2013 12 04

Nru 13,607

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com

I/-Chairman u l-Bord tal-MEPA g[andhom jirri]enjaw L-g[aqdiet ambjentali jsostnu li r-rapport tal-Ombudsman dwar il-permess tal-Mistra ma j[alli ebda g[a]la lill-Bord tal-MEPA [lief li jirri]enja Kenneth Xuereb

L-NGO’s ambjentali sej[u g[ar-ri]enja ta/-Chairman u talBord tal-MEPA wara r-rapport li [are; l-Ombudsman fuq ilpro;ett tal-Mistra.

F’konferenza tal-a[barijiet quddiem Kastilja, Astrid Vella, f’isem l-g[aqda mhux governattiva ‘Flimkien g[al Ambjent A[jar’ u l-bqija tal-g[aqdiet ambjentali, qalet li r-rapport talKummissarju g[all-Ambjent u lIppjanar fl-Uffi//ju talOmbudsman ma j[alli l-ebda g[a]la o[ra lill-Bord tal-Awtorità ta’ Malta dwar l-Ambjent u lIppjanar [lief li jirri]enja.

Dan g[aliex ir-rapport jg[id /ar u tond li l-Outline Permit g[al dan il-pro;ett kbir fix-Xemxija messu ;ie revokat.

L-Ombudsman, filkonklu]jonijiet tieg[u qal ukoll li /-Chairman kiser il-li;i meta ppospona d-de/i]joni u g[alhekk ikompli f’pa;na 5

Impjiegi

Tke//i 22 [addiem Kumpanija :ermani]a tal-betting f’Malta se tke//i 22 [addiem u se ]]omm biss il[addiema li ja[dmu fuq ittlielaq ta]-]wiemel Ara pa;na 5

Ener;ija

Daqqa ta’ [arta Il-Gvern ta’ Muscat ma jemminx fl-investiment fl-ener;ija alternattiva. Daqqa ta’ [arta g[all-progress li kien ;ie re;istrat wara li ma allokax €5.5 miljun lill-industrija lokali g[al pannelli fotovaltaji/i.

Ara pa;na 8 L-Ukrajna

L-ebda tmiem g[all-inkwiet

Gaia Cauchi li fl-a[[ar jiem serqet il-qlub tal-Maltin u l-G[awdxin kollha bis-su//ess tag[ha tas-Sibt li g[adda fi Kjev bir-reb[ tal-Junior Eurovision Song Contest, ilbiera[ irrotornat fuq il-bank tal-iskola fejn fl-Iskola Sekondarja St. Francis f’Tas-Sliema sabet sorpri]i jistennewha b’mer[ba mill-isba[ u mist[oqqa mill-g[alliema u studenti s[abha (Ritratt> Martin Agius) Aktar f’pa;na 3

Il-follol komplew jinsistu biex iwarrab il-President Ukrajn, Viktor Yanukovich, bilParlament fi Kjev ji/[ad l-inizjattiva tal-Oppo]izzjoni biex tisforza r-ri]enja tal-Gvern.

Ara pa;na 14

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

LOKALI

2

U]a biljett tal-Arriva Id-Deputat Laburista Marlene Farrugia tistaqsa x’se ji;ri mbag[bas Akugbe Albangbee ta 3 Legali Renzo Porsella Flores sena mis Sudan residenti qal lill Qorti li s Sudani] ma fil-ka] tal-Mistra ’

,

-

,

1

Malta, kien ikkundannat ;img[a [abs sospi]i g[al sentejn mill-Ma;istrat Franceco Depasquale wara li ammetta li u]a biljett tal-Arriva imbag[bas.

L-Avukat tal-G[ajnuna

,

, kienx il-persuna li “bag[bas” ilbiljett, i]da sempli/iment u]a biljett li kien di;à “mbag[bas”.

L-Ispettur Victor Aquilina esebixxa ]ew; biljetti talArriva, mhux ori;inali, li kienu distrutti mill-Qorti.

minn pa;na 1

issa g[andu jerfa’ r-responsabbiltà.

Fil-konferenza tal-a[barijiet li ssej[et b’ur;enza ftit biss qabel saret, t[abbar ukoll li l-protesta dwar l-istat tal-ambjent organizzata mit-12-il g[aqda ambjentali, u li t[assret nhar is-Sibt min[abba l-maltemp, issa se ssir is-Sibt li ;ej fl-10.30am. Lg[aqdiet ambjentali [abbru ddata u l-[in minkejja li g[adhom qed jistennew il-permessi millPulizija.

L-NGO’s qalu li dwar dan ilka] mhu qed jeskludu xejn, inklu] li jie[du azzjoni legali.

F’reazzjoni o[ra, l-Alternattiva Demokratika fi stqarrija li [ar;et, ukoll sej[et g[ar-ri]enja tal-bord tal-MEPA. Il-Vi/i Chairperson u kelliem tal-AD dwar l-i]vilupp sostenibbli, Carmel Cacopardo, qal li rrapport ta’ 23 pa;na jg[id iswed fuq l-abjad li ma kien hemm lebda ;ustifikazzjoni bba]ata fuq policies g[ar-rakkomandazzjonijiet biex jin[are; dan il-permess.

L-AD mhux biss sej[et g[arri]enja tal-bord attwali talMEPA, imma qalet li g[andu ji;i irtirat il-permess ma[ru;.

Dwar dan il-ka] re;g[et tkellmet ukoll id-Deputata Laburista Marlene Farrugia li fuq il-pa;na tag[ha fuq Facebook staqsiet issa x’se ji;ri. Farrugia kitbet li “dan il-Gvern issa se juri li jixraqlu jgawdi l-fidu/ja tal-poplu fuq din il-materja?”

Ftit wara li ntemmet il-konferenza tal-a[barijiet tfa//a s-

Id-Deputat Laburista Marlene Farrugia kkummentat fuq il-Facebook tag[ha dwar dawn l-a[[ar ]viluppi fil-politika ambjentali ta’ pajji]na

kumpaniji interessati setg[u jissottomettu lill-Gvern espressjoni ta’ interess g[all-pro;etti tarreklamazzjoni tal-art biex isiru pro;etti ta’ ]vilupp. Imma minkejja li g[addew [amest ijiem, s’issa l-Gvern g[adu ma [abbarx x’rispons kien hemm.

G[al xi raguni l-informazzjoni qed tin]amm sigrieta. Apparti li ma jidher li se jsir l-ebda pro/ess ta’ konsultazzjoni dwar dan, jidher ukoll li dawk li ;abru d-dokumenti ntrabtu bil-miktub li ma jg[addux informazzjoni fil-pubbliku.

Kuntrarju g[as-soltu jidher ukoll li l-pro/ess qed jitmexxa mid-Div]joni tal-Proprjetà talGvern u mhux mid-Dipartiment tal-Kuntratti. Astrid Vella qalet li

Il-Gvern baqa’ sieket wara li g[alaq il-perjodu li matulu kumpaniji interessati setg[u jissottomettu espressjoni ta’ interess g[all-pro;etti ta’ reklamazzjoni tal-art biex isiru pro;etti ta’ ]vilupp Segretarju Parlamentari responsabbli mill-MEPA, Michael Farrugia. Mistoqsi minn InNazzjon jekk il-Gvern hux se jie[u azzjoni wara dan ir-rapport, Michael Farrugia wie;eb: “na[seb m’inix arroganti li nkun b[all-Gvern pre/edenti li nikkummenta fuq istituzzjonijiet nazzjonali.”

Sadanittant, nhar il-:img[a g[alaq il-perjodu li matulu

l-pariri tekni/i huma li r-reklamazzjoni tal-art tag[mel il-[sara u kien hemm [afna ka]i fejn dawn il-pro;etti fallew fosthom f’Dubaj u f’Hong Kong.

Dwar i/-/irkostanzi strambi li fihom saret l-azzjoni ta’ infurzar mill-MEPA l-;img[a li g[addiet, l-g[aqdiet ambjentali qalu li ma jixtiqux jispekulaw dwar dak li ;ara.

Il-MEPA tiddefendi d-de/i]joni li [adet fil-ka] tal-Mistra

Il-MEPA ddefendiet ilpo]izzjoni u d-de/i[joni li li [adet dwar il-ka] tal-Mistra u kkritikat ir-rapport talOmbudsman dwar dan il-ka].

Fi stqarrija, l-Awtorità talAmbjent u l-Ippjanar (MEPA) qalet li filwaqt li tirrispetta lopinjoni tieg[u, ti//ara li revokazzjoni ta’ permess millMEPA tista’ ssir biss fi tliet /irkustanzi partikolari – /irkustanzi li l-ebda wa[da ma kienet pre]enti f’dan il-ka] partikolari u li allura l-Awtorità ma setg[etx tirrevoka l-permess.

Il-MEPA qalet li lKummissarju tal-Ambjent u lIppjanar ma kienx korrett li wasal

g[all-konklu]joni li l-kundizzjonijiet tal-Outline Permission huma “miktuba fil-;ebel” - u kompliet tg[id li l-Outline Permission ifassal il-parametri tal-ippjanar li huma f’dettall akbar fl-applikazzjoni s[i[a tali]vilupp. F’dan il-ka], qalet ilMEPA, ma kien hemm l-ebda punt ta’ tluq mill-prin/ipju tali]vilupp.

Il-MEPA qalet li r-rapport talOmbudsman ma identifikax dawk li fir-rapport issej[u b[ala ‘impatti’ o[rajn, filwaqt li nsistiet li l-istudju dwar l-impatt ambjentali li sar kien wie[ed vigoru] g[all-a[[ar.

Il-MEPA attakkat ukoll dak li

qal il-Kummissarju tal-Ambjent u l-Ippjanar b’rabta ma’ li;i li titkellem dwar li l-laqg[at talAwtorità jsiru fil-pubbliku u lvotazzjoni ssir ukoll fil-pubbliku, peress li skont l-istess Awtorità, dan ma japplikax fl-istadju meta l-MEPA kienet qed tikkunsidra jekk g[andhiex tibda pro/edura g[al revokazzjoni ta’ permess.

Il-MEPA qalet li anke’ f’dan ilka], l-Awtorità segwiet pro/edura identika li ntu]at ukoll f’ka]ijiet o[ra simili matul issnin ta[t bordijiet differenti talMEPA u li dwarhom qatt ma qamu kwistjonjiet dwar il-korrettezza u l-legalità tal-pro/eduri li ntu]aw.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

3

LOKALI

Sorpri]a g[al Gaia mill-[bieb u l-g[alliema tal-iskola Alessia Psaila Zammit

Wara li reb[et il-Junior Eurovision Song Contest f’Kjev, Gaia Cauchi lbiera[ filg[odu irritornat g[ar-rutina tag[ha ta’ kuljum b[ala studenta tal-Iskola Sekondarja St. Francis f’TasSliema. Mal-wasla tag[ha fliskola, Gaia sabet sorpri]a minn s[abha l-istudenti u l-istaff kollu biex jifir[ulha g[all-unur li g[amlet lill-pajji]na.

L-istudenti, l-g[alliema u lLearning Support Assistants ippreparaw messa;;i ta’ tif[ir g[al Gaia u ]ejnu d-da[la taliskola. Ippreparaw ukoll kejkijiet g[all-okka]joni. Gaia kantat iddiska The Start li biha reb[et ilJunior Eurovision Song Contest.

Gaia Cauchi qalet lil InNazzjon li nhar is-Sibt kienet qed isegwi b’[afna e//itament ilpunti li kienet qed ting[ata. Qalet li meta reb[et u kienet backstage biex tipprepara [alli titla’ fuq ilpalk fejn ing[atat trofew u kantat il-kanzunetta, bdiet tg[id lill-persuni li kienu hemmhekk li ma kinitx qed temmen li reb[et.

In-Nazzjon staqsieha dwar issorpri]a li kellha l-iskola u qalet li hi se tibqa’ l-istess Gaia ta’ qabel il-Junior Eurovision Song Contest u rringrazzjat lill-s[abha u lill-g[alliema tas-sorpri]a u lappo;; tag[hom.

In-Nazzjon tkellem ukoll malistudenti mill-klassi ta’ Gaia.

Huma ddeskirvewha b[ala persuna umli u simpatika u qalu li hi [abiba li tfittex li tg[in u mhux ti;;ieled mag[hom. L-istudenti qalu li [assew li g[andhom jag[mlulha sorpri]a g[aliex g[amlet unur lil Malta b[ala lewwel Maltija li reb[et din ilkompetizzjoni.

Il-Head Teacher tal-Iskola

L-istudenti u l-g[alliema fl-Iskola Sekondarja St. Francis f’Tas-Sliema ppreparaw messa;;i ta’ tif[ir g[al Gaia u ]ejnu d-da[la tal-iskola u ppreparaw kejkijiet wara s-su//ess tag[ha bir-reb[ tal-Junior Eurovision Song Contest s-Sibt li g[adda fi Kjev (Ritratti> Martin Agius)

Sekondarja St. Francis f’TasSliema, Sister Edmondina Camilleri, qalet li Gaia hi tfajla simpatika li qed tag[ti e]empju tajjeb dwar l-umiltà u ssempli/ità. Hi qalet li Gaia g[amlet unur lil Malta imma anke lill-iskola. B’mod partikolari tat esperjenza unika lill-[bieb tag[ha li se jibqg[u jiftakru dan lavveniment ta’ kollega tag[hom mill-klassi.

In-nanna ta’ Gaia, Lina Attard,

Gaia hi tfajla simpatika li qed tag[ti e]empju tajjeb dwar l-umiltà u s-sempli/ità qalet lil In-Nazzjon li Gaia hija tfajla ubbidjenti u edukata u li tapprezza [afna kull [a;a li tag[tiha u tag[mel mag[ha.

Qalet li hi ma fel[itx issegwi lvotazzjoni tal-Junior Eurovision Song Contest u bdiet timxi minn kamra g[all-o[ra hekk kif bdiet

tara l-bandiera Maltija tiela’ u nie]la meta Gaia bdiet tikseb ammont sostanzjali ta’ punti.

In-nanna ta’ Gaia qalet li lfamilja fer[et b’dan is-su//ess ta’ Gaia, i]da tenniet li minbarra l-impenn fil-kant, hi tg[id lil Gaia biex tie[u wkoll bis-serjetà

l-edukazzjoni akkademika tag[ha.

Gaia Cauchi u t-tim tag[ha se jkunu nominati g[al :ie[ irRepubblika, l-og[la unur tal-istat Malti, wara r-reb[a ta’ Gaia filJunior Eurovision Song Contest.

T[abbar ukoll li Gaia, li dan la[[ar reb[et ukoll Sanremo Junior, se tkun mistiedna spe/jali fil-finali tal-Eurovision 2014, li se jsir f’Mejju f’Kopenhagen fidDanimarka.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

4

LOKALI

A//essibbiltà, inklu]joni u parte/ipazzjoni Trepied li fuqu jistrie[ is-su//ess g[all-persuni b’di]abbiltà Alessia Psaila Zammit

Il-Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà qed torganizza ;img[a ta’ attivitajiet flokka]joni tal-Jum Internazzjonali tal-Persuni b’Di]abbiltà li kien i//elebrat ilbiera[, bl-iskop li sso/jetà ssir taf iktar dwar il-persuni b’di]abbiltà, id-drittijiet tag[hom u x-xkiel kontinwu li huma jridu jeg[lbu f’kull [in tul [ajjithom.

It-tema mag[]ula millKummissjoni hi ‘Fuq Tlieta Toqg[od il-Borma - a//essibbiltà, inklu]joni u parte/ipazzjoni’, trepied li fuqu jistrie[ is-

su//ess g[all-persuni b’di]abbiltà.

Il-programm t’attivitajiet feta[ b’konferenza nazzjonali li ddiskutiet ri/erka dwar il-persuni b’di]abbilità, fosthom dwar attivitajiet li jie[du sehem fihom u lappo;; u l-assistenza li jing[ataw dawn il-persuni.

Fost il-persuni li indirizzaw ilkonferenza kien hemm ilKelliem tal-Oppo]izzjoni g[axXog[ol u d-Drittijiet ta’ Persuni b’Di]abbilità, Stephen Spiteri, li tkellem dwar l-importanza li persuni b’di]abbiltà jibqg[u ji;u meg[juna biex ikollhom su//ess fl-edukazzjoni u d-dinja tax-

xog[ol. Hu rringrazzja lil-LSAs g[all-[idma li qed iwettqu kif ukoll lill-g[aqdiet volontarji li ja[dmu f’dan il-qasam.

Stephen Spiteri tkellem ukoll dwar l-importanza li jibqa’ jkun hawn skemi u programmi anke permezz ta’ fondi Ewropej li jsa[[u l-parte/ipazzjoni ta’ persuni bi b]onnijiet spe/jali, kif ukoll dwar l-importanza li jing[ata appo;; lill-familji ta’ dawn il-persuni. Hu sostna li g[andu jkun hawn ukoll in/entivi g[al min i[addem sabiex joffri aktar postijiet tax-xog[ol g[al persuni b’di]abbiltà.

Il-konferenza kienet indirizzata

wkoll mill-Ministru g[allFamilja u s-Solidarjetà So/jali, Marie Louise Coleiro Preca, u mis-Segretarju Parlamentari g[ad-Drittijiet ta’ Persuni b’Di]abbiltà u l-Anzjanità Attiva, Franco Mercieca.

F’messa;; li [are; ukoll f’dan il-jum internazzjonali, isSegretarju :enerali tanNazzjonijiet Uniti Ban Ki-moon qal li hawn aktar minn biljun persuna fid-dinja li g[andhm di]abbilità. Appella biex jitne[[ew ostakli li jaffettwaw linklu]joni u l-parte/ipazzjoni tag[hom u anke biex jinbidlu lattitudnijiet ta’ diskriminazzjoni

kontra persuni b’di]abbilità.

Ban Ki-moon rrefera g[allAssemblea :enerali tanNazzjonijiet Uniti li saret f’Settembru 2013 u li matulha ;ie kkonfermat l-impenn tal-pajji]i li jie[du azzjoni favur l-inklu]joni ta’ persuni b’di]abbilità.

Irrefera wkoll g[all-inawgurazzjoni ta’ ?entru ta’ A//essibilità fil-Kwartieri tan-Nazzjonijiet Uniti u appella biex pajji]i u entitajiet jsegwu dan l-e]empju. Ban Ki-moon sejja[ lill-gvernijiet, lisso/jetà /ivili u kumpaniji kummer/jali biex jift[u l-bibien g[al persuni b’di]abbiltà u biex jibnu so/jetajiet iktar inklussivi.

Il-Grupp Polidano Brothers iwaqqa’ l-mandat ta’ inibizzjoni kontra l-MEPA Il-Grupp Polidano Brothers waqqa’ l-mandat ta’ inibizzjoni li kien ippre]enta fil-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili kontra lAwtorità tal-Ippjanar, il-MEPA. Nhar il-{amis li g[adda, Polidano Brothers Limited kien ippre]enta l-mandat, li kien milqug[ b’mod provi]orju millQorti ppreseduta mill-Im[allef Silvio Meli, biex twaqqaf lillMEPA milli tie[u azzjoni diretta, kif bdiet tag[mel, f’Montekristo Estate.

Dan wara li l-{amis waranofsihar, il-MEPA bdiet pro/ess ta’

distruzzjoni fuq dak li hi qed issejja[ b[al strutturi illegali f’{al Farru;. L-operazzjoni kienet bdiet mill-MEPA waranofsinhar minn [addiema taxXog[lijiet Pubbli/i fuq ordni tal-istess Awtorità.

Il-MEPA kienet qalet li s-sit, propjetà ta’ Polidano Brothers, ilu ji;i mwissi fejn saru diversi enforcement notices, li i]da dejjem ;ew injorati. Fuq il-post marru [addiema tal-MEPA, membri tal-Forzi Armati ta’ Malta u g[add ta’ Pulizija.

Aktar tard, il-:img[a, l-istess

Qorti kienet laqg[et talba talAwtorità tal-Ippjanar, il-MEPA, biex il-Grupp Polidano Brothers iwaqqaf minnufih l-attività ta’ kostruzzjoni li g[addejja f’Montekristo Estate.

Sa mill-1996, skont il-MEPA, kienu n[ar;u diversi avvi]i ta’ infurzar fuq 64,000 metru kwadru ta’ ]vilupp.

F’Settembru li g[adda lAwtorità kienet ippro/ediet biex tie[u azzjoni li sarrfu b’kollox b’20,000 ewro multi talli lavvi]i ta’ infurzar kienu ;ew injorati.

Ordni mill-Qorti fuq sidien ta’ forn Il - Prim ’ Awla tal - Qorti ?ivili ordnat lill-koppja John Muscat u martu Doris Muscat, sidien tal - forn Breadmill Bakery, i[allsu s-somma ta’ 25,471.85 ewro lill-kumpanija Square Foodstuffs Limited min[abba li din kienet tag[tihom ix-xog[ol permezz ta’ kreditu, u li qatt ma kienu t[allsu tieg[u.

Il - Qorti preseduta mill Im[allef Lino Farrugia Sacco, qalet li mill-fattura jidher /ar li l-flus g[andhom ji;u dovuti lill-kumpanija importatri/i u li g[alhekk meta jsir ftehim dwar bejg[, dan g[andu ji;i onorat.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

5

LOKALI

Primebet International f’Malta se tke//i 22 [addiem

Medi/ina komuni g[all-kolesterol ukoll out of stock Medi/ini o[rajn g[all-kura tal-qalb u l-problemi fl-arterji, kontra l-epilessija u d-dimensja, kif ukoll g[add ta’ inhalers ukoll out of stock Il-lista ta’ medicini li mhux jaslu g[and l-ispi]jara g[ax jinsabu out of stock qeg[da dejjem titwal. Issa spi//at ukoll l-iktar medi/ina komuni li tintu]a, minn pazjenti bi problemi ta’ kolesterol, is-Simvastatin kemm tal10 milligrammi kif ukoll tal-20 milligramma.

Is-Simvastatin hi kru/jali g[al pazjenti li jsofru minn livelli g[olja ta’ kolesterol u xa[mijiet fid-demm. Tintu]a wkoll b[ala prevenzjoni kontra mard talqalb.

Din il-medi/ina normalment ti;i rakkomandata mit-tabib wara li l-pazjenti ma jkunx irnexxielhom itejbu l-livell talkolesterol fid-demm b’mod suffi/jenti wara dieta, e]er/izzju u tnaqqis tal-pi].

Pazjenti qed ikollhom jixtru medi/ina li ting[ata b’xejn Minbarra din il-medi/ina, ilpazjenti mhux qed isibu lanqas fl-ispi]eriji li jiffurmaw parti mill-iskema tal-Ispi]erija talG[a]la Tieg[ek, medi/ini o[rajn imfittxija [afna l-aktar mill-anzjani, fosthom prodotti medi/inali g[all-kura tal-qalb u l-problemi fl-arterji, kontra l-epilessija u ddimensja, kif ukoll g[add ta’

inhalers.

B’kollox minn dawn, b[alissa hawn 12-il medi/ina differenti – kollha importanti [afna g[al dawn il-persuni – li huma out of stock u li suppost il-pazjenti li je[duhom huma intitolati g[alihom b’xejn mill-iskema talPOYC. Dawn huma lAmiodarone tal-200 milligramma, l-Atorvastatin tal-40 u t-80 milligramma, il-Carbamezapine tal-200 milligramma, idDonepezil tal-10 milligrammi, l-Olanzapine tal-[ames milligrammi, ir-Risperidone talmilligramma, il-Salbutamol inhaler, l-iSpironolactone tal-25 milligramma, il-Venlafaxine tas-75 milligramma u lFluvastatin tat-80 milligramma.

Dak li qed ji;ri b[alissa – apparti li jmur kontra dak li wieg[ed il-Partit Laburista qabel l-elezzjoni meta qal li se jibda jwassal il-medi/ini fiddjar – jikkuntrasta wkoll bilkbir mas-snin l-img[oddija meta kien g[addej pro/ess biex jitra[[su l-medi/ini b’ta[ditiet bejn il-Gvern u l-importaturi – ro[s li minnu kien qed igawdi b’mod regolari l-konsumatur.

Illum mhux talli mhux mag[ruf jekk dan il-pro/ess hux qed jitkompla, imma talli flok jor[su l-medi/ini dawk laktar fil-b]onn u li ma jistg[ux jg[addu ming[ajr medi/ina qed ikollhom jixtruha minn buthom g[ax tinsab out of stock.

Ix-xejra nkwetanti ta’ kumpaniji li qed itemmu l-operat tag[hom f’Malta u jimxu lejn pajji]i o[ra qed tkompli g[addejja f’pajji]na b’kumpanija o[ra, il-Primebet International, tikkonferma li se tke//i 22 [addiem.

Wara s-sensji lil 95 [addiem tal-kumpanija Baxter min[abba li din il-kumpanija li tipprodu/i tag[mir mediku g[addejja bi pro?ess ta’ ristrutturar u se tittrasferixxi parti mill-operat tag?ha lejn it-Tune]ija, u ttke//ija ta’ 43 [addiem minn mal-Arrow Pharm min[abba li lkumpanija se tnaqqas bin-nofs loperazzjonijiet ta’ ppakke;;jar f’Malta, issa kien imiss lil kumpanija tal-betting li tnaqqas il-[addiema.

Dan il-;urnal jista’ jikkonferma li l-ferg[a f’Malta talkumpanija tal-betting, Primebet International, se tke//i 22 mill[addiema tag[ha f’pajji]na.

Il-kumpanija Primebet International hi bba]ata fil-

Il-kumpanija :ermani]a f’Malta se ]]omm biss il-[addiema li j[addmu l-operat tal-betting fuq it-tlielaq ta]-]wiemel :ermanja u topera ]ew; sezzjonijiet tal-betting – dik talisports in;enerali b[at-tennis, futbol u rugby kif ukoll sezzjoni o[ra tal-betting fuq it-tlielaq ta]]wiemel fil-:ermanja, Franza, ir-Renju Unit, l-Istati Uniti u Honk Kong.

F’pajji]na, Primebet International topera mill-uffi//ji tag[ha f’Birkirkara b’[addiema spe/jalizzati fl-IT. Kelliema g[all-kumpanija kkonfermat la[bar tas-sensji u spjegat li din dde/i]joni li jitnaqqsu l-[addiema ta’ Primebet f’Malta ttie[det mill-bord tal-kumpanija, li fuq ba]i kummer/jali g[a]el li jittrasferixxi l-operat tal-betting fuq l-isports lejn pajji] ie[or.

B’hekk f’pajji]na l-kumpanija se ]]omm biss il-[addiema li j[addmu l-operat tal-betting fuq it-tlielaq ta]-]wiemel.

Din l-a[[ar a[bar minn serje ta’ sensji minn kumpaniji differenti f’pajji]na, tkompli mal-istatistika nkwetanti ma[ru;a millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika, l-NSO, li juru li matul is-seba’ xhur li g[addew ir-rata tal-qg[ad ]diedet kull xahar, b’]idiet li jvarjaw minn 400 f’April g[al 750 f’Settembru.

L-a[[ar statistika li [ar;et il;img[a li g[addiet mill-NSO turi li anke f’Ottubru l-qg[ad ]died bi kwa]i 600 persuna – ]ieda ta’ aktar minn 8%.

Jinstab katavru fl-irdum tal-A[rax tal-Mellie[a Il - Pulizija qed tinvestiga s sejba ta ’ katavru li nstab ilbiera[ waranofsinhar fl A[rax tal - Mellie[a , fiz - zona fejn aktar kmieni din is - sena , f ’ Ottubru , instab il - katavru ta ’ Paul Fenech li kie instab b ’ diversi daqqiet ta ’ sikkina .

Il - Pulizija qalet ilbiera[ li l -

operazzjoni biex il - katavru jittella ’ kienet wa[da diffi/li min[abba l - post fejn instab , u li hu mifhum li ntlema[ minn barrani li kien qieg[ed jie[u xi ritratti fiz - zona .

F ’ dak l - istadju , xejn mhu qed ji;i esklu] mill - Pulizija .

Membri tal - Forzi Armati u

membri tal - Protezzjoni ?ivili kienu qed jassistu lill - Pulizija biex itellg[u l - katavru mill post minn fejn jinstab .

Jirri]ulta wkoll mill - ewwel investigazzjonijiet , li fuq l irdum instabet karozza li tista ’ tkun relatat ma ’ dan il ka] .

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

6

LOKALI

Kate Gonzi> Mill-Qalb :abra ta’ aktar minn 90 kitba minn nies minn kull qasam tal-[ajja li jaqsmu l-esperjenzi tag[hom dwar Kate Gonzi Il-President George Abela jqisha b[ala “b]onn g[an-nazzjon”; il-Prim Ministru Joseph Muscat jirrikonoxxi l-[ila li g[andha biex tosserva, tanalizza u tikkomunika; l-Isqof Aw]iljarju Monsinjur Charles Scicluna japprezza l-valur li tag[ti lill[ajja u lill-familja; Cherie Blair CBE tikkunsidraha b[ala “[abiba” u Peppi Azzopardi jinnominaha g[al President tarRepubblika.

‘Kate Gonzi: From the Heart’ hi ;abra ta’ aktar minn 90 kitba minn nies minn kull qasam tal[ajja li jaqsmu l-esperjenzi tag[hom dwar Kate Gonzi. Ilprotagonista nnifisha tenfasizza aspetti mill-mumenti diffi/li tul l-a[[ar le;i]latura, u kif dawn effettwaw lilha u lill-familja tag[ha.

“Il-perjodu wara l-elezzjoni tal-2008 kien l-iktar wie[ed iebes. Fid-9 ta’ Marzu tal-2008, jum wara l-elezzjoni ;enerali, beda jitkebbes l-inkwiet minn ;ewwa. Istintivament kont naf li kienet se tkun triq twila,” ti]vela f’intervista esklussiva g[al dan il-ktieb. Il-kri]i fil-Libja, tispjega, kienet l-iktar avveniment talbi]a’ – “Kont naf li peress li a[na daqshekk qrib il-Libja konna f’riskju ta’ periklu”.

Kien 25 sena ilu meta Kate Gonzi da[let g[all-ewwel darba fil-fa]i politika ta’ triqitha, biex

Stampa /ara ta’ Kate Gonzi< mara Maltija u l-mara tal-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi (Ritratt> Darrin Zammit Lupi)

tappo;;ja lil ]ewgha Lawrence.

Minn dak i]-]mien ’l hawn, kienet figura /entrali b[ala martu u [alliet marka kull fejn kienet.

Il-modi tag[ha umli i]da sodi, huma ftit mill-karatteristi/i li ;ibdu tant nies lejha.

‘From the Heart’ juri stampa

/ara ta’ Kate Gonzi; mara Maltija u l-mara tal-eks-Prim Ministru, li ;ejja minn ra[al ]g[ir i]da li rnexxielha timra[ b’su//ess u tat dak kollu li setg[et lill-[ajja politika. G[al Kate Gonzi, kull sfida kienet opportunità. L-impatt li [alliet

fuq dawk li ltaqg[u mag[ha kien fil-fond. Id-dedikazzjoni tag[ha lejn dawk fil-b]onn u vulnerabbli kienet ta’ min jammiraha. }minijiet diffi/li qatt ma fixkluha milli tkompli tag[mel dak li kienet temmen li kien dmirha – dejjem sabet is-sa[[a biex timxi

’l quddiem. Kliemha li ma qata’ qatt g[at-tama u l-kura;; lil kull min iltaqa’ mag[ha tul is-snin, kien sinifikanti.

Kate Gonzi g[amlet differenza.

Kontributuri g[al dan il-ktieb jinkludu lill-President ta’ Malta, il-Prim Ministru, l-Isqof Aw]iljarju, il-Kap talOppo]izzjoni, personalitajiet barranin fosthom Cherie Blair, rappre]entanti ta’ organizzazzjonijiet mhux governattivi, ;urnalisti, kantanti, awturi, artisti u nies o[rajn li triqithom iltaqg[et ma’ dik ta’ Kate Gonzi.

Il-qlig[ kollu minn dan ilktieb, li l-pubblikazzjoni tieg[u kienet sponsorjata kollha minn Midsea Books, se jmur g[al karitajiet lokali li ja[dmu fis-sa[[a mentali.

‘Kate Gonzi: From the Heart’ se jitnieda fir-Radisson SAS San :iljan illum l-Erbg[a 11 ta’ Di/embru 2013, ta[t ilpatrona;; distint tal-President ta’ Malta George Ablea. Kate Gonzi se tkun qed tiffirma kopji talktieb fil-Kempinsky Hotel San Lawrenz, G[awdex, nhar is-Sibt 14 ta’ Di/embru fil-11.30am, u fl-Agenda Bookshop fThe Point, it-Tlieta 17 ta’ Di/embru fl-4pm.

Kopji tal-ktieb jistg[u jkunu ordnati minn qabel fuq KateGonziDec20 1 3@gmail .com.

D[ul b’xejn f’siti ta’ Heritage Malta Il-pubbliku se jkollu /-/ans i]ur tliet siti ta’ Heritage Malta b ’ xejn f ’ Jum ir - Repubblika .

Dawn jinkludu l - Palazz tal Inkwi]itur fil - Birgu , il - Park Arkeolo;iku tal-:gantija u lMit[na ta’ Kola fix-Xag[ra, G[awdex . Dawn is - siti se jkunu miftu[in bejn id- 9am u l-4.30pm.

Fil-palazz tal-Inkwi]itur filBirgu l-pubbliku se jkollu //ans i]ur diversi partijiet li mhux biss huma mag[rufa g[all-istejjer li hemm wara jhom i]da wkoll g[all-istil ta’ arkitettura li huma xhieda tattibdiliet li saru fil-palazz.

Kul[add se jkun jista’ j]ur i/-/elel tal-[abs, il-kamra tat-

tortura u t-tribunal, fost o[rajn.

Fid-dinja kollha, dan il-Palazz fil-Birgu hu l-uniku palazz talg[amla tieg[u li hu a//essibbli g[all - pubbliku .

Fil - palazz dakinhar ukoll se tittella’ wirja dwar l - istorja ta/ - /inema f’Malta.

F’G[awdex, wie[ed jista j]ur it-tempji tal-:gantija, li ;ew

mibnija bejn is-sena 3600 u l3200 QK . Dawn it - tempji huma presti;ju]i mhux biss fuq aspett lokali i]da internazzjonali.

Permezz ta’ pro;ett ri/enti, dawn it - tempji issa jikludu wkoll /entru ta’ interpretazzjoni li jiffoka fuq il-preistorja ta ’ G[awdex . Dan i/ - /entru

qieg[ed jipprovdi esperjenza edukattiva u divertenti fl-istess [in.

F ’ G[awdex ukoll , il - pubb liku jista’ j]ur il-Mit[na ta’ Kola, wa[da mill-imtie[en tarri[ ta’ ]mien il-Kavallieri, li tinkludi kmamar fejn kienu jg[ixu , jieklu u j]ommu l g[odda.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

7

LOKALI

Il-Knisja Maltija toffri 400 sodda lill-immigranti irregolari Laqg[a f’Malta dwar l-g[ajnuna pastorali lill-immigranti u r-refu;jati Id-dinjità umana, il-familja talpersuni immigranti hekk kif immigranti irregolari jinfirdu mill-qraba tag[hom, is-solidarjetà, il-koperazzjoni internazzjonali u l-[idma tal-Knisja kienu t-temi elenkati u diskussi mid-delegati tal-Konferenzi Ewropej tal-Isqfijiet li qed jiltaqg[u f’Malta u jiddiksutu lg[ajnuna pastorali lill-immigranti u r-refu;jati.

Persuni b’kapa/itajiet li je[tie; li ji;u ]viluppati F’din il-laqg[a qed jie[u sehem 40 parte/ipant minn 19-ilkonferenza tal-isqfijiet.

F’konferenza tal-a[barijiet li saret ilbiera[ waranofsinhar, ilPresident tal-Kunsill Pontifikali tal-Kura Pastorali talImmigranti, il-Karindal Antonio Maria Veglio, spjega li f’Malta elenka l-[ames punti ewlenin u tkellem ma’ dan il-;urnal dwar il-b]onn li l-pajji]i Ewropej jassistu lill-pajji]i li qed jilqg[u fihom immigranti irregolari.

Tenna li l-Ewropa ma [allitx lil dawn il-pajji]i wa[edhom i]da sostna li l-pajji]i Ewropej je[tie; li jibqg[u jikkoperaw u jg[inu lil xulxin. Hu qal ukoll li l-messa;;i tal-Papa Fra;isku fuq l-immigrazzjoni irregolari u ]]jara tieg[u f’Lampedusa, waslu biex in[olqot aktar kuxjenza dwar il-fenominu tal-immigrazzjoni irregolari.

Il-Karidinal Veglio tkellem ukoll dwar i]-]jara li g[amel fi/-?entru ta’ Detenzjoni f’{al Safi u fi//entru miftuh f’{al Balzan. Hu qal li fi/-/entru ta’ detenzjoni ra sitwazzjoni kerha ta’ ]g[a]ag[ li ma kellhomx x’jag[mlu u tenna li dawn i//entri g[andu jkollhom attività li tkattar il-kapa/itajiet tal-persuna.

Is-Segretarju :enerali talKonferenzi Ewropej tal-Isqfijiet, Monsinjur Duarte da Cunha, qal li l-immigranti irregolari huma persuni b’kapa/itajiet li je[tie; li ji;u ]viluppati. Hu qal li g[andu jkun assigurat li /-/entri fejn joqog[du limmigranti jkattru t-talenti u lkapa/itajiet tag[hom.

L-Isqof ta’ Zagreb, il-Kardinal Josip Bozanic, qal li l-Knisja hi miftu[a g[al kul[add u mhux biss g[al dawk ta’ twemmin Kristjan.

Fisser li l-Knisja qed tag[mel xog[ol li jg[in lill-immigranti irregolari imma ma tissostitwix ixxog[ol li jsir mill-gvernijiet u lg[aqdiet volontarji.

Id-Direttur tal-Kummissjoni talEmigranti Maltin, Fr. Alfred Vella, qal li l-Knisja Maltija ilha twettaq il-messa;; tal-Papa Frangisku – li toffri propjetà tag[ha g[all-akkomodazzjoni ta’ immigranti irregolari.

Fisser li l-Knisja Maltija qed toffri madwar 400 sodda f’residenzi tag[ha f’seba’ lokalitajiet f’Malta, qed isir xog[ol ta’ titjib fi/-/entri g[all-immigranti immani;;jati mill-Knisja biex ikunu jistg[u jilqg[u aktar persuni; u li qed tinvesti f’day centre fejn jistg[u jin]ammu t-tfal ta’ immigranti irregolari meta l;enituri tag[hom jmorru ja[dmu.

Seminar g[all-awdituri tas-settur pubbliku li kien indirizzat mir-rappre]entant ta’ Malta fil-Qorti Ewropea tal-Awdituri, Louis Galea (Ritratt> DOI)

Seminar mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri u l-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika L-awdituri tas-settur pubbliku [adu sehem f’seminar dwar kif il-[idma tag[hom ta’ investigazzjoni u verifika te[tie; tissa[[a[ fid-dawl tal-mi]uri li qed tie[u lUnjoni Ewropea wara l-kri]i finanzjarja u ekonomika.

Is-seminar kien organizzat bejn il-Qorti Ewropea talAwdituri u l-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika fil-Kamra talKumitati Permanenti talParlament fil-Palazz, il-Belt.

Is-seminar kien indirizzat mirrappre]entant ta’ Malta fil-Qorti Ewropea tal-Awdituri Louis Galea, id-Deputat Speaker talKamra tar-Rappre]entanti ?ensu Galea u l-Awditur :enerali Anthony Mifsud.

Louis Galea fisser li laccountants u l-awdituri, sew fis-settur pubbliku kif ukoll f’dak privat, huma [olqa spe/jali fil-katina li ]]omm f’sa[[itha d-dinja tal-finanzi.

Hu sostna li anki l-professjonisti li ja[dmu fis-settur privat qed

jaqdu funzjoni pubblika serja g[aliex fuq il-verifika u /ertifikati tag[hom tistrie[ il-fidu/ja ta’ popli s[a[ fis-sistema bankarja u s-sistema finanzjarja.

Louis Galea fisser kif fis-settur pubbliku, l-accountants u lawdituri, minbarra l-verifika talkontijiet, iridu wkoll je]aminaw l-effettività tas-sistemi ta’ sorveljanza u kontroll intern fiddipartimenti, a;enziji u entitajiet pubbli/i o[ra.

Id-Deputat Speaker ?ensu Galea tkellem dwar l-impatt talkri]i finanzjarji fuq il-popli talpajji]i membri tal-UE u l-mi]uri li qed tie[u biex tikkumbatti din il-kri]i u tistabbilizza s-sistema finanzjarja Ewropea. ?ensu Galea tkellem ukoll dwar ir-responsabbiltajiet talgvernijiet u tal-Parlamenti Nazzjonali bl-iskop li l-finanzi pubbli/i jkunu m[arsa fl-interess ta/-/ittadini.

L-Awditur :enerali Anthony Mifsud tkellem dwar il-kontab-

biltà u kontroll tal-fondi talUnjoni Ewropea u sostna li //ittadini g[andhom dritt ikunu jafu kif flushom qed jintefqu u jekk hux qed i[allu valur.

Kompla li g[as-seba’ snin li ;ejjin, l-UE qed talloka lil Malta madwar 1.3 biljun ewro biex jixprunaw l-i]vilupp ekonomiku, ambjentali, agrikolu u so/jali filpajji].

Fisser li l-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika ja[dem f’kooperazzjoni s[i[a mal-Parlament Malti, id-Dipartiment talInvestigazzjoni u Awditjar Intern (IAID) u l-Qorti Ewropea tal-Awdituri.

Matul din il-;img[a, Louis Galea g[amel ]jara uffi/jali flUffi//ju Nazzjonali tal-Verifika (NAO) – l-istituzzjoni suprema tal-verifika f’Malta li tikkollabora fuq ba]i regolari mal-Qorti Ewropea tal-Awdituri, inklu] permezz ta’ laqg[at annwali talAwdituri :enerali tat-28 Stat Membru tal-Unjoni Ewropea.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

8

LOKALI

Il-Gvern ta’ Muscat ma jemminx fl-investiment fl-ener;ija alternattiva Daqqa ta’ [arta g[all-progress li kien ;ie re;istrat mill-industrija fl-investiment fl-installazzjoni ta’ pannelli fotovoltaji/i Il-Partit Nazzjonalista esprima d-di]appunt tieg[u g[adde/i]joni tal-Gvern Laburista li ma jallokax 5.5 miljun ewro lill-industrija lokali sabiex sidien ta’ fabbriki u negozji jinstallaw pannelli fotovaltaji/i flistabbilimenti tag[hom.

Dan wara li f’Awwissu ta’ din is-sena l-Gvern [abta u sabta kkan/ella l-istess skema li kien nieda hu stess ftit ;ranet qabel, filwaqt li ta x’jifhem li din se ter;a’ to[ro; fi ]mien

qasir.

Il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma, Goerge Pullicino, fi stqarrija qal li l-a[bar tad-de/i]joni talGvern li jikkan/ella g[al kollox din l-iskema ;iet midfuna f’qig[ stqarrija li [ar;et il;img[a l-o[ra mis-Segretarju Parlamentari g[all-Fondi talUnjoni Ewropea, Ian Borg, liema stqarrija ma tat l-ebda spjegazzjoni g[al din id-

de/i]joni. Tfisser ukoll li hija tassew stramba wkoll kif ilMinistru g[all-Ener;ija Konrad Mizzi sal-lum g[adu ma lissen l-ebda kelma dwar din idde/i]joni.

Il-Partit Nazzjonalista qal li din id-de/i]joni hi daqqa ta’ [arta g[all-progress li kien ;ie rre;istrat mill-industrija flinvestiment fl-installazzjoni ta’ pannelli fotovoltaji/i sabiex ti;i ;;enerata l-ener;ija nadifa u tnaqqas l-ispi]a fuq il-konsum

tal-ener;ija.

Fil-[ames snin li g[addew, ilGvern pre/edenti kien offra firxa wiesg[a ta’ in/entivi biex l-industrija u negozji privati u s-settur turistiku jinvestu f’sistemi effi/jenti u nodfa g[all;enerazzjoni tal-ener;ija. Fuq medda ta’ [ames snin aktar minn 140 kumpanija bbenefikaw minn aktar minn 8.5 miljun ewro biex jinvestu f’teknolo;ija nadifa, u b’hekk saru aktar kompetittivi.

Malta titlef ]ew; postijiet fl-indikatur globali dwar il-korruzzjoni Malta tinsab fil-45 post talCorruption Perception Index tal2013 li [ejjiet l-organizzazzjoni Transparency International, ibba]ata f’Berlin, u li jfisser telfa ta’ ]ew; postijiet f’din il-lista li ti;bor fiha 177 pajji].

Is-sena l-o[ra Malta kienet tokkupa t-43 po]izzjoni fl-istess Indi/i li tevalwa l-pajji]i u t-terri-

torji fuq skala li tvarja minn ‘]ero’ (li jindika livell g[oli ferm ta’ korruzzjoni) sa ‘100’, li jindika sistemi u pratti/i ‘nodfa [afna’.

L-ebda pajji] m’g[andu punte;; perfett skont l-indi/i u b’]ew;-terzi tal-pajji]i analizzati jispi//aw jiksbu ta[t il-50 punt.

Malta kisbet 56 punt li jfisser punt anqas minn tas-sena l-o[ra u

meta l-Indi/i g[all-2012 kienet [ar;et bl-istatus g[al 176 pajji].

Il-Corruption Perception Index jitqies b[ala st[arri; globali importanti g[all-indikazzjonijiet tal-korruzzjoni uffi/jali, bl-Indi/i g[all-2013 tpo;;i lid-Danimarka u New Zealand b[ala ‘l-aktar pajji]i nodfa’ – mmm b’punte;; ta’ 91.

Spanja ni]let g[axar postijiet g[all-40 po]izzjoni tal-Indi/i, wara sensiela ta’ skandli ri/enti.

Skont l-a[[ar st[arri;, is-Sirja biss – li hi mifnija minn gwerra /ivili – tilfet aktar punti minn Spanja u meta s-Somalja, lAfganistan, u l-Korea ta’ Fuq qeg[din jaqsmu l-a[[ar post talIndi/i g[all-2013.

Kristy Debono

Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono tippresiedi l-Parlament Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono, ippresidiet isseduta Parlamentari tal-biera[ meta kompla jkun diskuss flistadju tat-Tieni Qari l-Abbozz ta’ Li;i biex jemenda lKostituzzjoni ta’ Malta.

Din il-[atra temporanja saret fuq nomina tal-Whip tal-Gvern Carmelo Abela, sekondata millWhip tal-Oppo]izzjoni David Agius wara li kemm l-Ispeaker An;lu Farrugia kif ukoll idDeputat Speaker ?ensu Galea kienu se jkunu impenjati b’xog[ol ie[or tal-Parlament.

Il-Parlament ilbiera[ iddiskuta l-Abbozz ta’ Li;i biex jemenda l-Kostituzzjoni, abbozz imressaq mid-Deputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg, il-Kelliema tal-Oppo?izzjoni g?adDrittijiet ?ivili.

L-Abbozz jag[ti d-drittijiet fundamentali tal-persuni LGBT biex ikollhom il-protezzjoni massima fil-Kostituzzjoni ta’ Malta.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

9

PARLAMENT

Hu l-PL li g[andu jaqdi lill-Istat u mhux l-Istat jaqdi lill-PL Il-ma;;oranza li ta l-poplu lillPartit Laburista tfisser li l-poplu qed jistenna li jkun il-Partit Laburista li jaqdi lill-Istat u mhux l-Istat jaqdi lill-Partit Laburista kif sar s’issa. Dan qalu d-Deputat Nazzjonalista Mario Galea meta lbiera[ tkellem fil-Parlament flistadju tat-Tieni Qari dwar lAbbozz ta’ Li;i li jemenda l-Att dwar :ie[ ir-Repubblika.

Id-Deputat Nazzjonalista Mario Galea qal li fil-pajji] te]isti anomalija kbira fejn min jing[ata unur hu regolat b’regolamenti, i]da l-g[oti ta/-/ittadinanza sar jista’ jsir sempli/ement bi [las ta’ flus.

Fl-g[oti ta’ :ie[ irRepubblika, il-Gvern qed jag[]el il-kwantità fuq il-kwalità. Birra;un l-Oppo]izzjoni tistaqsi jekk hemmx obbligazzjonijiet tal-Partit Laburista biex jit[allsu weg[diet ta’ qabel l-elezzjoni.

Mario Galea staqsa g[aliex din lg[a;la kollha biex tg[addi l-li;i malajr malajr.

L-Oppo]izzjoni mhix kontra li jkun hemm revi]joni dwar ilparametri tal-li;i, i]da dan g[andu jsir b’konsultazzjoni malOppo]izzjoni biex ikun hemm li;ijiet b’kunsens wiesa’. Innuqqas ta’ konsultazzjoni deher /ar fil-li;i dwar il-bejg[ ta//ittadinanza. Din il-li;i spi//at biex uriet l-arroganza tal-Gvern.

Il-Ministru Mallia g[amel [afna akku]i kontra l-Oppo]izzjoni g[all-kritika li g[amlet dwar illi;i ta/-/ittadinanza. I]da llum kul[add jaf xi [sara saret bl-arroganza li wera l-Gvern.

Minkejja s-sej[iet ripetuti talOppo]izzjoni biex jirrevedi lpo]izzjoni tieg[u dwar il-li;i ta//ittadinanza, il-Gvern baqa’ jwebbes rasu i]da finalment ;ie fi kliem l-Oppo]izzjoni, qabdu paniku u issa talab li ssir konsultazzjoni.

L-Oppo]izzjoni mhix kontra ddjalogu i]da temmen li l-[sara li saret lil pajji]na setg[et kienet evitata.

Importanti li l-Gvern jifhem li

L-abbozz ta’ li;i qieg[ed ine[[i l-limitazzjoni tan-numru ta’ persuni li jistg[u jing[ataw :ie[ ir-Repubblika. Dan il-;ie[ g[andu jkun l-og[la ringrazzjament tal-poplu lil xi [add li jkun g[amel xi [a;a straordinarja

l-Partit Laburista qieg[ed hemm biex jaqdi lill-Istat u mhux l-Istat qieg[ed hemm biex jaqdi lillPartit Laburista, kif sar s’issa.

Meta kompliet bl-intervent tag[ha mis-seduta pre/edenti, idDeputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li kontra dak li wieg[ed il-Partit Laburista, filGvern mhux qed i]omm ilweg[da li jkun l-aktar gvern femminista g[aliex fil-fatt naqqas ilpersenta;; ta’ nisa f’karigi ta’ de/i]joni. Hi kkritikat ukoll i]]ieda fin-numru ta’ persuni li jing[ataw ;ie[. Hi sostniet li dan il-pass se jnaqqas il-valur tarrikonoxximent li jrid jag[ti :ie[ ir-Repubblika.

Kristy Debono qalet li llum qed naraw li l-kelma ‘meritokrazija’ spi//at mill-vokabularju tal-Partit Laburista. Jidher /ar li l-PL u]a lkelma g[all-konvenjenza qabel lelezzjoni u g[alhekk jid[lu dubji serji dwar ir-ra;uni vera g[aliex irid i]id in-numru ta’ persuni li jing[ataw ;ie[. Id-Deputat Nazzjonalista staqsiet lill-Gvern jekk hux di;à g[andu lista ta’ persuni li ;ew imwieg[da ;ie[.

Kristy Debono qalet li je]istu [afna spekulazzjonijiet dwar ilkuntatti li kellu l-Partit Laburista

It-tne[[ija tal-limitazzjoni qed tnaqqas il-valur tal-unuri qabel l-elezzjoni. Hemm spekulazzjonijiet marbuta mal-kuntatti li l-PL kellu mal-kumpanija Henley & Partners u g[alhekk ilpoplu qed jag[mel [afna mistoqsijiet li partit li wieg[ed tmexxija trasparenti g[andu l-obbligu li jwie;eb.

Id-Deputat Nazzjonalista Antoine Borg qal li hi sfortuna li jidher li l-Gvern qed iwettaq ilpolitika tad-discount. F’dan ilka] qed jitnaqqas il-valur ta’ :ie[ ir-Repubblika g[aliex qed ji;i propost li jing[ata lil numru akbar ta’ nies. Hu fatt li jista’ jkun hemm diversi persuni li jkun jist[oqqilhom rikonoxximent i]da dan ma g[andux isir b’mod li jitnaqqas il-valur tal-unur.

Antoine Borg qal li jara kontradizzjoni bejn dak li qed jag[mel il-Gvern fil-ka] ta’ :ie[ ir-Repubblika u l-bejg[ ta//ittadinanza. Il-Prim Ministru mar barra minn Malta jbig[ i//ittadinanza bl-iskop li jattira aktar talent lejn pajji]na u fl-istess [in qed jg[id li tant hawn tal-

ent li jrid itawwal il-lista tal-persuni li g[andhom ikunu rikonoxxuti g[at-talent tag[hom.

Dak li g[andu jag[mel ilParlament hu li jirfina l-li;i u mhux iwessa’ l-kriterji biex ikunu ppremjati aktar nies.

Id-Deputat Nazzjonalista Michael Gonzi qal l-abbozz qieg[ed ine[[i l-limitazzjoni tannumru ta’ persuni li jistg[u jing[ataw :ie[ ir-Repubblika.

Dan il-;ie[ g[andu jkun l-og[la ringrazzjament tal-poplu lil xi [add li jkun g[amel xi [a;a straordinarja u qatt ma g[andu jkun unur ta’ ringrazzjament parti;jan.

L-emenda ne[[iet l-importanza tal-g[oti tal-midalja g[al wa[da ta’ importanza tal-okka]joni. Dak li qed jipproponi l-abbozz ifisser li sal-a[[ar tal-le;i]latura se jing[ataw mhux inqas minn 61 unur ie[or. Dan imur kontra dak li kien qal Anton Buttigieg fl-1975 meta kien tkellem fil-Parlament waqt it-twaqqif tal-li;i g[al :ie[ ir-Repubblika. Dakinhar, Anton Buttigieg kien spjega b’mod /ar li

n-numru tal-persuni li jing[ataw l-unur g[andu jkun limitat proprju biex ma jintilfx is-sinifikat veru u l-valur tal-unur.

Id-Deputat Nazzjonalista Marthese Portelli qalet li g[alkemm taqbel li jista’ jkun hemm bidliet, dawn mhux ne/essarjament ikunu bidliet kbar g[aliex inaqqsu l-pre;ju tal-unur.

Marthese Portelli kkwotat middiskors tas-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici dwar limitazzjonijiet li hemm fil-li;i u qalet li ma taqbilx li g[andu jitne[[a capping li hemm fuq kemm persuni Maltin jistg[u jsiru membri tax-Xirka :ie[ irRepubblika meta mqabbel malpersuni barranin li m’hemmx limitu dwarhom. Is-soluzzjoni tista’ tkun li jkun hemm capping fuq il-barranin u mhux jitne[[a llimitu fuq il-persuni Maltin.

Marthese Portelli qalet li sSegretarju Parlamentari, forsi bi ]vista nesa jsemmi li s-sena ddie[la ja[bat l-g[axar sena midd[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u appellat lill-Gvern biex dan lavveniment ma jkunx minsi. Hi appellat lill-Gvern biex ma jg[a;;ilx dwar din il-li;i.

Id-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus qal li jara xebh bejn :ie[ ir-Repubblika u l-Li;i dwar i/?ittadinanza. Hu qal li l-abbozz qed ine[[i wkoll il-limitu talokka]jonijiet li fih jing[ataw unuri u qed jissemmew diversi anniversarji li tradizzjonalment huma dawk ta’ 20, 50 u 100 sena.

Id-Deputat Nazzjonalista ssu;;erixxa wkoll li l-unur ikun jista’ jing[ata lil grupp ta’ persuni jew g[aqdiet.

Ryan Callus qal li t-tne[[ija tal-capping hi di]unur g[al unur.

Id-Deputat Nazzjonalista Clyde Puli qal li t-tne[[ija tallimitazzjoni qed tnaqqas il-valur tal-unuri. Hu qal li mhux ilmument opportun li jkun diskuss dan l-abbozz g[aliex l-unur fih valur u g[andu jkun hemm riflessjoni dwar dak li verament ifisser x’inhu ;ie[.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

10

OPINJONI

Bejn il-mewt ta’ artist kbir u t-twelid ta’ stilla ;dida It-Tnejn filg[odu pajji]na qam ma[sud bl-a[bar tal-mewt ta’ wie[ed mill-aqwa kittieba, atturi u diretturi li qatt kellna f’pajji]na, Lino Grech.

Kull Malti u G[awdxi, anke jekk forsi ma tkunx dilettant tatteatru jew tat-teledrammi Maltin wi// Lino xorta jkun familjari ma’ [afna. Kien ikona f’dan il-qasam u [adem mhux ftit sabiex kiteb fost l-aqwa xog[lijiet teatrali, radjufoni/i u televi]ivi f’pajji]na.

Probabilment l-aktar bi//a xog[ol li se jibqa’ mfakkar g[aliha hi s-serje ‘F’Ba[ar Wie[ed’ li tant kienet segwita meta xxandret g[all-a[[ar darba b’cast ;did u b’direzzjoni ta’ Charles Stroud fuq NET Television.

Lino Grech kien l-awtur ta’ dan it-teledramm tant segwit u permezz tal-kitba kien jirnexxilu jwassal messa;; po]ittiv b’sens ta’ tag[lim so/jali ispirat mill-og[la valuri umani u Kristjani li hu kien i[addan.

Irid ng[id li Lino kien ispirazzjoni ukoll g[al [afna ]g[a]ag[ li matul i]-]mien bdew ja[dmu filqasam tat-teatru jew fuq ittelevi]joni.

Hu kien mag[ruf sew g[allg[ajnuna li kien jag[ti lil kul[add u g[alhekk kien ma[bub minn kul[add ming[ajr ebda distinzjoni.

Minn ta[t idejn Lino [ar;u w[ud mill-aqwa artisti Maltin u G[awdxin li raw il-bidu tal-karriera tag[hom grazzi g[alih. Dawn

Is-su//ess ta’ Gaia hu messa;; /ar li t-tfal Maltin huma kapa/i jikkompetu ma’ tfal o[ra minn madwar id-dinja i]da fuq kollox, kull su//ess hu possibbli jekk ikun [idma u determinazzjoni mill-individwu

fuq it-televi]joni.

Insellimlek Lino!

Is-su//ess ta/-/kejkna Gaia

David Casa david.casa@europarl.europa.eu

kollha g[andhom rakkonti sbie[ xi jg[idu dwar persuna li ta ming[ajr qatt ma stenna xejn lura.

Bla dubju x-xog[lijiet ta’ Lino se jibqg[u jitgawdew minn [afna, spe/jalment minn dawk li g[andhom g[al qalbhom il-qasam artistiku u kulturali.

Permezz tal-kitbiet tieg[u hu serva ta’ e]empju u dejjem fittex li jwassal messa;; tajjeb lis-so/jetà tag[na. Ninsab /ert li l-mewta tieg[u se t[alli vojt kbir fost s[abu l-artisti i]da mhux anqas fost ilMaltin li jmorru t-teatru u jie[du gost isegwu l-teledrammi lokali

Fuq nota differenti ma nistax ma nifra[x lil Gaia Cauchi, i/-/kejkna tag[na li nhar is-Sibt li g[adda reb[et il-Junior Eurovision Song Contest fi Kiev, l-Ukrajna. Il-[ajja kultant hi ironika u jekk toqg[od ta[seb ftit, fi ftit [in f’pajji]na twieldet, jew a[jar kompliet tispikka, artista ]g[ira li qed tipprometti mhux ftit fil-qasam mu]ikali. Jum wara, pajji]na tilef artist veteran li tant ta gost u ferra[ Maltin u G[awdxin bit-talenti tieg[u.

Is-su//ess ta’ Gaia hu messa;; /ar li t-tfal Maltin huma kapa/i jikkompetu ma’ tfal o[ra minn madwar id-dinja i]da fuq kollox kull su//ess hu possibbli jekk ikun [idma u determinazzjoni millindividwu.

Gaia hija tifla ta’ [dax-il sena li di;à qed tag[mel [afna sagrifi//ji biex tkompli miexja fit-triq tassu//ess. M’g[andix dubju li din ittifla se tkompli ta[dem flimkien mal-;enituri, g[alliema u [bieb

tag[ha sabiex fil-futur tkompli tag[mel unur lil pajji]na. Jekk xejn, dan is-su//ess kompla juri li f’pajji]na g[andna talent kbir, mhux biss fil-kant i]da f’kull qasam.

Kultant iridu nag[tu attenzjoni akbar lil dan it-talent u ma nistennewx sabiex xi [add jirba[ festival daqstant presti;ju] biex nibdew nag[tu l-attenzjoni mixtieqa.

Nixtieq nara lil pajji]i jinvesti aktar f’dawn it-tfal u fit-talenti li g[andna. Is-su//ess ta’ Gaia g[andu jifta[ it-triq g[al tfal o[ra f’kull sfera tas-so/jetà u mhux biss il-kant, biex ninteb[u li madwarna hawn tfal Maltin u G[awdxin li g[andhom it-talent u li jistg[u jiksbu su//ess ferm akbar minn tfal o[ra li ;ejjin minn pajji]i ikbar min Malta. Ejjew ng[inu lil dawn it-tfal u ejjew inkunu a[na stess li ng[inuhom jimxu fit-triq it-tajba u jiksbu s-su//ess.

Gaia jist[oqqilha dan it-tif[ir kollu u m’g[andix dubju li blg[ajnuna ta’ kul[add se ]]omm saqajha mal-art u tkompli ta[dem fuq dan is-su//ess miksub.

Prosit tassew!

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

11

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

L-Oppo]izzjoni politika u l-media l-;dida fil-kwistjoni ta/-/ittadinanza Waqt li b[alissa g[addejjin it-ta[ditiet bejn Gvern u Oppo]izzjoni biex il-bejg[ ta/-/ittadinanza jinbidel [alli ma jibqax bejg[ li jwaqqa’ isem Malta u d-dinjità tag[ha, loppo]izzjoni kbira li [ar;et g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza ;;eg[ilna nirriflettu dwar id-dinja l-;dida tal-media u l-istituzzjoni politika tal-Oppo]izzjoni.

It-teknolo;iji l-;odda offrewlna rappurta;; li xxukkjana Rajna f’din il-kwistjoni li l-media tradizzjonali – gazzetti u stazzjonijiet tar-radju u t-televi]joni madwar id-dinja kollha – blg[ajnuna tat-teknolo;ija l-;dida – is-siti tag[hom fuq l-internet, siti o[rajn u l-media so/jali – taw lilna l-Maltin idea ferm aktar pre/i]a u qawwija ta]-]uffjett li d-dinja kienet qed tag[mel bilgvern tag[na u l-iskema tieg[u tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. U xxukkjawna.

Rappurta;; /ar, dirett u a;;ornat ta’ dak li kien qed jing[ad fuqna Sa ftit tas-snin ilu, biex insiru nafu li l-gazzetti u l-istazzjonijiet barranin qalu xi [a;a fuq Malta, il-;urnali Maltin l-ewwel kienu jridu jsiru jafu – mhux [a;a /erta – u mbag[ad kien jg[addi /ertu ]mien biex jg[idulna xi ntqal. Issa, imma, dak li qalu lgazzetti u l-istazzjonijiet barranin kien quddiemna – f’siti li ;abruh f’[akka t’g[ajn – u li wrewna b’mod l-aktar dirett u l-[in kollu ji]died in-numru kbir ta’ rapporti madwar id-dinja kollha u x’kienu qed jg[idu fuqna.

Udjenza li titkellem lura u titkellem bejnietha Kien hemm ukoll il-media so/jali. Qabel, bil-media tradizzjonali, kellek l-awtoritajiet jitkellmu huma u one-way, g[ax a[na b[ala /ittadini ma stajniex inxandru. Qisha prietka ta’ xi [add quddiem udjenza siekta. Bil-media l-;dida, imma, bil-maqlub, issa l-awtoritajiet spi//alhom il-monopolju fuq dak li jing[ad.

Issa, qisu xi [add qed jitkellem quddiem udjenza imma l-udjenza titkellem lura, u titkellem bejnietha.

L-importanza ta’ Oppo]izzjoni politika, qawwija u ppreparata tajjeb Ma’ dak li hu g[alkollox ;did, kien hemm ukoll l-istituzzjoni tal-Oppo]izzjoni. Stajna nifhmu f’din il-kwisjtoni – jekk kellna b]onn – kemm hu importanti li l-Oppo]izzjoni f’pajji] tkun b’sa[[itha u ppreparata tajjeb biex tag[ti le[en lil min ma jkunx qed jaqbel ma’ dak li jkun qed jag[mel il-Gvern, anke jekk ikun ivvutalu.

Mhux talli mhix negattiva, talli ;abet lill-Gvern jammetti li g[amel [a]in U stajna nifhmu wkoll kemm hu perikolu] l-attentat tal-Gvern li qed jipprova jda[[al f’mo[[ in-nies li jekk l-Oppo]izzjoni tikkritika xi [a;a, qieg[da tkun ‘negattiva’, ‘x’g[aruka]a’. Irrealtà hi bil-maqlub: Oppo]izzjoni b’sa[[itha, ippreparata u ta’ prin/ipju, flimkien ma’ media ;dida bis-sehem tal-[afna, ;abu lill-Gvern jiddiskuti skema li issa hu stess qed jg[id li hi [a]ina.

Ir-Rapport Dalli g[andu jitwarrab L-MUMN iddeskriviet ilfamu] rapport ta’ John Dalli dwar l-Isptar Mater Dei, jew a[jar dwar is-suppost amministrazzjoni ta’ Mater Dei, b[ala wie[ed “kodard, ta’ konfrontazzjoni u ta’ konvenjenza”.

Qrajt diversi kummenti dwar dan ir-rapport u anke dwar irreazzjoni tal-MUMN. Diversi argumentaw li r-rapport hu “kodard” g[aliex b[alma sostniet l-istess union tal-infermiera, ir-Rapport Dalli waqt li g[amel [afna allegazzjonijiet ma ssostanzja l-ebda wa[da minnhom. G[alhekk il-union g[andha ra;un issostni li qabel ma Dalli jissostanzja l-allegazzjonijiet tieg[u, hi se tkun qed tibbojkottjah.

Ir-rapport hu wkoll “ta’ konfrontazzjoni” g[aliex attakka, maqdar u jkisser ir-reputazzjoni lewwel nett tal-union innifisha u anke tal-impjegati kollha f’Mater Dei fosthom it-tobba u l-infermiera, tant li ;urnal lokali jirreferi g[al dawk li jkunu dettaljati mal-operazzjonijiet kif deskritti fir-rapport, b[ala “infermieri ta’ nofs operazzjoni.” Ma jistax ikun li union tal-[addiema ta//etta jew

Il-Prim Ministru Joseph Muscat ja[rab u jista[ba wara xi sku]a hekk kif jinduna li jkun g[amel fro;a

tittollera attakki in;usti b[al dawn kontra tag[ha u wkoll kontra l-[addiema membri tag[ha.

Ir-rapport hu wkoll “ta’ konvenjenza” g[aliex minn dan l-istess rapport [are; /ar li l-a;enda, l-iskop primarju warajh mhuwiex il-;id tal-istess amministrazzjoni ta’ Mater Dei, imma li jisserva b’kollox u b’kul[add biex jattakka u jiddegrada lill-amministrazzjonijiet pre/edenti tal-pajji].

Anke jekk l-awtur (Dalli) nnifsu kien parti integrali minnhom f’po]izzjonijiet mill-iktar importanti u kru/jali g[al [afna snin.

X’jimporta? Basta jog[;ob lil Joe Muscat li s’issa g[adu ja[seb u ja;ixxi ta’ Kap talOppo]izzjoni u mhux ta’ Prim Ministru. Huwa veru li hu li]g[ar Prim Ministru, mhux mill-

età biss, imma anke fi m;ibtu.

Kien f’waqtu, f’loku u ;ust lappell tad-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech, il-kelliem talOppo]izzjoni g[as-settur tassa[[a, sabiex il-gvern iwarrab dan ir-rapport u minflok ju]a rrapport ta’ John Hopkins, li hu estensiv u iktar serju tant li jittratta s-settur tas-sa[[a fit-totalità tieg[u u joffri s-soluzzjonijiet me[tie;a.

Mhux ta’ b’xejn wara li lMinistru tas-Sa[[a u l-Prim Ministru raw ir-reazzjoni talistakeholders involuti direttament f’dan is-settur g[ar-rapport ta’ Dalli, qed jippruvaw jiddi]asso/jaw ru[hom minnu.

Daqshekk hu ra;el u tal-affari tieg[u Joseph Muscat. Ja[rab u jista[ba wara xi sku]a hekk kif jinduna li jkun g[amel fro;a li minnhom s’issa fil-ftit xhur li ilu fil-poter, g[amel [afna. }balja ferm kull min stenna a[jar mit-tfal. . Brincat

C

San Pawl il-Ba[ar

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilposta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

25 sena ilu f’il-mument L-Italja ddikjarat li trid tkabbar ir-relazzjonijiet spe/jali ma’ Malta mhux biss fil-qasam ekonomiku i]da wkoll f’dak politiku. Dan iddikjarah Giovanni Manzolini, sottosegretarju fil-Ministeru tal-Affarijiet Barranin Taljan meta tkellem qabel ma ffirma u bidel il-ftehim dwar kif se jg[addu l-flus tal-Protokoll Finanzjarju mill-Gvern Taljan g[allGvern Malti.

F’tifkira organizzata mill-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista flokka]joni tat-tieni anniversarju mill-qtil politiku ta’ Raymond Caruana, Louis Galea, il-Ministru tal-Politika So/jali, qal li l-qtil ta’ Raymond Caruana kien ri]ultat tal-programm strate;iku So/jalista li sal-lum ma kienx mi/[ud uffi/jalment dwar l-u]u tal-vjolenza b[ala strument biex tasal g[all-g[anijiet politi/i.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

13

LIL HINN MINN XTUTNA

In-Nazzjonijiet Uniti> 65 sena mid-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet Umani Il-;img[a l-o[ra ktibt dwar labbu] mill-qrati, mill-;udikatura biex dak li jkun isa[[a[ ilpoter u jelimina avversarji politi/i, u ttrattajt spe/ifikament il-ka] tal-kap tal-Oppo]izzjoni fl-Ukrajna, Timoxenko, fejn il-Qorti Ewropea tad-Drittijiet Umani f’Lulju li g[adda sabet lill-Gvern tal-Ukrajna [ati li kiser il-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet talBniedem.

Minn barra, u qabel din ilKonvenzjoni, in-Nazzjonijiet Uniti, b[al nhar it-Tlieta li ;ejjin 10 ta’ Di/embru ta’ 65 sena ilu, fl-1948 kienu adottaw dik li saret mag[rufa b[ala dDikjarazzjoni Universali tadDrittijiet Umani (UDHR), li minnha hija mnebb[a wkoll ilKonvenzjoni Ewropea.

Dak kien dokument importantissimu, li;i internazzjonali tad-drittijiet talbniedem, imsej[a wkoll ilMagna Carta tal-umanità minn Eleanor Roosevelt, li kienet i/Chairperson tal-Kummissjoni tad-Drittijiet Umani tanNazzjonijiet Umani li fasslet listess dokument.

G[alkemm kienet ;iet adottata unanimament minn dawk li vvutaw fl-Assemblea :enerali, dakinhar kienu astjenew lUnjoni Sovjetika u satelliti Komunisti tag[ha b[allPolonja, i/-?ekoslovakkja, lUkrajna, il-Jugoslavja u lBelorussja, kif ukoll l-Arabja Sawdija u l-Afrika t’Isfel.

L-ewwel abbozz Filwaqt li l-ebda individwu ma jista’ jifta[ar u jie[u l-mertu g[ad-dokument, John Humphrey, professur Kanadi] tal-Li;i u direttur tas-Segretarjat tan-NU g[ad-Drittijiet Umani, kien kiteb l-ewwel abbozz.

Kienu taw sehemhom ukoll Roosevelt, Chang Peng-chun, kittieb, filosfu u diplomatiku, u Charles [abib Malik, filosofu u diplomatiku Lebani].

Imma x’wassal g[al din iddikjarazzjoni: Kienet ma[suba, primarjament biex tafferma

L-ewwel ]ew; artiklu jiddikjaraw li l-bnedmin kollha huma mwielda [ielsa u ugwali fid-dinjità u d-drittijiet, u li kul[add hu intitolat g[ad-drittijiet u l-libertajiet imsemmija fidDikjarazzjoni, ming[ajr distinzjoni ta’ razza, kulur, sess, lingwa, reli;jon, politika jew opinjoni o[ra.

Joe Calleja jocal@me.com

mill-;did il-prin/ipju tassovranità nazzjonali.

Madankollu ma kienx qabel it-terrur sistematiku mwettaq mir-re;im Na]ista kontra l-istess /ittadini tieg[u u dawk ta’ pajji]i o[ra li [akem matul itTieni Gwerra Dinjija, li dehru limplikazzjonijiet negattivi tassovranità nazzjonali.

Mill-;urijiet ta’ Nuremberg nibtet l-idea tad-“delitti kontra lumanità” – ksur tad-drittijiet talbniedem ta’ gravità tant kbira li jesi;u ;udizzju u kastig minn qrati internazzjonali skont normi internazzjonali.

G[alhekk wara l-gwerra lli;ijiet internazzjonali tad-drittijiet umani ;ew kodifikati f’sensiela ta’ dikjarazzjonijiet u ftehim li stabbilew normi internazzjonali li kienu jinkludu appuntu, id-Dikjarazzjoni tan-NU tal1948.

Minn dakinhar ;ew proklamati g[add ta’ ftehim re;jonalikontinentali b[al, pere]empju, il-Konvenzjoni Ewropea li semmejt fil-bidu, u li ta’ min infakkru li f’Settembru li g[adda g[alqet sittin sena minn meta ;iet fis-se[[, bl-approvazzjoni tal-pajji]i membri talKunsill tal-Ewropa, fosthom Malta, li kienet a//ettata awtomatikament malli ssie[bet fil-Kunsill fl-1965, inqas minn sena wara l-Indipendenza.

30 artiklu

Imma [alli nag[tu [arsa [afifa lejn dak li tg[id idDikjarazzjoni tan-NU li b’kollox fiha 30 artiklu.

Skont rapport ta’ Amnesty International nofs il-gvernijiet tad-dinja qed ikomplu jix[tu lin-nies fil-[abs min[abba opinjoni, twemmin, razza, sess jew g[eruq etni/i. 23 fil-mija tal-gvernijiet jittorturaw lill-pri;unieri

Drittijiet /ivili u politi/i Artikli 3 sa 21 jittrattaw iddrittijiet /ivili u politi/i, li jinkludu, fost l-o[rajn, id-dritt kontra t-tortura, dak g[al rimedju effettiv f’ka] ta’ ksur tad-drittijiet umani, u dak ta’ parte/ipazzjoni fil-gvern tal-pajji].

Artikli 22 sa 27 ifissru d-drittijiet ekonomi/i, so/jali u kulturali, b[al dak g[ax-xog[ol, dak tal-formazzjoni u s[ubija f’unjins, dak g[all-edukazzjoni, u l-libertà ta’ kul[add li jie[u sehem liberament fil-[ajja kulturali tal-komunità.

L-a[[ar tliet artikli jsostnu li

kul[add hu intitolat g[al ordni so/jali u internazzjonali fejn iddrittijiet u l-libertajiet f’din idDikjarazzjoni ji;u realizzati, kul[add hu [ieles minn limitazzjonijiet sakemm ma jkunx qed jhedded jew ixekkel id-drittijiet u l-libertajiet ta’ [addie[or.

Imma b’din id-Dikjarazzjoni tan-NU l-umanità illum hija a[jar minn meta kienet proklamata u adottata, skont l-iskopijiet tag[ha?

Gwere /ivili u rewwixti

Minn dakinhar se[[ew diversi gwerer /ivili u rewwixti, rivoluzzjonijiet li ssarrfu f’delitti, mankamenti u refu;jati fid-dinja kollha, nistg[u onestament ng[idu li d-Dikjarazzjoni g[amlet id-dinja post aktar ]gur fejn ng[ixu? Jekk le, ikun qed jesa;era min jikkonkludi li dDikjarazzjoni b’xi mod jew ie[or inkisret fi kwa]i l-pajji]i kollha li kienu wieg[du li jirrispettawha? {a;a li trid issir hija li, fejn dan g[adu ma sarx, in-normi internazzjonali fid-Dikjarazzjoni tan-N.U. jridu ji;u trapjantati direttament fl-istrutturi legali tal-pajji]i li qablu u adottawha.

Skont rapport ta’ Amnesty International nofs il-gvernijiet tad-dinja qed ikomplu jix[tu linnies fil-[abs min[abba opinjoni, twemmin, razza, sess jew g[eruq etni/i. 23 fil-mija talgvernijiet jittorturaw lillpri;unieri.

Poster tan-Nazzjonijiet Uniti dwar dak li tg[id id-Dikjarazzjoni

Reli;jon u stat Problema li f’dawn l-a[[ar snin qed tkabbar it-theddid g[ad-drittijiet umani hija dik tas-separazzjoni bejn il-fidi, irreli;jon u l-istat, l-aktar

min[abba interpretazzjonijiet radikali, dommati/i tal-Koran, tar-reli;jon I]lamika.

Pajji]i b’ma;;oranza Musulmana spiss jillimitaw il-libertà ta’ espressjoni u jie[du passi kriminali bl-isku]a ta’ hekk imsej[a offi]i, ‘dag[a’, kontra rreli;jon, minbarra l-ka]i ta’ minoranzi, komunitajiet f’pajji]i laj/i li jippretendu li l-istat jillimita l-libertà tal-kelma b[ala tra]]in, g[alhekk imsejja[ ‘tka]bir tar-reli;jon I]lamika’.

Intemm din l-anali]i kif bdejt: L-istorja turina li meta flEwropa twieled il-kun/ett ta’ korp tal-pulizija, l-impressjoni kienet li dan kien l-aktar ma[sub biex jipprote;i lill[akkiema aktar li/-/ittadini, u sfortunatament din limpressjoni ma]-]mien ma rri]ultatx sempli/i impressjoni, u spiss wasslet g[al abbu]i b’diversi ksur tad-drittijiet umani u kostituzzjonali ta/-/ittadini.

Kontra dan irid ikun hemm ftu[ g[ajnejn i/-/ittadin, vi;ilanza kontinwa, tolleranza ]ero mill-komunità internazzjonali kontra abbu]i simili, u sanzjonijiet fermi, de/i]ivi u effettivi li ji]kura;;uhom.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Teorija o[ra dwar Arafat FRANZA

Dimostranti fi Kjev iwasslu l-messa;; li ‘d-deputati ta’ rieda tajba huma mal-poplu’ waqt li jisfidaw lill-pulizija g[al kontra l-irvellijiet man-na[a l-o[ra tat-triq (ritratt> EPA)

Mozzjoni ta’ sfidu/ja meg[luba fost il-protesti anti-Yanukovich L-UKRAJNA Il-Parlament Ukrajn ma laqax it-tentattiv tal-Oppo]izzjoni biex jisforza r-ri]enja tal-Gvern tal-President Viktor Yanukovich, bl-eluf kbar taddimostranti jkomplu bil-protesti fi Kjev fejn qed jinsistu g[allasso/jazzjoni eqreb mal-Unjoni Ewropea u biex Yanukovich iwarrab mill-poter.

L-Oppo]izzjoni Ukrajna ressqet mozzjoni ta’ sfidu/ja filGvern li spi//at meg[luba filvot sussegwenti u wara li l-Prim Ministru Ukrajn, Mykola Azarov, kien talab sku]a (filParlament) talli l-pulizija u]at il-forza fuq id-dimostranti fittoroq tal-kapitali.

L-Ukrajna, ta’ kuljum, qed tiffa//ja l-protesti tal-massa wara li l-Gvern ta’ Kjev g[a]el li ma jiffirmax ftehim g[al asso/jazzjoni storiku mal-

Unjoni Ewropea. U filwaqt li lmozzjoni ta’ sfidu/ja fil-Gvern kellha l-appo;; ta’ 186 deputat mal-partiti fl-Oppo]izzjoni, dan kien anqas mill-226 voti me[tie;a g[all-approvazzjoni.

Min-na[a tieg[u, Azarov irrefera g[all-vjolenza ta’ tmiem il-;img[a fi Kjev filwaqt li tenna ‘li l-President Yanukovich u l-Gvern jiddispja/ihom g[all-azzjonijiet talpulizija’ fil-konfront tal-follol li [onqu l-Pjazza g[allIndipendenza. Madankollu lapolo;ija ma ntlaqg[etx middeputati tal-Oppo]izzjoni filParlament li nfexxew fl-g[ajjat u l-kummenti ta’ disprezz.

Il-Prim Ministru Azarov sejja[ ukoll biex jieqfu lprotesti tal-massa barra l-bini tal-Gvern filwaqt li appella biex l-Ukrajni ma jirrepetux l-inkwi-

et li kkaratterizza rRivoluzzjoni Oran;jo tal-2004.

L-istess Azarov, fil-bidu tal;img[a, qal li kien qed jara ‘ssinjali kollha ta’ kolp ta’ stat’ flUkrajna, bid-dimostranti ma jieqfux milli jinsistu g[arri]enja tal-President Yanukovich, u fost g[ajjat g[al strajk ;enerali.

Min-na[a tieg[u, Yanukovich telaq g[al ]jara fi/-?ina u meta anki be[siebu j]ur Malta l;img[a d-die[la. Dan waqt li lKapijiet tal-Oppo]izzjoni Ukrajna ;eddew id-domandi biex il-President Ukrajn iwarrab, u fost appelli lill-istess Yanukovich biex iwaqqaf ‘irripressjoni politika f’pajji]u’.

L-a[[ar rapporti qalu li ]diedu r-reinforzi tal-pulizija fi Kjev, b’Jay Carney, isSegretarju g[all-Istampa mal-

White House tal-Istati Uniti, jfisser il-vjolenza tal-awtoritajiet Ukrajni fil-konfront taddimostranti b[ala ‘ina//ettabbli’.

Viktor Yanukovich, filpre]ent, qed jg[id li r-rallies fi Kjev g[andhom ikunu pa/ifi/i u fost rapporti li hu talab biex ilKummissjoni Ewropea tippermettilu jibg[at delegazzjoni g[al ta[ditiet dwar ‘xi aspetti’ tal-ftehim g[all-asso/jazzjoni mal-UE, li hu kien mistenni li jiffirma, ftit tal-jiem ilu.

Mifhum ukoll li l-President tal-Kummissjoni Ewropea, Jose Manuel Barroso, qabel mattalba, i]da enfasizza li lKummissjoni hi lesta biex tiddiskuti biss l-implimentazzjoni ta’ ftehim di;a ffirmati ‘u fejn m’g[andhiex ter;a’ tifta[ xi tip ta’ negozjati’.

Xjenzati Fran/i]i li qed jinvestigaw il-mewt ta’ Yasser Arafat qalu li l-Mexxej Palestinjan, x’aktarx li miet minn kaw]i naturali.

L-istampa Fran/i]a ppubblikat din l-informazzjoni u fost rapporti li x-xjenzati kkonkludew li Arafat kien miet ‘wara infezzjoni ;enerika’.

Rapport pre/edenti ta’ xjenzati }vizzeri kien tenna li t-testijiet fuq il-katavru ta’ Arafat ]velaw ‘attivita g[olja ta’ polonium’, u bis-sejba tappo;;ja, ftit jew wisq, it-teorija li Arafat – li miet fl-2004 – spi//a vvelenat. Irrekords medi/i ta’ Yasser Arafat jg[idu, intant, li l-Kap tal-PLO miet b’attakk tal-puplisija li rri]ulta minn kundizzjoni fiddemm.

Stra;i fit-toroq IL-BEL:JU ‘Il fuq minn mitt karozza u trakkijiet spi//aw involti fi tlett in/identi kbar fost i/-/par o[xon u li [allew stra;i tul it-triq prin/ipali tal-A9 li sservi b[ala konnessjoni bejn il-hub industrijali ta’ Kortrijk g[al lokalitajiet o[ra.

L-a[[ar rapporti qalu li talanqas persuna tilfet [ajjitha u meta ‘l fuq minn [amsin sfaw midruba fl-in/identi. Dan meta liskwadri g[all-emer;enza stinkaw, ta[t kundizzjonijiet ta’ fri]a, biex jaqilg[u numru ta’ passi;;ieri feruti minn fost ilkarozzi li spi//aw qishom ‘kobba metall’.

L-awtoritajiet Bel;jani qalu li numru ta’ midruba jinsabu f’periklu tal-mewt u meta persuni o[ra involuti fl-in/identi [elsuha ‘bi ftit ;rie[i [fief’.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Joe Biden im[asseb dwar i/-?ina IL-:APPUN Il-Vi/i-President Amerikan, Joe Biden, sostna, waqt laqg[a, f’Tokjo, mal-Prim Ministru :appuni], Shinzo Abe, li l-Istati Uniti hi ‘m[assba ferm’ dwar izzona li waqqfet i/-?ina g[allidentifikazzjoni ta’ ajruplani u li Beijing qed ifisser b[ala difi]a g[al kontra aggressjoni mill-ajru.

Biden qal li din iz-zona ]]id ilpotenzjal ta’ in/identi u sitwazzjonijiet ‘fejn isiru l-kalkoli ]baljati’, waqt li sejja[ biex i/-?ina u l-:appun itejjbu l-komunikazzjonijiet [alli jevitaw /irkostanzi ta’ periklu.

Biden kien qed jiltaqa’ ma’ Abe fl-ewwel jum ta’ tour, imqassam fuq sitt ;ranet, li qed jag[mel fil-pajji]i Asjati/i talLvant u meta be[siebu j]ur anki /-?ina u l-Korea t’Isfel.

Il-kwistjoni dwar iz-zona talajru stabbilita mi/-?ina g[andha tiddomina dawn iljiem ta’ ta[ditiet, bl-Istati Uniti u Tokjo jikkritikaw bil-qawwi lpass ta’ Beijing u meta z-zona tkopri fiha grupp ta’ g]ejjer li huma kkontrollati mill-:appun.

Dan waqt li l-:appuni]i u /?ina g[andhom g[addejjin bi kwistjoni ta[raq dwar id-dritt tas-sovranita fuq l-istess g]ejjer.

I/-?ina qed tg[id li l-ajruplani li jtiru miiz-zona jridu jg[addulha l-programmi tattitjira inkella ‘jiffa//jaw ilmi]uri ta’ emer;enza’, b’Joe Biden itenni li l-Istati Uniti tinsab preokkupata [afna min[abba ‘l-attentat lejn il-bidla unilaterali tal-istatus quo fil-Ba[ar ?ini] tal-Lvant’.

Bob Dylan su;;ett g[al inkjesta legali FRANZA Il-kantant u kompo]itur le;;endarju Amerikan, Bob Dylan, tpo;;a ta[t pro/ess ta’ investigazzjoni ;udizzjarja fi Franza talli allegatament ipprovoka l-mibg[eda razzjali ta’ Kroati.

Dan se[[ wara li asso/jazzjoni Kroata fi Franza ressqet ilment legali dwar intervista li Dylan kien ta lill-;urnal Rolling Stone, fl-2012, u fejn hu allegat li l-kantant qabbel ir-relazzjoni bejn inNa]isti u l-Lhud ‘ma dik li te]isti bejn is-Serbi u l-Kroati’.

Dylan, li llum g[andu 72 sena u li fl-2010 organizza l-kun/erti fis-Serbja u l-Kroazja, kien innotifikat bl-investigazzjoni x-xahar li g[adda u meta kien mar

f’Pari;i biex jir/ievi premju presti;ju] mill-awtoritajiet Fran/i]i.

Matul it-Tieni Gwerra, l-moviment faxxista Kroat Ustashe kien qatel il-mijiet tal-eluf tas-Serbi, Lhud u ]ingari fil-kampijiet talmewt. Intant, il-Kroati u s-Serbi ;;ieldu kontra xulxin bla heda waqt il-kroll storiku talJugoslavja antika, b’din il-gwerra tal-1991-1995 t[alli mal20,000 mejtin.

Il-fatt li Dylan tpo;;a ta[t investigazzjoni ;udizzjarja jfisser li l-awtoritajiet qed jittrattaw l-ilment bis-serjeta, i]da hemm ukoll il-possibbilta li ma jitressqux akku]i formali u spe/ifi/i.

Il-Mexxej komunista, Kim Jong-un (fin-nofs), jidher waqt ]jara f’taqsima tal-qawwiet tal-ajru li tinsab f’zona remota lejn it-Tramuntana tal-Korea ta’ Fuq (ritratt> EPA)

Iz-ziju ta’ Kim Jong-un ‘imwarrab mill-poter’ IL-KOREA TA’ FUQ Iz-ziju influwenti tal-Mexxej tal-Korea ta’ Fuq, Kim Jongun, spi//a mwarrab mill-poter waqt li ]ew; kollaboraturi tieg[u spi//aw maqtula fuq iddirettiva spe/ifika tal - og[la awtorita komunista fi Pyongyang.

Id - destin ta ’ Chang Song thaek ing[ata prominenza kbira mill-istampa tal-Korea t’Isfel li bba]at fuq tag[rif li kisbu sservizzi sigrieti ta’ pajji]ha.

Intant , u f ’ ka] li s - sorsi indipendenti jikkonfermaw it-

tne[[ija ta’ Chang minn vi/ichairman tal-og[la entita militari tal - Korea ta ’ Fuq , dan g[andu jfisser l-akbar the]]i]a fit - tmexxija tal - pajji] komu nista mindu Kim Jong-un la[aq mexxej wara l - mewt ta ’ missieru, Kim Jong-il, fl-2011.

Is-servizzi sigrieti tal-Korea t’Isfel ibba]aw fuq l-informazzjoni pprovduta minn diversi sorsi u bl-istampa, fl-istess [in, tikkwota s-servizzi fis-sens li proprju x-xahar l-g[adda saret ‘ l - esekuzzjoni pubblika ’ ta ’

tnejn mill-akbar asso/jati ta’ Chang, li kellu karigi g[oljin fil - Partit Komunista u fil Kummissjoni g[ad-Difi]a talKorea ta’ Fuq. Chang — li hu mi]]ewwe; lil o[t Kim Jong-il – kien meqjus b[ala l - persuna bl - akbar influwenza fuq il - Mexxej komunista, u waqt li diffi/li biex wie[ed jivverifika r-rapporti spe/ifi/i dwaru, l-konferma ta’ ]vilupp hekk sinifikanti g[andha tindika ‘terremot’ fi [dan ir-re;im ta’ Pyongyang.

Sajjied maqtul minn kelb il-ba[ar IL-HAWAII Sajjied li kien [are; fuq ilba[ar b’kayak, miet wara li spi//a attakkat minn kelb ilba[ar ftit ‘il hinn mill-kosta talHawaii.

Ir-rapporti qalu li Patrick Briney, Amerikan residenti

f’Washington, kien qed jaqdef bejn il-g]ejjer ta’ Maui u Molokini meta sofra l-attakk fejn ;arrab il-;rie[i fatali.

Filwaqt li [abib tal-Amerikan irnexxielu jtella’ lill-vittma fuq dg[ajsa tal-cruises li nzertat fl-

in[awi, Briney la[aq miet qabel id-dg[ajsa waslet sax-xatt ta’ Maui. Dan kien it-tieni attakk fatali minn kelb il-ba[ar filHawaii, din is-sena, mindu turist :ermani] messu l-istess destin f’Awwissu li g[adda.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

‘Hunger Games’ l-aqwa qabel il-Milied L-ISTATI UNITI

L-ISTATI UNITI> Il-kantant popolari tal-mu]ika Country, Bill Ray Cyrus, ji;bed id-daqna ta’ ra;el liebes ta’ Santa Klaws waqt parata tal-Milied organizzata fi/-/entru ta’ Hollywood, f’Kalifornja (ritratt> EPA)

Il-film Hunger Games: Catching Fire, g[at-tieni ;img[a konsekuttiva, da[[al l-akbar ammont ta’ flus mill-box office.

Dan meta fadal ftit ;img[at g[all-Milied, li hu tradizzjonalment l-aktar ]mien importanti g[ad-dilettanti ta/-/inema li jkunu qed jistennew l-aqwa releases tas-sena.

Skont il-kalkoli preliminari, Hunger Games da[[al s’issa aktar mill-ekwivalenti ta’ sebg[in miljun ewro waqt li lfilm Frozen, ta’ Walt Disney Productions, da[[al lekwivalenti ta’ sittin miljun ewro.

Fil-fatt, l-a[[ar kapitlu ta’ Hunger Games u Frozen it-tnejn kisru r-rekord f’dak li jirrigwarda d[ul g[all-perjodu ta’ Thanksgiving (festa kbira fl-

Istati Uniti). Dan ir-rekord kien waqqfu l-film Harry Potter and the Sorcerer’s Stone, fl-2001.

Kelliema g[all-industrija qeg[din jistennew li Hunger Games u Frozen ikomplu ji;;eneraw qlig[ kbir fil-box office matul il-;img[at li ;ejjin u hu mifhum li di;à qed jit[ejjew il-pro;etti g[assequels.

Sadanittant, il-film Mandela: Long Walk to Freedom – il-bijografija dwar Nelson Mandela, lewwel President iswed talAfrika t’Isfel – i;;enera qrib is-70,000 ewro, i]da dan xorta hu introjtu inkora;;anti peress li kien [are; fid-29 ta’ Novembru u l-film partikolari qed jintwera biss f’erba’ swali ta/-/inema filbliet ta’ New York u Los Angeles.

Il-[ajja tkompli g[as-sensiela popolari ‘Fast and Furious’

Miet il-kantant Junior Murvin

L-ISTATI UNITI

IL-:AMAJKA

Is-seba’ film fis-sensiela spettakolari bit-tema Fast and Furious g[andu jo[ro; xorta fisswali ta/-/inema wara l-mewta tra;ika tal-attur prin/ipali Paul Walker, li nhar is-Sibt kien involut f’[abta fatali b’karozza Porsche, fil-limiti ta’ Los Angeles.

Il-;urnal Hollywood Reporter ikkwota mkejjen li tista’ torbot fuqhom li qalu li l-produzzjoni ta’ Fast and Furious 7 – li g[adha ’l bog[od minn konklu]joni tag[ha – se tkun ‘ilkapitlu li jmiss’ tal-franchise, wara l-ewwel sitt films fuq l-istess tema li ;;eneraw qrib i]]ew; biljun ewro fil-box office.

Paul Walker tilef [ajtu meta l-

karozza Porsche li kienet misjuqa minn sie[bu (li miet ukoll f’dan l-in/ident) ikkraxxjat u qabdet fi n[awi lejn itTramuntana ta’ Los Angeles.

Intant, sorsi qrib l-atturi u lcrew involuti ma’ Fast and Furious 7 qalu li filwaqt li dawn huma xxukkjati g[all-a[[ar dwar it-telfa ta’ [abib u kollega, m’g[andhomx il-[sieb li jabbandunaw l-a[[ar pro;ett f’sensiela ta’ films daqstant importanti.

Atturi o[rajn li mietu f’/irkostanzi tra;i/i waqt li kienu qed jie[du sehem fil-produzzjoni ta’ film ;did huma Heath Ledger (waqt il-produzzjoni ta’ The Imaginarium of

Doctor Parnassus); Brandon Lee (waqt li kien qed jin;ibed il-film The Crow) u Oliver Reed (waqt l-a[[ar t[ejjijiet ta’ Gladiator).

Intant, ma setax jonqos li ddilemma dwar it-tkomplija ta’ Fast and Furious 7 tkun partikularment sensittiva meta din is-sensiela, fil-parti kbira, tibba]a fuq it-tlielaq spettakolari tal-karozzi fit-toroq u li fiha ma jonqsux stunts inkredibbli u perikolu]i.

Sadanittant, il-[afna ammiraturi ta’ Paul Walker qeg[din imorru fuq il-post fejn tilef [ajtu u hemm qed i[allu fjuri, xemg[at u o;;etti o[ra li jfakkru fl-idolu tag[hom.

Paul Walker... It-telfa tieg[u bikkmet lil Hollywood (ritratt> EPA)

Il-kantant tal-mu]ika reggae, Junior Murvin, miet fl-isptar f’Port Antonio. Il-kaw]a ta’ mewtu ma ssemmiex, g[alkemm hu mag[ruf li Murvin kien qed jing[ata t-trattament g[ad-dijabete u l-pressjoni g[olja.

Murvin jibqa’ mag[ruf g[allkanzunetta Police and Thieves li kien [are; fl-1976 u li kisbitlu su//ess kbir fuq i]-]ew; na[at tal-Atlantiku.

Fil-fatt, Police and Thieves – produzzjoni ta’ Lee ‘Scratch’ Perry – hi wa[da mill-aktar diski li jibqg[u sinonimi mas-snin sebg[in. Il-grupp tal-punk rock, The Clash, ukoll kien [are; ilver]joni tieg[u ta’ din ilkanzunetta.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

17

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-GWATEMALA> In-nies jiddevertu fuq is-sil; ta’ track li twaqqaf g[al ]mien il-festi fil-Park ?entrali tal-kwartier storiku, fil-belt ta’ Gwatemala (ritratt> EPA)

Inkwiet dwar virus

Xokk g[al qtil bla pre/edent

HONG KONG

L-I}LANDA

L-awtoritajiet fit-territorju ta’ Hong Kong ikkonfermaw lewwel element ;did tal-influwenza tat-tjur, mag[ruf b[ala H7N9, wara li mardet [addiema domestika li ;ejja mill-Indonesja.

Il-mara, f’dawn l-a[[ar jiem kienet ivvja;;at lejn il-belt ta’ Shenzhen, fil-provin/ja ?ini]a ta’ Guangdong, u fejn kienet qed ta[dem qrib ta’ diversi tjur. Intant, il-kundizzjoni attwali tag[ha, illum, hi rrappurtata b[ala kritika.

L-H7N9 infetta iktar minn mitt ru[ mindu fe;; aktar kmieni din

is-sena u l-pre]enza tal-virus f’Hong Kong titqies b[ala sinjal li l-mikrobu qed jinfirex lil hinn miz-zoni l-aktar /entrali ta/-?ina (fejn kienu rrappurtati l-parti kbira tal-infezzjonijiet) u tTajwan.

Intant, l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a (WHO) qalet li m’hemm l-ebda provi li l-H7N9 qed ikun tra]mess ‘b’mod sostenibbli’ minn bniedem g[allie[or, i]da fl-istess [in sostniet li dan hu virus perikolu] g[alla[[ar.

Membri tal-qawwiet spe/jali tal-Pulizija I]landi]a, b[alissa, g[addejjin minn kors ta’ counselling wara li kienu kostretti joqtlu ra;el li kien qed jispara b’senter fl-appartament tieg[u, lejn ilLvant tal-kapitali Reykjavik.

Din hi l-ewwel darba li persuna tilfet [ajjitha waqt azzjoni minn pulizija armata fl-I]landa (popolazzjoni: 322,000) li g[andha wa[da mill-anqas rati ta’ kriminalità fid-dinja u l-isparaturi huma rari g[all-a[[ar.

Hu mifhum li bejn [mistax u

g[oxrin pulizija, appo;;jati millqawwiet spe/jali, [adu sehem flazzjoni u sparaw il-gass minn ;ottwieqi tal-appartament, f’tentattiv biex jikkontrollaw lir-ra;el ta’ 59 sena.

Intant, ir-rapporti qalu li ;ew sparati tiri fatali hekk kif ir-ra;el feta[ in-nar fuq il-pulizija fil-[in meta huma u l-membri tal-qawwiet spe/jali rnexxielhom jid[lu flappartament inkwistjoni.

Matul id-drama, il-vittma naqas milli jwie;eb g[at-tentattivi talpulizija biex jikkuntattjawh u r-

rapporti jsostnu li xi membri talqawwiet spe/jali spi//aw midruba minn tiri ta’ senter wara li kienu da[lu ;ol-appartament.

L-in/ident m’g[andu l-ebda pre/edent fl-I]landa, bir-ra;el armat ikun iddikjarat mejjet ftit wara li dda[[al l-isptar biex jittrattawh g[all-feriti li ;arrab flazzjoni.

Intant ma ng[atat l-ebda spjegazzjoni g[aliex ir-ra;el qabad jispara u g[addejja investigazzjoni dwar l-im;iba tal-pulizija waqt id-drama.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

18

MADWARNA

Meta tirri/ikla tirba[!

– Titnieda l-kampanja tat-3R Bag Ir-residenti li b’mod attiv jipparte/ipaw fis-sistema tarri/ikla;; bieb bieb jew billi jiddisponu mill-iskart separat tag[hom fil-bring-in sites talGreenPak, jistg[u jir/ievu rigal tal-Milied kmieni!

Fil-;ranet li ;ejjin, rappre]entanti tal-GreenPak se j]uru lir-residenti li jkunu qed jag[mlu l-parti tag[hom fis-sistema tar-ri/ikla;;.

Ir-rappre]entanti tal-GreenPak se jqassmu basktijiet, li jistg[u jer;g[u jintu]aw, mimlijin b’rigali fosthom ikel, prodotti relatati mas-sbu[ija, prodotti talbanju, stationeries u diversi prodotti o[ra.

Din l-inizjattiva tnediet il-Belt Valletta fil-pre]enza tasSegretarju Parlamentari g[allKultura u l-Gvern Lokali José Herrera, li laqa’ din l-inizjattiva mill-GreenPak u ssorprenda lir-

residenti tal-Belt meta ppre]entalhom il-basket tat-3R. José Herrera qal li “inizjattivi b[al dawn jg[inu lill-pubbliku jifhem il-b]onn tar-ri/ikla;; u l-importanza li naqqsu lammont ta’ skart tal-ippakkjar f’Malta. Ladarba l-prodott serva l-u]u ori;inali tieg[u, hu importanti li dak l-iskart i;;enerat ikun ri/iklat kif suppost g[aliex inkella jista’ jkun li jispi//a jokkupa spazju f’mi]bla.”

“Din il-kampanja nazzjonali tenfasizza l-importanza talparte/ipazzjoni tal-pubbliku firri/ikla;; u turi l-impenn tag[na li nippremjaw lil dawk ir-residenti li jirri/iklaw b’mod regolari,” qal Mario Schembri, Kap E]ekuttiv tal-GreenPak Coop Society, li kull sena jirri/iklaw miljuni ta’ kilogrammi ta’ skart tal-ippakkjar.

Il-Kap E]ekuttiv ta’ GreenPak Coop Society Mario Schembri u s-Segretarju Parlamentari g[all-Kultura u l-Gvern Lokali José Herrera qed jippre]entaw il-basket tat-3R b’xejn lir-residenti tal-Belt Valletta

Patricia Richards minn San :iljan reb[et karozza MINI One wara li [adet sehem fil-kompetizzjoni tal-SMS GO4MINI. Matul il-kompetizzjoni, il-klijenti ta’ GO kellhom l-opportunità li jwie;bu sa 30 mistoqsija kuljum u ji;bru l-punti g[al kull twe;iba tajba. Minbarra l-karozza MINI One, premjijiet o[ra inkludew iPad Mini kuljum g[al perjodu ta’ ;imag[tejn, sett tat-TV ta’ 42 pulzier, u vaw/er b’valur ta’ 500 ewro fi fjuwil.

Malta BNI tniedi ;urnata g[all-vi]itaturi {afna negozji llum qeg[din ifittxu mezzi ;odda biex ikampaw mar-realtà tal-ekonomija diffi/li.

Numru minn dawn ilkumpaniji qeg[din jirrealizzaw li, meta jkunu qeg[din ifittxu sswieq g[all-prodotti u s-servizzi tag[hom, qeg[din jirritornaw lejn dak li hu ba]iku – i]da b’mod innovattiv.

Forsi din hi r-ra;uni wara ssu//ess ta’ Business Network International (BNI) f’Malta. BNI hi organizzazzjoni li tiggarantixxi klijenti ;odda g[all-membri tag[ha.

F’perjodu qasir ta’ inqas minn tliet snin, Malta BNI stabbiliet kapitli (chapters) f’Tas-Sliema, {’Attard, il-Belt Valletta u San :iljan, bil-[ames wie[ed qieg[ed jitwaqqaf f’Bir]ebbu;a.

Kollha ji;bru fi [danhom persuni involuti fin-negozji u motivati [afna. Il-format tal-laqg[at

darba fil-;img[a waqt breakfast, hu strutturat b’mod li jwassal g[al business referrals, ji;ifieri lmembri jg[addu xog[ol u kuntatti lil xulxin.

Apparti li jsir business referrals lil xulxin, membri tal-BNI jgawdu minn [afna opportunitajiet fejn jassistu lil xulxin b’pariri, anki inkura;;iment, u dwar problem varji ta’ management li spiss jinqalg[u. B’hekk il-membri jipprattikaw u jtejbu l[iliet mani;erjali u utli tag[hom, b’mod spe/jali g[al dawk li jkollhom b]onn prattika kostanti, b[al ta[dit fil-pubbliku (public speaking).

Il-Malta BNI issa se torganizza ;urnata g[all-vi]itaturi g[ada l-{amis, 5 ta’ Di/embru 2013 fil-lukanda Phoenicia, ilFurjana, biex tintrodu/i dan ilkun/ett lil negozji o[ra. Tibda fis-6.45 ta’ filg[odu.

Din hi opportunità tajba g[all-

vi]itaturi biex isiru jafu u jaraw kif ta[dem il-BNI, jiltaqg[u ma’ membri o[ra tal-Malta BNI mill[ames kapitli u nies tan-negozju o[ra. L-g[an li l-membri u lvi]itaturi ji]viluppaw innegozju tag[hom billi jkabbru n-netwerk tal-kapitlu rispettiv tag[hom.

David Bullock, id-Direttur Nazzjonali ta’ Malta BNI, se jwassal u jaqsam is-su//ess tassigrieti tal-BNI permezz tal-marketing tal-kelma.

Hu qal: “Il-BNI tisponsorja dawn il-;ranet g[all-vi]itaturi biex jg[inu [alli jitkabbar nnegozju, biex jg[inu lill-kapitli j]idu fil-membri kemm filkwantità kif ukoll fil-kwalità, u biex kull negozju jirnexxi. BNI f’Malta qed tesperjenza tkabbir mg[a;;el, u dan hu fl-istess linja li tinsab g[addejja minnu l-BNI f’pajji]i o[ra madwar id-dinja.”

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

20

?INEMA

Xena mill-film Act of Killing

Xena mill-film Easy Money

Mil-lum l-Erbg[a 4 sal-{add 15 ta’ Di/embru

It-tmien Festival Internazzjonali tal-Films Joe Calleja

Wara waqfa ta’ sentejn jirritorna l-Festival Internazzjonali tal-Films ta’ Malta li b’hekk wasal fit-tmien edizzjoni organizzata mill-;did mill-KRS Film Distributors, dan se jsir filKavallier ta’ San :akbu fil-Belt Valletta, bejn illum l-Erbg[a 4 u l-{add 15 ta’ Di/embru.

Se jintweraw 15-il film minn daqsant pajji]i, li g[al darb’o[ra joffru g[a]la ta’ films rebbie[a ta’ diversi premjijiet u mfa[[ra mid-Danimarka, il-Gre/ja, irRenju Unit, Spanja, l-Istati Uniti, l-I]vezja, il-:appun, ilBel;ju, l-Indja, il-Korea t’Isfel, Franza u l-Iran, inklu]i koproduzzjonijiet minn pajji]i o[ra Il-films kollha se jintwerew fil-lingwa ori;inali tag[hom, u dawk li ma jkunux bl-Ingli] ikollhom is-sottotitli bl-Ingli].

Se jkun hemm tliet wirjiet

Xena mill-film Trishna

kuljum, fit-3pm, fis-6 u fid-9pm b’films differenti. Se jkun hemm ukoll wirjiet filg[odu, fil-11am,

se jintwerew is-Sibt u l-{add, u nhar il-:img[a 13 ta’ Di/embru, festa pubbika. Il-prezz regolari

Il-films kollha se jintwerew fil-lingwa ori;inali tag[hom, u dawk li ma jkunux bl-Ingli] ikollhom is-sottotitli bl-Ingli]

Xena mill-film Pietà

g[ad-d[ul ikun [ames ewro biss.

Il-films huma dawn: The Act of Killing (id-Danimarka) Alps (ilGre/ja) Berberian Sound Stu-dio (ir-Renju Unit), Blancanieves (Spanja), Blue Jasmine (USA), Easy Money (l-I]vezja), From Up On Poppy Hill (il-:appun), Kid

Xena mill-film From Up On Poppy Hill

On A Bike (il-Bel-;ju), Le Havre (il-Finlandja# Franza #il-:ermanja), Murder 3 (l-Indja), Only God Forgives (Franza# it-Tajlandja# USA# l-I]vezja), Pietà (il-Korea t’Isfel) Rebellion (Franza), A Separation (l-Iran), u Trishna (ir-Renju Unit# l-Indja).

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

22

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The 60’s Sound Fuzzbox - Christian Azzopardi Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa

Premier

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:00 - Minnie’s Bow-Toons 07:05 - Mickey Mouse Clubhouse 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 The Suite Life on Deck 10:15 A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - That’s So Raven 13:25 - Gravity Falls 13:50 Jessie 14:10 - Violetta 15:00 A.N.T. Farm 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Wolfblood 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Good Luck Charlie 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 22:00 -

07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea^ 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea^ 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 Monkey See, Monkey Do 15:55 Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - IglooGloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea^ 18:50 Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea^ 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow.

The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance.

Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 - Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly.

– NET Television, 20>30

Carmen Vella (fin-nofs fir-ritratt hawn fuq, bejn il-pre]entaturi Frida Cauchi u Hermann Bonaci) se tkun il-mistiedna fil-programm tal-lum. Hi kienet tkanta mal-grupp Mer[ba u mag[hom [ar;et album ta’ kanzunetti folk. Mill-album, l-aktar mag[rufa kienet il-kanzunetta Ta’ Ganunu l-Karozzin. Kellha [uha Martin ikanta wkoll u ;ieli kantaw flimkien. Probabbli l-aktar su//ess li jiftakru n-nies hu B[alek Ma Hawnx, li kantat fi dwett ma’ [uha.

TVM 1

07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 - MEA 11:30 - Venere 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 Teleshopping 16:20 - Papqpaq on test 16:30 - Teleshopping 16:45 - It-Triq 16:50 - History Hunters 17:20 Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Purée 18:55 - G[andi xi Ng[id 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:45 – Junior Eurovision Song Contest 22:45 - Headline News 22:50* - Paqpaq lifestyle 23:15 - A[barijiet. 23:30 I]d’immamentriperò.

TVM 2

07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Earth Flight 11:50 – Joussour – Blasted Flies in the Jordan Valley 11:55 - Waqtiet 12:00 – Purée 12.45 GFA Round Up 13:15 - Ruggers 13:45 - Mixage 14:15 - Paqpaq Lifestyles 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Earth Flight 15:50 - It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Click 18:30 - GFA Round Up 19:00 - Ruggers 19:30 - Waqtiet 19:40 - Earth Flight 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:45 – Mixja ta’ Poplu 21:30 - Headline News 21:45 - Madwarna 22:15 – G[andi xi Ng[id 23:00 - A[barijiet blIngli] 23:05 - DOT EU. ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 17:00 - Sal-:ister 17:30 - ONE News 17:40 - Kif Inti^ 19:10 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:30 - Conquest 21:30 - TX 22.30 - Maskra 23:30 - ONE News.

Smash

07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 - {abbejtek

10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 - Dokumentarju 20:30 - D Bride 21:30 - M’intix Wa[dek 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:30 - Tg1 flash 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 11:00 - Tg 1 11:30 - Unomattina Magazine 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 16:50 - Rai Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 – Mission (attwalità) 23:20 – Dopotutto non è brutto 00:25 - Tg 1 notte 01:00 – Sottovoce 01:30 Magazzini Einstein 02:00 – Senza rete – Johnny Dorelli # Patty Pravo.

Raidue

06:55 - Cartoons 08:35 - Settimo cielo (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Costume e società 13:50 - Tg 2 Medicina 14:00 - Detto fatto (TF) 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 17.00 Private Practice (TF) 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 20:55 – Football. Coppa Italia. Inter v Trapani 23:00 - Tg 2 notizie 23:15 – Razza umana 00:35 - Rai Parlamento 00:45 - Il puma (TF).

Raitre

07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 Agorà 10:00 - Mi manda Raitre 11:15 - Elisir 12:00 - Tg 3 # meteo 3 12:25 Tg 3 fuori tg 12.45 - Pane quotidiano 13:10 - Rai Educational 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 `14:50 – Tgr Leonardo 15:10 - Terra nostra (TN) 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:15 - Sconosciuti - La

nostra personale ricerca della felicità.

Dokumentarju 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto^ 23:15 – Gazebo 24:00 - Tg 3 linea notte 02:05 - Fuori orario.

Canale 5

08:00 - Tg 5 mattina 08.40 - La telefonata di Belpietro (attwalità) 08:50 Mattino cinque 09:10 - Tg 5 - Ore 10 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 telegiornale 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Le tre rose di Eva 2 23:30 Drive In – 30 anni l’origine del male 01:30 - Tg 5 Notte # Meteo 02:00 Striscia la notizia.

Rete 4

07:20 - Charlie’s Angels (TF) 08:20 Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 4 (TF) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 – Un adetective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:55 La regina delle piramidi. Film ’55 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:35 - Quinta colonna il quotidiano 21:10 - The Mentalist (TF) 23.05 - Rizzoli & Isles (TF) 23:55 - Dentro la notizia 01:30 – Metti, una sera a cena. Film ’69.

Italia 1

07:00 - Friends (sitcom) 07:30 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:20 - The Middle (sitcom) 09:10 - Royal Pains (TF) 10:10 - Dr House (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:45 - 2 Broke Girls (TF) 16:10 - E alla fine arriva mamma! (sitcom) 17:05 - Le regole dell’amore (sitcom) 17:35 – Top One 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 Johnny English – La rinascita. Film 2011 23:05 – Charlie’s Angels. Film 2000 01:05 – Sport Mediaset 01:30 - Studio aperto.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

23

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Design Workshop 10:00 - {in g[al Kollox 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Belle Donne 23:30 - F. Living magazine 01:30 Teleshopping.

Xejk

07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 The Golden Oldies (r) 15:00 - The 90s 15:30 - Teleshopping 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 - Local Issues 17:45 Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 - Kontra ir-Ri[ 21:55 - Football 22:00 - Local Angle 23:00 - Local Issues (r) 23:45 - The 60s and 70s.

La 5 12:05 - Girogirobimbo (attwalità) 12:20 Grey’s Anatomy (TF) 13:10 - Una mamma per amica (TF) 14:00 - Find My Family 15:00 - Lina’s Hair (reality) 15:25 - Fashion Style Tutorial 15:40 My Beautiful Dog 16:05 - Extreme Makeover Home Edition 17:00 - Find My Family - Finalment insieme 17:50 Fashion Style Tutorial 18:05 - Lina’s Hair 18:30 - My Beautiful dog 18:55 Love Bugs 1 (sitcom) 19:30 - Grey’s Anatomy (TF) 20:20 - Una mamma per amica (TF) 21.10 - Preacher’s Kid. film 2010 23:25 - Uomini e donne 00:30 Find my Family - Finalmente insieme.

BBC Entertainment

07:10 - Buzz and Tell 07:15 - Nina and the Neurons 07:30 - Poetry Pie 07:35 Mr Bloom’s Nursery 07:55 - Little Human Planet 08:00 - Show Me Show Me 08:25 - Buzz and Tell 08:30 - Last of the Summer Wine 09:00 - Absolutely Fabulous 09:30 - David Copperfield 10:15 - EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Hustle 12:05 - Full Circle with

Michael Palin 12:55 - Last of the Summer Wine 13:25 - David Copperfield 14:10 - Absolutely Fabulous 14:40 EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 Hustle 16:30 - Full Circle with Michael Palin 17:20 - David Copperfield 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 Hustle 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 - Absolutely Fabulous 21:00 Paradox 21:50 - Come Fly with Me 22:20 - Alan Carr: Chatty Man 23:05 The Office 23:35 - Luther.

11:20 - Non ti muovere. Film 2003 13:40 - Si può fare... amigo. FIlm ’72 15;35 Corleone. FIlm ’78 17:35 - Cane e gatto.

FIlm ’82 19:30 - Supercar (TF) 20:15 hazzard (TF) 21:05 - Bordertown. FIlm 2007 23:10 - Prima che sia notte. FIlm 2000 01:35 - Violenti e selvaggi. FIlm ’57.

TCM

Discovery Channel

08:55 - Stay Away, Joe 10:40 - Rio Bravo 13:00 - The Philadelphia Story 15:00 - It Happened at the World’s Fair 16:50 - Double Trouble 18:20 - The Fighting 69th 19:40 - Arena 21:00 - The Dirty Dozen 23:25 - Eye of the Devil.

07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Moab Desert 08:10 - Gold Divers: Suction 09:05 - Gold Rush: Judgment Day 09:55 - Moonshiners: Rise ’n Shine! 10:50 How Do They Do It?: Smooth As Marble # Hot Stuff # Umbrellas 11:15 - How It’s Made 11:40 - MythBusters: Western Myths 12:35 - Extreme Engineering: Bridging the Bering Strait 13:30 - Fast N’ Loud: Low Riding Lincoln 14:25 FantomWorks 15:20 - You Have Been Warned: When Nature Calls 16:15 - Car Vs Wild: Climb to Sky Platform 17:10 Born Survivor: Bear Grylls: Arizona Sky Islands 18:05 - Auction Kings 18:35 Auction Hunters: Home on the Gun Range 19:00 - How It’s Made: Dream Cars: Bentley Continental GT speed 19:30 - How It’s Made 20:00 - Curiosity: Miracle of Birth 21:00 - The Unexplained Files: Spontaneous Human Combustion and Mexican Pilot UFO 22:00 - Alien Mysteries: Kecksburg 23:00 - A Haunting: Angels and Demons.

MGM Movies

07:30 - West Side Story - Film & Philharmonic 08:25 - The Abominable Dr. Phibes 10:00 - Romantic Comedy 11:45 - How to Beat the High Cost of Living 13:30 - The Care Bears Movie 14:45 - Mr Majestyk 16:30 - MGM’s Big Screen 16:45 - The Cutting Edge 18:25 - The Extreme Adventures of Super Dave 20:00 - The Aviator 21:35 - National Lampoon’s Movie Madness 23:05 - Hot Under the Collar.

GO Stars

07:30 - Fun Size 09:00 - You Only Live Twice 11:00 - The Holiday 13:15 Daylight 15:10 - Fastest 17:00 - Carnage 18:25 - Good Morning Vietnam 20:30 Parks & Recreation 21:00 - JFK 00:05 Mr Brooks 02:05 - Jurassic Park III. Diva Universal

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Great Women 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:45 - Great Women 14:00 Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 Great Women 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:48 Great Women 19:00 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00

- Downton Abbey

23:00 - Mr Selfridge.

Iris

Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Chicago Fire 12:00 - SMASH 13:00 Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - 2 Broke Girls 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Person of Interest 17:15 - Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Suits 19:45 - The Mentalist 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - Whitney 21:25 - 2 Broke Girls 22:00 - Mike & Molly 22:30 - VEEP 23:00 - 30 Rock 23:30 - Dallas 00:15 - True Blood 01:15 - SMASH.

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>00 22>30 23>00

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

GO sports 7

08:30 - GTA Next Level 08:45 - World Series by Renault 09:35 - FIFA U#17 WC Football 11:35 - International Champ. Snooker 13:00 - WATTS 13:45 - FIFA U#17 WC Football 15:45 - UEFA Youth League Football (live) 18:00 - FIFA U#17 WC Football 20:30 - Brothers in Sport 21:00 - Wednesday Selection 21:05 - Riders Club 21:10 CIMB Asia Pacific Classic, US PGA Tour Golf 22:10 - Golf 23:10 - Golf Club 23:15 - Rolex Middle Sea Race, Yachting 23:45 - Yacht Club 23:50 Wednesday Selection.

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 PGA European Tour: Alfred Dunhill Champ,: Day 3 13:00 - Ligue 1: Rd 16: LOSC Lille v Olympique de Marseille 15:00 - FIFA Futbol Mundial #446 15:30 - Serie A: Rd 14: Parma v Bologna 17:30 - Barclays PL: Wk 16: Aston Villa v Sunderland 19:30 Ligue 1: Rd 15: Highlights 20:45 Barclays PL: Wk 16: Swansea City v Newcastle Utd (live) 23:00 - Aviva Premiership: Rd 9: Gloucester Rugby v Leicester Tigers 01:00 - Barclays PL: Wk 16: Norwich City v Crystal Palace.

Eurosport 2

GO sports 8

07:00 - College Football 09:00 - UEFA U#21 Intern. Champ, Futsal 10:30 WATTS 11:00 - UEFA U#21 Intern.

Champ, Futsal 12:30 - WATTS 12:45 - GTA Next Level 13:00 - UEFA U#21 Intern. Champ, Futsal 14:30 - J League Football 15:00 - UEFA Women’s Champ. League Football 16:00 - UEFA U#21 Intern. Champ, Futsal 17:30 - The Euroleague Basketball Show 18:00 EuroCup Basketball (live) 19:45 WATTS 20:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 20:30 - Pro Wrestling 21:30 - Boxing 23:00 Scottish Intern. Open Bowls.

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 PGA European Tour: Alfred Dunhill Champ,: Day 3 15:00 - Ligue 1: Rd 16: LOSC Lille v Olympique de Marseille 17:00 - Serie A: Rd 14: Parma v Bologna 18:50- Barclays PL: Wk 16: Aston Villa v Sunderland 21:00 Barclays PL: Wk 16: Fulham v Tottenham H (live) 23:00 - Serie A: Rd 14: Juventus v Udinese 01:00 - Aviva Premiership: Rd 9: Gloucester Rugby v Leciester Tigers.

GO sports 1

07:00 - Ligue: Rd 16: Nantes v Valenciennes 09:00 - Barclays PL: Wk 16: Newcaslte Utd v WBA 11:00 Serie A: Rd 14: Genoa v Torino 13:00 - Barclays PL: Wk 16: Crystal Palace v West Ham Utd 15:00 - Ligue 1: Rd 16: OGC Nice v AS Monaco 17:00 - Serie A: Rd 14: Inter v Sampdoria 19:00 Trans World Sport #1388 20:00 Barclays PL: PL World #24 20:45 Barclays PL: Wk 16: Man. Utd v Everton (live) 22:45 - Barclays PL: Wk 16: Stoke City v Cardiff City (delayed) 01:00 - Vincennes Horseracing.

GO sports 2

20:45 - Barclays PL: Wk 16: Arsenal v Hull City (live) 22:45 - Barclays PL: Wk 16: Fulham v Tottenham H 00:45 Milan Channel.

GO sports 3

Distinti – NET Television, 21>35 Il-mistiedna ta’ Jean Claude Micallef g[al-lum se tkun in-newscaster ta’ NET Television Graziella Attard Previ, li fir-ritratt hawn fuq tidher flimkien ma’ Kate Gonzi, waqt li kienet qed tippre]enta attività waqt il-kampanja elettorali ta’ qabel l-a[[ar Elezzjoni :enerali. Snin twal ilu kienet announcer mal-istazzjon nazzjonali tat-televi]joni. Kienet reb[et ukoll il-Miss Malta. Wara li qatg[et mit-televi]joni g[al xi 12-il sena, kienet irritornat billi ppre]entat ir-reality show L-iSpjun.

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Premier NET News Distinti Rafiki G[alik fl-Ewropa NET News

20:45 - Barclays PL: Wk 16: Southampton v Aston Villa (live) 22:45 - Barclays PL: Wk 16: Swansea City v Newcastle Utd 00:45 - Inter Channel.

GO sports 4

20:45 - Barclays PL: Wk 16: Sunderland v Chelsea (live) 22:45 - Juve Ch.

Melita Sports 1

08:00 - FIFA Beach Soccer WC Qualifier (r) 09:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 10:45 - Volleyball Champ. League Magazine The Big Hit (r) 11:20 - Bundesliga (r) 13:15 Bundesliga (r) 15:10 - FA Cup (r) 17:15 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 19:20 - Bundesliga (r) 21:15 - FA Cup (r) 23:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 00:45 - America’s Cup: World Series (r).

Melita Sports 2 12:00 - America’s Cup: World Series (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup (r) 17:10 - Bundesliga (r) 19:05 - America’s Cup: World Series (r) 21:10 -

Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 23:45 - Bundesliga (r) 01:40 - FA Cup (r).

Malta Stars

08:00 - Malta Basketball Assoc. (r) 09:30 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 - Malta Handball Assoc. (r) 12:35 - MFA Futsal League (r) 14:00 BOV PL (r) 16:05 - Football Nurseries (r) 16:40 - Malta Basketball Assoc. (r) 18:10 - MFA Futsal League (r) 19:35 Malta Rugby Football Union 21:15 Malta Handball Assoc. 22:35 - Football Nurseries (r) 23:15 - Melita GFA 1st Div. (r) 01:00 - BOV PL (r).

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

25

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

8

UV INDEX

9

10

2

11

IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[abbil- [albiet tax-xita i]olati VI}IBBILTÀ Tajba minbarra fil-[albiet taxxita IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi mill-Grigal BA{AR Moderat li jsir g[al qawwi mill-Grigal IMBATT Baxx mil-Lvant TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 9.5mm Xita mill-1 ta’ Settembru 265.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.56 u tin]el fit-16.48

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

18

L-ERBG{A L-og[la 17˚C L-inqas 10˚C

IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 11˚C

IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

IL-{ADD L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

3

3

2

Temperaturi fi bliet barranin Mimdudin> 5. Ag[mel kif jag[mel [addie[or (5) 6. Il-mara ta]-]iemel (5) 7. Munita antika fl-g[ajnejn? (5) 10. Kul[add ifittxu fis-sajf (5) 11. Tamal li hu ta’ tjieba spe/jali, lixx u tawwali (5) 12. Hekk huma t-toroq, bil-kemm tg[addi karozza (5) 14. {u f’salt ta[t idejk, qisek qatt ma rajt xejn! (5) 16. G[amla ta’ ka]in ta]-]g[a]ag[ b’xejra reli;ju]a (5) 17. Telag[lu San Filep! (5) 18. Fil-Furjana hemm wa[da

tal-Indipendenza (5) Weqfin> 1. Mhux mog[ti g[al kollox (6) 2. Ming[ajru [add ma jpejjep (6) 3. L-ir;iel tal-mog[o] (6) 4. M’g[adx baqa’ tallaba jitolbuha (6) 8. Kull wa[da mill-pjaneti u kwiekeb o[ra jduru fil-[olqien (5) 9. {a;ra prezzju]a ta’ bosta lwien (5) 12. Drapp sabi[ u a[mar u]at fil-knejjes (6) 13. A[mar daqs din, ng[idu (6) 14. Taw qima kbira (6) 15. Ikkura b’su//ess (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Tirda; 6. Sokra; 7. Bambu; 10. Leali; 11. Kwart; 12. Nikol; 14. Qabad; 16. Dawra; 17. Dovut; 18. Binti.

Weqfin> 1. Stalel; 2. Kanali; 3. Isibek; 4. Ma[lut; 8. Banka; 9. Barba; 12. Nomadi; 13. Lealtà; 14. Qariba; 15. Destin.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 14˚C imsa[[ab, Al;eri 12˚C xita, Amsterdam 7˚C xemxi, Ateni 10˚C imsa[[ab, Li]bona 10˚C xemxi, Berlin 2˚ ftit imsa[[ab, Brussell 6˚C ftit imsa[[ab , ilKajr 26˚C imsa[[ab, Dublin 9˚C imsa[[ab , Kopen[agen 5˚C imsa[[ab, Frankfurt 5˚C ftit imsa[[ab, Milan 9˚C xemxi, Istanbul 7˚C imsa[[ab, Londra 6˚C imsa[[ab, Madrid 11˚C xemxi, Moska -5˚C borra, Pari;i 7˚C ftit imsa[[ab , Bar/ellona 16˚C xemxi, Ruma 16˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 27˚C imsa[[ab, Tripli 25˚C xemxi, Tune] 16˚C imsa[[ab, Vjenna 4˚C ftit imsa[[ab , Zurich 2˚C imsa[[ab, Munich -1˚C imsa[[ab, St. Petersburg 3˚C imsa[[ab, Stokkolma 8˚C ftit imsa[[ab

Tag[rif Kumitat Amministrattiv Pa/eville Il-Kumitat Amministrattiv Paceville se jkollu l-Laqg[a talKumitat fl-Uffi//ju Amministrattiv tal-Kunsill, illum lErbg[a, 4 ta’ Di/embru fl-10:00.

Kostruzzjoni ta’ ]ew;t ibjud [odor Fil-futur qrib se jinbena bejt a[dar fuq il-bini tal-Fakultà talAmbjent Mibni tal-Università ta’ Malta. Se jsiru testijiet biex ji;i stabbilit il-potenzjal li tteknolo;ija ta’ bejt a[dar g[andha biex tnaqqas il-problemi ambjentali relatati mal-ambjent urban u t-tibdil fil-klima.

Mission Fund Il-Mission Fund se torganizza Garage Sale f’’St Joseph’, Triq il-:ummar f’Birkirkara, [dejn il-forn fit-triq ta’ wara l-

Eurosport, mit-Tnejn 9 sal{amis 12 ta’ Di/embru (bejn id09.15 u s-13.00 u bejn l-16:30 u s-19:00) u nhar il-:img[a 13 u s-Sibt 14 ta’ Di/embru bejn id09:15 u s-13:00..

Maratona ta’ xandir fl-Imqabba Bejn il-:img[a, 13 ta’ Di/embru fit-08:00 u l-{add, 15 ta’ Di/embru fl-22:00 ilKummissjoni Radju tas-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju fuq Tal-:ilju FM 95.4 u fl-Imqabba se torganizza 62 sieg[a ta’ xandir u ;bir ta’ fondi. Il-maratona ta’

xandir se tkun immexxija minn Edwin Gatt u minn Jonas Simbeye u se ssir minn ta[t tinda fil-pjazza ewlenija tal-Imqabba.

Waqt il-maratona, minn ta[t listess tinda, se jkunu qed isiru numru ta’ attivitajiet o[ra, fosthom bejg[ ta’ xi o;;etti.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI

AVVI}I

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

Mario Colours

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont u ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silicato, gyp-

sum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622. Esperjenza ta’ 16-il sena u stima b’xejn.

Nixtri

BANK tax-xog[ol mhux itwal minn [ames piedi, preferibbilment b’morsa ]g[ira tal-[adid. ?emplu 79334898.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570.

Servizz fil-pront.

G{ALL-BEJG{ Fniek tal-mejda

?EMPLU 21809761 wara l-4pm jew 27807314 wara t-8pm.

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bilmera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-pranzu

TAL-kawba mastizz, antika, b’mejda u sitt si;;ijiet tal-;ilda, vetrina bi [;ie; immullat, sideboard u vetrina ]g[ira. Kundizzjoni tajba. ?emplu 21242180.

Libsa ta’ tie;

:DIDA fjamanta, qatt ma ntu]at, mixtrija ming[and Alamango.

Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.

Pasturi

TAT-tafal, sett fih 20 pastur, stil antik ta’ ]mien il-MUSEUM. Prezz €20 kull sett. Presepji kull daqs ma[dumin kollha g[erien, prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.

Pushchair

NEONATO Reverso Sport - 3 Wheeler f’kundizzjoni perfetta, kwa]i ;dida. ?emplu 79409398.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti.

Kalendarji kbar tat-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Wallunit

SOLID oak, 270cm x 42cm. ?emplu 79436225.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

27

SPORT SWAN – TAZZA TAL-MILIED

Mag[rufa l-a[[ar tmienja Fi tmiem il - ;img[a saru mag[rufa t - tmien timijiet li g[addew g[all-kwarti tal-finali tat-Tazza tal-Milied. Il-holders Valletta St.Pauli, Ta’ :iorni Wolves, }ejtun AFC, Senglea Gunners , San :wann Knights , Fleur - De - Lys , Ba[rija AFC u Dingli Eagles g[amluha g[ar-rawnd li jmiss.

Fl - aktar log[ba mistennija Senglea Gunners g[elbu lil Lija - Iklin Mr . Clean bl - iskor ta ’ 2 -1. Din kienet partita bilan/jata u sa tmiem l-ewwel taqsima l-iskor kien g[adu dak ta’ 0-0.

Fit-tieni taqsima l-log[ob sar aktar movimentat u fit-43 minuta Senglea Gunners marru filvanta;; permezz ta ’ Stefan Sultana li b’xutt mill-ewwel feta[ l-iskor.

Fil - 54 minuta log[ob Senglea kabbru l-iskor permezz ta’ Carmel Formosa li wara li ikkontrolla tefa ’ fir - rokna tax-xibka.

Lija-Iklin wettqu reazzjoni u fis - 60minuta naqqsu l - iskor permezz ta ’ Bratislav Milosavljevic imma l-Gunners g[arfu jikkontrollaw il - gowl

vanta;; g[al skor finali ta’ 21.

San :wann Knights kisbu lewwel reb[a dan l - istagun meta g[elbu lil Gharghur Bushwackers bl-iskor ta’ 3-2 biex qatg[u passa;; g[all kwarti tal-finali. Gharghur ma g[arfux jamministraw il vanta;; biex [ar;u telliefa.

Din kienet partita kumbattuta mill-bidu sat-tmiem fejn wara 10 minuti San :wann marru fil - vanta;; minn auto gowl tad - difensur ta ’ Gharghur Joseph Cremona.

Gharghur ;ustament kisbu lgowl tad - draw fit - 30minuta permezz ta’ Christian Cuadros Silva u sa tmiem l-ewwel taqsima l-iskor baqa` 1-1.

Fit - tieni taqsima l - log[ob kompla jkun movimentat u fil50 minuta loghob Gharghur marru fil-vanta;; permezz ta’ Emil Raducu.

Is - saints wettqu rimonta u dawwru r - ri]ultat favurihom b ’ ]ew; gowls . Ryan Cauchi ;ab id - draw fis - 56minuta u Stephen Pace Asciak , fis 66minuta po;;a lis-Saints filvanta;;.

Iwettqu sorpri]a Fleur-De-Lys, tim mit-Tieni Divi]joni wettaq is-sorpriza meta elimina lil Tal-Qroqq Versity Kasco, tim li ;ej mill-Ewwwel Divi]joni b’reb[a ta’ 3-0. FleurDe-Lys g[arfu jie[du /-/ansijiet ta’ skor li ;ewhom. Dawn marru fil-vanta;; fit-33 minuta permezz ta’ Joseph Darmanin.

Fit-tieni taqsima Fleur-De-Lys komplew minn fejn [allew flewwel taqsima u skurjaw darbtejn o[ra.

Fir-raba’ partita tal-;urnata Ba[rija AFC komplew bil-mixja

po]ittiva tag[hom meta g[elbu lil Mqabba AFC bl-iskor ta’ 2-1.

Mqabba fl-ewwel taqsima kienu a[jar mill-avverasrji u fid19-il-minuta marru fil-vanta;; permezz ta’ Lesley Schembri li b’daqaq ta’ ras feta[ l-iskor.

Fit-tieni taqsima Ba[rija [ar;u aktar organizzati u fil-41minuta g[amlu l-iskor indaqs permezz ta’ Agib Hassan. Fis-63minuta Ba[rija skurjaw il-gowl tal-reb[a permezz tal-istess Hassan.

Dingli Eagles g[elbu lil Mrie[el Cuore Bianconero 5-4 bl-g[oti tal-penalties wara li lpartita spi//at fi draw ta’ 0-0.

FUTBOL

Mhux mg[a;;lin dwar Robben Il - President ta ’ Bayern Munich Uli Hoeness qal li ddiri;enti m’humiex mg[a;;la biex I;eddu l - kuntratt tal winger Arjen Robben. Il-kuntratt tal-player Olandi] jiskadi 18-il xahar ie[or imma s’issa ] - ]ew; na[at ma tkellmux dwar kuntratt ;did.

“G[ad fadal sena u nofs biex jiskadielu l-kuntratt u ma nafx g[alfejn fil - ;urnali di;a ’ hemm spekulazzjonijiet li dan irid jitlaq ,” qal Hoeness .

S ’ issa , dan l - ista;un l - eks player ta’ Chelsea skurja 12-il gowl f’19-il partita.

Robben (fin-nofs) g[adu ma ;eddidx il-kuntratt

IBBURDJAR - KAMPJONAT EUROMED MALTA 2013

Rekord ta’ parte/ipanti f’ din l-edizzjoni Bejn id-19 u t-22 ta’Di/embru, Malta se tkun qed tospita flotta ta’ kompetituri ta’ 138 ba[ri minn 10 pajji]i g[al dak li issa sar appuntament annwali g[allKlassi Optimists mag[ruf b[ala l-Kampjonat Euromed ta’ Malta.

L-avveniment, l-14-il wie[ed fis-sensiela u din is-sena b’parte/ipazzjoni rekord, se jkun organizzat mill-Malta Young Sailors Club bil-kooperazzjoni tal-Kunsill Malti g[all-iSport u lKunsill Lokali tal-Mellie[a u qed jin]amm ta[t il-patro/inju talMalta Sailing Federation.

Id-dinghy tat-tip ottimist huwa rikonoxxut b[ala ‘one design’ li jinsaq minn ba[ri wie[ed fejn ba[[ara ta’ ta[t l-età ta’ 16-il sena biss huma eli;ibbli li jikkontestaw f’din il-klassi tattlielaq.

Il-flotta internazzjonali ta’ parte/ipanti li ser jie[du sehem fl-avveniment ta’ erbat tijiem f’Malta, jinkludi kemm ba[[ara ir;iel u nisa b’etajiet ivarjaw minn 8 sa 15-il sena, l-i]g[ar ikun Richard Schulteis ta’ tmien snin minn Malta.

Il-Kampjonat ta’ Malta hu wkoll attrazzjoni g[all-kompetituri tad-dinghies Laser fejn ilparte/ipazzjoni ma tkunx kostretta b’limitu ta’ età. Din issena 18-il ba[ri se jag[mlu lKlassi Laser filwaqt li 20 ba[ri ser jikkompetu fil-Klassi Optimist.

Din is-sena l-kontin;ent Malti mag[mul minn tfal u ]g[a]ag[ ;ejjin mill-Malta Young Sailors Club u l-Bir]ebbu;a Sailing Club se jammontaw g[al 40 kompetitur.

Ir-Russi, li reb[u tlieta milla[[ar erba’ edizzjonijiet, se

jer;g[u jie[du sehem b’27 ba[ri minn tliet klabbs. Ir-Renju Unit se jkun rappre]entat minn 16-il kompetitur.

Parte/ipazzjoni interessanti se tkun dik ta’ Matthew Hardie li jg[ix fil-Emirate G[araqb Mag[quda u hu membru ta’ Dubai Offshore Sailing Club (DOSC) i]da min[abba li hu wkoll membru tar-Royal Lymington Yacht Club hu se jkun parti mit-tim tar-Renju Unit.

Ir-Rumanija se tkun rappre]entata minn ]ew; ba[rin, wie[ed fil-Klassi Optimist u ie[or 4.7, it-tnejn membri talRumen Royal Yacht Club. I]rael, regolari f’edizzjonijiet ri/enti, ser ikollhom tmien ba[rin filwaqt li l-Bel;ju (Royal North Sea Yacht Club) u l-Olanda (WSV Braassermermeer) se jkollhom kompetitur wie[ed kull wie[ed. G[all-ewwel darba filEuromed se jkun hemm ?ipru (Cyprus Sailing Federation) u lAwstrija (Sailing Club Traunkirchen) li se jkollhom sitt u ]ew; kompetituri rispettivament.

Il-parte/ipanti bl-iqsar u lanqas vja;; e]awranti, vja;; bilkatamaran ta’ 90 minuta biss, se jkunu 17-il kompetitur Sqalli li se jkunu ;ejjin mic-Circolo Nic Catania, hawn akkumpanjati mill-kow/ tag[hom Enrico Tortorici.

8 kompetituri o[ra ;ejjin millparti tal-peni]ola Taljana, dawk mi/-Circolo Velico Crotone, mill-Lega Navale Italiana Ancona u g[all-ewwel darba minn Reggio, klabb ;did mmexxija minn Paola Chila, lAssociazione Velica Pasquale Chila.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

28

SPORT

TAZZA TAD-DINJA 2014

It-timijiet isiru jafu f’liema urna se jkunu Il-biera[ il-FIFA [abbret kien se jkunu mqassma l-erba’ urni li se jintu]aw waqt it-tlug[ tal-poloz li se jsir nhar il-:img[a fil-belt ta’ Bahia. Fl-ewwel urna hemm tmien timijiet, fit-tieni urna hemm seba’ timijiet, fit-tielet urna hemm tmien timijiet filwaqt li r-raba’ urna hi mag[mula minn disa’ timijiet kollha ;ejjin mill-Ewropa. Hu g[alhekk li qabel ma jittellg[u lpoloz, se tittella’ polza biex minn dawn id-disa’ timijiet Ewropej jintg[a]el wie[ed u jitpo;;a fittieni urna (***).

Barra minn hekk, se ssir urna temporanja u fiha se jkun hemm lerba’ timijiet mill-Amerika t’Isfel (Bra]il, Uurgwaj, Kolombja u Ar;entina). Minn dawn l-erba’ timijiet se jintg[a]el wie[ed u jkun

hemm skambju bejn it-tim Ewropew u t-tim mill-Amerika t’isfel li jkun intg[a]el mill-polza.

Dan kollu se jsir biex fil-gruppi ma jkunx hemm aktar minn ]ew; timijiet Ewropej f’kull grupp u flistess [in jin]amm il-bilan/ ;eografiku.

L-ewwel urna - Bra]il, Spanja, :ermanja, Ar;entina, Kolombja, Bel;ju, Urugwaj, }vizzera It-tieni urna - ?ile, Ekwador, Ivory Coast, Ghana, Al;erija, Ni;erja, Kamerun, (***) It-tielet urna - Awstralja, Iran,:appun, Korea t’Isfel, Costa Rica, Messiku, Honduras, Stati Uniti Ir-raba’ urna - Bo]nija, Kroazja, Ingilterra, Franza, Gre/ja Italja, Olanda, Portugall, Russja

FOOTBALL F’G{AWDEX - BOV GFA CUP RAWND PRELIMINARI

Victoria Wanderers jg[addu bil-penalties Xewkija Tigers FC..................3 S.K. Victoria Wanderers........3 (SK Victoria reb[u 6-5 wara lg[oti tal-penalties) S. K Victoria Wanderers g[addew g[ar-rawnd li jmiss fil-BOV GFA Cup meta wara li spi//aw 3-3 kontra Xewkija Tigers, reb[u bi skor ta’ 6-5 bilp e n a l t i e s .

Kienu Xewkija li bdew l-a[jar fejn wara erba’ minuti Rodney Buttigieg naqas li japprofitta minn inde/i]joni fid-difi]a Rabtija meta minn qaghda tajba ikkonkluda ftit barra.

Minuta wara kien David Monday li evita gowl /ert meta ikklerja minn fuq il-linja x-xutt mill-vi/in ta’ Gilbert Agius wara cross ta’ Shields.

Xewkija fet[u l-iskor meta minn corner mix-xellug ta’ Shields, GILBERT AGIUS b’xutt fil-baxx xe[et fir-rokna taxx i b k a .

Wara l-mistrie[ SK Victoria [ar;u tajjeb tant li fit-12 il-minuta kisbu d-draw meta minn cross mix-xellug ta’ Eman Bugeja, AJIBADE ADESINA wara li kkontrolla l-ballun b’xutt fil-baxx g[eleb lil Parnis.

Fuq in-na[a l-o[ra fil-31 minuta r-Rabtin marru minn fuq meta minn cross mill-lemin ta’ Adesina, JOSEPH VELLA da[al tajjeb biex mill-vi/in xe[et ;ewwa.

Tliet minuti fuq il-[in Xewkija kisbu d-draw meta xutt tas-sostitut Manwel Xerri qarraq bil-goalkeeper Agius li ma laqatx meta pprova jikklerja b’saqajh biex approfitta FERDI-

NANDO APAP li kompla fllasti vojta.

Fit-tieni taqsima tal-[in barrani SK Victoria [adu biss sitt minuti biex marru minn fuq meta minn corner ta’ Gairrizzo, Sam Frank Bajada bir-ras kompla lejn ERIC NWANKWO fejn dan qabbe] il-ballun g[al ; e w w a .

Xewkija wettqu sforz iddisprat biex jer;g[u jil[qu lillavversarji u fil-11 il-minuta Jason Portelli safa’ mwaqqa` minn Adesina u mill-penalty DENE SHIELDS kiseb id-draw.

Bil-partita tibqa’ fi draw kienu l-penalties li kellhom jidde/iedu l-partita fejn hawn SK Victoria spi//aw reb[u 6-5.

Xewkija Tigers FC - A. Parnis, J. Azzopardi (M. Xerri), F. Apap, P. Buttigieg, J. Cefai, J. Portelli, C. Bugeja, G. Agius, R. Buttigieg, G. Hili (M. Camilleri), D. Shieds.

S.K. Victoria Wanderers - S. Agius, E. Bugeja, D. Monday, S. F. Bajada, A. Adesina, C. Sciortino, F. Giarrizzo, J. Vella (E. Nwankwo), S. Sultana, N. Vella, E. Nkwocha (M. Z a m m i t ) .

Referee - Mario Apap

Reb[a fa/li Munxar Falcons FC...............4 G[ajnsielem FC......................1

Munxar Falcons sabuha fa/li biex g[addew g[ar-rawnd li jmiss meta [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 4-1 kontra G[ajnsielem.

Dawn [ar;u aggressivi u fittieni minuta Joseph Grima kellu l-freekick tieg[u salvat minn

Buttigieg mal-lasta. Fit-13 ilminuta Munxar fet[u l-iskor b’xutt minn 25 metru bog[od ta’ GABRIEL SILLATO. G[ajnsielem wettqu reazzjoni u fil-25 minuta kienu sfortunati meta Robert Grima, wara li ir/ieva pass ta’ Attard, laqat ilminduda minn po]izzjoni angulata.

Fil-31 minuta l-Munxarin irduppjaw b’xutt angulat filbaxx ta’ JOSEPH GRIMA wara azzjoni personali. Seba’ minuti wara re;a’ kien l-istess GRIMA li b’xutt ie[or fil-baxx g[eleb lil Buttigieg.

G[at-tieni taqsima, G[ajnsielem bir-ri[ warajhom, [ar;u jattakkaw fejn wara erba’ minuti irnexxielhom inaqqsu l-iskor u jift[u tamiet ;odda. Kien issolitu CHARLON TABONE li g[eleb lil Spiteri bir-ras wara cross mil-lemin ta’ Joseph Attard.

I]da /-/ansijiet tag[hom [adu daqqa ta’ [arta lura hekk kif fil11 il - minuta s - sostitut ta ’ Munxar Paul Anthony Attard twaqqa` fil-kaxxa u mill-penalty JOSEPH GRIMA re;a’ stabilixxa vantagg sostanzjali.

Munxar Falcons FC - D. Spiteri, A. Williams, G. Sillato, C. Bugeja, K. Borg, M. Pace, R. Spiteri, O. Curmi, J. Grima (S. Sillato), D. Farrugia, J. Mercieca (P.A. Attard).

G[ajnsielem FC - L. Buttigieg, S. Azzopardi (A. Attard), D. Debattista, D. Sakic, C. Grima, R. Grima (J. Cassar), A. Xuereb (D. Hili), M. Portelli, K. Hili, J. Attard, C. Tabone.

Referee - Emanuel Grech

KAMPJONAT MELITA II DIVIZJONI

Boye, D. Micallef.

St Lawrence Spurs kisbu reb[a meritata kontra G[arb biex mhux biss sportivament pattewha lill-istess avversarji li kienu reb[ulhom fl-ewwel rawnd i]da komplew sa[[ew it-tieni post fil-klassifika.

St Lawrence [ar;u jattakkaw fejn wara sitt minuti xutt millvi/in ta’ Daniel Pace kien salvat minn Spiteri.

Fit-28 minuta St Lawrence fet[u l-iskor meta minn cross filbaxx mill-lemin ta’ Stefan Cauchi, MAMBAYE BOYE wa[du quddiem Spiteri ma ]baljax. Minuta mill-mistrie[, minn freekick ta’ Jonathan Micallef, Stefan Cauchi falla bi ftit il-mira.

Wara [ames minuti tat-tieni taqsima, Spurs irduppjaw meta Jonathan Micallef b’mossa sabi[a g[adda fil-kaxxa u mill-cross tieg[u MAMBAYE BOYE ma falliex milli jirdoppja bit-tieni gowl tieg[u.

G[arb naqqsu l-iskor fit-22 minuta meta l-cross ta’ Gafa ma kienx mi]mum minn Micallef u approfitta CHRISTIAN ATTARD li bir-ras xe[et f’lasti vojta.

Fil-35 minuta St Lawrence issi;illaw il-partita meta kien MARIO CUTAJAR, b’xutt minn barra l-kaxxa issorprenda lil Spiteri g[al skor finali ta’ 3-1.

St Lawrence Spurs FC - S. Micallef, J. Micallef, F. Grima, M. Cutajar, L. Buttigieg (S. Sultana), J. Thewma, S. Cauchi (J. Hili), M. Vella, D. Pace (M. Sciberras), M.

Harland (Jo. Muscat), R. Vella, Js. Muscat (J. Xerri).

Referee - Alex Johnson

G[arb Rangers FC - D. St Lawrence isa[[u t-tieni post Spiteri, T. Bartolo, S. Attard, C. St Lawrence Spurs FC...........3 Gafa, D. Portelli (R. Zammit), J. G[arb Rangers FC..................1 Portelli, C. Attard, C. Mercieca, S.

Reb[a importanti g[al Lions Qala Saints FC........................0 Sannat Lions FC....................3

Sannat kisbu reb[a meritata kontra avversarji diretti ta’ Qala Saints biex akkwistaw tliet punti importanti.

Kienu huma li [ar;u iktar avventuru]i minkejja imma ma kienux insidju]i. Fis-27 minuta fet[u l-iskor b’xutt tajjeb ta’ NICHOLAS MICALLEF. Qala wie;bu ftit wara bi freekick ta’ Gilbert Grech li spi//a ftit barra.

Fit-tielet minuta tat-tieni taqsima Sannat irduppjaw meta minn cross mil-lemin tal-istess Attard, FERNANDO DE ANDRADE anti/ipa tajjeb il-[ar;a ta’ Buttigieg biex minn po]izzjoni angulata xe[et ;ewwa. FERNANDO DE ANDRADE re;a’ skurja ftit minuti wara g[al skor finali ta’ 3-0.

Qala Saints FC - F. Buttigieg, J. Rapa (N. Portelli), M. Cefai, M. Buttigieg, C. Attard, G. Grech, C. Caruana, A. Vella (M. Munford), F. Attard, M. Mamo (F. Munford), A. Cini.

Sannat Lions FC - A. Brignoli, P. Camilleri, A. Debono, M. Saliba, L. Pisani, E. Gauci, C. Azzopardi (I. Mampalao), N. Micallef, L. Attard, F. De Andrade, S. Mizzi.

Referee - Reno Refalo

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

29

SPORT FUTBOL INGLI}

Moyes jaffronta lill-eks tim tieg[u Illejla jintlag[ab programm s[i[ mill-Premiership u l-aktar log[ba interessanti se tkun dik f’Old Trafford bejn i/-champions Man Utd u Everton. Dan il-konfront se jkun interessanti min[abba l-fatt li din se tkun lewwel darba li l-manager ta’ Man Utd, David Moyes, li jkun qed jaffronta lill-eks tim tieg[u.

Moyes kien ilu jmexxi lil Everton sa mill-2002 u minkejja li qatt ma reba[ unur mag[hom, Everton dejjem kienu klabb ta’ nofs ilklassifika li fl-a[[ar snin spi//a kemm-il darba fuq ir-rivali Liverpool.

Fl-ista;un li g[adda Everton spi//aw fis-sitt post, ]ew; punti fuq Liverpool. Matul is-sajf Moyes in[atar b[ala manager tarRed Devils minflok Alex Ferguson, manager li kien ilu jmexxi lil Man Utd g[al dawn la[[ar 26 sena. G[al kwalunkwe manager li kien se jimla post Ferguson kienet se tkun bi//a xog[ol diffi/li u Moyes malewwel sar jaf dan fl-ewwel xhur li ilu jmexxi lil Utd. I/-champions ma tantx kellhom bidu tajjeb u b[alissa qeg[din fit-tmien post fil-klassifika filwaqt li Everton qeg[din il[ames. {arsa lejn il-klassifika turi li Everton skurjaw gowl aktar minn Man Utd filwaqt li qalg[u 13 u Man Utd qalg[u 17. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Man Utd ;ew draw 2-2 barra minn darhom kontra Tottenham u Everton reb[u 40 kontra Stoke. Wie[ed millgowls ta’ Evrton skurjahom Lukaku, player misluf ming[and Chelsea li qed juri log[ob mill-

Il-Programm Premiership Illum

Arsenal v Hull (20.45) Liverpool v Norwich (20.45) Man Utd v Everton (20.45) Southampton v Aston Villa (20.45) Stoke v Cardiff (20.45) Sunderland v Chelsea (20.45) Swansea v Newcastle (20.45) Fulham v Tottenham (21.00) West Brom v Man City (21.00)

The Championship Illum

Derby v Middlesbrough Leeds v Wigan

League Two

Portsmouth v Wycombe

Championship Skocci] Dumbarton v Alloa

It-tim ta’ David Moyes, Man Utd se jilag[bu kontra l-eks tim tieg[u, Everton

aqwa. Fuq in-na[a l-o[ra b[alissa qed jispikka g[al Man Utd Wayne Rooney, awtur ta’ ]ew; gowls kontra l-Ispurs.

Man Utd ma jistg[ux iwaqqg[u aktar punti jekk be[siebhom jersqu vi/in tal-leaders Arsenal li qeg[din dis’a punti fuqhom.

Arsenal illum jilag[bu kontra Hull u jridu jkunu attenti millavversarji tag[hom li se jkollhom il-morall g[oli wara li fi tmiem il;img[a g[elbu lil Liverpool 3-1.

Din fil-fatt kienet l-ewwel reb[a fl-istorja tag[hom kontra Liverpool u ]gur li jridu jkomplu minn fejn [allew meta jiltaqg[u kontra l-Gunners. Madankollu g[al Hull se tkun diffi/li, spe/jalment meta wie[ed iqis il-forma mill-aqwa li

g[addejin minnha Arsenal.

Dawn tal-a[[ar reb[u 3-0 barra minn darhom kontra Cardiff u g[andhom erba’ punti vanta;; fuq Chelsea li qeg[din fit-tieni post tal-klassifika. Player li qed jispikka hu l-attakkant Aaron Ramsey li bi]-]ew; gowls li skurja kontra Cardiff la[aq total ta’ tmien gowls u ]gur li se jkun ta’ theddida kbira g[al Hull, tim li qieg[ed fl-10 post.

Chelsea jittamaw li illum jie[du t-tliet punti meta jilag[bu barra minn darhom kontra Sunderland biex b’hekk i]ommu l-pass ma’ Arsenal. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom il-Blues reb[u 3-1 kontra Southampton wara li kienu 1-0 minn ta[t. Il-manager

tag[hom, Jose Mourinho qal li hu kuntent bil-konsistenza li qed juri t-tim tieg[u u qal li issa hu ]]mien fejn il-players iridu jag[mlu sforz f’xahar mimli futbol biex jibqg[u vi/in tal-ewwel post.

Filwaqt li Chelsea se jkunu ;ejjin minn reb[a, Sunderland se jkunu ;ejjin minn draw ta’ ming[ajr gowls kontra Aston Villa.

Liverpool iridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra Hull meta llejla jaffrontaw lil Norwich.

Fi tmiem il-;img[a Liverpool ;ew maqbu]a minn Man City wara li tilfu kontra Hull u issa qeg[din fir-raba’ post.

Minn na[a tag[hom Norwich se jkunu ;ejjin minn reb[a minima ta’ 1-0 kontra Crystal Palace.

Minkejja t-telfa kontra Hull, ittim ta’ Brendan Rodgers jibda favorit li jie[u t-tliet punti f’Anfield.

Manchester City jilag[bu barra minn darhom kontra West Bromwich u fuq il-karta dawn jibdew favoriti li jirb[u l-konfront.

Intant, Fulham jilqg[u lil Tottenham fi Craven Cottage. Ta min jinnota li l-a[[ar reb[a li kisbu Tottenham fil-kampjonat waslet fis-27 ta’ Ottubru u minn dakinhar ‘l hawn it-tim ta’ Villas Boas iddi]appunta bil-kbir, spe/jalment ;img[atejn ilu meta tilef 6-0 kontra Man City. Fulham se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 3-0 u b’hekk i]-]ew; timijiet se jkunu g[atxana g[all-punti.

TAEKWONDO

Su//ess g[all-Maltin f’Londra

Kyle Vassallo (bl-a[mar) fl-azzjoni waqt it-turnament li sar f’Londra

Dan l-a[[ar kontin;ent Malti immexxi mill-kow/ Brian Saliba reba[ tliet medalji tad-deheb waqt il-Masters tar-Renju Unit li saru fil-belt ta’ Brentford f’Londra.

Jaden Cauchi, Kylie Magro u Mauro Busuttil reb[u l-medalja tad-deheb. Jody Bruno, Julie Ann Camilleri, Joel Genuis, Kyle Saliba Gracey u Gianluca Barbara reb[u l-fidda u Kyle Vassallo, Jerome Vassallo u Shania Magro reb[u l-bron]. Mag[hom kien hemm ukoll Kimberly Meli, Marco Cassara’ u Lyndsey Fenech.

Ir-referee internazzjonali Malti Joseph Azzopardi kien wie[ed mir-referees li ikkontrollaw il-

;lidiet. Ta min jiftakar li Azzopardi ;ab il-Li/enzja ta’ referee internazzjonali aktar kmieni din is-sena fl-Awstralja. Wara dan it-turnament it-tim iltaqa` ma’ Sarah Stevenson, atleta Ingli]a li s-sena li g[addiet reb[et il-medalja tad-deheb waqt l-Olimpjadi ta’ Londra. Stevenson awgurat lillatleti Maltin g[as-su//ess tag[hom u qalet li hi interessata li ti;i Malta biex tmexxi xi seminars.

Ir-ri]ultati li kisbu l-atleti Maltin kienu mill-aqwa, spe/jalment meta wie[ed iqis li g[al [afna minnhom din kienet l-ewwel darba li kienu qed jie[du sehem f’turnament barra minn pajji]na.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 4 ta’ Di/embru, 2013

30

SPORT

JIEM QABEL IT-TLUG{ TAL-POLOZ TAT-TAZZA TAD-DINJA

Il-Bra]il it-tim li kul[add irid jevita Hekk kif nhar il-:img[a jittellg[u l-poloz tal-fa]i tal-gruppi tat-Tazza tad-Dinja il-Bra]il, ittim li se jkun qed jilg[ab f’pajji]u stess hu dak it-tim li kul[add irid jevita. It-tim ta’ Felipe Scolari se jkun qed jilg[ab quddiem il-pubbliku tieg[u stess u se jkun qed jimmira g[ar-reb[ tas-sitt Tazza tad-Dinja u lewwel wa[da sa mill-2002.

Il-Bra]il se jkun wie[ed mittmien timijiet mal-og[la seeds imma minkejja dan xorta hemm I/-/ans li pajji]i kbar o[ra jispi//aw fl-istess grupp malBra]il. Fost it-timijiet li jistg[u jispi//aw fl-istess grupp malBra]il hemm l-Olanda, pajji] li fit-Tazza tad-Dinja tal-2010 flAfrika t’Isfel spi//a t-tieni wara li tilef il-finali kontra Spanja.

Barra minn hekk hemm ukoll lItalja, rebbie[ tal-edizzjoni tal2006 fil-:ermanja. L-Olanda u lItalja jistg[u jispi//aw fl-istess grupp mal-Bra]il min[abba l-fatt li meta in[admu s-seeds tatTazza tad-Dinja, ji;ifieri f’Ottubru li g[adda, l-Olanda u lItalja ma kienux mal-ewwel seba’ timijiet fid-dinja f’dawk li huma rankings mondjali. }ew; timijiet li fil-passat reb[u t-Tazza tad-Dinja, Franza u l-Urugwaj g[addew g[all-fa]i finali permezz tal-play-offs u Franza jistg[u jaffrontaw lillBra]il. Jekk Franza tilg[ab kontra l-Bra]il ]gur li wie[ed jiftakar fil-finali tal-1998 meta dakinhar Franza kienu reb[u 3-0.

G[alkemm g[addew 63 sena, il-Bra]iljani g[adhom jiftakru x’kien se[[ meta t-Tazza tadDinja saret f’pajji]hom u lUrugwaj kienu reb[ulhom 2-1 fil-finali tant mistennija filMaracana, l-istess grawnd li fih se ssir il-finali tal-edizzjoni ta’ sena o[ra. L-Urugwaj ma jistg[ux jispi//aw fl-istess grupp tal-Bra]il imma jekk it-tnejn li huma javanzaw ikun hemm /ans li jaffrtonaw lil xulxin.

Matul is-sajf l-Bra]il reb[u t-Tazza tal-Konfederazzjonijiet u dan kien bla dubju sinjal tal-qawwa tag[hom

Is-sitt timijiet l-o[ra li ma jistg[ax jilag[bu kontra l-Bra]il fil-fa]i tal-gruppi huma Spanja, holders tat-tazza, il-:ermanja, lAr;entina, il-:ermanja, lI]vizzera, il-Bel;ju u lKolombja. Tul dawn l-a[[ar edizzjonijeit tat-Tazza tad-Dinja dejjem kien hemm dak li wie[ed isejja[lu ‘Il-Grupp tal-Mewt’ u fis-6 ta’ Di/embru mhux esklu] li jer;a’ jkun hemm ie[or.

Minkejja li /erti timijiet ikunu jidhru favoriti li se jg[addu jew sa[anistra jirb[u l-grupp, waqt edizzjoni finali tat-Tazza tadDinja xejn m’hu esklu] u dan wie[ed seta’ jarah tliet snin ilu waqt it-Tazza tad-Dinja tal-2010.

L-Italja, li kienu l-holders spi//aw sfaw eliminati mill-fa]i tal-gruppi. Dakinhar, l-Italja

spi//at l-a[[ar fil-grupp li kien mag[mul mill-Islovakkja, millParagwaj, u minn New Zealand u bla dubju [add ma stenna dan, spe/jalment meta wie[ed iqis li l-ebda minn dawn it-tliet timijiet ma kien fost l-ewwel 30 f’dawk li huma rankings mondjali talFIFA. Dan kollu hu sinjal biex Spanja, holder, toqg[od attenta minn xi pass falz. It-tim Spanjol dan l-a[[ar snin iddomina xxena internazzjonali. Id-dominju Spanjol beda mill-2008 meta dakinhar reb[u l-Euro 2008 u sentejn wara reb[u t-Tazza tadDinja. Barra minn hekk, is-sena li g[addiet Spanja ma tantx t[abtet biex reb[et il-Euro 2012.

L-uniku tim li fil-fatt waqqaf iddominju Spanjol kien dak

Bra]iljan meta dan is-sajf ilBra]il reba[ it-Tazza talKonfederazzjonijiet li saret filBra]il stess. Fil-finali t-tim ta’ Scolari g[eleb lil dak ta’ Del Bosque 3-0 u dan kien sinjal ta’ qawwa.

Fl-edizzjoni tas-sena li ;ejja ilBo]nija-Herzegovina se jkun luniku pajji] li se jkun qed jiddebutta fit-Tazza tad-Dinja. Barra minn hekk, timijiet b[al ma huma l-Al;erija, l-Honduras, lIvory Coast, il-Gre/ja u l-Iran se jkunu qed jippruvaw jg[addu mill-fa]i tal-gruppi g[all-ewwel darba fl-istorja tag[hom. Kontra kull mistenni l-Griegi kienu reb[u l-Euro 2004 imma naqqsu milli jikkwalifikaw g[all-edizzjoni finali tat-Tazza tad-Dinja tal-2006.

Tim li jista’ jissorprendi hu dak tal-Kolombja. Dawn g[addew g[at-Tazza tad-Dinja g[all-ewwel darba sa mill-1998 u b[alissa qeg[din fir-raba’ post fir-rankings mondjali tal-FIFA. Tim ie[or li se jipprova jinsa ddi]appunt tal-passat hu dak talBel;ju. Il-Bel;jani ma ikkwalifikawx g[all-a[[ar ]ew; edizzjonijiet tat-Tazza tad-Dinja imma jekk wie[ed jag[ti [arsa lejn il-wirjiet li kellhom firrawnd ta’ kwalifikazzjoni ta’ din l-edizzjoni dawn g[andhom imorru l-Bra]il mimlijin fidu/ja. {arsa lejn l-istatistika turi li mill-a[[ar 19-il edizzjoni tatTazza tad-Dinja, fi 12 minnhom in-nazzjon li kien qed jorganizza l-edizzjoni wasal minn tal-anqas mal-a[[ar tlieta.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a 4 ta’ Di/embru, 2013

32

LOKALI

G[andek dritt ma tg[id xejn Viviane Reding u Roberta Metsola “G[andek dritt ma tg[id xejn.”

Din il-fra]i hija familjari [afna mad-dilettanti tal-films polizjeski. Il-;img[a li g[addiet, ilKummissjoni Ewropea [adet azzjoni biex dan il-kun/ett astratt tant mag[ruf fil-films ta’ Hollywood, tnaqqxu fil-li;i talUnjoni Ewropea.

Fis-27 ta’ Novembru lKummissjoni Ewropea ppre]entat pakkett ta’ proposti li g[andu l-g[an li jissokta lpro/ess li ji]gura li l-li;i Ewropea tiggarantixxi l-og[la standards f’dak li g[andu x’jaqsam mal-imparzjalità talprosekuzzjoni kriminali, g[a//ittadini kollha mifruxa madwar l-Ewropa.

Kull sena, fl-Unjoni Ewropea jkun hemm ’il fuq minn disa’ miljun prosekuzzjoni tal-kriminal. Minkejja l-ka]istika e]istenti tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet Umani dwar id-dritt g[al pro/ess imparzjali, il-protezzjoni g[allakku]at madwar l-Ewropa spiss g[adha mhux tajba bi]]ejjed filprattika: 11-il stat membru talUE (l-Awstrija, il-Bel;ju, ilBulgarija, il-Kroazja, Franza, ilGre/ja, l-Olanda, il-Polonja, irRumanija, is-Slovakkja, u Spanja) ;ew iddikjarati li kisru lpre]unzjoni tal-inno/enza millQorti ta’ Strasburgu bejn l-2007 u l-2012. Meta tqis li hija biss per/entwali ]g[ira [afna tal-ka]i

li tispi//a f’din il-Qorti, dawn huma /ifri inkwetanti.

Li tissa[[a[ il-prosekuzzjoni imparzjali madwar l-Ewropa mhijiex azzjoni kapri//u]a. Hija [tie;a assoluta. Anki persuna wa[da biss li tinsab il-[abs intortament hija sitwazzjoni ina//ettabbli. A[na g[andna ddover u l-obbligu li nag[mlu kulma nistg[u biex nipprevjenu l-i]ball ;udizzjarju. Kollha kemm a[na smajna stejjer talbi]a’ dwar persuni li ntbag[tu l[abs bi ]ball jew min[abba abbu]. Issa qeg[din f’po]izzjoni li nag[mlu xi [a;a dwarha.

Viviane Reding, Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea u Kummissarju g[all-:ustizzja, Drittijiet Fundamentali u ?ittadinanza< u l-Ewroparlamentari Nazzjonalista Roberta Metsola

G[andna d-dover u l-obbligu li nag[mlu kulma nistg[u biex nipprevjenu l-i]ball ;udizzjarju... u g[andna g[an wie[ed komuni> li no[olqu kontinent Ewropew ta’ ;ustizzja Il-pre]unzjoni tal-inno/enza hija l-pilastru /entrali ta’ kull prosekuzzjoni imparzjali.

Kul[add g[andu jibqa’ inno/enti sakemm ma ji;ix ippruvat li hu [ati. Dejjem irid ikollhom i/-/ans li jiddefendu lilhom infushom filqorti u ma jistg[ux ji;u ;;udikati in absentia. In-nies g[andhom ikunu jistg[u jibqg[u siekta u l-

ebda awtorità ma tista’ tikkonkludi li persuna tkun [atja g[ax ]ammet is-silenzju. Is-silenzju ma jfissirx li int [ati. Il-proposti ji]guraw li persuna suspettata jew akku]ata ma tistax ti;i sfurzata biex tag[ti evidenza li taf twassal g[all-kundanni penali in;usti.

Il-persuni vulnerabbli jist[oqqilhom protezzjoni

spe/jali. Il-proposti jinkludu salvagwardji spe/jali g[all-persuni vulnerabbli b[alma huma t-tfal u dawk bi b]onnijiet spe/jali.

Madwar l-UE miljun tifel u tifla jiffa//jaw prosekuzzjoni kriminali – ji;ifieri tnax fil-mija talammont totali tal-persuni li g[addejjin minn prosekuzzjoni kriminali. G[all-adulti vulnerabbli, i/-/ifra hija bejn erbg[a filmija u tmienja fil-mija. Meta nitkellmu dwar it-tfal jew /ittadini vulnerabbli o[ra, l-ebda /ifra mhi /kejkna wisq biex issir ;ustizzja.

Fl-a[[ar nett, irridu ni]guraw li dawk li huma m/a[[da mil-libertà – pere]empju min[abba Mandat ta’ Arrest Ewropew – ikollhom a//ess g[all-parir

legali fl-istadju bikri tal-prosekuzzjoni. Id-drittijiet ta/-/ittadini huma fundamentali. X’jiswa d-dritt li jkollok avukat jekk butek ma jifla[x g[alih? Il;ustizzja ma g[andhiex tag[mel distinzjoni abba]i ta’ kemm g[andek flus il-bank.

G[andna g[an wie[ed komuni: li no[olqu kontinent Ewropew ta’ ;ustizzja: Kontinent fejn kul[add fl-UE, mill-I]vezja sa Malta, jista’ jorbot fuq id-dritt g[al prosekuzzjoni imparzjali.

Se na[dmu flimkien biex ni]guraw li dawn il-proposti jinbidlu f’li;i tal-UE malajr kemm jista’ jkun. Dan ifisser li rridu ninnegozjaw mal-Parlament Ewropew u l-Istati Membri.

A[na nippretendu li l-Ministri tal-;ustizzja tal-istati membri kollha ma jag[]lux is-silenzju i]da li jie[du azzjoni u jbiddlu dawn il-proposti f’li;i. I/-/ittadini tag[na ma jist[oqqilhom xejn inqas.

Il-proposti jil[qu l-bilan/ ;ust bejn il-[tie;a li ssir prosekuzzjoni tal-kriminali u l-protezzjoni tal-persuni inno/enti.

Dawn il-proposti huma l-aktar tappa re/enti fl-istorja twila talUE li t[ares id-drittijiet ta/-/ittadini tag[ha. Id-dinja minn dejjem [arset b’ammirazzjoni lejn lUE biex tmexxi f’dawn issu;;etti. U hemm b]onn li nag[mlu dan.

Sentenza sospi]a g[al student wara li [ebb g[ad-Dekan tal-Fakultà tax-Xjenza Eksstudent tal - Università , Glanville Goodlip ta’ 22 sena, kien ikkundannat sitt xhur [abs sospi]i g[al sena mill-Ma;istrat Neville Caruana wara li nstab [ati li [ebb g[ad-Dekan talFakultà tax - Xjenza , fl Università ta’ Malta.

L-in/ident kien se[[ fl-1 ta’ Di/embru tal-2011. F’dak iljum il-gradwati l-;odda kienu qeg[din ji//elebraw fl Università, meta d-Dekan, ilProfessur Carmel Sammut, talabhom biex jieqfu.

Minflok, l-akku]at daqq il-

[orn li kellu f ’ widnejn il Professur Carmel Sammut. IlProfessur wara waddab il-[orn mal-art u ]-]ew; persuni qabdu f’xulxin. Goodlip instab [ati li ta xi daqqiet lill-Professur bi flixkun, u li baqa’ jag[tih anke meta dan kien mal-art.

Kienu studenti o[ra li ;ibdu lil se[ibhom minn fuq il Professur.

Fil - Qorti , il - Professur Sammut qal li wara l-in/ident g[amel xahrejn mu;ug[ u kellu jag[mel ukoll il-fi]joterapija.

media•link COMMUNICATIONS