2013 11 11

Nru 13,587

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com

L-Oppo]izzjoni se tkun qed turi l-istampa kollha ta’ dan il-ba;it Il-Ba;it 2014 fih g[ad ta’ mi]uri po]ittivi li setg[u isiru g[ax il-Gvern sab ekonomija stabbli i]da huwa ba;it nieqes minn vi]joni g[all-[olqien taxxog[ol u l-inizjattiva ewlenija g[all-ekonomija hija skema li tbieg[ i/-/ittadinanza Maltija.

Dan qalu il-Kap tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil waqt intervista li saret il-biera[ fuq Radio 101 imexxija mill;urnalist Matthew Bonnet.

Simon Busuttil sa[aq li lBa;it 2014 g[andu d-difett ewlieni li ma jg[idx f’liema oqsma l-Gvern se jkun qed jo[loq ix-xog[ol u f’liema oqsma ;odda li ji;;eneraw limpjiegi se jkun qed jinvesti.

Simon Busuttil qal li filwaqt li l-Gvern [abbar mizuri kif kienu isiru fil-passat biex persuni fosthom zg[azag[, nisa jew persuni li ma ja[dmux, jid[lu fid-dinja tax-xog[ol, naqas milli jidentifika kif se jo[loq ix-xog[ol biex dawn ilpersuni jkollhom fejn ja[dmu.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista sa[aq li fin-nuqqas ta’ pjani g[al tkabbir ekonomiku hemm e//ezzjoni wa[da, dik li lGvern se jinvesti fi skema g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni sostna li l-mod kif inhu miktub ilba;it g[all-2014 jikxef li l-Prim Ministru Muscat mhux qed ja[seb fit-tul u qed jag[mel mi]uri biex jidher tajjeb g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew. Li jo[ro; /ar minn dan il-ba;it hu li l-Prim Ministru g[andu aktar determinazzjoni biex jirba[ l-elezzjoni talParlament Ewropew milli biex jiggverna lil dan il-pajji] b’serjetà.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista sa[aq li fid-diskors fuq il-Ba;it li se jaghmel illejla filParlament, l-Oppo]izzjoni se tkun qed tag[ti l-istampa /ara

tal-ba;it, inklu] dak li naqas milli jsemmi l-Gvern kif ukoll dwar il-vi]joni tal-Oppo]izzjoni g[al pajji]na.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista tkellem ukoll dwar l-emendi li ressqet l-Oppo]izzjoni fil-

Parlament biex l-iskema ta//ittadinanza ma tkunx bejg[ talidentitá taghna. Hu spjega li filParlament, il-Gvern ivvota kontra emendi biex persuni ma j[allsux biss somma g[a//ittadinanza imma jinvestu f’pa-

jji]na u jo[olqu x-xog[ol.

Simon Busuttil spjega li l-Gvern ivvota wkoll kontra li ti;i ppublikata l-lista tal-persuni li jie[du i/-/ittadinanza ta[t din l-iskema. g[al pa;na 2

{atriet

Jevita li jitkellem

“Jien ma ;ejtx hawn biex niddiskuti s-salarji tieg[i imma biex niddiskuti l-ba;it” kien il-mod kif id-Deputat Laburista Silvio Schembri g[a]el li jirrifjuta li jitkellem dwar is-salajri tieg[u waqt li kien qed jitkellem fuq ilprogramm Iswed fuq l-Abjad immexxi minn Frank Psaila.

Silvio Schembri qed ida[[al aktar minn 5,500 ewro fix-xahar – total ta’ madwar 66,000 ewro fis-sena.

Ara pa;na 5

Tifun

Stra;i fil-Filippini

Hu stmat li l-vittmi tat-tifun li fi tmiem il-;img[a [akem ilLvant tal-Filippini, jistg[u jla[[qu madwar 10,000 vittma.

Ara pa;na 15

Kampjonat BOV Premier

Valletta mi]muma

Il-biera[ Malta ing[aqdet mal-pajji]i tal-Commonwealth u //elebrat Jum it-Tifkira jew a[jar il-Poppy Day. :urnata li tag[ti ;ie[ lil vittmi ta]-]ew; gwerrer dinjija. I/-/elebrazzjonijiet bdew b’quddiesa kkon/elebrata fil-Konkatidral ta’ San :wann fil-Belt Valletta li tmexxiet mill-Ar/isqof Pawlu Cremona.Wara l-quddiesa saret i/-/erimonja ta’ tifkira [dejn il-Monument tal-gwerra fil-Furjana li fiha [adu sehem l-og[la awtoritajiet tal-pajji], il-Forzi Armati ta’ Malta, il-Pulizija u ir-Royal British Legion fost organizazzjonijiet o[ra.

Valletta kienu mi]muma minn Balzan waqt li Tarxien salvaw punt fl-a[[ar kontra Mosta.

Ara pa;na 31

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

2

LOKALI

Waqt li kien intervistat mill-;urnalist Matthew Bonett, Simon Busuttil qal li l-Ba;it 2014 g[andu d-difett ewlieni li ma jg[idx f’liema oqsma l-Gvern se jkun qed jo[loq ix-xog[ol u f’liema oqsma ;odda li ji;;eneraw l-impjiegi se jkun qed jinvesti

Il-Prim Ministru g[ad g[andu opportunitá li jwaqqaf il-bejg[ ta/-/ittadinanza minn pa;na 1

Simon Busuttil tkellem dwar l-appell tal-Oppozizzjoni biex jintla[aq kunsens fuq din l-iskema u fuq kif il-Gvern qed ju]a lmaggoranza biex jg[addi romblu minn fuq il-poplu Malti.

Hu sostna li meta jkun filGvern, il-Partit Nazzjonalista ma jeskludix li jirtira din l-iskema jew jemendaha.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni sa[aq li s-segretezza tal-Gvern

Ba;it ta’ Gvern nieqes minn vi]joni g[all-[olqien tax-xog[ol Laburista dwar il-li;i ta/-/ittadinanza u dwar il-mod kif din liskema se tit[addem tqajjem dubji serji dwar jekk sarx xi ftehim minn wara dahar il-poplu.

Dr Busuttil fakkar li din l-iskema ma kenitx parti mill-programm elettorali ta’ Joseph Muscat u ma ;ie kkonsultat

[add dwarha. Hu possibbli li lPartit Laburista di;à jaf min se jkunu n-nies li se jing[ataw ilpassaport Malti? U x’interess g[andu l-Gvern Laburista li ja[bi l-ismijiet tal-individwi li se jing[ataw i/-/ittadinanza b’dan il-mod?, saqsa Simon Busuttil.

Stennija g[ad-diskors ta’ Simon Busuttil illejla Wara li nhar it-Tnejn ilGvern [abbar il-Ba;it g[assena d-die[la, illejla jmiss lil Kap tal-Oppo]izzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil li fil-Parlament iwie;eb g[ad-diskors talBa;it. Fil-pajji] hawn stennija g[al dan id-diskors importanti fejn Simon Busuttil mistenni jikxef dak li l-Ministru talFinanzi Edward Scicluna [eba

mill-poplu Malti u G[awdxi fosthom [afna u [afna taxxi indiretti.

Id-diskors tal-Kap talOppo]izzjoni illejla jibda fis6.30 p.m u se jixxandar dirett fuq Net TV waqt edizzjoni spe/jali ta’ .net kif ukoll fuq Radio 101 .

Se jkun hemm ukoll live streaming fuq maltarightnow. com.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

3

LOKALI

Pajji]na jfakkar il-vittmi ta]-]ew; gwerrer dinjija Il - biera[ Malta inag[qdet mal-pajji]i tal-Commonwealth u //elebrat Jum it-Tifkira jew a[jar il-Poppy Day. :urnata li tag[ti ;ie[ lill-vittmi ta]-]ew; gwerrer dinjija.

I/ - /elebrazzjonijiet bdew b’quddiesa kkon/elebrata filKonkatidral ta’ San :wann filBelt Valletta li tmexxiet millAr/isqof Pawlu Cremona.

G[all-quddiesa attendew log[la awtoritajiet tal - pajji] , fosthom il-President ta’ Malta George Abela , il - Prim Ministru u l - Kap tal Oppo]izzjoni Simon Busuttil, l-ispeaker Anglu Farrugia, ilPresidenti Emeriti , Eddie Fenech Adami u Ugo Mifsud Bonnici, deputati parlamentari u persuni distinti o[ra. G[al din il - quddiesa spikka in nuqqas ta ’ pre]enza tal Ministri tal-Kabinett.

Qabel il-quddiesa fi pjazza San :wann , il - President George Abela, ing[ata s-salut Nazzjonali bid-daqq tal-Innu Malti u wara spezzjona l gwardja tal - unur tal - Forzi Armati ta’ Malta.

Fl-omelija l-Ar/isqof Pawlu Cremona spjega li din il-;urnata hi mportanti g[aliex fiha nfakkru lil dawk kollha li mietu fi]-]ew; gwerrer u li “ g[alkemm mietu g[adhom [ajjin mal-Mulej u a[na permezz ta ’ din il - ;urnata ning[aqdu mag[hom” L-Ar/isqof tkellem dwar i]]ew;t u/uh tal-gwerra, il-wi// tal-vjolenza li jbiddel lill-bniedem u l-wi// tas-solidarjeta u l-fedeltá li huma l-og[la kwalitajiet fil-bniedem.

L-Arcisqof Pawlu Cremona offra l - quddiesa anke g[al dawk il-vittmi tal-gwerrer filLvant Nofsani filwaqt li fakkar kif il - mewt m ’ hix l - a[[ar kelma tal - bniedem imma l qawmien li hi [ajja o[ra li qatt ma tintemm.

Wara l - quddiesa saret i/ /erimonja ta’ tifkira [dejn ilMonument tal - gwerra fil Furjana li fiha [adu sehem log[la awtoritajiet tal-pajji], ilForzi Armati ta’ Malta, ilPulizija u ir - Royal British Legion fost organizazzjonijiet o[ra.

Wara /-/erimonja, li g[aliha attendew [afna inklu] turisti, tpo;;ew kuruni tal-fjuri fuq ilmonument tal - gwerra mill og[la awtoritajiet tal - pajji] .

Lejn tmiem i/-/erimonja kien hemm flypast minn ajruplan King Air tal-Forzi Armati ta’ Malta.

Mumenti differenti minn Jum it-Tifkira. Jispikkaw i]da is-si;;ijiet vojta fil-Konkattidral, tal-membri tal-Kabinett tal-Gvern li kienu assenti g[al din i/-/erimonja (Ritratti> Trevor Sollars)

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

4

LOKALI

Ma jwe;ibx dwar l-effi/jenza tal-power station tal-BWSC Konrad Mizzi g[adu ma ppre]enta l-ebda fixed-price agreement ta’ 10 snin

Kull min jista’ g[andu xi informazzjoni b’rabta ma Brian Pace jista’ jg[addiha lill-pulizija billi j/empel fuq 119

Imfittex dwar investigazzjoni ta’ serqa Brian Pace ta’ 34 sena residenti Bormla jew Paola, qed ji;i mfittex mill-Pulizija dwar investigazzjoni ta’ serqa.

Il-Pulizija fi stqarrija qalet li qed titlob l-g[ajnuna tal-pubbliku biex tintra//a lil Brian Pace.

Kull min ra jew g[andu informazzjoni dwar Brian Pace, jista’ jikkuntattja lillPulizija anke b’mod anonimu fuq in-numru 119 jew 21 224 001-9 jew f’kull G[assa talPulizija.

Sa meta mistennija jid[lu fisse[[ it-traiffi l-;odda tad-dawl u tal-ilma g[ad-djar residenzjali f’Marzu li ;ej, il-Gvern se jiffranka 64 miljun ewro fi fuel g[al power station il-;dida talBWSC li saret mill-Gvern Nazzjonalista. Din il-power station li dwarha l-Partit Laburista kien g[amel kampanja negattiva, bdiet tit[addem lejn l-a[[ar tassena li g[addiet u llum tipprovdi l-ma;;oranza tal-ener;ija filpajji].

Imma meta l-biera[ waqt konferenza tal-a[barijiet ta[t it-tinda fi Pjazza San :or; fil-Belt, ilMinistru g[all-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma, Konrad Mizzi kien mistoqsi minn InNazzjon biex jikkonferma jekk hux minnu li l-Gvern se jkun iffranka 64 miljun ewro fi fuel min[abba l-effi/jenza ta’ din ilpower station sa Marzu li ;ej, ilMinistru Konrad Mizzi [arab mill-mistoqsija.

In-Nazzjon kompla jinsisti g[al risposta, i]da l-Ministru Konrad Mizzi kompla ja[rab mill-mistoqsija u qal li bilpower station tal-gass li g[adu trid issir, il-Gvern se jiffranka 187 miljun ewro.

Sadattant, skont il-Ministru Konrad Mizzi, l-Enemalta xorta se tag[mel telf ta’ 40 miljun ewro filwaqt li skont hu d-dejn tal-Enemalta jla[[aq 840 miljun ewro. Imma l-Gvern mhux jikkalkula l-assi li g[andha lEnemalta fosthom artijiet, inklu] il-bi//a art kbira imprezzabbli

Il-Ministru Konrad Mizzi ma jafx jekk martu li qed taqla 13,000 ewro fix-xahar hix qed ta[dem minn uffi//ju, mid-dar jew minn xi post ie[or

f’post strate;iku fil-Port il-Kbir fejn illum hemm il-power station tal-Marsa.

Skont il-Ministru Konrad Mizzi, il-weg[da li kien g[amel il-Partit Nazzjonalista li t-tariffi tal-elettriku kienu se jor[su sostanzjalment matul il-lejl binNight Tariff, min[abba l-pro;ett ie[or tal-Gvern Nazzjonalista talInterconnector ma Sqallija, ma setg[etx titwettaq.

Pre]enti g[all-konferenza tala[bartijiet kien hemm l-ex reporter tas-Super One, Miriam Dalli li issa n[atret konsulent talMinistru Konrad Mizzi bi [las ta’ 42,000 ewro fis-sena. Kien

hemm ukoll il-Kap talKomunikazzjoni tal-Gvern, Kurt Farrugia.

Sadattant, In-Nazzjon staqsa lil Ministru Konrad Mizzi jekk martu, Sai Mizzi Liang, li tinsab fi/-?ina b[ala konsulenta u special envoy tal-Malta Enterprise bi [las ta’ 13,000 ewro fix-xahar, hix ta[dem minn uffi//ju, middar jew minn xi post ie[or. Imma l-Ministru Konrad Mizzi talabna nag[mlu l-mistoqsija lil Malta Enterprise.

Dan ifisser li l-Ministru Konrad Mizzi ma jafx jekk martu hix qed ta[dem minn uffi//ju, mid-dar jew minn xi post ie[or.

Sadattant b’referenza g[allkonferenza tal-a[barijiet li ta lMinistru Konrad Mizzi, il-Partit Nazzjonalista fakkar kif matul ilkampanja elettorali, Konrad Mizzi kien ta garanzija li bil-pjan tieg[u, il-prezz tad-dawl kien se jkun fiss g[al 10 snin. Minkejja li g[addew tmien xhur mill-elezzjoni ;enerali, Konrad Mizzi g[adu ma ppre]enta l-ebda fixedprice agreement ta’ 10 snin u issa huwa /ar g[al kul[add li dan ma jistax jag[mlu u g[alhekk mhux se jse[[ f’pajji]na.

Il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija fakkar ukoll li waqt li l-poplu Malti u G[awdxi g[adu qed jistenna li titwettaq il-garanzija li ta Konrad Mizzi, il-Gvern Laburista sab il-[in li jag[ti impjieg b’mod dirett lill-mara tal-Ministru Mizzi li issa qed taqla’ 13,000 ewro fix-xahar.

Marlene Mizzi se ter;a’ tikkontesta Kontra rapporti f’;urnali lbiera[, il-Membru Ewro Parlament tal-Partit Laburista [abbret li se tkun qed tikkontesta l-elezzjonijiet ta’ Mejju li ;ej.

Dan minkejja, diversi rapporti li kemm hi kif ukoll l-MEP Joseph Cuschieri jinsabu urtati g[al mod kif il-Partit Laburista qed jimbotta kandidati o[rajn g[al dawn l-elezzzjonijiet.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

5

LOKALI

53% kontra l-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija 53% tal-popolazzjoni ma’ taqbilx mal-iskema tal-bejg[ ta//ittadinanza, bil-persenta;; jitla’ g[al kwa]i ]ew; terzi tal-popolazzjoni meta mag[hom ji]diedu 10% li jg[idu li /-/ittadinanza g[andha ting[ata biss jekk tkun akkumpanjata b’investiment filpajji].

Ir-reazzjoni negattiva /ara talpoplu Malti g[all-iskema proposta mill-Gvern Laburista [ar;et minn st[arri; tal-opinjoni pubblika li kien ippubblikat fl-a[[ar [ar;a talgazzetta Maltatoday. 26% biss ta’ dawk intervistati – ji;ifieri ftit iktar minn persuna wa[da minn kull erba’ – hi favur l-iskema.

L-ist[arri; juri wkoll li anki votanti Laburisti huma kontra din l-iskema bi kwa]i 29 % ma jaqblux mag[ha u kwa]i 17% jg[idu li jaqblu mag[ha biss jekk tkun akkumpanjata b’investiment fil-pajji].

Inqas min-nofs tal-votanti Laburisti, jigifieri ftit inqas minn 46%, huma favur l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza kif inhi mfassla mill-Gvern Laburista.

L-istess jista’ jing[ad fost dawk li biddlu l-vot tag[hom fl-elezzjoni ;enerali li g[addiet, hekk imsej[a switchers.

Fil-fatt, 50% ta’ dawn il-votanti huma kontra il-bejg[ ta/-/ittadi-

71% tal-poplu jinsistu li l-Gvern g[andu jippubblika l-ismijiet nanza u kwa]i 17% o[ra jaqblu mag[ha biss jekk isir investiment.

Inqas minn terz ta’ l-iswitchers, pre/i]ament 29.1%, huma favur ilbejg[ tal-passaporti Maltin.

Aspett ie[or ta’ din l-iskema li m’hi qed tog[;ob xejn lill-elettorat Malti hi dik dwar il-[abi talismijiet tal-persuni li se jkunu xtraw i/-/ittadinanza Maltija Skont l-ist[arri; ta’ Maltatoday kwa]i tliet persuni minn kull erbg[a – ftit iktar minn 71% – jinsistu li l-Gvern g[andu jippubblika l-ismijiet tal-persuni li jkunu akkwistaw i/-/ittadinanza Maltija wara li jkunu [allsu 650,000 ewro.

Jidher li dwar dan il-punt, persuni ta’ fehmiet politi/i differenti jaqblu, b’76% ta’ votanti Nazzjonalisti, 72% ta’ votanti Laburisti u 75% li biddlu l-vot fla[[ar elezzjoni ja[sbuha li lGvern g[andu jippubblika l-ismijiet.

L-ekonomija u l-a//essibilita’ huma kru/jali g[al G[awdex Fl-indirizz tag[ha waqt itTlettax-il Forum Annwali tanNetwork of Insular Chambers of Commerce of the European Union, l-MEP Nazzjonalista Roberta Metsola tkellmet dwar l-importanza li tag[ti lil G[awdex fil-po]izzjonijiet li hi tie[u fil-Parlament Ewropew.

Fost l-o[rajn, Roberta Metsola g[amlet referenza g[all-importanza li jkun hemm klima b’sa[[itha biex jin[oloq ixxog[ol f’G[awdex, kif ukoll dwar it-tis[i[ tal-a//essibilità bejn Malta u G[awdex.

Waqt il-forum, li sar f’G[awdex, Metsola qalet li fi Frar ta’ din is-sena, Malta rnexxielha, permezz ta’ negozati tajbin, tikkonvin/i lill-mexxejja Ewropej li G[awdex g[andu jir/ievi aktar fondi minn dawk li

r/ieva fil-perjodu bejn l-2007 u l-2013.

Wara l-konferenza, Roberta Metsola kompliet b’numru ta’ laqg[at f’G[awdex, fejn fost lo[rajn ]aret Dar ;u]eppa Debono, NGO li tiprovdi lg[ajnuna lil single u mothers u single fathers.

B’referenza g[all-inizjattiva Lwien Project, li tit[addem grazzi g[al fondi Ewropej, Roberta Metsola qalet li se tkompli ta[dem biex dawn it-tip ta’ fondi jintu]aw f’setturi laktar li g[andhom b]onn. Lwien Project joffri g[ajnuna lil tfajliet li jixtiequ jkomplu bil-karrieri tag[hom.

Metsola ]aret ukoll il-mu]ew tal-Ha;ar: Heart of Gozo, pro;ett ie[or li sar bil-fondi Ewropej.

Silvio Schembri qed ida[[al aktar minn 5,500 ewro fix-xahar – total ta’ madwar 66,000 ewro fis-sena

Silvio Schembri jirrifjuta li jitkellem fuq is-salajri tieg[u “Jien ma ;ejtx hawn biex niddiskuti s-salarji tieg[i imma biex niddiskuti l-ba;it” kien il-mod kif id-Deputat Laburista Silvio Schembri g[a]el li jirrifjuta li jitkellem dwar is-salajri tieg[u waqt li kien qed jitkellem fuq ilprogramm Iswed fuq l-Abjad immexxi minn Frank Psaila.

Silvio Schembri qed ida[[al aktar minn 5,500 ewro fix-xahar – total ta’ madwar 66,000 ewro fis-sena.

Dan il-;urnal di;a’ ]vela kif Silvio Schembri, li ;ie elett filParlament g[all-ewwel darba, ;ie nga;;at b[ala konsulent malMinisteru ta’ Chris Cardona – u s-salarji tieg[u, inklu] bl-onorarja ta’ membru Parlamentari, jaqb]u l-[amest elef u [ames mitt ewro fix-xahar.

Madankollu, matul il-programm, id-Deputat Laburista g[a]el li ja[rab milli jitkellem dwar dan is-su;;ett u qal li “kull

ewro” qed ja[dem g[alih, u li qed jit[allas g[ax qed jag[mel xog[lu.

B’risposta g[al dan, idDeputat Nazzjonalista Joe Cassar qal li l-poplu jinteressah mis-salarju ta’ Schembri g[ax dawn huma flus il-poplu – u fakkru kif qabel l-elezzjoni ;enerali, Joseph Muscat kien jg[id li jekk ikun Prim Ministru mhux se jippermetti li l-Membri Parlamentari tieg[u jieklu b’]ew;t i[luq.

Anke’ Silvio Schembri stess fil-kampanja elettorali kien qal li mhux sew li membri Parla-mentari jieklu b’]ew;t i[luq.

Skont Silvio Schembri, l-kontijiet ta’ kul[add se jor[su b’25% [lief g[al dawk li g[andhom pool id-dar – u meta mistoqsi g[aliex il-Gvern ne[[a tabella dwar [lasijiet tal-li/enzji minn fuq il-website ta’ Transport Malta, dakinhar tal-Budget, u

kemm se ji]diedu l-li/enzji, Schembri qal li ma kellux /ifri mieg[u imma li l-li/enzja ta’ kul[add se tog[la mhux aktar minn 10 ewro fis-sena – [lief g[al dawk li g[andhom Ferrari.

Anke’ hawn, il-Gvern g[adu ma spjegax b’kemm se ji]diedu lli/enzji.

Id-Deputat Laburista fa[[ar ilmi]ura tal-ba;it dwar i]-]ieda flistipendji u meta mistoqsi kemm se tkun din i]-]ieda, qal li din se tkun ta’ sittax-il ewro fis-sena.

Il-pre]entatur Frank Psaila staqsa lil Joe Cassar g[aliex ilPartit Nazzjonalista qed jikkritika l-ba;it meta bosta kienu dawk li fa[[ruh.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li meta wie[ed janalizza sew il-ba;it jinteba[ li ras g[al ras, it-taxxi se jog[lew b’400 ewro fis-sena. Joe Cassar qal ukoll li dan hu ba;it ming[ajr strate;ija ekonomika g[all[olqien tax-xog[ol.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

6

LOKALI

Id-destroyer HMS Dragon jinsab fi ]jara f’Malta li bdiet il-biera[ 10 ta’ Novembru u se jibqa’ fil-Port sal-Erbg[a 13 ta’ Novembru. Illum dan il-vapur militari u se jkun miftu[ g[all-pubbliku bejn il-11.30 a.m. u l-5 p.m. L-HMS Dragon, li g[andu ekwipa;; ta’ 219-il persuna, telaq mir-Renju Unit fid-19 ta’ Marzu u wara sitt xhur fil-Golf G[arbi se jkun qed jirritorna lejn ir-Renju Unit. L-HMS Dragon ]ar numru ta’ pajji]i fosthom l-Oman, il-Bahrain, l-Emirati G[arab Mag[quda u l-Qatar. L-HMS Dragon hu bba]at f’Portsmouth, ir-Renju Unit.

Familji jgawdu l-mu]ika u l-;onna tal-Verdala Il-Palazzi Presidenzjali Maltin huma tabil[aqq ;awhra ta’ min wie[ed japprezza – i]da biex tapprezza, irid ikollok l-opportunita’ – u l-festival ‘The Three Palaces’ kienet attivita’ li mhux biss abbinat il-mu]ika malPalazzi tal-President – i]da offriet ukoll opportunita’ g[al kul[add biex igawdi l-mu]ika f’ambjent differenti – fil-;onna tal-Palazzi.

Il-[add filg[odu [are; temp sabi[ biex il-;onna tal-Palazz Verdala kien il-post ideali fejn kienet i//elebrata l-mu]ika minn nies t’etajiet differenti – b’[afna familji bit-tfal japprezzaw issbu[ija tal-;onna filwaqt li jisimg[u tipi differenti ta’ mu]ika.

L-attivita’ ttellg[et b’kollaborazzjoni bejn l-Uffi/ju tal-President u s-Segretarjat Parlamentari g[all-Kultura u l-Gvern Lokali.

L-attivita’ tal-[add inkludiet minn kun/erti strumentali sa’ workshops dwar it-teatru u li]fin u sa’ studenti tal-Iskola Maltija tal-Arti li [olqu arti ispirata mill-ambjent u l-[sejjes talmadwar.

L-attivita’ tal-[add ‘Music & Fun’ rat ukoll il-parte/ipazzjoni tal-korjografiku ta’ fama internazzjonali Mavin Khoo. Il-festival ‘The Three Palaces’ beda tTnejn 4 ta’ Novembru, u inkluda fih aktar minn sittin attivita’ bilparte/ipazzjoni ta’ artisti internazzjonali u lokali, b’mu]ika klassika, moderna u jazz.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

7

INTERVISTA

Europeana Librerija, mu]ew, gallerija u arkivju di;itali tal-Ewropa Il-Europeana – il-librerija, mu]ew, gallerija u arkivju di;itali tal-Ewropa – ti;bor ’il fuq minn 29 miljun o;;ett minn eluf ta’ organizzazzjonijiet kulturali madwar l-Ewropa, inklu] Malta, fil-kompjuter, tablet jew mowbajl tieg[ek.

Il-parte/ipazzjoni fin-Notte Bianca ma kinitx l-ewwel dehra ta’ Europeana f’pajji]na. Matul is-sajf, tnediet il-pa;na ta’ Facebook, ‘Malta in Europe – Europeana’ (www.facebook. com\EuropeanaMalta) biex tintrodu/i lin-nies f’Malta ma’ u[ud mill-affarijiet ewlenin li jistg[u jinstabu fuq Europeana – fejn kuljum ti;i introdotta wa[da minnhom.

Il-pa;na ta’ Facebook kienet ukoll il-pjattaforma ta’ tnedija g[all-ewwel wa[da minn ]ew; kompetizzjonijiet kulturali li nediet Europeana.

Sabiex jipparte/ipaw, ilparte/ipanti huma mistednin jivvutaw g[al wa[da millistampi me[udin minn Europeana.eu, li ntg[a]lu minn parte/ipanti differenti minn madwar Malta.

Dawn l-istampi huma disponibbli permezz tal-app fuq il-pa;na ta’ Facebook, ‘Malta in Europe – Europeana’ u ntg[a]lu g[aliex il-parte/ipanti [assew li jissimbolizzaw xi jfisser il-wirt kulturali Ewropew ta’ Malta g[alihom. Kulma wie[ed irid jag[mel jekk g[adu ma ipparte/ipax hu li jivvota g[al wa[da minn dawn l-istampi u jg[id g[ala ivvota g[aliha.

It-tieni kompetizzjoni tie[u lill-Europeana fl-iskejjel sekondarji kollha madwar Malta. Kull student tal-Form 1 u 2 f’Malta hu mistieden jesplora Europeana.eu, isib stampa minn din il-websajt u jikteb komponiment qasir fejn jispjega g[ala din l-istampa hi importanti g[alih b[ala /ittadin MaltiEwropew.

Europeana se tkun qed tipparte/ipa wkoll fin-National Book Fest, se tkun qed issir din il-;img[a, bejn it-12 u s-17 ta’ Novembru. Kul[add hu mistieden i]ur l-istand interattiva talEuropeana li se tesebixxi l-aqwa entrati tal-kompetizzjoni mi]]ew; kompetizzjonijiet u tag[ti lil kul[add i/-/ans li jie[u sehem fil-[olqien mill-;did tal-

istampa li r/eviet l-aktar ammont ta’ voti mill-pubbliku.

B’dawn l-i]viluppi e//itanti kollha, In-Nazzjon tkellem madDirettri/i E]ekuttiva talEuropeana, Jill Cousins, biex tfisser aktar dwar Europeana – x’inhi u kif kul[add minn studenti sa g[alliema u individwi li j[obbu l-kultura jistg[u jiskopru u jibbenefikaw mit-te]ori kulturali tal-Ewropa.

X’inhi Europeana^

Europeana hi l-librerija, ilmu]ew, il-gallerija u l-arkivju di;itali tal-Ewropa. Permezz talEuropeana, kul[add jista’ jesplora miljuni ta’ o;;etti minn firxa ta’ organizzazzjonijiet kulturali ewlenin tal-Ewropa fuq ilkompjuter, it-tablet u anke lmowbajl tieg[u.

I]da Europeana hi [afna aktar minn sempli/iment arkivju ta’ informazzjoni.

Europeana to[loq modi ;odda g[an-nies biex jing[aqdu mal-istorja kulturali tag[hom, kemm jekk g[ax-xog[ol, kemm jekk g[attag[lim kif ukoll jekk g[allinteress personali tag[hom.

A[na nemmnu li l-wirt kulturali g[andu jkun miftu[ g[al kul[add b’mod di;itali. Meta ]]ur Europeana tkun tista’ tesplora, taqsam u tispira ru[ek mill-wirt kulturali onlajn.

Hawn Malta g[andna pa;na ta’ Facebook, https:\\www.facebook.com\EuropeanaMalta li tista’ ting[aqad mag[ha u ssegwiha kif ukoll taqsam affarijiet ;odda kuljum. Hemm ukoll kompetizzjoni interessanti fejn tista’ tivvota g[all-istampa li tfisser laktar g[alik b[ala Malti\ja flEwropa fil-;urnata tal-lum. Meta naqsmu l-ideat u l-informazzjoni nkunu nistg[u nifhmu a[jar iddiversità kulturali tag[na.

Kif inhi finanzjata Europeana^

Europeana hi finanzjata millKummissjoni Ewropea b’fondi ndaqs mill-Istati Membri tal-UE u stati mhux membri.

Kemm-il istituzzjoni tikkontribwixxi g[al Europeana u kemm minn dawn huma Maltin^ B[alissa hemm aktar minn 2,300 istituzzjoni mill-Ewropa li tikkontribwixxi g[all-

Minn studenti sa g[alliema u individwi li j[obbu l-kultura jistg[u jiskopru u jibbenefikaw mit-te]ori kulturali tal-Ewropa

Jill Cousins, id-Direttri/i E]ekuttiva tal-Europeana> Nemmnu li l-wirt kulturali g[andu jkun miftu[ g[al kul[add b’mod di;itali u meta ]]ur il-Europeana tkun tista’ tesplora, taqsam u tispira ru[ek mill-wirt kulturali onlajn

Europeana u hemm tmien kontributuri minn Malta, inklu]i Heritage Malta, il-Mu]ew Malti tal-Avjazzjoni u l-Mu]ew Malti tal-Migrazzjoni li flimkien jipprovdu aktar minn 50,000 o;;ett.

Il-pubbliku ;enerali jista’ jtella’ o;;etti fuq Europeana^

Iva! B[alissa g[andna ]ew; pro;etti kbar fejn kul[add jista’ jtella’ l-informazzjoni Europeana 1914-1918 u Europeana 1989. Qed ni;bru lmemorabilia u l-istejjer personali tan-nies mill-perjodi talEwwel Gwerra Dinjija u talavvenimenti revoluzzjonarji talwaqa’ tal-Purtiera tal-{adid flEwropa ?entrali u tal-Lvant. :barna eluf ta’ stejjer u ritratti sbie[ ta’ xi affarijiet mill-aqwa.

Jekk g[andek storja x’taqsam jew trid issir taf aktar dwar dawn il-pro;etti, ]ur www.europeana1914-1918.eu jew www.europeana1989.eu.

G[ala n-nies g[andhom i]uru Europeana.eu?

Dan sabiex jesploraw miljuni ta’ o;;etti minn firxa ta’ galleriji, libreriji, arkivji u mu]ewijiet ewlenin fl-Ewropa. Kotba u manuskritti, ritratti u pitturi, televi]joni u filmati, skulturi u

snajja’, djarji u mapep, mu]ika stampata u irrekordjar, qeg[din kollha hawn. M’hemmx g[alfejn tivja;;a l-kontinent fi]ikament jew virtwalment! Sibt xi [a;a li tolqtok? Ni]]ilha, printjaha, u]aha, ]omm kopja, aqsamha ma’ [addie[or, ilg[ab biha, [obbha!

G[andna app tajba [afna g[all-ipad – Europeana Open Culture – li tista’ tg[inek tesplora l-aqwa o;;etti mill-kollezzjonijiet tag[na u qed na;;ornawha u [a no[or;u dalwaqt ver]joni g[all-android.

U jekk inti developer, tista’ tu]a wkoll il-Europeana API biex tag[mel l-apps, il-log[ob jew il-websajts a[jar.

Europeana kif inhi differenti minn search engines o[ra, b[all-Google^

Min[abba li l-Europeana ta[dem mill-qrib malKummissjoni Ewropea u ma’ organizzazzjonijiet kulturali madwar l-Ewropa, taf li tista’ tafda r-ri]ultati li ssib. U Europeana tipprovdi firxa s[i[a ta’ informazzjoni utli u interessanti dwar kull o;;ett, inklu]i links li jwassluk g[all-organizzazzjoni li tkun provdiet lo;;ett kif ukoll tg[idlek kif tista’ ter;a’ tu]a l-o;;ett

f’xog[olok stess billi ti]gura li g[andek l-informazzjoni taddrittijiet tajba.

Europeana kif tg[in tappo;;ja t-tkabbir ekonomiku^

Industriji kreattivi fl-Ewropa qed jikbru malajr; qed isiru aktar u aktar importanti g[allekonomija tag[na u g[andhom b]onn il-fjuwil. Europeana tipprovdieh.

Negozji kreattivi u teknolo;i/i, developers tas-softwer u disinjaturi tal-apps, spe/jalment dawk mis-setturi tat-tag[lim, it-turi]mu u llog[ob, issa qed jibnu modi ;odda u dejjem aktar innovattivi ta’ kif jer;g[u ju]aw l-informazzjoni miftu[a u l-kodi/i ta’ Europeana.

Permezz ta’ dawn is-s[ubiji kreattivi, qed nibnu wkoll ambjent virtwali ta’ ri/erka li se jg[in lil universitajiet u libreriji ta’ ri/erka billi jnaqqsilhom lispejje] b’mod sinifikanti.

Il-fatt li Europeana hija miftu[a, jinkora;;ixxi u jippermetti lin-nies biex jer;g[u ju]aw il-kollezzjonijiet tag[na b’mod kreattiv, u b’hekk dan jimmultiplika l-modi kif in-nies f’Malta u madwar l-Ewropa jistg[u jirrelataw u jing[aqdu mal-wirt tag[hom.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

8

OPINJONI

Bla ebda rispetti Bqajt nittama sal-a[[ar minuta li l-Gvern arroganti talLabour ja//etta t-talba sin/iera li kienet qed isir millOppo]izzjoni g[an-nom talpoplu Malti u G[awdxi sabiex jbiddel jew ine[[i l-iskema perikolu]a li kien qed jipproponi li permezz tag[ha ser ikun qed ibieg[ i/-/ittadinanza Maltija.

I]da kont ]baljata. Ma ntba[tx li dan il-Gvern, li sa ftit qabel lelezzjoni ;enerali kien qieg[ed jippro;etta ru[u b[ala gvern trasparenti u gvern li jisma, kien ser jigi jaqa’ u jqum minn kul[add.

G[andna Gvern li qieg[ed kontinwament iqarraq bil-poplu kollu. Ma kellux il-kura;; jpo;;i din l-iskema fil-manifest elettorali g[aliex kien jaf li kien ser jitlef [afna u [afna punti qabel ma jibda t-ti;rija imma g[ax reba[ l-elezzjoni qieg[ed ja[seb li jista’ jg[addi romblu minn fuq kul[add anke minn fuq il-Laburisti stess jew dawk li din id-darba ;enwinament [asbu li kien il-Partit Laburista li seta jkun gvern alternattiv g[al ta’ qablu. Anke biex jag[ti isem g[al din l-iskema qarraq bin-

nies g[aliex semma din l-iskema Individual Investor Program meta din l-iskema la fiha program u lanqas ma tinvolvi investituri jew investiment. Ilveritá u l-ir;ulija ma hawnx isbap minnhom u allura kien ikun a[jar li kieku semma din liskema /itizenship for Sale jew Donor’s S/heme g[aliex din liskema ma hija xejn [lief li lGvern Laburista qieg[ed abbu]ivament jbieg[ i/-/ittadinanza ta’ pajjizna. Xejn anqas u xejn izjed.

X’differenza te]isti bejn ilpolitika tal-Partit Laburista u lPartit Nazzjonalista? Il-politika tal-Partit Nazzjonalista dejjem kienet u hekk g[adha bba]ata fuq il-vi]joni filwaqt li g[al Partit Laburista l-g[an ewlieni hu li ji;bor il-miljuni [alli jkollu xi jroxx meta jrid, kif irid u lil min irid u dan ming[ajr ma jag[ti ka] x’ser ikunu irriperkusjonijiet. Il-politika vera ma tissarrafx b’dan il-mod.

Skema b[al din g[andha tkun marbuta ma investiment s[i[ lejn pajji]na fejn il-persuni li japplikaw sabiex jakkwistaw i//ittadinanza jkunu persuni

Paula Mifsud Bonnici pmifsudbonnici@pn.org.mt

idoneji u dan g[aliex jkollhom rabtiet qawwija mal-g]ira tag[na u jridu jikkontribwixxu bis-serjetá lejn pajji]na.

U kien f’dan l-ispirtu li, b[alha Oppo]izzjoni, ipproponejna l-emendi tag[na g[allabbozz li kellna quddiema imma g[aliex il-Gvern Laburista huwa nieqes minn kull prin/ipju, u g[aliex irid ibieg[ i/-/ittadinanza ta’ pajji]na b[al karawett, oppona g[al kull emenda talOppo]izzjoni bil-konsegwenza li ser ikollna li;i li ser twaqqana tant cheap u li ser tkun qed ittellef mir-reputazzjoni inter-

nazzjonali ta’ pajji]na.

Dan il-Gvern la jrid jisma, la prova jikkonsulta , la prova jiddiskuti u lanqas prova ifittex linteressi ta’ pajji]na. U dan ftit xhur biss wara elezzjoni ;enerali. Jg[idu li bil-flus tag[mel triq fil-bahar u bil-flus li Joseph Muscat ser ikun qed jir/ievi mid-donazzjonijiet li ser ikunu qeg[din jag[mlu nies li ma nistg[ux inkunu nafu min huma, l-istess Joseph Muscat ser ikun qed jag[tihom passaport Malti u passaport ie[or Ewropew.

X’ironija! L-istess partit li akkost ta’ kollox ried i/a[[ad i/-/ittadinanza Ewropea lilna lMaltin u l-G[awdxin kollha bloppo]izzjoni tieg[u u l-kru/jati s[a[ tieg[u kontra l-Unjoni Ewropea illum qieg[ed jag[ti fuq platt i/-/ittadinanza Ewropea lil xi erba’ ba]u]li li ser ikunu qeg[din jag[tuh ilmiljuni biex ikun jista’ jimla lkaxxa ta’ Malta.

Id-di/enza kienet titlob li jekk persuna ser ting[ata /-/ittadinanza tag[na, kull Malti u G[awdxi ie[or g[andu jkun jaf min hu u x’[ob] jiekol. Imma o[ro; il-g[a;eb u g[al ra;uniji-

et li jqanqlu suspetti kbar ilGvern ser ikun qed i]omm lismijiet ta’ dawn in-nies mistura. G[aliex? Nemmen li hemm xi [a;a tinten sew f’din l-istorja; ag[ar minn hekk din l-iskema tista’ tkun ta’ kalamita g[al nies li g[andhom passat kriminali ikrah; nies li g[andhom vizzji u delizzji li xejn ma jag[mluna gieh; nies li jistg[u jkunu ta’ periklu g[alina wkoll.

Peress li l-Partit Laburista espert fil-U turns, ittamajt li dan il-Gvern kien ser jag[mel U-turn fl-a[[ar minuta. Imma ttamajt g[alxejn g[aliex frott larroganza u l-kilba g[all-flus, dan il-Gvern ma kienx lest li ji//aqlaq mill-po]izzjoni tieg[u bil-konsegwenza li din l-iskema mhux ser tkun xejn g[ajr skema li ser igib mag[ha dubji serji, nuqqas ta’ kredibbilitá u serjetá bir-reputazzjoni ta’ Malta li tista’ tmur [afna u [afna il-ba[ar u dan a skapitu tal-poplu Malti u G[awdxi kollu.

Paula Mifsud Bonnici hi lPresident tal-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista

Bla triq u bla mappa (8) mil-lenti ta’ analista

B[al-lum ;img[a l-Gvern ta’ Joseph Muscat [abbar l-ewwel ba;it veru tieg[u. Ba;it li g[alih kien hemm stennija kbira millpoplu, partikolarment mill[addiem, biex jara kif ilweg[diet elettorali se jissarrfu.

Il-[addiem ried jara kif ilGvern ta’ Muscat mill-kliem se jg[addi g[all-fatti, ried jara rroadmap – li tant fta[ar biha Muscat – fejn se twassal g[all[olqien ta’ impjiegi ;odda.

Introduzzjoni minn Joseph Muscat (pa;na iii) – MALTA TAG{NA LKOLL – “Jekk int [addiem, ikollok xog[ol li jkun jixraqlek”.

Fil-ba;it il-[addiem kien qed jistenna l-[olqien ta’ xog[ol li jixraqlu f’so/jetà ;usta kif kien imwieg[ed b’tant daqq ta’ trombi qabel l-elezzjoni.

Il-[addiema fuq il-lista dejjem titwal ta’ dawk ifittxu x-xog[ol ta[t il-Labour riedu jaraw jekk hux veru li Malta tag[hom ukoll ... jekk hix tag[hom daqs tal[bieb tal-[bieb; daqs tal-klikka; daqs tal-familjari tal-Ministri; daqs ta’ dawk li qed jieklu b’aktar minn [alq wie[ed.

Il-[addiem bla impjieg ma stenniex xog[ol li jirrendilu xi

13,000 ewro fix-xahar b[allmara ta’ Ministru imma almenu stenna xog[ol ta’ madwar 13,000 ewro fis-sena.

Il-[addiem bla xog[ol lanqas ma stenna impjieg part-time b’xi 24,500 ewro fis-sena. Il[addiem ippretenda li jing[ata d-dinjità li tixraqlu.

“Gvern ;did ikun impenjat u ffukat fuq il-[olqien ta’ aktar xog[ol, u xog[ol li jixraqlek,” hekk qal il-manifest elettorali Laburista fl-introduzzjoni g[al Taqsima 3 “Xog[ol li Jixraqlek”. Qal ukoll “B’xog[ol li jixraqlek, tirnexxi u tista tg[ix a[jar”.

Qabel t[abbar il-ba;it, Joseph Muscat kabbar l-istennija tal[addiema bla xog[ol meta qal li l-ba;it se jkun sorpri]a, g[alkemm il-Ministru talFinanzi /a[ad li kien se jkun hekk.

Kellu ra;un Joseph Muscat.

Dak li hu sejja[ b[ala “ba;it ta’ b]ulija” kien ba;it sorpri]a g[all-[addiema bla xog[ol g[ax ma jsemmi xejn dwar listrate;ija g[all-[olqien taxxog[ol u f’liema setturi ;odda dan se jin[oloq fis-snin li ;ejjin.

L-ewwel ba;it tal-Gvern ;did

MALTA TAG{NA LKOLL Manifest Elettorali PL 2013 Il-[addiem bla impjieg ma stenniex xog[ol li jirrendilu xi 13,000 ewro fix-xahar b[all-mara ta’ Ministru imma almenu stenna xog[ol ta’ madwar 13,000 ewro fis-sena ta’ Muscat la wera impenn u lanqas kien iffukat lejn il-[olqien ta’ aktar xog[ol.

Il-[addiem baqa’ jittewweb g[ax pjani g[all-impjiegi ma sab imkien. Addio l-weg[da elettorali li “jekk int [addiem, ikollok xog[ol li jkun jixraqlek”.

Intqal li kienu se jinfet[u lbibieb u t-twieqi g[all-prosperita; i]da l-bibien u t-twieqi issabbtu f’wi// il-[addiema li se jibqg[u jfittxu impjieg.

Tabil[aqq, li l-gvern ta’ Joseph Muscat huwa Gvern bla triq u bla mappa bil-weg[diet elettorali jkomplu josfru b[alma rajna fil-;img[at li g[addew u kif se nkomplu naraw.

Taqsima 5 (pa;na 60 artiklu 8) – INNAQQSU L-ISTENNIJA U L-WAITING LISTS – “Inkomplu nwessg[u blinizjattiva ta’ public private partnerships, bejn sptarijiet privati u l-Gvern, li permezz tag[ha pazjenti jkunu jistg[u jir/ievu servizzi mill-isptarijiet b’xejn”.

Konxja mill-pressjoni li kien hemm fuq l-Isptar Mater Dei, f’Mejju tas-sena l-o[ra lAmministrazzjoni Nazzjonalista g[amlet kuntratt mal-Isptar St. James Capua biex dan ikun jista jag[ti b’xejn servizzi ta’ emer;enza ristretti lill-pazjenti fil-weekends.

Xahrejn wara l-elezzjoni, il-

Gvern, li fil-manifest wieg[ed li se jwessa’ l-inizjattiva ta’ public private partnerships bejn sptarijiet privati u l-Gvern, waqqaf [esrem dan il-kuntratt g[ax qal li mhux qed jag[ti l-frott mixtieq.

Dan, minkejja li l-pressjoni fuq l-Isptar Mater Dei kienet qed titnaqqas, grazzi g[all-kuntratt pre/edenti, b’medja ta’ 180 pazjent fix-xahar – u dan filweekends biss.

Intqal mill-amministrazzjoni tal-isptar privat kon/ernat li din id-de/i]joni l-Gvern [adha unilateralment u ming[ajr konsultazzjoni. Il-Gvern ta’ Joseph Muscat mhux talli mar lura mill-weg[da tieg[u, b[alma g[amel u qed jag[mel f’[afna weg[di o[ra, talli [a din idde/i]joni bl-aktar mod arroganti minkejja li fid-diskors fil-ftu[ tal-Parlament kien intqal li “i]]mien tal-arroganza irid isir parti mill-passat”.

Muscat qalilna li spi//a ]]mien “tal-arroganza fit-tmexxija, f’kull saff tat-tmexxija”.

Kellu ra;un min, fuq is-social media, tella’ ritratt ta’ Joseph Muscat jistaqsi “inti emminthom il-weg[di elettorali?”

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Oppo]izzjoni li llejla, b[as-Sibt, turi dak li l-Gvern irid ja[bi Kienet seduta li kien fiha x’tisma’ dik ta’ nhar is-Sibt filg[odu meta l-Parlament iddiskuta fid-dettall il-li;i li se tag[mel i//ittadinanza Maltija-Ewropea tag[na wa[da li tinxtara.

Pajji] li jmissu ji;bed ix-xog[ol g[all-Maltin Smajna Oppo]izzjoni serja u ppreparata li l-[a]in tg[idlu [a]in imma fl-istess waqt tag[mel l-a[[ar attentat biex tikkonvin/i lillgvern jasal g[al qbil li jag[mel i/-/ittadinanza tag[na mhux sinjal ta’ pajji] mixtri imma sinjal ta’ pajji] li jrid lil min ikollu rabta mieg[u g[ax jinvesti f’Malta u jo[loq ix-xog[ol g[all-Maltin.

Il-mentalitajiet differenti ta]-]ew; partiti Dan juri d-differenza fundamentali li hemm fil-mentalità ta]]ew; partiti: min-na[a l-wa[da l-Partit Nazzjonalista li jrid, kif g[amel fil-gvern, ji;bed l-investiment privat biex jag[mel ;id lillpajji] kollu waqt li l-gvern imbag[ad igawdi s-sehem li jkun jixraqlu mill-;id ekonomiku, u min-na[a l-o[ra Partit Laburista li jara x’se jie[u l-gvern biss fil-mentalità so/jalista antika li tqis lillgvern [afna aktar importanti mill-bqija tal-pajji].

Gvern li ne[[a mqar it-trasparenza li kien hemm L-Oppo]izzjoni ressqet numru ta’ emendi, imma l-gvern, permezz ta’ Manwel Mallia, webbes rasu b’/erta arroganza kwa]i kull darba li tkellem u mhux biss ma laqa’ xejn mit-tibdil ra;unat li ssu;;eriet l-Oppo]izzjoni, talli ne[[a l-pubblikazzjoni li kien hemm s’issa ta’ min jie[u /-/ittadinanza. Il-ministru ta’ Muscat li wieg[ed tant it-trasparenza ne[[a anke t-trasparenza li kien hemm s’issa. U qed iqis i/-/ittadinanza mixtrija fil-livell tas-servizzi sigrieti tant li waqqaf kumitat e]att b[al tas-servizzi sigrieti.

Gvern Nazzjonalista jippubblika l-lista sigrieta u jibdel il-li;i Kienu f’waqthom allura l-kummenti tal-Kap tal-Oppo]izzjoni

Simon Busuttil li rrimarka li issa se jkollna /ittadinanza sigrieta ta’ nies li jist[u juru isimhom. U reazzjoni soda fl-a[[ar tas-seduta u wara, f’kummenti lill-istampa, meta Simon Busuttil spjega li Gvern Nazzjonalista jippubblika l-lista tal-passaporti sigrieti u mhux biss jibdel il-li;i. U jekk jie[u sehem fil-kumitat li waqqaf il-gvern, ikun ukoll biex jie[u l-lista tal-passaporti sigrieti u jippubblikaha sa[ansitra qabel ikun fil-gvern.

Oppo]izzjoni ta’ prin/ipju b’su;;erimenti li jgawdu qbil wiesa’ Il-Partit Nazzjonalista nhar is-Sibt [are; b[ala l-Oppo]izzjoni li kien spjega Simon Busuttil fil-bidu tat-tmexxija tieg[u: Oppo]izzjoni li timxi fuq prin/ipji mhux li tinxtara, Oppo]izzjoni li tkun soda u fl-istess waqt po]ittiva fis-su;;erimenti tag[ha li mag[hom fil-fatt hawn qbil wiesa’, Oppo]izzjoni bi prijorità li

nkunu kburin li a[na Maltin u mhux jistaqsuna jekk g[andniex /ittadinanza ;enwina inkella mixtrija.

B[as-Sibt, illejla l-Oppo]izzjoni turi dak li l-gvern irid ja[bi U kif wera serjetà u preparazzjoni s-Sibt, illejla wkoll nistennew id-diskors tal-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil fil-Parlament dwar il-budget; diskors li b[al tal-membri tal-Oppo]izzjoni nhar is-Sibt, jikxef dak li l-gvern irid ja[bi.

Serje ta’ ritratti li r/ieva dan il-;urnal juru z-zona [dejn il-Mina tas-Sultan, bejn Bormla u {a]-}abbar. Iz-zona ilha timtela’ bi skart mormi bl-addo//, fosthom skart tal-kostruzzjoni, sufani u b/ejje/ tal-g[amara o[ra, saqqijiet u minn kull xorta ta’ materjal ie[or.

Partit Laburista mimli bil-[abi G[addew tmien xhur u lGvern ta’ Malta tag[na lkoll immexxi minn Joseph Muscat g[adu m[arbat u r-Road Map tieg[u tilifha b[alma tilfuha /erti ministri b[all-Ministru Anton Refalo fuq il-ka] tal-vapur – iwa[[al f’[addie[or biex ma jidhirx ikrah u ;ietu [a]in; u b[allMinistru Evarist Bartolo fuq listipendju li wa[[al f’Toni Brigulglio u b’konsegwenza ta’

dan, l-istess persuna li n[atar mill-Ministru kellu jirre]enja.

Kien hemm ukoll il-ka] ta’ George Vella li ne[[a lil Bedingfield, fejn wara l-Gvern la[qu fl-uffi//ju tieg[u biex ma jintilifx.

Gvern tal-[abi mill-poplu spe/jalment meta ;iet id-delegazzjoni ?ini]a fuq il-power station fejn [add ma ra wi//hom [lief fuq il-gazzetti. Is-serjetà li jg[idu l-verità, spi//at, ibda mill-Prim Ministru u mexxej talPL u spi//a sal-inqas wie[ed. Ilpoplu qieg[ed ji;i mwarrab minn kull informazzjoni xierqa li g[andu d-dritt li jkun jaf.

Partit Laburista li qabel kien jg[id li jekk jitla’ g[andu xog[ol g[al kul[add – issa jidher /ar li ]balja bil-kbir g[ax tella’ /-/ifra tal-qg[ad g[al 7500 ru[. {lief propaganda qarrieqa u tke//ija ta’ nies m’g[amilx, laqwa li l-borma g[ad fadalla nies tal-qalba biex jid[lu fiha.

G. Busuttil In-Naxxar

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizza elettroniku alex.attard@media.link. com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami ppubblika diversi dokumenti b’konnessjoni mat-talba li kienet saret mill-Kunsill tatTarzna biex jit[alla jid[ol f’Malta l-vapur tavaleni ‘Karen B’, fosthom dokument li fih intqal li kieku dan il-vapur kellu jit[alla jid[ol ma kien se jinqala’ ebda nkwiet min-na[a talGeneral Workers’ Union.

Fid-diskussjoni fil-Parlament dwar l-estimi tal-Korporazzjoni Enemalta, il-Ministru Michael Falzon qal li l-Enemalta qed ta[dem b’mod mill-aktar serju u bil-g[aqal u m’g[andux dubju mis-servizz effi/jenti li qed toffri lill-pajji].

Maltempata kbira kienet laqtet lill-g]ejjer Maltin tard filg[axija fil-jum ta’ qabel, u li kka;unat [sarat kbar f’diversi n[awi ta’ Malta.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

10

INTERVISTA

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (74)

Insiru nafu a[jar min a[na Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw lerbg[a u sebg[in parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar ix-xandir u l-bidliet li ;ab mieg[u u temi relatati (it-tielet parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali.

Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, Oliver Friggieri

i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bissa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet.

Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe.mikallef@media.link.com.mt

Joe Mikallef

Imma l-Arti, allura, kif tid[ol f’dan kollu^

Tid[ol l-Arti sewwasew g[aliex ladarba l-[ajja hi hekk, allura lbniedem i[oss il-b]onn li jirrifletti, jimmedita, jieqaf ja[seb, u j[oss bil-qawwa, fis-skiet, dwar dan kollu. Il-qofol ta’ xi t[oss il-qalb huwa inesprimibbli. Kull forma artistika hi fqira wisq biex tag[ti lingwa lill-qalb. Fil-qofol tag[ha lArti tesprimi dan biss.

Imma sadanittant l-artist jg[addi [ajtu jpin;i, jew jonqox statwa, jew jikteb ktieb jew bi//a mu]ika…

E]att, iva. Imsa[[ar u mwe;;a’, [osbien u skantat quddiem dan kollu, il-bnedem i[oss il-[tie;a li jag[ti forma lil dak kollu li huwa j[oss ;ewwa fih.

Dik hi l-Arti, minn ta[]i]a fuq karta sa kwadru famu], minn graffit sa saqaf s[i[ impitter, minn ftit noti ta’ le[en stunat sa kun/ert talisba[ vu/i, minn taqbila sa poe]ija.

Il-valur ta’ opra jew o[ra jvarja, imma lkoll kemm a[na nistg[u n[ossu l-b]onn li nesprimu xi [a;a profonda, misterju]a li n;orru ;ewwa fina.

Allura l-Arti timplika li l-fatt li qeg[din ng[ixu ma huwiex bi]]ejjed^

Il-bniedem (u b[alu wkoll lannimal fis-skiet imwe;;a’ tieg[u) juri l-[in kollu li huwa u jg[ix, dejjem irid i]jed, jixtieq xi [a;a a[jar, isba[ u itwal, u tant twila… li ma tispi//a qatt.

L-Arti kollha, u l-aktar ilpoe]ija u l-mu]ika, huma lespressjoni ta’ xewqa kbira, li forsi hi l-akbar kwalità ta’ kull ma[luq. Kulma nag[mlu kull minuta jindika li a[na nixtiequ xi [a;a, u qeg[din infittxu xi [a;a o[ra.

Jekk kilna ikla tajba, nafu li ftit

Il-qari hu mezz mill-aktar fundamentali fit-tkattir tal-g[erf... naturalment tibqa’ g[a]la kbira ta’ x’kotba persuna tag[]el li taqra

sig[at o[ra se jer;a’ jaqbadna l;u[. Il-[ajja hi mimlija ripetizzjoni, u kull ripetizzjoni, minbarra li tista’ tkun l-a[[ar wa[da, titlob spjegazzjoni daqskemm timplika kontinwazzjoni.

Ilkoll nistaqsu x’inhu l-iskop ta’ dan kollu, u r-ra;uni hi dejjem wa[da: il-[ajja ta’ kuljum turina we[idha li l-iskop jinsab lilhinn mill-[ajja stess. Imma x’inhu dan l-iskop? U fejn u meta? Minnha nnifisha kull ;urnata titlob spjegazzjoni aqwa, ’il fuq u og[la minnha.

Kull [a;a g[andha kaw]a u skop lilhinn u ’l barra minnha stess.

U biex inkomplu fejn [allejna, mela dan ma huwiex bi]]ejjed li ng[ixu… Lill-[ajja rridu nirrakkontawha, inpin;uha, nag[mlu statwa dwarha, inkantawha …

Hekk hu. L-aptiti, l-istinti, lintwizzjonijiet, ir-ra;unamenti li hemm fil-bniedem, fina lkoll, jitolbu xi [a;a o[ra.

L-umanità hi folla ta’ xewqat, f’kull età, f’kull kundizzjoni. Il-[ajja ma hix bi]]ejjed, u l-bniedem ifittex li jo[loq xi [a;a biex jesprimi dan ilb]onn. Huwa jpitter biex jjipprodu/i figura li tixbah lill-figuri ta’ mad-

waru. Il-pittur jikkompeti manNatura.

Il-mu]i/ista jikkomponi biex jiskopri [sejjes, noti, li jesprimu kulma j[oss. Ir-rumanzier jirrakkonta aspetti tal-[ajja u joffri interpretazzjoni tag[hom. Il-poeta jinse; ilversi biex bis-sa[[a tal-kliem u talmetafori u tal-metru u tar-rima jasal sal-punt li juri li l-kelma ma hix [lief [oss tat-tektik tal-qalb.

Mela fl-Arti ninsabu qrib [afna tar-reli;jon...

L-aqwa opri tal-Arti huma mnebb[in mir-reli;jon. Kull

espressjoni artistika hi minnha nnnifisha espressjoni reli;ju]a. Hi ri/erka tas-sens tal-[ajja, u twemmin fil-prin/ipju li d-dinja fiha nnifisha m’g[andhiex sens.

Anki r-reli;jo]ità hekk-imsej[a ‘lajka’ hi reli;ju]a fis-sens dejjaq; hi dell ta’ fidi, ri/erka fiha nnifisha. Fl-isfond ta’ dan kollu hemm il-[sieb ta’ Pascal: min ifittex lil Alla sabu di;à. Fi kliem ie[or, l-Arti u l-Fidi huma varjanti tal-istess b]onn: l-koperta tassens ta’ dinja li f’tant aspetti tag[ha tidher li hi tabil[aqq assurda.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

11

INTERVISTA Kif nistg[u naslu biex naraw din l-assurdità^

{arsa lejn l-a[barijiet dinjija hi bi]]ejjed b[ala bidu.

X’kontribut tat l-Arti Maltija fl-i]vilupp storiku ta’ Malta^

It-tradizzjoni artistika Maltija hi parti mill-esperjenza Ewropea, u l-aktar tal-Italja. Kollox jiftiehem fil-kuntest tar-realtà Mediterranja.

Ir-rabta kulturali bejn Malta u lItalja tul sekli s[a[ tispjega lambjent lokali kollu. G[allinqas mill-epoka Barokka ’l hawn ilwirt artistiku ta’ Malta (pittura, skultura, mu]ika, arkitettura) jirrifletti l-i]vilupp kemm politiku u kemm morali tal-pajji].

Il-qawmien letterarju f’Malta tas-sekli tmintax u dsatax jispjega u jirrifletti l-mixja mg[a;;la talkolonja Maltija lejn il-fidwa kostituzzjonali tag[ha fis-seklu g[oxrin.

L-Arti Maltija tat kontribut li jista’ jin;abar f’dawn it-taqsimiet: (1) espressjoni tan-nazzjonalità storika Maltija; (2) rappre]entazzjoni tas-so/jetà; (3) parte/ipazzjoni fil-kultura tar-re;jun. Kollox juri li Malta qatt ma kienet i]olata.

L-Arti hi espressjoni tal[ajja. Allura g[aliex hi differenti mill-[ajja stess^

L-Arti hi st[arri; tal-[ajja lilhinn mill-qoxra; hi x-ray u mhux ritratt tal-wi// li jidher. Hi l-esperjenza ta’ xi [add li jog[dos salqieg[, u mhux biss jg[um filwi//.

Nie[du rumanz. Fih storja, imma hi storja rakkontata skont aspett, skont punt di vista, bi stil, bi struttura, bi strate;ija li turi li rrumanz huwa lenti mqieg[da fuq il-[ajja biex il-[ajja tiftiehem a[jar.

Lenti tbiddel kollox bla ma tbiddel xejn.

Ji;ifieri l-Arti kollha hija espressjoni tal-intensità li hemm fir-ru[ tal-artist.

Qabel ma hi ktieb jew kwadru jew xog[ol mu]ikali, l-Arti hi esperjenza intensa, qawwija, flg[eluq tar-ru[ tal-artist. Artist hu bniedem li j[oss [afna. Il-[ajja hi bierda, indifferenti, waqt li l-Arti

Hu importanti [afna li t-tfal jiffamiljarizzaw ru[hom mal-kotba minn meta jkunu g[adhom ]g[ar

hi l-oppost. Dan jin[ass l-aktar filka] tal-mu]ika, li hi l-aqwa espressjoni umana.

Fl-esperjenza tieg[ek, liema hi l-forma l-aktar effettiva biex awtur jesprimi ru[u^ Liema lingwa^

L-artist, l-awtur, jg[addi [ajtu jfittex l-a[jar forma. Huwa u jfittex, huwa jsib. Fil-ka] tal-mezz li n[addem jien (il-kelma), nista’ ng[idlek li, aktar ma tikteb, aktar tinduna li l-unika lingwa perfetta u fidila hija s-silenzju. Imma ssilenzju huwa lingwa li titg[allimha u tismag[ha aktar ma tikteb, aktar ma tg[addi snin tikteb.

B[as-sempli/ità, is-silenzju hu r-ri]ultat ta’ pro/ess twil.

L-artist, l-aktar il-kittieb, g[andu jid[ol fil-politika^

Hemm waqtiet stori/i li jitolbu li awtur isemma’ le[nu u jag[ti sehmu b’[ila, b’konsistenza u

ming[ajr ebda interess jew lealtà parti;;jana.

Nemmen fil-lealtà lejn il-partit, u g[alhekk awtur politiku jrid isib it-triq tan-nofs. Je]istu l-awturi parti;jani? Iva, l-istorja letterarja dinjija hi mimlija bihom. Kull sitwazzjoni storika hi differenti.

Min[abba li awtur huwa [assieb, u jg[addi [ajtu jirrifletti u janalizza, allura g[andu dmir aktar minn [addie[or li joffri ssehem intellettwali u sentimentali tieg[u lill-klassi politika. Jista’ jissogra li jiftiehem [a]in, jew sa[ansitra jiftiehem il-kuntrarju, imma dan hu pass li g[andu jag[mlu dejjem.

X’inhi l-esperjenza politika tieg[ek b[ala kittieb^ Awtur jista’ jag[ti s-sehem politiku tieg[u bis-sa[[a ta’ ;eneri differenti. Fil-ka] tieg[i, ktibt bosta artikli fuq il-gazzetti u fir-rivisti, kemm f’Malta u kemm f’pajjji]i barranin, waqt li fl-1986

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Nemmen fil-lealtà lejn il-partit, u g[alhekk awtur politiku jrid isib it-triq tan-nofs. Je]istu l-awturi parti;jani^ Iva, l-istorja letterarja dinjija hi mimlija bihom.

Kull sitwazzjoni storika hi differenti.

[ri;t ir-rumanz ‘Fil-Parlament ma Jikbrux Fjuri’.

U hemm diversi xog[lijiet o[ra li lkoll g[andhom l-iskop li jirrappre]entaw fa]i partikolari fl-istorja politika ta’ Malta. Fuq na[a, hemm il-kitba li tanalizza u toffri interpretazzjoni sottili, tas-sitwazzjoni. Fuq in-na[a l-o[ra hemm il-kitba li tlaqqa’ flimkien il-fiction u r-realtà, b’mod li tasal g[al forma li tillustra s-sens tal-epoka bis-sa[[a ta’ persuna;;i u sitwazzjonijiet.

Dan hu li fittixt li nag[mel firrumanz ‘Fil-Parlament ma Jikbrux Fjuri’.

Ma hix [a;a [afifa li tolqot lill-opinjoni pubblika bi ktieb…

Ma hix, imma hi possibbli. Lesperjenza tieg[i hi li l-poplu Malti, bil-kwiet u ’l bog[od millistorbju tal-mezzi tal-komunikazzjoni, hu poplu li japprezza [afna, u jaf jg[o]] il-ktieb wisq u wisq aktar milli jidher.

Ta[seb li l-poplu Malti jaraha rilevanti lil-letteratura^

Tista’ tkun rilevanti f’]ew; sensi: (1) b[ala espressjoni tattemi e]istenzjali li huma dejjiema, tipi/i tan-natura umana f’kull ]mien u post; (2) b[ala rappre]entazzjoni tar-realtajiet so/jali ta]-]mien li jkun.

Il-Letteratura ma hix Maltija, jew Ingli]a u l-bqija, g[alkemm hi Maltija jew Ingli]a skont fejn u minn min tkun inkitbet. Il-qofol tag[ha huwa uman, universali, permanenti.

Ktieb tajjeb huwa [abib profond li l-utilità tieg[u tista’ tikber ma]-]mien. G[alkemm ninsabu fl-era teknolo;ika, il-ktieb huwa apprezzat ferm minn bosta nies, kemm g[all-g[erf li joffri, kif ukoll g[all-valur tieg[u b[ala o;;ett sabi[, ;entili. Ir-rispett lejn il-ktieb hu sinjal ewlieni tal-livell ta’ /iviltà mil[uq minn poplu.

Fejn ma hemmx il-ktieb hemm il;ungla.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

12

ATTWALITÀ

Esperjenza ta’ missier li jg[id lil bintu bid-Down’s syndrome> “Jien in[obbok g[al dejjem” f’pushchair, kburi biha.

Meta [assu fit bi]]ejjed, re;a’ beda jag[mel il-maratoni u f’kull maratona kien ji;ri b’Paisley f’buggy.

G[ax jemmen li hemm b]onn li jitwassal il-messa;; li tfal bidDown’s syndrome huma tfal li, b[al kull tifel u tifla o[ra, huma prezzju]i, f’kull ;irja Heath jilbes flokk b’messa;; favur il[ajja u dwar id-Down’s syndrome. :era b’kollox fuq it-300 mil f’maratoni ma’ bintu Paisley.

G[andhom kollezzjoni ta’ medalji li Paisley, illum tifla ta’ sitt snin, qag[det tie[u gost turi waqt l-intervista li saret lillfamilja White u “sirna tim,” jg[id Heath.

Ruth Vella thankful2bcatholic@gmail. com Force Pilota fl-Air Amerikana, atleta li dejjem imdorri ji;i l-ewwel, ra;el

mi]]ewwe; lil mara li mag[ha [a grazzja meta kien g[adu daqsxejn ta’ tfajjel, Heath White hu bniedem li [ajtu kollha kienet su//ess wara l-ie[or.

Fl-iskola u l-istudju dejjem kien minn tal-ewwel u fit-ta[ri; g[al pilota, hemm ukoll ;ie lewwel mill-klassi kollha.

Kellu f’mo[[u li jibni familja perfetta, bi tfal perfetti b[alu: ta’ intelli;enza enormi, tfal li ji;u dejjem l-ewwel f’kollox u li [ajjithom tkun, b[al tieg[u, mag[mula minn [afna su//essi.

Erba’ snin wara li ]]ewwe; lil Jennifer, il-koppja kellhom lewwel tarbija tag[hom: tifla li ttnejn kienu j[obbu daqs dawl g[ajnejhom. Sena wara, Jennifer re;g[et [ar;et tqila u minn testijiet li g[amlu, il-koppja saret taf li din it-tarbija, tifla o[ra, kienet se tkun bid-Down’s syndrome.

G[aliex jien^ “Kont ninkwieta x’se ja[sbu u jg[idu n-nies fuqi: pilota malAir Force b’tarbija bid-Down’s syndrome. Kont ninkwieta fuq kif se j[arsu lejja, x’se jg[idu. {assejtni qisni qed immut, qisu

se jkolli tarbija mhix s[iha u

Heath White jg[annaq u jbus lil bintu Paisley li g[andha l-kundizzjoni tad-Down’s syndrome

kont nistaqsi g[aliex jien,” stqarr f’intervista White.

Heath ma setax ja//ettaha din l-a[bar u ried li martu tag[mel abort. “G[amilt kulma stajt biex nipprova n;eg[elha tag[mel abort,” jistqarr kwa]i jibki, “imma hi assolutament ma riditx tag[mlu u ma setg[etx.”

“Ma kiex arroganti jew pasta] mieg[i imma kien distanti [afna, qisu lanqas biss kien hemm. Emozzjonalment ma kienx hemm fil-fatt,” tg[id Jennifer dwar ]ew;ha.

“Kont nib]a’ li jitlaq, li ja[rab u dik kienet tbe]]ag[ni [afna.

Darba kkunsidrajt il-possibbiltà li nabortixxi imma fil-pront NO WAY, NO WAY g[edt lili nnifsi, ma kienx hemm /ans li jien kont se noqtol lit-tarbija tieg[i.

Jien dak il-mument biss ikkunsidrajt l-abort imma Heath xhur s[a[ dam jixtieqni nabortixxi.”

Tarbija perfetta Fis-16 ta’ Marzu

2007, Jennifer White welldet lit-tarbija li b’ebda mod ma riedet tabortixxi. Kienet tarbija l-;miel tag[ha li l-koppja semmew Paisley.

Heath ]ammha f’idu i]da ma [assx xi im[abba tremenda g[aliha. “{assejtni qisni f’mewt flok intir bil-fer[ li kien g[adu kif kelli tarbija,” stqarret Jennifer.

G[al Jennifer imma dan inniket ma damx ma nbidel f’fer[.

“Kif ]ammejtha u bdiet tixrob, dak il-mument irrealizzajt li din kienet tarbija perfetta u li kollox kien se jkun sew g[alina.”

F’ritratt li ttie[ed tag[ha ]]omm lil Paisley, g[ajnejn Jennifer jixeg[lu bil-fer[.

u tfaqqa’ d-da[k. Bdiet timbuttah b’saqajha kif spiss jag[mlu t-tfal meta tg[arraxhom u tipprova ddur biex ma jkunx jista’ jg[arraxha i]jed.

Kien mument li fih g[arraf li bintu kienet b[al kull tarbija o[ra: [elwa, jixirqilha lim[abba u fuq kollox, tassew perfetta.

“Din binti!” jistqarr li rrealizza dak il-mument, fil-pront i[ossu kburi u prottettiv tat-tarbija /kejkna tieg[u.

Kburi b’bintu

Mhux i]jed mbe]]a’ minn dak li setg[u jg[idu n-nies fuqu imma kburi b’bintu, Heath li wara t-twelid ta’ Paisley kien waqaf jo[ro; ji;ri, idde//ieda li kien se jer;a’ jibda ji;ri. Kien se jag[mel dan b’differenza. Flok wa[du kien se jmur ji;ri b’bintu f’pushchair. Ta’ kuljum kien jo[ro; ji;ri, b’Paisley

In[obbok g[al dejjem Heath lil Paisley, g[al meta tikber, kitbilha ittra u fiha stqarr li fil-bidu ma setax ja//etta la[bar li kienet se tkun Down’s syndrome u li b’ri]ultat ta’ hekk

kien ipprova j;ieg[el lil martu tag[mel abort.

Hu jifhem li dan hu kliem li jista’ jwe;;ag[ha imma jg[id ukoll li din hi l-verità u li hu kien xtaq hekk g[ax ma kienx g[adu jafha. Issa li jafha, Heath i[obbha, jixtiqilha l-a[jar u huwa prottettiv [afna tag[ha, jiddispja/ih immens li kien ipprova j;ieg[el lil martu tabortiha.

“Qabel twelidt kont ninkwieta dwar ir-rifless tad-di]abbiltà tieg[ek fuqi,” kitbilha fl-ittra.

“Illum imma meta n[ares lejk nara li inti dawl fid-dlam u xi privile;; g[alija li jien missierek!” kompla jiktbilha.

L-ittra temmha bi fra]i qasira imma ferm qawwija: “In[obbok g[al dejjem, il-papà.”

Din binti!

Heath White kburi b’bintu u ta’ kuljum jo[ro;ha dawra bil-pram u ji//ajta mag[ha

G[al xhur s[a[, minkejja li kien pre]enti u li kien qed jag[mel [iltu biex i[obb lit-tarbija l-;dida tag[hom, Heath baqa’ ma jistax ja//ettaha u j[obbha kif xtaq. Jum wie[ed, Heath esperjenza mument li biddel dan kollu.

Waqt li kienet minduda fuq issodda, Heath g[arrax lil bintu u b’reazzjoni, Paisley bdiet tid[ak

Mument ie[or intimu ta’ Heath White jg[annaq lil bintu

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

}ew; vapuri li tkaxkru l-art f’Tacloban mill-qilla tat-Tifun Haiyan wara li qanqal ri[ li la[aq il-qawwa ta’ 300 kilometru fis-sieg[a. (ritratt EPA)

Pajji] mifni minn tifun IL-FILIPPINI

Fil-Filippini qed isir [idma bla ra]an biex ting[ata g[ajnuna lil dawk iz-zoni effettwati l-ag[ar mit-Tifun Haiyan, wa[da mill-ag[ar maltempati li qatt laqtu l-pajji].

Hu stmat li dan il-maltemp, li f’mumenti qanqal ri[ li la[aq qawwa ta’ 300 kilometru fissieg[a, [alla mal-10,000 persuna mejta u mijiet ta’ eluf bla dar.

L-ag[ar li ntlaqtet kienet ilbelt ta’ Tacloban fejn djar, skejjel u sa[ansitra l-ajruport nqerdu. Hemm ukoll [afna bliet ]g[ar u ir[ula li spi//aw i]olati u g[add m’hemmx informazzjoni dwar is-sitwazzjoni.

Fil-Filippini, it-tifun [alla

[erba tul medda art twila 600 kilometru. L-ag[ar li ntlaqtet kienet il-provin/ja ta’ Leyte partikolarment il-kapitali Tacloban. F’Tacloban, is-sitwazzjoni kienet deskritta b[ala wa[da imwieg[ra [afna, binnies jiddispraw min[abba nnuqqas ta’ ilma u ikel apparti li hemm [afna serq u vjolenza fittoroq.

Il-President Filippin Benigno Aquino ordna lil 300 membru tal-forzi tas-sigurta biex imorru lejn Tacloban biex ig[inu flordni u Mar Roxas, il-Ministru tal-Intern, qal li l-kobor tal[idma umanitarja kienet wa[da tremendament kbira.

Il-maltemp issa hu riesaq lejn

il-Vjetnam fejn mijiet ta’ eluf ta’ nies qed ikunu evakwati u lawtoritajiet qed illestu g[al kull eventwalita. Il-maltemp mistenni jmiss l-art fil-Vjetnam mas-seb[ tat-Tnejn i]da aktarx [afna mill-qilla tal-maltemp tkun battiet.

Ilbiera[ il-Papa Fran;isku g[amel appell biex tintbag[at l-g[ajnuna lejn il-Filippini.

Sadattant fit-Tajwan, mew; ikkaw]ati mit-tifun ikkaw]a lmewt ta’ tmien persuni li tkaxkru mill-ilmijiet.

Hemm ukoll sitt persuni o[ra li kienu abbord bastiment talmerkanzija li kienu rapportati neqsin barra l-g]ira ?ini]a ta’ Hainan.

Ritratt bis-satellita mill-Japan Metrological Agency juri t-Tifun Haiyan wara li g[adda minn fuq il-Filippini dirett lejn il-Vjetnam.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Salvati 176 immigrant L-ITALJA

Il-forzi tas-sigurta Taljani salvaw 176 immigrant, li fosthom kien hemm 11-il mara li tlieta minnhom huma tqal, wara intervet fuq lan/a tas-sajd madwar 500 kilometru minn Capo Passero, fin-Nofsinharnet ta’ Sqallija.

L-immigranti kienu kollha Sirjani u abbord l-lan/a nstabu wkoll 16-il persuna li hu ma[sub organizzaw il-vja;;. Fil-grupp kien hemm ukoll disg[at itfal li fosthom kien hemm tifel b’disabbilta.

Il-grupp issa jinsab fuq il-bastiment tal-gwerra Taljan San Marco li jinsab fi triqtu lura lItalja.

Ftit wara li tne[[ew in-nies minn abbord il-lan/a, din g[erqet min[abba l-kundizzjoni [a]ina tag[ha.

IL-:APPUN> Il-parata mag[rufa b[ala Colors of Christmas waqt l-inawgurazzjoni g[all-pubbliku tat-Tokyo DisneySea f’Urayasu qrib Tokjo. Il-kumpanija Disney b[alissa qed ti//elebra t-30 anniversarju mill-ftu[ ta’ Disneyland fil-kapitali :appuni]a b’sensiela ta’ attivitajiet. (ritratt EPA)

Ter;a’ tinfeta[ il-polemika dwar il-qtil ta’ Kennedy L-ISTATI UNITI

Hekk kif l-Istati Uniti qed tlesti biex tfakkar il-50 anniversarju mill-qtil tal-President John F. Kennedy, re;g[et fe;;et ilpolemika jekk Lee Harvey Oswald kienx wa[du meta sparalu f’Dallas fit-22 ta’ Novembru tal-1963.

Issa l-infermjiera li kienet parti minn dawk li ppruvaw ssalvaw [ajtu qed isostni li fil-katavru kienu sabulu balla li ma kienitx simili g[all o[rajn.

Phyllis Hall, li kellha 28 sena meta kien assassinat Kennedy, qalet li kienet intbag[tet biex tg[in issalva l-[ajja ta’ Kennedy minn a;ent tas-servizzi sigrieti.

Hi qalet li f’rasu kellu balla li ma kienitx b[all-o[rajn u din

malajr tne[[iet u qatt ma re;g[et rata. Hi qalet li din ilballa ma kienet tixba[ xejn ilballal l-o[ra li imbag[ad kienu ntwerew b[ala evidenza flinvestigazzjonijiet fil-qtil talPresident.

Hi qalet li din il-balla misterju]a kienet instabet fil-parti ta’ ;ismu bejn widnej[ u spaltu u ma kienet turi ebda sinjal li kienet tg[af;et mal-impatt.

Hi qalet li anki d-daqs tag[ha kienet differenti mill-bqija talballal.

Hall, li kellha sitt snin esperjenza warajha meta se[[ il-qtil ta’ Kennedy, qalet li hi n]ertat lisptar dak il-[in meta dda[[al Kennedy, peress li kienet marret i]]ur kollega.

F’intervista ma’ The Sunday Mirror, hi rrakkontat ukoll ilmument li dda[[al l-katavru ta’ Kennedy u kif martu Jackie Kennedy kienet ta[t xokk b’dak li kien ;ara.

Hall qalet li wara 43 minuta li ntilfet il-battalja biex issalvawlu [ajtu, hi flimkien mat-tobba u infermjiera l-o[ra li kienu qed jippruvaw issalvawlu [ajtu, marru jag[tu l-kondoljan]i lillFirst Lady imma din lanqas kienet taf x’kien qed ji;ri min[abba x-xokk li kellha fuqha.

Hi qalet li temmen li Oswald ma kienx wa[du u rigward il-qtil ta’ Kennedy hemm [afna li g[adu mistur.

Ma’ Hall jipprova ssalva l-

[ajja ta’ Kennedy kien hemm it-Tabib Kenneth Salyer, li fi ktieb dwar [ajtu li g[adu kemm [are;, A Life That Matters, hu ma jsemmi xejn dwar il-balla li ssostni li rat Hall, Hu jg[id li Kennedy kien liebes brace madwar qaddu min[abba l-feriti li sofra matul it-Tieni Gwerra Dinija. Hu jemmen li kien aktar min[abba dan il-brace li hu ma setg[ax jitg[awwe; biex jevita l-ballal l-o[ra li laqtu[ u aktarx kieku kien issalva.

Kemm hu kif ukoll Hall u nies o[ra li kienu fis-sala fejn kien operat Kennedy stqarru kemm Jackie Kennedy dejjem ]ammet il-kontroll tag[ha nnfusha u ma kienitx qed tibki jew isterika.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Misteru dwar vapur mimli armi IL-GRE?JA

Hemm suspetti li vapur li kien inter/etta f’ib[ra Griegi u li kien mimli armi seta’ kien dirett lejn il-Libja.

Abbord il-MV Nour M instabu mal-20,000 arma tat-tip Kalashnikov kif ukoll ammont kbir ta’ munizzjoni u splussiv.

Il-vapur, li kien qed itajjar bandiera ta’ Sierra Leone kien eskortat lejn il-port tal-g]ira ta’ Rodi wara li kien inter/ettat il:img[a. Wara s-sejba tal-armi, il-kaptan Tork u s-seba’ membri tal-ekwipa;; kienu arrestati.

Il-vapur kien telaq mill-port ta’ Mykolaiv fl-Ukrajna, apparentament dirett lejn ilLibja. Bejn it-30 ta’ Ottubru u t3 ta’ Novembru, il-vapur ankra barra Istanbul. Jidher li apparti lport ta’ Tripli, il-vapur kellu jkollu jid[ol fil-port ta’ Iskenderun fit-Turkija u Tartus fis-Sirja.

L-INDONE}JA> Nies fir-ra[al ta’ Kuta Gugung i[arsu lejn l-i]broff tal-vulkan Sinabung, li wassal biex kwa]i 2,000 persuna li jg[ixu fil-qrib ji;u evakwati. }broff li waddab du[[an sa g[oli ta’ 3,000 metru. (ritratt EPA)

Sitwazzjoni in/erta [afna IL-LIBJA

Hemm in/ertezza kbira dwar issitwazzjoni fil-Libja wara l-;lied qalil li kien hemm fil-kapitali Tripli u t-tieni l-akbar belt filpajji], Benga]i f’dawn l-a[[ar ;ranet.

F’Benga]i, ir;iel armati qatlu ]ew; pulizija ;urnata wara li lmilitar qal li se jer;a’ j;ib l-ordni.

Is-sigurta f’Benga]i, belt importanti fl-infrastruttura ta]-]ejt Libjana, marret il-ba[ar f’dawn la[[ar xhur. Nhar il-:img[a, ittmexxija tal-Armata Libjana qalu li ma kienux se jittolleraw aktar issitwazzjoni f’Benga]i u bdew jintbag[tu t-truppi spe/jali.

Imma s-Sibt filg[axija, nqatlu ]ew; pulizija li kienu fuq ronda ta’ g[assa.

{afna pajji]i barranin g[alqu rrappre]entan]a diplomatika tag[hom f’Benga]i wara sensiela ta’ attentati u xi linji ta’ ajru sa[ansitra waqfu t-titjiriet lejn din il-belt ta’ miljun persuna Sadattant f’Derna, belt fil-Lvant ta’ Benga]i, il-kap tal-qorti talbelt inqatel wara li splodiet bomba ta[t il-karrozza tieg[u hekk kif telaq mid-dar.

L-istabbilta f’din il-parti talLibja hi importanti peress li 60 filmija tal-produzzjoni ta]-]ejt ;ejja minn din iz-zona.

Hemm t[assib l-instabbilta f’Benga]i se tinfirex lejn il-kapitali Tripli. Fil-;img[a li g[addiet fil-kapitali Libjana kien hemm lag[ar ;lied g[al [afna xhur bejn

gruppi ta’ militanti avversarji.

Protesti u strajks dwar pagi u drittijiet politi/i g[alqu [afna mill-produzzjoni ta]-]ejt fil-Libja u qed i//a[[ad il-Gvern mis-sors ewlienit a’ d[ul.

Il-;lied li kien hemm fi Tripli fi tmiem il-;img[a wassal biex Emma Bonino, il-Ministru talAffarijiet Barranin Taljan, tiddeskrivi s-sitwazzjoni fil-Libja b[ala wa[da li fuqha ntilef kull kontroll.

Hi qalet li s-sitwazzjoni tant hi [a]ina fil-pajji] li l-kumpannija tal-ener;ija Taljana, ENI, qed t[edded li tg[alaq il-bjar ta]-]ejt.

L-ENI hi l-akbar s[ab talkumpannija nazzjonali ta]-]ejt Libjan, in-National Oil Comapny.

Bojkott tas-summit tal-Commonwealth L-INDJA

Il-Prim Ministru Indjan Manmohan Singh [abbar li ma kienx se jattendi s-summit talCommonwealth li se jsir ftit ;ranet o[ra fi Sri Lanka. Dan bi protesta g[al-mod kif il-Gvern tal-pajji] jistma’ d-drittijiet talbniedem.

Pass simili di;a t[abbar li kien se jsir minn Stephen Harper, ilPrim Ministru Kanadi] rigward is-summit tal-15 ta’ Novembru.

L-amministrazzjoni talCommonwealth kienet mira ta’ [afna kritika g[aliex g[a]let li ssummit, mag[ruf b[ala lCommonwealth Heads of

Government Meeting (CHOGM), isir f’dan il-pajji] partikolarment g[aliex il-Gvern ta’ Sri Lanka qatt ma ta rendikont g[all-eluf ta’ nies li g[ebu fil-gwerra /ivili li ntemmet fl-2009.

Barrmainhekk, [afna pajji]i tal-Commonwealth qed jag[mlu pressjoni fuq Sri Lanka biex ittejjeb is-sitwazzjoni rigward iddrittijiet tal-bniedem. Dan peress li l-a;ir tal-awtoritajiet ta’ Sri Lanka qed imur kontra l-istess Charter tal-Commonwealth fejn anki ]died it-tra]]in tal-liberta reli;ju]a fil-pajji].

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ansjeta g[all-impatt ta’ satellita L-EWROPA

Hemm stennija u ansjeta g[all-in]ul lura fid-dinja ta’ satellita Ewropeja, il-GOCE Gravity Field and Steady -State Ocean Ciruclation Explorer.

Filwaqt li parti kbira ta’ din issatellita, li ti]en tunellata, mistennija tinqered mal-impatt malatmosfera, bejn il-lejl tal-{add u t -Tnejn, madwar 40 bi//a missatellita mistennija jin]lu lejn id-dinja imma fejn mhux mag[ruf. L-itqal minn dawn ilb/ejje/ mistennija ji]nu madwar 200 kilogramma.

Fejn se jsir l-impatt mhux mag[ruf u fost il-partijiet taddinja li tista’ tolqot hemm lItalja min[abba l-orbita li tinsab fiha b[alissa.

Rune Floberghagen, responsabbli mill-missjoni ta’ GOCE, qal li hu diffi/li li wie[ed ibassar

fejn se jsir l-impatt u b[alissa ssatellita kienet qed ittir barra mill-atmosfera qiesa ajruplan bla makni.

Is-satellita kienet ilha erba’ snin fl-ispazju fuq missjoni biex tfassal mappa tal-gravita taddinja. L-European Space Agency (ESA) kienet bag[tet din is-satellita, li tiswa madwar 500 miljun ewro, fl-ispazju fl2009 fuq missjoni ta’ sentejn, imma peress li l-fuel li kien hemm abbord in[araq b’rata anqas milli kien ippjanat, ilGOCE damet f’orbita g[al sentejn aktar, iddur id-dinja kull 88 minuta.

Matul il-;urnata talbiera[ kien hemm rapporti konfli;enti dwar jekk b/ejje/ tas-satellita kienux setg[u jolqtu l-Italja.

Il-Protezzjoni ?ivili Taljana

qalet li hemm tliet possibbilitajiet meta b/ejje/ tas-satellita jistg[u jin]lu fl-Italja. Dawn huma bejn it-8.26 u 9.06 am tal{add fiz-zoni ta’ Valle d’Aosta, Piemonte, Liguria, Lombardia, Veneto, Trentino, Alto Adige, Emilia-Romagna, Toscana u Sardenja; bejn is-7.44 u t-8.24 pm tal-{add fiz-zoni ta’ Valle d’Aosta, Piemonte, Liguria u Sardenja u t-Tnejn bejn is-7.48 am u t-8.28 am i]da fejn ma jistg[ax ikun identifikat g[alissa.

Il-Protezzjoni ?ivili Taljana qalet li hu diffi/li li parti missatellita twassal biex bini jikkrolla g[alkemm [sara ssir.

Skont l-astronomi, i/-/ans li persuna tintlaqat minn parti ta’ satellita huma 250,000 anqas ta’ dawk li wie[ed jirba[ lotterija.

IR-RUSSJA> Gabriela Isler, Miss Vene]wela u li s-Sibt filg[axija reb[et it-titlu ta’ Miss Universe, tidher libsa malja partikolari f’lukanda f’Moska wara li reb[et it-titlu. Din il-malja hi dik ma[grufa b[ala l-Yamamay Million, malja tal-g[awm li tiswa’ miljun dollaru u g[andha 900 [a;ra pre]ju]a g[all-valur ta’ 200 karat, mi]muma minn [ajta ta’ deheb abjad. (ritratt EPA)

Tipprova tbieg[ tarbija f’ajruport IT-TURKIJA

Mara kienet arrestata wara li nqabdet fl-ajruport ta’ Istanbul tipprova tbieg[ tarbija g[al madwar 300 ewro.

Il-mara, identifikata biss b[ala Dinara A. ta’ 22 sena, intlem[et tasal l-ajruport ma’ mara o[ra, li kenet ommha. Dinara kellha baskett li fih kien hemm it-tarbija. Jidher li l-omm konvin/it koppja Torka li tg[ix il-:ermanja biex tixtri t-tarbija g[al madwar 300 ewro.

Fil-filmati mill-cameras tassigurta tal-ajruport, hi imbag[ad

tidher die[la fit-toilets bil-baskett u to[ro; ming[ajru.

Mumenti wara, mara o[ra, to[ro; bl-istess baskett. Ftit wara l-mara tirrealizza li ma tistg[ax tivja;;a bit-tarbija g[aliex m’g[andix id-dokumentazzjoni me[tie;a u g[alhekk tmur fuq uffi/jal tas-sigurta u tg[idlu li sabet il-baskett bit-tarbija li g[andha erba’ xhur.

L-omm kienet identitkata u arrestata u flimkien mat-tarbija, it-tlieta kienu deportati lura lejn art twelidhom fit-Turkmenistan.

Id-Devel Sixteen li hi karozza mibnija f’Dubaj u li hu allegat li g[andha qawwa ta’ 5,000 horsepower u til[aq 0-60 mil fis-sieg[a f’1.8 sekonda waqtid-Dubai International Auto Show. (ritratt> EPA)

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

17

KONSUMATUR

Problemi komuni meta jinxtraw il-[wejje; Minbarra l-ikel, ix-xiri ta’ [wejje;, i]-]raben, u l-a//essorji, huma kklassifikati b[ala laktar xiri komuni li l-konsumaturi jag[mlu.

Spe/jalment a[na n-nisa, kull sku]a hija tajba biex nonfqu lflus fuq il-[wejje;. Xi drabi lisku]a tkun g[aliex ikun ]mien is-sales u g[aldaqstant inkunu nixtiequ niffrankaw il-flus. {afna drabi qabel ma nixtru xi [wejje; ;odda, induru diversi [wienet biex inqabblu u nippruvaw il-[wejje; g[and ilbejjieg[.

Xi drabi, l-affarijiet li nixtru jkunu difettu]i. Xi drittijiet legali g[andna f’dawn is-sitwazzjonijiet? Xi prekawzjonijiet nistg[u nie[du biex nevitaw ilproblemi?

Id-dritt g[ar-rimedju Meta jer;a’ jibdielna millo;;etti li nkunu xtrajna, g[aliex inkunu g[amilna de/i]joni ta’ xiri [a]ina, il-li;i ma tag[tiniex id-dritt li nitolbu xi forma ta’ rimedju ming[and il-bejjieg[.

F’sitwazzjoni b[al din huma lkundizzjonijiet tar-ritorn talbejjieg[ li japplikaw.

Avolja l-ma;;or parti tal-

bejjieg[a ma jag[tuniex flusna lura meta jer;a’ jibdielna, xorta wa[da ja//ettaw li jibdlulna lo;;ett jew li jag[tuna credit note. Huwa fl-interess tag[na li nistaqsu lil tal-[anut dwar ilkundizzjonijiet ta’ ritorn qabel ma nixtru.

Jista’, pere]empju, ikun hemm limitu ta’ ]mien sakemm nistg[u nirritornaw l-o;;ett li ma rridux.

Hemm min jimponi l-kundizzjoni li bdil jista’ jsir imma ma joffrix credit note jew flus lura.

Fil-ma;;or parti tal-ka]i ni;u mitluba nippre]entaw l-ir/evuta b[ala prova ta’ xiri biex inkunu nistg[u nwettqu l-bdil.

O;;etti ritornati

Kif ukoll ikollna r-responsabbiltà li ma naqtg[ux it-tikketta minn mal-o;;ett jew li n]ommu l-packaging ori;inali. Tajjeb ukoll li n]ommu f’mo[[na li /ertu tipi ta’ prodotti ma jkunux jistg[u ji;u ritornati.

B[al, pere]empju, [wejje; ta’ ta[t u /ertu ;ojjellerija. Dan kollu g[andna ni//ekkjawh qabel ma n[allsu. {afna drabi dawn il-kundizzjonijiet ji;u

Xi drabi, l-affarijiet li nixtru jkunu difettu]i. Xi drittijiet legali g[andna f’dawn is-sitwazzjonijiet^ Xi prekawzjonijiet nistg[u nie[du biex nevitaw il-problemi^

spjegati lilna mill-kaxxiera u jkunu stampati fuq l-ir/evuta.

Jekk se nixtru xi [wejje; jew xi a//essorji b[ala rigal, g[andna nistaqsu g[al gift receipt. Permezz ta’ din it-tip ta’ r/evuta min jir/ievi r-rigal ikun jista’ jirritorna l-o;;ett ming[ajr ma joqg[od jg[idilna u ming[ajr kumplikazzjonijiet ]ejda.

Importanti li fuq din it-tip ta’ r/evuta jkun hemm ukoll imni]]la l-kundizzjonijiet tarritorn.

Difett mo[bi

Sitwazzjoni li nistg[u nsibu ru[na fiha hi li l-[wejje; li nixtru wara xi ]mien jo[or;ilhom xi difett mo[bi jew ma jkunux adattati g[all-u]u li suppost jag[mlu. Bil-li;i l-prodotti li nixtru g[andhom ikunu skont ilftehim tax-xiri u f’ka] ta’ difett mo[bi, b[ala konsumaturi g[andna dritt nitolbu rimedju ming[and il-bejjieg[.

Jekk, pere]empju, ;akketta tkun deskritta li hi mag[mula minn materjal partikolari, b[all-

Bil-li;i l-prodotti li nixtru g[andhom ikunu skont il-ftehim tax-xiri u f’ka] ta’ difett mo[bi, b[ala konsumaturi g[andna dritt nitolbu rimedju ming[and il-bejjieg[

;ilda, din g[andha tkun hekk inkella tkun meqjusa li mhijiex skont il-ftehim tax-xiri.

B[ala rimedji l-li;i tal-konsumatur tag[tina d-dritt li nitolbu tiswija jew bdil. Meta dawn i]-]ew; rimedji jew ma jkunux possibbli jew ikunu ser jo[olqulna inkonvenjent sinifikanti, imbag[ad g[andna dritt nitolbu parti mill-flus jew il-flus kollha lura.

Meta legalment ikollna dritt g[al wie[ed minn dawn irrimedji, l-ebda policy talkumpanija ma’ tista tnaqqsilna jew tne[[ilna d-drittijiet legali tag[na. Barra minn hekk, g[andna niftakkru li d-drittijiet legali tag[na japplikaw bl-istess mod anke waqt ]minijiet ta’ sales.

B[ala konsumaturi m’g[andniex dritt nilmentaw fuq difetti li konna infurmati dwarhom waqt ix-xiri jew li stajna nindunaw bihom hekk kif qed ni//ekkjaw il-prodott qabel nixtruh.

F’sitwazzjoni fejn bejjieg[ jipprova j/a[[adna mid-drittijiet legali tag[na, g[aliex ma ja//ettax li jag[tina rimedju li a[na intitolati g[alih, nistg[u nitolbu l-assistenza tal-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumtur billi nirre;istraw l-ilment tag[na ma’ dan l-Uffi//ju.

L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 8007 4400 jew innumru tat-telefon 2395 2000.

(Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur.)

Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

18

ARTI

Arti ta’ pa/enzja u reqqa bil-qxur tal-bajd tat-tjur F’pajji]na niltaqg[u ma’ g[add ;mielu ta’ artisti tassew bravi li kapa/i jag[mlu isem sabi[ mhux biss g[alihom, imma anki g[al pajji]na.

U l-o;;etti li l-artisti ju]aw biex jesprimu l-[sibijiet tag[hom fit-talent partikulari li jkollhom [afna drabi jvarjaw g[all-a[[ar skont il-gosti tal-istess artisti.

Dan l-a[[ar iltqajt ma’ artista li t-talent artistiku tag[ha – wie[ed mill-aktar meravilju]i – hu proprju dak li tag[mel o;;etti artisti/i permezz tal-qxur tal-bajd tat-tjur.

Bajd li jvarja fid-daqs skont ittajra li tbidu. Tajr ]g[ir ibid bajd ]g[ir u allura joffri lil din l-artista /erti limitazzjonijiet biex tesprimi t-talent artistiku tag[ha, imma hawn tajr kbir li jbid tajr imdaqqas u allura din l-artista tista’ timra[ fil-[sibijiet tag[ha.

Qed nitkellem dwar Candice Fava, Maltija mwielda Sydney, lAwstralja, li tispe/jalizza f’dik li hi mag[rufa b[ala egg art.

Candice Fava issa ilha aktar minn tmintax-il sena tipprattika larti billi tu]a l-qxur tal-bajd. Hi bdiet din l-arti meta kienet g[adha l-Awstralja fejn il-;enituri tag[ha kellhom razzett tattjur.

Ta’ tifla inno/enti li kienet, darba minnhom staqsiet lil wa[da mill-klijenti tal-;enituri tag[ha, x’kienet tag[mel bil-kwantità ta’ bajd tal-wi]] li din kienet tixtri.

Din il-mara tbissmet u qaltilha li meta ter;a’ tmur, turiha.

Din il-mara ]ammet kelmitha u l-ewwel darba li re;g[et marret tixtri ming[andhom, [adet rigal lil Candice Fava: jewellery box ma[duma minn bajda tal-wi]] mir-razzett tag[hom stess.

Minn dakinhar Candice Fava

Candice Fava flimkien ma’ xog[lijiet mag[mulin minnha stess

tista’ tg[id li ffissat fl-egg art u bdiet tara kif tesperimenta billi tbattal il-bajd ming[ajr ma tkissirhom, kif taqtag[hom f’forom differenti u kif i]]ejjinhom. Kienet anke tag[mel stands hi stess.

Sal-lum il-;urnata, Candice Fava g[adha g[addejja b’dan ixxog[ol, li tg[allmitu wa[edha.

Kotba, l-internet u kuntatt ma’ artisti o[ra barranin huma lmezzi kif Candice Fava kontinwament tkompli titg[allem. Hi determinata li tibqa’ titg[allem, tfassal disinji ;odda u tintrodu/i din it-tip ta’ arti lil nies o[ra dilettanti tal-arti u l-crafts.

Candice [admet [afna pro;etti differenti u g[allmet diversi nies.

Hi ta’ spiss tie[u sehem f’esebizzjonijiet u x-xog[ol tag[ha deher f’diversi programmi tattelevi]joni, kif ukoll fuq

f’gazzetti u f’rivisti.

Dan l-a[[ar kien hemm ukoll artiklu fuq Candice Fava u xxog[ol tag[ha fir-rivista International Egg Art Guild li hi g[aqda dinjija tal-artisti li ja[dmu bil-qxur tal-bajd.

Fl-2011 u fl-2012, ]ew; xog[lijiet ta’ Candice Fava Honoured Malta in Time u Malta Marittima [adu premijiet filkompetizzjoni ‘Premju f’:ie[ lArti;janat’.

Fl-2012, Candice Fava [adet ukoll l-ewwel premju fil-kategorija tal-Craft Initiatives filkompetizzjoni ‘Premju f’:ie[ lArti;janat’, g[ax-xoghol tag[ha fit-tag[lim tal-egg art.

Fost l-isba[ karatteristi/i talegg art hemm il-possibbiltà ming[ajr limitu tal-affarijiet li jistg[u jsiru b’sempli/i qoxra ta’ bajda.

Il-kreattività, l-

Ix-xog[ol artistiku ‘Malta Marittima’ li rebba[ unur presti;ju] lil Candice Fava

imma;inazzjoni u l-pa/enzja huma importanti g[al dan ixxog[ol.

Imma wie[ed ma jridx jinsa lkapa/ità u l-esperjenza li ji;u bi]-]mien u l-prattika. Ilpa/enzja biss mhix bi]]ejjed. {a;a o[ra li tkompli tag[mel dan ix-xog[ol sabi[ hi l-possibbiltà li t[allat arti u kapa/itajiet differenti f’bi//a xog[ol wa[da.

Il-kreazzjonijiet ta’ Candice Fava fil-fatt jinkludu ta[lita ta’ xog[ol ta’ arran;amenti tal-fjuri, ganutell, skultura, tpin;ija u tinqix.

L-aktar xog[ol li Candice Fava tag[mel bil-qalb hu dak li g[andu x’jaqsam mat-ti;ijiet, spe/jalment bi//iet li jintu]aw biex i]ejnu l-kejk tal-g[arajjes u li

jservu b[ala souveniers. Xog[ol ie[or li t[obb tag[mel [afna hu dak relatat mat-trabi u anke malistejjer tat-tfal.

Wa[da mill-problemi li ltaqg[et mag[hom Candice Fava mindu ;iet Malta kienet biex issib il-materjal biex ta[dem u tikkrea pro;etti ;odda. Kien g[alhekk li fl-2009 Candice Fava dde/idiet li taqta’ xewqa ta’ tfulitha u tifta[ [anut spe/jalizzat fl-egg art bl-isem New EGGsperience.

Kif jg[id l-isem tal-[anut, hu liskop ta’ Candice Fava li tag[ti esperjenza ;dida u differenti liddilettanti tal-arti billi to[loq arti permezz ta’ materjal differenti minn tas-soltu.

}ew; xog[lijiet artisti/i mill-isba[ ma[dumin mill-artista Candice Fava li b’pa/enzja kbira tesprimi t-talenti tag[ha permezz tal-arti fil-qxur tal-bajd

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

19

TV # RADJU

Fil-qosor

Karozza sportiva u lussu]a

.net – NET Television, 18>05

Wheelspin – NET Television, 22>30

Edizzjoni spe/jali, itwal mis-soltu, fl-okka]joni tattwe;iba ta’ Simon Busuttil, ilKap tal-Oppo]izzjoni, g[addiskors tal-ba;it li tressaq filParlament ;img[a ilu.

Fl-edizzjoni tal-lum ta’ dan ilprogramm flimkien ma’ Fleur Balzan u Pierre Vella, naraw dwar il-pre]entazzjoni tal-karoz-

Min[abba f’hekk NET News g[al-lum se jkun g[all[abta tat-20:30.

Minbarra d-diskors dirett se ssir ukoll anali]i ta’ dak li jintqal.

za sportiva u lussu]a Porsche 911 Turbo (fir-ritratt hawn ta[t).

Naraw test drive fit-toroq Maltin ta’ karozza o[ra sportiva,

il-BMW 4 series Coupe.

Ikun hemm ukoll aktar millFiera tal-karozzi li saret aktar kmieni din is-sena fi Frankfurt.

Eyes Wide Shut – Iris, 21>00 Film drammatiku tal-1999 twil 154 minuta li g[andu b[ala atturi ewlenin lil Tom Cruise (fir-ritratt) u lil Nicole Kidman, li hu fil-fatt l-a[[ar film tar-re;ista mag[ruf Stanley Kubrick.

L-istorja hi ambjentata New York fejn naraw koppja mi]]ew;a li tg[addi minn kri]i. Il-mara ta’ tabib tg[id lil ]ew;ha dwar il-fantasiji sesswali tag[ha ma’ r;iel o[ra.

Din il-[a;a t[arbat sew lil ]ew;ha tant li jispi//a jid[ol f’affarijiet li qatt ma kellu jmiss mag[hom…

Thriller Delitto perfetto (Perfect Murder) – Canale 5, 23>30 Film thriller Amerikan li n[adem fl-1998 b’re;ijka ta’ Andrew Davis u li g[andu fost latturi ewlenin lil Michael Douglas, Gwyneth Paltrow u Viggo Mortensen. Dan hu remake ta’ film li kien tana Alfred Hitchcock dwar dak li jag[mel ra;el meta jiskopri li martu g[andha [abib.

Il-mara ta’ min tkun^ Accordo – NET Television, 15>30 Mhux l-ewwel darba li persuna tkun tixtieq tirran;a d-dar fekjm tg[ix i]da ma tkunx taf mnejn g[andha tibda. L-esperti li jkunu pre]enti f’dan

il-programm jg[inuk biex ma jkollokx din il-problema.

Il-programm ikollu wkoll taqsimiet dwar is-sbu[ija tal-persuna.

Sibtilfidi – NET Television, 17>00 Fi ]mien Kristu kien hemm lu]anza li jekk imut it-tifel il-kbir minn familja b’numru ta’ a[wa subien, dik li kienet martu ssir ilmara ta’ [uh li ji;i warajh. Is-

Sadu/ej staqsew lil :esù, wara li jmutu kollha u tmut anki l-mara, fil-;enna, il-mara ta’ min tkun?

Din hi s-su;;ett ewlieni talVan;elu li nqara fi tmiem il-

;img[a li g[addiet. Naraw x’relevanza, jekk g[andu, dan kollu g[all-[ajja tal-lum.

Tippre]enta Massimiliana De Martino.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

20

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r)

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:00 - Minnie’s Bow-Toons 07:05 - Mickey Mouse Clubhouse 07:30 A.N.T. Farm 08:15 - Jessie 09:05 The Suite Life on Deck 09:50 Shake It Up! 10:35 - Austin & Ally 11:00 - Teen Beach Movie 12:35 Disney Fairies 13:05 - That’s So Raven 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 Dog With a Blog 15:15 - Minnie and You 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - A.N.T. Farm 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Good Luck Charlie 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 22:00 -

08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See, Monkey Do 15:55 Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - IglooGloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends.

The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 - Totally Spies! 12:30 iCarly 12:55 - Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly.

The Company

– Iris, 23>45

Film mu]ikali, koproduzzjoni Amerikana u :ermani]a, li n[adem fl-2003 b’re;ija ta’ Robert Altman u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Neve Campbell, Malcolm McDowell u James Franco. Naraw studenta tal-ballet li ti;iha l-opportunità li tag[milha ta’ prima ballerina. I]da mhux kollox ward u ]ahar, g[ax fil[ajja privata…

TVM 1

07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - Teleshopping 16:20 - Madwarna 17:20 Xplahhmal[ajt 17:35 - Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Budget 2014 20:40 A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Budget 2014 21:50 - Bijografiji 22:45 Mattia 23:15 - A[barijiet 23:30 - XFactor.

TVM 2

07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Amazon with Bruce Perry 11:50 - It-Triq 11:55 - Waqtiet 12:00 - Puree 12.45 - Animal Diaries 13:45 - Madwarna 14:15 - .EU 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Amazon with Bruce Perry 15:50 - It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Kontrattakk 20:00 Champions League Magazine Programme 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:45 }afira 21:40 - Headline News 21:45 - Mattia 22:15 - Reporter 23:00 A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Gadgets.

ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 16:30 - Fil-K/ina ma’ Fabrizio 17:00 - Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:40 - Teleshopping 18:00 Celebrations 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:30 - Min-Na[a g[all-O[ra (edizzjoni spe/jali) 22:50 - Joe’s Kitchen 23:30 - ONE News.

Smash

07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50

- TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 - Minn Mara g[al Mara 20:30 - Forum 21:30 - Dokumentarju 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:05 - Tg 1 della Storia 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 10:55 - Che tempo fa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - La farfalla granata. Film 2013 23:25 - Porta a porta (attwalità) 01:00 - Tg 1 notte 01:35 Cinematografo.

Raidue

07:00 - Cartoons 08:05 - Sorgente di vita (attwalità) 08:35 - Heartland (TF) 09:20 - Settimo cielo (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume e societa 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 Detto fatto 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 17:00 - Private practice (TF) 17:50 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 - NCIS (TF) 20:30 Tg 2 notizie 21:00 - Una mamma imperfetta 21:10 - Made in sud 23:45 - Tg 2 notizie 24:00 - Emozioni 01:20 - Rai Parlamento 01:30 Protestantesimo.

Raitre

07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda Raitre 11:10 - Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Rai educational 14:00 - Tg Regione # meteo # Tg 3 # meteo 3 14:20 - Tg 3 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 - Terra nostra (TN) 16:00 Aspettando Geo 16:40 - Geo maga-

zine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Sconosciuti - La nostra personale ricerca della felicita 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Report 22:50 - Sfide 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 - Tg regione 01:05 - Fuore orario.

Canale 5

08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine (soap) 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Squadra Antimafia (Fiction) 23:30 Delitto perfetto. Film 1998 01:30 Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4

07:20 - Charlie’s Angels (TF) 08:20 Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:35 - My Life - segreti e passioni (TN) 17:00 - Perry Mason: Morte di un dongiovanni. Film ’92 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 - Quinta colonna 23:50 - Terra 01:00 - Tg4 nightnews.

Italia 1

07:00 - Friends (sitcom) 07:55 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:55 The middle (sitcom) 09:45 - Royal Pains (TF) 10:35 - Dr House (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:30 Salvi chi può 15:45 - 2 Broke Girls 16:10 - E alla fine arriva mamma! (sitcom) 17:05 - Le regole dell’amore (sitcom) 18:00 - Mike & Molly (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 CSI Miami (TF) 21:10 - Colorado (varjetà) 24:00 - Tiki taka 01:45 Studio aperto.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

21

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 – One Star Hotel 10:00 – Fil:nien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Niltaqg[u 18:00 – Teleshopping 20:30 – Belle Donne 23:00 – F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping.

Xejk

07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Golden Oldies 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s.

La 5 13.10 - Una mamma per amica (TF) 14.00 - Torte d’autore (reality) 14.55 - Che trucco! (reality) 15.25 - Fashion style day time 15.40 - Extreme Makeover Home Edition 16.35 Rachel Zoe project 17.35 - Torte d’autore 18.30 - Spose extralarge 18.55 Love Bugs 1 20.20 Un mama per amica (tf) 21.10 - fashion style 22.20 - Tacco 12...si nasce 23.10 Uomini e donne 00.10 - Rachel Zoe project.

BBC Entertainment

07:15 - Me Too! 07:35 - Green Balloon Club 08:00 - Jollywobbles 08:10 - Tweenies 08:30 - The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 09:00 - Gates 09:30 The Weakest Link 10:15 - Big Cat Diary 10:45 - Doctors 11:15 - Daddy Daycare 12:05 - Casualty 12:55 - The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 13:25 - The Weakest Link 14:10 - Gates 14:35 - Big Cat Diary 15:05 - Doctors 15:35 Casualty 16:25 - Daddy Daycare 17:15 - The World’s Toughest

Driving Tests 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:05 - The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 Little Britain 21:00 - Spooks 21:50 Threesome 22:15 - Jekyll 23:05 Carrie’s War. TCM

08:05 - Giant 11:20 - The Big Sleep 13:20 - The Doctor’s Dilemma 15:00 - Doctor Zhivago 18:10 - Stay Away, Joe 21:00 - Shaft 22:45 - Brass Target.

MGM Movies

08:05 - The Abominable Dr Phibes 09:40 - Dreamchild 11:15 - How to Succeed in Business Without Really Trying 13:15 - Yours, Mine and Ours 15:05 - Bio-Dome 16:40 - Martin’s Day 18:15 - What’s the Worst That Could Happen? 20:00 - Loch Ness 21:45 - MGM’s Big Screen 22:05 California Casanova 23:40 - The Donor.

GO Stars

07:20 - The Oranges 08:50 - The Count of Monte Cristo 11:00 - Monk 16:15 - Horrible Bosses 14:00 - Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2 11:50 - Prometheus 17:50 - The Insider 20:30 - The Office 21:00 Mrs. Brown’s Boys 21:30 - Home Alone: The Holiday Heist 23:05 - A Fantastic Fear of Everything 00:45 Yesterday, Today and Tomorrow.

Iris 11:15 - Il trionfo dell’amore. Film 2001 13.25 - Tre croci per non morire. Film ‘70 15:40 - Sequestro di persona. Film ’69 17:35 - Mi faccia causa. Film ’84 19:35 - Supercar (TF) 20:15 - Hazzard (TF) 21:00 - Eyes Wide Shut. Film ’99 23:45 - The Company. Film 2003 01:55 Gialloparma. Film ’99.

Diva Universal

08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 - Kojak 10:50 Quincy, M.E. 11:45 - Movie 12:00 Agatha Christie’s Poirot 13:48 -

Great Women 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Movie 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - Movie 19:00 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:49 - Great Women 21:00 - Strong Medicine 22:40 - Great Women 22:55 - Movie.

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 17>00 18>00 18>05

Discovery Channel

07:15 - Dirty Jobs: Dirty Jobs of the Big Apple 08:10 - Deadliest Catch: Deadline 09:05 - Gold Rush: Alaska: Bedrock or Bust 09:55 - Coal: Buried in Coal 10:50 - How Do They Do It?: Solid Rock # Orange Juice # Bending Glass 11:15 - How It’s Made 11:40 - MythBusters: Revenge of the Myth 12:35 - Extreme Engineering: South African Gold Mine 13:30 - American Chopper: Senior vs. Junior: Chicago Blackhawks Bike, Part 2 # Carolina Carports Bike, Part 1 14:25 Machines of Glory: Backhoe Brawl 15:20 - Naked and Afraid: Punishment in Panama 16:15 Naked and Marooned With Ed Stafford: Give Me Shelter 17:10 Born Survivor: Bear Grylls: Pacific Island 18:05 - Auction Kings: Oliver North Reclaims His Sword # Scrimshaw 18:35 - Auction Hunters: Allen’s Got Balls 19:00 - How It’s Made: Pewter Flasks, Potato Salad, Hydrogen Fuel Cells 19:30 - How It’s Made 20:00 - Dual Survival: On the Menu 21:00 - Bear Grylls: Escape From Hell 22:00 - River Monsters: Untold Stories: Lethal Legends 23:00 - I Shouldn’t Be Alive: 76 Days Adrift.

Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 - SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 - Private Practice 15:45 Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Amazing Race 19:45 Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 Game of Thrones 00:00 Suburgatory 00:30 - SMASH 01:15 Glee.

jinkludi Id-Diskors tal-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil fis-18>30 u l-A[barijiet fit-20>30)

22>30 23>00

Eurosport 1

08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - FIFA U#17 World Cup Football 10:00 - ISU GP, Figure Skating 12:00 - UEFA Women’s Champions League Football 14:00 - Scottish International Open, Bowls: Day 3 (live) 18:15 - Eurogoals 19:00 - ISU GP, Figure Skating 20:45 - WATTS 21:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 21:30 Pro Wrestling 22:30 - Horse Racing Time 23:30 - UEFA Women’s Champions League Football.

Eurosport 2

07:00 - Motorsports Weekend 07:15 - FIFA U#17 World Cup Football 08:45 - UEFA Women’s Champions League Football 11:45 - ISU GP, Figure Skating 13:15 Freestyle Skiing 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 17:00 - FIFA U#17 World Cup Football 18:30 - College Football 20:30 - Superkombat 22:00 - Total KO 23:00 - Scottish International Open Bowls.

07:00 - Ligue 1: Rd 13: Olympique de Marseille v Sochaux-Montbeliard 09:00 Serie A: Rd 12: Fiorentina v Sampdoria 11:00 - Autumn Internationals: Wales v South Africa 13:00 - Barclays ATP World Tour Finals, London: Semi Final 18:00 - Barclays PL: Wk 13: Man. Utd v Arsenal 20:00 - Trans World Sport #1384 21:00 Barclays ATP World Tour Finals, London: Final (live) 00:00 Barclays PL: Wk 13: PL Review 01:00 - Ligue 1: Rd 13: Toulouse v AC Ajaccio.

GO sports 7

– Raiuno, 21>10

Film bijografiku Taljan li n[adem din is-sena stess dwar l-eks footballer ta’ Torino gigi Meroni. L-istorja hi ambjentata fis-sittinijiet, naraw kif dan il-plejer kien qajjem skandlu min[abba li kien qed jg[ix ma’ mara li kienet di;à mi]]ew;a ma’ [addie[or. Fil-partijiet ewlenin Alessandro Roja u Alexandra Dinu.

Wheelspin NET News

Sport fuq il-Cable

GO sports 1

La farfalla granata

NET News .net Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Accordo Sibtilfidi (r) NET News .net - Ba;it 2014

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour: Turkish Airlines Open: Day 1 14:00 - Barclays PL: Wk 13: Crystal Palace v Everton 16:00 Barclays PL: PL World #20 16:30 - Serie A: Rd 12: Catania v Udinese 18:30 - Ligue 1: Rd 13: Highlights 19:30 - Barclays PL:

Wk 13: PL Review 20:30 Autumn Internationals: England v Argentina 22:30 - Serie A: Rd 12: Chievo v Milan 00:30 - Football’s Greatest 01:00 - Ligue 1: Rd 13: AS Monaco v Evian TG. GO sports 8

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour: Turkish Airlines Open: Day 1 16:00 - Barclays PL: Wk 13: Crystal Palace v Everton 18:00 Barclays PL: PL World #20 18:30 - Serie A: Rd 12: Catania v Udinese 20:30 - Ligue 1: Rd 13: Highlights 21:30 - Barclays PL: Wk 13: PL Review 22:30 Autumn Internationals: England v Argentina 00:30 - Serie A: Rd 12: Chievo v Milan.

Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga: Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga (r) 17:00 - Bundesliga (r) 18:55 America’s Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga: Highlights 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

Malta Stars

08:00 - BOV PL (r) 10:15 - Melita GFA 1st Division (r) 12:00 - Malta Handball Association (r) 13:25 Malta Basketball Association (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - MFA Futsal League (r) 17:45 - Melita GFA 1st Division (r) 19:35 - Malta Handball Association (r) 21:00 BOV PL 23:15 - Malta Basketball Association (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union (r).

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

22 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI

AVVI}I

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

G[al kull xog[ol

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi tal-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

Mario Colours

G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont u ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silikato, gypsum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622.

Esperjenza ta’ 16-il sena u stima b’xejn.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Libsa ta’ tie;

:DIDA fjamanta, qatt ma ntu]at, mixtrija ming[and Alamango. Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.

Pushchair

NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

Pasturi

TAT-tafal, sett fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mien il-MUSEUM. Prezz €20 kull sett. Presepji kull daqs ma[dumin kollha g[erien, prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.

Tapit

KULUR cream bil-burdura wine, 90 ins (228cms) x 66 ins (168cms) f’kundizzjoni tajba.

Prezz €60. ?emplu 21242180.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti.

Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x 42/m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq

pbonnici@bonniciprintingpress.com

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

23

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

3

9

10

11

IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[ab b’xi [albiet taxxita i]olati li jsir ftit imsa[[ab g[al xi [in VI}IBBILTÀ Tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{ Qawwi g[al qawwi [afna mill-Punent BA{AR Qawwi li jsir qawwi g[al qawwi [afna IMBATT Baxx g[al moderat mill-Majjistral li jsir moderat TEMPERATURA L-og[la 20˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 118.4mm IX-XEMX titla’ fis-06.33 u tin]el fil-16.59

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. {tija (5) 6. Pa/i u serenità (5) 7. Jekk tal-Indja jin]amm g[al xi esperimenti (5) 10. {atab ma[ruq (5) 11. }diedu fil-pi] (5) 12. Midrub (5) 14. Kull annimal ra;el kbir u b’sa[[tu (5) 16. Dak li hu, li je]isti (5) 17. Li jpaxxi l-g[ajnejn (5) 18. Telag[lu fuq is-swaba’ ta’ siequ (5)

18

Weqfin> 1. Mhux xkaffa wa[da, imma [afna i]jed (6) 2. Emmint li spi//a? (6) 3. Mg[allem u istruwit sew (6) 4. Art ma[kuma minn imperatur (6) 8. Frotta tal-ba[ar (5) 9. Forza (5) 12. Baxx baxx fil-widnejn (6) 13. T[ammar wi//ek (6) 14. Naddfu b’bi//a /arruta (6) 15. Armata, g[add kbir ta’ suldati (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> 5. Tikwi; 6. Da[na; 7. Qraba; 10. Derik; 11. Depow; 12. Seba[; 14. Forka; 16. }loga; 17. Pjuma; 18. Tara;.

Weqfin> 1. Attard; 2. Tifrik; 3. Bdabad; 4. Salvaw; 8. {rabt; 9. Spara; 12. Skolpa; 13. {al Far; 14. Fagott; 15. Arlo;;.

Sudoku Bejn [afifa u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Soluzzjoni Sudoku

IT-TNEJN L-og[la 20˚C L-inqas 17˚C

IT-TLIETA L-og[la 20˚C L-inqas 15˚C

L-ERBG{A L-og[la 20˚C L-inqas 16˚C

IL-{AMIS L-og[la 22˚C L-inqas 17˚C

IL-:IMG{A L-og[la 21˚C L-inqas 15˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

3

3

3

Temperaturi fi bliet barranin Malta 21˚ imsa[[ab, Al;eri 22˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 8˚C imsa[[ab, Ateni 21˚C imsa[[ab, Li]bona 19˚C imsa[[ab, Berlin 7˚ imsa[[ab, Brussell 7˚C xita, il-Kajr 25˚C ftit imsa[[ab, Dublin 7˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 6˚C xita, Frankfurt 7˚C xita, Milan 11˚C imsa[[ab, Istanbul 17˚C xemxi, Londra 9˚C imsa[[ab, Madrid 17˚C xemxi, Moska 10˚C xita, Pari;i 10˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 22˚C imsa[[ab, Ruma 18˚C imsa[[ab, Tel Aviv 26˚C xemxi, Tripli 26˚C ftit imsa[[ab, Tune] 20˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 12˚C ftit im[assab, Zurich 7˚C xita, Munich 6˚C xita, St. Petersburg 7˚C imsa[[ab

Tag[rif Appuntamenti tal-President Fid-09:00 il-President George Abela jag[mel id-diskors talft[u tal-Malta VI Conference li

g[andha b[ala titlu Frontiers of Science: Research and Education in the Middle East – A bridge to Peace and Development li se ssir filLukanda Hilton, f’San :iljan.

Imbag[ad se jkollu ]ew; attivitajiet relatati mal-Istrina 2013 – fis-13:00 jir/ievi donazzjoni minn Novartis Pharma Services u fit-15:30 jippresiedi laqg[a tal-core team li jorganizza din lattività. Dawn it-tnejn se jkunu fil-Palazz San Anton.

Garage Sale

Bejn illum it-Tnejn, 11 ta’ Novembru u s-Sibt, 16 ta’ Novembru se jsir garage sale b’risq il-Mission Fund, f’St Joseph, Triq il-:ummar, Birkirkara (qrib il-Forn). Il-[inijiet tal-ftu[ mit-Tnejn sal:img[a bejn id-09:15 u s-13:00 u bejn l-16:30 u s-19:00, filwaqt li s-Sibt ikun filghodu biss.

Wara din il-;img[a, il-bazaar se jkun miftu[ kull nhar ta’ Tnejn, Erbg[a u {amis bejn id-09:15 u s-13:00. }jarat ta’ kortesija

Refika Nihal Cevik, li waslet biex ittemm it-terminu tag[ha

b[ala l-Ambaxxatri/i tat-Turkija g[al Malta, f’dawn l-a[[ar jiem g[amlet ]jarat ta’ kortesija lil An;lu Farrugia, l-Ispeaker talParlament Malti u lil Simon Busuttil, Kap tal-Partit Nazzjonalista. Hi kienet ilha ambaxxatri/i g[al Malta mill2011. :img[a ta’ Storja L-Erbg[a, il-{amis u l:img[a, 13, 14 u 15 ta’ Novembru f’Palazzo de la Salle, fi Triq ir-Repubblika, il-Belt fejn is-18:00 u t-20:30 se ssir il:img[a ta’ Storja 2013 organizzata mis-So/jeta Storika Maltija bil-kollaborazzjoni tadDipartiment tal-Istudji Spanjoli u Latino-Amerikani talUniversità ta’ Malta, ta[t lawspi/i tal-Ambaxxata Spanjola f’Malta.

L-Erbg[a (l-ewwel sessjoni) ttema se tkun l-g[eruq ta’ familji f’Malta u fi Spanja b’ta[ditiet

jing[ataw minn José Eduardo Abela Montoya, Albert Ganado u Sandro Debono. Il-{amis (ittieni sessjoni) se tkun dwar Spanjoli f’Malta bit-ta[ditiet isiru minn Stanley Fiorini, Simon Mercieca u Liam Gauci, filwaqt li t-tielet sessjoni se tkun dwar ir-relazzjoni Spanja-Malta, l-istampa u l-media stampata f’Malta b’ta[ditiet minn William Zammit u Giorgio Peresso.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

24

SPORT

G{AWM – TAZZA TAD-DINJA

Wirja po]ittiva mill-Awstraljani It-tim im[allat Awstraljan tal-4x50m freestyle (nisa u r;iel) waqqaf rekord tad-dinja waqt it-Tazza tad-Dinja talFINA 2013 li saret fil-pixxina internazzjonali ta’ Tatsumi f’Tokjo fejn l-g[awwiema Awstraljani re;g[u urew laqwa tag[hom wara d-disfatta fl-Olimpjadi.

It-tim iffurmat minn Tomaso D’Orsogna, Travis Mahoney, Cate u Bronte Campbell g[am id-distanza f’minuta 29.61 sek biex tejjeb ir-rekord tal-istess Awstralja.

Il-Bra]il [a l-midalja talfidda waqt li l-Bron] marret g[and it-tieni tim Awstraljan.

L-Awstraljana Alicia Coutts waqqfet rekord tal-kampjonati meta reb[et il-100m Butterfly f’55.30 sek u spi//at quddiem il-:appuni]a Yuka Katou u lI]vedi]a Sarah Sjostrom.

Rekord ie[or wasal mirRussa Iulia Efimova fil-50m breaststroke f’[in ta’ 28.71 sek quddiem il-:amajkana Alia Atkinson u l-:ermani]a Dorothea Brandt. B’hekk kisret ir-rekord tal-Amerikana Jessica Hardy li kien ta’ 28.80 sek.

Il-:appuni] Kosuke Hagino reba[ id-deheb fl-1,500m freestyle. Hagino kellu [in ta’ 14-il minuta, 32.88 sek u spi//a quddiem it-Tune]in Oussama Mellouli li reba[ il-fidda u lUngeri] Gergely Gyurta [a lbron].

L-Awstraljan Thomas FraserHolmes reba[ il-200m u l400m freestyle, ir-Russu Vladimir Morozov reba[ il50m freestyle, l-Amerikan Eugene Godsoe reba[ il-50m backstroke fi 23.07 sek. u Chad

Le Clos tal-Afrika t’Isfel reba[ il-50m butterfly f’22.26 sek. lI]vedi]a Sarah Sjostrom reb[et il-finali tan-nisa f’24.91 sek.

L-Awstraljana Cate Campbell reb[et ukoll il-100m freestyle f’23.47 sek quddiem il-:ermani]a Dorotheta Brandt u l-konnazjonal Bronte Campbell. Cate reb[et ukoll il100m freestyle.

L-Ungeri]a Katinka Hosszu reb[et l-400m Individual Medley f’minuta 53.12 sek quddiem l-I]vedi]a Sarah Sjostrom u l-Awstraljana Emma McKeon. Hosszu reb[et ukoll il-200m butterfly. Lauren Boyle ta’ New Zealand reb[et id-deheb fit-800m f’[in ta’ 8 minuti 6.15 sek quddiem lIspanjola Mireia Belmonte u lAmerikana Rebecca Mann.

L-Amerikan Jay Litherand reba[ l-400m IM tal-ir;iel Kien hemm ukoll su//ess ie[or :appuni] fit-800m tan-nisa minn Marie Kamimura.

L-Ungeri]a Katinka Hosszu fi triqtha lejn jd-deheb fl-400m Individual Medley wara li reb[et ukoll il-200m butterfly.

Negredo jg[id li Messi jista’ jmur fil-Premier League Lionel Messi jista ’ jmur jilg[ab fil - Premier League jekk ‘jiddejjaq’ f’La Liga. Dan qalu l-plejer ta’ Manchester City Alvaro Negredo.

Fl-eta` ta’ 26 sena Messi reba[ l-unur tal-aqwa plejer tad-dinja g[al erba’ snin konsekuttivi u g[andu numru ta’ rekords ma’ Barcelona.

L - istilla Ar;entina hu l aqwa skorer ta/ - Champions

Spanjoli bi 327 gowl f’394 log[ba u fl-a[[ar sentejn u nofs skorja xejn anqas minn 147 gowl.

Wara li di;a` reba[ sitt kampjonati, darbtejn il-Copa del Rey u tliet darbiet i/ Champions League , Messi m ’ g[andux g[alfejn jitlaq minn Camp Nou. Madankollu hekk kif dan la[[ar kien hemm influss ta’

plejers Spanjoli fil - Premier League, Negredo jemmen li Messi jista’ jag[mel l-istess jekk i[oss il-[tie;a. “ Nista ’ nara plejers b[al Messi ji;u hawn l-Ingilterra u jag[mlu b[alma g[amilt jien u David Silva, Juan Mata, Santi Cazorla u David De Gea. Jista’ jilg[ab tajjeb fi kwalunkwe kampjonat fid-dinja. Forsi fi ]mien sentejn jew [ames snin

o[ra jiddejjaq f’La Liga u jkun irid jibdel u ji;i hawn.”

Negredo skorja 9 gowls f ’1 6 - il log[ba ma ’ City sa minn meta ng[aqad mag[hom ming[and Sevilla fis-sajf. “ Il - Premier League hu l aqwa post fejn l-aqwa plejers fid - dinja g[andhom ikunu .

Issa li ilni hawn ftit xhur irrealizzajt li hu [afna a[jar milli [sibt,” qal Negredo.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

25

SPORT MOTOGP

Marquez l-i]g[ar Champion fid-debutt tieg[u L-Ispanjol Marc Marquez sar l-i]g[ar Champions tad-Dinja flewwel sta;un tieg[u fil-MotoGP wara li spi//a t-tielet fl-a[[ar ti;rija tal-ista;un li saret f’Valencia fi Spanja.

It-ti;rija ntreb[et mi/Champion tal-ista;un li g[adda Jorge Lorenzo fuq Yamaha, imma Marquez ta’ 20 sena ried biss li jispi//a fost l-ewwel erbg[a biex sar l-ewwel sewwieq li reba[ din il-klassi fid-debutt tieg[u wara 35 sena.

Is-sewwieq l-ie[or tar-Repsol Honda, Dani Pedrosa temm fittielet post imma kien biss Lorenzo li seta’ j/a[[ad lil Marquez mis-su//ess.

“Din hi [olma li saret realta`.

Ma nistax nispjega x’qed in[oss,” qal Marquez.

Ir-reb[a ta’ Marquez wasslet g[al /elebrazzjonijiet kbar fost il-folla ta’ 104,000 pre]enti hekk kdf i]-]ag[]ug[ Spanjol kiteb ismu fl-istorja tal-isport.

“Marquez jimmeritah dan ittitlu u llum hu l-jum tieg[u” qal Lorenzo li g[amel minn kollox biex jirba[ l-a[[ar ti;rija u jag[laq l-ista;un fuq nota po]ittiva wara dwell kontinwu ma’ Pedrosa fl-ewwel parti tatti;rija u ma’ Marquez g[al perjodu qasir qabel il-Honda ordnaw lil Marquez biex ikun kawt u j[alli lil Pedrosa jirba[ waqt li hu ja//erta t-titlu.

Is-seba’ darbiet champion tadDinja Valentino Rossi temm firraba’ post fuq il-Yamaha l-ie[or quddiem Alvaro Bautista u Stefan Bradl.

Su//ess g[al Vinales

Maverick Vinales reba[ ilkampjonat tal-Moto3 wara reb[a e//itanti li fiha g[amel il-mossa tieg[u fl-a[[ar kantuniera.

Vinales li g[andu 18-il sena kien wie[ed minn tliet Spanjoli mifrud b’[ames punti biss qabel l-a[[ar ti;rija imma spi//a reba[ temm 12-il punt quddiem Alex Rins.

Marc Marquez ji//elebra r-reb[ tat-titlu mondjali quddiem il-partitarji tieg[u kollha bil-bnadar bin-numru 93 tas-sewwieq ]ag[]ug[

FORMULA 1

Raikkonen se jitlef l-a[[ar ]ew; ti;rijiet Se jkun operat f’darhu din il-;img[a Is-sewwieq tal-Lotus Kimi Raikkonen se jitlef l-a[[ar ]ew; ti;rijiet tal-ista;un biex jag[mel operazzjoni f’darhu. Dan [abbru l-prin/ipal tat-tim Eric Boullier.

Raikkonen li g[andu 34 sena qal li din is-sena g[adu ma t[allasx ming[and il-Lotus u wara dan l-ista;un se jkun qed jing[aqad mal-Ferrari li mag[hom reba[ il-kampjonat fl2007.

Problema antika li kellu f’darhu re;g[et tfa//at aktar kmieni din is-sena u kienet

g[oddha sfurzatu barra millGrand Prix ta’ Singapore.

“L-esperti qed jirrakkomandaw operazzjoni ,” qal il-manager tieg[u Steve Robertson.

“Din se ssir nhar il-{amis f’Salzburg fl-Awstrija. B[alissa din il-problema hi l-aktar [a;a importanti li jrid isolvi [alli mbag[ad Kimi jkun jista’ jmur g[all-ista;un il-;did fl-aqwa kundizzjoni.”

Din kienet l-a[[ar minn serje ta’ a[barijiet dwar il-problemi li g[andu Raikkonen mat-tim pre]enti. Huwa kien involut

f’tilwima ta[raq fuq ir-radio mat-tim tal-Lotus waqt l-a[[ar GP tal-Indja wara li naqas milli j[alli lil sie[bu Romain Grosjean jaqb]u u mbag[ad wasal tard g[at-ti;rija tal;img[a l-o[ra f’Abu Dhabi min[abba tilwima li ilha g[addejja dwar is-salarju tieg[u.

Raikkonen g[andu salarju ta’ 8 miljun ewro flimkien ma’ bonus ta’ 50,000 ewro g[al kull punt. Dan ifisser li l-Lotus b[alissa g[andhom jag[tuh 17.15m ewro din is-sena.

Fl-2012 Raikkonen ukoll ma

kienx t[allas qabel intemm lista;un.

Issa meta fadal anqas minn ;img[a g[all-GP ta’ Austin, ilLotus iridu jsibu malajr sewwieq minfloku.

Nico Hulkenberg tas-Sauber u Pastor Maldonado tal-Williams huma l-akbar favoriti li jie[du post Raikkonen fl-2014 imma [add minnhom m’hu mistenni jit[alla jin[all mill-kuntratt pre]enti u dan i[alli lil Lotus bis-sewwieq ta’ riserva Davide Valsecchi b[ala s-sewwieq li jista’ jsuq flok Raikkonen.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

26

SPORT

BASKETBALL- KAMPJONAT BOV

I/-Champions Floriana jibdew b’reb[a I/-Champions renjanti Royce Floriana bdew id-difi]a tat-titlu b’reb[a fuq Starlites. Athleta A to Z Electronics kisbu reb[a tajba fuq Luxol waqt li Pavi Depiro b’rimonta wkoll g[elbu lil Remix Si;;iewi.

Il-press fatali Starlites....................................66 Royce Floriana. .....................76 (7-10, 17-19, 13-22, 29-25) Starlites: M. Todorvic 35, R. Loporto 5, R. Bonnici 18, S. Bonnici 6, J. Curmi, A. Cutajar, A. Schembri , D. Szokerly, B. Soler, G. Coleiro 2, M. Ciantar.

Floriana: O. Shamala, D. Elston 24, D. C amilleri 5, P. Shoults 13, S. Borg 5, C. Calleja, D. Schembri 22, S. Saakian 4, D. Agius 3.

Referees: B. Vassallo, C. Terribile u T. Helenius.

Floriana bdew il-kampjonat b’reb[a fuq Starlites u b[as-semifinali tax-Shield, it-tielet sessjoni

kienet fatali g[al Starlites.Starlites b’M. Todorovic i[arbat lid-difi]a tal-Floriana ta[t il-board, ]ammew il-pass sal-mistrie[. B’P. Shoults ifalli fastbreaks, Starlites maru 5-2 minn fuq. Floriana tjiebu u D. Elston beda jid[ol aktar fil-log[babiexc spi//aw l-ewwel sessjoni 10-7 minn fuq. Floriana komplew jkunu xi ftit a[jar fit-tieni sessjoni u marru jistrie[u vanta;; ]g[ir ta’ 29-24.

Il-log[ba ;iet de/i]a fit-tielet sessjoni, meta Floriana ppressaw bi Starlites jitfixklu u tilfu kemm il-darba pussess biex Floriana kabbru l-vanta;; g[al 40-26.

G[alkemm Starlites g[addew minn dan il-mument diffi/li ma

setg[ux jersqu vi/in u bdew la[[ar g[axar minuti 51-37 minn ta[t. L-isforzi ta’ Starlites ma kienux bi]]ejjed.

Bl-a[[ar sforzi Pavi Depiro. ...........................62 Remix Si;;iewi. .....................60 (15-18, 12-16, 19-15, 16-11) Depiro: R. Vella 8, B. Zammit, N. Sultana 8, T. Morris 29, A. Aquilina 5, A. Portelli 2, S.P. Bartolo 5, A. Axiaq 5, E. Lupo, I. Tanti.

Si;;iewi: M. Mallia 2, A. Debattista, S. Sammut, C. Sammut 15, N. Falzon, L. Camilleri 7, A. Borg, L. Ross 18, J.P. Antoncich , I. Hoeger 16, C. Kodomaris 2.

Referees: B. Vassallo, L. Camilleri u S. Gouder.

Si;;iewi wrew titjieb fuq illog[ba tax-Shields u kienu vi/in li jirb[u l-ewwel log[ba, imma Depiro fl-a[[ar minuti rnexxil-

hom jirkupraw u jirb[u basket vanta;; fl-a[[ar sekondi.

Id-debutt ta’ T. Morris kien fattur importanti fejn Depiro anki kellhom lill-Maltin Awstraljan S.P. Bartolo jiddebutta dan lista;un.

Si;;iewi li kellhom lil M. Matijevic nieqes, wara bidu kwiet tjiebu u sa tmiem is-sessjoni kienu 18-15 minn fuq.

Depiro re;a’ kellhom l-a[jar bidu g[as-sessjoni u marru 19-18 minn fuq. Si;;iewi rkupraw u kienu huma li marru jistrie[u 3427 minn fuq.

Wara li Si;;iewi kisbu l-ewwel [ames punti wara l-intervall 3927, bdiet ir-rimonta tad-Depiro li naqqsu d-distakk g[al tlett punti u bdew l-a[[ar g[axar minuti 49-

Michael Naudi ta’ Athleta jmur g[all-basket ostakolat minn Steve Cappello ta’ Luxol (ritratt> Trevor Sollars)

46 minn ta[t.

Si;;iewi kkontrollaw ilvanta;; minimu sa erba’ minuti mit-tmiem meta sitt punti ming[ajr risposta g[enu lidDepiro jag[mlu l-iskor indaqs 5858. Wara li Si;;iewi re;g[u marru minn fuq, N. Sultana bi drive rnexxilu jag[mel il-basket u l-free-throw biex Depiro kienu ]ew; punti minn fuq. Fl-a[[ar sekondi Lee Ross, li kellu log[ba tajba, minflok ixxuttja qasam finnofs tad-difi]a tad-Depiro u //ans intilef.

Fit-tieni sessjoni Bupa Luxol ............................54 Athleta A to Z E ....................78 (13-19, 9-27, 12-10, 20-22) Luxol: CJ. Cordina 13, M. Merceica 2, A. Micallef 4, A. Micallef Trigona, C. Cassar, J.P. Schembri 3, N. Vasovic 9, T. Paris, M. Keitt 15, J. Willoughby 1, S. Capello 7.

Athleta: M. Naudi 11, M. Soufin, D. Bugeja 4, C. Patus 20, M. Guisti, O. Said 8, B. Bartolo 4, S.Pace 11, S. Bischoff 4, W. Spteri , D. Ross, S. Schembri 16.

Referees: B. Vassallo, E. Mangani, C. Terribile.

Luxol wara bidu tajjeb fejn kisbu tlett xuttijiet konsekuttivi mill-bog[od, ma kellhomx risposta g[al-log[ob velo/i talAthleta.Ta[t pressjoni Luxol /edew spe/jalment fit-tieni sessjoni. Luxol wara li kienu 9-8 minn fuq tilfu [a[na /ansijiet fa/li, spe/jalment A. Micallef u Athleta mill-ewwel [adu vanta;; u spi//aw l-ewwel sessjoni 19-13 minn fuq.

Luxol fit-tieni g[axar minuti lag[bu f’idejn Athleta meta bdew jg[a;;lu u b’difi]a wieqfa g[enu lil Athleta jinfdu fa/ilment iddifi]a tal-Luxol biex sal-mistrie[ il-vanta;; kiber g[al 46-22.

Athleta naqqsu r-ritmu wara lintervall g[ax id-difi]a tal-Luxol kienet a[jar u anki g[ax Athleta tilfu l-mira biex bdew l-a[[ar g[axar minuti 56-34 u ma kellhomx diffikulta` jikkontrollaw ilvanta;; sat-tmien.

Ri]ultati lokali Premier

Mosta v Tarxien R Balzan v Valletta

2-2

Msida SJ v }ebbu; R Zejtun C. v Zurrieq

0-2 2-1

M;arr Utd v Xg[ajra T Sta Venera L. v Sta Lucia Attard v Mtarfa G[axaq v Marsaxlokk Ta’ Xbiex v Kalkara Sirens v Qrendi Swieqi v Luqa

0-2 0-1 3-2 2-0

I Div.

III Div.

IASC II Div

1-1

1-1 6-0 3-0

G]ira Utd v Rovers Utd 3-3 Luqa Jrs. v Senglea Y 2-4 Bir]ebbu;a T. v Safi AFC 4-0

GFA I Div

Nadur Y. v Xag[ra Utd Ker/em A. v Munxar F.

BASKETBALL Nisa

11-1 1-0

Athleta v Luxol

56-45

Si;;iewi v Depiro Luxol v Athleta

60-62 54-78

Mellie[a v Sn Suns

49-51

Ir;iel

St. James H. Shield Finali II Div. HANDBALL U17 (S)

Aloysians M. v Luxol MR19-15 La Salle T v Swieqi PSC 15-15

II Div. (N)

La Salle v Kavallieri

12-27

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

27

SPORT

Michael Sultana fid-dritta finali fuq Kimberley Downs u mbag[ad flimkien mal-familjari tieg[u wara s-su//ess.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Il-favorit Kimberley Downs jirba[ il-finali Kenneth Vella

Misjuq minn Michael Sultana, l-Amerikan u favorit Kimberley Downs reba[ l-aktar ti;rija importanti fil-korsa tal-Marsa.

Din kienet il-finali tal-galopp g[at-Tazza Johnnie Walker fuq distanza maratona ta’ 2250m, finali li kienet tag[mel parti mit43 laqg[a tal-ista;un fuq g[axar ti;rijiet.

Fil-finali tal-galopp, [amsa kienu ]-]wiemel li bdew itti;rija mill-ga;;a tat-tluq.

F’idejn, Demis Zammit, Alto Monte kien l-aktar ]iemel li kellu bidu velo/i. Dan feta[ vanta;; ]g[ir minn Ollie Fliptrik (Sarah Borg) u Kimberley Downs (Michael Sultana). I]da wara ftit metri, Alto Monte irtira minn din ilfinali u b’hekk il-kmand g[adda f’idejn Ollie Fliptrik. It-ti;rija [adet ]volta o[ra f’nofs id-distanza meta Sultana po;;a lil Kimberley Downs quddiem u dan i]-]iemel baqa’ j]omm lewwel post sat-tmiem.

Kimberley Downs ittrijonfa b’vanta;; ta’ aktar minn g[axar tulijiet minn Timolin (Charles Pace) u Friarscourt (Matthew Mallia). Ollie Fliptrik kellu jikkuntenta bir-raba’ post.

Fi tmiem it-ti;rija, Alfred Braddick, f’isem l-isponsors, M Demajo Wines and Spirit, ippremja lil Michael Sultana u Jonathan Borg. Barra li hu ljockey, flimkien ma’ Borg, Sultana hu wkoll wie[ed missidien ta’ Kimberley Downs.

Il-laqg[a tal-lbiera[ inkludiet wkoll ti;rija normali tat-trott talklassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m. Mars (Noel

Baldacchino) kien fost l-aktar ]wiemel velo/i wara l-bidu uffi/jali tat-ti;rija. Dan ]amm ilkmand sakemm i]-]wiemel qabdu jaffrontaw id-dritta finali.

Kien f’dak il-mument li Mars inqabe] mill-favorit Orcas Bac (Charles Camilleri) li [a l-[ames reb[a tas-sena wara li fl-a[[ar metri kellu g[adma iebsa jeg[leb l-isfida tal-kwotat Okiliabo (Julian Farrugia). Iddebuttant }vedi] Cloria Victis (Darren Mizzi) u Ohime Mag (Ronald Cassar) da[lu fit-tielet u r-raba’ post rispettivament.

Saru wkoll ti;rija Gold u tlieta o[ra regolari tal-klassi Silver.

Fit-ti;rija tal-klassi Gold, Zandina Boshoeve (Rodney Gatt) approfittat mill-iskwalifika ta’ Chippen Bob (Clint Vassallo) li kien quddiem g[al [afna [in u li biddel il-pass madwar 250m mit-tmiem. Zandina Boshoeve [adet it-tieni reb[a tas-sena b’vanta;; ta’ tliet tulijiet minn Reado November (Shawn Portelli) u Charm Hammering (Gilbert Farrugia).

Beckham Bob (David Ellul) temm ir-raba’.

Carmelo Farrugia reba[ tnejn mit-tliet ti;rijiet Silver. Flewwel wa[da, permezz ta’ Matador Knick, Farrugia akkwista l-ewwel rebha tas-sena wara li dan i]-]iemel ]ied fil-;iri dawra mit-tmiem. Fit-tieni ti;rija tal-istess klassi, Farrugia wassal lil Command Coger jie[u t-tielet reb[a sta;jonali wara li kien il-[in kollu quddiem. Iddebuttant Bugatti Wulvennest (Julian Farrugia) [a l-ewwel reb[a fl-ewwel dehra fit-tielet ti;rija Silver.

Michael Sultana ippre]entat bit-Tazza Johnnie Walker minn Alfred Braddick f’isem l-isponsors (ritratti> Trevor Sollars)

Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Libre Echange (M. Ellul) {in – 2.47” (1.18.1”) 2.

Cocos Kaos (R. Magro) 3. Silvio Baldwin (M. Falzon) 4. Nolan Streamline (A. Mifsud) II Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Louise Wood (J. Farrugia) {in – 2.46.7” (1.17.9”) 2. Buckens Stjarna (T. Tanti) 3.

Loulou de la Rose (C. Caruana) 4. Nylan de Mouloire (R. Gatt) III Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Andri Boko (T. Demanuele) {in – 2.44” (1.16.7”) 2. Pema (C. Farrugia) 3. Max Advice (N. Baldacchino) 4. Zerbin (S. Cassar) IV Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Matador Knick (C. Farrugia) {in – 2.41.2” (1.15.3”)

2. Target Player (J. Farrugia) 3.

Udice Boko (T. Cauchi) 4.

Count Wiesnievski (D. Vella) V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Zandina Boshoeve (R. Gatt) {in – 2.43.4” (1.16.4”) 2.

Reado November (S. Portelli) 3.

Charm Hammering (G. Farrugia) 4. Beckham Bob (D. Ellul) VI Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Maiden Flash (J. Farrugia) {in – 2.47.5” (1.18.3”) 2. Jet Starline (M. Fenech) 3.

Bep Swagerman (T. Demanuele) 4. Royal Qui (I. Bilocca) VII Ti;rija. Klassi Premier.

Dist – 2140m. 1. Orcas Bac (C. Camilleri) {in – 2.40.3” (1.14.9”) 2. Okilaibo (J. Farrugia) 3. Cloria Victis (D.

Mizzi) 4. Ohime Mag (R. Cassar) VIII Ti;rija. Klassi Silver.

Dist – 2140m. 1. Command Coger (C. Farrugia) {in – 2.44.2” (1.16.7”) 2. Soren Sufflor (R. Gatt) 3. Magnific As (D. Ellul) 4. Janitor (M. Cauchi) IX Ti;rija. Finali Tazza Johnny Walker. Dist – 2250m. 1.

Kimberley Downs (M. Sultana) {in – (2.19.2”) 2. Timolin (C. Pace) 3. Friarscourt (M. Mallia) 4. Ollie Fliptrik (S. Borg) X Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Bugatti Wulvennest (J. Farrugia) {in – 2.43.6” (1.16.4”) 2. Zeta Jones A (C. Camilleri) 3. Missionimpossible (N. Baldacchino) 4. Alf Eme (P. Galea)

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

28

SPORT

WATERPOLO

Malta ttemm fit-tielet post Malta g[alqet l-impenji tag[ha fit-tielet post fl-a[[ar mit-tielet u l-a[[ar turnament ta’ kwalifikazzjoni g[all-Kampjonati Ewropej tas-sena d-die[la wara li t-tim ta’ Karl Izzo g[alaq l-impenji b’]ew; reb[iet fuq il-Portugall u l-I]vizzera rispettivament. It-turnament intreba[ minn Georgia bis-Slovakkja t-tieni.

It-tim nazzjonali Malti issa se jie[u l-mistrie[ mist[oqq u jer;a ’ jibda l - preparazzjoni tieg[u f’Jannar.

Malta .................................10 }vizzera ..............................4 (0-1, 1-2, 1-2, 2-5)

Malta temmet l - impenji tag[ha b’reb[a mill-aqwa fuq l - I]vizzera fejn il - plejers Maltin kienu fi]ikament u teknikament superjuri.

Sitt gowls minn Stevie Camilleri g[amlu d-differenza f ’ din il - partita fejn il - kow/ Karl Izzo g[amel u]u millplejers kollha li kellu disponibbli.

Fi tmiem il - log[ba l President Joe Caruana Curran ndirizza lill - plejers fejn irringrazzjahom tal-wirja u ddedikazzjoni tag[hom f’dak li kien sta;un twil.

Malta ...................................8 Portugall ............................6 (3-2, 4-1, 3-0, 1-0)

Intant is-Sibt filg[axija ttim Malti kellu jit[abat biex g[eleb l-isfida qalbenija talpajji] organizzatur il -

Portugall li nkora;;uti minn folla numeru]a kienu determinati li jpattu g[at-telfa li ;arrbu kontra t-tim Malti fitturnament li kien sar fid Danimarka . Sal - mistrie[ il Portugi]i kienu 6-4 minn fuq hekk kif it-tattika ta’ pressing u markament strett li talab Karl Izzo ming[and il-plejers tieg[u bdiet twasssal g[al [afna tke//ijiet.

Kien hawn li Izzo qaleb g[al ]ona u b ’ wirja o[ra

nkora;;anti tal - gowlkeeper Alan Borg Cole, it-tim Malti dawwar il-log[ba bi tliet gowls ming[ajr risposta fit - tielet sessjoni.

Fl-a[[ar sessjoni li kienet ferm missielta u kien gowl wie[ed ta’ Jordan Camnilleri li g[amilhom erbg[a fil-partita, u li a//erta r-reb[a g[at-tim Malti .

Il - gowls l - o[ra waslu tnejn kull wie[ed minn Steve Camilleri u Nicki Lanzon.

PREMIERSHIP

Manchester United jitilg[u fil-[ames post Goal skorjat mill-eks Robin Van Persie fl-ewwel taqsima ta t-tieni telfa lil-leaders Arsenal f’Old Trafford kontra cChampions United Manchester United li issa telg[u fil-[ames post tal-klassifika.

Van Persie skorja b’daqqa ta’ ras minn corner ta’ Rooney biex issa t-tim ta’ David Moys re;a’ da[al fl-isfida u la[aq lil Everton u Tottenham.

Manchester City ;arrbu rraba’ telfa konsekuttiva meta kienu meg[luba 1- 0 fi Stadium of Light hekk kif Sunderland kisbu t-tieni reb[a tal-ista;un.

Phil Barsley skorja l-goal tarreb[ g[al Sunderland bl-ewwel gowl tieg[u fil-Premier fil-21 minuta.

Wes Brown kien qed jibda lewwel log[ba fil-Premier wara 22 xahar g[al Sunderland waqt li Steven Fletcher u Sebastian Larsson it-tnejn kienu qed jirritornaw.

Wirja kbira mill-gowlkiper Tim Krul /a[[det lil Tottenham minn post lura mal-ewwel erbg[a u g[enet lil Newcastle jiskbu reb[a 1-0. L-Olandi] kien f’forma e//ellenti u /a[[ad regolarment lil Tottenham milli

Ri]ultati

Premiership

Tottenham v Newcastle Sunderland v Man City Man Utd v Arsenal Swansea C. v Stoke C.

0-1 1-0 1-0 3-3

Yeovil T. v Wigan A.

0-1

The Championship Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Arsenal 11 Liverpool 11 Southampton 11 Chelsea 11 Man Utd 11 Everton 11 Tottenham 11 Man City 11 Newcastle 11 West Brom 11 Aston Villa 11 Hull 11 Cardiff 11 Swansea 11 West Ham 10 Fulham 11 Stoke 11 Norwich 10 Sunderland 11 Crystal Palace11

8 7 6 6 6 5 6 6 5 3 4 4 3 3 2 3 2 2 2

1

2 4 3 2 5 2 1

2 5 2 2 3 3 4 1

4 2

1 1 1

2 22 10 2 21 10 1 15 5 2 18 10 3 18 13 1 14 10 3 9 6 4 28 12 4 15 16 3 12 12 5 11 12 5 9 14 5 9 15 5 15 15 4 8 8 7 10 19 5 10 14 6 6 20 8 8 22 9 6 21

25 23 22 21 20 20 20 19 17 14 14 14 12 12 10 10 10 8 7 4

Il-gowl ta’ Van Persie li bih Man United g[elbu lil Arsenakl f’Old Trafford

jsibu x-xibka hekk kif g[amel b’kollox 14-il save de/i]iv. Loic Remy kompla bil-forma brillanti tieg[u meta skorja l-gowl importanti fit-13-il minuta wara

su;;eriment ta’ Yohan Gouffran.

Swansea u Stoke spi//aw fi draw 3-3 f’log[ba e//itanti.

Stoke fet[u vanta;; doppju

minn Jonathan Walters u Stephen Ireland imma fit-tieni taqsima Swansea dawru rri]ultat b’doppjetta ta’ Bony Wilfried u Nathan Dyer bejni-

ethom. La[[ar gowl ta’ Swansea wasal erba’ minuti mit-tmiem.

I]da fil-[in mi]jud Stoke evitaw it-telfa meta ng[ataw penalty skorjat minn Charlie Adam.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

29

SPORT SERIE A

Juventus jirb[u lil Napoli u jitilg[u punt ta[t Roma Juventus approfittaw minn ]ew; punti o[ra li re;g[u fallew il-liders Roma kontra kull mistenni f’darhom kontra t-tim modest ta’ Sassuolo u g[elbu lir-rivali Napoli li b[alhom kienu qed jokkupaw it-tieni post.

Din ir-reb[a 3-0 po;;iet lil Juventus punt ta[t Roma fit-tieni post u tliet punti fuq l-istess Napoli.

Il-pressjoni fuq il-kow/ ta’ Milan Massimiliano Allegri kompliet tikber bi draw kontra la[[ar tim fil-klassifika Chievo Verona.

GENOVA – B’]ew; gowls flewwel taqsima Genoa komplew isa[[u l-po]izzjoni tag[hom jinsabu fis-seba’ post bi 17-il punt meta g[elbu lil Hellas Verona 2-0. Il-gowls waslu minn Portanova u Kucka, it-tnejn wara su;;erimenti ta’ Matuzalem.

BERGAMO – Atalanta kisbu reb[a drammatika 2-1 kontra Bologna u [allew lill-avversarji lejn qieg[ il-klassifika. Kollox se[[ fl-a[[ar kwarta meta Brivio po;;a lil Atalanta fil-vanta;; fl74 minuta. Tliet minuti wara Bianchi kiseb id-draw g[al Bologna imma fit-93 minuta kien Livaja li ta t-tliet punti lil Atalanta.

CAGLIARI – Reb[a ferm importanti g[al Cagliari fisSant’Elia kontra Torino 2-1 u li permezz tag[ha qab]u lill-istess Torino b’punt. Conti feta[ l-iskor g[at-tim minn Sardenja u wara li Immobile kiseb id-draw, ]ew; minuti mit-tmiem re;a’ kien Conti li ta r-reb[a lil Cagliari.

VERONA - Il-kow/ ta’ Milan Massimiliano Allegri qal li dde/i]joni dwar il-futur tieg[u mal-klabb issa m’g[adiex aktar ta[t il-kontroll tieg[u. Huwa qal dan wara d-draw 0-0 g[and

L-attakkant ta’ Juventus Fernando Llorente jifta[ l-iskor g[al Juventus kontra Napoli

Ri]ultati u klassifiki

Chievo, ri]ultat li [alla lil Milan ming[ajr reb[a fl-a[[ar sitt partiti fil-kompetizzjonijiet kollha.

Dan id-draw waqqaf ukoll serje ta’ 14-il reb[a konsekuttiva li Milan kellhom fuq Chievo.

Milan laqtu l-lasta minn Robinho immna Chievo fallew /ans taddeheb minn Rigoni u tke//ielhom il-captain Montolivo seba’ minuti mit-tmiem. Fil-[in mi]jud tke//a wkoll is-sostitut Pellissier g[al Chievo.

PARMA – Draw ;ust 1-1 bejn Parma u Lazio fit-Tardini.

Kollox se[[ fit-tieni taqsima b’Keita jifta[ l-iskor g[al Lazio imma Lucarelli jikseb id-draw wara su;;eriment ta’ Sansone g[al Parma li erba’ minuti mittmiem tke//ielhom Rosi.

RUMA – Ri]ultat mill-aktar sorprendenti hekk kif Roma re;g[u fallew il-punti kontra tim fin-na[a t’Isfel tal-klassifika, Sassuolo u [adu biss draw 1-1.

Roma dehru resqin lejn reb[a

Serie A

b’awto-gowl ta’ Longhi imma fl-94 minuta Berardi kiseb iddraw bil-[ames gowl tieg[u filkampjonat.

FIRENZE – Giuseppe Rossi kompla jiskorja u jsa[[a[ postu fil-qu//ata tal-aqwa skorers meta skorja doppjetta fir-reb[a ta’ Fiorentina 2-1 fuq Sampdoria li jinsabu f’periklu serju. Rossi skorja fil-11-il minuta minn penalty u fis-17-il minuta.

Gabbiadini naqqas l-iskore g[al Samdoria. Fiorentina telg[u fil[ames post, punt ta[t Inter.

TURIN – L-isfida tant mistennija bejn Juventus u Napoli, ]]ew; timijiet li jinsabu jsegwu lil-liders Roma, intemmet f’reb[a g[al Juventus 3-0. Juventus kellhom bidu qawwi u wara ]ew; minuti Llorente [asad lil Napoli.

Fit-tieni taqsima freekick ta‘ Pirlo u goal mill-isba[ ta’ Pogba taw reb[a lil Juventus li g[alihom tke//a Ogbonna lejn ittmiem.

Atalanta v Bologna Cagliari v Torino Catania v Udinese Chievo v Milan Inter v Livorno Genoa v Verona Parma v Lazio Roma v Sassuolo Fiorentina v Sampdoria Juventus v Napoli R

Log[ob li jmiss Serie A

Ri]ultati Bundesliga

Subotic 6 xhur barra

Borussia Dortmund ikkonfermaw li d-difensur Neven Subotic se jag[mel mill-anqas sitt xhur barra mill-Bundesliga wara li /arrat il-ligamenti ta’ rkobbtu.

Subotic we;;a’ fir-reb[a 2-1 g[and Wolfsburg is-Sibt meta waqa’ [a]in wara li g[ola ma’

Mainz v E. Frankfurt Freiburg v Stuttgart Franza

Bordeaux v Nantes Marseille v Sochaux

1-0 1-3

0-3 2-1

Olanda

Zwolle v Twente NAC Breda v PSV Nijmegen v Ajax Feyenoord v Alkmaar

1-1

2-1 0-2 2-2

12 10 12 10 12 9 12 7 12 7 12 7 12 5 12 5 12 4 12 3 12 3 12 4 12 3 12 2 12 3 12 2 12 2 12 2 12 2 12 1

D

Hat-trick ta’ Ibrahimovic Ivica Olic. Wara l-log[ba lkow/ Jurgen Klopp kien qal li Subotic jidher li we;;a’ serjament u l-klabb ikkonferma dan tard is-Sibt filg[axija.

Serie B

Bari v Varese Brescia v Avellino Carpi v Crotone Cittadella v Pescara Juve Stabia v Modena Novara v Latina Palermo v Trapani Reggina v Padova Spezia v Cesena V. Lanciano v Siena Ternana v Empoli

2-1 0-2 1-2 0-1

1-1 2-2 3-0 2-1 2-1 1-1

illum

Kif Jinsabu L

KAMPJONATI EWROPEJ

Bastia ]ammew ir-rekord ta’ bla telfa f’darhom meta g[elbu lil Rennes 1-0 b’gowl ta’ Lille Ioanee Gianni Bruno, Toulouse kienu mi]muma 1-1 minn Ajaccio u Reims spi//aw 0-0 g[and Lorient.

1-1 1-1 2-1 3-0

Kif Jinsabu

Roma Juventus Napoli Inter Fiorentina Verona Genoa Atalanta Lazio Milan Parma Udinese Cagliari Torino Livorno Sassuolo Bologna Sampdoria Catania Chievo

Paris St. Germain fet[u erba’ punti vanta;; f’ras il-klassifika meta Zlatan Ibrahomovic skorja hat-trick fir-reb[a 3-1 fuq Nice.

It-tim ta’ Laurent Blanc beda l-partita tas-Sibt f’Parc des Princes konxju li seta’ jkabbar il-vanta;; fil-qu//ata wara ddraw ta’ Monaco 1-1 kontra Evian ;urnata qabel. U /Champions ma ]baljawx hekk kif Ibrahimovic ta wirja e//ellenti biex a//erta millpunti.

F’partiti o[ra Valenciennes tilfu /ans li jinqalg[u mill-a[[ar tliet postijiet wara draw fl-a[[ar mumenti 1-1 ma’ Montpellier.

2-1 2-1 1-0 0-0 2-0 2-0

F

2 0 26 1 1 26 1 2 24 4 1 29 3 2 24 1 4 22 2 5 13 1 6 14 4 4 16 4 5 17 4 5 17 1 7 11 4 5 13 6 4 18 3 6 13 4 6 13 4 6 14 3 7 13 3 7 8 3 8 7

Is-Sibt 23-11-13 Verona v Chievo Milan v Genoa Napoli v Parma Il-{add 24-11-13 Livorno v Juventus Sampdoria v Lazio Sassuolo v Atalanta Torino v Catania Udinese v Fiorentina Bologna v Inter It-Tnejn 25-11-13 Roma v Cagliari L-aqwa skorers

T

K

Pt

3 32 10 31 11 28 12 25 14 24 19 22 14 17 15 16 16 16 19 13 20 13 15 13 20 13 21 12 18 12 28 10 24 10 22 9 19 9 18 6

V. Lanciano Empoli Palermo Avellino Crotone Cesena Spezia Modena Varese Latina Pescara Carpi Siena Brescia Cittadella Bari Novara Trapani Reggina Ternana Padova Juve Stabia

L

13 12 13 13 13 13 13 13 13 13 13 12 13 13 13 13 13 13 13 12 12 13

R

7 7 7 7 7 6 5 5 4 3 3 4 4 2 3 4 2 2 3 2 3 1

D

T

F

K

4 3 3 4 4 2 4 6 2 3 5 5 4 5 7 5 1 8 4 8

23 18 13 18 16 10 19 9 24 18 10 12 13 14

20 12 12 13 15

5 3 3 3 2 4 5 4 5 8 6 2 7 8 5 4 7 6 3 5

1 15 7 2 19 9 3 21 10 3 16 12

11 18 15 18 19 16 13 21 16

Pt

26 24 24 24 23 22 20 19 17 17 15 14 14 14 14 13 13 12 12

11 20 17 16 11 9 19 10 11 24 7

Lega Pro Grupp B

Benevento v Pisa Salernitana v Nocerina Grosseto v Catanzaro Gubbio v Barletta Perugia v L’Aquila Pontedera v Lecce Prato v Frosinone Viareggio v Ascoli

1-1

abban.

0-1 0-1 2-1 0-0 3-3 0-0

11 gowls – G. Rossi (Fioentina) 8 gowls – A. Cerci (Torino) 7 gowls – R. Palacio (Inter) 6 gowls – Jose Callejon, M. Hamsik (Napoli), C. Tevez (Juventus) 5 gowls - D. Berardi (Sassuolo), Paulinho (Livorno), G. Denis (Atalanta), Jorhinho (Verona), A. Gilardino (Genoa), G. Higuain (Napoli), M. Parolo (Parma), L. Toni (Verona), A. Vidal (Juventus)

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

30

SPORT

BOV L-EWWEL DIVI}JONI

}ew; gowls fit-tieni taqsima jag[tu reb[a li]-}ebbu;in ................................0 . .............................2 Msida SJ : J. Mallia, I. Schembri, M. Borda, S. Magro, O. Carrion (A. Laudisi), Lydon Micallef (Lincoln Micallef), P. Albanese (L. Cassar), F. Gusman, D. Attard, M. Tape, G. Msida SJ

}ebbu; R

Gesualdi

: J. Farrugia, S. Hili, T. Paris, K. Vella (L. Camilleri), L. Galea, K.Scicluna, J. Nwoba, D. Da Silva Silveira, A.M. Ribeiro (R. De Barros), O. Rababah (B. Chetcuti), M. Britto Rodriguez : Adrian Azzopardi }ebbu;

R

Referee

}ew; gowls fit-tieni taqsima taw reb[a lil }ebbu; Rangers fuq Msida biex baqg[u bit-tama li jistg[u jisfidaw lit-timijiet tanna[a ta’ fuq tal-klassifika, wara li [afna ttimbrawhom b[ala sfidanti g[ar-reb[ tal-kampjonat.

It-tim ta’ Jesmond Zammit inbidel totalment fit-tieni taqsima wara dominju minn Msida, li baqg[u fil-post ta’ qabel l-a[[ar fil-klassifika.

Ma’ Msida ddebutta d-difensur Francesco Gusman li [adu b’self ming[and Floriana tard il:img[a filg[axija u kellu log[ba tajba. Gusman g[ad g[andu 19-il sena u s’issa lag[ab tliet darbiet mat-tim nazzjonali ta’ ta[t id-19-il sena.

Barra minn hekk, ma’ Floriana lag[ab [ames darbiet fil-kampjonat, darba fil-U*BET FA Trophy u darbtejn fil-Euro Cup. Ming[ajr l-ebda dubju Msida kienu l-a[jar tim fl-ewwel taqsima. Kellhom aktar mill-pussess tal-ballun, attakkaw aktar u [olqu aktar. F’nofs il-grawnd kienu dominanti u anke bdew jo[olqu l-ispazji mal-linja tallemin. Shawn Magro kien ta’ w;ieg[ ta’ ras kontinwu g[addifi]a }ebbu;ija fejn dan beda jag[ti [afna xog[ol lid-difensur Keith Vella.

Il-Misidjani setg[u marru fil-

Kif Jinsabu L

Pieta H 7 Melita 7 Lija A 7 St. Andrew’s 6 }ebbu; R 7 Bir]ebbu;a SP 7 St. George’s 6 G]ira U 6 }urrieq 7 Gudja U 6 }ejtun C 6 Msida SJ 6 {amrun S 6

R

5 4 4 3 3 3 2 2 2 2 2 0 1

D

T

2 0 1 2 0 3 2 1 2 2 1 3 2 2 2 2 1 4 1 3 1 3 1 5 2 3

F

K

Pt

17 7 17 10 6 13 14 9 12 13 10 11 13 13 11 10 10 10

9 5 10 6 7 5 8

9 8 5 8 11 7 11 7 13 7 12 1 11 -3

vanta;; fl-ewwel minuta meta Thomas Paris ikklerja ballun minn fuq il-linja wara daqqa ta’ ras ta’ Francesco Guzman. }ew; minuti wara daqqa ta’ ras o[ra ta’ Guzman wara kross ta’ Lydon Micallef ;iet salvata minn Jeffrey Farrugia.

Sa fl-a[[ar }ebbu; [ar;u mill-qoxra difensiva tag[hom u fit-12-il minuta Ribeiro minn tarf il-kaxxa ra t-tentattiv tieg[u jispi//a ftit barra. }ew; minuti wara Tape g[all-Imsida kellu xxutt tieg[u minn tarf il-kaxxa salvat mill-gowlkiper ta’ }ebbu;.

Msida komplew jilag[bu la[jar futbol i]da rari kienu perikolu]i, kif ma kienu perikolu]i qatt i]-}ebbu;in, li rari resqu lejn il-lasti avversarja.

Minkejja li kellhom [afna millattakki, l-aktar permezz ta’ crosses, id-difi]a }ebbu;ija ]ammet sod.

Fis-65 minuta OMAR RABABAH po;;a lil }ebbu; fil-vanta;; b’daqqa ta’ ras filvi/in wara kross ta’ Mauricio Britto Rodriguez. }ew; minuti wara minn pass ta’ Britto, is-sostitut JOHN NWOBA, minkejja li kien f’qag[da angolata, irnexxielu jeg[leb lil Jonathan Mallia b’xutt fil-baxx. Fis-70 minuta l-Imsida rrea;ixxew meta Tape ra d-daqqa ta’ ras tieg[u tg[addi fit g[oli wara cross ta’ Magro imma sat-tmiem }ebbu; ]ammew sod g[al reb[a.

Id-debuttant Francesco Gusman ta’ Msida jipprova jwaqqaf lil Douglas Da Silva Silveira ta’ }ebbu; Rangers (ritratt> Trevor Sollars)

Doppjeta ta’ Cekulajevs . ...............................1 ....................................1 }ejtun: E. Aga, R. Previ, D. Bonnici, K. Risholt, A. Abela, A. Farrugia, E. Vella, J. Spiteri, A. Cekulajevs (C. Micallef), A. Carabott (G. Tanti), M. Scicluna (I. Briffa) }urrieq: J. Alden, J. Garnier, S. Giglio (O. Agboebina), K. Magro, J. Lia, D. Darmanin, Z. Vukovic, G. Inguanez (M. Schembri), J. Briffa, D. Zammit, G. Bonello Referi: Fyodor Zammit }ejtun C }urrieq

Aleksanders Cekulajevs kien l-eroj ta’ }ejtun Corinthians meta skorja doppjetta f’reb[a mportanti li tat ukoll ftit tan-nifs li]-}wieten li jinsabu lejn inna[a t’isfel tal-klassifika. }urrieq iddominaw l-ewwel taqsima imma }ejtun g[amlu titjieb konsiderevoli wara l-mistrie[ u skorjaw il-gowl tar-reb[a minn penalty. B’din ir-reb[a }ejtun issa la[qu lil }urrieq filklassifika.

L-ewwel okka]joni ta’ skor fl-ewwel taqsima waslet wara 1 0 minuti minn na[a ta ’ }urrieq meta daqqa ta’ ras ta’ Karl Magro spi//at ftit barra.

Sadanittant fl-ewwel attakk ta’

}ejtun dawn fet[u li skor meta ALEXANDER CEKULA JEVS kompla ;ewwa mill vi/in wara kross ta’ Josuel Spiteri minn na[a tax-xellug, b’Alan Abela ini]]el il-ballun lill - attakkant Latvjan u dan kompla ;ewwa.

Fit-22 minuta frikik ta’ Johan Briffa ;ie salvat g[al korner mill-gowlkiper Aga, u millkorner xutt ta’ Vukovic ;ie salvat bi tbatija minn Aga. }urrieq re;g[u vi/in fl-34 minuta b’azzjoni mill-isba[ meta Gary Inguanez xe[et ftit barra millvi/in wara azzjoni triangolari bejn Vukovic, Zammit u l-istess Inguanez.

Fid-39 minuta frikik g[a]}urriueq mog[ti minn Johan Briffa minn distanza ta’ 25 metru ;ie salvat b’abbilta` millgowlkiper Aga. Minuta qabel il-mistrie[ }urrieq ;abu l-gowl tad-draw meta Johan Briffa kompla ;ewwa bir-ras wara ta[wida quddiem il-lasta, bid-difi]a }ejtunija ma jirnexxielix tikklerja ballun li kien donnu we[el fil-kaxxa.

Zejtun bdew it-tieni taqsima fuq attidni po]ittiva fejn kienu aktar organizzati f’nofs il-

grawnd.

Fit-52 minuta Cekulajevs ittanta xortih u ta lillu]joni tal-gowl b’xutt angolat li spi//a j[akkek mal-lasta.

Minuta wara Adrian Carabott ittanta xortih minn barra lkaxxa, i]da t-tentattiv tieg[u kien salvat minn Alden. }ejtun kienu sfortunati meta fil-56 minuta laqtu l-lasta b’xutt fil-baxx ta’ Cekulajevs, li [alla lil Alden i[ares. }ejtun reb[u penalty fis-63 minuta meta r-referi Fyodor Zammit innota lil Karl Magro jiffawla fil-kaxxa u l-Latvjan ALEKSANDERS CEKULAJEVS ma ]baljax u re;a’ ta lvanta;; lit-tim tieg[u. }urrieq spi//aw jilag[bu b’g[axra fil-71 minta meta Joseph Lia ;ie muri t-tieni karta safra. Minkejja li kienu b’g[axra }urrieq ippruvaw jag[mlu ftit pressjoni u fil75 minuta xutt ta’ Gary Inguanez minn qag[da tajba spi//a barra. L-a[[ar sforzi ta’ }urrieq kienu g[alxejn, aktar u aktar meta minuta fuq il-[in mi]jud is-sostitut Glenn Tanti qala’ ]ew; karti sofra fi ftit mumenti, dik fil-91 minuta tkun li tibag[tu fix-shower ftit qabel it-tmiem, fuq protesti ]ejda marreferi.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

31

SPORT

Balzan iwaqqfu lil Valletta Roderick Vella BALZAN…........................ (0) 1 VALLETTA….................. (1) 1 Balzan: M. Falzon, J.Grioli, S.Bezzina, A.Scicluna, G.Calabretta, F.Vignaroli, L.Sciberras, Joselito, D.Grima, L.Micallef, J.L.Negrin Sost: 69 R.Darmanin flok Joselito, 81 Mc Kay flok Negrin Valletta: Y. Cini, J.Caruana, R.Fenech, E.Agius, R.Briffa, J.P.Mifsud Triganza, A.Nyang, S.Bajada, Denni R., J.Vandelannoite, L.Dimech Sost: 59 S. Borg flok E. Agius,

59 Nafti flok Mifsud Triganza Imwissija: Vandelannoite, Cini, Fenech (V) Viganorli (B) Tke//a: Vandelannoite (V) Skurjaw: 27 min Mifsud Triganza (V), 48 min Negrin (B) Referee: Trustin Farrugia Cann In-Nazzjon plejer tal-log[ba: L.Micallef (B) Wara erba’ reb[iet konsekuttivi, Valletta ;ew mi]muma minn l-a[jar Balzan tal-ista;un.

Kienet log[ba divertenti, spe/jalment fit-tieni taqsima, bir-ri]ultat li seta’ mar fuq i]-]ewg na[at.

I]-]ew; kow/is biddlu biss ftit plejers mill-a[[ar formazzjoni, b’Miller li g[a]el li jibda lil Mifsud Triganza, b’Nafti jkun fost ir-riservi, waqt li Jesmond

Zerafa fl-attakk lag[ab lil Negrin flok Darmanin, apparti li kellu rritorn importanti tal-gowlkiper Falzon u ta’ Grioli fid-difi]a.

Balzan mill-ewwel bdew tajjeb, ma [olqux perikli lejn id-difi]a ta’ Cini imma kellhom il-pussess u kienu ta’ pressjoni g[ad difi]a Belitja. Pero’ l-Beltin, fl-ewwel azzjoni tag[hom, mill-ewwel urew li jistg[u ikunu i]jed perikolu]i mill-avversarji u nfatti fis-17-il minuta kienu huma li taw l-ewwel xutt in]idju] tal-partita, Fenech qassam lil Mifsud Triganza li dar fil-pront imma lballun mar barra. Il-Beltin komplew jag[fsu. L-aktar plejer li g[addej minn forma tajba g[asCity, Denni, qassam lejn Agius, bix-xutt tieg[u li re;a’ g[adda barra.

Fis-27 minuta nfeta[ l-iskor.

Kross mix-xellug ta’ Nyang u xxutt ta’ MIFSUD TRIGANZA ;ie devjat minn Bezzina biex spi//a fix-xibka. Fil-minuti finali tal-ewwel taqsima Valletta setg[u g[amluhom tnejn bil-Bra]iljan Denni, li l-ewwel ir/ieva millispirat Fenech, imma wi// imb’wi// mal-gowlkiper Falzon ra xutt tieg[u salvat.

Fit-tieni taqsima ma jkun hemm l-ebda tibdil ta’ plejers, imma fil-pront inbidel ir-ri]ultat.

Kienu g[addew biss ]ew; minuti u Balzan ;abu d-draw.

Micallef, wie[ed mill-aktar plejers po]ittivi twaqqa’ fil-kaxxa mill-gowlkiper Cini. Ir-referee Farrugia Cann saffar penalty u ta biss karta safra lill-gowlkiper Belti. Mill-11-il metru NEGRIN ma’ ]baljax. Gowl li [asad lillBeltin u Balzan f’aktar minn okka]]joni ppruvaw jaqbdu lil tas-City bil-kontrattakk.

Il-problemi ]diedu g[al Valletta meta spi//aw b’g[axar plejers wara li fit-53 minuta Vandelannoite qala’ t-tieni karta safra. Balzan, g[amlu kura;; u Negrin g[al ftit ma skurjax iddoppjetta personali tieg[u imma

ma laqatx sew minn metru bog[od. Il-Belt g[alkemm bi plejer inqas xorta resqu vicin li jer;g[u jiskurjaw, meta minn kross in]idjuz ta’ Nafti, il-ballun wasal g[and is-sostitut Borg imma salva providenzjalment Calabretta.

B’hekk fl-a[[ar partita talewwel rawnd wasal, b’sorpri]a, l-ewwel draw g[al Valletta li baqg[u fit-tielet post tal-klassifika. Balzan ma’ serqu xejn, anzi ttim kien ir-rifless tal-kow/ Zerafa, li b’log[ba intelli;enti u kura;;u]a setg[u [adu anki ittliet punti.

Il-gowl ta’ Valletta skorjat minn Mifsud Triganza (ritratt> Joseph Galea)

Kif Jinsabu

Premier

Hibernians Valletta Birkirkara Sliema W. Mosta Naxxar L. Floriana (-6) Vittoriosa S. Tarxien R. Balzan Qormi Rabat A.

L R D T F K Pt 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11 11

9 8 8 6 5 4 4 2 2 2 2

1

2 0 1 2 2 1 3 2 1 5 2 5 3 4 3 6 3 6 3 6 2 7 1 9

29 22 17 22 21 15 16 11 15 10 12

6

11

8 7 13 18 17 14 20 24 17 21 26

29 25 26 21 16 14 9 9 9 9 8 4

Gowl fil-[in mi]jud isalva lilr-Rainbows Jacob J. Micallef MOSTA .............................(1)2 TARXIEN ..........................(0)2 Mosta: O. Borg, A. Cini, K. Farrugia, T. Farrugia, M.

Micallef, K. Zammit, L. Duriska, R. Faria Silva, C. Martins Fernandes, H. Bara, B. Kaljevic.

Sost: Christian Martins Fernandes flok Bojan Kaljevic,

Ekani Jonas ta’ Mosta li tke//a lejn tmiem il-log[ba fi dwell ma’ Ryan Sammut (ritratt> Joseph Galea)

James Brincat flok A. Cini 64min, Ishmael Grech flok C A Dos Santos Tarlaziz Tarxien: A. Curmi, M. Potezica, F. Lopez Alcantara, A. Agius, L. Martinelli, R. Caiheira Seara, M. Ciantar, E. Souza Santos, J. Mifsud, S. Bonnici, G. Santos Silva Sost: 37 min K. Pulo flok S. Bonnici. 79 min Carlo Mamo flok Andrew Agius.

Skurjaw: Piccione 8 min, 74 min, Caiheira Seara 48 min 92 min Imwissija: M. Brincat, A. Agius, L. Martinelli, K. Pulo, R. Ekani Jonas, Y. De Jesus Messias, M. Potezica, R. Sammut, M. Ciantar Tke//a: R. Ekani Jonas 92’ Referee: Sandro Spiteri In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: Gianmarco Piccione Xita ta’ karti sofor u nuqqas ta’ kontroll tal-partita mir-referi Sandro Spiteri kkaratterizzaw log[ba li setg[et kienet ferm isba[ kieku intu]at inqas is-suffara tal-istess Spiteri. Intant, gowl drammatiku fil-[in mi]jud salva lil Tarxien milli j;arrbu r-

raba’ telfa konsekuttiva u s-seba’ wa[da minn disg[a waqt li waqqaf il-pass ta’ Mosta f’partita li l-Mostin iddominaw g[allma;;oranza tal-[in.

Ftit damu jistennew il-partitarji Mostin biex g[ajtu l-ewwel g[ajta tag[hom ta’ gowl. Kif appena d[alna fit-tmien minuta, Ekani Jonas da[al fil-kaxxa avversarja, xe[et lejn GIANMARCO PICCIONE li millvi/in ma sabx diffikulta` jg[eleb lil Anthony Curmi, li llum kien qed jibdel lis-sospi] Nicholas Vella.

Tarxien kellhom jibdlu l-pjan tattiku u wie;bu fl-20 minuta meta minn freekick, Santos Silva impenja lil Omar Borg li i]da kien attent u dawwar f’korner. Lewwel taqsima ftit li xejn offriet aktar azzjonijiet [lief g[al freekick ta’ Tarlaziz li Curmi tajjar barra u fl-a[[ar [inijiet, Tarxien ipprotestaw, ;ustament g[al penalti li r-referi Spiteri ma rax.

Plejers, diri;enti u t-terna arbitrali da[lu g[all-mistrie[, fost ilprotesti tal-partitarji Tarxini]i.

Tliet minuti minn ftu[ it-tieni taqsima, forsi biex ipatti g[all-

i]ball li g[amel fl-ewwel taqsima, Sandro Spiteri saffar g[al penalty favur Tarxien wara li Ekani Jonas ;ie ;;udikat li ffawlja lil Caiheira Seara. Mill-11-il metru, l-istess CAIHEIRA SEARA spara /entrali wara Borg u ;ab l-iskor indaqs.

It-timijiet twalu lejn l-a[[ar talpartita u l-futbol deher inqas organizzat, fl-assalt finali g[allgowl li kul[add [aseb li se jkun tal-a[[ar. Kienu Mosta li re;g[u marru fil-vanta;; kwarta mittmiem wara [arba penetranti taleks Floriana Mano Micallef li wara li avvanza, qassam lejn GIANMARCO PICCIONE u b’intelli;enza qabbe] minn fuq Curmi.

Fil-[in mi]jud, is-sostitut Carlo Mamo, li qed jirritorna minn injury, ra l-freekick tieg[u ja[bat mal-lasta biex b’opportuni]mu, CAIHEIRA SEARA anti/ipa lil kul[add u mill-vi/in, bir-ras xe[et wara Omar Borg. Il-partita kien g[ad fadlilha x’toffri u e]att qabel it-tisfira finali, ir-referi Sandro Spiteri wera t-tieni karta safra lil Ekani Jonas u bag[tu jin[asel qabel kul[add.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 11 ta’ Novembru, 2013

32

LOKALI

Kif ir-ri/erka li ssir fl-Universita’ ta’ Malta taffettwa l-[ajja ta’ kuljum^ X’karriera wie[ed jista’ jsegwi mill-Univerista’^ X’ji;ri meta jkun hemm terremot? Kif kienu jipprodu/u u jesportaw i]-]ejt ta]-]ebbu;a fi ]mien ir-Rumani^ Dawn u [afna aktar mistoqsijiet kienu mwie;ba matul attivitá li saret il-[add, u li fiha il-bibien tal-Univerista’ nfet[u mhux g[all-istudenti biss, i]da g[all-pubbliku b’mod ;enerali bil-g[an li l-pubbliku jikseb aktar tag[rif dwar l-Universitá ta’ Malta u l-[idma li din tag[mel minn jum g[al jum. Apparti l-bejg[ ta’ diversi prodotti u o;;etti, spikkat l-esebizzjoni bit-tema tax-xjenza u t-teknolo;ija b’tinda kbira fil-’quadrangle’ tal-Universita’ b’diversi esebizzjonijiet ta’ bi//iet tal-ini;inerija. (Ritratt> Trevor Sollars)

Ibieg[uk flok i;ibulek ix-xog[ol Il-:img[a l-o[ra kienet ;img[a li ;abet [afna di]appunti g[al dawk li jew fdaw lil Muscat jew emmnu li kien hemm xi [jiel ta’ ;enwinitá, u rieda tajba, li l-affarijiet, jimxu fid-direzzjoni t-tajba, u fejn kien hemm nuqqasijiet, imorru g[alla[jar.

Fil-bidu tal-;img[a, inqara lewwel ba;it tal-Gvern ta’ Muscat, u ba;it wara sajf li fih, ]diedu kull xahar, dawk li qed ifittxu xog[ol. :img[a ilu, pajji]na qam jittama li l-ba;it kien se jindirizza din ir-realtà li qed issir iktar inkwetanti, u trid soluzzjoni urgenti. Sal-lum, ;img[a wara, pajji]na g[adu b’xiber imnie[er.

Veru li Muscat beda din issena b’kampanja elettorali li [allietlu r-ri]ulati li xtaq, imma jidher li Muscat determinat li jispi//a s-sena bl-istess burdata.

Il-ba;it li smajna nhar it-Tnejn, u l-;img[a li segwiet, ma kien xejn g[ajr ezer/izzju politiku, inti] li jroxx il-b]ar fl-g[ajnejn,

u ja[bi x’inhu l-veru prezz li jrid jit[allas g[al dak li qieg[ed jifta[ar bih. Qrawlna ba;it li fih qalu li jridu j[ajru n-nies biex ja[dmu, imma ma qalulniex kif se j[ajru lil min i[addem biex itihom ix-xog[ol. }ew; possibiltajiet hemm.

Jew li ma g[addiex minn mo[[ il-Gvern, li jekk ma jo[loqx xog[ol, l-ekonomija mhux se trendi bi]]ejjed biex t[alli bi]]ejjed dhul lill-Gvern biex i[allas dak li webbel in-nies bih; inkella li konxju minn dan, u min[abba li qata’ qalbu millkapa/itá tieg[u li jo[loq ixxog[ol, dar g[al soluzzjonijiet ta’ malajr, li ma jekk xejn jo[olqu problemi akbar.

Huma ]ew; ‘soluzzjonijiet’ li l-Gvern qieg[ed idur g[alihom, li fihom infushom, komplew i]idu d-di]appunt a’ min b’xi mod emmen f’Muscat u l-Gvern tieg[u. L-ewwel, li jintaxxa b’mod indirett u bi proporzjonijiet sproporzjonati lill-istess poplu li raxxlu l-b]ar f’g[ajnejh;

Antoine Borg antoine@antoineborg.com

u t-tieni, li lil dan l-istess poplu, ming[ajr mandat elettorali, ibieg[lu /-/ittadinanza, jag[ti prezz lil dak li hu imprezzabbli.

Nieda skema li sej[ila ‘programm ta’ Investiment’, li permezz tag[ha, ne[[ielna kull dubju ta’ jekk veramnet jafx x’ifisser investiment. Irid jifta[ ilbibien bl-addo//, g[al numru mhux limitat ta nies, biex b’ammont ir[is, u ir[as u ir[as g[al tal-familja, jissej[u Maltin

b[alna, jing[ataw l-istess drittijiet u jing[ataw a//ess g[asswieq Ewropej. L-istess partit li ried i/a[[ad lill-Maltin minn dan id-dritt, issa jiddandan blEwropa biex ibieg[ bl-ir[is dak li kontra r-re]istenza tieg[u, i;;iliedna u [dimna tant g[alih.

L-oppo]izzjoni tkellmet kontra dan kollu g[al xejn anqas minn seba’ seduti fil-Parlament.

Tkellimna kollha kemm ahna, u konna pre]enti tul bosta middiskussjoni, waqt li l-gvern illimita ru[u g[all-ftu[ u lg[eluq tal-Ministru, u diskors minn Segretarju Parlamentari.

Lanqas il-Prim Ministru stess, li qabe] il-Parlament u l-Pajji] biex jitla Londra u jifta[ar bliskema, ma kellu d-di/enza jaffa//ja l-istess Parlament u jie[u sehem fid-dibattitu. g[ax daqshekk stmawh il-pajjiz f’dan kollhu.

G[ad jinkitbu bosta artikli u jsiru dibattiti dwar dak kollu li ;ara, u aktar u aktar, meta nkunu qeg[din ng[ixu l-konsegwenzi

ta’ dak illi ser ji;ri. Imma sa fejn setg[et s’issa, lOppo]izzjoni, f’ismek u f’isem il-pajji] u]at il-forzi tag[ha kollha possibbli, biex twaqqaf ilbejg[ ta’ pajji]na bl-ir[is, lil nies li ma nafuhomx, u li m’huma ser i;ibu lejn pajji]na l-ebda forma ta’ investiment konkret.

Qatt ma bsart li l-ewwel li;i li kont se nivvota dwarha filParlament kellha tkun essenzjalment il-bejg[ ta’ l-identitá tieg[i. B[ali ma basrux dawk li emmnu jew fdaw il-Labour.

Kienet veru ;img[a ta’ di]appunti kbar.

media•link COMMUNICATIONS