In-Nazzjon il-Ħamis 14 ta' Novembru 2013

Nru 13,590

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com

Rigal ta’ €10 miljun mill-Gvern Laburista lill-Partit Laburista Claire Mifsud Il-Gvern immexxi

mill-Prim Ministru Joseph Muscat fil;ranet li g[addew ta lill-Partit Laburista mmexxi wkoll minn Joseph Muscat, rigal ta’ proprjetà li tqum iktar minn 10 miljun ewro.

Kien b’dan il-kliem li l-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami spjega lmod kif il-Gvern Laburista assigura li medda ta’ iktar minn sitt itmien art f’Pembroke tibqa’ f’idejn il-Partit Laburista.

F’konferenza stampa indirizzata mill-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista u mill-Kelliem talOppo]izzjoni g[all-Ippjanar u sSimplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi Ryan Callus, kien spjegat quddiem is-sit stess tal-proprjetà f’Pembroke, li l-ka] imur lura g[all-1979 meta lGvern Laburista kien ta lill-Partit Laburista diversi meded ta’ art fosthom l-Australia Hall f’Pembroke u iktar minn 6,000 metru kwadru ta’ art li jmissu mag[ha.

Il-Partit Laburista kellu obbligu ta’ manutenzjoni – obbligu li, kif jixhed l-istat ta’ telqa talAustralia Hall – ma n]ammx. g[al pa;na 3

It-tifun

Maltija fil-Filippini Maltija li tinsab il-Filippini fuq [idma volontarja f’orfanotrofju titkellem dwar ix-xeni li l-iktar impressjonawha u tappella lill-poplu Malti biex jg[in lillpoplu tal-Filippini f’;abriet f’pajji]na g[al din il-kaw]a Ara pa;na 7 ?ittadinanza

Aktar reazzjonijiet Filwaqt li kien hemm aktar reazzjonijiet kemm f’pajji]na kif ukoll fil-media internazzjonali b’[afna jirredikolaw il-programm tal-Gvern Malti, l-Ewro Parlamentari Roberta Metsola ressqet il-ka] ta’ Malta filParlament Ewropew b’mistoqsijiet lill-Kummissjoni Ewropea Ara pa;ni 2, 4 u 32

Tazza tad-Dinja

Reb[a g[all-Urugwaj

Wara li fl-1997 il-Gvern Laburista ta’ Alfred Sant [afer kwart ta’ miljun ewro f’arretrati ta’ /nus abbinati ma’ meded ta’ art fosthom l-Australian Hall f’Pembroke u li l-Partit Laburista kien akkwista minn gvern ukoll Laburista fl-1979, f’dawn il-jiem Gvern ukoll Laburista waqqa’ kaw]a li feta[ id-Dipartiment tal-Artijiet min[abba li l-Partit Laburista ma ]ammx mal-obbligi tieg[u li j]omm il-bini fi stat tajjeb kif jixhed ukoll dan ir-ritratt (Ritratt> Roberto Runza)

L-Urugwaj feta[ vanta;; komdu fl-ewwel leg mill-playoff tat-Tazza tad-Dinja b’reb[a 5-0 g[and il-:ordan Ara Pa;na 31

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

2

LOKALI

M’g[andux il-mandat g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza - MNPN

Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonlista (MNPN), fi stqarrija esprima id-dispja/ir tieg[u g[al-Ligi dwar il-bejg[ ta//ittadinanza kif approvata millGvern fil-Parlament.

L-MNPN qal li din il-li;i hi dominata minn [abi u segretezza li huma theddida g[addemokrazija ta’ pajji]na.

L-MNPN qal li din il-li;i hija inkwetanti hekk kif il-Gvern ma jridx jorbot i/-/ittadinanza ma’ investiment f’Malta, ma’ perjodu ta’ residenza f’pajji]na u fuq kollox g[aliex il-Gvern ma jridx jippubblika l-ismijiet ta’ min jing[ata /-/ittadinanza Maltija.

Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista qal li l-bejg[ ta//ittadinanza ma kinitx fil-programm elettorali tal-Partit Laburista u g[alhekk il-Gvern m’g[andux il-mandat mill-

poplu biex ibig[ i/-/ittadinanza.

L-MNPN iddeskriva dan ilbejg[ b[ala impo]izzjoni fuq il-poplu aktar u aktar meta lGvern ma ppubblikax il-kuntratt mal-kumpanija li se tilqa’ l-applikazzjonijiet u li fl-istess [in se tie[u commission g[al kull passaport li jing[ata.

L-MNPN qal li lkonklu]jonijiet mill-a;ir talGvern huma tnejn, l-ewwel li lGvern [eba mill-poplu pjani li kienu ilhom jin[mew; u t-tieni li l-Gvern qed ikun arroganti u mhux qed jimxi bi trasparenza.

Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista qal li j[ossu kburi li hu parti minn partit li [adem g[all-Indipendenza, g[as-shubija ta’ Malta flUnjoni Ewropea u li issa qed jiddefendi s-sovranità ta’ pajji]na.

Tittappan ir-reputazzjoni ta’ Malta u tipperikola l-postijiet tax-xog[ol – S{PN

Is-Solidarjetà {addiema Partit Nazzjonalista (S{PN) iddeplora d-de/i]joni talGvern Laburista li baqa’ g[addej bid-de/i]joni li jg[addi l-li;i dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza, minkejja lkritika [arxa minn kull sezzjoni tas-so/jetà.

Il-Gvern ta’ Muscat se jkun qed ibig[ i/-/ittadinanza birribass, ming[ajr ma jo[loq ebda rabta bejn /ittadini ;odda u pajji]na, ming[ajr ma jo[loq ebda jobs, u ming[ajr ma nkunu nafu min huma /-/ittadini ;odda ta’ pajji]na.

Il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija kif propost mill-Gvern hu biss e]er/izzju ta’ segretezza kbira li mhu se joffri l-ebda opportunitajiet ta’ impjiegi ;odda b’detriment g[all[addiema Maltin u G[awdxin.

L-iskema kif g[addiet millParlament bil-vot tad-deputati tal-Gvern, mhux se torbot lil min irid jixtri passaport Malti

sabiex jinvesti f’pajji]na.

Jekk din kienet il-bidla fiddirezzjoni li tant wieg[ed ilPrim Ministru Joseph Muscat, sa[aq il-moviment, st[arri; tal-opinjoni pubblika wera bi/-/ar li din il-bidla l-poplu Malti ma jridhiex. Imma lGvern webbes rasu, irrombla minn fuq kul[add u kontra lparir ta’ [afna da[[al l-iskema ta/-/ittadinanza ming[ajr konsultazzjoni ta’ xejn.

Tfisser ukoll li l-uniku tkabbir ekonomiku, lil hinn minn ]idiet fit-taxxi, im[abbra f’dan il-ba;it, jidher li se jkun ;ej biss minn din l-iskema li ma te]isti mkien iktar fiddinja, [lief f’pajji]i li dwarhom hemm mistoqsijiet kbar dwar l-integrità tag[hom.

Is-Solidarjetà {addiema Partit Nazzjonalista jinsab im[asseb serjament li din liskema se tkun ta’ detriment kbir g[ar-reputazzjoni ta’ Malta.

Di]appunt li l-Mu]ew tal-Arti mhux sejjer fejn jixraqlu Il-Partit Nazzjonalista jesprimi d-di]appunt tieg[u g[adde/i]joni li [a l-Gvern ta’ Muscat li jirtira l-pro;ett li permezz tieg[u l-Mu]ew tal-Arti kien se ji;i riallokat minn Admiralty House g[all-Ber;a tal-Italja, fi Triq Merkanti.

Id-de/i]joni li tintu]a l-Ber;a tal-Italja g[all-pro;ett talMu]ew tal-Arti kienet ittie[det mill-Partit Nazzjonalista filGvern bil-[sieb li l-mu]ew ji;i ]viluppat f’attrazzjoni turistika, f’post akbar u aktar /entrali.

Id-de/i]joni kienet ittie[det ukoll fl-isfond tar-rabta storika li te]isti bejn il-Ber;a tal-Italja u lpro;ett tal-Mu]ew tal-Arti, g[ax il-kollezzjoni tal-arti ori;inarjament kienet tinstab f’din l-istess Ber;a.

Il-Partit Nazzjonalista fi stqarrija ma[ru;a mill-Kelliem g[allKultura Francis Zammit Dimech, innota li d-de/i]joni talPrim Ministru Muscat li jwaqqaf l-i]vilupp tal-Mu]ew tal-Arti filBer;a tal-Italja jfisser li se ji;i skartat ix-xog[ol kollu preparatorju li sar min-na[a ta’ Heritage Malta fis-snin li g[addew.

Tfakkar li x-xog[ol preparatorju kollu biex isir mu]ew talarti skont l-aqwa standards, irid isir qabel ma jibda /-/aqliq talopri tal-arti.

Id-de/i]joni tal-Gvern ta’ Muscat hu insult g[all-komunità artistika ta’ Malta u jikxef kemm il-Gvern ta’ Muscat ma jag[tix importanza lill-qasam tal-kultura u l-arti f’pajji]na.

Id-de/i]joni mill-gvern Nazzjonalista kienet ittie[det fl-isfond tar-rabta storika li te]isti bejn il-Ber;a tal-Italja u l-pro;ett tal-Mu]ew tal-Arti, g[ax il-kollezzjoni tal-arti ori;inarjament kienet tinstab f’din l-istess Ber;a

Appell lill-Gvern biex jer;a’ jikkunsidra d-de/i]joni Il-Kunsill Studenti Universitarji (KSU) esprima tt[assib tieg[u g[ad-de/i]joni tal-Gvern li jitwaqqaf il-pjan li lMu]ew Nazzjonali tal-Arti filBelt jitmexxa mill-post fejn jinsab illum – f’Admiralty House fi Triq Nofsinhar - lejn il-Ber;a tal-Italja fi Triq Merkanti.

Esperti kienu taw il-pariri tag[hom lill-Gvern pre/edenti biex isir dan i/-/aqliq [alli lkollezzjoni nazzjonali tal-arti li hemm f’dan il-Mu]ew tkun f’post aktar /entrali u spazju] u qrib attrazzjonijiet kulturali o[rajn importanti b[at-Teatru Rjal u l-Kavallier ta’ San :akbu.

Il-pjan kien li flok il-Mu]ew fi Triq Nofsinhar, u fi Triq izZekka, imbag[ad, ji;u trasferiti

Il-komunità artistika Maltija wkoll di]appntata l-Ministeru tat-Turi]mu u lAwtorità Maltija g[at-Turi]mu.

Imma l-Gvern Laburista qed jg[id li fil-post fejn illum hemm il-Museum of Fine Arts, m’hemmx spazju bi]]ejjed biex jakkomoda l-uffi//ji talMinisteru tat-Turi]mu, kif ukoll li ma ;ewx allokati fondi g[al dan il-pro;ett – minkejja li fil-ba;its tal-2011 u l-2012 ;ew allokati madwar 400,000 ewro g[al dan il-g[an waqt li 200,000 ewro o[ra ntefqu f’bi//iet tal-arti ;odda g[all-

post il-;did.

Il-KSU appella lill-Gvern biex jer;a’ jikkunsidra d-de/i]joni li [a, u li tfisser li se jintremew sentejn ta’ ppjanar u madwar 200,000 ewro li ;ew investiti f’dan il-pro;ett.

Il-ferg[a tal-Kultura u dDivertiment tal-KSU ddikjarat lappo;; tag[ha lill-organizzazzjonijiet kollha tal-arti u l-kultura li qed isemmg[u le[inhom kontra din id-de/i]joni talGvern.

Anke l-komunità artistika Maltija, malli [ar;et din l-a[bar, [ar;et tesprimi d-di]appunt tag[ha. Bl-artisti jsostnu li lBelt Valletta ma tistax ti;i promossa b[ala l-Belt Kulturali talEwropa fl-2018 ming[ajr mu]ew nazzjonali adegwat.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

3

LOKALI

Il-Partit Laburista g[adu ju]a lill-gvern b[ala g[odda biex ja;evola lill-partit minn pa;na 1

Dan wassal lill-Kumissarju talArtijiet biex fl-2010, wara numru ta’ notifiki li kienu injorati millPartit Laburista, jifta[ kaw]a lQorti biex ixolji l-kuntratt.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami spjega li l-Partit Laburista g[a]el li jikkontesta din il-kaw]a bil-g[an li jtawwal il-ka] kemm jista’ jkun biex til[aq tasal l-elezzjoni u jer;a’ jkun fil-Gvern [alli jitwaqqg[u l-pro/eduri imposti fuq il-Partit Laburista kif fil-fatt ;ara.

Beppe Fenech Adami qal li ironikament dan qed ji;ri fl-istess jiem li Joseph Muscat qed jitkellem dwar il-[tie;a ta’ li;i tal-finanzjament tal-partiti.

“Fl-istess mument li Joseph Muscat qieg[ed jg[id u jitka]a x’g[aruka]a li g[ad ma g[andniex mod kif nirregolaw ilfinanzjament tal-partiti, fl-istess ;ranet il-gvern tieg[u jag[ti lillpartit tieg[u rigal ta’ 10 miljun ewro”, sa[aq il-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami.

Il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Ippjanar u s-

Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi, Ryan Callus, fakkar li waqt li l-Gvern Laburista tas-sebg[inijiet kien ta diversi meded ta’ art lill-Partit Laburista bi skambju, persuni o[ra li tte[ditilhom il-proprjetà ng[ataw biss kumpens.

Fl-1997 il-Gvern ta’ Alfred Sant [afer kwart ta’ miljun ewro f’arretrati ta’ /nus abbinati ma’ din l-art, u f’dawn il-jiem ilGvern Laburista waqqa’ kaw]a li feta[ id-Dipartiment talArtijiet min[abba li l-Partit Laburista ma ]ammx mal-obbligi tieg[u li j]omm il-bini fi stat tajjeb. Dan kollu, sa[aq idDeputat Nazzjonalista Ryan Callus, juri li l-Gvern Laburista u l-Partit Laburista ma nbidlux u g[adhom l-istess.

Il-Vi/i Kap Nazzjonalista Beppe Fenech Adami tkellem dwar il-possibbiltà li l-Partit Laburista issa jag[mel spekulazzjoni b’dan il-bini.

Huwa sa[aq ukoll li dan il-ka] juri kemm il-Partit Laburista baqa’ ma nbidilx tul is-snin u g[adu qieg[ed ju]a lill-Gvern b[ala g[odda biex ja;evola lillPartit.

Il-Vi/i Kap tal-PN g[all-[idma tal-Partit, Beppe Fenech Adami u d-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus fissru kif fl-istess mument li Joseph Muscat qieg[ed jg[id u jitka]a x’g[aruka]a li g[ad ma g[andniex mod kif nirregolaw il-finanzjament tal-partiti, il-gvern tieg[u jag[ti lill-partit tieg[u rigal ta’ €10 miljun

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

4

LOKALI

Il-programm ta/-/ittadinanza nieqes mit-trasparenza - MEA

Jibdew il-promozzjonijiet fil-Korp tal-Pulizija Ma;;oranza kbira u kwa]i assoluta tal-promozzjonijiet li kienu m[abbra lbiera[ fil-Korp tal-Pulizija minn Sur;enti g[al Sur;enti Ma;;uri, huma mag[rufa g[all-kulur politiku tag[hom hekk kif kien hemm di]appunt kbir minn numru konsiderevoli ta’ sur;enti li kienu qed jistennew dawn ilpromozzjonijiet.

Ilmenti li r/ieva In-Nazzjon dwar dawn il-promozzjonijiet, juru li kien hemm min [aqqu jie[u l-promozzjoni [afna aktar minn xi w[ud li ng[ataw il-promozzjoni, u li hu mifhum li se jid[lu fis-se[[ minn g[ada l:img[a.

Fost dawk li gawdew mill-14il promozzjoni li se jing[ataw uffi/jalment fis-sig[at li ;ejjin hemm is-security tal-Prim Ministru Joseph Muscat , mag[ruf b[ala ‘I]-}ubina’, u li g[adu kif kien re-instated fil-

Korp tal-Pulizija wara l-elezzjoni li g[addiet.

Fost dawk li tkellmu ma’ InNazzjon, kien hemm min sa[aq li suppost li r-regolamenti jg[idu li trid tkun ilek millinqas sitt snin fil-Korp talPulizija b[ala Sur;ent biex tkun eli;ibbli g[all-promozzjoni ta’ Sur;ent Ma;;ur – u mhux tkun re-instated u mill-ewwel wara ftit xhur tie[u l-promozzjoni.

Jirri]ulta wkoll li b’kollox kien hemm tnejn li ;ew reinstated mill-elezzjoni ‘l hawn, fosthom i]-}ubina, waqt li lbqija kien ilhom aktar minn sitt snin, g[alkemm kien hemm min fosthom li kienu g[adhom kemm qab]u bl-e]att il-perjodu ta’ sitt snin.

Inqab]u wkoll Sur;enti li kien ilhom fil-Korp aktar minn 15-il sena u li din id -darba kienu qed jistennew il-promozzjoni.

L-Asso/jazzjoni Maltija ta’ Min I[addem, l-MEA, fi stqarija esprimiet it-t[assib tag[ha dwar il-format tal-programm ta//ittadinanza kif approvat millParlament g[ax, fi kliem lMEA, dan jista’ j[assar ir-reputazzjoni ta’ pajji] fdat b[al Malta.

L-Asso/jazzjoni qalet li fla[[ar snin Malta sa[[et is-settur tas-Servizzi Finanzjarji li llum igawdi minn reputazzjoni internazzjonali ta’ kompetenza, trasparenza u integrità professjonali li llum i[addem

mieg[u eluf ta’ [addiema u li hu wie[ed mill-elementi ta’ tkabbir g[all-Prodott Domestiku Gross ta’ pajji]na.

L-MEA fakkret li l-amministrazzjonijiet passati u pre]enti intervjenew b’mod dirett jew indirett kull meta dan is-settur kien ta[t theddida.

Il-programm ta/-/ittadinanza approvat fih nuqqas ta’ trasparenza u jqajjem [afna mistoqsijiet dwar l-implimentazzjoni tieg[u g[ax jintrodu/i fatturi li jistg[u jag[mlu [sara lil dan il-qasam ekonomiku vitali.

“Kull benefi//ju g[all-finanzi pubbli/i minn din l-iskema jistg[u drastikament jing[elbu minn impatt negattiv fir-reputazzjoni u s-sensittività tas-settur tas-servizzi finanzjarji u dell fuq l-attrazzjoni ta’ Malta g[allinvestiment dirett barrani f’oqsma o[ra.

Dan se ja[dem kontra l interess nazzjonali ,” temmet tg[id l - MEA fir - reazzjoni tag[ha g[al dak li approva lGvern fil - Parlament din il ;img[a dwar i/ -/ittadinanza Maltija.

182 persuna li matul l-a[[ar sena akkamedika temmew b’su//ess 11-il kors differenti, iggradwaw mill-Istitut tal-Formazzjoni Pastorali. L-Istitut twaqqaf fl-2007 biex iwie;eb g[as-sej[a li [ar;et mis-Sinodu Djo/esan li joffri formazzjoni lill-Insara g[all-[ti;iet reali tas-so/jetà. Fost il-korsijiet li jattendu g[alihom il-parte/ipanti hemm dak dwar l-Evan;elizzazzjoni, il-Missjolo;ija, it-Tag[lim So/jali tal-Knisja, il-Familja u l-esperjenza ta’ Alla fit-talb. L-Ar/isqof Pawlu Cremona ppre]enta lill-parte/ipanti /ertifikat ta’ rikonoxximent. (Ritratt> Photocity Valletta)

}ag[]ug[ fil-periklu tal-mewt Appell g[ad-donazzjoni ta’ demm O Negative }ag[]ug[ ta’ 27 sena millMellie[a qed isofri minn feriti gravi u jinsab fil-periklu li jitlef [ajtu wara li lbiera[, g[all-[abta tas-2pm, kien involut f’in/ident f’barriera fi Triq l-Im;arr, flIm;arr.

Jirri]ulta li ]-]ag[]ug[ kien qed isuq trakk mg[obbi bil-;ebel biex jitla’ telg[a [alli j[ott.

Kien f’dan il-mument meta ]]ag[]ug[ kellu xi problemi biex

itella’ t-trakk, li skidja u beda miexi b’lura.

Kif ra dan, i]-]ag[]ug[ ipprova jo[ro; mill-kabina, i]da g[al xi ra;uni nqabad mat-trakk u baqa’ jitkaxkar ‘l isfel, bit-trakk jinqaleb fuq ;enb sakemm waqaf mat-terrapien fin-na[a t’isfel tattelg[a.

I]-]ag[]ug[ ing[ata l-ewwel g[ajnuna fil-post mill-kollegi tieg[u, sakemm wasal fil-post

tim mediku mill-Isptar Mater Dei. I]-]ag[]ug[ ittie[ed l-Isptar permezz tal-ambulanza, fejn kien /ertifikat li jinsab f’qag[da kritika u fil-periklu li jitlef [ajtu.

Min[abba l-gravità talin/ident u min[abba li kellha ssir operazzjoni ftit wara li dda[[al lIsptar, sar mag[ruf ukoll li l-isptar kien qed jitlob id-demm O Negative.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

5

LOKALI

Il-Ministru Joe Mizzi qal biss li l-e]itu tad-diskussjonijiet hu dak li hu u li fi ftit ;img[at o[ra nkunu nafu l-e]itu tad-diskussjonijiet li kien hemm

Il-gvern ma jg[idx jekk l-e]itu tat-ta[ditiet dwar it-trasport pubbliku hux po]ittiv jew le Il-Ministru Joe Mizzi f’konferenza tal-a[barijiet ilbiera[ ma riedx jg[id jekk l-e]itu tatta[ditiet bejn il-Gvern u lkumpanija Arriva dwar il-futur tat-trasport pubbliku hux wie[ed po]ittiv jew negattiv.

Minkejja li l-Ministru g[atTrasport u l-Infrastruttura Joe Mizzi sejja[ konferenza stampa proprju dwar it-trasport u t-traffiku, g[a]el li ma jwe;ibx g[al g[add ta’ mistoqsijiet li saru mill-;urnalisti fuq dan issu;;ett.

Filwaqt li ddikjara li ddiskussjonijiet issa waslu f’fa]i finali u de/i]iva, il-Ministru Joe Mizzi g[a]el li ma jikkummen-

tax dwar x’[are; middiskussjonijiet. Joe Mizzi qal biss li l-e]itu tad-diskussjonijiet hu dak li hu u li fi ftit ;img[at o[ra nkunu nafu l-e]itu taddiskussjonijiet li kien hemm.

Il-Ministru Mizzi qal li l-pjan g[al rotot ;odda g[at-trasport pubbliku di;à g[adda f’idejn ilkumpanija Arriva u mistennija de/i]joni finali fil-;imghat li ;ejjin.

Il-Ministru g[at-Trasport u lInfrastruttura ta dawn il-kummenti waqt konferenza stampa li matulha [abbar li l-Gvern se jkun qed iniedi pjan nazzjonali dwar l-immani;;jar tat-traffiku.

Il-Ministeru se jkun qed

Il-Ministru Joe Mizzi lanqas ma jwie;eb dwar il-kumpanija blacklisted li qed tag[mel studju dwar il-pont bejn Malta u G[awdex i[abbar numru ta’ mi]uri li se jkunu qed itaffu l-problema talkon;estjoni tat-traffiku f’toroq fejn jin;ema’ ammont kbir tattraffiku.

Joe Mizzi [abbar ukoll li lGvern se jkun qed iniedi politika dwar il-parke;; bil-Ministru

jtenni l-po]izzjoni tieg[u kontra r-Resident’s Parking Schemes.

Hu qal li hemm soluzzjonijiet u rimedji o[rajn g[al dawn l-iskemi, i]da meta mistoqsi dwar dawn ir-rimedji, Joe Mizzi wie;eb li wie[ed irid jistenna lpolicy.

Matul il-konferenza stampa lMinistru g[amel referenza g[all-istudju dwar il-possibbiltà ta’ pont bejn Malta u G[awdex.

G[all-mistoqsija ta’ In-Nazzjon dwar il-po]izzjoni tal-gvern fiddawl tal-fatt li l-kumpanija ?ini]a li se tkun qed tag[mel dan l-istudju hija blacklisted, Mizzi [arab milli jwie;eb u qal biss li hu m’g[andu x’jaqsam xejn mal-kumpanija blacklisted.

Sa[aq ukoll li m’hemm l-ebda ksur ta’ li;i, u li l-affarijiet mexjin.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

6

LOKALI

Il-Bank of Valletta j[abbar tibdil fir-rati tal-interessi Hekk kif il-Bank /entrali Ewropew [abbar tnaqqis fir-rata tal-interessi u fil-kuntest tar-rati tal-interessi prevalenti, il-Bank of Valletta [abbar li qed jirrevedi r-rati tal-interessi tieg[u ukoll B’effett min-nhar it-Tnejn 18 ta’ Novembru 2013, ir-rata ba]i tal-interessi tal-Bank g[as-self fuq in-negozju ser tin]el bi 15 punti ba]i minn 2.45% g[al 2.30%.

Ir-rata ba]i g[as-settur talmanifattura ser tin]el g[al 2.30%, tnaqqis ta’ 5 punti ba]i mir-rata kurrenti ta’ 2.35%.

Ir-rati ba]i fuq self personali u self g[ax-xiri tad-djar ser tibqa’ fil-livelli pre]enti g[alissa.

B’effett min-nhar it-Tnejn 18 ta’ Novembru 2013, ir-rati talinteressi fuq depo]iti fissi g[al iktar min 12 –il xahar ser ti]died g[al massimu ta’ 50 punti ba]i.

G[alissa, ir-rata li l-bank joffri fuq depo]iti ta’ sena ser jibqa’ bir-rata kurrenti ta’ 2%.

B’effett min-nhar it-Tnejn 20 ta’ Jannar 2014, ir-rati tal-interes-

si fuq depo]iti mhux marbuta jew li jimmaturaw fi ]mien 6 xhur jew inqas ser jonqsu b’10 punti ba]i.

L-g[an tal-Bank f’dan le]er/izzju ta’ rivi]joni huwa li jnaqqas l-ispejje] tal-interessi g[all-klijienti li jisselfu ming[ajr ma jippenalizza d-depo]itaturi.

It-tnaqqis ta’ 15 punti ba]i firrata fuq self g[an-negozju hija og[la mit-tnaqqis fir-rata talinteressi fuq depo]iti fissi g[al terminu qasir. Filwaqt li r-rata tal-interssi fuq depo]iti fissi g[al terminu ;ew imnaqqsa b’10 punti ba]i, ir-rati offruti fuq depo]iti g[al perjodi itwal ]diedu sa 50 punti ba]i.

“Il-Bank i[addem i]-]ew; na[at tal-karta tal-bilan/ tieg[u f’ambjent li qieg[ed jinbidel il[in kollu. Il-Bank jag[mel l-almu tieg[u biex jil[aq l-a[jar bilan/ bejn ir-rati tal-interessi tal-istakeholders kollha, sew jekk ikunu azzjonisti, nies li jisselfu kif ukoll depo]itaturi,” qal i/-Chairman tal-BOV John Cassar White.

Attività b’risq persuni b’Di]abbiltà Il-Fondazzjoni Inspire nidiet attivita’ ta’ ;bir ta’ fondi li se ssir it-Tlieta 3 ta’ Di/embru 2013, li ja[bat il-Jum Internazzjonali g[all-Persuni b’Di]abilita’. G[at-tnedija li saret fi/-/entru tal-Edukazjoni u Ta[ri; tal-Inspire f’Bulebel, attendiet mart il-Prim Ministru Michelle Muscat min[abba li lattivita’ filantropika se tkun tikkonsisti f’Afternoon Tea li se jsir fil-Ber;a ta’ Kastilja.

Filwaqt li wasslet messa;; dwar l-importanza tal-inklus-

sivita’, appellat biex il-pubbliku u l-kumpaniji kummer/jali jg[inu lill-Inspire u fl-istess waqt ikunu qed jg[inu biex isso/jeta’ tifhem iktar l-isfidi li jiffa//jaw persuni b’di]abilita’.

Hi qalet li dan hu jum li tajjeb li nag[tuh l-importanza li tixraqlu.

Il-fondazzjoni g[andha bzonn madwar 3 miljun ewro fis-sena biex toffri s-servizzi tag[ha lil aktar minn 1,000 klijent li lma;;oranza tag[hom jir/ievu g[ajnuna ming[ajr [las jew b’sussidju.

L-uniformi tal-pilota Libjan kif esebita fl-istand ta’ Kite Group

L-uniformi tal-pilota Libjan tal-Mirage esebita fil-Festival tal-Ktieb Il-Kunsill Nazzjonali talKtieb g[al sena o[ra qed itella’ l-Festival Nazzjonali tal-Ktieb bejn l-14 ta’ Novembru u l-{add 17 ta’ Novembru fic-?entru talKonferenzi f’Dar il-Mediterran fil-Belt Valletta.

B[al kull sena, pubblikaturi, awturi u [wienet tal-kotba qed jesebixxu u jbieg[[u l-materjal tag[hom waqt diversi attivitajiet fosthom diskussjonijiet fuq oqsma u aspetti differenti middinja tal-ktieb. Se jitnieda wkoll ;urnal letterarju gdid millKunsill Nazzjonali tal-Ktieb immirat biex jag[ti pjattaforma g[all-kittieba emer;enti u mhux ippublikati. Se ji;u organizzati wkoll diversi attivitajiet g[attfal tal-iskejjel mid-Dipartiment tal-Edukazzjoni u entitajiet o[ra

b[ac-?entru g[al-Litteri]mu talUniversita ta’ Malta. Din is-sena l-festival jinkludi numru ta’ parte/ipanti ;odda b[allG[aqda tal-Malti, l-G[aqda Poeti Maltin, il-{bieb talArkivji Nazzjonali, l-Istitut tal:urnalisti Maltin u lAmbaxxata Fran/i]a fost lo[rajn.

Waqt dan il-festival, fl-istand ta’ Kite Group, qed ti;i esebita g[all-ewwel darba l-uniformi li kien libes il-pilota Libjan talMirage Fighter Jet Ali Faraj Al Rabty, li flimkien ma’ pilota ie[or, kien ;ie Malta fit-21 ta’ Frar 2011.

Dan kien ftit jiem wara li bdiet ir-rivoluzzjoni fil-Libja. Al Rabty ma kienx obda l-ordnijiet li ng[ataw mir-re;im ta’

Gaddafi biex jibbumbarja u joqtol nies /ivili, u minflok ;ie Malta u talab protezzjoni. Dan hu wie[ed mill-episodji mqanqla fil-ktieb tal-ex Prim Ministu Lawrence Gonzi li j;ib l-isem ta’ “Gonzi, and Malta’s Break with Gaddafi. Recollections of a Premier”. Il-ktieb jitratta r-relazzjoni bejn Malta u Gaddafi, la[[ar laqg[a li saret bejn l-ex Prim Ministru u Gaddafi ftit jiem qabel ir-rivoluzzjoni u dde/i]jonijiet li kienu qed jittie[du kontinwament minn Lawrence Gonzi kemm fuq livell politiku u umanitarju.

Dan il-ktieb, jista’ ji;i ordnat mill-Festival tal-Ktieb jew minn fuq www.kitegroup.com.mt bi prezz ta’ qabel il-pubblikazzjoni ta’ €35.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

7

INTERVISTA

It-tifun fil-Filippini kompla jg[arraq il-[ajja ta’ min di;à jg[ix fil-faqar estrem Maltija li tinsab il-Filippini fuq [idma volontarja f’orfanotrofju tfisser kif l-iktar xeni li impressjonawha kienu tal-ommijiet bit-trabi mejta f’idejhom u nies mejta mal-art Alessia Psaila Zammit Fil-Filippini qed tkompli tikber il-kri]i umanitarja minkejja

li kulma jmur aktar g[ajnuna internazzjonali qed tasal g[and miljuni ta’ nies milquta mittifun Haiyan bin-Nazzjonijiet Uniti tistma li hemm madwar 11-il-miljun ru[ li ;ew affettwati.

Bosta qed jistennew b’mod iddisprat l-ikel, xorb u post fejn jistkennu. Dan ;ie kkonfermat ma’ In-Nazzjon minn Tessie Grech, Maltija li tinsab ilFilippini fuq [idma volontarja f’orfanotrofju f’Tagaytay, li hija zona li ntlaqtet mit-tifun anke jekk mhux bil-qawwa li ntlaqtu zoni o[rajn fil-Filippini.

Tessie Grech iddeskriviet ilqag[da li tinsab fiha z-zona fejn qed toqg[od. Hi qalet li hemm persuni li qed jg[ixu barra g[ax m’g[andhomx fejn joqog[du.

Tessie Grech qaltilna li s-sitwazzjoni hija gravi u kkonfermat li qed ikun diffi/li biex jaslu provvisti ta’ ikel u xorb filwaqt li xi sptarijiet jinsabu mag[luqa.

Ikkonfermat ukoll dak li qed ji;i rrappurtat fil-media internazzjonali li xi nies qed imorru jisirqu l-ikel min[abba li jinsabu ddisprati kif ukoll li bosta g[adhom qed ifittxu qraba tag[hom bil-qtug[ fil-komunikazzjoni jag[milha iktar diffi/li li jsibu lil xulxin. Tessie Grech fissret ukoll li min qed jg[ix fejn il-ba[ar sarulu [sarat fid-dar hekk kif l-ilma wasal sattieni sular. Sostniet li l-iktar xeni li impressjonawha kienu talommijiet bit-trabi mejta f’idejhom min[abba li ma kellhomx x’jitimg[uhom, u n-nies mejta fit-toroq.

Il-Maltija Tessie Grech fissret li waqt it-tifun wie[ed seta’ jara xena sewda u jisma’ ri[ qawwi [afna u xita li qatt ma timma;inaha (ritratt EPA)

Tessie Grech qalet li hi marret il-Filippini biex tag[mel xog[ol volontarju ma’ tfal li di;à qed jg[ixu [ajja diffi/li. Wara li se[[ it-tifun qed twettaq ukoll xog[ol umanitarju li ma kienx ippjanat.

Dan il-;urnal staqsa lil Tessie biex tiddeskrivi l-esperjenza tag[ha u tat-tfal waqt li kien qed ise[[ it-tifun. Hi qalet li t-tfal kienu mg[annqa mal-adulti u mbezza’. Fissret kif waqt ittifun, wie[ed seta’ jara xena

Appell lill-poplu Malti biex jg[in lill-poplu tal-Filippini f’;abriet f’pajji]na g[al din il-kaw]a sewda u jisma’ ri[ qawwi [afna u xita li qatt ma rat b[alha. Qalet li rat ukoll ammont kbir ta’ si;ar jitg[aww;u bil-konsegwenza tat-tifun u jinstema [afna storbju.

Tessie Grech tkellmet ukoll dwar l-esperjenza tat-tfal li jg[ixu fl-orfanatrofju u r-reaz-

zjoni tag[hom wara li [ar;u fittriq kif g[adda t-tifun. Hi qalet li t-tfal i]-]g[ar ma tantx fehmu x’kien ;ara i]da tfal ikbar impressjonaw ru[hom b’dak li raw u bdew jinkwetaw li se jispi//aw f’kundizzjonijiet ag[ar milli di;à jg[ixu fihom.

Tessie Grech qalet li t-tfal fl-

orfanatrofju di;à m’g[andhomx familja u ji;u mitfug[a hemmhekk minn post ie[or.

Spjegat li meta jkun hemm gwerra f’xi parti tal-pajji], it-tfal ji;u mitfug[a f’xi post ie[or u dawn qatt ma jsiru jafu minn fejn huma u min huma l-;enituri u qraba tag[hom.

Spjegat ukoll li jinstabu tfal mormija fi]-]ibel jew wara lbieb tal-orfanatrofju. Spjegat li tliet ;img[at ilu nstabet tarbija wara l-bieb waqt li tarbija o[ra t[alliet fl-orfanatrofju wara li persuni qab]u /int tal-post u [allewha hemmhekk. Tessie qalet li dawn huma stejjer li jkollhom impatt qawwi [afna fuqha.

Tessie Grech appellat lillpoplu Malti biex jg[in lill-poplu tal-Filippini f’;abriet f’pajjizna g[al din il-kaw]a. Hi spejgat li fil-Filippini di;à hemm [afna faqar u di]astri b[al dawn ikomplu jag[mlu is-sitwazzjoni iktar diffi/li. Hi spjegat li tellg[et mag[ha [wejje; u ;ugarelli g[at-tfal g[aliex ikun hemm tfal li qatt ma raw ;ugarelli. Qalet ukoll li hemm bosta nies li hu normali g[alihom li jg[ixu fiddjar tal-pjan/i u fil-faqar.

Tessie Grech qalet li lFilippini jintlaqtu minn madwar 22 tifun fis-sena u sal-a[[ar tassena mistenni jse[[ tifun ie[or.

Din is-sena di;à nqabe] dan lammont.

Tessie Grech twettaq [idma volontarja f’diversi pajji]i.

Minbarra din l-esperjenza filFilippini, marret erba’ darbiet lIndja kif ukoll Kuba u l-Kenya.

Is-sena id-die[la mistennija tag[mel esperjenza ta’ volontarjat fil-Bolivja u l-Perú.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

8

BA:IT 2014

Gvern li ma tax widen g[ad-djalogu so/jali dwar il-li;i ta/-/ittadinanza Anke jekk ma kinitx parti mill-programm elettorali u anke jekk is-so/jetà /ivili qed tesprimi opinjoni kontra, ilgvern li jifta[ar li hu gvern li jisma’ baqa’ g[addej b’g[a;;la biex ifittex jg[addi kif irid hu l-li;i dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Tnaqqsu l-fondi lill-MEUSAC u lill-kunsilli lokali – Chris Said

Id-Deputat Nazzjonalista Chris Said qal fil-Parlament waqt id-diskussjoni dwar ilvoti g[all-Ministeru tadDjalogu So/jali, l-Affarijiet tal-Konsumatur u l-Libertajiet ?ivili, li g[aqda wara o[ra qed jesprimu nuqqas ta’ qbil g[allpass li [a l-gvern min[abba leffetti li din jista’ jkollha fuq lisem tajjeb li g[andha Malta s’issa.

Minkejja din l-oppo]izzjoni, il-Gvern baqa’ g[addej b’sa[[a u nesa l-weg[diet li g[amel fil-ba;it stess

dwar it-tis[i[ tal-konsultazzjoni.

Chris Said qal li mill-ba;it kien qed jistenna direzzjoni ;dida, kif wieg[ed il-Partit Laburista fil-kampanja elettorali. Stenna li jara strate;ija ;dida biex jin[oloq ix-xog[ol i]da fil-ba;it ma kien hemm xejn minn dan. Minkejja dak li qal il-Prim Ministru, i/-/ifri uffi/jali juru li l-qg[ad filpajji] qed ji]died u dan la[aq livell ta’ ]ieda ta’ 13%.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li fil-proposti tieg[u, il-Gvern naqqas il-fondi lill-MEUSAC kif ukoll lill-kunsilli lokali fost o[rajn.

Filwaqt li l-amministrazzjoni pre/edenti [asbet biex tg[in lill-g[aqdiet volontarji u lillkunsilli biex ikunu jistg[u japplikaw g[al fondi tal-UE, filba;it g[as-sena d-die[la din lg[ajnuna tnaqqset u dan se jfisser opportunitajiet inqas g[al dawn l-g[aqdiet u l-kunsilli.

Id-Deputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg qalet li lba;it hu tajjeb i]da mhux g[al kul[add. Il-ba;it hu di]onest g[aliex hu nofs verità, ji;ifieri hu ag[ar minn gidba . Fiddiskors tieg[u, il-Ministru talFinanzi qal li l-gvern irid ikabbar id-djalogu so/jali, i]da filfatt hemm differenza kbira bejn dak li jg[id bil-kliem ilMinistru u dak li qed jipproponi.

Claudette Buttigieg iffukat fuq id-djalogu so/jali u drittiji-

Id-djalogu fl-MCESD kien mill-anqas – Claudette Buttigieg

et /ivili. F’dawn is-setturi kien hemm ]ieda ta’ 200,000 ewro f’dawk li huma pagi u allowances. Hemm ukoll ]idiet o[ra li minnhom mhux se jgawdi l-poplu. Hemm imbag[ad tnaqqis ta ’ 1.1 miljun ewro fl-g[ajnuna lillg[aqdiet volontarji u lis so/jetà /ivili. Hemm ukoll tnaqqis ie[or ta’ fondi talKummissjoni Nazzjonali g[all-Promozzjoni talUgwaljanza kif ukoll fil-fondi lill-Kummissarju tal-G[aqdiet Volontarju.

Filwaqt li l-Ministru talFinanzi fid-diskors tieg[u qal li jrid ikabbar il-konsultazzjoni, hu fatt li l-ba;it stess sar b’nuqqas ta’ konsultazzjoni.

Anke fil-ka] tal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD), id-djalogu dwar il-ba;it kien mill-inqas.

Claudette Buttigieg qalet li lba;it jipproponi twaqqif ta’

Kunsill g[al diskussjoni bejn lg[aqdiet volontarji meta dan il-Kunsill twaqqaf snin ilu. Hi sa[qet li l-g[aqdiet g[andhom ikunu kkonsultati b’mod wiesg[a.

Id-Deputat Nazzjonalista qalet li s-so/jetà /ivili qed turi li hi kontra l-li;i mressqa millGvern g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza. It-tnaqqis fil-fondi lillg[aqdiet volontarji mhux se jag[laq [alq dawn l-g[aqdiet.

Dwar din il-li;i ma kien hemm l-ebda djalogu so/jali u l Gvern g[a]el li jg[a;;el din illi;i minflok ikompli jiddiskuti fuq l-abbozz li jemenda lKostituzzjoni favur id-drittijiet /ivili.

Ebda tnaqqis fil-prezzijiet tal-medi/ini – Paula Mifsud Bonnici

Id-Deputat Nazzjonalista Paula Mifsud Bonnici fissret kif mill-elezzjoni ‘l hawn ma kien hemm l-ebda tnaqqis filprezzijiet tal-medi/ini, kuntrarjament g[al dak li sar ta[t lamministrazzjoni pre/edenti.

Paula Mifsud Bonnici tkellmet dwar id-drittijiet talKonsumatur u qalet li ma tistax tg[id li f’dan is-settur il-konsumatur intlaqat tajjeb.

Filwaqt li l-Partit Laburista wieg[ed [afna affarijiet favur il-konsumatur fil-programm elettorali tieg[u, s’issa g[adu ma twettaq xejn. F’dokument s[i[ ta’ 52 pa;na tal-ba;it, hemm sentenza wa[da biss li tirrigwarda l-konsumatur u m’hemm xejn dwar x’qed isir biex ti;i msa[[a l-Awtorità dwar id-Drittijiet talKonsumatur.

Paula Mifsud Bonnici staqsiet kif se tissa[[a[ din l Awtorità jekk ma kien hemm lebda ]ieda fil-fondi g[al din lAwtorità. Minflok issa[[a[ lAwtorità, il-Ministru qed tqa//at l-irjus biex ikunu a;evolati persuni li jdoqqu listess qanpiena tal-Ministru.

Id-Deputat Nazzjonalista g[amlet sensiela ta’ mistoqsijiet dwar x’g[ajnuna se jkun qed jag[ti l-gvern lill-g[aqdiet talkonsumatur biex ikunu jistg[u jaqdu a[jar il-funzjoni tag[hom.

Staqsiet ukoll x’se jsir biex lawtorità tkun aktar a//essibbli g[all-konsumatur. Il-fatt li ;ie vvutat l-istess ammont ta’ flus g[at-Tribunal tal-Konsumatur mhux se jg[in biex ix-xog[ol quddiem dan it-Tribunal jit[affef. Bl-istess mod intlaqat ukoll it-Tribunal tal-Appelli li ra tnaqqis u ma jistax itejjeb ilfunzjoni tieg[u.

L-g[aqdiet volontarji marru j[abbtu l-bieb tal-ministeru Il-Ministru Helena Dalli qalet li n-nies li marru j[abbtu l-bieb tal-Ministeru malli hi la[qet Ministru, kienu l-g[aqdiet volontarji li kienu mweg[da [afna affarijiet lejlet l-elezzjoni li g[addiet.

Il-Ministru g[ad-Djalogu So/jali, l-Affarijiet talKonsumatur u l-Libertajiet ?ivili, qalet fid-diskussjoni dwar il-voti fil-ba;it tal-2014 g[all-Ministeru tag[ha, li mhux minnu li kien hemm tnaqqis filfondi allokati g[all-g[aqdiet mhux governattivi.

Sostniet li dawn inqasmu f’sezzjonijiet differenti min[abba t-tqassim differenti li

sar bejn il-Ministeri. Qalet li [arsa lejn kif sar dan it-tqassim fil-fatt juri li kien hemm ]ieda.

Filwaqt li qalet li kien ilGvern pre]enti li [are; regoli biex ma jkunx hemm xog[ol prekarju, il-Ministru Dalli naqset milli tg[id jekk irri]ultawx xi abbu]i u jekk itti[dux passi kontra xi [add.

Fil-qasam tax-xog[ol, qed jittie[du passi biex immigranti jgawdu minn programm ta’ integrazzjoni.

Helena Dalli qalet li l-Gvern sab diffikultajiet kbar fitt[addim tal-Awtorità dwar idDrittijiet tal-Konsumatur fosthom problemi dwar is-sa[[a

Il-Prim Ministru Joseph Muscat ma kienx pre]enti u ma vvotax fil-[in tal-approvazzjoni tal-voti ta’ ]ew; ministeri tal-[addiema u l-ispi]a kbira talkera tal-uffi//ji.

Fid-diskussjoni tkellmet ukoll id-Deputat Laburista Deborah Schembri, li qalet li ma tistax tifhem kif l-Oppo]izzjoni qed tg[id li dan il-ba;it sar b’nuqqas ta’ konsultazzjoni. Hi sostniet li d-djalogu tal-Gvern mal-poplu ilu g[addej is-snin. Dan hu ba;it li qed jolqot il-[afna xewqat talpoplu.

Deborah Schembri kkritikat l-

operat tal-laboratorju tal-forensika ta[t l-amministrazzjoni pre/edenti u qalet li t-tnaqqis li qed jidher fl-estimi tal-ba;it f’/erti oqsma huma min[abba lpassi li ttie[du biex ;ew iffrankati f’kirjiet. Servizz li kien jing[ata f’G[awdex g[ad-drittijiet tal-konsumatur u laqg[at talMCESD kienu jsiru f’postijiet li g[alihom kienu jit[allsu kirjiet kbar. Il-Gvern sab mezz biex dawn il-laqg[at isiru fil-Ministeri

u b’hekk ;ew iffrankati l-flus.

Il-voti tal-Ministeru g[adDjalogu So/jali, l-Affarijiet talKonsumatur u l-Libertajiet ?ivili g[addew b’36 vot favur u 29 kontra. Fuq in-na[a tal-Gvern kien hemm neqsin il-Prim Ministru Joseph Muscat, ilMinistru George Vella u dDeputat Laburista Anthony Agius Decelis. Fuq in-na[a talOppo]izzjoni kien nieqes isDeputat Albert Fenech.

Bl-istess vot fi tmiem is-seduta tal-biera[ kienu approvati wkoll il-voti tal-Ministeru g[allEkonomija, Investiment u Intrapri]i }g[ar. Id-diskussjoni dwar il-ba;it tkompli llum.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

9

BA:IT 2014

Indikazzjonijiet negattivi fl-ekonomija Minkejja li l-ekonomija Maltija issa ilha snin twal b’sa[[itha, f’dan il-perjodu jidher li hemm indikaturi negattivi li l-Gvern irid ja[dem fuqhom immedjatament.

F’Settembru l-qg[ad ]died bi 13 fil-mija – Mario de Marco

F’diskors fil-Parlament dwar lestimi g[all-Ministeru talEkonomija l-Investiment u lIntrapri]i ]-}g[ar, ilbiera[ filg[odu Mario de Marco qal li fil-ba;it il-Gvern da[[al numru ta’ mi]uri li wasslu biex il-Gvern ]ied id-d[ul tieg[u. Mil-li/enzji ]died 17-il miljun ewro u missisa ]died 55 miljun ewro g[al total ta’ 72 miljun ewro.

Id-d[ul tal-gvern mhux qed ji]died min[abba t-tkabbir ekonomiku i]da g[aliex it-taxxi ]diedu, sostna Mario de Marco, li fisser li fil-pajji] bdiet die[la l-in/ertezza waqt li n-negozju qed jonqos.

Hu appella biex jittie[du lmi]uri me[tie;a meta spjega kif ir-rata tal-qg[ad fil-pajji] qed ti]died. F’Settembru li g[adda lqg[ad ]died b’rata ta’ 13 fil-mija skont statistika tal-NSO waqt li l-ammont totali ammonta g[al 850 persuna jirre;istraw g[axxog[ol.

Jidher li l-pajji] mhux ji;;enera xog[ol bi]]ejjed g[al dawk li qed jo[or;u ja[dmu, sostna Mario de Marco, li kompla li fl-a[[ar sena l-labour supply ]died 3,800 waqt li kien

hemm ]ieda ta’ 3,200 fin-numru ta’ nies ja[dmu bi qlig[. Dan ifisser li kien hemm 600 persuna li ma sabux ix-xog[ol.

Dwar l - ekonomija ta ’ G[awdex , qal li l - uni/i ]ew; pro;etti g[al G[awdex huma l - qorti l - ;did u dar g[all - anz jani . Dawn mhumiex pro;etti bi]]ejjed li se ji;;eneraw l ekonomija f ’ G[awdex , sost na Mario de Marco , li qal ukoll li naqas il - vot kapitali g[all - Ministeru tal Ekonomija .

Dwar it-turi]mu Mario de Marco qal li f’dan is-settur qed jinkisbu r-ri]ultati li huma frott tal-investiment u r-rotot ;odda li n;iebu lejn il-pajji] mill-Gvern Nazzjonalista.

Appella biex isiru skemi indirizzati lejn l-industrija t-turi]mu biex din tkompli tkun kompetittiva.

Tonio Fenech, li kompla li l-UE qalet lill-Gvern Malti li issa m’g[andux diffikultajiet kif kellu l-Gvern Nazzjonalista. IlGvern lanqas hu fidu/ju] fi//ifra indikata mill-UE dwar ittkabbir fl-ekonomija g[aliex ilGvern qed jindika biss 1.7 filmija b[ala tkabbir.

Hu sostna li l-Gvern kien g[alaq l-iskema Micro-Invest meta din suppost kellha ti]died biex tg[in iktar imprendituri.

Tonio Fenech kompla li minn din l-iskema kienu bbenefikaw 1,700 negozju u spjega li lGvern Laburista g[alaq din liskema.

Id-Deputat Nazzjonalista kompla li l-unika skema li da[[al il-Gvern hi l-bejg[ ta//ittadinanza.

miljun ewro, ji;ifieri aktar minn erba’ darbiet il-ba;it allokat g[as-sena d-die[la. Anke fleGovernment, il-ba;it naqas b’nofs miljun ewro, sostniet Kristy Debono, li semmiet lavjazzjoni u l-farma/ewtika u qalet li l-Gvern jidher li mhux se jinvesti f’dawn is-setturi.

Hi tkellmet dwar il-kontijiet tad-dawl u l-ilma u qalet li lgvern mhux jaqbel mieg[u nnifsu jekk dan ir-ro[s hux ta’ 25 filmija, 27 fil-mija, 29 fil-mija, 30 fil-mija jew 35 fil-mija.

– Claudio Grech

L-ebda pjan kif jibni klassi medja ;dida – Robert Arrigo

Ebda settur ;did ta’ investiment – Tonio Fenech

Id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech semma l-li/enzji tal-karozzi u l-boll tal-proprjetà fejn issemma d[ul ta’ 17-il miljun ewro meta dan jidher li mhux reali meta jkunu mag[mula /-/ifri. Hu semma nnefqiet li kienu indikati fil-ba;it u qal li /ertu investimenti ma jinstabux fl-estimi.

Tonio Fenech qal li l-Gvern ma identifika l-ebda settur ;did ta’ investiment fil-ba;it [lief linizjattivi li kienu identifikati minn Gvern Nazzjonalista. Dan mhux pjan ekonomiku, sostna

Il-pi] tat-taxxa se ji]died b’170 miljun ewro – Kristy Debono

Fid-diskors tag[ha d-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li dan kien ba;it nieqes minn vi]joni lill-pajji] u sostniet li l-pi] tat-taxxa se ji]died b’170 miljun ewro jew 400 ewro g[al kull persuna. Hi semmiet ilMalta Enterprise u qalet dan ilba;it se jitnaqqas l-investiment proprju f’mument meta Malta tista’ tkun fl-aqwa po]izzjoni biex tattira l-investiment. Hi qalet li l-persuni bla xog[ol qed ji]diedu u spjegat kif il-ba;it talMITA tnaqqas b’60 fil-mija.

F’dan is-settur, il-ba;it ta’ Gvern Nazzjonalista fl-2012 kien ta 2.1

Ebda importanza lill-impjiegi fit-teknolo;ija

Id-Deputat Nazzjonalista Robert Arrigo qal li l-gvern m’g[andu l-ebda pjan kif jibni klassi medja ;dida u sostna li lGvern Laburista sab pajji] sod.

Hu semma l-VAT u qal li lGvern m’g[andu l-ebda pjan li lVAT tit[allas meta n-negozju jit[allas. Hu tkellem dwar il-Belt u sostna li l-Park and Ride mhix ta[dem u g[alhekk din g[andha tkun ikkunsidrata waqt li jkun hemm ri;enerazzjoni.

Robert Arrigo semma l-kontijiet tad-dawl u l-ilma u qal li meta jkun ikkunsidrat id-dawl u l-ilma flimkien it-tnaqqis se jkun ta’ madwar 17 fil-mija. Il-Gvern qed jg[olli wkoll il-prezz tal-gass u qed jg[id li l-prezz se jkun stabbli.

Id-Deputat Nazzjonalista g[amel diversi mistoqsijiet dwar l-Air Malta u jekk hux se jitnaqqsu [addiem jew jekk hux se jsir xi pro;ett ma’ xi [add li issa se jikseb passaport Malti.

Id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech qal li dan hu ba;it li ma tantx ta importanza u rilevanza lis-settur tal-impjiegi fitteknolo;ija. Dwar l-infrastruttura hu qal li l-ba;it ma jsemmi xejn dwar fibre to the home u spjega kif Malta hi wie[ed mill-ftit pajji]i li m’g[andux open access.

Kull fejn dan kien introdott, in[olqu diversi elementi po]ittivi. G[alhekk dan ilpro;ett m’g[andux ikun abbandunat, sostna Claudio Grech, li tkellem dwar il-le;i]lazzjoni u rabat dan mal-opportunitajiet li jo[loq is-settur tal-informatika.

Claudio Grech kompla li lGvern g[andu jibqa’ jibni fuq dak li sab fis-settur tatteknolo;ija tal-informatika. Hu ]ied li l-ba;it ma jsemmi xejn fuq il-venture capital u kkritika lill-Gvern g[an-nuqqas ta’ vi]joni fil-kreazzjoni ta’ opportunitajiet. Pajji]i o[ra ju]aw liskema ta’ residenza biex jattiraw nies b’venture capital.

Meta semma l-ippro/essar ta’ big data, Claudio Grech qal li dan hu settur li qed ji]viluppa. Dwar itteknolo;ija tal-mobile, Claudio Grech semma l-mod kif din itteknolo;ija qed tkun applikata flindustrija. Dan il-ba;it m’g[andux jibda t-triq li fiha l-informatika tkun ikkunsidrata b[ala g[odda g[aliex it-teknolo;ija kkreat [afna impjiegi, appella d-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech.

35 skema ta’ appo;; g[all-industrija Il-Ministru Chris Cardona qal li l-Gvern Laburista introdu/a 35 skema ta’ appo;; g[allindustrija f’ba;it li se jo[loq il;id.

Il-Ministru Cardona qal li dan hu ba;it li se jg[in lill-pajji] jo[loq il-;id. L-indikazzjonijiet huma tajbin, sostna l-Ministru Cardona, li /a[ad li qed ji]died il-qg[ad minkejja l-istatistika.

Chris Cardona kompla li lgvern qed jag[mel bidla fil-

Malta Enterprise tant li nnumru ta’ pro;etti ;odda se jla[[aq it-30.

Il-pajji] qed jiskeb su//ess flin;inerija u setturi o[ra, sostna Chris Cardona, li kompla li lGvern se jkun qed jag[mel ilbidliet ne/essarji anki fil-Life Sciences Park biex dan jibda jopera minn Ottubru 2014.

Il-Gvern da[[al 35 skema ;dida li issa jridu jit[addmu biex jiksbu s-su//ess u tkellem

dwar il-[idma li qed tag[mel ilMalta Enterprise, fosthom g[al investiment f’G[awdex.

Din is-sena kienu allokati wkoll 23 fabbrika ;dida, sostna Chris Cardona, li semma lpro;etti li saru mill-fondi Ewropej. Fl-2014 se jinbena xxog[ol fuq il-villa;; tas-snajja’ f’Ta’ Qali.

Il-Ministru Cardona semma wkoll pro;etti fosthom i/?entru Marittimu flok il-Malta

Shipbuilding u qal li l-Unit talPrivatizzazzjoni r/ieva 28 espressjoni ta’ interss g[al dan il-pro;ett. Il-Gvern hu impenjat favur skemi ta’ s[ubija mal-privat, sostna Chris Cardona.

Is-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis qal li lGvern qed iwettaq il-mandat elettorali tieg[u, semma lHenley & Partners u qal li lGvern Nazzjonalista kien issospenda l-Iskema ta’

Residenza u g[amel disa’ xhur biex da[[al skema o[ra.

Fi 22 xahar din l-iskema ;dida kellha sitt applikazzjonijiet li minnhom kienu pro/essati erbg[a biss. Din l-iskema ;dida ta’ Gvern Laburista, il-Global Residence Porgramme, qed ikollha su//essi kbar.

Edward Zammit Lewis tkellem dwar l-ekonomija di;itali u qal li din hi /avetta flekonomija Maltija.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

10

X’NARA U X’NISMA’

X’Qalilna l-G[asfur Il-ba;it g[aref li ressaq Joseph Muscat 1. Il-ba;it li konna nistennew ;ie u g[adda bis-sorpri]i kollha li kien weg[edna l-Prim

ebda mod ie[or minn fejn u kif i;ib il-flus?” Dak g[aqal!

Mela l-ewwel

Ministru Joseph tag[na lkoll. Xi jumejn wara li t[abbar il-ba;it, l-G[asfur kien qieg[ed il-Ministeru ta’ G[awdex immexxi mill[aruf tas-sagrifi//ju, ji;ifieri Anton Refalo u sema’ ]ew; Sindki Laburisti G[awdxin jitkellmu fuq wa[da millmi]uri li ssemmew fil-ba;it.

Fil-ba;it t[abbar li fl-2014 ilMinisteru g[al G[awdex se jda[[al 180,000 ewro ming[and il-Kunsilli Lokali G[awdxin.

L-G[asfur waqqaf it-toppu x[in sema’ lil Sindku minnhom jg[id: “Ta’ xiex se jda[[alhem dawn l-eliwf li semme’ ming[and il-Kunsilli Lukuli?

B[al xejn se jda[[liw xi taxxa b’xi isem me[bi baxx baxx?”

“Jien ma nofx,” instema’ l-ie[or, “imme jekk sa nibqg[u sejrin hekk, na[seb li ma tantx [a ndumiw. It-tgergir li hawn millaburisti xi [a;e kbire u jien sert nis[et x[in inkiwn il-Kunsill u ji;iw il-Laburisti jgergriw. Xi tridni ng[idilhem!”

Qabe] l-ewwel wie[ed u filpront qallu: “Jiene tieg[i kienet miruklu li sert sindkiw, imma na[seb li l-ewwel u l-a[[ar [abujb, g[ax jew ma nar;ux no[ro;, jew in-nies jer;g[ew iwarbune min-nofs. L-G[awdxin fliws fil-biwt iridiw u mhux paruli fil-vojt u taxxi ma jidhriwx.” Id-diskursata kellha tieqaf [esrem g[ax fil-pront [are; wie[ed twil bla xag[ar u qalilhom: “Sku]awni, imme lMinistriw ma jistux jakukom illiwm.” U da[al ’il ;ewwa mill-istess bieb li [are;. L-aqwa li Malta tag[na lkoll!!!

L-atte;;jament g[aref talGvern tal-Labour 2. Il-Gvern tal-Labour idde/ieda li fuq il-kwistjoni talbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija jibqa’ g[addej minn fuq kul[add

basta tkun g[addiet tieg[u u jkun ;abar ftit miljuni.

L-G[asfur b[all-ma;;oranza assoluta tal-poplu Malti u G[awdxi hu kontra din it-tip ta’ prostituzzjoni ta/-/ittadinanza tag[na. “Possibbli,” qalilna lG[asfur li dan il-Gvern ;did, modern, trasparenti u b’[afna ideat ;odda u friski, m’g[andu l-

nag[mlu kabinett tal-Ministri ikbar milli hemm il-:ermanja, imbag[ad nivvintaw kemm nifil[u konsulenti, wara nba]wru b’mod li d-deputati li ma sarux ministri jieklu b’sitt i[luq, huma u lmara, imbag[ad inbig[u /-/ittad-

inanza lil min lest li j[allas, anke jekk hu l-ikbar kriminal li lest ju]a pajji]na b[ala sieq biex jid[ol fl-Ewropa. Good governance Muscat style.

“Is-sabi[a hi,” qalilna lG[asfur, “li biex ]gur jumiljawna mad-dinja kollha, il-Prim Ministru Joseph tag[na lkoll mar barra biex ikun hu stess li jipprostitwixxi u jbig[ i/-/ittadinanza u l-identità ta’ pajji]na.

Minflok g[andna Prim Ministru - Statesman , g[andna Prim Ministru – Salesman!!! Min jaf Manwel Dimech li tant jifta[ru bih x’jitqalleb fil-qabar b[alissa jara lil Joseph ibag[bas mal-identità tal-Maltin.

U min jaf Mintoff li tant g[ajjat Malta l-ewwel u qabel kollox, kemm kien jg[id li tilfu l-boxxla kieku

g[adu hawn.” U Joseph biex minn g [ a l i h ibellag[hielna qalilna li lAwstrija u lBel;ju ilhom ibig[u //ittadinanza b[alna.

Imbag[ad l-istess kumpanija li qabbad hu stess biex tirreklama, tbig[ u tag[mel id-due diligence fl-istess [in, qieg[da tirreklama li din l-iskema hi lewwel wa[da fid-dinja. Ara veru li rridu nkunu ta[t ilLabour biex inda[[ku lid-dinja bina!!!

Il-kliem g[aref tal-Pulizija David Bezzina 3. Dan l-a[[ar l-G[asfur skopra li l-Uffi/jal tal-Pulizija David Bezzina tella’ ritratti u kiteb kummenti fuq il-pa;na tieg[u tal-facebook li la jag[mlu

;ie[ lilu b[ala persuna u b[ala Uffi/jal tal-Pulizija, u wisq inqas lill-Korp tal-Pulizija li hu jag[mel parti minnu.

L-G[asfur mar sad-Depot biex

“Daqskemm [a l-passi kontra WPC l-G[asfura l-bjonda li die[la u [ier;a mill-uffi//ju tieg[u. Dik mhux ukoll irredikolat lill-Korp fuq il-facebook bi kliem dispre;;attiv kontra l-istess Pulizija? Imma die[la u [ier;a mill-uffi//ju tieg[u kienet, u hekk baqg[et. Middehra tag[mlu tajjeb [afna t-te!”

It-tielet spettur deher iktar ma[ruq u wara ftit qalilhom: “Imma lil se[ibna Taliana jrid

ike//ieh g[ax solva ka]. Kemm gergirna g[al ta’ qablu.

Dan “reachable” veru, imma x’[abta g[andu jg[affe; meta ji;bdulu l-ispaga millMinisteru talArti;janat, ji;ifieri ta’ Manwel Mallia. L-aqwa li jsalva wi// xi Silvio Scerri, imbag[ad xejn ma importa li waqqag[na kollha g[ar-redikolu u umilja lill-Korp bil-ka] ta’ Norman Vella u bil-log[ob bil-kliem wara li giddbu dDirettur tal-Protezzjoni tad-Data.

X’jimpurtah mill-;ie[ lillKorp tal-Pulizija. L-aqwa li jidher [elu ma’ Silvio Scerri u ma’ Mario Cutajar, is-Segretarju Permanenti Prin/ipali.” Ir-raba’ spettur qabe] u qalilhom: “Issa la taraw il-lista ta’ dawk li se jsiru Supretendenti kellmuni. Kemm kien hemm minn s[abna Nazzjonalisti li vvutaw lilLabour g[ax riedu l-promotion!

Issa jdumu ma je[duha g[ax isimhom mhux fil-lista.” U nfirdu. Fuq din in-nota l-G[asfur staqsiena: “Ji;ifieri l-lista ta’ min se jie[u l-promozzjoni di;à lesta u g[adhom lanqas saru linterviews?” Mid-dehra se ter;a’ ta[dem il-meritokrazija Muscat style.

Is-su;;eriment g[aref ta’ Marc Sant 4. L-G[asfur impressjonat kemm f’din Malta tag[na lkoll hawn min hu intelli;enti. ?ertu Marc Sant dan l-a[[ar g[amel su;;eriment fuq ilpa;na tal-facebook tieg[u biex id-Deputati Nazzjonalisti jbig[u l-passaporti u hekk ikunu jistg[u jag[mlu tajjeb g[ad-dejn talPartit. “Kemm hu bravu!” qalilna l-G[asfur, “i]da bilfors bravu

jara jekk isirx jaf xi [a;a iktar u lema[ erba’ spetturi jitkellmu bejniethom minn ta[t lilsien. “Ara veru qeg[din sew,” instema’ jg[id wie[ed minnhom, “issa naraw il-Kummissarju ji[ux xi tip ta’ passi kontra dan!”

Qabe] it-tieni wie[ed u qal:

g[ax dan ekskandidat Laburista fl-elezzjoni u kunsillier Laburista fil-Kunsill Lokali ta’ {al Lija.

Barra minn hekk, dan ji;i nneputi tal-eks-Mexxej Laburista, dak li issa kellu change of heart versu l-Ewropa, Alfred Sant.

“Tg[id dan Marc Sant, biex [are; bis-su;;eriment li [are; bih, iggradwat ukoll mill-Università ta’ Harvard?” staqsiena lG[asfur.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

11

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Na[dmu kontra d-dijabete Fl-14 ta’ Novembru 1891 twieled it-tabib li ta sehem ewlieni fl-iskoperta tal-insulina, li n-nuqqas tag[ha jikkaw]a d-dijabete, il-Kanadi] Frederick Banting. G[alhekk, b[al-lum jitfakkar kull sena l-Jum Dinji Kontra d-Dijabete.

40,000 Malti u Maltija affettwati Iz-zokkor, kif nafuh, hu marda li f’tip minnhom ti;i millabbundanza tal-ikel. Is-simna ]ejda fil-bniedem tag[mlu aktar suxxettibbli g[ad-dijabete u a[na l-Maltin issa sirna mag[rufin li a[na fost l-aktar nies smien fid-dinja u fost l-anqas li ni//aqilqu.

F’Malta nbatu mid-dijabete b’rata aktar mill-bqija tad-dinja hekk li hawn madwar 10% tal-popolazzjoni tbati mid-dijabete, xejn anqas minn 40,000 ru[. {afna Maltin o[rajn jissugraw iddijabete fil-.

Importanti li nkunu nafu Billi z-zokkor jista’ jikkaw]a kundizzjonijiet o[rajn – b[allmard tal-qalb, tal-kliewi, fl-g[ajnejn u fis-saqajn – hu importan-

ti [afna li min ibati minnu jara li jie[u kura tajba u min ma jbatix minnu jara li j]ommu ‘l bog[od. Hu importanti wkoll is-sehem tal-gvern biex jipprevjeni dan il-mard.

Programm fl-a[[ar snin imfa[[ar b[ala ‘e//ellenti’ Il-Gvern Nazzjonalista fl-a[[ar snin kien organizza programm spe/jalizzat g[all-kura tad-dijabeti/i biex dawn ikunu segwiti u kkurati fi/-/entri tas-sa[[a bi programm li je]aminahom ta’ spiss g[al riskji li ji]diedu fid-dijabete. G[al dan, id-dipartiment tad-dijabete fl-Isptar Mater Dei kien imfa[[ar b[ala ‘/entru e//ellenti’ mill-Università Amerikana Johns Hopkins, wa[da mill-aqwa universitajiet tar-ri/erka dwar is-sa[[a.

Il-Gvern Nazzjonalista kien da[[al ukoll id-dijabete fost ilmard kroniku li min ibati minnu jie[u l-medi/ini g[alih b’xejn, anke s-siringi g[al min jittaqqab bl-insulina, l-insulina nnifisha, u l-istikek biex dak li jkun ikejjel iz-zokkor. Ma’ dawn l-avvanzi fl-a[[ar snin, il-Partit Nazzjonalista fl-a[[ar elezzjoni wieg[ed li jqawwi l-programmi ta’ prevenzjoni u jag[mel id-dijabete prijorità fil-qasam tas-sa[[a.

Simon Busuttil fuq quddiem fil-;lieda kontra d-dijabete Meta kien g[adu Membru tal-Parlament Ewropew, il-Kap talOppo]izzjoni u tal-PN Simon Busuttil kien g[amel [idma favur dawk li jbatu mill-kundizzjoni tad-dijabete biex din ting[ata lprijorità li jist[oqqilha – [idma li g[aliha Simon Busuttil kien reba[ il-premju ta’ Membru Parlamentari Ewropew tas-Sena.

Il-Gvern Laburista jnaqqas il-fondi g[all-;lieda kontra d-dijabete B’kuntrast ma’ dak li g[amel il-Gvern Nazzjonalista f’dan ilqasam u ma’ dak li ried ikompli jag[mel il-Partit Nazzjonalista, il-Gvern Laburista fl-a[[ar xhur u issa fil-ba;it naqqas il-fondi g[all-istrate;ija kontra l-[xuna ]ejda li hi parti essenzjali mill;lieda kontra d-dijabete. Naqqas ukoll il-fondi g[as-sa[[a filbere; u /-/entri tas-sa[[a li huma l-ewwel linja biex wie[ed ikun jaf ibatix miz-zokkor u jie[u l-kura.

Anke jekk dal-Gvern ma jidhirx entu]jast g[all-;lieda kontra d-dijabete, is-sehem tag[na jibqa’ importanti: li ninsistu malGvern li jqawwi l-[idma g[all-prevenzjoni u l-kura tad-dijabete.

Appell g[al dimostrazzjoni nazzjonali kontra l-bejg[ ta/-/ittadinanza Hi l-fehma ta’ [afna Maltin, nazzjonalisti u o[rajn, li wasal i]-]mien li l-partit jorganizza dimostrazzjoni nazzjonali kontra l-li;i infami tal-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Din hi l-g[ajta ta’ [afna nies li qed isemmg[u le[enhom fuq ilmezzi ta’ komunikazzjoni. Din g[andha tit[abbar fil-Kunsill :enerali tal-PN dal-weekend li gej g[ax hemm b]onn li ma jit[alliex wisq aktar ]mien.

Ejjew inqumu qabel ikun tard wisq.

G. L. Camilleri Il-Furjana

Muscat ma sta[ax i[ares lejn l-iSpeaker Waqt li kont qed insegwi rrisposta tal-Prim Ministru Muscat g[all-kritika li g[amel il-Kap tal-Oppo]izzjoni filParlament, g[addieli [sieb: possibbli Muscat ma sta[ax i[ares

Ma;;oranza tal-poplu hu kontra dak li g[amel Muscat fil-Parlament biex issa jista’ jbig[ i/-/ittadinanza tag[na lkolll lil min g[andu l-flus

lejn l-iSpeaker An;lu Farrugia waqt li ma waqafx ju]a kliem ta’ tag[jir fil-konfront tal-Kap taloppo]izzjoni?

Dan il-[sieb g[addieli g[arra;uni li Muscat g[andu t-talent li jg[addi ]-]mien b’kul[add, b[alma g[amel fil-konfront taliSpeaker An;lu Farrugia meta kien deputat Mexxej Laburista u meta ddejjaq minnu, ramih u

;eg[lu jirri]enja, u meta fettillu [atru Speaker.

A Muscat Il-Melile[a

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizza elettroniku alex.attard@media.link. com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Ministru tal-Politika So/jali Louis Galea elenka d-diversi mi]uri li di;à ttie[du u [abbar o[rajn ;odda li se jkunu qed ji;u introdotti s-sena d-die[la fil-qasam talg[ajnuna so/jali fejn il-gvern qed iwettaq programm ta’ [idma intensiva favur l-anzjani, il-persuni b’di]abbiltà u familji fil-b]onn.

T[abbar ukoll li l-Iskema tal-{addiema Aw]iljari bdiet il-pro/ess ta’ ippustjar ta’ [addiema temporanji ma’ ditti privati. IlMinistru Louis Galea [abbar li kull ditta privata tikkwalifika biex tag[mel talba bil-miktub li/-Chairman tal-Bord tad-Diretturi talIskema g[al [addiema temporanja, bil[addiema jkunu jistg[u jgawdu l-istess kundizzjonijiet u pagi ta’ [addiema fl-istess grad tad-ditta kon/ernata.

Malta ng[aqdet mal-pajji]i talCommonwealth u fakkret il-vittmi ta]-]ew; gwerer.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

12

ANALI}I

Ba;it b’[afna kliem sabi[ i]da li ma ja[sibx biex jo[loq l-opportunitajiet tax-xog[ol }gur li din il-;img[a, hekk kif sar il-;img[a l-o[ra, se nkomplu nitkellmu dwar il-ba;it.

Nistqarr mag[kom li ma tantx kelli xi [e;;a naqra d-diskors tal-ba;it g[aliex dan ikun xi ftit twil, pedantiku u mimli dettalji u allura je[odlok [afna [in.

Minkejja dan, jien dejjem flejt dan id-diskors u allura ma stajtx ma nag[milx hekk din id-darba wkoll.

Emmnuni impressjonajt ru[i u qieg[da nkun sin/iera dwar dan.

Mela jiena omm li no[ro; na[dem. Tistg[u timma;inaw kemm il-karambola jkolli nag[mel fl-iskeda tieg[i sabiex inkun /erta li nla[[aq mal-familja u x-xog[ol.

Allura jekk jien ;enitur iva rrid nisma’ li l-Gvern se jipprovdili /-childcare bla [las, li ;enituri jistg[u jwasslu lit-tfal l-

iskola qabel il-[in u dawn jing[ataw kolazzjon, li meta nu]a /-childcare centre bi [las nista’ nnaqqsu mit-taxxa li n[allas fl-a[[ar tas-sena.

Imma mbag[ad bdejt na[seb u naf li g[al [afna ;enituri l-akbar problema mhix dik ta’ kif se jirnexxilhom ila[[qu mal-[in, i]da kif huma se ja//ertaw ru[hom li se jkollhom [in sura mal-familja u ma’ wliedhom.

Ebda in/entiv lil min i[addem

Allura verament din lg[ajnuna hi wa[da tajba u po]ittiva billi tippermettilna lilna l-;enituri li nag[mlu s-sig[at me[tie;a fil-post tax-xog[ol.

I]da kemm xtaqt li dan il-ba;it kien forsi jag[ti xi in/entiv lil min i[addem u li jippromwovi fil-post tax-xog[ol mi]uri li jippermettu lill-;enituri impjegati

Therese Comodini Cachia therese@comodinicachia.eu

jakkwistaw bilan/ a[jar bejn ilfamilja u x-xog[ol.

Jien wa[da minn dawk li verament jemmnu fl-edukazzjoni.

Illum wasalt fejn wasalt g[aliex il-;enituri g[amlu sagrifi//ji biex jien minn età ]g[ira jkolli edukazzjoni tajba.

Illum g[alhekk nag[raf kemm huwa importanti li jkollok sistema edukattiva ta’ livell og[li. {afna drabi na[seb imma li filwaqt li nitkellmu [afna fuq ledukazzjoni fl-MCAST, flUniversità, fl-ITS u edukazzjoni postsekondarja o[ra, ninsew xi ftit it-titjib tal-edukazzjoni anke fil-primarja u s-sekondarja.

Hawnhekk kull wie[ed minna niffurmaw il-pedament li fuqu nistg[u nibnu l-i]vilupp tag[na.

Hawn min jag[]el li jkompli ledukazzjoni postsekondarja, hawn min jippreferi jitg[allem seng[a u hawn min jag[]el li jwaqqaf l-istudju u jfittex xog[ol manwali.

Imma hu x’inhu dak li nag[]lu li nag[mlu jibqa’ l-fatt li ledukazzjoni mhijiex kemm taf lingwi, matematika u xjenza. Ledukazzjoni hija l-formazzjoni tal-karattru ta’ persuna li tag[raf tkun persuna ;usta, ta’ rispett, u li tag[ti kontribut siewi lisso/jetà Maltija.

Il-qasam tal-edukazzjoni

{adt gost nara li suppost se jkomplu jinbnew skejjel, se jkomplu ji;u rran;ati skejjel u xi tfal se jing[ataw u]u ta’ tablet fliskola.

Nixtieq kieku dan il-ba;it enfasizza wkoll aktar investiment fit-ta[ri; tal-g[alliema, jeleva t-ta[ri; tal-LSAs biex isiru huma jew o[rajn assistenti talg[alliema, ida[[al korsijiet ta’ tag[lim ta’ qari u kitba g[al dawk li ma rnexxilhomx jiksbu dan l-g[arfien, u forsi jinvesti fi programmi ta’ g[arfien dwar il[iliet ba]i/i li wie[ed ikollu b]onn f’[ajtu.

Dawn l-a[[ar tmien xhur kont qrib ta’ familji li g[andhom tfal b’di]abbiltà u ma ng[idilkomx kemm kienu inkwetati. g[al pa;na 13

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

13

OPINJONI

R.I.P. Malta l-ewwel Anqas appo;; lill-volontarjat se jag[tihom il kura u l atten Ifhem di;à trid t[abbat zjoni li je[ti;ilhom u kemm se u qabel kollox wi//ek ma diffikultajiet tas tkun kura u attenzjoni xierqa Biss biss huwa indikat li l minn pa;na 12

-

-

-

,

’

L-eks Prim Ministru u eks Mexxej Laburista l-Perit Duminku Mintoff se jibqa’ mfakkar g[all-bosta mumenti stori/i; u[ud sbie[, bosta o[ra [afna inqas sbie[. }gur i]da li se jibqa’ mfakkar g[all-g[ajta tieg[u ta’ ‘Malta l-Ewwel u Qabel Kollox’.

Kienet ta[t l-g[ajta ta’ ‘Malta l-Ewwel u Qabel Kollox’ li lPerit Mintoff wassal biex pajji]na sar Repubblika fit-13 ta’ Di/embru 1974 u li fil-31 ta’ Marzu 1979 ntemmet lpre]enza tal-militar Ingli] f’pajji]na fl-hekk imsejja[ Jum il{elsien.

Hi g[alhekk ironika li mhux daqstant ]mien wara l-mewt talPerit Mintoff qeg[din naraw lill-istess Partit Laburista jwettaq l-akbar tradiment fl-istorja politika ta’ pajji]na.

Tradiment li bih, g[al ftit miljuni , il - Partit Laburista qieg[ed ibig[ l - identità Maltija , ir - reputazzjoni ta ’ pajji]na u l-;ie[ li tant b[ala pajji] kellna na[dmu sabiex nakkwistaw.

Skema tinten Li;i ta’ importanza hekk kbira ma kellha qatt tid[ol b’dik it-tip ta’ g[a;la assoluta u ag[ar minn hekk, ming[ajr ebda forma ta’ konsultazzjoni.

Ag[ar minn hekk, kwistjoni delikata b[alma hi /-/ittadinanza ma’ kellha qatt tkun is-su;;ett li fih ji;i legalment san/it il-[abi.

Huwa /ar li din mhux biss hi skema tinten i]da skema li filfutur g[ad trid tkun tebg[a sewda fuq l-istorja ta’ pajji]na u fuq kollox tal-Partit Laburista li da[[al din l-iskema.

Id-dibattitu parlamentari biex da[let din l-iskema mhu xejn g[ajr tal-mist[ija. Dibattitu parlamentari li fih, il-Partit Laburista sempli/iment u]a l-ma;;oranza parlamentari tieg[u biex jag[laq kull bieb g[all-kunsens nazzjonali.

Umiljazzjoni Fis-sit elettroniku ta’ Henley and Partners l-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija ilha ti;i reklmata ]mien mhux [a]in. Filpa;na dwar Malta hemm miktub:

The minimum contribution levels that must be met in the initial phase of the program have been set as follows: • Contribution to National Development Fund of EUR 650,000 for main applicant • Contribution for spouse and

Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com

minor children: EUR 25,000 each • Contribution for dependent children 18 to 25 years or dependent parents above 55 years: EUR 50,000 each Furthermore, Due Diligence fees apply, and these have been set at the following levels: For main applicant: EUR 7,500; for spouses, adult children and parents: EUR 5,000; for children between 13 and 18 years of age: EUR 3,000 each Fa/ilment flok il-kelma ‘/ittadinanza Maltija’ wie[ed ipo;;i xi o;;ett u l-paragrafu /itat jibqa’ jag[mel sens. Dan g[aliex i/-/ittadinanza Maltija hija su;;etta biss g[al lump sum payment u xejn i]jed. Jista’ lGvern Laburista jumilja lil pajji]na aktar minn hekk?

Referendum

Huma bosta dawk li f’dawn la[[ar jiem semmew l-idea li ssir sej[a g[al referendum dwar din il-kwistjoni. Li pajji]na jmur g[al referendum mhix de/i]joni li wie[ed je[odha f’[akka ta’ g[ajn.

Sfortunatament i]da l-arroganza tal-Gvern Laburista twassalni biex nemmen li referendum dwar din l-iskema hija mhux plaw]ibbli imma kwa]i ne//essità sabiex niddefendu lidentità Maltija.

Prosit Simon Busuttil!

Nag[laq billi nirreferi g[addiskors mill-aqwa tal-Kap Simon Busuttil fil-Parlament nhar itTnejn li g[adda. Kien diskors ta’ statesman li kien qed jitkellem fuq il-ba;it u l-Gvern ta’ salesman.

Kburi li jien attiv fi [dan ilPartit Nazzjonalista ta[t ittmexxija ta’ Simon Busuttil.

(Angelo Micallef hu Kunsillier tal-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk.)

-

sa[[a f’[ajja ming[ajr di]abbiltà, i]da meta mbag[ad tesperjenza di]abbiltà, dawk iddiffikultajiet ji]diedu.

Hekk ukoll ji]diedu d-diffikultajiet fl-edukazzjoni, fil-kura u fl-assigurazzjoni g[al futur tajjeb g[al dawn l-ulied. Kienu xhur diffi/li g[al dawn il-;enituri g[aliex kellhom medi/ini u o;;etti tas-sa[[a li fuqhom tiddependi l-[ajja ta’ wliedhom neqsin.

Kien hemm ukoll in/ertezza dwar il-kura ta’ kuljum fejn kien hemm bdil fis-servizzi fil-komunità lil dawn it-tfal u l-;enituri tag[hom. I]da minkejja dan kollu, il-ba;it b’mod tajjeb ]ied l-allowance ta’ tfal b’di]abbiltà.

Appo;; lill-;enituri ta’ tfal b’di]abbiltà

Hemm b]onn imma li no[olqu /ertezza lill-;enituri ta’ tfal b’di]abbiltà tant li huma dipendenti kompletament fuq il-;enituri tag[hom. ?ertezza dwar min

meta l-;enituri ma jkunux jistg[u jkomplu jag[mlu dan.

Issa ma nistax ma ng[idilkomx kemm /ap/apt meta qrajt li dan il-Gvern tant jemmen fid-drittijiet tal-bniedem li se jwessa’ l-iskop talKummissjoni g[all-Promozzjoni tal-Ugwaljanza u din issir Kummissjoni g[ad-Drittijiet talBniedem u l-Ugwaljanza.

Fra[t ukoll meta rajt kemm dan il-Gvern huwa kuntent bil-[idma tal-g[aqdiet volontarji.

Ng[idilkom li ma tantx domt nifra[ b’dan kollu g[aliex wara kollox l-istima g[as-sena 2014 g[as-sapport lill-g[aqdiet volontarji, il-kontribuzzjoni fil-pro;etti Progress tal-Kummissjoni g[allPromozzjoni tal-Ugwaljanza, lammont ma[sub g[allMEUSAC, g[al djalogu pubbliku u informazzjoni, u g[at-ta[ri; lillg[aqdiet volontarji kollha huma anqas minn dawk l-ammonti li kienu qeg[din i[addmu din issena, u ji;ifieri f’din is-sena 2013.

Anqas appo;; lill-g[aqdiet volontarji

-

Kummissjoni g[allPromozzjoni tal-Ugwaljanza, li suppost dan il-Gvern irid jag[mel Kummissjoni g[adDrittijiet tal-Bniedem u lUgwaljanza tnaqqas il-vot tag[ha b’madwar 30,000 ewro u l-kontribuzzjoni tal-Ministeru g[al pro;etti ta’ din ilKummissjoni tat-tip Progress tnaqqset bi 30,000 ewro o[ra.

L-ammont ivvutat g[as-sapport lill-g[aqdiet volontarji ni]el b’miljun ewro.

Mela ppermettuli ng[id li ddiskors tal-ba;it [adt gost naqrah g[aliex qalli dak li ridt nisma’ kwa]i f’kull qasam li jien g[andi interess fih.

I]da sal-kliem sabi[ bqajt g[aliex imbag[ad ma sibt l-ebda sustanza.

Dan id-diskors qisu b[al dak il-;uvni li sakemm jikkonvin/ik to[ro; mieg[u jg[idlek kulma trid tisma’, u wara li //edi tara lkarattru xejn kumplimentu] tieg[u.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Iwissi dwar aktar instabbiltà L-E:ITTU

L-eks President E;izzjan Mohammed Morsi wissa li filpajji] qatt ma se jkun hemm isstabbli sakemm hu ma jing[atax il-poter lura.

Dan intqal fi stqarrija li qraw avukati wara laqg[a li kellhom ma’ Morsi fil-[abs. Morsi kien tne[[a mill-poter f’Lulju f’dak li jitqies b[ala kolp ta’ stat militari.

Hu b[alissa qed jg[addi pro/ess bl-akku]a li xewwex ilvjolenza u tixrid ta’ demm fla[[ar jiem tal-Presidenza tieg[u. Il-pro/ess issa jinsab a;;orant g[at-8 ta’ Jannar.

Tul dawn l-a[[ar erba’ xhur, mieg[u kienu arrestati eluf ta’ partitarji tal-Fratellanza Musulmana. Tul dan l-istess perjodu ‘nqatlu mijiet ta’ nies fi

;lied mal-forzi tas-sigurta.

Nhar it-Tnejn, il-Gvern E;izzjan [abbar li kien se jne[[i lIstat ta’ emer;enza u curfew li kien impona f’Awwissu biex jitra]]nu l-protesti.

I]da fl-istess [in il-pre]e]nza tal-forzi tas-sigurta fit-toroq se ti]died u sorsi qalu li mistennija li;ijiet ;odda li j]iedu l-poteri tal-Pulizija.

Morsi b[alissa qed jirrifjuta li jqabbad avukati jiddefendu[ g[aliex isostni li l-qorti li quddiema tressaq hi wa[da ille;itima i]da hemm grupp ta’ avukati mill-Fratellanza Musulmana li qed jisstinkaw biex jitwaqg[u l-akku]i kontra Mursi, l-ewwel persuna li kien elett demokratikament fl-istorja tal-E;ittu.

Tfal li salvaw mit-tifun i]da kellhom ja[arbu mir-ra[al tag[hom wara li kien attakkat minn grupp ta’ ir;iel armati, jistennew [addiema umanitaji fil-periferiji ta’ Tacloban. (ritratt EPA)

{idma umanitarja bla pre/edent IL-FILIPPINI

Il-Gvern Filippini qal li l[idma umanitarja li hemm b]onn wara d-di]astru li [alla fil-pajji] it-Tifun Haiyan hija bla pre/edent g[all-Filippini li tul listorja ma kienx nieqes minn di]astri naturali. It-Tifun Haiyan qed titqies b[ala l-aktar maltempata qawwija tax-xorta tag[ha li qatt hu mag[ruf li kien hawn fid-dinja.

Hu stmat li madwar 11-il miljun persuna kienu effettwati mit-tifun li laqat il-Filippini fi tmiem il-;img[a li g[addiet. Innumru tal-vittmi issa tni]]el g[al ftit anqas minn 3,000 mi//ifra ori;inali ta’ 10,000 persuna.

Sadattant l-g[ajnuna umanitarja bil-mod il-mod qed tibda tasal fiz-zoni effettwati.

L-ag[ar li ntlaqtet kiene tilbelt ta’ Tacloban, il-kapitali tarre;jun ta’ Leyte. Fost l-ewwel li bdew jaslu f’din il-belt ta’ 220,000 persuna kienu ajruplani militari Amerikani mimlija

g[ajnuna umanitarja fl-ajruport imkisser tal-belt. Barraminhekk, Franza u l-Bel;ju flimkien bnew sptar mit-tined fiz-zona.

Il-parti l-kbira tar-residenti ta’ Tacloban abbandunaw il-belt imma fost dawk li fadal hemm disperazzjoni kbira peress li m’hemmx ikel u ilma tax-xorb u l-vjolenza fit-toroq qed ti]died.

It-Tlieta, tmien persuni mietu meta sfronda [ajt ta[t ir-rassa tan-nies li kienu mi;bura f’post fejn kien qed jitqassam l-ikel.

Dan kollu se[[ wara li ftit ;img[at qabel fir-re;jun kien hemm terremot.

Kelliem g[all-Pulizija qal li f’Tacloban kienet krollat l-ordni u g[ajdut li kienu qed ji//irkolaw kienu qed jag[mlu s-sitwazzjoni ag[ar g[aliex qed jallarmaw in-nies.

Sitt ijiem wara li waslet din ilmaltempata, il-katavri g[adhom qed jin;abru mit-toroq u [afna nies g[adhom ma ng[ataw ebda g[ajnuna

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

T[assib dwar il-prostituzzjoni fost it-tfal L-ITALJA

St[arri; li sar fl-Italja sab li qed ji]diedu t-tfal tal-iskola li jirrikorru g[all-prostituzzjoni Studenti ta’ 14-il sena nstab li qed ja[dmu ta’ prostituti fuq ba]i re;olari f’disa’ fil-mija taliskejjel Taljani u spiss dan isir fost l-istudenti s[abhom.

Instab ukoll li fi 5.5 fil-mija tal-istituzzjonijiet edukattivi lo[ra kien hemm ka]i isolati ta’ prostituzzjoni fost l-i1studenti.

Dan irri]ulta minn st[arri; li sar mis-siti eletroniku tal-istudenti Taljani Skuola .net.

Min-na[a l-o[ra kien hemm 40 fil-mija li qalu li ma kienux jafu b’ka]i ta’ prostituzzjoni fliskejjel tag[hom i]da fost dawk l-istudenti li qalu li kienu jafu b’ka]i ta’ prostituzzjoni, kwart minnhom qalu li spiss kienu j[allsu s-studenti bnit g[as-sess.

Kien hemm imbag[ad disa’ filmija tal-istudenti li qalu li xtaqu j[allsu protituta g[as-sess.

F’dawn l-a[a[r ;ranet kien hemm ag[a fl-Italja min[abba ka]i ta’ prostituzzjoni minn tfal.

IL-:ERMANJA> Anne-Marie Bestehom, fisoterapista tal-annimali, waqt wirja g[all-;urnalisti f’pixxina f’Isernhagen, ta’ sessjoni ta’ terapija g[al dawk l-annimali li jkunu korrew f’in/ident jew li jkunu qed jirkupraw minn operazzjoni.(ritratt EPA)

Blair sar sinjur mid-diskorsi IR-RENJU UNIT

Il-media Ingli]a svelat li leks Prim Ministru Ingli] Tony Blair t[allas 150,000 Lira Sterlina talli g[amel ]ew; diskorsi ta’ 30 minuta kull wie[ed f’Dubaj.

L-eks Prim Ministru Ingli] jing[ad li da[[al 50 miljun Lira Sterlina minn mindu spi//a mill-kariga, l-aktar g[al diskors

li jag[ti madwar id-dinja.

Blair f’Dubaj kien akkumpanjat minn martu Cherie, assistent u membri tassigurta. Waqt din I]-]jara f’Dubaj, Blair tpo;;a g[allewwel fil-lukanda lussu]a JW Marriott f’kamra li tiswa 7,140 Lira Sterlina kull jum i]da talab li ji//aqlaq g[aliex [ass li

kien fa/li wisq biex wie[ed isib il-kamra tieg[u.

F’Settembru kien inkixef li kien qed ju]a ajruplan privat li jiswa 30 miljun Lira Sterlina biex idur id-dinja jag[ti ddiskorsi. Ironikament meta kien Prim Ministru ma kinitx a//ettata talba tieg[u g[al ajruplan personali.

Kumpens g[ad-dritt tal-privatezza L-I}VEZJA

IL-VATIKAN> Il-Papa Fran;isku jimxi fi Pjazza San Pietru biex jiltaqa’ man-nies waqt l-udjenza ;enerali ta’ kull nhar ta’ Erbg[a. (ritratt EPA)

Il - Qorti Ewropea tad Drittjiet tal - Bniedem ordnat lill-I]vezja t[allas kumpens ta’ 39,700 ewro lil mara.

Dan wara li waslet g[allkonklu]joni li d-dritt tal-privatezza tag[ha inkiser meta missierha tar-rispett ipprova jiffilmja waqt li kienet qed tin[asel.

Fl - 2002 , Eliza Soederman kellha 14-il sena meta sabet camera mo[bija fil-kamra talbanju tad-dar fejn kienet tg[ix.

Il-qorti qalet li l-li;i }vediza kienet naqset li tipprote;iha g[aliex dak i]-]mien ma kienx hemm li;i kontra li wie[ed ji;bed filmat ta’ xi [add bilmo[bi.

Il - missier tar - rispett kien instab [ati ta’ fastidju sesswali min[abba l - ka] i]da wara n[eles fuq appell. Dan peress li l-li;i }vedi]a ma kienitx tqies b[ala reat l - iffilmjar bil mo[bi.

Li;i li tkopri reati simili da[let fis - se[[ fl - I]vezja f’Lulju ta’ din is-sena.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Lejn summit storiku bejn il-Papa u l-Kap tal-Knisja Ortodossa Russa IL-VATIKAN Hemm [afna spekulazzjoni li hu imminenti summit bejn ilPapa Fran;isku u l-Patrijarka talKnisja Ortodossa Russa Kirill.

Dan wara li Hilarion Alfeyev, ir-responsabbli g[all-affarijiet barranin g[all-Patrijarka, qal li hemm possibbiltà li ssir laqg[a storika bejn i]-]ew; mexxejja reli;ju]i f’pajji] newtrali. Hu ]ied li s’issa g[adu mhux mag[ruf fejn tista’ ssir din illaqg[a imma di;à hemm spekulazzjoni li din tista’ ssir f’?ipru jew l-Awstrija.

Alfeyev kien il-Vatikan g[al kun/ert ta’ mu]ika Russa li g[alih attenda l-Papa Fran;isku.

Bejn i]-]ew; Knejjes hemm animo]ità kbira u filwaqt li lPapa :wanni Pawlu II dejjem xtaq i]ur ir-Russja, il-Patrijarka tal-Knisja Ortodossa Russa dejjem irrifjuta min[abba l-polemi-

ki li hemm bejn i]-]ew; Knejjes.

Minbarra l-a[bar tal-kelliem tal-Knisja Ortodossa Russa, din il-;img[a Kirill kellu laqg[a, f’Moska, mal-Kardinal Angelo Scola, l-Ar/isqof ta’ Milan. Ilmexxej tal-Knisja Russa qal li qatt daqs b[alissa ma kien hemm tant affarijiet komuni bejn i]]ew; Knejjes Insara u esprima xxewqa li dawn joqorbu aktar lejn xulxin.

Uffi/jali tal-Vatikan ilhom snin twal jippruvaw jirran;aw summit bejn i]-]ew; mexxejja i]da t-tentattivi dejjem fallew min[abba talbiet min-na[a Russa li l-Vatikan iwettaq /erti talbiet qabel il-laqg[a.

Fost dawn kien hemm li tieqaf il-[idma fir-Russja biex nies Ortodossi jikkonvertu g[arreli;jon Kattolika kif ukoll li lKnisja Kattolika tkompli tinfirex

fil-pajji], u l-pre]enza ta’ Kattoli/i Griegi fil-Punent talUkrajna.

Jidher li l-i]blokk ewlieni biex tjiebu r-relazzjonijiet bejn ilVatikan u Moska kien min[abba /erti de/i]jonijiet li ttie[du millPapa Benedittu XVI kif ukoll bilmewt tal-Patrijarka Alexei u l[atra ta’ Kirill.

Il-firda jew xi]ma bejn i]]ew; Knejjes tmur lura g[asseklu [dax.

Il-Kardinal Walter Kasper, irresponsabbli tal-Vatikan g[allg[aqda Nisranija, qal li laqg[a simili kienet se tkun importanti mhux biss g[aliex hi l-ewwel wa[da tax-xorta tag[ha imma wkoll g[aliex tkun xhieda liddinja li dejjem qed issir aktar sekulari li ]-]ew; Knejjes g[andhom l-istess po]izzjoni rigward temi morali.

IL-:ERMANJA> Wolfgang Wischnewski jidher ma;enb karozza tat-tip Borgward Isabella Coupe mill-1959 fl-istabbiliment tieg[u f’Bruchhausen-Vilsen, li fih jispe/jalizzaw fir-restawr ta’ karozzi :ermani]i li m’g[adhomx ji;u manifatturati min[abba li l-kumpaniji tag[hom g[alqu (ritratt> EPA)

Titke//a g[aliex libset kur/ifiss IN-NORVE:JA

SINGAPORE> Impjegata tal-Marine Life Park tidher flimkien ma’ denfil waqt wirja ta’ Dolphin Discovery fir-Resort World Sentosa. Dan il-park g[andu l-World Guiness Record g[all-akbar akkwarju fid-dinja. F’dan il-post hemm g[all-wiri 80,000 [lejqa marittima fi 42.8 miljun litru ilma (ritratt> EPA)

Siv Kristin Saellmann, li kienet tippre]enta l-a[barijiet mal-istazzjon nazzjonali tat-televi]joni Norve;i], NRK, tke//iet mix-xog[ol g[aliex kellha ;i]irina b’kur/ifiss mag[ha waqt il-qari tal-a[barijiet.

Dan wara lment min-na[a talkomunità I]lamika Norve;i]a.

It-tmexxija tal-istazzjon qalet li kellha tie[u dan il-pass peress li hemm regoli /ari li dawk li jippre]entaw l-a[barijiet iridu jilbsu b’mod newtrali u dawn huma m[e;;a jevitaw a//essorji li jistg[u jkunu interpretati politikament jew reli;jo]ament.

Saellmann min-na[a tag[ha qalet li l-kur/ifiss kien rigal ming[and ir-ra;el tag[ha u

minkejja li hi Nisranija, libsitu biss b[ala bi//a ;ojjellerija u mhux b[ala att reli;ju].

Fin-Norve;ja qed ti]died ittensjoni min[abba ra;unijiet etni/i u reli;ju]i. Ftit ;ranet ilu, ra;el mis-Sudan ta’ Isfel g[amel stra;i fuq xarabank fejn qatel tliet persuni. Dan wara li t-talba tieg[u g[al kenn politiku filpajji] ma kinitx a//ettata.

Fl-2006, fir-Renju Unit kien hemm ka] simili li kien jikkon/erna lill-;urnalista Fiona Bruce wara li kienet dehret fuq it-televi]joni liebsa ;i]irana b’kur/ifiss. Wara polemika pubblika ta[raq, i]da, it-tmexxija talBBC kienet idde/idiet li Bruce setg[et tkompli tag[mel dan.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

17

A{BARIJIET TA’ BARRA

Vittmi min[abba l-maltemp L-ITALJA

Il-maltemp li qed ja[kem lillItalja kkaw]a l-mewt ta’ ]ew; persuni fir-re;jun tal-Marche filwaqt li fi Trieste, ir-ri[ la[aq ilqawwa ta’ 125 kilometru fissieg[a.

Min[abba l-bi]a’ li x-Xmara Saline tfur fir-re;jun talAbruzzo, ir-residenti tul kilometru tax-xmara kienu evakwati filwaqt li l-iskejjel f’Pescara u Francavilla n]ammew mag[luqin.

Fir-re;jun tal-Marche, numru ta’ nies kellhom ikunu evakwati min[abba l-g[arg[ar u [afna toroq ing[alqu min[abba valangi u ilmijiet.

Kien hemm mara f’Ascoli Piceno, li ntradmet fil-karozza tag[ha ta[t valanga. G[alkemm irnexxielha to[ro;, tkaxkret minn xmara ta’ tajn imma fortunatament irnexxielha ssalva.

Wiehed mill-vittmi hu ra;el li waqa’ minn fuq bejt ta’ fabbrika wara li mar jara jekk kienx hemm [sara mill-maltemp. Ilvittma l-o[ra kien ra;el ie[or li bil-karrozza tieg[u, fil-maltemp, spi//a fi xmara. Filwaqt li hu rnexxeilu jo[ro; mill-karrozza, il-qawwa tal-kurrent kaxkritu u miet mg[arraq.

SPANJA> F’diversi bliet it-t[ejjijiet g[all-Milied bdew ;mielhom hekk kif fadal ftit aktar minn xahar. Fir-ritratt jidhru nies jin;abru biex jaraw is-si;ra tal-Milied mag[mula mill-plastik u l-[adid fi Puerta del Sol f’Marid, li nxteg[let it-Tlieta filg[axija (ritratt> EPA)

Tie[u l-qatg[a ta’ [ajjitha waqt T[eddida minn l-a[barijiet massa ta’ sil; L-ISTATI UNITI

Amy Robach, pre]entatri/i tal-programm televi]iv popolari Amerikan Good Morning America fuq l-istazzjon ABC, [adet il-qatg[a ta’ [ajjitha wara li f’xandira live nstab li kellha lkan/er tas-sider.

Dan wara li waqt xandira diretta g[amlet mammogram b[ala sforz biex tippromwovi lg[arfien dwar il-kan/er tas-

IR-RENJU UNIT

sider. Dan wara li persuna li kienet qed tintervistaha b[ala parti mill-kampanja u li kien instab li kellha din il-marda [e;;itha tag[mel it-test minn vann apposta fil-post fejn kienet qed issir it-tra]missjoni f’Times Square fi New York.

Robach, li g[andha 40 sena u hi omm ta’ ]ew;t itfal, ftit wara ssej[et lura biex tag[mel aktar

testijiet g[aliex kien hemm indikazzjoni li kellha l-kan/er tas-sider. Hi qalet li dak ilmument [adet ix-xokk ta’ [ajjitha g[aliex qatt ma mma;inat li kien se ji;ri hekk.

Illum hi se tid[ol l-isptar biex tkun operata. Hi qalet li filwaqt li kull min ikollu l-kan/er hu sfortunat, hi kienet fortunata g[aliex ilmarda nstabet fil-bidu tag[ha.

Hemm g[assa fl-ib[ra finNofsinhar tad-dinja wara li massa ta’ sil; daqs Singapore tqa//tet mill-Antarika u tista’ tkun ta’ periklu g[at-tba[[ir.

Ri/erkaturi Ingli]i wissew li hemm iceberg enormi li tqa//tet u hemm il-possibbiltà li tin;arr mill-kurrenti lejn dawk iz-zoni minn fejn jg[addu [afna vapuri.

Mir-ritratti bis-satellita hu

stmat li din il-massa ta’ sil; fiha 700 kilometru kwadru u hu stmat li din tqa//tet f’Lulju.

Ix-xjenzjati Ingli]i millUniversità ta’ Sheffield u Southampton, li skoprew din liceberg, ing[ataw 50,000 lira Sterlina biex jibqg[u g[assa tag[ha g[aliex hu ma[sub li se tin;arr lejn l-ib[ra minn fejn jg[addu [afna bastimenti.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

KOTBA

18

Pubblikazzjonijiet Indipendenza fil-Fiera tal-Ktieb G[al darb’o[ra Pubblikazzjonijiet Indipendenza se tie[u sehem fil-Fiera tal-Ktieb li din is - sena qed issir f ’ Dar il Mediterran g[all-Konferenzi,

il-Belt, sas-17 ta’ Novembru.

Din hi d-29 Fiera tal-Ktieb organizzata mill - Kunsill Nazzjonali tal - Ktieb u l Librerija Nazzjonali.

Minn meta l - PIN bdiet tie[u sehem f ’ din il - fiera tal ktieb , dejjem [ejjiet pro gramm ta ’ kotba ;odda g[al din l - okka]joni unika tas -

sena . Din is - sena mhix e//ezzjoni - anzi l - PIN se jkollha tliet kotba ;odda .

Dawn huma : • L - Elezzjonijiet f ’ Pajji]na

fl-Isfond Storiku 1800-2013 • L - Istorja Bankarja ta ’ Malta – KK . n . 8 1 • Il - Bambini tal - Milied – KK . n . 82

L-Elezzjonijiet f’Pajji]na fl-Isfond Storiku 1800-2013 ta’ Michael Schiavone

Pubblikazzjonijiet Indipendenza ftit xhur ilu ppubblikat dan il-ktieb, ir-raba’ wie[ed f’din issensiela ta’ Michael Schiavone.

Il-pubbliku Malti li japprezza ferm l-istorja politika ta’ pajji]na jkun jistenna minn ]mien g[al ]mien pubblikazzjoni simili.

Xhieda ta’ dan hu l-fatt li t-tliet volumi dwar l-istorja tal-elezzjonijiet li ppubblika l-istess awtur kienu mfittxijin [afna.

F’din il-pubblikazzjoni nsibu lewwel nett 27 elezzjoni, b’numru ta’ eletturi limitati g[al diversi forom tal-Kunsill tal-Gvern (1813-1917), meta ng[atajna lGvern Responsabbli bejn l-1921 u l-1962 kellna 12-il elezzjoni: 1921, 1924, 1927, 1932, (1939 u 1945 Kunsilli tal-Gvern), 1947, 1950, 1951, 1953, 1955, 1962, u

mill-Kostituzzjoni talIndipendenza sal-lum kellna 11-il elezzjoni o[ra: 1966, 1971, 1976, 1981, 1987, 1992, 1996, 1998, 2003, 2008, u 2013.

F’dawn il-kapitli, apparti lisfond storiku, insegwu r-ri]ultati kollha, il-formazzjoni tal-Gvern, ritratti ta’ kull deputat elett; inklu]i dawk eletti f’elezzjonijiet ka]wali u koptjati, il-formazzjoni ta’ kull kabinett, u d-dettalji ta’ kull le;i]latura.

F’kumment lil dan il-;urnal, lawtur qalilna li l-istorja politika ta’ pajji]na ilu jsegwiha millinqas mill-1969, meta b[ala ;urnalist kien ing[aqad malmedia tal-Partit Nazzjonalista u g[al g[oxrin sena kien editur ta]]ew; gazzetti: In-Nazzjon Tag[na u il-mument. }ied jg[id

Dan ix-xog[ol ;did L-Elezzjonijiet f’Pajji]na fl-Isfond Storiku 18002103, mhuwiex sempli/iment a;;ornament kronolo;iku ta’ dati u fatti dwar l-istorja elettorali

li bilfors kellu jinteressa ru[u fil;rajjiet politi/i ta’ pajji]na, g[aliex fil-fatt kien qed jg[ixhom kuljum fl-ambjent ta’ partit politiku.

F’aktar minn 40 sena l-awtur segwa mill-qrib xejn inqas minn g[axar elezzjonijiet. (19712013). F’dawn is-snin ippubblika erba’ kotba dwar dawn il-;rajjiet ta’ importanza g[al pajji]na.

Il-ktieb jinkludi xejn inqas minn 29 bejn statisti/i u tabelli, fosthom il-voti re;istrati, il-voti validi, il-persenta;;i ta’ kull partit ta’ kull distrett 1921-2013, innumru ta’ kandidati f’kull elezzjoni, il-formazzjonijiet talgvernijiet 1921-2013, id-deputati li servew aktar minn 25 sena, innisa li kienu eletti, il-membri kollha tal-kabinett 1921-2013, u lista ta’ 64 pa;na ta’ kull min ikkontesta xi elezzjoni u jekk kienx elett jew le bejn l-1849 sal2013.

Il-ktieb fih ukoll 14-il appendi/i li jinkludu bijografiji talmexxejja politi/i, tal-prim ministri u tal-ispeakers, storja u ri]ultati tar-referenda 1870-2011,

Il-qoxra tal-ktieb ‘L-Elezzjonijiet f’Pajji]na fl-Isfond Storiku 1800-2013’

ri]ultati tal-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew: 2004 u 2009, kif ta[dem is-sistema proporzjonali, dati importanti flistorja ta’ Malta, u xi kur]itajiet.

F’kelma wa[da, kull informazzjoni u dettalji dwar kull elezzjoni jinsab f’dan il-ktieb. Volum li jista’ jitqies b[ala manwal talelezzjonijiet ta’ pajji]na.

Fuq kollox, l-awtur jag[ti [arsa sewwa u fl-istess [in ;usta tal-

isfond storiku-politiku li tkun te]isti fi]-]mien li saret kull elezzjoni biex il-qarrej jifhem a[jar f’liema /irkostanzi saret it-tali elezzjoni. L-istori/i tal-lum u iktar u iktar ta’ g[ada g[ad iridu janalizzaw u jinterpretaw l-istorja tal-poplu tag[na fid-dawl ta’ dawn l-elezzjonijiet.

Fid-da[la g[al dan il-ktieb, ilProfessur Henry Frendo jg[id li “dan ix-xog[ol ;did LElezzjonijiet f’Pajji]na fl-Isfond Storiku 1800-2103, mhuwiex sempli/iment a;;ornament kronolo;iku ta’ dati u fatti dwar listorja elettorali, g[alkemm huwa hekk ukoll. Jikkomprendi kummentarju x’aktarx iddokumentat dwar l-istorja politika li hi marbuta mag[hom, kemm matul l-elezzjonijiet infushom kif ukoll bejn elezzjoni u o[ra.”

Henry Frendo jikkonkludi u jg[id li “hu fatt rikonoxxut minn kull min jifhem li fonti strutturali b[al dawn jikkostitwixxu g[odda indispensabbli u imprezzabbli g[ar-ri/erkatur u l-kttieb, kif ukoll g[all-istudenti u l-pubbliku.

G[alhekk xog[lijiet pa/enzju]i u metikolu]i ta’ din is-sura jg[inu biex jiffa/ilitaw ;udizzji i]jed struwiti u l-elevar tad-diskors pubbliku – inklu] dak ;urnalistiku, li l-awtur mill-1970 kien involut fih b[ala l-ewwel editur tal-;urnal In-Nazzjon Tag[na.”

Dan il-ktieb jista’ jinkiseb millFiera tal-Ktieb g[al prezz spe/jali.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

19

KOTBA

L-Istorja Bankarja ta’ Malta ta’ John A. Consiglio

Parti so/jali mill-kullana kulturali Maltija tinkorpora l-idea ta’ banking li tag[]el, fost o[rajn, bejn bank kummer/jali u bank /entrali, u tinkorpora fi [danha l-kun/ett elettroniku ta’ servizzi bil-kompjuter b[allinternet banking.

Fil-kuntest Malti nsibu banek kummer/jali ]g[ar li jkollhom xi ferg[a jew tnejn u o[rajn kbar li jkollhom bosta ferg[at (kwa]i wa[da f’kull ra[al).

It-teorija bankarja tiddilja prin/ipalment mal-[idma talbanek kummer/jali u l-mod kif dik il-[idma tinfluwenza lprovvista tal-flus. Bank kummer/jali jipprovdi varjetà s[i[a ta’ servizzi lill-klijenti tieg[u b[al, ng[idu a[na, ja//etta depo]iti g[at-tifdil, i]omm sejf ta’ depo]iti individwali, jaqdi lfunzjoni ta’ amministratur ta’

trust funds, jag[ti loans, jag[mel transfers ta’ depo]iti minn kont g[al ie[or, u jag[mel [lasijiet f’isem il-klijenti tieg[u lil xi korporazzjoni.

Dawn l-attivitajiet jimponu responsabilitajiet kbar fuq ilbank u je[tie;u [iliet ]viluppati u spe/jalizzati. Imma fost laktar karatteristi/i distintivi tieg[u l-bank kummer/jali nsibu l-qawwa li jo[loq il-kreditu u b’hekk i]id mal-provvista talflus bis-self ta’ somom kbar meta dawn jaqb]u l-cash attwali.

Illum, però, fid-dinja finanzjarja ma nsibux biss banek kummer/jali; insibu wkoll banek /entrali, it-te]or nazzjonali ta’ kull pajji], u istituzzjonijiet finanzjarji nonbankarji. U rrelazzjonijiet ta’ dawn kollha ma’ xulxin huma importanti

Fil-kuntest Malti nsibu banek kummer/jali ]g[ar li jkollhom xi ferg[a jew tnejn u o[rajn kbar li jkollhom bosta ferg[at

g[all-;rajja bankarja s[i[a talg]ejjer Maltin.

Dan il-ktieb iwassalna, b’mod indirett, biex nit[assbu dwar jekk bank g[andux jitfa’ l-interess nazzjonali qabel il-qlig[, imma fl-istess [in jittratta l-;rajja bankarja fil-kultura Maltija u b’mod diskret joffri definizzjoni ta’ flus b[ala kull [a;a li hi a//ettata fit-tpartit ta’ o;;etti u servizzi u fit-twettiq ta’ obbligi tal-business u li g[andha prezz fiss fl-unità tal-kont.

Dan il-volum, mela, jid[ol fissensiela Kullana Kulturali u jkompli jkun xhieda s[i[a tali]vilupp u l-kisbiet spe/jalizzati tal-mo[[ Malti. Il-Kullana hija skema ta’ [idma fil-bini tas-swar tal-identità Maltija u tag[raf li ssisien iridu jkunu sammi mhux imtellg[in fuq “tafal morchi”.

Ir-ri]orsi g[al dawn is-sisien sammi kulturali, li jridu jwasslu g[all-estensjoni tal-[sieb, iridu ji;u mill-awturi-ri/erkaturi Maltin li jid[lu g[al [idma ta’ ri/erka impenjattiva li tag[ti frott bnin g[ax ;enwin u serju floqsma tal-kultura umana, tal-kultura xjentifika, u tal-kultura so/jali.

B’din ir-ri/erka impenjattiva

tistag[na l-[ila verbali tal-Malti li jrid, fis-seklu 21 u fid-dawl talglobalizzazzjoni, jiddeskrivi lilu nnifsu, l-ewwel u qabel kollox, g[alih innifsu u mbag[ad quddiem [addie[or barrani.

Dan hu il-81 volum fis-sensiela

umanità tag[na . Hekk il Bambin huwa kenn g[an Nisrani, g[ani jew baxx, hu min hu , ;ej mnejn hu ;ej .

G[ax il - Bambin jidentifika ru[u ma’ kul[add.

Dan il - volum , mela , jid[ol fis - sensiela Kullana Kulturali u jkompli jkun xhieda s[i[a tal - i]vilupp u l - kisbiet spe/jalizzati tal - mo[[ Malti .

Il - Kullana , li b ’ dan il - volum qed tistag[na fit - tifsir tad drawwa tal - Bambini , hija skema ta ’ [idma fil - bini tas swar tal - identità Maltija u tag[raf li s - sisien iridu jkunu sammi mhux imtellg[in fuq “ tafal morchi ”.

Dan hu it-82 volum fis-sensiela Kullana Kulturali b’246 pa;na ; sittax minnhom bil kulur . Dan il - ktieb jinkludi xejn inqas minn 360 bambin differenti , fosthom 60 bil kulur.

L - abbonati huma m[e;;a biex ji;bru l-volumi l-;odda tal-kullana. Il-prezz hu ta’ 18il ewro g[all - abbonati u 22 ewro g[al min mhux abbonat.

‘Il-qoxra tal-ktieb ‘Il-Bambini tal-Milied’

Il-qoxra tal-ktieb ‘L-Istorja Bankarja ta’ Malta’

Kullana Kulturali b’276 pa;na; erbg[a minnhom bil-kulur. Labbonati huma m[e;;a biex ji;bru l-volumi l-;odda tal-kullana. Il-prezz hu ta’ 18-il ewro g[all-abbonati u 22 ewro g[al min mhux abbonat.

Il-Bambini tal-Milied ta’ Joseph Muscat

Parti so/jali mill - kullana kulturali Maltija tinkorpora lidea ta’ tradizzjoni reli;ju]a li t[addan fiha d-drawwiet talMilied , u fil - kuntest Malti nsibu li fil - Milied dejjem jitfa//a l-Bambin :esù.

Fil-g]ejjer tag[na l-Bambini huma komuni g[ax fil - qlub tal - Maltin u l - G[awdxin il Bambin isib cyberspace fejn it - tradizzjoni ting[ata tifsira wtiqa . It - tradizzjoni Maltija tal - Bambini fil - Milied qed tg[id illum li l-Milied g[andu jibqa’ jinvolvi lit-tarbija divina fl-ista;un kummer/jali tallum.

Id-devozzjoni lejn il-Bambin tal-Milied titma’ u trawwem limma;inazzjoni tal-Maltin fin-

nattività. Is-sens ta’ reli;jon jibqa’ jitqanqal minn sena g[al o[ra u jibqa ’ jintiret minn ;enerazzjoni g[al o[ra.

Il - Bambini g[andhom jibqg[u jfakkruna li g[andna nibqg[u n]ommu t-tifsira vera tal-Milied, li hija t-twelid tattifel bin Alla, li kellu jifdi ddinja – ji;ifieri hemm il-vja;; mill - g[ar sas - salib . Max xbieha ta’ Bambin hemm marbutin l-umiltà, il-faqar, u l;ustizzja g[al kul[add g[ax itt[abbira tat-twelid ing[atat lirrag[ajja (b[ala n-nies il-baxxi) u lill-Ma;i (b[ala slaten).

U dawn il - kwalitajiet jo[or;u jiddu b[ala parti mill[sieb li huma elementi li xorta jafu jwassluna g[all-kobor fl-

Il-Bambini g[andhom jibqg[u jfakkruna li g[andna nibqg[u n]ommu t-tifsira vera tal-Milied, li hi t-twelid tat-tifel bin Alla

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

20

?INEKRITIKA

Joe Calleja jocal@me.com

THE COUNSELLOR

Ingassa dejjem tissikka m’g[onqhom Direzzjoni> Ridley Scott< {in> 117-il minuta< ?ert.> 18< KRS

F ’ film mill - aktar negattiv g[all - inqas jo[ro; messa;; po]ittiv ta ’ twissija , li mhu miex biss dawk li jikkun smaw id - droga li jispi//aw [a]in , i]da anki dawk li jit traffikawha .

B[alma juri dan it - thriller qawwi , dawn ikunu qed jis sugraw li jispi//aw b ’ ingassa m ’ g[onqhom dejjem tissik ka , sakemm mhux biss jing[allqu , imma wkoll jispi//aw bla ras , b[alma fil fatt ji;rilhom u[ud mill karattri fil - film dirett b ’ [ila kbira minn Ridley Scott .

Michael Fassbinder jinter preta l - parti ta ’ avukat li , minkejja li kien sinjur u wasal biex ji]]ewwe; lill ma[buba tieg[u Laura ( Penelope Cruz) , ida[[alha f ’ mo[[u li jid[ol fit - traffikar tad - drogi . Il - [abib tieg[u Reiner ( Javier Bardem) ikol -

lu xi esperjenza f ’ dan il qasam u joffri li jg[inu , fil waqt li jwissih biex ja[sibha sew , l - aktar dwar dak li jista ’ jitlef f ’ din l - avventura .

It - tfajla ta ’ Reiner , Malkina ( Cameron Diaz) tidher kuntenta mieg[u – l aqwa li jikkuntentaha f ’ kol lox u tg[ix [ajja ta ’ lussu .

Imma tul il - film nindunaw li tkun ferm ambizzju]a wkoll .

B[alma bdejt nikteb , dan l avukat g[all - ewwel ma jin dunax li aktar ma jg[addi l [in , aktar l - ingassa invi]ibbli bdiet tissikka m ’ g[onqu u m ’ g[onq o[rajn , fosthom Brad Pitt li jinter preta l - parti ta ’ medjatur bejn l - avukat , Reiner u l - car tel tad - droga Messikan , li jibdew jissuspettaw fihom li kellhom x ’ jaqsmu mal g[ajbien ta ’ kunsinna ta ’

L-aqwa films f’Malta (Bejn is-6 u l-10 ta’ Novembru – KRS) 1. (1) (2) (–) (–) (4) (3) (6) (5) (7) (re)

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10

Thor 2: The Dark World Captain Phillips Gravity Escape Plan The Smurfs 2 Turbo Cloudy with a Chance of Meatballs 2 Runner Runner Rush The Lone Ranger (re entry)

L-avukat (Michael Fassbinder) jissie[eb ma’ Reiner (Javier Bardem) fit-traffikar tad-droga f’The Counsellor

droga li tiswa mal - g[oxrin miljun dollaru .

F ’ dan kollu , naturalment ma jonqsux sekwenzi ta ’ azzjoni b[al sparar , ;iri b ’ karozzi , trakkijiet u muturi , u vjolenza grafika mdemmija li tajjeb wie[ed

ikun imwissi dwarhom . {allejt g[all - a[[ar apposta l - interpretazzjonijiet , li fil waqt li veru li r - re;ija ta ’ Scott hi impekkabbli , il - cast brillanti u mill - aktar kon vin/enti hu element vitali : Fassbinder maqbud f ’ xibka li

twasslu g[ad - disperazzjoni , Bardem u Pitt rassenjati li fl a[[ar se jispi//aw [a]in , u Diaz differenti g[alkollox mill - partijiet [fief li [admet s ’ issa , u tiskanta kif tispi//a tistmerrha … li mhix daqs tant [a;a fa/li bi sbu[itha !

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

21

?INEKRITIKA ENDER’S GAME

Ta’ tnax-il sena biex isalva lill-umanità Direzzjoni> Gavin Hood< {in> 114-il minuta< ?ert.> 12A< KRS

Illum, bir-ra;un, nag[mlu g[a;eb u nikkundannaw l-u]u tat-tfal fil-gwerer meta jintu]aw u ji;u sfruttati tfal-suldati. Imma fil-futur – g[all-inqas skont ilktieb g[at-tfal, rebbie[ ta’ g[add ta’ premjijiet ta’ /ertu Gavin Hood – din il-[a;a mhux biss tista’ tkun a//ettata, imma t-tfal mhux biss jing[ataw armi f’idejhom, imma vettura tal-gwerra spazjali u ji;u fdati bil-[elsien tal-pjaneta tag[na, tal-umanità!

Din hi l-premessa assurda, stramba, ta’ dan il-film fantaxjentifiku g[a]-]g[ar li aktar ma g[adda l-[in aktar fakkarni f’sensiela ta’ xi tliet films li [ar;u snin ilu, l-aktar l-a[[ar wie[ed Spy Kids 3-D fejn ]ew; a[wa preadolexxenti mhux biss rajniehom jilag[bu, imma sa[ansitra jid[lu fil-video games, imma dan biex huma wkoll, isalvaw id-dinja, l-istess b[all-eroj ta’ dan il-film li beda jintwera din il-;img[a.

Ir-rakkont je[odna f’futur xejn sabi[ meta d-dinja [elset bil[niena mill-attakk devastanti minn aljeni kbar jixbhu lill-inset-

ti u msej[a Formics.

Kien l-a;ir suwi/ida ta’ pilota eroj li g[amel b[all-piloti kamikaze :appuni]i u kkraxxja bil-jet tieg[u fil-vettura spazjali tal-gwerra ;ganteska tal-aljeni.

Imma issa l-Formics jidher li jkunu qed jer;g[u jarmaw u jlestu g[al attakk ie[or.

G[alhekk il-kbarat tad-dinja, g[al xi ra;uni li jafu huma biss, jidde/iedu li l-a[jar mossa biex jilqg[u g[all-attakk kienet li jibdew i[arr;u skwadra tal-aqwa m[u[ fid-dinja … imma l-aqwa m[u[ fost it-tfal!

Fost dawn, waqt it-ta[ri; preliminari ta[t it-tmexxija talkurunell Graff (Harrison Ford) jispikka Ender (Asa Butterfield, li minkejja l-isem hu tfajjel, mhux tifla, li forsi tiftakruh jinterpreta l-parti ewlenija f’Hugo u The Boy in the Striped Pajamas), ta’ tnax-il sena.

Graff ikun konvint li allura Ender kien l-g[a]la awtomatika biex jikkmanda eventwali missjoni ta’ attakk preventiv kontra l-Formics. G[alhekk issa jpo;;i lil Ender ta[t ta[ri; aktar inten-

Graff (Harrison Ford) jag[ti l-a[[ar struzzjonijiet lil Ender (Asa Butterfield) u s[abu f’Ender’s Game

siv u testijiet, fosthom log[ba talgwerra fi gravità zero, simulazzjoni ta’ attakk kontra l-Formics.

Dwar l-effetti spe/jali kompjuterizzati wie[ed ma jista’ jg[id

xejn, g[ax dawn huma tassew impressjonanti, denji ta’ appuntu, l-aqwa video-game fejn ma jispikkawx biss is-sekwenzi ta’ azzjoni, imma wkoll tal-produc-

tion design futuristiku.

Tant hu hekk li l-film jin[ass b[al meta wie[ed qed isegwi dak li jkun g[addej f’appuntu, video game!

YOU’RE NEXT

Tid[ak bil-vjolenza u d-dmija^ Direzzjoni> Adam Wingard< {in> 95 minuta< ?ert.> 18< KRS La l-vjolenza u lanqas d-dmija mhuma sbie[, a[seb u ara kemm tie[u gost u tid[ak bihom, g[allinqas hekk suppost jekk tkun bniedem komuni.

G[alhekk wisq nib]a’ li jien nista’ nitqies b[ala mhux komuni! B[alma kelli okka]joni nikteb drabi o[ra, jidher li da[let ilmoda f’Hollywood li j[alltu lvjolenza ma’ sekwenzi komi/i.

Jista’ jkun ukoll li dan, fil-ka] ta’ dan il-film, ma sarx apposta, imma, b[alma ;rali drabi o[ra f’films simili li suppost ikexkxuk, dawn jispi//aw ida[[kuk tant kemm ji]viluppaw u jin[admu b’mod banali.

F’You’re Next, imbag[ad, irre;ista Wingard g[amel enfasi partikulari li jwassal sekwenzi ta’ vjolenza grafika b’mod esa;erat b[al donnu hu qed jie[u gost, anzi, jixxala, b’dawn issekwenzi, hekk kif spiss juri rri]ultati ta’ din il-vjolenza bi tbi//ir u glalen ta’ “dmija”.

Min ma tantx ra films b[al dawn, aktar u aktar jekk dan ikun l-ewwel wie[ed u g[andu qalbu ]g[ira u stonku delikat,

xieraq ikun imwissi sew dwar dak li jista’ jistenna. L-o[rajn li b[ali ‘drawhom’, ma jistg[ux ma jinfexxux jid[ku, g[ax fuq kollox, dan huwa film.

Ir-rakkont mhu xejn ori;inali bis-soltu familja li tasal f’dar imwarrba minn fejn kien qablilhom telqu immedjatament … imma mbag[ad ma kienx jin[adem il-film, mhux hekk?!

Intant, l-ewwel ma jaslu huma l-lecturer Crispian (AJ Bowen) u l-[abiba tieg[u, l-istudenta matura Erin (Sharni Vinson), g[all-anniversarju ta]-]wie; tal;enituri, l-irtirat Paul (Rob Moran) u martu emozzjonalment fra;li, Aubrey (Barbara Crampton).

Jing[aqdu mag[hom l-a[wa lo[ra dejjem jitlewmu Felix, Aimee u Drake (Nicholas Tucci, Amy Seimetz u Joe Swanberg), flimkien mal-partners tag[hom Zee, Tariq u Kelly (Wendy Glenn, Ti West u Sarah Myers), li ma jdumux ma, appuntu, jibdew jitlewmu, waqt li suppost qed ji//elebraw i]-]wie; tal;enituri.

Erin (Sharni Vinson) tirrea;ixxi bl-a[rax kontra l-qattiela f’You’re Next

I]da dan ma jdumx ma jieqaf g[al g[arrieda hekk kif xi w[ud, libsin maskri ta’ q]ieqe], jisparaw vle;e; minn barra u

joqtlu membru wara ie[or talfamilja. Imma filwaqt li dawn qatt ma ssoponew min kien wara l-attakki, dawk libsin il-maskri

ma basrux l-istinti tal-g[ajxien, ta’ sopravivenza ta’ Erin li tirrea;ixxi bl-istess vjolenza tag[hom.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

22

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Lito Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:00 - Minnie’s Bow-Toons 07:05 - Mickey Mouse Clubhouse 07:30 A.N.T. Farm 08:15 - Jessie 09:05 The Suite Life on Deck 09:50 Shake It Up! 10:35 - Austin & Ally 11:00 - A.N.T. Farm 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Dog With a Blog 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 -

07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See, Monkey Do 15:55 Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - IglooGloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - Benjamin’s Farm 18:50 - Nouky & Friends 18:55 My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 - Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:35 Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 Wobblyland.

The Adventures of Disney Fairies 13:05 - That’s So Raven 13:25 Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 Violetta 15:00 - Dog With a Blog 15:15 - Minnie and You 15:20 Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - A.N.T. Farm 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Good Luck Charlie 19:15 Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 - Totally Spies! 12:30 iCarly 12:55 - Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies!

18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly Odd Parents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - Sponge Bob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly.

Espiazione (Atonement) –

La 5, 21>10

Film Ingli] tal-2007 b’re;ija ta’ Joe Wright li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Keira Knightley (fir-ritratt), James McAvoy u Vanessa Redgrave. Tfajla ta’ 13-il sena taqla’ qlajja’ dwar l-g[arus ta’ o[tha. Din t[alli riperkussjonijiet kbar fuq it-tlieta minn nies involuti, ji;ifieri t-tfajla, o[tha u l-g[arus ta’ din tal-a[[ar.

Il-film hu bba]at fuq ktieb ta’ Ian McEwan u kif reba[ Oscar g[all-a[jar soundtrack.

TVM 1

07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 .EU 11:30 - Paqpaq Lifestyle 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshopping 16:20 - Madwarna 16.30 - Teleshopping 16:45 - Twelid il-kelma 16:50 Monsuno 17:20 - Xpla[[mal[ajt 17:35 Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 A[barijiet 18:10 - Purée 18:55 - Dissett 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:45 - Katrina 21:45 - Headline News 21:50 - Rajt ma Rajtx 22:20 - Mixage 22:45 - Venere 23:15 - A[barijiet 23:30 - Merlin.

TVM 2

07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 Wonder of the Solar System 11:50 Twelid il-Kelma 11:55 - Waqtiet 12:00 - Purée 12.45 - 3 Pointer 13:15 Paqpaq Motor Sports 13:45 - Rajt ma rajtx 14:15 - Gadgets 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 Wonders of the Solar System 15:50 Twelid il-Kelma 16:00 - Niskata (r) 18:00 - MEA 18:30 - 3 Pointer 19:00 Paqpaq Motor Sports 19:30 - Animal Diaries 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 - Dwarna 21:45 - Headline News 21:50 - Meander 22:15 - Dissett 23:00 - News in English 23.10 - MEA. -

ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:40 - Aroma Kitchen 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Snajja’ Maltin 20:35 - Il-Klikka 21:45 - Ilsien in-Nisa 23:30 - ONE News.

Smash

07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura (r) 08:40 - A[barijiet 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi. Live

16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 - Dokumentarju 20:30 - Il-Parlament tal-Poplu 21:30 CNI 22:00 - A[barijiet 22:30 Motordrome.

Football. Kwal. Kampjonat Ewropej U#21: Italja v Irlanda ta’ Fuq 23:05 Gazebo 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 Rai Educational 01:35 - La musica di Raitre.

Raiuno

08:00 - Tg 5 mattina 08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 1 3 : 40 - Beautiful ( soap) 1 4 :1 0 Cenovetrine (soap) 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - I 2 soliti idioti. Film 2012 23:30 - Supercinema 24:00 - Tg 5 notte 00:30 - Striscia la notizia 01:00 - Uomini e donne.

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:30 - Tg1 flash 09:30 - Unomattina storie vere 10:00 - Unomattina verde 11:00 - Tg 1 11:30 - Unomattina Magazine 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Una grande famiglia 2 (Fiction) 23:25 - Porta a porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 - Cinematografo Specviale Festival Internazionale del Film di Roma.

Raidue

07:00 - Cartoons 08:10 - Cuori rubati (TN) 08:35 - Heartland (TF) 09:20 Settimo cielo (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 17:00 Private Practice (TF) 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 - Una mamma imperfetta 2 21:10 - Un minuto per vincere 23:15 - Tg 2 notizie 23:30 - Il grande cocomero 00:30 - Rai Parlamento 00:40 - Il clown (TF) 01:35 - Più leggero non basta (TF).

Raitre

07:00 - Tgr buongiorno Italia (attwalità) 07:30 - Tgr buongiorno regione 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda Raitre 11:15 Elisir 12:00 - Tg 3 # meteo 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 Terra nostra (TN) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 # meteo 14:50 - Tgr Leonardo. attwalità 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 - Terra nostra (TN) 16:00 Aspettando Geo 16:40 - Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione#meteo 20:00 - Blob 20:15 - Un posto al sole (soap) 20:50 -

Canale 5

Rete 4

07:20 - Charlie’s Angels (TF) 08:20 Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 3 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg distretto 21 (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:50 - La regina delle piramidi. Film ’55 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:35 Quinta colonna il Quotidiano 21:10 - Per qualche dollaro in più. Film ’65 00:05 -Il cavaliere pallido. Film ’85.

Italia 1

07:00 - Friends (sitcom) 07:55 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:50 - The Middle (sitcom) 09:45 - Royal Pains (TF) 10:35 - Dr House (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 1 3 : 40 - Cartoons 1 5 : 00 - Naruto Shippuden 15:30 - Salvi chi può 15:45 - 2 Broke Girls 16:10 - E alla fine arriva mamma! (sitcom) 17:05 - Le regole dell’amore (sitcom) 18.00 - Mike & Molly (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 - CSI: New York (TF) 22:05 - The Following (TF) 23.55 - Le iene 01:25 - Sport Mediaset 01:50 - Studio aperto.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

23

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Ftakar 10:00 - Bejnietna 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 - Jien u Int 18:00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal-{olm 21:30 - Sfera 23:30 - F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping.

Xejk

07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Mill-Italia (r) 15:00 - The 90s 15:30 - Teleshopping 16:30 - Hits 16:50 Shout Out 17:00 - Local Issues 17:45 - Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 Kontra ir-Ri[ 21:55 - Football 22:00 - Xi {lomt??? 23:00 - Local Issues (r) 23:45 - The 60s and 70s.

Kidnapped 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - The Weakest Link 20:00 - Keeping Up Appearances 20:30 - The Office 21:00 - Luther 21:50 - Gavin and Stacey 22:20 - The Café 22:45 - Gates 23:10 - Daddy Daycare.

-

TCM

08:00 - Ride the High Country 09:30 Cass Timberlane 11:30 - Somebody Up There Likes Me 13:20 - Ask Any Girl 15:00 - Day of the Evil Gun 16:45 - Travels With My Aunt 18:45 The Arrangement 21:00 - Hot Millions 22:50 - Sweet Bird of Youth.

MGM Movies

La 5

07:00 - Haunted Honeymoon 08:20 A Home of Our Own 10:00 - MGM’s Big Screen 10:15 - Nothing Personal 11:55 - Dancehall Queen 13:35 Thrashin’ 15:05 - Robot Jox 16:30 Paper Lion 18:15 - The Hospital 20:00 - How to Beat the High Cost of Living 21:40 - Double Trouble 23:05 - Laws of Gravity.

11:30 -

GO Stars

Beautiful (soap) 11:55 Centovetrine (soap) 12:15 - Grey’s Anatomy (TF) 13:10 - Una mamma per amica (TF) 14:00 - Torte d’autore (reality) 14:55 - Che trucco! 15:25 Fashion Syle Day Time 15:40 Extreme Makeover Home Edition 16:35 - Rachel Zoe Project (reality) 17:20 - Torte d’autore (reality) 18:30 - Spose Extralarge 18:55 - Love Bugs 1 (sitcom) 19:30 - Grey’s Anatomy (TF) 20:20 - Una mamma per amica (TF) 21:10 - Espiazione. Film 2007 23:20 - Uomini e donne 00:25 Rachel Zoe Project (reality).

BBC Entertainment

07:10 - Me Too! 07:30 - Green Balloon Club 07:50 - Jollywobbles 08:00 - Tweenies 08:20 - One Foot in the Grave 08:50 - Come Fly with Me 09:20 - The World’s Toughest Driving Tests 10:15 - EastEnders 10:45 Doctors 11:15 - Drop Zone 12:05 The Weakest Link 12:55 - One Foot in the Grave 13:25 - The World’s Toughest Driving Tests 14:15 - Come Fly with Me 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - The Weakest Link 16:30 - Drop Zone 17:20 -

07:55 - Ice Age: Continental Drift 09:35 - Surrogates 11:00 - Monk 11:45 - The Watch 13:35 - Flashdance 15:10 - Thunderball 17:20 - Baraka 19:00 - Surrogates 20:30 - The Middle 21:00 - The Odd Life of Timothy Green 22:45 - Ruby Sparks 00:30 Storage 24 02:00 - Thunderball.

Diva Universal

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 - Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Great Women 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:45 - Great Women 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Great Women 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:48 - Great Women 19:00 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 - Movie 21:00 Great Women 22:15 - Movie 22:30 Agatha Christie’s Poirot.

Iris 10:00 - Senza sapere niente di lei. Film ’69 11:55 - In fuga col malloppo. Film

’98 13:45 - Johnny West il mancino.

Film ’65 15:30 - Gott Mit Uns - Dio e con noi. Film ’69 17:35 Meldrammore - e vissero felice e contenti. Film ’78 19:30 - Supercar (TF) 20:15 - Hazzard (TF) 21:05 - Sfera.

Film ’98 23:50 - Due mariti per un matrimonio. Film ’96 01:50 - Attenti al buffone. Film ’76.

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 VEEP 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 - Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 Glee 20:30 - Suburgatory 21:00 Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 Chicago Fire 00:15 - Spartacus 01:15 - Suits.

Discovery Channel

07:15 - Dirty Jobs: Aerial Tram Greaser 08:10 - Deadliest Catch: No Second Chances 09:05 - Gold Rush: Virgin Ground 09:55 - Swamp Loggers: Logging for Steak 10:50 How Do They Do It?: G-Suits # Smart Grid # Vehicle Slowdown 11:15 How It’s Made 11:40 - MythBusters: Driving in Heels 12:35 - Extreme Engineering: Gotthard Base Tunnel 13:30 - American Chopper: Senior vs Junior: Big Guns 14:25 - Through the Wormhole with Morgan Freeman: How Does the Universe Work? 15:20 - You Have Been Warned: Best Of 16:15 - One Car Too Far: Volcano 17:10 - Ultimate Survival: Guatemala 18:05 - Auction Kings: Pop Culture Pick # Footloose Race Car 18:35 Auction Hunters: Little-Ton Jones 19:00 - How It’s Made: Turf Grass # Beef Jerky # Bowling Pins 19:30 How It’s Made 20:00 - Auction Hunters: Big Easy Money 20:30 Auction Hunters: Voodoo Moola 21:00 - Auction Kings: Oliver North Reclaims His Sword # Scrimshaw 21:30 - Auction Kings: Gangster Terraplane # Electro Shock Game 22:00 - Bear Grylls: Escape From Hell 23:00 - Man, Woman, Wild: Croatian Cave Odyssey.

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

08:30 - Inside World Touring Cars 09:00 - UEFA Youth League Football 10:30 - FIFA U#17 World Cup Football 13:00 - UEFA Youth League Football 14:00 - WATTS 15:00 - FIFA U#17 World Cup Football 18:00 - UEFA Youth League Football 19:00 - Champions League World’s Strongest Man 20:00 - Fight Club 23:05 - FIFA U#17 World Cup Football.

Eurosport 2

07:00 - Eurocup Basketball 08:00 Freestyle Skiing 08:45 - WATTS 09:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal 10:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal: Group Stage (live) 11:30 UEFA U#21 International Championship Futsal 12:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal: Group Stage (live) 13:30 UEFA U#21 International Championship Futsal 14:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal: Group Stage (live) 15:30 UEFA U#21 International Championship Futsal 16:00 - UEFA U#21 International Championship Futsal: Group Stage (live) 17:30 WATTS 17:45 - GTA Next Level 18:00 - Scottish International Open Bowls 20:00 - Arm Wrestling 20:30 - PBA Bowling 21:30 - World Championship Series Table Soccer 22:00 - Giants Live Series World’s Strongest Man 23:00 - Scottish International Open Bowls.

GO sports 1

Due mariti per un matrimonio (Feeling Minnesota) – Iris, 23>50

Film tal-1996 b’re;ija ta’ Steven Baigelman u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Keanu Reeves u lil Cameron Diaz (it-tnejn fir-ritratt). L-istorja ddur madwar ]ew; a[wa subien u mara ]ag[]ug[a li tid[ol bejniethom.

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb Elle (r) NET News

07:00 - Serie A: Rd 12: Chievo v Milan 09:00 - PGA European Tour: DP World Tour Championship, Dubai: Day 1 (live) 14:00 - Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 6 16:30 - FIFA Futbol Mundial #443 17:00 - Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 7 19:30 - Barclays PL: Wk 13: PL Review 20:30 - Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 8 23:00 - PGA European Tour: DP World Tour Championship, Dubai: Day 1.

GO sports 7

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 9 11:30 PGA European Tour: Turkish

Airlines Open: Day 4 16:30 - Trans World Sport #1385 17:30 - PGA European Tour: DP World Tour Championship, Dubai: Day 1 22:30 Barclays PL: Wk 13: Tottenham H v Newcastle Utd 00:30 - Serie A: Rd 12: Roma v Sassuolo.

GO sports 8

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Barclays ATP World Tour Finals, London: Match 9 13:30 PGA European Tour: Turkish Airlines Open: Day 4 18:30 - Trans World Sport #1385 19:30 - PGA European Tour: DP World Tour Championship, Dubai: Day 1 00:30 Barclays PL: Wk 13: Tottenham H v Newcastle Utd. Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 16:00 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:35 - America’s Cup (r) 18:15 - Bundesliga (r) 20:15 - FA Cup (r) 22:20 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 23:40 America’s Cup (r) 01:14 Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - America’s Cup (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:10 Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:40 FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:05 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:40 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r).

Malta Stars 614

08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League (r) 11:00 - BOV Premier League (r) 13:15 - Melita GFA 1st Division (r) 15:05 - Football Nurseries (r)15:40 Malta Handball Association (r) 17:00 - Malta Basketball Association (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 - Football Nurseries (r) 20:40 - Melita GFA 1st Division 22:25 - BOV Premier League (r) 00:40 - Malta Handball Association (r).

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

24

TV # RADJU

Fil-qosor Teeny Break – NET Television, 15>45 Francesca Polidano (firritratt), li ta’ kuljum mitTnejn sal-:img[a narawha fuq dan l-istazzjon tag[ti lkontirbut tag[ha fil-programm .net flimkien ma’ Louise Tedesco u Robert Cremona, se tkun il-mistiedna fl-istudio ta’ Francesca Zarb g[al-lum.

G[alkemm g[at-televi]joni hi relattivament ;dida, tidher kunfidenti sew.

Ukoll fil-programm tal-lum niltaqg[u ma’ Marilu Vella ta’ pastizzi gourmet, li tispjega kif attività li bdiet fil-[in liberu tag[ha issa sar impjieg fulltime g[aliha. Dawn huma pastizzi li skont Marilu, ma jag[mlux [sara lis-sa[[a i]da tajbin fit-tog[ma daqs il-pastizzi tradizzjonali.

L-awtur Tyrone Grima Malta Lejla – NET Television, 17>00 Tyrone Grima (fir-ritratt) hu l-awtur tar-rumanz BEP li qed ikun deskritt b[ala l-ewwel rumanz fil-letteratura Maltija li jippre]enta l-[ajja gay f’kuntest Malti.

Hu se jkun fost il-mistiedna ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum. Naturalment dan ilktieb, u bosta pubblikazzjonijiet lokali o[ra ;odda, jinsab g[all-bejg[ waqt ilFestival Nazzjonali tal-Ktieb li qed isir f’Dar il-Mediterran.

Ukoll waqt il-programm tal-lum, se jkun hemm Nancy Buhagiar u n-nutrizzjonista Antoinette Pickard, kif ukoll ir-rokna ta’ diskussjoni spiritwali flimkien ma’ Fr Karm Debattista MSSP.

B’atturi mill-aqwa Sfera – Iris, 21>05 Film tal-fantaxjenza Amerikan li n[adem fl-1998 b’re;ija ta’ Barry Levinson u li kellu kast mill-aqwa, fosthom Dustin Hoffman u Sharon Stone (li jidhru fir-ritratt) u Samuel L. Jackson.

Grupp ta’ xjenzjati jistudjaw vettura spazjali li jkunu sabu mg[arrqa f’qieg[ l-o/ean. Fuqha jsibu sfera kbira li jkollha poteri straordinarji...

Ta’ min jinnota li qabel [adem f’dan il-film, Dustin Hoffman di;à kien [adem f’partijiet ewlenin f’]ew; films o[ra tar-re;ista Levinson, dawn huma Rain Man u Sleepers.

Il cavaliere pallido (Pale Rider) – Rete 4, 00>05 Il-protagonist assolut ta’ dan il-film Western li n[adem fl1985 hu Clint Eastwood, g[allfatt li minbarra li jinterpreta lkarattru ewlieni hu wkoll irre;ista tal-film.

Numru ta’ nies li jkunu qed

ifittxu d-deheb, ikunu qed ji;u mxekkla b’kull mezz minn negozjant. Biss tal-bidu jkun hemm jg[inhom ra;el misterju] li d-dehra tieg[u tkun ta’ persuna trankwilla, anki jekk l-azzjonijiet tieg[u jixhdu mod ie[or…

La regina delle piramidi (Land of the Pharoes) – Rete 4, 16>50 Film spettakolari Amerikan li n[adem fl-1955 b’re;ija ta’ Howard Hawks.

L-istorja hi dwar il-Farg[uni

Khufu u t-tieni mara tieg[u, Nelifer, li narawhom waqt il-bini tal-piramida l-kbira fl-E;ittu.

F’xena minnhom jidhru aktar

minn 9,500 persuna f’daqqa, b’nofshom kienu suldati E;izzjani.

Parti kbira tal-film in;ibdet fl-E;ittu stess.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

25

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

3

9

10

IT-TEMP Ftit imsa[[ab u b’/ans ta’ xi [alba xita i]olata g[all-ewwel VI}IBBILTÀ ;eneralment tajba IR-RI{ [afif l-aktar mit-Tramuntana g[all-Majjistral, li jsir [afif g[al moderat kultant.

BA{AR Moderat li jsir lokalment moderat g[al qawwi.

IMBATT Baxx mil-Lvant li jsir mill-Punent Majjistru TEMPERATURA L-og[la 20˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 8.7mm Xita mill-1 ta’ Settembru 145.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.36 u tin]el fil-16.56

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Xa[am, grass (5) 6. Stat fejn hemm mi]erja kbira (5) 7. Xitla b’zokk g[oli ]ew; metri b’weraq trijangolari (5) 10. Kanzunetta li titkanta bejn tnejn (5) 11. Miftu[, m’hemmx x’ja[bi fid-diskors (5) 12. Vixxri jew fortuna kbira (5) 14. Kemm ni]lu minnhom fl-a[[ar gwerra! (5) 16. {oss ta’ metall ja[bat ma’ metall ie[or (5) 17. Hawn min jitilg[u u jin]lu [afna drabi kuljum (5) 18. I]g[ar fid-daqs (5)

18

Weqfin> 1. Banali (6) 2. Dan tal-[;ie; g[all-basal tal-pikles (6) 3. Deher (6) 4. Jiem (6) 8. Jum li jfakkar ;rajja kbira (5) 9. Sodi (5) 12. Spirti, fanta]mi (6) 13. Lok fejn wie[ed ideffes rasu g[al ftit jiem (6) 14. Hawn min ju]ah waqt ittipjip (6) 15. Id-du[[an tieg[u ifu[ (6).

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Vaska; 6. Arblu; 7. Itlaq; 10. Karus; 11. Xilep; 12. ?ivil; 14. Fosos; 16. Mqass; 17. Lampa; 18. Ulied.

Weqfin> 1. Dvorak; 2. Fartas; 3. Garaxx; 4. :ulepp; 8. Prova; 9. Ilbsu; 12. ?edola; 13. Laqqam; 14. Festun; 15. Solidu.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta nnumri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

IL-{AMIS L-og[la 21˚C L-inqas 14˚C

IL-:IMG{A L-og[la 217˚C L-inqas 15˚C

IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 14˚C

IL-{ADD L-og[la 22˚C L-inqas 15˚C

IT-TNEJN L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

3

3

3

Temperaturi fi bliet barranin Malta 20˚ imsa[[ab, Al;eri 21˚C imsa[[ab, Amsterdam 11˚C xemxi, Ateni 21˚C imsa[[ab, Li]bona 19˚C xemxi, Berlin 10˚ ftit imsa[[ab, Brussell 11˚C xemxi, il-Kajr 26˚C xemxi, Dublin 9˚C imsa[[ab, Kopen[agen 9˚C xemxi, Frankfurt 10˚C xemxi, Milan 17˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 16˚C imsa[[ab, Londra 9˚C xemxi, Madrid 18˚C imsa[[ab, Moska 4˚C imsa[[ab, Pari;i 10˚C xemxi, Bar/ellona 20˚C ftit imsa[[ab, Ruma 17˚C imsa[[ab, Tel Aviv 27˚C xemxi, Tripli 21˚C imsa[[ab, Tune] 16˚C xita, Vjenna 7˚C im[assab, Zurich 5˚C imsa[[ab, Munich 5˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C imsa[[ab

Tag[rif Recital

Illum il-{amis, 14 ta’ Novembru fil-Katidral Anglikan ta’ San Pawl, Misra[ Indipendenza, il-Belt Valletta se jsir recital bit-titlu Viva La España! li matulu l-Animae String Quartet se jdoqqu xog[lijiet tal-kompo]ituri Spanjoli Albéniz, Turina u Arriaga kif ukoll it-tema tas-silta mag[rufa Concierto de Aranjuez ta’ Rodrigo.

Servizz ta’ tifkira G[ada il-:img[a, 15 ta’ Novembru fil-Knisja St Patrick’s, f’Tas-Sliema, fis18:00 se jsir Servizz ta’ Tifkira mill-King’s Own Malta Regiment Association. Membri, romol, qraba u [bieb huma mis tiedna jattendu. :irja bir-roti Nhar il-{add, 17 ta’ Novembru, il-Hospice Malta, flimkien ma’ Knight Cyclists, se torganizza ;irja ta’ 25 km birroti, minn {al Balzan [dejn ilHospice Malta sal-Belt u TasSliema u lura. Parte/ipazzjoni b’donazzjoni ta’ 10 ewro. Irre;istrazzjoni ssir mit-08:30 biex it-tluq ikun fid-09:00. Id-d[ul kollu jmur b’risq is-servizzi ta’

kura paljattiva li tag[ti bla [las il-Hospice lil persuni b’mard terminali u lill-familjari tag[hom.

Konferenza Nazzjonali Nhar it - Tlieta , 3 Di/embru , fl - okka]joni

ta ’ tal Jum Internazzjonali tal Persuni b ’ Di]abbiltà , se ssir konferenza nazzjonali mill Kummissjoni Nazzjonali Persuni b ’ Di]abbiltà ( KNPD) , bit - titlu Fuq Tlieta Toqg[od il - Borma : Inklu] joni , Parte/ipazzjoni , A//es sibilta . Din se ssir fil Lukanda New Dolmen , il Qawra bejn it - 08 : 30 u l 1 2 :1 5 . Min jixtieq aktar det talji , jew biex japplika , g[andu jag[mel dan sal - 25 ta ’ Novembru jew billi jmur fl - uffi//ju tal - KNPD fi Triq Braille , Santa Venera jew permezz tal - email helpdesk@knpd . org .

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Il-Mosta

KLASSIFIKATI :riewi

karozza wa[da inklu], bil-lift tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, f’Mater Politana Court, Triq iljin]el sal-livell tal-garaxxijiet. dawl, ilma u toilet. Bil-permess Lo;;a, il-{amrun. ?emplu 79892806 jew 21487556.

Prezz €188,000 . ?emplu Class B. ?emplu 77200983.

99431195.

TAL-German Sheperd ta’ tmien ;img[at, il-;enituri ta’ barra. ?emplu 79491077.

Il-{amrun GARAXX basement 40 pied x 50 }EW: garaxxijiet semi base- pied, jista’ jintu]a g[al gym, ment 24 pied x 10 piedi g[all-kiri store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

:DIDA fjamanta , qatt ma ntu]at , mixtrija ming[and Alamango. Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.

APPARTAMENT 180 mk, lest minn kollox, minbarra l-bibien G{ALL-BEJG{ JEW KIRI ta’ ;ewwa u l-kmamar tal-banju, bi tliet kmamar tas-sodda, b’u]u Il-{amrun ta’ parti mill-bejt u garaxx ta’ GARAXX jew store, 115-il pied

G{ALL-KIRI

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina Libsa ta’ tie;

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi tal-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

Pushchair

NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

Pasturi

TAT-tafal, sett fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mien il-MUSEMario Colours G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tib- UM . Prezz € 20 kull sett . jid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u Presepji kull daqs ma[dumin siment, kisi u tibjid fuq il-pont u kollha g[erien , prezz jibda ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq minn €20. ?emplu 21495253. l-antik, graffiato, silicato, gypsum boards, madum u katusi. Tombla sheets ?emplu 99468622. Esperjenza B’numri kbar u kuluri differenta’ 16-il sena u stima b’xejn. ti . Kalendarji kbar tat - 20 1 4 , 29/m x 42/m. Free delivery Tiswijiet fil-pront u fil-post g[al G[awdex ukoll . Morru TA’ fridges, freezers, washing g[and PAWLU BONNICI machines, tumble dryers u dehu- (Bonnici Printing Press) – 3 midifiers, e//. B’sitt xhur Triq Melita, il-Belt Valletta. garanzija fuq il-parts u labour. Kif issibuna – min-na[a talBl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn Barrakka ta ’ Fuq g[al Triq minn qabel. Spare parts g[al kull Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ tip ta’ appliances. ?emplu digital printing u offset, inviti 21371559, 27371559, 21493285, tat - tie; , invoices , posters u 79884497 jew 99472570. brochures bil - kulur e// u Servizz fil-pront. xog[ol ta’ embossing. ?emplu 2 1244627 jew 79373700 jew G{ALL-BEJG{ ibag[tu email fuq

G[amara antika

pbonnici@bonniciprintingpress.com

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwar- Wallunit darobba kbira. Jistg[u jinbieg[u SOLID oak, 270cm x 42cm. ?emplu 79436225. separati. ?emplu 99800607.

Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

27

SPORT SWAN

Valletta SP jirb[u r-Ray Bartolo Memorial Partita mistennija fi tmiem il - ;img[a mil - log[bo tas SWAN kienet il - finali tat tazza tal-eks-Segretarju, r-Ray Bartolo Memorial fejn il-holders Valletta St . Pauli Mint g[elbu lil Lija-Iklin Mr. Clean 4-2. B’hekk il-Beltin kisbu lewwel unur sta;jonali u ]ammew it - tazza g[at - tieni sena konsekuttiva.

Valletta St. Pauli [ar;u tajjeb u wara biss minuta marru fil-vanta;; meta minn corner ta’ Alan Spiteri, pront da[al Jonathan Onuoha li b’daqqa ta ’ ras tefa ’ fl - angolu .

Inkora;;uti minn dan il vanta;; il-Beltin komplew jippressaw u fis -1 6 - il minuta rduppjaw meta Glenn Barry spara fir-rokna. Huma komplew juru l-a[jar idejat u kellu jkun il - gowlkiper Mark Sciberras u l - lasti il - wieqfa darbtejn li /a[[duhom milli jkabbru l-iskor.

Fit-tieni taqsima Lija-Iklin dehru trasformati u f’temp ta’ g[axar minuti skurjaw darbtejn permezz ta’ Andrea Spiteri fis - 56 minuta Matthias Micallef minn free-kick dirett erba ’ minuti wara . Imma l Beltin xe[tu kollox fuq l offensiva u fis - 66 minuta re;g[u marru fil-vanta;; permezz ta’ Ryan Fenech u tliet minuti wara issi;illaw ir-reb[a b’gowl ie[or ta’ Glenn Barry

bir-ras g[al 4-2.

Wara l-partita l-fundatur talAssocjazzjon Brian Debono qal li hu ta’ pja/ir g[alih li jara d-differenza bejn dak li beda hu 35 sena ilu meta llog[ob kien ikun fuq il-;ebel u r-ramel u l-lum fuq art sintetiku. Wara ippre]enta t-tazza lill - captain Belti David Calleja.

Fit-tieni partita tal-;urnata mill - kompetizzjoni tat - Tazza tal-Milied Zejtun AFC g[elbu lil Tarxien Cavalieri Hotel 3-1 u qatg[u passa;; g[at - tieni rawnd.

Fl - ewwel taqsima Tarxien [ar;u jfittxu l - gowl tal vanta;; li wasal fis-17-il minuta permezz ta’ Nico Maza.

Wara l-mistrie[ Zejtun AFC iddominaw lill - avversarji meta skurjaw tliet darbiet permezz ta’ Marjos Muscat fil-55 minuta, Gabriel Farrugia fit62 minuta u Martin Busuttil fis-67 minuta g[al skor finali ta’ 3-1.

Mill - kampjonat tat - Tieni Divi]joni il-liders Ta’ Giorni Wolves komplew isa[[u posthom meta g[elbu lil FleurDe-Lys AFC 5-0 u g[andhom punti massimi minn sitt partiti.

Fil - partita l - o[ra Cospicua Dynamos u Mrie[el Cuore Bianconero spi//aw 1-1, biex il-Bormli]i komplew i]ommu t-tieni post.

Il-gowlkiper ta’ Swieqi meg[lub minn wie[ed mill-gowls ta’ }urrieq

FUTSAL

Vittoriosa jibqg[u bla punt Matul il-;img[a li g[addiet kompla l-kampjonat Premier talFutsal lokali fejn Melita g[elbu lil Vittoriosa 6-5.

I]-]ew; timijiet kienu qrib [afna ta’ xulxin i]da Melita sabu l-gowl rebbie[ lejn l-a[[ar mumenti tal-partita.

Vittoriosa g[adhom bla punti filwaqt li Melita g[andhom sitt punti b[al Luxol, Balzan, San Gwann, Pembroke u Qormi.

Balzan u Luxol g[andhom log[ba anqas.

Luxol dawru reb[a f’telfa, meta g[elbu lil {amrun

Spartans 6-3. Fl-ewwel taqsima {amrun skurjaw tliet gowls f’temp qasir, permezz ta’ Steve Gambin, Antonio Marin Guardia u Christian Cuadros Silva.

Luxol fl-istess taqsima naqqsu l-iskor u g[amluhom 3-2. Ilgowls waslu minn Karl Saliba u Florin Anton. Ta’ min jg[id li fla[[ar ftit sekondi Luxol kellhom free shot u laqtu l-lasta permezz ta’ Florin Anton.

Imbag[ad fit-tieni taqsima Luxol [adu kontroll tal-log[ba u skurjaw permezz ta’ Eslam

Kalifa, Florin Anton li g[amel doppjetta personali, Dean Gera u Basil Emeka Onuta.

Swieqi United ukoll [adu reb[a importanti fuq Zurrieq 53. G[al Swieqi United din kienet l-ewwel reb[a fil-Premier.

Mill-Ewwel Divi]joni idderby bejn G]ira United u Msida St. Joseph spi//a f’reb[a 4-1 g[al G]ira. Marsaskala [adu tliet punti li fissru [afna meta g[elbu lil Si;;iewi 3-1.

Fl-a[[arnett xalata ta’ gowls g[a]-}ebbu;in li g[elbu lil Santa Lucia 9-0.

NESTLÉ FITNESS MALTA INTERNATIONAL CHALLENGE MARATHON

150 atleta se ji;ru fit-23 edizzjoni

Il-Pollakk Bartek Mazerski rebbie[ tas-sena l-o[ra (ritratt> Isabelle Mizzi)

Il - Nestlé Fitness Malta International Challenge Marathon, ti;rija fuq distanza ta ’ maratona maqsuma fuq tliet ijiem ser issir bejn il :img[a 22 u l-{add 24 ta’ Novembru.

Barry Whitmore, il-fundatur u direttur tat-ti;rija ikkonferma li madwar 150 atleta (ilmassimu) se jie[du sehem fitti;rija din is-sena. “Dan huwa n-numru perfett g[al ti;rija ta’ kwalita ` bil - konferma tal parte/ipazzjoni tar - rebbie[ tas-sena l-o[ra u dak li ;ie ttieni, il-Pollakk ta’ 27 sena Bartek Mazerski u r-Russu ta’ 33 sena Vladimir Sementsov kif ukoll it-talent tat-Taljan ta’ 26 sena Vincenzo Scuro.” qal Whitmore.

Dawn l - atleit mistennija

jkollhom sfida mill - atleti lokali b[al Antoine Abela , Andrei Attard, Rodney Cassar, Charles Cilia, Johann Galea, Melvin Mifsud u Jimmy Sacco.

Carmen Hili li reb[et din itti;rija sitt darbiet ukoll se tie[u sehem din is-sena.

Minn dawn l - atleti 11 3 huma Maltin u 37 barrani b ’ 25 . 33 fil - mija tag[hom ikunu nisa.

L-ewwel stadju tal-:img[a se jkun fuq distanza ta’ 11.195km li jibda fis-1 p.m. minn quddiem il-:nien tal-Imdina u jispi//a rRabat. It-tieni parti ta’ 6km se tibda minn Bir]ebbu;a fl-12 p.m. is-Sibt u tie[u lill-atleti lejn {al Far u lejn sa quddiem il-knisja f’Bir]ebbu;a waqt li la[[ar parti se tie[u l-atleti minn

San Pawl il-Ba[ar sa Misra[ il{elsien il-Belt fuq korsa ta’ 25km. Din it-tappa tibda fis-7 p.m.

Melania Pellicano , Group Product Manager qalet li Nestlé Malta hija kburija blasso/jazzjoni tag[ha ma’ dan l-avveniment presti;ju] li issa jinsab bit-23 edizzjoni. “ L - sponsorship mal - Malta International Challenge per mezz tal-marka Fitness, li issa jinsab fit-tielet sena tieg[u , huwa konformi tal - filosofija tag[na favur stil ta’ [ajja attiva u b’sa[[itha, attribwiti li kontinwament ji;u promossi mill-marka Nestlé Fitness.”

L-ewwel edizzjon tal-Malta International Challenge saret fl-1991 u ntreb[et mill-Ingli] David Mansbridge.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

28

SPORT

Daniel Zahra jag[ti bis-sieq lil Tomascu (ritratti> Martin Agius)

Courtney Vella ta’ 11-il sena (xellug) jeg[leb avversarju ta’ 13-il sena

Reb[a g[al Team Malta fil-Kickboxing Fl-a[[ar jiem il-Gladiators Promotions g[as-sitt darba konsekuttiva organizzat il-kickboxing-K1 Fight Night li din is-sena saret f’lukanda fil-Qawra.

B’kollox saru g[axar taqbidiet tal-Kickboxing u tal-K1 kemm fuq il-livell ta’ debuttanti kif ukoll fuq dak professjonali. Tim Malta ;;ieled kontra Tim Olandi] f’[ames konfronti li minnhom il-Maltin reb[u erbg[a.

Team Malta kien mag[mul mill-atleti tal-klabbs Ying Yang Team Noel u tal-Art of Fighting.

L-ewwel reb[a ;iet ming[and li]g[ar atleta Courtney Vella (Team Noel), ta’ 11-il sena, li g[eleb kickboxer ta’ 13-il sena.

Dareen Doneo (Team Noel) kiseb draw bid-de/i]joni tal;urija.

Brandon ‘Bogon’ Borg (Art of Fighting) ta l-ewwel KO tas-serata fit-tieni taqsima b’wirja stupenda.

Ruth Tanti (Team Noel) reb[et bil-punti l-unika taqbida bejn innisa u Dione Galea (Art of Fighting) g[al darba o[ra ni]]el lill-avversarju tieg[u b’punch tajba fil-fwied, b[alma kien g[amel fi Trapani f’Novembru tas-sena l-o[ra biex ikkonkluda r-reb[a g[al Team Malta b’KO fl-ewwel taqsima.

Is-serata g[alqet bit-taqbida professjonali ta’ Daniel “the Jet” Zahra kontra Adrian Tomascu mir-Rumanija. Fl-ewwel taqsima Zahra g[afas bit-teknika tarri;lejn u xe[et lil Tomascu mal[bula. Fit-tieni taqsima l-atleta Rumen ipprova jid[ol bil-kontrattakk imma kienet teknika birri;lejn ming[and Zahra li laqtet u fet[et il-kappell tal-g[ajn illeminija tal- avversarju.

Hawnhekk ir-referi waqqaf illog[ba u ta reb[a b’knock out

tekniku lil Zahra fil-bidu tattaqsima.

Is-serata kellha wkoll taqbidiet ta’ appo;; li intreb[u minn Enrico Manicaro (Fight Legion), Keith Micallef (Basement Club) u Christian Schembri (Wu Shu Ky).

Ir-re-match fid-dixxiplina birregolamenti tal-K1 kienet bejn Christian Schembri mill-Wu Shu Ky Kickboxing Club Malta u Brandon Spiteri tal-Ying Yang Kickboxing Club. Schembri reba[ kumbattiment missielet bi split decision, u kiseb it-tmien reb[a minn 11-il ;lieda fil-karriera qasira tieg[u, tlieta minnhom b’KO. Christian Schembri, li huwa im[arre; minn Master Silvio Camilleri kif ukoll bl-g[ajununa tal-kow/ Steve Martin, reba[ wara li fil-bidu tas-sena kien tilef mal-istess atleta. Christian kien ikkon/entrat [afna u offra ;lieda ta’ livell u teknika g[olja.

Schembri jidher li sab ta’ g[ajnuna l-esperjenza li kellu xahar qabel fil-WMKF Championships fi Sqallija, meta reba[ kontra Francesco Cangitano permezz ta’ KO tekniku fit-tieni round.

G[al din l-attivita` attenda wkoll Robert Cutajar, kelliem taloppo]izzjoni g[all-isport, li ippremja lil Christian Schembri.

F’Di/embru Brandon Borg u Daniel “the Jet” Zahra se jie[du sehem f’kompetizzjonijiet tal-K1 meta jaffa//jaw Kickboxers millIrlanda ta’ Fuq. Borg se jikkompeti g[at-Titli tad-Debuttanti tadDinja u Zahra se jaffa//ja lil Gary Hamilton g[at-Titlu Professjonali tad-Dinja fil-kategorija rispettiva.

It-taqbidiet kollha ta’ din il-kompetizzjoni se jkunu sanzjonati kollha mill-World Kickboxing Network (WKN).

Dione Galea jara lill-avversarju tieg[u fl-art wara daqqa qawwija fil-fwied

Ruth Tanti (lemin) li reb[et bil-punti l-unika taqbida bejn in-nisa

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

29

SPORT

X’laqatna din il-;img[a

Biex tanalizza l-plejers fil-Bra]il, il-FIFA se tibg[at il-kampjuni fl-I]vizzera

TAZZA TAD-DINJA 2014

Il-FIFA se tu]a’ laboratorju fl-I]vizzera Il-FIFA dde/idiet li tag[mel u]u minn laboratorju akkreditat fl-I]vi]]era biex tanalizza kampjuni tad-demmm u l-urina talplejers g[at - Tazza tad - Dinja tal-2014 fil-BrLa]il.

Il-Bra]il li se jkun qed jorganizza t-turnament is-sajf li ;ej, m’g[andux laboratorju konrtra d-doping funzjonabbli wara li aktar kmieni din is - sena l a;enzija mondjali kontra d doping (WADA) irrevokat ilpermess tal-laboratorju e]istenti f’Rio de Janeiro.

Peress li dan il-laboratorju ma jistax jer;a ’ jing[ata l -

akkreditazzjoni fil - [in g[at Tazza tad-Dinja, il-kampjuni se jittie[du f’Lausanne.

Il - FIFA qalet fi stqarrija “G[at-tazza tad-Dinja li jmiss, il - FIFA u l - WADA se ja//ertaw l-aqwa anali]i possibli tal-urina u d-demm u limplimentazzjoni kif suppost ta’ tattika ;dida fil-;lieda kontra d-doping permezz ta’ passaport bijolo;iku tal-plejer. IlFIFA issa qed t[ejji l-pjani lo;isti/i g[at - trasport tal Kampjuni.”

Ix-xahar l-ie[or l-Kap Mediku tal-FIFA Michel

D’Hooghe qal li kien “kwa]i impossibli li wie[ed jemmen” li l-Bra]il b[ala organizzatur tatTazza tad-Dinja tal-2016, m’g[andux il-fa/ilitajiet biex jag[mel it-testijiet. Huwa qal li l-fatt li l-kampjuni se jintbag[tu fl-Ewropa se j]id l-ispejje] b’mod sinifikanti u se jkun qed itawwal il-pro/ess kollu.

Il-fa/ilita` f’Lausanne akkreditata mill-WADA kienet intu]at waqt it-Tazza talKonfederazzjonijiet din is-sena li saret fil-Bra]i,l stess biex ;ie analizzat il-profil bijolo;iku tal-atleti.

Il-FIFA testendi s-sanzjonijiet tal-FIGC Il-FIFA [abbret li estendiet madwar id-dinja kollha s-sopensjoni ta’ 26 plejer mill-FIGC dwar offi]i ta’ korruzzjoni.

Il-Federazzjoni Taljana tat sospensjonijiet li jvarjaw bejn xahrejn u erba’ snin lura f’Lulju u Awwissu wara li g[amlet investigazzjoni fuq tix[im u korruzzjoni relatati ma’ partiti mis-Serie B fl-ista;un 2007-08 u 2008-09 u parti mill-kampjonat tas-Serie A tal-2010-11.

Il-gowlkiper internazzjonali

Bel;jan ta’ Torino, JeanFrancois Gillet kien fost dawk li r/ieva l-itwal sospensjoni, meta l-gowlkiper ta’ 34 sena ;ie sospi] tliet snin u seba’ xhur g[al offi]i relatati ma ]ew; partiti li kienu jinvolvu l-eks klabb tieg[u ta’ Bari fl-2008 u l-2009.

Uffi/jal tal-log[ba wkoll ing[ata erba’ snin sospensjoni u dawn is-sanzjonijiet issa se jkunu mplimentati madwar iddinja.

Fi stqarrija l-FIFA lbiera[

qalet, “Il-FIFA tista’ llum tikkonferma l-estenzjoni mondjali tas-sanzjonijiet imposti fuq 26 plejer u uffi/jal relatati malinvestigazzjoni ta’ manipulazzjoni mmexxija mill-FIGC. “ L - estensjoni ta ’ dawn is sanzjonijiet issegwi l-pro/eduri ;odda li saru din is-sena millFIGC msej[a ‘Bari bis’ u ‘ Cremona quarter’ li jikkon/ernaw investigazzjonijiet pre/edenti fuq manipulazzjoni.

➤ Ir - regolamenti imposti mill-FIGC dwar il-kant meqjus re;jonalment razzist mhux qed ja[dem. Il-partitarji jaraw dan il - kant b[ala dnub venjali , a//ettat anki minn dawk suppost vittmi tieg[u. G[all-partitarji Taljani dan il-kant huwa parti mill-kultura u r-reazzjoni ta’ diversi gruppi ta’ ultras qed tkun li jkomplu jkantaw u jisfidaw lill-Federazzjoni timponi s - sanzjonijiet tag[ha .

Lewwel “[atja” huma Juventus li se jkollhom parti mill grawnd mag[luq wara li rrispondew g[al sentenza sospi]a b’aktar kant fil-log[ba kontra Napoli . Mhux se ni;;ustifikaw dan il - kant imma l-grawnd mhux il-knisja, u quddiem din il - kultura ingranata fil-mentalità tas-sapport Taljan l-id tal-[adid qatt ma setg[et tirnexxi. Bid-djalogu u bi ftit kon/ediment mi]]ew; na[at kienet tinstab soluzzjoni aktar prattika. ➤ Martin Skrtel skorja wie[ed mill-goals fir-reb[a ta’ Liverpool kontra Fulham. Dan kien l-ewwel goal tieg[u mit22 ta’ Di/embru tas-sena lo[ra, meta wkoll kien sab ixxibka kontra Fulham .

Appuntament li jmiss mal gowl – 12 ta’ Frar 2014? ➤ Wara l - polemika li qajmet bint Silvio Berlusconi, Barbara, dwar it-tmexxija talklabb, jidher li almenu g[al issa Milan se jkomplu bil kow/ Massimo Allegri. Ilpo]izzjoni tieg[u pero xejn m ’ hi wa[da ta ’ ser[an il mo[[, u minkejja dan il-“vot ta’ fidu/ja”, qed ikompli jissemma l-eks plejer ta’ Milan Pippo Inzaghi. ➤ Il - gowlkiper ta ’ Newcastle United Tim Krul g[amel xejn anqas minn 14-il save fil - log[ba kontra Tottenham . Skont Optastats dan huwa rekord assolut ta’

saves f ’ log[ba wa[da minn kemm ilu li twaqqaf il-Premier League. Pat Kenny ma’ QPR ( 20 1 2 vs Manchester City) , David James ma’ Portsmouth ( 2006 vs Chelsea) u Brad Friedel ma’ Aston Villa (2008 vs Chelsea) kellhom ir-rekord ta’ qabel bi 12-il save kull wie[ed. ➤ :est sabi[ din id -darba mill-plejer kontroversjali ta’ QPR Joey Barton li meta skorja kontra Reading i//elebra ma’ s[abu billi g[olla l-flokk tal - midfielder Alejandro Faurlin li se jitlef il-kumplament tal - istagun wara li we;;a’ kontra Derby County. ➤ :est negattiv wasal ming[and l - attakkant Zlatan Ibrahimovic li naqas li jiltaqa’ ma tifel Bosnijaku ta’ 8 snin marid b’forma ta’ lewkemija gravi [afna . Ibrahimovic , li huwa ta ’ ori;ini Bosnijaka , kellu jiltaqa’ ma dan it-tifel xahar ilu f’Sarajevo, i]da minflok bag[tlu flokk u dvd b’mesa;;. Biex jaqtg[ulu xewqtu l;enituri tat-tifel [aduh Pari;i g[al - log[ba li fiha Ibrahimovic ma lag[abx. PSG kienu a//ertaw lill-;enituri li l-plejer kien se jiltaqa’ mattifel fit - tribuna tal - istadium i]da qatt ma tfa//a. Din ilfamilja baqg[et tlett ijiem s[a[ f’Pari;i i]da kull tentattiv biex it - tifel jiltaqa ’ ma ’ Ibrahimovic sfaxxa fix-xejn.

Kull kumment huwa super fluwu. ➤ Il - kow/ il - ;did tal Irlanda Martin O ’ Neill iddeskriva lis-su//essur tieg[u ma ’ Sunderland Paolo Di Canio b[ala kow/ “/arlatan” u meta beda jitlef log[ba wara lo[ra, “ma kienx fadallu aktar sku]i . Ma stajtx ma nitbis simx.” Di Canio kien kritika lil O’Neill g[al kundizzjoni fi]ika li kienu fiha l-plejers ta’ Sunderland.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

30

Karanka manager ma’ M’Boro Middlesbrough [atru lill-eks assistent manager ta’ Real Madrid Aitor Karanka b[ala l-manager il;did b’kuntratt sal-2016.

Karanka li g[andu 40 sena [adem ta[t Jose Mourinho g[al tliet snin fil-Bernabeu imma m’g[andux esperjenza ta’ manager.

L-eks difensur ta’ Real u Spanja, telaq lid-disa’ darbiet Champions Ewropej meta Carlo Ancelotti [a post Mourinho b[ala kow/ ta’ Real fis-Sajf.

Huwa sar l-ewwel manager barrani li qatt kellhom Middlesbrough. L-eks manager Tony Mowbray telaq minn Riverside ix-xahar l-ie[or u minn dakinhar kien l-asistent tieg[u Mark Venus li kien qed imexxi lit-tim.

Middlesbrough jinsabu fis-16-il post f’The Championship, tmien punti ta[t i]-]ona tal-playoffs u [ames punti fuq l-a[[ar tlieta.

SPORT KORRUZZJONI

Tlieta arrestati fl-Awstrija fuq korruzzjoni Wie[ed minnhom hu eksplejer nazzjonali Il-futbol fl-Awstrija jinsab mhe]]e] bi skandlu ta’ manipulazzjoni li jag[ti prova tal-perikli li je]istu meta plejer ti;ih ittentazzjoni li jaqbe] il-linja talkorruzzjoni.

Il-plejer li qed jissemma f’nofs din il-kotroversja hu ddifensur ta’ 31 sena Dominique Taboga ta’ SV Grodig li jinsabu l-[ames fost l-aqwa g[axar klabbs fl-og[la divi]joni wara draw 2-2 il-{add kontra Rapid Vienna.

Taboga beda l-karriera ma’ ASV Spatters u mbag[ad sie[eb lil St. Polten, Admira u Rapid imma qatt m’g[amilha fl-ewwel tim. Huwa ng[ata r-release u lag[ab ma’ klabbs ]g[ar b[al Krems Leoben, Kapfenberg u ma’ Tromso fin-Norve;ja qabel irritorna ma’ Kapfenberg u mbag[ad fis-sajf tal-2012 sie[eb

lil Grodig, belt ]g[ira vi/in Salzburg.

Din hi l-a[[ar minn serje ta’ kri]ijiet li qed jag[mlu [sara kbira il-log[ba fl-Awstrija, kritikati talli l-pajji] mhux qed jikkwalifika g[al turnaments internazzjonali u issa ]ew; sponsors kbar tal-kampjonat ma jridux i;eddu l-kuntratt.

Rapporti qalu li l-familja ta’ Tabogo kienet mhedda diment li hu ma j[allasx it-tix[im g[al manipulazzjoni ta’ partiti, inklu] kompetizzjoni ta’ video game.

Taboga qed jg[id li kien [allas 70,000 ewro imma ntalab i[allas iktar.

Huwa rrapporta l-ka] ta’ estorsjoni lill-pulizija li millewwel sabu lil min kien qed jirrikattah meta Taboga mar jg[addi 3,000 ewro f’parke;; barra mninn Salzburg.

Tliet persuni kienu arrestati u wie[ed minnhom hu eks internazzjonali. Sanel Kuljic li skorja tliet gowls f’20 partita malAwstrija bejn l-2005 u l-2007.

Sanel Kuljic likien arrestat fuq korruzzjoni bil-flokk nazzjonali talAwstrija fl-2007

Kuljic, li l-;enituri tieg[u ;ejjin mill-Bo]nja Herzegovina kien plejer tal-Youths ma’ Grodig. Aktar tard lag[ab ma’ diversi klabbs fl-Awstrija, lGre/ja u l-I]vizzera u sie[eb lil Kapfenberg fl-2012 meta Taboga kien se jitlaq il-klabb.

Allegazzjonijiet ta’ manipulazzjoni ta’ partiti mhumiex

;odda fl-Awstrija imma dan hu l-aktar ka] spettakolari ]velat s’issa.

F’Settembru, ]ew; eks plejers ta’ Wiener SK, Mario Majstorovic u Erdzan Beciri kienu akku]ati b’manipulazzjoni.

Huma /a[du l-allegazzjonijiet u l-investigazzjonijiet fil-ka] tag[hom g[adhom g[addejjin.

WATERPOLO – WORLD LEAGUE

Ir-Russja, l-Ungerija, l-Italja u l-Montenegro jibdew b’reb[a Ir-Russja, l-Ungerija, l-Italja u l-Montenegro kienu l-ewwel timijiet rebbie[a fl-ewwel round mill-Ewropa g[all-ewwel Kampjonat mondjali tal-World League tal-Waterpolo organizzat mill-FINA. F’Chekhov minn Grupp A, rRussi kisbu reb[a komda fuq irRumanija 15-5 waqt li fi Grupp B l-Ungerija g[elbu lill-vi]itaturi Gre/ja f’Miskolc 8-5.

Fi Grupp C l-Italja, midalja tal-fidda fl-Olimpjadi, g[elbu lill-:ermanja 12-7 f’Berlin u

f’Budva, l-finalisti telliefa filKampjonati tad-Dinja, lMontenegro, reb[u konfront bilan/jat 13-11 kontra sSlovakkja.

It-tieni round ta’ log[ob hu skedat g[all-10 ta’ Di/embru fejn is-Serbja jilag[bu kontra rRumanija f’Belgrad, il-Kroazja kontra l-Gre/ja f’Zagreb, ilMontenegro tilqa’ lill-Italja u l:ermanja kontra s-Slovakkja f’Berlin.

L-erba’ rounds l-o[ra ta’ dawn il-gruppi se jintlag[bu fl-

14 ta’ Jannar, il-11 ta’ Frar, il-11 ta’ Marzu u t-2 u l-15 ta’ April tal-2014.

Il-gruppi fl-Ewropa huma maqsuma hekk: Grupp A - Rumanija, Russja,

Serbjka Grupp B - Kroazja, Gre/ja, Ungerija Grupp C - :ermanja, Italja, Montenegro, Slovakkja It-turnament finali ta’ dan ilkampjonat se jsir f’Dubaj bejn is-16 u l-21 ta’ :unju tal2014.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

31

SPORT TAZZA TAD-DINJA PLAY-OFFS

Vanta;; qawwi g[all-Urugwaj L-Urugwaj g[amlu pass importanti lejn il-finali tatTazza tad-Dinja fil-Bra]il b’reb[a konvin/enti 5-0 fuq il:ordan fl-ewwel leg mill-playoff.

Maximiliano Pereira po;;a lill-vi]itaturi fil-vanta;; f’nofs l-ewwel taqsima qabel Cristian

Stuani rdoppja tliet minuti qabel il-mistrie[.

Nicolas Lodeiro, Cristian Rodriguez u Edinson Cavani skorjaw il-gowls l-o[ra g[at-tim ta’ Oscar Tabarez fit-tieni 45 minuta, hekk kif it-tamiet tal:ordan li jaslu sal-ewwel finali tag[hom fit-Tazza tad-Dinja

[adu daqqa kbira. ir-ri]ultat itemm is-serje po]ittiva tal-:ordan ta’ 16-il log[ba bla telfa f’darhom.

Tabarez g[amel tliet bidliet mit-tim li g[eleb lill-Ar;entina 3-2 fl-a[[ar log[ba fosthom ilgowlkiper Martin Silva li [a post l-imwe;;a’ Muslera.

Ghedin isejja[ 24 plejer Il-kow/ Nazjonali Pietro Ghedin sejja[ skwadra provi]orja ta’ 24 plejer g[allpartita ta’ pbuiberija li t-tim Malti se jkun qed jilg[ab nhar itTlieta f’a’ Qali kontra Faroe Islands.

L-iskwadra kollha hi din: Goalkeepers: Justin Haber, (Birkirkara), Andrew Hogg (Kalloni), Nicky Vella), Tarxien),

Henry Bonello (Sliema) Defensuri: Anderi Agius (Sassari), Steve Bezzina (Balzan), Jacob Borg (Sliema), Jonathan Caruana (Valletta), Ryan Camilleri (Hibernians), Clifford Gatt Baldacchino (Sliema), Alex Muscat (Sliema), Clayton Failla (Hibernians), Andrew Scicluna (Balzan), Justin Grioli (Balzan)

Midfielders: Roderick Briffa (Valletta), Ryan Fenech (Valletta), Edward Herrera (Birkirkara), Rowen Muscat (Birkirkara), Mark Scerri (Sliema), John Mintoff (Sliema) Andrew Cohen (Hibernians) Attakkanti: Andre Schembri (Omonia Nicosia), Michael Mifsud (Melbourne Heart), Terence Vella (Birkirkara)

DIXXIPLINA

DOPING

Armstrong irid ‘miraklu’ biex titnaqqaslu s-sospensjoni Il-President tal-A;enzija mondjali ta’ kontra d-doping (WADA), John Fahey, insista li se jkun me[tie; ‘xi forma ta’ miraklu’ g[al Lance Armstrong biex ikollu s-sopensjoni ta’ g[omor mill-isport imnaqqsa.

Waqt li kien qed jitkellem filKonferenza dwar id-doping flisport f’Johannesburg, Fahey qal li l-ka] kontra Arsmtrong kien ‘irrifjutabbli’ u li kien jikkunsidra dan il-ka] ‘mag[luq u mitmum’.

Arsmtrong is-sena l-o[ra kien

sospi] wara investigazzjoni twila mill-a;enziaj tad-doping fl-Istati Uniti (USADA) li kkonkludiet f’rapport ta’ 1,000 pa;na li /-/iklist ta’ 42 sena kien qarraq ‘b’mod sistematiku’ u li kellu ‘l-aktar sistema sofistikata, professjonali u ta’ su//ess fi programm ta’ doping, li l-isport qatt ra.’

Minn dakinhar Armstrong offra li jixhed fil-futur dwar investigazzjoni ta’ doping fejn wieg[ed ‘mija fil-mija trasparenza u onesta’ imma indika li lest jag[mel dan biss, jekk

il-kastig tieg[u ji;i kunsidrat b[al ta’ atleti o[ra li ammettew u stqarrew kollox u titnaqqaslu l-piena.

Il-ka] ta’ doping ta’ Armstrong kien sa fl-a[[ar mikxuf f’Ottubru tas-sena l-o[ra wara li l-USADA kisbet provi minn xhieda ta’ eks /iklisti s[abu fit-tim u aktar tard lAmerikan minn Texas waqt intervista televi]iva ammetta li qarraq biex reba[ seba’ darbiet it-Tour de France bejn l-1999 u l-2005.

FUTBOL

Il-PFA trid kwota tal-plejers ‘lokali’ L-Asso/jazzjoni tal-Plejers Professjonali qed tippjana li tibg[at il-proposti tag[ha lillUEFA fejn qed titlob li l-klabbs Ewropej ju]aw mill-anqas tliet plejers “imrobbija fil-pajji]” mal-ewwel 11 ta’ kull partita.

L-Unjoni ddiskutiet dan il-ka] ilbiera[ waqt il-laqg[a ;enerali annwali fost t[assib li l-ftehim rekord ta’ £897 miljuni ffirmat minn BT Sport g[ad-drittijiet televi]ivi, jista’ j]id il-pressjoni fuq il-managers biex ju]aw plejers lesti, aktar milli jtellg[u ]]g[ar.

Kien ]velat li n-numru ta’ ple-

L-Urugwajan Edinson Cavani segwit minn Alaa Al Bashir tal-:ordan

jers Ingli]i ta[t il-21 sena filPremier League ni]el fl-anqas livell baxx tieg[u.

Imma r-regolamenti talUnjoni Ewropeja waqqfu tentattivi fil-passat biex ti;i ntrodotta sistema ta’ kwota.

Il-PFA qed tittama li pjan g[all-ewropa kollha biex ilklabbs jinkludu tliet plejers bejn is-16 u l-21 sena mrobbija millklabb stess g[al tliet sta;uni, tkun xi tkun in-nazzjonalita` tag[hom, iwassal biex ji;u evitati problemi legali.

U[ud mill-akbar [ames Kampjonati fl-ewropa wkoll

raw tnaqqis fl-u]u ta’ plejers ]g[a]ag[ matul l-a[[ar tmien snin.

Madankollu l-Premier League qal li hemm medja ta’ bejn tlieta u erbg[a plejers Ingli]i li qed jibdew f’kull tim fi tmiem il;img[a u dan ma jinkludix plejers mir-Renju Unit u l-pajji]i Irlandi]i li wkoll huma meqjusa b[ala ‘lokali’.

Il-PFA qed issostni li flIngilterra, [amsa minn kull sitt plejers li jing[aqdu mal-klabbs full time fl-eta` ta’ 16-il sena, sakemm jag[lqu l-21 ikunu barra mil-log[ba.

Qormi bi tliet plejers sospi]i Tliet plejers ta’ Qormi FC ;ew sospi]i log[ba kull wie[ed millKummissarju tad-Dixxplina talMFA. Dawn huma Owen Bugeja, Alfred Effiong u lgowlkiper Matthew Farrugia li se jitilfu l-log[ba kontra Sliema Wanderers meta jitkompla lkampjonat Premier il-;img[a ddie[la wara l-impenn tat-tim nazzjonali.

Naxxar se jkollhom lil Evaldo Dos Santos Silva u Andrew Decesare nieqsa g[all-partita kontra Floriana.

Jonathan Pearson ta’ Hibernians se jitlef id-derby kontra Tarxien li se jkollhom nieqsa lil Andrew Agius u Marko Potezica waqt li Rodriguez Jonas Ekani ta’ Mosta se jkun nieqes g[al kontra Valletta li min-na[a tag[hom se jkunu ming[ajr Jason Vandelainotte.

Kienu sospi]i wkoll log[ba Zach Muscat ta’ B’Kara u Pelaez Bellido u Carillo Pendas ta’ Rabat.

Mill-Ewwel Divi]joni ;ew sospi]i log[ba kull wie[ed Matthew Groves (Gudja Utd), Kane Micallef (Melita), Lee Galea (}ebbu;), Glenn Tanti (}ejtun C.) u Joseph Lija (}urrieq). Il-kow/ ta’ }urrieq David Carabott ukoll ;ie sospi] ]ew; partiti.

Fit-Tieni Divi]joni Joseph Rizzo ta’ Marsa hu sospi] ]ew; partiti u Marlon Farrugia u Ryan Cauchi (Marsaskala) log[ba kull wie[ed waqt li l-uffi/jal ta’ San :wann Raymond Colombo ;ie sospi] ]ew; partiti.

Fit-Tielet Divi]joni l-ag[ar li marru kienu Kalkara FC li g[andhom lil Jacob Camilleri u Matthew Camilleri sospi]i tliet partiti kull wie[ed, lil James Camilleri ]ew; partiti u lil Stefan Camilleri u Matthew Cassar log[ba kull wie[ed.

Joseph Mwema Munyao u Cleaven Mizzi ta’ Mtarfa wkoll huma sospi]i log[ba kull wie[ed.

www.maltarightnow.com

Il-{amis, 14 ta’ Novembru, 2013

32

LOKALI

Siti internazzjonali tal-a[barijiet ilbiera[ irredikolaw l-a[bar b’titli li xejn ma jag[mlu isem tajjeb lill-pajji]na ftit sig[at biss wara li l-Gvern Laburista g[adda l-li;i dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija mill-Parlament

Il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija redikolat fil-media internazzjonali Il - li;i approvata mill Parlament Malti qed twaqqa ’ g[ar - redikolu lil pajji]na fix xena internazzjonali b ’ diversi siti tal - a[barijiet , hekk kif g[addiet il - li;i , jirrappurtaw

fuq il - prezz baxx li ng[atat i/ - /ittadinanza Maltija .

It - Telegraph semmiet il prezz ta ’ 650 , 000 ewro u qalet li min i[allas din is somma jing[ata /ittadinanza

Ewropea , ikun min ikun , waqt li l - Euronews qalet li g[al din is - somma e]orbitanti wie[ed jista ’ jakkwista /ittadinanza qisu xejn mhu xejn .

L - SBS tal - Awstralja rri markat li l - Gvern se j]omm l ismijiet sigrieti imma fl - ist ess [in jag[ti lill - applikanti d - dritt li jivvutaw . Fl - istess [in tikkwota lill - Kap E]ekut -

tiv ta ’ Henley and Partners jg[id li dan se jkun pro/ess miftu[ u trasparenti , l - istess kif jag[mlu s - Sydney Morning Herald tal - Awstralja u l - Independent tal - Irlanda .

L-iskandlu tal-bejg[ ta/-/ittadinanza mill-Gvern Laburista jitpo;;a fuq livell Ewropew L-Ewro Parlamentari Nazzjonalista Roberta Metsola ressqet mistoqsija parlamentari quddiem il-Kummissjoni Ewropea li fiha staqsiet jekk illi;i mill-Gvern Laburista u li approva l-Parlament Malti hix skont il-li;ijiet Ewropej u hix flispirtu tat-Trattati Ewropej.

F’kummenti lil In-Nazzjon, Roberta Metsola qalet li g[amlet din il-mistoqsija wara li l-Gvern g[a]el li jinjora s-sej[a talma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi li kien kontra l-iskema ta/-/ittadinanza. G[alkemm ilGvern kien jaf bil-vu/i li kien qed isemma l-poplu – kontra din il-li;i – idde/ieda li xorta jirrombla minn fuq il-ma;;oranza tal-poplu.

“Jien g[a]ilt li b[ala rappre]entanta ta’ dan il-poplu fil-Parlament Ewropew, nistaqsi biex il-Kummissjoni tid[ol i]jed f’din il-li;i li g[adha kif ;iet approvata fil-Parlament Malti.

“Jien nifhem li l-Kummissjoni ta[seb li s-sitwazzjoni ta//ittadinanza hi su;;ett ta[t ilkompetenza nazzjonali. Biss hemm wisq konsegwenzi u affarijiet li mhux jing[adu g[allfatt li dawn li se jing[ataw i//ittadinaza Maltija. A[na mhux [a nkunu nafu, g[aliex se jkun hemm /ittaddini Ewropej li [a jkunu sigrieti u din g[andha implikazzjonijiet mhux biss fuq il-li;i Maltija, imma wkoll fuq lUnjoni Ewropea u fuq livvja;;ar fiz-zona Schengen.

A[na ma rridux, u jien [a ni;;ilidha, li /ittadini Maltin veri, ji;ifieri nies li huma mwielda Malta li g[andhom ilpassaport Malti, ibatu l-konsegwenzi tal-fatt li [a jkun hemm ftit mijiet kull sena ta’ /ittaddini sigrieti li [a jxekklu milli j[alluna ngawdu d-drittijiet tag[na ta’ /ittadini Ewropej.”

Roberta Metsola qalet li dan iwassal g[al implikazzjonijiet

Roberta Metsola tistaqsi fil-Parlament Ewropew jekk il-li;i li g[adda l-Gvern Laburista dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija hix skont il-li;ijiet Ewropej u l-ispirtu tat-Trattati Ewropej fuq il-;lieda lill-kriminalità organizzata, [asil tal-flus u terrori]mu.

Il-Membru Parlamentari Ewropej talbet ukoll kjarifika dwar ka] partikolari li fih ilMontenegro, pajji] kandidat g[as-s[ubija fl-Unjoni Ewropea, ipprova jda[[al skema b[al din u spi//a ji;i mwissi mill-istess Unjoni Ewropea li jekk jippro/edi bl-iskema, i//ittadini tieg[u jistg[u jitilfu ddritt li jivvja;;aw b’mod [ieles ming[ajr il-b]onn ta’ VISA fizzona Schengen.

“Il-Montenegro hu pajji] kandidat membru tal-Unjoni

Ewropea. Inti meta tkun kandidat, il-Kummissjoni Ewropea te]amina l-li;ijiet kollha tieg[ek, u fosthom kien hemm dik li l-passaporti bdew jing[ataw lil persuni li mhux /ittaddini Ewropej, jew /ittadini tal-Montenegro kif nafuhom a[na. Il-Kummissjoni staqsiet biex il-Gvern janalizza u jispjega. U jien staqsejt fil-mistoqsija tieg[i lill-Kummissjoni, biex tg[idli u tg[id lil-Parlament Ewropew u finalment lill-Gvern u lill-pajji] ta’ Malta, x’ [are; min dawn id-diskussjonijiet,” kompliet Roberta Metsola.

Il-Membru Parlamentari

Ewropej talbet g[all-assigurazzjoni li /-/ittadini Maltin, bliskema approvata fil-Parlament bil-vot tad-deputati tal-Gvern Laburista, ma jispi//awx jiffa//jaw l-istess restrizzjonijiet.

Waqt li esprimiet id-di]appunt tag[ha li l-Gvern Malti rrombla fuq l-opinjoni pubblika u fuq loppo]izzjoni qawwija li kien hawn g[al din l-iskema, Roberta Metsola qalet li qed tistenna risposta g[al din il-mistoqsija parlamentari bil-miktub fil;img[at li ;ejjin.

media•link COMMUNICATIONS