2013 11 05

Page 1

Nru 13,583

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com

Ebda pjan fil-ba;it biex jin[oloq ix-xog[ol }ieda ta’ €400 ras g[al ras f’taxxi f’sena fuq il-poplu Il-ba;it li ppre]enta l-Gvern Laburista lbiera[ m’g[andu lebda inizjattiva biex jo[loq ixxog[ol. Pro;etti li jissemmew huma tkomplija ta’ inizjattivi li nbdew minn Gvernijiet Nazzjonalisti u l-unika idea ;dida li [are; biha l-Prim Ministru hi l-idea tal-bejg[ ta//ittadinanza kontra r-rieda talpoplu Malti u G[awdxi. Dan qalu Simon Busuttil, ilKap tal-Oppo]izzjoni u Kap talPartit Nazzjonalista fl-ewwel reazzjoni tieg[u g[ad-diskors tal-ba;it li tressaq mill-Ministru tal-Finanzi lbiera[. Simon Busuttil qal li minkejja l-[afna kliem sabi[, il-ba;it filfatt ifisser aktar minn 170 miljun ewro f’taxxi li 72 miljun ewro minnhom huma ]idiet ;odda fuq taxxi di;à e]istenti b[alma huma s-sisa. Dan ifisser ]ieda ta’ 400 ewro ras g[al ras f’taxxi fuq il-poplu matul issena. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li l-ba;it fih [afna affarijiet li fihom pi]. Filwaqt li se jkun hemm tnaqqis ta’ 25 miljun ewro fit-tariffi tad-dawl u lilma, se jkun hemm imbag[ad ]ieda ta’ 72 miljun ewro f’taxxi ;odda. Filwaqt li Joseph Muscat kien jitkellem [afna dwar direzzjoni ;dida g[all-ekonomija, il-ba;it ma jsemmi ebda pjan ;did. Meta wie[ed jid[ol fid-dettal isib li lGvern se jkun qed jag[ti b’id wa[da, u jie[u aktar bl-id lo[ra. Meta wie;eb g[ad-domandi tal-;urnalisti, Simon Busuttil qal li l-[olqien tax-xog[ol hu fattur importanti biex isostni lekonomija tal - pajji] . Il [olqien tax-xog[ol jaffettwa lfamilji. g[al pa;na 3

Ba;it 2014

Reazzjonijiet

Ir-reazzjonijiet g[all-ba;it li ppre]enta l-gvern Laburista lbiera[ kienu diversi u m[allta, b’[afna jenfasizzaw li g[ad iridu jaraw li r-ri]ultati ta’ dan il-ba;it jissarrfu fi tkabbir ekonomiku. Kien hemm ukoll reazzjonijiet kontra ]-]ieda m[abbra fit-taxxi indiretti, tant li kien hemm min wissa li dawn jistg[u jwasslu g[all-abbu]i. Kien elenkat ukoll li l-ba;it kien nieqes minn in/entivi g[al investiment fit-turi]mu filwaqt li kien hemm rimarki fid-dawl ta]]ieda fil-qg[ad li kellna fl-a[[ar xhur u jis[qu li din ix-xejra trid titwaqqaf. Filwaqt li ma naqsitx il-GWU li tfa[[ar dan il-ba;it tal-Gvern Laburista li fissritu ;ust u b’ru[ so/jali, u[ud mill-unions osservaw li dan kien ba;it karatterizzat minn studji li jridu jimmaterjalizzaw f’mi]uri konkreti bissehem ukoll tal-imsie[ba so/jali. G[all-pjani ta’ dan il-gvern g[as-settur tas-sa[[a, kien hemm ukoll stennija, bl-MUMN tittimbra l-ba;it b[ala nuqqas ta’ vi]joni serja g[all-qasam tassa[[a. Ara pa;ni 4, 5 u 6

L-E;ittu

Pro/ess g[al Morsi

Il-ba;it li ppre]enta l-Gvern tal-Prim Ministru Joseph Muscat ilbiera[ ifisser pi] ta’ aktar minn €170 miljun f’taxxi li €72 miljun minnhom huma ]idiet ;odda fuq taxxi di;à e]istenti b[alma huma s-sisa (Ritratt> Martin Agiuis)

L-eks President I]lamiku jibda g[addej ;uri fil-Kajr fejn insista li hu l-Mexxej ‘le;ittimu’ Ara pa;na 15


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

2

BA:IT 2014

}ieda ta’ aktar minn €170 miljun f’taxxi Matul is-sena d-die[la lGvern mistenni jda[[al aktar minn 170 miljun ewro aktar mit-taxxi fosthom d[ul ta’ 72 miljun ewro f’taxxi indiretti. Dan [are; waqt il-pre]entazzjoni li l-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna g[amel lil ;urnalisti qabel ma ppre]enta lBa;it 2014 fil-Parlament. Ittema tal-Ba;it hi, Malta aktar b’sa[[itha, Malta aktar ;usta. Hu qal li min[abba li Malta g[andha l-Excessive Deficit Procedure imdendla fuq rasha, hemm inqas spazju fejn ilGvern jimmanuvra. Dwar il-weg[da tat-tablet lillistudenti, is-sena d-die[la se jibda pro;ett pilota g[ax dan je[tie; [afna preparazzjoni. Liskema tar-refu]joni tat-taxxa fuq il-karozzi se ssir fuq medda ta’ seba’ snin. Se jkun hemm ]idiet fil-prezzijiet tas-sigaretti, fl-alko[ol inklu] fil-prezz talbirra, fil-petrol u fid-diesel u anke fil-prezz tas-siment. Se jog[lew ukoll il-li/enzji talkarozzi. Il-Ministru Edward Scicluna qal li l-Ba;it fih 250 mi]ura u lGvern iffoka fuq li jin/entiva lil min irid ja[dem u r-ri]orsi marru biex aktar nies jid[lu fiddinja tax-xog[ol. Hu qal li l-mira tal-Ba;it hi li jattakka l-problema tal-ener;ija u jaqleb is-sors tal-ener;ija u jnaqqas l-ispi]a tal-produzzjoni. Hu qal li minn Marzu li ;ej se jnaqqas il-prezz talener;ija b’25% u 5% fil-prezz tal-ilma. Il-Ministru Scicluna qal li lqtug[ se jintrefa’ mill-kuntrattur filwaqt li se jibda l-pro;ett tal-pipeline tal-gass ma’ Sqallija.

L-ispi]a tal-Gvern se ti]died b’200 miljun Dwar it-tkabbir ekonomiku, il-mira g[as-sena 2014 hi li lekonomija tikber b’1.7% b’mod reali u 3.1% b’mod nominali. Parti mid-d[ul li Malta se dda[[al mill-fondi tal-UE se jkunu inklu]i fin-Non Tax Revenue. Matul is-sena 2012 id-defi/it kien ta’ 3.3%, din is-sena se tag[laq b’defi/it ta’ 2.7% u ssena d-die[la tag[laq b’defi/it ta’ 2.1%. Dan jista’ jwassal

biex Malta to[ro; millExcessive Deficit Procedure. L-ispi]a tal-Gvern se ti]died b’200 miljun ewro li 38 miljun ewro minnhom huma min[abba ]ieda fil-COLA, se jkun hemm ]ieda ta’ 17-il miljun ewro filpagi u fis-salarji, ]ieda ta’ 20 miljun ewro fil-pensjonijiet, ]ieda ta’ 59 miljun ewro finnefqa kapitali u ]ieda ta’ 11-il miljun ewro f’affarijiet o[ra.

Il-Gvern se jda[[al €72 miljun ewro f’taxxi indiretti Il-Ministru tal-Finanzi qal li l-prijoritajiet huma t - tnaqqis fil-prezz tal-ener;ija, i]-]ieda fil-potenzjal tal-ekonomija, lintrapri]a u l - kompetittività , ix-xog[ol, il-familji u l-housing , il - qasam so/jali , il [arsien tal-ambjent u l-kultura u l-arti. Se tibda s-sistema ta’ childcare b’xejn g[al min g[andu tfal ta[t it-tliet snin biex aktar ommijiet jit[ajru ja[dmu . Dawk li jibag[tu lil uliedhom f ’ childcare privati , se jkoll hom tax credit li minn 1,300 ewro jitla’ g[al 2,000 ewro. Listipendju se jissa[[a[ pro rata skont il-COLA. {abbar ukoll li l-monti talBelt se ji//alqlaq g[al Triq lOrdinanza. Il-Ministru Edward Scicluna qal li se jibdew diskussjonijiet biex jitwalu l-[inijiet tal-ftu[ tal-[wienet u biex dawn jibdew jift[u wkoll nhar ta ’ {add. L-Income Tax se tin]el minn 32% g[al 29% g[al dawk li jaqilg[u bejn 19,501 ewro u 60,000 ewro fis-sena. Il-komputazzjoni ;enitur se titwessa minn 9,300 ewro g[al 9,800 ewro. Is-sena d-die[la se tkun introdotta l-pensjoni tat-tielet pilastru. Is-sena d-die[la biss, dawk li jixtru proprjetà residenzjali g[all - ewwel darba mhux se j[allsu t - taxxa tal - boll ta ’ 3 . 5% fuq l - ewwel 1 50 , 000 ewro tal-prezz tal-proprjetà li jixtru. Se jkun hemm witholding tax ta’ 15% fuq il-kera ta’ proprjetà residenzjali. F’G[awdex se jinbena Qorti ;did u dar g[all-anzjani b’140 sodda. I]-]ieda tal-COLA se tkun ta’ 3.49 ewro fil-;img[a.

Muscat b’pompo]itá indirizza konferenza tal-a[barijiet ta[t tinda kbira armata fi Pjazza San :or; barra l-bini tal-Parlament

Il-Prim Ministru jikkonferma ]-]ieda fit-taxxi Il-Prim Ministru Joseph Muscat ikkonferma li fil-ba;it li kien ppre]entat ilbiera[ kien hemm ]ieda fit-taxxi. F’konferenza tal-a[barijiet fi Pjazza San :or; ilbiera[ wara ddiskors tal-ba;it, il-Prim Ministru qal li l-gvern se jkun qed inaqqas l-i]bilan/ ta[t it-tlieta fil-mija u sa[aq li l-impenn tal-gvern hu li jibni fuq ilb]ulija. Fost il-mi]uri li semma l-Prim Ministru kien hemm irro[s ta’ 25 fil-mija fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma; li se jitla’ g[al 35 fil-mija g[al /ertu familji. Dawn huma inizjattivi li g[andhom l-iskop li jkabbru lekonomija, sostna l-Prim Ministru, li kompla li minkejja li s-sisa fuq id-diesel se ti]died bi tnejn fil-mija dan mhux se jkun rifless fil-prezz. Il-Gvern se jkun qed jibg[at numru ta’ esperti fid-djar biex jg[inu lill-familji jikkonsmaw l-

ener;ija bl-a[jar mod. Filwaqt li sostna li l-arja nadifa hi prijoritá g[all-Gvern, il-Prim Ministru qal li l-gvern hu mpenjat li jin/entiva l-industrija tal-kostruzzjoni i]da din l-industirja se tkun repsonsabbli wkoll biex t[allas g[at-tni;;i] li se itkka;una.

L-opinjoni tal-UE dwar il-ba;it fi ]mien ;imag[tejn Joseph Muscat qal li dan hu ba;it li se jinkora;;ixxi l-impjiegi, fosthom bi skema li se tg[in lill-persuni li ilhom jirrre;istraw iktar minn sentejn. Dan filwaqt li se jsir investiment ta’ 2 miljun ewro fi 350 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a li jinsabu bla xog[ol.

Gvern li ma kienx ippreparat jiggverna Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista (MNPN) j[oss li dan hu Ba;it ta’ Gvern li ma kienx ippreparat biex jiggverna. L-akbar weg[diet, minbarra t-tnaqqis tal-kontijiet tad-dawl u l-ilma, ;ew kollha ippre]entati b[ala issues li fuqhom jew se ti;i ippubblikata white paper (i/-childcare centres b’xejn, il-medi/ini out of stock u s-servizz tal-POYC), issir diskussjoni dwar is-sabatical g[al g[alliema, pro;ett

Dan hu gvern li qed i]omm ilkelma tieg[u, sostna l-Prim Ministru, li kompla li fost ilweg[di mwettqu hemm dawk ta/-Child Care Centres. Dwar ledukazzjoni, il-Prim Ministru qal li l-Gvern se jkun qed i]id listipendji kull sena tul din ille;islatura. Dak li l-Gvern Nazzjonalista m’g[amilx f’25 sena, a[na g[amilnieh f’sena, sostna l-Prim Ministru. Meta tkellem dwar is-sa[[a lPrim Ministru qal li l-Gvern qed jistudja u jalanizza s-sitwazzjoni biex jittie[du l-mi]uri me[tie;a. Hu semma wkoll ilpersuni b’di]abbilta u qal li se ji]diedu 200 post fi/-?entri g[al Matul il-Jum. Dwar l-approvazzjoni millUE, il-Prim Ministru qal li lindikazzjonijiet huma li l-UE se tikkummenta b’mod favorevoli. Hu mistenni li l-opinjoni tal-UE tkun espressa f’;imag[tejn o[ra.

- MNPN

pilota g[at-tablets u seba’ snin biex jing[ata lura l-[las ]ejjed tal-VAT fuq ir-re;istrazzjoni tal-karrozzi. G[al dawn in-nuqqasijiet, ilMinistru tal-Finanzi ;ab lisku]a li Gvern Laburista jikkonsulta qabel ma jie[u de/i]jonijiet, waqt li f’dawn la[[ar tmien xhur, ma saret lebda konsultazzjoni biex tkabbar il-Kabinett li jfisser ]ieda ta’ 130 miljun ewro aktar fille;i]latura, biex il-pulizija u l-

armata ji;u monopolizzati millLaburisti, biex tinbidel il-li;i [alli l-Ministri u s-Segretarji Parlamentari ikunu jistg[u jag[mlu xog[lijiet differenti, biex tinbig[ i/-/ittadinanza Maltija. Il-fatt li l-ebda [in waqt ilqari tal-Ba;it ma ntu]a s-slogan Malta Tag[na Lkoll juri b’mod /ar in-nuqqas ta’ kapa/ita’ ta’ Gvern li jo[ro; b’ideat ;odda, li jin/entiva l-investiment u jo[loq ix-xog[ol.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

3

BA:IT 2014

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Bususttil sa[aq immedjatament wara d-diskors tal-ba;it tal-Gvern Laburista, li jekk fis-sena li ;ejja ma jin[olqux l-opportunitajiet ta’ xog[ol, ma jkunx hemm opportunitajiet fejn wie[ed jo[ro; ja[dem (Ritratt> Joseph Galea)

Ebda vi]joni ekonomika ;dida mill-Gvern ta’ Muscat minn pa;na 1

Dak li wie[ed jista’ jara s’issa hu li l-qg[ad f’Settembru li g[adda ]died bi 13 fil-mija fuq Settembru tas-sena li g[addiet. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li hu stenna ba;it li jindirizza l[olqien tax-xog[ol, i]da dak li qara l-Ministru tal-Finanzi mhu jag[ti l-ebda vi]joni ekonomika ;dida. G[alkemm issemmew diversi in/entivi biex in-nies jo[or;u ja[dmu, jekk ma jin[olqux l-opportunitajiet ta’ xog[ol, ma jkunx hemm opportunitajiet fejn wie[ed jo[ro; ja[dem. Mistoqsi dwar il-prezz talfuel, Simon Busuttil qal li din hi gimmick g[aliex filwaqt li qed jg[id li se jin]amm prezz stabbli, fl-istess waqt qed i[abbar ]ieda meta fil - fatt ming[ajr dik i] - ]ieda l - prezz tal - fuel seta’ ro[os. Il - Kap tal - Oppo]izzjoni spjega wkoll li grazzi g[allestensjoni tal-power station, ilGvern qed jiffranka miljun ewro fil-;img[a fl-ispi]a talfuel. B’dawn biss seta’ ra[[as it-tariffi ming[ajr il-[tie;a li

Il-qg[ad f’Settembru li g[adda ]died bi 13% fuq Settembru tas-sena li g[addiet j]id il-prezz tal-fuel. G[all-mistoqsija dwar il-[las lura tal-VAT fuq it-taxxa ta’ re;istrazzjoni tal - vetturi , Simon Busuttil qal li l-Prim Ministru qed jikser il-weg[da li g[amel g[aliex qed jg[id li se tit[allas lura fuq perjodu ta’ seba’ snin meta l-le;i]latura hi ta’ [ames snin. Barra minn hekk qed jg[id li din hi eksgratia, ji;ifieri mhux /ert jekk din ir-refund tit[allasx jew le. Dwar l - i]bilan/ , Simon Busuttil qal li l-Gvern se jkun qed inaqqsu b’rata inqas minn dik li kienet ippjanat mill Gvern Nazzjonalista. Minn dak li qed jipproponi l-Gvern, jidher li l - i]bilan/ se ji]died b’nofs miljun ewro. Hu ]ied li anke g[al din issena l-Ministru Scicluna mar [a]in fil - previ]joni tieg[u . Filwaqt li kien bassar li se

Il-PN jinsab kuntent li fil-ka] tal-edukazzjoni l-gvern kkonferma l-pjani li kellu Gvern Nazzjonalista g[all-bini ta’ [ames skejjel ;odda

jni]]el l-i]bilan/ g[al 2.3%, dan ni]el g[al 2.7%. G[as-sena d-die[la qed jg[id li se jni]]lu g[al 2.1% li hu differenti ferm minn dak li kien qed jippjana Gvern Nazzjonalista g[as-sena li ;ejja. Simon Busuttil qal li jinsab kuntent li fil-ka] tal-edukazzjoni l - gvern ikkonferma l pjani li kellu Gvern Nazzjonalista g[all - bini ta ’ [ames skejjel ;odda g[alkemm wie[ed g[ad irid jara d-dettalji. Esprima wkoll is-sodisfazzjon tieg[u g[ar - rekord fit turi]mu miksub din is-sena. Dan hu su//ess mibni fuq ilpjani li saru mill-amministrazzjoni pre/edenti. Il - Kap tal - Oppo]izzjoni esprima t-tama li din it-tendenza po]ittiva tkompli u g[alhekk jistenna li l-Gvern ikun kapa/i jo[loq inizjattivi li verament jag[tu lill - pajji] vi]joni ekonomika ;dida. Wara li lbiera[ tressaq ilba;it, il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil jitkellem dwar il-ba;it fil-Parlament nhar itTnejn li ;ej fis-6.30 p.m.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

4

BA:IT 2014

Irridu nin/entivaw aktar nies biex ja[dmu – Il-U{M

Il-Ba;it g[as-sena d-die[la kompla jibni fuq l-inizjattiva tal-U{M Jobs + li trid twassal lil pajji]na sas-sena 2020. Ilproposta ta/-childcare centres b’xejn hi wkoll proposta talU{M u issa l-isfida hi li nin/entivaw aktar nies biex jid[lu fid-dinja tax-xog[ol. Josef Vella, is-Segretarju :enerali tal-U{M qa; dan ilbiera[ fl-ewwel reazzjonijiet tieg[u g[al Ba;it. Hu qal li l-U{M xtaqet li lGvern ja//etta l-proposta tag[ha li tiswa 1.8 miljun ewro biex dawk li jid[lu fid-dinja tax-xog[ol wara li jkunu qed

jirre;istraw jing[ataw 900 ewro. Hu qal li l-U{M se tkompli timbotta biex din ilproposta tkun inklu]a fis-snin li ;ejjin. Hu qal li hemm b]onn li ti]died il-produttivita` biex ikun hemm pensjonijiet sostenibbli. Josef Vella qal li hemm b]onn li l-[addiema jkunu organizzati f’koperattivi u fil-ba;it 2014 g[al ewwel darba idda[[al il-kun/ett ta’ koperattivi so/jali. Hu qal li l-isfida fil-qasam tax-xog[ol hi li aktar nies jibdew ja[dmu u dawk il[addiema li m’humiex produttivi, jsiru aktar produttivi.

L-MUMN tinsab di]appuntata g[ax il-poplu se jibqa’ jsofri kaw]i ta’ diversi nuqqasijiet li ma ;ewx indirizzati

Nuqqas ta’ vi]joni serja fil-qasam tas-sa[[a

- L-MUMN

Bagit ;ust u b’ru[ so/jali Fl-ewwel reazzjoni tag[ha g[all-Bagit 2014, il-General Workers’ Union (GWU) tqis dan il-Ba;it b[ala wie[ed ;ust u b’ru[ so/jali g[aliex ja[seb f’kul[add u fuq kollox se jwie]en lil min jifla[ l-inqas. Hu wkoll bagit li jmur fid-direzzjoni t-tajba g[alx se jppromwovi l-b]ulija u jin/entiva lil min irid ja[dem. Fuq kollox dan il-ba;it hu mibni fuq il-prin/ipji tal-;ustizzja so/jali. Il-GWU tinnota b’sodisfazzjon li l-Gvern ta widen g[al diversi proposti li ressqet kemm g[al dan il-Ba;it u kif ukoll proposti o[rajn li kienet ippre]entat lill-partiti politi/i g[all-elezzjoni ;enerali ta’ Marzu li

- Il-GWU

g[adda. Il-union ukoll innotat b’sodisfazzjon li dan il-Ba;it jixhed limpenn tal-Gvern li jsa[[a[ ittkabbir ekonomiku u l-istabbilta’ fiskali u so/jali u kif ukoll li bis-serjeta jrid ji;;ieled ilprekarjat, il-[ela u l-abbu].Fost il-mi]uri msemmija fil-ba;it hemm li l-Gvern se j]omm malweg[da elettorali u se jra[[as ilkontijiet tad-dawl u l-ilma minn Marzu li ;ej. Il-GWU tqis b[ala po]ittivi hemm l-investiment li se jsir filqasam tal-edukazzjoni, is-sa[[a u l-ambjent u mi]uri o[rajn li bihom se jkunu a;evolati kemm il-klassi medja u dik il-faxxa tas-so/jeta’ li tiflah l-inqas.

Il-Union Maltija g[allInfermieri u l-Qwiebel (MUMN) rat nuqqas ta’ vi]joni serja filqasam tas-sa[[a. Paul Pace, il-President talMUMN qal li l-Ba;it naqas milli indirizza l-problema tas-sodod fl-Isptar Mater Dei b’ri]ultat li se jkun hemm ]ieda ta’ sodod fil-kurituri.

Hu qal li ma t[abbar xejn konkret fil-kura primarja u ma ;ewx ippre]entati soluzzjonijiet g[all-Isptar Monte Karmeli. Il-MUMN tinsab di]appuntata g[ax il-poplu se jibqa’ jsofri kaw]i ta’ diversi nuqqasijiet li ma ;ewx indirizzati. Dwar it-tqassim tal-medi/ini, Paul Pace stqarr li hemm b]onn

ta’ aktar ri]orsi g[ax b’li hemm b[alissa, l-iskema mhix se ta[dem. Hu qal li hemm b]onn sptar ta’ rijabilitazzjoni filwaqt li tenna li l-Gvern, f’dan il-ba;it ma tax kas lill-waiting lists. Il-President tal-MUMN sa[aq li l-kura primarja trid tkun indirizzata bisserjeta’.

Ba;it karatterizzat minn studji li jridu jimmaterjalizzaw – Il-GRTU

Dan il-Ba;it hu kkaratterizzat minn bosta pjani u studji li g[ad iridu jimmaterjalizzaw f’mi]uri konkreti fil-futur ;ejjieni. Dan irid isir b’konsultazzjoni malimsie[ba so/jali. Madanakollu f’dan ir-rigward nixtiequ naraw miri /ari sa meta ser tittie[ed azzjoni konkreta. Il-GRTU qalet dan fl-ewwel reazzjonijiet tag[ha g[al Ba;it 2014 li t[abbar il-biera[. Il-GRTU laqg[et b’sodisfazzjon li xi w[ud mill-proposti li hi ressqet g[al dan il-Ba;it kienu milqug[a i]da xorta qalet li se tibqa tinsisti biex il-mi]uri l-o[ra li pproponiet jibqg[u jitwettqu matul is-sena kif kien ji;ri filpassat. Fost il-proposti li ntlaqg[u hemm it-tibdil fil-li;i g[al min jaqa’ lura fil-[las talVAT biex in-negozjanti ma je[lux mill-ewwel il-[abs, ilfa/ilita’ tat-tran]izzjoni finnegozji tal-familja minn ;enerazzjoni g[all-o[ra ming[ajr [las ta’ taxxa u li jidher li se jkun hemm /aqliqa fuq il-kwistjoni talimag[axijiet u charges esa;erati

fuq in-negozjanti mil-banek. Fost proposti o[ra li ppre]entat ilGRTU u kienu milqug[a hemm l-estensjoni tal-Micro Invest, skema ta’ impernditorjat g[a]]g[a]ag[ u ]ieda fil-fondi allokati g[ar-ri/erka u innovazzjoni u l-MCST. Il-GRTU qalet li hemm mizuri o[ra fosthom li jnaqqsu t-taxxa dovuta u r-ro[s fl-elettriku li se j[allu iktar disposable income fil-bwiet tal-konsumatur. Mi]ura pozittiva o[ra tirrelata mas-settur tal-kera fejn il-15% withholding tax se tin/entiva s-suq importanti tal-kera. Se titran;a wkoll s-sitwazzjoni regolatorja f’dan is-suq li l-GRTU ilha tinsisti fuqha. Wara snin ta’ effetti negattivi fuq il-[wienet tal-Belt b’konsegwenza tax-xog[lijiet, tan-nuqqas ta` parke;; u r-revi]joni tattrasport pubbliku, l-GRTU laqg[et il-proposta dwar is-CVA g[aliex kif ippre]entata, ta;evola n-negozji fil-Belt. Laqg[et ukoll il-pjan tat-traffiku u tat-trasport u t[ares ‘ilquddiem g[all-estensjoni tal-MCP.

Kien hemm g[add ta’ proposti o[ra li ppre]entat il-GRTU biex l-SME’s ikunu in/entivati biex i]idu l-impjiegi, ikabbru nnegozji tag[hom u jkattru lekonomija li m’humiex qeg[din f’dan il-ba;it. Il-GRTU qalet li se tibqa’ ta[dem biex dawn ji;u implimentati. Il-GRTU tinnota white papers u policies li jikkon/ernaw diversi setturi fejn il-GRTU kellha involviment attiv u dirett fiddiskussjonijiet u g[aldaqstant tistenna li tkompli tkun involuta. Fost dawn hemm il-POYC il[inijiet tal-ftu[ tal-[wienet u lPjan g[al Ener;ija li Ti;;edded. Dwar l-eko kontribuzzjoni, lGRTU t[oss li dan is-su;;ett g[andu jing[ata importazna kbira g[aliex b[al ma rrikonoxxa l-Gvern, qed jo[loq ]vanta;; g[an-negozji tal-affari tag[hom. Il-GRTU qalet li ssoluzzjoni g[al problema tal-eko kontribuzzjoni g[andha tkun parti minn pjan [olistiku li jirrivolvi madwar skemi mmexxjia mill-privat.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

5

BA:IT 2014

I]-]idiet fit-taxxi jwasslu g[all-abbu] - Il-Kamra tal-Kummer/, l-Intrapri]a, u l-Industrija

Kienet qed tistenna iktar mi]uri li jindirizzaw it-tkabbir u jiffa/ilitaw l-esportazzjoni Il-Kamra tal-Kummer/, lIntrapri]a, u l-Industrija irreferiet g[a]-]idiet fit-taxxi fuq l-alko[ol u fissret li dan iwassal g[al abbu]. Fir-reazzjoni tag[ha g[allba;it, il-Kamra ssu;;eriet li min[abba n-nuqqas ta’ kontroll, g[andha titwaqqaf l-EkoKontribuzzjoni. Min-na[a l-o[ra laqg[et limpenn tal-Gvern li jsa[[a[ ilfinanzi pubbli/i u l-introduzzjoni tat-third pillar pensions fuq livell volontarju. Il-Kamra tal-Kummer/, lIntrapri]a, u l-Industrija qalet li tappo;;ja t-tkomplija tat-tnaqqis tat-taxxa fuq id-d[ul u taqbel

mal-bidla minn taxxi diretti g[al dawk indiretti i]da twissi dwar in-nuqqas ta’ infurzar ta’ [las ta’ taxxi indiretti. B’rabta mal-programm ta’ konsolidazzjoni fiskali, il-Kamra tal-Kummer/, l-Intrapri]a, u lIndustrija qalet li dan jin[tie; programm ta’ tkabbir ekonomiku u fissret li kienet qed tistenna iktar mi]uri li jindirizzaw ittkabbir u jiffa/ilitaw l-esportazzjoni. Il-Kamra tilqa’ mi]uri li jippromwovu l-parte/ipazzjoni tannisa fid-dinja tax-xog[ol u lintrapri]i ]g[ar u medji. T[abbar ukolll li l-Kamra talKummer/, l-Intrapri]a, u lIndustrija se tkun qed torganizza konferenza nazzjonali dwar ittqassim tal-medi/ini.

Jilqa’ l-in/entivi kontra l-eva]joni tat-taxxa - Il-Forum Il-Forum Unions Maltin jinsab kuntent li [afna mill-proposti li ;ew imressqa minnu lill - gvern ;ew applikati fil Ba;it.

Il - Forum laqa ’ wkoll l in/entivi kontra l-eva]joni tattaxxa kif ukoll il-mi]uri fitt[addim ta/-Child Care Centres b’xejn.

Tama li s-sitwazzjoni ta]-]ieda fil-qg[ad titwaqqaf - L-MEA

L-Asso/jazjzoni ta’ Min I[addem (MEA) qalet li tittama li l-mi]uri tal-ba;it im[abbra g[all2014 iservu biex is-sitwazzjoni ta]-]ieda fil-qg[ad titwaqqaf g[ax g[alkemm hi fost l-inqas fl-UE, ]diedet b’mod kontinwu matul din is-sena u dan minkejja ]ieda flimpjiegi mal-Gvern. Fir-reazzjoni tag[ha l-Asso/jazzjoni qalet li s-su//ess tal-industrija tat-turi]mu u tas-servizzi finanzjarji g[andha tkun riflessa wkoll fis-settur tal-manifattura li fl-a[[ar sitt xhur naqqas fil-produzzjoni. Fissret kif il-ba;it 2014 ikompli fuq il-ba;its li saru fis-snin li g[addew u juri r-re]iljenza talekonomija u l-ftit spazju fejn ilGvern jista’ jimmanuvra. L-Asso/jazzjoni qalet li l-ba;it ja[seb biex jindirizza d-defi/it nazzjonali bil-miri li Malta to[ro; mill-Excessive Deficit Procedure billi d-defi/it jin]el g[al 2.1% fl2014. L-MEA fa[[ret i/-childcare bla [las u s-sussidju fuq childcare fil-

privat u l-in/entivi fit-taxxi huma po]ittivi imma dawn jistg[u ikunu effettivi biss jekk ikunu komplimentati b’in/entivi biex ti]died lattività ekonomika li tkun te[tie; aktar [addiema u xog[ol produttiv. Fir-reazzjoni tag[ha, l-MEA laqg[et tajjeb ir-riintroduzzjoni tal-iskema micro-invest u skemi o[ra li jin/entivaw in-negozji ]]g[ar. Min-na[a l-o[ra l-MEA qalet li ma taqbilx mal-prin/ipju tal-kun/ett li wie[ed jibqa jie[u lparti mill-befi//ju so/jali b’mod temporanju lil dawk il-persuni li jkunu qeg[da u jibdew ja[dmu u jaqilg[u il-paga. L-MEA qalet li kienet tistenna li l-Gvern jikkunsidra t-twaqqif ta’ rata minima g[al xog[ol mog[ti lil kuntrattur mill-Gvern biex jonqsu l-abbu]i fid-dinja tax-xog[ol. L-MEA qalet li madankollu jista’ jitqies b[ala Ba;it po]ittiv li g[andu j]omm lil Malta fit-triq ittajba ta’ tkabbir ekonomiku fi ]mien fejn l-ekonomija dinjija qed tirkupra.

L-MHRA tinsab im[assba li l-akkomodazzjoni se tbati u b’ri]ultat ta’ dan se jkun hemm ir-riskju li l-kwalita’ tal-prodott titbaxxa

Il-Ba;it jonqos minn in/entivi g[al investiment fit-turi]mu L-Asso/jazzjoni tal-Lukandi u r-Ristoranti Maltin f’reazzjoni g[al-ba;it sa[qet li minkejja ssej[a biex ir-rata tal-VAT titnaqqas minn sebg[a fil-mija g[al [amsa fil-mija dan ma se[[x. F’din i/-/irkostanza, il-MHRA tinsab im[assba li l-akkomodazzjoni se tbati u b’ri]ultat ta’ dan se jkun hemm ir-riskju li l-kwalita’ tal-prodott titbaxxa biex tie[u daqqa ‘l isfel. L-Asso/jazzjoni Maltija talLukandi u r-Ristoranti qalet ukoll li laqg[et il-politika talGvern biex tin/entiva x-xog[ol spe/jalment l-in/entivi mog[tija

lil persuni qieg[da biex jer;g[u jid[lu fid-dinja tax-xog[ol kif ukoll in/entivi o[rajn g[all-parttimers, g[al nisa li ja[dmu jew li re;g[u [ar;u ja[dmu, il-job placements, it-tnaqqis fit-taxxa tad-d[ul u mi]uri o[rajn. MHRA tinsab favur dawn ilmi]uri kollha g[ax jg[inu fittnaqqis tal-ispejje] lill-Gvern u potenzjalment i]idu d-d[ul pubbliku ;enerat permezz tat-taxxa tad-d[ul u kontribuzzjonijiet o[rajn. Il-MHRA fi stqarrija nnotat li matul din is-sena, il-wasla ta’ turisti f’Malta qab]et il-1.5

miljun persuna jew 100,000 turist ie[or. Dan wassal g[al ]ieda ta’ €45 miljun fi d[ul tal-Gvern biex ikun ;enerat permezz talmultiplier. Porzjon kbir ta’ dan lammont kien possibbli permezz ta’ investiment fis-settur privat f’lukandi, akkomodazzjoni o[ra u ristoranti. L-MHRA laqg[et il-konferma tal-impenn tal-Gvern sabiex ikun hemm ro[s fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma fis-suq domestiku u j[ares ‘il quddiem sabiex dan irro[s isir fis-settur kummer/jali u industrijali sa mhux aktar tard mill-2015.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

6

BA:IT 2014

Ba;it sfukat – Alternattiva Demokratika

Alternattiva Demokratika sostniet li Ba;it hu sfukat u hemm ftit kliem fuq kollox, bi ftit proposti konkreti u numru ta’ kontradizzjonijiet. Arnold Cassola, i/-Chairperson ta’ AD iqis il-bidu tal-process talftu[ ta’ childcare centres, ilkun/ett ta’ making work pay, u lproposti ta’ programmi u in/entivi g[al ]g[a]ag[ li la qeg[din ja[dmu u lanqas jistudjaw huma po]ittivi. F’pajji] ]g[ir, minflok jikkonsolida l-awtoritajiet il-Gvern qed jer;a’ jisparpalja r-ri]orsi bil[olqien ta’ awtoritajiet u kummissjonijiet ;odda, b[al il-[olqien ta’ Awtorita dwar l-Avjazzjoni, liema qasam se jerga jinqata’ minn Transport Malta. Skont Arnold Cassola, kontradizzjoni kbira hi li l-Gvern isemmi l-b]onn tal-protezzjoni tal-kosta, i]da mbag[ad il-Prim Ministru i[alli l-oxxenita ambjentali kbira tal-abbu]i tal-bini flArmier. Il-Gvern isemmi l-moni-

tora;; tal-arja imma fl-istess [in se j]id it-traffiku fil-Belt u jnaqqas b’mod qawwi l-[las tarre;istrazzjoni tal-karozzi, mhux biss dawk li jni;;su l-inqas i]da anke dawn li jni;;su aktar. Alternattiva Demokratika ]ied li m’hemm l-ebda referenza g[al inkora;;iment ta’ mezzi ta’ alternattivi ta’ trasport u lanqas ideat ta’ kif se titjieb s-sistema tattrasport pubbliku. “Jidher ukoll li l-Gvern qata’ qalbu li jsolvi l-problema ta’ tfal li qed jitwasslu kmieni l-iskola. Issoluzzjoni li [are; biha hi li joffri kolazzjon lit-tfal, flok ma ttanta li jfassal strate;ija kredibbli li ssa[[a[ it-trasport lejn l-iskejjel. Arnold Cassola qal li dawk ta’ d[ul baxx baqg[u ji;u njorati filwaqt li kompla li t-taxxi g[al min jaqla’ l-aktar ikomplu jonqsu, lpersuni b’di]abbilta’ se jibqg[u b’pensjoni mi]era ta’ nofs il-paga minima. Fl-istess [in il-paga minima, li tfisser li familji s[a[ jg[ixu fil-faqar, se tibqa’ l-istess.

Il-pajji] qed jikkonsolida dak li nbena qabel – CMTU Il-Konfederazzjoni tat-Trejd Unions Maltin (CMTU) analizzat il-Ba;it u [asset li l-pajji] qed jikkonsolida dak li nbena qabel. William Portelli, il-President tas-CMTU stqarr li lKonfederazzjoni issa se tkun qed tara kif il-Gvern se jkun qed jim-

plimenta dawn il-mi]uri. Hu qal li s-CMTU fittxet ilbilan/ filwaqt li fa[[ret l-inizjattivi li t[abbru g[all-part-timers. Is-CMTU qed tittama li l-pajji] i]omm l-istabbilta’ ekonomika pre]enti filwaqt li tittama li lin/entivi li t[abbru ja;evolaw il[olqien ta’ postijiet tax-xog[ol

L-MUT kienet qed tistenna li jkun hemm mi]uri mill-Gvern biex wie[ed jara x’inhu ji;ri fl-edukazzjoni fil-familja u fis-so/jeta`

B]onn aktar ri]orsi biex titwettaq l-iskema tal-breakfast club – Il-Malta Union of Teachers

Il-Malta Union of Teachers qalet li hemm b]onn aktar ri]orsi biex titwettaq l-iskema tal-breakfast club u dan min[abba li din l-iskema di;a’ kienet ippruvata fis-snin li g[addew u ma [admitx tajjeb g[ax ma kienx hemm fondi bi]]ejjed biex issir is-

supervi]joni kif me[tie;. Kevin Bonello, il-President tal-MUT qal dan fl-ewwel reazzjonijiet tieg[u g[al Ba;it 2014. Hu qal li l-MUT kienet qed tistenna li jkun hemm mi]uri mill-Gvern biex wie[ed jara x’inhu ji;ri fl-edukazzjoni filfamilja u fis-so/jeta`. Fakkar li

70 fil-mija tal-edukazzjoni ti;i minn barra u mhux mill-iskola formali. Hu qal li hemm b]onn li lUniversita` ting[ata investiment akbar u tqassam il-ba;it tag[ha. Hu qal li kollox ma kollox filBa;it hemm affarijiet li wie[ed jista’ ja[dem fuqhom.

Jittamaw li jkunu attwati l-weg[di kollha li saru – Kunsill Nazzjonali tan-Nisa

Ba;it li jag[ti spinta lis-suq tal-propjetá - Il-Malta Developers Association (MDA)

Il-Malta Developers Association (MDA) laqg[et b’sodisfazzjon il-mi]uri li [abbar il-gvern fil-Budget u li bihom ilgvern qed jag[raf il-b]onn li jag[ti spinta lis-suq tal-proprjetà filwaqt li jassigura li anki f’dan is-suq ikun hemm level playing field billi jsiru sforzi biex ikunu evitati abbu]i fil-[las ta’ taxxi dovuti. Il-mi]uri li t[abbru jinkludu erba’ li kienu fost it-talbiet li lMDA g[amlet lill-Gvern. Dawn huma li d-d-d[ul ta’ sistema ta 15% withholding tax fuq kirjiet residenzjali bl-g[a]la li wie[ed jista’ j[allas ir-rati normali ta’ taxxa tad-d[ul, li l-kon/essjoni lil min ma’ g[andu ebda propr-

jetà u qed jixtri proprjetà g[allewwel darba f’[ajtu biex ma j[allas ebda taxxa tal-boll, ilwaqfien tas-sistema tal-periti talGvern biex, g[al skop ta’ tassazzjoni id-Dipartiment tat-Taxxi ja//etta l-valur tal-proprjetà li ti;i stmata minn kwalunkwe perit sakemm dejjem tali perit ikun risponsabbli g[all-valutazzjoni li jag[ti; u li ssir struttura uffi/jali bil-g[an li jkun inkora;;it il-bejg[ ta’ proprjetà lillbarranin billi jsiru kampanji ta’ marketing barra minn Malta. LMDA tilqa’ wkoll il-proposta li jsir pro;ett pilota fil-Belt biex ilpajji] jibda jie[u [sieb jirrabilita u jutilizza l-postijiet abbandunati fil-belt kapitali.

Il-Kunsill Nazzjonali tan-Nisa (NCW) laqa’ dan il-Ba;it u

ddeskrivih b[ala wie[ed po]ittiv g[ax [aseb fin-nisa li ja[dmu. Dan il-Kunsill fa[[ar lin/entiva li /-Child Care Centres ikunu b’xejn u qed jittama li dawn i/-/entri jibqg[u

ja[dmu anki fis-sajf. Il-Kunsill Nazzjonali tan-Nisa laqa’ wkoll i]-]ieda li kienet allokata fl-istipendji, it-ta[ri; g[a]-]g[a]ag[ u in/entivi marbutin mal-isport. L-istess kunsill laqa’ wkoll ittnaqqis fit-taxxa filwaqt li qed jittama li jing[ata assistenza

b[ala organizzazzjoni mhux governattiva (NGO) u g[ajnuna mill-MEUSAC biex tkun tista’ tikseb fondi mill-Unjoni Ewropea. Kollox ma’ kollox, il-Kunsill Nazzjonali tan-Nisa qed jittama li jkunu attwati l-in/entivi kif im[abbra mill-Ba;it.

Po]ittiv imma falla milli jindirizza l-problema tar-rata ta’ taxxa – il-Partit Komunista

Il-Partit Komunista Malti qal li j[ares lejn il - Ba;it 20 1 4 b[ala wie[ed li g[alkemm fih [afna mi]uri li huma po]ittivi fosthom tra[[is fil-prezzijiet tal-ener;ija, child care centres bla [las u in/entivi favur ixxog[ol , kien jistenna li l Gvern jintrodu/i mi]uri li jg[inu aktar direttament lil

dawk il-familji bi d[ul baxx u medju-baxx li sa llum l-aktar li qed j;orru pi]. Il-Gvern kien ikun iktar ;ust li kieku [adem biex jintrodu/i mi]uri li tnaqqis fit-taxxa tadd[ul tkun wa[da universali. IlGvern messu rran;a ‘ceilings’ tat-taxxa u mhux inaqqas irrata ta’ taxxa g[al min jaqla’

[afna. It-tnaqqis fir-rata tattaxxa minn 32% g[al 29% tibqa’ wa[da anti-so/jali, qal il Partit Komunista. Il - Partit Komunista qal li huma po]ittivi wkoll il-passi m[abbra dwar titjieb fis-serviz tas-sa[[a, l-edukazzjoni u lmi]uri favur nies b’di]abilitá, [addiema part time u studenti.


www.maltarightnow.com

BA:IT 2014

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

7

Il-ba;it g[as-sena 2014 beda billi l-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna mar g[and il-President fejn minn hemmhekk mar fil-Parlament u qara d-diskors tal-ba;it g[as-sena d-die[la. Hekk kif spi//a d-diskors kemm il-Prim Ministru Joseph Muscat kif ukoll il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil indirizaw lill-media u taw ir-reazzjoni tag[hom g[al dak li kien g[adu kif t[abbar. (Ritratti> Joseph Galea u Martin Agius)


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

8

LOKALI

Jonqos il-parke;; fil-Belt b’de/i]joni ta’ Transport Malta Minkejja li l-Kunsill Lokali tal - Belt oppona li t - triq f’Marsamxett, il-Belt Valletta, ti;i two - way , min[abba l kon;estjoni tat - traffiku li jin[oloq , Transport Malta mmexxija mill-Kap E]ekuttiv James Piscopo, [ar;et ordni biex din l-istess triq issir twoway, u konsegwenza ta’ hekk, bosta spazji ta’ parke;; intilfu, g[aliex ;ew okkupati mittriq li minna jg[addu l karozzi. Transport Malta [adet din id - de/i]joni ming[ajr lanqas biss ma g[amlet konsultaz zjoni mal-Kunsill Lokali talBelt, tant li l-Kunsill Lokali sar jaf b ’ din id - de/i]joni li [adet Transport Malta wara li bdiet ti;i implimentata. Malli l - Kunsill induna x’kien ;ara, [a azzjoni u re;a’ [a de/i]joni biex is - sitwaz zjoni ter;a’ lura g[an-normal.

Id-de/i]joni ttie[det minkejja li l-Kunsill tal-Belt hu kontriha Il-Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta James Piscopo u li sa ftit tax-xhur ilu kien il-Kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista

Madanakollu , minkejja li l Kunsill baqa ’ kontra , Transport Malta baqg[et tinsisti li t-triq tinfeta[ two-way. Issa, l-karozzi jistg[u jibqg[u

[er;in minn Triq San Mark, lejn i/-/entru tal-Belt Valletta. Minkejja li mhux ikkonfermata, numru ta’ sorsi fi [dan Transport Malta qalu lil dan il-

;urnal li mhux qed ji;i esklu] li din id - de/i]joni ttie[det min[abba weg[da li l- Partit Laburista g[amel qabel l-elezzjoni ma’ sid ta’ gabbana flistess triq. Madanakollu , Transport Malta qalet li [adet din idde/i]joni wara lmenti li sar minn xi [add anonimu. F ’ kummenti ma ’ dan il ;urnal , is - Sindku tal - Belt Alexiei Dingli sostna li l Kunsill fl - ebda [in ma ;ie kkonsultat dwar dawn il-bidliet, tant li l-Kunsill hu kontra din id-de/i]joni. Is - Sindku kkonferma ma ’ In-Nazzjon li l-Kunsill ressaq protest ;udizzjarju kontra Transport Malta b’rabta ma’ dan il-ka]. Mhux mag[ruf lanqas jekk sarx xi tip ta’ studju dwar jekk fit-triq hemmx sigurtà bi]]ejjed biex tinfeta[ two-way.

Il-Gvern sieket quddiem korruzzjoni fi Transport Malta Il-Gvern immexxi minn Joseph Muscat, b’mod spe/jali lMinistru Joe Mizzi, baqa’ sieket quddiem allegat ka] ta’ korruzzjoni fi Transport Malta. Kienet il-gazzetta The Sunday Times tal-{add li g[adda li ]velat kif il-pulizija bdiet tinvestiga ka] ta’ korruzzjoni flAwtorità tat-Trasport, li politikament taqa’ ta[t ir-responsabbiltà tal-Ministru Joe Mizzi. The Sunday Times ]velat li dealer tal-karozzi second-hand, allegatament iddikjara prezz ir[as g[al karozza lussu]a, bil-konsegwenza li t[allset inqas taxxa milli suppost. Kaw]a ta’ dan l-allegat ka] ta’ korruzzjoni, uffi/jal ta’ Transport

Dealer tal-karozzi second-hand, allegatament iddikjara prezz ir[as g[al karozza lussu]a, bil-konsegwenza li t[allset inqas taxxa milli suppost Malta spi//a sospi] minn fuq ilpost tax-xog[ol wara li ma setax jinstab file bl-informazzjoni. Il-ka] allegatament hu dwar irre;istrazzjoni ta’ karozza Audi Q5, li ;iet irre;istrata bi prezz ta’ 22,000 ewro, kwa]i nofs il-prezz li tiswa ori;inarjament. Konsegwenza ta’ dan, it-taxxa li t[allset fuq ir-re;istrazzjoni kienet ferm anqas mill-ammont

stipulat. Il-ka] beda ji;i investigat wara li l-pulizija bdew jinvestigaw ka] ta’ nirien fuq l-istess karozza f’{al Luqa. Meta l-pulizija bdiet tinvestiga l-ka] tan-nirien, talbet biex te]amina l-file tal-karozza g[and Transport Malta, i]da dan il-file ma setax jinstab. Il-ka] tal-allegat korruzzjoni issa jinsab quddiem il-Pulizija,

bl-uffi/jal ta’ Transport Malta sospi] minn fuq il-post taxxog[ol. Madanakollu, minkejja li dan il-ka] qed jitqies b[ala wie[ed gravi [afna, il-Ministru politikament responsabbli minn Transport Malta g[a]el li jibqa’ sieket u ma [are; ebda dikjarazzjoni jew stqarrija. Joe Mizzi la kkummenta ma’ The Sunday Times meta ;iet ippubblikata listorja, u lanqas [are; stqarrija b’reazzjoni. Qabel l-elezzjoni ;enerali, ilPartit Laburista mmexxi minn Muscat, kien jag[mel kampanji s[a[ meta kien ife;; ka] ta’ korruzzjoni f’xi dipartiment jew awtorità tal-Gvern.

Bord jinvestiga l-unit tad-dentestrija Bord imwaqqaf apposta se jinvestiga x’wassal biex fl-1 u fit-2 ta’ Novembru jkunu ikkan/ellati jew imblukkati numru ta’ appuntamenti fil-unit tad-dentistrija f’Mater Dei. It-talba g[all-investigazzjoni saret mill-Ministru tas-Sa[[a lillKap E]ekuttiv tal-Isptar. Numru sostanzjali ta’ appuntamenti ta’ kiljenti fil-jumejn imsemmija, kienu kan/ellati u flisetss waqt fid-Dipartiment kien hemm numru ta’ dentisti u health care professionals kollha bilvacation leave f’daqqa.

Il-laboratorji tax-xjenza tal-Gvern se jing[aqdu Il-labortatorji tax-xjenza kollha li jaqg[u ta[t il-Ministeru g[ad-Djalogu So/jali, lAffarijiet tal-Konsumatur u lLibertajiet ?ivili se jing[aqdu permezz ta/-?entru Nazzjonali g[all-Affarijiet Xjentifi/i. Dan t[abbar mill-Ministru Helena Dalli waqt konferenza tal-a[barijiet ilbiera[. L-ewwel li se jing[aqdu se jkunu l-labortaorji pubbli/i talAwtorità g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur, tadDirettorat tal-Metrolo;ija u l-laboratorji ta’ Heritage Malta. Wara laboratorji nazzjonali o[rajn se jing[aqdu fi/-?entru Nazzjonali g[all-Affarijiet Xjentifi/i. Dan mhux se jsir b’mod fi]iku, imma biss permezz ta’ aktar kollaborazzjoni. Il-[sieb hu li jing[aqdu x-xjenzati biex jintu]aw il-[iliet ta’ kul[add.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

9

LOKALI

L-Isqof Scicluna b’mistoqsijiet dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza G[andna verament b]onn li npo;;u /-/ittadinanza Maltija g[all-bejg[? I/-/ittadinanza hi rabta jew xi [a;a biex tinqeda biha? X’hemm i]jed g[allbejg[? Dawn huma tliet kummenti qosra li g[amel l-Isqof Aw]iljarju Charles J. Scicluna fi tweet personali dwar l-abbozz ta’ li;i kontroversjali li qed ikun diskuss fil-Parlament. Il-kummenti qanqlu reazzjonijiet differenti dwar jekk l-Isqof kellux dritt jikkumentaw dwar dan il-pass peress li qed jitqies b[ala wie[ed purament politiku. Fil-kontroversja politika, g[all-Gvern din il-li;i hi mezz kif il-pajji] ikabbar l-investiment, filwaqt li l-Oppo]izzjoni

Tliet mistoqsijiet li qajmu diskussjoni s[i[a dwar dan il-pass mill-Gvern qed issostni li din hi li;i li m’g[andha l-ebda rabta malinvestiment i]da hi biss turija ta’ disprezz lejn dak li hu Malti. Waqt diskors li g[amel il-{add li g[adda l-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li bil-mod kif Joseph Muscat qed ibig[ i/-/ittadinanza Maltija irid jimsa[ saqajh fi/-/ittadinanza u l-identitá Maltija.

Vaclav Havel hu l-i]jed persuna famu]a u importanti fl-istorja moderna tar-Repubblika ?eka li kien statista ma[bub u rispettat anki f’Malta. Dan qalu l-Ambaxxatur tar-Repubblika Ceka f’Malta Petr Burianek waqt /eremonja fil-:nien ta’ Hastings il-Belt, u li matulha inkixef mafkar f’;ie[ Vaclav Havel – id-drammaturgu, kittieb, poeta, dissident u politiku. Pre]enti g[all-okkazjoni kien hemm, fost o[rajn, il-Ministru g[all-Affarijiet George Vella, il-President Emeritus Eddie Fenech Adami, Violet de Marco, mart il-President Emeritus Guido de Marco, il-Konslu :enerali Onorarju tar-Repubblika ?eka Tonio Casapinta kif ukoll diversi ambaxxaturi akkreditati f’Malta.

Investigazzjoni dwar appuntamenti m[assra Bord imwaqqaf apposta se jinvestiga x’wassal biex fl-1 u fit - 2 ta ’ Novembru jkunu ikkan/ellati jew imblukkati numru ta ’ appuntamenti fil unit tad - dentistrija f ’ Mater

Dei. It - talba g[all - investigaz zjoni saret mill-Ministru tasSa[[a lill-Kap E]ekuttiv talIsptar. Numru sostanzjali ta’ appuntamenti ta’ kiljenti fil-

jumejn imsemmija kienu kan/ellati u fl-istess waqt fidDipartiment kien hemm numru ta’ dentisti u health care professionals kollha bil-vacation leave f’daqqa.

Ka//a illegali F’[idma mill-Pulizija talAdministrative Law Enforcement flimkien maluffi/jali mill-iSpecialist Enforcement Branch of Wild Birds Regulation Unit ;ew arrestati diversi persuni in konnessjoni ma]-]amma ta’ tjur ming[ajr permess. F’dawn it-tfittxijiet, il-Pulizija elevat ammont ta’ tjur b’total ta’

638 tajra fosthom erba’ ajkli u ballottra ffri]ata liema spe/i ma kinux koperti bil-permessi ne/essarji mill-awtoritajiet. Minbarra dan l-ammont instab ukoll li 251 tajra ma kinux konformi mil-listi ddikjarati lillawtoritajiet. Matul it-tfittxijiet ;ew elevati wkoll g[odod li jintu]aw g[allibbalzmar, ]ew; chest freezers,

skrata/ u diversi armi. It-tfittxijiet saru f’diversi fondi fis-Si;;iewi, fir-Rabat, {al Safi, i]-}urrieq u {al Kirkop. Waqt ilkors ta’ dawn l-investigazzjonijiet ;ew arrestati sitt persuni lkoll maskili li l-etajiet tag[hom ivarjaw bejn it-23 u t-42 sena. Il-persuni investigati mistennija jitressqu l-Qorti fil-;ranet li ;ejjin.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

10

OPINJONI

Kif tkun moralment korrott Il-;img[a li g[addiet twettaq skandlu minn dan il-Gvern li jien nemmen li hu ikbar milliskandli kollha li s’issa smajna bihom minn Marzu. Kemm impjegaw qraba talMinistri fil-Ministeri jew tawhom konsulenzi, kemm impjegaw Deputati tag[hom b’]ew; u tliet pagi b’g[exieren tal-eluf ta’ ewro, kemm g[amlu [atriet fuq kulur biss u g[ax talqalba biss, kemm taw promomhux mist[oqqa tions f’;img[atejn, kemm lag[bu bis-Servizzi tas-Sigurtà, kemm frejjeg mill-Kummissarju talPulizija u transfers vendikattivi, kemm weg[di miksura u kemm spejje] u [ela f’konsulenzi bla b]onn. Dak li dan il-Gvern kellu l-ardir jag[mel il-;img[a li g[addiet ji]boq lil dan kollu bil-bosta. Il-;img[a li g[addiet ilGvern li hu kollox barra trasparenti u ;ust ordna lidDipartiment tal-Artijiet li jwaqqa’ l-kaw]a li kienet infethet fl-2010 kontra l-Partit Laburista [alli issa l-Partit ta’ Muscat iserra[ rasu li ma jitlifx

il-proprjetà li g[andu b’/ens perpetwu f’St. Andrews u li tiswa’ miljuni kbar ta’ euro llum. Il-valur tal-kiri jew /ens li jistg[u jir/ievu kull sena jitla’ g[al g[exieren kbar ta’ eluf ta’ ewro. Meta jien kont responsabbli g[ad-Dipartiment tal-Artijiet fl-2009 il-Gvern iddecieda li nibdew pro/eduri, l-ewwel permezz ta’ ittra uffi/jali u fi Frar 2010 permezz ta’ kaw]a, kontra l-Partit Laburista biex il-Qorti tordna li ji;i xolt il-kuntratt ta’ /ens li kien sar fl-1979. Dan il-kuntratt kien ikopri numru ta’ proprjetajiet li jqumu [afna flus, fosthom l-Australia Hall, u li l-Partit Laburista kien [alla fi stat ta’ abbandun totali apposta. Kienu ng[ataw lill-Partit Laburista meta fl-1979 il-Gvern ta’ Mintoff ried jag[mel ixShipbuilding u ng[ataw b’/ens perpetwu. Kumbinazzjoni fl1997, meta kien hemm Gvern Laburista, l-Australia Hall in[akmet min nirien kbar li waslu biex l-iskedar tag[ha jin]el tar;a [alli tkun tista’ ti;i

Jason Azzopardi

Tal-Labour baqg[u l-istess. Fl-1979 Gvern Laburista ta lill-Partit Laburista proprjetà li tqum il-belli liri. Fl-2013 Gvern Laburista wkoll re;a’ ta lura lill-Partit Laburista dik il-proprjetà wara li kien naqas milli jie[u [siebha kif kellu obbligu li jag[mel u biex ikun jista’ jag[milha flus

jason.azzopardi@gov.mt

kummer/jalizzata mill-Partit Laburista iktar malajr. Meta l-Partit Laburista fl2010 wie;eb g[all-kaw]a li nfet[et kontrih, kien indika iktar minn [amsin xhud fuq kaw]a sempli/i ta’ nuqqas ta’ manutenzjoni tal-proprjetà. Jien kont g[idt fil-pubbliku dakinhar u bqajt ng[idha sa ftit ;img[at ilu, li l-iskop kien biex itawlu [alli tg[addi l-elezzjoni u l-Gvern iwaqqa’ l-kaw]a. Kien hemm min merieni u qalli li qed na[seb [a]in i]]ejjed. Issa ng[atajt ra;un. Dan il-Gvern hu moralment

korrott u fallut. Dan il-Gvern ma jafx x’inhi mist[ija. Il-Partit Laburista jikkritika lill-Partit Nazzjonalista g[ax g[andu problemi finanzjarji. Anke jekk issa qed ji;u mnaqqsa [afna u dorna l-kantuniera, qatt ma /[adna dawn ilproblemi. Li ma jg[idx hu dan: il-PN g[andu problemi finanzjarji g[ax mhux korrott b[al [addiehor, g[ax mhux fil-but tal-i]viluppaturi u spekulaturi. G[ax il-PN qatt ma ng[ata proprjetà pubblika biex jag[milha flus. Il-Partit Laburista, mill-banda l-o[ra,

ja[seb g[alih u j[alli lill-Istat jiffinanzjah. Baqg[u l-istess. Fl-1979 Gvern Laburista ta lill-Partit Laburista proprjetà li tqum ilbelli liri. Fl-2013 Gvern Laburista ukoll re;a’ ta lura lill-Partit Laburista dik il-proprjetà wara li kien naqas milli jie[u [siebha kif kellu obbligu li jag[mel, apposta, biex ikun jista’ jag[milha flus. Il-PN jippreferi jg[id li g[andu jew kellu problemi finanzjarji g[ax onest u mhux mixtri, milli ma jkollux dawk il-problemi g[ax ikun korrott.

Il-patrijotti jitqallbu... u l-imposturi jitilfu lsienhom U l-kotra qamet f’daqqa u g[ajtet: Jien Maltija. Miskin min ikasbarni. Miskin min jid[ak bija.” U x’jag[mlek Maltija, ja kotra jekk mhux l-ilsien u s-sens ta’ appartenenza g[al pajji]ek, li hi /-/ittadinanza tieg[ek? Min jaf il-patrijotti Maltin li ;;ieldu u u[ud minnhom taw [ajjithom g[al din l-g[a]i]a Malta tag[na, b[al Vassalli, ilvittmi tas-Sette Giugno, Nerik Mizzi, Ruzar Briffa, :or; Borg Olivier, u g[aliex le, Duminku Mintoff u tant u tant o[rajna, kemm qed jitqallbu f’qabarhom b[alissa jisimg[u u jaraw li lPrim Ministru Joseph Muscat irid ibieg[ i/-/ittadinanza ta’ pajji]na lil nies li ma g[andhom xejn x’jaqsmu ma’ Malta. Min jaf kemm ikomplu jitqallbu meta jsiru jafu li l-Gvern Malti anqas g[andu d-di/enza li jbieg[ i/-/ittadinanza Maltija hu lill-barranin mhux mag[rufa, imma qabbad kumpannija barranija wkoll biex tag[mel dan u lilu ddendillu biss il-flus minn dan il-bejg[ skandalu]. U fejn hu Karmenu Mifsud Bonnici u c-CNI li jmexxi, Evarist Bartolo, Sammy Meilak, dixxiplu fidil ta’ Duminku Mintoff, Eddie Privitera u tant u tant o[ra li issa donnhom tilfu

ilsienhom u qed jidhru fil-veru kulur tag[hom ta’ imposturi?

Min jaf il-patrijotti Maltin li ;;ieldu u w[ud minnhom taw [ajjithom g[al din l-g[a]i]a Malta tag[na kemm qed jitqallbu f’qabarhom jaraw li l-Prim Ministru Joseph Muscat irid ibig[ i/-/ittadinanza ta’ pajji]na lil nies li ma g[andhom xejn x’jaqsmu ma’ Malta

Ika]bar i/-/ittadinanza Maltija Mela l-Gvern Laburista

ta’ Joseph Muscat idde/ieda li g[all-qlig[ tal-flus jista’ jkasbar u jbieg[ i/-/ittadinanza tag[na lil min lest i[allas 680,000 ewro. B’dawn il-flus, nies barranin li ma nafuhomx, jixtru /-/ittadinanza Maltija li mag[ha ;;ib ukoll id-dritt li jivvutaw fl-elezzjonijiet ;enerali f’pajji]na (mhux g[ax tant jimpurtahom li jag[mlu dan) u jiksbu wkoll passaport Malti li jift[ilhom il-bieb g[all-bqija tal-Ewropa. Dan kollu bla ebda rbit ie[or [lief li jag[tu d-donazzjoni msemmija darba biss f’[ajjithom. Min jista’ jixtri din l-identità Maltija? Kul[add li g[andu bi]]ejjed flus biex jissodisfa lg[atx ta’ Joseph Muscat u lGvern tieg[u. Il-Gvern waqqaf A;enzija biex tippromwovi dan il-bejg[ skandalu] ta/-/ittadinanza Maltija. Din l-A;enzija hi mmexxija mill-kandidat Laburista Joe Vella Bonnici u taqa’ ta[t ir-responsabbiltà talMinistru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Manwel Mallia.

Mario Schiavone mario.p.schiavone@gmail.com

Il-Ministru li ma sta[ax jiddikjara li la l-Prim Ministru Joseph Muscat g[a]el lilu b[ala Ministru tal-Intern u l-li;i tag[ti l-poter lilu, hu jag[mel li jrid. I]da dan il-Ministru, bl-arroganza kollha tieg[u anqas ried jid[ol g[al din l-oxxenità. Kumpanija barranija bi [las tajjeb Minflok il-Gvern

qabbad kumpannija Svizzera biex tippromwovi hi l-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija, tilqa’ hi l-applikazzjonijiet ta’ dawk li jridu jixtruha u tag[ti hi pariri lillGvern min g[andu je[odha jew le. Kollox se tag[mel din ilkumpanija barranija. Naturalment g[al [las tajjeb u

mhux b’karita. L-identità Maltija g[all-bejg[ minn barranin g[al barranin. Kulma se jag[mel il-Ministru Mallia meta din il-li;i ti;i diskussa fil-Parlament hu li jemenda l-Li;i ta/-?ittadinanza e]istenti li tobbligah jippubblika l-ismijiet ta’ dawk il-barranin li wara li japplikaw jiksbu /-/ittadinanza Maltija b’mod di/enti kif je]isti sal-lum. U dan biex min jixtri /-/ittadinanza Maltija bl-iskema l-;dida ma nkunux nafu min hu u x’[ob] jiekol g[ax se jitne[[a l-obbligu li l-isimijiet ta’ dawn it-talin ikunu pubblikati. I/-/ittadinanza ma tinbieg[x I/-/ittadinanza

tkunlek awtomatika jekk int titwieled filpajji] u tista’ wkoll takkwistaha b’metodi le/iti u dinjitu]i

b[alma hu billi ti]]eww; /ittadin-a Malti, billi tg[ix ]mien fil-pajji] u tag[ti prova talim[abba tieg[ek lejh u wara /ertu ]mien tapplika u tista’ ting[atalek. Jew billi tinvesti u to[loq l-impjiegi fil-pajji]. Pajji]i serji hekk jag[mlu u mhux sempli/ement ibieg[uha g[al donazzjoni ta’ darba, kbira kemm hi kbira. U mbag[ad xi ng[idu g[allarroganza ta’ dan il-Gvern. Mela filwaqt li l-Parlament g[adu qed jiddiskuti din il-li;i, filwaqt li fil-Qorti nft[et kaw]a dwar kif ing[ata l-kuntratt lillkumpannija barranija b’konnessjoni ma’ din il-li;i, il-Prim Ministru mar Londra biex ibieg[ din il-li;i u la jimpurtah li jista’ jkun hemm xi emendi filParlament u anqas li jista’ jkun hemm de/i]joni tal-Qorti li twaqqa’ l-kuntratt li ng[ata.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

11

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

Ba;it bla pjan g[all-[olqien tax-xog[ol L-ewwel ba;it ta’ gvern ;did tistenna li jag[ti direzzjoni lillpajji], u juri l-gvern li jkun g[adu kemm tela’ xi strate;ija ekonomika g[andu, kif se jo[loq ix-xog[ol li jkun hemm b]onn g[a]-]g[a]ag[ [er;in ja[dmu, u liema setturi ;odda jkun qed ipo;;i l-pedament tag[hom biex ikunu qed jo[olqu x-xog[ol fissnin ta’ wara. Xejn dwar is-setturi ;odda li jo[olqu l-impjiegi fis-snin li ;ejjin

Dan kien l-ewwel nuqqas prin/ipali tal-ba;it tal-biera[. Il-ministru tal-finanzi Edward Scicluna semma setturi u mi]uri li kienu tkomplija ta’ dak li kien qed isir qabel, imma ma semma xejn dwar l-istrate;ija tieg[u g[all-[olqien tax-xog[ol u f’liema setturi ;odda se jkunu qed jin[olqu l-impjiegi fis-snin li ;ejjin. Xejn dwar b’kemm se j]id id-d[ul mit-taxxi

Id-difett ewlieni l-ie[or ta’ dan il-ba;it hu /-/ifri li ja[bi. G[ax il-ministru Scicluna f’diskors fost l-itwal li qatt saru tal-ba;it, semma f’minuta x’taxxi ]ied – fosthom fuq il-petrol, id-diesel u l-li/enzji tal-karozzi, imma ma qalx lill-Parlament kemm se j]id d[ul il-gvern minn dawn it-taxxi ;odda u l-bqija tal-o[rajn. Ja[bi /-/ifra ta’ €170 miljun

Il-ministru Scicluna [eba /ifra sempli/i: li l-gvern se j]id idd[ul tieg[u mit-taxxi b’170 miljun ewro. Dan hu x’jirri]ulta mittabelli li ppre]enta mal-ba;it u li ma spjegahomx waqt id-diskors. Dawn it-tabelli juru li, filwaqt li dis-sena li qeg[din fiha lgvern se jkun ;abar 2,637 miljun ewro f’taxxi, is-sena d-die[la se j]id dan l-ammont g[al 2,806 miljun ewro – ]ieda ta’ 170 miljun ewro fid-d[ul tal-gvern mit-taxxi. }ieda fit-taxxi li ti;i €400 fuq kull persuna

Il-miljuni ftit jiftehmu meta tg[idhom f’/ifri kbar, imma meta tiddividihom b’nies u tag[milhom g[al kull persuna f’Malta u G[awdex, il-170 miljun ji;u 400 ewro aktar fuq kull persuna, fuq kull mara u fuq kull ra;el u fuq kull tifel u fuq kull tifla. G[al kull ewro li ra[[as fil-kontijiet, il-gvern se jkun qed ji;bor €7 aktar mit-taxxi

Hu f’dan il-kwadru li mbag[ad trid tara l-istampa tal-mi]uri individwali tal-ba;it, spe/jalment dik li l-aktar qed jifta[ar biha lgvern, li hu t-tra[[is imwieg[ed fit-tariffa tal-elettriku. G[ax g[al dan ir-ro[s f’but wie[ed, il-gvern se jkun qed jo[dilna ferm aktar minn bwiet o[ra. Il-ministru tal-finanzi stess ammetta li r-ro[s fittariffa tal-elettriku hu 25 miljun ewro li jfisser li ra[[as ewro wie[ed biss g[al kull sebg[a li ]ied fid-d[ul mit-taxxi. L-ebda pjan g[ax-xog[ol waqt li l-qg[ad tiela’

U minkejja dawn il-170 miljun ewro li se jkun qed i]id fid-d[ul tieg[u s-sena li ;ejja, il-gvern ma ppre]enta l-ebda pjan /ar g[all[olqien tax-xog[ol u t-tkabbir tal-ekonomija, l-aktar [a;a li wie[ed kien jistenna mill-ewwel ba;it ta’ gvern g[adu tiela’ u li fl-a[[ar ftit xhur ra l-qg[ad tiela’ wkoll.

Abbu] mill-fidu/ja tal-elettorat Fa/li li ssib kliem sabi[ biex timpressjona u tipprova tikkonvin/i. Il-kliem [elu li tant ni]el tajjeb mal-elettorat minn fomm Joseph Muscat, illum Prim Ministru, m’g[adu [elu xejn. Anzi, qieg[ed isib il-kritika u oppo]izzjoni qawwija minn diversi setturi tas-so/jetà. Fuq il-kliem li [are; minn fomm Muscat dwar kif qabad u dde/ieda wa[du li jbig[ i//ittadinanza Maltija, u b’liema mod g[a]el hu, Muscat sab kritika minn [afna setturi tas-so/jetà kontrih. I]da minkejja dan, baqa’ g[addej. Irrombla minn fuq kul[add. Ma fittex ebda konsultazzjoni, jew kunsens malOppo]izzjoni fuq materja sensittiva g[all-poplu kollu Malti u G[awdxi b[alma hi /-/ittadinanza ta’ kull wie[ed u wa[da minna. ?ittadinanza li tag[tina identità li hi unika u mhi b[al ta’ ebda poplu ie[or. U rajna lil Muscat u l-gvern tieg[u jbig[u l-identità tag[na bir-ribass. Dan mhux dak li wg[edt kif se tag[mel il-politika, Prim Ministru. Qed tabbu]a millfidu/ja li tak l-elettorat li perswa] li fil-ma;;oranza qawwija

Kor ta’ vu/ijiet kontra li Muscat ibig[ i/-/ittadinanza bir-ribass

tieg[u ma jaqbilx li /-/ittadinanza tag[na g[andha titpo;;a fuq lixkaffa g[all-bejg[ bil-mod kif qieg[ed jag[mel dan il-gvern wara biss ftit xhur fil-gvern. G[andek ma;;oranza filParlament qawwija biex tiggverna, i]da b’daqshekk ma tistax tag[mel dak li trid int akkost ta’ kollox.

L Cutajar

{al Qormi

Kollox qed jinqaleb ta’ ta[t fuq Nistaqsi jien b[ala sempli/i /ittadin: meta l-Prim Ministru

mar iniedi l-iskema tal-bejg[ ta/ - /ittadinanza f ’ Londra , u meta ta l-permess lil kumpanija Ingli]a biex tibda minnufih dan il-bejg[, ma kienx qed jag[mel breach of privelege meta g[amel dan kollu meta l-li;i kienet g[adha ma g[addietx mill-Parlament? G[ax f’dan ilpajji] , ta[t gvern Laburista , kollox inqaleb ta’ ta[t fuq.

G. L. Camilleri Il-Furjana

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex . attard@media . link . com . mt jew fl- indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘ l isfel filpa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon F’dibattitu politiku mxandar fuq ilmezzi tax-xandir, il-Ministru Michael Falzon u d-Deputat Nazzjonalista Michael Bonnici wrew bil-provi kemm is-So/jalisti ta’ Karmenu Mifsud Bonnici huma tabil[aqq ipokriti. Ittra li ]velaw waqt iddibattitu u li ntbag[tet mill-Ministru ?ensu Moran lill-Karmenu Mifsud Bonnici, turi kif anke fl-g[oti tal-impjieg lill-persuni bi b]onnijiet spe/jali l-g[a]la kienet issir f’livell politiku. Fil-ka] ta’ Ali Rezaq, l-Istati Uniti talAmerika fa[[ret id-de/i]joni tal-Qorti Kriminali Maltija li kkundannat lil Ali Rezaq il-massimu li setg[et ta’ 25 sena pri;unerija wara li nstab [ati bil-[tif talajruplan Egypt Air u g[all-qtil ta’ passi;;ieri fosthom /ittadini Amerikani.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

12

INTERVISTA

Il-mentalità tal-poplu qieg[da kulma tmur tinbidel fil-po]ittiv favur persuni gay Michael Stivala hu ;uvni ta ’ 24 sena u ilu kwa]i dawn l - a[[ar sentejn ja[dem b[ala cleaner

f ’ Mater Dei . G[andu numru ta ’ delizzji fosthom id drama . Ilu tliet snin jatten di l - lezzjonijiet ta] - zumba

g[ax skontu , hu ferm importanti li wara ;urnata xog[ol il - bniedem isib ftit [in li jgawdi g[alih . Dan

jg[in lill - bniedem ine[[i l istress ta ’ matul il - ;urnata u fuq kollox jirrilassa . Michael Stivala hu persuna

tiva tista’ tag[mel il-[ajja ta’ student omosesswali a[jar^

Clinton Sammut

Meta indunajt li l-orjentazzjoni sesswali tieg[ek kienet mi;buda lejn l-ir;iel u mhux lejn in-nisa^

Il-PSD hu s-su;;ett li jista’ jg[in [afna, hemm tema partikulari fih li tiddiskuti dan. Ilproblema tibqa’ li min[abba lfatt li student omosesswali jkun ;ie bullied kemm-il darba allura ]gur li mhux se jifta[ [alqu waqt tali su;;ett. Kieku dak i]-]mien kienet ti;i g[alliema fuqi u tg[idli jekk jien kontx omosesswali xorta wa[da kont ng[idilha li jien ma kontx omosesswali. Jekk l-g[alliema tibqa’ ta[seb li jien kont omosesswali kont nistenna lilha li tag[mel lewwel pass u tu]a t-tattika tag[ha biex issir taf il-verità, li fuq kollox importanti li lg[alliema jkunu jafu dan kollu dwar l-istudenti tag[hom.

Il-;ibdiet [assejthom lewwel darba meta mort issekondarja, ta’ madwar 11-il sena. Tista’ ta[seb li dak i]]mien konna subien biss fliskola u l-ma;;oranza tag[hom kienu jaqbdu t-tema tat-tfajliet. Ovvjament bdejt in[ossni li m’iniex komdu kull meta jitkellmu fuq hekk g[ax t[oss li fik hemm ;ibdiet lejn is-subien. {afna mis-subien kienu jitkellmu anke fuq it-tfajliet li jiltaqg[u mag[hom jew sa[ansitra xi kummenti fuq xi g[alliema nisa [elwin, u kull darba li ji;ri dan ma kontx in[ossni komdu nkompli fuq dan is-su;;ett. Dan g[aliex kontu konxju li l;ibdiet tieg[i kienu lejn l-ir;iel u mhux lejn in-nisa. Barra minn hekk bi]a’ ie[or li kelli kien li ma stajtx nag[ti l-opinjoni tieg[i g[ax ]gur li ma kinitx se tintlaqa’ li tg[id li jien jog[;obni ra;el jew student, aktar milli mara. Kelli bi]a’ mill-feedback li kont se nir/ievi.

Bejn is-so/jetà li kbirt fiha meta kont student u s-so/jetà tal-lum ta[seb li sar xi tibdil g[all-a[jar^ Fortunatament is-sitwazzjoni nbidlet ftit g[all-a[jar i]da /erti a;;ettivi u kliem xorta g[adu jintu]a u jwe;;a’. Bullying fl-iskejjel g[adu sfortuntament isir kif kien qabel u fl-opinjoni tieg[i dan kien, g[adu u jibqa’ mhux biss fliskejjel i]da sa[ansitra fit-triq u fuq il-post tax-xog[ol. Xi [a;a li mhix se tinqata’ massnin.

Allura nifhem li kont ta[bi minn s[abek dan il-lat ta’ [ajtek.

Iva kont na[biha [afna u minkejja dan kont ni;i bullied [afna u allura iktar tkun trid ta[bija l-affari. Bqajt na[bi dan kollu sakemm kelli madwar 15il sena u wara li bdejt no[ro; u kelli l-ewwel impjieg, tista’ timma;ina li sa dan i]-]mien ]ammejt kollox mistur mill[bieb, minn tal-familja u lku;ini.

G[aliex ta[seb li kont ti;i bullied^

Jien na[seb li min[abba l-fatt li ma g[edt lil [add u huma bdew jinnutaw allura jibdew jinkuk. Meta jkollok 11-il sena [add ma joqg[od ja[seb dak li jg[id spe/jalment jekk dik ilkelma li tg[id tista’ twe;;a’ lil ta’ madwarek. Il-bullies, hekk jag[mlu wkoll, jg[idu kliem li lanqas biss ikunu jafu kemm iwe;;a’,

omosesswali , u qed jag[mel intervista pubblika dwar dan is - su;;ett g[all ewwel darba .

X’inhu l-kumment tieg[ek dwar ‘l-omosesswalità mhix naturali’^ Michael Stivala

barra minn hekk il-fattur limportanti hu l-ambjent familjari li dawn ikunu ;ejjin minnu. Il-bullies mill-esperjenza li g[andi huma persuni li jkunu rrabjati [afna fihom infushom u jkollhom problemi fid-dar. Allura dan kollu ji]vugawh fuq l-ewwel persuna li jsibu spe/jalment tfal b[alna. Meta tifel ma jkomplix f’diskussjoni fejn jid[lu n-nisa mill-ewwel ji;i ttimbrat b[ala stramb jew dejjaq, i]da l-esperjenza tg[allmek li jista’ jkun li dik il-persuna tkun gay u ta’ dik l-età [add ma jkun inti] fuq is-su;;ett u l-kumment li jg[addu jkun dirett.

L-iskola sekondarja konna subien biss u l-ma;;oranza tag[hom kienu jaqbdu t-tema tat-tfajliet. Bdejt in[ossni skomdu kull meta jitkellmu fuq hekk g[ax jien ;ibdiet lejn is-subien kelli Meta tkun student fi skola kollha subien, kontu b[ala gays tiffurmaw il-klikka tag[kom biex tevitaw xi bullying? Le, ng[id il-verità kelli [abib wie[ed biss qrib tieg[i li xorta ma kontx g[edtlu. F’mo[[i dejjem kelli li peress li kwa]i kull student kien jitkellem fuq

it-tfajliet, kont na[seb li la nag[laq 17-il sena dawn il;ibdiet li kelli kienu se jinbidlu b[al tag[hom. {sibtha li kienet fa]i qasira.

Illum meta t[ares lura, ta[seb li hemm xi mod kif permezz tas-sistema edukat-

G[alija mhux kumment ;ust. L-omosesswalità naraha li titwieled hekk. Kienet fija u mhux sirt hekk mas-snin. Iddifferenza hi li meta tkun ]g[ir tkun mo[[ ta’ tifel li jfisser log[ob, lezzjonijiet tad-duttrina, ;irja bil-ballun u allura ma jkollok ebda ;ibdiet sesswali. Allura ovvjament din hi xi [a;a naturali u mhux g[ax twelidt differenti minn [addie[or.

Il-bidliet li saru u qeg[din isiru fil-konfront ta’ persuni omosesswali ta[seb li se jg[inu biex ikun hemm avvanz fis-so/jetà^ g[al pa;na 13


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

13

INTERVISTA

Il-bullying fuq nies gay kien, g[adu u jibqa’ jsir fl-iskejjel, fit-toroq u fil-postijiet tax-xog[ol nu]awhom l-‘a[na u huma’ g[ax dawn qeg[din jidistingwu bejn kategorija u o[ra u mhux kliem li jwe;;a’.

minn pa;na 12

Naqbel ma’ dawn l-affarijiet g[ax nemmen li a[na l-persuni omosesswali g[andha d-dritt b[al kull persuna o[ra. I]]wie; ukoll hu fattur importanti g[ax kul[add g[andu d-dritt li jsib l-im[abba ta’ [ajtu b[al kul[add. G[alija dan hu dritt li nkun kuntent ma’ xi [add. {afna persuni jag[]lu li jpo;;u flok ji]]ew;u allura anke a[na b[ala koppja omosesswali g[andha d-dritt li jekk irridu nag[mlu dak il-pass li ni]]ew;u u jrid ikollna lfakultà wkoll. Anke fejn tid[ol informazzjoni personali fl-isptar g[andha ting[ata, b[al ta’ kull koppja straight.

Kieku kellek ting[ata opportunità li tag[mel xi tibdil fil-politika edukattiva, x’tag[mel^

Kieku n]id l-edukazzjoni u lg[arfien. Li nne[[i t-tfal kollha li huma gay u nag[milhom fi skejjel g[alihom, kif kien hawn min qal, ma naqbilx mag[ha. G[alija kul[add irid jitg[allem jg[ix fid-diversità g[ax jekk isir hekk, it-tfal ikunu mi;bura g[alihom u iktar teffettwahom negattivament. U meta dawn imorru g[axxog[ol x’jag[mlu meta jkunu bullied, jitilqu? G[alhekk liskola tkun post ta’ ta[ri; u fejn l-istudent jitg[allem jg[ix fid-diversità.

Kellek xi in/ident partikulari fejn [assejtek diskriminat?

Iva ri/entement kien hemm talba qawwija g[ad-demm u mort nag[ti l-kontribut tieg[i. Waqt il-mistoqsijiet personali ;ejt mg[arraf li f’ka] li biddilt is-sie[eb tieg[i darbtejn f’inqas minn sitt xhur, ma nistax nag[ti d-demm. Din hi in;usta ferm min[abba l-fatt li anke persuna straight tista’ tkun g[amlet dan u mhux biss lomosesswali. Fil-fatt tkellimt mal-uffi/jal u kienet ;entili [afna li mhux biss fehmet l-opinjoni tieg[i i]da sa[ansitra qaltli li kienu qeg[din jie[du passi fuq din laffari biex ikun hemm tibdil ne/essarju. It-tnejn qbilna li lewwel interess g[andu jkun lejn is-sigurtà ta’ kull pazjent.

B[ala unjoni /ivili kif ta[seb li g[andha ti]vol;i laffari, b[ala ]wie; jew unjoni /ivili^ Jew ma tag[milx differenza?

Differenza ma tag[milx i]da tog[;obni s-sistema ta]-]wie;. Hemm [afna koppji gay li qeg[din jg[ixu flimkien f’darhom. Hemm u[ud li ma tag[mlilhomx differenza jekk hux po;;uti jew mi]]ew;in i]da o[rajn jag[mlu differenza.

Kultant wie[ed iktar ma jkun im/a[[ad minn o;;ett iktar ikun iridu u l-istess din ta]]wie;.

L-unjoni /ivili se tag[ti listess drittijiet daqs ta]]wie;, [lief l-isem. X’ta[seb g[al meta ni;u biex niddiskutu l-adozzjoni^

Fil-fehma tieg[i, tog[;obni li koppja omosesswali tadotta. I]da d-differenza hi li jien nemmen li meta ni;i biex nadotta, mhux se mmur biex nadotta tarbija i]da tifel jew tifla ta’ tmien snin jew aktar. Dan g[aliex nemmen li jridu jkunu t-tfal li jag[]lu jridux jg[ixu f’familja omosesswali jew straight. Nemmen li t-tfal ta’ din l-età jew akbar, iridu jiltaqg[u mal-koppja interessata u ji;i spjegat bl-a[jar mod possibbli dawn x’se jsibu u jkunu huma li ja//ettaw li jmorru jg[ixu mag[hom. Hekk it-tfal ikunu ppreparati g[all-g[a]la li se jag[mlu. Il-kwistjoni tal-bullying ma tag[milx sens g[ax tg[ix ma’ koppja omosesswali g[ax jien u [afna o[rajn g[exu ma’ familja b’koppji straight u

Li nne[[i t-tfal kollha li huma gay u nag[milhom fi skejjel g[alihom, kif kien hawn min qal, ma naqbilx mag[ha. G[alija kul[add irid jitg[allem jg[ix fid-diversità g[ax jekk isir hekk, it-tfal ikunu mi;bura g[alihom u iktar teffettwahom negattivament

Il-PSD hu s-su;;ett li jista’ jg[in [afna, hemm tema partikulari fih li tiddiskuti dan. Il-problema tibqa’ li min[abba l-fatt li student omosesswali jkun ;ie bullied kemm-il darba allura ]gur li mhux se jifta[ [alqu waqt tali su;;ett xorta g[addejna mill-martirju tal-bullying.

X’ta[seb dwar il-kummenti li jekk isir dan, ikun hawn aktar abbu]i fuq it-tfal^

Le ma naqbilx. Na[seb issentenzi mog[tija mill-qorti fuq pedofelija ji/[du dan ilkumment. B[alissa hawn [afna tfal li g[andhom il-;enituri separati u wie[ed minnhom gay. Mhux veru li t-tfal se jin;ibdu lejn s-sess tag[hom g[ax jaraw lill-;enituri g[ax kif g[edna, din titwieled biha. Jien nikkundanna l-kummenti ta’ ;enituri li jg[idu li t-tfal tag[hom ma j[alluhomx ma’ persuni gay. Dan kundannabbli g[ax a[na gays u mhux pedofeli.

Ta[seb li l-lingwa;; u]at fil-media meta ti;i diskussa din it-tema qed ikun ;ust^

Iva u qed ng[inu mhux biss biex nedukaw i]da biex inbiddlu l-mentalità. Hemm uhud i]da li g[adhom ju]aw /ertu lingwa;; mhux g[ax hekk ja[sbu i]da biex iwe;;g[u lilna. E]empju persuna darba qalet li l-im[abba ta’ bejn ilgays hi passatemp. G[alija dan

kliem vojt u jwe;;a’. Nemmen li meta jkun hemm tema fejn tkun diskussa l-omosesswalità jkun hemm panel mag[mul minn aktar nies gays milli straight.

G[aliex hawn nies li minkejja li jikbru fl-età jibqg[u ja[bu l-identità tag[hom^

Iva hawn min g[ax ma j[ossux komdu jg[id li hu gay. G[alija kieku tkun impossibbli li ng[ix hekk g[ax in[ossni li kieku qieg[ed nilbes maskra u na;ixxi fi rwol li mhux tieg[i. Jien nemmen li fil-[ajja la rrid inwe;;a’ jien u lanqas lillo[rajn u ma rridx li biex na[bi din l-identità no[ro; ma’ mara g[ax ma nkunx ;ust mag[ha.

Idejquk l-espressjonijiet u a[na’ jew ‘normali u mhux’^ ‘intom

‘ Intom u a[na ’ mhux daqshekk, u kul[add ju]aha, i]da tan-‘normali u le’ iva. Dawn l-aktar li jintu]aw minn adulti ta’ ’l fuq minn 40 sena u anzjani. L-ag[ar g[ax dawk tal-40 sena mhux g[ax huma injoranti i]da ju]awhom biex iwe;;g[u. A[na b[ala persuni gay

X’appell g[andek g[asso/jetà^

Lis-so/jetà ;enerali ng[idilha prosit tal-mod kif qeg[din ikunu miftu[a u jikkummentaw fuq persuni gay, spe/jalment fuq Facebook u sit so/jali o[ra b’mod po]ittiv b[al li a[na g[andna dritt li nkunu kuntenti. Ta’ dan nirringrazzjahom tali ‘ jaqb]u g[alina ’ ma ’ min g[andu mo[[u mag[luq.

L-appell tieg[ek g[al ]g[a]ag[ omosesswali^

Jekk ikunu g[arfu li huma omosesswali u g[adhom ]g[ar g[andhom jag[mlu kura;; u jitkellmu ma’ persuni tal-qalb g[ax dawn jg[inuhom. Jien hekk g[amilt qabel ma g[edt li jien gay. Kelli ]ew; ku;ini u fta[t qalbi mag[hom u dawn g[enuni kemm fel[u u g[enuni nibni karattru sod.

Appell lill-;enituri.

G[alija l-[enituri g[andhom rwol importanti [afna. U[ud mill-;enituri jafu jag[mlu [sara akbar li donnhom ikunu jridu jibdlu l-mentalità ta’ wliedhom. Meta tfal ]g[ar jisimg[u dawn il-kummenti ja[sbu li huma qeg[din jag[mlu [a]in u allura jag[mlu passi []iena fosthom li ji]]ew;u mara biex jidhru b[al [addie[or. Ng[id g[alija, meta g[edt lill-;enituri, dawn laqg[uni u qaluli ‘int ibni kont u ibni tibqa’’ allura dan jg[inni li nifta[ qalbi mag[hom kull mument.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

14

ANALI}I

I/-/ittadinanza ta’ pajji]na m’g[andhiex prezz... il-PL ma weg[idha mkien fil-programm elettorali Ninsab serjament inkwetat bil-[sieb tal-Gvern li jbig[ i//ittadinanza ta’ pajji]na. L-identità ta’ nazzjon m’hix g[all-bejg[ u jekk il-Partit Laburista fil-Gvern irid jag[mel tajjeb g[all-weg[di tieg[u ta’ qabel l-elezzjoni g[andu jsib metodi o[ra ta’ kif se jda[[al il-flus ming[ajr ma j]id taxxi fuq il-poplu tieg[u stess jew ibig[ l-identità ta’ nazzjon. I/-/ittadinanza tag[na m’g[andhiex prezz u m’hix g[all-bejg[. Hija tal-mist[ija li l-Gvern qed jikkonsidra serjament li jie[u dan il-pass bit-tama li jda[[al il-flus sabiex ikun jista’ jag[mel tajjeb g[all-infiq bla b]onn f’karigi parti;jani li qed jag[]el li jag[ti lil min tah palata biex ikun elett fil-Gvern wara tant snin ta’ stennija. Din m’hix il-politika li lma;;oranza tal-poplu Malti ivvota g[aliha. Min ivvota Labour, spe/jalment dawk li g[a]lu li jafdaw lil dan il-Partit g[all-ewwel darba, kellhom impressjoni xorta o[ra ta’ dan il-Gvern u ;enwinament emmnu li b’Joseph Muscat b[ala Prim Ministru l-affarijiet kienu se jmorru fit-triq it-tajba. Jekk tifli l-programm elettorali tal-PL, imkien ma tara ebda referenza lejn il-bejg[ ta’ /ittadinanza Maltija. G[alfejn? Muscat u ta’ madwaru kien jafu li kieku g[amlu hekk kienu jitilfu l-voti lejliet l-elezzjoni u g[alhekk qabel Marzu li g[adda tkellmu biss dwar affarijiet negattivi marbuta mal-Gvern ta’ Lawrence Gonzi waqt li taw limpressjoni li bil-Labour filGvern kienu se jbidlu wi// pajji]na. G[ollew l-aspettativa bilkbir, tant li kisbu ri]ultat storiku. Tabil[aqq li issa lpoplu qed jistenna l-mirakli ming[and dan il-Gvern u kull min ilbiera[ stenna ba;it po]ittiv kellu kull ra;un jag[mel hekk g[aliex il-PL wieg[ed l-ilma jizfen lil

Hi tassew tal-mist[ija kif il-Gvern ta’ Joseph Muscat qed jipprova jbig[ i/-/ittadinanza Maltija

kul[add. Il-PL i]da ma tkellimx dwar il-bejg[ tal-identità ta’ pajji]na. Qabel l-elezzjoni l-PL tkellem li se j;ib l-investiment, ixxog[ol u li se jo[loq aktar opportunitajiet g[a]-]g[a]ag[. Tkellem li se jiddefendi b’kull mod possibbli l-interess ta’ pajji]na i]da issa qed jikkontradixxi lilu nnifsu bilkwistjoni tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Fl-isfond ta’ dan kollu irid ng[id li kont impressjonat biddiskors mill-aqwa li g[amel nhar l-Erbg[a li g[adda l-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil fil-Parlament meta tkellem dwar din il-li;i ta//ittadinanza. Simon Busuttil tkellem billingwa tal-poplu dwar din ilkwistjoni hekk kif is-sentiment tan-nies hu kontra din il-li;i li

Min ivvota Labour, spe/jalment dawk li g[a]lu li jafdaw lil dan il-Partit g[all-ewwel darba, kellhom impressjoni xorta o[ra ta’ dan il-Gvern u ;enwinament emmnu li b’Joseph Muscat b[ala Prim Ministru l-affarijiet kienu se jmorru fit-triq it-tajba

tippermetti li xi [add barrani, sa[ansitra /ittadin mhux millEwropa, jixtri /-/ittadinanza Maltija li tag[ti[ id-drittijiet kollha daqs kull Malti u Ewropew ie[or fid-dinja. Lidentità u /-/ittadinanza ta’ pajji]na m’g[andix prezz u m’hijix g[all-bejg[! [adt gost nisma’ lil Simon Busuttil jispjega li /-/ittadinanza ta’ nazzjon mhix fuljett b’ritratt tag[na imma hija s-s[ubija f’nazzjon. G[aldaqstant nazzjon m’g[andux biss art u nies imma wkoll ru[ u identità. Wara kull /ittadinanza hemm storja li tg[aqqad lil dak l-individwu man-nazzjon. Din hija storja b’valur li ma tistax tikwantifikah u g[alhekk hija talmist[ija li pajji]na llum g[andu Prim Ministru li lest li jbig[ dan il-valur biex ji;bor il-flus [alli jkun jista jiffinanzja l-pagi tannies ta’ madwaru. Kif tkellem u spjega Simon Busuttil fil-Parlament, din hija li;i li se to[loq lista sigrieta ta’ nies li jkunu xtraw i/-/ittadinanza Maltija-Ewropea u ag[ar min hekk din hija li;i li se tipprivatizza /-/ittadinanza li tibda tag[tiha kumpanija barranija. Din hija de/i]joni ina//ettabbli u lil hinn minn kull parti;jani]mu politiku, kull

min tassew i[obb lil pajji]u g[andu jsemma’ le[nu kontra din il-li;i proposta mill-Gvern. L-Oppo]izzjoni i]da mhix qed tikkritika biss din il-li;i u tibqa’ gallarija kif kien jag[mel Joseph Muscat meta kien g[adu Kap tal-Oppo]izzjoni. Simon Busuttil tkellem dwar su;;erimenti biex ikun hemm tibdil bis-sens biex i/-/ittadinanza tag[na tibqa’ rabta malpajji] u mhux issir xirja. Din hija l-vi]joni ta’ mexxej ;did li f’qasir ]mien qed jiddentifika dak li verament g[andu b]onn pajji]na u fil-mument ta’ prova qed jofri soluzzjonijiet tajba sabiex f’dan ir-rigward i//ittadinanza tibqa’ impenn lejn Malta b’investiment li jo[loq ix-xog[ol u l-;id fit-tul u mhux issir bejg[ ta’ malajr, fil-privat u bil-mo[bi.

Christian Micallef micallef_christian@yahoo.co.uk

Mill-Oppo]izzjoni, Simon Busuttil qed jag[ti alternattiva po]ittiva u bis-sens u fl-a[jar interess ta’ pajji]na issa jiddependi minn Joseph Muscat x’se tkun id-de/i]joni tieg[u.

L-Oppo]izzjoni mhix qed tikkritika biss din il-li;i u tibqa’ gallarija kif kien jag[mel Joseph Muscat meta kien g[adu Kap tal-Oppo]izzjoni. L-Oppo]izzjoni g[amlet su;;erimenti biex ikun hemm tibdil bis-sens biex i/-/ittadinanza tag[na tibqa’ rabta mal-pajji] u mhux issir xirja


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

T[assib wara l-elezzjoni IL-KOSOVO

L-indikazzjonijiet li Serbi talKosovo ma [ar;ux jivvutaw ‘kif mixtieq’ fl-elezzjonijiet muni/ipali (tal-Kosovo) li g[alqu matul il-lejl tal-{add jistg[u jtellfu mill-kredibbilta tal-pro/ess – u meta s-Serbietni/i kienu m[e;;a biex jitfg[u l-vot tag[hom g[all-ewwel darba. F’ka] ta’ konferma li s-Serbi tal-Kosovo, fil-parti kbira, ]ammew lura milli jivvutaw mistenni li jirri]ulta perijodu ta’ in/ertezza, spe/jalment ladarba s-Serbja kienet tittama li l-elezzjonijiet inkwistjoni jistg[u jg[inu lejn in-normalizzazzjoni tar-relazzjonijiet mal-Kosovo. Intant, l-elezzjonijiet kienu karatterizzati b’waqtiet ta’ vjolenza u fejn ir;iel armati, nhar il-{add, da[lu fi/-/entru ewlieni g[all-votazzjoni fil-belt ta’ Mitrovika fejn tefg[u l-gass u kissru l-kaxxi tal-voti – bilpro/ess ikollu jag[laq qabel i]]mien. F’Mitrovika, qeg[din jg[ixu kwantita ta’ Serbi u Albani]i, b’tala[[ar jinsabu f’ma;;oranza assoluta, u meta s-Serbi lokali jinkwetaw li l-vot tag[hom f’din l-elezzjoni tista’ tg[in biex tille;itimizza l-Istat tal-Kosovo indipendenti. Il-Kosovo, fl-2008, kien iddikjara l-indipendenza misSerbja b’mod unilaterali u llum da[al fis-sehem ftehim ‘bilaterali’ inti] g[al relazzjonijiet normali u meta Belgrad qed jipprova g[al s[ubija fl-Unjoni Ewropea. Intant, l-Organizzazzjoni g[as-Sigurta u Kooperazzjoni flEwropa (OSCE) pprovdiet lg[ajnuna teknika g[all-elezzjonijiet muni/ipali tal-Kosovo, i]da wara l-in/identi f’Mitrovika, l-istess organizzazzjoni dde/idiet li tirtira lill-istaff tag[ha mill-postijiet tal-votazzjoni.

Is-sostenituri tal-eks President Morsi jg[ajtu l-appo;; tag[hom waqt l-ewwel jum tal-pro/ess fil-Kajr (ritratt>EPA)

Morsi jinsisti li ‘huwa l-President’ L-E:ITTU

Il-President imke//i tal-E;ittu, Mohammed Morsi, beda g[addej ;uri fil-Kajr u fejn ma tilifx [in biex jinforma lill-Im[allef li lka] kontra tieg[u hu wie[ed ille;ittimu peress li hu ‘g[adu lPresident tal-pajji]’. Morsi u erbatax il-uffi/jal talFratellanza Musulmana qeg[din jiffa//jaw akku]i dwar il-qtil ta’ dimostranti barra l-Palazz Presidenzjali tal-Kajr li kien se[[ fl-2012 u b’dan il-pro/ess, issa,

jkun a;;ornat g[at-8 ta’ Jannar. Mohammed Morsi fl-ebda [in ma deher intimidat mi//irkostanzi u anki rrifjuta li jilbes l-uniformi tal-[abs g[al waqt ilpro/ess. Intant, l-eks President I]lamiku, mbag[ad, twassal lejn il-[abs ta’ Burj al-Arab, fil-belt ta’ Lixandra, u wara li kien ilu xxhur jin]amm ;o lokalita ‘militari’ sigrieta. Il-militar E;izzjan, matul issajf, g[a]el li jne[[i lil Morsi

minn President wara dimostrazzjonijiet kontra tieg[u u lbiera[ is-sostenituri ta’ Morsi organizzaw numru ta’ protesti barra lbini tal-qorti u fi bnadi o[ra talKajr. Filwaqt li ma xxandru l-ebda ritratti jew filmati tal-pro/ess, il;urnalisti t[allew jid[lu fl-awla tal-qorti biex ikunu pre]enti g[all-ewwel dehra pubblika taleks President mindu huwa tke//a mill-poter, fit-3 ta’ Lulju.

Sadanittant, u waqt is-smig[ talbiera[, Mohammed Morsi insista, bla tlaqliq, li hu lPresident ‘le;ittimu’ tal-E;ittu u li l-qorti ‘ma kellhiex id-dritt li tmexxi pro/ess dwar affarijiet li huma konnessi mal-Presidenza.’ Intant, kien mistenni minn qabel li Morsi u l-kollegi tieg[u tal-Fratellanza kellhom ju]aw din l-okka]joni biex jenfasizzaw ‘it-tne[[ija in;usta’ tal-eks President mill-poter.

Arresti wara l-qtil tal-;urnalisti Fran/i]i IL-MALI

Uffi/jali tas-servizzi sigrieti qeg[din jg[idu li l-qawwiet tas-sigurta lokali arrestaw u interrogaw numru ta’ suspettati b’konnessjoni mal-qtil ta’ ]ew; ;urnalisti Fran/i]i li se[[ fi tmiem il-;img[a, fitTramuntana tal-Mali.

Dan wara li Ghislaine Dupont u Claude Verlon, ta’ Radio France Internationale, in[atfu u spi//aw maqtula wara li kienu intervistaw lil mexxej lokali f’Kidal – u meta l - awtoritajiet Fran/i]i , fil pre]ent, qeg[din ja[dmu ‘bla

heda’ biex jinstabu l-aggressuri. Il - Ministru Fran/i] g[all Affarijiet Barranin , Laurent Fabius, fisser il-qtil ta’ Dupont u Verlon b[ala ‘brutali u premeditat’. Intant, u filwaqt li sostna li g[addejjin l-isforzi

‘g[all-identifikazzjoni suni partikulari ’,

ta’ perFabius irrifjuta li jikkonferma r-rapporti pre/edenti fis-sens li lqawwiet Fran/i]i ‘ kienu arrestaw lil [ames suspettati u ttrasferewhom lejn il-belt ta’ Gao.’


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Attakki fuq il-websajts L-AWSTRALJA

IT-TAJLANDJA> Mara ssaffar u xxejjer bandiera tat-Tajlandja waqt li tie[u sehem f’dimostrazzjoni kontra abbozz ta’ li;i kontroversjali li jippermetti amnestija g[al delitti politi/i u ka]i tal-korruzzjoni li se[[ew bejn l-2006 u l-2013. Eluf ta’ Tajlandi]i qeg[din jorganizzaw dimostrazzjonijiet ta’ protesta fil-konfront tal-abbozz (li g[adu kemm g[adda mill-Parlament) fuq il-ba]i li dan jista’ ‘jkopri d-delitti’ tal-eks-Prim Ministru tat-Tajlandja, Thaksin Shinawatra. (ritratt> EPA)

Il-Kungress u l-White House jeskludu l-ma[fra g[al Edward Snowden L-ISTATI UNITI

Il-White House u l-og[la membri tal-Parlament Amerikan blebda mod mhuma disposti li juru l-[niena ma’ Edward Snowden, leks-analista mas-servizzi sigrieti Amerikani u li skont huma, irid iwie;eb g[all-a;ir tieg[u ‘kontra l-interessi ta’ pajji]u’, skont ma tippermetti l-li;i. Konsulenti g[all-White House qeg[din itennu li Snowden je[tie; li jirritorna pajji]u u jikkonfronta l-;ustizzja wara li abbu]a milli;ijiet tal-Istati Uniti. Dan meta Snowden innifsu talab g[all-g[ajnuna internaz-

zjonali bit-tama li jipperswadi lil Washington biex jitwarrbu lakku]i fil-konfront tieg[u u meta l-Amministrazzjoni Amerikana qed ta[seb biex tippro/essah b[ala spjun. It-talba ta’ Snowden to[ro; minn ittra spe/ifika li ng[atat lillpolitiku :ermani] Hans-Christian Stroebele wara li l-analista Amerikan kien [arab lejn irRussja f’:unju li g[adda. Stroebele, il-;img[a l-o[ra, kien iltaqa’ ma’ Snowden f’Moska u ]vela li l-Amerikan kien lest biex ‘ja;;orna’ lill-

Gvern :ermani] dwar l-attivitajiet ta’ spjuna;; ikkontrollati minNational Security Agency (NSA) – l-istess a;enzija sigrieta Amerikana li Snowden kien jifforma parti minnha. Edward Snowden, ftit tax-xhur ilu, ]vela dettalji dwar is-sistemi tas-sorveljanza li u]aw lAmerikani biex jinter/ettaw ilmessa;;i privati fuq it-telefon u linternet u hu, g[alissa, jista’ jgawdi minn kenn temporanju firRussja. Din is-sitwazzjoni g[andha tibqa’ effettiva sa Lulju tal-2014.

L-iskala tal-allegat spjuna;; min-na[a tal-Amerikani qajmet mew;a ta’ preokkupazzjonijiet fuq livell internazzjonali fost insistenza g[al sistemi aktar ri;idi li jevitaw dan l-abbu] g[all-privatezza. Ir-rapporti li t-telefon /ellulari tal-Kan/illier tal-:ermanja, Angela Merkel, spi//a su;;ett g[all-monitera;; b’sistema mag[rufa b[ala bugging min-na[a tal-Amerikani, ukoll qajjem ‘in/ident diplomatiku’ u l-Istati Uniti qed tiffa//ja r-reazzjonijiet ta’ g[adab min[abba l-allegat spjuna;; fuq l-alleati tag[ha.

Grupp ta’ hackers bl-isem ta’ Anonymous Indonesia qed jg[id li wasal biex ‘jattakka’ aktar minn 170 websajt fl-Awstralja. Dan wara rapporti dwar attivitajiet ta’ spjuna;; min-na[a tal-awtoritajiet Awstraljani. Il - websajts effettwati , fil parti l - kbira tag[hom huma tan - negozji ] - ]g[ar u l Indone]ja di;à qed tibg[at g[all-Ambaxxatur Awstraljan, fost rapporti li l-Ambaxxata Awstraljana f ’ Jakarta ntu]at b[ala parti min-network talispjuna;; tal-Istati Uniti. Ir-rapporti bba]aw fuq dokument tan - National Security Agency (NSA) li [are; Edward Snowden, l-eks-analista mala;enzija li qeg[din ifittxuh lawtoritajiet Amerikani talli kixef id - dettalji ta ’ allegati programmi ta’ spjuna;; fuq lalleati tal - Istati Uniti u li kienu ‘ kontrollati minn Washington’. Intant, l-a[[ar allegazzjonijiet qajmu rabja fl-Indone]ja li hi alleata importanti u sie[eb kummer/jali tal - Awstralja , i]da l-Gvern Awstraljan g[a]el li ma jikkummentax dwar irrapporti spe/ifi/i. Il-Ministru Indone]jan g[allAffarijiet Barranin , Marty Natalegawa, qal li filwaqt li lIstati Uniti u l-Awstralja ma jistg[ux jikkonfermaw jew ji/[du l-attivitajiet li twettqu fil-past, dawn, issa, g[andhom jo[or;u u jtennu li mhumiex se jirrepetu aktar dan l-a;ir. Min-na[a tieg[u, Anonymous Indonesia bag[at lista fuq Twitter fejn jissemmew aktar minn mitt websajt Awstraljani li spi//aw su;;etti g[all-hacking – u minflok il-websajts ittella’ messa;; inti] ‘biex jieqaf lispjuna;; fuq l-Indone]ja’, bilbnadar tal-pajji] u tal-Awstralja b[ala sfond.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

17

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-PAKISTAN> Suldati paramilitari jg[assu l-fruntiera mal-Afganistan waqt li serbut ta’ nies jistennew biex jaqsmu g[an-na[a l-o[ra. Is-sigurta f’dawn l-in[awi ]diedet b’mod sostanzjali wara l-qtil tal-Kap tal-militanti Pakistani tat-Taliban, Hakimullah Mehsud, fl-in[awi ta’ Chaman u fejn huwa spi//a l-vittma ta’ attakk minn drone Amerikan waqt li kien g[addej bil-vettura tieg[u qalb re;jun iddominat mit-tribujiet, lejn il-Majjistral tal-pajji]. Il-qtil ta’ Hakimullah mistenni jfixkel il-pjani tal-Gvern Pakistani biex jinnegozja mat-Talibani g[al tmiem tal-vjolenza, u fost stennija g[al attakki ta’ tpattija min-na[a tal-militanti. (ritratt> EPA)

Akku]ati dwar terrur Musharraf qrib il-[elsien IL-KENJA

Erba’ persuni – kollha barranin – spi//aw akku]ati dwar l-assedju terroristiku li se[[ f’Settembru li g[adda fuq il-kumpless kummer/jali ta’ Westgate, f’Najrobi,

u fejn spi//aw tilfu [ajjithom almenu sittin inno/enti. L-imputati inkwistjoni huma akku]ati li pprovdew l-g[ajnuna lill-gruppi tat-terroristi fil-Kenja u li da[lu f’dan il-pajji] illegalment. Filwaqt li n-nazzjonalita tal-barranin ma kenitx ]velata,

IL-PAKISTAN

mifhum li huma kollha etni/i Somali u bl-akku]i spe/ifi/i jkunu l-ewwel li tressqu b’konnessjoni mal-assedju tal-21 ta’ Settembru li kien ixxokkja liddinja. It-terrur inkwistjoni twettaq mill-grupp Al-Shabaab – entita tal-moviment terroristiku AlQaida li hi bba]ata fis-Somalja – bl-erba’ imputati qeg[din iwie;bu li mhumiex [atja millakku]i.

Qorti Pakistana ppermettiet li l-eks-mexxej militari Pervez Musharraf jo[ro; fuq ple;; u meta hu ilu x-xhur mi]mum ta[t arrest fid-dar tieg[u b’konnessjoni ma’ sensiela ta’ ka]i li se[[ew meta hu kien imexxi lPakistan bejn l-1999 u l-2008. L-a[[ar de/i]joni ‘favorevoli’ g[al Musharraf – li rritorna pajji]u kmieni din issena u wara li kien qed jg[ix fi stat ta’ e]ilju li impona fuqu

nnifsu – tirrigwarda l-assedju tal-2007 li kienu wettqu lqawwiet tieg[u fuq il-Moskea l-{amra ta’ Islamabad u fejn spi//aw mietu ‘l fuq minn mitt persuna. L-istess assedju, fil-fatt, irri]ulta f’moviment ta’ militanti I]lami/i fil-Pakistan li g[adu sallum iwettaq l-azzjonijiet vjolenti kontra l-Gvern. Intant id-de/i]joni tal-qorti tfisser ukoll li Musharraf jinsab

qrib il-liberta provi]orja anki jekk m’hux permess li j[alli lPakistan u fejn il-qorti qed tinsisti wkoll biex Musharraf i[allas somma ta’ flus dovuti. L-osservaturi, mbag[ad, qed jg[idu li l-eks-Mexxej Pakistani m’g[andux jin]amm aktar ta[t arrest fir - residenza tieg[u u wara li rnexxielu jikseb ple;; fir - rigward tal ka]i kollha mressqa kontra tieg[u .


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

18

A{BARIJIET TA’ BARRA

Rapporti li t-tobba ‘g[enu fit-tortura’ L-ISTATI UNITI

Rapport ;did qed jallega li tobba u infermiera li kienu qeg[din ja[dmu ta[t id-direttivi tal-militar Amerikan servew b[ala ‘kompli/i’ fl-abbu] ta’ persuni suspettati dwar terrori]mu. Listudju, fil-fatt, itenni li persuni professjonali fil-qasam mediku ‘g[enu jfasslu sistemi g[al tortura, minbarra li [adu sehem fit-trattament krudili, inuman u degradanti’ tal-persuni mi]muma ta[t arrest. L-istess rapport t[ejja minn panel indipendenti ta’ esperti floqsma legali, militari u tas-sa[[a u meta x-xog[ol fuqu dam g[addej g[al sentejn s[a[. Sadanittant, il-Pentagon ta’ Washington u s-Central Intelligence Agency (CIA)

Amerikana t-tnejn /a[du g[al dak li elenka r-rapport, u fejn jing[ad li ‘dan it-tip ta’ kollaborazzjoni (min-na[a tat-tobba u l-infermiera) beda fil-kumplessi tal-[abs tal-Amerikani fl-Afganistan, filBajja ta’ Guantanamo (f’Kuba), u fiz-zoni sigrieti fejn l-a;enti tasCIA i]ommu lin-nies arrestati. Mifhum li l-allegat maltrattament tas-suspettati dwar terrori]mu ‘bil-kompli/ita tan-nies li ;ejjin mill-professjoni medika’ beda wara l-attakki terroristi/i stori/i tal-11 ta’ Settembru tal2001 fuq l-Istati Uniti. Intant, irrapport indipendenti [e;;e; biex il-Kumitat tas-Senat Amerikan li hu inkarigat mis-Servizzi Sigrieti jinvestiga ‘l-pratti/i medi/i’ fissiti indikati.

Tenfasizza d-di]gwid mal-:appun IL-KOREA T’ISFEL

IS-SRI LANKA> Tifla tal-iskola liebsa maskra tradizzjonali tinterpreta ]-]ifna ‘tad-dragun’ waqt il-parata g[all-istudenti tal-pajji]i tal-Commonwealth li kienet organizzata fi Pjazza l-Indipendenza, fil-belt ta’ Kolombo. Eluf ta’ parte/ipanti [adu sehem f’din il-parata u fejn taw [ajja lill-avvenimenti kulturali li huma asso/jati mat-53 stat membru tal-Commonwealth. I/-/erimonji saru b[ala preludju g[al-laqg[a tal-Kapijiet tal-Gvernijiet ta’ dan il-grupp ta’ pajji]i (CHOGM) li g[andha ssir f’Kolombo bejn l-14 u s-17 ta’ Novembru. (ritratt> EPA)

Il-President tal-Korea t’Isfel, Park Geun-hye, enfasizzat iddi]gwid profond li je]isti bejn pajji]ha u l-:appun meta qalet li ma tara l-ebda skop g[al summit mal-Mexxejja :appuni]i, dment li l-amministrazzjoni f’Tokjo ma titlobx apolo;ija ‘g[all-i]balji li twettqu (mill-militar :appuni]) matul it-Tieni Gwerra’. Park Guen-hye qed tippersisti b’dan l-a;ir fil-konfront tal-;ar meta fl-a[[ar sena ]died linkwiet dwar is-sigurta firre;jun u b’mod partikulari min[abba li l-Korea ta’ Fuq komunista qed ti]viluppa lkapa/itajiet tag[ha fil-qasam nukleari – tant li rnexxielha twettaq it-tielet prova fi Frar li g[adda. Fl-istess [in, il-President talKorea t’Isfel qalet – waqt intervista lill-istazzjon BBC – li l-

pajji]i tar-re;jun je[tie;u jwaqqfu l-azzjonijiet tar-re;im komunista fi Pyongyang u li hi fissret b[ala parti minn ‘/irku vizzju]’. Hi, imbag[ad, anki g[amlitha /ara li l-Korea t’Isfel lesta biex tie[u azzjoni soda f’ka] ta’ kwalunkwe provokazzjoni militari min-na[a talKorea ta’ Fuq. Park Geun-hye [adet il-poter fi Frar li g[adda, b’wieg[da biex ittejjeb l-ekonomija tal-Korea t’Isfel u fejn, fl-istess [in, impenjat ru[ha g[al pro/ess inti] ‘fuq il-bini tal-fidu/ja’ bejn Seoul u Pyongyang. Fl-istess [in, diversi pajji]i qeg[din isej[u g[at-tkomplija tad-djalogu mal-Korea ta’ Fuq, fost is-sinjali li kompla l-impenn ta’ Pyongyang fir-rigward talprogrammi g[all-i]vilupp talmissili u l-materjal nukleari..


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

19

MADWARNA

Promozzjoni lill-kreattività fis-snin bikrin permezz tax-xjenza u l-matematika Nhar is-27 ta’ Novembru 2013 se jsir seminar li jippre]enta rri]ultati tal-pro;ett FP7 Xjenzjati Kreattivi }g[ar (Creative Little Scientists), li jiffoka fuq il-kreattività fix-xjenza u l-matematika fis-snin bikrin. Xjenzjati Kreattivi }g[ar hu pro;ett ta’ ri/erka ffinanzjat millUnjoni Ewropea li jiffoka fuq ixxjenza u l-matematika fis-snin bikrin u ri/erka dwar kif dawn jistg[u ji;u u]ati biex jippromwovu l-kreattività fost tfal ]g[ar. Il-pro;ett hu kkoordinat minn Ellinogermaniki Agogi, millGre/ja, flimkien ma’ Suzanne Gatt mill-Fakultà tal-Edukazzjoni fl-Università ta’ Malta li hi wa[da mill-imsie[ba fir-ri/erka. Dan is-seminar g[andu jaqsam

ir-ri]ultati tar-ri/erka mill-pro;ett kif ukoll iqajjem diskussjoni dwar il-kreattività u r-rwol taxxjenza u l-matematika fis-snin bikrin. Is-seminar g[andu jinteressa lill-professjonisti fl-edukazzjoni fis-snin bikrin li se jkollhom lopportunità jipparte/ipaw f’workshops li g[andhom x’jaqsmu mal-promozzjoni tal-kreattività u t-tag[lim ibba]at fuq l-investigazzjoni fil-livelli ta’ qabel liskola u tal-iskola primarja bikrija, b[ala l-mod ta’ tag[lim fledukazzjoni tax-xjenza u lmatematika. Fil-workshops se ji;u ppre]entati u diskussi wkoll ri]ultati li jikkon/ernaw anali]i tal-politika (policy analysis) u

HP joffru gift voucher ma’ Ink Advantage printers HP nedew promozzjoni ;dida fuq l-g[a]la ;dida li g[andhom ta’ Ink Advantage printers. Ma’ kull xirja ta’ HP Deskjet Ink Advantage printer, il-klijenti jir/ievu gift voucher ta’sitt ewro li jissarraf mill-[wienet ta’ Agenda Bookshop jew il[wienet ta’ 8 Till Late Convenience. L-HP Ink Advantage printers

joffru iktar g[a]liet u stampar ta’ kwalità ta’ HP b’valur g[al flus, u jinkludu teknolo;iji li huma fuq quddiem fis-suq, b[al stampar dirett ming[ajr wires li ma je[tie;x netwerk. Bis-sistemi ;odda tal-Ink Advantage printing, HP qed joffru stampar ta’ kwalità affordabbli g[al min jistampa mid-dar kif ukoll g[an-negozji ]-]g[ar.

xog[ol prattiku li sar fi skejjel lokali li ;ew mi;bura g[allpro;ett Ix-Xjenzjati Kreattivi }g[ar. Is-seminar se jippre/edi lkonferenza finali dwar il-pro;ett li se ssir bejn it-22 u t-23 ta’ Marzu 2014 f’Ateni fejn se ji;u ppre]entati r-ri]ultati tal-pro;ett ta’ ri/erka li dam tletin xahar. Se jkun hemm pre]entazzjonijiet minn diversi kelliema midDirettorati fil-Ministeru talEdukazzjoni u x-Xog[ol, millKulle;; Malti g[all-Arti, Xjenza u Teknolo;ija (l-MCAST) u millUniversità ta’ Malta. Wara s-seminar se ti;i organizzata ikla filpost biex tag[ti lill-parte/ipanti lopportunità li jiltaqg[u ma’ kollegi s[abhom fil-qasam tal-edukazzjoni fis-snin bikrin.

Il-kreattività fl-investigazzjoni xjentifika


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

20

AVVI}I PN

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org

Kap tal-Oppo]izzjoni

Mario de Marco mario.demarco@teampn.org

Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar

Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org

Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista

?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org

Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd

David Agius david.agius@teampn.org

Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali

Frederick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem frederick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex

Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org

Kelliem g[all-Finanzi

Joe Cassar joe.cassar@teampn.org

Kelliem dwar l-Edukazzjoni

Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org

Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali

Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org

Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni

Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org

Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali

Mario Galea mario.galea@teampn.org

Kelliem g[all-Anzjani

Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org

Kelliem g[at-Turi]mu

Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org

Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima

Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org

Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà

Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org

Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali

Tony Bezzina tony.bezzina@teampn.org

Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura

Antoine Borg antoine.borg@teampn.org

Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej

Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org

Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi

Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org

Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport

Kristy Debono kristy.debono@teampn.org

Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku

Albert Fenech albert.fenech@teampn.org

Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni

Claudio Grech claudio.grech@teampn.org

Kelliem g[as-Sa[[a

Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN

tal-partit. Din l-attivita’ se ssir biex jin;abru fondi g[all-partit. Prezz 12-il ewro.

Park, il-Qawra. Prezz 5 ewro. Trasport provdut. G[al biljetti /emplu 99242992.

MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

ROBERT ARRIGO. Il{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, itTlieta, 12 ta’ Novembru f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz 4 ewro u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi/ini.

MARIO DE MARCO. Il{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, nhar il-{amis, 26 ta’ Novembru filLukanda Imperial, Sliema. Trasport jitlaq fit-8.30am millpostijiet tas-soltu. Prezz 6 ewro. G[all-biljetti /emplu 21 247049, 99450902 jew 21 2223911.

MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.

CLAUDETTE BUTTIGIEG. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Il-{bieb ta’ Claudette Buttigieg

Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.

AVVI}I SO?JALI PAULA MIFSUD BONNICI.

Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Novembru fil-Buskett Road House. Prezz 5 ewro bit-trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 9924294.

SAN :ILJAN. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla ravjul, il-:img[a, 8 ta’ Novembru fis-7.30pm fl-uffi//ju

se jorganizzaw Coffee Morning, nhar l-Erbg[a, 13 ta’ Novembru fir-Razzett l-Antik, f’{al Qormi. Prezz 7 ewro li jinkludi ttrasport. G[all-biljetti /emplu 79430251, 79276414 jew 99252900.

IN-NADUR. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Pizza and Tombla Night nhar it-Tlieta, 19 ta’ Novembru f’Ta’ Kenuna Bar and Restaurant, in-Nadur fis7pm. Ikun hemm tombla kbira u [afna rigali sbie[ x’jintreb[u. Trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 79562158 jew 99228688. STEFANO MALLIA. Il{bieb ta’ Stefano Mallia se jorganizzaw Coffee Morning nhar il{amis, 21 ta’ Novembru fil-Bird

RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’ Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, nhar it-Tlieta, 3 ta’ Di/embru fil-Lukanda Soreda, il-Qawra. Trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 99594197, 79461207 jew 21461002. ROBERT ARRIGO. Il{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw ikla f’g[eluq sninu, il:img[a, 6 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-Lukanda Dolmen, ilQawra. Prezz 22 ewro g[allkbar u 12 ewro g[at-tfal. G[allbookings /emplu 23285000. TONY BEZZINA. Il-{bieb ta’ Tony Bezzina se jorganizzaw Get Together is-Sibt, 7 ta’ Di/embru mit-8.30pm ’il qud-


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

21

AVVI}I PN diem fil-Garden of Eden, fi]}urrieq. Prezz 10 ewro kbar u 5 ewro g[at-tfal ta[t it-tnax-il sena, bit-trasport inklu]. Jattendi l-Kap tal-PN Simon Busuttil. G[all-biljetti /emplu 21490826 jew 99430012.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla tal-Milied is-Sibt, 7 ta’ Di/embru fit-8pm fil-Lukanda Cavalieri, f’San :iljan. Prezz 25 ewro kbar u 15-il ewro g[al tfal ta[t it-12-il sena, bit-trasport inklu] mill-postijiet tas-soltu. Se jkun hemm parking provdut ;ewwa Portomaso. G[all-biljetti /emplu 79927302 jew e-mail fuq fenechtonio@gmail.com . JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ikla Buffet talMilied nhar il-:img[a, 13 ta’ Di/embru fil-Lukanda Martim Antonin, Mellie[a fis-1pm. Prezz 20 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[at-tfal. G[al-biljetti /emplu 21 666736 jew 99841333. CHARLO BONNICI. Il{bieb ta’ Charlo’ Bonnici se jorganizzaw Christmas Buffett nhar il-:img[a, 13 ta’ Di/embru fil-Lukanda Cavalieri, f’San :iljan. Il-biljetti jistg[u jinkisbu ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu fuq 21 430752 jew 79796667. Trasport provdut. AVVI}I O{RA L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Bar talUffi//ju PN qed jitmexxa minn Management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers.

IL-KALKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lis-Segretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt tal-Kalkara, ilKalkara. Il-Kumitat jirriserva ddritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;ju]a. IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;ju]a. {AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t Management ;did. Il-Bar qed jifta[ mit-Tnejn sasSibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti appetizers.

L-APAN qed torganizza weekend break, full-board, fil-Lukanda Canifor, il-Qawra. Tliet iljieli, mill-21 sal-24 ta’ Novembru. Prezz €85. G[al aktar informazzjoni u bookings /emplu 21420513.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

22

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:00 - Minnie’s Bow-Toons 07:05 Mickey Mouse Clubhouse 07:30 A.N.T. Farm 08:15 - Jessie 08 ˚:40 - Jessie 09:05 - The Suite Life on Deck 09:50 - Shake It Up! 10:35 Austin & Ally 11:00 - A.N.T. Farm 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Dog With a Blog 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Disney Fairies 13:05 - That’s So Raven 13:25 - Good Luck Charlie 14:10 - Violetta 15:00 - Dog With a Blog 15:15 - Minnie and You 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Monsters University: Behind the Screams 16:55 - A.N.T. Farm 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - Good Luck Charlie 19:15 Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

07:00 - Kipper 07:20 - Mio Mao 07:30 - Gazoon 07:40 - Wobblyland 07:45 - Igloo-Gloo 08:00 - Heroes of the City 08:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 08:40 - Benjamin’s Farm 08:45 - My Animal Family 09:00 - Bob the Builder 09:25 - Barney and Friends 09:50 - Oswald 10:00 - Lots & Lots Of... 10:15 - Tiny Planets 10:20 Pingu 10:25 - Tiny Planets 10:30 Monkey See, Monkey Do 10:40 Barney and Friends 11:10 - Fluffy Gardens 11:25 - The Mighty Jungle 11:40 - Mio Mao 11:50 - Heroes of the City 12:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:30 - Kipper 12:50 - Gazoon 13:00 Wobblyland 13:05 - Igloo-Gloo 13:20 - Benjamin’s Farm 13:25 My Animal Family 13:40 - See the Sea 13:45 - Lots & Lots Of... 14:00 - Fluffy Gardens 14:15 - The Mighty Jungle 14:30 - Angelina Ballerina 14:45 - Monkey See, Monkey Do 14:55 - Barney and Friends 15:25 Pingu 15:30 - Tiny Planets 15:35 Pingu 15:40 - Tiny Planets 15:45 Igloo-Gloo 16:00 - Bob the Builder 16:25 - Barney and Friends 16:50 Slim Pig 17:00 - Oswald 17:15 Wobblyland 17:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 17:45 - Benjamin’s Farm 17:55 - My Animal Family 18:10 - See the Sea 18:15 - Lots & Lots Of... 18:30 Monkey See, Monkey Do 18:40 Barney and Friends 19:10 Wobblyland 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Slim Pig 19:35 Connie the Cow 19:45 - Angelina Ballerina 20:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 20:25 - Heroes of the City 20:40 - Pingu 20:45 - Tiny Planets 20:50 - Pingu 20:55 - Tiny Planets 21:00 - Bob the Builder 21:10 - Fireman Sam 21:20 - Thomas and Friends 21:35 Dougie in Disguise 21:45 - Slim Pig 21:55 - Connie the Cow 22:05 Tork 22:15 - Benjamin’s Farm 22:20 - My Animal Family 22:35 See the Sea 22:40 - Wobblyland 22:50 - Barney and Friends 23:15 Monkey See, Monkey Do 23:25 Kipper.

Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 - Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly.

Lola Versus

– GO Stars, 21>00

Film Amerikan tal-2012 li n[adem b’re;ija ta’ Daryl Wein u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Greta Gerwig, Joel Kinnaman, Zoe Lister Jones, Bill Pullman u Debra Winger. Lola, li tkun waslet biex tag[laq 30 sena, tg[addi minn esperjenza kerha hekk kif l-g[arus tag[ha jitlaqha tliet ;img[at biss qabel ma kellhom ji]]ew;u. Biex forsi dderri, tippjana sensiela ta’ avventuri ma’ xi [bieb tal-qalb tag[ha. TVM 1

07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 Click 11:30 - Tuffi[at Migduma 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 TVPM 15:55 - Waqtiet 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshopping 16:20 - Mini Mixage 16:50 - Labrats 17:20 Xpla[[mal[ajt 17:35 - Waqtiet 17:40 Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Purée 18:55 - Times Talk 20:00 A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - I/-?aqqufa 21:45 - Headline News 21:50 - The Wedding Battle 22:45 - G[awdex Illum (r) 23:15 - A[barijiet. 23:30 Bijografiji. TVM 2

07 : 00 - News 09 : 00 - TVAM ( r) 11: 00 - Money 11: 50 - Twelid il Kelma 11: 55 - Waqtiet 1 2 : 00 Purée 1 2 . 45 - Starboard 1 3 :1 5 Ti;rijiet Biss 1 3 : 45 - G[awdex Illum 1 4 :45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Money 15:50 Twelid il-Kelma 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Madwarna 18:30 - Starboard 19:00 - Ti;rijiet Biss 19:30 - Waqtiet 19:40 - Money 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 - The Wedding Battle 21:40 - Headline News 21:45 - Paqpaq lifestyle 22:15 - Times Talk 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Football. BOV PL. ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:50 - Dak li Jg[odd 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Snajja Maltin 20:35 - Min-na[a g[all-O[ra 22:45 - Bin 61 23:30 - ONE News. Smash

07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - A to Z

Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi 16:10 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 - Nursery Stars 20:30 - Drama 21:30 - Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 - A[barijiet 22:30 Poker. -

Raiuno

Tgr Piazza affari 15:10 - La Signora del West (TF) 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 Sconosciuti - La nostra personale ricerca della felicita 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Ballaró 23:20 - Gazebo 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 - Fuori orario 02:00 - Rai News. -

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:30 - Tg1 flash 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 11:00 - Tg 1 11:30 - Unomattina Magazine 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21.10 - La forza di un sogno (Fiction) 23:25 - Porta a porta (attwalità) 00:55 - Tg 1 notte 01:25 - Che tempo fa 01:35 - Sottovoce 02:10 - Real School.

08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 - La telefonata di Belpietro (attwalità) 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 Centovetrine 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - L’amore all’improvviso - Lorry Crowne. Film 2011 23:30 Matrix (attwalità) 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Raidue

Rete 4

07:00 - Cartoons 08:10 - Cuori rubati 08:35 - Heartland (TF) 09:20 - Settimo Cielo (TF) 10:00 - Tg 2 insieme estate Tg 2 - Storie. I racconti della settimana 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 17:00 - Private Practice (TF) 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Una mamma imperfetta 21:10 - Criminal Minds (TF) 22:45 - Bates Motel (TF) 23:30 - Tg 2 notizie 23:45 - 2 next economia e futuro 00:40 - Rai Parlamento 00:50 - Il clown Tg 1 01:45 - Cronaca nera (TF).

07:20 - Charlie’s Angels (TF) 08:20 Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 16:35 L’occhio caldo del cielo. Film ’61 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Quinta Colonna il quotidiano 21:10 - Over the Top. Film ’87 22:55 L’ultimo samurai. FIlm 2003 01:55 Tg4.

Raitre

07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - Mi manda Raitre 11:10 - Elisir 12:00 - Tg 3 # meteo 3 12:25 - Tg 3 fuori t g 12:45 - Pane quotidiano (attwalità) 13:10 - Terra nostra (TN) 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 # meteo 3 14:50 Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05

Canale 5

Italia 1

06:55 - Friends (TF) 07.50 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:45 - Provaci ancora Gary (sitcom) 09:45 - Royal Pains (TF) 10:35 - Dr House (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Futurama 14:10 - Cartoons 14:35 - Dragon Ball 15:30 - 2 Broke Girls 16:10 - E alla fine arriva mamma! 16:55 - Community (sitcom) 17:50 Mike & Molly (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 Le iene show 00:30 - Champions League.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

23

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 Fitness Galore 10:00 – Niltaqg[u 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 – {in g[al Kollox 18:00 – Teleshopping 20:30 – Tie; tal-{olm 21:30 – Niltqg[u 23:30 – F. Living magazine 01:30 Teleshopping. Xejk

07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Mill-Italia 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s. La 5 11:30 - Beautiful 13:10 -Gilmore Girls (TF) 14:00 - Sweet Sardinia (reality) 14:25 - Torte d’autore - Autunno 14:55 - Che trucco15:25 - Sposa Extralarge 15:50 - Extreme Makeover Home Edition 16:45 - Rachel Zoe Project 17:35 - Torte d’autore (reality) 18:10 Sweet Sardinia (reality) 18:30 - Spose extralarge 19:30 - Grey’s Anatomy (TF) 20:25 - Gilmore girls (TF) 21:10 Fashion style 23:00 - Uomini e donne (talk show) 00:30 - Rachel Zoe project. BBC Entertainment

07:15 - Me Too! 07:35 - Green Balloon Club 08:00 - 3rd & Bird 08:10 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 08:30 - My Family 09:00 - Little Britain 09:30 The World’s Toughest Driving Tests 10:20 - EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Outcasts 12:15 - Roger and Val Have Just Got In 12:45 - My Family 13:15 - The World’s Toughest Driving Tests 14:10 - Little Britain 14:40 EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - The

Weakest Link 16:25 - Outcasts 17:20 The World’s Toughest Driving Tests 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - The Weakest Link 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - Roger and Val Have Just Got In 21:00 - Carrie’s War 22:30 - Dinnerladies 23:00 Mistresses 23:50 - Dead Boss. TCM

07:25 - The V.I.P.’s 09:20 - Come Fly With Me 11:10 - Johnny Eager 13:00 Julius Caesar 15:00 - Father of the Bride 17:00 - Friendly Persuasion 19:15 Green Mansions 21:00 - Beetlejuice 22:35 - The Wild Bunch. MGM Movies

07:05 - How to Succeed in Business Without Really Trying 09:05 - Android 10:25 - Clean Slate 12:10 - Thrashin’ 13:40 - Robot Jox 15:05 - Charlie Chan and the Curse of the Dragon Queen 16:40 - Play Dirty 18:35 - L.A. Streetfighter 19:59 - Road House 2: Last Call 21:25 - The Dogs of War 23:05 MGM’s Big Screen 23:20 - The Siege of Firebase Gloria. Diva Universal

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - SMS 09:50 Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Fede Cieca 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:50 - Wallflower Tango 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:42 Screwdriver 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:48 Great Women 19:00 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 22:55 - Marple Mystery: By the Pricking of My Thumb. GO Stars

07:30 - Up 09:10 - Contagion 11:00 Monk 12:30 - New Year’s Eve 14:25 Jeff, Who Lives at Home 15:50 - The Avengers 18:10 - Cast Away 20:35 Two and A Half Men 21:00 - Lola Versus 22:25 - Anna Karenina 00:30 African Cats: Kingdom of Courage 01:55 - Contagion.

Over the Top

Iris 11:30 -

Moonlight Mile - Voglia di ricominciare. Film 2002 13:45 Ammazzali tutti e torna solo. Film ’68 15:35 - Goodbye & Amen - L’uomo della CIA. Film ’77 17:40 - Rag. Arturo de Fanti bancario precario. Film ’80 19:25 - Supercar (TF) 20:05 - Hazxard (TF) 21:00 - Furia del west. Film ’63 22:35 - Storie di cinema 23:00 - Sentieri selvaggi. Film ’56 01:15 - Provocateur. Film ’98.

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 23>00

Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Dallas 12:00 - SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - GO ON 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 - Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - SMASH 19:45 - Dallas 20:30 Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 Spartacus 23:00 - Boardwalk Empire 00:00 - Person of Interest 00:45 - 30 Rock 01:15 - Gossip Girl.

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Telebejg[ Chit Chat Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Mhux Bondi NET News Mieg[ek NET News

Discovery Channel

07:15 - Dirty Jobs: Cave Biologist 08:10 - Deadliest Catch: Red Skies in the Morning 09:05 - Gold Rush: Alaska: The Pain Barrier 09:55 - Gold Divers: Dead Men Gather No Gold 10:50 - How Do They Do It?: Cowboys Hats # Deep Sea Dive # In-Flight Catering 11:15 How It’s Made 11:40 - MythBusters: Duct Tape Island 12:35 - Extreme Engineering: Singapore SkyPark 13:30 - Fifth Gear 14:25 - Dual Survival: On the Menu 15:20 - Bear Grylls: Escape From Hell 16:15 - River Monsters: Untold Stories: Killer Weapons 17:10 Born Survivor: Bear Grylls: Vietnam 18:05 - Auction Kings: Iron Maiden # 1917 T-Bucket Roadster 18:35 Auction Hunters: Hidden Hot Wheels 19:00 - How It’s Made 20:00 - WorstCase Scenario: Desert Breakdown # Tarantula 20:30 - Worst-Case Scenario: Elevator Plunge # Blackout 21:00 - You Have Been Warned: Kings of Carnage 22:00 - Car Vs Wild: The Pirate Coast 23:00 - Deadliest Catch: Listing Lovers.

– Rete 4, 21>10

Film drammatiku Amerikan tal-1986 li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Sylvester Stallone u lil David Mendenhall. Lincvoln jir/ievi telefonata ming[and l-eks mara tieg[u li tg[idlu li tinsab marida serjament u li g[alhekk titloblu biex lil binhom Michael, li issa jkollu 12-il sena, jie[u [siebu hu. Il-missier u l-iben ikunu ilhom is-snin ma jaraw lil xulxin. Jag[mlu vja;; li matulu jkollhom i/-/ans jiskopru aktar lil xulxin.

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

GO sports 3

08:35 - Eurogoals 09:20 - WATTS 10:20 International Championship Snooker 11:15 Horse Racing Time 11:30 - FIFA U#17 World Cup Football 13:30 FIFA U#17 World Cup Football: SF (live) 19:00 - Sports Excellence 19:15 - WATTS 20:00 - Boxing 23:00 - GTA Next Level 23:15 - Inside World Touring Cars 23:50 - FIFA U#17 World Cup Football.

20:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Shakhtar Donetsk v Bayer 04 Leverkusen (live) 22:45 - Inter Channel.

Eurosport 2

GO sports 5

07:15 International Championship Snooker 09:15 World Series by Renault 10:00 Porsche Supercup Motor Racing 10:30 - FIFA U#17 World Cup Football 13:30 - International Championship Snooker 15:00 New York, Marathon 16:30 WATTS 17:30 - The Euroleague Basketball Show 18:00 - EuroCup Basketball (live) 21:30 - College Football 23:30 - Sepaktakraw.

20:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Man. C. v CSKA Moskva (live) 22:45 LFC TV.

GO sports 4

20:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Olympiacos v SL Benfica (live) 22:45 - Juve Channel.

GO sports 6

20:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Viktoria Plzen v Bayern Munchen (live) 22:45 – MUTV.

GO sports 1

GO sports 7

07:00 - Ligue 1: Rd 12: Paris Saint-Germain v Lorient 09:00 Barclays Premier League: Wk 12: Newcastle Utd v Chelsea 11:00 Serie A: Rd 11: Parma v Juventus 13:00 - Autumn Internationals 2013: England v Australia 15:00 ATP World Tour Finals: Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 3 (live) 17:00 - RaboDirect Pro12: Rd 7: Newport Gwent Dragons v Leinster 19:00 - Ligue 1: Rd 12 – Highlights 20:00 FIFA Futbol Mundial #442 20:45 UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Juventus v Real Madrid (live) 22:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Matchnight Review 23:15 - ATP World Tour Finals Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 4 (delayed) 01:30 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Paris Saint-Germain v RSC Anderlecht.

07:00 - ATP Masters 1000: BNP Paribas Masters, Paris: SF 12:00 Vincennes Horseracing 14:00 PGA European Tour: WGC HSBC Champions: Day 2 19:00 Barclays Premier League: Wk 12: Premier League Review 20:00 Barclays Premier League: Premier League World #19 20:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: FC Kobenhavn v Galatasaray A.S. (live) 23:00 Ligue 1: Rd 12: Olympique Lyonnais v EA Guingamp 01:00 Barclays Premier League: Wk 12: Fulham v Man Utd.

GO sports 2

20:45 - UEFA Champions League: Group Stage: Matchday 4: Real Sociedad v Man Utd (live) 22:45 Milan Channel.

GO sports 8

09:00 - ATP Masters 1000: BNP Paribas Masters, Paris: Semi Finals 14:00 - Vincennes Horseracing 15:30 - PGA European Tour: WGC HSBC Champions: Day 2 20:45 UEFA Champions League -Group Stage: Matchday 4: Paris SaintGermain v RSC Anderlecht (live) 23:00 - Barclays Premier League Week 12: Premier League Review 00:00 - Barclays Premier League: Premier League World #19 00:30 Ligue 1: Rd 12: Olympique Lyonnais v EA Guingamp.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

24

TV # RADJU

Fil-qosor Chit Chat – NET Television, 15>45 Il-bidla fil-[ajja tag[na [afna drabi hi inevitabbli. Hemm bidliet ]g[ar u bidliet kbar li ji;ru f’[ajjitna. It-tfal ukoll jistg[u jibdew jifhmu u jitkellmu dwar dan, biex meta jaffa//jaw bid-

liet kbar fil-[ajja tag[hom, b[all-mewt ta’ xi [add qrib tag[hom, bidla fid-dar, jew xi sitwazzjoni o[ra, ikunu jafu kif ja//jawha b’po]ittività. Barra minn hekk, bidlet ]g[ar li jsiru

ta’ sikwit f’[ajjitna ma jibqg[ux jaffettwawna daqhshekk, lanqas. Dan hu s-su;etti prin/ipali tal-programm tal-lum. Tmexxi l-programm Janice Darmanin.

Mhux Bondi – NET Television, 20>30 Il-personalità li se jlaqqag[na mag[ha Ronald Briffa f’dan ilprogramm tieg[u llum se jkun il-politika George Pullicino. Mag[ruf b[ala persuna li jaf u j[obb ji//ajta, permezz ta’ din l-intervista jo[ro; aktar ilkarattru veru ta’ dan l-eks Ministru. Iggradwa b[ala perit fl1990.

Il-qdusija Mieg[ek – NET Television, 21>35 Novembru, minbarra li hu xxahar tal-mejtin, fih ukoll infakkru l-festa tal-qaddisin kollha. Il-programm tal-lum se jitkellem dwar il-qdusija fiddimensjonijiet kollha tag[ha. Ilqdusija ti;i wara l-mewt biss jew wie[ed jista’ jitqies b[al qaddis anki f’[ajtu? Temmen li l-qad-

disin g[adhom jg[oddu g[all[ajja tal-lum? Jew huma [rafa ivvintata mill-Knisja biex ti;bed in-nies lejha? Jippre]entaw il-programm Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP. Direzzjoni ta’ Paul Galea, filwaqt li Gabriel Ellul hu l-assistent tal-produzzjoni.

{ajtu tinbidel qatig[ L’ultimo Samurai – Rete 4, 22>55

L’amore all’improvviso - Larry Crowne – Canale 5, 21>10 Larry Crowne (Tom Hanks, fir-ritratt ma’ Julia Roberts), jisfa bla xog[ol wara li jkun ilu numru kbir ta’ snin ja[dem [afna g[al qalbu f’/entru kummer/jali.

Biex ikun f’po]izzjoni a[jar li jsib xi xog[ol ;did, jidde/iedi li jkompli jistudja, avolja jkun ilu [afna li telaq kollox. Fost o[rajn isir jaf g[alliema,

Mercedes, li tkun g[addejja minn perjodu [a]in, u naraw kif jg[innha. Il-film in[adem fl-2011 b’re;ija ta’ Tom Hanks stess.

Naraw eks uffi/jal Amerikan li jing[ata inkarigu mill-:appuni]i biex i[arre; lin-nies tag[ha, jinbidel radikalment wara li jiltaqa’ u jsir jaf mill-qrib Samurai. Fost l-atturi Tom Cruise (fir-ritratt) u Billy Connolly.

Malta Llejla – NET Television, 17>00 Fost il-mistednin ta’ Stephanie jag[ti informazzjoni interessanti Spiteri g[al-lum se jkun hemm dwar il-li;i tad-drittijiet umani, u Michael Camilleri, avukat li se l-psikjatra Anton Grech.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

25

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

3

9

10

11

IT-TEMP Il-bi//a l-kbira imsa[[ab bil-[albiet tax-xita u maltempati bir-rg[ad VI}IBBILTÀ :eneralment tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi lokalment qawwi [afna minNofsinhar il-Lbi/, li jdur mill-Majjistral u jonqos g[al moderat g[al ftit qawwi mal-lejl BA{AR Qawwi li jsir qawwi g[al qawwi [afna IMBATT Baxx g[al moderat mil-Lbi/ li jsir baxx mill-Punent il-Lbi/ TEMPERATURA L-og[la 23˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 95.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.28 u tin]el fil-17.03

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. {a;a li tfixklek (5) 6. Wa[da /off malajr tin[all (5) 7. Rixa kbira (5) 10. u 11. Fi]-]mien tal-lum (10) 11. Ara 10. 12. Kanzunetta bejn tnejn (5) 14. Xorta ta’ g[a;in tond b’toqba fin-nofs (5) 16. Tog[ma tajba ta’ dak li hu tari u frisk g[all-ikel (5) 17. u 18. Spiritu], b[ax-xorb (10) 18. Ara 17.

18

Weqfin> 1. Sar sod u ma ji//aqlaq b’xejn (6) 2. Ri[ qawwi u dejjem nie]el minn imnie[rek (6) 3. Jin;arr l-ilma fihom (6) 4. Wie[ed tal-[;ie; g[all-kappar (6) 8. Tift[u u tibda taqra (5) 9. Penitenza mog[tija mill-konfessur lil min iqerr (5) 12. :ieg[al ji//irkola (6) 13. Ma t[allix f’postu (6) 14. G[andu rasu iebsa daqs dan (6) 15. Dan jesa’ gelgul ta’ ilma (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Skoll; 6. Fosos; 7. }nied; 10. }jara; 11. Tribù; 12. Nejba; 14. Mlejt; 16. Spija; 17. Da[ak; 18. E[]en. Weqfin> 1. Esklu]; 2. Alonga; 3. Effett; 4. u 15. Assolutament; 8. Banju; 9. u 14. :isem mejjet; 12. Nomadi; 13. Alpaka.

Sudoku Bejn [afifa u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Soluzzjoni Sudoku

IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 18˚C

L-ERBG{A L-og[la 25˚C L-inqas 18˚C

IL-{AMIS L-og[la 26˚C L-inqas 18˚C

IL-:IMG{A L-og[la 25˚C L-inqas 18˚C

IS-SIBT L-og[la 25˚C L-inqas 19˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

4

4

4

4

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 23˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 26˚C imsa[[ab, Amsterdam 9˚C imsa[[ab, Ateni 24˚C xemxi, Li]bona 13˚C ftit imsa[[ab, Berlin 10˚ imsa[[ab, Brussell 9˚C xita, il-Kajr 28˚C xemxi, Dublin 7˚C xemxi, Kopen[agen 7˚C xita, Frankfurt 12˚C imsa[[ab, Milan 12˚C xita, Istanbul 19˚C xemxi, Londra 11˚C imsa[[ab, Madrid 12˚C imsa[[ab, Moska 11˚C xita, Pari;i 12˚C imsa[[ab, Bar/ellona 19˚C imsa[[ab, Ruma 22˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C imsa[[ab, Tripli 27˚C xemxi, Tune] 26˚C xemxi, Vjenna 11˚C imsa[[ab, Zurich 9˚C xita, Munich 12˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C xita

Tag[rif Bazaar Fi/-?entru Kultura Fran;iskana, biswit il-Knisja tal-Kapu//ini fil-Furjana, b[alissa qed isir bazaar b’risq il-missjonijijet

Kapu//ini li qed ikun miftu[ kuljum sal-{add 10 ta’ Novembru. Il-[inijiet mit-08:30 sa 12:00 u mill-16:00 sas-19:00.

G[as-sa/erdoti li mietu din is-sena Illum it-Tlieta, 5 ta’ Novembru fil-Katidral tal-Imdina fis-18:00 l-Ar/isqof Mons. Pawl Cremona, flimkien mal-membri tal-Kapitlu tal-Katidral, se jmexxi kon/elebrazzjoni g[as-sa/erdoti

djo/esani u reli;ju]i li mietu din is-sena. Kul[add hu m[e;;e; jattendi.

Birkirkara u l-fu[[ar L-attività mtellg[a millKunsill Lokali ta’ Birkirkara b’dan l-isem li kellha ssir is-Sibt li g[adda t[assret min[abba lmaltemp. Issa kollox se jsir, dejjem it-temp jippermetti, is-Sibt li ;ej, 9 ta’ Novembru. Is-Si;ar Imutu Wieqfa Is-Sibt, 30 ta’ Novembru u l{add, 1 ta’ Di/embru l-Atturi Salesjani fit-Teatru Salesjan f’Tas-Sliema se jittella’ d-dramm tal-Ispanjol Alejandro Casona Los árboless mueren de pie, li bil-Malti fuq traduzzjoni ta’ Joe

Fenech sar Is-Si;ar Imutu Wieqfa. Direzzjoni ta’ Joe Camilleri. Il-biljetti jinsabu g[al bejg[ online: www.teatrusalesjan.com jew www.ticketline. com.mt jew mit-ticket booth talEmbassy Cinemas, il-Belt Valletta. Ta’ min jinnota li dan ixxog[ol g[all-palk, li ttella’ lewwel darba fi Buenos Aires, flAr;entina fl-1949, kien in[adem ukoll b[ala film fl-1951, u b[alissa qed tin[adem ver]joni o[ra g[a/-/inema. Intant, ukoll fit-Teatru Salesjan, nhar it-22 ta’ Novembru se tkun inawgurata wirja ta’ arti bit-titlu ‘Xifer’ li hi ispirata proprju fuq dan ixxog[ol. L-artisti f’din il-wirja se jkunu Ryan Falzon, Sabrina Calleja Jackson, Sarah Mamo, Andrea Zerafa, Sarah Maria Scicluna u Robert Zahra. Tlett ijiem fi Sqallija L-G[aqda So/jo-Mu]ikali Anici ta’ {al Qormi se torganizza ;ita ta’ tlett ijiem f’Modica fi Sqallija bejn is-26 u t-28 ta’ April 2014. Minbarra opportunità ta’

xiri minn stabbilimenti u [wienet rinomati, jattendu wkoll g[allfesta ta’ San :or; Martri. A[sbu kmieni! Min hu interessat tajjeb li j/empel g[al aktar tag[rif fuq 79702874 jew jibg[at email fuq info@anicibandclub.org.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

26

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

AVVI}I

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi tal-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

G{ALL-KIRI

Garage sale

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

G[al kull xog[ol

FID-9 u l-10 ta’ Novembru f’19 Triq Reggie Miller il-G]ira, affarijiet tad-dar, white goods, g[odda, kompressur, magna talinjam (Kitty) u aktar. Prezzijiet tajbin [afna. {in: bejn it-8am u s-1pm. ?emplu 79294403.

{adid

KAN?ELL, po;;aman, bieb ta’ garaxx, tara;, strutturi o[ra u tiswija. Injam – xkaffar, tiswija ta’ gallariji u ]ebg[a. Plumbing – geyser tank e//. Alterazzjonijiet fil-bini. ?emplu 99279582.

Mario Colours

G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont u ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silicato, gypsum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622. Esperjenza ta’ 16-il sena u stima b’xejn.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Libsa ta’ tie;

:DIDA fjamanta, qatt ma ntu]at, mixtrija ming[and Alamango. Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.

Pushchair

NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

Pasturi

TAT-tafal, sett fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mien il-MUSEUM. Prezz €20 kull sett. Presepji kull daqs ma[dumin kollha

g[erien, prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.

Tapit

KULUR cream bil-burdura wine, 90 ins (228cms) x 66 ins (168cms) f’kundizzjoni tajba. Prezz €60. ?emplu 21242180.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x 42/m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq

pbonnici@bonniciprintingpress.com

JIN{TIE:U Tower Aluminium Ltd

TE{TIE: [addiema b’esperjenza biex ja[dmu full-time fuq xog[ol tal-aluminju u [;ie;, billi/enzja tas-sewqan. ?emplu 99457965 jew 99470635 lil Tower Aluminium Ltd, {a]}ebbu;.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

27

SPORT

Cottonera Utd YN amalgamata mill-U9 sal-U17 Waqt laqg[a fil-klabb ta’ Senglea Nursery, fejn qed tiltaqa’ wkoll n-nursery ta’ Cottonera United, il-President ta’ Cottonera United, Stephen Spiteri, spjega fit-dettal it-tieni fa]i li Cottonera United Nursery de[lin fiha. Erba’ snin ilu t-tliet nurseries tal-Kottonera sabu ru[hom quddiem problemi kbar fl-Under 15 u Under 17 mi[abba nuqqas ta’ plejers. G[alhekk, twaqqfet ilCottonera United Youth Nursery g[aliex l-ebda tim fost Senglea Nursery, Vittoriosa Stars u St. George’s ma kellu tfal bi]]ejjed biex jikkompetu f’dawn il-kampjonati tal-YFA . Spiteri qal li dan l-esperiment irnexxa u fit-tieni sta;un li Cottonera United kienet qed tikkompeti fil-league tal-YFA, spi//at Champion tal-Under 15 u 17 u dawn tal-a[[ar kienu promossi g[al sezzjoni B. Mhux hekk biss imma flista;un li g[adda, Cottonera United reb[et il-‘President’s Award’. Dan ing[ata lin-nursery ta’ Cottonera Utd. bil-President tal-MFA jg[id li dan l-unur ing[ata b’rikonixximent tal-;id li g[amlet din in-nursery g[allfutbol Malti u g[all-fatt li tliet klabbs mill-Kottonera warrbu lpiki u ng[aqdu flimkien. Bis-sa[[a ta’ Cottonera United, tfal tal-U15 u U17 ta’ /ertu talent fil-log[ba tal-futbol u li jg[ixu fil-Kottonera, illum il-;urnata m’g[adhomx ifittxu daqshekk klabbs o[rajn biex

jiprattikaw il-futbol imma qeg[din jibqg[u fil-Kottonera . Spiteri semma li wara li bdiet ta[dem b’su//ess l-amalgamazzjoni fl-Under 15 u 17, il-kumitat ta’ Cottonera United idde/ieda li jkompli ja[dem biex issa jsa[[a[ in-nurseries talKottonera anki fejn jid[lu lUnder 13, 11 u 9. B’hekk issa Cottonera United Nursery minn dan l-ista;un se tkun tikkonsisti mit-timijiet tal-Under 17,15, 13, 11 u 9. Il-President ta’ Cottonera United Nursery, Stephen Spiteri enfasizza li jkun kollu inutli u g[alxejn li Cottonera United g[amlet l-amalgamazzjoni flUnder 15 u 17 u tieqaf hemm g[ax dan ikun ifisser li sentejn o[ra Cottonera United nursery tfalli. It-tfal kollha tal-Kottonera, b’din l-amalgamazzjoni issa jistg[u jibdew jie[du sehem fitturnaments li l-YFA torganizza b[al bqija tan-nurseries ta’ Malta u issa anki l-;enituri qed jaraw in-numru tat-tfal ji]died. In-nurseries tal-Isla, Bormla u l-Birgu xorta se jibqu je]istu b’tali mod li jkunu jistg[u jirre;istraw il-plejers fil-klabb tag[hom biex dawn wara li jispi//aw minn ma’ Cottonera United, jkomplu jitilg[u mattimijiet tal-kbar rispettivi tag[hom ta’ fejn ikunu re;istrati. It-tliet nurseries qablu, li fejn huwa possibli, /ertu ta[ri; isir kemm f’Bormla, fl-Isla u lBirgu biex it-tfal tal-lokal jaraw

Stephen Spiteri President ta’ Cottonera United jir/ievi flokk g[at-timijiet tan-Nursery

lil s[abhom jit[arr;u u b’hekk huma wkoll jistg[u jit[ajru jissie[bu fin-nursery tal-lokal. Ir-rapport tal-amalgazzjoni tal-klabbs tal-Isla, Bormla u Birgu kien moqri u approvat filkumitati kollha tan-nurseries talKottonera u issa ntbag[at lill-

MFA u l-YFA u mistenni li ji;i approvat mill-e]ekuttiv tal-istess MFA. Fi tmiem id-diskor ta’ Spiteri, Renato Attard, rappre]entant ta’ Carpegiani f’Malta kif ukoll f’isem ShoeMark, ippre]enta sponsor

ta’ ¤2000 lil Stephen Spiteri. Hu qal li kien ta’ unur g[alih li jag[ti sponsor lil klabb tat-tlett ibliet tal-Kottonera. C Spiteri irringrazzja wkoll lil Spiru Mizzi Foundation li fil-bidu tal-ista;un ta g[otja lil Cottonera United Nursery.

SPARAR

Wixey u Price jirb[u sfida bejn Malta u Wales Mike Wixey kien ir-rebbie[ overall tal-kompetizzjoni MaltaWales Trap waqt li Rys Matthew Price reba[ l-isparatura Skeet li kienu organizzati firranges tal-Federazzjoni Maltija fil-Bidnija fi tmiem il-;img[a bejn tiraturi Maltin u o[rajn minn Wales. Il-kompetizzjoni Trap kienet fuq 125 plattina bl-a[jar sitta jkomplu javvanzaw g[as-semifinali fuq 15-il plattina u mbag[ad g[all-ewwel tliet postijiet. Fi Klassi A wara l-ewwel 50 plattina, Wixey kien qed jokkupa l-ewwel post ma’ Scott Morgan meta t-tnejn laqtu 47 kull wie[ed segwiti mil-Malti Frank Scorfna.

Fi Klassi B Carmel Mallia kien l-a[jar bi 43 plattina quddiem Paul Vella u Wayne Farrugia, it-tnejn bi plattina anqas waqt li Stephen Aquilina kien l-a[jar fi Klassi C b’36 plattina segwit minn Carmel Grech u Jason Agius, it-tnejn b’34. Fit-tieni fa]i tal-kompetizzjoni Wixey kompla jtejjeb ilwirja tieg[u u spi//a rebbie[ assolut b’116-13-11 quddiem Morfan b’110-13-8. George Mifsud reba[ ilmidalja tal-bron] wara li g[eleb l-isfida ta’ James Galea. Mifsud laqat 108-12-12 waqt li Galeas laqat 109-12-11. Johnattan Davies u James Galea Jr spi//aw fil-[ames u s-

sitt post. Fl-isparatura Skeet li kienet fuq 125 plattina u 16-il plattina fis-semi-finali u 16 o[ra filfinali, intreb[et minn tiratur ie[or minn Wales, Rys Matthew Price li laqat 119-15-15. Fittieni post spi//a Ben Liewellin li laqat 111-12-12 waqt li Silvio Attard temm it-tielet b’110-1214. Mir-raba’ sas-sitt post spi//aw Dimitrov Bozidar b’106-11-11, Paul Sant b’10410 u Paul Vella b’108-9. Price kien l-a[jar fi klassi A fuq l-ewwel 50 plattina meta laqat 58 sewit minn Paul Vella b’46 waqt li Silvio Attard kien la[jar fi Klassi B b’44 quddiem Jason Agius b’35.

POWERLIFTING

Spiteri Champion tad-Dinja tal-Masters 5 Fi tmiem il-;img[a fi Glasgow fl-Iskozja saPoret kompetizzjoni mill-aktar impenjattiva u twila fejn il-veteran Malti Francis Spiteri li g[andu 64, sena reba[ it-titlu ta’ Champion tad-Dinja fil-kategorija Masters 5 ta’ 82.5 kg. Spiteri refa’ 382.5 kg. Il-kompe-

tizzjoni kienet organizzata millWorld Drug-Free Powerlifting Federation. G[alkemm sofra minn injury f’darhu meta kien qed jag[mel li squat, Spiteri kompla jippersisti biex irnexxielu jirba[ ir-raba’ titlu personali. Huwa mistenni jasal lura Malta tard il-lejla.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

28

SPORT

Tmiem il-;img[a ta’ football Malti Simon Farrugia

Anali]i u kummenti

dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

LOG{OB LI JMISS Is-Sibt 9 ta’ Novembru

Kif Jinsabu

2.00 pm B’Kara v Vittoriosa S. 4.15 pm Floriana v Qormi

Hibernians Valletta Birkirkara Sliema W. Mosta Naxxar L. Vittoriosa S. Tarxien R. Qormi Balzan Floriana (-6) Rabat A.

Centenary Stadium

Victor Tedesco Stadium

2.00 pm Hibernians v Naxxar L. 4.15 pm Sliema W. v Rabat A.

Il-{add 10 ta’ Novembru Victor Tedesco Stadium

Premier

L R D T F K Pt

10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10

8 8 7 5 5 4 2 2 2 2 3 1

2 0 2 3 0 2 3 2 2 2 3 1

0 25 10 2 21 7 1 15 7 2 18 12 5 19 16 4 14 13 5 11 18 6 13 22 6 12 18 6 9 16 4 13 14 8 5 22

2.00 pm Mosta v Tarxien R. 4.15pm Balzan v Valletta

It-tim tal-;img[a Julian Azzopardi (Naxxar L.) Jonathon Caruana (Valletta) Matheus Bissi (B’Kara) Yuri Messias (Mosta) Clayton Failla (Hibernians) Rowen Muscat (B’Kara) Pablo Doffo (Naxxar L.) Diego Carrillo Pendas (Rabat A.) Deni Rocha Dos Santos (Valletta) Jhonnattann Benites (B’Kara) Gianmarco Piccione ( Mosta)

L-AQWA SKORERS Il-goalkeeper MarioMuscat jisku]a ru[u u jg[addi l-flokk tieg[u lill-ball-boy fi tmiem il-log[ba kontra Balzan (ritratt> Alex Degabriele)

Innutajna ... ➤ LI fil-log[ba ta’ nhar is-Sibt bejn Tarxien Rainbows u Valletta meta twaqqa’ Mifsud Triganza r-referee kien pront saffar g[al penalty. Dan meta vi/in kien hemm Deni Rocha Dos Santos li po;;a l-ballun fixxibka. Na[seb li hawnhekk Valletta kienu ]vanta;;jati g[ax x’kien ji;ri li kieku l-penalty ma’ ;iex skurjat. Nemmen li r-referees g[andhom ikunu aktar konxji mir-regolament tal-vanta;; mhux min suppost jing[ata lvanta;; jispi//a l-vittma. ➤ LI minbarra li fil-grawnd ?entinarju l-fa/ilitajiet g[all;urnalisti mhumiex dawk mixtieqa, fejn tal-anqas minn fejn kont jien is-Sibt kelli [afna ostakoli li fuq in-na[a tax-xellu; tieg[i stajt nara biss nofs il-lasta, issa hemm aktar problemi. Tul nofs ta’ nhar s[i[ kellna nissaportu ri[a tinten [ier;a mit-toilet li ];ur mhux xi [a;a pja/evoli. Affarijiet li ssibhom biss fil-futbol lokali. Problema o[ra rikorrenti hija li l-Wifi mhux b’sa[[tu bi]]ejjed u qed ikun hemm problemi sabiex jintbag[tu r-rapporti tal-log[biet mill-imsemmi grawnd. ➤ LI l-log[ba bejn Floriana u B’Kara bdiet tmien minuti tard mill-[in previst meta suppost

Dan hu dak li wie[ed jara meta jpo;;i bilqeg[da biex jikkummenta jew jie[u noti waqt il-partiti fil-Victor Tedesco Stadium

bdiet fl-4.15pm u minflok bdiet fl-4.23pm. Din mhux l-ewwel darba li log[ba mill-Kampjonat Premier tibda tard. Issa hawn di;a` qed jit[alla [in bi]]ejjed biex isir il-warm up tat-timijiet wara li tkun spi//at l-ewwel log[ba imma li l-kick off jittardja g[al tmien minuti hu ina//ettabbli. ➤ LI fl-istess grawnd ji;ifieri fil-Victor Tedesco Stadium sar [afna xog[ol matul is-sajf sabiex tjiebu l-fa/ilitajiet b’mod partikoli g[all-;urnalisti. Imma ma’ nistax ma’ nikkummentax fuq innuqqas kbir li hemm biex wie[ed jag[mel kummentarju s[i[. Filfatt dan ma’ jistax isir minn bilqeg[da peress li min jag[mel hekk jara biss nofs il-grawnd.

Na[seb li huwa nkonvenjent kbir li l-;urnalisti tal-log[ba jkollhom joqog[du jie[du n-noti u jikkummentaw bil-wieqfa g[al disg[in minuta. ➤ LI lejn tmiem il-partita bejn Hibernians u Balzan li ntemmet f’reb[a minima g[al-leaders 1-0, il-captain ta’ Hibs, Mario Muscat xtaq ja[li ftit tal-[in u g[alhekk meta l-ball-boy min-nursery ta’ Hibernians stess g[amel xog[lu kif suppost, u [affef biex xe[et il-ballun lura fil-pitch wara li kien mar barra, Muscat xejn ma [a gost u deher jixxutja l-ballun bir-rabja u jg[ajjat mat-tifel. Ittifel twerwer. Wara l-partita i]da Mario Muscat mar jisku]a ru[u ma’ dan it-tifel u sa[ansitra rregalalu wkoll il-flokk tieg[u.

Dennis fit-tieni post Stanley Ohawuchi (Sliema W.) Denni Rocha Dos Santos (Valletta) Oscar Guerrero (Vittoriosa S.) Ronaille Calheira Seara (Tarxien R.) Igor Coronado (Floriana) Edison Luis Dos Santos (Hibernians) Clayton Failla (Hibernians) Haruna Shola Shodiya (B’Kara) Jorge Santos Silva (Tarxien R.) Cristian Martins Fernandes (Mosta) Andrew Cohen (Hibernians) Gilmar da Silva Ribeiro (Naxxar L.) Alfred Effiong (Qormi) Bojan Kaljevic (Mosta) Jackson di Lima Siqueira (Hibernians) Abdelkarim Nafti (Valletta) Daren Falzon (Naxxar L.) Rodolfo Soares (Hibernians) Jhonnattann Benites da Conceicao (B’Kara) Matias Muchardi (Sliema W.) Frank Temile (B’Kara)

9 8 7 7 6 6 5 4 4 4 4 4 4 3 3 3 3 3 3 3 3

Mosta [asdu lil Sliema meta reb[ulhom 3-1 wara li kienu gowl minn ta[t

26 24 23 18 15 14 9 8 8 8 6 4


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

29

SPORT INTERVISTI

“Kuntent li l-plejers obdew l-istruzzjonijiet” - Oliver Spiteri (kow/ Vittoriosa S) “Kienet log[ba importanti [afna g[alina fejn kien importanti li ma’ nitilfux u nie[du xi [a;a. Fil-fatt minn kif ]vol;ew l-affarijiet stajna ksibna anke ttlett punti.” Hekk ikkumment alkow/ ta’ Vittoriosa Stars Oliver Spiteri fit-tmiem il-log[ba tattim tieg[u kontra Naxxar Lions u li ntemmet fi draw ta’ 1-1. “Meta konna [dax bi [dax nemmen li konna a[jar millavversarji u fil-fatt l-ewwel xutt

ta’ Naxxar kien il-gowl tag[hom tlett minuti minn tmiem lewwel taqsima,” kompla jg[id Spiteri. “Kuntent [afna li l-plejers tieg[i obdew l-istruzzjonijiet li tajthom u na[seb li kellna /ansijiet bi]]ejjed fejn stajna anke rba[na. Ovvjament ]bilan/jajna xi ftit ru[na wkoll u forsi Naxxar kellhom ]ew; /ansijiet ta’ skor lejn it-tmiem,” ikkonkluda l-kow/ tal-Istars.

Aguiar Caldeira ta’ Vittoriosa S. fi dwell ma’ Zongo ta’ Naxxar (ritgratt> Joseph Galea)

Nirringrazzja lil kull min kien ta’ g[ajnuna Valletta g[elbu lil Tarxien Rainbows u [adu tliet punti o[ra importanti biex baqg[u fit - tieni post . Imma l - aktar punt po]iottiv g[alihom f’dinil-partita, ]gur li kien ir-

ritorn tad - difensur internaz zjonali Steve Borg. “Wara ftit aktar minn sena wasal il-mument li tant kont ilni nistenna ,” qal Borg li da[al lejn l-a[[ar parti tal-

log[ba. “Kont emozzjonat hekk kif er;ajt [ri;t nilg[ab wara nuqqas daqstant twil . Meta tkun g[al tul ta’ ]mien barra t[ossok xi ftit mitluf. Jg[addu

- Steve Borg (Valletta FC)

numru ta ’ [sibijiet minn mo[[ok, fosthom jekk hux ser tirritorna xi darba u fuq kollox jekk ter;ax ti;i normali g[al dak li kont. Imma nirringrazzja lil kull min kien ta’ g[ajnuna

matul dan i] - ]mien kollu . Nemmen li se nag[mel dak kollu possibbli sabiex ng[in lil Valletta jirb[u mill-;did ilKampjonat lokali,” ikkonkluda Borg.

STILEL TAL-PASSAT

:u]i Bonnici – Sliema Wanderers (1950-1963)

:u]i Bonnici

:u]i Bonnici twieled fl-1931 u ddebutta mal-Wanderers f’Jannar tal-1951 fil-log[ba kontra Pick Army fi Tripoli. Il-kow/ tal-Blues ta’ dak i]-]mien, Jimmy McCormick, kien jilg[ab lil Bonnici fil-po]izzjoni ta’ right back. Huwa [alla mpresssjoni tajba fl-ewwel log[ba u kompla j]omm postu fil-log[biet kontra Associazione Italiana u l-klabb ta’ Ittihad. Lura g[ax-xena lokali iddebutta mal-Wanderers fil-Kampjonat 1951-52 fid-draw 1-1 kontra Rabat Ajax meta kien

[a post Tony Nicholl li kien jinsab imwe;;a’. Bir-ritorn ta’ Nicholl il-[ajja kienet xi ftit diffi/li g[al Bonnici u fl-ewwel ]ew; sta;uni g[amel disa’ dehriet biss i]da xorta wa[da reba[ l-ewwel unur talkarriera meta reba[ l-FA Trophy. L-ewwel kampjonat g[al Bonnici wasal fl-ista;un 1953-54 u sa tmiem il-karriera tieg[u kompla b’mod regolari jirba[ aktar unuri malWanderers. Fil-fatt Bonnici reba[ 4 kampjonati, 4 FA Trophies, tlett dar-

biet il-Cassar Cup u sitt darbiet ix-Scicluna Cup g[al total ta’ 17-il unur. Mal-Wanderers huwa lag[ab 130 log[ba filKampjonat bejn 1950 u l-1963 u 30 log[ba fl-FA Trophy. Lag[ab ukoll sitt darbiet mat-tim nazzjonali Malti bid-debutt tieg[u ikun kontra l-Awstrija u la[[ar log[ba internazzjonali tkun kontra n-Norve;ja. Bonnici sofra injury fl-ista;un 1962-63 u minkejja li pprova jirritorna, kien mument qasir [afna g[aliex din l-injury sfurzat lil Bonnnici jirtira mix-xena tal-futbol.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

30

SPORT

CHAMPIONS LEAGUE – IR-RABA’ :URNATA

Real, Bayern u PSG iridu jikkonfermaw posthom It-tamiet ta’ Juventus li javvanzaw fi/-Champions League jinsabu mdendla b’xag[ra hekk kif il-lum imisshom sfida importanti minn Grupp B kontra l-leaders Real Madrid. It-tim ta’ Antonio Conte [a biss ]ew; punti mill-ewwel tliet partiti u t-Torok ta’ Galatasaray li jinsabu fit-tieni post, jilag[bu kontra l-a[[ar tim fil-grupp Copenhagen. Dan ifisser li jekk Juventus jitilfu kontra Real, jistg[u jsibu ru[hom [ames punti ta[t i]-]ona kwalifikazzjoni g[al mal-a[[ar 16. Imma Conte, li ra lit-tim tieg[u jitlef 2-1 fil-Bernabeu, jemmen li fil-Juventus Stadium, il-partitarji jistg[u jag[mlu d-differenza. “Nittama li l-Juventus Stadium ikun kaldarun ja[raq [alli l-partitarji jkunu jistg[u jag[tuna spinta g[al reb[a. F’Madrid di;a` wrejna li kapa/i nag[mluha. Madrid iridu jirb[u l-10 titlu Ewropew tag[hom imma ma rridux nib]g[u minnhom,” qal Conte li s-Sibt kellu r-ritorn tal-attakkant Fabio Quagliarella li da[al fla[[ar kwarta fir-reb[a 1-0 fuq Parma. Madankollu Juventus se jkunu ming[ajr id-difensur Giorgio Chiellini li tke//a x-xahar l-ie[or fil-Bernabeu. Reb[a kontra Real li waslu sassemi-finali fl-a[[ar tliet sta;uni, tfisser li Juventus qed juru x’inhuma l-miri tag[hom imma t-tim immexxi minn Carlo Ancelotti hu sfida kbira. Ir-reb[a 3-2 fuq Rayo Vallecano s-Sibt, li fiha Cristiano Ronaldo skorja darbtejn u tella ttotal g[al 22 gowl fil-kompetizzjonijiet kollha dan l-ista;un, waslet wara reb[a o[ra 7-3 fuq Sevilla li kompliet irrimarkat ilqawwa li g[andu Ancelotti flattakk. Ming[ajr punt

Fi Grupp A Real Sociedad se jkunu qed jissieltu biex i]ommu t-tamiet tag[hom [ajjin meta jilqg[u lil Manchester United. Ittim ta’ Jagoba Arrasate naqas milli jie[u punt mill-ewwel tliet partiti bl-a[[ar telfa tkun 1-0 kontra United f’Old Trafford ixxahar l-ie[or wara awtu-gowl ta’ Martinez wara 69 sekonda. Laktar gowl velo/i s’issa fil-kompetizzjoni. L-eliminazzjoni tkun konfermata jekk jitilfu u Bayer Leverkusen jirb[u fl-Ukrajna kontra Shakhtar Donetsk. Jekk United jirb[u, tkun lewwel reb[a tag[hom barra minn darhom sa mis-7 ta’ Novembru s-sena l-o[ra u r-rekord tag[hom

fi Spanja ma tanx hu po]ittiv b’]ew; reb[iet biss, disa’ draws u 10 telfiet minn 21 log[ba. Shakhtar Donetsk se jippruvaw ipattu g[at-telfa 4-0 li ;arrbu kontra Bayer Leverkusen fla[[ar [ar;a u li [alliet lit-tim ta’ Mircea Lucescu fit-tielet post. Shakhtar s’issa tilfu darba biss f’darhom kontra oppo]izzjoni :ermani]a. Paris Saint Germain jilqg[u lil Anderlecht bit-tama li jkomplu bil-mixja tag[hom lejn il-fa]i tan-knock-out. Il-klabb Fran/i] reba[ it-tliet konfronti tieg[u fejn skorja 12-il gowl u qala’ biss wie[ed. Madankollu l-iskorer ta’ sitta minn dawk il-gowls, Zlatan Ibrahimovic hu dubju] g[al kontra l-Bel;jani min[abba infjammazzjoni f’irkobbtu. Fi Grupp C wkoll Olympiakos u Benfica se jkunu qed jissieltu g[at-tieni post meta jiltaqg[u f’Pireaeus wara draw 1-1 fl-a[[ar round. Wara tliet partiti, t-tnejn g[andhom 4 punti imma Olympiacos g[andhom differenza ta’ gowls a[jar. L-a[[ar telfa ta’ Benfica fl-a[[ar 12-il partita fil-kompetizzjonijiet kollha waslet kontra Paris St. Germain fit-tieni ;urnata u b[alissa t-tim jinsab f’forma tajba. Imma jridu jkunu attenti mill-attakkant Kostas Mitroglou li jinsab flaqwa forma fejn skorja 16-il gowl, inklu] erba’ hat-tricks filkompetizzjonijiet kollha s’issa. Olympiacos ukoll ;arrbu telfa wa[da s’issa, kontra l-istess PSG. I/-Champions Bayern Munich i]uru lil Viktoria Plzen konxji mill-fatt li reb[a ta//ertahom g[all-fa]i li jmiss hekk kif jinsabu tliet punti fuq Manchester City fi Grupp D. G[al Bayern, li reb[u l-ewwel leg 5-0, mistennija jirritornaw Robben u Kroos li tilfu l-log[ba tas-Sibt kontra Hoffenheim imma

Zlatan Ibrahimovic li skorja nofs il-gowls ta’ PSG fil-kompetizzjoni mistenni jirritorna wara nfjammazzjoni f’irkobbtu

waqt li d-difensur Dante hu dubju], Shaqiri, Pizarro, Alcantara u Badstuber g[adhom imwe;;g[in. Fl-istess grupp, g[ajnejn kul[add se jkunu fuq l-g[a]la talgoalkeeper ta’ Manuel Pellegrini g[al Manchester City fil-log[ba kontra CSKA Moscow. I/-?ilen g[a]el li ma jibdiex f’Joe Hart li kien beda 123 log[ba konsekuttiva u pprefera lil Costel Pantilimon fir-reb[a 7-0 fuq Norwich is-Sibt. Dan se[[ wara sensiela ta’ ]balji banali minn Hart mal-klabb u man-nazzjonal. It-tamiet li City javvanzaw minn Grupp D jie[du xejra po]ittiva jekk jirb[u kontra rRussi imma wie[ed g[ad irid jara min se jiddefendi l-lasta. Pantilimon li fit-tliet partiti li lag[ab. G[ada mbag[ad jispikka lkonfront f’Camp Nou bejn

Barcelona u Milan waqt li fi Grupp G Atletico Madrid jipprovaw jikkonfermaw posthom b’reb[a kontra Austria Vienna u Chelsea u Schalke jkompli jissieltu g[all-ewwel post fi

Programm u kif jinsabu Illum Grupp A

Shakhtar D v B. Leverkusen R. Sociedad v Man Utd L R D T F K Pt

G[ada Grupp E

Chelsea v Schalke 04 Basel v S. Bucharest

Man Utd 3 2 1 0 6 3 7 B. Leverkusen 3 2 0 1 8 5 6 Shakhtar D. 3 1 1 1 3 5 4 R. Sociedad 3 0 0 3 1 5 0

Chelsea Schalke Basel S. Bucharest

Grupp B

Grupp F

Copenhagen v Galatasaray Juventus v Real Madrid R. Madrid Galatasaray Juventus Copenhagen

L R D T F K Pt 3 3 0 0 3 1 1 1 3 0 2 1 3 0 1 2

12

2 9 6 9 4 4 5 2 2 8 1

Grupp C

Paris SG v Anderlecht Olympiakos v Benfica Paris SG Olympiakos Benfica Anderlecht

L R D T F K Pt 3 3 0 0 12 1 9 3 1 1 1 5 5 4 3 1 1 1 3 4 4 3 0 0 3 0 10 0

Grupp D

Man City v CSKA Moscow Viktoria Plzen v B Munich L R D T F K Pt

Ronaldo jdur ma’ Buffon g[all-ewwel gowl fil-Bernabeu

Grupp E. L-aktar grupp komplikat hu Grupp F fejn Arsenal imorru Dortmund jippruvaw ipattu g[at-telf ali ;arrbu fit-tielet round u mag[hom hemm ukoll Napoli li jilqg[u lil Marseille.

B. Munich 3 3 0 0 11 1 9 Man City 3 2 0 1 6 4 6 CSKA M. 3 1 0 1 4 7 3 Viktoria Plzen 3 0 0 3 2 11 0

L R D T F K Pt 3 2 0 1 8 2 6 3 2 0 1 4 3 6 3 1 1 1 3 3 4 3 0 1 2 1 8 1

B. Dortmund v Arsenal Napoli v Oly. Marseille L R D T F K Pt

B. Dortmund 3 Arsenal 3 Napoli 3 Oly. Marseille 3

2 2 2 0

0 1 0 1 0 1 0 3

6 5 4 2

3 3 4 7

6 6 6 0

Grupp G

A. Madrid v A. Vienna Zenit SP v FC Porto A. Madrid Zenit SP FC Porto A Vienna

L R D T F K Pt 3 3 0 0 3 1 1 1 3 1 0 2 3 0 1 2

8 2 2 0

2 9 3 4 3 3 4 1

Grupp H

Barcelona v AC Milan Ajax v Celtic Barcelona AC Milan Celtic Ajax

L R D T F K Pt 3 2 1 0 6 1 7 3 1 2 0 4 2 5 3 1 0 2 2 4 3 3 0 1 2 2 7 1


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

31

SPORT

L-MFA tibda l-pro/ess ta’ riformi me[tie;a Matul il-;img[a li g[addiet iltaqa’ l-e]ekuttiv tal-MFA u kien de/i] li b’mod immedjat tibda [idma mal-partijiet kon/ernati sabiex titfassal proposta dwar ir-riformi li tkellmet dwarhom fl-a[[ar ;img[at lasso/jazzjoni li tmexxi l-futbol Malti. Dan intqal waqt ir-rubrika Rajna u Smajna fil-programm Replay fejn intqal li fl-ewwel ;img[at ta’ Novembru, l-MFA se tkun qed tanalizza dawn irriformi. L-Avukat u Vi/i President tal-MFA, Chris Bonett se jkun qed jie[u [sieb ir-riforma dwar il-player status u li allura tinvolvu l-parametri tattrasferimenti u l-capping tassalarji tal-plejers. Il-Kap E]ekuttiv tal-MFA Bjorn Vassallo se jkun qed jie[u [sieb

ir-riforma dwar it-tibdil tal-format tal-Kampjonat Premier. Sal-a[[ar tas-sena se jkunu saru numru ta’ laqg[at f’format ta’ round table man-nies kon/ernati fosthom il-media u sa Jannar se jkun sar l-abbozz dwar dawn ir-riformi biex il-proposti jitressqu quddiem il-Kunsill talMFA waqt Laqg[a :enerali Straordinarja fi Frar jew Marzu li ;ej. {atja ta’ firma falza Il-board tal-appell tal-MFA sab lill-klabb ta’ Qormi FC [ati li ffalsifika l-firma tal-eks plejer Sebastian Siritto fuq il-JF Form bid-data tal-4 ta’ Jannar ta’ din is-sena. Din hija l-formola li ple-

jer irid jiffirma wara li jkun se jispi//a minn klabb sabiex jg[id jekk g[andux jie[u flus u jekk

iva kemm g[andu jie[u. :ara i]da li l-plejer kiteb lillMFA li g[andu jie[u 5,100 ewro ming[and Qormi u /a[ad li lfirma fuq il-JF Form kienet tieg[u. Dan il-ka] kien investigat minn tliet esperti talkaligrafija, wie[ed minhom barrani, u tnejn minnhom ikkonkludew li l-firma ta’ Siritto fuq il-JF Form mhix tieg[u u l-ka] inqata’ kontra Qormi. Madankollu fl-appell kien ikkonsidrat il-fatt li l-plejer [alla Malta ming[ajr il-kunsens talklabb u g[alhekk Siritto m’g[andux jit[allas l-ammont kollu dovut lilu i]da ftit inqas minn 2,000 ewro. L-a[wa Arab mistiedna mal-Libja L-a[wa Arab, Samir u

Siraj li

huma fuq il-kotba ta’ Valletta FC imma jinsbau mislufin lil Vittoriosa Stars, kienu avvi/inati mill-FA Libjana sabiex jilag[bu mat-tim nazzjonali tal-Libja. I]-]ew; plejers di;a’ lag[bu mat-tim nazzjonali Malti fil-kategorija ta’ ta[t is-17 u d-19-il sena imma mhux qed ikunu msej[a ma’ dak ta[t il-21 sena. Jing[ad li l-a[wa Arab g[adhom irridu jikkonsidraw din il-proposta interessanti hekk kif missierhom hu Libjan. Agius ifittex it-800 log[ba L-eks captain tat-tim nazzjonali Malti Gilbert Agius il-{add iddebutta fl-og[la divi]joni talKampjonat G[awdxi ma’ Xewkija Tigers fi draw 1-1 kontra Nadur Youngsters. Agius

Il-PFA tikkritika lil Tottenham

SERIE A

Zanetti vi/in li jirritorna Il-kow/ ta’ Inter Walter Mazzarri jemmen li l-captain Javuier Zanetti g[andu jirritorna fl-azzjoni dalwaqt wara li kien b[ala sostitut imma ma ;iex utilizzat fir-reb[a tal-{add fuq Udinese. Zanetti kien fliskwadra ta’ Inter g[all-ewwel darba sa min meta we;;a’ lachilles f’April. Imma g[alkemm l-Ar;entin ma [ax parti attiva fil-log[ba, Mazzarri jemmen li ma jdumx ma jkollu lura fl-azzjoni l-plejer ta’ 40 sena. “Kont inde/i] jekk kellix inda[[al lil Zanetti jew le g[aliex il-kundizzjonijiet tieg[u huma tajbin [afna. Matul is-sessjonijiet ta’ ta[ri; tlabt lill-plejers l-o[ra biex ma jpo;;ux ta[t [afna pressjoni g[aliex g[adu kemm irritorna imma tant jidher komdu bil-ballun li seta’ ta l-kontribut tieg[u... kieku tlabtu,” qal Mazzarri wara r-reb[a li [alliet lit-tim tieg[u fir-raba’ post fisSerie A.

Ri]ultati Serie A

Bologna v Chievo

Premier Sko//i]

Aberdeen v Partick T.

0-0 4-0

sie[eb lil Xewkija matul il;img[a l-o[ra b’self ming[and Valletta. Skont statistika mi;bura minn Lennard Kelder li jsegwi millvi/in il-futbol Malti, Agius lag[ab 780 partiti kompetittivi. La darba issa se jkun qed jilg[ab f’G[awdex, Agius g[andu //ans li jsir l-ewwel Malti li jil[aq it-800 log[ba uffi/jali filkarriera tieg[u. Agius mhux se jkun qed jilg[ab ma’ Xewkija jekk il-partiti tag[hom jinzertaw meta jkun hemm log[ob ta’ Valletta jew partiti tat-tim tal-Youths tal-istes Valletta li tag[hom Gilbert Agius hu kow/. G[al kull partita li Agius se jkun qed jilg[ab ma’ Xewkija, l-klabb G[awdxi se jkunu qed i[allas somma linnursery ta’ Valletta FC.

Lewis Hamilton ma jistax jifhem kif il-karozza mhux qed tkun velo/i fit-ti;rija

FORMULA 1

Lewis Hamilton im[asseb Lewis Hamilton ammetta li jinsab im[asseb bil-mod kif qed ikollu jit[abat biex ikun kompetittiv waqt it-ti;rija nfisha tal-Formula 1 bilMercedes tieg[u. Hamilton temm fis-seba’ post f’Abu Dhabi wara li beda mirraba’ post fuq il-grid u kien fost l-isfidanti g[all-pole position waqt il-kwalifikazzjoni. “ Ninsab im[asseb [afna .

Kont nofs sekonda biss waqt id-dawra ta’ kwalifikazzjoni u ninsab mija fil-mija /ert li kieku m’g[amiltx dak l-i]ball fl-a[[ar dawra kont inkun flewwel filliera. Imma mbag[ad meta ni;u g[at-tellieqa nfisha ma nafx x’qed ji;ri. Veru qed ikolli nit[abat.” Hamilton kien fi triqtu li ji[aq jew jissupera lil Mark Webber tar-Red Bull g[all-pole

position meta tela’ fuq kerb u kisser suspension ta’ wara. Huwa kien fidu/ju] li seta’ jispi//a fuq il-podju imma minflok beda jmur lura fit-ti;rija fejn l-aktar dawra velo/i tieg[u kienet sekonda aktar minn sie[bu Nico Rosberg li temm it-tielet. “Kont qisni kelli 50kg o[ra fil-karozza. Kont wisq slow u ma kellix pass,” qal Hamilton.

ATLETIKA

Mo Farah mal-a[[ar tlieta Il-Britanniku Mo Farah hu fost it-tliet finalisti g[all-unur talAtleta tas-Sena 2013. Farah li g[andu 30 sena f’Awwissu sar it-tieni ra;el flistorja li g[amel double Olimpiku u Mondjali imsejja[ ‘double double’ fl-events fuq ]ew; distanzi tal-5,000m u l-10,000m. Il-Federazzjoni Internazzjonali

tal-Atletika [abbret il-lista li ;iet imnaqqsa g[al tlieta minn 10 kontestanti. Farah se jkun qed jikkompetu g[al dan l-unur mal:amajkan Usain Bolt li din issena reba[ il-100m, l-200m u l4x100m waqt il-kampjonati mondjali u l-Ukrajn Bohdan Bondarenko tal-High Jump li darbtejn g[amel qab]a ta’ 2.41m

li hi l-og[la qab]a f’19-il sena. It-tliet finalisti fil-kategorija tan-nisa jkunu mag[rufa llum blakbar favoriti jkunu l-:amajkana Shelly-Ann Fraser Pryce, lEtijopjana Meseret Defar u Valerie Adams ta’ New Zealand. Ir-rebbie[a fi]-]ew; kategoriji jkunu mag[rufa waqt serata Gala fis-16 ta’ Novembru.

L-Asso/jazzjoni Professjonali tal-Plejers (PFA) talbet g[al investigazzjoni u possibilment tibdil fir-regolamenti rigward meta jkun hemm concussion waqt log[ba futbol. Il-kummenti waslu wara li lgoalkeeper ta’ Tottenham Hugo Lloris intilef minn sensih wara [abta ma’ Romelu Lukaku fiddraw 0-0 g[and Everton bi Spurs ikunu kritikati minn bosta talli ppermettew il-goalkeeper Fran/i] ikompli jilg[ab. Kelliem g[all-kura ta’ [sara fil-mo[[, iddeskriva d-de/i]joni b[ala “perikolu]a u irresponsabbli” u ]ied li l-plejers g[andhom jin[ar;u mill-ewwel mil-log[ba jekk isofru concussion. Il-PFA temmen li d-de/i]joni jekk plejer g[andux ikompli llog[ba, m’g[andiex tibqa’ responsabbilta` tal-klabbs u qed tfittex li ssa[[a[ ir-regolamenti dwar dan. “Jekk plejer isofri trawma f’rashu u jintilef minn sensih, allura dan g[andu ji;i mitlub jo[ro; mill-pitch awtomatikament,” qal John Bramhall, deputat kap e]ekuttiv tal-organizzazzjoni. Sadanittant Everton qalu li g[adhom qed isegwu l-kundizzjoni ta’ Lukaku f’dan lin/ident. Lukaku ma setax ikompli l-log[ba u kellu jinbidel ma’ Jelavic. Il-manager Roberto Martinez qed jittama li l-plejer ma jitlifx lisfida li jmiss ma’ Crystal Palace is-Sibt.


www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 5 ta’ Novembru, 2013

32

BA:IT 2014

Jekk wie[ed i[ares lejn l-iktar kategorija ta’ karozzi popolari – dawk ta’ emissjonijiet bejn il-100 u l-130 gramma g[al kull kilometru, il-li/enzja tat-triq minn minimu ta’ 120 ewro fis-sena se tibqa’ tiela’ kull sena g[al massimu ta’ €334

Il-Gvern se jg[olli l-li/enzji tal-karrozzi Mi]-]idiet li l-Gvern [abbar fil-prezzijiet tal-petrol, id-diesel u l-pitrolju, mil-li/enzji, millalko[ol, mis-sigaretti u missiment, il-Gvern se jkun qed ida[[al xejn inqas minn 21.4 miljun ewro f’taxxi hekk meqjusa indiretti. Filwaqt li l-Gvern se j[allas lura parti mit-taxxa tar-re;istrazzjoni tal-vetturi fuq perijodu ta’ seba’ snin u alloka 3.5 miljun ewro g[as-sena d-die[la, minna[a l-o[ra l-Gvern se jkun qed i]id il-li/enzja tat-triq fuq kull

kategorija tal-vetturi kollha [lief fuq il-kategorija ta’ emissjonijiet bejn 0 u 100 gramma g[al kull kilometru. Dan japplika g[al karozzi rre;istrati qabel l-2009. I]-]idiet jibqg[u telg[in skont l-ammont tal-emissjonijiet u kemm ilha fit-triq il-karozza. Jekk wie[ed i[ares lejn l-iktar kategorija ta’ karozzi popolari – dawk ta’ emissjonijiet bejn il100 u l-130 gramma g[al kull kilometru, il-li/enzja tat-triq minn minimu ta’ 120 ewro fissena se tibqa’ tiela’ kull sena

I]-]idiet jibqg[u telg[in skont l-emissjonijiet u kemm ilha fit-triq il-karozza g[al massimu ta’ 334 ewro. Listess jg[odd g[all-karozzi b’magni diesel.

Mi]ura o[ra hi tnaqqis fittaxxa tar-re;istrazzjoni ta’ karozzi w]ati li ji;u impurtati minn barra l-UE, dejjem jekk ilvettura g[andha inqas minn tmien snin u l-livell ta’ emissjonijiet ma jaqbi]x il-150 gramma g[al kull kilometru. Il-Gvern [abbar ukoll skema tal-iskreppjar tal-vetturi li i]da hi ferm inqas minn skemi filpassat. Il-Gvern alloka 600,000 ewro fuq sentejn u l-ammont ta’ g[ajnuna fl-iskrappjar ta’ vetturi tvarja bejn 500 ewro u 900

ewro. T[abbret ukoll skema ta’ in/entiv biex vetturi jinqalbu g[all-autogas. Dwar it-traffiku, il-Gvern qed jipproponi l-projbizzjoni ta’ /irkolazzjoni ta’ trakkijiet kbar u ]wiemel fit-toroq arterjali waqt /erti [inijiet tal-;urnata. Pjani o[ra fit-tul huma l-fly-over tal-Kappara li x-xog[ol fuqha se jibda s-sena d-die[la, u studji dwar il-pont bejn Malta u G[awdex u sistema ta’ underground jew monorail.

Jog[la l-fuel, l-alko[ol, il-birra, is-sigaretti u s-siment

Il-prezz tal-fuel kollu se ji]died b’2 /ente]mi ta’ ewro

Il-ba;it g[all-2014 jinkludi numru ta’ ]idiet fir-rati tas-sisa. Ilpoplu Malti u G[awdxi se jkollu j[allas aktar g[all-alko[ol inklu] il-birra. Se j[allas aktar g[assigaretti. Se j[allas aktar g[allpetrol u g[ad-diesel u se jkun hemm ukoll ]ieda wkoll fil-prezz tas-siment. F’dak li g[andu x’jaqsam ma’ produtturi ]g[ar, il-birra se ti]died bi 11-il /ente]mu ta’ ewro g[al kull 100 litru – madwar 2 /ente]mi ta’ ewro g[al kull pinta birra. Il-prezz tal-bqija tal-birra – li ssir minn produtturi kbar – se ji]died bi 23 /entezmu ta’ ewro g[al kull 100 litru – kwa]i 5 /ente]mi ta’ ewro g[al kull pinta birra. Se jkun hemm ukoll ]ieda ta’ /ente]mu ta’ ewro f’xorb ie[or alko[oliku, li mhux birra. I]-]ieda g[al kull pakkett ta’ sigaretti se tkun ta’ mhux inqas

minn 15-il /ente]mu ta’ ewro g[al kull pakkett. Madanakollu, i/-/ifri li ta l-Gvern jag[tu d-dettalji biss ta]-]ieda minima fil-prezz tassigaretti. G[alhekk, wie[ed ma jistax jeskludi li ]-]ieda ta’ xi pakketti tas-sigaretti tkun aktar minn 15-il /ente]mu ta’ ewro. It-tabakk tal-brim se ji]died bi 8.22 ewro g[al kull kilo – madwar 41 /ente]mu ta’ ewro kull pakkett. Waqt li t-tabakk tal-pipa se ji]died bi 2.61 ewro g[al kull kilo. Il-petrol u d-diesel hu settur li qed jesperjenza tnaqqis fil-prezzijiet madwar id-dinja, i]da l-Gvern Malti se jkun qed jg[olli l-prezzijiet f’pajji]na. Il-prezz tal-fuel kollu se ji]died b’2 /ente]mi ta’ ewro. Kemm ilpetrol, kemm id-diesel kif ukoll ilpitrolju kollha se ji]diedu b’2 /ente]mi ta’ ewro g[al kull litru. I]-]ieda fil-prezzijiet tald-diesel

se tid[ol fis-se[[ f’Marzu li ;ej. Sa dakinhar, il-prezz tad-diesel se jibqa’ l-istess, waqt li dak talpetrol se ji]died b’/ente]mu ta’ ewro g[al kull litru f’Jannar. Imma minn Marzu l-prezz talfuels kollha ji]died b’]ew; /ente]mi ta’ ewro fuq kull litru. Il-prezz tas-siment se ji]died b’10 ewro g[al kull tunnellata. I]-]idiet fil-prezz tal-alko[ol, fil-prezz tas-sigaretti kif ukoll i]]ieda fil-prezz tas-siment se jid[lu fis-se[[ b’mod immedjat.

media•link COMMUNICATIONS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.