2013 12 17

Nru 13,618

It-Tlieta, 17 ta‘ Di/embru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com

Malta titlef appell fil-Qorti Ewropea dwar id-detenzjoni tal-immigranti L-immigrazzjoni irregolari wa[da mit-temi tas-Summit tal-Mexxejja Ewropej Malta tilfet l-a[[ar appell li ressqet kontra ]ew; de/i]jonijiet tal-Qorti Ewropea g[ad-Drittijiet tal-Bniedem li jesi;u li jiqsar ilperjodu ta’ detenzjoni talimmigranti, u li jigu mtejba l-kundizzjonijiet fi/-/entri mag[luqa tal-immigranti f’pajji]na.

Is-sentenzi ori;inali minn din il-Qorti tal-Kunsill tal-Ewropa ng[ataw f’Lulju li g[adda f’de/i]joni li fiha pajji]na kien immultat ukoll is-somma ta’ 60,000 ewro.

Imma l-Gvern Malti appella minn din is-sentenza kif kellu lopporunità li jag[mel fi ]mien tliet xhur, bl-appell finali issa ma ntlaqax u b’hekk is-sentenza ;iet ikkonfermata.

Fis-sentenza tag[ha l-Qorti rrakkomandat ukoll li l-Gvern jassigura pro/ess iktar mg[a;;el meta persuni li jkunu qed ifittxu a]il iressqu ilment dwar it-tul ta’ ]mien ta’ detenzjoni.

Sadanittant, l-immigrazzjoni irregolari suppost se tkun wa[da mit-temi diskussi waqt Summit ferm mistenni tal-mexxejja talUnjoni Ewropea li se jkun qed isir nhar il-[amis u l-;imgha.

Anke jekk l-unika referenza li ssir g[all-immigrazzjoni fl-istedina formali tal-President talKunsill Ewropew Herman van Rompuy lill-mexxejja g[al dan is-Summit, hija sentenza wa[da li fiha jing[ad li se jkun hemm follow up ta’ malajr talkonklu]jonijiet ta’ Ottubru u Di/embru dwar l-immigrazzjoni b’Van Rompuy jg[id li jinsab /ert li l-Presidenza tal-Unjoni se tkun qed tissorvelja l-[idma tat-

Tix[im

Manwel Mallia kien jaf

Waqt li l-biera[ kompla jixhed George Farrugia quddiem ilKumitat g[all-Kontijiet Pubbli/i fil-Parlament, [are; bi/-/ar li l-Ministru Manwel Mallia kien ilu jaf bil-ka] ta’ tix[im [afna qabel il-ka] fe;; fil-midja.

Ara pa;na 7

L-Ukrajna

Lejn destin im/ajpar

Il-Partit Nazzjonalista appella lill-Gvern u lill-awtoritajiet kon/ernati biex ji//araw il-fatti kif se[[ew fit-tra;edja tal-11 t’Ottubru. F’din it-tra;edja ;ew salvati 200 ru[ imma hu stmat li kwa]i 300 o[ra tilfu [ajjithom

Task Force tal-Mediterran li twaqqfet wara t-tra;edja ta’ Lampedusa.

Fl-a[[ar Summit t’Ottubru, ilPrim Ministru Malti Joseph Muscat kien qal li mhux se ji;i lura Malta ming[ajr mi]uri konkreti biex ting[eleb din l-isfida, i]da f’dak is-Summit kollox ;ie pospost g[al Di/embru – proprju g[all-Kunsill Ewropew ta’ din il-gimg[a.

F’artiklu fil-;urnal The Times of Malta l-;imgha l-o[ra, l-opinjonista Martin Scicluna ddikjara li dan is-summit jippre]enta sfidi

lil Joseph Muscat u li jekk ilPrim Ministru ji;i lura minn Brussell ming[ajr progress fuq dawn l-o;;ettivi l-aspettativi talMaltin se jitnaqqsu b’mod drastiku.

Anke l-Kap tal-Oppo]izzjoni u tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil iddikjara li jekk il-Prim Ministru Muscat ma jin]ilx lura mis-Summit b’ri]ultati konkreti ta’ solidarjetà obbligatorja bejn il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea, allura f’Malta jkollu jag[mel ilkontijiet politi/i.

U b’referenza g[al storja li

dehret fil-[ar;a tal-Malta Independent tal-{add, li fittra;edja tal-11 t’Ottubru Malta ppruvat ta;ixxi wa[idha biex issalva l-immigranti Sirjani wara li d-dg[ajsa li kienu fuqha kienet qed teg[req qrib Lampedusa, ilPartit Nazzjonalista fi stqarrija appella lill-Gvern u lill-awtoritajiet kon/ernati biex ji//araw ilfatti kif se[[ew. F’din ittra;edja ;ew salvati 200 ru[ imma hu stmat li kwa]i 300 o[ra tilfu [ajjithom. ikompli f’pa;na 5

Il-poplu tal-Ukrajna qed jinkwieta dejjem aktar dwar il-futur, fost stennija g[al ta[ditiet bejn il-Presidenti Yanukovich u l-President Russu Putin Ara pa;na 16

Champions League

Il-poloz tal-a[[ar 16 Ilbiera[ f’Nyon fl-I]vizzera ttellg[u l-poloz tal-a[[ar 16 tal-fa]i tan-knock-out ta/Champions League fejn il-holders Bayern Munich telg[u kontra Arsenal u Barcelona kontra Manchester City fl-aktar ]ew; konfronti interessanti.

Ara pa;na 30

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

2

LOKALI

Simon Busuttil jirba[ kaw]a ta’ libell kontra l-Partit Laburista

Il-Qorti tilqa’ talba b’mod temporanju biex titwaqqaf il-qasma tad-Dipartiment tal-Kardjolo;ija

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil u kollegi f’kumpanija legali reb[u kaw]a ta’ libell f’ka] dwar avvi] politiku ma[ru; mill-Partit Laburista u ppubblikat fil-;urnal l-orizzont u l-gazzetta Kull{add kif ukoll fuq l-istazzjon tal-Partit Laburista One TV f’Awwissu 2009.

Dan l-avvi] kien titolat G[al ta’ :ewwa u kien jirreferi g[attrasferiment mid-Dipartiment tal-Artijiet g[al ]ew;t ikmamar mhux u]ati fil-Belt lill-kumpanija legali li Simon Busuttil kien jifforma parti minnha.

Il-libell tressaq minn Simon Busuttil, l-Avukat Peter Fenech u l-Avukat Austin Sammut kontra Frans Ghirxi, l-eks-editur ta’ l-orizzont, Daniel Micallef, ilPresident tal-Partit Laburista, Lydia Abela, is-Segretarju talPartit Laburista, Glenn Bedingfield, li kien editur ta’ One TV u Felix Agius, li kien editur ta’ Kull{add.

Il-Qorti semg[et kif l-uffi//ji kienu jiffurmaw parti mill-istess blokka ta’ uffi//ji tal-kumpanija legali u fis-sej[a g[all-offerti mid-Dipartiment tal-Artijiet, ilkumpanija kienet ing[atat iddritt tal-first refusal. L-uffi/ini

Il-Qorti laqg[et b’mod temporanzju mandat ta’ inibizzjoni li lKardjolo;ista u Professur Albert Fenech g[amel kontra l-Ministru tas-Sa[[a biex jitwaqqaf ilpro/ess li l-g[an tieg[u hu li jaqsam id-Dipartiment tlKardjolo;ija fl-isptar Materi Dei. Il-qorti qalet li laqg[et din ittalba sakemm jinstema’ l-ka] fid19 ta’ Di/embru li ;ej.

Id-Deputat Nazzjonalista Albert Fenech qal li de/i]joni b[al din se tkun tfisser [sara g[al pazjenti. Huwa rrefera wkoll g[all-protest ;udizzjarju li ppre]enta ftit ilu fejn qal li dde/i]joni ma kienitx ibba]ata fuq prin/ipji medi/i.

Id-Dipartiment kienu saru f’wie[ed 19-il sena ilu grazzi g[ax-xog[ol ta’ l-istessn Professur Fenecg u Professuri o[ra. Fil-fatt il-Professur Fenech beda jmexxi id-dipartiment taloperazzjonijiet tal-kardjolo;ija diversi snin ilu filwaqt li Alex Manchè beda jmexxi d-diparti-

kienu trasferiti lill-kumpanija legali wara li ntalbet biex til[aq l-og[la offerta li kien ir/ieva dDipartiment.

Il-Qorti sabet li l-argumenti tad-difi]a ma kinux suffi/jenti Il-Qorti sabet li l-argumenti tad-difi]a ta’ kumment ;ust u linteress pubbliku ma kinux suffi/jenti, meta wie[ed iqis li lkwistjoni kienet tinvolvi ]ew;t ikmamar mhux u]ati li kienu qed jinkrew wara li l-og[la offerta wara s-sej[a g[all-offerti, kienet intla[qet. Li lkumpanija legali ing[atat iddritt tal-first refusal kienet [a;a normali f’/irkostanzi b[al dawn meta l-uffi//ji kienu jiffurmaw parti tal-istess blokk tal-uffi//ji tag[ha.

Il-Qorti ordnat li l-akku]ati Frans Ghirxi, Daniel Micallef u Lydia Abela i[allsu 1,000 ewro filwaqt li Glenn Bedingfield i[allas 3,000 ewro u Felix Agius i[allas 3,000 ewro f’danni.

Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or

Id-Deputat Nazzjonalista Albert Fenech qal li de/i]joni li jinqasam dipartiment se tkun tfisser [sara g[al pazjenti

ment tal-kardjolo;ija.

Fenech qal li din kienet de/i]joni li kienet to[loq problemi ta kordinazzjoni u amministrattivi u g[alhekk ittie[det idde/i]joni li dawn jing[aqdu. Kien ;ara hekk u beda jmexxi d-dipartiment il-Professur Alex Manchè.

Il-Professur Fenech qal li issa kien hemm sej[a pubblika biex jin[atar Kap g[ad-dipartiment

tal-kardjolo;ija. Huwa qal li din hija mossa li tindika li se jer;g[u jkunu mifruda d-dipartimenti.

Il-Professur Fenech tenna li din id-de/i]joni ttie[det ming[ajr konsultazzjoni u [afna huma kontra tag[ha. Qal ukoll li din hija kontra l-pratti/ medi/i moderni.

L-Avukati Jason Azzopardi u Andrew Borg Cardona iffirmaw il-mandat ta’ inibizzjoni.

Id-difi]a tg[id li t-talba g[all-kumpens mill-vittmi tal-abbu] hija preskritta L-ar/idjo/esi Maltija qalet lillQorti li l-kaw]a ta’ kumpens lillvittmi li kienu abbu]ati minn patrijiet hija preskritta. Dan skont l-avukati tal-Kurja filkaw]a li 11-il ra;el qeg[din jag[mlu g[all-kumpens.

Minn na[a tag[hom l-avukati tal-vittmi qalu li l-offerta talKurja li tg[in lill-vittmi, b’modi o[ra, i]da mhux finanzjarji, legalment interrompew ilpreskrizzjoni.

F’Novembru tal-2012, il-patrijiet Carmelo Pulis u Godwin Scerri kienu nstabu [atja u ;ew kundannati sitta u [ames snin rispettivament, wara li nstabu [atja ta’ reati fil-konfront talvittmi meta dawn kienu tfal u jg[ixu f’Dar San :u]epp f’Santa Venera.

Dawn ippre]entaw rikors kontra l-eks patrijiet Godwin Scerri u Carmelo Pulis, is-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl, lAr/djo/esi ta’ Malta, id-Direttur :enerali fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru, id-Direttur :enerali fl-

Uffi//ju tal-Ministru talEdukazzjoni u Xog[ol u dDirettur :enerali fil-Ministeru g[all-Familja u Affarijiet So/jali.

L-ir;iel qeg[din jitolbu kumpens fil-kaw]a li huma fet[u i]da ma ng[atat l-ebda /ifra ta’ kemm il-vittmi qeg[din jippretendu li ji;u kumpensati. Firrikors ;ew mitluba biex jixhdu lKummissarju tal-Pulizija jew rappre]entant tieg[u, l-Ar/isqof ta’ Malta, fid-dawl ta’ diversi diskussjonijiet li kienu saru bejniethom, Monsinjur Charles Scicluna, l-Im[allef Emeritus Victor Caruana Colombo, li mexxa r-response team talKurja, kif ukoll numru ta’ tobba, u rappre]entanti tal-A;enzija Appo;;.

L-avukati Patrick Valentino u Franco Vassallo ffirmaw ilkaw]a. L-abbu]i mill-ex membri tal-kleru kienu saru fil-bidu tassnin disg[in. Tmien reati se[[ew f’Dar San :u]epp, il-ka] l-ie[or kien se[[ l-Marfa.

Ori;inarjament kien fit-22 ta’

Awwissu tal-2011 li l-patrijiet kienu kundannati 11-il sena [abs bejniethom mill-Ma;istrat Saviour Demicoli, wara li nstabu [atja li abbu]aw mis-subien meta kienu fil-kustodja tag[hom waqt li kienu jg[ixu f’Dar San :u]epp li tinsab Santa Venera.

Il-Qorti tal-Appell kienet ikkonfermat is-sentenza prattikament fl-intier tag[ha.

Ori;inarjament kienu tliet patrijiet u fra li kienu tressqu lQorti fl-2003 dwar dawn ilka]ijiet, imma wie[ed minnhom la[aq miet waqt li l-ie[or kien hemm rapporti li dan kien telaq minn Malta.

Sadanittant il-Qorti laqg[et talba biex il-qassisin [atja ta’ abbu] jing[ataw iktar ]mien biex jag[tu r-risposta tag[hom g[at-talba ta’ kumpens mill-vittmi. L-Im[allef Lino Farrugia Sacco laqa’ din it-talba fi smig[ fejn intqal li l-offerta tal-Knisja biex tg[in lill-vittmi tal-abbu] f’Dar San ;u]epp waqqfet ilkwistjoni ta’ preskrizzjoni.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

3

LOKALI

Appell lill-Kummissarju biex ji;i investigat ka] ta’ xhieda falza minn minorenni Il-Kummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit qieg[ed ji;i mitlub jinvestiga b’ur;enza ka] li mill-ewwel indikazzjonijiet jidher li huwa ka] uniku f’Malta hekk kif qieg[ed ji;i allegat li tifla minorenni tat xhieda falza fil-Qorti li wasslet biex missierha jing[ata sentenza ta’ sentejn [abs akku]at bi stupru fuq bintu.

Id-dettalji tal-ka] ing[ataw ilbiera[ waranofsinhar f’konferenza tal-a[barijiet quddiem il-Qorti mill-Avukat Tonio Azzopardi, li hu l-avukat talmissier li b[alissa jinsab filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin.

Il-ka] beda lura fl-2002, ftit tax-xhur wara li l-koppja, ji;ifieri l-omm u l-missier tattifla, kienu g[alqu l-pro/ess ta’ separazzjoni fil-Qorti. Fl-2002, meta t-tifla kellha biss 8 snin, bdiet tallega li missierha kien jistupraha lura fl-1999, meta kellha [ames snin. Fid-dawl ta’ dawn l-allegazzjonijiet, beda’ jinstema’ ka] quddiem il-Qorti li fih, il-missier, li llum g[andu 41 sena, kien qed ji;i akku]at li stupra lill-bintu.

Il-ka], li kien qed jinstema’ quddiem il-Ma;istrat Miriam Hayman, inqata’ f’Settembru tas-sena li g[addiet, fejn ilmissier instab [ati li kien jistupra lill-bintu. Il-missier kien ressaq appell quddiem il-ka], li i]da wassal biex is-sentenza ti;i kkonfermata tant li l-missier intbag[at g[al sentejn il-[abs, liema perjodu beda fit-2 ta’

Mejju li g[adda, li jfisser li lmissier ilu l-[abs aktar minn seba’ xhur.

Fil-perjodu li fih qieg[ed il[abs, l-Avukat Tonio Azzopardi, f’isem il-klijent tieg[u feta[ rikors kostituzzjonali li fih qed ji;i allegat li xxhieda tat-tifla ma kenitx korretta u kienet tg[id li missierha kien jistupraha wara pressjoni minn ommha.

Fix-xhieda li nstemg[et matul dan ir-rikors, jirri]ulta fost l-o[rajn li t-tifla, li llum g[andha 19-il sena, allegatament kienet b’mod intenzjonat ma tg[idx il-verità fix-xhieda tag[[a quddiem il-Qorti bil[sieb li missierha jintbag[at il[abs.

Bint l-akku]at sostniet li dak li xehdet ma kienx minnu Skont kif intqal waqt il-konferenza tal-a[barijiet, it-tifla g[andha ka] partikolari, tant li anke kien hemm /irkustanzi fejn kellha tittie[ed l-Isptar Monte Carmeli g[all-kura.

Jirri]ulta wkoll, skont dak li [are; mill-Qorti, li t-tifla g[amlet perjodu tg[ix f’Dar Fejda f’Santa Venera, g[aliex fi kliem it-tifla, hi u ommha ma

L-Etna jwassal biex ji;u kkan/ellati titjiriet minn u lejn Malta L-a[[ar ]broff tal-vulkan Etna wassal biex litteralment jipparalizza l-g]ira ta’ Sqallija hekk kif [afna ajruporti jinsabu mag[luqa, u dan qieg[ed jaffetwa wkoll lil Malta. L-ajruport prin/ipali ta’ Sqallija, dak ta’ Fontanarossa f’Katanja, g[alaq il-[add fis-6.30 ta’ filg[axija hekk kif l-irmied li [iere; millvulkan wasal sal-in[awi tal-ajruport, tant li l-vi]ibilità ma kienet tajba xejn li tippermetti li jitilg[u u jin]lu l-ajruplani.

Ilbiera[ ;ew ikkan/ellati aktar minn 21 titjira li kellhom jitilqu minn Katanja, waqt li 26 titjira li kellhom jin]lu f’dan l-ajruport kellhom ji;u devjati lejn ajrupor-

ti o[ra. Fil-fatt, anke t-titjiriet minn u lejn Malta ;ew affettwati.

B’kollox, l-Air Malta [assret tliet titjiriet lejn Katanja, wa[da l-[add u ]ew; titjiriet ilbiera[.

Biex tag[mel tajjeb g[allkan/ellazzjoni ta’ dawn it-titjiriet, l-Air Malta [addmet titjira addizzjonali lejn l-ajruport ta’ Palermo, bil-passi;;ieri ttie[du lejn Katanja permezz ta’ trasport fuq l-art li kkordinat il-linja nazzjonali tal-ajru bejn i]-]ew; ajruporti.

Il-passi;;ieri li kienu ;ejjin fuq it-titjiriet tal-Air Malta minn Katanja lejn Malta, n;iebu Malta permezz tal-ba[ar.

Il-missier ilu l-[abs seba’ xhur u qed jiskonta sentenza ta’ sentejn [abs

kienux jaqblu [afna u g[alhekk ommha tefg[et lil bintha li kellha 15-il sena fil-home.

Fix-xhieda tat-tifla fil-Qorti f’Ottubru li g[adda ;ie ]velat li l-hymen tat-tifla kienet g[adha s[i[a, li jfisser li t-tifla kienet g[adha ver;ni.

F’xhieda differenti fl-istess seduta f’Ottubru li g[adda, [are; li t-tifla qalet lil diversi persuni, fosthom anke nfermieri li kienu ja[dmu l-Isptar Mater Dei fil-perjodu li [uha kien qed ji;;ieled kontra l-marda talkan/er, li hi kienet qed tib]a

tg[id il-verità g[aliex bdiet tib]a li jew hi jew ommha jmorru l-[abs.

Fil-konferenza tal-a[barijiet, l-Avukat Tonio Azzopardi qal li hemm minn tal-inqas [ames persuni li qeg[din imeru littifla, li, skont hu, kienet qed tmeri lilha nnifisha waqt l-a[[ar xhieda li tat fil-Qorti.

L-Avukat Azzopardi u lfamilja tar-ra;el li jinsab il[abs, qeg[din jappellaw lillKummissarju tal-Pulizija biex jinvestiga l-ka] mill-aktar fis possibbli bil-g[an li hu jkun

mag[hom g[all-festi tal-Milied.

Fil-fatt, it-talba tal-Avukat Azzopardi tinkludi li lKummissarju jibg[at g[attfajla biex ikun jista’ jinterrogaha.

Fl-a[[ar jiem, il-missier pre]enta wkoll kwerela kontra bintu biex ismu jitnaddaf u to[ro; il-verita kollha dwar dan il-ka].

Il-missier, minbarra li b[alissa jinsab il-[abs, g[andu ismu mni]]el ukoll fuq ir-Re;istru li fuqu hemm il-persuni li jkunu abbu]aw mit-tfal.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

4

LOKALI

Kumpens ta’ €145,000 g[all-[addiem wara li tilef seba’ f’in/ident Ra;el li fl-2001 tilef seba’ f’in/ident industrijali ng[ata f’kumpens kwa]i 145,000 ewro mill-Im[allef Lino Farrugia Sacco fil-Prim Awla tal-Qorti ?ivili.

John Peter Stanton kien beda’ pro/eduri kontra min kien i[addmu Schembri and Sons Limited.

Huwa qal fil-Qorti li fil-kors

tax-xog[ol tieg[u huwa kellu jopera makna li tag[mel forom tal-konkrit. Skont Stanton, ilmakna kienet diffettu]a u kien g[alhekk li tilef is-seba’ tannofs tal-pala ta’ jdejh il-leminija, dan min[abba tal-;rie[i li ;arrab.

Il-Qorti kienet qabdet esperti tekni/i li e]aminaw il-makna u kkonkludew li minkejja li l-

makna ma kinitx diffetu]a, ilqabda u l-familjarita e//essiva tag[ha, fejn kienet ta’ spiss te[el f’sitwazzjonijiet perikolu]i . L-esperti kkonkludew ukoll li kien hemm nuqqas biex wie[ed jimxi malpro/eduri min[abba li dawn qatt ma kienu //arati lill-impjegati mill-post taxxog[ol.

Hija r-responsabbilità ta’ min i[addem li jipprovdi sistemi siguri tax-xog[ol biex jelimina kull periklu u riskji L-esperti tekni/i tal-Qorti li e]aminaw il-makna kkonkludew ukoll li xog[ol li sar fuq il-makna minn Stanton, messu sar minn impjegati o[rajn li kienu aktar familjari mieg[u, u dan g[aliex ma kienx ix-xog[ol regolari tal-vittma li jie[u [sieb il-makna.

Ing[ad ukoll li min[abba li lpro/eduri ma kienux adekwati, kif suppost kellhom ikunu, kien biss kwistjoni ta’ ]mien meta xi [add kellu jew seta’ jwe;;a’ meta kien qed jibdel xi operat ta’ l-istess makna.

L-Im[allef Farrugia Sacco qal li hija r-responsabbilità ta’ min i[addem li jipprovdi sistemi siguri tax-xog[ol biex jelimina kull periklu u riskji. Min i[addem g[adu wkoll id-dmir , li j[arre; lill - [addiema u

jistabilixxi pro/eduri dwar sigurtà.

F’dan il-ka] il-kumpanija ma mxietx mal-obbligazzjonijiet tag[ha u ma kinietx responsabbli fil-konfront ta’ Stanton.

Meta g[amlet osservazzjoni tad-danni, min g[amel lintevent mediku u opera lil Stanton, qal lill-Qorti li mhux biss li l-vittma kien mu;ug[ b’mod kostanti, i]da l-kumplikazzjonijiet li nqalg[ulu kienu devastanti.

Min opera lill-vittma kkonkluda wkoll li Stanton sofra minn 40 fil-mija ta’ di]abbilità permanenti.

Fil-konklu]jonijiet tag[ha lQorti qablet u ordnat li Stanton jing[ata f’danni s-somma ta’ 144,675.63 ewro.

Mixlijin li ppruvaw ixa[[mu lil xulxin biex jie[du vanta;; mis-sitwazzjoni Impjegat mal-Kunsill Lokali ta’ {a]-}ebbu; u bejjieg[ tal[axix ;ew mixlijin quddiem ilMa;istrat Audrey Demicoli b’reati ta’ frodi. L-impjegat kien akku]at li a//etta flus ming[and l-ie[or biex jin[ari;lu permess. I]-]ew;t ir;iel tressqu separatament mill-Ispettur Daniel Zammit.

A//etta l-flus biex jipprova jinfluwenza lis-Sindku tal-lokal, Alfred Grixti L-ewwel ma tressaq kien Philip Gatt ta’ 40 sena minn {a]-}ebbu; fejn ;ie mixli li a//etta s-somma ta’ 1,000 ewro ming[and Christian Curmi ta’

23 sena minn Bir]ebbu;a.

Gatt, li ja[dem b[ala ‘project manager’ mal-Kunsill Lokali ta’ {a]-}ebbu; fl-4 ta’ Ottubru 2013, allegatament a//etta lflus biex jinfluwenza lis-Sindku tal-lokal, Alfred Grixti, biex jin[ari;lu permess biex ikunu jista’ jarma u jbieg[ il-prodotti tieg[u fl-istess lokal.

Assistit mill-Avukat Edward Gatt, Philip Gatt wie;eb li ma kienx [ati tal-akku]i u talab biex jin[eles mill-arrest. IlQorti laqat it-talba fuq diversi kundizzjonijiet fosthom depo]itu ta’ 500 ewro u garanzija personali ta’ 2,000 ewro.

Curmi ;ie mixli li fl-istess data f’{a]-}ebbu; xa[[am lil Philip Gatt biex jo[ro;lu l-permess liema permess qatt ma n[are;. G[al Curmi dehru lAvukati Michael Sciriha u Lucio Sciriha. Huwa wkoll in[eles mill-arrest fuq depo]itu ta’ 500 ewro u garanzija personali ta’ 2,500 ewro.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

5

LOKALI

Malta bl-akbar tnaqqis Stennija biex fil-produzzjoni industrijali fl-UE il-PM Muscat jikseb ri]ultati Is sitwazzjoni ekonomika ta pajji]na u l qasam tal impjiegi -

’ fl-a[[ar xhur qabdu t-triq tanni]la hekk kif jidher li l-produzzjoni industrijali naqset drastikament u dan kien rifless ukoll fittnaqqis tal-importazzjoni u lesportazzjoni. Dan qed iwassal biex diversi fabbriki jnaqqsu l[addiema filwaqt li o[rajn se jibdew ja[dmu four day week millbidu tas-sena d-die[la. Fabbriki o[ra naqqsu jew ne[[ew l-over-

time g[al kollox u dan qed ikollu effett fuq id-d[ul tal-[addiema u tal-familji f’pajji]na. Dan qed iwassal ukoll g[al ]ieda fir-rata tal-qg[ad, xahar wara l-ie[or.

Konferma ta’ din is-sitwazzjoni to[rog minn /ifri ma[ru;a fil-jiem li g[addew mill-A;enzija tal-Istatistika tal-Unjoni Ewropea, il-Eurostat. Jirrizulta li fost il-pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea, f’dik li hi l-produzzjoni industrijali f’Ottubru li g[adda meta mqabbel ma’ Ottubru tas-sena li g[addiet, Malta kellha l-akbar tnaqqis, dak ta’ kwa]i 14 fil-mija.

Il-produzzjoni industrijali naqset ukoll fl-Irlanda b’7.5 filmija, fl-I]vezja b’6.5 fil-mija u fil-Gre/ja b’5.3 fil-mija. Minna[a l-o[ra din ]diedet firRumanija b’10 fil-mija, flEstonja b’7 fil-mija u fl-Ungerija u r-Repubblika ?eka b’6 fil-mija.

Konferma o[ra aktar inkwetanti to[rog mill-istess statistika tal-Eurostat li tqabbel Ottubru li g[adda ma Settembru li g[adda.

F’xahar wie[ed biss, il-produzzjoni industrijali f’Malta naqset b’7.4 fil-mija.

Sadattant fi stqarrija, Mario de Marco, il-Vi/i Kap g[all-{idma fil-Parlament u Shadow Minister g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i }g[ar, qal li dawn lindikaturi ekonomi/i qeg[din ikomplu jag[tu stampa differenti minn dik li qed jipprova jpin;i lGvern Laburista.

minn pa;na 1

Skont l-Independent, dakinhar Malta kellha sitt alternattivi, imma marret g[all-aktar g[azla riskju]a, u l-inqas wa[da lo;ika - meta flok talbet diversi bastimenti li kienu fil-qrib biex jintervjenu u jinter/ettaw id-dg[ajsa bl-immigranti qabel din g[erqet – xi [a;a li setg[et tag[mel fa/ilment idde/idiet li tibg[at patrol boat talForzi Armati Maltin minn distanza ta’ 230 kilometru ‘l bog[od minn fejn se[[ il-ka].

Skont l-artiklu, kollox jindika li f’dan il-ka] il-Gvern Malti ried

jag[milha tal-bravu biex jidher sabi[, imma din il-mossa politika marret [a]in.

L-allegazzjonijiet li saru f’dan lartiklu kienu mi/[uda mill-Forzi Armati ta’ Malta li sej[itilhom insinwazzjonijiet. Madankollu mistoqsijiet li ntbag[tu lill-Forzi Armati u lill-Ministeru tal-Intern baqg[u ming[ajr twe;iba.

Sadanittant fl-a[[ar sig[at, dg[ajsa tal-qawwa tal-ba[ar talItalja salvat 275 immigrant ie[or li kienu aktar minn 100 mil fin-nofsinhar ta’ Lampedusa. Il-grupp kien jinkludi 39 mara – tnejn minnhom tqal – u 15-il tifel u tifla.

L-FKNK titlob tibdil fl-Att dwar ir-Referenda F’xahar wie[ed biss, il-produzzjoni industrijali f’Malta naqset b’7.4 fil-mija

L-indikaturi ekonomi/i qeg[din ikomplu jag[tu stampa differenti minn dik li qed jipprova jpin;i l-Gvern Laburista Mario de Marco qal li din linformazzjoni ti]died ma’ pubblikazzjonijiet o[rajn tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) li fl-a[[ar ftit jiem urew tnaqqis kbir fl-esportazzjoni, tnaqqis fittkabbir ekonomiku ta’ bosta setturi produttivi tal-ekonomija ta’ pajji]na u ]ieda fil-qg[ad.

Dan kollu jorbot madde/i]jonijiet me[uda minn numru ta’ fabbriki ewlenin f’pajji]na li jnaqqsu l-[addiema tag[hom jew jaqilbu g[al fourday week, u d-de/i]joni wisq aktar diskutibbli tal-Gvern Laburista li jinjora dawn ir-realtajiet daqs li kieku xejn mhu xejn.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista qal li din l-istatistika g[andha sservi ta’ twissija o[ra g[all-Gvern Laburista biex jibda jie[u l-ekonomija ta’ pajji]na bis-serjetà, u lil hinn mill-istatistika, jag[raf li wara dawn in-numri hemm familji Maltin u l-[ob]a ta’ kuljum tag[hom.

Quddiem din is-sitwazzjoni, ilGvern Laburista g[adu ma [abbarx pjan ekonomiku g[all[olqien tax-xog[ol, minkejja t-twissijiet kemm millOppo]izzjoni u anke mill-industrija.

Il-Federazzjoni Kaccaturi Nassaba Konservazzjonisti (FKNK) nidiet petizzjoni biex titlob lil Parlament Malti jemenda lAtt tar-Referenda u dan biex ikunu protetti l-interessi u d-drittijiet u l-privile;;i tal-gruppi u individwi li qeg[din f’minoranza fisso/jeta` Maltija.

Dan t[abbar il-biera[ waqt konferenza tal-a[barijiet millPresident tal-Federazzjoni, Joe Perici Calascione.

Hu [abbar li l-kampanja talFederazzjoni trid twassal biex Referendum Abrogattiv ma jkunx jista’ jsir dwar attivitajiet le;ittimi billi l-ma;;oranza timponi ru[ha fuq kwalunkwe minoranza.

Joe Percici Calascione irrefera g[all-firem li qed ti;bor dik li sejja[ koalizzjoni immexxija millAlternattiva Demokratika li trid li jkollha 34,000 firma biex issejja[ g[al Referendum biex jitwaqqaf id-dritt tal-ka//a g[as-summien u g[al gamiem fir-Rebbieg[a.

Hu fakkar li dan id-dritt jifforma parti mill-pakkett li Malta kisbet biex issir membru tal-Unjoni

Ewropea permezz ta’ deroga.

Fakkar li l-poplu Malti ivvota f’Referendum g[as-s[ubija fl-UE li jinkludi mandat biex il-ka//a fir-rebbieg[a tibqa’.

Joe Perici Calascione fakkar ukoll li l-Qorti Ewropea tal:ustizzja tat sentenza favur li Malta tibqa tipprattika l-ka//a firRebbieg[a g[all-gamiem u g[assummien. G[alhekk qal li l-;bir tal-firem biex isir ir-referedum biex titwaqqaf il-ka//a firRebbieg[a hi azzjoni antidemokratika minn grupp ta’ nies li jrid ine[[i dritt lil grupp ie[or ta’ nies li huma f’minoranza.

Il-President tal-FKNK qal li lfirem qed jin;abru b’mod abbu]iv u semma xi ka]i ta’ abbu]i ta’ posters li ma jirriflettux il-verita’ dwar il-ka//a u l-insib.

Joe Perici Calascione qal li lFederazzjoni tistenna appo;; g[al petizzjoni tag[ha anke minn g[aqdiet o[rajn li jinsabu f’minoranza fis-so/jeta` Maltija g[ax wara l-ka//a jista’ jmiss delizzji o[ra li jkunu fil-mira tal-koalizzjoni.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

6

LOKALI

{tie;a ta’ aktar studji profondi dwar l-addozzjoni Il-kwistjoni tal-addozzjoni tattfal mill-koppji omosesswali qed ti;i legalizzata b’mod mg[a;;el permezz tal-Li;i tal-Unjoni ?ivili. Minkejja li nies omosesswali g[andhom il-potenzjal li j[obbu lit-tfal daqs nies o[rajn, l-addozzjoni tat-tfal hi kwistjoni delikata u tista’ taffettwa l-[ajja ta’ tant tfal li m’g[andhomx le[en u g[alhekk din ma tridx issir b’mod mg[a;;el. L-addozzjoni te[tie; diskussjoni profonda anke permezz ta’ kumitat parlamentari separat.

Il-PN iddiskuta fit-tul din il-kwistjoni u rnexxielu jsib bilan/ li jirrifletti ]-]ew; xewqat tal-partiti ewlenin

Seta’ kien hemm konsultazzjoni aktar wiesa’ minflok g[a;;la Id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech qal li l-Att dwar i]-}wie; ?ivili hu li;i importanti g[aliex jitratta l-familja li hi listituzzjoni li wasslet lill-pajji] f’dak li hu llum. Il-familja tibqa’ fil-qofol tal-valuri li l-poplu jemmen fihom.

Claudio Grech qal li jkun importanti li dibattitu fuq materja serja b[al din ikun ibba]at fuq informazzjoni /ara. Daqstant ie[or hu importanti li ddiskussjoni fil-Parlament twassal biex anke gruppi o[ra ‘l barra mill-Parlament jesprimu l-fehmiet tag[hom [alli na[at differenti jkunu jistg[u janalizzaw il-veduti ta’ [addie[or.

Id-Deputat Nazzjonalista qal filwaqt li hu g[andu l-opinjoni tieg[u, ma j[ossx li g[andu jimponi din l-opinjoni fuq [addie[or. Hu jemmen li l-familja hu dik iffurmata minn mara u ra;el, i]da dan ma jfissirx li mhux lest jisma’ l-veduti ta’ min ja[sibha mod ie[or.

Claudio Grech qal li l-PN iddiskuta fit-tul din il-kwistjoni u rnexxielu jsib bilan/ li jirrifletti ]-]ew; xewqat tal-partiti ewlenin. G[alhekk jag[mel sens li ]-]ew; na[at jippruvaw jersqu lejn xulxin.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li xi [a;a li ma g[enitx lil dan l-abbozz kien innuqqas ta’ konsultazzjoni u setg[et ;iet evitata /erta g[a;;la li g[addej biha l-Gvern. Kien jag[mel sens kieku ;ie nvolut ilKumitat Parlamentari tal-Familja g[aliex kien jag[ti opportunita’ li jintefa’ aktar dawl fuq ilkwistjoni.

Claudio Grech qal li l-emendi tal-Oppo]izzjoni huma inti]i biex dawk il-provvedimenti dwar i]]wie; li ma japplikawx g[allunjoni /ivili jitne[[ew mill-parti dwar l-unjoni /ivili kif ukoll beix kif hemm qbil mi]-]ew; na[at, id-dritt tal-adozzjoni jitqies biss b[ala dritt tat-tfal.

Id-Deputat Laburista Carmelo Abela qal li filwaqt li hu jemmen

fil-forma tradizzjonali tal-familja, ma jistax jinjora l-fatt li hemm diversi forom ta’ familja li mhux ne/essarjament huma bi ]wie;.

Dawn ukoll jiffurmaw nukleu ta’ familja f’diversi ka]i anke bi trobbija ta’ tfal. Dawn huma ka]i fejn il-ma;;oranza ma g[andhiex timponi fuq id-drittijiet tal-minoranza.

Carmelo Abela qal li ma jarax g[aliex illum l-Oppo]izzjoni qed titlob li ssir anali]i tas-sitwazzjoni meta ma g[amlux dan listudju meta kienu fil-Gvern.

Fl-gheluq tad-diskussjoni dwar l-abbozz il-Ministru Helena Dalli qalet li l-Partit Laburista kien konsistenti matul il-kampanja elettorali u wieg[ed li kien se jag[ti l-istess dritt lill-koppji gay b[all-koppji straight rigward i]]wie; u l-unjoni /ivili. Wieg[ed ukoll li l-koppji tal-istess sess ikollhom l-istess dritt li japplikaw g[all-adozzjoni b[al kull persuna o[ra. Il-vot fuq din il-li;i g[adda mil-livell ta’ tieni qari.

dwar l-impatt so/jali u ekonomiku, imbag[ad issir illi;i. L-Isqof Aw]iljarju Monsijur Charles Scicluna fi stqarrija ukoll qal li l-Knisja qed titlob li jsir studju dwar l-impatt taladdozzjoni minn persuni omosesswali u qal li l-istudju jrid jie[u in-konsiderazzjoni is-sitwazzjoni f’Malta.

Dawn il-po]izzjonijiet jaqblu mal-po]izzjoni tal-Partit Nazzjonalista fl-Oppo]izzjoni. LOppo]izzjoni qed tipproponi li fil-li;i dwar l-unjoni ?ivili ma jkunx hemm riferenza g[allPo]izzjonijiet adozzjoni tat-tfal mill-koppji talistess sess, i]da din g[andha li jaqblu titpo;;a fil-Li;i tal-Adozzjoni. ma’ dawk Biex dan isir sew, l-Oppo]iztal-PN zjoni qed tipproponi li l-Kumitat tal-Affarijiet So?jali jniedi studju serju dwar l-adozzjoni Dan kien l-argument li ressqu f’pajji]na, li jekk hemm b]onn 22 persuna f’ittra lill-editur iwassal g[al tibdil fil-Li;i talippubblikata nhar il-{add li Adozzjoni. g[adda fil-gazzetta, The Sunday Imma jidher li l-po]izzjoni talTimes.

Prim Ministru Joseph Muscat Huma qalu li jinsabu m[assba inbidlet minn dik li kellu qabel lli mhix ting[ata attenzjoni elezzjoni. Fil-Parlament ilbi]]ejjed lid-drittijiet tat-tfal, li t- ;img[a li g[addiet, qal li g[alih tfal je[tiegu l-esperjenza ta’ dan is-su;;ett hu kwistjoni ta’ ra;el u ta’ mara flimkien u li d- prin/ipju ba]iku.

Fil-li;i li ppropona Joseph dritt tal-addozzjoni tat-tfal ida[[al pratti/i ;odda b[al Muscat, jing[ad b’mod /ar li inseminazzjoni artifi/jali minn koppji tal-istess sess g[andu donaturi. Dawn il-pratti/i jift[u jkollhom kull dritt li jadottaw itdilemmi eti/i li g[ad ma kinux tfal.

Imma dan il-prin/ipju ba]iku diskussi fis-so/jeta Maltija.

Sadattant, anke l-President ta’ ta’ Joseph Muscat jidher li ma Malta George Abela appella biex kienx l-istess qabel l-elezzjoni jinstemg[u il-vu/ijiet ta’ g[ax kien ja[sibha b’mod komkul[add, inklu] tat-tfal. Hu pletament differenti u kien iddikg[amel dan l-appell waqt il-pro- jara li ma jaqbilx li koppji gay gramm G[andi xi Ng[id fuq jadottaw it-tfal.

TVM. Il-President qal li jrid isir Dawn id-dikjarazzjonijiet kondibattitu fil-Parlament biex i]- tradittorji tal-Prim Ministru ]ew; na[at jisimg[u lil xulxin Muscat qed iqajjmu [afna dubji g[ax din il-li;i tmiss il-fibra g[ax prin/ipju ba]iku m’g[anso/jali u l-g[eruq tal-familja. Hu dux jinbidel skont jekk id-diskors appella li l-ewwel isir studju isirx qabel jew wara l-elezzjoni.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

7

PARLAMENT

Manwel Mallia kien jaf bil-ka] ta’ tix[im fix-xiri ta]-]ejt Mario Frendo

Manwel Mallia li llum huwa Ministru tal-Gvern, ilu jaf mill2010 bil-ka] ta’ tix[im fix-xiri ta]-]ejt.

Kien waqt is-smig[ tan-negozjant George Farrugia waqt ilKumitat Parlamentari g[allKontijiet Pubbli/i (PAC) li l-istess Farrugia kkonferma li fl2010, ji;ifieri tlett snin ilu, Manwel Mallia kien jaf li kien hemm sitt snin s[a[ ta’ tix[im mill-kumpaniji li permezz tag[hom kien qed isir it-tix[im.

Il-Kumitat tmexxa mid-deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi.

Manwel Mallia kien wie[ed mill-esponenti tal-Partit Laburista li waqt il-kampanja elettorali qabel Marzu li g[adda kien jindirizza konferenzi s[a[ tal-a[barijiet propju biex jattakka l-Gvern Nazzjonalista b’rabta mal-ka] tax-xiri ta]-]ejt.

I]da fis-smig[ tat-Tnejn filg[axija, George Farrugia, li ng[ata ma[fra presidenzjali biex jixhed dwar dan il-ka], ikkonferma bl-aktar mod /ar u tond li fl2010, dak li llum huwa lMinistru tal-Intern u s-Sigurta’ Nazzjonali, kien madwar ilmejda tad-diskussjonijiet li kienu qed isiru bejn George Farrugia u [utu - mejda li kull min kien madwara kien jaf bit-tix[im li kien ilu snin twal isir. Xi [a;a li ;iet ukoll ikkonfermata minn George Farrugia.

George Farrugia xehed ukoll li fl-2010, Manwel Mallia ;ie nga;;at mill-Kumpanija ‘Power Plan’ li permezz tag[ha kien sar it-tix[im g[all-perjodu ta’ snin sabiex jintervjeni fiddiskussjonijiet b[ala parti minn Rapport Investigattiv li kien qed jifisir mill-Kumpanija.

I]da x-xhieda ta’ George Farrugia ma waqfitx hawn.

Farrugia kkonferma wkoll mhux biss li Manwel Mallia ilu

jaf bl-iskandlu ta]-]ejt mill2010, i]da li lill-istess George Farrugia, Manwel Mallia kien qallu li jekk mhux se jasal biex jifthiem mal-kumpanija ‘Power Plan’, dan kien se jirrapurtah dwar it-tix[im li kien sar.

George Farrugia qal ukoll li possibilment jistg[u je]istu dokumenti bil-miktub fejn Manwel Mallia b[ala avukat jsemmi [asil tal-flus u attivitajiet kriminali o[ra.

Kien pront id-Deputat Laburista Owen Bonnici li ntervjena biex jg[id li b[ala l-avukat tal-kumpanija, Manwel Mallia kien qed ja;ixxi fis-servizz professjonali t’avukat, u allura japplika s-sigriet professjonali.

I]da g[al dan l-argument ta’ Owen Bonnici, George Farrugia kkonferma dak li qal id-Deputat Beppe Fenech Adami li waqt dawn id-diskussjonijiet lura fl2010, hu ma kienx qed “ji;;ieled” kontrih innifsu, i]da kontra xi [add ie[or, u g[aldaqstant, dan l-argument ma japplikax g[ax is-sigriet professjonali ma setg[ax japplika g;alih, ladarba Farrugia kien f’argument kontra ‘l bijqa.

Fis-smig[ tan-Negozjant ta]]ejt George Farrugia quddiem ilKumitat Parlamentari g[allKontijiet Pubbli/i [ar;u numru ta’ fatti o[rajn.

Fost l-o[rajn, George Farrugia xehed li l-karozza Daewoo li ta lill-Partit Laburista fl-2002, ing[atat propju ftit wara li lPartit Laburista kien g[amel kampanja s[i[a kontra r-rappre]entanti tad-Daewoo - kampanja li wasslet biex irrappre]entanti tad-Daewoo f’Malta inbidlu biex ;iet f’idejn JF Motors - li parti minnha kien l-istess George Farrugia.

Farrugia qal li d-donazzjoni kienet ming[and il-kumpanija u

Manwel Mallia kien wie[ed mill-esponenti tal-Partit Laburista li waqt il-kampanja elettorali qabel Marzu li g[adda kien jindirizza konferenzi s[a[ tal-a[barijiet propju biex jattakka l-Gvern Nazzjonalista b’rabta mal-ka] tax-xiri ta]-]ejt

ma /a[adx il-mistoqsija li tqeg[det mid-Deputat Nazzjonalista Beppe Fenech Adami li l-karozza ng[atat lillPartit Laburista b[ala ringrazzjament talli kienet saret kampanja kontra r-rappre]entanti l-antiki tad-Daewoo, kampanja li wasslet biex JF Motors [adet irrappre]entanza tal-kumpanija f’idejha.

Fl-istess smig[, George Farrugia elenka lista s[i[a ta’

rigali li ta lil numru ta’ persuni li jinkludu wkoll li/-Chairman tal-Enemalta William Spiteri Bailey b’rigal b’valur ta’ 360 ewro u b’, lill-Kap Finanzjarju tal-Enemalta Antoine Galea b’arlo;; b’valur ta’ 1,333 ewro u ‘cufflinks’ b’valur ta’ 1,044 ewro, ;ojjellerija lil Tancred Tabone, Alex Tranter, Frank Sammut, Ray Attard u Pippo Pndolfino fost l-o[rajn.

Nies o[rajn inklu] l-Uffi/jal

tal-Enemalta Karl Camilleri, Edmond Gatt Baldacchino u Antoine Galea ing[ataw ukoll pittura.

Farrugia sostna li [add minn dawn il-persuni ma kien talab irrigali u kien tahom b[ala ringrazzjament.

Xhieda o[ra li ta George Farrugia jinkludu l-ispjegazzjoni tieg[u li l-inizzjali ‘AG’ f’xi ‘emails’ li kien bag[at jirreferu g[all-eks Ministru Austin Gatt.

George Farrugia spjega wkoll li t-tix[im mill-perjodu ta’ bejn l-1999 sal-2005 kien isir permezz tal-kumpanija ‘Powerplan’ u aktar tard permezz tal-kumpanija ‘Aikon Ltd’ f’Malta jew inkella permezz ta’ kont bankarju flIsvizzera bl-isema ta’ ‘Aikon’ bejn l-2003 u l-2005, bis-sehem ta’ Farrugia li kiber hekk kif hu kien involut wa[du fil-kumpanija Aikon Ltd, g[all-kunltarju talkumpanija Powerplan, li fiha kien hemm aktar ‘shareholders’.

Dwar donazzjon t’elfejn ewro i li saret minn George Farrugia lill-Kampanja elettorali tal-eks Ministru Austin Gatt, Farrugia qal li fl-2008 hu ma tax il-flus direttament lil Austin Gatt i]da kien tahom lil xi [add involut filkampanja waqt l-attivita’.

Matul is-smig[, George Farrugia insista li hu kien intbg[at minn [u[ b’dik id-donazzjonli, u li kien mar wa[du u li ma fittix lil Austin Gatt biex jg[addilu d-donazzjoni b’mod personali, i]da ta dik id-donazzjoni lil xi [add involut fil-kampanja. Kompla jg[id li g[andu dubju jekk fuq kollox Austin Gatt sar jafx li hu mar jag[ti dik id-donazzjoni, kif kellu dritt illi jag[mel. Meta ng[atat id-donazzjoni fl-2008, Austin Gatt ma kienx responsabbli millEnenemalta.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

8

LOKALI

Jekk wie[ed jag[]el li jixrob biex jie[u pjacir, g[andu l-ewwel jirrispetta lilu nnifsu billi jew jie[u lift ma’ xi [add, jew jorqod il-lejl x’imkien jew inkella ju]a t-trasport

L-alko[ol u s-sewqan ma jit[alltux L-alko[ol u s-sewqan ma jit[alltux flimkien. Dan kien ilmessa;; li [are; waqt konferenza tal-a[barijiet li matulha t[abbru dettalji dwar il-kampanja Drink, Drive, Lose a Life – sforz kollaborattiv bejn diversi ministeri talgvern, a;enziji u NGOs. B[al kull sena, f’dawn il-festi tal-Milied, qed isir appell biex kull min jixrob ikun responsabbli u ma jsuqx. B’hekk ikun qed jie[u [sieb lilu nnifsu u sa[[et dawk li jkunu passi;;ieri mieg[u fil-karozza.

Marie Louise Coleiro Preca, ilMinistru g[all-Familja u sSolidarjeta’ So/jali qalet li minn studju li sar dan l-a[[ar, jirrizulta li Malta tinsab fis-sitt post minn 36 pajji] fejn jid[lu ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena li jixorbu. Malta wkoll tinsab fit-tieni post minn 36 pajji] fejn jid[ol il-binge drinking.

L-istudju wera wkoll li 14 fil-

mija ta’ ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena jkunu involuti fi ;lied kaw]a talalko[ol. U dan meta l-medja flEwropa hi ta’ 11 fil-mija.

Il-Ministru Coleiro Preca [abbret li dalwaqt ikun pubblikat l-ewwel abbozz tal-Politika Nazzjonali dwar l-Alko[ol.

Godfrey Farrugia, il-Ministru g[as-Sa[[a stqarr li l-Isptar Mater Dei u /-?entri tas-Sa[[a jinsabu preparati f’ka] li jinqalg[u in/identi ka;un ta’ xorb e//essiv talalko[ol. Tant hu hekk, sostna lMinistru Farrugia, li d-Dipartiment tal-Emer;enza jinsab mg[ammar g[al dak kollu li jista’ jinqala’.

Hu fisser li filwaqt li f’dawn iljiem l-operazzjonijiet jonqsu, ikun hawn ]ieda ta’ in/identi relatati mal-ortopedija. Il-Ministru Farrugia fakkar li m’g[andux ikun ikkunsmat xorb meta wie[ed jie[u l-pilloli g[ax inkella l-effett tal-

alko[ol ji]died.

Charmaine Gauci, id-Direttur tad-Dipartiment g[all-Promozzjoni tas-Sa[[a u l-Prevenzjoni mill-Mard fissret li meta persuna tkun ta[t l-influwenza tal-alko[ol, tista’, fost o[rajn, i]]id filvelo/ita’ meta ssuq.

Hi qalet li jekk wie[ed jag[]el li jixrob biex jie[u pjacir, g[andu lewwel jirrispetta lilu nnifsu billi jew jie[u lift ma’ xi [add, jew jorqod il-lejl x’imkien jew inkella ju]a t-trasport pubbliku jew taxi.

L-Ispettur Mario Tonna qal li lPulizija se tkun qed tag[mel testijiet spontanji lill-pubbliku f’zoni ta’ divertiment. F’ka] li jinqabdu nies fis-sakra, dawn jittie[du lg[assa, isirilhom test tal-breathalyser u jekk jaqb]u l-livell skont illi;i, jin]ammu fl-g[assa sakemm ji;i xi [add mill-familja g[alihom.

Hu qal li min jinqabad ta[t l-

Malta tinsab fis-sitt post minn 36 pajji] fejn jid[lu ]g[a]ag[ ta’ 16-il sena li jixorbu influwenza tal-alkohol waqt issewqan, jista’ je[el pieni kbar u titte[idlu l-li/enzja tas-sewqan.

Philip Agius, mill-Malta Touring Club, enfasizza biex fit-toroq ting[ata attenzjoni lis-sewwieqa tal-muturi, min jaqdef bir-rota u min ikun miexi fit-triq.

Uffi/jal mid-Dipartiment talProtezzjoni ?ivili stqarr li hu lkollegi tieg[u jie[du pja/ir imorru g[ax-xog[ol, i]da ma ji[dux pja/ir imorru fuq incident fatali.

Hu appella lis-sewwieqa biex jag[tu wisa’ lill-fire engines u lil vetturi tal-emer;enza biex dawn jaslu fil-waqt u jg[inu fl-in/identi.

Jonathan Joslin, il-konsulent

fid-Dipartiment tal-Emer;enza appella g[all-prudenza u stqarr li min se jo[ro; mal-familja jkun responsabbli fis-sewqan u jipprote;i l-[ajjiet tal-g[e]ie] tieg[u.

Jesmond Schembri, millA;enzija Sedqa qal li l-messa;; ghal din is-sena hu li kul[add g[andu jkun konxju tal-konsegwenzi li jikkaw]a l-konsum e//essiv tal-alko[ol. Hu qal li lalko[ol, fost l-o[rajn, jo[loq temperament aggressiv u vjolenti.

L-Agenzija Sedqa qed tis[aq biex ikun hemm sforz ikbar [alli ti]died il-kuxjenza dwar il-konsegwenzi negattivi li jista’ j[alli konsum e//essiv tal-alko[ol.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

LOKALI

9

Milied Imdawwal mi]-]g[a]ag[ Imqabbin Is-Sezzjoni ]g[a]ag[ Santa Marija tal-Imqabba aktar tard din il-;img[a se tkun qed torganizza l-attività ‘Milied Imdawwal’ fil-Pjazza talKnisja, bejn il-;img[a l-20 u l[add 22 ta’ Di/embru 2013, mis-6pm sal-10pm.

Fost id-diversi attrazzjonijiet, ser jispikkaw xena animata tanNattività (ibba]ata fuq parti mill-Presepju [aj li sar is-sena li g[addiet), kif ukoll mudell tal-Akbar Presepju [aj (i//ertifikat mill-Malta Records), flimkien ma’ wirja tal-erba’ edizzjonijiet tal-istess Presepju [aj.

Wie[ed jista’ wkoll iduq bosta ikel u xorb tradizzjonali tal-Milied im[ejji spe/jalment g[al din l-attività, filwaqt li jitpaxxa b’ talent varjat ta’ kant, mu]ika u ]fin ferrie[i talMilied li jkun g[addej matul kull serata. Wie[ed ukoll jista’ jmur dawra mal-Imqabba bilkarozzella tal-Milied, li twassal g[al wirja ta’

presepju mekkanizzat.

G[a/-/kejknin ser ikun hemm ukoll Kids Area, u l-possibiltà li t-tfal jie[du ritratt ma’ Santa Klaws fid-dar tieg[u.

Esebiti wkoll ser ikun hemm diversi materji ta’ arti;;anat (liema prodotti ser ikunu wkoll g[all-bejg[) kif ukoll wirja ta’ bosta g[odod antiki.

Fil-Milied 2012, is-Sezzjoni ]g[a]ag[ Santa Marija [ejjiet b’su//ess il-presepju [aj li tant hi mag[rufa g[alih. Dan il-presepju [aj attendew g[alih eluf ta’ Maltin u turisti fejn kul[add fa[[ar il-mod ori;inali ta’ kif ittella’.

Fil-fatt is-Sezzjoni ]g[a]ag[ Santa Marija ;iet ukoll ippremjata b[ala r-rebbie[a assoluta tal-Kompetizzjoni tal-Presepji [ajjin, organizat millKunsill Malti g[all-Arti u lKultura. Fl-istess waqt, dan ilPresepju [aj ;ie //ertifikat minn The Malta Records b[ala l-akbar wie[ed tax-xorta tieg[u.

Kompetizzjoni dwar is-sigurtá fl-ewro Il-karta tal-10 ewro l-;dida se tkun imnehdija f’Jannar Qabel il-pre]entazzjoni uffi/jali tal-10 ewro il-;dida f’Jannar 2014, ir-residenti talUnjoni Ewropea jistg[u jiskopru l-karatteristi/i ta’ sigurtà talkarta tal-flus f’kompetizzjoni li bdiet il-biera[.

Il-parte/ipanti bl-og[la 20 skor jirb[u karti VIP tal-¤5 tassensiela Europa ffirmati personalment mill-President talBank /entrali Ewropew.

It-tmenin parte/ipant li ji;u warajhom jir/ievu karta kommemorattiva ta’ 10 ewro talewwel sensiela. Il-karta l-;dida tal-10 ewro se ti;i ppre]entata g[all-ewwel darba fil-pubbliku fit-13 ta’ Jannar 2014 u tid[ol fi/- /irkolazzjoni aktar ’il quddiem matul is-sena.

Sabiex ji;bed l-attenzjoni fuq ilkaratteristi/i ta’ sigurtà tag[ha, il-Bank /entrali Ewropew illum qieg[ed iniedi kompetizzjoni onlajn g[al residenti tal-Unjoni Ewropea li g[alqu t-18-il sena.

Il-parte/ipanti jridu jiskopru

erba’ karatteristi/i ta’ sigurtà u wkoll jaqtg[u l-g[add tal-karti tal-ewro li jkunu qeg[din ji//irkolaw fiz-zona tal-ewro fil31 ta’ Di/embru 2013. Il-kompetizzjoni tibda llum fl-10a.m. u tag[laq fil-11.59p.m. CET tat-12 ta’ Jannar 2014.

Christine Graeff, id-Direttur ;enerali g[all-Komunikazzjoni u s-Servizzi Lingwisti/i talBank /entrali Ewropew, qalet li l-ewro huwa l-aktar simbolu evidenti u mag[ruf fid-dinja li jfakkarna f’Ewropa mag[quda.

334 miljun persuna ju]aw ilkarti tal-ewro kuljum.

G[aldaqstant din hija log[ba pja/evoli li tg[inna niftakru nag[tuhom daqqa t’g[ajn millqrib”.

Il-log[ba (flimkien mat-termini u l-kundizzjonijiet) tinsab hawn www.karti-godda-taleuro.eu. G[al aktar tag[rif wie[ed jista’ jikkuntattja lil Elodie Lafitte Nowodazkij, tel.: +49 69 1344 7390.

Dehra tal-presepju [aj li s-sena l-o[ra attendew g[alih eluf ta’ Maltin u G[awdxin

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

10

OPINJONI

Il-gideb b[ala g[odda tal-Gvern Illum se nikser ]ew; weg[diet li kont g[amilt mieg[i innifsi meta bdejt nikteb regolarment f’dan il-;urnal diversi snin ilu.

Dakinhar kont impenjajt lili nnifsi li sa fejn nista’, qatt ma nikteb artiklu biex nindirizza kritika jew attakki li jkunu ;ejjin fid-direzzjoni tieg[i.

Kont ridt li dak in[allih g[al band’o[ra. U kont impenjajt lili nnifsi li qatt ma nikkwota lil min qed nikkwota hawn fuq g[ax il-memorja tieg[u hi terribbli u orribbli g[all-;nus kollha.

Il-Gvern li g[andna hu mibni fuq gidba. Il-qerq isawru u jkattru mod li meta jkun ripetut jemmen li jie[u s-sura tal-verità u allura jemmen li jitwemmen.

Ebda mexxej u ebda gvern mhu perfett, u kul[add su;;ett g[allizball. I]da meta Gvern jo[loq u jivvinta mix-xejn gidba, perv-

er]joni u stupru tal-verità, u jirrepetiha biex jattakka lil min qed jikkritikah bil-g[an li jli;;em il-kritika ;usta li tkun qed issir kontra l-Gvern, dak ma jibqax ]ball.

Madwar [mistax ilu min imexxi lil dan il-Gvern idde/ieda li jirritalja kontrija talli kont iebes fil-kritika tieg[i kontrih, iktar u iktar wara li filKumitat tal-Kontijiet Pubbli/i fil-Parlament, li ninsab immexxi b[alissa dwar xiri ta’ ]ejt, ordnajt li l-pubbliku jkun jaf li anke llum l-Enemalta qed ta//etta ]ejt mhux tal-kwalità li suppost ikun.

Dan juri kemm-il Partit Laburista kien qed iqarraq u kemm kien di]onest meta g[amel xhur jikkritika lillGvern pre/edenti g[all-istess [a;a li ;rat erba’ darbiet biss min[abba in/ident li kien ;ara

B[al kliem ta’ Hitler, dal-Gvern jigdeb bil-goff u jirrepeti l-gidba biex jitwemmen. Dan itini sa[[a ikbar biex ni;;ieled il-qerq tieg[u g[ax naf li se jkun hemm iktar minn dawn.

“If you tell a big enoug[ lie and tell it frequently enoug[, it will be believed” (Adolf Hitler)

Jason Azzopardi jason.azzopardi@gov.mt

fil-:appun.

Mela [mistax ilu dawn idde/idew li jivvintaw li fit-tliet xhur ta’ qabel Marzu li g[adda, fil-kampanja elettorali, jien personalment b[ala l-Ministru talArtijiet, tajt mitt encroachment fuq mitt bi//a art tal-Gvern lillprivat biex nirb[u l-voti.

Kienu qed jivvintaw minn ]niedhom. Dakinhar stess sfidajt il-Gvern jippublika dawn ilmitt ka], bid-data ta’ kulfejn suppost kien hemm il-firma tieg[i u sfidajt il-Gvern jiddikjara liema minn dawn il-mitt g[otja twaqqaf jew sa meta se jitwaqqfu.

G[ax encroachment kulma hu hu titolu prekarju fuq art talGvern li l-Lands jista’ jittermina ming[ajr avvi] u ming[ajr ra;uni ta’ xejn. Il-media talPartit Laburista g[amlet jiem tivvinta u tirrepeti li jien kont qassamt mal-mitt ma[]en, garaxx, raba’ u proprjetà kbira o[ra b’encroachment. Il-li;i tippermetti lill-Ministru tal-Artijiet jag[ti direzzjoni g[al encroachment, imma xorta kont naf li jien dan m’g[amiltux kif qalu fit-tliet xhur ta’ qabel l-elezzjoni u g[alhekk kont naf li qed jigdbu Il-Gvern ma laqax l-isfida u g[alhekk id-Deputat tag[na Ryan Callus g[amel mistoqsija fil-Parlament lill-Prim Ministru [alli dan jippublika l-lista.

Il-muntanja weldet ;urdien tal-imramma. Irri]ulta li sittin minn dawn il-mitt ka] kienu permessi li jo[or;u mil-Lands kull sena g[al newspaper dispenser ]g[ar immens fuq il-bankini u madwar [amsa u tletin permess

ie[or g[all-imwejjed u si;;ijiet fuq il-bankini.

Mela kienet gidba li jien kont iffirmajt u tajt personalment mitt bi//a art qabel Marzu g[ax dawn il-permessi jo[or;u kull sena b’mod awtomatiku. Mur ara kieku waqqafnihom g[ax kienet ;ejja l-elezzjoni x’kienu jg[idu u kemm biki u the]]i] tas-snien.

Biex inkompli nuri li m’g[andi xejn minn xhiex nist[i u g[ax naf li l-Gvern qed jigdeb, ;img[ajtejn ilu g[amilt talba lilLands skont il-ligi tal-Freedom of Information biex nara l-files kollha tal-encroachments kollha li ng[ataw mil-Lands minn Jannar sa llum. Imma dal-Gvern progressiv u li ta[arqu qalbu g[al-libertajiet /ivili g[adu ma wegibx.

B[al kliem ta’ Hitler, dalGvern jigdeb bil-goff u jirrepeti l-gidba biex jitwemmen. Dan itini sa[[a ikbar biex ni;;ieled il-qerq tieg[u g[ax naf li se jkun hemm iktar minn dawn.

Fro;a o[ra mill-PBS L-istazzjon televi]iv nazzjonali, il-PBS, f’dawn il-jiem g[amel fro;a kbira o[ra u da[al f’kontroversja kbira. L-istazzjon /a[ad l-ilsies nazzjonali tag[na li flimkien ma/-/ittadinanza jag[tina l-identità tag[na.

Fi ]mien ;img[a, l-istazzjon nazzjonali li g[adu kif stedinna biex immorru n]uru l-avvanz teknolo;iku kbir li g[amel – u ta’ dan prosit kbira – insulenta lit-telespettaturi tieg[u u lillMaltin kollha, darbtejn.

L-ewwel nuqqas kien li meta ma g[arafx li dak li qal u g[amel il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna fil-Parlament Ewropew dwar il-bejg[ ta//ittadinanza minn pajji]na kellu valur ta’ a[bar u li kieku kien g[all-PBS il-Ministru Scicluna anqas biss resaq lejn Brussell.

Issa d-de/i]joni li l-partiti tatTazza tad-Dinja, li biex kiseb id-drittijiet li jxandarhom dirett il-PBS [allas flejjes kbar – u g[amel sew – mhux se jkollhom kummentarju bil-Malti i]da b’lingwa barranija. Ir-ra;uni g[al din id-de/i]joni tal-PBS hi li ma hawnx kummentaturi ta’ kwalità biex jag[mlu dan ixxog[ol. Ma g[andniex nies ta’ talent.

Kumbinazzjoni anke bil bejg[ ta/-/ittadinanza il-Gvern ried i;ib lejn Malta nies ta’ talent kif stqarru kemm il-Prim Ministru fil - Parlament Malti kif ukoll il-Ministru Edward Scicluna fil - Parlament Ewropew. X’insult!

Kumbinazzjoni wkoll li fi]]ew; de/i]jonijiet hemm imda[[al il-Ministru Manwel Mallita li hu direttament responsabbli kemm g[all bejg[ ta/ - /ittadinanza kif ukoll g[at - tmexxija tal - PBS .

Miskin , ma jistax jag[mel wa[da tajba.

De/i]joni kattiva u arroganti Id-de/i]joni tal-PBS li jxandar il-kummentarju tal-Partit tal-futbol tat-Tazza tad-dinja b’lingwa barranija, wie[ed

g[andu ja[seb li se jixxandru bl-Ingli], hi de/i]joni kattiva, arroganti u offensiva fil-konfornt tal-poplu Malti.

L-ewwelnet mhux veru li f’pajji]na ma hawnx kummentaturi sportivi kapa/i jag[mlu kummentarju tajjeb bil-Malti ta’ partita futbol. G[andna numru ]g[ir ta’ kummentaturi tajbin u numru ]g[ir ie[or ta’ kummen-

Id-de/i]joni tal-PBS li jxandar il-kummentarju tal-Partit tal-futbol tat-Tazza tad-dinja b’lingwa barranija, wie[ed g[andu ja[seb li se jixxandru bl-Ingli], hi de/i]joni kattiva, arroganti u offensiva fil-konfornt tal-poplu Malti Mario Schiavone mario.p.schiavone@gmail.com

taturi li jekk jing[ataw ftit ta[ri; (fadal aktar minn erba’ xhur s[a[ g[at-Tazza tadDinja) ikunu kapa/i huma wkoll jag[tu kummentarju tajjeb bilMalti.

G[andna wkoll il-fortuna li ftit xhur ilu, kien pubblikat ktieb b’terminolo;ija Maltija marbuta mal-log[ba tal-futbol.

Ji;ifieri te]isti l-g[odda g[al min irid jitg[allem ju]aha.

G[alhekk ma hemm ra;uni valida g[al din id-de/i]joni stupida tal-PBS. L-G[aqda Kittieba Sport di;à tkellmet ftit dwar din idde/i]joni i]da fil-fehma tieg[i ma g[amlitx bi]]ejjed. I]da din m’hix kwestjoni biss tal-;urnal-

isti sportivi. Hi de/i]joni tal;urnalisti kollha u allura g[andu jitkellem ukoll l-Istitut tal-:urnalisti Maltin.

L-g[o]]a tal-lingwa Maltija Hi kwestjoni ta’ g[o]]a tallingwa tag[na. U allura fejn hu l-Kunsill Nazzjonali g[allIlsien Malti? Fejn hu l-Ministru tal-Edukazzjoni li g[andu ddover li jippromwovi l-lingwa

Maltija u li hu responsabbli wkoll g[all-Isport? Fejn sSegretarju Parlamentari responsabbli g[all-Isport? Fejn hu /Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport? Fejn huma lg[aqdiet sportivi l-o[ra kollha?

Fejn huma dawk li verament i[obbu l-ilsien Malti?

L-appell tieg[i jmur ukoll lejn il-Bord tad-Diretturi tal-PBS. ?ert li fil-Bord tad-Diretturi kif ukkoll fil-Bord Editorjali talPBS hemm nies li g[andhom g[al qalbhom l-Ilsien Malti.

Investejtu bil-kbir biex ksibtu d-drittijiet li xxandru dan lavveniment sportiv mondjali u g[amiltu sew. Investu ftit eluf o[ra u ag[tu t-ta[ri; li hemm b]onn lill-kummentaturi sportivi tag[na biex ikunu jistg[u jag[mlu kummentarji xierqa bil-Malti g[al dan lavveniment li ]gur se ji;bed lejn eluf ta’ spettaturi Maltin li mhux bilfors se jkunu kapa/i jsegwu kummenti b’ilsien barrani g[al dawb il-partiti.

Ag[tuna servizz komplut. Ilpoplu Malti hekk jixraqlu.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

11

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Tibdiliet biex il-PN ikun aktar vi/in in-nies Fi tmiem il-;img[a li g[adda il-Partit Nazzjonalista nieda ttieni fa]i tad-diskussjoni dwar ir-revi]joni tal-Istatut tal-Partit Nazzjonalista permezz ta’seminar g[all-E]ekuttiv. F’dan isseminar i/-Chairman tal-Kummissjoni g[ar-Revi]joni talIstatut Francis Zammit Dimech ippre]enta abbozz ta’ emendi li tfasslu wara e]er/izzju wiesa ta’ konsultazzjoni.

Bidla g[al aktar inklussivitá Fil-pro/ess, li tnieda wara l-elezzjoni tat-tmexxija tal-Partit Nazzjonalista, kien hemm l-g[an li din il-bidla tkun radikali biex l - istrutturi , kumitati u pro/essi fi [dan il - Partit Nazzjonalista jsiru dejjem iktar inklussivi u miftu[in g[al kul[add . U dan issa qed narawh bil - fatti . Il - Partit Nazzjonalista f’dawn ix-xhur ta’ ti;did kompla ja[dem qatieg[ biex jer;a jikseb l-appo;; tan-nies, jer;a jkun partit qrib in-nies u fuq kollox jifhem lill-poplu u l-aspirazzjonijiet tag[hom.

Involviment aktar g[at-tesserati tal-PN Fost l-emendi l-aktar sinifikanti li tressqu qieg[ed ji;i propost li l-Kap u l-Vi/i Kapijiet ji;u eletti mit-tesserati kollha tal-Partit Nazzjonalista wara Konvenzjoni ;enerali.

Din il-Konvenzjoni ;enerali g[andha tibda tissejja[ millKap tal - Partit bil - g[an li tfassal il - politika tal - Partit Nazzjonalista bis-sehem tat-tesserati. Il-Konvenzjoni g[andha sservi wkoll b[ala forum li fiha ji;u mistiedna jag[tu s-sehem tag[hom membri tal-pubbliku, is-so/jetà /ivili u l-imsie[ba so/jali.

Partit modern li jifhem i]-]minijiet L - emendi g[all - Istatut i[arsu lejn ]ieda drastika filparte/ipazzjoni tan - nies fil - fora kollha tal - Partit Nazzjonalista. Fil-Kumitat E]ekuttiv, qed ji;i propost li jin[atru disat ir;iel u disa’ nisa, b’elezzjoni li ssir b’]ew; listi separati. Qed ji;u proposti wkoll mi]uri biex ti]died ilparte/ipazzjoni tan-nisa u ]-]g[a]ag[ fil-Kumitati Sezzjonali.

Dan kollu g[andu jwassal biex ikun hemm ti;did u parte/ipazzjoni aktar wiesa ta’ nisa u ]g[a]ag[ fil-Kunsill ;enerali, li hu l-og[la organu tal-Partit Nazzjonalista.

Il-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut qieg[ed jipproponi wkoll il-[olqien ta’ numru ta’ ferg[at u strutturi ;odda bil-g[an li l-Partit Nazzjonalista jkun aktar rappre]entattiv u inklussiv fl-operat u t-tfassil tal-politika tieg[u.

Dan kollu jindika kif it - tmexxija l - ;dida tal - Partit Nazzjonalista qed ta[dem biex il-Partit Nazzjonalista jer;a’ jsir forza ta’ ideat li fih il-poplu jara partit li jista’ jiggverna u jkun l-a[jar wie[ed biex lil dan il-pajji] itih dak li jixraqlu.

Ikun partit mag[mul min-nies g[an-nies mimli ener;ija biex iwettaq politika ta’ ;id kif dejjem g[amel.

}ball O[xon Kont qieg[ed nara l-a[barijiet tal-;img[a 6#12#13 fuq TVM u l-producer qal fuq kollox, li miet Mandela – li l-Prim Ministru ta’ l-Ukrajna [assar il-vista li kellu ji;i Malta – u t-tlug[ tal-poloz tal-futbol tal-Bra]il – imma laktar wa[da interessanti li tkun fuq li qal il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna li [adu ]ball fuq i/-/ittadinanza [allieha barra u baqa’ ma qalhiex.

Dan hu stazzjon ta’ kul[add li jrid jisma’ l-a[barijiet tal-;uranta – allura g[ax ma bediex biha, dan biex il-Ministru ma j[ammarx wi// il-gvern; fejn ;ieli waqqalu kliemu ;o Brussels. Fejn issa, fuq dan ittg[affi; kollu l-Gvern se jdawwarha biex jibdew isiru ta[ditiet mill-;did nistennew u naraw.

{add 8# 1 2# 1 3 dwar il - antenati tag[na qatt ir/evew . bnadiera nazzjonali , u l g[otja tal - George Cross lill - . pajji]na .

Mosta Jekk alla[ares qatt jitne[[a il - George Cross mill - bandiera nazzjonali ta ’ Malta , ikun qed isir tradiment lejn is - simbolu L-ittri . patrijottiku ta ’ pajji]na .

Naxxar L - g[a]i] missieri kien sul - f’din il-pa;na dat fil - gwerra u ;;ieled spalla L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din Il-George ma spalla ma ’ l - ingli]i u l - il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilallejati g[al - liberta ’ ta ’ Malta posta (Ittri lill-Editur, InCross u l - ewropej min - nazzi]mu u l - Nazzjon, Triq Herbert Ganado, faxxi]mu .

Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indIl - George Cross hu l - g[ola irizz Naqbel mija fil - mija ma ’ elettroniku: dak li kiteb is - Sur Walter dekorazzjoni li pajji]na qatt alex.attard@media.link.com.mt.

Camilleri fil - mument tal - ir/ieva ta ’ l - eroji]mu , li l -

G

F Vella

Busuttil

25 sena ilu f’In-Nazzjon Fil-[ar;a ta’ “In-Nazzjon tag[na” tas17 ta’ Di/embru tal-1988 kienet rappurtata bi prominenza l-a[bar li l-kumpanija Pharmamed li kellha l-fabbrika tag[ha filqasam ta’ Bulebel kienet idde/idiet li tkompli tespandi l-[idma tag[ha f’Malta

u g[alhekk kienet se tinvesti miljun lira g[al dan.

Kienet rappurtata wkoll ]jara minn Dr. M. K. Tolba, Direttur E]ekuttiv talUnited Nations Environment Programme lill-Prim Ministru Eddie Fenech Adami.

F’rapport ie[or fl-ewwel pa;na kien rappurtat il-Ministru g[al G[awdex Anton Tabone li qal li G[awdex kien qabad it-triq tal-i]vilupp u l-progress u dan kienu jixhduh i/-/ifri u l-fatti.

Kien rappurtat ukoll kif fil-parlament kienu approvati l-voti tal-Ministeru g[allI]vilupp Terzjarju u g[alhekk prodotti li tne[[ew mill-bulk buying ro[su fil-prezz.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

12

INTERVISTA

Ir-ri/erka fuq it-tnissil tat-tonn qed tag[ti l-frott, issa qed ssir tnissil ming[ajr ormoni Intervista> Clinton Sammut Ritratti> Martin Agius

F ’ dawn l - a[[ar snin kienet qeg[da ssir ri/erka dwar it tnissil tat - tonn biex dan jibda jitkabbar ming[ajr

ma ssir pressjoni ]ejda fuq il - popolazzjoni tat - tonn selva;; . Ir - ri/erka bdiet tati l - frott tag[ha , tant li

issa qieg[ed issir tnissil tat - tonn ming[ajr l - u]u tal ormoni .

Tkellemna mal - Kap ta/ -

?entru Malti g[ar - Ri/erka tal - Akwakultura , Robert Vassallo Agius biex nifh mu ahjar fiex jikkonsisti

Kif jitkabbar it-tonn f’pajjizna^ X’inhuma l-proposti tag[kom^

Kemm hu twil il-pro/ess biex it-tonna tilhaq il-fazi ta’maturita biex tibda tbid^

B[alissa t-tonn jissemmen iktar milli jitkabbar permezz talqbid tieg[u mis-selva;;. It-tonn jitpo;;a fil-ga;;eg u ji;u rmunkati lejn ix-xatt fejn dan jigi mitmug[ u msemmen sakemm f’Novembru # Di/embru dan jinbieg[ fis-suq barra minn Malta.

A[na qeg[din nipproponu ri/erka u metodu fejn it-tonn li jinqabad mis-selva;; u jbid u dak il-bajd ji;i mi;bur u mfaqqas f’pajjizna, fejn dan imbag[ad jitkabbar g[all-konsum. Dan di;a’ jigri bl-Awrat, bl-iSpnott u l-Gurbell.

It-tonn irridu jikbru sa madwar 30 kilo fis-selva;; biex jibdew jipprodu/u. A[na rridu nil[qu lmira li mit-tonn li nfaqsu u nkabbru rridu nie[du l-frieg[ minhom u b’hekk ikollna ‘/iklu mag[luq’, /iklu li l-:appun di;a’ la[aq snin ilu u allura dan il-mudell xjentifiku ]gur jista’ jirrnexxi anke f’pajji]na u f’pajji]i o[ra fil-Mediterran.

Hemm xi diffikultajiet biex jitnissel it-tonn ikkumperat ma’ dik tal-awrat^

Fuq liema tip ta’ tonn qeg[din tag[mlu r-ri/erka tag[kom^

Qeg[din niffukaw fuq lAtlantic Blue Fin Tuna, li hu laktar tonn imfittex filMediterran. Grazzi g[ar-regolamenti li da[lu fis-sehh b[al dik tal-kwota maqbuda, l-popolazzjoni tat-tonn fin-natura qeda tkun sostenibli. Is-sostenibilita’ hi tajba anke fis-settur ekonomiku g[aliex il-valur tattonn fis-swieq :appuni]i jibqa listess. Hemm numru ta’ riskji u spejjez involuti,g[ax biex it-tonn jil[aq 70 kilo g[aliex dan rrid madwar erba jew [ames snin.

G[andi dubbji kemm ikun hawn irziezet li jrabbu tonn minn bajda sa xi 70 kilo peress li ikun hemm b]onn [afna [in u rridu niftakru li hemm ukoll ir-riskju involut min[abba maltemp u o[rajn.

Allura a[na na[sbu li t-tonn li jibda jitkabbar ;ol-ga;e; wara li jitfaqqas ;o hatchery probabbilment se jkun ta’ madwar 2 sa 5 kilo u mhux ta’ dak id-daqs kbir li jinqabad fin-natura.

Dan imbag[ad probabbilment jintu]a b[ala prodott ie[or u mhux sa jkun jikkompeti mattonn li ji;i esportat fil-pre]ent lejn swieq b[al tal-:appun.

Meta u kif beda dan l-istudju^ Kif inhu maqsum dan l-istudju^

L-istudju beda madwar is-sena 2001, fejn numru ta’ xjentisti minn madwar id-dinja bdew jikkordinaw flimkien biex jibda

dan il - pro/ess , x ’ vanta;;i joffri lill - pajjizna u fuq kollox l - irwol ta ’ San Lu/jan .

Robert Vassallo Agius, il-Kap tad-Dipartiment ta’ San Lu/jan – /entru Malti g[ar-Ri/erka talAkwakultura

L-istudju fuq it-tnissil tat-tonn beda madwar is-sena 2001, fejn numru ta’ xjentisti minn madwar id-dinja, bdew jikkordinaw flimkien biex jibda jsir studju fuq dan il-qasam fil-Mediterran jsir studju fuq dan il-qasam filMediterran. Saret konferneza kbira fuq skala internazzjonali f’Cartagena fi Spanja fl-2002 u wara diversi xjentisti fasslu proposta g[al fondi mill-UE ta[t il5th Framework Programme u gew mog[tija miljun ewro ta[t il-pro;ett bl-isem ta’ Reprodott fuq medda ta’ tlett snin.

L-irwol ta’ Malta kien dak li ni;bru numru ta’ kampjuni tat-

tonn selva;; biex naraw f’liema stadju ta’ bajd ikun it-tonn f’Mejju, :unju u Lulju. Lejn la[[ar tal-pro;ett, fi Spanja irnexxilna nie[du bajd u sperma mill-;enituri tat-tonn li konna qed nie[du kampjuni minnhom, dawn ;ew iffertilizzati ;o laboratorju u kellna l-ewwle tonn imfaqqas mill-kaptivita filMediterran.

Wara li spi//a ]-]mien ta’ dan

il-pro;ett, ix-xjentisti g[amlu kura;; b’dawn ir-ri]ultati u applikaw g[al pro;ett aktar ambizzju] fis-7th Framework fejn ta[t il-pro;ett Selfdott ing[ataw tlett miljun ewro b’diversi work pa/kages fosthom ri/erka dwar lg[alf, it-tnissil u tkabbir tat-tonn u l-fisjolo;ija tieg[u.

Minn dan il-pro;ett fl-2011, g[exu madwar 5,000 ferg[ tattonn li ;ew trasferiti g[al ;olga;e;. Kien hemm diversi problem ukoll imma dejjem qed nitg[allmu u s’issa baqa’ madwar 30 minhom fil-ga;e;.

Jonqos biss persistenza biex irrata tas-su//ess tkompli tikber u ni]viluppaw it-teknolo;ijja g[all-ispe/ji tag[na talMediterran kif di;a g[amlu l:appuni]i g[all-ispe/ji tag[hom fil-Gappun.

It-tonn ibejjet fil-Mediterran allura ma hemmx problemi ta jekk jistax ibid jew le. L-uniku problema hi min[abba l-kobor tal-annimali u g[alhekk ikollna b]onn fa/ilitajiet kbar fejn ikun jista’ ibejjet it-tonn. B[alissa qed nie[du bajd mill-ga;e; i]da din is-sistema ma tag[tinix il-kontroll me[tie;. Bl-awrat ukoll batew fil-bidu imma r-ri/erka fuqu ilha g[addeja mis-snin 70 filwaqt tat-tonn bdiet ftit snin ilu.

Illum ir-rata ta’ g[ejxien talawrat hi ta’ 30% li hi rata tajba [afna filwaqt tat-tonn fl-Ewropa hi ta’ inqas minn 1 fil-mija. Il:appun la[aq rata ta’ madwar 5 fil-mija ta’ g[ejxien tat-tonn, li hi rata tajba meta tqis li it-tonn hu delikat [afna, u li jimlina kura;; biex inkomplu na[dmu biex ikollna su//ess fl-Ewropa ukoll.

Qabel fit-tnissil tat-tonn kien jintuzaw l-ormoni. g[aliex kien issir dan^

L-ormoni li nu]aw huma naturali u jintu]aw biex it-tonn til[aq l-a[[ar stadju biex tbejjet, min[abba l-fatt li dawn jg[ixu fil-kaptivita’.

X’vanta;;i hemm meta ma tu]ax l-ormoni^

Il-vanta;; hu li niffrankaw [afna [in u spejje] u m’hemx g[alfejn ninda[lu fil-pro/ess ta’ maturita’ tal-;enituri tat-tonn.

Ming[ajr ormoni l-iktar vanta;; hu li m’hemmx b]onn nitfaw pressjoni ]ejda fuq il-[ut qabel ibidu. g[al pa;na13

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

INTERVISTA

13

Qed isiru studji fuq 11-il spe/i ta’ [lejjaq maritimi biex ikunu mnisla u imfaqsa f’San Lu/jan spe/i o[ra li di;a ’ qeg[din na[dmu fuqhom u o[rajn li qeg[din nippjanaw g[alihom.

minn pa;na 12

X’inhu l-g[an tar-ri/erka issa li sar tnissil ming[ajr ormoni^

Liema huma dawn l-ispe/i li tixtiequ tfaqqsu^ Hemm xi su//essi ga miksuba^

L-g[an tar-ri/erka baqa’ l-istess b[al dak ta’ tlett snin ilu li nipprodu/u aktar bajd u li n]idu r - rata tal - g[ajxien tal - frieg[ tat-tonn. S’issa Malta g[ada firrata ta ’ 0% u allura rridu na[dmu biex din tibda ti]died gradwalment biex nil[qu s su//essi miksuba fit - tnissil kemm tal-awrat u l-a//ol f’pajji]na. Ir-responsabbilitajiet ta’ Malta fi [dan il - pro/ess Ewropew hu li nibag[tu il-bajd tat-tonn biex ji;u imfaqqsa filpajji]i l-o[ra li huma s[ab filpro;ett b[all-I]rajel u Spanja.

Din is-sena il[aqna ftehim ma’ Stitut Korejan ukoll u bag[tna bajd lejn il - Koreja . Dejjem in]ommu ftit bajd g[all-kontroll f ’ Malta ukoll i]da ma tantx g[andna fa/ilitajiet kbar bi]]ejjed biex nie[du ri]ultati affidabbli.

Hemm xetti/izmu fost ilkommunita’ xjentifika fuq dan il-progett^

Ix - xetti/i]mu kien jin[ass fis-sena 2001 meta konna sa nibdew il-pro;etti, min[abba lfatt li peress it-tonna hi [uta kbira wie[ed irrid spazju kbir [afna . Issa hemm sens ta ’ po]ittivi]mu kbir . F ’ Malta e]empju, sawwarna teknolo;ija g[alina fil-qasam tal-a//jol tant li qedin l-ewwel fl-Ewropa fli]vilupp f’dan il-qasam.

Il-Gvern beda pro/ess biex issir hatchery ikbar u f’din ilfa/ilita’ se jkollna ukoll tankijiet kbar fejn it-tonn il-matur jinzamm u b’hekk nistg[u nikkontrollaw il - fatturi ambjentali , fosthom it - temperature tal ilma li hu kru/jali biex it-tonn ibid . Dan se jtina vanta;;i akbar fosthom kif jin;abar ilbajd tat-tonn b’aktar effi/jenza milli kif issir illum.

Kif jingabar il-bajd tattonn mill-ga;;eg^

Il - bajd jin;abar b ’ diversi modi. Qabel xejn meta t-tonn ibid, il-bajd it-tajjeb jitla’ filwi//, kemm fil-ga;;a u kemm mall - madwar . A[na nu]aw teknolo;ija ]villupata mill :appun, fejn nu]aw purtiera tal-plastik li tintrama madwar il-ga;;a fil-wi//, u tin]el fond ta’ sitt metri. Il-bajd jin;abar fil-wi//.

Aparti dawk relatati mal awrat, l-ispnott, l-a//jol u issa t - tonn , irnexxilna innisslu u nkabbru diversi spe/i ohra fosthom dawk tal - gurbell u s sargi . Mag[hom hemm is su//ess fit-tifqis tar-rizzi u dak tal-[jar tal-ba[ar. Il-[jar talba[ar i;ibu prezz g[oli [afna kemm f’xi pajji]i Azjati/i kif ukoll f’/ertu ]oni fi Spanja.

Pro;etti o[ra li nixtiequ nag[mlu huma dawk relatati mat-tifqis tal-bajd ta/-?eren, Den/i u tal - qarnit . Hemm [afna pro;etti li lesti li nid[lu g[alihom b’entu]ja]mu kbir.

X ’ toffru lill - edukazzjoni ;enerali^ Ma liema entitajiet tikkoperaw^

U[ud mill-[ut, fil-fa]i bikrija tat-tkabbir tag[hom, li ji;u mnissla u mkabbra fi/-?entru ta’ Ri/erka tal-Akwakultura f’San Lu/jan

Din is - sistema kienet ta ’ su//ess fl - Italja fl - 2008 , fl 2009 kienet su//ess ukoll g[al Spanja u fl-2010 kienet su//ess anke f’Malta. I]da, f’Malta biss sibna diversi problemi min[abba l-kurrenti li hawn madwar il - g]ejjer tag[na , u g[alhekk ma gbarnix bajd fl2008 u fl-2009.

Izda permezz ta’ teknolo;ija Korejana, issa qeg[din ni;bru l-bajd billi nu]aw il-kurrent talba[ar. F’Malta g[andha tlett entitajiet li ji;bru l-bajd tattonn, dak li qieg[ed fil-pro;ett Transdott ( l - iktar pro;ett ri/enti wara ir - Reprodott u Selfdott), u tnejn o[ra, f’San Pawl il-Bahar u dak fi]-]ona ‘lbarra fix-Xlokk ta’ Malta.

Kif jitfaqqas il-bajd^ X’diffikultajiet hemm kontra r-rata ta’ g[ejxien tal-hut^ It-tfaqqis tal-bajd hu wie[ed sempli/i tant li dan jitpo;;a f’inkubattur bil-kundizzjonijiet kollha tajbin g[at-tfaqqis talbajd . Id - diffikulta ’ hi biex dawn il-frieg[ jibdew jieklu u jikbru g[ax /ertu [ut hu delikat akar minn ie[or b[al fil-ka] tala//jol u t - tonn . Qeg[din na[dmu [afna fuq l-ikel tattonn meta jkun g[adu kif tfaqqas u anki meta jikber u

B’fa/ilitajiet godda l-irwol attiv tag[na jista’ jikber sal-punt li nil[qu skala industrijali u b’hekk flok inkabbru, e]empju ]ew; miljun awrata f’sena, ikollna post fejn inkunu nistg[u inkabbru madwar 20#30 miljun wa[da – post li inkunu nistg[u nu]aw g[a t-tonn, l-a//jol u spe/ji o[ra. jeqleb fuq il - awrofak . Hu importanti [afna li ni]viluppaw awrofak g[at-tonn g[ax b’hekk inkunu nistg[u nu]aw ingredjenti sostenibbli b[alma jsir fittkabbir ta’ spe/i o[ra ta’ [ut.

Hemm lok ta’ ni/e/ akkademi/i u differenti fuq dan ilqasam^

Iva hawn ni/e/ akkademi/i kbar tant li jista ’ jkunu offru ti diversi spe/jalizzazzjoniji et f ’ dan il - qasam , g[alkemm g[alissa g[adna fil - bidu i]da di;a ’ saru ri/erki fi [dan il pro;etti li [allew impatt po]ittiv fosthom x ’ ikel g[andhom jieklu l - frieg[ tat tonn u testijiet tad - DNA bix insirunafu minn liema ;eni -

turi ;ew il - bajd . Dan tal-a[[ar hu studju importanti g[ax jekk ninutaw li /ertu frieg[ qed jikbru b ’ rata mg[a;;la minn o[rajn nistg[u nidentifikaw lil ;enituri tag[hom u nkomplu nnislu minhom.

X’vanta;;i jistg[u jag[tu fa/ilitajiet akbar u ;odda f’dan il-qasam^

B’fa/ilitajiet ;odda l-irwol attiv tag[na jista’ jikber salpunt li nil[qu skala industrijali u b’hekk flok inkabbru, ]ew; miljun awrata f’sena nibdew inkabbru madwar 20 # 30 miljun wa[da fis - sena . Dan ifisser li jkollna ri]orsi a[jar u apparti l-a//jol, l-awrat, l-ispnott u t-tonn, irridu ninkludu

G[andna ftit student li qeg[din apprentisti mag[na mill-MCAST, kif ukoll studenti mill-Universita ta Malta li jag[mlu l - pro;ett tat - te]i tag[hom mag[na . g[andha ukoll numru ta ’ inizjattivi edukattivi fosthom mal-iskejjel li j;ibu t-tfal jitg[almu u jaraw id - diversi [lejjaq li nkabbru. G[andha ukoll kollaborazzjoni ma’ NatureTrust Malta biex nirrijabilitaw il fkieren feruti li jingabu missajjied, u max-SharkLab Malta na[dmu biex nsalvaw l-embrijuni tal-mazzolla li tkun da[let il-pixkerija.

B ’ fa/ilita ’ akbar lesti li tkabbru spe/i ta’ hut biex titilquhom fil-bahar^

Iva lesti li nag[mlu dan, i]da g[andu jkun hemm il-kooperazzjoni mal-pajji]i kollha fi]]ona tal - Mediterran u forsi in;ibu xi fondi Ewropej. I]da jekk ma jkunx hemm koperazzjoni tal - pajji]i kollha dan ikun kollu g[alxejn.

Hemm xi pjanijiet fil-futur qarib fil-qasam tal-akwakultura^

B[alissa qed ji;i finalizzat pjan jew strate;ija g[all akwakultura ta’Malta. Dan sa jkun b’mira li l-industrija tikber b ’ mod sostenibbli . Is sostenibbilta’ g[andha importanza kbira hafna f ’ dan l i]vilupp.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

15

ANALI}I

Kritika in;usta lil min jie[u xog[lu bis-serjetà Fil-jiem li g[addew t[abbar li l-istazzjon nazzjonali kiseb iddrittijiet esklussivi tal-partiti kollha tat-Tazza tad-Dinja mhux biss tal-edizzjoni li se ssir fissajf li ;ej fil-Bra]il i]da anke g[all-edizzjonijiet li se jsiru fl2018 fir-Russja u fl-2022 filQatar.

Bla dubju din hija a[bar sabi[a mhux biss g[ad-dilettanti tal-futbol i]da prattikament g[al kul[add la darba din il-kompetizzjoni ti;i segwitha min kul[add meta tkun qed tintlag[ab.

Madankollu l-a[bar li qanqlet kontroversja u diskussjoni fuq is-social media kienet dik li lPBS mhux se jkun qed ixandar il-partiti b’kummentarju Malti i]da se j[alli dak Ingli].

Dan ifisser li l-istazzjon nazzjonali qed jag[]el li jabolixxi llingwa nattiva tag[na f’avveniment daqshekk importanti u segwit x’aktarx g[aliex ja[seb li l-kummentaturi Maltin m’g[andhomx livell tajjeb bi]]ejjed.

Kienu [afna dawk li kkummentaw u nazzarda ng[id li te]isti /ertu per/ezzjoni negattiva lejn il-kummentaturi Maltin mill-pubbliku in;enerali.

Sin/erament kummenti b[al dawn idejquni spe/jalment meta

jkunu indirizzati direttament lejn kollegi ;urnalisti u kummentaturi sportivi li naf kemm u[ud minnhom jie[du dan ixxog[ol bl-akbar serjetà.

X’aktarx jien kont wie[ed mill-ftit f’dan ix-xog[ol li ma ddejaqt xejn niddi]approva dde/i]joni tal-PBS li ma ju]ax ilkummentaturi lokali u dan g[amiltu mhux g[ax g[andi xi interess imma g[aliex ;enwinament ma naqbilx mad-de/i]joni.

Jien minix impjegat tal-PBS u g[alhekk ]gur m’g[andix i//ans li nifforma parti mill-pool ta’ kummentaturi sportivi li setg[u jikkummentaw il-partiti tat-Tazza tad-Dinja i]da sin/erament jiddispja/ini g[al u[ud mill-kummentaturi sportivi ta’ dan l-istazzjon li nemmen fil-potenzjal tag[hom u na[seb li g[andhom livell tajjeb bi]]ejjed biex jikkummentaw partiti ta’ dan it-tip.

Se nag[milha /ara - jien nifhem il-kritika li saret minn [afna li /ertu kummentaturi sportivi m’humiex ta’ livell.

Din hija verità u sa llum nibqa’ ng[id kif il-PBS qatt ma [a azzjoni fuq /erti kummentaturi biex dawn itejbu l - livell tag[hom jew ma t[allihomx jikkummentaw partiti tal-futbol.

Nittama li l-PBS jirrevedi din id-de/i]joni fl-a[jar interess tal-kummentaturi sportivi Maltin u wisq aktar biex nissalvagwardjaw il-lingwa tag[na

Christian Micallef

micallef_christian@yahoo.co.uk

Je]istu kummentaturi li jmorru g[all - partiti mhux ippreparati u dan ikun jidher /ar waqt il-kummentarju g[aliex ilprestazzjoni tag[hom tkun fqira ferm.

U[ud minn dawn il-kummentaturi jistg[u fa/ilment itejbu lprestazzjoni tag[hom kieku jippreparaw a[jar qabel il-partita.

Fl-istess waqt nemmen li kemm fil - PBS , kif ukoll Net Television u ONE TV, kif ukoll kummentaturi o[rajn li m’huma marbuta ma’ ebda stazzjon televi]iv, hemm kummentaturi ta’ livell u g[andhom l-abbiltà u lkapa/ità li jikkumentaw partiti ta’ dan it-tip.

Hija verità li ma tantx hemm min dawn il-kummentaturi i]da hemm bi]]ejjed biex wie[ed jg[aqqad pool ta’ kummentaturi sportivi ta’ livell g[al avveniment ta’ din ix-xorta.

Sin/erament inwe;;a’ nisma’ kummenti dispre;attivi dwar u[ud mill - kummentaturi Maltin . Dan ikun ifisser li min[abba /ertu kummentaturi li m ’ humiex kapa/i jew g[ax jag[]lu huma li ma jmorrux preparati, qed tittappan ir-rep-

Inwe;;a’ nisma’ kummenti dispre;attivi dwar u[ud mill-kummentaturi Maltin.

Dan ikun ifisser li min[abba /ertu kummentaturi li m’humiex kapa/i jew g[ax jag[]lu huma li ma jmorrux preparati, qed tittappan ir-reputazzjoni tal-kummentaturi sportivi l-o[ra utazzjoni tal - kummentaturi sportivi l-o[ra.

Il-PBS u kull stazzjon ie[or f’Malta g[andu jkollu l-kura;; li jindirizza din il - problema biex tassew intejbu l-kwalità tal - kummentarju Malti u s servizz mog[ti lit-telespettatur.

F ’ xog[li dejjem ]ammejt f ’ mo[[i fra]i partikolari li darba g[almitni persuna partikolari li tant sibt g[ajnuna u assistenza ming[andha f’dan ilqasam: fail to prepare, prepare to fail.

Din hija fra]i li turi bl-aktar mod /ar li min ma jippreparax se jkun qed ifalli fix-xog[ol u fis-servizz li se jkun qed jag[ti madankollu wie[ed g[andu jippremja lil min tassew jie[u dan ix-xog[ol bis-serjetà, u hawnhekk qed nirreferi g[all-kummentaturi fil - PBS , billi jin kludih fil-pool ta’ kummentaturi sportivi g[at - Tazza tad Dinja waqt li jeskludi lil min ing[ata /-/ans li juri l-abbiltajiet tieg[u i]da sfortunatament baqa’ jiddi]apunta fl-isfond ta’ kritika kontinwa u ;ustifikata mit-telespettaturi u segwa/i talfutbol internazzjonali.

Ma jfissirx li g[aliex persuna m’hijiex tajba biex tikkumenta allura g[andna neskludwha mill - ;urnali]mu sportiv i]da wie[ed g[andu j]omm f’mo[[u li ma jistax ikun li kul[add ikun tajjeb f’kollox.

Hemm min hu tajjeb biex jippre]enta i]da mbag[ad m’huwiex tajjeb bi]]ejjed biex jikkummenta. Hemm min hu tajjeb biex jag[mel i] - ]ew; xog[lijiet u hemm min hu tajjeb biex jag[mel xog[ol ie[or i]da ma jistax ikun li f’dan il-pajji] kul[add hu tajjeb f’kollox.

G[aldaqstant nixtieq nuri ssolidarjetà tieg[i ma’ dawk ilkummentaturi sportivi fl-istazzjon nazzjonali li ;enwinament jag[mlu xog[lhom bl-akbar serjetà meta jkollhom partita x’jikkumentaw u li kienu qed jistennew it - Tazza tad - Dinja bil-[erqa bit-tama li jesponu ttalenti tag[hom bil-kummentarju.

Nittama li l-PBS jirrevdi din id - de/i]joni fl - a[jar interess tal - kummentaturi sportivi Maltin u wisq aktar sabiex nissalvagwardjaw il - lingwa tag[na.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ftehim mat-Turkija dwar l-immigranti L-UNJONI EWROPEA L-Unjoni Ewropea u l-awtoritajiet f’Ankara ffirmaw ftehim li jippermetti li l-pajji]i tal-UE jibg[atu lura l-immigranti illegali li jkunu da[lu fit-territorji tag[hom mit-Turkija.

Il-ftehim – li l-Prim Ministru Tork, Tayyip Erdogan, fisser b[ala ‘storiku’ – ifassal anki roadmap g[at-tne[[ija tal[te;iet tal-visa g[at-Torok li jivvja;;aw lejn l-UE u bl-istatus ‘visa-free’ mistenni jid[ol fisse[[ fi ]mien tlett snin.

Eluf kbar ta’ immigranti millpajji]i Afrikani u tal-Asja qed ju]aw it-Turkija biex jaqsmu

lejn il-pajji]i tal-UE, bl-awtoritajiet f’Ankara jwaqqfu l-kampijiet spe/jali g[all-eluf tarrefu;jati li ;ejjin mis-Sirja.

Intant, immigranti o[ra li g[andhom jeddijiet le;ittimi g[al kenn politiku qed ibatu ddiffikultajiet kbar u fil-passat, lorganizzazzjonijiet g[all-[arsien tad-drittijiet umani, inklu]a lUNHCR, ikkritikaw pajji]i b[all-Gre/ja u l-Italja dwar sistema mag[rufa b[ala push-back – jew politika li tesi;i biex limmigranti jintbag[tu lura lejn il-pajji] minfejn ikunu telqu.

Imxejjen kolp ta’ stat Id-dimostranti fi Kjev iwasslu messa;; /ar dwar fejn iridu jmorru (ritratt> EPA)

IS-SUDAN T’ISFEL

‘L-a[[ar /ans’ b[ala pajji] indipendenti

Il-President tas-Sudan t’Isfel, Salva Kir, qal li l-awtoritajiet irnexxielhom ira]]nu tentattiv g[al kolp ta’ stat minn suldati leali g[all-eks-deputat-mexxej tieg[u, Riek Machar, li kien tke//a mill-kariga.

L-a[bar [ar;et wara sparaturi kbar f’Juba, l-belt kapitali, li baqg[u g[addejjin tul il-lejl tal{add u t-Tnejn u meta issa //ivili jridu jirrispettaw curfew li jsir effettiv ma’ n]ul ix-xemx.

L-UKRAJNA Il-President Ukrajn, Viktor Yanukovich, illum g[andu jivvja;;a lejn ir-Russja g[al laqg[at mal-President Russu Vladimir Putin u meta t-ta[ditiet mistennija jikkon/entraw fuq il-ftehim doganali proposta minn Moska, anki waqt li l-ma;;oranza talUkrajni qed jipprotestaw fit-toroq g[al asso/jazzjoni eqreb malUnjoni Ewropea.

Yanukovich jinsab ta[t pressjoni kbira biex jidde/iedi jekk l-Ukrajna g[andhiex tavvi/ina l-Ewropa inkella tisse[ibx fi ftehim g[al kummer/ [ieles mar-Russja u bi sfida g[al dak li jrid ‘tassew’ il-poplu tieg[u.

Fil-fatt, kelliema g[addimostranti fi Kjev li qed ikomplu bid-dimostrazzjonijiet biex lUkrajna tabqad direzzjoni fissa lejn l-Ewropa, qalu li ‘dan hu la[[ar /ans g[al pajji]hom b[ala Stat indipendenti’.

Fl-istess [in, Anders Aslund, tal-Peterson Institute for

International Economics (istitut mag[ruf b[ala think tank) li hu bba]at f’Washington tenna li l-korruzzjoni fl-Ukrajna ‘m’g[andha l-ebda ra]an’ ta[t Yanukovich.

Fl-istess [in, ir-rapport ta’ Aslund jg[id li l-i]bilan/ talGvern Ukrajn – ekwivalenti g[al biljuni ta’ dollari – xprunawh ilPresident u l-klikka ta’ madwaru, mag[rufa b[ala ‘l-Familja ta’ Yanukovich’, u li l-membri tag[ha qed jie[du g[alihom flejjes kbar mill-ba;it tal-Istat.

Intant, u ‘min[abba li kul[add jaf b’din il-korruzzjoni’, l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) u l-Unjoni Ewropea rrifjutw li jg[inu lill-Gvern Ukrajn – blIstitut Peterson itenni li biljuni ta’ dollari (jew l-ekwivalenti) sparixxew, kull sena, mill-Gvern talUkrajna.

L-ammont, skont l-allegazzjonijiet, hu bi]]ejjed ‘biex ikopri li]bilan/ tal-ba;it li jamonta g[al 30 biljuni u li sploda ta[t

Yanukovich.’ Dan waqt li l-istampa indipendenti tal-Ukrajna rrappurtat li numru ta’ Ukrajni mla[[qin iggwadanjaw minn ‘frodi u l-abbu] monetarju’, b’Anders Aslund i]omm lura milli jipprovdi ismijiet spe/ifi/i.

Intant, Aslund u [addie[or identifikaw skemi, fl-Ukrajna, li jinkludu ‘trasferimenti ta’ flus’ ming[and l-awtoritajiet doganali u tat-taxxa, flimkien ma’ sitwazzjonijiet fejn t[allsu ammonti ta’ flus ]ejda g[al pro;etti tal-bini u lbejg[ ‘mill-;did’ tal-gass naturali g[al prezzijiet e]a;erati.

Ing[ad ukoll li dawn is-sorsi g[all-frodi u l-korruzzjoni ‘wa[edhom’ x’aktarx li i;;eneraw sa g[axar biljun dollaru fis-sena ‘g[all-Familja ta’ Yanukovich’ tul l-a[[ar tlett snin u bir-rapport itenni li Yanukovich, issa, mistenni juri l-leata tieg[u ‘lil min jipprovdi l-akbar /ekk ‘g[all-Ukrajna’ u irrispettivament minn jekk il-benefattur jirrappre]entax l-UE, irRussja, jew i/-?ina.’

Salva Kir tkellem waqt konferenza tal-a[barijiet u qal li lGvern, issa, g[andu ‘kontroll assolut’ fil-kapitali, wara lin/identi li [allew diversi midruba u fejn mijiet ta’ nies fittxew il-kenn fil-missjoni tan-Nazzjonijiet Uniti f’Juba.

Min-na[a tag[ha, n-NU appellat g[all-kalma u qalet li qed i]]omm il-kuntatti regolari mal-Gvern tal-President Kir.

Tensjoni mal-Libanu I}RAEL Membri tal-Armata I]raeljana sparaw fuq ]ew; suldati Lebani]i wara li suldat I]raeljan, nhar il-{add, spi//a maqtul minn sniper mal-Armata tal-Libanu.

L-a[[ar in/identi f’din il-fruntiera delikata jitqiesu b[ala ‘laktar ka] serju ta’ vjolenza mill2010 ‘il hawn’ u b’kelliema g[all-militar I]raeljan qed itennu li t-truppi tag[hom fet[u n-nar ‘wara li lem[u l-movimenti suspettu]i’.

{add ma jaf il-kundizzjoni tassuldati Lebani]i inkwistjoni, blawtoritajiet f’Bejrut ma jikkummentawx dwar l-a[[ar in/identi.

Intant, l-I]raeljani ilmentaw dwar ‘l-abbu] tas-sovranita ta’ pajji]hom (wara l-qtil tas-suldat)’ mar-rappre]entanti talqawwa Unifil, tan-Nazzjonijiet Uniti, li qed t[ares il-pa/i fl-artijiet tal-fruntiera bejn I]rael u lLibanu.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

17

A{BARIJIET TA’ BARRA

I}RAEL> Ra;el jipprattika s-’snowboarding’ ;o park ta’ :erusalemm, b’numru kbir ta’ I]raeljani qed jiggwadanjaw minn perijodu ta’ xemx wara tlett ijiem ta’ maltempati bil-borra li l-esperti ddeskrivew b[ala xi [a;a ‘straordinarja’ g[ar-re;jun partikolari (ritratt> EPA)

‘Ikkunsidrata’ amnestija lil Edward Snowden L-ISTATI UNITI Uffi/jal ewlieni tan-National Security Agency (NSA) qal li qed jikkunsidraw li ting[ata amnestija lil Edward Snowden, l-eks-analista tal-istess a;enzija, jekk kemm-il darba hu jaqbel biex ma jkomplix jikxef id-dokumenti sigrieti.

L-informazzjoni ta’ Snowden – li [arab minn pajji]u wara li ]vela ammont sostanzjali ta’ materjal sensittiv u sistemi li permettew g[all-ispjuna;; fuq ilkomunikazzjonijiet privati – kixfet ‘il-firxa assoluta’ tal-attivitajiet tal-NSA u bl-uffi/jal inkwistjoni, Richard Ledgett, jindika l-possibbilta ta’ ‘ftehim’ mal-analista.

Ledgett g[andu l-inkarigu spe/ifiku li jevalwa ‘l-impatt u l[sara’ sussegwenti tal-leaks ta’ Snowden, i]da waqt li ammetta mal-Istazzjon tat-Televi]joni CBS li ‘wie[ed jista’ jiddiskuti lprospett tal-amnestija’, hu insista li jkun irid il-garanziji (ming[and Snowden) li lkumplament tal-informazzjoni sigrieta ma to[ro;x g[all-konsum pubbliku.

Madankollu, d-Direttur talNSA, il-:eneral Keith Alexander, qed jirrifjuta l-idea ta’ kwalunkwe amnestija u minkejja li Ledgett hu inkwetat ferm dwar ‘id-dokumenti sensittivi li g[adhom ma [ar;ux u li

huma fost il-1.7 miljun dokumenti li ja[sbu li g[andu a//ess g[alihom Edward Snowden’.

L-a;ir ta’ Snowden kellu effett ‘b[al terremot’ fuq l-NSA u dDipartiment tal-Istat Amerikan g[adu qed jinsisti biex Snowden jirritorna l-Istati Uniti biex jiffa//ja akku]i dwar ‘serq ta’ proprjeta tal-Gvern’ u reati o[ra kontra l-interessi ta’ pajji]u.

Snowden anki qed ikun akku]at rigward il-komunikazzjoni mhix awtorizzata ta’ informazzjoni relattata g[ad-difi]a nazzjonali u l-komunikazzjoni ta’ materjal sigriet meqjus b[ala klassifikat.

Tirba[ Bachelet I?-?ILE Michelle Bachelet hi lPresident ;did ta/-?ile, bil-konferma ting[ata wara tieni round tal-votazzjoni fejn fet[et vanta;; komdu fuq ir-rivali Evelyn Matthei, li kkuntestat b[ala lkandidata tal-koalizzjoni ta//entru-lemin.

Bachelet, il-kandidata tax-xellug, kienet anki President ta/?ile darb’o[ra – bejn l-2006 u l2010 – i]da l-Kostituzzjoni ta’ pajji]ha ma permettietx li hi tikkuntesta g[al tieni terminu konsekuttiv.

Intant, din hi l-ewwel darba minn ]mien id-dittatorjat tal:eneral Augusto Pinochet ( li dam mill-1973 sal-1990) li /ittadina ta/-?ile qed tipprepara g[al tieni mandat tal-Presidenza

Michelle Bachelet (ritratt> EPA)

u b’Bachelet issostni li se twettaq ‘ir-riformi profondi f’pajji]ha u li se jsiru b’mod mill-aktar responsabbli’.

L-ewwel round tal-votazzjoni g[all-Presidenza kien sar f’Novembru u fejn Michelle Bachelet kienet falliet bi ftit minn reb[a /ara u de/i]iva.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

18

A{BARIJIET TA’ BARRA

‘Sitwazzjoni gravi u imprevedibbli’ IL-KOREA Il-President tal-Korea t’Isfel, Park Geun-hye, laqqg[et luffi/jali tas-sigurta f’Seoul biex jiddiskutu ‘dak li qed ji]viluppa fil-Korea ta’ Fuq’ u wara l-a[bar sorpendenti li z-ziju ta’ Kim Jong-un, il-Mexxej Korean komunista, spi//a ;ustizzjat mirre;im fi Pyongyang.

Fil-fatt, Park qed tg[id li l-qtil ta’ Chang Song-thaek – li sa ftit ilu kien wie[ed mill-aktar uffi/jali influwenti fil-Korea ta’ Fuq – [alliet ir-re;jun ‘f’sitwazzjoni gravi u imprevedibbli’.

Il-President tal-Korea t’Isfel, fl-istess [in, wissiet dwar ‘ilpossibbilta ta’ provokazzjonijiet’ min-na[a tal-;ar komunista u insistiet biex il-qawwiet ta’ pajji]ha mal-fruntiera jkunu aktar vi;ilanti.

Skont l-a[[ar allegazzjonijiet, Chang Song-thaek spi//a ;ustizzjat ‘g[aliex kien qed jippjana kolp ta’ stat’ u b’din il-mi]ura

Uffi/jali jippu]aw g[al ritratt quddiem is-statwa tal-bronz ta’ Nelson Mandela fil-’Union Buildings’ ta’ Pretorja (ritratt> EPA)

Inawgurata statwa ta’ Mandela L-AFRIKA T’ISFEL

Il-President tal-Afrika t’Isfel, Jacob Zuma, lbiera[, inawgura statwa ta’ Nelson Mandela, lewwel President iswed tal-pajji], b[ala l-avveniment prin/ipali ta’ Jum ir-Rikon/iljazzjoni; il-festa pubblika li timmarka t-tmiem tal-konflitt bejn l-Afrikani fuq kriterji ta’ razza.

L-istatwa tal-bronz, twila madwar disa’ metri, tinsab fil-Union Buildings (is-sede tal-Gvern) fi Pretorja u bl-inawgurazzjoni

tag[ha ssegwi g[axart ijiem ta’ luttu g[al Mandela, li miet fl-eta ta’ 95 sena.

F’dan il-perijodu spikkaw ukoll l-avvenimenti li //elebraw il-[ajja ta’ eroj li, minkejja lostakoli li sab, irnexxielu jeqred is-sistema diskriminatorja u istituzzjonalizzata talapartheid.

Nelson Mandela indifen nhar il-{add waqt funeral statali flin[awi ta’ Qunu u l-President

Zuma [alef li l-poplu tieg[u g[andu jkompli ji]viluppa u jibni fuq il-passi tal-mexxej le;;endarju mag[ruf b[ala ‘Madiba’.

Kien grazzi g[al Nelson Mandela li l-Afrika t’Isfel irnexxielha tne[[i x-xkiel talpassat u fejn fl-1994 fet[et kapitlu ;did b[ala demokrazija wara li spi//at l-amministrazzjoni mill-minoranza tal-bojod li damet g[al snin.

drastika tar-re;im tqajjem t[assib li l-asso/jati taz-ziju ta’ Kim Jong-un ‘qeg[din jisfaw eliminati’ b[ala parti minn kampanja biex il-Mexxej Korean komunista jikkonsolida l-poter.

Min-na[a tieg[u, l-Ministru ?ini] g[all-Affarijiet Barranin, Wang Yi, jemmen li qed isiru ‘lbidliet importanti’ fil-Korea ta’ Fuq u meta Beijing qed isegwi li]viluppi b’attenzjoni kbira.

Hu anki minnu li l-istampa ta/-?ina qed issejja[ biex Kim Jong-un i]ur Beijing, bilPresident Park Geun-hye tg[ix li ma tafx kif g[andha ti]vol;i ssitwazzjoni politika ‘spe/jalment wara l-a[[ar taqlib filKorea ta’ Fuq’.

Intant, il-Korea ta’ Fuq qed tipprova tag[ti d-dehra li kollox g[addej b[an-normal, bilMexxej, Kim Jong-un, qed ikompli bi]-]jarat pubbli/i tassoltu fid-diversi n[awi tal-pajji].

Maqtula waqt vjolenza fir-re;jun ta’ Xinjiang I?-?INA

Inqatlu talanqas sittax-il ru[ waqt vjolenza fir-re;jun ta’ Xinjiang u meta l-Pulizija kienet qed tipprova tag[mel l-arresti ;o villa;;, qrib ta’ Kashgar.

Intant, in-network tal-a[barijiet fir-re;jun (li hu mmexxi millGvern) qal li l-pulizija kienu spi//aw attakkati minn persuni armati bi skieken u materjal splussiv u fejn kienu kostretti li jisparaw g[al fuqhom – bir-ri]ultat li qatlu erbatax ‘minn dawn laggressuri’. Ir-rapporti komplew li ]ew; pulizija wkoll spi//aw jitilfu [ajjithom fl-istess in/identi.

Il-belt ta’ Xinjiang (fil-Punent ta/-?ina) isservi b[ala ba]i g[allgrupp ta’ minoranza Uighur, mag[mul mill-Musulmani, u kemm-il darba jinqalg[u l-konfronti mdemmija bejn il-qawwiet tal-Gvern u l-membri ta’ din lentita li l-awtoritajiet komunisti f’Beijing jsej[ulhom ‘estremisti’.

Il-Gvern ta/-?ina jinsisti li l’estremisti’ huma responsabbli mid-dmija fir-re;jun, i]da lattivisti Uighur iwie;bu li t-tensjoni etnika u l-kontroll ‘ri;idu’ tal-awtoritajiet ?ini]i qed iservu b[ala ‘l-ixprun g[al din il-vjolenza’.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

19

A{BARIJIET TA’ BARRA

Tislima lil Peter O’Toole> l-uniku attur li qatt irrifjuta l-Oscar L-ISTATI UNITI Id-dinja ta’ Hollywood u lakbar protagonisti tal-palk qed jing[aqdu f’tislima lil Peter O’Toole, wie[ed mill-aktar atturi kari]mati/i, e//entri/i u imprevedibbli tal-;enerazzjoni tieg[u li mewtu, fl-eta ta’ 81 sena, t[abbret matul il-lejl tal{add u wara li kien ilu jing[ata trattament g[al marda twila.

I]da filwaqt li O’Toole jibqa’ l-aktar famu] g[all-interpretazzjoni prin/ipali fil-film klassiku Lawrence of Arabia, l-attur brillanti Irlandi] kellu l-isfortuna li jfalli dejjem ‘bi ]brixx’ kulmeta ;ew biex iqassmu l-Academy Awards (jew l-Oscars) b[ala laqwa rikonoxximent ta’ Hollywood, Fil-fatt, mindu O’Toole, fl1962, sar isem /elebri g[all-

Tmut l-attri/i Joan Fontaine L-ISTATI UNITI

L-attri/i veterana Joan Fontaine, li kisbet fama b[ala lprotagonista ta’ diversi thrillers psikolo;i/i li pprodu/a /-/elebri Alfred Hitchcock, mietet fid-dar tag[ha f’Carmel, ;o Kalifornja, fl-eta ta’ 96 sena.

Fontaine, li kellha nisel Britanniku u hi o[t l-attri/i Olivia de Havilland, kienet marret tg[ix fl-Istati Uniti b[ala tifla ]g[ira u sa mill-bidunett uriet kapa/ita straordinarja b[ala character actor – i]da l-ewwel rikonoxximent kbir tag[ha kien g[all-interpretazzjoni ta’ mara tad-dar vulnerabbli fil-film Suspicion (1942) li reb[itilha lOscar (Academy Award).

Fil-fatt, l-akbar rivali g[allOscar f’dik is-sena ma kienet [add [lief o[tha stess u meta de Havilland kienet innominata g[all-film Hold Back The Dawn. Hu minnu wkoll li rrivalita bejn l-a[wa kienet ‘le;;enda ta’ Hollywood ‘, b’de Havilland illum g[andha 97 sena u qed tg[ix f’Pari;i.

Fontaine interpretat partijiet importanti f’diversi films o[rajn ta’ Hitchcock b[al Rebecca, The Constant Nymph, Jane Eyre u Letter from an Unknown Woman. Tul il-karriera tag[ha, hi kellha ]ew; nominazzjonijiet o[ra g[all-Oscar, b’wa[da minnhom ting[ata g[all-parti tag[ha f’Rebecca ; film famu] ie[or, li kellu lill-Britanniku Laurence Olivier b[ala attur prin/ipali.

karattru ta’ Lawrence u sa meta hu interpreta rwol memorabbli (u ferm differenti) fil-film tal-2006 Venus, l-attur ma reba[ qatt ilpremju u minkejja li, tul is-snin , kellu xejn anqas minn tmien nominazzjonijiet fil-kategorija ta’ Attur Prin/ipali.

Fil-fatt, fl-2003, il-Bord talGvernaturi tal-Academy of Motion Picture Arts and Sciences idde/idew li jag[tu Oscar Onorarju li O’Toole (li dak i]]mien kellu 70 sena) b[ala ;ieh mist[oqq lill-;enju li qaxxar ilparti ta’ w[ud mill-aktar karattri memorabbli fl-istorja tas-/inema.

I]da O’Toole issorprenda lil kul[add meta sar l-ewwel attur fl-istorja li qatt irrifjuta l-unur u anki kiteb ittra fejn talab lillAkkademja biex tipposponi l-

g[oti tal-premju ‘sakemm jag[laq it-tmenin sena’. Hu stqarr ukoll li kien g[adu tajjeb u kapa/i bi]]ejjed biex jeg[leb lirrivali tieg[u g[all-Oscar.

Madankollu, O’Toole idde/ieda li ja//etta dan il-premju onorarju, fl-2003, u wara li leks-President tal-Akkademja, Frank Pierson, wie;bu li dan lunur kien wie[ed mist[oqq b[ala rikonoxximent ta’ karriera inkredibbli.

Peter O’Toole kien f’Malta g[all-a[[ar darba waqt li kien qed jin[adem il-film Troy (li [are; fl-2004) u li fih [adem ilparti tar-Re Priam.

Intant, f’dawn il-jiem ma naqsux l-ewlo;ji g[al dan l-attur ta’ kari]ma inkredibbli; bilPresident tal-Irlanda, Michael D

Ritratt li jmur lura g[al April tal-2011> L-attur Peter O’Toole i[alli t-timbru ta’ idejh waqt /erimonja barra Grauman’s Chinese Threatre, f’Hollywood (Kalifornja) (EPA)

Higgins isostni li l-Irlanda u ddinja tilfu wie[ed mill-;ganti tal/inema u l-palk.

In-nominazzjonijiet g[allOscar ta’ O’Toole kienu g[allfilms Lawrence of Arabia (g[all-

ewwel darba); Becket (1964); The Lion In Winter (1968); Goodbye Mr Chips (1968); The Ruling Class (1971); The Stunt Man (1980); My Favorite Year (1982) u Venus (2006).

www.maltarightnow.com

lt-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

20

AVVI}I PN

Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org

Kap tal-Oppo]izzjoni

Mario de Marco mario.demarco@teampn.org

Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar

Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org

Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista

?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org

Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd

David Agius david.agius@teampn.org

Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali

Frederick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem frederick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex

Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org

Kelliem g[all-Finanzi

Joe Cassar joe.cassar@teampn.org

Kelliem dwar l-Edukazzjoni

Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org

Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali

Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org

Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni

Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org

Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali

Mario Galea mario.galea@teampn.org

Kelliem g[all-Anzjani

Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org

Kelliem g[at-Turi]mu

Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org

Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima

Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org

Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà

Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org

Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali

Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org

Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura

Antoine Borg antoine.borg@teampn.org

Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej

Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org

Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi

Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org

Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport

Kristy Debono kristy.debono@teampn.org

Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku

Albert Fenech albert.fenech@teampn.org

Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni

Claudio Grech claudio.grech@teampn.org

Kelliem g[as-Sa[[a

Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN

IL-MARSA. Kull nhar ta’

Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.

:img[a, 20 ta ’ Di/embru f ’ Sirens Bistro, San Pawl il Ba[ar fit - 8pm . Prezz 1 8 - il ewro g[all - kbar u t - tfal ta[t it -1 2 - il sena 1 0 ewro . G[al aktar informazzjoni kellmu lill - membri tal - kumitat .

IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ SANTA LU?IJA. Il-Kumitat

{AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.

Sezzjonali se jorganizza Ikla tal - Milied nhar il - {add, 22 ta ’ Di/embru fil - Lukanda Dolmen, il - Qawra fin 1 2 . 30pm .

G[all - biljetti tistg[u //emplu 99890773 .

Prezz 22 ewro g[all - kbar u 1 2 - il ewro g[at - tfal . Jattendi l - Kap Simon Busuttil .

AVVI}I SO?JALI

{AL LUQA. Il - Bar fl -

{amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.

uffi//ju tal - Partit f ’ {al Luqa

STEPHEN SPITERI. Il-{bieb se jorganizza serata lejlet il-

ta’ Stephen Spiteri se jorganizzaw ri/eviment nhar il-:img[a, 20 ta’ Di/embru fil-Garden of Eden, i]-}urrieq fit-8pm.

Jattendi l-Kap tal-Partit, Simon Busuttil. Prezz 8 ewro g[allkbar u tfal b’xejn. Trasport b’xejn. G[all-biljetti tistg[u //emplu 99424827, 99886394 jew 77424828.

IL - MARSA. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Christmas Dinner nhar il -

Milied fl - uffi//ju tal - partit b ’ open bar u [afna finger food g[all - prezz ta ’ 25 ewro .

G[all - biljetti /emplu 79259768 .

BORMLA. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Christmas Dinner nhar is Sibt, 28 ta ’ Di/embru fil Lukanda Euro Club, il - Qawra fit - 8pm . Prezz 23 ewro g[all kbar u 1 0 ewro g[at - tfal .

Trasport inklu] . G[all - biljetti

/emplu 799 1 46 1 8 jew 27895262 jew g[amlu kuntatt dirett ma ’ xi membru tal Kumitat .

{AL

SAFI. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla tal - Milied, nhar is - Sibt 28 ta ’ Di/embru fl - uffi//ju tal - par tit fit - 8pm . Jattendi l - Kap Simon Busuttil . Prezz 1 5 - il ewro . G[all - biljetti /emplu jew ibag[tu SMS fuq 7905 1 529 .

I} - }URRIEQ. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Tombla Party g[all - anzjani, nhar it - Tlieta, 7 ta ’ Jannar fl uffi//ju tal - partit, Dar Carmelo Caruana, i] - }urrieq mis - 2pm ’ il quddiem . Biljetti b ’ xejn .

I} - }URRIEQ. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Get Together g[an - Nazzjonalisti ta] - }urrieq u l - [bieb nhar is Sibt, 1 8 ta ’ Jannar fl - Aida Hall, i] - }urrieq mis - 7 . 30pm ’ il quddiem . Prezz 3 ewro .

Tfal minn 3 snin sa 1 0 snin b ’ xejn . Jing[ataw rigali lit tfal kollha li jattendu . Biljetti ming[and il - membri tal kumitat .

www.maltarightnow.com

lt-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

21

AVVI}I PN AVVI}I O{RA

L - ISLA. Il - Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l - Bar tal - Uffi//ju PN qed jit mexxa minn Management ;did . Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s - Sibt u l - {add jifta[ fid - 9 a . m . Qed ikunu servuti wkoll appetizers .

IL-KALKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lis-Segretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt tal-Kalkara, ilKalkara. Il-Kumitat jirriserva ddritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;u]a.

Coffee Morning organizzat mill-APAN nhar it-Tlieta 17 ta’ Di/embru fi Spash and Fun Park.

Prezz: 7 ewro G[all-biljetti /emplu 79040544 jew 21420513

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

22

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

07:05 - Dog With a Blog 07:30 Hercules 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Bolt 16:30 Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance.

Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Victorious 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar.

Jim Jam

07:05 - Rubbadubbers 07:15 Oswald 07:30 - Fluffy Gardens

07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of...

15:00 - Fluffy Gardens 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea?

18:50 - Nouky & Friends 18:55 My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of...

19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends.

Mhux Bondi – NET Television, 20>30 Il-mistieden ta’ Ronald Briffa g[al-lum se jkun il-kantant Kurt Calleja, li kien irrappre]enta lil Malta filEurovision Song Contest is-sena li g[addiet. Mhux ta’ min jitlef il-programm tal-lum, li hu mimli stejjer dwar Kurt, mu]ika live u divertiment [afif.

TVM

07:00 11:00 -

TVAM 09:00 - Niskata Click 11:30 - Tuffi[at Migduma 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - TVPM 15:55 Waqtiet 16:00 - A[barijiet 16:05 Teleshopping 16:50 - Labrats 17:20 - Xpla[[mal[ajt 17:40 Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Puree 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - I/-?aqqufa 21:45 - Headline News 21:50 - The Wedding Battle 22:45 - G[awdex Illum (r) 23:30 - Bijografiji.

TVM 2

07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 _ How earth made up 11:50 Twelid il-Kelma 12:00 – Purée 12.45 - Starboard 13:15 - Ti;rijiet Biss 13:45 - G[awdex Illum 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 _ How earth made up 15:50 - Twelid il-Kelma 16:00 Niskata (r) 18:00 - Madwarna 18:30 - Starboard 19:00 - Ti;rijiet Biss 19:30 - Waqtiet 19:40 - How earth made up 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 - The Wedding Battle 21:40 - Headline News 21:45 - Paqpaq lifestyle 22:15 - Times Talk 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Football, BOV PL. ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 Kalamita 16:15 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:50 - Dak li Jg[odd 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Snajja Maltin 20:35 - Min-na[an g[all-o[ra 22:45 - Bin 61 23:30 - ONE News.

Smash

07:00 - A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 - A[barijiet 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’

Farah (r) 10:50 – Teleshopping 14:20 – Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - A[barijiet 19:30 - Nursery Stars 20:30 - Drama 21:30 - Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:30 - Tg1 flash 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 11:00 - Tg 1 11:30 - Unomattina Magazine 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Casa e bottega 23:20 - Porta a porta (attwalità) 01:05 - Tg 1 notte 01:25 - Che tempo fa 01:40 - Cinematografo 02:10 - Real School.

Raidue

06:45 - Cartoons 08:35 - 7th Heaven 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 17:00 - Private practice (TF) 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - NCIS (TF) 20:30 Tg 2 notizie 21:00 - Lol:-) 21:10 Criminal Minds (TF) 23:45 - 2 next economia e futuro 00:40 - Rai Parlamento 00:50 - Il clown (TF).

Raitre

07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 Agor_ 10:00 - Mi manda Raitre 11:10 - Elisir 12:00 - Tg 3 # meteo 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano (attwalità) 13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg Regione 14:20 - Piazza affari 15:10 - Terra nostra. 15:05 - Tgr Piazza affari 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg

regione 20:00 - Blob 20:15 Sconosciuti _ La nostra personale ricerca della felicita 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Ballarò 23:20 - Gazebo 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 - Fuori orario 02:00 - Rai News.

Canale 5

08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 Caterina e le sue figlie 2. Film 2004 10:05 - TG5 _ ore 10 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - New’s year eve. Film 2011 24:00 - Matrix (attwalità) 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4

07:20 – Charlie’s Angels (TF) 08:20 - Siska (TF) 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 16:35 - Lord Brummell.

Film 1954 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto 20:35 - Tempesta d’amore (TF) 21:10 - First Knight. Film 1995 00:05 - Ghost ship. Film 2002.

Italia 1

07:00 - Friends (TF) 07.55 - La vita secondo Jim (sitcom) 08:50 - The Middle (sitcom) 09:45 - Royal Pains (TF) 10:35 - Dr House (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Futurama 14:10 Cartoons 15:30 - Salvi chi può (sitcom) 15:45 - How I met your Mother 16:10 - E alla fine arriva mamma! 17:05 - Le regole dell’amore (TF) 17:35 - Top one 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami (TF) 21:10 -Fred Claus. Film 2007 23:25 - How the Grinch Stole Christmas. Film 2000 01:55 - Sport Mediaset.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

23

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 Fitness Galore 10:00 – Niltaqg[u 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 – {in g[al Kollox 18:00 – Teleshopping 20:30 – Tie; tal-{olm 21:30 – Niltqg[u 23:30 – F. Living magazine 01:30 Teleshopping.

14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - Hustle 16:30 - David Copperfield 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 Hustle 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - Beautiful People 21:00 - David Copperfield 21:50 - The Royle Family 22:50 - Paradox 23:45 - Absolutely

Fabulous TCM

Xejk

07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Mill-Italia 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s.

La 5

13:10 - Gilmore girls (TF) 14:00 – Find my family 15:00 Lina’s hair 15:30 – Il cibo si fa bello 16:00 – My beautiful dog 16:45 – Extreme makeover home ed 17:40 – Find my family 18:30 – My beautiful dog 19:30 - Grey’s Anatomy (TF) 20:20 – Gilmore girls (TF) 21:10 – Fashion style 22:40 - Uomini e donne (talk show) BBC Entertainment

07:10 - Buzz and Tell 07:15 - Boogie Beebies 07:30 - Poetry Pie 07:35 Balamory 07:55 - Spot’s Musical Adventures 08:00 - Show Me Show Me 08:25 - Buzz and Tell 08:30 - My Family 09:00 - Blackadder II 09:30 - The Weakest Link 10:15 - EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Hustle 12:05 - Return to Cranford 12:55 - My Family 13:25 The Weakest Link 14:10 - Blackadder II

07:30 - Kelly’s Heroes 09:50 - All the Fine Young Cannibals 11:45 - 20,000 Years in Sing Sing 13:15 - San Antonio 15:00 - Challenge to Lassie 16:15 - The Wheeler Dealers 18:50 - The Women 21:00 - Pennies From Heaven 22:50 The Wild Bunch.

Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Dallas 12:00 - SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - GO ON 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 - Psych 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - SMASH 19:45 Dallas 20:30 - Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 - Spartacus 23:00 - Boardwalk Empire 00:00 - Person of Interest 00:45 - 30 Rock 01:15 - Gossip Girl.

Iris

06:40 - Kes 08:30 - The Alamo 11:10 Play Dirty 13:10 - Club Fed 14:45 Loch Ness 16:25 - Race for the Yankee Zephyr 18:15 - River’s Edge 20:00 Hoodlum 22:10 - American Ninja 4: The Annihilation 23:50 - MGM’s Big Screen.

09:40 – La battaglia d'Inghilterra. Film ’70 11:50 - Poliziotto speciale. Film 1998 13:40 - Spara Joe... e cosi sa. Film 1972 15:25 Colpo maestro al servzio di sua maesta britannica. Film 1967 17:25 – Riavanti marsh. Film ’79 19:35 – Supercar (TF) 20:20 – Hazzard (TF) 21:10 – I berretti verdi. Film 1968 23:50 – Anime in delirio. Film ’47 02:00 Pagato per uccidere. Film 1954.

Diva Universal

Discovery Channel

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Movie 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:50 - Movie 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:42 Movie 16:00 Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:48 - Great Women 19:00 Strong Medicine 19:50 - JAG 20:50 Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 21:55 - Wolff’s Turf.

07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Copper Canyon 08:10 - Gold Divers: Gold Gettin’ Hound Dog 09:05 - Gold Rush: Leprechaun Gold 09:55 - Gold Divers: Go Big or Go Home 10:50 - How Do They Do It?: Money # Shoe-In 11:15 - How It’s Made: 1000th Product 11:40 MythBusters: Trail Blazers 12:35 Extreme Engineering: Container Ships 13:30 - Fifth Gear 14:25 - Dual Survival: Road to Nowhere 15:20 - Get Out Alive With Bear Grylls: Don’t Look Down 16:15 - Bear Grylls’ Wild Weekend: Miranda Hart 17:10 - Born Survivor: Bear Grylls: Working the Wild 18:05 Auction Kings: Spy Watch #Model A 18:35 - Auction Hunters: Fire in the Hole!

19:00 - How It’s Made 20:00 - Worlds Strangest: Jobs 21:00 - You Have Been Warned: The People’s Vote 22:00 - Car vs Wild: Behind the Scenes.

MGM Movies

GO Stars

07:15 - Daylight 09:10 - One Day 11:00 The Adventures of Tintin 12:45 - The Hurt Locker 15:00 - Dolphin Tale 16:50 - The River Wild 18:40 - The Recruit 20:30 - Two And A Half Men 21:00 - A Simple Wish 22:25 - Die Another Day 00:40 - Come Rain Come Shine.

-

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 23>00

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

08:35 - Eurogoals 09:20 - WATTS 10:20 - International Championship Snooker 11:15 - Horse Racing Time 11:30 - FIFA U#17 World Cup Football 12:30 - FIFA U#17 World Cup Football 13:30 - FIFA U#17 World Cup Football 16:00 - FIFA U#17 World Cup Football 19:00 Sports Excellence 19:15 - WATTS 20:00 - Boxing 22:00 - Boxing 23:00 - GTA Next Level 23:15 Inside World Touring Cars 23:50 FIFA U#17 World Cup Football.

Eurosport 2

07:00 - FIFA U#17 World Cup Football 08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:00 - WATTS 10:15 - UEFA Women’s Champions League Football 13:15 - Freestyle Skiing 14:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 16:00 - FIFA U#17 World Cup Football 17:30 WATTS 18:00 - The Euroleague Basketball Show 18:30 - EuroCup Basketball 20:15 - EuroCup Basketball 22:00 - College Football 23:00 - Scottish International Open Bowls.

GO sports 1

07:00 - Ligue 1: Rd 18: Montpellier Herault SC v AS Saint-Etienne 09:00 - Barclays PL: Wk 18: PL Review 10:00 - Serie A: Rd 16: Milan v Roma 12:00 - Barclays PL: Wk 18: Chelsea v Crystal Palace 14:00 - Trans World Sport #1389 15:00 - Heineken Cup: Rd 4: Glasgow Warriors v Cardiff Blues 17:00 - Serie A: Rd 16: Napoli v Inter 19:00 - Ligue 1: Rd 18: Highlights 20:00 - FIFA Futbol Mundial #448 20:30 - Barclays PL: Wk 18: Man. C.v Arsenal 22:30 Serie A: Rd 16: Udinese v Torino 00:30 - PGA European Tour: Nelson Mandela Championship presented

by ISPS: Day 2.

GO sports 7

Un matrimonio all’inglese (Easy Virtue) – Canale 5, 23>50 Jessica Biel (fir-ritratt) hi l-protagonista f’dan il-film Ingli] tal-2008 li g[andu re;ija ta’ Stephan Elliott.

Mara Amerikana li tkun qed tg[ix fl-Ingilterra fl-g[oxrinijiet tas-seklu li g[adda, ti]]ewwe; ma’ ra;el sinjurun Ingli]. Naraw x’ji;ri meta tiltaqa’ mal-;enituri tieg[u li jkunu nies imne[irhom imxammar.

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Telebejg[ Chit Chat Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Mhux Bondi NET News Mieg[ek NET News

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour: Nelson Mandela Championship presented

by ISPS: Day 2 13:00 - Barclays PL: Wk 18: Hull City v Stoke City 15:00 - Serie A: Rd 16: Genoa v Atalanta 17:00 - Ligue 1: Rd 18: AC Ajaccio v Lorient 19:00 - Barclays PL: Wk 18: PL Review 20:00 - Serie A: Rd

16: Fiorentina v Bologna 22:00 Ligue 1: Rd 18: Highlights 23:00 Heineken Cup: Rd 4: Gloucester Rugby v Edinburgh 01:00 Barclays PL: Wk 18: Aston Villa v Man. Utd. GO sports 8

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour: Nelson

Mandela Championship presented

by ISPS: Day 2 15:00 - Barclays PL: Wk 18: Hull City v Stoke City 17:00 - Serie A: Round 16: Genoa v Atalanta 19:00 - Ligue 1: Rd 18: AC Ajaccio v Lorient 21:00 - Barclays PL: Wk 18: PL Review 22:00 Serie A: Rd 16: Fiorentina v Bologna 00:00 - Ligue 1: Rd 18: Highlights 01:00 - Heineken Cup: Rd 4: Gloucester Rugby v Edinburgh.

Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:55 - America’s Cup: World Series (r) 16:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:05 Bundesliga - Highlights (r) 19:00 Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:30 Bundesliga (r) 21:25 - European Le Mans Series 2012 (r) 22:30 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 00:35 - FA Cup (r).

Melita Sports 2 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 14:00 - Swedish ATG

Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup (r) 17:10 - 2012 UIPM Pentathlon ( r) 1 8 :1 5 America’s Cup: World Series (r) 20:20 - Bundesliga (r) 22:15 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:50 - FA Cup (r).

Malta Stars

08:00 - Melita GFA 1st Division (r) 09:40 - Malta Handball Association (r) 11:00 - Malta Basketball Association (r) 12:25 - Malta Rugby Football Union (r) 14:00 - BOV Premier League (r) 16:00 - MFA Futsal League (r) 17:20 - Melita GFA 1st Division (r) 19:00 Football Nurseries 19:35 - MFA Futsal League 21:00 - Malta Rugby Football Union (r) 22:35 - BOV Premier League (r).

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

24

ARTI

Banif jikkummissjona xog[ol tal-arti ming[and studenti tal-Arti fl-MCAST G[oxrin student tat-tieni sena fl-Istitut tal-Arti u d-Disinn talMCAST kienu kkummissjonati minn Banif Bank biex jo[olqu xog[ol tal-arti, fi pro;ett livecase.

Din l-inizjattiva tag[ti l-opportunità lill-istudenti biex jesponu l-arti tag[hom u biex ja[dmu mal-Banif f’simulazzjoni li tixbah [afna d-dinja tax-xog[ol u l-industrija.

Din hi t-tieni sena li Banif qed jikkollabora mal-MCAST. L-

istudenti, li qed i[ejju g[anNational Higher Diploma in Fine Art, setg[u jippre]entaw tliet xog[olijiet, waqt li u]aw siltiet letterarji Maltin b[ala tema u ispirazzjoni.

Ta[t il-gwida tal-g[alliema tag[hom Sarah Mamo u Maxine Attard, l-istudenti [admu fuq kun/etti w ideat, [olqu tpin;ijiet preliminari u filwaqt li xxog[ol a[[ari ntwera lillBanif waqt pre]entazzjoni formali.

Hu kru/jali li l-istudenti jing[ataw l-opportunitajiet biex jippruvaw il-[iliet tag[hom... Dawn il-pro;etti jag[tuhom i/-/ans li jipprodu/u xog[ol ikkummissjonat mill-klijenti

L-istudenti waqt il-pre]entazzjoni tag[hom lill-Banif Bank

Il-;urija kellha bi//a xog[ol iebsa biex tag[]lu tnax-il pittura g[ad-dijarju tal-Bank. Huma kkunsidraw numru ta’ kriterji g[al dan, li jinkludu l-[ila teknika, l-ori;inalità u l-interpretazzjoni tat-tema. L-istudenti ng[ataw il-libertà li jag[]lu listil u l-materjal li seta’ kien

kemm tradizzjonali kif ukoll mhux.

“Hu kru/jali li l-istudenti jing[ataw l-opportunitajiet biex jippruvaw il-[iliet tag[hom,” qal Stephen Vella, id-Direttur talMCAST Institute of Art and Design.

“Dawn il-pro;etti jag[tuhom

i/-/ans li jipprodu/u xog[ol ikkummissjonat mill-klijenti, waqt li ja[dmu bl-linji gwida stipulati. G[al darb’ o[ra nirringrazzjaw lill-Banif Bank li ta lill-istudenti tag[na /-/ans li jag[mlu dan. L-e]er/izzju hu prova ta’ dak li se jesperjenzaw fil-futur.”

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

25

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

2

9

10

IT-TEMP Ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ [afif mil-Lvant g[all-Grigal kultant isir [afif g[al moderat BA{AR [afif g[al moderat lokalment moderat g[allewwel IMBATT Baxx mill-Grigal li jsir ftit li xejn filg[axija TEMPERATURA L-og[la 16˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 272.7mm IX-XEMX titla’ fis-07.06 u tin]el fil-16.50

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Il-vapuri jid[lu fih fit-tarzna, biex jissewwew (5) 6. Jaqdik tajjeb minnha! (5) 7. G[andna minnu tal-[akk jew tat-toqba (5) 10. Konsolazzjoni (5) 11. {uta tal-qieg[ (5) 12. Il-bastiment isor;i biha (5) 14. F’kamra jkun fa//ata tal-art (5) 16. Biha ttella’ l-ilma mill-bir (5) 17. L-ilma tal-vit minnhom jg[addi (5) 18. Ilsien mod ie[or, minn ;enerazzjoni g[al o[ra (5)

18

Weqfin> 1. Tifwir ta’ ;isem mejjet (6) 2. T[ares lejh biex tara l-[in (6) 3. Assolutament, ting[ad qabel ta’ kollox (6) 4. :ew jarawna fi djarna (6) 8. B’wie[ed [add ma jisker (5) 9. Tal-……, fejn insibu l-Università (5) 12. Kixifha Kolombu (6) 13. Ronnie fil-Bibbja (6) 14. Biha tin[asel jew ta[sel (6) 15. Frott li jmur mal-;elat (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Twila; 6. Raqda; 7. Si;;u; 10. Tarka; 11.I[obb; 12. {abat; 14. Redus; 16.

Sibtu; 17. Xorok; 18. Arblu.

Weqfin> 1. Attent; 2. Qasira; 3. Fra;li; 4. Tajjeb; 8. Qraba; 9. Kordi; 12. {axixa; 13.

Tlikki; 14. Ritwal; 15. Selmun.

Sudoku Bejn [afifa u moderata:

qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir.

Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

IT-TLIETA L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

L-ERBG{A L-og[la 17˚C L-inqas 10˚C

IL-{AMIS L-og[la 17˚C L-inqas 10˚C

IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C

IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 16˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 11˚C imsa[[ab, Ateni 14˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 12˚C ftit imsa[[ab, Berlin 9˚ xemxi, Brussell 12˚C sabi[ bi nhar, il-Kajr 15˚C xemxi, Dublin 6˚C imsa[[ab, Kopen[agen 7˚C imsa[[ab, Frankfurt 5˚C ftit imsa[[ab, Milan 10˚C xemxi, Istanbul 6˚C xita, Londra 13˚C imsa[[ab, Madrid 12˚C xemxi, Moska -6˚C borra, Pari;i 2˚C sabi[ bi nhar, Bar/ellona 12˚C imsa[[ab, Ruma 13˚C xemxi, Tel Aviv 17˚C xemxi, Tripli 16˚C ftit imsa[[ab, Tune] 18˚C imsa[[ab, Vjenna -1˚C /par, Zurich -2˚C /par, Munich 8˚C imsa[[ab, St. Petersburg 2˚C imsa[[ab.

Tag[rif Zona ta’ rikreazzjoni fl-Imtarfa

Il-Kunsill Lokali tal-Imtarfa se jorganizza sessjoni ta’ informazzjoni dwar pro;ett li se ja[dem fuqu matul is-sena 2014 u l-bidu tal-2015. Din is-sessjoni se tin]amm fis-Sala tal-Kunsill nhar il-{amis 9 ta’ Jannar 2014 fil-17:00. Dan il-pro;ett se jsir grazzi g[all-fondi li l-Kunsill reba[ mill-Ministeru g[allI]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u Tibdil fil-Klima permezz ta’ g[ajnuna finanzjarja millMi]ura 313, li tinkura;;ixxi l-attivitajiet turisti/i.

L-Ispeaker jiltaqa’ malIspeaker tal-Kunsill Federali tal-Federazzjoni Russa

Soluzzjoni Sudoku

An;lu Farrugia, l-Ispeaker tal-Kamra tad-Deputati, iltaqa’ mal-Ispeaker tal-Kunsill Federali Russu, Valentina Matvienko, waqt business breakfast organizzat millUffi//ju tal-Ispeaker.

Valentina Matvienko kienet Malta fuq stedina tal-Gvern Malti biex ti;i mog[tija lonorifi/enza ta’ Kumpann Onorarju mill-President ta’

Malta b’rikonoxximent talkontribut tag[ha g[at-tis[i[ tal-kooperazzjoni bilaterali u rrelazzjonijiet ta’ [biberija bejn il-popli ta’ Malta u talFederazzjoni Russa wara li hija kienet serviet b[ala ambaxxatri/i g[al Malta bejn l-1991 u l1995.

1,600 ]ag[]ug[ u ]a;[]ug[a jie[du sehem fi programmi tal-Unjoni Ewropea

Madwar 1,600 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a u 92 adult [adu sehem fi programmi tal-Unjoni Ewropea Youth in Action u Life Long Learning. Dan t[abbar mis-Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka, lInnovazzjoni, i]-]g[a]ag[ u lIsport, Stefan Buontempo, waqt /erimonja tal-g[oti ta’ premijiet li ppremjat il-pratti/i tajba ta’ g[aqdiet, organizzazzjonijiet u individwi li [adu sehem f’dawn il-programmi f’dawn l-a[[ar sitt snin. Huwa [e;;e; biex aktar ]g[a]ag[ jie[du sehem fi programmi b[al dawn [alli jkunu jistg[u jaqsamu l-esperjenza tag[hom ma’ persuni o[ra barra minn xtutna.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Il-G]ira

APPARTAMENT semi furnished fl-ewwel sular fi blokk ta’ tnejn biss. Qieg[ed kantuniera fl-in[awi ta’ Stella Maris College. Fih tlett ikmamar tassodda, kamra tal-banju kompluta u spazju]a u k/ina bil-breakfast area. G[al aktar informazzjoni /emplu fuq 79747000 jew 21582290.

KLASSIFIKATI G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

G{ALL-KIRI {a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina GARAXX basement 40 pied x 50

pied, jista’ jintu]a g[al gym, ?emplu 99468622. Esperjenza Kamra tal-pranzu TAL-kawba mastizz, antika, store, uffi//ju e//. ?emplu ta’ 16-il sena u stima b’xejn. b’mejda u sitt si;;ijiet tal-;ilda, 79211659. vetrina bi [;ie; immullat, sideNi]barazzaw – trasport board u vetrina zg[ira.

AVVI}I – kull xog[ol ALL CLEARANCE TRANS- Kundizzjoni tajba. ?emplu Mario Colours PORT innaddfu djar, fabbriki e// 21242180.

G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tib- minn kull tip ta’ skart anke jid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u materjal tal-kostruzzjoni. Libsa ta’ Tie; siment, kisi u tibjid fuq il-pont u Innaddfu ;onna. Nag[mlu qlug[ :DIDA fjamanta, qatt ma ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq ta’ madum tal-art u tal-kmamar intu]at, mixtrija ming[and ALAl-antik, graffiato, silikato, gyp- tal-banju. Tindif u tiswijiet ta’ MANGO. Prezz negozjabbli. sum boards, madum u katusi. bjar, tik[il u tibjid, gypsum, ?emplu fuq 99200354. xog[ol ta’ alterazzjonijiet fuq lantik, bdil ta’ soqfa, e//. Servizzi Pasturi bil-high-up. Xog[ol b’esperjenza TAT-tafal, set fih 20 pastur, stil kbira. ?emplu 79081719 jew antik ta’ ]mien il-MUSEUM. 21433352. www.allclearance- Prezz €20 kull set. Presepji kull daqs ma[dumin kollha g[erien, malta.com prezz jibda minn €20. ?emplu 21495253.

Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehu- Tombla sheets midifiers, e//. B’sitt xhur garanz- B’numri kbar u kuluri differenti.

Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x ija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as 42/m . Free delivery g[al prezzijiet. Stima b’xejn minn G[awdex ukoll. Morru g[and qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ PAWLU BONNICI appliances. ?emplu 21371559, Printing Press) – 3 Triq(Bonnici Melita, 27371559, 21493285, 79884497 il-Belt Valletta. Kif issibuna jew 99472570. Servizz fil-pront. min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq– g[al Triq Sant’Ursula. G[al G{ALL-BEJG{ xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, G[amara antika u brochures bil-kulur etc TINKLUDI twaletta bil-mera, posters u xog[ol ta’ embossing. ?emplu lavaman, komodina, gradenza 21244627 jew 79373700 jew bil-mera u wi// tal-ir[am u gwar- ibag[tu email fuq darobba kbira. Jistg[u jinbieg[u pbonnici@bonniciprintingpress.c separati. ?emplu 99800607. om

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

27

SPORT EUROMED MALTA CHAMPIONSHIP

BASKETBALL

Champion Ewropew tal-Optimist f’Malta

Aktar impenji g[al Vassallo

Wilfred Sultana

Ftit jiem qabel il-bidu talavveniment ta’ erbat ijiem - mid19 sat-22 ta’ Di/embru – ilEuromed Malta Championship 2013, qed i]omm l-e//itament u l-ispirtu ta’ sorpri]i [aj bi ;rajjiet li ma jispi//aw qatt.

L-Olandi] Stijn Paardekooper ta’ 14-il sena, li f’:unju f’Lignano Sabbiadoro, fl-Italja, ;ie ddikjarat Champion Ewropew fil-Kampjonat Optimist Ewropew se jipprova j]id l-unur Malti mal-kisbiet tal-ibburdjar tieg[u u jistabbilixxi rekord li jkun l-ewwel Olandi] li jirba[ ilEuromed. Stijn huwa membru tal-Club tal-ibburdjar WSV Braassermermeer.

Il-kontin;ent qawwi Russu ta’ 32 kompetitur sa ftit jiem ilu kien meqjus b[ala l-kontin;ent li kellu l-itwal vja;; g[all-Euromed.

Issa l-itwal vja;; sar ta’ 3,999 mil bil-konferma ta’ 7 kompetitur, [ames ir;iel u ]ew; nisa, mill-Indja. Sitta mill- kompetituri, l-i]g[ar fosthom huwa Navyn Prabhakar ta’ 10 snin, ;ejjin minn Tamil Nadu Sailing Association (TNSA), fi/Chennai, bis-seba’ wa[da tkun membru mara tal-Corps of

Engineers Sailing Club (CESC), minn Pune.

Aniketh Rajaram, ta’ 12-il sena, b[alissa jikklassifika fit-tielet post fl-iskwadra Optimist nazzjonali ta’ l-Indja. Kisbiet re/enti tieg[u jinkludu Deheb fil-tlielaq tat-tim Optimist fil-Sail the Gulf Regatta 2012, u kiseb il-25 post fi flotta ta’ 117 il-kompetitur fil-Volvo Gill Optimist British National and Open Championship 2013.

Aniketh, mill-TNSA, irre;istra wkoll it-tmien post minn 89 kompetitur fl-Irish Nationals 2013.

Bl-Indja, Euromed 2013 ser ikun Kampjonat ta’ g[axar pajji]i bir-rekord ta’ parte/ipanti ikompli jikber u issa la[aq il-150 kompetituri - Bel;ju kompetitur 1, /ipru 6, l-Indja 7, l-I]rael 8, l-Italja 26, Malta 50, Olanda 1, ir-Rumanija 2, ir-Russja 32, u r-Renju Unit 17.

Il-parte/ipanti ser jitqassmu f’[ames kategoriji, Klassi Optimist Cadet – 38 kompetitur, Klassi Optimist Open - 83, Optimist Novice - 9, Klassi Laser Radial - 6, u Klassi Laser 4.7 - 14.

Il-programm kompetittiv talEuromed 2013 ser ikun mag[mul minn disa’ ti;rijiet, 2 ti;rijiet il{amis (19), 3 ti;rijiet il-:img[a

SWAN

Valletta u Senglea fil-finali Valletta St. Pauli u Senglea Gunners huma l-finalisti tatTazza tal - Milied tas - SWAN meta g[elbu lil Fleur-De-Lys AFC u }ejtun AFC. Il-finali tintlag[ab is - Sibt li ;ej fil grawnd ta ’ {a] - }ebbu; fis 2.15pm.

Fl-ewwel semi finali Senglea Gunners g[elbu lil }ejtun AFC 3-2 wara li kienu fi ]vanta;; ta’ ]ew; gowls. }ejtun jistg[u j[ossuhom sfortunati g[ax minkejja li kienu b’10 plejers xorta skurjaw darbtjen.

Fit-22 minuta }ejtun spi//aw tke//ielhom difensur . Imma sitt minuti wara , marru fil vanta;; permezz ta’ Horace Pace.

Fit - tieni taqsima Senglea [ar;u jfixxu l-gowl tad-draw imma kienu }ejtun li mas sieg[a kabbru l-iskor permezz ta’ Liam Vidal.

Fl - a[[ar [inijiet Senglea skurjaw darbtejn permezz ta’ Colin Gatt fis - 65 minuta u Bromwen Bugeja fit-68 minuta

u l-partita kellha tmur g[all-[in barrani . Hawnhekk }ejtun laqtu l-lasta u fit-88 minuta Stefan Sultana skorja l-gowl tar-reb[a.

Fit - tieni semi finali l - hold ers Valletta St . Pauli Mint g[elbu lil Fleur - De - Lys AFC 2 - 0 . G[all - Beltin din se tkun it - tielet finali f ’ dan l ista;un wara li ikkontestaw il - finali tas - Super Cup u l finali tal - Ray Bartolo Memorial Cup .

Fleur - De - Lys iddefendew g[al [in twil u sal-ewwel taqsima irnexxielhom jibqg[u draw.

Wara l-mistrie[ il-Beltin komplew jiddominaw u fit-58 minuta marru fil-vanta;; meta xutt ta ’ Alan Spiteri kien salvat parzjalment mill-gowlkiper ta’ Fleur - De - Lys u pront da[al Jonathan Buttigieg li feta[ liskor.

Fit-63 minuta Valletta kabbru l-iskor permezz ta’ Glenn Barry li b’daqqa ta’ ras g[alaq il-log[ba.

Aniketh Rajaram ta’ 12-il sena mill-Indja, wie[ed mill-[afna kompetituri barranin b’esperjenza [erqana li jiksbu su//ess filEuromed Malta Championship 2013.

(20),

3 ti;rijiet is-Sibt (21) u itti;rija finali l-{add (22). It-ti;rijiet fil-;ranet kollha jibdew fl-10 a.m. [lief fil-jum tal-ftu[ talavveniment meta jibdew fil-11 a.m. It-ti;rijiet kollha huma ma[suba li jdumu bejn 55 u 75 minuta l-wa[da u kull ti;rija tkun ta’ madwar 2-3 miLi nawti/i.

Il-kompetituri Maltin reb[u [amsa mit-13-il edizzjoni talavveniment, bir-Russi rebbie[a ta’ tliet titli, l-I]vedi]i tnejn u reb[a wa[da kull wie[ed tmur g[and kompetitur Irlandi], Tork, u Taljan. Il-Malti Thomas

Zammit Tabona huwa l-uniku kompetitur li reba[ il-Euromed darbtejn, fl-2006 u l-2007, filwaqt li r-Russa Nikita Ushkov (2009) ta’ 11-il sena kienet l-i]g[ar rebbie[a.

Il-Kampjonat Euromed Malta, l-14-il wie[ed fis-sensiela, huwa organizzat mill-Malta Young Sailors Club bil-kooperazzjoni tal-Kunsill Malti g[all-iSport u lKunsill Lokali tal-Mellie[a.

Il-Mediterranean Bank huwa lisponsor ewlieni ta’ Euromed 2013 li qed isir ta[t il-patron/inju tal-Malta Sailing Federation.

Ir-referee internazzjonali Malti tal-Basketball Bernard Vassallo, ir/ieva nominazzjoni o[ra millFIBA u din il-;img[a se jkun impenjat f’]ew; partiti fi Franza.

Illum Vassallo se jikkontrolla l-partita minn Grupp : tal-FIBA Euro Challenge fil-Meillaraie Arena f’Cholet bejn Cholet u tteam Dani] ta’ Aarhus. Fl-ewwel rawnd, fil-partita fid-Danimarka, Cholet reb[u 68-66.

G[ada, Vassallo se jikkontrolla l-partita minn Grupp B talFIBA EuroLeague bejn Lattes Montpellier u Wisla Krakow talPolonja f’Montpellier.

L-uffi/jali l-o[ra g[al dawn i]]ew; partiti, minbarra Vassallo, se jkunu Doru Vinasi mirRumanija u Dragan Kralj millBo]nija.

Din hi l-a[[ar ;urnata millewwel rawnd tal-grupp li qed ikun iddominat minn Fenerbahce li kisbu [ames reb[iet konsekuttivi imma hemm taqtig[a g[attieni post b’[ames na[at, inklu] Montpellier u Krakow, kollha b’]ew; reb[iet.

Fi tmiem il-;img[a Vassallo se jikkontrolla wkoll partiti mil-lig professjonali Brittaniku BBL.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

28

SPORT

Tmiem il-;img[a ta’ football Malti Simon Farrugia Anali]i u kummenti

dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

Log[ob li jmiss Is-Sibt 21 ta’Di/embru Hibs Stadium

1400 Mosta v Balzan 1600 Qormi v Vittoriosa S.

Victor Tedesco Stadium

1400 Tarxien R. v Sliema W. 1615 Naxxar L. v Valletta

Il-{add 22 ta’ Di/embru Stadium Nazzjonali

1400 Floriana v Rabat A. 1600 Hibernians v B’Kara

Kif Jinsabu Birkirkara Valletta Hibernians Sliema W. Mosta Naxxar L. Floriana (-6) Qormi Balzan Tarxien R. Vittoriosa S. Rabat A.

L R D T F K Pt 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 15

12 2 12 1 11 2

8 7 5 7 4 3 3 2 1

4 1

3 3 2 4 3 3 2

1

2 2 3 7 7 5 9 8 9 10 12

28 36 39 31 31 20 23 19 15 17 16 11

12

9 16 19 28 23 18 29 25 32 35 40

It-tim tal-:img[a

Bjorn Kristensen ta’ Hibs isegwi lil Pendas ta’ Ranat (ritratt> Alex Degabriele)

Innutajna... ➤ LI waqt il-log[biet li ntlag[bu fl-Istadium Nazzjonali f’Ta’ Qali , l-Erbg[a filg[axija, liscoreboard ma kienx qed ja[dem.

Dan ;ie g[an-normal fit-28 minuta appena Rabat Ajax skorjaw ittieni gowl tag[hom kontra Balzan bl-iskor sa’ dak il-[in ikun 2-0 favur il-Magpies. Anki l-{add kien hemm xi mumenti meta din kienet bil-[sara kemm waqt lewwel kif ukoll waqt it-tieni. Eh iva bil[aqq g[amlet ftit xita!! ➤ LI fil-log[ba tas-Sibt li g[adda bejn Vittoriosa Stars u Floriana nqalg[u [afna protesti wara li Floriana ng[ataw penalty li bih g[amlu l-iskor 3-1. Kien assistent referee addizzjonali li ;ibed l-attenzjoni tar-referee dwar allegat handling fil-kaxxa.

Hawn kien hemm protesti kbar mill-plejers tal-Istars u anki s-

supporters urew id-di]approvazzjoni tag[hom. Sadanittant qed ji;i allegat li l-assistent referee addizzjonali l-ie[or g[amel xi mossi xejn kumplimentu]a lejn ilpartitarji ta’ Vittoriosa. Ninsab infurmat li l-MFA qed tinvesti;a dan il-ka].

Imma xorta wa[da nwe;;a’ li lfutbol Malti wasal f’din l-estremita`. G[ax daqqa l-futbol fuq itTV u daqqa l-elezzjoni ;enerali u daqqa l-festi tal-ibliet u l-ir[ula u mitt elf sku]a o[ra. U l-veru sintomu ma’ rridux nammettu li je]isti.

➤ LI l-attendenzi mi]eri li kien hemm matul il-log[biet f’nofs il;img[a li g[addiet kienu stampa /ara tal-mument diffi/li li g[addej minnu l-futbol lokali. Li jkollok log[ba bejn Valletta u Hibernians u ma’ jkunx hemm aktar minn 500 spettatur hija purament tal-mist[ija. Tg[iduli imma jekk kien hemm il-log[ob ta/-Champions League? Veru li fl-opinjoni tieg[i dak kien ]ball mill-MFA li tat il-log[ob f’dawk il-jumejn, minkejja li nemmen li xi ra;uni valida kien hemm.

➤ LI hekk kif intemmet illog[ba bejn Valletta u Qormi, li tal-ewwel reb[u bl-iskor konvin/enti ta’ 4-0, b[alma jsir wara kull log[ba l-plejers ta]-]ew; na[at ir[ewla lejn id-dressing rooms rispettivi tag[hom ble//ezzjoni ta’ plejer wie[ed. Filfatt il-plejer ta’ Qormi Federico Santaguida baqa’ fi/-/irku ta’ nofs il-ground wa[du g[al madwar [ames minuti wara t-tisfira finali tar-referee Philip Farrugia.

X’kienet ir-ra;uni li baqa’ hemm g[adni ma’ skoprejtx.

Jonathon Azzopardi (Naxxar L.) Ryan Camilleri (Hibernians) Luke Dimech (Valletta) Alessandro Rapino (Sliema W.) Clayton Failla (Hibernians) Bjorn Kristensen (Hibernians) Trevor Cilia (Sliema W.) Abdelkarim Nafti (Valletta) Jhonnattann Benites (B’Kara) Obinna Obiefule (Hibernians) Stanley Ohawuchi (Sliema W.)

Ohawuchi ta’ Sliema li bil-hat-trick li skorja kontra Balzan la[aq lil Denni ta’ Valletta bi 12-il gowl.

L-AQWA SKORERS

Ohawuchi u Denni fl-ewwel post Stanley Ohawuchi (Sliema W.) Denni Rocha Dos Santos (Valletta) Edison Luis Dos Santos (Hibernians) Ronaille Calheira Seara (Tarxien R.) Clayton Failla (Hibernians) Igor Coronado (Floriana) Jhonnattann Benites da Conceicao (B’Kara) Oscar Guerrero (Vittoriosa S.) Gianmarco Piccioni (Mosta) Cristian Martins Fernandes (Mosta) Andrew Cohen (Hibernians) Alfred Effiong (Qormi) Abdelkarim Nafti (Valletta) Haruna Shola Shodiya (B’Kara) Alfred Effiong (Qormi) Gary Muir (Floriana)

12 12 11 10

8 8 8 7 7 7 6 6 5 5 5 5

38 37 35 28 22 18 18 14 13 12 9 5

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

29

SPORT INTERVISTI WARA L-PARTITI

Il-log[ba ma’ la[qitx il-livell mixtieq -

Ir-ritorn ta’ Temile u Gareth Sciberras g[amlu differenza g[al B’Kara (ritratt> Joseph Galea)

(Paul Zammit, kow/ B’Kara)

“Konna nafu li din kienet se tkun log[ba diffi/li u Mosta hu tim validu [afna.”

Hekk ikkummenta l-kow/ ta’ Birkirkara FC Paul Zammit wara r-reb[a li huma kisbu kontra Mosta bl-iskor ta’ 2-1 u baqg[u wa[edhom, fl-ewwel post g[al ;img[a o[ra.

“Din kienet it-tielet log[ba f’;img[a fejn [add m’hu mdorri g[al dan. Fil-fatt f’xi mumenti bdiet tidher l-g[ejja fi]ika.

Fil-fatt il-livell tal-log[ba ma kienx dak mixtieq. I]da mertu tal-plejers li minkejja kollox ;abu disa’ punti f’temp ta’ ;img[a u kisbu t-tmien reb[a konsekuttiva.”

Mistoqsi dwar is-sostituz-

zjonijiet li g[amel, Zammit kellu dan xi jg[id, “Kemm Gareth kif ukoll Frank g[amlu d-differenza. Gareth ilu ftit barra mil-log[ob u qieg[ed nipprova nibda nda[[lu bil-mod filwaqt li l-velo/ita` u klassi ta’ Temile ftit hemm xi tg[id dwarhom.

“Huwa plejer li f’mument kritiku kapa/i jibdel il-log[ba.

Issa rridu n[arsu ll-quddiem g[al-log[ba li jmissna kontra Hibernians u jekk nirb[uha nispi//aw is-sena fl-ewwel post tal-klassifika. Irridu na[dmu aktar matul din il-;img[a sabiex inkunu kon/entrati sew g[al din il-log[ba importanti u diffi/li,” qal il-kow/ ta/-Champions.

Mit-tieni taqsima [are; [afna po]ittiv - Mark Miller (kow/ Valletta) “B[at-timijiet l-o[ra kollha lg[abna tlett log[biet f’temp ta’ ;img[a u dan ma’ konniex preparati g[alih. L-ewwel taqsima kienet wa[da fjakka [afna i]da fit-tieni [amsa u erbg[in minuta bdejna ;ejjin u konna fortunati li skurjajna ]ew; gowls flewwel tlett minuti tag[ha.”

Hekk kienu l-ewwel kelmiet li lissen il-kow/ ta’ Valletta Mark Miller wara li Valletta kisbu tlett punti o[ra, qab]u lil Hibernians, u jinsabu punt biss ta[t il-liders B’Kara.

“Lill-plejers g[idtilhom biex inkomplu fuq kif spi//ajna nhar l-Erbg[a. Imma bejn dak li tg[id u dak li jsir fil-prattika hemm ba[ar x’jaqsam.

“Fit-tieni taqsima tjiebna [afna imma xorta wa[da konna errati/i f’diversi mumenti. Xi kultant ma’ bdejniex nilag[bu b[ala tim u donnu li l-plejers bdew jirrilassaw. Mifsud Triganza tilef /ansijiet li s-soltu ma’ jfallix. Pero’ mit-tieni taqsima [are; [afna po]ittiv ukoll.”

Mistoqsi dwar il-futur ta’ Valletta Miller qal, “Huwa mument tajjeb li g[addejjin minnu b[alissa. Din kienet reb[a li tg[in il-kunfidenza u l-moral tal-iskwadra kollha.

“Hemm /ans li nispi//aw issena fl-ewwel post kif wara kollox dejjem kien l-g[an tag[na.”

Miller qal dan hekk kif Valletta jidher li qabdu ritmu taj-

jeb dan l-a[[ar wara tant problemi li kellhom aktar kmieni dan lista;un fejn l-atmosfera fil-klabb Belti xejn ma kienet feli/i hekk kif ir-ri]ultati mixtieqa ma bdewx jaslu u l-plejers kienu ta[t pressjoni tant li ma bdewx jag[tu dak mistenni minnhom.

Madankollu Miller bil-perseveranza li hu mag[ruf g[aliha rnexxielu j]omm it-tim mag[qud u jie[u dak li jrid minnhom f’mument importanti mill-kampjonat.

Ta’ min isemmi li Valletta g[andhom nieqes lil Vandelennoitte li mhux mistenni jkompli l-ista;un bil-flokk Belti wara li ;ie sospi] mill-klabb b[ala passi dixxiplinari.

Nafti li kien l-a[jar plejer g[al Valletta fl-azzjoni ma’ Bellucci ta’ Qormi (ritratt> josepg Galea)

STILEL TAL-PASSAT

Emanuel Azzopardi ‘Il-Gejta’

Emanuel Azzopardi mag[ruf b[ala ‘Il-Gejta’

(Msida R. 1920-21, Floriana 1921-31, Valletta Utd 1931-32, Floriana 1932-33, Hibernians 1933-34, Floriana 1934-36, Valletta City 1936-39) Emanuel Azzopardi mag[ruf Mument ikrah fil-karriera tieg[u e]istenza ta’ dan it-tim g[enhom b[ala ‘Il-Gejta’ twieled fis-27 ta’ kien dak fl-1927 meta kien fir-reb[ tad-double. Lag[ab Jannar, 1903. Beda l-karriera fl- sospi] g[omru wara li kien ta ukoll g[al perjodu qasir [afna ista;un 1920-21 ma’ Msida daqqa ta’ ponn fuq wi//u i-plejer ma’ Hibernians u finalment ing[aqad g[at-tielet darba ma’ Rangers u sta;un biss wara Slimi] :u]i Pisani. ng[aqad ma’ Floriana. Kien Peress li ‘Il-Gejta’ kien il- Floriana u temm il-karriera ma’ f’dan l-ewwel sta;un li reba[ il- gowlkiper regolari tal-Pick Valletta fis-sena 1939.

Kampjonat mal-Greens. Army, sena biss wara s-sospen- B’kollox reba[ seba’ kamAzzopardi kien su//ess mill- sjoni, ing[ata l-ma[fra mill- pjonati, sitta ma’ Floriana u ewwel u g[al seba’ sta;uni kon- Commander Officer tal-RMA. wie[ed ma’ Valletta United, 4 sekuttivi idefenda l-lasti ta’ Kienu [afna l-log[biet kbar li darbiet l-FA Trophy – malFloriana b’diversi log[biet kbar Azzopardi jibqa’ msemmi g[ali- Greens, u darbtejn il-Cassar Cup fejn il-wirjiet tieg[u f’dak i]- hom i]da tispikka fost o[rajn il- mal-istess Floriana. Lag[ab ]mien g[adhom jissemmew log[ba tal-ista;un 1924-25 kon- ukoll g[al tmien darbiet malminn dawk il-ftit li fadal li jif- tra l-Jugoslavi ta’ SK Hajduks. MFA XI. Azzopardi miet fis-16 takru l-karriera formidabbli Fl-1931 ing[aqad ma’ Valletta ta’ Settembru, 1961 wara marda tieg[u.

United u fl-a[[ar sena ta’ qasira fl-eta’ ta’ 58 sena.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

30

SPORT

CHAMPIONS LEAGUE

Polza diffi/li g[al Bayern u Barcelona Il-holders Bayern Munich u lfavoriti Barcelona kellhom polza ferm iebsa fir-round tal-a[[ar 16 ta/-Champions League meta se jkunu qed jiltaqg[u it-tnejn kontra avversarji Ingli]i.

Bayern telg[u kontra l-liders tal-Premiership Arsenal waqt li Barcelona jmisshom kontra laktar tim fil-forma b[alissa, Manchester City.

Il-fatt li Arsenal naqsu milli jirb[u l-grupp tag[hom swielhom qares g[aliex issa se jkollhom jiffa//jaw lill-holders Bayern Munich, it-tim li kien eliminahom bil-gowls away flistess stadju l-ista;un li g[adda wara 3-3 aggregate.

Il-Gunners i]da se jag[mlu kura;; mir-reb[a 2-0 li kienu kisbu fl-Allianz Arena.

Il-premju ta’ Manchester City talli se jkunu qed jag[mlu lewwel dehra tag[hom fil-fa]i tan-knock-out tal-kompetizzjoni kien wie[ed mhux daqstant sabi[ g[aliex se jkollhom konfront diffi/li kontra /-Champions Spanjoli Barcelona.

It-tim ta’ Gerardo Martino qed jipprova jirba[ il-kompetizzjoni g[all-ewwel darba sa mill-2011

meta kienu g[elbu lil Manchester United 3-1 f’Wembley.

Borussia Dortmund, finalisti telliefa l-ista;un li g[adda, u li reb[u l-grupp ta’ Arsenal, se jiltaqg[u kontra Zenit St. Petersburg tar-Russja waqt li Real Madrid telg[u kontra oppo]izzjoni o[ra :ermani]a ta’ Schalke.

Interessanti wkoll l-isfida bejn Galatsaray u Chelsea g[aliex din il-partita se ter;a’ tkun qed tlaqqa’ lil Didier Drogba ma’ Jose Mourinho u kontra t-tim li mieg[u reba[ il-kompetizzjoni fl-sita;un 2011-12.

Atletico Madrid li wkoll sejrin tajjeb f’La Liga telg[u kontra luniku tim Talajn li fadal fil-kompetizzjoni, AC Milan li l-a[[ar li reb[u l-unur kien fl-2008.

Manchester United kellhom laktar polza relattivament fa/li meta telg[u biex jilag[bu kontra l-Griegi ta’ Olympiakos waqt li Paris Saint Germain ukoll jibdew favoriti li javanzaw kontra Bayer Leverkusen.

Europa League

Intant ittellg[u wkoll il-poloz tal-a[[ar 32 u r-round tal-a[[ar

Is-Segretarju ta’ Arsenal David Miles (xellug) jie[u b’idejn il-Kap E]ekuttiv ta’ Bayern Munich Karl-Heinz Rumenigge wara li sar mag[ruf li ]-]ew; klabbs se jiltaqg[u mal-a[[ar 16.

16 tal-Europa League fejn ittmien klabbs li temmew it-tielet fil-fa]i tal-gruppi ta/Champions League se jkunu qed ikomplu l-avventura

Tottenham ike//u lil Villas-Boas Tottenham Hotspur ne[[ew lill-manager Andre Villas-Boas anqas minn 24 sieg[a wara li ;arrbu telfa o[ra umiljanti 0-5 kontra Liverpool f’White Hart Lane. Fi stqarrija l-klabb qal li kien intla[aq ftehim bejn i]]ew; partijiet biex ji;i terminat il-kuntratt tal-Portugi].

Kienet l-ag[ar telfa ta’ Tottenham f’darhom f’16-il sena u [alliet lill-klabb fis-seba’ post, tmien punti ta[t il-liders Arsenal.

Villas Boas li g[andu 36 sena kien [a t-tmexxija ming[and Harry Redknapp f’Lulju tal-2012 u sar il-[ames manager li tilef postu dan l-ista;un filPremiership Ingli] wara Paolo Di Canio (Sunderland), Ian Holloway (Crystal Palace), Martin Jol (Fulham) u Steve Clarke (West Brom).

F’Novembru City kienu tilfu wkoll 6-0 kontra Manchester City u minkejja draw kontra United u reb[iet fuq Fulham u Sunderland, it-telfa kontra Liverpool kienet l-a[[ar daqqa.

Il-ko-ordinatur tekniku Tim Sherwood se jmexxi lit-tim g[allog[ba mill-Capital One Cup kontra West Ham g[ada.

ZOLA – Intant il-manager ta’ Watford, it-Taljan Gianfranco Villas-Boas sar il-[ames manager fil-Premier li tilef postu Zola rri]enja mill-kariga bilklabb fit-13-il post f’The a[[ar [ames partiti f’darhom u ;did jing[ata /-/ans jil[aq ilChampionship. Watford tilfu l- Zola qal li jkun a[jar li xi [add miri tal-klabb.

tag[hom.

Interessanti se jkunu l-isfidi bejn Swansea u Napoli, Juventus kontra Trabzonspor, Lazio kontra Ludogoretz Razgard u

Esbjerg v Fiorentina.

F’ka] li Juventus u Fiorentina javvanzaw minn dan ir-round, se jkunu qed jiltaqg[u kontra xulxin fir-riound tal-a[[ar 16.

Champions League l-a[[ar 16 Manchester City v Barcelona Olympiakos v Manchester United AC Milan v Atletico Madrid Bayer Leverkusen v Paris Saint Germain Galatasaray v Chelsea Schalke 04 v Real Madrid Zenit Saint Petersburg v Borussia Dortmund Arsenal v Bayern Munich * Il-partiti mill-ewwel leg se jintlag[bu fit-18, 19, 25 u 26 ta’ Frar

Europa League l-a[[ar 32 1 Dnipro Dnipropetrovsk v Tottenham Hotspur

2 Real Betis v Rubin Kazan 3 Swansea v Napoli 4 Juventus v Trabzonspor 5 Maribor v Sevilla 6 Viktoria Plzen v Shakhtar Donetsk 7 Chornomorets Odessa v Olympique Lyon 8 Lazio v Ludogoretz Razgard 9 Esbjerg v Fiorentina 10 Ajax Amsterdam v Salzburg 11 Maccabi Tel-Aviv v FC Basel 12 FC Porto v Eintracht Frankfurt 13 Anzhi Makhachkala v Genk 14 Dynamo Kiev v Valencia 15 PAOK v Benifca 16 Slovan Liberec v AZ Alkmaar * L-ewwel leg jintlag[ab fl-20 ta’ Frar

Europa League l-a[[ar 16 Rebbie[ 16 v Rebbie[ 13 Rebbie[ 8 v Rebbie[ 14 Rebbie[ 12 v Rebbie[ 3 Rebbie[ 7 v Rebbie[ 6 Rebbie[ 5 v Rebbie[ 2 Rebbie[ 1 v Rebbie[ 15 Rebbie[ 11 v Rebbie[ 10 Rebbie[ 4 v Rebbie[ 9

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

31

SPORT

Edizzjoni o[ra ta’ ‘Gowl g[all-Istrina’ L-appuntament annwali ta’ ‘Gowl g[all-Istrina’ riesaq lejn il-[ames edizzjoni tieg[u. Lidea, li twieldet mill-a[wa Gorg u Christian Micallef, illum

kibret [afna u qed i;;ib flimkien il-programmi popolari sportivi Maltin, Replay fuq Net TV u LArgument fuq One TV. Mag[hom jing[aqdu l-MFA u luffi/ju tal-President ta’ Malta.

L-attivita` se tibda l-{add 22 ta’ Di/embru, fejn se jsir l-irkant ta’ flokkijiet tat-timijiet talPremier b’mod dirett fuq il-programm Replay fuq Net TV. Matul l-istess ;urnata, se jsir listess fuq numru ta’ programmi o[ra fuq One TV. Fost affarijiet g[all-irkant se jkun hemm flokk ta’ Mario Balotelli, ballun iffirmat minn Michel Platini u beritta talwaterpolo ta’ Bogliasco li

mag[hom jilg[ab il-plejer Malti Steve Camilleri.

Fit-23 ta’ Di/embru se jsir turnament Triangolari bejn it-tim ta’ Replay, tim tal-Argument u tim minn residenti fil-fa/ilita` korrettiva ta’ Kordin.

Dan se jintlag[ab fil-grawnd tal-fa/ilita` u matul it-turnament f’kull tim se jkun hemm plejer ta’ fama fosthom Edward Herrera g[al Replay, Omar Borg g[al OneTV u Mano Micallef g[all-fa/ilita` ta’ Kordin.

Il-qofol jintla[aq il-{amis 26 ta’ Di/embru wara nofsinhar fisCentenary Stadium f’Ta’ Qali.

Apparti s-solitu timijiet millPremier, u l-Ewwel Divi]joni, din is-sena se jkun hemm ukoll tim mag[mul minn plejers li jilag[bu fit-Tieni u t-Tielet Divi]joni.

Il-poplu Malti, b’mod spe/jali

Rappre]entanti tal-programmi televi]ivi flimkien ma’ dak mill-uffi/ju tal-President u l-MFA waqt it-tnehdija tal-[ames edizzjoni ta’ ‘Gowl g[all-Istrina’

l-pubbliku sportiv hu im[e;;e; jattendi u jag[ti l-appo;; tieg[u lil din l-attivita`, li fl-a[[ar milla[[ar g[andha g[an wie[ed biss, l-g[ajnuna u s-solidarjeta`.

Ftehim bejn il-Gvern u l-MFA :ie iffirmat ftehim bejn ilGvern u l-Malta Football Association b’valur ta’ €3 miljun fuq erba’ snin. Il-ftehim kien iffirmat mis-Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka, lInnovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u lIsport, Stefan Buontempo u lPresident tal-MFA Norman Darmanin Demajo. Il-ftehim jinkludi d-diversi xog[lijiet li se jsiru fi 11-il grawnd f’Malta u

G[awdex, fosthom il-grawnd tal-Isla f’Kordin, il-grawnd talBelt u anke x-xog[lijiet ta’ ristrutturar fil-grawnd talHibernians.

Dan il-ftehim li hu l-ewwel wie[ed tax-xorta tieg[u se jwassal biex f’dawn il-grawnds jintlag[bu l-partiti tal-Kampjonati Ewropej ta’ ta[t is-17-il sena.

Norman Darmanin Demajo qal li l-futbol g[addej minn

]mien partikolari spe/jalment meta wie[ed jikkunsidra r-regoli tal-fairplay mill-UEFA. Hu qal li l-ftehim hu parti minn dak li g[andu jsir fil-futur fejn lasso/jazzjonijiet u l-klabbs jing[ataw l-g[odod kollha biex imexxu l-g[aqda tag[hom.

G[alhekk l-MFA se tkun qed ta[dem mal-Gvern biex isiru tibdiliet fil-li;i biex il-klabbs ikunu sostenibbli.

TAZZA TAD-DINJA TAL-KLABBS

Bayern ifittxu l-[ames unur Illum Bayern Munich jibdew limpenji fit-Tazza tad-Dinja talKlabbs meta jilag[bu fis-semi finali kontra /-?ini]i ta’ Guangzhou Evergrande bil-g[an li jirb[u l-[ames unur din issena.

Fl-ista;un li g[adda Bayern reb[u l-Bundesliga, it-tazza domestika u /-Champions League u dan l-ista;un reb[u lUEFA Super Cup. L-uniku titlu li fallew kien is-Super Cup

Simunic sospi] mit-Tazza tad-Dinja

Daniel Zahra flimkien mat-tifla tieg[u u l-kow/is malli wasal Malta (ritratt> Martin Agius)

KICKBOXING

Id-Difensur Kroat Josip Simunic se jitlef il-fa]i finali tatTazza tad-Dinja s-sajf li ;ej wara li ng[ata 10 partiti sospensjoni mill-FIFA g[al im;ieba diskriminatorja. Id-difensur ta’ Dinamo Zagreb li g[andu 35 sena mexxa kor ta’ partitarji Kroati pro-Nazisti wara r-reb[a 2-0 fil-play-off g[at-Tazza tad-

Dinja kontra l-I]landa.

Simunic li /a[ad kull involviment politiku kien ukoll immultat £20,000.

Il-FIFA ordnat ukoll li Simunic, it-tielet l-aktar plejer li lag[ab mal-Kroazja, 105 darbiet, ma jit[allliex jid[ol fl-istadium tul l-g[axar partiti li fihom se jkun sospi].

Zahra j]omm it-titlu Valencia jke//u lil Djukic Il boxer Malti Daniel The Jet aggressiv u reba[ b Knock Out -

‘

’

Zahra ]amm it-titlu mondjali meta g[eleb l-isfida tal-Irlandi] Gary Hamilton.

Il-;lieda saret f’Belfast fejn Daniel Zahra iddefenda b’su//ess g[all-ewwel darba ttitlu tal-World Kickboxing Network wara li hu kien di;a` detentur tat-titlu dinji.

Kontra Gary Hamilton Daniel Zahra kien ferm determinat u

’

fit-tielet rawnd. I/-/ampjin Daniel Zahra wasal lura Malta lbiera[ wara nofsinhar fuq titjira minn Dublin fejn fost dawk li marru jag[tuh mer[ba apparti lfamiljari u [bieb kien hemm ukoll il-kelliem dwar l-isport g[alloppo]izzjoni, Robert Cutajar li fera[ lil Zahra g[al dan is-su//ess personali tieg[u li bih re;a’ ]amm isem pajji]na fil-g[oli.

Valencia [abbru li kienu ke//ew il-kow/ Miroslav Djukic.

L-eks plejer tal-istess Valencia kien [a t-tmexxija tat-tim f’:unju li g[adda meta [a post Ernesto Valverde.

Imma t-telfa 3-0 g[and Atletico Madrid il-{add, [alliet lil Valencia fid-9 post ta’ La Liga, bi tmien telfiet minn 16-il

partita u dan wassal il-bord jie[u azzjoni.

F’konferenza stampa Djukic ammetta li ma kienx irrealizza dak li wieg[ed meta [a t-tmexija imma qal li kien di]appuntat li se jitlaq.

Il-klabb [abbar li g[alissa ttim se jkun qed jitmexxa mill-kow/ tal-Youths Nico Estevez.

:ermani]a li tilfuha kontra Borussia Dortmund.

B[al Bayern, Guangzhou wkoll kellhom sena mill-aqwa u ta[t it-tmexxija tat-Taljan Marcello Lippi reb[u s-Super League ta/-?ina u /-Champions League tal-Asja. Fl-2013 Guangzhou tilfu biss erba’ darbiet u s-Sibt li g[adda reb[u 2-0 fil-kwarti finali tat-Tazza tadDinja tal-Klabbs kontra Al Ahly.

SERIE A

Roma mi]muma f’Milan AS Roma g[adhom bla telfa wara 16-il partita imma komplew jitbieg[du mill-qu//ata wara li [adu biss punt fi draw 2-2 g[and Milan u jinsabu [ames punti ta[t Juventus.

Kien Destro li feta[ l-iskor g[al Roma bit-tieni gowl talista;un wara su;;eriment ta’ Strootman imma Zapata kiseb id-draw g[al Milan wara nofs sieg[a.

Fit-52 minuta Strootman minn penalty g[eleb lil Gabriel li kien da[al flok Abbiati ]ew; minuti qabel biex po;;a lil Roma filvanta;;. Imma fis-77 minuta Muntari kiseb id-draw wara azzjoni bejn Kaka u Balotelli.

G[al Roma rritorna wara assenza twila Francesco Totti li da[al flok Destro fl-64 minuta.

www.maltarightnow.com

It-Tlieta, 17 ta’ Di/embru, 2013

32

LOKALI

{addiema tal-Ministeru g[al G[awdex jag[mluha ta’ waiters f’attività ta’ Jum ir-Repubblika It-tieni ka] li fih uffi/jali tal-Gvern g[amluha ta’ waiters wara l-ka] tal-membri tal-Korp tal-Pulizija Matthew Bonett

Nhar il-:img[a li g[adda se[[ it-tieni ka] f’dawn l-a[[ar disa’ xhur li fih uffi/jali talGvern kellhom jag[mluha ta’ waiters, hekk kif [addiema talMinisteru g[al G[awdex, impjegati mad-Dipartiment tal-Kultura fi [dan il-Ministeru, ma kellhom l-ebda triq o[ra [lief li jservu ta’ waiters f’attività organizzata f’Jum irRepubblika. Dan ir-ri/eviment sar fis-Sala tal-Ministeru g[al G[awdex fi Pjazza San Fran;isk.

Mill-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, jirri]ulta li l-persuna, mill-Ministeru g[al G[awdex, li kienet responsabbli biex tordna l-catering g[al din lattività, insiet tag[mel dan, u meta sar mag[ruf li g[al din lattività ma kienx hemm ikel u xorb qam paniku fost l-organizzaturi.

Il-[addiema tal-Ministeru kienu ordnati wkoll biex imorru jixtru xi xorb. Konsegwenza talfatt li l-catering ma kienx ordnat minn qabel, minkejja li b’xi mod twassal xi ikel u xorb fi ftit [in, ma kienx hemm min iservieh. Allura, ttie[det id-de/i]joni biex ixxog[ol tal-waiters isir mill[addiema tal-Ministeru g[al G[awdex.

Dan kien it-tieni ka] f’dawn la[[ar disa’ xhur, uffi/jali talGvern ma kellhomx l-ebda triq o[ra [lief li jag[mluha ta’ waiters, wara l-ewwel ka] kien se[[ f’:unju li g[adda meta kienu l-membri tal-Korp talPulizija li servew ta’ waiters f’ikla organizzata millMinisteru g[all-Intern u sSigurtà Nazzjonali fil-Palazz tal-Girgenti.

Interessanti l-fatt li g[allattività ta’ nhar il-;img[a, organizzata mill-Ministeru g[al G[all-attività G[awdex, li ssir kull sena f’jum festa nazzjonali, kien hemm li kienet assenti proprju l-Ministru g[al organizzata G[awdex Anton Refalo. mill-Ministeru Madanakollu, fost dawk li attendew kien hemm isg[al G[awdex Segretarju Parlamentari Franco kien hemm Mercieca. Kurju] ukoll il-fatt li g[al diversi attivitajiet assenti importanti li saru fill-Ministru weekend, fosthom ukoll Refalo il-ftu[ ta’ Betlem f’G[ajnsielem mill-Prim Ministru, Refalo wkoll kien assenti.

Minnufih ittie[det idPre]enti g[all-attività talde/i]joni biex il-[addiema tal- ;img[a, kien hemm ukoll ilMinisteru jmorru jixtru xi pizez President George Abela, ljew pastizzi minn [wienet fil- Ambaxxatur Malti g[allvi/inanzi, waqt li saru ordnijiet UNESCO Monsinjur Joe malajr ming[and xi kumpaniji Vella Gauci, l-eks Speaker tal-catering biex jitwassal xi Anton Tabone, kif ukoll ikel b’mod ur;enti. numru ta’ rappre]entanti ta’

Min[abba nuqqas ta’ organizazzjoni ttie[det id-de/i]joni biex ix-xog[ol tal-waiters isir mill-[addiema tal-Ministeru g[al G[awdex

media•link COMMUNICATIONS

g[aqdiet u entitajiet diversi G[awdxin.

Hu stmat li b’kollox, kienu mal-200 persuna dawk li attendew g[al dan irri/eviment.

Sorsi qrib il-Ministeru g[allG[awdex sostnew ma’ dan il;urnal li din l-attività kompliet tiddemotiva lill-[addiema anke fid-dawl ta’ de/i]jonijiet li ttie[du fil-;img[at li g[addew.