waqt il-vja;;. L-omm u ttarbijantqal kienu f’kundizzjoni ta’ sa[[a tajba. Kien hemm lan/a o[ra b’madwar 150 immigrant li kienet inter/ettata aktar tard imma n-nazzjonalità tag[hom g[ad trid tkun stabbilità. Luca Sancilio, il-kap talawtorità tal-port ta’ Siraku]a, qal li f’dawn la[[ar ;ranet kienet re;istrata ]ieda fil-wasla ta’ immigranti Sirjani u min[abba dak li qed ji;ri filpajji], hu mistenni li dawn ji]diedu. Filwaqt li fil-passat, normalment l-immigranti li

ji]barkaw fl-Italja kienu minn pajji]i Afrikani, din issena, min[abba t-taqlib li hemm fis-Sirja u l-E;ittu kien hemm ]ieda fil-wasla ta’ nies minn dawn il-pajji]i. Madwar 9,000 immigrant ]barkaw fl-Italja bejn l-1 ta’ Lulju u l-10 ta’ Awwissu skont l-Ministeru tal-Intern Taljan. F’dawn l-a[[ar 12-il xahar, aktar minn 24,000 immigrant da[lu fl-Italja meta fl-istess perjodu sena qabel dawn kienu 17,000 persuna u kwa]i 25,000 persuna fit-12-il xahar ta’ qabel dak il-perjodu skont ilMinisteru tal-Intern Taljan.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

A[barijiet ta’ Barra 13 L-ISTATI UNITI

Imfakkar il-50 anniversarju mid-diskors storiku ta’ Martin Luther King Diskors mill-ewwel President iswed tal-Istati Uniti kif ukoll daqq ta’ qniepel madwar id-dinja lbiera[ fakkru l-50 sena minn mindu lmexxej g[ad-drittijiet /ivili Martin Luther king g[amel id-diskors storiku tieg[u fejn lissen il-kliem “I have a dream”. Tul dawn l-a[[ar ;ranet kien hemm [afna avvenimenti biex ifakkru dan id-diskors storiku fejn King sejja[ g[al ;ustizzja so/jali u ekonomika g[as-suwed fl-Istati Uniti

u Obama g[amel diskors ilbiera[ filLincoln Memorial. Pre]enti kien hemm ukoll l-eks President Jimmy Carter u Bill Clinton. Hawn indaqqu l-qniepel fl-istess [in li King kien temm id-diskors storiku bil-kliem “let freedom ring”. Madwar l-Istati Uniti komunitajiet jew organizzazzjoni Amerikana qalu li kienu se jdoqqu l-qniepen kif ukoll madwar id-dinja fosthom f’Londra u Tokjo. Dan waqt li st[arri; wera li kwa]i

nofs l-Amerikani jemmnu li jrid isir aktar biex ir-razzi]mu fl-Istati Uniti jg[eb b[al ma ried King. Id-diskors ta’ Obama temm aktar minn ;img[a attivitajiet f’Washington fosthom mar/ li sar is-Sibt u li g[alih attendew eluf ta’ nies biex i[e;;u azzjoni dwar impjiegi, drittijietg[all-vot u lvjolenza b’armi tan-nar fl-Istati Uniti. King, reli;ju] iswed u li kien i[addan l-idea ta’ protesta ming[ajr

vjolenza, kien tost is-sitt organizzaturi tal-“March on Washington for Jobs and Freedom” fl-1963 meta g[amel dan id-diskors storiku. Diskors li jing[ad witta t-triq g[al sensiela ta’ li;ijiet ta’ drittijiet /ivili biex ma tkomplix id-diskriminazzjoni kontra s-swued. King, li kien reba[ il-Premju Nobel g[al Pa/i, kien inqatel f’April tal-1968. Id-diskors hu meqjus ukoll b[ala wie[ed mill-aktar importanti tal-20 Seklu.

Obama jemozzjona ru[u bil-film ‘The Butler’ Il - President Amerikan Barack Obama qal li qab]itlu demg[a meta ra l film li g[adu kemm [are; ‘ The Butler ’ dwar ra;el iswed Amerikan li serva

b[ala butler g[al 34 sena fil - White House . xog[ol li beda matul is - snin mqalba g[ad - drittijiet /ivili tas suwed fl - Istati Uniti . Il - film , li fil - parti

prin/ipali hemm l - attur Forest Whitaker , hu ba]at fuq il - [ajja ta ’ Eugene Allen , li serva fil - White House minn ]mien il President Harry Truman

g[al Ronald Reagan . Obama qal dan waqt intervista ma ’ stazzjon tar - radju Amerikan . Hu qal li qab]itlu demg[a mhux biss min[abba dak li

g[adda minnu Allen imma g[al ;enerazzjoni s[i[a ta ’ nies li kienu kapa/i imma ma setg[ux javvan zaw g[aliex kienu diskrimiati .

IR-RUSSJA> Ajruplan militari Russu tat-tip Sukhoi T-50 PAK-FA waqt l-in]ul f’Zhukovsky barra Moska waqt l-akbar air show li jsir fil-pajji], mag[ruf b[ala MAKS

L-ISTATI UNITI

I?-?INA

Michael Douglas u Catherine Zeta-Jones jisseparaw

G[ajnejn tifel maqlug[a minn posthom

L-attur Amerikan Michael Douglas, li g[andu 68 sena, u Catherine Zeta-Jones, li g[andha 43 sena u hi minn Wales, se jisseparaw wara kwa]i 13-il sena ta’ ]wie;. Il-koppja ilhom ma jidhru flimkien minn April u f’dawn l-a[[ar ;ranet Michael Douglas intlema[ fuq jott f’Sardenja filwaqt li ZetaJones kienet fir-residenza tag[hom fi New York. Rapporti fil-media Amerikana qalu li aktarx l-

a[[ar darba li ntlem[u filpubbliku flimkien kien f’April tal-2012 fi New York. Il-koppja kellhom daqsxejnt ta’ taqlib f’dawn l-a[[ar snin b’Douglas ji;;ieled kontra kan/er fi gri]mejh u ZetaJones tbati bi bipolar disorder. F’dawn l-a[[ar ;ranet diversi ;urnali Amerikani spe/jalizzati fil-qasam talispettaklu kien qed ikollhom spekulazzjoni dwar id-

divorzju tal-koppja u fil-bidu ta’ dan ix-xahar kien hemm rapporti li Douglas kien telaq mid-dar. Douglas u Zeta-Jones g[andhom ]ew;t itfal – Dylan ta’ 13-il sena u Carys ta’ g[axar snin. S’issa ma jidhirx li l-koppja g[amlu talba formali g[addivorzju u [bieb tal-koppja qed jittamaw li t-tnejn jistg[u jsolvu d-differenzi ta’ bejniethom u jeg[lbu dan ilmument diffi/li.

Il-Pulizija fi/-?ina qed joffru kumpens lil min jag[ti informazzjoni dwar ka] tal-wa[x fejn tfajjel instab ming[ajr g[ajnejn wara li dawn tne[[ew bilforza waqt li kien barra jilg[ab. Il-ka] se[[ f’Fenxi filprovin/ja ta’ Shanxi. It-tifel li g[andu sitt snin kien barra jilg[ab u wara li dam biex irritorna, il-;enituri [ar;u jfittxuh u sabu mix[ut mal-art b’wi//u miksi demm u kien meta dda[[al l-isptar li t-tobba skoprew li kien bla g[ajnejn. Hu issa qed jirkupra fi

sptar u l-Pulizija offriet madwar €12,000 g[al informazzjoni b’rabta malka]. Omm it-tifel qalet li binha qalilha li waqt li kien mixi, mara attakkatu u wara ftit storda aktarx g[ax iddrogawh. L-g[ajnejn instabu ftit wara qrib fejn instab it-tifel i]da t-tobba ma setg[u jag[mlu xejn biex issalvawlu g[ajnejh. Hemm suspetti li t-tifel seta’ kien attakkat biex jo[dulu l-cornea biex imbag[ad jinbieg[u g[al trapjant.



IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15

L-AWSTRALJA> Persuna liebsa kostum ta’ dinosawru tar-razza Tyrannosaurus Rex fi/-/entru ta’ Sydney b[ala parti minn reklam li qed isir g[al wirja fl-Australian Museum bl-isem “Tyrannosaurus – Meet the Family”.

L-ITALJA

Ruma mg[arrqa mill-ilmijiet tax-xita I/-/entru u parti min-Nofsinhar talItalja jinsabu ma[kuma minn maltemp kbir u dan qed jo[loq problemi fir-re;juni tal-Marche, Toscana, Campania u Lazio. Qed ikun imbassar li lejn tmiem il;img[a dan il-maltemp se ja[kem Sqallija u Calabria. Fil-kapitali Ruma, maltempata

qawwija kkaw]at g[arg[ar u l-[sara materjali kienet varja fosthom si;ar li nqalg[u minn posthom u bini li spi//a mg[arraq. Dan [oloq ukoll intoppi blivvja;;ar bil-ferrovija f’/erti zoni talkapitali fosthom lejn l-ajruport ta’ Fiumicino. Kien hemm tal-anqas tliet titjiriet lejn l-ajruport ta’ Fiumicono

li kellhom jin]lu fl-ajruport ta’ Pisa min[abba l-maltemp li kien hemm f’Ruma. Fl-ajruport Leonardo da Vinci g[al 30 minuta, min[abba l-qilla talmaltemp, kull in]ul jew tluq ta’ ajruplani twaqqaf b[ala prekawzjoni. Hu stmat li f’sieg[a, kien hemm aktar minn 400 telefonata tal-

pubbliku lill-Protezzjoni ?ivili min[abba emer;enzi marbuta malmaltemp. F’/erti toroq tal-kapitali kien hemm ilma li la[aq t-30 /entimetru. Zoni o[ra tal-Italja milquta millmaltemp apparti xita, kienu milquta wkoll minn xita ta’ sil; kif ukoll ri[ qawwi.

IL-:APPUN

Karozzi li jsuqu wa[edhom fl-2020 Il-kumpanija tal-karozzi

:appuni]a Nissan [abbret li sal-2020 tkun bdiet to[ro; fissuq karozzi self drive. Il-kumpanija qalet li hi qed ta[dem biex fuq is-suq jibda jkun hawn karozzi li kapa/i jsuqu wa[edhom u jinbieg[u bi prezzijiet realisti/i g[allkonsumatur. Il-kumpanija, waqt avveniment f’Kalifornja, qalet li ilha s-snin ta[dem biex ikun hawn karozzi awtonomi millbniedem u dan b’kollaborazzjoni mal-aqwa universitajiet fid-dinja fosthom Stanford, Oxford u lUniversità ta’ Tokjo. In-Nissan qalet li t-tir hu li jkollha diversi mudelli minn dawn il-karozzi g[all-bejg[. B’dan it-tir hemm ukoll ilGoogle li fl-2010 ta bidu g[al programm g[al karozza li huma awtonomi u bniet u qed isiru testijiet fuq diversi mudelli.

I?-?INA> Nies ja[arbu minn mew;a kbira li ti;i ffurmata naturalment fix-xmajjar, f’dan il-ka] tul ix-Xmara Qiantang, fil-provin/ja ta’ Hangzhou Zhejiang.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

16 ?inekritika minn Joe Calleja – jocal@me.com

ELYSIUM

L-azzjoni l-ewwel u qabel kollox Direzzjoni> Neil Blomkamp, {in> 109 minuti, ?ert.> 15, KRS

Ir-re;ista Blomkamp madwar tliet snin ilu kien kiseb fama bil-film fantaxjentifiku District 9, u f’dan il-film li [are; din il-;img[a je[odna ferm iktar ’il bog[od minn ]mien dak il-film, avolja jixbhu [afna b[ala su;;ett, g[alkemm ma jid[olx ‘filfond’ daqsu. Ir-ra;uni hi wa[da sempli/i: hawnhekk lazzjoni ti;i l-ewwel u qabel kollox, i]da g[all-inqas din hija effettiva u impressjonanti. F’District 9 vettura spazjali tillandja fl-Afrika t’Isfel fejn in-numru kbir ta’ aljeni-immigranti jintlaqg[u tajjeb millbnedmin, i]da 28 sena wara dawn ikunu g[adhom jg[ixu fil-kamp tar-refu;jati, abbandunati u l-kamp ikun effettivament sar kamp ta’ kon/entrament, sakemm laljeni ta[t it-tmexxija ta’ bniedem jirribellaw. Kwa]i l-istess sitwazzjoni nsibu f’Elysium, bid-differenza li l-[rafa sse[[ seklu ie[or, e]attament fl-2154, meta ddinja tinsab f’qag[da apokalittika, b’nuqqas ta’

ri]orsi, ikel, medi/ini u kura g[all-mard. Mhux hekk i]da fuq l-istazzjon spazjali ;gantesk imsejja[ ‘Elysium’ fejn popolazzjoni mdaqqsa ta’ sinjuri u privile;;ati marru jg[ixu u fejn ma jonqoshom xejn. Imma dawn, grazzi g[allkompjuter u robot, qed jikkontrollaw min jid[ol fiddinja virtwali tag[hom, u din is-sistema ta’ sigurtà hi responsabbli g[aliha Delacourt (Jodie Foster, konvin/enti g[all-a[[ar) li lesta anki tikser ir-regolamenti biex tbieg[ed kull periklu g[all-[ajja ta’ hena kbira, pa/i, lussu, [dura daqslikieku qed jg[ixu fid-dinja, u djarpalazzi mg[ammra sa[ansitra b’magna li tfejjaq kull mard jew difetti fi]i/i. Dan, b[alma bdejt nikteb, f’kuntrast totali mal-kundizzjonijiet tal-bi//a l-kbira talbnedmin li t[allew fid-dinja mi]g[uda b’faqar, nuqqas ta’ xog[ol, djar qed jaqg[u li aktar xieraq jissej[u mandra;;i.

Max (Matt Damon, lemin) operat minn ribell f’Elysium

Hawn niltaqg[u ma’ Max (parti mqaxxra minn Matt Damon) li fuq ix-xog[ol kien ;ie espost g[ar-ra;;i fatali u jkun fadallu [amest ijiem biss [ajja. G[alhekk blg[ajnuna ta’ grupp ribelli armati mhux bl-armi biss

imma wkoll b’sistemi ta’ komunikazzjoni avvanzati, jippjana li jmur fuq Elysium, anki biex mieg[u jfejjaq lil tifla marida bil-lewkimja, tal[abiba tieg[u Frey (Alice Braga). Hawn g[andna lil Damon fl-aqwa element

tieg[u, dak tal-azzjoni, u rrakkont je]isti biss biex iwassal l-azzjoni. L-interpretazzjonijiet huma tajbin, u produzzjoni fost laqwa meg[juna minn effetti spe/jali bil-kompjuter. M’g[andux jiddi]appunta.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

?inekritika 17 ONE DIRECTION> THIS IS US

G[all-fans u dawk li jridu jsiru jafu dwarhom Direzzjoni> Morgan Spurlock, {in> 92 minuta, ?ert.> U, KRS

Xieraq infakkar millewwel li jien m’iniex ilbniedem ideali biex jikkummenta dwar films b[al dan. M’iniex e]attament tifel jew xi adolexxenti, g[alkemm nistqarr li n[obb nisma’ lmu]ika kwa]i kollha, anki dik li mhix “ta’ ]mieni”. Kull ]mien kellu u jkollu lfenomenu mu]ikali tieg[u, g[alkemm in[oss li llum m’g[adhomx jitfa//aw xi Elvis jew xi gruppi b[allBeatles u r-Rolling Stones, li jibqg[u popolari snin twal. Illum kantanti u gruppi ma jdumux popolari aktar minn snin li tg[oddhom fuq id wa[da. Fit-tmeninijiet, pere]empju, kien hemm inNew Kids on the Blocks, u fid-disg[inijiet ilBackstreet Boys, u issa fost il-gruppi tas-subien li qed jer;g[u jsiru popolari, millIngilterra tfa//aw One Direction, fenomenu talmu]ika pop fost ladolexxenti tal-lum, l-aktar l-bniet, dirett mill-programm televi]iv X-Factor. Kien inevitabbli, g[alhekk, li b[alma sar filka] ta’ kantanti u gruppi o[ra popolari, jin[adem film dwarhom li jwasslilna, b[alma jixhed l-isem ta’ dan, min huma dawn One Direction… [a;a li, naturalment, il-fans tal-grupp jafu sew. G[alhekk This Is Us filfatt jista’ jitqies b[ala akkumpanjament, kumplimentari mal-kun/ert dinji tag[hom bl-isem 1D (One

Il-membri tal-grupp One Direction fi studio

Direction) 2012-13 b’madwar 100 wirja fl-Ewropa, lAmerika ta’ Fuq, l-Asja u lAwstralja. Dawn jitwasslu f’diversi forom ta’ ffilmjar tul sitt xhur li jintemmu f’:unju li g[adda bil-kun/ert tal-1D fil-Messiku – g[alkemm ittour innifsu ntemm b’dak ta’ Los Angeles fi Staples Centre aktar kmieni dan ixxahar. Tul il-film jitwasslu siltiet mill-kun/erti bit-3D li jag[tu aktar sens ta’ realtà,

akkumpanjati bit-twer]iq tal-bniet, li jalternaw ma’ sekwenzi wara l-palk, waqt l-ivvja;;ar fil-coaches jew ji]gi//aw lill-fans waqt xi attività promozzjonali. Ma jonqsux, naturalment, intervisti mal-membri talgrupp li huma kollha Ingli]i, minbarra Niall Horan. L-o[rajn huma Louis Tomlinson, Harry Styles, Liam Payne u Zayn Malik, li lkoll jintwerew b[ala li ;ejjin minn familji tal-[addiema, hekk kif jir-

ringrazzjaw spiss lill-crews, fans u l-ommijet tag[hom, li jitfa//aw ukoll minn [in g[al ie[or. Li ma jintwerewx g[ax

t[allew barra, huma sekwenzi tal-membri tal-grupp ipejpu, waqt il-[afna parties jew mal-ma[bubin okka]jonali tag[hom.

L-aqwa films f’Malta (Bejn il-21 u l-25 ta’ Awwissu – KRS) 1 (1) 2. (–) 3. (–) 4. (3) 5. (4)

The Smurfs 2 Planes Grown Ups 2 The Lone Ranger Now You See Me

6. (2) 7. (5) 8. (8) 9. (6) 10. (7)

The Wolverine World War Z The Conjuring The Heat Monsters University


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

18 Opinjoni

Il-ka] ta’ Asia Bibi Il-Pakistan hu pajji] imbieg[ed minn artna, b[alna kien kolonja tal-Imperu Ingli], anzi biex inkunu e]atti, il-Pakistan ma kienx je]isti imma kien parti millIndja. In[oloq il-Pakistan biex ikun art g[all-Musulmani li kienu batuti ta[t l-Indjani. Imma minkejja li kienu jafu xi tfisser tkun f’minoranza, xi w[ud mill-Pakistani donnhom insew g[ax il-minoranzi f’pajji]hom batew u g[adhom ibatu ta[thom. Fost [afna stejjer li ta’ spiss nisimg[u bihom, u [afna u [afna iktar li ma nisimg[ux bihom, il-ka] ta’ Asia Bibi feta[ g[ajnejn id-dinja. Id-dag[a F’dan il-pajji] hemm li;i kontra d-dag[a. Fi ftit kliem, din il-li;i tg[id li kull min bi kliem, a;ir, [sejjes jew ;esti joffendi s-sentimenti reli;ju]i ta’ [addie[or, ikun meqjus b[ala midg[i. Dawn il-ka]i g[andhom piena – minn multa sal-mewt, u din il-li;i tinstab fil-Kodi/i Kriminali tal-Pakistan.

Asia Bibi

It-tazza ilma u l-istqarrija tal-fidi

Aasiya Noreen Bibi hi ra[[ala. Ma tafx tikteb u taqra, l-istess b[al ]ew;ha Ashiq. Mieg[u tg[ix [ajja sempli/i fir-ra[al ta’ Ittan Wali fil-provin/ja tal-Punjab. Minbarra dik ta’ Asia hemm familja o[ra Nisranija firra[al, dik ta’ [abibitha Josephine. Ma g[andhomx kur/ifiss mal-[ajt ta’ darhom g[ax perikolu] wisq. Imma g[andhom il-Bibbja li j]ommu ta[t is-saqqu anke jekk ma jafux jaqraw. Asia g[andha [amest itfal, erbat ibniet u tifel. Tridhom jitg[allmu l-iskola u flimkien ma’ ]ew;ha ta[dem iebes biex uliedha jkunu jistg[u jistudjaw. Asia u Ashiq jag[mlu minn kollox biex blebda mod ma jwaqqfu listudju ta’ xi [add minn uliedhom, g[ax jafu li bliskola biss jistg[u jg[ixu ta’ nies fil-Pakistan. F’:unju tal2009, Farah, l-ispi]jara tarra[al, qalet lil Asia li flg[elieqi mhux wisq imbieg[da kienu qeg[din jaqtg[u t-tut. Jum xog[ol kien jit[allas b’250 rupie. Kien l-4 ta’ :unju tal2009, il-{add. Asia qamet mas-seb[, riedet timxi g[add ta’ kilometri biex tasal flg[elieqi. }ew;ha u wliedha kienu g[adhom reqdin, ;ibdet

minn Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

il-bieb warajha u telqet. X[in waslet fl-g[elieqi kien hemm di;à madwar [mistax-il mara ji;bru t-tut. Wa[da resqet lejha, newlitilha qoffa u qaltilha li jekk timliha ting[ata 250 rupie. Mal-ewwel daqqa t’g[ajn inteb[et li l-qoffa tag[ha kienet ikbar minn talo[rajn. Kienet in-Nisranija wa[danija hemmhekk, qalb bosta Musulmani. Hi mdorrija ;;orr il-pi] min[abba d-differenza fittwemmin. F’nofsinhar waqfet ftit. Mifnija u g[arqana xraba. Po;;iet il-qoffa tat-tut fl-art,

tellg[et barmil ilma, [adet it-tazza li kien hemm fuq il[er]a tal-bir u mlietha. Xorbot. Qatg[et l-g[atx. Re;g[et xorbot, u wara tat ittazza mimlija ilma lil wa[da mara o[ra li kienet ;iet biex tixrob ukoll. Kollox se[[ fi ftit [in. X[in it-tieni mara ressqet ittazza lejn [alqha, mara o[ra bdiet tg[ajjat li dak l-ilma kien mni;;es. Asia ;iet akku]ata li ni;;set l-ilma talbir. Kemm-il darba kienet ir/eviet akku]i u diskriminazzjoni. Kemm-il darba baxxiet g[ajnejha. Imma llum le. Anzi twie;eb g[al dik lakku]a bi kliem iebes: “Jien na[seb li fuq dil-[a;a :esù ja[sibha mod ie[or minn Mawmettu.” G[an-nisa Musulmani din hi dag[wa. Bdew jag[tuha bil-[arta u g[ajruha. Wara li qalg[et daqqiet u tg[ajjir, Asia ;riet lejn darha, be]g[ana u ming[ajr il-250 rupie li g[alihom kienet a//ettat li ta[dem fil-jum tal{add. Mewt lin-Nisranija! L-g[ada Asia marret g[and il-[abiba tag[ha, Josephine.

Qaltilha li fi ftit jiem o[ra kien se jkun hemm ;abra o[ra ta’ tut. Kellha b]onn dawk il-250 rupie, imma kienet qieg[da tib]a’ ter;a’ tmur f’dawk l-g[elieqi

L-il[na tal-folla bdew jg[idu> “Mewt lin-Nisranija!” Lil Asia dawruha u bdew jag[tuha bl-addo//, kaxkruha sar-ra[al, sad-dar tal-Imam tar-ra[al. Akku]awha in;ustament u wara offrewlha ]ew; possibbiltajiet – jew tmut jew tikkonverti wa[edha. {abibitha qaltilha li kienet se tmur mag[ha. Flg[odwa li kellu jsir il-;bir, i]-]ew; nisa ltaqg[u kmieni. Biex ma jaqilg[ux inkwiet [adu mag[hom ]ew; buqari bl-ilma mid-dar. Ix-xog[ol beda fost lindifferenza tan-nisa Musulmani. X[in il-qoffa ta’ Asia kienet kwa]i mtliet instema’ g[ajjat kbir. {arset ’il fuq u lem[et g[add ta’ r;iel u nisa resqin lejha. Asia ma fehmitx x’kien qieg[ed ji;ri. L-il[na tal-folla bdew jg[idu: “Mewt linNisranija!” Lil Asia dawruha u bdew jag[tuha bl-addo//, kaxkruha sar-ra[al, sad-dar tal-Imam tar-ra[al. Akku]awha in;ustament u wara offrew lil Asia ]ew; possibbiltajiet – jew tmut jew tikkonverti. Hi ma riditx titlaq il-fidi tag[ha u ma ammettietx li b’xi mod offendiet il-fidi Musulmana jew lill-Profeta Mawmettu.

{abs u sentenza Asia ntefg[et il-[abs u ng[atat is-sentenza tal-mewt bit-tg[alliq. Il-Papa Benedittu XVI kien appella g[all[elsien ta’ Asia. “Illum,” qal il-Papa fi Pjazza San Pietru, “nuri l-vi/inanza spiritwali tieg[i ma’ Asia Bibi u l-qraba tag[ha, waqt li nitlob biex kemm jista’ jkun malajr tin[eles. “F’dawn il-jiem id-dinja qieg[da ssegwi, bi preokkupazzjoni kbira, ilqag[da mwieg[ra tal-Insara fil-Pakistan, li spiss qeg[din ikunu vittmi ta’ vjolenza u diskriminazzjoni.” (17 ta’ Novembru 2010). Il-ka] ta’ Asia ;era madwar id-dinja kollha u saru wkoll

petizzjonijiet biex din tin[eles mill-piena tal-mewt. Issentenza ng[atat imma g[adha ma ;ietx esegwita. Int tista’ titlob lillawtoritajiet Pakistani je[ilsu lil Asia Bibi billi tiffirma lpetizzjoni fuq http:##www.callformercy. com


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Madwarna 19

G[al darb’o[ra l-Youth Village mill-Grupp }g[a]ag[ Gudja Grupp }g[a]ag[ Gudja qed jistiednek biex g[attieni edizzjoni ta’ ‘JChallenge@Gudja, Villa;; g[a]-}g[a]ag[’, tlett ijiem ta’ attivitajiet u divertiment fil-Gudja. }g[a]ag[ millGudja [ejjew tlett ijiem ta’ attivitajiet ta’ kull tip u g[al nies ta’ kull età, bejn it-30 ta’ Awwissu u l-1 ta’ Settembru. Attività nazzjonali u kollettiva b[al din se tlaqqa’ flimkien ]g[a]ag[ minn dan ir-ra[al u l-Maltin b[ala so/jetà u komunità wa[da f’villa;; wie[ed, minkejja twemmin u t-tradizzjonijiet differenti. Fl-istess waqt, se sservi ta’ manifestazzjoni talvolontarjat li fiha tispikka l[idma ta’ dawn i]-]g[a]ag[. Il-programm im[ejji hu m[awwar b’attivitajiet ta’ kull tip li jippermettu li]]g[a]ag[ jesibixxu l-

kapa/itajiet tag[hom. Fost lattivitajiet insibu dawk sportivi ta’ kul; tip, attivitajiet artisti/i li jinkludu kun/erti minn bands lokali, rappre]entazzjonijiet teatrali, attivitajiet reli;juzi li jinkludu quddies u laqg[at ta’ talb, diskussjoni u ma jonqsux l-attivitajiet g[attfal u g[all-familja kollha. I]-]g[a]ag[ huma l-fjur tal-[ajja li jispikka matul ilprogramm kollu. Din hi wkoll /elebrazzjoni tal[ajja. Din l-attività qed tittella’ g[at-tieni sena wara li l-ewwel wa[da kienet saret f’Novembru tal-2011. JChallenge qed isservi wkoll b[ala post-event g[all-Jum Dinji ta]}g[a]ag[ 2013 i//elebrat f’Rio li g[alih attendew numru sostanzjali ta’ ]g[a]ag[ Maltin. Il-[idma fuq din l-attività saret bil-kollaborazzjoni tal-

Mument waqt il-Youth Village tal-2011

Kunsill Lokali tal-Gudja, ilKummissjoni Djo/esana }g[a]ag[ u l-A;enzija }g[a]ag[.

G[al aktar informazzjoni dwar l-attività u biex tara lprogramm s[i[ id[ol filpa;ni ta’ ‘Grupp }g[a]ag[

Gudja’ u “J Challenge@Gudja The Youth Village” fuq Facebook.

Mixja li bdiet f’Malta u tkompli fi Spanja b’risq Puttinu Cares

Il-grupp tal-Maltin li b[alissa qeg[din Spanja biex jimxu mixja ta’ 150 kilometru b’risq Puttinu Cares

Grupp ta’ erba’ Maltin fosthom Heidi Schembri u Ray John Shepherd, g[amlu sfida li bejn nofs April ta’ din is-sena u l-bidu ta’ Settemrbu, jimxu aktar minn 800 kilometru. Fil-fatt, f’Malta dawn l-erba’ persuni mxew madwar 650 kilometru i]da l-kumplament tad-distanza li jonqos, ji;ifieri 150 kilometru, se jimxuhom fi Spanja. Il-Camino de Santiago di Compostela hu popolari ma’ [afna atleti tant li din il-mixja tkopri madwar 800 kilometru maqsuma fi 32 stazzjon. Il-Maltin se jibdew mill-a[[ar seba’ stazzjonijiet, b’medda ta’ 150 kilometru. L-ewwel stazzjon jisimu O cebreiro-triacastela u jispicca filkatidral ta’ Santiago di Compostela. Il- grupp ta’ Maltin telaq minn Malta fis-27 ta’ Awwissu u se jer;a’ lura fil-5 ta’ Settembru. Il-fondi kollha li se jin;abru se jmorru direttament g[al Puttinu Cares u sa issa n;abru aktar minn €2,400. Dawk kollha li jixtiequ jag[tu xi donazzjoni huma m[e;;a jibag[tu sms vojt fuq 50617380. Kull sms jiswa €2.33.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

20 Konsumatur

{tie;a ta’ attenzjoni akbar g[al termini in;usti f’kuntratti ta’ xiri Kuntratt ta’ xiri ji;i fisse[[ hekk kif a[na lkonsumaturi nixtru prodott jew servizz ming[and bejjieg[. Dawn il-kuntratti jorbtu legalment u g[andhom ikunu osservati mi]-]ew; na[at. Xi drabi, kuntratt ta’ xiri ji;i ppre]entat quddiemna stampat u lest biex niffirmawh. Qabel ma niffirmaw g[andna niftakru li hi responsabbiltà tag[na b[ala konsumaturi li naqraw u nifhmu l-kundizzjonijiet ta’ xiri li qed niffirmaw g[alihom.

minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt

ikunu miktubin b’lingwa;; sempli/i u /ar li jinftiehmu mill-konsumatur. F’ka] ta’ dubju f’interpretazzjoni ta’ klawsola, din g[andha ti;i interpretata favur ilkonsumatur.

Xi rridu nkunu nafu

Importanti li nifhmu lobbligi tag[na fil-kuntratt tax-xiri, u g[andna wkoll na//ertaw li dak kollu li ftehimna mal-bejjieg[ waqt ix-xiri tni]]el fil-kuntratt. B[ala e]empju, naraw li jkun hemm deskrizzjoni dettaljata tal-o;;etti jew servizzi mixtrija, il-prezz totali, kif se jsir il-[las u meta applikabbli, id-data tal-kunsinna. Kuntratti ta’ dan it-tip normalment ikunu jinkludu lobbligu tag[na l-konsumaturi li nkomplu bix-xiri u li n[allsu g[all-o;;etti meta dawn jaslu, jew g[as-servizz meta nibdew nu]awh. ?erti kuntratti li a[na lkonsumaturi ni;u mitluba niffirmaw, xi drabi jkollhom termini standard li l-bejjieg[ ikun japplika g[all-klijenti tieg[u. Dawn jistg[u jkunu miktubin b’tipa rqiqa. Meta jkun hemm kliem miktub ]g[ir, g[andna naqrawh b’aktar attenzjoni g[aliex jista’ jkun li jkun fih informazzjoni importanti. Meta naqraw bir-reqqa kuntratt ta’ xiri inkunu qed nifhmu dak li qed niffirmaw g[alih u nevitaw sorpri]i spja/evoli. Fl-istess waqt g[andna niftakru li hu legalment in;ust li

Aqra sew il-kuntratt tal-bejg[ qabel tiffirmah

Qabel ma niffirmaw g[andna niftakru li hi responsabbiltà tag[na b[ala konsumaturi li naqraw u nifhmu l-kundizzjonijiet ta’ xiri li qed niffirmaw g[alihom konsumatur ikun marbut b’termini li ma kellux lopportunità li jaqra u jifhem qabel ma ;ie konklu] ilkuntratt tax-xiri. Termini f’kuntratti li jag[tu lill-bejjieg[ vanta;; in;ust fuq il-konsumatur huma kkunsidrati in;usti u huma legalment ipprojbiti. Minkejja li kuntratt ta’ xiri jista’ ji;i negozjat b’mod liberu bejn ilbejjieg[ u x-xerrej, iddrittijiet u l-obbligi ta]-]ew; na[at g[andhom ikunu bilan/jati. L-Att dwar lAffarijiet tal-Konsumatur jipprovdi lista ta’ termini f’kuntratti li jistg[u jkunu in;usti. Fost dawn insibu termini li jipprevjenu lill-konsumaturi milli je]er/itaw id-drittijiet

legali tag[hom, b[al pere]empju, id-dritt li jitolbu d-depo]itu lura jew li jikkan/ellaw il-kuntratt taxxiri, meta l-bejjieg[ ma jipprovdix l-o;;etti ordnati fid-data miftiehma. E]empji ta’ termini in;usti

Terminu in;ust ie[or hu dak li jg[id li l-bejjieg[ mhux responsabbli taddewmien fil-kunsinna, anke meta dan l-istess dewmien ikun tort tieg[u. Termini in;usti o[rajn jinkludu termini li: • jippermettu lill-bejjieg[ i]id il-prezz wara li l-kuntratt tax-xiri jkun di;à konklu] • jobbligaw lill-konsumaturi j[allsu aktar milli hemm

b]onn biex ikopru t-telf talbejjieg[, meta lkonsumatur jidde/iedi li jikkan/ella l-kuntratt taxxiri • jg[idu li l-bejjieg[ mhux responsabbli jekk ma jwettaqx dak li hemm imwieg[ed fil-kuntratt taxxiri • jag[tu lill-bejjieg[ iddrittijiet kollha li jikkan/ella x-xiri u ma jag[tux l-istess drittijiet lill-konsumatur • jag[tu lill-bejjieg[ id-dritt li jibdel il-kuntratt tax-xiri biex jibbenefika mill-bdil Meta termini in;usti ji;u inklu]i f’kuntratt ta’ xiri, dawn ma jkollhomx sa[[a legali. Rigward il-validità talkuntratt, din m’g[andhiex ti;i effettwata meta titne[[a lklawsola in;usta, sakemm ilkuntratt ma jkunx jista’ jitwettaq ming[ajr ilklawsola in;usta. It-termini u lkundizzjonijiet inklu]i filkuntratti tax-xiri g[andhom

Wara li niffirmaw F’ka] li niffirmaw g[al klawsola in;usta u l-bejjieg[

jipprova jobbligana nosservawha, g[andna nitolbu l-assistenza talUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur. Dan l-uffi//ju g[andu ssa[[a legali li jobbliga lillbejjieg[ biex ine[[i kull tip ta’ klawsola in;usta li jkun hemm inklu] f’kuntratt ta’ xiri.

L-iskop ta’ dan l-artiklu hu biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq ilfreephone 8007 4400 jew innumru tat-telefown 2395 2000.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Festa G[eneb 21

Is-Si;;iwin ipparte/ipaw bil-qalb f’din l-attività tant li kien hemm diversi prodotti lokali bit-tema tal-g[eneb

Festa G[eneb> L-identità tas-Si;;iewi fl-aqwa tag[ha Il-li;i li permezz tag[ha huma mwaqqfa l-Kunsilli Lokali tistabbilixxi l-[arsien tal-identità tal-lokalità b[ala wa[da mill-funzjonijiet ewlenin tag[hom. Il-li;i tipprovdi wkoll li l-Kunsilli Lokali g[andhom jie[du dawk l-inizjattivi ne/essarji sabiex i[arsu l-wirt storiku u kulturali tal-lokal, it-tradizzjonijiet u l-folklor. B[ala t-tielet l-ikbar lokalità f’Malta b[ala daqs ta’ art, is-Si;;iewi ma jista’ qatt jinqata’ mir-realtà li b[ala belt storika g[andu rabta intrinsika u qawwija malagrikultura u mat-tradizzjonijiet kollha marbuta ma’ dan il-qasam tant importanti g[all-i]vilupp ta’ pajji]na. G[al mijiet ta’ snin isSi;;iewi u l-familji Si;;iwin kienu jiddependu kwa]i g[alkollox minn dak li jipprovdu l-mijiet ta’ eluf ta’ metri kwadri ta’ raba’ li hu mdawwar bihom i/-/entru urban tas-Si;;iewi. Festa ta’ identità

Kien min[abba dan l-istat ta’ fatt li g[at-tieni sena konsekuttiva l-Kunsill Lokali tasSi;;iewi organizza l-Festa G[eneb. L-edizzjoni ta’ din is-sena saret nhar il-{add 25 ta’ Awwissu fil-pjazza li sSi;;iewi hu tant mag[ruf g[aliha, Pjazza San Nikola.

G[alkemm l-g[an ewlieni tal-Festa G[eneb hu li ji;i //elebrat il-qtug[ tal-g[eneb (vendemmia) mid-dwieli li jinsabu fis-Si;;iewi, permezz ta’ din l-attività qeg[din jintla[qu numru ta’ g[anijiet o[ra. Qabelxejn il-Kunsill Lokali tas-Si;;iewi qieg[ed jag[ti importanza lill-karatteristika rurali tal-lokalità. B’aktar minn 530,000 metru kwadru ta’ dwieli, isSi;;iewi hu l-lokalità bl-ikbar numru ta’ dwieli. Dan lammont kbir ta’ dwieli j;ib mieg[u sehem b’sa[[tu u dirett mill-familji tasSi;;iewi fit-t[awwil u ]]amma ta’ varjetà kbira ta’ dwieli. Dawn il-familji Si;;iwin jammontaw g[al iktar minn 400 filwaqt li hemm bosta o[rajn li mhumiex misSi;;iewi i]da li jie[du [sieb ir-raba’ tag[hom bl-istess [e;;a u dedikazzjoni daqs dawk Si;;iwin. Matul is-snin aktar re/enti t-t[awwil tad-dwieli g[en biex [afna raba’ jer;a’ jibda jintu]a. Dan wassal biex jissa[[a[ l-ambjent rurali tallokalità tas-Si;;iewi b’iktar bdiewa jinvestu fil-fa/ilitajiet tar-raba’ tag[hom u l-[arsien ta’ dak kollu li hu me[tie; biex l-u/u[ tar-raba’ tag[hom i[allu l-frott mixtieq.

Anke l-Kunsill Lokali g[andu responsabbiltajiet f’dan ir-rigward. Hu g[alhekk li b[ala Kunsill Lokali tasSi;;iewi nfittxu li b’mod kontinwu nkunu ta’ appo;; g[all-komunità tal-bdiewa li g[andhom ir-raba’ tag[hom fil-konfini tas-Si;;iewi. It-tieni aspett po]ittiv ta’ din il-attività hu t-tkattir talg[arfien dwar dak kollu li jifforma parti mill-identità tag[na b[ala lokalità u b[ala pajji]. Hu proprju g[alhekk li b[alma g[amilna s-sena li g[addiet, din is-sena wkoll s[aqna u [dmina biex Festa G[eneb tkun attività li ti;bor flimkien elementi li huma tradizzjonalment Maltin filwaqt li tkun miftu[a g[al xejriet kontemporanji. Hu g[alhekk ukoll li mhux kwalunkwe ikel u xorb jit[alla jinbieg[ waqt din ilattività. B[ala Kunsill Lokali nis[qu fuq l-importanza li dak kollu li ji;i offrut irid ikun ;enwin, frisk u fuq kollox, Malti. L-g[asir tradizzjonali M’hemmx dubju li l-attrazzjoni ewlenija ta’ din l-attività kienet l-g[asir tradizzjonali tal-g[eneb fl-ikbar vaska tal;ebel f’Malta li biha l-Kunsill Lokali tas-Si;;iewi pparte/ipa f’The Malta Records.

Din il-vaska nbniet fi Pjazza San Nikola minn numru ta’ voluntiera li jiffurmaw parti mill-grupp talKunsill Lokali li jie[u [sieb jorganizza l-attività Festa G[eneb. Il-vaska kienet mag[mula kollha kemm hi minn ;ebla Maltija u fiha ntefa’ aktar minn tunnellata g[eneb li tkabbar fis-Si;;iewi u li nqata’ ftit sig[at qabel bdiet l-attività. Pate/ipazzjoni mill-isba[

Kien hemm ukoll parte/ipazzjoni tajba [afna f’kompetizzjoni tal-inbid li fiha [adu sehem persuni li jipprodu/u nbid fi kwantitajiet ]g[ar fiddjar tag[hom. L-inbejjed ;ew i;;udikati g[a/-/arezza, kulur, fwie[a u palat (tog[ma) minn esperti tal-inbid. Permezz ta’ din il-kompetizzjoni kompla ]died lg[arfien tal-pubbliku dwar ittjubija tal-prodott Malti. L-attendenza tajba [afna g[al din l-attività tawgura tajjeb [afna g[all-edizzjonijiet tas-snin li ;ejjin. G[as-sena d-die[la b[ala Kunsill Lokali tas-Si;;iewi be[siebna nkomplu ntejbu din l-attività. Se nag[mlu dan billi n]idu lparte/ipazzjoni tal-g[aqdiet u n-negozji tas-Si;;iewi kif ukoll tal-pubbliku in;enerali filwaqt li noffru aktar opportunitajiet biex dawk li jatten-

minn Karol Aquilina

du jkunu parti minn din lesperjenza po]ittiva. Se no[olqu wkoll aktar attrazzjonijiet li g[andhom lg[eruq tag[hom fil-kultura u t-tradizzjonijiet ta’ pajji]na. L-edizzjoni ta’ Festa G[eneb ta’ din is-sena ma setg[et qatt tkun su//ess ming[ajr l-involviment u limpenn s[i[ ta’ grupp ]g[ir ta’ voluntiera lkoll Si;;iwin li personalment kelli l-unur li mmexxi. Ilkoll [aqqhom [ajr talli g[al numru ta’ xhur [admu flimkien g[al g[an wie[ed: dak li noffru l-aqwa u l-a[jar esperjenza tal-identità tal-belt tas-Si;;iewi.

Karol Aquilina hu s-Sindku elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali tas-Si;;iewi


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

22 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

18

Weqfin> 1. U]ajna l-imqadef (6) 2. {arab minn ta[t l-idejn (6) 3. Furmatur ]g[ir (6) 4. Tajbin g[al min taqbdu lbruda (6) 8. Tajba u sustanzju]a (5) 9. Wie[ed li jaqbe] lill-kotra fil-g[erf u fit-tag[lim (5) 12. B’[alqu m/arrat u b’g[ajnejh imbissmin (6) 13. Mo[[u hemm (6) 14. Ji;i wara l-maltemp (6) 15. Twe;ib tal-le[en blo[xon (6)

Super Sudoku… mill-1 sat-12

Hemm regola wa[da biss li trid tosserva biex issolvi s-sudoku. Kull kwadru ]g[ir ta’ erba’ kaxxi bi tlieta kif ukoll il-kaxxi ta’ kull ringiela u kolonna tal-kwadru l-kbir, g[andu jkollhom fihom in-numri mill-1 sat-12.

Soluzzjonijiet

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Farka; 6. Seqer; 7. Sfura; 10. Nutar; 11. Mitfi; 12. Feraq; 14. Fara;; 16. Difen; 17. Ra;un; 18. }ebra.

Weqfin> 1. Affann; 2. Daffar; 3. Estrem; 4. Effetti; 8. Ittra; 9. Ftira; 12. Ferfru; 13. Qdifna; 14. Fren]a; 15. :andar.

Draughts

Lo;ikament

Liema ]ew; numri fost il-[amsa li jidhru n-na[a t’isfel g[andhom id[lu fi]-]ew; kaxxi vojta, biex i]ommu s-sekwenza lo;ika?

Jirba[ l-abjad

Mimdudin> 5. ?appas ma’ ;ismu kollu (5) 6. Dawn tieg[u g[andhom [ames swaba’ fuq kull wa[da (5) 7. Kwa]i sar il-[in (5) 10. u 11. Darba fis-sena regolarment (10) 11. Ara 10. 12. }ifna folkloristika (5) 14. Fil-films, dawn dejjem kontra l-Indjani l-{omor (5) 16. Dabbar rasek (5) 17. u 18. Applikazzjoni talmo[[ (10) 18. Ara 17.

Abjad: 10 – 15, Iswed: 12 – 19; Abjad: 28 – 32, Iswed: 19 – 28; Abjad: 32 – 21, Iswed: 10 – 19; Abjad: 21 – 23, Iswed: 7 – 14; Abjad: 23 – 28, Iswed: 16 – 23; Abjad: 28 – 10 u jirba[.

17

Dawk bin-numri 5 u 7.

Sriep bl-istess disinn

In-numru 311 fil-kaxxa ta’ fuq. In-numru 178 fil-kaxxa ta’ ta[t. In-numri fl-ewwel ringiela ji]diedu b’94 filwaqt li dawk ta’ ta[t jonqsu b’38. Lo;ikament

Jirba[ l-abjad

:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba f’sitt mossi?

Sriep bl-istess disinn

Super Sudoku

Liema ]ew;t isriep fost dawn it-tmienja g[andhom id-disinn tag[hom identiku?


IN-NAZZJON

Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Sajf Flimkien NET Television, 18>15 Minbarra l-kwi]] mu]ikali li jifforma parti sostanzjali minn dan il-programm, fost o[rajn illum se jkun hemm ukoll dwar mixja li se ssir b’risq il-Hospice fillejl ta’ bejn il-:img[a u s-Sibt u dwar il-Festival tal-Inbid li se jsir f’{al Qormi.

MA {D UM

F’M AL TA

Missione eroica - I pompieri 2 Rete 4, 23>05 Lil Massimo Boldi (fir-ritratt fuq ix-xellug), Paolo Villaggio, Lino Banfi u Christian De Sica lkoll narawhom b[ala pulizija tat-tifi tan-nar f’dan il-film Taljan tal-1987. Naraw minn xiex jg[addu waqt it-ta[ri; li jir/ievu ming[and McFarland. Kemm joqog[du g[all-pariri tieg[u u kif i[arsu lejh? Storia di una monaca di clausura Iris, 23>05

Catherine Spaak u Suzy Kendall huma fost l-atturi ewlenin f’dan ilfilm drammatiku Taljan li n[adem fl-1974. Naraw dwar tfajla li g[ax ma riditx ti]]ewwe; lil dak li g[a]lu l-;enituri tag[ha g[aliha, jaqfluha f’kunvent tas-sorijiet. Jing[ad li hu bba]at fuq storja vera. La ragazza con la valigia Raitre, 15>40

Claudia Cardinale (fir-ritratt) hi l-protagonista f’dan il-film drammatiku tal-1960 li g[andu re;ija ta’ Valerio Zurlini. Wara li lil Aida jitlaqha l-g[arus, juri interess fiha [u l-eks g[arus tag[ha, li jkun i]g[ar minnha mhux bi ftit. L-affari tikkomplika ru[ha mhux ftit. Twister Rete 4, 16>35 Film tal-1996 b’re;ija ta’ Jan De Bont, l-istess wie[ed li kien tana l-film Speed. Jo (Helen Hunt, fir-ritratt ma’ Bill Paxton),

meta kienet g[adha tifla rat lil missierha jmut wara li ;ibditu tromba. Meta kibret, studjat dwar dan ilfenemonu. Tkun mi]]ew;a, i]da r-relazzjoni tag[ha tinsab fi kri]i tant li ]ew;ha jkun qed jinsisti li tiffirma l-karti g[all-pro/eduri tad-divorzju. Isibu ru[hom f’nofs l-ag[ar tromba tal-arja li se[[et fi ]mien 50 sena. F’mument ta’ diffikultà, jinsew id-differenzi ta’ bejniethom u jg[inu lil xulxin.

Vite in ostaggio Canale 5, 23>30 L-a[[ar film minn sitta mis-sensiela Sei Passi nel Giallo, li lkoll kienu ffilmjati f’Malta. Dan tal-lum anki l-istorja hi ambjentata f’Malta. Tlett ir;iel jie[du sehem f’serqa bl-armi, u jispi//aw joqtlu persuna. Ja[arbu mill-post, i]da jkunu involuti f’in/ident tat-traffiku. Isibu kenn fil-villa ta’ Dave McBain, u j]ommu lil martu u lil uliedu b[ala osta;;i. Fost l-atturi ewlenin f’dan il-film insibu lil Kevin Sorbo (Dave McBain), Jane Alexander (Giovanna McBain), Antonio Cupo (Mathias Caruana), Christoph Hulsen (Kyle Borg), Andrea Miglio Risi (Gabriel) u Candace Marie (Alice). Fost l-atturi Maltin li jie[du sehem insibu lil Paul Portelli, Pierre Agius, Colin Fitz, Henry Zammit Cutajar u Edward De Gaetano. Mil-lat tekniku,

Maltin li kienu involuti jinkludu lil Winston Azzopardi b[ala production manager, Ino Bonello b[ala art director, u Kenneth Cassar u Roderick Pulis g[all-effetti spe/jali. L-iffilmjar sar f’Paceville, il-Qrendi u r-Rabat. Re;ija ta’ Lamberto Bava.

Il gioco della vendetta (House Invasion) Raidue, 21>10 Haylie Duff (fir-ritratt fuq ix-xellug) u Lisa

Sheridan huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku ma[dum apposta g[attelevi]joni s-sena li g[addiet. }ew; [allelin jid[lu f’dar u jaggredixxu mara u lil bintha. Il-mara tirrea;ixxi u tispi//a toqtol lil wie[ed minn-hom. L-g[arusa tal-[alliel li miet tkun determinata li teqirdilha [ajjitha.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

24 TV#Radju

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fit-08>00< 07>40 Anali]i tal-:urnali)

09>00 10>00 10>05 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Mar/i u Bandalori A[barijiet fil-Qosor Mu]ika ma’ Chris Azzopardi A[barijiet Il-Funtani ta’ Ruma The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 21>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Maltin Biss 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Notti magiche 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u ONE (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - L-G[ajta tal-Pagun 09:45 - ONE News 11:00 Frappe 11:45 - ONE News 12:00 - Angelus 13:00 Konnect 13:45 - In-Novella 14:15 - Minflok Siesta 14:45 ONE News 15:25 - Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 17:00 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi) 19:00 - In the Zone 20:15 Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 - Fizzy Thursday’s 24:00 - Soul Power 02:00 - Night Rhythm. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Qari mill-Bibbja, 08:00 BBC News,) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Esperjenzi mill-{ajja 13:00 - RTK Qosor 13:05 Su//essi u aktar! 15:00 - RTK Qosor 15:05 - :rajjiet li Ma Ninsa Qatt 15:30 - Int X’Ta[seb? (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Summer Mix! 19:05 Ru]arju 19:25 - Iljieli Sajfin 20:30 - Frott il-Kelma 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 -

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ika al fresco Mu]ika bla fruntieri Fuzzbox - Lito

Ru]arju 22:25 - :rajjiet li Ma Ninsa Qatt (r), Fil-:nien (r), Mer]uq - Ra;; ta’ A[bar tajba (r), Stilista (r), Well being (r). Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Kelma kelma 10:00 - BBC News Update 10:05 - Bil-Qala u l-Moqdief 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - LIsta;un tan-Nostal;ija 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mur sewwi l-Knisja Tieg[i 11:30 - Ift[u l-Bibien 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 12:45 Naturali (r) 13:00 - Tifkiriet mill-Kultura Maltija (r) 13:30 Symphony of Life (r) 14:00 :miel in-Novella 14:30 - {olqa mal-Maltin ta’ barra 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - IlKnisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Biex il-fer[ tag[hom ikun s[i[ (r) 20:30 Mulej Ifta[li qalbi g[alik (r) 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Lejn il-Qawmien 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 Reggae Party 24:00 - Mu]ika tal-passat.

Respiro - Iris 17>40

Film drammatiku Italo-Fran/i] li n[adem fl-2002 u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Valeria Golino, li tidher fir-nofs fir-ritratt hawn fuq.

TVM 07:00 - Morning News Loop 08:30 - Bang Goes the Theory (ser. 6 prog. 5) 09:00 - Ma’ Bundy (r) 10:50 - Teleshopping 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Kids TV 13:30 Madwarna (prog. 14) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Life of Mammals (prog. 6#10) 16:00 - A[barijiet 16:05 Kids TV 17:25 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Ma’ Bundy 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Is-Sajf mas-Salv (prog. 7) 21:30 - Mill-Im[a]en tal-Festi (prog. 9) 22:00 - Mixage 23:00 - A[barijiet fil-qosor. TVM 2 07:40 - Kids TV 09:30 - Life of Mammals (prog. 6#10) 10:20 Sa[[tek l-Ewwel (prog. 52) 10:30 - Wirt Arti u Kultura (prog. 18) 11:00 - Gadgets (prog. 18) 11:30 - Luxdesign (prog. 18) 12:45 - Madwarna 13:00 Sa[[tek l-Ewwel (prog. 52) 13:15 - Ency. Channel doc 13:30 - Venere (prog. 18) 14:15 Lenti (prog. 18) 15:00 - Qatra Inka (prog. 18) 15:30 Madwarna (prog. 26) 16:00 Fredu l-Fra (ser. 2 ep. 10) # Oops (prog. 10) 17:00 - DOT EU (prog. 2) 17:10 - Bang Goes the Theory (ser. 6 prog. 5) 17:45 Champions League Draws 18:00 - Persjani (prog. 6) 19:30 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 19:40 - Life of Mammals (prog. 6#10) 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Dreams (ep. 25, 26 u 27) 22:40 - Bang Goes the Theory (ser. 6 prog. 5) 23:10 Fredu l-Fra (ser. 2 ep. 10) 23:40 - Oops (prog. 10). ONE 08:30 - ONE News 08:45 Teleshopping 09:05 - Indigo (r) 10:45 - Teleshopping 12:05 Kelma Bejn Tnejn (r) 12:30 ONE News 12:40 - Il-Komi/i (r) 13:45 - Teleshopping 14:45 Prima Facie 15:45 Teleshopping 16:00 - Sheriff’s Grill 16:30 - Teleshopping 17:00 - 70 sena hemm g[alik 17:30 - ONE News 17:40 Indigo (ma’ Svetlana Muscat) 19:30 - ONE News 20:15 Kelma Bejn Tnejn 20:45 - Ergo 21:45 - 10Q 22:25 - Quest 23:30 - ONE News. Smash 07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura (r) 08:40 - A[barijiet 09:00

- {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - A to Z Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 Dokumentarju 20:30 - Court TV 21:30 - Front Maltin Inqumu 22:00 - A[barijiet 22:30 Motordrome. Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d09:00) 09:30 - Tg 1 Flash 09:35 - Unomattina talk 10:00 - Tg 1 10:20 - Unomattina ciao come stai? 11:20 - Don Matteo 8 (fiction) 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Il Commissario Manara 2 (fiction) 15:05 - Flubber – Un professore fra le nuvole. Film ’97 16:50 Rai Parlamento 17:00 - Tg 1 Telegiornale 17:10 - Che tempo fa 17:15 - Estate in diretta 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechetè, vista la rivista 21:15 - Superquark 23:30 Overland 14 00:25 - Tg 1 notte 00:55 - Che tempo fa 01:00 Cinematografo. Raidue 07:00 - Cartoons 08:25 Heartland (TF) 09:05 - Settimo cielo (TF) 10:30 - Tg 2 insieme estate 10:55 - Tg 2 medicina 33 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Castle (TF) 14:50 - The Good Wife (TF) 16:15 - Guardia Costiera (TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:55 - Tg 5 Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Senza traccia (TF) 19:35 - Castle (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Ombrelloni (sitcom) 21:10 - Il gioco della vendetta. Film 2012 22:45 - Criminal Minds: Suspect Behavior (TF) 23:40 - Tg 2 notizie 23:55 - Supernatural (TF) 01:10 - Raiboh Estate. Raitre 08:00 - Agorà Estate 10:25 Viva la rivista! Film ’53 11:10 Tg 3 minuti 12:00 - Tg 3 # meteo 12:15 - Speciale Tg 3 Festival del Cinema a Venezia 12:25 - Per

ridere insieme con Stanlio e Ollio 13:05 - Terra nostra (telenovela) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 # meteo 14:45 - Tgr Piazza affari

14:50 - Tg 3 L.I.S. 14:55 - Le nuove avventure di Flipper (TF) 15:40 - La ragazza con la valigia. Film ’60 17:35 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione#meteo 20:00 - Blob a Venezia 2013 20:15 - Simpatiche Canaglie 20:35 - Un posto la sola (soap) 21:05 - Sulle tracce del crimine (TF) 23:00 - Tg regione 23:05 - Tg 3 linea notte estate 23:40 - Doc 3 L’amore secondo Enea 00:30 - Rai Educational 01:05 - La musica di Raitre. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 Elisa di Rivombrosa (fiction) 09:10 - Tg 5 - Ore 10 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Cenovetrine (soap) 14:45 - Il segreto (soap) 15:45 - Vacanza in paradiso. Film 2009 18:00 Tg 5 minuti 18:05 - Rosamunde Pilcher: La traccia nel cuore. Film 2009 20:00 - Tg 5 20:40 Paperissima Sprint 21:10 L’onore e il rispetto – parte terza (fiction) 23:30 - Vite in ostaggio. Film 2010 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Paperissima Sprint (r). Rete 4 06:50 - Chips (TF) 07:45 Charlie’s Angels (TF) 09:00 Siska (TF) 10:00 - Carabinieri (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 La signora in giallo (TF) 14:00 Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Flikken - Coppia in giallo (TF) 16:35 - Twister. Film ’96 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:25 -

Quinta Colonna il Quotidiano 21:10 - Scuola di Ladri - parte seconda. Film ’87 23:05 Missione Eroica - I Pompieri 2. Film ’87 01:00 - Tg4 night news 01:25 - Belli e brutti ridono tutti. Film ’79.

Italia 1 07:00 - Tutto in famiglia (sitcom) 07:50 - I maghi di Waverly (sitcom) 08:40 - Giovani campionesse (TF) 09:30 - The Vampire Diaries (TF) 10:30 - Gossip Girl (TF) 11:30 - Pretty Little Liars (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 Cartoons 15:25 - Top One 16:25 - Smallville (TF) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 - U.S. Marshalls - Caccia senza tregua. Film ’98 23:40 Dietro le linee nemiche III. Film 2009 01:30 - Sport Mediaset.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.00 - Teleshopping 08:30 Ziffa 10:30 - Makura 12:30 - F. News 13:00 - Dun Benit 15:00 Teleshopping 17:30 - {in g[al Kollox 18:15 - F. News 18:30 {in g[al Kollox 19:30 - Ipokriti 20:30 - F. News 21:00 - Jien u Int 23:00 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – All That Jazz (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Legend 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 Music Videos. La 5 12:15 - Spose Extralarge 12:45 Love Bugs 2 13:35 - Così Fan Tutte 2 (sitcom) 14:00 Dawson’s Creek (TF) 14:50 Che trucco! 15:20 - Non ditelo alla sposa 16:30 - Spose Extralarge 16:55 - Principe$$e 17:50 - Che trucco! 18:20 Love Bugs 3 (sitcom) 19:00 Così Fan Tutte 2 (sitcom) 19:25 - Ugly Betty (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 - Ravanelo Pallido. Film 2001 23:00 -

Extreme Makeover Home Edition 01:05 - Body Work 01:30 - Non ditelo alla sposa.

BBC Entertainment 07:15 - Buzz and Tell 07:20 Nina and the Neurons: In the Lab 07:35 - Green Balloon Club Goes on Holiday 08:00 - Charlie and Lola 08:10 - Balamory 08:30 One Foot in the Grave 09:00 Only Fools and Horses... 09:30 The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Hustle 12:05 - The

Inspector Lynley Mysteries 12:55 - One Foot in the Grave 13:25 - The Weakest Link 14:10 - Only Fools and Horses... 14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - The Inspector Lynley Mysteries 16:30 - Hustle 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:15 - The Inspector Lynley Mysteries 20:00 - Keeping up Appearances 20:30 - Gavin and Stacey 21:00 - Whitechapel 21:50 - Fawlty Towers 22:20 Little Britain 22:50 - The Stephen K Amos Show 23:20 Alone in the Wild. TCM 07:25 - Quo Vadis. Film ’51 (A) 10:10 - Billy the Kid. Film ’41 (A) 11:45 - The Pirate. Film ’48 (U) 13:25 - Tom Thumb. Film

’58 (U) 15:00 - Cheyenne Autumn. Film ’64 (U) 17:30 The Three Musketeers. Film ’48 (U) 19:35 - Valley of the Kings. Film ’54 (U) 21:00 - Alice Doesn’t Live Here Anymore. Film ’74 (15) 22:50 - East of Eden. Film ’55 (PG). MGM Movies 08:00 - Gator. Film ’76 (AA) 09:55 - Walk Like a Man. Film ’87 (PG) 11:20 - The Abominable Dr Phibes. Film ’71 (X) 12:55 - MGM’s Big Screen 13:10 - Rage. Film ’94 14:40 The Heavenly Kid. Film ’85 (15) 16:10 - Bio-Dome. Film ’96 (12) 17:45 - Making Mr Right. Film ’87 (15) 19:20 - Keaton’s Cop. Film ’90 (18) 21:00 - Chilly Scenes of Winter. Film ’79 (PG) 22:35 - California Casanova. Film ’91. GO Stars 07:30 - Rise of the Guardians 09:15 - The LXD: Secrets of the Ra 11:00 - Monk 11:45 Dragonheart 13:10 - Shadow Dancer 14:55 - Signs 16:40 Déjà Vu 18:45 - Firelight 20:30 - Parks & Recreation 21:00 The Oranges 22:30 - Storage 24 23:55 - The Donor 01:25 - The LXD: Secrets of the Ra. Diva Universal 06:55 - Agatha Christie’s Poirot 08:38 - Great Women 08:50 Strong Medicine 09:45 - Great Women 09:55 - Rex: A Cop’s Friend 10:45 - Wallflower Tango 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - Strong Medicine 12:55 Rex: A Cop’s Friend 13:55 Wolff’s Turf 15:50 - JAG 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:38 - Great Women 18:50 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 Great Women 21:00 - McBride: Fallen Idol 22:35 - La Prima Legge Di Newton 23:00 - Law & Order. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Gander Mountain 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth 09:05 - Auction Hunters: The Real Thing 09:30 - Auction Kings: Torture, Trains and a Tiny Sword 09:55 - Ultimate Survival: Malaysian Archipelago 10:50 - How Do They Do It?: Tunneling, Tea and Mountain Bikes 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Turkey’s Mammoth Hydropowered Deriner Dam 12:35 - Rides: Big Miniature 13:30 - American Chopper: Senior vs Junior: Winners and Losers 14:25 - Wheeler Dealers: Bond Bug 15:20 - Mythbusters: Bubble Trouble 16:15 - Auction

Kings 16:45 - Auction Kings: Talladega Nights Fire Suit; Hydroplane 17:10 - Extreme Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth 18:05 Ultimate Survival: Global Survivor Guide 19:00 - How It’s Made 20:00 - Baggage Battles 21:00 - Auction Kings: Bucket of Silver; USS Yorktown Locker 21:30 - Auction Kings: Star Wars Stormtrooper; Mustang Motorcycle. Auction Hunters: 22:00 - Diesel Digs 22:30 - Half Pipe Dreams. 23:00 - Hellriders.

09>00 10>00 11<30 13>00

14>00 14.05 14>35 15>00 15>05 16>00 17.00 18>00 18>15 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Iris 12:15 - I giardini dell’Eden. Film ’98 14:10 - I marziani hanno 12 mani. Film ’64 15:55 - Vai alla grande. Film ’83 17:40 Respiro. Film 2002 19:30 - ATeam (TF) 20:20 - Hazzard (TF) 21:05 - Il cartaio. Film 2003 22:55 - Iris al Festival di Venezia 23:05 - Storia di una monacva di clausura. Film ’74 00:45 - La setta. Film ’91. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 Glee 12:15 - Fringe 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 - Films & Stars 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Suits 17:30 - Whitney 17:52 - 2 Broke Girls 18:15 Days of Our Lives 19:00 Criminal Minds 20:00 Suburgatory 20:30 - Dallas 21:15 - Supernatural 22:00 - True Blood 23:05 - The Mentalist 23:50 Alcatraz 00:40 - Boardwalk Empire 01:45 - 30 Rock. Biography Channel Billy the Exterminator: 10:00 Invasion of the Giant Rats 10:30 - Donnie’s Snake Attack. 11:00 Hoarders: Ron # Carol 12:00 Celebrity House Hunting: Stephen Baldwin 12:30 Monster In Laws: Spoiled BratIn-Law 13:00 - Pawn Stars: Buy the Book 13:30 - Barter Kings: Talkin’ Turkey 14:00 - Fix My Family 15:00 - Half Ton Man. Billy the Exterminator: 16:00 Invasion of the Giant Rats 16:30 - Donnie’s Snake Attack. 17:00 Celebrity House Hunting: Stephen Baldwin 17:30 Monster In Laws: Spoiled BratIn-Law 18:00 - Hoarders: Ron # Carol 19:00 - Pawn Stars: Buy the Book 19:30 - Barter Kings: Talkin’ Turkey 20:00 Hoarders: Randy # Vicky. Hardcore Pawn: 21:00 - Final Decision 21:30 - Stolen Gold?. 22:00 - Celebrity Ghost Stories: Jack Osbourne; Stephen Collins; Aasha Davis; David Lander

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny

07>00

Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:50 Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam. Disney Channel 08:00 - Minnie’s Bow-Toons 08:05 - Mickey Mouse Clubhouse 08:30 - A.N.T. Farm 09:15 Jessie 10:05 - Good Luck Charlie 11:15 - Shake It Up 12:00 - Good Luck Charlie 13:10 - Jessie 13:30 - Teen Beach Movie 13:35 - Shake It Up 14:00 - That’s So Raven 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:10 - Violetta 16:00 A.N.T. Farm 16:20 - Austin and Ally 16:45 Good Luck Charlie 17:10 - Shake It Up 17:30 That’s So Raven 17:55 - A.N.T. Farm 18:20 Violetta 19:05 - Jessie 19:30 - Shake It Up 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 - Austin and Ally 20:40 - That’s So Raven 21:00 - Jessie 21:25 A.N.T. Farm 21:50 - Good Luck Charlie 22:10 Wizards of Waverly Place.

NET News X’FattArt Sajf Flimkien (r) Telebejg[ Simpati/i NET News Telebejg[ Simpati/i NET News Simpati/i Telebejg[ 4 Given (r) NET News Sajf Flimkien NET News Indifest NET News (ikompli) Indifest Intietef NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 1 07:00 - US Open Tennis 08:00 - World Championship Rowing (live) 10:30 - US Open Tennis 15:00 - UCI World Tour Cycling 16:00 - UCI World Tour Cycling: Tour of Spain: Stage 6, Guijeulo - Caceres (live) 17:30 - UEFA

Champions League Football 18:30 - US Open Tennis: Day 4 (live). Eurosport 2 09:00 - UCI World Tour Cycling 10:00 - US Open Tennis 12:00 - UCI World Tour Cycling 13:30 - US Open Tennis 17:00 - US Open Tennis: Day 4 (live). GO Sports 1

UEFA Champions League: Play-Offs 2nd Leg: 07:00 - Real Sociedad v Olympique Lyonnais 09:00 - Celtic v Shakhter Karagandy. 11:00 - Barclays PL: Wk 2: Tottenham H v Swansea City. UEFA Champions League: Play-Offs 2nd Leg: 13:00 - Milan v PSV Eindhoven 15:00 - Matchnight Review. 15:30 - PGA European Tour: ISPS Handa Wales Open: Day 1 (live) 19:30 - PL Review: Wk 2n n 20:30 Barclays PL: Wk 2: Man. Utd v Chelsea 22:30 - PL Match Pack: Wk 3 23:00 - The Ligue 1 Show: Rd 4 23:30 - ATP 250 Series: Winston-Salem Open: Final 01:30 - Serie A: Rd 1: Sampdoria v Juventus. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Racetrack 09:00 - PGA European Tour:

Johnnie Walker Championship at Gleneagles: Day 3 13:00 Aviva Premiership: Final: Leicester Tigers v Northampton Saints 15:00 - FIFA Futbol Mundial 15:30 - Ligue 1: Rd 3: Nantes v Paris Saint-Germain 17:30 - Barclays PL: Wk 2: Fulham v Arsenal 19:30 - PL Match Pack: Wk 3 20:00 - The Ligue 1 Show: Rd 4 20:30 The Championships: Wimbledon 2013: Ladies Invitational Doubles: L Davenport # M Hingis v J Novotna # B Schett 22:00 Barclays PL: Wk 2: Stoke City v Crystal Palace 00:00 - Serie A: Rd 1: Lazio v Udinese 02:00 - Ligue 1: Rd 3: Valenciennes v Olympique de Marseille.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Racetrack 11:00 - PGA European Tour:

Johnnie Walker Championship at Gleneagles: Day 3 15:00 Aviva Premiership: Final: Leicester Tigers v Northampton Saints 17:00 - FIFA Futbol Mundial 17:30 - Ligue 1: Rd 3: Nantes v Paris Saint-Germain 19:30 - Barclays PL: Wk 2: Fulham v Arsenal 21:30 - PL Match Pack: Wk 3 22:00 - The Ligue 1 Show: Rd 4 22:30 The Championships: Wimbledon 2013: Ladies Invitational Doubles: L Davenport # M Hingis v J Novotna # B Schett 00:00 Barclays PL : Wk 2: Stoke City v Crystal Palace 02:00 - Serie A: Rd 1: Lazio v Udinese. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 11:50 FA Cup (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 16:00 -

Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:35 - America's Cup (r) 18:15 Bundesliga (r) 20:15 - FA Cup (r) 22:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 23:40 - America's Cup (r) 01:14 - Bundesliga (r). Melita Sports 2 12:00 - America's Cup (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:10 - Volleyball

Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:40 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:40 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r). Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League (r) 11:00 - BOV PL (r) 13:15 - Melita GFA 1st Div. (r) 15:05 - Football Nurseries (r) 15:40 - Malta Handball Association (r) 17:00 - Malta Basketball Association (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 - Football Nurseries (r) 20:40 - Melita GFA 1st Div. 22:25 - BOV PL (r) 00:40 - Malta Handball Association (r).


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

26 Klassifikati AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa talkonkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bilqoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza

kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Mara

TA’ 40 sena tixtieq tiltaqa ma’ mara bi skop serju ta’ relazzjoni. Ibag[tu messa;; fuq 77033777.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al

kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Xog[ol ta’ welding

KIF ukoll xi xog[lijiet fid-djar b[al ilma, elettriku, ]ebg[a u o[rajn. ?emplu lil Martin fuq 99279582.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Sett ta’ 8 u 10. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)

– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew

79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Pushchair

NEONATO Reverso Sport 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

VETTURI Ford Mondeo Mk2

TA’ Malta. Mileage baxx f’kundizzjoni tajba [afna. ST200 kit u alloy wheels ori;inali. Dejjem iggaraxxjata. G[andi wkoll [afna parts li jmorru mag[ha. Prezz €3000. ?emplu 99422082.

L-g[oti tad-demm m’g[andux vaganzi. Ag[ti d-demm illum


Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

27 WATERPOLO – KAMPJONATI EWROPEJ

Post ;did g[al Napoli Club Malta Il-kumitat ta’ Napoli Club Malta jinforma lill-partitarji kollha ta’ Napoli li l-log[ob kollu ta’ Napoli se jibda ji;i segwit f’dan l-indirizz: 4, Triq il-Fortizza, il-Mosta. Sadanittant, is-supporters li jixtiequ j;eddu t-tessera tag[hom jew jid[lu membri huma m[e;;a biex jikkuntattjaw mill-aktar fis lil Mark Haber fuq 79016573. Kumitat g[al Man Utd SC Intant, Manchester United Supporters’ Club Malta [abbar il-lista’ ta’ membri tal-Kumitat g[at-terminu 2013#14 – 2015#16. Minn dan l-ista;un il-Kumitat ]died minn 9 g[al 11-il membru. Fost l-uffi/jali ewlenin

Joseph Tedesco kien konfermat President, Joseph Catania Vi/i President, Kevin Tabone Segretarju u Simon Poulton Te]orier. Dawk li jixtiequ jing[aqdu b[ala membri mal-eqdem Man Utd Supporters Club fid-dinja, jistg[u jag[mlu dan billi jaraw linformazzjoni kollha dwar ilklabb lokali, l-istorja, isservizzi offruti u d-dettalji ta’ s[ubija fuq is-sit tal-klabb www.manutd-malta.com.

It-tim Malti g[adu bi/-/ans li jikkwalifika Fadal biss round ie[or ta’ partiti qabel ilplayoffs jiddeterminaw l-a[[ar timijiet li se jikkwalifikaw g[all-Kampjonati Ewropej tal-2014 f’Budapest, l-Ungerija, bejn it-13 u s-26 ta’ Lulju. It-timijiet g[alhekk se jkollhom /ans ie[or biex jg[ollu r-ranking tag[hom u ja//ertaw minn post fil-playoffs fejn ilkwalifikazzjoni g[at-turnament finali filbelt kapitali Ungeri]a issa hi tant vi/in. B[alissa kif inhi s-sitwazzjoni, Georgia, is-Slovakkja, Franza, l-Ukrajna, ir-Russja u s-Slovenja huma t-timijiet li jikkwalifikaw jekk ma jinbidel xejn. Imma timijiet o[ra b[al Malta, il-Portugall u r-Renju Unit jinsabu ferm vi/in tag[hom bil-Portugi]i u r-Renju Unit rispettivament jorganizzaw la[[ar round ta’ gruppi, u se jkollhom /ans tajjeb li jdawru l-klassifika favur tag[hom fit-tieni ;img[a ta’ Novembru.

Grupp G se jintlag[ab fil-Portugall u se jie[du sehem Georgia (28), is-Slovakkja (20), Malta (16), il-Portugall (15), ilBelarus (9) u l-I]vizzera (3). Grupp H se jintlag[ab fi Franza u fih hemm Franza (28), l-Ukrajna (19), ilPolonja (12), id-Danimarka (9) u rRepubblika ?eka (3). Grupp I se jintlag[ab fir-Renju Unit bittimijiet ikunu r-Russja (28), is-Slovenja (25), ir-Renju Unit (17), I]rael (13) u lMoldova (5). Ta’ min jirrimarka li Georgia, isSlovakkja u l-Polonja lag[bu l-ewwel round fi grupp ta’ [amsa. L-a[jar sitta jikkwalifikaw g[all-fa]i tal-playoff meta jiltaqg[u kontra t-timijiet li huma rrankjati mis-7 sat-12-il post skont il-Kampjonati Ewropej tal-2012. Dawn huma Spanja, ir-Rumanija, il-

Kroazja, l-Olanda, il-Ma/edonja u tTurkija. Is-sitt rebbie[a minn dawn il-konfronti li se jintlag[bu fuq ba]i ta’ home u away, jing[aqdu mas-sitt timijiet li spi//aw flewwel sitt postijiet fil-Kampjonati Ewropej tal-2012 f’Eindhoven. Dawn huma s-Serbja, il-Montenegro, l-Ungerija, l-Italja, il-:ermanja u l-Gre/ja u b’hekk ikunu mag[rufa t-12-il finalist g[allKampjonati Ewropej tal-2014. It-tliet rebbie[a tal-gruppi mill-fa]i ta’ kwalifikazzjoni jilag[bu kontra t-timijiet li temmew bejn l-10 u t-12-il post f’Eindhoven fl-2012 waqt li r-runners up se jkunu qed jilag[bu kontra dawk li spi//aw bejn is-7 u d-9 post rispettivament. Il-play offs se jintlag[bu fil-15 ta’ Frar tal-2014 u fit-12 ta’ April.

Full Marks sponsors tal-KOM Il-Kumitat Olimpiku Malti dan l-a[[ar ikkonferma ftehim ta’ sponsorhip ma’ Full Marks Sporting, rappre]entati minn William Galea li hu wkoll id-direttur mani;erjali ta’ Galea Enterprises Ltd. Full Marks se jipprovdu l-ilbies kollu sportiv tal-kontin;enti Maltin waqt il-log[ob uffi/jali li jaqa’ ta[t il-;urisdizzjoni talKumitat Olimpiku Malti. Matul l-20013, l-atleti u luffi/jali Malti libsu prodotti tal-Joma waqt il-Log[ob talPajji]i ]-}g[ar li sar filLussemburgu, il-Log[ob tal-

Mediterran f’Mersin, ilEuropean Youth Olympic Festival f’Utrecht u l-Log[ob tal-COJI f’Korsika. Il-ftehim ta’ sponsorship hu sal-2016 meta jsiru lOlimpjadi ta’ Rio fil-Bra]il. Madankollu matul is-sena li ;ejja se jsir il-Log[ob talCommonwealth fi Glasgow u l-Olimpjadi ta]-}g[a]ag[ f’Nanjing fi/-?ina. Matul l-2015 l-atleti talKOM se jkunu fl-azzjoni flewwel edizzjoni talOlimpjadi Ewropej li se jsiru f’Baku, l-Azerbaijan, u f’edizzjoni o[ra tal-Log[ob

tal-Pajji]i ]-}g[ar fl-I]landa. Il-ftehim bejn il-KOM u Full Marks Sporting kien iffirmat

bejn is-Segretarju :enerali tal-KOM Joe Cassar u William Galea.

Is-seba’ edizzjoni tal-;irja fis-Swieqi

Dan l-a[[ar il-kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Isport Robert Cutajar, mar ?ipru u ltaqa’ mal-attakkant internazzjonali Malti Andre Schembri. Cutajar attenda wkoll sessjoni ta’ ta[ri; ta’ Schembri ma’ Omonia Nicosia fil-kumpless sportiv tag[hom u kien ippre]entat bil-flokk numru 30 li bih jilg[ab Schembri f’?ipru. Matul din i]-]jara l-Membru Parlamentari Cutajar intlaqa’ wkoll mill-manager tat-tim ta’ Omonia, George Tziamburis. Il-kampjonat f’?ipru jibda fi tmiem il-;img[a u Omonia jmisshom barra minn darhom g[and Anarthosis. Ta’ min isemmi li l-gowl skurjat minn Andre Schembri fl-a[[ar partita ta’ [biberija rawh aktar minn 130,000 persuna fuq You Tube.

B[ala parti millattivitajiet organizzati fisSwieqi Fest, is-Swieqi Sports & Social flimkien mal-Kunsill Lokali tasSwieqi se jorganizzaw isseba’ edizzjoni tal-;irja ta’ 5km, mixja ta’ 5km u Fun Run ta’ 1.3 km. Din se ssir is-Sibt 7 ta’ Settembru u tibda fit-8 a.m. minn quddiem izzuntier tal-knisja talIbra;;. Dawk interessati li jie[du sehem (ming[ajr [las) jistg[u ji;bru applikazzjoni mill-Kunsill Lokali tas-Swieqi jew jag[mlu kuntatt ma’ Noel Muscat fuq 79466393 jew swieqisports@gmail.com. Kull parte/ipant se jing[ata midalja kommemorattiva u T-shirt waqt li se jing[ataw trofej lir-rebbie[a ta’ diversi kategoriji.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

28 Sport

Podolski tliet ;img[at barra L-attakkant :ermani] ta’ Arsenal Lukas Podolski jista’ jag[mel tliet ;img[at barra wara li ;ibed il-hamstring firreb[a 2-0 fit-tieni leg talplay-off ta/-Champions League kontra Fenerbahce tTlieta. Dan [abbru l-manager Arsene Wenger. Aaron Ramsey skorja ]]ew; goals hekk kif it-tim minn Londra g[as-16-il sena konsekuttiva g[adda g[allfa]i tal-gruppi 5-0 aggregate imma flimkien mal-midfielder l-ie[or Jack Wilshire, ukoll sofra [asda b’injury lejn ittmiem. “Dan hu l-punt negattiv illum. {allasna prezz qares bl-injury fuq quddiem g[aliex tlifna lil Podolski. Ma nafx kemm hi serja l-injury ta’ Ramsey u ma nafx kif se jirrispondi g[all-kura Wilshere. I]-]ew; da[liet li kellu fuqu kienu di]appuntanti imma issa ma nista’ nibdel xejn. Podolski ]gur li g[andu 21 jum barra u g[al Ramsey irridu naraw kemm hi serja l-injury filgroin,” qal Wenger. Il-manager tal-Gunners i]da qal li kien qed jittama li Wilshere u l-internazzjonali

ta’ Wales, Ramsey, ikunu tajbin g[ad-derby ta’ Londra kontra Tottenham il-{add imma ma qalx jekk dan hux se j]idlu l-isforzi biex i;ib plejers ;odda qabel jag[laq is-suq tat-trasferimenti.

Arsenal di;à tilfu lil Alex Oxdale-Chamberlain g[al sitt ;img[at b’injury fl-irkoppa waqt li Mikel Arteta g[andu problema b’koxxtu. “Irridu naraw kemm huma serji l-injuries. Ma nistax

ng[id aktar minn hekk fuq issuq. Kul[add jaf. Id-dinja kollha taf dan issa. Intqal kollox imma xejn ma ;ie konklu] g[alissa u g[alhekk ma nistax nag[ti risposti g[alissa,” qal Wenger.

Lukas Podolski x[in we;;a’, assistit minn Ramsey li we;;a’ aktar tard

Fenerbahce barra mill-Ewropa Il - klabb Tork ta ’ Fenerbahce mhux se jkun jista ’ jikkompeti fl - Europa League dan l - ista;un wara li l Qorti tal - Arbitra;; Sportiv ( CAS) ikkonfermat is sentenza tal - UEFA ta ’ sentejn sospensjoni mill - kompetizzjonijiet Ewropej min[abba skandlu ta ’ korruzzjoni . Fenerbahce , li lag[bu ta[t appell kontra s sentenza ori;inali , kienu meg[luba 2 - 0 minn Arsenal fit - tieni leg u spi//aw telliefa 5 - 0 aggregate . Madankollu bis sentenza tal - CAS issa mhux se jit[allew ikomplu l - avventura tag[hom fl - Europa League .

TENNIS – US OPEN

Fa/li g[al Federer u Djokovic, Stosur eliminata

Instab li Nevin Yanit [adet diversi sustanzi ATLETIKA

Yanit sospi]a sentejn Id-darbtejn Champion Ewropea tal-100m hurdles Nevin Yanit ;iet sospi]a sentejn fuq ksur tarregolamenti dwar drogi. Dan [abbruh l-awtoritajiet tal-atletika fit-Turkija lbiera[. Id-de/i]joni waslet tliet ;img[at biss wara li lFederazzjoni ssospendiet 31 atleta g[al offi]i ta’ doping u anqas minn [mistax qabel il-vot talKumitat Olimpiku Internazzjonali fis-7 ta’ Settembru, li jrid jidde/iedi min bejn Istanbul, Madrid u Tokjo se jorganizza lOlimpjadi tal-2020. F’Mejju, il-Federazzjoni Internazzjonali tal-Atletika (IAAF) qalet li Yanit

kienet qed tiffa//ja sospensjoni wara li “nstabu diversi sustanzi fi//irkolazzjoni tag[ha waqt e]amijiet li sarulha kemm waqt il-kompetizzjoni kif ukoll barra.” Il-Federazzjoni Torka qalet li [adet id-de/i]joni li tissospendi lill-atleta ta’ 27 sena waqt laqg[a tal-bord it-Tlieta. Asli Cakir Alptekein, i/Champion Olimpika s-sena l-o[ra tal-1,500m tan-nisa li kienet di;à skontat sentejn sospensjoni fuq doping, kienet provi]orjament sospi]a f’Mejju wara li nstabu sustanzi mhux normali fil’passaport bijolo;iku’ tag[ha.

Roger Fededrer u Novak Djokovic g[addew fa/ilment g[at-tieni round tal-US Open b’wirja mill-aqwa hekk kif ;abu fix-xejn lill-avversarji tag[hom fi straight sets f’jum mimli azzjoni fi Flushing Meadows. Federer, li sfida lix-xetti/i li qalu li m’g[andux /ans jirba[ is-sitt titlu tieg[u fi New York, kien f’forma millaqwa u g[eleb lis-Sloven Gega Zemlja 6-3, 6-2, 7-5 f’log[ba li bdiet tard waranofsinhar fl-Arthur Ashe Stadium. Warajh kien imiss lil Djokovic li b’wirja o[ra e//ellenti ta’ sa[[a u pre/i]joni g[eleb lil Ricardas Beranki tal-Litwanja 6-1, 6-2, 6-2. In-numru 1 fid-dinja rari deher jit[abat hekk kif g[amel l-ewwel pass possibbilment lejn ir-raba’ dehra konsekuttiva tieg[u filfinali. F’turnament li fih ma tantx kien hemm sorpri]i, l-ewwel wa[da waslet bleliminazzjoni tal-Awstraljana Sam Stosur, Champion sentejn ilu li ntbag[tet id-dar mi]-]ag[]ug[a Amerikana Victoria Duval 5-7, 6-4, 6-4. Bl-g[ajjat ta’ “U-S-A” mill-istands, Stosur tilfet irritmu wara li reb[et l-ewwel set u g[amlet 56 ]ball mhux sfurzat fit-telfa tag[ha kontra

L-Awstraljana Samantha Stosur li l-avventura tag[ha fil-US Open damet biss log[ba wa[da

l-plejer ta’ 17-il sena. L-eks numru 1 Caroline Wozniacki g[addiet minn e]ami diffi/li biex ing[aqdet mar-rebbie[a ta’ Grand Slam, Petras Kvitova u Ana Ivanovic fit-tieni round waqt li t-Taljana seed nru 4 Sara Errani, uriet g[ala g[andha titqies b[ala sfidanta denja meta reb[et 6-0, 6-0 fuq lAwstraljana Olivia Rogowska f’51 minuta. Kvitova, Champion ta’ Wimbledon fl-2011, ukoll kellha tit[abat ftit biex g[elbet lill-:appuni]a Misaki Doi fi tliet sets waqt li

Ivanovic, rebbie[a tal-Open ta’ Franza fl-2008, reb[et 6-2, 6-0 fuq Ana Tatishvili talGeorgia. Is-semifinalista ta’ Wimbledon Jerzy Janowics kien ibbuwjat talli beda jag[ti s-service minn ta[t waqt wirja fjakka li fiha tilef 6-4, 6-4, 6-2 kontra l-Ar;entin Maximo Gonzalez, numru 247 fid-dinja. Min[abba injury li sofra tlett ijiem ilu, il-Pollakk numru 14 kien f’burdata [a]ina hekk kif argumenta mal-umpire u rema flixkun ilma fil-court.


IN-NAZZJON Il-{amis, 29 ta’ Awwissu, 2013

Sport 29 EUROPA LEAGUE

Udinese jittamaw fil-forma ta’ Di Natale Udinese jridu jdawru telfa mill-aktar soprendenti, li ;arrbu fl-ewwel leg g[and Slovan Liberec, f’reb[a jekk iridu javvanzaw fil-fa]i talgruppi tal-Europa League llum. It-tim Taljan ing[eleb 3-1 f’daru mit-tim mirRepubblika ?eka li b[alissa jinsab f’forma e//ellenti wara li reba[ 12 mill-a[[ar 15-il log[ba kompetittiva tieg[u. L-attakkant veteran Antonio Di Natale skorja fi]-]ew; legs g[al Udinese fit-tielet round ta’ kwalifikazzjoni kontra Siroki Brijeg u l-klabb tas-Serie A se jkollu b]onn li l-internazzjonali Taljan ikun fl-aqwa forma mill-;did biex idawwar l-i]vanta;; kontra Liberec. Klabb ie[or Taljan, Fiorentina, se jibda b’vanta;; minimu 2-1 kontra l-I]vizzeri ta’ Grasshoppers. B’]ew; gowls skurjati barra minn darhom fi Zurich, Fiorentina se jkunu favoriti li javvanzaw imma jridu joqog[du attenti g[aliex it-tim }vizzeru kapa/i jissorprendi. Tottenham Hotspur se jie[du [ames gowls vanta;; g[al-log[ba fit-tien leg f’White Hart Lane kontra Dinamo Tbilisi ta’ Georgia waqt li tim ie[or Ingli], Swansea City, reba[ 5-1 kontra r-Rumeni ta’ Petrolu Pploiesti u g[andhom javvanzaw fa/ilment g[allfa]i tal-gruppi. Il-klabb Spanjol ta’ Sevilla

Il-Programm

Play-offs II Leg Il-{amis

Antonio Di Natale skorja fi]-]ew; legs g[al Udinese fit-tielet round ta’ kwalifikazzjoni

se jkun b’moral g[oli li jid[ol fil-fa]i tal-gruppi meta se jibda 4-1 minn fuq kontra lPollakki ta’ Slask Wroclaw. Il-Pollakki kienu marru minn fuq f’Sevilla qabel lIspanjoli kisbu d-draw salmistrie[ u mbag[ad g[amlu li riedu fit-tieni taqsima. Ir-rivali Spanjoli ta’ Sevilla, Real Betis, jilqg[u lil Jablonec tar-Repubblika ?eka f’Estadio Benito. Betis t[abtu bis-s[i[ biex reb[u 2-1 barra minn darhom fl-ewwel leg u se jkunu [erqana li jirrispondu tajjeb kontra Jablonec wara telfa 2-1 kontra Celta Vigo l-{add f’La Liga.

Stuttgart se jkollhom b]onn idawru telfa 2-1 tal-ewwel leg fil-Kroazja kontra Rijeka biex javvanzaw. Il-klabb mill-Bundesliga ;arrab ]ew; gowls lejn la[[ar f’Rijeka qabel Vedad Ibisevic naqqas l-iskor u bilgowl tieg[u feta[ tamiet ;odda fid-89 minuta. Tim ie[or :ermani], Eintracht Frankfurt jinsab f’sitwazzjoni aktar komda kontra Qarabag tal-Azerbaijan b’]ew; gowls barra minn daru qabel it-tieni leg. L-Olandi]i ta’ AZ Alkmaar m’g[andux ikollhom problemi wara reb[a 3-1 filGre/ja kontra Atromitos

TAZZA TAD-DINJA

Essien jirritorna ma’ Ghana Michael Essien mistenni jag[mel l-ewwel dehra internazzjonali tieg[u f’aktar minn sentejn wara li b’sorpri]a kbira kien inklu] fliskwadra nazzjonali tal-Ghana g[all-partita importanti ta’ kwalifikazzjoni mit-Tazza tadDinja kontra ]-}ambja x-xahar id-die[el. Il-midfielder ta’ Chelsea se jirritorna fit-tim wara li kien eskluda lilu nnifsu g[al perjodu twil, flimkien ma’ Kevin-Prince Boateng ta’ AC Milan u Dede Ayew ta’ Olympique Marseille li wkoll kienu rrifjutaw sej[iet man-nazzjonal tal-Black Stars. L-inklu]joni tat-tliet plejers tkompli ]]id ilqawwa fi skwadra di;à qawwija ta’ 26 plejer msej[a mill-kow/ Kwesi Appiah g[all-partita f’darhom f’Kumasi fis-6 ta’ Settembru. Il-Ghana jridu biss draw biex jirb[u l-grupp tag[hom u javvanzaw g[all-a[[ar round ta’ kwalifikazzjoni mill-Afrika g[at-Tazza tadDinja li jmiss fil-Bra]il fl-2006. Il-Ghana g[andhom ukoll tliet debuttanti fliskwadra. Dawn huma l-goalkeeper li jilg[ab fil-Messiku Brimah Razak, il-midfielder Raman Chibsah tat-tim promoss fis-Serie A fl-Italja Sassuolo u Frank Acheampong li dan l-a[[ar iffirma ma’ Anderlecht fil-Bel;ju. Schwarzer mhux fil-periklu I/-/ansijiet tal-goalkeeper Mark Schwarzer li jilg[ab fit-tielet finali tat-Tazza tad-Dinja mal-Awstralja s-sena d-die[la mhumiex filperiklu minkejja li issa sar it-tieni goalkeeper

ma’ Chelsea. Dan [abbru l-kow/ talAwstralja Holger Osieck li minbarra Schwarzer sejja[ lill-goalkeeper debuttant ta’ Borussia Dortmund Mitchell Langerak fliskwadra ta’ 22 plejer. L-Awstralja se tilg[ab partita ta’ [biberija kontra l-Bra]il l-Erbg[a. Waqt li l-kow/ :ermani] qal li Langerak se jkun qed jag[mel id-debutt internazzjonali tieg[u fis-7 ta’ Settembru, qal li jinsab komdu bil-po]izzjoni ta’ Schwarzer fi Stamford Bridge fejn il-goalkeeper ta’ 40 sena hu r-riserva ta’ Peter Cech. Schwarzer, li lag[ab 108 darbiet mannazzjonal, sie[eb lil Chelsea wara [ames snin ma’ Fulham u kien g[a]la awtomatika fi Craven Cottage imma g[ad irid jag[mel id-debutt kompetittiv mal-eks Champions Ewropej. “L-ista;un hu twil [afna fl-Ingilterra u hemm [afna kompetizzjonijiet. Se jkollu bi]]ejjed [in jilg[ab. Tkellimt mieg[u u mal-manager ta’ Chelsea Jose Mourinho,” qal Osieck, li qal li g[adu kmieni biex jg[id jekk Schwarzer hux se jkun il-goalkeeper numru wie[ed tal-Awstralja g[at-Tazza tadDinja. L-Awstralja kkwalifikaw g[at-tielet finali tat-Tazza tad-Dinja konsekuttiva u r-raba’ darba fl-istorja tag[hom b’reb[a 1-0 fuq lIraq fl-istadium Olimpiku ta’ Sydney f’:unju.

Athens. Il-Griegi ma reb[ux log[ba mill-a[[ar sitt partiti li lag[bu u mistennija jit[abtu fl-AFAS Stadion. G[at-tim l-ie[or Olandi] ta’ Feyenoord, l-istorja hi differenti. Kienu meg[luba 10 minn Kuban Krasnodar flewwel leg fir-Russja. Il-g;anti Olandi]i temmew serje ta’ erba’ telfiet konsekuttivi b’reb[a 3-1 fuq NAC Breda fi tmiem il;img[a u qed jittamaw li din il-forma tajba tkompli kontra r-Russi. Fil-partiti l-o[ra mit-tieni leg, ir-Russi ta’ Rubin Kazan jiltaqg[u kontra Molde tanNorve;ja wara li skorjaw

R. Kazan v Molde (2-0) S. Moscow v St.Gallen (1-1) Giurgiu v Maccabi Haifa (0-2) D. Gori v Rapid Wien (0-1) D. Kyiv v Aktobe (3-2) Nordsaelland v Elfsborg (1-1) Stuttgart v Rijeka (1-2) Trabzonspor v Kukesi (2-0) APOEL v Z. Waregem (1-1) Alkmaar v Atromitos (3-1) Sheriff v Vojvodina (1-1) Liberec v Udinese (3-1) S. Etienne v Esbjerg (3-4) Besiktas v Tromso (1-2) P. Ploiesti v Swansea (1-5) Genk v Hafnarfjordur (2-0) Nice v A. Limassol (0-2) Skenderbeu v C’morets (0-1) Thun v P. Beograd (0-1) Dnipro v Nomme JK (3-1) E. Frankfurt v Karabakh (2-0) Pasching v Estoril (0-2) S. Liege v Minsk (2-0) Z. Vilnius v Salzburg (5-0) S. Wroclaw v Sevilla (1-4) Feyenoord v Krasnodar (0-1) Fiorentina v G’hoppers (2-1) Tottenham v D. Tbilisi (5-0) Braga v Pandurii (1-0) R. Betis v Jablonec (2-1) ]ew; gowls barra minn darhom. Il-Fran/i]i ta’ St. Etienne jridu jissuperaw telfa 4-3 kontra d-Dani]i ta’ Esbjerg u t-tim ?iprijott ta’ Apollon g[andu vanta;; 2-0 fuq Nice ta’ Ligue 1.

Klabbs Bulgari kkastigati Il-klabb Bulgaru ta’ Neftohimik Burgas ing[ata log[ba sospensjoni f’daru u Lokomotiv Plovdiv ;ew ordnati jilag[bu lpartita li jmisshom f’darhom bil-bibien mag[luqa wara li lpartiti f’darhom kienu mg[arrqa b’in/identi vjolenti. Il-kastigi li ng[ataw mill-Kummissjoni tad-Dixxiplina talUnjoni Bulgara tal-futbol se jid[lu fis-se[[ b’effett g[all-partiti li Neftohimik imisshom kontra Cherno More Varna fl-14 ta’ Settembru u dik li Lokomotiv imisshom kontra Lokomotiv Sofia fit-2 ta’ Settembru. Il-klabb ibba]at f’Burgas kien ukoll immultat 5,000 levs ($3,400) u Lokomtiv kienu mmultati 7,000 levs ($4,800) g[al dawn l-in/identi li wasslu g[al diversi arresti. Aktar minn 100 partitarju kissru seats fil-Luzar Stadium u ssuttaw lil xulxin waqt il-[in tal-mistrie[ tal-partita li Lokomotiv reb[u 3-1. L-in/identi bdew meta bosta partitarji tattim away ikkonfrontaw lill-partitarji li kienu f’darhom. Netfohimik li ;ew promossi dan l-ista;un, jinsabu fit-tmien post fil-klassifika b’seba’ punti minn sitt partiti. Lokomotiv, Champions Bulgari fl-2004 jinsabu l-[ames b’10 punti. Il-vjolenza fl-istadiums u barra qed tifni l-futbol Bulgaru fla[[ar snin u qed tipperikola s-sigurtà tal-plejers u l-partitarji.

Imut plejer fl-Ar;entina Plejer waqa’ fil-pitch u miet fl-isptar ftit tal-[in wara waqt log[ba mir-Raba’ Divi]joni fl-Ar;entina. L-attakkant Hector Sanabria ta’ 28 sena li jilg[ab ma’ Deportivo Laferrere deher jikkollassa fl-ewwel taqsima kontra General Lamadrid fil-Primera C. Il-log[ba t[assret u Sanabria ttie[ed l-isptar i]da miet ftit wara. Il-kow/ Eduardo Caceres qal li l-plejer ma kellux storja ta’ mard tal-qalb u sarulu l-e]amijiet medi/i kollha.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.