Nru 13,657
It-Tnejn, 3 ta‘ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
L-attakki kontinwi tal-Prim Ministru Muscat fuq il-Kap tal-PN Simon Busuttil isa[[u lill-PN u juru li qed jag[mel id-differenza (Ritratt> Joseph Galea)
Dak miftiehem irid jitwettaq bis-serjetà Hi gidba dak li qal il-PM Muscat dwar il-prin/ipju tar-residenza fl-iskema ta/-/ittadinanza g[ax il-Gvern ma riedx imqar ;urnata residenza u g[alhekk il-Ministru Manwel Mallia g[andu jirri]enja kif qal li jag[mel jekk tid[ol imqar ;urnata ta’ residenza Benny Agius
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil iddikjara lbiera[ li l-Oppo]izzjoni mhux se toqg[od fuq il-kliem ta’ ingann tal-Prim Ministru Muscat. Meta l-Gvern g[adu ma [ari;x l-avvi] legali biex ibiddel g[ar-raba’ darba l-iskema ta/-/ittadinanza,
se tistenna r-raba’ ver]joni talli;i u se tkun qed tassigura li dak miftiehem mal-Kummissjoni Ewropea jitwettaq mill-Gvern ta’ Muscat. Meta lbiera[ indirizza l-g[eluq tal-Kunsill :enerali tal-PN li approva emendi importanti flistatut tal-Partit li komplew i;eddu u jsa[[u lill-PN, Simon
Busuttil qal li hi gidba dak li qal ilPrim Ministru Muscat dwar ilprin/ipju tar-residenza filwaqt li ddikjara li l-Gvern ma riedx imqar ;urnata residenza u kienet ilKummissjoni Ewropea li ;eg[litu jda[[al perjodu ta’ residenza. Simon Busuttil qal ukoll li dan g[andu jwassal g[ar-ri]enja talMinistru Manwel Mallia li qal li
jirri]enja mill-Parlament jekk tid[ol ;urnata wa[da ta’ residenza. “Dan hu Gvern ta’ ingann anke fuq l-i]jed affarijiet ba]i/i li jaffettwaw il-[ajja ta’ kuljum talpoplu”, qal il-Kap tal-PN li fisser kif fl-a[[ar ;img[a wkoll, sar attakk kontra l-Oppo]izzjoni minn kumpanija privata li ntg[a]let biex tbig[ i/-/ittadi-
nanza. Din il-kumpanija da[let direttament f’dibattitu politiku. Filwaqt li staqsa x’interess g[andha biex tattakka lillOppo]izzjoni b’daqstant sa[[a, Simon Busuttil fisser li r-ra;uni hi li l-kumpanija se dda[al 200 miljun ewro mill-bejg[ tal-passaporti ta’ Malta. ikompli f’pa;na 2
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
2
LOKALI
Gvern ta’ ingann fuq l-aktar affarijiet ba]i/i minn pa;na 1
Irrimarka wkoll li fin-negozjati li saru bejn il-Gvern u l-UE kien hemm rappre]entanti ta’ Henley and Partners. Il-Kap Nazzjonalista staqsa: lil min mar jiddefendi l-Gvern quddiem lUE, jekk hux lill-poplu Malti jew lil Henley & Partners? U x’inhi r-rabta mal-Partit Laburista? Simon Busuttil qal li din hi kumpanija barranija li hemm rapporti li ;ieli ffinanzjat partiti politi/i. “Se nkunu g[ajnejna miftu[in fuqek. T[allix lil kumpanija tiffinanzja partit politiku. T[allix kumpanija tag[mel xi [mie; fiddemokrazija tag[na. Mhux se n[alluk”, sa[aq il-Kap tal-PN. Simon Busuttil qal li a[bar o[ra kienet dik li l-Gvern ta’ Muscat /eda g[all-pressjoni talKummissjoni Ewropea biex ibiddel mill-;did il-bejg[ ta/-/ittadinanza. Mill-Oppo]izzjoni ma semax, mill-Maltin ma semax, imbag[ad mar jinnegozja u f’sieg[a /eda l-armi. Imbag[ad ;ie hawn Malta u qal li kien intla[aq qbil. F’sieg[a /eda l-armi wara li g[al erba’ xhur s[a[ ma semax minn dak li qaltlu lOppo]izzjoni. F’sieg[a /eda wkoll punt ie[or wara li kien /eda bi//a bi//a. Simon Busuttil qal li l-Prim Ministru qed jipprova jixtri lpoplu bil-flus. “Ma rridux li //ittadinanza tkun ta’ konvenjenza. I/-/ittadinanza hi rabta ;enwina, impenn fuq medda permanenti ma’ pajji]na. Tfisser li a[na so/jetà li ng[inu lil xulxin. Jekk iddg[ajjef din ir-rabta billi tbig[ha g[all-flus, jekk tnawwar din it-tifsira, x’valur jibqg[alha” enfasizza Simon Busuttil. “Min a[na, wara li nkunu bdejna nbieg[u /-/ittadinanza? Din hi l-o;;ezzjoni prin/ipali tag[na. Il-prin/ipji m’g[andhomx jinbieg[u. Min a[na jekk inbieg[u l-g[eruq, dak li jag[milna Maltin? Jekk kul[add jista’ jissejja[ Malti sempli/iment g[ax ikollu l-flus? “Min jag[mel il-flus b’mod [a]in, b’mod immorali, ma jkunx tajjeb anke jekk jag[mel elf miljun.” Din kienet il-battalja tal-PN, qal Simon Busuttil, li ddikjara li l-PN se jkompli ji;;ieled g[all-prin/ipji talpoplu tag[na. Il-Kap Nazzjonalista qal li o;;ezzjonijiet o[ra kienu s-segretezza. Il-PN qal li min jing[ata /-/ittadinanza ma jistax jin]amm sigriet. G[addiet il-li;i u s-segretezza ]ammha. Wara li g[addiet il-li;i u ffirmaha l-President, il-Prim Ministru qal li jista’ jne[[iha.
Il-Kap tal-PN Simon Busuttil fisser b’diversi e]empji li se[[ew ri/entament, kif pajjizna qed jitlef in-normalità politika f’anqas minn sena ta’ gvern Laburista (Ritratt> Joseph Galea)
Il-PN qal ukoll li x-xiri b’somma flus mhix bi]]ejjed u g[andu jkun hemm investiment. Il-PN insista, u lejlet il-Milied il-Gvern re;a’ biddel il-li;i u da[[al regolamenti biex ji]died l-investiment. Xorta ma kienx hemm rabta ;enwina. L-Oppo]izzjoni sa[qet li g[andu jkun hemm pre]enza fi]ika. Il-Gvern baqa’ jg[id le u quddiem l-UE spi//a /eda din ukoll. Simon Busuttil qal li f’intervista lil gazzetta tal-{add, ilPrim Ministru sostna li din tarresidenza g[al sena kien offriha i]da kienet l-Oppo]izzjoni li ma a//ettathiex. “Din hi gidba. Qatt, qatt u qatt il-Gvern ma a//etta li jkun hemm pre]enza fi]ika f’pajji]na lanqas g[al ;urnata.” Tant hu hekk li l-PN kellu jo[ro; ilverità u juri li matul in-negozjati bejn Gvern u Oppo]izzjoni, ilMinistru Manwel Mallia kien qal li jekk tid[ol ;urnata wa[da residenza jirri]enja mill-Parlament. “Issa da[[al 12-il xahar residenza. Issa nistenna li jirre]enja. Jekk jaf x’inhi r;ulija, ilMinistru Mallia g[andu jirri]enja mill-Parlament,” qal ilKap Nazzjonalista. Simon Busuttil qal li fil-parti kbira tal-intervista tieg[u, ilPrim Ministru wie;eb billi attakka lill-Oppo]izzjoni. “Possibbli qed ninkwetawh daqshekk? B’vanta;; ta’ disa’ si;;ijiet filParlament, il-Gvern qed tinkwitah daqshekk lOppo]izzjoni.” Simon Busuttil qal li mhux se jiddejjaq mill-attakki tal-Prim Ministru. L-attakki aktar se jsa[[uh u juru li l-PN qed
jag[mel differenza anke millOppo]izzjoni. Il-Kap Nazzjonalista qal li laktar offi]a goffa li g[amel ilPrim Ministru fl-intervista tieg[u, hi dik li qal li dak li g[amel kienet tattika tan-negozjati. “Trid tkun veru tid[aq bin-nies biex tg[id li dak kollu sar b’tattika biex tinnegozja.” Ji;ifieri g[adda lill-pajji] minn umiljazzjoni kbira g[at-tattika ta’ negozjati. Umiljazzjoni fl-UE fejn isem pajji]na li qed ji;i redikolat u dan g[al tattika ta’ negozjati.
qbil mal-UE, il-Gvern g[adu ma [ari;x l-avvi] legali. “Nisperaw li l-Gvern se jonora l-ftehim u jda[[al residenza effettiva qabel jag[ti /ittadinanza,” insista Simon Busuttil. Il-PN se jirriserva l-po]izzjoni tieg[u sakemm il-Gvern jo[or; l-avvi] legali. Mhux se ja//etta lkelma ta’ Joseph Muscat li jg[id mod meta l-affarijiet ikunu mod ie[or. L-istqarrija tal-UE tg[id li min japplika jrid jag[ti prova li jkun g[ex Malta g[al perjodu ta’ 12-il xahar qabel il-[ru; ta/-/ittadinanza.
Diskriminazzjoni kbira fis-settur pubbliku u anke fil-Bank of Valletta “Trid tkun irresponsabbli biex tg[addi lill-pajji] minn kontroversja. Qasam pajji] g[al tattika ta’ negozjati. Din jew hi gidba o[ra u qed jipprova jid[aq bilpoplu, jew hu Prim Ministru irresponsabbli. G[andu l-ewwel jinnegozja mbag[ad jidde/iedi”, qal Simon Busuttil. Il-Kap Nazzjonalista qal li lPrim Ministru wassal g[al dak li kien jg[id il-PN – li Gvern Laburista kien jer;a’ j;ib lil pajji] b[as-snin 80 u g[alhekk hu tajjeb li hemm it-tarka tal-UE. Din il-;img[a ntu]at it-tarka talUE kontra l-inkompetenza. “Trid tkun veru inkompetenti biex tibdel li;i tliet darbiet. Dan mhux gvernar tajjeb. Mhux mibni fuq dak li hu sewwa, i]da fuq lingann,” qal Simon Busuttil. Fakkar ukoll kif wara li la[aq
“Il-Prim Ministru se jipprova jid[aq bin-nies? Nistennew, narawha u nikkummentaw fuq ilba]i tal-li;i ;dida”, qal Simon Busuttil. “Tkun xi tkun il-po]izzjoni, ilprin/ipji tag[na mhux se narmuhom u se nkomplu niddefenduhom u se nieqfu g[alihom. Anke jekk jid[ol fis-se[[ avvi] legali se naraw li l-li;i tkun im[addma bis-serjetà u jekk hemm 12-il xahar, irid ikun hemm 12-il xahar effettiv qabel ting[ata /-/ittadinanza. Mhux se n[allu li l-li;i tg[id mod u Gvern ja;ixxi mod ie[or. Simon Busuttil qal li kull ;img[a li tg[addi ta[t dan ilGvern Laburista tinqala’ xi [a;a, [afna drabi xi [a;a [a]ina. Nhar it-Tnejn il-Prim Ministru qal li kien se jibda mill-;did il-
pro/ess g[at-tne[[ija talIm[allef Lino Farrugia Sacco. Dan ifisser li l-pro/edura mhux se tkun lesta qabel l-Im[allef jirtira filwaqt li fakkar li Muscat kien qal li kien se jistrie[ fuq lopinjoni tal-Kummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja li tat ir-r-rapport tag[ha u l-Prim Ministru qal li kien se j]omm kelmtu. I]da kul[add jaf li minflok kompla bil-pro/edura ta’ impeachment, il-Gvern ippre]enta mozzjoni biex jibda l-pro/ess mill-bidu. L-uniku effett tag[ha hu li jer;a’ jibda pro/ess li jdum sena u mozzjoni titressaq meta l-Im[allef ikun irtira. Dan kollu meta l-Im[alelf g[andu jitne[[a immedjatament g[aliex instab [ati ta’ im;iba [a]ina. Simon Busuttil qal li l-a;ir talPrim Ministru jwassal messa;; /ar li bejn [biberija ta’ Im[allef – li t-tifel tieg[u hu kandidat mal-Partit Laburista – u amministrazzjoni tal-:ustizzja, ilGvern jag[]el il-[biberija li g[andu. Kull min jemmen fil-;ustizzja ng[ata daqqa ta’ [arta millGvern. Il-Kap Nazzjonalista qal li l-;ustizzja qeg[da hemm g[al kul[add. Il-li;i hi l-istess g[al kul[add. I]da g[all-Gvern mhix hekk g[ax wera li l-;ustizzja hi hemm g[al kul[add [lief g[al dawk tal-qalba. “Kif jista’ l-Gvern issa jittie[ed bis-serjetà meta qed titmexxa riforma fil-qasam tal;ustizzja?” staqsa l-Kap Nazzjonalista. ikompli f’pa;na 3
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
3
LOKALI
Il-Kap tal-PN Simon Busuttil qal li bl-emendi fl-istatut tal-partit qed ikompli jitbiddel il-partit fl-istruttura tieg[u biex ikun aktar miftu[ u jsir aktar partit tan-nies, man-nies u qrib in-nies (Ritratt> Joseph Galea)
Tim PN mag[qud u ja[dem flimkien minn pa;na 2
Simon Busutti irrefera wkoll g[al dak li ;ara nhar it-Tnejn tal;img[a l-o[ra f’laqg[a ta’ konsultazzjoni pubblika dwar ilpower station ;dida u lKontroversja li [ar;et fil-bera[ waqt il-laqg[a. Il-Gvern irid vapur mimli [a]na gass li filbajja ta’ Marsaxlokk. Simon Busuttil qal li din ma qaluhiex qabel l-elezzjoni. Ca[duha. Issa qed jg[idu li l[a]na se tkun aktar mid-doppju li semmew qabel. Flok impjanti fuq l-art se jag[mlu vapur sor;ut fil-port ta’ Marsaxlokk. Semma wkoll kif fil-laqg[a pubblika kien hemm inkwiet mir-residenti tal-madwar li qalu li jekk se jkun hemm vapur, g[andu jsor;i barra l-port. Espert wara l-ie[or tal-Gvern, ma kienx kapa/i jwie;eb il-mistoqsijiet li saru. Qalu li ma jistg[ux jag[mlu l-[a]na barra l-port g[aliex ti;i spi]a og[la u l-pro;ett idum aktar biex jitlesta. “Il-Gvern lest ipo;;i riskju f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk inkella jkollu aktar spejje] u jdum i]jed ma jlesti pro;ett,” qal Simon Busuttil li kompla li “bejn is-sa[[a pubblika, spi]a akbar u li pro;ett jitlesta fi ]mien iffissat, il-Prim Ministru se jag[]el dak li jaqbel lill-Gvern mhux dak li jaqbel lin-nies”. Simon Busuttil ]ied li l-Prim Ministru kien qal li jekk ilpro;ett tal-power station ma jitlestiex fi ]mien sentejn, kien jirrenzja. “Ji;ifieri Joseph Muscat qed jag[]el l-interess politiku tieg[u fuq dak talpoplu,”qal il-Kap Nazzjonalista. Simon Busuttil kompla li l;img[a li g[addiet fil-Parlament, inbeda ;uri kontrih fil-Kumitat dwar il-privile;;i g[aliex hu kien qal li fil-ka] ta’ John Dalli kien hemm ind[il politiku.
Simon Busuttil qal li dan iddikjarah g[aliex hekk jemmen. Hekk jemmen il-poplu. Mhux biss f’Malta i]da anke fi Brussell jemmnu li f’dan il-ka] kien hemm ind[il politiku. Simon Busuttil qal li l-Prim Ministru deherlu li jg[addih ;uri quddiem il-Kumitat tal-Ksur talPrivle;;i. Min segwa dik ixxiehda seta’ jara s-sitwazzjoni surreali bil-Kap tal-Gvern jg[addi lill-Kap tal-Oppo]izzjoni ;uri biex jg[alaqlu [alqu. “Jien mhux se nib]a’ mit-theddid. Jekk trid tista’ titfag[ni l[abs. Mhux se nib]a’ ng[id dak li nemmen jien u dak li temmnu intom. Ebda intimidazzjoni mhi se tbe]]ag[ni. Se nibqa’ na[dem biex pajji]na jibqa’ b’demokrazija u pajji] tal-UE normali.” Il-Kap ta-PN qal li qed ise[[ dak li kien jg[id il-PN qabel lelezzjoni – li hemm il-periklu li ta[t Gvern Laburista nitilfu ddemokrazija u g[alhekk kienet importanti s-s[ubija fl-UE. Dan seta’ jkun ikkonfermat wara ftit xhur ta’ tmexxija mill-Gvern Laburista ta’ Joseph Muscat. “M’g[andniex nie[u ddemokrazija for granted. Ikun [a]in jekk nag[mlu dan, g[aliex nitilfu n-normalità,” qal il-Kap Nazzjonalista. Matul il-;img[a li g[addiet, kompla Simon Busuttil, [ar;et ukoll statistika dwar il-qg[ad f’Malta. Dawn juru li r-rata talqg[ad telg[et g[al 6.7% u Malta ;iet bil-[ames l-inqas rata ta’ qg[ad fost il-pajji]i tal-UE. Din tfisser [addiema bla xog[ol, familji bla paga u [addiema d-dar iridu jaraw minn fejn se j;ibu paga. Ir-risposta tal-Gvern hi inkredibbli g[aliex qaleb il-verità ta’ ta[t fuq. Anke statistika qed jipprova jmeriha. Dan il-Gvern qed imeri s-sewwa mag[ruf.
Minflok ja[dem biex inaqqas ilqg[ad u jo[loq impjiegi qed ja[dem biex juri stampa qarrieqa ta’ qg[ad mhux tiela’. Il-Gvern qed imeri s-sewwa mag[ruf minflok jammeti stampa reali. Il-Kap Nazzjonalista qal li lGvern qed isostni li [oloq ixxog[ol, i]da qed ja[bi l-fatt li lqg[ad qed ji]died aktar u listampa li qed jag[ti mhix reali. Simon Busuttil qal li tul dawn l-a[[ar xhur se[[ew affarijiet o[ra. Serji huma l-fatti dwar diskriminazzjoni fil-postijiet tax-xog[ol, partikolarment fissettur pubbliku u anke f’postijiet fejn hemm kontroll mill-Gvern b[alma hu l-Bank of Valletta.
Il-PN qed juri li jrid jinbidel, qed jinbidel u se jkompli jinbidel Simon Busuttil qal li l-Gvern mhux jonor l-weg[da tieg[u ta’ qabel l-elezzjoni li jista’ ja[dem mieg[u anke min ma jaqbilx mal-fehma tieg[u. “Minflok Malta tag[na lkoll, Joseph Muscat g[amel Malta tieg[u biss,” qal il-Kap Nazzjonalista li esprima solidarjetà s[i[a ma’ dawk milquta, sew Nazzjonalisti kif ukoll Laburisti. Simon Busuttil wissa lil min hemm wara dawn il-promozzjonijiet indi/enti u qal li g[ajnejna miftu[a u mhux se n[allu l-in;ustizzji g[addejjin. Simon Busuttil qal li l-kastell li bena l-Gvern mhux mibni fuq prin/ipji u l-valuri, i]da fuq irramel u fuq ingann li g[addej
kontinwament. Il-Kap Nazzjonalista fisser ukoll li mhux bi]]ejjed li l-PN jitkellem fuq il-Gvern. B[ala Oppo]izzjoni, il-PN irid jag[mel id-dover tieg[u wkoll. L-istatut hu d-dikjarazzjoni ta’ dak li jemmen fih il-partit. “Affermajna a[na min a[na. Partit li ja[dem g[as-sewwa, ja[dem favur il - bniedem , favur is-so/jetà u l-;id komuni, favur is-sewwa, is-solidarjetà, is-sussidjarjetà u l-onestà. Partit li ma nist[ux nistqarru lprin/ipji g[ax kburin b’dak li nemmnu.” Simon Busuttil qal li bit-tibdil fl-istatut, il-PN qed ibiddel listrutturi tieg[u u ji;i a;;ornat g[ar-realtajiet tal-lum biex ja[dem b’mod aktar effettiv u jil[aq l-aspirazzjonijiet tan-nies. Hu tidbil li jwassal biex il-PN jer;a’ jirba[ il-fidu/ja tal-poplu. Il-PN qed jitbiddel biex ikun partit tan-nies, g[an-nies, vi/in innies u man-nies. Il-PN kien inqata’ minn man-nies anke jekk kien qed jiggverna tajjeb. Simon Busuttil qal li l-bidliet fl-istatut qed isiru b’dawn il[sibijiet. L-elezzjoni tal-Kap talPN se ting[ata f’idejn it-tesserati kollha tal-PN u mhux se tibqa’ fuq il-Kunsillieri biss anke jekk in-numru ta’ dawn se ji]died. Hu rringrazzja lill-Kunsillieri li dan il-poter li kien f’idejn il-kunsillieri j/eduh f’idejn it-tesserati g[aliex il-PN irid isir partit tannies. Hemm ukoll movimenti ;odda b[all-moviment g[al opportunitjiet indaqs. Minn dejjem il-PN kien il-partit tad-demokrazija u llibertà u ;;ieled kontra ddiskriminazzjoni. Illum fl-2014, b’sitwazzjonijiet so/jali differenti, il-PN irid jinfeta[ aktar u joffri l-istess opportunitajiet
ming[ajr differenzi min[abba inklinazzjoni sesswali, kulur tal;ilda jew sitwazzjoni so/jali. Hemm ukoll il-Moviment g[allprofessjonisti g[ax il-PN dejjem kien il-partit li [adem favur ilgradwati. Saret ukoll xi [a;a rivoluzzjonarja, kompla l-Kap Nazzjonalista. Kull kumitat elettiv fejn trid issir elezzjoni, se tintla[aq ugwaljanza s[i[a bejn nisa u r;iel. “Ridna nag[tu imbuttatura biex ir-rwol tan-nisa jikber u jsir daqs dak tal-ir;iel.” Issa hu importanti li jintu]a rrwol tan-nisa. Din hi rivoluzzjoni siekta li se t[alli r-ri]ultati tag[ha mhux biss fil-Partit imma anke fil-politika Maltija u filParlament. “Kburi li kien il-PN li re;a’ kien li ta d-direzzjoni lejn fejn g[andna naslu,” qal Simon Busuttil. Issa hu importanti li l-istatut jit[addem biex l-ideat ;odda jag[tu l-frott. Trid issir [idma fuq il-kumitati sezzjonali, fuq ilferg[at, fuq il-movimenti ;odda. “Dan irid isir minn kul[add flimkien. Importanti li na[dmu flimkien u nuru l-g[aqda,” kompla l-Kap Nazzjopnalista filwaqt li stieden lill-Vi/i Kapijiet, lilluffi/jali u lill-kandidati g[allelezzjonijeit tal-Parlament Ewropew. “Dan hu t-tim PN, tim talPartit li jrid ja[dem biex jinbena mill-;did. Tim li ji;bed l-istess [abel.” Minn issa sa Mejju l-PN irid juri li re;a’ sar partit tannies, li ja[dem u jkun vi/in innies. Biex in-nies jer;a’ jkollhom fidu/ja mill-;did. Simon Busuttil qal li sa Mejju jrid jitwassal dan il-messa;; biex il-PN jirba[ it-tielet Deputat fil-Parlament Ewropew g[aliex meta jirba[ il-PN ikun reba[ ilpoplu Malti u G[awdxi.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
4
LOKALI
Il-PN qed jissa[[a[, jissoda u ji;;edded g[al kull min irid lil pajji]na jimxi ‘l quddiem Quddiem l-emendi tal-istatut tal-Partit Nazzjonalista li issa hu mibdul a;;ornat u li fi tmiem ilKunsill :enerali tal-PN ilbiera[ kien approvat statut ;did u mibdul, spikkaw messa;;i ta’ kura;; u determinazzjoni biex ilPartit Nazzjonalista jkompli jissa[[a[ u jkompli jag[mel iddifferenza fil-politika Maltija kif wera fl-a[[ar ;img[at quddiem l-g[ebusija tar-ras li wera lGvern Laburista ta’ Muscat. Graham Bencini qal li l-PN qed iwettaq pro/ess ta’ konsultazzjoni biex jag[mel differenza. Fakkar li l-Partit Laburista kien elett bl-g[ajta li se jbiddel iddirezzjoni ta’ Malta imma f’g[axar xhur biddel id-direzzjoni ta’ pajji]na g[all-ag[ar. Hu fakkar f’dak li qal l-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi qabel l-elezzjoni li g[addiet li, bi gvern Nazzjonalista tkun kburi li int Malti imma bi gvern Laburista tist[i tg[id li int Malti. Hu rrefera g[al ]jara li g[amel fl-Awstrija u fis-Slovakkja fiddelegazzjoni tal-President ta’ Malta u qal li pajji]na kien redikolat dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija u Ewropea. Bencini fakkar kemm il-PN mill-bidu sa[aq li /-/ittadinanza trid tkun marbuta ma’ investiment u ma’ rabta ma’ pajji]na u l-Prim Ministru Joseph Muscat kellu jag[mel tliet u-turns u /eda tliet darbiet. Graham Bencini fakkar li l-PN kien dejjem favur l-investiment f’pajji]na u fis-snin li g[addew attira investiment qawwi l-aktar fis-servizzi finanzjarji, fl-avjazzjoni, fl-igaming u setturi o[rajn innovattivi li jikkontribwixxu g[al 14% talProdott Gross Domestiku. Claudette Buttigieg qalet li f’dan il-Kunsill :enerali qed in[arsu lejn il-Partit u nag[mlu lbidliet me[tie;a imma dan ma jfissirx li l-passat qed narmuh
Francis Zammit Dimech jag[laq id-diskussjoni dwar l-emendi tal-istatut li kienu approvati mill-Kunsill :enerali tal-PN li kien storiku u li se jkompli jifta[ il-bibien g[al kull min irid jipparte/ipa fil-politika tal-PN (Ritratt> Joseph Galea)
jew li qed nist[u mill-passat tag[na. Fakkret fil-kisbiet li g[amel il-PN fil-Gvern fosthom l-Indipendenza, id-demokrazija, l-Unjoni Ewropea u l-[olqien tax-xog[ol. Hi qalet li dan hu Kunsill :enerali storiku g[ax wara ttelfa elettorali, il-PN qed jifta[ ilbibien g[al nies ;odda u g[al kull min irid ji;i lura lejn ilPartit, u n-nies qed jag[tu ka] ilPN. Hi sellmet lill-[addiema kollha tal-Partit u qalet li dawn huma l-vera ba[rin tal-maltemp – nies leali lejn il-Partit. Claudette Butti;ie; elenkat numru kbir ta’ ]balji li wettaq ilGvern Laburista fl-ewwel g[axar xhur tieg[u, fosthom, transfers vendikattivi, postijiet g[al dawk tal-qalba inklu] [las ta’ 13,000 ewro fix-xahar lil mara talMinistru Konrad Mizzi, u issa jrid jag[mel [a]na tal-gass filport ta’ Marsaxlokk minkejja li
91% tar-residenti taz-zona ma jriduhx. Hi qalet li l-[idma li wettaq il-PN bdiet tag[ti l-frott u pajji]na qatt daqs illum m’g[andu b]onn Oppo]izzjoni b’sa[[itha. Stanley Zammit qal li minkejja li tilef l-elezzjoni ;enerali li g[addiet il-PN ma qatax qalbu u mbarka fi pro/ess ta’ ti;did u tarrevi]joni tal-Istatut biex jag[ti le[en akbar lin-nies fl-istrutturi tieg[u. Fakkar li twaqqaf ilKumitat Re;jonali g[al G[awdex li kien mag[]ul mittesserati G[awdxin, u twaqqaf ilKumitat g[an-Nofsinhar ta’ Malta li hu ffurmat mid-Deputati Parlamenntari tat-Tieni, it-Tielet, ir-Raba’ u l-{ames Distretti elettorali. Dan il-Kumitat jista’ jwettaq [idma qawwija fil-ka] talpro;ett tal-power station tal-gass li jrid jibni l-Gvern f’Delimara fejn min[abba spi]a addizzjonali
u nuqqas ta’ ]mien, se jpo;;i l[a]na tal-gass fil-Port ta’ Marsaxlokk. Fakkar li 91% tannies taz-zona ma jridux li l-[a]na tal-gass tin]amm fil-Port min[abba l-periklu. Dwar it-tibdil u t-ti;did li qed iwettaq il-PN, hu qal li dan se joffri spazju g[al parte/ipazzjoni akbar biex il-PN jer;a’ jsir il-Partit tan-nies u jer;a’ jkun fdat bit-tmexxija talpajji]. George Pullicino qal li listatut tal-Partit jiddefinixxi a[na min a[na u fakkar li wie[ed ma jistax ikun tesserat tal-PN jekk ikun membru ta’ xi grupp li ma jkunx a//ettabbli b[alma hi lma]unerija. Hu qal li mal-PN m’hemmx sigrieti u l-PN ma jag[mlix weg[di sigrieti li jkun irid iwettaq meta jkun fil-Gvern. George Pullicinno qal li malPN kul[add irid iwie;eb g[al g[emilu kemm jekk ikun Im[allef, Ma;istrat, Chairman li
jkun appuntat mill-gvern Nazzjonalista jew f’xi kariga o[ra. G[alhekk il-PN ma joffrix protezzjoni lil min ikun naqas tant li l-Partit Laburista a//etta nies li l-PN [eles minnhom. George Pullicino qal li din hi x-xitwa politika tal-PN g[ax jinsab fl-Oppozizzjoni imma lPN qed ja[dem biex ji;;edded u jag[mel miri ambizzju]i billi jinkludi iktar nisa u ]g[a]ag[ permezz tal-bidliet fl-Istatut. Appella lil kul[add ja[dem flimkien biex il-PN isir il-Partit tan-nies u l-Partit g[an-nies. Graziella Galea qalet li t-tema tal-Kunsill :enerali hi ‘Ti;did PN’ u fakkret li matul ix-xhur li g[addew il-Kummissjoni g[arRevi]joni tal-Istatut iltaqg[et ma [afna nies u g[amlet [afna xog[ol biex illum g[andna statut mibdul. Issa l-kunsillieri se jkollhom vot fil-Kunsill :enerali talPartit u g[alhekk huma ng[ataw aktar importanza fil-PN. Dan juri li l-PN qed jisma’ aktar lin-nies. Fakkret ukoll li permezz tarrevi]joni fl-istatut qed ikun hemm iktar ugwaljanza bejn innisa u l-ir;iel u fl-E]ekuttiv se jkun hemm disa’ nisa u disa’ r;iel. Hi qalet li l-emendi flIstatut huma /ertifikat li l-PN qed jisma’ min-nies. Graziella Galea qalet li fil-kwistjoni talbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija, ilGvern Laburista kasbar ir-reputazzjoni ta’ pajji]na. David Agius qal li l-bidliet li qed ise[[u fl-Istatut huma mmirati biex il-PN jinbidel u jissa[[ah. Fakkar fil-kisbiet li ;ab il-PN fosthom lIndipendenza, l-UE, iz-Zona Ewro li nkisbu minn mexxejja kbar b[alma huma :or; Borg Olivier, Eddie Fenech Adami u Lawrence Gonzi. Dan juri li l-PN dejjem kien fuq in-na[a t-tajba tal-istorja ta’ pajji]na. g[al pa;na 5
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
5
LOKALI
Ming[ajr ma jarmi l-valuri tieg[u, il-PN qed jittrasforma lilu nnifsu u beda [idma biex ikun i]jed il-vu/i tal-politika moderna
Il-PN ja;;orna l-politika u jisma’ il[na differenti minn pa;na 4
David Agius qal li 20 sena ilu, il-PN [oloq il-Kunsilli Lokali u dan il-Kunsill :enerali qed jirrikonoxxi l-[idma tal-Kunsillieri u tal-membri tal-Kumitati Amministrattivi u issa dawn se jing[ataw vu/i akbar billi se jkollhom vot fil-Kunsill :enerali. Hu rrefera wkoll g[all-Grupp Parlamentari tal-PN u qal li dan hu mag[qud u qed ja[dem b[ala tim wie[ed u qed jikkontribwixxi fil-Parlament. David Agius qal li kul[add irid ja[dem, bl-ewwel sfida tkun lelezzjonijiet tal-Parlament Ewropew f’Mejju li ;ej fejn ilPN g[andu tim ta’ kandidati mill-aqwa u jrid li jkollu tliet si;;ijiet fil-Parlament Ewropew. qal li f’dawn la[[ar g[axar xhur, il-Partit Nazzjonalista esprima ru[u u wissa lill-Gvern fuq diversi de/i]jonijiet li kien se jie[u. Dwar l-emendi g[all-istatut, Karl Gouder fisser kif dan kien pro/ess li analizza t-telfa talelezzjoni ;enerali li g[addiet u biex dak li g[addejna minnu ma jer;ax jirrepeti ru[u. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista jrid jisma’ lin-nies, irid jitbiddel Karl Gouder
u jrid ji;;edded; il-PN qed jag[mel messa;; qawwi – irid jitkellem, jiddjaloga u jiddiskuti ma’ kul[add. Karl Gouder ]ied li l-emendi fl-istatut qed jesi;u biex il-partit jie[u sensiela ta’ azzjonijiet biex jinkora;;ixxi aktar nies ja[dmu mieg[u. “Qatt daqs illum ma kellna Oppo]izzjoni daqshekk b’sa[[itha,” sostna Karl Gouder filwaqt li qal li l-Partit Nazzjonalista jinsab lest g[al kull eventwalità biex imexxi lpajji]. Karl Gouder sa[aq li l-bidliet li qed isiru huma kru/jali u allura lPN qed ja;;orna l-politika tieg[u filwaqt li qed jisma’ il[na differenti. sostniet li lPartit Nazzjonalista qed ja[dem biex i]id mas-su//essi li kiseb u biex Malta tibqa’ rilevanti. Hi qalet li dak li g[amel il-PN fla[[ar g[axar xhur wassal biex ilpartit jinsab fit-triq it-tajba. Kristy Debono sa[qet li l-PN jikber biss jekk kul[add jag[ti sehmu, Dwar l-operat tal-Gvern, Kristy Debono qalet li Muscat [a lill-pajji] fit-triq il-[a]ina u lejn ir-rovina. Hi fissret kif l-indikaturi ekonomi/i qed juru li l-pajji] Kristy
Debono
qabad it-triq tan-ni]la. Xahar wara xahar il-qg[ad qed ji]died fost i]-]g[a]ag[ u l-professjonisti. Kristy Debono ]iedet li bilmod kif inhu g[addej il-pajji], ilgvern ta’ Muscat se jibqa’ jda[[al lil Malta f’Excessive Deficit Procedure. qal li l-Partit Nazzjonalista jrid jag[raf ilmument u ja;;orna ru[u ma]]minijiet tal-lum. Il-PN [ass li g[andhom isiru l-bidliet g[ax isso/jetà nbidlet u tenna li ma tkunx [a;a kbira li jsiru i]jed bidliet fl-istatut fis-snin li ;ejjin. ?ensu Galea qal li l-istatut hu ;odda biex jintla[qu l-g[anijiet li g[andu l-partit. Hu stqarr li l-istorja tal-PN dejjem uriet li l-partit ried jattwa u jtejjeb [idmietu; id-diskussjonijiet li saru sabiex jidda[[lu emendi fl-istatut, sostna ?ensu Galea, kienu strumentali biex il-partit ikun i]jed serju mal-[ti;iet tallum. G[aldaqstant, l-istatut il;did jitqies iktar rilevanti biex ilPN jil[aq lil kul[add. Robert Arrigo qal li mindu [a t-tmexxija tal-partit, il-Kap talPN Simon Busuttil ;ab l-g[aqda u l-partit qed jin]el g[al-livell tas-saffi kollha fis-so/jetà. Hu ?ensu
Galea
semma kif kien hemm [afna nies li xtaqu lill-Partit Nazzjonalista jitlef l-elezzjoni ;enerali li g[addiet. I]da dawk in-nies li vvutaw lill-Partit Laburista, illum indunaw li meta fet[u lpakkett sabu kontenut morr u skadut. Illum il-PN qed jisma’ lin-nies u hawn, fl-istess nifs, Robert Arrigo appella lil dawk li tbieg[du mill-partit biex jer;g[u jersqu lejh. Claudio Grech irrefera g[allemendi fl-istatut, b[ala l-pedament biex il-Partit Nazzjonalista jkun forza politika li jixirqilha li tmexxi ‘l pajji]. Hu qal li ming[ajr ma jarmi l-valuri tieg[u, il-PN qed jittrasforma lilu nnifsu; u beda [idma biex minflok jheda bin-negattiv ikun i]jed il-vu/i tal-politika moderna – vu/i li tkun umli bi]]ejjed biex tikkonvin/i li l-a[jar g[a]la g[al Malta hi l-Partit Nazzjonalista. Claudio Grech stqarr li l-PN irid jo[loq dik il-grinta biex jikkonvin/i lin-nies billi juri li lPN hu dak il-partit rebbie[ fla[jar interess ta’ pajji]na. Ann Fenech qalet li l-Partit Nazzjonalista dejjem g[amel unur, wera kemm hu kburi blidentità ta’ pajji]na u qatt ma [ammar l-u/uh ta’ [add. Hi tkell-
met dwar is-sehem li kellha fi programm televi]iv u qalet li lPN ma [ela ebda [in. Ann Fenech sostniet li saret [idma kbira biex il-PN ikun wie[ed mill-iktar forzi b’sa[[ithom. Fissret kif Simon Busuttil beda [idma biex ikunu indirizzati nnuqqasijiet u dwar l-emendi flistatut Ann Fenech qalet li dawn se jkunu qed jift[u lill-PN g[al firxa usa’ ta’ nies. Hi spjegat li di;à qed naraw irri]ultati u mijiet ta’ nies qed jersqu lejn il-partit: nies li qatt ma nvolvew ru[hom fil-politika; u nies li kienu suldati tal-PN fisSebg[inijiet u fit-Tmeninijiet li [assewhom traduti u li issa re;g[u resqu lejn il-partit. Ann Fenech irringrazzjat lil Francis Zammit Dimech u lit-tim tieg[u g[at-tfassil tal-emendi; irringrazzjat lill-E]ekuttiv g[addeliberazzjonijiet kalmi i]da intensivi li saru u fuq kollox irringrazzjat lill-Kap tal-PN Simon Busuttil g[all-gwida kostanti li ta lill-kunsillieri sabiex saret anali]i tal-emendi li mbag[ad ;ew approvati. Hi sa[qet li l-PN qed jissa[[a[, jissoda u ji;;edded g[al kull min irid lil pajji]na jimxi ‘l quddiem.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
6
LOKALI
Tanker permanenti ta’ [a]na ta’ gass hi theddida g[all-[ajja u s-sa[[a tan-nies
Din l-Art {elwa sa[qet fi stqarrija li l-pre]enza permanenti ta’ tanker kbir g[all-[a]na talgass, me[tie; g[all-power station il-;dida f’Delimara, flimkien ma’ vapur regolari ta’ provvista talistess daqs, hu ta’ theddida g[all-
power station, g[all-Port {ieles, g[at-traffiku marittimu, g[addg[ajjes tas-sajd u l-[ajja u ssa[[a tan-nies li joqog[du qrib. Fit-twe;iba tag[ha g[ar-rapport dwar l-impatt ambjentali li kien ippubblikat dan l-a[[ar, l-orga-
nizzazzjoni mhux governattiva qalet li qabel ma tittie[ed xi de/i]joni, g[andhom isiru studji biex ikunu kunsidrati l-alternattivi kollha li jistg[u jippermettu aktar distanza ta’ sigurtà u fejn ikun involut inqas traffiku marittimu.
Su;;erimenti o[rajn g[allpower station li ta[dem bil-gass jinkludu pjattaforma fuq ilba[ar, pipeline tal-gass, u proposta biex il-[a]na tal-gass tkun ibba]ata f’zona f’{al Far. Fissottomissjonijiet tag[ha, l-NGO staqsiet jekk dawn l-g[a]liet kinux studjati u mqabbla f’dettall adekwat u jekk hu l-kas,
staqsiet jekk l-istudji sarux pubbli/i. L-Istqarrija g[all-Impatt Ambjentali tg[id li irmi;; ‘il barra mill-bajja mhux possibbli, g[alkemm diversi pjattaformi ‘l barra mix-xatt je]istu u j[abbtuha ma’ kundizzjonijiet []iena ta’ temp fil-Ba[ar tat-Tramuntana u f’imkejjen o[rajn.
Vi]itatur tal-[abs jinqabad i;orr id-droga Ra;el ta’ 29 sena, li kien qieg[ed i]ur resident fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin, ilbiera[ inqabad bi tliet pakketti kannabis fil-but ta’ ;akketta li kien liebes. Fi stqarrija ma[ru;a millMinisteru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, il-Ministru Manwel Mallia rringrazzja lill-awtoritajiet tal-[abs li qed jimxu fuq listruzzjonijiet tieg[u u
[e;;i;hom biex ikomplu ja[dmu [alli d-droga ti;i eliminata mill-Fa/ilità Korrettiva. Fl-istess stqarrija, intqal li ssejba saret wara li twa[[al apparat ;did ta’ CCTV fil-kamra ta’ fejn isiru t-tfittxijiet. Il-Pulizija matul il-;urnata talbiera[ kompliet bl-investigazzjonijiet tag[ha b’rabta ma’ din il-qabda ta’ droga fil-{abs ta’ Kordin.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
7
LOKALI
Il-Gvern ta’ Muscat mhux se jg[addi minn fuq l-Oppo]izzjoni “Il-Gvern
ta’ Muscat mhux se jg[addi minn fuq l-Oppo]izzjoni – mal-Partit Nazzjonalista ma ji//ajtax!” Dan sostnih Beppe Fenech Adami, il-Vi/i Kap g[all-{idma tal-Partit, waqt lintervent tieg[u fl-a[[ar sessjoni tal-Kunsill :enerali tal-PN, ilbiera[. Hu rringrazzja lill-kunsillieri tal-PN g[all-[idma u g[allkura;; biex saru l-bidliet ne/essarji fil-partit – partit i]jed modern u aktar miftu[ b’vi]joni g[all-;id ta’ kul[add. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista jibqa’ jpo;;i lill-persuna fi//entru tal-[idma politika tieg[u. Beppe Fenech Adami stqarr li lPN jemmen fis-solidarjetà biex [add ma jibqa’ lura. Hu qal li lPartit Nazzjonalista jrid jibg[at
Rajna xi tfisser in-nuqqas ta’ serjetà – Beppe Fenech Adami Beppe Fenech Adami
messa;; lil min qed ibati li l-partit jimpurtah minnu. Beppe Fenech Adami qal li matul dawn l-a[[ar ;img[at rajna xi tfisser in-nuqqas ta’ serjetà. Spjega kif fil-kwistjoni talbejg[ ta/-/ittadinanza, quddiem ir-rabja tal-poplu Malti, quddiem
l-istmerrija tal-korpi kostitwiti u quddiem it-twissija talKummissjoni Ewropea, rajna Prim Ministru supperv, arroganti, immatur u irresponsabbli. Beppe Fenech Adami qal li lPrim Ministru ntbag[at lura Malta mill-Unjoni Ewropea,
Il-PN qatt ma’ jib]a’ mill-bidliet Il-Partit Nazzjonalista qatt ma jib]a’ mill-bidliet u meta ;ab ilbidliet, il-poplu Malti gawda u lpajji] stag[na. Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN g[all-Affarijiet talParlament, qalk fis-sessjoni talKunsill :enerali lbiera[, li rri]ultat tal-elezzjoni ;enerali ;ab bidla fil-pajji] u fil-PN u stqarr li l-partit di;à qed jara rri]ultati. B’referenza g[all-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza, Mario de Marco qal li l-PN ma jilg[abx mar-reputazzjoni ta’ Malta u ma ja]]ardax jilg[ab max-xog[ol tal-[addiema. Rigward il-qasam tas-sa[[a, il-Vi/i Kap tal-PN qal li l-problemi qed ji]diedu u l-istess qed ji;ri fis-settur tat-trasport pubb-
In-numru ta’ nies bla xog[ol qed ji]died – Mario de Marco Mario de Marco
liku u fis-sigurtà nazzjonali, bixxog[ol li sar matul is-snin filKorp tal-Pulizija u fil-Forzi Armati, qed itir mar-ri[. Mario de Marco staqsa lillGvern fejn hu l-investiment il;did, u fejn huma n-ni/e/ il;odda. Il-gvern [aseb biss fuq inizjattiva wa[da – l-iskema tal-
bejg[ ta/-/ittadinanza li, g[al Muscat hi s-soluzzjoni g[allqg[ad, g[an-nuqqas tax-xog[ol u g[an-nuqqas ta’ produzzjoni industrijali. Fisser ukoll kif innumru ta’ nies bla xog[ol qed ji]died u dan minkejja li l-gvern da[[al elf persuna ma/-/ivil. Dwar l-emendi fl-istatut tal-
b’ordni biex ibiddel dak li hu qal li kien se jag[mel fl-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza u biex ibiddel il-li;i – kif ilu jis[aq ilPartit Nazzjonalista. Fenech Adami g[amilha /ara li Muscat u l-Gvern tieg[u mhumiex se jg[addu minn fuq lOppo]izzjoni – “mal-Partit Nazzjoanlista mhux se ji//ajta,” sostna Beppe Fenech Adami. Il-Vi/i Kap g[all-{idma talPartit ]ied li filwaqt li [addie[or qed jiffanga fil-poter, il-kandidati f’isem il-Partit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew qed jiltaqg[u mannies. “Irridu nkomplu na[dmu u nag[tu l-ener;ija tag[na biex insarrfu l-impenji fi frott mixtieq f’Mejju li ;ej,” temm Beppe Fenech Adami.
PN, Mario de Marco qal li l-partit irid ikompli jinbidel biex laspirazzjonijiet tal-PN ikunu dawk tan-nies. Fisser kif fil-partit hemm [afna skejjel ta’ [sieb: il-liberali, il-konservattivi; ilmilitanti u min irid partit kawt f’g[emilu. Mario de Marco stqarr li l-PN mhu ta’ [add imma ta’ kul[add; tan-Nazzjonalisti imma wkoll tal-Maltin u l-G[awdxin kollha. Il-PN irid ikun tan-nies u jrid ja[seb fil-;enerazzjonijiet ta’ g[ada. Hu qal li bl-istatut im;edded, il-PN irid ikompli ji;bed nies ;odda lejh kif ukoll lil o[rajn li ;ew imwe;;g[in u fl-elezzjoni li g[addiet ivvotaw lill-Partit Laburista jew ma [ar;ux jivvutaw.
Il-PL jag[ti bidu g[all-Konferenza :enerali
Fi/-?entru Nazzjonali Laburista l-{add il-Partit Laburista ta’ bidu g[all-Konferenza :enerali li se tkun organi]]ata l-;img[a ddie[la, bid-delegati pre]enti jag[mlu il-mistoqsijiet tag[hom lil PM Joseph Muscat fejn fost issu;;etti diskussi ddominat ilkwistjoni ta/-/ittadinanza. ‘Malta-Maltija, Ewropea, Globali’, kienet it-tema mag[]ula mill-Partit Laburista, bil-mexxej Laburista Joseph Muscat jsostni li l-Gvern Laburista hu gvern li jisma’ u li mhux supperv. Huwa fta[ar li f’sitt sig[at irnexxielu jil[aq ftehim malKummissjoni Ewropea – l-istess ftehim li qal kien miftiehem manna[a tal-Oppo]izzjoni u li ma ;iex a//ettat. Hawnhekk hu qal li lPartit Nazzjonalista ma riedx jasal g[aliex ma riedx li f’pajji]na jkollna tkabbir ekonomiku li s-soltu narawh fi 15-il sena, ise[[ f’[ames snin. Joseph Muscat [abbar li se jippre]entata fil-Parlament white paper dwar il-finanzjament tal-partiti – riforma li biha qal se jserra[ ras il-poplu dwar donazzjonijiet regolati u nfiq ta’ kandidati waqt kampanji elettorali. Il-mexxej Laburista fta[ar li flewwel disa’ xhur il-Gvern [oloq 5,000 impjieg, b’nofshom imorru g[and nies barranin. Dan jikkuntrasta ma’ statistika ma[ru;a din il-;img[a mill-NSO li tikkonferma li l-qg[ad kompla ji]died, fejn is-sena 2013 g[alqet b’total ta’ 7,400 persuna jfittxu x-xog[ol. Mistoqsijiet o[rajn mressqa trattaw l-unjoni /ivili, it-trasport pubbliku, ix-xog[ol f’G[awdex g[al G[awdxin, kontijiet tad-dawl u ilma u l-problema tas-sodod flIsptar Mater Dei.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
8
OPINJONI
Smig[ Weg[duna gvern li jisma’. Minflok tawna Ministru li jissemma’. Domt ftit mhux [a]in nog[rok g[ajnejja nhar il-{amis filg[odu x[in fuq l-Independent qrajt kif il-Ministru Manuel Mallia nqabad jissemma’ wara lbieb tal-uffi//ju talOppo]izzjoni fil-Parlament. Mallia huwa l-Ministru li ta[tu jaqg[u l-Korp tal-Pulizija, lArmata u s-Servizzi Sigrieti, fost o[rajn. }gur m’g[andix g[alfejn noqg[od nispjega x’informazzjoni kunfidenzjali u sensittiva g[andhom a//ess g[aliha dawn id-Dipartimenti. Kul[add jaf ukoll bil-poteri li dawn g[andhom biex isiru jafu dwarek, dwari u dwarna lkoll. Nistaqsi: Ministru li ma ddejjaq xejn jissemma’ konversazzjoni wara bieb fl-og[la istituzzjoni tal-pajji], tista’ tafdalu f’idejh it-tmexxija ta’ nies li g[andhom a//ess g[all-konversazzjonijiet li jkollna ta’ kuljum bit-telefowns u l-kompjuters tag[na? G[amlet ta[tha Jekk l-istorja
tal-Ministru Mallia kelli naqraha tlieta jew
erba’ darbiet biex nemmen li ma kontx qed no[lomha, il-clip ta’ Justyne Caruana smajtha xi g[oxrin darba biex nipprova nifhem x’g[amlet “ta[tha” meta kienet fuq it-taxi helicopter talArmata. Wara [afna smig[, ninsab konvint li lill-RTK Justyne qaltilhom li tant twerwret fuq il-[elikopter li bil-bi]a’ g[amlet ta[tha. Nittama g[al dawk is-suldati li kienu fl-ajru ma’ Justyne li din il-bi//a tax-xog[ol ma ;ratx tassew u li din kienet biss esa;erazzjoni tad-Deputata G[awdxija. Sakemm inne[[i d-dubju, jekk xi darba ninzerta ng[abbi lil Justyne se noqg[od attent [afna li ma nbe]]ag[hiex. Mill-Oppo]izzjoni
Meta tkun qed iddur id-djar tisma’ [afna stejjer. Huwa stat ta’ fatt li g[ad hawn [afna eksvotanti tal-Partit Nazzjonalista rrabjati g[al affarijiet li ;raw meta l-Partit kien filGvern. Wa[da li qed nisma’ spiss hija li biex tinqeda u tie[u dak li bi dritt huwa tieg[ek ta[t Gvern
i]viluppaturi Sandro Chetcuti qed jag[mel xog[ol volontarju g[all-Partit Laburista. Tg[id jekk Sandro jfettillu jmur dawra bil-jott ma’ xi uffi/jal tal-Partit Laburista se jsib xi ;urnalist tal-ONE jistennieh jasal bil-kamera u bilmikrofonu? Norman Vella nvella@pn.org.mt
Nazzjonalista kien ikun iktar effettiv li tkellem /ertu Deputati u Kandidati tal-Partit Laburista (dak i]-]mien fl-Oppo]izzjoni) milli lill-Ministri tal-Gvern. L-ismijiet ta’ /erti Deputati jispikkaw iktar minn o[rajn f’dawn il-;rajjiet. Jidher /ar li mill-Oppo]izzjoni l-Partit Laburista kien irnexxielu jo[loq xibka ta’ klijenteli]mu f’diversi dipartimenti, awtoritajiet u kumpaniji tal-gvern. Sandro Din il-;img[a smajna wkoll li l-i]viluppatur u president tal-
Meritokrazija It-Tlieta filg[axija kont mistieden niddiskuti l-meritokrazjia fil-programm Ta[t il-Lenti fuq NET TV. Kellna nkunu jiena, Arnold Cassola ta’ Alternattiva Demokratika u kandidat jew rappre]entant tal-Partit Laburista. I]da ;ara li g[al dan il-programm il-Partit Laburista ma bag[at lil [add. Is-si;;u baqa’ vojt u l-le[en Laburista baqa’ ma nstemax. Possibbli minn tnax-il kandidat g[all-Parlament Ewropew, minn 22-il Ministru u Segretarju Parlamentari li jag[mlu l-ikbar Kabinett fl-istorja, mill-uffi/jali kollha li g[andu l-Partit Laburista, [add ma kien jimmeritah jirrappre]enta ’l-Labour f’dan il-programm?
Jew forsi [add minn dawn ma
jrid jidher jew jinstema’ jiddefendi kif mexa l-Gvern ta’ Joseph Muscat f’dawn l-g[axar xhur. Rex
Nhar l-Erbg[a er;ajt d[alt ilQorti. Kompla s-smig[ talkaw]a li qed nag[mel kontra lPrim Ministru u l-Kap ta/-?ivil li fiha qed insostni li fil-konfront tieg[i twettqet diskriminazzjoni politika. Fost il-kummenti u lmessa;;i li wasluli laqatni laktar dak tad-Deputat Nazzjonalista Mario Galea, li da[[al fl-istorja anke lill-kelb tieg[u Rex. Mario kiteb hekk: “Kumbinazzjoni l-file personali tax-xog[ol ta’ Norman mar ilMinisteru ta’ Manuel Mallia. Kumbinazzjoni s-Segretarju Permanenti ma[tur minn Joseph Muscat kellu [afna telefonati. Kumbinazzjoni l-Kummissarju Peter Paul Zammit ma[tur millPrim Ministru Muscat ried lil Norman lura jittimbra l-passaporti. Anki l-kelb tieg[i Rex jaf li t-transfer ta’ Norman ma kienx kumbinazzjoni i]da vendikazzjoni.”
Bla triq u bla mappa (20) Mil-lenti ta’ analista
Introduzzjoni minn Joseph Muscat (pa;na iii) – MALTA TAG{NA LKOLL – “Pajji]na g[andu b]onn bidla fid-direzzjoni”
Laqtuni l-mistoqsija u ttwe;iba li g[amel Alfred Grixti, is-Sindku Laburista ta’ {a]}ebbu; u Chairman talKorporazzjoni g[ax-Xog[ol u Ta[ri;. Dawn g[amilhom f’artiklu dispre;jattiv li g[o;bu j[arbex fil-;urnal tal-GWU l-orizzont tal-:img[a, 24 ta’ Jannar. Grixti kiteb: “G[ax ma tammettux li ma nbdiltux? G[adkom l-istess.” Ng[id li laqtuni g[ax, minna[a tieg[i, jiena nindirizza lmistoqsija u t-twe;iba ta’ Alfred Grixti lill-Partit Laburista li hu jag[mel parti minnu. “Sinjuri tal-Labour, g[ax ma tammettux li ma nbdiltux? G[adkom l-istess.” Il-Partit Laburista ta[t Joseph Muscat la nbidel u lanqas jinbidel. Sewwa jg[id il-Malti li l-[an]ir taqtag[lu dembu, [an]ir jibqa’. Meta Joseph Muscat la[aq Kap tal-Partit Laburista kien hemm min [aseb li l-Partit Laburista se jinbidel – li l-Partit Laburista se jadatta g[a]-]minijiet moderni i]da, mal-mog[dija
ta]-]mien, bdejna nindunaw li lPartit Laburista baqa’ l-istess. Ilprovi ta’ dan [ar;uhom huma stess u g[adhom qed jo[or;uhom. Fil-bidu tat-tmexxija tieg[u, Joseph Muscat re;a’ beda ji;bed lejn il-Partit tieg[u nies li kienu g[amlu g[ajb lil Malta matul issebg[inijiet u t-tmeninijiet. I]da jekk dan ma kienx bi]]ejjed, ri/entement tal-Labour komplew jag[tuna konferma bi kliemhom kemm ma nbidlux. {mistax ilu Joseph Muscat qal li f’/erti ka]i “l-Gvern mhux se jimxi skont il-fehma jew l-opinjoni tal-poplu”. Joseph Muscat ikkopja mexxejja Laburisti ta’ qablu; hekk g[amlu Prim Ministri Laburisti – naqsu li jimxu skont il-fehma jew l-opinjoni talpoplu. Fl-1981 Dom Mintoff ma rrispettax id-de/i]joni talma;;oranza tal-poplu f’elezzjoni u kompla jiggverna kontra r-rieda tal-ma;;oranza. Fl-2003, wara r-referendum g[al s[ubija fl-Unjoni Ewropea, Alfred Sant qal li reba[ il-partnership meta fil-fatt ilma;;oranza tal-poplu kienet qalet iva g[al s[ubija fl-Unjoni
MALTA TAG{NA LKOLL Manifest Elettorali PL 2013
Sinjuri tal-Labour, g[ax ma tammettux li ma nbdiltux^ G[adkom l-istess. Il-Partit Laburista ta[t Joseph Muscat la nbidel u lanqas jinbidel. Sewwa jg[id il-Malti li l-[an]ir taqtag[lu dembu, [an]ir jibqa’ Ewropea. Il-passat Laburista hu mera g[all-futur. Ni;u g[al dak li kiteb Alfred Grixti li /ertament ifakkarna filLabour tal-passat. Ifakkarna fi ]mien Alfred Sant li kien iwer]aq u jis[aq dwar “g[ajn g[al g[ajn u sinna g[al sinna”. Hekk [e;;e; Grixti li jag[mlu mal-Oppo]izzjoni. Altru li kien korrett meta kiteb: “G[ax ma tammettux li ma nbdiltux? G[adkom l-istess”. I]da din g[andha ti;i indirizzata lillPartit Laburista. Ir-roadmap ta’ Joseph Muscat te[odna lura g[all-passat. Dik hi l-bidla fid-direzzjoni li weg[idna Muscat.
Taqsima 5 (pa;na 63 artiklu 27) – SA{{A – “Inda[[lu pro/essi moderni ..... li jnaqqsu drastikament l-okka]jonijiet li medi/ini jkunu out-ofstock”.
Minkejja l-weg[diet li saru qabel l-elezzjoni minn Joseph Muscat, wie[ed g[adu jsib kjuwijiet twal fl-ispi]erija talGvern u meta l-pazjenti jaslu biex jinqdew jg[idulhom li l-medi/ina rispettiva hi out-of-stock jew li lmedi/ina rispettiva hi on hold. Smajna ri/entement b’nies li g[andhom marda terminali li mhux qed isibu l-medi/ina me[tie;a u li tiswa madwar €400 kull do]a. Min je[tie;
dawn il-medi/ini qed jid[ol fi spi]a ]ejda biex jixtrihom. Filwaqt li illum diversi pazjenti li huma dipendenti fuq dawn il-medi/ini regolarment igergru li l-medi/ini li je[tie;u ilhom ixxhur out-of-stock, fil-5 ta’ Settembru Godfrey Farrugia qal li “fil-pre]ent ma te]isti l-ebda problema allarmanti ta’ medi/ini out-of-stock”. L-g[ada, fis-6 ta’ Settembru, Joseph Muscat stess iddikjara li mhux kuntent bis-sitwazzjoni out-of-stock. tal-medi/ini Wie[ed jikkontradixxi lil ie[or. Jekk ma sabux ajruplan biex i;ibu Malta l-medi/ini out-ofstock, jistg[u forsi ju]aw xi [elikopter tal-forzi armati! Kemm fta[ar Chris Fearne qabel l-elezzjoni li mill-g[ada tal-elezzjoni il-medi/ini out-ofstock tkun xi [a;a tal-passat. Anke, fl-4 ta’ Frar, ftit ;img[at qabel l-elezzjoni, f’Ra[al :did, Muscat wieg[ed li l-medi/ini jitwasslu d-dar lil dawk morda serjament u lil dawk fuq is-70 sena. L-ewwel irid ikollok il-medi/ini biex twassalhom fid-djar. Fil-konfront ta’ Joseph Muscat tajjeb li nirreferuh g[al fra]i li u]a hu: Wake up and smell the coffee, Joseph.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Oppo]izzjoni b’sa[[itha fl-interess tal-pajji] Il-Partit Nazzjonalista qed juri bil-fatti li hu partit b’vi]joni, i[addan politika mibnija fuq prin/ipji sodi, u mimli ener;ija biex jibqa’ jkun ta’ servizz g[al pajji]na u jkun partit b’sa[[tu fl-interess tal-pajji]. Issa li g[addew aktar minn g[axar xhur u nofs mill-elezzjonijiet ;enerali li matulhom il-Partit Nazzjonalista baqa’ ji;;edded u jissa[[a[, bdew [er;in sew il-kuntrasti bejn i]-]ew; partiti ewlenin rappre]entati fil-Parlament Malti. Muscat twaqqaf mill-Ewropa L-esperjenza ta’ dawn l-a[[ar xhur, mill-ewwel battuti li fihom il-Gvern ta’ Muscat [abbar id-de/i]joni politika li fuqha se jkun qed jibni l-qafas tal-politika tieg[u tul din il-le;i]latura – l-iskema ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija – tefg[et dawl li kixef lil dan il-Gvern. Dawl li quddiemu Muscat kellu jbaxxi rasu mhux g[all-poplu Malti u G[awdxi i]da g[all-Ewropa li quddiem issa[[a ta’ din l-istituzzjoni, ma kellu ebda triq o[ra [lief li fl-a[[ar i/edi. G[ax li kien g[alih, Muscat u l-Gvern tieg[u irromblaw minn fuq kul[add. Kif fil-verità g[amlu minkejja l-appelli millOppo]izzjoni Nazzjonalista, mill-imsie[ba so/jali, mis-so/jetà /ivili u sa[ansitra minn deputat tal-Gvern stess. Fortunatament, u dan grazzi g[all-g[a]la li g[amel l-elettorat Malti ajktar minn 10 snin ilu meta ivvota b’ma;;oranza f’referendum favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE, Muscat u l-Gvern tieg[u sabu lill-Ewropa tiqaflu. U quddiem pro/eduri li kien se jkollu jwie;eb g[alihom il-Gvern ta’ Muscat, kellu bilfors i/edi u jda[[al prin/ipju importanti li l-iskema ta/-/ittadinanza tkun marbuta ma’ rabta ;enwina ma’ pajji]na. Hu g[alhekk li fl-iskema issa dda[[al il-prin/ipju ta’ perjodu ta’ residenza qabel ma ting[ata /-/ittadinanza. ...u m’g[arafx jil[aq kunsens f’pajji]na I]da lil hinn minn dan is-su;;ett kontroversjali u li laqat direttament lil kull Malti u Maltija ta’ kull età, f’anqas minn sena dan il-Gvern kien umiljat g[all-fatt li ma g[arafx jiftiehem g[al kunsens f’pajji]u biex ida[[al skema ta’ importanza mhux biss g[alina b[ala poplu, i]da wkoll ta’ importanza g[a/-/ittadini Ewropej. Il-PN wera li g[andu vi]joni u li ja[dem fl-interess tal-pajji] Il-Partit Nazzjonalista, sa mill-bidu nett li faqqg[et din il-kontroversja li [oloq Muscat wa[du, kien konsistenti, jaf fejn irid jasal, u ;enwin tant li anke meta Muscat irrombla minn fuq kul[add fil-Parlament u g[adda l-li;i ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza, g[a]el li xorta jmur mal-mejda tan-negozjati fit-tentattiv biex juri li l-Gvern mhux qieg[ed fit-triq it-tajba, tas-sewwa, u li tag[ti ;ie[ u li tkun ta’ ;id g[all-poplu tag[na. Il-Partit Nazzjonalista, tul dawn il-;img[at kollha ta’ taqtig[ il-qalb fejn il-Gvern [ela [afna [in iwebbes rasu sakemm ma kellu j/edi, wera wkoll li g[andu vi]joni g[all-pajji]na. Il-PN jemmen fi skema marbuta li to[loq l-investiment, ix-xog[ol u lopportunitajiet g[all-ekonomija tag[na. I]da Muscat, min-na[a l-o[ra, uriena g[al darb’o[ra li b[alma kien meta [adem kontra s-s[ubija fl-UE, bl-iskema li ried jimponi ta’ bejg[ ta/-/ittadinanza kien g[al darb’o[ra fit-triq il-[a]ina.
Muscat illejla g[andu jag[ti d-dettalji Nistenna li meta llum it-Tnejn jiltaqa’ l-Parlament, il-Prim Ministru Muscat i[ossu fid-dmir li jinforma lill-Parlament, u lillpoplu Malti u G[awdxi, dwar dak li qabel mieg[u l-Gvern Malti mal-Kummissjoni Ewropea b’rabta mas-saga talbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija. Nistenna dan g[aliex il-Prim Ministru g[andu jisma’ u jiddibatti fl-og[la istituzzjoni ta’ pajji]na, dan l-i]vilupp wara li kien l-istess Gvern li kellu jbiddel tliet darbiet skema li tant fta[ar biha u qal li se ;;ib tant ;id lil Malta u lil G[awdex. Dan hu fid-dmir li jag[mlu. Fil-Parlament il-Gvern g[andu jisma’ l-appelli u l-kummenti tal-Oppo]izzjoni wara li jag[ti d-dettalji ta’ kif inbidlet l-iskema. Wara l-konferenza tal-a[barijiet li ta l-Prim Ministru f’Kastilja meta f’nofs il-;img[a li g[addiet kellu jbaxxi rasu g[al dak li qaltlu l-Ewropa, wara li ma semax mill-poplu Malti u mill-Oppo]izzjoni
Nazzjonalista, il-poplu g[ad g[andu [afna mistoqsijiet. Lidea g[adha mhix /ara dwar kif se tkun qed tinbieg[ mill-Gvern ta’ Muscat i/-/ittadinanza Maltija – /ittadinanza li ]gur hi tal-Maltin u l-G[awdxin kollha u mhux tal-Gvern Laburista biss. Muscat irid ida[[alha f’mo[[u li fejn jid[lu materji li jolqtu direttament lill-poplu, ebda gvern m’g[andu jag[mel li jrid u jimponi fuq il-poplu dak li jrid u kif jaqbel lilu. G[alhekk nistenna li llejla Muscat iserr[ilna rasna li l-iskema ta/-/ittadinanza issa hi serja u li tag[mel ;id u li tkun ta’ ;ie[ g[al pajji]na. A. Abela Ir-Rabat
Mintoff bil-korpi u Muscat bi/-/ittadinanza Mintoff ma kienx kapa/i j;ib ix-xog[ol u permezz t’hekk [oloq il-famu]i korpi parastatali ta[t dixxiplina militari. Illum, bi Gvern Laburista wkoll, Muscat mhux kapa/i j;ib ix-xog[ol u b’hekk irid jo[loq skema moq]ie]a li permezz
tag[ha jbig[ i/-/ittadinanza Maltija. Gvern Laburista minn dejjem kien gvern bla ideat. J. Muscat Il-Mosta
Se jer;a’ jiltaqa’ mal-MCESD^ Nistaqsi lill-Gvern jekk hux se jer;a ’ jiltaqa ’ mal - imsie[ba so/jali biex jinfurmahom u jismag[hom dwar dak li qabel mieg[u mal-Ewropa dwar ilbejg[ ta/-/ittadinanza Maltija? Wisq nib]a’ li l-politika ta’ dan il-Gvern hi li jidde/iedi wa[du u mabag[ad, jekk jinqalg[u l - problemi , jara kif isolvihom. C. Cutajar In-Naxxar
L-ittri f’din il-pa;na
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon Espert tal-Komunità Ewropea wasal Malta biex jiddiskuti ma’ uffi/jali g[olja tal-Gvern Malti diversi pro;etti li lKomunità Ewropea se tiffinanzja f’Malta permezz tal-g[otja ta’ madwar Lm4 miljun. Dan b’ri]ultat tal-protokoll finanzjarju bejn Malta u l-Komunità Ewropea ffirmat issena li g[addiet. F’ta[ditiet mal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami, id-delegazzjoni Libjana mmexxija mill-Ministru Libjan g[atTelekomunikazzjoni u t-Trasport, kien hemm qbil kif il-Libja tista’ tibni vapuri fitTarzna ta’ Malta g[all-flotta kummer/jali tag[ha u li ji]died in-numru ta’ vapuri li ji;u jissewwew fit-tarzna ta’ Malta. Il-Libja wkoll esprimiet l-apprezzament tag[ha g[all-mod li bih Malta mxiet flin/ident li nqala’ fil-Mediterran bejn ilLibja u l-Istati Uniti.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
10
INTERVISTA
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (86)
Insiru nafu a[jar min a[na Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw issitta u tmenin parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar aktar aspetti tal-edukazzjoni u t-tag[lim (it-tieni parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu blaktar mod akkanit, i]da li bosta Oliver Friggieri
drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.
Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe.mikallef@media.link .com.mt.
Joe Mikallef
B’din il-konversazzjoni nittama li nikkompletaw isserje ta’ konversazzjonijiet li g[amilna dwar l-edukazzjoni, bil-[sieb li jkunu ta’ g[ajnuna kemm lill-awtoritajiet politi/i u kemm lillMalta Union of Teachers u lill-g[alliema in;enerali filpro/ess ta’ tibdil li qieg[ed isir b[alissa. Nittama li konna /ari fil-[sieb li l-kri]i fl-edukazzjoni hi kri]i morali, u mhux kri]i ta’ strutturi u organizzazzjoni. Ne[tie;u ritorn immedjat lejn l-essenzjali fil-livell ta’ sillabi u imma;ni ;enerali - g[aliex l-isfidi ta’ wliedna jinsabu hemm. Flimkien mal-isfida ekonomika (l-impjieg) hemm l-isfida e]istenzjali (il-feli/ità), sfida
permanenti li llum hi attwali i]jed minn qabel.
Edukazzjoni fi kri]i morali… F’liema sens^ L-iskola qieg[da hemm biex tmexxi, u mhux biex titmexxa. L-isfida li g[andhom l-g[alliema tinsab fil-fatt li d-dinja ta’ barra l-iskola - id-dinja teknolo;ika, tal-komunikazzjoni - qieg[da
thedded u ]]arma kulma jkun inbena fl-iskola b’tant g[aqal u sabar mill-g[alliema. Illum l-g[alliema huma ;ardinara li qeg[din ji]irg[u u jrabbu fjuri li mbag[ad ti;i gaffa, goffa, barbara, u ;;orr mag[ha lillg[alliema bit-tfal u bil-fjuri b’kollox. Xi [add jista’ jg[id li dan hu diskors konservattiv… Nistg[u nsej[ulu b’kull isem ie[or… Anki termini b[al konservattiv, liberali, progressiv
illum in[lew min[abba li t[addmu ]]ejjed. Kull kelma ta’ dan it-tip illum hi cliché, timbru
L-g[alliema huma ;ardinara li qeg[din ji]irg[u u jrabbu fjuri li mbag[ad ti;i gaffa, goffa, barbara, u ;;orr mag[ha lill-g[alliema bit-tfal u bil-fjuri b’kollox
bla siwi. Anali]i tas-sitwazzjoni trid tin]el wisq i]jed ’l isfel. Hemm valuri li huma universali, assoluti. Huma mla[[min f’kull reli;jon. Huma rikonoxxuti flIstqarrija tal-Jeddijiet talBniedem, hi stess ta’ nisel storiku reli;ju]. Jekk ni//ensuraw l-idea ta’ assolutezza, ikollna niffa//jaw bosta konsegwenzi. L-iskola qieg[da hemm biex qabelxejn toffri pakkett ta’ /ertezzi. Mela ni;u g[as-su;;ett. Is-su;;ett huwa l-iskola u d-dinja barranija ta’ madwarha. U l-qofol ta’ dan kollu… Il-qofol huwa l-g[alliem. Hu j[oll u jorbot. Ne[tie;u politika
li ter;a’ tag[ti l-istima kollha lillg[alliema. Huma jafu minn fejn tlaqna, u fejn ninsabu llum… Meta jibdew jinstemg[u, is-sistema edukattiva tkun waslet biex tg[addi millakbar bidla ‘moderna’ tag[ha. Illum din hi kri]i rikonoxxuta anki fil-livell kontinentali. Inti semmejt li hemm b[al konfront bejn l-ambjent ;enerali u l-klassi tal-iskola. X’jista’ jsir^ Id-dinja teknolo;ika, medjatika, ma hix alternattiva g[alliskola. A[na fl-Ewropa bag[basna wisq fil-borma taledukazzjoni. {ri;na b’wisq teoriji li l-iskop tag[hom kien li jkunu differenti. Viva d-diversità - jekk hi diversità tajba. Jekk ma
hix tajba, mela hi pass lura. L-innovazzjoni teknolo;ika wasslitna biex nibilg[u l-idea li kulma hu ;did u differenti huwa minnu nnifsu tajjeb, jew sa[ansitra a[jar. Fil-qieg[ ta’ dan kollu hemm lakbar tra;edja intellettwali tasseklu tag[na: ir-relattivizzazzjoni ta’ kollox. Spi//ajna rridu niddiskutu u niddubitaw kollox, minn Alla ’l isfel… Warrabna lassoluti, l-universali, il-kostanti. Messejna s-sisien, u l-bini kollu ma damx ma beda jithe]]e]. Hemm ninsabu llum, fir-relattivi]mu medjokri, flimprovi]azzjoni pru]untuza, flopinjoni]mu li jrid jer;a’ jivvinta lir-rota. Fi ftit kliem: ninsabu fl-epoka meta qeg[din ng[idu li issa, mill-E;izzjani ’l hawn, ir-
rota ma hemmx g[alfejn tibqa’ tonda. U ninsabu mexjin fuq karettun b’roti kwadri, trijangolari, kwadrangolari u l-bqija. Ji;ifieri tlifna s-sens ta’ valuri u prin/ipji li ma jitbiddlu qatt. Tlifna s-sens tal-assolut, ta’ kulma hu /ert, u dejjiemi u universali. Tlifna l-bastun li stajna nistrie[u fuqu dejjem – dejjem /erti li ta[t il-bastun hemm art samma, solida, ferma. Kellna art li setg[et isserr[ilna rasna. U r-rappre]entant so/jali ewlieni ta’ dik i/-/ertezza kien lg[alliem, dak ix-xi [add li lMalti u l-Ingli] li huwa kien
jg[allimna ma kinux sempli/i lingwi, [sejjes tal-[alq, imma kienu /ertezzi morali.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
11
INTERVISTA Issa fl-iskola se jkun hemm it-tag[lim tal-Etika, minbarra r-Reli;jon…
Dan hu diskors delikat u jitlob studju fit-tul. Huwa pass tajjeb, kemm fih innifsu u kemm biex joffri ‘alternattiva’ lil min ma jid[olx g[at-tag[lim tarReli;jon. Kors fl-Etika jipprovdi t[ejjija morali me[tie;a g[al kull min jinsab fi pro/ess ta’ edukazzjoni. Min-na[a l-o[ra, kors fl-Etika ma jistax jimla l-vojt ta’ Reli;jon imwarrba. Waqt li l-;id massimu li jo[ro; mit-tag[lim tarReli;jon huwa l-fidi f’Alla, il-;id minimu hu dejjem il-benessri so/jali, il-ftehim familjari, issodisfazzjon personali. Malta sa issa kellha l-vanta;; politiku tarReli;jon fl-iskejjel. Malta jaqblilha tkompli ttella’ l-modernità tag[ha fuq dan il-bini. Huwa fl-interess tal-klassi politika li r-Reli;jon tissa[[a[ aktar fl-iskejjel. B’Reli;jon nifhmu reli;jonijiet differenti, g[allinqas it-tliet Reli;jonijiet ewlenin tar-re;jun Mediterranju. Ma hemm ebda ra;uni g[ala rReli;jonijiet ma jg[ixux flimkien fl-iskola wkoll. Anki g[al ra;uni /ivili biss, jaqbel li r-Reli;jon isseddaq limportanza tag[ha fis-sistema edukattiva. Il-mog[dija millEtika g[all-Fidi hi l-mixja lejn is-sens ta’ kollox, l-iskoperta talMetafi]ika, appuntu l-qab]a mill-‘jien’ g[al ‘lil hinn’ minnu. Il-post g[al din il-qab]a hu kullimkien, anki l-iskola. G[alhekk id-d[ul tal-Etika fledukazzjoni hu pass g[aqli fiddirezzjoni lejn de/i]joni ewlenija fil-[ajja tal-adolexxenti: le]istenza fiha jew ma fihiex sens? Il-konklu]joni ewlenija hi din: ebda student ma g[andu j/a[[ad lilu nnifsu mid-dritt li jkun iltaqa’ mal-kun/ett ta’ Alla u ta’ dak kollu li jmur mieg[u. Irra;uni hi li fir-Reli;jon hemm id-depo]itu l-aktar g[ani talmixja intellettwali tal-bniedem f’kull /iviltà, f’kull epoka. Dan hu mitlub anki minn attitudni kollha kemm hi lajka. Mhux fl-interess tal-istudenti li ma jkunux mid[la tal-kun/ett ta’ Alla u kulma hu mnissel minnu.
Huwa fl-interess tal-klassi politika li r-Reli;jon tissa[[a[ aktar fl-iskejjel. B’Reli;jon nifhmu reli;jonijiet differenti, g[all-inqas it-tliet Reli;jonijiet ewlenin tar-re;jun Mediterranju
L-istudju tar-Reli;jon hu parti importanti mit-t[ejjija skolastika, huwa l-istudju tal-[sibijiet fondamentali li [aseb il-bniedem. Anki ateu jrid jistudja rReli;jon qabel ma jasal g[adde/i]joni tieg[u. Hemm irReli;jon b[ala Fidi (u din ma g[andhiex tkun imposta) u hemm ir-Reli;jon b[ala Storja (u din hi parti ‘obbligatorja’ fil-programm edukattiv tal-persuna). U x’nifhmu b’Etika^ Fil-prattika b’Etika nifhmu lvaluri essenzjali li nsibu firReli;jon. Reli;jo]ità lajka, ming[ajr is-sens ta’ Alla. Ma hemmx g[alfejn niddiskutu sillabu hawnhekk, imma bejn ilKateki]mu elementari u l-Etika
elementari ma hemmx differenza – jekk naqblu li l-;id personali u l-;id komuni huma ideal wie[ed.
Jista’ student jg[addi ming[ajr kors fir-Reli;jon^ Le, ma jistax, anki b[ala sempli/i persuna edukata. G[andu student kolt jo[ro; mill-iskola
nieqes minn ideat elementari li huma komuni g[a/-/iviltajiet kollha? Jista’ bniedem ikun kolt, u s[i[ fl-edukazzjoni tieg[u, jekk ma jkunx iltaqa’ mal-ideat fun-
damentali ta’ kull /ivilità, kull epoka? Hawn huma ftit kun/etti essenzjali: Alla, it-tajjeb, il[a]in, il-problema tat-tbatija, lim[abba, il-mewt, l-eternità. G[andu student jo[ro; milliskola bla ma jaf in-numri, u lalfabett, u l-metodi tal-grammatika? G[andu student ikun im/a[[ad mill-jedd li jiltaqa’ mal-ideat il-kbar tar-razza umana? Dawn l-ideat huma reli;ju]i, f’kull /iviltà. Dan hu diskors twil, u g[alhekk kull pass f’dan il-qasam je]i;i studju u anali]i minn spe/jalisti differenti. Kif nistg[u na//ertaw li ttfal ma jkunux im/a[[din mill-ideat assoluti^
Kull modernizzazzjoni g[andha l-periklu li tnessi ttradizzjoni. Il-vittmi huma dejjem, minnhom infushom, i]]g[ar, id-debboli. Il-kwistjoni ovvja tal-[uta kbira u tal-[uta ]g[ira. Hi li;i tan-Natura, u n-Natura ma ti//ajtax mag[ha. Hi tiddetta kollox, u kulma jista’ jag[mel ilbniedem hu li jiskopriha u jadattaha g[all-b]onnijiet tieg[u. Imma n-Natura hi dejjem hi: qabel l-ajruplan tal-bniedem kien hemm l-g[asfur ta’ Alla – l-ajru-
plan hu sempli/i lsir tal-li;i li biha l-g[asfur hu [akem talispazju. Ner;g[u g[alliema.
lura
lejn
l-
Kemm il-Ministeru talEdukazzjoni u kemm il-Malta Union of Teachers jistg[u ja[dmu id f’id biex l-g[alliema jiksbu dejjem aktar l-istima li mhux biss huma jist[oqqu, imma wkoll li huma g[andhom b]onn biex it-tag[lim tag[hom jikseb is-sa[[a morali li ming[ajrha jsir biss g[arfien. Ne[tie;u l-g[arfien, l-g[erf, li hu r-ri]ultat tal-istudju, ji;ifieri tal-pro/ess naturali, dejjiemi, li bih idea tid[ol ;ol-mo[[. :ewwa l-mo[[, fil-mo[[. Dan hu l-g[erf b[ala informazzjoni, li g[andu importanza assoluta. Dan l-g[erf hu l-kompetenza professjonali f’kull qasam. Imma mbag[ad hemm ukoll ledukazzjoni morali, li biha dak lg[arfien jit[addem g[all-;id, u mhux g[all-[sara, jew b’indifferenza. Il-kriminalità fi ]mienna, wild l-g[atba tal-iskola hi wkoll, hi rri]ultat tat-telfa ta’ sens essenzjali fil-bniedem: is-sens tal-[tija. Anki dan hu parti mill-qofol tassillabu me[tie; minn kul[add u
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na Kull modernizzazzjoni g[andha l-periklu li tnessi t-tradizzjoni. Il-vittmi huma dejjem, minnhom infushom, i]-]g[ar, id-debboli. Il-kwistjoni ovvja tal-[uta kbira u tal-[uta ]g[ira. Hi li;i tan-Natura, u n-Natura ma ti//ajtax mag[ha
kullimkien u dejjem. Ming[ajru a[na lkoll kriminali skont kemm a[na g[orrief. G[alhekk ma huwiex il-Malti jew l-Ingli] li jag[milna nies tajba u /ivili, huwa l-u]u morali/ivili tajjeb tag[hom. L-ag[ar kriminali kullimkien g[andu lingwa perfetta, u madankollu… Il-[a]en huwa anki intelli;enti. Liema hi g[alik il-lezzjoni prin/ipali li ntilfet u li g[andna ner;g[u niskopru^ Il-lezzjoni ewlenija hi l-lezzjoni tal-qalb, sentimentali. Hi ritorn lejn it-tenerezza, il;entilezza – sfida frontali tag[na lkoll lill-arroganza tad-dinja medjatika li ne]]g[et lill-bniedem mis-sentiment, u nessietu li g[andu qalb, u li g[allmitu kif iwebbisha. Edukazzjoni modernissima li ter;a’ lura lejn ilqalb, proposta ;dida-antika daqs kulma hu tajjeb fina. Jekk il-lezzjoni tal-qalb m’g[adhiex tista’ ssir permezz tat-tag[lim tal-Poe]ija u tarRumanzi, allura jridu jinstabu toroq o[ra li jwasslu lejn il-qalb. ’Il barra minn din il-;ungla. Lura lejn l-alfabett tal-qalb, lejn l-ewwel da[ka, l-ewwel tbissima.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
12
ANALI}I
L-Ar/ipriet Joe Zammit> Is-Sa/erdot li [adem qatig[ g[all-;id tal-Qala u l-Qalin Kienet verament [asda kbira g[alina l-Qalin, meta smajna lillAr/ipriet tag[na Joe Zammit, fi tmiem quddiesa tal-{add, jaqralna ittra ta’ ri]enja minn Ar/ipriet li huwa kien bag[at fil-kalma tallejl ta’ qabel, lil Monsinjur Mario Grech, l-Isqof t’G[awdex. Kienet b[al sajjetta fil-bnazzi. U kul[add jistaqsi x’;ara filQala. :ara li kif jg[id il-proverbju: “Kull bidu g[andu t-tmiem”. Hawn Fr. Joe temm il-[idma pastorali tieg[u fostna. M’g[andix dubju li Dun Joe huwa kkonsidrat ]g[ir fl-età u g[alhekk nemmen li g[ad g[andu futur sabi[ u miftu[ bera[ quddiemu. Ma ninsewx ukoll li Fr. Joe huwa M[allef tatTribunal Ekkle]jastiku fejn ja[dem bla heda kemm f’dak ta’ Malta kif ukoll f’dak ta’ G[awdex. Wara kollox, kull [addiem [aqqu l-mistrie[ tieg[u. {idma kontinwa fost il-Qalin Fr. Joe Zammit kien ilu mag[na fil-Qala mill-1997, meta rritorna mill-Italja fejn kien jistudja u anke jwettaq xog[ol pastorali f’parro//a f’Ruma.
Dakinhar huwa kien innominat mill-Isqof Nikol G. Cauchi b[ala Vigarju Parrokkjali mal-eks Ar/ipriet tal-Qala Mons. Carmelo Refalo – illum Ar/ipriet tax-Xag[ra. Huwa dam f’din il-kariga g[al aktar minn seba’ snin u nofs meta mbag[ad Mons. Refalo mar Ar/ipriet ix-Xag[ra, hu [a postu b[ala l-[ames Ar/ipriet tal-Qala. Dan ;ara fl-10 ta’ Frar 2005, fejn g[al disa’ snin s[a[ o[ra, huwa wettaq b’abbiltà, integrità u responsabbiltà xog[ol pastorali kbir, xog[ol li Fr. Joe wettqu bi m[abba, b’lealtà u b’dedikazzjoni kbira lejn il-ministeru tieg[u ta’ rag[aj tajjeb u fidil mal-mer[la li l-Isqof, f’isem ilMulej mar jafdalu f’idejh. B[all-Ar/iprieti ta’ qablu, lAr/ipriet Zammit kompla bil[idma tieg[u fil-parro//a talQala billi anke kompla ]ejjen ilparro//a b’diversi opri kbar ;odda kif ukoll o[rajn ta’ restawr. Hawn nistg[u nsemmu w[ud biss minnhom b[at-Tu]ell fuq lartal ma;;ur, stazzjon ;did tarRadju tal-komunità, kemm f’dik li hija struttura kif ukoll f’dak li huwa apparat li permezz tieg[u ]gur li tkattret il-pastorali kemm mal-morda u l-anzjani kif ukoll mal-emigranti tag[na li jinsabu mferrxin mal-erba’ kontinenti
tad-dinja. Dan isir permezz tal-internet. Saru ]ew; statwi g[all-:img[a l-Kbira, wa[da tar-Redentur u o[ra ta’ :esù fl-Ort. Saret urna tal-injam g[all-Monument. Saret ukoll girlanda tal-;anutell g[allKwadru tal-Madonna tas-Sa[[a, kif ukoll girlandi o[ra g[allIstazzjonijiet tal-Via Sagra u g[al mal-istatwa ta’ San :u]epp. :ew indurati mill-;did ilPedestalli ta’ San :u]epp u talImmakulata Kun/izzjoni. Saru wkoll il-bradelli, bankuni u sistema ta’ globi tal-vari talPassjoni. Saret sistema ;dida ta’ main switch board tad-dawl talKnisja u mitt pro;ett ie[or li mhux possibbli nsemmihom kollha. Rigward restawr, bosta huma l-pro;etti u l-o;;etti li ;ew irrestawrati fi ]mien l-Ar/ipriet Joe Zammit. Insemmu biss ftit minnhom: Restawr tal-[ajt talKappella tas-Santwarju talKun/izzjoni li kien fi stat di]astru]. Sar ukoll restawr tal;ilju tal-fidda u deheb li hemm fl-istatwa titulari ta’ San :u]epp, kif ukoll tal-Istellarju tal-Istatwa tal-Immakulata wkoll fid-deheb u l-fidda. Diversi pro;etti ta’ restawr Restawr tal-Kappella tal-Blat kif ukoll tal-arlo;; tas-Santwarju tal-Kun/izzjoni. Sar ukoll restawr fuq il-bejt tas-santwarju kif ukoll xog[ol estensiv ta’ restawr fuq il-kappella ta//imiterju. Sar ukoll xog[ol fuq il-qniepen tal-Knisja Ar/ipretali,
Ostensorju ;did u tant u tant xog[ol ie[or. Min jinteressah li jkun jaf aktar, nitolbu jara rRivista Parrokkjali ‘Le[en ilQala’ [ar;a tal-Milied 2013, fejn fiha hemm elenku s[ih tal-[idma u pro;etti mwettqa mill-Kan. Dun Joe Zammit. {idma kbira fil-kamp pastorali Apparti mill-aspett materjali, l-
Ar/ipriet Zammit ta wkoll importanza kbira lill-aspett pastorali fost il-mer[la tieg[u g[allkura tal-erwie[. Fil-fatt huwa ]amm [ajja l-Adorazzjoni ta’ kull nhar ta’ {amis wara l-quddiesa ta’ filg[axija s-sena kollha. Naturalment l-adorazzjoni talEwwel :img[a tax-xahar ma naqset qatt. Quddies erba’ kuljum u o[ra fis-Santwarju. Fr. Zammit introdu/a b’su//ess ilGozo International Celebration, inizjattiva Ekumenika li l-a[[ar
Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com
L-Ar/ipriet Joe Zammit
Grazzi talli [abbejtna qabel ma [abbejniek a[na u bqajt t[obb sal-a[[ar lil kul[add, minn meta ;ejt fostna ]ew; Papiet tkellmu po]ittivament fuqha. Din l-inizjattiva tin]amm tliet darbiet fis-sena fi ]mien; l-G[id il-Kbir, il-Festa u l-Milied. Il-Milied li g[adda n]ammet l24 edizzjoni tag[ha. Waqqaf ukoll il-Grupp tal-‘Lectio’, ilformazzjoni tal-Koppji Mi]]ew;a, il-Grupp Informa, kif ukoll it-twaqqif mill-;did talGrupp ta’ talb ta’ ‘Padre Pio’. Dejjem mag[na, lejl u nhar Minkejja li Fr. Zammit huwa mir-Rabat, matul dawn is-snin
kollha huwa dejjem g[ex mag[na, lejl u nhar. Meta kien jo[ro; barra mill-parro//a fuq xog[ol tat-Tribunal, hekk kif je[les kont tarah ;ej lura lejn ildar tieg[u fil-Pjazza tal-Qala. Fr. Zammit kien jag[ti importanza kbira lit-tag[lim, l-aktar tat-tfal u tal-adoloxxenti. Kellu [afna g[al qalbu l-morda u l-anzjani, kategorija li ma kienx i[allihom neqsin minn dak li hu spiritwali, b’mod spe/jali dwar il-Qrar u t-Tqarbin. Kategorija o[ra li kien jinteressa ru[u fiha kienet il-familja. Fil-prietki tieg[u kien imut
biex ma jag[milx xi riferenza g[all-familja, l-aktar dawk li kienu g[addejjin minn problemi ta’ inkwiet familjari u dawk laktar vulnerabbli. Is-Sa/erdoti fil-Qala naqsu drastikament matul il-parrokat tal-Ar/ipriet Zammit u g[alhekk kont tarah iqaddes ]ew; quddisiet kuljum meta mhux tlieta wkoll. G[al kull festa jew okka]joni litur;ika kien i;ib is-sa/erdoti barranin biex jag[tu s-servizz tal-qrar lill-komunità tal-Qala. Huwa kompla jinkora;;ixxi lillBord tar-Rivista ‘Le[en il-Qala’ fit-titjib kemm tal-kontenut kif ukoll tal-pre]entazzjoni tag[[a, g[ax kien jemmen li d-dinja tag[na llum tant hemm kompetizzjoni li biex jasal il-messa;; hemm b]onn li nippre]entawh f’forma sabi[a, pulita u attraenti. Ta[lita ta’ tag[lim u attivitajiet so/jali L-Ar/ipriet Zammit kien jemmen ukoll li l-bniedem g[andu b]onn ta[lita ta’ tag[lim, im]ewwaq ma’ attivitajiet so/jali, kulturali u anke ta’ divertiment fl-istess [in.
G[alhekk fil-pjan tas-Sena Pastorali Parrokkjali, huwa kien dejjem jinkludi tour-pellegrina;; matul Awwissu, wara l-festa ta’ San :u]epp, fejn apparti li dak li jkun jirrilassa u jistrie[ mir-rutina tal-[ajja ta’ kuljum, ikabbar lg[arfien tieg[u storiku u ;lografiku u fl-istess [in jinvista u jara postijiet qaddisa u ta’ devozzjoni kbira barra minn pajji]na. Fil-fatt, mal-Ar/ipriet Zammit matul dawn l-a[[ar sitt snin, ]orna, lil Lourdes darbtejn, l-Art Imqaddsa, il-postijiet konnessi mal-Papa Beatu :wanni Pawlu II fil-Polonja, Assisi u Ruma, waqt li s-sena l-o[ra morna Lourdes u Pari;i. Dawn kienu mumenti ta’ fer[ u divertiment xieraq li mhux fa/li li ninsewhom. Mumenti ta’ dulur
B[al kull bniedem ie[or lAr/ipriet, matul dawn is-snin kollha, kellu mumenti mill-isba[ u ta’ sodisfazzjon kbir, però xi ftit jew wisq kellu wkoll mumenti ta’ dulur u dwejjaq li huwa sofra fis-skiet u s-solitudini. Kultant il-bniedem forsi ma jifhimx lil dak li jkun, jew forsi xi drabi hu ma jifhimx lil dak jew lil dik. Din hi l-[ajja fuq din l-art. Perfett mhu [add, u nuqqasijiet xi ftit g[andu kul[add g[ax ilfra;ilità umana kienet, g[adha u tibqa’. G[alhekk nie[u din l-opportunità biex f’isem s[abi l-Qalin nirringrazzja minn qalbi lillAr/ipriet Zammit ta’ dak kollu li g[amel mag[na u nitolbu sku]a u ma[fra jekk xi darba nqasnieh jew ma fhimniex lil xulxin u nawguralu futur mill-isba[ mimli [idma u su//essi fil-Mulej li huwa s-Sid tag[na lkoll. Nag[laq billi nu]a sentenza mid-diskors tal-Vigarju Parrokkjali Fr. Charles Buttigieg, li g[amillu fi tmiem il-quddiesa ta’ Radd il-{ajr nhar il-{add, 5 ta’ Jannar, fejn qallu hekk: “Grazzi talli [abbejtna qabel ma [abbejniek a[na u bqajt t[obb sal-a[[ar lil kul[add, minn meta ;ejt fostna.” Awguri!
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
SPANJA> Mew; ja[kem triq f’Baiona fir-re;jun ta’ Galicia hekk kif l-awtoritajiet jinsabu fuq l-og[la allert min[abba l-maltemp kbir fil-Grigal ta’ Spanja. (ritratt EPA)
Imwiet f’Noto min[abba l-maltemp L-ITALJA Kien hemm tliet vittmi f’Noto f’Sqallija wara li vettura tkaxkret mill-ilmijiet talg[arg[ar ikkaw]ati mix-xita hekk kif l-Italja qed tin[akem minn maltemp kbir. Il-vittmi kienu ]ew; nisa u tifla ta’ seba’ snin. It-tra;edja se[[et kmieni lbiera[ filg[odu meta l-karrozza li kienu fiha n[akmet mill-ilma hekk kif kienu qed jirritornaw lura d-dar wara lejl barra. Omm it-tifla li kienet fil-karrozza rnexxileha ssalva. F’Sqallija, il-protezzjoni /ivili tinsab fuq l-og[la allert min[abba l-periklu tal-g[arg[ar min[abba l-ammont ta’ xita li qed tin]el. F’Enna kien hemm valanga kbira imma li fortunatament ma kkaw]at ebda vittma imma lvalangi li kien hemm imblukkaw diversi toroq filwaqt
li diversi partijiet ta’ Palermo kienu mg[arqa min[abba x-xita li qed tin]el. Fir-re;juni tal-Basilicata u Calabria hemm allert kbir filwaqt li hemm t[assib g[as-sitwazzjoni fil-Veneto u l-Emilia Romagna. F’dawn l-a[[ar ]ew; re;juni da[let fl-azzjoni lArmata biex tne[[i l-borra mittoroq u tg[in in-nies. Sadattant fir-re;jun tal-Lazio, ix-xmajjar Tevere u Aniene faru f’diversi postijiet filwaqt li parti kbira ta’ Vene]ja kienet mg[arqa. F’Ruma, hemm g[assa kontinwa g[ax-Xmara Tevere wara li nhar il-:img[a kien hemm kaos fil-kaptiali min[abba l-g[arg[ar. Ignazio Marino, is-Sindku ta’ Ruma, qal li kien qed i]omm ilVatikan infurmat bl-a[[ar ]viluppi partikolarment wara li l-Papa kien /empel kappillan ta’
knisja fit-Tramuntana ta’ Ruma wara li sar jaf li nies fiz-zona tieg[u kellhom problemi serji min[abba l-maltemp Skont it-tbassir tat-temp, lItalja se tkompli tkun ma[kuma minn xita u ri[ qawwi finNofsinhar u borra fitTramuntana sa nhar it-Tlieta. Il-maltemp qed jeffettwa wkoll bnadi o[ra tal-Ewropa fosthom is-Serbja. Hawn diversi zoni tal-pajji] huma ma[kuma minn ri[ qawwi u borra. Aktar minn 1,000 persuna kellhom ikunu evakwati mill-Armata Serba wara li nqabdu f’diffikulta min[abba lborra li qed tin]el. F’xi bnadi r-ri[ la[aq ilqawwa ta’ 130 kilometru fissieg[a. Fi Franza u Spanja, l-ag[ar sitwazzjoni kienet tul il-kosta mal-O/ean Atlantiku.
L-UNGERIJA> Sil; tul il-kosta tal-Lag Balaton f’Balatongyorok fejn b[alissa hemm temperatura ta[t i]-]ero u ri[ qawwi. (ritratt EPA)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Kerry f’laqg[a mal-kollega Iranjan IL-:ERMANJA Is - Segretarju tal - Istat Amerikan John Kerry kellu laqg[a fi tmiem il-;img[a ma’ Mohammad Javad Zarif , il Ministru tal-Affarijeit Barranin Iranjan , waqt il - Munich Security Conference. Il - laqg[a saret b[ala parti mill-isforzi li qed isiru biex tinstab soluzzjoni g[all-kwistjoni dwar il - programm nukleari Iranjan. Il-laqg[a saret hekk kif fit-18 ta’ Frar se ssir il-laqg[a li jmiss bejn il-poten]i dinija dwar il-programm kontroversjali Iranjan. Fil - laqg[a li kienet saret f ’ Novembru fil - Kunsill tas Sigurta tan-Nazzjonijiet Uniti, l-Iran qabel li kien se jra]]an il-programm nukleari u jag[ti a//ess akbar g[all-ispezzjonijiet internazzjonali.
Bi tpatija, il-[ames membri permanenti tal-Kunsill – l-Istati Uniti , ir - Russja , I/ - ?ina , Franza u r-Renju Uniti – kif ukoll il - :ermanja qablu li jtaffu s-sanzjonijiet kontra lIran li g[amlu [sara kbira lillekonomija tal-pajji]. Catherine Ashton, il-kap talpolitika barranija tal - Unjoni Ewropea u li qed tmexxi tta[ditiet mal-Iran, fi tmiem il;img[a qalet li kellha laqg[a “interessanti” ma’ Zarif, ukoll waqt il-laqg[a internazzjonali li qed isir f’Munich. Aktar kmieni dan ix-xhar, lIAEA , il - ferg[a tan Nazzjonijiet Uniti nkarigata mill-ener;ija nukleari, qalet li l-Iran kien qed i]omm malpatti li h[smrl fin-Nazzjonijiet Uniti.
TIMOR TAL-LVANT> Suldati waqt wirja fil-kapitali Dili b[ala parti mill-attivitajiet biex ifakkru t-13-il anniversarju tal-[olqien tal-Armata ta’ Timor tal-Lvant. (ritratt EPA)
Ter;a’ takku]a lil Woody Allen b’abbu] sesswali L-ISTATI UNITI Dylan Farrow, it-tifla adottata tad-direttur Amerikan talfilms,Woody Allen, ;eddet lakku]i li hu kien abbu]a minnha meta kienet tifla fl-1992. F’ittra miftu[a lill-media Amerikana, Farrow qalet li meta kellha seba’ snin hi kienet abbu]ata minn Woody Allen. Farrow, li illum g[andha 28 sena, kritika wkoll lill-industrja tal-films li tkompli tag[ti ;i[ lil Woody Allen minkejja dak li ga[mel. Fil-bidu tas-snin disg[ajn, Woody Allen kien investigat min[abba dawn l-akku]i imma qatt ma ttie[du passi. Dan wara li grupp ta’ esperti kienu sostnew li Farrow ma kienitx sfat abbu]ata. I]da wara kien hemm ag[a
meta prosekutur qal li aktarx kien hemm lok li jitressqu akku]i imma kien g[a]el li ma jie[ux dan il-pass biex jipprote;i t-tifla. Allen kien akku]a lil omm ittifla, Mia Farrow, li kienet inventat dawn l-akku]i wara li l-koppja separaw fl-1992. Dylan Farrow illum il-;urnata tg[ix fi Florida ta[t isem differenti u sostnit fl-ittra li min[abba dak li g[addiet minnu kienet qed tbg[ati minn problemi psikolo;i/i. Hi qalet li de/idiet titkellem dwar il-ka] wara li l-a[[ar film ta’ Woody Allen, Blue Jasmine, il-;img[a li g[addiet kien nominat g[al Oscar. Hi qalet li Woody Allen kien xhieda ta’ kif is-so/jeta tal-lum
qed tonqos li tipprote;i l-vittmi tal-abbu] sesswali u kritikat lil dawk l-atturi li [adu sehem filfilms tieg[u. Fost l-atturi li kienu kritikati minn Dylan Farrow kien hemm Diane Keaton. Ix-xahar li g[adda hi kienet ukoll a//ettat premju f’isem Woody Allen. A;ir li anki iben d-direttur tal-films, Ronan, kien kritika lil Keaton ta’ dan min[abba dak li g[addiet minnu o[tu tar-rispett. Woody Allen u Mia Farrow kienu adottaw lil Dylan u lil [uha Moses. Il-koppja kienet infirdet fl-1992 wara li kien svelat li Allen kellu relazzjoni ma’ tifla adottata o[ra ta’ Mia Farrow, Soon-Yi u li imbag[ad marret tg[ix mieg[u.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-:ERMANJA> Sensiela ta’ ritratti li juru t-Torri AFE jew t-Torri tal-Universita fi/-/entru ta’ Frankfurt hekk kif ilbiera[ il-bini nqered b’900 kilogramma splussiv, biex jag[mel post g[all-bini ;did. Il-bini, li kien g[oli 116 metru, sar l-og[la bini fl-Ewropa li nqered bl-isplussiv. (ritratt EPA)
Konfront bejn i]-]ew; na[at f’Munich L-UKRAJNA Kien hemm dibattitu mqanqal bejn Leonid Kozhara, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin tal-Ukrajn, u Vitali Klitschko, mexxej ewlieni tal-Oppo]izzjoni flUkrajna, waqt is-summit dwar issigurta fi Munich. Waqt diskussjoni, i]-]ew; politi/i g[ajru lil xulxin b’Kozhara jg[id li jg[inu lill-Oppo]izzjoni fid-dimostrazzjoni kien hemm
[afna estremisti tal-lemin. Fl-Ukrajna l-protesti ilhom isiru partikolarment fil-kapitali Kiev minn Novembru u issa hemm t[assib kbir li l-pajji] jinsab pass minn gwerra /ivili. Dan hekk kif il-gwerra talkliem bejn ir-Russja, li tappo;;ja l-President Ukren Viktor Yanukovych, u l-Punent, li tappo;;ja l-Oppo]izzjoni, qed
L-armi nukleari jer;g[u jo[olqu tensjoni mar-Russja L-ISTATI UNITI Re;g[et qed tfe;; tensjoni bejn l-Istati Uniti u r-Russja min[abba l-armi nukleari. Dan hekk kif l-Istati Uniti bag[tet bastiment g[ad-difi]a tal-missili ballisti/i biex tkun stazzjonat f’Spanja. L-a[bar li l-USS Donald Cook se tmur lejn il-ba]i Amerikana f’Rota ng[atat minn Chuck Hagel, is-Segretarju ta’ Difi]a Amerikan u ]ied li tul is-sentejn li ;ejjin, se jintbag[tu tliet bastimenti simili lejn l-Ewropa biex issa[[u d-difi]a kontra t-t[eddida missilistika Iranjana apparti li mhux esklu] li jista’ jkun hemm eventwalment theddida ukoll
mill-missili mill-Korea ta’ Fuq kontra l-Ewropa. Imma dan il-pass qed jurta lirRussja u Moska issa qed thedded li tista’ tirtira mill-ftehim mag[ruf b[ala START (Strategic Arms Reduction Treaty) jekk jitqies li dan ikun ta’ xkiel g[assigurta nazzjonali Russa. Ftit ta’ ;ranet ilu, il-media Amerikana svelat li l-Gvern Amerikan kien im[asseb dwar li]vilupp li qed tag[mel ir-Russja fuq missila cruise li tista’ ;;orr arma nukleari. Xi [a;a li uffi/jali Amerikani jsostnu aktarx qed imur kontra l-IntermediateRange Nuclear Forces Treaty.
tkompli tikber. John Kerry, is-Segretarju talIstat, g[amilha /ara li l-Istati Uniti kienet se tappo;;ja l-forzi kontra Yanukovych u kien konfermat li l-Gvern Amerikan kien qed jikkunsidra sanzjonijiet kontra l-Ukrajna. Min-na[a l-o[ra Sergei Lavrov, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin Russu, qal li l-Punent
ma kienx qed jimxi sew fil-ka] tal-Ukrajna u staqsa x’kienet se tkun ir-reazzjoni tag[hom kieku dawk il-protesti kienu qed isiru f’arthom u jkun hemm reazzjoni b[al dik li qed jadottaw huma issa fil-konfront tal-Ukrajna. Barraminhekk, kemm fiddibattitu li kien hemm f’Munich fil-:ermanja fejn qed isir konferenza internazzjonali dwar is-
sigurta kif ukoll fl-Ukrajna stess qed ji]diedu l-akku]i ta’ [tif u tortura. Il-Gvern qed isostni li diversi membri tal-Korp talPulizija kienu n[atfu u spi//aw torturati minn avversarji talGvern filwaqt li l-Oppo]izzjoni qed isostni li l-forzi tas-sigurta qed jittorturaw nies li qed ja[ftu mit-triq g[aliex involuti filprotesti.
Sitta minn kull 10 persuni kielu ikel skadut L-ITALJA Tul l-2013, sitta minn kull g[axar Taljani kielu ikel skadut. Dan jirri]ulta minn st[arri; li g[amlet il-Coldiretti, lasso/jazzjoni Taljana li tirrappre]enta s-settur agrikolau flItalja. Mill-ist[arri; li g[amlet, 34 fil-mija qalu li kielu ikel li kien skadut b’;img[a filwaqt li 15 fil-mija qalu li kielu ikel skadut b’xahar. Kien hemm tmienja filmija li qalu li kielu ikel li kien skadut b’aktar min xahar filwaqt
li tnejn fil-mija qalu li ma jag[tux ka] id-data ta’ meta jiskadi l-ikel. Dan l-aktar min[aba ra;unijiet finanzjarji. Il-Coldiretti qalet li wie[ed jiekol ikel skadut jista’ jkollu diversi riskji g[as-sa[[a talbniedem, dan apparti li ttog[ma u t-tubija tal-prodott ikunu ddg[ajfu. Ra;uni ewlenija g[al dan la;ir kien min[abba l-kri]i ekonomika li tinsab fiha l-Italja.
Irri]ulta wkoll li min[abba din l-istess ra;uni, [afna nies naqsu x-xiri ta’ prodotti tal-ikel tajbin g[as-sa[[a u minflok qed jixtru dawk low cost li mhux dejjem g[andhom l-istess ;aranzija ta’ kwalita. Irri]ulta li x-xiri ta’ [axix u frott tul l-2013 ni]el g[allanqas livell mill-bidu tas-Seklu. Il-Coldiretti qalet li l-unika ]ieda li kien hemm fix-xiri ta’ prodotti tal-ikel kien dawk low cost.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Miet l-attur Maximilian Schell L-AWSTRJA T[abbret il-mewt tal-attur Awstrjak, Maximilian Schell f’eta ta’ 83 sena. Attur li fl-1961 kien reba[ Oscar g[all-parti tieg[u fil-film Judgment at Nuremberg. Hu miet fi sptar f’Innsbruck wara li kien marad serjament [esrem wara li ]viluppa pulmonite. Dan waqt li kien qed ja[dem film f’art twelidu. Hu kien wie[ed mill-atturi tal lingwa :ermani]a li l-aktar kien kiseb fama internazzjonali partikolarment fl-Istati Uniti Missier Schell kien awtur u ommu attri/i u meta kellu tmien snin, dawn emigraw lejn lI]vizzera wara li l-:ermanja Nazista g[aqdet l-Awstrja mag[ha. Hu beda l-karriera tieg[u f’Hollywood fis-snin [amsin
Maximilian Schell
meta [adem ma’ ;enb Marlon Brando fil-film The Young Lions.
IL-:ERMANJA> Trakk mag[ruf b[ala it-Tempo Matador 50 mill-1951 li kien g[all-wiri fil-Bremen Classic Motorshow fi Bremen fi tmiem il-;img[a li g[addiet. (ritratt EPA)
Se jitlobu [las talli w]aw il-mu]ika tag[hom g[at-tortura L-ISTATI UNITI
IL-:ERMANJA> Mudella tippo]a ma’ mutur waqt fiera dedikata lill-muturi f’Leipzig.. Fiera li saret fi tmiem il-;img[a u g[aliha attendew 280 e]ibitur. (ritratt EPA)
Grupp Kanadi], is-Skinny Puppy, li jdoqq mu]ika li hi mag[rufa b[ala mu]ika eletronika industrjali, se jibg[at kont lillGvern Amerikan wara li sar mag[ruf li l-mu]ika tag[hom ntu]at b[ala parti mit-torutra fil[abs ta’ Guantanamo Bay. Il-mu]ika jidher li tindaqq biex il-pri;unieri fi/-/ellel tag[hom ikunu skomdi min[abba l-istil li g[andha. Cevin Key, il-fundatur talgrupp, filwaqt li ammetta li l[oss tal-mu]ika tag[hom kien skomdu u stramb g[all-a[[ar, ilgrupp kien kontra li tintu]a g[al dawn l-affarijiet. B’referiment g[al din l-a[bar, il-grupp Kanadi], li n[oloq fl-1982, ta lisem ta’ Weapon, g[all-album li
g[adu kif [are;. Din mhux l-ewwel darba li grupp mu]ikali o;;ezzjona g[al u]u simili tal-mu]ika tag[hom. Fl-2006 kien sar mag[ruf li lmu]ika tal-grupp heavy metal Metallica kien et qed tintu]a g[all-istess skop mill-militar Amerikan. Lars Ulrich, id-drummer tal-Metallica, dak i]-]mien kien stqarr li kien sorpir] b’dan partikolarment meta wie[ed iqies li l-mu]ika tag[hom hi fjakka [dejn ta’ grupp o[rajn b’stil ferm aktar a;;ressiv minn tag[hom. Filwaqt li saret drawwa li tintu]a mu]ika li ma jkolliex melodija u tkun [arxa fuq ilwidna b[ala mezz ta’ tortura ta’ pri;inier biex jidg[ajjef il-moral
ta’ dak li jkun, anki mu]ika ta’ kantanti b[al Britney Spears intu]at i]da hawn aktar b[ala umiljazzjoni min[abba twemmin reli;ju] u kulturali tal-pri;unier. A;ir simili kien jintu]a millawtoritajiet Ingli]i fil-konfront ta’ pri;unieri tal-IRA fejn anki kien jintu]a biss [oss li jdejjaq il-widna li bl-Ingli] hu mag[ruf b[ala white noise kif ukoll flI]rael u fi]-]ew; ka]i l-qrati talpajji]i kienu ordnaw li dan ma jkomplix isir. Din it-tattika kienet intu]at anki matul l-assedju mit-truppi Amerikani tan-Nunzjatura Appostolika f’Panama City meta ;ewwa mar jistkenna d-ditattur tal-pajji] Manuel Noriega fl1989.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
17
KONSUMATUR
G[andna obbligu n[allsu depo]itu^ Ix-xiri ta’ xi tipi ta’ prodotti, pere]empju xiri ta’ g[amara u appliances tad-dar, normalment je[tie; li a[na nag[mlu ordni u n[allsu depo]itu. Hemm min jistaqsi jekk hux b’obbligu li jit[allas depo]itu. Fil-verità, il-li;i ma tg[idx li bilfors g[andu jit[allas depo]itu meta ssir ordni. Dan normalment jintalab mill-bejjieg[ sabiex jiggarantixxi li l-konsumatur ma jer;ax jibdielu u ma jkomplix bixxiri. Depo]itu jorbot kemm min qed jixtri kif ukoll min qed ibig[ biex dak li jkun miftiehem waqt ix-xiri, jitwettaq. Prekawzjonijiet biex nevitaw il-problemi Huwa fl-interess tag[na l-konsumaturi li l-ammont ta’ depo]itu
li n[allsu jkun ra;onevoli u li nie[du numru ta’ prekawzjonijiet biex nevitaw il-problemi. M’g[andniex ninsew li ladarba n[allsu depo]itu x-xiri li nkunu g[amilna jkun ikkonfermat u legalment inkunu marbutin inkomplu bix-xiri. Jekk jer;a’ jibdielna dwar l-g[a]la li nkunu g[amilna, nirriskjaw li nitilfu ddepo]itu li [allasna u anke aktar. G[aldaqstant g[andna nkunu konvinti minn dak li be[siebna nixtru qabel ma nikkommettu ru[na. Meta ma nkunux mija fil-mija /erti g[andna nistaqsu lillbejjieg[ jekk jistax jer;a’ jibdielna u ner;g[u nie[du d-depo]itu lura. Jekk nag[mlu dan it-tip ta’ ftehim, importanti li dan jitni]]el bil-miktub fil-kuntratt tax-xiri. Ftehim mal-bejjieg[
Biex nevitaw li nag[mlu g[a]la ta’ xiri [a]ina, l-a[jar prekawzjoni hija li nduru u naraw x’hemm fissuq. G[andna nqabblu prezz u kwalità biex finalment nixtru dak il-prodott li verament g[andna b]onn u li jag[tina l-aqwa valur g[al flusna. Rigward l-ammont ta’ depo]itu li g[andna n[allsu dan g[andu jkun miftiehem mal-bejjieg[. Il-
Meta nixtru xi appliances jew xi g[amara g[ad-dar jew g[al xi mkien ie[or, il-ftehim tag[na mal-bejjieg[ g[andu jkun /ar u li jorbot li]-]ew; partijiet
li;i ma tirregolax ammont jew persenta;; spe/ifiku. Imma filprattika huwa min se jipprovdina bil-prodott li normalment jg[idilna kemm g[andu jkun iddepo]itu. Dan ma jfissirx li jekk ma naqblux mal-ammont mitlub m’g[andniex nippruvaw ninnegozjaw ammont ta’ depo]itu aktar a//ettabbli. Jekk il-bejjieg[ ma ja//ettax il-proposta tag[na, g[andna niftakru li hemm Odette Vella bejjieg[a o[ra li jistg[u jipprov- odette.vella@mccaa.org.mt duna bil-prodott li g[andna b]onn u li mag[hom nistg[u naslu g[al x’nag[tu lill-bejjieg[ akbar hija lftehim ta’ xiri aktar a//ettabbli. possibbiltà li nsolvu l-problemi malajr. Problema o[ra li nistg[u Depo]itu niffa//jaw hi li l-bejjieg[ ifalli u relattivament ]g[ir Huwa fl-interess tag[na l-kon- jag[laq in-negozju tieg[u. Jekk sumaturi li d-depo]itu li n[allsu ji;ri hekk ikun diffi/li [afna li jkun wie[ed relattivament ]g[ir. jirnexxielna nie[du l-prodott ordM’g[andniex nirra;unaw li l-flus nat jew id-depo]itu li [allasna xorta rridu no[or;uhom. I]da lura. Meta nkunu qed nifthiemu dwar g[andna n]ommu f’mo[[na li lprodott li qed nordnaw g[adu id-depo]itu g[andna wkoll mhuwiex g[andna u g[aldaqstant nag[mlu ftehim kif ser isir iljistg[u jinqalg[u diversi problemi. kumplament tal-[las. Ser in[allsu L-aktar problemi komuni huma l-ammont li jkun fadal ftit ftit jew li l-prodott ma jasalx fi]-]mien ser in[allsu kollox f’daqqa hekk mifthiem jew ma jasalx e]att kif kif issir il-kunsinna tal-o;;ett? ordnat. F’dawn is-sitwazzjonijiet Ikun xi jkun il-ftehim g[andu dejaktar ma jkun g[ad fadlilna flus jem jitni]]el bil-miktub fil-kun-
G[andna nie[du /erti prekawzjonijiet qabel ma n[allsu depo]itu tratt tax-xiri. Huwa fl-interess tag[na li n[allu somma ]g[ira u din in[allsuha biss ladarba nkunu /erti li dak li ordnajna wasal g[andna e]att kif miftiehem u f’kundizzjoni perfetta.
nitkellmu mal-bejjieg[ u nippruvaw insibu soluzzjoni amikevoli u a//ettabbli. Jekk ma jirnexxilniex imbag[ad nistg[u nag[mlu kuntatt malUffi//ju g[all-Affarijiet talKonsumatur g[al aktar informazzjoni u assistenza dwar id-drittijiet Id-data tal-kunsinna Id-data tal-kunsinna g[andha legali tag[na. wkoll ti;i mifthiema mal-bejjieg[ L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa u g[andha titni]]el fil-kuntratt tax-xiri. F’ka] li din id-data ma biss li jipprovdi informazzjoni u ti;ix onorata mill-bejjieg[, il-li;i mhux li jag[ti parir legali. F’ka] tag[tina d-dritt li n[assru x-xiri u ta’ lment jew b]onn ta’ aktar ner;g[u nie[du l-flus li nkunu informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal[allasna lura. Importanti wkoll li fil-kuntratt Konsumatur fi [dan l-Awtorità tax-xiri ikun hemm deskrizzjoni ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u /ara u dettaljata tal-o;;etti ord- l-Affarijiet tal-Konsumatur fuq nati. F’ka] li l-bejjieg[ ma jip- il-freephone 8007 4400 jew inprovdiniex e]att b’dak li nkunu numru tat-telefown 2395 2000. ordnajna, legalment ikollna d-dritt (Odette Vella hi Senior li nie[du rimedju bla [las u jekk dan ma jkunx possibbli jkollna Information Officer fl-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi dritt nitolbu flusna lura. Meta niffa//jaw problema [dan l-Awtorità ta’ Malta g[allrelatata ma kuntratt ta’ xiri u [las Kompetizzjoni u l-Affarijiet talta’ depo]itu, l-ewwel g[andna Konsumatur.)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
18
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
06:45 - Good Luck Charlie 07:05 Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 - Wolfblood 09:50 The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 SpongeBob SquarePants 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30
Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends. -
JAG – Diva Universal, 19>50
Serje televi]iva li bdiet tintwera g[all-ewwel darba fl-1995 u kompliet sal-2005. Is-serje te[odna f’ambjent Navali fejn numru ta’ membri tal-armata, li huma avukati, jridu jiddefendu jew issostnu l-akku]i kontra uffi/jali o[ra li ;ew mixlija b’xi akku]a quddiem il-qorti tal-Armata Navali.
L-investigazzjonijiet huma interessanti u anke l-avventuri li dawn l-avukati jg[addu minnhom bil-g[an li jiskopru l-verita’
TVM 1
Smash
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 1 6 : 00 – A[barijiet 1 6 : 05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:45 – It-triq 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Puree 18:55 – Reporter 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Bijografiji 21:45 A[barijiet fil-qosor 21:50 – lirkant 22:20 – Valletta 22:45 – Gadgets 23:15 – A[barijiet 23:30 - American idol.
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.
TVM 2
07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Beast legends 11:50 - It-Triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – Puree 12.45 - Animal Diaries 13:45 – Madwarna 14:15 - .EU 14:45 Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Beast legends 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Kontrattakk 20:00 – Lirkant 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 - }afira 21:40 - Headline News 21:45 – Valletta 22:15 – Reporter 23:00 A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Rajt ma rajtx. ONE
07:00 - Breakfast News 08:50 Hazzard daily update 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 - Fil-K/ina ma’ Malcolm 17:00 - Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:40 – Teleshopping 18:00 - Sherrif’s cuisine 19:00 - Aqrali Storja 19:30 ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:45 - Arani Issa 22:50 X’affarijiet dawn? 23:30 - ONE News.
Raiuno
06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 Unomattina verde 10:55 - Che tempo fa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 17:00 – TG1 17:10 Che tempo fa 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - L’assalto. Film 2013 23:25 Porta a porta 01:05 - TG1 notte. Raidue
06:40 – Cartoons 08:05 - Sorgente di vita 08:35 - Desperate housewives (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume e societa 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 Cold case – delitti irrisolt17:50 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 - Squadra specile cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:10 - Boss in incognito 22:40 - Blue bloods 23:00 - Tg 2 notizie 23:35 - Razza umana 00:55 - Rai parlamento 01:35 - Law & Order. Raitre
07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 – Agora 10:05 – Spaziolibero 10:15 -
Mi manda rai tre 11:15 – Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori Tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg Regione
# meteo # Tg 3 # meteo 3 14:20 - Tg 3 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 - Terra nostra (TN) 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:10 – Sconoscuiti 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Presa diretta 23:15 Correva l’anno 24:00 – TG 3. Canale 5
08:00 - Tg 5 – mattina 08:45 - La telefonata di belpietro 11:00 – Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Il tredicesimo apostolo 2 23:30 Houdini – l’ultimo mago. Film 2007. Rete 4
07:20 - Miami vice 08:20 – Hunter 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Diagnosis murder 12:55 Murder she wrote 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:35 - My life 16:50 - I delitti del cuoco 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore 21:15 - Qinta colonna 23:55 – Terra! 01:40 – Tg4. Italia 1
07:40 - Una mamma per amica (sitcom) 09:30 – Everwood 11:25 - Dr. House 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 14:55 - Big bang theory 15:50 - Two and a half men 16:40 - E alla fine arriva mamma! 17:30 - Covert affairs 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami 21:10 – Zelig 23:15 Tika taka – il calcio e il nostro gioco.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
19
TV#RADJU F. Living
GO Stars
07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 – One Star Hotel 10:00 – Fil-:nien ma’ Melo 10:30 Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Niltaqg[u 18:00 – Teleshopping 20:30 – Belle Donne 23:00 – F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping.
07:15 - Big miracle 09:00 - Rice of the guardians 10:40 - Serangoon road 11:40 - Jeff who lives at home 13:05 - Up at the villa 15:00 - Page eight 18:40 - Big miracle 20:30 Mrs. Brown’s boys 21:00 - Zero dark thirty 23:35 - Bel ami.
Xejk
07:00 - Garth and Bev 07:10 Poetry Pie 07:15 - Me Too! 07:35 Nina and the Neurons: In the Lab 07:50 - Bobinogs 08:00 - Boogie Beebies 08:15 Garth and Bev 08:25 - Poetry Pie 08:30 - The Weakest Link 09:15 - Only Fools and Horses... 09:45 - Blackadder the Third 10:15 - Walk on the Wild Side 10:45 - Doctors 11:20 – Casualty 12:10 - Last Man Standing 13:00 The Weakest Link 13:45 - Only Fools and Horses... 14:15 Blackadder the Third 14:45 - Walk on the Wild Side 15:15 - Doctors 15:45 – Casualty 16:35 - Last Man Standing 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - The Fat Fighters 20:00 - My Family 20:30 - Only Fools and Horses... 21:00 - New Tricks 21:50 - Spooks 22:40 - Moone Boy 23:05 - Tess of the D’Urbervilles.
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Golden Oldies 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s. Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 - Private Practice 15:45 Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Amazing Race 19:45 - Supernatural 20:30 - The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 - Game Of Thrones 00:00 - Suburgatory 00:30 – SMASH 01:15 - Glee La 5 11:30
Beautiful 12:00 Centrovetrine 12.20 - Hart of Dixie 13:10 - Una mamma per Amica 14:00 - Non ditelo alla Sposa 15:20 - Extreme Makeover Home Edition 16:00 - Aspettando grande fratello 17:00 - Spose extralarge 18:30 - Non detelo alla sposa 19:30 - Il cibo si fa bello 20:20 - Una mamma per amica 21:10 - Una miss tutta tonda. Film 2003 23.00 - Uomini e donne. -
BBC Entertainment
MGM Movie
07:05 - It Runs in the Family 08:30 - Alias Jesse James 10:05 - Race for the Yankee Zephyr 11:55 - Night of the Comet 13:30 - North of Chiang Mai 15:05 A Doll’s House 16:40 - A Family Thing 18:30 - The Mudge Boy 20:00 - Down the Drain 21:45 - MGM’s Big Screen 22:00 National Lampoon’s Movie Madness 23:30 - Hollywood Air Force. Diva Universal
07:00 - Quincy, M.E. 08:00 McBride: It’s Murder, Madam 09:35 - Fede Cieca 09:50 - Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 - Great Women 12:00 - McBride: The Doctor Is Out... Really Out 13:40 Un Peu Plus 13:50 - Kojak 14:50 ER 15:42 - Great Women 16:00 Quincy, M.E. 17:00 - McBride: Tune In for Murder 18:37 - Matilde
18:50 - Kojak 19:50 -JAG 20:50 Great Women 21:00 - JAG 22:44 Great Women 23:00 - Wolff’s Turf. Discovery Channel
06:50 - Auction Hunters: Miami Heat 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Pacific Island 08:10 - Gold Divers: Under the Ice: The Gold Don’t Care 09:05 Gold Rush: Million Dollar Season 09:55 American Loggers: Stuck in the Muck 10:50 - How Do They Do It?: Frankfurters; Sniper Rifles; Casino Security 11:15 - How It’s Made 11:40 - MythBusters: Reverse Engineering 12:35 - Extreme Engineering: High Risk Tower 13:30 - American Chopper: Senior vs. Junior: Cadillac Build-Off, Part 1 14:25 - Wheeler Dealers: Triumph Spitfire Mk.IV 14:55 - Wheeler Dealers: Triumph Spitfire Mk.IV 15:20 - Masters of Survival: Wild Diners 16:15 - Dual Survival: Rocky Mountain High 17:10 - Ultimate Survival: China 18:05 - Auction Kings: Wrestling Belt, Temple Guardians 18:35 - Auction Hunters: Allen’s Got Balls 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Wood Sculptures, Arc Trainers, Fountain Pens 20:00 - Naked and Afraid: Breaking Borneo 21:00 - Railroad Alaska: Disaster Trail 22:00 Aliens: The Definitive Guide: What to Expect 23:00 - The Unexplained Files. Discovery World
06:50 - Victory by Design 07:45 Super Structures 08:35 - How We Invented the World 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - Mummy Autopsy 11:10 - IGenius: How Steve Jobs Changed the World 12:05 - Super Structures 12:55 Victory by Design 13:50 - Treasures Decoded 14:45 - In the Footsteps of Thesiger 15:40 - Doomsday: World War 1 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - Bizarre Foods 18:20 World’s Busiest... 19:10 - Chasing Classic Cars 19:35 - Chasing Classic Cars 20:05 - Cruise Ship Disaster: Inside the Concordia 21:00 - Bizarre Foods 21:55 - Crime Scene Wild 22:50 Murder Shift 23:45 - Mummy Autopsy.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
00:00 - Bundesliga (r) 01:50 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 03:50 FA Cup (r) 05:40 - Bundesliga (r) 07:30 FA Cup (r) 09:20 - UIPM (r) 10:20 - Bundesliga - Highlights 11:20 - Bundesliga (r) 13:10 - FA Cup (r) 15:10 - Bundesliga (r).
Eurosport 2
Melita Sports HD 2
07:00 - Motorsports Weekend 07:15 FIFA Under 17 World Cup Football 08:45 - UEFA Women’s Champions League Football 10:15 - UEFA Women’s Champions League Football 11:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 13:15 - Freestyle Skiing 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 15:30 UEFA Women’s Champions League Football 17:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:30 - College Football 20:30 - Superkombat 22:00 - Total KO 23:00 - Scottish International Open Bowls.
00:00 - Bundesliga (r) 01:50 Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 02:50 - Bundesliga (r) 04:40 - Bundesliga (r) 06:30 America’s Cup: World Series (r) 08:30 - Bundesliga - Highlights 09:30 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r).
Melita Sports HD 1
GO sports 1
00:00 - BOV Premier League 2013-14 02:10 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 03:50 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 05:05 - Malta Basketball Association (r) 06:25 - Malta Rugby Football Union (r) 07:55 - FXDD FMA 2013-14 (r) 09:10 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 10:50 Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 12:05 BOV Premier League 2013-14 14:15 - Malta Basketball Association (r) 15:35 - Malta Rugby Football Union (r)
07:00 - Trans World Sport 08:00 Serie A - Round 22 - Juventus v Inter 10:00 - Barclays Premier League Week 25 - West Brom Albion v Liverpool 12:00 - FIFA Futbol Mundial 12:30 - Ligue 1 - Round 23 - Lorient v AS Monaco 14:30 Football’s Greatest 15:00 - Barclays Premier League - Week 25 - Stoke City v Manchester Utd 17:00 - Trans World Sport 18:00 - Barclays Premier League - Premier League World 18:30 - RBS Six Nations 2014 - Wales v Italy 21:00 - Barclays Premier League - Week 25 - Manchester City v Chelsea (Live) 23:00 - Barclays Premier League - Week 25 - Premier League Review 00:00 - Vincennes Horseracing.
Melita Sports 1
GO sports 7
00:00 - Bundesliga (r) 01:50 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 03:50 FA Cup (r) 05:40 - Bundesliga (r) 07:30 - FA Cup (r) 09:20 - UIPM (r) 10:20 - Bundesliga - Highlights 11:20 - Bundesliga (r) 13:10 - FA Cup (r) 15:10 - Bundesliga (r).
07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - PGA European Tour - Omega Dubai Desert Classic - Day 1 18:30 - Ligue 1 - Round 23 – Highlights 19:30 Barclays Premier League - Week 25 Premier League Review 20:30 - Serie A - Round 22 - Atalanta v Napoli 22:30 - RBS Six Nations 2014 Ireland v Scotland 00:30 - Barclays Premier League - Week 25 - Cardiff City v Norwich City 01:00 - Ligue 1 -Round 23 - Evian TG V AC Ajaccio.
(r)
Dan il-film ]ew; t’i[bieb, li l-[biberija tag[hom bdiet mit-tfulija, li flimkien kienu pjannaw kif jisirqu van ta’ sigurta massima mimli flus. I]da l-pjan tag[hom ma kienx biss li jisirqu l-flus i]da li jkaxxkru mag[hom ukoll il-puluzija tas-sezzjoni NYPD, li se jkun qieg[ed jg[asses il-flus. Jirnexxilhom jag[mlu dan? U fuq kollox kif jispi//aw?
Meetings 02:50 - Bundesliga (r) 04:40 - Bundesliga (r) 06:30 America’s Cup: World Series (r) 08:30 - Bundesliga - Highlights 09:30 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r).
08:30 - Motorsports Weekend 08:45 FIFA Under 17 World Cup Football 10:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:00 - UEFA Women’s Champions League Football 13:00 UEFA Women’s Champions League Football 14:00 - Live: Scottish International Open, Bowls 18:15 Eurogoals 19:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 20:45 - WATTS 21:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 21:30 - Pro Wrestling 22:30 - Horse Racing Time 23:30 - UEFA Women’s Champions League Football.
Malta Stars
L’Assalto – Raiuno, 21>10
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Accordo Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Tour du Ron (NEW) NET News Wheelspin Nis;a Maltija (r) NET News
Melita Sports 2
00:00 - Bundesliga (r) 01:50Swedish ATG Horse Racing V4 Race
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
20
TV#RADJU ILLUM FUQ NET TELEVISION
Boss in Incognito – Raidue, 21>10
C.S.I Miami – Italia 1, 19>20
Rispons mill-aqwa mill-pubbliku Malti u G[awdxi Tour Du Ron – Net Television, 20:30 Il - popolarità ta ’ dan il - pro gramm kull ma tmur qeg[da tikber . Minkejja l - fatt li wasalna g[at - tielet programm jidher , mit - televoting , li l udjenza mid - dar qeg[da tip -
parte/ipa bi [;arha . It - televot ing tibqa ’ miftu[a matul kull programm , [u sehem u vvota lil parte/ipant#a favoriti tieg[ek . Il - programm tal - lum se
jkompli jag[tina [arsa lejn aktar avventuri li Ron ivvin talhom . Imma minn fejn qieg[ed i;ibhom dawn l - ideat Ron ? Povri parte/ipanti ! Ta ’ minn ji;bidlu widnejh lil Ron !
.Net – Net Television, 18:30
Houdini – L’Ultimo Mago – Canale 5, 23>30
Illum . Net se jer;a ’ jkun mag[kom b’aktar stejjer interessanti mix-xena lokali u internazzjonali, b’diversi intervisiti interessanti mal - mistiedna .
. Net hu l - programm li jippre]entalek il - fatti kollha minn diversi perspettivi i]da wkoll b ’ opportunità li anke intom it-telespettaturi tistg[u
tipparte/ipaw permezz tal-sms, Facebook u fuq kollox permezz tat - telefonati . Net hu l - pro gramm li jolqot il - gosti ta ’ kul[add.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
21
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
10
3
11
IT-TEMP Ftit imsa[[ab b’/ans ta’ [albiet tax-xita izolatit VI}IBBILTÀ Generalment tajba IR-RI{ [afif u varjabbli li jsir moderat g[al ftit qawwi BA{AR Qawwi g[al qawwi [afna IMBATT Baxx g[al moderat TEMPERATURA L-og[la 14˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 24.3mm Xita mill-1 ta’ Settembru 419.2mm IX-XEMX titla’ fis-07.03 u tin]el fil-17.28
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Jekk tar-ras tehme] biha (5) 6. {ut mag[ruf g[all-benna tal-la[am tieg[u (5) 7. Ma[]en tal-merkanzija tal- kummer/ (5) 10. Insetti dejjem lesti g[all- attakk (5) 11. Mara msemmija fil-Bibbja (5) 12. Ingravata tal-kulur ftit kbira (5) 14. {adu l-qies (5) 16. Delizzju bis-senter (5) 17. Wie[ed jista’ jistkenn ta[thom (5) 18. …… u bottijiet (5)
18
Weqfin>1. Strixxi tad-drapp fuq uniformi (6) 2. Ka//atur tal-;rieden? (6) 3. Bihom jitwalu n-nisa! (6) 4. Mist[ija (6) 8. Ippermettejt li jsir (5) 9. Sustanza likwida [amranija u]ata b[ala duwa (5) 12. G[andu ri[a u tog[ma aktar bnina minn tal-basal u tat- tewm (6) 13. Isem ta’ mara (6) 14. Frotta tal-ba[ar tixbah lill- gajdra (6) 15. It-tfal tieg[u (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> 5. Loqma, 6. A]]mu, 7. Isfar, 10. Kalar, 11. La[am, 12. u 14. Kaballetta, 16. }biba, 17. Aspra, 18. Abbu]. Weqfin> 1. Klikek, 2. Jasar, 3. Kavall, 4. Kuljum, 8. Qlibt, 9. T[itu, 12. Kabbar, 13. Librar; 14. Lablab, 15. Akku]a.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla lkaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir. ta’ 3 kaxxi bi 3.
IT-TNEJN L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C
IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C
L-ERBG{A L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C
IL-{AMIS L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 13˚C
UV
UV
UV
UV
2UV
3
3
3
3
3
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 16˚ C ftit imsa[[ab, Al;eri 14˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 7˚C ftit imsa[[ab, Ateni 11˚C imsa[[ab, Li]bona 11˚C ftit imsa[[ab, Berlin 3˚C xita, Brussell 7˚C xemxi, il-Kajr 22˚C sabi[ bi nhar, Dublin 7˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 3˚C imsa[[ab, Frankfurt 7˚C imsa[[ab, Milan 8˚C imsa[[ab, Istanbul 10˚C xemxi, Londra 9˚C sabi[ bi nhar, Madrid 8˚C xemxi, Moska -7˚C imsa[[ab, Pari;i 8˚C xemxi, Bar/ellona 12˚C xemxi, Ruma 11˚C xita, Tel Aviv 19˚C imsa[[ab, Tripli 16˚C xemxi, Tune] 16˚C imsa[[ab, Vjenna 0˚C imsa[[ab, Zurich 4˚C imsa[[ab, Munich 2˚C xita, St. Petersburg -4˚C imsa[[ab, Stokkolma 2 ˚C xita
Tag[rif Esperjenza mill-isba[ mal-Mcast
L-istudenti tal-Mcast, sezzjoni Agribusiness, b[ala parti millkampanja tag[hom favur l-ambjent u l-edukazzjoni organizzaw attivita’ g[all-istudent o[ra minn skejjel differenti fejn [aduhom fil-kampanja rurali u hemm saru numru ta’ mixjiet matul l-irdum tal-M;arr u diversi postijiet o[ra. Matul dawn il-mixjiet l-istudenti ;ew mog[tija l-informazzjoni dwar diversi pjanti u [lejjaq li jg[ixu filwaqt li ng[ataw esperjenza fosthom kellhom sessjoni biex iduqu prodotti mag[mulin minn affarijiet Maltin. Avvi] mill-Kunsill Lokali Pembroke
Soluzzjoni Sudoku
Ir-Raba’ laqg[a tas-seba’ le;islatura tal-Kunsill Lokali Pembroke g[as-sena 2014 se jsir fl-Uffi//ju Amministrattiv talKunsill, Triq Alamein, Pembroke nhar it-Tlieta 11 ta’ Frar 2014 u tibda fil-5.30 pm. Elett il-Kumitat tas-So/jeta’ Filarmonika Victory g[as-sena 2014
Fil-Laqg[a :enerali Annwali tal-Banda Victory li saret matul
ix-xahar ta’ Jannar, ;ie elett ilKumitat ?entrali li se jamministra s-So/jeta’ matul is-sena 2014. Il-membri li jiffurmaw ilKumitat ?entrali l-;did huma kif ;ej: B[ala President u Vi/i Presidenti insibu lil Eucharist Sultana u lil Joseph Attard respettivament. Joseph Bajada ;ie elett Segretarju filwaqt li Noel Grima kaxxier. B[ala Direttur talKa]in u Uffi/jal tarRelazzjonijiet Pubbli/i insibu lil Ezechiel Grima u lil Ivan Attard. Eletti g[as-sezzjoni banda fosthom is-Surmast u l-assistent tieg[u nsibu lil Joseph Vella, Joseph Bonello, Joseph Galea, Ivan Attard u Eucharist Sultana. Dawn kollha eletti f’karigi differenti. Id-Direttur Mu]ikali tal-Kor Nativitas (Il-Kor tas-So/jeta’) ;ie elett Mro. Ivan Attard filwaqt li d-Direttur Spiritwali se jkun Rev. Kan. Dun :iljan Refalo Rapa filwaqt li l-assistent tieg[u se jkun Dun :u]epp Cini. G[al aktar dettalji dwar il[idma u l-attivitajiet organizzati mill-Banda Victory tax-Xag[ra, wie[ed jista’ jidol fuq is-sit elettroniku uffi/jali tal-istess So/jeta’ www.victorybandclub.com
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ frar, 2014
22 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI
AVVI}I
qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, {a]-}ebbu; ’il barra minn Tiswijiet fil-pront u fil-post 27371559, 21493285, 79884497 Il-{amrun Triq l-Imdina TA’ fridges, freezers, washing jew 99472570. Servizz fil-pront. GARAXX jew store, 115-il pied GARAXX basement 40 pied x 50 machines, tumble dryers u dehutul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, pied, jista’ jintu]a g[al gym, midifiers, e//. B’sitt xhur garanz- Tiswijiet dawl, ilma u toilet. Bil-permess store, uffi//ju e//. ?emplu ija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as TA’ magni tal-[jata. G[al service Class B. ?emplu 77200983. 79211659. prezzijiet. Stima b’xejn minn u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tat-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al G{ALL - BEJG{ xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, G[amara antika posters u brochures bil-kulur e// TINKLUDI twaletta bil-mera, u xog[ol ta’ embossing. ?emplu lavaman, komodina, gradenza 21244627 jew 79373700 jew bil-mera u wi// tal-ir[am u gwar- ibag[tu email fuq darobba kbira. Jistg[u jinbieg[u p b o n n i c i @ b o n n i c i p r i n t i n g separati. ?emplu 99800607. press.com
It-trabi ta’ l-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek. Tibqax lura. Ag[tihom dan ir-rigal illum stess
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
23
MADWARNA
Jirritornaw ir-radjudrammi hekk kif il-KMKA u l-PBS jing[aqdu biex jipprodu/u skripts rebbie[a Sensiela ta’ radjudrammi rebbie[a se jibdew jixxandru fuq stazzjon tar-radju lokali hekk kif il-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti u l-Public Broadcasting Services Ltd ing[aqdu biex irradjudrammi jirritornaw fuq irradju Malti. Ir-radjudrammi, li qed ji;u koprodotti mill-Public Broadcasting Services Ltd (PBS) u l-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti (KMKA), se jibdew jixxandru fl-ewwel ;img[a taxxahar fis-14.30 fuq Radju Malta 2 minn Frar. Is-sitt skripts, li kollha huma rebbie[a tal-Premju Francis Ebejer, il-premju nazzjonali talkitba g[at-teatru, b[alissa qed ji;u rrekordjati u post-prodotti bl-a[[ar teknolo;ija fid-dipartiment il-;did tar-radju il-PBS, filCreativity Hub. Id-drammi – li jinkludu erba’ rebbie[a ta’ edizzjonijiet pre/edenti kif ukoll ir-rebbie[a tal-ewwel u t-tieni premju taledizzjoni tal-Premju tas-sena lo[ra huma - Kwadri minn Wirja, b’kitba u direzzjoni ta’ Joe Friggieri, Kanon g[al Erba’ Il[na, b’kitba u direzzjoni ta’ :or; Peresso, Kiesa[ u Biered, b’kitba ta’ Anthony Portelli, b’direzzjoni ta’ :or; Peresso u atturi mill-grupp Bakkanti, Lippu d-Doggi, b’kitba ta’ Anthony Portelli u direzzjoni ta’ Tyrone Grima, Fuq il-Bjut, b’kitba ta Vincent Vella u direzzjoni ta’ John Suda, u KM613 minn Ruma, b’kitba u direzzjoni ta’ Joe Friggieri. L-atturi jinkludu ismijiet
mag[rufa b[al Godwin Scerri, Ninette Micallef, Theresa Friggieri u Michael Tabone. “Din l-inizjattiva twieldet mill-impenn tal-PBS sabiex jag[ti kontribut lejn it-tis[i[ tala//essibbiltà tal-letteratura Maltija g[all-udjenzi u s-semmieg[a tag[na,” qal Tonio Portughese, i/-Chairman talPBS. Albert Marshall, i/-Chairman tal-KMKA ]ied: “Il-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti [ass il-b]onn li jag[ti [ajja ;dida lill;eneru tar-radjudramm li s’issa twarrab mill-istazzjonijiet.” F’dawn l-a[[ar snin, fil-fatt, irradjudrammi ma baqg[ux jinstemg[u fuq l-istazzjonijiet tarradju. Ming[ajr l-ebda tip ta’ vi]wal, huma differenti mitteatru konvenzjonali: il-kliem jie[du tifsira aktar s[i[a, is-silenzju u l-[sejjes, ukoll, jiksbu kwalità differenti. Ming[ajr vi]wal, il-fantasija jkollha sehem akbar f’esperjenza li, g[alkemm hija mxandra pubblikament, hija wkoll wa[da privata. Jekk trid taf xi ntqal f’konversazzjoni bejn ]ew; persuni li kienu jin[abbu meta jiltaqg[u lajruport, jew kif ]ew; koppji li jg[ixu fl-istess bini – imma donnhom jg[ixu f’dinjiet differenti – jiltaqg[u waqt ir-rivoluzzjoni tal-Kajr – jew tisma’ listorja ta’ ra;el li qam tard g[axxog[ol u l-konsegwenzi li kellu jiffa//ja filwaqt li j[ares lejn realtajiet alternattivi u l-karattru Malti, ixg[el ir-radju fuq Radju Malta 2 l-ewwel ;img[a ta’ kull xahar fis-14.30.
L-ebda party tat-tfal ma jkun daqshekk animat daqs wie[ed li fih ikollu l-annimali! L-Isports & Social Committee ta’ Banif Bank g[amel proprju dan, meta organizza ;urnata g[at-tfal tal-impjegati fiz-zoo ta’ Montekristo Estates g[al ]mien il-Milied. Xadini, racoons, qtates kbar u g[asafar zg[ar, barba;anni, flamingos, papri, ponijiet u annimali tal-irziezet ;ibdu l-attenzjoni kollha u t-tfal [adu gost jitimg[uhom u jmellsuhom. B[as-soltu, Father Christmas kien b’burdata tajba u qassam ir-rigali lit-tfal li ma kellhom b]onn ebda mbuttatura biex ipo;;u f’[o;ru g[ar-rigal u r-ritratt.
Nhar il-{add, 19 ta’ Jannar, il-Kumitat g[all-Promozzjoni tal-{arisen tas-Sa[[a fi [dan l-Isptar :enerali ta’ G[awdex, organizza attività ta’ [arsien tas-sa[[a u g[oti tad-demm f’The Duke Shopping Mall fir-Rabat, G[awdex. Tim mediku professjonali offra s-servizzi tieg[u lil dawk kollha li ]aru The Duke Shopping Mall. Kien hemm erbg[in persuna li matul din l-attività taw id-demm.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
24
SPORT
L-MFA tniedi l-finali tal-UEFA U#17 turnament
Il-MFA fi tmiem il-;img[a nehdiet uffi/jalment l-akbar turnament internazzjonali ta’ futbol li qatt ;iet fdata bl-organizzazzjoni tieg[u, il-finali tal-kampjonati Ewropej tal-UEFA ta[t is-17-il
sena. Il-President tal-MFA Norman Darmanin Demajo qal li g[alkemm l-MFA kienet kuntenta li reb[et id-dritt g[al dan it-turnament, xorta [asset pressjoni mill-
fatt li se torganizza dak li jista’ jitqies b[ala r-raba’ l-akbar turnament tal-UEFA li jipprovdi l-palk internazzjonali g[all-plejers li jafu jag[mlu isem fil-futur. Mil-lat tekniku it-turnament se joffri sfida kbira lit-tim nazzjonali imma hemm fidu/ja s[i[a fid-direttur tekniku tal-MFA Robert Gatt u lassistent Jesmond Abela, l-istaff tekniku, il-kow/ Sergio Soldano lassistentt Noel Turner u Charles Scerri u l-kow/ tal-goalkeepers Etienne Mercieca kif ukoll liskwadra nfisha. Il-Kap E]ekuttiv tal-MFA Bjorn Vassallo qal li dan hu turnament ta’ presti;ju kbir g[allMFA. Din hi t-13-il edizzjoni ta’ dan it-turnament u l-a[[ar wa[da li fiha se jkun hemm tmien finalisti. Hu semma kif sa mill-2001 kienu biss tliet pajji]i li reb[u dan it-turnament, ir-Russja darbtejn, lOlanda u Spanja. Il-log[ob se jsir fi tliet stadiums differenti, l-istadium nazzjonali f ‘Ta’ Qali, il-Hibernians Stadium u l-Gozo Stadium fejn ix-xog[ol fuq l-a[[ar ]ew; stadia se jitlesta sala[[ar ta’ Marzu. Sar mag[ruf ukoll li t-training grounds tal-MFA flimkien malgrounds ta’ Dingli, Luxol, Mellie[a, Charles Abela Stadium, Rabat Ajax, Sirens u l-Victor Tedesco Stadium se jservu b[ala training grounds g[at-timijiet parte/ipanti. Il-finalisti se jkunu mag[rufa fla[[ar ta’ Marzu hekk kif is-seba’ rounds mill-kwalifikazzjoni elite tal-mini-tournaments se jintlag[bu bejn l-20 u l-31 ta’ Marzu. Ilpoloz finali se jittellg[u fis-St. James Cavalier fid-9 ta’ April. It-turnament finali se jibda fid-9 ta’ Mejju bl-ewwel ]ew; partiti minn ]ew; gruppi fl-istadium nazzjonali f’Ta’ Qali u fil-Gozo Stadium. Il-President tal-UEFA Michel Platini mistenni jkun pre]enti g[al-log[ba finali fil-21 ta’ Mejju f’Ta’ Qali. Il-partiti se jkunu qed jixxandru wkoll kollha mill-istazzjon Eurosport u Eurosport 2 u hemm possibilta` li jixxandru wkoll fuq l-istazzjon nazzjonali TVM jew TVM2. Sar mag[ruf li l-kumitat organizzattiv ta’ dan it-turnament [atar sitt personalitajiet popolari fil-futbol Malti li se jkunu ambaxxaturi g[al dan it-turnament. Dawn se jkunu l-[ames plejers li lag[bu aktar minn 100 log[ba mat-tim nazzjonali, David Carabott, Joe Brincat, Carmel Busuttil, Gilbert Agius u Michael Mifsud li se jkunu mmexxija minn [add g[ajr Fr. Hilary Tagliaferro.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
25
SPORT PREMIERSHIP
Arsenal lura fl-ewwel post Arsenal irritornaw fl - ewwel post tal - Premier League Ingli] meta g[elbu lil Crystal Palace 2 - 0 fl - Emirates Stadium b ’ doppjetta ta ’ Alex Oxlade - Chamberlain L - internazzjonali Ingli] fet[a l - iskor ]ew; minuti fit tieni taqsima fir - ritorn tieg[u fl - Emirates u mbag[ad g[alaq il - log[ba fit - 72 minu ta wara azzjoni mill - isba[ . It - tim ta ’ Wenger kellu jit[abat biex kiseb ir - reb[a imma issa re;a ’ jinsab fl ewwel post biex issa Arsenal ilhom g[axar partiti ma jitilfu fil - kompetizzjonijiet kollha . Wara l - log[ba Wenger ikkonferma li l - akkwist il ;did Kim Kallstrom g[andu mill - inqas erba ’ ;img[at barra min[abba injury f ’ darhu . Wenger qal li dan we;;a ’ ftit qabel ing[aqad ma ’ Arsenal u l - injury sary jafu biha waqt l - e]ami mediku . Sadanittant Liverpool fall ew /ans tajjeb li jsa[[u r raba ’ post u jersqu aktar vi/in Chelsea wara li zball banali ta ’ Kolo Toure ippermetta lil West Brom li jie[du draw 1-1 f ’ darhom . It - tim ta ’ Brendan Rodgers seta ’ feta[ erba ’ punti vanta;; b ’ reb[a li deher li se jikseb meta ddomina g[al [inijiet twal u mar fil vanta;; b ’ gowl ta ’ Sturridge . Imma West Brom li g[adhom ifittxu l - ewwel
Alex Oxlade-Chamberlain jiskorja wie[ed mi]-]ew; gowls tieg[u g[al Arsenal kontra Crystal Palace
reb[a ta[t Pepe Mel , kisbu d draw mis - sostitut Anichebe wara ]ball banali ta ’ Toure . Manchester City llum jistg[u jer;g[u jaqb]u fl ewwel post jekk jirb[u kontra Chelsea . Rizultati
Premier League
WBA v Liverpool Arsenal v C. Palace Man City v Chelsea
1-1
2-0 illum
Kif Jinsabu
L R D T F K Pt
Arsenal 24 Man City 23 Chelsea 23 Liverpool 24 Everton 24 Tottemham 24 Man Utd 24 Newcastle 24 Southampton 24 Aston Villa 24 Stoke 24 Swansea 24 Hull 24 Sunderland 24 Norwich 24 Crystal Palace 24 West Brom 24 West Ham 24 Cardiff 24 Fulham 24
17 17 15 14 12 13 12 11
4 2 5 5 9 5 4 4 8 6 7 6 6 6 6 2
3 4 3 5 3 6 8 9 7
9 7 11 6 11 6 12 6 12 6 12 6 12 7 15 4 11 9 5 7 12 5 6 13 6 1 17
47 68 43 58 37 31 39 32 34 27 24 29 23 25 19 15 28 24 19 22
21 26 20 29 25 32 29 31 27 34 38 35 30 36 37 33 34 33 41 53
55 53 50 47 45 44 40 37 35 27 25 24 24 24 24 23 23 22 21 19
Rizultati o[ra
Championship
Nottm. Forest v Yeovil T Watford v Brighton
Premier Sko//i]
Celtic v St. Mirren
3-1 2-0 1-0
League Cup SF
Hearts v Inverness CT 2-2 (Inverness 4-2 bil-penalties)
Bundesliga
H. Berlin v Nuremberg
1-3
B. Munich v Eintracht F.
Franza
Nice v Lille Rennes v Lyon
5-0 1-0 2-0
Olanda
Utrecht v Ajax Twente v Cambur Nijmegen v GA Eagles Waalwijk v PSV
1-1
3-1
1-1 2-0
BASKETBALL-KAMPJONAT BOV
It-tamiet ta’ Floriana jkomplu ji/kienu It-tamiet ta’ Floriana li jkunu fil-play-offs [adu daqqa ta’ [arta meta ;ew meg[luba minn Remax Si;;iewi waqt li Bupa Luxol kisbu reb[a tajba fuq Starlites. It-tul determinanti Royce Floriana.....................70 Remax Si;;iewi....................74 (11-19, 26-19, 16-15, 17-21) Floriana: O. Shamala, D.Elston 16, D. Camilleri 5, P. Shoults 12, S. Borg 4, B. Zammit 5, C. Calleja 4, D. Schembri 18, D. Agius 6. Si;;iewi: C. Maeir 7, A Debattista, S. Sammut 3, C. Sammut 6, E. Xuereb, L. Camilleri 8, A. Borg 2, L. Ross 12, JP. Antoncich 1, I. Hoeger 25, M. Matijevic 10.
Referees: B. Vassallo u C. Terribile. F ’ log[ba kwa]i de/i]iva g[all-play offs, kienu Si;;iewi [ar;u rebbie[a biex jinsabu ]ew; punti fuq Floriana minbarra li g[amlu double u issa anke jekk jispi//aw indaqs , ikunu Si;;iewi li jg[addu g[all-play-offs. Wara bidu bilan/jat Si;;iewi kisbu sitt punti ming[ajr risposta u marru 1 2 - 6 minn fuq . G[alkemm Floriana rkupraw, Si;;iewi spi//aw l - ewwel sessjoni 19-11 minn fuq. Floriana kellhom bidu tajjeb g[at-tieni sessjoni u g[amlu liskor indaqs 19-19. Wara minuta mistrie[ , Si;;iewi g[addew minn dan il-mument diffi/li u marru erba’ punti fuq
quddiem 29-25. Bil-log[ob tasSi;;iewi jkun wisq individ wali, Floriana kellhom mument tajjeb u dawru l - i]vanta;; f ’ vanta;; 37 - 33 . Biss kienu Si;;iewi li kisbu l-a[[ar punti qabel il-mistrie[ u kienu punt minn fuq 38-37. Il-log[ba kompliet ti]vol;i f’wa[da kumbattuta fejn wara li Si;;iewi bnew vanta;; ta’ [ames punti 50 - 45 , fl - a[[ar minuti tas - sessjoni Floriana g[amlu l-iskor indaqs u bdew l-a[[ar g[axar minuti 53-53. Floriana komplew bil mument tajjeb u marru 62-55 minn fuq. Imma Si;;iewi sej[u time-out biex l-ewwel ]ammew il-pass u fl-a[[ar minuti kisbu disa’ punti ming[ajr twe;iba u r-reb[a.
Wara l-mistrie[ Bupa Luxol............................70 Starlites..................................38 (18-10, 7-6, 20-9,25-13) Luxol: CJ. Cordina 3, M. merceica 2, A. Micallef 2, J. Willoughby, JP. Schembri, N. Vasovic 16, JP. Bonnici, M. Meyers Keitt 17, A. Micallef Trigona, S. Degura 30, S. Capello. Starlites: M. Todorovic 12, R. Loporto 2, R. Bonnici 2, A. Schembri, S. Bonnici 5, A. Cutajar, M. Vassallo, B. Soler 2, J. Zammit 3, G. Coleiro 12. Referees: B. Vassallo, E. Mangani u C. Terribile. F’log[ba li qatt ma la[qet xi livell, Luxol ikkonfermaw issuperjorita` tag[hom ta[t ilboards bit-tul ta’ S. Deguara.
Minbarra N. Vasovic ix-shooters ta]-]ew; na[at xejn ma kienu f’burdata tajba u M. Meyers Keitt kien biss fl-a[[ar minuti li sab il-mira. Luxol bdew tajjeb u marru 10-4 minn fuq. Wara time-out Starlites bdew jilag[bu a[jar u qasmu llog[ob sa tmiem is-sessjoni 1810. It-tieni g[axar minuti kienu mimlijin ]balji mi]-]ew; na[at tant li nkisbu tlettax il-punt, bilLuxol 25-16 minn fuq fil-mistrie[. L-andament ma nbidilx flewwel [ames minuti wara l-mistrie[ b’Luxol i]idu l-vanta;; 3016 [ekk kif Starlites damu seba’ minuti qabel ma kisbu punt minn free-throws. Luxol komplew xi ftit a[jar u wara li bdew l-a[[ar g[axar minuti 45-25 minn fuq, komplew jiddominaw sat-tmien.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
26
SPORT
Tmiem it-ti;rija Klassi Premier mirbu[a minn Zalgado Transs R (14) li ta l-ewwel su//ess lil Nicholas Bonello quddiem Zandina Boshoeve, Midnight Passion u Quelino d’Amour (Ritratt> Joseph Galea)
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
L-ewwel reb[iet g[al Zalgado Transs R u Pearl Storm Kenneth Vella
It-tielet laqg[a tas-sena filkorsa tal-Marsa kienet tikkonsisti minn disa’ ti;rijiet, tmienja tat-trott u wa[da tal-galopp. Laktar ]ew; ti;rijiet mistennija kienu wa[da tal-klassi Premier fuq distanza twila ta’ 2640m u tti;rija tal-galopp fuq distanza wkoll twila ta’ 1750m. Dawn intreb[u minn Zalgado Transs R u d-debuttant Pearl Storm li g[alihom kien ukoll l-ewwel su//ess f’pajji]na. Fit-ti;rija Premier kien idDani] Playboy C.H. (Anton Pace) l-aktar velo/i fit-tluq u feta[ vanta;; ta’ tul u nofs minn Nitesco d’Antony (David Ellul) u Phenix De La Roque (Noel Baldacchino). Madwar dawra mit-tmiem Playboy CH deher inaqqas millpass u dlonk inqabe] minn Zalgado Transs R misjuq minn Nicholas Bonello li baqa’ j]omm l-ewwel post sat-tmiem anki wara li fl-a[[ar metri kien attakkat b’qawwa minn Zandina Boshoeve (Rodney Gatt). Midnight Passion (Eric Bezzina) u Quelino d’Amour (Mario
Fenech) spi//aw fit-tielet u rraba’ post rispettivament. G[al Nicholas Bonello kien ukoll lewwel su//ess fil-karriera tieg[u. Il-programm inkluda wkoll ]ewg ti;rijiet tal-klassi Gold. Flewwel wa[da, Premier Avril (Herman Mc Kay), li okkupa lewwel post g[al parti twila taddistanza, ma seta’ jag[mel xejn fid-dritta finali quddiem ilqawwa tal-favorit Paleo Des Cascades (Redent Magro). B’hekk Paleo Des Cascades [a ttieni reb[a konsekuttiva b’Olry Meslois (Emmanuel Fenech) u Carnegie Hall (Darren Mizzi) ikollhom ukoll wirja tajba. It-tieni ti;rija Gold kienet ikkaratterizzata minn taqtieg[a nteressanti fl-a[[ar battuti bejn il-;did Fran/i] Quid D’Aliermont (Philip Calleja) u Ouest Mabon (Shawn Portelli). Kien tal-ewwel li [a l-ewwel reb[a f’Malta b’Malewe (Noel Baldacchino) u No Comprendo (Andrew Farrugia) jakkwistaw ukoll pjazzament po]ittiv. L-uniku ti;rija tal-galopp kienet ferm kumbattuta. G[al [afna metri osservajna dwell
e//itanti bejn ]ew; ]wiemel debuttanti, l-Amerikan Safari Storm (Charles Vella), li kien g[al xi metri quddiem u lIrlandi] Pearl Storm (Michael Sultana). Kien fid-dritta finali li Sultana po;;a quddiem lil Pearl Storm li rre;istra l-ewwel reb[a fi xtutna. Timolin (Jean Paul Caruana) temm it-tielet. Saret ukoll ti;rija tal-ponijiet taddemm tal-klassi C li ntreb[et minn Mirage misjuq minn Shawn Portelli. Waqt l-istess laqg[a, Ronald Cassar ;ie ppremjat b[ala l-a[jar sewwieq g[ax-xahar ta’ Di/embru. Cassar intg[a]el wara li l-ista;un li g[adda mhux biss irnexxielu jirba[ erba’ ti;rijiet bi]-]iemel Ohime Mag, kollha fl-og[la klassi, i]da reba[ kemm is-semi finali kif ukoll il-finali tal-Prix de Vincennes. Hu spi//a wkoll fit-tielet post fil-V.O.B. Grand Final. Barra plakka kommemorattiva, Cassar ;ie pre]entat b’numru ta’ prodotti ta’ ]wiemel provduti millkumpanija Taljana Equine Il-pre]entazzjoni Supreme. tmexxiet minn Fr Mario Attard f’isem l-isponsors.
Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. 1. Qumran de la Motte (F. Cassar) {in - 3.28.3” (1.18.9”) 2. Prince Du Moutier (R. Schembri) 3. Mezio Josselyn (V. Fenech) 4. Biggles Coquet (J. Vassallo) II Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. 1. Navaroso de Khepri (J. Gafa’) {in - 3.26.9” (1.18.4”) 2. Icare de Jemma (T. Demanuele) 3. Petchora (G. Attard) 4. Money Boy (M.
Fenech) III Ti;rija. Klassi Galopp. Dist – 1750m. 1. Pearl Storm (M. Sultana) {in - 1.46.3” 2. Safari Storm (C. Vella) 3. Timolin (J. P. Caruana) IV Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Qurieux Du Ponchet (N. Baldacchino) {in 3.22.4” (1.16.7”) 2. Quioco Dry (J. Galea) 3. Happiness Photo (J. Farrugia) 4. Quel Gibus (D. Ellul) V Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. 1. Paleo Des Cascades (R. Magro) {in - 3.18.3” (1.15.1”) 2. Premier Avril (H.
McKay) 3. Olry Melsois (E. Fenech) 4. Carnegie Hall (D. Mizzi) VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Lacoste IT (E. Bezzina) {in - 3.23.4” (1.17.1”) 2. Octobre En Fete (C. Camilleri) 3. Ocean Brillouard (J. Gafa’) 4. Max Galbe (C. Agius) VII Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2640m. 1. Zalgado Transs R (N. Bonello) {in 3.20.3” (1.15.9”) 2. Zandina Boshoeve (R. Gatt) 3. Midnight Passion (E. Bezzina) 4. Quelino d’Amour (M. Fenech) VIII Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. 1. Quid De Belle Vue (J. Gafa’) {in - 3.24.4” (1.17.4”) 2. Zizazimoko (T. Demanuele) 3. Paco (C. Xerri) 4. Quindici (P. Spiteri) IX Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. 1. Quid d’Aliermont (P. Calleja) {in - 3.25.7” (1.17.9”) 2. Ouest Mabon (S. Portelli) 3. Malewe (N. Baldacchino) 4. No Comprendo (A. Farrugia)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
28
SPORT
BOV L-EWWEL DIVI}JONI
}ebbu; ikomplu l-mixja fil-qu//ata }EBBU: R. …….……….… 3 Kif Jinsabu L R D T F K Pt BIR}EBBU:A SP ……..…. 2 }ebbu; R 1 4 10 2 2 32 19 32 }ebbu; R: J. Farrugia, K.
Scicluna, L. Galea (M. Gauci), Y. Camilleri, R. Mandic, M. Farrugia, T. Paris (C. Gauci), A. Tabone, D. Silva Silveira ( M . Britto) , J . Nwoba , A . Mendes Ribeiro. Bir]ebbu;a: C. Cassar (J. Verbino), J. Briffa, P. Grima, D. Baldacchino, M. Hrubsa (G. Caruana), K. Borg, G. Favero, C . Calleja , R . Celeste ( P . Camilleri) , G . Goodlip , P . Cataldi. Referee: Stefan Pace }ebbu; ]ammew l - ewwel post tal-klassifika b’reb[a 3-2 fuq Bir]ebbu;a f’log[ba ferm interessanti u divertenti, fejn Bir]ebbu;a lag[bu wkoll l a[[ar parti tag[ha bi plejer inqas. G[al }ebbu; din ir - reb[a kienet tpattija tat-telfa kbira li kienu sofrew kontra l - istess Bir]ebbu;a fl - ewwel rawnd , biex issa r-Rangers komplew fil-mixja po]ittiva tag[hom. }ebbu; fet[u l-iskor wara 1 2 - il minuta meta RIBEIRO skorja b’lob pre/i] li ma ta lebda /ans lil Cassar isalva. Bir]ebbu;a kellhom /ans tajjeb li jiksbu d-draw vi/in in-nofs sieg[a b’xuttijiet ta’ Calleja u Goodlip li b ’ xi mod kienu mblukkti mid - difi]a ta ’ }ebbu;. Kif fet[et it - tieni taqsima }ebbu; kabbru l - iskor meta John Nwoba twaqqa’ fil-kaxxa minn Baldacchino bir-referee jordna l-penalty li minnu s-sostitut MAURICIO BRITTO ma falliex.
Pieta` H 14 Lija A 14 Melita 14 St. George’s 14 Gudja U 13 G]ira U 13 St.Andrew’s 14 Bir]ebbu;a SP 14 }ejtun C 14 }urrieq 14 Msida SJ 14 {amrun S 14
9 9 6 5 5 4 4 4 4 3 3 3
3 2 1 4 4 4 5 4 3 5 5 4 4 6 3 7 2 8 3 8 2 9 5 6
28 26 25 21 19 15 22 19 19 17 18 19
13 14 19
30 28 22 20 18 17 16 15 14 12
22 23 15 24 27 30 22 24 11 25 6
Il - log[ba kienet f ’ idejn ir Rangers li ]iedu gowl ie[or fis - 56 minuta meta Camilleri qassam lejn JOHN NWOBA li ]amm il - ballun tajjeb qabel fajjar xutt li spi//a fir - rokna tax - xibka . Fit - 62 minuta Bir]ebbu;a naqqsu l - iskor meta Ronnie Celeste twaqqa ’ fil - kaxxa minn Galea u din id - darba l penalty kien favur Bir]ebbu;a u mill -11- il metru CLAUDIO CALLEJA ma ]baljax . Dan il - gowl biddel xi ftit l andament tal - log[ba anki jekk }ebbu; bdew isibu [afna spazju g[all - kontrattakki tag[hom . Fil - 7 1 minuta Bir]ebbu;a kellhom lil Goodlip imke//i wara li dan intwera t - tieni karta safra . }ebbu; ippruvaw jisfruttaw dan il - vanta;; u jag[lqu l log[ba i]da erba ’ minuti mit tmiem kienu Bir]ebbu;a li g[amlu l - iskor iktar rispet tabbli meta PAOLO CATAL DI skorja b ’ xutt minn po]izzjoni diffi/li .
OLIMPJADI TAX-XITWA
Partijiet mill-metejorita fil-midalji Ir-Russja [admet bi//iet millmetejorita Chelyabinsk f’midalji kommemorattivi spe/jali li se jing[ataw lill-g[axar atleti rebbie[a tal-midalji tad-deheb waqt l-Olimpjadi ta’ Sochi fil-15 ta’ Frar. Ir-rebbie[a tal-isport tax-xitwa se jkunu qed jir/ievu din ilmidalja ]ejda e]att sena wara minn meta blata kbira millispazju ni]let fl-g[adira Urals fi/-/entru tar-Russja. Il-blata ta’ 1.5 metri kienet aktar tard ittellg[et mill-ilma ffri]at tal-g[adira Chebarkul. Madwar 40 midalja o[ra bil-
bi//iet tal-metejorita se jkunu qed jinbieg[u lill-kollezzjonisti privati. L-ispluzjoni ta’ din l-asterojda fuq ir-Russja hu stmat li pprodu/iet ener;ija daqs 500,000 tunnellata ta’ TNT u l-mew;a ta’ the]]i] tag[ha daret darbtejn madwar id-dinja. Din [olqot [sarat kbar u we;;g[et aktar minn 1,000 persuna fl-in[awi ta’ Chelyabinsk. Parti mill-metejorita qed titwa[[al fi/-/entru ta’ kull midalja kommemorattiva minn spe/jalisti, f’fabbrika f’Zlatoust fir-re;jun ta’ Chelyabinsk.
Assioo ta’ Msida fl-azzjoni ma’ Sierra Camacho ta’ Melita
Sorpri]a minn Msida MSIDA SJ …………...…….. 2 spe/jalment wara r-reb[a tas- salvat b’diffikulta` minn MELITA ……………..……. 1 Sibt li Zurrieq kisbu fuq Gudja, Mercieca u mir-rebound da[al Msida SJ.: J.M. Vella, S. filwaqt li g[al Melita daqqa ta’ b[al sajjetta BONZIO li spara l-
Vella, F. Gusman, L. Cassar, D. Cachia, M. Caruana (D. Attard), S. Magro, A. Laudisi, A. Azzopardi (M. Borda), S. Banzio, R. Assioo (D. Armando Cucciardi) Melita: J. Mercieca, M. Borg, G. Gribbon (L. Bianco), M. Mamo, M. Ramon Sierra Camacho (A. Borg Olivier), J. Cueto Rodriguez, M. Valenzia, L. Micallef, L. Sammut, J. Galea, J.C. Da Silva Referee: Matthew Degabriele Msida wettqu sorpri]a meta g[elbu lil Melita 2-1 f’log[ba mill-iktar interessanti fejn lakkwist il-;did ta’ Msida Bonzio kien il-protagonista meta skorja doppjetta. G[al Msida punti prezzju]i
[arta kbira u kwa]i definittiva hekk kif it-tlieta ta’ fuq, }ebbu;, Pieta u Lija kollha [ar;u rebbie[a. Wara erba’ minuti Melita perikolu]i b’xutt ta’ Luke Sammut li kien salvat minn Vella. Tliet minuti wara Melita sfortunati meta xutt tajjeb ta’ Luke Micallef [abat mal-mimduda. Wara kwarta l-ewwel azzjoni ta’ Msida bix-xutt ta’ Ayrton Azzopardi salvat minn Mercieca li lag[ab minflok Schranz. Msida mill-;did perikolu]i fil25 minuta b’azzjoni bejn Laudisi u Bonzio u xutt ta’ dan tal-a[[ar ftit barra. Fil-31 minuta Msida marru fil-vanta;; meta xutt bomba ta’ Mario Caruana kien
ballun fix-xibka. Fit-tieni taqsima Melita bdew ferm aggressiv u determinati li jsalvaw il-log[ba u rnexxielhom fis-56 minuta meta LUKE MICALLEF bir-ras g[eleb lil Vella u sfrutta bl-a[jar mod kross pre/i] ta’ Valenzia. Tliet minuti wara Msida perikolu]i b’xutt ta’ Laudisi salvat minn Mercieca, i]da Msida skorjaw il-gowl rebbie[ kwarta mit-tmiem meta Laudisi [ataf in/ertezza tad-difi]a ta’ Melita u ]marka lil STEPHANG BONZIO li mill-vi/in ma ]baljax. Melita issa dehru mifxula u Msida resqu qrib it-tielet gowl meta xutt sabi[ ta’ Laudisi [abat ma’ sieq il-lasta.
TENNIS – DAVIS CUP
Il-:appun mal-a[[ar tmienja L-organizzaturi l-:appun g[addew g[all-kwarti tal-finali g[all-ewwel darba fl-istorja tag[hom b’reb[a 4-1 kontra lKanada li kienu mifnija blinjuries. In-numru 1 tal-:appun Kei Nishikori kien qed jirba[ 6-0, 1-0 fil-court indoor ta’ Tokjo meta l-avversarju tieg[u Frank Dancevic irtira wara li we;;a’ u b’hekk /eda l-log[ba fl-ewwel konfront bejn i]-]ew; pajji]i sa mill-1938.
Nishikori reba[ l-ewwel set b’29 minuta u mbag[ad ibbrejka lil Dancevic fl-ewwel game tattieni set meta n-numru 119 fiddinja [a timeout min[abba injury u ma setax ikompli b’u;ieg[ flistonku. Il-Kanada tilfu lin-numru 1 tag[hom Milos Raonic il-{amis wara li we;;a’ siequ fl-Open talAwstralja waqt li n-numru 25 fid-dinja Vasek Pospisil ukoll tas-Sibt tilef id-doubles min[abba injury.
Fil - kwarti tal - finali f ‘ April , il - :appun issa jilg[ab kontra r - Repubblika ?eka li huma l - holders wara li Tomas Berdych g[eleb lill - Olandi] Thiemo Bakker u tahom vanta;; insuperabbli ta ’ 3 -1. B ’ hekk ir - Repubblika ?eka g[adhom qed jittamaw li g[ad jistg[u jag[mlu hat trick ta ’ unuri fit - Tazza Davis , xi [a;a li g[amluha biss l - Amerikani bejn l -1 970 u l -1 972 .
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
29
SPORT
Ri]ultati lokali BOV Premier
Mosta v Naxxar L. B’Kara v Valletta Illum Hibs v Qormi Floriana v Sliema
4-0 1-2 1800
2000
I Div.
Msida SJ v Melita St George’s v Pieta` H. }ebbu; R. v Bir]ebbu;a SP {amrun S. v St Andrews
2-1 0-2 3-2 3-1
Attard v Marsaxlokk M;arr Utd v St Venera L. Xg[ajra T. v Sirens Swieqi Utd v Qrendi G[axaq v Luqa SA Mtarfa v Kalkara
2-1
1-1 1-2 3-1 2-2 2-0
Tarxien R. v Birkirkara M;arr Utd v Raiders L. Mosta v Hibernians Kirkop Utd v {amrun S.
0-6 2-1 1-3 2-1
Nadur Y. v Oratory Y Ker/em A. v Victoria W.
2-1 2-3
M;arr F. v }urrieq W Cospicua ST v Mosta G Msida RS v {amrun L.
3-3 3-1 2-3
Sliema HS v Rabat Floriana YS v White Hart
2-3 10-0
III Div.
Nisa U16
GFA I Div.
IASC II Div.
HOCKEY
HANDBALL U15 Subien
Attard ta’ {amrun jidher ji]loq u ji;i superat minn Busuttil
La Salle v Kavallieri 20-13 Starmax v Seminary HMS 25-9
BOV L-EWWEL DIVI}JONI
U17 Bniet
L-Ispartans ikomplu jittamaw {AMRUN S. ………….…… 3 ST. ANDREWS…………….. 1 {amrun S: J.C. Debattista, A.
Attard, J. Grech, A. Borg, M. Busuttil (S. Hili), D. Nazari, A. Micallef, M. Cornago del Pedro, M. Deanov (L. Grech), J. Felice (A. Pignataro), R. Spiteri. St. Andrews: S. Bartolo, N. Chetcuti, B. Said, D. Bonnici, K. Risholt, M. Guillaumier, J. Farrugia, N. Vella Petroni (L. Busuttil), E. Lattes, K. Nwoko, T. Grozev. Referee: Philip Farrugia Bir-reb[iet ta’ Zurrieq u Msida St. Joseph, g[al {amrun
Spartans ma kienx baqa’ triq o[ra g[ajr li jirb[u huma wkoll jekk riedu b’xi mod jibqg[u jittamaw li j]ommu posthom f’din id-divi]joni. U dan hu dak li rnexxielhom jag[mlu meta b’]ew; gowls fi spazju ta’ ftit minuti fit-tieni taqsima dawru l-log[ba favur tag[hom u kisbu tliet punti li j]ommuhom jittamaw u jkomplu jissieltu sal-a[[ar. L-ewwel taqsima kienet wa[da kwieta bil-log[ob ferm bilan/jat u bi ftit tentattivi verament perikolu]i. I]-]ew; na[at dehru aktar be]g[ana li ma
jaqilg[ux il-gowl milli li jmorru fil-vanta;; u t-temp ftit ukoll g[en. Fit-tieni taqsima i]da kien hemm iktar moviment mi]-]ew; na[at u fit-62 minuta St Andrews resqu qrib b’xutt ta’ Lattes. {amrun wie;bu b’xutt tajjeb ta’ Jake Grech sakemm fis-66 minuta {amrun fet[u l-iskor meta l-istess JAKE GRECH xe[et fix-xibka wara li xutt ta’ Hili kien imblukkat. Appena ]ew; minuti wara u {amrun irduppjaw. Kross ta’ Spiteri, ix-xutt ta’ Hili [abat ma’ difensur ta’ St. Andrew’s u s-sos-
titut PIGNATARO bir-ras kompla l-ballun g[al ;ewwa. Dan il-gowl kwa]i qatel ittamiet kollha tas-Saints li madankollu [ame sminuti mittmiem g[amlu l-partita aktar e//itanti meta rnexxielhom inaqqsu l-iskor mi]-]ag[]ug[ KIERON NWOKO li skorja b’xutt mill-vi/in wara azzjoni tajba. I]da t-tamiet tag[hom intemmu g[al kollox fil-[in mi]jud meta re;a’ kien ANTONIO PIGNATARO li g[alaq definitivament il-log[ba b’xutt sabi[ wara azzjoni personali biex kiseb doppjetta.
Kavallieri v Swieqi P. 26-12 La Salle CD. V Starmax 15-8
II Div.
Kavallieri RS2 v La Salle 26-19
BASKETBALL Nisa Phoenix v Luxol Depiro v Hibs
Ir;iel
Si;;iewi v Floriana Luxol v Starlites
VOLLEYBALL Minivolley nisa
22-104 51-34 74-70 70-38
Flyers v Paola Qormi v Phoenix
2-0 0-2
Super League Nisa
Flyers v T Playvolley 1-3 Paola H. v FDL Office Grp posp
II Div. Nisa
Phoenix AC v B’Kara
posp
RUGBY
Pieta` ja//ertaw fl-ewwel taqsima ST. GEORGE’S ……....…… 0 PIETA` H. …………………..2 St. Georges: R. Marmara,
E ., Sevasta , A . Bonello ( L . Mallia), E. Amaira (C. Grech), M. Tabone, R. Vella, M. Abudl Razak, K. Tanti, J. Bernardo Mariano (J. Gerada), A. Ellul, J. Anyanwu Pieta ` H : D . Cassar , C . Attard, C. Grech, O. Anonam, A. Spiteri, Q. Refalo (M.Borg), J. Zarate, J. Ani, R. Velludo Varella, K.Cesare (T. Agius), R. Kooh Sohna (C. Cassar) Referee: Sandro Spiteri
Pieta ]ammew il-pass malleaders }ebbu; Rangers meta b’]ew; gowls fl-ewwel taqsima g[elbu l - isfida ta ’ St . George’s, li lag[bu wkoll g[al [inijiet twal fil-log[ba bi plejer inqas. Bidu mill-aqwa ta’ Pieta li wara [ames minuti kienu filvanta;; meta JEREMIAL ANI skorja direttament minn freekick bil-ballun ja[bat ma’ sieq il-lasta qabel spi//a fix-xibka. Il-Bormli]i ma wettqux reazzjoni u Pieta` komplew jikkontrollaw il - log[ba ming[ajr
wisq diffikulta`u resqu qrib ittieni gowl b’azzjoni ta’ Kooh Sohna li kien imwaqqaf biss mill-gowlkeeper avversarju. Fil-31 minuta Pieta` reb[u freekick minn po]izzjoni ideali. E]att qabel ing[ata l-freekick , l - akkwist il - ;did tal Bormli]i , Jerry Anyanwu i//aqlaq minn postu fil-barriera u kien muri t-tieni karta safra biex il-Bormli]i kellhom ikomplu l-log[ba b’g[axar plejers. Biex ]gur tkompli ti;i [a]ina g[as-Saints ANI mill-freekick
re;a’ xe[et fix-xibka. Hawnhekk il-log[ba kienet ming[ajr dubju mirbu[a u mitmuma bil-Hotspurs jamministraw il-vanta;; komdu fit-tieni taqsima u ftit li xejn resqu lejn il-lasta ta’ Marmara. Fis-77 minuta St George’s kellhom /ans kbir li jirkupraw xi ftit mill-i]vanta;; u jer;g[u jift[u l-log[ba meta ing[ataw penalty f’azzjoni konfu]a filkaxxa tal-Hotspurs. I]da mill11-il metru x-xutt ta’ Mendy Razak kien salvat bi bravura mill-gowlkiper Cassar.
Reb[a g[all-Irlanda
L-Irlanda rkupraw minn bidu nervu] fl-ewwRel taqsima biex kisbu reb[a komda kontra lIskozja 28-6 fis-Six Nations tarRugby. Din kienet l-ewwel log[ba talkow/ Irlandi] Joe Schmidt li kellu jilg[ab ming[ajr O’Connell min[abba infezzjoni f’sidru imma t-tim xorta rnexxielu jag[mel tliet tries. Il-log[ob ikompli s-Sibt b’]ew; partiti fejn l-Irlanda issa jiltaqg[u kontra Wales u lIskozja kontra l-Ingilterra.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
30
SPORT
WARA L-PROGRAMM REPLAY
Vaughan mhux lest jirri]enja minn ma’ Floriana FC L-amministrazzjoni ta’ Floriana FC re;g[et tinsab fla[barijiet. Dan [are; fil-programm Replay fuq Net Television ilbiera[ fejn ilPresident u s-Segretarju dehru jmieru lil xulxin. Jidher /ar li l-futur ta’ Stephen Vaughan Junior b[ala President ta’ Floriana hu m/ajpar [afna tant li te]isti tilwima bejn Vaughan u persuni b’karigi g[olja fit-tmexxija ta’ Floriana. Vaughan Junior qal li hu mhux se jirri]enja, anzi qed jistenna ri]enji minn nies li jiffurmaw parti mill-Kumitat. Huwa qal li fl-24 ta’ Di/embru, lejlet ilMilied grupp ta’ nies li jiffurmaw parti mill-kumitat [adu lkontroll tat-tim f’idejhom u minn dakinhar g[adhom ma reb[ux log[ba. G[al din l-istqarrija, isSegretarju ta’ Floriana Dione Borg wie;eb li l-kontroll li [adu l-membri tal-kumitat kien biss tal-parti finanzjarja u qatt ma nda[lu fl-operat u d-de/i]jonijiet tal-kow/. Dan kollu se[[ hekk kif qed jing[ad li fil-laqg[a ;enerali straordinarja li se ssir nhar il{add 16 ta’ Frar, Floriana se jkunu qed ja[tru lil Riccardo Gaucci b[ala President. Gaucci se jkun qed jintg[a]el
sabiex imexxi lil dan il-klabb minkejja li hemm nies o[ra u konsorzji o[ra lokali u barranin li jistg[u jkunu interessati li jinvestu flushom fil-klabb ta’ Floriana. Matul din il-;img[a kien ]velat li n-negozjant Taljan Riccardo Gaucci, iben l-eks President kontroversjali ta’ Perugia fis-Serie A, Luciano Gaucci, se jassumi r-rwol ta’ President ta’ Floriana. Riccardo Gaucci di;a’ mexxa lil Catania b[ala President. Tiddiskuti l-Premier mal-kow/is Matul il-;img[a li
g[addiet kien hemm laqg[a bejn l-MFA u l-kow/is tal-Kampjonat Premier sabiex ikun spjegat lilhom il-proposti g[all-Kampjonat millista;un li ;ej 2014-15. Il-Kampjonat mistenni jkun format bi 12-il tim, fuq tliet rounds, ma jinqasmux it-timijiet u jkun hemm play-offs g[al post fl-Ewropa bejn it-timijiet li jispi//aw it-tielet, ir-raba’ il[ames u s-sitta fil-Kampjonat, kif ukoll play-outs g[al min se jkun relegat bejn it-timijiet li jispi//aw mit-tmienja, sal-[dax il-post fil-klassifika. Mmhux il-kow/is kollha kellhoml-istess fehma g[alkemm ilproposta imressqa mill-MFA tid-
her li g[andha l-appo;; talma;;oranza tal-kow/is. Iridu jirre;istraw l-akkwisti Mix-xena tas-suq tat-trasferimenti, Hibernians illum mistennija jirre;istraw difensur mill-
Montenegro waqt li Vittoriosa Stars se jkunu qed ida[[lu rre;istrazzjonijiet tal-plejers Taljani Daniele Messina u Leonardo Torri. Kemm Hibernians kif ukoll Vittoriosa Stars applikaw g[atTMS ta’ dawn il-plejers fil-[in qabel g[alaq is-suq tat-trasferimenti. Madankollu l-;img[a filg[axija l-FIFA kellha kon;estjoni b’din is-sistema u kien hemm numru ta’ international clearances li ma da[lux fil-[in. Dawn jidher li da[lu jew se jkunu qed jid[lu fis-sig[at li ;ejjin u g[alhekk l-MFA se tkun qed tag[ti permess lil dawn ilklabbs sabiex jirre;istraw lil dawn il-plejers g[all-bqija talista;un. Stedina mill-FA Libjana g[al Samir Arab Fix-xhur li g[addew Replay kien ]vela li l-Federazzjoni
Libjana kienet qed turi interess li tistieden lid-difensur ]ag[]ug[ ta’ Vittoriosa Stars Samir Arab sabiex jilg[ab mat-tim nazzjon-
Stephen Vaughan Jr
ali Libjan. Ilbiera[ fl-istess programm Replay kien konfermat li fil-jiem li g[addew, Vittoriosa Stars ir/evew korrispondenza mill-FA Libjana sabiex jing[ataw permess jie[du lil Samir g[al training camp li se jsir dalwaqt mit-tim nazzjonali Olimpiku tal-Libja bi preparazzjoni g[all-Olimpjadi tal-2016. L-FA Libjana trid issegwi lil dan il-plejer mill-vi/in u Samir jaf jilg[ab xi partiti ta’ [biberija. Fl-istess waqt Samir jaf jer;a’ jkun imsejja[ mill-kow/ nazzjonali Malti ta’ ta[t il-21 sena, Ray Farrugia g[all-partita li Malta jmissha kontra l-I]vezja. Samir g[ad g[andu 19-il sena u billi jilg[ab partiti ta’ [biberija
mal-Libja ma jkunx g[adu tilef i/-/ans li g[ad jista’ jilg[ab mattim Nazzjonali A ta’ Malta. Irrifjutaw offerta ta’ Getafe Din il-;img[a Valletta irrifjutaw offerta mill-aktar attrajenti mill-klabb tal-Liga Spanjola, Getafe g[all-plejer internazzjonali mill-Gambja Hamza Barry. Getafe qed isegwu l-progress ta’ Barry li g[ad g[andu biss 19il sena u minkejja li dan l-ista;un
g[amel xi ]mien barra min[abba injury, il-plejer qed ikollu prestazzjonijiet po]ittivi bilflokk ta’ Valletta, fosthom dik talbier[a kontra /-Champions B’Kara.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
31
SPORT
Il-Beltin iwaqqfu l-konsistenza Karkari]a Roderick Vella
BIRKIRKARA ................ (0) 1 VALLETTA .................... (1) 2 Birkirkara: J. Haber, Z.
Muscat, A. Mendoza, N. Vukanac, R. Camenzuli, G. Sciberras, R. Scicluna, R. Muscat, S. Shodiya, P. Fenech, Jhonnattan Sost: 70min F. Temile flok R. Scicluna, 80min D. Zerafa flok G. Sciberras, 91min T. Vella flok P. Fenech Valletta: N. Revishvili, J. Caruana, S. Borg, R. Fenech, E. Agius, R. Briffa, O. Aboyomi, H. Barry, S. Bajada, J. Vandelannoite, A. Nafti Sost: 68min I. Azzopardi flok Nafti, 79min Da Silva Souza flok Vandelannoite, 91min Mifsud Triganza flok Abayomi Seun Imwissija: J. Caruana, N. Revishvili, S. Bajada (V) R. Scicluna, P. Fenech (B) Skurjaw: 13min R. Fenech, 53min S. Shodiya (B), 63min H. Barry Referee: Fydor Zammit In-Nazzjon plejer tal-log[ba: R. Fenech
Quddiem l-ikbar folla tal-kampjonat s’issa, madwar sitt elef spettatur u f’xita kontinwa, Valletta waqqfu l-mixja Karkari]a ta’ 13-il-reb[a konsekuttiva billi reb[ulhom 2-1. L-
ewwel partita tal-Olandi] Andre Paus, imni]]el b[ala l-kow/, b’Miller miktub b[ala l-assistent. Iddebutta bil-gear Belti ilgowlkiper Geor;jan Revishvili u anki Ni;erjan-Geor;jan, Owonikoko Abayomi Seun. Nieqsa g[all-Belt Alliyu, Dimech u Denni. Il-leaders ming[ajr Herrera u s-sospi] Zerafa. Ronallie ma’ kienx fost it-tmintax. L-ewwel /ans tal-partita wasal fl-g[axar minuta, Birkirkara b’/ans tad-deheb li jift[u l-iskor wara li Jhonnattan qassam /entralment lil Shodiya, ikkontrolla u wa[du quddiem Revishvili xxuttja barra. Ta’ dan i/-/ans mitluf, l-Istripes pattew qares g[ax tliet minuti wara, ilcaptain Belti FENECH ivvinta xutt-bomba mid-distanza li sab langlu baxx tax-xibka u tefa’ lil Valletta fil-vanta;;. Birkirkara ippruvaw iwettqu reazzjoni immedjata fis-17-il minuta, xutt minn po]izzjoni angulata ta’ Paul Fenech ;ie salvat f’korner. Mannofsieg[a kienu iktar perikolu]i l-Whites meta minn freekick ta’ Nafti, Caruana tefa’ g[oli bir-ras. G[all-Karkari]i re;a’ pprova Paul Fenech imma xxuttja g[oli, waqt li fl-a[[ar sekondi talewwel taqsima, re;a’ ittanta xortih g[all-gowl fotokopja mid-dis-
Kif Jinsabu Birkirkara Valletta Hibernians Sliema W. Mosta Balzan Naxxar L. Floriana (-6) Vittoriosa S. Tarxien R. Qormi Rabat A.
L R D T F K Pt
21 21 20 20 21 21 21 20 21 21 20 21
17 16 13 10 11
8 8 8 5 4 4 1
2 2 2 7 2 4 3 3 3 4 3 3
2 3 5 3 8 9 10 10 13 13 13 16
48 51 49 37 43 24 27 27 23 27 23 16
17 14
24 22 35 30 36 30 43 45 38 59
53 50 41 37 35 28 27 21 18 16 15 6
tanza Ryan Fenech, imma din iddarba ma kienx pre/ i]. Fit-tieni taqsima Birkirkara kellhom /ans immedjat li jiskurjaw il-gowl tad-draw, minn kross ta’ Shodiya, bir-ras Jhonnattann ma’ sabx il-lasta. Fit-52 minuta azzjoni tajba Karkari]a, Shodiya r/ieva, ni]]el u xxuttja immedjatament imma salva Revishvili. Mill-korner li segwa, ir-referee Fydor Zammit ra ;ibda ta’ Caruana fuq Mendoza u indika lpenalty fost il-protesti tal-Beltin. Mill-[dax-il metru SHOLA SHODIYA tefa’ l-ballun na[a u l-gowlkiper na[a o[ra. Gowl li biddel l-andament talpartita, Birkirkara rawmu lkura;; u kellhom ]ew; xuttijiet perikolu]i ta’ Fenech salvati u ta’ Shodiya li g[adda g[oli. Imma l-affarijiet re;g[u [adu xejra o[ra fit-63 minuta. Fl-aqwa mument Karkari] Valletta re;g[u marru fil-vanta;;. Wara
Jhonnattann ta’ B’Kara jipprova ja[rab lil Hamza Barry ta’ Valletta (ritratt> Alex Degabriele)
clearance mid-difi]a Karkari]a, r/ieva HAMZA BARRY li spara xutt fix-xibka, impossibili g[al Haber biex isalva. Barry g[al ftit ma’ skurjax ie[or minuta u nofs wara meta wara [arba xxuttja barra. Paul Zammit da[[al lil Temile u lil Zerafa biex isa[[a[ l-attakk, imma ftit impenjaw lillgowlkiper Belti. Fis-87 minuta Rowen Muscat ipprova minn barra l-kaxxa imma ma sabx il-
lasta waqt li l-a[[ar azzjoni kienet ta’ Shodiya li r/ieva ming[and Paul Fenech imma ;ie anti/ipat f’korner. Erba’ minuti ta’ [in mi]jud ma’ kinux bi]]ejjed g[all-Karkari]i biex jevitaw telfa. It-tisfira finali tefg[et f’delirju ta’ fer[ lis-supporters Beltin, kuntenti li raw littim tag[hom jeg[leb lir-rivali Birkirkara u issa ;ew biss tliet punti warajhom.
Mosta jumiljaw u jbieg[du lil Naxxar Lions Matthew Mamo MOSTA .........….....………(1)4 NAXXAR………….................0 Mosta: O. Borg, T. Farrugia, M. Brincat, R. Ekani, I. Grech, R. Grech, K. Zammit, M. Micallef, A. Carrozza, Y. Messias, B. Kaljevic Sost: D. Pereira flok B. Kaljevic (60 min), I. Zammit flok Y. Messias (74 min), A. Cini flok A. Carrozza (77 min) Naxxar: J. Azzopardi, R. Bakare, V. Bellia, A. Buhagiar, R. G. Cassar, G. Da Silva Ribeiro, A. Decesare, T. Lopes De Souza, D. A. Reano, A. Rocha Da Silva, T. Scerri Sost: D. Falzon flok R. Cassar (54 min), J. Debono flok A. Buhagiar (77 min), P. Stojanovic flok A. Rocha da Silva (85 min). Imwissija: V. Bellia (26 min), A. Buhagiar (36 min), J. Azzopardi (42 min), T. Scerri (45 min +2), G. Ribeiro (58 min), A. Decesare (64 min), G. Da Silva Ribeiro (88 min) (N), R. Grech (39 min), B. Kaljevic (51 min), D. Pereira (71 min), M. Micallef (75 min), R. Ekani (79 min) (M) Tke//a: G. Da Silva Ribeiro
(88 min)
Skurja: B. Kaljevic ( pen. 43
min), B. Kaljevic (46 min.) D. Pereira (71 min.), D. Pereira (84 min.) Referee: Andre’Arciola In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: Bojan Kaljevic Naxxar fallew punti importanti biex jakkwistaw post fi/Championship Pool meta sfaw umiljati minn Mosta b’erba’ gowls ming[ajr risposta f’dan idderby u t-tamiet tal-Lions issa komplew jitnaqqru li g[ad jilag[bu mal-ewwel sitta. Mosta [ar;u perikolu]i u fittielet minuta Kaljevic seraq ballun fil-kaxxa ta’ Naxxar imma xxutt tieg[u mhux angolat bi]]ejjed [abat mal-;enb taxxibka. Mal-kwart re;a’ Kaljevic li bir-ras tefa’ g[oli lejn il-lasta difi]a minn Julian Azzopardi li anti/ipa lil Manolito Micallef u [ataf il-ballun. Fil-25 minuta impenjat g[allewwel darba Omar Borg meta Angus Buhagiar g[adda lejn
Bojan Kaljevic li skorja doppjetta g[al Mosta segwit minn Alejandro Reano u De Souza ta’ Naxxar (ritratt>Alex Degabriele)
Terrence Scerri li xxuttja dritt filgoalkeeper. Mosta, g[al darb’o[ra perikolu]i minn Bojan Kaljevic li fit-32 minuta r/ieva barra lkaxxa, ikkontrolla b’sidru u xxuttja bil-ballun jg[addi ftit barra. F’wa[da mill-ftit azzjonijiet denji ta’ nota minn Naxxar, Terrence Scerri seta’ [asad lil Mosta meta wara [ar;a [a]ina ta’ Omar Borg, tefa’ barra.
Fit-43 minuta Mosta fet[u liskor wara li Manolito Micallef [arab lejn il-kaxxa u twaqqa’ minn Reano. Ir-referee ordna penalty li minnu KALJEVIC xe[et ;ewwa. Fit-tieni taqsima KALJEVIC kompla jiddomina. Wara biss minuta dar, g[eleb ]ew; difensuri u kiseb doppjetta personali. Mal-[in, Naxxar iktar ]iedu imma sabu lill-Mostin dixxiplinati.
Fis-65 minuta Mosta setg[u g[amluhom tlieta meta Diego Pereira tilef il-bilan/ u x-xutt tieg[u minn mal-art mar barra. It-tielet gowl i]da wasal biss ftit minuti wara, fil-71 minuta meta d-debuttant Carrozza qabe] lil Angus Buhagiar, avvanza, ikkrossja lejn is-sostitut Diego PEREIRA li bir-ras tefa ;ewwa. Pereira g[al darb’o[ra perikolu] meta r/ieva fit-tul, ikkontrolla u dar tajjeb imma xxutt tieg[u iddawwar f’korner minn Azzopardi. G[al darb’o[ra, minuta biss wara, fit-83 minuta Pereira g[amilhom erbg[a. Xutt b’sa[[tu tal-akkwist ;did Ian Zammit ma kienx mi]mum minn Azzopardi, il-ballun spi//a f’sieq PEREIRA li bil-kalma dar malgoalkeeper u tefa’ ;ewwa. Naxxar umiljati u rassenjati, sa[ansitra spi//aw bi plejer inqas meta da Silva Ribeiro dabbar safra inutli g[al protesti; it-tieni wa[da g[alih f’din il-partita u fla[[ar minuti xutt minn barra lkaxxa ta’ Bellia g[adda j[akkek mal-mimduda.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 3 ta’ Frar, 2014
32
LOKALI
Il-maltemp li g[addew minnu l-g]ejjer Maltin fi tmiem il-;img[a li g[addiet baqa’ j[alli l-marka tieg[u u minkejja t-temp sabi[ ilbiera[, il-maltemp fuq il-ba[ar kien dominanti. Kif juri r-ritratt, il-qawwa tal-ba[ar minn fuq l-art tidher spettakolari u tkompli tikkonferma kif il-qawwa tal-ba[ar ma ta[fira lil [add. Fil-[i nli ttie[ed dan ir-ritratt ilbiera[ filg[odu, is-servizz tal-vapuri tal-Gozo Channel ukoll sospi]i. (Ritratt> Joseph Galea)
Tibdil fl-Istatut biex il-PN ikompli jissa[[a[ – Francis Zammit Dimech Francis Zammit Dimech qal li l-oqsma li jistg[u jkunu impordan hu Kunsill :enerali storiku u tanti, jkun hemm il-fakultà ta’ It-tibdil li qed isir fl-Istatut tal- rrefera g[at-tibdil li sar fl-Istatut mistiedna minn barra l-partit, Partit Nazzjonalista se jwassal fis-snin li g[addew u t-tibdil li sar nies esperti. Dan hu l-mod kif ilbiex il-Partit Nazzjonalista jkom- illum li jrid jirrifletti l-[ti;iet il- PN se jkun qed jag[mel il-politipli ji;;edded u jissa[[a[ biex ;odda tas-so/jetà. ka tieg[u. ikun lest jiffa//ja l-isfidi elettorali li g[andu quddiemu blKunsill :enerali storiku b’tibdil ewwel sfida tkun l-elezzjonijiet fl-istatut tal-PN li jirrifletti l-[ti;iet g[all-Parlament Ewropew fl-24 ta’ Mejju li ;ej. il-;odda tas-so/jetà Francis Zammit Dimech, i/Chairman tal-Kummissjoni g[arRevi]joni tal-Istatut tal-PN, qal Hu rrefera g[all-emendi G[all-PN, l-aktar politika dan ilbiera[ meta g[amel ir-repli- ewlenin u qal li dawn juru li l-PN importanti hi dik li tag[ti vi]joni. ka waqt il-Kunsill :enerali tal- kellu l-kura;; wara l-a[[ar elez- Fakkar li qabel l-a[[ar elezzjoni Partit bit-tema Ti;did PN. Ir-rep- zjoni ;enerali li jo[ro; iktar fil- ;enerali li g[addiet kien esprima lika saret minn Francis Zammit bera[, jifta[ il-bibien bera[ g[all- l-[sieb li qatt ma kien ra lill-Partit Dimech min[abba li s-Segretarju poplu u b’mod partikulari g[at- Laburista ppreparat biex jirba[ l:enerali Chris Said, ma setax ji;i tesserati. Kull meta fil-partit ikun elezzjoni, imma l-Partit Laburista Malta minn G[awdex min[abba hemm il-pro/edura tal-konferma qatt ma kien daqhsekk mhux li l-vapuri tal-Gozo Channel ma tal-Kap u tal-Vi/i Kapijiet tal- ippreparat biex jiggverna lil [admux kaw]a tal-maltemp. PN, issa l-konferma trid issir mit- pajji]. Sfortunatament dan illum Francis Zammit Dimech sellem tesserati permezz tal- irri]ulta, tant li s-sustanza politilill-Kap tal-Partit g[all-inkarigu Konvenzjoni :enerali. Hu qal li ka u r-roadmap li qal li g[andu li tah biex imexxi l-Kummissjoni dan hu pass kura;;u] u jrid ikun qabel l-elezzjoni, mhix hemm. Francis Zammit Dimech qal li g[ar-Revi]joni tal-Istatut u hemm pro/ess ta’ regolamentazrringrazzja wkoll lil kunsillieri zjoni /ara ta’ kif dan jitwettaq. jrid ikollna politika li tag[ti kollha; lill-membri tal-Kumitati Dan jista’ jsir permezz ta’ votaz- vi]joni lil pajji] u fost l-emendi fl-Istatut se jkun hemm policy Sezzjonali u l-ferg[at; lit-tmexxi- zjoni fil-ka]ini tal-PN stess. ja tal-Partit kif ukoll lis-so/jetà Francis Zammit Dimech qal li fora li jiddiskuti dawn il-policies. Emendi o[rajn jinkludu l/ivili. Hu qal li x-xog[ol tal- meta l-Kap jixtieq, jista’ jsejja[ Kummissjoni kien li tg[aqqad l- il-Konvenzjoni :enerali biex jif- prin/ipju tal-ugwaljanza. Ilideat li ng[ataw u r-rapport tela’ formula politika fuq oqsma li Kunsill :enerali b[alissa jele;;i mill-g[eruq, lejn it-tmexxija tal- je[tie;u parte/ipazzjoni wiesg[a. 13-il persuna g[all-E]ekuttiv talpartit. Meta tissejja[ il-Konvenzjoni fuq Partit. Bit-tibdil li sar il-Kunsill Charles Muscat
Generali fil-futur jele;;i disat ir;iel u disa’ nisa li g[alihom jivvutaw il-Kunsillieri u dan g[ax il-PN jemmen fl-ugwaljanza. Francis Zammit Dimech qal li fil-workshops sar pass ie[or importanti biex dan il-prin/ipju jkun esti] g[all-Kumitati Sezzjonali u tkun assigurata lparte/ipazzjoni iktar tal-element ]ag[]ug[ fil-partit. G[alhekk flibliet u fl-ir[ula jkun hemm Kumitati Sezzjonali ta’ 18-il membru minflok ta’ 15-il-membru u jkun hemm elezzjoni g[al disat ir;iel u disa’ nisa, u tlieta minn kull disg[a jkunu ta[t it-30 sena. Dan il-pro/ess kollu qed isir biex il-PN jimxi ‘l quddiem. Hu qal li l-parte/ipazzjoni talG[awdxin fl-emendi qed tintu]a b[ala benchmark; u se tid[ol formula li kull persuna eletta f’isem il-PN fil-Kunsill Lokali u filKumitati Amministattivi, tkun awtomatikament membru talKunsill :enerali. Francis Zammit Dimech qal li se no[or;u minn Kunsill :enerali ta’ 900 g[al Kunsill :enerali ta’ 1,500. G[awdex se jing[ata rikonoxximent b[ala re;jun u se jkun hemm il-Kumitat Re;jonali g[al G[awdex. Se jkun hemm ukoll il-
Forum Opportunitajiet Indaqs, se jing[ata spazju g[al kandidati tal-PN, se jkun hemm ilKummissjoni li tag[]el ilKandidati fuq ba]i permanenti u Kummissjoni li ta[res l-im;iba xierqa. Hu qal li dan kollu sar biex ilPN ikompli ji;;edded u jissa[[a[ u issa j[ares lejn l-isfidi elettorali li g[andu quddiemu, fosthom dik tal-24 ta’ Mejju biex g[all-ewwel darba fl-istorja ta’ Malta b[ala membru tal-Unjoni Ewropea, u f’10 snin ta’ s[ubija, il-PN jele;;i tliet deputati filParlament Ewropew. Francis Zammit Dimech fla[[ar tad-diskors tieg[u, ressaq il-mozzjoni marbuta mat-tibdil fl-Istatut biex il-Kunsill :enerali japprova l-Istatut kif emendat waqt dan il-Kunsill :enerali. Imozzjoni kienet approvata millKunsill :enerali.
media•link COMMUNICATIONS