Nru 13,580
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com
Il-Kummissarju tal-Pulizija mgiddeb
Norman Vella
Responsabbiltà politika
Il-Kummissarju tal-Protezzjoni tad-Data jg[id li ma saret l-ebda talba lis-Service Providers
Il-Kummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit u l-Prim Ministru Joseph Muscat g[andhom jerfg[u r-responsabbiltà politika g[al dak li ;ara fl-a[[ar jiem fil-konfront ta’ Norman Vella. G[at-tieni darba f’xahar il-Partit Nazzjonalista sa[aq li lpo]izzjoni tal-Kummissarju m’g[adhiex tenibbli.
Matthew Bonett F’de/i]joni li l-Oppo]izzjoni
Sensji
Nazzjonalista ppublikat ilbiera[ waranofsinhar, il-Kummissarju g[all-Informazzjoni u l-Protezzjoni tad-Data giddeb lill-Kummissarju tal-Pulizija, l-Prokuratur Legali Peter Paul Zammit, fil-ka] ta’ Darryl Luke Borg. Fi tliet /irkostanzi differenti f’Awwissu li g[adda, il-PL Peter Paul Zammit kien qal li talab g[al phone logs biex jara min kellem lil min l-ewwel fil-ka] ta’ Darryl Luke Borg li ;ie arrestat minkejja li ma kienx hu li wettaq ir-reat. Lewwel /irkustanza li fiha, Peter Paul Zammit g[amel din id-dikjarazzjoni kienet waqt il-programm Iswed fuq l-Abjad, meta qal “dawn qed ng[idhom wara li ;ew ikkonfermati tramite l-phone logs li ovvjament nafu min /empel lil min l-ewwel.” It-tieni /irkustanza li fiha Peter Paul Zammit sostna dan kien fi twe;iba li bag[at g[al mistoqsijiet li bag[tlu dan il;urnal fit-23 ta’ Awwissu, meta g[all-mistoqsija liema reat ji;;ustifika t-talba tieg[u g[allogs tat-telefonati, hu rrefera g[all-Avvi] Legali 198 tal-2008. Dikjarazzjoni simili g[amilha fi stqarrija li [are; il-Kummissarju tal-Pulizija fit-28 ta’ Awwissu. Madanakollu, f’de/i]joni li
Ara pa;na 2
Tke//i sitt [addiema
Il-kumpannija Carlo Gavazzi li ilha f’Malta sa mill-1976 ke//iet sitt [addiema g[ax naqqsilha x-xog[ol. Tnaqqas ukoll il-pagi tal-[addiema min[abba l-istess ra;uni. Ara pa;na 3
Is-Sirja
Il-Kumissarju tal-Pulizija jibqa’ fi/-/entru tal-kontroversja hekk kif il-veritá qed tkompli to[ro; anke fil-ka] ta’ Darryl Luke Borg
ppublika l-Kummissarju g[allProtezzjoni tad-Data jo[ro; /ar li l-ebda service provider f’Malta, ji;ifieri la l-Vodafone, la l-GO u lanqas il-Melita, ma r/evew talba ming[and ilPulizija b’rabta ma’ dan il-ka]. Il-Kummissarju g[all-
Protezzjoni tad-Data qal ukoll illi kieku saret din it-talba, lKummissarju kien ikun qed jikser il-li;i, g[aliex talba b[al din ma kienitx tkun ;ustifikata peress li ma kien hemm l-ebda reat serju li rrefera g[alih ilKummissarju tal-Pulizija.
Dan kollu ;ie ]velat waqt konferenza tal-a[barijiet indirizzata mix-Shadow Minister g[allIntern u s-Sigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi u mill-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius.
Impenjati kontra l-armi kimi/i
g[al pa;na 2
Materjal iddikjarat g[all-produzzjoni tal-armamenti qerrieda jinqered qabel id-deadline. Ara pa;na 11 Futbol Lokali
U*BET FA TROPHY
Hibs, holders tal-U*BET FA Trophy jiltaqg[u kontra Senglea fit-tielet rawnd tal-kompetizzjoni. B’Kara jilag[bu kontra Vittoriosa u Valletta kontra Melita. Ara pa;na 34
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
2
LOKALI
Il-Kummissarju u l-Prim Ministru g[andhom jerfg[u r-responsabbiltà politika G[at-tieni darba f’xahar, il-PN jg[id li l-po]izzjoni tal-Kummissarju m’g[adhiex tenibbli Fi stqarrija lbiera[ kmieni waranofsinhar, il-Partit Nazzjonalista, g[at-tieni darba f’perjodu ta’ xahar, sostna li lpo]izzjoni ta’ Peter Paul Zammit b[ala Kummissarju talPulizija m’g[adiex tenibbli. Fl-istqarrija, l-Partit Nazzjonalista nsista wkoll li lKummissarju tal-Pulizija u lPrim Ministru Muscat li [atru, g[andhom jerfg[u r-responsabbiltà ta’ dawn l-abbu]i ta’ poter. L-istqarrija tal-Partit Nazzjonalista [are; b[ala reazzjoni g[ad-de/i]joni tal-Qorti li ng[atat l-Erbg[a filg[axija dwar il-ka] ta’ Norman Vella, li kixfet ka] ie[or ta’ abbu] ta’ poter mill-Kummissarju talPulizija u mill-Gvern ta’ Muscat. Fis-sentenza tag[ha, l-Qorti dde/idiet li ma kienx ra;jonevoli li l-Pulizija tissuspetta li Norman Vella kkommetta xi forma ta’ reat u li g[alhekk il-Pulizija ma kellhiex id-dritt li tikkonfiska l-mobile u t-tablet ta’ Norman Vella. Il-Partit Nazzjonalista, flistqarrija, nnota li l-
Il-Partit Nazzjonalista esprima s-solidarjetà tieg[u ma’ Norman Vella Kummissarju tal-Pulizija ma[tur politikament mill-Prim Ministru Muscat deher hu personalment fil-Qorti biex jiddefendi l-a;ir illegali u abbu]iv tal-Pulizija. Fil-Qorti [are; b’mod /ar li l-Kummissarju ma kellu l-ebda provi fuqhiex jistrie[, u li g[alhekk huwa /ar li l-insistenza tieg[u li j]omm dawn l-o;;etti f’idejh kien biss attentat g[all-intimidazzjoni u tkomplija tal-abbu] tal-poter, sostna l-Partit Nazzjonalista. Il-Partit Nazzjonalista esprima s-solidarjetà tieg[u ma’ Norman Vella u l-familja tieg[u, li safa vittma ta’ ka] ie[or ta’ abbu] ta’ poter millKorp tal-Pulizija ta[t it-tmexxija ta’ Peter Paul Zammit.
Jason Azzopardi qal li l-Kummissarju tal-Pulizija apposta ma qalx il-verita biex jg[atti xtur Silvio Scerri, /-Chief of Staff tal-Ministeru ta’ Manwel Mallia
Ka] ie[or ta’ abbu] ta’ poter minn pa;na 1
Jason Azzopardi qal li dan huwa ka] ie[or ta’ abbu] ta’ poter mill-Kummissarju talPulizija, u talab biex kemm ilKummissarju tal-Pulizija, ilPrim Ministru Joseph Muscat u l-Ministru Manwel Mallia jerfg[u r-responsabbiltà politika li tkellem dwarha l-Partit Laburista qabel id-9 ta’ Marzu li g[adda. Ix-Shadow Minister qal li lKummissarju tal-Pulizija apposta ma qalx il-verita biex jg[atti xtur Silvio Scerri, /-Chief of Staff tal-Ministeru ta’ Manwel Mallia. Hu sostna li mkien flEwropa ma hemm pajji] li fih, il-Kap tal-ordni, b’mod ma[sub, ma jg[idx il-verita’ biex ji]gwida lil dak li jkun. F’reazzjoni il-Kumissarju ilPL Peter Paul Zammit ammetta li hu qatt ma talab lis-service provider il-call profile ta’ xi per-
Ix-Shadow Minister qal li l-Kummissarju tal-Pulizija apposta ma qalx il-verita biex jg[atti xtur Silvio Scerri
suna, i]da qal li te]isti differenza bejn call profile u call log. IlKumissarju qal li dak li kellu f’idejh kien il-call log u mhux ilprofile. Dwar il-ka] ta’ Norman Vella, Jason Azzopardi sostna li lKummissarju tal-Pulizija g[andu jkun wie[ed serju mhux g[odda parti;;jana f’idejn ilpoliti/i jew dawk vi/in tag[hom. Hu fakkar li lKummissarju tal-Pulizija, minkejja li arresta /ittadin ming[ajr suspett ra;jonevoli g[al erba’ sieg[at, mkien ma ra lil Norman Vella mill-filmati tas-CCTV jibg[at xi ritratti. Mistoqsi dwar il-bejg[ ta//ittadinanza kif inhi proposta
Jisfronda [ajt f’passa;; ta’ skola
}ieda ta’ turisti matul Settembru
Matul in-nofs ta’ nhar talbiera[ filg[odu, [ajt li jag[mel parti mill-Iskola Sekondarja talBniet Marija Assunta, li tifforma parti mill-Kulle;; San :or; Preca, sfronda u waqa’ g[al ;o passa;; tal-iskola. Minkejja li l-passa;; jintu]a mill-istudenti b’mod frewkenti, b’xorti tajba ma we;;a’ [add g[ax meta sfronda l-[ajt, l-istudenti kienu g[al-lezzjonijiet filklassijiet tag[hom. Tfal fi klassi partikulari raw dan il-[ajt jisfronda u rrakkontaw li g[al ftit ma laqatx
Statistika ma[ru;a millUffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika wriet li n-numru ta’ turisti li ]aru Malta matul Settembru kien ta’ 176,781 - ]ieda ta’ 7.6 fil-mija fuq is-sena li g[addiet. Meta wie[ed jeskludi l-411-il passi;;ier li qag[du abbord vapur lussu], il-176,370 kienu turisti li telqu minn Malta - ]ieda ta’ tmienja fil-mija meta mqabbel ma/-/ifri re;istrati matul is-sena li g[addiet. L-estimi juru li l-ma;;oranza assoluta ta’ turisti li j[allu Malta, jew 154,434, ]aru Malta
il-[;ie; tat-twieqi tal-klassi. Nies li tkellmu ma’ dan il;urnal qalu li s-surmast tal-iskola ilu [afna jit[abat malMinisteru tal-Edukazzjoni biex jindirizza l-problemi strutturali li g[andha din l-iskola. Imma lGvern mhux qed jag[ti widen ta’ dawn it-twissijiet. L-istess persuni qalulna li liskola tinsab f’qag[da mitluqa [afna u m’hemm l-ebda sigurta’. Tant hu hekk li [afna switches qed jixxortjaw u b[ala prekawzjoni twa[[al it-tape fuqhom sabiex ma jinxteg[lux.
ghal vaganza, filwaqt li 11,176 vja;; ie[or saru g[al skopijiet ta’ negozju. Turisti li ]aru Malta g[all-ewwel darba ]diedu b’10 fil-mija fuq is-sena li g[addiet. Turisti li ;ew minn pajji]i talUE ]diedu b’[amsa fil-mija u dan wassal biex 84 fil-mija tatturisti kienu dawk li telqu minn Malta. Sadattant, turisti minn pajji]i mhux fl-UE ]diedu b’24 fil-mija g[al 28,855. Skont tag[rif mi;bur mill-NSO, ir-Renju Unit jibqa’ is-suq turistiku prin/ipali ta’ Malta, b’sehem ta’ 28 fil-mija tal-vja;;i totali lejn
mill-Gvern, Jason Azzopardi sostna li delegazzjoni millOppo]izzjoni ltaqg[et ma’ ]ew; membri ta’ Henley & Partners. Waqt din il-laqg[a, rrappre]entanti ta’ Henley & Partners qali hu huma taw ilparir lill-Gvern biex jirrelataw il-bejg[ ta/-/ittadinanza malinvestiment, madanakollu rreazzjoni tal-Gvern kienet li hu mg[a;;el biex ida[[al din liskema. Hu qal li mkien flEwropa ma hemm skema ta’ /ittadinanza li hija marbuta ma’ donazzjoni, u mkien fid-dinja, lkumpanija li tbieg[ l-iskema, fil-ka] ta’ Malta Henley & Partners, tag[mel ukoll id-due diligence.
Malta. Dan kien segwit mis-suq Taljan b’14 fil-mija. }idiet ta’ 18 u 11 fil-mija kienu re;istrati fisswieq Taljani u :ermani]i rispettivament. L-iljieli totali telg[u b’sitta filmija u ammontaw g[al 1.5 miljun. Dan i/-/aqliq kien attribwit g[al ]ieda ta’ 19 fil-mija fin-numru ta’ iljieli li t-turisti qattg[u fil-lukandi, fosthom it-time-share. L-ispi]a totali ta’ turisti li [allew Malta kienet ta’ 171.2 miljun ewro, tkabbir ta’ tlieta filmija fuq l-istess xahar is-sena li g[addiet.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
3
LOKALI
L-LNG mhux soluzzjoni fit-tul F’intervista, Alan Buxton li hu Chief Operating Officer ta’ Gasol, wa[da mill-kumpaniji li jiffurmaw il-konsorzju ElectroGas Malta li reba[ it-tender tal-Gvern Malti biex jibni lpower station tal-gass f’Malta, qal li l-gass imsejja[ LNG mhux soluzzjoni g[at-tul ta’ ]mien. Hu spjega li l-prezz tal-gass ikun aktar g[oli milli kieku jsir ilpipeline tal-gass. Matul l-a[[ar amministrazzjoni tal-Gvern Nazzjonalista kien t[abbar li parti mill-pakkett ta’ fondi Ewropej g[al Malta miksub mill-Prim Ministru ta’ dak i]-]mien Lawrence Gonzi ta’ 1,128 miljun ewro, jinkludi 63 miljun ewro li ;ew stmati proprju g[all-pipeline tal-gass bejn Malta u Sqallija. Jirri]ulta li t-tender g[all-feasibility study tal-gas pipeline bejn Malta u Sqallija kien ippubblikat f’Di/embru 2012. Dan jikkonfer-
ma li l-proposta tal-Partit Nazzjonalista g[all-investiment f’pipeline tal-gass hija realistika u konkreta u hi l-a[jar soluzzjoni g[al pajji]. Sadattant, skont rapport filgazzetta presti;ju]a The Telegraph tal-Ingilterra, ftehim bejn il-Gvern Ingli] u l-kumpanija Franciza EDF li hi sussidjarja ta’ kumpanija tal-Gvern ?ini] dwar il-bini ta’ power station nukleari f’Hinkley Point, se jwassal biex jog[lew il-prezzijiet talener;ija fis-snin li ;ejjin. Skont dan ir-rapport, l-impjant nukleari f’Hinkley Point se jkun l-aktar power station li se tkun swiet fiddinja kollha. I]-]ew; reatturi se jiswew 16-il biljun Lira Sterlina. Analisti qalu li din il-power station bis-sehem tal-kumpanija talGvern ?ini], se twassal biex ilfamilji fl-Ingilterra j[allsu prezzijiet og[la g[all-energija g[al g[exieren ta’ snin.
Kritika lill-Ministru Anton Refalo minn sostenituri tal-Partit Carlo Gavazzi tke//i sitt [addiema g[ax naqsilha Laburista Fil ;urnal tal General ta/ ?ivil Psaila g[andu Workers Union f [ar;a ta din allowance tal karozza [las x-xog[ol
Il-kumpanija Carlo Gavazzi hija }vizzera b’ori;ini Taljana u ilha f’Malta mill-1976
-
-
’
, ’
-
’
il-;img[a spikkaw tliet ittri lilleditur kollha fuq l-istess su;;ett – is-sitwazzjoni miskina li jinsab fiha l-Ministeru g[al G[awdex immexxi minn Anton Refalo. Ministru li fl-a[[ar st[arri; tal-Malta Today dwar il-popolarita’ tal-Ministri tal-Kabinett ta’ Muscat ;ie fl-a[[ar post. F’dawn it-tliet ittri, il-Ministru g[al G[awdex spi//a fil-mira ta’ kritika qawwija minn dawk li jidhru li huma sostenituri talPartit Laburista. Dan ghax, skont huma, Refalo, fil-Ministeru tieg[u, g[adu qed jimpjega f’po]izzjonijiet g[oljin b[al Diretturi u Kapijiet ta’ Dipartimenti, nies li servew f’dawn il-karigi ta[t l-amministrazzjoni pre/edenti. Imma l-akbar attakk f’dawn littri hu fuq il-konsulent talMinistru, Frank Psaila, u l-fatt li dan ;ie nga;;at minn Anton Refalo wara li g[enu biex ji;i elett fl-a[[ar elezzjoni. Konsulent, li kif ]vela dan il;urnal, g[andu salarju li jitla’ sa 44,500 ewro fis-sena. Minbarra li jgawdi minn salarju Skala 3
,
-
,
g[all-mobile u l-ADSL, expense allowance u dik li tissejjah expertise allowance. Kien dan il-;urnal li, f’nofs dan ix-xahar, ]vela l-argument li kien involut fih l-istess Psaila ma’ uffi/jal ie[or tas-Segretarjat Privat tal-Ministru Refalo, u li wassal biex il-konsulent talMinistru jaqbad u jo[ro; billeave u jhedded li ma jid[olx lura qabel jitne[[ew tnejn minnies partikulari fit-tmexxija talMinisteru, fosthom dak li kellu xi jg[id mieg[u. Eventwalment, Psaila kien bag[t risposta lil In-Nazzjon li da[al lura g[ax-xog[ol, u qal li hu qed ja[dem b’lealta’ lejn Anton Refalo, flimkien mieg[u, g[all-;id ta’ G[awdex. Jidher li mhux l-istess jahsbuha, i]da, l-awturi tat-tliet ittri lill-editur ta’ l-Orizzont, bla[[ar wa[da tag[laq b’appell lill-Ministru Refalo biex lil dan il-konsulent idabbarlu rasu ‘l hemm. G[ax jekk ma jag[milx hekk, se jibqa’ mni]]el fl-istorja li tellef il-ma;;oranza tal-Partit Laburista f’G[awdex.
Tnaqqas ukoll il-pagi tal-[addiema min[abba l-istess ra;uni Kienet sajjetta fil-bnazzi g[al sitt [addiema tal-kumpanija Carlo Gavazzi li nhar l-Erbg[a waranofsinhar, ;ew infurmati li l-impjieg tag[hom ;ie tterminat. Ir-ra;uni li ng[ataw dawn limpjegati, li issa spi//aw qeg[da, hija dik li naqas ixxog[ol g[all-kumpanija. Il-fabbrika, li tinsab fil-Qasam Industrijali ta’ Bulebel, timpjega b’kollox mal-200 [addiem, i]da kienet kostretta li tie[u de/i]joni li tke//i numru ta’ [addiema, wara tnaqqis fl-ordnijiet li tir/ievi g[ax-xog[ol. In-Nazzjon hu nfurmat li s-sitt [addiema li tke//ew ;ew infurmati b’din id-de/i]joni nhar lErbg[a waranofsinhar, g[all[abta tat-3.00pm, ftit minuti biss qabel spi//at il-;urnata taxxog[ol tag[hom. Dan il-;urnal hu nfurmat ukoll li l-[addiema li tke//ew mhumiex l-a[[ar sitt [addiema li da[lu ja[dmu mal-
Din l-a[bar [a]ina g[all-[addiema ssegwi o[rajn li [ar;u fl-a[[ar jiem u ;img[at kumpanija. Il-[addiema ;ew infurmati li se jsir attentat biex jinstabilhom post tax-xog[ol alternattiv. Dan il-;urnal hu nfurmat ukoll li l-[addiema kollha talkumpanija esperjenzaw tnaqqis fil-paga tag[hom fl-a[[ar ;img[at min[abba li x-xog[ol g[all-kumpanija naqas b’mod drastiku. Il-kumpanija Carlo Gavazzi hija }vizzera b’ori;ini Taljana u ilha f’Malta mill-1976, u tiprodu/i prodotti mag[rufin b[ala hi-tech components, b[al switches, u apparat li g[andu x’jaqsam mad-dawl u s-sound. Din l-a[bar [a]ina g[all[addiema ssegwi o[rajn li [ar;u fl-a[[ar jiem u ;img[at, fos-
thom tal-[addiema tal-Bank Raiffeisen Malta li jinsab f’TasSliema, u li numru minnhom x’aktarx jing[ataw is-sensja wara li l-bank idde/ieda li jnaqqas l-operat tieg[u f’Malta. Fl-a[[ar ;img[at ukoll, t[abbar li 40 [addiema tallukanda Topaz ing[ataw innotice, filwaqt li anke lkumpanija Toly mistennija tnaqqas l-impjegati. A[barijiet li [ar;u fil-pubbliku fl-istess jiem f’pajji]na huma b’rabta mal-qag[ad, hekk kif kompla ji]died l-ammont ta’ nies qeg[da bi/-/ifri tal-NSO jikkonfermaw li n-numru ta’ nies bla xog[ol f’pajji]na ]died b’aktar minn 850 f’sena wa[da biss.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
4
LOKALI
Il-Qorti tal-Appell tikkonferma sentenza ta’ [abs kontra Daniel Holmes Il-Qorti tal-Appell Kriminali, preseduta mill-Im[allfin David Scicluna, Joseph Zammit McKeon u Abigail Lofaro, ikkonfermat sentenza ta’ g[axar snin u nofs [abs kif ukoll multa ta’ 23,000 ewro fil-konfront ta’ Daniel Alexander Holmes. Holmes kien ammetta, flok g[adda ;uri, quddiem l-Im[allef Lawrence Quintano li fid-19 ta’ Lulju tal-2006 u fis-sitt xhur ta’ qabel hu kellu madwar kilo pjanta tal-kannabis, f’/irkostanzi li juru li ma kinux g[al u]u personali tieg[u. Daniel Holmes ta’ 36 sena appella mis-sentenza g[ax skont hu kienet wa[da e//essiva filkonfront tieghu. Fil-qari tas-sentenza tieg[u, l-Im[allef David Scicluna qal li appelli li jsiru mill-Qorti Kriminali fuq il-pieni ji;u kkunsidrati biss f’ka]i e//ezzjonali. Fi tmiem l-g[oti tas-sentenza, l-kwiet taqtg[u b’sikkina nkiser meta l-mara ta’ Holmes infaqg[et tibki. Il-Qorti tal-Appell qalet li lpiena li ng[atat kienet fil-parametri tal-li;i u sostniet li ma te]isti ebda distinzjoni bejn droga perikolu]a u o[ra. Il-Qorti qalet li meta l-Pulizija fittxew fid-dar ta’ Holmes sabu kamra mimlija pjanti, fil-fatt kien hemm 32 pjanta li Holmes kien jie[u [siebhom sew, wa[da minnhom kien twila sitt /entimetri u l-o[ra 112 /entimetru. Instabet ukoll kaxxa li kien
fiha 689 gramma kannabis u aktar droga imge]wra f’gazzetti. Il-Qorti tal-Appell qalet li nstabet droga kannabis ippakkjata u din ma tag[tix indikazzjoni li hi droga g[al u]u personali. Lespert tal-Qorti Godwin Sammut qal li mid-droga li nstabet wie[ed kien jo[ro; aktar minn 5,000 joint. Din m’hi xejn [lief produzzjoni ta’ kannabis li, filkwantita’ tag[ha nstabet b[ala weraq niexef li wkoll kien f’kaxxa.
Disa’ u g[oxrin investitur talkumpanija “All Invest” ippre]entaw rikors fil-Prim Awla ta’ ?ivili fejn qeg[din jitolbu biex twaqqaf it-talba talkumpanija biex din ti;i likwidata. Permezz tad-Direttur uniku tag[ha Wallace Falzon, peress li qed tiddikjara falliment, l-“All Invest” talbet biex hi ti;i dikjarata falluta u g[alhekk tkun eli;ibbli g[al likwidazzjoni. G[add ta’ persuni, minbarra dawn id-29 qeg[din jallegaw li l-kumpanija qarrqet bihom u g[amlet affarijiet li ma kienx hemm ftehim dwarhom. Dan g[ax kien hemm problemi kbar fl-investimenti li saru tant li llum ma jistg[ux jirtiraw flusha.
Mid-droga li nstabet wie[ed kien jo[ro; aktar minn 5,000 joint Il-Qorti tal-Appell Kriminali qalet li l-Pulizija ma sabitx provi ta’ tipjip fir-residenza tieg[u, anke jekk instab flixkun li kellu ri[a ta’ kokaina. Il-kwantita’ ta’ droga li nstabet, b’kollox kienet taqbe] il-kilo kannabis. Dwar ilfatt li hu kkoopera mal-Pulizija, l-Qorti tal-Appell qalet li ma kellux alternattiva g[ax inqabad fil-fatt. Il-Pulizija mill-iskwadra ta’ Kontra d-Droga, mmexxija millIspettur Pierre Grech u mg[ejun mis-Supretendent Norbert Ciappara, kienu solvew il-ka] f’[idma li kienet saret f’G[awdex. Fl-appartament ta’
29 investitur tal-“All Invest” jitolbu li l-kumpanija ma ti;ix likwidata
Daniel Holmes li fl-a[[ar ;ranet kienet g[addejja kampanja favurieh biex ikollu s-sentenza tieg[u mnaqqsa
Holmes kienu nstabu diversi pjanti bir-re]ina tal-kannabis. Holmes kien ammetta, quddiem l-Im[allef Lawrence Quintano, b’importazzjoni, pussess mhux g[al u]u personali tieg[u u dan bl-iskop li dawn il-
pjanti jkunu traffikati. Sie[eb Daniel Holmes, Barry Lee, kien ukoll arrestat dwar dan il-ka] u kellu jg[addi pro/eduri simili i]da kien instab mejjet fil[abs u g[alhekk il-ka] fil-konfront tieg[u kien waqa’.
Qalu li huma g[andhom interess sal-lum fil-kumpanija u g[alhekk ma tistax ti;i likwidata Dan ifisser li sar abbu] minn na[a tal-kumpanija. Qalu li huma g[andhom interess sallum fil-kumpanija u g[alhekk ma tistax ti;i likwidata. {afna qalu li l-kumpanija “All Invest” [adet /erta de/i]jonijiet kontra x-xewqa tag[hom u g[alhekk l-investiment tag[hom spi//a biex tnaqqar. Id-29 investitur li ppre]entaw ir-rikors qeg[din jg[idu li huma g[ad baqalhom interess fil-kaw]a u g[alhekk il-kumpanija m’g[andiex ting[ata l-fakulta’ li ti;i likwidata. Dawn il-persuni qalu li fi kliem ie[or huma investew ;idhom kollu. F’u[ud millka]ijiet il-flus investiti kienu luniku sors tal-g[ixien u f’ka] partikolari l-flus investiti kienu diretti sabiex jissalvagwardjaw il-[las ta’ terapija g[al tifel b’di]abilita’ wara l-mewt tal;enituri. Ir-rikors ;ie ppre]entati millAvukati Stefano Filletti, Jennifer Shaw u Frank B. Testa.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
5
LOKALI
Il-membru tal-Board Ryan Callus li jirrappre]enta lil Oppo]zzjoni fil-MEPA ressaq proposta biex il-pro;ett ikun disinjat mill-;did [alli jitjieb u biex ikun hemm inqas impatt ambjentali fuq l-ambjent naturali ta]-]ona, proposta li ma ;ietx a//ettata
Ma tintlaqax talba biex id-disinn jitjieb u jitnaqqas l-impatt ambjentali Approvat il-pro;ett tal-Mistra Village Charles Muscat Il-Bord tal-MEPA l-biera[ approva l-pro;ett massiv talMistra Village li se jkun ]viluppat mill-kumpanija Gamxija
Crown Limited li fiha kumpanija mill-Kuwajt g[andha lma;;oranza tal-is[ma. Dan il-pro;ett kien approvat wara li l-i]viluppaturi naqqsu lvolum tal-bini b’20 fil-mija fuq il-pjanti li kienu approvati b[ala Outline Permit fis-sena 2008. Ilbini tbaxxa bi ftit filwaqt li tressaq aktar ‘il ;ewwa mit-triq milli kien ippjanat ori;inarjament. Il-pro;ett jinkludi 744 appartament residenzjali, zona kummer/jali, parke;; ta’ aktar minn 1,600 spazju u spazji miftu[a li se jkunu a//essibbli g[all-pubbliku. Il-membru tal-Board Ryan Callus li jirrappre]enta lil Oppo]zzjoni fil-MEPA ressaq proposta biex il-pro;ett ikun disinjat mill-;did [alli jitjieb u biex ikun hemm inqas impatt ambjentali fuq l-ambjent naturali ta]]ona. Ma din il-proposta qablu wkoll, erba’ membri o[ra talBord, i]da ma kinitx approvata meta ttie[ed il-vot.
Sadattant, fil-bidu tal-laqg[a tal-Bord li [adet madwar tliet sig[at, i/-Chairman tal-Bord talMEPA l-Perit Vince Cassar ma laqax talba tal-g[aqda ambjentali Din l-Art {elwa biex l-Outline Development Permit ikun revokat.
Din l-Art {elwa qalet li l-pro;ett kien se jo[loq pre/edent Il-Perit Cassar qal li m’hemmx ba]i biex dan il-permess ikun revokat. Imma din id-de/i]joni ttie[det ming[ajr ma nstemg[et l-opinjoni ta’ min ressaq it-talba. Astrid Vella mill-g[aqda ambjentali Flimkien g[al Ambjent A[jar qalet li hu obbligu talMEPA li t-talba biex il-permess ikun revokat issir fil-pubbliku. Hi qalet li l-pro;ett ma jirrispettax it-topografija taz-zona. Saret ukoll o;;ezzjoni minn Simone Mizzi minn Din l-Art Helwa g[al din id-de/i]joni dwar it-talba tar-
revoka li saret. Sadattant, rappre]entanti ta’ Din l-Art {elwa qalu li lapprovazzjoni tal-pro;ett kien se jo[loq pre/ident li jinbnew bejn 12 u 13-il sular g[oli fuq g[olja e]istenti. Huma o;;ezzjonaw ukoll g[al problema kbira tattraffiku li se jikkaw]a dan ilpro;ett, kemm waqt il-konstruzzjoni u anke wara. Simone Mizzi staqsiet min se jidde/iedi li dan il-pro;ett hu bini ta’ kalibru tajjeb. Hi ikkritikat ukoll lil-Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta James Piscopo li qal li Transport Malta m’g[andhiex o;;ezzjoni g[al pro;ett u g[al impatt li se jkollu fuq it-traffiku fl-in[awi tax-Xemxija u l-Mellie[a. Asrid Vella qalet li l-po]izzjoni ta’ Transport Malta hi insult g[al intelli;enza tal-pubbliku. Il-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar kien o;;ezzjona g[al pro;ett kif propost f’:unju tal2007, imma g[alkemm attenda g[al parti mil-laqg[a tal-MEPA, is-Sindku pre]enti Mario Salerno telaq f’nofs il-laqg[a u g[alhekk ma ressaqx o;;ezzjonijiet minkejja li l-o;;ezzjoni talKunsill kien g[adha fis-se[[.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
6
LOKALI
Donazzjoni ta’ strumenti mu]ikali lill-orkestra Nazzjonali Il-Fondazzjoni g[allAssistenza tal-I]vilupp Mu]ikali tat is-somma ta’ €50,000 fi strumenti mu]ikali lill-Orkestra Filarmonika ta’ Malta (MPO). B[ala espressjoni ta’ gratitudni g[all-istrumenti ;odda mog[tija b’donazzjoni mill-Fondazzjoni, il-membri tal-MPO taw pre]entazzjoni mu]ikali fis-Sala Robert Samut fil-Furjana. Imwaqqfa mill-Bank /entrali ta’ Malta, il-Bank of Valletta plc, u l-HSBC Bank Malta plc, il-Fondazzjoni twaqqfet bl-g[an li jitrawwem it-talent mu]ikali f’Malta billi ting[ata assistenza finanzjarja lil individwi u entitajiet b’appo;; g[al karrieri mu]ikali u g[all-akkwist ta’ strumenti mu]ikali. L-istrumenti mog[tija b’donazzjoni waqt il-pre]entazzjoni jinkludu three-manual organ, marimba, five-string double bass, u digital keyboard. Waqt il-pre]entazzjoni, il-Fondazzjoni enfasizzat il-miri u l-kisbiet tag[ha waqt li stiednet ukoll kumpaniji o[ra biex jikkontribwixxu g[all-iskop filantropiku b’appo;; g[all-potenzjal mu]ikali Malti. Il-Gvernatur tal-Bank /entrali ta’ Malta l-Professur Josef Bonnici qal, “L-impenn talBank /entrali ta’ Malta, tal-BOV u l-HSBC Malta biex jippromwovu apprezzament akbar taxxog[lijiet artisti/i u kulturali Maltin, deher b’diversi modi matul is-snin. It-tliet istituzzjonijiet huma kburin li jasso/jaw lilhom infushom malOrkestra Filarmonika ta’ Malta billi taw donazzjoni ta’ strumenti mu]ikali bil-g[an li jippromwovu apprezzament akbar talmu]ika fost il-pubbliku.”
John Cassar White, i/-Chairman tal-BOV attribwixxa r-ri]ultati lit-tkabbir fil-karta tal-bilan/ tal-Bank, i]-]ieda fid-d[ul mill-kummissjonijet, il-kontroll tal-ispejje] u l-effett tal-andament po]ittiv fil-prezz fuq l-investimenti tal-Bank
Il-BOV g[amel profitt ta’ €115.8 miljun qabel it-taxxa Il-Grupp Bank of Valletta rrapporta profitt qabel it-taxxa ta’ 115.8 miljun ewro g[as-Sena Finanzjarja li ntemmet fit-30 ta’ Settembru 2013. Dan ifisser ]ieda ta’ 5 fil-mija fuq il-profitti ta’ 110.7 miljun ewro rrapportati g[all-perjodu ekwivalenti li ntemm fit-30 ta’ Settembru 2012. Waqt li kien qed jindirizza konferenza tal-a[barijiet, John Cassar White, i/-Chairman talBOV attribwixxa r-ri]ultati littkabbir fil-karta tal-bilan/ talBank, i]-]ieda fid-d[ul millkummissjonijet, il-kontroll talispejje] u l-effett tal-andament po]ittiv fil-prezz fuq l-investimenti tal-Bank. I/-Chairman ikkummenta dwar l-ambjent finanzjarju u ekonomiku diffi/li li matulu ;ew miksuba dawn ir-ri]ultati. Numru ta’ ekonomiji, partikularment dawk Ewropej matul issena esperjenzaw tkabbir tal-
Prodott Gross Domestiku baxx jew sa[ansitra negattiv. Iz-zona ewro g[addiet minn wie[ed millaktar perjodi ta’ ri/essjoni kiefra hekk kif mi]uri ta’ awsterità iebsa kienu introdotti biex jevitaw il-kollass tad-dejn sovran f’pajji]i fil-periferija tal-Ewropa. Il-kri]i f’/ipru setg[et kienet insinifikanti f’termini ta’ daqs, imma kienet esperjenza ta’ qtig[ il-qalb g[all-mexxejja Ewropej li kienu qed jag[mlu l-almu tag[hom biex jevitaw konta;ju akkost ta’ kollox. Din il-kri]i kienet l-ewwel darba li depo]itanti kienu kostretti jikkontribwixxu g[al pakkett ta’ bailout ta’ pajji]. John Cassar White imbag[ad kompla jag[ti [arsa lejn is-sena finanzjarja, li rat il-profitt milloperat jonqos b’14 fil-mija meta mqabbel ma/-/ifri g[as-sena ta’ qabel. Dan kien dovut l-aktar min[abba ambjent ta’ interessi baxxi, sitwazzjoni li [adet fit-tul,
u li kellha impatt negattiv fuq ilmar;ini tal-interessi, b’mod spe/jali fir-rigward tad-d[ul mill-investimenti tal-Bank. Din il-pressjoni fuq il-mar;ini ;iet ikkumpensata minn ]ieda qawwija fid-d[ul millKummissjonijiet u l-Kummer/, tra]]in fl-ispejje] tal-operat, fair value movements po]ittivi u sehem ikbar ta’ profitt millkumpaniji asso/jati tal-Bank. I/-Chairman iddeskriva limmani;;jar tal-karta tal-bilan/ tal-Bank b[ala wie[ed “prudenti”, b’enfasi fuq i]-]amma ta’ buffers ta’ kapital u likwidità b’sa[[ithom u fuq is-salvagwardjar tal-kwalità tal-assi. Il-Grupp kompla jsa[[a[ il-Core Tier 1 capital ratio li llum jaqra 11.7 fil-mija, minn 10.7 fil-mija is-sena l-o[ra. L-assi likwidi ]diedu b’mod sinifikanti, kif jidher mir-ratios g[oljin ta’ likwidità. I/-Chairman [abbar li l-Bord
tad-Diretturi qed jirrakkomanda dividend finali gross lill-azzjonisti ta’ 0.13 ewro g[al kull sehem, li meta jing[add maddividend interim gross ta’ 0.06 ewro g[al kull sehem li t[allas f’Mejju 2013, iwassal g[al dividend totali gross ta’ 0.19 ewro g[al kull sehem. Id-dividend totali g[al din is-sena ifisser qlig[ gross ta’ 7.8 fil-mija meta mqabbel mal-prezz tal-g[eluq tal-ishma ta’ 2.42 ewro g[al kull sehem fit-30 ta’ Settembru 2013. B[as-snin l-img[oddija, ilBord qed jirrakomanda wkoll [ru; ta’ ishma bonus fl-14 ta’ Jannar 2014 fi proporzjon ta’ sehem wie[ed (1) g[al kull g[axar (10) ishma mi]muma. Dan il-[ru; bonus se jkun iffinanzjat mill-kapitalizzazzjoni ta’ riservi li jammonta g[al 30 miljun ewro. Dan il-[ru; ta’ ishma bonus se jservi biex i]id ilkapital permanenti tal-Bank g[al 330 miljun ewro.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
7
KUNSILLI LOKALI KUMMENT
Il-qattusa g[a;;elija tag[mel frie[ g[omja Huwa ming[ajr ebda dubju li l-g[oti tal-vot lil dawk li g[andhom sittax-il sena huwa pass fid-direzzjoni t-tajba. Pass li l-Partit Nazzjonalista mhux biss jemmen fih i]da ilu ]mien jag[mel /ar li jrid permezz tal-kontribut tieg[u isa[[a[ l-kontribut ta]]g[a]ag[. Fuq kollox mhux biss l-g[oti tal-vot huwa pass fid-direzzjoni t-tajba i]da anke l-fatt li dawn i]]g[a]ag[ issa ser ikunu jistg[u jag[tu s-sehem attiv tag[hom fil-Kunsill Lokali rispettiv tag[hom. Dwar dan ftit li xejn hemm di]gwid. Jidher i]da li l-Gvern Laburista g[al darb’ o[ra fuq materja o[ra ser i[alli lg[a;la tirba[ kontra l-g[aqal. Fit-28 t’Ottubru 2013 in[are; memo lill-Kunsilli Lokali kollha fejn dawn intalbu jag[]lu xi [add ta’ bejn sittax u tmintax-il sena sabiex ikun l-ambaxxatur ta]-]ag[]ag[ fi [dan il-Kunsill. Idea tajba [afna li kieku dwarha ing[ataw dettalji ba]i/i b[al fuq liema kriterja g[andha tintag[]el il-persuna u x’metodu ser ji;i u]at sabiex issir lg[a]la, xi rwol addizjonali g[al dak tal-pubbliku in ;enerali li jag[]el li jattendi llaqg[a tal-Kunsill Lokali rispettiv g[andha din il-persuna u kemm idum persuna fil-kariga. Dawn il-mistoqsijiet, li s’issa g[adhom mhux imwie;ba, jikxfu gvern li qieg[ed ja;ixxi ming[ajr pjan /ar g[al Kunsilli Lokali. Gvern li lKunsilli Lokali jimxi dwarhom b’mod le;er [afna u ma’ jag[tihomx l-importanza li [aqqhom. Kien ikun [afna a[jar kieku pjan ambizzjuz b[al dan setg[a jidda[[al b’mod aktar ordnat fejn mistoqsijiet ta’ importanza hekk kbira ji;u mwie;ba. Il-Malti jg[id li l-qattusa g[a;elija tag[mel frie[ g[omja. Kliem ta’ g[erf tassew mill-antenati tag[na.
Mozzjonijiet li tressqu minn Kunsillieri Nazzjonalisti dwar din il-kwistjoni ma sabux appo;; minn dawk Laburisti
L-U]u esti] tal-Heavy Fuel Oil milqug[ bi skiet perfett mill-Kunsilli Laburisti Bosta huma r-residenti tanna[a t’isfel ta’ Malta li qeg[din jistaqsu x’sar mil-Kunsill Lokali tag[hom fejn tid[ol l-kwistjoni tal-u]u tal-Heavy Fuel Oil millPower Station fid-Delimara. Tul dawn l-a[[ar ;img[at kienu tlieta l-Kunsilli Lokali li ddiskutew jew kellhom l-opportunita’ li jiddiskutu kieku riedu mozzjoni dwar l-u]u esti] tal-Heavy Fuel Oil. F’Bir]ebu;;a mozzjoni
mressqa mill-uniku Kunsillier tal-Partit Nazzjonalista ma’ sabet ebda sekondant u allura materja ta’ importanza hekk kbira g[al Bir]ebu;;a spi//at l-anqas sabet [in g[al diskussjoni. G[alkemm l-Kunsilliera Laburista kollha ]ammew l-istess posizzjoni tul il-laqgha mkejjen nfurmati qalulna li din il-linja ri;ida xejn ma’ ni]let ma’ xi w[ud li sa[ansitra urew xetti/i]mu lejn il-mod li
20 sena mit-twaqqif tal-Kunsill tan-Nadur
Il-Mellie[a fuq quddiem nett fil-Green Council Awards g[all-2012
Il-Kunsill Lokali tan-Nadur ser ikun qed ifakkar l-g[oxrin sena mit-twaqqif tieg[u b’numru vast ta’ attivitajiet bejn il-{add 3 ta’ Novembru u t-Tnejn 18 ta’ Novembru. L-attivitajiet ivarjaw minn kxif ta’ monument, g[allsports day, kun/ert mu]ikali, serata ta’ g[oti tad-demm, u l-ftu[ ta’ Day Centre f’Dar Dun Fran;isk Grima fi Triq it-Ti;rija. L-isforzi tal-Kunsill tan-Nadur ji;u fl-isfond ta’ gvern Laburista li dan l-a[[ar beda xog[lijiet fl-istess lokalitá f’zoni li huma kompetenza tal-istess kunsill b’ma;;oranza Nazzjonalista ming[ajr ma’ l-kunsill ji;i kkonsultat jew imqar infurmat u dan bi ksur tal-li;i tal-istess Kunsilli Lokali.
Il - Kunsill Lokali tal Mellie[a ;ie fl-ewwel post filGreen Council Awards organizzati minn GreenMT. Il - Green Council Awards ntreb[u mill-Mellie[a peress li fis - sena 20 1 2 , meta l Kunsill Lokali tal - Mellie[a kellu ma;;oranza Nazzjonalista , il - Mellie[a kien l-aktar post li fih in;abar skart ri/iklatt. Ir - ri]ultat li g[alih mertu s[i[ imur g[al Kunsill pre/identi tal-Mellie[a, inkiseb wara li saru sforzi kbar minn
bih kien qieg[ed jimxi l-kunsill in ;enerali. F’Marsascala ]-]ew; Kunsilliera tal-Partit Nazzjonalista raw il-mozzjoni tag[hom ti;i mg[eluba millma;;oranza Laburista li vvotaw kontra l-mozzjoni. B’hekk ilKunsill Lokali ta’ Marsascala b’ma;;oranza Laburista wkoll g[a]el is-skiet fuq din il-materja. F’Marsaxlokk mozzjoni mill-
uniku Kunsillier Nazzjonalista ;iet diskussa fil-Kunsill wara li sabet l-appo;; ta’ wie[ed millKunsilliera l-o[ra. Il-mozzjoni i]da kienet emendata radikalment mill-ma;;oranza Laburista li ne[[iet it-talba ori;inali tal-mozzjoni, ji;ifieri li mill-aktar fis jibda jintu]a ddiesel flok il-Heavy Fuel Oil kif kien wieg[ed li jag[mel il-Partit Laburista qabel l-elezzjoni.
Jirri]enja wara li jie[u kariga g[olja ma/-/ivil
Il-Vi/i Sindku Laburista talFgura Matthew Vella il-;img[a li g[addiet [abbar ir-ri]enja tieg[u mill-Kunsill Lokali tal-Fgura. Vella jidher li [a kariga fi [dan Kien kunsill i/-/ivil li timpedixxih milli b’ma;;oranza jokkupa kariga politika. Mkejjen Nazzjonalista qrib [afna tal-Kunsill tal-Fgura madankollu qalulna li sa /ertu li [adem biex punt din ir-ri]enja tista’ tkun a blessing in disguise g[as-sindku inkiseb dan Laburista Byron Camilleri li jidil-premju her li ftit li xejn kien jara g[ajn ma’ g[ajn ma’ Vella. dan il-kunsill fosthom bi tqasU b[al donnu biex jevita li lsim ta’ materjal promozzjonali, a[bar dwar tali firda tinxtered titjib fis-servizzi relatati mal- Camilleri kien pront [afna tella ;bir ta’ skart ri/iklatt u [idma status fuq Facebook dwar irid f’id flimkien mar-residenti ri]enja ta’ Vella u ddeskrivieh tal-lokal. b[ala “sie[bi”.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
8
OPINJONI
B[a/-?irasa
“Malta jixirqilha a[jar” – Marlene Farrugia
Norman
Hekk kien il-kumment li g[amlet il-Membru Parlamentari Laburista Marlene Farrugia filkuntest tal-arrest illegali ta’ Norman Vella waqt li kien qieg[ed fuq xog[lu. G[amel sew Norman li ppublika l-iskript tal-interrograzzjoni li saritlu mill-Puli]ija. B’hekk il-poplu Malti sar jaf kif jopera l-Gvern ta’ Joseph Muscat. Jekk i/-/ittadin Malti ser jibda jsib ru[u arrestat u lproprjetà tieg[u ti;i kkonfiskata bla ebda ra;uni valida, allura tassew nkunu morna lura g[as-snin 70 u 80 u tassew ukoll li nkunu /[adna dak kollu li huwa nobbli flidentità Ewropea li tant t[abatna biex nakkwistawha.
Norman Vella mar po;;a ssentenza tal-qorti mal-bieb ta’ Kastilja. Kien ;est simboliku. Li jista’ jsir f’kull pajji] demokratiku. Imma lill-Membru Parlamentari Laburista Luciano Busuttil tah fastidju. Luciano kiteb li: “Sa fejn naf jien jekk titfa’ karta f’post pubbliku ;;orr mag[ha multa”. X’qed tisu;;erixxi Onorevoli? Li issa tressqu lil Norman Vella l-Qorti. G[ax po;;a s-sentenza tal-qorti wara bieb Kastilja? Jekk tmissu il-libertà ta’ Norman tkunu qed tmissu l-libertà tag[na lkoll. Fit-tmenijiet sofrejna [afna ta[t ir-re;im Laburista mmexxi minn Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici. Qlajna s-swat. :ejna arrestati. Ittorturati. U msawta mill-Pulizija. Kien hemm min sa[ansita nqatel. Anki dakinhar avolja konna qed nissugraw [ajjitna, ma b]ajniex. Ma /edejniex. Bqajna nissiltu g[al-libertà. G[ad-demokrazija. Dan il-gvern je[tie; jifhem illum qabel g[ada li l-libertà hija wisq g[a]i]a g[alina biex in/eduha daqshekk malajr. Tippruvawx. Sale
Dan il-gvern irrid ibig[ i//ittadinanza Maltija. U se j]omm kollox sigriet. Anqas lil min se jbig[ i/-/ittadinanza Maltija ma jrid jg[idilna. Wisq anqas kemm se jbig[. L-anqas mhuma se ji//ekjaw b’mod serju lil min se jbig[u /-/ittadinanza. . Dan ifisser li nistg[u nispi//aw b’nies perikolu]i barranin li jsiru /ittadini Maltin. Nies li ftit li xejn inkunu nafu fuqhom. Esperti di;à wissew lillgvern li dan il-bejg[ ta/-/ittadinza se jipperikola l-investiment f’pajji]na. U allura l-impjiegi. Dan il-gvern g[andu problemi finanzjarji serji [afna. Problema li [oloq hu stess. G[ax ma mexiex bilg[aqal. G[ax qed iberbaq flus il-poplu. B’ impjiegi u konuslenzi lil tal-klikka. Li jqumu [afna miljuni. G[amel kabinett b’[afna ministri. Li qed jiswa 130 mijun ewro fis-sena aktar minn kemm kien jiswa lkabinett ta’ gvern Nazzjonalista.
Mario Galea mario.galea@gov.mt
Issa biex i;ib il-flus se jaghmel sale ta/-/ittadinanza Maltija. X’insult g[all-Malta tag[na. Soru
Din ;rat vera fi tmiem il;img[a l-o[ra. Soru min-na[a ta’ fuq ta’ Malta /emplet lil wie[ed membru parlamentari. Mhux se nsemmi min hu biex ma nikxifx l-identità tas-soru. Kienet fi stat ta’ paniku “Ja[asra g[amel xi [a;a. Qeg[da fuq il-bejt u filba[ar, ‘il barra, qed nara dg[ajsa. Kwa]i mg[arrqa. Qed t[okk mal-ba[ar. U minn fuqha ja[asra qed jaqb]u l-bahar xi klandestini. Dawk se jg[erqu. O[or;u salvawhom.” Il-Membru Parlamentari /empel id-depot. Kien di;à waslilhom ir- rapport mill-istess soru. Bag[tu karozza tal-Pulizija. Imma s-soru re;g[et /emplet liddeputat. “Ja[asra l-pulizija g[adhom ma waslux. Qed nara aktar nies suwed jaqg[u l-bahar. T[alluhomx jg[erqu.” Id-deputat re;a’ /empel lill-pulizija. Kienu bag[tu ]ew; karozzi tal-pulizija. U l-patrol boat u l-[elikopter kienu g[al-lest ukoll. Wara ftit, dan id-deputat ir/ieva messa;; ming[and issoru. “Waslu ]ew; karozzi talpulizija. Qed i[arsu g[al ;olba[ar. O[orgu salvawhom imsieken”. Dan sie[bi re;a’ /empel. Biex jara kif baqg[et loperazzjoni ta’ salvata;;. Il-pulizja wi;buh “Sinjur lil dik is-soru tista’ sser[ilha rasha. Dik li qed tara mhux dg[ajsa qed teg[req imma dinghy. U dawk issuwed li qed tara jaqb]u l-bahar mhux klandestini. Imma bug[addasa”.
Arrest viljakk Dawk it-tlett kelmiet ta’ Membru Parlamentari Laburista jistg[u jinfirxu fuq diversi oqsma li m’g[andhom x’jaqsmu xejn mal-arrest viljakk ta’ Norman Vella. Qed nikteb meta l-Parlament fi ftit sig[at ser jivvota dwar il-li;i nfami li ser tpo;;i //ittadinan]a Maltija g[all-bejg[. Sakemm qed nikteb il-Gvern baqa’ jwebbes rasu u j[alli din liskema kif kienet fl-ori;inalità tag[ha, ji;ifieri bla ebda rabta ma’ xi investiment fuq medda twila ta’ snin. Kien opportun [afna li fil-
gazzetta The Times of Malta kien hemm rapport dwar kif din il-li;i kif proposta mill-Gvern Malti hija ligi ba]wija u dilettanta. Kliem iebes g[all-Gvern Malti M’hemm xejn serju fiha. Dan ir-
rapport isemmi kif konsulent Kanadi] li ja[dem fil-qasam talg[oti ta’ /ittadinan]a doppja g[amel l-istess kritika li g[amel ilPartit Nazzjonalista li l-g[a]la ser issir minn kumpanija li g[andha interess li tressaq individwi biex jikkwalifikaw g[a/-/ittadinanza Maltija wara li huma jkunu g[amlu l-istudji tag[hom. Il-Gvern Malti ser jintu]a biss b[ala rubber stamp. Dan il-konsulent bl-isem ta’ Nuri Katz kellu iebes [afna dwar il-li;i kif proposta: “Din l-iskema tmur lil hinn minn kull di/en]a u ser to[loq in/ertezzi dwar skemi o[rajn li jistg[u jin[ar;u fil-futur minn pajji]i o[rajn.”
Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
ser ittellifna l-istima kbira li isem Malta jgawdi madwar id-dinja u ser nistg[u no[olqu problemi g[al pajji]na kemm fis-settur tasservizzi finanzjarji kif ukoll filqasam tal-[tie;a ta’ visa biex g[al kulmin i;orr passaport Malti. Tassew huwa ka] li kliem Marlene Farrugia jkun addatat ukoll g[al dak li ser jag[mel ilParlament Malti. Malta jist[oqqilha a[jar. Ir-relazzjonijiet mal-Unjoni Ewropea
Qasam ie[or fejn dak li qed jag[mel Joseph Muscat qed ifarrak dak li bnejna a[na lkoll flimkien hu fir-relazzjonijiet tag[na ma’ s[abna fl-Unjoni Ewropea. Bil-wi// tost Muscat li kellu lardir jg[id li issa Malta [alliet warajha l-inferiority complex li kellha qabel ma hu tala’ t-tara; ta’Kastilja. Dik kienet stqarrija li tassew ma tixraqx lil pajji]na. Malta fl-Unjoni Ewropea hija storja ta’ su//ess.
Jekk illum a[na ninsabu fejn ninsabu fl-i]vilipp ta’ ekonomija dinamika, b’infrastruttura li kapa/i ssostni l-i]viluppi li saru, b’industriji moderni u pro;etti li j[abbtuha ma’ dawk li ssib fl-aktar pajji]i ]viluppati fl-Ewropa u [afna aktar, dan huwa kollu l-frott tal-[idma serja ta’ Lawrence Gonzi u lgvernijiet li mexxa hu minn mindu d[alna fl-Ewropa. Il-biljuni ta’ ewro li ;ab Gonzi g[al Malta qatt ma rajna b[alhom. Inferiority complex? Kultant niddibuta minn kemm Muscat jifhem kliemu stess, g[ax tassew tal-biki. Gonzi dejjem mar quddiem l-Ewropa kburi bil-kapa/itajiet tal-poplu Malti. Dubji dwar l-intenzjonijiet vera
Dan jafu Joseph Muscat u jarah ta’ kull meta ji;i mistieden biex jinawgurha pro;etti li raw il-bidu tag[hom ta[t l-amminstrazzjoni pre/edenti. B’dak li qed jag[mel dwar l-immigrazzjoni irregolari Joseph Muscat qed jitfa’ dubji serji dwar l-intenzjonijiet vera tieg[u. Jitkellem kif jaqbillu skont l-udjenza li tkun tisimg[u. Dan mhux mod serju kif ji;i ppro;;etat pajji]na. It-trasparenza, l-onestà, il-kontabbiltà – dawn kienu l-weg[diet ta’ Joseph Muscat qabel l-elezzjoni. Minflok illum qed naraw il-politika tal-[abi, li mag[ha ;;ib id-di]onestà fil-politika kif ukoll il-[arba minn kull kontabbiltà. Iva, [bieb, qalet sewwa Marlene Farrugia: Malta jixirqilha a[jar. U n]id jien, [afna aktar ukoll.
Illum qed naraw il-politika tal-[abi, li mag[ha ;;ib id-di]onestà fil-politika kif ukoll il-[arba minn kull kontabbiltà
Li;i li se ttellifna [afna stima
Ma nistax ma nsemmiex iddiskors tajjeb li Jason Azzopardi, ix-Shadow Minister tal-Intern, g[amel fil-Parlament B’serjetà kbira, bi professjonalità li l-kelliema tal-Gvern ma jafux fejn toqg[od, wissa’ li din il-li;i
Joseph Muscat – illum jibbrilla bil-politika tal-[abi u l-in/ertezza
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL
Theddida g[al prin/ipji ba]i/i tal-libertà u l-;ustizzja Il-vittimizzazzjoni ta’ Norman Vella li saret mill-gvern ta’ Joseph Muscat tqanqal t[assib dwar l-aktar prin/ipji ba]i/i tallibertà u tal-;ustizzja. Rapport ta’ Kurt Farrugia u Ramona Attard Il-pulizija arrestat lil Norman Vella fuq rapport ta’ ]ew; uffi/jali politi/i tal-gvern – Kurt Farrugia u Ramona Attard –
g[ax dawn [asbu li Norman Vella [adilhom ritratt huma u g[addejjin mill-ajruport biex imorru kors Londra, im[allas mittaxxi tag[na, [alli jitg[allmu kif jag[mlu propaganda a[jar g[allgvern Laburista.
Il-kummissarju Peter Paul Zammit u Silvio Scerri {add ma jemmen li dan l-arrest ma kienx tpattija politika milLabour: involuti ]ew; uffi/jali tal-propaganda Laburista, il-kummissarju tal-pulizija Peter Paul Zammi,t ma[tur politikament minn Muscat u li tela’ jixhed u jitlef fil-Qorti biex jipprova jibqa’ j]omm il-mobile u t-tablet ta’ Norman Vella, u l-og[la uffi/jal politiku tal-ministeru tal-intern, Silvio Scerri, li /empel lill-ispettur li investigat il-ka]. ‘Show trial’ b’rapport u investigazzjoni orkestrati G[ax-show trials politi/i issa m’hemmx g[alfejn insegwu la[barijiet ta’ barra. Il-libertà li wie[ed – ;urnalist jew anke jekk ma jkunx – jesprimi ru[u kif irid hi mhedda bi/-/ar b’din il-vittimazzjoni. ?ar ukoll l-abbu] ta’ poter politiku bl-ind[il ta’ uffi/jali politi/i tal-gvern Laburista jorkestraw rapport u investigazzjoni tal-pulizija li tasal sal-og[la livell tal-kummissarju Peter Paul Zammit li da[al fiha bil-qawwi. Theddida g[ar-’rule of law’ U hemm ukoll it-theddida tal-Labour g[all-prin/ipju ba]iku li a[na lkoll indaqs ta[t li;i wa[da g[al kul[add li hi mwettqa ma’ kul[add indaqs. Mhi xejn g[all-kummissarju allegazzjoni ta’ talba g[al tix[im ta’ ¤60 miljun G[andna kummissarju tal-pulizija ma[tur politikament millprim ministru Muscat u li l-ewwel [a;a li dde/ieda fil-kariga kienet li allegazzjoni mill-aktar gravi ta’ talba g[al tix[im ta’ 60 miljun ewro kienet ta’ xejn u l-ka] waqaf u miet. ... imma allegazzjoni bi tpattija /ara hi ka] kbir g[all-kummissarju Imma allegazzjoni /ara ta’ tpattija politika lil xi [add li rawh wi//u fil-mowbajl – kif [afna minna jkunu g[al [afna [in – bla ma [add sab ebda ritratt – dak ka] gravi g[all-kummissarju talpulizija u tela’ jixhed hu stess u [are; tellief fil-qorti indipendenti. Il-prim ministru Muscat imgiddeb bil-;urament fil-qorti Dan hu li g[andna llum – nies li qed ja[sbu li g[ax fil-gvern huma fuq il-li;i u li, anzi, jistg[u jivvintaw li;ijiet biex bihom ipattuha lil min ma jaqbilx mal-Labour. U l-prim ministru Muscat japprova u jg[id affarijiet imgiddbin bil-;urament filqorti – biex ifarfar mir-responsabbiltà g[al dak li qed jag[mel il-kummissarju tal-pulizija tal-gvern ta’ Muscat – li bil-fatti issa qed jhedded prin/ipji ba]i/i tal-libertà u tal-;ustizzja.
Frott il-privatizzazzjoni mifrux b’;ustizzja Na[seb li miniex wa[di li nixtieq li frott il-privatizzazzjoni jkun mifrux b’;ustizzja. G[aldaqstant fil-fehma tieg[i tTaqsima tal-Privatizzazzjoni mhux ti]]arma g[andha, kif qed jitolbu l-ftit individwi komunisti Maltin, i]da l-privatizzazzjoni g[andha tkun imsawra b’mod li l-;id jinfirex b’;ustizzja fuq firxa wiesg[a u mhux g[and ilftit. Kemm nara tistona li lkomunisti Maltin g[adhom jimxu bl-g[amad tal-Marxismu – Lenini]mu (jew tal-opportuni]mu) fejn jirrigwarda l anali]i tal - ekonomija u s so/jetà Maltija. U dan meta mbag[ad lanqas na[qa wa[da dwar l - e/essi fl - eks - Unjoni Sovjetika. G[adni kemm qrajt kif [afna mill - ;id tar - Russja jinsab f ’ idejn 11 0 persuni ! Dik ugwaljanza . Min jaf kemm minn dawk li b’kull mezz jippruvaw i[allu r-Russja u jmorru f’pajji]i o[rajn u jkunu kuntenti jg[ixu virtwalment ta ’ ilsiera biex je[ilsu mill-g[aks li jidher jirrenja i]jed minn ]mien is-Sovjeti/i. Imma g[all - Komunisti Maltin l-aqwa li min g[alihom
Din il-;img[a kien ikkofnermat kif l-Air Malta kienet fit-triq it-tajba u l-programm ta’ ristrutturazzjoni mfassal mill-Gvern Nazzjonalista kien qed jag[ti r-ri]ultati. Naraw issa liema direzzjoni se tkompli miexja l-Air Malta minn issa ‘l quddiem!
g[andhom xi linja diretta biex jiddettaw il-policies f’pajji]na. U dan wara li meta kkontestaw l - elezzjoni f ’ isem il - partit propju, jew b’xi isem li forsi ma jdarrasx daqshekk, qatt ma ng[ataw mandat popolari. Bi privatizzazzjoni fejn issidien ikunu l - [afna ]g[ar , i]jed ikun hemm skrutinju u l;id u l-pi] jinqasam fost il-[afna u mhux igawdu biss il-ftit sinjuruni li belg[u [afna mill-;id ta’ pajji]na. Jew ser nibqg[u g[addejjin bid-diska mdendla
b[al ta’ qabel tal-korporati]mu u l-cronny capitalism? Debono
G[ajnsielem
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.
25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Partit Nazzjonalista /a[ad kategorikament dak li ssemma fi stqarrija ma[ru;a mill-Partit So/jalista u dak li kien rappurtat li qal il-Kap tal-Oppo]izzjoni Karmenu Mifsud Bonnici li hemm xi kuntatt bejn xi membri tal-Awtorità tax-Xandir u uffi/jali tieg[u jew li bejn il-PN u xi membri tal-Awtorità hemm xi konfoffa. Il-;urnal ]vela wkoll kif matul ix-xahar ta’ Ottubru fil-bulettini tal-a[barijiet ta’ Xandir Malta, kien hemm 15-il rapport bi kritka kontra l-Gvern u l-Partit Nazzjonalista, u seba’ rapporti biss bi kritika kontra l-Partit So/jalista jew lamministrazzjoni pre/edenti So/jalista. Il-Parlament approva l-Abbozz ta’ li;i li jemenda l-Ordinanza dwar l-Organizzazzjoni Nazzjonali tat-Turi]mu li tressaq misSegretarju Parlamentari g[at-Turi]mu Michael Refalo. L-Oppo]izzjoni So/jalista kienet ivvutat kontra. Iltaqa’ f’Malta l-Kumitat Politiku tal-Kunsill tal-Ewropa b’Malta ttenni l-appell g[all-g[aqda Ewropea.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
10
ILLUM IL-:IMG{A
Is-settur tal-bini fid-dinja qed jirkupra Il-prezzijiet tal-bini qed jog[lew mill-;did. F’Londra lmedja tal-prezz ta’ dar imqabbel mad-d[ul medju hu ta’ g[xar darbiet iktar.
F’Settembru biss il-prezzijiet li qed jintalbu g[all-proprjetà f’Londra ]diedu b’g[axra filmija. F’bosta bliet fl-Istati Uniti tal-Amerika, il-prezzijiet tal-
proprjetà ]diedu b’g[oxrin filmija, bil-prezzijiet jitilg[u b’medja ta’ tnax fil-mija. Il-prezzijiet tal-proprjetà filKanada u l-Awstralja bejn
wie[ed u ie[or irduppjaw f’termini reali mill-bidu ta’ dan isseklu. Fi bliet b[al Dublin flIrlanda, li batew [afna millkri]i finanzjarja u ekonomika
dinjija, il-prezzijiet tal-proprjetà qed jog[lew. Fi/-?ina, it-tieni likbar ekonomija tad-dinja, ilboom fis-settur tal-proprjetà ma batta qatt.
In-negozju tal-proprjetà hu barometru ekonomiku e//ellenti. Meta l-proprjetà tkun fi kri]i l-ekonomija tid[ol fi kri]i. Il-proprjetà kienet il-ka;un tal-kri]i ekonomika u finanzjarja dinjija ta’ sitt snin ilu. {afna familji sabu li l-proprjetà li kellhom ma baqg[etx tag[hom g[ax ma setg[ux ikomplu j[allsu. Banek kbar, marbuta mas-suq tal-bini u l-proprjetà fallew u ;ibdu mag[hom ekonomiji s[a[. Kien hemm familji filklassi medja li sabu ru[hom bla dar u jg[ixu fit-tined f’xi ;nien pubbliku. Self bl-addo// M’hemmx dubju li parti kbira tal-[tija ta’ dak kollu li se[[ kienu l-banek li silfu bl-addo// u ming[ajr x’jag[mel tajjeb. G[al [afna l-proprjetà kienet
mezz biex jissellfu u hekk jg[ixu l-[ajja li xtaqu ming[ajr ma kienu qed jaqilg[u dak li kienu qed jonfqu. Hekk meta jridu iktar flus kienu jmorru g[and il-banek li kienu jivvalutawlhom il-proprjetà tag[hom ’il fuq u jisilfuhom iktar . Meta mbag[ad faqqg[et il-bu]]ieqa, dawn ilproprjetarji sabu ru[hom bla proprjetà u b’inqas flus x’jonfqu! Hekk [afna pajji]i fiddinja da[lu f ’ ri/essjoni li switilhom mijiet ta ’ biljuni , nuqqas ta’ investiment, nuqqas ta’ impjiegi u qg[ad. Settur li fl-Ewropa qed jirkupra Illum is-settur tal-proprjetà qed jirkupra u d-dinja, partikolarment l-Ewropa, tidher [ier;a
minn ri/essjoni li ftit g[andha pre/edenti. F’Malta l-kri]i tal-proprjetà ma laqtitnix daqs [addie[or. Anzi rrid ing[id li laqtitna ftit. Il-bini baqa’ tiela’. Il-prezzijiet , anke jekk tbaxxew , ma [adux it-tisbita li [adu f’pajji]i o[rajn. Ma domniex ma rpiljajna. Dan g[al diversi ra;unijiet. Pajji]na ma ;iex affetwat millkri]i daqs pajji]i o[rajn g[aliex il-Gvern Nazzjonalista mmexxi minn Lawrence Gonzi [a lmi]uri kollha f’waqthom biex ma jintilfux impjiegi u biex jikkontrolla l-effetti tal-kri]i. Il-fatt li l-kri]i ma affetwat-
Minn /ensiment li sar dan l-a[[ar jirri]ulta li 33,000 mill-postijiet vojta fil-g]ejjer Maltin, huma residenzi tas-sajf
Il-fatt li l-kri]i ma affetwatniex [afna wassal biex il-familji baqg[u jibnu. Il-banek tag[na dejjem kienu g[aqlin u ma jisilfux flus bl-addo//. Dan wassal biex l-investiment fil-proprjetà baqa’ g[addej niex [afna wassal biex il familji baqg[u jibnu. Il-banek tag[na dejjem kienu g[aqlin u ma jisilfux flus bl-addo//. Dan wassal biex l-investiment filproprjetà baqa ’ g[addej . Pajji]na hu fuq kollox wie[ed ]g[ir u g[alhekk g[andna limitazzjoni ta ’ kemm nistg[u nibnu. Il-kwistjoni tal-bini vojt Il-bini baqa’ tiela’ minkejja li
konna nisimg[u li hawn [afna bini vojt. Kienet tissemma’ /-
/ifra ta’ 72,000 binja vojta. Biss anke din i/-/ifra [are; dan l - a[[ar li mhix wa[da reali . Fi pre]entazzjoni li Michael Pace Ross, il-Kap talUffi/ju Nazzjonali tal Istatistika, g[amel waqt dibattitu organizzat mill-Kamra talPeriti dan l - a[[ar , [are; li minn /ensiment li sar jirri]ulta li 33,000 minn dawn il-postijiet vojta huma residenzi tassajf. Fl-istess [in nofs dawn ilproprjetajiet biss huma tajbin g[all-abitazzjoni.
F’artiklu li kiteb fil-‘maltatoday’ fl-20 ta’ Ottubru, l-eks Ministru Michael Falzon tenna li minn din l - istatistika jirri]ulta li / - /ifra reali ta ’ units residenzjali vakanti li huma lesti biex ikunu abitati u li huma fis - suq , hi madwar 15,000 – inqas minn 25 fil-mija ta/-/ifra ta’ 72,000 li [afna j[obbu jikkwotaw! Kwa]i qatt ma kellna kri]i Anke din hi ra;uni g[aliex ilbini f’pajji]na baqa’ g[addej u l - prezzijiet ma tkissrux . Jirri]ulta minn /ifri ppubb likati mill - Bank /entrali ta ’ Malta li fl-ewwel kwart ta’ din is-sena il-prezzijiet tal-proprjetà f’Malta ]diedu b’1.5 filmija. Jirri]ulta wkoll li filwaqt li kellna boom fis-settur talbini bejn l-2002 u l-2005, qatt ma kellna kri]i [lief fl-2009 meta d - dinja kollha kienet da[let fi kri]i.
Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
L-a[barijiet li qed jo[or;u dwar ]ieda fil-prezz tal-proprjetà f’diversi pajji]i tad-dinja huma inkorra;;anti. Dawn juru li d-dinja [ar;et mir - ri/essjoni u li qbadna mill-;did it-triq tal-prosperità. A[na , g[aliex kellna Gvern Nazzjonalista bil - g[aqal , it-triq tal-prosperità ma tlifnija qatt!
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
11
A{BARIJIET TA’ BARRA
‘Insult g[al-Lhud kollha’ IL-:ERMANJA
L-istampa :ermani]a rrappurtat li Heinrich Mueller, l-eks Kap tal-Gestapo u wie[ed millaktar Na]isti brutali, ma salvax b’[ajtu waqt it-Tieni Gwerra, u bil-katavru tieg[u – bl-aktar mod ironiku – jindifen ;o /imiterju g[al-Lhud, fil-belt ta’ Berlin, fl-1945. Id-destin ta’ Mueller – protagonista fil-programm g[allqerda tal-Lhud fl-Ewropa – kien ilu s-snin su;;ett g[allmisteru, i]da ;urnalisti malga]]etta Bild qalu li ‘issa raw id-dokumenti li juru li dan inNa]ista, fil-fatt, miet lejn la[[ar tal-gwerra’. Intant, se jkun diffi/li ferm li jinstab il-katavru ta’ Mueller meta l-lokalita tal-qabar mhix mag[rufa – bil-Kunsilli talLhud jesprimu g[adab dwar iddifna tan-Na]ista fil-post spe/ifiku u li jqisuha b[ala ‘insult straordinarju lill-poplu tag[hom’.
L-ITALJA> Grupp ta’ immigranti li ja[sbu li [arbu mill-Afrika jidhru bil-qieg[da fl-in[awi tal-moll, fil-port ta’ Katanja, u ftit wara l-i]bark minn vapur tal-qawwiet tal-ba[ar Taljani li intervjena biex isalvahom mill-g[arqa. Fil-fatt, madwar mitejn immigrant li kienu jikkostitwixxu dan il-grupp kellhom ikunu salvati waqt ]ew; interventi separati fl-ib[ra ta’ Sqallija u li se[[ew fi kwistjoni ta’ ftit sig[at (ritratt>EPA)
Lura d-dar wara li n[ataf fis-Sirja
Jinqered it-tag[mir g[all-armamenti kimi/i
IL-POLONJA
IS-SIRJA
Foto-;urnalista Pollakk li tlett xhur ilu n[ataf minn grupp ta’ nies armati u mg[ammdin fisSirja rritorna pajji]u wara li rnexxielu ja[rab lill-aggressuri. Il-Ministeru g[all-Affarijiet Barranin fil-belt ta’ Varsavja [abbar ‘b’sodisfazzjon’ ir-ritorn ta’ Marcin Suder fil-Polonja u wara din l-esperjenza kerha li se[[et meta hu kien qieg[ed f’in[awi lejn il-Majjistral tasSirja, f’Lulju li g[adda. Suder, li ja[dem fuq ba]i ta’ freelance, kien in[ataf minn /entru g[all-istampa f’Saraqeb,
fil-provin/ja ta’ Idlib, u bilgrupp Reporters Without Borders qed jirreferi g[as-Sirja b[ala l-aktar pajji] perikolu] g[all-;urnalisti. L-ebda grupp ma [a responsabbilta g[all-[tif tal-foto;urnalista u meta mill-bidu talkonflitt /ivili tas-Sirja ( f ’ Marzu tal - 20 11 ) mietu l g[exieren tal-membri talistampa u bloggers fid-diversi n[awi tal-pajji]. Intant hu minnu wkoll li [afna o[rajn sparixxew huma u jirrappurtaw miz-zoni tal-battalja.
L-Osservatur Internazzjonali b’responsabbilta g[al dak li jse[[ mill-armi kimi/i fis-Sirja kkonferma li nqered ‘it-tag[mir iddikjarat’ g[all-produzzjoni u tta[lit tal-elementi li jkunu inkorporati f’dawn l-armamenti pprojbiti. Dan se[[ ;urnata biss qabel id-deadline li fasslet lOrganizzazzjoni g[allProjbizzjoni tal-Armi Kimi/i (OPCW) u fost kummenti li l-istess armi ta’ qerda issa huma ‘si;illati’ ;o post tas-sigurta. L-ispetturi tal-OPCW kienu
ntbag[tu s-Sirja wara allegazzjonijiet – li qed ji/[ad g[alihom ir-re;im tal-President Sirjan, Bashar al-Assad – li l-Armata ta’ Damasku, ;img[at ilu, u]at larmi kimi/i waqt offensiva fuq lin[awi fil-limiti tal-belt kapitali (Sirjana) u fejn ir-residenti kwa]i kollha huma /ivili. L-ispezzjonijiet saru possibbli wara qbil bejn ir-Russja u l-Istati Uniti, u wara li l-Gvern ta’ Washington hedded li ju]a lforza fil-konfront tas-Sirja. Sadanittant, il-qerda tal-materjal g[all-produzzjoni tal-armi
pprojbiti tfisser li t-Tmexxija tas-Sirja g[andha sa nofs is-sena d-die[la biex teqred l-armi kimi/i infushom u meta ja[sbu li l-[a]na spe/ifika tal-armamenti tinkludi elf tunnellata tal-gass sarin u kimi/i illegali o[rajn li jinsabu f’numru sostanzjali ta’ siti. Fi ]vilupp separat, rapporti, lbiera[, irreferew g[al splu]joni kbira ;o ba]i tal-Armata Sirjana ftit ‘il barra mill-belt ta’ Latakja – i]da ma ng[atat l-ebda konferma dwar jekk il-ba]i ‘sfatx ilmira ta’ qawwiet I]raeljani’.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
Kienu ja[tfu t-tfal fuq [las L-ITALJA Il-forzi tas-sigurta f’Palermo arrestaw xi persuni u qed jag[mlu tfitxija g[al o[rajn li kienu mda[[la fi [tif ta’ tfal fuq [las f’pajji]i barranin. Minn investigazzjoni, imlaqqma Caronte, tal-Carabinieri, instab li f’Palermo kien hemm membri ta’ grupp ta’ kriminali internazzjonali li fuq [las, kienu jmorru f’pajji]i varji biex ja[tfu tfal li jkunu f’nofs tilwima g[allkustodja bejn il-;enituri li ma jkunux aktar qed ig[ixu flimkien. Jidher li dan il-grupp kien attiv
f’diversi pajji]i fir-re;jun talMediterran fosthom it-Tune]ija, ?ipru, l-E;ittu, u l-Libanu. Jidher li g[al [tif, il-grupp kien jitlob [las li kien sa[ansitra jla[[aq l-200,000 ewro. Fost lim[u[ kien hemm mara millUkrajna, identifikata b[ala Larissa M. u li kienet reb[et medalja fil-Log[ob Olimpiku ta’ Seoul fil-Korea t’Isfel fl-1988. Il-mara kienet ilha s-snin tg[ix f’Sqallija fejn kellha negozju ta’ kiri ta’ dg[ajjes lussu]i u hemm suspetti li din kienet wara l-[tif ta’ ]ew;t itfal mit-Tune]ija.
Miet is-suspettat ewlieni fil-ka] ta’ Madeleine IL-PORTUGALL Eks impjegat tal-Ocean Club, il-kumpless turistiku f’Praia da Luz fil-Portugall fejn se[[ il-ka] ta’ Madeleine McCann, u li issa hu suspettat ewlieni fil-ka] jirri]ulta li miet erba’ snin ilu. Dan jirri]ulta mill-investigazzjoni ;dida li fet[et il-Pulizija Portugi]a u li qed tikkon/entra fuq eks impjegat tal-kumpless li hu s-suspettat ewlieni li kien wara l-[tif sitt snin ilu. Ir-ra;el, li ma kienx identifikat, miet f’in/ident b’tractor fl-2009 meta kellu 40 sena. Hu suspettati li seta’ kien wara lg[ajbin min[abba tpatija wara li kien tke//a mill-kumpless. Il-Pulizija identifikat lil din ilpersuna b[ala suspettat wara li mid-dokumenti tat-telefonati li saru mill-kumpless, urew li hu kien fil-post fit-3 ta’ Mejju tal2007. I]da ismu ma kienx fuq illista ta’ dawk li kienu qed ja[dmu jew xi darba [admu filkumpless li kienet ing[atat lill-
Pulizija fl-ewwel investigazzjoni u g[alhekk qatt ma kien interogat. I]da issa skont il-media Portugi]a, il-Pulizija interogat larmla tieg[u u jidher li qed jag[mlu tfitxijiet b’rabta ma’ dak li qaltilhom. Il-;img[a li g[addiet ilPulizija Portugi]a [abbret li kienet se tifta[ mill-;did linvestigazzjoni wara li sabu indikazzjonijiet ;odda u wara la[bar minn Scotland Yard, li kienet sabet [afna eviden]a ;dida b’rabta mal-ka]. Scotland Yard kienet bdiet tirrevedi l-ka] f’Mejju tal-2011 u f’Lulju ta’ din is-sena de/idiet li kien hemm lok li ssir investigazzjoni. Kelliem g[all-familja McCann qal li l-;enituri kienu konxji mir-rapporti li qed jo[or;u fil-media Portugi]a u g[alissa qed iqiesu dawn biss b[ala spekulazzjoni.
IL-:ERMANJA> Bug[addas liebes g[all-festa ta’ Halloween, li kienet /elebrata l-biera[ bil-lejl, fis-Sea Life Center f’Berlin. (ritratt EPA)
In/ident f’Disneyland FRANZA Tifel Fran/i] ta’ [ames snin jinsab f’kundizzjoni ;ravi l-isptar wara li tg[affe; wara li waqa’ barra minn rikba f’Disneyland Paris. Jidher li t-tifel, li kien
akkumpanjat minn missieru, tilef il-bilan/ hekk kif kienet qed tintemm ir-rikba ta’ Pirates of the Caribbean u ntlaqat minn dg[ajsa o[ra li kien hemm waraj[. Bilkonsegwenza li spi//a mg[affe;
bejn id-dg[ajsa u l-art. Il-missier fil-pront qabe] waraj[ u [ar;u imma t-tifel kien di;a la[aq tg[affe;. Is-sena li g[addiet ]aru Disneyland Paris 16-il miljun persuna.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Isibu l-g[exieren tal-katavri tal-immigranti IN-NI:ER {addiema tas-salvata;; fl-artijiet tan-Ni;er qalu li sabu lkatavri ta’ mill-anqas disg[in ru[ – li ja[sbu huma immigranti u qrabathom – li mietu bil-g[atx wara li waqfulhom il-vetturi li kienu qeg[din jaqsmu d-de]ert bihom. Il-parti kbira tal-vittmi huma nisa u tfal u l-[addiema tas-salvata;; li rrakkuntaw dwar ix-xena makabra fl-in[awi tas-Sahara sostnew li l-katavri kienu fi stat avvanzat ta’ dekompo]izzjoni u li anki ‘la[qu g[amlu sfre;ju minnhom ix-xakalli’. In-Ni;er jinsab fuq rotta ewlenija g[all-immigranti bejn i]-]oni tal-Afrika ta’ ta[t is-
Sahara u l-Ewropa, i]da n-nies li jirnexxilhom jaqsmu d-de]ert, fil-parti kbira, jispi//aw ja[dmu fil-pajji]i Afrikani tatTramuntana. Ir-rapporti qalu li wa[da millvetturi li kienu rekbin fiha l-vittmi nqalg[ulha l-problemi f’xi [in wara li huma kienu telqu millin[awi ta’ Arlit. Mifhum ukoll li l-vja;; ta’ dawn l-immigranti u qrabathom kien beda fl-a[[ar ta’ Settembru jew il-bidu ta’ Ottubru – bluffi/jali tas-sigurta jsostnu li ‘ttieni vettura tal-immigranti’ ukoll waqfitilhom u meta n-nies ta’ fuqha kienu qeg[din jirritornaw lura lejn Arlit bl-iskop li j;ibu
lura numru ta’ spare parts g[allvettura l-o[ra. Jidher ukoll li xi membri talgrupp idde/idew li jkomplu lvja;; lejn Arlit bil-mixi, b’xi g[axar persuni jirnexxilhom jaslu f’din il-belt u jinnotifikaw lillawtoritajiet dwar is-sitwazzjoni ddisprata ta’ s[abhom. Intant – u waqt li fil-bidu tal;img[a bdew de[lin ir-rapporti dwar ‘sejba ta’ katavri’ – numru ta’ suldati u voluntiera li kienu qed ifittxu g[al dawn l-immigranti fiz-zoni tas-Sahara sa fla[[ar sabu numru sostanzjali ta’ katavri fl-artijiet ftit kilometri ‘l bog[od mill-fruntiera tan-Ni;er mal-Al;erija.
L-ISTATI UNITI> Il-mu]i/ista Amerikan John Densmore, tal-grupp ‘The Doors’, jitkellem waqt /erimonja f’unur il-grupp (Amerikan) ‘Jane’s Addiction’ u li saret fil-kwartier ta’ Hollywood mag[ruf b[ala l-Walk of Fame, f’Kalifornja (ritratt>EPA)
Putin> l-aktar persuna potenti tad-dinja, skont il-;urnal Forbes IR-RUSSJA
L-ITALJA> Din il-mitra tal-fidda li n[admet fl-1713 hi wa[da mill-attrazzjonijiet prin/ipali waqt il-wirja bit-tema ‘Te]or ta’ Napli’ li qed tittella fil-Museo Fondazione ta’ Ruma. F’din il-wirja tispikka wa[da mill-akbar kollezzjonijiet ta’ ;ojjellerija ddedikata lil San Gennaro, il-qaddis padrun tal-belt ta’ Napli (ritratt>EPA)
Il-President tar-Russja, Vladimir Putin, issemma b[ala l-aktar persuna potenti u b’sa[[itha fid-dinja mill-;urnal Amerikan Forbes u bilPresident Amerikan Barack Obama jispi//a t-tieni f’din illista spe/ifika g[all-2013. Warajhom hemm il-President ta/-?ina, Xi Jinping, u l-Papa Fran;isku (it-tielet u r-raba’, rispettivament) u bil-Kan/illier tal-:ermanja, Angela Merkel, qed tokkupa l-[ames post tallista, b[ala wa[da minn ]ew; nisa inklu]i mal-’Aktar G[oxrin Persuna Influwenti (fid-Dinja)’. Kelliema g[al Forbes qalu li l-amministrazzjoni talPresident Obama fa//jat id-diffikultajiet ‘aktar kmieni milli
mistenni’ u waqt li Putin kien qed jikkonsolida l-kontroll fuq ir-Russja.
Kri]i li ma rriflettietx tajjeb fuq Obama Din hi anki l-ewwel darba fi tlett snin li Barack Obama kellu ‘j/edi postu’ fil-qu//ata tal-lista annwali li j[ejji Forbes u b’dan ise[[ meta l-gwerra /ivili tasSirja [alliet impatt partikolari fuq ir-relazzjonijiet ta’ Washington ma’ Moska. Vladimir Putin, li ilu jiddom-
ina l-politika tar-Russja g[al dawn l-a[[ar tnax-il sena, re;a’ kien elett b[ala President ta’ pajji]u f’Marzu tal-2012, bilkelliema g[al Forbes jirreferu, fost o[rajn, g[as-su//ess talMexxej Russu meta ‘xejjen ittheddid (ta’ Obama) dwar attakki bil-missili fuq is-Sirja grazzi g[all-pjan biex ir-re;im ta’ Damasku jittrasferixxi l-armi kimi/i tieg[u.’ Mill-banda l-o[ra, Barack Obama [are; [a]in mill-kri]i tas-sittax-il jum g[all-Gvern tieg[u u li hi mag[rufa b[ala shutdown – b’din is-sitwazzjoni tkun dovuta g[all-kri]i u lin/ertezza dwar il-ba;it u ddjun tal-amministrazzjoni f’Washington.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
14
:RAJJIET UMANI FIL-VATIKAN
Pawlu VI (18)
“Qatt i]jed gwerra, qatt i]jed” Fis-16 ta’ Settembru 2013, lAr/isqof Dominique Mamberti, is-Segretarju tas-Santa Sede g[ar-Relazzjonijiet mal-Istati, tkellem fil-57 Konferenza :enerali tal-A;enzija Internazzjonali dwar l-Ener;ija Atomika, li saret fi Vjenna. Filwaqt li fakkar li kienu g[addew [amsin sena minn
meta l-Papa :wanni XXIII [are; l-En/iklika kbira tieg[u Pacem in Terris, Mons. Mamberti qal li huwa l-ka] li “nistaqsu lilna nfusna jekk illum a[niex ng[ixu tassew f’dinja iktar sikura u iktar nieqsa millperiklu meta mqabbel ma’ [amsin sena ilu.” L-g[eruq tar-riflessjoni li
ssu;;erixxa r-rappre]entant tasSanta Sede f’din l-okka]joni kienu proprju fil-[e;;a ;dida li l-Papa :wanni XXIII nissel flimpenn tal-Knisja li ta[dem g[all-pa/i fid-dinja, kemm b’dak li g[amel fil-Kri]i talMissili ta’ Kuba u wkoll b’dak li qal fl-En/iklika tieg[u dwar, ‘IlPa/i fl-Art’.
Wara l-mewt tal-Papa :wanni XXIII, il-Kardinali g[a]lu lil Giovanni Battista Montini b[ala s-su//essur tieg[u. Il-Kardinal Montini ;ie elett Papa fil-21 ta’ :unju 1963 u g[a]el l-isem ta’ Pawlu VI. Fl-ewwel messa;; tieg[u liddinja, huwa impenja ru[u li jkompli x-xog[ol mibdi minn
Il-pontifikat ta’ Pawlu II kien immarkat minn tensjoni bejn ilprimat papali u l-kolle;;jalità tal-isqfijiet. Fl-14 ta’ Settembru 1965, Pawlu VI [abbar it-tnedija tas-Sinodu tal-Isqfijiet li kien mitlub fil-Kon/ilju Vatikan II, i]da rriserva g[alih /erti kwistjonijiet li kien hemm min ja[seb li kien xieraq li ji;u diskussi fis-Sinodu. Is-su;;ett ta/-/elibat, ng[idu a[na, tne[[a mid-dibattitu tarraba’ sessjoni tal-Kunsill u sar issu;;ett ta’ En/iklika tieg[u li [arget fl-24 ta’ :unju 1967, waqt li r-regolazzjoni tat-twelid kienet trattata fl-En/iklika Humanae Vitae li [ar;et fl-24 ta’ Lulju 1968, l-a[[ar en/iklika tieg[u. :ara li l-kontroversji li nibtu u ]viluppaw fuq dawn i]-]ew; pronunzjamenti ta’ Pawlu VI baqg[u f’mo[[ [afna nies ferm iktar minn tant xog[ol ie[or li g[amel il-Papa Montini, partikolarment b’ri]q il-pa/i fid-dinja. Quddiem il-:nus Mag[quda Fl-4 ta’ Ottubru 1965, nhar ilFesta ta’ San Fran;isk, Pawlu VI indirizza l-Assemblea :enerali tal-:nus Mag[quda fi New York. Kien diskors li kull min i[obb u jixtieq il-pa/i fid-dinja, ma setax ma japprezzax u jibqa’ jg[o]]. Il-Papa tkellem fuq il-b]onn li ma tibqax i]jed, qatt i]jed, is-sitwazzjoni ta’ u[ud kontra lo[rajn. Huwa spjega li l-iskop prin/ipali tal-Organizazzjoni tal-
:nus Mag[quda kien proprju dan; kontra l-gwerra u favur ilpa/i! Le[en Pawlu VI kien /ar u sod: “Isimg[u l-kelma /ara ta’ ra;el kbir li llum ma g[adux mag[na, ta’ John Kennedy, li madwar erba’ snin ilu stqarr: “Je[tie; li l-
:wanni XXIII. Wie[ed mill-oqsma fejn Pawlu VI ]gur kompla fejn [alla :wanni XXIII, /ertament kien fid-determinazzjoni talKnisja Kattolika li ta[dem g[all-pa/i u tis[aq fuq l-importanza tag[ha biex il-bnedmin ikunu jistg[u jimxu fit-triq talprogress.
Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
Il-Papa Pawlu VI – pijunier kbir favur it-tkattir tal-pa/i
umanità ttemm il-gwerra, jew ilgwerra ttemm lill-umanità. Ma hemmx b]onn [afna kliem biex wie[ed ixandar dan l - iskop ewlieni ta’ din l-istituzzjoni. Ikun bi]]ejjed li wie[ed ifakkar li d-demm ta’ miljuni
Je[tie; li l-umanità ttemm il-gwerra, jew il-gwerra ttemm lill-umanità. Ma hemmx b]onn [afna kliem biex wie[ed ixandar dan l-iskop ewlieni ta’ din l-istituzzjoni
ta’ bnedmin u t-tbatijiet ma tg[oddhomx u tal - wa[x , l istra;i inutili u r-rovini enormi jissanzjonaw il - patt li jg[aqqadkom , b ’ ;urament li g[andu jibdel l - istorja tal ;ejjieni tad - dinja : qatt i]jed gwerra, qatt i]jed gwerra! Ilpa/i, il-pa/i g[andha tiggwida l - ;ejjieni tal - Popli u ta ’ l umanità kollha!” Kien appell [iere; mill-qalb li l-media internazzjonali dakinhar li sar tag[tu importanza konsiderevoli, i]da [afna ma damux ma qeg[duh fuq l -
ixkaffa peress li l-preferenzi tag[hom hija iktar il-kontroversja milli ;rajjiet li g[alkemm minnhom infushom ikunu importanti [afna, ikun hemm kunsens dwarhom. Jum il-Pa/i Il-pa/i tant kienet u baqg[et f’mo[[ il-Papa Pawlu VI, li fl1968 nieda fil-Knisja /-/elebrazzjoni annwali tal - Jum Internazzjonali tal-Pa/i. Il - jum li g[a]el g[al dan huwa l-ewwel jum ta’ kull sena ;dida, meta l-umanità tkun qed
tg[ix sentimenti li jg[inuha tapprezza aktar u a[jar il-valur tal-pa/i. “ Nindirizzaw ru[na lill bnedmin kollha ta’ rieda tajba u n[e;;uhom ji//elebraw ‘Jum il-Pa/i’ madwar id-dinja, flewwel jum tas - sena , l -1 ta’Jannar, 1968,” kiteb Pawlu VI fil-Messa;; tieg[u bi t[ejjija g[all-ewwel /elebrazzjoni simili. “ Hija x - xewqa tag[na li , imbag[ad, kull sena, din ilkommemorazzjoni ti;i ripetuta b[ala tama u b[ala weg[da, filbidu tal-kalendarju li jkejjel u jag[ti l - qafas tat - mixja tal [ajja umana fi]-]mien, li l-pa/i bl-ekwilibriju ;ust u ta’ ;id tag[ha tiddomina l - i]vilupp tal - ;rajjiet tal - ;ejjieni ,” qal Pawlu VI fil-Messa;;. Huwa kkwota wkoll mill En/iklika Pacem in Terris talprede/essur tieg[u. Il-Papa Montini emmen li din il-proposta tieg[u kienet tinterpreta l - aspirazzjonijiet tal popli u tal-gvernijiet tag[hom; ta ’ organi internazzjonali li jit[abtu g[all - preservazzjoni tal-Pa/i fid-dinja; ta’ dawk listituzzjonijiet reli;ju]i tant interessati fil-promozzjoni talPa/i; ta’ movimenti kulturali, politi/i u so/jali li l - ideal tag[hom hija proprju l-Pa/i; ta]-]g[a]ag[, li jridu ]vilupp fil-Pa/i; u tan-nies g[orrief li jafu li l-pa/i hija me[tie;a u flistess [in mhedda. L-istedina tieg[u kienet lill[bieb kollha tal-pa/i. g[al pa;na 15
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
15
:RAJJIET UMANI FIL-VATIKAN
Il-Papa Pawlu VI flimkien mal-President Amerikan John F.KennedyIl-;isem tal-Papa :wanni XXIII li llum jinsab fil-kripta tal-Vatikan flimkien mal-fdalijiet ta’ [afna Papiet o[rajn li mexxew il-Knisja matul il-medda tas-snin minn pa;na 14
L-g[ajta g[all-pa/i tkompli Dawn l-inizjattivi ta’ Pawlu VI [allew marki li ma jit[assrux flistorja tal-Knisja u l-impenn tag[ha g[all-pa/i fid-dinja. Dan l-impenn komplew jibnu fuqu lPapiet ta’ warajh: :wanni Pawlu I, :wanni Pawlu II, Benedittu XVI u Fran;isku. {afna ]gur jiftakru, ng[idu a[na, kemm il-Papa :wanni
Pawlu II appella biex ti;i evitata l-gwerra fl-Iraq, li l-[sieb tag[ha kien li twaqqa’ r-re;im ta’ Saddam Hussein. Appelli b[al dawn jirriflettu lkonvinzjoni soda tas-Santa Sede li diffikultajiet li jistg[u jnisslu lperiklu tal-konflitt g[andhom ji;u trattati u mirbu[in permezz tad-djalogu u n-negozjati diplomati/i; bl-u]u tal-mezzi kollha tad-diplomazija li l-bniedem g[andu g[ad-dispo]izzjoni tieg[u; bis-sa[[a tas-sin/erità l;ustizzja u l-fidu/ja mutwa. Eku tal-appell li Pawlu VI g[amel lill-:nus Mag[quda fl1965 u l-[erqa tieg[u g[all-pa/i fid-dinja smajnieh ukoll f’dak li kellu xi jg[id il-Papa Fran;isku nhar is-7 ta’ Settembru 2013, jum li fid-dawl tal-;rajjiet drammati/i tas-Sirja huwa ddikjarah b[ala “Jum ta’ Sawm g[all-Pa/i”. Dakinhar, f’appell [erqan, ilPapa Fran;isku fost [wejje; o[rajn qal hekk: “Jiena nistaqsi lili nnifsi: Possibbli nimxu fit-triq tal-pa/i? Nistg[u no[or;u minn dan l-ispi-
Il-pa/i tant kienet u baqg[et f’mo[[ il-Papa Pawlu VI, li fl-1968 nieda fil-Knisja /-/elebrazzjoni annwali tal-Jum Internazzjonali tal-Pa/i ral ta’ niket u mewt? Nistg[u nitg[allmu mill-;did nimxu u ng[ixu fit-toroq tal-pa/i? Waqt li nitlob l-g[ajnuna ta’ Alla, ta[t il[arsa materna tas-Salus Populi Romani, Re;ina tal-Pa/i, jiena ng[id: Iva, dan huwa possibbli g[al kul[add! Illejla, minn kull rokna tad-dinja, nixtieq nisma’ lilna lkoll ng[ajtu: Iva, dan hu possibbli g[al kul[add! Jew a[jar, nixtieq li kull wie[ed u wa[da minna, mill-i]g[ar salikbar, inklu]i dawk li g[andhom is-sej[a li jiggvernaw il-;nus, iwie;bu: Iva, dan irriduh.” Il-bniedem wara Pawlu VI Huwa fatt mag[ruf li, minkejja d-diversi inizjattivi tajbin ta’ Pawlu VI, in-nies tal-media b’mod ;enerali ma tantx kienu [elwin mieg[u, bil-konsegwenza li x-xbiha pubblika tieg[u qalg[et daqqa ta’ [arta meta mqabbla ma’ dik tal-prede/essur ferrie[i tieg[u. Madankollu, dawk li kienu jafuh mill-qrib, kienu jiddeskrivuh b[ala ra;el brillanti, profondament spiritwali, umli, riservat u ;entili, bniedem ta’ ‘kortesija bla limitu.’ Kien ]gur [assieb kbir. Biex
wie[ed jifhem kemm dan kien minnu, irid jg[arrex fil-[afna indirizzi, ittri u pronunzjamenti ma;;uri tieg[u. ’Il hemm mill-kontroversa dwar /ertu tag[lim tieg[u, il-fatt li huwa rnexxielu jikkonkludi b’su//ess il-Kon/ilju Vatikan II jibqa’ marka kbira fl-istorja talKnisja. Marki o[rajn huma r-riforma rigoru]a mnedija minnu fil-Kurja Rumana; l-En/iklika Populorum Progressio (1967); it-tieni ittra so/jali kbira tieg[u Octogesima Adveniens (1971) – l-ewwel dokument li wera g[arfien ta’ [afna problemi li [adu ]-]mien biex id-dinja bdiet titfa d-dawl fuqhom; u l-E]ortazzjoni Apostolika Evangelii Nuntiandi, l-a[[ar pronunzjament ma;;uri tieg[u li kien jittratta wkoll ilkwistjoni /entrali tat-tnissil ;ust, tal-liberazzjoni u s-salvazzjoni. Pawlu VI, li kien l-ewwel Papa li ]ar il-[ames kontinenti u kien mag[ruf b[ala ‘Il-Papa Pellegrin”, miet fis-6 ta’ Awwissu, 1978. Huwa talab li lfuneral tieg[u jkun sempli/i u ma riedx li jsir monument fuq qabru.
Il-qabar li fih hemm midfun il-Papa Pawlu VI fil-Kripta tal-Vatikan
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
16
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Frederick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem frederick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.
George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma
AVVI}I SO?JALI
Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’ Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, illlum il:img[a, 1 ta’ Novembru filLukanda Soreda, il-Qawra. Trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 99594197, 79461207 jew 21461002.
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Tony Bezzina tony.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
BORMLA. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Pasta Night Tombla, illum il-:img[a, 1 ta’ Novembru fis-7pm fl-uffi//ju tal-partit. Prezz 7 ewro kbar u 3
ewro ]g[ar. G[all-biljetti /emplu 79914618, 27895262 jew luffi//ju tal-partit f’Bormla. Jattendi d-deputat tad-distrett Stephen Spiteri u s-sinjur tieg[u, flimkien mal-kandidati g]allelezzjoni tal-Parlament Ewropew.
SAN :ILJAN. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla ravjul, il-:img[a, 8 ta’ Novembru fis-7.30pm fl-uffi//ju tal-partit. Din l-attivita’ se ssir biex jin;abru fondi g[all-partit. Prezz 12-il ewro.
Sezzjonali se jorganizza Fenkata fl-Uffi//ju tal-Partit illum il:img[a, 1 ta’ Novembru fit8pm. Prezz 12-il ewro. G[all-biljetti /emplu lill-membri talKumitat jew lill-helpers fuq 99822292 jew 79420956.
nizzaw Coffee Morning, itTlieta, 12 ta’ Novembru f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz 4 ewro u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi/ini.
ROBERT ARRIGO. IlBIR}EBBU:A. Il-Kumitat {bieb ta’ Robert Arrigo se jorga-
TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza [ar;a g[al G[awdex nhar il-{add, 3 ta’ Novembru. It-trasport jitlaq fit7.45am u jirritorna mal-vapur tal5.15pm. Prezz 20 ewro. G[allbooking /emplu 99237700 jew 99409549.
CLAUDETTE BUTTIGIEG.
Il-{bieb ta’ Claudette Buttigieg se jorganizzaw Coffee Morning, nhar l-Erbg[a, 13 ta’ Novembru fir-Razzett l-Antik, f’{al-Qormi. Prezz 7 ewro li jinkludi ttrasport. G[all-biljetti /emplu 79430251, 79276414 jew 99252900.
IN-NADUR. Il-Kumitat PAULA MIFSUD BONNICI. Sezzjonali se jorganizza Pizza
Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Novembru fil-Buskett Road House. Prezz 5 ewro bit-trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 9924294.
and Tombla Night nhar it-Tlieta, 19 ta’ Novembru f’Ta’ Kenuna Bar and Restaurant, in-Nadur fis7pm. Ikun hemm tombla kbira u [afna rigali sbie[ x’jintreb[u. Trapsort provdut. G[all-biljetti /emplu 79562158 jew 99228688.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
17
AVVI}I PN STEFANO MALLIA. Il{bieb ta’ Stefano Mallia se jorganizzaw Coffee Morning nhar il{amis, 21 ta’ Novembru fil-Bird Park, il-Qawra. Prezz 5 ewro. Trasport provdut. G[al biljetti /emplu 99242992. MARIO DE MARCO. Il-
{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, nhar il-{amis, 26 ta’ Novembru filLukanda Imperial, Sliema. Trasport jitlaq fit-8.30am millpostijiet tas-soltu. Prezz 5 ewro. G[all-biljetti /emplu 21 247049, 99450902 jew 21 2223911.
RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’ Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, nhar it-Tlieta, 3 ta’ Di?embru fil-Lukanda Soreda, il-Qawra. Trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 99594197, 79461207 jew 21461002. ROBERT ARRIGO. Il{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw ikla f’g[eluq sninu, il:img[a, 6 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-Lukanda Dolmen, ilQawra. Prezz 22 ewro g[allkbar u 12 ewro g[at-tfal. G[allbookings /emplu 23285000. TONY BEZZINA. Il-{bieb ta’ Tony Bezzina se jorganizzaw Get Together is-Sibt, 7 ta’ Di/embru mit-8.30pm ’il quddiem fil-Garden of Eden, fi]}urrieq. Prezz 10 ewro kbar u 5 ewro g[at-tfal ta[t it-tnax-il sena, bit-trasport inklu]. Jattendi l-Kap tal-PN Simon Busuttil. G[all-biljetti /emplu 21490826 jew 99430012. TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla tal-Milied is-Sibt, 7 ta’ Di/embru fit-8pm fil-Lukanda
Cavalieri, f’San :iljan. Prezz 25 ewro kbar u 15-il ewro g[al tfal ta[t it-12-il sena, bit-trasport inklu] mill-postijiet tas-soltu. Se jkun hemm parking provdut ;ewwa Portomaso. G[all-biljetti /emplu 79927302 jew e-mail fuq fenechtonio@gmail.com .
JASON AZZOPARDI. Il-
{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ikla Buffet talMilied nhar il-:img[a, 13 ta’ Di/embru fil-Lukanda Martim Antonin, Mellie[a fis-1pm. Prezz 20 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[at-tfal. G[al-biljetti /emplu 21 666736 jew 99841333.
CHARLO BONNICI. Il{bieb ta’ Charlo’ Bonnici se jorganizzaw Christmas Buffett nhar il-:img[a, 13 ta’ Di/embru fil-Lukanda Cavalieri, f’San :iljan. Il-biljetti jistg[u jinkisbu ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu fuq 21 430752 jew 79796667. Trasport provdut. AVVI}I O{RA L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Bar tal-
Uffi//ju PN qed jitmexxa minn Management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers.
IL-KALKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lis-Segretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt tal-Kalkara, ilKalkara. Il-Kumitat jirriserva ddritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;ju]a. IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;ju]a. {AL TARXIEN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li l-Bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t Management ;did. Il-Bar qed jifta[ mit-Tnejn sasSibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti appetizers.
TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Bar tal-
Uffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn Management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sasSibt u l-{add bejn id-9 a.m. u t3 p.m. Qed jitqassmu wkoll appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
18
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 19>00 20>30 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
Jim Jam
07:00 - Minnie’s Bow-Toons 07:05 - Mickey Mouse Clubhouse 07:30 A.N.T. Farm 08:15 - Jessie 09:05 Good Luck Charlie 09:50 - Gravity Falls 10:15 - Shake It Up! 11:00 Halloweentown 12:25 - PrankStars 12:35 - Wizards of Waverly Place 13:00 - Wizards of Waverly Place 13:25 - Jessie 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Halloweentown II: Kalabar’s Revenge 16:20 PrankStars 16:30 - That’s So Raven 16:55 - A.N.T. Farm 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Austin & Ally 19:15 - Shake It Up! 19:40 - That’s So Raven 20:00 Jessie 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.
07:00 - Jarmies 07:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 07:40 - Benjamin’s Farm 07:45 - My Animal Family 08:00 - See the Sea 08:05 - Lots & Lots Of... 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 - Thomas and Friends 08:55 - Baby Antonio’s Circus 09:00 - Rubbadubbers 09:10 Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 Monkey See, Monkey Do 09:40 Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 - Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:40 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 - Wobblyland 12:05 - IglooGloo 12:20 - Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Family 12:40 See the Sea 12:45 - Lots & Lots Of... 13:00 - Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See, Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Jarmies 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 - Benjamin’s Farm 16:55 My Animal Family 17:10 - See the Sea 17:15 - Lots & Lots Of... 17:30 - Monkey See, Monkey Do 17:40 Barney and Friends 18:10 Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 - Slim Pig 18:35 Connie the Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies 19:40 - Pingu 19:45 Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:00 - Mio Mao 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Family 21:35 - See the Sea 21:40 - Wobblyland 21:50 - Barney and Friends 22:15 - Monkey See, Monkey Do 22:25 - Kipper 22:45 Gazoon 22:55 - Igloo-Gloo 23:10 Fluffy Gardens.
Nickelodeon
07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 - Totally Spies! 12:30 iCarly 12:55 - Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 22:35 The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly.
Robin Hood – Italia 1, 21>10 Russell Crowe u Cate Blanchett (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film ta’ azzjoni li n[adem fl-2010 u li hu koproduzzjoni Ingli]a u Amerikana. Robin Hood imur Nottingham wara l-mewt tar-Re Richard I. Il-belt tkun mifnija bil-korruzzjoni. Naraw x’jag[mel Robin, bi stil mhux tas-soltu, biex itaffi t-tbatija tal-foqra. TVM 1
07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 Mattia (r) 11:30 - Gadgets 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 Teleshopping 16:20 - Malta u lil hinn minnha 16:30 - It-Ttriq 16:35- Mini Mixage 16:50 - Labrats 17:20 Xpla[[mal[ajt 17:35 - Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Purée 18:55 - Focus 20:00 A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:50 - Xarabank 21:45 - Headline News 21:50 - (ikompli) Xarabank 23:15 - A[barijiet 23:30 - Cold Mountain. Film 2003. -
TVM 2
07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Planets 11:50 - It-Triq 11:55 - Waqtiet 12:00 - Purée 12:45 - Malta u lil Hinn Minnha (r) 14:15 - Tuffi[at Migduma 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Planets 15:50 - It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Sports Panorama 19:30 Waqtiet 19:40 - Planets 20:20 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:30 - Rajt ma Rajtx 21:10 Mater Dei Hospital 21:40 - Headline News 21:45 - Tuffie[at Migduma 22:15 - Focus 23:00 - A[barijiet blIngli] 23:10 - Venere 23:40 – Planets. ONE
07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 16:30 - Popcorn 17:00 - La Nikber 17:30 ONE News 17:40 - Teleshopping 18:00 - In D House 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 Ieqaf 20 Minuta 20:45 - Maskra 21:50 - Fresh & Funky 22:35 - Midinbin 23:30 - ONE News. Smash
07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 - {abbejtek 10:00 - K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN
Teleshopping 13:10 - A to Z Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - K/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - Grand Lottery (live) 20:40 - Qeg[din Sew! 21:30 Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno
06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 10:30 - A sua immagine 10:55 - Santa Messe dalla Basilica Santuario San Giuseppe da Copertino in Osimo (Ancona) 12:00 - Recita dell’angelus 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 21:10 - Tale e quale show 23:25 - TV7 00:30 - Tg1 notte 01:05 - Cinematografo 01:55 Sottovoce. Raidue
07:00 - Cartoons 07:15 - Cuccioli - il codice di Marco Polo. Film 2010 08:35 - Heartland (TF) 09:20 - Settimo cielo (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Detto fatto 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 16:55 - Private Practice (TF) 17:55 - Tg2 notizie 18:10 - 90 minuto - serie B sport 19:35 - NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 21:00 - Una mamma imperfetta 21:10 - Virus - Il contagio delle idee 23:20 - Tg 2 notizie 23:35 - Game of Death. Film 2010 01:10 - Rai Parlamento 01:20 - Il clown (TF). Raitre
07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 - Ercole e la regina di Lidia. Film ’59 09:35 Gambe d’oro. Film ’58 11:25 - Ritratti 12:00 - Tg 3 # Meteo 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Terra nostra (TN) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 15:15 - La Signora del
West (TF) 16:05 - Aspettando Geo 16:40 - Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 Sconosciuti - La nostra personale ricerca della felicita 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Bar sport. Film 2011 22:55 - Correva l’anno 24:00 Tg 3 linea notte 01:05 - Tg 3 chi è di scena 01:55 - Fuori orario 02:00 Almanacco d’autunno. Film ’84. Canale 5
08:00 - Tg 5 mattina 08:40 Madagascar - mondo perduto 09:50 La corsa dei santi 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine (soap) 14:45 L’isola dei sogni. Film 2006 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Incontriamoci al Soul Club. Film 2008 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - È complicato. Film 2009 23:45 - Matrix 01:30 - Tg 5 Notte # Meteo 02:00 - Striscia la notizia (r). Rete 4
06:50 - Chips (TF) 07:20 - Charlie’s Angels (TF) 08:20 - Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:35 - My Life - Segreti e passioni (TN) 16.05 El Dorado. Film ’67 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 21:10 - Quarto grado 00:05 - Insomnia. Film 2002. Italia 1
06:55 - Friends (TF) 07:50 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:45 - Provaci ancora Gary 09:45 - Royal Pains (TF) 10:35 - Dr House (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 Cartoons 15:00 - UIBU - Fantasmino Fifone. Film 2006 16:55 - La sposa cadavere. Film 2005 17:05 Community (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 - Robin Hood. Film 2010 23:55 Jonah Hex. Film 2010 01:30 - Sport Mediaset.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
19
TV#RADJU 07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Nintrefa ’l Fuq 10:00 - Jien u Int 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Fil-:nien ma’ Melo 18:00 Teleshopping 20:30 - Belle Donne 23:30 - F. Living Magazine 01:30 Teleshopping.
EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - Lark Rise to Candleford 16:30 - India With Sanjeev Bhaskar 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Orangutan Diary 18:40 Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - 2point4 Children 20:30 - The Stephen K Amos Show 21:00 - Alone in the Wild 21:50 Ideal 22:20 - Show Me the Funny 23:10 - Alan Carr: Chatty Man 23:55 - The Shadow Line.
Xejk
TCM
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Kontra r-Ri[ (r) 13:30 – The 80s 14:00 – Jazz # Pop# Rock concerts 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 Frux 21:55 – Football 22:00 – Country 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s.
07:25 - Rhapsody 09:20 - The Belle of New York 10:40 - Edge of the City 12:05 - Vengeance Valley 13:25 - Billy the Kid 15:00 - The Dirty Dozen 17:20 Operation Crossbow 19:15 - The Barretts of Wimpole Street 21:00 - The Gypsy Moths 22:50 - Village of the Damned.
F. Living
La 5 13:10 - Una mamma per amica (TF) 14:00 - Sweet Sardinia 14:25 - Torte d’Autore! 14:55 - Che Trucco! 15:25 Spose Extralarge 15:50 - Extreme Makeover Home Edition 16:45 - Rachel Zoe Project 17:35 - Torte d’Autore 18:10 - Sweet Sardinia 18:30 - Spose extralarge 18:55 - Love Bugs 1 19:30 Grey’s Anatomy (TF) 20:25 - Una mamma per amica (TF) 21:10 -L’uomo perfetto. Film 2004 23:00 Vieni a vivere con me 23:40 - Rachel Zoe Project 00:35 - Extreme Makerover Home Edition 01.30 - Torte d’autore. BBC Entertainment
07:15 - Buzz and Tell 07:20 - Spot’s Musical Adventures 07:25 - Spot’s Musical Adventures 07:30 - 3rd & Bird 07:40 - Fimbles 08:00 - Garth and Bev 08:10 - Balamory 08:30 - Keeping Up Appearances 09:00 - Gavin and Stacey 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - India With Sanjeev Bhaskar 12:05 - Lark Rise to Candleford 12:55 - Keeping Up Appearances 13:25 - The Weakest Link 14:10 - Gavin and Stacey 14:40 -
MGM Movies
07:10 - The Care Bears Movie 08:25 How to Succeed in Business Without Really Trying 10:25 - Club Fed 11:55 The Abominable Dr. Phibes 13:30 - BioDome 15:05 - The Heavenly Kid 16:35 - Making Mr. Right 18:10 - Love Bites 19:45 - MGM’s Big Screen 20:00 - Enter the Ninja 21:45 - After Dark, My Sweet 23:40 - Gorp. Diva Universal
07:00 - Quincy, M.E. 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - La Prova 09:50 - Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Fede Cieca 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:48 - Wallflower Tango 14:00 Strong Medicine 14:50 - ER 15:42 Screwdriver 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:48 - Great Women 19:00 - Strong Medicine 19:50 JAG 20:50 - Great Women 21:00 - ER 22:44 - Kilokalorie 23:00 - Strong Medicine. GO Stars
07:20 - Abraham Lincoln: Vampire Hunter 09:10 - Shadow Dancer 11:00 Monk 11:40 - Harry Potter and The Deathly Hallows Part 2 13:55 Frankenweenie 15:25 - Firelight 17:00 The Terminal 19:05 - Gnomeo and Juliet 20:30 - The Big Bang Theory 21:00 - Ice Age: Continental Drift 22:35 - Yesterday, Today and Tomorrow 00:10 - Marley.
Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Supernatural 12:00 - SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - How I Met Your Mother 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Suits 17:15 Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Mike & Molly 19:30 - GO ON 20:00 - Whitney 20:30 - Glee 21:15 SMASH 22:00 - Once Upon A Time In Mexico 23:40 - Whitney 00:10 - The Mentalist 00:55 - How I Met Your Mother 01:25 - Fringe.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00
Iris
09:15 - Il mare non c’e paragone. Film 2002 11:30 - Vesna va veloce. Film ’96 13:20 Mak II 100. Film ’ 87 1 5 : 20 Cacciatore di teste. Film 2005 17:30 Com ’ e dura l ’ avventura . Film ’ 87 1 9 . 25 - Supercar ( TF) 20 :1 0 Hazzard ( TF) 2 1: 00 Smokin ’ aces . Film 2006 22:55 - Ocean’s Eleven fate il vostro gioco. Film 2001 00:55 - Kings (TF).
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Flusek Distinti (r) NET News Mieg[ek (r) NET News
Discovery Channel
07:15 - Dirty Jobs: 150th Dirty Job Extravaganza 08:10 - Deadliest Catch: The Final Hour 09:05 - Gold Rush: Alaska: Running Dirt 09:55 - American Guns: Family Arms 10:50 - How Do They Do It?: Blue Angels Airshows #Indoor Ski Slope #Sushi 11:15 - How It’s Made 11:40 - MythBusters: Drain Disaster 12:35 - Extreme Engineering: Abu Dhabi 13:30 - Chop Shop: Jools Holland’s Jet One Car 14:25 - Auction Hunters: Ton’s Driller Instinct 14:55 Auction Hunters : Cold Hard Cash 15:20 - Auction Kings: Iron Maiden # 1 9 1 7 T - Bucket Roadster 1 5 : 50 Auction Kings : John Wayne Guns #Omnibot 2000 16:15 - James May’s Man Lab 17:10 - Born Survivor: Bear Grylls : Alabama 1 8 : 05 - Auction Kings: Elvis Bracelet #Silver Columbus Ships 18:35 - Auction Hunters: Sidecar Surprise 19:00 - How It’s Made 20:00 - Crisis Control 21:00 - Curiosity: Mankind Rising 22:00 - Forbidden: Weird Worship 23 : 00 - Dynamo : Magician Impossible.
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
08:30 - International Championship Snooker: SF (live) 10:30 International Championship Snooker 12:00 - International Championship Snooker: SF (live) 15:00 - FIFA U#17 World Cup Football: QF (live) 16:00 - FIFA U#17 World Cup Football 16:45 FIFA U#17 World Cup Football: QF (live) 19:00 - PBA Bowling 20:00 - Giants Live Series World’s Strongest Man 20:30 - Giants Live Series World’s Strongest Man 21:00 - Boxing 23:00 - PBA Bowling. Eurosport 2
Film Taljan tal-2011 li g[andu b[ala protagonist lil Claudio Bisio li flimkien ma’ Onassis (Giuseppe Battiston) ikun dejjem fil-Bar Sport. Naraw x’ji;ri fil-[ajja ta’ kuljum f’dan il-lokal. Il-film hu twil sieg[a u 33 minuta.
GO sports 2 14:00 - ATP Masters 1000: BNP Paribas Masters, Paris: QF (live) 18:00 - Milan Channel 19:30 ATP Masters 1000: BNP Paribas Masters, Paris: QF (live) 23:30 Milan Channel. GO sports 3
20:05 - RaboDirect Pro12: Rd 7: Newport Gwent Dragons v Leinster (live) 22:05 - Inter Channel.
07:30 - International Championship Snooker: SF (live) 08:30 - Arm Wrestling 09:00 - ISU GP, Figure Skating: Cup of China: Short Dance (live) 10:00 - Eurosport Top Ten 10:30 - ISU GP, Figure Skating: Cup of China: Ladies’ Short Programme (live) 11:45 ISU GP, Figure Skating 12:30 ISU GP, Figure Skating: Cup of China: Men’s Short Programme (live) 13:45 - GTA Next Level 14:00 - FIFA U#17 World Cup Football: QF (live) 15:00 - ISU GP, Figure Skating 16:00 - ISU GP, Figure Skating 17:00 International Championship Snooker 19:00 - FIFA U#17 World Cup Football 20:00 - FIFA U#17 World Cup Football 21:00 International Championship Snooker 23:00 - ISU GP, Figure Skating.
07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - ATP World Tour 500: Swiss Indoors Basel – Final 12:30 - Aviva Premiership: Rd 6: Bath Rugby v Gloucester Rugby 14:30 - ATP World Tour 500: Valencia Open 500: Final 17:30 - Serie A: Rd 10: Hellas Verona v Sampdoria 19:30 Barclays Premier League -Week 12: Premier League Preview 20:00 - PGA European Tour: WGC HSBC Champions: Day 2 01:00 - F1: Abu Dhabi GP: Practice 1 & 2.
GO sports 1
GO sports 8
09:00 - Ligue 1 – Rd 12: The Ligue Show 09:30 - Barclays Premier League: Wk 12: Premier League Match Pack 10:00 - F1: Abu Dhabi GP: Practice 1 (live) 12:00 - Serie A: Rd 10: Milan v Lazio 14:00 F1: Abu Dhabi GP: Practice 2 (live) 16:00 - Barclays Premier League: Wk 11: Southampton v Fulham 18:00 - Serie A: Rd 10: Fiorentina v Napoli 20:00 - UEFA Champions League: Magazine #11
09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - ATP World Tour 500: Swiss Indoors Basel: Final 14:30 - Aviva Premiership: Rd 6: Bath Rugby v Gloucester Rugby 16:30 - ATP World Tour 500: Valencia Open 500: Final 19:30 - Serie A: Rd 10: Hellas Verona v Sampdoria 21:30 Barclays Premier League -Week 12: Premier League Preview 22:00 - PGA European Tour: WGC HSBC Champions: Day 2.
1
Bar Sport – Raitre, 21>05
20:45 - Aviva Premiership: Rd 7: Worcester Warriors v Bath Rugby (live) 22:45 - Barclays Premier League: Wk 12: Premier League Preview 23:30 - Serie A: Rd 9: Catania v Sassuolo.
GO sports 4
20:30 - Ligue 1: Rd 12: Paris SaintGermain v Lorient (live) 22:30 Inter Channel. GO sports 7
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
20
TV # RADJU
Fil-qosor Rockna - Radio 101, 19>00 Michael Bugeja llum se jiltaqa’ mal-organizzaturi talkun/ert Inspired 2013 li se jsir nhar is-Sibt, id-9 ta’ Novembru. Mistedna o[ra se jkunu lmembri tal-grupp Cable 35 (fir-ritratt hawn ta[t) li b[alissa jinsab Malta biex jag[ti xi
kun/ert qabel jer;a’ jitla’ lIngilterra, fejn ilu bba]at g[al dawn l-a[[ar sentejn. Fl-a[[ar parti tal-programm, il-pre]entaturi se jintervista lill-kompo]itur ]ag[]ug[ Robert Farrugia, li se jitkellem dwar ix-xog[olijiet li [are; din is-sena.
Divorzjati g[al 10 snin, i]da... È complicato (It’s Complicated) – Canale 5, 21>10
Vu/i Missjunarja – Radju Marija, 21>00 Il-programm ilaqqag[na mal-missjunarju lajk John Camilleri (fir-ritratt) li f’dawn l-a[[ar 13-il sena mar kemm-il darba fil-Bra]il, flEtjopja, fit-Tanzanija, fil-Gwatemala u filKenja biex jag[mel workshops u jwettaq [idma volontarja manwali u biex fuq kollox, jg[allem u j[arre; fis-snajja’ talinjam u tal-[adid lillindi;eni tal-lokal. Se jkun hemm ukoll martu Yvonne.
Insomnia – Rete 4, 00>05 Film thriller li n[adem fl-2002 b’re;ija ta’ Christopher Nolan u li g[andu b[ala atturi ewlenin lil Al Pacino u lil Robin Williams. Naraw kif investigatur jispi//a rikattat minn qattiel.
Jane u Jake jkunu ilhom g[axar snin iddivorzjati, g[alkemm ikunu ]ammew rapport tajjeb bejniethom, jekk xejn
g[all-;id ta’ uliedhom. Jiltaqg[u fl-okka]joni talgradwazzjoni ta’ binhom. U jindunaw li g[adhom jin[abbu u
jispi//aw anki jorqdu flimkien. Il-gwaj hu, i]da, li sadanittant Jake ikun i]]ewwe; mara o[ra. Il-film in[adem fl-2011.
Ir-ri]ultati finanzjarji tal-BOV Flusek – NET Television, 20>30 Il-mistednin ewlenin fil-programm tallum se jkunu Charles Borg u Elvia George (it-tnejn fir-ritratti), li huma l-Kap E]ekuttiv u l-Uffi/jal Ewlieni Finanzjarju rispettivament tal-Bank of Valletta. Mag[hom se jkunu diskussi r-ri]ultati finanzjarji tal-Grupp BOV g[as-sena finanzjarja li g[alqet l-Erbg[a li g[adda u l-akbar sfidi li qed jiffa//ja l-Bank. Tippre]enta Clarissa Ellul. Produzzjoni ta’ New Age Media.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
21
KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ I]-}urrieq
DAR fuq u isfel bi tlett ikmamar tas-sodda, tlett ikmamar bis-sufanijiet, ]ew;t ikmamar tal-banju, bit[a kbira fuq wara u o[ra interna, study room, designer kitchen ;dida fja manta bl-appliances u air condition, terrazzin fuq wara u bejt bl-arja tieg[u, inklu] fil-
prezz hemm garaxx ta’ ]ew; karozzi li jinfed mad-dar. Bla /ens . € 320 , 000 . ?emplu 99422082.
G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.
G{ALL-KIRI {a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina
GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt,
qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi tal-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.
Garaxx Sale
FID-9 u 10 ta’ Novembru f’19 Triq Reggie Miller il-G]ira, affarijiet tad-dar, white goods, g[odda, kompressur, magna talinjam (Kitty) u aktar. Prezzijiet tajba [afna. {in bejn it-8am u s1pm.
{adid
KAN?ELL, po;;aman, bieb ta’ garaxx, tara;, strutturi o[ra u tiswija. Injam – xkaffar, tiswija ta’ gallariji u ]ebg[a. Plumbing – geyser tank etc. Alterazzjonijiet fil-bini. ?emplu 99279582.
Mario Colours
G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid, kisi bil-;ibs, kisi birramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont u ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silikato, gypsum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622. Esperjenza ta’ 16-il sena u stima b’xejn.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Libsa ta’ Tie;
:DIDA fjamanta, qatt ma intu]at, mixtrija ming[and ALAMANGO. Prezz negozjabbli. ?emplu fuq 99200354.
Pushchair
NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.
Pasturi
TAT-tafal, set fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mein il-MUSEUM. Prezz €20 kull set. Presepji kull daqs ma[dumin kollha g[erien, prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.
Tapit
KULUR cream bil-burdura wine, 90 ins (228cms) x 66 ins (168cms) f’kundizzjoni tajba. Prezz €60. ?emplu fuq 21242180.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x 42/m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
JIN{TIE:U Tower Aluminium Ltd
TE{TIE: [addiema b’esperjenza biex ja[dmu full-time fuq xog[ol tal-aluminium u [;ie;, bil-li/enzja tas-sewqan. ?emplu 99457965 jew 99470635 lil Tower Aluminium Ltd, {a]}ebbu;.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
31
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX 8
9
10
4
11
IT-TEMP Ftit imsa[[ab li jsir imsa[[ab kultant u bil-[albiet tax-xita bir-rag[ad VI}IBBILTÀ Tajba minbarra fix-xita IR-RI{ Varjabbli il-bi//a l-kbira min-Nofsinhar BA{AR {afif lokalment [afif g[al moderat IMBATT Ftit lil xejn TEMPERATURA L-og[la 25˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 7.4mm Xita mill-1 ta’ Settembru 59.4mm IX-XEMX titla’ fis-06.24 u tin]el fil-17.07
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Li ma tg[addihx minn g[ajn il-labra (5) 6. Dar fil-kummer/ (5) 7. {axixa li a[jar minnha ma ssibx? (5) 10. Qafla (5) 11. U s-sur jinqaleb g[al wie[ed minn Moska? (5) 12. Dehbijiet u …… (5) 14. Dawn isebb[u l-;onna (5) 16. Naqas li jattendi (5) 17. u 18. Li g[andu x’jaqsam mal-g[ajxien, mal-ikel ta’ kuljum (10) 18. Ara 17.
18
Weqfin> 1. }elle; (6) 2. G]ira /kejkna (6) 3. G[oti ta’ qima ’l Alla (6) 4. Applawdew (6) 8. Ordni tal-awtorità li dari kien jinqara fittoroq (5) 9. Ordna b’qawwa u bi dritt (5) 12. Tellef is-simetrija ta’ o;;etti mqabblin (6) 13. Id-dras tieg[ek (6) 14. Fihom jin;abar il-mel[ (6) 15. Nies li twieldu r-Rabat (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Na[al; 6. Baqra; 7. Kisra; 10. Attiv; 11. Tnejn; 12. ?erva; 14. Baqar; 16. Xkuma; 17. u 18. Aljenajtni. Weqfin> 1. Enigma; 2. Alliev; 3. Kbarat; 4. Bambin; 8. Ittra; 9. Menqa; 12. ?ajpar; 13. Akkont; 14. Bambal; 15. Rampil.
Sudoku Bejn [afifa u moderata:
qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjoni Sudoku
IL-:IMG{A L-og[la 26˚C L-inqas 18˚C
IS-SIBT L-og[la 26˚C L-inqas 18˚C
IL-{ADD L-og[la 26˚C L-inqas 19˚C
IT-TNEJN L-og[la 25˚C L-inqas 20˚C
IT-TLIETA L-og[la 25˚C L-inqas 18˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
3
3
Temperaturi fi bliet barranin Malta 25˚ xita, Al;eri 21˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 12˚C imsa[[ab, Ateni 27˚C xemxi, Li]bona 17˚C xemxi, Berlin 12˚ xemxi, Brussell 13˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 27˚C xemxi, Dublin 13˚C xemxi, Kopen[agen 11˚C imsa[[ab, Frankfurt 11˚C ftit imsa[[ab, Milan 15˚C imsa[[ab, Istanbul 17˚C imsa[[ab, Londra 13˚C xemxi, Madrid 15˚C xemxi, Moska 8˚C imsa[[ab, Pari;i 13˚C xemxi, Bar/ellona 20˚C xemxi, Ruma 22˚C xemxi, Tel Aviv 29˚C xemxi, Tripli 30˚C xemxi, Tune] 25˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 13˚C ftit imsa[[ab, Zurich 0˚C imsa[[ab, Munich 5˚C imsa[[ab, St. Petersburg 8˚C ftit imsa[[ab
Tag[rif Wirja ta’ ikoni Griegi Bejn illum u l-{add 3 ta’ Novembru fis-Sala talKonferenzi ta/-?entru
Animazzjoni u Komunikazzjoni (?AK), fi Triq S. Sommier, f’Birkirkara se ssir wirja ta’ ikoni Griegi. {inijiet tal-ftu[ il:img[a u s-Sibt bejn id-09:00 u s-13:00 u bejn l-16:00 u s19:00 u l-{add bejn l-10:00 u s-18:00.
Festival tan-Natura Nhar il-{add, 3 ta’ Novembru bejn l-10:00 u l16:00 fir-Riserva Naturali tasSimar fix-Xemxija, il-BirdLife
Malta se torganizza Festival tan-Natura. Kull sieg[a se jkun hemm tour bil-gwida f’din irriserva. Se jkun hemm ukoll numru ta’ attivitajiet immirati g[at-tfal. Barra minn hekk fla[[ar sieg[a se jkun hemm workshop ta’ fotografija tannatura immexxi minn Aron Tanti. Dan il-festival se jifta[ lista;un tax-xitwa u tar-rebbieg[a li matulu ir-riservi talG[adira u tas-Simar se jibdew ikunu miftu[in fi tmiem kull ;img[a. Kun/ert fil-Manoel Fl-okka]joni tal-festa
ta’
Santa ?e/ilja, il-patruna talmu]i/isti, nhar il-{add, 3 ta’ Novembru se jsir kun/ert millBanda Santa Marija tal-Mosta fit-Teatru Manoel. Direzzjoni Mro Ray Sciberras. Il-biljetti, bla [las, jinkisbu mis-So/jetà Filarmonika Santa Marija talMosta. L-Ambaxxatur Malti g[all-Awstrija Ix-xahar li g[adda Keith Azzopardi ppre]enta l-kredenzjali tieg[u lill-President Federali tal-Awstrija Heinz Fischer b[ala l-ambaxxatur ta’ Malta g[al dan il-pajji]. Fost issu;;etti li ssemmew f’din lokka]joni kien hemm is-sitwazzjoni fil-Mediterran partikularment fil-qasam tal-migrazzjoni, u l-qag[da po]ittiva tal-finanzi ta]-]ew; pajji]i. Miss European 2013 Din is-sena Malta se tkun qed tospita l-Miss Europeaen 2013,
konkors li fih se jkunu qed jie[du sehem 100 mudella minn pajji]i differenti tal-Ewropa. Ilkonkors finali se jsir fi Sky Club, f’Paceville nhar is-Sibt, 9 ta’ Novembru. Il-parte/ipanti mistenni jaslu Malta fil-5 ta’ Novembru.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
33
SPORT LEAGUE CUP
Tottenham u Man City mal-a[[ar tmienja Tottenham u Manchester City ikkwalifikaw mal-a[[ar tmienja tal-League Cup meta tard lErbg[a filg[axija g[elbu lil Hull u lil Newcastle rispettivament. I]-]ew; partiti kellhom b]onn imorru g[all-[in barrani biex ikunu de/i]i u City reb[u 2-0 filwaqt li Tottenham reb[u 8-7 bilpenalties. Man City skurjaw darbtejn fil[in barrani wara li spi//aw draw 0-0 barra minn darhom kontra Newcastle United li soffrew sfida denja lit-tim li kienu tilfu 4-0 kontrih fl-ewwel jum talista;un. Fid-99 minuta NEGREDO po;;a lil City fil-vanta;; g[all-ewwel darba wara li ir/ieva ming[and Dzeko u fil105 minuta l-istess DZEKO g[amilhom 2-0 u issi;illa l-konfront favur is-Citizens. Fil-partita l-o[ra Tottenham spi//aw fi draw ta’ 2-2 kontra Hull u kellhom b]onn l-g[oti tal-penalties biex g[addew g[arrawnd li jmiss. Ahmed Elmohamady ;ie im/a[[ad mill-goalkeeper Brad Friedel filpenalty de/i]iv. Wara 16-il minuta SIGURDSSON feta[ l-iskor
favur l-Ispurs imma fit-53 minuta wasal il-gowl tad-draw ta’ Hull meta Friedel tefa’ fix-xibka tieg[u stess. Fid-90 minuta liskor kien g[adu dak ta’ 1-1 u fid-98 minuta Hull marru g[allewwel darba fil-vanta;; meta skurja MCSHANE. Hull ma iddefendewx dan il-vanta;; u fil-108 minuta Tottenham ;abu d-draw b’gowl ta’ KANE u eventwalment reb[u bil-penalties. Ta min jinnota li issa Tottenham reb[u disg[a milla[[ar 11-il partita. Tlett ijeim qabel il-log[ba fil-League Cup kontra Hull Tottenham kienu reb[u kontra l-istess Hull. Tim ie[or li g[adda bil-penalties kien dak ta’ Stoke nhar it-Tlieta li g[adda. Wara li dawn ;ew 4-4 kontra Birmingham reb[u 4-3 bil-penalties. Fil-kwarti finali issa Leicester jilag[bu kontra Man City, Stoke jilag[bu kontra Man Utd, Sunderland jew Southampton kontra Chelsea u Tottenham jilag[bu kontra West Ham Utd. Kontra West Ham, Tottenham se jkunu jridu jpattu g[at-telfa
ta’ 3-0 li sofrew kontrihom aktar kmieni dan ix-xahar filkampjonat. Minn na[a tag[hom Man City ilhom ma jirb[u din it-tazza sa mill-1976 meta dakinhar kienu g[elbu lil Newcastle 2-1. Man Utd, li din is-sena huma ta[t it-tmexxija ta’ David Moyes jilag[bu kontra Stoke f’log[ba minn tlieta bejn timijiet talPremier. Fi tmiem il-;img[a Man Utd g[elbu lill-istess Stoke 3-2 fil-kampjonat f’Old Trafford u bla dubju t-tim ta’ Mark Hughes se jkun qed ifittex li ipatti g[al din it-telfa f’Di/embru li ;ej. Ri]ultati
Newcastle Utd v ManCity 0-2 Tottenham v Hull City 2-2 (Tottenham jg[addu 8-7 bilpenalties) -
Il polza
-
Kwarti tal finali
Leicester v Man City Stoke v Man Utd Sunderland jew Southampton v Chelsea Tottenham v West Ham
G{AWM SINKORINZZAT
Su//ess g[all-Maltin f’Bratislava Dan l-a[[ar it-tim nazzjonali Malti tal-g[awm sinkroinzzat g[adu kemm irritorna f’pajji]na wara li [a sehem f’kompetizzjoni fi Bratislava fis-Slovakkja. Imexxi lil dan it-tim Saho Harada rebbie[a ta’ ]ew; medalji tad-deheb waqt l-
Olimpjadi. Dan it-tim, mag[mul minn 12-il g[awwiem ikkompeta kontra 130 parte/ipant minn [ames pajji]i differenti. Martina Fitzgerald, Tamara Poghosyan u Hannah Preca Trapani reb[u filkateogirji rispettivi tag[hom. F’kategoriji o[ra, Mya
It-tim Malti li kiseb ri]ultati tajba f’Bratislava
Azzopardi si//at fit-tmien post minn total ta’ 56 parte/ipant. Minbarra li ikkompeta t-tim Malti [a sehem ukoll f’esebizzjonijiet. Fl-a[[ar tax-xahar ta’ Novembru t-tim Malti se jikkompeti fil-Bel;ju.
WEIGHTLIFTING
Ri]ultati po]ittivi g[all-Maltin fl-I]vizzera Dan l-a[[ar it-tim nazzjonali Malti tal-weightlifting g[adu kemm ipparte/ipa f’kompetizzjoni presti?ju?a tal-weightlifting li saret fil-belt ta’ Tramelan flI]vizzera u l-Maltin kisbu ri]ultati ferm po]ittivi. Din il- kompetizzjoni, bl-isem ta’ ‘Challange 210’ hi l-akbar kompetizzjoni talweightlifting li ti?i organizzata flI]vizzera. F’din il-kompetizzjoni ipparte?ipaw 131 atleta minn sitt pajji?i, Franza, il-:ermanja, litalja, Malta, Monaco u ovvjament l-I]vizzera. It- tim Malti kien kompost minn tliet atleti, Jovan Reljic, Ryan Agius u Martin Pisani. Dawn kienu ta[t il-gwida tal-kow/ Charles Degiorgio u immexxija mill-uffi/jal tal-Asso/jazzjoni Maltija tal-Weightlifting, Jesmond Vassallo. Il-prestazzjoni tat-tim Malti
kienet wa[da e??ellenti tant li Jovan Reljic, Ryan Agius u Martin Pisani kisru r-rekord personali tag[hom kemm fisSnatch kif ukol fil-Clean & Jerk. Fir-rankings overall ta/‘Challange 210’, minn 131 atleta, Jovan Reljic spi//a fl-20 post ,Ryan Agius fil-50 post u Martin Pisani fis-60 post. G[al Ryan Agius u Martin Pisani din kienet l-ewwel darba li irrappre?entaw lil Malta barra l-pajji?. Tul il-;img[a li ghaddiet ilPresident tal-g[aqda Jesmond Caruana kien fil-belt ta’ Wroclaw fil-Polonja. Caruana kien involut filKampjonat dinji tal-weightlifting fejn ikkontrolla l-finali talkategorija Super Heavy Weight li intreb[et minn Albegov tarRussja filwaqt li Moulaei talIran spi//a t-tieni.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
34
SPORT
U*BET FA TROPHY
KUMMENTI WARA L-PARTITI TAS-SERIE A
Il-holders Hibernians ‘Il-players urew grinta kbira’ – Rafa Benitez, Napoli jilag[bu kontra Il kow/ ta Napoli Rafa tas soltu l attakkant Higuain kien hom [afna players imwe;;g[in u Benitez fa[[ar il wirja tal players il player li ipprovda l blalen lil dan qed i[alli effett [a]in fuq it tieg[u wara li n Naplitani tard l s[abu li sabu x xibka tim Senglea Erbg[a filg[axija reb[u 2 barra Benitez qal li meta talab lid Intant il playmaker Kaka -
’
-
-
Il-holders tal-U*BET FA Trophy Hibernians se jilag[bu kontra t-tim tat-Tieni Divi]joni Senglea fit-tielet rawnd tal-kompetizzjoni. Dan sar mag[ruf meta l-biera[ f’Ta’ Qali ittellg[u l-poloz tat-tielet u tar-raba’ rawnd. Qormi, finalisti telliefa ta’ sta;un ilu se jilag[bu kontra ttim G[awdxi ta’ SK Victoria Wanderers filwaqt li /-champions B’Kara se jaffrtonaw lil Vittoriosa Stars. G[al darba o[ra Sliema Wanderers se jilag[bu kontra }ebbu; Rangers, it-tim li sta;un ilu eliminahom minn din il-kompetizzjoni. Valletta jilag[bu kontra t-tim tal-Ewwel Divi]joni Melita. Mosta, Balzan u Naxxar Lions, timijiet tal-Premier se jilag[bu kontra tlieta tal-Ewwel Divi]joni, Lija, Birzebbuga u u Gudja Utd. Tarxien jilag[bu kontra t-tim tat-Tieni Divi]joni Mellie[a filwaqt li Rabat, tim li jinsab fil-qieg[ tal-klassifika talPremier jilg[ab kontra l-leaders tat-Tielet Divi]joni Sirens. Floriana se jilag[bu kontra t-tim G[awdxi ta’ Victoria Hotspurs. Il-partiti tat-tielet rawnd jintlag[bu bejn il-:img[a 22 ta’ Novembru u l-Erbg[a 27 ta’ Novembru. Il-partiti tar-raba’ rawnd jintlag[bu bejn is-Sibt 18 ta’ Jannar u l-Erbg[a 22 ta’ Jannar.
-
Il poloz III Rd
Birkirkara v Vittoriosa S. Mellie[a v Tarxien R. Sliema W. v }ebbu; R. Melita v Valletta Hibernians v Senglea A. Lija A. v Mosta Birzebbuga SP v Balzan St. Andrews v San :wann Floriana v Victoria H. Pembroke A. v G]ira U. Si;;iewi v St. George’s Naxxar L. v Gudja U. Pieta H. v Mqabba Qormi v SK Victoria W. Mdina K. v Ker/em A. Sirens v Rabat A. IV rawnd
St. Andrews jew San :wann v Birkirkara jew Vittoriosa Mdina jew Ker/em v Sirens jew Rabat Hibernians jew Senglea v Pietà jew Mqabba Pembroke jew G]ira v Si;;iewi jew St. George’s Floriana jew Victoria Hotspurs v Naxxar jew Gudja Qormi jew SK Victoria Wanderers v Mellie[a jew Tarxien Sliema jew }ebbu; v Birzebbuga jew Balzan Melita jew Valletta v Lija jew Hibernians)
, -1
-
-
-
minn darhom kontra Fiorentina. B’din ir-reb[a Napoli baqg[u fittieni post u vi/in tal-leaders Roma li kienu impenjati l-biera[ kontra Chievo. It-tliet gowls talpartita bejn Napoli u Fiorentina f’Firenze waslu kollha fl-ewwel taqsima. “Din kienet reb[a li fiha spikka l-karattru tat-tim. Kienet log[ba importanti g[a]-]ew; timijiet u li kieku ;ejna draw it-tnejn li a[na konna no[or;u di]appuntati. Jien minn dejjem nitlob lill-players biex mhux biss jiffukaw fuq itteknika u t-tattika imma anke jilag[bu bil-qalb g[ax meta jilag[bu b’din il-grinta aktar hemm /ans li niksbu r-ri]ultat li nkunu rridu; qal l-eks kow/ ta’ Chelsea. “Illum mhux biss konna tajjeb fil-fa]i tal-attakk imma anke filfa]i difensiva. M’huwiex fa/li tilg[ab kontra Fiorentina f’darhom. I]-]ew; gowls li skurjajna kienu ]ew; gowls millisba[. Jien minn dejjem g[idt li fil-futbol jirba[ it-tim u mhux lindividwi u llum rajna dan b’mod /ar,” kompla jispjega Benitez. Ilgowl de/i]iv skurjah Mertens u Bentiez kellu kliem ta’ tif[ir g[al dan il-player li skond hu qieg[ed dejjem jitjieb. G[all-kuntrarju
-
-
-
.
.
-
diri;enza biex takkwista lil dan il-player g[amel dan g[ax kien jaf li Higuain mhux biss kapa/i jiskurja i]da anke biex jo[loq lispazji lil s[abu. Fl-a[[ar talkummenti tieg[u Benitez ma riedx jitkellem dwar il-protesti ta’ Fiorentina g[al penalty u fakkar li meta Napoli ;ew im/a[[da penalty fit-telfa kontra Roma ma tkellimx fuq dik l-azzjoni.
Pattejna qares g[al ]ball “Iddominajna g[al 70 minuta u Lazio taw xutt u ;abu d-draw.
Pattejna qares g[a]l ]ball li g[amilna.” Dawn kienu l-kummenti tal-kow/ ta’ Milan Massimiliano Allegri wara li ttim tieg[u ;ie mi]muma draw 11 minn Lazio f’San Siro. Kaka kien feta[ l-iskor b’xutt millisba[ imma Ciani ;ab id-draw minn daqqa ta’ ras. “Ma nistax nag[ti tort lill-players tad-draw g[ax lag[bu tajjeb. Lazio bilkemm [olqu azzjonijiet perikolu]i Re;a’ ;ralna b[al ma ;ralna kontra Parma. Kull meta nnaqqsu r-rittmu naqilg[u gowl,” kompla jg[id Allegri. Dan tala[[ar kien qed jirreferi g[at-telfa li sofrew Milan fi tmiem il;img[a kontra Parma. Allegri fakkar li b[alissa Milan g[and-
-
,
awtur tal-uniku gowl ta’ Milan qal li hu ferm di]appuntant birri]ultat, anke jekk dan skurja gowl mill-isba[. F’kummenti li ta Kaka qal li minn issa sa tmiem lista;un se jag[mel minn kollox biex jg[in lil Milan u fl-istess [in jirba[ post fl-iskwadra nazzjonali tal-Bra]il li sena o[ra se tikkompeti fit-Tazza tad-Dinja. Ta min jinnota li wara l-log[ba bejn Milan u Lazio l-partitarji ta’ Milan ikkritirkaw bl-a[rax lit-tim tag[hom.
Kuntent li ma qalg[ux gowl Il-kow/ ta’ Juventus Antonio Conte esprima s-sodisfazzjon tieg[u g[all-fatt li Juventus ma qalg[ux gowl fir-reb[a ta’ 4-0 kontra Catania. Conte qal li t-titli li reb[u Juventus f’dawn l-a[[ar snin kien grazzi g[all-fatt li t-tim dejjem kellu difi]a soda. “L-ewwel [a;a li trid ta[gmel
biex ]gur ma titlifx hu li ma taqlax gowls. G[amilna dan kontra Genoa u kontra Catania. Wara t-telfiet kontra Fiorentina u Real Madrid ridna nirkupraw b’xi mod. Juventus issa fi tmiem il;img[a jilag[bu kontra Parma filwaqt li ;img[a o[ra g[andhom log[ba de/i]iva kontra Real Madrid.
?IKLI}MU
Hesjedal jammetti u]u ta’ doping I/-/iklist Kandi] Ryder Hesjedal, rebbie[ tal-Giro d’Italia fl-2012 ammetta li aktar minn 10 snin ilu g[amel u]u minn sustani illegali. Hesjedal, li llum-il ;urnata g[andu 32 sena kien qed jikkumenta wara li /iklist ie[or, Michael Rasmussen qal li Hasjedal kien iggwidah dwar liem sustanzi ipprojbiti g[andu jie[u. Minn na[a tieg[u Hesjedal ammetta dan kollu u ma /a[ad l-ebda storja. “Madwar 10 snin ilu kont se naqbad triq [a]ina. Kienu ]balji
li ftit domt nag[mel i]da li nammetti li g[amilthom. Minn dakinhar ‘l hawn baqa` jiddispja/ini, anke jekk g[adda [afna ]mien,” qal Hasjedal. Hesjedal kien wie[ed minn [afna /iklisti li aktar kmieni din is-sena ta xhieda fil-ka] ta’ Lance Armstrong. Dan tal-a[[ar, rebbie[ ta’ seba titli konsekuttivi tat-Tour de France ammetta wkoll li g[amel u]u minn sustanzi illegali u t-titli li reba[ ;ew kollha irtirati, inklu] medalja Olimpika.
L-akkwist il-;did ta’ Real Madrid, Gareth Bale skurja l-ewwel gowls tieg[u fil-Bernabeu meta t-im tieg[u umilja lil Seville bi skor ta’ 7-3. Real akkwistaw lil Bale ming[and Tottenham g[as-somma rekord ta’ mitt miljun ewro u tard l-Erbg[a filg[axija Bale beda l-ewwel log[ba tieg[u fil-Bernabeu. Bale skurja ]ew; gowls kontra Seville filwaqt li l-winger Cristiano Ronaldo skurja tlieta. B’din ir-reb[a Real irritornaw g[ar-reb[ wara li fi tmiem il-;img[a tilfu 2-1 kontra r-rivali tag[hom Barcelona.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 1 ta’ Novembru, 2013
36
LOKALI
Talba lill-Qorti biex il-kon/essjoni pubblika lil Henley & Partners ti;i dikjarata nulla Il-kumpanija barranija Arton Capital qed titlob lill-Qorti biex tiddikjara li l-g[otja talkon/essjoni pubblika lil Henley & Partners Holdings Europe Limited hija nulla, invalida u ming[ajr effett. Dan wara s-sej[a li saret millGvern biex jintag[]el spe/jalista biex jara li individwi barranin huma eli;ibbli biex ikollhom /ittadinanza Maltija, segwitx irregoli applikabbli skont il-li;i. Il-fatt li kienu konsulenti talGvern Malti fuq l-istess su;;ett fil-passat, jo[loq kunflitt ta’ interess.
Il-Qorti qed ti;i mitluba tiddikjara li l-pro/ess li wassal g[all-g[otja ta’ kon/essjoni pubblika u g[otja nnifisha, hija nulla. Il-pro/ess, iddikjarat ilkumpanija barranija Arton Capital, naqas milli josserva lprin/ipji ta’ ;ustizzja naturali fit-twettiq ta’ g[emil amministrattiv. Dan jirri]ulta mill-pro/eduri li nbdew f’kaw]a li nfet[et minn Arton Capital Inc. kontra lGvern Malti fejn qed jing[ad li l-kumitat ta’ evalwazzjoni li sallum il-membri tieg[u lanqas ;ew identfikati, naqas milli jis-
Il-pro/ess naqas milli josserva l-prin/ipji ta’ ;ustizzja naturali sodisfa l-prin/ipji ta’ ;ustizzja naturali fosthom l-indipendenza tal-kumitat, u a;ixxa kontra lli;i u abbu] ta’ poter meta naqas milli jimxi fuq ir-regoli stipulati fis-sej[a stess. Il-kumpanija finanzjarja
Arton Capital Inc. li tispe/jalizza fi programmi ta’ investiment g[all-immigranti, ippre]entat ilkaw]a fil-Prim Awla tal-Qorti ?ivili dwar is-Sej[a g[al Servizzi ta’ Spe/jalista ma[ru;a mill-Ministeru g[all-Intern u sSigurtà Nazzjonali fejn qed tg[id li l-g[a]la finali hija wa[da skorretta, abbu]iva u kontra l-li;i. Il-pro/eduri huma kontra lMinistru g[all-Intern u Sigurtà Nazzjonali, Manwel Mallia; Kevin Mahoney, Segretarju Permanenti fl-istess Ministeru; u l-Avukat :enerali.
Il-kumpanija barranija qed issostni li n-nuqqasijiet li bihom huwa mog[ni l-pro/ess tas-sej[a fit-tfassil ta’ Programm u Investiment Individwali li jippermetti lg[oti ta’ /ittadinanza lill-individwi barranin li jikkontribwixxu permezz ta’ investiment jew mod ie[or g[all-i]vilupp ekonomiku ta’ Malta, ma segwitx dawk ir-regoli applikabbli g[al kon/essjonijiet ta’ servizzi pubbli/i. Il-kaw]a kienet iffirmata millAvukat Therese Comodini Cachia.
Il-Kamra tal-Avukati bi kritika [arxa g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija Titlob il-Gvern biex jipposponi d-d[ul tal-iskema biex l-ewwel issir il-konsultazzjoni Il-Kamra tal-Avukat talbet biex il-Gvern jipposponi t-tnedija tal-Individual Investor Programme – l-iskema g[allbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija – sakemm issir il-konsultazzjoni ne/essarja g[aliex din g[adha ma saritx. Il-Kamra tal-Avukat ppublikat Position Paper li fiha kkritikat bil-qawwa kollha l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza li jrid ida[[al il-Gvern Malti, fejn fost l-o[rajn qalet li l-Gvern qed jg[a;;el wisq biex iniedi dan ilprogramm, ming[ajr ma g[amel ebda konsultazzjoni mal-industrija, u mal-professjonisti fis-settur tas-servizzi finanzjarji. L-g[a;la tal-Gvern biex iniedi din l-iskema wasslet g[al ansjetà kbira, min[abba s-sensittività politika u l-konsiderazzjonijiet ekonomi/i li g[andhom jittie[du, qalet il-Kamra talAvukati. Fl-istess stqarrija, l-Kamra talAvukati g[amlet referenza g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza g[all-prezz ta’ 650,000 ewro, u b’mod /ar u tond qalet li hi m[assba g[all-fatt li qisu li luniku skop tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija se jkun li nda[[lu l-flus, u mhux li verament nattiraw investiment fit-tul g[allpajji]. Il-Kamra tal-Avukati sostniet ukoll li tinsab im[assba wkoll dwar ir-reputazzjoni ta’ Malta li di;à bdiet ti;i mtappna minn mindu l-Gvern [abbar li jrid ibieg[ i/-/ittadinanza Maltija,
Il-Kamra tal-Avukati b’mod /ar u tond qalet li hi m[assba g[all-fatt li qisu li l-uniku skop tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija se jkun li nda[[lu l-flus
Il-Kamra tal-Avukati tinsab im[assba wkoll dwar ir-reputazzjoni ta’ Malta fost l-o[rajn billi fil-media barranija, Malta qed ti;i mqabbla ma’ pajji]i li huma tax havens, jew ma’ pajji]i li [adu daqqa bil-kri]i tal-ewro. Ta’ min ifakkar, sostniet il-Kamra talAvukati, li b’dan il-programm, mhux biss se tinbieg[ i/-/ittadi-
nanza Maltija, i]da anke dik talUnjoni Ewropea, b’a//ess g[allIstati Uniti li jista’ jipperikola rrelazzjonijiet tajbin li je]istu. Il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija se jwassal g[al [sara irreparabbli g[ar-reputazzjoni g[olja li rnexxielu jibni pajji]na
fis-settur tas-servizzi finanzjarji, kompliet tg[id il-Kamra talAvukati. Fl-a[[arnett, il-Kamra talAvukati esprimiet ukoll iddubji tag[ha dwar il-kunflitt ta’ interess li se jkollha l-kumpanija Henley & Partners li filwaqt li se tkun qed tmexxi l-pro/ess tal-applikazzjonijiet, se tkun tista’ wkoll tissottometti l-applikazzjonijiet tal-applikanti b[ala klijenti tag[ha, u tag[mel
ukoll id-due tag[hom.
diligence
media•link COMMUNICATIONS