In-Nazzjon 4 ta' Jannar 2014 by maltarightnow dotcom

Nru 13,632

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Il-Gvern ma jg[idx kemm se tiswa l-bidla fit-trasport pubbliku L-Oppo]izzjoni tappella lill-Gvern jag[ti l-e]empju u jkun trasparenti Il-Gvern baqa’ ma qalx kemm se ti;i tiswa l-ispi]a li se jkun qed jo[ro; il-Gvern biex i[addem it-trasport pubbliku sakemm jinstab operatur ;did, wara li n-negozjati bejn ilkumpanija Arriva u l-Gvern wasslu biex l-Arriva titlaq minn Malta. Il-Ministru Joe Mizzi, responsabbli mit-trasport pubbliku u li kien qed imexxi n-negozjati malkumpanija Arriva, ilbiera[ f’konferenza tal-a[barijiet baqa’ ma ta ebda [jiel dwar kemm se tkun l-ispi]a g[all-gvern biex sakemm jinstab operatur ;did, kumpanija tal-gvern tmexxi ttrasport pubbliku. Il-Ministru Mizzi qal biss li lgvern se jkun qed jerfa’ t-telf li se jkun hemm g[all-kumpanija li bdiet tmexxi s-servizz tattrasport pubbliku sakemm jintemm il-pro/ess tal-g[a]la taloperatur ;did. Ir-reazzjoni tal-Oppo]izzjoni dwar dawn l-a[[ar ]viluppi kienet immedjata. Il-Partit Nazzjonalista appella lill-Gvern jippubblika minnufih il-ftehim s[i[ li ;ie ffirmat mal-kumpanija ARRIVA.

Appella wkoll lill-Gvern li g[andu jag[ti e]empju tajjeb fttmexxija tat-trasport pubbliku u li l-pro/ess tal-g[a]la tal-operatur privat ;did ikun trasparenti,

miftu[ u li ma jkun fih ebda dell ta’ ftehim minn qabel. Dwar l-a[[ar ]viluppi dwar isservizz tat-trasport pubbliku tkellmu wkoll l-g[aqdiet tal-istu-

denti li lkoll appellaw lill-gvern li fil-bidla li se tkun qed issir, ilgvern ma jinsiex il-b]onnijiet tal-istudenti. Aktar f’pa;ni 2 u 3

Il-President ;did

Sant kontra

L-eks-Prim Ministru Laburista Alfred Sant, illum kandidat Laburista g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew, hu kontra li l-President il-;did ikun millkamp Nazzjonalista hekk kif jinjora l-esperiment li rnexxa mibdi minn Gvern Nazzjonalista li [ames snin ilu g[a]el President mill-kamp oppost. Ara pa;na 3

I/-/ittadinanza Maltija

Parti mis-Sale Ewropew Isem Malta kompla ji;i redikolat bil-gazzetta influwenti The Independent fir-Renju Unit issejja[ il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija b[ala parti mis-sale Ewropew. Ara pa;na 32

Futbol

Kampjonat Malti L-eks-sewwieq tal-Formula 1, Michael Schumacher, ilbiera[ i//elebra jum g[eluq sninu fis-sodda tal-isptar f’Grenoble fi Franza. Schumacher g[alaq 45 sena u b[alissa qed jirkupra minn in/ident li kellu nhar il-{add li g[adda waqt li kien skiing fuq l-Alpi Fran/i]i. It-tim tal-Ferrari u mijiet ta’ partitarji lbiera[ ing[aqdu f’/elebrazzjoni silenzju]a quddiem l-isptar fejn jinsab Schumacher. (Ara pa;na 31)

Ostaklu delikat g[a/Champions u leaders tal-kampjonat Malti meta Birkirkara jiltaqg[u kontra Floriana hekk kif illum ikompli l-kampjonat. Ara pa;na 30

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LOKALI

Il-Gvern g[andu jag[ti e]empju tajjeb fit-tmexxija tat-trasport pubbliku Il-Partit Nazzjonalista jirreferi g[all-a[bar li l-Gvern [a f’idejh is-servizz tat-trasport pubbliku, kif ukoll g[all-kummenti tal-Ministru Joe Mizzi dwar din id-de/i]joni talGvern. Il-Partit Nazzjonalista qal fi stqarrija ma[ru;a mill-Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura, Toni Bezzina, li jemmen li lGvern g[andu minnufih jippubblika l-ftehim s[i[ li ;ie ffirmat mal-kumpanija ARRIVA. Il-Partit Nazzjonalista qieg[ed jag[mel din is-sej[a g[aliex jemmen li l-pubbliku g[andu d-dritt ikun jaf id-dettalji tal-ftehim li nt[alaq kif ukoll biex kull min hu interes-

sat li jie[u f’idejh is-servizz filfutur ikollu l-istampa kollha. Il-Partit Nazzjonalista jifhem id-diffikultajiet li kien hemm fit-trasport pubbliku matul ilperjodu li s-servizz tat-trasport pubbliku kien im[addem millARRIVA. Minkejja dawn id-diffikultajiet, ma jistax ji;i injorat il-fatt li r-riforma kienet wasslet g[all-introduzzjoni ta’ numru ta’ servizzi u fa/ilitajiet ;odda. Dawn is-servizzi u fa/ilitajiet ;odda jinkludu l-u]u ta’ flotta moderna u li ma tni;;i]; ta’ karozzi tal-linja li jkunu a//essibbli g[all-persuni b’di]abbiltà, anzjani u ommijiet b’pushchairs; servizz bl-arja

Il-pro/ess fl-g[a]la tal-operatur privat ;did g[andu jkun trasparenti, miftu[ u li ma jkun fih l-ebda dell ta’ ftehim minn qabel kundizzjonata; u prezzijiet tajbin u mra[[sa g[all-anzjani, studenti u g[al min jag[mel u]u frekwenti tas-servizz. Il-Partit Nazzjonalista jawgura li dawn is-servizzi u fa/ilitajiet ;odda jitkomplew fis-servizz il-;did kif im[addem mill-Gvern u milloperatur il-;did li g[adu jrid jintag[]el. Il-Partit Nazzjonalista jis[aq li l-pubbliku, u b’mod partikolari l-passi;;ieri li jag[mlu u]u

mit-trasport pubbliku, jistenna li issa li ;ie direttament f’idejn il-Gvern, is-servizz tat-trasport pubbliku jkun a[jar milli kien sas-sena li g[adha kemm spi//at. Dan hu skont dak li ripetutament wieg[ed il-Gvern pre]enti u b’mod partikolari l-Ministru Joe Mizzi. Il-Partit Nazzjonalista jinsisti li matul il-;img[at u x-xhur li ;ejjin, il-Gvern jag[ti e]empju tajjeb fit-tmexxija tat-trasport

pubbliku, liema e]empju g[andu jkun segwit mill-operatur il-;did. Il-Partit Nazzjonalista jesi;i li l-pro/ess tas-sej[a g[allespressjoni ta’ interess u lg[a]la tal-operatur privat ;did tas-servizz tat-trasport pubbliku jkunu trasparenti, miftu[a u li ma jkun fih l-ebda dell ta’ ftehim minn qabel. Il-poplu Malti u G[awdxi ;ustament jistenna li fiddiskussjonijiet li se jkollu maloperatur il-;did, il-Gvern Malti ja//erta li l-prezz tan-noll ma ji]didx, kif dejjem sa[aq ilPartit Laburista stess, u li ji;i m[ares l-impjieg tax-xufiera kollha.

Il-Gvern se jerfa’ t-telf li se jkun hemm fit-trasport pubbliku fix-xhur li ;ejjin Charles Muscat Matul il-;img[at li ;ejjin, sakemm is-servizz tat-trasport

pubbliku jibda jit[addem minn operatur ;did, il-Gvern se jerfa’ t-telf li se jkun hemm g[al kumpanija li waqqaf hu stess, il-Malta Public Transport Services Limited, li mill-biera[ [adet f’idejha s-servizz tattrasport pubbliku minflok ilkumpanija Arriva Malta. G[adu mhux mag[ruf kemm se jkun dan it-telf. Joe Mizzi, il-Ministru g[atTrasport u l-Infrastruttura, qal dan ilbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet fil-venda talkarozzi tal-linja fil-Belt. Hu ltaqa’ ma’ diversi [addiema tal-Arriva Malta li issa g[addew ta[t il-kumpanija l;dida tal-Gvern. Hu kien akkumpanjat minn James Piscopo, il-Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta, u minn uffi/jali tal-Malta Public Transport Services Limited. Jirri]ulta li Arriva Malta kienet qed tag[mel madwar 1.6 miljun ewro telf kull xahar u issa dan it-telf se jintrefa’ millGvern sakemm jid[ol operatur ;did. B’kollox Arriva akkumulat dejn ta’ madwar 68 miljun ewro f’sentejn u nofs imma dan se tag[mel tajjeb g[alih ilkumpanija Arriva. Joe Mizzi qal li permezz tal-

L-espressjoni ta’ interess g[al dawk li jridu joperaw is-servizz tat-trasport pubbliku se to[rog il-;img[a d-die[la ftehim biex Arriva Malta waqqfet l-operat tag[ha, ilGvern se j[allas 3.2 miljun ewro lill-kredituri li kellha l-Arriva, u madwar 5 miljun ewro o[ra f’accruals. It-trasferiment talishma sar bil-prezz nominali ta’ ewro g[al kull sehem. Hu qal li l-ftehim bejn il-Gvern u Arriva Malta se jkun ippubblikat. Il-Ministru Mizzi [abbar ukoll li min-nhar it-Tnejn mhux se tibqa’ tapplika tariffa aktar g[olja g[at-turisti u persuni barranin imma se tkun listess tariffa g[al dawk residenti f’Malta. Dan se jfisser madwar 3 miljun ewro inqas fi d[ul kull sena g[al min se jibda jopera s-servizz tat-trasport pubbliku. Il-Ministru Joe Mizzi qal li sservizz tat-trasport pubbliku se jibqa’ jit[addem mill-privat u l-Gvern m’g[andux [sieb li jibqa’ jopera dan is-servizz. Il-Ministru Mizzi qal li l[sieb hu li jkun hemm aktar effi/jenza u jitnaqqsu l-ispejje], imma l-Ministru Mizzi qal li hu ma jag[milx mirakli. Is-

sussidju li l-Gvern kien qed jag[ti lill-Arriva Malta issa se jing[ata lill-kumpanija Malta Public Tranport Services Limited filwaqt li l-flus talbejg[ tal-biljetti wkoll se jg[addi g[and din il-kumpanija. Il-pa;i, il-fuel u spejje] o[ra se to[ro;hom il-kumpanija filwaqt li d-differenza se jag[mel tajjeb g[aliha l-Gvern. Il-Ministru Mizzi qal li l[addiema li kienu mal-Arriva Malta se jibqg[u ja[dmu, anzi jistg[u ji]diedu aktar [addiema. Dwar it-tariffi Joe Mizzi qal li dawn g[andhom aspett so/jali imma ma tax garanzija li dawn ma jog[lewx meta jkun hemm operatur ;did. Hu i]da ta’ assigurazzjoni li l-bendybuses mhux se jidhru aktar fittoroq ta’ pajji]na. Sadattant t[abbar li l-expression of interest g[al dawk interessati li joperaw is-servizz tat-trasport pubbliku se to[rog il-;img[a d-die[la. Skont ilMinistru Joe Mizzi hemm kumpaniji interessati, kemm Maltin kif ukoll barranin.

Ix-xufier li kien aggredit u msawwat fil-venda tal-Belt

Xufier aggredit Xufier tal-Arriva, li kien g[adu kif wasal fil-venda talBelt bi vja;;, safa’ aggredit minn ra;el li s’issa g[adu mhux identifikat u kellhom isirulu numru ta’ punti f’wi//u wara li qala’ diversi daqqiet bil-ponn. Jidher li l-aggressjoni se[[et wara li ra;el staqsa lix-xufier g[ad-data tal-lum, u bi ]ball, ixxufier qallu li llum it-tnejn taxxahar. Imma kif sema’ hekk, irra;el qallu li dan mhux minnu g[ax illum it-tlieta tax-xahar. Ix-xufier g[alhekk qal lirra;el xi staqsieh jag[mel jekk

kien jaf id-data. Imma r-ra;el qallu li dak mhux mod kif iwie;eb lin-nies u li kif jitilqu lpassi;;ieri kien se jurih. Ir-ra;el irrifjuta l-ordnijiet tax-xufier biex jin]el mill-karozza, beda joffendih, qabad paper cutter u beda jag[tih bil-ponn. Dan qajjem paniku fil-venda tal-Belt waqt li xufiera o[ra marru jassistu lis-sewwieq, blaggressur ja[rab minn fuq ilpost. Il-pulizija qed tfittex lillagressur u fet[et inkjesta dwar dan il-ka].

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LOKALI

L-istudenti esprimew it-t[assib tag[hom dwar il-bidla li qed issir fis-sistema tat-trasport pubbliku hekk kif appellaw lill-gvern biex ma jinsiex il-b]onnijiet tag[hom u mis-servizz li kienu jgawdu bil-ftehim li kien hemm mal-Arriva li minnu kienu qed jibbenefikaw

G[aqdiet tal-istudenti jappellaw lill-Gvern dwar is-servizz tat-trasport pubbliku L-a[[ar jumejn kienu kkarraterizzati minn numru ta’ stqarrijiet li erba’ g[aqdiet tal-istudenti [ar;u f’appell kontinwu lillGvern, b’mod spe/jali lillMinisteru tat-Trasport u lInfrastruttura u Transport Malta, biex fil-pro/ess li g[addej b[alissa f’dak li g[andu x’jaqsam mas-servizz tattrasport pubbliku, ma jinsiex linteressi u l-b]onnijiet tal-istess studenti. Il-Kunsill tal-Istudenti Universitarji (KSU) kien lewwel li [are; stqarrija li fiha esprima t-t[assib tieg[u g[allfatt li l-kumpanija Arriva kienet

kostretta li titlaq minn Malta, u dan peress li l-kumpanija kellha ftehim iffirmat mal-KSU li kien jinkludi l-installazzjoni ta’ screen tal-Arriva kif ukoll ilKSU Transport Fund. Il-KSU qal li kien se jag[mel kuntatt mal-Ministeru tatTrasport u ma’ Transport Malta biex ji;i assigurat li l-ftehim jibqa’ fis-se[[. Fil-fatt, sa nhar il-{amis filg[axija, il-laqg[a kienet saret u l-KSU [are; stqarrija o[ra li fiha esprima sodisfazzjon g[all-fatt li Transport Malta assigurathom li l-ftehim iffirmat mal-Arriva kien se jibqa’ jg[odd.

L-istudenti G[awdxin jappellaw lill-Gvern biex jibqa’ joffri l-istess servizz li kienet toffri l-Arriva f’G[awdex, u li tant irnexxa Stqarrija simili tal-KSU [ari;ha l-Kunsill tal-Istudenti tal-Junior College lbiera[ waranofsinhar, li filwaqt li esprima tt[assib tieg[u, sostna li se jkun qed jag[mel kuntatt ma’ Transport Malta u l-Ministeru tat-Trasport u l-Infrastruttura biex ikun assigurat li l-ftehim li l-KSJC kellu mal-Arriva jibqa’ fis-se[[.

Minn na[a tieg[u, il-Grupp Universitarji G[awdxin (GUG), appella lill-Gvern biex jibqa’ joffri l-istess servizz li kienet toffri l-Arriva f’G[awdex, u li tant irnexxa, filwaqt li appella lill-Gvern biex isa[[a[ ir-rotta bejn i/-?irkewwa u l-Imsida, li jag[mlu u]u minnha numru kbir ta’ studenti li ta’ kuljum jaqsmu l-fliegu biex ikomplu bl-istudji

tag[hom f’livell post-sekondarju. Il-GUG appella wkoll lillGvern biex jikkunsidra li jwaqqaf entità spe/jali biex tkun hi li tmexxi s-servizz tat-trasport pubbliku f’G[awdex. Minn na[a tag[hom, lIstudenti Demokristjani Maltin (SDM), fi stqarrija [e;;ew lillGvern biex ji]gura li ttran]izzjoni tkun wa[da li blebda mod ma taffettwa s-servizz li qed igawdu minnu l-istudenti tal-Università u anke tal-Junior College. L-SDM qalet li [ejjiet rapport dwar dan, li se ji;i ppre]entat lill-Gvern.

Alfred Sant kontra li l-President il-;did ikun mill-kamp Nazzjonalista Jinjora s-sentiment wiesg[a li jitkompla l-esperiment mibdi minn Gvern Nazzjonalista li g[a]el President mill-kamp oppost Wara li kien irre]enja minn Kap tal-Oppo]izzjoni fl-2008, [afna [asbu li Alfred Sant kien se jirtira kompletament mixxena politika Maltija. I]da l2013 wera mod ie[or, u t[abbar li Alfred Sant se jkun qed jikkontesta l-elezzjonijiet tal2014 tal-Parlament Ewropew f’isem il-Partit Laburista. I]da Alfred Sant issa re;a’ fla[barijiet – din id-darba g[aliex fuq il-blog tieg[u fuq il-websajt tal-media tal-GWU esprima opinjoni kontra li l-President il;did tar-Repubblika jkun

mag[]ul mill-kamp Nazzjonalista, kif ukoll hu ssentiment ;enerali tal-pubbliku. Alfred Sant qal li ddejjaq jisma’ lill-Partit Nazzjonalista jsostni li g[ax l-a[[ar President intg[a]el minn fost il-Laburisti, issa l-g[a]la g[andha ssir minn fost in-Nazzjonalisti – u din fissirha b[ala “pretenzjoni tosta u ipokrita”. Fil-blogg tieg[u, Sant qal li “Gonzi-PN ried jidher ftit [elu qabel jitlaq g[at-triq tal-arroganza bla kantunieri” u g[aldaqstant g[a]el President

mill-kamp Laburista. Dak li kiteb Alfred Sant filblogg tieg[u jmur kontra s-sentiment wiesg[a li l-Presidenza ta’ George Abela li ntg[a]el mill-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi, kienet wa[da li [alliet il-frott, li g[aqqdet lillpoplu u li kisbet fidu/ja kbira fil-Presidenza Maltija. Alfred Sant qal ukoll li Joseph Muscat jista’ jag[]el President kif irid hu, u l-g[a]la tieg[u tkun, fi kliem Sant, “g[a]la ben fatta”. Alfred Sant rabat ukoll l-argu-

ment tieg[u ma’ dak li qal dwar dawk li Sant iddeskriviehom b[ala “persuni li g[al snin twal twarrbu bla ebda ra;uni valida, sempli/iment g[ax m’appo;;jawx lill-PN,” u qal li l-g[a]la ta’ President ;did trid i;;ib bilan/ fost dawn in-nies. {afna qed isostnu li dawn largumenti ta’ Sant ifissru li leks-Prim Ministru Laburista ma jaqbilx li l-President il-;did tarRepubblika g[andu jkun xi [add mill-kamp oppost minn dak talGvern. Alfred Sant kien elett Prim

Ministru fl-1996 i]da l-Gvern salva biss 22 xahar. Aktar tard, il-Partit Laburista mmexxi minn Sant tilef l-elezzjonijiet tal1998, tal-2003 kif ukoll ir-referendum dwar id-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea fl-2003. Alfred Sant irre]enja minn Kap tal-Oppo]izzjoni fl-2008 u kien fl-2013 li t[abbar li se jikkontesta g[all-Parlament Ewropew – a[bar li qajmet reazzjonijiet im[allta, spe/jalment g[all-fatt li kien Alfred Sant stess li mexxa kampanja qalila kontra d-d[ul ta’ Malta fl-UE.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LOKALI

Jitwaqqaf Grace Borg tappella mid-de/i]joni kumitat tal-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili Il promotur tal mu]ika f Oslo Grace Borg kienet ;did dwar Grace Borg ippre]entat appell g[amlet talba g[at tieni man fuq de/i]joni me[uda mill dat ta qbid din id darba ta il-monti Prim Awla tal Qorti ?ivili li 8 333 ewro kienet iddikjarat li ma g[andha Il Qorti kienet qalet li dawn kumpens ma kienu xejn aktar minn u s-swieq lmillebdaPublicdritt g[all Broadcasting manuvri li l [sieb tag[hom -

’

1 ,

, .

’

Kumitat ;did se jkun qed ja[dem biex jinkisbu kundizzjonijiet a[jar u aktar dinjitu]i g[al dawk li g[andhom negozji ]g[ar , fosthom il bejjieg[a tal-monti. Il-Kumitat g[all-avvanz tasswieq kien imwaqqaf mill Ministru tal - Ekonomija , Investiment u Intrapri]i }g[ar , Chris Cardona , bil g[an li jissa[[u r-regolamenti fl-interess kemm tal-bejjieg[a u tal-konsumatur biex jil[qu il-livelli Ewropej. Hu kalkulat li f’Malta dawn l - operaturi jammontaw g[al aktar minn 1,500. L-ewwel impenn ta’ dan ilkumitat se jittratta r-rilokazzjoni tal - monti tal - Belt Valetta li se ji//aqlaq minn Triq il - Merkanti g[al Triq Oridnanza. Il-Kumitat se jkun qieg[ed iwassal ir-rakkomandazzjonijiet tieg[u lill-Ministeru biex it - tran]izzjoni ssir bl - iktar mod organizzat u effettiv. Il-Kumitat se jkun qieg[ed jassisti l - Ministeru fuq kull m ’ g[andu x ’ jaqsam mas swieq u l-bejjieg[a tal-monti fuq termini legali, strate;i/i u kulturali biex ji;u introddoti sistemi effi/jenti.

Services (PBS). Grace Borg g[adha tallega li hi g[andha d-dritt g[allkumpens min[abba li kien inkiser il-kuntratt li sar minnha mar-rebbie[a tal-kuntest Malta Song For Europe, Thea Falzon Garrett, fl-2010. Grace Borg qalet li l-PBS kien [adem mal-kantanta minkejja li l-istazzjon kien jaf li hi kellha kuntratt mat-tikketta tad-diski, Exotique Record Label, li hija kumpanija ta’ Grace Borg. Fl-appell tag[ha, Grace Borg /a[det ukoll dikjarazzjonijiet li saru mill-ewwel Qorti li jg[idu li l-azzjonijiet tag[ha kienu inti]i biex jiddemoralizzaw lillkantanta Thea Garrett. L-azzjonijiet tal-Qorti saru biss biex jissalvagwardjaw linteressi legali. Il-fatt li l-kantanta kienet g[adha ta[t l-età dak i]-]mien tal-ka], qalet Grace Borg, ma jfissirx li lkuntratt legali kellu ji;i injorat. Il-Qorti fis-sentenza tag[ha kienet qalet li ma kien je]isti lebda ftehim kuntrattwali u li huwa /ar li kien hemm di]gwid serju bejn il-promoturi u l-kantanta u r-relazzjoni tag[hom kienet spi//at qabel il-konkors. Kienet xi [a;a ironika li filwaqt li l-kantanta pparte/ipat bil-kanzunetta ‘My Dream’,

Grace Borg appellat mid-de/i]joni tal-Qorti li ddikjarat li m’g[andha l-ebda dritt g[all-kumpens mill-Public Broadcasting Services

Grace Borg g[adha tallega li g[andha d-dritt g[all-kumpens min[abba li kien inkiser il-kuntratt ma’ Thea Garrett fl-2010 dan kien ifisser esperjenza kerha g[all-kantanta, li sabet lilha nnifisha fil-qalba ta’ battalja legali fuq kuntratt li hija qatt ma ffirmat u mandat ta’ qbid ta’ 15,000 ewro, lejl biss

qabel sar il-festival f’Malta, meta suppost dak i]-]mien kienet qed tikkon/entra fuq iddiska. Ftit tal-[in qabel ilEurovision Song Contest li sar

kien li jkissru lill-kantanta u jikkaw]awlha ansjetà bla b]onn. Ri]ultat ta’ dan hija spi//at tilfet ukoll l-isponsorships tal-Go u Debenhams. Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili ma laqg[etx talba ta’ Grace Borg u anke Andrea Milana, sidien tal-Exotique Record Label, wara li dawn kienu ppre]entaw rikors fil-konfront tal-kantanta rebbie[a tal-Malta Song 2010, Thea Garret. Dawn kienu allegaw li l-kantanta kisret ftehim li kellha mag[hom. Dan ir-rikors sar jum wara li l-istess kumpanija ppre]entat rikors kontra l-istazzjon nazzjonali l-PBS fejn kien ;ie allegat li l-istazzjon nazzjonali wkoll kiser il-ftehim. Il-Qorti preseduta millIm[allef Anthony Ellul, qalet li fil-fehma tag[ha, l-mandati li n[ar;u kontra l-kantanta ]ag[]ug[a, li kienet g[adha filbidu tal-karriera fil-mu]ika, ma setg[u jkunu xejn g[ajr manuvri biex jiddemoralizzaw u jo[olqu ansjetà bla b]onn lillkantanta u lill-familja tag[ha. Skont il-Qorti, l-a;ir kontra l-kantanta Thea Garret ma jirrifletti xejn sabi[ fuq Grace Borg u Andrea Milana, li flaffidavit tag[ha fta[ret li kienet hi li skopriet u rawmet lill-kantanta.

L-abbonati jistg[u jitolbu kont dettaljat tal-mowbajl jew tat-telefonija fissa De/i]joni mill-MCA li se tid[ol fis-se[[ minn April L-abbonati kollha li g[andhom servizz tat-telefonija fissa jew mowbajl u li j[allsu l-kont b’lura, jistg[u jitolbu kont dettaljat bil-miktub jew format elettroniku bla [las ming[and loperatur. Fi stqarrija, l-Awtorità Maltija tal-Komunikazzjoni (MCA) qalet li minbarra l-kont regolari li l-abbonati jir/ievu

bil-posta perjodikament, issa jistg[u jitolbu kont dettaljat biex ikunu jistg[u jikkontrollaw l-u]u b’mod aktar effettiv. L-abbonati jistg[u jag[]lu minn ]ew; tipi ta’ kontijiet, jew dak ba]iku li jipprovdi sommarju tat-tipi differenti ta’ telefonati li saru u l-prezz ta’ kull telefonata; jew kont itemised li

jipprovdi informazzjoni fuq kull tran]azzjoni li g[amel labbonat b[al voice calls, SMS, MMS u informazzjoni o[ra u]ata mill-abbonat. L-abbonati li g[andhom 65 sena jew aktar jistg[u jitolbu kont bil-miktub ming[ajr spejje] addizzjonali. Id-de/i]joni se tid[ol fis-se[[ mill-1 ta’ April li ;ej.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LOKALI

Mixja u g[awma mis-suldati b’risq Puttinu Cares Charles Muscat Aktar minn 100 suldat tas-C Company tal-Ewwel Re;imet tal-Forzi Armati ta’ Malta

lbiera[ organizzaw mixija u g[awma ta’ 14-il kilometru bejn il-bajja ta’ San :or; f’San :iljan, u Pjazza San :or; filBelt biex jin;abru fondi b’risq il-Fondazzjoni Puttinu Cares. Matul din l-inizjattiva n;abru eluf ta’ ewro kemm minn sponsorships tas-suldati u anke millg[otjiet tal-pubbliku. Is-suldati telqu mill-bajja ta’ San :or; f’San :iljan g[all[abta tat-8.30am mg[obbija b’backpack ta’ 20 kilo u mxew sal-Ferries f’Tas-Sliema fejn g[amlu l-ewwel waqfa u fejn diversi voluntiera ta’ Puttinu Cares ;abru flus ming[and ilpubbliku. Wara s-suldati komplew jimxu sa fejn il-Black Pearl f’Ta’ Xbiex fejn hemm ukoll saret waqfa biex jin;abru aktar flus mill-pubbliku. Madwar 26 suldat imbag[ad ni]lu l-ba[ar bl-uniformi b’kollox u minkejja l-ba[ar kiesa[, g[awmu sa Xatt it-Tiben fejn hemm il-ba]i Marittima tal-Forzi Armati. Is-suldati li g[awmu ;abru madwar 500 ewro kull wie[ed b[ala sponsorship, filwaqt li anke dawk li mxew ;abru eluf ta’ ewro bejniethom fi sponsorships. Wara, il-mixja kompliet lejn Pjazza San :or; fil-Belt fejn issuldati flimkien mal-voluntiera ltaqg[u ma’ w[ud mit-tfal li bbenefikaw minn din l-inizjattiva u li kienu akkumpanjati mill;enituri tag[hom u minn uffi/jali tal-Fondazzjoni Puttinu Cares. Fost dawn kien hemm Miguel, tifel ]g[ir li wkoll qed jibbenefika mill-g[ajnuna ta’ Puttinu Cares min[abba l-marda tieg[u. Miguel The Warrior, kif inhu mag[ruf minn kul[add, irringrazzja lis-suldati u lill-voluntiera li [adu sehem f’din linizjattiva. Fi Pjazza San :or; kien hemm ukoll il-Kap Kmandant tal-Forzi Armati, Jeffrey Curmi; id-Deputat Kap Kmandant, Mark Mallia; u Silvio Scerri, i/Chief of Staff fil-Ministeru talIntern u s-Sigurtà Nazzjonali. In-Nazzjon [a l-kummenti tal-Kaptan Joseph Degiorgio li hu wie[ed minn dawk li minbarra l-mixja g[amel ukoll lg[awma bejn Ta’ Xbiex u Xatt it-Tiben fil-Furjana. Hu qal li ssuldati qablu li jag[mlu din lattività b’risq il-Fondazzjoni Puttinu Cares li ta[dem biex

tg[in tfal li g[andhom il-marda tal-kan/er. Hu qal li meta wie[ed jara tfal qed ibatu, i[oss [afna g[alihom u g[alhekk idde/idew li jag[mlu xi [a;a biex b’mod dirett ikunu qed jg[inu lil dawn it-tfal. Tkellimna wkoll ma’ tliet persuni li fl-a[[ar snin gawdew mill-g[ajnuna ta’ Puttinu Cares li fa[[ru l-inizjattiva tal-Forzi Armati ta’ Malta biex jg[inu lil Puttinu Cares. Rachel Bezzina, ta’ 18-il sena, qalet li g[aliha Puttinu Cares kien dawl kbir f’mumenti koro[ [afna li fihom kienet ta[seb li [ajjitha kienet fit-tarf. Martina Fenech ta’ 17-il sena, qalet li inizjattivi b[al dawn juru l-appo;; li qed jing[ata minn diversi entitajiet b’risq Puttinu Cares. Hi qalet li b[alissa hemm pazjenti li sejrin l-Ingilterra g[all-kura u o[rajn jinsabu flisptarijiet. Hi qalet li meta kienet l-isptar u tara inizjattivi b[al dawn, kien ji;iha aktar kura;; biex tkompli tie[u l-kura [alli tfiq. Noel Bugeja li tilef lil bintu min[abba l-marda tal-kan/er sena u nofs ilu, spjega li hu kien jie[u g[ajnuna minn Puttinu Cares imma issa li bintu mietet i[oss li l-im[abba li [alliet bintu, jer;a’ j;ibha mieg[u biex jg[in lil [addie[or li jista’ ji;i fil-b]onn. G[al din l-okka]joni tnieda wkoll SMS hot line bin-numru 50617380 g[al donazzjoni ta’ 2.33 ewro li se jibqa’ miftu[ sa tmiem din il-;img[a.

Is-suldati telqu mill-bajja ta’ San :or; f’San :iljan mg[obbija b’backpack ta’ 20 kilo fi triqithom lejn il-belt Valletta fejn ukoll u[ud minnhom ni]lu l-ba[ar bl-uniformi b’kollox u g[amu sal-ba]i Marittima tal-Forzi Armati f’Xatt it-Tiben (Ritratti> Forzi Armati ta’ Malta)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LOKALI

Esti] i]-]mien g[all-iskemi ta’ g[oti ta’ grants L-Awtorità ta’ Malta dwar irRi]orsi, l-MRA, av]at li l-iskemi ta’ g[oti ta’ grants qed ji;u esti]i g[al min irid jinstalla solar water heaters, sistemi fotovoltaj/i, restawr ta’ bjar u g[al sistemi ta’ insulazzjoni. Fi stqarrija, l-MRA [abbret li s-sistemi fotovoltaj/i fis-settur domestiku, ta[t il-Fond Ewropew g[all-I]vilupp Re;jonali; qed ti;i esti]a sal-31 ta’ Marzu 2014. L-iskemi g[as-solar water heaters fis-settur domestiku ta[t fondi nazzjonali, qed ti;i esti]a sal-31 ta’ Di/embru 2014. Ir-roof insulation u double glazing g[all-u]u domestiku, ta[t fond nazzjonali, qed ti;i esti]a sal-31 ta’ Di/embru 2014. Qed tkun esti]a wkoll liskema fuq ir-restawr ta’ bjar domesti/i, ta[t fond nazzjonali, li qed ti;i esti]a sal-31 ta’ Di/embru 2014. G[al aktar informazzjoni, lMRA qed t[e;;e; lill-pubbliku biex i]ur is-sit www.mra.org.mt. Wie[ed jista’ j/empel 21220619 jew jibg[at email fuq enquiry@mra.org.mt.

L-g[an tal-kampanja hu li din tg[allem lit-tfal dwar il-benefi//ji tal-e]er/izzju fi]iku u ta’ dieta bilan/jata filwaqt li ;;ibhom konxji tar-riskji li ji]diedu meta ma ni[dux [sieb sa[[itna

Kampanja ‘?aqlaq’ g[al e]er/izzju fi]iku u ikel nutrittiv L-Istitut tal-Prevenzjoni, Sa[[a u Ambjent fi [dan Fundacion MAPFRE qed jappo;;ja l-kampanja “?aqlaq”, li t[e;;e; lit-tfal jag[mlu le]er/izzju fi]iku filwaqt li jieklu ikel nutrittiv. Din il-kampanja, li g[andha lapprovazzjoni tal-Ministeru talEdukazzjoni u x-Xog[ol, hi mmirata lejn tfal ta’ bejn 7 u 9 snin li jattendu l-iskola primarja. Middlesea Insurance, li tifforma parti mill-Grupp MAPFRE, ;iet fdata sabiex tikkordina l-kampanja flimkien mal-kumpanija ta’ animazzjoni Generation Green. L-g[an ta’ din il-kampanja hu li din tg[allem lit-tfal dwar ilbenefi//ji tal-e]er/izzju fi]iku u ta’ dieta bilan/jata, filwaqt li ;;ibhom konxji tar-riskji li ji]diedu meta ma ni[dux [sieb sa[[itna. Dan permezz ta’ serje ta’ workshops divertenti, komi/i u interattivi organizzati f’numru ta’ skejjel primarji. Waqt dawn il-workshops ilkarattru ‘Chef Smoothie’ jispjega l-piramida tal-ikel f’termini

10,000 ktieb tqassmu lit-tfal u fl-iskejjel favur is-sa[[a tat-tfal sempli/i u li jinftiehmu mit-tfal, filwaqt li jinkora;;ihom jieklu iktar frott u [axix. Il-kok ener;etiku u simpatiku jipprepara xarba nutrittiva mag[mula mill-meraq tal-frott u jqassamha lit-tfal. Karattru ie[or ‘Fitboy’, ikellem lit-tfal dwar kif jistg[u jsiru b’sa[[ithom b[alu permezz tal-e]er/izzju fi]iku. Wara jg[allimhom il-koreografija talkanzunetta ma[luqa apposta g[al din il-kampanja bl-isem ta’ ‘I need vitamins’, ilkoll ji]fnu u jkantaw flimkien. B[ala parti minn din il-kampanja, tqassmu madwar 10,000 ktieb lit-tfal u l-iskejjel sabiex isa[[u l-messa;;. Il-President u l-Kap E]ekluttiv tal-Middlesea Insurance, Alfredo Munoz, waqt workshop lil sar dan l-a[[ar fil-Kulle;; Marija Re;ina fil-Mellie[a, filpre]enza wkoll tas-Sinjura

Abela, mart il-President ta’ Malta, sostna li s-sa[[a hi l-iktar [a;a g[a]i]a li jista’ jkollna. I]da sfortunatament, spiss ti;i traskurata u kaw]a ta’ dan jin[olqu bosta problemi ta’ sa[[a. L-istatistika tindika li f’Malta kundizzjonijiet b[al pressjoni g[olja, obe]ità, livelli g[olja ta’ kolesterol u d-dijabete tat-Tip 2 qed ji]diedu. Middlesea Insurance tinsab grata lejn Fundacion MAPFRE li qed tappo;;ja din il-kaw]a u din l-inizjattiva.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

ANALI}I

L-Isptar g[andu wkoll problema ta’ ffullar bi swali li fihom qed jitpo;;ew minn 12 sa 15-il pazjent aktar milli jifil[u

Is-settur tas-sa[[a f’G[awdex jinsab fi stat ta’ abbandun Le[en G[awdex Is-settur tas-sa[[a f’G[awdex iddomina l-a[[ar ;img[a g[assena 2013 u dan g[aliex [ar;et l-a[bar li l-Isptar :enerali ta’

G[awdex b[alissa mhuwiex sigur, la g[all-pazjenti u lfamilji tag[hom, imma lanqas g[all-istaff, meta qatt ma kien fi stat di]astru] daqs illum. Wara sitt xhur ta’ korrispondenza mal-Ministeru tas-Sa[[a dwar l-istat tal-Isptar :enerali ta’ G[awdex bi twissijiet li dejjem waqg[u fuq widnejn torox, il-Union tal-Infermiera u lQwiebel (MUMN) kienet kostretta to[ro; numru ta’ direttivi f’dan l-Isptar. Dan ukoll wara laqg[at inutli mal-istess Ministeru Godfrey Farrugia. Dan jo[ro; minn komunikazzjoni li l-President tal-MUMN Paul Pace bag[at lis-Segretarju Permanenti tal-Ministeru tasSa[[a Joseph Rapa. Jirri]ulta li l-Isptar :enerali ta’ G[awdex hu nieqes minn affarijiet ba]i/i b[all-alko[ol li jisterilizza lidejn u jipprevjeni l-mard, bins fis-swali, toilets ming[ajr sinkijiet jew ming[ajr sapun. Dan minbarra li l-Isptar g[andu nuqqas ta’ staff, infermiera ming[ajr uniformi u li qed imorru x-xog[ol paj]ana, management mhux propizju u nuqqas ta’ prattiki ta’ sa[[a u sigurtà. Paul Pace kkritika wkoll l-ikel provdut lill-istaff u ddeskrivieh b[ala tal-mist[ija. L-Isptar g[andu wkoll problema ta’ ffullar bi swali li fihom qed jitpo;;ew minn 12 sa 15-il pazjent aktar milli jifil[u. Pace

qal li dan qed iwassal g[al pressjoni fuq l-istaff u kaw]a ta’ dan kien hemm ]ieda fl-ammont ta’ sick leave. Wie[ed hawn irid ifakkar ftit x’kienu l-weg[di fil-programm elettorali tal-Gvern Laburista in konnesjoni ma l-Isptar :enerali ta’ G[awdex fejn insibu hekk f’pa;na 86 “Konxji mit-telqa li t[alla jaqa’ fiha l-Isptar :enerali ta’ G[awdex, se nimbarkaw fuq pro;ett ta’ mmodernizzar drastiku bil-g[an li nag[mluh kif verament jixraq lillG[awdxin.

ukoll rajna l-g[eluq tal-Blood Donation Unit fl-istess sptar. Fid-dawl ta’ din is-sitwazzjoni allarmanti li jinsab fiha lIsptar :enerali ta’ G[awdex lMUMN ma kellha l-ebda triq o[ra ghajr li to[ro; direttivi lill[addiema membri tag[ha. Permezz ta’ dawn id-direttivi, mis-6 ta’ Jannar l-infermiera ;ew ordnati biex ma je[dux pazjenti lejn is-swali tal-operazzjonijiet u ma jg[inux lill-pazjenti ji//aqilqu jekk l-istaff complement fis-sala ;enerali tan-nisa hu anqas minn sitt

Is-sitwazzjoni li jinsab fiha l-Isptar :enerali ta’ G[awdex tmur kontra l-manifest elettorali F’dan il-kuntest nassiguraw aktar awtonomija fit-tmexxija tal-isptar.” Filwaqt li l-paragrafu ta’ warajh jg[id hekk: “Nibdew nimplimentaw pjan biex inwessg[u u n]idu sservizzi ta’ kura li jing[ataw f’G[awdex. Konxji li dan jirrikjedi kemm aktar investiment u allokazzjoni ta’ ri]orsi ;odda, kif ukoll immani;;jar a[jar, se nindirizzaw l-ewwel dak li ji;i identifikat b[ala l-aktar ur;enti biex gradwalment inkomplu ntejbu.” Tassew li s-sitwazzjoni li jinsab fih l-Isptar :enerali ta’ G[awdex tmur kontra l-manifest elettorali ta’ Malta tag[na lkoll. Rajna kif matul is-sena li g[addiet tnaqqas is-servizz talECG u dan biex ji;i akkomodat kanvasser tal-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo, kif

infermieri. Id-direttiva tid[ol fis-se[[ anke jekk il-management iwaqqaf il-leave biex jintla[aq dan l-ammont. L-infermieri ng[ataw struzzjoni wkoll biex jirrifjutaw li j/emplu lillkollegi tag[hom li ma jkunux xog[ol biex jitolbuhom jirrappurtaw g[ax-xog[ol. Huma se jieqfu wkoll milli jag[mlu xog[ol klerikali, b[al [ru; ta’ testijiet tad-demm jew li jissuplixxu materjal ta’ tindif lillistaff domestiku. Id-direttivi talMUMN ikomplu jekk sal-15 ta’ Jannar ma jkunx hemm bins fisswali u alko[ol g[all-isterilizzazzjoni tal-idejn ma’ kull sodda. F’dan il-ka], il-union tiddikjara l-isptar b[ala mhux sigur u b’riskju g[oli ta’ infezzjonijiet, u t[e;;e; lill-pazjenti jew lill-familjari tag[hom jift[u

libell kontra l-Isptar f’ka] li jie[du xi infezzjoni. Jekk is-sitwazzjoni tibqa’ l-istess, mis-7 ta’ Frar l-infermieri tadDipartiment tal-Emer;enza flIsptar m’g[andhomx jakkumpanjaw l-ambulanzi f’ka]i ta’ emer;enza, filwaqt li minn Marzu l-infermieri mhux se ju]aw sodod li mhux mekkanizzati u li ma jistg[ux ji;u a;;ustati skont l-g[oli. Hu ta’ g[ajb li l-Ministeru tasSa[[a Farrugia qed ji/[ad li je]istu dawn il-problemi u hu aktar mo[[u li jwaqqaf id-direttivi tal-MUMN milli jsolvi ssitwazzjonijiet kri]i li [oloq hu stess. Betlehem f’G[ajnsielem

Fuq tema ftit differenti fi tmiem il-;img[a li g[addiet intla[aq rekord g[al Betlehem f’G[ajnsielem 27,631 persuna qasmu bejn i/-?irkewwa u lIm;arr u aktar minn 10,000 ]aru Ta’ Passi f’jum il-{add. Huwa stmat li l-{add li g[adda biss ]aru ta’ Passi aktar minn 10,000 persuna. Dan hu rekord kemm ilu jsir Bethlehem f’G[ajnsielem g[aliex l-aktar ;urnata li fiha attendew nies kienet it-3 ta’ Jannar 2010 meta dakinnhar waqt il-mi;ja tal-Ma;i kienu ]aru l-presepju [aj 7,000 persuna. Nhar il-{add ukoll ‘The Malta Records’ ikkonfermaw li Betlehem f’G[ajnsielem huwa l-akbar presepju [aj fil-g]ejjer Maltin hekk kif jinsab mifrux fuq g[oxrin tomna u bl-akbar ammont ta’ atturi, b’kollox 201

pastur [aj. Hemm ukoll 25 tip differenti ta’ annimali u tjur. Mal-atturi G[awdxin janimaw Bethlehem f’G[ajnsielem, issie[bu 37 resident minn Tolfa, l-Italja. B[alissa g[addejjin l-a[[ar preparamenti biex it-tliet Slaten Ma;i jitilqu minn Tolfa fl-Italja fejn qieg[ed jit[ejja programm spe/jali inklu] kampanja ta’ informazzjoni dwar x’joffri G[awdex b’mod partikolari fi]]mien il-Milied bl-attrazzjoni ewlenija hi Betlehem f’G[ajnsielem. Betlehem f’G[ajnsielem issa se jkun animat illum s-Sibt 4 u g[ada l-{add 5 ta’ Jannar meta jkun hemm il-wasla talMa;i u l-adorazzjoni ta’ :esù Bambin. Tassew prosit lil kull min ta sehem biex dan il-pro;ett jirnexxi spe/jalment lis-Sindku u lill-Kunsill Lokali ta’ G[ajnsielem li sa mill-bidu emmen f’dan il-pro;ett. Ta’ min jinkora;;ixxi biex l-istess post jintu]a g[al ]mien l-:img[a lKbira u l-G[id il-Kbir biex G[ajnsielem jer;a’ jkun attrazzjoni unika fil-g]ira G[awdxija. Filwaqt li nittamaw li sa b[al - lum ;img[a l - Ministru tas - sa[[a Godfrey Farrugia jkun [a l-passi kollha me[tie;a biex is - sitwazzjoni fl - Isptar :enerali ta’ G[awdex ti;i lura g[an - normal jew inkella Muscat g[andu jag[ti lura lamministrazzjoni tal - isptar lill-G[awdxin stess skont ilprogramm elettorali.

lehenghawdex@gmail.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

OPINJONI

X’inhu ;ej^ Hu naturali li f’dawn il-jiem, quddiem sena ;dida li tibda tinfirex quddiemna qisha tapit a[mar tat-ti;ijiet, nag[mlu /erti mistoqsijiet dwar x’hemm jistenniena fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin. U g[ax huma mistoqsijiet dwar il-futur, ma jistax ikollhom risposta: ikollhom jibqg[u biss fuq livell ta’ kur]ità u st[ajjil. Fil-[ajja tal-Knisja Kattolika, jidher li se jkun hemm millinqas ]ew; avvenimenti kbar. Fis-27 ta’ April, il-{add tal{niena Divina, nafu li f’Ruma se ti;i //elebrata l-kanonizzazzjoni ta’ ]ew; papiet ma[bubin [afna, u li t-tnejn bil-mod tag[hom [allew timbru qawwi fuq is-so/jetà (u l-Knisja) ta’ ]mienhom. :wanni XXIII, mag[ruf b[ala l-Papa t-twajjeb, kellu pontifikat ta’ inqas minn [ames snin; i]da xorta wa[da, f’dan i]-]mien qasir, kellu lvi]joni u l-kura;; sabiex isejja[ il-Kon/ilju Vatikan it-Tieni, mument qawwi ta’ ti;did fil[ajja tal-Knisja li g[adna nifluh u ng[ixuh sal-lum. It-tieni Papa li se ji;i dikjarat qaddis huwa :wanni Pawlu II, dak li mmarka t-tfulija u ]]g[o]ija tal-;enerazzjoni tieg[i. Bil-maqlub ta’ :wanni XXIII, Karol Wojtyla kellu pontifikat twil li rah protagonista ta’ bidli-

et enormi fid-dinja. Kien Papa li gawdejnieh fl-aqwa ta’ sa[[tu, b]ajna meta kwa]i ;ie maqtul, rajnieh idur id-dinja (inklu] f’pajji]na g[al darba tnejn), u mbag[ad imxejna warajh tul ilkalvarju twil tal-a[[ar snin ta’ [ajtu, immarkat mill-mard u ttbatija.

Donnu l-Papa Fran;isku, li g[a]el li jorbothom flimkien g[al din l-okka]joni storika, ried ifakkar li l-Knisja tmur lil hinn mit-tabelli ta’ liberali jew konservattivi

Papa kontroversjali

Xorta wa[da kien papa kontroversjali, g[ax g[alkemm listil tieg[u kien ]ag[]ug[ u ferrie[i, i]da l-vi]joni tieg[u (b’mod spe/jali dwar il-moralita’ sesswali u tal-familja) ;iet deskritta minn xi w[ud b[ala ‘konservattiva’. Jien li nobg[od dawn it-tabelli nippreferi naraha b[ala vi]joni radikali, marbuta mal-pjan ta’ Alla g[al kull wie[ed minna, pjan li jsej[ilna g[all-qdusija fi/-/irkustanzi reali tal-[ajja tag[na (inklu]a s-sesswalita’ tag[na). Donnu l-Papa Fran;isku, li g[a]el li jorbothom flimkien g[al din l-okka]joni storika, ried ifakkar li l-Knisja tmur lil hinn mit-tabelli ta’ liberali jew konservattivi: pjuttost hija Knisja li trid toffri gwida lill-bniedem (anki meta din il-gwida ma tkunx popolari) dwar id-direzzjoni li jag[ti lil [ajtu, i]da

Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

gwida mqanqla mill-[niena u ttenerezza. Stil ta’ Knisja li taf tid[ak, ti//elebra u tifra[, imma li taf tibki wkoll ma’ min qed ibati u j[ossu mwarrab, imkisser jew sfruttat. Hija Knisja li trid tibqa’ tkun profetika u kura;;u]a quddiem il-[a]en fid-dinja, ji;i mnejn ji;i: minn tabib ‘bi//ier’ fi klinika tal-abort, sa mafju] fi Sqallija; minn warlord Afrikan sa bankier f’Londra jew New York li n-nies jarahom mhux b[ala persuni, i]da b[ala skorfini fil-magna ekonomika. Sinodu straordinarju It-tieni avveniment –

li di;à kelli opportunità nitkellem

dwaru ;img[at ilu – huwa s-sinodu straordinarju dwar il-familja f’Ottubru. Dan g[andu jkun mument ta’ riflessjoni profonda dwar i]-]wie; u l-familja fiddinja tal-lum, u dwar kif ilKnisja tista’ tkompli takkumpanja lill-bniedem f’dan il-kamp li dejjem iqajjem iktar mistoqsijiet, u li dejjem qed isir iktar kontroversjali. Nafu li hemm bilan/ delikat [afna li jrid jintla[aq: li b[ala Knisja nkomplu nsej[u lill-bniedem lejn il-qdusija u l-perfezzjoni (wara kollok kien Kristu nnifsu li qalilna: “Kunu perfetti, b[alma perfett hu Missierkom li hu fis-smewwiet”), filwaqt li nag[rfu u ndewwu l-feriti li j;orr fuqu l-bniedem tal-lum. Nafu li b[alissa qed jasal fi tmiemu l-pro/ess ta’ konsultazzjoni li sar fil-Knejjes lokali dwar il-punti li dan is-sinodu g[andu jindirizza. F’Malta ]gur li di;à tg[allimna lezzjoni fundamentali: li b[ala Knisja rridu

nitg[allmu nu]aw lingwa;; ;did meta nitkellmu dwar il-fidi u l-morali: lingwa;; li jinftiehem mill-‘man in the street’, il-bniedem normali li forsi m’g[amilx korsijiet ta’ teolo;ija, i]da li b’daqshekk m’g[andux i[ossu esklu] mittag[lim u t-twemmin tal-Knisja li tag[ha huwa membru daqsi u daqs l-isqfijiet! Dawn huma ftit riflessjonijiet li nista’ nag[mel fil-bidu ta’ din is-sena li g[adna kif bdejna. Laffarijiet l-o[ra huma kollha miftu[in bera[ u ma nafuhomx. Jekk b[al da]-]mien sena n[arsux lura u ng[idu li kienet sena fejn imxejna ’l quddiem fit - triq tal - pa/i jew jekk fe;;itx xi gwerra ;dida; jekk id-dinja tg[allmitx tapprezza iktar id-dinjità ta’ kull bniedem; jekk ir-reli;jon titqiesx b[ala valur jew b[ala xkiel g[all-i]vilupp tal-bniedem u tas-so/jetà. I]-]mien itina parir!

L-Ewropa, il-banek u inti Il-konsegwenzi tal-kri]i finanzjarja g[adhom pre]enti [afna fil-[ajja ta’ kuljum tannies u n-negozji. It-tkabbir fl-UE se jkun qrib i]-]ero fl-2013 mentri l-qg[ad s’issa huwa f’livell ta’ 12.2 filmija fiz-zona ewro. Regolamentazzjoni fis-servizzi finanzjarji huma me[tie;a issa aktar minn qatt qabel sabiex ti;i evitata l-istess sitwazzjoni filfutur qrib. Kien fl-industrija tasservizzi finanzjarji li l-kri]i bdiet u l-UE qed ta;ixxi biex timla llakuni fis-sistema li falliet bejn l2007 u l-2008. Dan jinkludi proposti biex itejbu t-trasparenza u l-ekwità tasswieq finanzjarji. Hemm b]onn ukoll ta’ mi]uri biex ji]guraw li l-industrija tas-servizzi finanzjarji tag[ti s-sehem ;ust tag[ha, u li l-banek g[andhom rwol flirkupru u l-finanzjament talekonomija reali. Imma x’g[andha tag[mel l-UE f’termini ta’ regolamentazzjoni tasservizzi finanzjarji? {olqien ta’ unjoni bankarja De/i]joni di;à me[uda mill-

UE hija l-[olqien ta’ unjoni bankarja, li permezz tag[ha lbanek kollha fiz-zona tal-ewro ser ji;u ssorveljati millMekkani]mu Supervi]orju Ewropew, ta[t il-patro/inju talBank ?entrali Ewropew. Depo]itanti sa iktar minn 100,000 ewro huma protetti f’kull stat membru permezz ta’ fondi nazzjonali b’garanzija ta’ depo]itu. Barra minn hekk, ilqafas Ewropew g[ar-ri]oluzzjoni ta’ banek li qed ifallu se ji]guraw li l-awtoritajiet tarri]oluzzjoni jkollhom l-g[odda xierqa biex jittrattaw fallimenti fil-banek ming[ajr ma jirrikorru g[all-flus tal-kontribwenti. Irkupru ekonomiku Spinta fil-kunfidenza

tal-konsumatur hi essenzjali g[allirkupru ekonomiku. F’Lulju 2012, il-Kummissjoni Ewropea g[amlet diversi proposti biex i]]id u fl-a[[ar mill-a[[ar issa[[a[ il-protezzjoni tal-konsumatur: 1. Titjib tat-tag[rif li l-klijenti jir/ievu fuq il-prezz u ddisponibbiltà ta’ ipoteki filwaqt

Hu essenzjali li titjieb ir-relazzjoni bejn il-konsumaturi u l-banek tag[hom. Pass li g[andu jittie[ed hu li ji;i ]gurat li l-Ewropej kollha jkollhom a//ess g[al kont bankarju ba]iku

Maria Portelli marpor2489@gmail.com

li jtejbu s-supervi]joni tal-istituzzjonijiet li joffruhom. 2. Jistabbilixxu rekwi]it g[al dawk li jbig[u prodotti ta’ investiment, tfaddil fil-pjanijiet u l-pensjonijiet, li jipprovdu lillklijenti tag[hom b’dokumenti ta’ informazzjoni fejn jiddeskrivi l-prestazzjoni mistennija tal-prodott, i]da ukoll isemmu wkoll ir-riskji m;arrba. 3. Introduzzjoni ta’ responsabbiltà akbar g[al telf ta’ strumenti finanzjarji li jin]ammu fil-bank depo]itarju. 4. Protezzjoni a[jar lill-kon-

sumatur fi prodotti ta’ assigurazzjoni billi jiggarantixxi li lbanek huma su;;etti g[al regoli adegwati meta jbig[u prodotti ta’ assigurazzjoni. 5. Tis[i[ tal-protezzjoni talinvestituri billi ji;i ]gurat li prodotti ta’ investiment huma adattati jew xierqa g[alihom billi jzidu t-trasparenza tasswieq finanzjarji. B’le;i]lazzjoni aktar ;enerali favur il-konsumatur tikkostitwixxi ukoll safety net g[all-konsumaturi flambiti tas-servizzi finanzjarji min[abba li tipprovdi protezzjoni kontra imgiba in;usta. Titjib tar-relazzjoni

Hu essenzjali li tittejjeb irrelazzjoni bejn il-konsumaturi u l-banek tag[hom. Pass li g[andu

jittie[ed hu li ji;i ]gurat li lEwropej kollha jkollhom a//ess g[al kont bankarju ba]iku, xi [a;a li fl-a[[ar mill-a[[ar saret indispensabbli g[all-[ajja fisso/jetà kontemporanja tal-lum. Madankollu fl-UE llum, inqas 58 miljun ru[ fuq l-età ta’ ’l fuq minn 15 g[ad m’g[andhomx kont bankarju; 2.5 miljuni minn dawn min[abba rifjut minn bank biex jifta[ kont g[alihom. Il-Kummissjoni g[alhekk ipproponiet le;i]lazzjoni biex tindirizza din il-problema u la//ess ta’ garanzija g[all-kont. Pass ie[or huwa li lKummissjoni trid tippermetti lill-konsumaturi biex jag[mlu u]u a[jar mill-kompetizzjoni bejn il-banek billi ti]died ittrasparenza fit-tariffi bankarji.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Il-politika b[ala missjoni importanti Fi]-]mien tal-festi tal-Milied u l-Ewwel tas-Sena f’Malta ta’ spiss naraw lill-politi/i differenti mis-soltu, i[e;;u g[all-g[otjiet f’kampanji ta’ soldidarjetà, anke jekk u[ud minnhom dis-sena xorta ppruvaw ida[[lu l-politika wkoll f’dawk li suppost huma awguri tal-festi. Waqfa mill-politika biex anke nirriflettu dwarha

Xorta ma nkunux qed nistennew [afna li l-politika tieqaf imqar g[al ftit f’da]-]mien tal-festi. Biex tag[tina /ans nirriflettu wkoll fuq it-tajjeb tal-politika, ‘l hemm mill-g[ag[a u s-sa[na li jikkaratterizzaw [afna mill-bqija tas-sena politika. Missjoni importanti fil-[ajja pubblika u kollettiva ta’ pajji] G[ax waqt li bl-im;iba ta’ /erti politi/i w[ud jistg[u jibdew jaqtg[u qalbhom mill-politika nnifisha, tajjeb na[sbu ftit fuq ilpolitika b[ala missjoni importanti fil-[ajja pubblika u kollettiva ta’ pajji] u li tista’ tbiddel il-[ajja tan-nies. Il-politika mhix ideolo;ija, lag[qi]mu jew impo]izzjoni Il-[assieb politiku Ingli] Bernard Crick, 50 sena ilu kien [are; ktieb qasir intitolat ‘In Defence of Politics’ li fih l-ewwel nett jg[id x’mhix il-politika. Il-politika mhix l-ideolo;ija, lanqas mhi l-lag[qi]mu li jipprova jog[;ob lil kul[add f’kollox, u lanqas mhi l-impo]izzjoni tar-rieda tal-ma;;oranza fuq il-minoranza, jg[id Crick. L-uniku mod biex nimxu ’l quddiem flimkien X’inhi mela l-politika? Bernard Crick jargumenta li l-politika hi l-uniku mod li g[andu l-bniedem kif nies b’interessi diversi ji;u flimkien u jaqblu dwar il-mod kif jistg[u jimxu ‘l quddiem bla ma [add jimponi r-rieda tieg[u fuq [addie[or bil-forza. Il-mod kif ng[ixu fil-libertà u fl-ordni fl-istess [in Bil-politika nsiru nafu [addie[or xi jrid. Il-politika hi l-mod kif nifhmu li ma nistg[ux naqdu l-interessi kollha tag[na lkoll imma rridu nag[]lu ma’ [addie[or, isostni Crick. U a[na u nag[]lu rridu nil[qu qbil li bih firxa wiesg[a ta’ nies i[ossuhom parti midde/i]jonijiet. I[ossu li qed jil[qu skopijiet importanti, anke jekk ma [adux dak kollu li riedu. Tassew li l-politika tista’ tidher kumplessa, forsi anke ma[mu;a, jg[id Crick, imma l-politika hi luniku mod kif nistg[u ng[ixu fil-libertà u fl-ordni fl-istess [in. Il-populi]mu hu l-qerda tal-politika Bernard Crick fil-ktieb qasir imma influwenti tieg[u ‘In Defence of Politics’ imaqdar b’qawwa lil dawk il-politikanti li jag[]lu li jing[o;bu g[all-qosor ta]-]mien flok jaraw li jag[mlu lg[a]liet it-tajbin g[at-tul. Il-populi]mu – li politikant jipprova jing[o;ob – hu l-qerda tal-politika vera, isostni Bernard Crick.

{sibijiet siewja g[al poltikanti li donnhom aktar [siebhom biex jippuppaw u jidhru sbie[ milli biex jag[mlu l-g[a]liet id-diffi/li li jag[tu l-frott it-tajjeb fit-tul.

tista’ tu]a kliem baxx u ma jimpurtax. Di;à wasalna fi ]mien li anke kotba jinkitbu b’/ertu lingwa;;, u forsi wkoll jie[du premju g[ax jinkitbu minn xi [add li ismu mag[ruf fil-qasam tal-letteratura u l-kitba u ma jimpurtahx li lktieb jista’ ji;i f’idejn it-tfal. Prosit lil Mario Micallef u nawguralu li l-Mulej ikompli jag[tih is-sa[[a u l-g[erf biex i[addem it-talent li ]ejnu bih.

Mario Micallef u /-/ensura Segwejt l-intervista li Andrew Azzopardi g[amel lil Mario Micallef waqt il-programm “G[andi xi Ng[id” fuq Radju Malta s-Sibt 21 ta’ Di/embru. Ma setax jonqos li kienet wa[da interessanti meta tqis li Mario Micallef huwa personalità mag[rufa fil-qasam tal-kultura b’mod partikulari fejn jid[ol il-palk li [adu b’serjetà kbira. Tant li xi snin ilu, ;ie mog[ti :ie[ ir-Repubblika g[all-[idma tieg[u favur il-palk Malti. X’differenza minn dak li ;ara din is-sena fl-g[oti tal-unuri! Kienet tixraq [afna l-kelma “farsa” li biha ;iet deskritta minn xi [add. Qbilt mal-kritika tieg[u dwar /erti teleserials li qed jintwerew dan i]-]mien fuq it-televi]joni Maltija. Mario Micallef jaqbel mat-tne[[ija ta/-/ensura i]da g[andu r-ri]ervi tieg[u, g[allfatt li wie[ed irid ikun konxju mill-pre]enza tat-tfal. Min g[andu tfal ta’ /erta età, jaf kemm dawn jixorbu dak kollu li jisimg[u u aktar dak li jaraw. Jekk tistaqsi lill-g[alliema jg[idulek kemm diskussjoni ssir mit-tfal fl-iskejjel dwar xi teleserial li jkunu raw il-;urnata ta’ qabel. Su;;ett mill-aktar komuni

Emily Barbaro Sant Il-Mosta Mario Micallef jaqbel mattne[[ija ta/-/ensura i]da g[andu r-ri]ervi tieg[u, g[allfatt li wie[ed irid ikun konxju mill-pre]enza tat-tfal

huwa s-sess, li wara kollox [alqu Alla l-Imbierek biex jintu]a mill-mi]]ew;in g[allprokreazzjoni tal-ulied, qed ji;i muri fuq it-televi]joni, b[ala biss [a;a ta’ pja/ir ta’ dak ilmument u li ma ;ara xejn jekk jintu]a barra ]-]wie; birriperkussjonijiet kollha li ji;u wara. Wie[ed jittama li bit-tne[[ija ta/-/ensura ma naslux fi stat li jg[odd kollox, li tista’ tg[id li trid ming[ajr ma tqis li tista’ toffendi lil dak u ’l ie[or, li tista’ anke tidg[i b’dak kollu li hu sagru u ma jwaqqfek [add, li

Monument lil Manuel Mallia^

Qed ti;ri [afna l-idea li lgvern, biex ifakkar g[al dejjem il-li;i li hu g[adda dwar il-whistle-blower, se jwaqqaf monument bil-figura tal-ministru Manwel Mallia. Mhix idea [a]ina! Ir-ra;el hu mag[ruf li jsaffar is-suffara...tliet snin wara! G. L. Camilleri Il-Furjana

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon B’inizjattiva tal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami ntla[aq ftehim bejn il-Gvern u l-GWU, is-CMTU, il-GRTU u l-Kamra talKummer/ li permezz tieg[u se jkun hemm aktar kontroll effettiv tal-prezzijiet. Wara l-ittra li kiteb il-Prim Ministru lillGWU, lis-CMTU, lill-GRTU u lill-Kamra tal-Kummer/ fil-jiem ta’ qabel, twaqqaf kumitat mag[mul minn erba’ rappre]entanti tal-Gvern u rrappre]entanti tal-g[aqdiet imsemmija biex fl-iqsar ]mien possibbli jkun hemm aktar kontroll effettiv tal-prezzijiet biex dawn ma jkunux aktar milli kienu f’Mejju tal-1987 [lief fejn dan ikun ;ustifikat u g[alhekk awtorizzat. Il-PN laqa’ l-ftehim mil[uq u sostna li l-ftehim jikkonferma t-twemmin tal-Gvern f’kummer/ [ieles mill-abbu] u jirrifletti lpolitika tal-Gvern favur kontroll ;ust talprezzijiet b’g[a]la akbar g[all-konsumatur.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

KALENDARJU APRIL 2013

L-erba’ kandidati li tefg[u n-nomina tag[hom g[all-kariga ta’ Kap :did fi [dan il-PN> Ray Bugeja, Simon Busutill, Mario de Marco u Francis Zammit Dimech

April 2013> Jift[u n-nomini biex issir l-elezzjoni g[all-[atra ta’ Kap ;did tal-PN – jintefg[u erba’ nomini Clinton Sammut It-Tnejn 1 ta’ April L-eks Sindku Antoinette Vassallo rri]enjat mill-Kunsill Lokali Ta’ Xbiex g[aliex kienet urtata ferm g[all-fatt li allegatament il-PL [adem kontriha.

Instab mejjet Joseph Camilleri ta’ 58 sena fil-Fa/ilita’ Korrettiva ta’ Kordin. Mario Bugeja ta’ 45 sena, eks g[alliem, ;ie kundannat [ames snin u nofs [abs wara li nstab [ati li 10 snin ilu kkorrompa erba’ subien ta[t l-eta’. Statistika Ewropea wriet li fi Frar it-turisti li ;ew Malta naqsu bi ftit meta mqabbel mal-istess xahar is-sena 2012. It-Tlieta 2 ta’ April Il-Perit Vincent Cassar in[atar Chairman tal-MEPA. L-ajruplan tal-Air Malta

KM328 minn Malta g[al Frankfurt, kellu jag[mel in]ul ta’ emer;enza fl-ajruport ta’ Katanja wara li deher du[[an [iere; mill-forn. Fet[u n-nominazzjonijiet g[all-[atra ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista. Tristan Falzon ta’ 30 sena minn {al Qormi gie kkundannat tliet snin [abs wara li kien sforza

lil dik li kienet it-tfajla tieg[u biex tipprostitwixxi ru[ha. L-Awtorità dwar il-Log[ob irtirat il-li/enzja tal-Casino di Venezia wara li ma ;ietx im[allas is-sehem g[at-ti;did tal-li/enzja. L-Erbg[a 3 ta’ April Id-deputata Laburista Marlene Farrugia rri]enjat mill-kariga li kellha fil-Ministeru tas-sie[eb tag[ha, il-Ministru Godfrey Farrugia, wara li ;ie ]velat li dan kien ksur mill-Kodi/i talEtika. Simon Busuttil tefa’ n-nomina tieg[u b[ala kandidat g[all-kariga ta’ Kap tal-PN. Saret il-festa ta’ San Girgor, tradizzjoni li tmur lura mis-sena 1781. Il-{amis 4 ta’ April T[abbar li l-Gvern [atar

lil John Cassar White b[ala Chairman tal-BOV. Cassar White kien parti mill-hekk imsejja[ Kitchen Cabinet ta’ Alfred Sant. Francis Zammit Dimech tefa’ n-nomina tieg[u g[all-kariga ta’ Kap tal-PN. Robert Musume/i n[atar millGvern Laburista biex iservi

b[ala Konsulent Personali tasSegretarju Parlamentari Michael Farrugia, li hu responsabbli mill-Mepa. Mario de Marco u Raymond Bu;eja ppre]entaw in-nomina tag[hom g[all-kariga ta’ Kap tal-PN. Is-Sibt 6 ta’ April Jifta[ il-Parlament

blOppo]izzjoni Nazzjonalista tivvota kontra l-[atra ta’ An;lu Farru;ia b[ala speaker g[aliex qalet li d-de/i]joni ta’ Muscat i;;ib biss firda sfa//ata. Ikkonfermata li l-og[la uffi/jali fil-Ministeri tal-Gvern se jkunu qed jie[du ]ieda ta’ bejn 3,000 u 6,000 ewro iktar minn dak li kienu jie[du luffi/jali tal-Gvern pre/edenti. Il-{add 7 ta’ April

G[awdex ;ie klassifikat fissitt post f’lista tal-aktar 10 destinazzjonijiet popolari fl-Ewropa, u ;ie klassifikat ukoll fost laktar tletin g]ira madwar iddinja kunsidrati b[ala l-isba[ destinazzjonijiet u l-aktar popolari. Fin-Nadur G[awdex se[[ew ]ew; in/identi tat-traffiku fi spazju ta’ ftit [in, u li fihom

we;;g[u b’kollox erba’ persuni. Ra;el ta’ 28 sena minn Ni;er idda[[al l-isptar Mater Dei isofri minn ;rie[i f’rasu wara li kien involut fi ;lieda fi Triq Nerik Mizzi f’Ta’ Xbiex. Il-Ministru Godfrey Farrugia ssejja[ biex jikkalma s-sitwazzjoni f’Mater Dei min[abba ffullar, jumejn biss wara li fta[ar fuq is-Super One li l-iffullar spi//a. It-Tnejn 8 ta’ April Il-Gvern Laburista ressaq quddiem il-Parlament il-Ba;it g[al din is-sena – ba;it li ]amm il-qafas ta’ dak li kien di;a’ prezentat fit-28 ta’ Novembru 2012 minn Gvern Nazzjonalista. Il-medi/ina ba]ika

Paracetamol kienet tinsab out of stock mill-isptarijiet tal-Gvern.

It-Tlieta 9 ta’ April David Chetcuti ta’ 36 sena mill-Im;arr, ;ie mixli quddiem il-Ma;istrat Edwina Grima li kkorrompa tifla ta’ 12-il sena darbtejn fi ]mien ;img[a. Jirri]enja d-Direttur tal-{abs,

Abraham Zammit wara li numru ta’ gwardjani telqu qabel il-[in skedat.

L-Erbg[a 10 ta’ April :ie approvat il-ba;it g[assena 2013 u g[all-ewwel darba fl-istorja, l-Oppo]izzjoni vvutat favur il-ba;it. Il-{amis 11 ta’ April L-eks Chairman tal-MEPA Austin Walker ikkonferma li s-

Segretarju Parlamentari Michael Farrugia intervjena u nda[al direttament biex iwaqqaf laqg[a tal-Bord tal-MEPA li fl-14 ta’ Marzu 2013 li kienet qed tiddiskuti applikazzjonijiet talGvern biex isir impjant tat-trattament tal-iskart fl-G[allies. :ie de/iz li l-Kamra tan-Nar Santa Marija tal-Mosta se ting[alaq fuq ordni tal-Qorti. Mara ta’ 56 sena minn {al G[axaq kienet fil-periklu talmewt wara [abta f’Ra[al :did. L-in/ident se[[ fi Vjal Santa Lu/ija, Ra[al :did. Il-:img[a 12 ta’ April Il-Ministru Evarist Bartolo qal

li hu aktar importanti li ssir manutenzjoni fuq skejjel antiki milli tkompli tinbena skola ;dida kull sena. Is-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca inqabad jiksser il-Kodi/i tal-Etika min[abba l-

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

KALENDARJU APRIL 2013

G[awdex ;ie klassifikat fis-sitt post f’lista tal-aktar g[axar destinazzjonijiet popolari fl-Ewropa

{atriet, ksur tal-Kodi/i tal-Etika, iffullar f’Mater Dei u aktar ta[t Gvern Laburista fatt li baqa’ jipprattika l-professjoni tieg[u b[ala Tabib talG[ajnejn. Ray Azzopardi, is-Senior Manager tas-Super One Radio u l-Uffi/jal g[all-attivitajiet talmassa tal-PL ing[ata kariga flAmbaxxata ta’ Malta fi Brussell. Il-Gvern talab ir-ri]enja talKap tal-Ezekuttiv tal-Arms Wilfred Borg filwaqt li John Rizzo spi//a minn Kummissarju tal-Pulizija, u minfloku n[atar Peter Paul Zammit. Is-Sibt 13 ta’ April Ra;el ta’ 23 sena

minn Birkirkara sofra ;rie[i gravi wara [abta fl-Iklin. L-G[aqda tan-Nar So/jetà Mu]ikali Vittorja tan-Naxxar reb[et is-seba edizzjoni talFestival tan-Nar tal-Art Mekkanizzat li sar fuq il-Fosos tal-Furjana. It-Tnejn 15 ta’ April I//elebrat il-71 anniversarju minn meta Malta ng[atat ilGeorge Cross. Il-PN qed jinsisti li l-Avukat

:enerali m’g[andux ikun parti mill-kaw]a Kostituzzjonali li qed jag[mel kontra lKummissjoni Elettorali. It-Tlieta 16 ta’ April

U-turn mill-Ministru Bartolo dwar bini ta’ skejjel ;odda, fejn issa ddikjara li se tinbena wa[da fis-sena. L-Erbg[a 17 ta’ April Ra;el ta’ 59 sena mill-Belt

Valletta tilef [ajtu tra;ikament meta sploda boiler fil-plant room tal-lukanda Bu;ibba Holiday Complex fi Triq itTuristi. Il-kor G[awdxi Chorus Urbanus tella’ kun/ert kommemorattiv ad unur il-President Emeritu ?ensu Tabone, f’g[eluq is-sena mill-mewt tieghu. Il-{amis 18 ta’ April

Heritage Malta [abbret li se tkun qed ti//elebra l-g[axar snin mit-twaqqif tag[ha bi programm varjat ta’ attivitajiet. Il-Kummissarju tal-Pulizija Peter Paul }ammit ikkonferma

storja ta’ In-Nazzjon dwar kif ilPulizija kienu on high alert min[abba theddida serja ta’ serq fuq il-banek. Il-:img[a 19 ta’ April

}ew; persuni we;;g[u f’[abta head-on bejn vann u karozza fin-ni]la li mixXemxija tag[ti g[all-Mistra. Aktar [atriet bi ksur talKodi/i ta’ Etika mill-Ministru Godfrey Farrugia. Is-Sibt 20 ta’ April L-eks amministratur finanzjarju tal-PL Joe Cordina n[atar mill-Gvern Laburista b[ala Chairman tal-Gozo Channel. T[abbar li skejjel tal-Gvern se jibdew jilqg[u studenti ta]-]ew; sessi, bl-iskola ta’ Pembrole tkun l-ewwel wa[da. Il-{add 21 ta’ April In/ident stramb, fejn il-Vapur Gaudos baqa’ die[el b’velo/ità fil-moll ta/-?irkewwa. Ra;el ta’ 60 sena minn Ra[al :did kien fil-periklu tal-mewt

wara li ttajjar minn karozza

Opel Astra f’Telg[et Ra[al :did. L-Erbg[a 24 ta’ April Fl-elezzjonijiet ka]wali g[allParlament Ewropew, ;ew eletti tliet nisa, Roberta Metsola Tedesco Triccas (PN), u

Marlene Mizzi u Claudette Abela Baldacchino (PL). Il-{amis 25 ta’ April L-istudenti G[awdxin

li jistudjaw Malta ma ng[atawx i//ekk tas-sussidju ming[and ilGvern li jg[in biex ikopru lispejje] relatati mal-akkomodazzjoni tag[hom. Minn 20 ru[ impjegati misSegretarjat Privat tal-Ministru Godfrey Farru;ia mill-elezzjoni ’l hawn, 13-il persuna ddah[lu minn barra s-servizz pubbliku. Il-:img[a 26 ta’ April {add ma we;;a’ f’in/ident li fih trakk high-up laqat it-travu li jifforma parti mill-entratura talMosta Technopark, fejn dan inqala’ minn postu u waqa’ fuq il-kabina tat-trakk.

Il-{add 28 ta’ April Saret Festa {alib fil-G[arg[ur b’attendenza numeru]a, filwaqt li ;iet im[abbra l-mewt talAr/ipriet ta]-}ejtun Dun Eric Overend fl-età ta’ 47 sena, jume-

jn biss wara li tilef lil ommu Carmen u ftit xhur biss wara lmewt tal-Vi/i tal-istess parro//a.

It-Tnejn 29 ta’ April B[al kull sena l-awtoritajiet tas-sa[[a nedew il-kampanja kontra l-kan/er tal-;ilda u appellaw lill-poplu biex issa li x-xemx tkun ferm iktar qawwija, jittie[du l-prekawzjonijiet

ne/essarji biex ma jkunx hemm konsegwenzi serji. L-eks Deputat Mexxej tal-PL Charles Mangion ing[ata l-kariga ta’ Chairman talKorporazzjoni Enemalta.

It-Tlieta 30 ta’ April Il-Gvern [a de/i]joni [abta u sabta u informa li b’effett immedjat is-servizz b’xejn ta’ emer;enza li jing[ata flIsptarijiet St. James Capua, se jieqaf.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ilestu g[all-funeral ta’ Sharon I}RAEL

Il-Gvern I]raeljan beda j[ejji g[all-funeral statali tal-eks Prim Ministru Ariel Sharon, li ilu f’koma mill-2006 u li f’dawn la[[ar ;ranet s[a[tu marret g[all-ag[ar. Nhar il-{amis, it-tabib Zeev Rotstein tal-Isptar Tel Hashomer f’Tel Aviv, fejn jinsab rikoverat Sharon, qal li f’dawn l-a[[ar jumejn sa[[tu marret lura u l-organi vitali tieg[u kienu qed jikkrollaw. Qabel ma spi//a f’koma, Sharon, li g[andu 85 sena, kien g[amilha /ara li ried li jindifen fir-residenza tieg[u fin-Negev, fejn hemm midfuna martu, Lily, u mhux fuq il-Muntanja Herzl f’Tel Aviv fejn tradizzjonalment jindifnu l-mexxejja I]raeljani. Rapporti fil-media I]raeljana qalu li ]-]ew; subien ta’ Sharon,

Ariel Sharon

Gilad u Omri, kienu qed jg[inu lill-Gvern fit-t[ejjijiet g[allfuneral. Rostein u nies qrib il-familja Sharon, qalu li l-[ajja tal-eks Prim Ministru I]raeljan issa

kienet f’periklu kbir. Sharon kellu attakk ta’ puplesija fl-4 ta’ Jannar tal-2006 u wara da[al f’koma li qatt ma [are; minnha. Skont Mark Regev, kelliem g[all-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu, iddrawwiet Lhud jitolbu li Sharon irid jindifen ;urnata wara li jkun miet imma peress li se jing[ata funeral statali, id-dfin jista’ ji;i pospost. Dan biex jag[ti /ans lillmexxejja dinjija jattendu g[allfuneral g[alkemm hemm iddubji kemm se jkunu dawk ilmexxejja li se jattendu. Kemm min[abba t-tmexxija kontroversjali ta’ Sharon kif ukoll g[aliex Netanyahu ma kienx mar g[allfuneral ta’ Nelson Mandela lejn tmiem is-sena li g[addiet.

Issa je[el il-vapur ta’ salvata;; ?ini] L-ANTARTIKA

Il-vapur ?ini] li g[en biex isalva lill - passi;;ieri u lix xjenzjati abbord il - vapur Russu Akademik Shokalskiy fl-Antarika issa spi//a hu stess imwa[[al fis-sil;. Il-vapur Russu kien ilu minn lejlet il-Milied imqabbad fissil; u l-[idma ta’ salvata;; ma rnexxietx qabel nhar il-{amis. Dan wara li [elikopter mill-

vapur ?ini] evakwa lit - 52 passi;;ieri u [adhom lejn vapur Awstraljan. Issa l-vapur Awstraljan, Aurora Australis, tpo;;a fuq standby biex jintu]a jekk il - vapur ?ini] Xue Long ikollu b]onn l g[ajnuna. Il-passi;;ieri li kien hemm abbord il-vapur Russu mhux mistennija lura Tasmania fl-

Awstralja qabel nofs dan ixxahar. L-Akademik Shokalskiy inqabad fis-sil; madwar 2,000 kilometru bog[od minn Hobart , il - kapitali tal - Istat Awstraljan ta’ Tasmania. It-22 membru tal-ekwipa;; abbord il-vapur Russu baqg[u abbord biex jistennew sakemm is-sil; idub u l-vapur ikun jista’ jer;a’ ji//aqlaq.

L-aktar sena s[una L-AWSTRALJA

L-2013 kienet l-aktar sena s[una li qatt kienet re;istrata flAwstralja. Dan wara li t-temperatura kienet 1.2 grad Celsius aktar mill-medja – l-og[la minn mindu bdiet tin]amm it-temperatura fl-1910.

Dan jirri]ulta mir-rapport annwali tal-Bureau of Meteorology. Fl-2013 kien hemm ukoll xitwa li tni]]let flistorja b[ala l-aktar wa[da s[una u li matulha kien hemm in-nirien barra Sydney li kienu l-

ag[ar mill-1968. Uffi/jali Awstraljani qalu li dak li qed ji;ri fil-pajji] hu konsistenti ma’ dak li qed ji;ri madwar id-dinja fejn qed ti]died ittemperatura min[abba l-effett ta’ gassijiet fuq il-klima dinjija.

IL-MALTEMP> Fir-ritratt fuq nett jidhru karozzi miksija bil-borra fittoroq ta’ New York. Dan hekk kif il-Lvant tal-Istati Uniti n[akem minn maltempata kbira tal-borra. Fir-ritratt tan-nofs tidher xena minn Leatherhead f’Surrey, l-Ingilterra, hekk kif il-Punent tal-pajji] intlaqat minn maltempata kbira ta’ ri[ u xita. Fir-ritratt ta’ ta[t jidhru tfal jilag[bu fil-borra f’Srinagar, fil-Kashmir, il-Pakistan. {afna bliet fil-Pakistan qed jin[akmu minn kes[a kbira li mhix tas-soltu hekk kif it-temperatura matul il-;urnata qed tin]el g[al 15-il grad Celsius ta[t i]-]ero (ritratti> EPA)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

Waddbuh [aj biex jittiekel mill-klieb IL-KOREA TA’ FUQ

Skont rapporti li [ar;u fi/?ina, l-alleat ewlieni tal-Korea ta’ Fuq, Kim Jong-un, id-dittatur Korean, ordna li zijuh jitwaddab biex jittiekel [aj minn grupp ta’ 120 kelb selva;;. Jang Song-Thaek, li kellu 67 sena, flimkien ma’ [ames ajjutanti ewlenin tieg[u, tne]]g[u g[arwenin u mbag[ad twaddbu [ajjin f’ga;;a bi klieb li kienu ilhom ;ranet ma jing[ataw ikel. Skont rapport fil-;urnal ?ini] Wen Wei Po, il-klieb damu aktar minn sieg[a jqattg[u lil Jang u l-[amsa l-o[ra f’kastig li fil-Korea ta’ Fuq hu mag[ruf b[ala “quan jue” - e]ekuzzjoni mill-klieb. Iz-ziju ta’ Kim kien kru/jali biex hu seta’ jassumi l-kontroll tal-pajji] u kien meqjus b[ala laktar persuna qrib ta/-?ina firre;im Korean. L-osservaturi mhumiex jeskludu li dak kollu

li g[adda minnu Jang kien ukoll messa;; li/-?ina li s’issa dejjem [ar;et lill-Korea ta’ Fuq mill-inkwiet. Kim kien akku]a liz-ziju tieg[u bi tradiment u korruzzjoni u u]a kliem iebes [afna kontrih waqt il-messa;; talEwwel tas-Sena. Din kienet lewwel darba li hu mag[ruf li tkellem pubblikament dwar ilka] ta’ zijuh li nqatel fit-12 ta’ Di/embru. Fil-passat, uffi/jali g[olja firre;im li ng[ataw il-piena talmewt is-soltu kienu jinqatlu permezz ta’ tiri sparati mis-suldati. Ir-rapport fil-;urnal ?ini], li jitqies b[ala l-le[en uffi/jali tal-Gvern ?ini] f’Hong Kong, qal li g[all-e]ekuzzjoni brutali kollha kien pre]enti Kim kif ukoll 300 uffi/jal g[oli tarre;im.

Il-fatt li r-rapport tal-e]ekuzzjoni [are; f’dan il-;urnal qed jitqies b[ala indikazzjoni o[ra li l-Gvern ?ini] qed jiddejjaq dejjem aktar bir-re;im li hemm fi Pyongyang. Uffi/jali fil-Korea t’Isfel jemmnu li Kim [assu mhedded mill-ammont ta’ poter li kellu zijuh u minbarra hekk, Kim qed imexxi renju ta’ terrur f’pajji]u biex il-kontroll tieg[u jkun assolut. Hu mifhum li diversi membri tal-familja tieg[u kif ukoll uffi/jali g[olja ntbag[tu lejn kampijiet ta’ kon/entrament fil-pajji]. Kim kien u]a wkoll ilmessa;; tal-Ewwel tas-Sena biex iwissi li kien se jkun hemm di]astru nukleari enormi jekk tfaqqa’ gwerra mal-Korea t’Isfel u li min[abba f’hekk, lIstati Uniti qatt mhi se jkollha mo[[ha mistrie[.

IL-LIBANU> Ftit mill-[erba tal-isplu]joni ta’ karozza bomba l-{amis f’zona f’Bejrut li hi mag[rufa b[ala fortizza tal-Hezbollah. Flisplu]joni, sitt persuni nqatlu u 60 o[ra ndarbu. Dan l-attakk kabbar it-t[assib li l-pajji] qieg[ed dejjem jitkaxkar fil-kunflitt fis-Sirja (ritratt> EPA)

}ew; g[alliema barranin maqtulin IL-LIBJA

IR-RENJU UNIT> Impjegat tal-London Zoo waqt pro/ess ta’ stock taking tal-annimali. F’Jannar ta’ kull sena, iz-zoo fil-belt kapitali Ingli]a jag[mel stock taking tal-[lejjaq kollha li jkun hemm fih (ritratt> EPA)

}ew; g[alliema, ra;el Ingli] u mara minn New Zealand, instabu maqtulin qrib kumpless ta]-]ejt u l-gass fil-Punent talLibja Is-sejba tal-katavri saret anqas minn xahar wara li g[alliem Amerikan inqatel f’Benga]i. I]-]ew; katavri nstabu qrib limpjant ta’ Melitah u mag[hom kellhom diversi bagalji i]da skont sorsi Libjani ma jirri]ulta li nsteraq xejn minnhom u rra;uni li g[aliha nqatlu mhix mag[rufa. Sadattant il-militar Libjan f’Benga]i arresta ]ew;

Amerikani li jidher li huma players tal-basketball. Jidher li larrest se[[ fl-Università ta’ Benga]i imma r-ra;uni wara larrest mhix mag[rufa. B[al-lum ;img[a, erba’ uffi/jali militari Amerikani n]ammu arrestati g[al diversi sig[at mill-awtoritajiet Libjani. Jidher li dawn kienu l-Libja biex issa[[u s-sigurtà malAmbaxxata Amerikana fi Tripli u meta kienu arrestati kienu qed jistudjaw rotot minn fejn jistg[u jkunu evakwati diplomati/i Amerikani jekk ikun hemm linkwiet.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-KOREA T’ISFEL> Ritratt me[ud waqt i/-/erimonja g[all-bidu tas-sena l-;dida fil-ba]i tal-ajru tas-17th Combat Squadron f’Cheongju, 137 kilometru barra Seoul (ritratt> EPA)

Folol rekord g[all-Papa Kaw]a kontra Facebook IL-VATIKAN

Fl-ewwel sena tieg[u fittmexxija tal-Knisja Kattolika, ilPapa Fran;isku attira aktar minn sitt miljun persuna g[all-attivitajiet pubbli/i fil-Vatikan. Dan jirri]ulta minn /ifri uffi/jali tal-Vatikan li jkopru lperjodu minn mindu kien elett f’Marzu sat-tmiem tal-2013. Il-prede/essur tieg[u, il-Papa Benedittu XVI kien attira 2.3 miljun persuna g[all-2012. Il-Papa Fran;isku hu l-ewwel Papa mill-Amerika Latina kif ukoll l-ewwel :i]wita li okkupa din il-kariga. Il-Vatikan qal li din i/-/ifra kienet imfassla fuq in-numru ta’ biljetti li n[ar;u g[all-attivitajiet tal-Papa kif ukoll fuq kalkoli talkobor tal-folol g[all-udjenzi li jkollu fil-miftu[ fi Pjazza San Pietru. I/-/ifri n[ar;u wara li l-Papa ta l-barka tieg[u g[as-sena l-

L-ISTATI UNITI

;dida u li fiha [e;;e; lid-dinja biex ting[aqad kontra l-vjolenza b[ala komunità ta’ a[wa. F’[in minnhom il-Papa ma segwiex id-diskors li kellu ppreparat u esprima l-frustrazzjoni kbira tieg[u g[all-;lied li hawn madwar id-dinja u staqsa x’kien qed ji;ri lill-bniedem u qal li wasal i]-]mien li dan kollu jieqaf. Il-Papa Fran;isku qed ji;bed [afna attenzjoni minn madwar id-dinja u mhux biss millKattoli/i g[al dak li qed jg[id u g[all-mod kif jg[idu, bi kliem sempli/i u b’umanità. Dan apparti li jrid Knisja Kattolika aktar sempli/i u qrib in-nies. Hu adotta wkoll attitudni anqas formali u qed jikseb reputazzjoni g[all-umiltà kbria tieg[u. Matul l-2014, hu mistenni j[abbar riformi kbar fi [dan ilKnisja Kattolika.

Grupp ta’ nies fet[u kaw]a flimkien kontra Facebook min[abba allegazzjonijiet li lkumpanija qed tg[asses ilmessa;;i privati ta’ dawk li g[andhom kont mag[ha. Fil-kaw]a qed jintqal li Facebook jinter/etta l-messa;;i

biex imbag[ad ju]a /erta informazzjoni biex ibig[ha lil dawk li jag[mlu r-reklami. B[ala kumpanija, Facebook qed ti/[ad dawn l-allegazzjonijiet. Dawk li fet[u l-kaw]a qed jitolbu 100 dollaru g[al kull ;urnata li dan ilu jsir jew 10,000

g[al kull persuna. Fl-2011 kienet infet[et kaw]a o[ra kontra Facebook u din kellha t[allas 20 miljun dollaru lil dawk li sostnew li l-kumpanija kienet u]at l-informazzjoni privata tag[hom ming[ajr il-kunsens tag[hom.

Ti]died l-obe]ità IR-RENJU UNIT

Mill-1980, in-numru ta’ adulti fil-pajji]i li qed ji]viluppaw li huma [oxnin [afna s’issa ]died g[al madwar biljun persuna. Dan jirr]ulta minn rapport li g[adu kemm in[are; millOverseas Development Institute f’Londra. Fih intqal li fid-dinja, wie[ed minn kull tliet persuni g[andu [xuna ]ejda li mhix tajba g[al sa[[tu u l-gvernijiet kienu m[e;;a jag[mlu aktar

biex jassiguraw li n-nies jieklu tajjeb. Intqal li fir-Renju Unit, 64 filmija tal-popolazzjoni adulta tbati mill-obe]ità u qed ikun imbassar li min[abba f’hekk se jkun hemm ]ieda fl-attakki talqalb, aktar ka]i ta’ dijabete u attakki ta’ puplesija. Ir-rapport qal li l-akbar ]ieda f’nies li g[andhom pi] ]ejjed kienet f’pajji]i fejn id-d[ul

finanzjarju kien qed ji]died b[all-Messiku l-Marokk. B’kollox hu stmat li hemm 904 miljun persuna fil-pajji]i li qed ji]viluppaw li g[andhom pi] ]ejjed filwaqt li fil-pajji]i sinjuri dawn huma 557 miljun persuna. Fl-istess [in i]da, innuqqas ta’ ikel f’xi w[ud minn dawn il-pajji]i li qed ji]viluppaw, partikolarment g[at-tfal, g[adu problema serja.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LETTERATURA

Programm g[as-sena l-;dida Min se jishar mieg[i issa li lg[abex riesaq meta l-jum li tqalleb bejn fer[ u niket qed inin, iqalleb lejn it-tmiem? Xtarrejt fuq dak li lma[t madwari li ;arrabni u g[allimni. Ilmusbie[ li darba ]ejjen qabar ta’ Freni/, li ba[[ar tul il-Ba[ar tan-Nofs qabel ma mar jistrie[ fi [dan Melkart, jag[ti xrara ta’ nar. Ma nixtieq xejn i]jd [abib [lief li ti;i g[andi, tilqa’ stedina li ta’ sikwit nag[millek biex taqsam mieg[i l-[idma ta’ nsi; il-kelma waqt li l-mikteb jitlieg[eb [a j[a]]e] fuq il-karta [alli l-[sieb ma jintilifx. Jistenna l-eku tal-kela mxandra minkejja fqira. U jekk nibdel il-[in [a nara lmikteb x’jinse; meta jkun stra[ kmieni u frisk isebba[ il-jum

meta l-[olqien jibda jistejqer mir-raqsa, jifrex xbieki g[all[sibijiet imdawwla. Is-skiet i[affef biex ma ji;ix meg[lub mill-[sejjes hekk kif tibda [idmet il-bniedem imxandra blg[ajjat, bid-daqqet tal-imrietel fuq il-[adid, bil-;iri ta’ roti u magni. ’Il bog[od minn kollox is-skiet jing[aqad mal-[idma. Fer[an il-mikteb li ji;ri u jg[a;;el bla ma jg[ejja u jinse; bla tbatija, i[allat bla [oss il-metalli li l-kus jie[u b’daru [a jfawwar l-g[ana. Id-dawl bikri tal-g[odwa jing[aqad g[a]-]iffa [a jxerred ix-xrara g[all-[olqien ;did wara li tkellem ma’ [uh taljum ta’ qabel li qallu “ jien g[alik ma ng[irx, ag[mel aqwa minni u minn issa nbierkek [a tg[in lil [uk l-ie[or li di;à qieg[ed i[ejji biex malli tmut ji;i hu.”

Italo Calvino

Joe Cassar stcassar@gmail.com

Lesti g[all-[idma

G[aliex g[andi na[seb biex inqis il-[in meta l-jum s[i[ hu tieg[i b[al ta’ bnedmin o[ra li lesti g[all-[idma. G[alenija se ja[dmu, hemm min jibda b’talba, hemm min jiftakar li xi w[ud minn [utu marru, flokhom ;ejjin il-;odda li je[tie;u, mg[allma kemm mg[allma daqqa ta’ id. Fil-[emda tax-xog[ol il-mikteb ja[dem, ;ieli j[ossu g[ajjien, jimbottsa b’dirg[ajh fel[anin [a jaqdi dmiru. Kelma qed tin[bielu. G[aliex qed tag[millu hekk? G[allimhielu xi [add li qabel be]a’ g[aliha biex o[ra ma ti[ux postha u teqridha. Il-mikteb ma jafx jibqa’ lura g[ax ikun qed jinsa lil dawk li ma jidhrux g[ax [ajjithom ittbatija, mistura fil-faqar marradi. Hekk bdejt sena ;dida li waqtha se nikteb b[as-snin ta’ qabel u hekk fissirt il-programm tieg[i. Nixtieq li issa l-qarrejja jaqbdu f’idjhom ‘Le Fiabe Italiane’ ta’ Italo Calvino (19231985) kittieb kbir Taljan imsemmi g[ax-xog[lijiet ‘Il-Barone Rampante’ , ‘Marcovaldo’, ‘La Nuvola di Smog’, maqluba g[all-Ingli] – ‘Italian Folk Tales’. Calvino ;abar mitejn [rafa me[uda mir-re;juni Taljani, fuq talba ta’ Giulio Einaudi li talbu jikteb u jfittex [a jara hemmx xi [add b[all-

Il-qoxra tal-ktieb Italian Folktales

a[wa Grimm (Il-qarrej jista’ jara ver]joni ta’ dawn miktuba minn Philip Pullman) Hekk il-qarrej se jsib ru[u qalb slaten u [addiema flg[elieqi, slaten, prin/pijiet, tfajliet rieqda g[al mijiet ta’ snin, s[a[ar tajbin u []iena, ]rin;ijiet, ilpup, tuffie[, kastelli mitlufa fi msa;ar, kavallieri lesti g[al kollox, g[a]]elin, nies mill-ag[ar li fl-a[[ar isiru qaddisin li wara lindiema iqassmu rigali u ;id bla

qies. Dwar [rejjef Maltin di;à ktibt. Hemm, fost o[rajn, ix-xog[ol ta’ :or; Mifsud Chircop - IlFolklor Malti (PIN - Kullana Kulturali). Min irid jid[ak da[ka bil-[rejjef, g[ax kollox jista’ jaqa’ g[a/-/ajt, g[andu jaqra ‘Briar Rose’ ta’ Robert Coover (1932 - ). {ajr lil Agenda Book Shop u lil PIN

Calvino ;abar mitejn [rafa me[uda mir-re;juni Taljani, fuq talba ta’ Giulio Einaudi li talbu jikteb u jfittex [a jara hemmx xi [add b[all-a[wa Grimm

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

MADWARNA

Emirates b’servizz tal-ajru lejn Kabul fl-Afganistan Emirates, kumpannija globali li tg[aqqad in-nies u l-postijiet bdiet is-servizz il-;did tag[ha lejn Kabul il-belt kapitali talAfganistan. Kabul hi l-138 destinazzjoni tal-Emirates madwar id-dinja, u l-Afganistan hi t-78 pajji] li qed isservi. “Emirates dejjem tistinka biex tkompli tg[aqqad in-nies”, qal Adel Al Redha, il-Vi/i President E]ekuttiv u Kap E]ekuttiv talEmirates. “Din ir-rotta l-;dida toffri opportunità ;dida g[all-poplu tal-Afganistan biex ikollu a//ess g[al destinazzjonijiet ;odda permezz tan-netwerk estensiv tag[na mifrux fuq sitt kontinenti. Fl-istess waqt ser tipprovdi lil [afna Afgani li qed jg[ixu barra biex i]uru pajji]hom waqt li jesperjen]aw is-servizzi u l-prodotti tal-Emirates.” Ir-rotta hi operata minn Airbus A340-500 f’konfigurazzjoni ta’ tliet kabini, inklu]i 12-

il post fl-Ewwel Klassi, 42 post fil-Klassi tan-Negozju u 204 filKlassi tal-Ekonomija. Emirates hi l-unika linja tal-ajru li toffri lEwwel Klassi lejn Kabul minn Dubaj. It-titjira EK 640 ser titlaq kuljum minn Dubaj fl-09.55 hrs u tasal f’Kabul fis-13.15hrs. Ittitjria tar-ritorn, EK641 ser titlaq minn Kabul fit-15.30hrs u tasal Dubaj fis-18.00hrs. Meta jg[addu mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Dubaj, ilpassi;;ieri ser jesperjenzaw itTerminal 3 li fih firxa ta’ [wienet u ristoranti li ]gur jolqtu l-;osti ta’ kul[add. Is-servizz tal-Emirates lejn Kabul joffri konnessjonijiet konvenjenti minn u lejn l-Ewropa inklu]i Londra (Heathrow u Gatwick), Frankfurt, Manchester, Birmingham, Hamburg u Pari;i. Dan minnbarra t-tmiem destinazzjonijiet fl-Istati Uniti li fihom ittir l-Emirates.

Il-linja tal-ajru ti//elebra l-ewwel titjira lejn Kabul, il-138 destinazzjoni globali

Emirates topera erba’ titjiriet skedati fil-;img[a minn Malta g[al Dubaj b’waqfa f’Larnaka, ?ipru, nhar ta’ Tnejn, l-Erbg[a, il-:img[a u s-Sibt. Nhar ta’

{add, it-Tlieta u l-{amis, Emirates topera titjiriet diretti minn Dubaj g[al Malta bit-titjira lura tag[mel b’waqfa fi Tripli. G[al aktar tag[rif dwar

Emirates jew g[all-ibbukjar tattitjiriet lejn Kabul, wie[ed jista’ j]ur is-sit www.emirates.com jew jikkuntattja l-agent talivja;;ar tieg[u.

■ Il-grupp ta’ impjegati ta’ Vodafone li ng[aqdu ma’ numru rekord ta’ parte/ipanti biex jappo;;jaw il[ames edizzjoni tal-President’s Charity Fun Run tal-Malta Community Chest Fund b’risq l-Istrina. L-impjegati, flimkien mal-familji u l-[bieb tag[hom ;rew u mxew is-seba’ kilometri fl-ikbar girja filanropika nazzjonali mill-Palazz ta’ San Anton f’{’Attard sal-Pjazza ta’ San :or; fil-Belt Valletta. “Minbarra li tippromwovi [ajja aktar b’sa[[itha fost l-impjegati, il-Fun Run isservi biex nag[tu lkontribuzzjonijiet tag[na lejn din il-kaw]a ;usta g[al persuni anqas xxurtjati fi ]mien il-festi,” qalet Roberta Pace, l-Administrator ta’ Vodafone Malta Foundation.

G[axar abbonati ma’ GO Sports raw log[ba ta/-Champions League fl-Emirates Stadium G[axar abbonati ma’ GO Sports kellhom l-opportunità li jaraw lil Arsenal jirb[u lil Marseille fl-Emirates Stadium f’Londra u jikkwalifikaw mala[[ar sittax fi/-Champions League. Alfred Delia, Anthony Sciberras, Joseph Camilleri, Renato Briffa, Adrian Theuma, Mark Mifsud Bonnici, Brian Joseph Borg, Noel Julian Galea, Giorgio Delia u Leslie Agius kellhom l-opportunità li jaraw

log[ba tal-futbol live f’wie[ed mill-iktar stadiums moderni wara li reb[u kompetizzjoni talSMS. Din il-kompetizzjoni kienet miftu[a esklussivament g[al dawk abbonati ma’ GO Sports. Biex jipparte/ipaw, ilklijenti kellhom jirrispondu mistoqsija dwar i/-Champions League ta’ din is-sena. Laurie Pace, il-Brand Marketing Co-ordinator ma’ GO, qalet, “GO toffri servizz ming[ajr paragun fix-xandir ta’

Il-grupp ta’ g[axar abbonati ma’ GO Sports qabel it-tluq tag[hom lejn Londra

premium sports, b’mod partikolari tal-futbol, b’drittijiet esklussivi g[a/-Champions League, ilPremier League u Serie A. “L-investiment sinifikanti li

g[amilna fix-xandir tal-isports ifisser mhux biss li GO tipprovdi l-aqwa esperjenza – inklu] ]ew; stazzjonijiet HD. Ifisser ukoll li nistg[u noffru b’mod

regolari opportunitajiet lill-klijenti tag[na biex ikunu jistg[u jgawdu attivitajiet sportivi ewlenin minn madwar lEwropa.”

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

G{AWDEX

:irja mal-presepji f’G[awdex G[al darba o[ra dal-Milied irnexxieli nara g[add sabi[ ta’ presepji mifruxa mal-g]ira G[awdxija. B[al kull sena fil-Ministeru g[al G[awdex kien hemm wirja sabi[a u kbira ta’ presepji, grotti, settijiet tal-bolli u kartolini organizzata b[as-soltu millG[aqda {bieb tal-Presepju G[awdex-Malta 1985 li ]aruha [afna nies u dawn kienu jkunu ferm iktar kieku nfet[et ukoll fi tmiem il-;img[a meta G[awdex ra [afna nies. L-istess G[aqda kellha g[allwiri wkoll numru sabi[ ta’ presepji fis-sede tag[ha ta[t il-bini tal-Kurja tal-Isqof fi Triq irRepubblika, il-Belt Victoria. Din il-wirja permanenti tkun miftu[a kull nhar ta’ :img[a filg[axija s-sena kollha. Fil-belt fejn ng[ix jien ma nistax ng[id li kien hemm [afna presepji g[all-wiri, imma biswit il-knisja tal-Patrijiet ta’ San Fran;isk, kien hemm wie[ed mekkaniku li ;ibed [afna nies. L-istess dak li jag[mel John Cassar fin-na[a tal-Bellieg[a jew tal-Kapu//ini, jirrifletti seng[a u m[abba lejn il-presepju. Mhux bog[od minn hawn g[o;obni wkoll dak ta’ Joseph Attard li joqg[od Triq isSag[tar. Ta’ Frankie Mizzi filbidu tal-Fontana jibqa’ wie[ed mill-aqwa f’G[awdex g[alkemm dan tista’ tarah biss bl-appuntament (matul is-sena kollha). Intant irrid nifra[ lill-Kumitat tal-Kultura li stampa ktejjeb tassew attraenti bil-lista ta’ presepji g[all-wiri kif ukoll ie[or bl-attivitajiet kulturali, mu]ikali u edukattivi g[al dawn il-jiem. [a [sieb qaluli, jorganizza wkoll tour g[al dawk il-Maltin li xtaqu jaraw xi presepji G[awdxin. Din is-sena wkoll [adt gost ingawdi l-Christmas Carols li kont tisma’ fuq sound system apposta li twa[[let mat-toroq prin/ipali tal-Belt Victoria.

Joe M.Attard emarjos@hotmail.com

Dettall mill-presepju li jinsab g[all-wiri fil-Ba]ilika ta’ San :or; fir-Rabat, G[awdex

Betlem f’G[ajnsielem Bla dubju ‘Betlem f’G[ajnsielem’ kienet l-aqwa attrazzjoni li ]aruha eluf ta’ nies minn kullimkien bis-sehem ta’ tant

G[ajnselmi]i kif ukoll xi Maltin u anke Taljani li g[andhom xi xorta ta’ ;emella;; ma’ dan irra[al tal-Madonna ta’ Loreto – [ar;a ideali g[all-familja kollha! Hawn ukoll rajt presepju xog[ol l-artist Pawlu Stellini u tefg[a ta’ ;ebla bog[od ie[or li ta’ kull sena jag[mel il-[abib tag[na Herman Mifsud. It-ti]jin fil-pjazza ta’ quddiem il-Knisja Parrokkjali ni]illi wkoll. FinNadur rajt parti mill-kun/ert talMilied li jag[mlu l-membri talMuseum fil-knisja parrokkjali li kienet mimlija kif ukoll il-presepju sabi[ immens fil-Qasam tas-Subien. L-istess Qasam tasSubien kien liebes il-libsa talMilied. Id-diri;enti t’hawn ta’ kull sena jag[tuna wkoll dramm b’messa;; ta’ fejda. G[all-ewwel darba fin-Nadur sar ukoll presepju [aj li nemmen li sa jkompli jespandi u jikber

fis-snin li ;ejjin. F’dan ir-ra[al twieldet ukoll ferg[a tal-{bieb tal-Presepju li hi ferm attiva. B’serqa rajt ukoll il-presepju tal-Banda Mnarja. G[add sabi[ ta’ presepji fix-Xag[ra Meta ssemmi x-Xag[ra fil-

Milied ma hemmx fejn tasal i]jed, nemmen jien! L-g[add ta’ presepji li jsiru hawn huwa bla g[add barra l-Kun/ert tal-Milied fil-Knisja Parrokkjali. Fil-knisja wkoll l-membri talMuseum g[amlu l-programm tal-Milied li ntlaqa’ ferm tajjeb, barra li dawn ukoll jie[du [sieb i]ejnu l-Qasam tag[hom u jibnu kemm-il presepju fosthom wie[ed mekkaniku g[all-a[[ar. Fin-na[a tan-Nazzarenu rajt presepju tal-;ebel ta[t il-Knisja u ie[or [aj im]ewwaq b’g[add ta’ snajja’ u annimali u tjur u nifhem x’sagrifi//ju jag[mlu dawk kollha li jag[tu minn [inhom biex joqog[du g[al sig[at twal bilkostum f’ambjent kiesa[ u xejn komdu g[ax dawn kienu l-kundizzjonijiet li fihom twieldet it-

tarbija divina ta’ Betlem. Fuq ixxaqliba l-o[ra tar-ra[al imsej[a ta’ San Anton, li dalwaqt ifakkru l-festa tal-patrun tag[hom San Anton Abbati, rajt ukoll presepju [aj mhux daqstant kbir u mifrux kif ukoll presepju Naplitan u o[rajn mibnija mit-tfal li Dun :wann ji;bor u jg[allem b’tant kura u sabar. Fix-Xag[ra wkoll insibu ferg[a tal-G[aqda {bieb talPresepju li tant ta[dem. Filknisja parrokkjali rajt mhux inqas minn [ames presepji mperr/a fuq altari differenti waqt li kif to[ro; mill-Ba]ilika tilma[ ie[or ta’ /ertu kobor ta’ Dun :u]epp Cini li mela lkamra ta’ quddiem bi presepji o[ra u xog[ol tal-ganutell. Filqrib insibu /-/entru talVokazzjonijiet mg[ammar ukoll b’[afna xog[ol tal-Milied. Kelli wkoll i/-/ans hawnhekk ning[aqad ma’ tour li [adna naraw numru ta’ presepji sbie[ imferrxa mar-ra[al li m’g[andix l-ispazju li nsemmihom kollha. Din is-sena l-presepista ]ag[]ug[ Victor Agius tana xi

[a;a moderna waqt li Raymond Bonello tana presepju artistiku li trid iddur mieg[u dawra mejt biex tarah sewwa waqt li beda wkoll jesperimenta fuq il-presepju Naplitan u na[seb li qed itajjar balla liri billi qabbad artist minn dik il-belt biex bilmod jag[millu l-pasturi. Prosit ukoll lil Teddy Caruana u Aaron Agius li j]ommu lappuntament tag[hom kull sena flimkien ma’ [afna o[rajn. Bla dubju ma tistax tixref sa]}ebbu; u ma tmurx s’g[and David Xuereb fejn tara l-Presepju prin/ipali, imma mieg[u presepji o[rajn li wkoll i]ommuk imsammar quddiemhom g[ax dan irra;el tal-familja jidher li g[andu m[abba spe/jali lejn din il-parti tal-istorja tas-Salvazzjoni tag[na. F’dik il-lejla inzertajt ukoll kun/ert tal-Milied fil-knisja parrokkjali mill-kor tat-tfal [elwin tal-parro//a. Kemm fil-parro//a ta’ San :or; fil-Belt Victoria kif ukoll fir-Rotunda tax-Xewkija nbnew ]ew; presepji kbar li kien fihom x’tara; fix-Xewkija wkoll it-tfal u ]-]g[a]ag[ bnew presepju fi/-/entru parrokkjali u ie[or fil-klabb tal-ballun, it-tnejn mag[mula mill-;ebel. Fil-Qala wkoll dort xi ]ew; presepji fosthom dawk tal-familja Bajada u ta’ Patrick Tabone u Clayton Buttigieg. Ma sibtx [in immur lG[arb u l-G[asri fejn qaluli li kien hemm ukoll xi presepju g[all-wiri!

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

?INEKRITIKA

Joe Calleja jocal@me.com

MANDELA> LONG WALK TO FREEDOM

Kien diffi/li li ma juruhx b[ala ‘qaddis’ Direzzjoni> Justin Chadwick< {in> 146 minuta< ?ert.> 12A< KRS Dan il-film hu ver]joni populista tal-bijografija li Nelson Mandela kien kiteb g[oxrin sena ilu fl-1994 hu stess, u allura, g[alkemm ma jpin;ix lilu nnifsu b[ala e]attament qaddis, kien diffi/li g[al min adattah g[allfilm u [adem fih li ma jurihx hekk, qaddis, jew xi martri – spe/jalment wara li [alliena, g[alkemm tajjeb ng[id li dan in[adem meta Mandela kien g[adu [aj. Ir-re;ista, però, kien iddikjara li l-film, imnebba[ mill-awtobijografija, huwa d-definitive movie, dak finali li se jg[id kollox dwar il-mexxej Sud Afrikan. Wara li rajt il-film jidher li mhux e]attament hekk. G[alhekk hawn in[oss li g[andi nibda dawn il-kummenti tieg[i billi, b[alma kont g[amilt fil-ka] tal-a[[ar ]ew; films li n[admu minn Hollywood dwar Mandela Goodbye Bafana u Invictus, nag[ti parir lil min irid jitg[allem jew isir jaf aktar dwar l-istorja, ma joqg[odx fuq films jew kotba b[al dawn. Fihom (fil-ktieb u fil-film) Mandela jirrakkonta [ajtu mittfulija sakemm la[aq President wara l-ewwel elezzjoni univer-

sali fl-Afrika t’Isfel, wara li tne[[iet is-sistema diskriminatorja kontra s-Suwed, lApartheid. Wara [arsa kemxejn qasira lejn it-tfulija tieg[u fir-ra[al Xhosa sakemm, naraw lil Mandela (Idris Elba) jirnexxilu jil[aq avukat f’Johannesberg fissnin erbg[in, fejn jg[ix flimkien mat-tieni mara Winnie (Naomie Harris). Imma hu ma setax jibqa’ kwiet quddiem l-in;ustizzji li beda jara jse[[u madwaru kontra s-Suwed, li g[alkemm huma ma;;oranza, kienu dominati mill-minoranza Bajda: Ingli]i u Olandi]i. G[alhekk jitlaq lill-ewwel mara, u jibda ji;;ieled, g[allewwel pa/ifikament g[allugwaljanza, imma wara reazzjoni vjolenti mill-Gvern, hu, flimkien mal-African National Congress tieg[u jibdew jirrikorru g[al attentati vjolenti li j[allu vittmi anki fost l-istess Afrikani. B’hekk Mandela u uffi/jali o[ra g[olja tal-moviment jisfg[u arrestati u sentenzjati [abs g[al g[omorhom f’Roben Island. Hemm Mandela jikteb l-bijo-

Mandela (Idris Alba) jasal fil-g]ira-[abs ma’ Kathada (Riaad Moosa) f’Mandela> Long Road to Freedom

grafija tieg[u, sakemm jin[eles wara 27 sena, biex b’hekk ilGvern tal-Bojod jittama li tonqos il-vjolenza mis-Suwed immexxija minn mart Mandela, u l-kundanni internazzjonali. Din il-vjolenza fil-fatt kompli-

et wara li hu sar President, minn Suwed kontra Bojod, imma wkoll kontra Suwed o[ra meqjusa b[ala tradituri … imma dwar dan Mandela u l-film ma jsemmu xejn. Intant Elba u Harris huma

tassew konvin/enti, b’ambjentazzjoni awtentika tad-diversi perjodi, g[alkemm il-fatt li [afna mis-sag[tejn u g[oxrin minuta tal-film ise[[u b’Mandela fil-[abs, allura jirri]ulta kemxejn monotonu.

THE SECRET LIFE OF WALTER MITTY

Minn [rafa ta’ 75 sena ilu u ]ew; pa;ni u nofs Direzzjoni> Ben Stiller< {in> 114-il minuta< ?ert.> PG< KRS

Mitty (Ben Stiller) jispi//a qalb il-muntanji tal-{imalaja f’The Secret Life of Walter Mitty

Biex rakkont, [rafa li nkitbet 75 sena ilu, jibqa’ jservi ta’ ispirazzjoni u minkejja li, ori;inarjament l-istorja kienet tikkonsisti biss f’]ew; pa;ni u nofs, minnu [are; film li kien kiseb su//ess kbir lejn tmiem is-snin erbg[in tas-seklu li g[adda – u llum titfa//a ver]joni o[ra a;;ornata g[al ]mienna, allura bilfors li lkontenut u dak li ried iwassal jibqa’ dejjem validu. Ir-rakkont kien deher l-ewwel darba fil-;urnal New Yorker fl1939 miktub minn James Thurber bl-isem ta’ “The Secret Life of Walter Mitty”, imma kellu jkun il-film bl-istess isem li [are; kwa]i g[axar snin wara b’Danny Kaye li wassal dan irrakkont lid-dinja kollha, g[alkemm jing[ad li Thurber innifsu ma riedx ikollu x’jaqsam mieg[u, forsi g[ax l-imma;inazzjoni ta’ Kaye u min kien adatta

u tawwal ir-rakkont kienu [allew l-imma;inazzjoni ti;ri bihom daqsxejn i]]ejjed. Veru li meta g[andek ‘materjal’ limitat biex ta[dem (b[alma ktibt r-rakkont ori;inali kien jikkonsisti f’]ew; pa;ni u nofs biss), allura trid tara kif se ‘;;ebbdu’ g[all-film, a[seb u ara meta f’din il-ver]joni dan kellu jsir g[al film ta’ sag[tejn! Hawnhekk Walter Mitty ja[dem fid-dipartiment talfotografija tar-rivista famu]a Amerikana “Life”, proprju meta kienet se ti;i pubblikata l-a[[ar [ar;a biex imbag[ad tmur online. B’hekk [afna mill-impjegati li kien ilhom ja[dmu snin twal kienu se jispi//aw bla xog[ol, inklu] Mitty. Imma dan jing[ata l-a[[ar /ans kemm-il darba jsib negattiva importanti li kien tilef, ta’ fotografu-avventurier, li lmanaging director ;did ried ju]a

g[all-a[[ar qoxra tar-rivista. Imma li m’g[edtilkomx s’issa huwa li dan Mitty kien spiss jo[lom imqajjem, anki fl-aktar mumenti delikati jew li je[tie;u attenzjoni, u naturalment, dan jo[loqlu mhux ftit problemi, anki ma’ kollega tieg[u, Cheryl (Kristen Wiig), li kien g[adu qatt ma rabba’ kura;; bi]]ejjed biex jistqarrilha m[abbtu. Intant jibda vja;; twil li jie[du fi Greenland, l-I]landa, u sa[ansitra fuq il-qu//ata tal-{imalaja, fejn jittama li jsib lill-fotografu, interpretat minn [add inqas minn Sean Penn f’parti cameo. Din il-ver]joni m’g[andha x’taqsam xejn ma’ dik ta’ Kaye, u lanqas mar-rakkont ori;inali ta’ Thurber, imma l-interpretazzjoni ta’ Stiller u ‘l-messa;;’ mhux impenattiv i]]ejjed, dwar limportanza li dak jkun jo[ro; minn qoxortu, jirnexxu.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

SPE?JALI ?INEMA Joe Calleja jocal@me.com

Xena mill-film Hummingbird

Xena mill-film Captain Phillips

Il-films favoriti tas-sena 2013 Minkejja li matul is-sena li g[adha kemm tintemm, millKRS Film Distributors b’mod ;enerali [ar;u inqas films ;odda mis-sena ta’ qabel, [adt gost insib li kien hemm i]jed films li lili personalment g[o;buni, u li g[alhekk tajthom tliet stilel jew aktar fil-lista tal-films favoriti tieg[i fl-2013. Fil-fatt, mill-141 film li rajna a[na l-kriti/i tul dawn l-a[[ar tnax-il xahar kien hemm 31 li g[o;ubni b’mod spe/jali, u b’hekk minnhom slitt din ilklassifika. Klassifika li nibba]aha fuq sistema personali ta’ marki (jew stilel) li kull ;img[a nag[ti (fil-privat) lil kull film li nkun rajt: minn wa[da sa’

Xena mill-film Lincoln

massimu ta’ [ames stilel. Din is-sena kien hemm film li tassew laqatni mill-ewwel, u minkejja li kienet g[adha g[addiet biss nofs is-sena (biex inkun e]att [are; f’nofs is-sajf, pre/i]ament fis-17 ta’ Lulju), [assejt li la kont rajt u lanqas kont se nara film ie[or matul l2012 li kien se jog[;obni daqsu: dan kien Hummingbird, thriller drammatiku, produzzjoni Ingli]a-Amerikana, b’Jason Statham b[ala eks suldat filqawwiet spe/jali ma[rub millAfganistan, li waqt li jkun jg[ix [ajja ta’ vagabond sakranazz f’Londra, jiltaqa’ ma’ soru talkarità, li minbarra li tibda tg[inu jsib min qatel lill-[abiba tieg[u,

jibda relazzjoni stramba mag[ha. Probabbli g[ax kien produzzjoni ta’ kumpanija indipendenti ]g[ira u fl-Istati Uniti, u b’mod ;enerali fid-dinja, kellu distribuzzjoni limitata, fil-box office (anki f’pajji]na) ma marx tajjeb, u lanqas da[[al nofs l$20 miljun li ntefqu fuqu. Veru [asra, g[ax huwa thriller ‘impenjat’ u serju g[al Statham, li jekk ma l[aqtux rajtuh (anki g[ax f’Malta dam jintwera tlett ;img[at biss, u allura ]gur mhux se jkun fost l-aqwa 20 talKRS!), nirrakkomandahulkom. G[alija huwa l-Film tas-Sena. Fil-fatt nistg[u ng[idu flimkien ma’ dan differenti ta’ Statham l-2012 kienet is-sena

tat-thrillers ta’ azzjoni li kienu fil-ma;;oranza. G[alhekk mhux se jonqsu fil-klassifika li dalwaqt jo[or;u l-KRS, u lanqas naqsu fost il-favoriti tieg[i. Dawn jinkludu Captain Phillips, World War Z, Oblivion, Fast & Furious 6 u Olympus Has Fallen, li allura nistenna li se jkunu fost l-aqwa tal-KRS. G[o;buni wkoll films stori/i u klassi/i b[al Lincoln u Great Gatsby. Ma setg[ux jonqsu lanqas il-kummiedji, li flimkien mat-thrillers tajbin huma l-aktar films li n[obb nara. Il-lista s[i[a tal-favoriti tieg[i

(Mit-2

ta’ Jannar sal-31 ta’ Di/embru, 2013)

Xena mill-film Les Miserables

1. Hummingbird (3 ;img[at) 2. Captain Phillips (11) 3. Lincoln (9) 4. Les Miserables (14) 5. The Great Gatsby (11) 6. Gravity (6) 7. Zero Dark Thirty (7) 8. World War Z (12) 9. Flight (6) 10. The Counsellor (7) 11. The Hangover Pt. III (9) 12. Oblivion (10) 13. Man of Steel (9) 14. Jack the Giant Slayer (14) 15. Olympus Has Fallen (9) 16. Fast & Furious 6 (13) 17. Prisoners (3) 18. The Family (2) 19. Good Day to Die Hard (12) 20. Parker (7)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

RIFLESSJONIJIET

Insellem lis-sena 2013 li kien fiha minn kollox Hija [a;a g[alkollox normali li wara kull [a;a li nwettqu noqog[du ftit bilqieg[da [alli, bl-akbar sin/erità u onestà, naraw fejn morna tajjeb, anqas tajjeb jew jekk sa[ansitra ]garrajniex bil-qabda. Il-bi//a g[erf tal-mag[ruf [assieb ta’ kull ]mien, Sokrate, ji;ifieri li “l-[ajja mhux mg[arba ma jixirqilhiex li ting[ex”, tag[mel sens tassew kbir. L-e]ami tal-kuxjenza wara s-sena 2013 g[andu jag[llimna li kemm internazzjonalment, nazzjonalment u spiritwalment je[tie; li nikbru, illum qabel g[ada! Mix-xena internazzjonali ssena 2013 kienet im]ewqa minn kollox. Se nibda biex insemmi xi a[barijiet li jimlewna bit-tama. Il-Gvern Amerikan qal li f’dawn l-a[[ar sentejn kien hemm titjib sostanzjali fl-ekonomija ta’ wie[ed mill-aktar pajji]i li hu responsabbli g[al dak li jse[[ fid-dinja, l-Amerika. Dan jawgura tajjeb biex ja;evola ekonomiji o[ra. Uffi/jali tar-Royal Australian Air Force ng[ataw mer[ba kbira hekk kif irriturnaw lura lejn pajji]hom mill-missjoni tag[hom fil-gwerra flAfganistan. Il-mortalità tat-tfal ;iet imnaqqsa b’g[axar darbiet filMali bis-sa[[a ta’ pilot scheme fil-qasam tas-sa[[a. L-Assemblea :enerali tal:nus Mag[quda tfakkar b’;ie[ kbir lil Nelson Mandela, li miet nhar il-5 ta’ Di/embru li g[adda. Il-President tal-Assemblea :enerali [e;;e; lil dawk pre]enti: “Ejjew niftakru li a[na wkoll nistg[u nkunu b[alu g[aliex a[na wkoll nistg[u nag[]lu l-a[jar triq, nag[]lu li na[dmu lejn dawk il-kaw]i li huma akbar u a[jar mill-interessi dojoq tag[na”. Insibu wkoll li Kuba fet[et issuq tal-karozzi tag[ha billi ne[[iet permess spe/jali li kien jillimita b’mod drastiku n-numru ta’ nies li setg[u jixtru karozzi mill-istat. Bdiewa minn Laos qeg[din jirritornaw lejn prodotti organi/i biex i]idu l-profitti tag[hom. L-Indone]ja u l-Malasja qeg[din ifittxu ftehim kontra lispjuna;;. Fil-fatt wara l-laqg[a

Matul is-sena li g[adha kemm intemmet rajna jkun elett ukoll lill-Papa Fran;isku li qed jag[ti dimensjoni ;dida lill-Knisja biex tkun eqreb tan-nies

li kellhom bejniethom il-Prim Ministru Malasjan Najib Razak u l-President Indone]jan Bambang Yudhoyono qalu li ttnejn li huma ftehmu li l-fidu/ja u r-rispett re/iproku huma importanti fir-relazzjonijiet internazzjonali. Mil-Lvant Nofsani naraw li lPalestinjani huma lesti biex jestendu t-ta[diet tag[hom ta’ pa/i ma’ I]rael sa wara April li ;ej. Barra minn hekk is-sena 2013 rat ukoll xaqq ta’ dawl filkwistjoni tas-Sirja bis-sa[[a talisforz multinazzjonali biex jitne[[ew l-armi kimi/i minn dan il-pajji]. Kellna wkoll ir-rieda tajba talIran li, flimkien mas-sitt qawwiet dinjija l-o[ra, issokta t-ta[ditiet tieg[u f’;invera biex tinstab soluzzjoni dwar kif il-ftehim nukleari jista’ ji;i implimentat bl-a[jar mod. Nixtieq insemmi wkoll ir-rapport tal-;nus Mag[quda li lekonomija globali mistennija li tissokta tikber fis-sentejn li ;ejjin, anki jekk dan kollu jiddependi minn policy internazzjonali soda biex issa[[a[ il-fra;ilità fis-sistema bankarja u ;eopoliti-

Is-sena 2013 rat ukoll bosta tixrid ta’ demm u dmug[. Il-;rajjiet suwed fiha ma naqsux milli jimlew il-bullettini tal-a[barijiet u l-pa;ni tal-;urnali tag[na

Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com

ka li jekk ma tite[idx bis-serjetà tista’ t[arbat l-istabbiltà finanzjarja. Kompla t-tixrid tad-demm Madankollu s-sena 2013 rat ukoll bosta tixrid ta’ demm u dmug[. Il-;rajjiet suwed fiha ma naqsux milli jimlew il-bullettini tal-a[barijiet u l-pa;ni tal;urnali tag[na. F’Jannar kellna l-bidu talintervent militari Fran/i] filMali ta’ Fuq kontra l-grupp militanti I]lamiku Ansar Dine. Filwaqt li 39 [addiem internazzjonali u membru tas-sigurtà mietu osta;;i fil-fa/ilità tal-gass naturali fl-Al;erija. Il-Korea ta’ Fuq wettqet ittielet test nuklejari ta[t l-art u [arrxet lill-Komunità Internazzjonali b’sanzjonijiet aktar [arxa fil-konfronti tag[ha.

Fi Frar meteorita splodiet fuq il-belt Russa ta’ Chelyabinsk. 1,491 persuna ndarbu filwaqt li

4,300 abitazzjoni ;;arrfu. F’April ]ew; membri millA[wa I]lami/i ?e/eni splodew ]ew; bombi f’Boston Marathom, f’Massachusettes flIstati Uniti. Tliet persuni nqatlu u 254 indarbu. Lulju ra eluf kbar ta’ protesti fl-E;ittu kontra l-President Mohamed Morsi li wasslu biex kellu jitne[[a b’kolp ta’ stat militari. B’xorti [a]ina l-vjolenza issuktat tinxtered b’qawwa kbira mal-pajji] kollu. Il-Kenja wkoll assistiet g[addramm imdemmi u vjolenti. Filfatt fix-xahar ta’ Settembru membri mill-grupp militanti I]lamiku Al-Shabaab attakkaw il-Westgate Shopping Mall ta’ Nairobi. Il-numru tal-vittmi kien dak ta’ 62 persuna /ivili waqt li mal-170 persuna o[ra indarbu. In-natura wkoll g[amlet tag[ha f’din is-sena! Nhar it-8 ta’ Novembru t-Typhoon Haiyman imlaqqam “Yolanda”, li hu wie[ed mill-aktar /ikluni naturali qawwija, laqat lillFilippini u lill-Vjetnam u [alla [erba kbira warajh. Mill-anqas 6,129 persuna sfaw maqtula. Bidla fit-tmexxija F’Malta kellna bidla fittmexxija ta’ pajji]na. I]-]ew; na[at fa[[ru l-fatt li t-transizzjoni tal-poter kienet wa[da pa/ifika. I]da l-mistoqsija filqalb ta’ kull Malti u Maltija tibqa’ tidwi: x’qieg[din nag[mlu biex ng[ixu tassew ta’

familja wa[da? F’din is-sena wkoll it-talent Malti ssokta jiffjorixxi bil-bosta. Bi]]ejjed wie[ed isemmi ssu//ess ri/enti u storiku ta’ Gaia Cauchi fil-Junior Eurovision Song Contest li sar fi Kiev, lUkranja. Fl-2013 kellna aktar ]barki ta’ immigranti f’pajji]na. Minkejja l-appelli lokali u internazzjonali, b[al dak talPapa Fran;isku, xorta wa[da xi w[ud fostna wrew tendenzi razzisti. Huwa dan progress jew rigress g[al pajji]na? Xi ng[idu mbag[ad g[allomi/idji u n-numru ta’ reati? Ilkarità g[andha tieqaf biss malIstrina jew tissokta fil-kura li g[andna nag[tu lil xulxin? Filqasam morali xi jmexxini, ilprin/ipji jew li ning[o;ob millo[rajn? Il-Knisja se tg[inni billi tg[allimni jew tibqa’ siekta u t[allini ng[affe;? Papa ;did Fl-a[[ar nett is-sena 2013 rat ir-ri]enja tal-Papa tal-Papa Benedittu XVI u l-elezzjoni talPapa Fran;isku. L-umiltà talewwel Papa po;;iet il-pedamenti g[all-pontifikat tal-ie[or. Il-Papa l-;did jipprietka b’g[emilu! Wara s-Sena tal-Fidi li ntemmet nhar l-24 ta’ Novembru l-Knisja tg[allmet tpa/pa/ inqas u ta[dem i]jed! Tg[id mhux din hija t-tag[lima g[alik u g[alija li [adna missena 2013 g[al [ajjitna?

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

RIFLESSJONIJIET

Tlaqna g[all-mixja Hemm a[na, g[alaqna sena u fta[na o[ra. Fta[na bil-festa ta’ Marija, l-Omm tal-umanità, u ng[aqadna mal-Ma;i ;ejjin mill-bog[od. Mag[hom g[andna vja;;, pellegrina;;, avventura, imma a[na li nemmnu fil-;rajja tatTarbija-salvazzjoni tal-umanità, a[na nimxu bit-tama, u f’kumpanija tajba, li ma ttellifniex, anzi ]]ommna f’qaqo//a tas-sliem. Il-bnedmin ta’ kullimkien – ji jibdew sena ;dida mag[na – jag[mlu l-proponimenti. Sena ;dida ;;ib il-proponimenti – biex nag[mlu dieta, nirqaqu, nistudjaw i]jed, na[dmu a[jar, no[or;u minn xi qafas li j]ommna mxekkla, na[dmu a[jar g[all-;id tal-pajji] u tasso/jetà, nag[dru u na[fru, ninsew il-gwaj, nag[mlu pa/i, naqbdu kors ;did, immorru lura d-dar, inwarrbu l-pettegolezzi, inkantaw ming[ajr piki ]ejda, nilag[bu l-isport b[ala sport u mhux b[ala xi [a;a li rridu nirb[u bilfors. Bidu ;did

Kull accountant jag[mel sing a[mar ta[t l-a[[ar rendikont, u

jittama li jitla’ biss it-tajjeb, g[as-sena l-;dida. X’;ej g[alina [add ma jista’ jg[id, u allura rridu nkunu lesti bl-umiltà kollha g[al li jista’ jinqala’. Nixtiequ kieku n[assru l-ikrah tas-sena li g[addiet, imma jekk a[na realisti, irridu nifhmu li li]balji ma n[assruhomx b’daqqa ta’ gomma b[as-somom talmatematika. Dak li ktibt ktibt, qal Pilatu, u f’[afna sensi dak li ktibna s-sena li g[addiet, mhux la kemm nirran;awh. Ma’ Alla tista’ tirran;a kollox, imma mal-bnedmin, [a;’o[ra. Jekk we[ilt mille]ami, ma tistax t[assar irri]ultat – almenu onestament – trid ter;a’ tag[mlu. Il-[ajja tinkludi l-i]balji. {mar hu min ja[seb li se jibqa’ g[addej ming[ajr ma qatt ji]balja. L-i]balji huma parti mill-[ajja, u minnhom tista’ titg[allem, jekk ixxidd ftit umiltà. Kull meta tag[mel ]ball, qal Einstein, dejjem titg[allem xi [a;a – li dak li g[amilt ma kienx tajjeb, u hemm triq o[ra. Kull so/jetà g[andha l-g[erf tax-xju[, li mhux ta’ min iwarrbu min-nofs, anke f’din id-dinja tal-elettronika.

Is-sena li bdejna se ;;ib fis-so/jetà tag[na ta[wid ta’ ]wie;, u tal-familja, tal-emar;inati u tal-faqar, ta’ terrori]mi u bullying internazzjonali, ta’ rivoluzzjonijiet b’a;endi mo[bija, ta’ persekuzzjonijiet reli;ju]i, spe/jalment Insara, ta’ armi g[addejjin minn ta[t...

Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

Hawn min jg[idlek li g[alxejn nag[mlu [afna proponimenti g[ax [add minna ma j]ommhom. Dawn jidhirli huma pessimisti ]]ejjed. G[ax soluzzjoni hawn g[al kollox. Fejn jidher li m’hemmx soluzzjoni ikun hemm skoperta ta’ kif wie[ed jista’ jg[ix mal-isfortuni tieg[u. Dan l-a[[ar kont qed naqra fuq it-Tirpitz u l-Bismarck. Dawn kienu ]ew; battleships li [add u xejn ma kien jista’ g[alihom. Imma l-Ingli]i [ar;u g[alihom, u b’[afna telf ta’ nies u frigati, irnexxielhom jeqirduhom it-tnejn. Bis-sewwa jew bid-dnewwa, dawn i]-]ew; bas-

timenti kellhom ji;u meqruda. Is-sena li bdejna se ;;ib fisso/jetà tag[na ta[wid ta’ ]wie;, u tal-familja, tal-emar;inati u tal-faqar, ta’ terrori]mi u bullying internazzjonali, ta’ rivoluzzjonijiet b’a;endi mo[bija, ta’ persekuzzjonijiet reli;ju]i, spe/jalment Insara, ta’ armi g[addejjin minn ta[t, ta’ li;ijiet li jridu juri kemm a[na [elwin, ta’ kumplikazzjonijiet fid-distribuzzjoni ta]-]ejt, ta’ fracking u windfarms, solars u floating islands, ta’ toroq fil-ba[ar u di]astri fl-ambjent, ta’ drittijiet tal-animali u tal-minoranzi u kalpestazzjoni ta’ minoranzi o[ra li ma jwer]qux.

L-e]empju tal-Amerka jkaxkar, g[ax l-Amerka hija poter kbir, militarment u kulturalment. L-Amerikani g[andhom f’idejhom l-ekonomija taddinja, il-films, id-diski, il-medja, ir-rumanz, il-kritika u l-estetika. Dak li l-Amerikan jag[mluh, illum f’dan il-pajji] kbir u setg[an, il-bqija tad-dinja tit[ajjar tag[mlu g[ada – bli]balji b’kollox. Imma a[na m’g[andniex b]onn l-i]balji tasso/jetà Amerikana. Nimitawhom fit-tajjeb mhux filksu[at. Nibdew mixjin, imma attenti g[all-[ofor. Is-sena t-tajba lil kul[add. Imma kul[add.

Piraterija minn fuq l-internet Spiss konna nisimg[u li nqabdu diski jew dvds ikkupjati u ;ew meqruda. Donnu dalfenomenu naqas kemm minn pajji]na kif ukoll minn pajji]i o[ra Ewropej fejn hemm li;i li t[ares id-drittijiet tal-awtur. Imma kemm tabil[aqq id-drittijiet tal-awturi huwa m[ares illum il-;urnata meta fuq linternet tista’ ssib kollox? Mu]ika u films

Ejjew ng[idu li ma g[adniex insibu diski kkupjati. G[andu mnejn li cds u dvds ikkupjati ma g[adekx issib g[ax [add ma g[adu jixtri diski, kul[add imur fuq l-internet u jsib dak li jrid ming[ajr ma j[allas xejn u ming[ajr ma jixtri xejn. Ilkoll kemm a[na xi darba jew o[ra ni]]ilna xi diska jew xi film mill-internet. Imma meta g[amilna hekk l-awtur ta’ dik id-diska jew film ma jkun qieg[ed jaqla’ xejn. Imma din

piraterija? U jekk hi piraterija kif il-gvernijiet i[alluha g[addejja qisu xejn mhu xejn?

Il-piraterija fuq l-internet hi r-riproduzzjoni illegali u#jew id-distribuzzjoni ta’ kwalunkwe fajl di;itali kopert bil-copyright li jista’ jkun mibg[ut fuq l-internet

Mit-televi]joni g[all-internet

Illum mhux biss wi[ed jista’ jara programmi televi]ivi live fuq l-internet imma jista’ wkoll isib programmi li jkunu xxandru qabel fuq siti b[al Youtube. Hemm websajts ta’ stazzjonijiet televi]ivi li minbarra li jxandru dirett g[andhom ukoll librerija ta’ programmi li xxandru qabel u wie[ed ikun jista’ jarahom meta jrid. Dawn il-programmi rre;istrati wie[ed ikun jista’ jsibhom ukoll fuq siti b[alma semmejt qabel. Allura wie[ed g[andu mnejn jistaqsi: Allura jekk il-websajt tal-istazzjon televi]iv toffri dawn il-programmi bla [las, x’differenza tag[mel li jkunu fuq websajts o[ra wkoll? It-twe;iba hija

Ikollna nammettu li l-piraterija online ma hix xi [a;a fa/li biex tikkontrollaha

Fr. Reno Muscat OP renosop@gmail.com

fa/li: il-websajt i]]omm birriklami u kull meta persuna ]]ur is-sit i]]d il-popolarità u jog[la l-prezz tar-riklami li jkun hemm fiha. Jekk programm ikun jinstab fuq ]ew; websajts differenti in-numru ta’ vi]itaturi se jonqos. Piraterija online Il-piraterija fuq l-internet hija r-riproduzzjoni illegali u#jew id-distribuzzjoni ta’

kwalunkwe fajl di;itali kopert bil-copyright li jista’ jkun mibg[ut fuq l-internet. Dan jista’ jsir fuq fajls ta’ mu]ika, videos u films, e-book, software, u materjali o[ra.

Dawk li g[andhom x’jaqsmu f’din it-tip ta’ piraterija spiss iwettqu xog[ohom fuq l-internet stess, jirreklamaw u jbig[u xog[olhom kollox mill-internet. Din saret problema ta’ kriminalità dinjija, min[abba li reat b[al dan jista’ fa/ilment isir u jista’ jsir ukoll minn pajji]i fejn il-li;i tkun differenti minn dik tal-pajji] talawtur. HADOPI

Din hija kelma jew a[jar akronomu tal-kliem Haute Autorité pour la diffusion des œuvres et la protection des li;i droits sur internet, Fran/i]a li tippromovi xog[ol kreattiv u tipprote;ih minn tixrid bl-addo// fuq l-internet. Din il-li;i g[addiet fl-2009 u minn dak i]-]mien sar bosta lobbying dwarha. Kien hemm min kien favur

imma [afna kienu kontra. Tassew li fi Franza hemm illi;i tad-drittijiet tal-awturi u din tipprote;i lil kull tip ta’ awtur jew artist, imma kemm huwa fa/li tikkontrolla x-xibka kollha tal-internet? Mill-banda l-o[ra din il-li;i setg[et tillimita wkoll l-opra. Fost l-o[rajn il-British Featured Artists Coalition kienet g[alkollox kontra din illi;i. Fit-13 ta’ Lulju li g[adda l-Gvern Fran/i] warrab g[alkollox din il-li;i. B’hekk ma g[andniex nifhmu li lGvern Fran/i] huwa favur ilpiraterija tal-opri artisti/i, letterali jew o[rajn fuq l-internet, imma g[andna nifhmu li kien impossibbli tattwa g[alkollox li;i b[al din. Fi ftit kliem ikollna nammettu li l-piraterija online ma hix xi [a;a fa/li biex tikkontrollaha.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

TV#RADJU

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 08>30 Anali]i tal-:urnali)

09>00

A[barijiet

09>05

Wara l-Breakfast

10>30

A[barijiet

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Mil-Lenti }ag[]ug[a

13>30

Italomix

15>00

A[barijiet fil-qosor

15>05

Skor (b’waqfiet g[all-A[barijiet fl-16>00 u fil-17>00)

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Hits Parade

20>30

Country Music Club

21>00

Fuzzbox Saturday Special

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:05 - Gravity Falls 07:30 - Jessie 07:55 - Austin & Ally 08:15 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 08:40 - Meet the Robinsons 10:15 That’s So Raven 10:35 - Shake It Up! 11:00 - A.N.T. Farm 11:25 Jessie 11:45 - Austin & Ally 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Mako Mermaids: An H2O Adventure 13:00 - Mickey Mouse 13:05 - 16 Wishes 14:35 - A.N.T. Farm 15:00 - Austin & Ally 15:45 - Austin & Ally 16:55 - Gravity Falls 17:20 Mako Mermaids: An H2O Adventure 17:40 - Jessie 18:05 Austin & Ally 18:30 - Shake It Up! 18:50 - The Suite Life on Deck 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 22:00 The Suite Life of Zack & Cody 22:20 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Jonas 23:30 - The Suite Life on Deck.

07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - The Christmas Elves 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - The Christmas Elves 17:50 - See the Sea 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm

Nickelodeon

07:05 - Little Kingdom 07:30 Bubble Guppies 07:55 - Go, Diego, Go! 08:20 - Winx Club 08:45 - The Fairly OddParents 09:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 09:35 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 10:00 - Turtles 10:25 - The Penguins of Madagascar 10:50 - SpongeBob SquarePants 11:15 Winx Club 11:40 - iCarly 12:30 Victorious 12:55 - Big Time Rush 13:20 - Marvin Marvin 13:45 SpongeBob SquarePants 14:10 SpongeBob SquarePants 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - The Fairly OddParents 15:55 - iCarly 16:20 - Big Time Rush 16:45 Victorious 17:10 - Life With Boys 17:35 - SpongeBob SquarePants 18:00 - Turtles 18:25 - The Penguins of Madagascar 19:15 - Marvin Marvin 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:50 – Victorious.

Who Framed Roger Rabbit – Raiuno, 23>15

Film li [are; 27 sena ilu, 1988, li fih ta[lita kontinwa ta’ animazzjoni u atturi veri. Dawn il-karatteristi/i kienu [olqu interess kbir lura fis-sena 1988, tant li kien ;ibed eluf ta’ nies biex imorruh jarawh kemm tfal i]da ukoll kbar. L-istorja hi wa[da tassew interessanti fejn detektiv li ma j[obbx jara l-cartoons ;ie msejja[ biex jinvestiga ka] li fih il-fenek Roger kien qed ikun mixli intortament. 07:00 – News Loop 07:30 – Great Crimes and Trail 08:00 – Malta u lil hinn minnha 09:00 – Click 10:00 – MEA 10:30 – Madwarna 11:00 – The Wedding Battle 12:00 - A[barijiet 12:10 – Paqpaq Lifestyle 12:45 – Sibterk # A[barijiet 16:05 – Luxdesign 17:10 – Rajt ma rajtx 17:45 – Kelmag[al[ajja 18:00 – A[barijiet 18:10 – Paqpaq on Test 18:20 – Gadgets 18:55 – Animal Diaries 20:00 – A[barijiet# Sports# Temp# Rapport finanzjarju 20:45 – Kate and Leopold (Film) 21:45 – A[barijiet punti ewlenin 23:00 A[barijiet 23:20 – Sibtek.

09:00 – TG 1 09:04 – UnoMattina in famiglia 09:30 – TG 1 L.I.S. 09:03 – UnoMattina in famiglia 10:15 – Che temp fa 10:20 – Linea verde orrizonti 11:10 – Deam Road 2013 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Easy Driver 14:30 – Pomi dottone e manici di scopa 16:15 – Dadada 17:00 – TG 1 17:10 – Che temp fa 17:15 – A sua immagine 17:45 – Passaggio a Nord-Ovest 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – TG Sport 20:35 – Affari Tuoi 21:10 – Cosi lontani cosi vicini 23:09 – TG 1 60 secondi 23:15 – Chi ha incastrato Roger Rabbit (Film) 00:50 – TG 1 Notte 01:00 – Che tempo fa 01:05 – Applausi.

TVM 2

Raidue

08:30 – Great Escapes of History 09:00 – Click 09:30 – MEA 10:00 – G[awdex Illum 10:30 – Tuffi[at migduma 111:00 – Bijografiji 12:00 – 3 Pointer 12:30 – Ruggers 13:00 – GFA Roundup 13:30 – Ti;rijiet Biss! 14:00 – BOV Premier: Vittoriossa vs Naxxar 16:00 – Champions League Magazines 16:30 – Gadgets 17:00 – Venere 17:30 – Paqpaq Lifestyle 18:00 – Mixage 18:30 – Quddiesa mis-Santwarju ta’ Pinu 19:15 – Paqpaq on Test 19:30 – Rajt ma rajtx 20:00 – Great Escapes of Histroy 20:30 – A[barijiet g[al persuni neqsin missmieg[ 20:40 – Realta’ 21:40 – A[barijiet punti ewlenin 21:45 – Kurrenti 22:30 – Malta u lil hinn minnha.

07:00 – Classici Disney – Riposo dolce riposo 07:06 – Il circo di Topolino 07:14 – Paperino ipnotizzatore 07:22 – Pluto il Casanova 07:30 – Winx Club (Film) 09:05 – Voyager Factory Inside the World 10:00 – Sulla via di Damasco 10:25 – Meteo 2 10:35 – Il nostro amico Charlie 11:20 – Mezzogiorno in familglia 13:00 – TG 2 Giorno 13:25 – Dribbling 14:00 – Quando l’amore diventa coraggio 17:10 – Sereno Variabile 18:00 – TG 2 L.I.S. 18:03 – Meteo 2 18:05 – Sea Patrol 18:50 – Squadra Speciale Cobra 11 20:30 – TG 2 21:05 – Castle pre dieci milioni di dollari 21:50 – Body of Proof – Occhio per occhio 22:40 – Senza traccia – Il pugile 23:25 – TG 2 23:40 – TG 2 Dossier 00:25 – TG 2 Stories 01:05 – TG 2 Mizar 01:30 – TG 2 Cinematinee’.

TVM 1

Smash

07:30 – A[barijiet 08:30 – {abbejtek 09:30 – A to Z Teleshopping 13:00 – K/ina ma’ Farah 14:00 – Er;a’ Lura 15:30 – Dokumentarju 16:00 – Mintix Wa[dek 16:30 – D Bride 17:30 – CNI 18:00 – A[barijiet ta’ Barra 18:15 – Bingo 75 18:40 – Dokumentarju 19:00 – A[barijiet 19:30 – Nursery Stars 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – News 22:30 – Poker. Raiuno

07:00 – TG 1 07:05 – UnoMattina in familglia 08:00 – TG 1 08:18 – TG 1 Dialogo 08:25 – UnoMattina in famiglia

Raitre

07:10 – La grande vallata Miranda 08:05 – Il computer con le scarpe da tennis 09:30 – A cavallo di un pony selvaggio (Film) 11:00 – TGR BellItalia 11:30 – TGR Prodotto Italia 12:00 – TG 3 12:25 – TGR Il settimanale 12:55 – TGR Ambiente Italia 14:00 – TG Regione 14:18 – TG Regione Meteo 14:20 – TG 3 14:45 – TG 3 Pixel 14:49 – Meteo 3 14:50 – TG 3 L.I.S. 15:50 – Squadra speciale Vienna 16:40 – Mary Poppins 18:55 – Meteo 3 19:00 – TG 3 19:30 – TG Regione 19:51 – TG

Regione Meteo 20:00 – Blob 20:10 – Stanlio e Olio 21:05 – L’apprendista stregone 23:00 – TG 3 23:15 – TG Regione 23:20 – Un gionro in pretura Rapina in villa 00:22 – Meteo 3 00:25 – TG 3 00:40 – Fuori orario: Cose (mai) viste 00:50 – Teza (Film). Canale 5

07:54 – Traffico 07:58 – Meteo.It 07:59 TG 5 09:10 – SuperCinema 10:00 – Melaverde 11:00 – Forum 13:00 – TG 5 13:39 – Meteo.It 13:41 – Bianco, Rosso e Verdone 16:30 – Mi vuoi sposare? 18:01 – Una canzone per natale 20:00 – TG 5 20:39 – Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:11 – Ti amo in tutte le lingue del mondo 23:30 – Maledetto il giorno che ti ho incontrato 01:30 – TG 5 01:50 – Rassegna 02:00 – Meteo.It. –

Italia 1

06:55 – Maghi di Waverly 07:45 – Hannah Montana 08:35 – Glee 10:25 – Gossip Girl 12:25- Studio aperto 12:58 – Meteo.It 13:02 – Sport Mediaset 13:40 – Tre Moschettieri 15:45 – Edward: Mani di forbice 17:39 – Tom e Jerry 17:45 – Top One 18:30 – Studio aperto 18:58 – Meteo.It 19:00 – Cosi fan tutte 19:10 – Arrow 21:10 – The Scorpion King 3: Batttle for Redempion 23:15 – Pathfinder – Leggenda del guerriero vichingo 01:15 – Sport Mediaset 01:40 – Studio Aperto 01:50 – Itunes Festival 01:55 – Robin Hood III. Rete 4

07:05 – Televendita Shopping 07:40 – Valeria medico legale 09:45 – Carabinieri 10:50 – Weekend all’Italiana 11:30 – TG 4 11:55 – Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di Forum 15:30 – Ieri e oggi in TV 16:00 – Le indagini di padre Castell 17:00 – Poirot 18:55 – TG 4 19:31 – Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:30 – Wyatt Earp 01:00 – Night News 01:20 – Itunes Festival 01:23 – Ieri e oggi in TV special.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

TV#RADJU F. Living

BBC Entertainment

Melita More

07:00 - Ashram 09:00 - F. Living Magazine 10:00 - Belle Donne 12:00 - Teleshopping 13:00 Niltaqg[u 15:00 - Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal{olm 21:30 - Bejnietna 23:30 Fil-:nien ma’ Melo 24:00 Madagascar 01:30 Teleshopping.

07:00 - 3rd & Bird 07:10 - Me Too! 07:30 - Charlie and Lola 07:45 - Green Balloon Club 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - The Weakest Link 09:05 - Doctor Who 10:05 Lapland 11:20 - The Office 11:50 - Doctor Who 12:30 - Doctor Who 13:15 - The Weakest Link 1 4 : 00 - Casualty 1 4 : 50 EastEnders 15:20 - EastEnders 1 5 : 50 - EastEnders 1 6 : 20 EastEnders 1 6 : 45 - Sally Lockhart Mysteries 18:20 - Sally Lockhart Mysteries 1 9 : 55 Michael McIntyre : Live and Laughing 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - Sherlock 23 : 00 - Absolutely Fabulous 23:30 - Fawlty Towers.

09:00 - Private Practice 12:45 Smash 13:30 – Glee 17:15 - Mike & Molly 17:45 - Whitney 18:30 Chicago Fire 19:15 - Grey’s Anatomy 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Amazing Race 21:15 - Game Of Thrones 22:15 – Spartacus 23:15 – Suits 00:00 - Go On 00 :30 – Dallas 01:15 – Alcatraz.

Xejk

07:30 - Just for Laughs 07:45 Total Request Show 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 - Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Kontra r-Ri[ (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Local Angle 15:00 - The 90s 15:30 Teleshopping 16:30 - Hits 16:50 Shout Out 17:00 - Local Issues (r) 17:45 - Maltese Music 18:00 Total Requests Show (live) 20:00 Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 - Just for Laughs 21:55 Football 22:00 - Music Documentary 23:00 - Local Issues (r) 23:45 - The 60s and 70s. La 5

06:55 – Vivere 07:15 – Televendita Media Shopping 07:30 – Tempesta d’amore 08:32 – Televendita Media Shopping 08:55 – Find My Family – Finalmente insieme 09:55 – Non ditelo alla sposa 10:55 – Mamma che torta! 11:35 – Il cibo si fa bello 12:25 – Extreme Makeover Home Edition 14:00 – Parenthood 15:30 - ;a,,a che torta! 16:05 – William and Catherine – A Royal Romance 17:55 – Un ponte per Terabithia 19:30 – Extreme Makeover Home Edition 21:10 – Amore di nonna 23:00 – Amore senza temp 01:05 – Parenthood.

MGM Movie 08:10 - 3 Ninjas 09:45 - Haunted Honeymoon 11:10 - Dancehall Queen 12:50 - Signs of Life 14:20 - Gator 16:15 - Kes 18:05 MGM’s Big Screen 18:20 - Chains of Gold 20:00 - The Passage 21:40 - Eureka 23:45 - Stay Hungry Diva Universal

06:55 - Kojak 07:50 - Wallflower Tango 08:00 - Strong Medicine 09:00 - Strong Medicine 09:40 Strong Medicine 10:30 - Un Peu Plus 10:40 - ER 11:30 - ER 12:20 - Great Women 13:00 - Wolff’s Turf 13:55 - Wolff’s Turf 14:50 Great Women 15:00 - Law & Order 15:53 Law & Order 16:46 How To Keep Your Day Job 17:00 - Blonde 18:37 Great Women 18:45 - Fede Cieca 19:00 - Miss Marple 20:50 Great Women 21:00 - Shorts 21:15 - Movie 23:00 - SMS 23:05 Father Brown.

07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 16>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

Iris

07:33 – Trauma 09:10 – Magnum P.I. 11:12 – Un poliziotto speciale 12:58 – Hollywood Brucia 14:33 – Disco 16:29 – Adesso 16:50 – Stargate 19:12 – Concorenza sleale 21:10 – Borotalco 23:00 -ensation 00:45 – Tu vivrai nel terrore! L’aldila! 02:17 – Sette note in nero. Discovery Channel

07:15 - Fifth Gear 07:45 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: The Big Lift: Stonecutters Bridge 09:05 - Crisis Control: Cirque du Soleil’s ‘O’ 09:55 - Discovery Saved My Life 10:50 - Gold Rush: Million Dollar Season 11:40 - Gold Rush: Southern Quest 12:35 - Gold Rush: The Jungle 13:30 - Gold Rush: South America - Peruvian Gold 14:25 Bear Grylls: Escape From Hell: Mountains 15:20 - Bear Grylls: Escape From Hell: Compilation 16:15 - Wheeler Dealers: Morris Minor Traveller 17:10 - Carfellas: Chick Magnet 17:40 - Carfellas: Hot Rod Haggle 18:05 - Dallas Car Sharks: What a Drag 18:35 Chasing Classic Cars: 275 Ferrari 19:00 - Fifth Gear 20:00 - Storage Hunters 20:30 - Storage Hunters 21:00 - Auction Hunters: Labor of Love 21:30 - Auction Hunters: Disco and Dice

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football (Live) 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 19:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - Boxing 21:00 - Live Superkombat Fighting Championship Kickboxing. Eurosport 2

06:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:30 - World Cup Qualifier Football 08:30 - World Cup Qualifier Football 09:15 - World Cup Qualifier Football 10:00 World Cup, World Tour 11:00 Summer Grand Prix Ski Jumping 12:30 - FIS World Cup Alpine Skiing 13:30 - European Tour Snooker 15:30 - World Cup, World Tour 16:30 - UEFA Under21 International Championship Futsal 17:30 - Summer Grand Prix Ski Jumping 19:00 - World Cup Qualifier Football 20:00 - World Cup, World Tour 21:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 22:00 - Total KO 23:00 - Total KO. GO sports 1

Squadra Speciale Cobra 11 – Raidue, 18<50

NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Sibt Familja NET News (ikompli) Sibt Familja Paprati Elle NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News G[alik fl-Ewropa Iswed fuq l-Abjad NET News (ikompli) Iswed fuq l-Abjad Paprati NET News

Serje televi]iva li kulma tmur qieg[da tkompli tkabbar l-udjenza tag[ha. Serje li f’kull episodju toffri varjeta’ s[i[a mimlija azzjonijiet, sparar, ;iri bil-karozzi u ma jonqosx splu]jonijiet u [bit b’karozzi millaktar lussu]i. Mhux dejjem kollox ward u ]ahar i]da l-pulizija involuti dejjem jirnexxilhom jirb[u l-kriminalita’ b’xi mod jew ie[or.

07:00 - Football’s Greatest 07:30 Barclays Premier League - Wk 20 Crystal Palace v Norwich City 09:30 - RaboDirect Pro12 - Rnd 12 - Ulster v Munster 11:30 - Serie A - Rnd 17 - Cagliari v Napoli 13:30 - FIFA Futbol Mundial 14:00 Aviva Premiership - Rnd 12 Northampton Saints v Harlequins 16:15 - Aviva Premiership - Rnd 12 - Gloucester Rugby v Saracens (Live) 18:30 - Trans World Sport

19:30 -

Barclays Premier League Wk 20 - Premier League MidWk Review 20:15 - RaboDirect Pro12 - Rnd 12 - Connacht v Leinster 22:30 - Barclays Premier League Wk 20 - Swansea City v Manchester City 00:30 Vincennes Horseracing 02:30 Aviva Premiership - Rnd 12 Gloucester Rugby v Saracens. GO sports 7

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour Nelson Mandela Championship presented by ISPS - Day 4 13:30 Barclays Premier League - Wk 20 Southampton v Chelsea 15:30 Ligue 1 - Rnd 19 - Paris SaintGermain v LOSC Lille 17:30 Serie A - Rnd 17 - Atalanta v Juventus 19:30 - Barclays Premier League - Wk 20 - Arsenal v Cardiff City 21:30 - Aviva Premiership Rnd 12 - Gloucester Rugby v Saracens 23:30 - Serie A - Rnd 17 - Bologna v Genoa 01:30 Barclays Premier League - Wk 20 West Brom Albion v Newcastle Utd 03:30 - Ligue 1 - Rnd 19 Olympique de Marseille v Girondins de Bordeaux. GO sports 8

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour Nelson Mandela Championship presented by ISPS - Day 4 15:30 Barclays Premier League - Wk 20 Southampton v Chelsea 17:30 Ligue 1 - Rnd 19 - Paris SaintGermain v LOSC Lille 19:30 Serie A - Rnd 17 - Atalanta v Juventus 21:30 - Barclays Premier League - Wk 20 - Arsenal v Cardiff City 23:30 - Aviva Premiership Rnd 12 - Gloucester Rugby v Saracens 01:30 - Serie A - Rnd 17 - Bologna v Genoa 03:30 Barclays Premier League - Wk 20 West Brom Albion v Newcastle Utd 05:30 - Ligue 1 - Rnd 19 Olympique de Marseille v Girondins de Bordeaux.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

TV#RADJU

Ti amo in tutte le lingue del mondo – Canale 5, 21>10

Gilbert (Leondardo Pieraccioni) hu professur tal;imnastika u li hu ffissat fuq martu Deborah (Barbara Tabita) li g[aliha jag[mel kollox, tant li g[al g[eluq snina g[amlilha sorpri]a kbira.

Stieden il-familjari u [bieb tag[ha u filwaqt li stennewha tid[ol biex jawgurawlha, indunaw li kienet qieg[da titkellem fuq il-mowbajl malma[bub tag[ha. X’g[amel Gilbert? {afrilha?

Divertiment garantit Sibt Familja – NET TV, 13>30

L-attur u pre]entatur popolari, Chrysander Agius u l-kantanta Tiziana se jkunu l-parte/ipanti ewlenin tal-game show divertenti waqt il-programm tal-lum ta’ ‘Sibt Familja’ fejn il-varjeta’ u d-divertiment hu garantit. Bi pre]entazzjoni ta’ Ray Attard u Debbie Scerri u produzzjoni ta’

Spiteri Lucas Entertainment se jtellg[u spettaklu mu]ikali millisba[ mill-aqwa talent lokali fosthom Deborah C., Ivan Spiteri Lucas, Neville u Rutger Scicluna ta[t id-direzzjoni mu]ikali ta’ Mark Spiteri Lucas. Dan u aktar fuq Sibt Familja fuq Net Televixion.

Issir assassin min[abba r-renju The Scorpion King – Italia 1, 21>10

Niltaqg[u ma’ Mathayus Johnson) li jsalva lil [uh Jessup (Branscombe Richmond) minn mewta /erta ta[t il-qilla tal-barbari. Il-film jag[ti deskrizzjoni tajba ta’ x’;ara f’dawk l-artijiet qabel ma (Dwayne

nbnew il-piramidi, l-battalji [orox li kien hemm fejn ilqawwa l-[a]ina kisret kull ;ens li sabet. Naraw kif ir-Re kien jintg[a]el, mhux bin-nobilita’ i]da skont ilqawwa u l-kapa/ita’ tieg[u b[ala

gwerrier u b’hekk jirrenja l-poplu fid-direzzjoni tal-prosperita’. I]da x’;ara issa? G[ala l-gwerrier kellu jsir assassin? Kif sea’ jsalatan u jirba[ kontra l-qawwiet g[edewwa b’imperu mkisser u mifni?

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin>-

Din tinse; [ajt fin b[ala nassa biex taqbad id-dubbien (6) 4. Mag[fus (8) 9. Isem mog[ti lil ;abra talKotba Mqaddsa flimkien (6) 10. Karozza tal-linja (8) 12. Sandli tal-;ild bi/-/ineg imsallba fuq il-wi// (4) 13. :uvni tal-affari tieg[u hekk ikun (5) 14. Is-Slaten: Balthasar, Melchiorre u Caspar (4) 17. Frott tal-ba[ar (6) 18. u 20. Tal-knisja jkun fuq kampnar u jdoqq kull kwarta (6) 20. Ara 18. 21. Skont il-qawl, [abib is-suq a[jar minn mitt skud ;o fih! (6) 27. Isem ta’ mara li nsibuh firrumanz ta’ Jane Austen (4) 28. Mhux pja/ir naraw xi wa[da bejn ]ew; karozzi (5) 29. Il-kapitali tal-E;ittu (4) 32. Mo[bi ta[t umbrella ssib il[ut li s-sajjieda jo[or;u rejxu g[alih? (8) 33. It-tfal tg[idx kemm i[obbu jixxejru ’l hawn u ’l hinn minn fuqhom (6) 34. Meta ssir wa[da, tkun log[ba fit-tul sew (8) 35. Kull xorta ta’ ;rajja jew rakkont (6)

Weqfin>1. Dan

jag[mel parti mi]}urrieq (7) 2. B’mazza u bir tag[mel ingombru jew xkiel li jdejjaq? (8) 3. Minn fuqu f’Mejju jtellg[u ttajra (4) 5. Il-pajji] fejn isir it-Toru (6) 7. Kapijiet ta’ pajji]i li g[andhom is-setg[a jew familji ta’ demm nobbli (6) 8. Meta jidher fuq il-;isem, jibdew is-sinjali tax-xju[ija (6) 11. u 26. Issir mill-membri mse[bin f’kumitat (6) 15. Jo[ro; bih min i[allas depo]itu biex jing[ata millqorti [elsien provi]orju (5) 16. Ra;el li tilef lil martu u b’hekk jista’ jer;a’ ji]]ewwe; (5) 19. {assu m[awwad u t[ajjar jaqla’ l-istonku tieg[u (8) 22. Kreatura tal-ba[ar bi tmien tentakli (7) 23. Laqlaq (6) 24. Issibhom f’kull dar mimlija bil-mobbli (6) 25. Penz f’komma ta’ uniformi jew tmien pinet Ingli]i (6) 26.. Ara 11. 30. Kif i[ossok jekk obbligat lejn dak li jkun (4) 31. }ufjett jew log[ob bil-kliem biex wie[ed ida[[ak (4)

10 11

18 19 20

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores

Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, InNazzjon, Stamperija Triq Herbert Ganado Tal-Pieta’ PTA 1450. G[andkom /ans tibag[tu t-twe;iba tag[kom ta’ din il-;img[a sasSibt li ;ej. Ir-rebbie[ jit[abbar [mistax-il ;urnata wara li tkun dehret it-tisliba. Ir-rebbie[ tat-tisliba ta’ [mistax ilu kien J. Muscat, St Anthony House, Triq il-Fran, in-Naxxar. Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin>- 1. Qattus, 4. Issakkar, 9. Sparar, 10. Luminata, 12. Abel, 13. Uqija, 14. Belt, 17. Aljoli, 18. u 20. Klikka,. 21. Sellum, 27. Sibt, 28. Sport, 29. Fgat, 32. Albumina, 33. Stonku, 34. Tarraxtu, 35. Marida.

Rapport tat-temp

UV INDEX

IT-TEMP Ftit imsa[[ab b’waqtiet twal xemxin VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif mill-Punent li jsir mil-Lbi/ BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 323.5mm IX-XEMX titla’ fis-07.13 u tin]el fil-17.01

Il-[amest ijiem li ;ejjin

Weqfin>- 1. Qassata , 2 . Tra;edja, 3. U]at, 5. Skufja, 6. A;ir, 7. Knaten, 8. Realtà, 11.

26. Tqerru, 15. Flokk, 16. Ilbes, 19. Eleganti, 22. Matruna, 23. Assalt, 24. Dbabar, 25. Sponut, 30. Imla, 31. Itla’.

IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C

IL-{ADD L-og[la 15˚C L-inqas 13˚C

IT-TNEJN L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C

IT-TLIETA L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C

L-ERBG{A L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 17˚ xemxi, Al;eri 21˚C imsa[[ab, Amsterdam 11˚C [albiet tax-xita, Ateni 13˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 14˚C xita, Berlin 9˚ imsa[[ab, Brussell 12˚C imsa[[ab, il-Kajr 18˚C xemxi, Dublin 8˚C imsa[[ab, Kopen[agen 6˚C imsa[[ab, Frankfurt 9˚C imsa[[ab, Milan 5˚C imsa[[ab, Istanbul 11˚C xita, Londra 10˚C xemxi, Madrid 13˚C imsa[[ab, Moska -2˚C borra, Pari;i 14˚C imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C imsa[[ab, Ruma 16˚C imsa[[ab, Tel Aviv 19˚C imsa[[ab, Tripli 16˚C ftit imsa[[ab, Tune] 18˚C imsa[[ab, Vjenna 2˚C im[assab, Zurich 6˚C xita, Munich 6˚C imsa[[ab, St. Petersburg -1˚C imsa[[ab, Stokkolma 4˚C im/ajpar.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

G{ALL-KIRI {a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina GARAXX basement 40 pied x

KLASSIFIKATI 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

AVVI}I Ni]barazzaw – trasport – kull xog[ol

ALL CLEARANCE TRANSPORT innaddfu djar, fabbriki e// minn kull tip ta’ skart anke materjal tal-kostruzzjoni. Innaddfu ;onna. Nag[mlu qlug[ ta’ madum tal-art u tal-kmamar

tal-banju. Tindif u tiswijiet ta’ bjar, tik[il u tibjid, gypsum, xog[ol ta’ alterazzjonijiet fuq lantik, bdil ta’ soqfa, e//. Servizzi bil-high-up. Xog[ol b’esperjenza kbira. ?emplu 79081719 jew 21433352. www.allclearancemalta.com

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Libsa ta’ tie;

:DIDA fjamanta, qatt ma ntu]at, mixtrija ming[and Alamango. Prezz negozjabbli. ?emplu 99200354.

Sodda sufan

TAS-suede, 60” wisa’ bl-istorage. Prezz €400 jew l-eqreb offerta. ?emplu 99808356.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29/m x 42/m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq

pbonnici@bonniciprintingpress.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

SPORT DRIFTING

Team Maximum Lock jimpressjonaw fil-Bahrain

L-atleta Russa u n-numru wie[ed fid-dinja tal-pole vault Yelena Isinbayeva ;iet ivvutata b[ala l-Aqwa Atleta Mara tal-Ewropa g[as-sena 2013. Il-votazzjoni saret mill-Unjin tal-:urnalisti Sportivi Ewropej u Isinbayeva ;abet total ta’ 56 punt. G[al Isinbayeva din hi t-tielet darba li reb[et dan l-unur wara li reb[itu wkoll fl-2005 u fl-2008. Wara Isinbayeva spi//aw l-iskier Slovena Tina Maze b’49 vot u l-g[awwiema Russa Julia Efimova b’41 vot u l-g[awwiema tal-Litwanja Ruta Meilutyte li kisbet 36 vot. Fis-sajf tal-2013 Isinbayeva reb[et il-medalja tad-deheb waqt ilKampjonati Mondjali li saru fil-belt ta’ Moska fir-Russja.

It-tim lokali tad-drifting, Team Maximum Lock, dan la[[ar [adu sehem f’wirja talkarozzi li saret fi/-/irkwit talFormula 1 tal-Bahrain. Team Maximum Lock ;ew invitati mill-organizzaturi ta’ din ilwirja li kienet mifruxa fuq tlett ijiem u wie[ed jista’ jimma;ina kemm il-vja;; mill-Ingilterra g[all-Bahrain kien wie[ed twil u impenjattiv. Din il-wirja li hi wa[da poplari mad-dilettanti talkarozzi hi wirja li fiha jie[du sehem diversi manifatturi ta’ karozzi. It-tliet drifters Maltin Chris Bezzina, Clint Abela u Mark Galea impressjonaw lil kull min attenda din il-wirja blistunts mill-aqwa li g[amlu u li huma rinomatni g[alihom. Wie[ed irid ifakkar li l-isport tad-drifting fil-Bahrain ma tantx hu sport poplari u g[all-bidu kien hemm riskju li Team Maximum Lock ma ji;bdux interess qawwi i]da dan ]gur li ma kienx il-ka]. Id-drifters Maltin iltaqg[u mad-dilettanti lokali u iffirmawlhom fuq posters u flokkijiet. Il-midja lokali tal-Bahrain fa[[ret [afna l-wirja li kellhom

Sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Kordin – 2pm. BOV Premier. Vittoriosa v Naxxar L, 4pm. BOV Premier . Valletta v Tarxien R Centenary Stadium – 2pm. BOV Premier. Rabat v Qormi, 4pm. BOV Premier. Sliema W v Mosta Victor Tedesco Std- 2pm. I Div. }urrieq v Lija A., 4.15pm. I Div. St George’s v }ejtun C Charles Abela Std – 2pm. III Div. Marsaxlokk v Luqa SA, 4.15pm. Kalkara v St Venera L Luxol Std – 2pm. III Div. Ta’ Xbiex v Attard., 4.15pm. III Div. Xg[ajra T v Santa Lucia Sirens Std – 2pm. III Div. G[axaq v Mtarfa , 4 .1 5pm . Sirens v Swieqi Utd. YFA M;arr Grd – 1pm. U17. M;arr v Dingli, 2.45pm. U15. Dingli v Rabat, 4.15pm. U15. M;arr v Fgura }abbar Grd – 1pm. U15. Marsa v Santa Lucia, 2.30pm. U15. Luqa v Lija-Iklin, 4pm. U15. Xg[ajra v B’Bugia Pembroke Grd - 1pm. U15. Sirens v Naxxar, 2.30pm. U15.

Qormi v San :wann , 4pm . Luxol Std – 2pm. II Div. }abbar SP v Pembroke A., 4.15pm. II U17. Attard v Santa Lucia Div. Marsaskala v Marsa GFA Ker/em Grd – 1pm. Qala S v Sirens Std – 2pm. II Div. Fgura }ebbu; R, 3pm. II Div. G[arb Utd v Senglea A, 4.15pm. II Div. Mqabba v Si;;iewi R v G[ajnsielem

YFA MAFA St Margerita Grd- 2pm. Lig. G[axaq Grd – 9am. U15. Attard

Mqabba RA v }ejtun RS , v Si;;iewi, 10.30am. U15. 3 . 45pm . Lig . Marsa WS v Cottonera v G[axaq 12pm. U17. G[axaq v Mtarfa Marsa SM }abbar Grd – 1pm. U17. Luqa v BASKETBALL Ta’ Qali – 2.45pm. Lig (N). Sirens, 2.45pm. U17. Xg[ajra v Starlites v Luxol. 4.30pm. Lig Fgura, 4.30pm. U15. Zabbar SP v Tarxien R (I). Floriana v Depiro Si;;iewi Grd- 1pm. U17. G[ada Mqabba v Mellie[a, 2.45pm. MFA U17. Si;;iewi v Marsaskala, Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier. 4.30pm. U15. Kalkara v Mqabba Balzan v Hibernians , 4pm . GFA BOV Premier . B ’ Kara v Gozo Std – 1pm. I Div. Ker/em Floriana A v Oratory Y, 3pm. I Div. Centenary Stadium – 2pm. I Xewkija T v SK Victoria Div. Gudja U v Melita, 4pm. I HOCKEY Div. Msida SJ v {amrun S Kordin – 9am. Lig. Floriana YS Victor Tedesco Std – 2pm. I v Sliema HS. 11am. Lig. White Div. G]ira Utd v St Andrews, Hart v Rabat 4.15pm. I Div. }ebbu; R v BASKETBALL Pieta` H Ta’ Qali – 11.15am. Lig (N). Charles Abela Std – 2pm. II Depiro v Phoenix, 1pm. Lig (I). Div . Dingli S v Mellie[a , Luxol v Si;;iewi, 2.45pm. Lig 4.15pm. II Div. Mdina K v (N). Hibs v Athleta, 4.30pm. Lig Gharghur (I). Athleta v Starlites

Team Maximum Lock fl-azzjoni fil-Bahrain

Team Maximim Lock u millewwel rapporti li [ar;u jidher bi/-/ar li t-tim Malti se jer;a’ jkun mistieden g[all-wirjiet kemm fil-Bahrain kif ukoll pajji]i ;irien. Dan bla dubju kien reklam mill-aqwa g[at-talent Malti. Ta min jinnota li Terry Grant, drifter li f’idejh g[andu diversi

rekords mondjali, u]a karozza tat-tim Malti biex jag[mel listunts tieg[u. Pre]enti wkoll waqt din il-wirja fil-Bahrain kien hemm Lee Bowers, sewwieq talkumpanija Kawasaki kif ukoll Saeed Almouri, Gymkhana u Abdo Feghali. Dan tal-a[[ar g[andu f’idejh ir-rekord tal-itwal drift fid-dinja.

BASKETBALL - KAMPJONAT BOV

Ji;i fi tmiemu l-ewwel rawnd Wara l-waqfa g[all-festi lkampjonat BOV jitkompla b’programm s[i[ ta’ tliet partiti li j;ibu fit-tmiemu l-ewwel rawnd. L-iktar log[ba mistennija hi dik bejn Remax Si;;iewi u Bupa Luxol. Illum wara nofsinhar Royce Floriana jkunu impenjati kontra Pavi Depiro filwaqt li la[[ar konfront hu dak bejn Athleta A to Z Electronics kontra Starlites. Floriana mistennija jkunu bla[jar players kontra Depiro li minn na[a tag[hom mistennija jilqg[u lura lill-Amerikan T. Morris li kien imwe;;a’ fitTazza Louis Borg. Floriana se jkunu qed ifittxu reb[a biex jibqg[u f’kuntatt malewwel timijiet fil-klassifika. Depiro jinsabu jaqsmu l-ewwel post ma’ Athleta. {afna jiddependi mill-forma tal-Amerikani hekk kif anki l-aqwa skorer talkampjonat D. Elston ma kienx fil-forma tas-soltu. Wie[ed irid jara jekk it-timijiet jilq[ux jirre;istraw xi players ;odda. Si;;iewi u Luxol mistennija jkollhom players ;odda jekk ikunu re;istrati fil-[in. Ma’ Luxol mistenni jiddebutta t-twil Samuel Deguara, player li mistenni jsa[[a[ il-potenzjal ta[t il-board fejn Luxol [uma xi ftit

dg[ajfa. Interessanti g[andha tkun id-dwell mal-player ta’ Si;;iewi I. Hoegner. Ir-ritorn ta’ C. Maier g[andu j]id l-g[a]la g[all-kow/ K. Borg. I]-]ew; timijiet jinsabu punt ta[t il-leaders. Athleta mhux mistenija jiksbu r-raba’ reb[a kontra Starlites. Athleta kellhom bidu tajjeb flista;un imma aktar ma bdew jg[addu ;img[at, il-wirjiet tattim komplew inaqqsu. L-ex M. Todorovic se jkun qed jipprova jjoffri sfida li/-champions Athleta imma jrid ikollu lilla[wa Bonnici f’burdata tajba. Lesperienza li g[andhom Athleta mistenni jkunu fattur importanti. Mill-kampjonat tan-nisa laktar sfida mistennija hi dik bejn Hibs u Honey Athleta, ]ewg timijiet li jinsabu fl-ewwel postijiet. Kollox jiddependi millistran;ieri. Athleta jinsabu flewwel post waqt lil Hibs se jkunu ;ejjin mill-ewwel telfa filkampjonat. Depiro mhux suppost ifallu kontra Petrus Phoenix Loyola waqt li Caffe Moak Luxol mistennija jkomplu birreb[a meta jiltaqg[u kontra Starlites Sports Experience. Madankollu Luxol iridu joqg[odu attenti g[ax Starlites jistg[u joffru oppo]izzjoni qawwija.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

SPORT

LA LIGA

Tkompli t-taqtig[a bejn Barcelona u Atletico Bejn illum u nhar it-Tnejn jirritorna l-kampjonat Spanjol u ttaqtig[a f’ras il-klassifika bejn i/-champions Barcelona u Atletico Madrid mistennija tkompli hekk kif dawn jilag[bu kontra Elche u Malaga rispettivament. Dawn it-tnejn g[andhom punti indaqs filwaqt li fit-tielet post hemm Real Madrid b’[ames punti inqas minnhom u li jid[lu fl-azzjoni nhar it-Tnejn meta jilag[bu kontra Celta Vigo. Qabel il-waqfa tal-Milied ittliet timijiet reb[u l-konfrtonti rispettivi tag[hom. Barcelona reb[u 5-2 barra minn darhom kontra Getafe filwaqt li r-rivali tag[hom Real Madrid reb[u 3-2 kontra Valencia. Atletico reb[u 3-2 kontra Levante. {arsa lejn il-klassifika turi li Barcelona u Real it-tnejn li huma skurjaw indaqs u a[bar tajba g[at-tim Katalan hi li l-attakkant Lionel Messi irritorna lura g[atta[ri;. Barra minn hekk anke lgoalkeeeper ta’ Barcelona

Valdes se jkun disponibbli g[al log[ba ta’ nhar il-{add. Valdes kien we;;a’ waqt li kien qed jilg[ab mat-tim nazzjonali Spanjol kontra l-Afrika t’Isfel. Jose Manuel Pinto, il-goalkeeper li [a post Valdes waqt li dan kien imwe;;a’, ikkon/eda tmien gowls fi tmien partiti u wie[ed jistenna li g[ada jkun Valdes li jibda bejn il-lasti. Messi mhux mistenni jibda mal-ewwel 11 u minfloku mistenni jibda Neymar, player li tul dawn l-a[[ar xhur beda juri llog[ob li kien rinomat g[alih meta kien g[adu ma’ Santos. Luniku player li mhux se jkun disponibbli hu d-difensur Carles Puyol. Messi kien we;;a’ firreb[a ta’ 4-1 li kienu kisbu Barcelona kontra Real Betis f’Novembru li g[adda. Ming[ajr Messi, Barcelona sofrew l-ewwel u l-uniku telfa fil-kampjonat kontra Athletic Bilbao. Barra minn hekk ilKatalanti tilfu wkoll kontra Ajax

Il-Programm

Illum

Malaga v A. Madrid R. Valladolid v R. Betis Valencia v Levante Almería v Granada CF

G[ada

Sevilla v Getafe Barcelona v Elche Osasuna v Espanyol Real Sociedad v Athletic Club

It-Tnejn

R. Madrid v Celta Vigo R. Vallecano v Villarreal fi/-Champions League. Fuq il-karta Barcelona m’g[andhomx ifallu milli jie[du t-tliet punti u jiksbu s-16-il reb[a tal-ista;un kontra Elche, tim li qieg[ed ]ew; punti biss ‘il bog[od miz-zona tar-relegazzjoni. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Elche tilfu 1-0 f’darhom stess kontra Malaga. Real Madrid se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 1-0 f’partita ta’ [biberija kontra PSG. Il-

Jiem ilu Real g[elbu lil PSG f’partita ta’ [biberija

Madrileni mhux mistennija jfallu kontra t-tim li jinsab fil-15-il po]izzjoni tal-klassifika. Fla[[ar [ar;a tag[hom qabel ilwaqfa tal-Milied Celta Vigo ;ew draw 1-1 kontra Osasuna. Atletico Madrid illum jilag[bu barra minn darhom kontra Malaga u minkejja li dawn tal-

a[[ar qeg[din fl-10 post wie[ed jista’ jg[id li dan se jkun ostaklu delikat g[at-tim ta’ Diego Simeone. Tajjeb wie[ed jinnota li Atletico g[andhom l-a[jar difi]a fil-kampjonat imma xorta wa[da skurjaw tliet gowls biss inqas minn Barcelona u Real.

FUTBOL

Ippre]entati l-badges tal-FIFA lir-referees u assistant referees lokali Dan l-a[[ar, g[at-tielet sena konsekuttiva, id-Dipartiment tarRefereeing fi [dan l-MFA organizza attivita spe/jali fejn waqtha r-referees u assistant referees lokali ;ew ippre]entati bilbadges tal-FIFA. Din l-attivita hi wa[da minn diversi inizzjattivi ;odda fi [dan id-Dipartiment tar-Referees sa minn meta kien hemm riforma f’dan id-dipartiment f’:unju tal2011. Ir-referees u assistant referees li ;ew ikkonfermati mill-FIFA ;ew ippre]entati bil-badges millPresident tal-MFA, Norman Darmanin Demajo waqt serata li saret f’lukanda ewlenija f’Malta. G[all-2014 Malta kellha tnaqqas referee u ]ew; assistant

referees min[abba li l-FIFA naqqset l-ammonti ta’ uffi/jali biex b’hekk dawn ikollhom aktar /ans li jkunu involuti f’partiti internazzjonali. Ir-referees u assistant referees li ;ew ikkonfermati huma Esther Azzopardi Farrugia, Marco Borg, Clayton Pisani u Alan Mario Sant (referees), Alan Camilleri, William Debattista, Christopher Francalanza, Mitchell Scerri, Edward Spiteri u Ingmar Spiteri (assistant Referees), Franco Farrugia (futsal referee)u Stefan Pace u Jude Amin Utulu (beach soccer referees) Waqt is-serata ;ie ]velat li Kevin Azzopardi irtira minn referee filwaqt li Mariano Debono irtira minn assistant referee

min[abba li tul dawn l-a[[ar snin kellu diversi problemi fi]i/i. Duncan Sultanta hu assistant referee li ma kienx ikkonfermat mill-FIFA. Minbarra l-pre]entazzjoni talbadges, Kevin Azzopardi u Mariano Debono ing[ataw memento g[as-servizzi tag[hom. Sena impenjattiva Id-Direttur tad-Dipartiment tar-Referees Adrian Casha qal li l-2013 kienet sena impenjattiva g[as-settur tar-referees. Fl-2013 ]iedu n-nominazzjonijiet kemm mill - FIFA u l UEFA . Kevin Azzopardi , Marco Borg, Clayton Pisani u Alan Mario Sant kienu involuti f’17-il konfront filwaqt li

sena qabel kienu involuti fi 12. Esther Azzopardi kompliet tistabbilixxi ru[ha b[ala wa[da mill-aqwa referees nisa u kienet involuta fil-Kampjonati Ewropej li saru f’Lulju li g[adda flI]vezja. Mitchell Scerri kien wie[ed minn tmien assistenti referees li [adu sehem filKampjonati Ewropej ta’ Ta[t id19-il sena li saru fil-Litwanja. Franco Cachia kellu wirjiet tajba filwaqt li Jude Amin Utulu [a sehem fil-Euro Cup Winners Cup li saret fl-Italja f’April tal-2013. Marco Borg ikkontrolla l-partiti bejn l-Italja u San Marino u lPolonja u l-Islovakkja filwaqt li Clayton Pisani ikkontrolla llog[ba ta’ ta[t il-21 sena bejn ?ipru u r-Repubblika ?eka. L-

MFA kompliet bi skambi ta’ referees fejn referees Maltin marru jikkontrollaw partiti minn divi]jonijiet f’Wales, fil-Latvja u fl-Irlanda. Barra minn hekk lMFA bdiet ta[dem ma’ FA’s b[al ma huma dawk tal-Olanda, tal-Andorra, tal-Fillandja u ta’ San Marino. Fyodor Zammit, Luke Portelli u Emanuel Grech akkwistaw diploma f’kors tar-referees (CORE) wara li kienu attendew kors intensiv li sar fil-Kwartieri :enerali tal-UEFA fil-belt ta’ Nyon fl-I]vizzera. Alan Mario Sant u Mitchell Scerri intg[a]lu biex jibdew dan l-istess kors. Adrian Casha kien wie[ed minn dawk li mexxa lezzjonijiet ta’ dan il-kors.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

SPORT FUTBOL INGLI}

Jispikka d-derby ta’ Londra bejn Arsenal u Tottenham Bejn illum u g[ada jintlag[bu numru kbir ta’ partiti mit-tielet rawnd tal-FA Cup u bla dubju laktar log[ba li tispikka hi ddebry ta’ Londra bejn Arsenal u Tottenham fl-Emirates Stadium. Il-Programm

Illum FA Cup – II Rd

Crawley v Bristol Rovers (16.00)

FA Cup – III Rd

Blackburn v Man City (13.45) Aston villa v Sheff Utd (16.00) Barnsley v Coventry (16.00) Bolton v Blackpool (16.00) Bournemouth v Burton (16.00) Brighton v Reading (16.00) Bristol City v Watford (16.00) Charlton v Oxford Utd (16.00) Doncaster v Stevenage (16.00) Everton v QPR (16.00) Grimsby v Huddersfield (16.00) Ipswich v Preston (16.00) Kidderminster v Peterborough (16.00) Macclesfield v Sheff Wed (16.00) Middlesbrough v Hull (16.00) Newcastle v Cardiff (16.00) Norwich v Fulham (16.00) Rochdale v Leeds (16.00) Southampton v Burnley (16.00) Southend v Millwall (16.00) Stoke v Leicester (16.00) West Brom v Crystal Palace (16.00) Wigan v MK Dons (16.00) Yeovil v Leyton Orient (16.00) Arsenal v Tottenham (18.15)

G[ada

Nottm Forest v West Ham (13.00) Sunderland v Carlisle (15.00) Derby v Chelsea (15.15) Liverpool v Oldham (16.00) Port vale v Plymouth (16.00) Man Utd v Swansea (17.30)

League Two

Cheltenham v Chesterfield Exeter v Mansfield Newport v Northampton Portsmouth v Accrington Torquay v Morecambe Wycombe v Wimbledon York v Dag & Red

Premiership Sko//i] Illum

Motherwell v Inverness CT Ross County v St Johnstone

Arsenal b[alissa qed jokkupaw l-ewwel post fil-Premiership Ingli] filwaqt li Tottenham qeg[din fis-sitt post. Minkejja li l-Gunners qeg[din tmien punti fuq l-Ispurs ]gur li f’derby b[al dan kollox jista’ jse[[. Il-log[ba bejn Arsenal u Tottenham hi wa[da minn [ames konfronti bejn ]ew; timijiet tal-Premier. L-eks attakkant ta’ Arsenal, Emmanuel Adebayor jista’ jitlef il-log[ba min[abba injury li sofra nhar lErbg[a kontra Man Utd, log[ba li fiha Tottenham [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 2-1 f’Old Trafford. Bla dubju din ir-reb[a li kiseb it-tim li issa hu immexxi minn Tim Sherwood se tg[olli lmorall ta’ Tottenham li ftit tal;img[at ilu sfaw eliminati millCapital One Cup. Minn na[a tag[hom il-Gunners se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 2-0 filkampjonat kontra Cardiff. Luniku a[bar [a]ina g[al Arsenal hi li fil-log[ba kontra t-tim ta’ Wales we;;a’ l-attakkant Nickals Bendtner u dan hu mistenni mhux biss jitlef il-log[ba kontra r-rivali Tottenham imma anke diversi partiti o[ra f’Jannar. Barra minn hekk Arsenal se jkunu g[adhom ming[ajr lattakkant Olivier Giroud, player li g[adu qed jirkupra minn injury. Il-log[ba bejn dawn ittnejn se tkun l-ewwel darba sa mill-2001 li dawn i]-]ew; timijiet se jkunu qed jaffrontaw lil xulxin f’din il-kompetizzjoni. Dakinhar, Arsenal kienu reb[u 2-1 fis-semi finali li intlag[bet f’Old Trafford. Minkejja li Arsenal u Tottenham lag[bu kontra xulxin aktar minn 170 darba, fl-FA Cup iltaqg[u kontra xulxin biss [ames darbiet. Arsenal kienu reb[u l-ewwel log[ba fl-1949 u l-Ispurs pattew g[al din it-telfa meta re[bulhom fl-1982. Tottenham reb[u fissemi finali tal-1991 filwaqt li

G[ada

Arsenal reb[u s-semi finali tal1993. {arsa lejn l-istatistika turi li fl-a[[ar 21 sena Arsenal tilfu darba biss kontra Tottenham u aktar kmieni matul dan lista;un, Arsenal reb[u 1-0 kontra Tottenham fil-kampjonat. L-erba’ partiti l-o[ra li se jlaqqg[u timijiet tal-Premier kontra xulxin huma Newcastle Utd v Cardiff City, Norwich City v Fulham, West Bromwich Albion v Crystal Palace u Manchester Utd v Swansea City. G[ada Manchester Utd iridu jwettqu reazzjoni wara li nhar lErbg[a tilfu f’darhom stess kontra Tottenham. Minkejja li g[al tmiem il-kampjonat fadal diversi xhur, wie[ed jista’ jg[id li Man Utd se jkunu qed jippruvaw jiffokaw fuq i/-Champions League u l-FA Cup. Dan g[aliex ir-Red Devils qeg[din 11-il punt ta[t il-leaders talPremier Arsenal u jidher ferm diffi/li g[alihom li dawn jiddefendu t-titlu li reb[u f’Mejju li g[adda.

Il-holders m’g[andhomx ifallu Wigan, holders ta’ din it-tazza m’g[andhomx ifallu milli jg[addu g[all-fa]i li jmiss meta jilqg[u lil MK Dons ta’ League One. Sta;un ilu Wigan saru lewwel tim fl-istorja li f’sena reba[ l-FA Cup u ;ie relegat. Manchester City, tim li qieg[ed fit-tieni post tal-Premier jilag[bu barra minn darhom kontra Blackburn filwaqt li Chelsea, rebbie[a ta’ [ames FA Cups fla[[ar 14-il sena jilag[bu kontra Derby County. It-tim ta’ Jose

Mourinho xahar ilu safa elminat mill-Capital One Cup b’telfa kontra Sunderland u minn dakinhar ‘l hawn il-Blues urew titjib fil-log[ob tag[hom. Nhar lErbg[a Chelsea reb[u 3-0 barra minn darhom kontra Southampton u din kienet lewwel darba f’dawn l-a[[ar ;img[at li ma qalg[ux gowl. Man City, jittamaw li kontra Blackburn ikomplu minn fejn [allew kontra Swansea meta reb[ulhom 3-2. Il-forma ta’ City barra minn darhom ma tantx

kienet wa[da tajba s’issa u dan jaf jag[ti ftit tama lir-Rovers li ]gur iridu jevitaw replay flEtihad Stadium, grawnd li fih City reb[u kull log[ba fil-kampjonat. Tajjeb wie[ed ifakkar li r-Rovers se jkunu qed jilag[bu kontra l-aktar tim li skurja gowls fil-Premier. Everton, immexxija minn Roberto Martinez se jilag[bu kontra QPR. Sta;un ilu Martinez reba[ din il-kompetizzjoni ma’ Wigan u dan se jkun qed jipprova jsir it-tielet manager fl-istorja li qatt reba[ l-FA Cup ma’ ]ew; klabbs differenti. G[ada Liverpool jilag[bu kontra Oldham Athletic u r-Reds iridu jevitaw li jer;a’ ji;rilhom b[al ma ;ralhom sta;un ilu. Dakinhar Oldham kienu re[bulhom 3-2 fir-raba’ rawnd ta’ din il-kompetizzjoni. Liverpool se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 2-0 kontra 2-0 kontra Hull, reb[a li skond il-manager tag[hom kienet l-aqwa reb[a tal-ista;un. Illum ukoll tintlag[ab partita mit-tieni rawnd bejn Crawley u Bristol Rovers.

FUTBOL TALJAN

St Mirren v Celtic Dundee Utd v Hibernian Hearts v Partick Thistle Kilmarnock v Aberdeen Championship Sko//i] Dumbarton v Morton Hamilton v Queen of Sth Livingston v Falkirk

Pirlo jirkupra g[al kontra Roma

I Div Illum Stranraer v Ayr G[ada

Stenhousemuir v Rangers

II Div

Annan Athletic v Albion Clyde v Queen’s Park Stirling v East Stirling

Tottenham se jkollhom il-moral g[oli wara li reb[u barra minn darhom kontra Man Utd

Andrea Pirlo

Il-midfielder ta’ Juventus Andrea Pirlo se jil[aq jirkupra g[all-konfront dirett ta’ nhar il{add li ;ej kontar Roma. Pirlo ilu barra mill-azzjoni sa mill-11 ta’ Di/embru meta dakinhar kien we;;a’ kontra Udinese. Tard il{amis filg[axija il-midfielder Taljan lag[ab 45 minuta f’log[ba ta’ [biberija kontra Cuneo, log[ba li /-champions Taljani

reb[u bi skor ta’ 2-0. I]-]ew; gowls ta’ Juventus ;ew skurjati minn Giovinco u Vucinic. B[alissa Juventus qed jokkupaw l-ewwel post fis-Serie A u g[andhom [ames punti vanta;; fuq listess Roma. Player ie[or li hu mistenni jkun disponibbli g[al kontra Roma hu Carlos Tevez. Dan tal-a[[ar dam l-Ar;entina min[abba problemi familjari.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

SPORT

KAMPJONAT BOV PREMIER

Ostaklu delikat g[al-leaders B’Kara Bejn illum u g[ada jirritorna lKampjonat BOV Premier wara l-waqfa tal-vaganzi tal-Milied u l-Ewwel tas-Sena u t-tlieta ta’ fuq, ji;ifieri B’Kara, Valletta u Hibernians, fuq il-karta m’g[andhomx ifallu milli ji;bru l-punti massimi. G[ada l-leaders B’Kara jilag[bu kontra Floriana u minkejja li fl-ewwel rawnd f’Novembru li g[adda kienu reb[ulhom 3-1 ]gur li t-tim ta’ Pawlu Zammit irid joqg[od attent minn xi sorpri]a. Floriana se jkunu ;ejjin minn ]ew; reb[iet konsekuttivi filwaqt li B’Kara ilhom ma jwaqqg[u punti sa mill-5 ta’ Ottubru meta dakinhar kienu ;ew draw 1-1 kontra Qormi. F’dawn l-a[[ar ;img[at B’Kara kisbu reb[iet importanti fosthom kontra Sliema u Hibs. Fla[[ar [ar;a tag[hom Floriana kellhom jit[abtu biex reb[u 3-2 kontra Rabat. Attwalment B’Kara g[andhom vanta;; ta’ erba’ punti fuq l-eqreb rivali tag[hom Valletta u sitta fuq Hibs li qeg[din fit-tielet post. Wie[ed irid jiftakar li B’Kara, kontra Floriana se jkollhom lil Jhonnattann u Ryan Scicluna neqsin min[abba li huma sospi]i log[ba kull wie[ed. Floriana se jkollhom lil Ibok Edet sospi]. G[ada wkoll Hibs jilag[bu kontra Balzan u l-players

Il-Programm

Illum Kordin

2pm – Vittoriosa v Naxxar L (1-1) 4 pm – Valletta v Tarxien R (3-0)

Centenary Std

2pm – Rabat A v Qormi (0-0) 4.15pm – Sliema W v Mosta (2-3)

G[ada Ta’ Qali

2pm – Balzan v Hibs 4pm – B’Kara v Floriana

(0-1) (3-1)

Pawlisti ]gur li se jkollhom f’mo[[hom il-partita tal-ewwel rawnd fejn t[abtu mhux ftit biex [adu t-tliet punti b’reb[a minima ta’ 1-0. Balzan ma jistg[ax iwaqqg[u aktar punti g[ax jekk jitilfu kontra Hibs u Qormi jirb[u llum kontra Rabat dawn jispi//aw fid-disa’ post. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom filkampjonat Hibs tilfu kontra B’Kara filwaqt li Balzan reb[u 2-1 kontra Mosta. I]-]ew; timijiet se jkollhom lill-players kollha disponibbli min[abba li [add m’hu sospi]. Illum Valletta jift[u l-impenji tagh[om g[as-sena 2014 bilpartita kontra Tarxien Rainbows. Il-Beltin kienu sabuha fa/li fl-ewwel rawnd kontra Tarxien meta dakinhar kienu reb[ulhom 3-0. Kontra kull mistenni, qabel il-waqfa talkampjonat Valletta tilfu kontra

Naxxar u barra t-telfa tke//a wkoll Steve Borg li se jkun sospi] g[al kontra Tarxien. IlBeltin se jkollhom ukoll lil Ryan Fenech sospi] u lill-assistant manager Gilbert Agius. Dan tala[[ar ;ie fl-idejn mal-kow/ ta’ Naxxar u qed jiskonta sospensjoni ta’ sena. Steven Bonnici u Ronaille Seara ta’ Tarxien huma sospi]i log[ba u b’hekk se jitilfu l-log[ba kontra Valletta. Filwaqt li Valletta se jkunu ;ejjin minn telfa, Tarxien se jkunu ;ejjin minn draw monotonu ta’ ming[ajr gowls kontra Sliema. Intant, illum, Naxxar, wara rreb[a impressjonanti kontra Valletta jittamaw li jkomplu minn fejn [allew qabel il-Milied meta jaffrontaw lit-tim neo-promoss b[alhom, Vittoriosa. Lewwel log[ba bejn dawn it-tnejn fil-Premier kienet intemmet fi draw ta’ 1-1 u minn dakinhar ‘l hawn in-Naxxarin fet[u vanta;; ta’ disa’ punti fuq Vittoriosa. Dawn tal-a[[ar se jkollhom lil Jose Filipe nieqes kontra Naxxar min[abba li hu sospi] filwaqt li Naxxar se jkollhom sospi] lil Andrew Rocha da Silva. Vittoriosa se jkunu ;ejjin minn reb[a kontra Qormi. Illum Rabat u Qormi jaffrontaw lil xulxin f’partita bejn ]ew; timijiet li se jkunu ;ejjin minn telfa. Qormi, g[al kontra Rabat se jkollhom lil Leighton Grech

Azzjoni mill-partita ta’ Novembru li g[adda bejn B’Kara u Floriana, log[ba li l-Karkari]i kienu reb[u 3-1

sospi] filwaqt li l-Magpies se jkollhom sospi] lil Moises Avila Perez. Sliema, illum, se jkunu qed jippruvaw ipattu g[ad-disfatta li kellhom fl-ewwel rawnd meta

kienu tilfu 3-2 kontra Mosta. B[alissa Mosta qeg[din seba’ punti ta[t Sliema u, b[al Sliema, Mosta, qabel il-Milied naqqsu milli jie[du l-punti massimi meta tilfu kontra Balzan.

FUTBOL

Penalizzati dawk li jaqg[u g[alxejn

Il-President tal-FIFA Sepp Blatter

Il-President tal-FIFA Sepp Blatter qal li jrid li tid[ol sistema li tippenalizza lil dawk li jippruvaw jingannaw bir-referee u jirb[u l-fawls. F’intervista li ta blatter qal li dawk il-players li jir/ievi kura fil-grawnd imma ma jkunux imwwe;;g[in serjament g[andhom idumu aktar biex jid[lu lura fil-grawnd. Innumru ta’ simluazzjonijiet filfutbol, skond Blatter, qed jeqirdu l-isport. “Insibu irritanti l-fatt li player li jkun kwa]i se jmut fil-grawnd minuti wara jid[ol ji;ri qisu xejn m’hu xejn. Jekk veru player we;;a’ ma jkomplix jilg[ab. Naqbel ma’ sistema fejn jekk player jin[are; mill-grawnd dan irid idum ftit minuti barra,” qal Blatter. {arsa lejn l-istatistika turi li dan l-ista;un, fil-Premier Ingli] intwerew 13-il karta safra relatati ma’ simulazzjoni.

Raul iwissi lil Real Madrid L-eks player le;;endajru ta’

Real Madrid Raul wissa lil Los Blancos biex dawn joqg[odu attenti meta jaffrontaw lil Schalke fil-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League. Raul, player li lag[ab anke ma’ Schalke qal li l-players talklabb :ermani] jibqg[u jissieltu sal-a[[ar sekonda. Minkejja li Raul jemmen li Real jibdew favoriti fuq il-karta dan qal li jekk Real ma jurux l-aqwa tag[hom ma tkunx sorpri]a jekk ikunu eliminati mill-kompetizzjoni li qed jippruvaw jirb[u g[all-10 darba fl-istorja tag[hom. “G[alija se tkun log[ba spe/jali. Fuq il-karta Real huma a[jar minn Schalke imma kull tim :ermani] jibqa’ jistinka sala[[ar,” qal Raul. Dan tal-a[[ar dam jilg[ab ma’ Real 16-il sena u temm il-karriera tieg[u wara sentejn jilg[ab ma’ Schalke.

Barcelona v Chelsea jew Man Utd Skond rapporti fil-;urnali

Spanjoli Barcelona se jilag[bu partita ta’ [biberija kontra Chelsea jew Man Utd fil-Qatar. Dejjem skond dawn ir-rapporti Barcelona huma obbligati jilag[bu din il-log[ba fil-belt ta’ Doha b[ala parti mill-ftehim li g[andhom mal-kumpanija Qatar Sports Investments. Minkejja li s’issa xejn g[adu m’hu uffi/jali, hu mifhum li din il-partita bejn i/-champions Spanjoli u Chelsea jew Man City se tintlag[ab fil-belt ta’ Doha fl-ewwel ;img[atejn ta’ Frar, ji;ifieri qabel il-partiti tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League. Nhar il-[amis Real Madrid lag[bu log[ba ta’ [biberija fl-istess belt kontra PSG u reb[u 1-0. Manchester City wkoll sejrin ilQatar fil-;img[at li ;ejjin u fl14 ta’ Jannnar, hemmek se jilag[bu kontra Al Ain.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

SPORT TENNIS

Williams teg[leb lil Sharapova L-Ameriakana Serena Williams g[elbet lil Maria Sharapova fis-semi finali talBrisbane International. Williams [ar;et rebbie[a bi skor ta’ 6-2, 76 9-7 biex issa fil-finali tilg[ab kontra Victoria Azarenka. Din tal-a[[ar reb[et 1-6, 6-3, 6-4 kontra Jelena Jankovic. Sharapova issa ilha sa mill-2004 ma tirba[ kontra Williams u din tal-a[[ar reb[et 15 minn 17-il partita kontra t-tennista Russa. Aktar kmieni matul il-;urnata Azarenka wettqet reazzjoni tajba wara li bdiet [a]in kontra Jankovic. Ta min jiftakar li milla[[ar [ames partiti li lagb[et fl2013, Azarenka tilfet erbg[a minnhom u b’hekk wie[ed kien qed jistenna reazzjoni minn na[a tag[ha. Fil-kategorija tal-ir;iel Roger Federer g[eleb lil Marinko Matosevic 6-1, 6-1 biex g[adda g[as-semi finali. It-tennista numru wie[ed fid-dinja dam biss 57 minuta biex reba[ u issa filfa]i li jmiss jilg[ab kontra Jeremy Chardy ta’ Franza. Il-Fran/i] reba[ 7-5 6-4 kontra Samuel Groth. Fis-semi finali l-o[ra Kei Nishikori tal-:appun se jilg[ab kontra Lleyton Hewitt wara li dawn it-tnejn kisbu reb[iet kontra Marin Cilic u Marius Copil rispettivament. Rafael Nadal g[adda g[as-semi finali tal-Open tal-Qatar meta g[eleb lil Ernests Gulbis 7-5, 6-4. Il-partita kienet wa[da bilan/jata u l-esperjenza ta’ Nadal g[enitu biex dan jirba[ kontra t-tennista Fran/i]. Nadal issa jilg[ab kontra Peter Gojowczyk wara li dan tal-a[[ar g[eleb lill-:ermani] Dustin Brown 3-6 6-3 7-6(5). Fuq ilkarta Nadal m’g[andux ifalli milli jg[addi g[all-finali, spe/jalment meta wie[ed iqis li lIspanjol qieg[ed 161 po]izzjoni quddiem Gojowczyk. Floriana Mayer, it-tennista li kien g[eleb li/-champion ta’ Wimbledon Andy Murray, reba[ 6-4 6-7 (8-10) 6-4 kontra rRumen Victor Hanescu. Mayer issa jilg[ab kontra Gael Monfils. Mofils g[eleb lil Daniel Brands 6-2, 6-1. Ana Ivanovic reb[et kontra lBel;jana Kirsten biex ibbukkjat post fil-finali tal-Auckland Classic. Fil-finali Ivanovic issa tilg[ab kontra l-eks numru wie[ed fid-dinja Venus Williams. Williams g[addiet g[all-fa]i li jmiss b’walkover wara li Jamie Hampton irtirat min[abba li sofriet injury waqt it-ta[ri;.

Mijiet ta’ partitarji tal-Ferrari u ta’ Schumacher ing[aqdu f’/elebrazzjoni silenzju]a quddiem l-isptar fejn jinsab l-eks sewwieq le;;endarju tal-Formula 1

MICHAEL SCHUMACHER

‘Ji//elebra’ jum g[eluq sninu fl-isptar L-eks sewwieq le;;endarju tal-Formula 1 Michael Schumacher ‘i//elebra’ jum g[eluq sninu fis-sodda tal-isptar f’Grenoble fi Franza. Nhar il{add Schumacher, li l-biera[ g[alaq 45 sena, sfora feriti kbar f’rasu wara in/ident waqt li kien skiing fuq l-Alpi Fran/i]i. S’issa l-eks sewwieq talFerrari ;ie operat darbtejn f’rasu u sa nhar il-{amis il-kundizzjoni tieg[u tjiebet xi ftit imma hu

g[adu f’periklu. Il-biera[ ma saret l-ebda konferenza tala[barijiet minn na[a tat-tobba li qed jikkurawh u jidher li l-kundizzjoni ta’ Schumacher baqg[et b[al ma kienet nhar il-{amis. Intant, biex jikkommemora g[eluq snin Schumacher, it-tim tal-Ferrari u mijiet ta’ partitarji ing[aqdu f’/elebrazzjoni silenzju]a quddiem l-isptar fejn jinsab Schumacher waqt li Jean Todt, l-eks kap tal-Ferrari, ]ar lil

Schumacher fil-pre]enza talmembri tal-familja tas-sewwieq. Il-{amis kienu [ar;u rapporti li qalu li Schumacher ma kellux l-in/ident g[aliex kien g[addej bil-qawwa, imma g[aliex mar jg[in tifla li waqg[et. Matul il-karriera Schumacher reba[ total ta’ seba’ titli mondjali, [amsa minnhom malFerrari. Schumacher kien irtira mis-sewqan fl-2012 wara sentejn isuq mal-Mercedes. Il-biera[

fuq is-sit elettroniku tal-Ferrari kien hemm stqarrija fejn awgurat lil Schumacher, sewwieq li bejn is-sena 1996 u s-sena 2000 reba[ 72 Grand Prix. Fil-fatt, fuq is-sit kien hemm ritratt minn kull Grand Prix li reba[ Schumacher mat-tim Taljan. Issit Taljana awgurat fejqan ta’ malajr lil Schumacher, ekssewwieq li b[alissa hu g[addej “mill-aktar tellieqa diffi/li f’[ajtu”

TRASFERIMENTI

‘Kont nag[mel suwi/idju kieku iffirmajt ma’ Man Utd’ Il-midfielder ta’ Roma Daniele De Rossi wasal biex isostni li, li kieku fis-sajf li g[adda iffirma ma’ Manchester United kien jispi//a jag[mel suwi/idju min[abba li kien i[oss in-nuqqas tal-belt kapitali Taljana. Man Utd kienu esperimew interess f’De Rossi li kien ferm vi/in li j[alli lil Roma. Il-kow/ ta’ Roma Rudi Garcia kien qal lil De Rossi li jekk ikun hemm xi klabb li joffri l-flus li kienu qed jitolbu Roma fi]-]mien stipulat dan seta’ j[alli lillklabb. Man Utd ippre]entaw offerta uffi/jali g[all-midfielder Taljan imma kien tard wisq u De Rossi baqa` ma’ Roma. B[alissa Roma qeg[din fit-tieni post fis-Serie A u dan l-ista;un waqqfu rekord ta’ 10 reb[iet konsekuttivi u s’issa g[adhom bla telfa. “G[al grazzja ta’ Alla ma iffirmajtx ma’ Man Utd. Na[seb

li fi tmiem l-ista;un li g[adda kien vi/in li j[alli lit-tim min[abba li ma [assx li g[andu jkompli jilg[ab mat-tim. Man Utd kienu offrew 12-il miljun lira sterlina g[al dan ilplayer li fl-2012 kien segwit ukoll mill-;irien ta’ Utd,. Manchester City.

De Rossi

li kieku s’issa kont spi//at nag[mel suwi/idju g[ax ma nistax ng[ix f’belt o[ra [lief Ruma,” qal De Rossi. F’16-il log[ba De Rossi s’issa skurja gowl. Minkejja li De Rossi ma iffirmax ma’ Man Utd ammetta

MANDZUKIC – Mario Mandzukic qal li m’huwiex interessat biex jing[aqad ma’ Juventus. Ivan Cvjetkovic, la;ent tieg[u qal li l-klijent tieg[u jrid jibqa’ ma’ Bayern Munich. Skond Cvjetkovic ilkow/ ta’ Bayern Pep Guardiola jrid li l-player ta’ 27 jibqa’ mattim. S’issa dan l-ista;un Mandzukic skurja 10 gowls f’16-il log[ba. CASSANO – L-attakkant ta’ Parma Antonio Cassano sostna li jrid jibqa’ ma’ Parma u fl-istess [in /a[ad spekulazzjonijiet

li se jing[aqad ma’ Sampdoria, tim li di;a’ lag[ab mieg[u filpassat. “Minn dejjem g[idt li xi darba rrid ner;a’ nilg[ab ma’ Sampdoria imma qatt ma g[idt li rrid nilg[ab mag[hom issa. Fejn qieg[ed b[alissa ninsab kuntent u hawn se nibqa’,” qal Cassano. Ma’ Parma s’issa Cassano skurja sitt gowls f’16-il partita.

ARSENAL – Il-manager ta’ Arsenal, Arsene Wenger qal li m’huwiex interessat fl-attakkant Dimitar Berbatov. Arsenal b[alissa g[andhom diversi attakkanti, fosthom Giroud, Ozil u Bendtner neqsin min[abba injury u jidher li dawn qed ifittxu player biex jimla dan il-vojt. Madankollu Wenger ikkonferma li Berbatov m’huwiex it-tip ta’ player li qed ifittxu l-leaders tal-kampjonat Ingli]. Minn na[a tieg[u Berbatov ammetta li jixtieq jing[aqad ma’ Arsenal.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 4 ta’ Jannar, 2014

LOKALI

Folla nies tistenna l-Papa Fran;isku jo[ro; mill-Knisja ta’ :esù f’Ruma, fejn ilbiera[ indirizza l-:i]witi fejn [e;;i;hom ibiddlu d-direzzjoni li qabdet id-dinja u l-mod kif jinxtered il-Van;elu. (ritratt> EPA) Ara wkoll Pa;na 14

I/-/ittadinanza Maltija parti mis-Sale Ewropew G[al /ittadin mhux Ewropew b’[olma li jg[ix [ajja tajba u li g[andu ftit miljuni fil-bank, l2014 hi s-sena t-tajba. Tista’ tikseb i/-/ittadinanza Maltija g[al ftit aktar minn miljun ewro. Kien b’dan il-mod li l-;urnal influwenti ‘The Independent’ tar-Renju Unit qabbel il-bejg[ ta/-/ittadinanza ta’ pajji]na ma’ skemi f’pajji]i o[ra Ewropej b[all-Italja, il-Gre/ja u l-Polonja li jirrkjedu investiment [afna og[la minn dak mitlub f’Malta. L-artiklu fl-Independent jg[id li dan hu s-Sale Ewropew li beda wara li l-kri]i finanzjarja sfurzat lill-gvernijiet jag[lqu l-[ofra fil-ba;its rispettivi. ‘The Independent’ tg[id li din l-idea qed tqajjem kontroversja u /-/ittadini huma rrabjati dwar min g[andu d-dritt ibig[ l-istorja u l-kultura. Tu]a b[ala e]empju lil Malta u tg[id

Isem Malta kompla ji;i redikolat bil-politika tal-gvern tal-Prim Ministru Muscat li se jbig[ i/-/ittadinanza Maltija minkejja l-appelli li sarulu biex jirtira l-iskema li ma tbiddel xejn mill-prin/ipju g[aliex baqg[et skema ta’ bejg[ u mhux ta’ investiment

li din il-kontroversja wasslet biex il-Gvern Malti jer;a’ ja[sibha u jbiddel il-pjani tieg[u. Filwaqt li tg[id li numru ta’ pajji]i Ewropej joffru r-residenza lill-barranin li jinvestu somom kbar fil-pajji], tfakkar

li l-ma;;oranza assoluta jirrikjedu li dak li jkun iqatta’ xi snin jg[ix fil-pajji]. Imma lpjan Malti m[abbar f’Novembru qabe] din il-klawsola tar-residenza u kien jitlob biss 650,000 ewro – tkompli lIndependent.

L-Independent twissi wkoll li dawk interessati g[andhom ja[sbuha darbtejn biex jixtru ll-[olma ta’ [ajja Ewropea g[ax l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista mhix teskludi li tirrevoka //ittadinanzi li jkunu nxtraw meta tirritorna fil-Gvern.

media•link COMMUNICATIONS