2014 01 13

Page 1

Nru 13,639

It-Tnejn, 13 ta‘ Jannar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Il-bejg[ ta/-/ittadinanza hu kontra l-valuri Maltin u Ewropej Mhux minnu li minn din l-iskema se jgawdu biss 1800 persuna Il-Kap tal-PN Simon Busuttil sostna li l-bejg[ ta/-/ittadinanza jmur kontra l-valuri Maltin kif ukoll kontra l-valuri Ewropej. F’diskors fil-Ka]in Nazzjonalsita tax-Xag[ra G[awdex, il-Kap tal-PN tkellem primarjament dwar l-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza u spjega kif il-PN hu kontra din l-iskema fil-prin/ipju waqt li l-gvern Laburista jidher li g[andu lintenzjoni li jibqa’ g[addej minkejja li qed jara oppo]izzjoni minn diversi setturi. Fid-djalogu tkellmu wkoll, ilVi/i Kap tal-Partit Nazzjonalist Mario de Marco kif ukoll il-kandidati g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew Kevin Cutajar, Francis Zammit Dimech, Norman Vella u Ray Bugeja. Il-Kap tal-PN Simon Busuttil kkritika il-gvern dwar il-bjeg[ ta/-/ittadinanza u qal li d-dibattitu li se jsir fil-Parlament Ewropew nhar l-Erbg[a li ;ej se jkun wie[ed li mhux se jappartjeni biss il-kwistjoni ma[luqa mill-Gvern Laburista Malti i]da se jkun dibattitu li se jolqot u jappartjeni /-/ittadinanza Ewropea wkoll. Il-bejg[ ta/-/ittadinanza Ewropea hu kontra l-valuri Maltin u Ewropej, sostna l-Kap ta-Oppo]izzjoni. Il-Kap tal-PN enfa]izza limportanza li jkun hemm qbil dar din l-iskema biex ma ssirx [sara lill-pajji]. Hu sostna li lOppo]izzjoni g[andha wkoll o;;ezzjoni g[al diversi emendi li l-gvern issa qed iressaq g[alliskema. Dan g[aliex il-bejg[ ta//ittadinanza Maltija hu fil-fatt ilbejg[ ta/-/ittadanza Ewropea wkoll. Simon Busuttil qal li l-PN hu fil-prin/ipju kontra din l-

Pulizija

Tinqasam l-RIU

Dokumenti li kiseb dan il-;urnal fi tmiem il-;img[a u telefonati li ir/ivejna mid-Depot tal-Furjana ji]velaw kif il-Kummissarju talPulizija Peter Paul Zammit lesta pjan im[ejji sal-inqas dettall biex fi ftit jiem titwaqqaf skwadra ;dida fil-Korp tal-Pulizija, li se twassal biex ir-Rapid Intervention Unit (RIU) jer;a’ jinqasam. Ara pa;na 2

Vatikan

Kardinali ;odda

T[abbru l-ewwel grupp ta’ kardinali fil-Pontifikat tal-Papa Fran;isku u li minbarra l-ismijiet mistennija jinkludu anki Uffi/jali tal-Knisja mill-aktar pajji]i fqar tad-dinja Ara pa;na 14 Simon Busuttil qal li d-dibattitu li se jsir fil-Parlament Ewropew nhar l-Erbg[a li ;ej se jkun wie[ed li mhux se jappartjeni biss il-kwistjoni ma[luqa mill-Gvern Laburista i]da se jkun dibattitu li se jolqot u jappartjeni /-/ittadinanza Ewropea wkoll

bejg[ ta/-/ittadinanza g[aliex i/-/ittadinanza hi xi [a;a g[a]i]a u importanti g[all-poplu Malti. Simon Busuttil qal li din hi skema li di;a g[amlet [sara kbira lill-pajji] u li issa bl-iktar mod insolenti g[all-intelli;enza tal-poplu, il-Gvern qed iwwa[[al fl-Oppo]izzjoni g[al din il-[sara. Il-Kap tal-PN kkritika wkoll lill-Gvern g[an-nuqqas ta’ konsultazzjoni li hu g[amel biex da[[al din l-iskema u sostna li wara li da[[al l-iskema u g[adda l-li;i, l-Gvern beda jitkellem mal-imsie[da so/jali. Simon Busuttil qal li anki l-PN qed jil-

taqa’ mal-imsie[ba so/jali biex jispjegalhom il-po]izzjoni talOppo]izzjoni. Filwaqt li kkritika diversi aspetti tal-iskema li se jda[[al ilgvern, Simon Busuttil sostna li mhux minnu li minn din l-iskema se jibbenefikaw biss 1800 persuna g[aliex fil-fatt dawn jistg[u jda[[alu wkoll lill-famljari tag[hom fl-iskema. Dan ifisser li din l-iskema hi miftu[a g[al numru ferm ikbar ta’ nies minn 1800 persuna li qed isemmi lgvern. Il-Kap tal-PN kkritika wkoll largument tal-Prim Ministru meta pparaguna l-fondi mill-UE malfondi li l-Gvern se jda[[al minn

din l-iskema. Hu fakkar kif il-PL kien kontra s-s[ubija ta’ Malta fl-UE u kif kien il-PN li ;ab ]ew; biljun ewro f’fondi g[allpoplu Malti. Kritika o[ra tal-Kap tal-PN qal li l-Gvern Laburista g[ad lanqas g[andu po]izzjoni dwar kemm fil-fatt se jda[[al minn din liskema g[aliex mi/-/ifri ori;inali issa l-gvern qed jg[id li se jda[[al biljun ewro. Il-poplu jrid jikkunsidra, sostna Simon Busuttil, li fil-Parlament Ewropew, il-Ministru Edward Scicluna qal li l-gvern kien se jda[[al biss madwar 8 miljuni minn din l-iskema. ikompli f’pa;na 5

Futbol

Reb[a o[ra g[al B’kara

Birkirkara kisbu l-11-il reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Qormi biex kabbru l-vanta;; filqu//ata wara d-dro ta’ Valletta kontra Sliema. Ara pa;na 31


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

2

LOKALI

Mhux /ar kif ;ew trasferiti dawn il-Pulizija fl-iskwadra l-;dida, i]da [afna huma irrabjati g[all-fatt li, skont is-sorsi tag[na, dawk “mag[]ula” huma kollha mag[rufa g[all-affiljazzjonijiet kbar tag[hom mal-Partit Laburista

Il-Kummissarju tal-Pulizija se jer;a’ jaqsam l-RIU Se jo[loq skwadra simili g[al dak li kienet l-SAG Dokumenti li kiseb dan il;urnal fi tmiem il-;img[a u telefonati li ir/ivejna mid-Depot talFurjana ji]velaw kif ilKummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit lesta pjan im[ejji sal-inqas dettall biex fi ftit jiem titwaqqaf skwadra ;dida filKorp tal-Pulizija, li se twassal biex ir-Rapid Intervention Unit (RIU) jer;a’ jinqasam. Jirri]ulta li din l-iskwadra spe/jalizzata se tkun qed tissejja[ ERT u se tkun kwa]i fotokopja tal-SAG li ;iet ]armata fl-a[[ar xhur. Skont dak li ;ie spjegat lilna, l-ERT se tie[u forma ta’ SWAT Team b[al dawk li nsibu barra minn pajji]na. Dan ikun ifisser li dawn il-Pulizija se jkunu respon-

sabbli minn sitwazzjonijiet fejn ikun rikjest l-u]u ta’ armi u [idma spe/jalizzata fuq stil militari. Minn informazzjon li kiseb InNazzjon jo[ro; /ar illi [afna min-nies li se jiffurmaw l-ERT di;a’ ;ew infurmati b’dan. Mhux /ar kif ;ew trasferiti dawn il-Pulizija fl-iskwadra l-;dida, i]da [afna huma irrabjati g[allfatt li, skont is-sorsi tag[na, dawk “mag[]ula” huma kollha mag[rufa g[all-affiljazzjonijiet kbar tag[hom mal-Partit Laburista. Interessanti l-fatt illi kien Peter Paul Zammit innifsu li sitt xhur ilu ]arma l-SAG biex g[aqqadha mal-Mobile Squad, u [oloq l-RIU. U issa wara ftit

xhur biss, se jer;a’ jaqsam l-RIU u jo[loq skwadra ;dida. Kien f’:unju li g[adda meta lKummissarju Zammit tkellem dwar il-[tie;a ta’ iktar pulizija fil-Korp, i]da sa dak i]-]mien kien g[adu ma qalx e]att x’kien se jkun il-pjan tieg[u. Sal-lum, idda[[lu lura filKorp numru konsiderevoli ta’ Pulizija li sa ftit ilu kienu irtirati, filwaqt li Zammit qed jo[loq ukoll skwadri ;odda allegatament “mimlija nies partikolari [afna”. Skont il-Kummissarju, lIskwadra Mobbli u l-SAG ;ew amalgamati flimkien fl-RIU bilg[an li jing[ata servizz a[jar fissej[iet ta’ kuljum li jkollha lPulizija.

L-iskwadra l-;dida se tie[u forma ta’ Special Weapons and Tactics (SWAT) Is-sena l-o[ra kien qal li l-RIU se tkun attrezzata kemm b’apparat kif ukoll b’nies im[arr;a bliskop li tkun tista’ tintervjeni [al kull eventwalità li tvarja minn serq bl-armi tan-nar sa rvellijiet. I]da meta spi//at l-SAG ma qalx li se tin[oloq skwadra o[ra msejj[a ERT. Meta kienet ]armata l-SAG ilPartit Nazzjonalista kien esprima t[assib serju u kkundanna il-politika ta’ vendikazzjoni u pika g[amja. Dwar l-SAG, il-PN kien

stqarr illi din kienet taqsima li serviet lill-poplu Malti u G[awdxi b’mod tajjeb ferm matul is-snin, spe/jalment fejn tid[ol is-sigurtà nazzjonali. Skont is-sorsi li tkellmu mag[na mill-qalba tad-Depot, dawn qalulna illi skont huma jirri]ulta li veru qed tidda[[al ilpika. {afna qed jistqasu, “x’sens jag[mel li f’anqas minn 6 xhur minn mindu ;iet ]armata din liskwadra to[loq o[ra ;dida li hija kwa]i identika?”


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

3

LOKALI

Il-Prim Ministru Muscat jikkonferma li m’g[andu la pjan u l-anqas roadmap g[al pajji]na Il-Partit Nazzjonalista qal li waqt l-attività politika tal-Partit Laburista li saret il-biera[ filKazin tal-Partit Laburista fil[amrun, il-Prim Ministru Muscat ikkonferma kemm il-Gvern immexxi minnu la g[andu pjan u lanqas roadmap g[al pajji]na. IlPN qal li fil-paniku li qabdu biex i]omm mal-lista ma tispi//a qatt ta’ weg[diet li g[amel qabel lelezzjoni ;enerali, il-Prim Ministru Muscat ikkonferma li lunika idea li g[andu hi li jbieg[ i/-/ittadinanza ta’ pajji]na. Ftit jiem qabel jsir dibattitu filParlament Ewropew fuq il-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea, il-Prim Ministru Joseph Muscat qed jg[id li jrid li pajji]na jkun l-g[ira ta’ pajjizi o[ra. Hu qal li jrid li pajji]i o[ra j[arsu lejna u jg[idu araw x’g[amlu l-Maltin. Il-Prim Ministru qal dan il-kumment e]att qabel beda jitkellem fuq liskema ta/-/ittadinanza waqt djalogu politiku fil-Ka]in talPartit Laburista, fil-[amrun. Id-dibattitu fil-Parlament Ewropew se jsir hekk kif lMembri Parlamentari Ewropej bdew iqajjmu mistoqsijiet fuq liskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija filwaqt li bosta ;urnali internazzjonali ikkritikaw l-iskema kif ppre]entata mill-Prim Ministru Joseph Muscat. Il-Prim Ministru kkonferma li l-mezz kif jattira’ aktar d[ul g[all-Gvern huwa bil-bejg[ ta//ittadinanza Maltija. Hu kkritika lill-Partit Nazzjonalista fil-Gvern li qal li kien jifta[ar g[ax ;ab fondi tal-Unjoni Ewropea. Hu qal li s-sistema ta’ fondi millUnjoni Ewropew hija tajba imma a[seb u ara kemm hu tajjeb ilprogramm ta/-/ittadinanza li permezz tieg[u il-Gvern se jda[[al biljun ewro, ma jmissu ma xejn, minn din l-iskema. Il-Prim Ministru Joseph Muscat kellu kliem ta’ kritika g[al min ma jaqbilx mal-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Hu qal li dawn qed jib]g[u mill-flus li se jda[[al il-Gvern u mhux g[ax qed ta[raqhom qalbhom ghallidentita’ Maltija. Sadanitant, hekk kif il-Gimgha id-diehla, Malta se tkun i/-/entru ta’ dibattitu fil-Parlament

Ewropew, il-Prim Ministru Joseph Muscat ikkummenta fuq kif ja[seb li kif tg[addi l-;img[a d-die[la, tg[addi wkoll iddiskussjoni fuq din it-tema. Il-Prim Ministru rrefera wkoll g[all-laqg[a mal-MCESD li saret nhar il-Gimg[a li g[adda u qal li kellu su;;erimenti ming[and l-imsie[ba so/jali fuq l-iskema kif pre]entata i]da ma rreferix g[all-kritika pubblika tag[hom fuq in-nuqqas ta’ konsultazzjoni tal-Gvern fit-tfassil ta’ din l-iskema.

Il-PN appella lill-Prim Ministru biex jisma lill-imsie[ba so/jali u lillOppo]izzjoni Il-Partit Nazzjonalista qal ukoll li minflok jipprova jfittex kunsens dwar skema li qajmet kritika qawwija kemm lokalment kif ukoll fuq livell internazzjonali, il-Prim Ministru Muscat qieg[ed ji]ola ru[u u jattakka lil kull min isemma le[nu. Il-PN fakkar li anke l-President talGrupp tas-So/jalisti u Demokrati/i fil-Parlament Ewropew, Hannes Swoboda, li kien tkellem f’mass meeting talPartit Laburista fil-kampanja elettorali, tkellem kontra l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza talPrim Ministru Muscat. Il-PN qal li dan kollu jikxef l-ingann talPrim Ministru li kien wieg[ed li kellu roadmap /ara biex imexxi pajji]na. L-istqarrija tg[id li nnuqqas ta’ pjan tal-Prim Ministru qed ji;i rifless fis-setturi kollha tal-Gvern, inklu] din il-;img[a bid-de/i]joni insensittiva talMinistru tas-Sa[[a li jtella’ tinda barra l-Isptar Mater Dei biex tintu]a biex jintlaqg[u l-pazjenti fiha u fi]-]ieda kostanti filqg[ad. Il-Partit Nazzjonalista appella lill-Prim Ministru biex jisma lill-imsie[ba so/jali u lillOppo]izzjoni u ma jibqax ji]ola ru[u dwar dawn dawn l-oqsma tant importanti g[al pajji]na.

Il-Freeport se jibda jintu]a wkoll g[all-merkanzija domestika

In/ertezza fost il-[addiema fil-Port il-Kbir Il-Malta Motorways of the Sea ta’ Grimaldi se tibda topera mill-Freeport minflok mill-Port il-Kbir Charles Muscat

B[alissa fost il-mijiet ta’ [addiema li jaqilg[u l-g[ajxien tag[hom mill-attivitá fil-Port ilKbir hemm in/ertezza dwar ilfutur tag[hom hekk kif jidher li l-kumpanija Malta Motorways of the Sea ta’ Grimaldi Group se twaqqaf l-operat tag[ha mill-Port il-Kbir biex tibda topera millFreeport. In-Nazzjon g[andu informazzjoni li dan il-pro/ess se jse[[ fil-;img[at li ;ejjin u dan qed jo[loq in/ertezza fost il[addiema tax-xatt, foreman taxxatt, burdnara li g[andhom lim[a]en u l-garaxxijiet tag[hom fil-Marsa u anke fost il-[addiema tal-Valletta Gateway Terminal (VGT) li jla[[qu aktar minn 70 ru[. Il-VGT seba’ snin ilu kienet ing[atat kuntratt ta’ 30 sena biex topera u timmani;;ja t-terminals tal-Port il-Kbir fosthom ta’ operat ta’ Roll On, Roll Off, trailers, containers, merkanzija kontinentali u vetturi. Il-VGT hi joint venture bejn Portek Group ta’ Singapore - li kien inxtara mill-

kumpanija Gappuni]a Mitsui - u Tumas Group. It-tluq tal-Malta Motorways of the Sea mill-Port il-Kbir se tfisser daqqa ta’ [arta kbira g[al attivita` fil-port prin/ipali ta’ pajji]na u dan min[abba li din ilkumpanija kienet il-forintur ewlieni tal-attivita`marittima filPort il-Kbir.

Daqqa ta’ [arta kbira g[al attivitá fil-port prin/ipali ta’ pajji]na In-Nazzjon hu infurmat li filjiem li g[addew xi burdnara ir/evew ittra fejn kienu infurmati li minn dan ix-xahar ilkumpanija ta’ Grimaldi Group kienet se tibda topera millFreeport. Anke xi kumpaniji kbar li jimpurtaw il-karozzi kienu infurmati bid-de/i]joni. Il-

burdnara issa se jkollhom jivja;;aw mill-Marsa salFreeport biex ikunu jistg[u jg[abbu l-merkanzija u dan ifisser aktar spejje] u aktar skari;; min[abba li huma dejjem kellhom l-im[a]en u l-garaxxijiet tag[hom fl-in[awi tal-Marsa, vi/in it-terminals. Normalment il-Freeport jintu]a g[al skop ta’ trasbord ta’ containers li ji;u f’Malta biex jitg[abbew fuq vapuri o[rajn lejn destinazzjonijiet differenti. Issa jidher li l-Freeport se jibda jintu]a wkoll g[all-merkanzija domestika b[ala hu l-ka] talkumpanija Malta Motorways of the Sea. Dan il-pass se jfisser daqqa’ ta’ [arta o[ra g[all-[addiema tal-Port il-Kbir u g[all-burdnara wara li anke l-kumpanija Virtu Ferries bdiet topera hi stess isservizzi tal-Port. Grimaldi Group g[andu [ames flotot li huma Grimaldi Lines, ACL, Finnlines, Minoan Lines u l-Malta Motorways of the Sea.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

4

LOKALI

Bidliet li jag[mlu lill-PN partit iktar miftu[ politikament Il-bidliet li l-PN se jkompli jwettaq fil-;img[at li ;ejjin se jag[mlu lill-PN partit iktar miftu[ g[al dawk kollha li jridu jikkontribwixxu fit-tfassil talpolitika g[all-;id tal-pajji]. Dan sostnieh il-Kap tal-PN Simon Busuttil meta lbiera[ tkellem g[all-ewwel darba flIkla tal-[bieb f’G[awdex; ikla tradizzjonali li ilha ssir mill1971 u li dejjem tkun indirizzata mill-Kap tal-PN. Fil-fatt din likla kienet indirizzata millKapijiet Nazzjonalista :or; Borg Olivier, Eddie Fenech Adami, Lawrence Gonzi u lbiera[ Simon Busuttil. L-ikla kienet introdotta g[alla[[ar darba mill-Manager talPN f’G[awdex Euchar Mizzi, li fi tmiem id-diskors tieg[u ppre]enta ikona tal-Madonna ta’ Pinu lill-Kap tal-PN. G[all-ikla attendew is-Segretarju ;enerali tal-PN Chris Said, id-deputati tal-PN g[al Ghadwex u l-kandi-

dati g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew. Simon Busuttil qal li l-PN jinsab f’mument ta’ bidliet li permezz tag[hom qed isa[[a[ l-istrutturi tieg[u, fosthom l-organizzazzjoni , l-istrutturi finanzjarji tieg[u u jinfeta[ iktar politikament. Hu kompla li fl-a[[ar ta’ dan ix-xahar il-PN se jkun ressaq lemendi l-;odda g[all-istatut u se jwaqqaf Kumitat Re;jonali g[al G[awdex. Minbarra dan, il-PN se jibda wkoll laqg[at mal-poplu fid-djar kollha ta’ Malta u G[awdex. Simon Busuttil appella lill-partitarji Nazzjonalisti biex jag[mlu kurra;; u ma j/edux g[all-intimidazzjoni u vittimizzazzjoni li jistg[u jkunu su;;etti g[aliha mill-gvern Laburista. Simon Busuttil tkellem dwar lelezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew u qal li t-tim ta’ 11-il kandidat tal-PN hu tim

Il-Kap tal-PN irringrazzja lill-Manager tal-PN f’G[awdex Euchar Mizzi g[all-kontribut li ta lill-PN tul is-sin ta’ [idma politika tieg[u

ener;etiku, b’sa[[tu u ta’ kalibru. Dan hu messa;; qawwi dwar kemm il-PN jemmen filkapa/itajiet tal-poplu Malti,

sostna Simon Busuttil, li sostna li l-mira tal-PN hi li jikseb tliet deputati Ewroparlamentari. Il-Kap tal-PN irringrazzja lill-

Manager tal-PN f’G[awdex Euchar Mizzi g[all-kontribut li ta lill-PN tul is-sin ta’ [idma politika tieg[u.

Appell lill-Prim Ministru biex ifittex kunsens

Tul il-laqg[a, il-Kap tal-Oppo]izzjoni spjega fid-dettall l-o;;ezzjonijiet tal-Partit Nazzjonalista g[all-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza

Tul dawn l-a[[ar ;img[at, lOppo]izzjoni b’mod konsistenti appellat lill-Prim Ministru sabiex jisma’ l-kritika ;enwina tas-so/jetà /ivili u tal-pubbliku ;enerali dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Din l-iskema qed tag[mel [sara li tista tkun irreparabbli lir-reputazzjoni ta’ pajji]na, u dan se jkollu effett negattiv fuq oqsma o[ra talekonomija tag[na. Issa l-Prim Ministru qed jg[id li se jikkunsidra t-tibdiliet li pproponew limsie[ba so/jali. I]da jekk huwa ;enwin f’dak li qed jg[id, ilPrim Ministru Muscat g[andu jwaqqaf l-implimentazzjoni talAvvi] Legali sakemm jirrikonsidra din l-iskema. Dan qalu l-Kap talOppo]izzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil f’laqg[a mal-membri talKumitat Re;jonali tal-MCESD g[al G[awdex fil-Hotel Calypso, Marsalforn, G[awdex. Din kienet it-tielet u l-a[[ar minn sensiela ta’ laqg[at ta’ diskussjoni li organizzat lOppo]izzjoni mal-imsie[ba so/jali u membri tal-kumitati differenti tal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali.

Tul il-laqg[a, il-Kap talOppo]izzjoni spjega fid-dettall l-o;;ezzjonijiet tal-Partit Nazzjonalista g[all-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista ma jista jaqbel qatt ma’ skema li filprin/ipju qeg[da tpo;;i //ittadinanza ta’ pajji]na g[allbejg[ ming[ajr ma tin[oloq ebda rabta ma’ pajji]na. L-iskema kif ;iet riveduta mill-Gvern ma tindirizzax l-o;;ezzjonijiet tal-Oppo]izzjoni u tas-so/jetà /ivili g[ax ma tinkludix kriterji serji ta’ investiment u ta’ residenza li verament jo[olqu rabta ma’ pajji]na. Hemm ukoll diskrepanzi kbar bejn dak li stqarr il-Ministru tal-Finanzi lill-Membri tal-Parlament Ewropew u dak li qed jg[id ilPrim Ministru dwar capping u d[ul mistenni mill-iskema. U liskema riveduta ma tne[[i xejn mill-poteri enormi li ng[ataw lill-kumpanija Henley & Partners fl-implimentazzjoni ta’ din l-iskema. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni tenna l-appell tieg[u biex il-Prim Ministru ma jkomplix iwebbes rasu dwar din l-iskema u jfittex il-kunsens fl-interess nazzjonali.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

5

LOKALI

Il-Kap tal-PN qal li l-fatti qed juru li l-PL mhux kapa/i jiggverna u ma kienx ppreparat biex jiggverna

Gvern bla pjan u ming[ajr ideat ta’ kif se jo[loq ix-xog[ol minn pa;na 1

Simon Busuttil semma kif ilgvern qed ikun ikkritikat minn kullimkien dwar din l-iskema fosthom mill-Kap tas-So/jalisti fil-Parlament Ewropew Hannes Swoboda nnifsu. Il-Kap tal-PN qal li l-fatti qed juru li l-PL mhux kapa/i jiggverna u ma kienx ppreparat biex jiggverna. Hu sostna li l-uniku soluzzjonijiet li g[andu l-gvern huma li jbieg[ i/-/ittadinanza, da[[al 1,000 persuna mal-gvern u g[amel tinda biex isolvi l-problemi tal-iffullar fl-isptar. Dan hu gvern li qed juri medjokritá kbira fil-mod kif imexxi lpajji]. Dwar l-ener;ija hu qal li min kien jipprotesta ta[t gvern tal-PN issa g[andu l-obbligu li jipprotesta jew isemma le[nu wkoll meta l-prezzijiet tal-prodtti tal-ener;ija huma g[ola minn dawk li kienu fi ]mien Gvern Nazzjonalista. Dan hu gvern li juri li mhux kapa/i jigverna u jidher li m’g[andux pjan u idea kif jo[loq ix-xog[ol. Dwar it-trasport jirri]ulta /ar li l-gvern kellu g[an li jtajjar lillkumpanija Arriva. Illum miss lill-Arriva u g[ada jmiss kumpanija o[ra, sostna l-Kap talPN , li akku]a lll-gvern b’imkompetenza fil-mod kif tratta mal-Arriva. Il-Gvern g[andu jippubblika l-kuntratt u kemm se

j[allas iktar g[at-trasport pubbliku. Simon Busuttil tkellem dwar lelezzjonijiet g[all-Parlamnet Ewropew u qal li tliet deputati g[all-PN hu fl-interess tal-pajji] g[aliex il-fatti juru li huma ddeputati tal-PN li jag[tu vu/i serja lill-poplu Malti filParlament Ewropew. Il-Vi/i-Kap tal-PN g[all[idma tal-Parlament Mario de Marco tkellem dwar is-settur tax-xog[ol u tal-ekonomija u qal li l-indikaturi kollha kif ukoll i//ifri tal-istatistika jikkonfermaw li dan hu gvern bla direzzjoni politika u ekonomika li qed i[alli ri]ultati negattivi. Mario de Marco qal li l-g[ad qed ji]died tant li f’Settembru dan ]died b’750 persuna. Hu spjega kif issa l-qag[ad jinsab fil-livelli ta’ 7700 meta fi ]mien gvern tal-PN dan kien f’livell inqas. Il-Vi/i-Kap tal-PN qal li f’Novembru li g[adda lesportazzjoni naqqset b’44 miljun ewro waqt li bejn Jannar u Novembru li g[adda kien hemm tnaqqis totali ta’ 500 miljun ewro fl-esportazzjoni. Dwar l-importazzjoni, Mario de Marco qal li f’Novembru din naqset b’200 miljun ewro, jew 35 fil-mija waqt li s-sena li g[addiet naqset b’600 miljun ewro.

Hu tkellem ukoll dwar list[arri; tal-Eurostat dwar ilbejg[ tal-prodotti mill-[wienet fejn jirri]ulta li Malta u rRumanija kienu l-uni/i ]ew; pajji]i li kellhom tnaqqis filbejg[. Ag[ar minn hekk, sostna Mario de Marco, Malta kellha liktar rata ta’ tnaqqis f’dan ir-rigward.

tenza tal-gvern Laburista biex jibqa g[addej b’din l-iskema jitfg[u dubji jekk hemm xi persuni li jridu jing[ataw i/-/ittadinanza wara li g[enu lill-PL fla[[ar elezzjoni u jekk il-Gvern g[andux b]onn ammonti kbar ta’ fondi biex ikun jista’ jwettaq il-eg[di elettorali kollha li g[amel.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li l-gvern kellu g[an li jtajjar lill-kumpanija Arriva Mario de Marco pparaguna din is-sitwazzjoni ma’ dik ta’ ]mien Gvern Nazzjonalista meta minkejja l-isfidi kollha internazzjonali li kien hemm, il-gvern Nazzjonalista dejjem irnexxielu jkompli jkabbar l-ekonomija u jo[loq il-;id. Il - kandidat Nazzjonalista g[all - elezzjonijiet tal - parla ment Ewropew Kevin Cutajar qal li l-iskema tal-bejg[ ta//ittadianza qed ikollha riperkussjonijiet lokali u barranin u sostna li mhux minnu li l-gvern g[andu l-appo;; tasso/jetá ivili fuq din l-iskema kif qed jipprova jag[ti l impressjoni l - Prim Ministru . Kevin Cutajar kompla li din liskema qed timmina l-istima li l - pajji] kiseb ta[t gvern Nazzjonalista. Hu qal li l-insis-

Il-kandidat g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Francis Zammit Dimech qal li dan hu gvern bla politika li mhux ppreparat biex jiggverna. B[ala e]empju hu semma l-bejg[ ta/-/ittadinanza u qal li minbarra dan l-a[[ar xhur urew ukoll kemm dan hu gvern ming[ajr serjeta u preparazzjoni. Francis Zammit Dimech qal li lgvern mhux jattwa s-slogan Malta Tag[na Lkoll li tant tkellem dwaru qabel l-a[[ar elezzjoni. B[ala e]empju g[al dan, Zammit Dimech semma ssettur tal-kultura fejn diversi uffi/jali li taw kontribut tne[[ew jew kellhom jirri]enjaw. Hu qal li b[alissa l-gvern qed jag[mel anali]i tal-[addiema fil-Kunsill Malti tal-Kultura u l-Arti; anali]i li qed isir min-nies ferm vi/in il-PL.

Il-kandidat g[all-elezzjoni talParlament Ewropew Norman Vella qal l-PN hu l-partit li jkun mal-poplu meta jkollu d-drittijiet tieg[u kalpestati. Hu sostna li dan hu partit li jag[ti fidu/ja linnies u jemmen fihom. Norman Vella sostna li l-PN hu partit li jifhem u li jrid jag[ti vi]joni u futur lill-pajji]. Hu sostna li l-PN irid ikun il-vu/i tal-poplu. IlGvern m’g[andux li/enzja biex ji//ensura lin-nies u l-kritika. G[alhekk je[tie; li jkun hemm kurra;;, sostna Norman Vella, li kompla li min kien jipprotesta fil-pajji] kontra ]-]ieda filprodotti tal-ener;ija fi ]mien Gvern Nazzjonalista issa qed jibqa’ sieket. Norman Vella semma x-xog[ol u qal li l-PN jemmen li g[andu l-a[jar vi]joni g[ax-xog[ol u lest jikkallobora mal-gvern fil-[olqien taxxog[ol. Il-kandidat Ray Bugeja tkellem dwar il-valuri tal-UE u ttis[i[ tal-UE u qal li l-UE m’g[andiex tkun ikkunsidrata biss mill-aspett politiku i]da anki mill-aspett tekniku. F’dan il-kuntest Ray Bugeja semma l-importanza tal-kumitati ekonomi/i fi [dan l-UE partikolarment dwar dwar l-aspetti ekonomi/i u dawk dwar il-ba;it tal-UE u qal li g[al Malta, l-UE issarrfet f’;id tul is-snin tas-s[ubija.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

6

LOKALI

Minn kien pre]enti setg[a jag[]el mill-g[a]la ta’/itru frisk b[al-lumi u larin; - frott li g[andu numru ta beneffi//ji g[as-sa[[a tal-bniedem

Il-;onna tal-Palazz tal-President miftu[a g[all-pubbliku g[all-Festa ta/-?itru Tul il-;urnata tal-{add, ilpoplu Malti kellu l-opportunita` li j]ur il-festa annwali ta/-/itru sabiex jixtri frott ta/-/itru maqtug[ mill-;onna tal-Palazz talPresident f’San Anton. Wie[ed seta’ wkoll jixtri bosta prodotti tradizzjonali b[all-imbuljuta u l-

prinjulata. Minn kien pre]enti setg[a jag[]el mill-g[a]la ta’/itru frisk b[al-lumi u larin; - frott li g[andu numru ta beneffi//ji g[as-sa[[a tal-bniedem. Il-benefi//ji jinkludu t-tis[i[ tal-immunitá kontra l-irji[at, ;ilda sabi[a

u l-prevenzjoni kontra l-kan/er u dan permezz tal-vitamina ? li tinsab f’dan il-frott. Fost il-beneffi//ji imsemmija, il-vitamina ? ta[dem ukoll kontra l-kataretti u l-attakk tal-qalb. Kif ukoll tg[in sabiex ittaffi leffetti tal-asthma kif ukoll

tikkontrolla l-livelli taz-zokkor fid-demm u b’hekk tg[in lil dawk li jbag[tu mid-dijabete. Il-fiera saret b’risq ilFondazzjoni RISe organizzata mill-uffi//ju tal-president. IlFondazzjoni RISe tg[in fir-rijabilitazzjoni tal-pri;unieri qabel

dawn jo[or;u mill-[abs wara li jkunu skontaw is-sentenza tag[hom. Dan il-programm g[andu l-g[an li jipprepara a[jar lil dawn il-persuni biex ji;u integrati fis-so/jetà. Il-fondazzjoni twaqqfet sitt xhur ilu minn Fr. Franco Fenech u Charles Mifsud.

Il-pro;ett tad-da[la tal-belt “fost l-aqwa fid-dinja” Il-pro;ett tad-da[la tal-belt Valletta u l-Parlament il-;did huma fost l-aqwa 16-il pro;ett li se jkun qed jitlesta matul din is-sena. Dan skont il - magazine Amerikan Complex , li fl ewwel jiem tas-sena ppublika klassifika ta’ pro;etti li g[and-

hom jitlestu matul din is-sena. Skont l-istess magazine, ilpro;ett ta’ Renzo Piano jinsab fit -1 3 - il post b[ala l - aqwa pro;ett tas-sena fid-dinja kollha. L-awtur tal-artiklu jg[id li listennija g[at-tlestija ta’ dan ilpro;ett hija kbira, spe/jalment

meta wie[ed iqis li l - bini g[andu forma li ftit issib b[ala fid - dinja , b ’ disinn li j;orr mieg[u elementi mill - passat kif ukoll [afna karatteristi/i tal-istil arkitettoniku ta’ dan i]]mien. Bla dubju , dan se jkun xog[ol li ji;bed l-g[ajnejn blistil raffinat tieg[u, tenna l-istess awtur. Il-pro;ett tad-da[la tal-belt, skont l-artiklu huwa fl-istess ilma ta’ pro;etti o[rajn li qed isiru f ’ Londra , fi/ - /ina , fl Indja u f ’ Dubai , b ’ bosta minnhom jinvolvu skyscrapers b’disinn ori;inali, jew li qed jikkompetu biex ikunu l-itwal skyscrapers fid-dinja. Filfatt, fost l-isba[ pro;etti hemm Leadenhall Building f’Londra, skyscraper b’forma triangolari u SkyCity fi/-/ina, kumpless enormi li fih se jinkludi lukanda , sptar , djar , skola, uffi/ji u iktar, biex litteralment tkun belt fis-sema.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

7

LOKALI

L-istudenti kienu qed jattendu programm edukattiv imtella’ mill-Orkestra Filarmonika ta’ Malta g[al tfal ta’ bejn 4 u 6 snin

Studenti jidderie;u l-Orkestra Filarmonika ta’ Malta Mhijiex esperjenza ta’ kuljum li grupp ta’ studenti jkollhom lopportunità li jidderie;u lOrkestra Filarmonika ta’ Malta. Hekk ;ara lill-istudenti talIskola Primarja ta’ San Bastjan f’[al Qormi li tag[mel parti mill-Kulle;; San Injazju. L-istudenti kienu qed jattendu programm edukattiv imtella’ mill-Orkestra Filarmonika ta’ Malta g[al tfal ta’ bejn 4 u 6 snin

bil-g[an li jressaq lit-tfal aktar lejn il-mu]ika klassika u orkestrali. Il-pro;ett, imsejja[ ABC of Music, qed isir fis-Sala Robert Samut fil-Furjana bilparte/ipazzjoni tat-taqsimiet tan-nifs, tar-ram u talperkussjoni tal-Orkestra Filarmonika. Permezz ta’ attivitajiet mu]ikali interattivi, it-tfal kienu

introdotti g[all-istrumenti talorkestra u g[all-mod kif tkun miktuba u esegwita l-mu]ika permezz tas-seba’ noti mu]ikali. L-Orkestra Filarmonika ta’ Malta ilha ttella’ dawn it-tip ta’ programmi edukattivi g[al bosta snin u matul dan i]-]mien eluf ta’ tfal kellhom l-opportunità unika li jesperjenzaw il-;miel tal-orkestra u strumenti mu]ikali daqstant mill-vi/in.

L-Orkestra Filarmonika ta’ Malta ilha ttella’ dawn it-tip ta’ programmi edukattivi g[al bosta snin


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

8

OPINJONI

Iswed fuq l-Abjad Mejju xahar kru/jali g[all-PN

Se jkun test elettorali importanti g[all-Partit Nazzjonalista, spe/jalment g[at-tmexxija l;dida tieg[u. {add mhu qed jistenna li lPartit Nazzjonalista, sena biss wara li mar fl-Oppo]izzjoni b’vot popolari qawwi kontra tieg[u, se j;ib il-ma;;oranza. Sa Mejju l-Gvern Laburista jkun – g[all-inqas hekk kul[add qed jistenna, ra[[as, b’mod sinifikanti kif wieg[ed, il-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Mill-banda l-o[ra [add mhu qed jistenna li l-Labour jer;a’ jgib ir-ri]ultat li ;ab fl-elezzjoni ;enerali – tnaqqis mistenni li jkollu. It-tir tal-PN hu li j;ib ittielet si;;u – i]da jekk id-distakk bejn i]-]ew’ partiti jkun kbir xorta wa[da, u dan ikun kontra l-PN, allura dan jo[loq

problema g[all-Partit Nazzjonalista. Mhux bi]]ejjed li l-PN jakkwista t-tielet si;;u – r-ri]ultat li j;ib g[andu jkun sodisfa/enti. Hu b’dan il-mod biss li l-PN jista’ jer;a’ jsir alternattiva kredibbli f’g[ajnejn il-poplu. Simon Busuttil u l-kunsens nazzjonali Fil-messa;; tieg[u g[assena l-;dida l-Kap tal-PN

Simon Busuttil tkellem dwar ix-xewqa tieg[u li din is-sena jkollna kunsens fuq materji ta’ interess nazzjonali. G[andu ra;un – i]da dan mhux se jse[[ jekk l-ewwel mhux se jkollna kultura ta’ djalogu filpajji]. B[ala pajji] waqafna niddjalogaw fuq materji importanti. It-twaqqif ta’ kummissjonijiet interni fi [dan il-PN, kif qed jipproponi l-Kumitat g[all-bid-

B[ala pajji] waqafna niddjalogaw fuq materji importanti

Mhux bi]]ejjed li l-PN jakkwista t-tielet si;;u – ir-ri]ultat li j;ib g[andu jkun sodisfa/enti

Frank Psaila frankpsaila@gmail.com

liet fl-Istatut, huma pass importanti g[al djalogu effettiv fi [dan il-PN. L-Isqof Scicluna u l-unjoni /ivili Dan l-a[[ar Mons.

Scicluna qal li jekk politiku nisrani jivvota favur l-unjoni /ivili u l-adozzjoni tat-tfal minn koppji tal-istess sess, dan ikun ‘att immorali gravi’. L-Isqof Scicluna g[andu ddritt jesprimi ru[u dwar lunjoni /ivili – anke jekk mhux /ar jekk Scicluna hux qed

jesprimi l-[sieb personali tieg[u jew hux qed jitkellem f’isem il-Kurja. Hu x’inhu l-ka], Mons. Scicluna g[andu dritt jitkellem – ming[ajr ma jag[mel kru/jati u ming[ajr ma jfittex li jix[et pi] in;ust fuq il-politiku nisrani li, fl-a[[ar milla[[ar, g[andu l-kuxjenza tieg[u u jag[raf jimxi skont ilkuxjenza. Konvint li Mons. Scicluna mhux be[siebu jag[mel kru/jati. Stefano Mallia u l-Presidenza Rapporti fil-media kkwotaw lill-kandidat tal-PN g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew, Stefano Mallia, jg[id li l-Gvern u l-

Oppo]izzjoni ma jag[mlux [a]in ifittxu lil hinn mill-parametri ri;idi tal-politika meta jintag[]el il-President il-;did.

Nittama li l-appell ta’ Mallia jing[ata widen mi]-]ew; na[at. Jason Micallef u Strada Stretta

Li Strada Stretta ssir Paceville ie[or ikun ]ball – ilBelt Valletta g[andha l-karatteristi/i tag[ha u kull ]vilupp, fil-qasam tad-divertiment, g[andu jirrispetta dan. Il-Belt Valletta mejta filg[axijiet u dan [asra g[ax ma jixraqx lillbelt kapitali ta’ pajji]na. F’din is-sena Jason Micallef g[andu ra;un li jrid jer;a’ jag[ti l-[ajja lill-Belt Valletta u, b’mod partikulari, Strada Stretta. I]da ma g[andux ifittex li jag[mel fotokopja ta’ Paceville – konvint li mhux dan li jridu n-nies u perswa] li Jason Micallef mhux dan li kellu f’mo[[u; anke jekk ikkomunikah [a]in.

Bla triq u bla mappa (17) Mil-lenti ta’ analista

Kemm rajna lil Joseph Muscat isabbat b’idejh fuq sidru u jirrepeti slogans. Kemm smajna bil“Meritokrazija”? Li ]mien larroganza se jispi//a? Li Malta tag[na lkoll? Li tista’ ma taqbilx mag[na i]da tista’ ta[dem mag[na? Kemm tg[ajjar bilklikek u bil-[bieb tal-[bieb! Imma l-ispi]jar milli jkollu jtik. Illum nirrealizzaw kemm g[andna Gvern arroganti u prepotenti, kemm Joseph Muscat da[ak bil-poplu. Kieku l-ftu[ tal-Parlament sar [amest ijiem qabel is-6 ta’ April, konna ng[idu li smajna /ajta tal-ewwel ta’ April meta fid-diskors talftu[ intqal li “dan se jkun Gvern li jmexxi b’umiltà”. Introduzzjoni minn Joseph Muscat (pa;na iii) – MALTA TAG{NA LKOLL – “G[alina Malta mhux ta’ dak jew talie[or. Mhux ta’ xi klikka. Malta lanqas ma hi ta’ xi politiku jew ta’ xi partit. Dak i]-]mien spi//a.” Dikjarazzjoni fil-Manifest Laburista fuq il-firma ta’ Joseph Muscat jidher li ma kenitx bi]]ejjed. Fil-ftu[ ta’ din ille;i]latura, f’diskors moqri millPresident ta’ Malta, intqal li

“dan

il-Gvern se j]omm quddiem g[ajnejh li Malta mhux ta’ dak jew tal-ie[or. Mhux ta’ xi klikka. U lanqas ta’ xi politiku jew ta’ xi partit. Dak i]-]mien spi//a.” Kelma b’kelma tad-dikjarazzjoni ffirmata minn Muscat. Illum nafu li “Malta mhix ta’ xi politiku jew ta’ xi partit” kien kliem ta’ ingann u ta’ qerq. Smajna b’uffi/jal tal-Isptar Monte Carmeli li lirrappre]entanti tal-U{M li kienu qed jist[arr;u dwar tliet trasferimenti fl-isptar qalilhom: “issa a[na fil-Gvern”. X’passi ordna li jittie[du Joseph Muscat kontra min kien fid-dover li ji//ensura dan iddiskors u ma tkellimx? Tabil[aqq li Gvern tal-klikka. Fl-4 ta’ Novembru l-orizzont qal li “d-9 ta’ Marzu se jibqa’ mnaqqax fl-istorja politika lokali b[ala l-jum li fih [lisna biddaqqiet ta’ sieq minn arroganza u abbu] ta’ poter ta’ klikka”. L-arroganza u l-abbu] ta’ poter ta’ klikka qed narawhom isse[[u ta[t Joseph Muscat li hu responsabbli g[alihom g[ax ma qed jag[mel xejn biex iwaqqafhom. Taqsima 5 (pa;na 59 artiklu 2) – SA{{A – SPTAR FEJN TIN -

MALTA TAG{NA LKOLL Manifest Elettorali PL 2013

X’po]izzjoni se jie[u Joseph Muscat meta l-opinjoni tal-poplu hi kontra kemm il-bejg[ ta/-/ittadinanza kif ukoll kontra l-adozzjoni tat-tfal minn koppji tal-istess sess^ Se jag[ti prova li hu gvern li jisma’^ Se jibqa’ jwebbes rasu^ QEDA A{JAR U FIL-{IN – “L-g[an ewlieni fil-qasam tassa[[a se jkun li nassiguraw kura fil-[in u tal-aqwa kwalità lil kull min g[andu b]onnha.” It-tema tas-sa[[a g[adha fuq fomm kul[add. It-tgergir dejjem ji]died. B[alissa hemm garr kbir fost dawk li g[andhom pazjenti flIsptar San Vin/enz de Paule. Jirri]ulta li hemm nuqqas kbir ta’ food thickener sustanza li tg[in lil pazjenti biex ikunu jistg[u jieklu jew jixorbu a[jar min[abba xi kundizzjoni li jkollhom. U xi ng[idu g[al dawk it-22

pazjent li jitpo;;ew fl-MAU 1 fl-Isptar Mater Dei sakemm isibulhom post f’sala? Hawnhekk il-pazjenti jit[allew fuq stretchers u sa[ansitra anke fuq Gynae stretcher li jintu]a min-nisa li jkunu se jwelldu. Tabil[aqq kura tal-aqwa kwalità kif wieg[ed Joseph Muscat. Gvern li jisma’^

Joseph Muscat wieg[ed gvern li jisma’. Ftit wara r-reb[a elettorali Joseph Muscat u l-Ministri tieg[u organizzaw laqg[at malpoplu bis-slogan “Gvern li jisma’”. Meta Joseph Muscat [abbar

dak li sejja[ tibdil g[al-li;i talbejg[ ta/-/ittadinanza ftit qabel il-Milied, ;urnal lokali online organizza st[arri; tal-fehma pubblika. G[all-mistoqsija “Inti kuntent bil-ver]joni l-;dida taliskema?”, ir-risposta ta’ 64% kienet LE. Ftit tal-;ranet ilu t[abbar li lKnisja kkummissjonat st[arri; minn kumpanija professjonali u indipendenti dwar l-adozzjoni tat-tfal mill-persuni tal-istess sess. Jirri]ulta li 80% tal-poplu huwa KONTRA. Joseph Muscat tkellem dwar diversi temi qabel l-elezzjoni i]da qatt ma semma xejn la dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza u lanqas dwar l-adozzjoni tat-tfal mill-persuni tal-istess sess. Anzi, dwar l-adozzjoni Muscat iddikjara pubblikament li fil-fehma tieg[u “koppji tal-istess sess ma g[andhomx jing[ataw id-dritt tal-adozzjoni”. X’po]izzjoni se jie[u Joseph Muscat meta l-opinjoni tal-poplu hi kontra kemm il-bejg[ ta//ittadinanza kif ukoll kontra ladozzjoni tat-tfal minn koppji tal-istess sess? Se jag[ti prova li hu Gvern li jisma’? Se jibqa’ jwebbes rasu? I]-]mien jag[tina parir.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Prim ministru ma jafx! It-tinda li l-gvern ta’ Joseph Muscat g[amel barra l-isptar Mater Dei g[al ftit sig[at sakemm kellu j/edi quddiem irreazzjoni qawwija tan-nies, spe/jalment fil-media so/jali, tg[aqqad fiha [afna mill-elementi li jikkaratterizzaw lil dalgvern. Rigress fis-servizzi tas-sa[[a Ir-rigress. Flok gvern li jimxi ‘l quddiem fuq il-[afna tajjeb li sab f’oqsma importanti – qasam xempju ta’ dan hu s-sa[[a – il-gvern ta’ Muscat qed jie[u l-pajji] lura. Flok jag[ti lillpazjenti sodod fi sptarijiet privati g[all-konvalexxenza b[alma kien qed jag[mel il-gvern Nazzjonalista, il-gvern ta’ Muscat ried jitfa’ lill-pazjenti f’tinda li tag[mel is-servizz tassa[[a jixbah dak f’pajji]i l-aktar lura fid-dinja. Flok roadmap, inkompetenza L-inkompetenza. Dan hu prim ministru li l-kwistjonijiet ja[seb li ssolvihom bil-paroli fa/li ta’ qabel l-elezzjoni meta kien webbel lin-nies li kellu roadmap. Illum nafu li fl-istennijiet fl-isptar, fin-nuqqas kbir ta’ medi/ini, fil-kaos flemer;enza u issa bil-pazjenti f’tinda, il-gvern ta’ Muscat birra;un jixraqlu l-a;;ettiv ‘inkompetenti’. Muscat jipprova wkoll jid[aq bin-nies Id-da[q bin-nies. B’min irid jid[aq Muscat meta jipprova jag[ti l-impressjoni li hu ma kienx jaf li kienet se titla’ tinda g[all-pazjenti barra l-Mater Dei? Seta’ xi [a;a kbira u vi]ibbli li evidentement kienet se tqajjem reazzjoni l-prim ministru ma jkunx jaf biha? Din bis-serjetà Muscat jg[id li ma kienx jaf? {siebu x’se jg[id, flok x’se jag[mel

G[ax kieku Muscat tassew ma kienx jaf, allura kwa]i ag[ar: kieku g[andna prim ministru li ma jafx x’qed jag[mlu l-ministri tieg[u. Ji;ifieri prim ministru li [siebu x’se jg[id, mhux x’se jag[mel. Li [siebu kif se jidher, mhux kif se ja[dem. Muscat wieg[ed il-medi/ini wara l-bieb u t-tmiem tal-listi ta’ stennija... Prim ministru li [siebu biex iwa[[al fil-ministri tieg[u [alli ming[alih in-nies ma jwa[[lux fih. Imma n-nies jafu min fta[ar li kellu roadmap. In-nies jafu min weg[edhom li se j;ibilhom il-medi/ini wara l-bieb. In-nies jafu min weg[edhom li l-listi ta’ stennija se jkunu [a;a tal-img[oddi. ... imma ppreparalek tinda jekk taqbdek l-influwenza... u jippo]a li ma kienx jaf Issa, imma, is-servizz tas-sa[[a li jrid jag[ti Muscat hu f’tinda wara li jkun ;ieg[lek tmur tixtri l-medi/ini li kont tie[u b’xejn, wara li jkun ;ieg[lek tistenna aktar imqar g[arri]ultat ta’ test tad-densità tal-g[adam li qabel kien jing[ata mill-ewwel, wara li xahrejn ilu g[all-ewwel darba f’g[exieren ta’ snin Muscat g[amel [las g[as-servizz pubbliku tas-sa[[a fl-IVF, u issa, jekk taqbdek influwenza qawwija, Muscat [asiblek g[al tinda li lanqas biss basar x’reazzjoni kienet se tqanqal, li hi xempju ta’ rigress, inkompetenza, u da[q bin-nies, b’Muscat - fuq kollox - jippo]a li ma kienx jaf.

Gvern im[arbat

Nappella lil min g[adu ma ;ietx il-kundanna fuqu fejn qieg[ed ja[dem, b[al fl-armata, fil-pulizija u anki min f’xi uffi//ji, biex ma je[odhiex bi kbira jekk tieg[u tasal ukoll, g[aliex b’dan hu l-[sieb li miexi bih il-gvern – dak li lest li jara dejjem lil min se jmiss b[alma ne[[a ri/entament i]-]ew; diretturi nisa rinomati fl-edukazzjoni. Anke fil-Kumissjoni tal-Films il-Gvern ne[[a lill-Kummissarju tal-Films biex [atar ie[or ;did tal-qalba f’manuvri biex jirringrazzja lill-[bieb u lil talqalba. Il-Gvern mo[[u biss lil min se jbikki u ma jisddispja/ihx g[all[sara li qieg[ed jag[mel lillfamilji. Lill-Kummissarju tal-Pulizija, fuq l-arrest ]baljat ta’ Luke Borg tant ;ie dahru mal-[ajt li qal li li g[ax ma nstabx kollox f’dak li xtaq, waqqaf l-inkjesta li g[amel kontra ]ew; sepetturi filwaqt li fuq l-ispettur l-ie[or li qeda dmiru ]gur aktar mit-tnejn lo[ra, il-Kummissarju ma qal xejn. B’dak li qed naraw s’issa, ilmessa;; li qieg[ed ji;i trasmess lill-popu hu dak li l-gvern g[andu ministeri kollha jag[mlu li jridu fejn qatt ma j/anfarhom jew jie[u xi azzjoni.

Gvern im[arbat, fost l-o[rajn bil-Ministru Mallia b’diversi kontradizzjonijiet anke dwar ilka] tax-xiri ta]-]ejt; u Helena Dalli rajniha te[odha kontra lOmbudsman – ka]i li qabel qatt ma rajna b[alhom b’im;iba ta’ ministri li l-im;iba tag[hom g[all-Prim Ministru hi li kollox jg[addi. Ka] xokkanti ie[or li [are; filmidja dan l-a[[ar kien l-im;piba tal-Ma;istrat Peralta li dawwar lawla f’take away. G[al dan kollu li rajna s’issa fil-ftit xhur li ilu fil-gvern, laqwa li Malta tag[na lkoll, g[aliex sar kollox xejn mhu xejn. Nibqg[u nistennew jekk ilgvern xi darba ji[ux passi kontra din l-im;iba skorretta kemm talministri tieg[u fil-kabinett kif ukoll ta’ min qieg[ed ja[tar. G. Busuttil In-Naxxar

Dar talProvidenza ...l-e]empju jkaxkar

Nifra[ u grazzi kbira lillMaltin u l-G[awdxin g[all-qalb kbira li wrew b’;enero]ità kbira fis-somma li n;abret fil-maratona li saret fl-ewwel tas-sena b’risq id-Dar tal-Providenza. I]da skantajt kif ebda membru

parlamentari, kemm fuq in-na[a tal-[omor u fuq in-na[a tal-blu, ma ppre]entaw ru[hom biex jag[tu donazzjoniu g[ad-Dar talProvidenza. L-e]empju jkaxkar, biex nimxi mal-qawl Malti li f’[afna drabi j[alli wkoll effett fuq is-so/jetà tag[na. Din hi fehma tieg[i personali, u ma rridx b’daqshekk ng[id li ma jag[tux, g[aliex forsi, kif jien nemmen ukoll, li kien hemm min ta fil-kwiet ta’ daru. Li qed ng[id jien biss hu li g[andhom juru li qed jag[mlu dan u jkunu huma wkoll ta’ e]empju. Kull min jag[ti sehmu u juri, ma jkun qed jag[mel xejn [a]in. Il-banek, id-ditti, fabbriki, a;enziji, supermarkets, kuntratturi u [afna o[rajn, jkollha juru u jkunu ta’ e]empju tajjeb. U hekk nifhem li g[andu jkun. Din hi r-realtà – l-e]empju dejjem ikaxkar. Nie[u l-okka]joni li nawgura s-sena l-;dida lil kul[add. Sena ta’ pa/i, kuntentizza u armonija fid-djar. A. Agius Birkirkara L-ittri f’din il-pa;na

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon Ir-rappre]entant permanenti ta’ Malta finNazzjonijiet Uniti, Alex Borg Olivier, iddikjara f’diskors fil-Kunsill tas-Sigurtà, li Malta, b[al pajji] newtrali u b’relazzjonijiet e//ellenti kemm mal-Istati Uniti kif ukoll mal-Libja, dejjem lesta tg[in biex jitjiebu rrelazzjonijet bejn l-Amerika u l-Libja. Alex Borg Olivier tkellem fil-Kunsill tas-Sigurtà wara talba minn Malta biex tie[u sehem fiddibattitu dwar l-in/identi fil-Mediterran li fih ajruplani tal-Istati Uniti waqqg[u ]ew; ajruplani Libjani,. T[abbret il-mewt tal-;urnalist Ingli], Peter Nicholls, il-korrispondent tal-;urnal Ingli] ‘The Times’ u tal-BBC, li fl-elezzjoni tal-1981 ma kienx t[alla ji;i Malta biex jirrapporta l-elezzjonijiet f’pajji]na u l-Gvern ta’ Mintof fkien re;a’ qabbdu ajruplan lura.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

10

INTERVISTA

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (83)

Insiru nafu a[jar min a[na Fil - [ar;a tal - lum ta ’ In Nazzjon qed nippubblikaw it tlieta u tmenin parti fis - sen siela ta ’ konversazzjonijiet ma ’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtaji et differenti . Illum se nitkell mu dwar l - identità (l-ewwel parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit , i]da li bosta Oliver Friggieri

drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Joe Mikallef

Dan l-a[[ar smajna [afna diskors dwar identità u mhux identità. Fil-verità, meta nitkellmu dwar identità ta’ poplu, xi nkunu qeg[din ng[idu^ B’identità ta’ poplu nifhmu ddamma ta’ xejriet (etni/i, stori/i, kulturali) li jag[mluh dak li hu. Poplu hu ;emg[a ta’ nies miftumin minn kull ;emg[a o[ra, u mag[qudin bejniethom b’qofol essenzjali wie[ed.

Dan ifisser li b[alma nazzjon jifforma ru[u matul is-sekli, hekk ukoll ma]-]mien jista’ jin[all. Hu periklu li jolqot laktar lin-nazzjonijiet ]g[ar. Ernest Renan ilu li stqarr li nnazzjonijiet mhumiex g[al dejjem. Kull poplu g[andu l-identità partikulari tieg[u^ Iva, anki jekk ma jafhiex bi]]ejjed. Kull bniedem g[andu l-karattru tieg[u, u dan jista’

jkun bniedem li ma jafx sewwasew min hu. Hekk ukoll poplu li hu nazzjon. Fil-fehma tieg[i Malta, eks-kolonja u sikwit neo-kolonja, g[adha fil-pro/ess li tag[raf lilha nnifisha, u din hi wa[da mill-akbar responsabbiltajiet tassistema edukattiva. Skola li tg[allmek t[obb lil pajji]ek hi skola li tg[allmek t[obb liddinja, u vi/i-versa. Fil-letteratura Ewropea lkwistjoni tal-identità kienet definita f’termini nazzjonali (kollettivi) u f’termini personali (individwali) fis-seklu dsatax, isseklu tar-Romanti/i]mu, li Malta [adet sehem fih mill-qrib [afna bis-sa[[a tat-tradizzjoni Taljana qadima li kellha. Malta g[exet direttament irRisor;iment Taljan (il-[idma tatTaljani biex jg[aqqdu lil

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe.mikallef@media.link .com.mt.

Fil-Kantilena ta’ Pietru Caxaro – l-eqdem dokument miktub bil-Malti – hemm tag[qida bejn kultura Ewropea u kelma G[arbija

pajji]hom) anki bis-sa[[a talpre]enza ta’ bosta e]iljati Taljani f’Malta (madwar l-ewwel sittin sena tas-seklu dsatax). Fil-letteratura Ewropea tasseklu g[oxrin, imbag[ad, telg[et fil-wi// il-kwistjoni tal-identità personali, ta’ kull persuna singulari, wa[edha, b[ala xi [add. Hekk jiftiehem l-E]istenzjali]mu Fran/i] ta’ ftit g[exieren ta’ snin ilu. Fil-qosor, is-sekli dsatax u g[oxrin riedu jwie;bu l-mistoqsija dwar min hu l-bniedem b[ala /ittadin ta’ pajji] partikolari, u b[ala /ittadin ta’ pjaneta s[i[a: l-identità politika u l-identità e]istenzjali.

F’kull ka] hemm l-idea ta//ittadinanza: il-bniedem b[ala /ittadin ta’ pajji] u b[ala /ittadin ta’ pjaneta. I]-]ew; aspetti jwie;bu l-mistoqsijiet: “Min jien b[ala membru ta’ komunità, u min jien b[ala membru tan-nisel uman?” Il-kelma /ittadin tfisser xi [add li hu membru ta’ civitas, citta’, belt. Mela l-kelma /ittadin tfisser membru ta’ belt. Il-kelma hi antika, wisq eqdem mill-kun/ett re/enti ta’ nazzjon. G[all-Griegi u g[ar-Rumani lbelt kienet di;à nazzjon. I]da l-kun/ett ta’ nazzjon kellu jistenna sas-seklu dsatax biex jisseddaq u jsir kun/ett politiku.

Anki l-kelma politika hi marbuta mal-kun/ett ta’ belt. Polis (kelma Griega li minnha hi mnissla lkelma politika) tfisser belt. Mela l-kelma politika (marbuta mattrattat famu] ta’ Aristotli madwar erba’ mitt sena qabel Kristu) tfisser kulma g[andu x’jaqsam mal-polis, mal-belt. Kif tissawwar din l-identità nazzjonali^ Tissawwar bl-istess mod b[allidentità ta’ persuna: bi]-]mien skont kuntest, ambjent, edukazzjoni, relazzjoni mal-o[rajn. Ilkoll kemm a[na, b[ala persuni individwali, nammettu li g[andna identità partikolari (i.e.

a[na lkoll individwi differenti – hekk ried Alla meta [oloq idDNA, li kienet ilha hemm sa mill-bidu, imma li skoprejnieha biss ftit snin ilu!). Din l-identità bdiet ti]viluppa fil-;uf ta’ ommna. Il-[ajja hi pro/ess twil, kontinwu, ta’ ]vilupp kemm psikolo;iku u kemm fi]iku; inrawmu personalità skont mo[[ u ;isem, u minn tfal insiru ]g[a]ag[, adulti u anzjani. Huma tar;iet f’indana wa[da. Mal-identità naturali tintise; imbag[ad l-identità kulturali. Hi mixja matul mog[dija wa[da: i]-]mien. X’inhu ]]mien? Ma nafux – hu misteru ta’ Alla, u kulma nistg[u nag[mlu hu li nkejluh bl-arlo;;. Bl-arlo;; ng[idlek x’[in hu, imma ma nistax ng[idlek x’inhu ]-]mien. ‘What is the time?’ – iva, naf ng[idlek, g[aliex g[andi biex inkejjel il-[in. Imma ‘What is Time?’ – le, ma nafx. Hi wa[da mill-konklu]jonijiet permanenti tal-Filosofija u talLetteratura. L-Istorja tinkiteb billi l-;rajjiet jitqieg[du f’ordni kronolo;iku, skont i]-]mien. Mela ]-]mien hu l-fattur ewlieni fit-tiswir tal-identità. Malta g[andha /iviltà mag[rufa ta’ madwar sebat elef sena, li elfejn sena minnhom huma tradizzjoni Kristjana s[i[a. G[alhekk il-qofol tar-ru[ Maltija hu Kristjan. Dan ifisser li l-identità hi r-ri]ultat kumpless ta’ saff jew sular imtella’ wie[ed fuq ie[or. L-og[la saff jew sular hu l-a[[ar wie[ed, fuq nett, laktar wie[ed re/enti, illum. L-identità tal-lum hi l-kumulazzjoni, il-;abra kollha ta’ matul i]-]mien, b[alma adult tal-lum hu r-ri]ultat ta’ tfulitu, ]g[o]itu u l-bqija… sal-lum. Huwa limg[oddi daqskemm huwa lpre]ent.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

11

INTERVISTA X’inhuma dawk il-karatteristi/i u dawk illaqtiet li jiffurmaw l-identità ta’ poplu^ Il-komponenti essenzjali talidentità ta’ poplu, fil-fehma tieg[i, huma dawn: in-nisel etniku u l-i]vilupp tieg[u matul is-sekli; it-tradizzjoni reli;ju]a; il-lingwa; l-arti indi;ena fis-suriet tag[ha kollha; id-drawwiet popolari; l-ambjent naturali; ilqag[da ;eografika. Fil-ka] tal-qag[da ;eografika jg[odd il-kontinent daqskemm jg[odd ir-re;jun. Ng[idu a[na, laspett re;junali tal-identità Maltija huwa Mediterranju: Malta tinsab fin-nofs talMediterran, im[axkna bejn isSud tal-Ewropa u n-Nord talAfrika. Anki l-influwenza Ingli]a fuq

Malta spi//at biex [adet xe[ta Mediterranja. Fi [dan din il-kundizzjoni (naturali) dejjiema jse[[ pro/ess (storiku) twil ta’ bosta sekli. Qeg[din nitkellmu dwar xi [a;a li gradwalment tkompli tissawwar u tikkomplika ru[ha. Kull identità hi komposta u kumplessa. Wa[da mill-konklu]jonijiet bikrija tal-filosofija Griega hi li l-[ajja hi /aqliq u /-/aqliq hu tibdil. ‘Il-mew;a dejjiema’ ta’ Eraklitu. L-identità titbiddel, imma dejjem fi [dan l-ispazju tag[ha, b[alma ]errieg[a ssir xitla u mbag[ad issir si;ra u tissokta tikber-ti;;edded-titbiddel b[ala si;ra, u xejn [lief si;ra. Mela l-identità Maltija tal-lum hi differenti mill-identità antika, imma hi ]vilupp tag[ha. Ilmodernità hi minnha nnifisha, hi wkoll, tradizzjoni. Hekk hi l-katina kbira tale]istenza: xejn mix-xejn, u xejn fix-xejn. Dan kollu ma huwiex evidenti dejjem u malajr, u g[alhekk jitlob l-istudju. L-identità tag[na stess, b[ala persuni, forsi hi s-su;;ett l-aktar kumpless, u hi l-verità li nafu l-inqas dwarha. Aktar nafu fuq il-libsa li g[andna fuq il-;isem tag[na milli nafu fuq il-;isem tag[na stess li hemm ta[t il-libsa. ‘Scire te ipsum’: kun af lilek innifsek. G[alhekk sikwit nissimplifikaw dwar l-identità, kemm tag[na

L-abitanti tal-g]ejjer Maltin inqdew bil-;ebla, li hi l-unika ri]orsa tal-g]ejjer, biex juru l-qofol tal-identità tag[hom, identità reli;ju]a

b[ala persuni singuli, u kemm tag[na b[ala poplu li hu wkoll nazzjon. Nixtieqek tiffoka ftit fuq il-poplu Malti u tg[idli x’inhi din l-identità tal-poplu tag[na. X’jag[milna, anzi, b[ala poplu Malti^ A[na b[ala Maltin kif niddistingwu lilna nfusna minn popli o[ra^ Xi kwalitajiet partikolari^ Ma hix kwistjoni ta’ opinjoni, imma kwistjoni ta’ konklu]jonijiet miksuba bi studju metodiku, xjentifiku. Il-ftit punti li se nsemmi huma konklu]jonijiet li ppubblikajt fil-kotba u fl-artikli akkademi/i tieg[i, u ma humiex opinjoni ta’ issa. Poplu /kejken b[all-poplu

Malti rnexxielu jibni lilu nnifsu bis-sa[[a ta’ ]ew; kisbiet stori/i kbar: (1) il-kontinwazzjoni tattradizzjoni reli;ju]a, u (2) illingwa nazzjonali. Dan iwassalni nikkonkludi wkoll li l-fa]ijiet bikrija tal-Istorja Maltija huma dokumentati fil-;ebel u fil-lingwa mit[addta, aktar milli fiddokumenti miktuba.

Il-;ebel u l-lingwa mit[addta ma]-]mien sfat miktuba wkoll) huma dokumenti antiki bla mittiefsa. Huma l-eqdem dokumenti u huma espressjoni popolari u kollettiva. Jindikaw lIstorja tal-Maltin, aktar milli lIstorja ta’ Malta. It-tnejn ma humiex l-istess, anzi sikwit huma opposti g[al xulxin. Fl-Istorja ta’ Malta hemm ]ew; kelmiet li huma l-qofol, u huma sinonmi, ekwivalenti: ittwemmin u /-/iviltà. L-eqdem imqades Maltin huma di;à postijiet ta’ qima reli;ju]a. Min[abba li l-poplu Malti ma kienx sid ta’ art twelidu, dawn limqades sa ftit g[exieren ta’ snin ilu baqg[u minsija g[al kollox. Illum huma meqjusin b[ala ‘the oldest free standing stone buildings in the world’. Niftakar lil Colin Renfrew innifsu, matul kungress, jistqarr b’mod kommoventi: “Meta nirfes fuq Malta, in[oss li g[andi nin]el g[arkopptejja.” B’dan ilkliem huwa g[araf iwa[[ad ilkun/ett ta’ ;ebel mal-kun/ett ta’ kult reli;ju]. Mill-mi;ja ta’ San Pawl ’l (li

hawn, imbag[ad, it-tradizzjoni turi li l-abitanti tal-g]ira bnew lidentità tag[hom billi ssoktaw iseddqu r-rabta tag[hom mal;ebla, l-unika ri]orsa tal-g]ira, u nqdew bil-;ebla biex juru lqofol tal-identità tag[hom, identità reli;ju]a. Mill-katakombi sal-knejjes hemm storja wa[da li turi temperament wie[ed, kostanti filkarattru Malti: ir-rabta bejn ilfidi u x-xog[ol fil-;ebla Maltija. Xhieda ta’ dan kollu tinstab f’kull perijodu storiku ta’ Malta. Ir-rabta bejn il-kontinwità reli;ju]a u l-esperjenza lingwistika tidher l-aktar fil-fatt li lkliem Nisrani bikri, elementari, essenzjali, huwa kliem ta’ nisel Semitiku: Alla, emmen, salib, quddiesa, tewba, barka, qrar, qdusija, mag[mudija, randan. L-Istorja ta’ Malta hi l-istorja li ma setax jiktibha l-poplu stess, kemm g[aliex kien poplu mjassar fis-sens veru tal-kelma, u kemm g[aliex ma kellux tradizzjoni ta’ lingwa miktuba. Madankollu, malli beda jikteb bil-Malti beda juri sewwa l-

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Mela l-identità Maltija tal-lum hi differenti mill-identità antika, imma hi ]vilupp tag[ha. Il-modernità hi minnha nnifisha, hi wkoll, tradizzjoni

identità antika tieg[u. L-Istorja twila tal-Ilsien Malti hi qabelxejn storja ta’ lingwa mit[addta u mhux-miktuba. Minn hawn hi ;ejja l-Kwistjoni Ortografika, dejjiema: kif g[andha tinkiteb? B[ala e]empju nie[du leqdem dokument miktub bilMalti (seklu [mistax), ilKantilena ta’ Pietru Caxaro: hi poe]ija li tid[ol kollha kemm hi fit-tradizzjoni Ewropea u Kristjana f’dawk li huma tta[dit letterali u figurattiv, ilmetrika, u fuq kollox l-allegorija ta’ nisel Bibliku (S 80, 13; S 89, 41; S 122, 7; S 144, 14; Sir 49, 13; :er 4, 20), u l-aktar Evan;eliku (Mt 7, 24-27; Lq ?, 48-49). Il-poe]ija ma hix [lief traskrizzjoni poetika ta’ parabbola ta’ Kristu. Min-na[a lo[ra, il-kliem kollu, minbarra tnejn, hu ta’ nisel G[arbi. Din it-tag[qida bejn kultura Ewropea u kelma G[arbija hi tipika tal-istorja Maltija minn dak i]-]mien sal-lum. E]empju tipiku hu l-Innu Malti, kif fittixt li nuri fil-ktejjeb Anali]i talVersi tal-Innu Malti.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

12

KONSUMATUR

Meta nir/ievu gift voucher b[ala rigal ... attenzjoni g[at-termini u l-kundizzjonijiet Jista ’ jkun li fil - Milied li g[adu kif g[adda, fost ir-rigali li qlajna kellna xi gift voucher. Dawn it - tip ta ’ rigali jag[tuna l - possibbiltà li nag[]lu a[na l-o;;etti li nixtiequ b[ala rigal . Sabiex na//ertaw ru[na li nu]aw dawn il-vouchers bl-a[jar mod possibbli, importanti li n]ommu f’mo[[na r-responsabbiltajiet tag[na meta ni;u biex nu]awhom. L - ewwel nett g[andna ni//ekkjaw sew f’liema [anut jew [wienet jista’ jintu]a l-gift voucher. Hawn vouchers li bilfors iridu jintu]aw f’[anut partikulari, u hawn vouchers li jistg[u jintu]aw f’diversi stabbilimenti. Importanti li naqraw sew x’hemm miktub fuq ilvoucher sabiex inkunu nafu sew, fejn u kif nistg[u nu]aw il-gift voucher. Fit-termini u kundizzjonijiet marbuta mal - u]u tal - gift voucher g[andna nfittxu l informazzjoni dwar jekk il voucher g[andux jintu]a kollu f’daqqa jew jistax jintu]a bi//a bi//a. Dan spe/jalment jekk ning[ataw gift voucher b’ammont ta ’ flus konsiderevoli . Meta ma jkun hemm miktub xejn fuq il-voucher, normalment dan ikun jista’ jintu]a fuq o;;etti jew servizzi ta’ valur inqas mill-ammont tal-voucher , imbag[ad id - differenza ting[atalna lura forma ta ’ voucher ie[or. Kundizzjoni o[ra li hi importanti u g[andna nosservawha hija d-data ta’ skadenza tal-gift voucher . Din g[andha tkun miktuba b’mod /ar fuq l-istess voucher. Data ta’ skadenza

Hija responsabbiltà tag[na li nu]aw il - voucher qabel ma jiskadi. Jekk na[sbu li mhux ser jirnexxielna nu]aw il voucher , g[aliex id - data ta ’ skadenza tkun qed toqrob u ma nkunu g[adna sibna xejn fuq xiex nu]aw il-voucher, importanti li qabel ma jiskadi l -

Il-gift vouchers saru popolari [afna... madankollu tajjeb li min jir/ievi xi wie[ed jaqra sew il-kundizzjonijiet u t-termini u jfittex li jsarraf l-istess rigal kemm jista’ jkun malajr

voucher nistaqsu jekk nistg[ux in;edduh. F ’ ka] li r - risposta tal bejjieg[ tkun wa[da negattiva, importanti li nu]aw il-voucher g[aliex ladarba jiskadi nkunu tlifna kollox. Jekk il-bejjieg[ ja//etta li j;edded, g[andna na//ertaw li d-data ta’ skadenza l-;dida titni]]el fuq il-gift voucher mill-bejjieg[. Hija wkoll responsabbiltà tag[na li nie[du [sieb fejn nerfg[u il-gift voucher. Jekk nitilfuh inkunu qisna tlifna lflus u tal - [anut ma jkunx obbligat jag[tina gift voucher ie[or. F ’ sitwazzjoni b[al din , nistg[u nitolbu rimedju jekk ilgift voucher ikun personalizzat u ma jkunx trasferibbli .

Fit-termini u l-kundizzjonijiet marbuta mal-u]u tal-gift voucher g[andna nfittxu l-informazzjoni dwar jekk il-voucher g[andux jintu]a kollu f’daqqa jew jistax jintu]a bi//a bi//a

Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt

G[alhekk tal-[anut ikun jista’ jikkan/ella l-voucher ori;inali u jo[ro; ie[or ;did. Huwa fl- interess tag[na li gift voucher nu]awh kemm jista ’ jkun malajr anke min[abba l-fatt li hemm dejjem ir-riskju li l-[anut ming[and min ikun inxtara l - voucher jag[laq. Jekk ji;ri hekk ikollna diffikultà kbira biex nie[du lura l-valur tal-voucher. Termini u kundizzjonijiet

Tajjeb ukoll li niftakru li hekk kif a[na g[andna r -

responsabbiltà li nosservaw ittermini u kundizzjonijiet dwar kif g[andu jintu]a l-gift voucher, il-bejjieg[ li [are; il-voucher g[andu wkoll l-obbligu li jimxi ma’ dawn il-kundizzjonijiet u ma jistax jibdel jew i]id kundizzjonijiet ladarba l-gift voucher ikun inbieg[. F ’ ka] li niltaqg[u ma xi problemi waqt li nkunu qed nu]aw gift voucher, nistg[u nikkuntattjaw lill - Uffi//ju g[all - Affarijiet tal Konsumatur , fi [dan l Awtorità ta ’ Malta g[all Kompetizzjoni u g[all Affarijiet tal - Konsumatur , sabiex ni//ekkjaw dwar id drittijiet legali tag[na u jekk ikun hemm b]onn nift[u lment kontra l-bejjieg[.

L - iskop ta ’ dan l - artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali . F ’ ka] ta ’ lment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all - Affarijiet tal Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq il-freephone 8007 4400 jew in - numru tat - telefown 2395 2000. (Odette Vella hi Senior Information Officer fl-Uffi//ju g[all - Affarijiet tal Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur.)

Huwa fl-interess tag[na li gift voucher nu]awh kemm jista’ jkun malajr anke min[abba l-fatt li hemm dejjem ir-riskju li l-[anut ming[and min ikun inxtara l-voucher jag[laq


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

13

ANALI}I

L-Ikla tal-{bieb – it-43 sena konsekuttiva li l-PN f’G[awdex organizza din il-festa annwali Ilbiera[ id-Direzzjoni tal-Partit Nazzjonalista tar-Re;jun ta’ G[awdex organizzat it-tlieta u erbg[in Ikla tal-{bieb. Dan huwa avveniment annwali li issa ilu g[addej g[al dawn la[[ar 43 sena. Kien wara t-telfa elettorali tal-1971, meta lKumitat Distrettwali ta’ dak i]]mien, li kien immexxi mill-Perit Joe P. Dimech b[ala President, idde/ieda li jibda jorganizza ikla verament bejn il-[bieb, fil-bidu ta’ Jannar u li g[aliha ji;i mistieden dejjem il-Kap tal-Partit, li dak i]-]mien kien :or; Borg Olivier. }ew; skopijiet Din l-ikla kellha mill-anqas ]ew; skopijiet. L-ewwel li numru ta’ [bieb Nazzjonalisti jiltaqg[u u jiffeste;;jaw il-bidu ta’ sena ;dida flimkien b[all-a[wa f’Moviment Politiku kbir li jirrappre]enta nofs il-popolazzjoni tal-pajji], u, it-tieni, biex isellmu, jawguraw u j[e;;u lill-Kap talPartit u lil s[abu d-diri;enti g[al aktar [idma politika sfiqa. {idma kontinwa g[as-sena li tkun qed tibda, biex b’hekk il-Partit

Nazzjonalista jkun Oppo]izzjoni serja, qawwija u ppreparata b[ala Gvern alternattiv (meta jkun flOppo]izzjoni) u biex ikompli ja[dem u jistinka g[all-;id dejjem aktar b’risq il-poplu Malti u G[awdxi kollu (meta jkun filGvern). Dawn l-iskopijiet intla[qu, tant li minn dak i]-]mien lil hawn din l-attività mhux talli baqg[et dejjem g[addejja, i]da talli dejjem baqg[et i]]id fil-popolarità u filkonkorrenza li ta’ kull sena ]]id fin-numru tag[ha.

Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com

mibdula g[al Mani;er Re;jonali u dan g[ar-ra;uni li G[awdex flUnjoni Ewropea ;ie meqjus b[ala Re;jun. Diversi ]viluppi Matul dan i]-]mien saru diversi ]viluppi fil-Partit ri;ward iddirezzjoni tal-Partit f’G[awdex. G[al dan il-g[an il-Mani;er Re;jonali beda jattendi l-Kumitat

Euchar Mizzi jippre]enta rigal ta’ tifkira lil Eddie Fenech Adami meta kien Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista f’Jannar tal-2003. L-okka]joni kienet l-Ikla tal-{bieb tradizzjonali li ssir f’G[awdex kull sena fil-bidu ta’ sena ;dida

Li torganizza ikla la hi [a;a [a]ina u wisq anqas diffi/li. Imma kien hemm ]mien meta biex ni//elebraw sempli/ement ikla bejn il-[bieb, konna nsibu ostakli kbar biex ma ng[idx tfixkil u theddid

Imma a[na qatt ma b]ajna nag[mlu dak li huwa sewwa u xieraq. Qatt ma b]ajna nuru x’a[na, g[ax a[na qatt ma rrikorrejna g[all-azzjonijiet []iena jew vendikattivi. Meta mbag[ad ilPartit ;ie mog[ti l-mandat biex jiggverna fl-1987, din l-ikla }minijiet differenti baqg[et issir u ssir ming[ajr Li torganizza ikla la hi [a;a inkwiet u ming[ajr bi]a’ ta’ xi [a]ina u wisq anqas diffi/li. vendikazzjoni. Imma kien hemm ]mien meta biex ni//elebraw sempli/ement Diskorsi tradizzjonali ikla bejn il-[bieb, konna nsibu U]anza marbuta ma’ din l-ikla ostakli kbar biex ma ng[idx hi d-diskorsi li jsiru milltfixkil u theddid. President t’G[awdex u t-twe;iba Mhux l-ewwel darba li waqt li tal-Kap tal-Partit u Prim Ministru konna nkunu qed niddevertu u meta nkunu fil-Gvern, u naturalnie[du gost nieklu u ni//elebraw, ment l-g[oti ta’ rigal lill-Kap konna ni;u infurmati li barra r- g[all-okka]joni. restorant hemm il-Pulizija qed Xi [a;a verament sabi[a li i[arrku l-vetturi ta’ dawk sse[[ waqt din l-ikla hija l-kunpre]enti g[all-ikla. tatt tal-Kap ma’ dawk kollha Mhux darba jew tnejn, meta pre]enti fejn jawguraw is-sena tkonna naraw il-Pulizija qeg[din tajba lil xulxin. Hawn wie[ed g[assa biex jaraw min jattendi ikollu wkoll l-opportunità li g[all-attivitajiet tal-Partit tag[na jitkellem mal-Kap jew mal-Prim biex jippruvaw jintimidawh. Ministru b’mod mill-aktar inforDan dejjem matul il-Gvernijiet mali u liberu. Laburisti, meta allura l-Partit U hawn tispikka l-umanità taltag[na jkun fl-Oppo]izzjoni. Kapijiet tag[na, fejn bosta drabi

ji;u mitluba sabiex jie[du ritratti mag[hom jew mat-tfal tag[hom li naturalment i;ibuhom mag[hom apposta. Naruralment g[al din l-Ikla tal{bieb, jattendu numru sabi[ ta’ tesserati, partitarji u [bieb talPartit u ovvjament dawn ji;u offruti ikla verament tajba u bnina. Dawn l-a[[ar snin l-ikla qed tkun buffet fejn kemm l-g[a]la kif ukoll il-kwantità hi xi [a;a li tog[;ob lil kul[add. Dan l-avveniment annwali tni]]el fil-kalendarju tal-attivitajiet politi/i u so/jali tal-Partit Nazzjonalista f’G[awdex. Peress li a[na Partit politiku, dawn likliet popolari kienu jduru minn post g[all-ie[or sakemm il-post partikulari kien ikun kbir bi]]ejjed sabiex jilqa’ dak innumru li soltu jattendi. Fil-bidu nett kienu ftit il-membri li kienu jattendu, aktarx kienu jkunu biss il-membri ta’ xi ]ew; kumitati jew tlieta li kienu je]istu f’G[awdex. Ma]-]mien imma dan in-numru baqa’ dejjem jikber u apparti mill-Kumitati g[al din

l-ikla kienu u g[adhom sal;urnata tal-lum jattendu numru kbir ta’ partitarji, tesserati u [bieb o[ra tal-Partit. Erba’ Kapijiet Sal-lum erbg[a kienu lKapijiet tal-Partit Nazzjonalista li attendew g[al dawn l-ikliet. Dawn huma. • :or; Borg Olivier - 1972 – 1977 • Eddie Fenech Adami - 1978 -

2004 • Lawrence Gonzi 2005 - 2013 • Simon Busuttil 2014 Matul dawn is-snin, jien kont ;ejt appuntat b[ala Assistent tasSegreterija tal-Partit g[al G[awdex fis-sena 1982 misSegretarju :enerali ta’ dak i]]mien Louis Galea. Fis-sena 1996 il-kariga ta’ Assistent tas-Segreterija ;iet elevata g[al dik ta’ Mani;er Distrettwali tal-Partit g[al G[awdex. Bid-d[ul ta’ Malta flUnjoni Ewropea, in-nominklatura ta’ Mani;er Distrettwali ;iet

Amministrattiv b[ala osservatur bid-dritt ta’ parte/ipazzjoni s[i[a fix-xog[ol tal-Kumitat. Fl-istess waqt G[awdex kellu wkoll membri eletti fil-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit, kif ukoll filKunsill ;enerali tieg[u li jiltaqa’ tal-anqas darbtejn fis-sena. Dan l-a[[ar saret tibdila s[i[a fit-tmexxija tal-Partit bil-[atra ta’ Kap, ]ew; Vi/i Kapijiet, Segretarju :enerali, President tal-Kunsill, President tal-Kumitat Amministrattiv u dak E]ekuttiv, ilkoll ;odda. Issa jmiss li ji;i emendat lIstatut tal-Partit u wara li jkun approvat, se jsir ti;did ie[or, fosthom anke s-set up tat-tmexxija tal-Partit f’G[awdex. Dan hu ]]mien sabi[, e//itanti u importanti, li issa anke f’G[awdex se naraw u/u[ ;odda, ]g[a]ag[, mimlija [e;;a u ener;ija biex inkomplu bil-[idma politika talPartit tag[na li l-iskop finali tag[ha huwa li ner;g[u nkunu ppreparati sewwa biex immexxu lil dan il-pajji] tag[na, fejn jitkattar il-;id u tisseddaq l-g[aqda u s-sliem fost il-poplu kollu. Minn issa, nixtieq nistieden lill-membri tal-Kumitati kollha, tesserati u partitarji, sabiex nawgura lil dawn it-talin li se jkun huma fit-tre;ija, dejjem ta[t id-direzzjoni tal-Kap u tat-team tat-Tmexxija tieg[u, u biex inwieg[du l-lealtà, l-appo;; s[i[ u inkondizzjonat tag[na lkoll u lg[ajnuna kollha tag[na f’dak li ni;u mitluba li nag[mlu u f’dak li huwa ta’ sostenn g[all-gid talPartit u ta’ G[awdex u talG[awdxin.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ministru tal-Kabinett maqtul waqt ]jara fil-belt ta’ Sirte IL-LIBJA

Il-Papa Fran;isku waqt it-talba tal-Angelus, ilbiera[, fil-Belt tal-Vatikan (ritratt> EPA)

Kardinali ;odda li jirriflettu l-impenn g[all foqra

Il-Vi/i-Ministru Libjan g[allIndustrija, Hassan al-Droui, inqatel waqt sparatura li se[[et meta hu kien qed i]ur il-belt ta’ Sirte, fil-lvant ta’ Tripli. L-istampa Libjana qalet li alDroui, residenti ta’ Sirte, spi//a fil-mira ta’ aggressuri li fet[u nnar g[al fuqu meta nzertawh vi/in ta’ suq lokali. Intant, l-in/ident qajjem aktar inkwiet dwar kif qed ji]vol;u laffarijiet fil-Libja u meta din hi anki l-ewwel darba li membru tal-Gvern (Libjan) provi]orju spi//a assassinat bl-aktar mod kiesa[ u biered. Filwaqt li m’hux /ar l-iskop wara l-qtil ta’ al-Droui, l-Libja ilha tbati biex tamministra l-li;i mindu tke//a r-re;im tal-eks-dittatur, Muammar Gaddafi, lejn la[[ar tal-2011.

Hassan al-Droui kien eksmembru tal-Kunsill Nazzjonali Transitorju, jew il-ferg[a armata tar-rewwixta anti-Gaddafi. Intant, l-ewwel Prim Ministru tal-Gvern provi]orju Libjan kien ikkonfermah fil-kariga ta’ Vi/i-Ministru g[all-Industrija u b’al-Droui jibqa’ j]omm din ilkariga ladarba r-rwol ta’ Prim Ministru kien g[adda f’idejn Ali Zeidan. Fl-a[[ar ;img[at u xhur, filLibja, se[[ew id-diversi attentati ta’ din ix-xorta, fost il-qtil ta’ militar u pulizija fi bliet tanNofsinar b[al Benghazi u Derna. Dan meta l-awtoritajiet, fil-parti kbira, jakku]aw lill-gruppi talestremisti I]lami/i li g[andhom il-ba]ijiet f’dawn l-in[awi. Fil-pre]ent, it-Tmexxija talLibja qed tipprova tikkontrolla l-

mijiet tal-gruppi ta’ milizzji armati li lkoll g[andhom liskopijiet differenti, bl-in/ertezza g[adha qed tin[ass f’numru kbir ta’ zoni u lokalitajiet. Sadanittant, talanqas g[oxrin ru[ inqatlu waqt konfronti, fi tmiem il-;img[a, bejn il-membri tat-tribu ta’ Awlad Suleiman u rrivali tat-tribu ta’ Toubou, filbelt ta’ Sabha, lejn in-Nofsinar tal-Libja. Din kienet l-ag[ar splu]joni ta’ vjolenza mindu listess tribujiet kienu da[lu fi ftehim g[al waqfien mill-;lied, f’Marzu tal-2012. Ir-re;jun tan-Nofsinar talLibja, llum, anki qed isir mag[ruf g[at-traffikar tal-bnedmin, minbarra l-pre]enza ‘qawwija’ ta’ milizzji li huma lesti biex ju]aw il-forza [alli jiksbu dak li jridu.

IL-BELT TAL-VATIKAN Il-Papa Fran;isku [abbar lewwel grupp ta’ kardinali li se jin[atru ta[t il-Pontifikat tieg[u, fejn ma naqsux l-ismijiet sorpri]a fost l-g[a]la li tirrappre]enta anki l-ifqar pajji]i tad-dinja, inklu]i Haiti u Burkina Faso. Intant, l-g[a]la tad-dsatax ilkardinali tirrifletti l-impenn talPapa biex jikkon/entra l-attenzjoni tad-dinja fuq il-foqra u lemar;inati tal-[ajja, b[ala parti integrali mill-missjoni tal-knisja. U[ud mill-kardinali ;ejjin minn Managwa, fin-Nikaragwa; Santiago, fi/-?ile; u Rio de Janeiro, fil-Bra]il. L-Ar/isqof Andrew Yeom Suu Jung ta’ Seoul, fil-Korea t’Isfel, hu wkoll inklu] fost il-’Prin/pijiet talKnisja’ ;odda, l-istess b[allAr/isqof ta’ Westminster (fir-

Renju Unit), Vincent Nichols u Mario Aurelio Poli, l-Ar/isqof ta’ Buenos Aires, fl-Ar;entina. Imbag[ad kien hemm il-[atriet mistennija, li jinkludu l-Ar/isqof Taljan Pietro Parolin, isSegretarju tal-Istat ;did tal-Papa, u l-Kap :ermani] tal-Osservatur tad-Duttrina Ortodossa talVatikan, Gerhard Ludwig Mueller. Il-Papa [abbar dan il-grupp waqt li, lbiera[, indirizza folla ta’ nies mi;bura ta[t it-tieqa talistudjo tieg[u fil-Vatikan, fi Pjazza San Pietru. Sittax fost il-kardinali ma[turin g[andhom anqas minn tmenin sena u li jfisser li huma eli;ibbli biex ja[tru l-Papa li jmiss. I/-/erimonja g[all-konferma formali tal-kardinali g[andha ssir fil-Vatikan fit-22 ta’ Frar.

IR-RUSSJA> Ra;el liebes ta’ Ded Moroz (il-versjoni Russa ta’ Santa Klaws) jilqa’ lin-nies bil-kant u d-daqq tal-accordion fi Pjazza Dvortsovaya, fil-belt ta’ San Pietruburgu (ritratt> EPA)


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

M’g[adux ta[t kura intensiva L-UKRAJNA L-eks-Ministru tal-Intern Ukrajn, Yuriy Lutsenko, irpilja u m’g[adux qed jin]amm ta[t kura intensiva wara li kien indarab waqt il-konfronti ta’ nhar il-:img[a fil-belt kapitali ta’ Kjev. Lutsenko, li jmexxi l-moviment tal-Oppo]izzjoni bl-isem ‘Tielet Repubblika Ukrajna’, spi//a ferut waqt il-vjolenza li nqalg[et bejn dimostranti u pulizija g[al kontra l-irvellijiet u wara li qorti kienet ikkundannat lil tlett attivisti g[al sentenzi ta’ pri;unerija b’konnessjoni ma’ allegat kumplott ‘terroristiku’. L-in/identi saru fost iddimostrazzjonijiet kontinwi kontra d-de/i]joni tal-President Ukrajn, Viktor Yanukovich, biex jirtira mill-ftehim ta’ asso/jazzjoni storika malUnjoni Ewropea. Dan meta lUkrajni g[adhom sallum determinati g[al futur fi [dan lEwropa u minkejja li Yanukovich, f’Di/embru, da[al g[al ftehim ;did mar-Russja [alli jonqos il-prezz tal-gass li qed jimporta pajji]u. L-a[[ar rapporti qalu li Lutsenko jinsab ‘stabbli’ u fejn qed ibatti l-effetti ta’ concussion wara li sofra l-feriti f’rasu waqt l-eqqel tal-in/identi barra l-bini tal-qorti fi Kjev. Il-mara tieg[u, Iryna, sadanittant, qalet li ]ew;ha kien spi//a attakkat minn pulizija armati bil-lembubi waqt li kien qed jipprova jikkalma l-affarijiet. Intant, eluf ta’ Ukrajni, lbiera[, re;g[u n;abru fil-pjazza ewlenija ta’ Kjev biex jinsistu g[al relazzjonijiet eqreb malUE u biex, fl-istess [in, jipprotestaw kontra l-aggressjoni fuq Yuriy Lutsenko.

Il-President I]raeljan, Shimon Peres , iqieg[ed girlanda tal-fjuri ma;enb it-tebut ta’ Ariel Sharon waqt i/-/erimonja ta’ tifkira nazzjonali fl-artijiet tal-Knesset, f’:erusalemm (ritratt>EPA)

L-a[[ar tislima lill-eks-Prim Ministru Sharon I}RAEL Il - poplu I]raeljan ilbiera[ sellem g[all-a[[ar darba lilleks-Prim Ministru ta’ I]rael, Ariel Sharon, li miet fi tmiem il-;img[a, fl-eta ta’ 85 sena, b’ka;un ta’ attakk tal-qalb u wara li kien qatta l-a[[ar tmien snin ta’ [ajtu f’koma. In-nies imxew minn ma;enb it-tebut bil-katavru ta’ Sharon li tpo;;a fuq podjum, quddiem l-bini tal-Knesset (Parlament) ta’ :erusalemm u meta proprju llum issir id-difna privata. Intant, il-personalitajiet poli-

ti/i u minn kull settur – I]raeljani u daqstant ie[or internazzjonali – raddew ;ieh lil Sharon li jibqa’ fost l-aktar ‘Ulied ta’ I]rael’ famu]i u li ;;ieled f ’ erba ’ gwerrer ewlenin qabel da[al g[all-politika. Waqt i/-/erimonja talbiera[, spikkaw is-sessjonijiet tat-talb qrib it-tebut ta’ Sharon, li kien imkeffen fil - bandiera I]rael jana , bil - bnadar kollha tal pajji] jittajjru mezz ’ asta . Intant, it-telfa ta’ Sharon ma

qanqlet l - ebda messa;; ta ’ niket min-na[a tal-Palestinjani li kienu jqisuh b[ala g[adu. Anki llum, il-politi/i se jorganizzaw servizz ta ’ tifkira spe/jali qabel Sharon jindifen waqt /erimonja li g[andha ssir fil-proprjeta tieg[u fi Sderot, fid-de]ert ta’ Negev, lejn inNofsinar tal-I]rael. Mistenni li d-distinti minn madwar id-dinja jattendu wkoll g[all - funeral , bil - President I]raeljan Shimon Peres — [abib u eks rivali politiku ta’

Sharon – ikun fost l-ewwel li radd ;ieh lil ‘dan ir-ra;el u kmandant e//ezzjonali li kien i[obb lill-poplu tieg[u’. Ariel Sharon, mag[ruf b[ala l -’ bulldozer ’, kien tassew ;gant tal - politika u wie[ed mill-aqwa kmandanti militari li qatt kellu I]rael . Intant , il mandat tieg[u b[ala Prim Ministru kien intemm [esrem meta, f’Jannar tal-2006, kellu jsofri attakk tal - puplisija li tefg[u f’koma g[al snin konsekuttivi.

Jarrestaw [ames suspettati dwar it-terrori]mu IR-RUSSJA L-awtoritajiet Russi kkonfermaw li arrestaw [ames membri ta’ ‘entita terroristika internazzjonali’ fil-belt ta’ Nalchik, firre;jun tal-Kawkasu, u li tinsab ftit mijiet ta’ kilometri ‘l bog[od minn Sochi; ir-resort ma;enb il-Ba[ar l-Iswed fejn se jsiru l-Olimpjadi tax-Xitwa

matul ix-xahar id-die[el. Ir-Russja, qabel, [abbret li qed tistazzjona ‘l fuq minn 30,000 pulizija u suldati f’dan ir-re;jun meta g[adu kbir itt[assib dwar xi attakk potenzjali min-na[a tal-militanti I]lami/i li huma residenti fir-re;jun partikolari.

Il-bi]a’ rrankat wara li fla[[ar tal-2013 inqatlu 34 persuna waqt attakki suwi/ida (bilbombi) konsekuttivi fil-belt Russa ta’ Volgograd u meta lattakki kienu simili g[all-a;ir pre/edenti tal-militanti I]lami/i fil-Kawkasu. Filwaqt li [add ma assuma

responsabbilta g[all-istra;i ta’ Volgograd, mag[ruf li l-Kap tar-ribelli ?e/eni, Doku Umarov, kien [e;;e; lill-;ellieda tieg[u biex ‘jikkon/entraw fuq il-Log[ob ta’ Sochi’ u lawtoritjiaet Russi ma jridu jie[du l-ebda sogru f’dawn i//irkostanzi.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Jirre]istu lill-militanti li jridu jag[lqu l-Internet IS-SOMALJA L-Awtoritajiet Somali wissew lill-kumpanniji tat-telekomunikazzjoni biex ma j/edux g[allpressjoni tal-grupp Al-Shabaab, li g[andu l-konnessjonijiet millqrib mal-moviment terroristiku Al-Qaida, meta dan qed jinsisti biex jing[alqu l-mezzi talInternet kollha madwar il-pajji]. Il-militanti Al-Shabaab huma responsabbli g[al snin ta’ kaos u vjolenza fis-Somalja, u jiem ilu ddikjaraw l-u]u tal-Internet b[ala ‘pprojbit fis-Somalja’ – blentitajiet lokali li jipprovdu sservizzi jing[ataw sa [mistax-il jum /ans biex jirrispettaw ‘iddirettiva’ inkella jkunu su;;etti g[all-attakki. Madankollu, l-Ministeru talIntern Somalu [e;;e; biex ilkumpanniji jinjoraw it-theddida, bil-Gvern tal-pajji] jikkundanna ‘t-tatti/i ta’ intimidazzjoni mitterroristi’ minbarra li tenna li

‘kull

/ittadin g[andu d-dritt li jfittex l-informazzjoni (inklu] tag[rif mill-Internet) ming[ajr bi]a’. Il-militanti Al-Shabaab huma mag[rufa li jipprojbixxu l-attivitajiet tar-rikreazzjoni u fejn ma ja//ettaw qatt il-wiri tal-films, i]-]fin jew il-football. L-istess grupp radikali lanqas ma jrid li lorganizzazzjonijiet ta’ fejda barranin imorru fin-Nofsinar tasSomalja, meta jqis il-membri tag[hom b[ala ‘spjuni talPunent’ u ‘parti minn Kru/jata tal-Kristjani’. Madankollu, l-Al-Shabaab – li jikkontrolla diversi bnadi tasSomalja u jrid li l-pajji] jinbidel fi Stat I]lamiku fundamentalista – ju]a l-Internet regolarment u g[andu pre]enza sostanzjali filmedia so/jali, tant, li wassal la[[ar theddida permezz talpa;na tieg[u fuq Facebook.

Multa fenomenali talli qabe] il-kwota tat-tfal I?-?INA

IL-KOLOMBJA> Il-matador Spanjol, Jose Maria Manzanares, ju]a manuvra mill-aktar perikolu]a waqt li qed ji;ri lejh barri fl-arena ta’ Manizales. Dan ir-ritratt ittie[ed b[ala parti mill-fiera ddedikata lill-;lieda mal-barrin u li kienet organizzata g[al dawn il-jiem fil-belt partikolari (ritratt> EPA)

Il-produttur tal-films mag[ruf ?ini], Zhang Yimou, spi//a mmultat l-ekwivalenti ta’ 1.2 miljun dollaru Amerikan talli ‘abbu]a’ l-politika tal-Istat li tippermetti tfajjel wie[ed g[al kull familja fi/-?ina. Zhang , li kien innominat g[al Oscar (Academy Award) u li hu mag[ruf g[all-film Hero, ir/ieva ittra li infurmatu dwar il-piena ‘talli qabe] il-kwota stabbilita b’]ew;t itfal’ u wara li l-produttur tal-films, f’Di/embru, kien [are; ittra miftu[a fejn talab sku]a ‘g[all-ammont e//essiv tal-ulied’. Ir-ra;el u martu kienu ammet-

tew li g[andhom ]ew; subien u tifla, u b’din il-multa fenomenali qed tintbag[tilhom mill-bureau g[all-ippjanar tal-familji fidDistrett ta’ Binhu, fil-Belt ta’ Wuxi, li tinsab fil-Provin/ja ta’ Jiangsu. L-Uffi/jali f’Jiangsu kkalkulaw il-multa fuq ba]i tal-introjtu ‘kollettiv’ ta’ Zhang u martu, li g[andhom sa xahar ]mien minn wara li r/evew l-ittra biex i[allsu l-ammont mitlub. Intant. il-ka] partikolari qed ise[[ wara li, f’Di/embru, /-?ina addottat regoli ;odda bil-[sieb li tnaqqas mir-ri;idita tal-politika tat-tfajjel uniku.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

17

A{BARIJIET TA’ BARRA

L-INDJA> Mara ;;orr buqar tal-ilma fuq rasha hi hu miexja fl-in[awi lejn il-limiti ta’ Srinagar, fir-re;jun ta’ Kashmir. Il-wied ta’ Kashmir u l-madwar b[alissa huma miksija b’mantell tal-borra, fost mew;a ta’ kes[a meqjusa b[ala straordinarja anki g[al re;jun hekk g[eri u fejn it-temperaturi ta’ kuljum qed jin]lu ‘sewwa’ ta[t iz-zero (ritratt> EPA)

Amanda Knox m’g[andhiex [sieb li tbaxxi rasha ‘g[al in;ustizzja’ L-ISTATI UNITI L-Amerikana Amanda Knox, li saret mag[rufa mad-dinja b’konnessjoni mal-qtil, fl-Italja, tal-istudenta Britannika, Meredith Kercher, [ar;et stqarrija, permezz tal-avukati, fejn sostniet li ‘ma ta//ettax li ssir vittma tal-in;ustizzja kif ;ieb u la[aq’. Knox tinsab f’Seattle meta flItalja g[addej pro/ess ;did talqorti relattat g[all-qtil ta’ Kercher, li, fl-2007, qalg[et daqqiet ta’ strument bil-ponta fid-dar fejn hi kienet residenti flimkien ma’ Knox, studenta b[alha, fil-belt ta’ Perugia. L-istqarrija li [ar;et Knox issostni li f’ka] li hi tinsab [atja dwar il-qtil ta’ Kercher, ‘allura tista’ titqies, legalment, b[ala persuna li hi ma[ruba mil-li;i’ – madankollu, l-Amerikana hi aktar determinata minn qatt qabel biex ti;;ieled [alli tipprova l-inno/enza tag[ha. Fl-istess [in, Knox qed tipprova ti//ara l-istqarrijiet pre/edenti tag[ha, waqt intervista lill-

Amanda Knox

gazzetta Taljana La Repubblica, fejn qalet li jekk ter;a’ tinsab [atja tkun spi//at f’po]izzjoni fejn qed ti]gi//a l-;ustizzja. Knox u l-eks-ma[bub tag[ha, Raffaele Sollecito, huma akku]ati li qatlu lil Meredith, blAmerikana – kuntrarju g[al Sollecito li qed jattendi g[attieni pro/ess fil-belt ta’ Firenze – tidde/iedi biex ma tippre]entax ru[ha fil-qorti. Filwaqt li hi u Sollecito ma raw qatt lil xulxin mindu n[elsu

mill-[abs f’Ottubru tal-2011 – u wara li huma kienu nstabu [atja dwar id-delitt fl-2009 – il-kuntatt, bejniethom, ma nqatax, b’Amanda Knox ti]vela li ‘Raffaele hu aktar ottimist minnha’ fi/-/irkostanzi. Intant, Knox insistiet ma’ La Repubblica li ‘kellha tqatta erba’ snin fil-[abs ming[ajr l-ebda provi i]da fuq ba]i ta’ dak li assumew l-awtoritajiet’ – b’din ma tkunx l-ewwel indikazzjoni /ara tal-Amerikana li m’g[andha l-ebda [sieb li tmur lura l-[abs b’konnessjoni mal-omi/idju ta’ Meredith Kercher. F’Settembru, Knox kienet tkellmet fuq The Today Show fejn qalet li wara l-esperjenza tal[abs li g[addiet minnha fl-Italja, ‘hi, b[ala persuna inno/enti, ma tistax ta//etta li tirrepetiiha mill;did’. Fl-istess [in, Amanda Knox g[adha qed tittama li tista’ tiltaqa’ mal-familja ta’ Meredith biex tg[idilhom, personalment, li hi ma kellha x’taqsam xejn malqtil ta’ binthom.

IL-:ERMANJA> Is-satirista }vizzeru, Andreas Thiel, li hu anki artist tal-cabaret rinomat, jippo]a quddiem pittura tieg[u stess waqt i/-/erimonja :ermani]a tal-Academy Awards organizzata f’Taafelhalle, fil-belt ta’ Nuremberg u fejn l-istess Thiel kien onorat bil-premju ewlieni (ritratt> EPA)


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

18

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Mu]ika kontinwa

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

07:05 - Dog With a Blog 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 - Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 - Starstruck 12:10 Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 Jessie 14:10 - Violetta 15:00 A.N.T. Farm 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.. Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 The Fairly OddParents 08:20 Go, Diego, Go! 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13 :45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.

Jim Jam 07:00 - Nouky

& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 See the Sea 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends.

Affari Tuoi – Raiuno, 20>30 Affari Tuoi, il-programm li bla ma trid iqabdek /ertu e//itament u kompassjoni lejn dik il-persuna li tkun qeg[da tilg[ab biex tirba[ sa massimu ta’ 500,000 ewro. Programm li jkompli jkun interessanti permezz tal-pre]entatur li jag[mel kull mezz biex i;;ib it-tbissima fuq fomm il-parte/ipant, l-udjenza pre]enti i]da fuq kollox lit-telespettaturi li jkunu qeg[din isegwuh fosthom a[na l-Maltin u l-G[awdxin. Garanzija li wie[ed se jitbissem, ikun xi jkun ir-ri]ultant finali. TVM 1

Smash

07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11: 00 - G[awdex illum (r) 11:30 Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 1 6 : 00 – A[barijiet 1 6 : 05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:45 – It-triq 17:35 – Waqtiet 17 :40 – Teleshopping 1 8:00 – A[barijiet 18:10 – Puree 18:55 – Reporter 20 : 00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Bijografiji 21:45 - A[barijiet fil-qosor 21:50 – l-irkant 22:20 - |Valletta 22:45 – Gadgets 23 :1 5 – A[barijiet 23:30 – Chicago. Film 2002.

07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.

TVM 2

07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11: 00 - Beast legends 11: 50 – ItTriq 11:55 - Waqtiet 12:00 – Puree 12.45 - Animal Diaries 13:45 – Madwarna 14:15 - .EU 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Beast legends 15:50 – It-Triq 16:00 Niskata (r) 18:00 – Kontrattakk 20 : 00 - Champions League Magazine Programme 20 : 30 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 - }afira 21:40 Headline News 21:45 – Valletta 22:15 – Reporter 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Rajt ma rajtx. ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 – Teleshopping 09 : 00 - Sieg[a }mien 1 0 : 30 – Teleshopping 11:1 5 - Aroma Mattina 12:30 ONE News 12:40 – Kalamita 16:1 5 – Teleshopping 16:30 - Fil K/ina ma ’ Malcolm 1 7 : 00 Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 1 7 : 40 – Teleshopping 18:00 - Sherrif’s cuisine 19:00 Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:45 Arani Issa 22:50 – X’affarijiet dawn? 23:30 - ONE News.

Raiuno

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:05 - Tg 1 della Storia 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 10:55 Che tempo fa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 17:00 – TG1 17:10 - Che tempo fa 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Gli anni spezzati: Il giudice rai fiction 23:20 - Porta a porta Raidue

06:35 – Cartoons 08:05 Protestantesimo (attwalita) 08:35 Flipper (TF) 10:05 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume e societa 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:50 - Detto fatto 16:15 Ghost whisperer 17:45 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 – NCIS 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 - LOL :) 21:10 - Speciale voyager: Confini della conoscenza 23:15 - Tg 2 notizie 23:30 - Razza umana 01:25 – Meteo 2. Raitre

07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 – Agora 10:05 – Spaziolibero 10:15 -

Mi manda rai tre 11:15 – Elisir Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg Regione # meteo # Tg 3 # meteo 3 14:20 - Tg 3 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 Terra nostra (TN) 16:00 Aspettando Geo 16:40 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:15 – Sconoscuiti 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Presa diretta: Il metdo stamina 23:00 - Vittorio, capitan pistone... e tuttiu gli altri 12:00 12:45 -

Canale 5

08:00 - Tg 5 – mattina 08:40 - La telefonata di belpietro 11:00 – Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto 16:55 Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 Striscia la notizia 21:10 - Il tredicesimo apostolo 2 23:40 – Original sin. Film 2001 Rete 4

07:20 - Miami vice 08:20 – Hunter 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Diagnosis murder 12:55 - Murder she wrote 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:35 - My life 16:45 - I delitti del cuoco. Sensiela 2009 18:55 - Tg 4 19:35 Il segreto 20:30 - Tempesta d’amore 21:10 - Quinta colonna 01:00 Terra nostra. Italia 1

07:40 - Gilmore girls (sitcom) 08:20 - The middle (sitcom) 09:30 – Everwood 11:25 - Dr. House 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 15:00 Big bang theory 15:30 - Two and a half men 17:35 - Covert affairs 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami 21:10 – Zelig 23:15 – Tiki Taka.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

19

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 – One Star Hotel 10:00 – Fil:nien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Niltaqg[u 18:00 – Teleshopping 20:30 – Belle Donne 23:00 – F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk

07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Golden Oldies 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s. La 5

08:55 - Centovetrine 09:10 - Media Shopping 09:40 – Centovetrine 10:10 - Beautiful 10:35 - Tempesta d’amore 11:30 - Beautiful 11:55 Centrovetrine 12.20 - Hart of Dixie 13:10 - Gilmore girls 14:00 - Non ditelo alla sposa 15:10 - The taste 15:55 - Extreme makeover home edit 16:55 - Vieni a vivere con me 17:45 - Spose extralarge 18:30 - Non detelo alla sposa 19:30 - Hart to dixie 20:20 - Gilmore girls 21:10 - The next best thing. Film 2000 23.20 Uomini e donne. BBC Entertainment

07:00 - 3rd & Bird 07:10 - Poetry Pie 07:15 - Balamory 07:35 - Charlie and Lola 07:50 - Green Balloon Club 08:15 - 3rd & Bird 08:25 - Poetry Pie 08:30 - The Weakest Link 09:15 The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 09:45 - Blackadder the Third 10:15 - Walk on the Wild Side 10:45 - Doctors 11:20 - A Totally Different Me 12:10 - Last Man Standing 13:00 - The Weakest Link 13:45 - The Impressions Show

With Culshaw and Stephenson 14:15 - Blackadder the Third 14:45 - Walk on the Wild Side 15:15 - Doctors 15:45 - A Totally Different Me 16:35 - Last Man Standing 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Alone in the Wild 20:00 - My Family 20:30 Only Fools and Horses... 21:00 Sherlock 22:30 - Spooks 23:20 Moone Boy 23:50 - Tess of the D’Urbervilles.

Private Practice 15:45 Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Amazing Race 19:45 Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 Game Of Thrones 00:00 Suburgatory 00:30 - Smash 01:15 – Glee.

MGM Movie

07:15 - Ultimate Survival: South Dakota 08:10 - Gold Divers: Under the Ice: All for Naught 09:05 - Gold Rush: Virgin Ground 09:55 American Loggers: Timber in Their Blood 10:50 - How Do They Do It?: Bowling Balls; Tower Bridge; Gummy Bears 11:15 - How It’s Made: Dream Cars: Wiesmann MF5 11:40 - MythBusters: Boomerang Bullet 12:35 - Extreme Engineering: Sakhalin Oil & Ice 13:30 - American Chopper: Senior vs. Junior: Big Guns 14:25 - Wheeler Dealers: Morris Minor Traveller 15:20 - Naked and Marooned With Ed Stafford: Ed Bares All 16:15 - Dual Survival: Meltdown 17:10 - Ultimate Survival: Romania 18:05 - Auction Kings: Haunted Cabinet; Signal Cannon 18:35 - Auction Hunters 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made 20:00 - Naked and Afraid: Punishment in Panama 21:00 Railroad Alaska: Frozen Danger 22:00 - Alien Encounters: The Invasion 23:00 - The Unexplained Files.

08:15 - Android 09:40 - How I Won the War 11:30 - How to Succeed in Business Without Really Trying 13:30 - 3 Ninjas 15:05 - True Heart 16:40 - Haunted Honeymoon 18:05 Hannah and Her Sisters 20:00 - Love Crimes 21:30 - MGM’s Big Screen 21:45 - There Goes My Baby 23:20 Angel of Desire. Diva Universal

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 - Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 - Movie 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:48 Great Women 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Movie 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - Movie 19:00 - Strong Medicine 19:50 - JAG 20:49 Great Women 21:00 - Strong Medicine 21:50 - Strong Medicine 22:40 Great Women 22:55 – Movie. GO Stars

06:10 - Mission impossibli: Ghost protocol 08:20 - The road to El Dorado 09:50 - Armageddon 12:20 Diary of a wimpy kid: Dog days 14:05 - JKF 17:10 - The adventure of Tintin 18:55 - Taken 2 20:30 - Mrs. Brown’s boys 21:00 - Mad buddies 22:30 - The three stooges 00:00 - A Prophet 02:34 - Taken 2 04:15 – JFK. Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 – Glee 12:00 - Smash 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 – Whitney

15:00 -

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Discovery Channel

Discovery World

06:50 - Classic Car Club 07:15 - The Road to Le Mans 07:45 - Extreme Engineering 08:35 - Incredible Flying Cars 09:30 - Discovery Saved My Life 10:20 - Bone Detectives 11:10 - Prehistoric 12:05 - Extreme Engineering 12:55 - Classic Car Club 13:20 - The Road to Le Mans 13:50 Treasures Decoded 14:45 - Tattoo Hunter 15:40 - Prehistoric 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - Bizarre Foods 18:20 - Trashopolis 19:10 Classic Car Club 19:35 - The Road to Le Mans 20:05 - Tattoo Hunter 21:00 - Bizarre Foods 21:55 - Royal Inquest 22:50 - Fugitive Strike Force 23:45 - Bone Detectives.

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

08:30 - Motorsports Wkend 08:45 FIFA Under 17 World Cup Football 10:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:00 - UEFA Women’s Champions League Football 13:00 UEFA Women’s Champions League Football 14:00 - Live: Scottish International Open, Bowls 18:15 Eurogoals 19:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 20:45 - WATTS 21:00 - This Wk on World Wrestling Entertainment 21:30 - Pro Wrestling 22:30 - Horse Racing Time 23:30 UEFA Women’s Champions League Football Eurosport 2

07:00 - Motorsports Wkend 07:15 FIFA Under 17 World Cup Football 08:45 - UEFA Women’s Champions League Football 10:15 - UEFA Women’s Champions League Football 11:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 13:15 - Freestyle Skiing 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 15:30 UEFA Women’s Champions League Football 17:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:30 - College Football 20:30 - Superkombat 22:00 - Total KO 23:00 - Scottish International Open Bowls. Malta Stars

08:00 - BOV Premier League 201314 (r) 10:15 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 12:00 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 13:25 - Malta Basketball Association (r) 14:50 Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - FXDD FMA 2013-14 (r) 17:45 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 19:35 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 21:00 - BOV Premier League 2013-14 23:15 - Malta Basketball Association (r) 00:40 Malta Rugby Football Union (r). Melita Sports 1

La signora in giallo – Rete 4, 12>55

Tiskanta bil-kbir kif dejjem tispi//a fuq xena ta’ qtil. Jekk tkunx fuq vaganza, waqt vista lil xi qarib tag[ha jew f’xi lokalita’ fejn tkun qeg[da tiffirma xi ktieb g[id li xi [add se joqtol lil xi [add u l-pulizija ma jkunux jafu kif se jsolvuh jew aktar minn hekk jarrestaw persuna inno/enti. Bil-konoxenza tag[ha ta’ forensika u bl-u]u ta’ sens kommuni jirnexilha dejjem issolvi l-ka]ijiet l-aktar diffi/li u tibghat lil qattiel wara l-gradi tal-[abs. I]da minkejja dan kollu l-karattru tag[ha dejjem ji;bed issimpatija ta’ kull telespettatur li jarah.

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Accordo Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Ma Tinbidel Qatt NET News Wheelspin Nis;a Maltija (r) NET News

08:00 - Bundesliga (r) 09:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 FA Cup (r) 13:55 - Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 UIPM (r) 19:00 Bundesliga - Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 FA Cup (r) 00:05 Bundesliga (r) Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 Swedish ATG Horse Racing V4 Race

Meetings 15:05 - Bundesliga (r) 17:00 - Bundesliga (r) 18:55 America’s Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga - Highlights 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r). GO sports

07:00 - Serie A - Rnd 19 - Bologna v Lazio 09:00 - Barclays Premier League - Wk 22 - Fulham v Sunderland 11:00 - Ligue 1 - Rnd 20 - Girondins de Bordeaux v Toulouse 13:00 - Serie A - Rnd 19 - Cagliari v Juventus 15:00 -Barclays Premier League - Wk 22 - Hull City v Chelsea 17:00 - Heineken Cup - Rnd 5 Toulon v Cardiff Blues 19:00 - Serie A - Rnd 19 - Sampdoria v Udinese (Live) 21:00 - Serie A - Rnd 19 Inter v Chievo (Live) 23:00 Barclays Premier League - Wk 22 Premier League Review 00:00 Vincennes Horseracing 02:00 - PGA European Tour - Volvo Golf Champions - Day 1. GO sports 7

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour - Volvo Golf Champions - Day 1 13:00 Trans World Sport #1393 14:00 Serie A - Rnd 19 - Atalanta v Catania 16:00 - Football’s Greatest 16:30 Barclays Premier League - Wk 22 Cardiff City v West Ham Utd 18:30 - Ligue 1 - Rnd 20 – Highlights 19:30 - Barclays Premier League Wk 22 - Premier League Review 20:30 - Heineken Cup - Rnd 5 Gloucester Rugby v Munster 22:30 Ligue 1 - Rnd 20 - Montpellier Herault SC v AS Monaco 00:30 Serie A - Rnd 19 - Hellas Verona v Napoli. GO sports 8

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 PGA European Tour - Volvo Golf Champions - Day 1 15:00 - Trans World Sport #1393 16:00 - Serie A Rnd 19 - Atalanta v Catania 18:00 Football’s Greatest 18:30 - Barclays Premier League - Wk 22 - Cardiff City v West Ham Utd 20:30 - Ligue 1 - Rnd 20 – Highlights 21:30 Barclays Premier League - Wk 22 Premier League Review 22:30 Heineken Cup - Rnd 5 - Gloucester Rugby v Munster 00:30 - Ligue 1 Rnd 20 - Montpellier Herault SC v AS Monaco. -


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

20 kien [are; ver]joni tieg[u b’cartoon li b’mod ovju tvarja ftit mhux [a]in mir-realta’. Hunter – Rete 4, 08>20 hu detektiv li jirnexxilu jsolvi Hunter teleserial popolari ma’ numru ta’ ka]ijiet xi ftit jew wisq [afna telespettaturi li sa[ansitra diffi/li i]da b’xi mod dejjem

Hunter

TV#RADJU jirnexxilu jag[mel dan. Differenti minn films tal-istess ;enere hu l-fatt li ftit wie[ed jinnota ;iri bil-karozzi u [bit, i]da lisparar ma jonqosx b[ala kull serje televi]iva o[ra.

Malta Llejla – NET Television, 17>00 Fil-programm Malta Llejla, illum it-Tnejn, 13 ta’ Jannar, Stephanie Spiteri tilqa’ ma’ Noel Farrugia g[ar-rokna talivvja;;ar, Céline Warnier de Wailly se tkellimna dwar ilpro;ett Malta Microfinance u ma’ Mark Spiteri Lucas jkellimna dwar The Celebration Pop and Musicals Concert li se jittella’ minn Spiteri Lucas Entertainment waqt li b[as-soltu, Geoffrey Bezzina jer;a’ jkun mag[na g[al pariri siewi finanzjarji. Malta Llejla bi produzzjoni ta’ Net Television u FMJ Productions, kuljum bejn il-17:00 u s-18:30 fuq Net Television.

Trid tag[]el bejn l-im[abba l-;dida jew dik passata Original Sin – Canale 5, 23>40

Ra;el li jiltaqa’ ma’ mara permezz ta’ korrispondenza bl-ittri, jibqa’ affaxxinat bl-isbu[ija ta’ mara li jsib quddiem wi//u. I]da l-problema tkun li din il-mara hi attri/i u prostituta u tkun s[ab ma’ ra;el ie[or bil-g[an li jisirqu dik il-persuna li taqa’ fin-nassa.

L-uniku [a;a li ma tkunx pjanat hi, hi li tispi//a t[obb lil persuna li suppost ti;i misruqa. Trid tag[mel de/i]joni wa[da, jekk tkomplix t[obb lil persuna l-;dida jew inkella tmur lura mar-ra;el tag[ha li ma j;ibilha ebda rispett kif dovut. X’tag[mel? U kif?


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

21

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

2

9

10

IT-TEMP Il-bi//a l-kbira msa[[ab b’[albiet i]olati tax-xita li jsir ftit jew wisq imsa[[ab aktar tard VI}IBBILTÀ ;eneralment tajba minbarra f’xi [albiet taxxita IR-RI{ [afif l-aktar mil-Lvant g[all-Grigal, kultant ikun [afif g[al moderat, li jdur mit-Tramuntana g[all-Grigal BA{AR [afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 341.1mm IX-XEMX titla’ fis-07.12 u tin]el fil-17.08

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin>5. u 6. Dawk li jift[u loffensiva (10) 6. Ara 5. 7. Fil-fond [afna, f’qieg[ il-ba[ar mal-blat isibuh (5) 10. Wa[da minn dawk li hemm fil-Furjana li tista’ tg[addi minn ta[tha (5) 11. Nardu jibdel ismu (5) 12. Korra lil xi [add (5) 14. Tista’ tg[addi minn fuqna wa[da talg[asafar (5) 16. Fis-sala tieg[u jsir i]-]fin (5) 17. u 18. {ass g[axqa lejn xi [add u sar i[obb (10) 18. Ara 17.

18

Weqfin>1. Satal ta’ fuq il-bir (6) 2. Tefa’ l-ballun fix-xibka (6) 3. Wie[ed li jmur l-iskola (6) 4. Wie[ed li dejjem imaqdar it-tajjeb u ssabi[ (6) 8. Xorta ta’ njam tax-xog[ ol g[allg[amara (5) 9. Xitla li mi]-]rierag[ tag[ha jsir l-ani]ett (5) 12. Qala’ xi [a;a ]g[ira tal-flus (6) 13. Temp sabi[ (6) 14. Id-dar tar-re (6) 15. Marbut ma’ qieg[ il-ba[ar (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> 5. Mapep, 6. Bajja, 7. An;lu, 10. Telqa, 11. Ta//i, 12. ?irka, 14. Bidla, 16. Dwana, 17. Poru], 18. Li]ar. Weqfin>- 1. Amment, 2. Spanja, 3. Abolut, 4. Fanfri, 8. Altru, 9. A/idu, 12. ?lampu, 13. Alwi]a, 14. Banali, 15. A;;orn.

Sudoku : qieg[ed fil-kaxxi vojta nnumri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali talkwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Fa/li

Soluzzjoni Sudoku

IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 13˚C

IT-TLIETA L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C

L-ERBG{A L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C

IL-{AMIS L-og[la 16˚C L-inqas 13˚C

IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 13˚C

UV

UV

UV

UV

2UV

2

2

2

2

2

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 18˚ imsa[[ab, Al;eri 14˚C xita, Amsterdam 6˚C xita, Ateni 16˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 15˚C xita, Berlin 6˚ imsa[[ab, Brussell 5˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 19˚C ftit imsa[[ab, Dublin 8˚C xita, Kopen[agen 5˚C imsa[[ab, Frankfurt 5˚C ftit imsa[[ab, Milan 11˚C xemxi, Istanbul 9˚C xemxi, Londra 6˚C imsa[[ab, Madrid 7˚C imsa[[ab, Moska 1˚C borra, Pari;i 4˚C imsa[[ab, Bar/ellona 15˚C ftit imsa[[ab, Ruma 14˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 18˚C imsa[[ab, Tripli 21˚C ftit imsa[[ab, Tune] 18˚C imsa[[ab, Vjenna 7˚C ftit im[assab, Zurich 8˚C ftit imsa[[ab, Munich 4˚C imsa[[ab, St. Petersburg -6˚C borra

Tag[rif Kors universitarju fil-qari tal-provi

Il-Kunsill tal-Malti jixtieq jav]a lil dawk il-persuni interessati jew inkella’ li fuq il-post tax - xog[ol ju]aw il - lingwa Maltija li se jkun qieg[ed jinfeta[ kors appos Il-kors universitarju fil-qari tal-provi se jer;a’ jifta[ ixxahar id-die[el. Kors ta’ sena, part-time, offrut f’Malta kif ukoll f’G[awdex. Tista’ tapplika mis-sit tal-Università sas17 ta’ Jannar. L-Awtorità tax-Xandir g[al sena o[ra qed tissussidja l-[las kollu tal-kors g[al 4 ;urnalisti# xandara li japplikaw l-ewwel u li jtemmu l - kors b ’ su//ess . G[al tag[rif ie[or, id[ol fuq is - sit eletroniku www.um.edu.mt. Talb g[all-qdusija talkleru u l-vokazzjonijiet sa/erdotali

G[ada s-Sibt, 11 ta’ Jannar 20 1 4 fil - Parro//a ta ’ San Nikola ta’ Bari, is-Si;;iewi, se ssir laqg[a ta’ talb g[all-qdusija tal-kleru u g[all-vokazzjonijiet sa/erdotali u reli;ju]i. Il-laqg[a tibda fid-9pm bilquddiesa u tibqa’ sejra bl-adorazzjoni sal-11pm.

Din il-laqg[a ssir kull xahar fi knejjes differenti . Is sa/erdoti je[tie;u u japprezzaw it-talb li jsir g[alihom. Sej[a g[all-parte/ipazzjoni mhux kompetittiva ta’ gruppi ta’ ]fin u allegrija fil-Karnival ta’ Malta 2014

Il - Kumitat tal - Karnival i[abbar li fet[u l - applikaz zjonijiet g[all-gruppi ta’ ]fin biex jipparte/ipaw b ’ mod mhux kompettitiv fi sfilati u b’]ifniet fil-Karnival ta’ Malta 2014 li se jkun i//elebrat bejn it-28 ta’ Frar u l-4 ta’ Marzu 2014. Il - kundizzjonijiet flimkien mal - applikazzjoni jistg[u jin;abru mill - uffi//ju tal Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti, 230 Triq ir-Repubblika, l-Belt Valletta matul il-[inijiet tal - uffi//ju . Wie[ed jista ’ wkoll jikseb din l-informazzjoni billi jibg[at korrispondenza fuq noel.damato@maltaculture.com G[al aktar tag[rif wie[ed jista ’ jikkuntattja lil Noel D’Amato jew Anton Miceli fuq 2123 2515 jew 2124 7913. Id-data tal-g[eluq g[al dawn l - applikazzjonijiet hija l Erbg[a 22 ta’ Jannar 2014.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

22 AVVI}I

xog[ol ta’ alterazzjonijiet fuq lantik, bdil ta’ soqfa, e//. Ni]barazzaw – trasport – kull Servizzi bil-high-up. Xog[ol xog[ol b’esperjenza kbira. ?emplu ALL CLEARANCE TRANS- 79081719 jew 21433352. PORT innaddfu djar, fabbriki www.allclearancemalta.com e// minn kull tip ta’ skart anke materjal tal-kostruzzjoni. Tiswijiet fil-pront u fil-post Innaddfu ;onna. Nag[mlu qlug[ TA’ fridges, freezers, washing ta’ madum tal-art u tal-kmamar machines, tumble dryers u dehutal-banju. Tindif u tiswijiet ta’ midifiers, e//. B’sitt xhur bjar, tik[il u tibjid, gypsum, garanzija fuq il-parts u labour.

KLASSIFIKATI Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

G{ALL - BEJG{ G[amara antika

bil - mera u wi// tal - ir[am u xog[ol ta’ embossing. ?emplu gwardarobba kbira. Jistg[u jin- 21244627 jew 79373700 jew bieg[u separati . ?emplu ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprinting99800607.

Sodda sufan

press.com

TAS-suede, 60” wisa’ bl-istor- PROPRJETÀ age. Prezz €400 jew l-eqreb G{ALL-BEJG{ JEW KIRI offerta. ?emplu 99808356.

TINKLUDI twaletta bil-mera, Tombla sheets lavaman, komodina, gradenza B’numri kbar u kuluri differenti . Kalendarji kbar tat - 20 1 4 , 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll . Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3

Triq Melita, il-Belt Valletta.

Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta ’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat - tie; , invoices , posters u brochures bil - kulur e// u

Il-{amrun

GARAXX jew store , 11 5 - il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B . ?emplu 77200983.

G{ALL-KIRI {a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store , uffi//ju e// . ?emplu 79211659.

It-trabi ta’ l-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek. Tibqax lura. Ag[tihom dan ir-rigal illum stess


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

23

MADWARNA

Emirates SkyCargo ttemm sena o[ra ta’ su//ess Emirates SkyCargo, wa[da mill-ikbar operaturi ta’ ;arr ta’ merkanzija bl-ajru fid-dinja, kisbet sena o[ra ta’ su//ess u mmarkat avvenimenti ewlenin tul dawn l-a[[ar tnax-il xahar. Fl-2013, Emirates SkyCargo espandiet in-netwerk u l-firxa ta’ destinazzjonijiet tag[ha g[allklijenti billi nediet erba’ destinazzjonijiet dedikati g[al ;arr ta’ merkanzija biss. Fosthom hemm Hanoi fil-Vietnam fis-6 ta’ Frar, Chicago fl-Istati Uniti fit-3 ta’ Marzu, Kano fin-Ni;erja fl-4 ta’ Ottubru u Quito fl-Ekwador fit-3 ta’ Di/embru. Biex tkompli tag[ti l-appo;; g[at-tkabbir tan-netwerk, Emirates SkyCargo espandiet ilflotta tag[ha matul l-2013 billi ]idet tlett ajruplani Boeing 777 tat-tip freighter ;odda. Dan ifisser li issa topera 12-il freighter, inklu]i 10 B777 Fs u ]ew; B747400 ERFs li bejniethom iservu 43 destinazzjoni madwar id-dinja.

B’[arsa ’l quddiem lejn 2014, l-operat tal-Emirates SkyCargo se jitmexxa lejn id-Dubai World Central Al Maktoum International Airport fejn hu mistenni li jsir il-ba]i tal-operat tag[ha f’April 2014. Wara titlesta l-ewwel fa]i, li tkompli bl-istallazzjoni tal-cargo handling system u l-installazzjonijiet fuq ;ewwa tal-bini sa April 2014 u l-pro;ett ikun komplut sa Settembru 2014, it-terminal se jkun mg[ammar biex jimmani;;ja 700,000 tunnellata ta’ merkanzija, bl-g[a]la li jkun jista’ ji;i esti] biex jifla[ 300,000 tunnellata addizjonali o[ra fit-tieni fa]i. Emirates topera titjira skedata kuljum bejn Malta u Dubaj. Emirates SkyCargo tinsab flEwwel Sular fis-Sala tat-Tluq flMIA u tista’ tkun ikkuntattjata fuq in-numru 21660102, jew permezz tal-email skycargomla@emirates.com.

L-atturi li se jie[du sehem fil-kummiedja ‘Ti;i Mieg[i^”

‘Ti;i Mieg[i^” – l-ewwel kummiedja g[all-2013 mill-G[aqda Drammatika Rabat L-G[aqda Drammatika Rabat se tifta[ l-ista;un teatrali bilkummiedja fi 3 atti ‘Ti;i Mieg[i?’ nhar il-{add, 26 ta’ Jannar 2014 fis-Sala Parrokkjali ta’ San Pawl ir-Rabat fis-7pm. Din il-kummiedja se tittella flokka]joni ta’ g[eluq il-[amsin sena mit-twaqqif tal-G[aqda. Rafel, benestant, u g[andu tifla tg[ix mieg[u ;ie lampa

stampa wara li g[amel investiment li falla. Min[abba din issitwazzjoni u biex ma jurihiex lil bintu pprova jbig[ statwa prezzju]a li kellu. Imma l-kelma griet u kellhu jiffa//ja sitwazzjonijiet tad-da[k. Vivienne lparrina tat-tifla da[let fix-xena biex tg[in u aktar [awdet is-sitwazzjoni. Da[al ukoll fl-istorja Cesare

sinjurun avvanzat fi]-]mien li da[[al f’rasu li ji]]ewwe; lil bint Rafel, li min[abba nuqqas ta’ flus a//etta imma... F’din il-kummiedja se jie[du sehem Joe Borg, Antida Agius, Tony Fenech, Joanne Fsadni u Manwel Galea, Mary Scerri Abela u George Agius. Id-direzzjoni hi f’idejn George Fenech.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

24

SPORT

TENNIS

Illum jibda l-Open tal-Awstralja Illum f’Melbourne Park f’Melourne jibda l-Open talAwstralja, il-102 edizzjoni ta’ dan it-tournament presti;ju] li hu l-ewwel tournament grand slam tas-sena. Il-kompetizzjonijiet tassingles kemm tal-ir;iel kif ukoll tan-nisa jintlag[bu fuq 16-il court li jiffurmaw Melbourne Park. It-tliet courts prin/ipali fejn jintlag[bu l-log[biet l-iktar importanti huma r-Rod Laver Arena, Hisense Arena u Margaret Court Arena. Il-favoriti se jkunu s-seeds numru wiehed ta’ dan it-tournament, u it-tnejn li b[alissa jokkupaw l-ewwel post fir-rankings mondjali, Rafael Nadal u Serena Williams. Rafael Nadal se jkun qed ifittex it-tieni su//ess tieg[u fl-Open tal-Awstralja, bl-a[[ar u uniku su//ess tieg[u ikun fl2009. L-ikbar avversarju tieg[u ming[ajr dubju se jkun is-seed numru tnejn Novak Djokovic li se jipprova jirba[ dan it-tournament g[ar-raba’ darba konsekuttiva fejn [are; rebbie[ fl-a[[ar tliet edizzjonijiet. Andy Murray se jirritorna fixxena wara li tilef l-Open tal-Istati

Serena Williams

Uniti f’Ottubru li g[adda min[abba injury, fejn l-Isko//i] se jkun is-seed numru erbg[a, peress li l-Ispanjol David Ferrer g[addieh kemm fir-rankings mondjali kif ukoll fis-seedings ta’ dan it-tournament. Il-veteran Roger Federer rebbie[ tliet darbiet ta’ dan it-tournament se jkun is-seed numru sitta. Fil-kompetizzjoni tan-nisa Serena Williams se tibda b[ala likbar favorita, bis-seed numru tnejn Victoria Azarenka, rebbie[a tal-a[[ar ]ew; edizzjonijiet, b[ala l-ikbar sfidanta tag[ha. Serena Williams se tkun qed tfittex is-sitt titlu tag[ha flAwstralja fejn reb[et dan it-tournament fl-2003, 2005, 2007, 2009 u 2010. L-ewwel edizzjoni ta’ dan ittournament saret fl-1905 f’Melbourne u kien jissejjah Australianasian Championship sas-sena 1927 meta beda jissejja[ Australian Championship, biex fl-1969 bidel ismu ghallAustralian Open. L-Open tal-Awstralja mhux dejjem intlag[ab f’Melbourne

fejn matul is-snin sar f’[ames bliet Awstraljani u darbtejn fi New Zealand, fi Christchurch fl1906 u f’Hastings fl-1912. Flibliet Awstraljani sar 55 darba f’Melbourne, 17-il darba f’Sydney, 14-il darba f’Adelaide, 7 darbiet fi Brisbane u tliet darbiet f’Perth. Kien mill-1972 li t-tournament beda jintlag[ab stabbilment f’Melbourne fil-Kooyong Lawn Tennis Club u mill-1988 dan beda jsir fil-kumpless attwali f’Melbourne Park, fejn it-tournament [a dimensjoni o[ra b’]ieda fenomenali fl-attendenzi ta’ disg[in fil-mija. Min[abba l-po]izzjoni ;eografika remota tal-kontinent Awstraljan, tennisti barranin kwa]I qatt ma [adu sehem flewwel edizzjonijiet. Ta’ min jg[id li fis-snin g[oxrin vja;; bil-ba[ar mill-Ewropa salAwstralja kien jie[u 45 jum, u prattikament l-ebda tennist ma kien jag[mel il-vja;;. L-ewwel tennisti li waslu l-Awstralja blajru kienu l-membri tat-tim Amerikan taz-Tazza Davis fl1946. Anki l-istess Awstraljani kienu jsibu problema biex jie[du sehem fejn fl-edizzjonijiet li saru f’Perth, tennisti minn Victoria u New South Wales ma kienux jag[mlu d-distanza ta’ 3000 kilometru bil-ferrovija. Minkejja li fl-1969 it-tournament sar jissejja[ Australian Open, dan xorta ma attirax laqwa tennisti minn madwar iddnja. Id-distanza, minkejja lavvanzi fis-sistemi tat-trasport, kienet g[adha meqjusa b[ala problema prin/ipali, flimkien mal-fatt li t-tournament kien jintlag[ab fil-;ranet tal-Milied u lewwel tas-sena, u anki g[all-fatt li l-premjijiet lir-rebbie[a ma kienux attrajenti. Kien biss lejn l-a[[ar tas-snin sebg[in u bidu tas-snin tmenin li t-tournament beda verament jattira l-aqwa plejers, fejn ri]ultat

Rafael Nadal

ta’ dan, l-a[[ar Awstraljan li reba[ dan it-tournament kien Mark Edmondson fl-1976, bla[[ar mara tkun Chris O’Neill sentejn wara. Fl-1983 il-Federazzjoni Internazzjonali tat-Tennis bdiet tag[mel pressjoni fuq il-Lawn Tennis Association talAwstralja, biex it-tournament ma’ jibqax isir f’Kooyong Club, u [ames snin wara fl-1988 dan beda jsir f’Melbourne Park u b’hekk l-Open tal-Awstralja ma baqax jintlag[ab iktar fuq il[axix. Mill-1987 l-Open Awstraljan beda jintlag[ab fid-dati pre]enti, ji;ifieri f’nofs Jannar, g[aliex anki fil-passat id-dati kienu jvarjaw, i]da jidher li d-dati pre]enti huma l-iktar attrajenti, anki jekk plejers tal-kalibru ta’ Roger Federer u Rafael Nadal iqisu li dan it-tournament ji;i wisq qrib il-festi tal-Milied u l-plejers ma jkunux la[qu l-aqwa tag[hom wara l-vaganzi. Xi w[ud isostnu li dan it-tournament g[andu jitmexxa g[allewwel ;img[at ta’ Frar, i]da lorganizzaturi jib]g[u li jkun

hemm impatt negattiv, g[aliex fi Frar ikunu spi//aw il-vaganzi tassajf tal-iskejjel fl-Awstralja u dan jista’ jnaqqas drastikament lattendenzi. Finalment fl-2008 l-istat ta’ New South Wales ippropona li ttournament jibda jsir fi New South Wales wara li jiskadi lkuntratt ta’ Melbourne fis-sena 2016. Din ;abet ir-reazzjoni mmedjata tal-istat ta’ Victoria bil-kap tal-manifestazzjonijiet tal-istat ta’ Victoria Wayne Kayler Thomson jattakka lill-istat ta’ New South Wales fejn qal li dawn g[andhom ikunu ori;inali u jikkrejaw avveniment huma u mhux jisirqu xi [a;a e]istenti. Minn hawn beda jsir investiment ;did f’Melbourne Park, investiment li mistenni jil[aq issomma ta’ madwar 360 miljun dollaru Awstralja. Investiment li jinkludi ]ieda fil-kapjenza, titjib fil-fa/ilitajiet u saqaf fil-Margaret Court Arena. Fl-2009 dan l-investiment kien approvat biex il-belt ta’ Melbourne se tibqa’ torganizza lOpen tal-Awstralja sas-sena 2036.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

25

SPORT FIFA BALLON D’OR

Illum ikun mag[ruf il-Plejer tas-Sena Illum ikun mag[ruf ir-rebbie[ tal-Ballon d’Or tal-FIFA fejn ji;i ppremjat l-aqwa plejer tas-sena g[all-2013. Cristiano Ronaldo ta’ Real Madrid, u l-istilla ta’ Barcelona Lionel Messi huma t-tliet finalisti. L-Ar;entin Messi reba[ l-unur b[ala l-aqwa plejer tad-dinja g[all-a[[ar erba’ snin waqt li Ronaldo reb[u fl-2008 u kien runner up fl-2009, 2011 u l2012. Ribery hu l-uniku plejer li qatt ma reba[ l-unur. Messi mexxa lil Barcelona lejn ir-reb[ ta’ La Liga waqt li Ronaldo sar l-ewwel plejer minn fost l-aqwa [ames Kampjonati fl-ewropa li skorja 50 gowl fissena kalendarja. Franck Ribery kien mag[]ul la[jar plejer Ewropew millUEFA g[all-ista;un 2012-13 wara li g[en lill-klabb :ermani] jirba[ treble storiku bir-reb[ ta/Champions League, ilBundesliga u t-Tazza :ermani]a. Minbarra l-g[a]la tal-a[jar plejer tas-sena, llum jintg[a]el ukoll il-kow/ tas-sena kif ukoll la[jar plejer mara tas-sena, fejn f’dawn i]-]ew; kategoriji ;ew ukoll nominati tliet finalisti f’kull kategorija.

L-istilla ta’ Barcelona Lionel Messi

Fit-taqsima tal-aqwa kow/ tas-sena il-finalisti huma Sir Alex Ferguson, Jupp Heynckess u Jurgen Klopp. Sir-Alex ferguson temm il-karriera brillanti tieg[u ma’ Manchester United bir-reb[ ta’ kampjonat ie[or filwaqt li Jupp Heynckess ukoll temm il-karriera tieg[u ma’ Bayern Munich fejn kellu sena mill-aqwa fejn ma’ bayern reba[ mhux biss il-UEFA Champions League i]da wkoll il-Kampjonat u t-tazza :ermani]a. Issa Jupp Heynckess [alla t-tmexxija tattim f’idejn pep Guardiola li kellu sensiela mpressjonanti ta’ su/./essi ma’ Barcelona. Jurgen Klopp jidher l-inqas wie[ed li g[andu /ans jirba[ lunur tallejla minkejja li wassal lil Borussia Dortmund sal-final tal-UEFA Champions League f’Wembley, fejn Borussia Dortmund kellhom ibaxxu rashom kobtra bayern Munich fl-ewwel finali tal-UEFA Champions League bejn ]ew; klabbs :ermani]i. It-tliet finalisti tal-plejer mara tas-sena huma l-:ermani]a Nadine Angerer, il-Bra]iljana Marta u l-Amerikana Abby Wambach, li reb[et dan l-unur is-sena l-o[ra.

Cristiano Ronaldo ta’ Real Madrid

Il-Fran/i] Franck Ribery ta’ Bayern Munich


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

26

SPORT

FUTBOL

FUTBOL

Manchester City fl-ewwel post

Xejn gravi g[al Iniesta

Manchester City qab]u flewwel post tal-klassifika meta kisbu reb[a ferm importanti barra minn darhom kontra Newcastle United b’gowl f’kull taqsima, filwaqt li fil-log[ba lo[ra tal-biera[ fil-premiership spettaklu ta’ gowls bejn Stoke City u Liverpool, fejn finalment kienu Liverpool li [ar;u rebbie[a 5-3. Bis-sa[[a tar-reb[a f’St. James Park issa manchester City g[andom 47 punt filqu//ata, vanta;; ta’ punt fuq Chelsea li jinsabu fit-tieni post filwaqt li Arsenal issa qeg[din fit-tielet post b’45 punt. IlGunners i]da g[andhom log[ba inqas u jistg[u jitilg[u fl-ewwel post illejla jekk huma jirb[u lkonfront f’Villa Park kontra Aston Villa. Ta’ min ifakkar li Aston Villa kienu [olqu sor-

pri]a fl-ewwel jum tal-kampjonat meta kienu g[elbu lil Arsenal fl-Emirates Stadium ta’ Londra. Manchester City marru kmieni fil-vanta;; kontra Newcatsle meta wara biss tmien minuti minn kross ta’ Kolarov, kien Edin Dzeko li b’daqqa ta’ ras xe[et il-ballun fix-xibka. Fittieni taqsima l-log[ba baqg[et mill-iktar interessanti u kien biss fid-90 minuta li Manchester City a//ertaw mir-reb[a grazzi g[al gowl ta’ Alvaro Negredo li qabe] il-goalkeeper ta’ Newcastle qabel skorja. Fil-log[ba l-o[ra serje ta’ ]balji fi]-]ew; difi]i g[amlu din il-log[ba mill-iktar spettakolari u finalment kienu r-reds li reb[u biex ]ammew il-kuntatt ma’ ta’ fuq. Wara biss [ames minuti Liverpool fil-vanta;;

b’autogowl ta’ Shawcross u fit32 minuta l-log[ba dehret kompletament favur Liverpool meta Suarez skorja t-tieni gowl. I]da seba’ minuti wara l-ex plejer Peter Crouch naqqas liskor g[al Stoke u e]att qabel intemmet l-ewwel taqsima Stoke kisbu l-gowl tad-draw permezz ta’ Charlie Adam. Sitt minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima Liverpool mill-;didi filvanta;; grazzi g[al penalty skorjat minn Gerrard u fil-71 minuta re;a’ kien Suarez li serra[ ras il-partitarji ta’ Liverpool. I]da Stoke ma qatg[ux qalbhom g[al kollox u walters g[amilhom 3-4 [ames minuti mit-tmiem. Fit-87 minuta Liverpool g[alqu definitivamment il-log[ba bil-[ames u la[[ar gowl skorjat minn Daniel Sturridge.

Mit-testijiet nedi/i li saru lillmidfielder ta ’ Batcelona Andres Iniesta, jidher li l-plejer ta’ Barcelona m’g[andu xejn gravi. Iniesta we;;a’ l-irkobba filpartitaissima tal-Liga tas-Sibt bejn Atletico madrid u Barcelona, log[ba li ntemmet fi dro ta’ ming[ajr gowls, bi]]ew; na[at jibqg[u fl-ewwel post tal-klassifika. L-in/ident se[[ fl-ewwel taqsima fit-22 minuta meta Iniesta kien ittakil-

jat minn avversarju u dabbar daqqa fl-irkobba. Minkejja li hu kompla jilg[ab, fl-intervall kien mibdul u minflok da[al l - istilla Ar;entina Lionel Messi. Barcelona jer;g[u jkun flazzjoni nhar il-{amis f’log[ba mit-tazza tar-re meta l-Katalani jiltaqg[u kontra Getafe fit-tieni leg , fejn huma se jie[du mag[hom vanta;; komdu ta’ 40 li kisbu fl-ewwel leg fil-Camp Nou.

FUTBOL

Puluzija jwe;;g[u fil-:ermanja Erba’ membri tal-korp talpulizija :ermani]a we;;g[u wara in/identi li kien hemm bejn il-pulizija u partitarji ta’ Schalke 04. L-in/ident se[[ meta partitarji ta’ Schalke kienu qed jirritornaw lura f’Gelsenkirchen wara li t-tim tag[hom [a sehem f’turnament ta’ [biberija. Il-pulizija qalet li madwar 150 partiraju ta’ Aschalke kienu nvoluti f’dawn l-in/identi li bdew meta membri tal-pulizija talbu l-identita’ ta’ wie[ed millpartitarji li kien qed jivvja;;a fuq ferrovija.

Kien hawn li kien hemm irreazzjoni tal-partitarji ta’ Schalke li [abtu g[all-membri tal-pulizija fejn dawn kienu issuttati b’g[add ta’ o;;etti fosthom ;ebel, injam u fliexken. Xi w[ud mill-membri talpulizija kienu anki aggrediti fi]ikament u kien hawn li we;;g[u dawn l-erba’ pulizija. Il-forzi tal-ordni wkoll u]aw ilforza fejn attakkaw lill-partitarji bil-lembubi. Kienu arrestati g[add ta’ partitarji ta’ Schalke li se jkunu interrgoati u probabilment imressqa l-qorti fil-;ranet li ;ejjin.

Rizultati Lokali Futbol Premier

B’Kara v Qormi Sliema v Valletta

3-1 0-0

St.Andrew v St Georges Melita v Gzira Gudja v Pieta Zejtun v Msida SJ

1-1 3-2 2-1 2-1

Div I

Dwell bejn Javi Garcia ta’ Manchester City u Loic Remy ta’ Newcastle

GFA Div I

Victoria H v Xaghra U Munxar v Nadur Y

Handball

Kavallieri v Swieqi La Salle v Luxol

2-0 1-3 16-23 23-9


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

27

SPORT WARA REPLAY

Clive Mizzi jirre]enja minn kow/ ta’ Tarxien Rainbows L-a[bar prin/ipali g[al din il;img[a hi li l-kow/ ta’ Tarxien Rainbows Clive Mizzi ta rri]enja tieg[u wara sensiela ta’ ri]ultati negattivi u li fissru di]appunt kemm g[alih kif ukoll g[all-klabb. Is-Sibt Mizzi u Tarxien tilfu l-[ames partita fla[[ar sitt konfronti talKampjonat u r-Rainbows issa jinsabu po]izzjoni mill-a[[ar filklassifika wara li issa inqab]u minn Vittoriosa Stars. Is-sitwazzjoni g[al Tarxien qed tikomplika ru[ha u Mizzi [ass li g[andu jerfa’ r-responsabilta’ u l-biera[ kiteb l-ittra tar-ri]enja tieg[u lillPresident Tony Cassar. G[adu mhux mag[ruf jekk din ir-ri]enja hux se tkun a//ettata jew le. Mizzi in[atar kow/ ta’ Tarxien kmieni l-ista;un li g[adda. Sintendi matul il-jiem li g[addew kompla s-suq tattrasferimenti b’diversi klabbs qed jittammaw li jsa[[u liskwadra tag[hom g[at-tieni parti tal-Kampjonat. L-ebda ftehim bejn B’Kara u Tarxien I/-champions B’Kara

jibqg[u jfittxu attakkant barrani hekk kif l-g[an ewlieni tag[hom, kif ]velajna esklussivament ;img[a llu, hu Jorge Santos Silva ta’ Tarxien. Sal-lum i]da n-negozjati bejn B’Kara u Tarxien fallew. Din il-;img[a kien hemm negozjati bejn i]-]ew; klabbs fejn l-attakkant mis-Senegal, Demba Toure kien qieg[ed jinteressa mhux ftit lil Tarxien u kien possibilta’ ta’ tpartit. Madankollu ]-]ew; na[at huma ‘l bog[od min ftehim. G[aldaqstant B’Kara jistg[u jmorru g[at-tieni alternattiva dik li jfittxu attakkant barrani u ;did g[al Malta. Jing[ad li l-kow/ Paul Zammit qed jikkonsidra ]ew; plejers Afrikani. Wie[ed min dawn il-plejers di;a’ lag[ab fl-Ewropa. Il-plejers mill-Kosta talAvorju jistg[u jaslu fi ]mien g[axar t’ijiem Intant fl-a[[ar jiem jidher li kien hemm ]viluppi ;odda dwar il-wasla ta’ tliet plejers millKosta tal-Avorju u li g[andhom inqas min 21 sena. Il-probabilta’ hi li dawn il-plejers jaslu Malta fi ]mien g[axar t’ijiem. Negrin jinteressa lil Nadur Youngsters Il-futur tal-attakkant

Spanjol Jose Luis Armario Negrin g[adu inde/i] u dan g[aliex g[ali[ hemm interessati Nadur Youngsters f’G[awdex. FilKampjonat G[awdxi qed tikber

il-battalja g[al min se jirba[ ilKampjonat tal-ewwel divi]joni bejn SK Victoria Wanderers, Xewkija Tigers u Nadur. Jing[ad li g[al Negrin hemm interessati ukoll Xewkija. I]da f’ka] li Balzan jidde/iedu li j[allu lil Negrin jitlaq, il-kow/ Jesmond Zerafa se jkun qed jitlob li jin;ieb attakkant ie[or barrani. Balzan u Tarxien ifittxu attakkant barrani

Balzan kienu qed juru interess fl-attakkant Pape Gueye, madankollu din il-;img[a ffirma ma’ G]ira United fl-ewwel divi]joni wara li kien ferm vi/in li jissie[eb lil Tarxien Rainbows. Kif di;a’ irrimarkajna, Tarxien qed ifittxu attakkant barrani anke g[aliex di;a’ kien hemm talbiet uffi/jali g[all-iskorer prolifiku Ronalie. Valletta u Sliema Wanderers jindagaw fuq Bueno

La qed nitkellmu dwar Tarxien u attakkanti, g[anda a[barijiet dwar Daniel Mariano Bueno li mill-a[[ar informazzjoni li g[anda irritorna f’pajji]u lBra]il wara li kien qed jit[arre; ma’ klabb fl-Iraq. Sorsi infurmati tajjeb ]velaw ma’ Replay li din il-;img[a ma’ Bueno sar kuntatt minn Valletta u Sliema Wanderers. Semmejna lil Valletta, din il;img[a komplew id-diskussjonijiet bejn uffi/jali ta’ Valletta u linvestituri barranin. Dawn huma il-biljunaru Georgjan Merab Jordania u Michael Surguladze, fundatur tal-kumpanija Insgina, sponsors ta’ Valletta. Hu mifhum li sal-a[[ar ta’ dan l-ista;un dawn it-tnejn mistennija jinvestu fil-klabb ammont konsiderovli ta’ flus bil-[sieb li eventwalment fil-futur ikunu huma li jmexxu lill-klabb Belti g[all-[olma Ewropea. Ilbiera[ madwar sieg[a qabel ma bdiet il-partita bejn Valletta u Sliema Wanderers, wasal f’Malta l-ex scout ta’ Vitesse Ted van Leeuwen u l-ex kow/ ta’ Stoke City u tat-tim nazzjonali tal-Georgia fost o[rajn, lOlandi] Johann Boskamp. Dawn re;g[u segwew lil Valletta flazzjoni u fis-sieg[at li ;ejjien mistennija jag[tu l-ismijiet lillkow/ u l-uffi/jali Beltin ta’ liema plejers jistg[u jissie[bu malklabb. :img[a kerha g[al Hibernians

Din kienet ;img[a di]appuntanti g[al Hibernians li mhux

Clive Mizzi ta r-ri]enja tieg[u wara sensiela ta’ ri]ultati negattivi

biss komplew jaraw l-i]vanta;; min mal-leaders ikompli jikber i]da b[al sajjeta fil-bnazzi waslet l-a[bar li Rodolfo Soares u Marcelo Dias se jkomplu l-bqija tal-ista;un b’self mal-klabb minn Beirut fil-Libanu, AlAhed. Il-partitarji ta’ Hibernians jirringrazzjaw lil Soares

Replay kien pre]enti eklussivament pre]enti g[al attivita’ li lpartitarji ta’ Hibernians g[amlu g[al Soares sabiex jirringrazzjaw[ tas-servizz li ta lil dan ilklabb. }ew; Afrikani ma’ Hibernians Intant din il-;img[a mistennija jaslu f’pajjizna ]ew; plejers Afrikani u li Hibernians din il-

;img[a bdew jindagaw dwarhom. Dawn huma difesnur u winger li t-tnejn li huma g[andhom esperjenza f’Kampjonati o[ra Ewropej. Wara t-tluq ta’ Soares u Dias attwalment hemm spekulazzjonijiet dwar il-futur ta’ Tarabai u Obinna Obiefule i]da kelliem g[all-klabb ta’ Hibernians qal li l-plejers ma tkelmu xejn dwar possibilta’ li j[allu l-klabb dan ix-xahar. Ryan Camilleri jinteressa lil Valletta Plejer ie[or ta’ Hibernians,

i]da Malti li qed jinteressa klabb ie[or hu d-difensur internazzjonali Malti Ryan Camilleri. Il-kuntratt tieg[u jiskadi fl-a[[ar ta’ dan l-ista;un u l-plejer di;a’ kiteb lill-MFA fl-eventwalita’ li jkun jixtieq ji//aqlaq. Replay jista’ jikkonferma li Valletta huma interessati f’dan il-plejer

i]da dan it-trasferiment hu aktar probabli li jse[[ fl-a[[ar talista;un la darba Valletta je[ti;u biss jiddepo]itaw il-parametri ta’ Ryan Camilleri. Qormi interessati f’Ian Zammit M’huwiex mistenni

li Valletta j[allu aktar plejers jitilqu g[ajr lill-attakkant Ian Zammit li qed juri xewqa li ji//aqlaq sabiex ikun jista’ jilg[ab. G[al Zammit l-interess minn Floriana jidher li hu minimu anke g[aliex fil-verita’ t-talba saret minn Stephen Vaughan Junior ming[ajr dan lisem ma kien diskuss mal-kumitat Furjani]. Madankollu g[al Zammit issa fe;; interess minn Qormi waqt li Mosta jibqg[u ukoll interessati fl-akkwist b’self ta’ dan l-attakkant. Intant fil-jiem li ;ejjien Qormi se jkunu qed jirre;istraw aktar plejers Taljani u li huma di;a’ mag[rufa mill-kow/ Karel Zeman. Bakare jinteressa lil Floriana

Floriana qed juru interess filmidfielder Ni;erjan Raimi Bakare. Kif ]veljana ;img[a llu, dan il-plejer m’g[adux marbut ma’ Valletta u jista’ jissie[eb lil Floriana li qed ifittxu plejer barrani fir-rwol tieg[u. Vittoriosa g[adhom ifittxu goalkeeper

Vittoriosa Stars g[adhom qed jittamaw li jakkwistaw goalkeeper la darba /edew b’self wara di]gwid li kellu mal-klabb, Jean Mathias Vella li din il-;img[a ssie[eb ma’ Msida St. Joseph. Kif [abbarna ;img[a llu, l-objettiv numru wie[ed ta’ Vittoriosa

Stars jibqa’ il-goalkeeper ta’ riserva ta’ Sliema Wanderers Glenn Zammit madankollu Sliema ma jixtiqux i/edu lil dan il-goalkeeper waqt li Zammit hu interessat li ji//aqlaq sabiex ikun jista’ jilg[ab aktar regolari. Jekk ifalli l-akkwist ta’ Zammit, l-alternattiva l-o[ra ta’ Vittoriosa mistennija tkun Daniel Balzan goalkeeper ta’ Hibernians. Sliema interessati f’]ew; plejers ta’ Mosta

Sliema Wanderers g[amlu talba uffi/jali g[a]-]ew; difensuri ta’ Mosta, Alex Cini u Ishmael Grech u ]-]ew; Presidenti mistennija li jiltaqg[u din il-;img[a sabiex jiddiskutu il-possibilta’ ta’ dawn it-trasferimenti. Kemm Sliema u Mosta qed i[ufu g[al midfielder Malti u g[alkemm it-tnejn li huma interessati f’Shaun Bajada, ir-risposta ta’ Valletta hija le. Serb ma’ Naxxar Lions Naxxar Lions din il-;img[a mistennija jirre;istraw lill-midfielder offensiv mis-Serbia, Milan Vignjevic. Dan il-plejer

g[ad g[andu 24 sena u kien jilg[ab fl-og[la divi]joni Serba. Hu mistenni li Naxxar se jfittxu li jakkwistaw sostitut f’nofs ilgrawnd g[al Pablo Doffo wara li dan we;;a’ l-biera[ u kien operat illum. Doffo se jkun qed jitlef il-bqija tal-ista;un. Tarxien interessati f’Beppe Muscat Tarxien esprimew ukoll interess fid-difensur ta’ 23 sena ta’ Sliema Wanderers Beppe Muscat. Madankollu l-ewwel wie[ed irid jara jekk Clive Mizzi huwiex se jibqa’ kow/ ta’ Tarxien.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

29

SPORT

Azzjoni mis-semi finali mirbu[a minn Athleta kontra Starlites

Basketball- BOV K.O. S#F

Finali bejn Athleta A to Z u Pavi Depiro Se jkunu Athleta A to Z Electronics u Pavi Depiro li se jikkontestaw il - finali tal - BOV K . O meta g[elbu lil Starlites u Royce Floriana . Ming[ajr storja Athleta A to Z ....................90 Starlites..................................56 (25-14,27-15,22-18, 16-19) Athleta - M. Naudi 10, H. Soufain, D. Bugeja 23, C. Patis 19, M.Guisti, W. Spiteri 2, O. Said 19, S. Pace 2, C. Galea 2, S. Bischoff 5, D. Ross, S. Schembri 8. Starlites - M. Todorovic 20, R. Loporto 10, R. Bonncic 10, A. Schembri, S. Bonnici 6, A.Cutajar, M. Vassallo, B.Soler 2, J. Zammit, G. Coleiro 8, J. Curmi. Referees - G. Barbara, E. Mangani u C. Terribile.

Kif kien mistenni Athleta ma kellhomx jit[abtu biex jiksbu post fil - finali . Huma konfermaw is - superjorita fuq Starlites . Wara l - ewwel minuti fejn Starlites kienu basket minn fuq 6 - 4 . G[axar punti ming[ajr risposta fet[u t - triq g[ar - reb[a tal - Athleta . Minn hemm ma [arsux lura biex spiccaw l - ewwel sessjoni 25 -1 4 minn fuq . Il - press tal - Athleta beda j[alli l - frott biex sal - mis trie[ il - vanta;; kiber g[al 52 - 29 . Bir - risposta tas - Starlites ma tasalx wara l - interval , Athleta komplew jiddomi naw biex bdew l - a[[ar g[axar minuti 74 - 37 minn fuq . Athleta naqsu r - ritmu fl a[[ar sessjoni biex Starlites da[lu aktar fil - log[ba .

Ma jie[dux vanta;; Pavi Depiro............................77 Royce Floriana......................69 (23-14, 20-20, 14-17, 20-18) Depiro - R. Vella 16, N. Sultana 4, A.Aquilina 19, A. Portelli 8, S. Bartolo 15, A. Axiaq 9, E. Lupo 2, I. Tanti 4, M. Agius. Floriana - O. Shamala, D. Elston 28, D. Camilleri 4, P. Shoults 10, S. Borg, B. Zammit, C. Calleja 9, D. Schembri 13, S. Saakian, D. Agius 5. Referees- E. Mangani, C. Terribile u T. Helinus

Floriana ma [adux vanta;; mil - fatt li Depiro kienu qed jilag[bu ming[ajr barrani , hekk kif bidlu lil T . Morris ma l - Awstraljan M. Adekponya . Biss g[adhom jistennew li jasal il - clear ance .

Floriana komplew jiddi]appuntaw u l-coach C. Stolp g[andu x’[adem spe/jalment fid-difi]a biex jikkwalifikaw g[al-play-offs tal-kampjonat. Id-difi]a kienet wisq fra;li u Depiro b’log[ob sempli/i u mag[;;el bdew jift[u bera[ g[ax [add ma kien lest jg[en lis - s[abu . Qed jiddi]appunta ukoll it-twil D. Schembri li mhux qed jiggarantixxi s-sa[[a ta[t il-boards Depiro kienu abbli biex jisfruttaw l - ispazju fid - difi]a Florjani]a fejn kellhom lil A. Aquilina f’burdata tajjeb fixxutts mil-bog[od u S. Bartolo beda jg[elbu facilment lid difensur tieg[u b’drives. Ir - reb[a tad - Depiro kienet meritata u [lief g[al - ewwel minuti kienu minn fuq il log[ba kollha. Wara l-ewwel minuti, Depiro

tjiebu biex break ta’ 9-2 wara l-[ames minuti fet[u vanta;; ta’ 23-11. Wie[ed stenna rreazzjoni Florjaniza fit - tieni sessjoni, imma din ma waslitx biex Depiro kabbru l-vanta;; g[al - 34 - 22 . Florjana tjiebu imma Depiro kontrollaw tajjeb il-vanta;; tag[hom biex filmistrie[ kienu 45-34 minn fuq. Floriana kellhom bidu tajjeb wara l-mistrie[, biex naqqsu li]vanta;; g[al - [ames punti 45-40. Wara time-out Depiro rkuppraw minn dan il-mument difficli biex qasmu l-log[ob sat-tmien is-sessjoni 59-51. Floriana ]iedu l - isforzi tag[hom fl-a[[ar g[axar minuti u resqu erba punti l-bog[od 71-67. Depirospecjalment il playmaker R . Vella g[arfu j]ommu tajjeb il - pusses bil Florjana kostretti jfaljaw . B’Hekk kisbu post fil-finali.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

30

SPORT

FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI

Gudja jag[tu t-tieni telfa lil Pieta PIETA H. ………....……….. 1 Kif Jinsabu L R D T F K Pti GUDJA U. ………….....…… 2 Zebbug R 12 8 2 2 27 16 26 H 12 7 3 2 23 11 24 Pieta H – D. Cassar, C. Attard, Pieta Lija A 12 7 1 4 21 12 22

O. Anonam, C. Grech, A. Spiteri, Q. Refalo (D. Agius), M. Borg, T. Agius (J. Zarate), C. Cassar (L. Mutasi). R. Kooh Sohna, J. Pisani Gudja U – M. Xerxen, R. Buhagiar, C. Farrugia (S. Agius), F. Scozzese, C. Fenech, M. Brincat, K. Azzopardi (D. D’Agostino), G. Chircop, R. Dalli, M. Groves, A. Ewurun. Referee – Matthew Degabriele Gudja United g[elbu lil Pieta 2-1 biex il-Hotspurs sofrew ittieni telfa konsekuttiva u fallew i/-/ans li jispi//aw l-ewwel fi tmiem l-ewwel rawnd. Dan irri]ultat ni]el g[asel lil Zebbug li baqg[u fl-ewwel post fejn is-Sibt anki Lija [ar;u telliefa. Ir-reb[a ta’ Gudja minkejja li ma kinitx mistennija kienet wa[da ferm meritata g[aliex Gudja lag[bu wa[da mill-a[jar log[biet tal-ista;un. Bidu tal-log[ba pjuttost kwiet bit-tim ta’ Gudja juri iktar determinazzjoni mill-avversarji tag[hom. Anki l-ewwel konklu]jonijiet minkejja loi ma kienux perikolu]I kienu kollha minn na[a ta’ Gudja. Kontra x-xejra tal-log[ob kienu Pieta li marru fil-vanta;; meta fit-30 minuta kien hemm kuntat fil-kaxxa ta’ Gudja bejn Matthew Borg u Filippo Scozzese bir-referee ferm vi/in l-azzjoni jordna l-penalty. Mill11-il metro ix-xutt ta’ Jurgen Pisani kien salvat minn Xerxen, i]da mir-rebound l-istess JURGEN PISANI xe[et fix-xibka. I]da Pieta gawdew il-vanta;; sittin sekonda g[aliex minuta wara kien RYAN DALLI li [arab lid-difensuri ta’ Pieta u quddiem Cassar ma ]baljax u skorja b’xutt fil-baxx. G[axar minuti mill-ftu[ tattieni taqsima Gudja marru filvanta; meta daqqa ta’ ras ta’ Scozzese kienet salvata minn Cassar meg[jun mil-lasta u mirrebound kien EWURUN li birras kompla l-ballun g[al ;ewwa. Ir-reazzjoni ta’ Pieta kienet fjakka u Gudja ikkontrollaw tajeb u resqu qrib it-tielet gowl fl-74 minuta meta Matthew Groves b’xutt bid-dawra impenja lill-goalkeeper Cassar. Il-goalkeeper ta’ Pieta wettaq save ie[or mill-aqwa ftit wara meta salva daqqa ta’ ras stupenda ta’ Fenech. Kien biss fl-a[[ar minuti li Pieta resqu qrib b’xutt ta’ Kooh Sohna li kien salvat minn Xerxen.

Melita 12 St.George’s 12 Gudja U 12 Gzira U 12 Birzebbuga SP12 Zejtun C 12 St.Andrew’s 12 Zurrieq 12 Msida SJ 12 Hamrun S 12

6 5 5 4 4 4 3 2 2 2

3 4 3 5 3 1

4 3 2 4

3 3 4 3 5 7 5 7 8 6

19 18 18 13 17 16 18 14 16 15

14 21 17 19 21 18 12 17 22 15 26 13 21 13 19 9 21 8

23 2

Melita jirritornaw g[ar-reb[ MELITA ……………....…… 3 GZIRA U. ………….....……. 2 Melita - Ph. Schranz, M. Borg, M. Mamo, I. Tofegdzic (L. Bianco), M.R. Sierra Camacho, J.P. Attard, L .Micallef, N. Rizzo, J.J. Cueoto Rodriguez, L. Sammut (T. Terpougoff), J. Galea (K. Coleiro) Gzira Utd - K. Gerada, R. Deguara (J. Francica), R. Forace, A. White J. Pace, B.Bondin, Y. Tonna, M. Kotyza (J.J. Ogunnupe), P. Gueye, M. Avila Perez, S. Meilak (S. Shead) Referee - Stefan Pace

Melita irritornaw g[ar-reb[ b’gowl lejn tmiem il-log[ba li kienet wa[da mill-siba[, fejn g[al Gzira g[amlu d-debutt tag[hom Gueye u Avila Perez. Melita marru fil-vanta;; flewwel azzjoni tag[hom wara [ames minuti meta CUETO RODRIGUEZ s korja b’xutt sabi[ minn distanza notevoli. Tliet minuti wara Melita mill;didi perikolu]I b’daqqa ta’ ras ta’ Tufegdzic. Gzira bdew iwettqu reazzjoni u xutt qawwi ta’ Bondin kien salvat minn Schranz u Meilak wasal tard g[al kross ta’ Kotyza. Fit-23 minuta Gzira kisbu l-gowl taddraw meta Kotyza qassam lejn Avila Perez li kien qed jag[mel id-debutt ma’ Gzira, u l-kross ta’ dan wasal g[and YANIS TONNA li skorja mill-vi/in. Man nos sieg[a Avila Perez qabe] ]ew; plejers i]da x-xutt angolat tieg[u kien salvat minn Schranz. Fl-40 minuta daqqa ta’ ras ta’ Julian Galea g[addiet ftit g[oli u fil-[in mi]jud xutt tajjeb ta’ Meilak g[adda j[akkek malmimduda. Sitt minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima Melita marru mil-;did fil-vanta; meta LUKE MICALLEF fajjar ;miel ta’ xutt li spi//a fix-xibka. Minuta wara Gzira vi/in il-gowl tad-draw b’azzjoni konfu]a u balun li spi/a ma’ sieq il-lasta wara xutt ta’ Kotyza. Gzira assedjaw il-lasta ta’ Melita fejn anki appelaw g[al penalty u kisbu draw meritat sitt

Jurgen Pisani jidher jiskorja l-gowl tal-vanta;; ta’ Pieta – (Ritratt> Trevor Sollars)

minuti mit-tmiem meta s-sostitut OGONNUPE ni]]el il-ballun tajjeb u spara l-ballun fix-xibka. Minuta wara Ogonnupe g[al ftit ma po;;iex lil Gzira g[al-ewwel darba fil-vanta;;. I]da kienu Melita li kisbu lgowl tar-reb[a meta s-sostitut KURT COLEIRO qabad lillgoalkeeper avversarju barra minn postu u dan skorja b’lob pre/i] Zejtun jirb[u fl-a[[ar

MSIDA SJ …………………. 1 ZEJTUN C. …….………….. 2 Msida SJ – J.M. Vella, S.

Vella, F. Gusman, L. Cassar, G. Gesualdi (I. Schembri), M. Caruana, S. Magro, A. Laudisi, A. Azzopardi, M. Tape, P. Albanese. Zejtun C – R. Debattista, I. Briffa, R. Previ, K. Abela, C. Magro, D. Borg, K. Risholt, G. Tanti, A. Farrugia (J. Spiteri), E. Souza Santos, A. Carabott. Referee – Marco Borg Gowl ta’ Kenneth Abela skorjat fl-a[[ar minuti tal-log[ba ta’ ftit tan-nifs lil Zejtun li b’hekk waqfu serje ta’ telfiet konsekuttivi. Issa Msida wara r-reb[a brillanti kontra {amrun Spartans [adu daqa ta’ [arta o[ra u g[adhom fil-post ta’ qabel la[[ar fi tmiem l-ewwel rawnd. Zejtun bdew a[jar u wara /ans tajjeb li kien fallut minn Risholt, iz-Zwieten mmaru minn fuq fl10 minuta meta Everton Souza

Santos qassam lejn Risholt u dan bir-ras kompla lejn ADRIAN CARABOTT li bir-ras g[eleb lil Vella. L-istess Vella salva ftit wara xutt tajjeb ta’ Risholt u fis-26 minuta l-ewel azjoni ta’ Msida b’xutt ta’ Laudisi jmur ftit barra. Fil-35 minuta daqqa ta’ [arta g[al Msida li kelhom lil Pellegrino Albanese mke/I wara senjalazzjoni tal-assistant referee Attard. I]da erba’ minuti wara anki Msida spi//aw b’g[axar plejers meta Glenn Tanti kien muri t-tieni karta safra. Fit-tieni taqsima Msida bdew a[jar u fit-62 minuta [asdu l-frott tas-supremazija tag[hom meta AYRTON AZZOPARDI skorja mill-vi/in wara kross ta’ Mario Caruana. Wara da nil-gowl i]-]ew; na[at dehru kuntenti bid-dro miksub u kien biss fl-a[[ar [inijiet li l-log[ba re;g[et [adet il[ajja. Fis-77 minuta xutt millvi/in ta’ Laudisi kien salvat b’diffikulta minn Debattista u sitt minuti mit-tmiem kien KENNETH ABELA li skorja l-gowl rebbie[ b’daqqa ta’ ras wara freekick ta’ Santos Dro li jikkuntenta lit-tnejn ST. ANDREWS …………….. 1 ST.GEORGES ……………....1 St. Andrews - S. Bartolo, N. Chetcuti, B. Said, J. Briscoe White, D. Micallef, N. Vella Petroni (L. Busuttil), J. Farrugia,

A. Podda, M. Grima, E. Lattes, T. Grozev St. George’s - R. Marmara, D. Sammut, A. Ellul, E. Sevasta, V. Caushi (A. Bonello), R. Vella, K. Tanti, M. Tabone, J. Bernardo Mariano, J. Farrugia, J. Emeka Referee - Jude Amin Utulu Log[ba ferm interessanti intemmet fi draw ta’ 1-1, ri]ultat li kkuntenta li]-]ew; na[at. Il-Bormli]i marru fil-vanta; wara [ames minuti b’xutt bomba ta’ BERNARDO MARIANO min distanza kbira. }ew; minuti wara St George’s sfortunati meta Vilson Caushi qabe] anki lillgoalkeeper avversarju i]da x-xutt tieg[u kien maqlug[ minn fuq illinja minn Chetcuti. Fit-13-il minuta Emeka qabe] g[add ta’ plejers qabel ix-xutt tieg[u stampa mal-mimduda. {ames minuti wara St Andrew’s kisbu d-draw fl-ewwel azzjoni tag[hom meta ALEX PODDA skorja b’xutt pre/i] fil-baxx minn barra l-kaxxa. Ftit minuti wara listess Podda g[al ftit ma po;;iex lil St. Andrew’s fil-vanta;; i]da x-xutt tieg[u mar ftit barra. Fil-55 minuta Emeka twaqqa fil-kaxxa g[al penalty /ar, i]da mill-11-il metru Dylan Sammut ra x-xutt tieg[u salvat minn Bartolo. Bartolo re;a’ kien protagonist meta salva freekick ta’ Bernardo Mariano mas-sieg[a log[ob. La[[ar azzjoni tal-log[ba kienet ta’ St. Andrew’s li resqu qrib b’xutt ta’ Grozev li [abat mal-mimduda.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

31

SPORT

Birkirkara jkabbru l-vanta;; f’ras il-klassifika Minn Stewart Said

QORMI..............................(0) 1 BIRKIRKARA..................(1) 3 Qormi: M. Farrugia, A.

Effiong, R. Sammut, C. Terribile, L. Grech, R. Bajada, G. Da Silva, T. Caruana, E. Vella, O. Bugeja, J. Bondin. Sost- D. Pisani flok E. Vella 68’, G. Nucera flok C. Terribile 68’, A. Isakka flok G.da Silva 77’ Birkirkara: J. Haber, J. Zerafa, A. Mendoza, N. Vukanac, J. Benites, G. Sciberras, F. Temile, R. Muscat, S. Haruna Shola, P. Fenech, E. Herrera Sost- T. Vella flok S. Haruna Shola 62’, R. Scicluna flok F. Temile 78’, R. Camenzuli flok J. Benites 88’ Skorjaw: E. Herrera 15’, A. Mendoza 65’, R. Scicluna 87’ (B), A. Effiong 78’ (Q) Referee: Andre Arciola Assistenti Referees: Alan Camilleri, Albert Borg Cardona

In-Nazzjon Plejer talLog[ba: Jhonnattan Benites Attendenza: 1617

Birkirkara komplew isa[[u posthom f’ras il-klassifika meta g[elbu lil Qormi 3-1 biex kisbu l-11-il reb[a konsekuttiva. B’din ir-reb[a l-Istripes approfittaw mi]-]elqiet ta’ Valletta u Hibernians u issa jinsabu sitt punti vanta;; fuq il-Beltin u Hibernians. Birkirkara huma bla dubju l-a[jar tim b[alissa u

b’dan ir-ritmu wie[ed jsaqsi lmistoqsija min jista’ jwaqqaf lil Birkirkara hekk kif reb[u lill kull tim. G[al Qormi din kienet telfa li t[allihom fid-disa’ post u jkomplu jinqatg[u mis-sitt post. Il-kow/ Paul Zammit g[amel ]ew; bidliet mill-a[[ar partita fejn Joseph Zerafa beda flok Zach Muscat, filwaqt li Jhonnattann irritorna minn sospensjoni u beda flok Ryan Camenzuli. G[al Qormi wara lpunt kontra Rabat, il-kow/ Zeman g[amel tliet tibdiliet b’Owen Bugeja, Leighton Grech u Emerson Vella jie[du post Marco Petrassi, Duncan Pisani u Gianluca Nucera. Birkirkara g[amlu l-intenzjonijiet /ari fil-bidu meta flewwel minuti xutt ta’ Paul Fenech g[adda fuq il-lasta. Flg[axar minuta g[al darba o[ra xutt bix-xellug ta’ Paul Fenech g[adda ftit barra. Il-karkari]i fet[u l-iskor fil-15-il minuta meta free-kick ta’ Jhonnattann Benites stampa mal-mimduda, i]da bid-difi]a ta’ Qormi wieqfa, EDWARD HERRERA ma kellu l-ebda problema li jitfa’ g[al ;ewwa bir-ras. Birkirkara komplew jattakkaw u fil-21 minuta Jhonnattan ir/ieva ballun tajjeb i]da wara li avvanza ra x-xutt tieg[u jispi//a barra. Qormi da[lu fil-kaxxa avversarja g[all-ewwel darba fl-24 minuta meta Triston Caruana g[adda lejn Alfred Effiong i]da

KLASSIFIKA Birkirkara Valletta Hibernians Sliema W. Naxxar L. Mosta Floriana Balzan Qormi Vittoriosa S. Tarxien R. Rabat A.

L R D T F K Pt

18 15 18 13 18 12 18 8 18 8 18 8 18 8 18 5 18 4 18 4 18 3 18 1

2 2 2 7 3 2 3 4 3 3 4 3

36 39 44 32 26 35 27 19 11 21 11 21 11 18 14 13 1

3 4 3 7 8 8 9

14 12 21

20 24 33 25 28 34 37 37 46

47 41 38 31 27 26 21 19 15 15 13 6

dan tal-a[[ar ma laqatx f’azzjoni li setg[et kienet perikolu]a. Birkirkara setg[u marru 2-0 fid29 minuta meta f’po]izzjoni dubju]a Haruna Shola avvanza i]da g[alkemm qabbe] fuq Farrugia, ix-xutt tieg[u spi//a fuq il-lasti. Qormi kellhom tentattiv fis-36 minuta i]da l-free-kick ta’ Triston Caruana spi//a ftit g[oli mill-lasti ta’ Haber. Fl-44 minuta minn free-kick ta’ Temile, b’mod ko-ordinat Jhonnattan prova xutt fuq it-tieni lasta i]da ttentattiv g[adda fuq il-lasti. Birkirkara marru vi/in li jirdoppjaw meta fl-54 minuta Temile krossja minn fuq ix-xellug, Roderick Sammut klirja birras lura u Farrugia b’titjira tajba evita l-periklu. Qormi kellhom /ans tad-deheb fl-64 minuta meta Alfred Effion seraq ballun tajjeb i]da l-konklu]joni tieg[u ;iet salvata b’mod brillanti minn Haber. Birkirkara kienu g[oddhom skorjaw it-tieni gowl minuta wara meta Rowen Muscat

Azzjoni mir-reb[a ta/-champions Birkirkara kontra Qormi

g[adda lejn Jhonnattann li kellu x-xutt tieg[u mdawwar f’korner minn Farrugia. I]da ftit wara lIstripes irduppjaw meta minn korner ta’ Jhonnattann, ALEJANDRO MENDOZA g[ola fuq kul[add u bir-ras g[eleb lil Farrugia. Qormi da[lu fil-partita fit-78 minuta meta Triston Caruana qassam lejn ALFRED EFFIONG li dar ma’ Haber u tefa’ fix-xibka minn po]izzjoni angolata. Birkirkara marru vi/in it-tielet gowl fil-81 minuta meta freekick b’sa[[tu ta’ Vukanac ;ie

salvat tajjeb minn Farrugia. IlBOV plejer tal-partita Jhonnattan seta’ g[alaq il-partita fit-82 minuta i]da minn kross ta’ Scicluna g[amel l-impossibli meta falla bir-ras. Qormi g[al ftit ma [asdux li/-Champions fil-85 minuta meta minn kross ta’ Effiong, xutt potenti mill-ewwel ta’ Triston Caruana g[adda ftit barra. Il-Karkari]i g[alqu l-partita is87 minuta meta g[al darba o[ra kien Jhonnattan li qassam lejn RYAN SCICLUNA li mill-vi/in ma ]baljax.

Valletta u Sliema jie[du punt f’log[ba deludenti VALLETTA.............................0 SLIEMA W..............................0 Valletta: P. Marino, J.

Caruana, S. Borg, E. Agius, R. Fenech, R. Briffa, H. Barry, S. Bajada, D. Rocha dos Santos, J. Vandelannoite, A. Nafti Sost- A. Corr Nyang flok J. Vandelannoite 46’, J.P. Mifsud Triganza flok A. Nafti 72’, I. Zammit flok H. Barry 79’ Sliema: H. Bonello, A. Muscat, J. Mintoff, M. Scerri, A. Vladavic, S. Ohawuchi, C. Gatt Baldacchino, T. Cilia, M. Muchardi, P. Barbetti, S. Biancardi Sost- J. Borg flok T. Cilia 87’, A. Bello Osagie flok M. Muchardi 87’ Imwissija: R. Briffa 31’, H. Barry 42’, R. Fenech 56’ (V), M. Scerri 35’, S. Biancardi 35’ (S) Referee: Clayton Pisani Assistenti Referees: Duncan Sultana, Peter Abela

In-Nazzjon Plejer talLog[ba: Admir Vladavic

(Sliema)

F’dik li suppost kellha tkun ilpartita tal-;img[a, Valletta u Sliema Wanderers spi//aw fi dro ta’ 0-0 f’partita medjokri. I]]ew; timijiet kienu nieqsa millgrinta f’din il-partita bl-azzjonijiet denji lejn il-lasti ikunu ftit. Valletta kellhom l-a[jar mumenti lejn l-a[[ar tal-partita i]da sabu lil Bonello attent. B’dan ilpunt Valletta telg[u b’41 punt, tliet punti iktar minn Hibernians filwaqt li Sliema baqg[u firraba’ post b’31 punt. Il-kow/ Mark Miller g[amel erba’ tibdiliet mir-reb[a kontra Tarxien, meta rritorna bejn illasti it-Taljan Pietro Marino filwaqt li da[lu mis-sospensjoni Ryan Fenech u Steve Borg, b’Jonathan Caruana jer;a’ jid[ol fil-qalba tad-difi]a wara li rkupra minn ‘injury’. G[al Sliema g[amel id-debutt tieg[u ilBosnijak Admir Vladavic li beda minflok Ivan Woods. Qabel il-partita, il-partitarji ta’ Valletta u Sliema flimkien malplejers Ryan Fenech u Yenz Cini

sellmu l-memorja ta’ Clive Brincat li miet il-:img[a. L-ewwel tentattiv lejn il-lasti wasal fit-23 minuta meta xutt filbaxx ta’ Roderick Briffa g[adda j[akkek minn mal-lasta. ]ew; minuti wara Sliema [olqu lewwel periklu tag[hom meta minn korner ta’ Cilia, il-ballun spi//a f’saqajn Stanley Ohawuchi li i]da kellu x-xutt imblukkat. Valletta marru l-qrib il-gowl tal-vanta;; fil-45 minuta meta Hamza Barry qabe] ]ew; difensuri i]da x-xutt bix-xellug tieg[u ;ie blokkat minn Bonello. Waqt il-[in tal-mistrie[, ;est sabi[ ukoll sar mill-partitarji ta’ Birkirkara li po;;ew ukoll ilfjuri fuq il-post li Clive Brincat kien ipo;;i, liema ?est ;ie re/iprokat b’/ap/ip mill-partitarji Beltin. It-tieni taqsima ]ammet l-istess ritmu u kellna nistennew sal-54 minuta biex naraw tentattiv denju meta xutt ta’ Vladavic ;ie salvat minn Marino. Erba’ minuti wara xutt ie[or din ir-darba ta’

Azzjoni mil-log[ba fqira bejn Valletta u Sliema

Ohawuchi ;ie salvat tajjeb minn Marino. Sliema komplew jattakaw u fis-67 minuta Marino re;a’ salva b’save tajjeb fuq konklu]joni ta’ Vladavic. Valletta marru vi/in fit-78 minuta meta minn kross ta’ Aziz Corr Nyang, Ryan Fenech ni]]el birras lejn Denni i]da d-daqqa ta’ ras

tieg[u g[addiet ftit barra. Il-Beltin marru vi/in il-gowl tal-vanta;; fit-82 minuta meta xutt ta’ Shaun Bajada minn barra l-kaxxa ;ie salvat tajjeb minn Bonello. ]ew; minuti wara Nyang qassam lejn Ian Zammit li prova b’xutt biddawra i]da sab lil Bonello pront biex jitfa’ f’korner.


www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 13 ta’ Jannar, 2014

32

LOKALI

Kmieni l-biera[ filg[odu diversi n[awi madwar Malta seb[u bi /par qawwi li g[atta diversi postijiet madwar il-g]ejjer Maltin. Il-fotografu ta’ In-Nazzjon Joseph Galea kien il-Barrakka ta’ Fuq kmieni fil-g[odu u nzerta dan l-anzjan igawdi l-ispettaklu li offra il-Port il-Kbir anke waqt dan il-fenomenu naturali.

L-ebda reazzjoni minn Muscat g[all-kritika [arxa ta’ Swoboda Il-bejg[ ta/-/ittadinanza, kif qed tipproponi Malta, jmur kontra l-valuri Ewropej. Dan sostnieh il-President tas-So/jalisti Ewropej Hannes Swoboda b’reazzjoni g[al dak li qed jag[mel il-Gvern Laburista Malti u l-partit li hu parti millfamilja tieghu stess filParlament Ewropew. Ir-reazzjonijiet iebsin ta’ Swoboda [ar;u f’pubblikazzjoni ta’ numru ta’ opinjonijiet mi;bura mi/-?entru Ewropew tal-Istudji Avvanzati Robert Schuman, fi [dan il-European University Institute. I]da minkejja din il-kritika diretta, meta kien qed jitkellem fil-{amrun ilPrim Ministru Joseph Muscat g[azel li jinjora g[al kollox il-

kummenti ta’ Swoboda li ;ew kwotati fil-media lokali. Fil-kitba tieg[u, il-Kap tasSo/jalisti Ewropej jg[id li lbejg[ ta/-/ittadinanza i;;ib mag[ha t[assib kbir. L-aktar min[abba li hemm kwistjonijiet serji marbuta mag[ha, fosthom il-moviment [ieles tal-persuni. Hannes Swoboda jinsisti illi meta wie[ed jorbot i/-/ittadinanza ma’ tikketta bil-prezz ikun qed jhedded il-valuri Ewropej. Tant hu hekk, illi dan il-fatt inkwetanti se jkun diskuss fil-Parlament Ewropew nhar lErbg[a li ;ej. Fil-kitba tieg[u jispjega ukoll kif pre]entament hemm [afna persuni li ilhom ja[dmu u jg[ixu fl-Ewropa snin s[a[, u xorta

iridu jg[addu minn pro/essi tqal biex jiksbu /ittadinanza. Swoboda jg[id illi jekk issa no[olqu i/-/ittadinanza g[al min hu privile;;at u g[andu lflus, inkunu qed no[olqu sitwazzjoni ta’ diskriminazzjoni. Dan, isostni l-Kap tas-So/jalisti Ewropej, imur kontra l-li;i talUE. Jidher illi [afna nies vi/in ilPM Muscat u l-PL [aduha bi kbira meta qraw dak li kiteb Hannes Swoboda – li meqjus b[ala persuna meqjus [abib kbir u allejat ewlieni ta’ Joseph Muscat fl-isfera Ewropea. Swoboda kien sa[ansitra indirizza wie[ed mill-mass meetings laburisti fil-kampanja elettorali tas-sena l-o[ra.

Hannes Swoboda li fis-17 ta’ Frar tas-sena li g[addiet kien Malta biex jindirizza u jfa[[ar lil Joseph Muscat... anqas minn sena wara issa qed jikkritika dak li qed jag[mel il-Gvern Malti

media•link COMMUNICATIONS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.