In-Nazzjon l-1 ta' Frar 2014 by maltarightnow dotcom

Nru 13,656

Is-Sibt, 1 ta‘ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Il-li;i dwar i/-/ittadinanza Maltija

Il-perjodu ta’ residenza effettiva jrid ikun /ar L-Oppo]izzjoni qed tistenna li l-Gvern jippubblika l-Abbozz ta’ Li;i rivedut dwar l-iskema tal-li;i ta/-/ittadinanza. Fiddawl tal-ftehim bejn il-Gvern Malti u l-Kummissjoni Ewropea, l-Oppo]izzjoni se tara li fil-li;i jkun hemm /ar li persuna trid tkun g[amlet perjodu ta’ residenza effettiva ta’ 12-il xahar f’Malta qabel tkun tista’ ting[ata /-/ittadinanza Maltija. Il-Kap tal-Partit Naz-zjonalista Simon Busuttil iddikjara dan ilbiera[ waqt laqg[a li kellu mal-Vi/i President talKummissjoni Ewropea u Kummissarju g[ar-Relazzjonijiet Interistituzzjonali u Amministrazzjoni, Maros Sefcovic. Il-Kap tal-PN qal li l-kontroversja li n[olqot dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza setg[et kienet evitata li kieku lGvern ma webbisx rasu. Hu qal issa jrid jo[ro; l-Avvi] Legali g[at-tielet darba dwar din il-li;i. g[al pa;na 5

Statistika

Konferma ta]-]ieda fil-qg[ad L-a;enzija Ewropea tal-istatistika kkonfermat ir-realtà li l-qg[ad f’pajji]na re;a’ qed jg[olli rasu. L-a[[ar statistika turi li l-qg[ad ]died minn 6.4% f’Di/embru 2012 g[al 6.7% f’Di/embru 2013, filwaqt li l-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ ]died drastikament. Ara pa;na 2

Il-[a]na tal-gass

Ma jridx jag[ti dettalji Il-Ministru Konrad Mizzi ma jridx jag[ti dettalji dwar it-tanker li se jkun qieg[ed ja[]en il-gass g[all-power station il-;dida. Dan minkejja li l-kuntratt ma’ dan it-tanker di;à ;ie ffirmat. Ara pa;na 3

Papa :wanni Pawlu II

Tinstab ir-relikwa

L-ITALJA> Ra;el fir-residenza mg[arrqa tieg[u f’Ruma, hekk kif ilbiera[ kien hemm emer;enza u kaos fil-kapitali Taljana min[abba l-ammont ta’ xita li qed tin]el. Dan wassal biex sa[ansitra n[ar;u appelli biex in-nies jevitaw li jivvja;;aw lejn Ruma min[abba l-ammont ta’ toroq mg[arrqa. (ritratt EPA) Ara storja Pa;na 13

Il-Pulizija fl-Italja jidher li solvew is-serqa tar-relikwa tal-Papa :wanni Pawlu II. Dan wara li sabu kwa]i r-relikwa kollha, u qed i]]omm tliet persuni b’rabta mal-ka]. Ara pa;na 13

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Jesmond Mugliett mexxa l-laqg[a tal-Isko//i]i max-xufiera

Il-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista kompla jiltaqa’ lbiera[ b’diskussjoni f’workshop dwar l-emendi g[all-istatut tal-Partit Nazzjonalista. L-emendi g[all-istatut tal-partit kienu ppre]entati lill-kunsilliera tal-PN fl-ewwel sessjoni tal-Kunsill :enerali nhar il-{amis filg[axija fid-Dar ?entrali tal-PN, fejn dalg[odu wkoll tkompli d-diskussjoni f’workshop li jiltaqa’ dalg[odu. Il-Kunsill :enerali jag[laq g[ada l-{add filg[odu b’diskors tal-Kap tal-PN Simon Busuttil.

Il-Eurostat tikkonferma ]-]ieda fil-qg[ad f’pajji]na Il-qg[ad ]died minn 6.4% f’Di/embru 2012 g[al 6.7% f’Di/embru 2013 Wara li fl-a[[ar xhur il-Gvern Laburista konsistentement injora g[alkollox l-istatistika ppubblikata mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika dwar informazzjoni mi;bura millKorporazzjoni g[ax-Xog[ol u tTa[ri; dwar i]-]ieda sostanzjali ta’ nies jirre;istraw g[ax-xog[ol f’pajji]na, bl-isku]a li s-surveys tal-Eurostat kienu qed juru mod ie[or, issa anke din l-a;enzija Ewropea tal-istatistika qieg[da tikkonferma r-realtà li l-qg[ad f’pajji]na re;a’ qed jg[olli rasu. Mario de Marco, il-Vi/i Kap g[all-{idma fil-Parlament u Kelliem g[all-Ekonomija, lInvestiment u l-Intrapri]i ]}g[ar, qal fi stqarrija li milla[[ar statistika dwar il-qg[ad ippubblikata mill-Eurostat g[all-2013, dik li tirreferi g[allistatistika dwar il-qg[ad sa

Di/embru, turi li l-qg[ad f’pajji]na ]died minn 6.4% f’Di/embru 2012 g[al 6.7% f’Di/embru 2013.

]ieda drastika fil-qg[ad fost i]]g[a]ag[ li tela’ minn 13.7% sal-a[[ar tal-2012 g[al 15% sal-a[[ar tas-sena li

}ieda drastika fil-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ li telg[et minn 13.7% sal-a[[ar tal-2012 g[al 15% sal-a[[ar tas-sena li g[addiet

Anke meta wie[ed iqabbel max-xahar ta’ Novembru 2013, fejn il-qg[ad kien ila[[aq is6.5%, jo[ro; bi/-/ar li n-numru ta’ persuni jfittxu x-xog[ol qieg[ed ikompli ji]died. B’mod aktar preokkupanti, ilPartit Nazzjonalista jinnota ]-

g[addiet. F’dan id-dawl, innuqqas tal-Gvern li jippre]enta l-pjan dwar il-garanzija g[a]]g[a]ag[ lill-Kummissjoni Ewropea jkompli juri l-insensittività ta’ Joseph Muscat fil-konfront tal-eluf ta’ ]g[a]ag[ li mhux isibu xog[ol wara li jtem-

mu l-istudji tag[hom. G[all-kuntrarju, qal il-PN, il[bieb tal-[bieb u l-familjari talministri, deputati, kandidati u kunsilliera tal-Partit Laburista qeg[din jieklu b’aktar minn [alq wie[ed f’diversi karigi ma[luqa g[alihom millakbar kabinett fl-istorja ta’ pajji]na. B’dan l-i]vilupp, issa Gvern Laburista ma fadallux aktar sku]i quddiem l-aktar minn 7,000 persuna – u l-familji tag[hom – li qed ifittxu xxog[ol. Il-PN sa[aq li l-investiment u t-tkattir tax-xog[ol g[andu llum qabel g[ada jsir prijorità numru wie[ed tal-Gvern biex il-problema ma tkomplix ta[rab minn idejn il-Gvern, bi [sara ferm akbar g[all-familji Maltin u G[awdxin.

Il-laqg[a ta’ nhar il-{amis bejn il-kumpanija Sko//i]a li trid tie[u f’idejha t-trasport pubbliku, u xxufiera tax-xarabanks, tmexxiet mill-Perit Jesmond Mugliett. Sorsi ta’ min jorbot fuqhom qalu lil In-Nazzjon li Mugliett huwa l-konsulent ewlieni talkumpanija McGill’s. Is-sorsi li tkellmu ma’ InNazzjon qalu li g[al-laqg[a f’St Andrew’s, kien hemm pre]enti wkoll eksuffi/jal ta’ Transport Malta. G[al diversi domandi li lgazzetta bag[tet b’email lillMinistru Joe Mizzi, intqal li lMinistru Mizzi sar jaf b’din illaqg[a mill-media. Qal ukoll li llaqgha la kellha l-barka tieg[u u wisq inqas kien hemm xi rappre]entanti minn tieg[u jew minn Transport Malta. Fl-istess email, il-Ministru Mizzi kkonferma li fl-a[[ar jiem saru diversi laqg[at ma’ min talab u wera interess li j[addem isservizz tal-linja. Is-sej[a [ar;et fil-bidu ta’ din il-;img[a u tag[laq fis-7 t’April. Sadatant, xufiera li kienu pre]enti g[al-laqg[a tal-{amis qalu li r-rappre]entanti ta’ McGill’s irrimarkaw kif in-nolijiet f’pajji]na huma l-or[os flEwropa. Qalu wkoll li l-Isko//i]i qed jag[mlu offerta tajba, u wa[da mill-ideat proposti hi li xxufiera jid[lu shareholders ma’ McGill’s. Fi ]viluppi o[ra, ;urnali lokali qed jirrappurtaw kif wie[ed mi]]ew; propjetarji tal-kumpanija McGill’s li t[addem parti mittrasport pubbliku fl-Iskozja, kien instab [ati f’ka] ta’ frodi fil-VAT. Sandy Easdale kien in]amm il[abs g[al 18-il xahar fuq dan ilka] tal-1997.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Ma jridx jag[ti dettalji dwar it-tanker li se jkun qed ja[]en il-gass Matthew Bonett

Il-Ministru tal-Ener;ija Konrad Mizzi ma jridx jag[ti dettalji filParlament dwar it-tanker li se jkun qieg[ed ja[]en il-gass g[allpower station il-;dida. Dan minkejja li l-kuntratt ma’ dan ittanker di;a’ ;ie ffirmat, i]da filParlament qal li l-informazzjoni dwar it-tanker g[adha qed tin;abar. Fl-14 ta’ Ottubru li g[adda, ilgazzetta Times of Malta kkwotat lil Yorgen Fenech, Direttur ta’ Gem Holdings, il-kumpanija Maltija li g[andha 30% tal-ishma fil-konsorzju li se jibni l-power station il-;dida tal-gass f’Delimara, jg[id li dakinhar, ji;ifieri aktar minn tliet xhur ilu, kien di;à ng[ata kuntratt lil tanker li fih se tkun qed issir [a]na ta’ 140,000 metru kubu ta’ gass g[al din il-power station. Dan it-tanker mistenni jkun stazzjonat f’Delimara u lkwistjoni ta’ fejn se jin[a]en ilgass, fl-a[[ar jiem kienet fi//entru ta’ kontroversja s[i[a waqt laqg[a pubblika tal-MEPA. Madanakollu, g[al xi ra;uni jew o[ra, minkejja li l-kuntratt ilu minn tal-anqas iffirmat tliet xhur, il-Ministru Konrad Mizzi xorta wa[da qed jag[]el li ma jag[tix informazzjoni dwaru filParlament. Fl-20 ta’ Jannar, il-Kelliem talOppo]izzjoni dwar l-Ener;ija George Pullicino, staqsa lill-

Il-Ministru Konrad Mizzi

Ministru Konrad Mizzi jag[ti lisem ta’ dan it-tanker li di;à ;ie kkuntrattjat, u staqsa wkoll meta nbena dan it-tanker. George Pullicino talab ukoll lill-Ministru Mizzi biex jipprovdi vi]wali ta’ dan it-tanker u l-qisien tieg[u. Il-Ministru Konrad Mizzi, ;img[a wara, wie;eb filParlament li l-informazzjoni mitluba g[adha qed ti;i mi;bura, minkejja l-fatt li l-kuntratt ilu ffirmat aktar minn tliet xhur. Fil-laqg[a pubblika organizzata mill-MEPA dwar l-istudju fuq limpatt ambjentali tal-power station, il-post fejn se jin[a]en ittanker kien il-qofol tal-kritika kollha li saret, bil-Kunsill Laburista ta’ Marsaxlokk, il-konsulent li qabbad apposta l-istess Kunsill, u anke espert barrani b’40 sena esperjenza f’LNG, kollha appellaw biex g[as-sigurtà tarresidenti tal-in[awi, dan it-tanker jitpo;;a barra l-Port ta’ Marsaxlokk.

L-2013> il-[ames l-aktar sena s[una sa mill-1923 L-2013 kienet l-aktar sena s[una sa mill-1923. L-Uffi//ju Metereolo;iku tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta qal li ttemperatura medja matul is-sena li g[addiet kienet ta’ 19.8 gradi celcius. L-og[la temperatura kienet re;istrata fid-29 ta’ Lulju, u la[qet is-37.5˚C. L-inqas temperatura kienet irre;istrata fis-17 ta’ Marzu meta t-temperatura filg[axija ni]let g[al inqas minn sitt gradi celcius, pre/i]ament 5.6˚C. Fl-2013 kien hemm 41 jum b’maltempati, sebat ijiem bi/-/par u 15-il jum bis-sil;. L-iktar ;urnata bir-ri[ kienet il-

15 ta’ Marzu, ix-xahar li fih kien re;istrat b[ala l-aktar xahar b’ri[ qawwi. F’Novembru tas-sena l-o[ra kien l-aktar xahar li fih ni]let xita, b’ammont totali ta’ 182 millimetru ta’ xita. L-aktar ;urnata li matulha ni]let xita kien fit-30 ta’ Novembru. I]da l-aktar sena li matulha g[amlet xita tibqa’ ssena 1951. Lulju kien l-aktar xahar xott meta ma ni]let l-ebda xita. Is-sena li g[addiet kellna medja ta’ 8.4 ta’ sig[at kuljum ta’ dawl tax-xemx, li hu ftit aktar minn normal, li hu tmien sig[at dawl tax-xemx kuljum.

Is-servizz fl-uffi//ju tal-li/enzji f’G[awdex wieqaf Fl-a[[ar tlett ijiem is-servizz f’G[awdex minn Transport Malta ma ng[atax L-uffi//ju tal-li/enzji talkarozzi f’G[awdex, li jaqa’ ta[t ir-responsabbiltà ta’ Transport Malta, fil-pre]ent mhux qed jaqdi lin-nies li jmorru biex jinqdew u b[alissa l-G[awdxin li jridu jixtru jew ibig[u karozza ma jistg[ux jag[mlu dan. Jirri]ulta minn informazzjoni li g[andu In-Nazzjon, li din issitwazzjoni ilha hekk ta’ millanqas tlett ijiem.

Nies li riedu jinqdew f’dawn il-;ranet u li tkellmu ma’ InNazzjon, ilmentaw li hu ]gur li mhux se jkunu jistg[u jinqdew minn dan l-uffi//ju qabel nhar it-Tnejn. Jirri]ulta li r-ra;uni g[aliex il-pubbliku G[awdxi ma jistax jinqeda minn dan l-uffi//ji hi li hemm l-impjegati kollha fuqsick leave f’daqqa. G[al xi ra;uni, fil-pre]ent fl-

uffi//ju hemm persuna wa[da. Residenti G[awdxin li fla[[ar jiem marru biex jinqdew, biex japplikaw g[al li/enzja jew jie[du xi servizz ie[or ta’ Transport Malta marbut mal[ru; tal-li/enzji tal-vetturi, kienu infurmati li hi mhix kwalifikata g[al dan ix-xog[ol, u allura ma tistax taqdihom. In-nies kienu mitluba jer;g[u jmorru nhar it-Tnejn li ;ej.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Re;istratur ta]-]wi;ijiet illiberat

Drittijiet fundamentali diskussi f’kors g[all-professjonisti legali

Talab [las li kellu jkun volontarju biex itawwal i/-/erimonja

L-ammont ]g[ir ta’ kaw]i minn u kontra Malta fil-Qorti ta’ Strasburgu jistg[u jkunu ri]ultat li d-drittijiet fundamentali tal-bniedem huma ferm rispettati fil-pajji]. Madankollu jista’ jkun il-ka] li m’hawnx bi]]ejjed kuxjenza jew g[arfien ta’ kif strumenti internazzjonali jistg[u ji;u applikati fuq livell nazzjonali. Dan qalu l-Avukat Roberto Rivello, li kien Im[allef u Professur tal-Li;i u Organizzazzjonijiet Internazzjonali, u li fil-pre]ent hu l-Kap tadDrittijiet Umani tad-Drittijiet Fundamentali tad-Direttorat talKunsill tal-Ewropa. Roberto Rivello, li kien qed jitkellem fil-Kamra tal-Avukati fil-Qrati ta’ Malta, tenna li Malta g[andha 53 ka] pendenti quddiem il-Qorti Ewropea ta’ Strasburgu, medja ta’ 20 ka] fissena. Minkejja dan fl-2012, Malta kienet darbtejn sanzjonata min[abba ka] ta’ detenzjoni dwar immigrant irregolari. Fisser ukoll li l-ebda pajji] Ewropew ma jista’ onestament

Re;istratur ta]-]wi;ijiet li talab koppja 20 ewro biex jag[mel diskors kemmxejn twil fit-tie; tag[hom, kien se jispi//a fl-inkwiet wara li l-g[arusa kienet ilmentat mar-Re;istru Pubbliku, u l-Pulizija bdiet tinvestiga l-ka]. Mhux biss il-Qorti talMa;istrati illiberatu, imma anke l-Qorti tal-Appell Kriminali kkonfermat l-inno/enza tieg[u, wara appell li sar mill-Avukat :enerali. Giuseppe Mario Cini ta’ 60 sena, ma nstabx [ati fil-Qorti tal-Ma;istrati li f’Lulju 2008, b[ala uffi/jal pubbliku, talab u a//etta rigal meta dan mhux permess mil-li;i Fit-2 ta’ Ottubru 2012 hu kien illiberat, madankollu sar l-appell u l-ka] spi//a quddiem lIm[allef Michael Mallia. Millprovi [are; li f’Lulju 2008 Maryann Camilleri u l-g[arus tag[ha applikaw g[andu sabiex ji]]ew;u bir-rit /ivili fejn anke

[allsu l-mi]ata legali g[all-applikazzjoni. Fit-23 tal-istess xahar, Camilleri tkellmu dwar fiex kien jikkonsisti r-rit /ivili, u ttfajla xtaqet li /-/erimonja ddum iktar milli fil-fatt kienet se ddum. Cini talabha 20 ewro b[ala token g[as-servizz tieg[u, u g[amililha /ara li dan il-[las kellu jkun wie[ed volontarju b[ala apprezzament g[all-isforz li kien se jag[mel biex itawwal i/-/erimonja. Il-Pulizija kienet informata bil-ka], u xliet lil Cini b’korruzzjoni madankollu, l-Im[allef Mallia ta ra;un lill-Qorti talMa;istrati meta din illiberatu. L-Im[allef sostna li f’dan ilka], Cini qatt ma ppretenda li lpagament li kien qed jitlob kien dovut legalment, anzi g[amilha /ara li din kienet xi [a;a volontarja li tiddependi minn dak li jkun jekk iridx i[allasha jew le.

Malta bi 53 ka] pendenti fil-Qorti Ewropea ta’ Strasburgu jg[id li jirrispetta kompletament kull strument favur id-drittijiet fundamentali. L-g[an ta’ dan ilkors hu li jo[loq siner;ija bejn l-avukati u l-;udikatura sabiex strumenti internazzjonali jkunu applikati fil-[ajja ta’ kuljum, L-Avukat Rivello kkummenta wkoll dwar ]ew; problemi komuni fil-pajji]i Ewropej, li huma n-nuqqas ta’ spazju fil[absijiet u n-nuqqas ta’ alternattivi g[ad-detenzjoni. Filwaqt li Malta bdiet tapplika s-sistema tal-parole u mi]uri simili, xorta jibqg[u diversi alternattivi g[ad-detenzjoni li g[adhom ma ;ewx esplorati. B[al pajji]i o[rajn Ewropej, Malta tapplika l-mi]ura ta’ detenzjoni amministrattiva fejn jid[lu immigranti irregolari. Ilproblema f’dan il-qasam hi li kull pajji] Ewropew japplika stil jew tip differenti g[al din iddetenzjoni. Parti minn dan il-kors jiddiskuti sanzjonijiet komunitarji u mi]uri alternattivi g[ad-detenzjoni. Rivello qal ukoll li 95% tal-kaw]i mi;juba quddiem ilQorti Ewropea jkunu rifjutati.

Konsegwenza ta’ xog[ol b’lura f’dawn il-Qrati, l-avukati ma jing[atawx ir-ra;uni g[aliex il-kaw]a tag[hom kienet rifjutata. Fil-bidu ta’ din is-sena artiklu 47 li jikkontrolla l-kontenut tal-applikazzjonijiet quddiem il-Qorti ta’ Strasburgu kienet emendata b’mod li saret aktar diffi/li g[al avukat li jag[mel l-applikazzjoni ]baljata. Hu qal li l-European Programme For Human Rights Education for Legal Profession mag[ruf b[ala ‘HELP’, jipprovdi siner;ija bejn il;udikatura u l-avukati tas-47 pajji] membru fil-Kunsill talEwropa. Il-kors g[all-professjonisti fil-kamp legali u li se jiddiskuti d-drittijiet fundamentali, se jibda f’Marzu li ;ej filwaqt li konferenza annwali se tkun organizzata f’April li ;ej. L-Applikazzjonijiet g[al dan il-kors jistg[u jintbag[tu lil Therese Comodini Cachia fuq info@avukati.org jew jing[ataw lil Rosette Fenech fil-Kamra tal-Avukati.

Ma tridx tkun sinjur biex tag[ti d-demm... trid biss ftit kura;;

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LOKALI

L-UE tibba]a fuq id-diskussjonijiet u l-kunsens bejn il-pajji]i membri minn pa;na 1

Simon Busuttil, li matul illaqg[a kien akkumpanjat minn Marthese Portelli, kelliema dwar l-Affarijiet Ewropej u dDeputati Ewro-Parlamentari David Casa u Roberta Metsola; qal li fl-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew f’Mejju li ;ej, il-Partit Nazzjonalista qed jimmira li jikseb tliet si;;ijiet mis-sitta li g[andha Malta, wara li da[al fis-se[[ it-Trattat ta’ Lisbona. Fisser ukoll li ]-]ieda ta’ si;;u fil-Parlament Ewropew g[amel differenza kbira g[al Malta min[abba l-[afna xog[ol li hemm fil-kumitati talParlament Ewropew. Sadattant, waqt djalogu pubbliku bit-tema Back to the Future, li sar fl-Università l-Qadima, filBelt, il-Kummissarju Ewropew Maros Sefcovic, qal li l-Unjoni Ewropea hi istituzzjoni millaktar demokratika u tibba]a fuq id-diskussjonijiet u l-kunsens bejn il-pajji]i membri li wasslet g[al 60 sena ta’ pa/i fil-kontinent. Hu qal li l-Unjoni Ewropea hi wkoll forza ekonomika tant li b’500 miljun konsumatur, hi l-

Il-Kap tal-PN Simon Busuttil fisser lill-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea u Kummissarju Maros Sefcovic, li l-kontroversja dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza setg[et kienet evitata kieku l-Gvern ma webbisx rasu

akbar ekonomija fid-dinja. Fakkar ukoll li l-UE g[andha diversi ftehim ta’ kummer/ [ieles ma’ [afna pajji]i u qed tinnegozja wkoll ftehim mal-Istati Uniti tal-Amerika biex l-akbar ]ewg ekonomiji fid-dinja jikkoperaw aktar flimkien. Il-Vi/i President talKummissjoni Ewropea qal li Malta g[andha rata baxxa ta’ qg[ad, fost l-inqas mill-pajji]i kollha tal-UE. Hu qal li l-UE trid

ta[dem i]jed biex jonqos ilqg[ad fost i]-]g[a]ag[ fejn f’xi pajji]i jitla’ g[al madwar 50 filmija. Maros Sefcovic irrefera g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew u qal li Malta g[andha l-og[la rata ta’ nies li jo[or;u jivvutaw filwaqt li f’pajji]i o[ra r-rata qed tonqos. G[al mistoqsija tal-MEP Roberta Metsola, il-Vi/i President tal-Kummissjoni

Ewropea qal li hu minnu li Malta g[andha biss rappre]entanza ta’ 0.6 fil-mija fl-istituzzjonijiet Ewropej, imma l-futur jidher tajjeb g[ax Malta g[andha staff relattivament ]ag[]ug[, g[andha nies ta’ talent li jafu tajjeb lIngli] u li jistg[u jkunu mexxejja futuri u g[alhekk is-sitwazzjoni mistennija titjieb. Fid-djalogu pubbliku [adu sehem ukoll il-Ministru Helena Dalli u Vanni Xuereb,

il-Kap tal-MEUSAC. Il-Vi/i President talKummissjoni Ewropea g[amel ]jara ta’ kortesija lill- Ispeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti An;lu Farrugia. Fost l-o[rajn huma ddiskutew ir-rwol dejjem jikber tal-Parlament Malti flaffarijiet Ewropej spe/jalment fid-dawl tas-setg[at u r-responsabbiltajiet ;odda li jo[or;u mitTrattat ta’ Lisbona u anke l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew. L-Ispeaker qal li l-Parlament Malti qed jikkunsidra l-introduzzjoni ta’ pro/edura li tag[ti ddritt ta’ risposta li/-/ittadini. Saret ukoll referenza g[axxog[ol li qieg[ed isir millKumitat Mag[]ul li twaqqaf biex jirrakkomanda lil Kamra dwar it-twaqqif ta’ Kummissarju u Kumitat Permanenti dwar l-Istandards, lEtika u l-Im;iba Tajba fil-{ajja Pubblika. L-Ispeaker u l-Vi/i President Sefcovic, li matul il-laqg[at kien akkumpanjat minn Martin Bugelli, il-Kap tar-Rappre]entanza tal-Kummissjoni Ewropea f’Malta; g[amlu wkoll ]jara filbini tal-Parlament il-;did fidda[la tal-Belt.

Deputat Segretarju Il-Gvern mill-;did mitlub :enerali ;did tal-GWU jippubblika l-Avvi] Legali dwar F votazzjoni li saret ilbiera[ tat Taqsimiet filg[odu fil bini tal General Madanakollu id differenza li l-iskema ta/-/ittadinanza Workers Union GWU) fil Belt reba[ fuq Cory Greenland il ’

’

(

Josef Bugeja ;ie elett b[ala Deputat Segretarju :enerali ;did tal-GWU. Mill-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, jirri]ulta li Josef Bugeja kellu l-appo;; tasSegretarju :enerali tal-Union Tony Zarb, tal-President Victor Carachi u tal-Vi/i President Edmund Cefai kif ukoll tal-ma;;oranza tas-Segretarji

kandidat l-ie[or li kkontesta, kienet biss ta’ disa’ voti, li huwa prova kemm id-delegati ma mxewx max-xewqa tal-amministrazzjoni. Il-votazzjoni saret wara li Michael Parnis irri]enja mill-kariga ta’ Deputat Segretarju :enerali wara 14-il sena biex ing[ata kariga g[olja fil-Korporazzjoni g[asServizzi tal-Ilma.

Il-Partit Nazzjonalista jinnota li minkejja li g[addew kwa]i jumejn mill-a[bar li lGvern Laburista la[aq ftehim mal-Kummissjoni Ewropea dwar l-iskema ta/-/ittadinanza, xorta wa[da baqa’ ma ppubblikax l-Avvi] Legali l;did. Il-Partit Nazzjonalista irrefera g[al dak li stqarr is-

Segretarju Parlamentari Owen Bonnici fuq il-media Laburista lbiera[ filg[odu – li l-Avvi] Legali ;ie emendat minnu personalment u millAvukat :enerali fi Brussell nhar l-Erbg[a kmieni waranofsinhar. Il-Partit Nazzjonalista ;ibed l-attenzjoni g[all-fatt li lGvern di;à ppubblika ]ew;

edizzjonijiet tal-Gazzetta talGvern u li f’dawn ledizzjonijiet m’hemm l-ebda referenza g[all-Avvi] Legali l-;did. Il-Partit Nazzjonalista mill;did appella lill-Gvern biex minnufih jippubblika l-Avvi] Legali l-;did flimkien maddettalji kollha tal-iskema kif a;;ornata.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Il-Gvern So/jalista /eda g[all-pressjoni tal-UE Appell lill-Gvern biex jippubblika d-dettalji tal-ftehim mal-Kummissjoni Ewropea I]-]ew; Ewroparlamentari Maltin f’isem il-Partit Nazzjonalista David Casa u Roberta Metsola sostnew li jisperaw li t-tielet bidla fl-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija tfisser li t-talba talOppo]izzjoni biex ikun hemm rabta ;enwina ma’ Malta tidda[[al. Fi stqarrija kon;unta, i]-]ew; Ewroparlamentari sostnew li wara erba’ xhur li fihom ir-reputazzjoni ta’ Malta ;iet imtappna mill-media internazzjonali, il-Gvern Laburista fl-a[[ar ;ie sfurzat li jisma’ millKummissjoni Ewropea li heddet bi pro/eduri legali kontrieh. Il-Kap tad-Delegazzjoni David Casa qal li lEwroparlamentari tal-Partit Nazzjonalista dejjem kienu konsistenti fl-appell tag[hom

lill-Gvern biex jisma’ millOppo]izzjoni, mis-so/jetà /ivili u minn 90% tal-Parlament Ewropew, li talbu g[al rabta ;enwina. “Dan kollu seta’ ji;i evitat kieku l-Gvern a//etta li jisma’ erba’ xhur ilu,” sostna David Casa. Roberta Metsola qalet li l-fatt li l-Gvern a//etta l-klawsola tar-residenza jfisser li almenu n-nies se jkollhom xi tip ta’ rabta ma’ Malta qabel ma jing[ataw il-passaport, u li qatt ma messa wasalna sa dan ilpunt. “X’kisbet Malta bl-insistenza tal-Gvern li jibqa’ jwebbes rasu dan i]-]mien kollu?” staqsiet Roberta Metsola. I]-]ew; Ewroparlamentari appellaw lill-Gvern biex jippubblika d-dettalji tal-ftehim mal-Kummissjoni Ewropea.

Fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija, il-Ministru Manwel Mallia ppre]enta l-[atra ta’ Deputati Kummissarji lil Andrew Seychell, Pierre Calleja u Ray Zammit

Minn wie[ed g[al tliet Deputati Kummissarji tal-Pulizija G[all-ewwel darba fl-istorja, il-Korp tal-Pulizija g[andu tliet Deputati Kummissarji wara li g[al [afna snin il-Korp kellu Deputat Kummissarju wie[ed. Waqt /erimonja fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija, il-Ministru g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, Manwel Mallia, filpre]enza tal-Kummissarju talPulizija, Peter Paul Zammit, ippre]enta l-ittra tal-[atra b[ala Deputati Kummissarji lil Andrew Seychell, Pierre Calleja u Ray Zammit.

Xi ;ranet ilu In-Nazzjon kien di;à ]vela li dawn it-tliet Assistenti Kummissarji kienu se jin[atru Deputati Kummissarji. Andrew Seychell se jkun responsabbli mid-Dipartiment talImmigrazzjoni, mill-iSpecial Branch u mill-Amministrazzjoni tal-Korp; Pierre Calleja responsabbli mid-Dipartiment talInvestigazzjonijiet Kriminali, mid-Drug Squad, il-Vice Squad u l-Economic Crimes Unit; u Ray Zammit se jkun responsabbli midDistretti f’Malta u f’G[awdex.

Il-Ministru Mallia qal li dawn il-[atriet kienu parti mir-ristrutturar fil-Korp tal-Pulizija u dawn it-tliet uffi/jali tal-Korp g[andhom snin ta’ servizz lejn il-pajji] fil-Korp tal-Pulizija. Issa dawn g[andhom numru ta’ membri o[ra tal-Korp li jaqg[u fir-responsabbiltà tag[hom. Il-Ministru Mallia sellem ukoll lil eks-Deputat Kummissarju Joe Cachia g[ax x-xog[ol li wettaq fil-Korp, li issa n[atar Kmandant talAkkademja tal-Pulizija.

Studenta arrestata fi skola dwar abbu] ta’ droga Studenta ta’ 16-il sena minn Birkirkara, li tattendi l-Iskola Sekondarja li tifforma parti millKulle;; Santa Tere?a flImrie?el, ilbiera[ kienet arrestata u interrogata mill-Pulizija wara li nstab li kellha fil-pussess tag[ha d-droga [axixa.

Minn informazzjoni li g[andu In-Nazzjon jirri]ulta li l-istudenta ;iet rappurtata lill-Pulizija wara li nqabdet fil-fatt tpejjep il[axixa flimkien ma’ studenta o[ra. Kif waslu fil-post, il-Pulizija sabu li kellha l-[axixa fil-

pussess tag[ha u arrestawha g[al aktar investigazzjonijiet. Hi ttie[det fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija, fejn kienet interrogata mill-Pulizija talIskwadra ta’ Kontra d-Drogi. Hu mifhum li t-tfajla se titressaq ilQorti fil-jiem li ;ejjin.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

ANALI}I

Il-Gozo Channel u l-Labour Le[en G[awdex

Matul din il-;img[a kienet ippubblikata storja fis-sit elettroniku Newsbook. Skont l-istorja jidher li qed isir st[arri; dwar il-possibbiltà li jog[la n-nol talvapur ta’ G[awdex. Mhux /ar imma jekk dan l-ist[arri;, li qed isir fil-forma ta’ kwestjonarju bittelefown minn kumpanija privata, ;iex ikkummissjonat millGozo Channel jew mill-Gvern. Jidher li min qed i/empel, qed jistaqsi jekk jaqbilx li n-nol jog[la b’4 ewro g[al kull vja;;. Il-portal elettroniku Newsbook ipprova jie[u r-reazzjoni ta/Chairman tal-Gozo Channel, Joe Cordina; li i]da ma we;ibx. Jidher li Joe Cordina kien im[abbat wisq dak il-[in g[ax kien waqt btala fi Brussell. Skont l-informazzjoni li g[andna, Cordina j[obbu wisq is-safar spe/jalment meta jkun ming[ajr [las. G[alhekk, minflok iwie;eb il-mistoqsijiet, mo[[u jkun aktar kif se jie[u xi ;ita tajba minn fuq it-taxxi tag[na lkoll. Hawn ta’ min wie[ed isemmi li Cordina hu wkoll is-Sindku Laburista tax-Xag[ra u eksAmministratur Finanzjarju talPartit Laburista. Dn ir-ra;el jidher li issa dera sewwa jiekol mhux minn ]ew;t [luq i]da anke minn tlieta. Dan kollu jista’ ji;i kkonfermat mal-ewwel daqqa t’g[ajn! Xi [mistax ilu din il-pa;na kienet ]velat il-mod kif Cordina kien qed imexxi l-Kunsill Lokali tax-Xag[ra b’mod abbu]iv. Smajna li s-Sindku Cordina kien se jwie;eb g[all-kontenut talartiklu, i]da s’issa jidher li waqa’ fil-muta. Min jaf g[aliex! L-istudenti tas-Sixth Form ta’ G[awdex ipprotestaw g[all-mod kif qed jitnaqqsilhom l-istipendju I]da ner;g[u ni;u g[as-su;;ett tan-nol tal-Gozo Channel. Minna[a l-o[ra, Anton Refalo, ilMinistru g[al G[awdex, permezz tal-kelliema tieg[u, qal li n-nolijiet mhux se jog[lew, i]da ma /a[ditx li g[addej l-istudju. F’:unju li g[adda fil-Parlament, id-Deputat tal-Oppo]izzjoni u Segretarju :enerali tal-PN Chris Said, kien staqsa lill-Ministru

g[al G[awdex Anton Refalo jekk hemmx il-[sieb li matul din ille;i]latura ji]diedu n-nolijiet. IlMinistru Refalo kien wie;eb biss li “fil-pre]ent” il-kumpanija Gozo Channel m’g[andha l-ebda [sieb li tirrevedi n-nol talpassi;;ieri u l-vetturi li ju]aw isservizz. Wie[ed hawn jistaqsi jekk dawn il-pjani kinux fil-programm elettorali ta’ Malta tag[na

Kelliem g[all-Ministeru g[al G[awdex ma /a[adx li g[addej studju dwar possibbiltà li jog[la n-nol tal-vapur ta’ G[awdex

lkoll! {a naraw x’inhu ;ej! Fuq tema differenti, l-istudenti tas-Sixth Form ta’ G[awdex matul din il-;img[a pprotestaw fi/-?entru g[all-Istudji Og[la Sir Mikelan; Refalo, fir-Rabat, min[abba l-mod kif qed jitnaqqsilhom l-istipendju meta jfallu lezzjoni jew aktar. Huma ressqu petizzjoni biex tinbidel issistema, iffirmata minn 370 student jew aktar minn nofs l-istudenti fl-istituzzjoni, li fiha jattendu madwar 500 student. Fil-petizzjoni, l-istudenti qed jitolbu li s-sistema tal-istipendji ti;i riveduta g[ax kif inhi llum hi in;usta u tnaqqas stipendju ta’ ;urnata anke jekk student ma jkunx pre]enti g[al lezzjoni wa[da biss. Ka] simili dwar qtug[ bladdo// fl-istipendju kien se[[ ftit tal-;img[at ilu anke fost l-istudenti tal-MCAST. L-istudenti G[awdxin spjegaw li jekk ifallu lezzjoni wa[da min[abba, pere]empju, li ddum ma ti;i l-karozza tal-linja, jitnaqqsulhom 4 ewro millistipendju. Dan ifisser stipendju ta’ ;urnata s[i[a. I]da min bi traskura;ni jfalli erba’ lezzjonijiet f’;urnata, ukoll jitnaqqaslu listipendju bl-istess ammont. Dan mhux ;ust, qalu l-istudenti, g[ax jekk tfalli lezzjoni wa[da jew erbg[a l-istipendju jonqos listess. G[aldaqstant, l-istudenti G[awdxin qed jis[qu li din is-sistema tinbidel minnufih. Minn korrispondenza li g[andhom f’idejhom l-istudenti, jirri]ulta li l-policy dwar l-istipendju hi fid-

Studenti f’G[awdex ipprotestaw din il-;img[a g[all-mod kif l-istipendju qed jonqos l-istess kemm g[al min ifalli lezzjoni wa[da kif ukoll g[al min ifalli erbg[a u jkun ifisser li jfalli ;urnata s[i[a

diskrezzjoni assoluta tal-amministrazzjoni tal-iskola. Intant, il-portal elettroniku MaltaRightNow.com tkellem ma’ Beppe Galea, li mexxa din linizjattiva u li spjega kif xi studenti sa[ansitra kienu mhedda blAvukat. :ew intervistati wkoll xi studenti li kienu pre]enti g[allprotesta u kollha wrew ir-rabja tag[hom g[al din is-sitwazzjoni. Fid-dawl ta’ dawn il-fatti, wie[ed issa jistenna li l-Ministru Evarist Bartolo jie[u l-passi kollha me[tie;a [alli ma jkunx hemm aktar diskriminazzjoni bejn studenti G[awdxin u studenti o[ra li jattendu sixth form f’Malta.

;odda fi [dan il-Ministeru g[al Ghawdex. Meta wie[ed jara min in[atar, mill-ewwel jinduna li dawn il-[atriet huma bba]ati mhux fuq meritokrazija i]da fuq affiljazzjoni politika. L-aktar [a;a inkwetanti hi l-mod kif diversi persuni li huma asso/jati mal-Partit Nazzjonalista qed jisfaw vittma ta’ transfers politi/i vendikattivi. Jidher ukoll li s-Segretarju Permanenti, Joyce Dimech, flimkien mal-Ministru Anton Refalo qed jippjanaw aktar transfers simili fil-;img[at u fix-xhur li ;ejjin. Dawn it-transfers qed isiru [alli ji;u a;evolati dawk talqalba li qabel l-a[[ar elezzjoni Transfers u [atriet ;enerali ;ew imwieg[da promozfil-Ministeru g[al G[awdex zjonijiet, fost o[rajn. Matul il-;img[at li g[addew Intant jidher li anke fis-segrein[atru diversi diretturi u uffi/jali tarjat privat tal-Ministru Refalo

kien hemm bosta taqlib u dan g[aliex jidher li l-konsulent kontroversjali Frank Psaila kellu lkuntratt tieg[u terminat. Skont linformazzjoni li g[andna, minfloku n[atar l-Avukat Grezzju Mercieca li sa dakinhar kien qed jokkupa l-kariga ta’ chief of staff tas-segretarjat. Kien hemm xi nies ukoll li tant raw is-sitwazzjoni fis-segretarjat tidde;enera, li telqu jew talbu transfer lejn dipartiment ie[or. It-tama talMinistru Refalo hi li issa li telaq Frank Psaila kollox ji;i lura g[an-normal u tispi//a darba g[al dejjem l-animo]ità li kienet qed tirrenja fis-segretarjat privat tal-Ministru Refalo. B[al kull ;img[a nistennew u nittamaw g[ax mal-Labour qatt ma taf fejn int! lehenghawdex@gmail.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar 2014

OPINJONI

F’;ie[ is-sewwa Dil-;img[a nkitbet pa;na ;dida fl-istorja tar-relazzjonijiet bejn il-Knisja u l-Istat f’pajji]na. Bil-ftehim li ;ie ffirmat itTnejn li g[adda mill-Ministru talAffarijiet Barranin George Vella f’isem il-Gvern Malti u n-Nunzju Appostoliku Mons. Aldo Cavalli f’isem il-Knisja, it-Tribunal Ekkle]jastiku m’g[adux superjuri g[all-Qorti ?ivili fil-ka]i ta’ dikjarazzjonijiet tan-nullità ta]]wie;. Intqalu bosta affarijiet dwar dan il-ftehim rivedut, fosthom xi ine]attezzi: xi w[ud ippre]entaw l-a[bar qisu l-Istat fl-a[[ar reba[ xi [elsien mill-ind[il tal-Kurja fuq i]-]wi;ijiet. G[aldaqstant, f’;ie[ is-sewwa, xieraq li ni//araw /erti affarijiet. Il-[sieb reali Il-ftehim li kellna s’issa (li ;ie ffirmat fl-1993) kien japplika biss g[al ]wi;ijiet li saru bil-Knisja.

G[alkemm fa/li wie[ed jo[ro; bl-idea li dak il-ftehim sar biex ilKnisja ting[ata xi privile;; partikolari, il-[sieb reali kien li jekk ]ew; persuni xi darba g[a]lu li ji]]ew;u bil-Knisja (ji;ifieri ]wie; sagrament, i]da li g[andu

wkoll effetti /ivili) jixraq li tkun il-Knisja – permezz tat-Tribunal tag[ha – li tidde/iedi dwar innullità ta’ dan i]-]wie;. Dan ma jfissirx li bilfors kellhom jag[mlu hekk: xejn ma kien i]omm lill-koppji milli jmorru mill-ewwel il-Qorti ?ivili (jekk it-tnejn jaqblu dwar dan), u filfatt numru mhux [a]in hekk kienu jag[mlu. I]da jekk – g[al xi ra;uni – wie[ed jag[]el it-Tribunal Ekkle]jatiku u l-ie[or jippreferi lQorti ?ivili, it-Tribunal talKnisja kien “jirba[” il-kaw]a. Na[seb li fih innifsu dan larran;ament ma kien fih xejn [a]in: ma kienx xi daqqa ta’ [arta mill-Knisja lill-Istat. Wara kollox kien qed jirregola biss i]]wi;ijiet li jsiru bil-Knisja, mhux dawk purament /ivili. Arran;ament tajjeb

I]da b[alma spiss ji;ri – kif anki a//enna l-Isqof Mario Grech fil-kummenti tieg[u lill-media – g[alkemm l-arran;ament fih innifsu kien tajjeb, kultant kien jintu]a [a]in. Jidher li kien hemm numru ta’ abbu]i tas-sistema. ?erti koppji

G[a]la bi skop ;enwin

Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

kienu jkunu bdew pro/eduri g[all-annullament /ivili, i]da f’xi mument tal-kaw]a (kultant anki lejn tmiemha), g[al ra;unijiet varji (li kultant kienu jinvolvu l-pika bejn ir-ra;el u l-mara) wa[da mill-partijiet kienet tag[]el li tifta[ kaw]a g[ad-dikjarazzjoni ta’ nullità tal-istess ]wie; quddiem it-Tribunal Ekkle]jastiku. Hekk kif din ittalba tintlaqa’, il-pro/eduri filQorti ?ivili kienu jieqfu immedjatament. Kif wie[ed jista’ jobsor, dan wassal g[al numru ta’ persuni li sfaw imwe;;g[a jew frustrati b’dan il-log[ob bis-sistema.

Ovvjament ma nag[mlux sewwa li nitfg[u lil kul[add flistess keffa. Kien hemm bosta persuni o[ra li g[a]lu t-Tribunal Ekkle]jastiku bi skop ;enwin, g[ax jemmnu (bir-ra;un) li hija lKnisja li g[andha tidde/iedi dwar il-validità ta’ ]wie; Nisrani. Issa, ta[t is-sistema l-;dida, ]wie; partikolari jista’ ji;i e]aminat mi]-]ew; qrati fl-istess [in, dik tal-Istat u dik tal-Knisja, bil-possibbiltà li t-tnejn jaslu g[al konklu]jonijiet differenti. Konsegwenza negattiva ta’ dan kollu (side-effect tal-medi/ina li ;iet applikata, biex insej[ulu hekk) hija l-possibbiltà reali ta’ spejje] doppji g[al min jipparte/ipa f’dawn i]-]ew; pro/eduri paralleli. Ni//ara wkoll [a;a o[ra. Bilftehim il-;did, sentenza dwar innullità ma[ru;a mit-Tribunal Ekkle]jastiku tista’ xorta wa[da ti;i re;istrata mill-Qorti ?ivili u torbot fuq livell /ivili wkoll, b[alma kien ji;ri anki ta[t il-ftehim pre/edenti. I]da s-sistema ma ta[dimx vi/i-versa. Sentenza tal-Qorti ?ivili ma tistax ti;i re;istrata u a//ettata mill-Knisja.

Fih innifsu dan mhu xejn ;did: anki ta[t il-ftehim l-antik, persuna setg[et tg[addi g[al ]wie; ie[or bil-Knisja biss jekk is-sentenza ta’ nullità tkun [ar;et mitTribunal Ekkle]jastiku. Dan mhux b’xi pika jew di]rispett lejn il-Qorti ?ivili, li ]gur g[andha nies kapa/i u kompetenti fost dawk li ja[dmu fiha. I]da lKnisja ssegwi /erti pro/eduri spe/jali (u g[andha twemmin partikolari dwar x’inhu ]wie; u x’jikkaw]a n-nullità tieg[u) u g[aldaqstant ma tistax ta//etta sentenzi ta’ nullità [lief tag[ha. G[al [afna minnkom dan kollu forsi huwa ovvju. I]da fid-dinja tal-lum ma tista’ tie[u xejn for granted. Fi ]mien il-kampanja tar-referendum dwar id-divorzju, waqt it-tberik tad-djar kont iltqajt ma’ mara anzjana li qabditli largument fuq das-su;;ett. Qaltli “Father, tg[idu xi tg[idu jien se nivvota favur id-divorzju, biex it-tifla tieg[i tkun tista’ ter;a’ ti]]ewwe; bil-Knisja.” Ipprovajt infehemha li mhux hekk ja[dmu l-affarijiet, imma g[alxejn. B[alma tg[id dik ilfra]i tant popolari fuq facebook, “Mulej, [udni!”

G[al prattiki a[jar fil-kundizzjonijiet tal-[addiema Il-Kummissjoni Ewropea ;abret fil-forma ta’ Qafas ta’ Kwalità tal-UE (QFR) l-a[jar prattiki biex janti/ipaw ristrutturar tal-kumpaniji u jimminimizzaw l-impatt tag[hom fuq il[addiema u l-kundizzjonijiet tag[hom. Il-Qafas ta’ Kwalità joffri gwida lill-kumpaniji, [addiema, trejd unjins, organizzazzjonijiet ta’ min i[addem u l-amministrazzjonijiet pubbli/i sabiex ji;i ffa/ilitat il-pro/ess ta’ ristrutturar g[an-negozji u l-[addiema permezz ta’ anti/ipazzjoni u investiment fil-kapital uman. Il-Kummissjoni t[e;;e; lillIstati Membri biex jappo;;jaw u jippromwovu l-implimentazzjoni tal-QFR u sabiex jikkunsidraw li japplikaw lill-impjegati tas-settur pubbliku. Huwa jappella wkoll lill-partijiet interessati kollha biex jikkoperaw fuq il-ba]i talhekk imsej[a linji gwida. Ir-ristrutturar tal-kumpaniji “Fil-kuntest ta’ kri]i ekonomi-

ka kien aktar ne/essarju minn qatt qabel biex ji;i ]gurat li rristrutturar tal-kumpanija jkun ;estit b’mod responsabbli biex jimminimizzaw l-ispi]a so/jali,” sa[aq László Andor ilKummissarju g[all-Impjiegi, Affarijiet So/jali u l-Inklu]joni. Stqarr li hu “j[e;;e; kumpani-

ji, trejdj unjins, [addiema u lamministrazzjonijiet pubbli/i biex ja[dmu flimkien fuq il-ba]i ta’ dan il-Qafas ta’ Kwalità biex jipprevedi a[jar ix-xog[ol filfutur u l-[ti;iet tal-[iliet u biex jg[inu lill-[addiema jirritornaw g[ax-xog[ol meta sensji huma inevitabbli.” Il-Kummissarju László appella lill-Istati Membri biex japplikaw dawn il-prin/ipji li se jg[inu biex jintla[qu l-miri fl-istrate;ija Ewropa 2020. Il-linji gwida fil-Qafas ta’ Kwalità huma bba]ati fuq lesperjenzi reali ta’ kumpaniji u huma deskritti fl-iskedi individwali indirizzati lil dawk il-partijiet involuti u interessati: fosthom dawk li j[addmu, l-impjegati, ittrejd unjins, l-imsie[ba so/jali u l-awtoritajiet nazzjonali u re;jonali. Il-mi]uri jkopru kemm azzjonijiet biex janti/ipaw ristrutturar u l-;estjoni talpro/essi spe/ifi/i ta’ ristrutturar. Il-mi]uri spe/ifi/i jinkludu> • monitora;; strate;iku tali]viluppi tas-suq fit-tul • immappjar kontinwu ta’

Fil-kuntest ta’ kri]i ekonomika kien aktar ne/essarju minn qatt qabel biex ji;i ]gurat li r-ristrutturar tal-kumpanija jkun ;estit b’mod responsabbli biex jimminimizzaw l-ispi]a so/jali

Maria Portelli marpor2489@gmail.com

fi stadju bikri b[all-awtoritajiet pubbli/i, università, /entri ta’ tag[rif • jitwettaq u]u s[i[ mill-Fondi Strutturali tal-UE b[all-Fond Socjali Ewropew u l-Fond Ewropew ta’ A;;ustament g[allGlobalizzazzjoni fir-re;juni kkon/ernati sabiex jippromwovu l-impjiegi u t-tran]izzjonijiet inklu]ivi. Dimensjonijiet so/jali

G[alkemm prin/ipalment jindirizza l-impjiegi u d-dimensjoniimpjiegi u [iliet me[tie;a jiet so/jali tal-anti/ipazzjoni tal• mi]uri g[all-impjegati indi- bidla strutturali, il-Qafas talvidiwali b[al ta[ri;, pariri tal- Kwalità g[andu l-g[an ukoll li karriera u assistenza li jiffa/ilitaw jikkontribwixxi g[all-kompetittran]izzjonijet professjonali tività fit-tul tal-kumpaniji. • involviment ta’ atturi esterni Hija tikkunsidra wkoll l-impatt

industrijali u so/jali usa’ tarristrutturazzjoni fuq il-bliet u rre;juni effettwati, u jenfasizza rrwol tal-politika industrijali u re;jonali biex janti/ipaw la;;ustament g[all-bidla strutturali. Il-Kummissjoni se tissorvelja lapplikazzjoni tal-Qafas ta’ Kwalità u tirrapporta sal-2016 dwar jekk hix me[tie;a iktar azzjoni f’dan il-qasam, inklu] possibbilment xi proposta le;i]lattiva. Il-Parlament Ewropew se ji;i infurmat birri]ultati ta’ din ir-revi]joni. Green Paper Ta’ min ikun jaf li l-Qafas ta’ Kwalità g[ar-Ristrutturar hija lpass li jmiss wara l-Green Paper li ;iet ippubblikata f’Jannar tal2012 li ;;ib l-isem ‘Ristrutturazzjoni u anti/ipazzjoni tal-bidla: X’tg[allimna mill-esperjenza re/enti’. Segwiet ukoll it-talba mag[mlua mill-Parlament Ewropew tal-15 ta’ Jannar 2013

rigward ir-Ri]oluzzjoni tieg[u u dwar l-informazzjoni u l-konsultazzjoni tal-[addiema. Lanti/ipazzjoni u l-;estjoni ta’ ristrutturar. L-EMCC – i/-?entru Ewropew ta’ Monitora;; fuq il-Bidla, irre;istrat iktar minn 16,000 operazzjonij ta’ ristrutturar mill2002, bit-telf nett ta’ impjiegi ta’ aktar minn 2 miljuni. Ristrutturar jeffettwa lil kull pajji] fl-Ewropa u hu sors ewlieni ta’ t[assib fil-kuntest tarre/essjoni, jag[mel investiment kapitali uman u l-;estjoni adegwata ta’ attivitajiet ta’ ristrutturar dejjem aktar me[tie;a. Matul it-tielet kwart tal-2013, il-Monitor Ewropew tarRistrutturazzjoni (ERM) irre;istrat 250 ka] ta’ operazzjonijiet ta’ ristrutturar li jinvolvi 57,081 telf ta’ impjieg kontra 27,792 qlig[ tax-xog[ol. Dan ilkuntrast mal-qag[da fl-istess kwart tal-2007 fejn kien hemm ri]ultat globali ta’ 23,537 impjieg ;did.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta‘ Frar, 2014

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

Xhur ta’ kuntrasti Fl-a[[ar erba’ xhur il-Prim Ministru Malti Joseph Muscat [amme; isem Malta madwar id-dinja kollha li semmietna b[ala pajji] mibjug[ u mixtri. Erba’ xhur ta’ [sara lir-reputazzjoni ta’ Malta li industriji importanti jiddependu proprju fuq il-fama tajba tag[ha. Biex fl-a[[ar Muscat xorta kellu j/edi. Kif seta’ g[amel mill-bidu. Il-proposta ta’ Muscat kul[add jaf x’kienet u /eda mhux minn rajh Dan hu li fissru dawn l-erba’ xhur tal-idea [a]ina ta’ Muscat ta’

passaporti sigrieti mixtrijin minn nies misturin u li ma jkunu resqu qatt lejn Malta. G[ax dik hi l-proposta li [are; biha Muscat. U g[alkemm /eda bi//a bi//a, ma /ediex minn rajh. Dubju kbir fuq l-intenzjoni ta’ Muscat – EU Observer G[ax kif qal l-EU Observer, hemm dubji kbar kemm Muscat innegozja mal-Kummissjoni Ewropea b’intenzjoni tajba. Qalha bil-pulit l-EU Observer. G[ax is-sorsi tieg[u fil-Kummissjoni Ewropea qalulu /ar: Muscat /eda mhux g[ax irid it-tajjeb imma g[ax sar jaf li kien se jiffa//ja kaw]a fil-Qorti Ewropea. Erba’ xhur jimpika mal-Oppo]izzjoni... Ji;ifieri Muscat ma bidilx l-iskema minn rajh. Anzi, Muscat qatta’ erba’ xhur juri x’inhu. Erba’ xhur jimpika malOppo]izzjoni mmexxija minn Simon Busuttil li f’din ilkwistjoni wera l-istoffa ferm differenti li mag[mulin minnha hu u Muscat. ... u jisfida lil [afna Maltin, anke Laburisti Erba’ xhur jisfida dak li qalulu [afna [afna Maltin. Erba’ xhur jisfida dak li qalulu anke [afna Laburisti. Imma kellu j/edi quddiem il-prospett ta’ kaw]a li fiha kien isir /ar kemm u kif il-bejg[ ta/-/ittadinanza kif riedu Muscat hu kontra t-trattati Ewropej. Insult lill-Ewropa li jbig[ i/-/ittadinanza li ma ried g[al [add

G[ax dawn jg[idu /ar li g[andu jkun hemm koperazzjoni ;enwina fl-Unjoni. U wie[ed irid ikun veru kontra l-Ewropa bi spirtu anke distruttiv biex jinsultaha tant li /-/ittadinanza Ewropea, li hu stess qatt ma riedha, la g[alih u lanqas g[al [add, ibig[ha bla rabta ta’ xejn ma’ Malta u bla ma x-xerrrej ikun qatt resaq lejn Malta. Erba’ xhur li seta’ evitahom u li issa ma jit[assrux Muscat /eda erba’ xhur tard; erba’ xhur li ma jit[assrux. Kif ma jit[assrux malajr it-tajn fuq isem Malta, ir-rabta ma’ kumpanija barranija b’dellijiet tqal [afna, il-[sara lill-fidu/ja f’Malta li fuqha nbnew industriji li ;ew Malta fl-a[[ar snin. U lanqas il-fatt li, anke fuq din, mhux fuq is-s[ubija biss, Muscat ;ie fi kliem Simon Busuttil. Erba’ xhur ta’ kuntrasti bejn il-mexxejja U dan mhux talli ma jit[assarx, talli hu sinjal

g[all-futur. Ilkuntrast bejn Muscat jg[affe; fi skema [a]ina u j/edi bi//a bi//a, u Simon Busuttil joffri t-triq serja ’l quddiem li ;;ib lejn Malta limpjiegi tajbin b’investiment nadif li j]omm g[olja d-dinjità ta’ Malta u l-isem li fuqu huma bba]ati tant impjiegi f’industriji ;odda.

Fil-Gvern u jag[mlu li jridu Ma stajtx ma nikkummentax dwar l-ittra li dehret il-;img[a li g[addiet fuq dan il-;urnal minn Alfred Vella dwar l-esperjenza tieg[u fil-Ka]in Laburista ta’ Marsaxlokk. Dak li ;ara kienet prova li malPartit Laburista jew ti;ik nejja, jew ma[ruqa! U ma tarax li l-Ka]in Laburista mhux se jag[ti r/evuta tal-VAT? Mela ma tafx li issa li huma filgvern, jag[mlu li jridu? U bil[aqq, Sant ma kienx ne[[ieha l-VAT? Il-li;ijiet japplikaw g[al kul[add imma mhux g[all-Partit tal-Le! Joe Martinelli

L-Arriva l-Gvern ma ridhiex Xejn ma jne[[ili minn rasi li dan il-Gvern Laburista, fitta[ditiet mal-Arriva, g[an wie[ed kellu, li l-Arriva ma tibqax. Mhux bilfors, meta tant kien ikkritikahom! Kif jista’ jit-

Il-Ka]in Laburista ta Marsaxlokk li ma tax ir/evuta tal-VAT

tie[ed bis-serjetà li kien qieg[ed jinnegozja mag[hom biex itejjeb is-servizz? F’pajji]na ma kinux aktar milqug[in! A. Muscat Ir-Rabat

Awguri lil B’Kara FC Nifra[ u prosit lil kull min ta lg[ajnuna biex it-tim ta’ Birkirkara qieg[ed fil-po]izzjoni tant tajba fil-kampjonat Malti. Imxejna u mxejna tajjeb. G[andna aktar x’nag[mlu. Nappella biex nibqg[u mag[qudin u ni;bdu [abel wie[ed ilkoll kemm a[na. In[e;;e; lis-supporters

Karkari]i biex jitilg[u jissapportjaw lit-tim isfar u a[mar u meta laffarijiet ma ji;ux kif inkunu nixtiquhom, ma jimpurtax. Baqg[alna 12-il log[ba o[ra. Nappella biex nikkon/entraw fuq log[ba log[ba. Jien na[seb li jist[oqqilna li naslu fejn nixtiequ u bl-iskwadra li g[andna. Jist[oqqilna g[ax 13-il reb[a infila jixhdu l-qawwa tat-tim li jipposedi t-tim ta’ Birkirkara. Minn mindu B’Kara ramaw, ilfutbol Malti re;a’ qam. Niltaqg[u nhar il-{add ilgrawnd g[all-partita li jmisshom B’Kara kontra l-Belt. Jalla la[jar tim jo[ro; rebbie[ u kollox imur b’wi// il-;id. Alfred Sciberras Pace-Moore Birkirkara

25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Gvern g[amel l-ewwel pass lejn l-introduzzjoni fil-g]ejjer Maltin tas-servizz tal-cable television bil-pubblikazzjoni ta’ sej[a g[al proposti minn kumpaniji interessati fl-i]vilupp ta’ dan isservizz li je]isti f’[afna pajji]i, u ta ]mien sas-7 ta’ April biex ikunu sottomessi l-proposti millprivat. Il-Gvern iddikjara fi stqarrija li l-uniku skop fil-[idma tieg[u dwar it-Tarzna hu li jpo;;i fuq saqajha darba g[al dejjem lill-akbar azjenda ta’ pajji]na. Is-Segretarju Parlamentari Pierre Muscat ippre]enta lill-Prim Ministru Eddie Fenech Adami sett ta’ sitt bolli li l-Posta ta’ Malta [ar;et biex tikkommemora l-25 anniversarju tal-Indipendenza.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

G{AWDEX

Nifir[u mas-Sorijiet Fran;iskani tal-Qalb ta’ :esù Waqt li kont id-dar nhar itTlieta waranofsinhar, 21 ta’ Jannar, festa tat-tfajla ver;ni u martri ta’ Ruma, Sant’Anjese, g[all-[abta tal-5.30 pm /empel it-telefown u xi [add qalli: “M’intix tisma’ din il-mota ferrie[a?” Mill-ewwel [ri;t fejn il-bieb ta’ barra u smajt il-qniepen idoqqu ferri[ija u staqsejt ir-ra;uni ta’ dan kollu u sirt naf li dawk lilsna tal-qniepen kienu qed iwasslu l-a[bar sabi[a li l-e]itu tal-vot mill-Kongregazzjoni talKaw]a tal-Qaddisin f’Ruma dwar il-virtujiet eroj/i talQaddejja t’Alla Madre Margerita Debrincat kien wie[ed po]ittiv u allura issa kien jonqos biss li lPapa Fran;isku jiffirma d-digriet uffi/jali li bih jiddikjaraha Venerabbli. Bla dubju ta’ xejn din l-a[bar li konna ilna nistennew u li tant kienet mixtieqa g[andha tferra[na bis-s[i[, iktar u iktar lilna l-G[awdxin g[aliex din ilmara twajba, Fundatri/i talKongregazzjoni tas-Sorijiet Fran;iskani tal-Qalb ta’ :esù, hi G[awdxija b[alna bl-g[eruq u xxniexel, imwielda fir-ra[al Ta’ Ker/em, tefg[a ta’ ;ebla bog[od

Kemm kien ]mien sabi[ dak ta’ 60 sena ilu u kif ma jer;ax ji;i lura! B’xorti tajba o[ti l-kbira wkoll tag[mel parti minn din ilKongregazzjoni li llum il-;urnata tinsab imferrxa mal-erbat irjie[ tal-globu u l-;id li qed twettaq fost tant popli, morda u indi;eni, Alla biss jista’ jqisu! Nitolbu biex il-Mulej jissokta jag[tina iktar reli;ju]i li jkomplu jedukaw u jressqulu l-erwie[! Joe M. Attard emarjos@hotmail.com

mill-Belt Victoria u mg[ammda fil-Knisja Ba]ilika ta’ San :or; Megalomartri. Dik li hi mag[rufa b[ala lCasa Madre g[adna nsibuha fi Triq Palma, il-Belt Victoria. Kien fa//ata ta’ dan il-kunvent li jien twelidt u g[ext l-ewwel snin ta’ [ajti u r/evejt l-ewwel tag[lim tieg[i, b[alma ]gur g[amlu [afna tfal tampari li ]gur jiftakru lil Sister Spiridiona, lil Suor Susanna, lil Suor Fedele, (tal-ewwel g[alliema tieg[i, u ttnejn l-o[ra kienu jie[du [sieb ilknisja) fost tant o[rajn li llum marru jiltaqg[u mal-Fundatri/i fil-glorja tas-Sema.

Issa jkun imiss li nitolbu lil din il-Venerabbli biex hekk kif ji;i ddikjarat l-ewwel miraklu bl-inter/essjoni tag[ha, din il-Madre mill-ewwel tkun iddikjarata Beata u bil-mod il-mod narawha wkoll meqjuma fuq l-altari tag[na b[ala Qaddisa

Dun Mikiel Attard

Hawnhekk in[e;;u lil kul[add biex ikompli jitlob biex fi ]mien mhux ’il bog[od naraw jissokota miexi fuq l-istess passi ta’ din o[tna, ru[ twajba o[ra, dik tassa/erdot umli u twajjeb Dun Mikiel Attard min-Nadur. Intant wara din l-a[bar sabi[a, issa jkun imiss li nitolbu lil din il-Venerabbli biex hekk kif ji;i ddikjarat l-ewwel miraklu blinter/essjosni tag[ha, din ilMadre mill-ewwel tkun iddikjarata Beata u bil-mod il-mod narawha wkoll meqjuma fuq laltari tag[na b[ala Qaddisa. O x’fer[ kbir i;arrab G[awdex dakinhar, jara lil wa[da minn uliedu fost ix-Xirka tal-Qaddisin, din il-g]ira /kejkna li mank tikser it-tletin elf ru[! Tg[id inkun g[adni hawn? Hawnhekk ta’ min wie[ed isellem il-memorja tal-Isqof Emeritu Monsinjur Nikol Cauchi li kien hu li f’Lulju tal-1988 beda l-pro/ess g[all-Beatifikazzjoni ta’ din l-G[awdxija u li kien mag[luq f’Jannar tas-sena 2000 wara li d-dokumenti kollha kienu twasslu lill-Kongregazzjoni talQaddisin f’Ruma mill-Postulatur

Madre Margerita Debrincat

:enerali Patri Luca De Rosa ofm. Intant, dan l-a[[ar Kummissjoni ta’ Kardinali u Isqfijiet fi [dan ilKongregazzjoni tal-Kaw]i talQaddisin kif is-soltu jsir, iltaqg[et f’sessjoni ordinarja biex tat ;udizzju dwar jekk ilPapa g[andux jiddikjara lillQaddejja ta’ Alla Madre Madre Margerita Debrincat, bint idDjo/esi ta’ G[awdex, b[ala Venerabbli. Dik is-sessjoni tmexxiet mill-

Kardinal James M. Harvey u g[aliha kien pre]enti l-Postulatur tal-Kaw]a Patri Gianni Califano OFM (ara ritratt: jidher flimkien mal-Isqof t’G[awdex Monsinjur Mario Grech u mas-Superjura :enerali tal-Kongregazzjoni, Madre Vitaliana Zammit). Dak il-vot dwar il-virtujiet eroj/i ta’ Madre Margerita sar fuq il-proposti mog[tija minn Kummissjsoni ta’ disa’ konsulturi teologi f’April tas-sena 2013. g[al pa;na 11

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

G{AWDEX

Innu lil Madre Margerita Il-Kardinal James M. Harvey jidher flimkien mal-Isqof t’G[awdex Monsinjur Mario Grech u mas-Superjura :enerali tal-Kongregazzjoni, Madre Vitaliana Zammit

‘Vulkan’ li jarmi ener;ija umana u evan;elika minn pa;na 10

L-e]itu tal-vot kien wie[ed po]ittiv u g[alhekk ilKongregazzjoni ressqet irri]ultat tal-vot tag[ha quddiem il-Qdusija Tieg[u u issa sar mag[ruf li fuq parir tal-istess Kongregazzjoni, li l-Papa Fran;isku ffirma d-Digriet Uffi/jali li bih iddikjara lil Madre Margertita Debrincat b[ala Venerabbli. L-approvazzjoni ta’ miraklu bl-inter/essjoni tal-Venerabbli Kif g[edt iktar ’il fuq, f’dan listadju issa jkun jonqos biss lapprovazzjoni ta’ miraklu blinter/essjoni tal-Venerabbli

Debrincat biex hi ti;i ddikjarata Beata. Matul Velja ta’ talb li n]ammet hekk kif din l-a[bar waslet fuq xtutna, fil-Knisja tas-Sorijiet Fran;iskani fi Triq Palma, ilBelt Victoria, fejn kif tafu tinsab

il-Casa Madre, li fiha g[exet g[al tant snin u wara mietet Madre Margerita, u fejn tinsab midfuna, l-Isqof t’G[awdex Monsinjur Mario Grech sejja[ lil din ilQaddejja t’Alla b[ala vulkan li jarmi ener;ija umana u eva;elika u ]ied jg[id li dan huwa jum storiku g[all-Knisja f’G[awdex, g[aliex g[all-ewwel darba fl-istorja , bint id-Djo/esi t’G[awdex tinsab hekk fil-qrib tal-glorja tal-altari. Isem din is-soru li llum huwa fuq fomm kul[add kien Virginia, imwielda minn familja twajba ta’ bdiewa li kienu jaqilg[uha u jiekluha b’[afna tbatija kif jg[id il-Malti i]da sa minn /kunitha din it-tfajla e]emplari mwielda fit-28 ta’ Novembru tal-1862, ing[atat edukazzjoni tajba u kienet dejjem tidher mi;buda lejn il-[ajja reli;ju]a tant li talbet lil /ertu Dun :u]epp Diacono biex ida[[alha matTerzjarji Fran;iskani li waqqaf fl-1880.

L-Ordni tal-Karità Wara xi ]mien, fl-1881, din ix-xebba, irnexxielha ting[aqad ma’ dan l-Ordni tal-Karità u fl1886 bidlet isimha g[al Margerita i]da mas-snin beda ;ej il-maltemp fuq din id-Dar, u kieku ma kienx g[ax-xog[ol u ssagrifi//ju li g[amlet Margerita, l-Ordni kien jisfaxxa. Dun

Diacono kien telaq kollox u [alla kollox f’idejha u hi ma qatg[etx qalbha biex tara kif ser tag[mel biex tmexxi t-tlett idjar li kellha. Kellha seng[a, g[aqal u kari]ma li taw il-frott tag[hom u ma]]mien iktar tfajliet bdew jing[aqdu mag[ha u fl-1889 saret is-Superjura :enerali u bdiet tifta[ djar mhux biss f’G[awdex imma f’Malta u f’pajji]i ikbar minna, b’mod spe/jali dik f’Corfu. Il-Mulej ]ejjinha b’g[omor twil li matulu ma waqfitx milli tag[mel il-;id u tara li l-im[abba tkun ma[buba! {alliet dan il-Wied tad-Dmug[ fit-22 ta’ Jannar 1952.

Hawn in;barna llum fer[ana sabiex hienja lkoll infakkru ’l Margerita l-Fundatri/i u dlonk lilha annuna nfa[[ru. Nitolbuha g[alina tid[ol mis-Smewwiet fejn ]gur tinsab tgawdi lill-Fqajjar t’Assisi illi lilha dejjem [abb! A[na t-tfal ta’ din l-iskola kemm ninsabu mkabbrin – denji wlied ta’ Margerita tag[ha xhieda a[na kull [in. Sittin sena g[addew minn mewtha i]da isimha jibqa’ [aj fil-kunventi w monasteri — sejf u tarka kontra l-gwaj. Margerita, l-ulied tieg[ek tferrxu mal-erbat irjie[ u lil ismek komplew jg[ollu fost il-;nus tawh l-aqwa ;ie[. G[awdex tag[na qed jistenna ma jdumx ma jarak Beata! kompli irfed l-ulied tieg[ek b’fidi soda daqs ta’ blata. U lilna t-tfal i/-/kejkna kompli i;bed dejjem lejk sabiex wara din il-[ajja ;ewwa l-:enna ni;u [dejk. Ref: Margerita, Margerita, a[na wliedek in[obbuk u sakemm indumu [ajja qalbna kollha rridu ntuk. Joe M. Attard Ottubru 2012

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

Sollecito jitwaqqaf qrib il-fruntiera mal-Awstrija L-ITALJA Ftit sig[at wara li qorti f’Firenze kkonfermat il-[tija tal-Amerikana Amanda Knox u t-Taljan li kien l-g[arus tag[ha Raffaele Sollecito, hu twaqqaf mill-pulizija qrib il-fruntiera Taljana mal-Awstrija u sSlovenja. Tard il-{amis filg[axija, qorti Taljana kkundannat lil Knox g[al 28 sena u nofs [abs u lil Sollecito 25 sena g[all-qtil tal-istudenta Ingli]a Meredith Kercher fl-2007.

Sollecito kien fl-awla fil-bidu tal-;urnata l-{amis imma mhux meta nqara l-verdett. L-avukat ta’ Sollecito qed ji/[ad li l-klijent tieg[u kien qed jipprova ja[rab. B[ala parti mill-verdett, il-passaport ta’ Sollecito kien mi]mum millPulizija g[aliex il-qorti qalet li kien hemm possibbiltà kbira li hu jipprova ja[rab millpajji]. Knox marret lura l-Istati Uniti u ftit wara li n[are; il-

G[ad fadal battalji legali o[ra verdett, qalet li ta[t ebda kundizzjoni ma kienet se ter;a’ lura l-Italja. Kercher, li kellha 21 sena, kienet instabet maqtula b’diversi daqqiet ta’ sikkina f’residenza li kienet tg[ix fiha ma’ Knox f’Perugia. Sollecito g[alissa mhux se

jintbag[at il-[abs sakemm ilverdett ikun ikkonfermat u lavukati tat-tnejn li nstabu [atja qalu li kienu se jappellaw missentenza. Il-pulizija sabu lil Sollecito flimkien mal-g[arusa tieg[u f’lukanda f’Venzone, madwar 40 kilometru mill-fruntiera Taljana u 322 kilometru minn Firenze fejn sar ilpro/ess, u fuqu kellu l-passaport. L-avukat tieg[u qal li hu kien

fl-in[awi g[aliex l-g[arusa tieg[u kienet minn hemmhekk imma issa hemm il-possibbiltà li hu jin]amm ta[t arrest preventiv jekk il-pulizija jirnexxilha turi li hu kellu l-intenzjoni li ja[rab mill-pajji]. Knox u Sollecito kienu di;à ntbag[tu l-[abs fl-2009 min[abba l-qtil i]da l-verdett kien irtirat fl-2011 u l-koppja n[elset, imma s-sena li g[addiet re;a’ sar pro/ess ie[or.

Dimostrant ma[tuf u torturat L-UKRAJNA

Mexxej tad-dimostrazzjonijiet li qed isiru kontra l-Gvern tal-Ukrajna nstab miksi demm u b’diversi feriti wara li g[eb ;img[a ilu. Dmytro Bulatov qal li wara li kien ma[tuf, hu kien imsallab u torturat minn ir;iel mg[ammda. Bulatov, li g[andu 35 sena, irnexxielu jasal fir-ra[al ta’ Vyshinsky li jinsab qrib il- kapitali Kjev, il-{amis filg[axija. Dan wara li dawk li [atfuh [allewh f’foresta fil- qrib wara li kien ilu ma[tuf g[al tmint ijiem. Aktarx g[aliex [asbu li kien f’xifer il-mewt. Bulatov qal li dawk li [atfuh kellhom a//enti Russi i]da qatt ma ralhom wi//hom g[aliex kien mi]mum mg[ammad il[in kollu.

Hu nstab b’idejh imtaqqbin u fuq in-na[a tax-xellug ta’ wi//u kellu [afna daqqiet ta’ sikkina u parti minn widnejh kienet nieqsa. Anki sidru kien mimli daqqiet ta’ sikkina. Bulatov kien g[eb minn Kjev fil-lejl tat-22 ta’ Jannar u kien qed jorganizza attivitajiet b’rabta mad-dimostrazzjonijiet li qed isiru. Minn mindu bdew dawn il-protesti n[atfu g[add ta’ attivisti. Sadattant ilbiera[, ilPresident Viktor Yanukovych iffirma l-amnestija g[al dawk id-dimostranti li kienu arrestati. Imma fl-istess [in l-Armata g[amlitlu appell biex jie[u passi biex tintemm il-kri]i.

IT-TAJWAN> Patrijiet Buddisti jdoqqu qanpiena enormi fil-Monasteru Dharma Drum f’Jiinshan fil-bidu tas-sena l-;dida ?ini]a li bdiet ilbiera[. Il-qanpiena tal-bron] hi g[olja 4.5 metru u ti]en 25 tunnellata (ritratt> EPA)

Ftit tama g[all-progress IS-SIRJA

Lakhdar Brahimi, il-mibg[ut spe/jali tan-Nazzjonijiet Uniti g[as-Sirja, qal li l-progress fitta[ditiet ta’ pa/i Sirjani li g[adhom kemm intemmew fl-

I]vizzera kien ftit. Imma minkejja dan, qal li dan se jservi b[ala ba]i biex i]-]ew; na[at jibnu fuqu. S’issa fl-ewwel fa]i ta’ dawn

it-ta[ditiet, il-Gvern Sirjan u lOppo]izzjoni ddiskutew affarijiet umanitarji u kif itemmu lvjolenza. Issa se ssir fa]i o[ra ta’ ta[ditiet fl-10 ta’ Frar.

Brahimi qal li l-Oppo]izzjoni qalet li se tattendi, imma rre;im Sirjan g[ad irid i[abbar id-de/i]joni tieg[u. Finnegozjati mhux qed

jipparte/ipaw diversi gruppi ta’ ribelli fosthom laktar wie[ed aggressiv, alNusra, li g[andu rabtiet malal-Qaeda.

www.maltarightnow.com

Ia-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

Allarm fl-impjant nukleari ta’ Sellafield IR-RENJU UNIT L-impjegati tal-impjant nukleari ta’ Sellafield kienu mitluba ma jmorrux g[ax-xog[ol ilbiera[ wara li kienu re;istrati livelli ta’ radjuattività g[oljin aktar mis-soltu. Dan l-impjant f’Cumbria hu lakbar imma anki l-eqdem li hawn fl-Ewropa u madwar 10,000 [addiem ilbiera[ intalbu ma jmorrux g[ax-xog[ol. Sa fejn hu mag[ruf, din kienet l-ewwel darba li n[ar;et twissija simili g[al dan l-impjant nukelari. Fl-impjant, matul il-;urnata lbiera[ kien hemm biss nies tekni/i jippruvaw isibu tarf tassitwazzjoni u l-uffi/jali wissew li ma kien hemm ebda lok ta’ allarm u ma kien hemm ebda periklu, la g[all-[addiema u lanqas g[al dawk li jg[ixu flin[awi. Minkejja dan, l-a//ess g[allin[awi madwar l-impjant kien ikkontrollat g[alkemm luffi/jali insistew li ma kien hemm ebda [ru; ta’ radjuattivà mill-impjant.

IR-RENJU UNIT> {addiema tal-emer;enza jg[inu lin-nies fit-toroq mg[arrqa ta’ Muchelney, f’Somerset, li spi//at mg[arrqa min[abba l-maltemp kbir li qed ja[kem lin-Nofsinhar u l-Punent tal-Ingilterra (ritratt> EPA)

Ruma assedjata mill-maltemp L-ITALJA Ilbiera[ matul il-;urnata, il-belt kapitali tal-Italja kienet ma[kuma minn maltempata kbira li ;abet mag[ha [afna xita. Din ix-xita kkaw]at g[arg[ar kbar u n[ar;et twissija biex innies jevitaw li jivvja;;aw bilvetturi tag[hom lejn il-belt kapitali. Dan g[aliex kien hemm [afna toroq blukkati L-ag[ar li qed jintlaqtu huma r-

re;juni ta’ Lazio u Toscana fejn il-maltemp ikkaw]a kaos flivvja;;ar, inklu] f’Ruma. Min[abba l-ammont kbir ta’ xita li qed tin]el, il-Protezzjoni ?ivili [ar;u twissija min[abba l-possibbiltà li jfuru x-xmajjar f’xi zoni. Di;à hemm diversi xmajjar ]g[ar li faru u kkaw]aw [sara kemm lir-residenzi imma l-aktar

fis-settur agrikolu. F’Pisa, l-iskejjel matul il-;urnata lbiera[ in]ammu mag[luqin u ttoroq prin/ipali li jag[tu g[allbelt kienu mag[luqin ukoll. Hemm allert s[i[ f’Firenze u Prato wara li faru xi xmajjar u sservizz tal-ferrovija bejn Livorno u Pisa kien interrott min[abba lg[arg[ar u l-valangi. F’Ruma, bejn il-{amis u l-

:img[a g[amel madwar 100 millimetru ta’ ilma u diversi bnadi tal-kapitali Taljana kienu mg[arrqa. Min[abba f’hekk, isSindku ta’ Ruma ta bidu g[al pro/eduri biex jikkonfrontaw din l-emer;enza. Fiz-zona talAurelio, kien hemm valanga li radmet zona fejn kienu jg[ixu nies bla dar u hemm bi]a’ li xi w[ud minnhom tilfu [ajjithom.

g[alihom. L-Isqof Aw]iljarju ta’ L’Aquila, Giovanni D’Ercole, irnexxielu jirran;a r-relikwa u qal li kien fadal biss xi ftit [jut tad-deheb li huma neqsin u l-Pulizija kienet qed tag[mel tfittxija

g[alihom. D’Ercole qal li kien fer[an [afna b’dan l-i]vilupp. Iddrapp hu mil-libsa li kien liebes il-Papa :wanni Pawlu II meta sar l-attentat fuq [ajtu f’Mejju tal-1981.

Tinstab kwa]i r-relikwa kollha tal-Papa :wanni Pawlu II L-ITALJA Il-Pulizija fl-Italja tinsab qrib li ssolvi s-serqa tar-relikwa biddemm tal-Papa :wanni Pawlu II minn kappella fil-muntanji barra L’Aquila. Il-Pulizija issa sabet id-deheb u l-kontenitur tad-deheb li fih kien hemm ir-relikwa kif ukoll

parti kbira tad-drapp li fuqu kien hemm id-demm. Dawn instabu f’garaxx ta’ wie[ed minn tliet ]g[a]ag[ li n]ammu mill-Pulizija b’rabta mal-ka]. Kienu dawn it-tlieta li indikaw lill-Pulizija fejn remew ir-relikwa.

Ir-relikwa nsterqet il-;img[a li g[addiet mill-Kappella ta’ San Pietro della Ienca qrib ilmuntanja Gran Sasso fejn kien i[obb imur g[al btala l-Papa Pollakk. Jidher li l-[allelin remew id-drapp tar-relikwa g[aliex ma kienx ta’ valur

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ikomplu ji]diedu l-ispekulazzjonijiet dwar il-;ejjieni ta’ Sarkozy FRANZA Fi Franza, hekk kif il-popolarità tal-President So/jalista Francois Hollande qed tkompli tmur il-ba[ar, qed ji]diedu lispekulazzjonijiet li l-avversarju tieg[u Nicolas Sarkozy qed ilesti biex jikkontesta l-elezzjoni li jmiss fl-2017. S’issa Sarkozy l-aktar li qed jg[id hu li hu m[ajjar jag[mel dan il-pass imma xejn aktar. Hu kien irtira mix-xena politika wara li tilef l-a[[ar elezzjoni li ntreb[et minn Hollande fl2012. Issa Bernadette Chirac, mart l-eks President Jacques Chirac li serva bejn l-1995 u l-2007 u li hi [abiba kbira ta’ Sarkozy,

qalet li hu qed ilesti biex jikkontesta l-elezzjoni li jmiss. Kieku dan kellu jse[[, dan jitni]]el fl-istorja b[ala wie[ed mill-akbar ritorni politi/i fiddinja. Sarkozy kien [a post Chirac wara l-elezzjoni tal-2007 u b[alu hu membru tal-partit ta/-?entru-Lemin Union pour un Mouvement Populaire (UMP). F’kummenti lill-istazzjon tarradju Fran/i] Europe 1, Chirac qalet li hi kienet favur li Sarkozy jag[mel ritorn politiku u kienet qed tittama li jag[mel dan il-pass. Hi i]da qalet li ma setg[etx tg[id x’kien qalilha

Sarkozy dwar dan imma indikat li hu se jikkontesta. Minn mindu tilef il-poter, Sarkozy ]amm profil baxx u kien irri]enja minn mexxej talUMP. Apparti l-kritika g[attmexxija tal-pajji] ta[t Hollande, hemm ukoll problemi serji fit-tmexxija tal-UMP, u blintervent ta’ Sarkozy ikkalmaw l-affarijiet. Sorsi qalu li g[alissa kmieni wisq biex Sarkozy i[abbar xi [a;a uffi/jalment peress li g[ad fadal tliet snin g[all-elezzjoni g[alkemm qed issir pressjoni biex Sarkozy jikkontesta l-elezzjoni g[at-tmexxija tal-UMP fl2015.

IL-:ERMANJA> Stefan Krauss i]omm lollipop b’differenza li fiha hemm id-dudu ta’ [anfusa, u dan mhux b’/ajta. Hu jbig[ dan l-insett u insetti o[ra li jistg[u jittieklu mill-bniedem permezz ta’ sit fuq l-internet (ritratt> EPA)

Vodka qattiela IR-RUSSJA

L-AWSTRALJA> Skulturi tal-annimal mag[ruf b[ala ‘Black Rhino’, li hu f’periklu li jg[ib mid-dinja, jaslu f’Sydney Opera House. Dawn i]]ejnu minn nies mag[rufa b[ala parti minn inizjattiva ta’ Taronga Zoo biex titqajjem kuxjenza dwar il-qtil ta’ dawn l-annimali u biex jin;abru l-flus g[all-[arsien tag[hom (ritratt> EPA)

Jitolbu l-piena tal-mewt L-ISTATI UNITI Il-prosekuturi federali fil-ka] tal-attakk terroristiku li kien sar waqt il-maratona ta’ Boston fl2013, talbu g[all-piena talmewt fil-konfront tal-uniku akku]at fil-ka], Dzhokhar Tsarnaev. Tsarnaev g[andu fost iddifi]a tieg[u lil Judy Clark, meqjusa b[ala wa[da minn fost l-aqwa avukati ta’ difi]a flIstati Uniti f’ka] fejn tintalab ilpiena tal-mewt. Hemm spekulazzjoni li parti kbira tad-difi]a se tkun l-influwenza li kellu fuq l-akku]at Tamerlan Tsarnaev, li

kien ipparte/ipa fl-attentat imma nqatel erbat ijiem wara mill-Pulizija wara li rre]ista larrest. {uh kellu 19-il sena meta se[[ l-attentat. Tsarnaev qed jg[id li mhux [ati tal-akku]i kollha mressqa kontrih. S’issa g[adha ma t[abbritx data g[all-pro/ess. L-Avukat :enerali tal-Istati Uniti, Eric Holder, ta l-kunsens tieg[u biex tintalab il-piena talmewt g[alkemm hu mhux favuriha. Dan peress li hu ka] federali u kien hemm b]onn

il-permess tieg[u. Massachusetts, l-istat fejn se[[ il-ka] ta’ Boston, ilu ma jkollu piena kapitali mill-1984 g[alkemm qorti g[adha kemm imponiet il-piena kapitali filka] ta’ Gary Lee Sampson li ammetta l-[tija fil-qtil ta’ ]ew;t ir;iel. Biex Tsarnaev jing[ata lpiena kapitali, il-;urija kollha trid issibu [ati u taqbel li ting[ata l-piena kapitali. Jekk wie[ed mill-;urati jo;;ezzjona u jinstab [ati, hu jing[ata piena ta’ g[omru l-[abs.

Numru kunsiderevoli ta’ imwiet qabel il-waqt fir-Russja huma kkaw]ati minn xorb e//essiv ta’ alko[ol, partikolarment vodka. Skont studju li kien pubblikat fir-rivista medika Ingli]a “The Lancet”, 25 fil-mija tal-ir;iel Russi jmutu qabel jil[qu l-55 sena u l-kaw]a ewlenija hu lalko[ol. Fost il-kaw]i min[abba f’hekk hemm mard tal-fwied u avvelenament mill-alko[ol.

{afna jmutu wkoll f’in/dienti marbuta max-xorb. Dan hu meqjus b[ala l-akbar studju tax-xorta tieg[u li qatt sar u kien mifrux tul g[axar snin u kienet [idma li fiha [adu sehem studju]i Russi, Ingli]i u talWHO. Hu stmat li kull Russu jixrob medja 13-il litru ta’ alko[ol pur kull sena u fil-ma;;oranza dan hu vodka.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

IL-FINLANDJA> Kompetituri mill-Kanada waqt ir-Red Bull Crashed Ice World Series fuq xmara ffri]ata f’Serena (ritratt> EPA)

T[assib dwar missila nukleari ;dida Russa L-ISTATI UNITI Il-Gvern Amerikan informa lill-pajji]i alleati tan-NATO li rRussja qed tag[mel provi fuq missila nukleari tat-tip cruise ;dida. Dan aktarx bi ksur tattrattat li jipprojbixxi l-i]vilupp ta’ dan it-tip ta’ missili nukleari. Skont rapport f’The New York Times li kkwota uffi/jali Amerikani, ir-Russi ilhom mill2008 jag[mlu provi fuq din il-

missila mag[rufa b[ala R-500. S’issa l-Istati Uniti ma tkellmitx pubblikament dwar dan il-ksur tat-trattat imma infurmat lin-NATO dwar x’qed ji;ri. Il-Gvern Amerikan jidher ukoll li qanqal dan il-ka] diversi drabi tul l-a[[ar sena imma luffi/jali Russi dejjem qalu li m’hemm xejn x’jiddiskutu. Sorsi fin-NATO qalu li ksur

ta’ trattat simili biex ji;u kontrollati l-armi nukleari kien xi [a;a serja [afna. It-trattat inkwistjoni, lIntermediate-Range Nuclear Forces Treaty (INF) tal-1987 kien element ewlieni tas-si;urtà fl-Ewropa u r-rispett tieg[u jitqies b[ala fundamentali. Ilftehim kien wie[ed millewlenin g[all-kotnroll tal-armi

matul il - Gwerra Bierda . Permezz tieg[u kienu elimi nati sensiela s[i[a ta ’ armi nukleari li kienu kapa/i jaslu bejn 500 u 5 , 500 kilometru . Fost dawn il - missili Amerikani mag[rufa b[ala pershing u cruise kien hemm ibba]ati fl - Ewropa u dawk tal Unjoni Sovjetika mag[rufa b[ala SS - 20 .

Moska qatt ma kienet fer[ana b ’ dan it - trattat u issa minn wara l - kwinti qed isost nu li ] - ]mien li fih kien iffir mat kien wie[ed differenti [afna u bih kienu eliminati biss l - armi nukleari Amerikani u Sovjeti/i - Russi imma minn dak i] - ]mien fe;;ew pajji]i o[ra li ]vilup paw dawn l - armi .

Iridu jke//u lil Bieber mill-Istati Uniti L-ISTATI UNITI Il - President Amerikan Barack Obama se jkollu jikkunsidra talba biex il-kantant Kanadi] Justin Bieber ji;i deportat mill-Istati Uniti. Dan wara li f’petizzjoni li nfet[et fuq is-sit elettroniku tal-White House, in;abru aktar minn 100,000 firma – il-minimu me[tie; biex talba tkun ikkunsidrata mill-President talIstati Uniti. Il - petizzjoni nbdiet minn persuna f ’ Detroit fit - 23 ta ’ Jannar – il - ;urnata meta

Bieber, li g[andu 19-il sena, kien arrestat f’Miami Beach talli kien qed itellaq fi triq pubblika. Minn dakinhar hu kellu diversi problemi o[ra mal awtoritajiet fl-Istati Uniti fosthom wara lment minn ;ar tieg[u f’Los Angeles g[aliex Bieber kien gara l-bajd lejn irresidenza tieg[u u g[amillu [afna [sara. Bieber jg[ix fl-Istati Uniti permezz ta ’ visa spe/jali li tin[are; g[al dawk li ja[dmu fl-industrija tad-divertiment.

L-INDJA> Bi//a xog[ol tal-arti milli hemm g[all-wiri waqt is-sitt edizzjoni tal-India Art Fair fi New Delhi, li g[aliha qed jipparte/ipaw aktar minn 1,000 artist minn madwar id-dinja (ritratt> EPA)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LETTERATURA

}g[a]ag[ bla ;ejjieni Roberto Saviano fin-novella di Coca e di Camorra’ maqlub g[all-Ingli] b[ala ‘The Ring’ je[odna fl-Italja ta’ isfel, isfel minn fejn ;iet mi;;ielda lbattalja ta’ Cassino, wa[da milliktar battalji kbar tat-Tieni Gwerra Dinjija. Dan l-isfel daqshekk differenti minn bi//iet o[ra tal-istess pajji]. Plakek, ward u mixeg[la mal[itan li ]ag[]ug[a mdorrija finnord tal-Italja ta[seb li jfakkru eroj tar-re]istenza. Imma le, dawn huma tifkiriet tal-art fejn issaltan il-Camorra, teqred u ma hi [atja ta’ xejn. Hemm postijiet li g[ax titwieled fihom ifisser li inti [ati. L-ewwel nifs ta’ meta titwieled u l-a[[ar t[ar[ira tal-mewt g[andhom l‘Ragazzi

istess valur. Il-valur tal-[ajja. Ma jiswa xejn liema tqanqil i;ieg[lek, mhux ta’ siwi x’[ajja g[ext. Jiswew anqas minn liema [sibijiet qab]u madwar l-g[adam ta’ rasek u anqas x’[ass ;ieg[lek i;;ib ru[ek f’/erti [inijiet tal-jum. Kulma jiswa hu fejn twelidt, u x’hemm miktub fuq il-karta talg[arfien. Dan il-post hu mag[ruf biss min-nies li jg[ixu hemm, u l[atja jag[rfu lil xulxin. Kul[add hu [ati, kul[add ji;i me[lus mill[tija. Imma dan il-post ma jfisser Joe Cassar xejn g[al dawk li ma jg[ixux stcassar@gmail.com hawn. }ag[]ug[ jag[ti /urkett lit-tfajla tieg[u, ;ejja mill-Italja ta’ fuq. Il Contrario della Morte I/-/urkett i[arisha minn dawk li It-tieni novella ‘Il Contrario ja[sbu li t-tfajliet huma kollha della Morte ’ maqluba g[all tag[hom. Ingli] b[ala ‘The Opposite of Death ’ tie[u isimha minn kanzunetta ta ’ Segio Bruni ‘ Carmela ’. Kollox ji;ri fil misra[ fejn ta’ kuljum jiltaqg[u l-istess nies jixorbu, jitkellmu, jilag[bu log[ob tal-azzard. L-g[add ta’ Ni;erjani naqas, il - kbar ma ridux li bojod ji]]ew;u suwed. Xog[ol iebes g[a] - ]g[a]ag[ im[allsa bil [bub sakemm ma jisse[bux ma’ xi clan. Jekk jag[mlu hekk, jibdew Il-qoxra jaqilg[uha tajjeb, jistg[u jibtal-ktieb ‘The dew ja[sbu g[a]-]wie;. Clan Ring and the ji;;ieled kontra clan. L-omm Opposite of tibqa’ wa[edha bilqieg[da fuq Death’

Hemm postijiet li g[ax titwieled fihom ifisser li inti [ati. L-ewwel nifs ta’ meta titwieled u l-a[[ar t[ar[ira tal-mewt g[andhom l-istess valur. Il-valur tal-[ajja si;;u barra t-triq. Tistaqsi lil dawk li jg[addu jekk jistg[ux imorru jg[idu lil binha ji;i lura billi dejjem jibqa’ barra, donnu jinsa li lg[ada jrid imur g[ax-xog[ol. L - Italja ma hemmx lieva . Jekk tid[ol suldat tista’ taqla’ xi [a;a . Missjoni ta ’ sliem f ’ na[a tad - dinja , ftit wara f ’ na[a o[ra . Il - veteran jie[u lura l-glorja u t-tif[ir. Imma xi [add… In - nies ma taf xejn dwar l - Afganistan . Ma tafx b’Bin Laden, Talibani, pajji] tar - ramel b ’ g[oljiet miksija bis-sil;. Taf biss li minn hemm ti;i ddroga fina b’bi//iet ]g[ar b[al ingotti tad - deheb . Tin[a]en . Tqum il-belli liri. In-nies drat tie[u kollox kif ji;i. Ma tista’ tag[mel xejn, li ji;i mer[ba bih ukoll jekk ikissrek. Minn dak li ji;ri “[u vanta;;, imsejken u ]g[ir li jista ’ jintg[asar f’mument meta ddestin ikun mifxul, minn waqfa qasira meta rdim kbir ta’ na[al jin]el b’sa[[a fuqek.”

Messa;;i u ritratti sbie[

Suldati jibag[tu a[barijiet, messa;;i u ritratti sbie[ lillqraba, imma l-gazzetti jridu xi video fejn suldati qed jisparaw fuq xi [add midrub jew jis[tu bi kliem [a]in lill-g[adu, jew jiksru l-li;ijiet tal-gwerra, jew meta l-g[adu jonsbok u jidorbok. U ti;i l-a[bar minn Nasirijah. Suldat midrub, qed jilg[abha mal-mewt. It-t[abbira mog[tija bi kliem xi ftit qarrieqi. U lg[arusa Maria kienet qed tistennieh g[a]-]wie;. Trid tara l;isem imtertaq. Kif se tkun [ajjitha? “ Tidher aktar g[arfa minn sninha. Minn xi mkien (l-g[erf) ;abitu. It-tifsira ta’ mumenti kollha b[al xulxin li qed tg[addi minnhom, fejn il-mumenti donnhom idumu aktar mis-snin li g[addiet, minuti li ja[btu ma’ xulxin, jag[fsu fl-imkien ;ewwa din il-[ajja tag[ha li m’g[adx g[andha l-wisa’ me[tie;a.”

{ajr lil Agenda Book Shop

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

TAG{RIF

Illum Lejla Pawlina fil-Belt Valletta L-Akkademja Kulturali Pawlina, flimkien ma’ grupp ta’ atturi ewlenin, se jing[aqdu flimkien f’okka]joni unika biex jag[tu recital ta’ poe]iji mnebb[in mill-mi;ja ta’ San Pawl f’Malta. Mario Micallef, Karmen Azzopardi, Godwin Scerri , u Nathalie Micallef se jippre]entaw serata li fiha se jiddekalaw b’mod ori;inali poe]iji ta’ Dun Karm, kif ukoll il-versi tal-oratorju Pawlu ta’ Malta ta’ Oliver Friggieri. Is-serata tinkludi intervalli mu]ikali minn Vince Fabri u d-duo Greenfields. Din il-Lejla Pawlina se ssir fil-kolle;;jata ta’ San Pawl, Valletta, illum is-Sibt, l-1 ta’

Pajji]na hu mog[ni b’g[add ;mielu ta’ relikwi u relikwarji li jmorru lura g[as-seklu sbatax u g[as-seklu tmintax u [afna minn dan il-patrimonju imprezzabbli jinsab fil-knejjes f’Malta u G[awdex

Relikwi u relikwarji fid-Djo/esi Maltija fil-perjodu Barokk Din l-Art {elwa se torganizza ta[dita interessanti dwar ir-relikwi u r-relikwarji fid-Djo/esi Maltija fil-perjodu Barokk. Din it-ta[dita, li se ssir f’133, Triq il-Melita, Valletta, se ssir

nhar it-13 ta’ Frar li ;ej fis6.30p.m. U se ting[ata minn Fr. Edgar Vella. Fit-ta[dita tieg[u Fr. Edgar Vella se jwassal tag[rif millaktar interessanti dwar ir-relikwi

}jara f’Malta minn Fra Bruno Cadore OP Fra Bruno Cadore OP il Majjistru :enerali tal - Ordni tal-Predikaturi jinsab g[al ]jara f’Malta. Fra Bruno g[andu 59 sena u qabel ma sar Majjistru tal Ordni fl - 20 1 0 kien qieg[ed iservi b[ala Provin/jal tal Provin/ja Dumnikana ta ’ Franza. Qabel ma da[al fl - Ordni Dumnikan , Fra Bruno kien tabib u kien qieg[ed jispe/jalizza fil-Pedjatrija. B[ala patri huwa [a Dottorat fit-Teolo;ija u g[allem il - Bijoetika fl Università Kattolika ta’ Lille, Franza , fejn kien inkarigat ukoll mill-istudenti Dumnikani

Fra Bruno Cadore OP

li jkunu qed jippreparaw g[assa/erdozju. Qabel ma n[atar Provin/jal

u r-relikwarji li nsibu f’Malta llum u li jmorru lura g[as-seklu sbatax jew g[as-seklu tmintax. G[al aktar informazzjoni dwar din it-ta[dita dawk interessati g[andhom i/emplu 21225952.

fl - 2002 kien Direttur ta/ ?entru ta’ Etika Medika f’Lille kif ukoll membru tal-Kunsill Nazzjonali tal-AIDS. B[ala Provin/jal hu akkwista esperjenza wiesg[a tal-Ordni kollu billi l-Provin/ja tieg[u g[andha [afna frieg[i, imsej[in Vikarjati, f’diversi pajji]i o[ra tad - dinja b[alma huma l Iskandinavja, l-Afrika, Haiti u l-Iraq. Hu stess kien qatta’ sentejn s[a[ ja[dem f’Haiti qabel ma ;ie ordnat sa/erdot. Fil - lista tal - Majjistri tal Ordni, li huma s-su//essuri talistess Fundatur, San Duminku ta’ Gusman, Fra Bruno Cadore ji;i s-86 su//essur.

Frar 2014, fit-8pm. Id-d[ul hu b’xejn u l-pubbliku hu mistieden li jattendi g[al din il-lejla memorabbli. Id-direzzjoni tas-serata hi f’idejn l-attur mag[ruf Mario Micallef, li g[amel dan il-kumment dwar din il-Lejla Pawlina: “Jien konvint li se tkun serata li tag[ti pja/ir u [afna emozzjoni lil kull min se jattendi, spe/jalment lil dawk Pawlini. Se tkun serata li ]gur sa dda[[alna fl-atmosfera talfesta g[a]i]a ta’ San Pawl. Se no[olqu ambjent u nippre]entaw recital ta’ testi f’okka]joni li rari ssir f’pajji]na. [dimna flimkien biex nipprovdu serata memorabbli f’kull aspett.”

Konkors letterarju g[al kittieba u poeti }wieten Is-sottomissjonijiet minn dawk interessati jridu jaslu sa nhar it-Tnejn, 24 ta’ Frar, 2014 Il-Kunsill Lokali ta]-}ejtun se jorganizza l-Konkors Letterarju 2014, li permezz tieg[u se jag[ti l-opportunità lil kittieba u poeti }wieten biex iwasslu l-kitba tag[hom lill-pubbliku ;enerali. Is-serata tal-Konkors Letterarju se tittella’ nhar id-19 ta’ Marzu, meta jing[ata wkoll :ie[ i]-}ejtun, i]da s-sottomissjonijiet g[all-konkors iridu jaslu l-Kunsill Lokali ta]-}ejtun sa nhar it-Tnejn, 24 ta’ Frar, 2014. Il-Konkors hu miftu[ g[a]}wieten kollha, ta’ kull età (minn tfal sa anzjani), jg[ixu fejn jg[ixu. B’hekk anki }wieten li ma g[adhomx joqog[du f’belt twelidhom jistg[u jie[du sehem. Kull konkorrent jista’ jie[u sehem b’]ew; xog[lijiet letterarji, l-importanti li jkunu ori;inali. Kull kitba se tkun e]aminata minn ;urija indipendenti u lverdett tal-;urija jkun wie[ed finali. Il-konkors se jkun maqsum f’erba’ kategoriji; l-aqwa rakkont b’Malti standard, l-aqwa kitba miktuba bid-djalett }ejtuni, laqwa poe]ija, u l-aqwa xog[ol letterarju g[all-persuni tfal u

]g[a]ag[ ta[t it-18-il sena. Se jing[ata wkoll it-Trofew Frans Baldacchino (il-Budaj) lill-a[jar kitba bid-djalett }ejtuni. Barra minn hekk se jing[ata /ertifikat lill-parte/ipanti kollha. It-titli huma varji u ;enerali fejn il-kittieba u l-poeti g[andhom il-libertà kollha biex jaqbdu l-pinna u jibdew isawru limma;inazzjoni tag[hom f’xog[lijiet letterarji varji. It-titli huma: Rakkont bid-djalett }ejtuni; Poe]ija ta’ mhux aktar minn 30 strofa; Rakkont :enerali marbut ma’ xi aspett storiku u kulturali fi]-}ejtun; Rakkont :enerali dwar i]-}ejtun mill-perspettiva tieg[ek; u 400 sena mill-A[[ar [bit mill-Ottomani fuq Malta, 4 ta’ Lulju, 1614 – Jum l-Eroj }wieten. G[al aktar informazzjoni u dwar il-premjijiet /empel lillKunsill Lokali ta]-}ejtun fuq 21663866 jew ]ur is-sit uffi/jali tal-Kunsill Lokali, www.zejtunlocalcouncil.com. Konkors organizzat mill-Kunsill Lokali ta]}ejtun, bl-inizjattiva tat-Taqsima Kultura, Turi]mu u Edukazzjoni G[olja.

RINGRAZZJAMENT

Tessie Cassar u wliedha Caroline, Fiona, Alexander u Simon, flimkien mal-qraba tag[hom, jixtiequ minn qalbhom jirringrazzjaw lill-Kleru li mexxa l-a[[ar tislima g[all-ma[bub tag[hom , li [alla din id-dinja s-Sibt, 18 ta’ Jannar fl-età ta’ 71 sena. Harry

Ringrazzjament imur ukoll g[al dawk li pubblikament jew privatament qasmu mal-familja Cassar is-sentimenti ta’ telfa u niket. Ringrazzjament spe/jali jmur g[all-istaff tal-Infectious Diseases Unit, l-Orthopaedic Ward 1, it-Teatru tal-Operazzjonijiet, l-Unità tal-Kura Intensiva u d-Dipartiment tal-Emer;enza fl-Isptar Mater Dei. G[all-familja, il-mew;a ta’ rispett u m[abba kienet ta’ g[ajnuna qawwija f’dan i]-]mien diffi/li.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

FESTI

Joe Chetcuti joechetcuti@onvol.net

Dehra minn barra tal-kappella ddedikata lil San Blas u li g[andha storja [elwa

Dehra tal-kappella ddedikata lil San Blas li kienet restawrata ftit ta]-]mien ilu

G[ada ssir il-festa ta’ San Blas Il-festa ta’ San Blas fil-knisja ddedikata lil dan il-qaddis, se ssir g[ada l-{add, 2 ta’ Frar, fl10am. San Blas li hu l-patrun tan-nies li jbatu minn mard filgrie]em. Il-Knisja ta’ San Blas, li tinsab fil-limiti ta’ {a]-}ebbu;, ;iet mibnija skont tradizzjoni antika fis-seklu [mistax u mkabbra fisseklu sbatax u ng[atat b’donazzjoni g[all-u]u mill-Kapitlu talKatidral ta’ Malta lill-Moviment Azzjoni So/jali. Mill-jum tad-donazzjoni, ilMoviment [aseb biex jirrestawra u jirriorganizza l-knisja. Parti mill-flus g[ar-restawr intern u rriorganizzazzjoni ng[ataw mil-

Lombard Bank. L-iskola Girolamo Cassar g[amlet ir-restawr estern. Diversi ordnijiet reli;ju]i u membri tal-kleru djo/esan taw donazzjonijiet g[all-arredament litur;iku. Il-knisja u l-ispazju ta’ madwarha qed iservu g[al [idma so/jali, kulturali u so/jo-pastorali. Wara l-quddiesa tal-{add, se ssir il-barka tradizzjonali tal[ob] li ssir fil-festa ta’ San Blas. Ta’ min jg[id li San Blas kien Isqof ta’ Sebaste fl-Armenja fisseklu IV. Hu [a l-martirju tieg[u fi ]mien il-[akma ta’ Licinius, madwar is-sena 316.

San Blas twieled g[and familja g[anja u nobbli Nisranija. Jing[ad li kien tabib i]da n-nies ta’ Sebaste g[a]luh b[ala Isqof tag[hom Ftit nafu fuq il-[ajja tieg[u i]da lejn is-seklu tmienja bdew jinbtu le;;endi dwar [ajtu filmartirjolo;iji ta’ dak i]-]mien u o[rajn ta’ aktar tard b[all“Legenda Aurea” ta’ Jacopus Voragine. Dawn jg[idulna li San Blas twieled g[and familja g[anja u nobbli Nisranija. Jing[ad li kien tabib i]da n-nies ta’ Sebaste

g[a]luh b[ala Isqof tag[hom. Kif kien g[adu kemm sar Isqof, bdiet il-persekuzzjoni kontra lInsara u hu [arab lejn l-g[oljiet sabiex ma jinqabadx. I]da xi nies tal-gvernatur sabuh f’g[ar, imdawwar minn annimali selva;;i morda li kien qed jie[u [sieb. Hu ttie[ed pri;unier fuq kmand tal-gvernatur Agricolaus u ntefa’ fil-

[abs. Min[abba l-;ibda li kellu lejn l-annimali selva;;i, hu jitqies b[ala l-patrun tag[hom. Waqt li kien fil-[abs San Blas g[amel miraklu meta fejjaq tifel li kellu xewka ta’ [uta mwa[[la fi gri]mejh u li min[abba fiha kien qed jifga. Min[abba f’hekk San Blas sar mag[ruf ukoll b[ala qaddis li jfejjaq il-mard talgrie]em, li fil-Medjuevu kien joqtol g[add ta’ tfal. Fil-[abs taw[ g[add ta’ torturi, fosthom li [allewh bil-;u[ g[al [afna ]mien. I]da mara salvatu billi kienet te[odlu x’jiekol u xi xemg[at fil-[abs. Fl-a[[ar hu ng[ata l-martirju bil-qtug[ tarras.

Il-Belt Victoria, G[awdex

Il-festa ta’ San :wann Bosco Fil-Belt Victoria, G[awdex, qed issir il-festa ta’ San :wann Bosco. Illejla fis-6.30 p.m. jibda rru]arju u /elebrazzjoni Ewkaristika. Fis-7 p.m. tibda quddiesa solenni mmexxija mill-Monsinjur Ar/ipriet talKnisja Katidrali :u]eppi Attard . Se jie[u sehem il Chorus Ecclesiae Cathedralis ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Colin Attard. G[ada , jum il - festa , fid - 9 a . m . tibda kon/elebrazzjoni solenni li se titmexxa minn

Monsinjur Isqof Mario Grech bis - sehem tal - kor Laudate Pueri ta[t id - direzzjoni tal Kanonku Dun :or; Frendo. Fl-10 a.m. tibda parata ta]]wiemel u ponijiet minn Pjazza San Fran;isk sa Pjazza Santu Wistin . Kif tintemm il - qud diesa jsir it-tberik tal-pets u lannimali mill-poeta G[awdxi Dun George Mercieca. F’12 p . m . issir ikla fil - Lukanda Calypso. Fl-4.30 p.m. tibda quddiesa li se titmexxa minn Monsinjur :or; Tabone u tkun animata

minn Mario Caruana. Fil - 4 . 45 p . m . jibda mar/ mill - Banda ?ittadina Leone tal-Belt Victoria ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Colin Attard. Il-mar/ se jibda minn [dejn lIskola Primarja fi Triq il Vajrin;a sa Pjazza Santu Wistin. Fil-5.30 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ San :wann Bosco, xog[ol artistiku ta ’ Wistin Camilleri u se jmexxi Monsinjur :or; Tabone. Fis-6.30 p.m. isir idd[ul tal-pur/issjoni, issir /ele-

brazzjoni Ewkaristika u jsir ilbews tar-relikwa. Fis - 7 . 30 p . m . jibda Don Bosco Grand Concert Pomp & Circumstance fis - sala tal Oratorju li se jittella ’ mill Gozo Youth Wind Band Orchestra ta[t it-tmexxija ta’ Mro Joseph Grech. Id-d[ul hu ming[ajr [las. Nhar it-Tnejn li ;ej fis-6.30 p.m. jibda r-ru]arju u /elebrazzjoni Ewkaristika. Fis-7 p.m. tibda quddiesa ta’ radd il-[ajr immexxija minn Fr . Effie Masini.

Il-Mosta Il-festa tat-tifkira tal-1,700 sena mill-elezzjoni ta’ San Silvestru Papa, su//essur ta’ Pietru Fil-knisja ddedikata lil San Silvestru Papa fil-Mosta, li tinsab fin-nofs ta’ Vjal l-Indipendenza inti u die[el lejn il-Mosta, illum is-Sibt qed jitfakkar l-1,700 sena mill-elezzjoni ta’ San Silvestru Papa b[ala su//essur ta’ Pietru. Illejla fil-5.30 p.m. jibda rru]arju u fis-6 p.m. tibda qud-

diesa li se jmexxi Dun David Muscat. Wara ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

MADWARNA

{addiema tal-BOV jippruvaw jimitaw lil Matia Preti It - teknika ta ’ Mattia Preti /ertament mhux fa/li timita ha . Madankollu , grupp ta ’ [addiema tal - Bank of Valletta kellhom l - opportu nità jattendu workshop dwar it - teknika ta ’ Preti fuq il - pit tura ta] - ]ejt fuq il - kanvas . Dan il - workshop sar bis sa[[a tal - kollaborazzjoni bejn il - BOV ’ s Sports and Social Club u Heritage Malta . Ir - restawratur ewlieni tal Heritage Malta , Ray Spiteri ,

li [adem fuq il - konservaz zjoni tax - xog[lijiet ta ’ Preti , mexxa lill - [addiema tal BOV pass pass fuq il - metodi kollha tal - artist . Waqt dan il workshop kellhom i[alltu l kuluri tag[hom u jpin;u l ‘ kapulavur ’ ]g[ir tag[hom li eventwalment [aduh id - dar mag[hom . {afna mix - xog[lijiet li huma attribwiti lil Preti jins abu fil - koppla ta ’ Santa Katerina fl - Italja li tinsab fil Belt Valletta , li ;ie

restawrata wara pro;ett ta ’ sentejn sponsorjat mill - Bank of Valletta . Il - koppla tal - knisja hi maq suma fi tmien segmenti mpit tra b ’ xeni mill - [ajja ta ’ Santa Katerina u huma attrib witi lil Mattia Preti , li kien responsabbli mit - trasformaz zjoni tal - intern tal Konkatidral ta ’ San :wann . Bla dubju , id - dekorazzjoni tal - koppla ta ’ Santa Katerina serviet b[ala ta[ri; g[all Konkatidral .

{addiema tal-Bank of Valletta pre]enti waqt il-workshop dwar it-teknika ta’ Mattia Preti

Kittieba ]g[a]ag[ dwar Ru]ar Briffa Kun/ert ie[or fis-sensiela L-G[aqda tal-Malti – Università qed tfittex kittieba ]g[a]ag[ g[al pro;ett li jfakkar lil wie[ed mill-fundaturi, Ru]ar Briffa. Matul il-pro;ett Metamorfosi, il-parte/ipanti mag[]ula se ja[dmu ma’ artisti stabbiliti f’sessjonijiet li fihom

jiffamiljarizzaw ru[hom ma’ Briffa. Il-pro;ett hu miftu[ g[al ]g[a]ag[ bejn 18 u 25 sena, li jridu jissottomettu l-applikazzjoni sal-14 ta’ Frar. Flimkien mal-applikazzjoni jridu jinkludu ittra ta’ motivazzjoni, CV, kitba

kreattiva, u kopja tal-karta talidentità. G[al aktar tag[rif ikkuntattjaw lill-G[aqda fuq ghaqdatalmalti@gmail.com. Il-[olqa g[all-attività fuq Facebook, tinsab hawn: www.facebook.com#events#5798 27375443384.

Young Artists

It - Teatru Salesjan f ’ Tas Sliema se jorganizza t - tieni kun/ert mu]ikali mis - sen siela ‘ Young Artists Series ’ g[al dan l - ista;un nhar is Sibt , 22 ta ’ Frar fis - 7 . 30pm . Din is - sensiela ta ’

kun/erti g[andha l - g[an li tippromwovi talent mu]ikali ;did u promettenti fuq ba]i lokali . Il - biljetti jistg[u jinxtraw mis-sit www.ticketline.com.mt jew dakinhar minn mal-bieb.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

RIFLESSJONIJIET

Qajmu lid-dinja! G[ada, il-{add 2 ta’ Frar, Festa tal-Pre]entazzjoni talMulej fit-Tempju, ja[bat it-18-il Jum Dinji tal-{ajja Kkonsagrata. Kien il-Beatu :wanni Pawlu II li, fl-1997, waqqaf dan il-Jum. Fl-ewwel messa;; tieg[u f’dan il-Jum il-Papa Pollakk fisser tliet g[anijiet li g[alihom il-Knisja Universali kellha ti//elebra Jum il-{ajja Kkonsagrata. “L-ewwel nett, dan il-jum iwie;eb g[all-b]onn intimu li lMulej ji;i mfa[[ar u rringrazzjat b’aktar solennità g[ar-rigal kbir tal-[ajja kkonsagrata, li jag[ni u jferra[ lill-komunità Nisranija permezz tal-g[add ta’ kari]mi tag[ha u bil-frottijiet li jibnu ta’ tant [ajjiet li ;ew mog[tija min[abba s-Saltna... It-tieni nett, dan il-jum g[andu l-g[an li jippromwovi g[arfien u rispett g[all-[ajja kkonsagrata millPoplu kollu ta’ Alla... It-tielet ra;uni tirrigwarda lill-persuni kkonsagrati direttament. G[arfien aktar [aj “Huma mistiedna ji//elebraw flimkien u solennement lg[e;ubijiet li l-Mulej wettaq fihom biex jiskopru, permezz tad-dawl nebbie[i tal-fidi, iddwal tas-sbu[ija divina mxerrda bl-Ispirtu fil-mod tal-[ajja

tag[hom u biex jiksbu g[arfien aktar [aj tal-missjoni wa[diena tag[hom fil-Knisja u fid-dinja.” Il-Papa Fran;isku, huwa nnifsu kkonsagrat lil Alla u membru fi [dan Istitut ta’ {ajja Kkonsagrata, is-So/jetà ta’ :esù, jista’ aktar jifhem is-siwi tal[ajja kkonsagrata fid-dinja tallum. Il-kontribuzzjoni tieg[u fillaqg[a li kellu mal-Unjoni tasSuperjuri :enerali tal-Ir;iel li se[[et nhar id-29 ta’ Novembru 2013, hija ta’ min jag[tiha l-pi] xieraq tag[ha. Meta ;ie mistoqsi fuq x’inhuma l-prijoritajiet g[ar-reli;ju]i Papa Fran;isku sa[aq li l-Knisja tikber permezz tax-xhieda u mhux bil-pro]eliti]mu. “Ix-xhieda li tista’ tassew t[ajjar hija dik marbuta mal-attitudnijiet li mhu-

Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com Mhux bi]]ejjed g[alina r-reli;ju]i li nidhru b[ala profeti i]da li nkunu tassew profeti. Je[tie; iva li nkunu reli;ju]i r;iel u nisa li ndawlu t-triq g[all-futur

Il-[ajja reli;ju]a g[andha tippromwovi l-maturità spiritwali fil-Knisja billi ti;bed in-nies lejha miex komuni: ;enero]ità, distakkament, sagrifi//ju, li wie[ed jinsa lilu nnifsu biex jie[u [sieb l-o[rajn. Din hija x-xhieda, ilmartirju tal-[ajja reli;ju]a”. Maturità spiritwali Il-Papa qal li l-[ajja

reli;ju]a g[andha tippromwovi l-maturità spiritwali fil-Knisja billi ti;bed in-nies lejha. “Il-Knisja je[tie; li ti;bed in-nies. Qajmu lid-dinja! Kunu xhieda ta’ modi o[ra kif isiru l-affarijiet, ta’ m;iba, ta’ g[ajxien!” Huwa qal li l-Knisja qieg[da tit[addet dwar “vi]joni eskatolo;ika, il-valuri tas-Saltna mla[[ma hawnhekk, fuq din lart”. Madankollu r-radikalità evan;elika mhijiex biss g[arreli;ju]i imma g[al kul[add. G[alhekk ir-reli;ju]i je[tie; li jag[rfu wkoll id-dnubiet u ddg[ufijiet tag[hom li “ma ji/[dux” ix-xhieda tag[hom imma “isa[[uha”. Il-Papa [e;;e; lil kull reli;ju]#a: “G[alhekk dak li nistenna ming[andkom hu li tag[tu xhieda”. Ir-realtà tal-[ajja hija mifhuma “biss meta ti;i m[arsa mill-periferija”. Il-Papa Fran;isku sskota jg[id li “mhijiex strate;ija tajba

li tkun fi/-/entru tal-isfera. Biex nifhmu je[ti;ilna nduru madwar [a;a, naraw ir-realtà minn punti differenti”. G[alhekk l-Isqof ta’ Ruma sa[aq dwar l-importanza li a[na r-reli;ju]i nkunu “f’kuntatt reali” mal-fqar. “Jekk dan ma jse[[x nirriskjaw li nkunu ideolo;isti astratti jew fundamentalisti, li mhuwiex tajjeb. :esù mar g[and kul[add. Fil-veru sens tal-kelma g[and kul[add”. Inkunu tassew profeti Il-Papa sa[aq li “m’g[andux ikun hemm log[ob mal-profezija tas-Saltna.” Mhux bi]]ejjed g[alina r-reli;ju]i li nidhru b[ala profeti i]da li nkunu tassew profeti. Je[tie; iva li nkunu “reli;ju]i r;iel u nisa li ndawlu ttriq g[all-futur”. Meta t[addet fuq il-kari]mi l-

Papa qal li hemm b]onn li dawn jing[exu b’mod “ener;etiku u li ji;u mifhuma mill-;did kulturalment.” G[alkemm dan hu riskju], il-Papa qal li “m’g[andux iwaqqafna min[abba li je]isti /-/ans li ni]baljaw bil-kbir”. L-Isqof ta’ Ruma ssokta jg[id li meta kari]ma partikulari ti;i inkulturata huwa “fundamentali, u dan

qatt ma jfisser li tirrelativizzaha”. Rigward l-a[wa fil-[ajja reli;ju]a li mhumiex sa/erdoti lPapa Fran;isku qal li hemm b]onn ta’ ti;did f’dan il-qasam tal-[ajja kkonsagrata. G[alhekk talab lill-Prefett u lis-Segretarju tal-Kongregazzjoni tar-Reli;ju]i u tal-Istituti ta’ {ajja Appostolika biex jiffa/ilitaw “riflessjoni aktar sodisfa/enti”. Madankollu l-Papa rrimarka li l-fatt li hawn nuqqas ta’ vokazzjonijiet f’dan il-qasam tal-[ajja kkonsagrata ma jfissirx li din ilvokazzjoni ntemmet. Anzi, “hemm b]onn nifhmu dak li Alla qieg[ed jitlob minna”. Fil-konversazzjoni tieg[u masSuperjuri Ma;;uri R;iel Fran;isku qal li hemm b]onn ti;i missielta l-fanta]ma li l-[ajja reli;ju]a hija [arba mill-kumplessitajiet u d-diffikultajiet taddinja. Mhux g[aqli li biex ji;u evitati l-problemi “i]-]g[a]ag[ iridu jhe]]u snienhom, jippruvaw ma ji]baljawx, jimxu ma’ regoli u jitbissmu [afna, u jistennew il-jum meta jg[idulhom li huma tajbin, li spi//aw il-formazzjoni”. Il-Papa qal li din hija “ipokresija li hija r-ri]ultat ta’ klerikali]mu li huwa wie[ed mill-ag[ar [sarat”. G[alhekk il-

Papa Fran;isku qal li “jin[tie; neg[lbu din it-tendenza ta’ klerikali]mu fid-djar tal-formazzjoni u s-seminarji wkoll”. Filformazzjoni jin[tie; li “niffurmaw il-qlub tag[hom inkella nkunu qeg[din no[olqu mostri /kejkna”. Il-fraternità fil-[ajja kkonsagrata hija importanti l-g[aliex “jekk persuna ma tistax tg[ixha, lanqas ma tista’ tg[ix il-[ajja reli;ju]a”. Il-Papa qal li hemm b]onn immorru “lil hinn millkonflitti”. G[alkemm il-konflitti huwa ne/essarji jekk il-komunità qieg[da tg[ix relazzjonijiet sin/ieri u onesti jin[tie; li ji;u ffa//jati “bir-ras” u “qatt m’g[andhom ji;u mitfug[a ta[t it-tapit”. I]da dan ifisser li l[lewwa g[andha tg[inna neg[lbu l-konflitti. “Hemm b]onn li niksbu mill;did dik il-[lewwa, inklu]a l[lewwa materna. A[sbu, ng[idu a[na, fil-[lewwa li g[ex San Fran;isk”. Il-Papa qal li “tista’ tkun bi]]ejjed biex tibdel ilkomunitajiet”. G[alhekk huwa importanti li fil-konflitti nadottaw “il-[lewwa Ewkaristika” u lb]onn li “l-konflitti n]ieg[lu bihom”. B[ala persuni kkonsagrati lil Alla kemm qeg[din in[allu lqalb u mhux il-psikolo;i]mi jmexxuna? Qeg[din nifhmu li biex inqajmu d-dinja rridu nissallbu mas-Salib il-[in kollu?

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

RIFLESSJONIJIET

Sibna Van;elu ;did [afif [afna, i]da... Kont qed inqalleb f’librerija kollha trab, meta sibt Van;elu ;did. Jien u naqrah, fhimt li dan [afif [afna , user - friendly , u jaqbel g[al kull fejn tqabblu. Hawn hu t-test: U qal, Jien it-triq, il-verità u l-[ajja, veru, imma jekk issibu xi triq o[ra, jew verità o[ra, mhux se ninda[lilkom. Tkunu mbierka . Wara kollox illum mhux ]mien tad-domma. Iddomma toqtol. Hija l-kuxjenza li hi fuq kollox. Hi x’inhi l-idea tieg[ek tal-kuxjenza, din i;;ib biss liberazzjoni . Veru li Missieri qal li huwa, bil-kuxjenza jrid jorbotlok qalbek , imma jekk tista ’ tiskappalu minnha , ikun a[jar g[alik . Tkun imbierek dejjem. Il-Kmandamenti

Veru li Missieri kiteb il Kmandamenti fuq il - ;ebel . Kien ikun a[jar kieku kitibhom fuq qalbek, g[ax il-;ebel isir trab, b[alma naraw fuq is-swar tal - Belt . Nistg[u nir restawrawhom , u nadatat tawhom g[a]-]minijiet tal-lum, imma dejjem jinbiddlu xi ftit, hux? Mhux se jkunu l-istess. Allura jekk ta[seb li xi kmandament jew tnejn jew tlieta, iridu jissebb[u , jinbidlu

jitne[[ew jew jitg[ammdu , g[ala le? F’idejk il-mazz, man. U issa int, Pietru, ismek ifisser blata, u nibni l-Knisja tieg[i fuq din il-blata u l-infern ma jistax g[aliha. Insomma, mhux suppost li jeg[libha. Imma forsi l-bnedmin isibu xi blata is[a[, u jidde/iedu li m’g[andhomx b]onn istituzzjonijiet b[all Knsija u qassisin u x’naf jien. Ma nafx g[ala bag[atni l-Missier

Forsi tkunu tistg[u tg[addu ming[ajrha u ming[ajri. Fejn naf ? Intom tidde/iedu , kull wie[ed skont kif ja[sibha. Jien xorta norqod billejl. Li tag[mel int, ben fatt. Imma, [ej, ma nafx hemm fuq x’ja[sbu, eh. Kultant ma nafx g[ala l-Missier bag[at lili hawn isfel. Eh, i]-]g[ar in[obbhom – u l-batuti u l-imsejkna u l-minoritajiet. Kollha g[andu jkollhom id-drittijiet. Issa, [ej, imbag[ad jekk ikun hemm min ja[seb li orrajt tie[u dak li mhuwiex tieg[ek, u torqod ma’ min trid, u tie[u l - partner tal - o[rajn , dawn jistg[u jo[olqu xi problema fis-so/jetà. Imma b[alma meta da[[alna d-divorzju – ma kienx l-a[[ar tad-dinja hux? Laqwa hu li ma timponi fuq

Il-kaxex [odor huma sagri, eh, [a;a wa[da sagra f’dinja sekolari fejn m’hemm xejn sagru

Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

[add, u kul[add jag[mel (u jie[u) dak li jrid. Wara kollox kwa]i kul[add i[allas it - taxxa , imma jekk xi [add ma jridx , jien min jien biex ni;;udikah , mhux hekk ? Dik fra]i li saret famu]a g[ax g[amluha li tfisser , kol lox jg[odd . Imma meta nit[addet fuq ;udizzju , jien fissirt kundanna . Alla biss jissepara n - nag[a; u l mog[o] . Imma dan ma jffis sirx li ma hemmx nag[a; u mog[o] , hux hekk ? Qed nit[awwad Ara , issa qed

nit[awwad , g[ax hawn [afna jifhmu aktar minni, spe/jalment fuq l-internet , mal - bloggers , fost il -

;urnalisti regolari bil-kolonni tag[hom ... Imma xi [a;a jg[allmuni tafux. Dawn bravi [afna , u bdejt nifhem li m’g[andix nimponi l-li;i ta’ Missieri fuq stat lajk. G[ax issa sseparajna , tafux . Partners apart a[na. L-altar g[andu jkun g[alih u l-istat jimxi g[al rasu. Hekk hemm miktub, ma nafx fejn. U dak li hu miktub huwa sagru, minbarra l-Kitba Sagra, naturalment, g[ax inkella nimponu fuq is-seklu. Isma’ [ej, naf li xi li;ijiet laj/i jistg[u j[arbtu l-pjan ta’ Alla , imma g[ax g[andna ninda[lu jekk xi minorità tkun trid tfassal pjan differenti minn dak ta’ Alla? {allihom jilag[bu l - log[ba li jridu , u [add m ’ g[andu jedd jinda[al . Idda[[alx lil Missieri fin-nofs, [ej. Permessi tal-MEPA

{alli lil kul[add jag[mel li jrid, sakemm i[allsu t-taxxi, jieqfu fuq it-traffic lights fl-

a[mar, josservaw il-permessi tal-MEPA, jisseparaw l-iskart tad-dar f’boro] differenti, u ma jipparkjawx quddiem il-garaxx tal-Ministru, jew barra millkaxxa l-bajda. Il-kaxex [odor huma sagri, eh, [a;a wa[da sagra f’dinja sekolari fejn m ’ hemm xejn sagru. Bil-[aqq, u m’hemmx tipjip ;ewwa, g[ax [a]in ikun g[alikom. Hemm il - kwistjoni tal Bibbja. Min jifhimha mod u min ie[or. L-a[jar hu li kul[add jifhimha kif irid, u ma j[allix ilKnisja tg[idlu. Hekk a[jar g[ax ma ni;;ildux, [lief forsi fuq xi programm fuq it-televixin. Ejjew ilkoll intom imtaqqlin, u jiena nserra[kom. Jien ma nikkundanna lil [add. M’hemm g[alfejn nag[mel xejn . Probabbli lanqas hemm g[alfejn immut fuq is-Salib. Issa nara. Imxu fuq il-kuxjenza kif tiffurmawha intom. Kultant ma nafx g[ala l-Missier bag[atni hawn isfel, daqskemm hawn bravi hawn. X’;ejt nag[mel jien?

Id-dritt tax-xandir Il-bniedem hu dejjem g[atxan g[al tag[rif ;did, dejjem jixtieq ikun jaf x’inhu ji;ri madwaru u x’hemm lil hinn minn xtutu. Illum il-;urnata biex tkun taf x’qed ji;ri saret l-aktar [a;a fa/li g[ax l-apparat li jxandrilna x’inhu jsir ma g[adux ittelevi]joni, ir-radju jew ilgazzetta imma sar smartphone. Illum kul[add jista’ jwassal a[bar. Bi]]ejjed wie[ed ikun f’post fejn ji;ri in/ident. Dan dlonk jo[ro; is-smartphone tieg[u u ji;bed filmat ta’ dak li jkun qed ji;ri u f’radda ta’ salib jibag[tu fuq l-internet. Hekk saru jixxandru parti kbira tal-a[barijiet. Imma mhux hekk biss

Minkejja li llum kul[add jista’ jxandar g[ax g[andu lmezzi f’idejh, hemm settur li jag[mel dan ix-xog[ol b[ala professjoni. Dawn huma x-xandara li jinkludu bosta rwoli, mill-fotografu sal-kittieb talartiklu li jakkumpanja r-ritratti tal-fotografu. Mill-editur ta’ ;urnal sal-persuna li taqra la[barijiet.

Dawn kif ukoll bosta o[rajn nistg[u npo;;uhom fl-istess qoffa u nittimbrawhom b[ala xandara. Il-problema tax-xandara hi li dawn it-talin jittrattaw informazzjoni fuq persuni o[rajn u mhux informazzjoni dwarhom stess. Mhuwiex possibbli li kull meta xandar irid isemmi lil xi persuna joqg[od jitolbu permess biex isemmih. Li jwassal l-informazzjoni huwa xog[lu u g[alhekk huwa obbligat jag[mlu u li jag[mlu sew. Hemm regoli morali kif dan g[adnu j;ib ru[u u sa fejn g[adnu jasal. Ix-xandar g[andu jwassal dak li jinteressa lillpubbliku u dak li huwa totalment privat u li ma g[andux x’jaqsam g[andu jibqa’ mhux imxandar. Hemm ka]i li d-dritt tal-informazzjoni ma jirba[x. Ka]i fejn jid[lu minorenni jew li jmorru kontra l-pudur jirb[u fuq iddritt tal-kronaka u g[alhekk ma g[adhomx ji;u mxandra jew jekk ji;u mxandra, dan isir blakbar kawtela.

Hi tassew kontradizzjoni li minn banda rridu l-libertà, irridu d-dritt li nkunu nafu kull tentufa u mill-banda l-o[ra ;ieli nisimg[u li dawk li xog[olhom huwa li jiggarantulna dan id-dritt ji;u aggrediti jew mi]mumin milli jwettqu [idmiethom Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

Karta ta’ Nizza Fis - sena 2000

l - Unjoni Ewropea [ar;et il-Karta taddrittijiet fundamentali tal-bniedem. Din tissejja[ Il-Karta ta’ Nizza. Skont din il-Karta, illibertà tal-espressjoni g[andha ]ew; kun/etti, libertà li wie[ed jir/ievi informazzjoni u libertà li jxandar informazzjoni bla limitazzjoni , fruntieri jew ind[il politiku. Sa /ertu punt dan kollu kien di;à jinstab f’ bosta kostituzzjonijiet ta’ stati Ewropej, fosthom ta’ pajji]na (art 41).

Xandara msawta

Mhux darba jew tnejn nisimg[u b’ka]i fejn ;urnalisti ji;u mhedda, imsawta jew sa[ansitra maqtula. Is-sena lo[ra fl-Italja biss, skont l-union tal-;urnalisti Taljani (FNSI) u lOrdni tal-:urnalisti Taljani, kien hemm 121 ka] fejn ;urnalisti ;ew mi]muma milli jaqdu dmirhom sewwa jew inkella kienu mina//jati. Dan fl-Italja biss. Madwar id-dinja min jaf kemm jikber in-numru. F’pajji]na Dan l-a[[ar smajna b’ka]i anke f’pajji]na fejn xi ;urnalisti setg[u [assewhom limitati fil-qadi ta’ dmirhom. :urnalist ji;i arrestat u je[dulu l-mowbajl g[ax intqal li

[a ritratt bih. :urnalist ikun arrestat g[ax imur jara x’kien qed isir f’wa[da mill-awli tal-qorti. :urnalist ie[or ji;i sfurzat biex jikxef minn fejn ;ab it-tag[rif. Dawn huma tliet persuni li kienu qed iwettqu [idmiethom biex iwasslulna dak li g[andna dritt inkunu nafu. Daqskemm hu dritt tal-;urnalist li jinvestiga, daqshekk ie[or huwa dritt ta//ittadin li jkun jaf ir-ri]ultat talinvestigazzjoni tal-;urnalist. Hija tassew kontradizzjoni li minn banda rridu l-libertà, irridu d-dritt li nkunu nafu kull tentufa u mill-banda l-o[ra ;ieli nisimg[u li dawk li xog[olhom huwa li jiggarantulna dan id-dritt ji;u aggrediti jew mi]mumin milli jwettqu [idmiethom.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

TV#RADJU F. Living

07:00 - Ashram 09:00 - F. Living Magazine 10:00 - Belle Donne 12:00 Teleshopping 13:00 Niltaqg[u 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal-{olm 21:30 - Bejnietna 23:30 - Fil-:nien ma’ Melo 24:00 - Madagascar 01:30 Teleshopping. Xejk

07:30 – Just For Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughts 12:00 – Top 10 13:30 – The 80’s 14:00 – Local Angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Jimpurtani 17:45 – Maltese Music 18:00 – Back in Time 80’s and more 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Just for Laughs 21:55 – Football Daily 22:00 – Music Documentary 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals. GO Stars

06:45 – Signs 08:30 – Frankenweenie 10:00 - The Horse Whisperer 12:45 - The Wrestler 14:30 - Barney’s Version 16:40 - The Watch 18:25 - Jack the Giant Slayer 20:15 - In Plain Sight 21:00 Line of Duty 22:00 - Broken City 23:50 - Barney’s Version 02:00 - Line of Duty 03:00 - The Horse Whisperer 05:45 - In Plain Sight 06:30 - The Watch. Melita More

09:00 - Private Practice 09:45 - Private Practice 10:30 - Private Practice 11:15 Private Practice 12:00 - Private Practice 12:45 - SMASH 13:30 30 Rock 13:55 30 Rock 14:20 - 30 Rock 14:45 - 30 Rock 15:10 - 30 Rock 15:35 - 30 Rock 16:00 - 30 Rock 16:25 - 30 Rock 16:50 - 30 Rock 17:15 - Mike & Molly 17:45 - Whitney 18:30 - Chicago Fire 19:15 Grey’s Anatomy 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 Amazing Race 21:15 - Game Of Thrones 22:15 - Spartacus

23:15 – Suits 00:00 - GO ON 00:30 – Dallas 01:15 – Alcatraz. La 5

07:15 – Televendita Media Shopping 07:30 – Tempesta d’Amore 08:30 – Centovetrine 10:52 – Televendita Media Shopping 11:15 – Non Ditelo Alla Sposa 12:10 – Extreme Makeover Home Edition 13:25 – X-Style 14:00 – Parenthood 15:40 – I Ragzzi della Mia Vita 17:45 – Spose Extra Large 18:30 – Amici di Maria 20:05 – Extreme Makeover Home Edition 21:11 – La Locandiera 23:01 – Save the Last Dance 00:50 – Parenthood. BBC Entertainment

06:55 - Garth and Bev 07:10 - Poetry Pie 07:15 - Me Too! 07:30 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:45 - Bobinogs 07:55 - Jackanory Junior 08:10 - Garth and Bev 08:20 - The Weakest Link 09:05 - Tough Guy Or Chicken? 10:00 Only Fools and Horses... 10:30 - Moone Boy 10:55 - Absolutely Fabulous 11:25 - The Office 11:55 - A Farmer’s Life for Me 12:45 - Blackadder the Third 13:15 - Tough Guy Or Chicken? 14:05 Casualty 14:55 - EastEnders 15:25 EastEnders 15:55 - EastEnders 16:20 EastEnders 16:50 - Only Fools and Horses... 17:20 - Only Fools and Horses... 17:50 - Only Fools and Horses... 18:20 - A Farmer’s Life for Me 19:10 - Tough Guy Or Chicken? 20:00 Live at the Apollo 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - Luther 22:25 - Him & Her 22:55 - Stewart Lee’s Comedy Vehicle 23:25 - Moone Boy 23:50 - Last Man Standing. MGM Movie

08:25 - The Extreme Adventures of Super Dave 09:55 - Convicts 11:30 - The Aviator 13:05 - Romantic Comedy 14:45 - Madhouse 16:15 - Rich in Love 18:00 - MGM’s Big Screen 18:15 - Fatal Beauty 20:00 - Mystery Date 21:35 The Moderns 23:40 - Married to It. Diva Universal

06:55 - Law & Order 08:45 - How To

Keep Your Day Job 09:00 - Kojak 09:55 - Kojak 10:40 - ER 10:50 - Matilde 11:55 - ER 12:50 - ER 13:00 Fatal Trust 14:45 - Screwdriver 15:00 - Law & Order 15:53 - Law & Order 16:46 - Fede Cieca 17:00 - Strong Medicine 17:50 Strong Medicine 18:40 - Great Women 19:00 - Patricia Cornwell’s The Front 20:50 - Great Women 22:45 - Meglio Se Stai Zitta 23:00 - Reverse Angle.

07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 16>00 17>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

Discovery Channel

07:15 - Fifth Gear 07:45 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: World’s Biggest Water Park 09:05 - The Real Hustle: High Stakes 09:30 - The Real Hustle: High Stakes 09:55 - The Real Hustle: High Stakes 10:25 - The Real Hustle: High Stakes 10:50 - World’s Top 5: Super Planes 11:40 - World’s Top 5: Super Trains 12:35 - World’s Top 5: Earthmovers 13:30 - World’s Top 5: Mega Ships 14:25 - Dynamo: Magician Impossible 15:20 - Dynamo: Magician Impossible 16:15 - Wheeler Dealers: Chevrolet Corvette Stingray 17:10 - How Do They Do It? 17:40 - How Do They Do It? 18:05 - Dallas Car Sharks: Pole Position 18:35 - Chasing Classic Cars: Green Is the New Black 19:00 - Fifth Gear 20:00 - Flip Men 20:30 - Money Barn: No Hill to Die On 21:00 - Auction Hunters: Once a Pawn a Time 21:30 Auction Hunters: Win Lose or Joust 22:00 - Superyachts: Vitters 23:00 - Strip the City: Underground City: London. Discovery Channel

06:50 - I Shouldn’t Be Alive 07:45 - I Shouldn’t Be Alive 08:35 - The Sahara Challenge 09:30 - Dream Racer 10:20 Super Structures 11:10 Super Structures 12:05 - Download: The True Story of the Internet 12:55 - Download: The True Story of the Internet 13:50 - Download: The True Story of the Internet 14:45 How We Invented the World 15:40 - Red Queen: A Mayan Mystery 17:25 - Into the Unknown With Josh Bernstein 18:20 - I Shouldn’t Be Alive 19:10 - Shadow OPS 20:05 - Treasures Decoded 21:00 Into the Unknown With Josh Bernstein 21:55 - How We Invented the World 22:50 - Bizarre Foods 23:45 - The Fight.

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

Melita Sports 2

08:30 -ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:45 FIFA Under 17 World Cup Football 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football (Live) 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:00 ISU Grand Prix, Figure Skating 18:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 19:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - Boxing 21:00 -

00:00 - Vendee Globe 2012/13 WKly Highlights (r) 00:45 - FIFA Beach Soccer WC Qualifier (r) 02:00 - FIFA Beach Soccer WC Qualifier (r) 03:10 Bundesliga FC Schalke 04 v VfL Wolfsburg (Live) 05:10 - FA Cup 07:10 Swedish ATG Horse Racing V75 Race Meetings 11:10 - Bundesliga Highlights (r) 11:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 13:55 America’s Cup: World Series (r).

Superkombat Fighting Championship Kickboxing (Live). Eurosport 2

06:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:30 - World Cup Qualifier Football 08:30 - World Cup Qualifier Football 09:15 - World Cup Qualifier Football 10:00 - World Cup, World Tour 11:00 - Summer Grand Prix Ski Jumping 12:30 - FIS World Cup Alpine Skiing 13:30 European Tour Snooker 15:30 World Cup, World Tour 16:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 - Summer Grand Prix Ski Jumping 19:00 World Cup Qualifier Football 20:00 World Cup, World Tour 21:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal 22:00 - Total KO. Malta Stars

00:00 - Malta Basketball Association 01:30 - Malta Rugby Football Union (r) 03:00 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 04:15 - FXDD FMA 2013-14 (r) 05:30 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 07:10 - BOV Premier League 2013-14 (r) 09:20 Malta Basketball Association (r) 10:50 - Malta Rugby Football Union (r) 12:20 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 13:35 - FXDD FMA 2013-14 (r) 14:50 Melita GFA 1st Division 201314 (r) 16:30 - BOV Premier League 2013-14 (r). (r)

Melita Sports 1

Film ta’ Paul Weitz

Aiuto Vampiro – Italia 1, 00>10

Darren (Chris Kelly) huwa tifel ta’ 14-il sena, adolexxenti b[al kull tifel ie[or li jg[ix fl-Amerka. Daniel g[andu diversi [bieb ta’ qalb tajba u li j[obbuh u grazzi g[al dan kollu, u g[all-impenn tieg[u flistudju, imur tajjeb fl-iskola. F’kulma jag[mel, dejjem jara li bl-azzjonijiet tieg[u ma jispi//ax fl-inkwiet, i]da darba minnhom, hu u l-[abib tieg[u Steve jispi//aw jattendu attività stramba b’konsegwenza li l-futur tag[hom kellu jinbidel. X’;ara? Ma’ xiex iltaqg[u?

NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Sibt Familja NET News (ikompli) Sibt Familja Paprati Rafiki (r) Elle NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News G[alik fl-Ewropa Iswed fuq l-Abjad NET News (ikompli) Iswed fuq l-Abjad Premier (r) NET News

00:00 - Bundesliga - Preview (r) 00:25 - FA Cup (r) 02:25 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 04:25 America’s Cup: World Series (r) 05:55 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 06:20 Bundesliga - Preview (r) 06:45 Bundesliga Bayer 04 Leverkusen v VfB Stuttgart (Live) 08:45 Bundesliga - Highlights (r) 09:30 Bundesliga Hannover 96 v Borussia Monchengladbach (Live) 11:30 Bundesliga - Highlights (r) 12:15 Bundesliga (r) 14:05 - Vendee Globe 2012#13 WKly Highlights (r) 14:20 Bundesliga (r).

GO sports 1

07:00 - Ligue 1 - Rnd 23 - Paris SaintGermain v Girondins de Bordeaux 09:00 - Trans World Sport 10:00 PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 3 (Live) 14:00 FIFA Futbol Mundial 14:30 - Trans World Sport 15:30 - RBS Six Nations 2014 - Wales v Italy 18:00 - RBS Six Nations 2014 - France v England (Live) 20:00 - Ligue 1 - Rnd 23 - Evian TG v AC Ajaccio (Live) 22:00 - Ligue 1 - Rnd 23 - Lorient v AS Monaco 00:00 - Barclays Premier League - WK 25 - Hull City v Tottenham H. GO sports 2 12:30 - Barclays Premier League - WK 25 - Premier League Match Pack 13:00 - Barclays Premier League - WK 25 Premier League Preview 13:45 Barclays Premier League - WK 25 Newcastle Utd v Sunderland (Live) 16:00 - Barclays Premier League - WK 25 - Stoke City v Manchester Utd (Live) 18:00 - Serie A - Rnd 22 Cagliari v Fiorentina (Live) 20:00 Milan Channel 20:45 - Serie A - Rnd 22 - Milan v Torino (Live) 20:45 Milan Channel. GO sports 3 13:45 - Barclays Premier League - WK 25 - West Ham Utd v Swansea City (Live) 16:00 - Barclays Premier League - WK 25 - Hull City v Tottenham H (Live) 18:00 - Serie A Rnd 22 - Bologna v Udinese (Live) 20:00 - Inter Channel. GO sports 4 16:00 - Barclays Premier League - WK 25 - Everton v Aston Villa (Live) 18:00 - Juve Channel, GO sports 5 16:00 - Barclays Premier League - WK 25 - Fulham v Southampton (Live) 18:00 - LFC TV. GO sports 6 16:00 - Barclays Premier League WK 25 - Cardiff City v Norwich City (Live) 18:00 – MUTV.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

TV # RADJU Illum fuq NET Television

Air Force Two – Rete 4, 00>10

Sibt Familja – NET Televsion, 13>30 l-personalitajiet televi]ivi li b[alissa qed insegwuhom fuq il-programm Tour Du Ron, Nate Darmanin, Charmaine Parnis u Frank Zammit, se jkunu fost il-parte/ipanti talgame show divertenti tal-lum ta’ Sibt Familja, il-varjetà televi]iva tas-Sibt waranofsinhar.

Bi pre]entazzjoni ta’ Ray Attard u Debbie Scerri, u produzzjoni ta’ Spiteri Lucas Entertainment, fil-programm tal-lum minbarra l-log[ob malmistienda, tissokta l-varjetà mill-band tal-maestro Mark Spiteri Lucas, flimkien malkantanti Ludwig Galea, Ivan

Spiteri Lucas, Karen Debtattista u Krista. L-attur Toni Busuttil jirritorna bilkomi/ità. Il-protagonist tal-VIP Hot Seat interview illum hu lkantawtur u artist Frank O’Neill. Dan u aktar illum fuq Sibt Familja.

Indiana Jones e il Regno di Cristallo – Raitre, 21>30

Claudia, Edel Attard Trevisan (mistiedna) u Marielle Calleja (stilista tax-xag[ar)

– NET Televsion, 17>30 Elle Marielle Calleja Il pre]entatri/i din il ;img[a -

Sea Patrol – Raidue, 14>00

tiltaqa’ ma mistiedna o[ra. Permezz tal-esperti turi lit-telespettaturi l-aqwa ideat b’ teknika esperta g[at-tema Charity Event. Sue Caruana, il-master nail technician f’dan il-programm, tispjega l-benefi//ji ta’ kremi tal-idejn u scrubs fuq idejn ilmistiedna, u se tag[mel French manicure b’differenza.

, l-istilista tax-xag[ar, tispjega lprekawzjoni fuq xag[ar /ar u xi trattamenti jkun hemm b]onn li jsiru biex jibqa’ b’sa[[tu, filwaqt li tag[mel l-istil adattat u sofistikat g[at-tema ta’ din il;img[a. Fl-a[[ar nett, Diane Nikolic, il-make up artist, titkellem dwar ilkura tal-;ilda, fil-ka] tal-mist-

iedna anti ageing u tapplika fuqha l-irtokk adattat biex tag[laq it-tema tal-programm tal-lum. Bl-istil ta’pre]entazzjoni ta’ Claudia Calleja, u bi produzzjoni ta’ Impel Communications flimkien mal-kwalità mwassla lit-telespettaturi permezz tal-esperti, Elle bir-ra;un kiseb l-attenzjoni ta’ kull mara.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin> 1. Tag[jira (6) 4. :ie f’mo[[na dak li konna nsejna (8) 9. Xibka tal-metall li tintrabat fuq geddum il-bhejjem (6) 10. Karti miktubin li jag[tu s-

12. 13. 14. 17. 18.

20. 27. 28. 29. 32. 33. 34. 35.

setg[a biex wie[ed imur g[all-ka//a, ibig[ fuq ilmonti, e//. (8) Kellu xewqa qawwija biex ikollu (4) Tubu ]g[ir tal-lipstik (5) G[ajta ta’ u;ig[ (4) Li hu mid[la sewwa tad-dar (6) u 20. Min jaf kemm jintramaw b[alha fid-djar f’kull Milied (6) Ara 18. 21. Mankament (6) Tu]]ana (4) }ifna Amerikana-Spanjola (5) Triq wiesg[a bis-si;ar fuq i]- ]ew; na[at (4) Taqliba qawwija tal-ajru (8) Tie[u f’idejk bil-herra (6) Dawn ma tirra;unax mag[hom (8) G[asfur ]g[ir li jitg[allem ipa/pa/ (6).

Weqfin> 1. Issefter (7) 2. Biha timsa[ xofftejk wara l- ikla (8) 3. Bi//a g[odda mixtrija millkapitali tal-Perù? (4) 5. :ie mitfug[ ’il barra millpost tax-xog[ol (6) 6. Tibnih fuq ir-ramel (4) 7. Sogru (6) 8. Kif ikun post li fih jg[ixu n-nies (6) 11. u 26. Lag[ab noli (6) 15. G[amel b[al [addie[or (5) 16. Sfa//at u li g[andu wisq kunfidenza (5) 19. Min jid[ol biex ipa/i ]ew; na[at f’tilwima (8) 22. Apparat li bih i//empel u titkellem (7) 23. In-ni//a l-kamra tag[ha (6) 24. Opra popolari ta’ Bizet u isem komuni ta’ mara (6) 25. {afna b[alu jag[mlu kaxxa infernali (6) 26. Ara 11. 30. Id-demm qatt ma jsir dan, skont il-qawl (4) 31. Ma [alliex lil min ikompli b’xog[lu (4)

10 11

18 19 20

Spi]eriji li jift[u g[ada VALLETTA: Royal Pharmacy, 271, Triq ir-Repubblika; IL{AMRUN: National Phamacy, 17, Triq Santa Marija; {AL QORMI: Pinto Pharmacy, 43, Triq San Bastjan; BIRKIRKARA: The Local Dispensary, Triq Kan. K. Pirotta; L-IMSIDA: Mayer Pharmacy, 33, Ix-Xatt ta’ Xbiex; TA’ :IORNI: Spi]erija Mer[a, Shop 2, Triq Lapsi; TAS-SLIEMA: Chemimart Ltd. 4,5,6, ilPiazzetta, Triq it-Torri; {AL LIJA: St. Michael Pharmacy, Misra[ tat-Trasfigurazzjoni; L-IM:ARR: St. Mary Pharmacy, M;arr Dispensing Chemists, 71, Triq Sir Harry Luke; SAN PAWL ILBA{AR: St. Paul’s Bay Pharmacy, 504, Triq il-Kbira; {AL TARXIEN: Theresa Jo Pharmacy, 3A, Triq ix-Xintill; IL-BIRGU: Vittoriosa Pharmacy, 9, Triq il-Mina l-Kbira; {A}-}ABBAR: Polymer, Triq ix-Xg[ajra; BIR}EBBU:A: Blossoms Pharmacy, Triq il-Gurgier; I}-}URRIEQ: Kristianne Pharmacy, Triq Pietru Pawl Saydon; IS-SI::IEIWI: Menelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikol }ammit; RABAT: St. Anthony Pharmacy, 18, Triq il-Kbira; IL-FONTANA: Fontana Pharmacy, Triq il-G[ajn; IN-NADUR:

Rapport tat-temp

UV INDEX

IT-TEMP Il-bi//a l-kbira msa[[ab bil-[albiet tax-xita birrag[ad f’xi waqtiet VI}IBBILTÀ Moderata g[al tajba, u [a]ina f’xi [albiet tax-xita IR-RI{ [afif u varjabbli li jsir moderat g[al ftit qawwi BA{AR Qawwi g[al qawwi [afna IMBATT Moderat mmil-Lvant TEMPERATURA L-og[la 16˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 380.9mm IX-XEMX titla’ fis-07.03 u tin]el fil-17.28

Il-[amest ijiem li ;ejjin

Vella Pharmacy, 15, Triq it-13 ta’ Di/embru.

Mobile Blood Donation Unit Nhar il-{add 2 ta’ Frar 2014, ser ikun hemm il-mobile blood donation unit ;ewwa /-?entru tad-Duttrina San Andrija, {a]-}abbar. Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1.00pm. :entilment nitolbu biex tin;ieb il-karta tal-identità.

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Nistma, 4. Sgumbrat (}gombrat), 9. Novizz, 10. Sintendi, 12. Opri, 13. ?anga, 14. Ward, 17. Awturi, 18. u 20. Klikka, 21. Abbiss, 27. Kbar, 28. Dawra, 29. Dell, 32. Pa/enzja, 33. Skozja, 34. Tellaqna, 35. Maduma. Weqfin> 1. Ninnota, 2.

Severità, 3. Mazz, 5. Gringu, 6. Mutu, 7. Randan, 8. Tmiddu, 11. u 26. Ma[fra, 15. Grokk, 16. Qlibt, 19. Silenzju, 22. Sultana, 23. Xkupat, 24. Fa//ol, 25. {ajjin, 30. In]a’, 31. Ikla. Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[-

kom hekk: Tisliba JB Stores, InNazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. L-a[[ar premju ntreba[ minn Josephine Baldacchino, 12, Triq il-Vitorja {amrun

IS-SIBT L-og[la 15˚C L-inqas 13˚C

IL-{ADD L-og[la 15˚C L-inqas 12˚C

IT-TNEJN L-og[la 14˚C L-inqas 11˚C

IT-TLIETA L-og[la 15C L-inqas 11˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 17˚ C imsa[[ab, Al;eri 14˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 5˚C im/ajpar, Ateni 11˚C imsa[[ab, Li]bona 14˚C imsa[[ab, Berlin 0˚C xemxi, Brussell 7˚C xemxi, il-Kajr 20˚C ftit imsa[[ab, Dublin 7˚C imsa[[ab, Kopen[agen -2˚C borra, Frankfurt 4˚C xemxi, Milan 5˚C xita, Istanbul 5˚C imsa[[ab, Londra 7˚C imsa[[ab, Madrid 12˚C imsa[[ab, Moska -13˚C xemxi, Pari;i 7˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 12˚C xemxi, Ruma 14˚C xita, Tel Aviv 20˚Cftit imsa[[ab, Tripli 22˚C imsa[[ab, Tune] 12˚C xita, Vjenna -2˚C imsa[[ab, Zurich 3˚C ftit imsa[[ab, Munich -0˚C im/ajpar, St. Petersburg -12˚C xemxi, Stokkolma –4 ˚C borra

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

26 AVVI}I Jum San Valentinu

FL-14 ta’ Frar, fit-8.00pm. Ikla (majjalata) u tazza nbid bilmu]ika , fiz - }urrieq Scout Group, fi Triq il-Wardija. € 20 kull persuna . ?emplu lil Figano Tas - Sliema fuq 21341885 jew lil Rinaldo fuq 99807888.

KLASSIFIKATI Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

b’kollox. Prezz dawl, ilma u toilet. Bil-permess istokk TA’ magni tal-[jata. G[al service Class B. ?emplu 77200983. ra;onevoli. ?emplu 99824207 u tiswijiet fil-pront. ?emplu jew 77035945. 99422268 jew 21416705. G{ALL-KIRI

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Bu;ibba

G{ALL-BEJG{

GARAXX livell mat-triq. ?emplu 21410141 jew G[amara antika 79200708 . TINKLUDI twaletta bil-mera, Il-{amrun lavaman, komodina, gradenza GARAXX jew store, 115-il pied Bu;ibba bil -mera u wi// tal-ir[am u tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, MAISONETTE isfel [dejn il- gwardarobba kbira. Jistg[u jinba[ar b’]ew; kmamar tas-sodda, bieg[u separati. ?emplu bl-g[amara. €300 fix-xahar, 99800607. ?emplu 99234572.

Tombla sheets {a]-}ebbu; ’il barra minn B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29cm x Triq l-Imdina

42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq {a]-}ebbu; GARAXX industrijali ;o bit[a, g[al Triq Sant’Ursula. G[al tajjeb g[all-ispray. 50 pied tul x xog[ol ta’ digital printing u off13-il pied wisa’. ?emplu set, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// 99277073. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew G{AT-TWELLIJA ibag[tu email fuq GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

Il-{amrun

GROCER#GREENGROCER bl-

pbonnici@bonniciprintingpress.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

SPORT

Serata ta’ boxing fis-7 ta’ Frar Fis-7 ta’ Frar se tittella’ lewwel serata ta’ boxing organizzata mill-promotur Malti Paul Borg u l-European Boxing Federation (EBF). Din is-serata se tkun tinkludi seba’ konfronti bejn boxers Maltin u barranin, il-ma;;oranza tag[hom mir-Renju Unit. L-ispettaklu, ta[t it-tema promozzjonali ta’ ‘The Unstoppable’ se ssir fil-lukanda Dolmen. Is-serata se jkollha [ames ;lidiet semi-pro, kull wa[da b’erba’ rounds ta’ ]ew; minuti. Barra minn hekk se jkun hemm ]ew; ;lidiet o[ra Professjonali. Tyrone ‘El Terrible’ Borg se ji;;ieled kontra Kader ‘Super Saiyan’ Ghada u Steve Martin se jaffronta lil Jean Moram. I]]ew; ;lidiet professjonali ser ikunu sanzjonati mill-Malta Boxing Commission. Is-serata se tinkludi ]ew; ;lidiet ta’ esibizzjoni li jinvolvu boxers ;odda. Il-biljetti jinxtraw ming[and

London Butcher il-G]ira, Fight Factory fil-Marsa, TeamSport, Lija u Brown’s Gymnasium, B’Kara. Il-bibien jift[u fis-7pm bl-ewwel ;lieda tkun fit-8pm. L-isponsors ewlenin ta’ “The Unstoppable” huma Fortina Spa Resort, Golden Harvest, RE##MAX, TeamSport, Hell Energy Drink, Badass Burgers, Morocco Tobacco, u Barcelona Lounge.

Il-programm tas-serata hu dan:

Shaun Pasu v Danny Gray

(Heavyweight)

Etienne Spiteri v Morgan Starkey

(66kg Welterweight)

Dione Galea v James ‘The Maverick’ Montgomery (78kg Super Middleweight) Lydon ‘Beqqu’ Chircop v Paul Gubb (54Kg Bantamweight) Christian Schembri v Mark Hill (76Kg Super Middleweight) Tyrone ‘El Terrible’ Borg v Kader ‘Super Saiyan’ Ghada (79Kg Light Heavyweight) Steve Martin v Jean Moram (64kg Light welterweight)

IASC – II DIV

Bir]ebbu;a inkurunati Champions Birzebbuga Tigers..................3 G]ira Utd................................1

U[ud mill-boxers li ser jie[du sehem fl-ispettaklu ta’ Frar u o[rajn li huma ta[t t-tmexxija tal-promotur u manager Paul Borg (mix-xellug) -Brandon Borg, Christian Schembri, Richard Vella, Etienne Spiteri, Paul Borg, Simon Chetcuti, Dione Galea, Lydon Chircop, Steve Martin, u Tyrone Borg.

kienu [afna iktar oragnizzati imma fl-a[[ar sekondi tal-log[ba Bir]ebbu;a Tigers kellhom Mark Vella g[amilhom tnejn b]onn biss punt biex ikunu inku- g[ar-Rovers Utd. runati Champions u reb[u 3-1 Referee - Elvio Degabriele kontra G]ira Utd. Wara biss erba’ minuti marru Senglea umiljati fil-vanta;; permezz ta’ Andrea Mqabba Albions......................1 Cutajar. Senglea Youngsters.................6 Fit-tieni taqsima G]ira Utd Fit-tieni log[ba Sengea ippruvaw reazzjoni imma fit-63 Youngsters umiljaw lil Mqabba minuta, Andrea Cutajar tefa’ lil Albions 6-1. Bir]ebbu;a Tigers 2-0 minn fuq Senglea jidhru ferm favoriti li u l-istess Cutajar g[amilhom 3-0. jer;g[u ikunu promossi fl-Ewwel Minuta wara, Glenn Bartolo Divi]joni fl-ista;un li jmiss. skurja l-gowl g[al G]ira Utd. Is-Senglejani marru filB’din ir-reb[a, Bir]ebbu;a vanta;; fl-14-il minuta permezz Tigers ;ew inkurunati champi- ta’ Larson Mallia. Dylon Xuereb ons tat-Tieni Divi]joni g[amilhom 2-0 u Mqabba fit-23 Referee - Joe Camilleri minuta naqqsu id-distakk minn Jurgen Farrugia. Jikkonfermaw posthom Seba’ minuti wara Glenn fl-Interleague Bonello g[amilhom 3- u tliet Safi AFC..................................0 minuta wara, Carston Dimech Rovers Utd...............................2 g[al 4-1. Rovers United ikkonfermaw Fil-45 minuta Robert Perkins posthom fl-Interleague meta g[amilhon [amsa g[al Senglea u g[elbu lil Safi AFC 2-0. minuta biss wara kien Carston }ew; minuti qabel il-mistrie[ Dimech li issi;illa r-reb[a. kienu Rovers Utd li marru filSenglea issa g[andhom b]onn vanta;; permezz ta’ Jesmond punt biss mill-konfront li fadlilBonello. hom. Fit-tieni taqsima Safi AFC Referee - Jason Saliba

Sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Kordin – 2pm. BOV Premier. Hibs v Qormi, 4pm. Sliema W. v Floriana Centenary Std – 2pm. BOV Premier. Rabat v Vittoriosa S., 4pm. BOV Premier. Balzan v Tarxien R. Victor Tedesco Std – 2pm. I Div. Lija A. v }ejtun C., 4.15pm. I Div. Gudja Utd v }urrieq Charles Abela Std – 2pm. II Div. Senglea A. v Pembroke A., 4.15pm. II Div. Marsaskala v Si;;iewi Luxol Std – 2pm. II Div. Fgura Utd v Marsa, 4.15pm. II Div. }abbar SP. v Kirkop Utd Sirens Std – 2pm. II Div. Dingli S. v Gharghur, 4.15pm. II Div. Mellie[a v Mqabba YFA Rabat Grd – 1pm. U17. San :wann v Pembroke, 2.45pm. U17. St Andrew v B’Kara, 4.30pm. U15. Attard v Mqabba Si;;iewi Grd – 1pm. U17. Mosta v Pieta`, 2.45pm. U17. Sliema W. v {amrun, 4.30pm. U15. Lija-Iklin v Marsa }abbar Grd - 1pm. U17. Valletta v Paola, 2.45pm. U17. }abbar v Melita, 4.30pm. U15. St Lucia v Si;;iewi GFA Sannat Grd – 1pm. II Div. Sannat L v Qala S., 3pm. I Div. Victoria H. v Munxar F. MAFA St Margerita Grd – 2pm. Lig. Valletta S. v Valletta SP., 3.45pm. Lig. }ejtun RS v Marsa SM. SWAN Qormi Grd – 1.45pm. II Div. Ta’ Giorni W v Mqabba AFC., 3.15pm. I Div. Valletta SP v Lija-Iklin AFC.

}ebbu; Grd – 1.45pm. I Div. Tal-Qroqq VK v Dingli E., 3.15pm. I Div. Senglea G. v San :wann K. St Lucia Grd – 1.45pm. II Div. Cospicua D. v Fleur-de-Lys AFC., 3.15pm. }ejtun AFC v Gharghur B. Kordin – 3pm. U17. Qormi v Floriana YS., 4pm. U17. White Hart v Sliema HS BASKETBALL Ta’ Qali – 2.45pm. Lig. N.

G[axaq Grd – 9am. U17. Kirkop Utd v Balzan, 10.45am. U17. G[axaq v Marsa M;arr Grd – 1pm. U17. Sirens v Mtarfa, 2.45pm. U15. G]ira v Rabat, 4.30pm. U15. M;arr Utd v Qrendi }ebbu; Grd – 1pm. U17. Xg[ajra v Rabat, 2.45pm. U17. }ejtun v Cottonera Utd, 4.30pm. U15. Cottonera v Fgura GFA Gozo Std – 1pm. I Div. Nadur

Athleta v Starlites, 4.30pm. Lig. Y. v Oratory Y., 3pm. I Div. Ker/em A. v S.K Victoria W. I. Depiro v Athleta

HANDBALL Universita – 12.30pm. I Div.

HOCKEY Kordin – 9am. Lig. Sliema HS

MFA Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier.

HANDBALL Kordin – 9am. U15. La Salle v

N. La Salle ZT v Swieqi P., 2pm. v Rabat, 11am. Lig. Floriana YS I Div. N. Aloysians Z v Luxol D., v White Hart IASC 3.30pm. II Div. I. Swieqi P. v Tarxien Grd – 8.30am. II Div. Swieqi PH., 5pm. II Div. I. Luxol M;arr F. v }urrieq W., 9.45am. SA v SayitMalta.com II Div. Cospicua ST v Mosta G., Msida RS v {amrun L. G[ada Mosta v Naxxar L., 4pm. BOV Premier. B’Kara v Valletta Centenary Std – 2pm. I Div. Msida SJ v Melita, 4pm. St George’s v Pieta` H. Victor Tedesco Std – 2pm. I Div. }ebbu; R. v Birzebbuga SP., 4pm. I Div. {armun S. v St Andrews

Charles Abela Stadium

–

2pm. III Div. Attard v Marsaxlokk, 4.15pm. III Div. M;arr Utd v St Venera L. Luxol Stadium – 2pm. III Div. Xg[ajra T. v Sirens, 4.15pm. Swieqi Utd v Qrendi Sirens Std – 2pm. III Div. G[axaq v Luqa SA, 4.15pm. III Div. Mtarfa v Kalkara

YFA Si;;iewi Grd

Kavallieri, 10am. U15. Starmax v Seminary HMS., 11am. II Div. M. Kavallieri RS2 v La Salle ?., 12.30pm. U17. Kavallieri RS2 v Swieqi P., 1.45pm. U17. La Salle CD. V Starmax

ASMK A[rax tal-Mellie[a

Sessjoni tat-Trials.

–

9am.

BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15am. Lig. N.

Phoenix v Luxol., 1pm. Lig. I. Si;;iewi v Floriana, 2.45pm. N. Depiro v Hibs, 4.30pm. Lig. I. Luxol v Starlites

SPARAR Bidnija–

10am. Vassons Trophy. Sparatura Trap.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 1.30pm. It-tielet

– 9am. U17. Luqa v Naxxar, 10.45am. U17. laqg[a tal-ista;un fuq disa’ tigriQormi v Tarxien R., 12.30pm. jiet, tmienja tat-trott u wahda talgalopp U15. B’Bugia v Kalkara

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

SPORT

BASKETBALL - KAMPJONAT BOV

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Athleta kontra l-leaders Depiro Ronald Cassar il-;errej Bejn illum u g[ada jitkompla l-kampjonat BOV tal-Basketball bl-aktar log[ba mistennija tkun illum bejn Athleta A to Z Electronics u l-leaders Pavi Depiro. G[ada Remax Si;;iewi jmisshom kontra Royce Floriana waqt li l-a[[ar konfront hu bejn Bupa Luxol u Starlites. Wara d-disfatta kontra Luxol, Athleta jipprovaw jirritornaw g[ar-reb[ kontra l-leaders Depiro li dan l-ista;un g[ad iridu jirb[u kontra Athleta. Depiro b[alissa g[addejjien minn perjodu tajjeb u qed ikunu aktar aggressivi fid-difi]a waqt li l-plejers Maltin qed ikunu aktar po]ittivi fl-attakk. Athleta jittamaw li l-eks plejer ta’ Depiro, D. Bugeja u l-captain M. Naudi ikunu f’forma tajba. Floriana u Si;;iewi t-tnejn iridu reb[a biex joqorbu lejn post fil-play-offs. Floriana ma tantx qed juru titjib fil-log[ob tag[hom g[alkemm fil-finali tasShield kontra Athleta kien hemm progress. {afna jiddependi millkonsistenza ta’ D. Schembri. Si;;iewi jridu ju]aw it-tul ta’

tax-Xahar ta’ Di/embru

Martin Ferry manager ta’ Yopu Shop... we ship, jippre]enta l-unur lil Renea Phelps

I. Hoeger b[ala l-arma tag[hom imma iridu joqg[odu attenti li jibqg[u kalmi matul il-log[ba. Ta’ min ifakkar li Si;;iewi kienu reb[u fl-ewwel rawnd. Wara r-reb[a kbira kontra Athleta, Luxol mhux mistennija jfallu kontra Starlites li g[andhom moral xi ftit g[oli wara li kisbu l-ewwel reb[a fil-kampjonat kontra Floriana. Fil-kampjonat tan-nisa, illeaders Luxol g[andhom jirb[u

kontra Phoenix, tim li g[adu bla reb[a. Athleta, wara li sofrew lewwel telfa g[andhom impenn delikat kontra Strarlites Sports Experience. Strarlites g[andhom materjal biex joffru sfida denja lil kul[add. Interessanti g[andu jkun id-dwell bejn Depiro, li jinsabu f’mument tajjeb, u Hibs li wara bidu tajjeb issa qed i[ossu n-nuqqas ta’ esperjenza.

Ronald Cassar hu l-;errej taxxahar g[al Di/embru wara votazzjoni mill-Kunsill tal-Malta Racing Club, ir-Rappre]entanti tas-Sidien u l-;errejja flimkien mal-;urnalisti tal-korsa. Cassar li g[andu 31 sena u joqg[od {al Tarxien, beda jsuq fl-24 t’April tal-2005 u spi//a fittielet post fuq i]-]iemel Nick Turf. Dik is-sena reba[ tliet ti;rijiet kollha bl-istess ]iemel, Speedy Trotting bl-ewwel reb[a tkunfit-2 t’Ottubru. Matul dawn id-disa’ sta;uni Ronald saq 89 darba u reba[ 11il ti;rija waqt li kellu 22 pjazzament. I]da bla dubju li s’issa lista;un li g[adu kemm intemm kien l-aqwa wie[ed g[alih fejn mhux biss reba[ 4 ti;rijiet bi]]iemel Ohime Mag, kollha flog[la klassi i]da matul Di/embru reba[ kemm is-semi finali kif ukoll il-finali tal-Prix de Vincennes u spi//a fit-tielet post fil-V.O.B. Grand Final. Ta’ min ifakkar il-;est sabi[ li g[amel dan il-;errej flimkien

Ronald Cassar

ma’ sie[bu Michel Lautier li b[ala sidien ta’ Ohime Mag idde/iedew li l-premju ta’ 2400 Ewro li reb?u waqt il-finali talPrix de Vincennes ituh donazzjoni lil Puttinu Cares. Il-premjazzjoni ta’ tifkira talokka]joni ser issir g[ada waqt ilprogramm ta’ ti;rijiet minn Kenneth Vella f’isem id-ditta Equine Supreme li huma lisponsors ta’ dan l-unur.

OLIMPJADI TAX-XITWA

Se jarawhom 3 biljuni Skont il-Kumitat Organizzattiv tal-Olimpjadi taxXitwa tal-2014 f’Sochi, dawn lOlimpjadi se jkunu qed jil[qu 3 biljun telespettatur madwar iddinja u 100 miljun persuna huma mistennija li se jkunu qed i]uru l-websajt tal-log[ob, www.sochi2014.com. Dawn l-Olimpjadi jibdew il;img[a d-die[la u fihom se jie[du sehem 88 pajji]. IlVilla;; Olimpiku di;a` beda jilqa’ w[ud mill-2,000 atleta u delegati li se jkollu matul illog[ob. Is-sigurta` waqt illog[ob se tkun enormi hekk kif hemm indikazzjonijiet li jista’

jkun hemm attakk terroristiku mill-grupp tal-Kawkasu immexxi minn Imarat Kavkaz. Min[abba f’hekk ir-Russja se jkollha 30,000 pulizija u truppi tal-ministeru tal-intern jissorveljaw i]-]ona. Barra dan ir-Russja qalet li latleti se jkollhom il-liberta kollha li jitkellmu kif iridu fil-konferenza ta’ wara l-log[ob. Dan wara li kien qed jing[ad li l-atleti ma kienux se jit[allew jitkellmu liberament dwar id-drittijiet talgays wara li l-President Russu Vladimir Putin introdu/a li;i li tipprojbixxi l-’propoganda omosesswali’.

Dan l-a[[ar ‘Mosta AF Sign Studio Cycling Club’ i//elebra s-60 anniversarju mit-twaqqif tieg[u billi nhieda gear ;did. It-tnedija saret l-Imdina u g[aliha kien hemm g[add ta’ mistednin distinti, fosthom id-Direttur ta]-}g[a]ag[ tal-Kumitat Olimpiku Malti, Envic Galea. Fir-ritratt jidhru w[ud mill-membri tat-tim u tal-Kumitati flimkien mal-President John Magri

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

SPORT

U*BET G{A}LIET SPORTIVI NAZZJONALI

William Chetcuti u Sue Abela l-Isportivi tas-Sena William Chetcuti u Sue Abela huma l-Isportiv u lIsportiva rebbie[a tat-53 edizzjoni tal-G[a]liet Sportivi Nazzjonali li s-serata finali tag[ha saret ilbierah f’lukanda f’San :iljan. Chetcuti, g[eleb l-isfida talkickboxer Daniel Zahra u talboxer Billy Corito li spi//aw fit-tieni u fit-tielet post rispettivament. Fl-2013, Chetcuti reba[ il-midalja tad-deheb filLog[ob tal-Mediterran, spi//a l-[ames fit-Tazza tad-Dinja f’?ipru u fil-Perù, u tela’ fisseba’ post fir-rankings taddinja. Fil-kategorija tan-nisa lbowler Sue Abela reb[et dan lunur u warajha spi//aw it-tiratri/i Eleonor Bezzina u l-atleta Nicole Gatt. Abela kellha sena mill-aqwa fejn waqtha reb[et il-midalja tad-deheb fil-Log[ob tal-Mediterran u l-midalja tal-bron] fil-Log[ob talCommonwealth. Ta min jinnota li Abela reb[et dan l-unur billi ;abet biss punt aktar minn Eleonor Bezzina, rebbie[a talmidalja tad-deheb fil-Log[ob tal-Pajjizi ]-}g[ar filLussemburgu. L-unur tal-aqwa tim tas-sena intreba[ mit-tim tal-ir;iel tal-

waterpolo, tim li kiseb ri]ultati e//ellenti fit-tliet turnaments ta’ kwalifikazzjoni g[allkampjonati tal-Ewropa. Fil-waterpolo kien hemm su//ess ie[or hekk kif Karl Izzo ;ie ivvutat b[ala l-Uffi/jal tas-sena. It-tratur Nathan Lee Xuereb, rebbie[ tal-Green Cup tadDouble Trap fl-Italja kif ukoll tal-kampjonat tal-Juniors talEwropa, reba[ l-unur tal-aqwa atleta sa 18-il sena. L-unur g[all-atleta bi b]onnijiet spe/jali mar g[and Vlada Krachenko, membru tat-tim talg[awm ta’ Inspire u parti mittim Paralimpiku li fl-2013 [adet sehem fil-Kampjonati talEwropa li saru f’Berlin. L-unur g[all-a[jar atleta G[awdxi mar g[and Gary Hili li g[amel parti mit-tim Malti tar-Rugby u [a sehem flInternational Rugby League. Din is-sena l-a[jar attivita` ng[a]let l-14-il edizzjoni talEuromed International Championships organizzati millMalta Young Sailors Club f’Di/embru. Kif inhi wkoll id-drawwa ng[ata rikonoxximent g[allkarriera. Din is-sena l-unur mar g[and Wilfred Sultana,

It-tiratur William Chetcuti u l-bowler Sue Abela bit-trofej tal-Aqwa Sportivi tas-Sena (ritratt Trevor Sollars)

;urnalist mill-1970, awtur ta’ bosta publikazzjonijiet fosthom Yachting in Malta. Fl-1993 Sultana kien reba[ l-unur talUffi/jal tas-Sena f’dawn l-G[a]liet. Il-mistieden spe/jali g[al isserata kien l-eks Champion Taljan tal-boxing Patrizio Oliva.

TRASFERIMENTI

Osvaldo jing[aqad ma/-champions Juventus Il-leaders Juventus akkwistaw lil Pablo Osvaldo ming[and Southampton b’self sa tmiem lista;un u jekk fl-a[[ar tal-ista;un jag[]lu li jixtruh iridu j[allsu ssomma ta’ 18-il miljun ewro. Din hi l-istess somma li [allas il-klabb Ingli] meta dan telaq lil Roma. Ma’ Southampton Osvaldo naqas milli jimpressjona u kien anke sospi] mill-klabb g[ax i;;ieled waqt it-ta[ri;. L-attakkant Hernanes sie[eb lil Inter ming[and Lazio fost polemiki kbar bil-partitarji ta’ Lazio jmorru jipprotestaw ta[t iddar tal-Presdient Lotito min[abba l-bejg[ tal-plejer. Livorno la[qu ftehim malattakkant ta’ Inter Belfodili u mad-difensur Bra]iljan Uvini ta’ Napoli. Catania [abbru li kienu tterminaw il-kuntratt ta’ Freire wara biss sitt xhur. Roma [adu lid-difensur Bra]iljan Rafael Toloi ming[and San Paolo waqt li ne[[ew b’self lid-difensur ]ag[]ug[ Jedvaj u lmidfielder Bra]iljan Marquinho

li ng[aqdu ma’ Verona. Chievo ;abu lura l-Italja lill-eks plejer ta’ Inter, Obinna b’self ming[and Lokomotiv Moscow u l-midfielder Guarente ming[and Catania. Fiorentina [adu lill-eks difensur ta’ Lazio, Modibo Diakite b’self ming[and Sunderland. Paolo Cannavaro telaq lil Napoli u sie[eb lil Sassuolo u akkwistaw lid-difensur Ghoulan ming[and St. Etienne. Fl-Ingilterra Chelsea [adu liddifensur internazzjonali Fran/i] ta’ ta[t il-21 sena Kurt Zouma ming[and St. Etienne fuq kuntratt ta’ [ames snin u nofs imma l-plejer se jibqa’ b’self fi Franza sa tmiem l-ista;un. Arsenal akkwistaw lill-midfielder internazzjonali }vedi] Kim Kallstrom b’self sa tmiem lista;un ming[and Spartak Moscow. Il-midfielder ta’ Tottenham Lewis Holtby sie[eb lil Fulham b’self sa tmiem l-ista;un waqt li b’sorpri]a kbira Fulham ne[[ew lill-Bulgaru Dimitar Berbatov li

ng[aqad ma’ Monaco u lil Aaron Hughes li mar b’self ma’ QPR. Ilvojt li [alla Berbatov se jimlih lattakkant ta ‘ Olympiacos, Kostas

Mitroglou.

Sunderland [adu lill-midfielder Sko//i] Liam Bridcutt ming[and Brighton and Hove Albion g[al somma mhux mag[rufa fuq kuntratt ta’ tliet snin u nofs. Il-midfielder Jake Livermore se jibqa’ misluf lil Hull City g[all-kumplament tal-ista;un u mhux se jirritorna ma’ Tottenham kif kien ma[sub. Crystal Palace akkwistaw lillgoalkeeper ta’ ta’ Wales Wayne Hennesey ming[and Wolves kif ukoll lil Jason Puncheon ming[and Southampton. Puncheon kien qieg[ed b’self ma’ Selhurst Park imma kien irre;istrat fuq ilkotba ta’ Southampton. Cardiff g[amlu akkwist importanti b’Wilfried Zaha ta’ Man Utd. Zaha se jing[aqad mag[hom b’self sal-a[[ar tal-ista;un. West Ham Utd [adu b’self lil Pablo Armero ming[and Napoli sa tmiem l-ista;un.

Ir-ri]ultati kollha:

Sportiv tas-sena

1. William Chetcuti (sparar) 2. Daniel Zahra (kickboxing) 3. Billy Corito (boxing) 4. Steve Camilleri (waterpolo) 5. Andre Schembri (futbol)

231 174 165 155 145

Sportiva tas-sena

1. Sue Abela (tenpin bowling) 206 2. Eleonor Bezzina (sparar) 205 3. Nicole Gatt (atletika) 158 4. Rebecca Camilleri (atletika) 154 5. Ylenia Carabott (futbol) 147

Tim tas-sena

1. Nazzjonali R;iel (waterpolo)214 2. Nazzjonali R;iel (pool) 190

3. Nazzjonali Nisa (futbol) 172 4. Nazzjonali Raffa (bo//i) 149 5. Nazzjonali (tenpin bowling) 145

Uffi/jal tas-sena

1. Karl Izzo (waterpolo) 2. Vincent Degiorgio (pool) 3. Pierre Brincat (futbol) 4. Jimmy Bugeja (sparar) 5. Damian Neil (rugby) 6. Jes Caruana (weightlifting)

}ag[]ug[ tas-sena

225 201 194 192 191 131

1. Nathan Lee Xuereb (sparar) 223 2. Nicole Gatt ( atletika) 197 3. Neil Muscat (g[awm) 154 4. Colette Sultana (squash) 152 5. Suzie Buttigieg (;innastika) 144

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

SPORT TRASFERIMENTI LOKALI

Numru ta’ akkwisti g[al Vittoriosa Fl-a[[ar jum tal-perjodu tassuq ta’ trasferimenti spikkaw lakkwisti li g[amlu t-tim neopormoss ta’. Vittoriosa. Wara li tard il-{amis filg[axija [abbru li akkwistaw lill-goalkeeper Mario Muscat ming[and Hibernians il-biera[ akkwistaw lil Leonardo Torri u lil

Daniele Messina.

Torri, player ta’ 20 sena ing[aqad mag[hom ming[and Livorno filwaqt li Messina, difensur ta’ 21 sena ing[aqad mag[hm ming[and Sampdoria. Messina iddebutta ma’ Sampdoria fl-Europa League kontra Debrecen, fis-26 ta’ Jannar tal-2011. Fl-a[[ar sta;uni hu kien b’self ma’ Foligno. Minn na[a tieg[u Mario Muscat qal li kien il-kumitat ta’ Hibs li nfurmah li se jkollu inqas /ans jilg[ab g[at-tim biex jing[ataw iktar /ans i]]g[a]ag[ tat-tim u b’hekk g[a]el li jmur ma’ klabb ie[or. Fiwlaqt li g[amlu dawn lakkwisti Vittoriosa sellfu lil Justin Camilleri lil G]ira Utd.

L-attakkant ta’ Valletta Ian Zammit se jkun qed jilg[ab il-

kumplament tal-ista;un ma’ Mosta wara li dawn akkwistawh b’self. Kirkop United iffirmaw lil Ryan Xuereb, eks plejer ta’ Msida St. Joseph. Id-difensur ta’ Mosta Kane Farrugia se jkompli l-ista;un ma’ Sliema Wanderers. Tard il{amis filg[axija intal[aq ftehim bejn i]-]ew; klabbs rispettivi u Farrugia se jer;a’ jilbes il-flokk tal-Wanderers g[at-tieni darba fil-karriera. Sliema /edew lil Paolo Dandolo lil Qormi. Dawn tala[[ar iffirmaw lil Bance Mohammed ta’ 25 sena millBurkina Faso. Marsa akkwistaw lillattakkant ta’ 28 sena millAlbanija, Vilson Caushi. F’pajji]na, Caushi lag[ab kemm ma’ Rabat Ajax kif ukoll ma’ St. George’s. Dingli Swallows akkwistaw lil Roderick Sciberras. Dan se jkun il-goalkeeper ta’ riserva tat-tim sa tmiem l-ista;un wara

Ian Zammit (lemin) se jkun qed jing[aqad b’self ma’ Mosta. Fir-ritratt Zammit jidher jiskurja luniku oglw fir-reb[a ta’ 1-0 li Valletta kisbu kontra B’Kara fit-12 ta’ Jannar tal-2013

li ntla[aq ftehim ta’ self bejn Ta’ Xbiex u s-Swallows. Qormi akkwistaw lit-Taljan Giorgio Gianola. Dan il-plejer g[andu 24 sena u jilg[ab fid-

difi]a kif ukoll f’nofs il-grawnd. Player ie[or li ing[aqad ma’ Qormi hu Simone Quintieri. Quintieri g[andu 31 sena u jilg[ab fir-rwol ta’

midfielder avvanzat. Msida itterminaw il-kuntratt tal-goalkeeper John Agius li umbag[ad inghaqad ma’ St. George’s.

KAMPJONAT BOV PREMIER

FORMULA 1

Valletta jridu jwaqqfu l-mixja Karkari]a

Massa l-aktar velo/i

Valletta kontra /-Champions B’Kara hi l-partita tal-;img[a mill-Kampjonat BOV Premier u se tintlag[ab g[ada fl-istadium nazzjonali. Valletta b[alissa jinsabu sitt punti ta[t il-Karkari]i li ;ejjin minn serje po]ittiva u rekrod ta’ 13-il reb[a konsekuttiva wara li g[elbu lil Tarxien 3-1. Valletta din il-;img[a [atru lil Andre Paus b[ala head coach li g[alissa se jkun qed ja[dem id f’id ma’ Mark Miller u ma setax kellu debutt aktar diffi/li. Il-Beltin ;ejjin minn reb[a fa/li 6-1 kontra Rabat u g[ada jridu jpattu g[at-telfa 0-1 flewwel rawnd kontra l-istess B’Kara. Matul l-2014 Valletta naqsu milli jie[du t-tliet punti f’log[ba wa[da draw 0-0 kontra Sliema. G[al din il-log[ba B’Kara se jkollhom lid-difensur Joseph Zerafa sospi]. Minbarra l-kampjonat, B’Kara u Valletta g[adhom jistg[u jiltaqg[u ukoll fil-final tal-U*BET FA Trophy. G[al partiti ta’ nhar il-{add se jsiru dawn l-arran?amenti. Il-partitarji ta’ Mosta u Valletta g?andhom jid?lu f’Ta` Qali mit-Triq tar-Rabat, direzzjoni Mu]ew ta’ l-Avjazzjoni u se jipparkjaw il-vetturi tag[hom

fil-parke;; tal-MFA li hemm wara l-West Stand. Il-qtug[ tal-biljetti tad-d[ul tas-supporters ta’ Mosta u Valletta se jsir mit-ticketing office booths tal-West Stand C. Se jkun hemm d[ul ie?or millMillenium Stand D g[all-dawk Il-partitarji ta’ Mosta u Valletta li se jaraw il-log[ba millMillenium Stand. Id-d[ul u l-[rug se jsir mill-istess postijiet. Il-partitarji ta’ Naxxar Lions u B’Kara g?andhom jid[lu f’Ta` Qali mit-Triq il-Pitkali Attard, direzzjoni lejn l-airfield talModel Aircraft u jipparkjaw ilvetturi tag?hom matul l-istess triq u dik li hemm matul it-track tal-ASM Club House (Malta Offroad Circuit Motor Sports) u l-MFA Training Grounds. Il-qtug[ tal-biljetti tad-d[ul tas-supporters ta’ Naxxar Lions u B’Kara se jsir mit-ticketing office booths tal-West Stand A. Se jkun hemm d?ul ie[or millMillenium Stand F g[all-dawk il-partitarji ta’ Naxxar Lions u B’Kara li se jaraw il-log?ba mill-Millenium Stand. Id-d[ul u l-[ru; se jsir mill-istess postijiet. G[ada wkoll hemm l-isfida bejn il-;irien Mosta u Naxxar.

Fl-ewwel rawnd Mosta reb[u 42 u kioen hemm ukoll in/identi wara l-partita. G[alhekk, wie[ed jistenna konfront ie[or mimli tensjoni. Mosta ;ejjin minn rimonta u reb[a 3-2 kontra Qormi filwaqt li Naxxar tilfu 10 kontra Balzan. B[alissa Mosta qed igawdu vanta;; ta’ [ames punti fuq l-istess Naxxar li jafu jinqab]u minn Balzan qabel jilag[bu u jkollhom pressjoni akbar. Hibernians li llum se jkollhom captain ;did wara t-tluq ta’ Mario Muscat, mhux mistennija jfallu kontra Qormi, anke jekk se jkunu g[adhom ming[ajr Clayton Failla u Bjorn Kristensen li g[adhom sospi]i. Fl-a[[ar [ar;a u b’tim ]ag[]ug[, il-Pawlisti deher li rkupraw ftit mill-mument diffi/li meta g[elbu lil Floriana 4-0. Qormi ma jistg[ux ikomplu jwaqqg[u punti jekk iridu jevitaw li jag[mlu sal-a[[ar talista;un jissieltu ma’ Vittoriosa g[al min se j]omm postu filPremier. Fl-ewwel round Hibs reb[u 4-1 u llum Qormi se jkollhom sospi] lill-eks Triston Caruana. Sliema jkunu fl-azzjoni kontra Floriana li minn meta bdiet is-

sena g[adhom ma reb[ux log[ba. Fl-ewwel round Sliema reb[u 1-0 u llum jibdew favoriti li jkomplu jitfg[u lil Floriana flinkwiet. Fis-Centenary Stadum fil-partiti l-o[ra Rabat jaffrontaw lil Vittoriosa f’partita bejn l-a[[ar ]ew; timijiet. Wie[ed g[ad irid jara wkoll jekk hux se jkun Mario Muscat li se jibda jiddefendi l-lasta ta’ Vittoriosa f’din il-partita. Il-konfront l-ie[or hu bejn Balzan u Tarxien. Ma’ Tarxien g[andu jiddebutta Demba Toure li [adu ming[and B’Kara bi bdil ma’ Ronaille. Balzan jippruvaw ikomplu fejn [allew kontra Naxxar biex jibqg[u jittamaw f’post mal-a[[ar sitta. Il-Programm

Illum Kordin 1400 Hibs v Qormi 1600 Sliema W. v Floriana Centenary Std 1400 Rabat A. v Vittoriosa 1600 Balzan v Tarxien R

(0-1) (1-3)

G[ada Ta’ Qali 1400 Mosta v Naxxar L. 1600 B’Kara v Valletta

(4-2) (1-0)

(4-1) (1-0)

Is-sewwieq tal-Williams Felipe Massa irre;istra l-a[jar [in waqt l-a[[ar jum ta’ provi fi/-/irkwit ta’ Jerez fi Spanja. Massa [alla lill-Ferrari u ing[aqad malWilliams. Massa g[amel l-a[jar dawra f’[in ta’ minuta u 28 sekonda biex ironikament spi//a quddiem Fernando Alonso talFerrari. L-istess Alonso kien laktar velo/i fl-ewwel partit taljum fuq /irkwit li kien imxarrab. G[al darba o[ra Daniel Ricciardo tar-Red Bull iddi]appunta u g[amel biss seba’ dawriet min[abba [sarat fil-magna. Schumacher jirrispondi g[all-kura

Rapporti fi Franza qed jg[idu li l-eks sewwieq Michael Schumacher qed jirrispondi tajjeb g[all-kura li qed jing[ata u fil-fatt teptep g[ajnejh g[all-ewwel darba sa minn meta tqieg[ed f’koma. It-tobba bdew il-pro/ess biex iqajmu lil Schumacher nhar il{amis u kollox jidher li sejjer tajjeb. Fid-29 ta’ Di/embru Schumacher sofra feriti kbar f’rasu f’in/ident waqt li kien skiing.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 1 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Il-Qorti tilqa’ talba ta’ ka] rarissimu biex ra;el i]omm kunjom [a]in li ]amm g[al 36 sena

Giorgia Montebello mietet fid-dar tag[ha fl-età ta’ 104 snin

Tmut l-ixje[ mara f’Malta

Matul il-lejl bejn il-{amis u lbiera[ mietet Giorgia Montebello li kellha l-età sabi[a ta’ 104, u kienet se tag[laq 105 f’April li ;ej. Hi kienet meqjusa b[ala l-ixje[ mara f’Malta. Giorgia, xebba Saliba, kienet twieldet f’Tas-Sliema fit-22 ta’ April 1909 u kienet mi]]ew;a lil Joseph Montebello li miet 37 sena ilu, u kellhom tmint itfal, li tlieta minnhom mietu ]g[ar fit-tieni gwerra dinija. Il-

[amsa l-o[ra huma, Nena, Joe, Tony, Francis u Marina li lkoll g[adhom [ajjin. Hi kienet ukoll nanna ta’ 11, bu]nanna ta’ 16 u bu]bu]nanna ta’ wa[da. Hi g[exet f’Tas-Sliema u kienet ta[dem fil-[anut talmer/a li kellhom il-familja Montebello. Ilha g[al dawn l-a[[ar 20 sena tg[ix il-G]ira fejn mietet f’darha.

Ra;el ta’ 36 sena, li mar ji;bor kondotta tal-Pulizija [a [asda kbira hekk kif skopra li fuqha mhux imni]]el bil-kunjom li dejjem kien ta’ konoxxenza g[alih u li g[ex bih, i]da kunjom ie[or. Hu skopra li mill;enituri tieg[u, ommu biss kienet dik naturali bejn il-koppja, u li hu kellu kunjomu Borg, ir-ra;el li ]]ew;et l-omm. Mill-ist[arri; li sar irri]ulta li ommu qabel ma ]]ew;et kellha relazzjoni ma ra;el ie[or, li [ari;ha tqila u kellha lil dan ilwild, i]da li din ir-relazzjoni ma damitx, tant li t-tifel kien tni]]el fuq i/-/ertifikat tattwelid b[ala “missier mhux mag[ruf”. Wara l-omm kienet bdiet pro/eduri fil-Qorti, fejn talbet ilmissier naturali jag[ti kunjomu lit-tifel u hekk kien sar, madankollu ma kinitx infurmat lir-re;istru pubbliku b’dan, u baqa’ jidher b[ala “misier mhux mag[ruf”. L-omm kienet i]]ew;et lir-ra;el li ta kunjomu lit-tifel meta binha kellu sitt snin u nofs. Dan ir-ra;el kien g[amel kjarifika quddiem nutar li ja//etta lil dan it-tifel b[ala ibnu u hemmhekk ing[ata l-kunjom li

dejjem u]a. Il-kunjom li r-ra;el ta’ 36 sena g[andu fuq il-passaport u l-karta tal-identità fost affarijiet o[ra. Sakemm dan ir-ra;el mar g[all-kondotta, ommu u dan ir-ra;el kienu nfirdu, u g[alhekk l-eksra;el t’ommu rrinunzja li kien qed jie[u [siebu.

L-Im[allef Robert Mangion, laqa’ t-talba tar-ra;el fejn qal li dan hu ka] rarissimu. Qal li ma jirri]ultax li jekk ja//etta t-talba jkun qieg[ed ikun qed jippre;udika lil xi [add. “Illum g[andu 36 sena, dejjem u]a l-kunjom Borg, jekk ju]a l-kunjom naturali issa se jsib [afna diffikultajiet.

Il-Qorti ta//etta li jin]amm l-istess kunjom konxja mid-diffikultajiet kbar li jiltaqa’ mag[hom jekk ju]a l-kunjom naturali Kien g[alhekk li dan ir-ra;el kellu jirrikorri g[all-Qorti talFamilja, fejn g[amel talba biex jibqa’ j]omm dan il-kunjom. Hu qal li kien se jkollu problemi b’kunjom differenti wara 36 sena, u dan fosthom fil-kwalifi/i akkademi/i li kiseb, fil-karta talidentità, fil-li/enzja tal-karozza, fid-dokumenti tal-bank u [wejje; o[ra, li tant huma b]onnju]i. Barra minn hekk kull [add drah b[ala Borg u g[alhekk kien ikun diffi/li g[alih li jibdel dan kollu.

Meta ;raw l-affarijiet kien g[adu ]g[ir u dan ir-ra;el ma kellu ebda kontroll fuqhom,” tenna l-Im[allef fis-sentenza tieg[u.

media•link COMMUNICATIONS