2014 01 11

Nru 13,638

Is-Sibt, 11 ta‘ Jannar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

ELEZZJONIJIET TAL-PARLAMENT EWROPEW

Tliet kandidati o[ra g[all-PN Il-Kumitat E?ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista approva tliet kandidati o[ra g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew tal-24 ta’ Mejju. B’hekk it-tim ta’ kandidati li qeg[din jikkontestaw lelezzjonijiet tal-Parlament Ewropew f’isem il-PN issa hu ffurmat minn 11-il kandidat.

Ara pa;na 2

:uri

G[omor [abs Ix-xog[lijiet li kienu qed isiru matul il-;urnata tal-biera[ fil-parke;; ta’ quddiem il-bini tad-Day Care Unit biex tined li kienu qed jintramaw iservu ta’ waiting area g[all-pazjenti, liema de/i]joni kienet irtirata tard ilbiera[ stess filg[axija

Gvern f’paniku b’de/i]jonijiet insensittivi

Martino Gatt ta’ 65 sena ;ie kundannat g[al g[omru l-[abs millIm[allef Michael Mallia wara li f’;uri nstab [ati, b’seba’ voti favur u tnejn kontra, li f’Di/embru tal-2007 qatel lissie[eb tal-eksmara tieg[u wara li [are; mill-quddies Ara pa;na 4

In/ident tat-traffiku

Jitlef [ajtu

Kritika [arxa u ta’ kundanna g[ad-de/i]joni tal-Gvern li jtella’ tined f’parke;; fl-Isptar Mater Day biex jintu]aw b[ala waiting area Claire Mifsud

Id-de/i]joni tal-Gvern li matul il-;urnata tal-biera[ beda jarma tined barra d-Day Care Unit talIsptar Mater Dei biex jintu]aw b[ala waiting areas, tre;;g[et lura tard fil-;urnata wara li sabet

kundanna qawwija, bidde/i]joni ta’ Gvern f’paniku li tfissret mill-Partit Nazzjonalista b[ala inspjegabbli, insensittiva u tmur kontra kull prin/ipju dwar id-dinjità

tal-pazjent, bil-union tal-infermiera, l-MUMN t[abbar azzjonijiet industrijali.

Id-de/i]joni li [a l-Gvern ta’ Muscat permezz tal-Ministru tas-Sa[[a, kienet li jittellg[u

]ew; tined barra d-Day Care Unit f’Mater Dei biex iservu b[ala waiting area. g[al pa;na 3

Fl-Imqabba lbiera[ kmieni filg[odu se[[ l-ewwel in/ident fatali tat-traffiku tal-2014 meta ra;el ta’ 32 sena li kien qed isuq mutur, tilef [ajtu meta [abat ma’ karozza.

Ara pa;na 5

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

2

LOKALI

L-Enemalta tikkonferma l-[atriet fil-management Ray Bugeja

Norman Vella

Francis Zammit Dimech

Il-PN japprova tliet kandidati o[ra g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew Il-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista lbiera[ filg[axija approva lil Ray Bugeja, Norman Vella u Francis Zammit Dimech b[ala kandidati g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew li se ssir fl-24 ta’ Mejju li ;ej.

It-tim ta’ kandidati li qeg[din jikkontestaw l-elezzjonijiet talParlament Ewropew f’isem il-PN issa hu ffurmat minn 11-il kandidat.

It-tliet kandidati approvati lbiera[ se jing[aqdu mal-lista ta’ tmien kandidati o[ra, li huma David Casa u Roberta Metsola b[ala l-Ewro Parlamentari li di;à huma eletti f’isem il-PN, u l-kandidati Therese Comodini Cachia, Kevin Cutajar, Helga Ellul, Stefano Mallia, Kevin Plumpton u Jonathan Shaw.

B[alma ;ara fil-ka] tal-ewwel tmien kandidati li ;ew approvati mill-Kumitat E]ekuttiv, l-g[a]la ta’ kandidati saret wara li lKummissjoni li ;iet imwaqqfa

f’:unju tas-sena l-o[ra mmexxija minn Joe Borg, g[amlet ir-rakkomandazzjonijiet tag[ha lillKunsill Amministrattiv u lillKumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista.

Ray Bugeja g[andu 62 sena u g[andu esperjenza ta’ kwa]i 40 sena fis-setturi tal-finanzi u tasservizzi finanzjarji. {adem f’diversi karigi mal-kumpaniji multinazzjonali Reuters, TNT u lUBS, kif ukoll f’kumpanija tasservizzi finanzjarji li waqqaf hu stess ma’ partners o[rajn. Lesperjenza ta’ Ray Bugeja tinkludi [idma f’diversi pajji]i, inklu] l-Ingilterra, l-Argentina, ilBra]il, Franza, Hong Kong u lItalja.

Norman Vella g[andu 37 sena u ja[dem b[ala Uffi/jal talImmigrazzjoni. Fl-a[[ar snin Norman kien ;urnalist u production manager tal-programmi Xarabank u Biografiji u kien ukoll pre]entatur tal-programm

TVHEMM fuq PBS. Huwa ggradwat fl-Istudji So/jali u rRelazzjonijiet Industrijali. Kien referee internazzjonali tal-Futsal u hu opinjonista u kontributur regolari fuq ;urnali, it-televixin u fuq midja o[rajn. Hu mi]]ewwe; u missier ta’ tifel.

Francis Zammit Dimech g[andu 59 sena u ilu Membru Parlamentari sa mill-1987.

Francis Zammit Dimech ilu attiv fis-setturi kollha tal-PN sa minn ]mien is-snin tmenin, fejn fost karigi o[ra serva b[ala President tal-Moviment }g[a]ag[ u g[al numru ta’ snin b[ala President tal-Kunsill Amministrattiv. Serva b[ala ministru tal-Gvern b’g[add ta’ responsabbiltajiet differenti matul perjodu ta’ 16-il sena, b’responsabbiltajiet li jinkludu lpro;etti kapitali, il-kultura u laffarijiet barranin. Francis Zammit Dimech ja[dem b[ala avukat bi spe/jalizzazzjoni filqasam tal-li;i tax-xandir.

Il-Korporazzjoni Enemalta [abbret li ordnat inkjesta interna biex tidentifika u timplimenta lmi]uri me[tie;a biex ji;u evitati in/identi simili g[al dak ta’ nhar il-{amis meta Malta u G[awdex kollha spi//aw bla dawl g[al numru twil ta’ sig[at.

Il-qtugh tad-dawl se[[ g[all[abta tas-1.45pm. F’partijiet finna[a ta’ fuq ta’ Malta kien hemm lokalitajiet li sa[anistra damu ming[ajr dawl sas-7.30pm, aktar minn [ames sig[at.

Dan kollu se[[ l-g[ada li kif ]vela dan il-;urnal, l-Enemalta g[al xi ra;uni biddlet it-top management f’Delimara, permezz ta’ tibdil fl-og[la karigi fit-tmexxija tal-power station. I/-/irkulari ntbag[tet lill-impjegati kollha talEnemalta mill-Kap E]ekuttiv Frederick Azzopardi bid-data tat8 ta’ Jannar 2014.

Fi/-/irkulari, il-Korporazzjoni Enemalta av]at lill-[addiema tag[ha li l-General Manager responsabbli mill-;enerazzjoni tal-elettriku f’Delimara, u ]ewg Managers fl-istess power station ;ew trasferiti g[al rwoli ;odda, u minflokhom in[atru tliet in;iniera o[ra.

Jesmond Drago tne[[a minn Manager Generation f’Delimara u mieg[u tne[[ew ukoll ilManager Eugenio Borg u lManager John Chircop li ;ew trasferiti lejn is-sezzjonijiet tal-Pro;etti, id-Distribuzzjoni u l-Estate Management

rispettivament.

L-isku]a li ;abet l-Enemalta kienet li dawn il-po]izzjonijiet ;odda kienu me[tie;a min[abba numru ta’ pro;etti ;odda li qed tniedi l-Korporazzjoni.

Minflokhom, l-Enemalta [atret lill-In;inier Ismail D’Amato b[ala Manager Generation Delimara; u lill-In;iniera Ruben Briffa u Johann Zammit b[ala managers biex jassistuh.

Madanakollu /-/irkulari tg[id li dawn it-tlieta ;ew appuntati fuq ba]i ta’ Acting Assignment mit-8 ta’ Jannar 2014 sakemm ji;u appuntati kandidati fuq ba]i permanenti wara li tin[are; sej[a g[all-applikazzjonijiet. B’hekk ikkonfermat li dawn it-tlieta n[atru ming[ajr sej[a.

Il-[addiema tal-Korporazzjoni li tkellmu ma’ dan l-;urnal ikkummentaw li hu stramb kif lEnemalta [asset li kellha tne[[i tliet uffi/jali ta’ esperjenza kbira biex ta[tar tlieta o[ra flokhom fuq ba]i temporanja, sakemm jintag[]lu l-;odda b’sej[a interna.

Dan minflok ma [ar;et l-ewwel is-sej[a g[all-applikazzjonijiet biex ji;u appuntati mill-ewwel dawk li jintag[zlu b’din is-sej[a.

I/-/irkulari tg[id li filwaqt li luffi/jali li ng[ataw transfer se jibdew fir-rwoli ;odda tag[hom mit-3 ta’ Frar 2014, dawk li ;ew appuntati minflokom b[ala acting bdew fil-karigi tag[hom mit-8 ta’ Jannar 2014 ji;ifieri minn jumejn ilu, kif ]vela dan l-;urnal.

Muscat g[andu jispjega dwar dak li qed jing[ad fil-midja Il-Partit Nazzjonalista esprimi t-t[assib tieg[u g[all-a[bar li qed tidher fil-midja internazzjonali li l-armi u l-a;enti kimi/i l-aktar

perikolu]i li nstabu fis-Sirja se jinqerdu vi/in il-kosta Maltija.

Il-PN jistenna li l-Prim Ministru Muscat jag[ti spjegaz-

zjoni s[i[a u /ara ta’ dak li se ji;ri u tal-implikazzjonijiet li jista’ jkun hemm fuq pajji]na.

Jistenna wkoll li l-Gvern jg[id

b’mod /ar jekk id-distruzzjoni tal-armi kimi/i hix se ssir f’ba[ar li jinsab fiz-zona ta’ tiftix u salvata;; (SAR) Maltija.

Il-Gvern g[andu d-dmir li jkun /ar u trasparenti u li jag[ti linformazzjoni s[i[a lill-poplu Malti.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

3

LOKALI

Gvern f’paniku fil-qasam tas-servizzi tas-sa[[a Il-Partit Nazzjonalista sejja[ id-de/i]joni tal-Gvern li jtella’ tinda barra l-Isptar Mater Dei biex isservi ta’ reception area g[all-pazjenti li ju]aw id-Day Care Unit fl-isptar, b[ala inspjegabbli, insensittiva u tmur kontra kull prin/ipju dwar id-dinjità talpazjent.

Il-Kelliem g[as-Sa[[a, Claudio Grech, qal li permezz ta’ din id-de/i]joni, li ttie[det, pazjenti li sal-lum kienu jistennew biex jag[mlu l-operazzjoni jew l-interventi tag[hom f’reception area fl-Isptar Mater Dei, kien se

Simbolu tal-medjokrità u n-nuqqas ta’ ideat ta’ gvern li tela’ bl-g[ajta li jtejjeb il-kwalità tas-servizz tas-sa[[a jkollhom jistennew barra l-isptar fl-eqqel tax-xitwa.

Il-PN qal li kull pazjent li jag[mel u]u mill-Isptar Mater Dei, g[andu ji;i milqug[ f’post /ivilizzat u komdu, u mhux jit[alla jistenna barra ta[t tinda.

Dan aktar u aktar meta wie[ed jikkunsidra li l-pazjent fih innif-

su hu individwu vulnerabbli aktar u aktar f’dik i/-/irkustanza partikulari.

It-tinda barra l-Isptar Mater Dei, qal il-PN, isservi ta’ simbolu tal-medjokrità u n-nuqqas ta’ ideat ta’ dan il-gvern li suppost tela’ bl-g[ajta li jtejjeb ilkwalità tas-servizz tas-sa[[a

f’pajji]na. Minbarra li ma jikkonsulta ma’ [add, [a de/i]joni g[alkollox insensittiva u li tindika l-paniku tal-Gvern f’dan is-settur.

B’dawn l-azzjonijiet, l-uni/i persuni li jbatu huma l-pazjenti nfushom. Din di;à [ar;et bi/-/ar bid-de/i]joni li ji;u kkan/ellati l-operazzjonijiet tal-pazjenti fil;img[at li g[addew.

Il-Partit Nazzjonalista immedjatamentkif [ar;et l-a[bar, appella lill-Ministru tas-Sa[[a jikkan/ella d-de/i]joni insensittiva u jie[u d-de/i]jonijiet kollha

ne/essarji biex il-pazjenti jing[ataw il-kura li jist[oqqilhom b’sens ta’ dinjità.

Hu fl-g[arfien tal-isfidi spe/jali li g[andu dan is-settur sensittiv li l-Oppo]izzjoni pproponiet li jin[oloq Kumitat tasSa[[a fil-Parlament.

Il-Partit Nazzjonalista se jibqa’ ja[dem biex il-pazjent ikun fi/-/entru ta’ kull de/i]joni li tittie[ed fil-qasam tas-sa[[a u se jibqa’ joffri soluzzjonijiet li jindirizzaw l-isfidi u mhux jo[olqu aktar problemi g[allpazjenti.

It-tinda kellha ddum fil-parke;; xahrejn minn pa;na 1

Fi storja li baqg[et ti]viluppa matul il-;urnata kollha sa tard filg[axija, il-Gvern, permezz talMinisteru tas-Sa[[a mmexxi minn Godfrey Farrugia, [a dde/i]joni li biex jag[ti limpressjoni li sab is-soluzzjoni g[all-problema ta’ nuqqas ta’ sodod fl-isptar, tella’ ]ew; tined barra d-Day Care Unit biex iservu b[ala waiting area.

B’hekk, dawn it-tined jie[du post l-waiting area li hemm firreception tad-Day Care Unit li, minflok kien qed jidher li se timtela’ bis-sodod u tibda tintu]a b[ala sala g[all-pazjenti.

Qraba ta’ pazjenti li lbiera[ filg[odu, malli bdew jittellg[u ttined, g[amlu kuntatt ma’ InNazzjon, ikkummentaw li issa biex il-Gvern solva, jew a[jar

ipprova jsolvi l-problema taliffullar, se jbatu l-pazjenti li se jkollhom jistennew biex jinqdew mid-Day Care Unit ta[t tinda filkes[a.

Dawn l-istess pazjenti fakkru kif fil-waiting areas tal-isptar saret xi [a;a regolari li wie[ed jistenna sig[at twal, lejl u nhar, fid-dawl tal-;urnata u anke matul is-sig[at tal-lejl sakemm jinqeda g[all-intervent li jkollu b]onn.

Dan kollu se[[ b’de/i]joni li ttie[det fl-og[la livell tattmexxija tas-servizzi tas-sa[[a biex ir-reception area tad-Day Care timtela’ bis-sodod. Il[olqien ta’ outdoor reception centre fuq barra, fil-parke;;, [oloq ukoll paniku fost l-infermieri u l-[addiema tal-isptar malli ndunaw li bdiet tinbena ttinda. Dan g[aliex anke l-istaff

kien se jkun mistenni li ja[dem ta[t din it-tinda fuq barra, b’mod partikulari r-receptionists, hekk kif din tilqa’ lill-pazjenti jistennew biex jinqdew u jkunu x’ikunu l-kundizzjonijiet tattemp.

Hekk kif il-;urnalisti marru fuq il-post malli [ar;et l-a[bar, immedjatament twaqqfu milli jiffilmjaw it-tinda u x-xog[ol li kien g[addej.

Informazzjoni li g[andu InNazzjon hi li madwar 60 sodda li s-soltu kienu jintu]aw g[ad-Day Care issa qed jintu]aw g[allmedi/ina u qed jilqg[u pazjenti li jdumu l-isptar g[al ]mien iktar fit-tul. Kien dan li wassal g[al nuqqas kbir ta’ sodod fid-Day Care Unit.

Jidher li l-Gvern ma [ax ilpassi ne/essarji, lanqas biex jilqa’ g[at-talba g[al iktar sodod

minn anzjani li f’dawn i]-]minijiet ikollhom imorru l-isptar g[all-kura min[abba li jintlaqtu mill-influwenza.

F’sitwazzjonijiet simili, Gvern Nazzjonalista kien i]id madwar 200 sodda ]ejda g[all-anzjani fis-sena biex jilqa’ g[al din i]]ieda fit-talba g[as-sodod.

Dwar ix-xog[lijiet ta’ bini ta’ tined temporanji, il-Gvern ilbiera[ ikkonferma li qed tittella’ tinda biex isservi ta’ waiting area, u ddefenda din id-de/i]joni billi qal li qed ikun proattiv, u qal li l-idea hi li t-tinda ddum filpost madwar xahrejn.

F’reazzjoni immedjata, lMUMN qalet li r/eviet numru kbir ta’ telefonati minn infermieri tad-Day Surgery Unit li kienu rrabjati g[al dak li ;ara, tant li uffi/jali tal-union kellhom jitilqu minn attività ta’ ri/eviment li kien

qed jag[ti l-Partit Laburista fi/?entru Nazzjonali Laburista biex isegwu dak li qed ji;ri.

L-MUMN qalet li minbarra lkuriduri, issa anki r-reception areas se jimtlew b’pazjenti fuq listretchers u qalet li l-pass li jmiss hu li issa dawn jinfirxu wkoll g[all-car park jew il-bejt tal-isptar.

L-MUMN sostniet li l-kliem sabi[ tal-politi/i u t-tmexxija talisptar dwar parte/ipazzjoni fidde/i]jonijiet, kien kollu gideb. LMUMN wissiet li se tkun qed to[ro; direttivi ming[ajr avvi] u rre;istrat tilwima industrijali flIsptar Mater Dei. Fi ]vilupp filg[axija wara l-kritika u l-kundanna g[al dak kien g[addej fl-Isptar Mater Dei, ilGvern re;;a’ lura d-de/i]joni dwar it-tined fil-parke;; tad-Day Care Unit.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

QORTI

4

{ati b’sentensa ta’ g[omor il-[abs Martino Gatt ta’ 65 sena millMosta, ;ie kundannat g[al g[omru l-[abs mill-Im[allef Michael Mallia wara li l-;urati fi ftit aktar minn [ames sig[at u nofs ta’ deliberazzjoni, b’seba’ voti favur u tnejn kontra sabuh [ati li fit-2 ta’ Di/embru tal2007, f’Pembroke, qatel lil Louis Ellul ta’ 34 sena minn San Pawl il-Ba[ar, is-sie[eb tal-eksmara tieg[u.

Pre]enti g[all-verdett tal;urati u l-qari tas-sentenza, kien hemm Joanne Bajada, l-eksmara ta’ Gatt u l-;enituri tag[ha.

B’sitt voti kontra tlieta l;urati, tmien ir;iel u mara; sabu lil Martino Gatt [ati tat-Tieni Kap ta’ Akku]a, dik li fera tfajla li dak i]-]mien kellha 14-il sena li kienet fl-in[awi.

Hu nstab [ati wkoll b’vot unanimu li kellu fil-pusses tieg[u arma bla permess u blg[an le;ittimu u b’vot unanimu

wkoll li spara arma f’post pubbliku waqt li kien qed jikkommetti delitt.

Martino Gatt qatt ma talab u ng[ata l-libertà provi]orja minn mindu se[[ il-ka] sitt snin ilu u g[alhekk ilu residenti filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin sa minn dak i]-]mien. Qabel se[[ l-in/ident huwa kien jg[ix Bu;ibba.

Kien wara erba’ sig[at ta’ indirizz mill-Im[allef Michael Mallia, li beda nhar il-{amis waranofsinhar u ntemm ilbiera[ filg[odu g[all-[abta tal-11am, li l-;urati da[lu jiddeliberaw biex jaslu g[all-verdett tag[hom.

It-te]i ta’ Martino Gatt, li ddeffenda lilu nnifsu g[ax ma riedx avukat jiddeffendih, kienet li minkejja li ammetta li kien hu li spara tliet tiri, dan ma kienx qtil volontarja, imma suwi/idju minn na[a ta’ Louis Ellul, li

7-2 [ati li qatel lis-sie[eb tal-eksmara tieg[u f’Pembroke sitt snin ilu skont l-akku]at ;ab il-mewt b’idejh g[ax [adlu l-mara u ttfal.

Il-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Avukati Lara Lanfranco u Nadia Camilleri, qalet li l-fatt li ammetta l-qtil, mhux ;ustifikat li wie[ed joqtol g[ax tkun da[let persuna o[ra, u dan wara li l-koppja Gatt kienet ilha erba’ snin separatra, Appellat lill;urati li m’g[andhomx diffikultà li jsibu lill-akku]at [ati.

Il-Prosekuzzjoni qalet ukoll li dan ma kienx qtil fis-sa[na talmument imma ppjanat mill-bidu sal-a[[ar, u l-unika tort li kellu Louis Ellul kien li sar i[obb lil Joanna Bajada u lil uliedha, u li

min[abba f’hekk [allas b’[ajtu.

Martino Gatt instab [ati li qatel lil Louis Ellul bi tliet tiri ta’ arma tan-nar waqt li kien [iere; mill-Knisja ta’ Pembroke wara l-quddiesa tal-10.45am, u li dak il-[in stess ikka;una feriti [fief fuq tifla ta’ 14-il sena, li nzertat kienet vi/in il-vittma. Ittifla kienet intlaqtet bi ]brixx filwarrani.

Fis-sottosmissjonijiet tag[ha l-Prosekuzzjoni mmexxija minn Lara Lanfranco qalet li ma riditx tinstema’ kattiva, imma g[allmod kif [ar;u l-provi f’dan il;uri, fejn [are; kif se[[ dan lin/ident, fejn ra;el ma kellux imut b’dan il-mod, hi temmen li

l-piena g[andha tkun wa[da li tikkonferma li Gatt ma jo[ro;x mill-[abs.

Dan g[ax jekk Gatt ikun qieg[ed ji;ri mas-saqajn, isso/jetà ]gur li ma t[ossiex sikura, u jkun ta’ periklu g[al xi w[ud partikolari jekk dan ise[[.

L-Avukat Simon Micallef Strafrace, li tqabbad mill-Qorti li jkun ta’ spalla g[al Martino Gatt g[al finijiet legali, qal li lverdett ma kienx unanimu u kien kuntest ta’ problema familjari. Huwa qal ukoll li l-Qorti trid i]]omm quddiem g[ajnejha li kien hemm tnejn mill-;urati li ma sabux lil Gatt [ati.

Fattur ie[or hu li Gatt ma nsistiex biex ibnu jixhed u dan biex ma jg[addihx minn trawma. Meta wie[ed jg[aqqad dan kollu flimkien, l-Avukat Micallef Strafrace qal li jemmen li l-g[omor m’g[andux jing[ata.

Tfajla ta[t l-età tpo;;iet ta[t probation Tfajla li sentejn u nofs ilu kellha 14-il sena, u li flimkien ma’ ]ew; tfajliet o[ra kienet involuta fi ;lieda b’sikkina u li dawn ferew tfajla o[ra li dak i]-]mien ukoll kellha 14-il sena, ing[atat probation ta’ tliet snin millMa;istrat Doreen Clarke.

Il-ka] kien se[[ fil-Belta fil-11 ta’ Mejju tal-2011, fejn il-vittma kienet sofriet minn ;rie[i gravi waqt argument fuq ;uvni li dak i]-]mien kellu 15-il sena.

Tfajla li dak i]-]mien kellha 15-il sena kienet akku]ata b’attentat ta’ qtil u ku;inta li kellha 16-il sena kienet mixlija li kkaw]at ;rie[i serji. Din kienet it-tielet tfajla involuta fil-;lieda li tpo;;iet ta[t probation u misjuba [atja li [adet sehem f’dan ir-reat.

It-tfajla li llum g[andha 16-il sena, instabet [atja wkoll li kisret il-pa/i pubblika u li kienet u]at theddid fil-konfront tal-vittma.

Il-Qorti qalet li dan kien reat serju i]da kkunsidrat il-fatt li ttfajla kkoperat bis-s[i[ malPulizija.

Minbarra probation ta’ tliet snin it-tfajla ;iet mmultata 807 ewro.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

5

LOKALI

Ix-xena tal-post tal-in/ident fl-Imqabba u li rri]ulta f’wie[ed fatali

Ra;el ta’ 32 sena jitlef [ajtu fl-ewwel in/ident fatali tal-2014 Ir-Rapid Intervention Unit sa kwarta wara l-in/ident kien g[adu mhux fil-post tal-in/ident Clive Brincat, sewwieq ta’ mutur ta’ 32 sena mill-Belt Valletta u li kien joqg[od ilFurjana miet kmieni lbiera[ filg[odu f’[abta li se[[et g[all[abta tal-5.10am, fi Triq ilKonvoj ta’ Santa Marija, flImqabba.

Il-[abta se[[et bejn mutur tat-tip Piaggio li kien qed isuq, u karozza tat-tip Peugeot 206 misjuqa minn ;uvni ta’ 19-il sena mill-Qrendi, u li hu pulizija fl-g[assa ta’ Bormla u kien fi triqtu lejn ix-xog[ol.

Fi stqarrija, il-Pulizija qalet li minn st[arri; preliminari rri]ulta li l-in/ident se[[ meta g[al xi ra;uni kien hemm impatt bejn il-karozza u lmutur.

Fil-post issej[et ambulanza g[all-assistenza medika i]da ssewwieq tal-mutur ;ie //ertifikat mejjet fil-post talin/ident. Is-sewwieq tal-karozza ma sofra l-ebda ;rie[i i]da kien qed ibati minn xokk qawwi.

Minn informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, jirri]ulta

li t-tim tar-Rapid Intervention Unit dam ma wasal fil-post talin/ident minkejja li l-ba]i ta’ din it-taqsima tal-pulizija tinsab f’Ta’ Kandja, ftit minuti biss bog[od minn fejn se[[ lin/ident. Sa aktar minn kwarta minn meta se[[ l-in/ident, irRapid Intervention Unit kien g[adu ma wasalx fil-post talin/ident, u li rri]ulta f’wie[ed fatali.

Bil-ka] ;ie infurmat ilMa;istrat tal-G[assa li [atar diversi esperti biex jassistuh flinkjesta dwar dan l-in/ident.

L-a[bar tal-mewt ta’ Clive Brincat li kien partitarju tat-tim tal-futbol tal-Belt Valletta, [asdet lill-qraba u [bieb tieg[u, b’bosta persuni j[allu messa;;i ta’ sog[ba g[at-telfa tieg[u fuq il-facebook page ta’ Brincat.

Il-funeral ta’ Clive Brincat se jsir nhar it-Tnejn fit-8.30am fil-Knisja ta’ San Duminku filBelt Valletta.

L-in/ident tal-biera[ kmieni filg[odu hu l-ewwel in/ident fatali tat-traffiku g[al din issena.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

6

LOKALI

Il-koedukazzjoni u l-middle schools> riformi kbar ming[ajr studji u konsultazzjoni Fi stqarrija l-Partit Nazzjonalista nnota li l-Ministru tal-Edukazzjoni qed jag[mel it-t[ejjijiet kollha biex mis-sena skolastika li ;ejja jintrodu/i u jifrex ]ew; riformi radikali fis-sistema edukattiva ta’ pajji]na.

Dawn huma l-introduzzjoni talkoedukazzjoni fl-edukazzjoni sekondarja, u l-implimentazzjoni tal-kun/ett tal-middle schools – saff edukattiv ;did bejn il-livelli tal-primarja u s-sekondarja.

Minkejja li b[alissa dawn i]]ew; riformi jinsabu g[addejjin minn fa]i ta’ pro;ett-pilota, jidher li l-Ministru Evarist Bartolo di;à jinsab de/i] li jintrodu/ihom filKulle;;i kollha minn Settembru li ;ej. Dan minkejja li l-pro;ettpilota ma wasalx fi tmiemu u minkejja li l-Ministru ma ppubblika l-ebda rapport dwar dak li [are; mill-pro;ett-pilota g[all-konsum tal-istakeholders kollha involuti.

L-istqarrija, Joe Cassar, ilKelliem tal-Oppo]izzjoni g[allEdukazzjoni, isostni li dawn i]]ew; riformi huma riformi ma;;uri li se j[allu impatt drastiku fuq is-sistema edukattiva ta’ pajji]na. G[aldaqstant, il-Partit Nazzjonalista jemmen li ]-]ew; riformi g[andhom ji;u implimentati wara pro/ess ta’ konsultazzjoni wiesa’ mal-g[alliema u llearning support assistants, mal;enituri, mal-istudenti u malistakeholders l-o[rajn, li jie[u b[ala ba]i r-ri]ultati ta’ studju dwar il-pro;etti-pilota.

Dan ma jfissirx li l-Partit Nazzjonalista hu fil-prin/ipju kontra dawn i]-]ew; riformi ma;;uri. Anzi, l-istqarrija tfakkar kif fis-snin li g[addew, il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern kien [a lewwel passi biex il-koedukazzjoni ti;i introdotta f’pajji]na,

inklu] permezz tal-bini ta’ skejjel sekondarji tas-subien u l-bniet vi/in xulxin [alli jkun fa/ilitat pro/ess ta’ integrazzjoni.

Madankollu, wie[ed ma jistax ma jistaqsix x’konsultazzjoni saret mal-MUT, l-unjin tal-g[alliema u mal-amministrazzjoni tal-iskejjel dwar din ir-riforma. X’ta[ri; se jing[ata lill-g[alliema u dawk kollha involuti fis-sistema edukattiva biex i[ejju ru[hom g[al din irriforma?

Fil-ka] tal-middle schools, ilPartit Nazzjonalista jemmen li lmiddle school g[andha tkun integrata fl-istess binja tal-iskola sekondarja [alli tassigura kontinwità ming[ajr skossi. Kif jidher li qed jippjana l-Ministru Evarist Bartolo, studenti ]g[ar issa se jesperjenzaw /aqliqa mill-primarja g[all-middle school u mill-middle school g[as-sekondarja, ]ew; bidliet kbar fi ]mien tliet snin.

G[aldaqstant, il-Partit Nazzjonalista staqsa x’impatt se jkollu dan i/-/aqliq fuq it-tfal f’età daqstant sensittiva.

Il-Partit Nazzjonalista fakkar li l-istess Ministru li llum qed jipprova jg[a;;el l-implimentazzjoni ta’ ]ew; riformi radikali, g[amel [ames snin s[a[ jilmenta dwar dak li sejja[ reform fatigue fis-sistema edukattiva.

L-MUT di;à lmentat dwar nuqqas ta’ konsultazzjoni f’okka]jonijiet o[ra, bl-aktar ka] ri/enti jkun fit-t[abbir tal-pro;ettpilota g[all-u]u tat-tablets filklassijiet.

Il-Partit Nazzjonalista hu impenjat li jag[ti l-appo;; u l-ideat tieg[u biex is-sistema edukattiva ta’ pajji]na tkompli tibni fuq l-avvanzi kbar li nkisbu fis-snin li g[addew, ittemm tg[id l-istqarrija.

Impjieg alternattiv g[as-Supretendent Abraham Zammit Is-Supretendent Abraham Zammit, li sa ftit ilu kien direttur tal-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin qabel ma kellu jirri]enja millkariga wara li numru ta’ g[assiesa tal-[abs ma nstabux fil-post tax-xog[ol waqt spezzjoni g[al g[arrieda, instablu impjieg alternattiv.

Nies li tkellmu ma’ dan il;urnal qalu li Zammit xorta qed ikompli jpappiha tajjeb; anzi jidher li hu stess qed jifta[ar li jinsab a[jar. L-istess sorsi qalu li flok [allas g[an-nuqqasijiet tieg[u, ;ie ppremjat billi kien trasferit fl-Akkademja talPulizija, jassisti lill-Kmandant il;did li g[adu kif in[atar, Joe Cachia.

Mhux biss, imma sSupretendent Zammit jidher li xorta baqa’ jgawdi minn perka//i, fosthom l-u]u ta’ karozza u xufier li jwasslu kull fejn g[andu b]onn imur.

Is-Supretendent Zammit kien kostrett jirri]enja minn direttur tal-[abs nhar it-Tlieta 9 ta’ April 2013 wara ]jara g[al g[arrieda li kien g[amel il-Ministru g[allIntern u s-Sigurtà Nazzjonali Manuel Mallia fil-Fa/ilità jumejn qabel, ji;ifieri nhar il-{add 7 ta’ April.

L-eksdirettur tal-[abs Abraham Zammit

Dakinhar il-Ministru kien sab erba’ uffi/jali g[assiesa li kienu qed jiskartaw waqt li suppost kienu xog[ol. Il-Ministru Mallia kien talab spjegazzjoni lidDirettur g[al dan l-a;ir taluffi/jali li jaqg[u ta[tu. IdDirettur kien wie;eb li ma kienx jaf x’kien g[addej.

Nies li tkellmu ma’ In-Nazzjon qalu li s-Supretendent Abraham Zammit hu qrib [afna tal-uffi/jal tas-sigurtà tal-Prim Ministru Joseph Muscat, mag[ruf bhala “Johnny I]-}ubina”.

Is-Security tal-Prim Ministru, li hu wkoll sid ta’ ristorant f’Wied il-G[ajn, u li qabel kien Sur;ent fil-Pulizija, re;a’

dda[[al fil-Korp wara lElezzjoni :enerali. F’temp ta’ ftit xhur, sewwasew f’Novembru li g[adda, minkejja li kien g[adu kif ;ie reinstated fil-Korp ftit xhur qabel, ing[ata promozzjoni g[al Sur;ent Ma;;ur.

Din il-promozzjoni kienet qajmet rabja fost numru ta’ sur;enti li nqab]u fil-promozzjoni. Skont ir-regolamenti, wie[ed irid ikun ilu mill-inqas sitt snin fil-Korp b[ala Sur;ent biex ikun eli;ibbli g[all-promozzjoni ta’ Sur;ent Ma;;ur – u mhux jidda[[al mill-;did u millewwel, wara ftit xhur, jing[ata promozzjoni. Kif ;ara fil-ka] ta]}ubina!

Milqug[a talba tal-MUBE biex il-BOV ma jinnegozjax ftehim kollettiv mal-GWU Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili laqg[et provi]orjament talba talUnion tal-Impjegati tal-Banek (MUBE) biex il-Bank of Valletta (BOV) ma jinnegozjax ftehim kollettiv mal-General Workers’ Union (GWU).

Dan wara li l-Bank ta g[arfien wa[dieni lill-GWU g[al skopijiet

ta’ negozjar ta’ collective agreements.

Il-MUBE kkundannat bilqawwa kollha lill-BOV li g[amel dan meta hemm ka] quddiem itTribunal Industrijali u ming[ajr ma saret verifika uffi/jali madDirettur tal-Impjiegi u rRelazzjonijiet Industrijali.

Il-MUBE qalet li din hi lewwel darba li l-BOV [a dan ilpass perikolu] li hu ta’ theddida g[al relazzjonijiet tajbin f’pajji] demokratiku. G[alhekk ilunion ma kellha ebda triq o[ra g[ajr li tie[u l-Bank il-Qorti biex tirrevoka dan l-a;ir illegali.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2013

7

ANALI}I

Joe Cordina u l-Kunsill Lokali tax-Xag[ra Le[en G[awdex

Matul din il-;img[a waslitilna informazzjoni dwar il-[idma talKunsill Lokali tax-Xag[ra G[awdex li hu mmexxi minn ma;;oranza Laburista. Is-Sindku tax-Xag[ra Joe Cordina hu parti mill-klikka tal-Prim Ministru Joseph Muscat, tant li wara la[[ar elezzjoni ;enerali millewwel in[atar Chairman talGozo Channel. Matul l-a[[ar snin u xhur jidher li Cordina g[amel lill-Kunsill immexxi minnu magna ta’ propaganda u pja/iri g[all-kostitwenti tieg[u stess.

Skont l-istess sorsi, kemm ilu Sindku tax-Xag[ra, Cordina ra kif g[amel u l-ewwel u qabel kollox po;;a lil martu stess b[ala l-persuna inkarigata mittmexxija ta/-/entru ta’ matul iljum g[all-anzjani tal-lokal. Il[atra tal-istess martu saret ming[ajr l-awtorizzazzjoni minna[a tal-kunsill. Xi nies qalulna li huma ma komplewx jattendu f’dan i/-/entru g[ax matul i]]mien sar qisu ka]in politiku fejn jintu]a b[ala mezz ta’ propaganda mal-anzjani l-aktar dawk li huma vulnerabbli.

Hawn jidher li lanqas s[abu lkunsilliera Laburisti ma huma fer[anin b’din is-sitwazzjoni, li i]da jib]g[u li jekk juru t-t[assib tag[hom ji;rilhom b[all-ekskunsilliera Laburista Carmen Bajada hekk kif is-Sindku ra kif g[amel u qa//atha mill-partit.

Skont l-istess informazzjoni, Cordina qed ju]a kull mezz disponibbli biex jaqdi lil dawk laktar qrib tieg[u u dan billi jag[tihom diversi xog[lijiet talKunsill anke permezz ta’ direct orders. Dawn ix-xog[lijiet qed jing[ataw kontra r-regolamenti u li;ijiet finanzjarji ta’ pajji]na.

Jekk din l-informazzjoni hi korretta, hu tassew ta’ g[ajb g[all-Partit Laburista li j[alli esponenti tieg[u anke fuq livell lokali jabbu]aw mill-poteri tag[hom. Muscat g[andu jinvestiga u jara jekk dawn l-allegazzjonijiet humiex minnhom u jekk

Is-Sindku tax-Xag[ra Joe Cordina hu parti mill-klikka tal-Prim Ministru Joseph Muscat, tant li wara l-a[[ar elezzjoni ;enerali mill-ewwelin[atar Chairman tal-Gozo Channel

ikun il-ka], g[andu jara li Cordina jerfa’ r-responsabbiltà politika ta’ g[emilu.

Matul dawn l-a[[ar xhur, u ji;ifieri minn wara l-a[[ar elezzjoni ;enerali, Cordina beda ju]a kanvassers tieg[u biex jag[mlu xog[ol tal-kunsill fuq pretest li dawn huma voluntiera.

Dan kollu qed isir ukoll ming[ajr l-awtorizzazzjoni talkunsill. Jidher li dawn il-kanvassers qed jippu]aw b[ala [addiema tal-kunsill tant li jifta[ru man-nies tal-lokal li jekk tkun trid xi servizz ming[and il-kunsill, huma setg[u fa/ilment jaqduk.

Tassew li wie[ed hawn jistaqsi jekk dan l-istil ta’ tmexxija hux progressiv u moderat kif kien imwieg[ed mill-Partit Laburista qabel l-a[[ar elezzjoni ;enerali.

Wie[ed issa jistenna li din lim;iba min-na[a ta’ Cordina ti;ix imwaqqfa minnufih.

Wie[ed hawn ta’ min ifakkar li Cordina hu wkoll il-persuna li ;iet mag[]ula mill-amminis-

Muscat g[andu jinvestiga l-allegazzjonijiet fit-tmexxija tal-Kunsill Laburista tax-Xag[ra trazzjoni tal-Partit Laburista biex tkun membru fuq l-e]ekuttiv tal-Assocazzjoni tal-Kunsilli Lokali, tant li ma kienx hemm kontestazzjoni g[al din l-istess kariga. Dan il-fatt ikompli juri kemm Cordina hu persuna qrib sewwa tal-Partit Laburista u Joseph Muscat.

G[alhekk wie[ed issa jistenna intervent biex l-affarijiet ma jkomplux jidde;eneraw f’din illokalità.

Fuq tema ferm differenti, ilkor G[awdxi Laudate Pueri matul din il-;img[a kanta f’kun/ert fil-Knisja ta’ Sant’Anna fil-Vatikan. Kun/ert li fih tkantaw innijiet sagri a cappella u li kien o r g a n i z z a t mill-Kunsill Pontifi/ju talKultura li tmexxa mill-Kardinal Gianfranco Ravasi. Fost il-mist-

iedna kien hemm il-Kardinal Malti Prospero Grech, ilKardinal Angelo Comastri u lIsqof t’G[awdex Mario Grech.

L-istess kor kanta wkoll filquddiesa ta’ Jum l-Epifanija //elebrata mill-Papa Fran;isku, fil-Ba]ilika ta’ San Pietru filVatikan. Wara din il-quddiesa lPapa Fran;isku sab il-[in li jiltaqa’ u jitkellem personalment mal-membri tal-kor, f’laqg[a li damet madwar nofs sieg[a.

Aktar minn hekk, matul din ilquddiesa, il-kor residenti talba]ilika ta’ San :or; tar-Rabat G[awdex, kellu l-unur li jkanta flimkien mal-kor tal-Kappella Sistina wara stedina li saritlu mid-Direttur tal-Cappella Musicale Pontificia Sistina, isSurmast Monsinjur Massimo Palombella.

Fis-snin li g[addew, il-kor tal-

Kappella Sistina g[amel ukoll stediniet b[al dawn lil numru ta’ korijiet o[ra ta’ fama internazzjonali, fosthom il-korijiet ta’ Westminster Abbey u Westminster Cathedral.

Dan il-kor verament g[amel unur g[alina l-G[awdxin u wie[ed ta’ min jinkora;;ixxi korijiet o[ra jimxu fuq il-passi ta’ dan l-istess kor Laudate Pueri.

Prosit tassew lill-Kor Laudate Pueri, filwaqt li sa b[al-lum ;img[a nistennew aktar ]viluppi dwar il-kunsill lokali tax-Xag[ra.

Ta’ min ifakkar ukoll li s-sitwazzjoni di]astru]a fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex g[adha ma ssolvietx u dan kompla jo[ro; minn rapporti li dehru fil-midja lokali indipendenti. Nittamaw li l-appell dwar dawn it-temi kollha ma jibqax jaqa’ fuq widnejn torox. Niftakru li a[na ;ejna mwieg[da minn Joseph Muscat Gvern li jisma’ lil poplu.

S’issa jidher li din il-weg[da ma tantx qed titwettaq. lehenghawdex@gmail.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar 2014

8

OPINJONI

Inkabbru l-kuxjenza favur il-[ajja umana spe/jalment b’risq dawk li huma ]g[ar u dg[ajfa Biex nifhmu liema direzzjoni nixtiequ nag[tu lis-so/jetà f’dak li g[andu x’jaqsam mal-persuni b’di]abbiltà, hu importanti li n]ommu quddiem g[ajnejna minn fejn tlaqna – g[ax mhux dak kollu li nkiseb fis-snin li g[addew huwa garantit li jibqa’.

Pere]empju, fi Sparta, tfajjel li kien ikollu xi nuqqas kien jinqatel; imbag[ad f’kulturi o[ra – anke dawk aktar re/enti – persuna b’di]abbiltà kienet ti;i skartata u mo[bija.

Irridu nammettu li llum mhux biss g[ad g[andna [jiel ta’ din il-kultura li temar;ina lill-persuni b’di]abbiltà – kultura li tkaxkar saqajha biex tag[raf iddrittijiet fundamentali ta’ dawn i/-/ittadini bi b]onnijiet spe/jali; imma sa[ansitra qed jer;a’ jerfa’ rasu l-ispettru tal-qerda tal-[ajja li skont /erti kalkoli titqies li mhix perfetta!

Bi]]ejjed insemmu l-proposta ta’ li;i approvata dan l-a[[ar mis-Senat tal-Bel;ju li tirrikonoxxi d-dritt tal-ewtanasja lill-minuri li jkunu f’qag[da ta’ tbatija fi]ika, inkurabbli u f’fa]i terminali. F’dawn il-ka]i, il-kunsens tal-minuri jrid ikun akkumpanjat b’/erifikat talpsikologu li ji//ertifika li l-minuri g[andnu “kapa/ità ta’ ;udizzju”. Naqbel ma’ min sejja[ din il-li;i b[ala “qab]a lura fil-livell ta/-/iviltà”. }viluppi fl-integrazzjoni G[alkemm fis-so/jetà tag[na rajna ]viluppi dwar l-integrazzjoni tal-persuni b’di]abbiltà fid-dinja tal-adulti, jibqa’ l-fatt li hemm [afna li jista’ jnissel t[assib fil-;enituri dwar il-futur ta’ wliedhom li g[andhom di]abbiltà.

Huwa fatt li sal-lum il-familja kienet toffri assigurazzjoni solida lil dawk li g[andhom diffikultà biex jg[ixu [ajja indipendenti wa[idhom. G[alkemm mal-medda tas-snin il-politika so/jali m[addma f’pajji]na rrikonoxxiet il-kontribut li tag[ti l-familja f’dawn il-ka]ijiet, jibqa’ però fatt li jista’ jsir aktar ma’ dawn il-familji biex bis-sussidji li jir/ievu mill-Istat ikunu jistg[u jkomplu jg[inu fil-

Pass kbir fid-direzzjoni t-tajba kien l-akkwist tal-Bibbja bil-Braille mil-librerija tas-Seminarju Ma;;uri f’G[awdex

pro/ess ta’ formazzjoni u so/jalizzazzjoni ta’ dawn il-persuni.

F’dan il-kuntest, l-akbar preokkupazzjoni hija l-instabbiltà tal-familja. G[alhekk kull mi]ura ma[suba biex tg[in g[attis[i[ ta]-]wie; u l-familja hija wa[da li indirettament tg[in biex il-persuni b’di]abbiltà jkollhom kemm jista’ ikun mo[[hom mistrie[ li mhux ser isibu ru[hom “depositati” jew “ipparkjati” f’xi istituzzjoni.

L-appo;; tal-familja F’dawk il-ka]ijiet fejn imbag[ad is-sapport familjari ji;i nieqes, illum aktar huwa

rakkomandat li jin[olqu /elluli ]g[ar fejn jilqg[u lil dawn ilpersuni u joffrulhom ambjent familjari possibilment fl-istess ambjent li fih ikunu telg[u u la[qu bnew relazzjonijiet.

Qed isir [afna fil-qasam taledukazzjoni biex persuni di]abli jir/ievu formazzjoni akkademika u teknina li t[ejjihom biex bil-mod il-mod jinserixxu ru[hom fid-dinja tal-kbar.

Ftit li xejn jag[mel sens l-

Dan l-a[[ar akkwistajna l-Bibbja bil-Braille g[al-librerija tasSeminarju Ma;;uri u nittama li din tiffa/ilita biex dawk neqsin mid-dawl ikunu jistg[u je]er/itaw il-Ministeru ta’ Letturi fil-litur;ija

Mario Grech bishopmgrech@gmail.com

argument ta’ min isostni li dawn il-persuni g[andhom dritt g[allg[ajnuna biss sakemm g[adhom fil-livell ta’ edukazzjoni obligatorja, liema g[ajnuna tieqaf jekk dawn ikollhom ikomplu edukazzjoni ter]jarja. So/jetà verament [anina ma tistax tkun x[i[a ma’ dawn i/-/ittadini li g[andhom [ti;ijiet spe/jali.

Dan kollu jitlob investiment qawwi mill-Istat. Wie[ed millmodi kif l-Istat g[andu ji;;enera fondi g[al dawn il-pro;etti huwa billi jindirizza l-fenomenu in;ust ta’ dawk li taparsi di]abbli jew di]abbli foloz. Ma nistg[ux nibqg[u nag[lqu g[ajnejna quddiem prassi ftit jew wisq mifruxa ta’ [ru; ta’ /ertifikati ta’ di]abbiltà imma;inarja. Min jipparte/ipa f’din il-prassi korrotta qieg[ed jisfrutta lil dawk li laktar je[tie;u l-g[ajnuna biex

i[arsu b’fidu/ja lejn il-futur.

Fattur ie[or li jg[in lill-persuni b’di]abbiltà [alli jiksbu /erta awtonomija u j[ossuhom realizzati huwa l-qasam talimpjieg. Huwa fatt li llum g[andna li;ijiet li jindirizzaw linseriment ta’ dawn il-persuni fid-dinja tax-xog[ol; imma hemm b]onn li din l-g[odda le;islattiva ti;i infurzata aktar, ukoll fis-settur privat, g[ax sfortunatament il-li;i tas-suq u ddettami tal-ekonomija xi drabi jitolbu kwalifiki li b’mod pulit jeliminaw lill-persuni b’di]abbiltà. {add ma hu mwarrab F’dan il-kuntest jidher dejjem aktar il-b]onn ta’ rivoluzzjoni kulturali “Kopernikana” – li mhux il-bniedem huwa g[asSibt, imma s-Sibt huwa g[allbniedem; mhux il-bniedem huwa rota fl-ingrana;;i talekonomija, imma l-ekonomija hija g[all-bniedem, partikular-

ment g[all-bniedem dg[ajjef.

Il-futur tal-persuni b’di]abbiltà qieg[ed miktub fuq il-[ajt quddiemna. Irridu nkunu konvinti li ebda persuna ma g[andha t[oss li hija xi ;ebla mwarrba; imma a[na lkoll ;ebel midnun ma’ xulxin b’sens qawwi ta’ solidarjetà u g[alhekk flimkien niffurmaw binja s[i[a.

Il-Knisja f’pajji]na g[andha passat sabi[ meta wie[ed iqis dak li hija g[amlet biex t[ares u tippromovi lill-persuni b’di]abbiltà u lill-familji tag[hom.

Bi]]ejjed insemmi lil Dun Manwel Curmi, pijunier f’dak li g[andu x’jaqsam maleman/ipazzjoni tal-persuni b’di]abbiltà. Anke fil-Knisja hemm futur g[al dawn il-persuni.

Meta sitt snin ilu waqqaft fiddjo/esi l-Kummissjoni biex ilpersuni b’di]abbiltà ikollhom aktar a//essibbiltà fil-Knisja, ma kontx qed nirreferi biss g[all-a//essibilità fi]ika, imma wkoll kif dawn il-persuni ser jie[du sehem attiv fil-[ajja talkomunità ekkle]jali. Mhux bi]]ejjed dak li g[amilna.

Hemm aktar xi jsir. Nag[ti ]ew; e]empji: 1. Dan l-a[[ar akkwistajna lBibbja bil-Braille g[al-librerija tas-Seminarju Ma;;uri u nittama li din tiffa/ilita biex dawk neqsin mid-dawl ikunu jistg[u je]er/itaw il - ministeru ta ’ Letturi fil-litur;ija.

2. Nixtieq nara rappre]entanza tal-persuni b’di]abbiltà flistrutturi parrokkjali u djo/esani b[alma huma l Kunsill Parrokkjali u l Kummissjonijiet Djo/esani biex dawn jie[du sehem fil-fa]i ta’ riflessjoni u ta’ de/i]joni fil[ajja Tajjeb g[alhekk li nag[mel appell lis-so/jetà, partikularment lil dawk li g[andhom funzjoni ta’ tmexxija u le;i]lattiva , biex tkompli tin[oloq kuxjenza favur il-[ajja umana , spe/jalment b ’ risq dawk li huma ]g[ar u dg[ajfa.

Nixtieq nara rappre]entanza tal-persuni b’di]abbiltà fl-istrutturi parrokkjali u djo/esani b[alma huma l-Kunsill Parrokkjali u l-Kummissjonijiet Djo/esani biex dawn jie[du sehem fil-fa]i ta’ riflessjoni u ta’ de/i]joni fil-[ajja tal-Knisja

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta‘ Jannar, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

?ifri differenti li kollha jikkonfermaw ]ieda fil-qg[ad M’ilu xejn [ar;u /-/ifri ta’ dawk jirre;istraw g[ax-xog[ol u li juru qab]a ’l fuq fil-qg[ad minn medja ta’ 7,200 fl-ewwel seba’ xhur tas-sena li g[adha kemm spi//at, g[al medja ta’ 7,600 fixxhur bejn Awwissu u Novembru.

Il-kejl ta’ dawk jirre;istraw g[ax-xog[ol ji]died minn 7,200 g[al 7,600 Dawn huma n-nies li jmorru jirre;istraw g[ax-xog[ol l-ETC u

ma jinkludux lil dawk kollha li jkunu qed ifittxu xog[ol g[ax dawk li jkunu qed ifittxu xog[ol mhux kollha jkunu jikkwalifikaw g[all-benefi//ju tal-qg[ad billi w[ud minnhom, spe/jalment ]g[a]ag[, qatt ma jkunu [allsu bolla qabel, u allura ma ji[dux benefi//ju so/jali tal-qg[ad u aktarx ma jmorrux jirre;istraw allavolja jkunu qed ifittxu xog[ol.

Daqqa ’l fuq fil-qg[ad mis-sajf ’l hawn Xorta, f’dawk jirre;istraw rajna qab]a ‘l fuq f’daqqa mis-sajf ‘l hawn meta ma kien hawn l-ebda ra;uni internazzjonali g[ala dawk jirre;istraw f’Malta kellhom ji]diedu. Jekk xejn, lekonomija dinjija qieg[da tirranka, anke pajji]i li kienu fi kri]i qabel issa [ar;u minnha, u l-qg[ad f’pajji]i o[rajn nie]el, mhux tiela’ b[al f’Malta.

Issa g[adhom kemm [ar;u /ifri differenti dwar is-suq taxxog[ol, imsej[in il-labour force survey. Dan hu st[arri; fuq [afna nies mag[mul b’mod professjonali [afna u bl-istess mod madwar l-Ewropa kollha. Dan l-ist[arri; jistaqsi lil dak li jkun jekk hux qed ifittex xog[ol, irrispettivament jekk hux jie[u s-servizz so/jali tal-qg[ad jew le.

Dan hu kejl aktar realistiku tal-qg[ad g[ax jistaqsi lin-nies, u fil-fatt dan hu l-kejl li tu]a l-Unjoni Ewropea biex tqabbel ilqg[ad madwar il-pajji]i tag[ha g[ax isir e]att bl-istess metodu f’kull pajji] u mhux influwenzat mis-servizzi so/jali differenti li pajji]i differenti jag[tu jew ma jag[tux b’kundizzjonijiet differenti.

In-nies ifittxu x-xog[ol skont il-kejl Ewropew ]diedu minn 11,300 g[al 12,800 X’jirri]ulta minn dan il-kejl tal-qg[ad f’Malta? Skont dan ilkejl, fit-tielet kwart tas-sena li g[adha kemm spi//at – ji;ifieri ttliet xhur li spi//aw f’Settembru – kien hawn 12,827 ifittxu xxog[ol f’Malta. L-aktar impressjonanti hi ]-]ieda qawwija li se[[et mill-ewwel kwart tas-sena sat-tielet kwart. }ieda ta’ 1,500 f’sitt xhur f’dawk ifittxu x-xog[ol Fit-tliet xhur li spi//aw f’Marzu tas-sena l-o[ra, kien hawn 11,285 ifittxu x-xog[ol. Ji;ifieri, skont dan il-kejl ‘Ewropew’, biex insej[ulu hekk, tal-qg[ad, fis-sitt xhur bejn Marzu u Settembru tas-sena li g[addiet, in-nies ifittxu x-xog[ol ]diedu b’1,500.

Il-kuntrast bejn il-gvernijiet

Dejjem qed nitkellmu fuq ]ew; metodi differenti li jkejlu lqg[ad. Li t-tnejn juru fatt /ar u konsistenti – li fil-[ames snin ta’ qabel, fil-maltemp dinji, Gvern Nazzjonalista [oloq ix-xog[ol, waqt li fl-a[[ar xhur, fil-bnazzi dinji, Gvern Laburista ]ied ilqg[ad.

Jum in-Nanniet

Smajna li se jibda ji;i //elebrat Jum in-Nanniet fit-tieni {add ta’ Ottubru. {a;a sabi[a u ta’ min ifa[[arha. I]da kieku Jum in-Nanniet ji;i //elebrat fis-26 ta’ Lulju, jum il-festa ta’ San :wakkin u Sant’Anna, innanniet ta’ :esù, ma kienx ikun a[jar?

John Tonna Birkirkara

Xhud fidil ta’ Kristu Sa/erdot

Il-mewt ta’ Patri Clement Azzopardi OCD, li se[[et flIsptar Mater Dei nhar il-5 ta’ Jannar, temmet il-[ajja fuq l-art ta’ reli;ju] u sa/erdot Karmelitan li [abb b’qalbu kollha lill-Mulej, lill-Ommu Marija, lill-Knisja, lill-Ordni Karmelitan u lill-proxxmu tieg[u.

Kull darba li kien ikolli lgrazzja mmur inqarbnu fidDialysis Unit, kont in[oss li dan il-patri ma kienx ta’ kaf kaf! LIspirtu ta’ Alla baqa’ ja[dem fih sal-a[[ar! Il-;abra li kien ikun mi;bur fiha waqt it-trattament fuq il-magna li kien jie[u s-

sig[at, kienet tisraqli qalbi!

Kien ikolli seba’ mitt sena biex noqg[od ftit [dejh! Sewwa kienet tg[id Santa Tere]a li “ttalb huwa kolonna soda!”

Madankollu Patri Klement kellu saqajh mal-art. Illum nifhem l-g[aliex [afna nies, fosthom bi]ibilju ]g[a]ag[, kienu jfittxuh g[all-qrar. Santa Tere]a tg[id: “Ta[sibx li kieku kellek [afna [in fuq idejk kont se tqattg[u fit-talb. Warrbu dan il[sieb! Meta tqatta’ [inek sewwa ma tkunx qieg[ed tixxekkel mittalb”. U dak hu li g[ex Patri Klement! {inu qattg[u sewwa! {abib tieg[i qalli kemm ilPatri kien iqatta’ [in twil iqarar.

Dan g[aliex hu fehem, fi kliem Papa Fran;isku, li “l-Knisja ... hija l-qaddejja tal-ministeru tal[niena u tifra[ kull darba li tkun tista’ toffri dan ir-rigal divin.”

U, biex nissokta nissellef minn kliem il-Papa Ar;entin, Patri Klement fil-ministeru sa/erdotali tieg[u, l-aktar fil-qrar, kien “manswet, ;eneru] u mimli [niena...

Kien jaf kif ji]ra’ it-tama filqlub, u fuq kollox, kien b’sebg[a mitt g[ajn li l-persuna li tersaq lejn is-Sagrament tarRikon/iljazzjoni qieg[da tfittex il-ma[fra”. G[alhekk kien i;ib ru[u mal-pentinenti bl-akbar [lewwa.

Tinteba[ jekk qassis, patri, isqof jew papa huwiex ;enwin inkella falz jekk fil-pre]enza

tieg[u i;eg[likx t[obb u ta[fer lilek innifsek inkella tobg[od lilek innifsek. Fil-pre]enza tieg[u hekk kont in[ossni n[obb u na[fer lili nnifsi! Mela Patri Klement kien ;enwin! Nitolbu [alli jkollna patrijiet, qassisin, isqfijiet u papiet umli, sempli/i u ;eneru]i b[alu!

Patri Mario Attard OFM Cap

Bla serjetà

Kemm ilu t-trasport pubbliku f’idejn il-Gvern, jew a[jar f’idejn Transport Malta, di;à beda jin[ass in-nuqqas ta’ serjetà.

Dan ma jawgura xejn tajjeb g[al trasport pubbliku a[jar minn dak li tatna l-Arriva.

Nappella biex sakemm ti;i f’idejn operatur ;did, tin]amm /erta serjetà li hi ba]ika. Jekk isservizz se jibqa’ f’idejn il-gvern, l-affarijiet g[all-[a]in jistg[u jmorru mhux ’il quddiem.

A. Micallef Il-Mosta

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon B’ri]ultat ta]-]jara tal-Prim Minsitru Eddie Fenech Adami fl-Indja, delegazzjoni g[olja Indjana f’qasir ]mien g[andha ti;i Malta u li tinkludi rappre]entanti tal-gvern u tal-kummer/, biex te]amina l-possibbiltajiet li je]istu g[at-tis[i[ tal-koperazzjoni ekonomika, kummer/jali, xjentifika u teknolo;ika bejn i]-]ew; pajji]i f’diversi oqsma.

Wara ftehim bejn il-Gvern, il-GWU, isCMTU, il-GRTU u l-Kamra tal-Kummer/, illum kellha ssir l-ewwel laqg[a preliminari tal-Kumitat li n[atar b’inizjattiva tal-Prim Ministru dwar il-prezzijiet u l-monitora;; tag[hom.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

10

KALENDARJU NOVEMBRU 2013

Il-Gvern Laburista j[abbar il-ba;it u l-poplu Malti jrid i[allas €400 aktar f’taxxi matul is-sena 2014 Novembru hu sinonimu ma’ avveniment politiku relatat malba;it u kien f’dan ix-xahar li lGvern Laburista ressaq l-ewwel bagit tieg[u, dak g[as-sena 2014.

L-Oppo]izzjoni ttimbratu b[ala wie[ed po]ittiv, imma mhux onest g[ax jg[id biss issabi[ u l-ikrah i[allih barra.

I/-CHOGM

Il-ba;it – reazzjonijiet lokali u internazzjonali Fuq kollox, l-Oppo]izzjoni

qalet li kien ba;it bla ebda pjan serju biex jo[loq ix-xog[ol.

Waqt li jnaqqas in-nefqa f’setturi essenzjali u j]id it-taxxi, ras g[al ras il-Maltin se j[allsu 400 ewro aktar f’taxxi.

Inqas minn 24 sieg[a millba;it l-UE fl-Autumn Forecast, [ar;et bi previ]jonijiet li ma qablux ma’ dawk tal-Gvern u ddikjarat li fl-2014 l-i]bilan/ se jaqbe] it-tlieta fil-mija u se ji]died id-dejn. Kuntrarju g[al dak li ppreveda l-Gvern fil-ba;it.

Fir-rapport il-Kummissjoni ddikjarat li mhix temmen il-pjan li ppre]entalha l-Gvern Malti u qalet li kien fih [afna dettalji neqsin. Fl-ewwel reazzjoni lMinistru Scicluna jiddikjara li hu kuntent bl-anali]i tal-UE, waqt li l-Kap tal-Oppo]izzjoni f’konferenza stampa jitfa’ dubji fuq ilkompetenza tal-PM u talMinistru tal-Finanzi f’materji finanzjarji u ekonomi/i, waqt li jg[id li l-Ewropa qed tag[ti ra;un lill-Oppo]izzjoni.

Kontroversja dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza L-a[bar li ddominat l-aktar tul Novembru, aktar mill-ba;it, kienet il-li;i kontroversjali dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza li wara li l-Gvern, kif deher mill-bidu li jrid jag[mel, g[addieha millParlament u vvota kontra lemendi tal-Oppo]izzjoni, ftit jiem wara beda jdoqq l-irtirata meta [abbar li se jne[[i l-element tas-segretezza ta’ min jixtri passaport Malti.

Din l-iskema la[qet ;ibdet

protesti u kundanni mhux biss fuq livell lokali, b’g[add kbir ta’ persuni, istituzzjonijiet u msie[ba so/jali jsemmg[u le[inhom kontriha, imma anke fuq livell internazzjonali.

Bil-media barranija kwa]i unanima fir-rappurta;; negattiv tag[ha fuq din l-iskema b’rapporti u stejjer li g[amlu [sara kbira lir-reputazzjoni ta’ Malta. :urnata sewda g[al Malta waslet fit-13 ta’ Novembru meta

Il-Ministru Scicluna [abbar il-ba;it i]da sema’ biss l-affarijiet po]ittivi u [eba dawk negattivi

l-bidliet g[all-Att dwar i/?ittadinanza kienu approvati mill-Parlament, u fil-15 ta’ Novembru l-li;i kienet pubblikata fil-Gazzetta tal-Gvern wara li ffirmaha l-President. :img[a wara, wara l-appelli tal-Kap tal-Oppo]izzjoni, il-PM a//etta li jibdew ta[ditiet bejn i]]ew; partiti biex il-li;i ti;i emendata. Muscat xorta mar Miami biex jippromwovi l-iskema f’konferenza o[ra wara dik li kien indirizza ftit jiem qabel f’Londra.

Il-PN kien di;à ddikjara li jirriserva d-dritt li meta jkun filGvern jippubblika l-ismijiet talpassaporti sigrieti u anke li jirtira /-/ittadinanza lil kull min ikun xtraha b’din l-iskema.

L-Ewroparlamentari Nazzjonalista Roberta Metsola g[amlet mistoqsija parlamentari lill-Kummissjoni Ewropea dwar din il-li;i biex tara hix fl-ispirtu tal-li;ijiet Ewropej, waqt li MEP Olandi] li hu l-Kap tal-Grupp tal-PPE talab lill-UE tifta[ investigazzjoni.

Anke internament fil-Labour, jidher li kien hemm nuqqas ta’ qbil fuq din l-iskema, li ma jirri]ultax lanqas li ;iet diskussa fil-Grupp Parlamentari. Kienet id-deputata Laburista Marlene Farru;ia li ftit qabel il-vot [ar;et tiddikjara li se ssib diffikultà biex tivvota favur il-li;i.

Anke l-eks-Ministru Laburista Joe Grima tkellem kontra l-iskema, l-aktar fuq il-fatt tas-segretezza.

Dawn it-temi kollha ddominaw Kunsill :enerali tal-PN li tlaqqa’ f’nofs Novembru bit-tema Xog[ol, Serjetà u Identità.

Kunsill li fih il-PN minbarra li kompla jag[mel il-kritika tieg[u lill-Gvern, kien ukoll proattiv u permezz tal-mozzjoni li ;iet approvata mill-kunsillieri g[amel proposti konkreti g[all-[olqien tal-impjiegi f’oqsma ;odda biex il-pajji] ikompli miexi ’l quddiem. F’Novembru l-PN organizza wkoll konferenza nazzjonali dwar il-Kunsilli Lokali.

Is-settur tas-sa[[a b’mixja lura b[all-gran/ Matul dan ix-xahar spikkaw ukoll temi marbutin mas-sa[[a.

Il-PN ressaq mozzjoni biex jit-

waqqaf Kumitat Parlamentari ;did dwar is-sa[[a. U fit-23 taxxahar il-konsulent tal-Gvern John Dalli ppre]enta rapport dwar l-Isptar Mater Dei li qanqal kritika qawwija mill-unions spe/jalment l-MUMN li ordnat azzjonijiet industrijali u ddikjarat li mhix lesta tiddiskuti r-rapport ma’ [add qabel Dalli jirtira lallegazzjonijiet li g[amel fuq ilmembri tag[ha inkella jissostanzjahom.

kif ;ie re-instated fil-Korp wara l-elezzjoni.

Rigal mill-Gvern Laburista g[all-Partit Laburista

Skandlu ie[or li [are; filbera[ f’Novembru kien dak tarrigal ta’ 10 miljun ewro li ta lGvern Laburista lill-Partit Laburista. Meta l-Gvern /eda, permezz tad-Dipartiment talArtijiet, kaw]a fil-Qorti kontra lPartit Laburista dwar l-Australia Hall, u b’hekk assigura li din ilproprjetà f’Pembroke tibqa’ f’idejn il-Partit.

L-Oppo]izzjoni talbet lillKumitat tal-Kontijiet Pubbli/i tal-Parlament biex je]amina lftehim li sej[itlu skandalu].

U proprju fl-a[[ar ;img[a taxxahar, il-MEPA ppruvat twettaq azzjoni ta’ nfurzar kontra proprjetà tal-a[wa Polidano mibnija illegalment f’{al Farru; imma twaqqfet mill-Qorti b’mandat ta’ inibizzjoni li feta[ I/-?aqnu, u li aktar tard irtirah wara li kiteb lillPM. Min-na[a tag[ha l-MEPA fet[et kaw]a biex twaqqaf lattività ta’ kostruzzjoni.

Kariga lil tal-qalba

Karigi u xog[lijiet mog[tija mill-Gvern lil dawk tal-qalba.

Fost dawk li komplew igawdu u li l-istejjer dwarhom [ar;u filbera[ tul dan ix-xahar kien hemm l-eks-Segretarju :enerali Laburista Jimmy Magro, isSindku Laburista tax-Xg[ajra u s-Segretarja tal-E]ekuttiv talLabour Lydia Abela. Komplew ukoll il-[ni]rijiet fil-Korp talPulizija b’14-il Sur;ent jin[atru Ma;;uri fosthom is-Security talPM Joseph Muscat, li kien g[adu

Mill-Università u l-Junior College Novembru hu x-xahar talgradwazzjoni g[al eluf ta’ studenti li jtemmu b’su//ess listudji universitarji tag[hom.

Din is-sena /-/erimonji bdew fit-18 tax-xahar u baqg[u g[addejjin sal-10 ta’ Di/embru.

Fi 23 /erimonja differenti ggradwaw ftit aktar minn 3,300.

L-SDM f’Novembru reb[u lelezzjoni tal-Kunsill tal-Istudenti tal-Junior College.

T[abbar ukoll li fl-2015 Malta se ter;a’ torganizza /-CHOGM, a[bar li [ar;et minn Sri Lanka fejn il-PM Malti kien qed jattendi g[as-summit tal-mexxejja talCommonwealth li din is-sena sar fost kontroversja u bojkott minn diversi stati min[abba l-ksur taddrittijiet tal-bniedem f’dan ilpajji] li g[adda minn gwerra /ivili.

Dwar dan [are; li Muscat offra hu li Malta tospita s-summit wara li l-Mauritius irtira lkandidatura appuntu min[abba lqag[da fi Sri Lanka, u aktar tard inqalg[et kontroversja o[ra. IlGvern [atar [abiba personali talfamilja ta’ Muscat biex tikkordina l-laqg[a ta’ sentejn o[ra.

F’Novembru ]ar Malta Jim Swire, missier wa[da mill-vittmi tat-tra;edja ta’ Lockerbie.

G[amel ]jara wkoll f’Malta lPM Taljan Enrico Letta li f’ta[ditiet mal-Gvern u malOppo]izzjoni ddiskuta l-immigrazzjoni, it-tkabbir ekonomiku fl-Ewropa, l-enfasi li se tag[mel l-Italja fuq il-Mediterran meta jkollha l-Presidenza tal-UE, u ttiftix g[a]-]ejt.

Tra;ediji

Sfortunatament kull xahar tassena j[alli wkoll tifkiriet koroh g[al dawk li jkunu tilfu l-g[e]ie] tag[hom. U Novembru ]gur li ma kienx xahar sabi[ mhux biss g[all-qraba u l-familja, imma wkoll g[all-komunità finanzjarja, hekk kif Malta tilfet lil Joe G. P. Bonello, konsulent finanzjarju mag[ruf li miet g[al g[arrieda fl-età ta’ 69 sena.

Fl-14 tax-xahar miet ]ag[]ug[ li ftit qabel inqaleb bittrakk b’kollox f’barriera flIm;arr. Filwaqt li ftit jiem wara miet sewwieq li kien involut f’in/ident tat-traffiku f’Bir]ebbu;a.

B[al kull sena, f’Novembru Malta fakkret ukoll il-vittmi ta]]ew; gwerer dinjija, f’Jum itTifkira, jew kif nafuh a[jar ‘Poppy Day’.

F’Novembru ttellg[et edizzjoni o[ra tal-Festival Nazzjonali tal-Ktieb f’Dar ilMediterran u dejjem b’rabta malkotba, fil-bidu tax-xahar kienet imnedija wkoll il-bijografija taleks-Ministru Alexander Cachia Zammit.

Il-Knisja g[amlet mixja bissehem tat-tfal mill-Grotta ta’ San Pawl fir-Rabat lejn il-Katidral tal-Imdina, fejn ;ie //elebrat g[eluq is-Sena tal-Fidi.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

11

KALENDARJU DI?EMBRU 2013

F’Di/embru tispikka l-;enero]ità tal-Maltin, rekord fil-fun run u ;bir g[all-Istrina Il-{add, l-1 ta’ Di/embru 2013 ;iet organizzata l-[ames edizzjoni tal-President’s Fun Run. Dan bl-iskop li jin;abru fondi g[all-Istrina li jing[ataw lillMalta Community Chest Fund.

Din is-sena fil-President’s Fun Run kien hemm numru rekord ta’ parte/ipanti.

Mix-xena politika

Matul Di/embru saret protesta minn 12-il NGO ambjentali li pprotestaw fuq l-istat tal-ambjent u l-permessi mill-MEPA u bag[tu messa;; lill-Gvern biex i]omm mal-weg[diet li g[amel qabel l-elezzjoni.

Ftit tal-jiem qabel il-protesta, fit-3 ta’ Di/embru, l-NGOs Ambjentali u l-Alternattiva Demokratika appellaw g[arri]enja ta/-Chariman u l-Bord tal-MEPA. Bit-ta[ditiet li kienu g[addejjin bejn il-Gvern u l-Oppo]izzjoni fuq l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza jikkollassaw ftit wara, meta baqa’ ma ntla[aqx qbil bejn i]-]ew; na[at fi tmiem l-a[[ar laqg[a li saret it-Tnejn 23 ta’ Di/embru, f’Kastilja.

F’Di/embru komplew jo[or;u aktar dettalji dwar l-iskandlu tattix[im fix-xiri ta]-]ejt millEnemalta.

Il-gazzetta il-mument ]velat kif il-Ministru Manuel Mallia ffirma dokumenti u kien pre]enti f’laqg[a biex i[ares l-interessi tal-klijenti tieg[u, ftit wara li filParlament [are; kif Mallia kien ilu jaf bil-kwistjoni.

Ka//a

Intla[aq l-ammont ta’ firem mitlub mil-li;i biex isir referendum u g[alhekk issa g[andha titressaq talba quddiem il-kummissjoni elettorali biex isir ir-referendum kontra l-ka//a fir-rebbieg[a.

Fit-13 ta’ Di/embru Malta //elebrat Jum ir-Repubblika. Jum mimli /elebrazzjonijiet fil-Belt Valletta fejn fil-Palazz talPresident saret i/-/erimonja talInvestitura.

B’kollox 60 individwu jew entità ng[ataw dan ir-rikonoxximent fosthom kellu jkun hemm il-kittieb Alex Vella Gera li però rrifjuta l-midalja tar-Repubblika u ddeskriva /-/erimonja b[ala farsa.

Spikka d-diskors tal-President li fih appella biex is-su//essur tieg[u jin[atar b’kunsens bejn ilpartiti politi/i.

Tul Di/embru l-Partit Nazzjonalista nieda t-tieni fa]i

Mument partikulari waqt il-Fun Run tas-sena 2013 meta l-qalb ;eneru]a tal-poplu Malti kienet fl-aqwa tag[ha minkejja l-maltemp li [akem lill-g]ejjer Maltin

ikkonfermat li l-katavru kien ta’ ra;el Amerikan, x’aktarx investigatur privat irtirat li seta’ waqa’ g[oli ta’ madwar seba’ sulari.

Il-{add 8 ta’ Di/embru se[[et serqa f’banka tal-lottu fi Triq :iovanni Barbara, il-{amrun.

Lejlet il-Milied sitt ]wiemel [arbu minn g[alqa fil-limiti tarRabat. Erbg[a minnhom inqabdu, tnejn minn Pulizija u tnejn minn sid i]-]wiemel.

I]da sfortunatament t-tnejn lo[ra baqg[u de[lin f’vettura li kienet g[addejja fl-in[awi u mietu fuq il-post. B’xorti tajba ssewwieq tal-vann ma sofriex ;rie[i.

Imut Lino Grech, kittieb, attur u direttur ta’ diversi xog[lijiet teatrali u televi]ivi li qatt mhuma se jintesew. Lino Grech kien persuna li [alla timbru importanti fix-xena teatrali Tra;edji u serqiet Instab katavru fl-A[rax tal- Maltija qabel ma [alla din idMellie[a t-Tlieta 3 ta’ dinja t-Tnejn 2 ta’ Di/embru flDi/embru. Il-Pulizija kienet età ta’ 83 sena. tad-diskussjoni dwar ir-revi]joni tal-Istatut tieg[u. Fost l-emendi li tressqu hemm il-proposta li l-Kap u l-Vi/i Kapijiet tal-Partit Nazzjonalista jkunu eletti mittesserati kollha tal-Partit Nazzjonalista wara Konvenzjoni :enerali.

F’Di/embru t[abbar li l-Arriva se titlaq minn Malta u mill-bidu tas-sena l-Gvern kien se jwaqqaf kumpanija biex tie[u f’idejha ttrasport pubbliku sakemm to[ro; sej[a g[al operatur ;did.

Tul dan ix-xahar sar ukoll issummit ferm mistenni tal-Unjoni Ewropea li suppost kellu jiddiskuti l-immigrazzjoni, bil-PM Muscat ma j;ib xejn ;did g[al Malta, minkejja li f’Ottubru kien iddikjara li sabbat saqajh u li kien se j;ib il-burden sharing obbligatorju.

Il-Milied u sport

{afna qattg[u l-Milied flimkien mal-familja tag[hom iddar i]da g[al sitt koppji l-Milied kien kemxejn differenti hekk kif kellhom tarbija propju f’dan iljum spe/jali. L-g[ada tal-Milied il-poplu Malti u G[awdxi ng[aqad u rnexxielu ji;bor aktar minn tliet miljuni u erba’ mitt elf ewro g[all-Istrina.

Rekord ie[or fl-a[[ar Strina tal-President George Abela, bilflus se jmorru b’risq il-Malta Community Chest Fund u diversi g[aqdiet u organizzazzjonijiet o[ra.

Mix-xena sportiva matul Di/embru kienu organizzati lMOC Sports Awards bil-plejer tal-bowling Sue Abela, it-tiratur William Chetcuti u t-tim nazzjonali tal-pool jirbu l-og[la unuri. Din kienet it-12-il edizzjoni tal-MOC Sports Awards organizzata mill-Kumitat Olimpiku Malti.

Fl-14 ta’ Di/embru Daniel

“The

Jet” Zahra ]amm it-Titlu Dinji tal-K1 fl-Irlanda ta’ Fuq. F’dawk li huma ti;rijiet ta]]wiemel matul Di/embru kull sena ti;i organizzata t-Tazza talPresident li din is-sena marret g[and i]-]iemel Taljan Gently Di Poggio misjuq minn Brian Zammit.

Fis-6 ta’ Di/embru ttellg[u lpoloz tat-Tazza tad-Dinja li se tintlag[ab fil-Bra]il fl-2014 blewwel log[ba tkun fit-12 ta’ :unju bejn il-pajji] organizzatur, il-Bra]il u l-Kroazja. Fost l-aktar konfronti mistennija hemm ilkonfront bejn l-Ingilterra u lItalja li se jintlag[ab fid-19 ta’ :unju.

B[alma jigri kull sena, bl-istennija g[at-tokki ta’ nofsillejl li jibdew sena ;dida til[aq il-qofol tag[ha s-sena b’miljuni ta’ persuni madwar id-dinja jattendu g[all-attivitajiet tal-massa organizzati fil-bliet ewlenin madwar id-Dinja fosthom Times Square fi New York u Londra.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

12

A{BARIJIET TA’ BARRA

Allegazzjonijiet li l-President Hollande g[andu relazzjoni ma’ attri/i FRANZA Il-President Fran/i] Francois Hollande qal li qed jikkunsidra li jie[u passi legali kontra rivista Fran/i]a wara li din ippubblikat artiklu estensiv bir-ritratti u li fih jintqal li hu g[andu relazzjoni mal-attri/i Fran/i]a Julie Gayet.

Hollande ddeskriva r-rapport b[ala “attakk fuq id-dritt tieg[u g[all-privatezza” imma ma /a[adx l-allegazzjonijiet.

Fl-a[[ar edizzjoni tar-rivista Closer hemm rapport fuq seba’ pa;ni, bir-ritratti, dwar l-allegata relazzjoni ma’ Gayet li g[andha 41 sena. Gayet hi attri/i stabbilita fi Franza li [adet sehem f’aktar minn 50 film. Kienet dehret ukoll f’riklam g[all-kampanja elettorali ta’ Hollande.

Ilu xhur ji//irkola g[ajdut dwar ir-relazzjoni bejn dawn it-

Francois Hollande

Julie Gayet

tnejn. Fil-fatt, ix-xahar li g[adda Gayet kienet g[amlet ilment legali kontra bloggers u siti elettroni/i li kienu qed jallegaw li kellha relazzjoni ma’ Hollande.

Uffi/jalment Hollande, li g[andu 59 sena, jg[ix ma’ Valerie Trierweiler, ;urnalista.

Hu kien telaq lill-ekskandidat Presidenzjali So/jalista Segolene Royal, li mag[ha

kellu erbat itfal, biex imur jg[ix ma’ Trierweiler.

Fi stqarrija li [are; personalment u mhux mill-uffi//ju presidenzjali, Hollande qal li kien qed jara x’azzjoni jista’ jie[u kontra r-rivista. Fl-artiklu ntqal li Hollande spiss jo[ro; bil-mo[bi biex iqatta ’ l-lejl ma’ Gayet f’appartament li g[andha qrib il-Palazz Elysee.

Jidher li Hollande jitwassal fuq mutur b’xufier u filg[odu jasal bodyguard tieg[u biex jag[tihom il-kolazzjon.

I]da r-rivista qalet li minbarra li dan hu l-President ta’ Franza, hemm ukoll [afna mistoqsijiet dwar is-sigurtà madwaru.

Mhux l-ewwel darba li din irrivsita spi//at fl-inkwiet min[abba ksur tal-li;ijiet dwar il-privatezza. F’Settembru tal2012, il-Familja Rjali Ingli]a

kienet [adet passi legali wara li r-rivista ppubblikat ritratt ta’ Kate Middleton tixxemmex topless waqt btala privata fi Franza.

Hollande tela’ fil-poter f’Mejju tal-2012 imma ftit wara l-appo;; tieg[u dejjem beda jonqos u st[arri; li sar f’Novembru wera li kienu biss 15 fil-mija tal-elettorat li kienu jappo;;jawh - lanqas g[al President Fran/i] f’dawn la[[ar 50 sena.

Ka]i simili g[al Presidenti Fran/i]i mhumiex rari i]da filpassat kienu jin]ammu misturin. L-eks President Jacques Chirac kien ammetta li kien [abb [afna nisa, bl-aktar mod sigriet possibbli.

L-eks President Francois Mitterand kellu ma[buba u tifla minn tag[ha, u ammetta biss ftit qabel ma miet fl-1996.

Libjana ssekwestrat vapur talmerkanzija Libani] li kien f’ib[ra territorjali Libjani qrib Tobruk.

Il-vapur twaqqaf g[aliex kien da[al f’ib[ra Libjani ming[ajr permess.

Il-vapur, Alexandra, ta’ sidien Libani]i imma b’bandiera tatTogo, kien fi triqtu lejn Lixandra.

Il-kaptan sostna li da[al kif da[al fl-ib[ra Libjani min[abba l-maltemp li kien hemm.

Fil-bidu tal-;img[a, il-militar Libjan waqqaf tanker re;istrat Malta milli jid[ol fil-port ta’ Sidra u Zeidan wissa lill-vapuri kollha biex ma jippruvawx jid[lu f’ib[ra Libjani ming[ajr permess inkella kien se jkun hemm konsegwenzi serji.

IL-BRA}IL> Ra;el liebes ta’ Batman jitkellem ma’ residenti tal-favela ta’ metro qrib l-istadium tal-Maracana f’Rio de Janeiro.

Ir-residenti ta’ din iz-zona ilhom tlett ijiem jipprotestaw g[aliex se jitke//ew biex isir pro;ett ta’ kostruzzjoni kbir (ritratt> EPA)

Possibbiltà ta’ Prim Ministru mara IL-LIBJA Hemm possibbilta kbira li lLibja jkollha l-ewwel Prim Ministru mara fl-istorja.

Dan wara indikazzjonijiet li lPrim Ministru Ali Zeidan se jinnomina lil Amal Elhaj. Dan hekk kif il-{add se jittie[ed vot ta’ fidu/ja fil-Gvern ta’ Zeidan. Hu qal li kien se jitlob lill-Kungress Nazzjonali Libjan biex jassigura l-kontinwità fil-pajji] u jekk jitlef il-vot ta’ fidu/ja, Prim Ministru ;did g[andu jin[atar minnufih.

Il-vot kellu jittie[ed ilbiera[ imma kien pospost g[all-{add.

G[alkemm xejn ma t[abbar uffi/jalment, kollox qed jindika li Zeidan se jie[u dan il-pass u lbiera[ matul il-;urnata kien hemm [afna messa;;i ta’ awguri

lil Amal, fosthom minn dawk li [adu sehem fir-rivoluzzjoni Libjana kontra r-re;im ta’ Muammar Gaddafi.

Il-Libja b[alissa hi pajji] instabbli iktar minn qatt qabel b’atti vjolenti f’diversi bnadi talpajji] imma l-i]jed fl-in[awi ta’ Benga]i. L-istess Gvern ta’ Zeidan spiss spi//a fil-mira bilPrim Ministru nnifsu jispi//a ma[tuf g[al ftit sig[at ftit xhur ilu. Din il-;img[a grupp ta’ r;iel armati fet[u n-nar fuq is-sede tal-Gvern u Zeidan innifsu ammetta din il-;img[a li lKabinett kollu ried jitlaq min[abba t-theddid u l-vjolenza kontinwa.

Sdattant il-Qawwa tal-Ba[ar

www.maltarightnow.com

Ia-Sibt, 11 ta’Jannar, 2014

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

L-armi kimi/i Sirjani jba[[ru fil-Mediterran L-ITALJA Fl-Italja qed isiru l-a[[ar t[ejjijiet g[all-wasla tal-ewwel kunsinna ta’ armi kimi/i Sirjani li ftit ;ranet ilu telqu mis-Sirja abbord bastiment Dani].

Din il-kunsinna tinsab fi triqitha lejn l-Italja fejn l-armi se jitg[abbew abbord bastiment talgwerra Amerikan biex imbag[ad dan iba[[ar lejn ib[ra internazzjonali fil-Mediterran biex jinqerdu.

Il-port Taljan fejn se jsir dan ittrasferiment qed jin]amm mistur.

Id-Danimarka u n-Norve;ja qed jipprovdu l-bastiment talmerkanzija kif ukoll skorta militari g[all-;arr tal-armi mill-port

Sirjan ta’ Latakia lejn l-Italja. IrRussja u /-?ina wkoll qed jipprovdu skorta militari navali g[al dawn il-bastimenti.

Fl-Italja, l-aktar armi perikolu]i se jitg[abbew abbord il-vapur Amerikan MV Cape Ray biex imbag[ad jinqerdu fuq il-ba[ar. L-armi anqas perikolu]i se jinqerdu fuq l-art.

Issa l-:ermanja ssie[bet flisforz biex jinqerdu dawn l-armi wara talba min-Nazzjonijiet Uniti.

Il-Gvern :ermani] a//etta li dak li jkun fadal mill-armi li jkunu nqerdu jittie[ed lejn impjant tal-Gvern f’Munster. S’issa

l-:ermanja kienet qed tirrifjuta li ta//etta armi kimi/i fuq artha.

I]da issa, Frank Walter Steinmeier, il-Ministru talAffarijiet Barranin :ermani], qal li l-:ermanja kienet idde/idiet li ma tirtirax mir-responsabbiltajiet tag[ha. Ursula von der Leyen, ilMinistru tad-Difi]a :ermani], qalet li l-:ermanja kellha bi]]ejjed teknolo;ija u esperjenza biex te[les minn dawn l-armi ming[ajr periklu. Hi ]iedet li kien jag[mel sens li din ilkapa/ità tintu]a g[all-;id talkomunità internazzjonali kif ukoll tg[in fil-pro/es ta’ pa/i fisSirja.

IR-RENJU UNIT> L-attri/i Awstraljana Margot Robbie tasal f’Leicester Square, Londra, g[all-ewwel wirja tal-film ‘The Wolf of Wall Street’. Il-film hu nominat g[al Golden Globe fil-kategorija tal-a[jar film (ritratt> EPA)

Il-Costa Concordia se jin;arr f’:unju L-ITALJA

IR-RENJU UNIT> L-atturi Amerikani Robert De Niro (xellug) u Sylvester Stallone jippu]aw g[ar-ritratti waqt il-pre]entazzjoni tal-film ;did tag[hom ‘Grudge Match’ f’The Dorchester Hotel, Londra (ritratt> EPA)

S’issa g[adu ma kienx de/i] fejn se jittie[ed il-vapur talpassi;;ieri Costa Concordia biex ji;i ]armat, imma l-Ministru talAmbjent Taljan Andrea Orlando qal li l-Gvern Taljan kien jippreferi jekk dan kien se jkun port Taljan.

Franco Gabrielli, il-kap talProtezzjoni ?ivili Taljana, qal li

l-vapur se jin;arr minn barra lkosta tal-g]ira ta’ Giglio f’:unju u f’Marzu kienet mistennija de/i]joni lejn fejn se jittie[ed ilvapur biex ji]]arma.

Gabrielli qal li kien hemm 12-il port li offrew li l-Costa Concordia jittie[ed g[andhom u li minnhom [amsa huma Taljani.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

}ew;t imwiet partikulari IL-PAKISTAN Il-Pakistan jinsab ixxukkjat bil-mewt ta’ ]ew; persuni – Chaudhry Aslam, il-kap talpulizija ta’ kontra t-terrori]mu f’Karachi, u Aitzaz Hasan, tifel tal-iskola minn Ibrahimzai.

Chaudhry kien persuna mag[rufa sew fil-Pakistan u nqatel nhar il-{amis fi spluzjoni, u lbiera[ sar il-funeral tieg[u.

Hu kien imexxi t-taqsima ta’ kontra t-terrori]mu ta’ Karachi u kien irnexxielu jsalva minn diversi attentati fuq [ajtu. Tant kien fil-mira, li [add f’Karachi ma ried jikrilu dar min[abba ttheddida kontinwa mill-militanti I]lami/i u g[alhekk kien spi//a jg[ix mal-familja tieg[u f’g[assa tal-pulizija.

Hu kien mag[ruf g[all-mod determinat kif kien imur personalment wara l-membri tatTaliban f’din il-belt li hi meqjusa b[ala wa[da fejn il-militanti I]lami/i huma attivi [afna. Hu spiss kien ikun kritikat g[allmod kontroversjali kif kien ja;ixxi fil-konfront tal-militanti.

F’intervisti li kien ta, Chaudhry kien jammetti li lanqas jaf kemm qatel kriminali, tant kien hemm.

Il-qtil tieg[u qed jitqies b[ala daqqa’ ta’ [arta kbira g[allisforzi tal-Gvern Pakistani kontra l-militanti I]lami/i fil-pajji].

Hu stmat li fl-attentat li fih inqatel intu]aw 200 kilogramma ta’ splussiv.

Anki l-mewt ta’ Aitzaz hi marbuta mal-militanti I]lami/i fil-Pakistan. Hu miet nhar itTnejn wara li pprova jwaqqaf terrorist li kien die[el b’bomba fuqu fl-iskola tieg[u.

Aitzaz, li kellu 15-il sena, kien barra l-iskola ma’ xi [bieb meta lema[ lit-terrorist b’/inturin blisplussiv die[el fl-iskola. Hu filpront ;era lejh u pprova jwaqqfu u b[ala konsegwnza, it-terrorist sploda l-bomba.

Meta se[[ l-attakk fl-iskola

Chaudhry Aslam

Aitzaz Hasan

f’Ibrahimzai fir-re;jun ta’ Hangu kien hemm kwa]i 2,000 student fl-iskola.

Missier it-tifel qal: “B’dak li g[amel, ibni bekka lil ommu imma evita li mijiet ta’ ommijiet jibku t-telfa tat-tfal tag[hom.”

In-nies tal-post fejn kien jg[ix Aitzaz iridu li hu jing[ata unur mill-Gvern g[al dak li g[amel u [afna qed ixebbhuh mat-tifla Pakistana Malala Yousafzai li kien sar attentat fuq [ajjitha talli kienet qed tinsisti li l-bniet g[andhom dritt imorru l-iskola.

Iz-zona fejn kien jg[ix it-tifel tinsab mal-fruntiera mat-territorju fejn huma attivi [afna l-militanti I]lami/i tat-Taliban Pakistani.

IL-:ERMANJA> Tania Gross flimkien ma’ Kruemel, il-kelb tag[ha tar-razza Great Dane, waqt laqg[a mal-;urnalisti b’rabta mal-40 edizzjoni tal-wirja tal-klieb internazzjonali ‘Cacib’ 2014 f’Nuremberg.

Aktar minn 3,500 kelb ta’ razza pura minn madwar id-dinja se jipparte/ipaw f’din il-wirja u f’kompetizzjoni li tibda llum (ritratt> EPA)

Sajjetta fatali L-AR:ENTINA Tliet persuni nqatlu u aktar minn 20 kellhom jidda[[lu lisptar wara li ntlaqtu minn sajjetta.

Il-ka] se[[ f’Villa Gesell tul il-kosta fix-Xlokk tal-Ar;enti-

na . In - nies intlaqtu wara li marru jistkennu waqt maltempata hekk kif kienu fuq ilbajja.

Xhieda qalu li f ’ daqqa wa[da kien hemm [oss qawwi

[afna u n-nies dehru jtiru flarja. {afna sofrew feriti ta’ [ruq u hemm tnejn li jinsabu f’kundizzjoni serja.

Dawk li mietu kellhom bejn 17 , 19 u 21 sena.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar , 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

L-ISTATI UNITI> In-Niagara Falls fl-Istat ta’ New York jidhru ffri]ati min[abba t-temp kiesa[ li qed ja[kem lill-Grigal tal-kontinent Amerikan (ritratt> EPA)

Bidla fil-poter IT-TUNE}IJA

Fit-Tune]ija ng[ata bidu g[al sforz ;did biex fil-pajji] ikun hemm l-istabbiltà wara li l-Prim Ministru I]lamiku Ali Larayedh irri]enja b[ala parti minn pjan biex jintemm l-ista;nar politiku u l-instabbiltà fil-pajji].

It-Tune]ija spi//at fi kri]i politika wara li f’Lulju tas-sena li g[addiet kien inqatel Mohamed Brahimi, politiku li kien kritiku [afna tat-tmexxija I]lamika ;dida fil-pajji].

Postu se jittie[ed minn Mehdi

Jomaa, il-Ministru tal-Industrija, li se jmexxi Gvern provi]orju u ming[ajr irbit mal-partiti politi/i. Dan sakemm issir l-elezzjoni.

Il-Partit Ennahda ta’ Larayedh kien reba[ l-ewwel elezzjoni

Juncker jimmira biex jie[u post Barroso L-UNJONI EWROPEA L-eks-Prim Ministru talLussemburgu Jean Claude Juncker [abbar li ried jikkontesta l-kariga ta’ President talKummissjoni Ewropea minflok Jose Manuel Barroso.

Barroso jispi//a mill-kariga fil-31 ta’ Ottubru u l-gruppi politi/i fil-Parlament Ewropew di;à qed ilestu l-kandidati.

Juncker qed jitqies b[ala wie[ed mill-favoriti u se jkun qed jikkontesta f’isem il-PPE li f’Marzu se jiltaqa’ biex jikkonferma l-kandidat tieg[u.

Avversarju ewlieni tieg[u se jkun is-So/jalista Martin Schultz li b[alissa hu lPresident tal-Parlament Ewropew.

Juncker kien mexxa l-grupp ta’ pajji]i taz-zona ewro g[al dawn l-a[[ar g[axar snin sakemm spi//a mill-kariga ssena li g[addiet.

I]da Jeroen Dijsselbloem, ilMinistru tal-Finanzi Olandi] li [a post Juncker fit-tmexxija tal-

Jean Claude Juncker

eurogroup, ikkritika t-tmexxija tal-prede/essur tieg[u u sa[ansitra kkritikah g[aliex kien jixrob u jpejjep [afna.

Kandidat ie[or g[all-kariga mi/-/entru lemin aktarx se jkun il-Fran/i] Michel Barnier li hu

wkoll Kummissarju inkarigat mis-servizzi finanzjarji u s-suq intern. Imma intopp ewlieni g[all-kandidatura tieg[u hi li Franza b[alissa mmexxija minn Gvern So/jalista u g[alhekk hu nieqes minn appo;; importanti.

Din is-sena, skont it-Trattat ta’ Lisbona, il-grupp politiku li jmur l-a[jar fl-elezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew f’Mejju jing[ata preferenza fil[atriet g[all-og[la karigi tal-EU. Imma Merkel di;à wissiet li ma kienx se jkun hemm [atriet awtomati/i.

Fl-istess [in apparti l-kariga ta’ President tal-Kummissjoni, il-kap tal-politika barranija talUE, il-President tal-Parlament Ewropew kif ukoll tan-NATO li g[alkemm hi g[aqda separata, xorta jkun hemm negozjati minn wara l-kwinti bejn ilpajji]i membri biex jiksbu appo;; g[al /erti kandidati bi tpattija g[al appo;; g[al kandidati marbuta ma’ karigi fl-UE.

demokratika fit-Tune]ija wara li tne[[a d-dittatur Zine al-Abidine Ben Ali fl-2011. Imma hekk kif tela’ fil-poter, l-Ennahda beda jkun kritikat [afna fost l-o[rajn g[aliex qrib wisq tal-militanti I]lami/i.

Il-Gvern lanqas irnexxielu jtemm kri]i ekonomika kbira li qed twassal g[al [afna protesti fit-toroq. Dan apparti li l-militanti I]lami/i fil-pajji] qed iqajmu rixhom dejjem aktar.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

16

G{AWDEX

G[add ta’ kun/erti tal-Milied f’G[awdex Ta’ kull sena mill-1998, ilChorus Urbanus jorganizza “IlKun/ert tal-Milied”.

Din id-darba, l-Orkestra Filarmonika stiednet lil Chorus Urbanus biex jittella’ dan ilCommunity Christmas Concert.

Dan ja[bat ukoll is-sittax-il edizzjoni tal-Kun/ert tal-Milied li l-Chorus Urbanus kien beda flimkien mal-Orkestra Nazzjonali fl-1998. L-edizzjoni ta’ din is-sena saret fil-Knisja Parrokkjali u Ar/ipretali talQala, bis-sehem tal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta (leader Klara Nazaj) nhar is-Sibt 21 ta’ Di/embru 2013 fis-7.30pm, b’risq id-Dorthese Ellis Foundation.

L-Orkestra Filarmonika ta’ Malta u l-Kor kienu ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Dr John Galea.

Fi knisja ppakkjata bil-mistednin, l-Orkestra fet[et il-programm bl-e]ekuzzjoni ta’ Christmas March No.1 b’arran;ament ta’ Mauro Farrugia. Immedjatament wara, b[ala highlight tas-serata, ;ejna rregalati bix-xog[ol ta’ Mro Galea, il-Missa Ignes Charitatis, bis-solisti s-sopran Yvonne Galea, it-tenur Charles Vincenti u l-baxx Noel Galea. Is-solisti [ar;u l-mumenti sbie[ u qawwija ta’ din il-quddiesa, flimkien mal-mu]i/isti u l-Chorus Urbanus.

Ilkoll taw il-kontribut kbir tag[hom g[as-su//ess ta’ dan ixxog[ol melodju] tas-Surmast Galea li jappella ferm. Dawk kollha pre]enti wrew is-sodisfazzjon tag[hom g[all-interpretazzjoni tassew ammirevoli u sodisfa/enti fejn ir-ri]ultat miksub mid-direttur kien wie[ed fenomenali.

Kien imiss imbag[ad ilFilarmonika, li semmg[etilna tToccata in D minor ta’ J.S. Bach b’arran;ament ta’ Christopher Muscat. Dan ix-xog[ol impenjattiv u mikxuf wera l-qawwa tassezzjoni tal-korda fi [dan ilFilarmonika Nazzjonali. Wara mbag[ad bdiet il-kullana ta’ G[anjiet tal-Milied. G[alkemm komuni, l-g[anja indi;ena Ninni la tibkix i]jed tibqa’ singulari u din ;iet interpretata tant tajjeb minn tliet solisti ]ag[]ag[ li g[ad jippromettu; Marie Georgette Spiteri, Matthew Camilleri u Angelo Muscat. Kien hawnhekk li s-surmast direttur dar ukoll fuq l-udjenza biex tkanta r-ritornell flimkien mal-Kor. Nistqarr li qab]itli demg[a blemozzjoni. It-tenur Mario Portelli b’vu/i sabi[a tana, flimkien mal-Kor l-g[anja Joy to

Mument waqt il-kun/ert li l-kor Chorus Urbanus ta fil-Knisja Parrokkjali tal-Qala, G[awdex

the World.

Hodie Christus Natus Est kienet it-tieni bi//a xog[ol tasSurmast Galea matul is-serata.

Dan hu xog[ol frisk u qawwi g[all-kor u orkestra. L-impenn tal-Orkestra Filarmonika u lChorus Urbanus deher verament f’dan ix-xog[ol kontemporanju fejn jintalbu kapa/ità u teknika soda b’;irjiet e//itanti u passa;;i ritmi/i.

Il-baritonu Charles Buttigieg, b’vu/i li tag[tik sodisfazzjon, semmg[alna l-g[anja famu]a White Christmas. Is-soprani Hilda Grima u Amy Rapa [ar;u l-mumenti sbie[ u armonju]i talg[anja Little Drummer Boy, fejn spikka l-mu]i/ist fuq it-tanbur.

Il-kor ta prestazzjoni e//ellenti f’Ding Dong Merrily on High u l-Ukrainian Bell Carol. It-timbru sabi[ tas-solisti Yvonne Galea, Charles Vincenti u Noel Galea, spikka ferm fl-O Holy Night u lAdeste Fideles.

Dan il-kun/ert re;a’ kkonfermalna l-isem tajjeb li jgawdi lkor. L-orkestra, kor u solisti taw il-kontribut s[i[ u g[oli tag[hom. Il-pre]enza tal-pubbliku g[al dan l-avveniment mu]ikali, urew l-apprezzament g[al serati simili, li matul dawn l-a[[ar sittax-il sena l-kumitat tal-Chorus Urbanus irnexxielu jibni u jag[ti l-kontribut siewi

Dan il-kun/ert kien ja[bat ukoll is-sittax-il edizzjoni tal-Kun/ert tal-Milied li l-Chorus Urbanus kien beda flimkien mal-Orkestra Nazzjonali fl-1998

Joe M. Attard emarjos@hotmail.com

tieg[u b’risq l-edukazzjoni u lkultura. Dan il-programm, ippatronizzat mill-Ar/ipriet Rev. Joe Zammit, u Clint Camilleri, isSindku tal-lokal, ni]el tant tajjeb mal-pubbliku pre]enti fi knisja m]ejna mill-aqwa f’dawn il-festi tal-Milied.

Dan intwera fl-applawsi kbar u standing ovation li ng[ataw. {ajr lill-Orkestra Filarmonika, ilChorus Urbanus, is-solisti u lidDirettur Mu]ikali John Galea g[as-sagrifi//ji kbar li g[amlu u tax-xog[ol siewi u fejjiedi biex tawna Kun/ert tal-Milied kbir ta’ klassi kif flimkien jafu jag[mlu.

Kun/ert mill-Kor Gaulitanus Fl-ewwel tas-sena

l-Kor Gaulitanus ta kun/ert im[awwar

bil-g[anjiet tal-Milied filwaqt li xi jumejn qabel, fil-knisja talPatrijiet Fran;iskani fil-Belt Victoria il-Kor Sta ?e/ilja bissehem tas-solisti ppre]enta serata tal-Milied.

Iktar qabel fi Pjazza Indipendenza kien sar programm ie[or tal-Milied organizzat millKunsill tal-Kultura bl-isem ta’ ‘Christmas Pageantry, Carol Singing and Music’.

Matul tmiem il-;img[a ta’ qabel il-Milied, il-Chorus Urbanus kien mistieden ikanta fil-Ba]ilika ta’ Sant’Elena f’Birkirkara kif ukoll flimkien mal-Orkestra Filarmonika Nazzjonali ta kun/ert ie[or ta[t id-direzzjoni ta’ Mro John Galea fil-Knisja Ar/ipretali tal-Qala.

Biex jag[laq l-ista;un talfesti, il-Kunsill tal-Kultura flimkien mal-Kapitlu talKatidral, is-Sibt 4 ta’ Jannar 2014, ippre]enta ‘The Epiphany Concert’ bis-sehem talClassique Orchestra u s-soprani Rosabelle Pavia u Claudia Tabone, ilkoll ta[t id-direzzjoni

ta’ Mro Joseph Debrincat. Mhux ta’ min i[alli barra l-Kor Laudate Pueri li kien mistieden ikanta fil-Ba]ilka ta’ San Pietru, waqt il-Kon/elebrazzjoni talEpifanija mmexxija mill-Papa Fran;isku nnifsu.

Kun/ert mill-Kor Schola Cantorum Jubilate

Ma na[sibx li rnexxieli nsemmi kollox imma minn kif taraw, kellna ftit attività mhux [a]in dal-Milied fil-g]ira G[awdxija li ]gur g[enet biex [olqot atmosfera tal-Milied. {afna kienu wkoll dawk li da[lu San Lawrenz biex jassistu g[all-Pageant tal-Milied li dissena ng[ata bixra xi ftit differenti minn ta’ snin o[ra; hawnhekk ukoll sar kun/ert ie[or talMilied organizzat mill-Kor Schola Cantorum Jubilate li kellu tarah knisja nies, tant li ma sibtx si;;u fejn inpo;;i. Id-dwal u t-ti]jin fit-toroq inklu] dak firroundabouts komplew ]iedu ddo]a ta’ fer[ u spirtu Miliedi filqlub tag[na lkoll.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

17

G{AWDEX

Dehra ;enerali tal-persuna;;i li [adu sehem fil-wasla tat-tliet Ma;i fir-ra[al tax-Xag[ra, f’G[awdex

‘La Cavalcata dei Re Magi’ ssir fix-Xag[ra f’G[awdex

Nhar il-{add, 5 ta’ Jannar 2014, festa tal-Epifanija, fixXag[ra se[[et il-wasla tas-Slaten Ma;i fi Pjazza l-Vitorja fl-10.30 ta’ filg[odu.

Din kienet introdotta f’G[awdex [ames snin ilu, millG[aqda ‘Il-Milied fix-Xag[ra’ u baqg[et issir bla waqfien dawn la[[ar [ames snin.

L-ewwel ma da[lu fi Pjazza lVitorja kienu :u]eppi u Marija ;;orr f’idejha lill-Bambin :esù.

Wara li dawn sabu posthom fuq it-tarf taz-zuntier tal-ba]ilika

waslu erba’ rg[ajja, wie[ed minnhom i;orr [aruf fuq spallejh. Wara li dawn waqfu jaduraw lit-tarbija huma [adu posthom fuq kull na[a tal-Familja Mqaddsa.

Minn tliet toroq differenti da[lu fil-Pjazza t-tliet Slaten Ma;i rekbin i]-]wiemel.

Hemmhekk bdew mexjin wara lkewkba li wasslithom g[al fuq ir-ri[ fejn kien hemm it-tarbija.

Wara li ni]lu minn fuq i]]wiemel resqu lejhom tliet pa;;i li newlulhom ir-rigali, deheb,

Minn tliet toroq differenti da[lu fil-Pjazza t-tliet Slaten Ma;i rekbin i]-]wiemel. Hemmhekk bdew mexjin wara l-kewkba li wasslithom g[al fuq ir-ri[ fejn kien hemm it-tarbija

in/ens u mirra. Wie[ed wara lie[or, il-Ma;i resqu joffru rrigali u jin]lu g[arkupptejhom jaduraw lil :esù tarbija fi [dan ommu Marija.

Il-wasla tal-Ma;i, jew a[jar kif inhi mag[rufa l-Italja, fejn ilha ti;i //elebrata, ‘La Cavalcata Dei Re Magi’ dis-sena kienet organizzata mill-G[aqda Il-Milied fix-Xag[ra b’kollaborazzjoni s[i[a mal-Parro//a tax-Xag[ra, il-Ministeru g[al G[awdex u lKunsill Lokali tax-Xag[ra. Folla kbira assistiet g[al dan l-ispettaklu.

L-G[aqda Il-Milied fixXag[ra ilha mwaqqfa mill-2004 fi [dan il-parro//a tan-Natività ta’ Marija Bambina u ta[dem b’mod volontarju biex tikkordina l-attivitajiet tal-Milied fir-ra[al tax-Xag[ra.

Fost l-inizjattivi li torganizza

Il-Madonna u l-Bambin hekk kif il-Ma;i kienu resqin biex jaduraw lil Kristu tarbija

hemm is-seminar annwali dwar il-presepju, tours kulturali bi gwida korsijiet u pubblikazzjonijiet edukattivi fil-komunità dwar il-presepju u aspetti o[ra tipi/i tal-Milied tradizzjonali Xag[ri.

Din hija wkoll affiljata malG[aqda {bieb tal-Presepju G[awdex-Malta 1985 u

anke l-Universalis Foederatio Praesepistica.

Din is-sena numru rekord ta’ 27 presepju kbir artistiku kienu g[all-wiri fix-Xag[ra.

Aktar informazzjoni u ritratti talpresepji kollha esibiti jinstabu fuq www.xag[raparish.org jew facebook.com/ghaqdamiliedxaghra

It-tliet Ma;i mag[]ula mill-Missier biex i]uru lil Kristu tarbija u jadurawh U[ud mir-rg[ajja li kienu fi triqithom ukoll biex isellmu lil Kristu tarbija

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

18

FESTI

Ir-Rabat, Malta

Is-Seba’ Erbg[at f’;ie[ San :u]epp Fil-knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù fir-Rabat, bi t[ejjija spiritwali g[all - festi f ’ ;ie[ il Glorju] Patrijarka San :u]epp tad-19 ta’ Marzu, b[al kull sena l - Ar/ikonfraternità ta ’ San :u]epp se torganizza s-Seba’ Erbg[at f’;ie[ il-qaddis.

Ta’ min ifakkar li dawn isSeba ’ Erbg[at is - sena li g[addiet kellhom tifsira spe/jali peress li kienu bi t[ejjija g[all-okka]joni spe/jali ta’ g[eluq il-[amsin anniversarju tal - inkurunazzjoni tal - istatwa antika u devota ta’ San :u]epp li tinsab meqjuma fl-istess santwarju.

Nhar l-Erbg[a, 22 ta’ Jannar, l-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp se tag[ti bidu g[as-Seba Erbg[at ta’ devozzjoni f’;ie[ San :u]epp. Dawn l-Erbg[at se ji;u /elebrati fl-22 u d-29 ta’ Jannar, fil-5, 12, 19, u fis-26 ta’ Frar u fit-12 ta’ Marzu.

Matul dawn l-Erbg[at fil-5.30 p.m. jing[ad ir-ru]arju, kurunella u talba lil San :u]epp. Fis-6 p.m. tibda quddiesa bil-prietka, kant tal-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Matul dawn l-Erbg[at se jipprietka Dun George Schembri, membru fi [dan l-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp.

Interessanti li l-g[ada li jibdew dawn l-Erbg[at il-Knisja ti//elebra l-festa ta]-]wie; talMadonna ma’ San :u]epp. Din il-festa sfortunatament ma tantx hi mag[rufa infatti kien ilKan/illier ta’ Pari;i, :wanni Gersin li fil-Kon/ilju ta’ Kostanza fl-1416 kien ippropona biex tibda ti;i //elebrata

Joe Chetcuti joechetcuti@onvol.net

mis-sa/erdoti fil-[amis tat-tielet ;img[a tal-Avvent.

Fl-1474 il-Fran;iskan Bernardin ta’ Bustis kiteb Uffi//ju g[all din il-festa. Insibu li fl-1482 ;iet imda[[la filmissal tal-Katidral ta’ Chatres fi Franza u fl-1517 is-sorijiet talAnnunzjazzjoni, imwaqqfa minn Santa :wanna ta’ Valois, kienu di;à ji//elebraw din il-festa.

Fl-1537 il-Fran;iskani bdew ji//elebrawha fis-7 ta’ Marzu u ftit wara is-Serviti bdew ji//elebrawha fit-8 ta’ Marzu, u dDumnikani fit-22 ta’ Jannar. Fl1550 fl-Olanda din il-festa bdiet ti;i //elebrata fil-15 ta’ Jannar.

Il-Papa Inno/enz XI kien ta lpermess biex din il-festa tibda ti;i /elebrata fl-1684 fl-Imperu tar-Re Leopoldu l (il-:ermanja, l-Ungerija, il-Boemja, il-Kroazja u l-Awstrija) u aktar tard fi Spanja. Kemm fi Franza kif ukoll fil-Kanada bdiet ti;i //elebrata fit-22 ta’ Jannar filwaqt li f’diversi konfraternitajiet fil-Polonja bdew ji//elebrawha fit-23 ta’ Jannar.

Fl-1725 il-Papa Benedittu XIII ta l-permess biex din il-festa ti;i //elebrata fl-istati Papali fejn stabbilixxa li ti;i //elebrata fit23 ta’ Janna. Insibu wkoll li f’dan il-perjodu f’Malta kienet ti;i /elebrata mill-Ordni talKavallieri ta’ San :wann filknisja konventwali tag[hom filBelt Valletta.

Fl-1840 din il-festa bdiet ti;i /elebrata wkoll fl-Istati Uniti talAmerika u dda[[let fil-missal Ruman ta’ qabel il-Kon/ilju Vatikan II nhar it-23 ta’ Jannar.

Fi ]mien il-Papa Piju XI u l-Papa Ljun XIII din il-festa bdiet ti;i //elebrata mal-Ewropa kollha u fil-kontinent Amerikan.

Matul is-seklu 20 din il-festa ta]-]wie; tal-Madonna ma’ San :u]epp fit-23 ta’ Jannar, insibuha b’mod partikulari fil-kalendarji litur;i/i tal-Ba]ilika ta’ Santa Maria Maggiore f’Ruma fl-1913, f’dak tal-Oblati ta’ San :u]epp fl-1921, fl-Oratorju Ba]ilika ta’ San :u]epp ta’ Montreal tal-Kanada fl-1940 kif ukoll fil-Kalendarju Litur;iku tal-Kongregazzjoni ta’ San :u]epp tal-Murialdo fl-1946 Id-djo/esi ta’ Zacatecas filMessiku fl-1958 ;iet mog[tija lpermess biex ti//elebra din ilfesta fis-26 ta’ Novembru, filwaqt li fi Vjenna fl-Awstrija lknisja li tinsab dedikata li]]wie; tal-Madonna ma’ San :u]epp u li fiha nsibu statwa ta’ dan i]-]wie; ta’ Corradini ;iet mog[tija t-titlu ta’ Ba]ilika Minuri fl-1949.

Fl-1961 is-Sagra talKonsagrazzjoni tar-Riti kienet [ar;et struzzjonijiet biex /erti

L-aktar pittura popolari u mag[rufa ta]-]wie; tal-Madonna ma’ San :u]epp. Xog[ol tal-1504 tal-pittur Taljan mag[ruf Raffaello Sanzio (1483-1520), li tinsab permanentement g[all-wiri fil-Pinakoteka ta’ Brera f’Milan, l-Italja

festi ji;u mne[[ija minn xi kalendarji partikulari fosthom dik ta]-]wie; tal-Madonna ma’ San :u]epp b’e//ezzjoni f’dawk il-postijiet fejn din il-festa g[andha konnessjonijiet spe/jali mal-istess post.

Fl-1889, l-Oblati ta’ San :u]epp ;abu l-permess biex fit23 ta’ Jannar ji//elebraw ‘I]}wie; Qaddis ta’ Marija u :u]eppi’ b’rank litur;iku ta’ festa, b’testi proprji u bi prefazju

apposta u g[adha ti;i /elebrata sal-lum.

Ikun xieraq [afna li fi]-]mien li qed ng[ixu fih din il-festa tibda ti;i /elebrata mhux minn din ilkongregazzjoni biss, i]da millKnisja Kattolika Universali madwar id-dinja kollha, biex permezz ta’ din it-tifkira ta]-]wie; ta’ Marija ma’ :u]eppi nuru u napprezzaw il-valur u s-sbu[ija tassagrament ta]-]wie; nisrani fiddinja tal-lum.

u l-klieb tal-Korp tal-Pulizija.

It-tberik isir wara lpur/issjoni qasira fil-jum talfesta filg[odu li ti;i /elebrata l{add qrib is-17 ta’ Jannar li ta[bat il-festa litur;ika ta’ dan il-Qaddis. Fil-knisja anke l;ranet tal-preparazzjoni u nhar il-festa ssir il-quddiesa solenni.

Il-programm se jitkompla llum, lejlet il-festa. Fil-5.30 p.m. jibda r-ru]arju, fis-6 p.m. tibda quddiesa bl-omelija li se jmexxi Patri Rafel Abdilla OSA. Wara, ting[ad il-kurunella, /elebrazzjoni Ewkaristika, innu popolari u jsir il-bews tarrelikwa.

G[ada, jum il-festa, fl-9.45 a.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ San Anton Abbati

mmexxija mill-Pirjol Patri Leslie Gatt OSA bis-sehem talkomunità Agostinjana u lAr/ikonfraternità ta’ San Anton Abbati u tal-Madonna ta/?intura kif ukoll bis-sehem talBanda Dekana u ?ittadina l’Isle Adam tar-Rabat.

Fl-10.45 a.m. isir it-tberik talannimali quddiem il-knisja. Fil11.30 a.m. tibda t-tellieqa tattfal u wara jing[ataw it-trofej lir-rebbie[a.

Fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni li se titmexxa mill-Pirjol Patri Leslie Gatt OSA u l-omelija se ssir mill Provin/jal Patri Manwel Bonello OSA. Wara, issir /elebrazzjoni Ewkaristika, jitkanta l-innu popolari u jsir ilbews tar-relikwa.

Ir-Rabat, Malta

Il-festa ta’ San Anton Abbati Fil-knisja ta’ San Mark firRabat qed tkun /elebrata l-festa ta’ San Anton Abbati. Il-figura ta’ San Anton Abbati g[andha rabta tradizzjonali Agostinjana.

Il-[ajja ta’ San Anton u le]empju qawwi tieg[u kienu [e;;u lil Santu Wistin f’mument de/i]iv f’[ajtu u g[enuh fil-mixja tieg[u lejn il-

konver]joni.

G[al [afna snin il-patrijiet Agostinjani kienu jissej[u eremiti u d-devozzjoni lejn San Anton kienet xi [a;a komuni fil-knejjes tag[hom. Fil-knisja tag[hom fir-Rabat, dedikata lil San Mark l-Evan;elista, insibu l-fratellanza antika ta’ San Anton Abbati fis-sekli XVIII u

Din id-drawwa tat-tberik tal-annimali g[adha [ajja sal-lum meta numru kbir ta’ annimali u bhejjem jin;iebu biex jitbierku, fosthom anke l-pre]enza simbolika ta]-]wiemel u l-klieb tal-Korp tal-Pulizija

din ing[aqdet mal-fratellanza tal-Madonna ta/-?intura li kienet twaqqfet fl-istess knisja.

Fl-1806 saret statwa artistika tal-injam, xog[ol l-iskultur Xandru Farrugia. Marbuta malfesta ta’ San Anton li hu meqjus b[ala l-protettur tal-annimali, insibu t-tradizzjoni antika tattberik tal-annimali. Sa minn sekli ilu kienet id-drawwa li lGran Mastru jibg[at il-bhejjem tieg[u biex jitbierku fil-festa ta’ San Anton li kienet issir filknisja tal-patrijiet Agostinjani quddiem id-da[la tal-Imdina.

Din id-drawwa g[adha [ajja sal-lum meta numru kbir ta’ annimali u bhejjem jin;iebu biex jitbierku, fosthom anke lpre]enza simbolika ta]-]wiemel

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

19

MADWARNA

Il-Messiah ta’ Handel tifta[ it-tieni edizzjoni tal-Valletta Baroque Festival Erba’ xog[lijiet reli;ju]i jiffurmaw parti mill-programm tattieni edizzjoni tal-Valletta International Baroque Festival 2014.

Fil-fatt, il-Festival beda lbiera[ il-:img[a bl-ewwel minn dawn l-erba’ produzzjonijiet reli;ju]i – il-Messiah ta’ Handel li kienet esegwita mill-Goldberg u l-Anon Ensembles minn Malta, immexxija mis-Surmast Michael Laus fil-Knisja Ta’ :ie]u, wie[ed mis-siti l-;odda li qed jilqg[u l-Festival ta’ din is-sena.

Dan il-kapulavur miktub fl1741 ittella’ g[all-ewwel darba f’Dublin nhar it-13 ta’ April 1742 u sena wara, indaqq g[all-ewwel darba f’Londra.

Wara rispons modest mill-pubbliku, l-oratorio kompla jikseb i]jed popolarità, u eventwalment sar mie[ed mill-i]jed xog[lijiet mu]ikali g[all-kor importanti u esegwiti tal-Punent.

Ix-xog[ol hu bba]at fuq ilkitba ta’ Charles Jennens me[uda mill-King James Bible u misSalmi li jinstabu fil-ktieb Book of Common Prayer u essenzjalment huwa riflessjoni dwar :esù Kristu b[ala l-Messija. L-ewwel parti tibda bil-profeziji ta’ I]aija

Ilbiera[ filg[axija tela’ s-siparju fuq l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Valletta Baroque Festival meta fil-Knisja Ta’ :ie]u fil-Belt Valletta ttellg[et il-Messiah ta’ Handel

u o[rajn sat-t[abbira tal-an;lu lirrg[ajja, l-unika “xena” me[uda mill-van;eli. Fit-tieni parti, Handel jikkon/entra fuq ilPassjoni u jintemm bil-kor talHallelujah. It-tieni parti mbag[ad tittratta l-qawmien mill-imwiet u l-glorifikazzjoni ta’ Kristu fissema.

“Ili na[dem mal-Goldberg Ensemble fuq il-Messiah g[al [afna xhur issa u g[alkemm di;à kellna l-opportunità li neseg-

wixxu xi partijiet minnu, qatt ma tellajna l-produzzjoni kollha,” qal Michael Laus li dderie;a din il-produzzjoni u li g[alih, Handel huwa wie[ed mill-kompo]ituri favoriti tal-barokk.

“Dan ix-xog[ol kien jirrikjedi preparazzjoni intensiva [afna mill-kor kemm fuq livell tekniku kif ukoll minn aspett stilistiku jekk irridu produzzjoni li tkun wa[da storikament korretta. Ilmembri tal-kor [admu [afna fuq

dan il-pro;ett, b’[afna ener;ija u entu]ja]mu.”

“I]-]ew; ensembles di;à kellhom l-opportunità ja[dmu flimkien waqt l-ewwel edizzjoni tal-Festival f’Jannar li g[adda kif ukoll waqt kun/ert li ttella’ matul il-;img[a Mqaddsa fil-knisja tal;i]witi. G[all-Messiah, se jkollna wkoll mu]i/isti mistiedna sabiex idoqqu mag[na, kollha fuq strumenti barokki ori;inali.

Dan l-oratorju se jittella’

Il-Grupp Farsons b’g[otja lill-Istrina Il-Grupp Farsons re;a’ wera limpenn favur ir-responsabbiltà so/jali korporattiva tieg[u flIstrina li g[addiet. B[alma g[amel fl-2012, il-Grupp Farsons re;a’ ppre]enta /ekk ta’ 25,000 ewro lill-President ta’ Malta, George Abela u lisSinjura Margaret Abela, waqt ilmaratona tal-;bir li saret ixxahar li g[adda f’Dar ilMediterran.

G[all-pre]entazzjoni, minbarra /-Chairman Louis Farrugia u l-Kap E]ekuttiv, Norman Aquilina, il-Kumpanija kienet irrappre]entata wkoll minn

membri o[ra tat-tim mani;erjali u minn rappre]entanti tal-impjegati.

Il-Grupp Farsons huwa kburi li, g[al dawn l-a[[ar snin, ilu jg[in lill-Malta Community Chest Fund u lill-Istrina. Louis A. Farrugia, i/-Chairman talGrupp Farsons, qal li, “matul issena l-Grupp jappo;;ja diversi inizjattivi ta’ ;bir ta’ fondi imma l-Istrina tibqa’ l-benefi/jarja ewlenija tag[na. Nie[du pja/ir tassew meta naraw it-twe;iba daqstant qawwija tal-poplu Malti g[al din l-inizjattiva ta’ karità.”

:est sabi[ ie[or mill-Grupp Farsons b’risq l-Istrina

f’ver]joni chamber ji;ifieri bi kwartett, trumbetta, orgni u klavi/embalu. Il-kor kien jikkonsisti f’23 membru, biex b’hekk kien simili [afna ta’ kor li Handel seta’ jkun li u]a g[allMessiah fi ]mienu,” temm Maestro Laus.

G[al aktar informazzjoni ]ur www.vallettabaroquefestival.co m.mt ibg[at email fuq bookings@teatrumanoel.com.mt jew /empel 21246389.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

20

RIFLESSJONIJIET

Is-Sinodu dwar il-familja hu fost l-avvenimenti l-aktar importanti programmati g[as-sena 2014 Sena ;dida hija esperjenza ;dida f’[ajjitna. Hija opportunità fejn nistg[u nwessg[u l-vi]joni tag[na fuq il-[ajja.

G[alhekk biex napprezzaw aktar l-avvenimenti importanti li g[andna quddiemna fis-sena 2014 huwa importanti li n[addnu l-mentalità aktar wiesg[a minn pajji]na.

Fil-fatt Goran Persson jg[allimna: “Ejjew in[allu rri]oluzzjoni tas-sena l-;dida tkun din: [a nkunu hemm g[al xulxin b[ala membri tal-umanità, fissens l-aktar irfinut tal-kelma”.

Mill-1 ta’ Jannar il-Latvja uffi/jalment adottat l-ewro b[ala l-munita nazzjonali tag[ha. Dan ifisser li dan il-pajji] sar ittmintax-il wie[ed li adotta lmunita Ewropea fiz-zona ewro.

Mal-medda ta’ din is-sena wie[ed irid jara tabil[aqq kif linklu]joni tal-Latvja fiz-zona ewro se tg[in biex jissa[[u aktar il-benefi//ji tal-munita Ewropea fosthom li jkun hemm aktar g[a]la u prezzijiet stabbli g[allkonsumaturi u /-/ittadini, aktar sigurtà u opportunitajiet g[annegozji u s-swieq, aktar titjib u tkabbir ekonomiku, aktar swieq li huma finanzjarjament integrati, pre]enza aktar qawwija talUnjoni Ewropea fl-ekonomija globali u, fl-a[[ar nett kemm lewro se jibqa’ sinjal tan;ibli talidentità Ewropea.

Fil-qasam sportiv fl-2014 se jkollna l-Olimpjadi tax-Xitwa li se jsiru f’Sochi, fir-Russja. Dan l-avveniment se jsir bejn is-6 u t23 ta’ Frar.

Dawn l-Olimpjadi, li jsiru kull erba’ snin, ilhom jin]ammu mill1924. Fil-fatt l-ewwel edizzjoni tag[hom se[[et ;ewwa Chamonix, fi Franza. Fost il-varjetà ta’ dixxiplini li se ji;u pprattikati f’din it-22 edizzjoni nsibu alpine skiing, biathlon, bobsleigh, cross-country skiing, curling, figure skating, freestyle skiing, ice hockey, luge, nordic combined, short track speed, skating, skeleton, ski jumping, snowboarding u speed skating.

Huwa mag[ruf li dawn lOlimpjadi se joffru mat-tnax-il avveniment ;did ta’ sport. G[al dan il-g[an l-Olimpjadi ta’ Sochi se jitni]]lu fl-istorja b[ala dawk l-aktar li offrew dixxiplini differenti ta’ sports s’issa.

Sena mill-aqwa g[all-isportivi

G[al dawk li j[obbu l-isport popolari tal-futbol is-sena 2014 g[andha tin]lilhom g[asel. Dan

It-tema tal-familja fil-[ajja tal-lum hi s-su;;ett li dwaru se jiltaqa’ s-Sinodu aktar tard din is-sena... ]gur li l-familja g[addejja minn taqlib kbir u g[alhekk tajjeb li tkun iffukata lenti fuq il-b]onnijiet ta’ din l-aktar /ellola importanti fis-so/jetà

Din hi sena mill-aktar importanti g[all-Isko//i]i - fit-18 ta’ Settembru fl-Iskozja se jsir ir-referendum [alli ji;i stabbilit jekk il-pajji] ikunx indipendenti g[aliex mit-12 ta’ :unju sat-13 ta’ Lulju l-Bra]il se jospita lg[oxrin edizzjoni ta’ dan it-tournament internazzjonali u l-aktar wie[ed presti;ju] tal-futbol.

Hija t-tieni darba li l-Bra]il se jospita din il-kompetizzjoni. Lewwel darba li dan il-pajji] ospita dan it-tournament presti;ju] kien fis-sena 1950. Fit-tournament ta’ din is-sena se jkun hemm 32 pajji] li se jie[du sehem fih, fosthom 13-il team mill-Ewropa. It-tnax-il belt li fihom se jsir il-log[ob huma Belo Horizonte, Brasilia, Cuiaba, Curitiba, Fortaleza, Manuas, Natal, Porto Alegre, Recife, Salvador, Sao Paulo u fl-a[[ar ilbelt kapitali ta’ Rio de Janeiro.

Huwa sewwasew f’din il-belt fejn il-finali tat-Tazza tad-Dinja se tintlag[ab e]attament fil-istadium li ;ie mibni mill-;did blisem Estádio Mário Filho, mag[ruf a[jar b[ala l-Maracanã.

Kien proprju f’dan l-istadium fejn l-unika World Cup li n]ammet fil-Bra]il, ji;ifieri dik tal-1950, ;iet milg[uba. Tajjeb ng[idu li l-erba’ edizzjonijet tatTazza tad-Dinja fl-Amerika t’Isfel, ji;ifieri dik fl-Urugwaj fl1930, fil-Bra]il fl-1950, fi/-?ili fl-1962 u fl-Ar;entina fl-1978,

ilkoll ;ew mirbu[a minn timijiet tal-Amerika t’Isfel.

Sena kru/jali g[all-Isko//i]i Mix-xena internazzjonali ssena 2014 se tkun wa[da tassew kru/jali g[all-Isko//i]i. Fit-18 ta’ Settembru fl-Iskozja se jsir ir-

referendum [alli ji;i stabbilit jekk il-pajji] ikunx indipendenti jew le. Is-sena mbag[ad tag[laq bl-irtirar uffi//jali tat-truppi Amerikani u Ingli]i millAfganistan. Hekk jing[alaq kapitlu ta’ tlettax-il sena ta’ involviment fil-Gwerra ?ivili Afgana minn dawn it-truppi.

Il-Papa bi djarju mballat Anki d-djarju ta’ Papa

Fran;isku huwa di;à mimli daqs bajda bl-attivitajiet li g[andhom importanza kbira kemm fli]vol;iment ta’ dan il-pontifikat kari]matiku u anki g[all-futur tal-Knisja. Il-Papa feta[ din issena il-;dida b’quddiesa g[allJum Dinji tal-Pa/i fil-Ba]ilika ta’ San Pietru fil-pre]enza ta’ korpi diplomati/i li huma akkreditati mas-Santa Sede.

Fit-13 ta’ Jannar Papa Fran;isku se jag[ti l-awguri tieg[u lill-ambaxxaturi li ;ejjin

minn 180 pajji] li g[andhom relazzjonijiet diplomati/i masSanta Sede. Fid-diskors tieg[u be[siebu jirrifletti fuq kwistjonijiet so/jali, ekonomi/i u politi/i l-aktar importanti fosthom limportanza g[all-pa/i ;usta u permanenti fis-Sirja u l-effett po]ittiv tan-negozjati bejn I]rael u l-Palestinjani.

Fit-22 ta’ Frar il-Papa se ja[tar kardinali ;odda. U[ud ja[sbu li Fran;isku se jibda’ pro/ess fejn il-kulle;; tal-kardinali se jinbidel f’wie[ed li jirrifletti aktar ir-realtà globali u m[allta talKnisja Kattolika illum. Wara dan l-avveniment il-Papa se jipparte/ipa f’laqg[a plenarja talkunsill tas-sinodu fejn fiha se jin;iebu r-ri]ultati tal-konslutazzjoni dinjija dwar il-familja.

Is-Sinodu dwar il-familja Frott din il-laqg[a se jkun iddokument ta’ t[ejjija g[asSinodu dwar il-familja li se jsir f’Ottubru. Fis-27 ta’ April lewwel Papa Latin-Amerikan se

jikkanonizza ]ew; pre/edessuri Ewropej tieg[u, ji;ifieri l-Beatu :wanni XXIII, li kien Papa mill1958 sal-1963 u li feta[ ilKon/ilju Vatikan it-Tieni u lBeatu :wanni Pawlu II, li mexxa

Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com

l-Knisja mill-1978 sal-2005. Se jiddikjarhom it-tnejn qaddisin fi Pjazza San Pietru fil-;urnata mag[rufa b[ala “l-{add tal{niena Divina”.

Fran;isku se j]ur l-Art Imqaddsa, ji;ifieri l-:ordan, I]rael u l-Palestina f’nofs Mejju.

Be[siebu jiltaqa’ ma’ Bartolomew I, Patrijarka ta’ Kostantinopli biex ifakkar il-50 anniversarju mil-laqg[a storika bejn Papa Pawlu VI u lPatrijarka Atenagora fl-1964.

U[ud qieg[din ibassru li Papa Fran;isku be[siebu j]ur l-Asja, fejn il-pre]enza Nisranija hija biss dik ta’ tlieta fil-mija u dik Kattolika ta’ tnejn fil-mija. Ilprobabilta hi li din i]-]jara se ssir fit-tieni taqsima tas-sena 2014.

Jalla dawn l-avvenimenti tassena 2014 ikabbruna fl-ispirtu fratern li a[na lkoll a[wa ta’ xulxin!

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

21

RIFLESSJONIJIET

Strada Stretta u l-Belt Valletta Dan l-a[[ar re;g[et issemmiet Strada Stretta. Mhix l-ewwel darba, spe/jalment fil-kuntest tar-ri;enerazzjoni tal-belt kapitali tag[na. {a;a tajba. M’hemmx a[jar milli tirri;enera lil din il-belt sabi[a tag[na, sabi[a kif inhi, imma g[adha te[tie; ri;nerazzjoni sewwa.

Tiskanta kemm sar xog[ol fuq il-Belt, u kemm g[ad baqa’ xog[ol x’tag[mel, kemm lokalitajiet minsijin g[alkollox, pjazez u bini ]dingat g[alla[[ar, attrazzjoni g[all-;bid talfilms, imma g[alxejn i]jed, [lief g[all-;rieden u xi tbissima sardonika tat-turisti huma u jie[du r-ritratti ta’ gallariji bi [;ie; imkisser, o[rajn se jaqg[u, bibien qodma pretensju]i li jidhru li ilhom ma jinfet[u, toqob u partijiet tat-triq u bankini sfrundati, u si;ar u arbuxelli fix-xquq talbini abbandunat.

Sar [afna fil-Belt - imma tiskanta kemm g[ad baqa’ djar ]dingati u [itan li jwaqqg[ulna wi//na l-art.

Strada Stretta hija famu]a fiddinja kollha g[all-in/idenza tannies tas-servizzi, kif ukoll b[ala Red Light Area. Kull min kiteb fuq is-suldati Ingli]i f’Malta fi ]mien il-gwerra, semma din il-

“fa//ata”

ta’ Strada Stretta - li kienet te]isti, imma mhux hi biss li tat [ajja lil Strada Stretta.

San Pawl fit-triq dejqa u dritta L-isem tag[ha huwa (forsi) imtenni fl-Atti tal-Appostli, u li fil-vers 11 tal-Kapitlu 9, jidher li kien joqg[od fiha San Pawl: “U l-Mulej qal lil Hananija], “Qum u mur fit-triq li jg[idulha dDritta, u hemm fid-dar ta’ :uda staqsi g[al wie[ed minn Tarsu, jismu Sawl. Dan qieg[ed jitlob.”

San Pawl kien mar hemm, g[ama, wara l-konver]joni tieg[u fit-triq ta’ Damasku.

G[alhekk l-isem Strait – Dejqa – li bl-Ingli] jinstema’ l-istess b[al Straight, Dritta, jixxiebah.

Forsi g[andna nqisu din it-triq dejqa jew twila (u Strada Stretta

hija kemm twila kif ukoll dejqa), triq ta’ fejda u mhux biss ta’ telfien.

Intant, fir-revi]joni]mu storiku tal-lum, Triq id-Dejqa qed narawha b[al dak li kienet – lokalità fejn kien hemm mhux biss ikel bnin u ristoranti tajbin – u tajbin [afna, kif qaluli dawk li kienu ja[dmu fil-qasam talikel – imma wkoll triq li fiha, darba kienu jg[ixu familji g[olja, b[al ng[idu a[na dik tal-

Il-gwaj kbir tal-belt kapitali tag[na hu li hemm [afna, [afna bini abbandunat, anke perikolu], u [afna drabi tad-da[k, meta tqis il-po]izzjoni tieg[u. Is-sidien donnhom jew ma jistg[ux jiftiehmu mal-werrieta, ma jimpurtahomx, jew kuntenti li j]ommu djar sbie[ biss b[ala ma[]en

Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

Beatu Nazju Falzon, li huwa mfakkar bi skrizzjoni mal-[ajt wara l-Qorti.

Kien hemmhekk ukoll li lmu]i/isti tag[na trawmu, u saru nies. Dak i]-]mien il-mu]i/isti kienu jsibu xog[ol biss jew g[and il-militar fil-baned, jew fil-knisja, jew fir-ristoranti u barijiet. Ma kienx hemm ]fog ie[or.

Illum hemm moviment qawwi biex Strada Stretta ti;i sfruttata a[jar u ter;a’ titla’. Da[lu uffi/ini, ristoranti u xi [wienet, imma g[ad hemm [afna djar, fa//ati, gallariji, bibien u [wejje; o[ra li ma jixhdux g[ajr traskura;ni kbira g[al g[exieren ta’ snin, ming[ajr [add ma ta kas.

Parlament fi Strada Stretta Jing[ad – ma nafx jekk hux veru – li l-gvern kolonjali kien, wara l-gwerra, irrekwi]izzjona dawk id-djar wara l-Main Guard biex ’il quddiem jinbena lParlament Malti. Jekk hu hekk, fallielhom.

Na[seb li issa donnu hemm rieda vera. Ftit ftit, dawk id-djar jerg[u jinfet[u wara li jissewwew, u jit[ejjew fl-intern tag[hom, b’rispett, dejjem, g[all-arkitettura ori;inali. Irid ikun hemm pjan ;enerali, biex ma jsirx tibdil tal-bi//iet. Irridu nag[rfu x’inhu li rridu minn dik il-lokalità darba nobbli, u dejjem [awtiela u attraenti.

Il-gwaj kbir tal-belt kapitali tag[na huwa li hemm [afna, [afna bini abbandunat, anke perikolu], u [afna drabi tadda[k, meta tqis il-po]izzjoni tieg[u. Is-sidien donnhom jew ma jistg[ux jiftiehmu mal-werrieta, ma jimpurtahomx, jew kuntenti li j]ommu djar sbie[ biss b[ala ma[]en.

Na[seb wasal i]-]mien biex bini fi/-/entru, ma jit[alliex i]jed ida[[ak it-turisti, b[alma rajthom bosta drabi jien, jie[du rritratti ta’ purtelli mfarrkin, jew wajers imdendlin (iva, g[adhom hemm).

Intant Strada Stretta, g[andha tie[u nifs ;did, u timtela bissbu[ija tag[ha filwaqt li tog[la.

L-ilsien Ingli] fuq fomm il-Malti Ftit tal-;img[at ilu l-Ministru tal-Edukazzjoni stqarr li jinsab im[asseb bil-livell dejjem jitbaxxa tal-ilsien Ingli] f’pajji]na.

Naqbel mieg[u mija fil-mija li din hija sitwazzjoni inkwetanti.

Jekk nitilfu l-bilingwi]mu minn pajji]na nispi//aw i]olati millkumplament tad-dinja.

Tabil[aqq li l-ilsien tag[na huwa l-Malti, imma bil-Malti biss kemm nistg[u nimxu ’l quddiem?

L-importanza tal-Ingli] illum

Nitkellmu fuqiex nitkellmu llum, ma nistg[ux ninsew ilglobalizzazzjoni.

Ninsabu f’so/jetà kkontrollata mill-mezzi tal-massa.

Fuq nett tal-lista ta’ dawn ilmezzi nsibu l-internet. 68% tassiti kollha li hemm fuq il-World Wide Web huma bl-Ingli], ji;ifieri iktar minn ]ew; terzi ta’ dak kollu li hemm huwa blIngli].

Minn dawk kollha li ju]aw linternet 33% biss jitkellmu blIngli]. (Atlante Geografico De

Agostini 2013) Dan juri kemm huma vanta;;jati dawk li jafu dan l-ilsien.

Nitkellmu fuqiex nitkellmu llum, ma nistg[ux ninsew il-globalizzazzjoni.

Ninsabu f’so/jetà kkontrollata mill-mezzi tal-massa

Liema Ingli]^

Minkejja li madwar 350 miljun persuna g[andhom l-Ingli] b[ala l-ilsien uffi/jali ta’ pajji]hom, u madwar 200 miljun o[ra g[adhom dan l-ilsien b[ala ttieni lingwa tag[hom, fosthom a[na l-Maltin, mhux kullimkien huwa mitkellem l-istess. (Curtis, Andy, Color, Race, And English Language Teaching, Shades of Meaning. 2006.)

Kont g[adni djaknu u kont qieg[ed nag[mel servizz ma’ Patri Timothy Radcliffe, Majjistru :enerali tadDumnikani u kittieb mag[ruf mad-dinja kollha. Qabel il-quddiesa da[al ikellmu bniedem imma ma setax jifhmu. Radcliffe qallu li l-Ingli] tieg[u qisu talMaltin.

Ma kienx jaf li jien Malti g[ax ]gur ma kienx jg[id hekk quddiemi. Indunajt kemm l-Ingli] tag[na l-Maltin ji;i nnutat millewwel u forsi hemm min jitfa’ xi

Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

battuta g[all-mod kif nu]aw lilsien tag[hom.

Tal-pepè

Li persuna Maltija titkellem blIngli] minn filg[odu sa filg[axija mhix [a;a sewwa lanqas. Persuna b[al din malajr ti;i ttimbrata b[ala ‘tal-pepè’.

Insibu min jipprova jimpressjona u jfajjar xi sentenza blIngli] u ja[asra kultant ma tkun bl-Ingli] xejn imma tkun Malti bi kliem Ingli]. Din kultant nag[mluha anke b[ala /ajta. {abib tieg[i m’ilux kiteb fuq

facebook: It is going to jump for me. Ovvjament biex ji//ajta kiteb hekk, ried jg[id li kienet se taqbi]lu – kif ng[idu llum.

Jien we;ibtu li Sometimes even for me Saint Philip comes up! Lili wkoll kultant jitlag[li San Filep. I//ajtajna bejnietna mhux g[ax a[na tal-pepè.

Sfortunatament ;ieli smajna min jag[ffe; bl-In;li] b[al “Watch the cars when you divide the street” – Ara l-karozzi meta taqsam it-triq. U povru Shakespear jitqalleb f’qabru!

Il-Ministru

G[andu ra;un il-Ministru talEdukazzjoni jg[id li din hija sitwazzjoni inkwetanti. It-tort ta’ dan il-fenomenu g[andu mnejn hu tal-media lokali li llum toffri

biss prodotti lokali.

Forsi hawn min jg[id li lmedia Taljana toffri biss prodott Taljan, a[na tal-inqas kultant naraw film bl-Ingli]. Veru, imma t-Taljan huwa mitkellem minn 60 miljun ru[, il-Malti minn [afna inqas, allura tajjeb li f’pajji]na jkun hawn il-bilingwi]mu.

Tajjeb li ma nitilfux aktar [in; tajjeb li din il-kwistjoni ti;i trattata mill-aktar fiss. Tajjeb li ma noqog[dux nintilfu u na[lu ]]mien naraw ta’ min hu t-tort.

Tajjeb li na;ixxu.

G[adna fil-waqt, lil uliedna fliskejjel g[adna nistg[u ng[ollulhom il-livell tal-Ingli] tag[hom.

Ejjew nibdew kampanja, mhux li nwarrbu l-Malti imma li jkollna lsien ie[or, ilsien importanti [afna, li nkunu nistg[u nu]awh.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

22

TV#RADJU

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 08>30 Anali]i tal-:urnali)

09>00

A[barijiet

09>05

Wara l-Breakfast

10>30

A[barijiet

10>35

Il-Fatti Kollha

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Mil-Lenti }ag[]ug[a

13>30

Italomix

15>00

A[barijiet fil-qosor

15>05

Skor (b’waqfiet g[all-A[barijiet fl-16>00 u fil-17>00)

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Hits Parade

20>30

Country Music Club

21>00

Fuzzbox Saturday Special

22>30

Il-Fatti Kollha (r).

Elle – NET Television, 17>30

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

07:05 - Gravity Falls 07:30 Jessie 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 Kronk’s New Groove 09:50 Jessie 10:15 - That’s So Raven 10:35 - Good Luck Charlie 11:00 - A.N.T. Farm 11:25 - Jessie 11:45 - Austin & Ally 12:10 Good Luck Charlie 12:35 - Code 9 13:00 - Mickey Mouse 13:05 Sharpay’s Fabulous Adventure 14:35 - A.N.T. Farm 15:00 Wolfblood 17:20 - Good Luck Charlie 17:40 - Jessie 18:05 Austin & Ally 18:30 - Good Luck Charlie 18:50 - The Suite Life on Deck 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 Jonas 23:05 - Jonas 23:30 - The Suite Life on Deck.

Nickelodeon

07:05 - Little Kingdom 07:30 Bubble Guppies 07:55 - Go, Diego, Go! 08:20 - Winx Club 08:45 - The Fairly OddParents 09:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 10:00 - Turtles 10:25 - The Penguins of Madagascar 10:50 - SpongeBob SquarePants 11:15 - Winx Club 11:40 - iCarly 12:30 - Victorious 12:55 - Big Time Rush 13:20 Marvin Marvin 13:45 SpongeBob SquarePants 14:40 The Penguins of Madagascar 15:30 - The Fairly OddParents 15:55 - iCarly 16:20 - Big Time Rush 16:45 - Victorious 17:10 Life With Boys 17:35 SpongeBob SquarePants 18:00 Turtles 18:25 - The Penguins of Madagascar 19:15 - Marvin Marvin 19:40 - Victorious 20:05 - iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:50 – Victorious.

Jim Jam

06 : 45 - Angelina Ballerina 07:00 - Nouky & Friends 07:05 - Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 -

Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea ? 08 : 30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 Pocahontas 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 Heroes of the City 13:05 Jakers : The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 1 3 : 50 - Gazoon 1 4 : 00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 1 5 :1 5 - Jarmies 1 5 : 30 Angelina Ballerina 1 5 : 45 Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 1 6 : 45 - Igloo - Gloo 17:00 - Pocahontas 17:50 - See the Sea 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers : The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See , Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20 : 25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 Angelina Ballerina 2 1: 00 Jakers : The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22 : 35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends.

Kull nhar ta’ Sibt fil-5.30pm bosta huma dawk in-nisa li ma jitilfux l-appuntament ma’ Claudia Calleja g[all-programm ELLE. Il-pre]entattrici , din il-gimg[a tiltaqa’ ma mistiedna o[ra . B’hekk permezz tal-esperti turi t-telespettaturi l-aqwa ideat b’teknika esperta g[at-tema ‘Special night out’.

Diane Nikolic se tispjega tajjeb ferm xi prodotti g[all-kura tal-;ilda huma addattati g[al kull tip ta’ ;ilda u tapplika il-makeup addattat g[al din l-okka]joni.

Sue Caruana tapplika l-aktar kulur favorit ma’ [afna minn nisa fuq dwiefer il-mistiedna filwaqt li Marielle Calleja, l-istilista tax-xag[ar tipprepara lil mistiedna bl-istil tax-xag[ar addatat g[al kull min ikun se jkollu xi lejla spe/jali.

Bl-istil ta’pre]entazzjoni ta’ Claudia Calleja, u bi produzzjoni ta’ Impel Communications flimkien mal-kwalita’ mwassla lit-telespettatur grazzi g[all-esperti, ELLE bir-ra;un li kiseb l-attenzjoni ta’ kull mara.

TVM 1

Smash

07 : 00 - Morning News Loop 07 : 30 - Greatest Escapes of History 08:00 - Malta u lil Hinn Minnha 09:30 – Click 10:00 MEA (r) 10:30 - Madwarna (r) 11:00 - The Wedding Battle (r) 12:00 – A[barijiet 12:10 - Paqpaq lifestyle (r) 12:45 – Sibtek 14:00 - A[barijiet fil - qosor 1 4 : 05 (ikompli) Sibtek 16:00 – A[barijiet 16:05 – Luxdesign 17:10 – Gadgets 17:45 – Kelmag[all[ajja 18:00 – A[barijiet 18:55 - Animal Diaries 20 : 00 – L - A[barijiet 20:45 - Frank Miller’s sin city.

Film 23:00 – A[barijiet 23:20 Sibtek.

09 : 30 13:00 1 4 : 00 -

TVM 2

08:30 - Great Crimes and Trials 09:00 – MEA 09:30 – Click 10:00 - G[awdex illum ( r) 1 0 : 30 Tuffi[at Migduma 11: 00 – Bijografiji (r) 12:00 – 3-Pointer 12:30 – Ruggers 13:30 - Ti;rijiet biss 14.00 - Champions League Magazine Programme 14:30 – Starboard 15:00 - Paqpaq Motor Sport 15:30 – Dwarna 16:30 – Gadgets 17.00 – Venere 18:00 – Mixage 18:30 - Quddiesa minn ta’ Pinu 19:15 - Paq paq on test 19:30 - Rajtx ma rajtx 20:00 - Great escapes of history 20:30 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:40 – Realtà 21:45 – Kurrenti 22:30 - Malta u Lil Hinn Minnha (r) 23:00 - A[barijiet bl-Ingli].

ONE

08:00 – Teleshopping 08:30 Breakfast News 1 0 : 30 – Teleshopping 11: 00 - Sieg[a ]mien weekend 1 2 : 30 - ONE News 12:40 – Looks 13:45 Arani issa 16:00 - Living Room 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:15 - On D Road 19:00 – Te]ori 19:10 – Lottu 19:30 ONE News 20:15 - Zona sport (r) 20:45 - Saturday Xpress 22:15 Bin 61 (r) 23:30 - ONE News.

A to Z Teleshopping Fil-K/ina ma’ Farah (r) Er;a ’ Lura 1 5 : 30 – Dokumentarju 16:00 - M’intix wa[dek 16:30 - D bride 17:30 A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Dokumentarju 19:00 – A[barijiet 19:30 - Nursery stars 20 : 30 – Forum 2 1: 30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno

07 : 00 - Tg 1 07 : 05 - Rai Parlamento 08:00 - Tg 1 08:25 Uno mattina in famiglia 09:00 Tg 1 10:20 - Linea verde orizzonti 11:10 - Dream road 2013 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 1 4 : 00 - Easy Driver 1 4 : 30 – Lineablu 15:25 - Le amiche del sabato 17:00 - Tg 1 17:15 - A sua immagine famiglia in festa 18:50 – L’eredità 20 :00 - Tg 1 20:35 Affari tuoi 21:10 - Sogni e son desto 23 : 40 - Progetto la famiglia: un mondo di famiglie 01:15 - TG1 Notte.

Raidue

07.00 – Cartoons 09:15 - Voyager factory: inside the world 10:00 Sulla via di Damasco 10:35 - Il nostro amico charlie 11. 20 Mezzogorno famiglia 13:00 - Tg 2 giorno 13:25 - Rai sport dribbling 14:00 - Squadra omicidi 15:30 - Toni Costa : Un commis sario a Ibiza. Film 2012 17:10 Sereno variabile 18:00 - Tg2 Lis 1 8 : 05 - Sea patrol 1 8 : 50 Squadra Speciale Cobra 11 20:30 - Tg 2 2 1: 05 - Castle (TF) 2 1:50 - Body of proof (TF) 22 :40 Without a trace 23:25 - Tg 2 Dossier 00:25 - Tg 2 Storie Raitre

07:00 - La granda vallata (TF) 07:50 - Codice segreto. Film 1952 09:20 - 10 gladiatori. Film1963

11: 00 12:25 -

Bell’italia 12:00 - Tg 3 Tgr Settimanale 12:55 Tgr ambiente Italia 14:00 - TG regione 14:55 - Tg 3 LIS 15:00 – Educational 17:00 - |Rai player 17:05 - I viaggi di Davide 17:20 King of California . Film 2007 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 – Blob 21:30 – Raiders of the lost ark. Film 23:35 - Tg 3 23 : 40 - Un giorno in pretura 01:10 - Tg 3.

Canale 5

08 : 00 - Tg 5 mattina 09 :1 0 – Supercinemas 1 0 : 05 Melaverde 11: 00 - Forum 1 3 : 00 Tg 5 1 3 : 40 - Happy endings .

Film 20 1 0 1 4 :1 0 – Amici 1 6 : 00 - Verissimo 1 8 : 50 - Avanti un altro ! ( kwi]]) 20 : 00 - Tg 5 20 : 40 - Striscia la notizia 2 1:1 0 C ’ e posta per te 23 : 30 - Speciale Tg5 00 : 35 - Tg 5 notte .

Rete 4

07 : 40 - Valeria medico legale 09 : 45 - Carbinieri 2 1 0 :1 5 Ricette all ’ italiana 11: 30 - Tg 4 1 2 : 00 - Diagnosis murder 1 3 : 00 Murdes she wrote 1 4 : 00 - Tg 4 1 4 : 45 - Lo sportello di Forum 1 5 : 30 - Ieri e oggi in TV speciale 1 6 : 00 – Le indagini di Padre Christie ’ s Poirot . 1 8 : 55 - Tg 4 1 9 : 35 - Il segreto 20 : 30 Tempesta d ’ amore ( soap) 2 1: 30 The sons of Katie . Film 1 965 23 : 50 - Sudden impact . Film 1 983 .

Italia 1

07 : 45 - Hannah Montana 08 : 40 – Glee 1 0 : 30 - Gossip girl ( TF) 1 2 : 25 - Studio aperto 1 3 : 00 Sport Mediaset 1 3 : 30 - Matrix .

Film 1 999 1 6 :1 0 - Captain Zoon .

Film 2006 1 7 : 40 - Top one 1 8 : 30 - Studio aperto 1 9 : 00 Life bites 1 9 : 20 - Santa buddies .

Film 2009 2 1:1 0 - The pacifier .

Film 2005 23 : 00 - Beowulf . Film 2007

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

23

TV#RADJU F. Living

07:00 - Ashram 09:00 - F. Living Magazine 10:00 - Belle Donne 12:00 Teleshopping 13:00 Niltaqg[u 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal-{olm 21:30 - Bejnietna 23:30 - Fil-:nien ma’ Melo 24:00 - Madagascar 01:30 Teleshopping.

Xejk

07:30 – Just For Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughts 12:00 – Top 10 13:30 – The 80’s 14:00 – Local Angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Jimpurtani 17:45 – Maltese Music 18:00 – Back in Time 80’s and more 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Just for Laughs 21:55 – Football Daily 22:00 – Music Documentary 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals.

La 5

07:30 – Tempesta d’amore 08:55 – Find my family 10:55 – Makeup master 11:50 – Il cibo si fa bello 12:25 – Extreme makover home edit 14:00 Parenthood (TF) 15:30 – Nancy Drew: The mistery in the hollywood hills. Film 2007 17:00 – Amici 19:30 - Extreme makeover home edition 21:10 Un amore extralarge. Film 2011 23:00 Find my family 23:50 – Parenthood.

BBC Entertainment

07:00 - 3rd & Bird 07:10 - Poetry Pie 07:15 - Balamory 07:35 - Charlie and Lola 07:50 - Green Balloon Club 08:15 - 3rd & Bird 08:25 - Poetry Pie 08:30 Walk on the Wild Side 09:00 - The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 09:30 - Only Fools and

Horses... 10:35 - Moone Boy 11:00 Absolutely Fabulous 11:30 - The Office 12:00 - Blackadder the Third 12:30 Sally Lockhart Mysteries 14:05 - Doctor Who 15:00 - EastEnders 15:30 EastEnders 16:00 - EastEnders 16:30 EastEnders 17:00 - Only Fools and Horses... 17:30 - Only Fools and Horses... 18:00 - Only Fools and Horses... 18:30 - Only Fools and Horses... 19:00 - Only Fools and Horses... 19:30 - Only Fools and Horses... 20:00 - Live at the Apollo 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 Whitechapel 22:15 - Whitechapel 23:00 - Whitechapel 23:50 - Moone Boy. MGM Movie

07:05 - The Care Bears Movie 08:25 Sibling Rivalry 09:50 - Battle of Britain 12:00 - Ghoulies 13:20 - The Fantasticks 14:45 - Burn! 16:35 Dreamchild 18:05 - MGM’s Big Screen 18:20 - From Noon Till Three 20:00 The Miracle 21:40 - Last Embrace 23:25 - California Casanova Diva Universal

06:55 - Kojak 07:50 - Wallflower Tango 08:00 - Strong Medicine 09:00 - Strong Medicine 09:40 - Strong Medicine 10:30 - Un Peu Plus 10:40 - ER 11:30 ER 12:20 - Great Women 13:00 Wolff’s Turf 13:55 - Wolff’s Turf 14:50 - Great Women 15:00 - Law & Order 15:53 Law & Order 16:46 How To Keep Your Day Job 17:00 - Blonde 18:37 Great Women 18:45 - Fede Cieca 19:00 - Miss Marple 20:50 - Great Women 21:00 - Shorts 21:15 - Movie 23:00 - SMS 23:05 - Father Brown Iris 11:15 Ghost world. Film 2001 13:20 Agents secrets. Film 2004 15:25 Showtime . Film2002 17:15 Adesso cinema! 17:35 Una spia per caso. Film 1999 19:25 Cane e gatto. Film 21:10 Gallo cedrone. Film 1998 23.15

Innocenza e turbamento. Film 1974 00:45 Storie di cinema 01:20 Primo amore. Film 2004 Discovery Channel

07:15 - Fifth Gear 07:45 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Mighty Shovel 09:05 - Crisis Control: Washington DC Fire and Emergency Medical Services 09:55 - The Real Hustle: Undercover 10:25 - The Real Hustle: Undercover 10:50 - Gold Rush: South America Chilean Gold 11:40 - Gold Rush: South America - Guyanese Gold 12:35 - Gold Rush: Ends of the Earth 13:30 - Gold Rush: The Frozen North 14:25 Dynamo: Magician Impossible: Walking on Water 15:20 - Dynamo: Magician Impossible: Gone Through Glass 16:15 - Wheeler Dealers: TVR Cerbera 17:10 - Carfellas: Cadillac Intervention 17:40 - Carfellas: Tommie Cannoli 18:05 Dallas Car Sharks: Gone Fishin’ 18:35 Chasing Classic Cars: Where Are They Now? 19:00 - Fifth Gear 20:00 Storage Hunters 20:30 - Storage Hunters: Rednecks & Riches 21:00 Auction Hunters: Miami Heat 21:30 Auction Hunters: The Chicago Grand Slam 22:00 - Superyachts: Hakvoort 23:00 - Strip the City: Earthquake City San Francisco Discovery World

06:50 - Survivorman Ten Days 07:45 Survivorman Ten Days 08:35 - Tattoo Hunter 09:30 - Tattoo Hunter 10:20 Extreme Engineering 11:10 - Extreme Engineering 12:05 - Extreme Engineering 12:55 - Prehistoric 13:50 Prehistoric 14:45 - Incredible Flying Cars 15:40 - All the President’s Men Revisited 17:25 - Into the Unknown With Josh Bernstein 18:20 - Greatest Tank Battles 19:10 - Spies Beneath Berlin 20:05 - Treasures Decoded 21:00 - Into the Unknown With Josh Bernstein 21:55 - Incredible Flying Cars 22:50 - Bizarre Foods 23:45 - Royal Inquest.

07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 16>00 17>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Sibt Familja NET News (ikompli) Sibt Familja Paprati Rafiki (r) Elle NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News G[alik fl-Ewropa Iswed fuq l-Abjad NET News (ikompli) Iswed fuq l-Abjad Mhux Bondi (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

GO sports 7

08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 14:00 UEFA Women’s Champions League Football (Live) 16:00 FIFA Under 17 World Cup Football 17:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 19:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - Boxing 21:00 Superkombat Fighting Championship Kickboxing (Live).

07:00 - PGA European Tour Volvo Golf Champions - Day 2 08:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Serie A - Round 18 Udinese v Hellas Verona 13:00 Trans World Sport #1393 14:35 Heineken Cup - Round 5 Harlequins v Clermont Auvergne (Live) 17:00 - Ligue 1 - Round 20 - Montpellier Herault SC v AS Monaco 19:00 - PGA European Tour - Volvo Golf Champions Day 3 23:00 - Barclays Premier League - Week 22 - Cardiff City v West Ham Utd 01:00 - Heineken Cup - Round 5 - Toulon v Cardiff Blues.

Eurosport 2

GO sports 8

06:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:30 - World Cup Qualifier Football 08:30 - World Cup Qualifier Football 09:15 World Cup Qualifier Football 10:00 - World Cup, World Tour 11:00 - Summer Grand Prix Ski Jumping 12:30 - FIS World Cup Alpine Skiing 13:30 - European Tour Snooker 15:30 - World Cup, World Tour 16:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 Summer Grand Prix Ski Jumping 19:00 - World Cup Qualifier Football 20:00 - World Cup, World Tour 21:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 22:00 Total KO 23:00 - Total KO.

07:00 - PGA European Tour Volvo Golf Champions - Day 2 08:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Serie A - Round 18 Udinese v Hellas Verona 13:00 Barclays Premier League - Week 20 - Liverpool v Hull City 15:00 - RaboDirect Pro12 - Round 12 Ulster v Munster 17:00 Heineken Cup - Round 5 - Ulster v Montpellier 19:00 - Ligue 1 Round 20 - Montpellier Herault SC v AS Monaco 21:00 - PGA European Tour - Volvo Golf Champions - Day 3 01:00 Barclays Premier League - Week 22 - Cardiff City v West Ham Utd.

GO sports 1

Il-Fatti Kollha – Radio 101, 10>35

Illum fil-programm ‘Il-Fatti Kollha’ il-pre]entatur Mark Anthony Sammut, se jkun qieg[ed jintervista lil Roberta Metsola, membru fi [dan il-Parlament Ewropew u kandidata g[all-istess kariga fl-elezzjoni ta’ Mejju 2014 f’isem il-Partit Nazzjonalista.

Ma’ Roberta Metsola se jkunu diskussi numru ta’ temi kurrenti kemm fuq aspett lokali i]da ukoll temi Ewropej li g[andhom effett dirett fuq il-[ajja tag[na b[ala poplu Malti u poplu Ewropew.

07:00 - Trans World Sport 08:00 Heineken Cup - Round 5 - Ulster v Montpellier 10:00 - Ligue 1 Round 20 - Montpellier Herault SC v AS Monaco 12:00 - PGA European Tour - Volvo Golf Champions - Day 3 (Live) 16:00 - Barclays Premier League Premier League World #29 16:40 - Heineken Cup - Round 5 Toulon v Cardiff Blues 19:00 Trans World Sport #1393 20:00 Ligue 1 - Round 20 - Girondins de Bordeaux v Toulouse (Live) 22:00 - Heineken Cup - Round 5 Harlequins v Clermont Auvergne 00:00 - Barclays Premier League - Week 22 - Hull City v Chelsea 02:00 - Serie A - Round 19 Bologna v Lazio.

GO sports 2 12:30 - Barclays Premier League - Week 22 - Premier League Match Pack 13:00 - Barclays Premier League - Week 22 Premier League Preview 13:45 Barclays Premier League - Week 22 - Hull City v Chelsea 16:00 Barclays Premier League - Week 22 - Southampton v West Brom Albion (Live) 18:30 - Barclays Premier League - Week 22 -

Manchester Utd v Swansea City (Live) 20:45 - Serie A - Round 19 - Bologna v Lazio 22:45 - Milan Channel.

GO sports 3

16:00 - Barclays Premier League - Week 22 - Tottenham H v Crystal Palace (Live) 18:00 Serie A -Round 19 - Livorno v Parma 20:00 - Inter Channel.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

24

LETTERATURA

}ew; koppji }ew; Tumasijiet li g[addew mill-istess ti;rib, fit-tieni gwerra dinjija, imma l-karattru tag[hom kien g[alkollox differenti.

Fibich kien jhewden dwar limg[oddi li dejjem isus warajh.

Sie[bu Hartmann ferrie[i, igawdi l-[ajja, nesa /kunitu.

It-tnejn i]]ew;u. Fibich i]]ewwe; mara kwieta, Christine, li qisha dejjem kienet martu. Hartmann intrabat massegretarja li kellhom fl-uffi//ju, Yvette, mara fuq ru[ha li b[ala segretarja ftit [admet imma baqg[et hemm. Wara ]-]wi;ijiet ;ew it-twelidijiet. Fibich twelidlu tifel, Tumas mag[ruf b[ala Toto. Hartmann twilditlu tifla li ng[atat l-isem ta’ Marianne.

Il-;enituri jintilfu wara wliedhom, jaraw x’jag[mlu g[alihom, iqabbluhom bil-[lewwa ma’ xulxin. }ew;t itfal sbie[ li ’l quddiem setg[u ji]]ew;u lil xulxin. Min jaf? Hartmann [aseb li kienu ;ejjin ]minijiet tajba, Fibich [aseb li s-sbu[ija tat-tfal setg[et tqeg[idhom fil-periklu.

Li kieku barrani kellu ji;i meta ]-]ew; familji kienu flimkien kien ja[seb li Toto kien ta’ Yvette u Marianne ta’ Christine.

Joqog[du fl-istess blokka Il-familji kienu joqog[du flistess blokk ta’ flats. L-ir;iel kellhom negozju flimkien, bdew bi [wejje; ]g[ar, irnexxielhom

jifirxu l-[idma, saru tat-tajjeb. Ittfal bdew jikbru. }mien ta’ fer[, ukoll ]mien ta’ nuqqas ta’ qbil.

Intbag[tu fl-aqwa skejjel.

Toto da[[al f’rasu li jsir artist fuq it-televixin u hekk ftit tg[allem l-iskola. Marianne studjat u mxiet. Kibru. It-tifel mar joqg[od g[al rasu, jikseb su//ess fuq ix-xandir. It-tifla ]]ew;et impjegat ta’ missierha.

I]-]ew; koppji sabu ru[hom fil-[emda. Fuq kollox i]-]mien kien g[addej, i[alli l-g[alliem tieg[u. L-g[aqda baqg[et. Kienu “jistag[;bu bejniethom kif il[biberija qatt ma tkissret. Qatt ilfirda, ifakkru lil xulxin. Jie[du b’idejn xulxin, ibusu m[e[[a lil xulxin fejn il-bieb ta’ quddiem ta’ Fibich, imorru lejn is-sodda, ma kienx hemm aktar kliem bejniethom. Kollha kienu jorqdu fil-fond, ;ewwa ]ew;t idjar minn fejn it-tfal kienu telqu.”

Mhux kollox ward u ]ahar.

Hekk Marianne tkorri fl-ewwel tqala tag[[a. Minkejja li jmur g[and terapista Fibich jibqa’ jhewden fuq l-img[oddi li ma jistax ine[[ih minn rasu jg[idlu xi jg[idlu Hartmann.

Darba fost l-o[rajn jifhem, li wasal i]-]mien, issa li qed jixjie[, li jag[ti l-pass dejjem mixtieq. Hekk telaq lejn il:ermanja.

“Kien l-g[abex meta wasal Berlin u sema kbir, ik[al fl-iswed

It-tnejn i]]ew;u. Fibich i]]ewwe; mara kwieta, Christine, li qisha dejjem kienet martu. Hartmann intrabat mas-segretarja li kellhom fl-uffi//ju, Yvette, mara fuq ru[ha li b[ala segretarja ftit [admet imma baqg[et hemm

Joe Cassar stcassar@gmail.com

bla qamar u bla kwiekeb infirxet fuq belt stramba u [iemda.

Fehem li ma kienx imdorri b’dawk it-toroq [iemda u wiesg[a, dawk id-djar b’appartamenti /assi bi twieqi mqita, post maqtug[ g[alih imdawwar bl-art ’il bog[od mill-irjie[ tal-ba[ar u l-irwejja[ fini ta’ [axix u ilma tax-xmajjar. Fil-[in qasir bejn ilmitjar u l-linja tat-taxis inteba[ li t-temp kien kiesa[ sewwa, kien xamm biss aroma [afifa ta’ petrol, ma kien hemm l-ebda tog[ma fuq ilsienu.”

Raqda fil-fond Mar fil-lukanda, fond, kiel f’restorant

raqad filfejn in-nies ;abu ru[hom sewwa mieg[u.

Qag[ad idur qisu kien turist fost [afna. Beda j[ossu wa[du. I]]mien ilu li g[adda minn fuqu, g[aliex kellu joqg[od ifittex limg[oddi flok i[ares lejn il;ejjieni qasir imma mimli tama.

Hekk Thomas Fibich jer;a’ lura lejn l-Ingilterra fejn sie[bu Thomas Hartmann kien qed jistennieh fil-mitjar. Waqt il-mawra ma sab xejn dwar missieru u ommu li kien ra l-a[[ar darba meta kien /kejken.

“Li kieku kellu jitg[allem xi [a;a minn dik il-[ar;a (it-

Il-qoxra tal-ktieb ‘Latecomers’

tag[lima) kienet tkun li g[alkemm kien ilu wi// imb wi// mat-twerwir u l-firda u xxewqa, b’xi mod kien g[adu fuq saqajh.” Skont Hartmann it-tnejn li huma kienu waslu tard.

Anita Brookner (1928 - ), kittieba ta’ nisel Pollakk, firrumanz tag[ha ‘Latecomers’ tanalizza l-karattri ta’ kbar u ]g[ar bi [niena gieg[lu wkoll bi tbissima. B[al fin-novelli ta’ Jane Austin l-g[add ta’ karattri hu ]g[ir. Turi kif il-bniedem jasal biex iqum mill-img[oddi, i]omm sod jum wara jum, jifra[ b’li g[andu waqt li jittama fil-

;ejjieni. Me[tie;a dejjem lg[ajnuna [abiba. Ma jonqsux innies ]g[ar li jg[ixu fit-tarf tarrumanz. Il-[assiel tat-twieqi “figura eraldika, i]omm sellum f’id wa[da u barmil f’o[ra.”

Waqt ix-xog[ol Kristine dda[[lu g[andha u toffrilu te, tilef lil martu ]mien qabel u firrumanz imutlu l-kelb tant g[a]i] g[alih. Mara ]ag[zug[a li qed i;;or tarbija ;ewwa pux/er fi knisja li tfakkar lil Christine f’binha.

Il-ktieb ifakkarni f’‘Austerlitz’ tal-:ermani] G.W. Sebald (1944-2001).

Li kieku kellu jitg[allem xi [a;a minn dik il-[ar;a (it-tag[lima) kienet tkun li g[alkemm kien ilu wi// imb wi// mat-twerwir u l-firda u x-xewqa, b’xi mod kien g[adu fuq saqajh

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

25

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin>-

1

2

3

4

5

6

7

8

1. Dawk li jemmnu fl-allat foloz (6) 4. Ivvendikajt ru[i minn xi

[add u da[[alt xi flus ukoll?

(8) 9. U n-noti jiffurmawlu ismu?

(6) 10. RAS LEWLA (Anagramma) – {uta (8) 12. Sar ta’ lewn /ombi, a[dar jew gri] sewdieni (4) 13. It-tielet fost is-seba’ lwien talqawsalla (5) 14. Min jissogra [ajtu biex isalva lil [addie[or (4) 17. L-armla tinbidel f’sinjal mog[ti bi twiddiba? (6) 18. u 20. Kull mirfes li ttella’ sieqek fuqu (6) 20. Ara 18 21. Mag[qudin flimkien u lkoll bi [sieb wie[ed (6) 27. Qabda o;;etti flimkien li jinbieg[ u f’xi rkant (4) 28. Tjur li j[obbu j/afalsu flilma (5) 29. Fejn ikun hemm id-d[ul ikun hemm ukoll dan (4) 32. Essenzjalità mit-ta[lit talviti qabel l-ewwel ta’ April?

(8) 33. Post f’Malta li fil-qalba tieg[u jitfag[lek ]ew; bewsiet? (6) 34. Tag[ti fastidju (8) 35. Frotta safranija, ratba u [elwa (6) Weqfin>1. Il-pa, b’takka, jinbidel f’munita antika tar-ram! (7) 2. Nef[a li titla’ b[all-bezzun fuq ir-ras (8) 3. Ra;el qsajjar, li b[alu narawh ja[dem fi/-/irku (4) 5. Il-plural indikattiv ta’ [war (6) 6. Qabel il-flus tal-lum kienet tiswa mitt /ente]mu (4) 7. Ladarba hu hekk, is-sallura titlef rasha! (6) 8. Bi//a g[odda f’idejn id-dentisti (6) 11. u 26. I;;ieled bl-idejn (6) 15. Kull wa[da minn ta’ Esopu tispi//a b’tag[lima (5) 16. Kien ja[dem bih il-landier (5) 19. Taqliba ta’ temp fl-ajru b’[albiet qawwija ta’ ri[ u xita (8) 22. Il-president [alla l-bqija tallaqg[a g[al darb’o[ra (6) 23. G[olliet ’il fuq u spi//at bilVat! (6) 24. Fih issib ir-regolamenti li kull kumitat (6) 25. G[aqda ta[t mexxej politiku (6) 26. Ara 11.

30. {axix tal-ba[ar, mhux filKalkara biss! (4) 31. Ju]aha furnar u tifel bilbarmil fuq ir-ramel (4)

9

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Spi]eriji li jift[u g[ada

FLORIANA : Chemimart Ltd. 14, Triq Sant’Anna; IL-{AMRUN: Brown’s Pharmacy, 706, Triq il-Kbira San :u]epp; SANTA VENERA: Fatima Pharmacy, Triq i]-}onqor; BIRKIRKARA: Pharmaplus, Triq Ganu; TA’ XBIEX: Pharmaland Dispensers, 5, Tagliaferro Mansions, Triq il-Prin/ipessa Margerita; SAN :WANN: Marc Pharmacy, 92, Triq ilMensija; TAS-SLIEMA: Stella Maris Pharmacy, 34, Millner Street; {AL BALZAN: Balzan Pharmacy, 70, Triq San Fran;isk; {AL G{ARG{UR: St. Albert Pharmacy, Triq l-Oratorju; IL-MELLIE{A: Village Pharmacy, Main Street; PAOLA: Brown’s Paola Square Pharmacy, 64#65, Pjazza Antoine De Paule; BORMLA: Verdala Pharmacy, 57, Triq il-Gendus; {A}-}ABBAR: St. James Pharmacy, Misra[ San :akbu; {AL G{AXAQ: St. Philip Pharmacy, Triq i/-?eppun; IL-QRENDI: Qrendi Pharmacy, 6 Triq il-Kbira; {A}-}EBBU:: Spi]erija {al Mula, Triq Dun Salv Ciappara; IR-RABAT: Central Pharmacy, Triq G[ajn Kajjet; VICTORIA: Batu Pharmacy, 38, Triq il-Palma; G{AJNSIELEM: Lauretana Pharmacy, 36, Triq l-Im;arr.

Rapport tat-temp

UV INDEX

2

IT-TEMP Ftit jew wisq imsa[[ab bi s[ab g[oli VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif g[al moderat mil-Lbi/ li jsir [afif minNofsinhar BA{AR Moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT Baxx mill-Punent il-Lbi/ TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 340.8mm IX-XEMX titla’ fis-07.13 u tin]el fil-17.06

Il-[amest ijiem li ;ejjin

Mobile Blood Donation Unit

Nhar il-{add 12 ta’ Jannar 2014, se jkun hemm il-mobile blood donation unit fi/-?entru Pastorali San Luqa, ir-Rabat, Malta. Il-[in g[all-g[oti taddemm ikun mit-8.30am sas-1.00pm. :entilment nitolbu biex tin;ieb ilkarta tal-identità.

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin>- 1. Brimba, 4. Issikkat, 9. Bibbja, 10. Xarabank, 12.

Qorq, 13. Serju, 14. Ma;i, 17. Arzell, 18. u 20. Arlo;;, 21. Senduq, 27. Emma, 28. {abta, 29. Kajr, 32. Tumbrell, 33. Bandli, 34.

Maratona, 35. Storja.

Weqfin>- 1. Bubaqra, 2. Imbarazz, 3. Bejt, 5. Spanja, 6. Iran, 7.

Kbarat, 8. Tikmix, 11. u 26. Seduta, 15. Ple;;, 16. Armel. 19.

Iddardar, 22. Qarnita, 23. Temtem, 24. Kmamar, 25. Gallun, 30.

Grat, 31. ?ajt.

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, InNazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej.

Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra.

L-a[[ar premju ntreba[ minn Antonella Bugelli, Eastbourne, Triq Lia, {a]-}abbar }BR 1411.

IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C

IT-TLIETA L-og[la 16C L-inqas 12˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 18˚ xemxi, Al;eri 23˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 8˚C ftit imsa[[ab, Ateni 16˚C xemxi, Li]bona 13˚C imsa[[ab, Berlin 7˚ imsa[[ab, Brussell 8˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 17˚C xemxi, Dublin 9˚C imsa[[ab, Kopen[agen 8˚C xita, Frankfurt 6˚C ftit imsa[[ab, Milan 10˚C imsa[[ab, Istanbul 10˚C xemxi, Londra 7˚C ftit imsa[[ab, Madrid 11˚C imsa[[ab, Moska 2˚C xita, Pari;i 6˚C imsa[[ab, Bar/ellona 13˚C imsa[[ab, Ruma 12˚C im/ajpar, Tel Aviv 16˚C imsa[[ab, Tripli 20˚C ftit imsa[[ab, Tune] 20˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 9˚C ftit im[assab, Zurich 6˚C imsa[[ab, Munich 6˚C imsa[[ab, St. Petersburg 2˚C borra

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

26 AVVI}I

PORT innaddfu djar, fabbriki e// minn kull tip ta’ skart anke Accounts materjal tal-kostruzzjoni.

G{ANDEK b]onn ta’ xog[ol ta’ Innaddfu ;onna. Nag[mlu qlug[ accounts? Xog[ol tajjeb b’rata ta’ madum tal-art u tal-kmamar ta’ [las tajba [afna. ?empel jew tal-banju. Tindif u tiswijiet ta’ ibg[at SMS fuq 79861276 u ni;i bjar, tik[il u tibjid, gypsum, fil-post. xog[ol ta’ alterazzjonijiet fuq lantik, bdil ta’ soqfa, e//.

Ni]barazzaw – trasport Servizzi bil-high-up. Xog[ol – kull xog[ol b’esperjenza kbira. ?emplu ALL CLEARANCE TRANS- 79081719 jew 21433352.

KLASSIFIKATI www.allclearancemalta.com

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Sodda sufan

TAS - suede , 60 ” wisa ’ bl istorage . Prezz € 400 jew l Il-{amrun eqreb offerta . ?emplu GARAXX jew store, 115-il pied 99808356 . tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Tombla sheets Class B. ?emplu 77200983.

B ’ numri kbar u kuluri differ enti . Kalendarji kbar tat - 20 1 4 , G{ALL-KIRI 29cm x 42cm . Free delivery G[awdex ukoll . Morru {a]-}ebbu; ’il barra minn g[al g[and PAWLU BONNICI Triq l-Imdina GARAXX basement 40 pied x 50 ( Bonnici Printing Press) – 3 pied, jista’ jintu]a g[al gym, Triq Melita , il - Belt Valletta . store, uffi//ju e//. ?emplu Kif issibuna – min - na[a tal Barrakka ta ’ Fuq g[al Triq 79211659.

Sant ’ Ursula . G[al xog[ol ta ’ digital printing u offset , inviti G{ALL-BEJG{ tat - tie; , invoices , posters u brochures bil - kulur e// u G[amara antika TINKLUDI twaletta bil-mera, xog[ol ta ’ embossing . ?emplu lavaman, komodina, gradenza 2 1 244627 jew 79373700 jew email fuq bil-mera u wi// tal-ir[am u gwar- ibag[tu darobba kbira. Jistg[u jinbieg[u pbonnici@bonniciprintingpress.com separati. ?emplu 99800607.

Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

27

SPORT VOLLEYBALL

Flyers inaqqsu d-distakk minn ma’ Fleur de Lys Paola Hibs...............................0 Flyers.......................................3 (12-25,11-25,19-25)

Flyers naqqsu d-distakk minn ma’ Fleure de-Lys fil-klassifika meta reb[u 3-0 kontra Poal Hibs.

B’din ir-reb[a Flyers approfittaw mi]-]elqa ta’ Fleur de Lys li tilfu 3-2 kontra Toyota Playvolley.

Fl-ewwel log[ba tas-sena Flyers reb[u kontra Hibs u millewwel deher li dawn kienu se jilag[bu bi grinta kbira. Dorianne Bonnici u Belina Milton, premezz tas-serves tag[hom taw vanta;; ta’ 84- lit-tim tag[hom.

Gertrude Zarb, akkwist ;did ta’ Flyers kellha wirja tajba u g[inet lit-tim jirba[ l-ewwel set 25-12.

Ir-reazzjoni ta’ Poal Hibs ma waslet qatt u Belina Milton kompliet i]]id mal-iskor u t-tieni sessjoni reb[uha 25-11. Fit-tielet set Flyers ma kellhom l-ebda problema biex reb[u 25-19 g[al skor finali ta’ 3-0.

Log[ba e//itanti Fleur de Lys............................2 Toyota Playvolley...................3 (20-25, 24-26, 25-16, 26-24, 13-

15)

F’log[ba importanti Fleu de Lys tilfu 3-2 kontra Playvolley.

FDL kellhom lil Sarah El Gasi nieqsa filwaqt li g[al Playvolley iddebuttaw l akkwisti Alison Borg u Caroline Sciberras. Dawn ittnejn kienu strumentali g[attim li reba[ l-ewwel sessjoni 25-20. Fit-tieni set il-log[ob baqa` bilan/jata imma xorta kienu Playvolley li reb[u.

Kien hawnekk fejn FDL wettqu reazzjoni u reb[u fa/ilment 25-16. Playvolley kienu vi/in li jirb[u r-raba’ set imma g[amelu diversi ]balji u spi//aw tilfuh 26-24. L-a[[ar set, dak de/i]iv, intreba[ minn Playvolley u g[al FDL din kienet l-ewwel telfa fil-kampjonat.

BASKETBALL- BOV K.O. S-F

Floriana jipprovaw iwaqqfu lil Depiro G[ada l-{add jintlag[bu ssemi-finali tal- BOV K.O. fejn laktar log[ba mistennija hi dik bejn Royce Floriana u Pavi Depiro. It-tieni semi-finali hi bejn Athleta A to Z Electronics u Starlites.

Floriana u Depiro ghadhom kemm iltaqg[u ;img[a ilu u kienu Depiro li [ar;u rebbie[a f’log[ba kumbattuta. G[al dan il-konfront Floriana mistennija jsa[[u t-tim bl-akkwisti ta’ B. Zammit, ex Depiro, u D. Fenech.

Depiro jinsabu g[addejjin minn mument tajjeb fejn lAmerikan T.Morris rkuppra mill-injury li kellu.

Il-bank tas-sostituti ta’ Depiro hu wie[ed limitat u jkollhom problema jekk jikkommettu [afna fawls.

Wie[ed irid jg[id li anke Floriana g[andhom bank tassostituti limitat u wie[ed irid jara kif se jintegraw il-players ;odda ta[t it-tmexxija tal-kow/ il-;did C. Stopl.

Problema ohra g[al Floriana hi li D. Elston mhux qed ikun konsistenti fil-log[ob tieg[u u li

hu ]gur hu li dawn iridu juru titjib ta[t il-boards biex jittamaw f’ri]ultat po]ittiv.

Athleta mhux suppost ikollhom problem biex jirb[u kontra Starlites.

Fit-tmien il-;img[a, Athleta, wara l-ewwel sessjoni kisbu vanta;; kbir u g[alkemm Starlites tjiebu Athleta xorta wa[da kienu xi ftit a[jar. Kollox jiddependi kif Starlites se ja[dmu kontra z-zona press full court.

Minn K.O. tan-nisa ]-]ew; semi-finali g[andhom ikunu interessanti.

L-ewwel fl-azzjoni jkunu Hibs u Pavi Depiro. Hibs iridu juru titjieb mil-log[ba kontra Luxol fejn C. Woodley xejn ma kienet f’vena u fl-istess [in jittamaw li jkollhom lill-players kollha disponibbli.

Fil-log[ba l-o[ra, Honey Athleta u Caffe Moak Luxol, ewwel ]ew; timijiet fil-klassifika jaffrontaw lil-xulxin.

Athleta g[andhom bla telfa filkampjonat filwaqt li Luxol, wara li tilfu kontra Athleta fl-ewwel log[ba ma fallewx darba o[ra.

Sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Kordin – 2pm. BOV Premier.

Tarxien v Vittoriosa. 4pm. BOV Premier. Hibs v Mosta Victor Tedesco Std – 2pm. BOV Premier. Floriana v Balzan.

4.15pm. BOV Premier. Naxxar L v Rabat A Centenary Stadium – 2pm. I Div. }urrieq v Birzebbuga SP., 4pm. I Div. Lija A v {amrun S Charles Abela Std – 2pm. II Div. Dingli S v Pembroke A, 4.15pm. II Div. Fgura Utd v Mellie[a Luxol Std – 2pm. II Div. San :wann v Si;;iewi, 4.15pm. II Div. Senglea A v Mqabba Sirens Std – 2pm. II Div. }abbar SP v Marsa, 4.15pm. II Div. Mdina K v Kirkop Utd YFA Rabat Grd – 1pm. U17. Mqabba v }ebbu;, 2.45pm. U15. Rabat v Fgura, 4.30pm. U15. Dingli v Sirens G[axaq Grd – 1pm. U15.

G[axaq v Qrendi, 2.30pm. U15.

St Lucia v Kalkara, 4pm. U17.

B’Bugia v }urrieq Mellie[a Grd -1pm. U15. Attard v Luqa, 2.30pm. U15. Mtarfa v

M;arr, 4pm. U17. Mellie[a v U15. B’Kara v Pembroke, 12pm.

Lija-Iklin U15. Balzan v Gozo GFA }ebbu; Grd – 9am. U15.

Sannat Grd – 1pm. St Lawrence }ebbu; v Kirkop, 10.30am. U15.

SP v }ebbu; R, 3pm. G[arab R v B’Kara v Pembroke, 12pm. U15.

Sannat L. Floriana v Tarxien HOCKEY Rabat Grd- 1pm. U15. Paola H Kordin – 12.30pm. II Div. v Mosta, 2.30pm. U15. {amrun v Aloysians v Kavallieri RS2 St Andrew, 4pm. U15. Valletta v Sliema G[ada Melita Grd- 2pm. U15. Msida v MFA Cottonera, 3.30pm. U15. Pieta H Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier. v San :wann, 5pm. U15. Melita Valletta v Sliema W., 4pm. BOV v Qormi Premier. Qormi v B’Kara GFA Luxol Stadium – 2pm. I Div. Gozo Std – 1pm. Victoria H v Melita v G]ira Utd., 4.15pm. I Xag[ra Utd., 3pm. Munxar F. v Div. St Andrews v St George’s Nadur Y. Victor Tedesco Std – 2pm. I Div. HOCKEY Pieta` H v Gudja U., 4.15pm. I Kordin – 1.30pm. II Div. La Div. }ejtun C v Msida SJ Salle v Luxol Centenary Std – 2pm. III Div. IASC Swieqi Utd v Ta’ Xbiex, 4pm. III St Margerita Grd – 8.30am. II Div. Mtarfa v Sirens Div. Luqa J v Birzebbuga T., Charles Abela Std – 2pm. III 9.45am. II Div. B’Kara SJ v Safi Div. Attard v Kalkara, 4.15pm. AFC, 11am. II Div. }abbar CB v III Div. M;arr Utd v Marsaskala G]ira Utd Sirens Std – 2pm. III Div. St BASKETBALL Venera v Qrendi, 4.15pm. III Ta’ Qali – 11.15am. BOV S-F Div. Xg[ajra T v Luqa SA (N) Hibs v Depiro, 1pm. (I).

YFA Athleta v Starlites, 2.45pm. (N).

Mellie[a Grd – 9am. U15. Athleta v Luxol, 4.30pm (I).

Naxxar v G]ira Utd, 10.30am. Depiro v Floriana

Dan l-a[[ar George Ebejer ta’ Bormla Subbuteo Club reba[ it-Tazza tar-Repubblika, turnament organizzat mill-Attard Subbuteo Club. F’finali mill-aktar missielta, Ebejer g[eleb lil Hector Scerri bliskor ta’ 3-2. Daniele Spadaro u Keith Zahra spi//aw fit-tielet u r-raba’ post rispettivament.

Fl-edizzjoni ta’ din is-sena [adu sehem 16-il plejer. Fir-ritratt jidhru l-erba’ semifinalisti tat-Tazza Repubblika. Intant, f’April Attard Subbuteo Club, se jorganizza turnament triangolari internazzjonali, lejliet is-Subbuteo Grand Prix ta’ Malta. Barra l-klabb ta’ Attard stess, se jkunu qed jie[du sehem ittimijiet ta’ Fiamme Azzurre Roma u t-tim lokali ta’ {amrun Table Football Club.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

28

SPORT

LA LIGA

Konfront dirett bejn Atletico Madrid u Barcelona Bejn illum u nhar it-Tnejn jitkompla l-kampjonat Spanjol u l-aktar log[ba mistennija se tkun dik ta’ llum bejn i/-champions Barcelona u Atletico Madrid, ]ew; timijiet li qeg[din filqu//ata b’49 punt kull wie[ed.

Atletico Madrid se jkunu qed jilag[bu f’darhom.

Barcelona huma fl-ewwel post min[abba differenza ta’ gowls a[jar u din se tkun l-ewwel darba li dawn se jkunu qed jilag[bu kontra xulxin fil-kampjonat.

F’Awwissu li g[adda dawn ittnejn iltaqg[u kontar xulxin fisSuper Cup Spanjola u Barcelona l-iskor a[[ari fuq ]ew; legs kien dak ta’ 1-1 imma kienu l-Katalani li reb[uha min[abba l-gowl barra minn darhom. Barcelona kienu [adu draw ta’ 1-1 barra minn darhom u fil-Camp Nou l-log[ba intemmet 0-0.

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom filkampjonat Barcelona reb[u 4-0 kontra Elche filwaqt li Atletico kellhom jitb[abtu kemmxejn biex

reb[u 1-0 barra minn darhom kontra Malaga. Barra minn hekk, matul il-;img[a l-Katalani reb[u 4-0 kontra Getafe fit-Tazza tar-Re u ]ew; gowls skurjahom lattakkant Lionel Messi li kien ilu tmien ;img[at barar mill-azzjoni min[abba injury fil-hamstring. {arsa lejn l-istatistika turi li fla[[ar tmien darbiet li Barcelona u Atletico lag[bu kontra xulxin filkampjonat, il-Madrileni reb[u biss log[ba u skurjaw tmien gowls filwaqt li Barcelona skurjaw 24.

Dan l-ista;un Barcelona s’issa skurjaw 53 gowl fil-kampjonat filwaqt li qalg[u 12-il gowl mentri Atletico skurjaw 47 u qalg[u gowl inqas minn Barcelona.

Mill-konfront ta’ llum bejn Atletico u Barcelona, jistg[u japprofittaw Real Madrid jekk nhar il-{add jirb[u kontra Espanyol f’log[ba o[ra li se tlaqqa` avversarji mill-belt ta’ Madrid u Bar/ellona.

B[alissa t-tim ta’ Carlo

Il-Programm Illum

A. Bilbao v Almeria Celta Vigo v Valencia A. Madrid v Barcelona Elche v Sevilla

G[ada

Getafe v R. Vallecano R. Betis v Osasuna Espanyol v R. Madrid Levante v Malaga

It-Tnejn

Villarreal v R. Sociedad Ancelotti qieg[ed [ames punti ta[t Barcelona u Atletico u kontra Espanyol se jkunu qed ifittxu ddisa’ reb[a konsekuttiva. Flista;un li g[adda Espanyol ]ammew lil Real Madrid darbtejn draw. Real se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 2-0 kontra Osasuna fitTazza tar-Re filwaqt li fl-a[[ar [ar;a tag[hom fil-kampjonat reb[u 3-0 kontra Celta Vigo.

F’partiti o[ra Athletic Bilbao se jkunu qed ifittxu li jwettqu reaz-

Matul il-;img[a Barcelona reb[u kontra Getafe fit-Tazza tar-Re u g[alihom irritorna Lionel Messi li skurja tnejn (lemin)

zjoni wara t-telfa kontra Real Sociedad meta jilqg[u lil Alemria. Sociedad se jkunu qed

ifittxu s-sitt reb[a konsekuttiva meta nhar it-Tnejn jilag[bu kontra Villarreal.

FUTSAL

TRASFERIMENTI

Pepe Mel kow/ ta’ West Brom Malta titlef ikun ippreferut Soldado Defoe West Browmich Albion jkun qed imexxi lit tim fil iffirma kuntratt ta erba snin kontra :ibiltà [abbru li [atru lil Pepe Mel log[ba kontra Southampton b[ala l manager il ;did Dan tal Minn na[a tieg[u Mel tke//a mat tim li jilg[ab fl MLS u l -

-

-

.

-

a[[ar, eks kow/ ta’ Real Betis iffirma kuntratt ta’ sena u nofs mat-tim li b[alissa qed jokkupa l-14-il post tal-klassifika. West Brom ke//ew lil Steve Clarke fl14 ta’ Di/embru. Mel, kow/ li g[andu 50 sena kien ilu f’diskussjonijiet mad-diri;enti ta’ West Brom minn dakinhar imma g[all-bidu l-klabb iffirjuta li ja[tru b[ala kow/ min[abba li dan ried i;ib mieg[u l-istaff li [adem mieg[u ma’ Real Betis.

Mel a//etta li ja[dem ma’ Ketih Downing li se jkun assistant coach u l-kow/ tal-goalkeepers Dean Kiely. Downing kien ilu jmexxi lit-tim fuq ba]i temporarja g[al dawn l-a[[ar [ames log[biet u dan, illum se

,

.

.

minn Betis fl-20 ta’ Di/embru wara li kien ilu tliet snin mag[hom u l-ewwel log[ba tieg[u ma’ West Brom se tkun fl-20 ta’ Jannar kontra Everton.

DEFOE – Totenham [abbru li /edew lill-attakkant Jermain Defoe lil Toronto FC, tim li jilg[ab fil-Major League Soccer tal-Istati Uniti. Defoe, li g[andu 31 sena se jing[aqad mat-tim fit28 ta’ Frar u b’hekk dan ifisser li g[alissa g[adu disponibbli biex jilg[ab mal-klabb Ingli]. Matul dawn l-a[[ar xhur, spe/jalment meta Andres Villas-Boas kien g[adu manager ta’ Tottenham, Defoe kien qed jibda fuq il-bank tas-sostituti u fl-attakk kien qed

’

-

’

-

-

a[[ar dehra tieg[u ma’ Tottenham tista’ tkun il-log[ba kontra Dnpiro fl-Europa League, log[ba li se tintlag[ab fis-27 ta’ Frar f’White Hart Lane.

BRADLEY – Roma [abbru li bieg[u lil Michael Bradley lil Toronto FC. Dan ifisser li fi spazju ta’ ftit sieg[at Toronto akkwistaw lil Bradley u lil Defoe. Bradley, plaeyr ta’ 26 sena li jilg[ab mat-tim nazzjonali Amerikan ilu ma jilg[ab flMLS sa minn Jannar sal-2006 meta dakinhar kien jilbes ilflokk ta’ New York Red Bulls.

Fl-Italja Bradley lag[ab ma’ timijiet b[al ma huma Chievo u Roma.

Fl-ewwel log[ba minn ]ew; partiti ta’ [biberija, Malta tilfet bl-iskor ta’ 4-3 kontra :ibiltà.

L-avversarji tal-Maltin fet[u bl-iskor kmieni fil-partita permezz ta’ Andrew Lopez u wara biss tliet minuti Jovica Milijic ;ab id-draw g[allMaltin. :ibiltà baqg[u perikolu]i u re;g[u marru fil-vanta;; g[al darbao[ra permezz ta’ Andrew Lopez.

Ftit qabel tmiem l-ewwel taqsima Ian Rodriguez g[amilhom 3-1, wara li Dylan Musu ma rnexxielux jsalva l-ballun minn fuq il-linja.

Fit-tieni taqsima l-Maltin [ar;u aktar aggressivi u naqqsu

d-distakk permezz ta’ Cedric Sciberras.

Il-Maltin baqg[u jilag[bu filkaxxa tal-avversarji u skurjaw ]ew; gowls o[ra permezz ta’ Giancarlo Sammut u Rennie Tanti.

Il-:ibiltà re;g[u marru filvanta;;, meta minn kontrattakk velo?i, Duane Robba tefa’ l-ballun fix-xibka.

L-a[[ar perjodu tal-log[ba kien tassew e??itanti u wara li Jovica Milijic laqat il-lasta, Dylan Musu kien pront u skurja l-gowl li g[amel l-iskor 4-3.

It-tim nazzjonali Malti llum fit-8pm jkollu log[ba o[ra ta’ [biberija kontra l-istess tim ta’ :ibiltà.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

29

SPORT FUTBOL INGLI}

Mistennija reazzjoni ta’ Man Utd kontra Swansea Il-Programm Il-Programm Illum

Hull v Chelsea (13.45) Cardiff v West Ham (16.00) Everton v Norwich (16.00) Fulham v Sunderland (16.00) Southampton v West Brom (16.00) Tottenham v Crystal Palace (16.00) Man Utd v Swansea (18.30)

G[ada

Newcastle v Man City (15.05) Stoke v Liverpool (17.10)

It-Tnejn

Aston Villa v Arsenal (21.00)

The Championship

Sheff Wed v Leeds Blackburn v Doncaster Blackpool v Middlesbrough Bolton v Nottm Forest Brighton v Birmingham Charlton v Barnsley Huddersfield v Millwall Ipswich v QPR Watford v Reading Wigan v Bournemouth Yeovil v Burnley

League One

Bradford v Bristol City Brentford v Port vale Colchester v Gillingham Coventry v Crawley Leyton Orient v Carlisle MK Dons v Shrewsbury Notts County v Sheff Utd Oldham v Stevenage Rotherham v Crewe Swindon v Peterborough Tranmere v Walsall Wolves v Preston

League Two

Accrington v Newport Wimbledon v Torquay Bristol Rovers v Exeter Burton v Cheltenham Chesterfield v Bury Dag & Red v Fleetwood Hartlepool v Rochdale Mansfield v Scunthorpe Morecambe v Wycombe Northampton v York Oxford Utd v Portsmouth Plymouth v Southend

Premiership Sko//i] Illum

Hearts v Motherwell Partick Thistle v Ross County St Johnstone v St Mirren

G[ada

Inverness CT v Dundee Utd

Championship Sko//i]

Cowdenbeath v Dumbarton Dundee v Livingston Falkirk v Hamilton Morton v Raith Rovers Queen of Sth v Alloa

I Div Illum

Arbroath v Brechin Ayr v Airdrieonians Dunfermline v Stranraer Forfar v Stenhousemuir Rangers v East Fife

II Div

Albion v Montrose Berwick v Annan Athletic East Stirling v Peterhead Elgin v Clyde Queen’s Park v Stirling

Illum i/-champions Man Utd iridu jwettqu reazzjoni meta jilag[bu kontra Swansea f’wa[da minn diversi partiti minn programm s[i[ tal-kampjonat Ingli]. Matul il-;img[a Man Utd sofrew it-tielef telfa konsekuttiva meta tilfu 2-1 kontra Sunderland fl-ewwel leg tas-semi finali talLeague Cup. Fl-1 ta’ Jannar Man Utd tilfu 2-1 f’darhom kontra Tottenham u ;img[a ilu sfaw eliminati mill-FA Cup b’telfa ta’ 2-1 f’Old Trafford kontra Swansea. Ir-Red Devils ilhom ma jitilfu tliet darbiet wara xulxin sa mill-2001 u ilhom ma jitilfu tliet darbiet fi spazju ta’ ;img[a sa mill-1992. Barra minn hekk, Man Utd ilhom ma jitilfu lewwel tliet log[biet tas-sena sa mill-1932 u dawn ir-rekords kollha juru kemm b[alissa t-tim ta’ David Moyes jinsab fi kri]i.

Illum Man Utd, li qeg[din fisseba’ post tal-klassifika, iridu jpattu g[at-telfa li sofrew kontra Swansea ftit tal-jiem ilu meta jer;g[u jilag[bu kontra t-tim ta’ Michael Laudrup. Fl-a[[ar [ar;a fil-kampjonat Swansea tilfu 3-2 kontra Man City u minkejja li tilfu kellhom wirja tajba kontra laktar tim li skurja gowls fil-kampjonat. Qabel ma beda l-ista;un kul[add kien qed jistenna li lmanager il-;did ta’ Man Utd David Moyes kien se jkollu bi//a xog[ol iebsa biex jimla l-post ta’ Alex Ferguson imma ]gur li

wie[ed ma kinx jimma;ina li sa Jannar it-tim kien se jkun fisseba’ post, 11-il punt ta[t il-leaders u eliminat mill-FA Cup u b’sieq wa[da barra mill-League Cup. Kontra Swansea Man Utd se jkollhom lid-difensur Rio Ferdinand nieqes min[abba li we;;a’ kontra Swansea.

Il-leaders Arsenal, nhar it-Tnejn jilag[bu barra minn darhom kontra Aston Villa. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom il-Gunners sabuha fa/li biex reb[u 2-0 kontra Cardiff filwaqt li Aston Villa reb[u 1-0 kontra Sunderland. Villa sfaw eliminati mill-FA Cup b’telfa ta’ 2-1 kontra Sheffield United. Ta min jiftakar li Arsenal se jkollhom lil Giroud, Bendtner u lil Walcott kollha neqsin min[abba injury.

Matul il-;img[a Walcott we;;a’ kontra Tottenham fl-FA Cup u dan se jitlef il-kumplament talista;un u anke t-Tazza tad-Dinja.

Manchester City jistg[u jitilg[u temporanjament flewwel post tal-klassifika jekk g[ada jirb[u barra minn darhom kontra Newcastle. Fuq il-karta ttim ta’ Pellegrini mhux mistenni jfalli. Matul il-;img[a City reb[u 6-0 l-ewwel leg tal-Capital One Cup kontra West Ham Utd imma fl-FA Cup ;ew mi]muma draw 1-1 minn Blackburn u b’hekk se jkollhom jilag[bu replay. Ilforma ta’ City barra minn darhom m’hijiex wa[da li qed timpressjona. Kontra Newcastle,

Man Utd iridu jwettqu reazzjoni wara tliet telfiet konsekuttivi

City se jkollhom g[al darba o[ra lill-attakkant Sergio Aguero nieqes, player li hu mistenni jid[ol lura fl-azzjoni aktar tard matul dan ix-xahar. Il-Magpies se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 1-0 kontra West Brom.

Chelsea llum jilag[bu barra minn darhom kontra Hull u b’reb[a, t-tim ta’ Mourinho wkoll jista’ jmur temporanjament fil-qu//ata g[al jum min[abba li City jilag[bu g[ada u Arsenal it-Tnejn. Fl-ewwel tassena Chelsea sabuha fa/li biex reb[u 3-0 kontra Sunderland fil-

waqt li fl-FA Cup reb[u 2-0 kontra Derby County. Hull se jkunu ;ejjin minn telfa fil-kampjonat kontra Liverpool. Dawn tala[[ar, wara li sofrew ]ew; telfiet konsekuttivi rebpu kontra Hull u g[ada jilag[bu barra minn darhom kontra Stoke.

Bla dubju l-akbar theddida g[al Stoke, li qeg[din fit-12-il post, hu Luis Suarez, player li attwalment qed jokkupa l-ewwel post tal-klassifika tal-aqwa skorers b’20 gowl. Stoke se jkunu ;ejjin minn draw po]ittiv ta’ 1-1 kontra Everton.

FUTBOL TALJAN

Juventus ifittxu l-11 il-reb[a konsekuttiva

Hekk kif bejn illum u nhar itTnejn jitkompla l-kampjonat Taljan, i/-champions Juventus se jkunu qed ifittxu li jiskbu l-11-il reb[a konsekuttiva meta g[ada jilag[bu barra minn darhom kontra Cagliari. Matul dawn l-a[[ar xhur il-Bianconeri qed juru log[ob mill-aqwa u kisbu 10 reb[iet konsekuttivi u barra minn hekk fet[u vanta;; ta’ tmien punti f’ras il-klassifika. L-eqreb rivali tag[hom huma Roma u ;img[a ilu Juventus reb[ulhom 3-0 fil-konfront dirett f’Turin.

B’din ir-reb[a Juventus ;ew inkurunati champions tax-Xitwa u meta fadal 20 log[ba g[al tmiem il-kampjonat kollox jidher li dawn se jer;[u jirb[u t-titlu.

Ta min jinnota li Juventus, bl10 reb[iet li kisbu wara xulxin la[qu rekord tal-klabb li kien ;ie imwaqqaf fl-ista;un 1931-32 u b’hekk reb[a g[ada tkun tfisser li t-tim ta’ Antonio Conte jwaqqaf rekord.

Fuq il-karta Juventyus g[andhom jirb[u kontra Cagliari, tim li

se jkun ;ej minn draw ta’ 0-0 kontra Chievo. L-a[[ar telfa li sofrew Juventus kienet kontra Fiorentina fil-kampjonat filwaqt li f’nofs Ottubru kienu tilfu log[ba o[ra, imma fi/Champions League kontra Galatasaray. B’din it-telfa sfaw eliminati mill-kompetizzjoni u dan ikompli jag[milha fa/li g[alihom biex jikkon/entraw fuq il-kampjonat fejn qeg[din b’/ans tajjeb li mhux biss jirb[uh imma li j;ibu aktar minn 100 punt.

Roma, wara t-telfa kontra Juventus g[ada jilag[bu kontra Genoa fl-Olimpico u minkejja li se jkollhom lil De Rossi u Castan sospi]i wie[ed jistenna li lGiallorossi jie[du t-tliet punti biex tal-anqas jibqg[u fit-tieni post, ]ew; punti fuq Napoli. De Rossi u Castan se jkunu sospi]i wara li tke//ew kontra Juventus.

It-tim ta’ Rudia Garcia ma jistax iwaqqa` aktar punti, spe/jalment meta wie[ed iqis li fl-a[[ar [ames partiti reb[u biss ]ew; log[biet.

Napoli g[ada g[andhom log[ba delikata barra minn darhom kontra Verona, tim li fla[[ar [ar;a tieg[u reba[ 3-1 barra minn daru kontra Udinese.

Napoli reb[u 2-0 kontra Sampdoria nhar it-Tnejn li g[adda i]da tajjeb wie[ed ifakkar li Sampdoria kienu sfortunati u laqtu tliet darbiet il-lasta.

Jekk Verona, li b[alissa qeg[din erba’ punti ta[t Napoli, jirb[u lkonfront ji;u erba’ punti biss ta[t it-tim ta’ Rafa Benitez.

It-Tnejn Inter jilag[bu f’San Siro kontra Chievo u wie[ed jistenna reazzjoni minn na[a ta’ Inter li se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 1-0 kontra Lazio. Aktar kemm jg[addu ;img[at aktar hi evidenti l-problema li g[andhom fl-attakk Inter u ]gur li wie[ed qed jistenna li matul dan ix-xahar ikun hemm xi akkwisti.

Bit-telfa li sofrew kontra Lazio, Inter ni]lu fis-sitt post u issa jilag[bu kontra Chievo tim li se jkun ;ej minn draw.

G[ada Milan imorru jilag[bu

barra minn darhom kontra Sassuolo u bla dubju l-akbar theddida g[at-tim neo-promoss hu il-playmaker Kaka li jidher li irkupra sew mill-injury li kellu u fl-a[[ar [ar;a kontra Atalanta skurja tnejn mit-tliet gowls li skurjaw Milan fir-reb[a ta’ 3-1.

Milan, li qeg[din fil-11-il post iridu l-punti biex tal-anqas jibdew jittamaw li sta;un ie[or jilag[bu fl-Ewropa, anke jekk s’issa din il-[a;a tidher kemmxejn diffi/li.

Il-Programm Serie A Illum

Livorno v Parma (18.00) Bologna v Lazio (20.45)

G[ada

Torino v Fiorentina (12.30) Atalanta v Catania (15.00) Cagliari v Juventus (15.00) Verona v Napoli (15.00) Roma v Genoa (15.00) Sassuolo v Milan (20.45)

It-Tnejn

Sampdoria v Udinese (19.00) Inter v Chievo (21.00)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

30

SPORT

KAMPJONAT BOV PREMIER

B’Kara jistg[u jkabbru l-vanta;; fil-qu//ata I/-champions u leaders B’Kara jistg[u j]idu l-vanta;; f’ras ilklassifika jekk jirb[u kontra Qormi u fl-istess [in Valletta, li qeg[din it-tieni, ifallu fil-log[ba delikata kontra Sliema. Dawn i]]ew; partiti huma tnejn minn sitt log[biet li se jintlag[abu fit-18-il programm tal-Kampjonat BOV Premier. Illum jintlag[bu erba’ partiti filwaqt li B’Kara u Valletta jkunu fl-azzjoni g[ada.

Fuq il-karta B’Kara m’g[andhomx ifallu milli jie[du t-tliet punti u jirre;istraw il-11-il reb[a konsekuttiva meta jilag[bu kontra Qormi, tim li qieg[ed fif-disa’ post. Madankollu wie[ed irid jiftakar li B’Kara, fl-ewwel rawnd kienu ;ew mi]muma draw 1-1 kontra Qormi meta dakinhar Haruna Shola Shodiya kien skurja g[all-Karkari]i u Riccardo Innocenti kien ;ab id-draw.

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom B’Kara reb[u 3-0 kontra Floriana filwaqt li Qormi ;ew draw 0-0 kontra Rabat. I]-]ew; timijiet se jkollhom lill-players tag[hom kollha disponibbli.

G[ada wkoll Valletta jilag[bu kontra Sliema u dan hu bla dubju konfront delikat g[at-tim ta’ Mark Miller, anke jekk fl-ewwel rawnd il-Beltin kienu reb[u llog[ba 3-0. B[alissa Valletta qeg[din erba’ punti ta[t B’Kara u tnejn fuq Hibernians li qeg[din it-tielet.

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Valletta reb[u 2-1 kontra Tarxien

Il-Programm Illum Kordin

2pm – Tarxien R v Vittoriosa (2-2) 4 pm – Hibs v Mosta (2-0)

Victor Tedesco Std

2pm – Floriana v Balzan (0-0) 4.15pm – Naxxar L v Rabat A(2-1)

G[ada Ta’ Qali

2pm – Valletta v Sliema W (3-0) 4pm – Qormi v B’Kara (1-1)

filwaqt li Sliema salvaw draw ta’ 1-1 fl-a[[ar kontra Mosta. Minn na[a tag[hom Sliema se jkunu qed ifittxu li jirritornaw g[arreb[ min[abba li fl-a[[ar ]ew; konfronti [adu ]ew; draws.

L-aktar log[ba li tispikka llum se tkun dik bejn Hibernians u Mosta. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Hibs reb[u 2-0 kontra Balzan, skor li bih kienu g[elbu lil Mosta fl-ewwel rawnd. Minn na[a tag[hom Mosta ;ew draw kontra Sliema. G[al kontra Hibs, Mosta se jkollhom lil Bojan Kaljevic sospi] partita.

Wara t-telfa kontra Valletta, Tarxien iridu jwettqu reazzjoni meta jilag[bu kontra Vittoriosa, tim li matul il-;img[a [atar Direttur :enerali Taljan, Bellini.

F’din il-log[ba l-attakkant ta’ Vittoriosa, Marcelo Periera se jkun qed jippruva jiskurja l-mitt gowl f’pajji]na, hekk kif s’issa skurja 99. It-tim neo-promoss se

Hibernians se jkunu qed jippruvaw jirrepetu s-su//ess li kellhom kontra Mosta f’Ottubru li g[adda

jkun ;ej minn telfa minima ta’ 10 kontra Naxxar.

Floriana jilag[bu kontra Balzan u jippruvaw jie[du t-tliet punti kontra Balzan biex b’hekk ikomplu jersqu lejn l-ewwel sitt

timijiet fil-klassifika. Fl-ewwel rawnd dawn it-tnejn kienu ;ew draw 0-0. G[al kontra Balzan, Floriana se jkollhom kemm lil Christian Caruana kif ukoll lil Clyde Borg sospi]i.

Fl-a[[ar konfront ta’ llum Naxxar mhux mistennija jfallu meta jilag[bu kontra Rabat. InNaxxarin se jkunu ;ejjin minn reb[a filwaqt li Rabat se jkunu ;ejjin minn draw.

TAZZA TAD-DINJA 2014

‘Irridu ninsew is-su//essi tal-passat’ Del Bosque, kow/ ta’ Spanja

Il-kow/ ta’ Spanja Del Bosque

Il-kow/ ta’ Spanja Vicente Del Bosque wissa lill-players tieg[u biex waqt l-edizzjoni fil-Bra]il jinsew is-su//essi li kisbu tul dawn l-a[[ar snin. Spanja reb[et il-Euro 2008 u sentejn wara reb[et it-Tazza tad-Dinja flAfrika t’Isfel. Fl-2012 Spanja baqg[et tiddomina x-xena internazzjonali u reb[et anke lKampjonati Ewropej. L-uniku di]appunt li sofrew l-iSpanjoli kien meta sena ilu tilfu l-finali tat-Tazza talKonfederazzjonijiet kontra lBra]il.

Numru kbir ta’ players li reb[u t-Tazza tad-Dinja ta’ erba’ snin ilu g[adhom jiffurmaw parti mittim nazzjonali. Fost dawn ilplayers hemm Iker Casillas, Xavi, Andres Iniesta, Xabi Alonso, Cesc Fabregas u Sergio

Ramos “Fl-iskwadra se jkun hemm [afna players li di;a’ daqu ssu//ess u reb[u kwa]i kollox. Ilperiklu hu li dawn jibqg[u jiftakru fil-passat u ma jurux ilgrinta me[tie;a waqt l-edizzjoni ta’ din is-sena. Irridu n]ommu saqajna mal-art. Nafu li kapa/i nirb[u imma nafu wkoll li hemm timijiet b’sa[[ithom,” qal Del Bosque.

Spanja reb[et il-grupp rispettiv tag[ha fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni u fil-fa]i finali trid tilg[ab fi grupp li fih hemm lOlanda, /-?ili u l-Awstralja.

Ming[ajr ma jridu l-players Spanjoli bilfors se jiftakru ftit fil-passat min[abba l-fatt li se jkunu qed jilag[bu kontra lOlanda, it-tim li kontrih reb[u fil-finali tat-Tazza tad-Dinja tal-

2010. Il-log[ba kontra l-Olanda fil-fatt se tkun l-ewwel wa[da tal-grupp u wara jaffrtonaw li/?ile u lill-Awstralja rispettivament.

“M’a[na inferjuri g[al [add imma rridu noqg[odu attenti.

Bla dubju kul[add se jkun qed jipprova jirb[ilna g[ax a[na se mmorru l-Bra]il b[ala l-holders.

Diffi/li ng[id min se jkun l-aktar avversarju diffi/li imma bla dubju nistenna lit-timijiet talAmerika t’Isfel fl-aqwa tag[hom,” qal Del Bosque.

Dan tal-a[[ar semma wkoll lill-:ermanja, lill-Olanda u lillPortugall b[ala l-aktar timijiet Ewropej diffi/li. Ta min jinnota li Del Bosque ma semmiex lillItalja, tim li kontrih Spanja reb[et il-finali tal-Euro 2012 bi skor ta’ 4-0.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

31

SPORT FUTBOL INGLI}

Unuri g[al Suarez u Pellegrini L-attakkant ta’ Liverpool Luis Suarez u l-manager ta’ Man City Manuel Pellegrini ;ew ivvutati b[ala l-aqwa player u l-aqwa kow/ g[ax-xahar ta’ Di/embru. F’Di/embru Suarez skurja 10 gowls u g[en lit-tim tieg[u imur temporanjament fl-ewwel post tal-klassifi-

ka. Kontra Norwich Suarez skurja erba’ gowls filwaqt li skurja wkoll kontra West Ham, Tottenham u Cardiff.

G[al Pellegrini din hi lewwel darba sa minn meta dan beda ja[dem fil-Premier li reba[ dan l-unur. Matul il-perjodu tal-festi City kienu f’for-

ma mill-aqwa u kisbu [ames reb[iet, inklu] 6-3 kontra Arsenal. B[alissa City qeg[din punt ta[t il-leaders Arsenal u barra minn hekk huma l-aktar tim li skurja gowls. City skurjaw total ta’ 57 gowl u 19 minnhom ;ew skurjati f’Di/embru.

TENNIS – OPEN AWSTRALJAN

Polza diffi/li g[al Andy Murray I/-champion ta’ Wimbledon Andy Murray jista’ jkollu jilg[ab kontra n-numru wie[ed fid-dinja Rafael Nadal u lI]vizzeru Roger Federer fi triqtu lejn il-finali tal-Open talAwstralja, Open li jibda nhar itTnejn li ;ej. Dan ;ie ]velat ilbiera[ wara li ittellg[u l-poloz tal-ewwel Grand Slam tas-sena.

Murray g[andu bidu fa/li kontra l-:appuni] Go Soeda imma minn hemm ‘il quddiem jista’ jispi//a jilg[ab kontra Nadal, Federer u Isner biex jasal salfinali.

Minn na[a tieg[u Rafael Nadal se jkollu jilg[ab kontra Bernard Tomic fl-ewwel log[ba filwaqt li n-numru wie[ed fl-Ingilterra Laura Robson se tibda l-impenji tag[hha kontra Kirsten Flipkens. Serena Williams tilg[ab kontra Ashleigh Barty b’din tal-a[[ar tkun qed tilg[ab quddiem il-pubbliku tag[ha stess. Nadal se jkun qed jag[mel ir-ritorn tieg[u

f’Melbourne Park wara nuqqas ta’ sena min[abba li fl-2013 ma [ax sehem fil-kompetizzjoni g[ax kien imwe;;a’. Nadal irkupra tajjeb u f’dawn l-a[[ar xhur reba[ diversi titli filwaqt li Murray se jkun qed jilg[ab dan il-Grand Slam wara li irkupra minn injury f’darhu. Jekk Nadal jelimina lil Tomic jista’ jilg[ab kontra l-Fran/i] Gael Monfils filwaqt li fil-fa]i talkwarti tal-finali hemm possibilta` li jiltaqa` kontra Juan Martin Del Potro.

Wie[ed jista’ jg[id li fuq ilkarta, Novak Djokovic g[andu l-e[fef rotta sal-finali. It-tennista mis-Serbja jibda billog[ba kontra l-iSlovakk Lukas Lacko. Federer jibda kontra lAwstraljan James Duckworth.

Fil-kategorija tan-nisa nnumru wie[ed fid-dinja, Serena Williams se tibda kontra lAwstraljana Barty. Il-holder ta’ dan il-Grand Slam, Victoria Azarenka tista’ tilg[ab kontra Sloane Stephens fir-raba’

rawnd u din tkun ripetizzjoni tas-semi finali kontroversajli ta’ sena ilu. Laura Robson se tipprova tinjora l-u;ieg[ filpolz, u;ieg[ li ilha tilmenta dwaru g[al dawn l-a[[ar ;img[at u tibda l-avventura tag[ha kontra l-Olandi]a Flipkens.

Su//ess g[al Pironkova It-tennista Bulgara Tsvetana Pironkova reb[et is-Sydney International meta fil-finali

g[elbet lil Angelique Kerber bi skor ta’ 6-4, 6-4. F’turnament ie[or, l-Awstraljana Sam Stosur ma g[addietx g[allfinali tal-Hobart International meta tilfet 6-3, 6-2 kontra Klara Zakopalova. Bla dubju dan hu di]appunt g[al Stosur li issa se tibda l-impenji tag[ha fl-Open Awstraljan bil-log[ba kontra listess Zakopalova.

Din tal-a[[ar, fil-finali talHobart International se tilg[ab kontra Garbine Muguruza Blanco.

Yaya Toure

FUTBOL

Toure ivvutat l-aqwa player tal-Afrika Il-midfielder ta’ Manchester City Yaya Toure ;ie ivvutat g[attielet darba konsekuttiva b[ala lAqwa Player tal-Afrika. Dan t[abbar waqt /erimonja li saret fil-belt ta’ Lagos fin-Ni;erja.

Toure g[eleb l-isfida ta’ Didier Drogba ta’ Galatasaray u ta’ Obi Mikel ta’ Chelsea.

Toure, li g[andu 30 sena sar ittieni player fl-istorja li qatt reba[ dan l-unur g[al tliet darbiet konsekuttivi. Fil-passat kien Samuel Eto’o li irnexxilu jag[mel dan.

Toure, eks player ta’ Barcelona ing[aqad ma’ City fl-2010 u minn dakinhar ‘l hawn stabbilixxa ru[u b[ala wie[ed mill-aktar player strumentali tat-tim. S’issa dan lista;un Toure skurja 13-il gowl u ri/entament kien inklu] fl-aqwa

tim tal-Premier League g[as-sena 2013. Barra minn hekk Toure g[en lill-Ivory Coast jikkwalifikaw g[at-Tazza tad-Dinja, spe/jalment bil-wirjiet li kellu fi]]ew; play-offs kontra s-Senegal.

Filwaqt li Toure reba[ l-unur tal-aqwa player, in-Ni;erja reb[u [ames unuri minn 11 waqt is-serata. It-tim Ni;erjan ;ie ivvutat b[ala l-aqwa tim tas-sena.

F’Jannar ta’ sena ilu n-Ni;erja reb[u t-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani. Barra minn hekk, it-tim nazzjonali Ni;erjan ta’ ta[t is-17il sena, rebbie[ tat-Tazza tadDinja reba[ l-unur tal-aqwa tim ]ag[]ug[ tal-Afrika.

Il-kow/ tat-tim tal-kbar tanNi;erja, Stephen Keshi ;ie ivvutat b[ala l-Aqwa Kow/ tas-sena.

LOG{OB TAL-COMMONWEALTH 2014

Ennis-Hill mhux se tie[u sehem

Tsvetana Pironkova wara li reb[et is-Sydney International

I/-champion Olimpika tal-Heptathlon Jessica Ennis-Hill [abbret li mhux se tie[u sehem fil-Log[ob tal-Commonwealth li se jsiru din is-sena fil-belt ta’ Glasgow flIskozja min[abba li qed tistenna tarbija. Ennis-Hill, li g[andha 27 sena xorta wa[da se tkun qed tipprova tiddefendi t-titlu li reb[et fl-2012 meta tikkompeti fl-Olim-pjadi ta’ Rio fil-Bra]il fl-2016.

Ennis-Hill reb[et il-medalja talbronz waqt l-edizzjoni tal-

Commonwealth fl-2006 li kienet saret f’Melbourne fl-Awstralja u fl-2010 ma kinitx [adet sehem fledizzjoni li saret f’Delhi biex tikkon/entra fuq il-Kampjonati Ewropej li kienu saru fl-istess sena. Fil-fatt, Ennis-Hill kienet reb[et il-medalja tad-deheb. La[bar tal-biera[ tfisser ukoll li Ennis-Hill, minbarra li se titlef illog[ob tal-Commonwealth li se jsiru bejn Lulju u Awwissu, se titlef ukoll il-Kampjonati Ewropej li jsiru fi Zurich f’Awwissu.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2014

32

LOKALI

L-MCESD jikkritika lill-Gvern b’nuqqas ta’ konsultazzjoni dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza L-imsie[ba so/jali jressqu proposti bit-tama li tinbidel l-iskema L-imsie[ba so/jali fil-Kunsill Malti g[all-I]vilupp So/jali u Ekonomiku (MCESD), ikkritikaw lill-Gvern g[an-nuqqas ta’ konsultazzjoni fl-introduzzjoni tal-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Din il-kritika saret millma;;oranza tal-imsie[ba so/jali fi tmiem laqg[a tal-MCESD f’Kastilja li fiha g[all-ewwel darba l-Prim Ministru Joseph Muscat indirizza lill-imsie[ba dwar l-iskema ta’ bjeg[ ta//ittadinanza.

Il-Prim Ministru Joseph Muscat beda l-laqg[a billi qal li din kienet laqg[a ta’ informazzjoni u spjega li l-pajji] g[addej minn sitwazzjoni ekonomija tajba. Hu kompla li din l-iskema se tifta[ il-bibien bera[ g[all-investiment barrani fil-pajji], u pparaguna l-iskema ta’ Malta ma’ dik tan-Norve;ja.

Muscat sostna li minn din liskema l-Gvern se jda[[al madwar biljun ewro, iktar mill-fondi li Malta kisbet mill-UE f’seba’ snin. Je[tie;, sostna l-Prim Ministru, li Malta ma taqax lura fil-mod kif tattira l-investiment g[aliex jid[lu pajji]i barranin bi skemi simili.

Il-Prim Ministru tkellem dwar id-diskussjonijiet malOppo]izzjoni u qal li dawn ma tawx ri]ultat po]ittiv. Il-Gvern i//aqlaq mill-po]izzjoni tieg[u, sostna l-Prim Ministru, li kompla

L-imsie[ba so/jali kollha, bl-e//ezzjoni tal-GWU li fa[[ret l-iskema tal-bejg[ ta-/ittadinanza, esprimew kritika qawwija li l-gvern ma kkonsultax mag[hom dwar l-iskema ta/-/ittadinanza

li issa l-Gvern g[andu proposta ta’ kompromess u skont hu “ba]i e//ellenti biex jintla[aq ftehim”.

Fi tmiem il-laqg[a rapprezentanti tal-unions u korpi kostitwiti kkummentaw mal-;urnalisti dwar din il-laqg[a fejn kul[add, minbarra l-GWU, ikkritikaw lillgvern g[all-mod kif m’g[amilx konsultazzjoni qabel da[[al illi;i.

Josef Vella, is-Segretarju :enerali tal-U{M, qal li l-union xtaqet li l-pro/ess ma sarx b’dan

il-mod g[aliex kieku ma kinux isiru /ertu /irkustanzi. Hu qal li lU{M temmen f’soluzzjoni filParlament u appella biex dan jintla[aq g[aliex din hi kwistjoni li g[andha impatt qawwi fuq ilpolitika barranija.

Fuq l-istess linja kkritika lillGvern, Paul Pace, il-President talFORUM, li qal li fil-laqg[a kien hemm [afna msie[ba so/jali li talbu wkoll li jsiru iktar diskussjonijiet mal-Oppo]izzjoni.

Hu qal li l-laqg[at ta’ konsultazzjoni misshom saru qabel fl-

MCESD u sostna li l-FORUM ressaq diversi proposti fosthom dik dwar il-propjetà u l-ammont ta’ 350,000 ewro.

William Portelli, il-President tas-CMTU, qal li d-diskussjonijiet mal-imsie[ba so/jali misshom saru qabel g[aliex kieku sar dan, anki l-Gvern kien jibbenefika.

Kienet il-GRTU li ]velat il-proposti li g[amlet fil-laqg[a fejn ilPresident Paul Abela qal li lGRTU ressqet tliet proposti fosthom dwar il-valur tal-propjetà, limportanza ta’ residenza kif ukoll

is-sens ta’ rabta bejn l-applikant g[a/-/ittadinanza u l-pajji].

Anki /-Chairman tal-MCESD John Bencini kkritika l-fatt li lGvern ma ddiskutiex l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza fl-MCESD qabel din g[addiha millParlament. Kien ikun a[jar kieku din il-konsultazzjoni saret qabel, sostna John Bencini.

Kien is-Segretarju :enerali talGWU, Tony Zarb, li fil-kummenti tieg[u ddefenda lill-Gvern u fa[[ar l-iskema bla ma kkritika nnuqqas ta’ konsultazzjoni li rriferew g[aliha l-imsie[ba so/jali lo[ra. Skont Tony Zarb, din l-iskema kif emendata hi ta’ ;id g[allpajjiz u g[all-[addiem.

Fil-kummenti tieg[u fi tmiem il-laqg[a l-Prim Ministru kkritka lill-Oppo]izzjoni u tefa’ l-[tija fuqha g[all-[sara li din l-iskema g[amlet lill-pajji] fl-isfera internazzjonali. Hu qal li d-differenzi li g[ad fadal dwar din l-iskema huma biss dwar variables u mhux fil-prin/ipju.

Hu qal li l-Gvern se jibqa’ miexi ‘l quddiem fil-Parlament biex l-iskema tkun approvata. IlPrim Ministru qal li hemm diversi pajji]i li qed jag[mlu bidliet fliskemi ta/-/ittadinanza u f’dan ilkuntest semma l-Ingilterra, irRumanija, l-Ungerija, il-Kroazija u l-Portugall. Joseph Muscat qal li l-Gvern se jkun qed jikkunsidra lproposti tal-imsie[ba so/jali.

L-Oppo]izzjoni tappella lill-PM biex ma jibqax iwebbes rasu Il-Partit Nazzjonalista mill-;did jappella lill-Prim Ministru Muscat biex ma jibqax iwebbes rasu dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Il-mod kif il-Prim Ministru Muscat qed jirrea;ixxi dwar liskema, qal il-PN, juri kemm hu maqbud f’paniku u li ma jifhimx il-gravità tas-sitwazzjoni li pajji]na jinsab fiha.

It-tg[affi; tal-Prim Ministru qed jipperikola serjament ir-reputazzjoni ta’ pajji]na u qed jag[mel [sara kbira g[al investiment serju li pajji]na jista’ ji;bed lejh fil-futur.

Fisser li l-fatt li l-Prim Ministru qieg[ed iqabbel din l-iskema malfondi li pajji]na jikseb mill-UE, juri kemm il-Prim Ministru

m’g[andu l-ebda pjan u wisq anqas roadmap kif ikabbar lekonomija, jattira l-investiment u jo[loq ix-xog[ol.

Fil-;img[at li g[addew, il-Prim Ministru Muscat wettaq kampanja sistematika ta’ qerq li matulha sostna kontinwament li g[andu lappo;; s[i[ tal-korpi kostitwiti g[at-tibdiliet ko]meti/i li g[amel

fl-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza, meta ma kienx il-ka].

Il-PN jinnota wkoll li fil-kampanja kbira bi flus it-taxpayer filgazzetti u s-social media sabiex iwettaq e]er/izzju ta’ propaganda politika dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza, u tenna l-appell biex ma jibqax jag[mel [sara lirreputazzjoni ta’ pajji]na.

media•link COMMUNICATIONS