Nru 13,576
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com
Il-Gvern ja[bi l-wasla ta’ delegazzjoni ?ini]a f’Malta Il-Ministru Konrad Mizzi u /-Chairman tal-Enemalta Charles Mangion jilqg[u sitt ?ini]i f’Malta b’rabta mal-privatizzazzjoni tal-Enemalta Matthew Bonett Il-Gvern Malti lbiera[
[eba delegazzjoni ?ini]a li waslet f’Malta u ntlaqg[et millMinistru Konrad Mizzi u mi/Chairman tal-Enemalta Charles Mangion, u minkejja li ma stidnitx lill-media g[all-wasla f’Malta tad-delegazzjoni millkumpanija tal-istat ?ini] b’rabta mal-privatizzazzjoni talEnemalta, In-Nazzjon u NET TV kienu pre]enti fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta u ;ibdu ritratti u filmati. Kien wara lpre]enza tal-;urnalisti ta’ Media.Link Communications li aktar tard waranofsinhar fi stqarrija l-Gvern qal biss li kienet waslet delegazzjoni ?ini]a u li se jkollha ta[ditiet mal-Gvern. B[alissa l-Gvern qieg[ed jiffinalizza l-ftehim mal-kumpanija tal-Gvern ?ini] Shangai Electric, dwar il-privatizzazzjoni tal-Enemalta, hekk kif ilbiera[ waranofsinhar waslu f’pajji]na sitt ?ini]i li f’isem il-kumpanija ?ini]a se jkunu qed jinnegozjaw il-bejg[ tal-Enemalta. Il-Gvern Laburista u]a l-istess attitudni meta kien sar il-ftehim fi/-?ina, li t[abbar biss ftit minuti wara li dan ;ie ffirmat ‘il bog[od minn pajji]na. Il-Gvern Malti kien [eba dan il-ftehim u l-poplu Malti u G[awdxi, kif ukoll il-[addiema tal-Enemalta, ma kinux jafu li l-Gvern Malti kien se jiffirma ftehim ma/-?ina dwar il-bejg[ tal-Enemalta. Is-sitt persuni, kollha ta’ nazzjonalità ?ini]a li jinsabu Malta, waslu lbiera[ f’12.20pm fis-sezzjoni tal-VIP fl-Ajruport ta’ Malta, fejn kien hemm ilMinistru Konrad Mizzi u /Chairman tal-Enemalta Charles Mangion jilqg[uhom f’pajji]na. Pre]enti fl-ajruport kien hemm
ukoll Kevin Chircop, li jmexxi s-sezzjoni tal-Investiment u lKummer/ fil-Malta Enterprise. Wie[ed mill-persuni li b[alissa jinsabu f’Malta hu Sun Ji, li hu d-Direttur Finanzjarju tal-
kumpanija Shangai Electric Power Co. Ltd., u li g[alhekk mistenni li jkun fi/-/entru tannegozjati mal-Gvern Malti f’dak li g[andu x’jaqsam mal-bejg[ tal-Korporazzjoni Enemalta lil
din il-kumpanija ?ini]a. Sun Ji hu wkoll id-Deputat General Manager u Direttur tal-kumpanija ?ini]a li se tkun qed tixtri parti sostanzjali tal-Enemalta. g[al pa;na 4
Arrest
Pulizija w]ati b’mod oxxen u b’abbu] ta’ poter
Il-;urnalist Norman Vella lbiera[ tard waranofsinhar ;ie arrestat mill-Pulizija u interrogat g[al madwar erba’ sig[at fuq rapporti li saru kontrih minn aktar minn persuna wa[da li allegatament [a ritratt tal-Kap tal-Komunikazzjoni tal-Gvern, Kurt Farrugia, u l-eks ;urnalista tas-Super One Ramona Attard, li hi l-Communications Coordinator tal-Ministeru ta’ Manwel Mallia. g[al pa;na 5 Dwana
Jin]ammu s-sigaretti Il-Gvern i]omm is-sigaretti dDwana u jo[loq in/ertezza fissuq. Distributuri ilhom bla sigaretti minn nhar it-Tlieta u mistennija jdumu hekk sal-ba;it. Ara pa;na 2 Ekonomija
Ji]died il-qg[ad
L-ekonomija dinjija qed tikber u f’pajji]na l-qg[ad qed ji]died Ara pa;na 3 FORMULA 1
Ir-raba’ titlu
Argument li nqala’ fil-Kalkara bejn omm u missier it-tfal tag[ha meta l-omm marret twassal lit-tfal g[and missierhom, wassal biex missier l-omm ]ag[]ug[a nqatel bi sparatura. Il-Pulizija qed i]]omm lill-aggressur g[all-investigazzjoni. Aktar f’pa;na 5. (Ritratt> Joseph Galea)
Vettel isir le;;enda bir-raba’ titlu konsekuttiv Ara pa;na 24
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
2
LOKALI
Il-Gvern i]omm is-sigaretti d-Dwana u jo[loq in/ertezza fis-suq Charles Muscat Numru ta’ bars u [wienet li jbieg[u is-sigaretti b[alissa qed jesperjenzaw nuqqas ta’ sigaretti wara li l-Gvern idde/ieda li ssigaretti, li jkunu impurtati f’Malta minn kumpanija wa[da, jin]ammu d-Dwana. Dan kollu wassal biex il-madwar 35 distributur li jqassmu ssigaretti fil-[wienet u fil-bars,
ma ng[atawx sigaretti u m’g[andhomx xog[ol. Matul is-snin li g[addew, ilprassi kienet li s-sigaretti ma jibqg[ux jin[ar;u mid-Dwana tlett ijiem biss qabel jit[abbar ilba;it. Imma g[all-ewwel darba wara [afna snin, il-Gvern Laburista dde/ieda li jwaqqaf il[ru; tas-sigaretti mid-Dwana [afna qabel jit[abbar il-bagit. In-Nazzjon hu infurmat li lGvern waqqaf il-[ru; tassigaretti mid-Dwana minn nhar it-Tlieta, ji;ifieri ;imag[tejn qabel id-data tal-ba;it. Dan wassal biex id-distributuri, li [afna minnhom g[andhom impjegati li jqassmu x-xog[ol fil-[wienet, spi//aw bla xog[ol.
Il-Gvern Laburista dde/ieda li jwaqqaf il-[ru; tas-sigaretti mid-Dwana [afna qabel jit[abbar il-bagit
Distributuri ilhom bla sigaretti minn nhar it-Tlieta u mistennija jdumu sa jum il-ba;it Normalment f’dan il-perijodu tas-sena d-distributuri kienu jixtru u ja[]nu ammonti ta’ sigaretti biex ifornu lil [wienet anke issa li ;ejjin il-festi tal-Milied u
tal-Ewwel tas-Sena. Il-fatt li fir-rapport li l-Gvern bag[at lill-Kummissjoni Ewropea dwar il-ba;it g[assena d-die[la, qal li se jg[olli t-
taxxa fuq is-sigaretti, wassal biex il-Gvern stess idde/ieda li j]omm is-sigaretti fid-Dwana biex ikollu d[ul akbar mit-taxxa fuq dawn is-sigaretti. Dan jista’ jwassal ukoll biex jinkora;ixxi l-bejg[ ta’ sigaretti bil-kuntrabandu. Imma dan il-fatt qed jo[loq aktar in/ertezza fis-settur tannegozju. Fil-jiem li g[addew ilKamra tal-Kummer/, lIntrapri]a u l-Industrija wriet itt[assib tag[ha dwar l-in/ertezza li qed tid[ol fil-komunità kummer/jali qabel il-ba;it. L-in/ertezza qed tin[oloq permezz ta’ messa;;i mhux /ari li qed jo[or;u mill-Ministeru talFinanzi dwar d[ul g[all-Gvern minn taxxi indiretti biex jitnaqqas id-defi/it tal-ba;it, b[alma hu l-ka] tat-taxxa fuq issigaretti. Il-Kamra tal-Kummer/ qalet li s-sinjali li [er;in s’issa millawtoritajiet, inklu]i d-dokumenti mibg[uta mill-Gvern lillKummissjoni Ewropea; qed i]idu minflok inaqqsu din lin/ertezza.
Medi/ini kontra l-kan/er ukoll out of stock Is-sitwazzjoni tal-medi/ini out of stock qed issir iktar allarmanti u issa qed tmiss ukoll lill-persuni milquta mill-mard talkan/er. Ironikament dan qed ji;ri fix-xahar ta’ Ottubru – ixxahar iddedikat biex titqajjem kuxjenza dwar il-kan/er tassider. Il-kwistjoni tal-medi/ini kontra l-kan/er li jinsabu out of stock kienet irrappurtata bi prominenza lbiera[ fil-[ar;a talgazzetta Illum. Ir-rapport jg[id li l-medi/ina Tamoxifen li tintu]a g[all-kura tal-pazjenti li huma morda bil-kan/er tas-sider kif ukoll g[all-prevenzjoni tal-
istess marda, ilha out of stock g[al bosta ]mien mill-iskema tal-Ispi]jar tal-G[a]la Tieg[ek. L-artiklu jinkludi l-esperjenza ta’ missier ta’ tlett itfal li g[andu b]onn din il-medi/ina g[allmara tieg[u li g[andha kan/er u li g[addejja minn tbatija ]ejda min[abba n-nuqqas ta’ din ilmedi/ina. Ir-ra;el intalab ji;bor din il-medi/ina mill-Isptar Boffa u, wara li [a l-leave biex ji;bor il-medi/ina, sab li din kienet out of stock anki mill-Isptar Boffa. Persuni li tkellmu ma’ InNazzjon qalu li qraba tag[hom li kienu ju]aw din il-medi/ina qatt ma sabu diffikultà li jiksbu din
il-medi/ina. Ir-rapport ta’ Illum jg[id ukoll li minbarra t-Tamoxifen, ilmedi/ina Letrozole li tintu]a wara li persuna tag[mel kirur;ija relatata mal-kan/er tassider, ukoll out of stock. L-artiklu jg[id li s-sitwazzjoni tal-medi/ini out of stock tistona mal-weg[diet tal-Partit Laburista li qabel l-elezzjoni qal li se jsib tarf ta’ din il-problema u li se jwassal il-medi/ini salg[atba tad-djar tan-nies. Dwar din il-kwistjoni tkellem ukoll is-Segretarju :enerali talPartit Nazzjonalista Chris Said waqt l-intervista tal-biera[ fuq
Radio 101. Hu sa[aq li xi [add irid jispjega kif, wara tmien xhur ta’ Gvern Laburista, proprju fixxahar ta’ Ottubru meta nqajmu kuxjenza fuq il-;lieda kontra lkan/er tas-sider, ]ew; medi/ini importanti tal-kan/er tas-sider huma out of stock. “Qed nixxa[[u ma’ min g[andu din il-marda,” staqsa Chris Said. Chris Said fakkar li Gvern Nazzjonalista ]ied il-medi/ini li jittie[du minn dawk milquta mill-kan/er mal-lista ta’ medi/ini li jing[ataw b’xejn mill-Gvern u nieda programm ta’ breast screening li salva l[ajja ta’ g[exieren ta’ nisa.
Pass lura g[al pajji]na Claire Mifsud Minkejja l-pompa
tal-Prim Ministru Joseph Muscat wara lwasla tieg[u mis-summit talUnjoni Ewropea, il-konklu]jonijiet ta’ dan is-summit kienu pass lura minflok pass ‘il quddiem g[al pajji]na. Hekk sostna l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, f’intervent fuq Radio 101 minn Brussell. Simon Busuttil qal li, kuntrarju g[all-konklu]jonijiet tal-Kunsill Ewropew mill-2008 ‘il quddiem, il-konklu]jonijiet ta’ dan is-summit ma jag[mlux referenza g[al pajji]na. Lanqas, sostna l-Kap tal-Partit Nazzjonalista, ma ssir referenza g[ar-riallokazzjoni talimmigranti kuntrarju g[al dak li ;ara ta[t gvern Nazzjonalista fejn 700 immigrant intbag[tu f’pajji]i o[rajn tal-Unjoni Ewropea. Simon Busuttil sa[aq li rri]ultati tas-summit juru b’mod /ar li t-tisbit tas-saqajn tal-Prim Ministru Joseph Muscat ma wassal g[al ebda azzjoni jew de/i]joni konkreta. Dan kien proprju l-[sieb ukoll wara l-editorjal tal-biera[ talgazzetta The Sunday Times intitolat ‘Did stamping our feet pay off?’ L-editorjal ma joqg[odx idur mal-lew]a u jitkellem /ar daqs il-kristall: Muscat qal li ma kienx se jitlaq mis-summit ta’ nhar il-:img[a jekk ma titti[idx azzjoni konkreta. Dan ma se[[x. Fl-intervent tieg[u, Simon Busuttil tkellem ukoll dwar ilproposta tal-Gvern Laburista g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza, u qal li l-Oppo]izzjoni se tkun qed topponi din il-li;i. Sa[aq li din liskema hi biss bejg[ ta/-/ittadinanza u mhix marbuta ma’ skema ta’ investiment. Hu qal li, g[allkuntraraju, skema serja ta’ investiment tkun wa[da fuq medda ta]-]mien u li twassal g[all[olqien tal-impjiegi u ti;;enera l;id.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
3
LOKALI
L-ekonomija dinjija qed tikber u f’pajji]na l-qg[ad qed ji]died Il-proposta dwar l-iskema ta/-/ittadinanza tixhed il-politika ta’ [abi tal-Gvern Laburista Claire Mifsud I/-/ifri li kienu
ppubblikati aktar kmieni din il-;img[a u li jikkonfermaw li f’Awwissu u Settembru l-persuni bla xog[ol ]diedu b’aktar minn 300, huma inkwetanti. Dan partikolarment fid-dawl tal-fatt li filwaqt li lekonomija dinjija qed tikber, f’pajji]na l-qg[ad qed ji]died. Hekk sostna s-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Chris Said, f’intervista fuq Radio 101 li saret ilbiera[ mill-;urnalist tal-PBS, David Bonello. Fid-dawl ta’ din i]-]ieda filqg[ad, sa[aq Chris Said, hu importanti li l-iskema ta/-/ittadinanza tkun marbuta ma’ investiment produttiv li jwassal g[all[olqien tax-xog[ol f’pajji]na, kif qieg[ed jipproponi l-Partit Nazzjonalista. Chris Said irrefera g[al g[add ta’ punti nkwetanti b’rabta maliskema ta/-/itatdinanza kif proposta mill-Gvern Laburista. Fost il-punti tat-t[assib semma kif listess kumpanija li se tkun qed tippromwovi l-iskema u tbig[ i//ittadinanza fuq ba]i ta’ commission, se tkun responsabbli wkoll mill-ippro/essar tal-applikazzjonijiet g[a/-/ittadinanza – xi [a;a li tindika kunflitt ta’ interess qawwi. Is-Segretarju :enerali talPartit Nazzjonalista qal ukoll li lMinistru tal-Intern Manwel Mallia se jkollu l-poter esklussiv li jidde/iedi persuna ting[atax i//ittadinanza jew le. Chris Said ikkummenta wkoll dwar il-fatt li l-lista ta’ min se jing[ata /-/ittadinanza mhux se tkun ippubblikata u rrefera g[al dan b[ala “politika tal-[abi” li tmur kontra lweg[da elettorali tal-Partit Laburista tat-trasparenza.
Is-Segretarju :enerali tal-PN, Chris Said, sa[aq li hemm kunflitt ta’ interess qawwi meta l-kumpanija li se tkun qed tippromwovi l-iskema u tbig[ i/-/ittadinanza fuq ba]i ta’ commission se tkun responsabbli wkoll mill-ippro/essar tal-applikazzjonijiet g[a/-/ittadinanza
Fi twe;iba g[all-mistoqsija dwar il-li;i tal-unjonijiet /ivili, Chris Said qal li d-de/i]joni li lPartit Nazzjonalista jivvota favur din il-li;i tirrifletti r-rieda talPartit Nazzjonalista li jifta[ ilbibien tieg[u g[al kul[add. Hu g[amel referenza wkoll g[all[idma li qed issir biex lOppo]izzjoni tressaq emendi g[al din il-li;i. Hu qal li fl-istess perjodu lPartit Nazzjonalista ressaq ukoll emenda kostituzzjonali biex titne[[a d-diskriminazzjoni bba]ata fuq l-orjentazzjoni sesswali. Chris Said fakkar li sena ilu lGvern Nazzjonalista kien g[adda mill-Parlament ]ew; emendi importanti – emenda fil-Li;i Kriminali fejn ]ied il-piena g[al reati li jsiru fuq ba]i tal-orjentaz-
Fil-PN g[addej il-pro/ess biex ikun rivedut l-istatut tal-partit li se jwassal g[al ti;did fil-ferg[at, fil-kumitati sezzjonali u fil-Kummissjonijiet tal-PN zjoni sesswali, u emenda fejn twessg[u r-responsabilitajiet talKummissjoni Nazzjonali g[allPromozzjoni tal-Ugwaljanza biex din il-Kummissjoni tid[ol ukoll fuq diskriminazzjoni fuq orjentazzjoni sesswali. Chris Said fakkar li fuq din ilkwistjoni tal-unjoni /ivili, ilPartit Nazzjonalista t[alla barra mid-disksussjoni u kien l-uniku partit politiku li ma ;iex mistieden biex ikun fuq il-Kunsill Konsultattiv li kien jinkludi rappre]entanza tal-Partit Laburista u tal-Alternattiva Demokratika.
B’rabta mal-adozzjoni, Chris Said sa[aq li din hi istituzzjoni li trid t[ares biss lejn l-interess tattfal u qal li jinsab ottimist li din hi wkoll il-po]izzjoni tal-Gvern u li ]-]ew; na[at tal-Kamra jistg[u jaqblu fuq din il-kwistjoni. L-intervista ffukat ukoll fuq kif il-Partit Nazzjonalista qed jindirizza l-isfida finanzjarja u fisser li l-g[anijiet tal-partit huma li jikseb sostenibilità fl-operat tieg[u u li jindirizza d-dejn. B’rabta mal-elezzjonijiet talParlament Ewropew, Chris Said qal li n-numru ta’ kandidati g[al
dawn l-elezzjonijiet f’isem ilPN se ji]died b’numru ]g[ir. Lg[an tal-PN, sa[aq Chris Said, hu li l-partit jirba[ it-tielet si;;u. Dwar it-ti;did li g[addej b[alissa fi [dan il-Partit Nazzjonalista, is-Segretarju :enerali tal-partit qal li b[alissa g[addej il-pro/ess biex ikun rivedut l-istatut talPartit li se jwassal g[al ti;did fil-ferg[at, fil-kumitati sezzjonali u fil-Kummissjonijiet tal-PN. Fisser ukoll li wara li jkun ippubblikat id-dokument birrevi]joni tal-istatut, issir diskussjoni dwar id-dokument u f’Jannar jissejja[ Kunsill :enerali li jiddiskuti u jemenda listatut. Chris Said qal li l-g[an ta’ dan it-ti;did hu li [add ma jkun esklu] – kuntrarju g[all-politika tal-Gvern Laburista fejn il-ftit ja[tfu kollox. Hawnhekk hu rrefera g[all-ka]ijiet tal-Ministru Konrad Mizzi u Membri Parlamentari Silvio Schembri u Luciano Busuttil li kollha qed jieklu b’iktar minn ]ew;t i[luq – kuntraraju g[al dak li kien wieg[ed Joseph Muscat qabel lelezzjoni. Il-Ba;it li se jitressaq fil-jiem li ;ejjin kien ukoll fuq l-a;enda talintervista. Chris Said elenka sensiela ta’ weg[diet li Joseph Muscat g[amel qabel l-elezzjoni u qal li l-Partit Nazzjonalista qed jistenna li l-Gvern iwettaq dak li wieg[ed. Fakkar ukoll li wara li l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista vvutat favur il-ba;it, il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna [abbar li se jnaqqas €21 miljun min-nefqa li kienet approvata i]da issa, anki wara mistoqsijiet fil-Parlament, mhux iwie;eb dwar minn fejn se jsir dan ittnaqqis.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
4
LOKALI
Id-delegazzjoni ?ini]a tinkludi d-Direttur Finanzjarju tal-kumpanija tal-istat ?ini] minn pa;na 1
Mad-delegazzjoni ?ini]a hemm ukoll Xi Zhu, li ilha missena 2008 Direttur E]ekuttiv talkumpanija Shangai Prime Machinery Co. Ltd. Xi Zhu hi wkoll id-Deputat Kap tadDipartiment tal-Ba;it Finanzjarju ta’ Shangai Electric Corporation, kif ukoll tmexxi dDipartiment tal-Assi u l-Finanzi tal-kumpanija Shangai Electric Assets Management Co Ltd. Xi Zhu wkoll mistennija jkollha rwol kru/jali fin-negozjati talbejg[ tal-Enemalta lill-Gvern ?ini]. Minbarra minn Sun Ji u Xi Zhu, d-delegazzjoni hi mag[mula minn Shi Bohong, Gu Xuejun, Chen Cheng, u Xia Ting. Id-delegazzjoni hi mag[mula minn ]ew; nisa u erbat ir;iel. Din i]-]jara n]ammet sigrieta mill-Gvern, tant li kemm ilMinistru Konrad Mizzi kif ukoll Charles Mangion dehru skomdi meta raw il-fotografu ta’ INNAZZJON ji;bed ir-ritratti talwasla tad-delegazzjoni ?ini]a. Ftit minuti wara, dan il;urnal bag[at numru ta’ mistoqsijiet lill-Ministru Konrad Mizzi biex jag[ti aktar dettalji dwar id-delegazzjoni ?ini]a, liema mistoqsijiet baqg[u mhux imwie;ba sal-[in li morna g[all-istampa. Madanakollu, aktar minn erba’ sig[at wara l-wasla taddelegazzjoni ?ini]a, ilMinisteru ta’ Konrad Mizzi [are; stqarrija qasira li fiha kkonferma li lbiera[ waslet f’Malta delegazzjoni ?ini]a. IlGvern ikkonferma wkoll li f’Malta se jkunu qed isiru numru ta’ laqg[at ta’ ppjanar wara li lGvern iffirma l-ftehim ma/-?ina f’Settembru li g[adda. In-negozjati tal-Gvern Malti mal-Gvern ?ini] qed isiru f’mument diffi/li g[all-[addiema tal-
Il-Ministru Konrad Mizzi u /-Chairman tal-Enemalta Charles Mangion jilqg[u lid-delegazzjoni g[olja ?ini]a mal-wasla fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (Ritratt> Joseph Galea)
Korporazzjoni Enemalta li qeg[din jiffa//jaw tensjoni u in/ertezza kbira peress li l-futur tal-Korporazzjoni hu wie[ed im/ajpar peress li fil-bord talamministrazzjoni, issa se jid[lu rappre]entanti tal-Gvern ?ini]. Mhux qed ji;i esklu] li wie[ed mill-persuni li b[alissa jinsabu f’Malta jinnegozjaw mal-Gvern Malti jista’ jkun ilbniedem li jin[atar Deputat Chairman tal-Korporazzjoni Enemalta. Fl-a[[ar ;img[at, ftit jiem biss wara li l-Prim Ministru Joseph Muscat iffirma ftehim mal-Gvern ?ini] li bih intrabat li
Il-Ministru Konrad Mizzi ma we;ibx mistoqsijiet ta’ In-Nazzjon u [are; biss stqarrija qasira dwar il-wasla tad-delegazzjoni ?ini]a jbieg[ parti mill-Korporazzjoni Enemalta, is-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis ]vela fuq il-media Laburista li l-Gvern Malti se jbieg[ lill-Gvern ?ini] 35% talishma tal-Korporazzjoni Enemalta. Din id-dikjarazzjoni xejn ma kienet ni]let tajjeb mal[addiema tal-Enemalta li jinsabu f’in/ertezza kbira peress li l-
futur tal-Korporazzjoni [add ma jaf x’inhu. Il-General Workers’ Union, wara telefonata li saret bejn isSegretarju :enerali tag[ha Tony Zarb u Joseph Muscat, ftit sig[at biss wara li ffirma l-ftehim malGvern ?ini] meta kien g[adu /?ina, [ar;et tfa[[ar il-ftehim li ffirma l-Gvern Malti ma’ dak ?ini], ming[ajr ma rat x’effett
se jkollu fuq il-[addiema talEnemalta. Qabel l-elezzjoni tal-2008, Tony Zarb kien qal li l-union ma taqbilx mal-privatizzazzjoni talEnemalta, i]da issa li fil-Gvern hemm il-Partit Laburista, Tony Zarb m’g[adux isostni l-istess u [are; stqarrija jfa[[ar il-bejg[ tal-Korporazzjoni Enemalta. Dan wassal g[al rabja kbira fost il-[addiema li [assewhom traduti kemm minn Joseph Muscat, li qabel l-elezzjoni weg[dhom mod u issa qed jag[mel mod ie[or, kif ukoll minn Tony Zarb li mhux qed jaqbe] g[all-interessi tag[hom.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
5
LOKALI
Norman Vella jag[ti l-kummenti tieg[u fl-ajruport ilbiera[
Norman Vella ji/[ad l-allegazzjonijiet minn pa;na 1
L-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal tg[id li l-arrest ta’ Norman Vella sar wara insistenza tal-istess Kurt Farrugia. Norman Vella ;ie interrogat flajruport ilbiera[ filg[axija. F’kuntatt li Kurt Farrugia g[amel ma’ In-Nazzjon minn Londra fejn kienet ukoll Ramona Attard, hu u Ramona Attard /a[du li huma g[amlu insistenza. F’kummenti li ta Norman Vella g[all-[abta tal-10.20pm tal-biera[ filg[axija barra l-ajruport wara li kien rilaxxat millinterrogazzjonijiet, Norman Vella qal li ra lil Kurt Farrugia u Ramona Attard [er;in mill-ajruport biex isiefru u sellmulu, u hu sellmilhom. Ftit wara ;ew numru ta’ pulizija fuqu u talbuh il-mowbajl u t-tablet fuq rapporti li saru li kien [a ritratti ta’ Kurt Farrugia u Ramona Attard. Norman Vella qal li kien arrestat fuq xi [a;a li ma te]istix, u g[at-talba tieg[u biex juruh irritratti li kienu qed jirreferu g[alihom, il-pulizija baqg[u ma wrewh ebda ritratt. Norman Vella, li ja[dem b[ala uffi/jali tal-immigrazzjoni flajruport, kien interrogat b’rabta ma’ akku]i li [a ritratti ta’ Kurt Farrugia u Ramona Attard u li kienu ppubblikati fuq il-blogg ta’ Daphne Caruana Galizia.
Norman Vella qal li meta wrewh ir-ritratt li deher fil-blogg, ir-ritratt kien juri lill-Prim Ministru ma’ Keith Schembri u Kurt Farrugia, u li ttie[ed f’Settembru, u li m’g[andu x’jaqsam xejn mal-ka] talbiera[. Fil-kummenti tieg[u, Norman Vella esprima solidarjetá malpulizija li interrogawh u kkundanna l-mod kif il-puliizja kienu w]ati b’mod oxxen u b’abbu] ta’ poter fuq /ittadin Malti. “{aduli l-mowbajl u t-tablet. {aduli l-mezzi kollha ta’ komunikazzjoni. Jistg[u jaraw kif jien u]ajt dawn il-mezzi fl-a[[ar xhur”, qal Norman Vella li fisser li hu tahomlhom kif talbuhomlu g[aliex g[all-ewwel lanqas biss kien jaf fuq xiex kien qed ji;i interrogat. Norman Vella /a[ad kompletament l-allegazzjonijiet kontrih, u spjega wkoll kif l-ewwel kien infurmat li kien sospi] mixxog[ol, u wara kien infurmat li kienet irtirata u jista’ jid[ol g[axxog[ol b’mod normali. Aktar kmieni dan ix-xahar Norman Vella beda pro/eduri kontra l-Prim Ministru quddiem il-Kummissjoni dwar ix-Xog[ol b’rabta ma’ diskriminazzjoni politika fil-konfront tieg[u meta tne[[a mill-PBS u ng[ata xog[ol ie[or.
Pulizija residenti qrib fejn se[[ id-delitt ilbiera[ fil-Kalkara, intervjena biex arresta lill-aggressur (Ritratt> Joseph Galea)
Missier ta’ omm ]ag[]ug[a jinqatel meta l-omm wasslet lil uliedha g[and missierhom Charmaine Parnis Joseph Caruana ta’ 61 sena u li joqg[od il-Kalkara nqatel fi sparatura li se[[et ilbiera[ g[all[abta tal-10.50am f’residenza fi Triq San Leonardu, fil-Kalkara stess, biswit i/-/imiterju talIngli]i. Id-delitt se[[ f’argument li nqala’ bejn Godwin Scicluna ta’ 52 sena u tfajla li g[andha mad-
war 27 sena u li minnha g[andu erbat itfal. Jirrizulta li l-mara marret flimkien ma’ missierha biex twassal lit-tfal fir-residenza tal-allegat agressur, biex jara lil
uliedu u fil-[in inqala’ argument. Waqt dan l-argument ;ew sparati diversi tiri permezz ta’ senter fejn intlaqat ir-ra;el, li jigi missier it-tfajla. Jirrizulta li kif rat hekk, it-tfajla flimkien mattfal li kienu mag[ha, irnexxielha ssib refu;ju f’residenza ftit ‘il bog[od u li tappartjeni lill-familja ta’ pulizija li nzerta kien qieg[ed fir-residenza. Kif ra hek,k il-Pulizija mar fejn se[[ l-in/ident u hemm arresta lill-allegat aggressur sakemm waslu l-membri mit-
Taqsima tar-Rapid Intervention Unit. Fil-post immedjatament waslet ambulanza li [adet lillvittmi lejn l-Isptar Mater Dei g[all-kura. Aktar tard ;ie stabbilit li l-mara kienet qed issofri minn ;rie[i ta’ natura gravi, filwaqt li t-tifla ta’ tliet snin sofriet ;rie[i ta’ natura [afifa. Il-Pulizija qed i]]omm lillallegat agressur biex jg[inha flinvestigazzjoni tag[ha. L-investigazzjoni qed titmexxa mill-Ispetturi Chris Pullicino u Michael Mallia.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
6
LOKALI
Fondazzjoni g[al gruppi so/jali vulnerabbli Il-Bank of Valletta u Joseph Calleja huma l-fundaturi talBOV Joseph Calleja Foundation li ;iet imnedija waqt konferenza tal-a[barijiet indirizzata mi/ - ?ermen tal Bank of Valletta John Cassar White flimkien ma ’ Joseph Calleja. L-g[an wara l-BOV Joseph Calleja Foundation hu li taqdi funzjoni so/jali fost l - aktar individwi u gruppi so/jali vulnerabbli b ’ enfasi partikulari fuq tfal inqas ixxurtjati minn o[rajn jew li g[andhom talenti distinti u uni/i fil-qasam artistiku jew mu]ikali imma g[al xi ra;uni m ’ g[andhomx a//ess g[all-mezzi biex ji]viluppaw it-talenti tag[hom. John Cassar White,qal li l-
Bank hu entu]jast li jikkollabora ma ’ Joseph Calleja fuq pro;ett inti] li jag[mel id-differenza fil-[ajja ta’ persuni u gruppi so/jali vulnerabbli . Fisser li l-inizjattiva li [are; biha Joseph hi fuq l-istess linji u filosofija tal - Bank of Valletta. Il-Bank hu kunfidenti li lBOV Joseph Calleja Foundation se jkollha rwol prin/ipali biex nkomplu ntejbu s - so/jetà tag[na , filwaqt li nsa[[u l - istrutturi li hemm b[alissa. Dan ser jkun possibli b ’ opportunitajiet ;odda g[al gruppi so/jali vulnerabbli. Meta kienet jitkellem waqt ittnedija tal-Fondazzjoni, Joseph Calleja esprima l - e//itament tieg[u li fl-a[[ar qed jara din il-Fondazzjoni issir realtà. Fisser kif l - idea tal -
L-ewwel amministraturi tal-BOV Joseph Calleja Foundation huma Roderick Chalmers b[ala ?ermen tal-Fondazzjoni u Fr. Michael Agius, Lino Cefai, Helga Ellul, Alec Lapira, Michelle Muscat u Alfred Pisani b[ala membri fuq il-Bord
Fondazzjoni kienet ilha f’mo[[u g[al bosta snin biex
ikun jista’ jag[ti xi [a;a lura lil aktar membri vulnerabbli tasso/jetà. Is - s[ubija bejn Joseph Calleja u l-Bank of Valletta hi msejsa fuq tliet pilastri distinti – li tirrikonoxxi l-BOV b[ala l-
isponsor ewlieni tal - kun/ert tas-sajf ta’ Calleja u tal-BOV Joseph Calleja Children ’ s Choir; li Joseph Calleja jag[raf il-BOV b[ala l-Bank tal-g[a]la tieg[u, u li ]-]ew; partijiet jikkollaboraw biex titwaqqaf ilFondazzjoni li ;iet imnedija. Aktar dettalji fuq il - BOV Joseph Calleja Foundation u lmod kif din ser topera jit[abbru fix-xhur li ;ejjin.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
7
LOKALI
Malta BNI twaqqaf kapitlu ;did f’Bir]ebbu;a Tg[in lin-negozju jag[mel negozju F’Bir]ebbu;a twaqqaf kapitlu ;did tal-Business Network International (BNI). L-idea wara l-BNI hi li grupp ]g[ir ta’ negozjanti, ;eneralment madwar 35 persuna, jiltaqg[u kull ;img[a u jg[addu negozju lil imsie[ba o[ra. F’kull kapitlu hu permess membru wie[ed biss mill-istess seng[a jew professjoni. Dan hu l-[ames kapitlu tal-BNI li qed jitwaqqaf f’Malta fl-a[[ar tliet snin, filwaqt li dan ix-xahar innumru ta’ membri tal-Malta BNI qabe] il-100 membru. Arthur Turner, il-managing partner ta’ Turner Group, li hu lpresident tal-kapitlu l-;did, qal li l-BNI hi biss g[al dawk ilkumpaniji jew self-employed li jixtiequ aktar negozju, filwaqt li fl-istess [in jipprevjenu lillkompetituri tag[hom milli jag[mlu l-istess. Il-BNI twaqqaf dawn ilgruppi ta’ negozjanti b’rappre]entant wie[ed biss minn kull negozju jew professjoni. Dawn il-gruppi, imsej[a kapitli, jiltaqg[u darba fil-;img[a b’g[an wie[ed – biex il-membri jg[addu n-negozju lil xulxin. It-tim tat-tmexxija tal-kapitlu l-;did jinkludi l-vi/i president Anna Fenech mill-HNS Consultancy Services; issegretarja\te]oriera Daniela Mallia millInnovative Business Solutions; filwaqt li b[ala membri hemm Alessia Soffiati mill-Water’s Edge Hotel; Ray Borg mill-B.A.S. Ltd; Jason Cutajar mill-Klikk Ltd; u Charles Xuereb millVical Interiors. Il-kapitlu ta’ Bir]ebbu;a qed ifittex membri ;odda li jridu jattiraw aktar xog[ol lejn ilkumpaniji tag[hom. Turner qal li qed infittxu biex i]idu stampatur, negozju tal-laundry & drycleaning, a;ent tal-
Id-direttur nazzjonali tal-Malta BNI, David Bullock, jindirizza lill-membri u lill-vi]itaturi tal-kapitlu l-;did f’Bir]ebbu;a
assigurazzjoni, a;ent talivvja;;ar, fornitur talistationery, web designer, kuntrattur, fornitur tal-inbejjed, fotografu, videographer, skola li tg[allem l-Ingli], perit u nutar, fost o[rajn, biex jg[addu aktar kuntatti u xog[ol bejniethom fuq ba]i regolari. “Persuni li qed joperaw f’dawn is-setturi huma mistiedna jattendu laqg[a talkapitlu tag[na [alli jaraw kif ilBNI tipprovdi ambjent ta’ negozju strutturat u ta’ appo;; fejn ikunu jistg[u jo[olqu kuntatti ;odda, jitg[allmu [iliet ;odda fil-marketing, u
Gruppi ta’ negozjanti b’rappre]entant wie[ed biss minn kull negozju jew professjoni, imsej[a kapitli, jiltaqg[u darba fil-;img[a b’g[an wie[ed li jg[addu n-negozju lil xulxin ji]viluppaw relazzjonijiet personali b’sa[[ithom li eventwalment jissarfu f’iktar fidu/ja f’xulxin. Dan kollu jwassal biex ikun i;;enerat aktar negozju g[al xulxin permezz tan-networking
u kuntatti. L-g[an tal-BNI hu li jg[in lin-negozju tieg[ek jag[mel aktar negozju,” spjega Turner. Il-kapitlu l-;did tal-BNI jiltaqa’ nhar ta’ Tlieta filg[odu fis-6.45am fil-lukanda Water’s
Edge Hotel, f’Bir]ebbu;a. Il-kuntatti b’rabta ma’ din linizjattiva huma Daniela Mallia fuq in-numru 2165 4567 jew bl-imejl daniela@turnergroupmalta.com jew Carmel Bonello fuq 2124 3211 jew carmel.bonello@bpc.com.mt Il-BNI topera f’iktar minn 50 pajji] b’iktar minn 6,200 kapitlu. Membru Malti tal-BNI jista’ j]ur kwalunkwe kapitlu ie[or f’dawn il-pajji]i. Is-sena lo[ra, 130,000 membru talBNI i;;eneraw g[al xulxin aktar minn 6 biljun dollaru Amerikan f’negozju madwar iddinja.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
8
OPINJONI
Kollox sar g[all-bejg[ G[aliex dan il-Gvern tilef irroadmap jew g[aliex kellu roadmap fazzula u fittizja, dan il-Gvern qed jikkonsidra biss mezzi ta’ kif jitfa’ l-flus filkaxxa ta’ Malta, u dan ming[ajr pjan strate;iku tal-impatt negattiv li jista’ jkollhom de]I]jonijiet b[al dawn. Mentalità ta’ min jitfa’ kollox g[all-bejg[, l-aqwa li jda[[al il-flus. U fil-ka] ta’ dan il-Gvern biex ikun jista’ jroxx dawn il-flus lil min ixejjer l-istess bandiera tieg[u. Qatt u qatt ma kont nobsor li lPrim Ministru u l-Gvern Laburista ma jag[tu ebda valur li/-/ittadinanza ta’ pajji]hom. Fl-ewwel ftit xhur ta’ dan ilGvern [ar;et wisq aktar fiddeher id-differenza netta li te]isti bejn il-Partit Nazzjonalista u l-Partit Laburista anki f’dak li jirrigwarda prin/ipji. Il-PN jemmen li /-/ittadinanza Maltija m’g[andhiex tkun g[all-bejg[. Din hi l-po]izzjoni ta’ prin/ipju tal-PN, kuntrarjament g[all-po]izzjoni ta’ bla prin/ipju li [a l-Gvern Laburista. Il-Partit
Nazzjonalista huwa /ar [afna fuq dan il-prin/ipju – i/-/ittadinanza Maltija m’g[andhiex prezz u m’g[andhiex tinbieg[, imma g[andha ting[ata biss lil dawk l-individwi li jixirqilhom li je[duha min[abba ra;unijiet validissimi li jinkludu r-rabta’ ta’ ori;ini, ta’ identità jew min[abba pre]enza u impenn lejn pajji]na matul ]-]mien. Sfortunament, din l-iskema li qed jipproponi l-Gvern. bl-insistenza li l-li;i tg[addi sa nhar lErbg[a li ;ej, din l-iskema g[andha numru ta’ difetti. Skema b[al din, minflok tekwipara lil Malta ma’ pajji]i o[ra ta’ reputazzjoni qawwija, tekwiparana minflok ma’ pajji]i li jippre]entaw lilhom infushom b[ala tax havens. Il-Prim Ministru Muscat, minflok jara li jattira l-a[jar tip ta’ investiment u l-a[jar tip ta’ investituri li jgawdi minnhom kul[add, aktar mo[[u biex jag[mel [sara lirreputazzjoni tag[na. Fl-opinjoni tieg[i, il-Gvern g[adu fil-[in li jipprova jirrestrin;i din l-iskema b’tali mod li jag[mel lanqas [sara lil Malta,
Paula Mifsud Bonnici pmifsudbonnicipn.org.mt
bl-intendiment li din tkun skema serja u miftu[a g[al persuni idonei li jkollhom /ittadinanza Maltija. Hemm diversi modi, fosthom billi jnaqqas in-numru ta’ nies li jing[ataw /-/ittadinanza kull sena. G[aliex din il[effa kollha biex dan il-Gvern jibda jbig[ i/-/ittadinanza Maltija? Possibbli ma ja[sibx li jekk se jwebbes rasu u jag[mel din l-iskema, g[andu jag[ti //ittadinanza mhux mal-ewwel, imma wara numru ta’ snin ta’ residenza f’pajjizna? Mela g[ax persuna barranija ti]]ewwe; persuna Maltija, trid tistenna
mill-anqas [ames snin biex takkwista /-/ittadinanza u g[ax persuna bla ma nafu min hi, g[andha 650,000 ewro fil-but jirnexxilha takkwista /-/ittadinanza Maltija mal-mument li din tag[mel id-donazzjoni lillGvern Malti? Mur ifhem! Possibbli dan il-Gvern ma ja[sibx li persuna tkun tista’ tikkwalifika aktar g[al /ittadinanza jekk din il-persuna tag[mel investiment sostanzjali f’pajji]na matul medda ta’ ]mien? Fejn hi r-rabta li persuna suppost jkollha mal-pajji] marbut ma/-/ittadinanza tag[ha? Ag[ar minn hekk, il-Gvern Laburista mhu qed jag[ti ebda importanza g[al dak li jissejja[ due diligence, dwar kif ji//ekkja jekk l-applikanti humiex persuni serji u ta’ integrità. Kont nippretendi li dan l-i//ekkjar isir millGvern stess jew minn xi awtorità nazzjonali, imma jidher li anki hawn ippretendejt wisq minn dan il-Gvern, g[ax dan li//ekkjar se jit[alla f’idejn kumpanija privata. G[aldaqstant, l-istess kumpanija li se tip-
pro/essa l-applikazzjonijiet se tkun qed tippromwovi l-iskema nnifsiha - possibbli xi [add allura jista’ jie[u dan l-iskema bis-serjetà? Biex il-Gvern jiggustifika dd[ul li se jiggenera minn din liskema, lest li jipproponi filParlament skema li fa/ilment tista’ ti;i abbu]ata, u dan b’detriment g[all-poplu Malti u G[awdxi kollu. Ma smajna lil [add favur din l-iskema, g[ajr il-Gvern stess, imma jidher li b[al romblu, il-Gvern se jibqa’ g[addej. Filwaqt li l-Gvern Laburista din il-;img[a se jkun qed jivvota favur skema nieqsa minn kull tip ta’ trasparenza u li ma ta[sibx g[al skrutinju serju, l-Oppo]izzjoni ma tista’ tkun qatt kompli/i mal-Gvern u tivvota g[al skema b[al din. Ilpoplu Malti u G[awdxi jixraqlu [afna u [afna a[jar. I/-/ittadinanza hi imprezzabbli u g[alhekk ma g[andha tkun qatt g[all-bejg[.
Paula Mifsud Bonnici hi lPresident tal-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista.
Bla triq u bla mappa (6) mil-lenti ta’ analista
Id-9 ta’ Marzu ;ie u g[adda. Joseph Muscat qata’ xewqtu. Sar Prim Ministru. Ir-roadmap taret mar-ri[. Il-Manifest Laburista skartawh fuq xkaffa u mtela bit-trab. {afna li emmnu l-weg[diet ta’ Muscat qabel l-elezzjoni di;à qed jiddispja/ihom. Issa tard wisq. Fl-introduzzjoni tieg[u g[allManifest Laburista Muscat kiteb li “Pajji]na g[andu b]onn bidla fid-direzzjoni”. Il-poplu Malti u G[awdxi qed jesperjenza l-bidla Laburista – f’direzzjoni opposta. Il-weg[di sbie[ qed jisparixxu; jaqilbuhom ta’ ta[t fuq. Trid tkun fil-borma biex tkun taf x’fiha, u l-poplu Malti qieg[ed fil-borma.
Introduzzjoni minn Joseph Muscat (pa;na iii) – MALTA TAG{NA LKOLL – “G[alina Malta mhux ta’ dak jew talie[or. Mhux ta’ xi klikka. Malta lanqas ma hi ta’ xi politiku jew ta’ xi partit. Dak i]]mien spi//a”. Muscat wieg[ed: “Malta mhux ta’ xi klikka; dak i]-]mien spi//a; Malta tag[na lkoll”. {afna li vvutaw g[al Muscat g[ax emmnuh, jinsabu di]illu]i. L-istess i[ossuhom xi Laburisti
;enwini. Wie[ed minnhom kiteb li m’g[adx g[andu fidu/ja f’Muscat. Qal “m’iniex mer/enarju”. Tal-klikka li tbissmulna minn fuq il-billboards Laburisti qed igawdu. Fil-klikka Laburista, mal-[bieb tal-[bieb hemm, f’xi ka]i, il-familjari tag[hom. Ma’ Konrad Mizzi qed tgawdi wkoll il-mara tieg[u b’impjieg fenomenali li ma nafux kif ing[atalha, kif ukoll missieru li tpo;;a fuq il-Bord tal-IPSL. Alfred Grixti g[amluh Chairman tal-ETC filwaqt li [uh in[atar fuq il-Bord tal-Awtorità tad-Djar. Jeffrey Pullicino Orlando messu bi//a mill-kejk fl-MCST, u l-mara tieg[u millBord ta’ Transport Malta. Re/entement smajna b’Silvio Schembri jin[atar konsulent ta’ Ministru (apparti xog[lijiet o[ra) meta l-mara tieg[u kienet di;à tpo;;iet Chairperson talBord tal-Appelli tar-Refu;jati kif ukoll membru fuq il-Bord talPulizija. Eluf kbar ta’ ewro g[al tal-klikka mit-taxxi tag[na. “Inwieg[ed li pajji]ek se jkun tieg[ek,” stqarr Muscat. Tg[id kien qed jindirizza lill-klikka Laburista u ’l-familjari tag[hom li w[ud qed jieklu b’aktar minn [alq wie[ed (Silvio
MALTA TAG{NA LKOLL Manifest Elettorali PL 2013 Il-Gvern Laburista qieg[ed konvenjentement jinqeda bil-fra]i “min[abba l-esi;enzi tas-servizz”. {afna [addiema, wara snin ta’ [idma, spi//aw vittmi ta’ transfer min[abba l-kulur politiku mhux min[abba l-kwalità ta’ xog[olhom Schembri u l-mara tieg[u jieklu b’sebat i[luq bejniethom)? Min mejjet g[al qatra u min mejjet fis-sakra allavolja Muscat fl-20 ta’ Ottubru baqa’ jinsisti li “l-;id inqassmuh b’mod ;ust”.
Introduzzjoni minn Joseph Muscat (pa;na iii) – MALTA TAG{NA LKOLL – “Mag[na tista’ ma taqbilx, i]da mag[na tista’ ta[dem”.
“Irridu nassiguraw li kul[add i[ossu parti u jikkontribwixxi fissu//ess ta’ pajji]na,” wieg[ed Joseph Muscat. :ranet wara l-;urament talKabinett, bdew it-transfers bilgzuz. Wara [afna snin, il-fra]ijiet
vendikattivi” u “transfers “diskriminazzjoni politika” re;g[u fuq fomm kul[add. Il-
unions ipprotestaw u taw direttivi kontra t-transfers bl-addo// u ming[ajr konsultazzjoni. {addiema g[amlu rikorsi filQorti jallegaw vittimizzazzjoni u#jew diskriminazzjoni politika. U[ud, sa[ansitra, ;ew sfurzati jirri]enjaw. Transfers ’l hemm u transfers ’l hawn. Transfers ta’ nies spe/jalizzati. Transfers fil-Korp talPulizija. Transfers li we;;g[u lill-[addiema u anke, f’/erti ka]i, lill-morda fl-isptarijiet. Il-Gvern Laburista qieg[ed konvenjentement jinqeda bil-
fra]i “min[abba l-esi;enzi tasservizz”. {afna [addiema, wara snin ta’ [idma, spi//aw vittmi ta’ transfer min[abba l-kulur politiku mhux min[abba l-kwalità ta’ xog[olhom. {addiem partikolari allega li kien ;ie mhedded di;à minn qabel l-elezzjoni. Jippretendu li [addiem demoralizzat jikkontribwixxi g[as-su//ess ta’ pajji]na? L-g[ajta ta’ “g[ajn g[al g[ajn u sinna g[al sinna” qed tin[ass. F’dag[dig[a ta’ transfers u ri]enji li bdew jesi;u, ;ieli ]elqu fin-niexef u kisru l-li;i. Hekk ;ara jumejn wara l-;urament meta l-Gvern talab g[ar-ri]enja tal-membri tal-Awtorità taxXandir. Il-Gvern kellu eventwalment jirtira t-talba peress li din lAwtorità tin[atar mill-President u mhux mill-Gvern. Anke xi transfers kellhom jirtirawhom. “Dan huwa programm ta’ [idma mhux irkant g[all-voti,” ddikjara Joseph Muscat. “Jien dak li nwieg[ed. Pajji]ek se jkun tieg[ek”. L-aspirazzjonijiet ta’ min bela’ s-sunnara u vvota Labour qed ibati u j[allas g[alihom il-poplu Malti. Il-Gvern m’g[andux triq, tilef il-mappa u nesa li Malta tag[na wkoll.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL
Ilkoll indaqs Il-Parlament nhar l-Erbg[a li g[adda beda jiddiskuti emenda kostituzzjonali mressqa mid-Deputata Nazzjonalista Claudette Buttigieg f’isem l-Oppo]izzjoni, biex il-li;i suprema tag[na tne[[i kwalunkwe diskriminazzjoni buq il-ba]i tal-orjentament sesswali ta’ dak li jkun. Twaqqig[ u rimedju minn kwalunkwe diskriminazzjoni B’hekk, kull li;i jew att li jiddiskrimina kontra min hu omosesswali, bisesswali jew transgender jaqa’, u min ikun diskriminat fuq il-ba]i tal-orjentament sesswali tieg[u mhux biss ikun jista’ jwaqqa’ dak li jiddiskrimina kontrih, imma wkoll ikollu rimedju. L-aqwa avvanz u l-aqwa protezzjoni g[al persuni gay Dan huwa l-aqwa avvanz u l-aqwa protezzjoni li jista’ jkollha kwalunkwe minoranza. U dak li beda jiddiskuti l-Parlament fuq linizjattiva tal-Oppo]izzjoni, juri kemm b’dan il-mod il-Partit Nazzjonalista jag[mel l-affarijiet sew u b’mod effettiv anke millOppo]izzjoni. Metodu effettiv fuq l-istess mudell tal-avvanz tal-mara G[ax din l-emenda kostituzzjonali saret fuq il-mudell li ntu]a 22 sena ilu meta kienet tne[[iet, fuq inizjattiva tal-Partit Nazzjonalista wkoll, id-diskriminazzjoni fuq il-ba]i tas-sess. Meta Gvern Nazzjonalista fl-1991 ressaq dik l-emenda kostituzzjonali li g[addiet bil-vot unanimu tal-Parlament, imbag[ad kull li;i, prattika jew att li kien jiddiskrimina fuq il-ba]i tas-sess, l-aktar kontra n-nisa, kellu jinbidel; il-protezzjoni lin-nisa da[let u twettqet minn fuq s’isfel, mill-kostituzzjoni sal-anqas formola. Weg[da fl-a[[ar programm elettorali tal-Partit Nazzjonalista Issa, qabel l-a[[ar elezzjoni, il-Partit Nazzjonalista ppropona fil-
programm elettorali tieg[u li ssir emenda kostituzzjonali simili biex titne[[a kull diskriminazzjoni kontra persuni gay. U wara lelezzjoni, l-Oppo]izzjoni ressqet din l-emenda kostituzzjonali li issa bdiet it-tra;itt tag[ha fil-Parlament fejn il-gvern ukoll qed jappo;;jaha. Il-Gvern esprima dan l-appo;; u favur din il-proposta fl-istess nifs li kelliema tieg[u nfexxew f’attakki kontinwi li xejn ma jawgura li din l-emenda importanti li g[andha tkun [ielsa millparti;jani]mu politiku, bl-a;ir tal-Partit Laburista qed jirnexxilu jipprova jo[loq di]gwid bejn i]-]ew; na[at tal-Kamra anke meta hemm qbil. Kisba o[ra mal-[afna inizjati mill-PN fid-drittijiet tal-bniedem Meta, ftit ;img[at o[ra, din il-bidla kostituzzjonali tg[addi bilvot unanimu tal-Parlament, ti]died kisba o[ra fid-drittijiet talbniedem fost il-[afna inizjati mill-Partit Nazzjonalista. G[ax malKonvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem li gvern Nazzjonalista g[amilha parti mil-li;ijiet ta’ Malta, mal-protezzjoni kostituzzjonali lin-nisa, mat-twessig[ qawwi tad-drittijiet biss[ubija fl-Unjoni Ewropea, issa bis-sa[[a tal-Partit Nazzjonalista wkoll se tkun qed ti]died protezzjoni lil minoranza o[ra. Anke jekk m’a[niex kollha l-istess, a[na lkoll indaqs Il-minoranza gay hi parti integrali mis-so/jetà tag[na u se tkun tista’ t[ares ‘il quddiem lejn protezzjoni s[i[a g[ax l-affarijiet ikunu saru sew, ji;ifieri protezzjoni fl-aqwa kapitlu – il-kapitlu taddrittijiet tal-bniedem, fil-li;i suprema tag[na, li tibda twettaq lejn persuni LGBT wkoll it-twemmin tal-Partit Nazzjonalista li, anke jekk m’a[niex kollha l-istess, a[na lkoll indaqs.
Residenti li joqog[du fi Triq il-Grazzji, {a]-}abbar ;ibdulna l-attenzjoni ta xog[ol li dan l-a[a[r kien qed isir fi triq li g[ada kemm titlesta mit-tarmak fejn qed iwaqqg[u xi djar ming[ajr ebda protezzjoni. Fir-ritratt tidher bor]a sewda mdendla bl-arlo;; tad-dawl. Is-sit hu perikolu].
Iwie;eb il-Ministeru g[at-Trasport B’riferenza g[ar-rapport ippubblikat f’In-Nazzjon ta’ nhar il-{amis, 24 ta’ Ottubru, 2013, bit-titlu ‘Jing[ata ultimatum f’laqg[a ta[raq bejn il-Gvern u lArriva, il-Ministeru g[atTrasport u l-Infrastruttura qal li fil ;urnata ta’ qabel f’ebda [in tal-;urnata ma kien hemm laqg[a li matulha ;ie diskuss ilfutur tas-servizz tat-trasport pubbliku f’pajji]na bejn Transport Malta u l-kumpanija Arriva. G[alkemm mhuwiex ikkon-
testat il-fatt li d-diskussjonijiet bejn i]-]ew; na[at se jkomplu dalwaqt, nhar l-Erbg[a, kemm ilMinistru Joe Mizzi kif ukoll i/?ermen ta’ TM, James Piscopo, kellhom impenji o[rajn. Barraminnhekk, fl-ebda [in matul dawn in-negozjati ma ng[ata xi ultimatum, kemm minna[a tal-kumpanija u kemm minna[a tal-Gvern. Quddiem dan kollu, ma jista’ jing[ad xejn i]jed [lief li l-uniku intenzjoni tal-midja tal-Partit Nazzjonalista hi nti]a biex tfixkel in-negozjati li g[addejjin bejn i]-]ew; na[at. Min-na[a l-o[ra, konxju talfatt li dan is-servizz imniedi ta[t amministrazzjoni pre/edenti ma [alliex ir-ri]ultati li l-poplu kien
imwieg[ed, tant li r-riforma anke ssemmiet fir-rapport tat-telfa elettorali tal-PN, l-uniku intenzjoni ta’ dan il-Gvern hi li permezz ta’ dawn in-negozjati jintla[aq ftehim g[all-;id talpoplu Malti u G[awdxi li ju]a ttrasport pubbliku.
Charmaine Craus
Communications Coordinator, Ministeru g[at-Trasport u lInfrastruttura
Nota editorjali Is-sors tag[na dwar l-a[bar ippubblikata kien qed jirreferi g[al-laqg[a bejn il-GWU u lArriva dwar il-kwistjoni ta[raq tas-servizz tat-trasport pubbliku f’pajji]na.
25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Gvern [abbar li Malta u l-Libja qed ja[dmu id f’id f’diversi oqsma li qed i[allu l-;id. Dan kollu jawgura biex i]-]ew; pajji]i jkomplu ja[dmu [alli dak li nkiseb jissa[[a[ biex irrelazzjonijiet e]istenti jikbru u jissa[[u r-rabtiet bejn i]-]ew; pajji]i u l-popli tag[hom. Din iddikjarazzjoni saret mill-Prim Ministru Eddie Fenech Adami fi tmiem laqg[at f’Malta ma’ delegazzjoni g[olja Libjana mmexxija minn Omar Montasser, is-Segretarju tal-Kumitat :enerali tal-Poplu Libjan. Kumpanija :ermani]a li tipprodu/i strumenti tal-elettronika [abbret li se tifta[ fabbrika f’Malta biex tipprodu/i glass electrocades u biex timmonta mekkani]mu elettroniku li jintu]a fitteknolo;ija tal-kejl u l-kontroll. Il-Ministru tal-Affarijiet Barranin ?ensu Tabone qal li bil-proposta li ressqet Malta fin-Nazzjonijiet Uniti dwar il-klima b[ala parti mill-wirt komuni tal-umanitá, in;ibdet l-attenzjoni taddinja dwar il-[arsien tal-Ozone Layer.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
10
INTERVISTA
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (72)
Insiru nafu a[jar min a[na Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw ittnejn u sebg[in parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar ix-xandir u l-bidliet li ;ab mieg[u u temi relatati (l-ewwel parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, Oliver Friggieri
i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bissa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.
Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe.mikallef@media.link.com.mt
Joe Mikallef
Naqblu li x-xandir ;ab bidla radikali fis-so/jetà mad-dinja kollha, u xejn inqas f’pajji]na. Imma, kollox ma’ kollox, liema hi l-akbar bidla^ X’inhi s-sustanza tal-bidliet kollha^
B’Kultura nifhmu kulma jag[mel il-bniedem lin-Natura. Ix-Xjenza hi parti ewlenija talKultura. Kull pass xjentifiku ;did, kemm tajjeb u kemm [a]in, i;ib bidla fil-bniedem, avolja nNatura tal-bniedem hi dejjem listess. In-Natura hi influwenzata [afna mill-Kultura, u l-aktar mixXjenza. Ix-xandir hu wie[ed mill-elementi li wasslu biex il-[sieb u lim;iba tal-bniedem tbiddlu [afna. Kollox se[[ u g[adu qieg[ed ise[[ fi ftit g[exieren ta’ snin. It-tieni nofs tas-seklu g[oxrin ra tassew lil Malta tinqaleb, aktar milli tinbidel – g[all-a[jar daqskemm g[all-ag[ar. Malta ta’ tmiem is-snin [amsin kienet g[adha kwieta. L-urbanizzazzjoni kienet g[adha ma bdietx, u t-turi]mu kien g[adu pro;ett politiku. It-traffiku kien skars u l-bnedmin u l-annimali kienu g[adhom jistg[u jqisu li t-toroq kienu taghom. I/-/inema kienet g[adha lussu, kapri// ta’ okka]jonijiet rari, b[al meta kien jasal xi film b[al ‘Marcellino Pane e Vino’ u kotra ta’ nies tmur bi [;arha biex tarah, bit-tfal b’kollox, anki bittrabi. Is-sett tat-televi]joni fassal mill-;did il-programm tal-;urnata. Jien u nikteb fit-tul it-tifkiriet tieg[i ta’ dawk is-snin fil-ktieb ‘Fjuri li ma Jinxfux’ sikwit waqaft nistaqsi lili nnifsi liema kien i]-]mien l-i]jed kuntent, dakinhar jew illum. Ma hix twe;iba fa/li, qabelxejn g[aliex mill-kumditajiet tekni/i, elettroni/i ta’ ]mienna ma kien
It-tfajjel fil-parti prin/ipali tal-film Marcellino Pane e Vino li appena beda jintwera f’Malta attira folol kbar
hemm xejn, jew kien hemm biss ftit. Il-fri;; u l-fann u l-magna tal[jata kienu g[adhom lussu, kapri//. Malta kienet waslet biex tibda titbiddel bil-g[a;;la, bla ebda [ila li tirrifletti u tg[id iva jew le, bla ebda dritt li tag[]el. Inva]joni o[ra.
X’ji;ifieri inva]joni o[ra^ G[aliex din il-bidla tista’ tqisha b[ala inva]joni^
G[edna kemm-il darba li lIstorja ta’ Malta hi sensiela ta’
inva]jonijiet, wasliet minn barra. Darba kien hemm art mag[quda ma’ Sqallija, imbag[ad din infatmet minn mag[ha u Malta saret g]ira, u mbag[ad ;ew in-nies jg[ixu fiha, b[ala l-ewwel Maltin, u mbag[ad bdew il-[akmiet kollha, ewlenin fosthom ir-Rumani, lG[arab, in-Normanni, ilKavallieri, il-Fran/i]i u l-Ingli]i. U warajhom...
U warajhom se tg[idli li ;ie ttelevi]joni. Hi importanti Qabel
it-televi]joni Malta kellha biss ix-
xandir tas-smig[, ir-Rediffusion, ir-rajdu. Ladarba ma kienx hawn [liefu, il-Maltin setg[u jitkellmu fuq xi [a;a li kienu semg[u huma lkoll. Kienet g[adha ma bdietx lepoka konfu]a tag[na, l-epoka tal-[afna, tal-b/ejje/, tal-istorbju ffullat ta’ bosta u bosta vu/ijiet li lkoll iridu jinstem[u minn [in g[al ie[or, fl-istess [in. Meta fid-djar beda die[el is-sett tat-televi]joni, il-[ajja tal-familja kellha titbiddel minn fuq sa isfel u minnufih. Hi kwistjoni o[ra ta’
poter. Wara l-qerda tremenda li [alliet warajha t-Tieni Gwerra Dinjija, frott tad-dittatura, issa kien jonqos li l-bniedem jer;a’ jesperimenta bil-libertà – f’termini ta’ forza potenti ;dida. U t-televi]jonii bdiet toffri ]iffa [afifa ta’ libertà ta’ [sieb u espressjoni. Ix-xandir ukoll sikwit jiddetta, imma g[allinqas issa kull min kien jintefa’ fuq si;;u f’daru u jara programm televi]iv seta’ jg[id li kien qieg[ed jara g[aliex hu stess ried jara. Imma seta’ fil-fatt jitfilu?
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
11
INTERVISTA
It-televi]joni u l-g[a]la kbira ta’ stazzjonijiet ;abu bidliet kbar fil-kultura u fl-istil tal-g[ajxien
Mela sa fl-a[[ar wasal ixxandir, u Malta bdiet titbiddel g[al kollox^ Liema hi l-akbar kaw]a ta’ dan it-tibdil kbir li qeg[din ng[idu li se[[ bilqawwa u bil-g[a;;la^
It-televi]joni [a post il-pjazza, b[alma l-mezzi elettroni/i ;odda jistg[u ma]-]mien jie[du post ittelevi]joni. Id-d[ul tal-istampi minn barra wassal biex l-ista;uni dinjija bdew jin[assu f’Malta wkoll. Issa kull min i[obb il-films seta’ jarahom fil-kwiet komdu ta’ daru. Min ried il-kumpanija ta’ kwizz, jew dokumentajru, jew programm politiku, jew programm dwar ir-ri/etti... it-televi]joni riedet to[loq programmi li jolqtu lill-familja kollha, u kemm lillkbar u kemm li]-]g[ar.
Wara ftit g[exieren ta’ snin, dan kollu llum jidher elementari, ovvju, i]da meta kien g[adu [a;a ;dida ma kien xejn inqas minn avventura li ma titwemminx. Itteknolo;ija ma tippermettix li /erti istinti tal-bniedem, b[alma huma l-imma;inazzjoni u listg[a;ib, jibqg[u atttivi. Hi kri]i li tasal sal-fruntieri talMisteru, imma dak hu diskors ie[or...
televi]joni matul filg[axija kollha, u b’hekk [afna nies, qabelxejn ir;iel, bdew imorru f’xi [anut, iqattg[u sieg[a jitkellmu u jaraw l-istampi. Kien g[adu lussu, kapri// li jkollok sett tat-televi]joni d-dar. Imma stajt tara t-televi]joni f’[anut jew f’ka]in... Kien ilbidu.
B’liema mod bdiet titbiddel Malta min[abba t-televi]joni^
Kemm dawk li siefru u kemm dawk li qatt ma [allew il-pajji] setg[u jibdew irabbu fihom lidea li lil hinn minn Malta hemm dinja kbira [afna, u li fiha hemm bnedmin li ma kinux differenti minnhom. Id-dinja hi pajji] wie[ed. F’dan id-dawl it-televizjoni
Il-kamra tat-televi]joni wasslet biex [afna nies bdew jippreferu jaraw il-programmi milli jo[or;u g[al mixja fil-misra[ jew f’xi post ta’ divertiment. Min-na[a l-o[ra, diversi [wienet bdew jixeg[lu t-
B’hekk il-Maltin bdew isiru mid[la tad-dinja ta’ barra...
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na It-televi]joni [a post il-pjazza, b[alma l-mezzi elettroni/i ;odda jistg[u ma]-]mien jie[du post it-televi]joni. Id-d[ul tal-istampi minn barra wassal biex l-ista;uni dinjija bdew jin[assu f’Malta wkoll
swiet biex il-Maltin sawru idea tajba kemm tag[hom infushom u kemm tad-dinja barranija. Is-sett tat-televi]joni fid-dar laqat anki lill-[ajja pubblika. Bdiet tonqos il-[ajja so/jali, kollettiva, u t-toroq sikwit kienu bdew jitbattlu qabel il-waqt min[abba xi partita jew xi programm li kul[add kien jixtieq jarah. Il-Maltin setg[u jaraw lilhom infushom kif inhuma g[allewwel darba, kemm b[ala dehra ta’ wi//hom fuq l-iskrin kif ukoll b[ala nies li setg[u jie[du sehemf’diskussjonijiet dwar su;;etti li xi drabi kienu, jew kienu mistennija li jkunu, ja[arqu. Naqset il-lista twila tattabu’. Bdejna bit-televi]joni li wasal
fi djarna minn Malta, mill-Italja, u, l-aktar, minn Sqallija. Dan wassal biex bdejna n[ossu ru[na parti minn dinja wisq usa’, akbar, i]jed kumplessa, wisq aktar middinja /kejkna li l-Maltin kienu jistg[u jg[ixu fiha. Sa /ertu ]mien – min[abba li ma kienx g[adu da[al ittelevi]joni – il-Maltin setg[u jag[]lu t-tajjeb ta’ [addie[or. U setg[u jevitaw kulma kien il[a]in ta’ [addie[or. Madankollu, aktar ma bdiet tikber il-globalizzazzjoni, aktar naqset il-[ila li wie[ed jag[]el b’rasu, b’mod [ieles, u mhux imbuttat, g[allinqas moralment u b’mod impli/itu, biex ikun f’kollox b[all-o[rajn. Il-globalizzazzjoni b[ala regola tisfida lid-diversità, lill-individwalità.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
12
OPINJONI
Ka]i meta z-zalza ;ejja og[la mill-[uta Id-de/i]jonijiet politi/i li jittie[du kuljum i[allu effetti u konsegwenzi fil-futur. Skont b’liema g[aqal wie[ed je[odhom, se j[allu effetti po]ittivi jew negattivi. Mhux lewwel darba li minkejja li persuna tanalizza s-sitwazzjoni fiddettall, meta ti;i biex tie[u xi de/i]joni tinduna li l-effetti negattivi huma akbar minn dawk po]ittivi u b’hekk jin[olqu lproblemi. De/i]joni li l-Gvern pre]enti qieg[ed jag[fas fuqha hi dik talbejg[ ta/-/ittadinanza ta’ pajji]na lil negozjanti kbar barranin bi prezz ta’ 650,000 ewro lewwel wa[da u l-familjari tannegozjant bi prezz ta’ 25,000 ewro. Li wie[ed i;ib il-flus lejn ilpajji] minn investiment barrani hu tajjeb, i]da l-problema tkun kif se jsir dan. Li ;;ib investiment barrani li jifta[ kumpanija f’pajji]na u jrendi lura impjiegi u [las ta’ taxxa hu po]ittiv i]da li tag[mel dan g[ad-ditriment ta//ittadinanza hu xi [a;a kompletament differenti. Il-ferment mill-pubbliku Malti fuq din il-kwistjoni kulma jmur qieg[ed jikber tant li numru ta’ mistoqsijiet le;ittimi qeg[din ji;u mistoqsija i]da t-twe;ibiet donnhom g[adhom ’il bog[od milli jing[ataw. Il-Partit Nazzjonalista [are; numru ta’ punti validi fuq dan ilqasam fosthom il-kontroll li se jkun hemm g[al dawk li japplikaw g[a/-/ittadinanza. Din hi ferm importanti b’mod spe/jali g[alina /-/ittadini li ng[ixu
Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com
Il-poplu Malti qieg[ed jistenna bil-[erqa li jara dawn il-karozzi wara l-bieb biex jag[tuh il-medi/ini
f’Malta i]da wkoll g[allekonomija b’mod in;enerali. Malta dejjem kellha reputazzjoni tajba b’mod globali g[asserjetà u l-passi g[aqlin li dejjem [adet, tant hu hekk li fl-a[[ar snin rajna li minkejja l-fatt li lEwropa kollha da[let f’re/essjoni, Malta [elset minn dan billi [adet de/i]jonijiet g[aqlin ming[ajr ma [adet riskji ]ejda jew ipperikolat i/-/ittadinanza Maltija. Minn jaf kemm-il darba smajna, li meta l-Ewropa tag[tas, Malta tie[u /majra, i]da f’dan ilka] Malta kienet e]empju /ar li a[na, minkejja /-/okon tag[na, id-de/i]jonijiet kapa/i ne[duhom mhux biss fl-interess
Meta pazjent ma jsibx il-medi/ina li jrid jie[u u ma jkunx jista’ jixtriha, ikun ifisser li sa[[tu se tmur lura u se ju]a s-servizz tas-sa[[a ;enerali aktar ta’ spiss b’pi] akbar fuq il-finanzi tal-pajji] u l-operat tal-isptar
ta’ Malta i]da wkoll fl-interess ta’ Maltin Ewropej. Kien hawn min ipprova jgerfex ftit l-im[u[ billi j;ib argumenti li anke l-Ewropa qieg[da timxi fuq dan il-pass, li tag[ti ftu[ u a//ess li/-?ina fuq dan l-aspett. I]da minn dak li stajt nifhem, lEwropa qed ta[dem biex issa[[a[ il-[biberiji tag[ha ma’ dan il-kontinent f’/erti oqsma i]da mhux li tag[tihom i/-/ittadinanza kompleta. Meta Malta tag[ti /-/ittadinanza lil negozjanti mhux membri flUnjoni Ewropea, b’mod awtomatiku Malta tkun qed tag[ti /-/avetta lil dak in-negozjant biex jibbenefika u jinfiltra fi swieq internazzjonali. Kelli x-xorti li nitkellem ma’ numru ta’ negozjanti f’pajji]na u l-preokkupazzjoni tag[hom kienet li min se jixtri din i//ittadinanza jista’ jasal biex jie[u dawk is-swieq li b[ala Maltin kapa/i nikkompetu fihom. Forsi hawn min jg[id li g[alih dan mhux argument validu g[ax b’aktar investiment barrani se jkun hawn aktar ;id. I]da per-
sonalment ma naqbilx mija filmija ma’ dan l-argument min[abba l-fatt li jekk in-negozjant Malti se jkun effettwat [a]in awtomatikament mieg[u se jkunu effettwati l-impjiegi, li fla[[ar jiem smajna li qeg[din jonqsu. Ma’ dan in-nuqqas, ji]died il-qg[ad f’pajji]na, li jfisser li l;id komuni jkompli jonqos. Il-garanzija li investiment barrani permezz tal-bejg[ ta/-/ittadinanza se jfisser [olqien ta’ postijiet tax-xog[ol f’pajji]na, jista’ ma jkunx il-ka]. Jista’ jkun li n-negozjant barrani jifta[ l-impjieg tieg[u u j[addem persuni barranin u mhux Maltin. B’hekk wie[ed ikun akwista 650,000 ewro i]da tilef il-postijiet tax-xog[ol tag[na lMaltin, li fl-a[[ar mill-a[[ar ifissru li jkun hemm inqas flus filbwiet u l-ekonomija b’mod ;enerali tbati. Il-medi/ini out of stock
Min jaf kemm hemm nies jistennew wara l-bieb tad-dar lil tattaxi jdoqq il-[orn biex jo[ro; u ji;borhom. Jekk fil-ka] hemm xi
[add li qieg[ed jag[mel dan, nista’ na//ertah li baqag[lu ko// x’jistenna g[ax bilkemm hemm medi/ini biex jinqeda hu a[seb u ara kemm hemm biex dawn jitwasslu fid-djar. Il-poplu Malti qieg[ed ji;i mdorri li jekk g[andu b]onn ilmedi/ina, jibda jitg[allem jixtriha. Hi [asra g[ax minkejja lproblemi li kienu je]istu fil-passat, il-poplu kien qieg[ed jinqeda tajjeb u dawk il-medi/ini essenzjali kienu dejjem jinstabu. Il-[sibijiet tieg[i jmorru lejn dawk il-mijiet ta’ persuni li sfortunatament min[abba /irkustanza jew o[ra fil-[ajja jew min[abba pensjoni minima mhux qed ikun possibbli g[alihom li jixtru dik ilmedi/ina li g[andhom tant b]onn. Dan kollu qieg[ed ikun problema kemm fuq is-sa[[a tal-pazjent i]da wkoll fuq is-servizz tassa[[a, kemm tal-bere; i]da wkoll tal-Isptar Mater Dei. Jekk persuna ma tkunx qed tie[u lmedi/ina li g[andha b]onn ifisser li l-kundizzjoni ta’ sa[[itha se tmur ferm aktar lura bil-konsegwenza li se tispi//a tu]a sservizzi tas-sa[[a iktar ta’ spiss. Il-Gvern b’hekk se jispi//a jonfoq ferm aktar flus biex jag[ti lkura lil persuna fl-isptar milli biex jag[tiha l-medi/ini qabel, minbarra l-[sara li tkun saret fissa[[a tal-individwu. Ka] tajjeb [afna g[al meta tg[id li z-zalza ;iet og[la mill-[ut.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
KIRGIZSTAN> Membri tal-pubbliku josservaw ajruplani tal-Qawwa tal-Ajru Russa waqt wirja fil-ba]i tal-ajru Russa f’Kant barra l-kapitali Bishkek f’g[eluq l-g[axar snin mill-ftu[ ta’ din il-ba]i. (ritratt EPA)
Tkompli tikber il-polemika min[abba l-ispjuna;; Amerikan IL-:ERMANJA
Rapporti ;odda li [ar;u f’dawn l-a[[ar ;ranet dwar il-livell ta’ spjuna;; li qed isir millAmerikani kompla jkabbar irrabja f’diversi pajji]i alleati fosthom fil-:ermanja. Dan wara li rapport fir-rivista :ermani]a Der Spiegel indika li s-servizzi sigrieti Amerikani kienu ilhom jisspjunaw fuq lKan/illier Angela Merkel mill2002 – tliet snin qabel ma la[qet Kan/illier. Rapport ie[or allega li lPresident Amerikan Barack Obama kien infurmat dwar dan fl-2010 u m’g[amel xejn biex iwaqqfu. Dan wassal biex ir-relazzjoni
bejn i]-]ew; pajji]i jil[qu lag[ar livell minn tmiem it-Tieni Gwerra Dinija. Skont dokumenti li kien qassam Edward Snowden, l-eks impjegat tan-National Security Agency (NSA), l-Istati Uniti g[andha /entri g[all-ispjuna;; flAmbaxxata Amerikana f’Berlin u hemm l-istess [a;a fi 80 post madwar id-dinja. Il-Minsitru talIntern :ermani] qal li jekk dan hu minnu, [idma simili hi llegali. Nhar il-:img[a, Franza u l:ermanja qalu li riedu li sala[[ar tas-sena l-Istati Uniti tiffirma ftehim kontra l-mod kif qed isir l-ispjuna;; bit-teknolo;ija modernatal-lum.
{afna qed isostnu li jekk dan kien qed isir ma’ Merkel, hemm mexxejja o[ra li wkoll sarilhom hekk. Der Spiegel i]da qalet li m’hux mag[ruf mid-dokumenti li seraq Snwoden e]attament x’kien qed isir. Nhar l-Erbg[a, hekk kif [ar;u l-ewwel rapporti, Merkel /emplet lil Obama biex tilmenta mieg[u. Kien rapportat li Obama talab sku]a u assigura lil Merkel li ma kienx jaf b’dak li kien g[adej. Imma l-biera[, il-gazzetta :ermani]a, Bild am Sonntag, rapportat li Keith Alexander, ilkap tal-NSA, fl-2010 kien informa personalment lil Obama bl-
g[assa li kienet qed isir fuq ittelefonati ta’ Merkel. Sadattant is-servizzi sigrieti Amerikani u anki dawk Ingli]i kienu akku]ati li kienu qed jg[assu t-telekommunikazzjonijiet tal-Gvern u kumpanniji Taljani. Skont ir-rivista Taljana L’Espresso, l-ispjuna;; kien qed isir l-aktar fuq tliet fibre optic cables fl-Italja – is-SeaMeWe3, is-SeaMeWe4 f’Sqallija u l-Flag Europe Asia li jg[addi min-na[a lejn l-o[ra tal-Italja. Imma skont L’Espresso, isservizzi sigrieti Taljani stess kienu taw il-kunsens tag[hom li jsir dan l-ispjuna;;.
L-allegazzjonijiet ta’ spjuna;; Amerikan po;;ew lil Obama f’po]izzjoni diffi/li ma’ diversi pajji]i alleati.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ikompli l-i]broff ;did fuq l-Etna L-ITALJA
Bejn is-Sibt u l-{add, kienu re;istrati 15-il t[e]]i]a tal-art flin[awi madwar il-vulkan Etna. Dan wara li s-Sibt il-vulkan re;a’ beda ji]broffa. L-a[[ar the]]i]a qawwija kienet re;istrata s-Sibt filg[axija u din kellha l-qawwa ta’ 2.8 fuq lIskala Richter u l-epi/entru kien f’fond ta’ 24 kilometru. Mill-vulkan matul il-;urnata tal-biera[ [ar;et da[na li kienet g[olja diversi kilometri. Din qed to[ro; minn minn [ofra ;dida fix - Xlokk tal - vulkan . Min[abba d-direzzjoni tar-ri[, id-d[a[en li qed jo[or;u millvulkan qed ifixxklu xi titjiriet li
qed isiru mill - ajruport ta ’ Katanja. Min[abba f’hekk xi rottot kellhom jing[alqu u dan [oloq dewmin b’titjiriet ji;u limitati g[al kull erba’ sieg[at. Sa’ /ertu punt l-istudju]i kienu qed jistennew li jkun hemm ]broff fl-Etan peress li f’Settembru bdiet ti]died l-attivita tal-vulkan. Is-Sibt, wara li beda l-i]broff, wara xi [in l-attivita naqset, imma l-biera[ din re;g[et bdiet. Minkejja li din l-attivita m’hix lok ta’ t[assib partikolari, l-awtoritajiet g[adhom ma ni]lux il-livell ta’ allert g[al wie[ed normali imma n]amm g[al dak ta’ livell medju.
L-OLANDA> Mument mill-FOX Amsterdam Halloween Parade li saret fil-kapitali Olandi]a bi thejjija g[all-fest ta’ Halloween fl-a[[ar tax-xahar. (ritratt EPA)
Tlesti g[al maltempata kbira IR-RENJU UNIT
IL-PORTUGALL> Mudella waqt sfilata tal-moda tad-disinjatri/i Ingli]a Rebecca Jayne Taylor waqt it-33 edizzjoni tal-Portugal Fashion Week f’Alfandega f’Porto. (ritratt EPA)
L-awtortiajiet qed iwissu lil miljuni ta’ persuni li jg[ixu flIngilterra u Wales biex illestu ru[hom g[al maltempata kbira bejn il-lejl tal-{add u t-Tnejn. Qed ikun imbassar li l-maltemp se ;;ib mieg[u ri[ ta’ 130 kilometru fis-sieg[a li l-ewwel se jolqot il-Lbi/ tar-Renju Unit imbag[ad ji//aqlaq lejn itTramuntana u l-Lvant. Hemm t[assib li dan il-maltemp se jikkaw]a [afna [sara materjali kemm min[abba r-ri[ li se ;;ib mieg[u kif ukoll min[abba g[arg[ar. L-awtoritajiet wissew li /erti zoni se jaraw mal-40 milimetru ta’ xita f’temp ta’ disa’ sieg[at.
Il-maltempata ng[atat il-laqam ta’ “St Jude” wara l-qaddis patrun tal-kaw]i mitlufa u li l-festa tieg[u hi llum it-Tnejn. Uffi/jali tal-Met Office qalu li din se tkun maltempata rari min[abba l-qilla li se ja[kem il-pajji]. L-ivja;;ar kemm mill-art, ba[ar u l-ajru mistenni jintlaqat [a]in u xi linji tal-ferrovija di;a wissew li kienu se jibdlu xi [inijiet ta’ xi rottot b[ala prekaw]joni min[abba l-maltemp. Qed ikun imbassar li l-Irlanda ta’ Fuq u l-Iskozja se je[ilsuha [afif mill-ag[ar tal-maltempata. Min-na[a l-o[ra Cornwall, Devon, Dorset, Hampshire, West
Sussex, East Sussex u kent mistennija jin[akmu l-ag[ar mir-ri[ qawwi. Londra mistennija tin[akem mill-maltempata tard it-Tnejn filg[axija. L-ajruporti ta’ Heathrow u Gatwick qed iwissu dwar il-possibbilta kbira ta’ t[arbit min[abba l-maltemp u qed iwissu l-passi;;ieri biex jivverifikaw mal-linji tal-ajru x’qed ji;ri bittitjira tag[hom. Fl-istorja re/enti, l-aktar ri[ qawwi li [akem ir-Renju Unit kien f’dik li kienet tlaqmet The Great Storm of October of 1987 meta kien re;istrat ri[ b’qawwa ta’ 185 kilometru fis-sieg[a.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Possibbiltà li ‘Maria’ ma ting[atax lura IL-GRE?JA
Jidher li hemm ftit /ans li omm Maria – it-tifla bjonda li nstabet tg[ix ma’ koppja ta’ ]ingari fil-Gre/ja u li qanqal ag[a internazzjonali – tit[alla tirritorna lura mal-omm nautrali. Minflok, uffi/jali filBulgarija, fejn tg[ix l-omm li hi wkoll ]ingara, kif ukoll filGre/ja, qalu li kwa]i /ertament it-tifla ting[ata lil xi familja biex irabbuha. It-tifla kienet fi/-/entru ta’ investigazzjoni internazzjonali mexxija mill-Interpol minn mindu fil-bidu tax-xahar instabet f’rejd tal-pulizija f’Farsala fil-Gre/ja /entrali. L-omm, Sasha Ruseva ta’ 35, tg[ix fil-Bulgarija fejn ilPulizija qed tinvestiga allegazzjonijiet li hi bieg[et it-tifla lillkoppja ]ingari fil-Gre/ja. Dawn tal-a[[ar tresqu l-qorti akku]ati bi [tif u traffikar ta’ tfal. Sorsi fil-Gre/ja qalu li meta wie[ed iqies i/-/irkustanzi talka], kemm Ruseva kif ukoll
Eleftheria Dimopoulou, li g[allewwel sostniet li kienet ommha, meta l-Pulizija Griega sabuha g[andha, ftit g[andhom /ans li jer;g[u jaraw it-tifla. G[alissa, organizazzjoni li ta[dem favur it-tfal fil-Gre/ja, ing[atat il-kustodja temporanja tat-tifla. Kelliem g[all-grupp qal li Maria issa tidher li kienet aktar fer[ana u sejra tajjeb flisfond ta’ dak li g[addiet minnu. L-investigaturi fil-Gre/ja qalu li Dimopoulou kellha g[axart itfal re;istrati f’isimha fil-Gre/ja u xi kulltant g[al dan u]at idnetita fal]a. Qed ikun suspettat li xtrat it-tifla g[al madwar 1,000 ewro. L-omma propja qed isostni li li kienet tat it-tifla biex jie[du [siebha g[aliex ma setg[atx idda[[al lura fil-Bulgarija wara li welditha fil-Gre/ja g[aliex ma kelliex id-dokumenti me[tie;a. Hi g[andha disg[at itfal o[ra u tg[ix f’faqar kbir f’Strara Zagora fil-Bulgarija.
Sekwestrati ammont ta’ armi L-AL:ERIJA
IX-XATT TAL-PUNENT> Dimostrant Palestinjan ixejjer bandiera Palestinjana lejn gaffa tal-Armata I]raeljana waqt inkwiet f’Qadomen qrib Nablus fix-Xatt tal-Punent. (ritratt EPA)
}ieda fit-turisti f’Ruma min[abba l-Papa L-ITALJA
Minn mindu fil-bidu tas-sena la[aq il-Papa Fran;isku b[ala kap tal-Knsija Kattolika, f’Ruma kienet re;istrata ]ieda fit-turisti partikolarment millAmerika Latina. It-turisti minn dan ir-re;jun tad-dinja, u fejn hemm art twelid il-Papa, l-Ar;entina, ]diedu bi 19.6 fil-mija meta mqabbla mal2012. Infatti l-akbar ]ieda kienet re;istrata fost turisti millAr;entina. }ieda ta’ 66.5 filmija meta mqabbla mas-sena li g[addiet. Qabel ma kien elett Papa
f’Marzu, Jorge Mario Bergoglio kien il-Kardinal ta’ Buenos Aires, il-kapitali tal-Ar;entina. It-total ta’ turisti g[al din issena f’Ruma ra ]ieda ta’ 6.24 fil-mija. Uffi/jali fis-settur turistiku ta’ Ruma qalu li filwaqt li lEwropej u l-Asjati/i g[andhom it-tendenza li jibqg[u fi/-/entru ta’ Ruma, dawk mill-Amerikan Latina jippreferu lukandi ir[as u camping grounds fil-periferiji ta’ Ruma. Dan wassal g[al boom fis-settur turistiku fil-periferiji tal-kapitali Taljana. Barraminhekk, b[ala effett tal-Papa ;did, il-paro//i ta’
Ruma rapportaw ukoll ]ieda flattenden]a g[all-quddies minn mindu Bergoglio kien elett Papa. Il-Papa Fran;isku qed jo[oloq spe/i ta’ rivoluzzjoni fil-Knisja Kattolika bil-mod ta’ tmexxija g[al kollox differenti tal-passat kif ukoll id-diskors tieg[u favur Knsija aktar sempli/i u vi/in tan-nies. Sadattant t[abbar ukoll li hemm aktar minn g[axar miljun persuna li qed issegwu l-Papa minn fuq Twitter. Din I/-/ifra nqab]et nhar is-Sibt ftit wara id9.30 pm.
Il-forzi tas-si;urta Al;erini huma rapportati li sekwestraw ammont kbir ta’ armi tul il-fruntiera tal-pajji] mal-Libja u nNi;er. Hu mif[um li f’din il-[idma [adu sehem mal-2,000 suldat Al;erin li sekwestraw g[add ta’ armi li kienu jinkludu missili g[al kontra t-tankijiet u l-
ajruplani. Jidher li dawn larmi kienu inter/ettati abbord trakk li kien qed jaqsam ilfruntiera. Sorsi rrapportaw li kien hemm trakk minnhom li rnexxielu ja[arb, aktarx lejn in-Ni;er. Hu mif[um li dan hu l-akbar sekwestru ta’ armi fl-Al;erija f’dawn l-a[[ar 12-il xahar.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Se jibnu t-Titanic mill-;did
Miet l-’inventur’ tad-Doner Kebab
I?-?INA
T[abbru pjani biex tinbena kopja e]atta tal-vapur Titanic, li kien g[ereq fl - O/ean Atlantiku wara li laqat iceberg f’April tal-1912. Il-pro;ett se ji;i ffinanzjat mis-Seven-Star Energy Group ( SSEG) u se jkun attrazzjoni ewlenija f’kumpless turistiku li se jinbena f ’ Daying fil provin/ja ta’ Sichuan. Su Shaojun , I/ - Chairman tal-SSEG, svela li l-pjanti biss g[all - bini tat - Titanic kienu swew miljuni kbar ta’ ewro. Dan peress li wara li l-vapur kien g[ereq, [afna mill-pjanti ori;inali tal-vapur kienu ntilfu. Imma mas - snin kien sar sforz biex jer;a’ jkun hemm il-pjanti tal-vapur u fil-parti lkbira, il-pro/ess ta’ kif inbena t-Titanic re;a’ tni]]el fuq ilkarta. I]da Su sa[aq li l-vapur ma kienx se jer;a’ jinbena g[allivja;;ar fuq il-ba[ar imma se jkun statiku biex in - nies jitilg[u abbord u jaraw kif kienet il - [ajja abbord it Titanic. Il - pro;ett ing[ata f ’ idejn kumpannija Amerikana u xxog[ol mistenni jibda lejn tmiem is-sena. Su qal li kien fidu/ju] li l-kopja li se tinbena fid - daqs ori;inali tat - Titanic se tkun wa[da li se tim pressjona lil [afna. Hu qal li anki minn ;ewwa, kollox kien se jkun kopja e]atta ta ’ kif kien fuq it Titanic fl-1912. Su ]ied ukoll li la darba jinbena t-Titanic, dawk li jitilg[u abbord se jkunu jistg[u jg[addu mill esperjenza ta’ dak li g[addew minnu l - passi;;ieri ori;inali tat - Titanic meta laqat l - ice berg u g[ereq.
IL-:ERMANJA
IL-:ERMANJA> :iraffa fiz-zoo ta’ Duisburg. G[ad-differenza tal-impressjoni ;enerali, fid-dinja hawn tliet spe/i ta’ dan l-annimal - il-Masai, ir-Reticulated u r-Rothschild Giraffe. Dawn jixb[u [afna lil xulxin imma b[ala spe/i huma differenti u jg[ixu apparti fis-selva;;. (ritratt EPA)
Ri]ultat inkonklussiv IR-REPUBBLIKA ?EKA
Wara li fi tmiem il-;img[a saret elezzjoni ;enerali bl-iskop li tintemm l-instabbilta politika fil-pajji], jidher li xejn ma ssolva wara li ebda partit ma kiseb ma;;oran]a assoluta. Il-Partit So/jal-Demokratiku ksieb l-akbar ammont ta’ voti 20 fil-mija - imma mhux se jkunu jistg[u jiffurmaw Gvern wa[edhom. L-indikazzjonijiet huma li aktarx il-pajji] se jispi//a bi Gvern instabbli ie[or. L-elezzjoni saret wara li lGvern pre/edenti ta/-/entru
lemin ta’ Petr Necas krolla f’:unju min[abba skandlu ta’ korruzzjoni. Minn dak in-nhar, il-pajji] tmexxa minn Gvern provi]orju ta’ teknokrati/i. Issa hu mistenni li se jkun hawn xhur ta’ negozjati diffi/li. Bohuslva Sobotka, il-mexxej tasSo/jal-Demokrati/i ammetta li lpartit kien qed jistenna ri]ultat a[jar imma minkejja dan kien lest jibda n-nego]jati dwar il-formazzjoni ta’ Gvern ;did minnu fi[. Id-Demokrati/i ?ivi/i, il-partit
ewlieni fil-Gvern ta’ Necas, reba[ biss 7.7 fil-mija tal-voti. Osservaturi qalu li l-veru rebbie[ ta’ din l-elezzjoni kien ilpartit ;did ta/-/entru, l-ANO, li spi//a fit-tieni post u li hu mmexxi minn nego]jant biljunarju. Dan il-partit kiseb kwa]i 19 fil-mija tal-voti. L-elezzjoni tqieset b[ala referendum dwar il-popolarita tal-partiti stabbiliti kif ukoll dawk ;odda. L-ANO attira l-vot ta’ [afna li xebg[u bis-sitwazzjoni politika fil-pajji] u riedu bidla.
F’Berlin t[abbret il-mewt ta’ Kadir Nurman, immigrant Tork li kellu 80 sena u li hu meqjus li hu l-persuna li [oloq id-doner kebab, il-platt ikel popolari b[ala take-away li jikkonsisti f’la[am mixwi u insalata f’nofs [ob]a /atta. Nurman kien beda jbieg[ dan l-ikel f’Berlin tal-Punent fl1972. Dan wara li nduna li firritmu mg[a;;el tal-belt, in-nies aktar riedu xi [a;a tajba g[allikel li setg[u j;orru mag[hom. Hu kien emigra mitt-Turkija lejn il-:ermanja fl-1960. Hu twieled f’Istanbul qabel ma mar lejn Stuttgart f’eta ta’ 26 sena u wara mar ig[ix Berlin. Filwaqt, li hemm o[rajn li jissemg[u li [olqu d-doner kebab, dak li g[amel Nurman ing[ata g[arfien uffi/jali millAssociation of Turkish Doner Manufacturers fl-2011. Skont l-asso/jazzjoni Ewropeja tad-Doner Kebab, fil:ermanja biss hemm 16,000 stabbiliment li jbieg[ dan likel. Fil-kapitali Berlin hemm 1,000 stabbiliment. Bis-sa[[a ta’ Nurman, il:ermanja saret ukoll il-qofol tal-industrja ta’ dan it-tip ta’ ikel g[aliex kumpanniji :ermani]i jissupplixxu 80 filmija tal-makkinarju u la[am biex isir id-doner kebab fis-suq tal-Unjoni Ewropea. I]da Nurman, qatt ma re;istra uffi/jalment din linven]joni tieg[u u g[alhekk qatt ma da[[al xi qlieg[ fenominali mis-su//ess. F’intervista li kien ta fl-2011 lil ;urnal :ermani], hu kien ilmenta li llum il-;urnata, fid-doner kebab kienu qed jitpo;;ew wisq ingredjenti.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
KONSUMATUR
17
Biex nikkan/ellaw kuntratt ta’ telekomunikazzjoni Illum il-;urnata tista’ tg[id li lma;;oranza tan-nies ji;u b]onn xi servizz ta’ telekomunikazzjoni, b[al internet, telefonija, u televi]joni. Dawn it-tipi ta’ servizzi saru parti integrali mill-[ajja ta’ kuljum tag[na u sirna ma ng[addux ming[ajrhom. Fis-suq hemm diversi operaturi li joffru dawn is-servizzi, u jikkompetu bejniethom sabiex joffru pakketti lill-klijenti tag[hom u anke jippruvaw jinkora;;ixxu klijenti ta’ kompetituri tag[hom biex jibdew jie[du s-servizz ming[andhom.
Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt
Drittijiet legali
A[na b[ala konsumaturi g[al xiex g[andna noqog[du attenti meta ni;u biex nikkan/ellaw kuntratt ta’ servizz ta’ telekomunikazzjoni? Liema huma d-drittijiet legali tag[na, u xi prekawzjonijiet g[andna nie[du biex nevitaw li ne[lu spejje] ]ejda b[al xi penali, g[aliex nidde/iedu li nikkan/ellaw is-servizz? Qabel ma nidde/iedu li nitterminaw kuntratt g[al servizz ta’ telefonija, internet, u#jew televi]joni, g[andna l-ewwel naqraw il-kuntratt tax-xiri li ffirmajna meta bdejna nu]aw isservizz. F’dan il-kuntratt g[andna nsibu termini u kundizzjonijiet dwar x’g[andna nag[mlu biex inwaqqfu l-kuntratt. Jekk il-kuntratt inkunu g[adna kif bdejnieh u l-kuntratt ;ie konklu] permezz tat-telefon jew internet, jew persuna ;iet t[abbtilna l-bieb tad-dar jew iltqajna ma’ bejjieg[ fit-triq, legalment g[andna dritt li jekk irridu nikkan/ellaw il-kuntratt fi ]mien [mistax-il ;urnata
Illum ]died sew in-numru ta’ dawk li g[andhom mobile jew xi mezz ie[or ta’ komunikazzjoni u g[alhekk ]diedu sew il-ka]i meta persuna tkun trid, g[al xi ra;uni jew o[ra, tikkan/ella l-kuntratt tas-servizz li tkun qed ting[ata
ming[ajr il-b]onn li nag[tu ra;uni u ming[ajr ma ne[lu penali. Il-cooling off period I]da dan il-cooling off
period ma jibqax validu jekk nidde/iedu li nibdew nu]aw is-servizz qabel ma jiskadi l-perjodu ta’ kan/ellament. Sitwazzjoni o[ra li nistg[u nsibu ru[na fiha hi li nkunu rridu nwaqqfu kuntratt ta’ servizz li jkun g[adu ma skadiex. Fil-fatt, /erti kuntratti g[al servizzi ta’ telekomunikazzjoni jorbtu lillkonsumaturi g[al numru fiss ta’ xhur jew snin u ma jkunux jistg[u ji;u kkan/ellati qabel i]-]mien. Jekk il-konsumatur ikun irid jikkan/ella qabel ma jag[laq ilkuntratt u ma jkollux ra;uni valida, il-konsumatur jista’ ji;i mitlub i[allas penali. B[ala konsumaturi
g[andna biss legalment id-dritt li nikkan/ellaw kuntratt ming[ajr ma ne[lu penali meta min qed jipprovdina bis-servizz jonqos milli jag[tina dak li jkun weg[idna waqt ix-xiri. Il-penali li wie[ed jista’ je[el
Huwa dritt tag[na l-konsumaturi li nkunu infurmati x’penali nistg[u ne[lu jekk ming[ajr ma jkollna ra;uni valida nkunu rridu nwaqqfu kuntratt ta’ telekomunikazzjoni. Din l-informazzjoni g[andha tkun imni]]la fil-kuntratt tax-xiri. Fl-istess waqt hija responsabbiltà tag[na l-konsumaturi li naqraw u nifhmu il-kundizzjonijiet kollha li qed niffirmaw g[alihom Huwa importanti li naqraw u nifhmu l-kundizzjonijiet tal-kun-
tratt li jispjegaw il-pro/edura kif il-klijent jista’ jikkan/ella dawn it-tip ta’ kuntratti. Jekk il-kuntratt li g[andna ma jispjegax din ilpro/edura, l-a[jar mod kif wie[ed jista’ jikkan/ella hu permezz ta’ ittra. Din it-tip ta’ ittra g[andha tinkludi din l-informazzjoni: • Isimna, l-indirizz tag[na u kif nistg[u ni;u kkuntattjati; • Id-dettalji tas-servizz li nixtiequ nikkan/ellaw; • In-numru tal-kont tag[na; • Dikjarazzjoni /ara li nixtiequ nwaqqfu s-servizz. Korrispondenza re;istrata Fl-ittra g[andna nitolbu konferma bil-miktub li l-ittra ta’ kan/ellament waslet g[and il-
kumpanija kon/ernata u ;iet a//ettata. Huwa importanti wkoll li l-ittra nibag[tuha permezz ta’
posta re;istrata biex nevitaw issitwazzjoni li min qed joffri sservizz jg[idilna li qatt ma r/ieva l-ittra ta’ kan/ellament. F’ka] ta’ problemi jew dubji dwar jekk g[andniex dritt nikkan/ellaw kuntratt ta’ servizz ta’ telekomunikazzjoni, g[andna nikkuntattjaw l-Uffi//ju g[allAffarijiet tal-Konsuamtur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u g[all-Affarijiet tal-Konsumatur g[al aktar informazzjoni u assistenza.
L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur fuq ilfreephone 8007 4400 jew innumru tat-telefon 2395 2000. (Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet talKonsumatur.)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
18
MADWARNA
Mijiet jattendu g[at-tie; ta’ Mickey u Minnie Fil-jiem li g[addew bosta attendew g[al tie; mhux tassoltu – iva, g[at-tie; ta’ Mickey u Minnie li attira g[add kbir ta’ nies li fer[u mal-koppja u applawdew bil-kbir meta Mickey resaq fuq Minnie u ppropronielha biex ji]]ew;u u Minnie mhux talli [atfitu fil-kelma, talli tatu wkoll bewsa kif imiss! Kien tie; tassew [elu u mhux tas-soltu f’Montekristo Estates li g[alih kienu mistiedna jattendu t-tfal kollha u l-familji tag[hom biex jing[aqdu mag[hom, b’risq i/-Children’s Fund tal-A;enzija Appo;;. It-tfal kollha pre]enti kellhom i/-/ans li jipparte/ipaw filpreparazzjonijiet tat-tie;, b[al balloon modelling, irtokk u hair styling, arran;amenti tal-fjuri, preparazzjoni ta’ kartolini u rigali. Attivitajiet o[ra jinkludu storytelling, laqg[at ma’ karattri o[ra ta’ Disney, ritratti malg[arus u l-g[arusa, dawriet bilkarozzella, parte/ipazzjoni waqt i/-/erimonja tat-tie;, ]fin malprin/pijiet u prin/ipessi ta’ Disney, u [afna o[rajn. I/Children’s Fund tal-A;enzija Appo;; ilu jiffunzjona g[al dawn l-a[[ar g[axar snin, li matulhom g[en lil aktar minn 2,200 tifel u tifla vulnerabbli. Dan grazzi g[all-istaff, organizzazzjonijiet u individwi li appo;;jaw lil dan il-Fond matul is-snin. I/-Children’s Fund tal-A;enzija Appo;; jipprovdi assistenza f’sitwazzjonijiet fejn it-tfal ikollhom b]onn sapport materjali immedjat li min ikun qed jie[u [siebhom ma jkunx jista’ jipprovdih.
Dawn jinkludu sitwazzjonijiet fejn it-tfal ikunu je[tie;u ikel, [wejje;, medi/ina, uniformijiet, kotba, [las g[al xi pro;ett taliskola, [wejje; adattati g[allisport, vi]ti g[and konsulenti medi/i jew trattamenti spe/jali o[ra. Professjonisti fi [dan ilFondazzjoni g[al Servizzi ta’ {arsien So/jali jirreferu lil dawk it-tfal li huma jkunu qed isegwu g[al aktar appo;; permezz ta’ dan il-Fond. Dawn ir-rikjesti jkunu assessjati mill-Kumitat Amministrattiv u ttrattati kif mist[oqq.
Mickey u Minnie waqt i]-]wie; tag[hom fil-pre]enza ta’ g[add kbir ta’ nies, fosthom [afna tfal, li attendew bi [;arhom g[al dan it-tie; mhux tas-soltu li permezz tieg[u n;abru fondi b’risq i/-Children’s Fund tal-A;enzija Appo;;
Mickey u Minnie f’mumenti differenti waqt it-tie; tag[hom fil-jiem li g[addew... okka]joni g[all-familja kollha li matulha komplew jin;abru aktar fondi g[a/-Children’s Fund tal-A;enzija Appo;; li ilu jiffunzjona g[al dawn l-a[[ar g[axar snin, li matulhom g[en lil aktar minn 2,200 tifel u tifla vulnerabbli
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
19
TV # RADJU
Fil-qosor
Rita tke//i lil Chelsey
Delitto perfetto – Canale 5, 23>40 Film thriller li n[adem fl1998 b’re;ija ta’ Andrew Davis u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Michael Douglas, Gwyneth Paltrow, Viggo Mortensen u David Suchet.
Negozjant li jkun wasal biex ifalli, isir jaf li martu g[andha ma[bub. Jaffronta lil dan ilma[bub ta’ martu, i]da flok jag[millu xi xenata, naraw x’jissu;;erilu?
Ma Tinbidel Qatt – NET Television, 20>30 Min hu Robert u x jrid ming[and Meg? Kif se ssir taf li Victor miet u xi tkun ir-reazzjoni tag[ha? G[aliex Sean se jirrabja [afna ma’ Chelsey? X’g[amlet? Anki David ikun irrabjat [afna fuq Chelsey. G[aliex? U Gabriel, x’se jg[idilha dwar Jake? X’tiskopri Annie waqt li tkun qed tag[mel xi intervisti. Ma’ min tiltaqa’ li jer;a’ jift[ilha l-bibien tal-passat bera[? Emma x’se ssir taf dwar Ed? G[aliex Rita tke//i lil Chelsey meta din tkun fid-dar tag[ha? Kitba ta’ Manila Bottone.
Aaron Fenech u Eileen Micallef (Ritratt - Gino Galea Photography, Mosta)
Laqg[a bejn ]ew; familji Carnage – Iris, 21>00 Film drammatiku li n[adem fl2011 b’re;ija ta’ Roman Polanski u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Jodie Foster, Kate Winslet, Christoph Waltz u John C. Reilly, li jidhru fir-ritratt.
Accordo – NET Television, 15>30 Mary Tabone tmexxi dan il-programm li jiffoka kemm fuq id-dar kif ukoll fuq il-kura tad-dehra tal-bniedem. Fost dawk li jag[tu l-kontribut tag[hom hemm Christine Xuereb (fir-ritratt hawn fuq) dwar il-;ojjelli, Jacqueline Buttigieg dwar il-make-up, Jesmond Bugeja dwar l-antikitajiet, Chris Grech dwar il-kmamar tal-banju u Mary Tabone dwar purtieri u drappijiet. Ripetizzjoni l-{add f’nofsinhar.
Wheelspin – NET Television, 21>35 Fil-programm tal-lum naraw ]ew; test drives – wa[da fuq l-Opel Adam u l-o[ra fuq ir-Renault Captur. Naraw dwar l-illan/jar tal-BMW 4 series Coupé. Ikun hemm ukoll aktar servizzi mill-fiera internazzjonali ta’ Frankfurt. Tippre]enta Fleur Balzan, meg[juna minn Pierre Vella.
}ew; subien tal-iskola jitlewmu sew waqt li jkunu f’park. Il-;enituri ta]-]ew; subien jiltaqg[u f’appartament fi Brooklyn bl-intenzjoni li jitkellmu dwar dak li ;ara, u jaraw ukoll li
ma ter;ax ti;ri xi [a;a simili. Suppost kellha tkun laqg[a qasira bejn i]-]ew; familji, i]da xi jwassal biex din tispi//a wa[da twila mhux bi ftit? Il-film hu twil 80 minuta.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
20
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis=6?45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
Jim Jam
07:00 - Minnie’s Bow-Toons 07:05 - Mickey Mouse Clubhouse 07:30 A.N.T. Farm 08:15 - Jessie 09:05 Good Luck Charlie 09:50 - Gravity Falls 10:15 - Shake It Up! 11:00 Monsters, Inc. 12:25 - Toy Story Toons 12:35 - Austin & Ally 13:00 - Gravity Falls 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Monsters, Inc. 15:15 Minnie and You 16:30 - That’s So Raven 16:55 - A.N.T. Farm 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Austin & Ally 19:15 - Shake It Up! 19:40 - That’s So Raven 20:00 Jessie 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 Sonny With a Chance.
07:00 - Kipper 07:20 - Mio Mao 07:30 - Gazoon 07:40 Wobblyland 07:45 - Igloo-Gloo 08:00 - Heroes of the City 08:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 08:40 - Benjamin’s Farm 08:45 - My Animal Family 09:00 Bob the Builder 09:25 - Barney and Friends 09:50 - Oswald 10:00 Lots & Lots Of... 10:15 - Tiny Planets 10:20 - Pingu 10:25 - Tiny Planets 10:30 - Monkey See, Monkey Do 10:40 - Barney and Friends 11:10 - Fluffy Gardens 11:25 - The Mighty Jungle 11:40 Mio Mao 11:50 - Heroes of the City 12:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:30 - Kipper 12:50 - Gazoon 13:00 Wobblyland 13:05 - Igloo-Gloo 13:20 - Benjamin’s Farm 13:25 My Animal Family 13:40 - See the Sea 13:45 - Lots & Lots Of... 14:00 - Fluffy Gardens 14:15 - The Mighty Jungle 14:30 - Angelina Ballerina 14:45 - Monkey See, Monkey Do 14:55 - Barney and Friends 15:25 - Pingu 15:30 - Tiny Planets 15:35 - Pingu 15:40 - Tiny Planets 15:45 - Igloo-Gloo 16:00 Bob the Builder 16:25 - Barney and Friends 16:50 - Slim Pig 17:00 Oswald 17:15 - Wobblyland 17:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 17:45 - Benjamin’s Farm 17:55 - My Animal Family 18:10 See the Sea 18:15 - Lots & Lots Of... 18:30 - Monkey See, Monkey Do 18:40 - Barney and Friends 19:10 - Wobblyland 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Slim Pig 19:35 - Connie the Cow 19:45 - Angelina Ballerina 20:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 20:25 - Heroes of the City 20:40 - Pingu 20:45 - Tiny Planets 20:50 - Pingu 20:55 - Tiny Planets 21:00 - Bob the Builder 21:10 - Fireman Sam 21:20 - Thomas and Friends 21:35 Dougie in Disguise 21:45 - Slim Pig 21:55 - Connie the Cow 22:05 - Tork 22:15 - Benjamin’s Farm 22:20 - My Animal Family 22:35 See the Sea 22:40 - Wobblyland 22:50 - Barney and Friends 23:15 Monkey See, Monkey Do 23:25 Kipper.
Nickelodeon
07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - Dora the Explorer 10:00 - Dora the Explorer 10:25 Little Kingdom 10:38 Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 SpongeBob SquarePants 16:20 Bucket & Skinner’s Epic Adventures 16:45 - iCarly 17:10 Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly.
Kalifornia – MGM Movies, 20>00 Film tal-1993 b’re;ija ta’ Dominic Sena u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Brad Pitt u lil Juliette Lewis fir-ritratt). Naraw minn xiex jg[addu kittieb u fotografu li jkunu qed ifittxu xi materjal ippubblikat dwar serial killer. (it-tnejn
TVM 1
07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 - Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshopping 16:20 Madwarna 17:20 - Xpla[[mal[ajt 17:35 - Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Purée 18:55 - Reporter 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - I]da’mmamentripero! 21:45 Headline News 21:50 - Bijografiji 22:45 - Mattia 23:15 - A[barijiet 23:30 - X-Factor. TVM 2
07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Amazon with Bruce Perry 11:50 - It-Triq 11:55 - Waqtiet 12:00 - Puree 12.45 - Animal Diaries 13:45 - Madwarna 14:15 - .EU 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Amazon with Bruce Perry 15:50 - It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Kontrattakk 20:00 Champions League Magazine Programme 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 }afira 21:40 - Headline News 21:45 - Mattia 22:15 - Reporter 23:00 A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Gadgets.
ONE
07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 16:30 - Fil-K/ina ma’ Fabrizio 17:00 - Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:40 - Teleshopping 18:00 Celebrations 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:45 - Arani Issa 23:30 ONE News. Smash
07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50
- TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 - Minn Mara g[al Mara 20:30 Forum 21:30 - Dokumentarju 22:00 A[barijiet 22:30 - Poker.
19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Sconosciuti - La nostra personale ricerca della felicita 20:35 Un posto al sole (soap) 21:05 - Report 22:50 - Sfide 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 - Tg regione 01:05 - Fuore orario.
Raiuno
08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine (soap) 14:40 - Uomini e donne (talk show) 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Squadra Antimafia (Fiction) 23:40 Delitto perfetto. Film ’98 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.
06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:05 - Tg 1 della Storia 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Adriano Oliveti - La forza di un sogno (fiction) 23:20 - Porta a porta (attwalità) 01:05 - Tg 1 notte 01:40 - Sottovoce. Raidue
07:00 - Cartoons 08:05 - Sorgente di vita (attwalita) 08:35 - Heartland (TF) 09:20 - Settimo cielo (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 16:55 Private practice (TF) 17:50 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 - Una mamma imperfetta 21:10 - Pechino Express 2 23:15 - Tg 2 notizie 23:30 - Made in Sud 00:40 Rai Parlamento 00:50 Protestantesimo. Raitre
07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - Mi manda Raitre 11:10 - Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Terra nostra (TN) 14:00 - Tg Regione # meteo # Tg 3 # meteo 3 14:20 - Tg 3 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 - La signora del West (TF) 16:00 Aspettando Geo 16:40 - Geo magazine
Canale 5
Rete 4
06:50 - Chips (TF) 07:20 - Charlie’s Angels (TF) 08:20 - Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 Hamburg distretto 21 16:35 - My Life - segreti e passioni (TN) 16:45 - Perry Mason: La bara di vetro. Film ’91 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 - Quinta colonna 23:50 - Terra. Italia 1
06:55 - Friends (sitcom) 07:50 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:45 Provaci ancoera Gary (sitcom) 09:45 Royal Pains (TF) 10:35 - Dr House (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:30 - Salvi chi può 15:45 - 2 Broke Girls 16:10 - E alla fine arriva mamma! (sitcom) 17:05 - Community (sitcom) 18:00 - Mike & Molly (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 CSI Miami (TF) 21:10 - Colorado (varjeta) 24:00 - Tiki taka 01:45 Studio aperto.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
21
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 – One Star Hotel 10:00 – Fil:nien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 - Niltaqg[u 1 8 : 00 – Teleshopping 20:30 – Belle Donne 23:00 – F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Golden Oldies 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s. La 5 13.10 - Una mamma per amica (TF) 14.00 - Sweet Sardinia (reality) 14.30 - Torte d’autore 14.55 - Che trucco! ( reality) 1 5 . 25 - Sposa Extralarge 1 5 . 50 - Extreme Makeover Home Edition 16.45 - Rachel Zoe project 17.35 - Torte d’autore 18.10 - Sweet Sardinia 1 8 . 30 - Spose extralarge 18.55 Love bugs 1 20.20 - The Chef - Scelgo e creo in cucina 20.30 Un mama per amica (TF) 21.10 The Chef 22.20 - The Taste 23.05 - Uomini e donne 00.10 - Rachel Zoe project.
18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 - Little Britain 21:00 Waking the Dead 21:50 - Threesome 22:15 - The Children 23:05 - South Riding 23:55 - Roger and Val Have Just Got In. TCM
08 : 05 - The Year of Living Dangerously 10:00 - Rich, Young and Pretty 11:35 - The Scapegoat 13:05 Bad Day at Black Rock 15:00 - To Have and Have Not 16:40 - Son of a Gunfighter 18:15 - The Naked Spur 1 9 : 45 - Across the Wide Missouri 21:00 - The Night of the Iguana 23:05 - Rich, Young and Pretty. MGM Movies
07:40 - Billy Galvin 09:15 - How I Won the War 11:05 - Clifford 12:35 Mac and Me 14:15 - How to Beat the High Cost of Living 16:00 - Audrey Rose 17:55 - Kalifornia 20:00 - Bright Lights, Big City 21:45 - MGM’s Big Screen 22:00 - Joshua Tree 23:45 Secret Screams. GO Stars
07 :1 5 - Patch Adams 09 : 05 Extremely Loud & Incredibly Close 11:10 - Monk 11:55 - Despicable Me 13:25 - The Lost Valentine 15:05 Lola Versus 16:35 - The Heineken Kidnapping 1 8 : 40 - Dolphin Tale 20 : 30 - The Office 2 1: 00 - Mrs Brown’s Boys 21:30 - The Do-Deca Pentathlon 22:45 - Argo 00:45 Haywire.
BBC Entertainment
Diva Universal
07:15 - Me Too! 07:35 - Teletubbies 08:00 - 3rd & Bird 08:10 - Nuzzle and Scratch 08 : 30 - 2point4 Children 09:00 - Gates 09:30 - The Weakest Link 10:15 - Big Bear Week 10:45 Doctors 11:15 - The Fat Fighters 1 2 : 05 - Casualty 1 2 : 55 - 2point4 Children 13:25 - The Weakest Link 14:10 - Gates 14:35 - Big Bear Week 1 5 : 05 - Doctors 1 5 : 35 - Casualty 1 6 : 25 - The Fat Fighters 1 7 :1 5 Peckham Finishing School for Girls
07:00 - Quincy, M.E. 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:50 - Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 - Great Women 11:55 - Agatha Christie’s Poirot 13:50 - Movie 1 4 : 00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Movie 16:00 Quincy , M . E . 1 7 : 00 - Agatha Christie’s Poirot 18:54 - La Prova 19:00 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:55 - Great Women 23:05 - Agatha Christie’s Marple.
Iris 11:20 - Inascolto - The listening. Film 2006 13.20 - Gian Burrasca. Film ‘71 15:00 - Ti racconto un libro 15.30 - The One & Only - È tutta colpa dell’amore Film 2002 17:20 - Occhio, malocchio, prezzmolo e finocchio. Film ’83 19:30 Supercar (TF) 20:15 - Hazzard (TF) 21:00 - Carnage. Film 2011 22:30 Dune. Film ’84 00:55 - La Mazurka del barone, della santa e del fico fiorone. Film ’75.
07>00 10>00 12>00 13>30 15>30 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Discovery Channel
07:15 - Dirty Jobs 08:10 - Deadliest Catch: Mortal Men 09:05 - Gold Rush: Redemption Road 09:55 - Coal: No Easy Way Out 10:50 - How Do They Do It?: High-Speed Trains # Ballpoint Pens 11:1 5 - How It’s Made 11:40 MythBusters: Walk a Straight Line 12:35 - Extreme Engineering: Navy Amphibious Warship 13:30 - American Chopper: Senior v Junior: Fallen Heroes Bike and Bling Star Bike, Part 1 14:25 - Strip the City: Underground City: London 15:20 - The Big Brain Theory: Pure Genius: Bridge Battle 16:15 Dynamo: Magician Impossible: Dynamo Knows the Future 17:10 - Born Survivor: Bear Grylls: Dominican Republic 18:05 - Auction Kings: Cy Young Baseball # 50s TV 18:35 Auction Hunters: Drumming Up Cash 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 - Dual Survival: The Green Hell 21:00 - Bear Grylls: Escape From Hell: Canyons 22:00 - River Monsters: Face Ripper 23:00 - I Shouldn’t Be Alive: Crashed in the Rockies. Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 - SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Amazing Race 19:45 Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 Game of Thrones 00:00 - Suburgatory 00:30 - SMASH 01:15 - Glee.
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
08:30 - International Championship Snooker: Day 2 (live) 10:30 World Championship Weightlifting 12:00 - International Championship Snooker: Day 2 (live) 15:00 International Championship Snooker 16:00 - FIFA U#17 World Cup Football 17:00 - FIFA U#17 World Cup Football: Rd of 16 (live) 19:00 - FIFA U#17 World Cup Football 20:00 - Eurogoals 20:45 WATTS 21:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 21:30 - Pro Wrestling 22:35 World Championship Weightlifting 23:45 - FIFA U#17 World Cup Football. Eurosport 2
06:45 - FIS World Cup Alpine Skiing 07:30 - International Championship Snooker: Day 2 (live) 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:00 International Championship Snooker: Day 2 (live) 14:00 - FIFA U#17 World Cup Football: Rd of 16 (live) 16:00 - International Championship Snooker 17:00 FIFA U#17 World Cup Football: Rd of 16 (live) 19:00 - FIFA U#17 World Cup Football 20:00 - World Championship Weightlifting 21:30 - Fight Club 23:00 - International Championship Snooker. GO sports 1
07:00 - Barclays Premier League: Wk 11: Crystal Palace v Arsenal 09:00 - ATP World Tour 500: Valencia Open 500 – Highlights 10:00 - ATP World Tour 500: Swiss Indoors Basel – Highlights 11:00 ATP Masters 1000: BNP Paribas Masters, Paris: Rd 1 (live) 23:00 Barclays Premier League: Wk 11: Premier League Review 00:00 Ligue 1: Rd 11 – Highlights 01:00 - Serie A: Rd 9: Parma v Milan. GO sports 7
Fuori menù – Raidue, 01>25 Film Spanjol li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Nacho G. Velilla u li g[andu fost l-interpreta ewlenin lil Javier Cámara u lil Lola Dueñas (it-tnejn fir-ritratt). Naraw minn xiex jg[addi Maxi, kok u proprjetarju ta’ ristorant fi kwartier ta’ Madrid mag[ruf g[all-fatt li jkun iffrekwentat mill-gays.
NET News Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Accordo Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Ma Tinbidel Qatt NET News Wheelspin Nis;a Maltija (r) NET News
07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - PGA European Tour; BMW Masters: Day 1 13:30 - Trans World Sport #1382 14:30 Barclays Premier League: Wk 11:
Liverpool v WBA 16:30 - Aviva Premiership: Rd 6: London Wasps v Leicester Tigers 18:30 - Ligue 1: Rd 11 – Highlights 19:30 Barclays Premier League: Wk 11: Premier League Review 20:30 ATP World Tour 500: Valencia Open 500: QF. GO sports 8
09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - PGA European Tour: BMW Masters: Day 1 15:30 - Trans World Sport #1382 16:30 - Barclays Premier League: Wk 11: Liverpool v WBA 18:30 - Aviva Premiership: Rd 6: London Wasps v Leicester Tigers 20:30 - Ligue 1: Rd 11: Highlights 21:30 - Barclays Premier League: Wk 11: Premier League Review 22:30 - ATP World Tour 500: Valencia Open 500: QF. Melita Sports 1
07:30 - FA Cup (r) 09:20 - UIPM (r) 10:20 - Bundesliga - Highlights 11:20 - Bundesliga (r) 13:10 - FA Cup (r) 15:10 - Bundesliga (r) 24:00 - Bundesliga (r) 01:50 Bundesliga (r). Melita Sports 2
24:00 - Bundesliga (r) 01:50 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 02:50 - Bundesliga (r) 04:40 - Bundesliga (r) 06:30 America’s Cup: World Series (r) 08:30 - Bundesliga - Highlights 09:30 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 24:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 02:00 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings. Malta Stars
06:25 - Malta Rugby Football Union (r) 07:55 - MFA Futsal League (r) 09:10 - Melita GFA 1st Division (r) 10:50 - Malta Handball Association (r) 12:05 - BOV Premier League 14:15 - Malta Basketball Association (r) 15:35 Malta Rugby Football Union (r) 24:00 - Melita GFA 1st Division (r) 01:35 - Malta Handball Association (r).
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
22 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{
condition, terrazzin fuq wara u bejt bl-arja tieg[u, inklu] fil-prezz hemm garaxx ta’ ]ew; karozzi li I]-}urrieq jinfed mad-dar. Bla /ens. DAR fuq u isfel bi tliet kmamar €320,000. ?emplu 99422082. tas-sodda, tliet kmamar bis-sufanijiet, ]ew; kmamar tal-banju, bit[a G{ALL-BEJG{ JEW KIRI kbira fuq wara u o[ra interna, study room, designer kitchen Il-{amrun ;dida fjamanta bl-appliances u air GARAXX jew store, 115-il
KLASSIFIKATI pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, store, uffi//ju e//. ?emplu appliances. ?emplu 21371559, dawl, ilma u toilet. Bil-permess 79211659. 27371559, 21493285, 79884497 Class B. ?emplu 77200983. jew 99472570. Servizz fil-pront.
G{ALL-KIRI
VETTURI/DG{AJJES Dg[ajsa
{a]-}ebbu; ’il barra minn Maxuim 2200SC 1993 – Sports Triq l-Imdina Cuddy f’kundizzjoni tajba [afna.
GARAXX basement 40 pied x Fantasy red, mercruises 5.0LX 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, Alpha 1 230 HP (350 hours) magna petrol. Tinda tal-canvas, built-in fuel tank, sun-lounge cockpit seats, cockpit gallery bissink, portable toilet, stereo, re;istrata Valletta. €20,000 prezz negozjabbli. Biex tarawha /emplu 79300356, f’[inijiet taluffi//ju.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
Mario Colours
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bilmera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Libsa ta’ tie;
:DIDA fjamanta, qatt ma ntu]at, mixtrija ming[and Alamango. Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.
Pushchair
NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.
Pasturi
TAT-tafal, sett fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mien il-MUSEUM. Prezz €20 kull set. Presepji kull daqs ma[dumin kollha g[erien, prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.
Tapit
KULUR cream bil-burdura wine, 90 ins (228cms) x 66 ins (168cms) f’kundizzjoni tajba. Prezz €60. ?emplu 21242180.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x 42/m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, ilBelt Valletta. Kif issibuna – minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ Tiswijiet fil-pront u fil-post digital printing u offset, inviti tatTA’ fridges, freezers, washing tie;, invoices, posters u brochures machines, tumble dryers u dehu- bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossmidifiers, e//. B’sitt xhur garanz- ing. ?emplu 21244627 jew ija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as 79373700 jew ibag[tu email fuq prezzijiet. Stima b’xejn minn p b o n n i c i @ b o n n i c i p r i n t i n g qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ press.com
G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid jew ]ebg[a, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silicato, gypsum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 28 ta’ Ottubru, 2013
23
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX 8
9
10
4
IT-TEMP Xemxi bi ftit s[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif mill-Majjistral BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 28˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 52mm IX-XEMX titla’ fis-06.19 u tin]el fit-17.12
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Tag[milhom bil-ponta ta’ lapes (5) 6. Jag[mel b[all-[amiem? (5) 7. Taqa’ mix-xag[ar (5) 10. Dan iqaxxar g[and wie[ed pla/idu! (5) 11. Din rota, skont ir-rumanz (5) 12. Mudelli (5) 14. Parti minn sentenza (5) 16. Mhix [a;a komuni tan-natura (5) 17. G[amiltu b[all-g[asafar, forsi (5) 18. Kaxxa li [add ma jrid jispi//a fiha! (5)
18
Weqfin> 1. Parti minn ;rajjietna (6) 2. Hekk ;ralkom g[ax tg[idx kemm xrobtu! (6) 3. Mog[ti aktar fil-kwantità (6) 4. :ebla poru]a [afna li qatt mhi xog[ol? (6) 8. Strument tad-daqq (5) 9. Xejn mhuma ma[mu;in (5) 12. Taqtag[ha mis-si;ra (6) 13. Xkupat (6) 14. Trid iddewwiha (6) 15. }g[ir, b’sitt saqajn (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> 5. Ronda; 6. Ombra; 7. Falla; 10. Andar; 11. Xe[et; 12. Naqla’; 14. Tabib; 16. Kukka; 17. S[i[a; 18. Ibatu. Weqfin> 1. Trinka; 2. Malajr; 3. Kollox; 4. Ballat; 8. Idoqq; 9. S[abi; 12. Nemusa; 13. Avukat; 14. Tektik; 15. Baqqun.
Sudoku : Qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Fa/li
Soluzzjoni Sudoku
IT-TNEJN L-og[la 26˚C L-inqas 19˚C
IT-TLIETA L-og[la 26˚C L-inqas 19˚C
L-ERBG{A L-og[la 25˚C L-inqas 19˚C
IL-{AMIS L-og[la 25˚C L-inqas 19˚C
IL-:IMG{A L-og[la 26˚C L-inqas 18˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
4
4
Temperaturi fi bliet barranin Malta 25˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 27˚C imsa[[ab, Amsterdam 15˚C ftit imsa[[ab, Ateni 21˚C xemxi, Li]bona 19˚C ftit imsa[[ab, Berlin 19˚ xemxi, Brussell 16˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 27˚C ftit imsa[[ab, Dublin 13˚C imsa[[abi, Kopen[agen 15˚C xemxi, Frankfurt 17˚C imsa[[ab, Milan 16˚C imsa[[ab, Istanbul 18˚C xemxi, Londra 16˚C imsa[[ab, Madrid 19˚C xemxi, Moska 12˚C imsa[[ab, Pari;i 17˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 29˚C xemxi, Ruma 23˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 25˚C xemxi, Tripli 29˚C ftit imsa[[ab, Tune] 29˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 19˚C imsa[[ab, Zurich 17˚C imsa[[ab, Munich 15˚C xita, St. Petersburg 10˚C imsa[[ab
Tag[rif Appuntamenti tal-President Il-President George Abela u s-
Sinjura Abela llum se j[allu Malta g[ar-Renju Unit fejn se jkun qed i]ur pazjenti Maltin li jinsabu hemm g[all-kura. LA;ent President se tkun Dolores Cristina. Appuntamenti tal-Ar/isqof Fid-09:15 l-Ar/isqof Mons Pawl Cremona fir-residenza tieg[u f’{’Attard jippresiedi laqg[a tal-uffi/jali prin/ipali talKurja. Il-bqija tal-jum se jkun tkomplija ta]-]jara pastorali filparro//a tal-Qrendi. Ambaxxatur ta’ Malta fil-Gre/ja
Charles Stafrace hu lambaxxatur il-;did ta’ Malta filGre/ja. Hu ppre]enta l-kredenzjali tieg[u lill-President talGre/ja, Karolos Papoulias. Lambaxxatur Malti u l-President Grieg iddiskutew il-problema tal-immigrazzjoni illegali u dwar ir-Re;istru Marittimu, peress li dawk ta’ Malta u talGre/ja huma l-akbar tnejn minn fost il-pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea. L-ambaxxatur Malti wassal stedina mill-President ta’ Malta biex il-President Grieg jag[mel ]jara statali f’Malta.
}fin kontemporanju G[ada t-Tlieta u l-Erbg[a, 29 u 30 ta’ Ottubru fit-20:00 fit-Teatru
Manoel se tittella serata ta ]fin kontemporanja mi]-]effiena Griega ta’ fama internazzjonali Athanasia Kanellopoulou. Biljetti 25 ewro, 20 ewro u 10 ewro, madankollu jkun hemm ro[s ta’ nofs prezz g[al studenti, g[al dawk ta[t il-25 sena u dawk li g[andhom il-kartanzjan, filwaqt li tfal tal-iskola primarja jid[lu b’xejn. Recital
Nhar il-{amis, 31 ta’ Ottubru fis-13:00 fil-Katidral Anglikan ta’ San Pawl il-Belt se jsir recital mill-Camerata Galatea, li hi komposta minn John McDonough (obwe), Fiona Giambra (vjolin) u Giacomo Cella (bassoon). Mid-Dinja tat-Teatru Nhar it-Tnejn, 4 ta’ Novembru fis-19:00 fit-Teatru Manoel se ssir edizzjoni o[ra tal-attivita ta’ darba fix-xahar Mid-Dinja tat-Teatru. Fl-edizzjoni ta’ Novembru se
naraw lil John Schranz u Pino Scicluna ji;u intervistati minn Immanuel Mifsud. D[ul hu b’xejn u kul[add jista’ jattendi. Biss tajjeb li wie[ed jibbukkja minn qabel billi jibg[at email fuq bookings@teatrumanoel.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
24
SPORT
FORMULA 1
Vettel isir le;;enda bir-raba’ titlu konsekuttiv Is-sewwieq tar-Red Bull Sebastien Vettel reba[ ir-raba’ titlu mondjali konsekuttiv billi reba[ il-Grand Prix tal-Indja. Il-:ermani] kellu ti;rija e//ezzjonali biex a//erta missitt reb[a konsekuttiva dan lista;un u sar ir-raba’ sewwieq flistorja li reba[ erba’ kampjonati. Vettel b’hekk ing[aqad malle;;endi tal-Formula 1 Juan Manuel Fangio, Alain Prost u Michael Schumacher. Ir-reb[a li kiseb fl-Indja t[allih ukoll bi/-/ans li jil[aq irrekord ta’ kull ]mien ta’ disa’ reb[iet konsekuttivi fil-Formula 1.
Vettel ried biss itemm fil[ames post biex ikun matematikament /ert li jirba[ it-titlu, ikun xi jkun ir-ri]ultat tal-unika rivali li seta’ jtellfu milli jag[mel dan, Fernando Alonso. Min-na[a tieg[u s-sewwieq talFerrari ried bilfors jispi//a fost l-ewwel ]ew; postijiet biex jibqa’ jisfida g[at-titlu fit-ti;rija li jmiss f’Abu Dhabi fi tmiem il;img[a li ;ejja. Dawn t-tamiet imma g[ebu flewwel kantuniera meta Alonso ntlaqat minn sie[eb Vettel, Mark Webber li kien ;ie mbuttat fil;enb minn Kimi Raikkonen talLotus. Dan il-kuntatt g[amel [sara fil-wing ta’ quddiem ta’ Alonso u kellu jid[ol g[al wing ;dida fit-tieni dawra. Dan kollu [arbat it-tattika tal-Ferrari li bdew fuq tyres medium biex jag[mlu parti sostanzjali mill-bidu tat-ti;rija. Huwa ssielet u tela’ fil-11-il post. Webber kellu l-istess tattika waqt li Vettel kien fost dawk li g[a]lu li jibdew b’tyres rotob u jag[mlu pit stop bikrija. Il-:ermani] g[amel dan fittieni dawra u re;a’ da[al fis-17il post. Dan [allih biss fil-b]onn li jitla’ lura fuq quddiem u jissielet g[ar-reb[a ma’ Webber. Sat-13-il dawra Vettel kien tela’ fit-tielet post u t-tieni wara
Sebastien Vettel jin]el g[arkuttbtejh quddiem ir-Red Bull fid-dritta finali ta/-/irkwit wara li kien konfermat Champion
Webber fil-21 dawra fejn kien 11.8 sekondi wara l-Awstraljan. Webber g[amel l-ewwel waqfa fit-28 dawra fwejn b’sorpri]a r-Red Bull po;;ewlu ttyres rotob g[al perjodu qasir minflok ma [allewha g[al tmiem it-ti;rija kien g[amel Vettel fir-reb[a fi/-?ina. Vettel g[amel it-tieni pit stop g[al sett tyres o[ra medium fil31 dawra u warajh da[al Webber li re;a’ [are; fi/-/irkwit 13-il sekonda wara Vettel. Dan kien ifisser li t-ti;rija kienet mitmuma u kienet de/i]a definittivament meta Webber irtira fid-39 dawra bi [sara flalternator. Vettel i//elebra billi dawwar il-karozza fid-dritta finali qabel [are; mill-karozza u telaqha hemm f’nofs i/-/irkwit kontra lprotokoll. Is-sewwieq tal-Mercedes Nico Rosberg temm it-tieni quddiem Roman Grosjean tal-Lotus li g[amel waqfa wa[da meta ssupera l-limitu rakkomandat millPirelli ta’ 35 dawra u da[al ibiddel ir-roti fis-46 dawra.
Kif Spi//aw 1 S. Vettel 2 N. Rosberg 3 R. Grosjean 4 F. Massa 5 S. Perez 6 L. Hamilton 7 K. Raikkönen 8 P. di Resta 9 A. Sutil 10 D. Ricciardo
(Red Bull) (Mercedes) (Lotus) (Ferrari) (McLaren) (Mercedes) (Lotus)
(Force India) (Force India) (Toro Rosso)
Klass. Sewwieqa 1 S. Vettel 2 F. Alonso 3 K. Raikkönen 4 L. Hamilton 5 M. Webber 6 N. Rosberg 7 F. Massa 8 R. Grosjean 9 J. Button 10 P. di Resta
Klass. Kostrutturi 1 Red Bull
2 Mercedes 3 Ferrari 4 Lotus 5 McLaren Mercedes 6 Force India 7 Sauber 8 Toro Rosso 9 Williams 10 Marussia
322 207 183 169 148 144 102 102 60 40 470 313 309 285 93 68 45 32 1
0
Vettel ji//elebra r-reb[a fl-Indja
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
25
SPORT MOTOGP
Lorenzo jirba[ ukoll f’Suzuka Il-Kampjonat se jkun de/i] fl-a[[ar ti;rija f’Valencia Jorge Lorenzo g[eleb lil Marc Marquez biex reba[ il-Grand Prix tal-:appun u a//erta li ttaqtieg[a g[ar-reb[ tal-kampjonat tibqa’ g[addejja sal-a[[ar ti;rija tal-ista;un. Il-leaders tal-klassifika ;enerali Marquez, kellu b]onn reb[a u li Lorenzo ma jispi//ax a[jar mit-tielet post biex ja//erta ttitlu. Imma Lorenzo li g[andu 26 sena u beda mill-pole, ]amm fuq quddiem mill-bidu sat-tmiem biex kiseb it-tieni reb[a konsekuttiva u naqqas id-distakk f’ras il-klassifika g[al 13-il punt. Marquez temm fit-tieni post. Dan ir-ri]ultat ifisser li l-kampjonat tal-MotoGP issa se jkun de/i] f‘Valencia fl-10 ta’ Novembru fejn jekk Marquez jispi//a mqar fir-raba’ post, isir l-i]g[ar sewwieq Champion f’64 sena storja tal-og[la kategorija tal-muturi. L-Ispanjol Dani Pedrosa temm it-tielet. “Dan i/-/irkwit normalment hu aktar favorevoli g[alihom u g[alhekk li rba[t hawn fid-dar tal-Honda hu ta’ sodisfazzjon kbir. Kienet ti;rija mill-aktar diffi/li u fi]ika imma bqajt kon/entrat u din ir-reb[a verament ridtha,” qal is-sewwieq talYamaha. Marquez kien falla /-/ans milli ja//erta t-titlu fit-ti;rija pre/edenti fl-Awstralja meta ;ie skwalifikat talli naqas milli jag[mel il-pit stop obbligatorja tieg[u fil-[in u Lorenzo [a rreb[a. Dan kien ifisser li Marquez mar il-:appun bi 18-il punt vanta;; u kien ja//erta mit-titlu li kieku [a tmien punti aktar minn Lorenzo. ?par qawwi ]amm lissewwieqa milli jie[du sehem
Jorge Lorenzo fuq Yamaha segwit mill-qrib mil-leader Marc Marquez
fis-sessjoni ta’ provi liberi l:img[a imma l-kwalifikazzjoni saret normali s-Sibt u Lorenzo [a l-pole. Huwa kellu tluq mill-aqwa fitti;rija fejn feta[ vanta;; fuq Marquez li waqa’ fit-tielet post meta nqabe] minn Valentino Rossi. F’nofs it-ti;rija Marqueaz ipprova jmur fuq quddiem imma ]-]ag[]ug[ g[amel ]balji fil-11 u l-ewwel liwja u mbag[ad g[a]el li ma jissograx aktar hekk kif ta vanta;; ta’ 3.1 sekondi lil Lorenzo. “Ippruvajt insegwi lil Jorge u f’nofs it-ti;rija deher li kont la[jar sewwieq imma lejn l-a[[ar innutajt li Jorge kien qed jag[fas aktar. {assejt li kont qed nisso-
gra ]]ejjed u g[idt nippreferi nie[u l-20 punt. Valencia se tkun ti;rija o[ra u nteressanti ]gur,” qal Marquez. Alvaro Bautista u Stefan Bradl spi//aw fir-raba’ u l[ames post b’Rossi jtemm fissitt post. Il-Brittanniku Cal Cruchtlow spi//a fis-seba’ post segwit minn sie[bu tal-istess tim Bradley Smith fit-tmien post. Kif Spi//aw : J. Lorenzo (Yamaha), 2. M. Marquez (Honda), 3. D. Pedrosa (Honda), 5. A. Bautista (Honda), 6. V. Rossi (Yamaha), 7. C. Crutchlow (Yamaha), 8. B. Smith (Yamaha), 9. N. Hayden (Ducati), 10. A. Dovizioso (Ducati)
Kiwomya jitlaq lil Notts County Chris Kiwomya telaq lit-tim ta’ League One Notts. County wara tmien xhur fil-kariga. Kiwomya li g[andu 43 sena kien [a t-tmexxija tat-tim b’mod temporanju fi Frar wara t-tluq ta’ Keith Curle u f’Marzu kein ing[ata kuntratt ta’ tliet snin. Madankollu t-telfa tas-Sibt f’darhom 1-0 kontra Preston North End [alliet lil Notts County fl-a[[ar post b’]ew; reb[iet biss dan l-ista;un. L-assistent kow/ Mick Jones u l-kow/ Andy Watson ukoll telqu lill-klabb u Steve Hodge
tpo;;a temporanjament fittmexxija. Tmienja arrestati Il-pulizija :ermani]a
ikkonfemrat li arrestat tmien persuni wara d-derby ta’ Ruhr bejn Schalke u Borussia Dortmund. Ilpartita fil-Vetlins Arena li ntemmet 3-2 g[al Dortmund kellha tittawwal wara li grupp ta’ partitarji dehru jix[tu flares fil-pitch u lejn il-partitarji ta’ Schalke. Il-kow/ ta’ Dortmund Jurgen Klopp qal li [assu jist[i u mistag[;eb b’din l-im;ieba.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
26
SPORT FUTBOL
Mifsud jiddebutta ma’ Hearts Il-captain tat-tim nazzjonali Malti Michael Mifsud, iddebutta ma’ Melbourne Hearts filKampjonat Awstraljan b’telfa 1-0 kontra Perth Glory. Il-gowl de/i]iv skorjah Jamie MacLaren. Dan ir-r-ri]ultat [alla lil
Hearts ming[ajr reb[a wara lewwel tliet partiti. Rapporti fl-Awstralja qalu li l-internazzjonali Malti kellu log[ba kwieta fid-debutt tieg[u u ftit kellu /ansijiet ta’ skor fejn kienu Perth li ddominaw ilpussess g[al [inijiet twal.
Intant Andre` Schembri qed ikompli bl-ista;un mill-aktar po]ittiv tieg[u mna’ Omonia Nicosia f’?ipru meta skorja ]ew; gowls o[ra fir-reb[a kbira 6-0 fuq Doxa. B’din ir-reb[a Omonia jinsabu fir-raba’ post bi 13-il punt. WATERPOLO
Dinamo Moscow jirb[u t-turnament . Moscow .............................11 ....................................5 (1-3, 2-2, 0-4, 2-2) Dinamo Moscow ikkonfermaw li kienu l-a[jar tim fi Grupp A ta’ Kwalifikazzjoni tat-tieni round tal-Euro Cup talWaterpolo li ntlag[ab f’Malta meta wara s-su//ess fuq Tbilisi 13-7 fl-ewwel log[ba u 10-9 fuq Dauphins FC Sete, g[elbu wkoll fa/ilment lit-tim Malti 11-5 biex D
Valletta
kisbu punti maassimi minn tliet partiti. B’hekk it-tim Malti ;arrab tliet telfiet minn daqstant log[biet u temm fl-a[[ar post fil-grupp minkejja wirjiet sodisfa/enti [afna. Fl-ewwel log[ba t-tim Malti kien tilef kontra l-Fran/i]i ta’ Dauphins FC Sete 9-10 u sSibt tilef ukoll bl-iskor minimu ta’ 13-12 kontra Tbilisi ta’ Georgia, b’Matthew Zammit jiskorja erba’ gowls, tlieta millcaptain Nikki Lanzon, doppjetta ta’ Gabarretta u Jordan Camilleri u ie[or minn Mark Meli. Kif jindika l-iskor fil-partita tal-biera[ it-tim Russu mar filvanta;; 3-1 fl-ewwel sessjoni u minn hemm qatt ma [ares lura. Fattur determinati kienet it-tielet sessjoni fejn ir-Russi sjkorjaw erba’ darbiet ming[ajr risposta. Matthew Zammit re;a’ kien laqwa skorer g[at-tim immexxi minn Karl Izzo bi tliet gowls o[ra. It-tim Malti lag[ab hekk: Alan Borg Cole, Niki Lanzon 1, Jerome Gabarretta, Timmy Sullivan, Mark Meli, Matthew Zammit 3, J. Spiteri Staines, Jordan Camilleri 1, John Brownrigg, Littschwager Attard, Jean Claude Cutajar, Dino Zammit, Dean Camilleri. Fil-partita l-o[ra l-Fran/i]i ta’ Dauphins FC Sete g[elbu 9-1 lil Tbilisi ta’ Georgia f’konfront mill-aktar bilan/jat.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
27
SPORT
Midnight Passion ta[t il-gwida ta’ Eric Bezzina (lemin) jidher jirba[ il-finali Gold quddiem Charm Hammering misjuq minn Carmelo Farrugia (ritratti> Trevor Sollars)
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Midnight Passion jibbrilla fil-finali Gold Kenneth Vella L-40 laqg[a tas-sena
li kienet tikkonsisti minn tmien ti;rijiet kollha tat-trott kienet tinkludi [ames finali ta’ Condition Races mill-kompetizzjoni Cassar Petroleum fuq distanza qasira ta’ 2140m. Il-finali mistennija, dik tal-klassi Gold, intreb[et minn Midnight Passion ta[t il-gwida ta’ Eric Bezzina. G[axra kienu ]-]wiemel li [adu sehem fil-finali tal-klassi Gold. Carmelo Farrugia po;;a lil Charm Hammering quddiem wara ftit metri mill-bidu uffi/jali u feta[ vanta;; ]g[ir fuq Premier Avril (Herman McKay) u Nacarat Campbell (Rodney Gatt). Il-finali [adet ]volta o[ra fl-a[[ar 500m meta Midnight Passion (Eric Bezzina) tpo;;a tlieta fuq barra u fid-dritta finali qabe] lil Charm Hammering biex [a l-[ames reb[a f’Malta u ttielet wa[da konsekuttiva. Skars Hanna (Jeffrey Said) u Prince Gaillard (Charles Camilleri) temmew fit-tielet u r-raba’ post rispettivament. Is-su//ess ta’ Midnight Passion wasal f’medja impressjonanti ta’ 1.14.5” fil-
kilometru. I]-]wiemel re;istrati fi klassi Silver ipparte/ipaw f’]ew; finali. F’dik li kienet mag[rufa b[ala Silver A, Prince Lu (Shawn Portelli) fl-a[[ar metri ikkontrolla l-assalt ta’ Zandina Boshoeve (Rodney Gatt). Matador Knick (Carmelo Farrugia) u Mind Your Head (Noel Baldacchino) kellhom ukoll wirja tajba. B’hekk Prince Lu [a t-tieni reb[a fi xtutna minn daqstant dehriet. Fil-finali Silver B, sprint tajjeb mibdi madwar 200m mil-linja finali wassal lil Magnific As (David Ellul) jaqsam il-linja finali l-ewwel ming[ajr diffkulta` quddiem Pile Ou Face (Joe Schembri). Pilote de Nganda (James Carabott) u Lys de l’Oasis (Julian Farrugia) temmew warajhom. Magnific As [a t-tielet reb[a tal-ista;un. F’finali o[ra, tal-klassi Bronze, Command Coger (Carmelo Farrugia), kien g[al [afna metri fl-ewwel post. I]da f’nofs id-dritta finali, dan l-I]vedi] naqqas ilpass u nqabe] mill-outsider Loustic d’Anjou (Julian Farrugia) li akkwista l-ewwel
Darren Marmara`, f’isem l-isponsors, jippremja lis-sidien ta’ Midnight Passion u lis-sewwieq Eric Bezzina wara l-finali.
reb[a tas-sena. Pema (Charles Farrugia) u Gin T Dalimo (Mark Mifsud) kellhom ukoll prestazzjoni tajba. L-ewwel finali tal-;urnata kienet riservata g[all-klassi Copper. Hawnhekk, il-kwotat Royal Qui (Ivan Bilocca) [a l[ames reb[a sta;jonali wara li kien g[al [afna [in quddiem. Dan ittrijonfa bla tbatija, b’vanta;; ta’ aktar minn [ames tulijiet
Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2640m. 1. Kiton de Bouere (M. Mizzi) {in – 3.29.3” (1.19.3” 2. Hawkear (R. Gatt) 3. Larissa du Breil (C. Calleja) 4. Mirage d’Ete (M. Mifsud) II Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Ostheo d’Havetot (A. Farrugia) {in – 3.25.9” (1.18”) 2. Tough East (D. Mizzi) 3. Vasterbo Diego (C. Camilleri) 4. Dealer Arriba (R. Gatt) III Ti;rija. Finali Cassar Petroleum Condition Race. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Royal Qui (I. Bilocca) {in – 2.47.1” (1.18.1”) 2. Esmeralda Run (K. Sciberras) 3. Monte Cinto Mag (B. Briffa) 4. Hulegardens Filur (N.
Baldacchino) IV Ti;rija. Finali Cassar Petroleum Condition Race. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Loustic d’Anjou (J. Farrugia) {in – 2.43.8” (1.16.6”) 2. Command Coger (C. Farrugia) 3. Pema (Ch. Farrugia) 4. Gin T Dalimo (M. Mifsud) V Ti;rija. Finali Cassar Petroleum Condition Race. Klassi Silver B. Dist – 2140m. 1. Magnific As (D. Ellul) {in – 2.42.2” (1.15.8”) 2. Pile Ou Face (J. Schembri) 3. Pilote de Nganda (J. Carbott) 4. Lys de l’Oasis (J. Farrugia) VI Ti;rija. Finali Cassar Petroleum Condition Race. Klassi Silver A. Dist – 2140m. 1.
Prince Lu (S. Portelli) {in – 2.40.7” (1.15.1”) 2. Zandina Boshoeve (R. Gatt) 3. Matador Knick (C. Farrugia) 4. Mind Your Head (N. Baldacchino) VII Ti;rija. Finali Cassar Petroleum Condition Race. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Midnight Passion (E. Bezzina) {in – 2.39.4” (1.14.5”) 2. Charm Hammering (C. Farrugia) 3. Skars Hanna (J. Said) 4. Prince Gaillard (C. Camilleri) VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Qurieux Du Ponchet (N. Baldacchino) {in – 3.23.3” (1.17”) 2. Partisan de Bouere (B. Hili) 3. Prince November (M. Cauchi) 4. Neo De Mira (G. Muscat)
minn Esmeralda Run (Kevin Sciberras) u Monte Cinto Mag (Benny Briffa). Hulegardens Filur (Noel Baldacchino) kellu wkoll wirja po]ittiva bi pjazzament fir-raba’ post. Darren Marmara`, f’isem lisponsors, ippremja lis-sidien u ssewwieqa ta]-]wiemel rebbie[a ta’ dawn il-finali. Matul il-laqg[a, Noel
Baldacchino ;ie premjat b[ala la[jar sewwieq tax-xahar li g[adda. Barra plakka kommemorattiva, Baldacchino, ng[ata wkoll tifkira mill-Kumpanija P & M Farrugia, importaturi ta’ dak kollu li g?andu x’jaqsam matti?rijiet ta]-]wiemel. Il-prezentazzjoni f’isem din il-kumpanija saret minn Lorraine Cunningham.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
28
SPORT
BASKETBALL – ST. JAMES HOSPITAL SHIELD
Starlites l-a[[ar fis-semi-finali Meta ntlag[bu l-a[[ar ]ewg partiti mill-ewwel fa]i tas-St James Hospital Shield, Starlites kisbu post fis-semi-finali wara li Si;;iewi Remax tilfu kontra Athleta A to Z Electronics. Fillog[ba l-o[ra Floriana Royce spi//aw l-ewwel fil-grupp b’reb[a fuq Bupa Luxol. Reb[a minima Bupa Luxol. .........................75 Floriana Royce ....................76 (17-20, 19-22, 10-19, 29-15) Luxol : P.J. Cordina 8, M. Mercieca 2, A. Micallef 6, A. Micallef Trigona, C. Cassar, J.P. Schembri 3, N. Vasovic 9, T. Paris, M. Myers Keitt 45, J. Willoughby, J.P. Bonnici , S. Capello 2. Floriana: O. Shamala, D. Elston 33, D. Camilleri 6, P. Shoults 5, S. Borg 12, J. Cini, C.
Calleja, D. Schembri 20, S. Saakian, D. Agius. Referees: B. Vassallo, E. Mangani u S. Gouder. F’log[ba finali e//itanti, Floriana rnexxilhom i]ommu punt vanta;; biex fis-semifinali jilag[bu kontra Starlites. Bi]-]ew; barranin f’burdata tajba, il-log[ba kienet bilan/jata sa [ames minuti wara l-mistrie[, biex l-ewwel Floriana kellhom mument tajjeb u fl-a[[ar rajna l-isforzi qalbiena tal-Luxol. Wara li Floriana marru 8-2 minn fuq, Luxol tjiebu u g[amlu l-iskor indaqs 10-10. Floriana rkupraw u re;g[u marru tmien punti fuq quddiem 20-12. Luxol kisbu l-ewwel basket tat-tieni sessjoni biex marru punt il-bog[od 20-19, imma g[axar minuti ming[ajr risposta
g[enu lil Floriana jmorru 30-19 minn fuq. Wara time-out, Luxol g[addew minn dan il-mument diffi/li biex sal-mistrie[ naqqsu l-i]vanta;; g[al 42-36. Wara l-mistrie[, Floriana lewwel xejnu l-isforzi tal-Luxol u kif M. Keitt ma baqax pre/i] fix-xuttijiet, Floriana [adu vanta;; biex bdew l-a[[ar g[axar minuti b’vanta;; tajjeb. Luxol ]iedu l-isforzi tu l-full court press fixkel xi ftit lil Floriana. Luxol mir-rebounds bnew fast breaks li rawhom sitt punti l - bog[od 66 - 60 meta kien baqa’ erba’ minuti mittmiem. Bil-Floriana jitilfu free-throws u Luxol jiskbu tlett xuttijiet milbog[od resqu vi/in, biss ]ew; free-throws ta’ P. Shoults ta rreb[a lil Floriana.
Superjuri g[al kollox Si;;iewi Remax. ..................44 Athleta A to Z Electronics..73 (11-24, 8-11, 11-20, 14-18) Si;;iewi: G. Coleiro 3, A. Debattista, S. Sammut 9, C. Sammut 2, S. Mamo, L. Camilleri, A. Borg 8, L. Ross 4, J.P. Antoncich , N. Falzon, C. Kodomaris 14, M. Matijevic 4. Athleta: M.Naudi 20, H. Soufian, D. Bugeja 4, C. Patus 31, M. Griscti, W. Spiteri, O. Said 13, S. Pace, B. Bartolo, S. Schembri 5. Referees: E. Mangani, S. Gouder u L. Camilleri.
Si;;iewi li riedu reb[a biex ikomplu jisperaw ma kellhomx risposta g[al-log[ob veloci talAthleta fejn l-Amerikan C. Patus qed i]id fil-log[ob. Si;;iewi hu l-aktar tim li bata bir-regola li jrid ikun hemm ple-
jer ta’ ta[t it-23 sena qed jilg[ab. Athleta ma tawx /ans lil Si;;iewi u wara li kienu 10-4 komplew jiddominaw biex spi//aw l-ewwel sessjoni 24-11 minn fuq. Si;;iewi tjiebu, imma Athleta xorta komplew xi ftit a[jar u salmistrie[ il-vanta;; kien 35-19. Bir-reazzjoni tas-Si;;iewi ma tasalx, Athleta komplew jiddettaw sat-tmiem. Reb[a komda
Kif kien mistenni, Honey Athleta hu r-raba’ tim tan-nisa li g[adda g[as-semi-finali wara reb[a komda fuq Phoenix Petrus Loyola 76-24. Fit-tieni log[ba Caffe Moak Luxol spi//aw l-ewwel filgrupp meta kisbu reb[a tajba fuq Hibs 74-45.
Alan Borg ta’ Si;;iewi ssikkat minn Steve Schembri ta’ Athleta u mg[ejun minn Louis Camilleri (ritratt. Joseph Galea)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
29
SPORT Football Taljan
Roma jwaqqfu rekord fis-Serie A AS Roma waqqfu rekord g[all-a[jar bidu fis-Serie A meta g[elbu lil Udinese 1-0 u kisbu ddisa’ reb[a minn daqstant partiti biex issuperaw ir-rekord ta’ Juventus. I/-Champions Juventus g[elbu lil Genoa 2-0 waqt li Napoli wkoll ]ammew il-pass b’reb[a fuq Torino u Fiorentina re;g[u dawru telfa f’reb[a.
NAPLI - }ew; penalties skorjati t-tnejn mill-Ar;entin Gonzalo Higuain, li b’hekk skorja [ames gowls fis-Serie A taw reb[a 2-0 lit-tim ta’ Rafa Benitez. Torino spi//aw b’g[axar plejers meta tke//a Migjen Basha g[al fawl fuq Pandev minn wara. BOLOGNA – Bologna g[elbu lil Livorno 1-0 biex [adu l-ewwel reb[a tal-ista;un. Ilgowl fi Stadio Renato Dall’Ara skorjah Jose Crespo wara tliet minuti. CATANIA – L-unika partita li ntemmet ming[ajr gowls kienet bejn Catania u Sassuolo. VERONA – Fiorentina komplew bil-forma brillanti u wara s-su//ess fuq Juventus reb[u wkoll 2-1 g[and Chievo Verona fejn re;g[u dawru telfa f’reb[a. Chievo fet[u l-iskor minn Cesar imma Cuadrado ;ab id-draw qabel il-mistrie[ u l-istess plejer skorja l-goal tar-reb[a fl-64 minuta, it-tnejn fuq su;;erimenti ta’ Rossi. TURIN – Carlos Tevez skorja l-[ames gowl tieg[u fis-Serie A sa minn meta ng[aqad ma’ Juventus ming[and Manchester City hekk kif i/-Champions g[elbu lil Genoa 2-0 u baqg[u fit-tielet post. Tevez skorja 13-il
Michael Bradley ji//elebra l-gowl li bih Roma waqqfu r-rekord
Ri]ultati u klassifiki
minuta wara li Arturo Vidal kien feta[ l-iskor g[at-tim ta’ Conte minn penalty fit-23 minuta. PARMA – Is-serje negattiva ta’ AC Milan kompliet b’telfa o[ra drammatika g[and Parma 3-2. Il-gowl li dde/ieda l-partita wasal fid-90 miuta minn Marco Parolo. Milan kienu skorjaw ]ew; gowls f’]ew; minuti fittieni taqsima wara li kienu 2-0 minn ta[t, b’Alessandro Matri u Matias Silvestre isibu x-xibka. Imma Parolo tahom ir-reb[a bittieni gowl personali waqt li Antonio Cassano kien skorja lgowl l-ie[or. UDINE – Ir-rekord perfett ta’ AS Roma kien g[oddu ntemm meta g[and Udinese kellhom lid-difensur Maicon imke//i fil65 minuta meta l-iskor kien g[adu ma nfeta[x. Imma goal lejn it-tmiem ta’ Michael
Serie A
Bradley po;;a lil Roma b’27 punt minn disa’ partiti u ]ammew [ames punti vanta;; fuq Napoli u Juventus. B’hekk it-tim ta’ Rudi Garcia kiser irrekord imwaqqaf minn Juventus. RUMA – Is-sostitut Miroslav Klose da[al fit-tieni taqsima u bidel il-partita favur Lazio kontra Cagliari. Wara taqsima fejn Cagliari dehru a[jar, Klose skorja bir-ras fit-52 minuta u tliet minuti wara reba[ penalty minn fuq Pisano li minnu Candreva skorja r-raba’ gowl tieg[u fisSereie A dan l-ista;un. G[al Klose dan kien l-ewwel gowl flOlimpico dan l-ista;un u t-tieni wie[ed fis-Serie A. B’din irreb[a Lazio telg[u fis-seba’ post waqt li Cagliari baqg[u b’g[axar punti daqs Udinese u Torino.
FUTBOL
Torres isalva lil Chelsea Fernando Torres appropfitta minn mument ta’ pawsa ta’ Manchester City fl-a[[ar sekondi tal-log[ba biex ta reb[a lil Chelsea 2-1 fi Stamford Bridge f’wa[da mill-erba’ partiti millPremiership Ingli] ilbiera[. Sergio Aguero b’gowl millisba[ kien deher li ta draw lil City sakemm nuqqas ta’ ftehim fid-difi]a wassal lil Torres japprofitta u jix[et lill-manager Mourinho f’dellirju ta’ fer[. Torres kien ukoll involut flewwel gowl ta’ Chelsea skorjat minn Andre Schurrle fl-ewwel taqsima. Penalty skorjat minn Roberto Soldado ta reb[a 1-0 lil Tottenham kontra Hull u
po;;ihom fir-raba’ post. Tottenham kellhom jit[abtu ferm aktar milli mistenni hekk kif Hull taw prestazzjoni o[ra tajba. West Ham fallew bosta /ansijiet fa/li fl-ewwel taqsima biex kienu mi]muma draw 0-0 minn Swansea City fil-Liberty Stadium. Dan ir-ri]ultat ifisser li Swansea g[adhom qatt ma reb[u partiti konsekuttivi fl2013. Sunderland ta[t it-tmexxija ta’ Gus Poyet taw wirja mill-aqwa biex g[ebu lil Newcastle 2-1. Fabio Corini da[al sostitut u skorja sitt minuti mit-tmiem biex ta reb[a prezzju]a lil Poyet fl-ewwel log[ba fi Stadium of
Light sa minn meta [a t-tmexxija. Steven Fletchet feta[ l-iskor g[al Sunderland qabel Mathieu Debuchy kien ;ab id-draw. Ri]ultati
Premiership
Sunderland v Newcastle Chelsea v Man City Swansea v West Ham Tottenham v Hull City
2-1 2-1 0-0 1-0
Charlton v Wigan A.
0-0
The Championship Bundesliga
Freiburg v Hamburg 0-3 B’gladbach v E. Frankfurt 4-1
Premier Sko//i]
Partick T. v Celtic 1-2 St. Johnstone v Motherwell 2-0
Bologna v Livorno 1-0 Catania v Sassuolo 0-0 Chievo v Fiorentina 1-2 Inter v Verona 4-2 Juventus v Genoa 2-0 Lazio v Cagliari 2-0 Napoli v Torino 2-0 Parma v Milan 3-2 Sampdoria v Atalanta 1-0 Udinese v Roma 0-1 Kif Jinsabu L R D T F K Pt Roma Napoli Juventus Inter Fiorentina Verona Lazio Parma Atalanta Milan Udinese Torino Cagliari Sampdoria Livorno Genoa Catania Bologna Sassuolo Chievo
9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9
9 7 7 5 5 5 4 3 4 3 3 2 2 2 2 2 1 1 1 1
0 0 23 1 20 1 18 3 1 23 3 1 19 1 3 18 2 3 14 3 3 16 0 5 11 2 4 16 1 5 9 4 3 13 4 3 10 3 4 9 2 5 9 2 5 8 3 5 6 3 5 10 3 5 7 1 7 7 1 1
L-aqwa skorers
27 6 22 10 22 11 18 11 18 16 16 12 14 17 12 12 12 16 11 10 10 15 10 14 10 14 9 13 8 14 8 13 6 22 6 22 6 17 4 1
8 gowls - G. Rossi (Fiorentina) 6 gowls - A. Cerci (Torino), R. Palacio (Inter) 5 gowls - Jorginho (Verona), M. Hamsik (Napoli) 4 gowls - J. Callejon (Napoli), G. Denis (Atalanta), A. Florenzi (Roma), C. Tevez (Juventus), Candreva (Lazio)
Log[ob li jmiss It-Tlieta 29-10
Atalanta v Inter L-Erbg[a 30-10 Cagliari v Bologna Fiorentina v Napoli Genoa v Parma Verona v Sampdoria Juventus v Catania Livorno v Torino Milan v Lazio Sassuolo v Udinese Il-{amis 31-10 Roma v Chievo
Serie B
Bari v Trapani 1-1 Brescia v Siena 2-2 Carpi v Latina 1-1 Juve Stabia v Empoli 0-2 Palermo v Varese 0-0 Reggina v Pescara 2-3 Spezia v Modena 2-1 Ternana v Crotone 2-3 V. Lanciano v Padova 1-0 Novara v Cesena illum Kif Jinsabu L R D T F K Pt V. Lanciano Empoli Cesena Crotone Avellino Palermo Spezia Varese Modena Cittadella Brescia Latina Siena Trapani Carpi Pescara Novara Ternana Bari Reggina Padova J. Stabia
11 11 10 11 10 11 11 11 11 10 11 11 11 11 10 11 10 11 11 11 10 11
7 7 6 6 5 5 4 4 4 3 2 2 4 2 3 2 2 2 3 2 2 1
4 0 14 5 2 2 18 8 2 2 15 8 1 4 19 17 3 2 12 9 3 3 16 10 5 2 11 10 4 3 13 11 3 4 16 12 4 3 8 12 7 2 15 14 7 2 7 9 5 2 22 16 6 3 14 12 2 5 7 13 5 4 15 15 4 4 8 16 4 5 16 15 3 5 9 11 3 6 9 18 1 7 7 17 2 8 8 21
Lega Pro Grupp A
Albinoleffe v Vicenza Entella v Pavia Feralpisalo` v Como Lumezzane v Carrarese Pro Vercelli v San Marino Propatria v Venezia Savona v Reggiana Suditrol v Cremonese
Grupp B
Ascoli v Lecce Benevento v Salernitana Grosseto v Frosinone Gubbio v Pisa Paganese v Barletta Viareggio v Prato Perugia v Catanzaro Pontedera v Nocerina
25 23 20 19 18 18 17 16 15 13 13 13 12 12 11 11 10 10
9 9 7 5
0-1 2-1 1-0 3-0 4-0 1-0 2-1 3-1 2-5 1-2 1-1 1-0 2-0 0-2 illum
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
30
SPORT
U*BET FA TROPHY
Pieta jikkwalifikaw b’gowl ta’ Refalo Christopher Cassar
{AMRUN S. ...........................0 PIETA H. .................................1 {amrun S – J.C. Debattista,
M. Busuttil (G. Scerri), L. Grech, A. Borg, D. Nazari, R. Mangion, J. Grech, R. Spiteri, A. Pignataro, G. Formosa, A. Micallef (M. Busuttil). Pieta H – M. Montfort, L. Mutasi, M. Borg, Q. Refalo, T. Agius (C. Grech), L. Mallia (R. Vellude Varella), K. Cesare, C. Attard, A. Spiteri, C. Frendo (C. Cassar), O. Anonam. Referee – Clayton Pisani Gowl ta’ Quilin Refalo sitt minuti mit-tmiem po;;a lil Pieta` Hotspur fit-tielet round talU*BET FA Trophy. F’konfront mill-iktar bilan/jat u nteressanti kienu Pieta li kisbu l-kwalifikazzjoni kontra {amrun, li minkejja li kellhom wirja tajba u qalbiena re;g[u spi//aw fuq in-na[a telliefa. Dawn i]-]ew; na[at iltaqg[u ftit tal-;img[at ilu fil-kampjonat u dakinhar Pieta kienu reb[u 3-1. Il-biera[ ming[ajr l-attakknt Raphal Kooh Sohna, Pieta` sabuha bi tqila biex jeg[lbu lill;irien tag[hom, li g[al mumenti twal fil-log[ba dehru l-a[jar tim. I]da l-{amruni]i huma nieqsa minn esperjenza u naqsu li jisfruttaw l-opportunitajiet li [olqu u fla[[ar minuti kienu kastigati millgowl rebbie[ ta’ Refalo. L-ewwel azzjoni kienet ta’ Pieta` permezz ta’ Terence Agius li qassam lejn Mutasi li xe[et ftit barra. Risposta immedjata talIspartans b’daqqa ta’ ras ta’ Pignataro salvata minn Montfort
li rritorna fil-lasta ta’ Pieta. Fis16-il minuta azzjoni tajba ta’ Pieta` fejn Terence Agius ikkontrolla l-ballun tajjeb u mpenja lilgowlkeeper Debattista li salva b’diffikulta`. Fil-35 minuta /ans tad-deheb g[al {amrun li f’kontrattak velo/i qabdu d-difi]a ta’ Pieta ]bilan/jata fejn Pignataro qassam lejn Jake Grech li wa[du kien im/a[[ad minn Montfort. }ew; minuti wara azzjoni o[ra tajba ta’ {amrun bil-kross ta’ Micallef lejn Jake Grech li l-first timer tieg[u mar ftit barra. Kien mument tajjeb ta’ {amrun u xutt bid-dawra ta’ Pignataro g[adda ftit g[oli. Montfort re;a’ salva fuq daqqa ta’ ras mill-vi/in ta’ Nazari wara azzjoni ta’ korner. {amrun komplew jinsistu u fl-a[[ar minuti resqu ferm qrib li jift[u l-iskor meta d-difensur ta’ Pieta Andrew Spiteri laqat il-lasta tieg[u stess f’attentat li jikklerja. It-tieni taqsima kienet iktar kwieta u kienet iktar bilan/jata wara li {amrun iddominaw lewwel taqsima. Quilin Refalo kellu xutt imur ftit barra u fis-70 minuta {amrun ferm vi/in ilgowl meta Adrian Borg wa[du quddiem Montfort kien im/a[[ad mill-gowlkeeper ta’ Pieta. Fit-78 minuta xutt tas-sostitut Varella kien salvat minn Debattista u sitt minuti mit-tmiem Pieta fet[u l-iskor. Azzjoni tajba bejn Frendo u QUILIN REFALO li wa[du quddiem Debattista skorja b’lob pre/i]. Minuta wara Varella g[al ftit ma skorjax ittieni gowl ta’ Pieta i]da Debattista salva tajjeb ma’ l-art.
Terence Agius ta’ Pieta` Hotspurs fl-azzjoni ma’ Jake Grech ta’ {amrun Spartans (ritratt> Trevor Sollars)
Premier
Dominju u kwalifikazzjoni g[all-Maroons ZURRIEQ .............................1 G}IRA U. .............................5 Zurrieq – R. Debono, J.
Garnier, K. Sacco, S. Wellman (S. Giglio), N. Abdilla, M. Cocks, Z. Vucovic (D. Darmanin), J. Briffa (C. Farrugia), D. Zammit, S. Azzopardi, O.L. Agbeobina. G]ira U – F. Tabone, E. Polanco, R. Forace, S. Pace (A. White), N. Tasic, B. Bondin (N. Gatt Coleiro), R. Deguara, C. Cassar, J. Ogunuppe (S. Shead), S. Meilaq, M. Kotyza. Referee – Malcolm Spiteri G]ira United g[addew fa/ilment g[al round ie[or meta kisbu reb[a fa/li kontra Zurrieq f’log[ba li ddominaw mill-bidu sat-tmiem. F’din il-log[ba bejn ]ew; eks-rebbie[a tal-kompe-
tizzjoni kienet mistennija tkun bilan/jata u akkanita fejn fillog[biet li lag[bu s’issa ]-]ew; na[at kollox kien jindika li se tkun log[ba bilan/jata. I]da ma kienx il-ka] g[aliex G]ira fet[u l-iskor kmieni fillog[ba u qatt ma [arsu lura fejn sa tmiem l-ewwel sessjoni kienu prattikament di;a` serr[u rashom mill-kwalifikazzjoni. Ma kienx hemm paragun bejn i]-]ew; na[at bit-tim ta’ Zurrieq juri debbolezzi kbar fid-difi]a filwaqt li G]ira g[amlu litteralment li riedu fl-attakk fejn Ogonupe u Kotyza re;a’ kelhom log[ba kbira. Bidu tajjeb tal-Maroons li wara seba’ minuti fet[u l-iskor. Ballun lejn Ogunuppe li kien im/a[[ad minn [ar;a
Ri]ultati lokali
kura;;ju]a ta’ Reuben Debono, u mir-rebound MARTIN KOTYZA rnexxielu jsib ixxibka. Wara dan il-gowl bikri G]ira komplew jilag[bu l-a[jar futbol, bit-tim ta’ Zurrieq rarament ikun perikolu] fl-attakk. Zurrieq minna[a tag[hom kellhom xi /ansijiet o[ra, l-iktar permezz ta’ Ogunnupe u Christian Cassar li resqu ferm qrib li jiskorjaw ittieni gowl ta’ G]ira. Fl-40 minuta G]ira United irduppjaw b’azzjoni tajba mibdija minn Ogunnupe li minn mal-linja qassam lejn MARTIN KOTYZA li ]amm mil-ballun tajjeb u spara fix-xibka millvi/in. Ftit qabel intemmet lewwel taqsima G]ira United skorjaw it-tielet gowl tag[hom
b’;irja tajba ta’ Kotyza li qassam lejn BJORN BONDIN li mill-vi/in skorja b’daqqa ta’ ras stupenda. Appena bdiet it-tieni taqsima G]ira skorjaw ir-raba’ gowl tag[hom b’azzjoni personali ta’ OGUNUPPE li da[al tajjeb filkaxxa qabe] lis-sostitut Stefan Giglio qabel spara fix-xibka filbaxx. Kwarta mit-tmiem G]ira skorjaw ukoll il-[ames gowl meta xutt angolat ta’ Ryan Deguara, li forsi kien ukoll sejjer barra, [abat mad-difensur Abdilla bilballun jispi//a fix-xibka. Fid-90 minuta gowl ta’ konsolazzjoni g[al Zurrieq permezz ta’ DANIEL ZAMMIT li skorja b’xutt fil-baxx minn qag[da angolata.
Mosta v Qormi Hibernians v Floriana
1-2 2-2
{amrun S. v Pieta` H }urrieq v G]ira Utd Ker/em A. v Luqa SA Xag[ra Utd v Mqabba Fgura Utd v Mdina K Marsaxlokk v San :wann Melita v Nadur Y. Marsaskala v SK Victoria W.
0-1 1-5 2-1 0-1 1-2 0-4 3-0 0-1
FA Trophy II Rd.
IASC II Div.
B’Kara SJ v Bir]ebbu;a T. 1-2 Senglea Y. v Zabbar CB 2-1 Safi v Mqabba A. 2-1
MAFA
Mqabba RA v Valletta S 0-2 Marsa WS v Vittoriosa L. 3-2
BASKETBALL St. James H. Shield Ir;iel Athleta v Si;;iewi Luxol v Floriana Nisa Luxol v Hibs
74-45
Rabat v Hotsticks
2-1
HOCKEY Challenge Cup
73-44 75-76
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
31
SPORT
Il-Greens jissieltu sal-a[[ar u jie[du punt Jacob J. Micallef
FLORIANA ........................(1)2 HIBERNIANS ....................(2)2 Floriana: D. Hanford, I. Edet,
S. Pisani, G. Roberts, C. Caruana, I. Coronado, C. Borg, J. Borg, B. Farrugia, G. Muir, S. Borg Sost:. L. Casha flok B. Farrugia 90’ Hibernians: M. Muscat, M. Tabone, J. Pearson, J. Lima, R. Soares, M. Diaz, A. Cohen, B. Kristensen, C. Failla, Z. Levnaic, J P. Farrugia. Sost: M. Bartolo flok M. Diaz. O. Obiefule flok Pearson Skurjaw: S. Pisani 19’ (F), R. Soares 24’, C. Failla 27’ (H), Coronado 77’ (F) Imwissija: B. Farrugia, Z. Levnaic, G. Roberts, E. Ibok, C. Failla. Referee: Philip Farrugia Il-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: I. Coronado }ew; timijiet min-na[at opposti fil-klassifika offrew spettaklu bi tliet gowls fl-ewwel nofs sieg[a. Tliet bidliet g[all-formazzjoni ta’ Nisevic filwaqt li Floriana bdew bl-istess 11 tala[[ar [ar;a tag[hom fir-reb[a kontra Mosta. Partita b’bidu
velo/i bla wisq [ela ta’ [in mi]]ew; timijiet offriet numru ta’ azzjonijiet mi]-]ew; formazzjonijiet. Floriana mill-ewwel fuq l-attak u kienet [arba tas-solitu Igor Coronado li ppenetra tajjeb iddifi]a tal-Hibs, ikkrossja lejn STEVE PISANI li wara li kkontrolla xe[et wara Mario Muscat u po;;a lill-Furjani]i fil-vanta;;. Ftit minuti biss wara Hibernians wie;bu bi freekick fi tliet kwarti ta’ grawnd. Kien lispe/jalista Clayton Failla bi pre/i]joni sab lil RODOLFO SOARES li g[ola fuq kul[add, anti/ipa lil Hanford u ;ab id-drow g[al-leaders. Anqas kienu g[addew [ames minuti li Hibs ma re;g[ux kienu fuq l-attakk. Azzjoni tajba ma[duma minn Jean Paul Farrugia li da[[al lil Failla fillog[ob u l-istess CLAYTON FAILLA, mill-vi/in spara fixxibka u qaleb ir-ri]ultat. Fit-tieni taqsima, ]-]ew; timijiet [ar;u aktar attenti tant li g[al [inijiet twal il-log[ob kien maqsum f’nofs il-grawnd b’diversi azzjonijiet minn Coronado u Cohen li kienu l-aktar perikolu]i g[al Floriana u Hibs rispettiva-
Kif Jinsabu Hibernians Valletta Birkirkara Sliema W. Naxxar L. Mosta Tarxien R. Vittoriosa S. Balzan Qormi Floriana (-6) Rabat A.
L R D T F K Pt 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9 9
7 7 6 5 4 4 2 2 2 2 3 1
2 0 24 10 23 0 2 18 7 21 2 1 12 6 20 3 1 16 9 18 1 4 13 12 13 0 5 16 14 12 2 5 13 19 8 2 5 10 17 8 2 5 9 15 8 1 6 12 18 7 3 3 12 11 6 0 8 5 22 3
ment. Floriana komplew ji;;ieldu u nsew kull intopp li g[andhom barra l-grawnd biex fis-77 minuta re;g[et kienet il-pinna tal-artist Coronado li ffirma t-2-2. Minn azzjoni personali li bdiet minn mal-linja xellugija, IGOR CORONADO ;ibed g[an-nofs, qorob lejn il-kaxxa ]-]g[ira u bi klassi g[eleb lil Mario Muscat. Aktar tard fil-partita azzjonijiet mi]-]ew; timijiet ]ammew ilgoalkeepers rispettivi attivi b’xuttijiet ta’ Jackson Lima u Cohen g[all-Hibs u Coronado g[al Floriana. Finalment draw ;ust li kkuntenta l-aktar lill-Furjani]i u anki lBeltin li issa jinsabu biss ]ew; punti bog[od mit-tim tal-qu//ata, Hibs.
Igor Coronado ta’ Floriana sikkat minn Levnaic ta’ Hibernians (ritratti> Trevor Sollars)
Mosta jkomplu jiddi]appuntaw MOSTA .............................. (0)1 QORMI................................(1)2
Mosta: O. Borg, A. Cini, K. Farrugia, T. Farrugia, M. Micallef, K. Zammit, L. Duriska, R. Faria Silva, C. Martins Fernandes, H. Bara, B. Kaljevic. Sost: G. M. Piccione flok L. Duriska 45’, J. Brincat flok B. Kaljevic 84’, I. Grech flok K. Farrugia 85’ Qormi: M. Farrugia, A. Effiong, G. Bellucci, L. Grech, R. Bajada, T. Caruana, O. Bugeja, C. Terrible, J. Bondin, R. Innocenti, R. Sammut. Sost: F. Santaguida flok L. Grech 76’, D. Pisani flok C. Terribile 86’ Skurjaw: A. Effiong 19’ (Q) O. Bugeja (awto gowl) 75 ‘(M), R. Bajada pen 81’(Q) Imwissija: T. Caruana 36min, R. Bajada 37min, R. Innocenti 45min. O. Borg 79min, M. Micallef 81min J. Brincat. Referee: Glenn Tonna In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: Alfred Effiong Ta[t xemx donnha Sajfija, Mosta u Qormi jiddi]appuntaw b’log[ba fqira li ftit li xejn offriet azzjonijiet tant li l-ewwel xutt denju Mosti wasal wara kwa]i 70 minuta. Mosta kienu ;ejjin minn
Innocenti ta’ Qormi jissielet ma’ tliet plejers ta’ Mosta
]ew; telfiet konsekuttivi u naqsu milli jibdlu l-fortuna tag[hom filwaqt li Qormi nsew l-a[[ar telfa’ tag[hom u komplew jibnu fuq iddraw kontra /-Champions renjanti Birkirkara.
Ftu[ relattivament kwiet li kien rifless matul il-partita kollha u kellna nistennew g[al aktar minn kwarta g[all-ewwel azzjoni. Kienu Qormi li [olqu lftit azzjonijiet tal-bidu tal-ewwel
taqsima permezz ta’ Alfred Effiong u Christian Terribile li ftit li xejn kienu perikolu]i biex fid-19-il minuta re;a’ kien protagonista EFFIONG. Wara li seraq ballun minn mal-linja,
nifed id-difi]a Mostija b’[effa, u b’xutt angolat g[eleb lil Omar Borg u xe[et lil Qormi filvanta;;. Hekk intemmet l-ewwel taqsima bil-partitarji xejn kuntenti bil-livell ta]-]ew; timijiet. Tibda t-tieni taqsima u wara bidu medjokri b’[afna log[ob bla sistema f’nofs il-grawnd Alfred Effiong jer;a’ jkun il-punt ta’ riferiment g[at-tim Qormi bl-attakki tag[hom ibba]ati kollha fuqu. Wara 70 minuta jasal l-ewwel xutt g[at-tim Mosti u fl-a[[ar kwarta l-partita [adet il-[ajja. Mano Micallef ja[rab tajjeb mallinja, jix[et kross fil-baxx u li]vinturat OWEN BUGEJA ixellef fil-lasta tieg[u stess. Qormi wettqu reazzjoni u ftit mumenti wara re;g[u marru filvanta;;. Omar Borg ji;i ;;udikat li ffawlja lil Santaguida fil-kaxxa u mill-istess penalty, RODERICK BAJADA ma ]baljax. Tkompli l-forma di]astru]a Mostija li g[alkemm ipprovaw iwettqu reazzjoni lejn l-a[[ar u anke kellhom daqqa ta’ ras ta’ Tyrone Farrugia mtajra minn fuq il-linja, ftit li xejn [olqu azzjonijiet u rari kienu perikolu]i. G[alkemm anqas Qormi m’offrew spettaklu, almenu g[amlu bi]]ejjed biex jimmeritahom reb[a.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 28 ta’ Ottubru, 2013
32
LOKALI
Id-delegazzjoni g[olja mill-kumpanija tal-istat ?ini], Shangai Electric, waslet Malta lbiera[ il-{add u ntlaqg[et mill-Ministru Konrad Mizzi u mi/-Chairman tal-Enemalta Charles Mangion. Bil-wasla fl-ajruport tad-delegazzjoni g[olja ?ini]a li f’Malta se tkompli t-ta[ditiet mal-Gvern Malti dwar il-privatizzazzjoni tal-Enemalta li dwaru di;á ntla[aq ftehim u kien iffirmat fi/-?ina, ma kinitx av]ata l-media. (Ritratt> Joseph Galea)
Id-deputat konsulent Jidher li l-Gvern Laburista kompla fit-triq li f’seba’ xhur jag[mel dak li qatt ma sar f’25 sena. Il-moda l-;dida hi li lGvern ta’ Muscat qed jimpjega b[ala konsulenti lil Deputati eletti fuq in-na[a tal-Gvern stess. Minn mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Charló Bonnici, sirna nafu li d-Deputat Laburista Silvio Schembri qed jit[allas mad-¤39,000 fis-sena b[ala konsulent fil-Ministeru talEkonomija u l-Investiment immexxi minn sie[bu l-Ministru Chris Cardona. Ma kienx bi]]ejjed li l-Gvern Laburista biddel il-li;i biex Membri Parlamentari jkun jista’ jpo;;ihom fuq bordijiet talgvern, minkejja l-kunflitt ta’ interess li din il-po]izzjoni to[loq ma’ xog[olhom b[ala rappre]entanti tal-poplu, issa beda jag[tihom il-konsulenza wkoll. Dan hu [a]in g[al diversi ra;unijiet. L-ewwel nett, deputat hu elett g[ax il-poplu jidhirlu li dan jista’ jikkontribwixxi fit-tfassil tal-politika ta’ pajji]na. Qieg[ed fil-Parlament biex jag[ti ssu;;erimenti tieg[u, jag[ti lkontribut tieg[u, u jag[ti sehmu. Imma issa jidher li g[al nies b[al Silvio Schembri mhux bi]]ejjed l-onorarja parlamentari biex jag[tu sehemhom. Iridu paga o[ra biex jag[mlu dak li suppost huma di;à fid-dmir li
jag[mlu b[ala deputati. Dan jikxef politi/i li mhux qeg[din hemm biex jag[tu imma biex jie[du, mhux biex iservu imma biex jisservew. It-tieni nett, il-po]izzjoni ta’ Silvio Schembri tpo;;ieh f’kunflitt ta’ interess /ar. Schembri n[atar ukoll Chairman talKumitat tal-Kamra g[allAffarijiet Ekonomi/i, kariga li ;;orr paga o[ra. Xog[ol dan ilKumitat hu li jag[rbel il-[idma tal-Gvern fil-qasam talekonomija. Jista’ Silvio Schembri, i/-Chairman talKumitat, jag[rbel ix-xog[ol talMinisteru tal-Ekonomija li tieg[u hu konsulent Silvio Schembri stess? X’ji;ri jekk ilKumitat jara xi nuqqasijiet? Silvio Schembri /-Chairman [a jkun jista’ jwiddeb lill-Ministeru li [a l-pariri ta’ Silvio Schembri l-konsulent? Dan hu t-tba]wir fl-istandards li dan il-Gvern qed jimxi bihom tort tal-fatt li jrid i]id il-paga tad-deputati tieg[u ming[ajr ma jmur lura mill-frattarija li qajjem fuq ]idiet fl-onorarja. Ir-reg[ba ta’ Schembri ma tiqafx hawn. Jidher li g[al Silvio Schembri mhux bi]]ejjed l-onorarja parlamentari, l-onorarja ta’ chairman, il-paga ta’ konsulent u l-paga ta’ part-time lecturer lUniversità (resident li ltqajt mieg[u din il-;img[a qalli: “na[seb g[andu d-don talbilokazzjoni biex ikun f’dawn il-postijiet kollha fl-istess [in!”).
Mark Sammut markasammut@gmail.com
jiddefendi l-po]izzjoni tieg[u, Silvio Schembri gideb meta qal li qabel l-elezzjoni kien konsulent bl-istess kundizzjonijiet mal-Ministeru tal-Agrikoltura, xi [a;a li ;iet mi/[uda milleksMinistru George Pullicino. Silvio Schembri, sa qabel l-elezzjoni, kien Manager tal-GAL Xlokk, Grupp mag[mul minn numru ta’ kunsilli lokali tanna[a t’isfel ta’ Malta kollha b’ma;;oranza Laburista, fejn kien jamministra fondi tal-
Il-Gvern Laburista biddel il-li;i biex Membri Parlamentari jkun jista’ jpo;;ihom fuq bordijiet tal-gvern, minkejja l-kunflitt ta’ interess li din il-po]izzjoni to[loq ma’ xog[olhom b[ala rappre]entanti tal-poplu, u issa beda jag[tihom il-konsulenza wkoll. Dan hu [a]in g[al diversi ra;unijiet. Apparti dawn, il-Ministru Manwel Mallia [atar lill-mara ta’ Silvio, Deandra Schembri, fuq il-Bord tal-Pulizija u fuq Bord tal-Appelli tar-Refu;jati. Dan meta g[ad g[andha 27 sena u m’g[andhiex la l-kompetenza u lanqas l-esperjenza g[al dawn i]-]ew; karigi. Kif drajna f’dawn is-seba’ xhur, il-meritokrazija Labour-style hi bba]ata biss fuq kemm int ba]u]lu minn ta’ ;ewwa. U dan mhux bi]]ejjed. Biex
Unjoni Ewropea g[al dan irre;jun, u fejn il-po]izzjoni tieg[u kienet im[allsa direttament mill-fondi tal-Unjoni Ewropea. Fondazzjoni li tinkludi l-Kunsill ta’ {al Luqa, fejn isSindku John Schembri hu missier Silvio, u li tinkludi lmara ta’ Silvio b[ala ‘partner so/jali’. Anké hawn, wie[ed irid jag[mel /ertu mistoqsijiet fuq loperat ta’ din il-Fondazzjoni u fuq kif pro;etti f’dan il-programm intu]aw biex minnhom
Silvio Schembri g[amel kampanja personali. Biex issa npo;;u /-/irasa fuq il-kejk, il-GAL Xlokk idde/ieda li lil Silvio, li irri]enja mill-kariga f’Marzu li g[adda, apparti 10% performance bonus jit[allas ta’ erba’ xhur paga extra sa Awwissu li g[adda mill-istess fondi tal-programm. Jit[allas ta’ xhur li fihom ma [adimx g[allFondazzjoni, g[ax miskin qalu li “wettaq xog[ol siewi [afna”. Kostitwent ie[or li kien qed ikellimni din il-;img[a qalli: “Dawn b’kemm-il [alq iridu jieklu?” Il-problema hi li g[al dan kollu qed in[allsu a[na. B[alma qed in[allsu g[al konsulenzi ta’ nies b[al Toni Abela, Miriam Dalli u tal-[bieb li dehru fuq il-billboards. Vera li qabel l-elezzjoni Silvio Schembri qal li g[andu g[al qalbu l-familji. Li ma qalilniex hu li kien qed jirreferi g[all-but tal-familja tieg[u. Imma ma tantx hemm biex tiskanta b’din l-attitudni. Wara kollox, qed jimxu fuq l-e]empju tal-Prim Ministru.
media•link COMMUNICATIONS