Nru 13,625
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013 €0.80 www.maltarightnow.com
Negozju kwiet waqt il-festi tal-Milied Is-sidien tal-[wienet jittamaw li s-sales ipattu xi ftit g[alkemm dak li ntilef qabel il-festi tal-Milied ma jistg[u qatt jirkuprawh In-negozju fil-;img[at u ljiem qabel il-Milied hu rappurtat li kien kwiet, b’[afna negozji li In-Nazzjon g[amel kuntatt mag[hom jilmentaw li l-familji qag[du lura fl-infieq tag[hom – attività ta’ kummer/ li g[allkomunità tan-negozju kienet imfissra b[ala ta’ di]appunt. Issa li g[addew il-festi talMilied u nfet[u r-rigali kollha, lattenzjoni ddur fuq kif mar ilbejg[ f’dan l-ista;un tal-festi li huwa abbinat max-xiri tar-rigali. In-Nazzjon tkellem ma’ diversi sidien tal-[wienet b’[afna minnhom ikunu tal-fehma li din is-sena n-negozju kien wie[ed kwiet min[abba li n-nies qag[du lura f’dak li jonfqu. Fost dawn kien hemm sidien ta’ supermarkets li kkummentaw li minkejja li matul l-a[[ar jiem ta’ qabel il-Milied kien hemm attività tajba, din ma kinitx bi]]ejjed biex tpatti g[annegozju batut li kkaratterizza xxahar ta’ Di/embru. Jirri]ulta wkoll li kien hemm nuqqas ta’ negozju partikolarment fil-;ranet tal-{dud u festi pubbli/i meta s-supermarkets fet[u biex il-konsumatur ikun jista’ jinqeda a[jar. Fost is-setturi li ntlaqtu b’mod negattiv kien hemm dak tar-ristoranti hekk kif [afna mis-sidien li tkellmu ma’ In-Nazzjon ilmentaw li din is-sena [afna familji ppreferew li jieklu d-dar. F’kuntatt li g[amel InNazzjon ma’ sidien ta’ negozji o[rajn, [afna fissru li dan ilMilied il-familji xtraw biss laffarijiet li kellhom b]onn u qag[du lura milli jag[mlu spejje] o[ra li s-soltu kienu jag[mlu f’dan il-perjodu ta’ festi. Huma [afna r-ra;unijiet wara dan in-nuqqas ta’ kummer/. {afna llum qed jilmentaw, u [afna aktar minn qabel, li x-xiri
online, minkejja l-perikli tieg[u b’[afna jingidmu wara li l-affarijiet ordnati ma jaslux meta u kif jixtiequ huma; [alla impatt g[ad-detriment tas-suq tannegozju f’pajji]na. {afna lmentaw li min seta’ jixtri online
g[amel dan u ma xtarax mill[wienet u n-negozji lokali. Madankollu [afna mis-sidien tal-[wienet sostnew ma’ InNazzjon li r-ra;uni ewlenija wara dan in-nuqqas ta’ bejg[ hi li l-konsumatur din is-sena baqa’
Im/a[[da
Ma ting[atax reserved parking
lura milli jonfoq, b’u[ud jattribwixxu dan g[as-sitwazzjoni ekonomika pre]enti li hi differenti u mhix b[as-snin pre/edenti.
Persuna b’kundizzjoni ta’ sa[[a ma ting[atax reserved parking u tilmenta li g[all-ewwel darba qed ikollha t[allas g[all-maskra tal-ossi;nu wara li fl-a[[ar seba’ snin dejjem ing[atat ilmaskra b’xejn
ikompli f’pa;na 2
Ara pa;na 3
Renju Unit
Maltemp qalil
Ir-Renju Unit inqabad f’morsa ta’ maltemp qalil u fejn irre;juni tan-Nofsinhar qed jissugraw g[arg[ar katastrofiku. Dan meta pajji]i o[ra talEwropa wkoll qed ibatu l-effetti tax-xitwa kiefra li ddominat il;img[a tal-Milied. Ara pa;na 11
Premiership Ingli]
Wa[edhom fil-qu//ata
Il-poplu Malti u G[awdxi re;a’ wera qalb kbira l-g[ada tal-Milied f’edizzjoni o[ra ta’ L-Istrina. F’/elebrazzjoni ta’ solidarjetà u ;enero]ità fil-maratona ta’ ;bir ta’ fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund, L-Istrina re;g[et misset il-qlub tal-familji u tas-so/jetà Maltija u fi spirtu kbir ta’ g[aqda u ;enero]ità [afna taw donazzjoni minn qalbu b’risq il-Malta Community Chest Fund fl-g[ajnuna li hi tag[ti tul is-sena kollha lil min ikun fil-b]onn. Sakemm morna g[all-istampa kienet di;à nqab]et i/-/ifra ta’ aktar minn 3.2 miljun ewro. (Ritratt> Martin Agius)
Arsenal japprofittaw mit-telfa ta’ Liverpool kontra Man City u jitilg[u wa[edhom fl-ewwel post tal-klassifika. Ara pa;na 31
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
2
LOKALI
Dewmien f’titjira tal-Air Malta
In/ident ]g[ir li jinvolvi ajruplan tal-linja nazzjonali Air Malta wassal biex ilbiera[ titjira minn Malta lejn Milan telqet sag[tejn tard. L-in/ident se[[ kmieni ilbiera[ filg[odu, hekk kif lajruplan kien qed jit[ejja g[attitjira KM624. Fil-pro/ess, ittara; li jintrama biex ilpassi;;ieri jkunu jistg[u jitilg[u fuq l-ajruplan laqat il-;enb tieg[u u kkaw]a xi [sarat ]g[ar. Minkejja li l-in/ident kien wie[ed ]g[ir, tim ta’ in;iniera talAir Malta kellhom jispezzjonaw l-ajruplan kollu u ji//ertifikaw li dan jista’ jag[mel it-titjira, pro/ess li dam madwar sag[tejn. Kelliema g[all-Air Malta spjegaw li dawn huma in/identi ]g[ar li jittie[du b’serjetà. Huma sku]aw ru[hom g[al kull inkonvenjent i]da qalu li kellhom jie[du [sieb li l-ajruplan ikun spezzjonat sew qabel ma jsir it-tluq tieg[u lejn Milan.
Sidien tal-[wienet qed jistennew bil-[erqa l-perjodu tas-sales bit-tama li jpattu xi ftit g[all-perjodu diffi/li li kellhom matul il-festi tal-Milied
Il-familji xtraw biss l-affarijiet ta’ b]onn minn pa;na 1
St[arri; ippubblikat f’Di/embru mill-gazzetta Malta Today, wera li x-xog[ol, jew a[jar in-nuqqas tieg[u, hu wie[ed mill-fatturi li qed i[asseb lill-poplu u dan qed iwassal biex il-familji ja[sbuha darbtejn qabel ma jag[]lu fejn se jonfqu flushom. Issa li g[adda l-Milied u[ud mill-[wienet bdew, jew waslu biex jibdew, is-sales tag[hom u dan jista’ jattira iktar nies lejn listabbilimenti tax-xiri biex jixtru affarijiet bil-prezz imra[[as.
Is-sidien tal-[wienet li InNazzjon g[amel kuntatt mag[hom kollha qalu li issa qed jistennew bil-[erqa dan il-perjodu bit-tama li jpattu xi ftit g[allperjodu diffi/li li kellhom matul il-festi tal-Milied, g[alkemm u[ud qalu /ar li l-bejg[ li ma sarx qabel il-Milied issa ntilef, u ma jistg[u qatt jirkuprawh fil-jiem tas-sales. {afna wkoll ikkummentaw li ladarba l-andament qabel ilMilied ma kienx tajjeb, l-istess andament ta’ negozju hu mistenni li jesperjenzaw fil-jiem tassales.
In/ident b’]ew;t i]wiemel tal-Pulizija {add ma we;;a’ f’in/ident li seta’ kellu konsegwenzi aktar gravi li kieku se[[ f’[in li ssoltu t-toroq Maltin ikunu mimilja traffiku. L-in/ident se[[ kmieni lbiera[ filg[odu, g[all-[abta ta’ 7.45am, fi Triq Notabile f’{‘Attard meta g[al xi ra;uni, karru li fih kien hemm ]ew;t i]wiemel tal-pulizija n[allu minn mall-vann tal-Pulizija. Il-vann li kien qed i;orr ilkarru kien qed jinstaq fid-direzzjoni lejn ir-Rabat, i]da l-karru spi//a dar dawra tond u spi//a fil-karre;;jata li fiha l-karozzi jkunu sejrin fid-direzzjoni lejn il-
{amrun, tant li bl-in/ident, saret ukoll [sara lis-central strip li tifred il-karre;jati. I]-]wiemel ma soffrew l-ebda ;rie[i, tant li anke fil-post waslu xi tobba li //ertifikawhom li jinsabu f’kundizzjoni tajba. Fil-post waslu wkoll membri talProtezzjoni ?ivili li wettqu [idma biex il-karru ta]-]wiemel jitne[[a mit-triq peress li g[al xi [in, ittriq kellha ting[alaq g[at-traffiku. B’xorti tajba, fil-[in talin/ident ma kienux g[addejjin karozzi o[ra, g[aliex kieku, lkonsegwenzi setg[u jkunu ferm akbar.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
3
LOKALI
L-istudenti G[awdxin iqajmu dubji dwar il-Pulse Il-Grupp Universitarji G[awdxin, il-GUG, qanqal numru ta’ mistoqsijiet dwar kummenti tal-g[aqda studenteska Pulse, meta din qalet li hi lewwel g[aqda tal-istudenti li qed ta[dem fi/-/entru g[al Studji Og[la Sir Mikelan; Refalo f’G[awdex. Fi stqarrija, il-GUG qalet li ilha ta[dem f’dan i/-/entru g[al dawn l-a[[ar 27 sena biex tirrappre]enta lill-istudenti ming[ajr intenzjonijiet parti;jani. Fl-istqarrija, l-g[aqda G[awdxija tqajjem ukoll dubji dwar l-intenzjoni tal-Pulse li tibda ta[dem minn dan i//entru. Il-GUG tistaqsi jekk ilPulse hux se tkun qed ta[dem g[all-aqwa interess tal-istudenti u g[al titjib fil-kwalità taledukazzjoni tag[hom. Il-GUG qalet ukoll li, bil[idma tag[ha f’Sir Mikelan; Refalo u fl-Università ta’ Malta, dejjem fittxet l-interess tal-istudent G[awdxi. Hi sostniet li tul il-[idma tag[ha, qatt ma r/eviet appo;; mill-Pulse biex til[aq dawn l-g[anijiet tag[ha, b’mod partikolari f’dak li g[andu x’jaqsam mal-possibbiltà li listudenti G[awdxin jibdew jag[mlu l-e]amijiet tag[hom G[awdex jew inkella jkun hemm xi bidliet fis-sistema tattrasport. Il-Grupp Universitarji G[awdxin staqsiet kif intg[a]lu l-istudenti tal-Pulse li se jibdew ja[dmu f’Sir Mikelan; Refalo u l-mod kif kienet organizzata lewwel attività tal-Pulse f’dan i//entru, bil-kunsill tal-istudenti jibqg[u qatt ma ji;u konsultati jew infurmati dwar dan kollu.
Ittra re;istrata lill-Ministru tat-Trasport Joe Mizzi dwar dan il-ka] g[adha mhix imwie;ba
Ma ting[atax reserved parking minkejja li tbati bil-qtug[ ta’ nifs Claire Mifsud
G[al dawn l-a[[ar seba’ snin, il-Milied ta’ Rita dejjem kien wie[ed diffi/li. Kien wara l-quddiesa tal-Milied ta’ seba’ snin ilu meta Rita, l-isem li tajniha g[aliex xtaqet tibqa’ anonima, bdiet t[oss qtug[ ta’ nifs – kundizzjoni li baqg[et tisserja sakemm instab li tbati minn Idiophatic Polmonory Fibrosis. Din il-marda terminali wasslet biex Rita jkollha tibda tiddependi fuq magna tal-ossi;nu li tg[innha biex tie[u n-nifs b’mod aktar fa/li. Kif wie[ed jistenna, Rita tg[ejja meta timxi g[al distanzi twal. Kien g[alhekk li f’Marzu g[amlet talba biex ikollha reserved parking quddiem iddar.
G[all-ewwel darba jkollha t[allas g[all-maskra tal-ossi;nu wara li fl-a[[ar seba’ snin dejjem ing[atat din il-maskra b’xejn In-Nazzjon tkellem ma’ Rita li spjegatilna r-ra;uni g[alfejn g[amlet din it-talba. Hi spjegat li anki sakemm timxi erba’ passi, qieg[da tkun bla nifs. Qaltilna li anki meta jmorru g[aliha talHospice dejjem jispi//w jipparkjaw f’nofs ta’ triq. Madankollu f’Lulju, erba’ xhur wara li g[amlet it-talba g[ar-reserved parking, din ittalba ;iet rifjutata bir-ra;uni li
ting[ata tkun dik li l-applikant mhux is-sewwieq u g[alhekk m’hemmx vettura re;istrata fuq din ir-residenza. Rita qed topponi g[al din idde/i]joni u r-ra;uni li ng[atat, u dan peress li r-ra;el tag[ha jsuq karozza. G[aldaqstant, il-familja ta’ Rita appellat minn din idde/i]joni u hem]et mal-ittra kopja ta/-/ertifikat tar-re;istrazzjoni tal-karozza.
Madanakollu l-appell xorta ;ie rifjutat min[abba li l-persuna li hija milquta minn din ilmarda, mhix is-sewwieq. Il-familja ta’ Rita bag[tet ukoll ittra re;istrata lillMinistru tat-Trasport Joe Mizzi – ittra li g[adha sal-lum bla risposta. U daqslikieku dan mhux bi]]ejjed, Rita spjegatilna li g[all-ewwel darba kellha t[allas g[all-maskra tal-ossi;nu li tu]a meta g[al dawn l-a[[ar seba’ snin dejjem kienet ting[ata din il-maskra b’xejn. Waqt li qed tkellimna, Rita wrietna r/evuta ta’ €7.60 li rra;el tag[ha kellu j[allas g[al ]ew; maskri kuntrarju g[assnin ta’ qabel meta dejjem [adet dawn il-maskri b’xejn.
www.maltarightnow.com
Il-Gimg[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
4
LOKALI
Fil-ftu[ tal-maratona ta’ L-Istrina lbiera[ f’nofsinhar, il-Kap E]ekuttiv tal-HSBC, Mark Watkinson, ippre]enta 100,000 ewro f’isem l-HSBC Malta Foundation, b[ala l-isponsor ewlieni ta’ L-Istrina, lill-President George Abela u s-Sinjura Abela
?elebrazzjoni ta’ ;enero]ità u solidarjetà Hermann Micallef
L-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ L - Istrina 20 1 3 , organizzata mill-Malta Community Chest Fund, mill-ewwel uriet sinjali ta’ su//ess f’wirja kbira ta’ solidarjetà u ;enero]ità mill-qalb kbira tal-Maltin b’risq persuni vulnerabbli. Sal-ewwel sieg[a ta’ dan lavveniment, kienu di;a’ n;abru aktar minn 200,000 ewro. Fost dawk li taw l-g[otjiet tag[hom kien hemm il-partiti politi/i, fosthom, il-Partit Nazzjonalista. Il-;bir ta’ fondi u programmi ta’ divertiment saru fi/-?entru tal - Mediterran g[all Konferenzi l-Belt kif ukoll fi
SmartCity u fit-Teatru Astra f’G[awdex. Il-President ta’ Malta u sSinjura Abela fet[u t-trasmissjoni diretta tal-maratona ta’ LIstrina, li xxandret fuq l-istazzjonijiet televi]ivi lokali kollha, inklu] Net Television. L-avveniment beda b’rappre]entazzjoni ta’ ]fin bis-sehem tal-Orkestra Nazzjonali. Il-President George Abela, filmessa;; tieg[u, stqarr li matul dan il-jum il-poplu Malti jing[aqad f’attività ta’ ;enero]ità u f’/elebrazzjoni ta’ solidarjetà. Fl-a[[ar Strina tieg[u, ilPresident Abela qal li n-nies qed ikunu meg[juna finanzjarjament sabiex ikunu jistg[u j[allsu l-
kura tag[hom. Fl-edizzjoni tassena li g[addiet kienu n;abru kwazi 3.3 miljun ewro. Il-Prim Ministru Joseph Muscat [e;;e; lill-poplu Malti u G[awdxi biex ikun ;eneru] u jikkontribwixxi sabiex tinqabe] is-somma tas-sena li g[addiet. Hu qal li meta ng[inu lill-Malta Community Chest Fund, inkunu qed ng[inu lilna nfusna. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil stqarr li [afna drabi, fil[ajja nie[du sodisfazzjon meta naqilg[u xi [a;a. “I]da fil-[ajja wie[ed i[oss i]jed fer[ f’qalbu meta jag[ti”, sa[aq Simon Busuttil. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni fisser li min qatt ma [a dan issodisfazzjon, L-Istrina hi opportunità biex jie[u sodisfazzjon kbir. B[al snin l-img[oddija, ilkaratteristi/i ta’ L-Istrina 2013 kienu d-divertiment u l-log[ob
bis-sehem ta’ diversi personalitajiet mag[rufa, kif ukoll appelli minn nies li qed jesperjenzaw ittbatija fil-[ajja personali tag[hom. Il-benefi//jarji minn L-Istrina 2013 huma l-Youth Alive Foundation; Caritas Malta; Inspire - The Eden and Razzett Foundation; St. Jeanne Antide Foundation; Parro//a Familja Mqaddsa; Dar San :u]epp; Dar Arka; Oratorju Don Bosco; Fondazzjoni OASI; is-So/jetà Maltija tas-Salib l-A[mar; Living Ability not Disability; ilFondazzjoni Spiro Mizzi; Jesuit Refugee Service (JRS) Malta; Piccola Casa di San Giuseppe; YMCA Homeless; The Malta Autism Centre Foundation for Education and Research; ilFondazzjoni Missjoni Ghana; Angela House; il-Moviment Hospice; il-Golden Daffodil Foundation; Dar Osanna Pia; Yi
Xue Life Cultivation Malta Association; Fondazzjoni Suret il-Bniedem; SOS Malta; KIDS kids Initiative for Development and Sustainability; Fondazzjoni Kenn u Tama; Fondazzjoni Nazareth; Foundation for Respite Care Services (Dar il-Kaptan); G[aqda ]g[a]ag[ b’Di]abbiltà; Dar Qalb ta’ ;esù; Victim Support Malta; Action for Breast Cancer; Paulo Freire Institute; Puttinu Cares Foundation; Fondazzjoni Persuni b’Di]abbiltà; }g[a]ag[ {addiema Nsara; u s-Sorijiet Agostinjani. Il-maratona nfet[et bl-ewwel g[otja tal-Fondazzjoni HSBC Malta li b[ala l-isponsor ewlieni ta’ L-Istrina u tal-Malta Community Chest Fund, ippre]entat g[ar-raba’ sena konsekuttiva, donazzjoni ta’ 100,000 ewro lil L-Istrina. g[al pa;na 5
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
5
LOKALI
Il-qalb kbira tal-Maltin ter;a’ tiddomina L-istrina minn pa;na 4
L-g[otja ng[atat lill-President ta’ Malta George Abela u lisSinjura Abela mill-Kap E]ekuttiv tal-HSBC Malta, Mark Watkinson, u mill-impjegati voluntiera li qed jg[inu waqt din ledizzjoni tal-Istrina. HSBC kompla ]ied din l-g[otja b’fondi addizzjonali li n;abru matul l2013 permezz ta’ g[add ta’ inizjattivi o[ra mill-impjegati talHSBC fosthom cross-country triathlon li ;abret 4,000 ewro u inizjattiva “poinsettia g[all-karità” li ;abret 2,500 ewro. Fost id-donazzjonijiet il-kbar li saru fil-maratona tal-biera[, kien hemm ukoll l-g[otja tal-Bank of Valletta li ppre]enta s-somma ta’
200,000 ewro - /ifra li hi ddoppju tal-flus li n;abru milliskejjel primarji u sekondarji kif ukoll minn diversi [wienet madwar Malta u G[awdex tul il-kampanja L-Istrina BOV Piggy Bank. Charles Borg, Kap E]ekuttiv tal-Bank of Valletta, akkumpanjat minn diversi tfal i]ommu piggy bank, ippre]enta d-donazzjoni lill-President George Abela. Aktar minn 5,000 piggy bank ;ew imqassma fl-iskejjel kollha ta’ Malta u G[awdex kif ukoll f’numru ta [wienet. Aktar minn ¤930,000 ;ew ippre]entati lill-Istrina mill-kampanja ta’ LIstrina BOV Piggy Bank minn meta din il-kampanja ;iet imnedija fl-2004.
Rappre]entanti minn kull settur tas-so/jetà Maltija re;g[u kienu vu/i wa[da jappellaw g[all-;enero]ità tal-poplu Malti u G[awdxi kollu li re;a’ segwa u pprate/ipa bxita ta’ donazzjonijiet f’L-Istrina 2013 (Ritratti> Martin Agius)
www.maltarightnow.com
Il-Gimg[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
6
LOKALI
L-Enemalta ordnata Jimmy Magro jilmenta g[aliex tikkumpensa [ames il-paga tieg[u saret pubblika Jimmy Magro baqa b xiber [addiema imnie[er meta talab lill Bord tas ’ -
{atra ;dida ma kinitx irregolari i]da saret in;ustizzja meta [addiema o[rajn ma ng[atawx l-opportunità japplikaw Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili f’sentenza li tat ordnat lillKorporazzjoni Enemalta sabiex tikkumpensa [ames [addiema tag[ha wara li dawn nqab]u filpromozzjoni f’Di/embru tal1998. Edward Darmanin, Joseph Debono, Charles Borda, Charles Grech u Mark Magro bdew pro/eduri legali fil-Qorti wara li [addiem ie[or, Alfred Debono, kien sar Operations Manager (Loss Control, Electricity). Il-[ames [addiema qalu li lpromozzjoni li hu [a tfisser li huwa qabe] minn skala 11 g[al skala 7 tal-Korporazzjoni. Il[addiema argumentaw li lpro/edura li kienet saret fil-ftehim kollettiv, li jinkludu wkoll il-b]onn ta’ talba g[all-applikazzjonijiet, ma kinitx meqjusa. l-Qorti qalet li ma kien hemm l-ebda dubju li l-pro/edura miftehma fil-ftehim kollettiv ma kinitx attwata. Il-Bord tad-Diretturi kien [ass il-[tie;a ur;enti li jo[loq il-post ta’ Operations Manager (Loss Control, Electricity) min[abba ttelf kbir ta’ elettriku. Il-Bord tenna l-[tie;a li ti;i appuntata persuna ta’ fidu/ja, u qal li Debono kien l-a[jar
wie[ed fi/-/irkustanzi peress li kellu esperjenza kbira f’dan ilqasam. Il-Qorti qalet li filwaqt li lBord f’ka]ijiet ur;enti, seta’ jikkrea po]izzjoni ;dida u jappunta persuna ta’ fidu/ja, aktar u aktar meta kienet te]isti sitwazzjoni li kienet qed tiswa lillKorporazzjonji [afna flus. Il-ftehim kollettiv minnu nniffsu jg[id li meta jsiru [atriet ;odda, il-Bord ried jikkunsidra lkwalifikazzjonijiet u l-attitudni tal-kandidat prospettiv. G[aldaqstant il-[atra l-;dida ma kinitx irregolari, abbu]iva jew illegali. Mandankollu saret in;ustizzja meta [addiema o[rajn ma ng[atawx l-opportunità li japplikaw g[al din il-po]izzjoni. Edward Darmanin u Charles Borda, b’mod partikolari okkupaw gradi li kienu vi/in il-grad li ng[ata lil Debono. Il-Qorti riedet tikkunsidra ttelf ta’ d[ul li dawn u o[rajn sofrew. G[alhekk l-Enemalta kienet ordnata li tikkumpensa lil Darmanin u lil Borda s-somma ta’ 8,000 ewro kull wie[ed, filwaqt li lil Joseph Debono, Charles Grech u Mark Magro ng[ataw kull wie[ed 6,000 ewro.
Il-[anut ta’ Media.Link Communications se jkun mag[luq g[all-perjodu bejn l-24 ta’ Di/embru u l-5 ta’ Jannar tas-sena l-;dida. Media.Link Communications tawgura l-isba[ xewqat g[al dawn i]-]minijiet ta’ festi.
’
-
Sorveljana tad-Dipartiment talGvern Lokali biex jinvestiga kif In-Nazzjon sar jaf il-paga li hu jaqla’ kull xahar fil-kariga tieg[u ta’ Segretarju E]ekuttiv talAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali. Fit-twe;iba li bag[at lill-istess Jimmy Magro g[al ilment li bag[atlu s-Segretarju E]ekuttiv tal-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali, il-Bord tal-Governanza Lokali qal li hu tal-fehma li l-pagi tal-uffi/jali tal-Asso/jazzjoni talKunsilli Lokali g[andhom ikunu pubbli/i, kif inhuma wara kollox dawk tal-Kunsilli Lokali u tarRe;juni. Fil-;img[at li g[addew, dan il;urnal ]vela li l-eks-Segretarju :enerali tal-Partit Laburista, mill-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali biss ida[[al is-somma ta’ 5,000 ewro fix-xahar. Dan minbarra d-d[ul li g[andu mill-kariga li ng[ata fil-Malta Enterprise, fejn hu responsabbli mil-Life Sciences Park, kif ukoll il-kariga li tah il-Gvern b[ala Direttur talBord tal-Korporazzjoni g[asServizzi tal-Ilma. Minkejja diversi talbiet li saru minn In-Nazzjon, la l-Gvern u lanqas il-Malta Enterprise ma riedu jg[idu kemm hi l-paga ta’ Jimmy Magro mal-Malta Enterprise. Fl-ittra li Jimmy Magro bag[at lid-Dipartiment tal-Gvern Lokali, ftit jiem biss wara li In-Nazzjon ]vela x’qed jaqla’ mill-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali, Jimmy Magro allega li seta’ kien xi [add mill-Kumitat E]ekuttiv talAsso/jazzjoni li g[adda din linformazzjoni lill-media, u wa[[al f’persuna partikolari li allega li g[andu suspett li g[additilna l-informazzjoni. Madanakollu, kif spjega lil Jimmy Magro d-Dipartiment tal-
Jimmy Magro, li hu uffi/jal pubbliku, ma ng[atax ra;un li argumenta li l-poplu Malti u G[awdxi ma kellux id-dritt li jkun jaf x’inhi l-paga tieg[u
Id-Dipartiment tal-Gvern Lokali jinsisti li l-paga ta’ Jimmy Magro g[andha tkun mag[rufa Gvern Lokali fit-twe;iba li bag[atlu, l-informazzjoni dwar il-paga tieg[u u ta’ persuni o[rajn fi [dan l-Asso/jazzjoni talKunsilli Lokali di;à hija wa[da pubblika. Jirri]ulta li kien il-Ministru Karmenu Vella li ]vela din linformazzjoni fi twe;iba li ta filParlament f’Ottubru li g[adda, u l-informazzjoni fa/ilment tista’ tinkiseb minn fuq is-sit elettron-
iku tal-Parlament. Jimmy Magro, li hu uffi/jal pubbliku, [ass li l-poplu Malti u G[awdxi ma kellux id-dritt li jkun jaf x’inhi l-paga tieg[u, la fil-kariga tieg[u b[ala Segretarju E]ekuttiv tal-Asso/jazzjoni talKunsilli Lokali, u wisq aktar filkariga tieg[u mal-Malta Enterprise, fejn l-ammont li jaqla’ kull sena s’issa g[adu qed jin]amm sigriet.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
7
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-G[asfur Muscat style 1. L-g[asfur jittama li kellkom Milied hieni u jie[u l-okka]joni biex jawguralkom is-Sena tTajba. Dan l-a[[ar l-g[asfur kien
g[addej minn quddiem Palazzo Ferreria, fejn ikun hemm ilMinistru Madre Tere]a, cioè Marie Louise Coleiro Preca, u flintrata ra [afna nies jargumentaw g[ax riedu jkellmu lillMinistru bit-tama li jsarrfu lweg[di ma jispi//aw qatt li g[amlitilhom qabel l-elezzjoni. Biex jikkalma s-sitwazzjoni u jfehemhom li kien impossibbli jkellmu lil Madre Tere]a Louise Coleiro Preca, tfa//a /ertu Generoso Seychell, li huwa l-Head of Customer Care fil-Ministeru g[all-Familja u sSolidarjetà So/jali. L-g[asfur induna li dan Generoso Seychell, b’kumbinazzjoni nzerta r-ra;el ta’ /erta Ruth, li ti;i o[t l-istess Ministru ta’ qalbha per]uta g[all-foqra. Seychell, e]att wara l-elezzjoni, telaq minn mal-GO fejn kien ja[dem, bit-tama li jibda jg[odd mal-foqra u o[t ilmara dda[[lu mal-Gvern filMinisteru. Naturalment, wara li fil-Ministeru da[[let salt foqra o[ra, fosthom Toni Abela l-vi/i kap tal-Labour u Yana Mintoff Bland, deffset lir-ra;el t’o[tha wkoll. “[eqq,” qalilna l-g[asfur, “l-ewwelnett, b[alma jg[idu lIngli]i, il-karità trid tag[milha lewwel ma’ tal-familja, u t-tieni, dawn huma tassew foqra tafux!! Barra minn hekk, serr[u raskom li dan kollu sar skont il-meritokrazija Muscat style. Nixtieq biss inkun naf kif qed i[ossuhom dawk li emmnu li l-Labour inbidlu, u vvutawlhom! L-aktar dawk li g[adhom jokorbu g[axxog[ol li weg[duhom!”
arlo;; lil Tonio Fenech, kienu taw ukoll karozza Daiwoo lillPartit Laburista. Huma kienu g[addew il-karozza lill-Partit Laburista permezz tal-predikatur tas-seklu Manwel Cuschieri. “X’differenza!” qalilna lg[asfur, “jien il-parrinu kien tani arlo;; b’kumpliment meta g[amilt il-Gri]ma tal-Isqof, imma sal-lum karozza qatt ma tani [add!” “Tiftakru xi storbju kienu g[amlu tal-Labour qabel l-
i[luq, qed jg[id li jiftakar karozza imma ma jiftakarx i]jed. X’wi// tost u x’ipokresija. G[ax biex tiskon;ra trid tkun pur, u sewwa jg[idu,” kompla jg[idilna l-g[asfur, “li hemm mara dejjem nofsha mne]]a biex t[ajjar g[al xog[ol partikulari, li milli jkollha ttik!!!” Viva l-;enwinità talLabour u kemm g[arralu min emmen li l-Laburisti saru l-[rief fidili bir-roadmaps lesti f’idejhom biex jaddottaw politika ;dida, moderna u progressiva. Kandidat stilla tiddi Kultant l-g[asfur imur salParlament jisma’ l-mistoqsijiet parlamentari. [a;a tal-iskantament kif il-Ministri tal-Gvern
Laburista
trasparenti
u
Ministru tal-Arti;janat, dak li jag[mel kollox bizzilla, cioè Manuel Mallia, jekk dawk l-40 pulizija li kienu m;ieg[la jag[mluha ta’ waiters fil-Palazz tal-Girgenti, waqt ikla li kien ivvinta l-istess Mallia g[ad-delegati tal-EBU, t[allsux. Ir-risposta tal-avukat /elebri Mallia kienet: “U ]gur li t[allsu. M’g[andix informazzjoni li ma t[allsux.” Imbag[ad ]ied li, jittama li Jason Azzopardi mhux mi]infurmat g[al darb’o[ra. “Ara veru trid tkun kandidat stilla tiddi u avukat ta’ klassi kbira biex tag[ti risposta b[al dik!” qalilna l-g[asfur. “Mela [aseb li g[adu qieg[ed jilg[ab bil-kliem f’xi awla tal-qorti biex jimpressjona?” staqsiena l-
Is-seduta tal-Public Accounts Committee Nhar it-Tlieta 11 ta’ Di/embru l-g[asfur inzerta se tibda seduta o[ra tal-Public
Accounts Committee li fiha qed jinstema’ l-ka] dwar ilkwistjoni tax-xiri ta]-]ejt. Lg[asfur idde/ieda li jibqa’ hemm biex jisma’ lis-Sur George Farrugia fix-xhieda tieg[u. F’mument minnhom l-g[asfur ma setax jemmen lil widnejh x’[in sama’ lil Farrugia jg[id li fi]-]mien li kienu taw il-famu]
elezzjoni fuq larlo;;?” staqsiena l-g[asfur, “lanqas li kien jiswa daqs il-Big Ben!! Imma l-karozza li r/evew huma qatt ma semmewha. U issa l-eks-Segretarju :enerali tag[hom, dak li jiekol bi tlett
accountable, g[andhom [abta jduru bil-kliem biex flok jg[idu l-verità, jg[idu l-maqlub jew inkella j]ellqu nofs gidba. Dan la[[ar id-deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi staqsa lill-
g[asfur, “g[ax allura bl-istess ra;unar, nista’ ng[id li Manuel Mallia, ji]en tunnellata. M’g[andix informazzjoni li ma ji]inx daqshekk!!” Saru arroganti bi]]ejjed biex l-unika risposta
ma ddumx ma tibda tkun: MHUX FL-INTERESS TALPOPLU. L-aqwa li g[andna Gvern progressiv u liberali bi stil ta’ politika ;dida, fejn Malta tag[na lkoll. “{alluna tridu, u tistmawniex iktar ta’ boloh!!!” instama’ jg[ajjat l-g[asfur. Il-kuntrast li [oloq Muscat fil-presepju [aj 4. Ninsabu fl-eqqel tal;ranet tal-Milied u l-Ewwel tasSena. :ranet li mag[hom i;ibu [afna kuntrasti. Bi]]ejjed wie[ed ja[seb ftit fuq min fissakra u bl-ikliet kuljum, u min m’g[andux biex jitrejjaq. Jew min jiddeverti lejl u nhar, u min imdejjaq f’qieg[ ta’ sodda. Jekk
wie[ed josserva presepju bi ftit [sieb isib wie[ed mill-ikbar kuntrasti tal-[ajja. Iben Alla jitwieled qalb ilbhejjem fir-ri[a tad-demel ;o faqar kbir, filwaqt li la[bar it-tajba talpa/i titwassal millan;li lill-ifqar rg[ajja. Biex iqajmu iktar dan is-sens, ilkomunità ta’ G[ajnsielem re;g[u organizzaw il-presepju [aj Betlehem f’G[ajnsielem, inizjattiva tajba li titlob [afna xog[ol u impenn u li ta’ min ifa[[arha. Nhar is-Sibt 14 ta’ Di/embru sar ilftu[ uffi/jali ta’ dal-presepju mill-Prim Ministru Joseph tag[na lkoll. Lg[asfur qalilna li l-ftu[ kellu jsir fl-4.30pm i]da minkejja li l-mistiedna kollha kienu hemm fil-[in, Joseph tfa//a sieg[a tard. “Mhux talli hekk,” qalilna l-g[asfur, “talli Joseph irnexxielu jo[loq kuntrast ie[or qawwi ;o dal-presepju [aj. Filwaqt li l-mistiedna kollha kienu lebsin smart bil;lekk u l-ingravata, kif titlob okka]joni simili, Joseph biex ikun ‘cool’ mar liebes jeans, qmis miftu[a u ;akketta kannella sportiva. Kien verament f’kuntrast mal-organizzaturi lebsin il-;lekk u l-ingravata, u ma’ Josè Herrera tal-Kultura u lKunsilli Lokali liebes ultra smart, tant li kien sa[ansitra bilcoat. I]da forsi Joseph [ass li f’ambjent ta’ presepju [aj, kellu jilbes inqas pulit mill-o[rajn, biex ikun umli!” “{assu umli tg[id, jew [assu ‘cool’?” staqsiena bid-da[qa l-g[asfur. “Hu x’inhu, l-aqwa li g[andna Prim Ministru tassew differenti, progressiv, liberali u fuq kollox cool!!!”
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
8
OPINJONI
B[a/-?irasa Milied Il-Milied g[adda. L-ewwel tas-sena mag[na. Festi sbie[. Ji;bru l-familja. }mien li ninsew id-differenzi. Tiltaqa’ ma’ min tiltaqa’ tawgura l-festi t-tajba. Dnub jekk dan l-ispirtu n[alluh ji]vinta. F’dawn il-festi niftakkar [afna f’min hu wa[du. Is-solitudni kerha dejjem. A[seb u ara f’dawn i]-]minijiet. Anki g[al min hu marid jew g[addej millinkwiet dawn i]-]minijiet i;ibu tbatija ]ejda. Kemm hu sabi[ li na[sbu ftit f’dawn in-nies. Imqar b’telefonata. Grazzi ...
Dan hu l-a[[ar artiklu tieg[i g[al din is-sena. Minn qalbi grazzi talli segwejtuni. {afna jg[iduli li kull ;img[a jkunu jistennew l-artiklu tieg[i. Li tikteb kull ;img[a jitlob impenn. U g[alhekk napprezza ferm lil kull min jaqra ‘I/-/irasa’. b[alissa qed na[dem fuq ktieb. G[andi f’mo[[i li ni;bor fi ktieb lesperjenzi tad-da[k li kull ;img[a nikteb fi/-/irasa. Ilhom snin twal i[ajruni nag[mel hekk. Na[seb issa wasal i]-]mien li din il-[olma nag[tiha l-[ajja. Gonzi
Qed naqra l-ktieb ta’ Gonzi. Hekk jg[idulu n-nies “il-ktieb ta’ Gonzi”. Jittratta l-kri]i talLibja. Dawk i]-]minijiet jien g[ixthom. Kont fil-kabinet. Kont involut fl-evakwazzjoni tan-nies mil-Libja. G[amilt ;ranet u ljieli il-port ma’ s[abi n-nurses u t-tobba talemer;enza. Kont l-airport meta wasal l-ajruplan tal-Qatar. Mimli Libjani feruti gravi. Imma xorta qed nie[u gost naqra lktieb. Minn dan il-ktieb jo[rog /ar li fl-aktar mumenti diffi/li u serji Lawrence Gonzi [a dde/i]jonijiet tajbin. Kienet sitwazzzjoni diffi/li g[al Gonzi. Qaddafi kien dittatur b’sa[[tu, kattiv u impulsiv. Bniedem li jasal. U kien biss tefa’ ta’ ;ebla ‘l bog[od minna. Bejn it-theddid ta’ Qaddafi u l-karba ta’ poplu ma[qur, Gonzi g[a]el lill-poplu. Feta[ il-bibien bera[ g[allpoplu Libjan. U kien minn tal-
Mario Galea
mario.galea@teampn.org
ewwel li kkundanna lil Qaddafi. Tabil[aqq waqt il-kri]i talLibja, Malta kienet immexxija minn ra;el kbir. 2014
Nixtieq kieku nixtiqilkom sena ;dida mimlija fer[, hena u kuntentizza. Imma sena perfetta b[al din ma te]istix. Te]isti biss fuq il-kartolini. Is-sena d-die[la se jkollna mumenti sbie[. U o[rajn diffi/li. Mumenti ta’ fer[. U o[rajn ta’ niket. L-istess b[as-sena ta’ qabilha. U allura j’Alla tul is-sena l-;dida jkollna l-kura;; u tama. {alli nkunu nistg[u nkampaw mat-tlug[ u lin]ul tal-[ajja. Dan hu l-awguri sin/ier tieg[i. Lasco Tal-Lasco re;g[u g[amluli wa[da. Fi ]mien il-festi mort nixtri. Meta ;ejt biex in[allas ;ew xi membri tal-istaff biex jg[inuni nippakkja x-xirja. Rajthom an;li. Ma ssuspettajt xejn [a]in. Irringrazzajthom li ;ew jg[inuni. U awgurajtilhom. U bdejt [iere;. Imma kif ersaqt lejn il-bieb ta’ barra beda jdoqq l-alarm. Minnufih mir-reception tas-supermarket xi [add g[ajjat “Fittxulu u araw x’seraq”. Innies li kien hemm fis-supermarket bdew i[arsu lejja. Indunajt li /ajta. Imma xorta sirt a[mar nar bil-mist[ija. M’g[andix dubju li fis-supermarket kien hemm nies li bis-serjetà [asbu li kont qed nipprova nisraq. Meta da[ku da[ka sew bija, tal-istaff ;ew u
Il-maxtura ta’ :esù u l-Knisja tal-Papa Fran;isku M’hemmx dubju li s-sena 2013 ser tibqa’ tissemma flistorja tal-Knisja Kattolika b[ala s-sena ta]-]ew; papiet. L-abdikazzjoni tal-Papa Benedittu XVI u l-elezzjoni talPapa Fran;isku ddominaw la[barijiet fl-ewwel xhur tassena. X’u[ud [asbu li l-Knisja sakemm ikollna ]ew; papiet [ajjin, anke jekk wie[ed ikun irtirat g[al kollox, jinsabu diffikultajiet kif il-Papa elett imexxi b’libertà. Dan ir-ra;unament falla g[al kollox. Knisja li qeg[da hemm biex isservi Il-Papa Fran;isku ispirat millfaqar ta’ Alla mag[mul bniedem, imwieled f’maxtura fi grotta tal-annimali ma [alla l-ebda dubju f’mo[[ dawk li jsegwuh. Il-Knisja qeg[da hemm bies
isservi u hu b[ala Papa jrid ikun l-akbar seftur. Hekk g[amel :esù u hekk ried li jag[mel hu. Rajna lil Papa jo[ro; mill-palazzi mill-bidu talpontifikat tieg[u u beda jg[ix [ajja sempli/i. Rajnih iwettaq ilmissjoni tieg[u b’atten]joni partikulari lejn il-foqra, il-batuti, ilmorda, lejn l-i]vinturati. Kliemu u g[emilu jissinkronizzaw. Il-fqir li twieled f’Betlehem hekk jixraqlu. Il-messa;; talmaxtura huwa messa;; qawwi li mhux biss g[andu jinqara firrutina tan-narrattiva tal-Milied, i]da jrid isir l-g[a]la ta’ dawk li jmexxu l-Knisja tal-Feddej li twieled fqir. Kliem il-Kon/ilju Vatikan II Il-Kon/ilju Vatikan II kien profetiku fid-dokumenti li kien
xandar u [afna minnhom kienu wasslu g[al riformi kbar f’[afna aspetti tal-[ajja tal-Knisja Kattolika. I]da kien hemm g[add ta’ riformi li ma se[[ewx. Il-Papa Fran;isku da[[al
g[al glorja ta’ Alla u g[all-opri ta’ karita’ u biex issir ;ustizzja mal-fqir. E]empju mill-aqwa Huwa l-e]empju
Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
b[ala l-mod normali ta’ kif g[andha titmexxa l-Knisja dik li tissejja[ il-kolle;;jalità. Il-Papa jmexxi permezz ta’ kulle;; ta’ kardinali u isqfijiet u flimkien jie[du d-de/i]jonijiet li jkun hemm b]onn b’kuntatti kontinwi mhux biss bejniethom i]da wkoll mal-fidili f’kull parti taddinja. G[adu kmieni biex naraw x’effetti din it-tip ta’ tmexxija ser ikollha mhux biss fil-Vatikan i]da wkoll fid-djo/esijiet u filparro//i. Rigward it-tmexxija talVatikan, il-Papa Fran;isku tenna kliem /ar [afna. Sejja[ il-karriri]mu b[ala pjaga fit-tmexxija g[olja tal-Knisja. Is-sa/erdoti u l-isqfijiet g[andhom ikunu lewwel u qabel kollox servi talfeddej il-fqir u tal-poplu tieg[u. Li tkun imla[[aq fil-Vatikan m’g[andhiex tkun ambizzjoni i]da vokazzjoni ta’ seftur talKnisja b’mod altruistiku. U dan jg[odd ukoll skont il-Papa Fran;isku g[all-organizazzjonijiet fi [dan it-tmexxija talKnisja. G[alhekk ir-riformi b’mod radikali f’dak li huwa mag[ruf b’mod populari b[ala l-Bank talVatikan. Flus il-Knisja m’g[andhomx jintu]aw biex jittradixxu l-Feddej li twieled f’maxtura i]da jridu jintu]aw
tal-Papa Fran;isku li qieg[ed i[alli effetti po]ittivi f’dak li qed ji;ri fiddinja Kattolika. U hawn qeg[da l-isfida g[alina. Il-Knisja f‘Malta u G[awdex qeg[da tiddakkar minn dan l-e]empju? Ma nemminx li l-Isqfijiet tag[na jg[ixu tip ta’ [ajja li tag[mel g[ajb lill-Knisja. G[andna sa/erdoti u patrijiet li jg[ixu [ajja evan;elika, konformi max-xewqat espressi tal-Papa Fran;isku. I]da g[andna numru ]g[ir ta’ sa/erdoti li l-istil tal-[ajja tag[hom huwa ta’ skandlu g[allfidili. Sa/erdoti karriristi, o[rajn li jiddandnu b’xi karozza li [addiem normali ma jifla[x i[allas g[aliha u o[rajn li f’g[ajnejn il-pubbliku qed jg[ixu [ajja bil-kuntrarju tal-vot ta/-/elibat li weg[du lil Alla. Darba persuna twajba qajmet dawn il-punti ma’ sa/erdot waqt diskussjoni.Ir-risposta tieg[u kienet, ejjew ilkoll nitolbu g[allisqfijiet kura;;u]i. Il-Papa Fran;isku nnifsu [a azzjoni dwar Isqof fil-Germanja li g[a]el li jinjora l-Feddej li kull ma kellu fejn joqg[od kienet ilmaxtura. Hija d-dixxiplina b[ala norma tal-[ajja li g[amlet lill-Papa Fran;isku l-persuna li hu. Mhux dixxiplina tip militari, i]da dik li g[ix b[ala patri, sa/erdot, isqof, kardinal u issa Papa, li dejjem [ares b[ala l-mudell tieg[u – ilFeddej li twieled f’maxtura, f’art mdemma’ bl-oppressjoni tassetg[ana u f’era ta’ ipokresija fost il-mexxejja reli;ju]i li kienu waslu biex xlew[ u qatlu[ bi ftehim fa[xi mal-istess setg[ana.
ne[[ew alarm li kienu g[amluli bil-mo[bi ;ol-basket tax-xirja. M’hemmx x’tag[mel. Kif tag[mel jag[mlulek.
Il-Papa Fran;isku li bl-e]empji tieg[u qed iressaq il-Knisja aktar lejn in-nies
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Ikel imsa[[an Hi [asra li f’dawn i]-]minijiet ta’ festi, flok nikkummentaw fuq l-g[aqda, il-prim ministru Joseph Muscat refa’ dawn il-;ranet biex proprju jumejn qabel il-Milied temm apposta u bla qbil itta[ditiet dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza, li Muscat kien g[amlu bejg[ fil-Parlament u li se j[allih bejg[. Edward Scicluna kien tkellem dwar investiment u rabta mal-pajji]... Ftit ;ranet ilu, il-ministru tal-finanzi Edward Scicluna kien tkellem f’kumitat tal-Parlament Ewropew dwar il-bejg[ ta//ittadinanza meta ffa//ja l-kritika tal-Ewroparlamentari u kien iddikjara li l-iskema kienet ]ball u li kienet se tinbidel biex, skont Edward Scicluna: kellha ti;i marbuta ma’ investiment veru f’intrapri]a li to[loq limpjiegi;
dawk li jo[duha kellhom ikunu joqog[du hawn g[al /ertu ]mien, u l-iskema kellha tkun limitata g[al 50 biss fis-sena.
... imma Muscat lanqas il-ministru tal-finanzi tieg[u ma ta kas {afna kienu [adu nifs li forsi l-prim ministru Muscat, anke jekk tard [afna, kien ra kemm kien ]balja bl-iskema li kien insista filParlament, minkejja kull emenda tal-Oppo]izzjoni, li tkun wa[da ta’ bejg[ tal-passaporti u bejg[ sigriet – hekk hi l-li;i. Muscat kien, ittamaw [afna, ra kemm kellhom ra;un l-Oppo]izzjoni u firxa wiesg[a ta’ nies. Muscat da[[al l-iskema fil-fridge g[al ftit ]mien u issa re;a’ tahielna msa[[na Imma jidher li Muscat lanqas dak li qal il-ministru tal-finanzi tieg[u fi Brussell ma ta kas, webbes rasu, u lbiera[ re;a’ ppre]entalna mhux g[a]la ;dida u friska imma ikel imsa[[an; listess skema mda[[la fil-fridge g[al ftit ]mien biex taparsi jiddiskuti, u issa jer;a’ jo[ro; l-istess skema ta’ bejg[ taparsi ikel frisk imma fil-fatt ikel imsa[[an. Bejg[ tal-passaporti umiljanti li waqqa’ r-reputazzjoni ta’ Malta Bejg[ tal-passaporti li bih Muscat di;à umiljana quddiem iddinja u li se jibqa’ kif kien: bejg[ – t[allas u tie[u l-pasasport. Skema li biha Malta tilfet [afna mill-fama tajba li kienet bniet tul tant snin biex kienet ne[[iet l-idea li konna tallaba. ?ittadinanza mixtrija li tattakka d-dinjità ta’ Malta b[ala nazzjon ?ittadinanza mixtrija li tattakka b’mod gravi d-dinjità tag[na b[ala nazzjon: g[ax nazzjon mhux biss kollezzjoni ta’ nies li g[andhom – jew xtraw – l-istess passaport, imma g[aqda ta’ nies li g[andhom rabta ma’ xulxin u li g[andhom spirtu kollettiv. {afna, anke Laburisti, ma jaqblux mal-bejg[ ta/-/ittadinanza Din l-iskema g[ad nisimg[u [afna fuqha g[ax l-oppo]izzjoni kbira li qajmet, anke fost [afna li vvutaw Labour, hi oppo]izzjoni li trid tiddefendi l-unur tag[na b[ala nazzjon kburi b’dak li wettaq fl-img[oddi u [erqan g[al ;ejjieni dinjitu].
L-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew u l-bilingwi]mu Qieg[ed nikteb fuq ]ew; temi li fl-opinjoni tieg[i huma marbutin. Qieg[da toqrob id-data tal-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew. Sfortunatament, b[as-soltu, il-Partit Laburista jappella biss g[all-publiku Malti u jara biss sal-ponta ta’ mnie[ru, mentri fil-fatt dawn huma elezzjonijiet Ewropej, /ioè g[andna naraw l-affarijiet minn lenti Ewropea. Na[seb li dan huwa /ans g[all-PN li jippromwovi l-kandidati tieg[u b[ala dawk li huma verament Ewropej u li jridu j[arsu l-interess Ewropew ovvjament ming[ajr ma’ jittraskuraw l-interess nazzjonali. Ladarba l-istastistiki juru li f’Malta g[andna ‘l fuq minn 10,000 resident Ewropej ta’ nazzjonalità mhux Maltija, m’g[andniex nappellaw g[allvot tag[hom b[ala l-partit li huwa verament Ewropejista. Infakkar li dawn g[andhom iddritt tal-vot u li [a jkunu qeg[din jele;;u kandidati Maltin. It-tieni punt tieg[i jirrigwarda l-bilingwi]mu. Dan l-a[[ar ilgvern qieg[ed jindaga fuq il-liv-
ell baxx tal-Ingli] f’pajji]na. Nappella lill-gazzetta li tg[o]] il-lingwa kouffi/jali billi tippubblikaw almenu artiklu wie[ed bl-Ingli] kuljum. Idea o[ra tajba tkun li tkun ippubblikata pa;na bit-Taljan spe/jalment min[abba n-numru kbir ta’ Taljani li qeg[din ji;u jg[ixu fostna b’mod permanenti. B’hekk, nuru lin-nies kemm a[na miftu[in g[at-tag[lim tallingwi u fl-istess [in inkunu qeg[din ninkora;;ixxu l-assimilazzjoni ta’ bosta barranin li qeg[din isiru l-;irien tag[na. Fl-Ewropa hemm [afna e]empji ta’ dan it-tip ta’ bilingwi]mu fil-gazzetti nazzjonali. {afna gazzetti qeg[din jinkludu pa;na tradotta bl-iskop li jinkora;;ixxu t-tag[lim tal-lingwi
fost il-qarrejja e]istenti kif ukoll biex jattiraw qarrejja ta’ lingwi o[ra. Ukoll, f’[afna gazzetti Taljani ssib pa;na miktuba biddjalett\ilsien re;jonali. Ji;ifieri din mhiex xi ha;a ta’ barra minn hawn. Jekk nag[mlu dan inkunu qeg[din insa[[u l-kultura lingwistika f’Malta ming[ajr ma nnaqsu mill-importanza talMalti. Emanuel Falzon San :iljan
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizza elettroniku alex.attard@media.link. com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon Malta u l-Komunità ewropea ffirmaw Protokoll ie[or li se jkun supplimentari malftehim ta’ Asso/jazzjoni bejn Maltra u lKomunità Ewropea. Permezz ta’ dan ilProtokoll, l-ewwel stadju tal-Ftehim ta’ Asso/jazzjoni kien imtawwal sa tmiem l1990. Fil-messa;; tieg[u fuq il-mezzi tax-xandir g[all-festa tal-Milied, il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami tkellem dwar ir-rabta li hemm bejn il-[tie;a li l-poplu Malti jikber fis-sens tal-valuri u b’hekk il-paji] ikompli jinbena u jitkattar il-;id fih. L-Ar/isqof ta’ Malta :u]eppi Mercieca [abbar li kmieni x-xahar id-die[el se ]]ur Malta Madre Tere]a ta’ Calcutta, u li matul i]-]jara mistennija tifta[ Dar f’Bormla. I]]jara kienet se ssir bis-sa[[a ta’ stedina talKnisja f’Malta.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
10
OPINJONI
L-2014> Sena ta’ elezzjonijiet L-2014 mistennija tkun sena ta’ elezzjonijiet f’divers pajji]i. Se jivvutaw il-popli talikbar demokrazija fid-dinja: l-Indja, lIndonesja u l-Bra]il. Ser jivvutaw l - Amerikani fil -‘ mid term’, ser jivvutaw l-popli kollha li jiffurmaw l - Unjoni Ewropea , id - 29 pajji]
membru li ser ikunu qed jivvutaw f’elezzjonijiet biex jele;;u l - Parlament Ewropew. Din l-a[[ar elezzjoni lilna tinteressana [afna, sew g[aliex nag[mlu parti millUnjoni Ewropea u allura g[andna d-dritt talvot, u anki g[aliex dan ser ikun l-ewwel test
g[all-gvern Laburista li f’Marzu li g[adda reba[ l-elezzjoni ;enerali f’pajji]na b’ma;;oranza kbira. Il-Partit Laburista, anki fil-Parlament Ewropew, g[andu ma;;oranza kbira u t-test fl-elezzjoni li ;ejja hu jekk hux ser jibqa’ j]omm din il-ma;;oranza.
In-numru ta’ dawk li g[andhom dritt g[all-vot, u fil-fatt jivvutaw fost il-pajji]i sinjuri tad-dinja qieg[ed kulma jmur jonqos, anke min[abba lkri]ijiet ekonomi/i u finanzjarji li l-popli jorbtu mat-tmexxija tal-pajji]. Tista’ tg[id li l-gvernijiet talpajji]i kollha fejn kien hemm elezzjoni f’dawn l-a[[ar ftit snin ma re;g[ux ;ew eletti b[ala ri]ultat tal-kri]i. L-e//ezzjoni kienet il-:ermanja fejn Angele Merkel [ar;et iktar b’sa[[itha minn qatt qabel. Effett tal-kri]i fl-Ewropa Il-kri]i fl-Ewropa wasslet anzi
biex g[ollew rashom diversi partiti li huma kontra l-UE b[a/5 Stelle ta’ Beppe Grillo fl-Italja li flimkien mal-Lega Nord ta’ Bossi issa g[andhom persenta;; qawwi tal-votanti Taljani jappo;;jawhom, il-partit Grieg ‘Seb[ tad-Deheb’ (Golden Dawn), il-Partit talIndipendenza ta’ Nigel Farage fir-Renju Unit, il-Partit tal[elsien ta’ Geert Wilders flOlanda, il-Front Nazzjonali ta’ Marin Le Pen fi Franza u partiti o[rajn fil-:ermanja u lFillandja li jistg[u ji;bdu warajhom parti qawwija tal-votanti Ewropej. Fattur ie[or li jista’ jwassal g[al taqliba fil-formazzjoni talParlament Ewropew hu l-vot popolari li baqa’ jonqos minn elezzjoni g[all-o[ra: ivvutaw 62 fil-mija fl-1979, 59 fil-mija fl1984, 58 fil-mija fl-1989, 57 filmija fl-1994, 50 fil-mija fl1999; 45 fil-mija fl-2004 u 43 fil-mija fl-2009.
L-elezzjoni g[all-Parlment Ewropew L-elezzjoni g[all-Parlment Ewropew lilna tinteressana u ssoltu l-parte/ipazzjoni tal-elettorat Malti tkun wa[da qawwija. Tinteressana anke g[ax din lelezzjoni ser tkun l-ewwel test g[all-Gvern Laburista wara rreb[a tieg[u f’Marzu li g[adda. Il-Partit Laburista g[adda
ba;it li [afna jqisu b[ala wie[ed ta’ elezzjoni, anke jekk ftit li xejn fih inizjattivi ;odda. Hu i]da ba;it li kompla fuq ta’
Angele Merkel – fl-elezzjonijiet fil-:ermanja aktar kmieni din is-sena [ar;et iktar b’sa[[itha minn qatt qabel
qablu li kien ippre]entat millGvern Nazzjonalista u li dan ilGvern g[amlu tieg[u. Minkejja li kienu ilhom flOppo]izzjoni [mistax-il sena, ji;ifieri mill-1998 wara l-Gvern qasir ta’ Alfred Sant, il-Partit Laburista jidher li ma kellu ebda pjani fuqiex jimxi. Mhux hekk il-Partit Nazzjonalista mmexxi minn Eddie Fenech Adami! Dan wara sittax-il sena ta’ Gvern Laburista (inklu]i aktar minn [amsa minnhom li nsterqu lillPN meta b’minoranza ta’ voti lPartit Laburista ;ab ma;;oranza ta’ si;;ijiet wara tbag[bis bilkonfini elettorali) kellu pjani ppreprati g[al kollox u bena mill-;did pajji] politikament u ekonomikament b’infrastruttura moderna, u b’setturi industrjali, turisti/i u ta’ servizzi finanzjarji. Ebda pjani g[all-quddiem Il-Partit Laburista mhux talli ma kellux pjani i]da l-unika mi]ura li [a kienet dik tal-bejg[
L-elezzjoni g[all-Parlment Ewropew lilna tinteressana u s-soltu l-parte/ipazzjoni tal-elettorat Malti tkun wa[da qawwija. Tinteressana anke g[ax din l-elezzjoni ser tkun l-ewwel test g[all-Gvern Laburista wara r-reb[a tieg[u f’Marzu li g[adda ta/-/ittadinanza li anqas biss kienet msemmija fil-programm elettorali u li ;abet stmerrija u kundanna minn fost il-pajji]i tad-dinja. Issa rridu naraw kif ja[sibha lpoplu wara dak li jkun se[[ flewwel sena ta’ Gvern Laburista fejn pajji]na [a isem [a]in mad-dinja, fejn il-qg[ad qed jer;a’ jg[olli rasu u fejn l-unika ]ieda fl-impjiegi kienet malGvern fejn mijiet ta’ Laburisti ng[ataw impjiegi mill-aqwa. Fejn [afna minn dawn l-istess nies qed jieklu mhux b’[alq wie[ed i]da bi tnejn, tlieta u
anke erbat i[luq. Ebda sku]a Il-Laburisti
m’g[andhomx sku]i jekk l-ekonomija ma tmurx tajjeb. Iz-zona ewro, li minnha nag[mlu parti qed tikber bil-pajji]i li jiffurmawha issa huma barra mir-ri/essjoni, bilfidu/ja tikber imbuttata millmutur Ewropew, il-:ermanja. Il-prezz ta]-]ejt issa ilu stabbli g[al bosta xhur. G[alhekk – kuntrarju g[al dak li se[[ fla[[ar [ames snin ta’ gvern Nazzjonalista fejn il-qag[da ekonomika u finanzjarja tad-
Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
dinja kienet f’tarf ta’ pre/epizzju – kollox g[andu jg[in biex dan il-Gvern ikollu ri]ultati tajbin. Jekk le ma jista’ jwa[[al f’[add g[ax it-tort ikun biss tieg[u. L-elezzjonijiet g[all-parlamant Ewropew jsiru aktar minn sena wara l-elezzjonijiet ;enerali f’pajji]na. }mien twil bi]]ejjed biex il-Gvern Laburista juri ri]ultati wara lkliem sabi[ u l-weg[di sbie[ kollha ta’ sena ilu.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
11
A{BARIJIET TA’ BARRA
Mara tittewweb fl-istazzjon tal-ferrovija ta’ Victoria, f’Londra, bl-a[[ar jiem ta’ maltemp i[arbtu l-programmi tat-trasport mill-art u mill-ajru. Fir-ritratt tal-lemin koppja ssegwi l-mew; enormi waqt li qed ikarwat mal-moll u l-blat fl-in[awi ta’ Esquibien, fir-re;jun ta’ Britanny, fi Franza (EPA)
Mistenni aktar maltemp qalil fir-Renju Unit u l-Ewropa L-awtoritajiet fir-Renju Unit qed jistennew aktar [albiet taxxita u rwiefen, fost tbassir ta’ aktar ‘g[arg[ar sinifikanti’ firre;juni tan-Nofsinar u meta ttwissijiet ta’ alert jibqg[u effettivi g[al Dorset u diversi n[awi o[ra. Numru kbir ta’ xmajjar salbiera[ dehru vi/in li jifqg[u l-art u wara li di;a sfaw mg[arrqin mijiet tad-djar lejn ix-Xlokk u lLbi/ tal-Ingilterra. Dan meta madwar 13,000 residenza jinsabu ming[ajr dawl u bis-sitwazzjoni tkun partikolarment gravi flin[awi ta’ Kent, Sussex u Surrey. L-Uffi//ju Meteorolo;iku, intant, wissa dwar ‘maltempata ;dida’ riesqa minn fuq lAtlantiku u li kellha tolqot irRenju Unit matul il-lejl talbiera[. Mistennija anki l-irwiefen ;odda li l-velo/ita tag[hom hi kkalkulata mas-sebg[in kilometru fis-sieg[a u li jistg[u j]idu mal-[sarat tal-a[[ar maltemp. Ir-residenti fir-Renju Unit ilhom minn tmiem il-;img[a l-
o[ra jbatu l-elementi kiefra – fost g[exieren ta’ flood warnings effettivi g[all-in[awi tax-xmajjar Medway, Mole u Stour, f’Kent, u biz-zoni ta’ Ashford, Canterbury, Hildeborough, Tonbridge u Guildford, jiffa//jaw l-istess theddida. Sadanittant, l-Awtorita g[allAvjazzjoni ?ivili qalet li lAjruport ta’ Gatwick (f’Londra) jista’ jispi//a ta[t investigazzjoni min[abba l-mod kif t[arbtet liskeda tat-titjiriet g[al Lejliet ilMilied. Dan meta sfumaw il-pjani ta’ eluf ta’ nies li riedu jqattg[u lMilied mal-g[e]ie] u wara li substation tal-elettriku tal-ajruport spi//a mg[arraq. Id-diretturi tat-terminal ta’ Gatwick, intant, talbu apolo;ija u qalu li t-titjiriet fl-iskeda, ‘fil-pre]ent’, tinsab lura g[an-normal. Rapporti mill-Iskozja, mbag[ad, qalu li rristawraw ilprovvista tad-dawl g[ad-djar kollha wara ‘l-problemi tal-a[[ar jiem’ dovuti g[al maltempata
kbira u fejn xi 3,500 residenza spi//aw ming[ajr elettriku. Intant, diversi pajji]i talEwropa b[al Spanja, l-Polonja u Franza ;arrbu [sarat sostanzjali b’effett tal-maltemp kiefer, b’numru ta’ si;ar jaqg[u g[al fuq il-karozzi wara li tqa//tu millg[eruq b’ka;un tal-irwiefen kontinwi. Mistennija anki [albiet ;odda ta’ maltemp fir-re;jun, bl-artijiet tal-kosta lejn il-Punent ta’ Franza jintlaqtu minn irwiefen partikolarment fero/i u bl-elementi ta’ fri]a anki jmorru ‘l hinn millEwropa – b’aktar minn 500,000 familja fil-Majjistral tal-Istati Uniti u x-Xlokk tal-Kanada jibqg[u ming[ajr elettriku wara l-maltempata bis-sil; ta’ tmiem il-;img[a l-o[ra. L-awtoritajiet fil-belt Kanadi]a ta’ Toronto qalu li sa 72,000 ru[ spi//aw ming[ajr dawl f’Jum ilMilied u meta mifhum li talanqas tletin mewta kienu dovuti g[allmaltemp u l-fri]a li [akmu lprovin/ja ta’ Ontario.
Mara tinqabad fl-eqqel tal-irwiefen hi u g[addejja minn Oxford Street, f’Londra (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
Appell g[all-Kristjani fil-mira tal-vjolenza IL-BELT TAL-VATIKAN
Il-Papa Fran;isku jsellem lid-devoti li n;abru, lbiera[, fi Pjazza San Pietru ta’ Ruma, waqt it-talb tal-Angelus (ritratt> EPA)
Il-Papa Fran;isku, l-biera[, ikkundanna d-diskriminazzjoni li qed ibatu l-Kristjani f’pajji]i fejn il-liberta reli;ju]a suppost hi garantita bil-li;i. Hu tkellem ukoll kontra lvjolenza li qed ikunu su;;etti g[aliha dawn il-Kristjani waqt diskors tradizzjonali lill-eluf taddevoti li n;abru fi Pjazza San Pietru ta’ Ruma. Dan meta lg[ada tal-Milied hu osservat b[ala l-jum iddedikat lil San Stiefnu, li hu meqjum b[ala lewwel martri tal-Knisja. Il-Papa talab biex il-folla titlob fis-skiet ‘g[all-Kristjani li qed i;arrbu l-akku]i in;usti, minbarra li jkollhom isofru kull tip ta’ vjolenza’, filwaqt li awgura li
Qed jg[idu li Arafat miet minn ‘kaw]i naturali’
Jinsistu g[ar-ri]enja tal-Prim Ministru
IR-RUSSJA Xjenzati forensi/i fir-Russja qalu l-Mexxej Palestinjan Yasser Arafat miet minn kaw]i naturali u mhux mill-effetti tar-radjazzjoni. Dan jo[ro; minn wa[da fost tlett investigazzjonijiet fuq il-fdalijiet ta’ Arafat – li miet f’Pari;i fl2004 – u fejn anki kienu analizzati l-affarijiet personali tieg[u lejn l-a[[ar ta’ [ajtu. Grupp ta’ xjenzati }vizzeri, xxahar li g[ada, qalu li kienu indikaw livelli g[oljin ta’ polonium radjuattiv fuq il-[wejje; ta’ Arafat i]da ma setg[ux jg[idu jekk dan kienx il-ka;un ta’ mewtu. Fl-istess [in, investigazzjoni tal-awtoritajiet Fran/i]i wkoll sabet li Arafat ma mietx ‘ivvelenat’. Fl-2004, Yasser Arafat marad wara ikla fil-kumpless tieg[u f’Ramallah, fix-Xatt tal-Punent, u ;img[at wara, dda[[al l-isptar fi Franza fejn (u skont l-anali]i) miet
b’attakk tal-puplisija fit-8 ta’ Novembru ta’ dik is-sena. Dak i]-]mien ma kienet twettqet l-ebda awtopsja fuq il-katavru ta’ Arafat u bil-mara tieg[u, Suha, lanqas ma titlob g[al dan ilpro/ess. Madankollu, u meta, fl-2012, itTelevi]joni Al-Jazeera mexxiet investigazzjoni mal-analisti }vizzeri fil-belt ta’ Lausanne, instabu livelli ‘mhux komuni’ tassustanza polonium-210 fuq il[wejje; personali ta’ Yasser Arafat, b’Suha, din id-darba titlob li jergg[u jinqalg[u l-fadlijiet ta’ ]ew;ha g[al e]ami xierqa. Franza, mbag[ad, fet[et investigazzjoni ta’ qtil formali, bi/?entru tal-Isptar tal-Universita ta’ Vaudois, f’Lausanne, ix-xahar li g[adda jirrapporta r-ri]ultati talistudju (u proprju fid-disa’ anniversarju mill-mewt ta’ Arafat) li qal ‘jappo;;jaw it-teorija tal-
ivvelenar fuq livell moderat’. Madankollu, rapport tal-provi inizjali li wettqu r-Russi fl-istess ;urnata qalu li ma setg[ux ‘jissostanzjaw’ l-effett tar-radjazzjoni u ;img[at wara, s-sorsi infurmati qalu li r-rapport ta’ Franza warrab g[at-teorija tal-ivvelenar u fejn indikaw mewta naturali. Intant, Vladimir Uiba, li jmexxi l-A;enzija Federali MedikaBiolo;ika tar-Russja, lbiera[, [abbar il-konklu]jonijiet fis-sens li ‘Yasser Arafat ma mietx milleffetti tar-radjazzjoni i]da minn kaw]i naturali’. Ing[ad ukoll li l-a;enzija kkonkludiet il-[idma u li hemm ftehim ;enerali dwar ir-ri]ultati – i]da Francois Bochud, li jmexxi lIstitut ta’ Lausanne li wettqet linvestigazzjoni }vizzera, qal li lverdett tar-Russi g[andu jitqies b[ala ‘stqarrija politika li ma tibba]ax fuq argument xjentifiku’.
dawn l-in;ustizzji ma jdumux ma jkunu eliminati. Din is-sena se[[ew in/identi ta’ intolleranza u attakki fuq ilKristjani f’minoranza f’pajji]i b[all-E;ittu, l-Indone]ja, l-Iraq, is-Sudan u n-Ni;erja. Intant, il-Papa qed ju]a dan i]]mien tal-festi biex jenfasizza lmessa;;i g[all-pa/i u fejn fost o[rajn [e;;e; biex il-popli jiffa/ilitaw l-a//ess umanitarju lejn is-Sirja u biex il-;lied jintemm fir-Repubblika Demokratika talKongo kif ukoll fl-Iraq. Appelli o[ra saru b’ri]q irRepubblika ?entrali Afrikana ‘li tinsab mifnija bi vjolenza u lfaqar’ u g[all-’armonija so/jali’ fis-Sudan t’Isfel.
IL-LIBJA Numru kbir ta’ milizzji, lbiera[, imblukkaw l-a//essi g[all-port u l-bank /entrali ta’ Tripli, filwaqt li insistew g[arri]enja tal-Prim Ministru Libjan, Ali Zeidan. L-a[[ar tensjoni fi Tripli tirrifletti t-taqlib fil-pajji] li ilu g[addej g[al xhur u meta lGvern ta’ Zeidan qed ibati bilkbir biex jikkontrolla d-diversi zoni tal-Libja li qed jokkupaw ilgruppi tal-milizzji rispettivi. Dawn il-gruppi huma armati sa snienhom filwaqt li mag[mulha mill-eks ribelli li fl2011 i;;ieldu biex iwaqqg[u rre;im tal-eks-dittatur Libjan Muammar Gaddafi. Intant, ilmilizzji qed jinsistu bid-domandi politi/i u finanzjarji ‘tag[hom’, bil-kri]i mal-Gvern qed tidher ‘il bog[od minn ]blokk potenzjali.
L-a[[ar rapporti qalu li lmilizzji, lbiera[, waslu bittrakkijiet fi/-/entru ta’ Tripli u ]ammew il-[addiema tal-bank /entrali milli jid[lu g[ax-xog[ol u qabel ‘ke//ewhom lura lejn iddar’. L-istess milizzji, mbag[ad, g[alqu l-a//essi g[all-port ta’ Tripli, bl-a[[ar movimenti ta’ dawn l-armati ma jkunux mag[rufa sal-[in li morna g[allistampa. Lanqas ma ng[ataw dettalji dwar il-milizzji li wettqu lazzjoni talbiera[, inkella rra;uni g[alfejn huma qed jinsistu biex iwarrab Ali Zeidan, li f’Ottubru kien in[ataf g[al ]mien temporanju minn grupp ta’ milizzji li jing[ad kienu alleati tal-Gvern u li spi//aw jarrestawh ;o lukanda, ‘skont ilmandat ta’ prosekutur’.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
:ustizzjati min[abba l-kuntratti tan-negozju^ IL-KOREA TA’ FUQ
In-nies jie[du r-ritratti tax-xbieg[a ta’ Mao Zidong fuq bandiera fil-belt ta’ Wuhan, fil-provin/ja ta’ Hubei, fi/-?ina (ritratt> EPA)
Imfakkar il-120 anniversarju mit-twelid ta’ Mao Zedong I?-?INA L-awtoritajiet komunisti u lpoplu ?ini] qeg[din jie[du sehem fi/-/elebrazzjonijiet li qed ifakkru l-120 sena mit-twelid ta’ Mao Zedong, il-fundatur ta/?ina moderna, li kien miet f’Settembru tal-1976. Il-President ta/-?ina, Xi Jinping u l-Prim Ministru ?ini] Li Keqiang kienu fost id-distinti li g[amlu ]jarat ta’ rispett fil-mausoleum ta’ Mao, f’Beijing, b’eluf
kbar ta’ nies jo[onqu l-in[awi ta’ Shaoshan, il-belt fejn trabba Mao, fil-provin/ja ta’ Hunan, u fejn raw spettaklu ta’ log[ob tan-nar li ‘dam g[al sig[at’. Eluf o[ra ta’ ?ini]i g[amlu pellegrina;; spe/jali lejn dawn lin[awi i]da ma kien hemm lebda referenza g[al g[eluq snin Mao fl-ewwel pa;na tal-gazzetta uffi/jali tal-Partit Komunista filGvern.
Il-korrispondenti qalu li l-politi/i ?ini]i jridu jibbilan/jaw ittif[ir g[al Mao, li witta t-triq politika ta/-?ina moderna, malg[arfien li w[ud mill-mi]uri li wettaq kellhom il-konsegwenzi di]astru]i – b[al meta mietu lmiljuni tan-nies wara li t-tentattivi ta’ Mao biex l-irziezet jiffunzjonaw ta[t sistema kollettiva nzertaw fi ]menijiet ta’ nixfa terribbli f’pajji]u.
Kundanna g[al ]jara f’santwarju IL-:APPUN I/-?ina u l-Korea t’Isfel ikkundannaw lill-Prim Ministru tal:appun, Shinzo Abe, dwar ]jara li g[amel f’santwarju li tqim lill:appuni]i li tilfu [ajjithom waqt il-battajli u li jinkludu numru ta’ kriminali tal-gwerra. Kelliema f’Seoul qalu li huma rrabjati ferm ‘b’din l-azzjoni deplorevoli’ waqt li l-awtoritajiet f’Beijing sej[u lill-Ambaxxatur :appuni] u sostnew li ]-]jara kienet ‘assolutament ina//ettabbli’.
L-Istati ;irien tal-:appun iqisu s-santwarju ta’ Yasukuni, li jinsab fil-limiti ta’ Tokjo, b[ala simbolu tal-politika militari tal:appun fis-snin ta’ qabel it-Tieni Gwerra u fl-eqqel tal-ostilitajiet stori/i tas-snin erbg[in. Intant, uffi/jali Amerikani qalu li ]-]jara talbiera[ tista’ tixpruna t-tensjoni fir-re;jun meta /-?ina, l-:appun u l-Korea t’Isfel g[addejjin bil-battibekki fit-tul dwar id-drittijiet rispettivi fuq itterritorji fil-Ba[ar ?ini] tan-
Nofsinar. I]-]jara ta’ Shinzo Abe fissantwarju ta’ Yasukuni hi anki lewwel wa[da minn Prim Ministru :appuni] fil-Gvern mindu mar hemmhekk l-eksPrim Ministru Junichiro Koizumi, fl-2006. Min-na[a tieg[u, Abe jinsisti li ma kellu l-ebda intenzjoni li jwe;;a’ s-sentimenti ta/-?ini]i u l-Koreani, filwaqt li sostna li ]]jara kienet inti]a b[ala ‘;est kontra l-gwerra’.
L - a[[ar rapporti dwar it taqlib kbir li g[addej f ’ dan il pajji] komunista qalu li l Mexxej , Kim Jong - un , kien ‘ fi stat xurban g[all - a[[ar ’ meta [are; id - direttivi biex jinqatlu ]ew; asso/jati ta ’ zijuh , Jang Song - Thaek u li wkoll spi//a ;ustizzjat minkejja li kien meqjus b[ala wie[ed mill - aktar persuni influwenti fi [dan ir - re;im ta ’ Pyongyang . L - istampa fil - :appun , sadanittant , qalet li Kim Jongun idde/ieda dwar l - esekuz zjonijiet ta ’ persuni spe/ifi/i g[aliex kien irrabjat talli l vittmi ma g[addewx ‘ opportu nitajiet g[al negozju ’ lill - mil itar tal - Korea ta ’ Fuq . Fl - istess [in , qed jing[ad li t - truppi tad - dittatur Korean komunista qabdu mijiet ta ’ qraba u asso/jati ta ’ Jang Song - Thaek , li spi//a ;ustizz jat fit -1 2 ta ’ Di/embru wara li kien akku]at b ’ konnessjoni ma ’ kumplott biex iwaqqa ’ r re;im tal - Korea ta ’ Fuq . M ’ hux esklu] li mill - bidu tax - xahar il hawn setg[u inqatlu sa tmien asso/jati mag[rufa ta ’ Song - Thaek , b ’ mijiet ta ’ nies ‘ jisparixxu ’ fuq l - ordnijiet personali tad dittatur . Il - Korea ta ’ Fuq g[andha sistema li timponi l - pieni g[all - qraba ta ’ persuni misju ba [atja dwar delitti u f ’ dan il ka] , mifhum li numru kbir ta ’ qraba tal - imsemmija asso/jati setg[u spi//aw fil - kampijiet g[all - pri;unieri politi/i . Intant , jista ’ jkun ukoll li lanqas il - qraba li jg[ixu ‘ l bog[od minn Pyongyang ma huma [ielsa ‘ f ’ dawn i/ -
/irkustanzi ’. Dan meta m ’ hux mag[ruf ukoll jekk Kim Kyong - Hui – iz - zija ta ’ Kim Jong - un u li kienet mi]]ew;a lil Song - Thaek – setg[etx spi//at ‘ f ’ idejn it - truppi tad dittatur ’.
Dubji dwar x’g[adda miz-zija ta’ Kim Jong-un Jekk hu tassew il - ka] , it the]]i] li g[addej b[alissa fil Korea ta ’ Fuq g[andu jitqies b[ala sinifikanti g[all - a[[ar , peress li Kim Kyong - Hui hi anki o[t Kim Jong - il , missier id - dittatur Korean komunista li miet f ’ Di/embru tal - 20 11. Ftit tal - jiem ilu , l - Korea ta ’ Fuq [asdet id - dinja bl - a[bar dwar il - qtil ta ’ Jang Song Thaek li kien akku]at , fost o[rajn , dwar abbu] ta ’ poter u talli kien ‘ qed ja[dem minn ta[t kontra r - re;im ’. I]da filwaqt li s - servizzi sigrieti tal - Korea t ’ Isfel g[andhom diversi teoriji dwar dak li qed ji;ri g[and il - ;ar komunista , hu possibbli li l Mexxej tal - Korea ta ’ Fuq insista dwar il - qtil ta ’ Chang Song - Thaek min[abba li hu a;ixxa ‘ ming[ajr awtorita ’ rigward ftehim kummer/jali g[all - esportazzjoni tal - fa[am – ri]ors li minbarra li hu abbundanti ( fil - Korea ta ’ Fuq) jipprovdi wkoll mezz g[al introjtu notevoli .
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-INDJA> Suldati Indjani jaqb]u l-ostakoli waqt e]er/izzju militari fi skola g[all-kumbattimenti fid-distrett ta’ Rajouri, qrib ta’ Jammu, fl-Istat ta’ Kashmir. Iz-zona inkwistjoni hi anki mag[rufa b[ala l-’Linja tal-Kontroll’ li l-pajji] qed jaqsam mal-Pakistan u meta proprju din il-;img[a l-kmandanti militari ewlenin Indjani u Pakistani da[lu g[all-ewwel ta[ditiet f’erbatax-il sena dwar it-tensjoni fir-re;jun ta’ Kashmir (ritratt> EPA)
Mexxejja Afrikani jiddiskutu l-kri]i
Snowden i[e;;e; biex tieqaf ‘is-sorveljanza tal-massa’
IS-SUDAN T’ISFEL
L-ISTATI UNITI
Il - President tas - Sudan t ’ Isfel , Salva Kiir , u l Mexxejja tal-Kenja u l-Etjopja, ddiskutew il - kri]i f ’ dan il pajji], meta Kiir jinsab f’konflitt qalil g[all-poter mal-eks Vi/i - Mexxej tieg[u , Riek Machar. Osservaturi ja[sbu li mietu leluf tan - nies fil - vjolenza li bdiet ftit anqas minn ;img[atejn ilu fis - Sudan t ’ Isfel u meta anki je]isti potenzjal qawwi g[al gwerra /ivili. Intant, Salva Kiir, ilbiera[, issie[eb f’ta[ditiet relevanti ( u li saru wara bibien mag[luqa) mal-Prim Ministru Etjopjan, Hailemariam Desalegn u l -
President Kenjan , Uhuru Kenyatta wara li l-;lied fisSudan t’Isfel ]vela di]gwid etniku sostanzjali bejn il komunita ta’ Dinka, ta’ Kiir, u t - tribu ta ’ Nuer li hu rrappre]entat minn Machar. Il-President Kiir akku]a lilleks Vi/i-President tieg[u b[ala ‘ protagonista f ’ kumplott g[al kolp ta’ stat’, waqt li Machar ji/[ad li pprova ja[taf il-poter. Dan meta l-konfronti armati la[qu nfirxu g[al diversi Stati tas-Sudan t’Isfel, bl-g[exieren tal-eluf tas-Sudani]i ja[arbu lejn il - kumplessi tan Nazzjonijiet Uniti li huma mifruxa madwar il-pajji].
L-eks kuntrattur tan-National Security Agency (NSA), Edward Snowden, u]a l-okka]joni talMilied biex i[e;;e; g[at-tmiem tas-sorveljanza tal-massa millentitajiet sigrieti. Fil-fatt, il-messa;; partikolari ta’ Snowden, li dam g[al ]ew; minuti, xxandar fl-Ingilterra – minn Channel 4 tal-BBC – b[ala ‘alternattiv’ g[all-messa;; tradizzjonali tal-Milied tarRe;ina Eli]abetta. Snowden – li ]vela d-dettalji tal-programmi tan-National Security Agency (NSA) tal-Istati Uniti, li bba]aw fuq il-mezzi elettroni/i g[all-iskopijiet talispjuna;; – u]a l-messa;; biex jinsisti dwar id-dritt g[all-pri-
vatezza ‘li s-sinifikat tag[ha jista’ jintilef g[at-tfajjel li jitwieled illum’. Il-messa;; spe/ifiku talMilied kien irrekordjat firRussja u Snowden, li llum qed jing[ata l-kenn politiku f’dan ilpajji], irrefera wkoll g[al George Orwell, l-awtur talfamu] ktieb 1984, u qal li tteknolo;ija tas-sorveljanza li fisser l-istess Orwell ‘m’hi xejn meta mqabbla ma’ dik li te]isti llum’. Ftit tal-jiem ilu, Snowden kien kellem lill-;urnalisti ta’ Washington Post, fir-Russja, u qalilhom li rnexxielitlu l-missjoni biex ji]vela l-programmi tan-NSA, li fost o[rajn spjunat
fuq it-telefonati privati tal-individwi. L-eks kuntrattur sostna li ried biss li l-pubbliku jkollu sehem fil-mod kif qed ikun iggvernat u meta l-leaks tal-informazzjoni mill-programmi sigrieti wasslu biex l-Amerikani jevalwaw mill;did il-politika tas-sorveljanza. Edward Snowden [arab millIstati Uniti f’Mejju u fejn [a mieg[u numru kbir ta’ dokumenti sigrieti. U filwaqt li qed jiffa//ja akku]i dwar spjuna;; fl-Istati Uniti, l-Amerikan qal li ma kellux il-[sieb li jibdel isso/jeta u ‘ried biss jag[ti /ans lis-so/jeta biex tiddetermina jekk g[andhiex tibdel lilha nnfisha.’
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
EDUKAZZJONI
15
Microsoft introdu/iet il-benefi//ju Student Advantage Bil-g[an li tg[in lill-istudenti i[ejju ru[hom fit-teknolo;ija qabel ma jid[lu fid-dinja taxxog[ol, Microsoft g[adha kemm [abbret l-iStudent Advantage, bnefi//ju ;did g[al dawk l-istituzzjonijiet edukattivi kollha li permezz tag[hom il-prodott Microsoft Office 365 Education jitwassal lil i]jed studenti madwar id-dinja. Fil-fatt, sa mill-1 ta’ Di/embru, kull istituzzjoni edukattiva madwar id-dinja li tilli/enzja l-Office 365 ProPlus jew l-Office Professional Plus g[all-istaff u l-fakultà, issa tista’ toffri a//ess b’xejn g[all-Office 365 ProPlus lill-istudenti kollha. Illum, i]jed minn 35,000 istituzzjoni madar id-dinja huma awtomatikament eli;ibbli sabiex iwasslu l-iStudent Advantage lill-istudenti tag[hom. L-Office 365 ProPlus jinkludi l-applikazzjonijiet kollha ta’ l-Office li issa tant huma familjari g[al kul[add. Meta skola tg[aqqad liStudent Advantage masservizzi l-o[ra li Microsoft toffri fil-cloud, fosthom Exchange Online, SharePoint Online u Lync Online, li kollha jing[ataw b’xejn ma’ l-Office 365
Microsoft qed toffri a//ess ming[ajr [las g[all-Office 365 ProPlus lill-istudenti
Education, l-istudenti jakkwistaw a//ess g[all-g[odda u s-servizzi kollha ta’ produttività li ju]aw il-kumpaniji kollha Fortune 500 madwar id-dinja. Microsoft Office 365 Education , huwa servizz ta’ produttività li b[alissa jintu]a minn ‘il fuq minn 110 miljun student, fakultà u impjegati filfakultajiet madwar id-dinja. LOffice 365 Education jippermetti lill-istudenti sabix jikkomunikaw u u jikkollaboraw b’mod i]jed effi/jenti, ja//essaw
assignments minn postijiet differenti, jissinkroni]]aw in-noti tag[hom permezz ta’ OneNote u ju]aw l-applikazzjonijiet kollha ta’ l-Office fosthom Word, PowerPoint u Excel minn kull fejn ikunu, u permezz ta’ kwalunkwe device. “L-istudenti ju]aw l-Office kuljum, kemm g[ax-xog[ol ta’ l-iskola kif ukoll fl-attivitajiet li]jed importanti g[alihom. LOffice mhux biss jg[in lill-istudenti jkunu dejjem organi]]ati u jlestu xog[olhom fil-[in i]da fl-
istess waqt jg[inhom ji]viluppaw il-kapa/itajiet li se jkollhom b]onn meta jid[lu fid-dinja tax-xog[ol. Fil-fatt, l-ebda software jew servizz ie[or ma jidher fost l-aktar 20 kapa/ità importanti li ;ew identifikati f’st[arri; li sar dan l-a[[ar,” qal Anthony Salcito, Vi/i President, Worldwide Public Sector Education ta’ Microsoft. “A[na kuntenti [afna li qd noffru liStudent Advantage lill-iskejjel kollha madwar id-dinja sabiex listudenti jiksbu a//ess g[all-
aktar g[odda ri/enti u popolari ta’ produttività sabiex ikunu m[arr;a sew meta ji;u biex jid[lu fid-dinja tax-xog[ol,” qal Anthony Salcito. L-ist[arri; sab li ka]i 98 filmija ta’ l-istudenti li ju]aw g[odda ta’ produttività ju]aw lOffice. L-iStudent Advantage jg[in lill-istudenti jiksbu a//ess g[all-esperjenza familjari li joffri l-Office permezz ta’ servizz ibba]at fil-cloud biex b’hekk jistg[u ja[dmu permezz talkompjuter, tablet jew telefon /ellulari tag[hom. Ir-ri/erka twettqet billi ;ew mist[arr;a 14.6 miljun sej[a g[al impjieg bejn April u Settembru 2013 kif mg[oddija minn WANTEDAnalytics, kumpanija li tipprovdi informazzjoni u tag[rif importanti g[as-suq ta’ l-impjiegi. Minn dawn il-postijiet taxxog[ol, kienu anali]]ati l-i]jed 20 kapa/ità li l-i]jed jintalbu minn min qed ifittex impjegati. Kien hawnhekk li nstab li lOffice ta’ Microsoft jinsab fost l-aktar 20 kapa/ità importanti li kumpaniji jfittxu f’dawk li japplikaw biex ja[dmu mag[hom.
Mediterranean Bank se jer;a’ jg[in lil-LadyBird Foundation Il-[olm sabi[ jg[in biex titjieb il-kwalità tal-[ajja g[al tfal li jkunu jbatu minn kundizzjonijiet []iena u diffi/li ta’ sa[[a. Dan il-kun/ett sempli/i imma qawwi
hi l-ispirazzjoni wara t-twaqqif ta’ Ladybird Foundation. Il-Ladybird Foundation ilha g[al numru ta’ snin tg[in biex il[olm isir realtà g[al tfal f’Malta
Mark Watson, CEO, Mediterranean Bank, waqt il-pre]entazzjoni tieg[u lil-LadyBird Foundation
li g[andhom mard serju u terminali. Bil-flus mi;bura waqt sensila ta’ inizzjattivi, attivitajiet u donazzjonijiet, dawn it-tfal u lfamilji tag[hom jing[ataw lopportunità jaraw il-[olma tag[hom issir realtà filwaqt li lfamilji tag[hom ikollhom lopportunità jqattg[u ftit [in ta’ kwalita’ tajba flimkien ma’ dawn it-tfal. B[ala wie[ed mill-benefatturi prin/ipali, Mediterranean Bank se jkompli jg[in lil din ilFondazzjoni billi se jer;a’ jag[ti donazzjoni ta’ flus f’Di/embru. Din hi t-tieni sena konsekuttiva li Mediterranean Bank qed iniedi kampanja spe/jali tal-Milied fejn il-bank se jag[mel kontribuzzjoni sostanzjali lillLadybird Foundation minnegozju li jkun qed ji;;enera matul Di/embru. ‘A[na verament nemmnu fixxog[ol validu li Ladybird Foundation qed tag[mel biex il-[olm ta’ dawn it-tfal, li tassew g[andhom b]onn ta’ ftit ser[an, isir realta’ u a[na kburin li qed inkomplu nsa[[u din is-s[ubija mag[hom’ qal
Mark Watson, CEO, Mediterranean Bank Wara sena ta’ attivitajiet biex jin;abru l-fondi, Labybird Foundation b[alissa qed tiffoka fuq titjieb fil-qasam amministrattiv tal-organizzazzjoni. Barra
minn hekk qed tkompli to[loq g[arfien biex in-nies isiru jafu x’inhi u x’tag[mel e]att din ilFondazzjoni u b[alissa qed tippjana diversi btajjel g[al dawn ittfal morda u l-familji tag[hom g[as-sena d-die[la.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
16
MADWARNA
Britannia Services ippremjata g[all-aqwa a;enzija tal-ivvja;;ar skont l-Air Malta Britannia Services dan ixxahar ;iet mg[otija l-unur talAqwa A;enzija tal-Ivvja;;ar f’Malta g[all-Air Malta matul l2012-2013, waqt ri/eviment li sar g[all-membri tal-industrija tal-ivvja;;ar. Meta mqabbla mal-a;enziji tal-ivvja;;ar lokali l-o[rajn kollha, Britannia Services Ltd i;;enerat l-og[la bejg[ ta’ biljetti g[all-Air Malta g[al titjiriet ’il barra minn Malta minn individwi, gruppi u titjiriet charter. Philip Saunders, il-Kap Kummer/jali tal-Air Malta, ippre]enta l-premju lil Noel Farrugia, Direttur ta’ Britannia Services Ltd. L-avveniment, li kien organizzat mit-tim tal-Bejg[ tal-Air Malta, kien organizzat b’rikonoxximent tal-appo;; muri lil-linja tal-ajru mill-a;enti tal-ivvja;;ar Maltin matul din is-sena. “L-a;enti jibqg[u parti importanti tal-industrija tal-ivvja;;ar u din hija r-ra;uni g[alfejn l-Air Malta temmen li g[andha turi gratitudni lil dawk kollha involuti billi tirrikonoxxi lil dawk li tabil[aqq spikkaw bil-[idma bla heda u l-lealtà tag[hom billi
Noel Farrugia, Direttur ta’ Brittania Services Ltd (/entru) jir/ievi l-premju tal-Aqwa A;enzija tal-Ivvja;;ar skont l-Air Malta
;abulna [afna xog[ol,” qal Philip Saunders, waqt li ]ied li l-
linja tal-ajru ]ammet mal-miri u l-pjan ta’ ristrutturar tag[ha per-
mezz tal-[idma tal-impjegati u l-partijiet interessati kollha.
Edizzjoni o[ra ta’ Ta[]i] 2 Is-sej[a g[al Ta[]i]2 g[assena 2014 hi miftu[a g[al ]g[a]ag[ bejn it-18 u l-25 sena. Il-format se jibqa’ simili g[al tal-ewwel edizzjoni, ji;ifieri lqofol tieg[u se jkunu tliet seminars residenzjali, b’pubblikazzjoni u /ertifikat li jing[ataw lejn l-a[[ar tas-sena d-die[la. G[alkemm il-parte/ipazzjoni hi b’xejn, dawk mag[]ula huma mitluba jiddepo]itaw ¤50, li jing[ataw lura ;aladarba jkunu attendew it-tliet seminars. Kull min hu interessat, g[andu jibg[at lil info@youthmalta.gov.mt . L-applikazzjonijiet (li se ni//irkulawhom fi ]mien qasir) g[andhom jaslu fuq l-indirizz-e miktub hawn fuq sas-6 ta’ Jannar, mhux aktar tard minn nofsinhar. L-g[a]la finali talparte/ipanti se tkun fid-diskrezzjoni tal-bord li jevalwa l-applikazzjonijiet. Ta[]i] hu pro;ett ta’ empowerment iffukat fuq ilkitba kreattiva mill-A;enzija ]g[a]ag[ bil-kollaborazzjoni tal-G[aqda tal-Malti u Fondazzjoni AWL. Il-[olqa fuq Facebook hija din: www.facebook. com#events# 621383091253219
Il-kalendarju ta’ GasanMamo jer;a’ jsa[[ar lil kul[add Hekk kif din is-sena ;ejja fi tmiemha, GasanMamo g[al darb’o[ra qed t[ares lejn l-2014 b’determinazzjoni biex ittejjeb ilprodotti u tag[ti s-servizz ta’ kwalità g[oli li hu sinonimu malkumpanija. Il-kalendarju ta’ GasanMamo, mistenni kemm mill-impjegati kif ukoll mill-klijenti, din iddarba wkoll se jkun wie[ed innovattiv g[all-G]ejjer Maltin. Ilkalendarju tal-2014 g[andu QR code li meta ti;i skenjata blismartphone tid[ol it-teknolo;ija tal-GoPro u jintwera filmati ta’ veduti li ma tantx huma mag[rufa fil-G]ejjer Maltin. “Sena wara sena ninvestu flimpjegati tag[na u n]ommu ru[na a;;ornati mat-teknologija moderna u t-tendenzi tal-;urnata biex b’hekk infittxu partijiet ;odda fin-negozju biex nipprovdu aktar valur lill-klijenti tag[na,” qal Mark Mamo, General Manager ta’ GasanMamo. “Il-kalendarju tal-2014 mhux e//ezzjoni. Dan il-kalendarju hu novità g[al Malta u jag[mel u]u mit-teknolo;ija li qed tintu]a
b[alissa biex juri xeni millisba[.” Meta tiskenja l-istampa, lapplication mill-ewwel tittradu/i l-informazzjoni li ssib fl-istampa u ssib il-filmat relatat biex b’hekk turih lil min ikun qed ju]ah u tbiddel il-kalendarju f’esperjenza virtwali. Il-kalendarju, li jista’ ji;i skenjat, ;ie ]viluppat minn MPS Marketing Communications. “Li taqbad il-veduti ;odda u li ma tantx huma mag[rufa talg]ejjer tag[na, b[all-pont il-;did tal-Port il-Kbir, il-lift talBarrakka u l-Blue Grotto fi]]urrieq b’GoPro hu dak li jag[mel dan il-kalendarju verament spe/jali,” qal Alan Paris, Direttur Kreattiv ta’ MPS. “Permezz tal-kamera GoPro tjiebet il-kwalità tal-filmati u offriet ri]ultat ta’ ri]oluzzjoni mill-aqwa b[al dik ta/-/inema. IlGoPro tag[tik ukoll l-opportunità li til[aq irkejjen fil-bog[od, anke ta[t l-ilma. G[alhekk meta ji;i f’idejk il-kalendarju tal-2014 ta’ GasanMamo o[ro; l-ismartphone u skenja l-istampi biex tesplora u ti;i spirat minn xeni mill-isba[ fil-G]ejjer Maltin.”
Wa[da mill-istampi li fih il-kalendarju ma[ru; minn GasanMamo – din l-istampa turi aspett me[ud mill-pont fil-Port il-Kbir
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
17
MILIED 2013
Presepju artistiku ta’ 70 pied g[all-wiri f’Birkirkara Il-kult reli;ju] f’pajji]na g[adu [aj u ferventi g[all-a[[ar minkejja l-aljenazzjonijiet kontinwi tal-[ajja progressiva tallum. Ix-xahar ta’ Di/embru bla dubju hu xhieda ta’ dan. Di/embru jfakkarna fil-Milied Imqaddes, l-aqwa festa taxxitwa u t-tieni l-ikbar festa tannisrani wara l-G[id il-Kbir. Il-festa tal-Milied i;;ib mag[ha [afna e//itament u stennija, u dan mhux g[at-tfal biss. Donnu kul[add jinteba[ li dan hu avveniment spe/jali li jitlob minna t[ejjija xierqa minn qabel biex ji;i mfakkar bl-a[jar mod possibbli t-twelid talMessija. Tal-[wienet i]ejnulna l-armaturi biex i[ajruna nixtru, il-mara tad-dar ta[seb minn kmieni g[all-ikla tradizzjonali tal-Milied, u l-Knisja ti]ra’ u tkabbar il-;ulbiena qotnija u t[ejji g[an-Novena. F’pajji]na, nistg[u ng[idu li lpresepju baqa’ l-attrazzjoni ewlenija f’dan i]-]mien tas-sena u g[adek issib [afna dilettanti tal-presepju, nies artisti/i u altruwisti li minn sena g[al sena b’dedikazzjoni liema b[alha u b’sens reli;ju] itellg[u minn buthom wirjiet li ji;bdu [afna vi]itaturi. Il-presepju jirrikjedi [afna [sieb, xog[ol u ti/lis, i]da jag[ti [afna sodisfazzjon lil min
Xena mill-presepju ma[dum minn Franklyn Pace u li b[alissa jinsab g[all-wiri f’Birkirkara
jag[mlu. Fost dawn id-dilettanti nsibu lil Franklyn Pace, ]ag[]ug[ li g[alih il-Milied ifisser [afna. Matul is-sena ja[seb kif se jfassal kull sena presepju differenti minn ta’ qablu fil-forma u flaspett. L-ewwel ifasslu f’mo[[u. Imbag[ad meta jkun
sodisfatt bil-pjanta jibda jlesti ddiversi sezzjonijiet u jg[aqqad flimkien. Mill-i/ken sa l-ikbar wie[ed, ilkoll jag[tihom l-attenzjoni li jist[oqqilhom u fihom issib reqqa kbira u l-espressjoni sinjifikattiva tas-sentimenti ta’ qalbu. Mhux ta’ b’xejn li tista’
tg[id f’dawn il-jiem sbie[ ikun fl-g[axqa tieg[u jibni l-presepju statiku mag[mul mill-jablow li huwa jtella’ b’tant dedikazzjoni kull sena. Kif jg[id hu stess, il-gost talpresepju trid tesperjenzah billi to[loq xi [a;a artistika u differenti kull sena g[ax dan l-
interess, ida[[lek minn kmieni fl-atmosfera ta’ din il-festa Mqaddsa. Il-presepju ta’ Franklyn, g[andu kobor ta’ 70 pied kwadru u ji;i armat b’sett pasturi tat-tafal ta’ qisien differenti mlibbsin fuq stil bibliku. Ittqassim bil-g[aqal, l-istil rustiku tal-ambjent, il-pasturi ma[duma lokalment, il-ve;etazzjoni u leffetti tad-dwal ilkoll jg[inu biex jag[mlu minnu mhux sempli/i presepju i]da opra tal-arti tassew hekk li stabilixxa ru[u b[ala wie[ed mill-attrazzjonijiet ewliena ta’ dan l-ista;un. Jalla jkun hawn iktar nies altruisti b[alu li jkunu lesti jaqsmu t-talenti tag[hom mal-poplu Malti biex din it-tradizzjoni sabi[a mhux talli ma tintilifx, i]da tkompli tie[u l-[ajja u tespandi hekk li anke ti;bed minn barra pajji]na turi]mu selettiv. Jalla l-Bambin jitwieled mhux biss simbolikament fil-maxtura imma wkoll realment fil-qalb ta’ kull wie[ed u wa[da minna. Dan il-presepju jkun g[allwiri fi/-?irkolu ta’ San :wakkin, Numru 71, Triq ilKbira, Birkirkara sat-3 ta’ Jannar 2014. Fost il-;img[a jkun miftu[ mill-5 pm sat-8.15 pm,u s-Sibtijiet u l-{dud u filfesti mid-9.30 am sa 12 p.m. u mill-5 pm sat-8.15 pm.
Edizzjoni limitata tal-Kinnie g[al ]mien il-Milied B[ala parti mill-kampanja ‘Taste’ tal-Kinnie u l-inizjattivi marbuta mag[ha mnedija aktar kmieni din is-sena, Simonds Farsons Cisk plc dan l-a[[ar nediet edizzjoni limitata, b’tikketta spe/jali, g[all-fliexken tal-50/l ta’ din il-marka lokali stabbilta g[al matul il-perjodu tal-festi talMilied. Din il-‘libsa’ l-;dida tal-Milied g[all-fliexken tal-Kinnie u l-messa;;i tal-kampanja g[andhom jappellaw g[all-konsumaturi kollha, ta’ kull età. Il-Kinnie hu differenti minn xorb ie[or, u hu meqjus b[ala s-soft drink favorit u uniku ta’ Malta. Dejjem kien minn ta’ quddiem g[all-innovazzjonijiet fid-dehra u ttog[ma tieg[u, u minn dejjem ra li ma]-]mien jibqa’ popolari u ppreferut.
Ix-xarba Kinnie b’dehra festiva g[al ]mien il-Milied
Waqt il-festin annwali li Vodafone torganizza lit-tfal ta’ l-impjegati tag[ha, numru ta’ tfal kellhom i/-/ans li jiltaqg[u mal-persuna favorita tag[hom g[al ]mien il-Milied. Fost l-affarijiet li kellhom organizzati, dawn kellhom l-opportunità wkoll li jie[du ritratt ma’ Father Christmas b[ala tifkira tal;urnata. Minbarra ikel li ;ie offrut, il-familji u t-tfal tag[hom setg[u jie[du sehem f’attivitajiet b[al face painting, kant tal-Milied u log[ob ie[or e/itanti. It-tfal kellhom l-opportunita’ iseb[u lilhom infushom fin-Nail & Make-Up Parlour kif ukoll taw daqqa t’id i]ejnu l-gallettini tal-gingerbread. Father Christmas qralhom stejjer u qassam r-rigali lil dawk kollha pre]enti waqt il-festin ;ewwa Skyparks. “A[na ridna li nag[tu l-opportunità lit-tfal jing[aqdu mag[na fuq il-post tax-xog[ol tag[na u nferr[uhom b’Milied li veru jixirqilhom,” qalet Sharon O’Neill Libreri mir-Red@Heart Team ta’ Vodafone Malta.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
18
ATTWALITÀ
Il-[idma tal-organizzazzjoni Catholic Relief Services hi wa[da mifruxa internazzjonalment u hi immirata biex tg[in popli li jkunu g[addejjin minn mumenti diffi/li ka;un ta’ ra;unijiet varjati
L-impenn tal-Catholic Relief Services - Qalb tajba li ilha t[abbat 70 sena
L-g[ajnuna li toffri l-organizzazzjoni Catholic Relief Services hi f’diversi forom, fosthom ukoll f’g[otjiet ta’ ikel, xorb u medi/ini
Ninsabu qrib tmiem sena li, fost tant ;rajjiet o[rajn, fakkritna fi ;rajja ta’ solidarjetà umana ferm sabi[a li twieldet sebg[in sena ilu. Hija ;rajja li bdiet fi ]mien meta fid-dinja kienet g[addejja gwerra qalila. Dak i]-]mien, grupp ta’ Kattoli/i fl-Istati Uniti tal-Amerika organizzaw missjoni biex iwie;bu g[all-[ti;iet ta’ refu;jati Pollakki mag[kusin li kienu qed ja[arbu mill-kampijiet tax-xog[ol tal-Unjoni Sovjetika. Fil-bidu tieg[u, il-grupp sejja[ lilu nnifsu War Relief Services (WRS). Ma]-]mien, il-[idma tal-grupp, motivata minn g[o]]a g[an-nies fqar u fit-tbatija, bdiet titwessa’. L-Isqfijiet Kattoli/i tal-Istati Uniti emmnu fil-missjoni u limpenn tal-grupp. Dan wassal biex, fl-1955, l-inizjattiva ]viluppat f’a;enzija bl-isem Catholic Relief Services (CRS). Kien pro;ett li barra li jag[ti
Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
g[ajnuna materjali, beda ja[dem ukoll biex jinfet[u bibien ;odda g[all-;ejjieni ta’ dawk li jkollhom ja[arbu mill-konflitt flEwropa. Bosta snin ilu, l-impenn tasCRS g[at-tajjeb la[aq ukoll lil pajji]na. {afna nies tal-;enerazzjoni tieg[i ]gur jiftakru lprovvisti ta’ laned ta’ butir u ;obon tas-CRS li kienu jaslu u jitqassmu Malta fil-bidu tas-snin g[al pa;na 19
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
19
ATTWALITÀ
Missjoni ffukata skont il-missjoni u tal-Knisja li tg[in lill-batut u l-fqir minn pa;na 18
[amsin tas-seklu li g[adda, li]jed fost l-anzjani u l-familji tal[addiema. L-ewwel inizjattiva Il-pro;ett tal-War Relief Services (WRS) tas-sena 1943 ma’ grupp ta’ refu;jati Pollakki li wara snin fit-tbatija ta’ gulag Sovetiku bdew triqthom bil-mixi lejn il-[elsien, kien l-ewwel inizjattiva tal-WRS. Meta waslu mal-fruntiera talIran, ir-refu;jati ;ew milqug[in min-nies tal-a;enzija u
mg[ejjunin jaslu sa Colonia Santa Rosa, qrib il-belt ta’ León, fil-Messiku, bit-tir li jfittxu [ajja ;dida. Huma talbu lill-Amerika ta//ettahom b[ala refu;jati, i]da din it-talba ma ;ietx approvata. Il-Messikani g[enuhom bl-a[jar mod li setg[u. L-istess g[amlu nnies tal-WRS u, imbag[ad, dawk tal-Catholic Relief Services. Is-70 anniversarju ta’ din la;enzija WRS-CRS, li l-qalb tajba u ;eneru]a tag[ha b[ala lorganizzazzjoni umanitarja prin/ipali tal-Komunità Kattolika tal-Amerika llum qed t[abbat f’aktar minn 90 pajji], ;ie //elebrat uffi/jalment fl2013. Fl-okka]joni ta/-/elebrazzjoni, t[abbar li fis-sebg[in sena tag[ha, l-a;enzija qdiet aktar minn 100 miljun ru[ f’aktar minn 100 pajji] f’[ames kontinenti. B[ala g[arfien tas-sebg[in sena ta’ [idma tal-a;enzija, is-
L-organizzazzjoni Catholic Relief Services hi mg[ammra b’diversi tipi ta’ in;enji u makkinarju biex tkun tista’ twassal l-g[ajnuna tag[ha fl-iqsar [in possibbli
sindku ta’ Baltimore ddikjara //elebrazzjoni uffi/jali talCatholic Relief Serrvices Day, fil-jum tal-31 ta’ Mejju. Dak li //elebrat is-CRS huma l-g[ajnuna ta’ emer;enza, lappo;; innovattiv mifrux fuq medda ta’ ]mien, u l-programmi ta’ ]vilupp ma[subin biex jg[inu komunitajiet lokali jqumu fuq saqajhom li l-a;enzija tat u g[adha tag[ti f’tant bnadi lil min jin[tie;hom, ming[ajr ma t[ares lejn ir-razza, it-twemmin jew innazzjonalità tal-bnedmin fil-
b]onn. G[alkemm il-punt tat-tluq tala;enzija kien l-g[ajnuna lill-vittmi tat-Tieni Gwerra Dinjija, meta, fis-snin [amsin, ix-xejra fl-Ewropa bdiet taqleb g[alla[jar, il-mexxejja tas-CRS bdew jitfg[u [arsithom ukoll fuq ilb]onnijiet tan-nies fl-Afrika, flAsja u fl-Amerika Latina. Bit-tmexxija tal-Isqof Gerald Kicanis minn Tucson, Arizona, l-inizjattivi tas-CRS illum jinkludu w[ud ma[subin biex jg[inu lin-nies jirb[u fuq il-faqar permezz ta’ pro;etti ta’ ]vilupp sostenibbli fil-livell tal-komunità f’oqsma b[alma huma dawk talbiedja, is-sa[[a, ilma u sanità, fost o[rajn. Fl-impenn tag[ha biex isservizzi so/jali jil[qu iktar nies u jitjiebu fil-kwalità, l-a;enzija ta[dem id f’id ukoll ma’ rappre]entanti ta’ komunitajiet lokali, Konferenzi ta’ Isqfijiet u wkoll gvernijiet. Kontroversja Matul is-sena li g[addiet, isCRS kienet fil-mira ta’ /erta kri-
L-Ar/isqof Paul Coakley ta’ Oklahoma City li minn Novembru li g[adda sar i/-Chairman il-;did tal-organizzazzjoni
tika iebsa min[abba /erti aspetti tax-xog[ol tal-organizzazzjoni. Fi/-/entru kien hemm fondi li hija g[addiet lil organizzazzjoni o[ra bl-isem CARE, li hija agenzija umanitarja internazzjonali li tipprovdi g[ajnuna lin-nies batuti f’pajji]i li qed ji]viluppaw, i]da toffri wkoll ilkontra/ezzjoni u drogi li jistg[u jikka;unaw l-abort fi stadju bikri tat-tqala. Min-na[a tag[ha, is-CRS spje-
gat li l-fondi li hija g[addiet lillorganizzazzjoni kon/ernata kienu ristretti, b’attenzjoni s[i[a, g[al skopijiet li moralment huma a//ettabbli. Fost dawk li s-CRS ta[dem mag[hom hemm gruppi li ma j[addnux il-valuri Kattoli/i. Hija timpjega Kattoli/i u wkoll nies li ma humiex Kattoli/i. Tag[mel ukoll parti minn koalizzjonijiet li jestendu s-servizzi tag[hom f’in[awi fejn ma hemmx min ja[dem f’isem is-CRS. L-a;enzija qalet li hija membru ta’ asso/jazzjonijiet professjonali li ming[andhom tikseb tag[rif u ]viluppi teknolo;i/i siewja biex hija tkun im[ejjija bl-a[jar mod fil-qadi tag[ha linnies li tie[u [sieb. I]da meta dawn l-asso/jazzjonijiet joffru programmi li jkunu kontra ttag[lim Kattoliku, is-CRS i]]omm il-brejkijiet u ma tie[ux sehem. Fl-istess [in, is-sehem tasCRS f’koalizzjonijiet b[al dawn jag[tuha l-okka]joni turi l-effika/ja tal-gwida Kattolika dwar is-sa[[a u l-ippjanar tal-familja, waqt li ting[ata xhieda tal-fidi tag[ha. It-tmexxija tas-CRS sostniet limpenn tag[ha, b[ala organizzazzjoni favur il-[ajja, li t[abbrek biex tg[in ji;u preservati l-qdusija u d-dinjità tal-[ajja umana mit-tnissil sal-mewt naturali. :ie spjegat li kull aspett tal[idma tas-CRS huwa indirizzat biex jg[in lill-[ajja tiffjorixxi, b’impenn s[i[ lejn il-Knisja u ttag[lim so/jali tag[ha.
Chairman ;did Is-CRS minn
Novembru li g[adda g[andha Chairman ;did: L-Ar/isqof Paul Coakley ta’ Oklahoma City. Hu sar issu//essur tal-Isqof Kicanas. Proprju fi]-]mien li fih t[abbar it-tibdil fit-tmun tattmexxija tal-Bord tad-Diretturi tas-CRS, fost o[rajn, l-organizzazzjoni kellha aktar minn 100 [addiem tag[ha ja[dmu filFilippini. Hemmhekk, huma kienu qed joffru l-[iliet esperti u l-g[ajnuna tag[hom lil Filippini milqutin mit-tbatija mhux mistennija tat-Tifun Haiyan. I/-Chairman il-;did tas-CRS mhux ;did g[all-missjoni talorganizzazzjoni li testendi lim[abba u l-kompassjoni ta’ Kristu lill-fqar kull fejn ikun hemm b]onn. Ftit ;img[at qabel ma r/ieva l-inkarigu l-;did huwa ]ar r-Rwanda. L-Ar/isqof Coakley qal li rresponsabbiltà tal-membri talbord tas-CRS, li huma isqfijiet, titlob minnhom li ji]guraw li lorganizzazzjoni tibqa’ ffokata skont il-missjoni u l-identità talKnisja. Huwa jrid li s-CRS tibqa’ fidila g[at-tag[lim morali u so/jali tal-Knisja. “Qeg[din insegwu regolarment il-pro;etti u s-s[ubijiet tag[na biex ni]guraw li ma nispi//aw mi;budin jew involuti, ming[ajr ma rridu, fi s[ubijiet ille/iti li jistg[u jikkomprometti l-identità u l-missjoni Kattoli/i tag[na. G[alina dan hu [a;a serja [afna.” qal l-Ar/isqof Coakley.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
20
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Tony Bezzina tony.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.
AVVI}I SO?JALI IN-NADUR. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ri/eviment g[at-tesserati tal-Partit tan-Nadur illum il-:img[a, 27 ta’ Di/embru fil-Ka]in tal-Partit fis-7pm. {A}-}EBBU:. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza festin g[al tfal ta[t it-tnax-il sena llum il-:img[a, 27 ta’ Di/embru filKa]in tal-Partit fil-5.30pm. D[ul b’xejn. BORMLA. Sezzjonali se
Il-Kumitat jorganizza
Christmas Dinner g[ada s-Sibt, 28 ta’ Di/embru fil-Lukanda Euro Club, il-Qawra fit-8pm. Prezz 23 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[at-tfal. Trasport inklu]. G[all-biljetti /emplu 79914618 jew 27895262 jew g[amlu kuntatt dirett ma’ xi membru talKumitat. {AL-SAFI. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizzaw ikla tal-Milied, g[ada s-Sibt 28 ta’ Di/embru fl-uffi//ju tal-partit fit-8pm. Jattendi il-Kap Simon Busuttil. Prezz 15-il ewro. G[all-biljetti /empel jew ibg[at SMS fuq 79051529. {A}-}EBBU:. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla talMilied g[ada s-Sibt, 28 ta’ Di/embru fil-Lukanda Cavaliieri, f’San :iljan fit-8pm. Prezz 20 ewro g[all-kbar u 10 ewro g[at-tfal. Trasport 2 ewro min [dejn il-Posta u jitlaq fis7.30pm. Jattendi l-Kap Simon Busuttil. Biljetti mill-Ka]in, ming[and il-membri talKumitat Sezzjonali jew /emplu 99892179 jew 79273849. M’SCALA. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza bibita nhar il-{add, 29 ta’ Di/embru ;ewwa l-Ka]in bejn l-10am u
12.30pm. Din l-attivita’ se ssir sabiex il-Kumitat jiltaqa] mattesserati, g[aqdiet lokali kif ukoll b[ala ringrazzjament g[al kull min jag[ti sehmu b’mod volontarju. Jattendi l-Kap Simo Busuttil.
{A}-}EBBU:. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ri/eviment g[at-tesserati nhar il:img[a, 3 ta’ Jannar fil-Ka]in tal-Partit fis-7.30pm. D[ul b’xejn. {AL-TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza [ar[a g[all-G[awdex nhar il-{add, 5 ta’ Jannar. In]uru l-presepju [aj ;ewwa G[ajnsielem. Tluq min [dejn il-Ka]in fil-12.15pm u ni;u lura mal-vapur tas-7.15pm. Il-prezz , li jinkludi l-ikel u ttrasport huwa ta’ 15-il ewro. /emplu G[all-booking 99237700 jew 99409549 jew g[amel kuntatt ma’ xi membru tal-Kumitat Sezzjonali. {AL-LUQA. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Coffee Morning nhar it-Tlieta, 7 ta’ Jannar fil-Ka]in tal-Partit fid9am. Biljetti ming[and il-membri tal-Kumitat Sezzjonali jew /emplu 79069228 jew 79056068.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
21
AVVI}I PN I}-}URRIEQ. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Tombla Party g[all-anzjani, nhar itTlieta, 7 ta’ Jannar fl-uffi//ju tal-partit, Dar Carmelo Caruana, i]-}urrieq mis-2pm ’il quddiem. Biljetti b’xejn. {A}-}EBBU:. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Coffee Morning nhar it-Tlieta, 7 ta’ Jannar fil-Ka]in tal-Partit fid9.30am. Prezz 5 ewro. I}-}URRIEQ. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Get Together g[an-Nazzjonalisti ta]-}urrieq u l-[bieb nhar isSibt, 18 ta’ Jannar fl-Aida Hall, i]-}urrieq mis-7.30pm ’il quddiem. Prezz 3 ewro. Tfal min 3 sa 1- snin b’xejn. Jing[ataw rigali lit-tfal kollha li jattendu. Biljetti ming[and il-membri talkumitat. {AL-LUQA. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Coffee Morning nhar il-{amis, 30 ta’ Jannar fil-Ka]in tal-Partit fid9am. Biljetti ming[and il-membri tal-Kumitat Sezzjonali jew /emplu 79069228 jew 79056068.
AVVI}I O{RA L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Bar talUffi//ju PN qed jitmexxa minn Management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers. IL-KALKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lis-Segretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt tal-Kalkara, il-Kalkara. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;ju]a. IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-Bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;ju]a.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>55 18>00 18>30 19>00 20>30 22>00 23>00
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Talk Time Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
07:05 - Dog With a Blog 07:30 - A Goofy Movie 08:45 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - A Bug’s Life 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Jessie & Ally All Star New Year 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon
07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - T.U.F.F. Puppy 12:05 Totally Spies! 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Victorious 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar. Jim Jam
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 -
Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:40 Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 Barney & Friends.
Rockna
– Radio 101, 19>00
Din il-;img[a l-programm Rockna se jkollu b[ala mistednin lid-DJs tar-radju Lito u Moel Mifsud b[ala mistednin. Flimkien mag[hom, Michael Bugeja (li jidher fir-ritratt ma]-]ew; DJs) se jkun qed jg[addi l-avvenimenti mu]ikali tas-sena li se tispi//a fi ftit ;ranet o[ra. TVM 1
07:00 - TVAM 09:00 - Niskata 11:00 - Mattia (r) 11:30 - Gadgets 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshopping 16:20 - Malta u lil hinn minnha 16:30 - It-Triq 16:50 - Labrats 17:20 - Xpla[[mal[ajt 17:35 - Waqtiet 17:40 - Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Pureè 18:55 - Focus 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Xarabank 21:45 Headline News 21:50 - (ikompli) Xarabank 23:15 - A[barijiet 23:30 Reindeer Games Film (r). TVM 2
07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Aushwitz 11:50 - It-Triq 011:55 - Waqtiet 12:00 - Seven Ages of Britain 12:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 14:15 - Tuffie[at migduma 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 Aushwitz 15:50 - It-Triq 16:00 Niskata (r) 18:00 - Sports Panorama 19:30 - Waqtiet 19:40 - Aushwitz 20:20 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:30 - Rajt ma Rajtx 21:10 - Mattia 21:40 - Headline News 21:45 - Tuffi[at Migduma 22:15 - Focus 23:00 - A[barijiet blIngli] 23:10 - Venere. ONE
07:00 - Breakfast News 08:45 Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 - Teleshopping 11:15 Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 - It-Tfal (r) 13:30 - Il-Klikka (r) 16:15 - Teleshopping 16:30 Popcorn 17:00 - La Nikber 17:30 ONE News 17:40 - Teleshopping 18:00 - In D House 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 Ieqaf 20 Minuta 20:40 - Maskra 21:45 - Fresh & Funky 22:35 Midinbin 23:30 - ONE News. Smash
07 : 00 - A[barijiet 07 : 40 - Er;a ’
Lura 08 : 40 - A[barijiet 09 : 00 {abbejtek 1 0 : 00 - K/ina ma ’ Farah 1 0 : 50 - Teleshopping 1 4 : 20 - Ma ’ Majsi ( live) 1 6 :1 0 K/ina ma ’ Farah ( r) 1 7 :1 0 Er;a ’ Lura 1 8 : 00 - A[barijiet ta ’ barra 1 8 :1 5 - Bingo 75 ( live) 1 8 : 40 - Teleshopping 1 9 : 00 A[barijiet 1 9 : 20 - A[barijiet ta ’ barra 1 9 : 30 - {abbejtek ( r) 20 : 30 - Grand Lottery ( live) 20 : 40 - Qeg[din Sew ! 2 1: 30 Malta u l - Unjoni Ewropea 22 : 00 - A[barijiet 22 : 30 - Poker . Raiuno
06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 10:00 - Unomattina Verde 12:00 - La Prova del Cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Film - Avventura 15:55 - Previ]joni u Rapport tat-Temp 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 21:25 - Film: Animazione 22:25 - TV7 00:15 Tg1 notte 00:50 - Cinematografo 01:40 - Sottovoce. Raidue
07:00 - Cartoons 08:35 - Settimo cielo 10:05 - Tg 2 Dossier 10:50 Medicina 33 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Film Tv-Snowmageddon. Film 2011 15:30 – The Good Witch. Film 2008 17:00 - Catalina Island 18:15 - Tg2 notizie 18:45 NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 21:00 LOL:-) (varjeta) 21:10 – Il Natale della mamma imperfetta. Film 2013 23:00 - Tg 2 notizie 23:15 - Un anno da paura 00:35 – Commediasexi. Film 2006 Raitre
07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 – Una Lettera al alba. Film ’48 11:15 - New York New York 12:00 - Tg 3 # Meteo 3 12:25 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 13:10 Rai educational 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 15:10 - Terra nostra
(TN) 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg regione 20:00 - Blob 20:15 Simpatiche canaglie 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Scandal (TF) 22:35 - The Newsroom (TF) 23:45 - Tg 3 linea notte 24:00 – Una sposa in affitto. Film 2011 01:25 - Rai Educational 02:15 Fuori orario. Canale 5
08:00 - Tg 5 mattina 08:40 Caterina e le sue figlie 2 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Fucka- Uno spirito libero. Film 2006 15:45 – A casa con Babbo Natale. Film 2008 18:00 – Un regalo in valigia. Film 2010 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 La ricerca della felicità. Film 2006 23:30 - Solo un padre. Film 2008 01:30 - Tg 5 Notte # Meteo 02:30 Striscia la notizia (r). Rete 4
06:55 - Sangue e arena. Film 1941 09:45 - Carabinieri 5 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Lo sportello 14:45 - Lo sportello di Forum 15:35 - La stangata (TN) 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto (Soap) 20:30 - Tempesta d’amore 21:10 - Life - uomo e natura 00:15 - Catastrofi 01:15 - Tg 4. Italia 1
06:55 - Friends (TF) 07:35 - The Middle (sitcom) 08:25 - Isola Fantastica 10:10 - La Tenera Canaglia 12:10 - Cotto e mangiato Il menu del giorno 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:00 - Naruto shippuden 15:30 - Programma protezione principesse 17:35 - Top one 18:30 - Studio aperto 19:00 Eragon. Film 2006 21:10 Colorado remix. Varjeta 24:00 Funny People. Film 2009 02:30 Sport Mediaset.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
23
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Nintrefa ’l Fuq 10:00 - Jien u Int 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Fil-:nien ma’ Melo 18:00 - Teleshopping 20:30 Belle Donne 23:30 - F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk
07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Kontra r-Ri[ (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Jazz # Pop# Rock concerts 15:00 - The 90s 15:30 - Teleshopping 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 - Local Issues 17:45 - Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 Frux 21:55 - Football 22:00 - Country 23:00 - Local Issues (r) 23:45 - The 60s and 70s. La 5
8:55 – Centovetrine 10:10 – Beautiful 10.35 – Tempesta d’amore 11:30 – Beautiful 11:55 – Centovetrine 12:20 – Grey’s Anatomy 13:10 – Una mamma per amica 14:00 Non ditelo alla sposa 15:30 – Il cibo si fa bello 16:00 – Bye Bye Cindirella 16.30 –
Extreme Makeover Home Edition 18:30 – Non ditelo alla sposa 19:30 – Grey’s Anatomy 20:20 – Una mamma per amica 21:20 – Penelope. Film 2006 23:15 – Find My Family – Finalmente insieme 0:05 – Extreme Makeover Home Edition BBC Entertainment
07:00 - Mr Bloom’s Nursery 07:25 Teletubbies 07:50 - Tweenies 08:10 - Nina and the Neurons 08:25 - After You’ve Gone 09:05 - The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 09:35 - David Copperfield 10:20 - EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Gavin and Stacey 14:20 - EastEnders 14:50 Doctors 15:20 - David Copperfield 18:30 - Doctors 19:00 - Casualty 19:50 - After You’ve Gone 20:30 -
Keeping Up Appearances 21:00 Great Expectations 21:50 Blackadder’s Christmas Carol 22:35 Alan Carr: Chatty Man 23:25 - Sean Lock Live. TCM
08:20 - Captain Sindbad 09:45 - The Time Machine 11:25 - From the Earth to the Moon 13:05 - The Time Machine 15:00 - Anchors Aweigh 17:20 - The Glass Slipper 18:55 Designing Woman 21:00 - Diner 22:50 - Get Carter. MGM Movies
07:50 - How to Beat the High Cost of Living 09:30 - What’s the Worst That Could Happen? 11:05 - Play Dirty 13:00 - Kings of the Sun 14:45 Burn! 16:35 - The Playboys 19:45 MGM’s Big Screen 20:00 - Chitty Chitty Bang Bang 22:25 - Dead of Winter. Diva Universal
07:00 - Quincy, M.E. 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 - Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 - Movie 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:48 - Great Women 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Movie 16:00 Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:48 - Movie 19:00 - Strong Medicine 20:50 Great Women 21:00 - ER 22:45 Great Women 23:00 - Strong Medicine. Iris 11:40 – Monty Python – Il senso della vita. Film 1983 13:45 – Amico, stammi lontano almeno un palmo. Film 1972 15:50 – Le minieri del re Salomone. Film 1950 17:45 – La notte di Pasquino. Film w2002 19:35 – Supercar 20:20 – Hazzard 21.10 – Stargate. Film 1994 23:20 – Sfera. Film 1998 1:50 – Trauma. GO Stars
07:25 - The Santa Clause 09:00 Happy Feet Two 10:40 - A Good Day to Die Hard 12:20 - Vicky Cristina
Barcelona 14:00 - The Proposal 15:45 - Home Alone: The Holiday Heist 17:20 - Iron Man 3 19:30 Christmas Hope 21:00 - Hyde Park on Hudson 22:30 - The Man with the Iron Fists 00:10 - Never Say Never Again.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>00 21>30 21>35
Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Supernatural 12:00 SMASH 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - How I Met Your Mother 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Suits 17:15 - Psych 18:15 Days of Our Lives 19:00 - Mike & Molly 19:30 - GO ON 20:00 Whitney 20:30 - Glee 21:15 SMASH 22:00 - Chronicle 23:30 Whitney 00:00 - The Mentalist 00:45 - How I Met Your Mother 01:15 Fringe.
23>00
Discovery Channel
07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Patagonia 08:10 - Gold Divers: The American Dream 09:05 - Gold Rush: Alaska: No Guts No Glory 09:55 Bugs, Bites and Parasites: Tropical Diseases Uncovered 10:50 - Bugs, Bites and Parasites: Tropical Diseases Uncovered 11:40 - Bugs, Bites and Parasites: Tropical Diseases Uncovered 12:35 - Bugs, Bites and Parasites: Tropical Diseases Uncovered 13:30 - Gold Divers: Dead Men Gather No Gold 14:25 - Gold Divers: Nice Guys Finish Last 15:20 Auction Kings: Beatles “Butcher” Album # Fire Grenade 15:50 - Auction Kings: Wild West Memorabilia # NFL Helmet 16:15 - Deadliest Catch: Blood in the Morning 17:10 Ultimate Survival: Siberia, Part 2 18:05 - Auction Kings: Napoleon Mirror # WWI Boy Scout Poster 18:35 - Auction Hunters: Knuckle Dust 19:00 - How It’s Made: Hearing Aids # 3d Puzzles # Toilets 19:30 - How It’s Made: Matches, Carousel Horses, Fine Porcelain, Car Fuel Tanks 20:00 Curiosity: What’s Beneath America? 21:00 - Curiosity: Why Is Sex Fun? 22:00 - Dynamo: Magician Impossible 23:00 - Dynamo: Magician Impossible.
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:35 FIFA U#17 World Cup Football 13:45 - FIFA U#17 World Cup Football 16:00 - FIFA U#17 World Cup Football 19:00 - WATTS 19:30 - Timbersports 20:00 - Timbersports 20:30 - Boxing 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - PBA Bowling 23:45 WATTS. Eurosport 2
07:00 - Freestyle Skiing 07:45 Freestyle Skiing 08:30 - Judo 09:00 UEFA U#21 International Championship Futsal 17:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 19:45 FIS World Cup Alpine Skiing 20:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating 21:30 - Fight Club 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO sports 1
07:00 - Barclays PL: Wk 20: Newcastle Utd v Stoke City 09:00 Ligue 1: Rd 19 – Highlights 10:00 Barclays PL: Wk 20: Chelsea v Swansea City 12:00 - FIFA Futbol Mundial #449 12:30 - Ligue 1: Rd 19: Paris Saint-Germain v LOSC Lille 14:30 - Barclays PL: Wk 20: Man. C. v Liverpool 16:30 Barclays PL: Wk 20: PL Midweek Review 17:30 - Serie A: Rd 17: Inter v Milan 19:30 - Trans World Sport #1391 20:45 - Aviva Premiership: Rd 11: Newcastle Falcons v London Wasps (live) 22:45 - Barclays PL: Wk 20: PL Preview 23:30 - Barclays PL: Wk 20: PL Midweek Review 00:30 - Vincennes Horseracing. GO sports 7
A casa con Babbo Natale
- Canale 5, 15:45
Niltaqg[u ma’ Klaudia (li tidher fir-ritratt), negozjanta mill-aqwa u sid ta’ numru ta’ [wienet li jispe/jalizzaw fil-[elu, i]da li ;iet manipulata minn Frank Lehmann, avuktat di]onest. Dan l-avuktat jibni ka] kontra Klaudia, billi j;ib provi qarrieqa fejn juri li n-negozjanta b’mezzi llegali serqet u [adet g[aliha 500,000 ewro mill-kont tan-negozju. B’dan il-provi foloz kollha kontriha, x’tista’ tag[mel Klaudia biex tiddefendi ru[ha? Li tista’ tag[mel hu li ta[dem pjan biex tkun tista’ tag[mel kontra attak lill-avuktar fil-[in talprova. Ji;iha pjan f’mo[[ha li tilbes ta’ Father Christmas u tmur id-dar ta’ Frank, biex minn hemm tkun f’po]izzjoni a[jar li ssib xi materjal li tista’ tu]ah kontrih. I]da dan il-pjan seta’ ja[dem? X’;ara minn Klaudia meta Frank induna b’dan il-pjan?
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Flusek Nis;a Maltija NET News Festival of Nine Lessons and Carols NET News
07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Barclays PL: Wk 20: Aston Villa v Crystal Palace 11:00 - Serie A: Rd 17: Sampdoria v Parma 13:00 - Barclays PL: PL World #27 13:30 Barclays PL: Wk 20: Everton v Sunderland 15:30 - Ligue 1: Rd 19: Lorient v Olympique Lyonnais 17:30 - Serie A: Rd 17: Torino v Chievo 19:30 - Barclays PL: Wk 20: PL Preview 20:00 - Barclays PL: Wk 20: PL Midweek Review 21:00 Ligue 1: Rd 19: Olympique de Marseille v Girondins de Bordeaux 23:00 - Barclays PL: Wk 19: Swansea City v Everton 01:00 Heineken Cup: Rd 4: Glasgow Warriors v Cardiff Blues.
GO sports 8
09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Barclays PL: Wk 20: Aston Villa v Crystal Palace 13:00 - Serie A: Rd 17: Sampdoria v Parma 15:00 - Barclays PL: PL World #27 15:30 Barclays PL: Wk 20: Everton v Sunderland 17:30 - Ligue 1: Rd 19: Lorient v Olympique Lyonnais 19:30 - Serie A: Rd 17: Torino v Chievo 21:30 - Barclays PL: Wk 20: PL Preview 22:00 - Barclays PL Week 20: PL Midweek Review 23:00 - Ligue 1: Rd 19: Olympique de Marseille v Girondins de Bordeaux 01:00 - Barclays PL: Wk 19: Swansea City v Everton . GO sports 2
20:15 - RaboDirect Pro12: Rd 11: Munster v Connacht (live) 22:15 Milan Channel. Malta Stars
08:00 - Malta Handball Association (r) 09:20 - Melita GFA 1st Division (r) 11:05 - BOV Premier League (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Association (r) 17:45 - Malta Handball Association (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 - Melita GFA 1st Division (r) 21:25 - BOV Premier League (r) 23:40 - MFA Futsal League (r) 01:00 - Malta Rugby Football Union (r). Melita Sports 1
08:00 - Bundesliga (r) 09:50 Bundesliga (r) 11:45 - FIFA Beach Soccer WC Qualifier (r) 13:05 - FA Cup (r) 15:00 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 16:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:10 - FA Cup 20:00 - Bundesliga - Preview (r) 20:30 - Bundesliga [LIVE] 22:35 2012 UIPM Pentathlon (r) 23:40 FA Cup (r) 01:45 - Bundesliga Preview (r). Melita Sports 2 12:00 - FA Cup (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 - America’s Cup (r) 19:10 Volleyball Champions League Magazine The Big Hit 19:40 - FA Cup (r) 21:35 - Vendee Globe 2012/13 Weekly Highlights 21:55 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:30 - Bundesliga (r).
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
24
TV#RADJU
Eragon
Esperjenzi ta’ soru fil-missjoni
Italia 1, 19>20
Eragon, film ta’ avventura u fantasija, li ;ie muri g[allewwel darba fl-2006 fejn fih niltaqg[u ma’ tfajjel ta’ 17-il sena li xg[olu kien ta’ bidwi. Li waqt li kien qieg[ed g[al ka//a tfe;; quddiemu b[al ;ebla, li [adha mieg[u d-dar bil-g[an li
Radju Marija, 21>00
jbieg[ha jew ippartata ma’ ftit ikel. I]da jirrealizza li dak li kellu ma kinitx ;ebla i]da bajda, g[ax minnha [are; dragun ]g[ir. Kif ;iet il-bajda fil-foresta? X’;ara wara li sab id-dragun Eragon? Min hi Arya?
Il-programm ilaqqana’ ma’ Sr Bianca Camilleri, soru Fran;iskana Missununarja talQalb Immakulata ta’ Marija jew kif inhuma a[jar mag[rufa b[ala s-sorijiet ‘tal-E;ittu’. Sr Bianca Camilleri tibda biex te[odna lura fi]-]mien sewwasew fis-sena 1958, meta b[ala soru ]g[a]ug[a ta’ 21 sena, tintbag[at f’I]rael flewwel missjoni tag[ha. Hi tirrakonta l-esperjenzi tag[ha tul it-13-il sena li damet f’Nazaret u ssemmi mumenti ta’ taqtieg[ ilqalb b[al meta nqabdet filGwerra tas-Sitt Ijiem meta dik il-parti tal-Palestina fejn kienet hi n[akmet mill-armata Israelita’ u mumenti o[ra li jimlew il-qalb b[al meta ]aret u mxiet fl-imkejjen imqaddsa fejn twieled, trabba, g[ex, miet u rxoxta Sidna :esu` Kristu. Imbag[ad ix-xenarju jinbidel kompletament. Mill-belt ]g[ira ta’ Na]aret, mi]g[uda bil-[mir u l-bg[ula ji;ru fit-toroq, Sr. Bianca te[odna fil-belt kbira u
moderna ta’ Westmont, New Jersey, fl-Istati Uniti talAmerika, fejn ilha hemmhekk g[al dawn l-a[[ar 41 sena. Kuntrarjament g[al dak li [afna ja[sbu, l-Amerika, pajji] kbir u g[ani, hu mi]g[ud bi problem so/jali li jirrikjedu missjoni partikolari u missjunarji spe/jali. Sr. Bianca tifta[ twejqa fuq dawn il-problemi u tibda biex tg[id kif il-parro//a tag[ha tamministra ‘k/ina’ li titma’ kull jum madwar [ames mitt ru[ bla ikel u saqaf fuq rashom. Tissokta tg[id li f’din il-belt metropolitana hemm kwantita` kbira ta’ divorzji u separazzjonijiet li j[allu eluf ta’ tfal ]g[ar iltiema mill-im[abba u l-kura tal-;enituri tag[hom. Issemmi wkoll ilpjaga tad-droga mifruxa anke fliskejjel pubbli/i. Insiru nafu wkoll dwar irrejazzjoni tal-Knisja meta ti;i wi// imb’wi// mal-pjaga talabort u x’effett g[andhom illaqg[at ta’ talb quddiem ilklini/i tal-mewt. Il-protagonista ssemmi wkoll
il-problema tas-solitudni li fiha jsibu ru[hom g[exieren ta’ anzjani mitluqa we[edhom. Dan u [afna aktar fil-programm imtella’ u ppre]entat minn Frank Cassar u Helena Sammut.
Is-soru Bianca Camilleri li ilha fil-missjoni minn mindu kellha 21 sena
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp IT-TEMP Il-bi//a l-kbira msa[[ab u bil-[albiet tax-xita li
6
7
UV INDEX
8
2
9
10
jistg[u jkunu bir-rag[ad VI}IBBILTÀ Tajba minbarra fil-[albiet tax-xita IR-RI{ Qawwi g[al qawwi [afna BA{AR Qawwi li jsir g[al qawwi [afna IMBATT Baxx mil-Lbi/ lijsir moderat TEMPERATURA L-og[la 15˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 1.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 278.3mm IX-XEMX titla’ fis-07.11 u tin]el fit-16.55
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>-5. Kienu ja[dmu minn Tas- Sliema g[al Marsamxett (5) 6. Ag[ti lil kul[add indaqs (5) 7. {afna jimxu warajhom bid-daqq brijju] tag[hom fil-festa (5) 10. Wa[danija (5) 11. Multa (5) 12. G[amel hekk bid-dwejjaq jew biex ikabbar il- bu]]ieqa (5) 14. {adu post il-pinet u l- glalen (5) 16. Dlam hekk, hu dlam qawwi (5) 17. Telg[a dejqa u ftit wieqfa, bla tara; (5) G[adda ;ewwa (5)
18
Weqfin> 1. {uta tajba l-forn bil-patata u l-basal (6) 2. L-ajru m’g[adux aktar imsa[[ab (6) 3. Ta[bit tal-idejn (6) 4. Tilef il-kelma, ng[idu (6) 8. u 9. Xort’o[ra (10) 9. Ara 8. 12. Il-kwalità materjali li tag[mel il-[a;a g[and in- nutara? (6) 13. Dawn jit[alltu mal-ikel prin/ipali biex itejbu t- tog[ma (6) 14. G[atu ta’ qabar iffurmat bil-pala tal-id? (6) 15. {adem u ;abar fil-pala (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Kaw]a, 6. }okra, 7. K/ina, 10. Fidil, 11. Ibidu, 12. {ale;, 14. Felli, 16. Fawna, 17. Xalar, 18. Laned. Weqfin> 1. Xkafef, 2. Fa//ol, 3. E]enti, 4. Wa[[lu, 8. Adult, 9. Fixla, 12. {axixa, 13. :bajra, 14. Fanali, 15. Issodd.
Sudoku Bejn [afifa u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjoni Sudoku
IL-:IMG{A L-og[la 14˚C L-inqas 11˚C
IS-SIBT L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
IL-{ADD L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
UV
UV
UV
UV
UV
2
2
2
2
2
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 14˚C xita, Al;eri 16˚C imsa[[ab, Amsterdam 7˚C imsa[[ab, Ateni 15˚C imsa[[ab, Li]bona 15˚C imsa[[ab, Berlin 8˚ imsa[[ab , Brussell 7˚C imsa[[ab , il-Kajr 20˚C xemxi, Dublin 5˚C sabi[ bi nhar, Kopen[agen 5˚C imsa[[ab, Frankfurt 7˚C xita, Milan 6˚C xita, Istanbul 13˚C xemxi, Londra 3˚C xemxi, Madrid 10˚C xemxi, Moska 2˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 8˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 13˚C xemxi, Ruma 14˚C imsa[[ab, Tel Aviv 23˚C ftit imsa[[ab, Tripli 17˚C sabi[ bi nhar, Tune] 15˚C imsa[[ab, Vjenna 8˚C imsa[[ab, Zurich 0˚C borra, Munich 5˚C imsa[[ab, St. Petersburg 4˚C imsa[[ab, Stokkolma 1˚C ftit imsa[[ab
Tag[rif Wirja ta’ Presepji Il-Kummissjoni Kultura fi [dan is-So/jetà Filarmonika
Pinto Banda San Sebastjan qed itellg[a wirja ta’ aktar minn 30 presepju, bambini u xog[ol ie[or relatat ma’ ]mien ilMilied, kif ukoll hemm g[allwiri presepji g[all-kompetizzjoni nazzjonali. Din il-wirja tkun miftu[a kuljum bejn il-5pm u t-8pm u Sibtijiet u [dud bejn l-10am u 12pm u bejn l-5pm u t-8pm, sat3 ta’ Jannar, fil-Ka]in Pinto. Attivitajiet mill-Banda L’Isle Adam Il-{add, 29 ta’ Di/embru: Fil11.00a.m. il-Banda L’Isle Adam ta[t id-direzzjoni tas-Surmast
Joseph Galea tferra[ diversi toroq ta’ madwar il-Ka]in firRabat b’daqq ta’ g[anjiet tradizzjonali tal-Milied. Issir ;abra b’risq id-Dar tal-Providenza. It-Tlieta, 31 ta’ Di/embru: Intemmu s-sena b’attività so/jali f’atmosfera mill-isba[ fis-Sala tal-Ka]in tal-Banda L’Isle Adam. Ikel u Xorb kemm tixtieq. Biljetti jinxtraw mill-Kazin g[al prezz ta’ ¤35 kull persuna. Attivitajiet mis-So/jetà Santa Katarina ta]-}urrieq Nhar il-{add, 29 ta’ Di/embru 2013: is-Sezzjoni
}g[a]ag[ Palmisti se torganizza
attività bl-isem “Milied fixXelter” mit-8.30a.m. fix-xelter tal-Gwerra ta’ Misra[ irRepubblika ta]-}urrieq. Nhar it-Tnejn, 30 ta’ Di/embru 2013: fis-2pm ji;i organizzat Festin tal-Milied g[all-anzjani fis-Sala Espedito Deguara. Nhar it-Tlieta, 31 ta’ Di/embru 2013: filg[axija sSotto Kumitat Nar se jorganizza Get Together tal-A[[ar tas-Sena fil-Bar tal-Ka]in. Laqg[a g[ar-residenti Il-Kunsill Lokali ta’ {al Tarxien jav]a li se ssir laqg[a g[ar-residenti nhar is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014 fl-10am ;ewwa l-Uffi//ji tal-Kunsilli Lokali fejn ser tkun mistiedna s-Supretendent Sharon Tanti.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI
AVVI}I
{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina
Mario Colours
GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.
G{AL kull xog[ol ta’ kisi u tibjid, kisi bil-;ibs, kisi bir-ramel u siment, kisi u tibjid fuq il-pont u ]ebg[a, tik[il fuq il-fil, tik[il fuq l-antik, graffiato, silikato,
gypsum boards, madum u katusi. ?emplu 99468622. Esperjenza ta’ 16-il sena u stima b’xejn. Ni]barazzaw – trasport – kull xog[ol ALL CLEARANCE TRANSPORT innaddfu djar, fabbriki e// minn kull tip ta’ skart anke materjal tal-kostruzzjoni. Innaddfu ;onna. Nag[mlu qlug[ ta’ madum tal-art u tal-kmamar tal-banju. Tindif u tiswijiet ta’ bjar, tik[il u tibjid, gypsum, xog[ol ta’ alterazzjonijiet fuq lantik, bdil ta’ soqfa, e//. Servizzi bil-high-up. Xog[ol b’esperjenza kbira. ?emplu 79081719 jew 21433352. www.allclearancemalta.com Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607. Libsa ta’ Tie;
:DIDA fjamanta, qatt ma intu]at, mixtrija ming[and ALAMANGO. Prezz negozjabbli. ?emplu fuq 99200354. Sodda Sufan TAS-suede, 60” wiesg[a blistorage. Prezz €400 jew leqreb offerta. ?emplu 99808356. Tombla sheets B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x 42/m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew
ibag[tu
fuq
pbonnici@bonniciprintingpress.com
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
27
SPORT
Jiggradwaw fit-Taekwondo u l-Hapkimudo Di/embru kien ikkaraterizzat b[ala wie[ed impenjattiv u sodisfa/enti g[all-akkademja talarti marzjali Koreani tatTaekwondo u Hapkimudo li ji;u mg[allma fi/-/entru ta’ ta[ri;, Innaekwan. Numru ta’ membri kienu nvoluti f’diversi attivitajiet li saru f’nofs ix-xahar. F’Malta kien hawn Dr.Christopher Vella li hu dDirettur Tekniku talFededrazzjoni Maltija tatTaekwodno kif ukoll talAss/jazzjoni Maltija talHapkimudo. Huwa kien Malta sabiex mexxa diversi seminars u mexxa l-e]amijiet ta’ gradwazzjoni fi]-]ew; dixxiplini. Innaekwan onora li]-]ew; membri ]g[ar tieg[u Chloe Vassallo u Duncan Munro li g[addew g[al-livell su//essiv fit-Taekwondo tal-ewwel u ttieni Poom rispettivament. Huma kienu e]aminati mill-bord tekniku tal-Federazzjoni Maltija tat-Taekwondo kompost minn Kwanjamnim Christopher Vella (6th Dan), Sabomnim Stephen Formosa (5th Dan) u Sabomnim Brian Saliba (4th Dan).
Il-kandidati tal-Hapkimudo li g[addew b’su//ess mill-e]ami flimkien mal-bord tal-e]aminaturi
Il-membri kollha talHapkimudo li g[addew g[al-livell su//essiv kienu dawn: 9th Keup - Jerome Vassallo, Karl Mallia, Gabriel Borg u Andrea Briffa Sillato; 8th Keup - Josef Spiteri, Emvin Mifsud, Rosemarie Caruana, Jesmond Vassallo, Stephen Cauchi u Martin Buhagiar Dan l-e]ami tmexxa millg[alliem Stephen Formosa li hu
d-Direttur, u l-atleti kienu e]aminati minn bord ta’ tlieta, Christopher Vella, il-Fran/i] Robert Frau u Vitor Jacinto milLussemburgu. Frau kien impressjonat bil-livell mil[uq u tenna li dan g[oli meta mqabbel ma’ dak ta’ Franza. Huwa fa[[ar lil Stephen Formosa talinteress u x-xog[ol siewi li qed iwettaq. Intant diversi membri [adu
sehem fl-avveniment annwali bit - titlu ‘ Christmas Cup 2013’. Dawk li reb[u l-kategorija rispettiva tag[hom fissezzjoni tal - kumbattimenti kienu dawn: Male Sen. Cat. 80 Kgs – Gianluca Barbara Mixed PA 35 Kgs – Julie Ann Camilleri Male PB 31 Kgs – Jaden Cauchi
Mixed PA 28 Kgs – Jody Bruno Mixed PA 40 Kgs – Jerome Vassallo Intant dawk kollha nteressati jsiru jafu iktar dwar l-attivitajiet ta’ Innaekwan huma m[e;;a j]uru s-sit elettroniku www.innaekwan.com jew jiktbu fuq info@motionzonemalta.com jew i/emplu fuq 9945 2010, 9986 8789.
IASC – I DIV
Reb[iet g[al Msida Red Star u {amrun Liberty Msida Red Stars u {amrun Liberty kisbu reb[iet importanti fil-kampjonat tal-Ewwel Divi]joni tal-IASC fi tmiem il-;img[a waqt li Cospicua St. Thomas Rangers [adu walk over fuq Marsa Trinity li naqsu milli jkunu pre]enti g[al dan il-konfront.
M;arr Falcons .......................1 Msida Red S ...........................2 Referee: Elvin Degabriele
M;arr Falcons taw sfida denja lil MSida Red Stars. Kien konfront ferm bilan/jat li sa tmiem
l-ewwel taqsima ma pprodu/a lebda goal imma kien fih [afna azzjonijiet sbie[. Fit-tieni taqsima assistejna g[al log[ba differenti fejn apparti li baqg[et tisbi[, ipprodu/iet tliet gowls. Kienu Msida Red Stars li marru fil-vanta;; permezz ta’ Josuel Spiteri fil-41 minuta. Disa’ minuti wara M;arr Falcons ;abu d-draw permezz ta’ Joseph Paul Zammit u wara [ames minuti o[ra Msida Red Stars re;g[u marru fil-vanta;; permezz ta’ Matthew Agius.
L-iskor baqa’ ma nbidilx sala[[ar tal-partita biex Msida [adu ]ew; punti importanti.
}urrieq Wolves......................2 {amrun Liberty ....................4 Referee: Joe Camilleri
}urrieq Wolves sfaw meg[luba minn {amrun Liberty f’log[ba li ppropdu/iet sitt gowls. Fit-23 minuta }urrieq Wolves marru fil-vanta;; permezz ta’ Tyron Borg wara li ftit minuti qabel kienu anke fallew penalty.
{ames minuti wara, {amrun Liberty kisbu d-draw permezz ta’ Alan Spiteri u hekk baqg[u sal-mistrie[. Fit - tieni taqsima {amrun Liberty marru fil vanta;; permezz ta’ Paul Bugeja u [ames minuta wara, Bugeja skorja ttieni gowl personali u g[amilhom 3 -1 favur {amrun Liberty. Hawn }urrieq re;g[u dahlu fil-partita immedjatament meta wara biss ]ew; minuti naqqsu id-distakk permezz ta’ Karl
Sacco imma seba’ minuti wara, {amrun issi;illaw ir-reb[a meta Joseph Lia g[amilhom 4-2 bi free kick sabi[.
Marsa Trinity ........................0 Cospicua STR ........................2 Referee: Keith Buhagiar
Cospicua St. Thomas Rangers [adu reb[a u ]ew; punti ming[ajr ma missew il-ballun meta ng[ataw reb[a 2-0 fuq Marsa Trinity wara li dawn tala[[ar naqsu milli jonoraw il-fixture.
George Ebejer jirba[ it-Tazza tar-Repubblika
L-erba’ semi-finalisti tat-Tazza Repubblika 2013
George Ebejer (Bormla Subbuteo Club) reba[ l-edizzjoni tal-2013 tat-Tazza tarRepubblika, organizzata millAttard Subbuteo Club u miftu[a g[ad-dilettanti kollha tas-Subbuteo Table Football. F’finali mill-aktar missielta, Ebejer g[eleb lil Hector Scerri 3-2. Daniele Spadaro u Keith Zahra spi//aw fit-tielet u rraba’ post rispettivament. Il-kompetizzjoni li attirat ilparte/ipazzjoni ta’ 16-il plejer,
kienet l-20 turnament b[ala parti mi/-/irkwit internazzjonAmateur ali tal-World Subbuteo Players Association ( WASPA) organizzat mill klabb ta’ Attard. Aktar informazzjoni dwar ilWASPA tinsab fuq http:waspacircuit.blogspot.com Wara l-finali, il-President ta’ Attard Subbuteo Club Joseph M. Debono ppre]enta t-tazzi lir-rebbie[a. Intant, l-Attard Subbuteo
Club matul April 2014, se jkun qed i]omm mat-tradizzjoni tieg[u li jorganizza turnament triangolari internazzjonali, lejliet is-Subbuteo Grand Prix ta’ Malta. Barra l-klabb ta’ Attard stess, se jkunu qed jie[du sehem it-timijiet ta’ Fiamme Azzurre Roma, wie[ed mill-aqwa timijiet Taljani u li b[alissa jinsab firraba’ post fir-rankings dinjija, u t-tim lokali ta’ {amrun Table Football Club.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
28
SPORT HOCKEY
Young Stars jirb[u lil Qormi Young S. ................................1 Qormi ...................................0 Umpires: Manuel Imbroll u
Kenneth Vella jippre]enta lil Noel Baldacchino b’numru ta’ prodotti ta]-]wiemel tad-ditta Taljana Equine. (Ritratt> Alex Azzopardi).
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
David Agius Young Stars kisbu t-tieni reb[a tag[hom fuq Qormi fi tliet okka]jonijiet li ]-]ew; na[at iltaqg[u dan l-ista;un wara log[ba missielta li fiha ]-]ew; difi]i ma tawx /ans lillattakkanti avversarji jimmanuvraw. Young Stars re[bu ]ew; penalty corners fl-ewwel 12-il minuta fejn fit-tieni wie[ed
Mark Camilleri xe[et ftit barra. Qormi kellhom l-ewwel /ans tag[hom fil-25 minuta imma minuta wara Clive Williams po;;a lil Young Stars filvanta;; meta skorja ;miel ta’ reverse hit minn tarf id-D. Hawn Qormi ppruvaw reazzjoni imma James Mizzi fil-lasti ta’ Young Stars kien attent g[al kull konklu]joni. Fit-tieni taqsima l-log[ba kienet kompletament differenti b’ri[ qawwi jtellef [afna millog[ob u bil-pelejrs ta]-]ew;
na[at ferm nervu]i. Qormi kellhom l-ewwel penalty corner tag[hom fid-37 minuta li minnu naqsu li japprofittaw u mbag[ad Young Stars kellhom tliet penalty corners konsekuttivi imma ma rnexielhomx ikabbru l-iskor. Minn hawn Qormi xe[tu kollox fuq l-attakk imma d-difi]a ta’ Young Stars b’xi mod ]ammet sod sal-a[[ar biex issa jinsabu wa[edhom fl-ewwel post b’7 punti minn erba’ partiti, tlieta aktar minn Qormi li i]da lag[bu log[ba anqas.
Noel Baldacchino s-sewwieq tax-xahar Dan l-a[[ar fil-korsa talMarsa, is-sewwieq Noel Baldacchino ;ie ippremjat b[ala l-a[jar sewwieq g[ax-xahar ta’ Novembru. Ix-xahar li g[adda Baldacchino reba[ fost l-o[rajn ti;rija internazzjonali li saret filkorsa ta’ Vincennes f’Pari;i fi Franza permezz ta’ Puy De Sancy. Barra plakka kommemorattiva, is-sewwieq mi]-}ejtun ;ie ippre]entat ukoll b’numru ta’
prodotti ta]-]wiemel tad-ditta Taljana Equine Supreme. Ilpre]entazzjoni saret minn Kenneth Vella f’isem din ilkumpanija Taljana. Vella fera[ lil Noel Baldacchino g[ar-reb[ ta’ dan lunur u tenna li Baldacchino hu wiehed minn dawk is-sewwieqa li jikkonfermaw li fil-qasam tatti;rijiet ta]-]wiemel pajji]na kapa/i jikkompeti ma’ kull pajji].
Kow/is mill-Ingilterra f’Seminar ta’ Pembroke A. }ew; kow/is kwalifikati millUEFA, Harry Watling u James J. Mullane mill-akkademji Ingli]i, dan l-a[[ar keinu l-mistiedna spe/jali fis-seminar annwali li sar min-Nursery ta’ Pembroke Athleta. Huma taw dettalji dwar lakkademja li jmexxu fl-Ingilterra APD, li tipprepara tfal mill-grassroots u livell Akkademiku. Mistieden spe/jali g[all-attivita` kien il-Vi/i-President tal-MFA Ludovico Micallef u Pierre Brincat, kow/ tat-tim nazzjonali tan-nisa tal-MFA. Fost dawk li ndirizzaw lil dawk pre]enti kein hemm i/Chairman tal-YFA Fr. Hilary Tagliaferro li spjega l-introduzzjoni tal-passaport tal-plejers mill-YFA u Claire Spiteri Staines li emfasizzat fuq limportanza ta’ dieta adekwata g[al dawk li jipprattikaw lisport. Harry u James mexxew ukoll ]ew; instructional meetings g[al kow/is u sessjoni ta’ ta[ri; bit-tfal tan-nursery stess. Lavveniment kien sponsorjat minn The Radisson Group.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
29
SPORT IBBURDJAR
Wild Oats XI qed jiffa//ja sfida kbira F’temp mimli s[ab bix-xemx titfa//a biss sieg[a qabel it-tluq ing[ata bidu g[al edizzjoni o[ra tat - ti;rija klassika tal ibburdjar Sydney-Hobart fejn din is-sena qed jie[du sehem 94 jott fuq korsa ta ’ 628 mil nawtiku. Min[abba f’hekk ittluq sar fi tliet fa]ijiet differenti minflok is-solitu tnejn u b’ri[ mix-xlokk ta’ bejn 12 u 15-il knot. Mill-ewwel deher li l-jotts ilkbar bdew ifittxu li jkunu malkosta tal-punent u kien Syd Fisher fuq Ragamuffin 100 li [a l-post favorit ta’ Wild Oats XI biex kellu tluq perfett. Madankollu Wold Oats XI ]amm mill-ewwel it-tieni post segwit minn Perpetual Loyal (Anthony Bell) u Beau Geste, il-jott ta’ 80 pied minn Hong Kong. Dan hu jott ;did ta’ Karl Kwok li [add ma jaf xejn fuqu imma mill-ewwel qed juri li g[andu velo/ita` mpressjonanti u kien aktar velo/i mill-jotts ta’ 100 pied Ragamuffin u Wild Thing. Is-Sydney-Hobart kien ilu 19il sena ma jkollha tliet fa]ijiet ta’ tluq differenti u dan deher li forsi [awwad xi ftit lill parte/ipanti hekk kif f’daqqa wa[da Wild Oats XI feta[ vanta;; fuq il-kumplament seg-
U[ud mill-jotts il-kbar fl-azzjoni waqt it-tluq tat-ti;rija klassika Sydney-Hobart li bdiet ilbiera[
wit minn Perpetual Loyal. Meta waslu fuq l-ewwel baga deher li kien hemm xi [a;a [a]ina u dehret il-bandiera ta’ protesta minn Perpetual Loyal. Din ilkonfu]joni fet[et il-bieb g[al Beau Geste li sakemm Wild Oats XI g[amel id-dawra malbaga, la[aq fuqu u kien Beau Geste t-tieni jott li [are; millport ta’ Sydney.
G[all - ewwel darba wara [afna snin Wild Oats XI jidher li se ikollu sfida kbira mhux biss minn sfidant wie[ed. Dan jidher mil-vanta;; minimu ta’ bejn mil u ]ew; mili li g[andu fuq l-eqreb rivali. Kienu biss ]ew; jotts li rtiraw kmieni fit - ti;rija , it - tnejn min[abba [sarat fil - qlug[ prin/ipali.
?IKLI}MU
Froome i;edded il-kuntratt ma’ Team Sky Ir-rebbie[ tat-Tour de France ta’ din is-sena, Chris Froome ;edded il-kuntatt ma’ Team Sky. Froome ilu mat-tim sa mill-2010 u qal, “Din kienet sena mill-aqwa g[alija u se nispi//aha bl-aqwa
mod billi n;edded il-kuntratt mat-tim.” Froome sar it-tieni /iklist Brittaniku li reba[ it-Tour de France wara li fl-2012 intreba[ minn Bradley Wiggins li wkoll
hu parti minn Team Sky. “Hu impossibli li tirba[ ming[ajr l-appo;; ta’ tim tajjeb u g[alhekk li nixtieq nirringrazzja lill-membri kollha tat-tim,” temm Froome.
A-LEAGUE
Konfront de/i]iv g[al Melbourne Heart Melbourne Heart li mag[hom jilg[ab il - captain internazzjonali Malti Michael Mifsud, illum se jkunu qed jippruvaw jiskbu l-ewwel reb[a tal-ista;un biex jag[lqu s-sena fuq nota po]ittiva meta jmisshom jilag[bu fl-AAMI Park kontra Wellington , tim li b[alhom jinsab fl-a[[ar post tal-klassifika. Heart ;ejjin minn telfa 3-1 kontra Melbourne Victory mmexxija minn Kevin Muscat fejn Heart lag[bu aktar minn
taqsima bi plejers anqas wara li tke//a Patrick Kisnorbo . De/i]joni li wasslet lill-kow/ John Aloisi jibdel lil Michael Mifsud wara 26 minuta. Wara l-log[ba Aloisi qal li m ’ g[andu l - ebda [sieb li jirri]enja mill-kariga. F’partiti o[ra Brisbane kienu meg[luba minn Sydney FC 5-2 fl - ewwel log[ba mit -1 2 - il rawnd. Minkejja t-telfa xorta baqg[u [ames punti fuq Western Sydney Wanderers FC li g[andhom log[ba inqas.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
30
SPORT
FORMULA 1
Ricciardo se jisfida lil Vettel Il-kap tar-Red Bull Christian Horner jemmen li s-sewwieq il;did Daniel Ricciardo se joffri sfida li/-champion Sebastian Vettel. Ricciardo [alla lil Toro Rosso u ing[aqad mar-Red Bull fejn se jkun qed jie[u post Mark Webber li rtira mill-F1. “Nemmen li Ricciardo kapa/i jwettaq sorpri]a u jisfida lil Vettel. Hu minnu li g[ad fadallu [afna x’jitg[allem imma konvint li se jissorpendi lil kul[add bil-velo/ita` tieg[u,” qal
Horner. Horner fakkar li fis-sessjonijiet ta’ kwalifikazzjoni Ricciardo irre;istra [inijiet impressjonanti, spe/jalment meta wie[ed iqis il-karozza li kellu. Min-na[a tieg[u Sebastian Vettel se jkun qed jimmira li jirba[ il-[ames titlu konsekuttiv. Intant, il-kap tal-McLaren Martin Whitmarsh qal li t-tim kellu b]onn tbe]bi]a wara tmiem l-ista;un li kien ferm di]appuntanti. Ta’ min jinnota li
CHAMPIONS LEAGUE
Barcelona jib]g[u minn Man City Skont il-midfielder ta’ Man City Yaya Toure, Barcelona qed jib]g[u mill-konfront li g[andhom kontra s-Citizens fi/Champions League fi Frar. Barcelona se jilag[bu kontra Man City fil-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League u g[al Toure din il-log[ba se tkun partita kontra l-eks tim tieg[u. Man City qed ikollhom wirjiet mill-aqwa f’darhom fejn reb[u sseba’ partiti li lag[bu u skurjaw total ta’ 35 gowl. F’dawn l-a[[ar ;img[at City skurjaw sitta kontra
Tottenham u sitta kontra Arsenal u Toure qal li Barcelona ]gur huma inkwetati b’dan il-fatt. “Wara li ttellg[u l-poloz tal-fa]i tal-a[[ar 16 tkellimt ma’ xi plejers ta’ Barcelona li kienu jilag[bu mieg[i u qaluli li xtaqu jevitawna. Fil-passat tim b[al Barcelona kien i[ossu superjuri g[al kul[add imma din is-sena, dan mhux ilka],” qal il-plejer mill-Ivory Coast. Man City jilqg[u lil Barcelona fl-ewwel leg fit-18 ta’ Frar filwaqt li t-tieni leg fil-Camp Nou tintlag[ab fit-12 ta’ Marzu.
TENNIS
Petrova tirtira mill-Awstralja It - tennista Russa Nadia Petrova [abbret li se tirtira mill - Open Awstraljan min[abba li mietet ommha f ’ in/ident tat - traffiku . Omm l - eks numru tlieta fid dinja , Nadezhda Illyina kienet atleta li reb[et il midalja tal - bron] fil - 4x 1 00m waqt l - Olimpjadi tal -1 976 li
Juan Antonio Pizzi
kienu saru fil - belt ta ’ Montreal . Minflok Petrova , issa f ’ dan l - ewwel grans slam tas - sena se tie[u sehem il - Bulgara Tsvetana Pironkova . Minbarra Petrova anke Maria Kirilenko [abbret li qed tirtira mill - ewwel Grand Slam tas - sena min[abba injury .
fi sta;un s[i[ i]-]ew; sewwieqa, Sergio Perez u Jenson Button qatt ma spi//aw fuq il-podju. It-tim spi//a l[ames f’dik li hi klassifika talkostrutturi. Il-kuntratt ta’ Perez ma ;iex im;edded u minfloku l-McLaren [atru lil Kevin Magnussen li se jkun qed isuq flimkien ma’ Button. “L-ista;un li g[adda kien di]appuntanti imma kultant trid tbe]bi]a biex titjieb,” qal Whitmarsh.
Daniel Ricciardo
TRASFERIMENTI
Dempsey lura ma’ Fulham Il-klabb mill-Istati Uniti ta’ Seattle Sounders [abbar li kien silef g[al xahrejn lill-attakkant Clint Dempsey lil Fulham. G[al Dempsey din se tkun it-tieni darba li se jkun qed jilg[ab ma’ Fulham. Fl-2012 Dempsey kien [alla lil Fulham biex ing[aqad ma’ Tottenham u f’Awwissu mar jilg[ab fl-Istati Uniti. F’kummenti li ta Dempsey qal li jittama li jilg[ab futbol regolari biex b’hekk jikseb post fit-tim nazzjonali Amerikan li se jikkompeti fit-Tazza tad-Dinja. L-a[[ar log[ba li lag[ab
SAGNA – Il-;urnali Ingli]i Dempsey kienet fis-7 ta’ Novembru u se jirritorna ma’ qed jg[idu li d - difensur ta ’ Seattle f’Marzu, ix-xahar li fih Arsenal Bacary Sagna se jevalwa diversi offerti qabel ma jibda l-ista;un fl-Istati Uniti. j;edded il - kuntratt mal DI MARIA – Rapporti fil- Gunners. Il-kuntratt li g[andu ;urnali Spanjoli qed jg[idu li l- Sagna jiskadi fi tmiem dan lwinger ta’ Real Madrid Angel di ista;un u matul l - ista;un li Maria informa lid-diri;enti tal- g[adda irrifjuta li ;edded ilklabb Madrilen li se jibqa’ mal- kuntratt. Ri/entament Arsenal klabb sa tmiem l-ista;un. Minn offrew kuntratt ta’ sentejn u meta Real [atru lil Carlo nofs lil Sagna imma bl-istess Ancelotti b[ala kow/, Di Maria salarju li g[andu b[alissa. Fost tilef postu mal-ewwel 11 u dan l- klabbs interessati f ’ Sagna a[[ar kien hemm spekulazzjoni- hemm Monaco , Paris St Galatasary u jiet li l-Ar;entin se jitlaq Germain , f’Jannar. Fenerbache.
ATLETIKA
Tamgho jitlef l-ista;un 2014 I/-champion mondjali tatTriple Jump Teddy Tamgho se jitlef l-ista;un tal-2014 kollu min[abba li ;ie operat fil-qa]ba ta’ siequ. L-atleta Fran/i] kien operat f’Pari;i, jum wara li we;;a’ waqt sessjoni ta’ ta[ri;. “M’inix lest li nikkompeti fl-
2014 jekk ma nkunx f’kundizzjoni perfetta. Irrid niddefendi ttitli li irba[t u jekk ma nirkuprax sew u xorta nikkompeti nispi//a nitlifhom,” qal Tamgho. Fl-2013 Tamgho ma [ax sehem fil-kampjonati indoor
biex jiffoka fuq il-Kampjonati Mondjali li saru fir-Russja u spi//a reba[ it-titlu mondjali bit-tielet l-aqwa qab]a fl-istorja tal-kampjonati. Tamgho issa se jitlef il-kampjonati mondjali talindoor li se jsiru f’Marzu fi Spanja.
SPANJA
RUSSJA
Pizzi kow/ ma’ Valencia
Shirokov Plejer tas-Sena
L-eks internazzjonali Spanjol Juan Antonio Pizzi kien konfermat b[ala l-kow/ il-;did ta’ Valencia. Pizzi li kien attakkant mal-istess Valencia fl-ista;un l-1993-94 se jie[u post Miroslav Djukic li tilef postu aktar kmieni dan ixxahar. Pizzi g[adu kemm reba[ itTorneo Clausura mal-klabb ta’ pajji]u San Lorenzo de Almagro fl-Ar;entina. Valencia tilfu tlieta mill-a[[ar [ames partiti fl-og[la divi]joni
Spanjola, inklu] telfa 3-2 kontra Real Madrid il-{add u jinsabu fil-11-il post fil-klassifika. L-ewwel log[ba tieg[u fittmexxija tal-klabb se tkun fl-4 ta’ Jannar meta Valencia jilqg[u lil Levante.
TOMASSON - Sadanittant flOlanda John Dahl Tomasson in[atar il-kow/ il-;did ta’ Roda JC Kerkrade. L-eks attakkant Dani] u ta’ Milan, Heerenveen. Newcastle u Stuttgart fost lo[rajn, iffirma kuntratt sal-2017.
Roman Shirokov, midfielder ta’ Zenit St. Petersburg ;ie vvutat b[ala plejer tas-sena firRussja minn votazzjoni li saret mill-;urnalisti. Huwa spi//a quddiem ilBra]iljan Hulk. Shirakov li ma tantx g[andu reputazzjoni ta’ temperament tajjeb, kien reba[ dan l-unur anke s-sena l-o[ra. F’Novembru kellu sentenza sospi]a ta’ sitt xhur skwalifika talli g[ajjar ‘buffu’ lir-referee wara partita kontra Amkar.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 27 ta’ Di/embru, 2013
31
SPORT FOOTBALL FIR-RENJU UNIT
Arsenal jirb[u u jer;g[u jitilg[u l-ewwel Arsenal irritornaw g[ar-reb[ wara l-a[[ar [ar;iet deludenti u fejn g[elbu lil West Ham United f’Upton Park bl-iskor ta’ 3-1 g[al ri]ultat li jtellag[hom mill-;did fil-qu//ata tal-Premiership. Intant, Liverpool, li //elebraw il-Milied b[ala leaders tal-klassifika, kienu involuti fil-log[ba tal;urnata ma’ Manchester City fejn kellhom ibaxxu rashom kontra l-qawwa tas-Citizens li reb[u dan il-konfront u issa qab]u wa[edhom fit-tieni post tal-klassifika bi 38 punt – wie[ed anqas mill-Gunners u b’vanta;; ta’ tnejn fuq Liverpool li issa ni]lu fir-raba post. Arsenal kienu je[tie;u t-tlett punti biex ikomplu bl-isfida g[alleague wara li tilfu ma’ Manchester City (6-3) u spi//aw fi draw ta’ 0-0 ma’ Chelsea fidderby ta’ nhar it-Tnejn, fejn spikka n-nuqqas tal-azzjonijiet fuq i]]ew; lasti. Intant, huma kellhom lil Theo Walcott fl-aqwa forma u wara li Carlton Cole po;;a lil West Ham fil-vanta;; mal-ftuh tat-tieni taqsima, l-attakkant internazzjonali Ingli] qaleb ir-ri]ultat b’]ew; goals skurjati bejn is-68 u l-671 minuta; b’Lukas Podolski, li da[al b[ala sostitut jag[milhom tlieta, g[axar minuti mit-tmiem, u wara li r/eieva ming[and Olivier Giroud. Manchester City sabu ru[hom minn ta[t fil-konfront mar-Reds u wara li Philippe Coutinho skorja bil-kalma kollha biex jag[ti vanta;; bikri lil Liverpool. IsCitizens, imbag[ad, fet[u burraxka fuq il-lasta ta’ Simon Mignolet, b’Vincent Kompany jag[milhom 1-1 fuq il-korner ta’ David Silva u b’Alvaro Negredo jikseb il-goal de/i]iv, sekondi qabel il-mistrie[, u wara inde/i]joni tal-goalkeeper Mignolet. Sadanittant, Manchester United kisbu l-[ames reb[a konsekuttiva tag[hom fejn g[elbu lil Hull City 3-2, i]da kellhom jit[abtu ferm g[at-tlett punti, bitTigers jift[u vanta;; sorprendenti ta’ ]ew; goals fl-ewwel kwarta log[ob minn James Chester u David Meyler u bir-Red Devils iwie;bu minn Chris Smalling u kapolavur ie[or tal-attakkant prolifiku Wayne Rooney. It-tieni taqsima kompliet fuq l-istess ritmu velo/i u bil-goal de/i]iv jasal fis-66 minuta, meta Chester g[eleb lill-goalkeeper tieg[u stess b’daqqa ta’ ras g[al awto-gol sfortunat. Lejn l-a[[ar [inijiet tallog[ba tke//a Antonio Valencia g[al United li ;ie muri tieni karta safra wara li xxuttja ballun ‘il hinn meta l-log[ob kien wieqaf.
Man City v Liverpool 2-1> Vincent Kompany, fin-nofs, jiskorja bir-ras minkejja li ssikkat minn Martin Skrtel (xellug) u Jordan Henderson (ritratt> EPA)
Aston Villa komplew bil-forma [a]ina u fejn tilfu fil-league g[arraba’ darba konsekuttiva, din iddarba ma’ Crystal Palace. IlVillains ftit ipprodu/ew azzjonijiet denji ta’ nota u proprju fiddisg[in minuta, l-attakkant talEagles, Dwight Gayle, li da[al jilg[ab b[ala sostitut, sab ir-rokna tax-xibka b’xutt pre/i] u g[al ri]ultat li jbieg[ed lil Palace mizzona l-[amra. Komplew il-problemi anki g[al Cardiff City li tilfu f’darhom ma’ Southampton bl-iskor ta’ 0-3. B’hekk, is-Saints irritornaw g[arreb[ wara sitt log[biet, u fejn kienu di;a serr[u rashom mirri]ultat sa tmiem l-ewwel taqsima, bil-goals jaslu minn Jay Rodriguez (2) u Rickie Lambert. Chelsea iddominaw lil Swansea fi Stamford Bridge i]da kellhom jikkuntentaw b’reb[a minima ta’ 1-0 wara li [lew diversi okka]jonijiet ta’ skor. Ilgoal li dde/ieda l-log[ba wasal minn Eden Hazard, bil-goalkeeper tas-Swans, Gerhard Tremmel, isalva tajjeb fuq Samuel Eto’o u Willian. Din kienet anki l-[ames reb[a g[al Chelsea mill-a[[ar seba’ konfronti tal-league. Sunderland wettqu sorpri]a kbira meta [ar;u bit-tlett punti mill-konfront ma’ Everton f’Goodison Park – bit-Toffees jispi//aw il-log[ba b’g[axra wara li fil-25 minuta tke//ielhom ilgoalkeeper Tim Howard g[al foul fil-kaxxa fuq il-midfielder Ki Sung-Yeung.Il-Korean inkariga ru[u mill-penalty u ma ]baljax, b’Everton, minn dak il-[in, jift[u assedju fuq il-lasta ta’ Vito Mannone li ddistingwa ru[u b’saves tajbin fuq it-tentattivi ta’ Phil Jagielka, Bryan Oviedo u Ross Barkley. Newcastle United ;abu fix-
xejn lil Stoke City li sfaw meg[luba bl-iskor ta’ 5-1, u wara li tke//ewlhom il-players Glenn Whelan u Marc Wilson. Oussama Assaidi feta[ l-iskor g[al Stoke, i]da mbag[ad kollox beda ;ej [a]in, bi]-]ew; tke//ijiet ise[[u minuti biss ‘il bog[od minn xulxin u b’Loic Remy i;ib id-draw qabel il-mistrie[ wara li kien falla penalty kommess minn Wilson u li sewa l-[amra g[ad-difensur tal-Potters. Fit-tieni taqsima Newcastle g[amlu prattikament li riedu, b’Yoan Gouffran, Remy, Yohan Cabaye u penalty ie[or, ta’ Papiss Cisse, jikkonkludu r-reb[a komda. Intant, Fulham kisbu tlett punti prezzju]i g[all-ispejje] ta’ Norwich City bil-goal ta’ Scott Parker, skurjat fis-87 minuta, jissi;illa r-reb[a g[all-Cottagers f’Carrow Road. Norwich kienu marru fil-vanta;; minn Gary Hooper wara nofs-sieg[a log[ob, b’Fulham jiksbu parita mist[oqqa minn Pajtim Kasami u bilCottagers jinsistu g[all-goal tarreb[a li wasal bix-xutt tremend ta’ Parker li ma ta l-ebda /ans lillgoalkeeper John Ruddy. Tottenham Hotspur kellhom jikkuntentaw bi draw ma’ West Bromwich Albion f’White Hart Lane u meta din kienet l-ewwel log[ba quddiem il-pubbliku tag[hom mindu l-eks-player Tim Sherwood [a r-riedni tat-tim. Spurs fet[u tajjeb u Christian Eriksen skorja bi ;miel ta’ freekick wara 36 minuta, i]da lvanta;; dam biss ]ew; minuti, b’Jonas Olsson jikseb id-draw mill-vi/in fuq azzjoni o[ra ta’ freekick, u bir-ri]ultat ma jinbidilx minkejja l-isforzi ta’ Tottenham biex jo[or;u mill-konfront bil-punti massimi.
Ri]ultati u Klassifiki Premiership
Hull v Man Utd Aston Villa v Crystal P Cardiff v Southampton Chelsea v Swansea Everton v Sunderland Newcastle v Stoke Norwich v Fulham Tottenham v West Brom West Ham v Arsenal Man City v Liverpool Kif Jinsabu Premiership L R DT F Arsenal Man City Chelsea Liverpool Everton Newcastle Utd Man United Tottenham Southampton Stoke City Swansea City Hull City Aston Villa Norwich City West Brom Cardiff City Crystal Palace Fulham West Ham Utd Sunderland
18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18 18
12 12 11 11
1-1 1-3 2-1
K Pti
3 2 4 3 7 3 4 4 6 6 5 5 4 4 8 5
36 18 39 53 21 38 33 18 37 43 21 36 29 17 34 29 23 33 31 22 31 19 24 31 25 18 27 18 26 21 23 24 20 16 23 20 17 24 19 16 31 19 19 24 17 13 28 17 12 27 16 19 35 16 15 25 14 13 30 13
Coventry v Peterboro Brentford v Swindon Carlisle v Preston Gillingham v Leyton O Bradford v Rotherham Bristol City v Walsall Colchester v Stevenage Crawley v MK Dons Port Vale v Notts Co Sheff Utd v Oldham Shrewsbury v Tranmere Wolves v Crewe
4-2 3-2 0-1 1-2 0-1 1-0 4-0 0-2 2-1
Wycombe v Newport Portsmouth v Dag & Red Torquay v Bristol R. Accrington v York Wimbledon v Southend Burton v Northampton Bury v Scunthorpe Cheltenham v Exeter Chesterfield v Hartlepool Morecambe v Fleetwood Oxford Utd v Plymouth Rochdale v Mansfield
0-1 1-0
9
10
9 9 7 5 5 5 5 5 3 4 5 5 3 3
3 4 3 4 2 5 5 5 5 7 8 8 9 9 7 9 1 12 1 12 5 10 4 11
2-3 0-1 0-3 1-0 0-1 5-1 1-2
League One
League Two
1-1 0-1 2-0
1-1 1-1 0-1 1-0 2-2 1-0 1-1 1-0 2-3 3-0
The Championship
Charlton v Brighton Watford v Millwall Barnsley v Bolton Blackburn v Sheff Wed Bournemouth v Yeovil Doncaster v Ipswich Huddersfield v Derby Leicester v Reading M’boro v Burnley Wigan v Birmingham Blackpool v Leeds
3-2 4-0 0-1 0-0 3-0 0-3
1-1 1-0 1-0 0-0 1-1
Kif Jinsabu The Championship L R D T F K Pti Leicester City Burnley QPR Derby County Leeds United Ipswich Town Reading Nottingham F Brighton Blackpool Blackburn Watford Wigan Huddersfield Bournemouth Middlesbrough Bolton Birmingham Charlton A Millwall Doncaster Sheffield W Yeovil Town Barnsley
22 14 22 12 21 12 22 12 22 10 22 9 22 9 21 8 22 8 22 8 22 8 22 7 21 8 22 7 22 8 22 6 22 6 22 6 22 5 22 5 22 5 21 3 22 4 22 3
3 5 7 3 6 3 5 5 5 7 7 6 7 6 9 4 8 6 8 6 7 7 8 7 5 8 7 8 4 10 8 8 8 8 7 9 7 10 6 11 5 12 9 9 5 13 7 12
Premiership Sko//i]
Aberdeen v Motherwell Hearts v Kilmarnock Partick v Inverness Ross Co v Hibs St Mirren v Dundee U St Johnstone v Celtic
I Div
Rangers v Stranraer
II Div
Montrose v Annan A.
34 33 24 46 33 34 30 29 27 25 26 35 24 26 29 33 24 26 20 25 18 22 17 19
22 45 16 43 11 42 28 41 24 35 25 34 25 34 22 33 21 32 26 32 24 31 29 29 23 29 25 28 39 28 31 26 27 26 26 25 28 22 46 21 40 20 31 18 31 17 39 16
0-1 0-4 0-0 0-2 4-1 0-1 1-1
0-2
www.maltarightnow.com
Il-:img[a 27 ta’ Di/embru, 2013
32
LOKALI
G[al darb’o[ra l-Akwedott, fil-parti ta’ bejn l-Ambaxxati tal-Libja u tal-Kuwajt fi Triq l-Imdina, fil-jiem li g[addew ;arrab [sara estensiva kaw]a ta’ in/identi tat-traffiku. Jirri]ulta wkoll li fl-in/ident li x’aktarx se[[ fl-istess sig[at fil-lejl bejn lejlet il-Milied u jum il-Milied, karozza da[let fuq arkata quddiem il-bini ta’ Fino u g[amlet ukoll [sara fil-kolonna. Jirri]ulta li dan hu r-raba’ jew il-[ames in/ident ta’ traffiku f’dawn l-a[[ar erba’ snin li g[amlu [sara l-Akwedott.
Kull min hu involut fil-qasam tal-assigurazzjoni se jkun milqut bi]-]idiet im[abbra fit-tariffi Settur wara l-ie[or fil-qasam finanzjarju kollha qed jesperjenzaw ]idiet fit-tariffi Mario Frendo
Kull min hu involut fis-settur tal-assigurazzjoni se jintlaqat b’mod negattiv mi]-]idiet li t[abbru dan l-a[[ar fit-tariffi g[as-settur finanzjarju, hekk kif il-mistoqsija tibqa’ jekk dawn i]]idiet hux se jirriflettu u jissarrfu fuq spejje] aktar u akbar g[allkonsumatur. F’Novembru li g[adda, lAwtorità ta’ Malta dwar isServizzi Finanzjarji, l-MFSA, [abbret ]idiet kbar fil-mi]ati g[all-kumpaniji ta’ investiment u istituzzjonijiet finanzjarji. Issa, kif ]vela wkoll In-Nazzjon, lMFSA qed tipproponi ]idiet ukoll fuq kumpaniji fil-qasam tal-assigurazzjoni. I]-]idiet g[al kumpaniji talassigurazzjoni li japplikaw g[allawtorizzazzjoni biex ikomplu joffru s-servizzi tag[hom raw ]idiet drasti/i fit-tariffi. Waqt li ttariffi rduppjaw minn 250 ewro kull klassi g[al 500 ewro, kumpaniji o[rajn li huma affiljati ma’ kumpaniji ta’ assigurazzjoni
sa[ansitra se jesperjenzaw ]ieda minn 150 ewro g[al 2,500 ewro. Kumpaniji tal-assigurazzjoni li jixtiequ jift[u ferg[a f’pajji]na se jkollhom jibdew i[allsu [ames darbiet aktar mir-rata li kienet qabel. Anke biex dawn ilkumpaniji jissottomettu l-istatements tag[hom, it-tariffi ]diedu b’mod sostanzjali. In-Nazzjon [a r-reazzjoni tadDirettur :enerali tal-Asso/jazzjoni Maltija tal-Assigurazzjoni, Adrian Galea, li kkonferma li se jkun hemm dawn i]-]idiet li jid[lu fis-se[[ mill-bidu tas-sena l-;dida. Hu qal li ]-]idiet ila[[qu sa 30 fil-mija aktar mill-mi]ati li jit[allsu b[alissa, u ]-]idiet huma l-aktar fuq dawk il-mi]ati li jit[allsu minn kumpaniji talinsurance u a;enti o[ra f’dan issettur kull sena. Adrian Galea spjega li l-qasam tal-assigurazzjoni jinkludi fih ukoll [afna a;enti u intermedjarji. Fil-kummenti tieg[u, idDirettur :enerali tal-Asso/jazzjoni li tirrappre]enta lil dawn
jikkonkludi jekk dan hux se jkun il-ka] peress li l-qasam tal-assigurazzjoni, minkejja ]-]idiet li se jkollu jg[abbi fuq spallejh, xorta jibqa’ suq kompetittiv [afna u allura wie[ed irid jara jekk ilkumpaniji tal-assigurazzjoni humiex se jitfg[u l-pi] ;did talispejje] ;odda fuq spallejn ilkonsumaturi. It-tariffi ;odda m[abbra dan l–Adrian Galea, Direttur :enerali a[[ar huma t-tielet minn sensiela tal-Asso/jazzjoni Maltija tal-Assigurazzjoni ta’ ]idiet fil-qasam finanzjarju fla[[ar sitt ;img[at wara ]-]idiet g[all-banek u l-istituzzjonijiet ukoll, spjega li dawn l-a;enti u jin]ammu l-istandards g[oljin li finanzjarji; ]idiet g[all-kumpaniintermedjarji se jintlaqtu wkoll pajji]na dejjem ]amm fl-a[[ar ji ta’ investiment; u issa ]idiet g[all-kumpaniji tal-assigurazsnin f’dan il-qasam. minn dawn i]-]idiet. Mistoqsi jekk dawn i]-]idiet zjoni. “I]-]idiet se jkunu across the board,” sa[aq id-Direttur :ener- finalment hux se jkollhom impatt ali. fuq il-konsumaturi, Adrian Galea Adrian Galea fisser li jista’ qal li f’qasam kompetittiv ma jkun li l-ispejje] qed jog[lew jkunx jaqbel g[all-kumpaniji talCOMMUNICATIONS g[aliex anke l-MFSA nnifisha assikurazzjoni li jg[abbu lillb[ala regolatur tal-qasam tal- konsumatur b’dawn i]-]idiet, assigurazzjoni, g[andha b]onn ir- i]da re;a’ kkonferma li ]-]idiet ri]orsi biex tkun tista’ dejjem ;odda m’humiex ]g[ar, u wie[ed issegwi a[jar ir-regolamenti li jir- ma jistax jinjorahom. regolaw dan il-qasam, u qal li Adrian Galea fisser ukoll li hemm b]onn li jibqg[u g[adu kmieni biex wie[ed
F’qasam kompetittiv ma jkunx jaqbel g[all-kumpaniji tal-assigurazzjoni li jg[abbu lill-konsumatur b’dawn i]-]idiet, i]da ]-]idiet ;odda m’humiex ]g[ar, u wie[ed ma jistax jinjorahom
media•link