2014 02 08

Nru 13,662

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

L-istatistika li qed turi ]ieda fil-qg[ad

Il-PN jappella mill-;did lill-PM g[al strate;ija dwar ix-xog[ol Il-Partit Nazzjonalista appella mill-;did lill-Prim Ministru u lGvern Laburista biex jifformula strate;ija g[all-[olqien taxxog[ol quddiem i]-]ieda filqg[ad li xahar wara xahar l-istatitsika qed turi li qieg[ed ji]died.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista u Kelliem g[allEkonomija, l-Investiment u lIntrapri]i ]-}g[ar, Mario de Marco, esprima t-t[assib tieg[u dwar il-mod kif il-Gvern qieg[ed jindirizza s-sitwazzjoni tal-investiment u x-xog[ol f’pajji]na.

Minkejja xhur twal fejn lOppo]izzjoni talbet lill-Gvern jifformula pjan konkret u ta’ kunsens f’dan is-settur, il-Gvern g[adu sal-lum ma qalx x’inhi lvi]joni tieg[u g[all-[olqien taxxog[ol.

Meta indirizza konferenza tala[barijiet quddiem il-bini talParlament fi pjazza San :or; filBelt Valletta, akkumpanjat millkandidata g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew Helga Ellul, Mario de Marco stqarr kif xahar wara xahar, il-Gvern qed jirre;istra ]ieda fil-qg[ad meta mqabbel malistess perjodu fis-sena ta’ qabel. ikompli f’pa;na 3

Sa[[a

Direttivi f’Mater Dei L-MUMN ordnat direttivi ;odda lill-infermieri fl-Isptar Mater Dei u wissiet ukoll li tista’ ]]id l-azzjonijiet jekk l-awtoritajiet jag[]lu li ma jindirizzawx ilproblema prin/ipali ta’ nuqqas ta’ infermieri Ara pa;na 2

Eurovision 2014

Erbatax-il kanzunetta llejla se jkunu qed jikkompetu fis-serata finali biex tintag[]el ilkanzunetta li se tirrappre]enta lil Malta fil-Eurovision ta’ din is-sena li se jsir f’Mejju li ;ej f’Kopenhagen, fid-Danimarka.

Ara pa;na 4

Ir-Renju Unit

G[arg[ar f’Somerset Fi spettaklu ikkulurit, ilbiera[ filg[axija ng[ata bidu g[at-22 edizzjoni tal-Olimpjadi tax-Xitwa li qed ji;u organizzati f’Sochi, fir-Russja. I/-/erimonja tal-ftu[ saret fl-istadium Olimpiku u Malta kienet pre]enti permezz tal-atleta Elise Pellegrin, li tg[ix Franza izda ghandha dixxendenza Matlija, u li fir-ritratt tidher i;;orr il-bandiera Maltija. Ara pa;na 31

Mistenni aktar in]ul tax-xita fuq l-in[awi ta’ Somerset li nfaqg[u bl-g[arg[ar u bl-awtoritajiet i[e;;u l-evakwazzjonijiet talfamilji Ara pa;na 13

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

2

LOKALI

L-MUMN to[ro; direttivi lill-infermieri fl-Isptar Mater Dei Wissiet ukoll li tista’ ]]id ma’ dawn id-direttivi jekk l-awtoritajiet jag[]lu li jtaffu l-effett tag[hom ming[ajr ma jindirizzaw il-problema prin/ipali ta’ nuqqas ta’ infermieri Is-sitwazzjoni ta’ nuqqas ta’ infermieri fis-swali tal-Isptar Mater Dei wasslet lill-Union Maltija tal-Infermieri u lQwiebel, (MUMN), to[ro; direttiva lill-infermieri kollha talIsptar Mater Dei, flimkien masSenior Nursing Management, li se tid[ol fis-se[[ minn nhar itTlieta li ;ej, 11 ta’ Frar.

L-MUMN qalet fi stqarrija li din id-direttiva tqanqlet wara nuqqas ta’ infermieri fil-wards tal-isptar, sitwazzjoni li ilha g[addejja g[al dawn l-a[[ar xhur ming[ajr ma tkun indirizzata, g[ad-detriment tal-infermiera kollha.

L-istqarrija tag[mel referenza g[a/-Chief Nursing Manager flIsptar Mater Dei, li skont lMUMN, imxiet b’mod arroganti u insensittiv mal-infermieri, anke meta dawn jesprimu mag[ha d-diffikultajiet tag[hom.

Dan, kompliet l-istqarrija, jg[odd b’mod spe/jali fil-ward tal-kirur;ija S2, fejn ilha xahar s[i[ nieqsa minn tliet infermieri, liema xog[ol kien qed isir minn infermieri o[rajn, g[ad-detri-

ment tag[hom u tal-pazjent. Dan minbarra r-riskju g[ola li l-infermieri jispi//aw iwettqu xi ]ball min[abba l-ammont enormi ta’ xog[ol li jkollhom i[abbtu wi//hom mieg[u.

L-MUMN esprimiet ukoll iddispja/ir tag[ha li d-Dipartiment tas-Sa[[a ma indirizzax din ilproblema, i]da minflok qed jiffoka fuq pro;etti u estensjonijiet tal-isptar.

jag[mlu bojkott ta’ kull ordni li jing[ataw mill-amministrazzjoni, f’dak li g[andu x’jaqsam max-xog[ol fil-wards, u biex linfermieri kollha ma ja[dmux ma’ infermieri jew staff li huma mag[rufa li jiksru d-direttivi talMUMN. L-istess jg[odd g[al struzzjonijiet li jaslu ming[and ittobba, bl-MUMN tordna li linfermieri tal-ward S2, mil-lum

L-infermieri ordnati ma jo[or;ux mill-ward u ma jippreparawx lil pazjent g[all-operazzjonijiet

L-MUMN [abbret minn nhar it-Tlieta, l-infermieri kollha talisptar qed ji;u ordnati li ma jo[or;ux mill-ward li fih qed ja[dmu, lanqas biex iwasslu lil pazjent sas-sala tal-operazzjonijiet jew inkella sad-Dipartiment tar-Radjografija.

Id-direttiva talbet ukoll biex is-Senior Nursing Management

stess ma jibqg[ux jippreparaw lil pazjent g[all-operazzjonijiet jew jag[tu suppo]itorji.

Id-direttiva titlob ukoll lillinfermieri biex jag[tu prijorità lix-xog[ol li g[andhom jag[mlu u jiffukaw fuq it-trattament talpazjent, filwaqt li jinjoraw dmirijiet sekondarji, fosthom dawk li g[andhom x’jaqsmu

mas-sodod tal-isptar jew il-[asil tal-pazjenti.

L-istess direttiva tordna wkoll lis-Senior Nursing Management biex ma jag[tu l-ebda feedback mill-ebda ward li/-Chief Nursing Manager jew lil persuni o[ra responsabbli millimmani;;jar tal-isptar f’dan irrigward.

L-MUMN wissiet li din iddirettiva se titne[[a biss jekk ittliet postijiet vakanti fil-ward S2 jimtlew bi tliet infermieri fuq ba]i permanenti. Wissiet ukoll li taf i]]id ma dawn id-direttivi jekk l-awtoritajiet jag[]lu li jtaffu l-effett tag[hom ming[ajr ma jindirizzaw il-problema prin/ipali.

L-MUMN wissiet ukoll li wara din l-azzjoni industrijali fuq il-ward S2, se tkun qed tg[addi g[al direttivi f’dak li g[andu x’jaqsam ma’ wards MAU 1 u MAU 2, filwaqt li appellat biex jekk hemm iktar wards li g[addejjin minn dawn il-problemi, dawn g[andhom jikkuntatjaw lill-MUMN minnufih.

L-MUBE bit-tieni direttiva lill-[addiema tal-HSBC L-Union [addiema tal-Banek ( MUBE) ilbiera[ [ar;et diret tiva o[ra lill-[addiema li qed ja[dmu fil - banek tal - HSBC , fejn il-[addiema ntalbu biex mit - 7 . 45am sal -1 0 . 30am ma jag[mlu l - ebda forma ta ’ komunikazzjoni f ’ isem il bank.

Din id-direttiva wasslet biex, g[al ftit inqas minn tliet sig[at, il-[addiema kollha talHSBC waqfu milli jag[mlu telefonati, ju]aw il-mowbajls jew jibag[tu emails , fost o[rajn.

Fi stqarrija, l-MUBE qalet li din id-direttiva applikat g[al

kull membru ming[ajr e//ezzjoni, bl-g[an li, fi kliem l - istess union , jitwassal messa;; qawwi u /ar li huma qed jistennew ]idiet xierqa fissalarji u titjib adegwat fil-kundizzjonijiet tax-xog[ol.

Din hi t-tieni azzjoni industrijali li [abbret l-MUBE fil-

konfront tal-HSBC fuq dan irrigward , bl - ewwel wa[da ting[ata nhar it - Tnejn li g[adda wara nuqqas ta’ qbil fin-negozjati li l-MUBE kellha mal-bank fuq il-ftehim kollettiv ;did. F’dik l-ewwel direttiva, kien sar bojkott ta’ konferenza li organizza l-bank.

Il-PM Libjan f’Malta Il-Prim Ministru Libjan Ali Zeidan g[amel zjara mhux mistennija f’Malta matul illejl bejn il-{amis u l-:img[a wara li ttitjira minn Zurich li kienet qed tie[u lil Zeidan lura fi Tripli waqfet f’pajji]na.

Din l-a[bar esklussiva kienet ]velata mill-portal ta’ Media Link Communications, MaltaRightNow matul illejl, imbag[ad ;iet rappurtata millmezzi tax-xandir l-o[ra kollha.

Il-Gvern jikkonfermaha l-a[bar fi stqarrija lbiera[ filg[odu.

Ir-raguni uffi/jali li ng[atat mill-Gvern kienet li l-ajruplan ta’ Zeidan ]viluppa problema teknika g[alkemm aktar kmieni kien qed jing[ad li dan seta’ se[[ min[abba t[assib dwar issitwazzjoni ta’ sigurtà fi Tripli wara rapporti ta’ ;lied fil-belt kapitali Libjana – b’mod partikolari fil-vi/inanzi tal-ajruport.

Zeidan ni]el Malta ftit qabel it-8.30pm ta’ nhar il-{amis b’ajruplan tal-Gvern Libjan, u kien kostrett iqatta’ llejl fil-Lukanda Hilton sakemm [alla Malta kmieni lbiera[ filg[odu g[all[abta tad-9am.

Il-Gvern Malti kien infurmat b’din i]-]jara g[all-g[arrieda waqt li t-titjira kienet fi triqitha lejn Malta, u kif jitlob il-protokoll, Ali Zeidan sab jilqg[u lill-Ministru tal-Affarijiet Barranin George Vella fl-ajruport.

L-istqarrija tal-Gvern qalet li fil-ftit sig[at li ghamel f’Malta lPrim Ministru Libjan kellu laqg[a qasira mal-Prim Ministru Malti Joseph Muscat.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

3

LOKALI

Fl-investiment u fix-xog[ol qed nitilfu dak li nkiseb sal-lum minn pa;na 1

Dan hu kkonfermat fl-istatistika tal-ETC, li turi li kull xahar qed ti;i re;istrata ]ieda ta’ madwar 13% fil-persuni jirre;istraw g[ax-xog[ol fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet.

Dan ;ie kkonfermat mill-istatistika tal-Eurostat g[all-2013, li turi li l-qg[ad f’Malta u f’G[awdex ]died minn 6.4% f’Di/embru 2012 g[al 6.7% f’Di/embru 2013.

Filwaqt li fix-xhur li g[addew il-Partit Nazzjonalista kien kawt u ma qajjimx l-allarm g[alxejn, jidher li s-sitwazzjoni qeg[da tibda tiggrava u qed tibda ta[rab minn idejn il-Prim Ministru Muscat.

Il-Vi/i Kap tal-PN Mario de Marco qal li din il-;img[a biss di;à kellna diversi indikaturi li kemm fuq il-front tal-investiment, kif ukoll fil-qasam taxxog[ol, qed nitilfu dak li nkiseb sal-lum fejn kien ]velat li kumpanija tal-farma/ewtika li kienet interessata li tinvesti f’Malta, g[a]let li minflok tinvesti 155 miljun ewro fl-I]landa.

Nhar it-Tnejn filg[odu n;abar kju enormi ta’ nies jirre;istraw g[ax-xog[ol fl-uffi//ju tal-ETC fil-Birgu, waqt li t[abbar li lkumpanija tal-farma/ewtika Arrow Pharm se tkun qed tke//i mal-110 [addiema.

Indikatur ie[or kien is-sej[a li [are; il-Gvern ta’ Muscat biex isir casino f’G[awdex, li se jkollha ter;a’ tin[are; g[ax ma kienx hemm interess f’dan ilpro;ett. Dan kien wie[ed millpro;etti li [abbar il-Prim Minsitru Joseph Muscat qabel lelezzjoni b[ala wie[ed li se jo[loq ix-xog[ol f’G[awdex

Il-Vi/i Kap tal-PN Mario de Marco fisser kif l-istatistika qed turi li kull xahar qed ti;i re;istrata ]ieda ta’ madwar 13% fil-persuni jirre;istraw g[ax-xog[ol fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet

Is-sitwazzjoni tal-qg[ad qed tibda tiggrava u ta[rab minn idejn il-PM Muscat waqt li statistika ma[ru;a millNSO dwar il-kummer/ turi li ;ie rre;istrat tnaqqis ta’ 9%, jew 600 miljun ewro, fuq l-importazzjoni fuq is-sena li g[addiet, kif ukoll tnaqqis ta’ 13% jew 600 miljun ewro fl-esportazzjoni.

Fil-konferenza tal-a[barijiet tkellmet ukoll il-kandidata g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew Helga Ellul, li staqsiet x’qed jag[mel il-Gvern ta’

Muscat biex ikabbar l-ekonomija Maltija – [a;a li tant wieg[ed li se jag[mel qabel l-elezzjoni – i]da li sal-lum ma rendiet l-ebda frott.

Dan jg[odd ukoll g[allweg[di ta’ impjieg jew ta[ri; garantit g[a]-]g[a]ag[ li donnhom sfaxxaw fix-xejn, hekk kif din l-iskema waqfet tissemma wara l-elezzjoni – minkejja li l-qg[ad fost i]-

]g[a]ag[ tela’ i]jed min 1.3% fi ]mien sena.

Mario de Marco qal li dawn huma kollha sinjali preokkupanti ta’ Gvern li tilef ir-riedni fuq il[olqien tal-investiment u l-postijiet tax-xog[ol.

Il-Partit Nazzjonalista appella mill-;did lill-Prim Ministru biex jifforma strate;ija dwar il[olqien tax-xog[ol li t[ares fittul lejn l-investiment u l-[olqien tax-xog[ol.

Il-Partit Nazzjonalista jkun lest jag[ti lesperjenza tieg[u biex nibnu politika ta’ kunsens f’dan ilqasam tant importanti.

L-istudenti li jkomplu jistudjaw ]diedu g[al 74% sal-2012

Il-Kap E]ekuttiv talKummissjoni g[all-Edukazzjoni Avvanzata u Og[la, Edel Cassar, [abbret ri]ultati dwar ri/erka li saret f’dan il-qasam li turi li bejn l-2002 u l-2012, f’pajji]na kien hawn ]ieda fl-istudenti li jkomplu bl-edukazzjoni ta’ 74%.

Jirri]ulta li fl-2012 kien hemm ammont akbar ta’ nisa fledukazzjoni akkademika u laktar korsijiet popolari kienu xxjenza so/jali, il-li;i u l-kummer/ waqt li l-inqas popolari kienu l-korsijiet fl-agrikoltura u s-servizzi veterinarji.

Il-Ministru Evarist Bartolo qal f’konferenza tal-a[barijiet li fiha t[abbar ir-ri]ultat ta’ din irri/erka, li l-Gvern g[andu mira li sal-2020, ir-rata ta’ studenti li ma jibqg[ux jistudjaw wara l-edukazzjoni obbligatorja tin]el minn 24% kif inhi b[alissa g[al 10%.

Mir-rapport jirri]ulta li mill2010 sal-2012 in-numru ta’ gradwati mill-Università ta’ Malta ]diedu b’500 minn 2,700 fl-2010 g[al 3,200 fl-2012, filwaqt li mill-MCAST il-gradwati ]diedu b’255 minn 368 fl-2010 g[al 623 fl-2012.

Edel Cassar spjegat li ]-]ieda fl-istudenti tal-MCAST kienet laktar min[abba li fis-snin imsemmija ]diedu l-korsijiet u degrees f’din l-istituzzjoni edukattiva.

Il-Kummissjoni di;a’ bdiet ta[dem fuq ir-ri/erka dwar issena li g[addiet (2013) li wkoll mistennija tinkludi ri]ultati po]ittivi.

Ammont sostanzjali ta’ impjiegi qed je[duhom il-barranin – Il-Ministru Evarist Bartolo Skont il - Ministru Evarist Bartolo responsabbli mill edukazzjoni u x - xog[ol , pajji]na g[andu sfida biex jo[loq ix-xog[ol imma l-ikbar sfida hi li ammont sostanzjali tal-impjiegi li qed jin[olqu qed jimtlew mill-barranin.

Ftit jiem wara li l ArrowPharm [abbret li se tke//i 11 0 [addiema , il Ministru g[all-Edukazzjoni u Xog[ol Evarist Bartolo kkonferma li se jitke//ew xi

[addiema imma qal li xi w[ud minnhom se jmorru ja[dmu ;o fabbriki o[ra.

Mistoqsi minn In - Nazzjon dwar il - pjani tal - Gvern g[al ArrowPharm, hu qal li “ l ArrowPharm qed na[dmu fuqha u anke hemm xi laqg[at il;img[a d-die[la biex naraw kif se ji;u allokati dawk li di;à sabu post fil-fabbriki.”

Fl-a[[ar xhur, [ar;u diversi stejjer ta’ kumpaniji privati li qed jiltaqg[u ma’ diffikultajiet

u l-istatistika li qed to[ro; minn ]mien g[al ]mien tikkonferma dan. B’mod partikolari dik taxxog[ol li turi li l-qg[ad f’pajji]na qed ji]died.

L-a[[ar /ifri tal-NSO juru li l-2013 g[alqet b’total ta’ 7,400 persuna jfittxu x-xog[ol. Fuq perjodu ta’ sena dawk li qed jirre;istraw g[ax-xog[ol ]diedu b’madwar 600.

Hu qal lil In-Nazzjoni li “dejjem hija sfida g[al pajjizna biex jo[loq l-impjiegi. Nasal biex

ng[id li l-ikbar sfida hi li limpjiegi li jin[olqu jimlewhom il-Maltin u l-G[awdxin.”

Hu qal ukoll li f’pajji]na g[andna “mismatch bejn x’qed nag[mlu fl-MCAST u lUniversità u xi jrid is-settur ekonomiku.” Qal ukoll li “jkollna applikazzjonijiet biex ingibu 300 cleaner minn barra, biex ingibu 300 factory operator minn barra g[aliex dawk is7,000 li qed japplikaw g[axxog[ol ma jridux ja[dmu fil-

weekend, ma jridux ja[dmu f’dawk il-kundizzjonijiet. A[na nsaqsu il-mistoqsija jekk hux [abba l-kundizzjonijiet taxxoghol li ma jridux imorru lMaltin.”

Statistika o[ra li [ar;et ilbiera[ mill-NSO kienet dik tal-produzzjoni mill-industrija li turi li f’Di/embru kien hemm tnaqqis ta’ 1.2% fuq ix-xahar ta’ qabel, waqt li t-tnaqqis fuq l-istess xahar sena ilu hu ferm ikbar u jammonta g[al kwa]i 7%.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

5

LOKALI

Il-kandidat Nazzjonalista g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew Kevin Plumpton ippropona li spazju f’Dar Malta jintu]a minn kumpaniji Maltin biex ikunu jistg[u jag[mlu l-kuntatti me[tie;a

€83.1 miljun g[as-settur privat minn fondi tal-UE mill-2008 sal-2013 Bejn l-2008 u l-2013 kienu allokati 83.18 miljun ewro g[assettur privat minn fondi tal-UE. Il-fondi li permezz tag[hom ikunu meg[juna u in/entivati nnegozji ]g[ar u medji kienu diskussi f’seminar organizzat mill-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta u li fih [adu sehem membri parlamentari Ewropew kif ukoll kandidati g[all-elezzjoni g[all-Parlament Ewropew.

Is-Segretarju Parlamentari Ian Borg tkellem dwar l-appo;; li lGvern qed jag[ti lis-settur tannegozji ]-]g[ar u rimedji permezz ta’ fondi mill-UE. Id-diskussjoni ffukat fuq l-isfidi li jiffa//jaw il-kumpaniji ]g[ar u medji meta ji;u biex jiksbu l-fondi mill-UE. Il-kandidat Nazzjonalista g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew, Kevin Plumpton, flintervent tieg[u tkellem dwar limportanza li l-kumpaniji jing[ataw l-appo;; u l-assistenza biex huma jkunu jistg[u japplikaw u fil-fatt jiksbu dawn ilfondi.

Kevin Plumpton semma lburokrazija li te]isti u qal li lawtoritajiet Maltin g[andhom ikunu ta’ g[ajnuna kbira biex ma jintilfux fondi. Hu ppropona li jintu]a spazju f’Dar Malta biex il-kumpaniji Maltin ikunu jistg[u jag[mlu l-kuntatti me[tie;a.

Kevin Plumpton qal li l-komunita kummer/jali Maltija g[andha tkun pre]enti iktar fi Brussell.

Il-kandidat Nazzjonalista appella wkoll li Malta jkollha a;enzija wa[da indipendenti li timmani;;ja l-fondi tal-UE u pro;etti kofinanzjati mal-UE. Dan iwassal, sostna Kevin Plumpton, biex ir-ri]orsi kollha jkunu ffukati.

Is-seminar kien indirizzat ukoll mill-Kap tal-Uffi//ju talParlament Ewropew f”Malta, Peter Agius, li appella linnegozji ]g[ar u medji biex jassiguraw li l-Ewroparlamentari Maltin ikunu f’kuntatt mag[hom biex dawn ja[dmu fl-a[jar servizz u fl-a[jar interess g[assettur.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil f’laqg[a li kellu lbiera[ mal-Kummissarju Ewropew g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni u x-Xjenza, Maire Gheoghegan Quinn (Ritratt> Martin Agius)

Il-PN jappo;;ja l-programmi favur ir-ri/erka u l-innovazzjoni Il-Partit Nazzjonalista jappo;;ja l-mira tal-Gvern li 2% tal-Prodott Domestiku Gross ikunu allokati g[ar-Ri/erka u lInnovazzjoni. I]da dan g[andu jkun f’qafas ta’ strate;ija nazzjonali /ara.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal dan f’laqg[a mal-Kummissarju Ewropew g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni u xXjenza, Maire Gheoghegan Quinn, li tinsab fuq ]jara f’Malta b[ala parti mill-attivitajiet biex tippromwovi l-programm ;did tar-Ri/erka u Innovazzjoni talUE li j;ib l-isem ‘Horizon 2020’.

Simon Busuttil, akkumpanjat mill-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Affarijiet Ewropej Marthese Portelli u l-Kelliem g[all-Fondi Ewropej Antoine Borg, tenna l-appo;; tieg[u g[al dan il-programm u fisser limpenn tal-Oppo]izzjoni li t[e;;e; lill-Gvern biex ikun hemm parte/ipazzjoni iktar attiva minn Malta.

Il-Kummissarju Gheoghegan Quinn qalet li l-programm Horizon 2020 hu l-ikbar programm ta’ Ri/erka u Innovazzjoni fl-istorja tal-UE – 80 biljun ewro mifruxin fuq issnin bejn l-2014 u l-2020.

Hi qalet li xhieda tal-importanza li qed titpo;;a fuq ir-ri/erka u l-innovazzjoni, hu l-fatt li ‘Horizon 2020’ hu wie[ed millftit programmi tal-UE li lallokazzjoni tieg[u ]diedet meta mqabbel mal-allokazzjoni tassnin ta’ qabel.

F’Malta, il-Kummissarju Irlandi]a indirizzat konferenza tal-a[barijiet fi tmiem konferenza dwar l-opportunitajiet ta’ Ri/erka u Innovazzjoni f’Malta.

Hi qalet li sfortunatament, Malta kklassifikat l-a[[ar filparte/ipazzjoni fil-programmi ta’ ri/erka u innovazzjoni talUnjoni Ewropea.

B’differenza ma’ programmi ri/enti, l-UE [admet biex tissimplifika l-pro/eduri biex ikun

hemm sistema komuni ta’ rikonoxximent tad-drittijiet, tal[ru; ta’ patents, kif ukoll a//ess simplifikat g[all-kapital.

Dan bil-mira li ri/erka li tkun saret fl-UE tkun kummer/jalizzata fl-UE u mhux tintilef lejn lIstati Uniti min[abba pro/essi burokrati/i.

Min-na[a tieg[u, is-Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka u lInnovazzjoni, Stefan Buontempo, tenna l-mira talGvern li 2% ta’ dak li tipprodu/i l-ekonomija ta’ pajji]na jkunu allokati g[ar-ri/erka u l-innovazzjoni. Pre]enti kien hemm ukoll il-Kummissarju Ewropew Malti Tonio Borg, u l-Kap tadDelegazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea f’Malta, Martin Bugelli Maul il-;urnata tal-biera[, ilKummissarju Gheoghegan Quinn ]aret ukoll l-Università ta’ Malta u fost o[rajn ]aret il-laboratorju l-;did tal-biomedika filFakultà tal-Medi/ina u lKirur;ija.

Protest mill-GWU dwar ir-rappre]entazzjoni tal-[addiema tal-BOV Il - General Workers ’ Union (GWU) ippre]enta protest filPrim’Awla tal-Qorti ?ivili kontra l - Malta Union of Bank Employees (MUBE), fejn qalet li hi g[andha l-g[arfien tal[addiema mani;erjali u kleriklali tal - Bank of Valletta u

g[alhekk g[andha d - dritt li tibda ta[ditiet f ’ isem il [addiema tal-bank.

Fil - protest ;udizzjarju tag[ha, il-GWU qalet li l-mandat ta ’ inibizzjoni pre]entat mill-MUBE biex twaqqaf innegozjati tal - ftehim kollettiv

bejn il-GWU u l-Bank hu bla ba]i u ming[ajr ;ustifikazzjoni.

Intqal li l-MUBE qatt ma talbet jew ippruvat b’xi prova li hi tirrappre]enta l - ma;;oranza tal - [addiema tal - bank fit taqsimiet mani;erjali jew klerikali tieg[u.

Il-GWU qalet li meta da[let fid - diskussjonijiet mal - bank biex tirrevedi l-ftehim kollettiv, b ’ mod malizzju] l - MUBE ippre]entat il-mandat ta’ inibizzjoni bl - intenzjoni unika li tag[mel [sara l-pro/ess.

L-istess GWU talbet lill-Qorti

biex tikkunsidra u taqbel li lmandat ta ’ inibizzjoni tal MUBE hu bla ba]i u null.

Il-GWU qed i]]omm responsabbli lill - uffi/jali tal - MUBE g[ad - danni li l - [addiema jistg[u jsofri b’dan l-a;ir u lazzjonijiet irresponsabbli.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

6

LOKALI

Tliet ]g[a]ag[ jammettu reati ta’ serq Tliet ]g[a]ag[ ammettew quddiem il-Ma;istrat Anthony Vella akku]i ta’ serq fosthom minn karozzi, u li ppruvaw jid[lu fliskola primarja ta’ Ra[al :did fillejl tal-5 ta’ Frar li g[adda.

Dorita Spiteri ta’ 25 sena millFgura, Lyon Bonnici ta’ 24 sena minn Ra[al :did, u Roderick Attard ta’ 22 sena minn {a]}ebbu; serqu tag[mir tal-mu]ika minn karozza Ford Escort u Toyota Cors li kienu pparkjati fi Triq Sammut, f’{al Tarxien.

Waqt li kienu qeg[din jisirqu, i]-]g[a]ag[ ippruvaw jisirqu minn karozza Isuzu li kienet ipparkjata fi Triq :u]à D’Amato f’Ra[al :did; minn karozza BMW fi Vjal Kottoner, il-Fgura; u li ppruvaw jid[lu fl-iskola primarja ta’ Ra[al :did.

Huma ammettew ukoll li wettqu [sara fi propjetà privata, li tinkludi erba’ karozzi, u li laqg[u g[andhom [wejje; misruqin.

Lyon Bonnici wa[du ammetta li pprova jisraq o;;etti ming[and nies fid-Dar tal-Anzjani ta’ St Vincent de Paul f’{al Luqa f’Di/embru tas-sena l-o[ra.

Il-Prosekuzzjoni qalet li Bonnici re;a’ kiser il-li;i meta kien qed iservi sentenza sospi]a u kien tpo;;a ta[t ordni ta’ probation.

Wara li sema’ l-ammissjoni ta]]g[a]ag[, il-Ma;istrat Anthony Vella po;;a lil Dorita Spiteri fuq ordni ta’ probation g[al tliet snin.

Bonnici u Attard ing[ataw il-libertà provi]orja u s-sentenza g[alihom mistennija l-;img[a d-die[la.

Bonnici kellu jpo;;i depo]itu ta’ 3,000 ewro u 5,000 ewro b[ala garanzija personali filwaqt li Attard ing[ata l-libertà provi]orja fuq garanzija personali ta’ 5,000 ewro.

L-Ispetturi Spiridione Zammit u Jurgen Vella mexxew ilProsekuzzjoni, filwaqt li l-Avukati Chris Busietta u Jason Azzopardi dehru g[a]-]g[a]ag[.

Sentenza sospi]a

Muscats Motors hu d-dealer uffi/jali f’Malta tar-Range Rover Evoque

Pass importanti fl-istorja tar-Range Rover Evoque Karozza impressjonanti fl-istil u fit-teknolo;ija Il-kumpanija Muscat Motors b[alissa qed toffri fis-suq Malti ]ew; mudelli mill-aqwa ta’ Range Rover Evoque –it-3 door coupè li jispikka fejn tid[ol dehra u stil; u l-ver]joni 5 door.

Ir-Range Rover Evoque joffri wkoll tliet livelli ta’ trims: ilPure li hu l-basic li i]da wie[ed jista’ jag[mel upgrade g[adDynamic u jag[ti dehra iktar sportiva lill-karozza, jew inkella g[al aktar lussu jag[]el il-mudell Prestige.

Rigward il-magni, wie[ed

jista’ jag[]el bejn ED4 2WD 2.2 Diesel 150Bhp Co2 133.0 Manual; TD4 4WD 2.2 Diesel 150Bhp Co2 149.0 Auto\Manual, SD4 4WD 2.2 Diesel 190Bhp Co2 149.0 Auto\Manual jew dik petrol.

L-isforz kbir li g[amlet il-land rover fuq l-istil tal-Evoque fuq barra, jirrifletti wkoll fuq ;ewwa tal-karozza – seats tal-;ilda li jaqblu mal-kumplament ta’ ;ewwa tal-karozza u li jkomplu jikxfu d-dehra lussu]a tal-vettura.

Ma’ dan hemm ukoll is-settings li g[andha l-karozza hekk kif tista ’ ti;i adattata l po]izzjoni g[all-b]onnijiet ta’ sewqan partikolari , e]empju ]liq , ramel u postijiet im[arbtin.

Ir-Range Rover Evoque, li Muscats Motors hu d - dealer uffi/jali tieg[u, timmarka pass importanti fl-istorja tar-Range Rover. Karozza impressjonanti li l-istil u t-teknolo;ija tag[ha se jibqg[u ji;u trasmessi filbqija tar-range.

Ra;el ta’ 61 sena mis-Somalja kien kundannat sitt xhur [abs sospi]i g[al sentejn wara li ammetta quddiem il-Ma;istrat Anthony Vella li waqt li kien fissakra [ebb u hedded diversi membri tal-Korp tal-Pulizija.

Il-Prosekuzzjoni talbet lillMa;istrat Anthony Vella biex

Farah Salah Hisi jing[ata sentenza ta’ [abs effettiva, imma lMa;istrat qal li hemm ka]i fejn f’Malta ji;u studenti li jag[mlu listess reat, u lil dawn nit[assruhom u nag[tuhom sentenza sospi]a.

G[al Hisi deher l-Avukat talG[ajnuna Legali Mark Anthony Mifsud Cutajar.

Jin]amm ta[t arrest preventiv

Charles Farrugia ta’ 35 sena mi]-}ejtun baqa’ mi]mum ta[t arrest preventiv mill-Ma;istrat Anthony Vella wara li wie;eb li mhux [ati li seraq madwar 92 litru ta’ fjuwil minn trakk meta kien bil-libertà provi]orja.

L-Ispettur Joseph Agius qal fil-Qorti kif fis-sig[at bikrin tal:img[a, hu nqabad jisraq minn

trakk tal-ERF f’{al Qormi, propjetà ta’ Joseph Attard minn {al Qormi. Madwar 92 litru ta’ diesel instabu fil-pussess ta’ Farrugia.

Il-Prosekuzzjoni qalet li lakku]at kiser il-kundizzjonijiet tal-libertà provi]orja u li kkommetta reat waqt terminu ta’ sentenza sospi]a.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

7

ANALI}I

It-tmexxija tal-Kunsill Lokali tal-Qala, G[awdex Le[en G[awdex

Skont informazzjoni li ;iet ]velata mill-portal elettroniku maltarightnow.com jidher li issa anke fil-Kunsill b’ma;;oranza Laburista tal-Qala nqala’ l-inkwiet. Dan l-inkwiet jidher li hu frott l-inkompetenza fit-tmexxija, di]gwid intern bejn il-kunsilliera Laburisti stess ka;unat minn persuni mqabbda mis-Sindku stess li wettqu diversi illegalitajiet.

Huma dawn l-akku]i li qed isiru fil-konfront tas-Sindku Laburista tal-Qala Clint Camilleri, li hu wkoll il-kandidat prin/ipali talPartit Laburista f’G[awdex g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew ta’ Mejju li ;ej.

Residenti tal-Qala li tkellmu mal-media lokali u qalu li prova tan;ibbli tal-inkompetenza fittmexxija tas-Sindku Camilleri hi l-pro;ett ta’ pannelli fotovoltaj/i li tlestew mill-Kunsill Lokali b’ma;;oranza Nazzjonalista ftit ;img[at qabel l-a[[ar elezzjoni tal-Kunsill Lokali fl-2012.

Elezzjoni li rat lill-Kunsill ibiddel il-ma;;oranza tieg[u b’wie[ed mill-aktar mar;ini ]brixxi fl-istorja tal-Kunsilli Lokali. Minn dakinhar, il-pannelli fotovoltaj/i, li jag[mlu parti mill-pro;ett ta’ ;nien il-[ajja, qatt ma ntu]aw.

L-aktar [a;a ironika hi li dan il-;nien – li f’sentejn il-pannelli tieg[u qatt ma t[addmu – kien dedikat g[all-memorja talekskunsillier Laburista Anton Camilleri li miet [esrem ftit taxxhur qabel u li ji;i missier isSindku attwali.

Il-pro;ett tal-pannelli sewa madwar 42,000 ewro u sar b’fondi li l-kunsill pre/edenti Nazzjonalista rnexxielu jikseb mill-Urban Improvement Fund tal-MEPA. Akku]i iktar serji qed isiru fil-konfront ta’ /ertu canvasser ta’ Clint Camilleri li sa[ansitra jidher li bena struttura illegali fl-g[elieqi. Dan il-canvasser hu Andrew Magrin, u anke kif jixhdu diversi ritratti, il-kamra nbniet fiz-zona mag[rufa b[ala Ta/-?awl matul is-sajf li g[adda u hi mdawra bis-si;ar, sabiex ma tkunx tidher mit-triq. Jidher li lkandidat Laburista g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew jaf b’din il-kamra li nbniet millcanvasser tieg[u. Fil-fatt Magrin jidher mal-istess Sindku proprju fil-post fejn hemm din il-kamra illegali f’video promozzjonali li s-Sindku nnifsu [ejja g[all-kampanja personali tieg[u.

Problema o[ra fil-Kunsill Lokali hi l-istess tmexxija ta’ Clint Camilleri li wasslet ukoll g[al di]gwid kbir fil-Kunsill

Mix-xellug g[al-lemin> is-Sindku Laburista tal-Qala Clint Camilleri li qed imexxi kunsill b’di]gwid kbir< is-Sindku Laburista ta’ Ta’ Sannat Philip Vella, u l-Kummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit, li bl-im;iba tag[hom ikomplu jikkonfermaw kemm il-Labour jibqa’ ma jinbidilx

Lokali tal-Qala, b’mod partikolari bejnu u l-Vi/i Sindku Laburista Paul Buttigieg li ilhom xhur twal ma jarawx g[ajn m’g[ajn. Di]gwid li issa jo[ro; /ar minn rapport fil-portal inews dwar ka] ta’ laqg[a tal-Kunsill dwar kwistjoni fuq min g[andu d-dritt ja[dem ir-raba’ fiz-zona mag[rufa b[ala Ta’ Muxi. Illaqg[a saret fit-22 ta’ Jannar li g[adda u kienet dominata minn storbju u ;lied, b’sostenituri tasSindku Clint Camilleri u l-Vi/i Sindku Paul Buttigieg jattakkaw lil xulxin fil-kummenti fuq linternet dwar din l-istorja. Wara li [ar;et din l-istorja s-Sindku u]a l-Facebook fejn iddikjara li lrapporti li dehru fuq il-portal maltarightnow ma kinux veritiera. I]da l-istess Sindku naqas

Pro;ett ta’ pannelli fotovoltaj/i li tlesta mill-Kunsill Lokali tal-Qala b’ma;;oranza Nazzjonalista ftit ;img[at qabel l-a[[ar elezzjoni tal-Kunsill fl-2012, g[adu sal-lum qatt ma ntu]a Sindku pprova ji;;ustifika l-fatt li minkejja li di;à g[addiet madwar sena mir-reb[a Laburista, xorta wa[da l-arterja prin/ipali tar-ra[al immexxi minnu ma kinitx se ting[ata resurfacing u reconstruction fis-sena 2014.

Dan dejjem skont informazzjoni li ng[atat mill-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo wara li saritlu mistoqsijia Parlamentari mid-Deputat

Il-Kummissarju tal-Pulizija kien u g[adu fl-obbligu li fid-dawl tal-allegazzjonijiet serji fil-Kunsill Lokali ta’ Ta’ Sannat jie[u passi kriminali u mhux xhur wara g[adu ja[sibha Nazzjonalista Chris Said. Ta’ min ifakkar li din it-triq kienet ;iet imwieg[da kemm misSindku Vella kif ukoll millMinistru Refalo meta t-tnejn flimkien kienu qed i[abbtu lbibieb g[all-voti tas-Sannatin.

Jg[id xi jg[id is-Sindku jibqa’ lIs-Sindku ta’ Ta’ Sannat fatt li din it-triq fi stat di]astru] iwie;eb kienet , u fi stat di]astru] g[adha!

Nibqg[u fuq it-tema talIs Sindku jsib il-[in ukoll biex Kunsilli. Matul din il-;img[a sjirrispondi lil din il-pa;na mhux Sindku Laburista ta’ Ta’ Sannat, b[al zijuh Cordina s-Sindku Philip Vella, g[o;bu jwie;eb Laburista tax Xag[ra , u jg[id g[al ittra li dehret f’l-orizzont ta’ hekk : “ l artiklu li deher fil -;urnal nhar it-Tnejn, 20 ta’ Jannar, In Nazzjon tas Sibt , 25 ta’ 2014, bit-titlu “Sannat abbanJannar , 20 1 4 , jidher bi/ /ar dunat”. Fost l-o[rajn dan ismilli j;ib provi ta’ x’kien hemm li mhux veru mill-istorja kollha u baqa’ ma spjegax ru[u g[ajr li attakka lin-Nazzjonalisti. Tassew li tal-Labour ma jinbidlu qatt.

kemm il-PN kienu jag[mlu distinzjonijiet fil-lokalitajiet, bejn la[mar u l-blu. Kemm kellu ra;un il-Partit Laburista jo[ro; blg[ajta ta’ “Malta Tag[na Lkoll”!

Issa qieg[ed nifhem a[jar g[aliex f’25 sena, ta[t amministrazzjoni Nazzjonalista, Ta’ Sannat dejjem t[alla abbandunat, imma fl-a[[ar ir-residenti Sannatin tawhom risposta lil tal-PN.” Issa wie[ed jistaqsi jekk dan ilkliem jag[milx dehen lil min [a l-poter b’[afna slogans ta’ g[aqda nazzjonali u bidla. Lg[emil tas-Sindku Vella s’issa ma tantx jirrifletti g[erf u g[aqal, i]da aktar jirrifletti l-età tenera li g[adu jinsab fiha. Is-Sindku wkoll jisfida lill-Editur ta’ InNazzjon, g[al din l-isfida wie[ed jistieden lis-Sindku jara ftit x’qal fuqu l-eks-Segretarju E]ekuttiv tieg[u Arthur Bajada fi protest ;udizzjarju ppre]entat quddiem il-Qorti ta’ G[awdex meta dan g[amilha ta’ whistleblower u anke rrappurtah lill-Kummissarju tal-Pulizija. Bajada wara dan irrapport spi//a mqa//at mixxog[ol mis-Sindku Vella stess. }gur li l-Kummissarju kien u g[adu fl-obbligu li fid-dawl ta’ dawn l-allegazzjonijiet serji jie[u passi kriminali u mhux xhur wara g[adu ja[sibha!

Veru li matul din l-a[[ar sena ta’ Gvern Laburista anke lPulizija spi//at vittma ta’ mani;;i politi/i u dan hu proprju

ka] /ar ta’ kif qed jimxi lKummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit. Nu]aw kliem isSindku Vella stess, il-pulizija “paroli si, fatti no”. Nistennew u nittamaw li l-kors tal-;ustizzja ma jibqax ji;i ostakolat f’pajji] [ieles, demokratiku u membru s[i[ tal-Unjoni Europea.

Il-Kummissarju jammetti li /empel biex Rosianne Cutajar tinqabe] il-kju tal-Gozo Channel

Ladarba semmejna ’lKummissarju tal-Pulizija Peter Paul Zammit, proprju din il;img[a dan ikkonferma li kien hu li /empel lil membru tal-Korp talPulizija li kien xog[ol fil-Port talIm;arr f’G[awdex u ordnalu biex is-Sindku Laburista ta’ {al Qormi, Rosianne Cutajar, titqabbe] il-kju tal-Gozo Channel. L-istorja kienet ]velata minn din il-pa;na f’Novembru li g[adda, i]da minn dakinhar sallum il-Kummissarju la kien ikkonferma u lanqas /a[ad li hu intervjena personalment biex isSindku Laburista tkun a;evolata.

Il-verità [ar;et waqt il-programm ‘Frux’ fuq l-istazzjon ‘Xejk’, meta mistoqsi b’mod spe/ifiku dwar dan il-ka], Peter Paul Zammit wie;eb li hu nda[al personalment u ordna lil membru tal-Korp tieg[u biex Rosianne Cutajar titqabbe] il-kju g[allvapur ta’ G[awdex. Il-veru ka] li jkompli jikkonferma kemm ilKummissarju tal-Pulizija mhu xejn g[ajr pupazz tal-Labour.

Wie[ed jistaqsi li kieku /empillu Sindku Nazzjonalista tg[id kien jordna biex jinqabe] il-kju talvapur? In[allu f’idejn il-qarrejja [alli jaslu g[al konklu]joni huma. lehenghawdex@gmail.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

8

OPINJONI

“Ind[il politiku ]ejjed” Ftit jiem ilu [abiba tieg[i, ;urnalista ]ag[]ug[a, po;;iet mistoqsija provokatorja fuq ilfacebook wall tag[ha: “Li kieku g[andek l-Ar/isqof Cremona quddiemek, x’tistaqsih?”

It-twegibiet kienu jvarjaw minn dawk umoristi/i g[al o[rajn li jaqtg[u fil-la[am il-[aj.

Risposta partikolari ;ibditli lattenzjoni: “I;bru n-nag[a; ilmitlufa. Xi w[ud je[tie; li jra]]nu l-ind[il ]ejjed politiku g[ax qed ibieg[du lin-nies millKnisja.”

Lis-sinjur li wiegeb hekk jien ma nafux personalment.

Ovvjament g[andu kull dritt g[all-opinjoni tieg[u, u jien nirrispetta lilu u lilha. Meta tikklikkja fuq il-profil tieg[u (li huwa pubbliku) tara li huwa ra;el li j[obb lill-Knisja u li g[andu twemmin Nisrani. Anzi, nimma;inah jag[mel parti minn xi prayer group. Ma’ dan ittwemmin jidher li g[andu ie[or, u li mill-;did g[andu kull dritt g[alih: it-twemmin politiku.

Il-fidi u l-politika Fil-messa;; li hu jg[addi lill-Ar/isqof

jixtieq jo[or;u evidenti proprju dawn i]-]ew; elementi tant predominanti: ilfidi u l-politika, elementi li g[al xi Maltin jil[qu l-livell ta’ ]ew;

reli;jonijiet. Gwaj meta ja[btu ma’ xulxin. X’inhi s-soluzzjoni biex ma ja[btux? G[al xi w[ud jidher li s-soluzzjoni hi li lKnisja tiskot.

Il-Knisja ma tistax tabdika mir-responsabbiltà li tg[allem dwar kwistjonijiet morali u so/jali Il-kwistjoni tal-immigranti Fis-sajf tas-sena l-o[ra kellna l-kwistjoni tal-immigranti li

Esponenti fil-Knisja fl-arena politika Mit-ton ta’ dan ir-ra;el, ma na[sibx li kien qed jimplika li l-

Ar/isqof Cremona nnifsu qed jinda[al ]ejjed fil-politika.

Pjuttost na[seb li hija botta lejn dawk l-esponenti tal-Knisja (ma tantx hemm fejn titfixkel) li qed imiddu g[onqhom u jitkellmu b’determinazzjoni dwar su;;etti kontroversjali. Perswa] li b[assinjur hemm hafna li jqisu kull kumment mill-Knisja dwar temi so/jali b[ala “nd[il ]ejjed politiku”.

Ovvjament qatt ma tista’ tog[;ob lil kul[add. Gruppi o[rajn online, pere]empju, jilmentaw dak li huma jarawh b[ala silenzju kwa]i jtarrxek tal;erarkija tal-Knisja f’Malta dwar dawn il-kwistjonijiet ja[arqu.

Jixtiequ jaraw lill-Isqfijiet tag[na iktar mag[qudin, u jitkellmu b’vu/i wa[da u soda.

I[ossu li l-Knisja ma tistax tabdika mir-responsabbiltà tag[ha li tg[allem dwar kwistjonijiet morali u so/jali. Dan mhuwiex fenomenu Malti biss: websites u

Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

;urnali Kattoli/i Taljani regolarment i;ibu kummenti li jikkritikaw b’qawwa lil [afna Isqfijiet Taljani li (skont dawk li jiktbu) “jin[bew wara djul il-Papa Fran;isku u joqog[du lura milli jitkellmu favur il-familja u ]]wie; tradizzjonali”.

Ejjew nipprovaw ng[arblu ftit x’inhu dal-famu] “ind[il politiku ]ejjed” li qed jaraw xi w[ud.

B[alissa g[andna l-kwistjoni talunjonijiet /ivili bil-possibbiltà tal-adozzjoni tat-tfal minn koppji omosesswali.

Hija realtà li tolqot lilna lkoll b[ala so/jetà (u g[all-;enerazzjonijiet li ;ejjin) u kul[add qed jitkellem dwarha. Jixraq li lKnisja ma tg[idx tag[ha?

setg[u jintbag[tu lura mnejn ;ew (b’riskju kbir g[al [ajjithom u sa[[ithom). F’dik l-okka]joni kliem l-Isqfijiet tag[na kien meqjus (forsi wisq): u dan kumbinazzjoni l-g[ada li l-Papa Fran;isku kien g[amel diskors imqanqal f’Lampedusa favur limmigranti u dawk li jilqg[uhom. Izda anki dwaru kien hemm min qal li qed jinda[al wisq fil-politika dakinhar!

Anki ta[t il-le;islatura pre/edenti kellna d-diskussjoni dwar il-li;i tal-IVF, li wasslet g[al Ittra Pastorali li [afna kkritikawha b[ala mhux sensittiva bi]]ejjed fit-ton u l-kontenut tag[ha.

Nista’ nsemmi wkoll l-esperjenza qarsa (imma ne/essarja) tal-kontribut tal-Knisja fid-dibattitu dwar id-divorzju ftit snin ilu (li g[ad hawn min iqisu b[ala foul serju).

Ninsew li dakinhar, minbarra l-politi/i tag[na tkellmu wkoll kantanti, atturi u pre]entaturi

dwar dawn is-su;;etti. Kul[add qal tieg[u. Imma l-Knisja biss kienet [atja ta’ “nd[il politiku ]ejjed”.

Su;;etti kontroversjali Il-fatt hu li dejjem se jkun hemm su;;etti li jitolbu l-input tar-rg[ajja spiritwali tag[na u lbilan/ qatt mhu fa/li. Forsi veru mela: a[jar nevitaw kull su;;ett kontroversjali! Tajjeb, issa fuqiex se nitkellmu? Nitkellmu fuq il-mu]ika, fuq il-gandlieri u fuq l-in/ens? Tridx nitkellmu fuq il-festi? Le, dawk kontroversjali wkoll! Mela nitkellmu fuq it-temp, g[ax dak ]gur mhux kontroversjali.

Imma ara ma nitkellmux fuq lim[abba, g[ax inkella malajr

ikollna nitkellmu wkoll fuq kif nittrattaw lill-immigranti li ji;u fostna. Jew fuq ]wie;, trobbija, integrità politika e//etra.

Kollha su;;etti kontroversjali, u malajr issib ru[ek tinda[al ]ejjed bla ma trid (u alla[ares qatt titlef xi nag[;a). Tg[id meta ;ie San Pawl fostna u beda jg[allem u jfejjaq, qalulu li qed jag[mel “ind[il politiku ]ejjed”?

Ener;ija blu Il-Kummissjoni Ewropea varat pjan ta’ azzjoni biex tg[in [alli tisfrutta iktar ener;ija rinnovabbli mill-ib[ra u l-o/eani Ewropej.

Nhar l-20 ta’ Jannar 2014 in[ar;et stqarrija fejn ilKummissarji Maria Damanaki u Günther Oettinger ippre]entaw pjan ta’ azzjoni ;did biex jiffa/ilitaw l-i]vilupp ulterjuri tas-settur rinnovabbli tal-ener;ija mill-o/eani.

I]-]ew; Kummissarji tkellmu dwar kif jistg[u jg[inu jisfruttaw ’il quddiem is-settur tal-ener;ija blu g[all-industrijalizzazzjoni s[i[a.

Potenzjal sinifikanti

Günther Oettinger, ilKummissarju Ewropew g[allener;ija sa[aq li “l-ener;ija talo/eani g[andha potenzjal sinifikanti biex ittejjeb is-sigurtà tal-provvista. Din il-komunikazzjoni timmira li tikkontribwixxi g[all-promozzjoni tal-innovazzjoni teknolo;ika u biex jintla[qu l-Objettivi talIstrate;ija Ewropa 2020 u lil hinn minnha. L-i]vilupp ta’ portafoll wiesa’ ta’ sorsi tal-ener;ija rinnovabbli inklu] l-ener;ija

o/eanika jiffa/ilita wkoll l-integrazzjoni tag[hom fis-sistema Ewropea tal-ener;ija”. :enerazzjoni ekonomiku

L-ib[ra u l-o/eani g[andhom il-potenzjal li ji;;eneraw tkabbir ekonomiku enormi kif ukoll [afna impjiegi bil-wisq me[tie;a

tat-tkabbir

Maria Damanaki, ilKummissarju Ewropew g[allAffarijiet Marittimi u s-Sajd, sa[qet li “kif tenfasizzja listrate;ija tat-Tkabbir Blu, lib[ra u l-o/eani g[andhom ilpotenzjal li ji;;eneraw tkabbir ekonomiku enormi kif ukoll [afna impjiegi bil-wisq me[tie;a.

“Billi ng[inu biex nizviluppaw bis-s[i[ is-settur tal-ener;ija talo/eani a[na nistg[u nissodisfaw dan il-potenzjal permezz talinnovazzjoni filwaqt li nassiguraw ener;ija rinnovabbli u nadifa g[all-Ewropa”.

Dan il-[sieb u studju kollu huwa g[all-fatt biex il-bniedem stess ikun iktar konxju tal-isfruttament kontinwu mill-fjuwils fossili li aktar ma jg[addi ]]mien iktar qed jaqa’ dipendenti fuqhom.

Iktar ma tonqos id-dipendenza minn fuq il-fjuwils iktar jg[in

Maria Portelli marpor2489@gmail.com

biex jitnaqqas id-dekarbonizzazzjoni tal-ekonomija tal-UE filwaqt li joffri ener;ija rinnovabbli b’sors itkar stabbli ta’ ener;ija – wa[da sigura u affidabbli filkontinent Ewropew.

Dan kollu jista’ jintlahaq flimkien mas-sorsi rinnovabbli lo[ra bhall-ener;ija solari u mirri[. Skont il-Kummissjoni Ewropea fuq livell globali, lo/eani u l-ib[ra tag[na jipprevedu potenzjal suffi/jenti biex ikopru l-[ti;iet tal-mument i]da tal;ejjieni wkoll.

Kif nistg[u nisfruttaw din l-

ener;ija li tkopri t-teknolo;iji kollha g[all-[sad tal-ener;ija? L‘ener;ija blu’ tinkludi fiha lener;ija mill-mew;, il-marea, lener;ija mill-mili tal-ba[ar u xmajjar u l-varjazzjonijiet fittemperatura fl-ilma li ji;bru flimkien it-twaqqif tal-forum talEner;ija mill-O/eani. L-u]u talener;ija tal-o/eani jpo;;i lillUnjoni Ewropea iktar fuq quddiem biex issir ekonomija li tu]a karbonju baxx.

Produzzjoni elettrika Ta’ min ikun jaf li l-ener;ija mill-o/eani tista’ tg[in biex tibbilan/ja l-produzzjoni elettrika ta’ sorsi o[ra tal-ener;ija rinnovabbli b[alma huma l-ener;ija mirri[ u mix-xemx.

Bir-ritorn niggwadanjaw sors

sigur imma li minnu jibbenefika l-ambjent u hu l-mutur fejn jo[loq impjiegi ;odda u ta’ kwalità spe/jalment fiz-zona kostali li

frekwentament ibati minn qg[ad g[oli.

Mentri li dan is-settur huwa bil-wisq promettenti mieg[u j;orr ukoll diversi sfidi li jikkaw]aw sfruttar fil-benefi//ji ekonomi/i u impatt ambjentali fejn jo[olqu kompetittività ma’ forom o[ra ta’ ;enerazzjoni talelettriku.

Fosthom l-ostakli amministrattivi b[al-li/enzjar kumpless u lpro/eduri ta’ kunsens li jistg[u jittardjaw il-pro;etti filwaqt li ]idu l-ispejje]. Kwistjonijiet ambjentali b[all-[tie;a ta’ iktar ri/erka u informazzjoni dwar limpatt ambjentali.

Problemi fl-infrastruttura bhall-konnessjoni mal-grilji jew fa/ilitajiet adegwati tal-port u bastimenti spe/jalizzati. Fuq kollox spejje] tat-teknolo;ija huma bil-wisq g[olja u finanzi mhumiex daqshekk fa/li biex takkwistahom.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta‘ Frar, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

Rwol kru/jali u tajjeb tal-Oppo]izzjoni fil-kwistjoni ta/-/ittadinanza Il-Gvern fl-a[[ar, wara ;img[a s[i[a jittardja, ippubblika ttielet Avvi] Legali li suppost iwettaq it-tielet bidla li g[amel ilGvern fl-iskema ta/-/ittadinanza fi tliet xhur. U dan l-Avvi] Legali kompla kkonferma kemm kellu ra;un il-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil sa nhar il-{add li g[adda stess meta qal li l-Gvern ta’ Muscat ma jistax ikun fdat fuq kliemu.

Muscat xorta g[adu qed jipprova ji]loq

G[ax Muscat xorta g[adu qed jipprova ji]loq minn dak li ;eg[litu jag[mel il-Kummissjoni Ewropea li jda[[al residenza ta’ sena bil-provi g[al kull min i[allas g[all-passaport. U dawk li se jo[duh bir-ribass – in-nanniet, il-;enituri, it-tfal u anke l-kunjati – Muscat qed jg[id li mhux se jkollhom g[alfejn jersqu lejn Malta.

U g[alhekk jibqa’ r-rwol kru/jali, serju u g[aqli li kellha lOppo]izzjoni f’din il-kwistjoni. G[ax l-Oppo]izzjoni di;à wriet kemm g[andha funzjoni importanti.

Bidliet importanti fl-iskema bis-sa[[a tal-Oppo]izzjoni G[ax ara x’bidliet importanti di;à saru fl-iskema bis-sa[[a talOppo]izzjoni: taret is-segretezza li Muscat insista fuqha millbidu nett; da[let il-propjetà li trid tinxtara jew tinkera meta filbidu lanqas dell ma kien hemm tag[ha; u da[let ir-residenza ta’ sena, meta Manwel Mallia kien qal li jirri]enja jekk tid[ol imqar b’;urnata wa[da.

Illum, l-iskema ta/-/ittadinanza ma ting[arafx minn dik li ried Muscat fil-bidu, u ma ting[arafx f’elementi l-aktar importanti: ilpubblikazzjoni, il-propjetà u r-residenza. Imma allura issa perfetta? U ]gur li le! Anzi, hemm [afna fejn tista’ titjieb; u dan hu li se tinsisti fuqu l-Oppo]izzjoni.

L-Oppo]izzjoni se tinsisti fuq aktar titjib L-ewwel nett, fit-twettiq ta’ dak di;à miftiehem: ir-residenza ta’ sena anke tal-qraba u bil-provi; u l-prova ma tistax tkun kont tad-dawl kif qed jg[id il-Gvern! Anke l-pubblikazzjoni; il-Gvern qed jg[id li se jippubblika l-ismijiet ta’ min jie[u passaport kollha f’daqqa, biex l-ismijiet ta’ dawk li [allsu jintilfu ;o ta’ dawk li jkun st[oqqilhom jie[du l-passaport bla ma [allsu, b[al dawk li ji]]ew;u Malti jew Maltija.

Skema li g[andha tintrabat mal-[olqien tal-impjiegi Hemm ukoll il-[olqien tax-xog[ol, g[ax il-Partit Nazzjonalista dejjem qal li din l-iskema g[andha tintrabat mal-[olqien talimpjiegi g[all-[addiema Maltin. U dan jikber fl-importanza meta /ifri u ;rajjiet qed jikkonfermaw il-[in kollu li l-qg[ad f’Malta qed jg[olli rasu kontra x-xejra dinjija.

Il-kunflitti kbar ta’ Henley u r-rabtiet mal-Partit Laburista - storja s[i[a g[aliha U fuq kollox hemm il-kunflitti kbar li g[andha Henley & Partners, kumpanija privata barranija li Muscat taha f’idejha poter li l-ebda stat ie[or fid-dinja, lanqas fil-Karibew, ma telaq minn idejh, u li g[andha rabtiet jintnu mal-Partit Laburista sa minn qabel l-elezzjoni. U dawn ir-rabtiet huma storja s[i[a g[aliha.

Tliet xhur mo[lija L-a[[ar tliet xhur ta’ dan ilGvern tista’ tg[id li l-pajji] tilifhom g[aliex kul[add iffoka dwar l-iskema ta/-/ittadinanza.

U bir-ra;un g[aliex [add ma seta’ jafda lill-Prim Ministru Muscat jag[mel li jrid hu bi//ittadinanza tag[na.

I]da kien il-Gvern li [liehom g[aliex webbes rasu u baqa’ jwebbes rasu sakemm wasal quddiem il-Kummissjoni Ewropea li quddiemha kellu jbaxxi rasu u ja//etta fi ftit sig[at li jbiddel liskema.

L-Oppo]izzjoni, i]da, ma [lithomx g[aliex baqg[et ta[dem u tistinka, u tipprova tipperswadi r-ras iebsa tal-Gvern ta’ Muscat, biex pajji]na jkollu skema tajba u wkoll i[ares lidentità ta’ pajji]na.

Oppo]izzjoni li mxiet pass pass u baqg[et issus wara l-im;iba kundannabbli tal-Gvern li ma semax mill-poplu u dak li qalulu f’pajji]u i]da kellu jisma’ g[ax sab ru[u dahru mal-[ajt, millKummissjoni Ewropea.

I]da fil-verità, hu biss Muscat li [ela tliet xhur mil-le;i]latura tieg[u jwebbes rasu u xorta kellu jbaxxi rasu. {ela tliet xhur milli jiffoka fuq ix-xog[ol. Fuq kif ilpajji] se jnaqqas il-qg[ad li flistess xhur li l-Gvern qag[ad

Il-Prim Ministru Joseph Muscat [ela tliet xhur biex jirran;a skema ta/-/ittadinanza li [oloqha hu u kellu jbiddilha wara kontroversja ta’ tliet xhur

iwebbes rasu dwar l-iskema ta//itatdinanza li [add ma kien jaf biha qabel l-elezzjoni, rajna lqg[ad ji]died xahar wara xahar.

G[all-Gvern ta’ Muscat, dan ma kienx inkwetanti. I]da g[allpoplu x-xog[ol hu kollox. Ilbidla fil-Gvern, sfortunatament ;abet bidla fix-xejriet li pajji]na kien qieg[ed jikseb b’su//ess filqasam tax-xog[ol. Rajna fla[[ar xhur b’mod partikolari, ilqg[ad jer;a’ jg[olli rasu.

Nappella lill-Gvern biex iwaqqaf dawn ix-xejriet b’inizjattivi u b’in/entivi li tassew jo[olqu x-xog[ol fil-pajji], tassew jo[olqu l-fidu/ja fl-

ekonomija g[ax wisq nib]a’, anke minn dak li nisma’ millkomunità tal-kummer/, li qed isibuha diffi/li biex idawru dak li kienu jag[mlu b[al dan i]-]mien sena meta r-rota ekonomika kienet tibqa’ ddur u to[loq il-;id g[al kul[add.

Jalla dan il-Gvern jifhem li lekonomija ta’ pajji]na ddur jekk fil-pajji] ikun qed jin[oloq ixxog[ol u n-nies bla xog[ol ikunu f’numru kontrollabbli filwaqt li l-pajji] irid dejjem jibqa’ jistinka biex in-numru ta’ nies bla xog[ol jonqos u mhux ji]died.

Hi tassew [asra li dawn it-tliet xhur il-Gvern [liehom tassew minflok ma u]a l-ener;ija kollha tieg[u biex f’pajji]na jersaq linvestiment li jo[loq opportunitajiet g[al kull min irid ja[dem jew itejjeb il-po]izzjoni ta’ impjieg tieg[u.

Nib]a’ wisq li l-[addiema jaqg[u f’medjokrità g[aliex minn dak li rajna s’issa minn dan il-Gvern ta’ Muscat, hu diffi/li li wie[ed itejjeb il-qag[da taxxog[ol tieg[u.

A. Busuttil Ir-Rabat

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’In-Nazzjon Fi ]mien li l-Avukat Karmenu Mifsud Bonnici, kien kontrollur tal-BICAL, kien intilef pass book ta’ bearer account li fih kien hemm depo]itati s-somma ta’ Lm65,391, u g[alhekk ma kienx mg[oddi lill-Kontrollur attwali. Dan irri]ulta minn rapport interim li l-kontrollur talBICAL g[amel g[all-perjodu bejn il-25 ta’ Novembru 1972 u l-31 ta’ Lulju 1988, u li kopja tieg[u tpo;;iet fuq il-mejda tal-Kamra tadDeputati. }ag[]ug[ ta’ 20 sena minn Tas-Sliema u mwieled Liverpool, tressaq il-Qorti akku]at b’116-il ka] dwar serq fl-a[[ar sentejn.

L-okka]joni ta’ g[eluq snin il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami serviet biex numru kbir ta’ Maltin urew is-solidarjetà tag[hom mieg[u g[al dak li qed iwettaq meta awgurawlu f’g[eluq sninu.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

10

G{AWDEX

Ritratt mill-isba[ me[ud minn Paul Scicluna li juri l-istatwa tas-Salvatur fuq dik li hi mag[rufa b[ala l-G[olja tas-Salvatur f’Marsalforn, G[awdex

Nib]g[u g[all-wirt kulturali tag[na Ma tg[addix g[odwa li ma ng[addix mill-;nien pubbliku ta’ Villa Rundle tal-Belt Victoria jew minn quddiemu bit-tama li xi darba mill-;did nara f’postu l-bust tal-kittieb G[awdxi, imwieled ix-Xag[ra, Laurent Ropa, li kien sar g[add sabi[ ta’ snin ilu bit-t[abrik talKlabb Kotba Maltin.

B’xorti [a]ina dan il-bust, g[al darba tnejn, inkisirlu nnu//ali. Issa ilu ]mien li nqala’ minn postu biex tissewwa din il[sara mhux mixtieqa.

Nemmen li la trid [afna spejje] u lanqas [afna [in biex mill;did dan il-bust jer;a’ jitqieg[ed f’postu u g[alhekk nittama li dan l-appell tieg[i ma jaqax fuq widnejn torox. Kemm ikun sabi[ dan il-;nien kieku kellu minn ]mien g[al ]mien jisseb-

ba[ b’xi bust ta’ xi ;entlom G[awdxi ;ej minn xi qasam tal[ajja fejn ibbrilla u g[amel isem.

Il-Baruni Kelinu Vella Haber Ja[bat ma’ mo[[i dal-mument il-Baruni Kelinu Vella Haber, li ]gur jist[oqqlu dan il-;ie[, li miet nhar it-Tlieta 28 ta’ Jannar 2014 wara li xi ftit ;img[at ilu kien g[alaq il-100 sena u kien pre]enti fis-Sala tal-Ministeru

g[al G[awdex fejn ing[atatlu tislima xierqa b[ala turija talattività kbira li wettaq kemm dam [aj.

Kiteb fuq li kiteb anke fejn jid[lu l-Biedja u s-Sajd u allura x-xbieha tieg[u tixraq li ssib postha f’dan il-;nien li ]gur kien [afna g[al qalbu u min jaf kemm-il darba ]aru! Dan il-

j]uruhx minn ]mien g[al ]mien.

Il-Li/eo tas-Subien dehra di]astru]a

Joe M. Attard emarjos@hotmail.com

;nien li issa ng[ata dehra ferm isba[, ikun il-mekka ta’ tant G[awdxin u Maltin f’nofs Awwissu meta ssir hawn ilWirja Agrarja u tas-Snajja’ flokka]joni tal-festa ta’ Santa Marija u ji]baljaw dawk in-nanniet u l-;enituri bit-tfal li ma

Kumment ie[or li xtaqt nag[mel huwa dwar id-dehra di]astru]a li tara quddiem g[ajnejk hekk kif tg[addi minn quddiem dik l-iskola li darba kienet il-Li/eo tas-Subien fejn jien qattajt g[omri ng[allem ilMalti.

Kul[add jaf li post din l-iskola issa [aditu o[ra ferm isba[, ikbar, moderna u komda, state of the art! Imma quddiem ilqadima tirrenja babilonja s[i[a ta’ skart, [mie; u terrapien li jag[tu dehra ferm kerha lillambjent ta’ madwar.

Kieku ssir tindifa bis-serjetà ma tibqax twe;;a’ l-g[ajn ilqag[da fil-pre]ent! U minn

hawn jg[addu mijiet ta’ nies kuljum biex jag[mlu x-xirja tag[hom mill-istabbiliment talArcadia waqt li familji s[a[ tarahom sejrin g[al kikkra kafè, b’mod spe/jali matul il-weekends! {sarat li g[andhom jissewwew Xtaqt ukoll nuri d-dispja/ir tieg[i g[all-[sara li qed i;;arrab il-funtana li kienet saret fissebg[inijiet bl-inizjattiva bla ma taqta’ ta’ Peter Paul Grech, li hemm quddiem l-iskola postsekondarja Sir Mikelan; Refalo, tefg[a ta’ ;ebla bog[od minn Villa Rundle.

Id-denfil li jtajjar l-ilma qed jitfarrak bil-mod il-mod billi liskeletru tal-[adid li hemm g[al pa;na 11

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

11

G{AWDEX

}dingar f’/erti postijiet u toroq fi stat [a]in fi n[awi differenti f’G[awdex minn pa;na 10

mo[bi ;o fih, issaddad u qasam il-konkrit u issa qed jag[ti dehra kerha u ta’ abbandun lil din ilfuntana sabi[a, imdawra bilfjuri u bl-ilma frisk, li minn quddiemha jg[addu ta’ kuljum mijiet ta’ nies u dawk kollha li jridu jid[lu fil-Belt Victoria. Huma affarijiet ]g[ar li jistg[u jissewwew fi ]mien qasir i]da jekk in[alluhom g[addejjin, mag[hom ji]diedu o[rajn u lpjaga tkompli tikber.

Issa li riesaq il-Karnival min jaf x’jg[addu tan-nies minn hawnhekk u kemm Maltin iterrqu lejn il-Belt Victoria biex igawdu l-ispettaklu tal-i]fin ;ewwa l-Enclosure. Mhux darba u tnejn li l-isfilata titlaq minn hawn ukoll u allura g[ax ma narawx x’nag[mlu biex din ilfuntana ter;a’ tidher fl-isplendur kollu tag[ha kif xtaqha meta [a]]i]ha l-artist u eksg[alliem Carmelo Grech li g[amilna ]mien ng[allmu flimkien filLi/eo.

Mhux kollox [a]in; ta’ sodisfazzjon il-fatt li qed tissewwa listatwa ta’ qies mhux komuni tas-Salvatur li nsibu fuq ilG[olja tal-Mer]uq qrib Marsalforn g[aliex ]gur li hija punt ta’ riferenza g[al [afna nies li j]uru din il-bajja popolari! I]]mien ma ja[firha lil [add u lelementi ma ;abux [niena lil dak stess li [alaqhom imma talinqas niesna [adu [sieb ta’ din il-bi//a xog[ol li qabilha kien hemm o[ra li wkoll sfat vittma tal-maltemp u kellha tinbidel ma’ dik li hemm illum. Nib]g[u g[aliha biex ma ;;arrabx ixxorti ta’ dik ta’ qabilha!

Dehra di]astru]a quddiem dik l-iskola li darba kienet il-Li/eo tas-Subien fir-Rabat, G[awdex. Babilonja s[i[a ta’ skart, [mie; u terrapien li jag[tu dehra ferm kerha lill-ambjent tal-madwar

Toroq fi stat [a]in

Kumment ie[or li xtaqt nag[mel huwa dwar l-istat batut li fih jinsabu w[ud mit-toroq tag[na, issa iktar u iktar li g[amlet daqshekk xita. Jiena ng[ix ir-Rabat u allura se nillimita ru[i g[at- toroq li ng[addi minnhom kuljum. Triq Nerik Mizzi hekk kif t[alli Pjazza San Fran;isk qed titkisser bil-mod il-mod u din tibqa’ sejra sa qabel taqbad i/-/angar, ji;ifieri qabel ma tibda l-mog[dija li tie[dok lejn Ta’ Sannat.

Alla[ares kellek timxiha wara xi [alba xita g[ax bil-karozzi li jg[addu fa/ilment tie[u [asla tajn u ilma li jkollok tmur u tbiddel [wej;ek! Anke kif tispi//a /-/angar, it-triq ta’ quddiem liskola primarja ta’ dak ir-ra[al ukoll tie[tie; dawra ]ul minn hemm g[ax mimlija [ofor.

Issa anke l-a[[ar parti ta’ Triq Putirjal qabel taqbad Pjazza San Fran;isk, t[arbtet sew, mnejn ittraffiku ma jieqaf qatt biex ma nsemmix il-problema t’hawnhekk biex il-buses ikunu jistg[u

jin]lu lejn it-terminus bla problema, xi [a;a li llum bit-teknolo;ija moderna li g[andna tista’ ssolvi ru[[a fi ]mien qasir. Limportanti li jkun hemm ir-rieda tajba!

Fuq it-toroq nista’ nibqa’ sejjer; nemmen li hemm rieda tajba biex issir xi [a;a g[al ;id g[ax mhux l-ewwel darba nara [addiema tal-Gvern jag[mlu xi patching li b’xi mod itaffi lproblema, imma jekk dan ma jsirx bis-serjetà u bi professjonalità, kollox jer;a’ jmur kif kien

mal-ewwel xita.

Il-kliem b[a/-/irasa, jg[id ilqawl; bdejt b’Laurent Ropa u spi//ajt nitkellem fuq it-toroq.

Imma ]gur li kulma g[edt, g[edtu g[ax nixtieq il-;id u ma nifla[x nara l-kuntrarju. Kemm tkun [a;a sabi[a kieku dan kollu li g[edna jse[[ biex b’hekk il-wirt kulturali tag[na jibqa’ ;ej dejjem ’il quddiem u flimkien mal-progress jag[mlu minn g]iritna vetrina li ti;bed lejha nies minn kull rokna talglobu.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

12

A{BARIJIET TA’ BARRA

Insult li ma ni]ilx tajjeb waqt l-isforzi ta’ medjazzjoni L-UKRAJNA

L-Assistent Segretarju tal-Istat Nuland tie[u b’idejn il-President Ukrajn, Viktor Yanukovich, waqt laqg[a fi Kjev (ritratt> EPA)

Il-Kan/illier tal-:ermanja, Angela Merkel, fissret b[ala ‘assolutament ina//ettabbli’ lkelma insolenti li jing[ad li u]at Uffi/jal tal-Istati Uniti waqt li ddiskutiet l-isforzi tal-Unjoni Ewropea biex isservi ta’ medjatur fil-kri]i tal-Ukrajna.

Intant, Victoria Nuland, lAssistent Segretarju tal-Istat Amerikan g[all-Affarijiet Ewropej, talbet sku]a wara le[en li jixba[ lil tag[ha instama’ ju]a kelma [a]ina bl-aktar mod grafiku waqt l-allegata diskursata malAmbaxxatur Amerikan g[allUkrajna, Geoffrey Pyatt.

Fir-recording tad-diskursata, li ntbag[at fuq Youtube, il-mara li

tinstama’ titkellem issemmi nNazzjonijiet Uniti u t-tentattivi tag[ha biex tinstab soluzzjoni g[all-Ukrajna u qabel tu]a lkelma baxxa u dispre;jattiva dwar l-UE. Jidher ukoll li d-diskursata kienet irrekordjata bit-tag[mir li jintu]a g[all-bugging u b’Nuland tg[id li mhix se tikkummenta pubblikament dwar il-kwistjoni, L-Ewropej u l-Istati Uniti ttnejn qed jie[du sehem f’ta[ditiet inti]i lejn it-tmiem tal-inkwiet flUkrajna u wara ;img[at ta’ protesti tal-massa li segwew idde/i]joni tal-President Ukrajn, Viktor Yanukovich, biex ma ffirmax ftehim ta’ asso/jazzjoni malUE.

Jinsisti li /-/ittadinanza ‘mhix passaport ta’ konvenjenza’ IL-KANADA Il-Gvern tal-Kanada ppropona l-bidliet sostanzjali fir-regoli dwar i/-/ittadinanza, bilMinistru Kanadi] g[allImmigrazzjoni, Chris Alexander, jis[aq li l-kun/ett ta/-/ittadinanza m’g[andux iservi b[ala ‘sempli/i passaport ta’ konvenjenza’.

Il-pjani jippermettu biex ilKanada tkun f’po]izzjoni li tirtira /-/ittadinanza ta’ Kanadi]i li g[andhom l-istatus legali (b[ala /ittadin) f’]ew; pajji]i jew aktar, f’ka] li l-individwi inkwistjoni

jispi//aw ikkundannati dwar spjuna;;, terrori]mu jew tradiment fuq livell nazzjonali.

Hu anki propost biex il-persuni li japplikaw g[a/-/ittadinanza Kanadi]a jg[addu minn e]ami spe/ifika li tinvolvi ‘punti ta’ g[arfien’. Fl-istess [in, huma jridu jkunu jitkellmu u jesprimu ru[hom tajjeb bl-Ingli] jew bilFran/i].

L-istqarrija tal-Gvern Kanadi] qalet li l-mi]uri ;odda jirrigwardaw il-Kanadi]i bl-hekk-imse-

jj[a dual citizenship u li ‘jinqabdu li jkunu involuti ma’ xi qawwa armata jew grupp armat organizzat li g[addej bil-konflitt mal-Kanada’.

L-irtirar ta/-/ittadinanza, flistess [in, g[andu jkun validu f’ka] ta’ konferma dwar azzjonijiet terroristi/i u spjuna;; g[alliskaptu tal-Kanada. Il-mi]ura tittie[ed anki fis-sitwazzjonijiet fejn /ittadin ikun [adem kontra linteressi ta’ pajji]u.

Proposti o[rajn rigward l-app-

likanti ;odda g[al passaport Kanadi] jelenkaw biex dawn innies jistennew sa sitt snin g[a//ittadinanza, minflok erba, kif inhu l-ka] fil-pre]ent.

Kundizzjoni o[ra hi biex innies li jridu jsiru /ittadini talKanada jkunu ‘fi]ikament pre]enti’ g[al erba’ minn dawn is-sitt snin, minbarra li jiddikjaraw ‘l-intenzjoni tar-residenza’.

Fil-pre]ent, il-persuni li japplikaw g[al /ittadinanza Kanadi]a jridu jistabbilixxu r-residenza

legali g[al tlieta mill-erba’ snin elenkati, i]da ma jridux ikunu pre]enti fil-pajji] inkella jiddikjaraw il-[sieb li jg[ixu b[ala residenti fil-Kanada.

Sadanittant, il-Ministru Alexander sostna li l-Gvern tieg[u qed isa[[a[ il-valur ta//ittadinanza Kanadi]a, li tinvolvi impenn g[al responsabbilta re/iproka ‘minbarra impenn komuni b’ri]q il-valuri li g[andhom l-g[eruq fl-istorja ta’ poplu’.

Irid jirritorna d-dar IL-G}EJJER MARSHALL Is-sajjied minn El Salvador li rrakkonta l-esperjenza inkredibbli ta’ kif qatta’ erbatax-il xahar jisfida lin-natura, waqt li miexi fuq il-ba[ar ming[ajr sens ta’ direzzjoni, qal li hu ansju] [afna li jirritorna pajji]u u jing[aqad mill-;did ma’ familtu.

Jose Salvador Alvarenga ilu la[[ar ;img[a residenti f’Ebon Atoll, li jifforma parti millG]ejjer Marshall u wara li g[amel ‘l-impossibbli’ u da[al ix-xatt b’dg[ajsa li l-magna tag[ha kienet ilha ]-]mien ma ta[dem.

Intant, u minkejja l-ewwel impressjonijiet li Alvarenga kien baqa’ fi stat fi]iku e//ellenti, rra;el, illum, spi//a e]awrit u fla[[ar kummenti tieg[u rringrazzja lill-awtoritajiet tal-g]ejjer talli ]adu [siebu. Madankollu, t-

Jose Alvarenga

tobba qed jg[idu li s-Salvadoren ma jistax jivvja;;a g[alissa, peress li qed ibati mill-effetti ta’ dehydration.

Jose Alvarenga qal lilluffi/jali li l-esperjenza tieg[u bdiet meta fl-a[[ar tal-2012 kien [are; bid-dg[ajsa mill-Messiku biex jistad g[all-klieb tal-ba[ar u fejn kien akkumpanjat minn [abib ‘li spi//a jmut fuq iddg[ajsa’.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

13

Morini mal-40th Commando Group jibnu d-difi]i g[al kontra l-g[arg[ar fl-in[awi ta’ Somerset waqt li (fuq il-lemin) il-membri tas-servizzi g[all-emer;enzi jimxu mit-toroq mifqug[in bl-ilma, fil-villa;; ta’ Moorland (ritratti> EPA)

Rabja fost ir-residenti ta’ Somerset waqt kri]i tal-g[arg[ar IR-RENJU UNIT Ir - residenti ta ’ Somerset g[adhom qed jiffa//jaw sitwazzjoni tal - g[arg[ar mill aktar diffi/li u huma rrabjati ferm g[all - a;enzija li hi responsabbli mill - ambjent , b’g[exieren ta’ djar fil-villa;; ta’ Moorland jispi//aw evakwati.

Intant , i/ - Chairman tal -

A;enzija, Lord Smith, ]ar lin[awi lbiera[ u kkonfronta lirresidenti mg[addbin waqt li g[amilha /ara li m’g[andu lebda [sieb li jirri]enja.

Ir-residenti u l-politi/i Konservattivi li jirrappre]entaw din il-lokalita huma mg[addbin g[al kif Lord Smith indirizza lkri]i u akku]awh ukoll dwar

‘negli;enza’. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Britanniku, David Cameron, semma ‘progress’ fil-[idma lejn il-kontroll tal-emer;enza u li l-Gvern tieg[u qed jag[mel li jista’ biex jikkoordina l-isforzi ta’ fejda.

L - Uffi//ju Meteorolo;iku bassar l - in]ul ta ’ erbg[in mil limetru ta ’ xita fuq l - in[awi fi

tmiem il - ;img[a , bil - pulizija mal - Avon and Somerset Constabulary jg[idu li grupp ta ’ residenti g[a]lu li jkom plu jg[ixu fl - in[awi minkejja li z - zona tal - g[arg[ar ilha effettivament maqtug[a minn bnadi o[ra g[al diversi ;img[at .

Intant, il-livelli tal-g[arg[ar

fl-in[awi partikolari telg[u b’metru mill-inqas, fil-lejl tal{amis u l-:img[a u nfaqa’ lilqug[ li ttella’ b[ala mi]ura temporanja. Dan meta l-Pulizija qed tinsisti mar-residenti li g[adhom fl-in[awi biex jitilqu, waqt li baqg[u fuq standby [alli jg[inu fl-evakwazzjonijiet potenzjali.

Jiskopru timbri Appell imqanqal ta’ Cameron tas-saqajn sinifikanti L-ISKOZJA IR-RENJU UNIT

Ix-xjenzjati skoprew provi talaktar timbri tas-saqajn tal-bnedmin li jmorru lura fi]-]mien. Liskoperta saret f’lokalità li ma tiffurmax parti mill-kontinent Afrikan.

It-timbri tas-saqajn inkwistjoni saru iktar minn 800,000 sena ilu u nstabu fixxatt ta’ Happisburgh, mal-kosta ta’ Norfolk, lejn il-Lvant talIngilterra. Id-dettalji straordinarji tas-sejba kienu pubblikati fil;urnal xjentifiku Plos One. Intant, it-timbri ssemmew b[ala prova diretta tal-ewwel razza umana residenti fl-Ewropa tat-Tramuntana. Nick Ashton,

tal-British Museum, sa[aq li din g[andha titqies fost l-aktar skoperti importanti ta’ dan it-tip fitterritorju tar-Renju Unit.

Nick Ashton kompla li skoperta b[al din g[andha tg[in lisso/jetà biex tanalizza u tifhem mill-;did il-pre]enza umana bikrija fir-Renju Unit u lEwropa.

Fil-fatt, skoperti b[al din huma rari g[all-a[[ar, bilHappisburgh footprints ikunu luni/i timbri ta’ dik l-era mitlufa fl-Ewropa hekk kif sal-lum instabu timbri tas-saqajn jer;a’ eqdem fi tliet ka]i biss u lkoll fir-re;jun tal-Afrika.

Il-Prim Ministru Britanniku, David Cameron, [e;;e; biex il-kumplament ta/-/ittadini tarRenju Unit i[e;;u lill Isko//i]i biex jg[idu ‘le’ g[allindipendenza tal-Iskozja, filwaqt li qal li ma jifla[x li jkollu jara ‘d-di]integrazzjoni’ ta’ pajji]u.

Cameron qal dan waqt diskors imqanqal f ’ Londra u g[amilha /ara li l - attivisti Sko//i]i li jridu jiddefendu rRenju Unit g[andhom ‘ sa seba’ xhur ]mien biex isalvaw lill - aktar pajji] straordinarju fl-istorja’.

Intant , il - Prim Ministru Britanniku – li g[a]el l Olympic Park b[ala ‘sit ideali’

g[al dan id-diskors importanti – enfasizza l-fatt li hu Sko//i] u li qed iqis ir - referendum dwar il-futur tal-Iskozja b[ala ‘xi [a;a personali’.

Madankollu , il - Kap ta ’ Scottish National Party (SNP), Alex Salmond , ikkritika lil Cameron talli ma qabilx li jid[ol f’dibattitu mieg[u, filwaqt li rrepeta l-isfida lill-Prim Ministru Britanniku biex jiltaqg[u wi// imb wi// fuq ittelevi]joni qabel ir-referendum g[all-indipendenza tal-Iskozja li g[andu jsir f’Settembru.

Min - na[a tieg[u , Cameron wie;eb li qed jippjana li jinsisti bl-argument biex ir-Renju Unit jibqa’ kif inhu, anki l-Iskozja,

u enfasizza li r-referendum qed jeffettwa b’mod profond lit-63 miljun Britanniku ‘kollha’, li minbarra l-Isko//i]i jinkludu rresidenti fl-Ingilterra, Wales u l-Irlanda ta’ Fuq. Messa;; ie[or ta’ Cameron kien li r-Renju Unit jispi//a jitlef mill-presti;ju ming[ajr lIskozja u li kwalunkwe /ittadin jista ’ jkollu le[en f ’ dan it dibattitu.

Filwaqt li numru ta’ persuni kienu qalu lil David Cameron biex ma ji[ux sehem fid-dibattitu dwar l-Iskozja, ilbiera[ hu qal li ‘ jimpurtah wisq biex jibqa’ barra’ u d-diskors tieg[u g[alissa jibqa’ l-akbar intervent tieg[u fil-kwistjoni.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Allarm dwar bomba HONG KONG

IL-FILIPPINI> Vetturi ;odda tat-tip ‘Ultra energy-efficient’ jikkompetu flimkien fl-avveniment ‘Shell Eco-marathon Asia’, f’Manila.

Studenti minn diversi bnadi tal-Asja u l-Lvant Nofsani [adu sehem f’dan l-avveniment u tellqu fi triq spe/ifika bil-vetturi li ddisinjaw u bnew huma stess. L-organizzaturi ta’ ‘Shell-Eco-marathon’ i[e;;u lill-istudenti minn madwar id-dinja biex jiddisinjaw, jipprodu/u u jippruvaw il-vetturi u l-in;enji li jiffrankaw l-ener;ija filwaqt li j]ommu livelli xierqa ta’ effi/jenza (ritratt> EPA)

Sejba ta’ rjus maqtug[in u oqbra tal-massa IL-MESSIKU Il-Pulizija Messikana sabet qabar tal-massa b’mill-anqas g[oxrin katavru fil-muni/ipalità ta’ Tinguindin, fl-Istat ta’ Michoacan, lejn il-Punent talpajji].

Intant, ir-residenti fl-in[awi ta’ Zacan – li jmissu mal-istess muni/ipalità – irkupraw l-irjus maqtug[in ta’ erbat ir;iel li

nstabu mferrxin fi triq, filvi/inanzi ta’ knisja. L-irjus instabu mge]wrin fil-boro] u mag[hom kien hemm noti b’messa;;i ta’ theddida.

Gruppi ta’ vi;ilanti, f’din izzona, g[addejjin b’offensiva kontra grupp tat-traffikanti taddroga bl-isem Knights Templar.

Din l-organizzazzjoni brutali hi

mag[rufa wkoll g[ar-rikatt tannegozjanti u l-bdiewa lokali u hemm kull possibbiltà li l-katavri li nstabu huma tal-vittmi ta’ xi attakk ta’ tpattija mit-traffikanti.

L-esperti forensi/i qed jippruvaw jikkonfermaw meta sar ilqtil u din is-sejba qed t[asseb sew lill-awtoritajiet Messikani.

Intant, il-vi;ilanti, fl-a[[ar

;img[at, avvanzaw fuq ilkwartieri tal-grupp Knights Templar, f’Apatzingan u rnexxielhom ja[tfu l-kontroll ta’ diversi muni/ipalitajiet minn idejn it-traffikanti. Dan waqt li l-vi;ilanti qed jinsistu li l-pulizija tal-Istat naqsu milli jipprovdu s-sigurtà g[alihom u g[al qrabathom.

Inkwiet wara ]-]ieda fin-nolijiet tat-trasport IL-BRA}IL Mijiet ta’ Bra]iljani ;;ieldu mal-pulizija waqt protesta kontra ]-]ieda fin-nolijiet tat-trasport pubbliku. Folla nies li kienu qed jistennew g[at-trasport inqabdu f’nofs il-vjolenza li nfirxet tul lIstazzjon ?entrali ta’ Rio de

Janeiro, waqt ir-rush-hour.

Il-pulizija g[al kontra l-irvellijiet sparaw il-gass tad-dmug[ biex iferrxu lin-nies waqt li numru ta’ dimostranti rritaljaw bi tfig[ ta’ ;ebel u bombi tal-petrol.

Ir-rapporti mill-in[awi semmew

diversi midruba.

Se[[ew ukoll numru ta’ arresti, bil-Bra]iljani jinsabu urtati g[asSindku ta’ Rio, Eduardo Paes, wara li hu [abbar i]-]ieda ta’ disg[a fil-mija fin-nolijiet li da[let fis-se[[ proprju lbiera[.

Anki s-sena l-o[ra kienu nqalg[u protesti simili li ]viluppaw f’moviment nazzjonali kontra l-korruzzjoni u l-infiq e//essiv qabel il-log[ob tal-futbol tat-Tazza tad-Dinja li se jsir dan is-sajf fil-Bra]il.

Il-Pulizija mal-Bomb Disposal Unit irnexxielhom ine[[u l-isplussivi minn ;o bomba tat-Tieni Gwerra li nsabet fil-Belt ta’ Hong Kong u li kienet imfissra b[ala l-akbar wa[da minn dik l-era li qatt ‘fe;;et’ fi ]minijiet moderni.

Il-bomba kienet ti]en aktar minn 900 kilogramma u kieku splodiet kienet t[alli qerda s[i[a madwar zona ta’ g[axar metri u [sara f’g[add ta’ binjiet.

Intant, l-esperti stinkaw biex jinnewtralizzaw il-bomba li nstabet f’sit ta’ kostruzzjoni f’distrett tal-belt u wara li kienu evakwati iktar minn 2,200 resident mill-in[awi.

Ja[sbu li l-bomba twaddbet minn ajruplan tal-qawwiet Amerikani fi ]mien meta Hong Kong (ekskolonja Britannika) kienet okkupata mit-truppi :appuni]i li damu fit-territorju sa Awwissu tal-1945.

Jay Leno> L-a[[ar episodju L-ISTATI UNITI

Jay Leno , il - komiku u pre]entatur veteran ta ’ The Tonight Show , irrekordja l a[[ar episodju tal - programm u qed iwarrab minn host wara 22 sena .

Leno , li g[andu 63 sena , deher emozzjonat waqt li sellem lit - telespettaturi , meta g[all - a[[ar programm kien akkumpanjat minn diversi persuni famu]i mid - dinja tal ispettaklu , fosthom l - attur Billy Crystal u l - pre]entatri/i u talk - show host Oprah Winfrey . Intant , il - komiku Jimmy Fallon g[andu jibda jmexxi The Tonight Show mis -1 7 ta ’ Frar .

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

FRANZA> {addiem jag[ti l-a[[ar irtokki lill-karattri li g[andhom jispikkaw waqt il-130 edizzjoni tal-Karnival ta’ Nizza li tibda fl-14 ta’ Frar u tkompli sal-4 ta’ Marzu.

It-tema tal-avveniment, din is-sena, se tkun ibba]ata fuq ‘ir-Re tal-Gastronomija’ (ritratt> EPA)

Jirkupraw vjolin li jiswa l-miljuni

Il-video-games vjolenti jtellfu l-maturità morali

L-ISTATI UNITI

IL-KANADA

Il-Pulizija fl-Istat ta’ Wisconsin qeg[din jinterrogaw ]ew;t ir;iel u mara b’konnessjoni mas-serqa ta’ vjolin rari tat-tip Stradivarius li ilu fi//irkolazzjoni g[al xejn anqas minn tliet mitt sena.

Il-vjolin, li nstab ;o bagalja, f’residenza fil-belt ta’ Milwaukee, kien insteraq ming[and surmast li jmexxi lkun/erti tal-mu]ika sinfonika u l-valur tieg[u hu kkalkulat qrib il-[ames miljun dollaru.

Is-surmast Frank Almond , id-direttur tal-Milwaukee Symphony Ochestra, issellef

dan il-vjolin u kien fil-pussess tieg[u meta spi//a aggredit bi stun-gun waqt li kien f ’sit g[all-parke;; vi/in knisja lokali – bl-istrument jispi//a f’idejn l-aggressur jew l aggressuri.

Qabel l-a[[ar ]viluppi, kien hemm offerta ta’ $100,000 dollaru g[al min kellu jirritorna lvjolin uniku qawwi u s[i[.

Intant, l-istrument inkwistjoni – mag[ruf b[ala Lipinski Strad – kien inbena fl-1715 minn Antonio Stradivari, li jqisuh b[ala l-aqwa produttur tal-vjolini fl-istorja.

Ri/erkaturi fl-Università ta’ Brock, f’Ontario, sabu li ladolexxenti disposti li jqattg[u ssig[at jilag[bu l-video-games vjolenti huma aktar suxxettibbli g[alli]vilupp emozzjonali problematiku.

G[aldaqstant, kibret il-perspettiva li dawn l-adolexxenti se jsibuha aktar diffi/li biex jag[rfu t-tajjeb mill-[a]in ladarba jing[alqu f’dinja g[alihom (permezz tal-videogames) fejn ikunu esposti regolarment g[al xenarji ripetuti ta’ vjolenza fittizja.

Il-fatt li dawn l-adolexxenti, filparti l-kbira, ma jkollhomx kuntatti

daqstant regolari mad-dinja ta’ barra jwassal ukoll g[al nuqqas ta’ fidu/ja f’persuni o[rajn, bir-ri]ultat li huma ma jarawx id-dinja millperspettiva ta’ [addie[or, Ir-ri/erkaturi sabu li l-adolexxenti li jqattg[u aktar minn tliet sig[at kuljum quddiem l-iscreens talkompjuter x’aktarx li ma ji]viluppawx il-kapa/ità biex jifhmu u jaqsmu l-emozzjonijiet u s-sentimenti ta’ nies o[ra – u hemm ukoll il-periklu li huma ji]viluppaw ixxejriet antiso/jali aktar ma jikbru fletà.

Sadanittant, ir-ri/erka turi li ladolexxenti li jdumu s-sig[at

jilag[bu l-video-games jistg[u jkollhom struttura tal-mo[[ simili g[all-persuni bil-vizzju tal-log[ob tal-a]]ard.

Fil-fatt, studju fost l-adolexxenti ta’ erbatax-il sena juri li dawk li jiddevertu ta’ spiss bil-video-games partikolari jrawmu sens akbar li jistg[u jkunu intitolati g[al xi premju, aktar minn [addie[or tal-istess età u li jilg[ab anqas minnhom.

L-istudju tal-mo[[, f’dan il-ka], juri li l-adolexxenti li jilag[bu lvideo-games g[al aktar minn disa’ sig[at fil-;img[a jipprodu/u aktar mill-kimika dopamine li ;;ieg[el lil persuna j[ossha tajba.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

16

LETTERATURA

Mitt sena ta’ mewt Erbg[in silta, mi;bura millkittieb Sebastian Faulks imsemmi g[ar-rumanz ‘A Week in December’, minn rumanzi u novelli dwar il-gwerer mi;;ielda matul l-a[[ar mitt sena.

Tra;edja wara tra;edja meta lpolitika tilfet g[ax il-bnedmin da[lu g[al avventura li minnha ma setg[ux imorru lura. :abra minn kittieba Griegi, Taljani, :appuni]i, Vjetnami]i, Russi, Amerikani, :ermani]i, Fran/i]i, Ingli]i, Awstraljani, li [ar;et din is-sena (War Stories). “:rajja ta’ gwerra li tassew ;rat ma hi qatt dwar gwerra. Hi dwar id-dawl tax-xemx. Hi dwar xi [a;a mhux tas-soltu meta ]]erniq jinfirex fuq xmara meta inti taf li trid taqsam ix-xmara u timxi b[al suldat ;ewwa lmuntanji u twettaq dak li tib]a’ minnu. Hija dwar niket. Hi dwar [utek bniet li qatt ma jiktbu lura u n-nies lil qatt ma jisimg[u.”

Din hi l-fehma tal-Amerikan Tim O’Brian meta jirrakkonta lesperjenzi tieg[u fil-Vjetnam.

Min-na[a l-o[ra, il-Vjetnami] Bao Ninh jikteb dwar meta hu u suldati o[ra jitqabbdu biex ji;bru l-i;sma ta’ s[abhom meta battaljun s[i[ ;ie meqrud. “Innixxieg[a tokrob, tgemgim bla tama jit[allat ma’ [sejjes imbieg[da u dg[ajfa tal-;ungla, b[al eku minn dinja o[ra. Il[sejjes tal-wa[x ;ejjin minn xi niket tal-img[oddi imbieg[ed, ;ejjin kwieti b[al weraq [afifa rixa ni]lin fuq il-[axix, ta]]minijiet imbieg[da tassew imbieg[da.”

Sagrifi//ju

Pajji] jitlob is-sagrifi//ju minn uliedu, jekk dawn iridu jkomplu jg[ixu fih. G[alhekk tajjeb jew [a]in iridu j[arsuh, m’g[andhom l-ebda g[a]la o[ra [lief li joqtlu bnedmin b[ahom.

Jin;abru s-suldati, ja[sbu li sejrin [ar;a qasira. Il-gwerra ttul, ;enerazzjoni titkisser. Min miet, min ;ie lura jbati meta jiftakar minn xiex g[adda. Is-suldat li jibqa’ [aj waqt li s[abu qribu g[ebu. I;;ieled minn

Pajji] jitlob is-sagrifi//ju minn uliedu, jekk dawn iridu jkomplu jg[ixu fih. G[alhekk tajjeb jew [a]in iridu j[arsuh, m’g[andhom l-ebda g[a]la o[ra [lief li joqtlu bnedmin b[alhom

Joe Cassar stcassar@gmail.com

trun/ieri fejn darba [admu lbdiewa. Is-sema jixg[el a[mar, balal g[addejjin, tista’ tkun dehra sabi[a.

Hemm min ma jridx ji;;ieled.

Il-poeta Siegfried Sasson jindarab, jittie[ed l-isptar. Meta jfiq ma jridx imur lura fuq ilfront. Jikteb ittra f’gazzetta kontra l-gwerer. Flok jitressaq quddiem tribunal militari jsib ru[u quddiem it-tobba li jridu jaraw jekk mo[[u hux f’loku. Suldat ma jridx jibqa’ fuq il-front, irid imur id-dar [a jg[ix ma’ martu u

l-[ames uliedu. Imma skont ilmilitar irid ikollok mara u sitt ulied biex tinqala’ minn quddiem. Kif se ti;i tarbija o[ra meta hu u martu huma mbeg[din minn xulxin?

Kultura Ewropea

Suldat Indjan isib ru[u f’belt Taljana mibnija fi]-]mien nofsani. Jissa[[ar wara l-kultura Ewropea, l-aktar meta jara fi knisja pittura tas-sultana ta’ Xeba. Suldat Amerikan g[allewwel darba jsib ru[u quddiem suldat :appuni], bla qatt ma [aseb, ;ej bil-bajunetta g[alih.

S[abu mhux se jemmnu minn xiex g[adda.

Londra tg[addi minn iljieli ta’ bumbardamenti. In-nies tistaqsi lill-bejjieg[ tal-gazzetti fejn

waqg[u l-bombi l-lejl ta qabel.

Min kien fit-triq il-jum ta’ qabel ma jidhirx aktar. Stella u Robert jaraw kif se jsibu ftit fer[.

Qawwiet tal-ajru alleati ja[btu g[all-belt :ermani]a ta’ Dresden, ikissruha g[alxejn. Ittifkira ta’ suldat li nzerta hemm issa waqg[et ;ewwa “l-[ofra tal-qatran tal-;rajja”.

Il-qarrej jiltaqa’ mal-umanità ta’ Erich Maria Remarque, malkartolina ta’ Henrich Boll, ma’ Ernest Hemingway li neputih g[adu kemm [are; ‘Hemingway at War’.

Il-bniedem jista’ jinsa li darba l-;rajja mxiet ma;enbu imma jaf li se j;orr il-be]g[at tat-tfulija g[al [ajtu kollha.

{ajr lil Agenda Book Shop

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

18

FESTI

Issir il-festa ta’ Sant’Agata fir-Rabat Fir-Rabat, Malta, qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Sant’Agata. Kitba bil-Latin minquxa fuq il-;ebla tal-franka li [ames mitt sena ilu kienet parti mill-knisja, tg[id li x-xog[ol talknisja sar min-nies tal-belt g[all-glorja t’Alla u Sant’Agata Ver;ni u Martri.

Ix-xog[ol tal-bini tal-knisja beda fil-25 ta’ Mejju 1504. Fuq ;ebla o[ra nsibu l-istess data mnaqqxa bid-data 1504 bilLatin. Dawn il-;ebel bl-iskrizzjonijiet fuqhom illum jinsabu fil-Mu]ew li hu biswit il-knisja.

Il-knisja tkabbret fis-sena 1670 billi t[allew il-[itan tal-;nub talknisja l-antika u tkabbret g[allforma li hi llum.

Fl-1912 mal-;enb tal-knisja nbnew is-sagristija u l-kampnar.

Fl-1959-1960 infet[u ]ewg arkati fil-;nub tal-knisja. Fuq il[itan l-antiki nstabu ;ebel u dekorazzjonijiet imnaqqxa fuqhom u diversi ;ebel b’disinni o[ra li huma tal-istess kwalità ta]-]ew; ;ebliet bl-iskrizzjonijiet fuqhom li semmejt qabel.

Dawn il-;ebel illum huma esebiti fil-Mu]ew ta’ Sant’Agata fir-Rabat.

Il-festa f’din il-knisja ti;i /elebrata l-{add, vi/in il-festa litur;ika ta’ Sant’Agata fil-5 ta’ Frar. Din is-sena se tkun /elebrata l-{add 9 ta’ Frar.

Illejla fis-6 p.m. tibda quddiesa li se tkun integrata bil-kant tal-g[asar u se jmexxi Fr Frankie Cini MSSP. G[ada, jum il-festa, fis-7 a.m. tibda quddiesa u fid-9.30 a.m. jibda l-pontifikal solenni mmexxi mill-Kapitlu talKatidral.

Il-mu]ika se titmexxa minn Mro. Carmen Deguara Micallef.

Marsalforn, G[awdex Il-festa tal-Konver]joni ta’ San Pawl

F’Marsalforn, G[awdex, qed tkun i//elebrata l-festa talKonver]joni tal-Appostlu Missierna San Pawl. Illejla fil-5 p.m. jibda r-ru]arju u ting[ad ilkurunella lil San Pawl.

Fil-5.30 p.m. issir mixeg[la tal-fjamma tal-fidi fuq iz-zuntier segwita mit-translazzjoni solenni tar-relikwa ta’ San Pawl u se jmexxi l-Ar/ipriet Dun Reuben Micallef.

Fis-6 p.m. tibda quddiesa bilkant tal-ewwel g[asar u fl-a[[ar isir il-bews tar-relikwa. Se jmexxi l-Ar/ipriet Dun Reuben Micallef u janima l-kor tal-knisja parrokkjali ta]-}ebbu;, G[awdex, ‘Regina Angelorum’ ta[t ittmexxija ta’ Mro Mark Gauci.

Joe Chetcuti joechetcuti@onvol.net

tan-nar mill-Port il-Kbir. In-nar tal-art ;ie manifatturat millKamra tan-Nar Santa Marija talImqabba kif ukoll mill-Kamra tan-Nar San :u]epp ta’ {al G[axaq.

Iktar dettalji dwar il-festa ta’ San Pawl se ssibuhom fil-[ar;a ta’ In-Nazzjon ta’ nhar it-Tnejn li ;ej 10 ta’ Frar, 2014.

Il-Munxar, G[awdex Il-kwaranturi solenni Fil-knisja parrokkjali

L-altar armat u f’nofsu l-istatwa ta’ Sant’Agata fir-Rabat, Malta

G[ada, jum il-festa, fit-8 a.m. tibda quddiesa animata minn Dun Joe Cini. Fl-10 a.m. tibda quddiesa bl-omelija mmexxija mill Kappillan Dun Mikiel Borg. Se janima l-grupp Cini Band.

Fil-11 a.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni mmexxija minn Monsinjur Isqof Mario Grech.

Se janima l-litur;ija l-kor u lorkestra ‘Stella Maris’ ta[t iddirezzjoni ta’ Mro Carmel Peter Grech.

Fl-3.45 p.m. jibda l-kant tattieni g[asar u se jmexxi lKanonku Dun :u]eppi Cini. Fl4 p.m. tibda sfilata ta’ mar/i briju]i mill-baned Santa Marija ta]-}ebbu; u Victory taxXag[ra.

Fl-4.15 p.m. isir il-[ru; talpur/issjoni bl-istatwa titulari ta’ Missierna San Pawl u se jmexxi Monsinjur Ar/ipriet Carmelo Refalo. Se jipparte/ipaw i]]ew; baned mistiedna Santa Marija ta]-}ebbu; u Victory tax-Xag[ra.

Fis-6.15 p.m. isir id-d[ul talistatwa ta’ San Pawl fil-knisja, ting[ad il-kurunella lil San Pawl, kant tal-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Fis-6.30 p.m. tibda Kon/elebrazzjoni solenni mmexxija minn Monsinjur Ar/ipriet Carmelo Refalo li fiha se jwassal il-[sieb dwar l-Appostlu tal-

:nus San Pawl Missierna. I//elebrazzjoni tintemm bil-bews tar-relikwa. L-orkestra se tkun ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Colin Attard.

Wara se jkun hemm Social Party g[al kul[add blakkumpanjament live minn Cini Band.

Fil-knisja Pawlina fil-Belt Valletta Fil-knisja kolle;;jata ta’ San

Pawl Nawfragu qed jitkomplew l-attivitajiet tal-festa. Illum hu la[[ar jum tat-tridu. Fl-10 a.m. tibda quddiesa u wara pur/issjoni /kejkna ta’ San Pawl. Se jie[du sehem it-tfal talparro//a bil-parte/ipazzjoni tasSo/jetà tal-Mu]ew.

Fil-5 p.m. jibda l-g[asar kantat immexxi mill-Kanonku Frans Peri/i Calascione. Fil5.30 p.m. jibda r-ru]arju u fis-6 p.m. quddiesa kantata solenni tat-tridu mmexxija millKanonku Dun :wann Borg.

Wara, tibda it-tielet prietka tat-tridu minn Monsinjur Ar/ipriet Alex Cordina. Wara, jitkanta l-innu, antifona ‘Sancte Paule’ ta’ Mro Dr Paolo Nani, /elebrazzjoni Ewkaristika u jsir il-bews tar-relikwa tad-Drieg[ Mirakolu] ta’ San Pawl.

Fis-7 p.m. tibda manisfestazzjoni bl-istatwa ta’ San Pawl bilparte/ipazzjoni tal-Banda

Beland ta]-]ejtun kif ukoll talBanda Sant’Elena ta’ Birkirkara.

Il-mar/ se jibda minn Triq irRepubblika u fi Triq ilMediterran tittella’ l-istatwa ta’ San Pawl fuq il-pedestal [dejn il-;onna tal-Barrakka t’Isfel f’atmosfera festiva.

Kif jintemm il-mar/ se ji;i organizzat festin [dejn il-;onna tal-Barrakka t’Isfel organizzat mill-partitarji Pawlini talAr/ipielgu.

G[ada, lejlet il-festa, fl-10 a.m. tibda quddiesa g[all-morda u g[all-anzjani u se jmexxi lKanonku Dun Vin/enz Borg.

Fil-5.15 p.m. tibda translazzjoni solenni mmexxija minn Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona OP. Wara, jibda lg[asar solenni bis-sehem tal-kor u l-orkestra. Fis-7.15 p.m. tibda quddiesa kantata ta’ lejlet ilfesta mmexxija minn Monsinjur Lawrence Gatt.

Fis-7 p.m. jibda mar/ millBanda Filarmonika Nazionale La Valette flimkien mal-Banda Cittadina Leone tal-Belt Victoria, G[awdex. Il-mar/ jibda minn Triq ir-Repubblika u jispi//a fi Triq il-Mediterran.

Il-Kummissjoni Armar fi [dan l-G[aqda tal-Pawlini se tinawgura pro;ett ;did tal-armar fit-triq tal-knisja. L-G[aqda talPawlini ‘Kummissjoni Nar’ se tippre]enta spettaklu ta’ log[ob

talMunxar G[awdex qed isiru ittlett ijiem tal-kwaranturi solenni. Illejla fis-6 p.m. tibda quddiesa bil-prietka u se jmexxi Monsinjur Carmelo Gauci.

Wara l-quddiesa se jkun hemm adorazzjoni li se tibqa’ sejra sal10 p.m.

G[ada hu t-tielet jum talkwaranturi solenni. Fit-3 p.m. ru]arju u fl-4 p.m. tibda quddiesa li tkun bil-prietka u se jmexxi Monsinjur Carmelo Gauci. Wara ssir pur/issjoni bisSantissmu Sagrament mat-toroq tal-Munxar.

Fid-d[ul tal-pur/issjoni jitkanta it-Te Deum u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Ir-Rabat, Malta Is-seba’ Erbg[at ta’ devozzjoni f’;ie[ San :u]epp

L-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp tar-Rabat tal-Imdina se tkompli s-seba’ erbg[at f’;ie[ San :u]epp b[ala t[ejjija spiritwali g[all-festa tieg[u li se ti;i /elebrata nhar l-Erbg[a 19 ta’ Marzu. Dawn l-Erbg[at qed ji;u /elebrati fir-Rabat fis-Santwarju Nazzjonali ta’ San :u]epp Inkurunat fil-knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù tal-Patrijiet Fran;iskani.

Nhar l-Erbg[a li ;ej hu r-raba’ Erbg[a. Fil-5.30 p.m. jibda rru]arju, talba u kurunella lil San :u]epp imbag[ad fis-6 p.m. tibda quddiesa bil-prietka.

Wara, isir il-kant tal-antifona u /elebrazzjoni Ewkaristika. Ilprietka se ssir minn Dun George Schembri.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

20

RIFLESSJONIJIET

Dawk kollha li qeg[din jivvja;;aw mieg[ek isalvaw!

It-Tnejn, 10 ta’ Frar, Malta u G[awdex ifakkru fer[ana wa[da mill-;rajjiet l-aktar importanti fl-Istorja ta’ ;ensa, il-mi;ja ta’ Missierna San Pawl fostna.

G[adni niftakar qisu issa flintroduzzjoni tal-omelija sabi[a li l-Beatu :wanni Pawlu II kien ta fuq il-Fosos tal-Furjana filquddiesa tal-Beatifikazzjoni ta’ Dun :or; Preca, Injazju Falzon u Maria Adeodata Pisani. “Ilmi;ja tal-Apostlu Pawlu fuq ixxtut tag[kom kienet drammatika. San Luqa qalilna fuq il-vja;; tempestu] u l-qtig[ il-qalb talba[rin u l-passi;;ieri waqt li l;ifen beda jinkalja u jiftarrak” (Atti 27:39-44).

Il-Provvidenza ta’ Alla bag[tet Pawlu permezz ta’ vja;; mimli saram! Pjan Pawlu ma kienx li jba[[ar. Lin-nies imdamdma bit-tempesta fuq il;ifen qalilhom: “{bieb, kien imisskom smajtu minni u ma tlaqtux minn Kreta; kontu te[ilsu minn din il-[sara u dan it-telf” (Atti 27: 21).

Kellu ra;un! Ix-xebg[a ba[ar li bdew jaqilg[u sa[[itlu kliemu. Anki t-test tal-Atti talAppostli jg[idilna: “G[al [afna jiem la dehret xemx u lanqas kwiekeb; it-tempesta li qabditna ma kinitx [afifa, hekk li fl-a[[ar tlifna kull tama li nsalvaw” (Atti 27: 20).

Meta l-problemi tal-[ajja jibdew jag[fsu fuqna L-istess b[alma ji;ri lilek u lili meta l-problemi tal-[ajja jibdew jag[fsu fuqna. Jew meta, min[abba d-de/i]jonijiet []iena li nkunu [adna, ida[[luna f’tem-

pesta li fiha la naraw xemx u lanqas kwiekeb. U mhux lewwel darba li f’dawn ilmumenti nibdew naqtg[u qalbna mill-[ajja! Nibdew nitilfu kull tama li insalvaw! G[aliex in[allu lix-xitan ibellag[ielna li Alla telaqna.

I]da fl-istorja tan-nawfra;ju ta’ Pawlu fuq g]iritna hemm

Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com

San Pawl Missierna - ;abilna l-fidi fostna u din il-fidi, minn ;enerazzjoni g[al o[ra, g[addiet g[andna llum biex ng[adduha is[a[ lill-;enerazzjonijiet futuri

dettall li jibdel l-istorja kollha.

It-test jg[id li meta kwa]i kienu qatg[u qalbhom li jaslu qawwijin u s[a[ l-art tasal il-kelma ta’ Alla bl-an;lu f’forma ta’ twissija.

G[aliex it-tempesta qalila ma kinitx wisq dik li l-ba[rin u lpassi;;ieri kienu g[addejjin fuq il-;ifen daqskemm dik li kienet qieg[da sse[[ f’mo[[hom u f’qalbhom! Din id-darba din it-twissija fiha weg[da li tfejjaq. Il-weg[da li jekk il-ba[rin u l-passie;;ieri jibqg[u ma’ Pawlu huma jsalvaw! G[ax Pawlu huwa l-qaddej ta’ Alla [ellies!

G[alhekk waqt li l -mew; ried jiblag[hom Pawlu jg[idilhom: “Imma issa nwissikom biex tag[mlu l-qalb, g[ax [add minnkom mhu se jitlef [ajtu; il-;ifen biss jintilef. G[ax dallejl deherli an;lu ta’ dak Alla li tieg[u jien u li lilu nqim, u qalli: ‘Tib]ax Pawlu. Je[tie; li inti tidher quddiem ?esari; ara, Alla tak il-grazzja li dawk kollha li qeg[din jivvja;;aw mieg[ek isalvaw ’. Mela qawwu qalbkom, [bieb. Jien

nemmen f’Alla li hekk isir, sewwa sew kif [abbarli” (Atti 27: 22-25).

Assigurazzjoni li tah il-Mulej innifsu

Pawlu ;ie salvat mhux g[ax mo[[u kien jil[aqlu. Lanqas lg[aliex kellu xi g[erf naturali.

Pawlu, u min[abba fih dawk li kienu mieg[u fuq il-;ifen, ;ew salvati min[abba l-assigurazzjoni li tah il-Mulej innifsu!

Tajjeb g[alhekk li quddiem din ix-xena jiena wkoll nistaqsi lili nnifsi: Meta nkun se neg[req bil-mew; tal-problemi tal-[ajja lil min insejja[?

G[and min nirrikorri? Immur g[and persuna tad-demm u lla[am b[ali g[ax na[seb li se ssalvani hi? Jew nipprova nderri fl-alko[ol inkella nabbu]a missustanzi kimi/i? Nintefa’ g[attba[rid g[ax, fit-tempesta li nkun fiha, nirra;una li fil-[ajja m’g[andna xejn? Ma na[sibx li meta nag[mel hekk inkun qieg[ed nuri li nkun tlift kull tama li se nsalva?

It-twe;iba tinstab f’:esù Kristu! Huwa meta nafdaw fih li

nkunu kapa/i nterrqu b’su//ess il-vja;; tal-[ajja. Fih nikbru tassew. Il-kliem tad-deheb li lPapa Emeritu Benedittu XVI qal li]-]g[a]ag[ fil-Valletta Waterfront erba’ snin ilu jibqa’ jg[odd g[alina, il-Maltin u lG[awdxin.

L-oppo]izzjoni g[all-messa;; tal-Van;elu “U g[alhekk ng[idilkom , ‘Tib]g[ux!’ Kemm-il darba nisimg[u dawn il-kelmiet filKotba Mqaddsa! Dawn ing[adu mill-an;lu lil Marija fit-t[abbira, minn :esù lil Pietru meta

sejja[lu biex ikun dixxiplu tieg[u u mill-an;lu lil Pawlu lejlet in-nawfra;ju tieg[u.

Lilkom ilkoll li tixtiequ timxu wara Kristu b[ala koppji mi]]ew;in, sa/erdoti, reli;ju]i u laj/i li twasslu l-messa;; talVan;elu lid-dinja. Ng[idilkom, tib]g[ux! Intom tistg[u t[abbtu wi//kom mal-oppo]izzjoni g[all-messa;; tal-Van;elu.

Il-kultura tal-lum, b[al kull kultura, tippromwovi ideat u valuri li xi daqqiet huma kontra dawk mg[ixa u mxandra minn

Sidna :esù Kristu. Spiss huma ppre]entati b’[afna qawwa perswa]iva, imsa[[a mill-midja u mill-pressjoni so/jali minn gruppi ostili g[all-fidi Nisranija.

Huwa fa/li meta nkunu g[adna ]g[ar ni;u influwenzati u ma[kuma minn dawk ta’ tamparna biex nilqg[u ideat u valuri li nafu li mhumiex dawk li lMulej tassew irid minna.

G[alhekk ng[idilkom: tib]g[ux i]da ifir[u fi m[abbtu g[alikom. Afdaw fih, wie;bu g[as-sej[a tieg[u biex timxu warajh u sibu n-nutriment u lfejqan spiritwali tag[kom fissagramenti tal-Knisja.”

Jalla nag[mlu dawn il-kelmiet tal-Papa Emeritu Benedittu XVI il-programm ta’ [ajjitna b[ala poplu! Ejjew ma nib]g[ux nieqfu lil din il-kultura giddieba u qarrieqa ta’ kollox jg[addi u li, g[ax kul[add jg[id tieg[u, ifisser li dak li jg[allimna :esù hu b[al ta’ [addie[or.

Le [bieb! Kliem :esù mhux sempli/i opinjoni i]da l-kliem li tassew iwassal g[all-[ajja ta’ dejjem! Mela dawk kollha li jivvja;;aw ma’ Pawlu, ji;ifieri dawk li j]ommu mat-tag[lim ta’ :esù kif imwassal mill-Isqfijiet tag[na, dawk se jsalvaw millmaltempata ta’ kultura li lil :esù qieg[da ti/[du! Wara kollox mhux g[alhekk tinstab im[awda wa[da nobis!

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

21

RIFLESSJONIJIET

L-istat u n-nazzjon – il-problema tal-etni/ità Spiss nisimg[u a[barijiet ta’ ;lied bejn poplu ta’ stat wie[ed.

Dan l-a[[ar smajna bi ;lied u sa[ansitra bi mwiet li se[[ew fit-toroq ta’ Kiev, il-belt kapitali tal-Ukrajna. Forsi l-a[barijiet li jaslu g[andna l-a[[ar, inessuna xi ftit minn dawk li nkunu smajna bihom qabel.

Konflitti etni/i jew so/jo-politi/i ilna nisimg[u bihom.

Niftakru fil-Baski, filPalestinjani, fil-Kurdi. Imma apparti l-kwistjonijiet polit/i, x’inhuma l-g[eruq ta’ dan kollu?

Stat u nazzjon

Mhux minn dejjem kien je]isti l-istat kif nafuh illum. Nazzjon huwa ;ens li g[andu bosta [wejje; komuni, b[all-ilsien, kultura, reli;jon u aktar. Stat nazzjon huwa g[aqda ta’ nazzjonijiet bl-iskop li l-popli jg[ixu flimkien bla ;lied. Pajji] b[al dan jissejja[ stat multietniku jew kultant multinazjonali.

Gruppi etni/i f’dawn il-pajji]i jiffurmaw l-identità tag[hom skont l-ilsien li jitkemmu, b[alma nsibu fil-Bel;ju u flI]vizzera.

Tista’ tkun ir-reli;jon li tifforma grupp b[al dawn, b[alma nsibu l-gruppi tas-Sikh, talMusulmani u tal-Indu fl-Indja, jew inkella skont ir-razza b[allka] tal-Afrika ta’ Isfel. Gruppi b[al dawn jippruvaw jiddistingwu ru[hom mill-bqija tal-istat.

Insibu wkoll ka]i fejn l-istat ma jirikonoxxix id-diversità etnika fi [danu. Ka]i b[al dawn ma nsibuhomx f’pajji]i mhux demokrati/i anzi jinstabu filqalba ta/-/iviltà Ewropea b[al Franza li ma tiddistingwix bejn bniedem minn Pari;i u ie[or minn Korsika.

Inkella fir-Renju Unit li g[allgvern bniedem mill-Ingilterra u ie[or mill-Iskozja huma ndaqs.

Insibu wkoll stati federali b[all-

Bil-vjolenza ma jirba[ [add. Bil-vjolenza titkattar il-vjolenza. Il-libertà qatt ma g[andha tkun oppressa... mill-ebda tmexxija u mill-ebda forza... kull poplu g[andu jit[alla jg[ix fid-demokrazija u l-libertà

:ermanja u l-Kanada fejn is-sistema politika tag[ti aktar awtonomija lill-gruppi b[alma qeg[din insemmu.

rikonoxxut fuq livell internazzjonali u xi o[rajn li g[andhom rikonoxximent minoritarju.

Inkwiet etniku

Aktar stati Sal-bidu tat-Tieni Gwerra Dinjija l-istati rikonoxxuti kienu madwar 75. Illum ila[[qu kwa]i 200. Wara l-gwerra bosta kolonji bdew jing[ataw l-indipendenza. Imma kemm tabil[aqq ilqsim tal-art f’dawn il-pajji]i li kienu kolonji sar bil-g[aqal?

Jekk naqbdu mappa tal-Afrika naraw li xi w[ud mill-fruntieri tal-pajji]i huma dritti donnhom maqtug[in b’riga u lapes. Meta ta[seb ftit dlonk tinduna li lpolitika li ntu]at biex saru l-konfini ta’ dak l-istat ma [asbitx filgruppi etni/i li je]istu fl-in[awi.

Insibu wkoll ka]i fejn in[olqu stati g[al grupp etniku b[al filka] tal-Pakistan li n[oloq biex ikun l-istat tal-Musulmani Indjani.

Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

Mal-waqg[a tal-Komuni]mu dawk il-pajji]i li kienu ffurmati minn aktar minn poplu wie[ed inqasmu, L-akbar qasma kienet ix-xoljiment tal-Unjoni Sovjetika imma mhijiex ilqasma wa[danija.

Il-Jugoslavja u /-?ekoslovakkja pere]empju wkoll spi//aw. Sa qabel is-snin 90 listati tad-dinja kienu madwar 175, illum 196 stat huwa

Ma nistg[ux ninjoraw l-g[add ta’ ;lied etniku li se[[ filkwadru ;eo-politiku dawn la[[ar de/ennij. Nibdew insemmu? Il-Libanu, is-Sri Lanka, lIndja, it-Timor, l-Irlanda ta’ Fuq, ?ipru, l-Eritrea, il-Burundi, in-Nikaragwa. Dawn il-konflitti jheddu l-istabbiltà tal-pajji] u juru d-debbolezza tal-istruttura politika li te]isiti. Juru li ma hemmx struttura politika li kapa/i twassal li l-partijiet kon/ernati jsibu soluzzjoni.

Bosta drabi sitwazzjoni b[al din tispi//a b’xeni vjolenti filpjazez u t-toroq. {afna drabi lproblema ta’ dan il-;lied tkun l-isfond etniku tal -gruppi rivali.

L-etni/ità hemm min jaraha b[ala rabta importanti biex stat nazzjon i]omm fuq saqajh u jimxi ’l quddiem bla ;lied, filwaqt li hemm o[rajn li jg[idu li l-etni/ità ma hija xejn g[ajr arma politika li ju]aha l-grupp meta jkollu b]onnha.

Hi x’inhi. Li nafu ]gur hu li bil-vjolenza, bil-;lied u t-taqbid ma qieg[ed jirba[ [add anzi ttelfa qieg[da tkun g[all-partijiet kollha

Sal-bidu tat-Tieni Gwerra Dinjija l-istati rikonoxxuti kienu madwar 75. Illum ila[[qu kwa]i 200.

Wara l-gwerra bosta kolonji bdew jing[ataw l-indipendenza

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

22

TV#RADJU

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 08>30 Anali]i tal-:urnali)

09>00

A[barijiet

09>05

Wara l-Breakfast

10>00

A[barijiet

10>35

Il-Fatti Kollha

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Mil-Lenti }ag[]ug[a

13>30

Italomix

15>00

A[barijiet fil-qosor

15>05

Skor (b’waqfiet g[all-A[barijiet fl-16>00 u fil-17>00)

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Hits Parade

20>30

Country Music Club

21>00

Fuzzbox Saturday Special

22>30

Il-Fatti Kollha (r).

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel

Jim Jam

06:45 - Good Luck Charlie 07:05 Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea?

08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of...

19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends

Nickelodeon

07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.

Miktub minn Christopher Murphy

Body of Proof

– Raidue, 21>50

Megan Hunt hi tabiba mill-aqwa li tadotta metodu uniku g[all-a[[ar biex issolvi numru ta’ ka]i ta’ qtil.

Dan il-metodu, filwaqt li beda jitfa’ g[add ta’ kriminali l-[abs, beda jpo;;i lil Megan f’dell ikrah massuperjuri tag[ha.

TVM

Smash

07:00 - Morning News loop 07:30 Greatest escapes of history 08:00 Malta u lil Hinn Minnha 09:30 - Click 10:00 - MEA (r) 10:30 - Madwarna (r) 11:00 - The Wedding Battle (r) 12:00 A[barijiet 12:10 - Paqpaq lifestyle (r) 12:45 - Sibtek 14:00 - A[barijiet filqosor 14:05 - (ikompli) Sibtek 16:00 A[barijiet 16:05 - Luxdesign 17:10 Rajt ma rajtx 17:45 - Kelmag[all[ajja 18:00 - A[barijiet 18:55 - Animal Diaries 20:00 - L-A[barijiet 20:45 Malta eurovision song contest 23:15 A[barijiet 23:30 - The talented Mr. Ripley. Film.

09:30 - A to Z Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 - Er;a’ Lura 15:30 - Dokumentarju 16:00 - M’intix wa[dek 16:30 - D bride 17:30 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - Nursery stars 20:30 - Forum 21:30 Dokumentarju 22:00 - A[barijiet 22:30 - Poker.

TVM 2

08:30 - Great escapes of history 09:00 Click 09:30 - MEA 10:00 - G[awdex illum (r) 10:30 - Tuffi[at Migduma 11:00 - Bijografiji (r) 12:00 - 3-Pointer 12:30 - Ruggers 13:30 - Ti;rijiet biss 14.00 - Champions League Magazine Programme 14:30 - Starboard 15:00 Paqpaq Motor Sport 15:30 - Dwarna 16:30 - Gadgets 17.00 - Venere 18:00 Mixage 18:30 - Quddiesa minn ta’ Pinu 19:15 - Paq paq on test 19:30 - Rajtx ma rajtx 20:00 - Great escapes of history 20:30 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:40 - Realtà 21:45 Kurrenti 22:30 - Malta u Lil Hinn Minnha (r) 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:05 - Malta u lil Hinn Minnha (r).

One

08:00 — Teleshopping 08:30 Breakfast News 10:30 - Teleshopping 11:00 - Sieg[a ]mien weekend 12:30 ONE News 12:40 - Looks 13:45 - Arani issa 16:00 - Living Room 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:15 - On D Road 19:00 - Te]ori 19:10 - Lottu 19:30 - ONE News 20:15 - Zona sport (r) 20:45 - Saturday Xpress 22:15 - Bin 61 (r) 23:30 - ONE News.

1948 09:20 - Lezioni di storia 09:30 Catene. Film 1949 11:00 - Bellitalia 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr l’Italia de il Settimanale 12:55 - Tgr ambiente Italia 14:00 - TG regione 14:45 - Tg 3 pixel 15:00 - TV talk 16:50 - Rai player 16:55 - Per un pugno di libri 18:55 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:10 - Che tempo che fa 21:30 Generation war. (mini serie 2013) 23:25 - Tg 3 23:50 - Tg regione.

Canale 5

Raiuno

07:00 - Tg 1 07:05 - Rai Parlamento 08:00 - Tg 1 08:25 - Uno mattina in famiglia 09:00 - Tg 1 09:30 - Tg 1 L.I.S. 10:20 - Linea verde orizzonti 11:10 - Dream road 2013 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 Easy Driver 14:30 - Lineablu 15:00 - Le amiche del sabato 17:00 - Tg 1 17:15 A sua immagine 17:45 - Passaggio a nord-ovest 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Ti lascio una canzone 24:00 - TG1 Notte.

Raidue

06:30 - Il divertinglese 07:20 - No deposit, no return. Film 1976 08:40 Inside the world 09:30 - Rai Parlamento - Punto Europa 10:00 - Sulla via di Damasco 10:30 - Cronache animali 11.20 - Mezzogorno famiglia 13:00 - Tg 2 giorno 13:25 - Rai sport dribbling 14:00 - Sea patrol 14:50 - Voyager factory 17:10 - Sereno variabile 18:05 Sea patrol 18:50 - Squadra Speciale Cobra 11 19:30 - Razza umana magazine 20:30 - Tg 2 21:05 - Castle (TF) 21:50 - Body of proof (TF) 22:40 - Tg 2 notizie 23.00 - Rai sport sabato sprint 23:30 - Tg 2 Dossier 00:15 - Tg 2 Storie.

Raitre

06:00 - Fuori orario 07|:10 - La granda vallata (TF) 07:50 - L’amore. Film

08:00 - Tg 5 mattina 09:10 Superparties 10:00 - Melaverde 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 - Amici 16:00 - Verissimo 18:50 - Avanti un altro! (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - C’e posta per te. Serje Taljan 2014 00:30 Speciale Tg5 00:55- Tg 5 notte 01:25 Striscia la notizia.

Rete 4

07:10 - Valeria medico legale 08:55 Carbinieri 2 10:00 - Donnaventura 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Diagnosis murder 13:00 Murder she wrote 14:00 - Tg 4 14:05 Lo sportello di Forum 15:30 - Ieri e oggi in TV speciale 16:00 - Le indagini di Padre Castell 17:00 - Poirot: The labours of hercules. Film 2013 18:55 Tg 4 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore (soap) 21:30 - The closer 23:15 - Rizzoli & Isles.

Italia 1

06:55 - Cybergirls 07:45 - True Jackson VP 08:35 - Glee 10:30 - Secret circle (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Batman returns. Film 16:05 - Skyrunners. Film 2009 17:55 How I met your mother 18:30 - Studio aperto 19:00 - Tom and Jerry 19:20 The mask 2. Film 2005 21:10 - Harry Potter and the prisoner of Azkaban. Film 2003 00:45 - The fog. Film 2005.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

23

TV#RADJU F. Living

07:00 - Ashram 09:00 - F. Living Magazine 10:00 - Belle Donne 12:00 Teleshopping 13:00 Niltaqg[u 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal-{olm 21:30 - Bejnietna 23:30 - Fil-:nien ma’ Melo 24:00 - Madagascar 01:30 Teleshopping.

Xejk

07:30 – Just For Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughts 12:00 – Top 10 13:30 – The 80’s 14:00 – Local Angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Jimpurtani 17:45 – Maltese Music 18:00 – Back in Time 80’s and more 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Just for Laughs 21:55 – Football Daily 22:00 – Music Documentary 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals.

Melita More

09:00 - Private Practice 09:45 - Private Practice 10:30 - Private Practice 11:15 - Private Practice 12:00 - Private Practice 12:45 - SMASH 13:30 Criminal Minds 14:15 - Criminal Minds 15:00 - Criminal Minds 15:45 Criminal Minds 16:30 - Criminal Minds 17:15 - Mike & Molly 17:45 - Whitney 18:30 - Chicago Fire 19:15 - Grey’s Anatomy 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Amazing Race 21:15 Game Of Thrones 22:15 - Spartacus 23:15 - Suits 00:00 - GO ON 00:30 Dallas 01:15 – Alcatraz.

La 5

07:30 - Tempesta d’amore 08:30 Centrovetrine 11:00 - Mediashopping 11:16 - Follow me 12:10 - Extreme makover home edit 14:00 - Parenthood (TF) 15:30 - Il cibo si fa bello 16:00 Aspettando grande fratello 18:30 Amici 20:05 - Extreme makeover home

edition 21:10 - Keeping up with the randals. Film 2011 23:00 - X-style 23:35 Parenthood 01:05 - Aspettando grande fratello.

GO Stars

07:50 - The help 10:15 - Daylight 12:05 - Home invasion 13:35 - Flying blind 15:00 - Star trek into darkness 17:15 Ice Age: Contiental drift 18:45 - The oranges 20:15 - In plain sight 21:05 Line of duty 22:00 – Stoker 23:40 – Wanderlust 01:20 – Home. invasion.

& Order 15:13 - Law & Order 16:05 Strong Medicine 16:55 - Strong Medicine 17:50 - Marple: The Body in the Library 19:00 - Patricia Cornwell’s The Front 19:35 - Great Women 19:45 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 20:50 - Great Women 21:00 - Haven’t We Met Before? 22:40 - Great Women 22:50 You Belong to Me. Discovery Channel

07:00 - Garth and Bev 07:10 - Me Too! 07:30 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:45 – Bobinogs 07:55 - Jackanory Junior 08:05 - Garth and Bev 08:20 The Weakest Link 09:05 - Tough Guy Or Chicken? 09:55 - Only Fools and Horses... 10:25 - Moone Boy 10:50 Absolutely Fabulous 11:20 - The Office 11:50 - A Farmer’s Life for Me 12:40 Blackadder the Third 13:10 - Tough Guy Or Chicken? 14:00 - Casualty 14:50 - EastEnders 15:20 EastEnders 15:50 - EastEnders 16:20 - EastEnders 16:45 - My Family 17:15 - My Family 17:45 - My Family 18:15 - A Farmer’s Life for Me 19:10 - Tough Guy Or Chicken? 20:00 - Live at the Apollo 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 Luther 22:25 - Him & Her 22:55 Stewart Lee’s Comedy Vehicle 23:25 Moone Boy 23:50 - Last Man Standing.

06:25 - Rides: Foose’s ’69 07:15 - Fifth Gear 07:45 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: World’s Biggest Container Ship 09:05 - The Real Hustle: High Stakes 09:30 - The Real Hustle: High Stakes 09:55 - The Real Hustle: High Stakes 10:25 - The Real Hustle: High Stakes 10:50 - Overhaulin’: Sarah’s Skylark 11:40 - Overhaulin’: Bill’s 1965 Mustang Fastback 12:35 Overhaulin’: Scott’s 1967 Chevy Pickup Truck 13:30 - Overhaulin’: Victor’s 1967 Ford Bronco 14:25 - Dynamo: Magician Impossible 15:20 - Dynamo: Magician Impossible 16:15 - Wheeler Dealers: Syrena 17:10 - How Do They Do It? 17:40 - How Do They Do It? 18:05 - Crash Course: Car Drop 18:35 Chasing Classic Cars: Wet, Wild & Willys! 19:00 - Fifth Gear 20:00 - Flip Men 20:30 - Money Barn: Revolutionary Rumble 21:00 - Auction Hunters: Rock-et to Me! 21:30 Auction Hunters: Don’t Taze Me Bro 22:00 - Superyachts: Vripack 2 23:00 Strip the City: Ancient City: Rome.

MGM Movie

Discovery World

08:35 - Flight From Ashiya 10:20 Charlie Chan and the Curse of the Dragon Queen 12:00 - From Noon Till Three 13:40 - The Alamo 16:20 - Mr North 17:55 - Mr. Majestyk 19:40 MGM’s Big Screen 20:00 - Billy Two Hats 21:40 - Company Business 23:15 - Wild Bill.

09:30 World’s Toughest Expeditions with James Cracknell 10:20 - World’s Busiest... 11:10 - World’s Busiest...

12:05 - World’s Busiest... 12:55 Cruise Ship Disaster: Inside the Concordia 13:50 - Inside Raising the Concordia 14:45 - Long Way Down 15:40 Richard III: The King in the Car Park 16:55 - Great Battles 17:25 - Into the Unknown With Josh Bernstein 18:20 - Alps From Above 19:10 Counter Terrorist Unit 20:05 - Long Way Down 21:00 - Into the Unknown With Josh Bernstein 21:55 - Treasures Decoded 22:50 - Bizarre Foods

BBC Entertainment

Diva Universal

06:55 - Law & Order 07:50 - Law & Order 08:50 - Kojak 09:45 - Kojak 10:40 - ER 11:35 - ER 12:30 - Wolff’s Turf 13:25 - Wolff’s Turf 14:20 - Law

Id-direttur tal-film hu Rubert Wainwright

The Fog

07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 16>00 17>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

– Italia 1, 00>40

L-abitanti tal-g]ejjer Antonio, li jinsabu fejn il-kosta ta’ Oregano, sabu statwa li tfakkar lil erbat ir;iel (Castle, Wayne, Williams u Malone) li huma l-fundaturi tal-g]ejjer, fl-1871.

Nick Castle hu relatat mat-tlieta l-o[ra filwaqt li ie[or hu s-sid tal-vapur Seagrass, li kien jintu]a g[at-turisti. Meta t-tfajla tieg[u Elizabeth Williams ;iet lura fuq il-g]ira wara sitt xhur li matulhom kienet lAmerika, ji;ru episodji strambi fosthom mewt u jibda jidher /par qawwi. X’;ara? G[ala ;ara hekk u x’g[andha x’taqsam ma/-/par?

NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Sibt Familja NET News (ikompli) Sibt Familja Paprati Rafiki (r) Elle NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News G[alik fl-Ewropa Iswed fuq l-Abjad NET News (ikompli) Iswed fuq l-Abjad Premier (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 1

GO sports 2

08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football (Live) 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:00 ISU Grand Prix, Figure Skating 19:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - Boxing 21:00 Superkombat Fighting Championship Kickboxing (Live).

12:30 -

Eurosport 2

Barclays Premier League Week 26 - Premier League Match Pack 13:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Premier League Preview 13:45 - Barclays Premier League - Week 26 - Liverpool v Arsenal (Live) 16:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Chelsea v Newcastle Utd 18:30 - Barclays Premier League - Week 26 - Swansea City v Cardiff City (Live) 20:45 Serie A -Round 23 - Napoli v Milan (Live) 22:45 - Milan Channel.

GO sports 3 15:30 - RBS Six Nations 2014 Ireland v Wales (Live) 18:00 - Serie A - Round 23 - Fiorentina v Atalanta (Live) 20:00 - Ligue 1 - Round 24 AC Ajaccio v Stade Rennais (Live) 22:00 - Inter Channel.

06:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:30 - World Cup Qualifier Football 08:30 - World Cup Qualifier Football 09:15 - World Cup Qualifier Football 10:00 - World Cup, World Tour 11:00 - Summer Grand Prix Ski Jumping 12:30 - FIS World Cup Alpine Skiing 13:30 - European Tour Snooker 15:30 - World Cup, World Tour 16:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 - Summer Grand Prix Ski Jumping 19:00 - World Cup Qualifier Football 20:00 - World Cup, World Tour 21:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 22:00 - Total KO 23:00 - Total KO.

Barclays Premier League Week 26 - Southampton v Stoke City (Live) 18:00 - Serie A -Round 23 Udinese v Chievo (Live)c 20:15 RaboDirect Pro12 - Round 13 Munster v Cardiff 22:15 - Juve Channel.

GO sports 1

GO sports 6

07:00 - RaboDirect Pro12 - Round 13 - Ulster v Ospreys 09:00 - Ligue 1 Round 24 - Toulouse v AS SaintEtienne 11:00 - Barclays Premier League - Premier League World 11:30 - PGA European Tour - Joburg Open - Day 3 (Live) 16:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Norwich City v Manchester City (Live) 18:00 - RBS Six Nations 2014 - Scotland v England (Live) 20:00 - Aviva Premiership - Round 13 - Exeter Chiefs v Northampton Saints (Live) 22:00 - PGA European Tour - Joburg Open - Day 3 02:00 - Ligue 1 Round 24 - Olympique de Marseille v SC Bastia 04:00 - Barclays Premier League - Week 26 Southampton v Stoke City.

16:00 -

GO sports 4 16:00 -

GO sports 5 16:00 -

Barclays Premier League Week 26 - Aston Villa v West Ham Utd (Live) 18:00 - LFC TV. Barclays Premier League Week 26 - Crystal Palace v West Brom Albion (Live) 18:00 - Barclays Premier League - Week 26 Sunderland v Hull City 20:00 – MUTV. GO sports 7 11:00 - Aviva Premiership - Round 13 - Worcester Warriors v Leicester Tigers 13:00 - Trans World Sport 14:00 - Serie A - Round 22 - Chievo v Lazio 16:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Sunderland v Hull City (Live) 18:00 - RaboDirect Pro12 - Round 13 - Ulster v Ospreys 20:00 - Barclays Premier League Week 26 - Liverpool v Arsenal

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

24

TV # RADJU

Illejla s-serata finali tal-Malta Eurovision Song Contest Illum il-poplu Malti se jkun jaf liema diska se tirrappre]enta lil Malta fil-Eurovision Song Contest li se jsir fid-Danimarka.

Is-serata tal-lejla mhux il-Maltin biss se jkunu qeg[din jarawha i]da anke l-pajji]i barranin g[aliex il-kantanta popolari Emmelie de Forest se tkanta ddiska tag[ha bl-isem ta’ ‘Rainmaker’, li se tkun id-diska uffi/jali g[all-gran finale filEurovision fid-Danimarka f’Mejju li ;ej.

Matul il-wirja tag[ha se jing[aqdu mag[ha l-14-il finalista Maltin li se jkunu qeg[din

jikkompetu matul is-serata tallejla.

Matul din is-serata se jkun hemm numru ta’ mistiedna o[ra fosthom ir-rebbie[a tal-Junior Eurovision Song Contest, Gaia Cauchi, li se tifta[ is-serata tallejla. Se jkollna l-opportunità nisimg[u lil Sebalter, li hu kantant internazzjonali. Ovvjament, g[al serata b[al din mhux se jonqsu :or; u Pawlu li se jkantaw Hot and Famous u la[[ar diska tag[hom Unique.

Fl-a[[ar u mhux l-inqas se naraw il-parte/ipazzjoni talWinter Moods li se jkantaw id-

diska l-;dida tag[hom Everlasting. Everlasting hi wa[da mid-diski fl-album il;did tag[hom li se j[abbru dalwaqt.

Il-pre]entaturi ta’ din is-sena se jkunu Ira Losco, Gianluca Bezzina flimkien mal-pre]entatri/i televi]iva Moira Delia.

Dawk li se jsegwu l-ispettaklu minn fuq it-televi]joni jistg[u jag[mlu dan fuq l-istazzjon nazzjonali TVM fit-20:30 jew permezz tal-internet billi wie[ed jid[ol fis-sit elettroniku www.tvm.com.mt#live# jew www.eurovision.tv#page#webtv.

Gaia Cauchi

Illum fuq Net Television

Sibt Familja – Net Television, 13>30

Il-kantanti Ludwig Galea u Neville Refalo akkumpanjati mit-tfajliet tag[hom Sarah Aquilina u Sarah Camilleri se jisfidaw lil xulxin fil-game show tal-lum ta’ Sibt Familja, fuq Net Television.

Bi pre]entazzjoni ta’ Ray Attard u Debbie Scerri, u produzzjoni ta’ Spiteri Lucas Entertainment, insiru nafu kif

Ludwig, Neville u l-g[arajjes tag[hom qed jipprepraw g[atti;ijiet tag[hom fi ftit xhur o[ra.

Tissokta l-varjetà mill-band tal-maestro Mark Spiteri Lucas, flimkien mal-kantanti u lkomi/ità ta’ Toni Busuttil.

F’servizz esklussiv insiru nafu kif bi[siebhom iqattg[u Jum San Valentinu w[ud mid-deputati parlamentari Maltin.

Sibt il-Fidi – Net Television, 18>05

Is-su;;ett mill-Evan;elju li se jinqara fil-quddies ta’ nhar il{add jittratta dwar :esù meta jg[id lill-Appostli biex ikunu lMel[ tal-Art u d-Dawl tad-Dinja.

Kif jista’ Nisrani jevan;elizza fuq il-post tax-xog[ol, fil-familja u kull fejn ikun?

Fost il-mistiedna g[all-pro-

gramm se jkun hemm Fr Hector Attard mssp, li qieg[ed fil-missjoni fil-Filippini. San Pawl hu l-persuna;; li Massimiliana g[amlet ri/erka fuqu.

L-Evan;elju hu skont San Mattew. Produzzjoni e]ekuttiva ta’ Cam productions int. u direzzjoni ta’ Fr Louis Mallia mssp.

Elle> Illum l-edizzjoni San Valentinu - Net Television, 17>30

Bosta huma dawk in-nisa li ma jitilfux l-appuntament ma’ Claudia Calleja kull nhar ta’ Sibt fil-5.30 p.m. g[all-programm Elle.

Fil-programm tal-lum, lesperti residenti [asbu biex jag[tu l-a[jar ideat b’teknika esperta g[al din il-festa spe/jali tal-ma[bubin.

Hu minnu li g[al xi persuni din il-festa ;iet kummer/jalizzata b[al [afna festi, imma g[al xi persuni li qeg[din f’relazzjoni g[andha sinifikat spe/jali u jistennew dan il-jum b’[erqa u jippjanaw kif se ji//elebrawh massie[eb jew is-sie[ba tag[hom biex juru m[abbithom.

It-tim tal-produzzjoni ta’ dan

il-programm jemmen li f’dan iljum kull mara g[andha tidher flaqwa dehra tag[ha u g[alhekk il-programm tal-lum se juri kif jista’ jsir dan permezz tat-tim espert. Fil-programm Claudia Calleja se tlaqqag[na wkoll ma’ g[add sabi[ ta’ mistiedna li huma esperti fil-qasam partikulari tag[hom.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

25

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin>-

Dak il-;ir maqlub b’idu jsir iebes u sod? (6) 4. Issetilja d-dejn li kellu mag[na (8) 9. Ke//a l-[mie; (6) 10. Tag[lima (8) 12. Qabda karti tal-log[ob filmazzit? (4) 13. Funzjoni fi knisja qabel ilfesta li tie[u tlett ijiem (5) 14. Lanqas jekk tisplodi bomba ma jismag[ha! (4) 17. Bnin u li jog[;ob (6) 18. Il-qaddej tal-patrijiet jinqabad f’nofs strajk? (3) 20. {ofra ’l ;ewwa ta[t id- drieg[ fil-;isem (3) 21. Attakk (6) 27. Disinn tal-mo[[ fi pjanura?

(4) 28. G[amla ta’ tebut armat fi knisja bla mejjet biex ji//elebraw funzjoni tal- mejtin f’anniversarju (5) 29. Mur g[aliha fil-kampanja jew ma’ xatt il-ba[ar (4) 32. {rafa ;ejja minn fomm g[al fomm (8) 33. E]att, tal-qies (6) 34. Ti]jina (8) 35. Wirja ta’ [a;a b’o[ra (6)

1

2

3

4

5

6

7

8

1.

Weqfin>1. Mag[ruf u msemmi (7) 2. {aqq (8) 3. Nuqqas ta’ dawl (4) 5. Lista ta’ mozzjonijiet u ta’ dak li jsir f’kumitat (6) 6. Kurdi/ella ta]-]arbun (4) 7. Qabe] il-[in (6) 8. Ma qag[adx i[ares imma ;ie g[all-fatti wara l-kliem (6) 11. Timxi fuqha fil-kwartier? (3) 15. Mara li ma ]]ew;itx (5) 16. Jekk tag[mel wie[ed, ]gur li to[ro; ta’ [mar (5) 19. Taqsima ta’ djo/esi (8) 22. Tg[arraq il-benna tal-ikel (7) 23. Alla tax-xemx Grieg#Ruman, patrun ta’ mu]ika#poe]ija (6) 24. Ferg[a maqtug[a tad-dielja (6) 25. G[erq tal-la[am li bih tkun

marbuta tarbija sa ma titwieled (6) 26. Qaws g[and il-markatur? (3) 30. Skont il-qawl, id-demm qatt ma jsir dan (4) 31. Tilg[abhom g[and tal-lottu u ssibhom fit-trun/iera? (4) Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda

9

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Spi]eriji li se jift[u g[ada FLORIANA: Waterfront Dispensary, Forni 21, Pinto Wharf; IL{AMRUN: Darwin Phamacy, 152, Triq il-Kbira San :u]epp; SANTA VENERA: Santa Venera Pharmacy, 532, Triq il-Kbira San :u]epp; BIRKIRKARA: St. Paul’s, Triq Brared; IL-G}IRA: O’Hea Pharmacy, 128, Triq Manoel; SAN :ILJAN: Potter Chemists Ltd., Triq Wilga; TAS-SLIEMA: Brown’s Pharmacy, Unit 22, Triq Tigne; L-IKLIN: Il-Mehrie] Pharmacy, 31, Triq Giovanni Curmi; IN-NAXXAR: Pillbox Pharmacy, 63, Triq il-Bjad; ILMELLIE{A: Mellie[a Pharmacy, 111, Triq George Borg Olivier; {AL TARXIEN: Tarxien Pharmacy, 59, Triq {al Tarxien; ILKALKARA: Kalkara Pharmacy, 8, Misra[ l-Ar/isqof Gonzi; ILFGURA: ?ilia’s Pharmacy, 303, Triq {a]-}abbar; I}-}EJTUN: :erada Pharmacy, 146, Triq Mater Boni Consiglii; I}-}URRIEQ: }urrieq Dispensary, 68; {A}-}EBBU:: Tal-Grazzja Pharmacy, Triq Fran;isk Farrugia; IR-RABAT: Nova Pharmacy, 142, Triq ilKulle;;; VICTORIA: Castle Pharmacy, 2, Misra[ l-Indipendenza; TA’ KER?EM: Sokkors Pharmacy, Triq San Girgor.

Mobile Blood Donation Unit

Nhar il-{add 9 ta’ Frar 2014, se jkun hemm il-mobile blood donation unit fis-Sala Parrokkjali tal-Kalkara. Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1.00pm. :entilment nitolbu biex tin;ieb il-karta talidentità.

Mimdudin>- 1. Insult, 4.

Ftakarna, 9. Sarima, 10. Permessi, 12. Ried, 13. Sto//, 14. Ajma, 17.

Intimu, 18. u 20. Grotta, 21.

Difett, 27. Tnax, 28. Rumba, 29.

Vjal, 32. Tempesta, 33. Ta[taf, 34. Annimali, 35. Amorin.

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores

Weqfin>- 1. Isservi, 3. Lima, 5.

Tke//a, 6. Kamp, 7. Riskju, 8.

Abitat, 11. u 26. Sta[ba, 15. Imita, 16. Ardit, 19. Medjatur, 22.

Telefon, 23. Statwa, 24. Carmen, 25. Murtal, 30. Semm, 31. }amm.

Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, InNazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej.

Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra.

L-a[[ar premju ntreba[ minn Katy Muscat, 120, Aquarius, St Edward Street, {al Qormi.

Rapport tat-temp

UV INDEX

3

IT - TEMP Ftit imsa[[ab li jsir xemxi IR-RI{ {afif g[al moderat mill - Punent Majjistru BA{AR {afif li jsir [afif g[al moderat IMBATT Baxx mil - Lbi/ TEMPERATURA L - og[la 1 6 ˚ C XITA F ’ dawn l - a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill -1 ta ’ Settembru 429 .1 mm IX - XEMX titla ’ fis - 06 . 57 u tin]el fil -1 7 . 35

Il-[amest ijiem li ;ejjin

IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 11˚C

IT-TNEJN L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IT-TLIETA L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

L-ERBG{A L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

4

4

3

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 17˚ xemxi, Al;eri 17˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 7˚C xita, Ateni 15˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 13˚C ftit imsa[[ab, Berlin 9˚ C imsa[[ab, Brussell 7˚C xita, il-Kajr 18˚C ftit imsa[[ab, Dublin 6˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 4˚C imsa[[ab, Frankfurt 11˚C xita, Milan 5˚C xita, Istanbul 8˚C im/ajpar, Londra 8˚C imsa[[ab, Madrid 8˚C imsa[[ab, Moska -4˚C borra, Pari;i 9˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 16˚C xemxi, Ruma 15˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 18˚C ftit imsa[[ab, Tripli 22˚C xemxi, Tune] 22˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 7˚C im[assab, Zurich 6˚C xita, Munich 11˚C imsa[[ab, St. Petersburg -4˚C imsa[[ab, Stokkolma 4˚C im/ajpar

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

KLASSIFIKATI tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

xahar, ?emplu 99234572.

TERRAN ground floor lest minn kollox, lest biex tid[ol fih, b’]ew; kmamar tas-sodda, sitting room, shower, k/ina u bit[a. Parke;; mhux problema. ?emplu 99992152.

G{ALL-KIRI GARAXX livell mat-triq. ?emplu 21410141 jew 79200708.

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

TPARTIT

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Bu;ibba

Il-Belt Valletta (Il-Mandra;;)

Paola

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied

Bu;ibba

MAISONETTE isfel [dejn ilba[ar b’]ew; kmamar tassodda, bl-g[amara. €300 fix-

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

POST kantuniera duplex bilveduta ta’ Tas-Sliema bi tliet kmamar tas-sodda, tnejn tal-

banju, e//. Nixtieq nibdlu ma’ ie[or anke i]g[ar fil-Belt stess, preferibbilment ’il fuq. ?emplu 79232860.

?emplu 99422268 21416705.

AVVI}I

G[amara antika

Jum San Valentinu

FL-14 ta’ Frar, fit-8pm. Ikla, majjalata, u tazza nbid bilmu]ika, fi]-}urrieq Scout Group fi Triq il-Wardija. €20 kull persuna. ?emplu lil Figano Tas-Sliema fuq 21341885 jew lil Rinaldo fuq 99807888.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront.

jew

G{ALL-BEJG{ TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti.

Kalendarji kbar tal-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq

pbonnici@bonniciprintingpress.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

27

SPORT BASKETBALL- TAZZA LOUIS BORG S-F

Jittamaw f’post fil-finali G[ada u nhar it-Tnejn jintlag[bu l-partiti tas-semi-finali tat-tazza Louis Borg fuq ]ewg legs. Fl-ewwel semi-finali jkunu fl-azzjoni Bupa Luxol u Royce Floriana waqt li t-tieni wa[da hi dik bejn Athleta A to Z Electronics u Remax Si;;iewi.

Floriana jippruvaw jirkupraw mill-kri]i meta jilag[bu kontra Luxol. Din is-sena l-Furjani]i g[adhom ma reb[ux log[ba.

Minn meta akkwistaw lil S. Deguara Luxol ma tilfux log[ba din is-sena.

L-akbar problema g[al Floriana [i kif se jwaqqfu littwil S. Deguara. Floriana, g[alkemm D. Schembri qed juri titjib fil-log[ob tieg[u qed ikollhom diffikulta` firrebounding.

Floriana qed jag[tu aktar /ans li]-]ag[]ag[ waqt li ]-]ag[]ag[ tal-Luxol qed jitjiebu fejn ix-

xutter N. Vasovic qed jer;a’ jikseb il-forma.

Fit-tieni semi-finali Si;;iewi jridu juru titjib fil-log[ob tag[hom biex jaslu g[all-ewwel finali tal-istagun. Si;;iewi jridu jibba]aw il-log[ob tag[hom fuq il-kollettiv u mhux fuq il-players individwali.

Athleta, fl-a[[ar [ar;a kontra Depiro urew li re;g[u sabu lforma wara t-telfa kbira li sofrew kontra Luxol.

Il-captain M. Naudi hu mistenni jkun xewka kontinwa fiddifi]a ta’ Depiro u d-dwell ta[t il-boards jista’ jwetti t-triq lejn ir-reb[a. Si;;iewi g[andhom aktar tul, imma Athleta huma e[fef.

Fit-tazza Louis Borg tan-nisa l-ewwel semi-finali tlaqqa` lil Pavi Depiro kontra Hibs.

Hibs naqqsu mil-log[ob fejn qed tin[ass in-nuqqas ta’esperjenza ta]-]ag[]ag[ tag[hom

meta l-log[ba tid[ol f’mument kru/jali.

Depiro, wara bidu in/ert irkupraw u fl-a[[ar [ar;a kisbu reb[a konvin/enti.

Caffe Moak Luxol jibdew favoriti biex jaslu sal-finali kontra Starlites Sports Experience.

Starlites jistg[u joffru sfida denja imma jridu jinsew l-a[[ar ]ewg sessjoni kontra Athleta jekk be[siebhom iwaqqfu lilleaders tal-kampjonat.

Sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Kordin – 2pm. BOV Premier.

Naxxar L. v Hibs., 4pm. BOV Premier. Vittoriosa S. v B’Kara Victor Tedesco Std – 2pm. BOV Premier. Valletta v Balzan, 4.15pm.

BOV Premier. Rabat A. v Sliema W. Centenary Std – 2pm. I Div. Pieta` H. v Msida SJ., 4pm. Melita v {amrun S. Charles Abela Std – 2pm. III Div. Qrendi v Mtarfa., 4.15pm.

Luqa SA. V St. Venera L. Luxol Std – 2pm. III Div. Ta’ Xbiex v Xg[ajra T., 4.15pm. III Div. Kalkara v Santa Lucia Sirens Std – 2pm. III Div. Attard v M;arr Utd., 4.15pm. III Div. Sirens v G[axaq YFA Mellie[a Grd – 1pm. U17.

Mellie[a v }ebbu; R., 2.45pm.

U17. Dingli v Fgura Utd., 4.30pm.

U15. Dingli v Naxxar L. }abbar Grd – 1pm. U17. }abbar v }ejtun., 2.45pm. U15. }abbar v Mellie[a., 4.30pm. U15. Xg[ajra Utd v }ejtun Rabat Grd – 1pm. U17. Qormi v Floriana., 2.45pm. U15. Si;;iewi v St Venera, 4.30pm. U15. G]ira Utd v Rabat Si;;iewi Grd – 1pm. U17.

B’Bugia v St Lucia., 2.45pm. U15. }ebbu; v Balzan., 4.30pm. U15.

Luqa v St Lucia GFA Sannat Grd – 1pm. II Div. Sannat L. v }ebbu; R., 3pm. II Div. Munxar F. v S.K Victoria W. SWAN Qormi Grd – 1.45pm. II Div. Ba[rija AFC v Ta’ :iorni W., 3.15pm. II Div. Mrie[al CB v Tarxien CH. St Lucia Grd – 1.45pm. II Div.

Fleur de-Lys AFC v Mqabba AFC., 3.15pm. I Div. }ejtun AFC v Senglea G. }ebbu; Grd – 1.45pm. I Div. Lija-Iklin AFC v Dingli E., 3.15pm.

San :wann K. v Tal-Qroqq VK.

San :wann., 3.45pm. U15. Kirkop v Floriana Ker/em Grd – 1pm. U15. Gozo v Tarxien

La Salle M. v Aloysians, 2pm. I Div. I. La Salle BHS v Swieqi P., 3.30pm. I Div. I. HMS v Kavallieri RS2., 5pm. I Div. Aloysians VT v Luxol

MAFA St Margerita Grd – 9.30am. Lig.

}ejtun RS v Marsa WS., 11.15am.

Lig. Vittoriosa L. v Mqabba RA.

Sparatura Double Trap.

Sliema HS., Floriana YS.

HANDBALL Universita – 12.30pm. II Div. N.

SPARAR Bidnija – 12pm. Pelican Trophy.

G[ada MFA Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier.

Tarxien R. v Mosta., 4pm. BOV Premier. Qormi v Floriana Luxol Stadium – 2pm. I Div. Birzebbuga SP v Gudja Utd., 4.15pm. I Div. St Andrews v }ejtun C. Victor Tedesco Std – 2pm. I Div. }urrieq v G]ira Utd., 4.15pm. I Div. }ebbu; R. v Lija A. Centenary Std – 2pm. II Div. San :wann v Marsaskala., 4pm. II Div. Marsa v Senglea A. Charles Abela Stadium – 2pm.

II Div. Si;;iewi v }abbar SP., 4.15pm. II Div. Gharghur v Fgura Utd. Sirens Std – 2pm. II Div. Kirkop Utd v Dingli S., 4.15pm. II Div. Mqabba v Mdina K. YFA Rabat Grd – 9am. U15. Mtarfa v Cottonera., 12.30pm. U15. Fgura v G[axaq Si;;iewi Grd – 9am. U15.

Sliema v Mosta., 10.45am. U15. {amrun v Valletta., 12.30pm. U17. {amrun v Sliema Melita Grd – 2pm. U15. Paola v

GFA Gozo Std – 1pm. I Div. Victoria

H. v Oratory Y., 3pm. I Div. Xekwija T. v Nadur Y.

HOCKEY Kordin – 9am. Lig. White Hart v 11am.

Lig. Qormi v

IASC Tarxien Grd

– 8.30am. II Div. Mqabba A. v Luqa J., 9.45am. II Div. Senglea Y. v Rovers Utd., 11am. II Div. B’Kara SJ v }abbar CB.

HANDBALL Universita` –

11am. U17. La Salle T. v Kavallieri RS2., 12.15pm.

U17. Aloysians M. v Swieqi PS., 1.30pm. II Div. N. Swieqi P. v Kavallieri RS2

ASMK Ta’ Qali

– 12pm. Issir it-tmien ti;rija mis-sezzjoni tal-Autocross.

BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15am. Louis Borg

Cup. (N). Hibs v Depiro., 2.45pm.

Louis Borg Cup. (N). Luxol v Starlites. 1pm. Louis Borg Cup (I). I Leg. Luxol v Floriana, 4.30pm.

Louis Borg Cup (I). I Leg. Athleta v Si;;iewi.

SPARAR Qormi – 10am. Jimmy Bugeja

Trophy. Sparatura Trap. 10am.

Plican Trophy. Sparatura Double Trap.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 1.30pm. Ir-raba’ laqg[a

tal-ista;un fuq 10 ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott

TABLE FOOTBALL

Su//ess g[al Aquilina Fi tmiem il-;img[a Charles Aquilina ta’ Valletta Lions Table Football Club reba[ ilGrand Prix tal-katergorija talveterani li sar f’Issy fi Franza.

Fil-finali Aquilina g[eleb lillIspanjol Antonio Montano, numru [amsa fid-dinja 3-0. Fis semi-finali Aquilina kien g[eleb lit-Taljan Gianfranco Calanico li qieg[ed fir-raba’ post tar-rankings mondjali bl-iskor ta’ 2-1.

Dan kien it-tieni su//ess ta’ Aquilina wara li reba[ turnament li sar f’Malta ;img[a qabel.

Plejers mill-istess klabb li [adu sehem f’dan il Grand Prix kienu il-plejer Olandi] Maikel de Haas li tilef fil-kwarti talfinali fil-kategorija Open.

Joseph Mifsud u l-plejer Olandi] Patrick de Jong sfaw eliminati fil-Barrage filwaqt li Steve Austin ma ikkwalifikax millgrupp.

Fil-kompetizzjoni tat-timijiet, Valletta Lions kienu eliminati fil-fa]i tal-a[[ar sittax. Huma reb[u l-grupp b’]ew; reb[iet, wa[da ta’ 4-0 kontra l-klabb Fran/i] Cannes u l-o[ra ta’ 2-1 kontra l-klabb Bel;jan ta’ Charleroi. Fir-rawnd tal-a[[ar 16 huma iltaqg[u kontra / champions tal-Bel;ju Rochefort fejn tilfu 2-1.

Il-klabb Bel;jan kien fi klassi g[alih f’dan it-turnament fejn reba[ 2-1 il-finali kontra l-klabb Taljan Fiamme Azzurre.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

28

SPORT

FUTBOL

In-nisa Maltin jaffrontaw lis-Serbja Il-{amis 13 ta’ Frar it-tim nazzjonali tan-nisa se jilg[ab kontra s-Serbja. Din se tkun it-tielet partita minn Grupp 3 tar-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. Il-log[ba se tintlag[ab fis-Centanary Stadium u l-Maltin se jkunu qed ifittxu l-ewwel reb[a wara li tilfu l-ewwel ]ew; log[biet. Malta tilfet l-ewwel log[ba 2-0 kontra l-I]rael u ttieni wa[da 5-0 kontra dDanimarka.

Minn na[a tag[hom is-Serbi iridu jinsew id-disfatta fit-telfa kontra l-I]rael.

F’kummenti li ta l-kow/ nazzjonali Pierre Brincat dan qal li lavversarji tal-Maltin huma tim mill-aqwa u d-draw li kisbu kontra d-Danimarka hu xhieda ta’ dan.

“Din il-fa]i tat-Tazza tadDinja hi opportunita` mill-aqwa g[an-nisa biex jikkompetu f’livell g[oli kontra players tal-og[la kalibru. Qed nintrodu/i players li ;ejjin mill-iskwadra ta’ ta[t id19-il sena. L-g[an prin/ipali tag[na hu li niskurjaw u li ni;bru xi punti minn dan il-grupp,” qal Brincat.

Il-log[ba bejn is-Serbja tibda fis-2pm u d-d[ul hu b’xejn.

Partita ta’ [biberija kontra l-Albanija It-tim nazzjonali tal-ir;iel se jilg[ab partita ta’ [biberija kontra l-Albanija. Din il-log[ba se tintlag[ab fl-Albanija fil-5 ta’ Marzu. Din il-log[ba, g[a]-]ew;

timijiet se tkun imporatnti biex i[ejju g[all-partiti mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2016 li jibdew f’Settembru. Il-polza tal-fa]i ta’ din il-fa]i se tittella’ fit-23 ta’ Frar. Hu g[alhekk li bejn l-1 u t-2 ta’ Marzu mhux se jintlag[abu log[biet millKampjonat BOV Premier u minflok se jsiru it-Tlieta u l-Erbg[a,

23 u 24 ta’ Frar.

Malta u l-Albanija iltaqg[u kontra xulxin seba’ darbiet u la[[ar ]ew; konfronti kienu validi mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. Fit-tliet log[biet li Malta lag[bet fil-belt ta’ Tirana Malta dejjem tilfet bi skor ta’ 3-0. Fl-a[[ar darba li dawn it-tnejn lag[bu kontra xulxin, ji;ifieri fi Frar tal-2009 f’Ta’ Qali kienu spi//aw draw 00.

Bueno lura ma’ Tarxien L-attakkant Daniel Mariano Bueno se jkun qed jer;a’ jilbes il-flokk ta’ Tarxien Rainbows wara li l-biera[ iffirma kuntratt ta’ sena. L-a[[ar klabb li kien

qed jilg[ab mieg[u Bueno hu dak ta’ Zakho FC fl-Iraq. Bla dubju dan l-akkwist hu wie[ed importanti g[al Tarxien, spe/jalment meta wie[ed jiftakar flammont kbir ta’ gowls li skurja mag[hom dan l-attakkant Bra]iljan.

Bueno ing[aqad marRainbows l-ewwel darba flista?un 2—8-09, re;a’ lag[ab mag[hom fl-ista;un 2010-11, biex issa din se tkun it-tielet esperjenza tieg[u ma dan ilklabb.

Dan kien it-tieni akkwist offensiv g[al Tarxien f’temp ta’ ;img[a wara li akkwistaw lillattakant Demba Toure ming?and Birkirkara bi bdil mal-attakant Ronalie.

Sadanittant, da[let fl-MFA irre;istrazzjoni tad-difensur /entrali Montenegrin ta’ Hibs Igor Radusinovic, li b’hekk se jkun jista jiddebutta mal-klabb Pawlist illum fil-log[ba mistennija kontra Naxxar.

Azzjoni mill-partita bejn Malta u d-Danimarka f’Novembru li g[adda, partita li l-Maltin tilfu 5-0

talba lill-MFA biex ibiddlu lisem tat-tim g[al Brera Birzebbuga St. Peter’s wara ftehim li intla[aq bejn it-tim Malti u Brera Calcio ta’ Milan.

Grazzi g[al dan il-ftehim, Birzebbuga mistennija jgawdu wkoll minn numru ta’ plejers ]g[a]ag[ hekk kif Brera Calcio huma iffukati fuq talenti ta[t id19-il sena.

Sitt klabbs japplikaw g[al-li/enzja tal-UEFA Sitt klabbs tal-Premier applikaw g[al-li/enzja tal-UEFA. Dawn il-klabbs huma Birkirkara, Hibernians, Mosta, Qormi, Sliema u Valletta. Ori;inarjament Floriana wkoll kienu applikaw imma irtiraw din l-applikazzjoni. G[al darba o[ra, flista;un li ;ej Malta se tkun rappre]entata minn erba’ klabbs.

Min jirba[ il-kampjonat jilg[ab fit-tieni fa]i ta’ kwalifikazzjoni g[a/-Champions League filwaqt li r-rebbie[a tal-U*BET FA

Trophy u ];ew timijiet li jispi//aw fit-tieni u fit-tielet post fil-kampjonat jilag[bu fl-ewwel Iridu jbiddlu l-isem fa]i ta’ kwalifikazzjoni taltal-klabb Birzebbuga St. Peter’s g[amlu Europa League.

TAZZA TAD-DINJA 2014

L-Urugwaj jilg[ab kontra l-Irlanda ta’ Fuq B[ala parti mit-t[ejjija g[atTazza tad-Dinja l-Urugwaj se jilg[ab partita ta’ [biberija kontra l-Irlanda ta’ Fuq. Din illog[ba se tintlag[ab fit-30 ta’ Mejju fl-Urugwaj. L-a[[ar darba li l-Urugwaj lag[ab kontra lIrlanda ta’ Fuq kien fl-2006 meta dakinhar it-tim mill-Amerika t’Isfel kien reba[ 1-0.

Il-log[ba kontra l-Irlanda ta’ Fuq se tkun wa[da minn diversi g[all-Urugwaj, tim li fil-fa]i talgruppi tat-Tazza tad-Dinja se jilg[ab kontra l-Costa Rica, kontra l-Italja u kontra l-Ingilterra.

Fil-5 ta’ Mejju l-Urugwaj se jilg[ab log[ba ta’ [biberija kontra l-Awstrija filwaqt li fl-4 ta’ :unju se jilg[ab kontra l-Islovenja.

ATLETIKA

Isinbayeva lura g[at-ta[ri; fl-2015 I/-champion mondjali tal-pole vault, Yelena Isinbayeva se tirritorna g[at-ta[ri; fl-2015 bilg[an li tirba[ il-medalja taddeheb waqt l-Olimpjadi ta’ Rio fil-Bra]il li jsiru sena wara. Fissajf li g[adda Isinbayeva reb[et il-medalja tad-deheb waqt ilKampjonati Mondjali li saru fir-

Russja filwaqt li fl-2012, waqt lOlimpjadi ta’ Londra reb[et ilbron]. “Mhux se nibda nitt[arre; g[alissa i]da sena o[ra.

M’g[andix dubju li l-atmosfera fil-Bra]il fl-2016 se tkun wa[da mill-aqwa u tkun xi [a;a sabi[a li nirba[ il-medalja tad-deheb f’dak il-pajji],” qalet Isinbayeva.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

29

SPORT FUTBOL FIR-RENJU UNIT

Ostaklu delikat g[al-leaders Arsenal

Bradford v Crewe Brentford v Crawley Carlisle v Gillingham Colchester v Rotherham Leyton Orient v Peterborough Notts County v Coventry Oldham v Bristol City Port vale v Swindon Sheff Utd v Shrewsbury Stevenage v Wolves Tranmere v Preston Walsall v MK Dons

Illum il-leaders Arsenal g[andhom ostaklu delikat hekk kif iridu jmorru jilag[bu barra minn darhom kontra Liverpool.

B[alissa l-Gunners qeg[din filqu//ata b’55 punt, tnejn aktar minn Man City u Chelsea li qeg[din fit-tieni post it-tnejn li huma jittamaw f’pass falz ta’ Arsenal. Minn na[a tag[hom Liverpool qeg[din fir-raba’ post b’47 punt u b’hekk ir-Reds mhux biss iridu reb[a biex jibqg[u vi/in Arsenal imma anke biex jiddefendu r-raba’ post. {arsa lejn il-klassifika turi li t-tim ta’ Brendan Rodgers qieg[ed biss ]ew; punti fuq Everton. Ri/entament Liverpool reb[u d-derby kontra Everton imma umbag[ad g[amlu pass falz meta ;img[a ilu ;ew mi]muma fi draw ta’ 1-1 barra minn darhom kontra West Browmich Albion. Arsenal reb[u 2-0 kontra Crystal Palace u issa se jkunu qed jippruvaw jirrepetu s-su//ess li kellhom kontra Liverpool fl-ewwel rawnd meta dakinhar kienu re[bulhom 2-0 fl-Emirates Stadium. Ta min jiftakar li Arsenal, kontra Liverpool mhux se jkunu jistg[u jag[mlu u]u mill-akkwist il-;did Kim Kallstrom li g[andu injury f’darhu u se jdum madwar sitt ;img[at barra.

Illum ukoll Manchester City u Chelsea se jkunu fl-azzjoni u dawn se jkunu qed jippruvaw ji;bru t-tliet punti biex forsi

League Two Illum

FUTBOL TALJAN

Il-Programm Premiership Illum

Liverpool v Arsenal (13.45) Aston Villa v West Ham (16.00) Chelsea v Newcastle (16.00) C. Palace v West Brom (16.00) Norwich v Man City (16.00) Southampton v Stoke (16.00) Sunderland v Hull (16.00) Swansea v Cardiff (18.30)

G[ada

Tottenham v Everton (14.30) Man Utd v Fulham (17.00)

The Championship

Yeovil v Leeds Barnsley v Ipswich Blackpool v Nottm Forest Bolton v Bournemouth Brighton v Doncaster Burnley v Millwall Charlton v Birmingham Huddersfield v Wigan Leicester v Watford Middlesbrough v Blackburn Reading v Sheff Wed

It-Tnejn Derby v QPR League One Illum

Wimbledon v Rochdale Bristol Rovers v Oxford Utd Dag & Red v Hartlepool Exeter v Portsmouth Mansfield v Southend Morecambe v Burton Northampton v Plymouth Scunthorpe v Chesterfield Torquay v Bury Wycombe v Accrington York v Cheltenham

Tazza Sko//i]a Illum

Celtic v Aberdeen Albion v Stenhousemuir Alloa v Dumbarton Forfar v St Johnstone Hibernian v Raith Rovers Stranraer v Inverness CT

G[ada

Dundee Utd v St Mirren

Championship Sko//i] Dundee v Hamilton Queen of Sth v Falkirk

I Div

Brechin v East Fife

II Div

Annan Athletic v Montrose Berwick v Queen’s Park East Stirling v Elgin Stirling v Peterhead

Ri/entament Liverpool reb[u d-derby kontra Everton (ritratt) imma umbag[ad ;ew mi]muma draw minn West Bromwich Albion

jaqb]u lil Arsenal. City u Chelsea lag[bu kontra xulxin nhar itTnejn li g[adda u Chelsea g[elbu lil City 1-0 fl-Etihad Staidum u g[al City din kienet l-ewwel telfa li sofrew f’darhom dan l-ista;un.

It-tim ta’ Pellegrini kellu lil Fernandinho u lil Aguero neqsin min[abba injruy u wie[ed irid jara dawn hux se jkunu f’kundizzjoni tajba biex jilag[bu kontra Norwich. Chelsea jilag[bu kontra Newcastle fi Stamford Bridge. Fl-ewwel rawnd Newcastle kienu g[elbu lil Chelsea 2-0 u fl-a[[ar log[ba li lag[bu f’darhom Chelsea ;ew mi]muma draw 0-0 minn West

Ham Utd u ]gur li ma jistg[ux iwaqqg[u punti f’konfronti b[al dawn. Il-Magpies se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 3-0 f’darhom kontra Suderland u t-tim ta’ Mourinho m’g[andux ifalli milli ji;bor it-tliet punti, spe/jalment jekk jirrepeti l-wirja li kellu kontra City. Dawn tal-a[[ar jilag[bu barra minn darhom kontra Norwich u fuq il-karta mistennija jie[du t-tliet punti. Norwich tilfu l-a[[ar log[ba kontra Cardiff u se tkun diffi/li li ji;bru punti kontra l-aktar tim li skurja gowls fil-kampjonat.

G[ada jkunu fl-azzjoni /champions Man Utd meta dawn

jilag[bu kontra Fulham f’Old Trafford. Fi tmiem il-;img[a Man Utd tilfu 2-1 barra minn darhom kontra Stoke u din kienet l-ewwel darba sa mill1984 li r-Red Devils tilfu kontra dan it-tim u dan juri kemm Man Utd jinsabu fi kri]i dan l-ista;un.

Man Utd, li b[alissa qeg[din fittmien post iridu l-punti biex jittamaw li tal-anqas jikkwalifikaw g[all-Ewropa. Tim ie[or li se jkun qed ifittex reb[a g[ada se jkun dak ta’ Tottenham. :img[a ilu l-Ispurs ;ew draw kontra Hull u g[ada jilag[bu kontra Everton, tim li se jkun ;ej minn reb[a ta’ 2-1 kontra Aston Villa.

Tispikka Lazio kontra Roma Bejn illum u g[ada jitkompla lkampjonat Taljan u bla dubju laktar log[ba li tispikka se tkun dik bejn ir-rivali Roma u Lazio.

Fi tmiem il-;img[a l-partita ta’ bejn Roma u Parma kienet abbandunata min[abba x-xita filwaqt li Lazio reb[u 2-0 barra minn darhom kontra Chievo. Roma qeg[din disa’ punti ta[t il-leaders Juventus imma b’log[ba anqas u wie[ed jista’ jg[id li jekk ilGiallorossi jonqsu milli jirb[u, Juventus ikunu g[amlu pass ie[or lejn ir-reb[ tat-tielet titlu konsekuttiv. Minkejja li Lazio qeg[din fid-disa’ post, 19-il punt ta[t ir-rivali Roma, dawn xorta wa[da se jkunu qed jag[mlu minn kollox biex joqtlu t-tamiet ta’ Roma li qed jippruvaw jil[qu lil Juventus. G[al kontra Roma, Lazio se jkollhom lil Lucas Biglia sospi] wara li ir/ieva l-[ames karta safra kontra Chievo. Flewwel rawnd Roma kienu reb[u d-derby 2-0. Matul il-;img[a

Roma reb[u 3-2 kontra Napoli flewwel leg tas-semi finali talCoppa Italia u minkejja li reb[u ttieni leg se tkun wa[da fejn Napoli fa/ilment jistg[u jg[addu.

Log[ba li tispikka llejla se tkun dik bejn Napoli u Milan fis-San Paolo. Minkejja li Napoli qeg[din 15-il punt fuq Milan, irRossoneri huma ostaklu delikat g[at-tim ta’ Rafa Benitez li se jkun ;ej minn telfa umiljanti ta’ 3-0 kontra Atalanta.

Napoli qeg[din fit-tielet post, 15-il punt ta[t il-leaders Juventus u wie[ed jista’ jg[id li l-uniku tim li jista’ joffri sfida lill-Bianconeri g[ar-reb[ tat-titlu huma Roma li qeg[din disa’ punti ta[thom b’log[ba inqas. G[al kontra Napoli Milan se jkollhom liddifensur Daniele Bonera sospi].

Fl-ewwel rawnd Milan kienu tilfu 2-1 f’darhom stess kontra Napoli.

Napoli se jkunu qed ifittxu reb[a biex isa[[u t-tielet ost fejn b[alissa qeg[din tliet punti fuq

Fiorentina filwaqt li Milan iridu lpunti biex jinqalg[u mill1-0 post.

G[ada, /-champions Juventus jilag[bu kontra Verona u se jkun qed jittamaw li jkomplu minn fejn [allew ;img[a ilu meta g[elbu lil Inter 3-1. Il-Bianconeri kellhom wirja dominanti u m’g[andhomx ifallu meta jilag[bu barra minn darhom kontra t-tim neo-promoss li se jkun ;ej minn reb[a ta’ 2-1 kontra Sassuolo. Player li ]gur mhux se jkun mal-iskwadra ta’ Juventus se jkun Fabio Quagliarella.

Wara d-disfatta kontra Juventus, Inter jilag[bu kontra Sassuolo, tim li fl-ewwel rawnd kienu re[bulu 7-0. Minn dakinhar ‘l hawn Inter waqqg[u diversi punti u b[alissa qeg[din fis-sitt post. Inter mhux biss qed jitilfu imma qed isibuha ferm diffi/li biex jiskurjaw.

Fiorentina jridu jinsew id-difatta ta’ ;img[a ilu meta tilfu kontra Cagliari meta llejla jaffrontaw lil

Atalanta. Dawn tal-a[[ar se jkollhom il-morall g[oli wara li g[elbu lil Napoli. Minbarra t-telfa kontra Atalanta, matul il-;img[a l-Viola tilfu 2-1 kontra Udinese fl-ewwel leg tas-semi finali talCoppa Italia kontra Udinese.

Il-programm Serie A Illum

Fiorentina v Atalanta Udinese v Chievo Napoli v Milan

G[ada

Torino v Bologna Sampdoria v Cagliari Parma v Catania Livorno v Genoa Verona v Juventus Lazio v Roma Inter v Sassuolo

Serie B Illum

Ternana v Avellino Trapani v Empoli Varese v Latina Cittadella v Modena Palermo v Padova Crotone v Pescara Juve Stabia v Reggina Bari v Siena Carpi v Spezia

1800 1800

2045

1230 1500 1500 1500 1500 1500

2045

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

30

SPORT

KAMPJONAT BOV PREMIER

Dwell bejn Balzan u Naxxar g[as-sitt post Bejn illum u g[ada jitkompla l-Kampjonat BOV Premier u filwaqt li se tkompli t-taqtig[a bejn il-leaders B’Kara u Valletta li qeg[din it-tieni se jkun hemm attenzjoni kbira fuq Balzan u Naxxar, ]ew; timijiet li se jkunu qed jissieltu biex jispi//aw fissitt post biex b’hekk jilag[bu fi/Championship Pool.

Illum fis-2pm f’Kordin Balzan se jilag[bu kontra Hibernians filwaqt li fl-istess [in fil-Victor Tedesco Stadium Naxxar jaffrontaw lil Valletta. B[alissa Balzan qed jokkupaw is-sitt post u g[andhon punt vanta;; fuq Naxxar. Fuq il-karta kemm Hibs kif ukoll Valletta m’g[andhomx ifallu milli jirb[u kontra l-avversarji tag[hom u jekk dan ise[[, ikunu Balzan li jilag[bu fi/Championship Pool.

G[al kontra l-Pawlisti Naxxar se jkollhom lil Gilmar Da Silva Ribeiro u Andrew Decesare sospi]i filwaqt li Hibs se jkollhom lid-difensur Zoran Levnaic sospi]. Minbarra reb[a kontra Hibs, Naxxar iridu jittamaw f’draw jew telfa fil-log[ba bejn Balzan u Valletta.

Fl-a[[ar log[ba li lag[bu Naxxar tilfu 4-0 kontra r-rivali Mosta filwaqt li Hibernians reb[u 5-3 kontra Qormi. Flewwel rawnd Hibs kienu sabuha fa/li biex reb[u 4-1 kontra Naxxar.

Il-Programm Illum Kordin

2pm – Naxxar L v Hibs (1-4) 4pm – Vittoriosa v B’Kara (0-2)

Victor Tedesco Std

2pm – Valletta v Balzan 4.15pm – Rabat v Sliema

(1-1) (1-4)

G[ada Ta’ Qali

2pm – Tarxien R. v Mosta (2-2) 4pm – Qormi v Floriana (0-3) Balzan jilag[bu kontra Valletta u wara r-reb[a li kisbu kontra B’Kara, l-Beltin bla dubju se jkollhom il-morall g[oli. G[al kontra Valletta Balzan se jkollhom lil Andrew Scicluna u Steven Bezzina sospi]i g[al dik li forsi tista’ tkun l-aktar log[ba importanti tag[hom dan lista;un. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Balzan reb[u 3-2 kontra Tarxien.

I/-champions B’Kara jridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra Valletta meta llum jilag[bu kontra Vittoriosa. Flewwel rawnd il-Karkari]i kienu g[elbu lit-tim neo-promoss 2-0 u fuq il-karta jer;g[u jibdew favoriti li jirb[u u jibdew l-a[[ar fa]i tal-kampjonat fil-qu//ata.

Reb[a g[al B’Kara tkun tfisser li dawn jiddefendu t-tliet punti vanta;; li g[andhom fuq Valletta. Vittoriosa se jkunu

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Balzan reb[u 3-2 kontra Tarxien biex telg[u fis-sitt post

;ejjin minn reb[a minima ta’ 1-0 kontra Rabat, log[ba li fiha Marcelo Pereira skurja l-mitt gowl tieg[u f’pajji]na. G[al kontra B’Kara Vittoriosa se jkollhom lill-attakkant Gilbert Martin sospi].

Illum ukoll ikunu fl-azzjoni Sliema Wanderers u dawn jilag[bu kontra Rabat. Minkejja li se jkollhom tliet players

sospi]i Sliema g[andhom jie[du l-punti massimi kontra li s’issa sofra 17-il telfa f’21 log[ba. Innuqqas ta’ Platemio Barbetti, Mark Scerri u John Mintoff m’g[andux jin[ass daqshekk.

Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Sliema reb[u 4-1 kontra Floriana, reb[a li biha sa[[ew ir-raba’ post.

Partiti li ftit li xejn se jkunu ta’ interess se jkunu dawk ta’ g[ada

bejn Tarxien u Mosta u Qormi u Floriana. Dan g[aliex dawn ittimijiet di;a’ jafu fejn se jkunu qed jil[ag[bu la darba jinqasmu l-punti. Tarxien se jkunu ming[ajr Carlos Havia Menendez kontra Mosta min[abba li dan hu sospi].

Minn dawn l-erba’ timijiet huma biss Mosta li se jilag[bu fi/-Championship Pool.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Frar, 2014

31

SPORT SPANJA

TRASFERIMENTI

Sospi] ir-referee li ke//a lil Ronaldo

Nemanja Vidic se j[alli lil Man Utd

Miguel Angel Ayza Gamez, ir-referee li fi tmiem il-;img[a ke//a lil Cristiano Ronaldo kontra Athletic Bilbao ;ie sospi] g[al xhar mill-FA Spanjola u barra minn hekk l-FA ordnat biex dan ma jikkontrollax aktar partiti ta’ Real Madrid. Ronaldo tke//a fil-log[ba kontra Bilbao u ;ie sospi] g[al tliet partiti wara li kelli xi jg[id ma’ Carlos Gurpegi ta’ Athletic Bilbao.

Skond rapporti Gamez, firrapport tal-log[ba biddel ilver]joni tieg[u fejn l-ewwel qal li ke//a lil Ronaldo g[ax g[olla idu fuq Gurpegi imma umbag[ad qal li ke//ieh g[aliex imbutta lil Iturraspe.

Bla dubju din l-a[bar tista’ tfisser li issa s-sospensjoni ta’ Ronaldo titne[[a jew tal-anqas ti;i mnaqqsa.

Id-difensur ta’ Man Utd Nemanja Vidic [abbar li fi tmiem l-ista;un se j[alli lir-Red Devils.

Vidic, li g[andu 32 sena kien ing[aqad ma’ Man Utd fl-2006 wara li irrifjuta offerta ming[and Fiorentina.

Il-captain tar-Red Devils ikkonferma li l-klabb li se jilg[ab mieg[u l-ista;un li ;ej ]gur mhux se jkun Ingli]. F’kummenti li ta Vidic qal li qatt ma kien jimma;ina li se jirba[ 15-il trofew imma issa wasal i]-]mien fejn jibda avventura ;dida. “Irrid sfida ;dida fil-karriera tieg[i,” qal Vidic. Man Utd kienu [allsu seba’ miljun lira sterlina g[al dan id-difensur li kien jilg[ab ma’ Spartak Moscow u minn dakinhar ‘l hawn Vidic kien wie[ed mill-pilastri tal-eks manager Alex Ferguson.

F’Di/embru tal-2011 Vidic kien we;;a’ f’partita ta/Champions League kontra Basel u kien tilef il-kumplament talista;un. Wara dak l-ista;un Vidic kien operat f’irkopptu u dam

barra tliet xhur.

Vidic qal li wie[ed mill-aqwa iljieli fl-avventura ta’ Man Utd kienet meta r-Red Devils reb[u /-Champions League fil-belt ta’ Mosta bl-g[oti tal-penalties kontra Chelsea.

Skond rapporti fil-;urnali Taljani Inter huma interessati f’Vidic filwaqt li rapporti flIngilterra qed jg[idu li Rio Ferdinand ukoll se j[alli lillklabb fi tmiem dan l-ista;un.

DIAMANTI – Tard il-[amis filg[axija l-klabb ?ini] ta’ Guangzhou Evergrande [abbar li akkwista lill-midfielder ta’ Bologna Alessandro Diamanti.

Fi/-?ina l-perjodu tas-suq ta’ trasferimenti jintemm fl-a[[ar ta’ Frar. Il-player internazzjonali Taljan iffirma kuntratt ta’ tliet snin u Guangzhou [allsu ssomma ta’ disa’ miljun ewro g[alih. Il-kow/ ta’ Guangzhou hu l-eks kow/ nazzjonali Taljan Marcello Lippi.

COLE – Il-manager ta’ Chelsea Jose Mourinho qal li d-

Diamanti iffirma ma’ Guangzhou Evergrande

difensur Ashley Cole, minkejja li ma tantx qed jilg[ab se jkun offrut kuntratt ;did. Fl-a[[ar jiem kien hemm spekulazzjonijiet li Cole se jmur jilg[ab fl-Istati Uniti u sie[bu Thierry Henry li

kien jilg[ab mieg[u ma’ Arsenal di;a’ [e;;u biex imur ma’ New York Red Bulls. “L-g[an tag[na hu li lil Cole noffrulu kuntratt ;did imma ma nafx x’g[andu f’rasu Henry,” qal Mourinho.

TENNIS

Nadal jirtira minn turnament fl-Ar;entina

It-tennista numru wie[ed fiddinja Rafael Nadal [abbar li se mhux se jie[u sehem f’turnament li se jsir ;img[a o[ra filbelt ta’ Buenos Aires flAr;entina min[abba virus flistonku. Dan l-a[[ar nadal kien qed jirkupra minn injury li sofra waqt il-finali li tilef tal-Open tal-Awstralja u min[abba dan ilvirus Nadal spjega li ma setax ikompli bit-terapija f’darhu. Fti tal-;img[at ilu Nadal tilef filfinali tal-ewwel Grand Slam tas-sena kontra Stanislas Wawrinka tal-I]vizzera.

Il-biera[ saret i/-/erimonja tal-ftu[ tat-22 edizzjoni tal-Olimpjadi tax-Xitwa li qed isiru f’Sochi fir-Russja. B’kollox huma 2900 atleta li se jkunu qed jikkompetu g[al 98 medalja fuq spazju ta’ 16-il jum. Dan kollu se jsir fi 11-il kumpless sportiv li inbnew apposta g[al dawn l-Olimpjadi.Din l-edizzjoni se tiswa’ 30 biljun lira sterlina, ammont li jissupera l-ba;it tal-edizzjonijiet pre/identi kollha f’daqqa tal-Olimpjadi tax-Xitwa. I/-/erimonja tal-G[eluq issir fit-23 ta’ Frar.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt 8 ta’ Frar, 2014

32

LOKALI

Fost it-12-il xabbatur li se jitilg[u fuq il-muntanja Etna hemm id-Direttur Mani;erjali tal-kumpanija Ascent Software li se tikkontribwixxi g[all-ispejje] ta’ kull min se jie[u sehem u tat 150 ewro g[al kull parte/ipant lid-Dar tal-Providenza

Se jitilg[u l-Etna b’risq id-Dar tal-Providenza Bejn il-21 u l-24 ta’ Marzu 12il persuna mill-kumpanija Ascent Software se jippruvaw jitilg[u fuq il-muntanja Etna fi Sqallija biex ji;bru fondi g[ad-Dar talProvidenza. Flimkien ma’ dan ilgrupp hemm it-tabib Gregory Attard, tabib Malti mag[ruf g[at-tlug[ mal-muntanji.

Dettalji dwar din l-inizjattiva t[abbru f’konferenza tal-a[barijiet fl-uffi//ji tal-kumpanija f’{al Luqa, fil-pre]enza tadDirettur tad-Dar tal-Providenza Martin Micallef, tas-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca u tad-Deputat Nazzjonalista Stephen Spiteri.

Fr Martin Micallef, id-Direttur tad-Dar tal-Providenza, qal li

attività b[al din, barra li tg[in lid-Dar tal-Providenza li kulma jmur qed ikollha spejje] dejjem akbar, turi l-ispirtu ta’ tim li je]isti fid-Dar u tkompli tg[aqqad i]jed lill-impjegati talkumpanija.

Fost it-12-il xabbatur li se jitilg[u fuq il-muntanja Etna, hemm id-Direttur Mani;erjali tal-kumpanija, Joseph Sultana, li qal li Ascent Software se tikkontribwixxi g[all-ispejje] ta’ kull min se jie[u sehem u se tag[ti 150 ewro g[al kull parte/ipant lid-Dar tal-Providenza.

Is-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca fa[[ar din linizjattiva u qal li hu importanti li tag[ti xi [a;a ming[ajr ma tis-

tenna xejn lura. Mercieca, semma l-missjoni tant importanti li qed twettaq id-Dar talProvidenza, u qal li l-Gvern huwa kommess li jkompli jg[in lil din id-Dar billi jid[ol fi s[ab meta l-istess Dar tifta[ dar o[ra fil-komunità, din id-darba f’{a]}abbar.

Id-Deputat Nazzjonalista Stephen Spiteri qal li inizjattiva kura;;u]a b[al din se to[ro; ukoll l-isfida ta’ dawn i]]g[a]ag[ impjegati. {e;;e; biex ikun hawn aktar li jimxu fuq l-istess passi.

B[ala parti mill-Ascent Etna Software Challenge, studenti talICT intalbu ji]viluppaw software application li jista’ jidde/ifra

messa;; sigriet. Ir-rebbie[ ;ie mistieden jing[aqad mal-grupp ta’ impjegati li se jitilg[u malEtna bl-ispejje] kollha m[allsa mill-kumpanija.

Donazzjonijiet g[ad-Dar talProvidenza jistg[u jsiru minn issa fuq http:##ascentsoftwarefundraising . myinstapage . com# jew ibag[tu SMS ta’ 7 ewro fuq 5061 8922.

Fir-13 ta’ April se ssir The Ascent Adrenaline Day. Din lattività se tkun miftu[a g[allpubbliku u se tag[ti tog[ma talavventuri li se[[ew mat-tlug[ tal-Etna. Se jkun hemm ukoll g[add ta’ attivitajiet o[ra b[al tixbit u abseiling. G[add ta’ g[aqdiet di;à qalu li se jie[du

sehem f’din l-attività g[allfamilji ta’ kull età. Ikun hemm ukoll animazzjoni g[at-tfal.

Ascent Software, li twaqqfet fl-2003, toffri g[add ta’ servizzi fosthom dawk finanzjarji (ERP, FOREX), manifattura, telekomunikazzjoni, posta u ener;ija.

Illum timpjega tim ta’ aktar minn 50 spe/jalist.

media•link COMMUNICATIONS