Il-Ħamis 30 ta' Jannar

Page 1

Nru 13,654

Il-{amis, 30 ta‘ Jannar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Il-ka] Farrugia Sacco

MUSCAT I?EDI Il-Prim Ministru ;ie fi kliem l-Oppo]izzjoni wara li ma semax mill-Maltin dwar l-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza u spi//a sema’ mill-Kummissjoni Ewropea

Daqqa ta’ [arta lil kull min jemmen fil-;ustizzja

Il-Partit Nazzjonalista fisser id-de/i]joni tal-Prim Ministru Muscat li jinsisti li jibda mill;did il-pro/ess sabiex Lino Farrugia Sacco jitne[[a minn Im[allef u sfa//atament ma j]ommx mal-weg[da li g[amel, b[ala daqqa ta’ [arta g[al kull min jemmen fil-;ustizzja. Ara pa;na 32

Il-Ministru Bartolo

Imgiddeb mill-MUT

Charles Muscat

Il-Prim Ministru Joseph Muscat /eda quddiem ilKummissjoni Ewropea dwar liskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea u ;ie fi kliem l-Oppo]izzjoni meta lbiera[ il-Gvern Laburista [abbar it-tielet tibdil fl-iskema. F’reazzjoni g[al dak li [abbar il-Gvern wara li /eda g[allpressjoni li g[amlitlu lKummissjoni Ewropea, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal f’konferenza tala[barijiet, li jqis il-ba]i ta’ ftehim bejn il-Gvern u lKummissjoni Ewropea b[ala lkonferma ta’ kemm il-Partit Nazzjonalista kellu ra;un u kien korrett sa mill-bidu nett. Simon Busuttil fakkar li dan kien it-tielet tibdil li sar minn meta t[abbret l-iskema ori;inali, i]da fisser li kieku l-Gvern sema’ mill-Oppo]izzjoni millbidunett, ma kinitx issir il-[sara li din l-iskema g[amlet lir-reputazzjoni ta’ pajji]na. Aktar kmieni lbiera[ waqt

konferenza tal-a[barijiet filBer;a ta’ Kastilja, il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li issa l-a[[ar tibdil hu li biex persuna tixtri /-/ittadinanza Maltija jrid ikollha status ta’ resident g[al minimu ta’ sena. I]da fi stqarrija dwar il-ftehim mil[uq mal-Gvern Malti, ilKummissjoni Ewropea g[amlitha /ara li biex persuna tixtri /-/ittadinanza Maltija trid tkun g[exet g[al 12-il xahar f’Malta. Simon Busuttil qal li wara aktar minn erba’ xhur ta’ kontroversja li setg[et ;iet evitata kieku l-Gvern ma webbisx rasu, il-Gvern Laburista issa /eda g[all-insistenza talKummissjoni Ewropea li //ittadinanza Maltija u Ewropea m’g[andhiex tkun g[all-bejg[ u li biex ting[ata g[andu jkun hemm minn qabel rabta ;enwina bejn il-persuna u pajji]na, marbuta ma’ residenza. g[al pa;na 5

Il-Union tal-G[alliem, l-MUT re;g[et giddbet lill-Minsitru talEdukazzjoni Evarist Bartolo u ppubblikat ittra li r/eviet millMinistru Bartolo nnifsu li tgiddeb dak li qal fil-jiem li g[addew dwar il-koedukazzjoni fl-iskejjel. Ara pa;na 2

Kunsill :enerali PN

Ikompli l-pro/ess ta’ ti;did

Il-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista li se jibda jiltaqa’ mil-lejla, se jkun opportunità o[ra li biha l-PN, wara [afna xog[ol li sar mill-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut talPN, se jkompli ji;;edded u jifta[ il-bibien tieg[u lil kul[add biex ikun lest g[all-isfidi li g[andu quddiemu.

Il-prezz tal-g[ebusija ta’ ras tal-Prim Ministru Joseph Muscat kien il-[sara kbira li din l-iskema la[qet g[amlet lil pajji]na

Ara pa;na 7 u editorjal f’pa;na 11


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

2

LOKALI

L-MUT ter;a’ tgiddeb lill-Ministru Evarist Bartolo dwar il-pro;ett tal-koedukazzjoni L-MUT, il-Union talG[alliema, giddbet dak li qal ilMinistru tal-Edukazzjoni Evarist Bartolo nhar is-Sibt li g[adda meta kien qed jitkellem dwar il-pro;ett talKoedukazzjoni. Nhar is-Sibt li g[adda, meta kien qed jitkellem f’konferenza tal-a[barijiet dwar l-introduzzjoni tal-Koedukazzjoni, Evarist Bartolo ddikjara li dak li kien qed isir fil-Kulle;; Santa Klara ma kienx pro;ett-pilota. Minkejja li l-MUT sa[anistra irtirat mill-Kumitat Nazzjonali tal-Koedukazzjoni bi protesta g[ax il-Gvern se jimplimenta

din il-bidla meta g[adu lanqas biss tlesta l-pro;ett-pilota li g[addej fl-Iskola ta’ Pembroke, il-Ministru Bartolo nsista li dan ma kienx pro;ett-pilota. Ilbiera[, fi stqarrija, l-MUT re;g[et giddbet lill-Ministru Bartolo u ppubblikat ittra ffirmata mill-Ministru nnifsu li kienet intbag[tet is-sena l-o[ra lil Kevin Bonello, il-President tal-MUT, biex il-Gvern jinforma lill-union dwar il-pjani li jintrodu/i l-koEdukazzjoni b’dak li l-Ministru stess iddeskrivieh b[ala “pro;ettpilota”. Fl-ittra, datata 5 ta’ April,

2013, ftit biss wara li l-Partit Laburista tela’ fil-Gvern, Evarist Bartolo kien kiteb lillMUT li dan il-pro;ett-pilota se jinvolvi lill-istudenti kollha fissitt sena tal-Iskola Primarja ta’ Pembroke, li tifforma parti millKulle;; Santa Klara, u li f’Settembru 2013 kienu se jitilg[u fis-Sekondarja ta’ Pembroke. L-ittra ffirmata mill-Ministru Bartolo kienet tkompli li dan ilpro;ett-pilota mbag[ad ji;i evalwat f’:unju, 2014, bl-iskop li ji;i esti] fuq livell nazzjonali. Filwaqt li kkwotat din il-parti tal-ittra, u mal-istqarrija ppubb-

likat ukoll il-korrispondenza s[i[a, l-MUT qalet li ma t[ossx li g[andha aktar xi ]]id ma’ dak

li kien iddikjara l-Ministru Bartolo g[ax dak li kiteb f’din is-silta jitkellem wa[du.

Jitwaqqaf pro/ess g[all-promozzjonijiet ta’ supretendenti ;odda Wara li fuq ordni tal-Qorti, ilpro/ess g[all-promozzjonijiet ta’ Supretendenti ;odda kellu ji;i sospi] min[abba kaw]a li feta[ Spettur tal-Pulizija kontra l-Korp, jidher li l-Kummissarju talPulizija Peter Paul Zammit idde/ieda li l-pro/ess jitwaqqaf g[al kollox wara li [a parir legali. Fid-9 ta’ Jannar li g[adda li lPrim’Awla tal-Qorti ?ivili laqg[et it-talba g[all-[ru; ta’ mandat ta’ inibizzjoni millIspettur Jeffrey Cilia biex iwaqqaf il-pro/ess tal-promozzjonijiet minn Spetturi g[al Supretendenti fil-Korp talPulizija wara li kien dikjarat li saret diskriminazzjoni kontrih wara li mhux biss ma setax japplika g[all-promozzjoni minn Spettur g[al Supretendent min[abba li b[alissa hu sospi] mill-Korp fuq pro/eduri kriminali, i]da lanqas biss kien infur-

mat li dan il-pro/ess kien fisse[[. Wara din id-de/i]joni tal-Qorti, skont is-sorsi li tkellmu ma’ InNazzjon, jirri]ulta li lKummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit webbes rasu fuq dan il-ka]. Minkejja li kieku ried seta’ [alla lill-Ispettur Cilia japplika g[all-promozzjoni, u l-pro/ess kien jitkompla, sorsi qrib il-Korp tal-Pulizija qalu li Peter Paul Zammit ta ordni biex il-pro/ess jieqaf [esrem. Anke jekk skont l-informazzjoni li g[andu dan il;urnal, ing[ata parir legali li Jeffrey Cilia m’g[andux ra;un. Minn tag[rif li rnexxielu jikseb In-Nazzjon, fuq direttivi talKummissarju, l-interviews li kienu qed isiru ma ;ewx posposti, imma ;ew kan/ellati. Is-Supretendenti l-;odda kienu se jin[atru biex jimtlew il-posti-

Fid-9 ta’ Jannar li g[adda l-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili laqg[et it-talba mill-Ispettur Jeffrey Cilia g[all-[ru; ta’ mandat ta’ inibizzjoni biex iwaqqaf il-pro/ess tal-promozzjonijiet minn Spetturi g[al Supretendenti fil-Korp tal-Pulizija jiet li g[andhom ji;u vakati bil[atra ta’ numru ta’ Assistenti Kummissarji ;odda fil-Korp talPulizija. G[al din it-tielet l-og[la kariga fil-korp, di;à hu fatt mag[ruf li ntag[]lu sSupretendenti Mario Spiteri, Norbert Ciappara, Laurence Cutajar, Carmel Magri, Martin Sammut u Silvio Valletta. Meta dawn jing[ataw il-promozzjoni g[al Assistenti

Kummissarji, jin[olqu postijiet battala fir-rank ta’ Supretendent. Aktar minn hekk, jidher ukoll li xi supretendenti se jirtiraw misservizz. Kif t[abbar fil-;img[at li g[addew, apparti l-Assistenti Kummissarji l-;odda, fil;img[at li ;ejjin kienu mistennija jin[atru wkoll tliet Deputati Kummissarji ;odda – li se jkunu Ray Zammit, Andrew Seychell u

Pierre Calleja li se jkunu promossi minn Assistenti Kummissarji. Imma issa l-indikazzjonijiet huma li dan il-pro/ess kollu waqa’ lura min[abba d-de/i]joni tal-Qorti. Qabel ma lKummissjoni g[as-Servizz Pubbliku tippubblika r-rapport tag[ha dwar il-ka] tal-Ispettur Cilia, l-affarijiet ma jistg[ux jimxu ‘l quddiem. Sorsi li tkellmu ma’ dan il;urnal irrimmarkaw li dan kollu qed ji;ri meta l-Korp tal-Pulizija, fix-xhur li ;ejjin, g[andu quddiemu numru ta’ avvenimenti kbar li fihom irid ikun iffukat fil[idma tieg[u biex jipprovdi sigurtà fuq livell nazzjonali; fosthom l-elezzjoni g[all-Parlament Ewropew fl-24 ta’ Mejju li ;ej u l-Laqg[a tal-Mexxejja talCommonwealth, i/-CHOGM, li se ssir f’Malta s-sena d-die[la.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

3

LOKALI

Il-Partit Laburista jikkonferma r-rabta ma’ Sandro Chetcuti L-istorja li ]velat il-gazzetta il-mument nhar il-{add li g[adda li Sandro Chetcuti, ilPresident tal-Asso/jazzjoni talI]viluppaturi (MDA), g[andu uffi//ju fi/-?entru Nazzjonali Laburista, kienet ikkonfermata mill-Kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista, Gino Cauchi. Fil-[ar;a tal-biera[ talgazzetta maltatoday, Gino Cauchi kkonferma li Sandro Chetcuti jg[in lill-Partit Laburista u jg[in fl-organizzazzjoni ta’ diversi attivitajiet b’mod volontarju. Il-mument ]velat li Sandro Chetcuti qieg[ed jokkupa uffi//ju fit-tielet sular ta/?entru Nazzjonali Laburista bilbarka tal-Prim Ministru Joseph Muscat. Dan qed ise[[ minkejja li Chetcuti qieg[ed jokkupa kariga g[olja [afna ta’ asso/jazzjoni nazzjonali u li x-xog[ol li qieg[ed jag[mel fi/-?entru Nazzjonali Laburista jo[loq kunflitt ta’ interess mal-[idma u r-rwol li g[andu fl-Asso/jazzjoni. Il-mument ]velat li minn dan l-uffi//ju, Sandro Chetcuti jiltaqa’ u jmexxi laqg[at ma’ negozjanti u kuntratturi u [afna mill-[inijiet tal-laqg[at ikunu filg[axija. Mhux l-ewwel darba li barra /-?entru Nazzjonali Laburista kienu nnutati vetturi lussu]i, li s-sidien tag[hom ikunu qeg[din jiltaqg[u ma’ Sandro Chetcuti.

Fi tweet li g[amel fuq Twitter, Saviour Balzan, l-Editur Mani;erjali ta’ mediatoday li fost l-o[rajn tippubblika l-maltatoday, qal li l-fatt li Sandro Chetcuti g[andu uffi//ju fi/?entru Nazzjonali Laburista biex jiltaqa’ ma negozjanti kbar hu ka] tal-mist[ija u ddeskriva dan bil-kelma “shameful”. Saviour Balzan qal li dan hu [a]in u lPartit Laburista g[andu jipprattika dak li jippriedka. Qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet, il-Mexxej Laburista Joseph Muscat kien ikkonferma li Sandro Chetcuti kien qieg[ed jg[in lilu u lill-Partit Laburista fl-organizzazzjoni ta’ laqg[at g[alih personali ma’ g[add ta’ negozjanti u f’xi okka]jonijiet dawn il-laqg[at kienu jkunu wkoll ikliet. Flimkien ma’ dan l-involviment dirett fil-Partit Laburista, hu mag[ruf li rwol ie[or ta’ Sandro Chetcuti fil-Partit Laburista hu dak marbut mal;bir ta’ fondi. Chetcuti kien ta sehem qawwi wkoll biex qabel la[[ar elezzjoni ;enerali twaqqaf il-Business Forum, sezzjoni filPartit Laburista. G[al xi ]mienn qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet kienet issemmiet il-possibbiltà li Sandro Chetcuti jikkontesta lelezzjoni ;enerali mal-Partit Laburista. Sadattant, fi stqarrija lAsso/jazzjoni tal-I]viluppaturi

Kumpens ta’ €50,000 Il-;enituri ta’ tifel li llum g[andu disa’ snin, ing[ataw kumpens ta’ 50,000 ewro g[addanni li sofra binhom wara li spi//a b’di]abbiltà permanenti meta kien tpo;;a f’inkubatur li ma kienx qed ja[dem sew hekk kif twieled. Is-sentenza ng[atat millIm[allef Anna Felice wara talba li saret mill-;enituri Christian u Melvina D’Agostino f’isem Dejan, kontra l-Kap Uffi/jal Mediku tal-Gvern. Il-ka] kien se[[ l-Isptar San Luqa fejn irri]ulta li l-inkubatur kien bil[sara. Dejan u [uh it-tewmi kienu twieldu b’mod prematur permezz ta’ /esarja f’Di/embru tal2004. Dejan tpo;;a fuq makna li xog[olha hu li tag[ti l-arja u ventilazzjoni kontinwa permezz ta’ tubu g[al ;ewwa

l-imniffsejn. Madankollu, min[abba [sara fit-tag[mir, Dejan sofra minn problemi f’imniffsejh. Minkejja l-intervent tat-tobba kemm Malta kif ukoll barra minn Malta, il-problemi g[al Dejan f’imnie[ru u l-mod kif jie[u nnifs, baqg[u problemati/i. Il-Qorti ma laqg[etx talba tal;enituri li t-tifel kien ]viluppa autistic spectrum disorder b[ala ri]ultat tal-in/ident, fejn ing[ad li anke [uh it-tewmi qed isofri mill-istess problemi, imma mhux fuq l-istess binarju. Il-Qorti qalet li Dejan sofra minn 13% ta’ di]abbiltà permanenti u ordnat lid-Dipartiment i[allas is-somma ta’ ¤49,118.94 f’danni. L-Avukati Shazoo Ghaznavi, David Camilleri u Joe Gatt dehru g[all-familja.

irreferiet g[al rapporti fil-media li Sandro Chetcuti seta’ g[andu kunflitt ta’ interess min[abba xi xog[ol volontarju personali filqasam politiku. L-Asso/jazzjoni qalet li Sandro Chetcuti minbarra rrispett mill-membri tag[ha, igawdi wkoll rispett minn entitajiet o[ra.

Sandro Chetcuti jokkupa uffi//ju fi/-?entru Nazzjonali Laburista bil-barka ta’ Muscat


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

4

LOKALI

Tqa//at mill-PBS b’ri]ultat ta’ telefonati fil-Ministeru u bl-istrutturar tal-Kummissarju tal-Pulizija Kevin Mahoney, is-Segretarju Permanenti fil-Ministeru talIntern u Sigurtà Nazzjonali, qal ilbiera[ meta xehed quddiem ilKummissjoni dwar l-Impjiegi dwar il-ka] ta’ Norman Vella, li fis-27 ta’ Mejju tas-sena l-o[ra kien talab li Norman Vella jer;a’ jmur lura fejn kien fl-uffi//ju talImmigrazzjoni wara [afna telefonati li bdew de[lin fil-Ministeru kontra Norman Vella. “Fattur ie[or kien li lKummissarju tal-Pulizija ried jag[mel strutturar fil-Korp talPulizija u anke ried i]id il-compliment fl-Uffi//ju talImmigrazzjoni. Dawn il-fatturi flimkien u wara wkoll li tkellimt ma/-Chief of Staff tal-Ministeru, idde/idejt li nittrasferixxi lil Norman Vella”, qal fix-xhieda tieg[u Kevin Mahoney, meta kien qed jixhed quddiem ilKummissjoni dwar l-Impjiegi f’kaw]a li Norman Vella qed jag[mel kontra l-Prim Ministru Joseph Muscat, fuq it-transfer li qala’ mill-Gvern Laburista, ftit ;img[at wara l-elezzjoni ;enerali ta’ Marzu li g[adda. Norman Vella qed jitlob lillKummissjoni biex tinvestiga dan il-ka] u tag[tih rimedju. Meta kien qed iwie;eb g[add ta’ mistoqsijiet tal-Avukat Andew Borg Cardona, l-Avukat li qed jidher g[al Norman Vella, Kevin Mahoney qal li hu ma kienx jaf li Norman Vella kien ja[dem b[ala Uffi/jal fl-Uffi//ju talImmigrazzjoni, i]da kien jafu b[ala ;urnalist. Qal li skont ilpersuni li kienu j/emplu lilu, dawn kienu jg[idulu li Vella kien “biased” . Mistoqsi jelabora dwar dan kollu, Mahoney qal li skont dawk li /emplu, jing[ad li lekspre]entatur ta’ TVHEMM fuq TVM kellu inklinazzjoni lejn partit aktar minn ie[or. Dwar jekk da[alx fiha l-Bord tal-PBS, hu kien talbu biex jinfurmah jekk l-

iskeda g[all-programm ta’ Vella, kinitx waslet fi tmiemha jew bidu tag[ha. Qal li dwar dan hu kellu korrispondenza mal-Kap E]ekuttiv tal-PBS. Mahoney qal ukoll li sakemm jiftakar hu kien biss Norman Vella li nqala’ minn fejn kien biex jinbag[at lura l-Uffi//ju talImmigrazzjoni. Dwar dan kollu ix-xhud qal li hu qatt ma kellem lil Vella dwar dak li kien g[addej, u li l-fatt li l-Kummissarju talPulizija ried i]id in-nies kullimkien, idde/ieda li jibg[at lil Norman Vella fejn kien, min[abba n-nuqqas li kien hemm. Mistoqsi kemm ]diedu n-nies fid-Dipartiment talImmigrazzjoni, ix-xhud qal li ma jafx iwie;eb bl-amment. Kevin Mahoney mistenni jkompli jixhed u jag[ti aktar informazzjoni meta l-ka] ikompli fis-27 ta’ Frar li ;ej.

Norman Vella qed jitlob lill-Kummissjoni dwar l-Impjiegi tinvestiga t-transfer li qala’ mill-Gvern Laburista u tag[tih rimedju

Kien biss Norman Vella li nqala’ minn fejn kien biex jintbag[at lura l-Uffi//ju tal-Immigrazzjoni Xhud ie[or kien Noel Griscti D’Amato, li qal li Norman Vella kien li g[amel talba fl-2007 biex imur ja[dem ma’ kumpanija privata, li hi l-Where’s Everybody. Minkejja li leave bla [las minn mal-Gvern hu ta’ massimu g[al tliet snin, Vella dam [ames snin bil-leave bla [las. Griscti D’Amato qal li Vella dejjem applika biex jing[ata dan il-leave lill-og[la awtorità. Sadanittant l-Avukat li ja[dem g[all-Partit Laburista fuq xog[ol legali, u li quddiem il-Kummissjoni dwar l-Impiegi kien qed jirrappre]enta lill-Gvern, Pawlu Lia, talab spjegazzjoni ming[and ixxhud, li hu Mani;er fir-Ri]orsi Umani tal-Pulizija, g[ax dan ing[ata trattament preferenzjali, leave ta’ [ames snin u mhux ta’ tlieta,

Din it-talba kienet approvata fista’ Lulju 2007, millKummissarju John Rizzo. Norman Vella ;ie infurmat fit-2 ta’ Awwisu, 2007 dwar dan kollu. It-terminu ta’ sena kien skada u hu re;a’ applika fit-12 ta’ :unju 2008 mal-Pulizija g[al estensjoni ta’ sena. Din ukoll ;iet approvata fis-17 ta’ :unju 2008 u kellha tag[laq sena wara. Re;a’ g[amel talba fil15 ta’ :unju 2009, u ;iet approvata fit-18 ta’ Awwissu, 2009. G[addew it-tliet snin u kellu jid[ol lura, i]da kien hemm dokumentazzjoni li ng[ata “approval” g[al sena o[ra mis-Sinjura Anna Caruana Colombo bl-approvazzjoni tal-Uffi//ju tal-Prim Ministru, g[ax kien hemm b]onnu hemm. Ix-xhud qal li din kienet sal-31 ta’ Lulju 2011. Fit-28 ta’ :unju 2011, qal li kien ir/ieva ittra ming[and Godwin Grima, il-Kap tal-?ivil, li qallu li ma setax japplika, u g[alhekk japplika permezz tal-uffi//ju ta-Prim Ministru. Hu ng[ata approvazzjoni minn /ertu Albert Cassar mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru, u ng[ata sena o[ra sal-2012, u informa lisSuperjuri tieg[u. Wara kienu nbidlu t-termini. Il-[ames snin g[alqu fl-a[[ar ta’ Lulju 2012. Xehed ukoll is-Sur;ent talPulizija Matthew Azzopardi, li jie[u [sieb il-Pulizija u l-uiffi/jali paj]ana fid-Dipartiment talImmigrazzjoni. Qal li Vella kien ilu nieqes mill-Uffi/jal talImmigrazzjoni g[al madwar sitt snin. Meta telaq [add ma [adlu postu. Kien uffi/jal talImmigrazzjoni b[all-o[rajn. Qatt ma g[amel xi talba biex Vella jer;a’ ji;i assenjat b[ala Uffi/jal tal-Immigrazzjoni, la g[alih u lanqas g[al [add. Il-Kummissjoni dwar l-Impiegi ha ffurmata mi/-Chairman Michael Mallia u mill-Avukati Ramona Frendo, Alessia Zammit McKeon u Grace Anne Cachia. 17

ix-xhud qal – “ le kien hemm persuna o[ra li ng[ata leave g[al [ames snin bla [las, u dan kien Donald Spiteri li mar ja[dem b[ala masseur mal-MFA. Ix-xhud qal li kien fl-2007 li Norman Vella talab impjieg bla [las biex ifittex impjieg ;did. Hu dan ma kienx l-unika applikant. Qal li kien hemm ie[or u dan la[[ar kien hemm ukoll tnejn o[ra. Dan ix-xog[ol jaqa’ ta[t ilKummissarju tal-Pulizija, li kien jidde/iedi hu jekk xi [add jing[atax leave bla [las. Fil-Kodi/i hemm regola li wie[ed jista’ japplika biex imur mal-privat. Wie[ed jista’ japplika g[al massimu ta’ tliet snin, i]da [a [ames snin wara li kien hemm talba mill-PBS biex hu jmur mag[hom. Hu da[al lura g[ax-

xog[ol fit-3 ta’ Awwissu tal-2013, u da[al mill-ewwel. Hu kellu jid[ol wara l-31 ta’ Lulju u hekk g[amel, u qatt ma ttie[du passi kontra Norman Vella li kien ifalli. Dwar is-sentejn aktar li g[amel bil-leave bla [las, ixxhud qal li kienu r/ewew email li ;ie deployed mill-PBS. Ma saret lebda talba spe/ifika biex jer;a’ jmur Vella, g[ax g[all-impjegati ;ieli saru talbiet. Qatt ma ng[ata ordnijiet biex Vella jintbag[at lura. Griscti D’Amato qal li kien fl2013, li saret talba biex Vella jer;a’ jmur lura. Qal li minn na[a tieg[u m’g[amel ebda talba biex Vella jmur lura fid-Dipartiment tal-Immigrazzjoni, u ma jafx g[aliex Vella dda[[al lura. Ix-xhud qal li Vella kien talab biex imur mal-privat fis-16 ta’ Mejju 2007. It-talba kien g[amilha lid-Direttur tar-Ri]orsi Umani flUffi//ju tal-Prim Ministru. It-talba kienet ta’ sena u rri]erva li jitlob perjodi o[ra. It-talba kienet li kien se jag[milha ta’ ;urnalist u producer ta’ Where’s Everbody.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

5

LOKALI

Konferma ta’ kemm il-PN kellu ra;un minn pa;na 1

Dan kollu juri li l-a;ir u l-attitudni tal-Prim Ministru u talGvern Laburista kienu ]baljati u g[amlu [sara kbira lil pajji]na li setg[et ;iet evitata kieku semg[u minn dak li qalet lOppo]izzjoni u mis-sentiment tal-ma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi u l-korpi kostitwiti. Minflok, il-Prim Ministru u lGvern Laburista webbsu rashom u g[a]lu li jisimg[u biss millkumpanija Henley & Partners li l-uniku interess li g[andha hu li dda[[al aktar minn 200 miljun ewro f’butha. Simon Busuttil fakkar li lPartit Nazzjonalista dejjem sa[aq li g[andu jkun hemm rabta ;enwina ma’ pajji]na qabel u mhux wara li ting[ata //ittadinanza. Dan ifisser li g[andu jkun hemm perjodu ta’ residenza effettiva f’pajji]na qabel ting[ata /-/ittadinanza. Minkejja dan, il-Gvern dejjem irrifjuta li jag[ti widen g[al dak li kienet qeg[da tinsisti dwaru lOppo]izzjoni. Kien g[alhekk li ma nta[aqx qbil bejn il-Gvern u l-Oppo]izzjoni fin-negozjati. Issa, qal il-Kap tal-PN, ilPrim Ministru Muscat ;ie fi kliem l-Oppo]izzjoni,

g[alkemm sfortunatament spi//a sema’ mill-Kummissjoni Ewropea wara li ma kienx sema’ mill-Maltin. Il-prezz talg[ebusija ta’ ras tal-Gvern kien il-[sara kbira li din l-iskema la[qet g[amlet lil pajji]na. Simon Busuttil qal li l-kontroversja kollha dwar l-iskema ta’ bejg[ ta’ /ittadinanza setg[et ti;i evitata li kieku l-Gvern ma webbisx rasu u sema’ millOppo]izzjoni li nsistiet millbidunett li /-/ittadinanza m’g[andhiex tkun g[all-bejg[. Il-fatt li l-iskema se tinbidel g[at-tielet darba turi l-inkompetenza tal-Gvern li ma kienx kapa/i jisma’ minn qabel u jo[ro; bi skema tajba millewwel. Hu qal li dan kollu juri wkoll kemm kien g[aqli li pajji]na sar

Simon Busuttil qal li l-PN jistenna li d-dettalji kollha ta’ dak li ;ie maqbul mal-Kummissjoni Ewropea ji;u ppubblikati

Trid tkun Gvern inkompetenti biex skema b[al din tispi//a tibdilha tliet darbiet bi [sara kbira g[ar-reputazzjoni ta’ pajji]na membru tal-Unjoni Ewropea biex tkun tarka g[alina meta Gvern Laburista jipprova jirrombla minn fuq il-poplu Malti. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista

jistenna li d-dettalji kollha ta’ dak li ;ie maqbul malKummissjoni Ewropea ji;u ppubblikati u spjegati millGvern bi trasparenza s[i[a. Il-

Partit Nazzjonalista jirri]erva lpo]izzjoni finali tieg[u sakemm dan isir. Meta wie;eb il-mistoqsijiet tal-;urnalisti, il-Kap tal-PN qal li hemm differenza dwar dak li qed jg[id il-Prim Ministru Muscat u dak li qed tg[id il-Kummissjoni Ewropea rigward il-ftehim, laktar dwar l-ispjegazzjoni dwar xi tfisser residenza. Hu spjega li l-Kummissjoni Ewropea qed

Muscat b’ver]joni differenti minn tal-KE Matthew Bonett

Il-Prim Ministru Joseph Muscat qed jinsisti li biex persuna tixtri /-/ittadinanza Maltija, m’hemmx g[alfejn tkun g[amlet 12-il xahar tg[ix f’Malta, i]da hu bi]]ejjed li tkun ;iet Malta biex tapplika g[al status ta’ resident ming[ajr perjodu attwali ta’ residenza. Dan minkejja li fl-istqarrija tag[ha, il-Kummissjoni

Ewropea g[amlitha /ara li biex persuna tixtri /-/ittadinanza Maltija, trid tkun g[amlet 12-il xahar tg[ix f’Malta. Fil-konferenza tal-a[barijiet fil-Ber;a ta’ Kastilja, il-Prim Ministru Muscat kien iffa//jat bl-istess mistoqsija minn diversi ;urnalisti, dik jekk persuna hix obbligata li tkun g[exet f’Malta g[al 12-il xahar jew l-istatus ta’ resident hux bi]]ejjed biex ting[ata /-/ittadinanza, i]da hu

g[al aktar minn darba sostna li wie[ed m’g[andux g[alfejn jg[ix 12-il xahar f’Malta, g[aliex skont hu, il-li;i kif inhi llum ma tobbligax dan biex wie[ed jing[ata status ta’ resident. Fil-konferenza tal-a[barijiet, il-Prim Ministru qal li l-ftehim mal-Unjoni Ewropea ntla[aq f’perjodu ta’ ftit sig[at, fejn fost l-o[rajn, skont il-Prim Ministru, issa m’g[adx baqa’ limitu ta’

1,800

persuna li jixtru /-/ittadinanza Maltija, i]da se jkun ilGvern Malti li jidde/iedi kemm ibig[ /ittadinanzi. B’hekk, filwaqt li fl-ewwel ver]joni, l-iskema ma kinitx tirrikjedi residenza, u filwaqt li fittieni ver]joni tal-li;i ng[ad li liskema tin[are; wara sitt xhur li tkun saret l-applikazzjoni, issa, fit-tielet ver]joni mistenni jkun hemm miktub li persuna trid tkun ilha tg[ix Malta g[al min-

tis[aq li /-/ittadinanza tista’ ting[ata biss wara li l-applikant ikollu prova li g[amel perijodu ta’ 12-il xahar jg[ix f’Malta. Hu qal li l-Protest :uduzzjarju li ppre]enta l-PN kontra l-Gvern u kontra Henley & Partners mhux se jkun irtirat u sakemm illi;i tal-bejg[ ta/-/ittadinanza tinbidel, l-Oppo]izzjoni se tkompli tikkontesta l-Avvi] Legali bil-mozzjoni fil-Parlament. Fid-dawl ta’ dan, il-Kap talOppo]izzjoni talab lill-Prim Ministru biex ikun /ar fi kliemu u jippubblika d-dettalji kollha tal-ftehim mal-Unjoni Ewropea bi trasparenza s[i[a g[ax minn dak li qal lill-;urnalisti lbiera[ stess kien qed jitkellem b’mod differenti minn dak miftiehem mal-Unjoni Ewropea. Simon Busuttil qal li trid tkun Gvern inkompetenti biex skema b[al din tispi//a tibdilha tliet darbiet bi [sara kbira g[ar-reputazzjoni ta’ pajji]na. Fakkar ukoll kif il-Gvern Laburista kien i]olat kemm f’Malta, g[ax ilma;;oranza l-kbira tal-poplu Malti ma taqbilx mal-iskema; kemm fl-Unjoni Ewropea kif ukoll fil-Parlament Ewropew fejn anke s-So/jalisti Ewropew ivvutaw kontra l-iskema ta’ Joseph Muscat.

imu ta’ 12-il xahar. Il-Prim Ministru Muscat qal li issa se jkun qed jippre]enta Avvi] Legali ;did li jinkludi lbidliet li kien kostrett jag[mel wara l-pressjoni talKummissjoni Ewropea. Muscat qal ukoll li issa lKummissjoni Ewropea se tkun qed tag[mel pressjoni ma’ pajji]i o[ra li g[andhom skemi ta’ /ittadinanza biex dawn ukoll ikunu skont ir-regoli tal-UE.

Petizzjoni fil-Parlament mill-Maltin tal-Awstralja kontra l-bejg[ ta/-/ittadinanza Il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil ilbiera[ ressaq fil-Parlament il-petizzjoni ffirmata minn aktar minn elf Maltin li jg[ixu fl-Awstralja u li fiha pprotestaw mal-Gvern Malti g[all-iskema ta’ bejg? ta//ittadinanza Maltija u Ewropea. Dan sar fost interruzzjonijiet min-na[a tal-Gvern u f’[in minnhom il-Ministru talAffarijiet Barranin George Vella ddikjara li ma kienx qed jag[ti ka] dak li kien qed jg[id il-Kap tal-Oppo]izzjoni.

Fil-bidu tas-seduta Parlamentari tal-biera[, Simon Busuttil qal li fil-petizzjoni aktar minn elf cittadini Maltin fl-Awstralja ng[aqdu biex jesprimu l-g[adab tag[hom g[al iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinza. Huma jixtiequ li l-Prim Ministru Joseph Muscat jisma l-appell tag[hom. Simon Busuttil qara l-petizzjoni li fiha l-Maltin flAwstralja qalu li jemmnu li //ittadinanza trid tkun marbuta ma’ residenza jew investiment u l-konsiderazzjoni ta’ flus mhux

bilfors tattira nies ta’ /erta kwalità. Appellaw li l-pro/ess ta’ due digilence g[andu jsir minn kumpanija Maltija u mhux minn kumpanija barranija. Talbu lill-Gvern ibiddel liskema, ikun hemm kunsens mal-Oppo]izzjoni u jkun hemm perijodu ra;jonevoli ta’ residenza u investiment u l-Gvern jie[u fl-f’idej[ id-due digilence. Simon Busuttil qal li l-Maltin, ta[t kumitat imsejja[ il-Maltese Pride Committee, ;abru din ilpetizzjoni u g[alhekk tpo;;iet

fuq il-medja tal-Kamra. Sellem lil dawn i/-/ittadini Maltin li [adu l-inizjattiva li jiddefendu /-/ittadinanza Maltija u awgura li l-Gvern jisma’ l-appell ta’ dawn i/-/ittadini Maltin. Il-Ministru tal-Affarijiet Barranin George Vella qal li ma kienx qed jag[ti ka] dak li kien qed jg[id il-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil, hu qal li l-Gvern jaf biha l-petizzjoni u l-Kap tal-Oppo]izzjoni ma kellux g[alfejn ipo;;iha fuq il-Mejda tal-Kamra.

Fit-twe;iba tieg[u g[al dan, Simon Busuttil qal li b’dak li qal il-Ministru George Vella jikkonferma li l-Ministru talAffarijiet Barranin ma kienx qed jag[ti ka] ta’ petizzjoni li ressqu aktar minn elf persuna ta’ /ittadinanza Maltija. Il-petizzjoni kienet ippre]entata lil Simon Busuttil il;img[a li g[addiet mill-Avukat Philip Manduca, f’isem ilMaltin li ffirmaw il-petizzjoni u li jg[ixu f’Victoria u fi New South Wales.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

6

LOKALI

Il-U{M ter;a’ tressaq il-proposti tag[ha lill-Gvern dwar il-[addiema tat-trasport pubbliku Minkejja li l-Gvern, prin/iparjament il-Ministru tat-Trasport Joe Mizzi, li sostna li se jkun qieg[ed jisma’ biss minn union wa[da partikolari, il-GWU; ilUnion {addiema Mag[qudin (U{M) kompliet g[addejja bilpressjoni tag[ha fuq il-Gvern bilg[an li tiddefendi d-drittijiet talmembri tag[ha li ja[dmu fisservizz tat-trasport pubbliku. Martin Caruana, is-Segretarju tat-Taqsima Port u Trasport fi [dan il-U{M, f’email li bag[at lill-Ministru Mizzi u li fiha kienu kkupjati wkoll il-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta James Piscopo, re;a’ talab lill-Gvern biex jilqa’ l-proposti li qed tag[mel il-U{M fid-dawl tarriforma fis-servizz tat-trasport

pubbliku, u li indirettament qed taffettwa lill-eksimpjegati talArriva, u li issa huma impjegati tal-Gvern, permezz ta’ Malta Transport Services Limited. Il-proposti prin/ipali li qed tag[mel il-U{M lill-Gvern huma li jekk u meta l-operatur il;did jing[ata l-li/enzja biex jopera t-trasport pubbliku, il[addiema e]istenti jing[ataw lopportunità kif inhu stabbilit mil-li;i li ji;u trasferiti malkumpanija li tirba[ it-tender, u li l-garanzija tax-xog[ol tkun wa[da perpetwa tul il-validità tal-li/enzja li ting[ata. Il-U{M qed titlob ukoll li lkundizzjonijiet tax-xog[ol li jing[ataw dawn il-[addiema ma jkunux anqas minn dawk e]istenti b[alissa.

Fl-istess [in, g[an-nom talmembri tag[ha li huma eksimpjegati tal-Arriva, il-U{M qed titlob li l-kuntratt mal-operatur il;did g[andu jobbliga lill-istess operatur li ma jag[tix sensji lil dawn il-[addiema, u li jekk jag[mel hekk, je[el multa ta’ 100,000 ewro g[al kull impjegat. Fin-nuqqas ta’ dan, il-U{M talbet lill-Gvern li l-[addiema e]istenti jing[ataw skema ta’ rtirar kmieni mix-xog[ol, b[alma kienu ng[ataw [addiema fl-istess settur fis-snin li g[addew. Fl-istess [in, il-U{M talbet lill-Gvern biex ting[ata aktar informazzjoni dwar kif ir-riforma fis-servizz tat-trasport pubbliku se tkun qed taffettwa lill[addiema tal-Malta Transport Services Limited.

Kummissjoni mill-Knisja dwar il-[idma pastorali fil-qasam tal-kura u s-servizzi tas-sa[[a Il-Knisja f’Malta nediet Kummissjoni g[all-pastorali mal[addiema fil-qasam tas-sa[[a, fi [dan is-Segretarjat g[al-Laj/i bl-

iskop li tg[in fil-kura pastorali talprofessjonisti u l-[addiema filqasam tas-sa[[a billi tippromwovi l-valuri Nsara fil-kura tal-

persuni vulnerabbli. Hu fatt mag[ruf li l-misteru tattbatija jista’ jaffettwa mhux biss il-persuna li ;;arrab it-tbatija, imma wkoll lill-istess [addiem li jag[ti l-kura. Barra minn g[ejja fi]ika, it-tbatija tista’ ;;ib problemi u b]onnijiet psikolo;i/i, so/jali u spiritwali, kif ukoll diffikultajiet eti/i li jitolbu attenzjoni kbira biex tin]amm id-dinjità talpersuna. Tfisser ukoll li mit-tbatija jista’ jo[ro; il-;id u mezz ta’ riflessjoni fuq il-[ajja personali u spiritwali, sew tal-marid kif ukoll tal[addiema fil-kura tas-sa[[a. Il-Kummissjoni g[all-Pastorali mal-{addiema fil-Qasam tasSa[[a hi ffurmata mill-professjonisti Josephine Attard b[ala Chairperson, Donia Baldacchino, Reggie Aquilina, Nazzaren Azzopardi, Carmel Farrugia, Tessie Gauci, Eleonor Grech, Stephen Zammit u Ray Zammit. L-ewwel attività talKummissjoni se tkun fl-4 ta’ Frar b’laqg[a g[all-professjonisti u [addiema fil-kura tas-sa[[a flisptarijiet, fid-djar tal-anzjani, filkomunità u /-/entri tas-sa[[a. Ittema ta’ dan il-Forum hija ‘IlKura b’wi// uman: in[addnu blim[abba l-valuri’.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

7

INTERVISTA

Il-PN ikompli ji;;edded u jifta[ il-bibien lil kul[add Pro/ess wiesa’ ta’ konsultazzjoni mill-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut tal-PN Hermann Micallef Il-Kunsill :enerali

tal-Partit Nazzjonalista li se jibda jiltaqa’ mil-lejla, se jkun opportunità o[ra li biha l-Partit Nazzjonalista, wara [afna xog[ol li sar millKummissjoni g[ar-Revi]joni talIstatut tal-PN, se jkompli ji;;edded u jifta[ il-bibien tieg[u lil kul[add biex ikun lest g[allisfidi li g[andu quddiemu. Dan tfisser minn Francis Zammit Dimech, i/-Chairman talKummissjoni g[ar-Revi]joni talIstatut tal-Partit Nazzjonalista f’intervista ma’ In-Nazzjon ilbiera[, lejlet il-Kunsill :enerali tal-PN li se jibda jitlaqqa’ millejla sal-{add li ;ej fid-Dar ?entrali tal-PN, f’Tal-Pietà. Francis Zammit Dimech fisser li l-preparamenti bi t[ejjija g[allKunsill :enerali kkonsistew fi pro/ess wiesa’ ta’ konsultazzjoni mal-g[eruq al-Partit Nazzjonalista. Hu stqarr li kien ta’ sodisfazzjoni kbir g[alih, b[ala Chairman tal-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut tal-PN, li ]ar il-ka]ini kollha tal-PN fejn saru diskussjonijiet mal-kunsillieri tal-partit fil-livell distrettwali. Saru wkoll laqg[at mal-ferg[at tal-PN, mattesserati li kienu interessati u f’ka]ijiet partikulari ma’ persuni o[rajn ‘il barra mill-partit li bag[tu l-ideat u l-kontribut tag[hom. Zammit Dimech qal li din ilkonsultazzjoni wasslet biex tqajmu diversi proposti li se jitressqu g[all-approvazzjoni tal-Kunsill :enerali. Hu qal li anki meta kien konklu] l-ewwel rapport talKummissjoni u saret laqg[a mattmexxija tal-partit, twettaq it-tieni rawnd ta’ konsultazzjoni u komplew ji;u rfinuti l-proposti biex kemm jista’ jkun, jirriflettu dak li

Il-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut tal-PN immexxija minn Francis Zammit Dimech, qed tipproponi fil-Kunsill :enerali emendi li se jsa[[u lill-partit biex ikun ippreparat aktar g[all-isfidi fil-futur

l-istess g[eruq tal-partit kienu qed jissu;;erixxu. Francis Zammit Dimech fisser li t-tliet sessjonijiet preliminari ta’ dan il-kunsill se jie[du lforma ta’ workshop. Illejla, meta jifta[ il-Kunsill :enerali, se ssir pre]entazzjoni tal-punti prin/ipali li l-Partit Nazzjonalista se jg[addi minnu b’ri]ultat tattibdil fl-istatut. Wara tibda diskussjoni fuq kull klawsola, bil-[in kollu me[tie; biex il-kunsillieri jag[mlu l-interventi tag[hom. Francis Zammit Dimech jifhem li fi klawsoli partikulari jista’ jkun hemm opinjonijiet differenti u g[alhekk, bliktar mod [ieles u demokratiku, tittie[ed de/i]joni fuq kull klawsola tal-istatut im;edded tal-partit. Fl-a[[ar mill-a[[ar, sostna Francis Zammit Dimech, il-Partit Nazzjonalista se jing[ata statut ;did. Meta jintemm ix-xog[ol filworkshops tal-lejla, ta’ g[ada u tas-Sibt filg[odu, il-Kunsill

Il-Partit Nazzjonalista se jing[ata statut ;did :enerali mbag[ad jiltaqa’ fla[[ar sessjoni tieg[u l-{add filg[odu biex l-istatut ikun adottat fit-totalità tieg[u. Dan g[ax iddiskussjoni dettaljata marbuta ma’ kull klawsola tkun ing[alqet sas-Sibt fin-12.30 p.m. I/-Chairman tal-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut tal-PN spjega li matul dan il-Kunsill :enerali se jkun enfasizzat li lPartit mhux biss se jkun qed ji;;edded imma permezz tatti;did tieg[u, l-PN qed jifta[ ilbibien tieg[u lil kul[add. Il-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut qed tg[id li, almenu darba fis-sena, tibda titlaqqa’ konvenzjoni ;enerali li tkun opportunità g[at-tesserati biex jiddiskuti

issues partikulari ta’ policy. Il-Kummissjoni qed tipproponi wkoll li fil-futur, jekk ikun hemm elezzjoni g[al Kap jew Vi/i Kapijiet tal-Partit Nazzjonalista, tkun ukoll din l-istess konvenzjoni ;enerali li tie[u de/i]joni fuq l-g[a]la tat-tmexxija tal-PN. Skont Francis Zammit Dimech, fi kliem ie[or qed ikun propost li lakbar poter fil-partit jing[ata littesserati. I/-Chairman tal-Kummissjoni g[ar-Revi]joni tal-Istatut tal-PN ]ied li l-partit irid ji;;edded permezz ta’ strutturi ;odda, fosthom struttura bl-isem ta’ Moviment Opportunitajiet Indaqs. Dan se jkun forum li jag[ti opportunità g[al parte/ipazzjoni effettiva lil kull min, g[al ra;uni jew o[ra, i[oss li jinsab f’po]izzjoni ta’ vulnerabbiltà. G[aldaqstant il-PN irid jenfasizza l-prin/ipju tal-ugwaljanza. Dan billi g[all-ewwel darba filPN, meta ji;i biex ikunu eletti lmembri tal-Kunsill :enerali fl-

E]ekuttiv tal-PN, flok ikun hemm lista li minnha l-Partit jele;;i 13 u bil-kwota favur in-nisa, ta’ erba’ min-nies, ikun hemm ]ew; listi, wa[da tal-ir;iel u o[ra tan-nisa u minn kull lista jkunu eletti disg[a. Hawnhekk iridu jivvutaw il-kunsillieri kollha. Il-Kummissjoni qed tag[ti attenzjoni spe/jali lill-organizzazzjoni tal-partit f’G[awdex, bilkumitat re;jonali ta’ G[awdex ikun elett mit-tesserati G[awdxin u allura l-partit ukoll qed jasal g[all-g[eruq tieg[u anki billi ting[ata prominenza lill-[ti;iet f’G[awdex. Francis Zammit Dimech fisser li qed jin[olqu policy fora li liskop tag[hom hu li jkun hemm parte-/ipazzjoni i]jed wiesg[a minn nies li forsi ma jkunux filkumitat sezzjonali tal-PN imma ]gur li g[andhom xi kontribut jew ie[or x’joffru lill-partit fuq issues ta’ politika nazzjonali li jkunu qed jevolvu. Zammit Dimech spjega li dawn huma w[ud mill-emendi prin/ipali, li f’/ertu sens huma wkoll radikali, li l-Kummissjoni qed tipproponi fil-Kunsill :enerali – emendi li se jkunu qed isa[[u lillpartit. Dan juri li l-Partit Nazzjonalista dejjem jinsab ippreparat aktar g[all-isfidi fil-futur. Fi kliem Francis Zammit Dimech, wara li saret l-anali]i tarri]ultat tal-Elezzjoni :enerali tal2013, dan hu l-mument biex il-PN jibda j[ares lejn l-elezzjonijiet li g[andu quddiemu, partikularment, l-isfida elettorali fl-24 ta’ Mejju li ;ej. Hawnhekk il-PN irid jassigura, g[all-ewwel darba, li jele;;i tlieta minn sitt ewro parlamentari Nazzjonalista i]da l-ikbar sfida hi li j[ejji ru[u g[all-elezzjoni ;enerali tal-2018.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

8

QORTI

Mhux [ati li ffroda tliet persuni

Belti ta’ 34 sena ma nstabx [ati li ffroda tliet persuni s-somma ta’ madwar €35,000 li skont huma g[addewhomlu biex jinvestihom biex minn fuqhom jie[du interessi ta’ 20%. Noel Mifsud ma nstabx [ati li f’April 2007 iffroda lil Jonathan Fenech, Donatella Fenech Manchè u Alfred Fenech. Il-ka] se[[ meta Jonathan Fenech u missieru g[amlu rapport mat-Taqsima tal-Pulizija tar-Reati Ekonomi/i u allegaw li bejn April u Di/embru 2007 kienu g[addew lil Mifsud Lm9,000 u Lm4,000 rispettivament biex jinvestihom. Fuq dawn l-ammonti qalu li kellhom jie[du 20% interessi imma g[alkemm fl-ewwel xhur ;ew effettwati xi pagamenti, wara, Mifsud ma [allasx lura u kien ibig[ il-merkanzija lil Fenech. Huma saru [bieb u Fenech wera x-xewqa li jinvesti xi flus u dan qallu li kien jaf b’xi kuntratturi li kien jafdahom u li kienu j[allsu 20% fuq il-kapital. Fenech qal li fl-24 ta’ April 2007 g[adda somma ta’ Lm3,000 lil Mifsud biex din ti;i investita u fix-xhur ta’ wara kien qed i[allsu pagament b’interessi ta’ 20%. Fenech kien [ajjar lil missieru sabiex jg[addi l-flus lil Mifsud u dan g[adda Lm4,000. Wara Ottubru 2007 ma baqax jir/ievi pagamenti u Alfred Fenech xehed li r/ieva l-a[[ar pagament fis-7 ta’ Di/embru 2007. Huma spjegaw li fet[u pro/eduri /ivili kontra l-kumpanija ta’ Mifsud imma meta raw li ma setg[u jie[du xejn, g[amlu dan irrapport lill-Pulizija. Jonathan u Alfred Xuereb ippre]entaw il-ftehim li kien iffirma Mifsud g[annom ta’ MWJ Co. Ltd u minnhom fejn kienu g[addewlu l-flus u fejn hemm indikat li Mifsud kien qed jir/ievi l-flus fil-kwalità tieg[u ta’ direttur ta’ MWJ Ltd u li dawn kellhom jit[allsu f’pagamenti u ming[ajr interessi. Fenech qal li huma ma kinux jafu min kienu l-kuntratturi li

semma Mifsud u ma staqsewhx g[all-informazzjoni dwarhom g[ax fdawh. Min-na[a tieg[u, Mifsud xehed li kien ir/ieva l-flus ming[and Fenech b’titolu ta’ self. Is-self kien qed isir lill-kumpanija MWJ Co. Ltd u qal li ma kienx assolutament minnu li ssemmew xi kuntratturi jew li l-flus kienu qed jit[allsu b[ala investiment. Hu qal li fil-ftehim ;ie indikat li s-self kien qed isir ming[ajr interessi. Hu qal li Jonathan u Alfred dejjem kienu konxji li s-self kien qed isir lill-kumpanija u mhux lilu personalment, u dan jirri]ulta mill-ftehim li esibew huma stess fejn hemm mhux biss il-firma tag[hom i]da dawk tan-nisa rispettivi wkoll. Mifsud spjega li waqaf i[allas lura l-pagamenti relatati skont kif miftiehem g[ax il-kumpanija kellha problemi finanzjarji u ma kellux minn fejn i[allas. IlMa;istrat Audrey Demicoli qalet li l-Prosekuzzjoni setg[et tikkonstata li dan hu ka] fejn pendenza ta’ natura purament /ivili ;iet trasformata f’wa[da ta’ natura kriminali biex il-kwerelanti jo[olqu forma ta’ pressjoni fuq id-debitur sabiex i[allas lura dak minnu dovut. Il-Qorti m’g[andha l-ebda dubju li huma fil-fatt g[addew ilflus lil Mifsud b’titolu ta’ self, imma mhux veru dak allegat li huma g[addew ammonti simili b[ala investiment ming[ajr ma vverifikaw kif u fejn kellhom ji;u investiti l-flus. Huwa aktar minnu dak li jsostni Mifsud, li l-flus ing[ataw lilu b[ala self u li l-ammont li kellu jit[allas b[ala interessi ma ;iex indikat, bl-ebda mod ma jista’ jing[ad li l-imputazzjonijet ta’ mi]approprjazzjoni jew frodi ;ew pruvati. L-Avukati Franco Debono u Marion Debono dehru g[al Mifsud. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet millIspettur Jonathan Ferris.

Sentenza ta’ [abs g[al ]ag[]ug[ li ammetta qabel ma ;ie ffurmat ;uri, u li nstab [ati li hu re/idiv ukoll

}ag[]ug[ jammetti flok jg[addi ;uri Christopher Philip Agius ta’ 22 sena minn Ra[al :did, ;ie kkundannat erba’ snin [abs millIm[allef Lawrence Quintano wara li ammetta flok g[adda ;uri li fis-sajf tas-sena 2010, fil-Belt Valletta, sawwat lil mara anzjana u kka;unalha ;rie[i gravi. Dan wettqu meta kien ma’ ]ag[]ug[ ie[or, minn Ra[al :did ukoll, bil-[sieb li jisraqha. L-anzjana ta’ 65 sena kienet aggredita minn fejn Cafè Cordina u l-pulizija kienu infurmati minnha stess. Maria Muscat kienet ;iet aggredita minn ]ew; persuni hekk kif kien sar tentattiv biex titte[dilha l-;i]irana li kienet liebsa f’g[onqha dak il[in. Hi kienet stqarret li f’dan ittentattiv, spi//at bi [sarat f’din il;i]irana u aktar minn hekk sofriet ;rie[i ta’ natura gravi fuq ilpersuna tag[ha, l-aktar f’minkbejha, minbarra tben;il fil-parti leminija ta’ ;isimha. Il-;rie[i f’minkbejha ;ew i//ertifikati li x’aktarx kellhom i[allu dg[ufija permanenti. Matul l-investigazzjonijiet ulterjuri rri]ulta li fost dawn ilpersuni involuti f’dan ir-reat, kien hemm Christopher Philip Agius. :ara li dakinhar bejn il-5pm u s6pm, Maria Muscat kienet

Ikkundannat erba’ snin [abs talli sawwat anzjana bil-g[an li jisraqha bilqieg[da fi pjazza fil-Belt Valletta fejn innutat lil Agius idur mal-akkwati g[al madwar 20 minuta. Hi, minn hemmhekk qasmet g[al fuq mejda ta’ Café Cordina u wara madwar [ames minuti Agius flimkien ma’ persuna o[ra aggredieha. Hu ;ibdilha l;i]irana tad-deheb li hi kienet liebsa dak il-[in. Fil-fatt, din il-;i]irana tqa//tet minn fuq il-vittma u hi sfat mitfug[a mal-art bis-si;;u b’kollox u sofriet ferita gravi f’minkbejha apparti tben;il filparti leminija ta’ ;isimha. Jirri]ulta li l-vittma fil-kors ta’ dan it-tentattiv ta’ serq, iffa//at lil Christopher Philip Agius, u b’hekk il-[allelin telqu ji;ru minn fuq il-post dak il-[in. Hi filfatt kienet f’po]izzjoni li tag[raf li]-]ew; delinkwenti fosthom lil Agius, u tidentifikahom skont illi;i b[ala l-individwi li kkommettew dan it-tentattiv fuqha u fuq il-proprjetà tag[ha. Fortunatament, il-;i]irana waqg[et mal-art u g[alhekk

min[abba xi [a;a indipendenti u a//identali mill-volontà ta’ Agius u l-persuna li kienet mieg[u, irreat ta’ serq aggravat ma se[[x. Aktar minn hekk, li kieku dan id-delitt se[[, kien ikun aggravat bil-valur li jesorbita l-ammont ta’ 232.94 ewro u bil-vjolenza kontra l-persuna ta’ Maria Muscat. G[alhekk, Agius sar [ati li ta bidu g[all-e]ekuzzjoni ta’ dan iddelitt, li ma ;iex e]egwit min[abba xi [a;a a//identali u indipendenti mill-volontà tieg[u. Li kieku dan se[[, kien ikun ikkwalifikat bil-vjolenza, meta lvjolenza msemmija hi diretta kontra persuna li tkun g[alqet letà ta’ 60 sena u bil-valur li jiskorri s-somma ta’ 232.49 ewro, i]da ma jiskorrix l-ammont ta’ 2,329.37 ewro. Il-Qorti fis-sentenza tag[ha qalet li l-ammissjoni saret qabel ma ;ie ffurmat il-;uri, li i]da ma tistax tissejja[ wa[da bikrija g[aliex la saret mal-pre]entata b’arrest tal-[ati, u lanqas saret waqt il-kumpilazzjoni. Hu nstab [ati li sar re/idiv ukoll.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

9

PARLAMENT

Sitwazzjoni ekonomika lokali li Djalogu so/jali nieqes fi t[asseb meta l-UE qed tirpilja Id Deputat Nazzjonalista Ministru responsabbli mill kwistjonijiet ta’ Marthese Portelli tat [arsa lejn l ekonomija g[andu jara x investi ekonomija tal pajji] fid dawl ta ment g[andu jattira lejn pajji]na dik Ewropea li din tal a[[ar bdiet Hi kkwotat /ifri ppubblikati mill importanza turi li qed to[ro; mill kri]i inter GRTU li jirriflettu tnaqqis fil nazzjonali ta dawn l a[[ar snin bejg[ mill [wienet matul il festi nazzjonali Meta tkellmet dwar is sitwaz tal Milied -

-

-

-

. -

-

.

-

-

l-qg[ad, id-

zjoni tax-xog[ol u Deputat Nazzjonalista qalet li mhix tara impenn min-na[a talGvern biex jindirizza ]-]ieda finnumru ta’ nies li qed ifittxu xog[ol. Dan minkejja li sas-sajf li g[adda, in-numru ta’ nies ja[dmu mal-Gvern ]died b’elf ru[. Marthese Portelli qalet li ta[t lamministrazzjoni pre/edenti kienu ji]diedu l-impjiegi fis-settur privat u jonqos dak tas-servizz pubbliku. Illum l-istampa nqalbet b’]idiet ta’ [addiema fis-settur pubbliku u min-na[a l-o[ra fabbriki li ja[dmu fuq erbat ijiem fil;img[a jew jissensjaw lill[addiema. Id-Deputat Nazzjonalista qalet li /ifri juru tnaqqis fl-importaz-

-

Marthese Portelli

-

.

Id-Deputat Nazzjonalista qalet li bejn Ottubru u Novembru li g[adda Malta ;iet re;istrata fost l-inqas pajji]i li fihom sar negozju. Dan hu rifless ukoll filfatt li l-Gvern da[[al lill-pajji]

Il-qg[ad beda ji]died u s-settur pubbliku ]died b’elf ru[ zjoni kif ukoll tnaqqis ta’ negozju fid-durable goods. Kien hemm tnaqqis ukoll fl-esportazzjoni. Dan juri li l-konsumatur m’g[andux fidu/ja fl-ekonomija filwaqt li jidher ukoll nuqqas filproduzzjoni. Marthese Portelli qalet li l-

fl-excessive deficit procedure. Wassal ukoll biex id-dejn ]died b’nofs biljun aktar u anke ]ied ittaxxi. Din is-sitwazzjoni tikkonferma r-ra;uni g[aliex il-Prim Ministru jrid jg[a;;el biex ida[[al l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza.

Emendi fil-li;i dwar il-komunikazzjoni Il-vi]joni li kellhom gvernijiet immexxija mill-Partit Nazzjonalista fis-snin li g[addew po;;iet lil Malta fuq quddiem nett fis-settur tal-informatika u tal-komunikazzjoni. Meta ressaq g[at-Tieni Qari lAbbozz ta’ Li;i li jemenda lLi;ijiet tal-Komunikazzjoni, isSegretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis fa[[ar il-livell li la[qet Malta llum fil-qasam talinformatika u tal-komunikazzjoni. Hu qal li jirrikonoxxi xxog[ol li sar qabel Marzu li g[adda u l-Gvern pre]enti se jkompli jibni fuq dak li di;à nbena. Edward Zammit Lewis qal li fid-dawl ta’ ]viluppi li qed isiru fil-qasam tat-teknolo;ija, il-

Gvern ikkummissjona lillAwtorità u lill-A;enzija talKomunikazzjoni biex ja[dmu flimkien [alli Malta jkollha politika nazzjonali di;itali. Is-Segretarju Parlamentari spjega li l-abbozz ja[seb biex ikun hemm li/enzjar g[al servizzi postali li fid-dinja tal-lum tbiddel [afna minn dak tradizzjonali ta’ tqassim ta’ ittri. Emendi o[ra jittrattaw l-Awtorità dwar ilKomunikazzjoni biex tkun assigurata aktar trasparenza i]da aktar flessibbiltà biex torganizza ru[ha. Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li dan hu settur importanti [afna u l-importanza tieg[u tibqa’ tikber kuljum. Hi appellat lill-Gvern biex ikompli jinvesti bis-s[i[ biex pajji]na

jibqa’ minn ta’ quddiem. Appellat ukoll biex dan is-settur jin]amm fuq livell ta’ front komuni u ji;i evitat li jsir ballun politiku. Kristy Debono qalet li dan qed tg[idu biex bejn Gvern u Oppo]izzjoni jkun hemm dejjem kollaborazzjoni. Dan fid-dawl ta’ /erti de/i]jonijiet li l-Oppo]izzjoni t[oss li setg[u kienu evitati. Id-Deputat Nazzjonalista staqsiet g[aliex il-Gvern qed juri xe[[a mas-settur tal-komunikazzjoni bi tnaqqis fil-vot talAwtorità tal-Komunikazzjoni. Dan ma jurix konsistenza f’dak li jsostni l-Gvern dwar l-impenn tieg[u f’dan is-settur meta jitqabbel ma’ /erti pagi u [lasijiet o[ra li qed jit[allsu mill-amministrazzjoni pre]enti.

Filwaqt li l-Prim Ministru fta[ar diversi drabi li jemmen u jipprattika d-djalogu so/jali, ilfatti juru li dan id-djalogu malimsie[ba so/jali hu nieqes partikolarment dwar kwistjonijiet ta’ importanza nazzjonali. Id-Deputat Nazzonalista Claudette Buttigieg qalet dan fil[in tal-a;;ornament filParlament meta kkwotat minn artiklu miktub minn Michael Parnis f’Mejju tal-2009, meta rrefera g[ad-djalogu so/jali u limportanza ta’ kuntatt kontinwu bejn l-imsie[ba so/jali. Hu kien sostna li d-djalogu so/jali xejn ma kien b’sa[[tu.

Claudette Buttigieg

MCESD wara li l-Kap talOppo]izzjoni beda jag[mel laqg[at dwar is-su;;ett mas-setturi differenti tal-imsie[ba so/jali.

Muscat iltaqa’ mal-MCESD dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza wara li l-Kap tal-Oppo]izzjoni beda jag[mel laqg[at mas-setturi differenti tal-imsie[ba so/jali Id-Deputat Nazzjonalista kkwotat imbag[ad minn tag[rif mog[ti lilha mill-Ministru Helena Dalli fi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari dwar il[idma tal-Kunsill Malti dwar lI]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD). Bejn April tas-sena l-o[ra u Jannar ta’ din is-sena saru 21 laqg[a ta’ dan il-Kunsill. Fost dawn il-laqg[at saru tnejn ma’ uffi/jali tal-Gvern ?ini]. I]da kien biss fl-10 ta’ Jannar li lPrim Ministru tkellem malMCESD dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Dan minkejja li l-Prim Ministru kien fta[ar li kkonsulta mal-imsie[ba so/jali. Il-Prim Ministru ltaqa’ mal-

Claudette Buttigieg qalet li llista ppre]entata mill-Ministru Dalli tikkonferma li ma kien hemm ebda diskussjoni malimsie[ba so/jali fl-MCESD dwar l-unjoni /ivili jew dwar issistema edukattiva u kif din se tinbidel. Sa[qet li wie[ed jistenna li f’bidliet b[al dawn, il-Gvern jiddiskuti mal-imsie[ba so/jali anke jekk igawdi minn vanta;; qawwi ta’ si;;ijiet filParlament. Claudette Buttigieg qalet li jekk Michael Parnis kien jara fl-2009 li d-djalogu so/jali ma kienx b’sa[[tu, jidher /ar li llum ma sar l-ebda progress.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

10

OPINJONI

Il-politika tal-fair play u l-qattusa g[a;;elija Nhar it-Tnejn li g[adda flIskola Primarja ta’ Marsaxlokk saret laqg[a ta’ konsultazzjoni organizzata mill-MEPA dwar lEIA tal-pro;ett tal-power station tad-Delimara. Matulha spikkaw il-mistoqsijiet mhux imwie;ba u n-nuqqas ta’ dettall fir-rapport dwar pro;ett hekk sensittiv g[an-na[a t’isfel ta’ Malta. Il-qattusa g[a;;elija

Spikka fuq kollox kif g[allGvern Laburista l-uniku element li jg[odd huwa l-g[a;la. G[a;la

li qieg[da sse[[ u li g[alhekk ilpro;ett tal-power station telaq mhux biss fuq sieq [a]ina i]da jinstab sejjer f’direzzjoni tassew tat-tkexkix meta wie[ed jieqaf u ja[seb. Pro;ett li fih il-mistoqsijiet tan-nies tan-na[a t’isfel ta’ Malta qeg[din jibqg[u mhux imwie;ba. Pro;ett li fih id-dubji tan-nies tan-na[a t’isfel ta’ Malta qeg[din jibqg[u ji]diedu minflok jonqsu. Pro;ett li kien mimli potenzjal i]da li qieg[ed ji;i implimentat bl-aktar mod dilettantesk possib-

Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com

bli. Il-mistoqsija hija wa[da: min se j[allas il-prezz ta’ din l-attitudni dilettanteska? Ir-risposta hija [add g[ajr ir-residenti tanna[a t’isfel ta’ Malta li se jispi//aw ikunu l-guinea pigs talGvern Laburista. Attitudni bulldozer L-attitudni tal-Gvern Laburista hija wa[da sempli/i: bulldozer assolut. Attitudni li ma jrid jisma’ minn [add u minn xejn li lest ilissen nofs [rara ta’ dubju. Attitudni ta’ gvern li ja[seb li jaf

aktar minn kul[add u li qieg[ed juri li m’g[andu ebda t[assib g[all-futur tan-na[a t’isfel ta’ Malta. {asra, g[aliex li kieku l-affarijiet saru bil-g[aqal, bi [sieb, b’sens kostruttiv u b’konsultazzjoni attiva u mhux passiva kien hemm il-potenzjal fejn wie[ed

seta’ jasal. Sfortunatament ilPartit Laburista dan i/-/ans qerdu qabel ma beda meta flElezzjoni :enerali ppoliti/izza lkwistjoni b’mod assolut. {asra g[aliex fuq kollox spikka kif dwar il-fatt li g[andna nibdew nu]aw il-gass hemm mhux biss qbil i]da qbil assolut, ibda minni l-ewwel wie[ed. Huwa biss ilmod kif qed isiru l-affarijiet li qed iqanqal [afna mistoqsijiet. Alfred Grixti “It-twe;iba lil

dawn in-nies trid tkun wa[da sempli/i: ‘Fair play? No way!’ Ma tarawx li issa qbi]tu kull limitu. La tridu tkunu distruttivi u topponu kollox. La tridu tag[mlu [sara lil Malta biex ming[alikom tag[tu l-gambetti lill-Gvern Laburista elett demokratikament b’vot plebixxitarju li QATT ma kien hawn b[alu, insewha l-‘fair play’. Mag[kom nimxu g[ajn g[al g[ajn u sinna g[al sinna. Minn issa ’l quddiem ‘hard ball’. Mela bil-‘fair play. No way!’.” Hekk kiteb il-;img[a li g[addiet f’l-Orizzont is-Sindku Laburista ta’ {a]-}ebbu; Alfred Grixti li ji;i [u l-Kandidat Laburista Ivan Grixti. Din hi lattitudni tas-Sindku Laburista ta’ {a]-}ebbu; fil-konfront talPartit Nazzjonalista. Din l-attitudni teskludi

g[alkollox kull sens ta’ ;ustizzja fil-konfront tal-Partit Nazzjonalista. Attitudni li fi kliemha stess tadotta mentalità militanti u ta’ gwerra spjetata kontra l-Partit Nazzjonalista. Hu /ar li l-po]izzjoni ta’ Alfred Grixti kemm b[ala Sindku Laburista ta’ {a]}ebbu; i]da wisq aktar b[ala Chairperson tal-Korporazzjoni g[at-Ta[ri; u l-Impjiegi (ETC) g[andha tal-inqas tinxte[et f’dubju kbir fid-dawl ta’ din lattitudni militanti. Forsi kien ikun aktar g[aqli Grixti li kieku qabel ma beda jikteb l-artiklu tieg[u qara kliem ilqaddis li hu tant jistqarr devozzjoni lejh. G[al min ma jafux, Grixti huwa segwa/i sew talfesta ta’ San Duminku ta’ Gusman li ssir fil-Parro//a ta’ Porto Salvo l-Belt. Dan il-qaddis kbir, wie[ed mill-akbar g[orrief tal-Knisja Kattolika darba kiteb: “Il-persuna li tikkontrolla l-passjoni tag[ha hija sid id-dinja. Ilpassjonijiet tag[na rridu jew nikkontrollawhom jew inkunu skjavi tag[hom.” Kliem li Grixti ta’ min jixtarru sew darb’o[ra g[aliex huwa kliem tassew ta’ g[erf g[al min i[alli l - passjoni ti;ri bih b[alma g[amel [u l-kandidat Laburista Ivan Grixti li wie[ed jittama li g[andu attitudni aktar po]ittiva.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta‘ Jannar, 2014

11

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

Ti;did fil-prattika Illum, il-Partit Nazzjonalista jag[ti bidu g[al Kunsill :enerali importanti li fuq l-erbat ijiem li ;ejjin se jkun qed jag[mel emendi sostanzjali g[all-istatut tieg[u; statut effettivament ;did talPartit Nazzjonalista li se jkun parti importanti mill-pro/ess s[i[ ta’ ti;did li beda l-Partit Nazzjonalista wara li g[a]el lill-Kap il;did tieg[u, Simon Busuttil, disa’ xhur ilu. Kunsill :enerali li se jipproponi u jiddiskuti emendi sostanzjali bi prin/ipji li se jkunu qed ida[[lu jew isa[[u l-[idma tal-Partit Nazzjonalista. Konvenzjoni ;enerali li se tiltaqa’ mill-anqas darba fis-sena... L-istatut tal-Partit Nazzjonalista qed ikun propost li jwaqqaf Konvenzjoni :enerali, korp ;did li jinkludi lit-tesserati kollha tal-Partit Nazzjonalista. Il-Konvenzjoni :enerali trid tiltaqa’ mill-anqas darba fis-sena biex tiddiskuti l-policies tal-Partit Nazzjonalista. Dan jag[ti lok g[al parte/ipazzjoni ferm usa’ mittesserati, ji;ifieri minn kull min jixtieq jikkontribwixxi ideat u fehmiet fil-Partit Nazzjonalista. ... u tele;;i l-Kap u l-Vi/i Kapijiet tal-PN Il-Konvenzjoni :enerali, apparti li tilaqa’ kull sena, se tkun ilkorp li jele;;i l-Kap u l-Vi/i Kapijiet tal-Partit Nazzjonalista u g[alhekk dan se jsir mit-tesserati. Dan ifisser ftu[ akbar u parte/ipazzjoni usa’ f’elezzjonijiet importanti mhux biss g[allPartit Nazzjonalista stess imma wkoll g[all-[ajja politika talpajji]. Sinjal favur l-etika fi ]mien meta hawn atmosfera qawwija ta’ ksur tag[ha It-twaqqif ta’ Kummissjoni dwar l-Etika hu wkoll element importanti u ;did propost fl-istatut tal-Partit Nazzjonalista u lKummissjoni Etika trid tkun g[odda ewlenija fl-im;iba korretta ta’ dawk involuti fil-[ajja pubblika permezz tal-Partit Nazzjonalista. Dan hu sinjal importanti fl-atmosfera politika f’Malta b[alissa fejn l-etika qed tissemma biss fil-ksur tag[ha minn Prim Ministru li j[alli l-Ministri tieg[u jiksruha. Ugwaljanza mwettqa fl-elezzjonijiet g[all-E]ekuttiv tal-PN L-emendi g[all-istatut tal-Partit Nazzjonalista qed isa[[u sew il-prin/ipju tal-ugwaljanza bejn is-sessi meta qed ikun propost li fl-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista – il-korp li jfassal il-policies tal-PN – ikunu eletti 18-il persuna mill-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista, disg[a minn lista ta’ r;iel u disg[a minn lista ta’ nisa. Il-Partit Nazzjonalista fil-gvern [adem sew g[all-ugwaljanza bejn is-sessi u da[[alha fil-Kostituzzjoni, u qed ikompli jag[ti e]empju tag[ha anke fi [danu. Forum Opportunitajiet Indaqs favur l-inklu]joni Hemm proposti o[rajn li jag[tu le[en, sehem u parte/ipazzjoni aqwa lill-kandidati, lil-eksdeputati tal-Partit Nazzjonalista, lillKunsillieri Lokali, lis-so/jetà /ivili, u o[rajn fit-tfassil tal-policies tal-Partit Nazzjonalista. Se jkun hemm ukoll Forum Opportunitajiet Indaqs biex titwettaq l-inklu]joni ta’ minoranzi fil-[ajja pubblika. Ti;did> parte/ipazzjoni, ugwaljanza, etika, inklu]joni Naturalment, l-emendi g[ad iridu jkunu diskussi u approvati, imma fil-proposti tag[hom jidher /ar it-ti;did fil-Partit Nazzjonalista li bihom ikun qed iwettaq fil-prattika l-prin/ipji talparte/ipazzjoni, l-ugwaljanza, l-etika u l-inklu]joni.

F’anqas minn sena l-Gvern ta’ Muscat dewwaqna b’guffa;ni fejn jista’ jasal fl-arroganza politika tieg[u

Gvern li ma jridx jisma’

Hi tassew [asra li g[andna gvern illum li ma jridx jisma’. Kul[add g[adu jiftakar fl-akku]i li kien g[amel il-Prim Ministru tal-lum meta kien flOppo]izzjoni kontra l-Gvern Nazzjonalista. I]da llum, fisskiet ta’ daru u kul[add meta j[ossu komdu, minkejja li ilu anqas minn sena fil-Gvern, jista’ di;à jibda jag[mel il-kontijiet ma’ dan il-Gvern. Hu minnu li mhux kul[add g[adu induna e]attament fiex qed i;ibna, f’anqas minn sena, dan il-Gvern Laburista llum immexxi minn Joseph Muscat. I]da n[oss li hu wkoll minnu li hawn di;à [afna li qeg[din jissorprendu ru[hom b’liema politi-

ka fqira u r[isa, i]da ta’ dannu kbir g[al pajji]na, qieg[ed imexxi Muscat. {afna qeg[din jindunaw issa x’ras iebsa g[andu dan il-Gvern ta’ Muscat. X’ras iebsa g[andu Muscat, u kemm hu differenti minn Muscat tal-kampanja elettorali li kien ta limpressjoni li kwa]i kwa]i ma jag[mel xejn jekk mhux b’kunsens mal-imsie[ba so/jali jew mas-setturi kon/ernati dwar dak li jkun se jidde/iedi dwaru. U lli;i li g[adda fil-Parlament Malti dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza, u r-reazzjoni tal-Gvern Malti g[allkundanna qawwija li sab millParlament Ewropew, kienet i//irasa fuq il-kejk li dewwaqna b’guffa;ni fejn jista’ jasal dan ilGvern fl-arroganza politika tieg[u. I]da dan hu l-wi// veru ta’ Muscat. Din hi l-politika tal-

Gvern tal-Prim Ministru Muscat. F’anqas minn sena, irnexxielu jo[loq kwistjoni kbira malParlament Ewropew u malKummissjoni Ewropea li [ammritilna wi//na mal-Ewropa u ddinja kollha. In-nies, kif marret ma’ Muscat hekk kif beda jitkellem bil[lewwa meta kien flOppo]izzjoni, bl-istess mod titlef il-fidu/ja fih bl-im;iba tieg[u kaw]a tar-ras iebsa li biha qed imexxi filwaqt li jinjora lil kul[add basta tg[addi tieg[u. Hekk kien imexxi Mintoff, u hekk qed imexxi Muscat illum. Minflok ma nersqu aktar lejn gvern miftu[ u trasparenti u gvern li l-ewwel jisma’ u wara jidde/iedi, illum ninsabu f’ambjent politiku fejn l-ewwel jidde/iedi l-Gvern u waqt li jkun qed jimplimenta, taparsi jitkellem filwaqt li jibqa’ g[addej b’fattih. Dan hu gvern li ma jridx jisma’. A. Agius Santa Venera

L-ittri f’din il-pa;na

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami, f’diskors lill-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista, qal li ma kien hemm ebda kri]i g[all-poplu f’20 xahar hekk kif wera x’inhu r-rwol tal-PN quddiem l-isfidi talpajji] u spjega kif il-[idma mwettqa di;à tat ir-ri]ultati. Il-Prim Ministru tkellem dwar l-azjenda tat-Tarzna u qal li l-Gvern irid li flimkien mal-kunsill tat-tarzna jinstabu s-soluzzjonijiet li jqieg[du lit-tarzna fuq saqajha. Tkellem ukoll dwar il-[tie;a ta’ servizz pubbliku li jkun mill-;did motivat; li losservanza tal-li;ijiet trid ti;i ming[and kul[add u l-Gvern mhux se j/edi g[at-tentazzjoni li jxellef dan it-twemmin kif g[amlu s-So/jalisti meta kienu fil-Gvern. Fisser ukoll li fir-relazzjonijiet internazzjonali er;ajna tajna lil Malta l-kredibbiltà li kienet tilfet wara snin ta’ politika ta’ rikatt.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

12

ANALI}I

Vi]joni ;dida g[all-Partit Nazzjonalista Fil-kwistjoni kollha tal-bejg[ ta/-/ittadinanza li b[alissa qed tiddomina l-a[barijiet, jiena na[seb li lil hemm minn jekk din g[andhiex tinbieg[ jew le, hemm fattur li qed ja[arbilna u li x[in toqg[od ta[seb, tinduna kemm hu rilevanti. Hawn qed nirreferi g[all-mentalità materjalista u kemm din lag[bet rwol biex il-Partit Laburista jasal jipproponi li nbig[u /-/ittadinanza tag[na. Forsi hawn wie[ed jistaqsi: i]da e]attament, kif inhuma konnessi ]-]ew; aspetti? Mentalità materjalista

{a nibdew minn hawn. Na[seb li llum il-;urnata nirrikonoxxu lkoll li s-so/jetà Maltija n[akmet ftit jew wisq minn mentalità materjalista. Limpressjoni tieg[i hi li din ilmentalità qed ittellifna l-kapa/ità li ng[o]]u dak li hu ta’ valur u qed twassalna biex nag[mlu kollox, imbasta nag[mlu l-gwadann. Tant hu hekk li sa[ansitra anke l-Partit fil-Gvern, ji;ifieri l-Partit Laburista jidher li safa vittma g[ax qed jipproponi li nbig[u xi [a;a ta’ valur inestimabbli b[alma hi /-/ittadinanza Maltija. Naturalment, il-fatt li safa vittma bl-ebda mod ma ji;;ustifika lill-Partit Laburista g[ax ilproposta tieg[u hi wa[da o;;ettivament ]baljata u li qab]et il-limitu tad-di/enza filpolitika. Waqa’ fit-tentazzjoni Il-Partit Laburista kien imissu induna li l-proposta li kien se jag[mel hi biss frott tal-materjal-

izmu li jdawwarna u ma kien imissu [alla qatt lilu nnifsu jaqa’ fit- tentazzjoni. Issa l-Partit Nazzjonalista qed jopponi bil-qawwa kollha l-bejg[ ta/-/ittadinanza u fl-opinjoni tieg[i qed jag[mel sew g[ax lidea mhi bl-ebda mod a//ettabbli. Imma je[tie; li nirrealizzaw li din tieg[u, mhix sempli/i oppo]izzjoni g[al skema. Infatti, jien na[seb li din tista’ tkun lbidu ta’ fa]i ;dida fil-politika u fl-istorja ta’ pajji]na. Xi rrid infisser hawnhekk? Jekk in[arsu lura fi]-]mien, naraw li l-fa]i storika li qeg[din ng[ixu b[alissa taf l-ori;ini tag[ha lir-riformi li introdu/a lGvern Nazzjonalista wara l1987. Hawn qed nirreferi g[ar-riformi li kienu jikkon/ernaw il-liberalizzazzjoni tas-suq Malti, il-plurali]mu fix-xandir, l-a//ess g[atteknolo;ija moderna u l-investiment massi// fl-edukazzjoni talMaltin.

Il-Partit Laburista kien imissu induna li l-proposta li kien se jag[mel hi biss frott tal-materjali]mu li jdawwarna u ma kien imissu [alla qatt lilu nnifsu jaqa’ fit- tentazzjoni

Bl-oppo]izzjoni tieg[u g[all-bejg[ ta/-/ittadinanza, ji;ifieri l-frott per e//ellenza ta’ mentalità materjalista, il-Partit Nazzjonalista ]era’ ]-]errieg[a ta’ politika li tista’ tre;;a’ lura lis-so/jetà Maltija lejn l-g[o]]a ta’ dak li hu ta’ valur u lejn kuxjenza dwar dak li tista’ u dak li ma tistax tag[mel Rivoluzzjoni siekta Fuq medda ta’ ftit snin, dawn kollha ;abu f’pajji]na dik li jien

in[obb insej[ilha rivoluzzjoni siekta, rivoluzzjoni li bidlet isso/jetà Maltija ta ’ ta[t fuq . Imma, b[al kull rivoluzzjoni o[ra, din ;abet [afna tajjeb, i]da ;abet ukoll il-[a]in. It - tajjeb kien jikkonsisti f’so/jetà Maltija aktar miftu[a, li lesta tilqa ’ l - isfidi u tirba[hom. Minn hawn, wie[ed jispjega l - qab]a ’ l fuq li g[amlet Malta, fil-kwalità ta’ [ajja li ng[ixu, l-impjiegi li g[andna u wkoll fil-mentalità li n[addnu. Personalment in[ossni xxurtjat [afna li jien parti mill-;enerazzjoni li gawdiet u g[adha qed tgawdi minn dan it-tibdil uniku fl-istorja ta’ Malta. Il-[a]in kien jikkonsisti filmaterjali]mu li sfortunatament ;ab mieg[u l-;id ikkreat mirriformi li semmejt u allura g[all - mentalità tal - gwadann akkost ta’ kollox li kont qed nirreferi g[aliha qabel u li influwenzat ukoll lill - Gvern

Laburista tal-lum, tant li [are; materjalista, il-Partit bl-idea li jbig[ i/-/ittadinanza. Nazzjonalista ]era’ ]-]errieg[a ta’ politika li tista’ tre;;a’ lura lis-so/jetà Maltija lejn l-g[o]]a Konsegwenzi gravi o[rajn Imma l-materjali]mu [oloq ta’ dak li hu ta’ valur u lejn kuxukoll konsegwenzi gravi o[rajn jenza dwar dak li tista’ u dak li fis-so/jetà Maltija. Hawn qed ma tistax tag[mel. nirreferi g[al dak li [afna Nemmen fermament li l-adozjsej[ulu l-faqar so/jali, ji;ifieri t- zjoni ta’ politika ta’ dan it-tip hi tifrik fil-familji, il-konsideraz- obbligu li l-Partit Nazzjonalista zjoni ta’ /erti kumditajiet b[ala g[andu fil-konfront tas-so/jetà b]onnijiet meta fil-verità mhu- Maltija. Qed ng[id hekk g[ax kif miex, il-;irja sfrenata biex urejt kien hu li bir-riformi naqilg[u aktar flus [alli nissodis- vi]jonarji tieg[u fl-a[[ar tasfaw ix-xewqa li nikkonsmaw dak snin tmenin u s-snin ta’ wara, li s-suq i[ajjarna g[alih u fuq dewwaq il-modernità lill-Maltin. kollox is-solitudni li kulma jmur qed tinfirex fost kategoriji varji Il-konsum tal-modernità ta’ nies. Xejn [a]in b’daqshekk, imma Hu g[alhekk li dan l-element l-modernità je[tie; ti;i kkonsta’ materjali]mu je[tie; li mata f’do]i meqjusa. nra]]nuh. G[andna b]onn partiti Naturalment, it-tog[ma talpoliti/i li jitkellmu aktar dwar modernità hi wa[da tajba u ldan l-aspett u wkoll li jo[ro;u bi Maltin b[all-bqija tal-bnedmin, pjan kif jista jigi indirizzat. g[o;bithom u baqg[u jridu dejIssa l-Partit Nazzjonalista jem i]jed. qieg[ed f’mument storiku opporAllura, ladarba kien il-Partit tun biex jibda miexi f’din it-triq. Nazzjonalista li ta lill-Maltin ilBl-oppo]izzjoni tieg[u g[all- modernità, issa jmiss lilu wkoll li bejg[ ta/-/ittadinanza, ji;ifieri l- jurihom it-triq u li jg[inhom frott per e//ellenza ta’ mentalità i]ommu l-kontroll dwar kemm

Kevin Cutajar kcutajar@pn.org.mt

jikkonsmaw minnha. Dan ovvjament g[andu jsir ming[ajr ma nxekklu bl-ebda mod il-libertà tal-individwu li javvanza fil-[ajja daqskemm jixtieq g[ax dak kien g[adu u jibqa’ dritt sagrosant. Hija din il-vi]joni li nixtieq lill-Partit Nazzjonalista jadotta u jwettaq fil-fa]i storika ta’ Malta li jmiss. Fl-opinjoni tieg[i, ilfatti tal-istorja kollha juru li hu fid-direzzjoni ta’ tali vi]joni li je[tie; nimxu. Issa konxjament jew inkonxjament, bloppo]izzjoni ferma tieg[u g[allbejg[ ta/-/ittadinanza, il-Partit Nazzjonalista di;à g[amel lewwel pass. Je[tie; li jkompli jimxi f’din it-triq u jien konvint li ;enerazzjonijiet futuri g[ad jg[idu b[alma qalu ta’ qabilhom, ilPartit Nazzjonalista g[al darb’o[ra kien fuq in-na[a t-tajba tal-istorja.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

13

X’NARA U X’NISMA’

X’Qalilna l-G[asfur Anton Refalo u l-[aruf tas-sagrifi//ju 1. L-G[asfur kien f’Ta’ Sannat G[awdex u kif waqaf il-pjazza biex jistrie[ ftit, inzerta diskursa-

ta interessanti bejn ]ew;t ir;iel Laburisti mag[rufa G[awdxin. “{sibne li l-Avukut se jag[mlilne ;enne x[in la[aq Ministriw, imme murna mqarrqin. Lil Ta’ Sannut abbandunuh g[ax issa [udhom il-vuti. G[alxejn fra[ne li s-Sindkiw mur ja[dem mieg[ew il-Ministiriw g[ax jew g[andne Sindkiw rieqed, jew ilMinistriw ma jridx juf bine. Inti tuf li duk il-bus shelter fi Treq Ta’ /en/ g[adiw ma tne[[iex avulja dajjaq lil kul[add u tg[idx kemm qaluliw nies biex ine[[eh?” qal l-ewwel wie[ed. “G[alfejn tmur ’il beg[ed? Ura dis-si;ra mejte u niexfe quddiemne fil-pjazza. Ilhe mejte ]mien, u kemm-il darba g[ednieliw biex ine[[ihe? Hemm kienet u hemm beqghet, b[alma [alle mhiwx lest duk ilpru;ett f’Ta’ Saguna. Killiw abbandunut u mimli bil-[axix [a]in,” kompla t-tieni wie[ed. L-G[asfur kien mg[a;;el i]da ma riedx jitlef id-diskursata, l-aktar x[in sema’ lill-ewwel wie[ed, “Imme l-kbire hi li ttreq prin/ipula, Treq Sannat mhix sa ssir dis-sene, g[ax Tuni l-Avukut g[a]el li jag[mel taxXag[ra minfluk. U g[alxejn kitbuliw tal-Kunsill g[ax killex kif kien baqa’.” Kif l-G[asfur kien se jaqbad ikanta l-kanzunetta Tag[na Lkoll, sema’ lir-ra;el l-ie[or, li wara ]ew; ;akulatorji m]ewqin g[ad unur il-[aruf tasSagrifi//ju, Anton Refalo, qallu: “[alleh jag[mel li jrid, imme darba o[ra jmur ix-Xag[ra g[allvuti, g[ax tag[ne jista’ jinsihem.”

Romina Cuschieri u l-g[erf finanzjarju 2. Il-Bank ?entrali ta’ Malta g[andu Direttur ;did, /erta Romina Cuschieri. L-G[asfur qalilna li sa fejn jaf hu, g[adu qatt ma ra artikli ta’ Romina Cuschieri la fil-Financial Times u lanqas f’The Economist! “Imma b’daqshekk,” kompla l-

G[asfur, “ma jfissirx li din ma ntg[a]litx bil-meritokrazija Muscat style tafux!” G[ax g[andkom tkunu tafu li din Romina hi [abiba tal-qalb tal-

iktar Deputat Parlamentari anzjan, ji;ifieri Joe Debono Grech, dak li darba kien qal li l-ewwel il-Laburisti, it-tieni l-Laburisti, u jekk jifdal il-Laburisti. Tant hi [abiba kbira tieg[u, li tg[inu fix-xog[ol tal-ka]in talbanda li Debono Grech, b[ala bniedem ta’ kultura, hu involut fih. “Forsi g[alhekk Romina Cuschieri ma jkollhiex /ans tikteb artikli fil-Financial Times u f’The Economist, g[ax tkun im[abbta ma’ Debono Grech flaffarijiet relatati mal-ka]in talbanda, u mhux g[ax mhix

kapa/i,” qalilna l-G[asfur. Tajjeb tkunu tafu wkoll li Romina Cuschieri hi wa[da minn dawk tat-T shirt “I’m In”, u allura kien [aqqha tiekol b’]ew;t i[luq, g[ax fil-fatt ilLabour g[amilha wkoll Chairman ta’ Student Maintenance Grants Board. “Mela Malta mhix Tag[na Lkoll?” fakkarna l-G[asfur, “staqsu lil dawk li g[adhom jittewbu g[ax il-Labour g[adu ma provdilhomx

ru[ha fil-Parlament grazzi g[alli]ball tal-kummissjoni elettorali, meta kellha ti;i lura Malta minn Marsilja inqas minn ;urnata wara li waslet fuq insistenza talWhip Laburista Carmelo Abela.” I]da meta l-g[ada kellha ter;a’ tmur Marsilja, sabbtet saqajha u riedet li jew jakkomodawha f’kollox, jew xejn. “Nimma;ina,” qalilna lG[asfur li /emplet lil Joseph u fost [afna isteri]mu qaltlu: ‘Joseph [uj, ibatli

[ari;lu waiver biex ikun jista’ jibqa’ ja[dem privat, u lillBarbie Justyne bag[tilha l[elikopter, wara li kkonvin/ietu kemm tib]a’ mis-sriep!” X’jimporta kemm ;iet tiswa. I[allas il-poplu la Malta Tag[na Lkoll! “L-aqwa li l-Barbie Girl G[awdxija tkun tista’ tg[id li nkiet ftit lill-[aruf tas-sagrificcju u ma jkollhiex g[alfejn titfa’ botti fuq il-facebook!” qalilna lG[asfur. Kevin Zahra u l-widna fi Transport Malta 4. Tal-Labour,

l-ilma ji]fen li kien weg[idhom qabel l-elezzjoni!” Justyne Caruana u l-[elikopter tal-plastik 3. Nhar it-Tlieta 21 ta’ Jannar t[abbru r-rotot tal-karozzi tallinja u filwaqt li nsew i[abbru nnumru tar-rotta li di;à qbadna g[al ;ol-[ajt, insew rotta ;dida bil-[elikopter tal-AFM minn G[awdex g[all-ajruport. “Mistag[;bin,” qalilna lG[asfur, “kemm wer]qet ilBarbie Girl G[awdxija, ji;ifieri Justyne Caruana, dik li sabet

[elikopter g[ax ma mmurx. U Joseph jg[idilha: ‘[alli f’idejja sweet.’ Telefonata lill-AFM u l[elikopter imur ji;borha bilbagalji b’kollox minn fuq il-helicopter pad tal-Isptar :enerali t’G[awdex.” “Xejn xejn,” kompla lG[asfur, “Joseph ikun jista’ jg[id li g[amel ;ustizzja mattliet Deputati Laburisti G[awdxin. Lill-[aruf tas-sagrifi//ju Anton Refalo g[attielu l-istorja ta’ meta l-vapur dar lura wara telefonata ‘misterju]a’ maxxitan, lil Franco Mercieca

spiss ifakkruna li Malta Tag[na Lkoll u li kif weg[du se jibba]aw il-[atriet fuq il-meritokrazija Muscat style. ?ertu Kevin Zahra, li mirritratt wie[ed millewwel jie[u impressjoni impekkabbli tieg[u, kien dispatcher talkarozzi tal-linja u wara Enforcement Officer mal-ADT. Iktar ri/enti, sar Assistant Manager ma’ Transport Malta, u issa ;ie promoss mi]]iemel tieg[u, dak li jinba[ dejjem, ji;ifieri lMinistru Joe Mizzi, b[ala Operations Director talMalta Public Transport Services Ltd. L-G[asfur sar jaf li meta Joe Mizzi sar il-Ministru tatTrasport, l-ewwel [a;a li g[amel kienet li /empel lil dan Kevin Zahra biex fi Transport Malta jkun hu li jwassal il-pre]enza tieg[u hemm ;ew. Fi ]mien qasir [afna, Kevin Zahra, mhux biss g[amel il-pre]enza ta’ Joe Mizzi tin[ass fi Transport Malta, i]da sar il-widna u l-id il-leminija tieg[u. “Mhux g[alhekk Malta Tag[na Lkoll,” qalilna l-G[asfur, “g[ax fi ]mien g[axar xhur, di;à g[amlu l-entitajiet kollha talGvern, il-Ministeri kollha u dDipartimenti kollha, inklu] ilKorp tal-Pulizija, l-Armata u lPBS, ka]ini tal-Labour.” Din kienet il-politika ;dida li weg[idna Joseph il-bully, meta qalilna li g[andu moviment liberali u progressiv u li se j;ibilna stil ta’ politika ;dida? “Sewwa kien qal,” fakkarna l-G[asfur, “g[ax politika m[an]ra b[al din qatt ma rajna. Lanqas fi ]mien Mintoff u KMB. Imma l-aqwa li j/arrat [alqu u jfakkarna dejjem li KELLU ma;;oranza ta’ sitta u tletin elf. Min jaf kemm minnhom illum qed jiddedikawlu ;akulatorji m]ewqa b’kull tip ta’ ritornelli!”


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Pulizija ta’ kontra l-irvellijiet g[assa fi Kiev hekk kif ilbiera[ ukoll kien hemm protesti kontra l-Gvern (ritratt> EPA)

Iwissi li l-pajji] jinsab f’xifer gwerra /ivili L-UKRAJNA Leonid Kravchuk, li kien lewwel President tal-Ukrajna wara li kisbet l-indipendenza mill-Unjoni Sovjetika, wissa li l-pajji] jinsab f’xifer gwerra /ivili. Kravchuk, li mexxa bejn l1991 u l-1994 , kien qed jitkellem fil-ftu[ ta’ dibattitu

lbiera[ fil-Parlament dwar jekk id-dimostranti g[andhomx jing[ataw amnestija. Fid-diskors tieg[u, hu [e;;e; lil kul[add biex ja;ixxi b’responsabbiltà. Hu qal li l-pajji] kien g[addej minn rivoluzzjoni u s-sitwazzjoni fil-pajji] kienet dram-

matika. Qal li hemm b]onn li tibda tittaffa l-konfrontazzjoni u jitfassal pjan biex tinstab soluzzjoni a//ettabbli g[a]]ew; na[at. F’xhieda kemm il-pajji] g[addej minn mument importanti, pre]enti fil-Parlament kien hemm ukoll l-eks-

Presidenti l-o[ra Leonid Kuchma u Viktor Yushchenko. Il-President attwali, Viktor Yanukovych, qal li jekk se ting[ata amnestija, irid ikun hemm il-kundizzjoni li ddimostranti jitilqu mill-bini talGvern li okkupaw. I]da lOppo]izzjoni ma a//ettatx dan.

Huma minflok iridu li Yanukovych jirri]enja. It-Tlieta, id-dimostranti kisbu reb[a kbira wara li rri]enja lPrim Ministru Mykola Azarov u l-Kabinett tieg[u u tne[[ew li;ijiet kontroversjali li ra]]nu sew il-kapa/ità li wie[ed jo[ro; jipprotesta.

ikun imbassar li se tin]el [afna borra. Pajji]i o[ra fir-re;jun ukoll jinsabu maqbudin f’morsa ta’

kes[a kbira, b’mod partikulari r-Rumanija u lBulgarija. Fir-Rumanija, lArmata qed tg[in min[abba l-

ammont ta’ borra li hemm, biex tag[ti l-g[ajnuna lil dawk in-nies li qed jispi//aw i]olati.

Morsa ta’ kes[a kbira IT-TURKIJA

Iz-zona tal-Balkani fl-Ewropa tal-Lvant tinsab ma[kuma minn kes[a kbira u f’Istanbul sa[ansitra ni]let il-borra.

Dan it-temp mistenni jkompli jinfirex madwar il-bqija tat-Turkija u hemm allert fix-Xlokk tat-Turkija fejn qed

Lejn l-ewwel arrest fil-ka] ta’ Madeleine McCann IL-PORTUGALL

Fir-Renju Unit hemm stennija g[all-ewwel arrest fil-ka] ta’ Madeleine McCann li kienet g[ebet meta kellha tliet snin waqt btala fil-Portugall fl-2007. Dan wara li uffi/jali minn Scotland Yard marru lPortugall wara li fil-;img[at li g[addew kienu esprimew l-

interess li jinterrogaw lil tliet persuni b’rabta mal-ka]. L-indikazzjonijiet huma li dawn it-tlieta huma [allelin li kienu ntlem[u fl-in[awi talappartament tal-;enituri tattifla fi Praia da Luz. Imbag[ad, wara li g[ebet it-tifla, millinvestigazzjoni li g[amlet g[al

rasha l-Pulizija Ingli]a, instab li kien hemm [afna attività minnhom fuq it-telefon /ellulari tag[hom g[alkemm mhux mag[ruf xi ntqal. Sorsi qalu li mhux bilfors li dawn jafu x’sar mit-tifla imma hu mifhum li jistg[u jix[tu dawl sinifikanti fuq il-ka].

Fost dawk li marru lPortugall hemm l-Ispettur Kap Andy Redwood li qed imexxi linvestigazzjoni. Il-Pulizija Portugi]a kienet temmet l-investigazzjoni fl2008 ming[ajr qatt ma sar arrest jew inxte[et dawl fuq x’;ara. Imma f’Ottubru, il-

Pulizija Portugi]a [abbret li kienet sabet evidenza ;dida li kienet i;;ustifikat il-ftu[ mill;did tal-ka]. Lejn tmiem is-sena li g[addiet, saru appelli fuq it-televi]joni fir-Renju Unit, il-:ermanja u lOlanda li ;abu rispons kbir mittelespettaturi.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Attentat fuq [ajjet il-Ministru tal-Intern IL-LIBJA Seddik Abdelkarim, ilMinistru tal-Intern Libjan, [elisha [afif wara li lbiera[ kien rappurtat li sar attentat kontra [ajtu fil-belt kapitali Tripli. Abdelkarim, li hu wkoll Deputat Prim Ministru, kien qed

jivvja;;a fil-karozza tieg[u filbelt kapitali Libjana meta f’[in minnhom grupp ta’ r;iel fet[u nnar fid-direzzjoni tieg[u. {add ma ndarab jew inqatel fl-isparatura li kien hemm. Dak il-[in Abdelkarim kien fi triqtu

lejn il-Parlament. L-attakk se[[ tliet ;img[at wara li kien hemm attentat simili kontra Hassan al-Droui, idDeputat Ministru tal-Industrija, waqt li kien f’Sirte, il-belt fejn trabba Muammar Gaddafi.

IL-:ERMANJA> Munita tad-deheb enormi, mag[rufa b[ala ‘Red Kangaroo’ titlesta biex titpo;;a g[all-wiri fl-uffi/ini ta’ kumpanija li tinnegozja d-deheb fi Munich. Il-munita, li n[admet l-Awstralja, tiswa aktar minn 30 miljun ewro u ti]en madwar tunnellata (ritratt> EPA)

Jitolbu kjarifika IL-BULGARIJA

IL-:ERMANJA> Mument waqt l-ewwel attività kbira tal-karnival tar-re;jun ta’ SwabianAlemannic f’Hausach mag[ruf b[ala ‘Narrensprung’, li g[alih attendew 5,400 persuna (ritratt> EPA)

Il-finanzjament ta’ 60,000 ewro li ng[ata mill-Parlament Ewropew lil Monika Yosifova, mart Sergei Stanishev, ilPresident tal-grupp So/jalista fil-Parlament Ewropew, tant qed iqanqal suspett li ntalbet kjarifika mill-Partit Popolari Ewropew (PPE) dwar x’;ara. Dan se[[ hekk kif Monika Yosifova [abbret li kienet se ttemm kuntratt mal-Parlament Ewropew. Hi kienet ing[atat kuntratt ta’ 60,000 ewro g[allkumpanija ta’ konsulenza tag[ha, Active Media, bl-allegat

skop li tg[in fit-t[ejjija g[allelezzjonijiet fil-Parlament Ewropew fil-Bulgarija. Il-;img[a li g[addiet ir-ra;el tag[ha [abbar li kien se jkun ilkandidat So/jalista ewlieni filBulgarija fl-elezzjonijiet li se jsiru f’Mejju. Akku]at hemm ukoll ilPresident tal-Parlament Ewropew, is-So/jalista Martin Schultz, peress li kien hu li awtorizza l-kuntratt ma’ Yoifova u qed tintalab ukoll kjarifika ta[t liema kriterji ng[atalha l-kuntratt.

Obama jlesti g[al sena azzjoni L-ISTATI UNITI Fid-diskors tieg[u mag[ruf b[ala ‘the State of the Union’, ilPresident Amerikan Barack Obama insista li din kienet se tkun sena ta’ azzjoni minkejja l-ostakli li se jippruvaw jo[olqulu. Obama spiss qal matul dan issitt diskors ta’ din ix-xorta tieg[u, li ma kienx se jistenna l-Kungress biex ja;ixxi u minflok kien se jie[u l-affarijiet f’idejh permezz ta’ dik li hi mag[rufa b[ala executive action biex imexxi ’l qud-

diem l-a;enda tieg[u ming[ajr ilbarka tal-Kungress partikolarment fil-qasam tal-affarijiet ekonomi/i. Imma l-osservaturi qalu li filverità, g[all-affarijiet li verament se jag[mlu effett, hu xorta wa[da kien se jkollu b]onn l-appo;; talKungress. Fid-diskors, kien hemm ftit [in dedikat g[all-politika barranija u meta dan sar, l-attenzjoni kienet laktar g[all-kwistjoni nukleari

Iranjana. Hu qal li kien lest ju]a lveto tieg[u biex jimblokka kull sforz mill-Kungress biex ikunu imposti sanzjonijiet ;odda kontra l-Iran sakemm ikunu g[addejjin in-negozjati dwar l-i]vilupp nukleari Iranjan. Fid-diskors, Obama ta ;ie[ ukoll lil Cory Remsburg, suldat Amerikan li kien pre]enti fl-awla ma;enb mart il-President Michele, li ndarab serjament flAfganistan.

Il-President Obama waqt id-diskors quddiem il-Kungress (ritratt> EPA)


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

16

A{BARIJIET TA’ BARRA

Traskura;ni fit-tmexxija tal-finanzi tar-Re;ina IR-RENJU UNIT

Rapport mill-Public Accounts Committe tal-Parlament Ingli] sab li l-konsulenti finanzjarji tarRe;ina Eli]abetta II mhux qed jikkontrollaw sew il-finanzi filwaqt li [afna n[awi mill-palazz qed ikunu traskurati u g[andhom b]onn manutenzjoni ur;enti Intqal li l-finanzi kienu flag[ar stat li qatt kienu u kien fadal biss miljun lira sterlina b[ala ri]erva. Ir-responsabbli tal-finanzi tar-Re;ina kienu m[e;;a jmorru g[and it-Te]or tal-Gvern Ingli] biex jing[ataw il-pariri dwar kif jistg[u jirran;aw is-sitwazzjoni. Il-Membri Parlamentari qalu li tant kien qed ikun hemm sparpaljar ta’ flus li r-ri]erva ta’ flus tar-Re;ina, minn 35 miljun lira sterlina fl-2001, illum fadal biss miljun lira sterlina. Intqal li nstab li kemm Buckingham Palace kif ukoll

Windsor Castle kellhom b]onn tiswijiet ur;enti. Instabu postijiet fejn l-impjegati kien qed ikollhom ipo;;u l-bramel meta tag[mel ix-xita biex jipprote;u r-rikkezzi mill-ilma li jkun qed jid[ol. Dan filwaqt li l-boilers li jit[addmu, li g[andhom aktar minn 60 sena, qed jiswew 774,000 lira sterlina kull sena. Intqal li l-uffi/jali tar-Re;ina lanqas kienu g[amlu kalkolu ta’ kemm hemm b]onn spejje] biex isiru t-tiswijiet ur;enti. Intqal li madwar terz tal-proprjetà rjali kellha b]onn tiswijiet ur;enti. Intqal li f’Buckingham Palace, il-wiring tal-elettriku g[adu dak li kien tpo;;a fl-1949. Min-na[a l-o[ra, kelliem g[al Buckingham Palace qal li ttiswijiet fil-palazzi kien prijorità finanzjarja sinifikanti u li d-d[ul kien kwa]i rdoppja mill-2007 u li l-finanzi pubbli/i kienu qed jintu]aw b’mod effi/enti.

Jitilfu sottomarin IL-:APPUN

Il-Gvern :appuni] ammetta li kien tilef sottomarin waqt st[arri; li kien qed isir f’Novembru li g[adda. Il-militar ammetta li waqt st[arri; li kien qed isir ta’ qieg[ il-ba[ar bejn il-g]ejjer ta’ Honshu u Hokkaido, sottomarin ]g[ir u li fuqu ma jkun hemm [add intilef u tfittxija li damet

kwa]i ;imag[tejn ma setg[etx issibu. Is-sottomarin kellu valur ta’ madwar sitt miljun ewro u kien twil tliet metri u wiesa’ ]ew; metri filwaqt li ji]en madwar [ames tunnellati. Issottomarin g[eb wara li l cable li kien imwa[[al ma’ vapur, inqata’.

IL-:ERMANJA> Uffi/jal tadDwana ta’ Leipzig juri twapet li kien fihom l-eroina me[juta fihom. B’kollox kien hemm 45 kilogramma eroina mo[bija f’disa’ twapet li nstabu milluffi/jali tad-Dwana hekk kif waslu b’ajruplan mill-Iran. Ittwapet kienu destinati g[allPolonja, Franza u l-Bel;ju kif ukoll g[all-Kongo. Hu stmat li d-droga kellha valur ta’ miljuni ta’ ewro. Luffi/jali tad-Dwana :ermani]a ;ihom suspett wara li raw li dawn it-twapet kienu itqal minn twapet simili tag[hom (ritratt> EPA)


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

17

A{BARIJIET TA’ BARRA

Trid tissie[eb fiz-zona ewro fl-2015 IL-LITWANJA Il-Litwanja hi determinata li sal-2015 hi wkoll tibda tu]a lmunita ewro u hekk issir id-19-il membru taz-zona ewro. Dan qalu Rimantas Sadzius, ilMinistru tal-Finanzi tal-Litwanja, meta kien Brussell g[al-laqg[a tal-Ministri tal-Finanzi. Hu qal li pajji]u issa kien esprima r-rieda li jissie[eb fiz-zona ewro. Il-Litwanja, fl-2006, kienet saret l-ewwel u s’issa l-uniku

pajji] li ma kienx a//ettat biex jissie[eb fiz-zona ewro. Dan wara li ma rnexxilhiex til[aq il-miri rigward ir-rata ta’ inflazzjoni u minn dakinhar, ]ew; pajji]i ;irien – l-Estonja u l-Latvja – saru parti miz-zona ewro fl-2011 u l2014 rispettivament. G[al-Litwanja, is-s[ubija fizzona ewro hi wkoll politikament simbolika [afna min[abba l-passat ta[t il-[akma Komunista

b[ala parti mill-Unjoni Sovjetika. Aktar kmieni dan ix-xahar, ilPrim Ministru Algirdas Butkevicius wissa li kien lest jirri]enja jekk pajji]u, fil-bidu tal2015, ma jkunx sar membru tazzona ewro. B[alissa l-finanzi tal-pajji] huma tajbin u l-indikazzjonijiet huma li mhux msitennija intoppi din id-darba tul it-triq g[ass[ubija fiz-zona ewro.

Malala tibqa’ fil-mira IL-PAKISTAN

L-INDJA> Avultun fuq si;ra f’Guwahati hekk kif st[arri; fl-Indja wera li dawn l-g[asafar jinsabu qrib li jg[ebu fil-pajji] partikolarment f’Assam u l-Grigal tal-Indja. (ritratt EPA)

Iridu jne[[u l-Union Jack NEW ZEALAND John Key, il-Prim Ministru ta’ New Zealand, qanqal il-possibbiltà ta’ referendum biex ikun hemm bidla fil-bandiera talpajji] li fost fatturi o[rajn tinkludi li jitne[[a l-Union Jack minn fuqha. Il-bandiera ta’ New Zealand, li tixbah lil dik tal-Awstralja, kienet approvata mir-Re Dwardu VII fl-1902 u kull sforz biex din tinbidel mistennija jqanqlu dibat-

titu ja[raq. Infatti Key stess ammetta li jemmen li l-poplu hu maqsum dwar il-kwistjoni. Dan il-pass minn Key issorprenda lil [afna peress li hu mag[ruf li hu qrib il-Familja Rjali Ingli]a, tant li f’Settembru tas-sena li g[addiet ing[ata lprivile;; rari li jkun mistieden biex iqatta’ tmiem il-;img[a mar-Re;ina fil-Kastell ta’ Balmoral.

Il-pre]entazzjoni tal-ktieb ta’ Malala Yousafzai, it-tifla Pakistana li fl-2012 kienet il-mira ta’ attentat ta’ qtil mit-Taliban, flUniversità ta’ Peshawar kellha tit[assar min[abba ra;unijiet ta’ sigurtà. It-tifla hi simbolu dinji tal[idma biex ikun garantit li l-bniet ikollhom a//ess g[all-edukazzjoni bla xkiel madwar id-dinja. It-Taliban kienu ppruvaw joqtluha g[aliex kienet qed tinsisti li l-bniet b[alha kellhom iddritt imorru l-iskola fil-Pakistan. Sarfaraz Khan, id-direttur ta//entru tal-università li organizza l-pre]entazzjoni tal-ktieb, qal li

l-attività kellha tit[assar wara pressjoni li saret min[abba bi]a’ li jsir attentat jew li jinqala’ linkwiet min[abba l-pre]enza ta’ Malala, li llum g[andha 16-il sena. L-awtoritajiet qalu li l-membri tat-tmexxija tat-Taliban filPakistan kienu heddew li jattakkaw il-post jekk hi tkun hemm. Peshawar hi f’zona fil-fruntiera mal-Afganistan. Il-ktieb ta’ Malala jirrakkonta l-[ajja tag[ha u ta’ [afna bniet fil-Wied ta’ Swat meta lejn nofs is-sena 2000, din waqg[et f’idejn il-militanti tat-Taliban.

Malala Yousafzai


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

18

MADWARNA

Kun/ert mill-Istitut Kulturali Malti L-Istitut Kulturali Malti qed i[ejji biex itella ’ l - [ames kun/ert tal-ista;un tieg[u f’Le Meridien Hotel & Spa f’San :iljan, nhar il-{add, 9 ta’ Frar fis-7pm. Waqt l-ewwel parti tal-lejla se jdoqqu t-Torelli Trumpets. Il - mu]i/isti huma Jason Camilleri (G[awdex ), Rangel Zapryanov ( il - Bulgarija) , André Helleur (l-Ingilterra ) u Shirley Helleur (l-Ingilterra). Jason , André u Shirley inag[qdu biex idoqqu flimkien fl-2010 u ffurmaw l-ewwel trio sabiex jesploraw ir-repertorju g[al ]ew; trumbetti u pjanu. Huma jdoqqu b’mod regolari madwar Malta u G[awdex u kultant ikollhom mag[hom xi artist ie[or mistieden. Fl-2013 Rangel issie[eb mat-trio u hekk iffurmaw kwartett. G[al dan il - kun/ert se jikkon/entraw fuq il - mu]ika mill-perijodi tar-Rinaxximent u tal-Barokk.

Waqt it-tieni parti tal-pro- 99800409 jew billi wie[ed gramm se jdoqqu r-rebbie[a jibg[at email lil maltac tal-Valletta International Piano ultinst@yahoo.com. Competition, li mag[hom se jissie[bu wkoll Antonio Di Cristofano (l-Italja) u Anatoly Katz (ir-Russja). Dan il - Festival (ta[t) Tliet membri ta’ Torelli Internazzjonali tal-Pjanu jittel- Trumpets... (fuq) Wa[da la’ darba fis-sena f’Malta fi mill-Maskri Venezjani minn Lucienne Frar. Pjanisti ]g[a]ag[ li jix- ma[duma Fenech tiequ jsiru kun/ertisti , g[alliema, dilettanti u kull min i[obb il - pjanu , ta ’ kull età , minn madwar id-dinja qed ji;u mistiedna jipparte/ipaw f’dan il - festival ta ’ ;img[a , b[ala esperjenza unika. Flimkien mal-kun/ert se jkun hemm ukoll wirja ta’ maskri Venezjani ma[duma minn Lucienne Fenech. Kul[add hu mistieden g[al dan il-kun/ert. Aktar informazzjoni dwar dan il - kun/ert tinkiseb billi wie[ed i/empel lid - Direttur tal - MCI : 2 1 338923 jew


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

19

INTERVISTA

L-awtur tal-ktieb ‘Ir-Refu;jati f’{ajti’ jispjega x’wasslu jikteb “Fis-snin tmenin u disg[in jien g[amilt mal-14-il sena nintervista n-nies kollha li kienu jridu japplikaw biex ji;u rikonoxxuti b[ala refu;jati mill-UNCHR, la;enzija internazzjonali tarrefu;jati. “Dawn l-intervisti kont nag[milhom f’Dar l-Emigrant, fil-kwartier ta’ detenzjoni li lpulizija kellhom f’Ta’ Kandja, fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin, fl-ajruport u anke fuq xi vapur fil-port. “Dan ix-xog[ol kont nag[mlu jien biss. Barra minn hekk, proprju fid-dawl ta’ dan l-isfond, meta fis-sena 2000 saret il-Li;i tar-Refu;jati, ;ejt mistieden u a//ettajt li nkun l-ewwel Kummissarju g[ar-Refu;jati u nibni l-istruttura me[tie;a. “Ma]-]mien [assejt li kien dover tieg[i li n[alli bil-miktub l-esperjenzi tieg[i f’dawn limpenji, g[ax huma parti integrali mill-;rajja tar-refu;jati f’Malta fi ]mienna.” Hekk qalilna Charles Buttigieg, l-awtur tal-ktieb IrRefu;jati f’{ajti, meta InNazzjon staqsieh x’kienu rra;unijiet prin/ipali li ;eg[luh jikteb dawn il-memorji tieg[u. Hu kompla jispjega li j[oss li dan il-kontribut tieg[u huwa importanti b’mod partikolari g[al min ikun irid jistudja jew jixtieq ikun jaf sew kif bdiet u ]viluppat il-;rajja tar-refu;jati f’Malta mis-snin sebg[in salewwel ]ew; de/ennji tal-millennju l-;did. “Ktibt bosta ;rajjiet li l-protagonisti fihom konna jew jien wa[di, inkella jien u Monsinjur Calleja. Na[seb li ma kontx nag[mel tajjeb kieku ma ktibthomx, g[ax huma parti essenzjali mill-istorja kontemporanja tar-refu;jati f’Malta. Hemm qab]a enormi bejn kif kienu l-affarijiet fis-snin tmenin u kif inhuma llum. A[na g[exna d-de/ennji tal-bidu u tqabadna ma’ [afna sfidi. Dak i]-]mien konna qed nippjanaw g[all;ejjieni u nqieg[du s-sisien,” qal l-awtur ta’ Ir-Refu;jati f’{ajti. Buttigieg da[al fix-xena talprotezzjoni tar-refu;jati fi]]mien li l-UNHCR [atret lillKummissjoni Emigranti b[ala l-

a;enzija tag[ha f’Malta, fl-1987. Hu ;ie m[arre; fil-protezzjoni tar-refu;jati minn esperti talUNHCR. Dakinhar, Malta ma kellhiex li;i dwar ir-refu;jati. Kellha biss il-li;i tal-immigrazzjoni li ma kinitx ta[seb g[al ka]i fejn barrani li jasal Malta jitlob protezzjoni internazzjonali b[ala refu;jat. Fil-ktieb tieg[u Buttigieg jitkellem fuq id-diffikultajiet li kien irid jg[ix mag[hom fl-intervistar ta’ nies f’detenzjoni fi ]mien meta skont il-li;i u l-mentalità in;enerali, min ma kellux permess joqg[od Malta kellu jitressaq il-qorti li kienet tordna li jin]amm f’detenzjoni sa ma jitne[[a mill-pajji]. Bil-mod ilmod l-affarijiet bdew jinbidlu. Pass partikolari ’l quddiem kien li meta bniedem f’detenzjoni kien ji;i rikonoxxut b[ala refu;jat skont il-Mandat talUNHCR, il-Kummissjoni Emigranti kienet tag[mel talba lill-President ta’ Malta biex ja[firlu l-ordni li jitne[[a minn Malta [alli jkun jista’ jin[areg mid-detenzjoni. Buttigieg kien jag[ti s-servizz tieg[u lill-UNHCR fi [dan ilKummissjoni Emigranti, fejn kien il-kap tat-Taqsima Refu;jati. Fir-relazzjonijiet tieg[u mal-UNHCR, huwa kien ja;ixxi f’isem il-Kummissjoni Emigranti, li kienet immexxija minn Monsinjur Philip Calleja. Mal-mixja ta]-]mien, l-istima tal-UNHCR g[ax-xog[ol tieg[u kibret sew. Fil-ktieb tieg[u Buttigieg ji]vela li kien hemm mument meta uffi/jal talUNHCR offrielu ftehim personali biex jirrappre]enta lillUNHCR f’Malta barra mill-parametri tal-Kummissjoni Emigranti. Madankollu, Buttigieg [ass li, b’sens ta’ lealtà lejn Monsinjur Calleja ma setax ja//etta l-offerta. Huwa ppropona lill-uffi/jal tal-UNHCR li dak li kienu qed jikkunsidraw li jag[tu lilu b[ala [las jag[tuh lill-Kummissjoni Emigranti. Buttigieg baqa’ jopera fi [dan il-Kummissjoni Emigranti sal2001, meta da[al fil-kariga ta’ Kummissarju g[ar-Refu;jati. Huwa kien il-mo[[ tekniku wara

“Hemm qab]a enormi bejn kif kienu l-affarijiet fis-snin tmenin u kif inhuma llum. A[na g[exna d-de/ennji tal-bidu u tqabadna ma’ [afna sfidi.

t-twaqqif tal-uffi//ju talKummissarju g[ar-Refu;jati. Limpenn tieg[u kien li jsiru struttura u pro/edura li jkunu jissodisfaw tajjeb minn qabel dak li kienu jesi;u u jistennew ir-regoli tal-Unjoni Ewropea f’dan ilqasam. F’dan kellu quddiem g[ajnejh l-eventwalità li Malta ssir membru tal-Unjoni Ewropea, kif fil-fatt ;ara fl-2004. Qabel se[[ id-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, rappre]entanti tal-Unjoni kienu ]aru ripetutament l-uffi//ju talKummissarju g[ar-Refu;jati biex jaraw kif kien qed jopera. Fil-ktieb tieg[u, Buttigieg jg[id li dawn dejjem marru lura sodisfatti, tant li persuna fosthom f’jum minnhom instema’ jg[id li “g[andhom twe;iba g[al kull mistoqsija.”

Il-qoxra tal-ktieb ‘Ir-Refu;jati f’{ajti’


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

20

?INEKRITIKA

Joe Calleja jocal@me.com

AMERICAN HUSTLE

G[all-a[jar film, erbg[a g[all-atturi, g[all-iscript u [amsa tekni/i Direzzjoni> David O. Russell< {in> 138 minuta< ?ert.> 15< KRS

Flimkien ma’ Gravity, dan hu l-aktar film li kiseb nominazzjonijiet g[all-Oscars, g[axra, li jinkludu dik g[all-A[jar Film, erbg[a fil-kategorija tal-atturi u l-[amsa l-o[ra g[al Oscars tekni/i. Ng[id mill-ewwel li lfilm [aqqu jirba[ f’kull kategorija nominat fiha, imma ]gur li fl-ewwel [ames kategoriji se jkun qed jaffronta kompetizzjoni qawwija g[as-serata finali tarrebbie[a tat-2 ta’ Marzu. Ir-rakkont huwa ispirat minn fatti veri fl-istorja tal-FBI li baqg[u mag[rufa b[ala liskandlu Abscam fis-snin sebg[in, li kien qajjem polemiki ja[arqu dwar sistemi ta’ korruzzjoni prattikati mill-FBI biex iressqu politikanti quddiem il;ustizzja. B’kitba tal-istess re;ista Russell, hawn niltaqg[u ma’ Irving (interpretat b’mod brillanti minn Christian Bale) li flimkien mal-[abiba tieg[u Sydney (Amy Adams) kien

jispe/jalizza fil-qerq b’dak li jkun [alli jag[mlu l-flus wara li jiksbu l-fidu/ja tieg[u. Meta jinqabdu minn a;ent talFBI ambizzju], DiMaso (Bradley Cooper), Sydney tkun trid titlaq mill-pajji], imma Irving ma tantx kien im[ajjar jitlaq lil martu Rosalyn (Jennifer Lawrence), li jkun g[adu kif adotta lil binha. Minflok DiMaso j;ieg[el lil Irving u Sydney jie[du sehem fi pjan elaborat biex l-FBI tonsob kemm lill-kriminali kif ukoll politikanti korrotti. Imma Irving jibda j[ossu dejjem inqas komdu meta jit[abbeb mas-Sindku Polito (Jeremy Renner) li kien fil-mira ta’ DiMaso, u hekk kif jibda jirrealizza li hu kien bniedem di/enti qed jipprova jg[in il-komunità. Naturalment dawk li t-Taljani jsej[ulhom colpi di scena ma jonqsux. Fa[[art di;à lil Bale, imma fil-fatt ir-re;ista Russell jirnexxilu jo[ro; interpretaz-

Irving (Christian Bale), Sydney (Amy Adams) u l-a;ent tal-FBI DiMaso (Bradley Cooper) f’American Hustle

zjonijiet mill-aqwa mit-tliet artisti l-o[ra ewlenin, partikularment Adams b[ala Sydney li tikkonvin/i b[ala mara b’istint

ta’ g[ajxien qawwi, i]da fl-istess [in vulnerabbli. Dan kollu hu mwassal f’design work perfett (inklu]i l-istili

tax-xag[ar tal-epoka tal-film glorju]i), kostumi u mu]ika, b’editing u script, fejn kultant ilfilm ja[bat se jnaqqas ir-ritmu.

JACK RYAN> SHADOW RECRUIT

Il-[ames film b’attur differenti Direzzjoni> Kenneth Branagh< {in> 105 minuti< ?ert.> 12A< KRS

Minbarra s-sensiela jew sensiliet televi]ivi, dwar il-karattru ta’ Jack Ryan ma[luq 30 sena ilu minn John Clancy, in[admu erba’ films, li fihom il-parti tala;ent sigriet in[admet minn tliet atturi differenti: Harrison Ford, Alec Baldwin u Ben Affleck (The Sum of All Fears). G[addew tnax-il sena minn dak l-a[[ar wie[ed, u hekk hu Ryan jer;a’ jitfa//a, i]da b’attur ie[or ;did, Chris Pine, li forsi tiftakruh b[ala Captain Kirk fi Star Trek. Naraw lil Ryan iservi flAfganistan, fejn wara li jit-

waqqa’ l-[elikopter li kien fuqu jirnexxilu jsalva, i]da jkollu jg[addi ]mien twil ta’ fi]joterapija [alli jkun jista’ jer;a’ jimxi. Hemm jiltaqa’ u jit[abbeb malfi]joterapista Cathy (Keira Knightley), imma jinteressa ru[u fih l-uffi/jal g[oli tas-CIA Harper (Kevin Costner). Dan jikkonvin/ih jing[aqad mag[hom b[ala a;ent investigattiv f’Wall Street, i]da b’dan ma jrid jg[id xejn lil [add, lanqas lil Cathy. Dan g[aliex il-missjoni tieg[u tkun li jitkixxef manuvri finanzjarji mhux tas-soltu mirRussja, meta t-theddid kontra l-

L-aqwa films f’Malta (Bejn it-22 u s-26 ta’ Jannar – KRS) 1. (1) 2. (2) 3. (3) 4. (4) 5. (–) 6. (5) 7. (6) 8. (re) 9. (–) 10. (7)

The Wolf of Wall Street Last Vegas Frozen The Railway Man Delivery Man The Hobbit: Desolation of Smaug Captain Phillips The Secret Life of Walter Mitty Grudge Match Homefront

L-uffi/jal tas-CIA Harper (Kevin Costner) jikkonvin/i lil Jack (Chris Pine) jing[aqad mag[hom f’Jack Ryan> Shadow Recruit

Amerika, aktar milli bl-armi, qed isir ukoll kontra l-istituzzjonijiet finanzjarji, bl-iskop li jikkaw]aw kri]i ekonomika wkoll. Is-sensiela ta’ films ta’ Bourne darrewna g[al stejjer ta’ spjuna;; b’diversi strati, imma f’Shadow Recruit insibu li wara l-pjan ikun hemm Komunista Russu wa[dani, Cherevin (inter-

pretat minn Kenneth Branagh, li jidderie;i wkoll il-film) li fuq kollox kellu wkoll il-vizzju taleroina. G[alhekk Ryan ikollu jmur Moska biex jitkixxef millqrib il-pjani ta’ Cherevin, fejn kontra l-parir tieg[u, tasal ukoll Cathy. Min hawn ’il quddiem il-film isir sensiela ta’ sekwenzi ta’

azzjoni u tensjoni b’;iri sfrenat bil-karozzi u ;lied, g[alkemm ilmod kif Ryan jirnexxilu jid[ol fil-kwartieri ta’ Cherivin biex ja//essa l-kompjuter tieg[u qajla jitwemmen. Minkejja dan kollu , tajjeb tkunu tafu u tlestu g[al millinqas sequel ie[or bi Chris Pine.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

21

?INEKRITIKA DON JON

Tg[id jirnexxilu jimmatura^ Direzzjoni> Joseph Gordon-Levitt< {in> 90 minuta< ?ert.> 18< KRS

Kultant jo[ro; film li tant ikun jixbah lil xi ie[or li nkun rajt qabel li nikkonfondi x’se jirnexxili nikkummenta differenti minn dak li nkun ktibt qabel. Pere]empju dan jittratta kwa]i l-istess su;;ett tal-film Thanks for Sharing li rajna ftit ilu, fejn il-protagonisti kienu ffissati fuq is-sess, u riedu jo[or;u minn dan il-vizzju, tant li jattendu grupp ta’ fejqan b[al dawk talAlcoholics Anonymous. Dwar dak kont fakkart kif fakkarni f’kapulavur ta’ Michael Caine, Alfie tas-snin sittin li nqisu b[ala superjuri g[al films simili li wara kkupjawh, u li jinkludi wkoll Shame bi Steve McQueen, u dan li [are; din il-;img[a. Il-protagonist Don Jon hawn ikun iffissat dwar il-pornografija fuq l-internet u, kontra lkarattri f’Thanks or Sharing, u listess b[al Alfie, ma jkollu lebda [sieb jo[ro; minn din ilfissazzjoni. Anzi jibqa’ sa kwa]i tmiem il-film konvint li mhu qed jag[mel xejn [a]in …avolja

kull ;img[a ma jonqosx li, peress li hu jkun Kattoliku, imur iqerr dak li kien qed jag[mel, Dan ‘Don’ Jon Martello (interpretat mill-istess re;ista tal-film Joseph Gordon-Levitt, li kiteb ukoll l-iscript) mhuwiex e]attament ]ag[]ug[, ja[dem f’bar, jattendi skola ta’ filg[axija, jonfoq il-flus li jaqla’ ji;ri ma’ ]ew;t i[bieb minn lokal g[al ie[or billejl, u minn tfajla g[al o[ra. Imma l-ikbar sodisfazzjon, b[alma jammetti hu stess bilvoice overs, isibu wa[du b’sig[at twal quddiem il-laptop jara l-pornografija fuq l-internet. Dan nikkonfermawh kwa]i permezz ta’ sensiela mg[a;;la u anki komika ta’ munta;;i, li kwa]i jin[assu ripetittivi, imma wkoll jissugraw li jirri]ultaw monotoni …i]da dan, GordonLevitt jag[mlu bi skop. Jag[mlu biex juri kif wara kollox, Don Jon fil-verità ma kienx kuntent b’din il-[ajja u l-ossessjoni tieg[u fuq is-sess. Meta fil-fatt jiltaqa’ ma’ tfajla sabi[a, Barbara (Scarlett

Jon (Joseph Gordon-Levitt) ji;;ennen fuq Barbara (Scarlett Johansson) f’Don Jon

Johansson) li, kontra dawk li kellu qabel, ma //edix millewwel g[all-avvanzi tieg[u, hu aktar jiffissa fuqha, u twasslu jara r-relazzjoni mas-sess oppost minn lenti differenti. Imma dan mhux ming[ajr

skossi hekk kif f’mumenti jispi//a jer;a’ jaqa’ fil-vizzju tieg[u u b’hekk jipperikola li jitlef lil Barbara darba g[al dejjem. B[alma qed taraw Don Jon jipprova jwassal messa;;

po]ittiv li s-sess u l-intimità mhumiex l-istess [a;a, u grazzi g[al interpretazzjonijiet konvin/enti minn Gordon-Levitt u Johansson, jirri]ulta aktar kompja/enti milli sesswalment espli/itu.

THANKS FOR SHARING

Mhux id-droga jew ix-xorb biss huma vizzju Direzzjoni> John Lee Hancock< {in> 112-il minuta< ?ert.> 15< KRS

Diversi films minn ]mien g[all-ie[or trattaw dwar il-problemi li j[abbtu wi//hom mag[hom dawk li jkollhom xi vizzju u dawk ta’ madwarhom. :eneralment dawn jabbu]aw mid-droga, mix-xorb jew billog[ob tal-azzard, imma ftit jirrealizzaw li hemm vizzji o[ra li jistg[u jkunu daqstant serji, b[alma konna rajna xi sentejn u nofs ilu fil-film ta’ Michael Fassbinder Shame. Dak fil-fatt kien fakkarni [afna f’kapulavur ta’ attur favorit tieg[i Michael Caine, Alfie. Forsi s’issa fhimtu li l-karattri ta’ dawn il-films ikollhom kollha listess vizzju, jew forsi a[jar insej[ulha fissazzjoni: is-sess. Dawk kienu films mill-aktar serji u anki kontroversjali, spe/jalment dak ta’ Caine, f’Malta, l-aktar g[a]-]mien li n[adem fih, is-snin sittin. Imma issa jasal dan Thanks for Sharing li jittratta s-su;;ett b’mod daqsxejn aktar [afif, f’mumenti anki umoristi/i, grazzi l-aktar g[al wie[ed mill-erba’ karattri ffissati. L-ewwel wie[ed ikun Adam (Mark Ruffalo) li jkun g[adu

kemm irnexxielu jag[mel [ames snin astinenza fil-;lieda tieg[u kontra l-addiction jew fissazzjoni fuq is-sess – ir-regolamenti talgrupp ta’ fejqan jg[idu li sess u masturbazzjoni mhumiex permessi jekk mhux f’relazzjoni impenjata u stabbli. B[ala rikonoxximent ta’ dan is-su//ess, l-isponsor ta’ Adam, Mike (Tim Robbins) iqabbdu jsir il-gwida ta’ membru ;did talgrupp, Neil (Josh Gad), li jkollu jibda jattendi s-sessjonijiet b’ordni tal-Qorti, u li ftit jidher li qed jie[u s-sessjonijiet bis-serjetà. Imma Adam ikollu problemi ;odda wara li jiltaqa’ ma’ Phoebe (Gwyneth Paltrow), u jin;ibed lejha. Din tg[idlu li lma[bub li kellha kien alko[oliku, u g[alhekk [alfet li ma taqbadx ma’ addict ie[or. X’se jag[mel issa Adam: jg[idilha dwaru u jissogra li jitlifha? Sadanittant Mike qed jipprova jittratta l-problema tar-ritorn ta’ ibnu Danny (Patrick Fugit) li [are; mill-vizzju tad-droga, u Neil ikompli jsibha diffi/li jirre]isti l-fissazzjoni tieg[u, g[alkemm jidher li sab konsolaz-

Adam (Mark Ruffalo) jikkonfondi g[andux jg[id bil-vizzju tieg[u lil Phoebe (Gwyneth Paltrow) f’Thanks for Sharing

zjoni f’addict o[ra Dede (Alecia Moore, jew Pink). Ruffalo hu e//ellenti fil-parti, tant li jwasslek tifhem minn xiex g[addej il-karattru ta’ Mark,

b’Paltrow ma tag[millux g[ajb, g[alkemm wara Ruffalo, tajbin daqsu hemm Robbins u Gad. Dan grazzi wkoll g[al script li jevita li jaqa’ fi klixejiet, kum-

mer/jali]mu li fa/li seta’ waqa’ fih, min[abba s-su;;ett, hekk kif jurina kemm din hi problema serja li t[abbatha max-xorb u ddroga.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

22

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Lito Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

07:05 - Dog With a Blog 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 1 3 : 50 - Jessie 1 4 :1 0 - Violetta 15:00 - A.N.T. Farm 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 1 7 : 20 - Violetta 1 8 : 05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 21:35 Wizards of Waverly Place 22:00 The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

07:05 - Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’’s The Big Idea? 23:45 – Wobblyland.

Nickelodeon

07:05 - The Penguins of Madagascar 07 : 30 - SpongeBob SquarePants 07 : 55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11: 40 - Totally Spies ! 1 2 : 05 T . U . F . F . Puppy 1 2 : 30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 1 3 : 45 - Kung Fu Panda : Legends of Awesomeness 14:10 Kung Fu Panda : Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 1 5 : 05 - The Penguins of Madagascar 15:30 SpongeBob SquarePants 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 1 9 :1 5 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20 : 30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:20 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:50 – Victorious.

Mistero – Italia 1, 21>10 Il-programm Mistero hu ppre]entat minn tim vast li jinkludi lil Jane Alexander, Marco Berry, Daniele Bossari, Elenoire Casalegno, Andrea Pinketts, Rachele Restivo u Clemente Russo. Dan il-programm i[ares lejn il-le;;endi li je]istu u jinvestigahom anke billi jmur fuq il-post marbut mag[hom, u permezz ta’ esperti u xjenzjati ssir investigazzjoni b’mod spe/jali tal-avvenimenti mhux naturali fosthom dawk relatati mal-i[irsa. Xi [a;a ori;inali hi li l-programm Mistero jippermetti lit-telespettaturi li jarawh minn madwar id-dinja li jibag[tu xi filmati li huma g[andhom dwar okka]jonijiet strambi u li fihom jista’ jkun hemm element sopranaturali. Raiuno

06:50 – Unomattina 07:00 – Tg # Che Tempo Fa 07:10 – Unomattina 07:35 – Parlamento Telegiornale 07:36 – Unomattina # Che Tempo Fa 09:30 – Tg 1 Flash 09:35 – Unomattina 12:00 – La Prova del Cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 Economia 14:10 – Verdetto Finale 15:20 – La Vita in Diretta 16:50 – Parlamento Telegiornale 17:00 – Tg 1 # Che Temp Fa 17:12 – La Vita in Diretta 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Flavio Insinna Affari Tuoi 21:10 – Don Matteo – Il coraggio di una figlia 23:25 – Tg 1 60 Secondi 23:30 – Porta a Porta 01:05 – Tg 1 Notte # Che Tempo Fa 01:40 – Sottovoce 02:10 Scrittori per un anno Christian Raimo. 1

Raidue

07:05 – Trenk, Il Piccolo Cavaliere 07:30 – Vicku il Vichingo 07:35 - Pirati dal cuore tenero 07:49 – Cartoon Flakes 07:55 – Chaplin and Co. 08:00 – Pedicab 08:06 – Cartoon Flakes 08:10 – Zorro: L’Agente dell’Aquila 08:35 Le nuove avventure di Flipper Ingegnoso espediente 09:15 – Telepatia 10:00 – Tg 2 Insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:00 – I Fatti Vostri 13:00 – Tg 2 Giorno # Tg 2 Costume e Societa’ 13:50 – Medicina 33 14:00 – Pasion Prohibida 14:50 – Detto Fatto 17:00 – Cold Case 17:45 – Tg 2 Flash LIS 17:48 – Meteo 2 # Tg 2 Sport # Tg 2

18:45 – Squadra Speciale Cobra 11 19:35 – Solidarietà 20:30 – Tg 2 21:00 - LOL :-) 21:10 – N.C.I.S 22:45 – Blue Bloods: Il Primo Emendamento 23:30 – Tg 2 23:45 – Il Grande Cocomero 01:00 – Parlamento Telegiornale 01:10 – Law and Order 01:55 – Meteo 2 02:00 Un prete tra noi 2. Raitre

07:00 – TgR Buongiorno Italia # TgR Buongiorno Regione 08:00 – Gerardo 10:05 Parlamento Spaziolibero 10:15 – Mi Manda RaiTre 11:10 – Tg 3 Minuti 11:15 – Elisir # Meteo 3 # Tg 3 # Fuori Tg 3 12:45 – Pane Quotidiano 13:10 – Il Tempo e La Storia 14:00 – Tg Regione # Regione Meteo # Tg 3 # Meteo 3 14:50 – TgR Leondardo # Tg 3 LIS # TgR Piazza Affari 15:10 - Terra Nostra 16:00 – Sveva Sagramola ed Emanuele Biggi in Aspettando Geo 19:00 – Tg 3 # Tg 3 Regione # Regiobe Meteo 3 20:00 – Blob 20:10 – Sconosciuti 20:35 – Un posto al Sole 21:05 – Il Sapore Della Vittoria 23:05 – Gazebo 00:00 – Tg 3 Line. Canale 5

07:54 – Traffico # Borse e Monete # Meteo.It 07:59 – Tg 5 08:45 – La Telefonata di Belpietro 08:50 – Mattino Cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:41 – The Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:44 – Uomini e Donne 16:10 – Il Segreto 16:55 – Pomeriggio

Cinque 18:50 – Avanti un Altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Striscia la Notizia 21:11 – Faccio un Salto alll’Avana 23:20 – X-Style 00:20 – Supercinema 00:50 – The Tudors 01:50 – Tg 5. Italia 1

06:55 – Friends 07:40 – Una Mamma per Amica 09:30 – Everwood 11:25 – Dr. House – Medical Division 12:25 – Studio Aperto # Meteo.It 13:02 – Sport Mediaset 1 3 : 40 – Futurama 14:05 - I Simpson 14:30 – Dragon Ball GT 14:55 – Big Bang Theory 15:50 – Due Uomini e Mezzo 16:35 – E alla Fine Arriva Mamma 16:55 – Covert Affarirs 1 8 : 30 – Studio Aperto # Meteo.It 19:20 - C.S.I. - Scena del Crimine 21:10 Mistero 00:30 – Le Iene 02:00 – Sport Mediaset. Rete 4

06:25 – Chips 07:20 – Miami Vice 08:20 – Hunter 09:45 – Carabinieri 10:50 – Ricette all’Italiana 11:30 -Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in Corsia 12:55 – La Signora in Giallo 14:00 – Lo Sportello di Forum 15:30 – Hamburg Distretto 21 16:35 – My Life 16:50 – Asso 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il Segreto 20:30 – Tempesta d’Amore 21:15 – Sfida tra i Ghiacci 23:25 – Chase 00:00 – Dentro la Notizia 01:20 – Itunes Festival 01:25 – Music Line – Speciale 02:22 – Due Mafiosi nel Far West.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jasnar, 2014

23

TV#RADJU F. Living

07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Ftakar 10:00 - Bejnietna 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Jien u Int 18:00 - Teleshopping 20:30 Tie; tal-{olm 21:30 - Sfera 23:30 - F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk

07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Mill-Italia (r) 15:00 - The 90s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 - Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:30 Frux 21:55 – Football Daily 22:00 - Xi {lomt??? 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5 08:30 – Televendita Media Shopping 08:55 – Centrovetrine 09:25 – Beautiful 09:50 – Televendita Media Shopping 10:10 – Vivere 10:45 – Tempesta d’Amore 11:30 – The Neautiful 11:57 – Centovetrine 12:20 – Harty of Dixie 13:10 – Una Mamma per Amica 14:00 – Non Ditelo alla Sposa 15:20 – Spose Extralarge 15:43 – Ciak Speciale 15:50 – Extreme Makeover Home Edition 17:12 – Alisa – Segui il tuo Cuore 18:00 – Non Ditelo alla Sposa 19:05 – Cosi’ Fan Tutte 19:30 – Hart of Dixie 20:20 – Una Mamma per Amica 21:10 – The Vampire Diaries 23:00 – Uomini e Donne 00:05 – Extreme Makeover Home Edition 01:55 – Alisa – Segui il tuo Cuore. Melita More

09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Amazing Race 12:00 - Smash 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 – Veep 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 Dallas 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 Glee 20:30 - Suburgatory 21:00 Supernatural 21:45 - True Blood 22:45

- The Mentalist 23:30 - Chicago Fire 00:15 - Spartacus 01:15 - Suits GO Sports

08:50 – Baraka 10:30 - Cast Away 13:00 - Hyde Park on Hudson 14:30 Mad Buddies 16:00 - Cloud Atlas 18:50 - Red Dawn 20:30 - The Middle 21:00 Life of Pi 23:10 - A Prophet 01:40 Halo 4: Forward Unto Dawn 03:10 Diamonds are Forever 05:10 - Hyde Park on Hudson. BBC Entertainment

06:00 - Me Too! 06:20 - Nina and the Neurons: In the Lab 06:35 - Bobinogs 06:45 - Boogie Beebies 06:55 - Garth and Bev 07:05 - Poetry Pie 07:10 - Me Too! 07:30 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:45 - Bobinogs 07:55 Boogie Beebies 08:10 - Garth and Bev 08:20 - Poetry Pie 08:25 - Doctor Who Confidential 08:40 - The Weakest Link 09:25 - One Foot in the Grave 09:55 Absolutely Fabulous 10:25 - EastEnders 10:55 - Doctors 11:25 - The Fat Fighters 12:15 - Stella 13:00 - The Weakest Link 13:45 - One Foot in the Grave 14:15 Absolutely Fabulous 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - The Fat Fighters 16:35 - Stella 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - The Fat Fighters 20:00 - As Time Goes By 20:30 - The Office 21:00 - The Shadow Line 22:00 - Silent Witness 23:40 - Blackadder the Third MGM Movie

07:15 - Haunted Honeymoon 08:35 - It Takes Two 09:55 - MGM?fs Big Screen 10:10 - Nothing Personal 11:50 - Foxfire Light 13:25 - Cannon for Cordoba 15:05 - The Fantasticks 16:30 - How I Won the War 18:20 - Shag 20:00 - Little Man Tate 21:40 - Doc 23:15 - Soldier Boyz Diva Universal

07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Movie 09:35 - Matilde 09:50 - Kojak 10:50 Quincy, M.E. 11:45 - Rare Books and Manuscripts 12:00 - Movie 13:35 Screwdriver 13:55 - Great Women 14:00 - Strong Medicine 14:50 - ER 15:45 - Kilokalorie 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Movie 18:40 - Meglio Se Stai

Zitta 19:00 - Strong Medicine 19:50 JAG 20:50 - Great Women 21:00 - Miss Marple 22:48 Great Women 23:00 Movie Discovery Channel

06:50 - Auction Hunters: Labor of Love 07:15 - Ultimate Survival: Alaska 08:10 - Gold Divers: And No More Shall We Part 09:05 - Gold Rush: Frozen Out 09:55 - Swamp Loggers: Sink or Swim 10:50 - How Do They Do It?: Taiko Drums; Green Factory; Pasta 11:15 How It?fs Made: Tumble Dryers; Bubblegum; Fireworks 11:40 MythBusters: Arrow Machine Gun 12:35 - Extreme Engineering: Biggest Casino 13:30 - Dallas Car Sharks: Rolling the Dice 14:00 - Dallas Car Sharks: Seeing Red 14:25 FantomWorks 15:20 - Gold Rush: In Too Deep 16:15 - Jungle Gold: Family Emergency 17:10 - Born Survivor: Bear Grylls: Pacific Island 18:05 - Auction Kings: Wacky Taxi; Oliver North Sword 18:35 - Auction Hunters: The Jersey Score 19:00 - How It?fs Made 19:30 - How It?fs Made: All-Terrain Vehicles, Alpine Skis, Laser Cutters And Marble Sculptures 20:00 - Auction Hunters: Rock-et to Me! 20:30 Auction Hunters: Don?ft Taze Me Bro 21:00 - Money Barn: Amishin?f Impossible 21:30 - Auction Kings: Buckets of Silver; USS Yorktown Locker 22:00 - Get Out Alive With Bear Grylls: No Guts, No Glory 23:00 Masters of Survival: Survival 101 Discovery World

06:50 - Victory by Design 07:45 - Super Structures 08:35 - Shadow OPS 09:30 I Shouldn?ft Be Alive 10:20 - History Cold Case 11:10 - Download: The True Story of the Internet 12:05 - Super Structures 12:55 - Victory by Design 13:50 - Greatest Tank Battles 14:45 Dakar Rally: Frontline to Finish Line 15:40 - Download: The True Story of the Internet 16:35 - I Shouldn?ft Be Alive 17:25 - How We Invented the World 18:20 - Super Structures 19:10 - Victory by Design 20:05 - Dakar Rally: Frontline to Finish Line 21:00 - How We Invented the World 21:55 - The Fight 22:50 - Murder Shift 23:45 - History Cold Case

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Sport fuq il-Cable GO sports 1

Malta Stars

04:30 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 (Live) 10:00 - Trans World Sport 11:00 FIFA Futbol Mundial 11:30 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 (Live) 14:30 Barclays Premier League - Week 24 Premier League Midweek Review 15:30 - Barclays Premier League Week 24 - Chelsea v West Ham Utd 17:30 - Serie A -Round 21 - Cagliari v Milan 19:30 - Barclays Premier League - Week 24 - Tottenham H v Manchester City 21:30 - Barclays Premier League - Week 24 - Premier League Midweek Review 22:30 Barclays Premier League - Week 25 Premier League Match Pack 23:00 Ligue 1 - Round 23 - The Ligue 1 Show 23:30 - Vincennes Horseracing 02:00 - PGA European Tour Commercialbank Qatar Masters - Day 4 06:00 - Barclays Premier League Week 24 - Premier League Midweek Review.

08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - FXDD FMA 2013-14 (r) 11:00 - BOV Premier League 2013-14 (r) 13:15 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 15:05 - Football Nurseries (r) 15:40 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 17:00 - Malta Basketball Association (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 - Football Nurseries (r) 20:40 - Melita GFA 1st Division 2013-14 22:25 - BOV Premier League 2013-14 (r) 00:40 Men’s MHA Cup 2013-14 (r).

GO sports 7

07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - Serie A - Round 21 - Torino v Atalanta 11:30 - Ligue 1 - Round 22 - AS Monaco v Olympique de Marseille 13:30 - Barclays Premier League - Week 24 - Southampton v Arsenal 15:30 - PGA European Tour - Commercialbank Qatar Masters Day 4 19:30 - Barclays Premier League - Week 25 - Premier League Match Pack 20:00 - Ligue 1 - Round 23 - The Ligue 1 Show 20:30 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 (part 1) 02:00 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 (part 2) 05:00 - Serie A - Round 21 - Parma v Udinese. GO sports 8

Una Mamma per Amica - La 5, 20>20

Rory (Alexis Bledel) jorganizza festin ori;inali bit-tema ‘Ulied ir-Ri]oluzzjoni’, g[all-asso/jazzjoni ta’ nannitha Emily (Kelly Bishop). Waqt il-festin, Richard (Edward Herrmann) kellu battibekk ma’ missier Logan (Matt Czuchry), Mitchum Huntzberger (Gregg Henry), u sfida t-talent ;urnalistiku ta’ Rory filwaqt li Emily kellha diskussjoni ta[raq ma’ Shria (Leann Hunley), omm Logan, fuq ir-rabta ta’ m[abba bejn Logan u Rory. Lorelai wkoll kellha problemi kbar. X’;ara? Kif spi//a l-festin?

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb Elle (r) NET News

09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - Serie A - Round 21 - Torino v Atalanta 13:30 - Ligue 1 - Round 22 - AS Monaco v Olympique de Marseille 15:30 - Barclays Premier League - Week 24 - Southampton v Arsenal 17:30 - PGA European Tour - Commercialbank Qatar Masters Day 4 21:30 - Barclays Premier League - Week 25 - Premier League Match Pack 22:00 - Ligue 1 - Round 23 - The Ligue 1 Show 22:30 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 (part 1) 04:00 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 (part 2) 07:00 - Serie A - Round 21 - Parma v Udinese.

Melita Sports 1

08:00 - Bundesliga (r) 09:55 Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 16:00 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:35 - America’s Cup (r) 18:15 - Bundesliga (r) 20:15 - FA Cup (r) 22:20 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 23:40 - America’s Cup (r) 01:14 - Bundesliga (r). Melita Sports 2 12:00 - America’s Cup (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:10 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:40 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:05 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:40 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r). Melita Sports HD 1

08:00 - Bundesliga (r) 09:55 Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 16:00 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:35 - America’s Cup (r) 18:15 - Bundesliga (r) 20:15 - FA Cup (r) 22:20 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 23:40 - America’s Cup (r) 01:14 - Bundesliga (r). Melita Sports HD 2 12:00 - America’s Cup (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:10 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:40 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:05 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:40 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r).


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

24

TV # RADJU ILLUM FUQ NET TELEVISION

Il Sapore della Vittoria – Raitre, 21>05

Il-pre]entatri/i Elaine Agius

Mitqlu Deheb – NET Television, 20>30

The Tudors – Canale 5, 00>50

Il-programm Mitqlu Deheb b[al kull ;img[a jer;a’ jkun mag[na llum biex ikompli j;ib it-tbissima fuq fomm il-mistiedna. Mitqlu Deheb mhux biss qieg[ed i]id l-ammont ta’ tele-

Illum fuq Radio 101

spettaturi ta’ kull ;img[a i]da qieg[ed ukoll i]id il-fer[ filqlub ta’ [afna minn [utna lMaltin li min[abba xi /irkostanza jkunu qeg[din jiffa//jaw mew; kbir ta’ problemi.

Mitqlu Deheb hu rrakont ta’ [ajjiet umani i]da permezz ta’ dawn l-istejjer [afna aktar nies mid-djar iqawwu qalbhom meta forsi huma stess ikunu g[addejjin minn problemi simili.

Malta Llejla – NET Television, 18>05

Histeria Everwood – Italia 1, 09>30

– Radio 101, 14>30

Fuq Malta Llejla llum Nancy Buhagiar ter;a’ ting[aqad ma’ Stephanie Spiteri g[al [afna ri/etti interessanti u bnini, waqt li b[al kull nhar ta’ {amis, Fr Karm Debattista jaqsam mag[na l-Van;elu ta’ nhar il-{add u xi [sibijiet spiritwali. Programm informattiv u viva/i g[all-familja kollha.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI

AVVI}I

qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, {a]-}ebbu; ’il barra minn Tiswijiet fil-pront u fil-post 27371559, 21493285, 79884497 Il-{amrun Triq l-Imdina TA’ fridges, freezers, washing jew 99472570. Servizz fil-pront. GARAXX jew store, 115-il pied GARAXX basement 40 pied x 50 machines, tumble dryers u dehutul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, pied, jista’ jintu]a g[al gym, midifiers, e//. B’sitt xhur garanz- Tiswijiet dawl, ilma u toilet. Bil-permess store, uffi//ju e//. ?emplu ija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as TA’ magni tal-[jata. G[al service Class B. ?emplu 77200983. 79211659. prezzijiet. Stima b’xejn minn u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al G{ALL-BEJG{ xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, G[amara antika posters u brochures bil-kulur e// TINKLUDI twaletta bil-mera, u xog[ol ta’ embossing. ?emplu lavaman, komodina, gradenza 21244627 jew 79373700 jew bil-mera u wi// tal-ir[am u gwar- ibag[tu email fuq darobba kbira. Jistg[u jinbieg[u p b o n n i c i @ b o n n i c i p r i n t i n g separati. ?emplu 99800607. press.com

L-g[oti tad-demm m’g[andux vaganzi. Ag[ti d-demm illum


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

29

SPORT ITALJA

X’laqatna din Nocerina jitke//ew mil-Lega Pro il-;img[a Kif kien mistenni l log[ba , -

farsa kontra Salernitana swiet qares g[all-klabb ta’ Nocerina li tke//a mil-Lega Pro fl-Italja u se jkollu jer;a’ jibda mill-kampjonat tad-dilettanti. Dan kien de/i] millKummissarju tad-Dixxiplina Taljana wara dak li se[[ fid-derby farsa kontra Salernitana fl-10 ta’ Novembru li g[adda, liema log[ba minn Grupp B kienet abbandunata fil-21 minuta min[abba li ma kienx fadal bi]]ejjed plejers skont ir-regolameti fil-ground. Dan kollu se[[ wara li l-plejers ta’ Nocerina kienu mhedda mill-ultras tag[hom li ma t[allewx jattendu g[al dan id-derby, biex ma jilag[bux il-partita. Il-log[ba saret kif programmat imma wara tliet minuti Nocerina kienu di;a` g[amlu tliet sostituzzjonijiet minn plejers li kienu taparsi we;;g[u u aktar ma’ g[adda l-[in aktar plejers tag[hom bdew taparsi jwe;;g[u u jin[ar;u mill-ground sakemm sal21 minuta t-tim spi//a biss b’sitt plejers u l-log[ba ma setg[etx titkompla. Il-qorti ;udizzjarja dde/idiet ukoll li g[axar tesserati tal-klabb ikunu skwalifikati. Barra dan il-klabb kien immultat 10,000 ewro. Is-sentenza se tid[ol fis-se[[ b’effett immedjat. Il-President ta’

Iuzvien Petar Kostadinovic wie[ed mill-plejers sospi] sena jidher [iere; mill-groud taparsi mwe;;a’

Nocerina Luigi Benevento, iddirettur ;enerali Luigi Pavarese u t-tabib tal-klabb Giovanni Rosati ;ew sospi]i tliet snin u sitt xhur. Il-kow/is Gaetano Fontana u Salvatore Fusco ;ew sospi]i tliet snin u sitt xhur ukoll waqt li l-plejers Domenico Danti, Edmunde Etse Hottor, Iuzvien Petar Kostadinovic, Franco Lepore u Lorenzo Remedi kienu sospi]i g[al sena. Sitt plejers o[ra, Davide

Evacuo, Luca Ficarotta, Davide Polichetti, Carlo Cremasschi, Celso Daniel Jara Martinez u Giancarlo Malcore ma nstabux [atja u n[elsu minn kull akku]a. Salernitana kienu ng[ataw reb[a 3-0. Wara 20 partita, Nocerina jinsabu fis-16-il post, qabel l-a[[ar fil-klassifika bi 12-il punt, tnejn fuq Paganese. Flewwel post hemm Perugia b’41 punt minn 19-il log[ba.

Il-FIFA tapprova s-sanzjonijiet Il-kastig li ng[ataw numri ta’ individwi in konnessjoni ma’ manipular ta’ partiti, kien infurzat mill-FIFA biex japplika madwar d-dinja kollha. Dawk involuti kienu di;a` ;ew dixxiplinati millasso/jazjjoni rispettiva tag[hom u issa ;ew esklu]i minn kull attivita` relatata malfutbol madwar id-dinja sakemm

iddum is-sospensjoni tag[hom. L-uffi/jali Libani]i Ali Sabbagh (g[omru), Ali Eid (10 snin) u Abdallah Taleb (10 snin) kienu sospi]i g[allinvolviment tag[hom f’manipular ta’ log[ba mit-Tazza AFC fl-2013. Il-FIFA rrikonoxxiet ukoll issospensjoni tal-FA Ingli]a lil Hakeem Abdelakun u Michael Boateng li nstabu [atja li ppru-

vaw jiffrodaw lill-A;enzija Nazzjonali kontra l-krimini flIngilterra f’Di/embru. Fis-Slovakkja, Ivan Hodur, Marian Dirnbach, Michal Dian u Tomas Huber ;ew sospi]i bejn 14 u 24 sena wara manipulazzjoni ta’ numru ta’ partiti mill-og[la divi]joni waqt li f’El Salvador ]ew; plejers ;ew sospsi]i fuq ka]i separati li jinvolvu lit-tim nazzjonali A.

➤ Matul dan ix-xahar smajna [afna a[barijiet dwar trasferimenti u /-/ifri marbuta mag[hom. {afna drabi smajna bi/-/ifra uffi/jali m[allsa u forsi bil-paga li se jie[u l-plejer u waqafna hemm. Ir-realtá hija ferm differenti minn hekk, u nnumri li jduru mat-trasferiment ta’ Neymar g[al ma’ Barcelona, u li wasslu g[ar-ri]enja tal-president tal-klabb Sandro Rossell, jg[idu storja o[ra. Filwaqt li l-prezz tat-trasferiment ;ie dikjarat b[ala €57.1 miljuni, is-somma m[allsa minn Barcelona telg[et g[al aktar minn €86 miljun. Issa qed isir mag[ruf li Barcelona [allsu €17.1 miljun lil Santos, €40 miljun lill-kumpanija ta’ missier Neymar N&N, €2 miljuni bonus lil Santos jekk Neymar ikun finalista g[all-Ballun tad-Deheb, €10 miljuni bonus mal-firma, €2.7 miljuni lill-a;ent li huwa missier Neymar, €2 miljuni lillfondazzjoni socjali ta’ Neymar, €7.9 miljuni f’kollaborazzjoni ma’ Santos, €4miljuni fi drittijiet kummer/jali, €8.8 miljun fissena f’salarji, u €2 miljuni g[al, “xog[ol ta’ skawting millkumpanija ta’ missier Neymar”. Sempli/i le? U din hija biss ilver]joni uffi/jali ta’ Barcelona. ➤ Fir-reb[a ta’ Real Madrid fuq Granada is-Sibt li g[adda, Cristiano Ronaldo skorja t-32 gowl tieg[u fi 28 log[ba dan lista;un, biex Real Madrid kisbu d-disa’ reb[a konsekuttiva u sseba’ log[ba infila li fiha ma qalg[ux gowl.

➤ L-akkwist ta’ Mohamed Salah jista’ jo[loq problemi ‘polti/i’ g[al Chelsea. Ma’ Basel, dan il-plejer E;izzjan irrifjuta li jie[u b’idejn plejers tat-tim I]raeljan Maccabi Tel Aviv qabel log[ba ta/-Champions League min[abba t-twem-

min politiku tieg[u. Ma’ Chelsea Salah se jkun qed jilg[ab ma’ klabb li s-sid tieg[u huwa Lhudi f’wie[ed mill-aktar kampjonati kosmopolitani fid-dinja. Il-mani;er ta’ Chelsea Jose Mourinho qal li l-im;ieba ta’ Salah ma kinitx a//ettabbli g[al Chelsea, i]da huwa konvint li fil-klabb ta’ Londra hemm l-ambjent ideali biex Salah jigi “edukat”.

➤ Is-su//ess ekonomiku talBundesliga jkompli hekk kif idd[ul ta’ dan il-kampjonat g[allista;un 2012-13 la[aq rekord ta’ ¤2.17 biljuni. Din hija ]ieda ta’ 4.4% fuq l-ista;un ta’ qabel biex dan il-kampjonat baqa’ t-tieni lakbar fl-Ewropa wara l-Premier League. Dawn ir-ri]ultati wasslu wkoll biex kien klabb wie[ed biss li m’g[alaqx l-ista;un bi profitt. Il-Bundesliga jibqa’ wkoll quddiem fl-attendenzi, g[alkemm il-medja ta’ attendenza g[al kull log[ba ni]let minn 44,293 g[al 41,914. Dan innuqqas ;ie min[abba l-fatt li matul l-ista;un li g[adda filkampjonat kien hemm 7 klabbs li jilag[bu fi stejdja li jesg[u anqas minn 30,000 spetattur. Ilmedja tal-ista;un li g[adda kienet it-tielet l-akbar medja flistorja tal-Bundesliga. ➤ :est sabi[ mill-captain ta’ Liverpool Steven Gerrad meta dan ta donazzjoni ta’ £96,000 lill-Hillsborough Family Support Group qabel id-derbi ta’ Merseyside li ntlag[ab it-Tlieta. Ta’ min jg[id li fost il-vittmi tattra;edja ta’ Hillsborough kien hemm il-ku;in ta’ Gerrard, JonPaul Gilhooley li kellu 10 snin. Flimkien mal-Hillsborough Justice Campaign, il-Hillsborough Family Support Group qed ja[dem biex to[ro; il-verita` dwar x’wassal biex fis-semifinali tal-FA Cup tal-1989 tilfu [ajjithom 96 persuna.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

SPORT

30

Il-Premier League l-aktar li nefaq f’barranin fl-2013 Il-klabbs tal-Premier League Ingli] nefqu £660 miljuni fuq trasferimenti internazzjonali s-sena l-o[ra, inklu] aktar minn £50 miljuni f’salarji lill-a;enti. Dan kien ]velat minn rapport pubblikat millFIFA. Dan ipo;;i lill-Ingilterra flewwel post tal-lista tal-aktar pajji]i li nefqu fi plejers barranin. Warajhom ji;u l-klabbs Taljani li nefqu £286 miljuni fi plejers barra l-pajji], segwiti minn Franza b’£253 miljuni, Spanja b’£192 miljuni u l-:ermanja b’£144 miljuni. B’kollox matul l-2013 saru

12,309 trasferiment internazzjonali u l-Bra]il kien l-aktar pajji] li pprovda plejers lil pajji]i o[ra b’1,402 li jag[mlu 13% tat-total. L-età medja talplejers trasferiti kienet ta’ 25 sena u tliet xhur. Il-klabbs Spanjoli kienu laktar li da[[lu flus fejn jid[ol ftehim matul l-2013. Fir-rapport ing[ad li dawn il-klabbs qalg[u bejniethom aktar minn £150 miljuni f’bejg[ ta’ plejers barra l-pajji]. “Hemm biss ftit klabbs li qed jag[mlu trasferimenti kbar u dan qed i[awwad is-suq, imma l-bqija, l-kumplament tas-suq hu stabbli [afna,” qal Mark

Goddard, general manager tassistema tal-FIFA li tie[u [sieb it-trasferimenti. L-akbar akkwist f’terminu ta’ flus minn klabb tal-Premier League kien dak ta’ Arsenal li xtraw lill-:ermani] Mesut Ozil ming[and Real Madrid, g[al £42.2 miljuni, li hi somma rekord g[all-klabb minn Londra. Mill-banda l-o[ra l-akbar trasferiment li [are; millIngilterra kien dak ta’ Gareth Bale li nbieg[ g[al somma rekord fid-dinja ta’ £85.3 miljuni ming[and Tottenham g[al ma’ Real Madrid.

Mesut Ozil kien l-aktar plejer li sewa flus fil-Premier League ming[and Real Madrid g[al ma’ Arsenal

Schumacher g[adu f’koma

}ew; sewwieqa Finlandi]i waqt it-testijiet mat-timijiet rispettivi tag[hom ilbiera[, Valtteri Bottas (quddiem) tal-Williams u Kimi Raikkonen tal-Ferrari.

FORMULA 1

Button l-aktar velo/i fit-tieni jum Is-sewwieq tal-McLaren Jenson Button kien l-aktar sewwieq velo/i fit-tieni jum ta’ tstijiet f’Jerez. It-tieni jum ta’ provi f’Jerez kien kon/entrat fuq art imxarrba wara x-xita li g[amlet matul il-lejl f’Andalucia. Ir-regolamenti l-;odda talFormula 1 jistipulaw li almenu ;urnata mit-testing tal-pre-season trid tiffoka biss fuq temp bix-xita. Din is-sessjoni partikolari kienet skedata li ssir il-:img[a imma l-pjan kien rivedut wara t-temp umdu fil-bidu tassessjoni. Button g[amel 43 dawra u l-

a[jar [in li irre;istra kien dak ta’ minuta u 24 sekonda filwaqt li s-sewwieq il-;did tal-Ferrari Kimi Raikkonen kompla minn fejn [alla nhar it-Tlieta u irre;istra t-tieni l-a[jar [in tal;urnata. Fl-ewwel jum Riakkonen, li ing[aqad malFerrari ming[and il-Lotus kien l-aktar velo/i. Il-McLaren dan l-ista;un se jkunu qed jippruvaw iwettqu reazzjoni wara li sta;un ilu, l-ebda mi]-]ew; sewwieq tag[hom ma kisbu post fuq il-podju. G[at-tieni jum konsekuttiv re;a’ iddi]appunta bil-kbir I/champion tar-Red Bull Sebastian Vettel. F’jumejn

s[a[ Vettel g[amel biss 11-il dawra filwaqt li s-sena lig[addiet wara jumejn kien di;a’ g[amel 174 dawra. Ilbiera[ Vettel kellu l-ag[ar [in, [in ta’ minuta u 38 sekonda. B’kollox huma disg[a t-timijiet li di;a` kienu fl-azzjoni f’dawn l-ewwel jumejn f’Jerez hekk if il-Lotus huma assenti u l-Marussia se jag[mlu l-ewwel dehra tag[hom illum il-{amis. Reazzjoni m[allta g[all-Caterham Sadanittant l-aktar karozza

li ;abet opinjonijiet diversi wara li kienet pre]entata kienet tal-

Caterham, b’nose mill-aktar insolitu. Il-Caterham CT05 g[andha estenzjoni tan-nose li [iere; minn ta[t ix-chassis l-a[dar tal-vettura u kien hemm min sejja[lu ‘ikrah’. “In-nies jew se j[obbuh jew jobog[duh,” qal is-sewwieq tal-Caterham Marcuis Ericsson. “Ir-reazzjoni g[allkarozza kienet kbira imma g[alija mhux importanti kif tidher imma kemm hi velo/i.” It-tim proprjeta` tal-kap tallinja tal-ajru AirAsia u Chairman ta’ QPR FC, Tony Fernandes, ippre]enta l-karozza waqt it-testing f’Jerez.

Xahar wara in/ident li kellu waqt li kien skiing, ille;;enda tal-formula 1 Michael Schumacher g[adu qed jin]amm f’koma. Dan [abbritu l-manager tieg[u. Sabine Kehm qalet li s-seba’ darbiet champion tad-dinja g[adu f’kunduizzjoni “stabbli” fi klinika fi Grenoble u /a[det dawk li sej[et “xnig[at” millmedia Fran/i]a li qed jg[idu li kien qed jitqajjem millkoma. Il-:ermani] we;;a’ serjament rasu f’in/ident fid-29 ta’ Di/embru meta waqa’ u [abat rasu ma’ blata u kien operat darbtejn. It-tobba qed jirrifjutaw li jag[tu pronjo]i fuq il-kundizzjoni tieg[u fil-jiem jew xhur li ;ejjin. Madankollu hu medikament possibli g[al xi [add li jag[mel diversi ;img[at f’koma li jirkupra kompletament. Il-Professur Gary Hartstein, eks tabib tal-F1 qal li “hu estremament improbabbli li leks sewwieq ta’ 45 sena jer;a’ jkun dak li kien fejn tid[ol sa[[a. Imma l-fatt li g[adu f’koma ta[t il-oppju u mhux f’koma ming[ajr oppju hi a[bar tajba aktar milli stennejt,” qal Hartstein. ?ertu tobba qed isostnu li Schumacher qed jin]amm f’koma biex ikun evitat li jkollu kumplikazzjonijiet b[al infezzjoni jjiet f’sidru u problemi tan-nifs. Sadanittant Ferrari li mag[hom Schumacher kiseb 72 reb[a f’91 ti;rija qalu fi stqarrija li qed jistennew ‘ir-ritorn’ tieg[u.


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

31

SPORT TRASFERIMENTI

Cabaye jiffirma ma’ PSG PSG [abbru li akkwistaw lillmidfielder Yohan Cabaye ming[and Newcastle. Il-klabb Fran/i] [allas is-somma ta’ madwar 19-il miljun lira sterlina. Cabaye, li g[andu 28 sena iffirma kuntratt ta’ tliet snin u nofs. SASSUOLO – Sassuolo [atru lil Alberto Malesani b[ala l-kow/ il-;did. Nhar it-Tlieta Sassuolo ke//ew lil Eusebio Di

Francesco. Sassuolu offrew kuntratt lil Filippo Inzaghi, kow/ tal-youths ta’ Milan imma r-Rossoneri ma a//ettawx lofferta. L-ewwel log[ba ta’ Malesani ma’ Sassuolo se tkun nhar il-{add kontra Verona. MESSI - L-attakkant ta’ Barcelona Lionel Messi mhux g[all-bejg[ u l-klabb jista’ jippjana biex jiddiskuti kuntratt

;did mal-Ar;entin. Dan qalu lPresident il-;did tal-klabb Katalan Josep Maria Bartomeu. Messi li g[andu 26 sena u reba[ erba’ darbiet il-Ballun tad-Deheb hu rappurtat li hu filmira tal-klabb Fran/i] ta’ Paris St. Germain. LOKALI – It-tpartit talattakkant Ronalie ma’ B’Kara u Demba Toure ma’ Tarxien ilbiera[ sar wie[ed uffi/jali.

Cabaye (lemin) iffirma ma’ PSG

DIXXIPLINA

Sospi]i biss tnejn tal-Premier

Joseph Zerafa ta’ B’Kara u Triston Caruana ta’ Qormi huma l-uni/i ]ew; plejers millKampjonat Premier li ;ew sospi]i log[ba kull wie[ed g[al din il-;img[a mill-Kummissarju tad-Dixxiplina tal-MFA. Minkejja li ma kien hemm lebda tke//ija fil-partiti tal-20 ;urnata, dawn i]-]ew; plejers kienu sospi]i wara li dabbru rraba’ karta safra. B’hekk Caruana se jitlef illog[ba tas-Sibt kontra Hibernians u Zerafa se jkun nieqes g[all-isfida tant mistennija kontra Valletta l-{add. Mill-Ewwel Divi]joni G]ira United g[andhom lil Yanis Tonna u Pape Gueye sospi]i log[ba kull wie[ed flimkien ma’ Jurgen Pisani ta’ Pieta`, Jonathan Briscoe-White ta’ St.

Dzeko jag[mel l-iskor 3-0 favur Man City kontra Tottenham

FUTBOL INGLI}

Man City jitilg[u fl-ewwel post Manchester City telg[u jokkupaw l-ewwel post tal-klassifika meta b’wirja mill-aqwa reb[u 51 barra minn darhom kontra Tottenham. Fit-tieni taqsima Tottenham spi//aw jilag[bu b’10 players meta tke//a Danny Rose fit-52 minuta. G[al City din hi t-tieni reb[a kontra lIspurs wara li g[elbuhom 6-0 f’Novembru li g[adda. City issa qeg[din punt fuq Arsenal wara li dawn tal-a[[ar g[amlu pass falz kontra Southampton. City [ar;u aggressivi u wara biss kwarta sabu l-gowl u kien is-solitu AGUERO li sab ix-xibka. City komplew jippressaw imma sa tmiem l-ewwel taqsima l-iskor baqa 0-0. Ta min jinnota li Tottenham kellhom gowl ta’ Dawson im[assar g[al offside. Fil-50 minuta City ing[ataw penalty meta Rose waqqa` lil Dzeko fil-kaxxa u mill-11-il metru TOURE ma ]baljax. Tliet minuti wara DZEKO g[amel l-

iskor 3-0 favur City. CAPOUE skurja l-gowl tal-bandiera g[al Tottenham mas-sieg[a log[ob imma City skurjaw tnejn o[ra. 10 minuta mit-tmiem skurja JOVETIC, player li dan l-ista;un ma tantx sab spazju mal-ewwel 11 u l-captain KOMPANY g[amilhom [amsa fid-90 minuta. Chelsea naqqsu milli japprofitaw mi]-]elqa ta’ Arsenal meta ;ew mi]muma fi draw ta’ 0-0 f’darhom kontra West Ham Utd, tim li qieg[ed fiz-zona tarrelagazzjoni. Bla dubju dan hu di]apppunt kbir g[al Chelsea, spe/jalment wara li dawn g[elbu li/-champions Man Utd 3-1. Sunderland kisbu reb[a minima ta’ 1-0 kontra Stoke. B’din irreb[a Sunderland issa qeg[din biss punt ta[t l-istess Stoke. Luniku gowl tal-partita skurjah Adam JOHNSON. F’partita li offriet seba’ gowls Aston Villa g[elbu lil West Brom 4-3.

Ri]ultati Premier League

Aston Villa v West Brom Chelsea v West Ham Utd Sunderland v Stoke Tottenham v Man. City

COPPA ITALIA

4-3 0-0 1-0 1-5

Kif Jinsabu Premiership Man City Arsenal Chelsea Liverpool Tottenham Everton Man Utd Newcastle Utd Southampton Aston Villa Swansea Norwich Hull Crystal Palace West Brom Stoke City Sunderland West Ham Fulham Cardiff

L R D T F K Pt

23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23 23

17 16 15 14 13 11 12 11

2 4 5 4 4 9 4 4 8 6 6 6 5 2 10 7 6 7

8 7 6 6 6 7 4 5 5 4 6 1 4 6

4 3 3 5 6 3 7 8 7 10

11 11 12 14

9

11 12 12 16 13

68 45 43 57 30 35 38 32 31 26 29 18 22 15 27 22 22 22 22 17

26 21 20 28 31 24 27 28 27 32 33 35 29 31 33 37 36 33 50 40

Andrew’s, Joseph Farrugia ta’ St. George’s u Miguel Francica ta’ }ebbu; Rangers. Fit-Tieni Divi]joni Daniel Saliba (Mellie[a) kien sospi] ]ew; partiti u log[ba kull wie[ed, Mark Vassallo u Christian Muscat (Dingli S), Philip Chircop (Fgura Utd), Matthew Agius (G[arg[ur), Uchenna Anyanwu (Kirkop Utd), Ryan Schembri (Mqabba), Rodney Caruana (Pembroke), Eman Ciappara (Si;;iewi) u Samuel Buhagiar (Zabbar SP). Fit-Tielet Divi]joni l-ag[ar li mar kien Adrian Psaila (Luqa St. Andrews) li ;ie sospi] ]ew; partiti waqt li John Cachia (Ta’ Xbiex) u Gabriel Buttigieg (Xg[ajra T) we[lu partita kull wie[ed.

53 52 50 46 43 42 40 37 32 27 24 24 23 23 22 22 21 19 19 18

Napoli fis-semifinali Napoli qatg[u passa;; g[assemifinali tal-Coppa Italia meta g[elbu lil Lazio 1-0 fis-San Paolo. It-tim ta’ Rafa Benitez issa jilg[ab kontra Roma filwaqt li s-semifinali l-o[ra tkun dik bejn Udinese u Fiorentina. Luniku gowl tan-Naplitani wasal sitt minuti mit-tmiem u dan kien skurjat minn HIGUAIN. BUNDESLIGA

Bayern ikabbru l-vanta;;

Bayern Munich kabbru lvanta;; f’ras il-klassifika talBundesliga meta g[elbu lil Stuttgart 2-1. Din il-log[ba kellha tintlag[ab f’Di/embru imma Bayern kellhom imorru lMarokk biex jikkompetu fitTazza tad-Dinja tal-Klabbs, kompetizzjoni li eventwalment spi//aw biex reb[uha.

Bayern issa g[andhom vanta;; ta’ 13-il punt fuq Bayer Leverkusen li qeg[din it-tieni. Leverkusen marru fil-vanta;; b’gowl ta’ IBISEVIC u Bayern kellhom jistennew sas-76 minuta biex ;abu d-draw b’gowl ta’ PIZARRO. Hekk kif kollox deher li l-log[ba kienet se tintemm fi draw ALCANTARA skurja l-gowl tar-reb[a fid-90 minuta g[al Bayern. Ri]ultati

Coppa Italia K-F Napoli v Lazio

1-0

Stuttgart v B. Munich

1-2

A. Bilbao v A. Madrid

1-2

Zimbabwe v Libja (Libja 5-4 bil-penalties) Ghana v Ni;erja

0-0

Bundesliga

Tazza tar-Re

Tazza Afrikana S-F

3-1


www.maltarightnow.com

Il-{amis, 30 ta’ Jannar, 2014

32

LOKALI

Muscat jag[ti daqqa ta’ [arta lil kull min jemmen fil-;ustizzja Il-Partit Nazzjonalista fisser id-de/i]joni tal-Gvern Laburista li jinsisti li jibda mill-;did ilpro/ess sabiex Lino Farrugia Sacco jitne[[a minn Im[allef u sfa//atament ma j]ommx malweg[da li g[amel, b[ala daqqa ta’ [arta g[al kull min jemmen fil-;ustizzja. Fi stqarrija, il-PN qal li dan ifisser li Farrugia Sacco mhux se jil[aq jitne[[a minn Im[allef qabel ma jasal li jirtira f’Awwissu li ;ej. Din id-de/i]joni tikser sfa//atament il-weg[da talPrim Ministru Muscat li jintrabat mad-de/i]joni tal-

Il-PM Muscat ma sabx il-kura;; politiku li jag[mel dak li hu sewwa, li jag[ti appo;; g[at-tne[[ija ta’ Lino Farrugia Sacco minn Im[allef Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja u jmexxi skont dik id-de/i]joni. Il-Partit Nazzjonalista jemmen li bl-a;ir tag[hom il-Prim Ministru u l-Partit Laburista spi//aw kompli/i ma’ Lino Farrugia Sacco fl-im;iba [a]ina tieg[u.

L-insistenza tal-Partit Laburista li jmur kontra dak li filpassat kien di;à ;ie stabbilit, ji;ifieri li mozzjoni g[attne[[ija ta’ Im[allef tibqa’ tg[odd anke meta tintemm ille;i]latura, hi prova /ara li lPrim Ministru u l-Partit Laburista lesti jag[mlu minn

kollox biex isalvaw lil Lino Farrugia Sacco, li hu missier ilkandidat Laburista David Farrugia Sacco. Il-Prim Ministru u l-Partit Laburista, qal il-PN, jafu tajjeb li bil-pre]entazzjoni ta’ mozzjoni ;dida g[at-tne[[ija ta’ Lino Farrugia Sacco minn Im[allef, se jer;g[u jibdew ilpro/ess mill-bidu flok jag[mlu dak li kul[add jistenna minnhom, ji;ifieri li jne[[u lil Farrugia Sacco immedjatament. Dan mhux fl-a[jar interess tal-amministrazzjoni tal-;ustizzja, fisser il-PN, u se jkompli jnaqqas mir-rispett u l-fidu/ja li

l-pubbliku in;enerali g[andu jkollu fil-;udikatura ta’ pajji]na. Fuq kollox, sa[aq il-PN, ilPrim Ministru ma sabx ilkura;; politiku li jag[mel dak li hu sewwa, ji;ifieri li bil-fatti u mhux bil-kliem jag[ti lappo;; tieg[u g[at-tne[[ija ta’ Lino Farrugia Sacco minn Im[allef. Bejn Farrugia Sacco u lamministrazzjoni tajba tal;ustizzja, il-PN qal li l-Gvern Laburista g[a]el lil Farrugia Sacco – g[a]la li hi daqqa ta’ [arta g[al kull min jemmen fil;ustizzja.

Ma ]ammx mal-weg[da li jimxi mal-konklu]jonijiet tal-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja Matthew Bonett

Kliem il-Prim Ministru Joseph Muscat dwar il-pro/ess ta’ impeachment kontra l-Im[allef Lino Farrugia Sacco qabel u wara l-elezzjoni kien /ar, u bl-im;iba u d-de/i]joni li [a din il-;img[a li jer;a’ jressaq mozzjoni ;dida ta’ impeachment, tikser sfa//atament il-weg[da tieg[u stess li jimxi ma’ dak li kkonkludiet ilKummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja fl-investigazzjoni li g[amlet dwar il-ka] tal-Im[allef Farrugia Sacco. Il-mozzjoni tal-impeachment kienet tressqet mill-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi f’Di/embru tas-sena 2012. Dakinhar stess, waqt konferenza tal-a[barijiet, Joseph Muscat, li dakinhar kien Kap talOppo]izzjoni, kien qal li hu se jwettaq dak li tipproponi lKummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja. Dakinhar kien qal hekk : “Lewwelnett infakkrek li a[na g[idna li se nimxu mar-rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal:ustizzja jkunu x’ikunu dawn ir-

L-Im[allef Lino Farrugia Sacco hu missier il-kandidat Laburista David Farrugia Sacco

rakkomandazzjonijiet. A[na nistennew, la darba bdiet ilpro/edura quddiem ilKummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja li din tintemm, u a[na nwettqu dak li tipproponi l-Kummissjoni.”

Fit-13 ta’ Jannar li g[adda, imbag[ad, fil-Parlament ;ew ippre]entati l-konklu]jonijiet talKummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja, li sabet lil Farrugia Sacco [ati prima facie ta’ im;iba mhux korretta.

Dakinhar, Muscat kien qal li se jara li l-pro/ess ta’ impeachment jitkompla ming[ajr dewmien. Madanakollu, nhar it-Tlieta filg[axija, il-Prim Ministru Joseph Muscat ressaq mozzjoni ;dida ta’ impeachment kontra Lino Farrugia Sacco wara li lIspeaker f’ruling li ta, iddikjara li l-mozzjoni li kien ressaq Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru, hija wa[da mejta g[aliex Lawrence Gonzi m’g[adux Deputat. Dwar dan, f’kummenti malmedia nhar it-Tlieta, il-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil talab lill-Prim Ministru biex jerfa’ r-responsabbiltà politika. Madanakollu, minbarra l-Kap tal-Oppo]izzjoni, anke l-editorjal tal-gazzetta Times of Malta talbiera[ kellu kliem a[rax g[alla;ir tal-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Gvern Laburista f’dan il-ka], tant li l-gazzetta ddeskrivieh b[ala “farsa”. L-editorjal ikkummenta fuq irruling tal-Ispeaker u semma kif lAvukat :enerali kien kiteb lillIspeaker fil-passat, u ta l-parir li mozzjonijiet ta’ impeachment jistg[u jibqg[u validi minn le;i]latura g[all-o[ra.

Madanakollu, l-Ispeaker Farrugia g[a]el li jikkwota pariri legali o[ra u ddikjara li l-mozzjoni talimpeachment kontra Farrugia Sacco m’g[adiex valida. F’dan il-ka], li jg[odd huwa lkontenut tal-impeachment u mhux min ressaqha, u jekk dan g[adux Deputat jew le, tant li leditorjal ta’ Times of Malta, ;ab e]empju b[al meta jirtira Im[allef jew Ma;istrat, il-ka] ma jispi//ax i]da jibqa’ jinstema quddiem Im[allfin jew Ma;istrati ;odda. L-editorjal tal-gazzetta Times of Malta qal ukoll li b’din l-attitudni, il-Gvern irnexxielu jag[mel biss [a;a wa[da, li jimmina l-fidu/ja tal-pro/ess parlamentari, xi [a;a li fi kliem ilgazzetta, hija xi [a;a “[a]ina u tra;ika”.

media•link COMMUNICATIONS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.