2014 01 20

Nru 13,645

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Jum il-Migranti u r-Refu;jati

DIBATTITU B’UR:ENZA

Appell g[al bidla fl-attitudni

Appell mill-Papa Fran;isku g[al bidla fl-attitudni lejn ilmigranti u r-refu;jati. Malta wkoll tfakkar Jum il-Migranti u r-Refu;jati.

Ara pa;na 7 Eurovision 2014

L-Oppo]izzjoni se titlob lill-Parlament Malti biex b’ur;enza jiddiskuti l-vot qawwi fil-Parlament Ewropew kontra l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea

Artisti Maltin b'kanzunetti li jistg[u jirrappre]entaw lil Franza u l-Litwanja filEurovision ta' din is-sena li se jsir f'Kopenhagen

Charles Muscat Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista

Simon Busuttil illum se jitlob lill-Parlament biex b’ur;enza jiddiskuti ri]oluzzjoni li g[addiet nhar il-{amis mill-Parlament Ewropew kontra l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea.

90 fil-mija tal-membri filParlament Ewropew ivvutaw kontra l-iskema tal-bejg[ ta//ittadinanza Maltija u Ewropea tal-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Simon Busuttil qal li din hi ri]oluzzjoni straordinarja u jistenna li l-Prim Ministru u lGvern ja//etta li din ir-ri]oluzzjoni trid tkun dikussa b’ur;enza.

Simon Busuttil [abbar dan ilbiera[ filg[odu waqt diskors li g[amel fil-foyer tad-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista bit-tema Xog[ol, Serjetà, Identità. Fid-djalogu, li g[alih attendiet folla kbira li mliet ilfoyer u anke kien hemm nies barra l-entratura ewlenija tadDar ?entrali; tkellmu wkoll idDeputati Ewro-Parlamentari Nazzjonalisti David Casa u Roberta Metsola.

Simon Busuttil qal li jekk ilGvern jibqa’ jwebbes rasu, gvern Nazzjonalista fil-futur jiritra kull /ittadinanza li tkun g[al pa;na 2

Artisti Maltin b'/ans fi Franza u l-Litwanja

Ara pa;na 7 L-Ukrajna

:lied fit-toroq

Jer;a’ jinqala’ l-;lied fit-toroq ta’ Kiev, il-kapitali tal-Ukrajna.

Ara Pa;na 13 BOV Premier

Gambetta o[ra g[al Hibs

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal li l-vot fil-Parlament Ewropew kien vot qawwi [afna ta’ sfidu/ja fil-Prim Ministru Muscat u fl-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza (Ritratt> Joseph Galea)

Sliema Wanderers taw gambetta o[ra lil Hibernians meta reb[ulhom 3-1 wara li kienu gowl minn ta[t waqt li Mosta qed jirkupraw u g[elbu lil Floriana 1-0 biex komplew bieg[duhom mi/-Championship Pool.

Pa;na 31

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

2

LOKALI

Il-PN se jibqa’ jappella lill-Gvern ta’ Muscat biex jieqaf, ja[seb u ma jwebbisx rasu minn pa;na 1

inxtrat b’din l-iskema tinten li tattakka d-dinjità tag[na u li tmur kontra l-interess nazzjonali u kontra l-valuri Ewropej. Hu qal li fil-jiem li ;ejjin l-Oppo]izzjoni tistenna li tibda diskussjoni fuq il-mozzjoni li ressqet biex tikkontesta l-validità tal-Avvi] Legali li jwaqqaf l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza. Hu qal li meta naslu g[al dan il-vot, kull rappre]entant tal-poplu Malti filParlament Nazzjonali jrid jerfa’ responsabbiltà tieg[u.

Il-Kap tal-PN qal li l-vot tal{amis li g[adda fil-Parlament Ewropew kien vot qawwi [afna ta’ sfidu/ja fil-Prim Ministru Joseph Muscat u fl-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza. Kienet ri]oluzzjoni kontra skema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea li hi [a]ina u li qalet li hu [a]in li tbig[ i/-/ittadinanza g[ax din hi wkoll /ittadinanza Ewropea u tmur kontra valuri Ewropej u tnawwar il-valur ta’ xi tfisser /ittadinanza. Il-Parlament Ewropew g[alhekk talab lillGvern Malti jbiddel din l-iskema ]baljata.

Il-Kummissjoni Ewropea b’reazzjoni g[all-isfida li g[amlilha l-Prim Ministru Muscat li qal biss li sema’ u se jibqa’ g[addej, issa se tinvestiga l-ka] bil- possibblità li jittie[du pro/eduri legali konta Malta.

“Wasalna g[al dan g[ax ilGvern Laburista webbes rasu u baqa’ jirrombla” qal Simon Busuttil, li kompla li jidher li fiddiskussjonijiet li saru Muscat ma fehem xejn g[ax il-bejg[ ta//ittadinzna hu [a]in g[ax din g[andha valur sentimanetali u m’g[andhiex prezz.

Simon Busuttil qal li meta tbig[ i/-/ittadinanza Maltija tkun qed tbig[ i/-/ittadinanza Ewropea. “L-UE qalet lill-Gvern Malti li /-/ittadinanza Ewropea hi tag[na lkoll u ma tistax tikkummer/jalizza xi [a;a li mhix tieg[ek biss, imma ta’ kul[add”, sa[aq il-Kap tal-PN. “Li tbig[ i/-/ittadinanza hi immorali u dan il-Gvern g[alih qisu xejn m’hux xejn u l-Gvern qed jg[id se j;ib [afna flus. Hu [a]in li tbig[ i/-/ittadinzna anke lil champion tal-Formula 1. Kif g[amel qabel l-elezzjoni Jospeh Muscat u xtara l-voti tan-nies, issa jrid jixtri l-kunsens tannies”, sostna Simon Busuttil.

Hu fakkar li “meta d[alna flUE sirna parti minn familja u lil familja tieg[ek ma tbig[hiex.

Dan hu li hemm [a]in fl-iskema.

L-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza li Muscat ma da[[alhiex fil-programm elettorali tieg[u sena ilu, turi kemm il-Labour mhux lest jiggverna, hu inkompetenti u bla ideat (Ritratt> Joseph Galea)

G[andna obbli;i li rridu nirrispettawhom u mhux nie[du drittijiet biss. Parti mill-obbligi hu li nirrispettaw lil familja li niffurmaw parti minnha. Jekk a[na ma nirrispettawhomx, huma ma jirrispettawx lilna”, wissa Simon Busuttil. Bl-iskema tal-bejg[ ta//ittadinanza, isem pajji]na kien redikolat mal-erbat irjie[ taddinja u isem Malta //ekken flUE u quddiem id-dinja kollha.

Simon Busuttil fakkar li l-PN dejjem [adem biex jibni isem u rreputazzjoni ta’ pajji]na biex ikun stmat u rispettat. “Dak li bnejna f’25 sena u fl-10 snin tass[ubija fl-UE, dan il-Gvern f’sena “Meta taqa’ fil-livell baxx li tbig[ i/-/ittadinzna, il-messa;; hu li Malta g[andha ekonomija mkissra. Fl-1996 Alfred Sant kien qal li g[andna [ofra u issa Joseph Muscat qed jibg[at messa;; li g[andna [ofra kbira fil-finanzi u li g[andna ekonomija mfarrka”, qal il-Kap tal-PN. Imma dan hu messa;; ]baljat g[ax il-PN [alla pajji] b’sa[[tu, ekonomija fuq saqajha u [afna [olqien ta’ impjiegi. “Qed ixerrdu gidba u dan hu gravi”. sostna Simon Busuttil.

Ir-reazzjoni ta’ Muscat li se jibqa’ g[addej bl-iskema, tfissret minn Simon Busuttil b[ala reazzjoni immatura, tat-tfal i]-]g[ar, irresposabbli u se tag[mel aktar [sara lil pajji]na. U dan wara li

kemm il-PN, kemm l-UE u anke l-imsie[ba so/jali qalulu biex jieqaf minn din l-iskema.

Fakkar f’kemm kellu ra;un Lawrence Gonzi jg[id li ta[t gvern Nazzjonalista t[ossok kburi li int Malti filwaqt li ta[t gvern Laburista tist[i tg[id li int Malti.

Hu qal li l-PN irnexxielu jikkonvi/i lill-membri tal-Partit

riskju li ji]olaw lil pajji]na lPartit Nazzjonalista se jibqa’ ja[dem biex pajji]na ma jkunx i]olat.

Simon Busuttil qal li hemm ingann kbir fl-iskema, u l-verità l-Prim Ministru qed jaqlibha rasha ‘l isfel u saqajha ‘l fuq.

Muscat qal li l-;img[a d-die[la se jg[id kif se jintefqu l-biljun ewro mill-iskema tal-bejg[ ta/-

Reazzjoni mill-Prim Ministru Muscat immatura, irresposabbli u se tag[mel aktar [sara lil pajji]na.

U dan wara li kemm il-PN, l-UE u anke l-imsie[ba so/jali qalulu biex jieqaf minn din l-iskema Popolari Ewropew imma l-Partit Laburista ma rnexxilux jikkonvin/i lil s[abu s-So/jalisti Ewropej, lanqas lill-President tieg[u stess Hannes Swoboda g[ax ivvota wkoll kontra Joseph Muscat minkejja li ;ie Malta qabel l-elezzjoni li g[addiet biex jag[tih l-appo;;”, sostna Simon Busuttil.

Mis-So/jalisti Ewropej kien hemm sitta favur l-iskema, li erbg[a minnhom huma So/jalisti Maltin. Ikkonvin/ew biss tnejn mis-So/jalisti minn grupp ta’ 200, i;ifieri 1% tal-grupp tieg[u.

Wissa lill-Partit Laburista li jekk irid ikun i]olat, hi bi//a tieg[u, u quddiem il-periklu u r-

/ittadinzna, g[alkemm fi Brussell il-Ministru Edward Scicluna qal se jda[[al 8 miljun ewro mill-iskema. “Liema wa[da hi vera?” staqsa Simon Busutil li qal ukoll li l-Partit Laburista jippretendi li jid[aq b’kul[add il[in kollu.

Simon Busuttil fakkar li xahar qabel l-elezzjoni Lawrence Gonzi ;ab pakkett finanzjarju ta’ 1,128 miljun ewro g[al Malta mill-UE. Dawk il-flus jinsabu fi Brussell lesti biex nu]awhom imma l-Gvern Malti ma qalx kif se ju]ahom imma l-biljun ewro li qeg[din fl-arja li qal li se jda[[al mill-bejg[ ta/-/ittadinanza, se jkun qed jg[id kif se jintu]aw.

Il-Kap tal-PN staqsa g[aliex ilPrim Ministru ffissat daqshekk li jag[mel skema li kul[add qed jg[idlu li hi [a]ina. “Jaqaw hemm xi [a;a fin-nofs? Xi sigriet? Xi ftehim ma’ xi [add?

G[aliex ma da[[alhiex filProgramm Elettorali?” staqsa Simon Busuttil, li sa[aq li dan kollu juri kemm il-Labour mhux lest jiggverna, hu inkompetenti u bla ideat. Idea wa[da biss kellu ji;ifieri dik li jbig[ i/-/ittadinanza Maltija u Ewropea.

Simon Busuttil qal li l-PN hu partit rispettat fl-UE u dak li ;ara wera r-rispett u l-istima u r-reputazzjoni li jgawdi fl-UE g[ax g[andu ra;un u s-sewwa jirba[ ]gur.

“Fl-UE a[na rispettati, jisimg[u dak li g[andna xi ng[idu a[na. Qabel d[alna fl-UE kien hemm min jg[id li se jivvota favur biex f’ka] li xi darba jitla’ l-Labour fil-Gvern u jibda jhedded id-demokrazija, l-UE tkun ittarka tieg[u. Kellhom ra;un dawn g[ax l-UE g[amlitha ta’ tarka g[alina u flimkien mal-PN iddefendiet aktar mill-Partit Laburista l-interess nazzjonali.

Simon Busuttil qal li l-PN mhux se jib]a’ mill-insulti, millattakki u mit-theddid tal-Prim Ministru u tal-Gvern Laburista.

Wara l-i]viluppi ta’ din il;img[a, aktar minn qatt qabel, lOppo]izzjoni se tkompli tappella lill-Gvern iwaqqaf l-iskema, ja[sibha sewwa, ma jwebbisx rasu, ma jsabbatx saqajh u ma jirrumblax minn fuq kul[add u ma jibqax jag[mel [sara lil pajji]na.

“Fittex kunsens fl-interness nazzjonali. Jekk il-Gvern jibqa’ jwebbes rasu, il-PN se jibqa’ jirre]isti din l-iskema oxxena tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Se jibqa’ tarka tal-poplu Malti u jing[aqad mal-UE biex ikun ittarka tal-poplu Malti u tal-interess nazzjonali”, qal Simon Busuttil.

Hu temm li dak li ;ara fl-a[[ar ;img[at jag[tina lezzjoni li meta jkollna l-kura;; tal-konvinzjoni, a[na nistg[u nirb[u. Meta jkollna kura;; li nemmnu f’dak li ng[idu u ng[idu dak li nemmnu, nistg[u ner;g[u nsiru partit talma;;oranza.

Simon Busuttil appella g[al kura;; g[ax ;ejjin sfidi iebsa g[all-PN, u l-Gvern hemm b]onn li jkollu Oppo]izzjoni b’sa[[itha, nies ta’ kura;; li jemmnu filkonvenzjoni tag[hom u l-PN se jkompli jkun Oppo]izzjoni b’sa[[tiha g[ax din hi ;lieda g[al Malta.

www.maltarightnow.com

LOKALI

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

3

F’diskors li g[amel ilbiera[ filg[odu l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil li g[alih attendiet folla numeru]a fil-foyer tad-Dar ?entrali tal-PN, tfisser kif dak li se[[ fil-Parlament Ewropew juri d-differenza kbira li te]isti bejn il-Partit Nazzjonalista u l-Partit Laburista. Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista g[andu reputazzjoni b’sa[[itha u dejjem kabbar ir-rispett lejn pajji]na, il-Gvern immexxi mill-Prim Ministru Muscat qieg[ed ikisser ir-reputazzjoni ta’ pajji]na u ji]olana. (Ritratti> Joseph Galea)

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

4

LOKALI

Noted, but no Thank You “Noted, but no Thank You” hi r-risposta li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed jag[ti lillUnjoni Ewropea, wara li 90 filmija tal-MEPs ivvutaw kontra lbejg[ ta/-/ttadinanza Maltija.

F ’ dawn l - a[[ar jiem , l a[barijiet kollha, mhux biss dawk lokali , i]da dawk Ewropej u Internazzjonali kienu dominati b’dak li qalet lUnjoni Ewropea fir - rigward ta’ din l-iskema. L-imsie[ba so/jali kollha, [lief il-GWU, qeg[din jitkellmu dwar l impatt [a]in li l - iskema se

Il-Prim Ministru Joseph Muscat

jkollha fuq in-negozji Maltin, i]da l-Prim Ministru jag[]el li jibqa’ jwebbes rasu u jinjora lappelli li qedi sirulu.

Waqt attività tal-Partit Laburista fil-Fgura lbiera[ filg[odu, il-Prim Ministru Joseph Muscat re;a’ qal li [a nota ta’ dak li qalet l-Unjoni Ewropea, i]da ma j[ossx li hemm problema g[aliex konvint li l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza hi su//ess.

G[all-appell tal-Kap talOppo]izzjoni biex jag[ti kas ilvot qawwi tal-Parlament

NIKET

B’niket in[abbru l-mewt ta’ , mill-Furjana u joqg[od lImsida, li se[[et nhar is-Sibt, 18 ta’ Jannar fl-Isptar Mater Dei konfortat bisSagramenti Mqaddsa, fl-età ta’ 71 sena. Qatt minsi minn martu Tessie u wliedu Caroline u bintha Phoebe, Fiona, ]ew;ha Abraham u wliedhom Owen u Adam, Alexander, martu Fleur u wliedhom Elisa u Ema, u Simon, [u l-mara Jack, martu Doris u wliedhom, [utu, it-tfal ta’ [utu, qraba u [bieb.

Il-funeral se jsir illum it-Tnejn, 20 ta’ Jannar, mill-Isptar Mater Dei fit8.15am g[all-knisja parrokkjali ta’ San :u]epp, l-Imsida, fejn issirlu quddiesa praesente cadavere fid-8.45am u wara d-difna fil-qabar tal-familja fi/-?imiterju Santa Marija Addolorata.

Hu mitlub li minflok fjuri jing[ataw donazzjonijiet lid-Dar talProvidenza.

Ag[tih, Mulej, il-mistrie[ ta’ dejjem Harry Cassar

Ewropew, il-Prim Ministru wie;eb biss bil-frazi “[ares lejn il- vot elettorali”, ming[ajr ma g[amel l-ebda rikonoxximent g[all-vot li ttie[ed nhar il-{amis fil-Parlament Ewropew. Dan minkejja li l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija ma kinitx imni]]la fil-programm elettorali.

Fil-Fgura, l-Prim Ministru qal li l-Unjoni Ewropea ma missiex iddiskutiet din l-iskema, minkejja li l-Vi/i President talKummissjoni Ewropea Viviane Reading qalet b’mod /ar li lbejg[ ta/-/ittadinanza nazzjonali jfisser bejg[ tac-/ittadinanza Ewropea, u g[alhekk kull pajji] g[andu jkun konxju tadde/i]jonijiet li jie[u.

Il-Partit So/jalista Ewropew, li jag[mel parti minnu l-Partit Laburista, huwa ffurmat minn total ta’ 184, i]da kienu biss tnejn, apparti l-erbg[a Maltin, li vvutaw favur din l-iskema.

Joseph Muscat, waqt id-diskors tal-biera[ fil Fgura, baqa’ jg[id li l-Partit So/jalista fehmu u vvotta favur.

Muscat mar aktar minn hekk u sa[aq li Malta se tkun mudell Ewropew – dikjarazzjoni li waslet l-g[ada li t[abbar li lUnjoni Ewropea bdiet investigazzjoni dwar l-iskema talGvern Malti.

Waqt l-attivita tal-biera[ tkellem ukoll il-Ministru Manuel Mallia, li baqa’ jinsisti li dan m’huwiex Gvern supperv u arroganti.

Il-PM ikompli juri kemm m’g[andu l-ebda pjan g[al pajji]na Il-Partit Nazzjonalsista qal li hu /ar li l-uniku ra;uni g[aliex il-Prim Ministru Muscat qed iwebbes rasu u jipprova jibqa’ g[addej akkost ta’ kollox bil-bejg[ ta/-/ittadinanza, hu n-nuqqas ta’ pjan li jwassal g[al tkabbir ekonomiku, [olqien tal-postijiet tax-xog[ol u tal-;id.

B’reazzjoni g[ad-diskors tal-Prim Ministru Muscat fi/?entru Laburista tal-Fgura lbiera[ filg[odu, il-Partit Nazzjonalista sostna li l-Prim Ministru qed ikompli juri kemm m’g[andu l-ebda pjan g[al pajji]na u kif il-fissazzjoni tieg[u li jbig[ i/-/ittadinanza ta’ pajji]na tikkonferma dan.

Minflok il-Prim Ministru jinsab dahru mal-[ajt jipprova jsib minn fejn se jag[mel tajjeb g[al-lista twila ta’ weg[diet li g[amel qabel la[[ar elezzjoni ;enerali.

Il-Prim Ministru Muscat jibqa’ ma jirrikonoxxix li lbejg[ ta/-/ittadinanza qed jag[mel [sara kbira lir-reputazzjoni ta’ pajji]na. Dan ;ie kkonfermat b’mod /ar millvot qawwi fil-Parlament Ewropew kontra l-bejg[ ta/-

/ittadinanza Maltija, kif ukoll bl-istqarrija /ara tal-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea Viviane Reding li din l-iskema tmur kontra ttrattati Ewropej u l-li;i internazzjonali. Issa l-Prim Ministru Joseph Muscat spi//a i]olat wa[du jiddefendi l-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Il-PN qal li matul il;img[at li g[addew kemm lOppo]izzjoni, l-imsie[ba so/jali u l-poplu Malti u G[awdxi, kif ukoll ilParlament Ewropew u lUnjoni Ewropea nklu] bissa[[a ta’ s[abu s-So/jalisti Ewropej, ing[aqdu b’vu/i wa[da b’sa[[itha kontra lpjan tal-Prim Ministru li jbig[ i/-/ittadinanza.

Il-PN qal ukoll li l-Prim Ministru qed jipperikola bilkbir ir-reputazzjoni ta’ pajji]na meta jibqa’ jwebbes rasu u jinsisti li jibqa’ g[addej bil-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Hu g[alhekk li lOppo]izzjoni se titlob li jsir dibattitu ur;enti fil-Parlament Malti dwar ir-ri]oluzzjoni approvata mill-Parlament Ewropew kontra l-bejg[ ta//ittadinanza.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

5

LOKALI

Skema ta’ i]olament mhux ta’ investiment Din mhix skema ta’ investiment imma skema ta’ i]olament li se ;;ib mag[ha suspett u tnaqqar il-kredibbiltà ta’ pajji]na u tfakkar fil-passaport la[dar ta’ ]mien il-Prim Ministru Mintoff u g[alhekk ma tixraqx lil Malta. Min irid /ittadinanza Maltija jrid ja[dem g[aliha u jrid isir parti mill-komunità Maltija, b[alma saret Helga Ellul li llum se tikkontesta f’isem il-PN. L-Ewroparlamentari Nazzjonalista David Casa qal dan ilbiera[ waqt djalogu fidDar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista.

David Casa qal li din mhix ;lieda kontra Malta imma ;lieda g[al Malta. Appella lill-Prim Ministru Muscat biex ma jg[addasx rasu u wissih li jekk se jwebbes rasu se jsib lilu u lil

Alfred Sant ried ji]olana barra mill-UE u Muscat qed ji]olana fi [dan l-UE Roberta Metsola tarka jiddefendu lil pajji] kontra l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinzna Maltija u Ewropea.

Il-konsegwenzi ta’ din l-iskema huma li fil-midja internazzjonali kul[add ikkritikaha, kienu biss tu]]ana u nofs talEwroparlamentari li appo;;jaw l-iskema ta’ Muscat fosthom lerba’ Laburisti Maltin u Ewroparlamentari xetti/i li jridu lil pajji]hom jo[ro; mill-UE. Kien hemm biss ]ew; membri parlamentari Ewropej So/jalisti favur l-iskema minkejja li lkrema ta’ Kastilja kienet fi Strasburgu tipprova tikseb appo;;, u din irnexxielha

tikkonvi/i biss tu]]ana u nofs.

David Casa qal li /-/ittadinanza hi parti mill-identità Maltija u l-bjeg[ tal-passaport hu bejg[ tal-identità Maltija. Fakkar li meta d[alna fl-UE konna fdati b’/avetta li g[amlitna parti millpajji]i tal-UE u ma kellna l-ebda dritt nag[tuha lil min irridu a[na, bla permess u bla konsultazzjoni, u nkunu irresponsabbli jekk nabbu]aw mill-vanta;;i tal-UE. Fakkar ukoll li min jabbu]a jkollu j[allas ta’ g[emilu. IlPrim Ministru Muscat g[a]el li jabbu]a mill-benefi//ji tass[ubija u sfida lill-Partit Nazzjonalista u lil Simon

David Casa

Busuttil, sfida lil korpi kostitwiti u issa sfida wkoll lill-Parlament Ewropew u qed jinjora lil mexxejja tal-pajji]i li jpo;;i mag[hom fil-Kunsill Ewropew li r-rappre]entanti tag[hom, ivvutaw kontra l-iskema filParlament Ewropew.

David Casa fakkar li qabel irreferdum g[as-s[ubija fl-UE,

Alfred Sant ried jigdem ilsien ilKummissarju Ewropew Gunter Verhaugen, imma issa g[andna lil Joseph Muscat li jrid jirrombla fuq 560 Deputat Ewroparlamentari. Alfred Sant ried ji]olana barra mill-UE u lPM Muscat qed ji]olana fi [dan l-UE. David Casa irrefera wkoll g[all-attakki li saru mill-Gvern Laburista fuqu u fuq Roberta Metsola, imma fakkar li hu lpoplu Malti u G[awdxi li jele;;i d-deputati Ewroparlamentari tieg[u.

David Casa appella lill-Prim Ministru Muscat ikun responsabbli u jag[]el trid onorabbli biex ma jkomplix jag[mel [sara lil pajji]na. Appella g[allkura;; u qal li Simon Busuttil se jkun il-persuna li se jer;a’ jag[ti kredibbiltà lill-pajji].

Gvern Laburista i]olat g[ax ma ried jisma’ minn [add Il-Gvern Laburista spi//a i]olat g[ax ma ried jisma’ minn [add u min tah l-appo;; qabel lelezzjoni, illum telqu u i]olah. Irreazzjoni tal-Gvern g[all-vot filParlament Ewropew kontra liskema tal-bejg[ ta/-/ittadinzna Maltija u Ewropea kienet li jattakka u jg[ajjar lil kull min ma jaqbilx mieg[u u g[alih kull min ma jaqbilx mieg[u hu traditur.

Joseph Muscat jemmen l-pajji] hu hu, u min ma jaqbilx mieg[u hu traditur.

L-Ewroparlamentari Nazzjonalista Roberta Metsola g[amlet din id-dikjarazzjoni lbiera[ waqt id-djalogu fid-Dar ?entrali tal-PN. Hi qalet li l-Prim Ministru Joseph Muscat seta’ evita li

Il-vizzji tal-passat ta’ gvernijiet Laburisti tal-antik qed jg[ollu rashom ta[t Muscat

Roberta Metsola

pajji]na jispi//a msemmi minn kul[add g[ax ried ibig[ /ittadinanza Maltija u Ewropea. Imma l-Gvern ma ried jisma’ minn [add, lanqas mill-ma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi li hu kontra l-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea.

Roberta Metsola qalet li kemm lilha kif ukoll lil David Casa lGvern g[ajjarhom tradituri g[ax iddefendew l-interessi tal-Maltin u tal-G[awdxin kollha. Hi rreferiet g[all-;img[a mqanqla li matulha saret id-diskussjoni u lvot fil-Parlament Ewropew dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea kif ukoll irreferiet g[ar-reazzjoni isterika tal-Prim Ministru Muscat.

Hi qalet li l-vizzji tal-passat ta’ gvernijiet Laburisti tal-antik qed jg[ollu rashom ta[t Joseph Muscat, u l-passat re;a’ qieg[ed

mag[na. Muscat qed ju]a l-istess g[odda u tatti/i tal-passat.

Roberta Metsola fakkret li Guido de Marco kien jg[id li lpassat hu mera tal-futur u l-futur hu llum. Dak i]-]mien ilLaburisti kienu jg[ajru lil politi/i kbar tal-PN u llum l-istess [a;a, qed jattakkaw lill-mexxejja talPN bil-bullying. Fakkret li lLaburisti attakkaw ukoll lidDeputati Ewroparlamentari g[ax is-Socjalisti Ewropej ivvutaw kontrihom fil-Parlament Ewropew.

Roberta Metasiola qalet li l-

interess nazzjonali mhux l-interess kummer/jali ta’ xi kumpanija privata li se taqla’ l-flus milliskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Hi qalet li mhux lesta tag[mel kompromessi fejn jid[ol l-interess ta’ pajji]na.

Fakkret li l-PN g[andu storja li dejjem iddefenda d-drittijiet talMaltin u meta Eddie Fenech Adami kien sar Prim Ministru fl1987 wara snin ta’ ksur tad-drittijiet tal-bniedem minn gvernijiet Laburisti, l-ewwel li;i li da[[al kienet il-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem.

Fakkret ukoll li ta[t Lawrence Gonzi sarrafna s-s[ubija fl-UE u llum il-Parlament Ewropew jista’ jissorvelja jekk id-drittijiet talMaltin humiex ikunu osservati.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

6

LOKALI

Is-sidien ta’ Villa Bolgona huma impenjati li x-xelter iservi mhux biss ta’ attrazzjoni i]da wkoll mezz ta’ konservazzjoni ta’ parti mill-istorja ta’ {‘Attard (Ritratti> Martin Agius)

Xelter ta[t Villa Bologna miftu[ g[all-pubbliku Xelter privat tat - Tieni Gwerra Dinjija li jinsab ta[t Villa Bolgna f’{‘Attard issa sar attrazzjoni storika u kultura hekk kif qed jinfeta[ g[allpubbliku.

Ix - xelter hu wie[ed min numru kbir ta’ shelters privati li hemm fil-lokal u li flimkien ma’ dawk pubbli/i huma xhieda tal-mod kif il-Maltin kienu jsibu refu;ju mill-bombi talg[adu fit - Tieni Gwerra Dinjija.

Ix-xelter ta[t Villa Bologna jmur lil hinn minn sempli/i post ta’ refu;ju g[aliex g[andu

elementi o[ra warajh. Villa Bologna nbiet fl-1745 minn Fabrizio Grech b[ala rigal tattie; lil bintu Maria Tereza li ]]ew;et f’April tal-istess sena.

Fil-bidu tas-seklu g[oxrin, f’Villa Bologna kienet toqg[od il-familja Strickland. Kien fl1942 li dan ix-shelter t[affer u kien jintu]a b[ala refu;ju g[ar-residenti tad-dar u g[al persuni o[ra li kienu jabitaw fiz-zona.

Minkejja li mhux ta’ daqs straordianrju , ix - xelter fih numru ta’ kmamar, li w[ud minnhom g[adhom juru evi-

denza ta ’ o;;etti li n - nies kienu jni]]lu mag[hom.

Karatteristika partikolari f’dan ix-xelter hu l-ir[am li hemm fit-tara; ewlieni li jag[ti g[all-kmamar.

Aspett partikolari ie[or f’dan ix-xelter hu bir kbir li kien ikkonvertit f’boiler room millfamilja Strickland.

Is-sidien ta’ Villa Bolgona huma impenjati li dan ix-xelter iservi mhux biss ta’ attrazzjoni i]da wkoll ikun mezz ta’ konservazzjoni ta’ parti mill-istorja ta ’ { ‘ Attard tul it - Tieni Gwerra Dinija.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

7

LOKALI

Appell g[al bidla fl-attitudni lejn il-migranti u r-refu;jati Jum il-migranti u r-refu;jati tfakkar mill-Knisja Kattolika lbiera[ hekk kif f’Malta, l-Isqof Aw]iljarju Charles Scicluna jappella biex inkomplu nilqg[u lillbarranin f’paji]na u l-papa Fran;isku, f’messa;; g[al dan il-jum appella g[al bidla fl-attitudni lejn il-migranti u rrifu;jati.

“Meta nilqg[u fostna lil barranin, inkunu qed nuru li a[na segwa/i, parti mil-familja ta’ :esù”, kien kliem l-Isqof Aw]iljarju Charles Scicluna waqt quddiesa li //elebrat jum il-migranti u r-refu;jati, fi//entru tar-refu;jati fil-Bon Pastur, f’{al Balzan u fiha ipparte/ipaw madwar 20 refu;jat mill Eritrea, is-Somalia u l-Etjopja.

L-Isqof Aw]iljarju qal li fi kliem San Pawl, pajji]na fuq din l-art hija art barranija, u g[alhekk a[na lkoll barranin, anke jekk noqog[du f’pajji] li hu art twelidna.

L-Isqof Scicluna appella biex il-Maltin ma jkunux be]g[ana mill-barranin, i]da jkomplu jilqg[uhom b[alma g[amlu fi

snin ta’ qabel. Hu fakkar kif [afna Maltin kienu milqug[a f’art barranija, u qal li meta [afna kulturi jiltaqg[u, huma mhux iffixklu i]da jitg[allmu ming[and xulxin.

Waqt il-quddiesa, l-Isqof Aw]iljarju fakkar lil dawk limmigranti li tilfu [ajjithom qrib Lampedusa f’Ottubru li g[adda, u fa[[ar il-kura li l-poplu Malti ta lil dawk li salvaw.

Intant, il-Papa Fran;isku [areg messa;; g[all-okka]joni – l-ewwel messa;; tieg[u fuq dan is-su;;ett. Il-Papa qal li li]vilupp m’g[andux jiffoka biss fuq tkabbir ekonomiku, ming[ajr [sieb g[all-fqir u lvunerabli. Hu jfakkar kif miljuni ta’ nies jag[]lu li jemigraw biex ja[arbu minn sitwazzjonijiet estremi, u waqt li jkollhom tamiet g[al [ajja a[jar, spiss jiltaqg[u ma’ sitwazzjonijiet fejn ji;u suspettati, rifjutati u esklu]i.

Fil-mesa;; tieg[u l-Papa jis[aq li hemm b]onn koperazzjoni internazzjonali, u l-ebda pajji] m’g[andu jiffa/ja wa[du d-diffikultajiet marbuta malimmigrazzjoni irregolari.

Ajruplan tal-Air Malta jintlaqat minn g[asafar Ajruplan tal-Air Malta fuq ittitjira KM328 minn Malta g[al Frankfurt kien involut f’in/ident meta ntlaqat minn numru ta’ g[asafar waqt it-titjira. Minkejja dan, l-ajruplan ni]el b’mod normali fid-destinazzjoni tieg[u.

Kelliem g[all-Air Malta qal li l-ajruplan ;ie spezzjonat malin]ul tieg[u kif inhi l-pro/edura normali f’ka]i b[al dawn. Minn spezzjonijiet tal-in;iniera rri]ulta li l-ajruplan kellu b]onn

xog[ol ta’ tiswija qabel ikun jista’ jirritorna lura lejn Malta fuq it-titjira KM329.

Fid-dawl ta’ dan, ilpassi;;ieri kollha ;ew offruti akkomodazzjoni f’lukanda sal[in tat-tluq. L-Air Malta bag[tet ajruplan ie[or lejn Frankfurt biex jopera t-titjira ta’ ritorn lejn Malta. Din it-titjira, KM329, [alliet Frankfurt fil11:45 u waslet Malta fis14:35.

L-Ar/isqof Pawlu Cremona lbiera[ filg[axija //elebra s-seba’ anniversarju tal-ordinazzjoni episkopali tieg[u b’quddiesa kon/elebrata ta’ radd il-[ajr fil-Konkatidral ta’ San :wann, il-Belt.

Monsinjur Ar/isqof kien ordnat Isqof fis-26 ta’ Jannar tal-2007, meta beda l-missjoni pastorali tieg[u b[ala Ar/isqof ta’ Malta. Nhar is-Sibt li ;ej, 25 ta’ Jannar, l-Ar/isqof ji//elebra g[eluq is-68 sena tieg[u. (Ritratt> Photocity, Valletta)

Artisti Maltin b’kanzunetti li jistg[u jirrappre]entaw lil Franza u l-Litwanja fil-Eurovision Wa[da minn tliet kanzunetti li se jkunu qed jikkompetu biex wa[da minnhom tkun tista’ tirrappre]enta lil Franza filEurovision Song Contest ta’ din is-sena, li se jsir fid-Danimarka fl-10 ta’ Mejju, hi frott il-[idma ta’ trio Malti.

Gerard James Borg, Philip Vella u Sean Vella raw ilkanzunetta tag[hom – Ma’ Liberte’ – tissielet ma’ diversi kanzunetti o[rajn u rnexxielha tasal sal-istadji finali tal-kompetizzjoni. :urija ta’ 14-il membru, mag[mula mill-aqwa esponenti fl-industrija tal-mu]ika u tattelevi]joni Fran/i]a, g[a]let tliet kanzunetti u tliet artisti li se jikkompetu ras’imb ras fil-finali nazzjonali fis-26 ta’ Jannar.

Wara din il-pre]entazzjoni, bejn is-26 ta’ Jannar u t-23 ta’

Frar, dawn it-tliet kanzunetti se jing[ataw promozzjoni kbira fuq radjijiet u stazzjonijiet televi]ivi Fran/i]i.

Ir-rizultat finali se jit[abbar Les waqt il-programm Chansons D’Abord, immexxi minn Natasha St. Pier li kienet ippartecipat f’edizzjoni talEurovision fil-passat.

Joanna La Grave, li [ames snin ilu kienet semi-finalista talver]joni Fran/i]a ta’ Star Academy, se tkun qed tinterpreta l-kanzunetta ta’ Philip Vella u Gerard James Borg, bit-tama li tkun hi li tirrappre]enta lil Franza fid-59 edizzjoni talKonkors.

Fix-xena lokali, it-trio Malti wkoll se jkun qed jikkompeti b’erba’ kanzunetti fil-finali Maltija. Jekk it-trio Malti jirnexxielu jirba[ il-finali naz-

zjonali fi Franza, din tista’ tag[ti lil Malta aktar minn /ans wie[ed fil-konkors talEurovision ta’ din is-sena.

Intant ]ew; kanzunetti o[rajn b’tog[ma Maltija se jkunu qed jie[du sehem fil-konkors nazzjonali tal-Eurovision filLitwanja.

Dawn huma Silent Tears miktuba minn Jonas Gladnikoff, Natasha Turner, Ylva Persson u Linda Persson, kif ukoll It’s All About A Boy, miktuba minn Alison Ellul u Aidan O’Connor u b’kompo]izzjoni ta’ Elton Zarb.

Jekk wa[da minn dawn i]]ew; kanzunetti tintg[a]el, irrebbie[ jinterpreta l-kanzunetta f’Kopenhagen f’Mejju. Ilvotazzjoni g[al dawn ilkanzunetti tista’ issir online.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

8

OPINJONI

Bla triq u bla mappa (18) mil-lenti ta’ analista “Dan il-programm elettorali huwa roadmap /ara ta’ fejn irridu naslu flimkien. Mhux xi lista ta’ weg[di, i]da pro;ett realistiku minsu; fuq il-vi]joni tag[na li rridu nkunu l-aqwa flEwropa”.

Din id-dikjarazzjoni fuq ilfirma ta’ Joseph Muscat introdu/iet il-manifest elettorali Laburista. Fl-a[[ar ;ranet kompla ji;i konfermat kemm il-manifest ta’ Muscat la kien roadmap /ara u lanqas kien pro;ett b’vi]joni li nkunu laqwa fl-Ewropa.

Introduzzjoni minn Joseph Muscat (pa;na iii) – MALTA TAG{NA LKOLL – “Din irroadmap li qed nippre]entaw ma nbnietx fi ftit ;img[at. Dan huwa programm ta’ [idma mhux irkant g[all-voti.”

Wara l-elezzjoni, il-poplu Malti u G[awdxi nduna kemm ;ie mqarraq u ngannat minn Joseph Muscat li, qabel l-elezzjoni, kien jifta[ar li kellu roadmap. Joseph Muscat ma kellu l-ebda roadmap u ma kienx ippreparat biex jiggverna.

Fl-a[[ar ;ranet ing[ata e]empju ie[or ta’ kemm Joseph Muscat kien qed jistad g[all-

voti meta kien jiddikjara li kellhu roadmap.

Sar fjask bit-twaqqif ta’ tinda barra l-Isptar Mater Dei biex, skont il-Ministru tas-Sa[[a, ikun pro-attiv u jie[u [sieb liffullar fl-isptar. Muscat qal li ma kienx jaf biha.

Lil min se jbellag[ha Joseph Muscat li ma kienx jaf b’din lidea qabel twettqet?

Drajnih, meta jsir ]ball o[xon b[al dan, Muscat jipprova juri li qed jisma’ lill-poplu u “jordna” tibdil wara reazzjoni negattiva. Joseph Muscat ja[seb li l-poplu Malti hu ta’ subg[ajh f’[alqu. Bil-poplu darba tid[ak. Il-fidu/ja talpoplu f’Muscat qed tintilef.

Wara l-fro;a kolossali tattinda, il-Gvern [are; b’o[ra.

Bil-problema ta’ nuqqas tassodod tkompli tirrenja u tiggrava, sab kuritur fl-isptar Mater Dei fejn se jitpo;;ew il-pazjenti. Prosit sur Gvern. Missjoni kompluta? B’hekk solvejt ilproblema tan-nuqqas ta’ sodod?

Fejn hi r-roadmap li tant fta[ar biha Joseph Muscat li kellha ssolvi l-problemi kollha malli jsir Prim Ministru?

Spi//a l-kliem bombastiku ta’ Muscat qabel l-elezzjoni li

MALTA TAG{NA LKOLL Manifest Elettorali PL 2013 Il-prepotenza ta’ Joseph Muscat mhux talli ma sa[[itx il-po]izzjoni ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea kif wieg[ed, talli ]ebil[et ir-reputazzjoni tajba li dejjem gawdiet Malta g[andu kollox lest.... li hu gvern alternattiv. Il-kliem fierag[ ta’ Joseph Muscat sar biex jimmanipula l-im[u[.

Il-qag[da tal-istennija fl-isptar u l-medi/ini neqsin hi gravi u ur;enti. Il-Gvern ma qed joffri l-ebda solliev. Medi/ini li suppost jing[ataw b’xejn li qatt ma kienu out of stock issa huma neqsin u, f’/erti ka]i, qed ikollhom jinxtraw.

Qabel la[aq l-g[an tieg[u li jkun Prim Ministru, Muscat kien jirrepeti u jinsisti li g[andu roadmap li permezz tag[ha l-istennija fl-isptar u lmedi/ini out of stock ikunu xi [a;a tal-passat. Da[k fil-wi//.

Kemm hu miskin min emmen lil Muscat u ma tax widen g[attwissijiet li sarulu qabel l-elez-

zjoni. Il-weg[diet ta’ Muscat ma kienu xejn [lief irkant g[all-voti – il-kuntrarju talweg[da tieg[u fil-manifest elettorali. Kellu ra;un Ministru li ri/entement iddikjara li g[adhom qed jitg[allmu. FlOppo]izzjoni ma tg[allmu xejn; mhumiex kapa/i jmexxu l-pajji].

Taqsima 20 (pa;na 168) – MALTA MALTIJA, EWRO PEA, MEDITERRANJA – “Na[dmu biex Malta ssa[[a[ il-po]izzjoni tag[ha fl-Unjoni Ewropea.”

Ir-ras iebsa ta’ Joseph Muscat dwar il-bejg[ ta//ittadinanza wasslet biex wi// Malta t[ammar mill-Membri Parlamentari Ewropej, inklu]i

dawk so/jalisti, meta nhar lErbg[a dan is-su;;ett ;ie diskuss fil-Parlament Ewropew.

Parlamentari Ewropej minn kull partit, inklu]i so/jalisti, kellhom kliem ta’ kundanna g[al din l-iskema li sej[ulha “di]astru]a”, “ta’ g[ajb”, “talmist[ija”, “riskju g[as-sigurtà”.

Joseph Muscat jibqa’ jiddefendi din l-iskema li qatt ma g[amel riferenza g[aliha qabel l-elezzjoni. Jekk Muscat kien jikkunsidra li il-bejg[ ta//ittadinanza hi daqshekk tajba, g[aliex qatt ma tkellem dwarha qabel l-elezzjoni? Minn x’hiex be]a’? Il-poplu ma jaqbilx mag[ha, i]da Muscat rashu iebsa; se jibqa’ g[addej minkejja li qal li l-Gvern g[andu jitg[allem jikkonsulta u jisma’ aktar lin-nies.

Il-prepotenza ta’ Joseph Muscat mhux talli ma sa[[itx il-po]izzjoni ta’ Malta flUnjoni Ewropea kif wieg[ed, i]da ]ebil[et ir-reputazzjoni tajba li dejjem gawdiet Malta.

Joseph Muscat ja[ti tal-[sara li saret u li qed issir lil pajji]na u tar-reputazzjoni [a]ina li qed ting[ata lil Malta internazzjonalment.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Ir-ra;uni ma tridx forza Ir-ra;uni ma tridx forza. Is-sens komun jirba[. Nhar l-Erbg[a u l-{amis tal-;img[a l-o[ra, fil-Parlament Ewropew reb[et irra;uni. Dak li g[amlu 90% tal-membri Ewroparlamentari meta nhar il-{amis tkellmu u taw mhux biss twissija lill-Gvern ta’ Muscat, i]da wkoll qalulu biex ibiddel ir-rotta. Ma jibqax iwebbes rasu. Jisma’ u jer;a’ jiddiskuti skema ta’ /ittadinanza li tkompli ssa[[a[ l-identità Maltija u dik Ewropea.

Il-messa;;i tal-Parlamentari Ewropej, inklu] tal-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea li hi wkoll Kummissarju responsabbli mi/-/ittadinanza fl-istati membri tal-UE, kienu /ari. Kienu wkoll sempli/i u ta’ twissijiet /ari.Il-liem kien iebes ukoll fil-konfront ta’ Muscat. Tmurx kontra t-Trattati tal-UE u l-li;i internazzjonali.

Muscat jag[]el li jwebbes rasu Dak li ntqal fil-Parlament Ewropew, u fir-ri]oluzzjoni li g[addiet b’vot masi// u li sabet ukoll l-approvazzjoni ta’ s[ab Muscat – tas-So/jalisti Ewropej li vvutaw kontra l-bejg[ ta//ittadinanza li jrid il-Gvern So/jalista ta’ Muscat, tfisser [afna qabel lil Muscat f’pajji]na stess, u fil-Parlament Malti. Il-Partit

Nazzjonalista sa[ansitra wara li Muscat irrombla minn fuq kul[add fil-Parlament Malti, mar madwar il-mejda tan-negozjati mal-Gvern biex jipprova jfehmu biex ibiddel it-triq u jdawwar l-iskema ta/-/ittadinanza f’investiment u f’;id g[allpajji]na.

I]da g[alkemm sema’, xorta g[amel ta’ rasu. U wara li ddikjara li l-iskema xorta se tibqa’ skema ta’ bejg[, mar quddiem ilKunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD), i]da biex jinformahom u mhux biex jiddiskuti.

Dak li Muscat ried g[amlu. Biddel biss irqaqat kosmeti/i fliskema. Il-prin/ipju ta’ bejg[ baqa’ ma nbidilx. Anzi baqa’ jifta[ar bih u j]id id-do]a ta’ g[ebusija tar-ras anke kif sema’ bil-vot qawwi fil-Parlament Ewropew li jirrappre]enta li/-/ittadini Ewropej biex jieqaf u ma jkomplix jisfida lil kull min ipprova jifta[lu g[ajnejh u jfehmu li din mhix ta’ ;id la g[allpajji]na u lanqas g[all-Ewropa.

Arroganza quddiem vot qawwi u impressjonanti mill-Parlament Ewropew I]da t-triq g[ar-ra;uni biex prim ministru li reba[ ftit xhur ilu elezzjonijiet ;enenrali b’ma;;oranza qawwija jitwaqqaf mittriq tal-arroganza fil-politika li di;à qabad, taf tkun twila u iebsa. I]da fejn hemm ir-ra;uni hemm is-sa[[a. Ma;;oranza kbira u qawwija anke tal-poplu Malti u G[awdxi fehem u hu konvint li l-bejg[ tal-identità tal-poplu tag[na m’g[andha qatt ting[ata prezz u tkun g[all-bejg[.

B[alma wkoll kienet twila u iebsa t-triq tal-ma;;oranza talpoplu Malti u G[awdxi li wasslu lill-Partit Laburista u lil Muscat ukoll, ji;i fit-triq tas-s[ubija fl-Unjoni Ewropea – triq li tant kien kontriha, i;;ieled u sabbat saqajh kontriha l-istess b[alma qieg[ed jag[mel illum kontra l-vot qawwi u impressjonanti tal-Parlament Ewropew kontra dak li qieg[ed jag[mel Muscat – dik li jbig[ i/-/ittadinanza Maltija u dik Ewropea.

Dwar din il-kontroversja li [oloq Muscat wa[du, g[aliex f’ebda mument qatt ma tkellem dwarha qabel l-elezzjoni, irra;uni u l-perswa]joni g[andhom jibqg[u jiggwidaw id-dibattitu politiku u t-triq tar-ra;uni u s-sens komun.

Ksur tal-privatezza bl-Att tal-Unjoni ?ivili mhux emendat Waqt li hawn [afna li jilmentaw kemm il-;ustizzja qabel i]jed mil-lum kienet iddum biex taqta’ sentenza, il-qawl jg[id ukoll li l-qattusa g[a;;elija tag[mel il-frie[ g[omja. U jista’ jkun li l-le;i]laturi bl-Att talUnjoni ?ivili li jridu jda[[lu fisse[[ b’tant g[a;la hemm blind spots u corners li mhumiex jaraw bihom ser jin[olqu tant lakuni?

Skulari tal-li;i jiddibattu bejniethom dwar li;ijiet f’konflitt ma’ xulxin. Xi [add semma’ jew kiteb jekk l-Att tal-Unjoni ?ivili huwiex f’konflitt malKostituzzjoni? Mhux billi dda[[let emenda g[allKostituzzjoni, b’daqshekk ma na[sibx li solviet kollox.

Hemm imbag[ad li;ijiet o[ra li l-Att tal-Unjoni ?ivili kif inhu jekk ji;ix emendat jista’ jkun f’konflitt mag[hom.

Per e]empju jista’ ji;i medikament dimostrat jekk ]wie; bejn ra;el u mara ;iex ikkunsmat, i]da jista’ l-istess

qies jintu]a g[all-koppji tal-istess sess? U mbag[ad xi ng[idu dwar il-privatezza tal-individwu. G[andu l-istat jobbliga lilu nnifsu biex jara jekk ]wie; bejn koppja omosesswali ‘ikonsmatx’ l-unjoni fi]ika bejniethom?

Barra minn dawn il-kunsiderazzjonijiet, hemm o[ra. Dan kif pass li [a David Cameroon talPartit Konservattiv Ingli] fi gvern ta’ koalizzjoni mal-Partit Liberali Ingli], pajji]na b’gvern Laburista qed jimxu fuq l-istess passi tieg[u?

C. Debono G[ajnsielem

Arroganza u xejn aktar Id-dikjarazzjoni tal-Prim Ministru Joseph Muscat ftit biss wara t-twissija /ara li tah ilParlament Ewropew – dik li se jibqa’ g[addej bl-iskema ta’ bejg[ ta/-/itatdinanza Maltija u dik Ewropea – kienet turija u konferma tal-arroganza politika tal-gvern ta’ Muscat. Xejn aktar.

Il-vot kien /ar. Anke s[abu sSo/jalisti qalulu le. Kul[add kien vu/i wa[da.

I]da l-arroganza ta’ dan ilgvern, jekk qabel [add ma kien forsi jemmen qabel ri]ultat tal-

[lewwa li wera sakemm reba[ il - gvern , kienet fl - aqwa tag[ha.

Sejja[ lill-;urnalisti u ming[ajr ebda mist[ija qal li nnota l-vot qawwi kontra, i]da minkejja dan iddikjara li se jkompli jippersisti fil-politika tieg[u ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija li jfisser ukoll il-bejg[ ta/-/ittadinanza Ewropea.

Quddiem dan l-a;ir tal-Prim Ministru Muscat u tal-gvern tieg[u, nistenna li l-poplu jibda jirrifletti u ja[seb sew fil-politika li introdu/a l-gvern ta’ Muscat meta lanqas ilu sena fittmexxija tal-pajji].

Gvern li dak li ja[seb jag[mlu. Gvern li jinjora lil kull min jipprova jiqaflu. U meta jg[id li jisma’ u xorta jiltaqa’ ma’ kul[add, l-arroganza tkun akbar. G[aliex ikun qieg[ed ja[li l-[in ta’ [add ie[or li b’;enwinità jkun qieg[ed jag[ti sehmu biex l-affarijiet jitjiebu, i]da jkun injorat.

Nibqa’ nittama’ li s-sens komun jirba[. Nibqa’ nittama li nisma’ issa li se jer;a’ jirrevedi u jbiddel il-prin/ipju tal-iskema ta/-/itatdinanza u ma jibqax jippersisti fil-bejg[ ta/-/ittadinanza meta issa mhux biss f’pajji]na, i]da l-Ewropa kollha qed tg[idlu le.

C. Muscat Ir-Rabat

25 sena ilu f’In-Nazzjon Wara li l-poplu kien im/a[[ad mis-settijiet tat-televi]joni tal-kulur b’ri]ultat tal-politika So/jalista tal-gvern pre/edenti, bejn nofs Novembru u Di/embru tal-1988 sar f’pajji]na rekord ta’ bejg[ ta’ settijiet tat-televi]joni talkulur. Dan ikkofnerma wkoll il-kummer/ qawwi f’pajji]na fi ]mien il-Milied.

Direttur ta’ kumpanija kbira Ingli]a WS Atkins International, qal li l-bidla politika f’Malta ;abet klima adatta g[all-investiment f’Malta li miexi b’rittmu ‘l quddiem.

Il-Gvern qal li l-Pulizija se tie[u passi kriminali kontra l-persuni li hi jidhrilha li kkommettew vjolazzjoni tal-li;i fil-ka] ta’ Filippini li telqu minn Malta biex jid[lu klandestinament fi Sqallija.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

10

INTERVISTA

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (84)

Insiru nafu a[jar min a[na Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw lerbg[a u tmenin parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti . Illum se nitkellmu dwar l - identità (it-tieni parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali .

Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl - aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi Oliver Friggieri

wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza.

Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a talkapa/itajiet indis-kussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol filfond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Joe Mikallef

Ta’ spiss nitkellmu, anki f’din is-sensiela tkellimna kemm-il darba, dwar kwalitajiet partikulari fina lMaltin. X’inhuma fl-opinjoni tieg[ek dawn il-kwalitajiet partikulari li jiddistingwuna minn kul[add^ A[na n-nies ta’ g]ira. L-i]olan (islander) hu determinat minn realtà li t[alli effett spe/jali fuqu: huwa mdawwar bl-ilma, bilba[ar, li jfisser triq li ma jistax jimxi fuqha. Hi konfront maddiversità, mal-alterità.

G[alhekk jaqsam kollox f’;ewwieni u f’barrani, f’tajjeb u f’[a]in. Dan hu n-nisel tal-fatt li naqsmu kollox f’a[na u f’huma, fil-livell parrokkjali u fil-livell nazzjonali. G[alhekk ukoll naqsmu kollox fi tnejn, b[al meta nistaqsu jekk frotta hix ‘ta’ Malta’, jew ‘ ta’ barra’. Hemm biss ]ew; pajji]i: Malta (ta’ ;ewwa, dak li nafuh) u l-kumplament (ta’ barra, dak li ma nafuhx).

Aspetti o[rajn li jiddeterminaw il-karattru tag[na b[ala Maltin huma: (a) i/-/okon, li jwassalna biex na[sbu li a[na inferjuri, u g[alhekk immaqdru kulma hu lokali. Dan il-kumpless jidher laktar fil-ka] tal-lingwa, meta jitwarrab il-Malti u jintu]a l-Ingli] meta ma hemmx b]onn. Dan ilfatt ma g[andu x’jaqsam xejn mal-fatt li l-Ingli] hu l-lingwa laktar importanti fid-dinja llum. (b) ir-ra;unamenti f’termini ta’ persuni u mhux f’termini ta’ ideat. I/-/okon iwassalna biex nirra;unaw skont min u mhux skont xiex, ji;ifieri nargumentaw ad personam u mhux ad rem. Dan jidher l-aktar fil-qasam politiku u parrokkjali. Id-diskors ;urnalisitku hu sikwit ta[dit dwar persuni.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom.

Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe.mikallef@media.link .com.mt.

Aristotli nnifsu madwar erba’ mitt sena qabel Kristu fisser li kollox g[andu x’jaqsam mal-belt u li l-politika trid tkun g[an-nies li g[andhom ikunu fi/-/entru tal-politika

(/) is-sens ta’ min int u ma’ min inti. Bosta kunjomijiet u laqmijiet jindikaw dan (il-;enittiv). Familja, partit politiku, parro//a, ka]in, sport huma w[ud mill-oqsma fejn dan issens hu importanti. (d) it-ta[dit f’termini ta’ assoluti (kul[add - [add, mkien kullimkien, dejjem - qatt) u ta’ superlattivi (l-aqwa, l-a[jar, lag[ar, l-isba[, l-akbar). Limportanza f’Malta tal-kultura megalitika u barokka tispjega dan.

Min-na[a l-o[ra, hemm ;abra ta’ kwalitajiet o[rajn li jikkaratterizzaw lill-poplu Malti llum, b[alma huma l-g[a;la, innervo]i]mu fis-sewqan, is-semplifikazzjoni, il-polarizzazzjoni politika, il-laj/izzazzjoni… irrabja.

Ma ninsewx li qed nitkellmu dwar poplu /kejken mhux biss b[ala poplu fih innifsu, imma anki b[ala dimensjoni ta’ art li nokkupaw. Jew dan kollu ma jfisser xejn g[ax poplu ]g[ir b[al tag[na xorta wa[da g[andu lidentità tieg[u^ Hekk hu. I/-/okon ma huwiex inferjuri, g[alkemm jista’ jnissel il-kumpless talinferjorità. Sistema edukattiva

li tag[ti importanza ewlenija lill-kultura u lil-lingwa nazzjonali tipprodu/i persuni li jeg[lbu dan il-kumpless talinferjorità.

Min-na[a l-o[ra, mis-seklu dsatax ’l hawn is-sens patrijottiku li [akem fl-Ewropa kiseb importanza kbira f’Malta wkoll.

Dan jidher l-aktar f’dawn il-kisbiet tas-sekli dsatax-g[oxrin: ilqawmien tal-interess fl-ilsien Malti, it-twelid tal-letteratura Maltija, it-twaqqif tal-partiti politi/i. Meta, imbag[ad, din ilfidu/ja f’Malta tonqos, ikun se[[ ritorn lejn il-mentalità kolonjali.

Kif t[ares lejn l-istorja ta’ eluf ta’ snin li sawret lidentità tal-poplu tag[na^ Hi storja li ting[araf l-a[jar bi kriterji internazzjonali. Malta [adet sehem fl-Istorja Mediterranja u Ewropea, u b’hekk nis;et il-karattru tag[ha.

Il-lo;ika li hemm fl-Istorja ta’ Malta turi li a[na r-ri]ultat ta’ kulma hu kostanti matul issekli: is-sens reli;ju], ir-rabta mal-art, il-lingwa nazzjonali.

A[na poplu li sa[ansitra g[andna wkoll il-lingwa tag[na! G[andna l-ilsien tag[na!

Il-Malti llum hu lsien stmat mad-dinja kollha b[ala qasam ta’ studju li ji;bor fih ]ew; kulturi kbar: il-kultura G[arbija u l-kultura Latina. Hu lsien g[ani u espressiv [afna, dokument tal-Mediterranjetà, ta’ interre;junalità li madankollu lpoplu Malti kien kapa/i jassimilaha u jimmodifikaha skont ixxejriet proprji tieg[u. E]empju wie[ed biss: mit-Taljan ‘storia’ il-Maltin nisslu l-plural ‘stejjer’; mill-Ingli] ‘kettle’ ilMaltin nisslu l-kelmiet ‘kitla’ u ‘ktieli’, fuq il-mudell Semitiku ta’ ‘xitla’ u ‘xtieli’.

Min[abba l-kumpless talinferjorità msemmi di;à, sikwit na[sbu li dan hu tag[wi; talkliem. G[all-kuntrarju, il-lingwi hekk jinbnew. Il-Maltin tal-

img[oddi kienu jisimg[u kelma barranija u jag[tuha s-sura lokali tag[hom. Kienu kreattivi.

Il-mo[[ Malti llum qieg[ed jitlef din il-[ila kreattiva.

Ta[seb li l-ilsien nazzjonali [a l-post li jixraqlu filpajji]^ Sar progress kbir f’kull aspett, imma bil-kriterji tal-Unjoni Ewropea l-Malti g[adu ma [a ebda importanza [dejn l-importanza li g[andhom l-ilsna Ewropej l-o[ra, u l-aktar l-ilsna tal-pajji]i ]g[ar. F’dan l-aspett ukoll g[adna kolonja.

Dan id-diskors ma g[andu x’jaqsam xejn mal-post prominenti li g[andu jkollu l-Ingli] b[ala l-ilsien ewlieni tad-dinja.

L-importanza tal-Ingli] ma

jafha [add aktar minn min ja[dem fil-qasam edukattiv u akkademiku.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

11

INTERVISTA Il-fatt li a[na poplu bejn ]ew; kontinenti kbar – dak Afrikan u dak Ewropew – jag[mel xi differenza fuq lidentità tag[na^ Il-qag[da ;eografika ta’ Malta hi parti mill-kaw]a li Malta g[andha l-identità li g[andha.

siguraw li min ikun qieg[ed jie[u din i/-/ittadinanza jkun tal-affari tieg[u, serju u li jista’ jikkontribwixxi g[al dan pajji]na.

Malta tinsab fil-fa]i li tag[raf il-kompromess me[tie; ma’ dawk it-tipi ta’ ]viluppi li jg[oddu g[al g]ira ]g[ira [afna, [afna.

Ilkoll niddependu minn fejn a[na. Il-Mediterranjeta’ ta’ Malta hi interkontinentali, u dan ifisser li l-Istudji Maltin huma minnhom infushom internazzjonali u wisq aktar.

A[na poplu [abrieki u a[na poplu ta’ qalb kbira u ;eneru]a – dawn ukoll huma parti mill-identità tag[na^ Fl-Atti tal-Appostli San Luqa jfa[[ar lill-Maltin g[all-mer[ba li taw lil San Pawl u s[abu. Din il-;enero]ità ma]-]mien saret proverbjali, u tin[ass anki firreklami turisti/i ta’ ]mienna. {u mill-Maltin li emigraw fl-Awstralja. {u mill-Maltin li marru l-Kanada. {afna u [afna minnhom irnexxielhom jag[mlu storja ta’ su//ess u dawn g[amlu isem sabi[ g[alihom u g[al pajji]na.

Il-poplu Malti jinqasam fi tnejn: il-poplu Malti ta’ Malta u l-poplu Malti ta’ pajji]i o[rajn. :enerazzjonijiet s[a[ ta’ Maltin waqqfu ‘Malta ]g[ira’ ’l bog[od minn hawn, l-aktar fl-Awstralja u fl-Amerika u fil-Kanada. :mieg[i ]g[ar ta’ Maltin jinstabu f’diversi pajji]i o[rajn.

Saret [afna ri/erka dwar dan laspett tan-nazzjon Malti.

Komunità importanti kienet trawmet fl-E;ittu, u l-aktar f’Port Said, f’Lixandra u fil-Kajr, fejn kien hemm ]mien li l-Maltin kienu jla[[qu sa madwar g[axart elef.

Ji;ifieri g[andna nkunu kburin bl-identità tag[na u dak kollu li jag[milna Maltin, hux hekk^ Persuna li hi kburija bl-identità ta’ pajji]ha hi persuna li g[andha stima lejha nnifisha. Jekk ji;ri li din il-kburija tonqos jew tg[ib, ji;ri li l-persuna titlef [afna mill-

Jekk Malta tissokta teqred lilha nnifisha (ambjent naturali, lingwa, atmosfera Maltija), se tispi//a ssir arja ta’ residenza, spe/i ta’ ajruport fejn [afna nies jiltaqg[u g[al ftit [in, bla [add minnhom ma jaf lil [add

istima lejha nnifisha.

Jekk Malta tissokta teqred lilha nnifisha (ambjent naturali, lingwa, atmosfera Maltija), se tispi//a ssir arja ta’ residenza, spe/i ta’ ajruport fejn [afna nies jiltaqg[u g[al ftit [in, bla [add minnhom ma jaf lil [add.

Mhux a[na biss g[andna nkunu kburin bl-identità tag[na, hux hekk^ Anki wliedna, g[ada pitg[ada, g[andhom ikunu kburin blidentità li wirtu ming[andna…fost l-o[rajn, l-ambjent.

Il-[arsien tal-ambjent hu fatt li jirrigwarda lill-;enerazzjonijiet li ;ejjin, min[abba li l-ambjent hu permanenti waqt li l-bniedem hu biss temporanju.

Il-;enerazzjonijiet ta’ g[ada g[andhom id-dritt li jirtu pajji] li jsa[[ilhom is-sens ta’ stima lejhom infushom. L-Ewropa hi mibnija fuq il-wirt naturali u fuq il-wirt storiku-kulturali ta’ kull stat-membru.

X’tissu;;erixxi biex ikollna apprezzament akbar ta’ pajji]na^ L-iskejjel kollha tal-pajji] g[andhom is-sa[[a li lill-istu-

denti Maltin jipprovdulhom idea tajba ta’ pajji]hom biex imbag[ad l-istudenti jkollhom idea tajba tag[hom infushom.

Dan ma hux patrijotti]mu; hu xi [a;a wisq aktar gravi minn hekk. Hi sfida psikolo;ika. I//okon ta’ Malta jfisser fra;ilità.

Ne[tie;u emozzjoni, sentiment qawwi. Ir-ra;unament wa[du hu qerriedi, egoista. Malta te[tie; ]g[a]ag[ li j[ossu b’intensità kbira g[aliha.

Mela l-apprezzament ta’ pajji]na jibda mill-iskejjel...

L-apprezzament jiddependi mill-g[arfien: inti tapprezza [a;a skont kemm tafha. Hu dmir ewlieni tal-iskejjel kollha li jipprovdu l-g[arfien me[tie; kollu biex it-tfal u ]-]g[a]ag[

ikunu jistg[u japprezzaw lil pajji]hom, ji;ifieri lilhom

infushom. Ir-responsabbiltà ewlenija taqa’ fuq is-sistema edukattiva.

Mentalità parrokkjali, antikwata, twassalna biex inke//u lil Malta mill-edukazzjoni. Imma mentalità moderna twassalna biex nibnu kollox fuq l-g[arfien ta’ Malta. Din hi n-normalità Ewropea: unità mibnija fuq iddiversitajiet.

Anki wliedna, g[ada pitg[ada, g[andhom ikunu kburin bl-identità li wirtu ming[andna.

Malta ma hix tag[na biss; hi wkoll tal-;enerazzjonijiet li ;ejjin.

In vista ta’ dan id-diskors twil na[seb li tajjeb li nistaqsik x’jista’ jimmina lidentità Maltija.

Meta nag[tu jew inbig[u – g[ax issa dak hu d-diskors li qed jing[ad – l-identità tag[na lill-barranin li jixtruha bilflus, na[seb li tajjeb li nas-

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Mentalità parrokkjali, antikwata, twassalna biex inke//u lil Malta mill-edukazzjoni. Imma mentalità moderna twassalna biex nibnu kollox fuq l-g[arfien ta’ Malta. Din hi n-normalità Ewropea> unità mibnija fuq id-diversitajiet

Pro;etti li huma tajbin g[al pajji]i enormi aktarx huma ta’ [sara g[al pajji] /kejken. Malta hi msie[ba mal-kbar, u g[alhekk l-isfida politika ma hix fa/li. Ir-riga internazzjonali, Ewropea hi, b[ala regola, riga li tqis bil-qisien tal-kbar. Ir-riga Maltija trid tin[oloq minn Malta stess, u tara li din tkun a//ettata mill-kbar.

Malta g[andha d-daqs ta’ tikka anki jekk titqabbel biss ma’ Sqallija jew Sardenja. Hi belt, u nzertat belt li saret nazzjon (g[al ra;unijiet li semmejna). Bosta mi]uri li huma tajbin g[al xi Spanja jew xi :ermanja ma jistg[ux jg[oddu g[al tikka b[al Malta.

L-esi;enzi ekonomi/i u lkarattru tal-pajji] jistg[u jkunu sikwit f’konflitt li l-politika mhux lakemm teg[lbu. Rieda tajba u sforz kollettiv wie[ed li jg[aqqad il-kompetenzi varji kollha: pajji] ]g[ir g[andu b]onn din l-attitudni wisq aktar minn kull pajji] ie[or.

Inti taqbel mal-bejg[ ta//ittadinanza Maltija^ Il-verità hi sikwit wisq aktar

kumplessa minn taqbel jew ma taqbilx ma’ xi [a;a. L-iva u l-le jid[lu f’xulxin. X’g[amlu pajji]i kbar f’dan il-qasam?

Jekk pajji]i kbar adottaw skema b[al din, dan ma jfissirx li din hi tajba wkoll g[al pajji] li ma hux aktar minn daqsxejn ta’ belt fi [dan dawk il-pajji]i kbar.

I/-/okon ta’ Malta jitlob politika protettiva f’kollox u l-[in kollu, xi drabi anki akkost ta’ telf ta’ opportunitajiet ekonomi/i.

Hi kwistjoni ta’ g[a]la u prijoritajiet, immexxija dejjem mill-prin/ipju li Malta titlob politika ta’ fsied g[ax hi fra;li minnha nnifisha.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

12

LOKALI

Ix-xiri ta’ servizzi B[ala konsumaturi nistg[u nsibu lilna nfusna f’sitwazzjoni fejn nibbukkjaw jew nordnaw servizz, imbag[ad jer;a’ jibdielna u nkunu nixtiequ nikkan/ellaw ix-xiri.

Il-li;i tag[tina dan id-dritt?

Jekk g[andniex dritt nikkan/ellaw ix-xiri jew le, [afna drabi jkun jiddependi fuq it-tip ta’ kuntratt li nkunu g[amilna u fuq jekk inkunux ikkonfermajna l-ordni.

Id-drittijiet legali tag[na jvarjaw ukoll skont jekk ix-xiri jkunx sar permezz ta’ bejg[ millboghod jew minn fuq l-g[atba, jew inkella fil-post kummer/jali tal-bejjieg[.

Jekk il-kuntratt g[ax-xiri ta’ servizz ma jkunx ikkonfermat, la bil-kitba u l-anqas permezz ta’ [las ta’ depo]itu, jista’ jkun li jkun g[ad g[andna l-possibbiltà li jer;a’ jibdielna ming[ajr ma ne[lu penali. Imma xorta wa[da g[andna nikkuntattjaw kemm jista’ jkun malajr lil min kien ser jipprovdina bis-servizz u ninfurmawh li mhux se nkomplu bix-

xiri.

Minn na[a l-o[ra, jekk niffirmaw ftehim ta’ xiri jew verbalment nikkommettu ru[na dwar xiri ta’ servizz, imbag[ad ma jistax jer;a’ jibdielna u nidde/iedu li nikkan/ellaw kollox.

Jekk fil-kuntratt tax-xiri ma jkunx hemm stipulat il-possibbiltà li n[assru l-ordni tasservizz, legalment inkunu meqjusa li mhux qed nonoraw ilparti tag[na tal-kuntratt.

G[aldaqstant, f’sitwazzjonijiet b[al dawn nitilfu d-depo]itu jew xi [lasijiet o[ra li nkunu g[amilna. Il-bejjieg[ jista’ wkoll i]ommna responsabbli g[at-telf ekonomiku li jkun sofra talli a[na nkunu ksirna l-ftehim taxxiri.

Il-kuntratt tax-xiri jista’ wkoll ikun fih kundizzjonijiet li jimponu [lasijiet fuq il-konsumatur jekk dan jer;a’ jibdielu u ma jkomplix bix-xiri tas-servizz.

B[ala konsumaturi huwa fl-interess tag[na li nkunu nafu b’dawn il-klawsoli qabel ma nikkommettu ru[na, biex jekk ma naqblux

Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt

ma’ dawn il-kundizzjonijiet g[andna nitkellmu mal-bejjieg[ biex nibdluhom jew inne[[uhom.

Jekk ma jkunx hemm qbil g[andna na[sbuha darbtejn qabel ma nkomplu bix-xiri.

Id-dritt li tikkan/ella Il-li;i tag[tina dritt li nikkan/ellaw xiri jekk fil-kuntratt tax-xiri jkun hemm ftehim /ar mal-bejjieg[ li jista’ jer;a’ jibdielna. Meta jkun hemm dan it-tip ta’ ftehim, importanti li dan isir bil-miktub.

Fil-ka] ta’ xiri ta’ servizzi li jsiru mill-bog[od, permezz ta’ mezz ta’ komunikazzjoni, hemm perjodu ta’ ]mien fejn japplika ddritt g[all-kan/ellament.

F’ka] ta’ xiri ming[and bejjieg[ li jopera minn Malta, dan i]-]mien ta’ kan/ellament huwa ta’ [mistax-il ;urnata.

Jekk ix-xiri jkun sar ming[and bejjieg[a li joperaw minn pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea, dan jista’ ji;i kkan/ellat sa mill-inqas sebat ijiem wara li jkun sar ixxiri. Anke kuntratti ta’ xiri li jsiru ma’ bejjieg[a bieb bieb jistg[u ji;u kkan/ellati sa [mistax-il ;urnata wara. Dan id-dritt g[allkan/ellament ma japplikax jekk meta nixtru s-servizz nifthiemu mal-bejjieg[ li nibdew nu]aw isservizz mill-ewwel.

Minn :unju li ;ej, meta tid[ol fis-se[[ id-direttiva g[ad-drittijiet tal-konsumatur, i]-]mien ta’ kan/ellament g[ax xiri millbog[od u anke dak li jsir minn fuq l-g[atba ser ikun ta’ erbataxil ;urnata fil-pajji]i kollha membri tal-Unjoni Ewropea.

B[ala konsumaturi g[andna wkoll id-dritt li nikkan/ellaw ixxiri ta’ servizz meta dan ma jsirx kif mifthiem. Meta ji;ri hekk, g[andna nilmentaw immedjatament mal-provditur tas-servizz dwar il-problemi li qed niffa//jaw.

Jekk il-provditur tas-servizz ma jsolvix jew ma jkunx f’po]izzjoni li jsolvi n-nuqqasijiet li jkun hemm fis-servizz, b[ala konsumaturi g[andna dritt li nitolbu kumpens.

Spejje] addizzjonali F’ka] li nid[lu f’xi

spejje] addizzjonali min[abba nnuqqasijiet fis-servizz li nkunu ng[atajna, jew g[aliex ikollna nirrikorru g[and provditur ie[or biex insolvu l-problema, l-ispejje] addizzjonali li jkollna n[allsu nistg[u nitolbuhom lura.

Il-li;i tag[tina wkoll id-dritt li nikkan/ellaw kuntratt ta’ xiri jekk id-data mifthiema meta kellu jibda jew kellu jkun lest isservizz, ma ti;ix onorata minn na[a tal-bejjieg[.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

Jinsisti li mhux se jwarrab IS-SIRJA

Il-President Sirjan Bashar alAssad kien kwotata mill-media Russa li qal li ma kellu ebda intenzjoni li jwarrab mill-poter u lanqas ma kien se jkun a//ettat li dan ikun diskuss.

Hu kien kwotat li qal dan f’laqg[a ma’ Membri Parlamentari Russi f’Damasku.

Assad qal li kieku kien lest i//edi kien jag[mel dan fil-bidu tal-kunflitt.

Imma aktar tard, il-Gvern Sirjan qal li l-kliem ta’ Assad ma kienx kwotat sew imma lanqas ma ta kjarifika ta’ dak li suppost qal.

Il-Gvern Sirjan kif ukoll ir-

ribelli u diplomati/i mill-Punent nhar l-Erbg[a se jiltaqg[u f’:inevra fl-I]vizzera biex jippruvaw isibu soluzzjoni g[allkunflitt Sirjan.

Il-gruppi kontra r-re;im ta’ Assad kienu qed jitolbu g[attne[[ija ta’ Assad b[ala kundizzjoni g[al kwalunkwe diskussjoni g[al waqfien mill-;lied imma konferma li kienu se jattendu g[at-ta[ditiet ta’ :inevra.

Hu stmat li tal-anqas 100,000 persuna nqatlu f’dan il-kunflitt u re/entament inqala’ anki ;lied qalil bejn ir-ribelli stess min[abba l-pre]enza ta’ [afna ;ellieda tal-al-Qaeda.

Dimostranti jg[assu d-d[ul g[a-zona fejn kienet qed isir il-protesta tal-biera[ f’Kiev. (ritratt EPA)

Jer;a’ jinqala’ l-;lied fit-toroq ta’ Kiev L-UKRAJNA

IL-POLONJA> Sa/erdoti Ortodossi waqt i/-/erimonja tat-tberik tal-ilma tax-Xmara San waqt i/-/elebrazzjonijiet tal-biera[ tal-Epifanija f’Sanok. It-twemmin lokali jg[id li dawn l-ilmijiet, waqt l-Epifanija, ikollhom poteri spe/jali ta’ fejqan. (ritratt EPA)

Re;a’ kien hemm inkwiet fittoroq ta’ Kiev, il-kapitali talUkrajna, hekk kif eluf kbar ta’ dimostranti ni]lu fit-toroq jipprotestaw kontra l-Gvern. Dan minkejja li da[lu fis-se[[li;ijiet ;odda bl-iskop li jra]]nu lprotesti li ilhom sejrin fil-kapitali.

Jidher ukoll imma li l-mexxejja tal-Oppo]izzjoni qed jitilfu lkontroll fuq is-sitwazzjoni, hekk kif [afna mid-dimostranti qed i[e;;u biex ikun hemm biss mexxej wie[ed tal-moviment kontra l-Gvern.

Dan apparti li hemm pressjoni kbira fuq l-Oppo]izzjoni biex to[ro; bi pjan ta’ azzjoni konkreta kontra l-Gvern.

Vitali Klitschko, l-eks champion tal-boxing li issa sar mexxej ewlieni talOppo]izzjoni, [e;;e; liddimostranti l-aktar radikali, xi w[ud minnhom armati bi bsaten u ;ebel, biex i]ommu pass lura.

Dan hekk kif dawn riedu jat-

Vitali Klitschko, l-eks champion tal-boxing li issa sar mexxej ewlieni tal-Oppo]izzjoni

takkaw il-bini tal-Parlament li kien imdawwar b’stakkament qawwi tal-Pulizija.

Nhar il-{amis, il-Gvern talPresident Viktor Yanukovych

g[adda ta’ malajr li;i li tra]]an sew il-protesti fil-pajji]. Wa[da mil-li;ijiet tipprojbixxi li jitpo;;ew tined, loudspeakers u palkijiet fi postijiet pubbli/i kif ukoll kien permess l-arrest ta’ dimostranti li jilbsu maskra jew elmu.

Li;i o[ra li g[addiet tipprovdi g[al kastig ta’ sena [abs f’kamp tax-xog[ol g[al dawk li joffendu uffi/jali tal-Gvern.

Kemm l-Unjoni Ewropea kif ukoll l-Istati Uniti esprimew itt[assib kbir g[al dawn il-li;ijiet Kien hemm t[assib g[al dak li seta’ ji;ri lbiera[ wara li l;urnata ta’ qabel inqala’ ;lied bejn dawk kontra u favur ilGvern.

Waqt ir-rally tal-biera[, sar appell mill-eks kap tal-Qawwa tal-Ba[ar tal-Ukrajnabiex membri tal-m ilitar ma jobdux l-ordnijiet li qed jing[atawlhom. LAmirall Ihor Tenyukh kien tke//a mill-President Yanukovych fl-2010.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Protesti vjolenti kontra l-kontroll tal-Internet IT-TURKIJA

It-toroq ta’ Istanbul kienu xeni ta’ vjolenza bejn Pulizija ta ’ kontra l - irvellijiet u dimostranti li ni]lu fit-toroq biex jipprotestaw kontra pjani tal-Gvern biex ikabbar l-kontroll fuq l-u]u tal-Internet.

Il-pulizija bdiet tu]a l-forza wara li dimostranti wadbu bombi tal-petrol lejhom..

Il - Qorti Ewropea tad Drittijiet tal - Bniedem di;a qalet li l - li;i pre]enti dwar l - Internet fit - Turkija kienet tmur kontra l-liberta talespressjoni.

Ix-xena ewlenija tal-protesti kienet Pjazza Taksim u l-mira ewlenija tal-protesti daw kien abbozz ta’ li;i li se tippermetti li l - awtoritajiet Torok jim blukkaw websites jew ine[[u kontenut li jkun tqies li qed jikser il-privatezza ming[ajr de/i]joni tal-Qorti.

Dan apparti li dawk li jipprovdu servizz tal - Internet iridu jibdew i]ommu dettalji ta’ dawk li ju]aw l-Internet g[al sentejn.

Kriti/i qed isostnu li dan se jkabbar il - kontroll , li [afna jsostnu di;a hu kbir, tal-Gvern

Pulizija Tork jispara ballal tal-lastku kontra d-dimostranti f’Istanbul waqt l-inkwiet li kien hemm is-Sibt filg[axija. (ritratt EPA)

fuq l-Internet. Il-Gvern Tork i]da qed isostni li dak li qed

jag[mel mhux /ensura imma sfor] biex jipprote;i l - pri vatezza tat-Torok.

Din il-mi]ura fe;;et hekk kif il-Gvern tal-Prim Ministru Recep Tayyip Erdogan qed i[abbat wi//u ma’ skandlu ta’ korruzzjoni ta’ nies qrib tieg[u – l-ag[ar kri]i li [abbat wi//u mag[ha f’dawn l-a[[ar 11-il

sena fil-poter.

Erodogan qed isostni li dan l-iskandlu hu frott ta’ konfoffa minn nies fl-Istati Uniti biex i[am;u l-Gvern qabel elezzjonijiet lokali li se jsiru f’Marzu.

Dawn il-kontrolli ;odda fuq l-Internet qed ikunu introdotti wkoll hekk kif dokumenti tal-

Pulizija u ritratti marbuta maliskandlu tal - korruzzjoni spi//aw tpo;;ew fuq l Internet.

Is-Sibt saru protesti anki fi bliet o[ra Torok fost il-kapitali Ankara i]da ma kienx hemm rapporti ta ’ vjolenza b[al ma kien hemm f’Istanblul.

Iridu jbiddlu l-innu nazzjonali L-I}VIZZERA

Fl-I]vizzera bdiet kampanja biex jinbidel l-innu nazzjonali.

Dan g[aliex xi w[ud qed isostnu li dan m’hux riflessjoni talpajji] tal-lum partikoalrment g[aliex g[andu [afna referen]i reli;ju]i.

Skont Pierre Kohler, li qed imexxi kampanja mhux uffi/jali biex jinstab innu ;did, kwa]i [add fil-pajji] ma jaf il-kliem kollu tal-innu nazzjonali pre]enti. Kohler qal li jemmen li l-innu nazzjonali g[andu jinbidel kull 50 jew 100 sena u qed joffri premju ta’ 8,000 ewro g[al min jo[ro; bl-a[jar innu ;did.

It-tir tieg[u hu li sal-2016 ikun pre]entat innu ;did lillGvern biex imbag[ad isir referendum f’dan il-pajji] mag[ruf g[al dik li tissejja[ demokrazija diretta fejn [afna affarijiet ji;u de/i]i b’referendum.

Xi w[ud qed isostnu li hemm wisq referenzi reli;ju]i L-innu pre]enti, mag[ruf b[ala Schweizerpsalm , kien inkiteb fl-1841 fuq mu]ika miktuba minn sa/erdot. Il-kliem hu bil-:ermani], il-lingwa talma;;oranza ta’ }vizzeri u b’ver]jonijiet li jirriflettu d-differen]i kulturali fit-tliet lingwi nazzjonali l-o[ra – il-Fran/i], it-Taljan u r-Romansh (ligwa ta’ diversi eluf ta’ }vizzeri).

L-innu li kien hemm qabel kellu listess mu]ika ta’ God Save the Queen tar-Renju Unit, mu]ika li baqg[et tintu]a millpajji] ;ar, il-Liechenstein.

Fil-ka] tal-I]vizzera, fl-1961

li l-Gvern iddikjara l-innu pre]enti b[ala l-innu nazzjonali temporanju u kien biss fl-1981 li ng[ata status uffi/jali.

Dawk li iridu l-bidla qalu li anki dak i]-]mien ma kienx hemm post g[al dan l-innu peress li fl-I]vizzera hemm so/jeta sekulari.

I]da l-istoriku Claude Bonard, dan l-a;ir kien ]baljat u wie[ed ma kellux ibiddel biss biex ig[id li biddel l-affarijiet.

Hu fakkar fl-innu Fran/i], ilMarseillaise, li n[oloq fit-18-il Seklu matul ir-Rivoluzzjoni Fran/i].

Sadattant il-kompetit]joni se tibqa’ miftu[a sat 30 ta’ :unju u l-mu]ika tal-ver]joni pre]enti trid tkun rispettata fl-innu ;did imma mhux il-kliem, li jrid ikun ispirat mill-Kostituzzjoni talpajji], li kienet approvata f’referendum fl-1999.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-BAHRAIN> Ajruplani Russi tat-tip Sukhoi SU-27 tal-grupp ‘il-Kavallieri Russi’ waqt wirja fil-ftu[ tal-Bahrain International Airshow f’Sakhir. F’din l-airshow [adu sehem aktar minn 100 kumpanija fil-qasam tal-avjazzjoni minn 32 pajji] madwar id-dinja. (ritratt EPA)

Il-ma;;oranza tal-Griegi g[adhom favur l-ewro IL-GRE?JA

Skont st[arri; ;did li sar misServizz tal-Istatistika Grieg, ilma;;oranza tal-Griegi, minkejja dak li g[adda minnu l-pajji] f’dawn l-a[[ar snin, irid jibqa’ ju]a l-ewro.

Fl-ist[arri; [are; li 59.9 filmija tal-Griegi riedu li l-pajji] jibqa’ ju]a l-ewro filwaqt li 21.2 fil-mija riedu li l-pajji] iwarrab l-ewro imma jibqa’ fl-Unjoni Ewropea.

Kien hemm biss 12.5 fil-mija li riedu li l-pajji] jo[ro; kemm mi]-]ona ewro kif ukoll millUE. Fl-ist[arri; [are; li 43.6 fil-

mija jemmnu li l-Presdienza Griega ta’ b[alissa tal-UE kienet se tag[ti ri]ultati tajbin g[allpajji]. Fil-bidu tax-xahar ilGre/ja [adet il-Presidenza g[allewwel sitt xhur tas-sena.

Fl-ist[arri;, l-elettorat Grieg ukoll esprima fidu/ja fil-partit tad-Demokrazija :dida, il-partit fil-Gvern, li kiseb 47.5 fil-mija tal-voti filwaqt li l-partit radikali tas-SYRIZA kiseb 33.8 fil-mija.

L-ag[ar li mar kien il-partit So/jalista, il-PASOK, fejn 26.1 fil-mija biss qalu li kellhom fidu/ja fi[.

98% jappo;;jaw il-Kostituzzjoni ;dida L-E:ITTU

Uffi/jali E;izzjani qalu li kien hemm 98 fil-mija tal-elettorat E;izzjan li kien vvota favur ilKostituzzjoni ;dida.

Il-kumitat elettorali qal li b’kollox kien [are; jivvota 38.6 fil-mija tat-53 miljun persuna ele;ibbli g[all-vot.

Il-Kostituzzjoni ;dida tfasslet biex tie[u post dik li kienet introdotta mill-President Islamista Mohammed Mursi qabel ma tne[[a mill-poter issena li g[addiet.

Il-Fratellanza Musulmana, ilmoviment ta’ Mursi, kien sejja[ bojkott tal-vot u issa qal li rri]ultat kien farsa.

B’reazzjoni g[all-[ru; tar-

ri]utlat, John Kerry, isSegretarju tal-Istat Amerikan, [e;;e; l-E;ittu biex timplimenta d-drittijiet u l-libertajiet kollha li huma garantiti filKostituzzjoni u ]ied li minn dak li ;ara fl-E;ittu, ma kienx vot wie[ed li jiddetermina ddemokrazija imma l-passi kollha li jsiru wara.

Il-vot kien qed jitqies b[ala lbarka me[tie;a g[at-tne[[ija ta’ Mursi u tal-Armata.

Fl-ewwel ;urnata tal-vot, kien hemm diversi in/identi ta’ vjolenza li fihom li kienu mda[[la partitarji ta’ Mursi u li [allew diversi vittmi.

Meta kien hemm Mursi fil-

poter, hu wkoll kien sejja[ referendum dwar il-Kostituzzjoni ;dida li fassal imma s-sekulari g[amlu bojkott u madwar 33 filmija tan-nies kienu marru jivvutaw u 64 fil-mija kien u approvaw il-Kostituzzjoni li propona.

Il-Kostituzzjoni ;dida kienet imfassla minn kumitat mag[mul minn 50 persuna fosthom ]ew; persuni tal-partiti Islamisti.

Kriti/i tal-Kostituzzjoni ;dida qalu li din tiffavorixxi l-Armata u mhux il-poplu u m’hux se tag[ti l-frott tar-rivoluzzjoni tal2011 li waslet g[at-tne[[ija ta’ Hosni Mubarak.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-:ERMANJA> }wiemel waqt log[ba football waqt il-Partner Pferd f’Leipzig.

Wirja ta]-]wiemel li fiha [adu sehem kumpanniji marbuta mas-settur ta]-]wiemel minn seba’ pajji]i u li g[alqet ilbiera[. (ritratt EPA)

Possibbiltà ta’ manuvri navali bejn ir-Russja u /-?ina fil-Mediterran IR-RUSSJA

Rapporti fil-media Russa svelaw li r-Russja u /-?ina qablu li jag[mlu manuvri militari flimkien fil-Mediterran.

Sorsi fil-Ministeru tad-Difi]a Russu qalu li grupp ta’ uffi/jali Russi stazzjonati fuq il-bastiment tal-gwerra Russu “Pietru l-Kbir” ]aru l-bastiment tal-gwerra ?ini]i “Yancheng” b[ala parti

mill-preparamenti.

B[alissa bastimenti tal-gwerra minn dawn i]-]ew; pajji]i qed jeskortaw l-armi kimi/i Sirjani li qed jin;arru bil-ba[ar lejn lItalja.

Jidher li l-iskop ewlieni ta’ dawn il-manuvri se jkun li jitjieb il-livell ta’ kooperazzjoni bejn ilmilitar navali ta]-]ew; pajji]i.

kemm min[abba xi theddida komuni g[a]-]ew; pajji]i kif ukoll f’ka] ta’ [idma umanitarja fil-Mediterran.

Fis-7 ta’ Jannar, bastimenti minn dawn i]-]ew; pajji]i bdew jeskortaw l-armi kimi/i Sirjani li qed jin;arru fuq bastiment Dani] – l-ewwel darba li kien hemm kooperazzjoni prattika bejn il-

Qawwa tal-Ba[ar ta]-]ew; pajji]i.

F’Lulju, bastimenti tal-gwerra Russi u ?ini]i [adu sehem f’manuvri ta’ tliet ijiem barra lport ta’ Vladivostok. Dawn kienu l-akbar manuvri militari barra territorju ?ini] li fihom [adet sehem I/-?ina.

Mill-2005, ir-Russja u /-?ina

spiss [adu sehem f’manuvri militari flimkien b[ala parti minn ftehim mag[ruf b[ala s-Shanghai Cooperation Organization i]da lmanuvri li saru f’Lulju kien biss it-tieni darba li saru manuvri li ma kienux parti mill-ftehim li fi[ hemm ukoll il-Kazakhstan, ilKirgistan, it-Tagikistan u lUzbekistan.

Imkisser grupp ta’ traffikanti ta’ trabi IL-GRE?JA

Il-Pulizija Griega arrestat seba’ persuni li kienu qed jag[mlu traffikar ta’ trabi.

Skont stqarrija ma[ru;a millPulizija Griega, waqt [idma f’Larissa, il-pulizija sfrattaw adozzjoni illegali ta’ tarbija ta’ g[axart ijiem u li g[aliha

t[allset is-somma ta’ 5,000 ewro. Fil-[idma kienu arrestati [ames Bulgari kif ukoll ]ew; Griegi f’Volos, ra;el ta’ 62 sena u avukat li kienu rrangaw ladozzjoni.

Skont il-Pulizija, il-grupp kien sab mara Bulgara tqila u kon-

vin/ewha biex tbieg[ it-tarbija mat-twelid u ran;aw biex ittwelid isir fil-Gre/ja fil-5 ta’ Jannar.

Il-Pulizija qalet li wara li arrestat l-avukat u l-grupp Bulgaru, sabu dokumenti li kienu juru li s-sena li g[addiet saru erba’

adozzjonijiet o[ra illegali.

Il-ka] qanqal memorji tal-ka] f’Ottubru tas-sena li g[addiet ta’ tifla bjondija bl-isem Maria nstabet tg[ix ma’ grupp ]in;ari qrib Larissa. Dan ma’ koppja li ma kienux il-;enituri. Kien irri]ulta f’dan il-ka] li t-tifla

kienet ittie[det minn mara filBulgarija.

Skont il-Ministeru tal-:ustizzja Grieg, hemm diversi ka]i simili jistennew biex jitressqu lqorti u f’xi w[ud minnhom hemm tobba u klini/i privati implikati.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

17

SPE?JALI ?INEMA

Ba[ar jaqsam bejn il-pubbliku u l-kriti/i Joe Calleja jocal@me.com

Il-KRS Film Distributors ippubblikat il-lista tal-aktar films li marru tajjeb fil-box offices ta/-/inema, ji;ifieri liema kienu l-aktar films popolari, li marru jaraw il-Maltin matul is-sena li g[addiet. Ma’ din, il-KRS, g[all-ewwel darba, [ar;u wkoll lista talaktar g[axar films li g[o;bu lilna l-kriti/i Maltin.

Din hija idea tajba g[ax tag[ti indikazzjoni tal-gosti popolari, jien in[obb insej[ilhom “tal-massa”, u kif dawn iqabblu ma’ dawk tag[na li kull ;img[a mmorru naraw il-films li jkunu [er;in, biex imbag[ad inwasslu l-kummenti tag[na, dejjem skont il-gosti tag[na.

Jekk kien hemm b]onn ta’ konferma li l-gosti tal-pubbliku huma kemxejn differenti minn dawk tag[na, u anki ta’ min i//inema g[alih hu arti u mhux sempli/i divertiment, allura dawn il-klassifiki g[all-2013 ine[[u [afna dubji!

B[alma tistg[u taraw mittliet klassifiki, dik tal-KRS, talkriti/i kollha u tieg[i, hemm ba[ar jaqsam f’dawk li huma preferenzi.

Bi]]ejjed tosservaw li millg[axar films fil-klassifika talKRS hemm biss tlieta fil-lista tag[na l-kriti/i. Apparti l-film tal-Hobbit, l-ebda film millqu//ata tal-films li kienu laktar popolari mal-pubbliku, ma sab postu fil-klassifika talkriti/i. I]-]ew; films l-o[ra fejn a[na u l-pubbliku qbilna kienu Captain Phillips u Les Miserables, li nistqarr li stennejthom imorru a[jar malmassa, u mhux jispi//aw fla[[ar tal-klassifika tal-KRS, minkejja li kienu damu jintwerew tnax u erbatax-il ;img[a, rispettivament.

Personalment kienu g[o;buni u fil-fatt ikklassifikajthom fit-tieni u r-raba’ post tal-g[oxrin favoriti tieg[i.

F’din hemm tliet films o[ra li bihom qbilt mal-pubbliku: l-

Fast & Furious 6 - li kien mag[]ul b[ala l-favorit tal-pubbliku (KRS)

Gravity - li kien mag[]ul b[ala l-favorit tal-kriti/i

ewwel wie[ed f’dik tal-KRS, Fast & Furious (li però jien po;;ejtu fis-sittax-il post), World War Z (tmien post) u

L-aqwa films f’Malta fl-2013

(Ma[ru;a mill-KRS) 1. Fast & Furious 6 2. The Smurfs 2 (3D) 3. World War Z (3D) 4. Iron Man 3 (3D) 5. The Hobbit: Desolation Of Smaug (3D) 6. Despicable Me 2 (3D) 7. Life Of Pi (3D) 8. Man Of Steel (3D) 9. Captain Phillips 10. Les Miserables

Man of Steel (tlettax-il post).

Dan ifisser li xi ftit hemm gosti li jg[aqqduni mal-pubbliku, g[alkemm l-aktar film li

L-g[a]la tal-kriti/i

1. Gravity 2. Captain Phillips 3. Saving Mr. Banks 4. Zero Dark Thirty 5. Great Gatsby 6. Lincoln 7. The Hunger Games: Catching Fire 8. Les Miserables 9. The Hobbit:Desolation of Smaug 10. Cloud Atlas

lili g[o;obni, Hummingbird ta’ Jason Statham, imkien ma jidher, la fost il-favoriti tal-pubbliku, u lanqas dawk ta’ s[abi l-

kriti/i – imma b[alma ng[idu: gosti! }gur ma jfissirx li jien xi espert u [addie[or ma jifhimx!

Il-favoriti tieg[i

1. Hummingbird 2. Captain Phillips 3. Lincoln 4. Les Miserables 5. The Great Gatsby 6. Gravity 7. Zero Dark Thirty 8. World War Z 9. Flight 10. The Counsellor

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

18

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Mu]ika kontinwa

Minn [bieb kbar g[all-g[edewwa kbar G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:05 - Dog With a Blog 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Wendy Wu: Homecoming Warrior 12:25 PrankStars 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - A.N.T. Farm 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea?

08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of...

15:00 - Fluffy Gardens 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm

Nickelodeon

07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 The Penguins of Madagascar 15:30 SpongeBob SquarePants 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 iCarly 23:50 – Victorious.

The Prestige – Canale 5

Lejn l-a[[ar tas-seklu 20, f’Londra, Robert Angier, martu Julia McCullough u Alfred Borden, li huma l-assistenti u [bieb ta’ illusjonista jesperjenzaw tra;edja dik fejn Julia b’mod a//identali tmut waqt wie[ed mill-ispettaklu. Il-[tija tal-mewt ta’ Julia tispi//a biex Robert u Alfred jispi//aw f’tilwima ta’ minn kienet il-[tija, b’konsegwenza li minn [bieb kbar jispi//aw g[edewwa kbar. Ma]-]mien issiru t-tnejn popolari floqsma tag[hom u mhux l-ewwel darba li xi wie[ed minnhom jipprova jimmina l-ispettaklu tal-ie[or.

I]da darba minnhom Alfred jag[mel illusjoni brillanti u Robert sar ossessjonat li jikxef is-sigriet ta’ sie[bu i]da jse[[u konsegwenzi fatali. X’;ara? Miet xi [add? Irnexxilu jikxef il-ma;ija tal-g[adu tieg[u?

TVM 1

Smash

07:00 – TVAM09:00 – Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 - Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 - TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:45 – It-triq 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Puree 18:55 – Reporter 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:45 – Bijografiji 21:45 - A[barijiet fil qosor 21:50 – L-irkant 22:20 – Valletta 22:45 – Gadgets 23:15 – A[barijiet.

07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 - {abbejtek20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.

TVM 2

07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 – The dark charisma of Adolf 11:50 - It-Triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – Puree 12.45 - Animal Diaries 13:45 – Madwarna 14:15 - .EU 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - The dark charisma of Adolf 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Kontrattakk 20:00 -

Champions League Magazine Programme 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 }afira 21:40 - Headline News 21:45 – Valletta 22:15 – Reporter 23:00 A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Rajt ma rajtx.

ONE

07:00 - Breakfast News 08:45 – Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 - Fil-K/ina ma’ Malcolm 17:00 - Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:40 – Teleshopping 18:00 Sherrif’s cuisine 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:45 - Arani Issa 22:50 X’affarijiet dawn? 23:30 - ONE News.

Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg Regione # meteo # Tg 3 # meteo 3 14:20 - Tg 3 14:50 - Tg3 Leonardo 15:15 - Terra nostra (TN) 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:15 – Sconoscuiti 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Presa diretta 23:15 - Correva l’anno 24:00 - Tg3 linea notte 01:05 - Fuori orario 01.15 - Inferno di sogno.

Raiuno

Canale 5

06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:05 - Tg 1 della Storia 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 10:55 - Che tempo fa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 17:00 – TG1 17:10 - Che tempo fa 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Un matrimonio 23:20 Porta a porta.

08:00 - Tg 5 – mattina 08:45 - La telefonata di belpietro 11:00 – Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto 16:55 Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Il tredicesimo apostolo 2 23:40 - The prestige. Film 2006.

Raidue

06:40 – Cartoons 08:05 - Sorgente di vita (attwalita) 08:35 - Flipper (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume e societa 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 – Pasion prohibida 14:50 – Detto fatto 17:00 – Cold case – delliti irrisolti 17:50 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 – NCIS 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 - LOL :-) 21:10 Speciale voyager: Al confini della conoscenza 23:15 - Tg 2 notizie 23:30 - Razza umana 00:50 - Rai Parlmento 01:25 - Meteo 2.

Raitre

07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 – Agora 10:05 – Rai Parlamento 10:15 - Mi manda rai tre 11:15 –

Rete 4

07:20 - Miami vice 08:20 – Hunter 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 – Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Diagnosis murder 12:55 Murder she wrote 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 Hamburg distretto 21 16:35 - My life 16:45 - I delitti del cuoco 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto 20:30 - Tempesta d’amore 21:10 - Quinta colonna 23:50 – Terra!

00:55 – Donnavventura.

Italia 1

07:40 - Una mama per amica 09:30 – Everwood 11:25 - Dr. House 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 14:55 Big bang theory 15:50 - Two and a half men 17:30 - Covert affairs 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami 21:10 – Zelig 23:15 - Tiki Taka 01:20 - Studio aperto 02:15 Heroes. Film.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

19

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 – One Star Hotel 10:00 – Fil:nien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Niltaqg[u 18:00 – Teleshopping 20:30 – Belle Donne 23:00 – F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping.

Show With Culshaw and Stephenson 14:15 - Blackadder the Third 14:45 Walk on the Wild Side 15:15 - Doctors 15:45 - The World’s Worst Place to Be Gay? 16:35 - Last Man Standing 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Alone in the Wild 20:00 - My Family 20:30 - Only Fools and Horses... 21:00 - Sherlock 22:30 - Spooks 23:20 - Moone Boy 23:50 - Tess of the D’Urbervilles

Xejk

07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Golden Oldies 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s.

La 5

09:45 - Media Shopping 10:10 Viverev 10:35 - Tempesta d’amore 11:30 - Beautiful 12:00 - Centrovetrine 12.20 Hart of Dixie 13:10 - Una mamma per amica 14:00 - Non ditelo alla sposa 15:20 - Extreme makeover home edit 17:05 - Alisa segui il tuo cuore 17:45 - Spose extralarge 18:15 Non detelo alla sposa 19:30 - Hart to dixie 20:20 - Una mamma per amica 21:10 - Lol – il tempo dell’amore. Film 2008 23.10 - Uomini e donne.

BBC Entertainment

07:00 - 3rd & Bird 07:10 - Poetry Pie 07:15 - Balamory 07:35 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:50 - Green Balloon Club 08:15 - 3rd & Bird 08:25 - Poetry Pie 08:30 - The Weakest Link 09:15 - The Impressions Show With Culshaw and Stephenson 09:45 Blackadder the Third 10:15 - Walk on the Wild Side 10:45 - Doctors 11:20 The World’s Worst Place to Be Gay? 12:10 - Last Man Standing 13:00 - The Weakest Link 13:45 - The Impressions

MGM Movie

06:05 - Convicts 07:40 - How to Beat the High Cost of Living 09:25 - Far North 10:55 - Love Bites 12:35 Outback 14:05 - The Raven 15:30 Ghoulies 16:50 - The Fantasticks 18:15 - Cold Heaven 20:00 - My American Cousin 21:30 - MGM’s Big Screen 21:45 - Ninja Vengeance 23:15 - Cool Blue Diva Universal

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Movie 09:50 Kojak 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Movie 12:00 - Agatha Christie’s Poirot 13:48 Great Women 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Movie 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - Movie 19:00 Strong Medicine 19:50 - JAG 20:49 Great Women 21:00 - Strong Medicine 21:50 - Strong Medicine 22:40 - Great Women 22:55 – Movie.

GO Stars

08:00 - Jack and the beanstalk part 1 09:30 - Pitch perfect 11:20 - Ruby’s sparks 13:00 - Sammy’s great escape 14:30 - Flash dance 17:15 - Shadow dancers 19:00 - Halo: Forward unto dawn 20:30 - Mrs. Brown’s boys 21:00 - Parental guidance 22:45 – Mental 00:40 - Sound of my voice 02:05 - Ruby Sparks.

Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 - Smash 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy

14:30 - Whitney 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Amazing Race 19:45 – Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 Game Of Thrones 00:00 - Suburgatory 00:30 – Smash 01:15 – Glee.

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Discovery Channel

06:50 - Auction Hunters: Ton’s Got a Gun 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Dominican Republic 08:10 - Gold Divers: Nice Guys Finish Last 09:05 Gold Rush: Gold At Last 09:55 American Loggers: A Week From Hell 10:50 - How Do They Do It?: Roulette Tables, Olive Oil, Batmobile 11:15 How It’s Made: CDs; Tights; Mozzarella 11:40 - MythBusters: Mythssion Control 12:35 - Extreme Engineering: Fault Zone Tunnel 13:30 American Chopper: Senior vs. Junior: Judgement Day 14:25 - Wheeler Dealers: TVR Cerbera 15:20 - Masters of Survival: Survival 101 16:15 - Dual Survival: Belly of the Beast 17:10 Ultimate Survival: Compilation 1 18:05 - Auction Kings: Civil War Treasures; 19 C. Camera 18:35 - Auction Hunters: Drumming Up Cash 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Hammers, Swiss Cheese, Roller Skates 20:00 - Naked and Afraid: Island From Hell 21:00 - Railroad Alaska: The Beast 22:00 - Alien Encounters: The Offspring 23:00 - The Unexplained Files.

Discovery World

07:15 - A Racing Car Is Born 07:45 Trashopolis 08:35 - Incredible Flying Cars 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - Bone Detectives 11:10 - Clash of the Dinosaurs 12:05 - Trashopolis 12:55 Classic Car Club 13:20 - A Racing Car Is Born 13:50 - Treasures Decoded 14:45 - Venom Hunter 15:40 Trashopolis 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - Bizarre Foods 18:20 Trashopolis 19:10 - Speed Dynasties 20:05 - Feral Children 21:00 - Bizarre Foods 21:55 - Baker Boys: Inside the Surge 22:50 - Fugitive Strike Force 23:45 - Bone Detectives.

Sport fuq il-Cable GO sports 1

07:00 - Barclays Premier League Premier League World #30 07:30 Serie A - Round 20 - Udinese v Lazio 09:30 - Barclays Premier League - Week 23 - Manchester City v Cardiff City 11:30 - Ligue 1 -Round 21 - Olympique de Marseille v Valenciennes 13:30 Heineken Cup - Round 6 Glasgow v Toulon 15:30 Barclays Premier League - Week 23 - Liverpool v Aston Villa 17:30 - Trans World Sport 18:30 - Serie A - Round 20 - Milan v Hellas Verona 20:30 - Football’s Greatest 21:00 - Barclays Premier League - Week 23 - West Brom Albion v Everton (Live) 23:0 -0 Barclays Premier League - Week 23 - Premier League Review 00:00 Vincennes Horseracing 02:00 - PGA European Tour - Abu Dhabi HSBC Golf Championship Day 1.

GO sports 7

Ghost Whisperer – Raidue

F’dan it-teleserial niltaqg[u ma’ Melinda Gordon, tfajla ]ag[]ug[a i]da li g[andha donn partikulari dik li tara u tikkomunika mal-ispirti li jkunu mietu ftit tal-[in ilu jew sa[ansitra snin qabel i]da li ma sabux mistrie[.

Huma l-ispirti li jsibu lil Melinda u mhux dejjem huma amikevoli anzi xi u[ud jaraw kif iwerwruha. I]da wie[ed ukoll jinnota li hemm ]ew; tipi ta’ spirti dawk tajbin u hemm u[ud []iena li jg[ixu ta[t l-art li jag[mlu minn kollox biex dawk li jmutu ma jid[lux fid-dawl tal-mistrie[.

G[alkemm hu film relatat mal-ispirti mhux tal-bi]a kif wie[ed ja[seb, anzi pjuttost it-telespettatur i[ossu komdu jarah.

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Accordo Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Tour du Ron (NEW) NET News Wheelspin Nis;a Maltija (r) NET News

07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour - Abu Dhabi HSBC Golf Championship Day 1 13:00 - Trans World Sport #1394 14:00 - Ligue 1 - Round 21 - OGC Nice v AC Ajaccio 16:00 FIFA Futbol Mundial #452 16:30 Barclays Premier League - Week 23 - Norwich City v Hull City 18:30 - Ligue 1 - Round 21 – Highlights 19:30 - Barclays Premier League - Week 23 Premier League Review 20:30 Serie A - Round 20 - Catania v Fiorentina 22:30 - Heineken Cup Round 6 - Leinster v Ospreys 00:30 - Barclays Premier League Premier League World #30 01:00 Barclays Premier League - Week 23 - Swansea City v Tottenham H 03:00 Serie A - Round 20 - Chievo v Parma.

GO sports 8

09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour - Abu Dhabi HSBC Golf Championship Day 1 15:00 - Trans World Sport

#1394 16:00 - Ligue 1 - Round 21 - OGC Nice v AC Ajaccio 18:00 FIFA Futbol Mundial #452 18:30 Barclays Premier League - Week 23 - Norwich City v Hull City 20:30 - Ligue 1 - Round 21 – Highlights 21:30 - Barclays Premier League - Week 23 Premier League Review 22:30 Serie A - Round 20 - Catania v Fiorentina 00:30 - Heineken Cup Round 6 – Munster v Edinburgh 02:30 - Barclays Premier League Premier League World 03:00 Barclays Premier League - Week 23 - Swansea City v Tottenham H. Malta Stars

08:00 - BOV Premier League 2013-14 (r) 10:15 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 12:00 Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 1 3 : 25 - Malta Basketball Association (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union (r) 16:25 - FXDD FMA 2013-14 (r) 17:45 - Melita GFA 1st Division 201314 (r) 19:35 - Men’s MHA Cup 20 1 3 -1 4 ( r) 2 1: 00 - BOV Premier League 2013-14 23:15 Malta Basketball Association (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union (r).

Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 09:55 2012 Alpari World Match Tour (r) 12:00 - FA Cup (r) 13:55 Bundesliga (r) 15:50 - FA Cup (r) 17:50 - UIPM (r) 19:00 Bundesliga - Highlights 20:05 Bundesliga (r) 22:00 - FA Cup (r) 00:05 - Bundesliga (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga (r) 14:00 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga (r) 17:00 - Bundesliga (r) 18:55 America’s Cup: World Series (r) 21:00 - Bundesliga - Highlights 22:05 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:40 - 2012 Alpari World Match Tour (r).

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

20

TV # RADJU

ILLUM FUQ RADIO 101

ILLUM FUQ NET TELEVISION

Marbeck Spiteri

Magazine 101 Radio 101, 10>05

Il-programm Magazine 101 hu wie[ed mill-aktar programmi favuriti mag[kom issemmieg[a. Programm li hu pre]entat minn Marbeck Spiteri u Monica Attard u li jkun mag[kom matul il-;img[a kollha.

Magazine 101 jilqa’ fih numru ta’ kelliema u g[andu diversi rkejjen ta’ tag[rif fosthom pariri mill-avukat, mit-tabib u [afna o[rajn li jin]lu g[asel maddiversi semmieg[a. Magazine 101 jixxandar kuljum mit-Tnejn sal-:img[a fuq Radio 101.

Programm ;did u mimli avventuri Tour du Ron – NET Television, 20>30

Tour du Ron , programm ;did u li ]gur se ji;bed l-interess tag[kom it-telespettaturi ta ’ NET Television .

Programm versatili , mimli

avventuri u fuq kollox l parte/ipanti huma persuni popolari mag[kom fosthom insibu xandara, ;urnalisti u djs.

L-ewwel episodju se jibda llum fuq NET Television, min jaf x’se ji;ri? U fuq kollox x’g[amlilhom Ronald Briffa lil parte/ipanti?

tad-dar u sbu[ija. G[all-konvenjenza tat-telespettaturi, ilprogramm g[andu ripetizzjoni l-[add f’nofsinhar u jintwera wkoll fuq Facebook u YouTube.

Meta ti;i biex tibni darek, kollox idur madwar ix-xewqa u l-fantasija. Pero, xejn m’hu

impossibli, kul[add jista’ jag[mel dak li jixtieq. Id-dar hi l-pedament ta’ nazzjon. Ilfamilja, b[all-frieg[i fuq si;ra, se jikbru f’direzzjonijiet differenti, i]da l-g[eruq tieg[ek jibqg[u l-istess. Dan kollu u pariri mill-aqwa jing[ataw mill-programm Accordo.

Accordo – NET Television

Monica Attard

Accordo, G[alik g[al u Darek, hu programm ta’ sieg[a u nofs fuq id-dekorazzjoni taddar, moda u sbu[ija, ippre]entat minn Mary Tabone. Dan il-programm jaspira biex jag[ti ideat kif ukoll jindirizza l-mistoqsijiet l-aktar komuni tat-telespettaturi fil-qasam tad-dekorazzjoni

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

21

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

2

9

10

IT-TEMP Ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Ftit qawwi min-Nofsinhar BA{AR Qawwi IMBATT Baxx mix-Xlokk li jsir mil-Lbi/ TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 356.3mm IX-XEMX titla’ fis-07.10 u tin]el fil-17.15

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin>5. Iqassamhom tal-posta (5) 6. Dehxa tal-bard (5) 7. Lampa (5) 10. Ra;el mog[l’hawn, im;issem u b’sa[[tu tg[idx kemm (5) 11. Tusta;ni min[abba dardira bla truf? (5) 12. Ifrixha u id[ol orqod! (5) 14. Il-post tal-g[assa, li kien jie[u [sieb ixxtut fil-Medjuevu (5) 16. G[andu l-[ila (5) 17. Tal-…… qasam art bejn {al G[arg[ur u Birkirkara (5) 18. Farad b’xi mod, in-nukklatura? (5)

18

Weqfin>1. Hekk tag[mel ix-xemx fis-sajf, tkun ta[raq [afna (6) 2. Imnaqqas (6) 3. G[amla ta’ tapit orna- mentali li jiddendel b[al pavaljun fi swali kbar (6) 4. Laqqam si;ra salva;;a minn o[ra biex tkun tista’ tag[ti l-frott (6) 8. In-na[a li ddoqq? (5) 9. Vi/in [afna ta’ xi [add (5) 12. In[eba (6) 13. Iddritta u ara blu? (6) 14. Fis-sodda li da[al sab lilha mo[bija? (6) 15. Jekk tal-fqar ma jit[allasx ta’ xog[lu (6)

Soluzzjoni tas-Sibt Mimdudin>- 5. Da[ka; 6. Ejjew; 7. Bambù; 10. Rawta; 11. Bon;u; 12. u 14. Analfabeta; 16.

Baklu; 17. ?wani; 18. :lekk.

Weqfin>- 1. Ndafar; 2. Patata; 3. Kebbeb; 4. Dwardu; 8. Awlar; 9. }nied; 12. Addo//; 13.

Fta[ir; 14. Arlo;;; 15. Afrika.

Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.

IT-TNEJN L-og[la 18˚C L-inqas 14˚C

IT-TLIETA L-og[la 14˚C L-inqas 11˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C

IL-{AMIS L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 19˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 15˚C imsa[[ab, Amsterdam 6˚C imsa[[ab, Ateni 17˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 16˚C ftit imsa[[ab, Berlin 0˚ imsa[[ab, Brussell 9˚C imsa[[ab, il-Kajr 21˚C xemxi, Dublin 5˚C imsa[[ab, Kopen[agen 1˚C imsa[[ab, Frankfurt 5˚C imsa[[ab, Milan 6˚C xita, Istanbul 16˚C xemxi, Londra 7˚C imsa[[ab, Madrid 5˚C xita, Moska -17˚C xemxi, Munich 2˚C imsa[[ab, Pari;i 9˚C imsa[[ab, Bar/ellona 13˚C imsa[[ab, Ruma 17˚C imsa[[ab, Tel Aviv 20˚C imsa[[ab, Tripli 19˚C imsa[[ab, Tune] 20˚C imsa[[ab, St Petersburg -9˚C xemxi, Vjenna 12˚C imsa[[ab,Zurich 1˚C im/ajpar, Stokkolma –4˚C borra

Tag[rif High Tea

Il-Ferg[a Nisa fi hdan isSocjetà Santa Marija u Banda Re :or; V tal-Imqabba qed torganizza High Tea, nhar il-[add, 26 ta’ Jannar, mis-2pm ‘il quddiem, fis-sala tal-Ka]in ta’ Santa Marija l-Imqabba. Kull[add im[e;;e; jattendi.

Ikla bejn il-[bieb

L-G[aqda tal-Armar Santa Marija tal-Imqabba qed torganizza Ikla bejn il-[bieb nhar il:img[a, 24 ta’ Jannar 2014, mit8pm ‘il quddiem fil-Ka]in ta’ Santa Marija l-Imqabba. Menu ser ikun hemm Stuffed Pork jew Ti;ie; u de]erta. G[all-bookings wie[ed g[andu javvi/ina lil membri tal-G[aqda Armar.

Festa ta’ San Fran;isk de Sales, Patrun tal-;urnalisti

Soluzzjoni Sudoku

Fl-okka]joni tal-festa talPatrun tal-;urnalisti, Xandara u Kittieba, l-G[aqda ;urnalisti G[awdxin (imwaqqfa f’G[awdex fl-1960 minn Monsinjur Isqof Nikol Cauchi u l-Kav Koli Apap) ser tfakkar lill-Qaddis Patrun tag[ha b’quddiesa mill-E.T. Monsinjur Isqof t’G[awdex Mario Grech, nhar is-Sibt 25 ta’ Jannar 2014 filknisja tas-Sorijiet Fran;iskani

tal-Qalb ta’ Gesu’, Triq Palma Victoria fil-5pm.

F’ din l-okka]joni l-Isqof iwassal il-messa;; tieg[u lil dawk pre]enti u wara anke jiltaqa’ mal-;urnalisti, Xandara u Kittieba waqt ri/eviment talokka]joni. Dawk kollha li b’xi mod jew ie[or g[andhom rabta mal-Mass Media u l-Mezzi talKomunikazzjoni So/jali huma mistiedna g[al din l-okka]joni ta’ darba fis-sena.

Festival tal-kanzunetta Maltija g[all-Ewropa fuq big screen

Is-Sezzjoni }g[a]ag[ fi [dan is-So/jeta’ Mu]ikali Madonna tal-:ilju tal-Imqabba b’kollaborazzjoni mal-Bartenders tal-istess Ka]in se torganizza attivita’ so/jali fejn matulha dawk kollha pre]enti se jkollhom l-opportunita’ li jsegwu l-Festival talKanzunetta Maltija g[allEwropa b’xandira diretta fuq ilbig screen. Din l-attivita’ se jsir nhar is-Sibt 8 ta’ Frar 2014, filBini l-;did tal-Ka]in tas-So/jeta’ Mu]ikali Madonna tal-:ilju li jinsab fil-Pjazza ewlenija talImqabba fit-8:30pm. Appetizers ji;u servuti mill-Bartenders u d[ul hu b’xejn. Aktar informazzjoni tinkiseb fuq is-sit elettroniku uffi//jali tas-So/jeta’ Mu]ikali Madonna tal-:ilju.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

22 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI

G{ALL-BEJG{

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

G[amara antika

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

TINKLUDI twaletta bil mera , lavaman , komodina , gradenza bil - mera u wi// tal - ir[am u gwardarobba kbira . Jistg[u jinbieg[u

separati .

99800607 .

?emplu

Sodda sufan

TAS-suede, 60” wisa’ bl-istorage. Prezz €400 jew l-eqreb offerta. ?emplu 99808356.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti.

Kalendarji kbar tat-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew

ibag[tu

email

fuq

pbonnici@bonniciprintingpress.com

AVVI}I Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

23

LETTERATURA

Siltiet mill-img[oddi ta’ [ajti Dun Geoffrey G. Attard geoffreygattard@gmail.com

Wara li qrajt il-ktieb Siltiet mill-Img[oddi ta’ {ajti talMarki]a Emily Barbaro-Sant, lewwel li ;ie f’mo[[i kien li ntella’ mill-barmil tat-tifkiriet dawk it-telefonati interessanti li lmibki Marki] Arthur BarbaroSant – ]ew; l-awtri/i tal-ktieb – kien jag[mel lil missieri bikri fis-snin disg[in, liema konversazzjonijiet kienu jkunu, kif wie[ed jistenna, jiffukaw fuq issoru qaddisa Adeodata Pisani OSB tal-Imdina.

Minn dawn l-esperjenzi jien nista’ ng[id li kont intlaqatt mid-dedikazzjoni kbira u m[abba ;enwina li dan il-nobbli Malti kellu lejn din ir-reli;ju]a Maltija.

Il-ktieb ta’ Barbaro-Sant huwa awtobijografija m[awra b’rakkonti interessanti li wie[ed wara l-ie[or isenslu l-katina ta’ ;rajjiet li wara ‘kalvarju’ ta’ sofferenzi u nuqqas ta’ komprensjoni kellhom iwasslu g[allbeatifikazzjoni ta’ din is-soru Maltija ta’ nisel Taljan li kienet preseduta minn [add [lief l-istess Beatu Papa :wanni Pawlu II

fit-tieni ]jara tieg[u lil pajji]na fis-sena 2001, flimkien ma’ dik tal-kjeriku Nazju Falzon u dak li llum huwa San :or; Preca.

Il-ktieb jifta[ b’tag[rif dwar it-twelid u t-tfulija fil-Furjana tal-awtri/i tal-ktieb li sa minn /kunitha kienet Nisranija ferventi u persuna qrib tassew talKnisja Maltija. It-turning point tal-ktieb, biex ng[idu hekk, jinsab fl-istedina li l-koppja Barbaro-Sant ir/eviet ming[and is-Sorijiet Benedittini talMonasteru ta’ Santa Skolastika fl-Imdina sabiex jie[du f’idejhom il-kaw]a tal-beatifikazzjoni tas-soru Maltija li kienet g[exet f’dan l-istess monasteru.

Esperjenzi koroh

Kif tirrakonta wisq tajjeb filktieb tag[ha, id-diversi esperjenzi li kellhom iwasslu sabiex Pisani ting[ata l-qima tal-altari /ertament ma kinux fost l-isba[ fil-[ajja ta’ din il-koppja li minn kif wie[ed jista’ jara fil-ktieb, kellhom biss skop wie[ed – dak li jaraw lil din il-Maltija mog[tija l-qima mist[oqqa.

Il-ktieb jie[u kors interessanti u l-qarrej ma jkollux aptit ine[[ih minn idejh qabel ma

‘Ninsab imdawwar b’nies li [add minnhom ma jrid ibill sebg[u u ma jrid jag[mel xejn sakemm xi [add jiftillu jit[arrek jag[mel xi [a;a biex imbag[ad jaqb]u fuqu j[abbtuh’ - l-Isqof Nikol Cauchi

jasal g[at-tmiem tal-kitba s[i[a, mhux biss g[ax fih tispikka lqlubija ta’ din il-koppja, ulied denja tal-g]ejjer Maltin imma anke min[abba d-diversi laqg[at ma’ prin/ipijiet tal-Knisja, isqfijiet u awtoritajiet o[ra ekkle]jasti/i li kulma jmur ikomplu jlewnu din l-awtobijografija u jag[mlu minnha damma ta’ ;rajjiet uni/i.

Kwotazzjoni qawwija

In[oss li ma hemmx kliem aktar addattat biex ji;bor filqosor il-ktieb kollu jekk mhux dak tal-istoriku professjonali Stanley Fiorini li huwa u jikkwota lill-Isqof Nikol Cauchi ta’ G[awdex, fost l-o[rajn kiteb hekk: “F’din is-sitwazzjoni, lawtri/i tara l-po]izzjoni tag[ha u ta’ ]ew;ha fi kliem li l-g[aref Isqof t’G[awdex Nikol Cauchi, kien esprima f’/irkostanzi o[ra simili: ‘Ninsab imdawwar b’nies li [add minnhom ma jrid ibill sebg[u u ma jrid jag[mel xejn sakemm xi [add jiftillu jit[arrek jag[mel xi [a;a biex imbag[ad jaqb]u fuqu j[abbtuh’. ” (pa;na 240).

Nixtieq u rrid nittama li din ilkwotazzjoni fi kwotazzjoni hija di;à wa[idha testimonjal [aj u sommarju elokwenti tal-esperjenza kultant nikkieta li g[addiet minnhom din il-koppja Nisranija Maltija li sabet ru[ha ‘m[axxma’ bejn rieda ;enwina frott devozzjoni b’g[eruq fondi u l-burokrazija ta’ istituzzjoni li filwaqt li hija ta’ fundazzjoni

Sej[a g[al kitbiet ;odda g[al Le[en il-Malti Il-Bord Editorjali ta’ Le[en il-Malti (G[aqda tal-Malti – Università), qed jag[mel sej[a g[al kitbiet bil - Malti g[al G[add 33, sena 2014.

Il-pubbliku huwa m[e;;e; jikkontribwixxi, spe/jalment listudenti. G[al din il-[ar;a, ilBord qed ja//etta: 1. Poe]iji (massimu ta’ 30 linja) 2. Stejjer qosra (2,500 kelma jew inqas) 3. Kitbiet akkademi/i jew ta’ natura kulturali, b’referenzi u b’biblijografija xierqa (2,500 kelma jew inqas, biblijografija u kwotazzjonijiet esklu]i).

Kull kontributur jista ’ jibg[at mhux iktar minn tliet kitbiet ori;inali, li g[andhom jintbag[tu lil ghaqdatal malti@gmail. com sal - 24 ta ’

Jannar 2014.

Il - format tal - fajls g[andu jkun *.doc.

Il-kitbiet jistg[u jintbag[tu wkoll bil - posta lil : Bord Editorjali - Le[en il-Malti 421, Ave Maria, Triq San Tumas, {al Tarxien, TXN 1609.

Flimkien mal-kitbiet, il-kontributuri mitluba jinkludu ddettalji u l-kuntatti tag[hom, u dikjarazzjoni li l - kitbiet mibg[uta qatt ma dehru qabel, inklu] fuq siti so/jali.

Id - de/i]jonijiet me[uda mill - Bord Editorjali jkunu finali, u jirriserva d-dritt li ma ja//ettax kitbiet li ma jsegwux il - linji gwida , jew li jissu;;erixxi xi bidliet.

Il - Bord mhux obbligat jibg[at kummenti lill-awturi dwar il - kitbiet tag[hom ,

madankollu l - awturi jkunu mg[arrfa bid - de/i]joni qabel il-pubblikazzjoni tar-rivista.

Filwaqt li d-drittijiet tal-kitbiet jibqg[u tal-awturi rispettivi, l-G[aqda ]]omm id-dritt tal-pubblikazzjoni u li ter;a’ tippubblika l-kitbiet fil-futur.

Il-membri tal-Bord Editorjali ma jistg[ux jissottomettu. LEditur tal - [ar;a se jkun Emanuel Psaila, il-President tal-G[aqda, u l-membri talBord Editorjali se jkunu Josette Attard, Kit Azzopardi, Keith Borg , Daniela Baldacchino, Daniel Bezzina, Dwayne Ellul, Victor Fenech u Alvin Vassallo.

Kull min jixtieq aktar dettalji jista’ jikteb lill-Bord fuq l-istess indirizz elettroniku.

Il-qoxra tal-ktieb ‘Siltiet mill-img[oddi ta’ [ajti’

divina, hija fl-a[[ar mill-a[[ar immexxija minn bnedmin taddemm u l-la[am.

Siltiet mill-Img[oddi ta’ {ajti huwa awtobijografija li ]]ommok fuq ix-xwiek u li xxwiek – plural miksur tal-kelma ‘xewka’ – jibqa’ sforuntament il-karatteristika ewlenija tag[ha.

Madankollu, permezz tat-tni]]il ta’ iswed fuq l-abjad ta’ dawn l-

esperjenzi tag[ha, Emily Barbaro-Sant waqqfet mafkar dejjiem ad unur ]ew;ha li baqa’ sal-a[[ar nifs ta’ [ajtu jit[abat biex iwassal fi tmiemha [olma li bla ebda dubju kellha lis-sema stess b[ala l-bidu u t-tmiem tag[ha.

(Kull min jixtieq jakkwista kopja tal-ktieb jista’ jikkuntattja lill-awtri/i fuq 21412664)

{allih [a jonfo[ ir-ri[ ‘{allih [a jonfo[ ir-Ri[‘ hu ;abra ta’ novelli u l-ewwel xog[ol ippubblikat tal-awtur ]ag[]ug[ Mikiel Camilleri Haber.

Din il-;abra ta’ stejjer tikkonsisti f’ta[lita interessanti: hemm stejjer qosra u o[rajn kemxejn twal, hemm stejjer li jittrattaw temi serji b[ad-di]abbiltà intellettwali jew il-mewt waqt li f’o[rajn jispikka i]jed lumori]mu.

Hemm stejjer dwar ]ag[]ag[ u o[rajn fejn il-protagonisti huma anzjani; xi stejjer huma minsu;a primarjament minn djalogi i]da hemm ukoll u[ud fejn il-qarrej jimra[ mal-karattri fi [sibijiethom.

Kull storja hi individwali – m’hemm l-ebda rabta bejn l-istejjer, la fin-nis;a tar-rakkonti u lanqas fil-karattri. L-uniku element komuni hu l-kuntest –

Malta tas-seklu wie[ed u g[oxrin.

G[alkemm Mikiel hu isem ;did fix-xena tal-kittieba lokali, l-interess fil-kitba ta’ dan i]]ag[]ug[ ta’ [amsa u g[oxrin sena ma bediex illum, u lanqas huwa limitat g[all-kitba tannovelli. Fil-fatt, Mikiel ilu numru ta’ snin jikteb versi komi/i jew satiri/i g[al melodiji popolari u jtellag[hom fuq linternet.

Mikiel g[andu g[al qalbu wkoll l-iscript writing. Fil-fatt, forma o[ra ta’ arti g[al qalb Mikiel hi d-drama. Fost lo[rajn, [a sehem f’xi produzzjonijiet lokali televi]ivi u, aktar ri/enti, f’Ottubru interpreta lparti ta’ Raoul f’silta middramm ‘Boulevard’ ta’ Francis Ebejer, li ttellg[et minn Willow Theatre. Mikiel huwa student tal-MCAST.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

24

SPORT

RALLY

Bidu tajjeb g[al Sebastian Ogier Sebastian Ogier beda jiddefendi t-titlu mondjali tar-rally b’mod e//ellenti meta reba[ f’kundizzjonijiet ferm diffi/li fir-rally ta’ Montecarlo.

Ta[lita ta’ xita torrenzjali, borra u /par, a//ertaw li lewwel ti;rija tal-ista;un tkun wa[da ferm impenjattiva g[assewwieqa kollha.O Fil-fatt diversi sewwieqa, inklu] is-sewwieq tal-Formula 1 Robert Kubica naqsu milli jtemmu r-rally imma Ogier irkupra minn bidu [a]in fuq Wolkswagen u b’sewqan konsistenti temm minuta 18.9 sekondi vanta;; fuq l-eqreb rivali.

Bir-reb[ ta’ tliet tappi l:img[a, Ogier kien di;a` po;;a lilu nnifsu f’po]izzjoni favorevoli quddiem il-Fran/i] Bryan Bouffier li [allas prezz

qares g[al skiddjar qawwi li kellu bl-M-Sport Ford tieg[u.

Ogier qal li din ir-reb[a kienet ferm aktar presti;ju]a u qawwija minn dik li kellu fl2009 fl-istess post meta dakinhar dan ir-rally ma kienx jifforma parti mill-kampjonat taddinja.

It-temp wassal ukoll biex ittappa ta’ qabel l-a[[ar tit[assar wara li ni]let [afna borra biex I/-Champion tad-Dibnja spi//a reba[ seba’ tappi fi triqtu lejn is-17-il reb[a tieg[u fil-kampjonat mondjali u l-g[axar wa[da mal-Polo R WRC. Fit-tielet post spi//a lBritanniku Kris Meeke fuq Citroen. Is-sewwieq ta’ 34 sena sar l-ewwel Britanniku li spi//a fuq il-podju sa minn ]mien Colin McRae f’Monte Carlo fl2003.

Sebastian Ogier li minkejja l-kundizzjonijiet diffi/li reba[ ir-rally ta’ Monte Carlo

Guardiola ried jesperimenta bi tliet difensuri Il - kow/ ta/ - Champions Ewropej u :ermani]i Bayern Munich, Pep Guardiola qal li t-telfa li ;arrab it-tim tieg[u kontra Red Bull Salzburg 3-0 kienet ka;un ta’ esperiment.

Il - log[ba kienet l - a[[ar wa[da minn serje ta’ tlieta ta’ [biberija li Bayern lag[bu dan ix - xahar u gowls fl - ewwel taqsima minn Sadio Mane , Jonathan Soriano u Robert Zulj raw lil Salzburg jo[or;u sorprendentement rebbie[a.

Kevin Kampl falla wkoll penalty fit-tieni taqsima g[allorganizzaturi fir - Red Bull Arena.

Guardiola qal li kien importanti g[alih li ju]a din il-partita biex jipprova affarijiet ;odda qabel il-log[ba millBundesliga kontra Borussia Moenchengladbach il :img[a , meta jitkompla l kampjonat :ermani] wara lwaqfa tax-xitwa.

“G[amilt tibdil tattiku llum g[aliex ridna li jkollna plejer ie[or fil - midfield . Ilbiera[ ippruvajna sistema ;dida bi tliet difensuri. Dan g[amilnih l - aktar biex inkunu nistg[u n]ommu l-ballun ftit aktar filmidfield. Irridu nu]aw il-partiti ta’ [biberija biex nuppru-

vaw affarijiet ;odda. G[alija l-partiti ta’ [biberija g[alhekk qeg[din. Javi Martinez lag[ab 35 minuta b’injury ]g[ira u kellna xi problemi.

“Imma ner;a’ ng[id. Il-partiti ta ’ [biberija g[alhekk qeg[din. Ma nistax nipprova affarijiet ;odda waqt l ista;un .

Pierre - Emile Hojbjerg jista’ jilg[ab b[ala difensur /entrali jew fil-midfield. Madankollu meta tkun tliet gowls minn ta[t fl-ewwel taqsima, il-kow/ jitlef xi ftit il-kalma u sfortunatament ilplejers iridu jissaportuh ,” temm Guardiola.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

25

SPORT TENNIS – OPEN TAL-AWSTRALJA

Ana Ivanovic telimina lil Serena Williams Djokovic fil-Kwarti tal-Finali Il-favorita netta fost in-nisa u seed nru 1 l-Ameikana Serena Williams kienet eliminata minn Ana Ivanovic fl-Open talAwstralja. Fost l-ir;iel Novak Djokovic g[eleb fa/ilment lil Fabio Fognini biex g[adda g[all-kwarti tal-finali.

Imma bla dubju l-akbar sorpri]a tal-;urnata kienet it-telfa u l-eliminazzjoni tan-numru 1 fidDinja u [ames darbiet Champion, Serena Williams li dehret issofri minn injury f’darha kontra Ana Ivanovic li kienet f’forma brillanti.

It-tennista mis-Serbja rkuprat minn set minn ta[t biex reb[et 4-6, 6-3, 6-3 u kisbet l-ewwel reb[a fil-karriera tag[ha fuq Williams wara [ames konfronti.

Qabel il-log[ba kien hemm rapporti li Williams kellha problemi b’darha u hekk kien. “Kont kwa]i rtirajt u forsi kien ikun a[jar li g[amilt hekk.

B’daqshekk ma rridx in;ib sku]i. Na[seb li Ana kien jimmeritaha g[ax illum lag[bet log[ba e//ellenti,” qalet Williams wara l-log[ba.

L-Amerikana qalet li ma tafx biex we;;g[et darha imma ilha g[al xi jiem tbati bih u qalet li ta[seb li trid biss ftit jiem mistrie[.

Ivanovic li g[andha 26 sena hi eks numru 1 u Champion talOpen ta’ Franza fl-2008, imma minn dakinhar waslet biss darba wa[da fi kwarti tal-finali ta’ grand slam u dan kien fl-Open tal-Istati Uniti fl-2012.

“Illum kont konsistenti [afna.

Mhux fa/li tilg[ab kontra Champion b[al Serena imma hi umana wkoll u naf li g[andha [afna pressjoni. {ri;t determinata u na[seb li dan [alla l-frott,” qalet Ivanovic.

It-Taljana Flavia Pennetta eliminat 6-1, 4-6, 7-5 lis-seed nru 9 l:ermani]a Kerber biex g[addiet g[all-ewwel darba g[all-kwarti tal-finali ta’ dan l-Open u issa tilg[ab kontra l-plejer ta’ 31 sena Li Na. I/-?ini]a seed numru 4, ma kelliex problemi meta reb[et 6-2, 6-0 fuq ir-Russa Ekaterina Makarova fi ftit anqas minn sieg[a.

I]-]ag[]ug[a Eugenie Bouchard, ivvutata l-aktar plejer promettenti tas-sena fil-WTA f’Novembru, kompliet tissorprendi meta g[elbet lill-Awstraljana Casey Dellacqua 6-7, 6-2, 6-0 u issa tilg[ab kontra Ivanovic.

Bouchard saret l-ewwel Kanadi]a fi 22 sena li waslet sa dan l-istadju fi grand slam.

Is-Serb Djokovic g[eleb litTaljan seed nru 15, 6-3, 6-0, 6-2 u ]amm [ajjin it-tamiet li jirba[ g[ar-raba’ darba konsekuttiva dan l-ewwel grand slam tas-sena u l-[ames wie[ed fil-karriera tieg[u. Djokovic tilef biss 10 punti meta kellu s-service u [a biss 92 minuta biex elimina litTaljan.

Fi tmiem il-log[ba Djokovic i//elebra r-reb[a billi g[amel ilmossa sinonima mal-kow/ il-;did tieg[u Boris Becker meta kien ikollu s-service.

L-Ispanjol seed nru 3 David Ferrer, ukoll avvanza b’reb[a 6-7, 7-5, 6-2, 6-1 fuq il-:ermani] Florian Mayer. L-Ispanjol li fi tmiem is-sena l-o[ra kien seed nru 3 fir-ranking mondjali, log[la ranking fil-karriera tieg[u, jinsab fil-kwarti tal-finali ta’ grand slam g[ad-disa’ darba konsekuttiva u issa jilg[ab kontra Tomas Berdych tar-Repubblika ?eka li elimina fa/ilment lil Kevin Anderson tal-Afrika t’Isfel.

Ana Ivanovic li g[all-ewwel darba wara [ames konfronti g[elbet lil Serena Williams

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

26

SPORT

FINALI ST JAMES HOSPITAL SHIELD TAN-NISA

L-ewwel unur tal-ista;un g[al Pavi Depiro Pavi Depiro kisbu l-ewwel unur tag[hom dan l-ista;un meta g[elbu lil Honey Athleta 49-38 fil-final tas-St. James Hospital Shield tan-nisa.

Pavi Depiro kienu xi ftit a[jar minn Honey Athleta kemm filpersenta;; tax-xuttijiet kif ukoll g[ax dawru l-ballun a[jar flattakk u sabu l-ispazju fid-difi]a tal-Athleta.

Depiro fet[u vanta;; ]g[ir flewwel minuti li ]ammewh sa

tmiem is-sessjoni 14-12.

Il-log[ba kompliet tkun bilan/jata bid-Depiro 23-20 minn fuq fil-mistrie[.

Kien lejn l-a[[ar minuti tattielet sessjoni li Depiro [adu vanta;; min-nuqqas tal-Athleta fl-attakk u kabbru l-vanta;; 3529.

Hawnhekk huma kkontrollaw tajjeb l-isforzi konfu]i talAthleta sat-tmiem biex reb[u 49-38.

Sam Brincat ta’ Pavi Depiro tattakka lil Leaneca Cassar ta’ Honey Athleta (ritratt> John Paul Bonanno)

BASKETBALL-KAMPJONAT BOV

Depiro wa[idhom fl-ewwel post Pavi Depiro jinsabu wa[idhom fl-ewwel post wara li g[elbu lil Remax Si;;iewi flimkien mat-telfa li sofrew Athleta A to Z Electronics kontra Bupa Luxol. Fil-log[ba lo[ra Starlites kisbu l-ewwel reb[a kontra Royce Floriana.

Bla risposta

Athleta A to Z Elec. ............63 Bupa Luxol ..........................92 (8-21, 17-19, 18-21, 20-31) Athleta: M. Naudi 19, H.

Soufain, D. Bugeja 4, C. Patus M. Guisti, W. Spiteri, O. Said 13, S Pace 2, D. Ross, K. Baldacchino 2, S. Bischoff 2, S. Schembri 3.

Luxol: CJ. Cordina 15, M. Merceica 2, A. Micallef, N. Anderevic, J. Willoughby, JP. Schembri 9, N. Vasovic, JP.Bonnici, M. Mayer Keitt 37, A. Micallef Trigona, S. Degura 29, S. Capello.

Referees: B. Vassallo, E. Mangani u C. Terribile.

Athleta sofrew it-tieni telfa 18,

fil - kampjonat meta sfaw meg[luba mir-rivali Luxol. Issopri]a ma kinitx it-telfa g[ax bl - akkwist tat - twil S. Deguara , Luxol sa[[ew il punt debboli li kellhom, imma d-distakk. Athleta ;ew dominati ta[t il-board fejn Luxol bdew jie[du r-rebounds u jiksbu l-baskets jew jibdew fastbreaks.

Il-bilan/ dam g[all-ewwel minuti g[ax wara Luxol iddomminaw u spi//aw l-ewwel sessjoni 21-8.

Athleta tjiebu fit-tieni sessjoni u qasmu l-log[ob b’Luxol jikkontrollaw il-vanta;; salmistrie[ 40-25.

Luxol kellhom bidu tajjeb wara l-mistrie[ u marru 48-29 minn fuq. Wara reazzjoni talAthleta li naqqsu d-distakk g[al 48-36, Luxol g[addew minn dan il-mument diffi/li u bdew la[[ar g[axar minuti 61-43 minn fuq bl- Athleta qatt ma taw l-impressjoni li setg[u jrtkupraw.

Debut feli/i

Remax Si;;iewi ...................60 Pavi Depiro ..........................71 (18-19, 14-16, 10-17, 18-19) Si;;iewi: C. Maeir 2, C.

Sammut 2, S. Sammut 4, E. Xuereb, L. Camilleri, A.Borg 3, L. Ross 17, JP.Antoncich, S. Hoeger 28, M. Mallia, M. Matijevic 4.

Depiro: R. Vella 7, M. Adekponya 33, A. Aquilina 10, A. Portelli 4, S. Bartolo 4, A. Axiaq 11, E. Lupo, I. Tanti 2, M. Agius.

Referees: G. Barbara, S. Gouder u T. Helenius.

Id-debutt tal-Awstraljan M. Adekponya kien wie[ed felici u g[en fir-reb[a kontra Si;;iewi li pattew g[all-mument ta’ sbandament lejn it-tmiem tat-tielet sessjoni, biex Depiro kisbu double fuq Si;;iewi.

Il-log[ba kienet kumbattuta b’Depiro jirb[u l-ewwel sessjoni 19-18. Wara li Si;;iewi kellhom bidu a[jar g[at-tieni sessjoni u marru 26-21 minn

fuq, Depiro bi tmien punti ming[ajr risposta marru fuq quddiem 29-26. Erba’ punti ming[ajr risposta taw punt vanta;; lil Si;;iewi 30-29. Biss kienu Depiro li marru jistrie[u 35-32 minn fuq.

Wara l-mistrie[, Depiro kkontrollaw u kien biss fl-a[[ar minuti li kabbru l-vanta;; bla[[ar sitt punti 52-42.

Difi]a debboli Starlites.................................69 Royce Floriana ....................65 (16-19, 19-16, 18-15, 16-15) Starlites: M. Todorovic 39, R. Loporto 4, R. Bonnici 13, A. Schembri, S. Bonnici 9, J. Curmi, A. Cutajar, B. Soler, J. Zammit, G. Coleiro 4.

Floriana: O. Shamala, D. Elston 18, D. Camilleri 9, P. Shoults 9, S. Borg, B. Zammit 3, C. Calleja 12, D. Schembri 6, D. Agius 8.

Referees: B. Vassallo, E. Mangani u C. Terribile.

It-tamiet ta’ Floriana li jkunu

fil-play-off biex jiddefendu ttitlu mirbu[ l-ista;un l-ie[or [adu daqqa ta’ [arta meta ;arrbu telfa mhux mistennija kontra Starlites li kisbu l-ewwel reb[a fil-kampjonat.

Starlites ma serqu xejn g[ax kienu a[jar fid-difi]a waqt li Floriana ma setg[ux jisibu tarf ta’ M. Todorovic.

Wara bidu tajjeb minn Floriana 11-4 minn fuq, Starlites wara time-out tjiebu u naqqsu d-distakk sa tmiem is-sessjoni 19-16.

Kif bdiet it-tieni sessjoni Starlites g[amlu l-iskor indaqs b’xutt mil-bog[od uy sal-[ames minuta Floriana rkupraw 30-26. Irreazzjoni ta’ Starlites g[enithom sal-misrie[ ikunu 35-35.

Starlites maru 49-44 ]ewg minuti minn tmiem it-tielet sessjoni u xejnu l-isforzi ta’ Floriana u bdew l-a[[ar g[axar minuti 53-50 fuq quddiem.

Fl-a[[ar sessjoni Starlites rribattew il-baskets ta’ Floriana u [adu l-ewwel reb[a fost il-fer[ tal-partitarji.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

27

SPORT

Vejby Boom ta[t il-gwida ta’ Charles Camilleri jirba[ il-klassi Premier quddiem PA Surprise misjuq minn Charles Degiorgio (ritratt> Joseph Galea)

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Ir-ri]ultati kollha

L-ewwel reb[a g[al Vejby Boom fl-og[la klassi

I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Nolan Streamline (A. Mifsud) {in – 2.45.7” (1.17.4”) 2.

Phoenix Des Baux (B. Hili) 3.

Pine Wood Harry (C. Calleja) 4.

Quella Des Moyeux (T. Demanuele) II Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Reveal Champ Blanc (T. Cauchi) {in – 2.43.5” (1.16.4”) 2. Reve De Nieul (C. Farrugia) 3. Ogor (A. Cassar) 4.

Newman (R. Gatt) III Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Victory Pointer (C. Camilleri) {in – 2.43.2” (1.16.3”) 2. Kaki De Peyrahout (D. Casha) 3. Qumran De La Motte (F. Cassar) 4. Seigneur Du Dropt (A. Farrugia) IV Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140. 1. Isebel (C. Xerri) {in – 2.44.8” (1.17”) 2. Quaid Tejy (C. Caruana) 3. Notre Joyeux (C. Camilleri) 4. Pactolgo (A. Farrugia)

Kenneth Vella

Ilbiera[ wara nofsinhar filkorsa tal-Marsa ng[ata bidu g[all-istagun 2014 bl-ewwel laqg[a tas-sena fuq tmien ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tattrott fuq distanza qasira ta’ 2140m.

Kif mistenni, l-aktar ti;rija importanti kienet dik tal-klassi Premier li ntreb[et mill-I]vedi] Vejby Boom misjuq minn Charles Camilleri li temm ukoll l-a[jar sewwieq tal-programm b’]ew; reb[iet.

Kif mistenni, kien il-kwotat P.A. Surprise (Charles Degiorgio) l-aktar ]iemel velo/i waqt il-bidu uffi/jali talPremier. Dan feta[ vanta;;

]g[ir ta’ nofs tul minn Zalgado Transs R (Noel Baldacchino) u Original Blue (Chris Cassar).

It-ti;rija ]ammet dan l-andament sakemm i]-]wiemel qabdu d-dritta finali tag[hom. Kien f’dan il-mument li P.A. Surprise beda jnaqqas mill-;iri u nqabe] mir-rebbie[ Vejby Boom (Charles Camilleri) li rre;istra lewwel reb[a f’pajji]na. Zalgado Transs R u Pro Shop (Rodney Gatt) da[lu warajhom f’din lordni.

Fl-uniku ti;rija tal-klassi Gold, Quintet Du Vivier (Charles Camilleri) kien g[al [afna [in quddiem, i]da anki dan fid-dritta finali ma seta’ jag[mel xejn quddiem il-qawwa

ta’ Beckham Bob (Jesmar Gafa’) li qab]u min-na[a ta’ ;ewwa. Id-debuttanta Olandi]a Wies Buitenzorg (Tony Demanuele) u Regent De Tillard (Andrew Farrugia) kellhom ukoll wirja tajba.

Il-programm inkluda wkoll erba’ ti;rijiet tal-klassi Silver.

Attakk mibdi 700m mit-tmiem wassal kemm lil Reveal Champ Blanc (Tony Cauchi) u anki lil Isebel (Christian Xerri) jie[du lewwel reb[iet taghhom flewwel ]ew; ti;rijiet Silver.

Fit-tielet u r-raba’ ti;rija Silver, Ouragan d’Any (Michael Ellul) u Pile Ou Face (Joe Schembri) iddominaw tul id-distanza kollha.

V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Beckham Bob (J. Gafa’) {in – 2.42.2” (1.15.8”) 2.

Quintet du Vivier (C. Camilleri) 3. Wies Buitenzorg (T. Demanuele) 4. Regent De Tillard (A. Farrugia) VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Ouragan d’Any (M. Ellul) {in – 2.44.8” (1.17”) 2.

Baron GL (N. Baldacchino) 3.

Pissaro (C. Vassallo) 4. Partisan de Bouere (B. Hili) VII Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Vejby Boom (C. Camilleri) {in – 2.40.3” (1.14.9”) 2. P.A. Surprise (C. Degiorgio) 3.

Zalgado Transs R (N. Baldacchino) 4. Pro Shop R. Gatt) VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Pile Ou Face (J. Schembri) {in – 2.45.7” (1.17.4”) 2. Quioco Dry (J. Galea) 3. Plaisir d’Amour (S. Schembri) 4. Alfa Dream (J. Briffa)

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

28

SPORT

}ag[]ug[ ta’ dixxendenza Maltija qed jag[mel isem fl-Italja u l-Awstralja Reno Mauro Piscopo, ]ag[]ug[ ta’ 15-il sena meqjus b[ala t-tielet l-aqwa plejer fiddinja fl-eta` tieg[u, twieled f’Melbourne fl-Awstralja f’Marzu tal-1998 u llum jilg[ab fl-Italja fis-settur ta]-]g[a]ag[ ta’ Inter.

Missieru, Joe, hu Taljan li ]]ewwe; mara fl-Awstralja bilkunjom ta’ Brown. Missierha i]da, hu Malti minn Ra[al :did li kien emigra lejn l-Awstralja.

Din l-istorja kienet ]velata lbiera[ waqt il-programm Replay fuq Net TV fejn wie[ed jista’ jg[id li Reno g[andu konnessjoni mal-Italja, l-Awstralja u ma’ Malta permezz ta’ nannuh.

G[alkemm kunjom il-missier hu familjari f’Malta, fil-verita` dan m’g[andu l-ebda konnessjoni ma’ pajji]na g[ajr li llum hu mi]]ewwe; mara ta’ dixxendenza Maltija.

Reno llum hu kunsidrat wie[ed mill-aqwa talenti flItalja g[all-eta` tieg[u u di;a` qed jattira attenzjoni millmedia fl-Italja u l-Awstralja tant li di;a` lag[ab mat-tim nazzjonali Taljan ta[t il-15-il

sena. Il-kow/is tieg[u huma fidu/ju]i li jekk Reno jibqa’ juri progress, se jkun wie[ed mill-attakkanti li se jag[mel isem mat-tim nazzjonali Taljan fil-futur.

Ta’ tmien snin Reno sie[eb liskola Genova International School of Soccer li ta[dem direttament ma’ Melbourne Phoenix, il-klabb Awstraljan li kien jilg[ab mieg[u qabel Reno.

I]-]ag[]ug[ b’dixxendenza Maltija attenda diversi training camps ikkordinati minn din liskola internazzjonali tal-futbol, kemm fl-Awstralja kif ukoll flItalja organizzati minn klabbs ta’ Roma u Vicenza. Imma fissajf tal-2012 iffirma ma’ Inter, klabb li kien ilu snin isegwi ttalenti tieg[u.

Illum fl-Awstralja, Reno qed jissejja[ b[ala s-su//essur ta’ Harry Kewell bid-differenza li la jikber se jkollu /-/ans li jag[]el ma’ liema tim nazzjonali jixtieq jilg[ab bejn l-Awstralja, l-Italja u sa[ansitra anke Malta.

Kollox jidher li Reno se jag[]el l-Italja wara li di;a` libes ilflokk nazzjonali fil-kategorija ta[t il-15-il sena.

Ku;ini popolari Ta’ min isemmi li omm Reno, g[andha [uha (iz-ziju ta’ Reno)

li jg[ix Melbourne fejn hu mi]]ewwe;. Dan g[andu tifla ta’ 19-il sena, Ashley u tifel ta’ 17, Jordan. Dawn huma l-ku;ini ta’ Reno min-na[a ta’ ommu u g[alhekk anke huma g[andhom dixxendenza Maltija.

Interessanti l-fatt li Ashley tifforma parti mit-tim tal-futbol tan-nisa tal-Awstralja u tilg[ab b[ala attakkant ma ’ Melbourne Victory . Hija kienet ukoll ivvutata l-a[jar plejer ]ag[]ug[a fl-Awstralja fl-ista;un 2011-12.

B[al ku;inuha, Ashley wkoll hi plejer ferm promettenti waqt li [uha Jordan, matul il-;img[a li g[addiet iddebutta fl-ALeague Awstraljan ma’ Melbourne Victory, it-tim li g[andu b[ala kow/ lil-eks captain tal-Awstralja Kevin Muscat, personalita` o[ra ta’ fama anke fl-Ingilterra u li hu wkoll ta’ nisel Malti.

Jordan ta’ 17-il sena sar li]g[ar plejer li qatt lag[ab fl-ALeague fl-istorja ta’ Melbourne Victory.

Reno Mauro Piscopo bil-flokk ta’ Inter

It-trasferiment ta’ Ronallie-Toure wieqaf Jidher li l-akbar trasferiment li jista’ jse[[ fil-jiem li fadal matul dan ix-xahar hu dak talftehim bejn B’Kara u Tarxien Rainbows sabiex ipartu b’self lill-plejers Demba Toure u Ronallie. I]-]ew; klabbs qablu fuq it-trasferiment i]da g[adu ma ntla[aqx qbil bejn il-klabbs u l-plejers rispettivi. Dan [are; fir-rubrika Rajna u Smajna waqt il-programm Replay ilbiera[.

Ronallie qed jitlob lil B’Kara aktar milli attwalment g[andu ma’ Tarxien Rainbows waqt li la;ent ta’ Toure g[adu ma tax lapprovazzjoni tieg[u biex il-plejer tieg[u jissie[eb ma’ Tarxien b’self sal-a[[ar tal-ista;un. Dan kollu ifisser li attwalment dan ittrasferiment hu wieqaf u ]-]ew; klabbs qed jittamaw li jintla[aq ftehim mal-plejers rispettivi biex it-trasferimenti ikun jista’ ji;i finalizzat.

Anke t-trasfermenti tad-difensuri ta’ Mosta Alex Cini u Ishmael Grech g[al ma’ Sliema jinsabu weqfin wara li Mosta ir/evew a[bar kerha li l-midfielder misluf lilhom ming[and Valletta, Dyson Falzon se jkun barra g[all-kumplament tal-

ista;un min[abba li /arrat ilcruciate.

Spanjoli ma’ Tarxien R.

G[ada se jasal attakkant Spanjol bi prova ma’ Tarxien Rainbows.

Borja Martin Gonzalez kien qed jilg[ab fittielet divi]joni f’pajji]u. Il-kow/ Clive Mizzi se jkun qed isegwi lil dan il-plejer mill-vi/in u jie[u de/i]joni dwaru. Intant g[ada kellu jasal ukoll Spanjol ie[or, Kiko, difensur li i]da we;;a’ sSibt waqt partita u g[adu mhux mag[ruf kemm se tkun fit-tul din l-injury. I]-]ew; plejers huma rappre]entanti f’Malta mill-a;ent Malti tal-FIFA, Kevin Cassar. {ames plejers g[al Valletta L-Olandi]i mill-klabb ta’

Vitesse Arnhemm ikkomunikaw mal-uffi/jali Beltin il-lista’ ta’ [ames plejers barranin li qed jissu;;erixxu li jissie[bu malklabb minn dan ix-xahar. Fost dawn hemm plejers mhux Ewropej u li lag[bu mat-tim nazzjonali ta’ pajji]hom.

Fosthom goalkeeper u attakkant.

Jing[ad li fil-jiem li ;ejjin se

jkun qed jer;a’ jasal f’pajji]na leks scout ta’ Vitesse, Ted van Leeuwen li se jibqa’ Malta sa tmiem il-Kampjonat sabiex jikkordina dan il-pro;ett flimkien mal-eks plejer Olandi] u eks kow/ ta’ Vitesse Fred Rutten li se jkun il-project manager ta’ dan il-pro;ett bejn lOlandi]i u Valletta FC. Denni jista’ ji//aqlaq L-attakkant Bra]iljan

Denni Rocha Dos Santos mhux mistenni jiffirma kuntratt ;did ma’ Valletta. Il-kuntratt ta’ Denni jiskadi fl-a[[ar ta’ dan l-ista;un u l-plejer di;a` talab biex imur b’self g[all-kumplament talista;un. Valletta g[andhom informazzjoni li hemm klabb Pollak interessat fil-plejer.

Valletta i]da ma jixtiequx li jitilfu lil dan il-plejer u hemm possibilta` li Denni ji//aqlaq matul dan ix-xahar.

Offerta g[al Ochawuchi L-attakkant Ni;erjan Stanley Ochawuchi ta’ Sliema Wanderers matuil il-;img[a li g[addiet mar g[al prova malklabb Albani] ta’ Kukesi. Mhux

mag[ruf x’impressjoni [alla Ochawuchi imma l-President ta’ Sliema, Keith Perry qal li bejn ilu u g[ada qed jistenna li ssir offerta minn dan il-klabb Albani] u wara se jkun qed jikkonsidra x’de/i]joni jie[du Sliema. Fil-jiem li g[addew Ochawuchi ;edded il-kuntratt tieg[u ma’ Sliema g[al sentejn u nofs o[ra.

Ar;entin ma’ Qormi Qormi din il-;img[a se jkunu qed jirre;istraw lill-attakkant Ar;entin ta’ 34 sena Lucas Cantoro. Dan il-plejer lag[ab g[al g[axar sta;uni ma’ diversi klabbs fl-Italja fosthom Foggia, Padova, Cosenza u Pisa waqt li fl-2011 mar jilg[ab fl-Asja ma’ klabb fil-Vjetnam.

Sadanittant Vittoriosa Stars fl-

a[[ar jiem komplew ifittxu goalkeeper. Glenn Zammit ta’ Sliema mhux se ji//aqlaq u g[alhekk l-g[an numru wie[ed jibqa’ Daniel Balzan ta’ Hibernians i]da sal-lum il-klabb minn Ra[al il-:did g[adu [a ebda de/i]joni li jsellef lil dan ilgoalkeeper. Id-Direttur ;enerali ta’ Vittoriosa, it-Taljan Felice

Bellini ;ab lill-goalkeeper Ar;entin u li g[andu passaport Spanjol, Augusto Yovino. Dan il-goalkeeper g[andu 22 sena u mistenni jin]amm minn Vittoriosa Stars i]da xorta tibqa’ prijorita’ g[all-Birgu li jiffirmaw goalkeeper Malti. Intant dan ix-xahar mistenni jirritorna jilg[ab ma’ Vittoriosa Stars Karl Sammut, il-plejer li ilu sospi] sentejn fuq ka] ta’ doping.

Da Silva ma’ Nadur Y. Intant illum wasal f’pajji]na lex plejer Bra]iljan ta’ Balzan, Elton da Silva. L-attakkant kien impressjona mhux ftit l-ista;un

li g[adda tant li lag[ab g[al nofs sta;un u skorja 14-il gowl. Elton se jkun qed jilg[ab il-kumplament tal-ista;un ma’ Nadur Younsgters f’G[awdex.

G[ajnsielem [adu lil Marco Milutinovic ming[and Senglea b’self sa tmiem l-ista;un.

Milutinovic iddebutta f’Malta fl-2010-11 ma’ St. George’s u lista;un ta’ wara sie[eb lil Gudja li mag[hom reba[ il-promozzjoni g[all-Ewwel Divi]joni waqt li lag[ab ukoll ma’ Marsaskala.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

29

SPORT Ri]ultati u Klassifika

SERIE A

Serie A

Atalanta v Cagliari Bologna v Napoli Catania v Fiorentina Chievo v Parma Genoa v Inter Juventus v Sampdoria Milan v Verona Roma v Livorno Sassuolo v Torino Udinese v Lazio

Kif jinsabu

Juventus Roma Napoli Fiorentina Inter Verona Parma Torino Lazio Genoa AC Milan Atalanta Sampdoria Cagliari Udinese Chievo Sassuolo Bologna Livorno Catania

1-0 2-2 0-3 1-2 1-0 4-2 1-0 3-0 0-2 2-3

L R D T F K Pt

20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20

18 1 14 5 13 4 12 4

3 4 4 8 5 5 7 8 7 10 9 7 12

8 8 2 7 8 7 8 7 6 7 5 6 7 7 3 5 6 4 9 6 2 4 5 11 4 5 11 3 8 9 3 4 13 3 4 13

10

Log[ob li jmiss Is-Sibt 25-1-14

1 1

Napoli v Chievo Lazio v Juventus Il-{add 26-1-14 Verona v Roma Torino v Atalanta Sampdoria v Bologna Inter v Catania Cagliari v Milan Livorno v Sassuolo Parma v Udinese Fiorentina v Genoa

50 42 43 37 38 34 31 33 26 20 32 21 24 19 20 15 21 19 16 13

14 10

22 20 24 31 27 27 28 24 30 29 31 29 31 26 43 35 36 37

55 47 43 40 32 32 29 29 27 26 25 24 21 21 20 17 17 17 13 13

(1800) (2045) (1230) (1500) (1500) (1500) (1500) (1500) (1500) (2045)

L-aqwa skorers

14-il gowl – G. Rosi (Fiorentina) 11-il gowl – D. Berardi (Sassuolo), C. Tevez (Juventus) 10 gowls – R. Palacio (Inter), A. Vidal (Juventus) 9 gowls – A. Cerci (Torino), Eder Sampdoria, H. Huguain (Napoli), C. Immobile (Torino), L. Toni (Verona)

Serie B

Varese v Novara

Lega Pro Grupp A

Carrarese v Vicenza Como v San Marino Cremonese v Albinoleffe Lumezzane v FeralpiSalo` Pavia v Suditrol Pro Vercelli v Reggiana Propatria v Savona Venezia v Virtus Entella

Grupp B

Ascoli v Paganese Frosinone v Catanzaro Grosseto v Nocerina Lecce v Benevento Pisa v L’Aquila Prato v Barletta Salernitana v Gubbio Viareggio v Pontedera

Ri]ultati o[ra Spanja

1-1

2-4 0-0

1-1 1-0 3-2 1-0 3-2 0-2

3-2 3-0 2-1 2-0 2-2 0-0 2-1 posp

Getafe v R. Sociedad Villarreal v Almeria Levante v Barcelona

2-2 2-0

NEC v Den Haag Cambuur v GA Eagles Utrecht v Feyenoord Ajax v PSV

1-3 2-0 2-3 1-0

Olanda

1-1

Debutt po]ittiv g[al Seedorf ma’ Milan Clarence Seedorf iddebutta b[ala kow/ ta’ AC Milan b’reb[a 1-0 kontra Verona f’partita li matulha Milan dehru g[al [inijiet twal a[jar mill-avversarji.

Ir-rivali ;irien Inter, kienu meg[luba f’xita kontinwa g[and Genoa, l-ewwel telfa g[alihom g[and Genoa f’20 sena. Dan hu perjodu negattiv g[al Inter li issa skorjaw gowl wie[ed biss fla[[ar erba’ partiti.

Lazio komplew jirkupraw ta[t it-tmexxija ta’ Edy Reja meta kisbu reb[a drammatika fid-90 minuta kontra Udinese minkejja li kienu bi plejer anqas.

Napoli komplew jinqatg[u fittielet post wara li sfaw mil[uqa minn Bologna fl-a[[ar [inijiet.

Is-Sibt il-liders Juventus u leqreb rivali Roma jirb[u biex i/Champions waqt li tawlu r-rekord ta’ 12-il reb[a konsekuttiva issa jistennew il-konfront talkwarti tal-finali tal-Coppa Italia g[ada kontra l-isfidanti Roma.

MILAN - Id-debutt ta’ Clarence Seedorf fuq il-bank ta’ AC Milan irri]ulta fi tliet punti importanti kontra t-tim sorpri]a tal-ista;un, Verona. Il-gowl tattliet punti lil Milan wasal minn penalty ta’ Gonzalez fuq Kaka fil-81 minuta u skorjat mis-solitu Balotelli. Milan anke laqtu llasta minn Robinho fit-tieni taqsima.

BERGAMO – Gowl ta’ Bonaventura fuq su;;eriment ta’ Moralez fit-68 minuta ta reb[a minima 1-0 lil Atalanta fuq Cagliari. B’din ir-reb[a lBergamaschi qab]u lill-istess Cagliari u telg[u fil-11-il post b’24 punt, tlieta aktar mill-istess Cagliari. G[at-tim minn Sardenja tke//a l-Kolombjan Ibarbo fit-92 minuta.

CATANIA – Debutt millaqwa g[all-akkwist il-;did ta’ Fiorentina Matri li skorja ]ew; gowls bil-flokk tal-Vjola firreb[a 3-0 fuq Catania u kellu wkoll sehem fl-ewwel gowl tallog[ba skorjat minn Fernandez fil-25 minuta. Matri li kien akkwistat ming[and Milan din il-;img[a biex ipatti g[annuqqas tal-imwe;;a’ Rossi, irdoppja tliet minuti wara u l-istess plejer g[alaq il-log[ba bittielet gowl fil-41 minuta.

Catania baqg[u ankrati fl-a[[ar post.

GENOVA – Disfatta o[ra g[al Inter u Walter Mazzarri hekk kif kienu meg[luba 1-0 g[and Genoa b’gowl minn daqqa ta’ ras ta’ Antonelli fit-83 minuta wara corner ta’

Goran Pandev ta’ Napoli fl-azzjoni mad-difensur ta’ Bologna Archimede Morleo fid-draw 2-2

Bertolacci biex Genoa telg[u fl10 post u [allew lil Inter fil[ames post, 23 punt ta[t Juventus. B’dan ir-ri]ultat Inter g[adhom bla reb[a fl-2014.

BOLOGNA – Napoli komplew jinqatg[u minn Juventus u Roma wara li fallew ]ew; punti fi draw 2-2 g[and Bologna li b’hekk inqalg[u mill-a[[ar tliet postijiet b’differenza ta’ gowls a[jar minn Sassuolo. Bianchi feta[ l-iskor g[al Bologna imma gowls fit-tieni taqsima minn penalty ta’ Higuain u gowl ta’ Jose Callejon deher li dawru llog[ba favur it-tim ta’ Benitez meta Bologna tke//ielhom Kone fl-84 minuta. Imma fid-90 minuta wasal il-gowl tad-draw g[al Bologna skorjat minn Bianchi.

UDINE – Lazio kisbu reb[a drammatika fi Stadio Communale Friuli f’Udine meta dawru telfa f’reb[a b’]ew; gowls fl-a[[ar [inijiet kontra Udinese u wara li sa[ansitra kienu bi plejer anqas. Udinese fet[u l-iskor wara tmien minuti minn penalty ta’ Antonio Di Natale wara fawl ta’ Cavanda.

Imma minkejja li kellhom lil Onazi mke//i g[al ]ew; karti sofor fl-54 minuta, Lazio ;abu d-draw minn penalty ie[or skorjat minn Candreva fit-63 minuta.

Udinese [ames minuti wara re;g[u marru mill-;did filvanta;; minn Agyemang-Badu sakemm fit-82 minuta s-sostitut Lazzari ra lill-goalkeeper sie[bu Brkic jippan/ja kross direttament fuqu bil-ballun jispi//a fix-xibka g[al autogoal sfortunat. Meta kollox deher li l-partita se tintemm 2-2 kien is-sostitut ta’ Lazio Hernanes li b’xutt sabi[ minn tarf il-kaxxa fid-90

minuta ta reb[a o[ra lit-tim ta’ Reja u [alla lil Udinese mmexxija minn Guidolin filperiklu vi/in i]-]ona tar-relegation.

PARMA – Parma telg[u fittmien post b’reb[a b’dak li kien l-a[[ar xutt tal-log[ba minn Lucarelli fit-93 minuta fuq assist ta’ Cassano u g[elbu lil Chievo 2-1. Paloschi kien po;;a lil Chievo fil-vanta;; imma Cassano kiseb id-draw fis-27 minuta u meta kollox deher li lpartita se tintemm fi draw wasal il-gowl tat-tliet punti g[al Parma.

REGGIO EMILIA – Torino komplew bis-serje ta’ wirjiet u ri]ultati po]ittivi li po;;ewhom fis-seba’ post fil-klassifika u ferm vi/in post fl-Europa League wara li reb[u 2-0 g[and Sassuolo li baqg[u fiz-zona relegation. Immobile fis-26 minuta u Brighi mal-ftu[ tat-tieni taqsima taw is-seba’ reb[a lit-tim ta’ Ventura.

Clarence Seedorf die[el San Siro g[all-ewwel darba b[ala kow/ ta’ Milan

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

30

SPORT

PREMIERSHIP

Ri]ultati lokali

Hat-trick ta’ Eto’o jg[arraq lil Man Utd

BOV Premier

Samuel Eto’o skorja hat-trick hekk kif Chelsea g[elbu lil Manchester United 3-1 u re;g[u naqqsu d-distakk minn mal-liders tal-Premier Arsenal g[al ]ew; punti.

L-attakkant internazzjonali tal-Cameroon skorja darbtejn flewwel taqsima u re;a’ sab ixxibka e]att wara l-mistrie[ fi Stamford Bridge biex issa skorja tmien gowls dan l-ista;un.

Chelsea fit-tielet post kabbru sserje po]ittiva g[al sitt reb[iet konsekuttivi fil-kompetizzjonijiet kollha.

Javier Hernandez naqqas liskor g[al United wara li da[al b[ala sostitut imma re;a’ kien ri]ultat ie[or negattiv g[at-tim ta’ David Moyes li issa se jkun ukoll ming[ajr il-captain Nemanja Vidic g[al perjodu ta’ ]mien wara li tke//a fil-[in mi]jud g[al da[la goffa fuq Eden Hazard.

It-telfa kienet l-ewwel wa[da g[al United barra minn darhom fi kwa]i erba’ xhur u issa t-tamiet li g[ad jistg[u jisfidaw biex i]ommu t-titlu qed ikomplu jg[ibu.

I/-Champions jinsabu 14-il punt wara Arsenal u issa qed jiffa//jaw sfida anke biex jikkwalifikaw g[all-UEFA Champions League sta;un ie[or fejn jinsabu sitt punti ta[t

U*BET FA Trophy G]ira Utd v St George’s YFA U17 KO

Mosta v Floriana Sliema v Hibernians

Ri]ultati

Swansea v Tottenham Chelsea v Man Utd

Kif Jinsabu Premiership

L R D T F K Pti

Liverpool fir-raba’ post.

G[al Jose Mourinho kienet il100 reb[a fil-premier League f’142 log[ba.

Intant fil-partita l-o[ra Emanuel Adebayor kompla jsib il-forma ta[t il-manager Tim Sherwood meta skorja doppjetta

kontra Swansea fir-reb[a 3-2.

Kienet l-ewwel darba f’54 sena li Spurs kisbu [ames reb[iet konsekuttivi barra minn darhom.

L-internazzjonali ta’ Togo po;;a lil Spurs fil-vanta;; fl-34 minuta u mbag[ad wara li Chico Flores xe[et fil-lasta tieg[u stess

16 16 15 13 13 11 11 11

3 2 4 5 4 8 4 3 7 7 5 5 7 6 9 2

3 4 3 5 5 2 7 8 7 10

8 6 6 11 6 11 5 10 5 11 4 8 6 14 6 1 15 4 6 12 4 6 12 4 6 12

43 63 43 53 29 34 36 32 29 22 22 18 22 27 23 14 22 22 21 17

19 51

25 20 28 26 19 27 28 25 29 28 35 36 33 28 31 48 33 36 38

50 49 43 43 41 37 36 31 24 23 23 22 21 21 20 19 18 18 18

g[al auto-goal sfortunat, Adebayor skorja t-tieni wie[ed personali fis-70 minuta meta n;ieb wa[du quddiem il-goalkeeper.

Wilfried Bony skorja gowl ta’ konsolazzjoni g[al Swansea li ;arrbu t-tielet telfa konsekuttiva u waqt li Tottenham re;g[u telg[u fil-[ames post, Swansea baqg[u fil-15-il post, tliet punti fuq iz-zona relegation.

2-1

Pembroke v Cottonera Pieta v Floriana

0-1 1-0

Zabbar v Tarxien Rabat v G]ira Naxxar v Marsa Mqabba v Sta Lucia

5-1 4-0 0-0 2-1

Mqabba v Sta Venera Si;;iewi v Marsa M;arr v Rabat Dingli v Mtarfa Fgura v G]ira Sirens v G[axaq

4-0 3-2 3-0 0-3 5-2 1-0

Xekwija T. v Oratory Y Victoria H v SK Victoria W.

5-0

Burmarrad AFC v Mosta G M;arr F. v Cospicua ST Floriana A v Marsa T

0-0 0-1 2-1

U17

Arsenal 22 Man City 22 Chelsea 22 Liverpool 22 Tottenham H 22 Everton 21 Man Utd 22 Newcastle 22 Southampton 22 Aston Villa 22 Hull City 22 Norwich City 22 Stoke City 22 Swansea C 22 West Brom 21 Crystal P 22 Fulham 22 West Ham 22 Sunderland 22 Cardiff 22

Samuel Eto’o ji//elebra wie[ed mit-tliet gowls li skorja kontra Man Utd

1-3 3-1

1-0 3-1

U15

GFA I Div.

IASC I Div.

BASKETBALL

(Ir;iel)

Si;;iewi v Depiro Athleta v Luxol

MBA Shield Finali Depiro v Athleta HANDBALL U15 Subien

1-1

60-71 63-92 49-38

Luxol MR v Starmax 19-11 Seminary HMS v La Salle 8-34 II Div Ir;iel Kavallieri RS2 v Luxol SA 23-15 U17 Tfajliet Luxol v La Salle CD 3-13 Starmax v Kavallieri RS2 12-32

VOLLEYBALL Super Cup Nisa

Toyota PV v Paola H FDL OG v Flyers Mini-Volley Bniet FDL OG v Phoenix MC Qormi v Paola U18 (Bniet) Flyers v Phoenix

2-0 2-0

Rabat v Floriana YS

1-1

HOCKEY

3-0 0-3

3-0

U*BET FAT ROPHY

G]ira United ma’ l-a[[ar tmienja G}IRA UTD ..........................2 ST.GEORGE’S ................... 1 G]ira Utd: F. Tabone, R.

Deguara (S. Vella), R. Forace, J. Pace, C. Cassar, B. Bondin, Y. Tonna, M. Avila Perez, P. Gueye, S. Meilak, M. Kotyza (S. Shead).

St. George’s: T. Galea, E. Sevasta (M. Abdul Razak), A. Bonello (L. Mallia), C. Grech, O. Giordano (J. Gerada), M. Tabone, K. Tanti, V. Causchi, J. Farrugia, J. Emeka, J. Bernardo Mariano.

Referee: Matthew Degabriele G]ira United hu l-ewwel tim fil-kwarti tal-finali tal-U*BET FA Trophy, meta f’konfront bejn ]ew; timijiet millKampjonat tal-Ewwel Divi]joni, g[elbu lil St George’s 2-1. Il-log[ba kienet ta’ livell tajjeb bit-tim ta’ G]ira juri li blakkwisti l-;odda g[ad jista’ jg[id tieg[u anki fil-kampjonat minkejja d-distakk li g[andu filklassifika.

G]ira kien jimmeritahom ilkwalifikazzjoni mal-a[[ar

tmienja ta’ din il-kompetizzjoni presti;ju]a, kompetizzjoni li lMaroons kienu reb[u fil-bidu tas-snin sebg[in wara finali memorabbli ma’ Birkirkara.

G]ira kellhom l-ewwel tentattiv lejn il-lasta meta Bondin impenja lil Galea b’xutt minn tarf il-kaxxa u ftit minuti wara fallew /ans fa/li ta’ skor meta Avila Perez xe[et inkredibbilment barra wara li Yanis Tonna kien qabe] g[add ta’ plejers avversarji.

Fis-26 minuta G]ira meritatament fil-vanta;; meta Avila Perez qassam lejn PAPE GUEYE li wara li avanza skorja b’xutt fil-baxx l-ewwel goal tieg[u bil-flokk tal-Maroons. IlBormli]i ma wettqux reazzjoni u G]ira komplew juru l-a[jar log[ob fejn seba’ minuti millinterval resqu qrib b’xutt angolat ta’ Avila Perez. Fl-44 minuta minn freekick ta’ Christian Cassar kien hemm id-daqqa ta’ ras ta’ Avila Perez bil-ballun imur ftit barra.

Fit-tieni taqsima l-Bormli]i

Jamie Pace ta’ G]ira jg[asses lil Emeka ta’ St. George’s (ritratt. Joseph Galea)

bidlu l-atte;;jament u da[lu iktar fil-log[ba u fis-56 minuta kienu ppremjati meta minn freekick ta’ Vison Caushi kien ANTHONY BONELO li bir-ras sab ir-rokna.

I]da G]ira mill-ewwel re;g[u kisbu l-vanta;; meta AVILA

PEREZ g[eleb lil Galea b’xutt mill-ewwel wara pass fil-baxx ta’ Pape Gueye. G]ira ikkontrollaw tajjeb u fis-66 minuta resqu qrib li jag[lqu l-log[ba meta wara ;irja mill-aqwa Pape Gueye ra x-xutt tieg[u salvat b’mod brillanti minn Galea.

Kwarta mit-tmiem azzjoni tasSaints mibdija minn freekick ta’ Mendy Razak u xutt finali taleks plejer ta’ Hibs Matthew Tabone jmur ftit barra. IlBormli]i g[amlu sforz a[[ari li jisfurzaw il-[in barrani i]da ma rnexxielhomx.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

31

SPORT

Hibs jer;g[u jitilfu fit-tieni taqsima Roderick Vella SLIEMA W. .....................(0) 3 HIBERNIANS. ............... (1) 1 SLIEMA W. : H. Bonello, A. Muscat, J. Mintoff, M. Scerri, A. Vladavic, S. Ohawuchi, A. Bello-Osagie, C. Gatt Baldacchino, T. Cilia, P. Barbetti, M. Muchardi Sost: 37min J. Borg flok T.

Kif jinsabu

Birkirkara Valletta Hibernians Sliema W. Mosta Naxxar L. Balzan Floriana (-6) Tarxien R. Qormi Vittoriosa S. Rabat A.

Cilia

HIBERNIANS: M. Muscat, R. Camilleri, J. Pearson, J. Lima, C. Failla, B. Kristensen, Z. Levnaic, M. Bartolo, O. Obiefule, Tarabai Dos Santos, J. Farrugia Sost: 70min J. Degabriele flok J. Farrugia, 83min B. Muscat flok M. Bartolo Imwissija: Gatt Baldacchino, J. Mintoff (S) R. Camilleri, C. Failla (H) Tke//ew: 75 min B. Kristensen, 76 min C. Failla (H), 91 min Gatt Baldacchino (S) Skurjaw: 18 min Obiefule (H), 58 min Vladavic, 64 min, 95 min Ohawuchi (S) Referee: Sandro Spiteri In-Nazzjon plejer tal-log[ba: S. Ohawuchi B[alma ;ara ;img[a ilu kontra Mosta, Hibernians tilfu l-partita fit-tieni taqsima, wara li da[lu jistrie[u fil-vanta;;. Mument xejn feli/i g[al Hibs li tilfu ttielet log[ba mill-a[[ar erbg[a.

Jean Paul Farrugia ta’ Hibs u John Mintoff ta’ Sliema jissieltu g[all-ballun (ritratt> Jean Paul Bonanno)

Fit-tieni 45 minuta il-Wanderers rnexxilhom idawru l-iskor u talPagun sa[ansitra spi//aw jilag[bu b’disa’ plejers.

Hibernians bdew tajjeb u wara biss ]ew; minuti Obiefule b’xutt fil-baxx impenja lil Bonello. Fis16-il minuta xutt mid-distanza ta’ Cilia g[al ftit ma’ [asadx lil Muscat. }ew; minuti wara Hibernians marru fil-vanta;;.

Farrugia, li beda flok l-imwe;;a Cohen, qassam lil OBIEFULE li

bil-[arba tieg[u qabe] il-goalkeeper u angulat tefa’ fix-xibka.

Fit-28 minuta /ans tad-draw g[all-Wanderers, Ohawuchi lejn Vladavic li minn ]ewg passi bog[od spara g[oli.

G[addiet nofsieg[a u xutt ie[or ta’ Cilia ;ie mxellef f’korner fl-a[[ar mument. L-a[[ar /ans tal-ewwel taqsima ;ie g[and Barbetti li re;a mpenja lil Muscat.

Fit-tieni taqsima il-partita saret

i]jed nervu]a, spe/jalment fla[[ar [inijiet. Il-Blues millewwel setg[u ;abu l-iskor indaqs u minn kross ta’ Bello-Osagie, Ohawuchi ma’ kkontrollax tajjeb u tilef i/-/ans. Fis-57 minuta penalty g[al Sliema. Camilleri waqqa’ lil Mintoff fil-kaxxa, irreferee Sandro Spiteri indika lpenalty li minnu VLADAVIC mill-[dax-il metru skurja lewwel gowl tieg[u f’pajji]na.

Log[ba li nqalbet kompletament

L R D T F K Pt

19 16 19 14 19 12 19 9 19 9 19 8 19 6 19 8 19 4 19 4 19 4 19 1

2 2 2 7 2 3 4 3 4 3 3 3

43 43 45 35 36 27 20 27 11 24 12 21 12 21 14 15 1

3 5 3 8 8 9 9

14 12

24 21 33 31 28 26 39 35 41 52

50 44 38 34 29 27 22 21 16 15 15 6

u fl-64 minuta, azzjoni mibdija minn Bello-Osagie u Scerri, ir/ieva l-ballun Ohawuchi li b’xutt vjolenti g[eleb lil Muscat g[at-tieni darba f’seba’ minuti.

Tal-Pagun tilfu rashom u fil-75 minuta spi//aw b’]ew; plejers inqas f’temp ta’ minuta, meta lewwel Kristensen u wara Failla fuq protesti, spi//aw murija lkarta l-[amra.

B’disa’ plejers Hibernians xorta resqu vi/in il-gowl fis-87 minuta b’xutt ta’ Jackson Lima li Bonello salva f’Korner. {ames minuti ta’ [in mi]jud, u anki Sliema ma’ spi//awx il-partita bi [dax-il plejer wara li Gatt Baldacchino dabbar it-tieni karta safra imma fil-95 minuta il-Blues g[alqu l-partita bit-tieni gowl personali ta’ Stanley Ohawuchi.

Reb[a Slimi]a, wara tliet partiti, li biha resqu eqreb l-istess Hibernians fittielet post tal-klassifika.

Floriana kwa]i jinqatg[u mi/-Championship Pool MOSTA............................... (0) 1 FLORIANA...............................0 MOSTA: O. Borg, T.

Farrugia, M. Brincat, I. Grech, R. Ekani, K. Zammit, R. Grech, M. Micallef, C. Martins, B. Kaljevic, G. Piccioni Sost: 46min D. Pereira flok Kaljevic, 58min Y. Messias flok C. Martins, 84min K. Farrugia flok K. Zammit FLORIANA: D. Hanford, I. Edet, S. Pisani, C. Caruana, Diogo Pinheiro, C. Borg, J. Borg, L. Casha, R. Aguiar, G. Muir, S. Borg Sost: 56min B. Farrugia flok L. Casha, 56min I. Coronado flok G. Muir, 73min I. Galea flok C. Borg Imwissija: J. Borg, C. Borg (F) R. Ekani, D. Pereira, R. Grech (M) Tke//a: 65min G. Piccioni Skurja: 77min K. Zammit (M) Referee: Alan Mario Sant In-Nazzjon plejer tal-log[ba: D. Hanford (Floriana) Fadal biss il-matematika biex tikkundanna definittivament lil

Floriana g[ar-Relegation Pool, meta f’partita de/i]iva g[a/Championship Pool tilfu l-isfida diretta kontra Mosta biex ilGreens ni]lu fit-tmien post u baqg[u sitt punti bog[od mis-sitt post. Dan kollu meta fadal biss tliet log[biet g[al tmiem it-tieni rawnd.

Mosta kienu l-a[jar u sa[ansitra rnexxilhom jiskurjaw il-gowl tat-tliet punti meta kienu b’ra;el inqas. Floriana kellhom ir-ritorn ta’ Clyde Borg u Christian Caruana, bl-aqwa attakkant tag[hom Coronado jibda fuq ilbank.

Mosta ddominaw l-ewwel taqsima u kellhom mill-inqas tliet okka]jonijiet li i]da naqsu milli jiffinalizzaw. Fit-tmien minuta lewwel /ans g[al Piccioni.

Martins qassam lejn it-Taljan li xxuttja fil-baxx u salva Hanford.

Fl-g[axar minuta Kurt Zammit impenja g[at-tieni darba f’]ew; minuti lil Hanford li salva f’korner imbag[ad Micallef ;ab lil Piccioni wi// imb’wi// ma’ Hanford, imma x-xutt re;a’ kien dg[ajjef u Hanford salva fil-baxx.

Kurt Zammit jiskorja l-gowl tar-reb[a g[al Mosta kontra Floriana (ritratt> Jean Paul Bonanno)

Azzjoni kwa]i simili fis-36 minuta, Piccioni g[al darba o[ra quddiem Hanford imma re;a’ [are; rebbie[ il-goalkeeper Furjani] biex l-ewwel azzjoni tal-Greens waslet fit-39 minuta, pass ta’ Muir lejn Joseph Borg li xxuttja g[oli.

L-a[[ar azzjoni tal-ewwel taqsima kienet ukoll ta’ Mosta, li fallew /ans ie[or tad-deheb meta Hanford salva fuq Martins li pprova bit-takkuna.

Fit-tieni taqsima, l-kow/ Piccioni pprova l-mossa li kienet su//ess ;img[a qabel kontra Hibs, da[[al minnufih lil Diego Pereira flok Kaljevic u proprju l-

Bra]iljan mill-ewwel ipprova xutt seba’ minuti mid-d[ul tieg[u imma ma’ sabx il-lasta. Piccioni kellu /ans ie[or anki fil-bidu tattieni taqsima meta f’po]izzjoni regolari re;a’ ra lil Hanford isalva. Partita di]astru]a millattakkant Taljan, iben il-kow/ Mosti, meta fil-65 minuta irritalja fuq Sasha Borg u Alan Mario Sant, fuq senjalazzjoni tar-raba’ uffi/jal urih il-karta [amra.

Floriana ftit approfittaw millplejer aktar, anzi fis-77 minuta, wara li l-goalkeeper Brittaniku re;a’ salva fuq Pereira, id-difensur Ibok naqas li jikklerja mir-

rebound u Kurt ZAMMIT f’]ew; interventi sab ix-xibka u po;;a lBlues fil-vanta;;.

Il-Greens baqg[u bla ideat, u [ames minuti wara g[al ftit ma qalg[ux it-tieni gowl, mis-sostitut Messias li i]da xxuttja barra. Irri]ultat baqa’ ma’ tbiddilx, bilFloriana li g[al kwarta bi plejer i]jed ma’ mpenjawx darba lil Borg u ;ustament ;arrbu t-tielet partita konsekuttiva li tbieg[dhom mi/-Championship pool. G[al Mosta it-tieni reb[a minn tliet log[biet g[all-kow/ Piccioni li tfisser kwa]i /ertezza minn post mal-aqwa sitta.

www.maltarightnow.com

It-Tnejn, 20 ta’ Jannar, 2014

32

LOKALI

Il-foyer tad-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista lbiera[ filg[odu kienet ma[nuqa bin-nies jisimg[u d-diskors importanti li g[amel il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil fid-dawl tar-ri]oluzzjoni li approva l-Parlament Ewropew nhar il-{amis li g[adda, fejn appella u wissa lill-Gvern ta’ Muscat biex ma jkomplix g[addej bl-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea. Simon Busuttil appella lill-Gvern iwaqqaf l-iskema, ja[sibha sewwa, ma jwebbisx rasu, ma jsabbatx saqajh, ma jirrumblax minn fuq kul[add u jiddibatti b’ur;enza fil-Parlament Malti r-ri]oluzzjoni tal-Parlament Ewropew. (Ritratt> Joseph Galea)

Iswed fuq l-Abjad :ejna umiljati mad-dinja matul din l-a[[ar ;img[a filParlament Ewropew. Millewwel deher /ar li l-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza ma kinitx se ssib il-kunsens tal-Membri Parlamentari Ewropej, imma lPrim Ministru Malti baqa’ jwebbes rasu. Is-sens komun kien jitlob li quddiem umiljazzjoni b[al din – mhux g[allGvern imma g[al Malta, ilGvern ta’ Muscat kien jirtira liskema, imma Muscat webbes rasu u bata pajji].

Politika ta’ i]olament L-argument tas-sovranità, li qed jag[mel il-Gvern Malti, ma jistax isir f’i]olament – b’sovranità ma jfissirx li ng[addsu rasna fir-ramel u nag[mlu fattina. Bis-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea s-

sovranità tag[na ni//elebrawha ma’ s[abna l-Ewropej, filwaqt li ng[o]]u dak li jag[milna Maltin. G[alhekk l-unità fiddiversità. Il-Gvern Malti ta’ Muscat fittex it-triq opposta – ittriq tal-i]olament.

Nib]a’ li Muscat se jkun il-ka;un biex riformi me[tie;a li hu stess nieda se jfixkilhom b’g[emiltu> is-suppervja. G[ax mexxej g[aqli jkun umli. Fejn ji]balja, jikkore;i.

Muscat b[ala ‘maverick’

Maverick ikun xi [add mhux konformista; mhux ortodoss fi m;ibtu; free spirit; jag[mel fattih anke jekk dak li jag[mel jista’ jitqies b[ala mhux konvenzjonali u allura jaf ikun kontroversjali. Dan mhux dejjem [a]in, anzi hemm b]onn ta’ spirtu b[al dan f’/irkustanzi fejn lilmijiet isiru qieg[da u jkun hemm b]onn ta’ kurrent ;did.

I]da meta l-fama ta’ maverick je[odha Prim Ministru, g[ax ikun g[amel fattih, anke jekk ilma;;oranza tkun qaltlu xorta o[ra, allura hemm jibda l-inkwiet. Timma;inaw kif se jibdew i[arsu lejn il-Prim Ministru Muscat s[abu l-Prim Ministri Ewropej meta dan ipo;;i mag[hom biex jinnegozja u j;ib

l-a[jar g[al pajji]na? }gur se jsibuha diffi/li jpo;;u bilqieg[da u jippruvaw jinnegozjaw, u jil[qu ftehim, ma’ min ja[seb li hu biss g[andu r;un – anke meta ma jkollux.

Mexxej tajjeb ikun umli Anke l-aqwa mexxejja ji]baljaw, imma g[ax mexxejja tajbin jammettu li jkunu ]baljaw, jikkore;u l-i]ball u jaraw li darb’o[ra ma jirrepetuhx. Dan hu n-nuqqas gravi tal-Prim Ministru Muscat. Fuq l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza ]balja u ]balja bil-goff. Imma kellu //ans jirran;a s-sitwazzjoni, ikun umli u jikkore;i l-i]ball. Muscat g[a]el it-triq tal-konfrontaz-

zjoni u ;ralu b[al dak li ji;;ieled ma’ mera – we;;a’ hu,

bid-differenza li hu Prim Ministru allura we;;a’ pajji] mieg[u.

Sinjali ta’ arroganza Meta l-Partit Nazzjonalista filGvern baqa’ g[addej bidde/i]joni li j]id l-onorarja talMinistri – minkejja l-g[ajta talpoplu kontra, kien arroganti, u meta dde/ieda li jkun umli u jirtiraha kien imbag[ad (politikament g[alih) tard wisq. Fuq din tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Muscat kien arroganti u ppersista fl-arroganza.

Dan jinkwetani g[ax ifisser li min[abba din l-attitudni ta’ superjorità perikolu]a, se j[arbat riformi u bidliet siewja li hu stess nieda jew se jniedi daqt.

Nittama li din l-attitudni ta’ suppervja ma twassalx biex t[arbat il-bidliet importanti li je[tie; isiru biex f’pajji]na nsa[[u ddrittijiet /ivili u r-riforma me[tie;a dwar dekriminilizzazzjoni ta’ /erta droga - li gvernijiet Nazzjonalisti, b’dispja/ir ng[id, ma indirizzawx b’mod effettiv kif kien me[tie;.

Frank Psaila frankpsaila@gmail.com

Nib]a’ li Muscat se jkun ilka;un biex riformi li hu stess nieda u huma me[tie;a, se jfixkilhom hu stess b’g[emilu.

media•link COMMUNICATIONS