In-Nazzjon 23 ta' Novembru 2013

Nru 13,598

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com

Jimmy Magro jikkonferma li l-[atra hi wa[da politika

Bejg[ ta/-/ittadinanza

Chairman tal-Life Sciences Project, Segretarju E]ekuttiv tal-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali u membru fil-Bord tal-Korporazzjoni g[as-Servizzi tal-Ilma

Il-Prim Ministru Joseph Muscat xorta kompla g[addej bil-programm tieg[u ta’ propaganda g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija meta fi Miami, fl-Istati Uniti, tkellem f’konferenza dwar residenza u /ittadinanza.

Dan hekk kif kompliet tikber ir-re]istenza kontra din il-li;i.

Matthew Bonett

L-eks-Segretarju :enerali talPartit Laburista Jimmy Magro kkonferma li l-[atra tieg[u filMalta Enterprise b[ala Chairman E]ekuttiv tal-Life Sciences Park kienet wa[da politika u ta’ fidu/ja mill-Gvern Laburista.

F’kummenti ma’ In-Nazzjon fi tmiem l-inawgurazzjoni talbini l-;did tal-Asso/jazzjoni talKunsilli Lokali fil-Marsa, Jimmy Magro ma riedx jg[id kemm qed jit[allas f’din il-kariga, u meta nsistejna li jag[tina /ifra, qalilna li ma jistax jag[ti /ifri g[aliex il-kuntratt li ffirma mal-Malta Enterprise ma jippermettilux li jag[mel dan.

Fl-a[[ar ;img[at, dan il;urnal bag[at numru ta’ emails lill-Malta Enterprise jistaqsi biex jing[ata t-tag[rif dwar issalarju ta’ Jimmy Magro, i]da minkejja li bg[atna numru ta’ talbiet, bqajna bla riposta.

Mid-dokumenti li g[andu dan il-;urnal jirri]ulta li Jimmy

Muscat jibqa’ g[addej bil-propaganda fi Miami

Ara pa;na 32

Arrow Pharma

F’riskju li jitilfu x-xog[ol {addiema tal-Arrow Pharma jinsabu f’riskju li jitilfu limpjieg min[abba li l-kumpanija se tag[laq xi xog[ol f’Malta Ara pa;na 3

Ambjent Jimmy Magro qieg[ed jit[allas eluf ta’ ewro minn tliet salarji differenti li ;ejjin b’mod dirett mill-Gvern Laburista, tant li f’Settembru biss t[allas is-somma ta’ kwa]i €5,000

Magro jda[[al salarju ta’ eluf ta’ ewro, tant li f’Settembru biss t[allas is-somma ta’ kwa]i ¤5,000.

Jimmy Magro mhux biss hu /Chairman tal-Life Sciences

Project, i]da hu wkoll isDan ifisser li, b[alissa, Jimmy Segretarju E]ekuttiv tal- Magro qieg[ed jit[allas bi tliet Asso/jazzjoni tal-Kunsilli salarji differenti li ;ejjin b’mod Lokali kif ukoll membru fil- dirett mill-Gvern Laburista.

Bord tal-Korporazzjoni g[asikompli f’pa;na 5 Servizzi tal-Ilma.

Il-PN jibg[at proposti lill-Gvern Il-Partit Nazzjonalista ppubblika u bag[at lill-Gvern il-proposti tieg[u g[all-Pjan Nazzjonali dwar l-Immani;;jar tal-Iskart li tnieda mill-Gvern fil-;img[at li g[addew Ara pa;na 4

Stati Uniti

Tislima lil John F. Kennedy Il-membri tal-familja Kennedy sellmu lil John F. Kennedy fi//imiterju ta’ Arlington, f’Virginia, fil-50 anniversarju mill-qtil tal-eks-President Amerikan Ara editorjal f’pa;na 9 u aktar f’pa;na 15

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

2

LOKALI

Jilqg[u b’sodisfazzjon il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni L-Ombudsman Parlamentari u l-Kummissarju g[as-Sa[[a jibag[tu ittra ta’ sodisfazzjoni lill-Ispeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti biex jitwaqqaf Kumitat Permanenti g[as-Sa[[a L-Ombudsman Parlamentari Joseph Said Pullicino u Charles Messina, il-Kummissarju g[asSa[[a bag[tu ittra lill-Ispeaker talKamra tar-Rappre]entanti An;lu Farrugia u li fiha laqg[u b’sodisfazzjon il-mozzjoni li tressqet mill-Oppo]izzjoni sabiex ikunu emendati l-Ordnijiet Permanenti tal-Kamra u jitwaqqaf Kumitat Permanenti g[as-Sa[[a.

Dan bl-iskop li jippromwovi kunsens nazzjonali fil-politika dwar il-qasam tas-sa[[a fl-a[jar interess tal-pajji].

ukoll li jisimg[uh meta jidhirlu xieraq.

Huma ppre/i]aw li l-Att dwar lOmbudsman jag[ti wkoll issetg[a lill-Ombudsman Parlamentari li jirreferi lillParlament dawk l-opinjonijiet finali tal-Kummissarju g[asSa[[a li, fil-fehma tieg[u, ikunu jimmeritaw li hekk ji;u riferuti meta dawn ma jkunux ;ew a//ettati mill-Gvern jew mis-settur pubbliku. u lL-Ombudsman Kummissarju g[as-Sa[[a

Apprezzaw li l-mozzjoni tag[ti lill-Kumitat il-;did tal-Kamra s-setg[a li jinvolvi b’mod proattiv lill-Kummissarju tas-Sa[[a Fl-ittra tag[hom, huma nnotaw li l-mozzjoni tirrikonoxxi li ttwaqqif tal-Kummissarju g[asSa[[a, fl-Uffi//ju talOmbudsman Parlamentari, blemendi li saru bl-Att dwar lOmbudsman fl-2010, kien pass importanti [afna li qed iwassal g[at-tis[i[ tad-drittijiet tal-pazjenti u li l-[idma tieg[u [alliet impatt po]ittiv fil-qasam tas-sa[[a.

L-Ombudsman Parlamentari u l-Kummissarju g[as-Sa[[a apprezzaw li l-mozzjoni tag[ti lil dan il-Kumitat il-;did tal-Kamra s-setg[a li jinvolvi b’mod proattiv lill-Kummissarju tas-Sa[[a fixxog[ol tieg[u u b’mod partikulari li te]amina rapporti u dokumenti li g[andhom x’jaqsmu mag[hom kif

jissu;;erixxu b’kull rispett, li lKumitat Permanenti g[as-Sa[[a jing[ata s-setg[a li jie[u konjizzjoni u je]amina dawn l-opinjonijiet finali.

L-Ombudsman, b[ala Uffi/jal tal-Kamra, dejjem sostna li l-a[jar mod kif i/-/ittadin jing[ata sodisfazzjon s[i[ meta l-amministrazzjoni ma tilqax ir-rakkomandazzjoni tieg[u biex in;ustizzja tkun rimedjata hu, li l-ilment ikun diskuss fil-Kamra tarRappre]entanti jew xi kumitat tag[ha, u jekk ikun il-ka], tittie[ed de/i]joni politika dwaru.

Huma awguraw li l-mozzjoni mressqa mill-Oppo]izzjoni ssib ilkunsens u l-approvazzjoni ta]]ew; na[at tal-Kamra.

L-MUT li se tkompli bid-direttiva tag[ha sakemm ikollha diskussjonijiet mal-Gvern dwar dan il-pro;ett pilota tat-tablets g[all-istudenti

L-ebda konsultazzjoni mal-MUT dwar it-tablets Charles Muscat

G[alkemm il-Gvern ftit ilu qal li se jsir pro;ett pilota f’]ew; kulle;;i dwar il-weg[da elettorali li jing[ataw tablets lill-istudenti tar-Raba’ Sena fil-Primarja, il-Union tal-G[alliema (MUT) qalet li l-Gvern m’g[amel l-ebda konsultazzjoni mag[ha u fl-iskejjel g[ad m’hemmx l-infrastruttura biex tid[ol din is-sistema.

Kevin Bonello, il-President talMUT, qal dan ilbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet li matulha lMUT [abbret l-attivitajiet li se jsiru fl-okka]joni tal-94 sena mittwaqqif tag[ha.

Kevin Bonello spjega li mhux l-iskejjel kollha g[andhom il-WiFi filwaqt li jrid isir [afna aktar xog[ol ta’ programmar biex tkun tista’ tit[addem is-sistema tattablets.

L-MUT hi m[assba li l-pro;ett pilota t[abbar minn Ministeru ie[or u mhux dak tal-edukazzjoni u dan juri li lanqas konsultazzjoni bejn l-istess Ministeri m’hemm,

a[seb u ara kemm qed issir konsultazzjoni mal-MUT li se tkompli bid-direttiva tag[ha sakemm ikollha diskussjonijiet mal-Gvern dwar dan il-pro;ett pilota.

Kevin Bonello qal li l-MUT taqbel mal-programm g[at-tfal li jid[lu kmieni fl-iskola li ssemma fil-Ba;it, u qal li dan ilu jit[addem g[alkemm it-tfal ma kinux jing[ataw breakfast milliskola, b[alma qed ikun propost.

Hu qal li biex dan il-programm jit[addem tajjeb, iridu jkunu allokati [afna aktar flus lill-iskejjel biex ikun hemm supervi]joni a[jar.

Il-President tal-MUT irrefera g[as-sentenza tal-Qorti dwar ka] li fih student we;;a’ fi skola privata u l-g[alliema kienet immultata. Hu qal li l-MUT qed tistenna dokument ming[and ilMinisteru tal-Edukazzjoni biex kul[add ikun jaf sa fejn jaslu rresponsabbiltajiet tieg[u.

L-MUT qed tir/ievi lmenti

minn kapijiet ta’ skola li m’g[andhomx skrivani jew support staff. L-MUT qed tir/ievi wkoll ilmenti dwar ka]i ta’ vjolenza fuq g[alliema u anke fastidju sesswali fuq g[alliema nisa.

Sadattant, b[ala parti millattivitajiet tal-94 sena mittwaqqif tag[ha, l-MUT dalg[odu se torganizza Konferenza Nazzjonali dwar l-Immani;;jar Modern u Effettiv tal-Iskejjel.

Fost il-kelliema mistiedna se jkun hemm Christine Blower, isSegretarja :enerali tan-National Union of Teachers fl-Ingilterra u President tal-Kumitat Ewropew tat-Trade Unions g[allEdukazzjoni.

L-MUT se tniedi ]ew; pubblikazjonijiet ;odda li huma lktieb ‘Le;;endi tal-Milied’ g[attfal miktub minn Carmel C. Cauchi, u l-;urnal akkademiku ‘The Educator’ li se jsir flok ‘The Teacher’.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

3

LOKALI

Laqg[at kru/jali bejn il-U{M u l-management tal-Arrow Pharma Fir-riskju numru ta’ impjiegi min[abba li l-kumpanija se tag[laq xi xog[ol f’Malta F’dawn il-;ranet, il-[addiema tal-kumpanija tal-farma/ewtika Arrow Pharma jinsabu g[addejjin minn mument diffi/li hekk kif il-kumpanija qed tikkunsidra li tke//i numru ta’ impjegati.

Jirri]ulta li lbiera[ saru laqg[at intensivi bejn il-management talkumpanija u l-Union {addiema Mag[qudin (U{M) bil-g[an li jintla[aq ftehim dwar il-futur talimpjegati, u minflok jitke//ew, jew ja[dmu f’sezzjonijiet o[ra flistess kumpanija, jew inkella ji;u trasferiti lejn kumpaniji o[ra vi/in Arrow Pharma.

Il-kumpanija qed tippjana li tittrasferixxi s-sezzjoni tal-packaging barra minn Malta, liema de/i]joni l-kumpanija ilha numru ta’ snin tikkunsidraha i]da filpassat dejjem ;iet konvinta biex ma ti[ux dan il-pass.

F’Mejju ta’ sentejn ilu, ilkumpanija kienet [abbret li se tespandi l-operat tag[ha f’Malta b’investiment ta’ ¤3.5 miljun, u ]]id l-impjegati b’50 g[al total ta’ 300.

Din l-a[bar qed to[ro; wara li fil-;img[at li g[addew, ilkumpanija Inserv, li tag[mel ippakke;;jar ta’ prodotti, u li

Il-kumpanija qed tippjana li tittrasferixxi s-sezzjoni tal-packaging barra minn Malta, liema de/i]joni l-kumpanija ilha numru ta’ snin tikkunsidraha i]da fil-passat dejjem ;iet konvinta biex ma ti[ux dan il-pass

tinsab fiz-zona industrijali talMosta, ke//iet mill-inqas [ames [addiema. Ir-ra;uni li ng[atat lill-[addiema kienet li naqas ixxog[ol tal-kumpanija.

Din il-;img[a kienet ;img[a li sfortunatament kienet dominata minn a[barijiet relatati ma’ problemi fil-qasam tax-xog[ol, g[aliex aktar kmieni din il-

;img[a t[abbar li l-kumpanija Nylon Knitting [adet idde/i]joni li minn Jannar li ;ej, it300 [addiem tag[ha jibdew ja[dmu ;img[a ta’ erbat ijiem xog[ol.

Aktar kmieni, dan il-;urnal ]vela li anke l-kumpanija Carlo Gavazzi ke//iet numru ta’ [addiema, bil-[addiema li baqa’

jinsabu urtati mhux ftit g[allmod kif qed ji;u trattati millmanagement.

Ix-xahar li g[adda [are; ukoll li anke l-kumpanija Toly Products se tnaqqas il-[addiema, wara li ttie[det de/i]joni sabiex il-kumpanija tnaqqas madwar 30 [addiem billi toffrilhom skemi ta’ irtirar kmieni.

Fl-istess ]mien kien ]velat li anke fl-ST Microelectronics, lakbar kumpanija fis-settur privat ta’ pajji]na, madwar mitt [addiem g[al xi jiem kellhom jo[or;u fuq forced leave. Dan minbarra s-sensji mill-bank internazzjonali Raiffeisen u milllukanda Topaz li tat in-notice lil madwar 40 [addiem.

Il-MEPA twaqqaf l-operat ta’ razzett tal-faqqieg[ Razzett tal-faqqieg[, li jinsab fiz-zona mag[rufa a[jar b[ala Tas-Salib, fil-limiti tar-Rabat, waqqaf l-operat tieg[u wara li dDirettorat tal-Infurzar fi [dan lAwtorità Maltija g[all-Ambjent u l-Ippjanar, il-MEPA, g[amel pressjoni fuq is-sidien li kienu qed jirrifjutaw li jirrispettaw ilkundizzjonijiet ambjentali taloperat imposti fil-permess talippjanar.

Permezz tal-assistenza tadDipartiment tal-Protezzjoni ?ivili, id-Direttorat tal-Infurzar

ne[[a wkoll madwar 500 tank ta’ materjal perikolu] li nstab ma[]un fis-sit.

G[alkemm ir-razzett talfaqqieg[ kien ilu jopera mill1976 u kellu l-permessi tali]vilupp kollha ne/essarji, is-sidien naqsu milli jirrispettaw numru ta’ kundizzjonijiet relatati maloperat.

Dawn il-kundizzjonijet ;ew imposti f’wie[ed mill-permessi ri/enti g[all-i]vilupp, li kien ikopri t-tkabbir tar-razzett, biex ikun salvagwardat u titnaqqas l-inkon-

500 tank ta’ materjal perikolu] instab ma[]un fis-sit tar-razzett venjenza ta’ rwejja[ u impatti o[ra fuq ir-residenti li jg[ixu flin[awi u fuq l-ambjent tal-madwar.

Filwaqt li saru diversi laqg[at bejn l-Awtorità u s-sidien tarrazzett biex jirregolarizzaw ilpo]izzjoni tag[hom u jtejbu lattivitajiet tal-operat tar-razzett, dawn kienu kollha g[alxejn. Fiddawl ta’ dan, l-Awtorità event-

walment ordnat biex jitwaqqaf loperat kollu u r-razzett jing[alaq fil-bidu ta’ Settembru.

Wara li twettqet spezzjoni kmieni din is-sena minn uffi/jali ;odda tal-Infurzar, instabu ma[zuna fis-sit madwar 500 tank mimlija bil-Methyl Bromile.

Din il-pesti/ida, li qabel kienet tintu]a’ g[all-iffumigazzjoni flagrikoltura, kienet gradwalment

imne[[ija fis-sena 2000 u projbita ta[t il-Protokoll ta’ Montreal mill-2005 min[abba n-natura perikolu]a u tossika g[olja tag[ha, kemm g[as-sa[[a talbniedem kif ukoll ambjentali. Loperatur ;ie ordnat jiddisponi mit-tankijiet u l-kontenut perikolu] skont il-pro/eduri stretti tal-Protokolli li jirregolaw tali rimi.

L-Awtorità ordnat li r-razzett iwaqqaf l-operat meta nstab li lmaterjal perikolu] kien g[adu ma ntremiex.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

4

LOKALI

30 xahar [abs g[al Al;erin Al;erin ta’ 46 sena mar 30 xahar [abs wara li nstab [ati li g[en immigrat illegali jikseb dokument falz biex jitlaq minn Malta fl-2007.

Djalili Douib inqabad u nstab [ati li fit-22 ta’ Jannar tal-2007 kien g[en /ittadin Marokkin li kien intbag[at lura Malta millawtoritajiet tal-fruntiera Taljana li kienu stazzjonati fil-Port ta’ Genoa.

Al;erin [ati li g[en Marokkin ja[rab minn Malta Hissam Ramli kien inter/ettat b’karta tal-identità Fran/i]a falza. Ramli qal li din il-karta tal-identità ng[atat lilu wara li g[amel arran;amenti malAl;erin. Ramli kien wera lillPulizija fejn joqg[od Djalali Douib u dan kien arrestat, i]da /a[ad l-involviment tieg[u dwar id-dokument u li kien xtara biljett g[all-vja;; bilba[ar lil Ramli. Madankollu, limputat ikkonferma li kien jaf lil Ramli.

Aktar st[arri; kien wera li lbiljett tal-vja;; ta’ Ramli kien inxtara minn a;enzija lokali minn /ertu Gerald Douib, li

kien [alla n-numru tat-telefon tieg[u b[ala kuntatt. F’Jannar tal-2007, il-Pulizija kienet inter/ettat /ittadin Tork, Ramzan Polat, wara li kien ippre]enta permess ta’ residenza Fran/i]a biex isiefer.

Polat kien infurmahom li ddokument kien intbag[at lilu minn Franza wara li g[amel kuntatt ma’ /ittadin Al;erin, residenti f’Malta li ja[dem bilminibus. Waqt li kienu qed jittie[du l-finger prints ta’ Polat, dan g[araf lill-Al;erin li dak il[in kien qed ikun skortat lejn lUffi//ju tal-Ispettur, illum Supretendnet Zarb.

Polat iddikjara li kien Djalili Douib li g[addielu l-kuntatt u n-numru tat-telefon /ellulari tal-Fran/i] biex ikun jista jag[mel il-kuntatti ne/erssarji biex jikseb id-dokument. IlQorti preseduta mil-Ma;istrat Giovanni Grixti sabet lil Djalili Douib [ati.

Il-Qorti qalet li dan huwa reat li llum il-;urnata qeg[din jin[assu l-konsegwenzi tieg[u fuq il-[ajja umana, u t-tra;edji konnessi mal-immigrazzjoni irregolari, trasport klandestin ta’ persuni u traffikar ta’ persuni.

Il-Qorti qalet li dan il-ka] huwa konness ma’ trasport klandestin ta’ persuni li huwa wkoll kwistjoni serja.

Proposti lill-Gvern mill-PN dwar il-Pjan Nazzjonali g[all-Immani;;jar tal-Iskart Il - Partit Nazzjonalista ppubblika l - proposti tieg[u g[all - Pjan Nazzjonali dwar l - Immani;;jar tal - Iskart li tnieda mill - Gvern fil ;img[at li g[addew . Din ir reazzjoni uffi/jali ntbag[tet lill - Ministeru g[all - I]vilupp Sostenibbli , l - Ambjent u t Tibdil fil - Klima b[ala parti mill - e]er/izzju ta ’ konsul tazzjoni li qed isir dwar il pjan .

Il-PN kien di;à ta l-ewwel reazzjoni dwar dan l-abbozz permezz ta’ stqarrija fis-26 ta’ Novembru 2013 u kien esprima qbil dwar id-direzzjoni ;enerali tal-pjan ippre]entat filwaqt li esprima numru ta’ riservi li issa elabora fuqhom u g[addihom lill-Gvern.

Il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni dwar l-I]vilupp Sostenibbli, lAmbjent u t-Tibdil fil-Klima, Charló Bonnici, appella lillGvern jikkunsidra dawn ir ri]ervi u proposti li ;ejjin mressqa biex il-pjan ikun verament dak li l - pajji] g[andu b]onn g[all-a[jar immani;;jar tal-iskart.

Id-dokument jirrikonoxxi li l-economies of scale hi pjaga g[al pajji]na spe/jalment fejn jid[ol l-immani;;jar tal-iskart.

I]da d-dokument hu sieket fuq x’se jsir [alli l-Gvern jixpruna aktar l - amalgamazzjoni bejn operaturi industrijali [alli nibbenefikaw aktar u aktar minn economies of scale.

Dan irid isir ming[ajr ma jin[olqu cartels . Dan hu

kun/ett interessanti li [adem di;à f ’ pajji]i tal - Unjoni Ewropea u dan il-pjan, g[ax hu pjan, ma jag[ti l-ebda vi]joni /ara ta’ x’inhuma l-intenzjonijiet tal-Gvern f’dan il-qasam.

Hemm b]onn isir aktar [alli s - so/jetà /ivili tirrealizza li hemm element qawwi ta’ skart li bilfors irid ji;i ;;enerat u li l - a[jar li tutilizzah [alli ti;;enera ener;ija nadifa.

hemm b]onn po]izzjoni /ara x’permessi hemm b]onn li jsiru [alli jkunu ]viluppati fa/ilitajiet ambjentali b[al dawk li jittrattaw l-iskart, inklu] l-in/ineratur talRDF jekk Malta se timxi lejn dik it-triq.

Id-dokument ma jg[id xejn fuq kif il-Gvern bi [siebu jg[addi fa/ilitajiet pubbli/i lill-privat. LOppo]izzjoni qed issostni li lpjan jg[id liema minn dawk ir-

Appell lill-Gvern biex jikkunsidra ir-ri]ervi u l-proposti mressqa biex il-pjan ikun dak li l-pajji] g[andu b]onn Il-kwistjoni tal-RDF u taddemel tal-annimali huma su;;etti li ma jistg[ux ikunu relegati jew mistura. L-Oppo]izzjoni sa[qet li hemm b]onn li serjament kul[add jaqbel li dawn il-fa/ilitajiet huma b]onnju]i u li se jsiru f’qasir ]mien. Il-pjan ma jg[id assolutament xejn fuq dawn issu;;etti g[ax huma kontroversjali imma li jkun ittrattat l-iskart u li tkun i;;enerata ener;ija nadifa hu ka] li jintlaqtu ]ew; g[asafar b’;ebla wa[da.

Proposta o[ra hi li pajji]na g[andu jittratta l-[ru; tal-permessi g[all-fa/ilitajiet li jittrattaw liskart b’mod aktar professjonali.

Skont l-Oppo]izzjoni, ma jistax ikun li permess g[al power station ;dida jin[are; f’g[axar xhur u permess g[al impjant b[al Sant’ Antnin idum sitt snin sabiex jin[are;. Sostniet li

rakkomandazzjoni se jitwettqu u liema se jkunu implimentati u sa meta.

Id-dokument hu sieket wisq fuq il-kwistjoni tal-infurzar.

G[alhekk hemm b]onn dati /ari u pjan dettaljat ta’ kif l-infurzar se jsir, fuq min se jsir u kemm se jkunu l-multi. Il-pjan irid jag[ti roadmap /ar [alli kul[add i[ejji g[alih.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li hemm b]onn li l-industrija tkun infurmata fuq liema prodotti se tibda tit[allas l-ekokontribuzzjoni, kif se tin;abar, min se jamministraha u g[al liema skopijiet se tkun qed ti;i implimentata.

Proposti o[rajn imressqa millOppo]izzjoni jinkludu wkoll issehem tal-privat fl-immani;;jar tal-iskart u l-prijoritajiet talGvern g[all-programm ta’ finanzjament 2013-2020.

Po]izzjoni dwar l-immigrazzjoni Il-Gvern Malti u dak Taljan ilbiera[ kellhom laqg[a f’Ruma biex jaddottaw po]izzjoni komuni dwar l-immigrazzjoni waqt ilKunsill tal-:ustizzja u l-Intern li se jsir fil-5 ta’ Di/embru.

Fil-Kunsill se tkun diskussa l-

politika Ewropea dwar l-immigrazzjoni li ttellg[et fuq la;enda Ewropea mill-pajji]i tanna[a t’isfel tal-Ewropa, fosthom l-Italja u l-Gre/ja.

Fil-laqg[a [adu sehem Manwel Mallia, il-Ministru tal-

Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, u Angelino Alfano, il-Ministru talIntern Taljan.

Il-Ministru Mallia qal li kemm l-Italja kif ukoll Malta jemmnu li l-immigrazzjoni irregolari hi problema Ewropea.

Jir/ievi flus ukoll g[as-safar minn pa;na 1

Mistoqsi minn In-Nazzjon biex jispjega g[alfejn qed jing[ata tliet pagi, meta l-partit politiku li kien is-Segretarju :enerali tieg[u g[amel kampanja s[i[a jg[id li ma jridx li l-politi/i jieklu b’]ew;t i[luq, Jimmy Magro qal li hu ma jikolx bi tlett

i[luq imma b’[alq wie[ed u lflus li qed jie[u huma tax-xog[ol li qed jag[mel.

Minn barra s-salarju millAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali u mill-kariga tieg[u filMalta Enterprise, Jimmy Magro jir/ievi wkoll flus g[al safriet li jattendi f’isem din l-Asso/jaz-

zjoni.

Mid-dokumenti li g[andu dan il-;urnal jirri]ulta li f’Settembru li g[adda, l-Asso/jazzjoni talKunsilli Lokali [allset lil Jimmy Magro madwar €2,000, minbarra s-salarju tieg[u, biex ikopri fost l-o[rajn spejje] g[al safar f’Berlin u Istanbul.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

5

LOKALI

In;abru 25,000 firma g[ar-referendum dwar il-ka//a fir-Rebbieg[a Charles Muscat

Il-pro/ess biex jin;abru lfirem [alli jsir referendum abrogattiva dwar il-ka//a firRebbieg[a miexi u di;à n;abru 25,000 firma u biss 10 fil-mija tal-firem biex wara l-firem kollha jittie[du g[and ilKummissjoni Elettorali li tivverifika l-awtenti/ità tag[hom biex ikun jista’ jsir referendum.

Dan t[abbar ilbiera[ minn Carmel Cacopardo, il-Vi/i Chairman tal-Alternattiva Demokratika waqt diskussjoni dwar jekk il-ka//a fir-Rebbieg[a g[andhiex titwaqqaf, organizzata mill-Kunsill Studenti

Universitarji (KSU) u li saret fi Student House, fl-Università. Iddiskussjoni tmexxiet mill;urnalist Norman Vella.

Fid-diskussjoni [adu sehem rappre]entanti mill-Gvern, millOppo]izzjoni, mill-Alternattiva Demokratika, minn g[aqdiet talka//aturi, mill-BirdLife u minn g[aqdiet ambjentali.

Roderick Galdes, is-Segretarju Parlamentari g[all-Agrikoltura, is-Sajd u d-Drittijiet talAnnimali, qal li l-Gvern g[andu mandat biex il-ka//a firRebbieg[a tkun prattikata.

Fakkar li l-Gvern sa[[a[ l-ALE

tant li minn 22 Pulizija ]iedhom g[al 95 u b’hekk naqset il-ka//a illegali.

Hu qal li l-gvern pre/identi ma applikax tajjeb id-deroga dwar il-ka//a fir-Rebbieg[a li ;ab mill-Unjoni Ewropea u g[alhekk Malta ttellg[et quddiem il-Qorti Ewropea tal:ustizzja Charló Bonnici, il-kelliem talOppo]izzjoni dwar l-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima, qal li r-referendum hu strument demokratiku u r-ri]ultat tieg[u jrid ikun a//ettat minn kul[add.

Hu qal li l-gvern Nazzjonalista m’g[amel l-ebda ftehim malka//aturi qabel l-elezzjoni li g[addiet imma fakkar li dejjem iddefenda d-dritt tal-ka//a limitata. Hu qal li l-ftehim li l-Partit Laburista g[amel mal-ka//aturi qabel l-a[[ar elezzjoni, illum ;abu lill-Gvern osta;; talka//aturi.

Joe Perici Calascione, f’isem lFKNK, qal li l-ka//a firRebbieg[a mhix illegali u dan skont de/i]joni tal-Qorti Ewropea tal-:ustizzja. Hu qal li f’Malta tista’ ssir il-ka//a g[allgamiem u g[as-summien perme-

zz tad-deroga li g[andha u dan g[ax Malta m’g[andhiex alternattiva sodisfa/enti g[all-ka//a fir-Rebbieg[a. Hu qal li mhux sew li d-drittijiet le;ittimi talminoranza jkunu mwarrba b’de/i]joni tal-ma;;oranza.

Diversi kelliema o[ra minn g[aqdiet ambjentali qalu li lma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi ma taqbilx mal-ka//a fir-Rebbieg[a u g[alhekk trid tkun abolita g[al kollox. Huma qalu li ]-]ew; partiti politi/i ewlenin jib]g[u mill-ka//aturi g[ax dawn jistg[u jxaqilbu rri]ultat fl-elezzjonijiet ;enerali.

Il-Costa Favolosa se jkun qed i]ur il-Port il-Kbir ta’ Malta 17-il darba matul is-sena d-die[la (Ritratt> Martin Agius)

Aktar ]jarat f’Malta mill-Costa Favolosa Il-vapur lussu] tal-passi;;ieri Costa Favolosa se jkun qed i]ur il-Port il-Kbir ta’ Malta matul is-sena d-die[la, kull ;img[a minn April sa Mejju u minn Settembru sa Novembru .

B’kollox dan il-bastiment se jag[mel 17-il ]jara f’Malta.

I]-]jarat li se jkunu qed isiru minn dan il-bastiment u minn vapuri o[rajn ta’ Costa f’Malta matul is-sena d-die[la, se jam-

montaw g[al 73 ]jara – ]ieda ta’ seba’ ]jarat minn din issena.

F ’ konferenza tal - a[barijiet organizzata abbord il - vapur mir - rappre]entanti ta ’ Costa f’Malta, Orange Travel Group, t[abbar li din i]-]jara ta’ b[alissa hi l-a[[ar wa[da g[al din issena.

Madankollu l-Costa Favolosa mistenni jikkontribwixxi b’mod

qawwi fid-d[ul i;;enerat millindustrija tat-turi]mu.

Statistika li g[andu f’idejh ilgvern turi li kull turist li ji;i Malta jonfoq medja ta’ € 60 kuljum – li jfisser kontribut dirett lejn l-ekonomija Maltija ta’ aktar minn ¤3.7 miljun. Dan flimkien ma’ spejje] li jsiru mill - ekwipa;; u mill - vapur stess meta jinxtraw servizzi u provvisti f’pajji]na.

Il - Costa Favolosa joffri teknolo;ija mill-aktar moderna, g[andu aktar minn 1,500 kabina, diversi ristoranti, 13-il bar, [ames jacuzzi, erba’ pixxini, zona sportiva, casinó, diskoteka u [afna aktar.

Dawn il-fa/ilitajiet kollha qed ikunu offruti g[all-Maltin, g[ax g[andhom opportunità li jibdew u jispi//aw il-vja;; tag[hom f’Malta.

Il-Costa Favolosa qed joffri cruises ta’ ;img[a, li jitilqu minn Malta lejn pajji]i fil Punent tal-Mediterran.

Minbarra l-Costa Favolosa, il-Costa Cruises qed jintrodu/u n-noe Riviera – vapur lussu] ie[or li g[adu kemm sar xog[ol ta’ tisbi[ fuqu u li se jibda j[addem itineraji spe/jali, fosthom ]jarat f’portijiet esklussivi.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

6

LOKALI

Il-Banif jer;a’ jirba[ l-unur tal-aqwa bank

G[at-tielet sena f’dawn l-a[[ar [ames snin il-Bank Banif f’Malta reba[ l-unur ta’ Best Banking Group g[all-2013, su//ess li jixhed it-tkabbir li g[amel dan ilbank sa mill-2009 minn meta feta[ f’pajji]na. Illum, dan il-bank jimpjega 240 [addiem, fosthom ammont kbir ta’ ]g[a]ag[ u nisa.

Dan t[abbar waqt l-ewwel ]jara uffi/jali li l-President ta’ Malta George Abela g[amel fil-kwartieri tal-Banif f’pajji]na, u li matulha ltaqa’ mal-[addiema tal-bank.

Il-Kap E]ekuttiv ta’ Banif f’Malta, Joaquim Silva Pinto, qal li Banif f’pajji]na kiseb l-ikbar rata ta’ tkabbir minn fost il-banek f’Malta u qabbel dan is-su//ess mas-su//ess li kisbet il-Fun Run sa mill-2009, meta d-diri;enti talbank flimkien mal-President Abela ltaqg[u u [ar;u b’din l-idea li tg[aqqad lill-komunità u turi solidarjetà.

Il-President ta’ Malta qal li Banif hu bank importanti g[allekonomija Maltija u fissru b[ala e]empju tas-settur finanzjarju b’sa[[tu ta’ pajji]na.

Tkellem ukoll dwar il-Fun Run li kull sena qed i]]id fis-su//ess tag[ha – minn ;irja li bdiet fl-2009 u attirat 5,000 atleta b’10,500 ewro f’donazzjonijiet mi;bura, g[assena li g[addiet li [adu sehem 14,000 atleta b’292,000 ewro f’donazzjonijiet.

Il-President Abela qal li jittama li fl-edizzjoni ta’ din is-sena, la[[ar wa[da g[al din ilPresidenza, jie[du sehem 15,000 atleta u l-ammont ta’ fondi mi;bura mill-Fun Run tul dawn il[ames snin ila[[aq il-miljun ewro.

“Fl-a[[ar [ames snin ;rejna flimkien, u flimkien irnexxejna,” qal il-President Abela li ftit ilu wasal minn ]jara f’Londra fejn iltaqa’ ma’ tfal u adulti li qed jibbenefikaw mill-fondi mi;bura minn din l-attività.

Madwar 120 o;;ett in;abar g[ar-ri/ikla;; g[al total ta’ 620 kilogramma fuq inizjattiva li [a l-BOV fost l-impjegati tieg[u

Il-BOV jirri/ikla skart elettroniku fil-;img[a Ewropea g[at-tnaqqis fl-iskart Bank of Valletta pparte/ipa b’mod attiv fil-;img[a Ewropea g[at-tnaqqis fl-iskart, inizjattiva madwar l-Ewropa kollha bl-g[an li ti]died kuxjenza dwar ittnaqqis, ri/ikla;; u promozzjoni g[all-bdil fl-atte;;jament dwar kif l-iskart tista’ ji;i dispost.

Il-Bank of Valletta ta l-opportunità lil 1,600 impjegati biex je[ilsu minn apparat elettroniku u skart elettroniku ]ejjed mag[ruf

b[ala WEEE – Waste Electronic and Electrical Equipment. L-impjegati tal-BOV setg[u j;ibu lappart f’post /entrali biex ikun dispost b’mod responsabbli u sigur.

Il-[sieb tal-BOV kien li jag[ti l-istaff l-opportunità biex jiddisponu mill- appart perikolu] b’mod responsabbli. Hu stamat li madwar li 120 o;;ett in;abar g[ar-ri/kla;; g[al total ta’ 620

kilogramma. U[ud mill-o;;etti disposti kienu ]armati u xi komponenti tal-mettall, plastik u materjal ie[or ;ew ri/iklati u w]ati g[al manifattura ta’ prodotti ;odda.

Mark Marmara, il-mani;er favur il-[arsien tal-ambjent talBOV, ikkordina l-inizjattiva u qal li l-i]g[ar sforz fil-[ajja ta’ kuljum jista’ j[alli impatt kbir flambjent tag[na.

Fisser kif meta nbiddlu l-a;ir tag[na, a[na mhux biss qed in[allu ambjent a[jar i]da wkoll nag[tu lit-tfal tag[na /ans a[jar li j;ibu ru[hom b’mod responsabbli.

“M’hemm l-ebda formula ma;ika biex ni]viluppaw kulturi li hi konxja mill-ambjent i]da a[na na[sbu li jekk inkattru lg[arfien favur l-ambjent nag[mlu pass fid-direzzjoni t-tajba”, qal luffi/jal tal-BOV.

Ver]joni tal-kanzunetta ta’ Gianluca Bezzina mill-Qrendi Scout Group Il-Grupp tal-iScout tal-Qrendi [a inizjattiva li jag[mel ver]joni hu tal-kanzunetta tant popolari ‘Tomorrow’ u li biha l-kantant simpatiku Gialuca Bezzina reba[ il-Festival tal-Kanzuneta g[allEwropa u pparte/ipa filEurovision.

Il-Grupp tal-Qrendi tal-iScouts

adatta lirika ;dida u pprodu/a lver]joni tal-kanzunetta ta’ Gianluca Bezzina fuq it-tema ambjentali favur u]u a[jar taliskart biex is-so/jetà tag[na tnaqqas, ter;a’ tu]a u ]]id irri/ikla;; tal-iskart.

G[al din il-ver]joni talkanzunetta, l-iScouts tal-Qrendi ipprodu/ew ukoll film talkanzunetta li n;ibed f’postijiet ta’ attrazzjonijiet stori/i filQrendi, b[alma huma :nien talKmand u San Mattew talMaqluba, b’direzzjoni ta’ Vincienne Bezzina bil-kollaborazzjoni ta’ Martina u Maria Mangion; Emma Scicluna; Mariah u Yanika Ciappara; Donavan u Wendell Mifsud; Jeremy Caruso; u Ryan u Ian Farrugia flimkien mal-membri http:\\www.youtube.com\watch? kollha tal-Qrendi Scout Group.

Dinl-inizjattiva tal-grupp tal- v=DL8oYcKRuw. L-iscouts tal-Qrendi b[alissa Qrendi tista’ tkun apprezzata minn fuq is-sit qed jipparte/ipa u jikkompenti

g[all-premju fil-kategorija talg[aqdiet mhux governattivi li qed ti;i organizzata fil-;img[a Ewropea g[at-tnaqqis fl-iskart.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

7

ANALI}I

Il-UNESCO u ;rajjiet G[awdex Le[en G[awdex

Il-g]ejjer Maltin huma m]ejna b’patrimonju storiku u naturali u g[alhekk huma attrazzjoni g[al eluf kbar ta’ turisti fis-sena. Fiddinja ta[t il-kappa tal-:nus Mag[quda, te]isti l-UNESCO li x-xog[ol tag[ha hu li tibni g[aqda fost il-pajji]i tad-dinja f’oqsma tal-edukazzjoni, xjenza u protezzjoni tal-patrimonju storiku dinji.

Wara t-tmiem ta’ ]ewg gwerer mondjali fejn [allew miljuni ta’ mejta, kien de/i] li ti;i mwaqqfa din l-organizzazzjoni u propju nhar id-19 ta’ November 1946, 67 sena ilu tlaqqg[et l-ewwel konferenza ;enerali. Malta saret membru s[i[ ta’ din l-organizzazzjoni fl-1965 wara li Gvern Nazzjonalista ta[t it-tmexxija ta’ :or; Borg Olivier ;ab l-indipendenza ta’ dawn il-g]ejjer.

Matul is-snin Malta dejjem kellha rwol important fil-Gnus Mag[quda tant li llum g[andna f’pajji]na l-International Institute on Ageing (INIA). Ir-reputazzjoni ta’ pajji]na fl-a[[ar di/enji dejjem kienet g[al qalb id-diversi gvernijiet Nazzjonalisti. Kien g[alhekk li gvern ;did Nazzjonalista fid-9 ta’ Ottubru 1987 iffirma ftehim mal-:nus Mag[quna sabiex dan l-istitut ikollu s-sede tieg[u fil-Belt Valletta. Ma kinitx xi [a;a fa/li meta wie[ed iqis li Malta kienet g[adha [ier;a minn 16-il sena ta’ re;im So/jalista. {afna jafu li tul dan il-perjodu d-diversi gvernijiet So/jalisti kellhom politika barranija li tfittex relazzjoni millqrib ma’ re;imi totalitarji b[al dak ta’ Gaddafi fil-Libya u Ceausescu fir-Rumanija. }gur li dawn tal-a[[ar ma kellhom lebda kredenzjali demokrati/i, a[seb u ara kemm kienu jirrispettaw id-drittijiet fundamentali talbniedem.

B’]ew; karigi pubbli/i meta suppost lanqas ing[atat wa[da Ni;i g[as-su;;ett tal-lum, li hu propju f’dan il-kuntest li fis-16 ta’ Awwissu li g[adda [ar;et la[bar li Dun Joe Vella Gauci, G[awdxi b[alna kien se jkun lambaxxatur il-;did ta’ Malta g[all-UNESCO. Sal-;urnata tal-

[atra tieg[u b[ala ambaxxatur ;did, Dr. Vella Gauci kien di;à qed jokkupa l-kariga ta’ President tal-Kumitat Festi Re;jonali ta’ G[awdex fid-Dipartiment talKultura. Tant li [afna bdew jistaqsu kif kien se jirnexxielu jla[[aq ma]-]ew; rwoli tieg[u fl-istess [in.

I]da d-Dun mill-ewwel saba s-

Monsinjur Joe Vella Gauci (xellug), il-Ministru Anton Refalo u d-Deputat Laburista Justyne Caruana

soluzzjoni u dana billi l-uffi//ju tieg[u g[amlu fis-Sentinella ;ewwa /-?ittadella ta’ G[awdex.

Wie[ed irid jg[id li din il-[atra saret ming[ajr il-permess talawtoritajiet ekkle]jasti/i kif jitlob id-dritt Kanoniku.

Fil-fatt kif kien rappurtat tajjeb fil-;urnal lokali f’The Times of Malta, sa/erdot skont l-artiklu 285 subin/i] 3, jag[milha /ara li kleri/i ma jistg[ux jassumu karigi pubbli/i jew je]er/itaw xi poter /ivili. Anke fil-kuntest politiku l-fatt li Dun Joe Vella Gauci ng[ata ]ew; karigi pubbli/i jmur kontra l-weg[da elettorali ta’ Muscat fejn wieg[ed li [add ma kien ser jiekol minn ]ew;t i[luq.

Ag[ar minn hekk kien rappurtat li Dun Joe Vella Gauci, b[ala ambaxxatur falla milli jattendi g[all-ewwel sezzjoni tal-konferenza ;enerali tal-UNESCO li saret f’Pari;i fil-bidu ta’ dan ixxahar. Tul din is-sessjoni tal-konferenza ;enerali tal-UNESCO, giet mog[tija mer[ba lil Grand Mastru tal-Ordni Sovran ta’ Malta fl-okka]joni tad-900 sena mit-twaqqif tal-istess Ordni.

G[alhekk in-nuqqas talambaxxatur Malti aktar kien evidenti. L-g[ada li [arget din la[bar, Dr. Vella Gauci millewwel iddefenda lilu nnifsu billi stqarr li minfloku bag[at lillProfessur Henry Frendo, peró jibqa’ l-fatt li hu ma kienx pre]enti.

Hu tassew ta’ g[ajb g[allgvern ;did Laburista li persuna li

Kleri/i ma jistg[ux jassumu karigi pubbli/i jew je]er/itaw xi poter /ivili g[andha dmirijiet u funzjonijiet o[ra fis-so/jetà tag[tiha ]ew; karigi pubbli/i meta suppost lanqas ing[atat wa[da. }gur li mhux kumbinazzjoni li Dun Joe Vella Gauci f’anqas minn [ames xhur ta’ Gvern Laburista, ing[ata ]ew; [atriet pubbli/i. Meta wie[ed jara ftit min ja[dem fissegretarjat privat tal-Prim Ministru, mill-ewwel isib bi//a mir-risposta.

Justyne Caruana vs Anton Refalo Fuq tema ftit differenti, il;img[a l-o[ra kompliet to[ro; filbera[ l-animo]ità li te]isti bejn il-

Ministru g[al G[awdex Anton Refalo u l-backbencher Laburista G[awdxija Justyne Caruana, din tal-a[[ar ma ddejqet xejn tinqeda bil-Facebook biex titfa’ botta diretta lill-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo. Botta fina dwar ilka] tal-vapur tal-Gozo Channel li ;ie msejja[ lura /-?irkewwa meta kien di;à wasal nofs triq lejn ilPort tal-Im;arr biex, fost l-o[rajn, ji;bor lill-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo.

Fil-fatt Justyne Caruana f’post li kitbet fil-pa;na personali tag[ha esprimiet ir-rabja tag[ha g[all-fatt

li wara ;urnata Malta waslet i/?irkewwa u rat il-vapur jitlaq. “:urnata Malta u wasalt i/?irkewwa u nara l-vapur jitlaq.

Issa jmiss il-vapur g[ada fil00.20am.” kitbet Justyne Caruana.

Immedjatament dan il-post qanqal numru ta’ reazzjonijiet u risposti fosthom ta’ /ertu Victor Chircop li, x’aktarx b’mod sarkastiku, wie;eb..... “Justyne mhux i//empel lill-kaptan u jdur lura?”

Bid-deputat Laburista twie;eb mill-ewwel.... “Victor dak irid ikollok il-[bieb [i!”

Justyne Caruana ma tantx damet tog[mod ir-risposta tag[ha tant li wie;bet biss minuta wara lkumment ta’ Victor Chircop li kien imissha //empel lill-kaptan biex issejja[ il-vapur lura.

Il-’[abib’ li qed tirreferi g[alih id-Deputat Laburista Justyne Caruana jidher li huwa persuna mla[[qa li ta[dem il-Gozo Channel u li hu wkoll kanvasser kbir tal-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo. Dawn it-tip ta’ stejjer ikomplu juru n-nuqqas kbir ta’ g[aqda li hemm fost il-membri parlamentari Laburisti G[awdxin kif ukoll jkixfu l-verità dwar stejjer li l-gvern ta’ Muscat jipprova jg[atti.

Aktar transfers vendikattivi Fil-kuntest G[awdxi jidher li lMinistru tas-Sa[[a Godfrey

Farrugia se jkompli g[addej bi transfers vendikattivi f’G[awdex. :ejna infurmati li din il-;img[a ng[ata transfer ie[or b’konnessjonijiet politi/i. Jidher ukoll minn sorsi tajba li dan mhux se jkun l-a[[ar wie[ed, i]da lewwel minn sensiela. Hu tassew ta’ g[ajb g[alll-gvern ta’ Muscat li qed ju]a l-poter sabiex jattakka esponenti tal-Oppo]izzjoni jew persuni qrib tag[hom. }gur li dan l-a;ir g[andu ji;i ddeplorat f’so/jetà demokratika fejn is-saltna tal-[aqq g[andha tiggverna. Ilna issa xhur s[a[ nitolbu lill-Ministru Farrugia jispjega ftit x’inhi l-vi]joni tieg[u g[al G[awdex fejn jid[ol is-settur tas-sa[[a, i]da sa issa rajna biss vendikazzjonijiet politi/i, diskriminazzjoni lampanti u tnaqqis tas-servizz essenzjali flisptar ;enerali ta’ G[awdex.

Mhux ta’ b’xejn li dan il-Ministru lanqas qed ji;i fdat minn Muscat stess u qed jag[millu xog[lu leks-Kummissarju Ewropew John Dalli. Issa l-poplu qed ji;i f’sensih u qed jinduna li l-g[ajjat u s-slogans politi/i ta’ Muscat ma kienu xejn g[ajr gideb biex jie[du l-vot tieg[u. }gur li dawn il-;rajjiet ikomplu juru li anke f’G[awdex in[olqot klikka ta’ [a]en fejn jekk tkun tal-klikka tgawdi jekk ma tkunx tlaqqat ;o dahrek.

lehenghawdex@gmail.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

8

OPINJONI

Tabib u spi]jar spiritwali Ftit ;img[at ilu, b’reazzjoni g[al artiklu li ktibt f’dan il;urnal, ir/evejt email ming[and wie[ed qarrej li qajjem xi punti marbutin ma’ dak li kont ktibt.

Fost l-o[rajn, dan is-sinjur irrakkontali li darba, f’]g[o]itu, safa mwe;;a’ mill-mistoqsijiet ]ejda u l-attitudni [arxa talpatri li kien qed iqarru.

Sfortunatament mhuwiex lewwel wie[ed li g[adda minn din l-esperjenza, u wisq probabbli lanqas se jkun l-a[[ar.

Ftakart f’dan proprju lErbg[a li g[adda meta smajt ilkateke]i li l-Papa jaqsam malpellegrini li jkunu pre]enti g[all-udjenza. Tkellem dwar issagrament tar-rikon/iljazzjoni u l-importanza tieg[u g[allInsara, u bi tbissima stqarr li hu jqerr kull [mistax g[ax hu wkoll midneb. {idmet il-konfessur I]da l-iktar li ftakart fl-email ta’ dak il-qarrej kien meta lPapa qal xi kliem li laqatni fil-

la[am il-[aj b[ala sa/erdot. Qal kemm hija delikata l-[idma talkonfessur, u g[alhekk huwa essenzjali li s-sa/erdot jiftakar li hu wkoll huwa midneb u ma[fur minn Alla.

Hija tag[lima li ili n;orr mieg[i g[axar snin u fuqhom, minn ]mien is-seminarju: jekk trid tkun konfessur tajjeb, kun ukoll penitent tajjeb (ji;ifieri regolari)! Min i]omm quddiem g[ajnejh il-fatt li hu wkoll g[andu d-difetti u d-dnubiet, mhux sejjer malajr ikun arroganti u a[rax mad-dg[ufijiet tal-o[rajn.

Lil hinn mill-mo[qrija tal-fidili G[alhekk, kompla l-Papa, ilkonfessur m’g[andu qatt ja[qar lill-fidili li jirrikorru g[andu,

i]da g[andu jkun twajjeb u [anin.

L-iktar kelma li tixraq f’dan il-kuntest hija ‘manswet’ (attitudni ferm g[al qalb il-qassis Malti per e//ellenza, San :or;

Fid-dinja sekolarizzata tag[na, jekk imqar ftit Insara jer;g[u jiskopru x’barka hemm fi qrara tajba, u x’pa/i nistg[u nir/ievu minn [ajja reli;ju]a iktar attiva, ikun sar [afna ;id

Il-konfessur m’g[andu qatt ja[qar lill-fidili li jirrikorru g[andu, i]da g[andu jkun twajjeb u [anin

Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

Preca). Huwa biss b’dan ilmod, kompla l-Papa, li ssa/erdot jista’ ji]ra’ t-tama filqalb tal-penitent: jekk i]omm quddiem g[ajnejh li l-persuni li jersqu g[ar-rikon/iljazzjoni huma a[wa li ;ew g[allma[fra, proprju b[al tant nies li kienu jirrikorru g[and :esù jitolbuh il-fejqan.

Imbag[ad il-Papa qal xi [a;a bl-istil tipiku tieg[u: /ar u dirett. “Jekk qassis ma jistax jag[mel din il-[a;a, a[jar ma jqararx sakemm jinbidel. Ilmembri tal-poplu t’Alla g[andhom dritt isibu fis-sa/erdoti tag[hom qaddejja tal-ma[fra t’Alla.”

Dan ma jfissirx li l-qrara ma tinvolvix element ta’ konver]joni u umiltà min-na[a tal-penitent li jrid i[alli lis-

Il-mixja Ewropea sal-2020 Innovazzjoni o[ra hi l-programmi operattivi li jag[tu dijanjosi lis-sitwazzjoni u jiddefinixxu fondi tal-Unjoni Ewopea g[al kull prijorità.

Dan se jwassal biex tkun kapa/i ti;bed finanzjament mhux biss minn fond wie[ed, b[al fil-passat (wa[da g[al kull fond programm operattiv) i]da, alternattivament minn bosta minnhom - ji;ifieri mill-FSE imma wkoll mill-Fond Ewropew Re;jonali g[allI]vilupp, il-Fond Agrikolu Ewropew g[all-I]vilupp Rurali u l-Fond Marittimu tas-Sajd Ewropew.

Strument prin/ipali tal-Unjoni Ewropea L-FSE se jibqa’ l-istrument prin/ipali tal-Unjoni Ewopea li

jappo;;ja l-impjegabbiltà, il;lieda kontra l-faqar u jippromwovi l-inklu]joni.

Wara tmexxija mill-Qorti talUnjoni Ewopea tal-;ustizzja, ilprogramm ta’ distribuzzjoni talikel tal-Unjoni Ewopea attwali g[all-persuni l-aktar im/a[[da jiskadi fl-a[[ar ta’ din is-sena 2013.

Il-Kummissjoni g[alhekk ipproponiet li to[loq Fond g[all-G[ajnuna Ewropea g[al persuni l-aktar li jinsabu filb]onn (FEAD – Fund for European Aid).

Il-Fund for European Aid se jg[in lil dawk li jbatu mill-aktar forom severi ta’ faqar li spiss i[ossuhom esklu]i biex jibbenefikaw mis-suq tax-xog[ol, li huma kollha mi]uri kofinanzjati mill-FSE.

Il-Fund for European Aid se jg[in lil dawk li jbatu mill-aktar forom severi ta’ faqar u li spiss i[ossuhom esklu]i

sa/erdot jiggwidah u jdewwilu l-;er[a spiritwali. G[ax ikollna ng[iduha: ikun hemm ukoll min jersaq g[all-qrar ming[ajr indiema tassew, g[ad-drawwa, jew b’/erta arroganza.

U g[al dawk li ma jqerrux g[all-mist[ija, il-Papa wkoll kellu parir simpatiku: “A[jar ti[mar darba, milli tisfar elf darba!” B[alma kelli opportunità nirrifletti l-;img[a l-o[ra, bi fra]ijiet u ;esti sempli/i b[al dawn, Fran;isku qed jil[aq nies li g[al xi ra;uni kienu tbieg[du mill-Knisja (jew qatt ma resqu lejha).

Il-{add li g[adda stess, Bergoglio, li kien tg[allem ilkimika f’]g[o]itu, libes il-kappell ta’ ‘spi]jar’ spiritwali.

Waqt l-Angelus tradizzjonali huwa qassam g[exieren ta’ eluf ta’ kaxxi ]g[ar (ta[sibhom talpilloli) b’kuruna tar-ru]arju fihom u ‘ri/etta’ dwar kif wie[ed g[andu jitlob ilkurunella tal-{niena Divina. :est [elu li qanqal tbissima (imma wkoll [afna interess) fleluf mi;bura fil-pjazza u f’dawk li segwew fuq il-mexxi taxxandir.

}ieda fin-nies li jmorru l-quddies

Dan kollu jaqbel [afna ma’ a[bar li smajna f’dawn l-a[[ar jiem. Il-“Pope Francis effect”, kif qed isej[ulu xi w[ud.

F’pajji]i b[all-Istati Uniti talAmerika u l-Ingilterra, il-kappillani qed jinnutaw ]ieda (kultant sa[ansitra ta’ g[oxrin fil-mija) fin-nies li jmorru g[all-quddies u jersqu g[all-qrar. Fa/li nkunu xetti/i u ng[idu “Dawn l-affarijiet ma jdumux… b[alissa g[adu fil-honeymoon period!”

Tassew, min jaf kemm se jdum, l-‘effett tal-Papa Fra;isku’^ I]da sakemm idum, tajjeb li b[ala Knisja nag[mlu l-a[jar u]u minnu. Fid-dinja sekolarizzata tag[na, jekk imqar ftit Insara jer;g[u jiskopru x’barka hemm fi qrara tajba, u x’pa/i nistg[u nir/ievu minn [ajja reli;ju]a iktar attiva, ikun sar [afna ;id.

I]da biex dan ise[[, iridu jsibu rg[ajja twajba jistennewhom u jilqg[uhom, tobba tar-ru[, fuq ilmudell ta’ :esù li qasba m;en;la ma kisirhiex, u musbie[ inemnem ma tfiehx.

(2) L-FSE se jibqa’ l-istrument prin/ipali tal-Unjoni Ewopea li jappo;;ja l-impjegabbiltà, il-;lieda kontra l-faqar u jippromwovi l-inklu]joni

Maria Portelli marpo2489@gmail.com

Il-Fund for European Aid se tappo;;ja l-iskemi tal-Istati Membri fejn se jkunu jipprovdu l-ikel u, sa fejn anke n-nies li sfaw bla saqaf fuq rashom u tfal li jsofru minn deprivazzjoni materjali huma kkon/ernati, se ji;u offruti o;;etti ba]i/i b[al [wejje; u ]raben. Minbarra lg[ajnuna materjali, se jipprovdi mi]uri ta’ inklu]joni so/jali.

Programmi tal-Kummissjoni

Nirrimarka wkoll li l-MFF jin-

kludi wkoll programmi talKummissjoni stess, b[al Progress (biex tappo;;ja li]vilupp u l-koordinazzjoni talpolitika tal-Unjoni Ewopea floqsma tal-impjiegi, l-inklu]joni so/jali, il-protezzjoni so/jali, kundizzjonijiet tax-xog[ol, antidiskriminazzjoni u l-ugwaljanza tas-sessi), EURES (hu netwerk ta’ kooperazzjoni bejn il-Kummissjoni Ewropea u sServizzi ta’ Impjiegi Pubbli/i tal-pajji]i tal-Unjoni Ewopea flimkien man-Norve;ja, lI]landa, Liechtenstein u lI]vizzera, u organizzazzjonijiet s[ab o[ra) u l-Fa/ilità ta’ Mikrofinanzjament Progress g[all-impjiegi u l-inklu]joni so/jali.

Tliet strumenti finanzjarji G[all-2014-20,

il Kummissjoni pproponiet li jintegraw dawn it - tliet stru menti finanzjarji fi programm wie[ed tal - Unjoni Ewopea g[all - Impjiegi u lInnovazzjoni So/jali.

Il-Kummissjoni se tipprovdi finanzjament fuq livell tal Unjoni Ewopea u tappo;;ja appro// Ewropew koerenti biex jippromwovi l-impjiegi u l-protezzjoni so/jali, ji;;ieled l-esklu]joni so/jali u l-faqar u titjib fil - kundizzjonijiet tax xog[ol, b ’ konformità mal istrate;ija Euwropea 2020 g[al tkabbir inklu]iv u sostenibbli.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

50 sena mill-qtil ta’ President Amerikan trasformattiv B[al-biera[ 50 sena nqatel il-President Amerikan John F. Kennedy, wie[ed mill-aktar Presidenti Amerikani popolari u li fit-tliet snin biss li g[amel b[ala President xorta ]era’ ]-]errieg[a ta’ [afna tibdil.

Kennedy kien l-ewwel President Kattoliku meta kien g[ad hemm fl-Amerika pre;udizzju qawwi kontra l-Kattoli/i. Fil-kampanja g[all-presidenza, kien staqsa jekk kwart tal-Amerikani li kienu Kattoli/i kinux allura /ittadini tat-tieni klassi. U l-pre;udizzju li bata min[abba t-twemmin g[enu jifhem il-pre;udizzju akbar kontra s-suwed, tant li beda l-g[oti tad-drittijiet /ivili lissuwed.

Id-diskors mag[ruf b[ala ‘tal-fruntiera ;dida’ Il-filosofija politika tieg[u kien esprimieha fil-kampanja presidenzjali f’diskors mag[ruf b[ala ‘tal-fruntiera ;dida’ meta qal: “Jiena rrid inwassalkom lejn fruntiera ;dida: mhux fruntiera ;dida ta’ weg[di, imma fruntiera ;dida ta’ sfidi; il-fruntiera ;dida mhix x’se noffrilkom imma x’se nitlob minnkom.”

Wara li reba[ l-elezzjoni presidenzjali tal-1960 b’distakk millaktar minimu, li kieku f’Malta jkun 500 vot, kien tenna din ilfilosofija politika li tappella g[all-ispirtu kollettiv ta’ x’se nag[mlu g[al pajji]na u mhux x’se nakkwistaw personalment a[na, fil-kwotazzjoni famu]a mid-diskors inawgurali tieg[u: “Tistaqsix lilek innifsek x’jista’ jag[mel g[alik pajji]ek, imma x’tista’ tag[mel inti g[al pajji]ek.”

Kennedy iffa//ja l-Komuni]mu Sovjetiku mhux bi dg[ufija imma b’konvinzjoni u qawwa. Fil-kri]i ta’ Kuba, meta l-Unjoni Sovjetika kienet qed tistalla missili nukleari daqstant qrib lAmerika, Kennedy waqfilha u mblokka l-vapuri Sovjeti/i. Iddinja kienet f’xifer gwerra nukleari, imma l-Unjoni Sovjetika /ediet, f’turija kmieni tal-ideolo;ija Komunista dg[ajfa li kellha mbag[ad ti;;arraf g[alkollox 27 sena wara. :lieda g[al-libertà John F. Kennedy kien po;;a fuq quddiem nett il-;lieda g[allibertà ta’ [afna popli ta[t il-madmad Komunista meta kien tkellem quddiem miljun ru[ f’Berlin tal-Punent u qalilhom li hu wkoll wie[ed minnhom, tahom kull g[ajnuna biex jeg[lbu limblokk Sovjetiku, u qalilhom li l-libertà ma tag[laqx in-nies b’[ajt – il-[ajt ta’ Berlin – imma t[allihom [ielsa kif kienu u kif inhuma fid-dinja tal-Punent.

U biex juri li l-libertà tfisser ukoll innovazzjoni u tassew fruntiera ;dida, nieda l-programm biex jin]el l-ewwel bniedem fuq ilqamar qabel tmiem is-snin sittin.

Il-kelma ‘segretezza’ hi dag[wa f’so/jetà [ielsa Kennedy jing[ad li nqatel b’konfoffa sigrieta, g[alkemm qatt ma nstabet prova g[al dan. Imma diskors li kien g[amel kontra ssegretezza, anke kontra l-g[aqdiet sigrieti, jista’ jindika li di;à kien jobsor x’jista’ jg[addi minnu. F’dak id-diskors Kennedy kien qal: “Il-kelma ‘segretezza’ hi dag[wa f’so/jetà [ielsa u miftu[a; a[na b[ala poplu min-natura tag[na dejjem konna kontra lg[aqdiet sigrieti, il-;uramenti sigrieti, u l-pro/eduri sigrieti. Issegretezza hi ferm ag[ar mit-theddidiet li jing[ad li tikkumbatti.”

Il-mexxejja politi/i jaqg[u f’]ew; kategoriji: dawk li jid[lu biex jamministraw u dawk li jid[lu biex jittrasformaw. B[albiera[ 50 sena nqatel, mhux mexxej bla difett, imma mexxej li fi tliet snin nieda [afna tibdil li g[amel is-snin sittin snin ta’ trasformazzjoni fl-Amerika u, bl-influwenza globali li g[andha, fiddinja kollha.

Il-prijoritajiet []iena tal-Gvern ta’ Muscat

Hu evidenti [afna issa li g[addew tmien xhur mill-gvern ta’ Muscat, li l-prijoritajiet ta’ din l-aministrazzjoni ;dida huma []iena.

F’sitwazzjoni fejn id-dinja qed tirkupra ekonomikament, il-gvern Malti kellu triq /ara quddiemu – dik li ja[dem qatig[ biex ikompli jo[loq ix-xog[ol u l-opportunitajiet ta’ xog[ol f’pajji]na. I]da minflok, dan il-gvern ta’ Muscat g[a]el li jix[et l-ener;ija tieg[u kollha biex ibig[ i/-/ittadinanza u jittama li ji;u nies f’pajji]na li jinvestu u jo[olqu x-xog[ol.

Min irid ji;i biex jinvesti f’pajji]na ji;i, u ma jfittixx li jing[ata /-/ittadinanza. Jekk l-intenzjoni hi li jkabbar l-attività ekonomika tieg[u f’pajji]na, ma j[arisx jekk jing[atax jew le /-/ittadinanza.

G[aldaqstnt hu /ar li l-prijoritajiet ta’ dan il-gvern huma []iena. Prijoritajiet li m’g[andhomx pedamenti sodi u fil-fehma tieg[i di;à kkrollaw bl-isem [a]in li di;à g[amlet Malta meta [ar;et l-a[bar li l-Gvern Malti qed ibig[ i/-/ittadinanza. . Brincat

L

Il-{amrun

Muscat bi prijoritajiet []iena

:emella;; bejn Ta’ Ker/em u l-Furjana Nag[mel referenza g[al ]jara fil-Furjana, li twettqet millKunsill Lokali ta’ Ta’ Ker/em f’delegazzjoni nhar l-14 ta’ Ottubru, 2013.

Dan fl-isfond tal-;emella;; li kien ;ie ffirmat bejn il-Kunsill Lokali tal-Furjana (Malta) u lKunsill Lokali ta’ Ta’ Ker/em (G[awdex) nhar il-31 ta’ Marzu, 2008 u nhar il-5 ta’ Lulju, 2008.

Dan b’rispett u bi m[abba lejn l-istorja sportiva ta’ Malta fejn Ker/em Ajax Football Club, li

twaqqaf fl-1953 b’ammirazzjoni lejn Floriana (Ajax) Football Club li, min-na[a tieg[u, twaqqaf minn Frankie Tabone (Manager#Coach) nhar it-12 ta’ :unju, 1944 u li kien mag[mul, fost o[rajn, mill-futbolers Victor Farrugia, Jack Herbert, Albert Zarb Cousin, Lino Farrugia, Albert Fenech, :u]i Alamango, :u]i Grech, John Alamango, Ronnie Tabone, Tony Vella, Pullu Demanuele, Benny Camilleri, Lilly Borg, Frankie Nichols, Lolly Debattista, Toni Dalli, Charles Azzopardi, Freddie Micallef, Leli Zammit, Lola Vella, Tony Cauchi u Charlie Bennetti.

Il-programm ta’ din id-delegazzjoni, immexxija millKunsilliera Ker/min Raymond Azzopardi, Maria Antonia Borg u mis-Sindku Mario Azzopardi, kien jinkludi quddiesa mmexxija minn Monsinjur :u]eppi Grech, fil-Knisja Ar/ipretali tal-Furjana, bibita fil-Kunsill Lokali talFurjana, ]jara lill-President ta’ Malta George Abela, ]jara filBird Park ta’ Burmarrad u ]jara o[ra l-Qawra.

Din i]-]jara tkompli ssa[[a[ relazzjoni ta’ [biberija bejn ]ew; lokalitajiet li tassew jistg[u jifta[ru b’passat kulturali u storiku glorju].

Edward Torpiano

Il-Furjana

25 sena ilu f’In-Nazzjon Azzjonijiet industrijali msej[a mill-GWU fil-kumpanija nazzjonali tal-ajru Air Malta, wasslu biex issej[et azzjoni totali ta[t forma ta’ strajk u li l-kumpanija wissiet li lazzjonijiet qed jag[mlu [sara kbira lill-Air Malta u lill-pajji].

Il-Gvern [abbar kumpens ta’ Lm20,691 lil dawk li sofrew danni fil-vetturi tag[hom fl-in/identi f’Tal-Barrani f’Novembru tal1986. Fost dawk li [adu kumpens kien hemm seba’ membri tal-korp tal-pulizija li dakinhar tal-in/identi kienu xog[ol.

Il-Gvern [abbar li jnsab f’negozjati dwar il-ftu[ ta’ fabbrika ;dida f’G[awdex li tkun t[addem 400 persuna.

Malta kienet wie[ed mil-pajji]i li kkosponsorjaw ri]oluzzjoni tanNazzjonijiet Uniti li tikkundanna lil I]rael g[all-ksur tad-drittijiet tal-Palestinjani flartijiet okkupati.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

10

INTERVISTA

Myron Josè Agius> }ag[]ug[ impenjat b’dedikazzjoni kbira f’kulma jag[mel Myron Josè Agius hu ]ag[]ug[ ta’ 13-il sena u b[al kull ]ag[]ug[ ie[or jattendi l-iskola. I]da meta ssir taf lil Myron Josè mill-qrib,

tinduna li dan i]-]ag[]ug[ jiddistingwi ru[u minn fost ]g[a]ag[ o[ra tant li l a;enda tieg[u ta’ kuljum hi mimlija daqs bajda.

Minkejja li jkun irid ila[[aq mal - kant , ]fin , drama, musical theatre, basketball, mad-daqq ta’ diversi strumenti u kompetiz -

zjonijiet lokali u internazzjonali, l-istudju, l-impenn u d-dedikazzjoni lejn kull dixxiplina ]ammhom prijorità.

kanzunetti, wa[da bil-Malti u g[a]ilt ‘Il-Mu]ika’ li kkomponieha missieri stess, David Agius, li hi l-ori;inali tieg[i fuq lirika ta’ Joe Julian Farrugia, u o[ra li xtaqt jien. Din id-darba g[a]ilt id-diska ‘Forget You’.

B’dawn i]-]ew; diski [adt lewwel fil-Best Performance.

Clinton Sammut Kemm ilek fix-xena talkant^ X’sodisfazzjon jag[tik il-kant^ Ili erba’ snin inkanta b’mod individwali i]da qabel kont involut f’diversi korijiet fosthom dak ta’ Joseph Calleja, Animae Gospel Choir, Journey u o[rajn.

Is-sodisfazzjon tal-kant hu li

Peress li ;ejt l-ewwel, kellek xi opportunitajiet o[ra fil-qasam tal-festivals internazzjonali^ F’liema pajji] kont mistieden tmur^ Iva, kelli, tant li wara dan il-

ninsa li qieg[ed nag[mel dan fi spirtu ta’ kompetizzjoni, u nie[u gost li qieg[ed inkanta u nferra[ lill-pubbliku.

festival er;ajt ;ejt mistieden biex immur f’diversi postijiet fosthom ir-Rumanija u Venezja. G[allfestival tar-Rumanija bl-isem ta’ ‘Singers Champions League’;ejt mag[]ul mill-kantant popolari li kien kanta d-diska tal-Eurovision ‘Tornero’, Mihai Traistariu, biex inkanta mill-ewwel fis-serata finali. G[adni ma g[a]iltx fejn se mmur. Dan min[abba l-fatt li hemm numru ta’ fatturi li jistg[u jeffettwaw dan kollu fosthom iddata ta’ meta jkun se jsir l-avveniment, l-iskola u l-finanzi.

Jirnexxilek tla[[aq ma’ kollox, bejn kant u studju^ Il-;img[a dejjem tkun mimlija, u nla[[aq permezz ta’ time table. {add mill-familja ma

j;eg[ilni nag[mel dan bilfors i]da nsib g[ajnuna kbira. Il-kant u l-iskola jmorru id f’id tant li personalment in[oss li permezz tal-kant u l-affarijiet l-o[ra, inkun aktar rilassat biex nistudja u nag[mel ix-xog[ol ne/essarju.

Qatt mort barra minn Malta biex tie[u xi tip ta’ ta[ri;^ G[al dawn l-a[[ar tliet snin kont mag[]ul minn fost 700 student minn madwar id-dinja, biex nie[u sehem f’Easy Stages, fejn immur g[al xahar s[i[ wa[di lIngilterra, nitg[allem fuq iddiversi oqsma li n[obb, ji;ifieri d-drama, il-kant u ]-]fin u nie[u sehem fil-musicals.

Liema hi l-aktar esperjenza li tg[o]] fil-qasam talkant^ L-aktar esperjenza re/enti li ng[o]] hi ta’ mort il-Bulgarija nikkompeti f’festival internazzjonali f’Silver Yantra.

Kif bdiet l-avventura lejn il-Bulgarija^ Kif kienet komposta l-;urija^ Darba fis-sena, Martin De

Gabriele jorganizza festival kbir f’Malta. Fih nikkompeti billi nip-

In-Nazzjon intervista lil Myron Josè Agius u matulha staqsejnieh g[add ta’ mistoqsijiet biex insiru nafuh a[jar.

Hemm xi differenza bejn festival lokali u dak barrani^ Kif inhi r-relazzjoni bejn ilkantanti f’Malta u dawk barranin^ In[oss li l-ambjent hu differenti. F’Malta jkollok ftit kantanti li

Myron Josè Agius

prepara diska. L-g[ada tal-kompetizzjoni jkun hemm serata gala li matulha jing[ataw diversi premjijiet fosthom stediniet internazzjonali. Jien ;ejt mistieden biex immur il-Bulgarija u lI]vizzera, i]da peress li kienu fl-

Is-sodisfazzjon tal-kant hu li ninsa li qieg[ed nag[mel dan fi spirtu ta’ kompetizzjoni, u nie[u gost li qieg[ed inkanta u nferra[ lill-pubbliku

istess ]mien g[a]ilt li mmur ilBulgarija.

Il-;urija kienet mag[mula minn seba’ persuni barranin.

Minbarra li jag[tu l-punti g[allkompetizzjoni li fiha ;ejt lewwel, jekk verament tog[;obhom fil-wirja li tag[ti, jistednuk tmur f’pajji]hom.

Il-Bulgarija mort g[al ;img[a, i]da l-festival kien maqsum f’erbat ijiem. Fl-ewwel jum kellna /ans insiru nafu lil xulxin, it-tieni u t-tielet jum inkantaw u l-a[[ar jum issir lejla gala li matulha jitqassmu l-premjijiet. Ir-relazzjoni ta’ bejnietna l-kantanti kienet tajba [afna.

Kemm kien twil il-festival fil-Bulgarija^ Kif [assejtek li mort mal-kantanti barranin^

Kif kien imqassam il-festival fil-Bulgarija^ Xi premjijiet irba[t^ Fil-festival kelli nkanta ]ew;

ji;u jkellmuk u jifir[u mieg[ek u ssib o[rajn li jinqatg[u g[al rashom u ma jkellmukx.

Barra minn Malta ssib minn dawn tal-a[[ar i]da veru ftit. Ilbqija kollha ji;u jkellmuk, jiltaqg[u mieg[ek u nsiru [bieb.

Tista’ timma;ina li f’;img[a lBulgarija g[amilt [afna [bieb ;odda u konna veru qrib xulxin.

F’Malta hemm kantanti li niltaqa’ mag[hom kull festival u lanqas a[na daqshekk qrib xulxin sfortunatament.

F’liema kategorija kkompetejt u kemm-il premju kien hemm^ Ikkompetejt fil-kategorija ta’ bejn it-13 u s-16-il sena, u f’sezzjoni jkun hemm erba’ premjijiet. g[al pa;na 11

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

11

INTERVISTA

Involut fit-tim nazzjonali tal-basketball u issa fl-Orkesta Nazzjonali ta]-}g[a]ag[ u l-Banda Nazzjonali minn pa;na 10

Kemm tassew nag[tu kas ta’ dawn il-premjijiet u diplomi f’pajji]na^ Fil-ka] ta’ Malta ma na[sibx li jag[tu importanza lid-diploma sfortunatament. Ftit issib minn veru jag[ti kas ta’ dawn il-premjijiet. I]da din ]gur li se

tg[inni biex meta mmur barra minn Malta jinfet[u bibien ;odda. Fil-musical theatre e]empju, qieg[ed nag[mel grade 7, u meta titkellem ma’ persuna li tifhem, tifhem ma’ min qed titkellem u ta[dem i]da g[all-pubbliku in;enerali dan ftit li xejn jiswa.

X’kienet l-ewwel reazzjoni tieg[ek kif sirt taf min huma l-parte/ipanti fil-kategorija tieg[ek^ G[all-ewwel [adt qatg[a

min[abba li jien kont wie[ed mi]-]g[ar u l-ikbar kellhom 16il sena. Meta bdejt nosserva ttalent li kien hemm fost it-28 parte/ipant fil-kategorija tieg[i, iktar bdejt ninduna kemm se tkun diffi/li min[abba li dawn kellhom talent impekkabbli.

I]da mbag[ad meta indunajt li rba[t u ;ejt l-ewwel, is-sodisfazzjon kien ferm ikbar, g[ax tkun taf li spikkajt fost dak ittalent kollu li kien hemm. It-talent li kien hemm kien ;ej minn madwar 11-il pajji] differenti.

Din kienet l-ewwel esperjenza tieg[ek f’festival internazzjonali^ Uffi/jalment l-ewwel festival li [adt sehem fih, i]da kelli

]ew; esperjenzi o[ra meta kont ;ejt mistieden biex immur g[all-awdizzjonijiet ta’ Io Canto fl-istudios tal-Mediaset, imma wara l-awdizzjoni ta’ Milan, waqqfu l-pro/ess talg[a]la g[ax kellhom jibdew ilprogramm mill-ewwel min[abba kompetizzjoni ma’ stazzjon ie[or. {adt sehem ukoll f’Ticket to San Remo Junior u wasalt sassemifinali. F’Malta ili nie[u sehem fil-festivals madwar sena biss.

Liema produzzjoni ta’ musical theatre [adt pjacir tag[mel l-iktar^

Kull produzzjoni nie[u pja/ir na[dem fiha, imma din is-sena b’mod partikulari spikkaw ]ew; produzzjonijiet li tellajt mal-iskola tal-musical theatre li nattendi fiha, Stage Coach.

Spettaklu mill-isba[ quddiem

Myron Josè Agius waqt wa[da mill-wirjiet tieg[u barra minn xtutna

Peress li skont il-protokol tal-Vatikan, ma saritx awtopsja fuq il-katavru tieg[u, [add ma jaf b’/ertezza x’kienet il-kaw]a tal-mewt 10,000 persuna fl-NIA Arena f’Birmingham fil-musical ‘Cats’, u x-xahar li g[adda tellajna l-produzzjoni ‘The Wiz’fil-Her Majesty’s Theatre, li hu t-teatru residenti tal-musical ‘Phantom of the Opera’.

Semmi ]ew; teatri lokali u internazzjonali li huma g[al qalbek.

L-isba[ ]ew; teatri f’Malta huma t-Teatru Manoel u Dar il-

Mediterran filwaqt li barra minn Malta n[oss [afna n-nuqqas talLeatherhead Theatre ta’ Londra.

Fejn tixtieq tmur tie[u sehem fi musical u g[aliex^ Bla tlaqliq, il-West End ta’ Londra. Kull darba li nkun

hemm dejjem inkun irrid immur nara musical u jog[;buni g[allfatt li hemm cast professjonali u jtella’ spettakli interessanti

b’eluf ta’ nies jarawhom.

Nixtieq inkun parti minn produzzjoni hemm.

T[oss li hemm differenza bejn l-ammont ta’ ]g[a]ag[ li jie[du sehem fil-musical theatre u dawk li jie[du sehem f’dixxiplini sportivi differenti^

Hemm differenza g[aliex [afna tfal aktar jippreferu jmorru jilag[bu l-futbol jew ilPlaystation milli jit[arr;u filmusical theatre. Na[seb irra;uni hi li hemm nuqqas ta’ opportunitajiet f’dan il-qasam.

Fattur ie[or hu li qabel ma kinitx te]isti l-mentalità ta’ musical theatre i]da kien hemm biss g[a]la bejn kant, ]fin u drama u mhux it-tlieta flimkien.

Involut fil-basketball ukoll. Kemm ilek tit[arre; f’dan l-qasam^ Iva, il-basketball ili nipprat-

tikah g[al dawn l-a[[ar g[axar snin u n[obbha [afna l-log[ba.

Fil-fatt intg[a]ilt b[ala referee tal - Under 8 sa Under 1 2 .

B[alissa qieg[ed nilg[ab malklabb Depiro u wkoll mag[]ul mill - kow/ Taljan Gabriele Alessi mat-tim nazzjonali ta’ Malta ta’ ta[t l-14-il sena.

Kif spi//ajt referee talbasketball^

Darba kont qieg[ed nit[arre; mal-klabb tieg[i u ;ejt notifikat li se ssir sezzjoni ta ’ ta[ri; fil-qasam tar-referee u dde/idejt li mmur. Dan il-kors kien maqsum fi tlett ijiem u wara t-ta[ri; li ng[atajna lkow/ staqsieni nkomplix immur.

Mort u beda jog[;obni immens u komplejt f’dan ilqasam. Jien persuna li meta nibda xi [a;a, ma nwaqqafhiex i]da nkompli nimra[ fiha u n]id mag[ha.

Kif spi//ajt involut filmu]ika wkoll^ Xi strumenti ddoqq^ Jien g[andi l-familja tieg[i

kollha mu]i/isti fosthom missieri li hu surmast u jdoqq il-klarinett u ommi wkoll iddoqq l - klarinett . Ta ’ sitt snin

bdejt nitg[allem is-snare drum ma’ missieri u l-pjanu. Minn hemm bdejt nag[mel l-e]amijiet ne/essarji.

Imbag[ad xtaqt nitg[allem id-drum kit kollu u t-trumbetta.

Dan l-a[[ar bdejt nitg[allem il-kitarra g[ax veru tinteressani. Fil-qasam mu]ikali nsib lg[ajnuna ta’ missieri u ommi.

Hemm xi opportunitajiet fil-qasam tal-mu]ika fixxhur li ;ejjin^ Dan l - a[[ar g[adni kemm

;ejt mistieden biex inkun parti mill-Orkestra Nazzjonali ta]}g[a]ag[ u l - Banda Nazzjonali . Na[seb tal orkestra se tkun sfida kbira min[abba d-dinamika li fiha, i]da g[andi [e;;a g[al din lisfida.

X’inhu l-appell tieg[ek g[a]-]g[a]ag[ hemm barra^ L - appell tieg[i hu li ] -

]g[a]ag[ g[andhom ikunu aktar attivi u ma ja[lux [in.

G[andhom jipprattikaw xi attività sportiva . In[e;;e; ukoll lil dawk kollha li ja[sbu li g[andhom xi talent biex ma joqog[dux lura u jesponuh lillpubbliku.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

A{BARIJIET TA’ BARRA

13

Ikomplu d-differenzi dwar in-nukleari L-I}VIZZERA It-ta[ditiet bejn l-Iran u lpajji]i tal-Grupp P5+1 (l-Istati Uniti, r-Renju Unit, Franza, rRussja u /-?ina, flimkien mal:ermanja) komplew f’:inevra sa tard ilbiera[ u meta ilkwistjoni dwar ‘l-uranju rraffinat’ fil-programm nukleari ta’ Teheran baqa’ jo[loq id-di]wgid bejn il-partijiet interessati.

It-ta[ditiet kienu qed isiru anki bil-parte/ipazzjoni ta’ I]rael, bilpotenzi tal-Punent u d-delegati Iranjani jfittxu ]blokk potenzjali fil-kwistjoni dwar il-programm tal-Iran waqt l-a[[ar jum tatta[ditiet li tmexxew minn Catherine Ashton b[ala lUffi/jal inkarigata mill-politika barranija tal-Unjoni Ewropea.

Ma kienx esklu] li d-djalogu diffi/li seta jibqa’ g[addej anki wara d-deadline u fejn ikompli llum – bid-differenzi ‘l-kbar’ jibba]aw fuq l-insistenza taddelegazzjoni Iranjana g[ad-dritt

spe/ifiku biex l-Iran jirrafina luranju.

Mill-banda l-o[ra, d-delegati tal-Punent jippreferu li dan laspett jibqa’ ‘ambigwu’ fis-sens li ma jitni]]ilx b[ala kundizzjoni importanti ta’ ftehim u fejn (ilPunent) fl-istess [in ma jikkuntestax il-punt f’ka] li lIran ikompli jinsisti rigward iddrittijiet tieg[u.

Filwaqt li l-potenzi tal-Punent qeg[din ja[dmu lejn ftehim li jra]]an l-ambizzjonijiet suspettati ta’ Teheran lejn l-i]vilupp ta’ arma nukleari, l-Iranjani qed ifittxu l-kon/essjonijiet b’konnessjoni mas-sanzjonijiet ekonomi/i li qeg[din itellfu lekonomija ta’ pajji]hom.

Min-na[a tag[hom, il-politi/i Amerikani indikaw li, x-xahar id-die[el, g[andhom jippersistu b’abbozz li jipproponi aktar sanzjonijiet kontra l-Iran f’ka] li jfallu t-ta[ditiet ta’ :inevra.

Jiffa//jaw dinja ;dida wara t-trawma IR-RENJU UNIT Il-poplu tar-Renju Unit bilkemm jista’ jemmen il-ka] straordinarju tat-tlett nisa li allegatament kienu kostretti li jg[ixu b[ala skjavi u fi stat ta’ ‘i]olament’, ta[t l-ag[ar kundizzjonijiet imma;inabbli, ;o dar li tinsab fi triq residenzjali fi/-/entru ta’ Londra.

Ir-rapporti dwar il-ka] xokkanti [ar;u fil-lejl tal-{amis wara li t-tlett nisa – Malasjana ta’ 69 sena, Irlandi]a ta’ 57 sena u Britannika ta’ tletin sena ‘li g[exet b[ala skjava tul [ajjitha’ – [adu l-ewwel passi ‘fil-liberta’ fil-25 ta’ Ottubru, u wara li lpulizija wie;bet g[al kuntatt ur;enti.

Il-ka] [are; fil-bera[ wara li kelliema g[all-organizzazzjoni ta’ fejda Freedom Charity kienu kkuntattjati minn wa[da mittlett nisa li rnexxielha ssib telefon bil-mo[bi u fejn qaltilhom dwar ‘il-ka] tag[ha u ta’ s[abha’ – bil-pulizija tintervjeni minnufih u twassal lin-nisa lejn ‘post ta’ sigurta’.

Id-dettalji g[adhom qed jo[or;u i]da mag[ruf li t-tlett vittmi batew ‘sfre;ju fi]iku u mentali’, bit-taqsima tal-

Pulizija Metropolitana li tikkumbatti t-traffikar tan-nies tg[id li jrid jg[addi ]-]mien biex (in-nisa) ja;;ornaw ru[hom mal-bidliet kbar li saru fid-dinja waqt ‘is-snin tal-iskjavitu’.

Skont l-a[[ar rapporti, lpulizija arrestat ra;el u mara anzjani, li jing[ad li huma koppja mi]]ew;a u ‘s-sidien taddar inkwistjoni’, biex jg[inu flist[arri; u bl-anzjani jing[ataw il-liberta provi]orja sa Jannar fuq garanzija personali.

Il-Ministru Britanniku g[allAffarijiet Interni, James Brokenshire, qal li filwaqt li [afna nies ja[sbu li l-iskjavitu seta’ spi//a ‘arkivjat’ qeg[din ife;;u ‘dawn il-versjonijiet moderni li s-so/jeta qatt ma rat b[alhom’.

Ir-rapporti dwar il-ka]i konnessi mal-iskjavitu modern anki ]diedu minn sena g[all-o[ra, bi Brokenshire qed jinsisti li jitressaq abbozz ta’ li;i quddiem ilParlament Britanniku biex ‘il quddiem jintrodu/u sentenza massima ta’ g[omor il-[abs g[al kulmin jinqabad ‘qed i]omm lill-iskjavi’.

Studenti Ukrajni j;orru bandiera kbira tal-Unjoni Ewropea waqt dimostrazzjoni fil-belt ta’ Lviv (ritratt> EPA)

Dimostrazzjoni tal-massa favur l-asso/jazzjoni mal-UE L-UKRAJNA Mijiet ta’ dimostranti fi Kjev u bliet o[ra tal-pajji] issie[bu f’moviment li qed jitqabbel marRivoluzzjoni Oran;jo storika tal2004 (fl-Ukrajna) u meta follol tan-nies ippakkjaw Pjazza lIndipendenza fil-belt kapitali biex ipprotestaw dwar idde/i]joni tal-Gvern Ukrajn li jipposponi ftehim ta’ asso/jazzjoni mal-Unjoni Ewropea.

Il-moviment qed jikber wara rally li dam tul il-lejl tal-{amis u fejn minbarra d-dimostrazzjonijiet fi Kjev [ar;u wkoll in-nies flibliet ta’ Donetsk, IvanoFrankovsk, Lutsk, Uzhgorod u Lviv.

L-Ukrajna b[alissa tinsab ta[t pressjoni kbira mir-Russja biex ma tiffirmax il-ftehim ta’

asso/jazzjoni storiku mal-UE u llum, aktar attivisti Ukrajni qeg[din ju]aw in-networks so/jali biex jimmobilizzaw issostenituri [alli jsemmg[u le[inhom favur l-asso/jazzjoni mal-Ewropa.

Id-de/i]joni ta’ Kjev li ma jiffirmax il-ftehim mal-UE wassal biex il-Kummissarju g[atTkabbir tal-Unjoni, Stefan Fuele, i[assar ]jara fl-Ukrajna. Intant, Vitali Klitschko, l-eks champion tal-boxing tad-dinja fil-kategorija heavyweight, issie[eb malMexxejja tal-Oppo]izzjoni Ukrajna u d-dimostranti g[allprotesti li komplew ilbiera[ fi Pjazza l-Indipendenza.

Nhar il-{amis, il-Parlament Ukrajn li hu ddominat minn dep-

utati li jappo;;jaw lill-President tal-Ukrajna, Viktor Yanukovich, /a[du g[all- abbozzi tal-li;i li kellhom jippermettu g[all[elsien mill-[abs tal-Kap talOppo]izzjoni Ukrajna, Yulia Tymoshenko – eks Prim Ministru tal-Ukrajna u protagonista fir-Rivoluzzjoni Oran;jo .

Intant, il-Prim Ministru Ukrajn, Mykola Azarov, tkellem ilbiera[ fil-Parlament u qal li dde/i]joni biex pajji]u ma jiffirmax il-ftehim mal-UE hu wie[ed ‘tattiku’ u li ‘jibba]a biss fuq aspetti ta’ ekonomija’. Dan fost l-g[ajjat ta’ ‘g[ajb’ u ‘mist[ija’ mid-deputati tal-Oppo]izzjoni li [ar;u l-bnadar tal-Ukrajna u lUE u po;;ewhom ma;enb xulxin fil-kamra tal-assemblea.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

SINGAPORE> Membri tal-ekwipa;; tal-aircraft carrier Britanniku ‘HMS Illustrious’ jimxu mal-moll ta’ Sembawang u ma;enb il-vapur li jidher ankrat fl-in[awi. L-’HMS Illustrious’ waqaf g[al ]mien f’Singapore biex jg[abbi l-provvisti tal-g[ajnuna u jwassalhom lill-poplu tal-Filippini li g[adu mitluf fost l-istra;i tas-supertifun ‘Haiyan’ u qed jilqa’ l-g[ajnuna minn kull rokna tad-dinja. Ilbiera[ ir-rapporti qalu li l-mejtin fil-Filippini b’konsegwenza ta’ ‘Haiyan’ issa qab]u l-5,200 u fadal ukoll [afna persuni neqsin. Din l-istatistika tikkonferma l-maltemp ta’ ;imag[tejn ilu b[ala l-ag[ar di]astru naturali fl-istorja ta’ dan il-pajji] (ritratt> EPA)

L-ag[ar tra;edja mill-kisba tal-indipendenza

L-ewwel provi g[al stealth drone

IL-LATVJA

I?-?INA

Il-Pulizija fet[u investigazzjoni kriminali dwar it-ti;rif ta’ saqaf ta’ supermarket fil-belt kapitali ta’ Riga fejn mietu talanqas 32 persuna. L-iskwadri g[all-emer;enza qed ikomplu jfittxu ta[t it-tifrik g[all-possibbiltà li jo[or;u l-[ajjin minn fost it-terrapien.

Hu mifhum li mietu wkoll numru ta’ [addiema talemer;enza meta /ediet parti o[ra tas-saqaf waqt li huma kienu qeg[din jg[inu lin-nies li nqabdu

ta[t it-tifrik. Sal-biera[ kien jonqos biex l-awtoritajiet jikkonfermaw l-ammont totali tal-vittmi.

It-tra;edja – li se[[et fil-lejl tal-{amis meta s-supermarket kien ippakkjat bil-klijenti – qed titqies b[ala l-ag[ar di]astru filLatvja mindu l-eks Repubblika Sovjetika (illum membru talUnjoni Ewropea) kisbet lindipendenza mill-Unjoni Sovjetika antika fl-1991.

Filwaqt li l-kaw]a tat-tra;edja g[adha mhix mag[rufa, ir-rap-

porti qalu li fl-a[[ar jiem kienet qed tinbena ;ardina fuq il-bejt tal-kumpless li kien inawgurat fl2011 u li jifforma parti millkumpanija Maxima li tinkorpora l-[wienet tal-mer/a.

Intant, il-pro/ess kriminali qed jibba]a fuq abbu] tar-regoli konnessi max-xog[ol ta’ kostruzzjoni, bil-Prim Ministru talLatvja, Valdis Dombrovskis i]ur is-sit tat-tra;edja u jikkonferma li l-pulizija di;à bdew ja[dmu fuq il-ka].

I/-?ina, g[all-ewwel darba, wettqet prova g[al in;enju mag[ruf b[ala stealth zone u mhux esklu] li l-e]er/izzju jista’ jqajjem aktar tensjoni mal-:appun fil-;ranet li ;ejjin.

L-awtoritajiet ?ini]i ilhom dawn l-a[[ar snin ji]viluppaw l-ajruplani stealth u jidher li l-prova tad-drone – imlaqqam ‘Sejf li Jaqta’’ millistampa – irnexxiet wara e]er/izzju ta’ g[oxrin minuta f’Chengdu.

Intant, il-prova fakkret ukoll flin/ident ta’ Settembru meta drone (in;enju li ma jirrikjedix pilota) ta/-

?ina kien g[adda qrib tal-g]ejjer flib[ra lejn il-Lvant ta/-?ina li ilhom ]mien iqajmu di]gwid bejn Beijing u l-:appun, hekk kif i]-]ew; pajji]i qeg[din jinsistu g[ad-dritt sovran fuq l-istess g]ejjer.

Wara dan l-in/ident, il-:appun wissa li kien lest li jni]]el dawn ittip ta’ in;enji li jkunu abbu]aw mill-ispazju tal-ajru tieg[u u lMinisteru tad-Difi]a ?ini] g[amilha /ara li kellu jqis kwalunkwe attentat tal-:appuni]i biex iwaqqg[ulu l-ajruplani b[ala att ta’ gwerra.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Dan ir-ritratt me[ud fis-26 ta’ :unju tal-1963 juri lill-President John F. Kennedy waqt id-diskors famu] tieg[u quddiem il-bini muni/ipali ta’ Schoeneberg, fil-belt :ermani]a ta’ Berlin. Id-diskors li jibqa’ mag[ruf g[at-tema ‘ich bin ein Berliner’ enfasizza l-appo;; tal-Istati Uniti g[all-eks :ermanja tal-Punent, 22 xahar wara li l-eks :ermanja tal-Lvant komunista kienet tellg[et il-{ajt ta’ Berlin biex tra]]an l-immigrazzjoni tal-massa lejn ir-re;juni fil-Punent tal-Ewropa (ritratt> EPA)

Tislima lil Kennedy f’g[eluq il-[amsin sena mill-qtil storiku L-ISTATI UNITI Il-poplu Amerikan fakkar g[eluq il-[amsin sena mindu lPresident tal-Istati Uniti, John F. Kennedy, inqatel minn tiri sparati lejh waqt li kien g[addej bilkarozza mill-belt ta’ Dallas, f’Texas, fit-22 ta’ Novembru tal1963.

Fil-fatt, il-belt ta’ Dallas – li tibqa’ dejjem asso/jata mal-qtil li g[adu meqjus fost l-akbar avvenimenti tal-istorja moderna – organizzat programm ta’ attivitajiet uffi/jali li fakkru fil-wirt ta’ Kennedy, li jibqa’ fost l-aktar Presidenti Amerikani ma[bubin avolja la[aq iservi tlett snin biss fil-kariga.

John F. Kennedy jispikka b[ala x-xempju ta’ President ]g[a]ug[ u dinamiku; dejjem lest g[allisfidi favur id-demokrazija u lespressjoni [ielsa fi ]mien meta d-dinja kienet g[adha fil-morsa tal-Gwerra Bierda.

Kien l-istess Kennedy li salva di]astru globali waqt il-kri]i talmissili (Sovjeti/i) ta’ Kuba u meta dan il-President anki stinka qatig[ biex jittella’ l-ewwel astronawta (Amerikan) fuq ilqamar.

John F. Kennedy, Demokratiku, kien ;ej minn wa[da mill-aktar dinastiji politi/i prominenti fl-Istati Uniti u fejn missieru, Joseph, kellu numru ta’ karigi importanti fil-Gvern talPresident Amerikan Franklin

Roosevelt, u bi tnejn minn [utu jservu b[ala senaturi u fejn ikkuntestaw g[all-Presidenza.

Wie[ed minnhom, Robert Kennedy, ukoll kien spi//a assassinat fl-1968 u b’[uh lie[or, Edward, imut fl-2009.

L-avvenimenti uffi/jali talbiera[, f’Dallas, kienu jinkludu diskors tas-Sindku, Michael Rawlings, minbarra perijodu ta’ riflessjoni – fost it-tokki talqniepen – fil-minuta proprja meta John F. Kennedy kien intlaqat mit-tiri fatali, [amsin sena qabel.

}mien ta’ rispett u riflessjoni Dawn u programmi o[ra kkonkludew ;img[a ddedikata lill - memorja ta ’ dan il President u fejn [adu sehem lakbar distinti , inklu] il President tal - Istati Uniti , Barack Obama, u l-Amerikani li ;ejjin minn kull qasam so/jali.

Fit - 22 ta ’ Novembru tal 1963, John F. Kennedy u martu Jacqueline ( Jackie) kienu qeg[din jivvja;;aw minn Dallas b[ala parti minn carcade Presidenzjali u fil-pre]enza ta’ folla kbira ta ’ nies u fejn

instemg[u tiri ta’ azzarin fil[in meta l-vettura ta’ Kennedy waslet f’Dealey Plaza fin-12.30 pm u waqt li kienet g[addejja minn quddiem it-Texas School Book Depository.

It-tiri laqtu lil Kennedy f’rasu u f’g[onqu u ftit wara [ar;et l-a[bar ta’ mewtu – bil-Vi/iPresident Amerikan , Lyndon Johnson , jie[u l - ;urament b[ala President tal-Istati Uniti fuq Air Force One ( l-ajruplan tal-Mexxej tal-Istati Uniti).

Intant, Lee Harvey Oswald, impjegat tal-Book Depository, kien arrestat b ’ konnessjoni mal-qtil ta’ Kennedy u jumejn wara – fl-24 ta’ Novembru tal1 963 – huwa wkoll spi//a maqtul minn Jack Ruby, il-proprjetarju ta’ nightclub, li spara g[al Oswald waqt li kien qed jittie[ed mill -kwartieri-;emnerali tal-pulizija lejn il-[abs.

Filwaqt li l-qtil ta’ Kennedy g[adu qed jistenna ‘ t twe;ibiet kru/jali’ – u fejn ma jonqsux it - teoriji dwar il kumplotti – l-investigazzjonijiet uffi/jali ddeterminaw li Oswald ‘wa[du’ kien wettaq lomi/idju li tefa ’ lill - Istati Uniti fi snin ta’ luttu u meta [afna Amerikani g[adhom sallum jiftakru ‘ fejn kienu u x’kienu qed jag[mlu dakinar li semg[u bl - assassinar tal President’.

Il-bandiera Amerikana li kienu dawru mat-tebut ta’ John F. Kennedy tidher g[all-wiri fil-mu]ew ta’ Roscoe, fl-Istat ta’ Illinois (ritratt> EPA)

Fjuri u ritratt tal-mibki President jidhru ma;enb in-’national marker’ iddedikat lil Kennedy f’Dealey Plaza, fil-belt ta’ Dallas (ritratt> EPA)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

16

FESTI

G[ada tkun i//elebrata l-festa ta’ Kristu Re

Joe Chetcuti joechetcuti@onvol.net

Il-Belt Victoria, G[awdex ?elebrazzjoni ta’ Kristu Re mmexxija mill-Isqof Mario Grech Fil-Belt Victoria, G[awdex, g[ada jitkomplew i/-/elebrazzjonijiet tal-festa ta’ Kristu Re f’g[eluq is-Sena tal-Fidi. It-tema mag[]ula g[al din is-sena hi ‘Nemmen f’:esù Kristu l-Iben ilWa[dieni ta’ Alla’.

G[ada fl-4.30 p.m. tibda qud-

kant qabel il-programm.

Fl-4.30 p.m. jibda programm kif ;ej: G[eluq is-Sena tal-Fidi, Talba Litur;ika ta’ filg[axija, Messa;; minn Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona OP u /elebrazzjoni Ewkaristika. Il-programm se jispi//a qabel is-6 p.m.

diesa mmexxija minn Monsinjur Isqof Mario Grech fi Pjazza Santu Wistin fil-Belt Victoria. Mistiedna spe/jali huma t-tfal li se jir/ievu lEwwel Tqarbina kif ukoll dawk ladolexxenti li r/evew is-Sagrament tal-Konfermazzjoni f’Mejju li g[adda.

F’ka] ta’ maltemp il-quddiesa ti;i //elebrata fil-knisja rotunda ta’ San :wann Battista fix-Xewkija.

Bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. ma jsirux /elebrazzjonijiet u attivitajiet pastorali o[ra fil-parro//i u knejjes.

g[aqda u l-festa litur;ika ta’ Kristu Re, se tippre]enta kun/ert mu]ikali bl-isem ‘The 80’s Concert’.

Il-kun/ert se jsir fis-Sala San Nikola tal-Komunità Agostinjana fi Triq Lampuka, {al Tarxien, illum is-Sibt fit-8 p.m.

Il-banda se tkun ta[t id-direz-

zjoni tas-Surmast Mauro Spiteri.

Matul is-siltiet mu]ikali li se jindaqqu se jintwerew filmati vi]ivi b’effetti ta’ dwal. Se jie[du sehem il-kantanti Laura Bruno u Neville Refalo flimkien mal-kor ta’ Romina Vella. Id-d[ul hu minghajr [las u kul[add hu mistieden jattendi.

Il-Monument ta’ Kristu Re fil-Furjana

F’Malta, il-festa ta’ Kristu Re g[ada se tkun i//elebrata filMosta. Din il-festa se ;;ib fi tmiemha s-Sena tal-Fidi. Il-motto mag[]ul g[al din is-sena huwa ‘:esù ftakar fija meta tid[ol fissaltna tieg[ek’.

Intant dawn il-festi qed jissok-

taw illejla hekk kif fl-4.30 p.m. ssir quddiesa g[at-tfal organizzata mill-Kummissjoni Djo/esana Tfal fil-knisja parrokkjali ta’ San :iljan. Se jmexxi Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona OP. G[ada l-{add fl-4.30 p.m. tibda /elebrazzjoni djo/esana fil-Mosta

mmexxija minn Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona fil-knisja santwarju ta’ Marija Assunta filMosta.

Fis-6.30 p.m. tibda quddiesa flistess santwarju. Il-programm talfesta ta’ Kristu Re g[al g[ada se jibda fl-4 p.m. b’animazzjoni ta’

Ra[al :did

Festa litur;ika ta’ Kristu Sultan F’Ra[al :did qed tkun i//elebrata l-festa litur;ika ta’ Kristu Sultan. Illejla fis-5.45 p.m. tibda Translazzjoni solenni tar-relikwa tas-Salib Imqaddes fil-knisja parrokkjali. Fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni minn Monsinjur Isqof Charles Scicluna. G[ada, jum il-festa, fid-9.30 a.m. tibda

quddiesa solenni litur;ika ta’ Kristu Re u se jmexxi lKappillan il-Kanonku Dun Vin/enz Cachia.

Fil-11 tibda l-funzjoni tat-tfal b’korteo g[at-tfal li se jibda minn :nien Pawlu Boffa sa fuq iz-zuntier tal-knisja parrokkjali.

It-tfal huma mitluba j;ibu

mag[hom il-pets biex jitbierku fuq iz-zuntier.

Kun/ert mill-Banda Kristu Sultan L-G[aqda So/jali Mu]ikali Kristu Sultan ta’ Ra[al :did, flokka]joni tat-tlieta u g[oxrin anniversarju mill-fondazzjoni tal-

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

17

FESTI I]-}ejtun

Il-festa litur;ika ta’ Santa Katarina V.M. Fi tmiem din il-;img[a fi]}ejtun qed tkun i//elebrata lfesta ta’ Santa Katarina V.M. Dalg[odu fit-8 a.m. tibda quddiesa tat-Te Deum u se jmexxi lKanonku Dun Joe Abela.

Fis-6 p.m. Translazzjoni u G[asar solenni mmexxi minn Monsinjur Joe Carabott. Fis-7.15 p.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni mmexxija mill-Ar/ipriet Dun Nicholas Pace.

G[ada hu Jum il-Pur/issjoni.

Fid-9.30 a.m. isir il-[ru; solenni tal-istatwa ta’ Santa Katarina.

Se jmexxi Dun Dillion Bugeja bis-sehem tal-Banda Beland ta]}ejtun. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Nhar it-Tnejn 25 ta’ Novembru hu jum il-festa litur;ika. Fis-6.15 a.m. tibda quddiesa tal-lawdi talfesta. Fit-7.45 a.m. tibda quddiesa u fit-8.30 a.m. tibda quddiesa li tkun ukoll bil-lawdi tal-

festa.

Fis-5.45 p.m. jibda l-G[asar solenni tal-festa u se jmexxi Monsinjur Lawrenz Mifsud. Fis6.30 p.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni tal-festa li se jmexxi Monsinjur Lawrence Gatt. Ilpane;ierku se jsir minn Monsinjur Ar/ipriet Carmelo Refalo. Il-mu]ika tal-festa se titmexxa minn Monsinjur Dun :wann Galea.

Attivitajiet mill-Banda Beland Illejla fit-8 p.m. tibda attività annwali bl-isem ta’ ‘Katarina N[obbuk’ li se ssir fil-ka]in talBanda Beland.

Din l-attività hi mtellg[a mill-

Kummissjoni Attivitajiet So/jali bis-sehem ewlieni tal-Banda Beland kif ukoll tal-kantanti Gillian Attard u Alexia Fenech.

G[ada fid-9.30 a.m. il-Banda Beland takkumpanja l-

Illejla l-Banda }ejtun se tippre]enta l-kun/ert mu]ikali ‘Insellmulek Katarina’. Dan il-kun/ert se jsir fit-Teatru Pandora fi]-}ejtun

pur/issjoni. Fis-7.30 p.m. lG[aqda Mu]ikali Beland se ttella’ l-kun/ert annwali tag[ha fissala tal-Kulle;; Santa Margerita, skola sekondarja tal-bniet fi]}ejtun. Il-Banda Beland se tkun ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Ray Sciberras.

Il-banda se ttella’ kun/ert b’diversi siltiet li jolqtu l-gosti ta’ kul[add b’mu]ika li tvarja minn dik klassika sa mu]ika kontemporanja. Id-d[ul g[al dan ilkun/ert hu ming[ajr [las u kul[add hu mistieden jattendi.

Kun/ert mill-Banda }ejtun Illejla l-Banda }ejtun se tippre]enta l-kun/ert mu]ikali ‘Insellmulek Katarina’.

Dan il-kun/ert se jsir fit-Teatru Pandora fi]-}ejtun u jibda fit-8 p.m. Il-Banda }ejtun tkun ta[t iddirezzjoni tas-Surmast il-Kaptan Carmelo Mangion.

Din is-sena wkoll qed jitfakkar il-35 anniversarju mill-[atra ta’ Joe Attard fil-kariga ta’ President tal-G[aqda Banda }ejtun. Il-pub-

bliku se jgawdi minn selezzjoni varjata ta’ mu]ika klassika, film soundtracks, innijiet u kompo]izzjonijiet ;odda. Id-d[ul hu ming[ajr [las u kul[add huwa mistieden jattendi.

Dettall mill-istatwa ta’ Santa Katarina V.M. li tinsab g[all-qima fi]-}ejtun

Il-Belt Valletta

I]-}urrieq

?elebrazzjonijiet litur;i/i ta’ Santa Katarina V.M. Fi]-}urrieq ukoll qed tkun i//elebrata l-festa litur;ika talMartirju ta’ Santa Katarina Ver;ni u Martri.

G[ada fil-5.30 p.m. tibda Translazzjoni solenni tar-relikwa u kant tal-G[asar tal-Martri. Wara tibda quddiesa, /elebrazzjoni Ewkaristika, bews tar-relikwa u kant tal-innu popolari.

Nhar it-Tnejn, jum il-festa litur;ika, fil-5.30 p.m. jibda lg[asar. Fis-5.45 p.m. titqieg[ed kuruna tar-rand fuq il-monument ta’ Santa Katarina f’Misra[ irRepubblika mill-membri tasSo/jetà Mu]ikali Santa Katarina V.M. Fis-6 p.m. tibda quddiesa kon/elebrata solenni bilpane;ierku mill-Kappillan Patri Michael Camilleri OP. Wara, listatwa ta’ Santa Katarina ti;i mdawra mal-knisja, isir il-bews tarrelikwa, repo]izzjoni tar-relikwa, issir /elebrazzjoni Ewkaristika u kant tal-innu popolari.

Lejlet u nhar il-festa se jmexxi lAr/ipriet tal-parro//a Dun Charles

Attard. Se jie[u sehem il-kor talparro//a Exultate Domini. Lorganista hu Mro Paul Portelli.

Fit-8 p.m. il-Banda tas-So/jetà Mu]ikali Santa Katarina Ver;ni u Martri ta]-}urrieq se tibda mar/ ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Josef Grech minn Misra[ ir-Repubblika.

X[in il-banda tasal quddiem ilMonument ta’ Santa Katarina, jindaqq l-innu mar/ ‘Semma’ Poplu lVu/i Tieg[ek’ ta’ Mro Espedito Deguara.

Is-So/jetà Santa Katarina V.M. se tag[laq 150 sena Is-sena 2014 hi sena importanti [afna g[as-So/jetà Mu]ikali Santa Katarina V.M. ta]-}urrieq g[ax se tfakkar g[eluq il-150 sena mittwaqqif tag[ha.

Il-festi biex jitfakkar dan lanniversarju se jibdew f’Novembru meta ]-}urrieq ikun qed ji//elebra l-festa tal-Patruna Santa Katarina V.M. u jibqg[u sejrin sa Di/embru 2014.

Is-So/jetà Mu]ikali Santa Katarina V.M. twaqqfet fl-1864

mill-Kappillan Vincenzo Schembri bil-[sieb li jkabbar l-interess kulturali permezz tal-mu]ika.

Luigi Carabott kien l-ewwel Surmast li rawwem 24 ra;el fittag[lim tal-mu]ika li bdew jie[du sehem fil-festa ta’ Santa Katarina.

Sentejn wara, l-orkestra kienet trasformata fil-La Filarmonica Del Zurrieq u fl-1899 [adet l-isem ta’ Circolo Santa Caterina.

Matul il-gwerra u min[abba li diversi persuni minn din il-banda kellhom jemigraw, il-banda re;g[et ;iet ridotta g[al orkestra sakemm fl-1946 is-Surmast Espedito Deguara re;a’ biddel lorkestra f’banda.

Ta’ min jg[id li mit-twaqqif tag[[a fl-1864, il-Banda Santa Katarina V.M. baqg[et dejjem attiva u l-istorja tag[[a ma ;iet interrotta qatt. Il-mibki Surmast Francis Falzon mexxa l-banda g[al 22 sena filwaqt li s-Surmast Mario Testa mexxa l-banda g[al erba’ snin sakemm fl-2013 it-tmexxija g[addiet g[and is-surmast ]ag[]ug[ ]urrieqi Josef Grech li

hu wie[ed mill-eluf ta’ persuni li r/ivew it-tag[lim tal-mu]ika fi [dan is-So/jetà Mu]ikali Santa Katarina V.M. Il-festi se jibdew bi tliet attivitajiet kbar dan ix-xahar u jibqg[u sejrin matul is-sena d-die[la kollha. Il-kumitat tad-direzzjoni xtaq li l-ewwel attivita’ tkun wa[da kulturali u g[alhekk ried li permezz ta’ esebizzjoni tal-arti jfakkar anniversarju ie[or importanti, dak tal-400 sena mit-twelid ta’ Mattia Preti.

Din l-esebizzjoni qed tittella’ filKa]in tas-So/jetà Mu]ikali Santa Katarina V.M. f’Misra[ irRepubblika fi]-}urrieq. Il-wirja qed tinkludi sittax-il pittura li tmienja minnhom in[admu minn Preti nnifsu u l-o[rajn in[admu mill-bottega ta[t id-direzzjoni tieg[u.

Il-wirja ;iet inawgurata nhar isSibt 16 ta’ Novembru u se tibqa’ miftu[a sa nhar it-Tnejn 25 ta’ Novembru sa nofsinhar. Id-d[ul hu ming[ajr [las u kul[add hu mistieden biex jattendi.

Attivitajiet fil-Monasteru ta’ Santa Katarina Fil-knisja monasteru ta’ Santa Katarina V.M. fil-Belt Valletta, li tinsab fi Triq ir-Repubblika qed issir il-festa ta’ Santa Katarina V.M. Nhar it-Tnejn hu jum il-festa litur;ika. G[ada fis-6 p.m. jibda ru]arju u fis-6.30 p.m. translazzjoni solenni u kant tal-ewwel g[asar.

Wara, tibda quddiesa bl-omelija li jmexxi Patri Deo Debono OSA u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Nhar it-Tnejn, jum il-festa litur;ika, fis-7.25 a.m. tibda quddiesa. Fis-6 p.m. jibda ru]arju u fis-6.30 p.m. tibda quddiesa kantata solenni bil-pane;ierku millKappillan Patri Michael Camilleri OP.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

18

LETTERATURA

{ajt iswed u abjad Ma nixtieqx in[alli lill-qarrejja sajma minn novelli o[ra ta’ Roald Dahl mi;bura ma’ dawk ta’ b[al-lum ;img[a ta[t l-isem ‘Someone Like You’.

Kif jg[id l-isem tal-;abra, ilqarrejja jsibu ru[hom jew xebh tag[hom fiha. Barra minn hekk qed joqrob il-Milied, il-qarrej jixtieq li f’dan i]-]mien jaqra xi [a;a [afifa li ;;ieg[lu jitbissem.

April 1946, Pari;i. Ri[ kiesa[ jonfo[ fit-toroq. Xi[ fqajjar g[addej. “Bieb ta’ [anut ta’ kafè nfeta[ u ]iffa dg[ajfa ta’ ti;ie;a mixwija ;abitlu xewqa mu;ug[a fuq l-istonku. Baqa’ miexi j[ares bla ma jag[ti kas tal-[wejje; fit-twieqi tal[wienet - fwie[a, ingwanti tal[arir u qomos, djamanti, por/ellana, g[amara antika, kotba illigati sabi[”. Jilma[ gallerija ta’ pitturi. I[ares lejn pit-

tura, pajsa;; b’[afna si;ar.

Jiftakar, jiftakar “is-snin sbie[, is-snin bejn il-gwerer, bil-[anut [dejn it-tarznari u l-kmamar komdi u dejjem xog[ol bi]]ejjed, kuljum ji;u tlieta, erbg[a u [ames ba[rin u jridu tpin;ijiet fuq idejhom. Dawk kienu tassew is-snin sbie[.”

Fl-a[[ar ji;ih f’rasu min hu lpittur. Tg[inu plakka b’isem.

Dak il-pittur kien darba [adem fuqu, fi]-]mien li hu u maru kienu jrabbuh. Jid[ol, iridu jke//uh. Imma hu g[andu pittura mill-aqwa li hemm min hu lest li jixtriha. Kif se tinqala’ din il-pittura minn ;ismu (Skin).

Issa sinjur xtaq pittura biex jag[mel wa[da lill-ma[buba tieg[u. Kollox jimxi kif tixtieq qalbu. Wara s-sog[ba g[al dak li wettaq, kif se jistrie[^ “Sar kwa]i nofsillejl, u qed ninteba[ li jekk ma nibdiex nik-

Bastun flok umbrella “}gur g[alkollox li ma kienx wie[ed minna. Kien qed i;orr bastun flok umbrella, i]-]arbun kien kannella flok iswed, il-kappell gri] imqajjem dritt f’angolu tad-da[k u b’xi mod jew ie[or

Roald Dahl

teb din l-istorja issa ma jien ser nibdieha qatt. Illejla kollha ili bilqieg[da hawn nag[mel li nista’ [a n;ieg[el lili nnifsi biex nibda, imma aktar ma [sibt dwarha sirt aktar imwerwer u mrieg[ex u mnikket min[abba dak li ;ara.” (Nunc Dimittis).

Ra;el mibdul minn martu

Ra;el jixtieq jag[mel wa[da akbar lil martu li qed tibdlu filbera[ wara li g[amilha g[anja.

Ix-xewqat jibqg[u xewqat mistura ;ewwa l-jien.

“Il-[in tal-istennija jsir firxa ta’ ]mien twil u mudwal b’tikek [omor ji]fnu fuq g[alqa sewda, u wkoll jekk ter;a’ tifta[ g[ajnejk u ma ssibx li xi [add ;ie maqtul jew imwe;;a’ ma jbidillek xejn g[aliex sa fejn int u l-istonku tieg[ek, int rajt kollox” (Neck).

Bniedem li g[al snin twal ta’ kuljum jirkeb l-istess ferrovija li dejjem i;;orr l-istess nies.

Jilma[ wie[ed mhux tas-soltu “ l-istran;ier kien qieg[ed e]att f’nofs il-pjattaforma, saqajh miftu[a u jdejh imkebba, b[allikieku kin sid il-post kollu.

Kien aktarx kbir, mibni tajjeb u wkoll minn wara kien jirnexxilu jag[ti dehra ta’ arroganza u ]ejt.”

deher li kien hemm fuqu [arir u lostru ]ejda.” Hekk jiltaqa’ ma bniedem li snin qabel kien g[amillu [ajtu infern l-iskola.

(Galloping Foxley).

Suldat tilef id-dawl ta’ g[ajnejh fil-gwerra, darba waqt lejla fehem tassew x’ji;ifieri tkun g[ama, “l-ebda dell ta’ dehra biex g[ajnejh jag[rfuha, lanqas biss il-forom tas-si;ar ma kienu jidhru telg[in lejn is-sema. Barra fid-dlam jinteba[ bi [sejjes ]g[ar i[axwxu ;ewwa sie[ ta’ raba’, in-nifs ta’ ]iemel xi ftit ’il bog[od ;ewwa g[alqa, il-[oss imbewwaq b’difer hekk kif /aqlaq saqajh; u darba sema’ l;irja ta’ g[asfur jittajjar [afif, fil-baxx minn fuqu.” Imnalla tkun mara biex suldat g[ami ma jag[milx wa[da kbira mn[abba dak li ;ralu (The Soldier).

Wara dawn il-;rajjiet xi w[ud minnhom ta’ /ajt iswed, se ng[addi g[al xi /ajta bajda.

Koppja tistieden o[ra biex tg[addi jumejn mag[ha. Il-mara li stiednet, jirnexxilha ;;ieg[el lil ]ew;ha jqieg[ed strument filkamra tal-mistiedna biex huma li stiednu jkunu jafu x’qed jg[idu lmistiedna. (My Lady Love, My Dove). Il-president tal-Istati Uniti tal-Amerka, Barak Obama qed isib ru[u ta[t in-nar g[ax g[amel b[alhom.

Magna ;dida. Imma magna ma tistax to[loq [sieb ming[ajr ilbniedem. Kif tista’ tag[mel xi [a;a o[ra, ng[id jien, b[al to[loq u tikteb rumanz^ ?ertu Knipe jirnexxilu jo[loq magna, jitfa’ fiha ko// kliem, ismijiet u tag[rif ie[or u jibda jo[loq rumanzi ta’ kull sura. I[allas somom kbar ta’ flus lill-kittieba famu]i biex huma ma jiktbux

Joe Cassar stcassar@maltanet.net

i]jed imma jekk jidhirlu hu, jista’ jo[ro; rumanzi b’isimhom.

Kittieba jibdew jinteb[u li [er;in rumanzi f’isimhom aqwa minn dawk li qatt kitbu. Il-kittieb illum [abib tag[na Roald Dahl, saritlu l-offerta li [afna minn s[abu kienu di;à qalu iva g[aliha.

X’se jag[mel: “Dak il-[in stess, waqt li qieg[ed nisma’ lkrib tad-disa’ wliedi bil-gu[ filkamra l-o[ra, in[oss idi tkarkar aktar u tkarkar aktar lejn dak ilkuntratt tad-deheb li qieg[ed fuq in-na[a l-o[ra tal-iskrivanija.

Ag[tina s-sa[[a, O Mulej li n[allu lil uliedna jmutu bil-gu[.”

(The Great Automatic Gramatizor).

Pulizija jasal id-dar mix-xog[ol.

Martu toffrilu l-ikel li ma jridx.

Ikellimha, t[ares lejh. “Ma kien qed jag[mel l-ebda /aqliqa u kien qed i]omm rasu ’l isfel, b’hekk id-dawl mil-lampa ta’ ma;enbu kien jaqsam il-parti ta’ fuq ta’ wi//u u j[alli l-geddum u l-[alq fid-dell. Inteb[et li kien hemm muskolu ]g[ir ji//aqlaq qrib ilkantuniera ta’ g[ajnu, ix-xellugija.”

Ma nistax, qalb dawn l-istejjer ma nda[[alx lill-pulizija li jaslu fid-dar fejn isibu l-;isem ta’ wie[ed minn s[abhom li ;ie maqtul, bla ma jafu jieklu l-arma taddelitt (Lamb to the Slaughter).

{ajr lil Agenda Bookshop

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

19

RIFLESSJONIJIET Il-Knisja g[andha titkellem jew tibqa’ siekta^ Kif g[andha ;;ib ru[ha quddiem /erti sitwazzjonijiet jew li;ijiet li jmorru qatta bla [abel kontra dak li g[allimna l-Img[allem tag[na :esù Kristu fuq diversi kwistjonijiet^ Il-Knisja tista’ taffordja li tag[laq g[ajnejha u [alqha qisu mhu qieg[ed ji;ri xejn^ Jekk tag[mel hekk, tkun tassew :esù Kristu fostna jew le^ Il-kelma ta’ :esu ma tantx fiha xi tfisser wisq inqas xi ddawwar! Lit-tnax-il Appostlu, ji;ifieri lil dawk li l-ministeru tag[hom illum g[adda f’idejn lIsqfijiet meg[juna minna s sa/erdoti, :esù qalilhom (u qalilna) : “ Kull min jistqarr quddiem il - bnedmin li hu mieg[i, jiena ukoll nistqarr li jiena mieg[u quddiem Missieri li hu fis-smewwiet. I]da min ji/[ad lili quddiem il-bnedmin, jien ukoll ni/[ad lilu quddiem Missieri li hu fis-smewwiet” (Mt 1 0 : 32 - 33) . Il - mandat fuqna, Isqfijiet u sa/erdoti, huwa /ar kristall! Jew mieg[u bl - istqarrija tag[na tal - fidi inkella kontrih bis - skiet tag[na!

Interessanti d-diskors qawwi tal - Papa Emeritu Benedittu XVI lill-Ambaxxatur Bel;jan g[as - Santa Sede, Charles Ghislain, nhar l-24 ta’ April 20 1 0 : “ B[ala istituzzjoni l Knisja g[andha d - dritt li tit[addet b’mod pubbliku. “ Hija taqsam dan id - dritt flimkien mal-individwi u l-istituzzjonijiet l-o[ra kollha bilg[an li turi fehmitha fuq kwistjonijiet ta’ interess komuni. Il-Knisja tirrispetta d-dritt ta’ kull persuna li ta[seb b’mod differenti minnha.

“Madankollu tixtieq li d-dritt tag[ha li turi fehmitha ji;i wkoll rispettat. Il-Knisja hija depo]itu ta’ tag[lim u messa;; reli;ju] li r/eviet minn :esù Kristu . Dan jista ’ jin;abar b ’ dawn il - kelmiet li huma me[udin mill-Kotba Mqaddsa: ‘Alla hu m[abba’ (1 :w 4:16).

Dan il - kliem jitfa ’ d - dawl tieg[u fuq it-tifsira tal-[ajja personali, familjari u so/jali tal-bniedem.

“Il-Knisja, li g[andha b[ala objettiv tag[ha l-;id komuni, ma titlob xejn i]jed milli jkollha l-libertà li tkun tista’ tipproponi dan il-messa;; ming[ajr ma timponih fuq [add. Dan

Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com

g[aliex tirrispetta l-libertà talkuxjenza.”

Jekk il-Knisja hija fid-dmir li titkellem, g[ax ubbidjenti lejn il-Kelma ta’ :esù li xxandru lill-;nus kollha (Mt28:18-20), ming[ajr ma timponi tag[limha fuq [add, x’inhu l-messa;; li hija fid-dmir tipproponi^ Kif tista’ l-Knisja tkun id-dawl u l[mira tas-so/jetà tag[na^ Mod qawwi kif il-Knisja tista’ twassal lil :esù hu billi twassal dawn is-seba’ temi kif jo[or;u mit-tag[lim so/jali tag[ha.

Il-[ajja u d-dinjità tal-persuna umana G[all-Knisja l-[ajja hija sagra filwaqt li d-dinjità tal-persuna umana hi s-sies tal-vi]joni morali tag[ha tas-so/jetà. Illum il-valur tal-[ajja umana jinsab mhedded mill-abort, millewtanasja, mill-cloning, mill-

embryonic stem cell research u mill-piena kapitali.

Il-kunflitti internazzjonali g[andhom ji;u ri]olti b’mezzi pa/ifi/i. In-nies huma aktar importanti mill-o;;etti. Il-qies ta’ kull istituzzjoni huwa jekk ixxekkilx inkella tkabbarx il[ajja u d-dinjità tal-persuna umana.

Is-sej[a g[all-familja, il-komunità u l-parte/ipazzjoni Il-persuna hi wkoll so/jali. Ilmod kif norganizzaw lis-so/jetà tag[na permezz tal-ekonomija u l-politika, bil-li;i u l-policies

marbutin mag[ha, jaffettwaw direttament id-dinjità umana u lkapa/ità tag[na l-individwi biex nikbru fil-komunità.

I]-]wie; u l-familja huma listituzzjonijiet so/jali /entrali li jin[tie;u ji;u meg[juna u msa[[a u qatt mhedda. Kull persuna g[andha d-dritt tie[u sehem fis-so/jetà, li issib mal-

Il-Knisja tista’ taffordja tag[laq g[ajnejha u [alqha qisu mhu qieg[ed ji;ri xejn^ Jekk tag[mel hekk, tkun tassew :esù Kristu fostna jew le^

Il-Knisja taffordja tag[laq g[ajnejha^ o[rajn il-;id komuni u ta’ kul[add, spe/jalment tal-foqra u l-batuti.

Id-drittijiet u r-responsabbiltajiet It-tradizzjoni Kattolika tg[allem li biex id-dinjità umana u l-g[ejxien tag[na b[ala

so/jetà jkun tajjeb, hemm b]onn li d-drittijiet umani ji;u m[arsa.

Barra minn hekk kul[add g[andu jassumi r-responsabbiltajiet tieg[u. Kull persuna g[andha d-dritt fundamentali g[all-[ajja u dritt g[al dawk il[wejje; li huma mitluba middi/enza umana.

Madankollu dawn id-drittijiet huma msie[ba ma’ g[add ta’ dmirijiet u responsabbiltajiet lejn xulxin, lejn il - familji tag[na u anki lejn is-so/jetà kollha kemm hi.

L-g[a]la g[all-fqar u l-batuti

Test ba]iku u morali g[asso/jetà tag[na huwa l-mod kif nittrattaw mal-membri l-aktar batuti tag[ha.

F’so/jetà fejn il-qasma bejn

is-sinjur u l-fqir qieg[da tikber i]jed it - tradizzjoni Nisranija tfakkarna fl-istorja tal-A[[ar :udizzju (Mt25 : 3 1- 46) . Hi tg[allimna npo;;u l-b]onnijiet tal-foqra u l-batuti fuq quddiem nett.

Id-dinjità tax-xog[ol u d-drittijiet tal-[addiema L-ekonomija g[andha taqdi lin-nies. Iktar milli hu mezz ta’ g[ajxien ix - xog[ol huwa g[amla ta’ kif nibqg[u nie[du sehem fil-[olqien ta’ Alla. Jekk id - dinjità tax - xog[ol hija m[arsa d-drittijiet ba]i/i tal[addiema je[tie; li ji;u rispettati.

Dawn id-drittijiet jinkludu ddritt tal - produttività tax xog[ol, id-dritt tal-pagi de/enti u ;usti, id-dritt tal-organizzazzjoni u li wie[ed jissie[eb f’unjin, id-dritt tal-proprjetà privata u d - dritt tal - inizjattiva ekonomika.

Is-solidarjetà Minkejja d - differenzi

naz zjonali, razzjali, etni/i u ekonomi/i a[na lkoll familja umana

wa[da. A[na responsabbli ta’ [utna, qeg[din fejn qeg[din.

F’dinja mfarrka l-im[abba lejn il - proxxmu tag[na g[andha dimensjonijiet globali.

Fil-qalba tal-virtù tas-solidarjetà hemm it - tfittixja g[all ;ustizzja u l-pa/i. Papa Pawlu VI g[allem li jekk trid il-pa/i g[andek ta[dem g[all-;ustizzja.

Il - Van;elu j[e;;i;na biex in;ibu l-pa/i. Im[abbitna lejn [utna titlobna li nippromwovu l - pa/i f ’ dinja mdawra mill vjolenza u l-konflitt.

Il-kura tal-[olqien ta’ Alla Nuru r-rispett tag[na g[all{allieq billi nie[du [sieb il[olqien. Li nie[du [sieb taddinja huwa mitlub mill-fidi Nisranija tag[na stess. A[na msej[a n[arsu lill-pjaneta u linnies tag[ha u li ng[ixu l-fidi tag[na f’relazzjoni ma’ dak kollu li Alla [alaq. Din l-isfida ambjentali g[andha dimensjoni-

jiet fundamentali morali u eti/i li ma jistg[ux ji;u mwarrba.

Knisja, int ma’ Kristu jew kontrih^

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

20

RIFLESSJONIJIET

Il-Knisja g[andha titkellem^ Meta kont ]g[ir niftakar li darba [ija qrali storja fuq pajji] fejn kienu joqtlu x-xju[ tag[hom, imma wie[ed tifel ma riedx je[les minn nannuh u [bieh f’xi g[ar. :iet problema fuq il-pajji] u [add ma kien jaf isolviha, [lief dan ix-xi[ li kien jiftakar “x’konna nag[mlu fl-img[oddi meta jinqala’ xi [a;a hekk”. Ix-xi[ jista’ jkun li g[andu esperjenza li l-moderni m’g[andhomx.

Fis-so/jetà kul[add importanti u kul[add g[andu x’jikkontribwixxi. Snin ilu smajt lil wie[ed intellettwali jistqarr li meta nnisa jie[du l-post li jixirqilhom fis-so/jetà, id-dinja tirba[ dawk il-[amsin fil-mija ta’ m[u[ li kienu n]ammu siekta. Rikkezza, din g[ad-dinja.

Lubich, meta waqqfet ilMoviment tal-Focolarini, insistiet li l-President tal-Moviment g[andha tkun dejjem mara.

Billi l-Focolare huwa fost lakbar movimenti tad-dinja, Scaraffia tiddeskrivi lillPresident attwali, Maria Voce, b[ala “l-aktar mara eminenti fiddinja Kattolika.” Il-Knisja titkellem anke permezz tal-membri tag[ha, nisa jew ir;iel.

Importanti li titkellem u ssemma’ le[nek fis-so/jetà. Ir-reazzjonarji u terroristi jsemmg[u le[inhom – u kif. Jekk dak ilbniedem li jkun tg[allem ftit sens jibqa’ sieket ikun qed jag[mel ilwisg[a g[al min m’g[andux sens, g[ax dak jit[addet ]gur, spe/jalment fuq su;;etti li ma jafx li ma jifhimx fihom.

Sehem akbar min-nisa {eqq, dan l-a[[ar smajna

Il-Knisja g[andha tibqa’ msakkra fis-sagristija Il-Knisja uffi/jali g[andha tit[addet fis-so/jetà^ Fuq irreli;jon u l-fidi [afna jaraw li g[andha dan id-dritt, imma o[rajn jippreferu li l-Knisja tibqa’ msakkra fis-sagristija u ma

lillPapa Fran;isku jitlob aktar sehem g[an-nisa fil-Knisja.

Lucetta Scaraffia, ;urnalista rispettata [afna g[all-appo;; tag[ha lejn il-femmini]mu, fakkret lill-qarrejja li Chiara

Meta n-nisa jie[du l-post li jixirqilhom fis-so/jetà, id-dinja tirba[ dawk il-[amsin fil-mija ta’ m[u[ li kienu n]ammu siekta.

Din hi rikkezza g[ad-dinja

Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

tinda[al f’xejn i]jed.

Dan ikun telf kbir g[all-pajji].

G[ax il-Knisja hija b[al dak irra;el xi[ [afna, li g[andu [afna esperjenza, u jaf kif il-bnedmin jistg[u jirrepetu ]balji li di;à kienu saru qabel, u issa ntesew.

Qisek g[andek pazjent u int ma tridx tie[du g[and xi tabib li studja [afna, biex ifejqu, imma tistaqsi lill-;ara jekk tag[millux fumenta, tag[tihx il-meraq talbasal g[ar-riq ta’ filg[odu, jew tipprova xi qoxra tal-banana li tkun [allejtha tinxef g[ad-dawl tal-qamar. G[andek min studja

lest biex jg[inek, u int qed twarrbu biex tipprova xi [a;a li ti;ik f’mo[[ok.

Il-Knisja dejjem kienet vi/in tal-poplu u ddefendietu meta kien mhedded. Hawn Malta fa/li biex tifhem kif anke fil-gwerra li g[addiet, meta ma kienx hawn ikel, l-Ingli]i talbu lill-Arcisqof biex jipperswadi lin-nies jaqsmu dak li kellhom ma[]un biex Malta ma //edix lit-Tedeski.

Pass pass mal-poplu Hawn Malta l-Knisja mxiet pass pass mal-poplu g[al elfejn sena. {olqot sptarijiet, orfanatrofji, skejjel, università, semi-

narji, libreriji, arkivji, arkitettura, pittura, letteratura u anke politika g[at-tis[i[ tad-drittijiet talpoplu.

Ara kemm g[andna sa/erdoti

li [adu sehem attiv kbir fil-letteratura u fl-edukazzjoni. Il-fidi tag[na Kattolika tinfilsa f’kull qasam tal-[ajja u kultura tag[na.

Imnalla kienet il-Knisja g[alina, f’[afna mumenti diffi/li tal-[ajja tag[na. Il-Knisja bi[siebha tibqa’ toffri din l-assistenza.

G[ax il-Knisja g[andha “setg[a g[all-;id”; taf in-nies minn xiex ibatu, tifhem fisso/jetà, fil-familja, fi]-]wie;, florfni u fl-adozzjoni tat-tfal, firrelazzjoni bejn il-bnedmin. IlKnisja g[andha dawl ta’ 2000 sena g[all-kuntentizza u pa/i talqalb, fis-so/jeà. Jaqblilna lkoll li l-Knisja titkellem.

U qeg[din nirra;unaw fuq ilKnisja b[ala g[aqda sekolari.

Imma jekk nemmnu, nistg[u n]idu l-qawwa u l-g[erf ta’ dak li ivvintaha.

Lobby Spiss nisimg[u minn isemmi jew l - kelma ‘ lobby ’ ‘lobbi]mu’. Forsi ftit li xejn ninteb[u kemm anke f’pajji]na sar lobbying li f’/erti ka]i biddel il-mod ta’ kif ja[sbuha lMaltin.

Lobbying mhuwa xejn g[ajr grupp li jag[mel pressjoni .

Dan huwa differenti mir-relazzjoni pubblika g[ax dan tala[[ar g[andu l-g[an li jpo;;i l-grupp jew l-organizzazzjoni f ’ po]izzjoni aktar mag[rufa imma l-lobbi]mu jinfluwenza lil min g[andu l-poter li jie[u /erti de/i]jonijiet.

Film komiku Fl-2005 kien

[are; il-film Thank You For Smoking. Ilfilm huwa komiku imma kien juri tassew x’inhu l-lobbying.

Nick Naylor, vi/i president tal-Akkademja dwar l-istudji fuq it-tabakk, imwaqqfa minn kumpaniji li jipprodu/u s sigaretti, kellu x-xog[ol tal-

lobbying ma ’ kumpanija minnhom.

Darba mar ikellem lill-istudenti tal-klassi ta’ ibnu. Meta qalilhom li ja[dem ma ’ kumpanija tas - sigaretti, tifla mill - klassi qaltlu li ommha tg[idilha li s-si;aretti jag[mlu l-[sara.

Naylor dlonk staqsieha jekk ommha kinitx tabiba jew g[amiltx xi studju dwar issigaretti. Meta t-tifla qaltlu le, ta’ lobbista li hu, qalilha li g[andu mnejn ommha g[andha ]ball . Dan huwa e]empju wie[ed ta’ lobbi]mu fejn l-abjad nibdew insej[ulu iswed.

Barra l-kamra Il - lobby hija l - kamra ta ’ barra, l - intrata li twasslek g[all - kamra prin/ipali . Il [sieb wara l-isem tal-gruppi li

jag[mlu pressjoni jittie[ed mill-kurutur jew a[jar il-lobby li jkun hemm barra l-kamra

Issa nibet grupp ta’ pressjoni kontra l-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija. Jekk isir lobbying tajjeb minn dan il-grupp g[andu mnejn iwassal lill-Gvern jibdel il-po]izzjoni tieg[u

Ma jfissirx li l-membri parlamentari li jivvutaw favur li;i li tirrikonoxxi l-unjoni /ivili mhumiex mi]]ew;in b’mod regolari, b[alma ma jfissirx li dawk li vvutaw favur id-divorzju m’g[andhomx ]wie; stabbli Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

tal-parlament.

Hemmhekk jistg[u jiltaqg[u membri parlamentari minn kull partit u jitkellmu bejniethom dwar su;;etti varji .

Ikun hemm membri li minkejja li ma jkunux fuq l-istess na[a tal-kamra jkollhom interessi komuni u jing[aqdu fi grupp ta ’ lobbying biex jag[mlu pressjoni fuq il-gvern dwar /erti kwistjonijiet u fuq l - oppo]izzjoni biex taqbel mal-proposti tal-grupp.

Imma dil-[a;a ma ssirx biss fil - parlamenti i]da nsibuha kull fejn te]isti xi forma ta’ organizzazzjoni .

Je]istu a;enziji li xog[olhom huwa llobbying.

Fil-film li semmejt bin Nick jistaqsih jekk hux kul[add jista’ ja[dem f’dan il-qasam.

Missieru wie;bu fin-negattiv g[ax skont hu, biex ta[dem fil - qasam tal - lobbying irid ikollok moralità flessibbli.

F’Malta F’pajji]na wkoll kellna ka]i ta’ lobbying. Ejjew niftakru lkwistjoni tad - divorzju . Kien in[oloq grupp ta’ membri parlamentari kemm mi] - ]ew; na[at tal-kamra li riedu li ddivorzju jid[ol f’Malta.

Dan kien lobbying li ta su//ess lil min g[amlu. {asra li l-Knisja ma kenitx da[let fil-log[ba u spi//at biex tat walk over g[ax g[andu mnejn l - istorja politka ta ’ Malta kienet tkun xi ftit differenti.

L - unjoni /ivili li qieg[da fuq l-a;enda ta’ pajji]na hija wkoll frott ta ’ grupp ta ’ pressjoni, jew a[jar frott ta’ lobbying . Ma jfissirx li l membri parlamentari li

jivvutaw favur li;i li tir rikonoxxi l-unjoni /ivili mhumiex mi]]ew;in b’mod regolari b[alma ma jfissirx li dawk li vvutaw favur id - divorzju m’g[andhomx ]wie; stabbli.

Xejn minn dan.

Issa nibet grupp ta ’ pressjoni kontra l-bejg[ ta//ittadinanza Maltija. Jekk isir lobbying tajjeb minn dan ilgrupp g[andu mnejn iwassal lill-Gvern jibdel il-po]izzjoni tieg[u.

Min jaf iktar ’ il quddiem kemm lobbying g[ad isir ;ewwa pajji]na dwar de/izjonijet importanti. Il-lobbisti mhumiex xi mostri, huma nies li jag[tu ka] tal-minoranzi anke jekk ma jkunux jag[mlu parti minn xi wa[da minnhom u jag[mlu pressjoni biex idde/i]joni li tittie[ed tkun favur il-kaw]a li jkunu qeg[din jiddefendu.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

21

RIFLESSJONIJIET

I/-/ittadinanza tal-fidi Filosfu ta’ ]minijietna, Jurgen Habermas, dan l-a[[ar kiteb li lIstat liberali u sekularizzat tilef il-presupposti me[tie;a biex ikun jista’ jaqdi l-funzjoni tieg[u ta’ Stat!

Proprju g[aliex huwa nieqes minn dan il-fundament, l-Istat qed i[abbat wi//u ma’ dak li jissejja[ “disfatti]mu tar-ra;uni” – tilef kull fidu/ja fl-[ajja umana, fi]-]wie;, fil-familja, fil-;ustizzja e//.

G[aldaqstant, meta l-Istat jitlef is-sens ta’ Alla, ma jkunx jista’ jiggarantixxi li ser ikun kapa/i jiggverna b’mod li tassew i[ares id-drittijiet fundamentali ta/-/ittadini.

Nevitaw id-disfatti fil-[ajja Quddiem din l-istra;i politika, Habermas, li huwa ateu, jipproponi t-ti;did ta’ dik l-alleanza bejn ir-ra;uni u l-fidi. Huwa jara li l-[a]na tal-g[erf ta’ ]mienna flimkien mal-g[erf teolo;iku li joffru r-reli;jonijiet, tista’ tg[in biex il-bniedem ma jkollux disfatti fil-[ajja!

Sfortunatament il-[assieba tag[na, huma konvinti li l-

progress veru jfisser li Alla g[andu ji;i msikket u li dawk li g[andhom twemmin Nisrani ma g[andhomx dritt jie[du sehem fid-dibattitu pubbliku!

Anzi g[andna min jg[id li jekk jift[u fommhom in-nies tal-Knisja, dawn ifixklu lpro/ess demokratiku! G[al xi u[ud jidher li dawk li jemmnu f’Alla huma nies bla mo[[ u ma g[andhom xejn x’jikkontribwixxu fid-diskussjoni pubblika!

Huwa dmir u dritt talKristjani li jag[tu s-sehem tag[hom biex ise[[ dik l-allean-

L-Isqof Mario Grech bishopmgrech@gmail.com

Quddiem il-verità l-Knisja la tista’ toqg[od gallarija, la tista’ toqg[od passiva u lanqas tista’ toqg[od siekta... hi fid-dover u fid-dmir li titkellem u li titkellem b’ton /ar [afna

Hija l-missjoni tag[na l-Insara li nippruvaw innaqqxu fl-istorja tan-nazzjon il-veritajiet Kristjani dwar il-bniedem u dak kollu li jmiss mal-bniedem za bejn ir-ra;uni u l-fidi! Fuq kollox id-dritt tal-libertà reli;ju]a, li huwa wie[ed middamma tad-drittijiet fundamentali tal-bniedem, jappartjeni kemm lill-individwi kif ukoll gruppi reli;ju]i b[alma hija lKnisja istituzzjonali. Dan il-libertà tikkonsisti filli fil-[wejje; reli;ju]i, il-bniedem ikun [ieles li jimxi skont il-kuxjenza tieg[u fil-[ajja privata u pubblika.

Dritt fundamentali li xxandar il-fidi

Huwa dritt fundamentali talKnisja li xxandar il-fidi b’libertà vera, li tg[allem id-duttrina so/jali tag[ha u li tag[ti ;udizzju morali fuq [wejje; li g[andhom x’jaqsmu mal-ordni politiku, spe/jalment meta l-jeddijiet fundamentali tal-persuna jew is-salvazzjoni tal-erwie[ jitolbu dan.

Minkejja li qed ng[ixu fi ]mien meta a[na konxji [afna mid-drittijiet /ivili tag[na, anke jekk mhux dawk kollha mag[rufa b[ala drittijiet /ivili huma tassew hekk, g[andna min irid jag[mel sarima ma’ fomm lInsara!

Hemm min ji;;ustifika li linsara ma g[andhomx jing[ataw vu/i fil-kapitlu g[ax ma jridx li jkollna Stat teokratiku! Min ja[seb dan g[adu ma nteba[x li l-Kattoli/i g[amlu l-esperjenza tal-Kon/ilju Vatikan II, fejn ilKnisja tg[allem li g[andu jkun hemm separazzjoni bejn Stat u Knisja!

G[alkemm naqblu li Stat ma g[andux ikun konfessjonali, ikun gwaj serju jekk ikollna Stat ateu!

G[andu jo[loq t[assib min jg[id li l-legi]lazzjoni ma g[andhiex x’taqsam mal-etika!

Dan ifisser li l-poter huwa assolut u kull tip ta’ li;i hija ;ustifikata, anke l-qtil! Mentri hija dik l-alleanza bejn ir-ra;uni u lfidi f’Alla, li tista’ tg[in lillbniedem isib l-ekwilibriju biex g[emilu jkun skont is-sewwa u l-;ustizzja.

Hija l-missjoni tag[na l-Insara li nippruvaw innaqqxu fl-istorja tan-nazzjon il-veritajiet Kristjani dwar il-bniedem u dak kollu li jmiss mal-bniedem. Ma n[allux li min jintimidana u jrid jipprova jsikkitna! Mhux interess tal-Knisja li trid tikseb xi e;emonija politika jew kulturali, imma a[na misjuqin mi/-/ertezza li Kristu huwa l-;ebla taxxewka ta’ kull binja umana, anke dik tan-nazzjon!

Meta din il-;ebla tax-xewka hija nieqsa, il-bini jin]el. Hija lim[abba lejn Kristu u lejn innazzjon tag[na li g[andha timliena bil-kura;; biex in[allu lfidi tmexxina fl-g[a]liet li nag[mlu [alli hekk nag[tu direzzjoni futura ]gura lil ;ensna.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta‘ Novembru, 2013

22

TV#RADJU

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 08>30 Anali]i tal-:urnali)

09>00

A[barijiet

09>05

Wara l-Breakfast

10>30

A[barijiet

10>35

Il-Fatti Kollha

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Mil-Lenti }ag[]ug[a

13>30

Italomix

15>00

A[barijiet fil-qosor

15>05

Skor (b’waqfiet g[all-A[barijiet fl-16>00 u fil-17>00)

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Hits Parade

20>30

Country Music Club

21>00

Fuzzbox Saturday Special

22>30

Il-Fatti Kollha (r).

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:05 - Gravity Falls 07:30 Jessie 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 Wendy Wu : Homecoming Warrior 1 0 : 00 - PrankStars 10:15 - Shake It Up! 10:35 Good Luck Charlie 11:00 A.N.T. Farm 11:25 - Jessie 11: 45 - That ’ s So Raven 1 2 :1 0 - Shake It Up ! 1 2 : 35 - Dog With a Blog 13:00 - Mickey Mouse 1 3 : 05 - Meet the Robinsons 1 4 : 35 - A . N . T .

Farm 15:00 - Shake It Up! 1 5 : 20 - Austin & Ally 1 5 : 45 Gravity Falls 16:10 - Dog With a Blog 16:30 - Jessie 16:55 A.N.T. Farm 17:20 - Good Luck Charlie 17:40 - Dog With a Blog 18:05 - Shake It Up! 1 8 : 30 - Jessie 1 8 : 50 - The Suite Life on Deck 19:40 Good Luck Charlie 20:25 A.N.T. Farm 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Jonas 23:30 - The Suite Life on Deck.

07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 Mio Mao 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - Bob the Builder: Race to the Finish 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 Mio Mao 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 Monkey See, Monkey Do 15:55 Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder: Race to the Finish 18:00 - Pingu 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 Benjamin’s Farm 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 21:00 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - Pingu 21:45 - Tiny Planets 21:50 - Pingu 21:55 Tiny Planets 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - Wobblyland.

Nickelodeon

07:05 - Little Kingdom 07:30 Bubble Guppies 07:55 - Go, Diego, Go! 08:20 - Winx Club 08:45 - The Fairly OddParents 09:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 10:00 - Turtles 1 0 : 25 - The Penguins of Madagascar 10:50 - SpongeBob SquarePants 11:15 - Winx Club 11: 40 - iCarly 1 2 : 30 Victorious 12:55 - Big Time Rush 13:20 - Marvin Marvin 13:45 - SpongeBob SquarePants 1 4 : 40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - The Fairly OddParents 1 5 : 55 - iCarly 16:20 - Big Time Rush 16:45 Victorious 17:10 - Life With Boys 1 7 : 35 - SpongeBob SquarePants 18:00 - Turtles 1 8 : 25 - The Penguins of Madagascar 19:15 - Marvin Marvin 1 9 : 40 - Victorious 20 : 05 - iCarly 20 : 30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly.

Legally Blondes – La 5, 16>00 Film li n[adem fl-2009 b’re;ija ta’ Savage Steve Holland u li g[andu b[ala protagonisti lil Camilla u lil Rebecca Rosso (it-tnejn fir-ritratt). Huma jkunu tewmin, li wara l-mewt ta’ ommhom, missierhom ikun se jmur jg[ix l-Istati Uniti mill-Ingilterra flimkien mat-tfal. Naraw, fost o[rajn, l-esperjenza tag[hom meta bdew jattendu skola privata fl-Amerika. Fost o[rajn xejn ma jkunu kuntenti bil-fatt li se jkollhom jibdew jilbsu uniformi.

TVM 1

Smash

07:00 - Morning News loop 07:30 Great Crimes and Trials (dok.) 08:00 Malta u lil Hinn Minnha 09:30 - Click 10:00 - MEA (r) 10:30 - Madwarna (r) 11:00 - The Wedding Battle (r) 12:00 - A[barijiet 12:10 - Paqpaq lifestyle (r) 12:45 - Sibtek 14:00 - A[barijiet fil-qosor 14:05 - (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:05 - Luxdesign 17:10 - Rajt ma Rajtx 17:45 Kelmag[all[ajja 18:00 - A[barijiet 18:10 - Paqpaq on test 18:20 - Gadgets 18:55 - Animal Diaries 20:00 - LA[barijiet 20:45 - Kill Bill. Film 2003 22:20 - True Stories 23:10 - A[barijiet 23:30 - Sibtek.

09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 - Er;a’ Lura 15:30 - Dokumentarju 16:00 M’intix Wa[dek 16:30 - D Bride 17:30 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 - Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - Nursery Stars 20:30 - Forum 21:30 - Dokumentarju 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

TVM 2

08:30 - Great Crimes and Trials 09:00 Click 09:30 - MEA 10:00 G[awdex illum (r) 10:30 - Tuffi[at Migduma 11:00 - Bijografiji (r) 12:00 - 3-Pointer 12:30 - Ruggers 13:00 GFA Roundup 13:30 - Ti;rijiet biss 14.00 - BOV PL: Balzan v Vittoriosa 16:00 - Dwarna 17.00 - Venere 17:30 - Paqpaq Lifestyle 18:00 - Gadgets 18:30 - Quddiesa minn ta’ Pinu 19:15 - Paqpaq on test 19:30 - Dinja Mo[bija ta[t il-Mew; 20:00 - Great Crimes and Trial 20:30 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:40 - Realtà 21:45 - Kurrenti 22:30 - Malta u Lil Hinn Minnha (r) 23:00 - A[barijiet blIngli] 23:10 - Malta u lil Hinn Minnha (r).

-

ONE

08:00 - Teleshopping 08:30 Breakfast News 09:30 - Pink Panther (r) 10:00 - On D Road (r) 10:30 Teleshopping 11:00 - Sieg[a }mien Weekend 12:10 - Teleshopping 12:30 - ONE News 12:40 - Looks 13:45 Arani Issa (r) 16:00 - Living Room 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:15 - On D Road 19:00 Te]ori 19:30 - ONE News 20:15 Zona sport (r) 20:45 - Saturday Xpress 22:15 - Bin 61 (r) 23.00 - Popcorn (r) 23:30 - ONE News.

Raiuno

07:00 - Tg 1 07:05 - Rai Parlamento 08:00 - Tg 1 08:25 - Unomattina in famiglia 09:00 - Tg 1 09:05 - Rai Educational 10:00 - Tg 1 L.I.S. 10:20 - Linea verde orizzonti 11:10 - Dreams Road 2013 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Easy Driver 14:30 - Lineablu 15:25 - Le amiche del sabato 16:25 - A sua immagine 17:00 - Tg 1 17:10 - Eurovisione: 56˚ Zecchino d’Oro 20:00 - Tg 1 20:35 Affari tuoi 21:10 - Ballando con le stelle 00:30 - La tv d’autore 01:30 Tg 1 notte 01:45 - Cinematografo.

Raidue

07.00 - The Wild Soccer Bunch 08.10 Spike Team 08:35 - Voyager Factory: Inside the World 09:30 - Rai Parlamento - Punto Europa 10:10 Sulla via di Damasco 10:35 - Il nostro amico Charly (TF) 11.15 Mezzogorno in famiglia 13:00 - Tg 2 giorno 13:25 - Rai Sport Dribbling 14:00 - L’indice verde (attwalità) 14:50 - Squadra omicidi Istanbul. Film 2008 16:30 - GP F1 Bra]il 18:35 - Rai Sport 90˚ minuto 19:35 - Squadro Speciale Cobra 11 20:30 - Tg 2 21:05 - Castle (TF) 22:40 - Senza traccia (TF) 23:30 - Tg 2 Dossier 00:30 - Tg 2 Storie 01:10 - Tg 2 Mizar 01:35 - Tg 2 Si, Cinematineé 01:45 - Tg 2, Sì, Viaggiare 01:55 - Tg 2 Eat Parade.

-

Raitre

07:00 - La granda vallata (TF) 07:50 The Barbarians. Film ’60 09:15 - A cavallo della tigre. Film ’61 11:00 -

Tgr - Bellitalia 11:30 - Tgr prodotto Italia 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il Settimanale 12:55 - Tgr ambiente Italia 14:00 - TG regione 14:45 - Tg 3 pixel 14:55 - Rai Educational 16:45 The Newsroom (TF) 17:10 - Cuori al verde. Film ’96 18:45 - Geo 19:00 Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 Blob 20:10 - Che tempo che fa 21:30 - Ulisse: Il piacere della scoperta 23:35 - Tg 3 23:50 - Tg regione 23:55 - Un giorno in pretura 01:00 - Tg 3 01:10 - Tg 3 agenda del mondo.

Canale 5

08:00 - Tg 5 mattina 09:10 Superpartes 10:00 - Melaverde 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Happy Endings 14:10 - Amici 16:00 Verissimo 19:45 - Avanti un altro! (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Io canto - Il meglio 00:30 - Speciale Tg5 01:25 Supercinema 01:55 - Tg 5 notte.

Rete 4 07:20 - La figlia del Maharajah 09:10 - Carbinieri 3 10:15 Accademia del benessere 10:50 Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - La signora in giallo 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 Come si cambia celebrity 16:10 - Ieri e oggi in TV speciale 17:10 - Agatha Christie’s Poirot: Death on the Nile 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 21:30 - The Bourne Identity. Film 2002 23:35 - Misnight Run. Film ’88.

Italia 1

06:55 - I maghi di Waverly (sitcom) 07:45 - Hannah Montana (sitcom) 08:40 - Le cose che amo di te (sitcom) 09:45 - Suburgatory 10:35 - Glee (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Le comiche 2. Film ’91 15:40 - Nutty Professor II: The Klumps. Film 2000 17:40 - Life Bites 17.55 - Magazine Champions League 18:30 - Studio aperto 19:00 - Life Bites 19:30 - Planet 51. Film cartoon 2009 21:10 - Shrek. Film cartoon 2004 22:55 - Bowfinger. Film ’99 01:05 Sport Mediaset 01:30 - Studio aperto.

www.maltarightnow.com

Is-SIbt, 23 ta’ Novembru, 2013

23

TV#RADJU F. Living

BBC Entertainment

07:00 - Ashram 09:00 - F. Living Magazine 10:00 - Belle Donne 1 2 : 00 - Teleshopping 1 3 : 00 Niltaqg[u 15:00 - Teleshopping 1 6 : 00 - Bejnietna 1 8 : 00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal{olm 21:30 - Bejnietna 23:30 Fil - :nien ma ’ Melo 24 : 00 Madagascar 0 1: 30 Teleshopping.

07:10 - Nina and the Neurons 07:25 Poetry Pie 07:30 - Green Balloon Club 07:50 - Bobinogs 08:00 Tweenies 08:20 - My Family 08:50 - Last of the Summer Wine 09:15 Doctor Who 12:25 - Outcasts 13:15 - Casualty 14:10 - EastEnders 16:05 - Outcasts 16:55 - Doctor Who 18:30 - Doctor Who: Best Of 19:15 - Doctor Who 20:00 - Live at the Apollo 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - DCI Banks 22:20 Pramface 22:45 - Absolutely Fabulous 23:15 - The Office 23:45 - Doctor Who Explained.

Xejk

07:30 - Just for Laughs 07:45 Total Request Show 09 : 50 Shout Out 1 0 : 00 - Love and Romance 10:45 - Teleshopping 11: 45 - Just for Laughs 1 2 : 00 Kontra r-Ri[ (r) 13:30 - The 80s 1 4 : 00 - Local Angle 1 5 : 00 - The 90s 15:30 - Teleshopping 16:30 Hits 16:50 - Shout Out 17:00 Local Issues (r) 17:45 - Maltese Music 18:00 - Total Requests Show ( live) 20 : 00 - Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 - Just for Laughs 2 1: 55 - Football 22 : 00 - Music Documentary 23:00 - Local Issues (r) 23:45 The 60s and 70s.

La 5

07:30 - Tempesta d’amore 08:30 - Centovetrine 1 0 : 05 - The Chef scelgo e creo in cucina 11:00 Mediashopping 11: 25 - Tacco 1 2 ... si nasce 1 2 :1 0 - The Taste 1 3 : 00 - The Chef - Scelgo e creo in cucina 14:00 - Parenthood (TF) 1 5 : 30 - Mamma che torta ! ( reali ty) 16:00 - Legally Blondes. Film 2009 18.00 - Amici 19:30 Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Christmas in Boston. Film 2005 23:25 Make Me Perfect 00:45 Parenthood.

-

TCM

07:45 - A Patch of Blue 09:30 Abbott and Costello in Hollywood 10:50 - Mr Skeffington 12:55 - The Searchers 15:00 - The Scapegoat 16:30 - The Biggest Bundle of Them All 18:10 - The Fighting 69th 19:30 Elvis on Tour 21:00 - Speedway 22:45 - Diner.

MGM Movies

07:55 - A Home of Our Own 09:40 Signs of Life 11:10 - The Fantasticks 12:40 - The Cutting Edge 14:25 Gator 16:20 - Dominick and Eugene 18:10 - MGM’s Big Screen 18:25 Keaton’s Cop 20:00 - From Noon Till Three 21:40 - Laws of Gravity 23:20 - The Boost.

Diva Universal

07:50 - Rex: A Cop’s Friend 08:45 Great Women 09:00 - Strong Medicine 10:40 - Movie 11:00 - ER 11:50 - ER 12:40 - Great Women 12:55 - Movie 14:35 - Great Women 15:00 - Law & Order 16:46 - Great Women 17:00 - Mr Selfridge 18:40 Great Women 18:48 - Movie 19:10 -

Great Women 21:00 - JAG 22:40 Great Women 22:55 - Downton Abbey.

GO Stars

07:00 - New Year’s Eve 09:00 - The Middle 09:30 - Monk 10:15 Contraband 12:10 - Paranorman 13:40 - Goldfinger 15:30 - JKF 18:35 - Lola Versus 20:00 - Two and A Half Men 20:30 - Parks & Recreation 21:00 - Love Actually 23:15 - J. Edgar 01:30 - Tinker Tailor Soldier Spy.

07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 16>00 17>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00

Melita More

09:00 - Private Practice 12:45 SMASH 13:30 - Suburgatory 17:15 Mike & Molly 17:45 - Whitney 18:30 - Chicago Fire 19:15 - Grey’s Anatomy 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Amazing Race 21:15 - Game of Thrones 22:15 - Spartacus 23:15 - Suits 00:00 - GO ON 00:30 Dallas 01:15 - Alcatraz.

23>00

NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Sibt Familja NET News (ikompli) Sibt Familja Paprati Nis;a Maltija (r) Elle NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News G[alik fl-Ewropa Iswed fuq l-Abjad NET News (ikompli) Iswed fuq l-Abjad Miss Model & Best Male Model of the World (Malta) 2013 & Teen Model Malta (r) NET News

Discovery Channel

07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Madrid’s Big Dig 09:05 Machines of Glory: Backhoe Brawl 09:55 - Capturing Oswald 10:50 JFK Air Force One Audio Tapes 11:40 - All the President’s Men Revisited 13:30 - Protecting Washington DC 14:25 - World’s Scariest...: Weather 15:20 - Crisis Control 16:15 - Wheeler Dealers: Ford Mustang Fastback 17:10 Wheeler Dealers: Trading Up: Sweden 18:05 - FantomWorks 19:00 - How It’s Made: Dream Cars: Morgan Aero Coupe 19:30 - How It’s Made 20:00 - Storage Hunters 21:00 - Baggage Battles: Liar Liar 21:30 Baggage Battles: Shock & Awe 22:00 - World’s Top 5: Super Planes 23:00 - Mighty Planes: NOAA.

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

GO sports 1

08:30 - ISU GP, Figure Skating 12:35 - FIFA U#17 World Cup Football 19:00 - WATTS 19:30 - Timbersports 20:30 - Boxing 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - PBA Bowling 23:45 WATTS.

08:00 - Autumn Internationals: Ireland v Australia 10:00 - Ligue 1: Rd 14: The Ligue 1 Show 10:30 - Barclays PL: Wk 15: PL Match Pack 11:00 Serie A: Rd 12: Juventus v Napoli 13:00 - F1: Brazilian GP: Practice 1 (live) 15:00 - Barclays PL: Wk 13: Man. Utd v Arsenal 17:00 - F1: Brazilian GP: Practice 2 (live) 19:00 Barclays ATP World Tour Finals, London: Highlights 20:00 - UEFA Champions League: Magazine Programme 14 20:45 - Aviva Premiership: Rd 8: Sale Sharks v Worcester Warriors (live) 22:45 Barclays PL: Wk 15: PL Preview 23:30 - Vincennes Horseracing 01:30 - Barclays PL: PL World #22 02:00 PGA European Tour: ISPS Handa World Cup of Golf: Day 3 (live).

Eurosport 2

07:00 - Freestyle Skiing 07:45 Freestyle Skiing 08:30 - Judo 09:00 UEFA U#21 International Championship Futsal 17:30 - ISU GP, Figure Skating 19:45 - FIS World Cup Alpine Skiing 20:15 - ISU GP, Figure Skating 21:30 - Fight Club 23:00 - Scottish International Open Bowls.

Malta Stars 614

08:00 - Malta Handball Association (r) 09:20 - Melita GFA 1st Division (r) 11:05 - BOV Premier League (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Association (r) 17:45 - Malta Handball Association (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 - Melita GFA 1st Division (r) 21:25 - BOV Premier League (r) 23:40 - MFA Futsal League (r) 01:00 - Malta Rugby Football Union (r).

Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 11:45 - FIFA Beach Soccer WC Qualifier (r) 13:05 - FA Cup (r) 15:00 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 16:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:10 - FA Cup 20:00 - Bundesliga: Preview (r) 20:30 - Bundesliga (live) 22:35 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 23:40 - FA Cup (r) 01:45 - Bundesliga: Preview (r).

Melita Sports 2

The Bourne Identity

– Rete 4, 21>30

Thriller li n[adem fl-2002 b’re;ija ta’ Doug Liman u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Matt Damon u Franka Potente, it-tnejn fir-ritratt. Ra;el jin;abar minn dg[ajsa tas-sajjieda. Jirri]ulta li jkun tilef il-memorja. Jag[mel [iltu kollha biex jevita l-assassini li qed ifittxuh u fl-istess [in jipprova j;ib lura l-memorja.

12:00 - FA Cup (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 America’s Cup (r) 19:10 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit 19:40 - FA Cup (r) 21:35 Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights 21:55 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:30 - Bundesliga (r).

GO sports 2 12:30 - PGA European Tour: South African Open Championship: Day 2 (live) 16:30 - Milan Channel 20:30 Autumn Internationals: Wales v Tonga (live) 22:30 - Milan Channel.

GO sports 3

20:15 - RaboDirect Pro12: Rd 8: Ulster v Edinburgh Rugby (live) 22:15 - Inter Channel.

GO sports 4

20:30 - Ligue 1: Rd 14: AC Ajaccio v Olympique de Marseille (live) 22:30 Juve Channel.

GO sports 7

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Trans World Sport #1386 10:00 Ligue 1: Rd 13: Paris Saint-Germain v OGC Nice 12:00 - PGA European Tour: ISPS Handa World Cup of Golf: Day 2 17:00 - FIFA Futbol Mundial #444 17:30 - Barclays PL: Wk 13: Crystal Palace v Everton 19:30 Barclays PL: Wk 15: PL Preview 20:00 - F1: Brazilian GP: Practice 1 & 2 23:30 - PGA European Tour: South African Open Championship: Day 2.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

24

TV # RADJU

Fil-qosor Iswed fuq l-Abjad – NET Television, 20>30 Frank Psaila jippre]enta edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm li g[al-lum se jkun maqsum fi tliet partijiet, kull wa[da b’mistiedna u su;;ett differenti.

Fl-ewwel parti se jkun hemm Beppe Fenech Adami li se jitkellem dwar il-bejg[ ta//ittadinanza.

Fit-tieni parti se tkun diskussa

l-qag[da politika lokali attwali flimkien ma’ Marthese Portelli mill-Partit Nazzjonalista u ma’ Deputat min-na[a tal-Partit Laburista li sakemm morna g[allistampa ma konniex g[adna nafu min se jkun jew se tkun.

L-a[[ar parti se tkun ma’ Peter Agius mir-Rappre]entanza ta’ Malta fil-Parlament Ewropew.

Sibt Familja – NET Television, 13>30

Immirat l-aktar g[an-nisa Elle – NET Television, 17>30 Kull nhar ta’ Sibt bosta huma dawk in-nisa li ma jitilfux lappuntament ta’ dan il-programm ma’ Claudia Calleja.

Il-pre]entatri/i u eks mudella, flimkien ma’ tim ta’ esperti qed iwasslu temi li jikkumplimentaw lil kull mara fi kwalunkwe okka]joni. Wie[ed mill-ewwel jinnota l-istil mexxej u frisk ta’ din il-produzzjoni ma[suba biex tag[ti [afna fi ftit [in. Minn idea ta’ Jean Claude Micallef, u bi produzzjoni ta’ Impel Communications, Elle g[andu l-elementi kollha li kull mara tfittex biex tidher fl-aqwa tag[ha.

Claudia Calleja tiltaqa’ ma’ nisa ta’ etajiet differenti u b’okka]jonijiet varji, fejn permezz tal-esperti mhux biss turi littelespettaturi l-aqwa ideat, imma l-protagonista tapplika hi

l-make-up b’teknika esperta.

Diane Nikolic, il-make up artist tul Elle tirrakkomanda laqwa kura g[all-wi// b[ala lba]i ta’ kull trattament ta’ sbu[ija. Eventwalment, b'[effa u b'arti kbira, i]]ewwaq kull wi// bil-make-up ideali skont ma jkun jixraq g[all-okka]joni. {afna jie[du wkoll gost min[abba li Diane Nikolic tikkore;i u anki tag[ti pariri dwar kif wie[ed jista’ jevita sitwazzjonijiet imbarazzanti b'make up ]baljat jew nuqqasijiet fid-dehra ta' kull mara.

Elle jie[u [sieb sad-dwiefer, fejn permezz ta’ Sue Caruana, Master Nail Educator, naraw li s-sbu[ija fil-mara hi sal-inqas dettall. Hekk kif Claudia Calleja tippre]enta t-tema lil Sue Caruana, Sue tag[ti spjegazzjoni tal-istil l-aktar

adattat g[at-tema u bi kreattività liema b[alha ssebba[ u tag[ti dehra eleganti lil kull difer. I]da Sue Caruana ma tiqafx biss fuq l-estetika. F’kull puntata tie[u [sieb tenfasizza limportanza tal-kura ta’ difrejna.

Kull mara t[ossha kompluta b’xag[ar sabi[, u Elle j[alli f’idejn Marielle Calleja, stilista tax-xag[ar. Bi kreattività kbira, kif ukoll kuxjenza lejn il-kura tax-xag[ar. Ta’ kull ;img[a Elle qed iwassal l-aqwa ideat g[al kwalunkwe okka]joni. Kull mara tara li tkun l-iprem fiddehra tag[ha, imma wie[ed irid ikun aktar konxju ta’ kif jie[u [sieb xag[ru biex ikollu l-a[jar effett possibbli. Fil-fatt Marielle Calleja, tispjega, ming[ajr dettall ]ejjed, kif wie[ed g[andu ju]a l-apparat g[ax-xag[ar biex ma jikkaw]ax [sara lix-xag[ra.

L-intervista tal-programm tallum se tkun ma’ Josephine Zammit Cordina, eks xandara li isimha hu l-aktar asso/jat malprogramm li kienet tag[mel dwar il-Maltin fl-Awstralja, Waltzing Matilda.

Kurt Calleja, li in/identalment hu ;ar ta’ Josephine, se jkun qed jitkellem dwar il-video l-;did tieg[u g[all-kanzunetta

Love on Mars.

Il-log[ob tal-programm se jsir mill-atturi Tonio Vella ‘Il-Majsi’ u Carlos Debattista flimkien ma’ xi familjari u [bieb tag[hom.

Il-kantanti g[al-lum se jkunu Eleanor Spiteri, Neville Refalo u Ivan Spiteri Lucas.

Ma jonqsux l-isketches komi/i ta’ Toni Busuttil, is-sezzjoni tal-moda u kompetizzjonijiet.

Josephine Zammit Cordina meta fl-2011 ing[atat :ie[ il-{amrun

Sibtilfidi – NET Television, 18>05 G[ada l-{add fil-g]ejjer Maltin, b[al bosta pajji]i o[ra, se tkun qed ti;i //elebrata l-festa ta’ Kristu Re. Il-Van;elju, li hu skont San Luqa, jirrakkonta meta :esù kien imsallab fduq is-salib u kul[add beda jiddie[ek bih. Anki jekk fuq is-salib kitba ‘:esù

Nazzarenu Sultan tal-Lhud’, xorta kemm il-[alliel il-[a]in kif ukoll is-suldati g[ajruh u ]ebil[uh. Fr Maurice Abela O. Carm jag[mel l-ispjega tal-Van;elu.

Il-pre]entatri/i Massimiliana De Martino, flimkien malmistiedna tag[ha, titkellem dwar min hu :esù g[alina llum.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

25

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin> 1. Ta’ [tie;a

mill-aqwa u li fuqu tiddependi l-[ajja (6) 4. Is-sedja ta’ m[allef meta jkun jisma’ kaw]a (8) 9. Jekk ;isem, hu mibni tajjeb, jekk o;;ett, hu misruq! (6) 10. Ta’ daqqa ta’ timbru (8) 12. u 14. TAL-LINKA (Anagramma) – Miksi kisja [mie; (8) 13. Amfibju li ssibu jaqbe] u jg[um fl-g[adajjar (5) 14. Ara 12.

17. I/aq/aq jew jag[mel [oss b[al ta’ xi splu]joni (6) 18. u 20. }arbun [afif tas-sajf (6) 20. Ara 18.

21. Forsi (6) 27. Mhux ;did ladarba g[adda minn [afna idejn (4) 28. Mara vistu]a g[ar-ra;el tag[ha (5) 29. {ajr b’xi mod li tixtri ming[and tal-[axix? (4) 32. Dawn tal-lasktu u jg[inu biex il-kalzetti ma jin]lux (8) 33. Narmawha malli joqrob ilMilied (6) 34. Bniedem hekk i[obb ilKnisja u prattikant ta’ twemminu (8) 35. Il-kuntrarju tal-pa/i (8) Weqfin> 1. Naqraw li jqumu mit-twiebet biex jixorbu d-demm tannies (7) 2. BAKKARAT (Anagramma) - Bejjieg[ ta’ kulma g[andu x’jaqsam mat-tipjip (8) 3. Ir-re tal-;ungla (4) 5. Sistema li turina li l-[a;a ssir normalment ta’ kuljum (6) 6. Tpartit (4) 7. Li hu wie[ed minn tal-og[la so/jetà (6) 8. Fedeltà (6) 11. u 26. Frott tal-ba[ar (6) 15. Gravidanza (5) 16. Tara b[ala mimlija bl-ilma fil- :onna ta’ San Anton (5) 19. Ra;el tas-seng[a f’xog[ol fejn jin[tie; it-tifsil u lqtug[ fid-drapp (8) 22. R;iel hekk huma kwa]i fissakra (7) 23. Mg[allem fil-medi/ina jew minfu[ bih innifsu? (6) 24. Isem il-qaddis minn Baylon (6) 25. Jekk tal-bizzilla g[amla ta’

romblu tawwali mimli tiben (6) 26. Ara 11.

30. Jitqieg[ed fuq dahar i]]iemel u fuqu jirkeb is-sewwieq (4) 31. Telqu b’kemm kellhom sa[[a f’ri;lejhom (4)

1

2

3

4

9

6

7

8

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

SPI}ERIJI LI JIFT{U G{ADA VALLETTA: Empire Pharmacy, 77, Triq it-Teatru l-Antik; IL{AMRUN: Lister Pharmacy, 678, Triq il-Kbira San :u]epp; SANTA VENERA: St. Venera Pharmacy, 532, Triq il-Kbira San :u]epp; BIRKIRKARA: Fleur-de-Lys Pharmacy,32, Triq Fleurde-Lys; TAL-PIETA’: St. Luke’s Pharmacy, 100, Triq San Luqa; SAN :WANN: San :wann Pharmacy, 11,Triq Feli/ Bor;; TASSLIEMA: Norman’s Pharmacy, 133, High Street; {AL BALZAN: Il-Mehrie] Pharmacy, 31, Triq :iovanni Curmi; ILMOSTA: St. Louis Pharmacy, Triq Cali; IL-MELLIE{A: Mellie[a Pharmacy, 111, Triq George Bor; Olivier; PAOLA: Distinction Pharmacy, 32, Pjazza Antoine De Paule; BORMLA: White Cross Pharmacy, Shop A, Block

1,

Fuq San Pawl;

MARSASKALA: San Tumas Pharmacy, Triq il-Qaliet k#m Triq ilLampuka; BIR}EBBU:A: Martin’s Pharmacy, 182, Triq Bir]ebbu;a; {AL SAFI: Pasteur Pharmacy, Triq it-Tellerit; ISSI::IEIWI: Menelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikol }ammit; IRRABAT: Nova Pharmacy, 142, Triq il-Kulle;;; VICTORIA: Azzopardi Pharmacy, Triq l-Kapu//ini; IX-XAG{RA: Xag[ra

Rapport tat-temp

UV INDEX

2

IT-TEMP Imsa[[ab b’xi [albiet tax-xita VI}IBBILTÀ :eneralment tajba minbarra fixxita IR-RI{ Moderat g[al ftit qawwi mill-Punent BA{AR Qawwi IMBATT Baxx g[al moderat mil-Lbi/ TEMPERATURA L-og[la 18˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.01mm Xita mill-1 ta’ Settembru 155.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.46 u tin]el fit-16.51

Il-[amest ijiem li ;ejjin

Pharmacy, 55, Triq il-Knisja.

Mobile Blood Donation Unit

G[ada l-{add 24 ta’ Novembru 2013, se jkun hemm il-mobile blood donation unit ma;enb il-Knisja Parrokkjali ta’ {a]-}ebbu;.

Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-08:30 sas-13:00. Importanti li min imur biex jag[ti d-demm ikollu mieg[u l-karta tal-identità.

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Fatati; 4.

Tkissirt; 9. Tromba; 10.

Trobbija; 12. {abi; 13. Ple;;; 14. {aqq; 17. In]ilt; 18. Ort; 20.

Età; 21. Stramb; 27. Twal; 28. :idra; 29. Stad; 32. Ridikolu; 33. Krozzi; 34. Antikità; 35.

In/ira.

Weqfin> 1. Feta[li; 2.

Trombo]i; 3. Tubu; 5. Kura;;; 6. Sibt; 7. Imitaw; 8. Twaqqa’;

5

Bla; 15. Platt; 16. Dritt; 19.

Pastizzi; 22. Bidnija; 23. Storja; 24. Mandat; 25. Mislut; 26. Ark; 30. Zkuk; 31. Fran.

11.

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores,

In-Nazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej.

Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra.

L-a[[ar premju ntreba[ minn Carmen Borg, 188 Triq San Gejtanu, il-{amrun HMR06.

IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

IL-{ADD L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

IT-TNEJN L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

IT-TLIETA L-og[la 16˚C L-inqas 0˚C

L-ERBG{A L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C

UV

UV

UV

UV

UV

6

2

2

2

2

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 18˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 15˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 6˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C xemxi, Li]bona 10˚C xita, Berlin 5˚ imsa[[ab, Brussell 4˚C imsa[[ab, il-Kajr 21˚C ftit imsa[[ab, Dublin 4˚C sabi[ bi nhar , Kopen[agen 5˚C imsa[[ab, Frankfurt 4˚C imsa[[ab, Milan 3˚C xita, Istanbul 18C imsa[[ab, Londra 8˚C ftit imsa[[ab, Madrid 11˚C xemxi, Moska 4˚C imsa[[ab, Pari;i 4˚C imsa[[ab , Bar/ellona 13˚C xemxi, Ruma 11˚C xita, Tel Aviv 25˚C sabi[ bi nhar, Tripli 20˚C ftit imsa[[ab, Tune] 19˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 6˚C imsa[[ab, Zurich 2˚C imsa[[ab, Munich 4˚C imsa[[ab, St. Petersburg 6˚C imsa[[ab, Stokkolma 1˚C imsa[[ab

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Il-Mosta

APPARTAMENT 180 mk, lest minn kollox, minbarra l-bibien ta’ ;ewwa u l-kmamar talbanju, bi tliet kmamar tas-sodda, b’u]u ta’ parti mill-bejt u garaxx ta’ karozza wa[da inklu], bil-lift

KLASSIFIKATI jin]el sal-livell tal-garaxxijiet.

Prezz €188,000. ?emplu 99431195.

bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

G{ALL-KIRI

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym,

store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi tal-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

Mario Colours

G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont u ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silicato, gypsum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622. Esperjenza ta’ 16-il sena u stima b’xejn.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570.

Servizz fil-pront.

G{ALL-BEJG{ Fniek tal-mejda

?EMPLU 21809761 wara l4pm jew 27807314 wara it-8pm.

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Libsa ta’ tie;

:DIDA fjamanta, qatt ma ntu]at, mixtrija ming[and Alamango. Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.

Pasturi

TAT-tafal, sett fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mien il-MUSEUM. Prezz €20 kull sett. Presepji kull daqs ma[dumin kollha g[erien, prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.

Pushchair

NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti.

Kalendarji kbar tat-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) –

3 Triq Melita, il-Belt Valletta.

Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bilkulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@ bonniciprintingpress.com

Wallunit

SOLID oak, 270cm x 42cm. ?emplu 79436225.

JIN{TIE:U Kok

BIEX ja[dem f’Rooney’s Snack Bar, Tal-Pietà. Esperjenza me[tie;a. ?emplu 21230034 jew 99818717.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

27

SPORT LOTTA - MALTA INTERNATIONAL OPEN

Ri]ultat e//ellenti g[at-tim nazzjonali Malti Dan l-a[[ar, it-tim nazzjonali Malti tal-Lotta kiseb ri]ultat e//ellenti fil-Malta International Open.

L-Open sar f’Malta stess fi tmiem il-;img[a li fih ipparte/ipaw lottaturi millIrlanda ta’ Fuq u Wales. Waqt dan l-Open, Malta reb[et total ta’ sitt midalji tad-deheb, sitta fidda u [amsa tal-bronz. It-tim Malti kien ta[t it-tmexxija tal-kowc Jesmond Giordimaina.

G[al darba o[ra Adam Vella kellu wirja impekkabbli fil-kategorija tas-60kg meta g[eleb lil Damon Arzu ta’ Wales bil-punti.

Vella reba[ ukoll kontra Norick Koczarian tal-Irlanda ta’ Fuq bilpunti b’wirja tajba fit-tieni sessjoni tal-;lieda.

L-a[wa veterani Abraham u George Vassallo reb[u l-kategoriji rispettivi tag[hom b’wirjiet konvin/enti. Abraham kellu ]ew; reb[iet kontra avversarji mill-Irlanda ta’ Fuq. Fil-;lieda kontra Hugh McCloskey, Vassallo kien punt minn ta[t sa’ tmiem l-ewwel sessjoni i]da imbag[ad irkupra tajjeb u qaleb ir-ri]ultat fit-tieni sessjoni u [are; rebbie[.

L-iktar kategorija kumbattuta kienet dik tal-74kg fejn George Vassallo irre;istra ]ew; reb[iet kif g[amel ukoll Michael O’Connor tal-Irlanda ta’ Fuq. Ilfinali bejniethom kienet wa[da kumbattuta [afna bi]-]ew; lottaturi jirnexxilhom jiskurjaw diversi punti. Sa tmiem l-ewwel sessjoni, Vassallo kien qed igwadi vanta;; ta’ 10-7 biex g[alkemm l-Irlandi] g[amel rimmonta u resaq vi/in l-avversarju Malti, kien Vassallo li skorja lpunti fl-a[[ar sekondi biex reba[ il-midalja tad-deheb bl-iskor ta’ 14-11.

Il-lottatur ]g[a]ug[ Gary Girodimaina reba[ il-kategorija tal-Kadetti tal-54kg meta reba[ tliet ;lidiet b’mod konvin/enti.

Midalja o[ra tad-deheb intreb[et minn Benji Micallef filkategorija Junior tal-84kg. It-tim Malti reba[ ukoll midalji talfidda minn Andrea Saliba u Aidan Buhagiar, Nico Zarb u Deon Sant filwaqt li Jack Attard, Graig Farrugia, Nathanian Buttigieg, Matthew Azzopardi u David Galea reb[u midalja talbronz fil-kategoriji rispettivi tag[hom.

MESA

Reb[a kbira g[all-AFM Matul il-;img[a l-o[ra ntlag[ab programm ie[or ta’ sitt log[biet mill-Kampjonat talFutbol tal-MESA, fejn i/Champions AFM ikkonfermaw il-qawwa tag[hom meta g[elbu lit-tim qawwi tal-Education bliskor konvin/enti ta’ 6-2 u kisbu t-tieni reb[a minn daqstant

log[biet.

Fit-Tieni Divi]joni il-Pulizija B u CCF ukoll kisbu t-tieni reb[a tag[hom waqt li l-istess g[amlu AFM B u SVPR fit-Tielet Divi]joni.

Ir-ri]ultati kollha

I Div

AFM A v Education

6-2

BOV A v Pulizija A

II Div

1-2

Transport Malta v CCF 4-5 Pulizija B v Civil Protection 8-1 Universita’ v Housing A. 2-3

III Div

KMS v SVPR 1-7 MEPA v AFM 1-3 Mater Dei A v Mater Dei B 2-3

Sport lokali g[al tmiem il-;img[a

L-attakkant Zlatan Ibrahimovic (xellug) qal li la darba l-I]vezja ma g[addietx g[at-Tazza tad-Dinja u hu mhux se jkun qed jie[u sehem fil-fa]i finali, it-Tazza tad-Dinja se titlef l-interess tag[ha.

“Edizzjoni finali tat-Tazza tad-Dinja ming[ajri m’hi xejn. Fadal diversi xhur biex tibda t-Tazza tad-Dinja imma issa wie[ed m’g[andux g[alfejn jistenna b’[erqa la darba mhux se jkun hemm jien fil-Bra]il,” qal Ibrahimovic bit-ton arroganti tieg[u li hu mag[ruf g[alih. L-I]vezja ;ew eliminati mill-play-offs tat-Tazza tad-Dinja meta tilfu 4-2 b’aggregate kontra l-Portugall. L-erba’ gowls tal-Porugi]i skurjahom Cristiano Ronaldo filwaqt li t-tnejn tal-I]vezja kienu skurjati minn Ibrahimovic innifsu.

Illum MFA Centenary Std – 2pm. BOV Premier. Bkara v Rabat., 4pm.

Floriana v Naxxar Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier. Balzan v Vittoriosa., 4pm. BOV Premier. Hibs v Tarxien YFA Victor Tedesco Std – 1pm.

U17. {amrun v St Andrews, 2.45pm. U17. Valletta v B’Kara, 4.30pm. U15. }ejtun v B’Bugia Luxol Grd- 1pm. U17.

Sliema v Paola H., 2.45pm.

U17. St Venera v Attard, 4.30pm. U15. Pembroke v }abbar SP Rabat Grd – 1pm. U17. }ejtun v Qormi, 2.45pm. U17.

Rabat v G[axaq, 4.30pm. U15.

Mqabba v St Lucia GFA Sannat Grd – 1pm. BOV GFA Cup Rawnd Preliminari.

Qala S v St Lawrence SP, 3pm.

Xag[ra Utd v }ebbu; R ISA Msida – 2.30pm. Lig. Actavis v Trelleborg, 3.30pm. Vassallo v Toly Products

SWAN }ebbu; Grd - 1.45pm. II Div.

Mqabb AFC v Mrie[el CB., 3.15pm. I Div. Valletta SP v San :wann Qormi Grd – 1.45pm. I Div. Dingli E v Gharghur B., 3.15pm.

I Div. }ejtun AFC v Lija-Iklin AFC St Lucia Grd – 1.45pm. C Cup I Rd. Ta’ :iorni W v Cospicua D., 3.15pm. Tal-Qroqq V v Senglea G

MAFA Sta Margerita

– 2pm. Lig. Valletta S v Marsa SM., 3.45pm.

Lig. Vittoriosa L v }ejtun RS

G[ada MFA Kordin – 2pm. BOV Premier.

Qormi v Sliema W., 4pm. BOV Premier. Mosta v Valletta YFA Victor Tedesco Std – 9am.

U17. Pieta v San :wann, 10.45am. U17. Floriana v Cottonera Utd, 12.30pm. U15.

Sliema v Melita G[axaq Grd – 9am. U17.

Mqabba v B’Bugia, 10.45am.

U17. Kirkop v Tarxien,

12.30pm. Tarxien v }ebbu; M;arr Grd – 1pm. U17.

M;arr v Marsa, 2.45pm. U17.

Naxxar v G]ira Utd, 4.30pm.

U15. B’Kara v Floriana Ker/em Grd – 11am. U15.

Gozo v Mellie[a

GFA Ker/em Grd

– 1pm. BOV GFA Cup Rawnd Preliminari.

Sannat L v Oratory Y., 3pm.

Victoria H v G[arb R

IASC Msida Grd – 8.30am. II Div.

}abbar CB v Mqabba A, 9.45am.

II Div. G]ira Utd v Luqa J., 11am. II Div. Rovers Utd v B’Kara SJ

TI:RIJIET TA}}WIEMEL Marsa – 1.15 p.m. Is-46

laqgha tal-istagun li tikkonsisti minn disa’ tigrijiet, b’wa[da minnhom tkun riservata g[al ]wiemel tal-galopp.

BASKETBALL Ta’ Qali – 1pm. KO. Depiro v

Luxol., 4.30pm. KO. Starlites v Si;;iewi

HANDBALL Universita` - 11.30am. II Div.

Kavallieri RS2 v Swieqi Phoenix

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

28

SPORT FIFA

Passi dixxiplinarji kontra l-Kroazja Il-FIFA [abbret li se tie[u paxxi dixxiplinarji kontra l-FA tal-Kroazja wara li d-difensur Jospi Simunic kanta korijiet b’konnotazzjonijiet Nazisti e]att kif intemmet il-log[ba valida mill-play-offs tat-Tazza tad-Dinja kontra l-I]landa. Jum wara l-partita li l-Kroati reb[u 2-0 prosekuturi Kroati immultaw lil Simunic 2,600 lira sterlina. Minn na[a tieg[u Simunic minn dejjem sostna li ma kienx jaf li l-korijiet li kanta kienu jintu]aw waqt itTieni Gwerra Dinjija.

Il-FIFA talbet rapport lilluffi/jali tal-partita qabel ma

idde/idiet li tie[u dawn il-passi dixxiplinarji. Il-Kroazja ikkwalifikat g[all-fa]i finali tat-Tazza tad-Dinja wara li g[elbet lillI]landa 2-0 fit-tieni leg tal-playoffs wara li l-ewwel leg kienet intemmet fi draw ta’ 0-0.

UEFA - Intant, Il-UEFA qed tinvestiga sitt klabbs li allegatament mhux qed jirrispettaw lobbligazzjonijiet finanzjarji mitluba mill-UEFA stess. Dawn is-sitt klabbs huma Vitoria Guimaraes, Skonto, Slask Wroclaw, Pandurii Targu Jiu, Petrolul Ploiesti u Metalurh Donetsk. Ori;inarjament, in-

numru ta’ klabbs li kienet qed tinvestiga l-UEFA kien dak ta’ 31 imma 25 ka] ;ie mag[luq u issa fadal dawn is-sitt ka]ijiet x’ji;u investigati. Il-UEFA g[addiet linformazzjoni kollha li g[andha lill-Bord tal-Finanzi tal-Klabbs (CFCB). Il-Bord li hu immexxi mill-Prim Ministru Bel;jan JeanLuc Dehaene, sax-xhar id-die[el se jidde/iedi jekk dawn is-sitt klabbs jing[atawx pieni.

Ta min jiftakar li s-sena li flista;un li g[adda Malaga u Rapid Bicharest kienu ;ew sospi]i millkompetizzjonijiet Ewropej min[abba ra;unijiet simili.

Chris Worthington flimkien ma’ bintu Poppy

TENNIS

FUTBOL

Pospost ir-ritorn ta’ Andy Murray

Partitarju ta’ Man City bi tpen;ija tar-rivali Man Utd Chris Worthington, partitarju kbir ta’ Manchester City idde/eida li jag[mel tpen;ija permanenti tar-rivali Manchester United. Worthington g[amel dan biex ji;bor il-flus g[al g[aqda tal-karita` li g[enit lil bintu li kellha tumur f’mo[[ha.

Matul dawn l-a[[ar snin bint Chris, Poppy kellha tumur f’mo[[ha u l-g[aqda ‘ When You Wish Upon A Star’ g[inet bla waqfien lill-familja ta’ Chris u lil bintu stess f’din il-;lieda kontra dan it-tumur. Il-familja ta’ Poppy saret taf b’dan ittumur fl-2010 wara li it-tifla bdiet tilmenta minn sturdament kontinwu.

Din is-sena Poppy ;iet opearata u t-tumur tne[[a g[adu hemm i]da issa m’hemm l-ebda /ans li dan ikompli jikber u jikka;una [sara lil Poppy.

F’kummenti li ta Chris dan qal, “Jien minix f’kundizzjoni

fi]ika tajba biex ni;ri xi maratona biex ni;bor fondi g[allg[aqda u b’hekk ;ejt bl-idea li nag[mel tpen;ija tal-arma talklabb rivali tag[na biex ni;bor il-flus.”

S’issa l-ammont li ;abar Chris hu dak ta’ 1840 lira sterlina u kien hemm anke donazzjonijiet ;ejjin mill-Istati Uniti. “G[alija l-akbar sfida hi li nqum filg[odu u nara l-arma ta’ Man Utd fuq idi. Il-we;g[a li kuljum nara larma ta’ Man Utd fuq idid hi ferm akbar mill-u;ieg[ li [assejt biex g[amilt it-tpen;ija innifisha,” kompla jispjega Chris.

Dan tal-a[[ar temm jg[id li meta jmur jara lil Man City jilag[bu l-partitarji tas-Citizens jibqg[u skantati bit-tpen;ija li g[andu i]da wara li jispjegalhom l-istorja kollha jammiraw ilkura;; kbir li g[andu u lim[abba lejn bintu.

I/-champion tal-Open ta’ Wimbledon Andy Murray se jkollu jistenna aktar biex jirritorna flazzjoni wara li kien operat f’dahru.

Murray kellu jie[u sehem f’turnament ta’ [biberija li kien se jibda nhar it-Tnejn li ;ej imma Murray [abbar li mhux se jikkompeti u se jkompli bil-programm ta’ rijabili-

Andy Murray

tazzjoni f’Miami. F’Settembru li g[adda Murray kien operat f’dahru u irritorna g[at-ta[ri; ;img[a ilu.

Min[abba l-u;ieg[ f’dahru Murray kellu jirtira mill-Open ta’ Franza f’Mejju li g[adda.

It-turnament li se jibda nhar itTnejn fil-Barbados se jie[du sehem fih diversi tennisti ta’ fama mondjali

fosthom Juan Martin Del Potro, Richard Gasquet u Nicolas Almagro. Issa jidher Murray se jirritorna fl-azzjoni fis-26 ta’ Di/embru meta dakinhar se jilg[ab partita ta’ [biberija f’Abu Dhabi kontra Jo-Wilfried Tsonga. :img[a wara Murray mistenni jie[u sehem f’turnament kompetittiv f’Doha.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

29

SPORT FUTBOL INGLI}

Arsenal kontra s-sorpri]a Southampton Il-Programm Premiership Illum

Everton v Liverpool Arsenal v Southampton Fulham v Swansea Hull v Crystal Palace Newcastle v Norwich Stoke v Sunderland West Ham v Chelsea

G[ada

Man City v Tottenham Cardiff v Man Utd

It-Tnejn

West Brom v Aston villa

The Championship

Sheff Wed v Huddersfield Birmingham v Blackpool Blackburn v Reading Bournemouth v Derby Ipswich v Leicester Leeds v Middlesbrough Millwall v Barnsley Nottm Forest v Burnley QPR v Charlton Watford v Bolton Wigan v Brighton

League One

Coventry v Tranmere Bristol City v Sheff Utd Crawley v Walsall Crewe v Port vale Gillingham v Oldham MK Dons v Bradford Peterborough v Stevenage Preston v Colchester Rotherham v Carlisle Shrewsbury v Notts County Swindon v Leyton Orient Wolves v Brentford

League Two

Accrington v Torquay Burton v Bristol Rovers Bury v Wimbledon Cheltenham v Newport Chesterfield v Wycombe Fleetwood v Mansfield Hartlepool v Northampton Oxford Utd v Morecambe Plymouth v Dag & Red Portsmouth v Scunthorpe Rochdale v Exeter Southend v York

Premier Sko//i]

St Mirren v Hibernian Celtic v Aberdeen Dundee Utd v Partick Thistle Hearts v Ross County Inverness CT v St Johnstone Kilmarnock v Motherwell

Championship Sko//i]

Dumbarton v Alloa Falkirk v Cowdenbeath Hamilton v Dundee Morton v Livingston Raith Rovers v Queen of Sth

I Div

Ayr v Stenhousemuir Dunfermline v Brechin Forfar v East Fife Stranraer v Airdrieonians It-Tnejn Arbroath v Rangers

II Div

Annan Athletic v Stirling Berwick v Albion East Stirling v Clyde Montrose v Elgin Queen’s Park v Peterhead

Bejn illum u nhar it-Tnejn jirritorna l-Premiership wara waqfa ta’ ;img[a min[abba lpartiti tat-timijiet nazzjonali.

Arsenal, li b[alissa huma leaders jilag[bu fl-Emirates kontra Southampton filwaqt li log[ba li tispikka ferm se tkun dik ta’ g[ada bejn Man City u Tottenham.

Illum Arsenal jilag[bu kontra Southampton, tim li ]gur li qabel l-ista;un [add ma basar li f’Novembru kien se jkun fittielet post. {arsa lejn l-istatistika turi li Southampton hu t-tim bl-aqwa difi]a fil-kampjonat u wara 11-il log[ba ikkon/eda biss [ames gowls. B’hekk Arsenal se jkolhom bi//a xog[ol iebsa biex jinfdu d-difi]a avversarja. G[al Southampton il-log[ba kontra l-leaders ukoll se tkun test importanti kontra ttieni l-aktar tim li skurja gowls fil-kampjonat. Qabel ma waqaf il-kampjonat, fl-a[[ar [ar;a tag[hom Arsenal kienu sofrew it-tieni telfa tag[hom dan lista;un meta tilfu 1-0 kontra Man Utd filwaqt li Southampton reb[u 4-1 kontra Hull. Arsenal,

Arsenal iridu jwettqu reazzjoni wara li tilfu kontra Man Utd

ftit jiem wara l-log[ba kontra Southampton jilag[bu kontra Marseille fi/-Champions League.

Liverpool iridu jkomplu minn fejn [allew ;img[atejn ilu meta kienu reb[u 4-0 kontra Fulham filwaqt li Everton se jkunu ;ejjin minn draw ta’ ming[ajr gowls kontra Crystal Palace.

Illum jilag[bu wkoll Chelsea barra minn darhom kontra West

Ham Utd u t-tim ta’ Jose Mourinho ma jistax jibqa’ jfalli jekk be[siebu jissielet g[ar-reb[ tat-titlu. :img[atejn ilu, kontra kul mistenni, l-Blues ;ew mi]muma draw 2-2 f;darhom stess minn West Browmich Albion u kellu jkun penalty ferm dubju] li salvalhom punt.

West Ham Utd ukoll se jkunu ;ejjin minn ri]ultat di]appuntanti wara li dawn tilfu 3-1 kon-

tra Norwich. G[ada /-champions Man Utd jilag[bu barra minn darhom kontra Cardiff u [gur li jridu jkomplu minn fejn [allew kontra Arsenal meta reb[u 1-0. Fuq il-karta t-tim ta’ David Moyes m’g[andux jonqos mili jie[u t-tliet punti, anke jekk Cardiff di;a’ issorprendew lil Man City meta fil-bidu ta’ dan l-ista;un kienu reb[ulhom 3-2.

L-istess Man City jkunu impenjati g[ada fl-Etihad Staidum kontra Tottenham f’dik li wie[ed jista’ jg[id se tkun laktar log[ba interessanti. LIspurs tilfu 1-0 f;darhom stess kontra Newcastle fl-a[[ar [ar;a tag[hom u ]gur li jridu jtejjbu lwirja tag[hom jekk iridu jag[tu sfida tajba lit-tim li s’issa skurja l-akbar ammont ta’ gowls filPremier. Minkejja dan, fl-a[[ar [ar;a tag[hom Man City ma skurjawx u fil-fatt [ar;u telliefa bi skor ta’ 1-0 barra minn darhom kontra Sunderland u din ]gur kienet telfa mhux mistennija. B’hekk, kemm City kif ukoll Tottenham g[ada se jkunu qed ifittxu li jirritornaw g[ar-reb[.

FUTBOL TALJAN

Juventus jistg[u jitilg[u fil-qu//ata Hekk kif fi tmiem il-;img[a jitlag[ab programm s[i[ ta’ log[ob mis-Serie A i/-champions Juventus jistg[u jitilqg[u filqu//ata jekk g[ada jirb[u barra minn darhom kontra Livorno. Ittim ta’ Antonio Conte ilu diversi ;img[at ma jkunx fl-ewwel post i]da issa la darba dawn qeg[din biss punt ta[t il-leaders Roma, reb[a kontra Livorno tfisser lewwel post. G[al dawn l-a[[ar ;img[at Roma kellhom wirjiet mill-aqwa u sa[anistra waqqfu rekord ta’ 10 reb[iet konsekuttivi imma fl-a[[ar ]ew; log[biet tag[hom naqqsu milli jie[du ttliet punti. Roma, wara li reb[u 10 log[biet, kontra kull mistenni ;ew draw kontra Torino u draw kontra t-tim neo-promoss ta’ Sassuolo.

Minn dan Juventus approfittaw u reb[u kontra Parma (1-0) u kontra Napoli (3-0) biex issa qeg[din biss punt ta[t Roma.

Jekk Juventus jirb[u g[ada jkunu fl-ewwel post b’mod temporanju u jridu jistennew il-konfront ta’ nhar it-Tnejn f’Sardinja bejn Cagliari u Roma. Livorno se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 2-0 kontra Inter u fuq il-karta lBianconeri m’g[andhomx ifallu milli jie[du t-tliet punti, anke

jekk wie[ed jistenna li Conte se jserra[ xi players. Dan g[aliex ftit jiem wara Juventus g[andhom log[ba de/i]iva fi/Champions League kontra Galatasaray u jridu bilfors reb[a biex ikomplu jittamaw li jg[addu g[ar-rawnd li jmiss.

Intant, illejla hemm tliet partiti u fi tnejn minnhom hemm involuti Milan u Napoli li jilag[bu kontra Genoa u Parma rispettivament. Milan b[alissa qeg[din fl-10 post u ma jistg[ux ikomplu jwaqqg[u l-punti jekk iridu jissieltu g[all-post malewwel erbg[.a Fl-a[[ar [ar;a tag[hom dawn ;ew draw 0-0 kontra Chievo filwaqt li Genoa se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 20 fuq Verona.

Qabel il-waqfa min[abba limpenji tat-timijiet nazzjonali lkow/ ta’ Milan Allegri kien stqarr li l-waqfa se tg[in lit-tim tieg[u jirkupra mill-mument xejn feli/i li kien g[addej minnu t-tim. Ftit jiem wara li Milan jilag[bu kontra Ganoa dawn jaffrontaw lil Celtic fl-Iskozja.

Napoli, kontra Parma jridu jwettqu reazzjoni g[at-telfa kbira ta’ 3-0 li sofrew kontra Juventus. B’din it-telfa nNaplitani qeg[din erba’ punti

ta[t il-leaders Roma u mhux se tkun fa/li li jie[du l-punti massimi kontra Parma, tim ta’ nofs ilklassifika li se jkun ;ej minn draw ta’ 1-1 kontra Lazio.

Napoli, wara li jaffrontaw lil Parma fost il-;img[a jilqg[u lil Arenal fis-San Paolo g[al log[ba valida mi/-Champions League.

G[ada Bologna jilqg[u f’darhom lil Inter, tim li se jkun qed jilg[ab l-ewwel log[ba tieg[u b’Thohir b[ala lPresident il-;did. Thohir [a post Massimo Moratti, li sellem g[all-a[[ar darba lill-partitarji ;img[atejn ilu meta Inter reb[u 2-0 kontra Livorno. F’dik illog[ba spikka r-ritorn tal-captain Javier Zanetti li kien ilu imwe’’a madwar tmien xhur u ma tkunx sorpri]a jekk g[ada jibda malewwel 11. Minn na[a tag[hom Bologna se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 2-1 kontra Atalanta.

G[ada wkoll Sinisa Mihajlovic jiddebbutta b[ala kow/ ta’ Sampdoria meta dawn jilag[bu kontra Lazio.

Mihajlovic, eks player ta’ Sampdoria se jkun qed jie[u post Delio Rossi, li hu ironikament eks-kow/ ta’ Lazio. Log[ba ta’ interess se tkun dik ta’ g[ada bejn Udinese u Fiorentina. Bla

dubju l-akbar theddida g[al Udinese se jkun l-attakkant Giuseppe Rossi li dan l-a[[ar g[addej minn forma mill-aqwa u sa[anistra skurja anke fost il;img[a f’partita ta’ [biberija li kellu t-tim nazzjonali Taljan kontra n-Ni;erja.

Il-Programm Serie A Illum

Verona v Chievo Milan v Genoa Napoli v Parma

G[ada

Livorno v Juventus Sampdoria v Lazio Sassuolo v Atalanta Torino v Catania Udinese v Fiorentina Bologna v Inter

It-Tnejn

Roma v Cagliari

Serie B

Bari v Padova Brescia v Cesena Carpi v Siena Cittadella v Reggina Crotone v Avellino Juve Stabia v Trapani Spezia v Empoli Ternana v Modena V. Lanciano v Varese

G[ada

Palermo v Latina

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

30

SPORT

KAMPJONAT BOV PREMIER

I/-champions mistennija jkomplu jsegwu lil Hibs Bejn illum u g[ada jirritorna lKampjonat BOV Premier wara li kien hemm waqfa ta’ ;img[a min[abba l-impenn tat-tim nazzjonali Malti li lag[ab kontra lFaroe Islands. Dawn se jkunu lewwel partiti mit-tieni fa]i talewwel rawnd.

I/-champions B’Kara mistennija jkomplu jsegwu lil leaders Hibernians. Il-Karkari]i illum jilag[bu kontra Rabat filwaqt li Hibs jilag[bu kontra Tarxien.

Valletta, li qeg[din fitt-ielet post jilag[bu kontra Mosta.

Dan l-ista;un ir-Rabtin kisbu biss reb[a u s’issa jidher li dawn se jkunu relegati. B’Kara m’g[andhomx ifallu milli jie[du t-tliet punti kontra l-aktar tim li s’issa ikkon/eda gowls. G[al kontra Rabat B’Kara se jkollhom lil Zach Muscat sospi] filwaqt li Rabat se jkollhom lil Diego Pendas sospi]. G[al Rabat din se tkun daqqa ta’ [arta, spe/jalment meta wie[ed iqis li Pendas kien il-player li irrelaga l-uniku tliet punti lil Rabat dan l-ista;un bilgowl de/i]iv li kien skurja kontra Rabat. B’Kara, ;img[atejn ilu reb[u 2-0 kontra Vittoriosa filwaqt li Rabat tilfu 4-1 kontra Sliema.

Hibernians mistennija jibqg[u minn tal-anqas tliet punti fuq B’Kara meta dawn jilag[bu kon-

tra Tarxien. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom il-Pawlisti sabuha fa/li biex reb[u 4-1 kontra t-tim neopromoss ta’ Naxxar filwaqt li Tarxien se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 2-2. F’dan id-derby se jkun hemm xi players ta]-]ew; na[at sospi]i. Filwaqt li Tarxien se jkollhom lil Andrew Agius u lil Marko Potezica neqsin, Hibs se jkollhom lil Jonathan Pearson sospi].

G[ada Valletta jittamaw li jirritornaw g[ar-reb[ meta jaffrontaw lil Mosta. Dawn i]-]ew; timijijet, fl-a[[ar [ar;a tag[hom ;ew draw. Valletta ;ew mi]muma minn Balzan u Mosta ;ew draw kontra Tarxien. Biddraw li [adu Valletta kontra Balzan dawn ma setg[ux i]ommu l-pass ma’ Hibs u B’Kara. B[alissa Valletta qeg[din erba’ punti ta[t Hibernians u erba’ fuq Sliema. Illog[ba kontra Mosta se tkun wa[da delikata g[al Valletta, spe/jalment meta wie[ed jiftakar fir-reb[a ta’ 3-2 li kisbu Mosta kontra Sliema ftit tal-;img[at ilu.

Mosta se jkollhom lil Rodriguez Ekani sospi] g[al kontra Valletta u dawn tal-a[[ar se jkollhom lil nieqes min[abba sospensjoni lil Jason Vandelainotte.

Intant, illum ukoll Floriana jilag[bu kontra Naxxar u Balzan

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Hibs sabuha fa/li biex reb[u kontra Naxxar

jiltaqg[u kontra Vittoriosa.

Meta wie[ed i[ares lejn dak li se[[ Naxxar kienu [adu draw prezzju] kontra Floriana li dakinhar kienu bdew l-avventura tag[hom fil-kampjonat b’sitt punti mnaqqsa. Floriana jippruvaw ikomplu ji;bru l-punti u jekk jirb[u jitilg[u ]ew; punti ta[t l-istess Naxxar li ]gur li qed ikollhom wirjiet tajbin fl-ewwel sena tag[hom fil-Premier. G[al kontra Floriana, Naxxar se jkollhom lil Dos Santos Silva u lil Andrew Decesare neqsin. Fla[[ar [ar;a tag[hom Floriana reb[u 3-0 kontra Qormi u

Naxxar sofrew telfa kbira kontra Hibs.

Fil-log[ba l-o[ra ta’ llum Balzan u Vittoriosa jiltaqg[u f’konfront dirett bejn ]ew; timijiet li t-tnejn li huma g[andhom disa’ punti kull wie[ed. G[ada Sliema m’g[andhomx ifallu milli jie[du t-tliet punti kontra Qormi, spe/jalment meta wie[ed iqis li Qormi se jkollhom tliet players sospi]i. Owen Bugeja, Alfred Effiong u l-goalkeeper Matthew Farrugia huma sospi]i. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom is-Slimi]i reb[u 4-1 kontra Rabat filwaqt li Qormi tilfu 3-0 kontra Floriana.

Il-Programm Illum Centenary Std 2pm – B’Kara v Rabat (2-1) 4pm – Floriana v Naxxar (1-1) Ta Qali 2pm – Balzan v Vittoriosa (2-2) 4pm – Hibs v Tarxien (1-0) G[ada Kordin 2pm – Qormi v Sliema W (0-4) 4pm – Mosta v Valletta (1-2)

TRASFERIMENTI

Carrick i;edded il-kuntratt Il-midfielder ta’ Man Utd Michael Carrick (fir-ritratt) ;edded il-kuntratt tieg[u marRed Devils sa :unju tal-2015 u g[andu l-g[a]la li j;edded b’sena o[ra la darba jiskadi. Carrick, li g[andu 32 sena b[alissa qed jirkupra minn injury li sofra ;img[atejn ilu kontra Arsenal.

Matul dan l-ista;un Carrick kellu wirjiet mill-aqwa fl-ewwel 10 partiti tal-Premier. Minn meta

ing[aqad ma’ Man Utd ming[and Tottenham fl-2006 Carrick reba[ diversi unuri fosthom [ames darbiet ilPremiership u darba /Champions League.

LEONARDO – L-eks kow/ ta’ Inter Leonardo qal li hu lest jer;a’ ja[dem ma’ Inter wara li matul is-sajf li g[adda irre]enja mill-kariga ta’ Direttur Sportiv ta’ PSG. Leonardo, li wkoll kien

kow/ ta’ Milan irrifjuta li xi darba jer;a’ ja[dem mar-Rossoneri.

“Ma na[sibx li Milan iriduni lura, spe/jalment wara dak li ;ara.

Kelli xi ng[id mal-President Berlusconi,” qal Leonardo.

Rigward i/-/ans li jer;a’ ja[dem ma’ Inter Leonardo qal li ma jafx jekk il-President il-;did Thohir iridux imma jekk ikun hemm I/-/ans li jer;a’ ja[dem ma’ Inter ]gur li ma jitilfux.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

31

SPORT

NESTLÉ FITNESS MALTA INTERNATIONAL CHALLENGE MARATHON

Vanta;; g[al Sementsov u Hili Ir-Russu Vladimir Sementsov u l-Maltija Carmen Hili irre;istraw l-a[jar [in fl-ewwel jum tan-Nestle Fitness Malta International Challenge Marathon, ti;rija fuq distanza ta’ maratona maqsuma fuq tlett ijiem li tintemm g[ada.

L-ewwel stadju ta’ din ilmaratona kien twil 11.195km u Sementsov, l-atleta li sena ilu spi//a fit-tieni post, irre;istra [in ta’ 36 minuta u 25 sekonda.

Fit-tieni post da[al il-Malti ta’ Agones, Charles Cilia. Dan tala[[ar g[amel [in ta’ 39 minuta u 32 sekonda filwaqt li Vincenzo Scuro, atleta Taljan, g[amel [in ta’ 40 minuta u 13-il sekonda.

Fil-kategorija tan-nisa, ir-rebbie[a tal-edizzjoni ta’ sena ilu, Carmen Hili da[let l-ewwel f’[in ta’ 45 minuta u tliet sekondi.

Ironikament l-ewwel tliet atleti nisa li da[lu kollha kienu ta’ St Patricks. Fit-tieni post spi//at Marthese Mercieca f’[in ta’ 48 minuta u 44 sekonda u fit-tielet post da[let Jacquelin Booker.

Din tal-a[[ar g[amlet [in ta’ 50 minuta u 35 sekonda.

It-tieni parti ta’ 6km ser issir Bir]ebbu;a u l-a[[ar parti ser tie[u l-atleti minn San Pawl ilBa[ar sa Misra[ il-{elsien ilBelt fuq korsa ta’ 25km.

Din is-sena numru rekord ta’ parte/ipanti qed jie[du sehem f’din il-maratona.

L-atleti mat-tluq fir-Rabat (Ritratt> Martin Agius)

FUTBOL

BASKETBALL- BOV K.O.

Denis Irwin i]ur Malta g[at-tielet darba

}ew; postijiet g[as-semi-finali

L-eks player ta’ Man Utd Denis Irwin attenda g[al serata organizzata mill-klabb ta’ Manchester United, liema serata attendew g[aliha mijiet ta’ partitarji tarRed Devils. F’din is-serata Banif Bank [abbar li se se jintrodu/i credit card li se tkun spe/jalizzata g[al partitarji ta’ Man Utd. Ma’ Man Utd Irwin lag[ab total ta’ 529 darba u fihom skurja 33 gowl. Fi 12-il sena mar-Red Devils Irwin reba[ diversi unuri fosthom seba’ kampjonati domesti/i, tliet darbiet l-FA Cup u darba /-Champions League.

Man Utd kienu akkwistaw lil Irwin ming[and Oldham fl-1990 “Din hi t-tielet darba li ;ejt Malta u dejjem nibqa’ impressjonat bil-partitarji.” Dawn kienu l-ewwel kummenti li ta lplayer Irlandi] hekk kif ;ie ippre]entat lill-midja u lill-partitarji pre]enti.

Irwin wie;eb diversi mistoqsijiet tal-;urnalisti li kienu pre]enti u ma naqasx milli jattakka b’mod kemmxejn sarkastiku lir-rivali Liverpool.

Irwin beda billi tkellem dwar leks manager ta’ Man Utd Alex Ferguson, manager li f’Mejju li g[adda irtira mill-futbol wara li kien ilu g[al dawn l-a[[ar 26 sena jmexxi lil Man Utd. “G[amilt 12-il sena na[dem ma’ Ferguson u Ferguson hu manager li dejjem jitlob il-massimu ming[andek. Ferguson kien importanti g[alija mhux biss biex nitjieb fil-futbol imma anke tul [ajti. Ferguson mexxa g[al snin twal u minkejja li kien hemm tibdil fil-log[ba tal-futbol u fil-

Denis Irwin il-biera[ g[amel ]jara fil-klabb ta’ Man Utd (Ritratt Trevor Sollars)

;enerazzjonijiet dan baqa` kapa/i jadatta g[a]-]minijiet,” qal Irwin.

Minflok Ferguson Man Utd [atru lil David Moyes ta’ Everton b[ala l-manager il-;did tag[hom u wara bidu kemmxejn di]appuntanti Man Utd irkupraw u attwalment qeg[din fil-[ames post, [ames punti wara l-leaders Arsenal.

“Minkejja li kien hemm [afna min iddubita lil Man Utd nemmen li t-tim kapa/i jiddefendi ttitlu li reba[ f’Mejju li g[adda.

Meta jkun hemm bidla ta’ kow/ dejjem se jkun hemm b]onn ftit xhur biex il-players jidraw ilbidla. L-avversarji tag[na bidlu kow/is u investew fi players ;odda u nemmen li din is-sena ttim li jirba[ il-kampjonat mhux se jkun ;abar 80 jew 90 punt b[al ma ;ara dal-a[[ar snin.

Din is-sena l-kampjonat hu

wie[ed bilan/jat,” kompla jg[id Irwin.

Irwin qal li l-ewwel kampjonat li reba[ ma’ Man Utd fl-ista;un 1992-93 u t-Tazza tat-Tazzi fl1991 kienu l-aktar ]ew; unuri li jibqa’ jiftakar. Fl-1991 Man Utd kienu g[elbu lil Barcelona bi skor ta’ 2-1 f’partita fejn l-Ispanjoli kienu bdew favoriti.

“Lg[abna kontra tim qawwi bi players b[al ma huma Koeman u Salinas. Stoichkov kien sospi] dakinhar. Kienet serata li ma ninsa qatt. Fl-1992 irba[t l-ewwel kampjonat ma; Man Utd u nemmen li minn dik il-;urnata l-players imtlejna b’kura;; kbir g[ax konna nafu li kapa/i nibqg[u nirb[u fil-futur,” qal Irwin.

“Kien hemm snin fejn konna vi/in tas-su//ess imma spi//ajna ma irba[na xejn. Bla dubju itTreble’ li irba[na fl-1999 jibqa’ xi [a;a storika imma is-su//ess li ksbina kollu beda minn meta irba[na l-Premiership tal-1992.”

Irwin identifika lill-midfielder Roy Keane b[ala l-aqwa player li qatt lag[ab mieg[u filwaqt li John Barnes ta’ Liverpool b[ala l-aqwa avversarju tieg[u. “Lg[abt ma’ [afna players ta’ livell kbir imma jkolli ng[id lil Bryan Robson u Roy Keane huma l-aktar li impressjonawni. Players o[ra li nqis ta’ klassi mondjali huma Scholes, Giggs, Cantona u Van Nistelrooy. L-aktar ]ew; players li kont insibha diffi/li biex nilg[ab kontrihom huma Barnes ta’ Liverpool u Hristo Stoichkov ta’ Barcelona. Dawn huma tip ta’ players velo/i u imprevedibbli,” temm jg[id Irwin.

Fin-nuqqas tal-kampjonat, il{add jintlag[bu erba’ log[biet tan-Knockout, tnejn tal-ir;iel u tnejn tan-nisa.

L-ewwel timijiet fl-azzjoni l{add ikunu Pavi Depiro u Bupa Luxol. Luxol jittamaw li jirrepetu l-wirja tajba li kellhom kontra Starlites fejn lag[bu aktar b[ala team u iddefendew a[jar.

Depiro, wara t-telfa kontra Athleta jittamaw li jiddefendu a[jar ta[t il-boards li kienet ilka;un prin/ipali li tilfu. Din g[andha tkun log[ba li suppost tkun bilan/jata.

Wara t-telfa li sofrew fil-kampjonat kontra Si;;iewi, i/champions Floriana jipprovaw

jirkupraw billi jiksbu post fissemi-finali meta jilag[bu kontra Starlites.

Floriana g[andhom problema tas-sostituti li ftit huma kapa/i j[allu impatt po]ittiv fuq illog[ba.

Starlites iridu juru titjib millwirja li kellhom kontra Luxol.

Ta min jiftakar li dan l-ista;un Floriana reb[u ]-]ew; log[biet li kellhom kontra Starlites.

Minn Knockout tan-nisa Honey Athleta mhux suppost ifallu kontra Petrus Pheonix Loyola filwaqt li dik bejn Hibs u Starlites Sports Experience g[andha tkun aktar bilan/jata.

Hibs jibdew favoriti wara bidu tajjeb fil-kampjonat.

FORMULA 1

Rosberg bl-a[jar [in Is-sewwieq tal-Mercedes Nico Rosberg irre;istra l-a[jar [in kemm waqt l-ewwel kif ukoll waqt it-tieni sessjoni ta’ provi liberi g[all-Grand Prix talBra]il. It-tieni l-a[jar [in g[amlu /-champion tar-Red Bull Sebastian Vettel filwaqt li t-tielet l-a[jar [in g[amlu Mark Webber tar-Red Bull. Webber, nhar il{add se jkun qed isuq g[alla[[ar darba mar-Red Bull wara li dan [abbar li se jirtira millFormula 1.

Vettel se jkun qed jipprova jirba[ id-disa’ Grand Prix konsekuttiv u b’hekk ikompli jibni fuq ir-rekord li waqqaf hu stess

;img[a ilu meta reba[ il-Grand Prix tal-Istati Uniti.

Il-mixja bdiet fit-23 ta’ Awwissu meta Vettel reba[ ilGrand Prix tal-Bel;ju u minn dakinhar ‘l hawn reba[ kul telieqa. Barra minn hekk, dan lista;un Vettel reba[ Grand Prix f’pajji]i li qabel ma kien qatt reba[ fihom fosthom il-Kanada u l-:ermanja stess.

Fernando Alonso tal-Ferrari, is-sewwieq li wie[ed jista’ jg[id offra l-uniku sfida denja lil Vettel irre;istra il-11-il a[jar [in. Alonso jinsab f’kundizzjoni fi]ika a[jar minn dik li kien fiha ;img[a ilu fl-Istati Uniti.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 23 ta’ Novembru, 2013

32

LOKALI

Ilbiera[, 2,041 student tal-Junior College vvutaw fl-elezzjoni g[all-Kunsill ;did tal-Istudenti tal-Junior College, il-KSJC. B’kollox, kienu 14-il kandidati f’din l-elezzjoni, sebg[a f’isem l-Istudenti Demokristjani Maltin, u sebg[a f’isem l-g[aqda Pulse. Wara li g[alaq il-[in tal-votazzjoni fl-4.30pm, beda l-pro/ess tal-g[add tal-voti i]da sal-[in li morna g[all-istampa r-ri]ultat kienu g[adu ma t[abbarx. L-elezzjoni ta’ din is-sena kienet wa[da mistennija, peress li matul din is-sena, g[all-ewwel darba f’numru ta’ snin, il-KSJC kien wie[ed im[allat b’erba’ membri f’isem l-SDM u tliet membri f’isem il-Pulse. Il-karigi kkontestati mi]-]ew; g[aqdiet huma dawk tal-President, tas-Segretarju, tal-Kaxxier, tal-Uffi/jal g[ar-Relazzjonijiet Pubbli/i, tal-Kummissarju g[all-Politika So/jali, tal-Kummissarju g[all-Kultura u d-Divertiment u tal-Kummissarju g[all-Edukazzjoni. (Ritratt> Martin Agius)

Il-KSU jing[aqad mal-vu/i qawwija kontra l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Il-Prim Ministru Muscat ikompli bil-propaganda dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija fl-Istati Uniti Hekk kif ilbiera[ komplew jinstemg[u aktar vu/ijiet firre]istenza li qed tikber kontra lli;i li g[adda l-Gvern ta’ Muscat dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija, u minkejja li g[addejjin ta[ditiet bejn il-Gvern u lOppo]izzjoni, fuq insistenza talKap tal-Oppo]izzjoni Simon Bususttil biex jintla[aq kunsens biex il-li;i ma tkunx marbuta ma’ bejg[ i]da ma investiment reali, il-Prim Minsitru kompla g[addej bil-programm ta’ propaganda fi Miami, fl-Istati Uniti, fejn inidirizza konferenza dwar residenza u /ittadinanza.

F’aktar reazzjonijiet, il-Kunsill Studenti Universitarji (KSU) ng[aqad ma’ lista dejjem ti]died ta’ entitajiet, g[aqdiet u partiti f’pajji]na fil-vu/i li dejjem qed

tissa[[a[ kontra l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza kif idda[[let fil-li;i mill-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Il-KSU qed isejja[ ukoll biex liskema ti;i sospi]a qabel issir konsultazzjoni wiesg[a u bidliet fil-li;i.

Fi stqarrija, il-Kunsill Studenti Universitarji filwaqt li esprima tt[assib tieg[u dwar din l-iskema, sostna li ma saritx konsultazzjoni dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza. IlKSU qal li jispera li r-residenza u l-investiment ikunu ]ew; kriterji nklu]i fil-programm ladarba dan ikun emendat fil-Parlament.

Il-KSU qal ukoll li r-rappurta;; negattiv fil-media internazzjonali, potenzjalment jista’ jkun ta’ impatt negattiv fuq il-pajji].

B[ala studenti li ftit tas-snin

o[ra jkunu qed ifittxu impjieg, sostna l-KSU, huwa ta’ t[assib li r-reputazzjoni ta’ Malta f’setturi importanti b[al dak tas-servizzi finanzjarji, legali u tal-gaming, tista’ ti;i mtappna b’din l-iskema.

Il-po]izzjoni tal-Kunsill Studenti Universitarji ;iet de/i]a waqt laqg[a tal-Kummissjoni Politika So/jali, li huwa organu fi [dan l-istess KSU mag[mul millg[aqdiet kollha fl-Università ta’ Malta.

Sadanittant, waqt li kien qed jie[u sehem fil-programm .net fuq Net Television, f’dik li hi lewwel intervista tieg[u malmedia, il-President il-;did talMHRA Paul Bugeja qal li dak li jpo;;i lil pajji]na f’dawl negattiv ]gur li mhux se jg[in lit-turi]mu.

Bugeja fakkar li b[alissa lMHRA g[addejja fi tran]izzjoni, u g[alhekk g[ad trid tie[u po]izzjoni uffi/jali dwar din ittema kontroversjali.

Il-po]izzjoni tal-KSU ting[aqad mal-vu/i tal-g[aqdiet li di;à tkellmu bl-aktar mod /ar kontra l-bejg[ ta/-/ittadinzna kif approva l-Gvern tal-Prim Ministru Muscat fil-Parlament b[alma huma l-Kamra talAvukati; l-Asso/jazzjoni ta’ Min I[addem; il-Kamra tal-Kummer/, l-Intrapri]a u Negozju li millbidu sa[qet li g[andu jkun hemm kunsens; l-Alternattiva Demokratika; il-Union {addiema Mag[qudin; ilFederazzjoni tal-Iskejjel li jg[allmu l-Ingli]; il-Kunsill Nazzjonali tan-Nisa; u l-

Asso/jazzjoni Ewropea tal-Li;i.

B’kuntrast ma’ dawn il-vu/ijiet kontra l-bejg[ ta/-/ittadinanza, il-GWU ddikjarat li m’g[andhiex po]izzjoni dwar din il-kontroversja li ;abet ukoll mag[ha [afna kundanni, bil-media internazzjonali b’kummenti di]pre;;jattivi u li jtappnu r-reputazzjoni tajba li gawda s’issa pajji]na.

media•link COMMUNICATIONS