Nru 13,648
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
It-ta[ditiet dwar it-trasport pubbliku
Il-Gvern se jiftiehem biss mal-GWU
L-industrija tal-bini
Jog[la l-prezz tad-djar f’Malta
Bejn Lulju u Settembru tassena 2013 il-prezz tad-djar f’Malta ]died meta mqabbel mal-istess tliet xhur tas-sena li g[addiet. Dan kontra x-xejra flEwropa fejn f’dawn l-istess tliet xhur kemm fiz-Zona Ewro kif ukoll fl-Unjoni Ewropea l-prezz medju tad-djar naqas.
Il-Ministru Joe Mizzi informa lill-U{M li [a nota ta’ dak li Ara pa;na 3 qalu, i]da se jkun qed jiftiehem mal-GWU min[abba li Edukazzjoni g[andha l-akbar numru ta’ [addiema li issa huma impjegati Ti//aqlaq tal-kumpanija tal-Gvern l-Iskola tal-Isport
Matthew Bonett Il-Ministru tat-Trasport Joe Mizzi qed jinsisti li fil-pro/ess ta’ tran]izzjoni mill-kumpanija talGvern g[all-kumpanija privata biex tmexxi s-servizz tat-trasport pubbliku, jiddjaloga mal-General Workers’ Union (GWU) biss u mhux mal-Union {addiema Ma[qudin (U{M), u dan minkejja li hemm numru sostanzjali ta’ [addiema li huma membri talU{M u mhux tal-GWU.
Dan irri]ulta waqt laqg[a li saret fil-jiem li g[addew bejn uffi/jali tal-U{M u l-Ministru Joe Mizzi, liema laqg[a saret wara diversi talbiet tal-U{M min[abba l-in/ertezza li g[addejjin minnha l-[addiema li kienu impjegati mal-kumpanija Arriva. In-Nazzjon hu infurmat li ttalba li saret mill-U{M kienet tikkonsisti, fost l-o[rajn, biex lobbligi li l-kumpanija Arriva kellha mal-impjegati, jibqg[u jg[oddu anke issa li l-kumpanija telqet barra minn Malta. Il-U{M talbet ukoll biex qabel jo[ro; it-tender, fis-sej[a g[all-interess ikun hemm iswed fuq l-abjad li l-kumpanija li tie[u s-servizz tat-trasport f’idejha, tkun obbligata li ]]omm l-impjegati kollha li hemm b[alissa. g[al pa;na 2
Il-Gvern idde/ieda li j/aqlaq lIskola Nazzjonali tal-Isport millKumpless tal-Isport tal-Kulle;; San Benedittu f’{al Kirkop g[al skola o[ra li mhijiex attrezzata bl-istess mod f’Pembroke. IlPartit Nazzjonalista appella lillGvern biex jirrikonsidra dde/i]joni mg[a;;la. Ara pa;na 7 L-Ukrajna
L-ewwel imwiet
Il-Ministru Joe Mizzi qal lill-uffi/jali tal-U{M li ma jista’ ji]vela xejn mill-pjani li g[andu l-Gvern g[as-settur tat-trasport pubbliku u talabhom jistennew it-tender jo[ro; biex ikunu jafu x’fih
Tal-anqas ]ew; persuni nqatlu f’Kiev, il-kapitali tal-Ukrajna, fi ;lied li nqala’ bejn iddimostranti u l-Pulizija ta’ kontra l-irvellijiet. L-awtoritajiet talUkrajna kkonfermaw li kien hemm ]ew; persuni li nqaltu minn tiri ta’ arma tan-nar. Ara pa;na 14
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
2
LOKALI
Fost it-talbiet li ressqet il-U{M lill-Gvern kien hemm it-talba biex il-[addiema li jitne[[ew ji;u offruti skemi ta’ irtirar kmieni kif kienu ;ew offruti fil-le;i]latura li g[addiet mill-gvern pre/edenti
Il-Gvern [a biss nota ta’ dak li qalet il-U{M minn pa;na 1
F’ka]ijiet fejn il-kumpanija l;dida ma tkunx tista’ ]]omm dawn l-impjegati, il-U{M talbet biex lil dawk il-[addiema li jitne[[ew, ji;u offruti skemi ta’ irtirar kmieni kif kienu ;ew offruti fil-le;i]latura li g[addiet mill-gvern pre/edenti. Madanakollu, wara li saru dawn it-talbiet kollha misSegretarju tat-Taqsima Port u Trasport, Martin Caruana, ilMinistru Joe Mizzi wie;eb li ma
jista’ ji]vela xejn mill-pjani li g[andu l-Gvern g[al dan is-settur, u talab lill-uffi/jali talU{M, fost l-o[rajn anke sSegretarju :enerali tal-U{M Josef Vella, biex jistennew ittender jo[ro; biex ikunu jafu x’fih. Il-Ministru Joe Mizzi informa lill-uffi/jali tal-U{M li [a nota ta’ dak li qalu, i]da se jkun qed jiftiehem mal-GWU peress li hi l-GWU li g[andha l-akbar numru ta’ [addiema li kienu
impjegati mal-kumpanija Arriva, u issa huma impjegati tal-kumpanija tal-Gvern. Sadanittant, dan il-;urnal hu infurmat li l-karozza tal-linja li [adet in-nar nhar it-Tnejn f’Burmarrad, ma kinitx tit[addem mill-kumpanija Arriva, i]da n[ar;et fit-toroq wara li l-Gvern [a l-kontroll tasservizz tat-trasport pubbliku f’pajji]na. Ilbiera[, il-Ministru Joe Mizzi qal li s-sej[a g[all-espressjoni
ta’ interess ittardjat min[abba ka;un ta’ revizjoni legali li qed isir. Il-Minsitru Mizzi kien qal fit-3 ta’ Jannar li g[adda, li ssej[a kellha to[ro; sal-a[[ar ta’ dik il-;img[a. Issa, il-Ministru Mizzi qed jg[id li l-espressjoni ta’ interess g[andha ti;i ppubblikata sala[[ar ta’ din il-;img[a bis-sej[a mistennija tag[laq xahar wara li tigi ppubblikata. Spjega wkoll li l-pjan hu li sal-a[[ar tas-sena jkun ;ie ffirmat il-kuntratt ma’
operatur ;did. Fi ]vilupp ie[or , wara li lbiera[ In-Nazzjon irrimarka li l-Gvern kien g[adu ma ppubblikax ir-rotot il-;odda proposti kif kien qal li se jag[mel fi ]mien qasir , ilbiera[ filg[axija Transport Malta ppubblikat fuq is - sit elet torniku tag[ha r-rotot il-;odda li fuqhom se tkun qed tibba]a s - sej[a ta ’ interess g[at t[addim tat-trasport pubbliku mill-operatur il-;did.
L-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza g[andha ti;i sospi]a sakemm isiru t-ta[ditiet mal-Kummissjoni Ewropea L-Ewroparlamentari Nazzjonalista David Casa u l-Partit Popolari Ewropew appellaw lillPrim Ministru Joseph Muscat biex jissospendi l-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza sakemm isiru t-ta[ditiet mal-Kummissjoni Ewropea. Dan biex, wara pro/ess serju ta’ konsultazzjoni, il-Prim
Ministru Joseph Muscat ibiddel l-iskema u jinkludi fiha l-[tie;a ta’ residenza kif qed jitolbu kemm l-Unjoni Ewropea kif ukoll l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista. B’hekk il-Gvern ikun jista’ jniedi skema ;dida li ma tmurx kontra l-valuri u t-trattati tal-Unjoni Ewropea u l-li;i internazzjonali.
David Casa g[amel dan lappell fi stqarrija li [are; il-Partit Popolari Ewropew li fiha jitkellem dwar il-log[ba perikolu]a li qed jilg[ab il-Gvern li, fl-istess [in li qed jilqa’ applikazzjonijiet g[a/-/ittadinanza, issa qed jg[id li se jinnegozja mal-Unjoni Ewropea. L-istqarrija tistaqsi jekk dawn in-negozjati
humiex farsa jew jekk il-Gvern g[andux verament l-intenzjoni li jemenda l-iskema. David Casa jis[aq li kieku lGvern ikkonsulta malKummissjoni Ewropea, din issitwazzjoni kienet tkun evitata u jkompli li Malta qieg[da f’din issitwazzjoni min[abba li l-Prim Ministru ma riedx jisma’ minkej-
- David Casa
ja l-vot qawwi tal-Parlament Ewropew kontrih u kontra lbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea. Fid-dawl ta’ dan kollu, David Casa appella lill-Gvern biex jissospendi l-iskema sakemm issir konsultazzjoni serja fuq skema ;dida li tirrispetta l-valuri tal-UE u l-li;i internazzjonali.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
3
LOKALI
Investigat l-allegat ka] ta’ Sur;ent li pponta arma tan-nar lejn uffi/jal ie[or Il-Pulizija re;g[et ikkonfermat ma’ dan il-;urnal li kien investigat allegat ka] ta’ sur;ent li pponta arma tan-nar lejn membru ie[or tal-korp fl-g[assa tal-pulizija tar-Rabat, G[awdex. Imma skont hi ma nstab xejn. Kuntrarju g[all-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal li dan ilka] se[[. Imma g[al xi ra;uni lpulizija qed tg[id li ma rri]ultalhiex li kien hemm xi theddid jew
}ieda fil-prezz tad-djar f’Malta... kontra x-xejra Ewropea Bejn Lulju u Settembru tassena 2013 il-prezz tad-djar f’Malta ]died meta mqabbel mal-istess tliet xhur tas-sena li g[addiet. Dan kontra x-xejra fl-Ewropa fejn f’dawn l-istess tliet xhur kemm fiz-Zona Ewro kif ukoll fl-Unjoni Ewropea l-prezz medju tad-djar naqas. Dan jo[ro; minn statistika talEurostat, l-a;enzija tal-istatistika tal-UE, li tag[ti [arsa lejn ilprezz tad-djar fl-Ewropa – statistika mag[rufa b[ala l-House Price Index. Din l-istatistika turi li l-prezz tad-djar f’Malta ]died bi 2.5% fit-tielet kwart ta’ din is-sena meta mqabbel mal-istess xhur fis-sena 2012. Dan minkejja li fil-pajji]i fizZona Ewro kien re;istrat tnaqqis ta’ 1.3% meta kien imqabbel ilprezz tad-djar bejn Lulju u Settembru li g[addew mal-istess xhur is-sena ta’ qabel. U meta anki b[ala medja fil-pajji]i kollha membri tal-Unjoni Ewropea l-prezz tad-djar naqas b’0.5%. Fil-ma;;oranza tal-pajji]i flUnjoni Ewropea kien hemm tnaqqis fil-prezz tad-djar bl-ikbar tnaqqis ikun fil-Kroazja fejn kien irre;istrat tnaqqis ta’ 16.9%. Min-na[a l-o[ra l-prezz tad-djar ]died fi 12-il Stat Membru fosthom Malta. Bl-ikbar ]ieda tkun dik irre;istrata fl-Estonja fejn kien hemm ]ieda ta’ 11.1%. Meta wie[ed imbag[ad iqabbel il-prezz tad-djar bejn Lulju u Settembru tas-sena l-o[ra mattliet xhur ta’ qabel isib li f’Malta kien hawn tnaqqis ta’ 1.1% filprezz tad-djar meta b[ala medja fi]-]ona Ewro kien hemm ]ieda ta’ 0.6% waqt li l-prezz medju flIstati Membri tal-Unjoni Ewropea ukoll ]died b’0.7%.
ippuntar ta’ armi. Ftit tal-;img[at ilu bag[tna mistqosijiet lill-Kummissarju talPulizija u staqsejna jekk ilPulizija g[andhiex informazzjoni li ftit jiem qabel il-Milied, Sur;ent tal-Pulizija [are; arma tan-nar g[al Pulizija ie[or flG[assa tar-Rabat, G[awdex. Filpre]enza ta’ Sur;ent ie[or. Dakinhar il-pulizija wie;bet li saret taf b’dan il-ka] mill-misto-
qsijiet tag[na. U qaltilna li fet[et investigazzjoni min[abba li din kienet allegazzjoni serja [afna. Wara li l-istorja qabduha wkoll mezzi o[ra tax-xandir, fl-a[[ar sig[at bag[atna aktar mistoqsijiet lill-pulizija li ;ew imwie;ba mill-ewwel. Staqsejna, ladarba kien konfermat li saret investigazzjoni, x’passi ttie[du u fuq xiex kien l-argument. X’forma [adet l-investigazzjoni u min ;ie
nterrogat u x’kien il-motiv. Tajna wkoll lill-pulizija idea ta’ min seta’ kien dak li [are; l-arma u ppuntaha lejn sie[bu. Imma l-pulizija, fir-risposta tag[ha baqg[et ti/[ad li l-ka] se[[, u qalet biss li kull min seta’ kien involut f’dan l-allegat ka] ;ie interrogat. Imma minkejja dan ma rri]ultax li kien hemm theddid jew ippuntar ta’ armi tannar.
Jidher li l-membri kollha talKorp tal-Pulizija f’G[awdex ;ew imsej[a wie[ed wie[ed fl-g[assa tar-Rabat, u ;ew mistoqsija b’mod individwali jekk kinux jafu b’dan l-allegat in/ident. Filwaqt li s-Sur;enti kollha ntalbu jag[mlu stqarrija jekk kinux jafu dwar dan il-ka], ilKuntistabbli kellhom jikkonfermaw f’dokumentazzjoni jekk kinux involuti jew le.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
4
QORTI
Id-difi]a trid lid-‘Deffien’ jixhed jew jekk se jing[ata xi tip ta’ proklama g[andu jkun mag[ruf Waqt li kompliet l-kumpilazzjoni b’rabta mal-qtil ta’ Matthew Zahra, li kien inqatel f’Awwissu tal-2012, l-Avukat Joseph Giglio qal quddiem ilMa;istrat Edwina Grima li wasal i]-]mien biex Alfredo Attard, mag[ruf b[ala “Id-Deffien” jag[ti x-xhieda tieg[u. “Hu importanti g[al dan il-ka] li Attard jag[ti x-xhieda tieg[u li messu ilu li taha. Jekk g[andu problemi ta’ sa[[a, xorta g[andu jsir xi [a;a biex dan jag[ti ddepo]izzjoni tieg[u, u jekk ilGvern qed jikkunsidra li jag[tih xi tip ta’ proklama, allura g[andu tal-anqas jg[id xi [a;a, jew jg[id li ma jridx jixhed, biex ma jinkriminax lilu nnifsu, jekk huwa l-ka]. B’dan il-qtil hemm akku]ati Jason Galea ta’ 39 sena minn Bir]ebbu;a u Ronald Urry ta’ 49 sena minn Ra[al :did. Matthew Zahra, li kellu 27 sena, u kien xufier tat-taxi kien rappurtat nieqes fil-15 ta’ Awwissu tal2012. Hu kien instab midfun fis-17 ta’ Lulju li g[adda qalb id-demel fil-Qajjenza, Bir]ebbu;a, waqt li kienet qed issir it-tfittxija g[al Mario Camilleri ta’ 51 sena millBelt u ibnu Mario Camilleri ta’ 21 sena, li wkoll instabu maqtulin fil-post. Dawn jinsabu mixlijin li f’jum Santa Marija tal-2012, flimkien ma’ persuna jew persuni o[rajn qatlu lil Matthew Zahra, billi sparawlu tiri ta’ arma tan-nar u li [bew il-katavru tieg[u. Jinsabu mixlijin ukoll li minn fuqu serqu o;;etti li jaqb]u l-€2,300, li kellhom arma tan-nar bla li/enzja, u li sparaw l-istess arma f’post pubbliku. L-Ispettur Louise Calleja qalet
Matthew Zahra kien instab waqt li kienu qed isiru t-tfittxijiet g[all-katavri ta’ Mario Camilleri u Mario Camilleri Junior f’Lulju tas-sena li g[addiet
li g[ad ma hemm xejn miftiehem dwar x’tip ta’ protezzjoni jew akku]i jekk ikun il-ka] jistg[u jin[ar;u kontra Alfred Attard, persuna li tinsab marida u li g[alissa ma tistax ti;i l-Qorti biex tixhed min[abba l-istat li tinsab fih. Qalet li g[adhom g[addejjin id-diskussjonijiet u jista’ jkun li fl-4 ta’ Frar, meta se tkompli l-kumpilazzjoni, ilProsekuzzjoni tista’ tkun f’qag[da a[jar biex titkellem dwar x’se ji;ri fil-konfront ta’ Alfred Attard. L-Ispettur Fabian Fleri qal li anke biex jirre;istra, Attard qed ikun imwassal lejn il-job centre u lura lejn ir-residenza tieg[u millPulizija. Il-Pulizija qalet li tifhem il-preokupazzjoni tal-Avukat Joseph Giglio, imma wie[ed irid jara x’se ji;ri fis-seduta li jmiss. Qalet ukoll li kien hemm okka]jonijiet meta x-xhieda ng[atat fir-residenza tal-istess xhud. Xhud importanti f’dan il-ka] kien Charles Galea, li ji;u [u Jason Galea, li qal li jinsab f’po]izzjoni ta’ sikkina taqta’
minn ]ew; na[at, g[aliex filwaqt li Jason huwa [uh, Mona hija o[tu, u min[abba l-fatt li Jason jinsab mixli wkoll bil-qtil tarra;el tag[ha Mario Camilleri, “lImnie[ru” u ibnu Mario Camilleri Junior. Qal li jekk hu j]omm ma’ o[tu, jie[u g[alih [uh u jekk i]omm ma’ [uh, tie[u g[alih o[tu. Charles Galea qal li hu jirrispetta [afna lil [uh Jason, li qatt ma ra g[ajn [a]ina minnu. Mhux talli hekk, talli mhux l-ewwel darba li g[en finanzjarjament lillfamilja tieg[u. Qal li kien ta’ spiss imur jie[u xi [a;a ma’ [uh u l-familji rispettivi tag[hom, u dan kienu jag[mluh fil-ka]in Laburista ta’ Bir]ebbu;a, fejn kienu jmorru jixorbu u jieklu xi [a;a. Charles Galea, qal li hu kien jiddejjaq [afna g[ax jara lil [uh dejjem inkwetat. Kien dejjem ikun fuq il-mowbajl jitkellem ma’ xi [add, g[ax kienu j/emplulu [afna nies. Dawn l-affarijiet, qal ix-xhud, kienu jdejquh. Kienu anke ji;u xi persuni biex ikellmuh, fosthom persuna b’karozza sewda u lussu]a. Meta kien jistaqsih x’kienet ;iet tag[mel dik il-per-
suna, Jason kien jg[idlu li kien ;ie g[all-paga. Din ;rat ukoll meta darba marru jieklu f’restorant Marsaxlokk. Dwar meta ;ara l-in/ident, ixxhud qal li lanqas biss ried jemmen dak li sema’. “A[na m’a[niex ta’ dawn l-affarijiet, u [ija Jason, aktar u aktar. Tant hu hekk li meta ltaqa’ ma’ xi [bieb, kienu qalulu ‘hemm x’g[amilt?’. {asbu li kien hu x-xhud li g[amel dak li se[[ b’g[a;eb ta’ kul[add.” Xehdet Doris Galea li wkoll ikkonfermat dak li kien qal ]ew;ha, kemm Jason kien jistmahom b[ala familja. L-ewwel xhud kien is-Sur;ent tal-Pulizija Glenn Carabott li qal li hu kien stazzjonat fl-G[assa tal-Pulizija tal-Belt u missier Matthew Zahra kien g[amel rapport li ibnu kien nieqes. Ir-rapport sar fil-15 ta’ Awwissu tal-2012. Qal li saru ttfittxijiet tas-soltu, fosthom malIsptar Mater Dei u l-Kwartieri :enerali tal-Pulizija, i]da dawn irri]ultaw fin-negattiv. Xehdet ukoll l-Ispettur Kylie Borg li qalet li missier Matthew Zahra kien spjegalhom fejn issoltu j[obb imur ibnu u wara l-
Pulizija [ar;u ritratt tieg[u g[allmedia biex jinfurmaw lill-pubbliku. Qalet li kienet kellmet lit-tfajla tieg[u Kyrstal Grixti u lil missieru fid-dettall biex forsi jkollhom idea fejn spi//a. Ilmowbajl tieg[u kien re;istrat li ntefa’ f’Marsaxlokk u wara li //ekkjat is-CVA tal-Belt irri]ulta li kien telaq fil-5.44 a.m. tal-istess g[odwa. Aktar tard, missier Matthew sab il-karozza fejn it-toilets pubbli/i f’Marsaxlokk u l-karozza kienet imsakkra u x-xhud bag[tet tim forensiku biex jag[mel st[arri; fuqha. Ma kien hemm lebda /avetta ]ejda u g[alhekk kellha titkisser il-[;ie;a talkarozza tal-marka Skoda biex tinfeta[. Fil-karozza ma nstab xejn. Aktar tard fl-investigazzjoni, qalet l-Ispettur Borg, kien ]velat li Matthew Zahra kien bag[at xi SMSs u telefonati bil-mowbajl mill-Belt. Dawn intbag[tu lil Jason Galea, u kien hemm ukoll SMSs li l-vittma r/ieva ming[andu stess. Wara xehdet Krystal Galea, li qalet li hi nneputija ta’ Jason Galea. Qalet li l-Pulizija kienu kellmuha f’Lulju li g[adda u qalet li kellha karozza tat-tip Skoda bajda. Il-karozza kienet re;istrata fuq ommha, i]da kienu ju]awha l-[abiba tag[ha u persuni o[rajn. Krystal Galea qalet li l-karozza kienet ilha tu]aha minn Awwissu tas-sena ta’ qabel u Jason kien ju]a karozza mikrija, i]da kien talabhielha biex jiffranka l-flus. Fil-fatt kien hu li mar g[allkarozza u flimkien ma’ Ronald Urry [adha minn Ta’ :iorni g[al Bir]ebbu;a. Meta l-karozza nstabet, din kienet bla petrol, bis-sun-visors imkissrin u bl-istereo maqlug[ ’il barra. Ix-xhud qalet li zijuha Jason qalilha li wa[da mill-visors kienet qed tinqala’ u l-o[ra kienet di;à miksura. Hu pprova jirran;a listereo. Min[abba dawn il-[sarat qabad u ta lit-tifla mitt ewro. Krystal Galea qalet li g[andha 22 sena u kellha relazzjoni tajba ma’ Jason li dejjem [a [sieb ilfamilja tag[ha. G[al Jason Galea qed jidher lAvukat Joe Giglio u l-Avukat Marion Camilleri qed tidher g[al Ronald Urry. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Ispetturi Chris Pullicino, Michael Mallia, Louise Calleja u Fabian Fleri. L-Avukat Stefano Filletti qed jidher b[ala parti /ivili g[all-mara u l-;enituri tal-vittma.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
5
LOKALI
Xufier ta’ xarabank mhux [ati li tajjar mara b’negli;enza Il-Qorti tirrimarka li kienet il-mara li qassmet bl-addo// u g[amlet [sara lilha nnifisha
L-istabbiliment tal-log[ob li lbiera[ waranofsinhar kien fil-mira ta’ persuna li wettqet hold-up
Jinsterqu €1,000 f’hold up fil-{amrun Stabbliment tal-log[ob li jinsab fi Triq il-Kbira, fil-{amrun, kien fil-mira ta’ persuna li wettqet hold-up ilbiera[ waranofsinhar. Dan il-;urnal hu infurmat li waqt dan il-hold-up li se[[ g[all-[abta tal-4.30pm, insterqu
ftit iktar minn elf ewro u li l-persuna li wettqet is-serq kienet armata. Fil-[in tas-serqa fil-[anut kien hemm [addiem ta’ 23 sena, residenti [al Qormi u klijenta. Fil-post issej[et ambulanza i]da uffi/jali tal-pulizija infur-
mawna li [add ma we;;a’ f’din is-serqa. Bil-ka] ;ie infurmat ilMa;istrat tal-G[assa li [atar diversi esperti biex jassistuh flinkjesta. Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha.
Xufier ta’ xarabank ma nstabx [ati mill-Ma;istrat Audrey Demicoli li permezz ta’ negli;enza tajjar mara u kka;;unalha ;rie[i gravi hekk kif kienet qed taqsam it-triq. Massimo Bonello ta’ 40 sena ma nstabx [ati li min[abba li ma kienx qed isuq bil-galbu, tajjar mara Ukrena f’Di/embru tal2008. Bonello li ja[dem b[ala xufier ma’ tal-linja, kien illiberat wara li l-Qorti qalet li kien ittort tal-mara li se[[ l-in/ident peress li din ma kinitx attenti g[all-mod kif qasmet it-triq. Ixxufier ma nstabx [ati li saq ming[ajr polza tas-sigurtà i]da kien immultat 150 ewro talli saq ming[ajr li/enzja tas-sewqan. Mill-provi rri]ulta li g[all[abta tat-8.30am tat-2 ta’ Di/embru tal-2008, Bonello kien qed isuq fuq ir-rotta 49 lejn Bu;ibba. Kif wasal fi Triq itTrun/iera fil-Qawra, hu sema’
[oss kbir, bil-mara ssofri minn ;rie[i f’rasha u spi//at g[amlet 17-il ;urnata l-isptar. Bonello waqqaf ix-xarabank mill-ewwel u kif [are; ra xena xejn pja/evoli. Fit-triq, mhux ‘il bog[od minn fejn se[[ l-in/ident, hemm zebra crossing. Il-passi;;ieri li dak il-[in kienu fuq tal-linja xehdu fil-Qorti li x-xufier ma kienx qed isuq b’velo/ità e//essiva, u l-mara qabdet u qasmet it-triq. Il-mara qalet filQorti li kienet qed tirritorna mix-xog[ol meta qassmet ittriq, intlaqtet u ntilfet minn sensiha. Il-Qorti fis-sentenza tag[ha qalet li m’hemm l-ebda prova li tg[id li Bonello kien qed isuq b’mod negli;enti jew perikolu], u kienet il-mara li qassmet bladdo//, u g[amlet [sara lilha nnifisha. L-Ispettur Gabriel Micallef mexxa l-Prosekuzzjoni.
Jekk se ssuq...
TIXROBX!
Il-[abta li se[[et ilbiera[ filg[axija f’{al Qormi fejn kellha wkoll ting[alaq g[at-traffiku
}ew; in/identi serji tat-traffiku Ra;el ta’ 50 sena minn {al Qormi lbiera[ filg[axija sofra ;rie[i [fief f’in/ident ikrah li se[[ g[all-[abta tas-7.30pm, fi Triq {al Luqa f’{al Qormi, qrib id-da[la g[all-Wied. Fl-in/ident kienu involuti vann u karozza. I]-]ew; vetturi [abtu head-on. Minn informazzjoni li ksibna, ir-ra;el li spi//a ferut kien fi triqtu lejn id-direzzjoni ta’ {al Luqa b’xi xog[ol tal-injam. Kien f’dan il-[in li l-vann tieg[u
kellu impatt qawwi mal-karozza li kienet nie]la mid-direzzjoni lo[ra. Immedjat kien l-intervent tal-infermieri mill-Isptar li waslu fil-post b’ambulanza, u [adu lir-ra;el g[all-kura. Issewwieq tal-vettura l-o[ra sofra biss xokk qawwi. It-triq in]ammet mag[luqa g[al xi [in min[abba dan lin/ident, filwaqt li l-Pulizija mid-distrett ta’ {al Qormi qed imexxu l-investigazzjonijiet. F’in/ident ie[or, ra;el ta’ 34
sena mir-Rabat ittie[ed l-Isptar Mater Dei wara [abta bejn tliet karozzi fi Triq ir-Riebu, filBa[rija g[all-[abta tas6.30pm. Ir-ra;el kien qed isuq fid-direzzjoni mir-Rabat lejn ilBa[rija. Mal-impatt ir-ra;el inqabad fil-karozza u kellu jin[are; minn membri tal-Protezzjoni ?ivili, u ttie[ed b’ambulanza lejn l-isptar fejn instab li qed isofri minn xi ;rie[i imma ma jinsabx fil-periklu tal-mewt.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
6
LOKALI
Qisni kont qieg[ed f’xi movie
It-tielet fuelling station tal-LPG Il-kumpannija Liquigas Malta, nediet it-tielet fueling station ta’ autogas fil-Wembley Service Station f’St. Andrews biex sidien ta’ karrozzi li ja[dmu bil-Liquid Petroleum Gas, l-LPG, ikollhom post ie[or minn fejn jinqdew. Dan t[abbar waqt konferenza tal-a[barijiet indirizzata, fost o[rajn, mir-rappre]entant talkumpannija, Paul Agius Delicata, li spjega li l-u]u talLPG g[andu tliet benefi//ji: li lkonsumatur jiffranka l-ispejje]; li l-pajji] ikollu arja iktar nadifa; u li n-nies tgawdi minn sa[[a a[jar.
Appell lill-Gvern biex jibda ju]a vetturi li ja[dmu bil-gass fit-trasport pubbliku Il-Kap E]ekuttiv talKumpannija, Roberto Capelluto, spjega li l-prezz attwali tal-LPG hu ta’ 72 /ente]mu tra’ ewro kull litru, li jfisser nofs il-prezz talpetrol u 53% ir[as mill-prezz tad-diesel. Hu spjega wkoll li lu]u tal-gass g[all-vetturi g[andu benefi//ju g[all-ambjent g[aliex inaqqas il-karbonju u t-trab fin. Appella lill-Gvern biex ikun ta’ e]empju f’dan is-settur u jintrodu/i l-u]u tal-LPG fit-trasport
pubbliku, f’vetturi tal-Gvern u lambulanzi. Il-Kap E]ekuttiv qal li l-ewwel fueling station tal-LPG ta’ din ilkumpanija tnediet fl-2012 fejn lAjruport Internazzjonali ta’ Malta, u t-tieni wa[da f’:unju 2013 fil-limiti tar-Rabat. Ilkumpanija qed ta[dem ukoll biex ikollha fueling station talgass f’G[awdex. Il-Ministru g[all-Ambjent u }vilupp Sostenibbli, Leo
Brincat, qal li dawn l-inizjattivi jg[inu biex pajjizna jil[aq il-miri tal-Politika Nazzjonali talAmbjent. Il-Ministru g[all-Ener;ija, Konrad Mizzi fa[[ar din l-inizjattiva u qal li jittama li pajji]na jibqa’ miexi f’direzzjoni biex ikollna fueling station tal-gass f’kull petrol station. Biex karozza li tu]a l-petrol tkun tista’ tibda tu]a l-gass te[tie; investiment ta’ bejn 700 u 1,200 ewro, skont it-tip talkarozza, bil-pro/ess jippermetti li l-karozza tkun tista’ tinstaq blLPG inkella bil-petrol b’sempli/i g[afsa ta’ buttuna.
Smash mitluba t[allas aktar minn €11,000 lil Allcare Insurance Il-kumpanija tal-media Smash Communications Ltd kienet ordnata mill-Qorti biex t[allas is-somma ta’ 11,445 ewro lillkumpanija tal-assikurazzjoni Allcare Insurance Agency Ltd, wara li l-Qorti ma laqg[etx talba tal-kumpanija li l-ka] issa hu wie[ed preskritt. Il-[las kellhom ikunu fuq diversi karozzi li/enzjati fuq Joseph Baldacchino, f’isem il-
kumpanija li kienu assikurati mal-kumpanija Allcare Insurance Agency Ltd, li i]da qatt ma r/iviet [las la tal-assikurazzjoni u lanqas g[al [las talli/enzja tat-triq li trid tit[allas lil Transport Malta. L-a[[ar [las lill-kumpanija imur lura g[all2008. Smash Il-kumpanija Communications Ltd argumentat li l-Qorti ma kellhiex tilqa’ t-
talba tal-kumpanija tal-assikurazzjoni min[abba li g[adda ]]mien. Barra minn hekk il-kumpanija Smash qalet li l-ammont ma kienx tag[ha, imma ta’ /ertu Andrew Farrugia, eks[addiem ta’ Smash li kien g[amel kuntratt ma’ Allcare Insurance ming[ajr ma kien awtorizzat minn Smash Communications Ltd.
Il-kuntratt iffirmat minn Farrugia u l-kumpanija talassikurazzjoni, fejn il-flus kellhom jit[allsu permezz ta’ reklamar fuq ir-radju u t-televi]joni tal-kumpanija tal-media. Madankolllu il-Ma;istrat Marseann Farrugia qalet li Smash Communications Ltd naqqset li tikkwota l-li;i f’dan il-kuntest, ji;ifieri li g[adda ]]mien.
:rie[i gravi wara in/ident b’mo[riet
Il-film The Tuskeegee Airmen fl-Ambaxxata Amerikana B[ala parti mill-kommemorazzjoni tal-Black History Month, lAmbaxxata Amerikana qed tistieden lill-pubbliku biex jipparte/ipa fil-wiri tal-film The Tuskeegee Airmen nhar lErbg[a, 5 ta’ Frar, fis-s6pm. Wara l-wiri tal-film, Colonel Jano Carlson, Defense Attaché, se jmexxi diskussjoni fuq il-film u jwie;eb il-mistoqsijiet taludjenza.
The Tuskeegee Airmen hu listorja vera ta’ kif grupp ta’ piloti African American g[elbu oppo]izzjoni razzista biex isir wie[ed mill-a[jar gruppi militari Amerikani fit-Tieni Gwerra Dinjija. Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, il-US Army Air Corps beda pro;ett spe/jali biex jintegraw piloti African American filFighter Pilot Program. Mag[ruf
b[ala t-Tuskeegee Airmen, g[allisem tal-airbase li fiha kienu m[arr;a, dawn l-ir;iel sofrew fastidju, pre;udizzju, u tfixkil politiku minn wara l-kwinti, sakemm fl-a[[ar irnexxielhom juru l-kapa/itajiet tag[hom fil;lieda kontra l-g[adu. Fid-29 ta’ Marzu 2007, The Tuskeegee Airmen ;ew kollettivament mog[tija ilCongressional Gold Medal waqt
Immigrant illegali Somalu, residenti fi/-?entru Miftu[ ta’ {al Far, qal li [assu kien qieg[ed f’movie meta immigranti o[rajn, x’aktarx ukoll ta’ nazzjonalità Somala, li jg[ixu xXlendi, waqqfuh b’sikkina ma’ g[onqu u serquh. Il-vittma, Hussein Mohamed Abikar, xehed li Abdifaid Mahahdi Mahamud ta’ 18-il sena, talbu l-flus meta hu kien sejjer jixtri ming[and /ertu wie[ed Mario. Xehed li kif hu qalilhom li m’g[andux flus, g[ajruh giddieb u hawn lakku]at talbu lighter. Abikar xehed quddiem ilMa;istrat Edwina Grima meta kompliet il-kumpilazzjoni dwar dan l-in/ident, li hekk kif tah illighter, Mahamud [atfu minn g[onqu, g[amillu sikkina u ie[or beda jfittixlu l-flus. “{sibtni qieg[ed f’movie dak il-[in,” qal l-allegat vittma. Hussein Mohamed Abikar qal li kif wara li sawtuh, tefug[ malart u hu ntilef minn sensih. Il;rie[i kienu gravi tant li g?al ;img[a s[i[a ma setax jiekol blu;ig[ li kellu f’sidru. Ta[t g[ajnejh g[ad g[andu ferita li dehret ukoll vi]ibbli. Wara kienu serqulu 150 ewro. Il-vittma qal li m’g[andux idea min hi t-tieni persuna involuta fil-ka]. Kien hawn li fil-Qorti, lIspettur Fabian Fleri wrih ritratt u qallu jekk jag[rafx lill-persuna. Il-vittma wie;eb li dak kien ittieni persuna involuta fil-ka]. Minn na[a tieg[u, l-akku]at qal li joqg[od ix-Xlendi u lMa;istrat Edwina Grima talbet lindirizz biex tkun tista’ tikkunsidra t-talba g[all-[elsien millarrest wara li jsiru l-verifiki dwar dan qabel tittie[ed de/i]joni.
/erimonja fil-U.S. Capitol Rotunda. Il-midalja tag[mel parti minn wirja fil-Smithsonian Institution. G[al aktar informazzjoni, kull min hu interessat g[andu jikkuntattja l-Ambaxxata Amerikana usembmalta@state.gov. Dawk li jirre;istraw l-attendenza tag[hom mal-Ambaxxata Amerikana jkunu jistg[u jid[lu biex jaraw ilfilm.
Ra;el ta’ 57 sena sofra ;rie[i gravi wara li nqabditlu siequ f’mo[riet waqt li kien qed ja[dem fl-g[alqa tieg[u fiz-zona mag[rufa b[ala tal-Marnisi, f’Marsaxlokk. Il-ka] se[[ g[all-[abta tassieg[a ta’ wara nofsinhar. Fuq il-post waslet ambulanza li [adet lir-ra;el lejn l-Isptar Mater Dei fejn kienn i//ertifikat li qed isofri minn ;rie[i gravi kaw]a tal-in/ident.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
7
PARLAMENT
L-Oppo]izzjoni to;;ezzjona g[all-mod kif il-Gvern qed ixekkel il-[in tal-mistoqsijiet parlamentari L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista lbiera[ fil-Parlament o;;ezzjonat g[all-mod kif ilGvern g[andu strate;ija kif jipprova jxekkel il-[in tal-mistoqsijiet u t-twe;ibiet parlamentari. Din l-o;;ezzjoni millOppozizzjoni saret fis-seduta parlamentari tal-biera[ filg[axija wara kummenti li saru mid-Deputat Nazzjonalista
George Pullicino li kkritika lillMinistru Marie Louis Coleiro Preca min[abba li kienet qed ittawwal i]]ejjed biex twie;eb mistoqsija parlamentari bl-iskop li ma jkunx hemm [in biex ikunu mwie;ba mistoqsijiet o[ra. Il-Ministru Coleiro Preca nsistiet li George Pullicino jirtira d-dikjarazzjoni tieg[u. Ittalba tal-Ministru Coleiro Preca
sabet l-appo;; tal-Ministru Joe Mizzi li qal li jekk id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino ma jirtirax id-dikjarazzjoni tieg[u, g[andhom jittie[du lpassi me[tie;a. Permezz ta’ interventi tal-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, tal-Vi/i Kap Mario de Marco u tal-Whip David Agius, il-Grupp Parlamentari Nazzjonalista ng[aqad flimkien
b’solidarjetà mad-Deputat Nazzjonalista George Pullicino. Is-seduta kienet sospi]a wara li l-Ministru Joe Mizzi talab ruling mill-A;ent Speaker ?ensu Galea, li rtira biex jisma’ rrecording tal-kumment tadDeputat Nazzjonalista George Pullicino. Fi spjega li ta d-Deputat Nazzjonalista Pullicino tfisser lill-Kamra tad-Deputati li l-
kumment tieg[u ma kienx dirett g[all-Ministru Coleiro Preca i]da g[all-mod u l-istrate;ija kif qed tkun trattata l-Oppo]izzjoni fil-[inijiet tal-mistoqsijiet parlamentari. Fil-ruling tieg[u l-A;ent Speaker ?ensu Galea irrefera g[al-rulings o[ra li ng[ataw u ddikjara li ma kienx hemm passi x’jittie[du kontra d-Deputat Nazzjonalista George Pullicino.
Ir-rapport dwar il-koedukazzjoni mhux komplut Wara li fl-a[[ar jiem t[abbar li mis-sena skolastika l-;dida lGvern se jda[[al is-sistema ta’ koedukazzjoni fl-ewwel sena tassekondarja, jigifieri mill-Form 1, fil-Parlament,il-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol, Evarist Bartolo, qal li l-Gvern ilu minn :unju li g[adda ja[dem fuq din il-materja. Il-Ministru Bartolo kien qed jirrispondi g[all-mistoqsija Parlamentari li g[amel il-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Edukazzjoni, Joe Cassar, li talab lil Evarist Bartolo jikkonferma filpubbliku li ma kienx hemm konsultazzjoni xierqa dwar il-middle schools u l-koedukazzjoni. Dwar il-koedukazzjoni, idDeputat Nazzjonalista Joe Cassar talab lill-Ministru Bartolo jpo;;i fuq il-Mejda tal-Kamra r-rapport dettaljat dwar konsultazzjoni li saret mal-Union tal-G[alliema, lMUT, l-amministrazzjoni /entrali, l-amministrazzjoni taliskejjel, l-edukaturi f’kull qasam kif ukoll kwestjonarju li seta’ ntbag[at lil dawn il-partijiet kollha fuq din is-sistema li se jintro-
L-MUT irtirat mill-kumitat dwar il-koedukazzjoni g[ax sostniet li tal-anqas g[andu jkun hemm evalwazzjoni serja tal-pro;ett pilota qabel tittie[ed de/i]joni definittiva
du/i minn Ottubru 2014. Fir-risposta tieg[u, Evarist Bartolo qal li l-Gvern kien qed ja[dem id f’id mal-Union talG[alliema fuq l-koedukazzjoni i]da meta [ar;et din l-a[bar, lMUT kienet iddikjarat li tinsab sorpri]a b’din id-de/i]joni fuq ilkoedukazzjoni g[ax il-pro;ett pilota g[adu ma ntemmx. Fil-fatt, l-MUT kienet irtirat mill-kumitat tal-koedukazzjoni g[ax sostniet li tal-anqas g[andu jkun hemm evalwazzjoni serja tal-pro;ett pilota qabel tittie[ed de/i]joni definittiva.
Il-Ministru Bartolo qal ukoll li l-Prin/ipali u l-Kapijiet talKulle;;i kollha talbu biex tid[ol il-koedukazzjoni fl-iskejjel li jmexxu. Madankollu minn informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, il-prin/ipali u kapijiet ;ew mitluba jag[tu r-reazzjoni tag[hom dwar din il-materja. Dan ifisser li ma kinitx inizjattiva li [a kull wie[ed minnhom li jitolbu lillMinisteru tal-Edukazzjoni biex fl-iskejjel tag[hom tidda[[al din is-sistema ta’ koedukazzjoni. In-Nazzjon hu infurmat ukoll li kien hemm kapijiet ta’ skejjel li
kellhom riservi fuq l-introduzzjoni tal-koedukazzjoni mis-sena skolastika li ;ejja u ;ibdu l-attenzjoni li din mhix sistema li g[andha tidda[[al bl-g[a;la. Intant, filwaqt li l-MUT tinsab sorpri]a kif ittie[det de/i]joni li tidda[[al il-koedukazzjoni ming[ajr ma g[adu ntemm ilpro;ett pilota li qed isir filKulle;; Santa Klara, mhux lest lanqas ir-rapport dwar din lesperjenza. Il-Ministru Bartolo kkonferma li g[adu qed jit[ejja rapport dwar x’tg[allmu l-istituzzjonijiet
edukattivi mill-esperjenza talKulle;; Santa Klara. Il-Ministru qal li r/ieva wkoll reazzjonijiet po]ittivi fuq idde/i]joni li minn Ottubru 2014 ti;i introdotta s-sistema ta’ koedukazzjoni mill-;enituri u g[alliema. Madankollu, ;enituri li tkellmu ma’ dan l-;urnal qalu li jinsabu m[assbin dwar il-fatt li se jkun hemm bniet u subien fi klassi wa[da tas-Sekondarja, ji;ifieri fil-Form 1, u dwar kif dan jista’ jbiddel l-ambjent tal-iskola meta fil-bqija tal-klassijiet fis-sekondarja se jkun hemm bniet biss jew subien biss. G[ar-risposta tal-Kelliem talOppo]izzjoni, il-Ministru Bartolo qal li l-ikbar sfida li l-Gvern g[andu quddiemu hi kif se tit[addem is-sistema ta’ tg[allim diversifikat u tg[alim g[all-abilitajiet im[allta li qal li dda[[lu ming[ajr t[ejjija serja mill-amministrazzjoni pre/edenti. Il-Ministru sostna li l-Gvern beda jindirizza din il-materja permezz ta’ programmi edukattivi u tenna li se jsir [afna iktar xog[ol dwar dan.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
8
PARLAMENT
Il-pulizija g[adhom ma t[allsux wara li [admu ta’ waiters
Clyde Puli qal li jaqbel ma’ dan l-abbozz li qed ikompli ma’ dak li beda jitwettaq mill-amministrazzjonijiet pre/edenti biex jag[ti attenzjoni akbar lill-edukazzjoni tat-tfal u tal-minuri
Ir-responsabbiltà kriminali ti]died minn 12 g[al 14-il sena Is-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici ressaq g[at-Tieni Qari Abbozz ta’ Li;i li jemenda l-Kodi/i Kriminali li jirrigwarda l-età tar-responsabbiltà kriminali. L-abbozz jipproponi li l-età ta’ minuri fil-ka] tar-responsabbiltà kriminali titla’ minn 12 g[al 14-il sena. Hu qal li f’pajji]na l-prassi hi li f’ka]i fejn ikun hemm reati minn minorenni, tin[are; ordni mill-Ministru responsabbli fuq parir tal-probation officer biex il-minorenni jitpo;;a ta[t care order. F’/erti pajji]i hemm tendenza li f’ka]i ta’ reati minn minorenni ma jkunx hemm a//enn fuq passi kriminali i]da a//enn akbar fuq passi ta’ protezzjoni, g[ajnuna u edukazzjoni. Is-Segretarju Parlamentari Bonnici qal li l-Gvern qed jistudja l-possibbiltà ta’ twaqqif
ta’ Tribunal tal-Minorenni li jkollu a//enn aktar edukattiv milli a//enn ta’ Qorti. Id-Deputat Nazzjonalista Clyde Puli qal li dan hu abbozz importanti li jkun tajjeb li jkun diskuss mhux biss mill-aspett ta’ ;ustizzja i]da anke mill-aspett ta’ politika so/jali. Clyde Puli qal li jaqbel ma’ dan l-abbozz li qed ikompli ma’ dak li beda jitwettaq millamministrazzjonijiet pre/edenti biex jag[ti attenzjoni akbar lill-edukazzjoni tat-tfal u talminuri . Id - Deputat Nazzjonalista ssu;;erixxa emendi biex jipprote;u minorenni torox u muti . Issu;;erixxa wkoll li jidda[[al il-kun/ett ta’ maturity age. Din il - klawsola tag[ti /ans lill Qorti permezz tal - esperti tidde/iedi jekk il - minorenni kellux il-kapa/ità matura men-
tali fil-mument li wettaq irreat. Id-Deputat Laburista Deo Debattista spjega kif il-[tija ta’ twettiq ta’ reat tiddependi [afna mill-i]vilupp tal-parti tal-mo[[ li biha persuna tiddetermina lazzjonijiet u s-sentimenti tag[ha. Hu spjega li dik il-parti tal-mo[[ ma tkunx g[adha ]viluppat bi]]ejjed f’persuna ]ag[]ug[a. Deo Debattisa qal li minflok pieni g[al ]g[a]ag[ u minorenni g[andu jkun hemm ta[ri; u edukazzjoni li g[andhom ikunu parti mill-edukazzjoni ta’ ]g[a]ag[ fl-iskejjel. Fid-diskors ta’ g[eluq isSegretarju Parlamentari Owen Bonnici qal li kien qed jilqa’ b’sodisfazzjon il-kontribut li sar mi]-]ew; kelliema u kienu se jkunu kkunsidrati fl-istadju talKumitat.
Pulizija li f’:unju li g[adda ;ew detailed g[al xog[ol ta’ waiters fil-Palazz tal-Girgenti, sal-;img[a li g[addiet kienu g[adhom ma t[allsux g[al dan ix-xog[ol. Il-Ministru Manwel Mallia qal li l-Ministeru g[amel il[las dovut lill-Korp tal-Pulizija g[al dak ix-xog[ol i]da ma setax jikkonferma t[allsux ilpulizija. Fuq mistoqsijiet li sarulu mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi fil-[in tal-mistoqsijiet, il-Ministru Manwel Mallia spjega li l-pulizija li g[amlu dan ix-xog[ol, g[amlu dan fuq g[a]la tag[hom wara li
[ar;et sej[a g[al min hu interessat. Aktar tard in[ar;et ordni biex dawk il-pulizija ma jkunux detailed xog[ol ie[or min[abba l-avveniment li kellu jsir filGirgenti. G[al mistoqsijiet o[ra tadDeputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, il-Ministru Manwel Mallia u s-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici qalu li wara theddida ta’ bomba filbini tal-Qorti lbiera[, isSegretarjat tal-:ustizzja [a de/i]joni li ma jitwaqqafx ixxog[ol tal-Qorti. Huma sostnew li din il-prassi kienet segwita anke fi ]mien lamministrazzjoni pre/edenti.
?ertifikat li ma sar ebda dejn minn Kunsill Nazzjonalista fil-Mellie[a Ir-rapport tal-Awditur :enerali jikkonferma li mhux minnu li meta l-Kunsill Lokali Mellie[a kien amministrat minn ma;;oranza Nazzjonalista t[alla f’dejn. Dan sostnieh id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar meta tkellem fl-a;;ornament tas-seduta parlamentari nhar itTnejn. Robert Cutajar qal li minkejja l-impressjoni li ried jag[ti lPartit Laburista fuq l-amministrazzjoni li hu kien Sindku tag[ha, filwaqt li n[oloq [afna ;id li g[adu jitgawda, ma t[alla l-ebda dejn. Id-Deputat Nazzjonalista staqsa wkoll g[aliex idda[let ilpolitika bejn il-ka]ini tal-banda meta f’din il-lokalità ssir [idma qawwija ming[ajr pika politika. Hu rrefera g[ad-de/i]joni li llaqg[a tal-Kabinett programmata g[at-Tlieta ssir f’ka]in par-
tikolari tal-Banda. Sostna li flistess waqt intbag[tet email li listess laqg[a kienet se ssir f’ka]in ie[or ukoll. Robert Cutajar qal li l-Gvern seta’ u]a s-sala tal-Kunsill Lokali jew seta’ g[a]el xi post ie[or mid-diversi disponibbli li hemm fil-lokalità fosthom fliskola. Robert Cutajar tkellem ukoll dwar id-de/i]joni tal-Gvern li liskola tal-isport tkun trasferita mill-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop g[all-kumpless sportiv f’Pembroke. Il-livell ta’ atrezzaturi f’dan il-kumpless hu inqas minn dak ta’ {al Kirkop. Robert Cutajar tkellem ukoll dwar sit g[all-bini ta’ grawnd tan-Naxxar. Hu staqsa kif ing[ataw risposti differenti millMinistru Evarist Bartolo u misSegretarju Parlamentari Michael Farrugia dwar is-sit li kellu jing[ata g[al dan l-iskop.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
9
LOKALI
L-Iskola Nazzjonali tal-Isport li ;iet inawgurata f’Settembru 2012, g[andha l-iskop ewlieni li tag[ti ta[ri; spe/jalizzat lil studenti li g[andhom talent spe/jali fl-isport
Appell biex il-Gvern jirrikonsidra d-de/i]joni li j/aqlaq l-Iskola Nazzjonali tal-Isport Il-Partit Nazzjonalista appella lill-Gvern biex jirrikonsidra d-de/i]joni mg[a;;la tieg[u li jmexxi l-Iskola Nazzjonali talIsport mill-Kumpless tal-Isport tal-Kulle;; San Benedittu f’{al Kirkop g[al skola o[ra li mhijiex attrezzata bl-istess mod f’Pembroke. Il-Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u Sport, Robert Cutajar, qal fi stqarrija li l-Partit Nazzjonalista jinnota b’di]appunt id-de/i]joni tal-Gvern li l-Iskola Nazzjonali tal-Isport ;iet trasferita. L-Iskola Nazzjonali tal-
Isport, li ;iet inawgurata f’Settembru 2012, g[andha liskop ewlieni li tag[ti ta[ri; spe/jalizzat lil studenti li g[andhom talent spe/jali flisport. Dawn l-istess studenti qeg[din jing[ataw l-aqwa opportunità biex jirnexxu kemm fl-istudju akkademiku tag[hom kif ukoll fl-isport. Dan isir billi l-[inijiet tal-lezzjonijiet, li jinkludu kemm su;;etti akkademi/i u o[rajn dedikati g[all-isport, huma flessibbli bi]]ejjed biex jakkomodaw itta[ri; sportiv li jkun qed isir
ukoll waqt il-[in tal-iskola f’qafas ta’ /entru ta’ e//ellenza g[all-attività sportiva. It-ta[ri; sportiv ji;i kkoordinat mill-asso/jazzjonijiet sportivi u l-kow/is tag[hom, biex l-atleti ]g[a]ag[ ikollhom pjan wie[ed ta’ ta[ri; b’o;;ettivi komuni, kemm waqt il-[in tal-iskola kif ukoll wara. Biex pajji]na jkun jista’ joffri l-opportunitajiet ta’ ta[ri; spe/jalizzat lil tfal u ]g[a]ag[ li g[andhom talent fl-isport, ilPartit Nazzjonalista fil-Gvern
investa f’kumpless ;did b’fa/ilitajiet state-of-the-art u attrezzati g[all-[ti;iet spe/ifi/i tal-istudenti. Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista jifhem li l-Gvern issa be[siebu jag[ti aktar awtonomija lill-Iskola Nazzjonali tal-Isport, xorta jibqa’ l-fatt li l-iskola issa se timxi mill-post ori;inali u ideali tag[ha, de/i]joni li ]gur mhix se tg[in biex l-istudenti jkomplu mexjin fl-istudju tag[hom fl-istess kumdità li kellhom fejn setg[u fa/ilment
jipprattikaw id-dixxiplini sportivi tag[hom, inklu] il-basketball, il-futbol, il-;innastika, il-karate u r-rugby fost dixxiplini o[rajn. Il-Partit Nazzjonalista stieden lill-Gvern biex jag[mel konsultazzjoni sin/iera mal-partijiet kollha involuti u jittama li din id-de/i]joni mg[a;;la u nieqsa minn vi]joni ma tag[milx [sara lil dawk l-istudenti kollha effettwati fil-mixja tag[hom biex itejbu l-kwalitajiet tag[hom fil-qasam akkademiku u dak sportiv.
L-MUMN tlaqqa’ lill-infermieri u l-qwiebel Il-Union Maltija tal-Infermiera u l-Qwiebel (MUMN) qed tlaqqa’ g[all-ewwel darba lillinfermieri u l-qwiebel membri tag[ha li ja[dmu fl-isptarijiet kollha u /-/entri tas-sa[[a madwar Malta biex ta;;ornahom dwar l-a[[ar ]viluppi filkwistjoni li g[andha mal-Gvern dwar l-indemnity insurance. L-ewwel laqg[a saert fl-awditorju tal-Isptar Mater Dei, u llum
hi ppjanata laqg[a o[ra g[allmembri tal-MUMN li ja[dmu fis-servizz pubbliku tas-sa[[a f’G[awdex. L-indemnity insurance hi assigurazzjoni g[all-professjonisti li tvarja minn xog[ol g[al ie[or, u fil-ka] tal-infermieri u lqwiebel tammonta g[al madwar 1,400 ewro. Din l-assigurazzjoni saret mandatorja wara li fixxhur li g[addew ;iet approvata
l-li;i mill-Parlament Malti min[abba direttiva partikolari tal-UE. Imma b’din il-li;i, g[allewwel darba l-Gvern qed jinsisti li f’/erti ka]i, ikunu l-infermieri li j[allsu g[ad-danni u l-ispejje] /ivili li jirri]ultaw f’ka] ta’ a;ir deskritt b[ala kriminali jekk issir xi talba mill-pazjenti, anke jekk ma jkunx tort tag[hom, u jo[or;u l-flus minn buthom.
L-MUMN qed topponi b’qawwa g[al din il-mi]ura li qed jie[u l-Gvern tant li sa[ansitra rre;istrat tilwima industrijali mad-Divi]joni tas-Sa[[a. Il-Union [ar;et qatta bla [abel kontra din id-de/i]joni talGvern aktar u aktar min[abba //irkostanzi li qed ja[dmu fihom il-membri tag[ha f’dawn i]]minijiet, bi problemi kbar ikka;unati minn nuqqas ta’
staff, iffullar u nuqqas ta’ sodod fil-isptarijiet pubbli/i. Fl-a[[ar stqarrija li [ar;et lMUMN, il-President tal-Union Paul Pace, dwar din il-kwistjoni, iddikjara li fejn irid, il-Gvern jinjora lill-UE. Imma fuq kwistjonijiet o[ra, b[alma hi din, qed jag[]el li jimxi kelma b’kelma ma’ dak li tg[idlu lEwropa anke jekk dan ikun ta’ detriment g[al dawk involuti.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Kwistjoni ta’ kuntrasti Il-kwistjoni kbira dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza, li spi//at dibattuta fi]-]ew; parlamenti fejn g[andna rappre]entati tag[na, qed turi kuntrasti interessanti. Malta u Muscat L-ewwel nett, Malta u Muscat. Il-Prim Ministru, fi stil antikwat, qed jg[id li hu l-pajji]. Il-Parlament Ewropew ikkundanna b’qawwa l-bejg[ ta/-/ittadinanza minn Muscat, imma hu jg[id li qed jikkritikaw lil Malta, mhux lilu. G[ax ja[seb li Malta hi hu. Meta [afna Maltin, u s[abu stess, qed jg[idulu: inti qed ti]balja, mhux il-Maltin. L-Ewropa u a[na L-Ewropa u a[na.
L-Ewropa hi a[na wkoll. Hekk g[a]ilna aktar minn g[axar snin ilu. Imma g[al Muscat, li kien kontra, lEwropa hi [addie[or, art barranija, ta’ theddida. Hekk qal hu stess m’ilu xejn fuq stazzjon barrani – qrobna wisq lejn l-Ewropa ta[t in-Nazzjonalisti, qal, issa rridu ndawru r-rotta. Id-drittijiet u l-Ewropa Id-drittijiet u l-Ewropa. Muscat ja[seb li d-drittijiet li tat lilna lMaltin l-Ewropa qeg[din biex jinqeda bihom u jbig[hom lil min mhux Malti jew Ewropew. [afna Maltin u 90 fil-mija talEwroparlamentari ja[sbu li l-Ewropa mhux biex tinqeda biha qieg[da, spe/jalment meta Muscat qatt ma riedha, imma biex tkun membru ;enwin tag[ha. U [afna Maltin ja[sbu wkoll li lEwropa hi difi]a tad-drittijiet tag[na, kif g[amlet il-;img[a lo[ra, tiddefendina mill-abbu] ta’ Muscat ta/-/ittadinanza tag[na. Fil-privat u fil-pubbliku Il-privat u l-pubbliku. {afna Laburisti u s-So/jalisti Ewropej qed jg[idu fil-miftu[ li /-/ittadinanza - Maltija u Ewropea m’g[andhiex tinbieg[ u tinxtara. [afna mid-Deputati Laburisti fil-Parlament Malti jg[idu l-istess [a;a fil-privat. Wa[da, imma, g[andha l-kura;; tg[id dil-[a;a fil-pubbliku. G[al darba darbtejn. Marlene Farrugia. Hawn u barra Il-bejg[ hawn
u l-bejg[ barra. Muscat ma [ax delegazzjoni kummer/jali Maltija /-?ina biex jara d-ditti Maltin x’se jbig[u fi/-?ina. Mar wa[du biex ibig[ l-EneMalta hawn li/-?ina. Issa ;ab ?ini] sinjur u fta[ar mal-gazzetti. Imma n-nies qed jistaqsu: min hu da/-?ini]? Ma’ min iltaqa’? Henley qed jg[idu li x-xahar id-die[el se jibdew ibig[u l-passaporti; dan [a passaport di;à? Lil min [allas? Il-kuntrast tal-[biberiji U fl-a[[ar nett, il-kuntrast
tal-[biberiji. Muscat jifta[ar bi [biebu sinjuruni li jrid ibeg[ilhom passaport u li ji;u b’ajruplan privat u jitilqu. Imma jist[oqqlu /-/ittadinanza min hu [abib ta’ Malta g[ax ikun qag[ad hawn is-snin, g[ax isir i[obb lil Malta, u g[ax jimpjega l-Maltin hawnhekk. Jist[oqqlu jissejja[ Malti u Ewropew mhux min hu [abib ta’ Muscat imma min hu [abib ta’ Malta.
Quo vadis Mater Dei
Dan il-Gvern li tant g[ajjat li kellu s-soluzzjonijiet g[as-settur tas-sa[[a, wara sena bil-Partit Laburista jiggverna, l-affarijiet sejrin g[all-ag[ar flok ’il quddiem. Idda[[lu [afna esperti li taw pariri lill-Gvern g[ax ma qag[adx fuq il-pjani li kellu gvern Nazzjonalista. I]da laffarijiet marru g[all-ag[ar. Quo vadis mater Dei? L. Busuttil Ir-Rabat
Xita fil-bnazzi
B’dispja/ir ng[id li pajji]na riesaq lejn klima li fiha se jibda jkollna xita u s[ab anke meta jkun bnazzi. Dan qed ng[idu g[aliex ixxejriet kollha qed jindikaw u jkomplu jikkonfermaw li pajji]na mhux se jibda jla[[aq ma]-]g[a]ag[ u n-nisa li qed ifittxu x-xog[ol f’pajji]na. Hu fatt li ma jista’ ji/[du [add li l-qg[ad qieg[ed ji]died. Lattività ekonomika mhix qed ti]died u f’[afna setturi qed tonqos u lanqas mhu qed jirnexxilha ]]omm il-livell ta’ attività li kellna sa sena ilu. Dawn huma xejriet inkwetan-
ti. Kif jibda jg[olli rasu l-qg[ad, jibdew il-problemi serji g[al pajji]na. Ikun g[alxejn li nbig[u l-passaporti u nag[tu /-/ittadinanza biex il-Gvern ida[[al ilflus. L-ekonomija xog[ol trid li jo[loq il-;id. B[al kull familja, bix-xog[ol i]]om il-familja g[addejja u timxi ’l quddiem. Bla xog[ol, jista;na kollox. Il-poplu dan irid jifhmu, g[alkemm nib]a’ wisq li di;à hu tard wisq g[ax kellna gvern li flok [ela l-ener;ija kollha tieg[u g[all-[olqien tax-xog[ol, [ela l[in biex ibig[ i/-/ittadinanza tag[na. Politika ta’ gvern li ma tag[milx sens.
Il-kafetterija tal-PL f’Marsaxlokk
Illum il-{add jien u l-mara morna sa Marsaxlokk u wara li dorna s-suq (il-monti) u xtrajna li kellna nixtru, f’xi s-1pm morna sibna kafetterija li kellha mwejjed barra, po;;ejna u ordnajna xi ikel u xorb. I]da jiddispja/ini ng[id, li g[alkemm l-ikel kien pre]entabbli, x[in ;ejt biex niekol jien kelli nofs ti;ie;a, u kif qsamtha sibta kollha demm u nejja. Tajtha lill-wejter u wara kwarta ;abhieli niexfa g[uda
g[ax tefag[ha fil-fryer ta/-chips u ;abha qisa bi//a njama. :ejna biex in[allsu u la tani kont u wisq inqas ir/evuta talVAT. Meta tlabtu l-ir/evuta, wara li [allieli l-bqija fuq ilmejda, ma kellimni xejn u da[al ’il ;ewwa ming[ajr ma tani xejn. Dan il-post taf fejn kien? Ilkafetterija tal-ka]in tal-Partit Laburista ta’ Marsaxlokk. Alfred Vella Il-Fgura
Gvern bil-banda Dan hu gvern li beda jmexxi b’festa;;jamenti kbar wara rri]ultat elettorali li kiseb fl-elezzjonijiet ta’ anqas minn sena ilu. I]da jidher li dan hu gvern li se jmexxi bil-banda. Il-politika qed jirridu/iha f’ka]in tal-banda, u jinsa s-serjetà li biha g[andu jmexxi l-pajji], li mhux bitteatrini u l-banda i]da b’g[aqal u b’[afna xog[ol li jo[loq il-;id. A. Cutajar {al Tarxien
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta jew fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt
25 sena ilu f’In-Nazzjon L-impjant il-;did tar-reverse osmosis fi/-?irkewwa di;à ]ied il-produzzjoni talilma b’]ew; miljun gallun kuljum u sassajf li ;ej il-produzzjoni tkun kibret b’]ew; miljun gallun o[ra. Il-politika talgvern Nazzjonalista biex isolvi l-problema ta’ nuqqas ta’ ilma li wiret mill-amministrazzjoni So/jalista tkellem dwarha l-Prim Ministru Eddie Fenech Adami fl-inawgurazzjoni tal-impjant fi/-?irkewwa flokka]joni tal-25 anniversarju talIndipendenza. L-impjant inbena fi ]mien qasir ta’ disa’ xhur b’investiment ta’ tliet miljun lira u hu ppjanat li jkompli jitkabbar. L-impjant se jkun strumentali biex ila[[aq mal-b]onnijiet u d-domanda tal-pajji].
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
}ew; ritratti li juru l-;lied li kien hemm ilbiera[ matul il-;urnata fil-belt kapitali tal-Ukrajna, Kiev (ritratti> EPA)
Jibdew l-imwiet fit-toroq ta’ Kiev L-UKRAJNA
Tal-anqas ]ew; persuni nqatlu fi Kiev, il-belt kapitali talUkrajna, fi ;lied li nqala’ bejn id-dimostranti u l-Pulizija ta’ kontra l-irvellijiet. L-awtoritajiet tal-Ukrajna kkonfermaw li kien hemm ]ew; persuni li nqatlu minn tiri ta’ arma tan-nar. Dawn kienu l-ewwel imwiet fi Kiev minn mindu f’Novembru bdew il-protesti kontra dde/i]joni tal-Gvern li ma jiffirmax ftehim mal-Unjoni Ewropea. Il-;lied tal-biera[ beda wara li l-Pulizija intervjeniet biex tke//i d-dimostranti. Hekk kif bdiet teskala s-sitwazzjoni, il-President Viktor Yanukovych sejja[ laqg[a ur;enti mal-mexxejja talprotesti. L-imwiet se[[ew ukoll ;urnata wara li da[lu fis-se[[ li;ijiet ;odda li jra]]nu [afna l-mod kif wie[ed jista’ jipprotesta fil-
pajji]. Il-Parlament approva ta’ malajr il-li;ijiet ;img[a ilu u dan wassal g[al mew;a ;dida ta’ protesti li mbag[ad il-{add saru vjolenti. Xi sorsi qed isostnu li wara din il-vjolenza hemm grupp ta’ estremisti tal-Lemin li bdew jit[alltu mad-dimostranti u jo[olqu l-inkwiet. Sadanittant, l-Istati Uniti [abbret li kienet ne[[iet il-visa g[al diversi /ittadini tal-Ukrajna li g[andhom rabta mal-vjolenza u ]iedet li kienet qed tikkunsidra aktar azzjonijiet. L-inkwiet tal-biera[ beda fi Triq Hrushevskyy li twassal g[all-uffi/ini tal-Gvern u li hi wkoll qrib Pjazza Maidan, ilqalba tal-protesti kontra lGvern. Fil-;lied, xi dimostranti iwaddbu bombi tal-petrol lejn ilPulizija u dawn wie;bu bi sparar ta’ gass tad-dmug[ u balal tallastiku.
Wie[ed mid-dimostranti arrestati mill-Pulizija waqt il-;lied vjolenti fi Kiev (ritratti> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jippruvaw jimblukkaw l-a//ess g[all-informazzjoni dwar i/-?ini]i sinjuri I?-?INA
Wara li websites ta’ ;urnali ewlenin madwar id-dinja ppubblikaw informazzjoni dwar ?ini]i sinjuri u kif qed jinvestu l-flus madwar id-dina, il-Gvern Komunsita ?ini] beda jimblokka l-websites li qed jippubblikaw din l-informazzjoni. Fl-informazzjoni kien ]velat kif qraba tal-og[la uffi/jali ?ini]i fosthom il-President Xi Jinping qed ju]aw pajji]i madwar id-dinja biex ja[bu l-;id tag[hom. L-informazzjoni nkisbet millInternational Consortium of Investigative Journalists (ICIJ), minn 2.5 miljun dokument li rnexxielhom jinkisbu. Fl-investigazzjoni pparte/ipaw il-;urnali The Guardian, Le Monde u El Pais, kif ukoll il-
;urnal minn Hong Kong Ming Pao, fost o[rajn. L-a//ess g[allerbg[a li huma lbiera[ kien imblukkat fi/-?ina. L-istess g[as-sit tal-ICIJ. Il-[ru; ta’ din l-informazzjoni se[[ fl-istess ;urnata li fi/-?ina tressaq il-qorti Xu Zhiyong, attivist li kien qed imexxi kampanja biex l-uffi/jali tal-Gvern Komunista ?ini] ji]velaw l-assi tag[hom. Fir-rapport tal-ICIJ jissemmew 22,000 ?ini] li g[andhom kontijiet offshore fosthom qraba tal-eks-President Hu Jintao, l-eks-Prim Ministru Li Peng u l-eks-President Deng Xiaoping u l-persuna li jitqies b[ala kru/jali g[all-ftu[ talbibien tal-ekonomija ?ini]a g[ad-dinja.
Fil-lista hemm ukoll nies membri tal-parlament ?ini] kif ukoll intrapri]i tal-Gvern u xi w[ud mill-aktar nies mag[rufa fil-pajji]. Mid-dokumenti jirri]ulta li 90 fil-mija ta/-?ini]i li jissemmew fet[u entitajiet offshore filBritish Virgin Islands u spiss b’g[ajnuna ta’ kumpaniji barranin. Filwaqt li dawn l-entitajiet mhumiex e]attament kontra lli;i, huma spiss marbutin ma’ kunflitt ta’ interess u biex jin[eba l-involviment tal-Gvern. Dwar l-imblokk tas-siti, ilMinistru tal-Affarijiet Barranin ?ini] qal li l-lo;ika wara l-artiklu ma kinitx konvin/enti u li kien hemm ra;unijiet o[rajn wara l-pubblikazzjonijiet tag[hom.
IL-:ERMANJA> Ra;el liebes ta’ suldat tal-Armata ta’ dik li kienet il-:ermanja tal-Lvant quddiem il-Kan/ell ta’ Brandenburg f’Berlin waqt maltempata ta’ borra. (ritratt> EPA)
Sforz ;did g[all-pa/i L-I}VIZZERA
I?-?INA> Membri ta/-China Poly Kung Fu Star Performing Group waqt wirja li taw lill-;urnalisti bilpre]entazzjoni ;dida tag[hom bl-isem ‘Kung Fu Revelations – 9 Scrolls’ f’teatru f’Beijing (ritratt> EPA)
Ilbiera[ ing[ata bidu g[al sforz ;did g[all-pa/i fis-Sirja i]da b’tama batuta li jista’ jkun hemm xi ]blokk sinifikanti. Fil-ftu[ tal-konferenza talpa/i kien hemm skambju ta’ akku]i bejn il-Gvern Sirjan u lavversarji politi/i pre]enti, tant li Ban Ki-moon, is-Segretarju :enerali tan-Nazzjonijiet Uniti, [e;;e; lid-delegati biex l-interventi jkunu kostruttivi imma lappell waqa’ fuq widnejn torox. John Kerry, is-Segretarju talIstat Amerikan, fil-konferenza
qal li l-President Sirjan Bashar al-Assad bl-ebda mod ma kien se jibqa’ fil-poter. Is-summit qed jiddiskuti pjan ta’ tran]izzjoni politika fis-Sirja, mag[ruf b[ala l-Geneva Communique i]da t-tema ewlenija hi dwar il-;ejjieni ta’ Assad. It-ta[ditiet diretti veri u proprji mistennija jibdew il-:img[a u hu mistenni li jse[[ l-ewwel kuntatt dirett bejn ir-re;im Sirjan u l-mexxejja ewlenin tarribelli.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Marda misterju]a fost il-klieb IR-RENJU UNIT
Il-veterinarji wissew li madwar ir-Renju Unit hemm marda misterju]a li qed toqtol lillklieb. Min[abba f’hekk, is-sidien qed ikunu m[e;;a joqog[du attenti g[al din il-marda li s’issa ma kinitx identifikata. Huma qed i[e;;u biex is-sidien joqog[du attenti g[al xi feriti fuq in-na[a t’isfel tas-saqajn. Wara /ertu ]mien, bejn jumejn u ;img[a, il-klieb jibda jkollhom problemi fil-kliewi. S’issa kienet konfermata lmewt ta’ 16-il kelb, ilma;;oranza f’Hampshire, disg[a b’kollox, u l-kumplament imferrxin f’postijiet b[al Cornwall, Surrey u County Durham.
Xi veterinarji qalu li l-marda tixbah lil wa[da mag[rufa b[ala Alabama Rot li nstabet g[allewwel darba fl-Istati Uniti fissnin tmenin. Il-parir li ng[ata hu biex min jinduna b’feriti simili, jie[u l-kelb minnufih g[and veterinarju. Robin Hargreaves, ilPresident tal-British Veterinary Association, qal li l-veterinarji fil-pajji] huma konxji minn din il-marda imma ]ied ukoll li kien biss ammont ]g[ir [afna ta’ klieb li kienu fiz-zoni fejn kien hemm ka]i li kienu effettwati. Issa fiz-zoni tpo;;ew tabelli biex iwissu lin-nies bil-periklu li jista’ jkun hemm. S’issa g[adu mhux mag[ruf kif qed tinxtered il-marda.
MONACO> Joy Gartner waqt wirja ma’ ljunfant fl-Award Gala waqt it-38 edizzjoni tal-International Circus Festival f’Monte Carlo (ritratt> EPA)
Isostni li z-zona ewro hi l-Unjoni Ewropea vera IL-POLONJA
IT-TAJWAN> ‘Rocking horse’ li tressaq biex jitni]]el fil-Guinness World Record g[all-akbar wie[ed fid-dinja. Dan jinsab f’Sanhsing u nbena minn erba’ mastrudaxxi tul perjodu ta’ [ames xhur biex jintu]a fi/-/elebrazzjonijiet tal-Ewwel tas-Sena ?ini]a, hekk kif it-tradizzjoni tag[ti isem ta’ annimal g[al kull sena u din is-sena hi s-Sena ta]-}iemel. I]-]iemel fir-ritratt hu g[oli 6.4 metri, wiesa’ 3.1 metri u twil 6.4 metri (ritratt> EPA)
Radejk Sikorski, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin Pollakk, qal li l-Polonja trid tissie[eb fizzona ewro g[aliex din hi l-qalba politika vera tal-Unjoni Ewropea. Dan hekk kif il-Polonja qed timmira li sal-2020 hi wkoll tibda tu]a l-munita ewro. Hu qal li l-parir tieg[u b[ala Ministru tal-Affarijiet Barranin hu li l-Polonja g[andha tissie[eb fiz-zona ewro, fil-grupp ta’ pajji]i li ju]aw il-munita Ewropea. Waqt konferenza tal-a[barijiet fi Brussell, Sikorski qal li fissnin li ;ejjin, l-Unjoni Ewropea vera se tkun bejn dawk il-pajji]i li ju]aw l-ewro u g[alhekk ilPolonja trid tkun parti minn dan
il-grupp. Hu ammetta li hemm b]onn li wie[ed jikkonvin/i lill-poplu Pollakk bil-benefi//ji g[ass[ubija wara li f’dawn l-a[[ar snin l-appo;; majna sew. Il-Ministru Pollakk i]da qal li aktarx jg[addu sitt snin qabel ma l-Polonja tag[mel dan il-pass u parti mir-ra;uni hi li l-Gvern ta’ Varsavja qed jistenna li jitran;aw /erti affarijiet fil-mod kif tiffunzjona z-zona ewro. Hu qal li kieku ma kienx g[attmexxija [a]ina taz-zona ewro g[aliex inkisru r-regoli, kieku lPolonja di;à qed tu]a l-munita ewro. Hu qal ukoll li kien hemm b]onn li l-og[la karigi fl-UE jibdew jing[ataw lill-pajji]i millEwropa tal-Lvant.
Sikorski interessat fil-kariga ta’ kap tal-politika barranija Ewropea minflok Catherine Ashton hekk kif aktar tard din issena hi tispi//a mill-kariga. Dan minkejja li fil-laqg[a mal;urnalisti fi Brussell qal li ma kienx kandidat g[alkemm ma kkummentax kienx ja//etta jekk joffrulu l-kariga. Dwar it-t[assib li hawn b[alissa g[ad-demokrazija u d-diversi partiti kontra l-UE li qed ife;;u, Sikorski qal li jemmen li s-soluzzjoni g[al dan kienet ti;did ekonomiku u tmexxija tajba u ta’ e]empju. Hu qal ukoll li l-UE trid tkun aktar konxja ta’ dak li tirrappre]enta u ta’ xi tfisser g[an-nies.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
18
ARTI
Imnedija l-Wirja Nazzjonali tal-Arti ’14 g[all-istudenti Fil-jiem li g[addew is-So/jetà Maltija tal-Arti nidiet il-Wirja Nazzjonali tal-Arti tal-Istudenti 2014, fis-sede tag[ha f’Palazzo de La Salle, fi Triq irRepubblika, l-Belt Valletta, b’sej[a lill-istudenti f’erba’ kategoriji ta’ età differenti, biex jissottomettu x-xog[lijiet tag[hom. Il-wirja se tittella’ bejn il{amis, 13 ta’ Marzu u s-Sibt, 12 ta’ April 2014, f’Palazzo de La Salle. Studenti parte/ipanti jridu jkunu la[qu wa[da mill-erba’ kategoriji ta’ età sat-Tnejn, 24 ta’ Frar 2014. Il-kategoriji huma: 5-7 snin; 8-11-il sena; 1215-il sena; u 16-17-il sena. Jessica de Battista, l-A;ent President tal-MSA, qalet: “Lg[an hu li tkun inkora;;ita lkreattività fost l-istudenti waqt li ting[atalhom il-possibbiltà li juru xog[lijiethom.” Hi kompliet tg[id li m’hemmx [tie;a li xxog[lijiet sottomessi jkunu saru
(mix-xellug) Joe Scerri, Jessica de Battista u Eman Grima meta [abbru d-dettalji tal-Wirja Nazzjonali tal-Arti ’14 g[all-istudenti
apposta g[al din il-wirja, i]da jistg[u jing[a]lu minn fost xog[lijiet mag[mulin di;à.
Ix-xog[lijiet jistg[u jkunu ma[duma b’kull mezz u m’hemmx restrizzjonijiet dwar l-g[a]la
tas-su;;ett u l-mezz ta’ espressjoni. “Hemm ]ew; forom ta’ sottomissjonijiet: 2D u 3D,” spjega Eman Grima, kuratur tal-Wirja Nazzjonali tal-Arti tal-Istudenti. “Il-qies massimu g[al sottomissjoni 2D ma jridx ikun akbar minn A2, li jinkludi l-immuntar u#jew il-gwarni/. Il-qies massimu g[al sottomissjoni 3D ma jridx jaqbe] il-1m x 1m x 1m.” L-g[a]la u l-wiri tal-esibiti jkunu totalment fid-diskrezzjoni
:img[a, 7 ta’ Marzu bejn it-8 a.m. u t-3 p.m., f’Palazzo de La Salle, is-sede tal-MSA. Kull sottomissjoni 2D a//ettata g[all-esibizzjoni, g[andu jkollha miktuba fuq wara b’ittri kapitali l-isem s[i[, l-età u l-indirizz tal-istudent, it-titlu u lmezz u]at g[ax-xog[ol. G[andhom jitwasslu mmuntati u#jew gwarni/ati, lesti biex jiddendlu b’D-rings u cord#wire. Kull sottomissjoni 3D a//ettata g[all-esibizzjoni, g[andu
L-g[an ta’ din il-wirja huwa li tkun inkora;;ita l-kreattività fost l-istudenti waqt li ting[atalhom il-possibbiltà li juru xog[lijiethom tal-MSA, u d-de/i]joni tag[ha tkun finali u ma tistax ti;i riveduta. Il-Kumitat tal-G[a]la talWirja se jikkonsidra s-sottomissjonijiet kollha skont il-kriterji kif spjegati fit-Termini u Kundizzjonijiet. Min[abba lispazju limitat, se jkunu biss 120 sottomissjoni li se jing[a]lu biex jipparte/ipaw fil-wirja. Il-Kumitat tal-G[a]la talWirja se jkun iffurmat millPresident tal-MSA b[ala Chairperson u minn sitt membri o[ra – is-Segretarju Onorarju tal-MSA, rappre]entanti midDipartiment tal-Edukazzjoni, u mill-Iskejjel Indipendenti u talKnisja, u minn ]ew; membri indipendenti. Il-Manager talMSA jkun is-segretarju talkumitat. Il-parte/ipanti li x-xog[ol tag[hom ji;i mag[]ul, ji;u notifikati s-Sibt, l-1 ta’ Marzu, biex iwasslu x-xog[ol tag[hom il-
jkollha miktuba fuq wara b’ittri kapitali l-isem s[i[, l-età u l-indirizz tal-istudent, it-titlu u lmezz u]at g[ax-xog[ol. Maxxog[ol g[andhom jitwasslu wkoll il-ba]i u#jew l-istand; listudenti mag[]ula g[andhom jipprovdu huma l-ba]i u#jew listand. Dawk interessati li jipparte/ipaw u l-;enituri jew gwardjani legali tag[hom, huma ;entilment mitluba jaqraw itTermini u l-Kundizzjonijiet talWirja Nazzjonali tal-Arti talIstudenti 2014. G[al aktar informazzjoni relatata mal-Wirja Nazzjonali tal-Arti tal-Istudenti 2014, g[andu jsir kuntatt mal-Malta Society of Arts (MSA), Palazzo de La Salle, 219, Triq irRepubblika, il-Belt Valletta. Tistg[u //emplu 21244339 jew tibag[tu email fuq msaexhibitions@gmail.com.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’Jannar, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
3
5
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
2
9
10
11
IT-TEMP Ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin li jsir ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif g[al moderat min-Nofsinhar BA{AR :eneralment moderat IMBATT Baxx mill-Punent li jsir min-Nofsinhar TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 356.5mm IX-XEMX titla’ fis-07.09 u tin]el fil-17.19
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
18
Mimdudin>-
Weqfin>-
5. {a;a mag[duda b[ala divinità millpagani (5) 6. Dan iz-zokkor a[jar mill- abjad g[assa[[a (5) 7. Tibqax hawn (5) 10. u 11. Imsewwija u preservati b[allikieku [ajjin biex ma jit[assrux (10) 11. Ara 10. 12. Liebes eleganti (5) 14. Imbokka flissjoni (2,3) 16. Twarriba mill-g[ajn (5) 17. Kunjom ta’ ras Taljana? (5) 18. I/ken fil-g[add (5)
T[allsu l-flus g[alih (6) Riffieda (6) Skritt (6) Frott qisu tut irqiq (5) Kapa/i f’xog[lu (5) G[afsa ta’ qalb li wie[ed i[oss waqt niket (5) 12. Dan kien [asel idejh quddiem :esù (6) 13. {adem u stinka (6) 14. Tmur g[andu g[all- prova tal-libsa (6) 15. Ittawwalt biex nara (6) 1. 2. 3. 4. 8. 9.
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>- 5. Pappa, 6. Tor/a, 7. Ftira, 10. :bara, 11. Tapir, 12. Eqreb, 14. Spiss, 16. Skura, 17. Temma, 18. Mafja. Weqfin>- 1. Appo;;, 2. Bajtra, 3. Stirat, 4. u 8. Sakkar barra, 9. April, 12. E//ita, 13. Bakkar, 14. Sarima, 15. Saltan.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta binnumri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C
IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 14˚C
IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 11˚C
IL-{ADD L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
IT-TNEJN L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C
UV
UV
UV
UV
UV
2
2
2
3
2
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 16˚ xemxi, Al;eri 16˚C imsa[[ab, Amsterdam 3˚C imsa[[ab, Ateni 17˚C xemxi, Li]bona 13˚C imsa[[ab, Berlin -6˚ imsa[[ab, Brussell 4˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 23˚C ftit imsa[[ab, Dublin 8˚C imsa[[ab, Kopen[agen 0˚C imsa[[ab, Frankfurt 5˚C imsa[[ab, Milan 11˚C xemxi, Istanbul 13˚C imsa[[ab, Londra 9˚C imsa[[ab, Madrid 12˚C ftit imsa[[ab, Moska -15˚C im/ajpar, Munich 4˚C imsa[[ab, Pari;i 4˚C imsa[[ab, Bar/ellona 8˚C xita, Ruma 11˚C xita, Tel Aviv 21˚C ftit imsa[[ab, Tripli 18˚C ftit imsa[[ab, Tune] 16˚C imsa[[ab, St Petersburg -10˚C imsa[[ab, Vjenna 3˚C imsa[[ab, Zurich 5˚C im/ajpar, Stokkolma –7˚C xemxi
Tag[rif }jara ta’ kortesija lillispeaker tal-kamra taddeputati
It-Tlieta, 14 ta’ Jannar 2014, liSpeaker tal-Kamra tadDeputati, l-Onorevoli Anglu Farrugia, kellu laqg[a ta’kortesija mill-Kummissarju G[oli ta’ New Zealand g[al Malta, Trevor Matheson. Matul il-laqg[a, l-iSpeaker informa lill-Kummissarju G[oli dwar il-mawra tieg[u f’New Zealand fejn se jipparte/ipa filConference of Speakers and Presiding Officers of the Commonwealth, li se ssir f’Wellington, New Zealand, li bdiet fil-21 ta’ Jannar u se tkompli sa g[ada l-24 ta’ Jannar 2014. L-iSpeaker informa lillKummissarju G[oli li se jmexxi Workshop Four on Openness and Transparency, kif ukoll dwar lintervent tieg[u fi Workshop Two on Parliamentary Privilege – Protecting the effective functioning of democracies. Fost temi ta’ nteress g[a]-]ew; na[at li ;ew diskussi, jinkludu lpossibilta` ta’ ]jara tal-g[ola livell f’New Zealand, il-bdil ta’ support reciproku ta’ diversi kandidaturi g[al Organizazzjonijiet Internazzjonali u l-Laqg[a ta’ Kapijiet ta’ Gvern talCommonwealth li Malta se tkun qed tospita fl-2015.
Ta[dita pubblika
Is-So/jetà Storika ta’ Malta organizzat ta[dita pubblika nhar it-Tlieta 21 ta’ Jannar 2014 fis6pm fil-Knisja ta’ Santa Katerina tal-Italja, il-Belt Valletta. It-titlu tat-ta[dita kienThe two Medlycott Baronets who painted Malta u lkelliem kien Joe Sultana. Itta[dita kienete miftu[a g[al kul[add u d-d[ul kien b’xejn. Laqg[a annwali millKunsill Lokali Marsaxlokk
Il-kunsill lokali ta’ Marsaxlokk jixtieq jav]a li se ssirl-laqg[a annwali tal-istess kunsill nhar l-Erbg[a 29 ta’ Jannar 2014, fis-6pm fis-Sala Peter The Great. Kull min g[andu ismu jidher fir-re;istru elettorali tal-lokalita’ hu mistieden biex jattendi.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
29
SPORT TENNIS – OPEN TAL-AWSTRALJA
Eliminata l-holder Azarenka L-Open tal-Awstralja t[alla ming[ajr Champion renjanti fissemi-finali g[all-ewwel darba fl-era professjonali meta Victoria Azarenka ;ralha b[al Novak Djokovic u spi//at eliminata fil-kwarti tal-finali. Azarenka, Champion fl-a[[ar sentejn, kienet meg[luba 6-1, 57, 6-0 minn Agnieszka Radwanska, anqas minn 15-il sieg[a wara li Djokovic li kien qed ifittex ir-raba’ titlu konsekuttiv fl-Awstraljan, kien eliminat minn Stanislas Wawrinka. Radwanska waqqfet is-serje po]ittiva ta’ 18-il reb[a konsekuttiva li kellha t-tennista mill-Belarus f’Melbourne Park b’reb[a meritata f’sag[tejn u issa fis-semi-finali tilg[ab kontra s-Slovakka Dominika Cibulkova. Cibulkova, li [asdet lil Maria Sharapova fir-raba’ round, ]ammet il-forma u eliminat lil Simona Halep 6-3, 6-0 biex g[addiet mal-a[[ar erbg[a fejn m’hemmx l-aqwa tliet plejers seeded wara l-eliminazzjoni ta’ Serena Williams fir-round tala[[ar 16. Is-seed nru 1 fost l-ir;iel Rafa Nadal ukoll kien fl-azzjoni lbiera[ fil-kwarti tal-finali kontra l-Bulgaru Grigor Dimitrov u ammetta li kien fortunat li reba[ 3-6, 7-6, 7-6, 6-2. Dimitrov kellu tliet set points fit-tielet set li kienu jpo;;uh 2-1 minn fuq
➤ Il-ftehim bejn Inter u Juventus biex Inter jie[du lil Mirko Vucinic bi bdil ma’ Fredy Guarin irrabja mhux ftit lill-partitarji ta’ Inter li mlew is-siti so/jali b’messa;;gi mimlija rabja kontra s-so/jetà. Fost dawn kien hemm il-partitarju doc ta’ Inter Fiorello li fuq twitter qal, “xtaqt infakkarkom li ttifel ta’ Thohir huwa Juventin”. Fl-a[[ar mill-a[[ar il-partitarji [adu dak li riedu u n-negozjati twaqqfu minn Inter. Tajjeb jew [a]in, g[al darba l-vu/i tal-partitarji ng[atat widen. Li ;ara i]da kien li Guarin deher li [adha bi kbira u lbiera[ ma attendiex g[as-sessjoni ta’ ta[ri; ma’ Inter. Dwar din l-istorja se nibqg[u nisimg[u.
Il-laqam Bafana Bafana huwa storikament marbut mattim nazzjonali tal-Afrika t’Isfel i]da din ir-rabta tista’ tispi//a fil-;img[at jew xhur li ;ejjin. L-Afrika t’Isfel adottaw dan lisem meta rritornaw fix-xena internazzjonali fl-1992 wara li lpajji] kien ilu snin twal mifni blapartheid. Madanakollu lAsso//jazzjoni tal-futbol talAfrika t’Isfel qatt ma rre;istrat dan l-isem, u meta ri/entament g[arfet il-potenzjal ekonomiku tieg[u u ppruvat tirre;istrah sabet li dan kien di;a` sar minn imprenditur. Wara saga twila fil-qorti ntla[aq ftehim biex ilqlieg[ kummer/jali mill-isem jinqasam bejn l-asso//jazzjoni u dan l-imprenditur, i]da l-istess asso//jazzjoni ma tridx tibqa’ titlef il-miljuni, u qed ta[dem fuq re-branding totali tat-tim nazzjonali. ➤
In-numru 1 Rafa Nadal issa jmissu kontra Federer
imma l-Ispanjol irrisponda u reba[ it-tiebreaker 9-7 qabel reba[ ir-raba’ set u a//erta post mal-a[[ar erbg[a. Dimitrov li g[andu 22 sena kien qed jag[mel l-ewwel dehra tieg[u fi kwarti tal-finali ta’ Grand Slam u Nadal qal li wara din il-wirja l-Bulgaru se jibda jkun theddida g[al kul[add. Fis-semi-finali Nadal issa jilg[ab kontra s-Surmast }vizzeru Roger Federer li kellu b]onn erba’ sets biex elimina
lill-Britanniku Andy Murray 63, 6-4, 6-7, 6-3 u g[adda g[all11-il semi-finali konsekuttiva tieg[u f’Melbourne Park. Matul il-log[ba g[alkemm ibbrejkja lil Federer tliet darbiet, Murray ma weriex l-a[jar log[ob tieg[u qabel it-tielet set li rnexxielu jsalvah bi breakpoint. Imma finalment Federer ta’ 32 sena u erba’ darbiet champion [are; rebbie[ fi 3 sig[at u 20 minuta u issa da[al bi/-/ans li jirba[ it-18-il titlu grand slam.
Ir-ritratt tal-karozza l-;did ta’ Force India li ma jurix e]att kif inhu n-nose, l-aktar punt ta’ diskussjoni fir-regolamenti l-;odda din is-sena.
FORMULA 1
Pubblikat ritratt tal-Force India Forcia India sar l-ewwel tim li ppubblika ritratti tal-karozza l;dida tal-Formula 1 g[all-2014. It-tim ippubblika ritratt wie[ed biss tal-VJM07 u ammetta li kien ferm attent flu]u tar-ritratt biex ma ji]velax wisq dettalji. Il-F1 dan l-ista;un qed tintrodu/i l-akbar tibdil fl-istorja tar-
X’laqatna din il-;img[a
regolamenti g[al dawn l-a[[ar 20 sena u t-timijiet qed i]ommu g[ajnejhom fuq id-disinji tarrivali tag[hom. Force India qed ju]aw l iswed b[ala l - kulur ba]iku tag[hom u t - tim ba]at f’Silverstone qal li l-ambizzjoni tieg[u din is-sena se tkun li jtejjeb is-sitt post fil-kam-
pjonat li spi//a fih fl-2013. Force India din is-sena se jkollhom makna Mercedes u lill:ermani] Niko Hulkenberg u lMessikan Sergio Perez b[ala sewwieqa. Ir-regolamenti din is-sena jistipulaw li l-ponta tan-nose tkun 365mm aktar baxxa minn dik tas-sena l-o[ra.
➤ Tmiem il - ;img[a ta ’ rekords fl-Ingilterra. Ir-reb[a ta ’ Chelsea fuq Manchester United kienet il-100 reb[a talmani;er ta ’ Chelsea Jose Mourinho fil-Premier League. Il-gowl ta’ Edin Dzeko li feta[ l-iskor g[al Manchester City fir-reb[a kontra Cardiff kien il-100 gowl ta’ City fil-kompetizzjonijiet kollha dan l ista;un. B’dan il-gowl City, li dan l-ista;un reb[u l-log[biet kollha home fil-kampjonat, sar l-ewwel tim fl-era tal-Premier League li skorja 1 00 gowl qabel tmiem Jannar. Ir-reb[a ta’ Tottenham g[and Swansea kienet il - [ames reb[a away konsekuttiva fil-kampjonat, xi [a;a li ilhom ma jag[mlu minn ]mien il - mani;er Bill Nicholson 54 sena ilu.
Fredy Guarin li ma [ax gost li mhux se jmur ma’ Juventus
➤ Il-kantant Taljan Gianni Morandi qal li se jirre]enja minn president onorarju ta’ Bologna wara dak li ;ara fil-log[ba kontra Napoli. Il-partitarji ta’ Bologna kellhom streamers b’messa;;i razzisti u insolenti, filwaqt li saffru u kantaw kori flistess vena meta qabel il-log[ba kienet qed tindaqq id-diska Caruso ta’ Lucio Dalla. Morandi qal li fl-istadium ta’ Bologna, “;raw affarijiet inkwalifikabbli u jien st[ajt...ma nafx min kienu dawk l-in/ivili li ;abu ru[om b’dak il-mod razzist u offensiv....offendew il-figura ta’ Lucio Dalla u insulentaw lillavversarji b’mod maledukat u defi/jenti...fid-dawl ta’ dan, ilkariga ta’ president onorarju m’g[adhiex g[al qalbi”.
Mod ;did kif jitwassal messa;; politiku permezz talfutbol - Il-klabb ?ilen Deportivo Palestino, li huwa klabb imwaqqaf mill-kommunità Palestinjana f’dan il-pajji], lag[ab tlett log[biet bi flokkijiet li fuqhom kellhom il-mappa talPalestina. Dan ;ab ir-rabja talkommunità Ebrajka li pprotestat bil-qawwi kontra dan il-messa;; ‘politiku’. Irrabja wkoll is-sid ta’ Deportivo Nublense, Patrick Kiblisky li g[amel rapport formali kontra Palestino. Il-federazzjoni ?ilena qablet ma’ dawn il-protesti u immultat il-klabb li twaqqaf fl-1920 u sar professjonali fl-1952. Filwaqt li lfutbol m’g[andux jintu]a g[allmessa;;i politi/i, dan huwa sport li suppost jg[aqqad u rreazzjoni kontra din il-mossa ta’ Palestino kienet esa;erata u tmur kontra l-ispirtu sportiv u ta’ tolleranza. ➤
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
30
SPORT
U*BET FA TROPHY – IV RAWND
Maratona ta’ penalties jipprenjaw lil Sliema SLIEMA W. …..........……… 1 BALZAN................................1 (Sliema reb[u 8-7 wara lpenalties) Sliema W – G. Zammit, A.
Muscat, J. Borg (T. Cilia), J. MIntoff, M. Scerri (B. Muscat), A. Vladavic, S. Ohawuchi, A. Bello-Osagie (I. Woods), C. Gatt Baldacchino, M. Muchardi, S. Biancardi. Balzan – E. Bartolo, A. Scicluna, J. Grioli, S. Bezzina, L. Ramon dos Santos, F. Vignaroli, D. Grima (K. Magro), P. dos Santos Calcado, E. Bilbao Zarate, L. Micallef (G. McKay), J.L. Armario Negrin. Referee - Chris Lautier
Sliema Wanderers g[addew ma’ l-a[[ar tmienja tal-kompetizzjoni wara maratona ta’ 16-il penalty li finalment ippremjat lill-Wanderers wara li l-penalty ta’ Scicluna kien salvat Zammit li l-biera[ lag[ab flok Henry Bonello. L-ewwel taqsima kienet wa[da bilan/jata bi]-]ew; na[at attenti li ma jag[tux spazji lill-avversarji. Wara tmien minuti l-ewwel xutt ta’ Lyden Micallef li l-goal-
keeper Slimi] salva tajjeb. Fil-25 minuta Sliema filvanta;; meta kien hemm kuntatt fil-kaxxa bejn Alex Muscat u Andrew Scicluna, bir-referee jordna l-penalty li minnu ADMIR VLADAVIC ma ]baljax. Sliema bdew jilag[bu a[jar u setg[u wkoll irduppjaw g[axar minuti wara meta xutt qawwi ta’ Mintoff stampa mal-wieqfa u mir-rebound Ohawuchi g[amel limpossibli u xe[et inkredibilment barra. Is-Slimi]i [allsu prezz qawwi ta’ dan in-nuqqas g[ax ]ew; minuti wara Balzan kisbu d-draw meta NEGRIN ikkonkluda fixxibka b’xutt fil-baxx wara azzjoni konfu]a fil-kaxxa talWanderers. Il-ftit interess li kien hemm flewwel taqsima spi//a g[al kollox bi]-]ew; na[at jonqsu li joffru spettaklu fit-tieni taqsima bluniku xutt ta’ Vladavic kwarta mit-tmiem jg[addi j[akkek mallasta, biex il-log[ba marret g[al [in barrani. Fil-[in barrani i]-]ew; na[at ftit ippruvaw u dehru rassenjati li l-kwalifikazzjoni tkun de/i]a bilpenalties. B’kollox ing[ataw sit-
Vladavic po;;a lil Sliema fil-vanta;; b’penaltu fil-25 minuta. (Ritratt> John Paul Bonanno)
tax-il wie[ed fejn kien fatali li]ball ta’ Andrew Scicluna u determinant l-a[[ar wie[ed ta’ Sliema mog[ti mill-captain Alex Muscat. G[al Sliema skorjaw ukoll mill-11-il metru Cilia, Vladavic, Ohawuchi, Gatt Baldacchino, Woods, Muchardi u Bianciardi, filwaqt li g[al Balzan skorjaw Vignaroli, Calcado, Dos Santos, Zarate, Negrin, Magro, u Grioli
Pietà ja[sdu lill-holders HIBERNIANS........................0 PIETÀ H.................................1 Hibs - Daniel Balzan,
Matthew Bartolo, Jonathan Pearson, Scott Chircop, Bjorn Kristensen, Jackson Lima, Clayton Failla, Edison Luis dos Santos, Jurgen Degabriele (Brandon Muscat 78), Obinna Obiefule, Zoran Levnaic Pietà H - David Cassar, Cain Attard, Ndubuisi Aninam Orosco, Christian Grech, Jurgen Pisani, Luciano Mutasi, Jonathan Zarate (Jeremiah Ani 77), Quilin Refalo, Andrew Spiteri (Matthew Borg 66), Kyle Cesare (Ricardo Costa 52), Raphael Kooh Sohna Referee: Trustin Farrugia Cann Pietà Hotspurs [asdu lil Hibernians u eliminawhom millU*BET FA Trophy meta g[elbuhom bl-iskor minimu ta’ 1-0. Din kienet eliminazzjoni sorpri]a hekk kif Pietà, team li jilg[ab fl-Ewwel Divi]joni elimina lil tim ferm iktar ikkwotat ta’ Hibernians. Tajjeb wie[ed jiftakar li lPawlisti reb[u l-a[[ar ]ew; edizzjonijiet konsekuttivi talU*BET FA Tophy, id-darbtejn
kontra Qormi. Pietà Hotspurs kellhom log[ba tajba u bil-log[ob li urew kollox jindika li flimkien ma’ timijiet o[ra b[al Zebbug Rangers se jkunu fost l-isfidanti ewlenin li ji;u promossi g[allKampjonat BOV Premier fi tmiem dan l-ista;un. Kienu Hibernians li kif mistenni [ar;u fuq l-offensiva meta wara biss [ames minuti xutt mid-distanza ta’ Jonathan Pearson g[adda ftit barra. Pietà Hotspurs rrispondew pemezz ta’ xutt fil-baxx minn tarf il-kaxxa ta’ Refalo i]da Balzan salva f’]ew; tentattivi. Fis-17 –il minuta Pisani g[adda lejn Mutasi fil-kaxxa ta’ Hibs i]da dan ixxuttja barra minn po]izzjoni ideali. Fil-25 minuta, Hibs resqu vi/in li jsibu x-xibka meta minn corner ta’ Jackson Lima, daqqa ta’ ras ta’ Pearson ;iet ikklerjata minn fuq il-linja minn Andrew Spiteri, bil-ballun jispi//a f’saqajn Obiefule li tefa’ barra. Fil-35 minuta l-goalkeeper Cassar kien l-eroj tal-Hotspurs meta’ laqa’ xutt imxellef talplayer internazzjonali Failla li deher destinat g[al ;ewwa. Pietà Hotsours rrispondew fil-41 minuta meta Spiteri g[adda lejn
Mutasi i]da l-attakkant tefa’ g[oli minn po]izzjoni favorevoli. Fis-57 minuta Cassar re;a’ kien il-protagonista g[al Hotspurs meta ntefa’ minn tulu fl-art biex isalva xutt ta’ Failla wara li dan ir/ieva tajjeb ming[and Obiefule. G[axar minuti wara Obiefule resaq l-iktar vi/in g[al Hibs li jsib ix-xibka meta wara li dar ma’ avvesrarju ra x-xutt filbaxxa tieg[u jistampa malwieqfa qabell intemm barra. Hibs re;g[u [olqu l-periklu fit73 minuta meta xutt mid-distanza ta’ Failla stampa mal-mimduda b’Cassar kompletament meg[lub. L-assedju ta’ Hibs kompla fil-minuti ta’ wara u minn corner ta’ Failla, Jackson Lima tefa’ barra. Ftit wara re;a’ kien Obiefule li ttanta xortih i]da x-xutt tieg[u [abat mal;enb tax-xibka. G[alkemm Hibs kienu l-a[jar team f’dawn il-[inijiet, kontra x-xejra tallog[ob kienu Pietà Hotspurs li fet[u l-iscire meta fit-83 minuta f’kontrattakk velo/i, Ani g[adda lejn Mutasi fuq il-lemin b’dan jg[addi l-ballun lejn RAPHAEL KOOH SONA li spara fix-xibka b’Balzan kompletament meg[lub.
Rabat mal-a[[ar tmienja KER?EM AJAX FC..............1 RABAT AJAX FC..................5 Ker/em Ajax FC - L.
Camilleri, P. Kyumyurdzhiev, K. Bonello, M. Mifsud, A. Buttigieg, I. Xuereb (S. Rais), M. Tabone, A. Mizzi, J. Camilleri, J. Chetcuti (O. Spiteri), K. Mifsud. Rabat Ajax FC - P. Velimirovic, S. Gauci, D. Azzopardi, I. Carapic, P. Borg, J. Caruana, M. Licari (C. Vella), S. Virgeil Oproiescu, D. Pelaez Bellido (J. Bajada), R. Micallef, D. Carrillo Pendaz (E. Azzopardi). Referee - Sandro Spiteri Rabat Ajax g[elbu lil Ker/em Ajax bi skor ta’ 5-1 f’G[awdex stess biex issa f’din il-kompetizzjoni m’g[ad fadal l-ebda tim G[awdxi. Ir-reb[a Rabtija immaturat fittieni taqsima fejn huma approfittaw mill-vanta;; numeriku biex spi//aw kisbu passa;; meritat. Ker/em, minn na[a tag[hom kellhom wirja sodisfa/enti minkejja li spi//aw fuq in-na[a telliefa. Ma’ Rabat iddebutta r-Rumen Sorin Virgeil Oproiescu li kien wie[ed mill-iskorers tal-Magpies. Wara li l-partita damet ma bdiet 20 minuta min[abba problema fis-sistema tad-dawl, Rabat [ar;u iktar avventuru]i b’Ker/em iktar prudenti fil-log[ob taghhom. Wara sitt minuti kien il-goalkeeper Rabti Velimirovic li [are; tajjeb jimblokka minn saqajh John Camilleri. Tliet minuti wara freekick ta’ Petar Kyumyurdzhiev ta’ Ker/em spi//a ftit barra. Fis-37 minuta Ker/em kienu sfortunati meta minn pass ta’ Chetcuti, Mario Mifsud b’xutt
angulat laqat il-lasta. Mbag[ad fl44 minuta kienu Rabat li fet[u liskor bi freekick dirett /entrali ta’ DIEGO CARRILLO PENDRAS biex da[lu jistrie[u minn fuq. Ker/em [ar;u jfittxu d-draw fit-tieni taqsima meta wara ]ew; minuti minn freekick ta’ Kyumyurdzhiev, Bonello ma laqatx g[al ftit minn ta[t il-lasti. Fuq in-na[a l-o[ra Rabat fallew /ans tajjeb minuta wara meta Licari ikkonkluda ha]in minn quddiem lasti vojta. Fit-tmien minuta Ker/em tke//ielhom Manwel Tabone wara li kien muri t-tieni karta safra. Madankollu Ker/em kisbu d-draw fil-11 il-minuta b’daqqa ta’ ras ta’ John Camilleri wara corner ta’ Chetcuti. Ker/em komplew jipprovaw fejn ]ew; minuti wara kien Velimirovic li /a[[adhom b’save mill-isba[ g[al corner fuq lob mix-xellug ta’ Joseph Chetcuti. Fl-20 minuta Ker/em ipprotestaw g[al penalty meta xxutt ta’ Andrew Mizzi [abat ma’ idejn Patrick Borg i]da l-log[ob t[alla g[addej. Fit-23 minuta Rabat re;g[u marru minn fuq meta minn corner ta’ Carrillo, PATRICK BORG bir-ras xe[et ;ewwa. Minuta biss wara Rabat kabbru l-vanta;; b’xutt angulat ta’ MALCOLM LICARI. B’Ker/em issa demoralizzati, Rabat komplew japprofittaw meta fl-34 minuta ]iedu ie[or meta cross mil-lemin ta’ Carrillo ma kienx ikklerjat biex approfitta SORIN VIRGEIL OPROIESCU li bla diffikulta` xe[et fl-lasti vojta. }ew; minuti mit-tmiem Rabat issi;illaw ir-reb[a b’azzjoni personali b’xutt fil-baxx ta’ RYAN MICALLEF biex kiseb doppjetta personali.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
31
SPORT DIXXIPLINA
LEAGUE CUP
TRASFERIMENTI
Failla sospi] tliet partiti
Sunderland jeliminaw lil Man Utd
Bueno qed jinteressa lil Valletta
Il-midfielder ta’ Hibernians Clayton Failla kien sopi] tliet partiti mill-Kummissarju tadDixxiplina tal-MFA wara li tke//a fi tmiem il-;img[a fittelfa kontra Sliema Wanderers u b’hekk se jkun qed jitlef l-a[[ar tliet partiti mill-ewwel fa]i talKampjonat qabel jinqasmu lpunti g[a/-Championship u rRelegation pool. Barra lil Failla, Hibernians iridu jg[addu wkoll ming[ajr ilmidfielder Bjorn Kristensen li ;ie sospi] ]ew; partiti wara li wkoll tke//a fl-istess log[ba kontra Sliema. }ew; plejers o[ra li ;ew sospi]i ]ew; partiti kull wie[ed huma Gianmarco Piccioni ta’ Mosta li tke//a fir-reb[a kontra Floriana u Owen Bugeja ta’ Qormi li tke//a fil-log[ba kontra Balzan. Plejers o[ra sospi]i log[ba kull wie[ed huma Clifford Gatt Baldacchino ta’ Sliema li tke//a kontra Hibs u Carlo Mamo ta’ Tarxien li dabbar erba’ karti sofor. Il-kow/ ta’ Vittoriosa Stars Oliver Spiteri ;ie sospi] ]ew; partiti minn fuq il-bank wara li tke//a fit-telfa kontra Valletta.
Sunderland g[addew g[allfinali tal-League Cup meta eliminaw lil Man Utd bil-penalties f’Old Trafford. Wara li tilfu lewwel leg 2-1 Man Utd reb[u 2-1 f’Manchester imma tilfu bilpenalties. Man Utd skurjaw permezz ta’ EVANS fit-37 minuta u sa tmiem id-90 minuta l-iskor baqa` 1-0 u b’hekk il-log[ba kellha tmur g[al [in barrani min[abba li r-regola tal-gowl away, f’din il-kompetizzjoni ma tg[oddx fid-90 minuta. Fil-119il minuta BARDSLEY skurja gowl g[al Sunderland u kollox deher li kienu se jg[addu g[allfinali imma HERNADEZ ;ab id-draw minuta wara. Sunderland reb[u 2-1 bl-g[oti tal-penalties. Il-finali se tkun fit2 ta’ Marzu bejn Man City u Sunderland. COPPA ITALIA
Milan eliminati
Milan sfaw eliminati millkwarti tal-finali tal-Coppa Italia meta tilfu 2-1 f’darhom stess kontra Udinese. Dawn tal-a[[ar, fir-rawnd pre/edenti eliminaw lil inter u b’hekk huma t-tim li elimina lit-tnejn ta’ Milan. IrRossoneri marru fil-vanta;;
Robinho ta’ Milan segwit minn Emmanuel Badu ta’ Udinese
wara biss sitt minuti meta BALOTELLI sab ix-xibka. Erba’ minuti qabel tmiem lewwel taqsima Udinese ;abu d-draw minn penalty ta’ MURIEL wara li Emanuelson waqqa` lil Widmer fil-kaxxa. Fis-77 minuta LOPEZ skurja lgowl de/i]iv g[al Udinese wara azzjoni personali biex po;;a lit-tim tieg[u fis-semi finali. Udinese jilag[bu kontra Fiorentina jew Siena.
Ri]ultati League Cup SF II Leg
Man Utd v Sunderland
Coppa Italia KF Milan v Udinese
Illum
Fiorentina v Siena
Copa del Rey
(21.00)
R. Sociedad v Santander
3-1
Burundi v DR Congo
1-2
Tazza Afrikana Grupp D
Hemm possibilta` li lattakkant ta’ Tarxien Daniel Mariano Bueno jing[aqad ma’ Valletta. Sorsi vi/in i]-]ew; klabbs ikkonfermaw li te]isti possibilta` li jintla[aq ftehim bejn Valletta u Tarxien g[attrasferiment ta’ Bueno u fl-istess [in Valletta jkunu qed iselfu sa massimu ta’ tliet plejers minn tag[hom lil Tarxien Rainbows g[all-kumplament tal-ista;un. Dan jista’ jwassal sabiex Tarxien ma jibqg[ux interessati aktar fl-akkwist ta’ Demba Toure ming[and Birkirkara u b’hekk Ronaille Calheira Seara, li kien se ji;i mibdul ma’ Toure, jibqa’ mag[hom ukoll. Il-klabb mill-Ewwel Divi]joni ta’ Bir]ebbu;a St. Peter’s akkwista l-firma tal-eks midfielder ta’ Floriana Giacomo Favero waqt li ta r-release lillattakkant Bra]iljan Jean Silva li mistenni jing[aqad ma’ Melita. Intant l-ekx attakkant ta’ Qormi FC u l-aqwa skorer talKampjonat Premier, Camilo da Silva Sanvezzo iffirma malklabb mil-Liga MX fil-Messiku, Querétaro wara saga twila.
U*BET FA TROPHY – IV RAWND
Valletta ja//ertaw fit-tieni taqsima VALLETTA ...........................3 MOSTA ..................................0 Valletta - P. Marino, J.
Caruana, I. Azzopardi, S. Borg, R. Fenech, R. Briffa, J.P. Mifsud Triganza (L. Elford Alliyu 74’), O. Reyes Sanchez, H. Barry (S. Bajada 70’), A. Corr Nyang (E. Agius 85’), A. Nafti Mosta - O. Borg, T. Farrugia, M. Brincat, I. Grech, R. Grech, K. Zammit (R. Faria 58’), M. Micallef, R. Ekani, D. Pereira (J. Brincat 79’), L. Duriska, G. Piccioni Skorjaw - A. Nafti 56’, Owngoal R. Ekani 61’, L. Elford Alliyu 92’ (V) Referee - Paul Caruana Valletta a//ertaw minn post fil-kwarti finali meta g[elbu lil Mosta bi tliet gowls fit-tieni taqsima f’log[ba li kien fiha ftit azzjonijiet minbarra l-gowls li taw il-kwalifikazzjoni lillBeltin. Valletta kellhom l-ewwel tentattiv wara disa’ minuti permezz ta’ Ryan Fenech wara azzjoni
ta’ Nafti. It-tieni /ans ta’ Valletta wasal fl-20 minuta b’daqqa ta’ ras /entrali ta’ Steve Borg wara kross ie[or ta’ Nafti u ftit qabel l-intervall xutt ta’ Mifsud Triganza mar ftit barra. Kif bdiet it-tieni taqsima Mosta kellhom l-ewwel opportunita tag[hom permezz ta’ xutt angolat ta’ Piccioni li kien salvat minn Marino. Fis-56 minuta Valletta fet[u l-iskor meta Nyang qassam lejn Nafti li qabbe] il-ballun minn fuq Borg. Valletta fallew /ans tajjeb ftit minuti wara bix-xutt ta’ Mifsud Triganza imdawwar g[al korner moinn Borg. I]da mill-istess korner Vallett arduppjaw meta Ekani ikkometta autogowl f’attentat li jikklerja kross tas-solitu Nafti. Il-log[ba kienet issa f’idejn ilBeltin lib dew jilag[bu a[jar u resqu qrib b’xuttijiet ta’ Ryan Fenech u Briffa. Mano Micallef resaq qrib g[al Mosta lejn ittmiem meta mpenja lil Marino biex fil-[in mi]jud Valletta g[amlu r-reb[a iktar
konvin/enti meta s-sostitut Aliyu g[eleb lil Borg g[at-tielet darba b’xutt fil-baxx. Naxxar jiksbu reb[a minima fuq Floriana FLORIANA ...........................0 NAXXAR L. ..........................1 Floriana - Daniel Hanford, Ibok Edet, Steve Pisani, Igor Coronado, Diogo Pinheiro de Souza, Darrell Baldacchino, Clyde Borg, Joseph Borg, Brooke Farrugia, Rodrigo Aguiar, Isaac Galea (Dylan
Kokavesiss 69) Naxxar L - Julian Azzopardi, Victor Bellia, Angus Buhagiar (Daren Falzon 82), Ryan Gilmour Cassar, Andrew Decesare, Thiago Lopes De Souza, David Alejandro Reano, Andrè Rocha Da Silva, Terrence Scerri, Filip Stojanovic (Mattia Del Negro 77), Milan Vignjevic (Gilmar da Silva Ribeiro 67) Referee - Malcolm Spiteri
Fit-tieni log[ba li ntlag[bet fil-Grawnd ta/-?entinarju f’Ta’ Qali, Naxxar Lions g[elbu lil
Floriana bl-iskor minimu ta’ 1-0 biex b’hekk ikkwalifikaw g[allkwarti-finali tal-U*BET FA Trophy. Kienu Floriana li [olqu lewwel azzjoni perikolu?a wara tmien minuti log[ob meta Coronado ttestja lil Azzopardi i?da l-goalkeeper Naxxari dawwar tajjeb f’corner. Floriana rrispondew ftit wara meta Stojanovic g[adda lejn Terrence Scerri fuq ix-xellug i?da x-xutt fil-baxx ta’ dan ?ie milqug[ minn Hanford. Fis-17-il minuta Pinheiro resaq vi/in li jsib ixxibka g[all-Greens permezz ta’ xutt sabi[ li g[adda ftit barra mil-lasti difi?i minn Azzopardi. Fuq in-na[a l-o[ra tal-grawnd il-goalkeeper minn Rochdale ta’ Floriana, Daniel Hanford, ca[[ad lil Terrence Scerri milli jsib ix-xibka wara li l-attakkant tal-Lions ir/ieva tajjeb ming[and Ryan Gilmour Cassar. Fis-26 minuta Naxxar Lions kienu sfortunati li ma fet[ux l-iskor meta xutt minn tarf il-kaxxa ta’ Angus Buhagiar stampa mal-mimduda.
Fit-33 minuta Coronado g[adda lejn Steve Pisani, i?da lgoalkeeper Azzopardi [are? tajjeb u mblokka l-ballun tajjeb ming[and il-player ?ag[?ug[ tal-Greens. Fil-ftu[ tat-tieni taqsima kienu Floriana li [olqu l-ewwel azzjoni perikolu?a meta fit-53 minuta Pinheiro ttestja serjament lil Azzopardi i?da l-goalkeepwr ta’ Naxxar Lions salva l-ballun b’mod sabi[ wara li ntefa’ minn tulu flart. Erba’ minuti biss wara re?a’ kien Azzopardi l-protagonista ta’ Naxxar Lions meta huwa salva xutt fil-baxx ta’ Steve Pisani hekk kif Floriana bdew ikunu iktar insidju?i fil-log[ob tag[hom. Però kienu Naxxar Lions li fet[u l-iscore fl-64 minuta meta Filip Stojanovic g[adda tajjeb lejn MILAN VIGNJEVIC li avvanza tajjeb, baqa’ die[el fil-kaxxa qabel g[eleb lil Daniel Hanford. Fl-74 minuta xutt ta’ David Alejandro Reano g[al Naxxar Lions g[adda ftit barra mil-lasti difi?i minn Hanford.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 23 ta’ Jannar, 2014
32
LOKALI Container li kien g[addej minn Triq il-Belt Valletta, f’{al Luqa, [alla [erba ta’ wires meta laqat cable tad-dawl tat-triq u ;ibed il-wires tad-dawl, bil-konsegwenza li qa//at arblu u miel ]ew; arbli o[ra tal-injam. Dan l-in/ident se[[ ilbiera[ g[all-[abta tal-11am. Fortunatament [add ma we;;a’ f’dan il-ka]. Kaw]a ta’ dan l-in/ident, il-Pulizija kellhom jag[lqu din it-triq g[at-traffiku g[al xi [in sakemm tne[[a kull periklu li seta’ jkun ikkaw]at u biex tne[[ew min-nofs l-arbli tad-dawl. Dan l-in/ident ikkaw]a wkoll [sara fil-cables tal-Enemalta, tal-Go u l-Melita. (Ritratt> Martin Agius)
Il-;urnalisti g[andhom jit[allew fil-libertà jag[mlu xog[olhom – L-Istitut tal-:urnalisti Maltin :urnalisti, fotografi u cameramen g[andhom jit[allew fil-libertà jag[mlu xog[olhom spe/jalment meta dan ikun f’post pubbliku, ma jkunux qed jiksru ebda regolament u meta jkun su;;ett ta’ news value, li j[ossu li hu flinteress nazzjonali. Dan kien iddikjarat mill-Istitut tal-:urnalisti Maltin (I:M) fi stqarrija b’reazzjoni g[al dak li se[[ fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta nhar it-Tnejn meta kru ta’ Medialink Communications kien imfixkel milli jag[mel xog[lu meta segwa persuni li kienu Malta biex jinnegozjaw ilbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija. Dan wara li l-Kap tal-A[barijiet ta’ Medialink Communications kellu jitlob ilprotezzjoni tal-Istitut tal-:urnalisti Maltin. L-I:M fakkar li l-;img[a li g[addiet [ass il-[tie;a li jiddefendi d-dritt tal-kunfidenzjalità tas-sors tal-;urnalisti wara li lPulizija qalet li se titlob lill-Qorti tordna lill-Editur tal-Malta Today ji]vela s-sors ta’ infor-
Jappella biex il-fastidju fuq il-gurnalisti ta’ Medialink Communications ma jirrepetix ru[u mazzjoni li waslitlu b’rabta maliskandlu tax-xiri ta]-]ejt. L-istqarrija tal-I:M temm jg[id li kull medium jista’ jag[]el hu x’inhu ta’ valur g[alla[barijiet u tappella biex dan ilfastidju fuq il-kru ta’ Medialink Communications ma jirrepetix ru[u. Fi stqarrija l-Kap tat-Taqsima tal-A[barijiet ta’ Medialink Communications, Nathaniel Attard, spjega kif il-kamra tala[barijiet segwiet din l-istorja g[ax [asset li kien fl-interess pubbliku li ssir investigazzjoni serja. Hu kompla li saret pressjoni fuq il-kamra tal-a[barijiet biex din tieqaf tinvestiga din l-istorja. Nathaniel Attard irrefera wkoll g[al dak li ]velat il-gazzetta Malta Today li qalet li l-Gvern qed jag[mel pressjoni fuq lawtoritajiet tal-Ajruport
Internazzjonali ta’ Malta, li hija kumpanija privata, biex jinvestigaw biex isibu s-sors ta’ din la[bar. Il-Kap tat-Taqsima talA[barijiet ta’ Medialink Communications qal li s-sors kien The Sunday Times li ng[ata scoop minn Henley and Partners bl-approvazzjoni tal-Gvern. Nathaniel Attard jirreferi wkoll g[all-kummenti talawtoritajiet tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta lillMalta Today li kkonfermaw li liffilmjar li sar fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta sar f’post pubbliku u li fl-ebda [in ma ng[ata a//ess g[al zoni li mhumiex restritti g[al skopijiet ta’ sigurtà. G[alhekk ma nkiser l-ebda regolament. Sadanittant, b’rabta mal-istess storja u b’referenza g[all-kummenti tal-Prim Ministru waqt iddiskors tieg[u fil-Parlament, l-
Avukat Karol Aquilina f’kummenti lill-media //ara li lpre]enza tieg[u dakinhar kienet mitluba mill-;urnalisti nfushom min[abba l-bi]a’ li huma jkunu mwaqqfa f’xog[olhom. Fil-fatt hu kellu jwissi lill-Membri talPulizija li ma kellhom l-ebda dritt iwaqqfu lill-;urnalisti milli jag[mlu xog[olhom wara li lpersuna Taljana li kienet qed takkumpanja li/-?ini] insistiet li l-Pulizija kellha twaqqaf lill;urnalisti. Karol Aquilina kkonferma li listess persuna Taljana riedet tixtri l-filmati u r-ritratti biex ta[bi l-identità tal-persuna ?ini]a i]da Aquilina stess qalilha li l-filmati mhux g[all-bejg[. Karol Aquilina kkonferma wkoll li lpersuna Taljana a;ixxiet b’mod abbu]iv mal-;urnalisti ta’ Medialink Communications. U b’rabta ma’ dak li se[[ flAjruport Internazzjonali ta’ Malta, il-kandidat tal-Partit Nazzjonalista g[all-Parlament Ewropew, Helga Ellul, irreferiet g[all-kumment dispre;jattiv li
g[amlet il-persuna Taljana li rrefera g[all-Maltin b[ala “[allelin tat-ti;ie;”. Helga Ellul qalet li dan il-kumment hu ina//ettabbli i]da mhux sorprendenti meta wie[ed iqis il-fatt li pajji]na qed jag[mel kollox g[all-flus. Helga Ellul sa[qet li /-/ittadinanza ma tfissirx biss passaport imma tfisser ukoll reputazzjoni ta’ pajji] li tkun inbniet bi tbatija matul is-snin. Hija fakkret lill-persuna Taljana li l-Maltin huma kburin b’pajji]hom, bl-istorja tag[hom u bil-kisbiet li g[amlu ma]]mien u appellat lill-Gvern biex isib sorsi alternattivi g[at-tkabbir tal-ekonomija f’pajji]na.
media•link COMMUNICATIONS