In-Nazzjon 12 ta' Frar 2014 by maltarightnow dotcom

Nru 13,665

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Delitt

It-tne[[ija tal-Im[allef Farrugia Sacco

Il-Gvern m’g[andux jibqa’ jostakola l-pro/ess Il-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja tg[id li r-rapport tag[ha g[adu japplika g[all-mozzjoni l-;dida L-Ispeaker Anglu Farrugia lbiera[ filg[axija po;;a fuq ilmejda tal-kamra ittra talKummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja li fiha qalet li r-rapport tag[ha g[at-tne[[ija tal-Im[allef Farrugia Sacco minn Im[allef g[adu jg[odd u applikabbli g[all-mozzjoni l-;dida. Din hija d-de/i]joni definittiva talKummissjoni. L-ittra tal-Kummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja kienet iffirmata mill-President ta’ Malta George Abela. Waqt is-seduta l-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Mario de Marco staqsa jekk din il-mozzjoni hix se tkun diskussa b’mod immedjat fil-Kamra, bl-Ispeaker jg[id li l-pro/eduri li se jsegwu issa se jkunu diskussi filKumitat Parlamentari g[ax-

Xog[ol tal-Kamra. Fid-dawl ta’ dan l-a[[ar ]vilupp l-Oppo]izzjoni, fi stqarrija qalet li tistenna li l-mozzjoni g[at-tne[[ija ta’ Lino Farrugia Sacco ti;i diskussa b’mod immedjat mill-Kamra tadDeputati. L-Oppo]izzjoni tappella lillGvern u b’mod partikolari lillPrim Ministru sabiex ma jibqg[ux jostakolaw aktar ilpro/ess biex il-Kamra tadDeputati tie[u de/i]joni dwar ittne[[ija ta’ Lino Farrugia Sacco minn Im[allef. L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista qed tesi;i minnufih li jiltaqa’ lKumitat dwar ix-Xog[ol talKamra bil-g[an li b’mod immedjat il-Kamra tad-Deputati tiddiskuti u tasal g[al de/i]joni dwar it-tne[[ija ta’ Lino Farrugia Sacco minn Im[allef.

Serb jinqatel b’daqqa ta’ mus f’qalbu

}ag[]ug[ Serb ta’ 27 sena nqatel f’appartament fil-Qawra b’daqqiet ta’ mus f’qalbu fissig[at bikrin matul il-lejl bejn itTnejn u lbiera[. Il-Pulizija se tressaq wie[ed minn s[abu b’rabta mad-delitt li hu t-tieni wie[ed f’;img[a Ara pa;na 32

Il-power station f’Delimara

Ma kka;unatx tni;;i]

L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista qed tesi;i minnufih li jiltaqa’ l-Kumitat dwar ix-Xog[ol tal-Kamra dwar l-a[[ar ]viluppi fil-ka] tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco

Il-Gvern mhux qieg[ed jag[ti l-istampa kollha dwar il-pro;ett tal-power station tal-gass f’Delimara, u kif f’/erti /irkustanzi l-Gvern Laburista wettaq kampanja ta’ ingann sistematiku billi rikeb fuq il-bi]g[at tan-nies dwar it-t[addim tal-power station. L-Università ta’ West England fi Bristol ikkonkludiet fi studji u ri/erka li m’hemmx evidenza li l-power station ta’ Delimara kienet qed tikkontribwixxi g[al tni;;i] min[abba u]u ta’ heavy fuel oil Ara pa;na 3

L-Istati Uniti

Sitwazzjoni insapportabbli g[all-infermiera fl-Isptar Mater Dei

Shirley Temple tmut fl-eta ta’ 85 sena

Bullying u klima politika li l-management mhux kapa/i jindirizza min[abba l-ind[il politiku Il-Union tal-Infermieri u lQwiebel (MUMN) [abbret direttivi ;odda li din id-darba se jaffettwaw is-swali tal-operazzjonijiet tal-ortopedija kaw]a tas-sitwazzjoni f’dawn is-swali li saret insapportabbli g[allinfermieri li ja[dmu fit-teatru tal-ortopedija hekk kif infermier li “l-politika telg[et g[al rasu u

li jis[aq li g[andu link diretta mal-Prim Ministru qieg[ed litteralment ja;ixxi daqs li kieku tteatru tal-operazzjonijiet hu tieg[u u li r-regoli tal-Gvern jista’ jbiddilhom kif jixtieq.” Iktar minn hekk, l-MUMN qalet li dan l-infermier hu protett minn persuna appuntata politikament fl-Isptar mill-Ministru

tas-Sa[[a Godfrey Farrugia. “Minkejja l-fta[ir kollu talMinistru tas-Sa[[a, li l-management tal-Isptar Mater Dei m’g[andux ikollu interferenza mill-ministeru tieg[u, l-istess Ministru qed i[alli lil dan l-appuntat politiku jkun pre]enti fis-sala tal-operazzjonijiet, jinterfjeri fil[idma tal-infermieri u d-de/i]joni-

jiet tal-management ta’ kuljum.” Din is-sitwazzjoni, tkompli lMUMN, wasslet biex infermieri esperjenzati u kwalifikati di;à telqu mis-swali tal-ortopedija g[ax ma fel[ux iktar il-pressjoni waqt li [afna o[ra talbu transfer biex jitilqu minn dan it-teatru u minn dan l-infermier. g[al pa;na 2

L-attri/i Shirley Temple, li b[ala tifla sa[[ret lid-dilettanti ta/-/inema qabel irtirat fl-eta ta’ 21 sena, mietet f’Kalifornja minn kaw]i naturali Ara pa;na 15

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Ind[il ta’ kuljum fil-[idma tal-infermieri u fid-de/i]jonijiet tal-management minn pa;na 1

L-MUMN qalet li dan wassal biex kellha tintervjeni kaw]a tal-istress mentali u l-pressjoni fuq l-infermieri. L-MUMN twissi li l-management tal-infermieri tal-Isptar Mater Dei hu impotenti u tilef kull kontroll min[abba li dan linfermier politiku u l-appuntat tal-Ministru [adu f’idejhom ittmexxija tat-teatru tal-ortopedija. “Dan il-bullying u klima politika ilhom g[addejjin g[alla[[ar erba’ xhur u l-management tal-Isptar Mater Dei mhux kapa/i jindirizza dan min[abba l-influwenza tal-appuntat poli-

Infermieri esperjenzati u kwalifikati di;à telqu mis-swali tal-ortopedija g[ax ma fel[ux iktar il-pressjoni tiku tal-Ministru tas-Sa[[a,” tkompli l-istqarrija tal-MUMN. Fid-dawl ta’ dan, u biex tipprote;i lill-infermieri, l-MUMN f’/irkulari li bag[tet ilbiera[ lill-membri tag[ha, ordnat lillinfermieri kollha li ja[dmu fitteatru tal-operazzjonijiet jirrifjutaw li jwettqu operazzjonijiet tal-ortopedija u minflok jirrappurtaw biss g[al interventi kirur;i/i ;enerali. Iktar minn hekk, l-infermieri

huma ordnati wkoll jinjoraw kull ordni minn konsulenti talortopedija jew senior nursing staff li ja[dmu fl-ortopedija, inklu] mill-appuntat politiku tal-Gvern. L-infermieri g[andhom jibbojkottjaw ukoll kull laqg[a dwar din is-sitwazzjoni. L-MUMN appellat biex linfermieri ma jintag[]lux skont il-kulur politiku tag[hom, jew minn xi infermier li j[ossu b’sa[[tu [afna fil-post tax-

xog[ol tieg[u. “Lanqas g[andu persuna wa[du, li jifta[ar li l-Prim Ministru jirrispondi t-telefonati kollha tieg[u biex jg[addilu pariri, jie[u kontroll totali ta’ post sensittiv b[al teatru taloperazzjonijiet g[all-ispejje] tal-infermieri li ma jridux ikollhom x’jaqsmu mal-politika,” sa[qet l-MUMN fi/-/irkulari li qassmet lill-infermiera. L-MUMN sostniet li hi talmist[ija li l-Gvern, li l-ewwel jikkummissjona rapport fuq lIsptar Mater Dei, imbag[ad ikun hu stess li j[alli l-politika tid[ol fil-management tal-isptar.

Laqg[a tat-Task Force dwar is-sensji fl-Arrow Pharm fuq talba tal-U{M Fuq talba tal-Union {addiema Mag[qudin (U{M) ilbiera[ fit3pm saret l-ewwel laqg[a tatTask Force li twaqqfet wara ssensji li t[abbru mill-Arrow Pharm. Din it-Task Force minbarra lunion, ti;bor fiha lirrappre]entanti tal-Gvern u anke lill-g[aqdiet ta’ min i[addem. Il-President tal-U{M, Jesmond Bonello, qal li l-laqg[a saret min[abba s-sitwazzjoni flArrow Pharm. It-task force qed

tiddiskuti pjani g[al quddiem mhux biss tal-Arrow Pharm i]da anke fuq /irkostanzi o[ra. Il-110 [addiem li se jitke//ew mill-kumpanija tal-farma/ewtika Arrow Pharm s’issa g[adhom ma jafux x’se ji;ri minnhom u x’se jkun il-futur tag[hom kuntrarju g[al rapporti li ppubblika l-;urnal tal-GWU l-orizzont nhar it-Tnejn li g[adda li qal li nstabilhom kollha impjieg alternattiv. Il-U{M kienet kostretta

to[ro; stqarrija u tgiddeb dak li ntqal f’dan ir-rapport, waqt li appellat biex il-kwistjoni taxxog[ol ma ti;ix politi/izzata. F ’ kummenti lill - gazzetta Times of Malta, is-Segretarju Generali tal-U{M, Josef Vella esprima ru[u sorpri] b’dan irrapport tal-;urnal tal-GWU u qal li l-U{M m’g[andhiex listess tip ta ’ informazzjoni dwar il-[addiema li se jitilfu xog[olhom mill - Arrow Pharm.

Il-President tal-U{M spjega li fil-laqg[a tal-biera[ ;ie de/i] li se jsiru laqg[at regolari malETC, mal-Kamra tal-Kummer/, l-Intrapri]a u l-Industrija, u malGvern biex /irkostanzi b[al talArrow Pharm jibdew ji;u diskussi qabel u mhux wara li jit[abbru. Il-U{M g[andha laqg[a mal-management talArrow Pharm dwar l-a[[ar ]viluppi b’rabta mal-futur tal[addiema li se jitilfu xog[olhom.

Investigati dwar tbag[bis ta’ smart meters Il-Korporazzjoni Enemalta ssospendiet tliet impjegati dwar allegat tbag[bis ma’ iktar minn elf smart meter biex dawn juru konsum inqas ta’ elettriku. Il-Pulizija ;ew mitluba biex jinvestigaw dan il-ka] u misten-

nija li jressqu lil dawn l-impjegati quddiem il-Qorti. Il-Ministru Konrad Mizzi qal f’konferenza tal-a[barijiet filpre]enza ta/-Chairman talEnemalta Charles Mangion, li sserq tal-elettriku huwa stmat li

jla[[aq 10% tal-konsum tal-elettriku li jfisser telf ta’ 30 miljun ewro fi d[ul kull sena. Il-Ministru Mizzi qal li saru numru ta’ spezzjonijiet fuq xi smart meters u dawk li kien hemm dubju ntbag[tu l-Italja.

F’95% tal-ispezzjonijiet li saru fuq l-ismart meters li kien hemm suspett fuqhom, irri]ulta li vera kienu mbag[bsin. Il-[addiema sospi]i ja[dmu fis-settur tal-disttribuzzjoni, fejn ji;u f’kuntatt dirett mal-ismart meters.

Direttivi ;odda mill-MUBE fl-HSBC Il-Union tal-Impjegati talBanek, l-MUBE, [abbret li wara nuqqas ta’ qbil fuq il-ftehim kollettiv il-;did g[all-impjegati talBank HSBC, ma fadlilhiex g[a]la o[ra [lief li to[ro; iktar direttivi g[all-[addiema talbank. Il-MUBE ordnat lill-[addiema tal-HSBC biex illum huma jibdew joffru s-servizzi tag[hom mill-bank sag[tejn wara n-normal, ji;ifieri mhux qabel l10.30am. Iktar minn hekk, il-[addiema ;ew ordnati ma ju]aw l-ebda mezz ta’ komunikazzjoni bejn it-8.30ams u l-10.30am.

Ajruplan jolqot ‘hangar’ {add ma we;;a’ f’in/ident li seta’ kellu konsegwenzi aktar gravi meta g[al xi ra;uni, direzzjonijiet biex ajruplan jid[ol ;ol-hangar tal-Lufthansa Technik marru ]mer/, bl-ajruplan jolqot ilhangar. Il-[abta kkaw]at [sarat kemm fuq il-hangar kif ukoll fuq l-ajruplan innifsu. L-in/ident se[[ ilbiera[ g[all[abta tas-1.30pm, meta l-ajruplan ni]el f’Malta propju biex isirulu xi tiswijiet fuqu. Kelliem g[all-Pulizija kkonfermat dan lin/ident.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

I/-?entru tar-Ri]orsi g[all-Immani;;jar tal-Kwalità tal-Arja fl-Università ta’ West England fi Bristol ikkonkluda li m’hemmx evidenza li l-power station ta’ Delimara kienet qed tikkontribwixxi g[al tni;;i] min[abba u]u ta’ heavy fuel oil

Il-Gvern g[andu jieqaf ikun di]onest mal-poplu Konfermat li l-power station ta’ Delimara ma kka;unatx tni;;i] f’Marsaxlokk u Bir]ebbu;a Kull ma jmur qed jo[ro; aktar fi/-/ar kemm il-Gvern mhux qieg[ed jag[ti l-istampa kollha dwar il-pro;ett tal-power station tal-gass f’Delimara, u kif f’/erti /irkustanzi l-Gvern Laburista wettaq kampanja ta’ ingann sistematiku billi rikeb fuq il-bi]g[at tan-nies. Dan sostnih fi stqarrija lKelliem tal-Partit Nazzjonalista g[all-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma, George Pullicino, li qal li f’dawn l-a[[ar ;ranet [ar;u ]ew; a[barijiet li jikkonfermaw dan, li huma rreazzjoni tal-Ministru Konrad Mizzi g[all-istqarrija tal-g[aqda ambjentali ‘Din l-Art {elwa’ dwar ir-risk assessment li sar mill-Gvern Laburista dwar ilpower station il-;did, kif ukoll la[bar tal-biera[ li tikkonferma li l-kwalità tal-arja fin-na[a t’isfel ta’ Malta ma ;ietx affettwata

b’mod [a]in mill-estensjoni talpower station ta’ Delimara li nbniet fil-le;i]latura li g[addiet. Jirri]ulta li /-?entru tarRi]orsi g[all-Immani;;jar talKwalità tal-Arja fl-Università ta’ West England fi Bristol, li ntag[]el b[ala l-konsulent indipendenti mill-Kumitat ta’ Monitora;; g[all-Kwalità talArja, ikkonkluda li m’hemmx evidenza li l-power station ta’ Delimara kienet qed tikkontribwixxi g[al tni;;i] f’Bir]ebbu;a u Marsaxlokk min[abba u]u ta’ heavy fuel oil. I/-?entru ta’ Bristol wasal g[al din il-konklu]joni wara li analizza l-informazzjoni kollha bejn l-2009 u l-2013. Il-kelliem tal-Oppo]izzjoni George Pulliccino qal li fir-reazzjoni tieg[u g[all-istqarrija ta’ ‘Din l-Art {elwa dwar ir-risk assessment li sar mill-Gvern

dwar il-power station il-;dida, ilMinistru Konrad Mizzi kixef kemm il-Gvern Laburista qed jie[u b’mod le;;er il-periklu marbut mad-de/i]joni li ja[]en ilgass perikolu] fuq bastiment f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk. Dan g[aliex filwaqt li l-Ministru Konrad Mizzi ammetta li l-istudji dwar dan ir-riskju g[adhom g[addejjin, [adha fuqu nnifsu li jistqarr li m’hemm l-ebda periklu. Ir-reazzjoni tal-Ministru Konrad Mizzi turi kemm ilGvern Laburista qed jag[]el li jkompli ju]a l-ingann fiddiskussjoni u l-pro/ess dwar ilbini tal-power station tal-gass. Il-Ministru mhux biss qed ikun ]leali lejn il-fatti bid-diskors tieg[u dwar ir-riskji marbutin mal-[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk, i]da bid-diskors tieg[u qed jikkomprometti l-istess studji li jinsabu fis-se[[. Dan

spe/jalment fid-dawl tal-fatt li dak li qed jg[id il-Ministru Mizzi jikkuntrasta bil-kbir ma’ dak li qed jg[idu numru ta’ esperti, fosthom l-espert ta’ Din l-Art {elwa l-Professur Hans Pasman. George Pulliccino qal li r-reazzjoni tal-Ministru Mizzi turi lperiklu li l-Gvern ta’ Muscat lest jg[addi lil pajji]na minnu biex jibni power station tal-gass malajr minflok jinvesti f’pipeline talgass bejn Malta u Sqallija. Il-Partit Nazzjonalista sfida lill-Ministru Konrad Mizzi jippubblika l-istudji kollha tekni/i li juru li bir-regasification plant li qed ti;i kkontemplata f’din ilproposta, u li se tinbena b’miljuni kbar ta’ ewro mit-taxxi tannies biswit il-power station, ilbini ta’ pipeline tal-gass bejn Malta u Sqallija se tibqa’ fattibbli. L-a[bar li l-kwalità tal-arja

f’Marsaxlokk u Bir]ebbu;a ma ;ietx affettwata b’mod negattiv mill-estensjoni tal-power station jikkonferma wkoll dak li kien ilu jg[id il-Partit Nazzjonalista u jikxef l-ingann tal-Gvern Laburista li rikeb fuq il-bi]g[at tal-pubbliku permezz tal-islogan tal-“fabbrika tal-kan/er” fi ]mien il-kampanja elettorali, qal George Pullicino. Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista jtenni li hu favur li pajji]na jeqleb il-;enerazzjoni tal-elettriku g[all-gass, u li g[andna nag[]lu soluzzjonijiet li jwasslu g[al kontijiet or[os g[all-konsumatur, il-Gvern g[andu jkun onest u jag[ti ser[an il-mo[[ fl-g[a]liet li jie[u u mhux ipo;;i ’l-pubbliku filperiklu min[abba l-log[ba parti;jana li jrid jilg[ab u lweg[diet li jrid i]omm, qal George Pullicino.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

David Casa jikkritika Il-Gvern mhux jikkomunika dwar id-direzzjoni fil-kura primarja li;i dwar l-internet Il Union Maltija tal Infermiera u l Qwiebel MUMN) mhix sod fit-Turkija isfatta li f sena l Gvern ma kko -

L-Ewroparlamentari Nazzjonalista David Casa kkritika li;i ;dida fit-Turkija li tillimita l-u]u tal-internet fil-pajji]. David Casa, li jifforma parti mill-Kumitat Parlamentari Kon;unt bejn l-Unjoni Ewropea u t-Turkija, qal li l-li;i l-;dida tag[ti l-awtorità lill-Awtorità tat-telekomunikazzjoni tatTurkija sabiex timblokka websajts ming[ajr il-[tie;a ta’ ruling mill-qrati Torok. Apparti minn hekk, min jipprovdi servizz tal-internet fitTurkija se jkollu l-obbligu li j]omm kwalunkwe rekord ta’ x’jag[mlu /-/ittadini fuq l-internet. Il-li;i l-;dida tipprovdi li din l-informazzjoni g[andha tin]amm g[al sentejn, u ting[ata meta tintalab. Dan ifisser li mhux biss se jkun hemm monitera;; ta’ x’jag[mlu /-/ittadini fuq l-internet, i]da wkoll li l-Awtorità tat-telekomunikazzjoni se jkollha l-poter li ti//ensura kwalunkwe kontenut fuq l-internet li jidhrilha. David Casa f’kumment dwar din il-li;i appella biex din il-li;i

David Casa

tkun riveduta. Sostna li skont rapporti ri/enti, it-Turkija tinsab fit-tieni post fil-klassifika marbuta ma/-/esnura ta’ kontenut fuq l-internet, u qal li dan hu ina//ettabli minn pajji] li qed jaspira li jkun membru talUnjoni Ewropea. L-Ewroparlamentari Nazzjonalista kompla li din il-li;i tmur kontra l-valuri Ewropej, li l-protezzjoni tal-informazzjoni u rrispett lejn il-libertajiet fundamentali huma ]ew; elementi essenzjali f’kwalunkwe demokrazija, u li din il-li;i tmur kontra l-libertà tal-espressjoni u d-dritt g[all-privatezza.

(

’ munika l-ebda direzzjoni g[allkura primarja. Dan qalu s-Segretarju :enerali tal-MUMN Colin Galea waqt laqg[a mal-kandidat tal-Partit Nazzjonalista g[all-Parlament Ewropew, Stefano Mallia. Hu ]ied li l-MUMN tistenna li kellu jkun hemm laqg[a mal-istakeholders kollha involuti dwar iddirezzejoni fil-kura primarja. Il-kandidat Stefano Mallia

spjega li hu se jag[ti importanza lis-settur tas-sa[[a b’mod partikolari lill-aspett tar-ri]orsa umana f’dan il-qasam, u sostna li jixtieq ja[dem biex ting[ata aktar importanza lill-kundizzjonijiet ta’ sa[[a li ma jbatux minnhom [afna nies u li i]da g[andhom effett sostanzjali fuq il-[ajja ta’ dawk li jintlaqtu minnhom. Hu fakkar li l-11ta’ Frar hu lJum Dinji tal-Morda li huwa jum li kien beda ji;i //elebrat fl-1993 wara inizjattiva tal-Papa Gwanni Pawlu II li jkun hemm jum iddedikat g[all-morda. Stefano Mallia staqsa jekk linfermieri hux qed jing[ataw gwida dwar fejn hemm b]onn

Il-kandidat tal-PN g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew Stefano Mallia f’laqg[a mal-MUMN

ta[ri; spe/jalizzat, u dwar jekk kienx hemm aktar komunikazzjoni mal-union fuq ir-rapport ta’ John Dalli dwar is-Sa[[a. Stefano Mallia qal li jaqbel mal-po]izzjoni tal-MUMN li lIsptar tal-Onkolo;ija jkun awtonomu mill-Isptar Mater Dei biex ma jintlaqatx mill-problemi li g[andu l-Isptar Mater Dei b[alissa. Il-President tal-MUMN, Paul Pace laqa’ b’sodisfazzjon din ilpo]izzjoni tal-kandidat Nazzjonalista fuq l-Isptar talOnkolo;ija. Dwar it-ta[ri;, Paul Pace qal li je[tie; li jkun hemm gwida a[jar fit-ta[ri; tal-infermieri biex dawn jispe/jalizzaw fl-oqsma li pajji]na je[tie; issa u fil-futur.

Hu qal li pajji]na g[andu b]onn li ji;u m[arr;a 300 infermier kull sena u indika li dan l-ammont mhux qed jintla[aq. Tkellem ukoll dwar l-isfidi marbuta ma’ inga;; ta’ infermieri barranin min[abba pagi li ma jikkomparawx tajjeb ma’ pajji]i o[ra, min[abba ostakli ta’ lingwa u min[abba li jkun hemm infermieri barranin li ji;u Malta g[al ftit snin. Paul Pace qal li ma kien hemm l-ebda laqg[a jew komunikazzjoni o[ra mal-union dwar ir-rapport ta’ John Dalli fuq is-sa[[a. L-MUMN kienet iddeskriviet irrapport b[ala wie[ed ta’ konfrontazzjoni u li g[andu l-a;enda li jtappan ir-reputazzjoni talinfermieri.

Mekkani]mu g[all-ilmenti jista’ jkollu motivazzjoni politika Il-kandidata tal-Partit Nazzjonalista g[all-Parlament Ewropew Therese Comodini Cachia qalet li t-Taqsima talIlmenti li twaqqfet mill-Gvern mhi xejn [lief azzjoni motivata minn ra;unijiet politi/i. F’/irkulari li ntbag[tet misSegretarjat Prin/ipali Permanenti, il-[addiema u luffi/jali pubbli/i fis-servizz /ivili ;ew infurmati li se jkun hemm Taqsima tal-Ilmenti bilg[an li tir/ievi ilmenti minn min ikun esperjenza xi in;ustizzja fla[[ar seba’ snin, jew inkella jekk fl-a[[ar seba’ snin

ippre]entaw ilment simili. Fi stqarrija, Therese Comodini Cachia qalet li ttwaqqif ta’ din it-taqsima timmina l-fidu/ja pubblika f’istituzzjonijiet o[ra fejn suppost lilmenti g[andhom imorru quddiem il-Qrati, Tribunali u lOmbudsman. Therese Comodini Cachia qalet li dan kollu jfisser li lGvern qed jesponi l-per/ezzjoni negattiva li g[andu fuq dawn listituzzjonijiet demokrati/i. L-avukat fil-qasam tadDrittijiet Umani u kandidata g[all-Parlament Ewropew

staqsiet lill-Gvern jekk hux se jimplimenta de/i]jonijiet li ttie[du di;à mit-tribunali u lUffi//ju tal-Ombudsman li jiddikkjaraw li saret in;ustizzja. Therese Comodini Cachia staqsiet ukoll kif il-Gvern se ji]gura li din it-taqsima tkun indipendenti u imparzjali, u mhux log[ba politika. B’rabta ma’ dan, kompliet tistaqsi min se jkunu l-membri ta’ din ittaqsima, u x’se jkunu l-kriterji li jridu jimtlew biex tintla[aq xi konkluzjoni f’xi ka] partikolari fejn ikun allegat li saret xi in;ustizzja.

Tistaqsi wkoll jekk l-ilmenti humiex se jkunu ppubblikati, jew inkella jekk hux se jkun hemm selezzjoni ta’ ilmenti li ji;u ppubblikati, u g[al liema ra;uni s-Segretarjat Prin/ipali Permanenti dde/ieda li jirristrin;i l-perjodu g[al dawn la[[ar seba’ snin. Therese Comodini Cachia sa[qet li fl-assenza ta’ risposti g[al dawn il-mistoqsijiet, hi se tibqa’ tinterpreta din il-mossa b[ala wa[da politika, bil-g[an li timmanipula vittmi biex iservu g[anijiet politi/i aktar milli sabiex issir ;ustizzja vera.

Therese Comodini Cachia

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Ammetta li saq b’mod perikolu] meta ma’ sie[bu saqu wara xulxin Kersten Borg ta’ 22 sena minn Marsaskala ;ie mmultat 300 ewro mill-Ma;istrat Ian Farrugia wara li ammetta li saq vettura b’manjiera perikolu]a. Il-ka] se[[ fit-22 ta’ Lulju ta’ sena l-o[ra fil-{amrun, g[all[abta tad-9pm. Fil-Qorti rri]ulta li dakinhar tal-in/ident, i]-]ag[]ug[ kien qed isuq vann u mieg[u fil-vann kellu ]ew; passi;;iera meta flimkien ma’ grupp ie[or ta’ [bieb fejn kien hemm /ertu Kirsten Portelli, ftehmu li jmorru minn {a]-}ebbu; g[all-Imsida jsuqu wara xulxin. Meta kienu wara xulxin fi trejqa biex jo[or;u g[all-fuq il-bypass, Kirsten Portelli kien se jaqla’ biex jo[ro;, i]da dde/ieda li ma jag[milx din il-manuvra peress li ra li kienet ;ejja karozza o[ra. Dak il-[in filwaqt li Kersten

Borg [aseb li Kirsten Portelli kien se jsuq, saq il-vann tieg[u ‘l quddiem bil-konsegwenza li laqat il-vettura ta’ Kirsten Portelli. B’konsegwenza ta’ din id-daqqa, Kirsten Portelli sofra ;rie[i gravi f’wi//u. Kersten Borg kien qed ji;i akku]at li saq il-vettura b’manjiera perikolu]a u li b’nuqqas ta’ [ila u traskura;ni kka;una ;rie[i gravi fuq persuna. Il-Qorti qalet li f’dan il-ka] ma jirri]ultax li kien hemm traskura;ni jew perikoli]ità fis-sewqan min-na[a ta’ Kersten Borg. Il-Qorti qalet li mix-xhieda ta’ Kirsten Portelli u Christabel Spiteri, irri]ulta li dawn huma [bieb ta’ Kersten Borg. Qalu li dan kien in/ident sfortunat u li lkwistjoni ;ie solvuta. Il-Prosekuzzjoni f’dan il-ka] tmexxiet mill-Ispettur Robert Vella.

Ir-rebbie[a tal-Malta Eurovision Song Contest, il-grupp Firelight, ilbiera[ g[amlu ]jara ta’ korte]ija lill-Kap tal-PN Simon Buusttil (Ritratt. Martin Agius)

Il-PN jifra[ lill-grupp Firelight Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil fera[ lir-rebbie[a tal-Malta Eurovision Song Contest, il-membri tal-grupp Firelight, u xtaqilhom kull su//ess meta f’Mejju li ;ej jirrappre]entaw lil pajji]na fil-festival tal-Eurovision, fid-Danimarka. Fi ]jara ta’ korte]ija lill-Kap tal-PN Simon Busuttil fl-uffi//ju tieg[u fid-Dar /entrali tal-Partit Nazzjonalista f’Tal-Pietà, il-

grupp Firelight intlaqa’ wkoll mill-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-Kultura u kandidat g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew Francis Zammit Dimech, u l-kelliema tal-PN g[ad-Djalogu So/jali u l-Libertajiet /ivili, Claudette Buttigieg. Richard u Michelle, ]ewg membri tal-grupp Firelight, qalu li r-reb[a tag[hom hi ta’ unur kbir g[alihom u li huma j[ossu r-

Fatturi ta’ t[assib dwar is-sa[[a sesswali In-nisa jag[mlu iktar rabta bejn l-im[abba u s-sess St[arrig dwar is-sa[[a sesswali elenka diversi fatturi ta’ t[assib, fosthom dak li persenta;; ta’ dawk li huma attivi sesswalment mhumiex jie[du lprekawzjonijiet me[tie;a. L-ist[arrig, li t[abbar millMinistru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia, sar fil-kategorija ta’ persuni bejn is-16 u l-40 sena, u li tratta diversi aspetti tas-sa[[a sesswali, kemm dik fi]ika, emozzjonali kif ukoll mentali u so/jali. 78% ta’ dawk li wie;bu list[arrig qalu li huma attivi sesswalment li minnhom 41%

wie;bu li huma kellhom lewwel attività sesswali wara ftit xhur li kienu jafu lis-sie[eb jew sie[ba tag[hom, filwaqt li 6% wie;bu li kellhom relazzjoni sesswali hekk kif iltaqg[u. Kwa]i nofs dawk li wie;bu qalu li kellhom attività sesswali mill-ewwel min[abba li [assew im[abba lejn is-sie[eb jew sie[ba. Madwar 30% ta’ dawk li wie;bu stqarrew li huma ma w]awx kontra/ettiv fl-ewwel attività sesswali tag[hom. Jirri]ulta li l-aktar kategorija ta’ persuni li ma ju]awx

kontra/ettivi huma dawk i]]g[a]ag[ fl-età bejn 16 u 18-il sena. Madwar 73% ta’ dawk li huma attivi sesswalment wie;bu li kellhom sie[eb wie[ed fl-a[[ar sitt xhur. L-ist[arrig wera wkoll li dawk li g[andhom iktar minn sie[eb jew sie[ba wa[da jew wie[ed, huma ta’ età ]g[ira u r;iel. B[ala total, 32% ta’ dawk li qalu li g[andhom iktar minn sie[eb jew sie[ba wa[da fl-a[[ar sitt xhur stqarrew ukoll li w]aw il-condom b[ala kontra/ettiv. L-ist[arri; iffoka wkoll fuq kif i]-]g[a]ag[ kisbu l-informaz-

zjoni ba]ika dwar is-sess fejn ma jirri]ultax li l-familja hi is-sors primarju ta’ informazzjoni. L-informazzjoni sesswali kienet aspett ewlieni fl-ist[arri;, fejn irrri]ulta nuqqas ta’ tag[rif f’diversi aspetti fosthom l-effetti tal-kontra/ettivi, l-u]u tal-condoms, ir-rabta bejn l-im[abba u s-sess, kif ukoll l-effetti ta’ attività sesswali g[al-lejl wie[ed biss. L-ist[arrig wera wkoll il-mod differenti kif l-ir;iel u n-nisa j[arsu lejn is-sess fejn irri]ulta b’mod /ar li n-nisa jag[mlu iktar rabta bejn l-im[abba u s-sess.

responsabbiltà li jirrappre]entaw lil pajji]na bl-a[jar mod li jistg[u. Pre]enti wkoll flimkien malmembri tal-grupp Firelight kien hemm Tonio Portughese, icChairman tal-Bord tad-Diretturi tal-PBS; u Anton Attard, il-Kap E]ekuttiv tal-istazzjon tal-istat li huwa wkoll il-Kap tadDelegazzjoni Maltija filEurovision.

}jara statali Il-President tal-Gre/ja Karolos Papoulias se jkun qed jag[mel ]jara statali f’pajji]na bejn g[ada l-{amis u l-:img[a, 13 u 14 ta’ Frar. Il-President Papoulias se jkun akkumpanjat mill-Ministru Grieg responsabbli fost o[rajn mill-Affarijiet Marittimi, Miltiadis Varvitsiotis; u mid-Deputat Ministru Grieg g[all-Affarijiet Barranin, Kyriakos Gerontopoulos. Waqt i]-]jara ta’ jumejn f’pajji]na, il-President Papoulias se jkollu laqg[at mal-President ta’ Malta George Abela, mal-Prim Ministru Joseph Muscat, maliSpeaker An;lu Farrugia u malKap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

380 rapport f’sena dwar abbu] fuq l-internet Bejn Jannar u Di/embru tassena l-o[ra, is-servizz tal-hotline tal-A;enzija Appo;; ir/ieva 380 rapport dwar abbu] fuq l-internet. Dawn ir-rapport kienu jinkludu ka]ijiet ta’ cyber bullying, grooming jew fastidju sesswali, sexting, ka]ijiet ta’ ksur ta’ privatezza, edukazzjoni dwar l-u]u tal-mezzi tax-xandir, dipendenza fuq l-internet, u kontenut illegali li juri tfal. L-A;enzija Appo;; ippubblikat din l-istatistika flokka]joni tas-Safer Internet Day madwar l-Ewropa li tfakkret ilbiera[ bl-g[an li titqajjem aktar kuxjenza dwar l-u]u aktar sikur u responsabbli talinternet, b’mod partikolari fost it-tfal u ]-]g[a]ag[. It-tema mag[]ula mill-Insafe din is-sena hi ‘Ejjew no[olqu internet aktar sikur flimkien’.

Insafe hi network Ewropea ta’ /entri ta’ g[arfien li jippromwovu l-u]u sikur tal-internet u teknolo;ija fost i]-]g[a]ag[, u li Malta tifforma parti minnha. Fl-2013 f’Malta n[oloq sit ;did – www.childwebalert.gov.mt – li hu mod kif persuna tista’ tirrapportav materjal indi/enti bi tfal

Servizz mill-A;enzija Appo;; biex persuna tirrapporta materjal indi/enti bi tfal fuq l-internet fuq l-internet. Is-servizz tal-hotline fi [dan l-A;enzija Appo;; t[addem dan is-sit fejn wie[ed jista’ jirrapporta, b’mod kunfidenzjali u sikur, siti elettroni/i li jinkludu materjal li juri abbu] sesswali tat-tfal. Professjonisti fi [dan dan is-

servizz janalizzaw il-kontenut tar-rapporti li ji;u sottometti u jie[du l-azzjoni ne/essarja, li tista’ tinkludi wkoll li jg[addu l-kontenut inkwistjoni lisCybercrime Unit fi [dan ilPulizija g[al aktar investigazzjoni. L-A;enzija Appo;;, l-a;enzi-

ja nazzjonali li tipprovdi servizzi ta’ [arsien so/jali lil tfal u familji, tipprovdi prevenzjoni u servizzi lil tfal u ]g[a]ag[ li jiffa//jaw abbu] fuq l-internet. L-A;enzija hi s[ab fil-pro;ett Besmartonline! – pro;ett kofinanzjat mill-UE u mmexxi millMalta Communications Authority, b’kollaborazzjoni wkoll mal-Kummissarju tatTfal. Permezz ta’ dan il-pro;ett, it-tim tal-hotline tal-A;enzija Appo;; twassal informazzjoni

u interventi fi skejjel u f’postijiet o[ra sabiex tqajjem aktar kuxjenza dwar l-u]u sikur talinternet mit-tfal u ]-]g[a]ag[ u kif wie[ed jista’ jirrapporta. Entitatjiet o[ra parte/ipi f’dan il-pro;ett huma l-Pulizija, id-Direttorat g[all-Edukazzjoni u s-Segretarjat g[allEdukazzjoni fl-Iskejjel talKnisja, l-Università ta’ Malta u A;enzija }g[a]ag[. Wie[ed jista’ jirrapporta billi j]ur is-sit www.childwebalert.gov.mt, fejn jistg[u ji;u rrappurtati wkoll ka]ijiet ta’ grooming u cyberbullying. Minflok, wie[ed jista’ wkoll i/empel u jirrapporta dawn il-ka]ijiet fuq Supportline 179. G[al aktar informazzjoni u punti dwar l-u]u sikur tal-internet, wie[ed jista’ j]ur is-sit www.besmartonline.org.mt.

Jum iddedikat g[al aktar kuxjen]a fuq in-numru tal-emer;enza 112 Matul is-sena li g[addiet ilPulizija r/eviet nofs miljun telefonata fuq il-linjata’ emer;enza 112 u li minnhom kien hemm 20,000 li kienu wrong number, u 11,000 telefonata ta’ ka]ijiet foloz. 112 huwa n -numru ta’ emer;enza f’kull pajji] membru tal-Unjoni Ewropea. FlUnjoni Ewropea dan in-numru jintuza g[as-servizzi ta’ emer;enza li fihom tkun me[tiega ambulanza, lg[ajnuna tal-[addiema tat-tifi tan-nar, il-Pulizija jew il-Forzi Armati. Is-servizz tat-telefonata huwa ming[ajr [las.

Biex tin[oloq iktar kuxjenza dwar dan in-numru, li tajjeb wie[ed i]ommu fil-memorja tieg[u, il-;urnata tal-biera[ kienet iddedikata g[all-kampanja fuq dan in-numru ta’ emer;enza. Fil-pajji]i tal-Unjoni Ewropea, fl-Emergency Line Day saru inizjattivi li jo[olqu kuxjenza dwar dan in-numru u s-servizzi li wie[ed ja//essa meta j/empel waqt emer;enza. F’Malta, il-Pulizija [ejjiet filmat ta’ minuta bi promozzjoni dwar dan in-numru. Il-filmat jag[ti e]empji ta’ emer;enzi fosthom ka]i ta’ serq, in/identi

500,000 telefonata fl-2013 li 20,000 minnhom b’numru ]baljat u 11,000 telefonata ta’ ka]ijiet foloz serji u nirien biex jinforma lillpubbliku dwar is-sitwazzjonijiet meta wie[ed jista’ ji;i b]onn innumru tal-emer;enza. Il-filmat g[andu messa;; /ar li telefonata tista’ ssalva [ajja ta’ persuna. Dan il-filmat hu parti minn kampanja li jag[mel il-Korp tal-Pulizija matul is-sena kollha, bil-filmat din is-sena ji;i mniedi fuq facebook u youtube. Fi stqarrija, il-Pulizija spjegat

li dan il-jum jenfasizza l-importanza tas-servizz tal-emer;enza u li dan g[andu jintu]a biss f’ka]ijiet ta’ emer;enza. Il-Pulizija sa[qet li ka] ta’ emergenza jista’ jkun wie[ed fejn persuna qeg[da bejn [ajja u mewt u b’hekk appellat biex ma jkunx hemm abbu] minnumru tal-emer;enza. IlPulizija sa[qet li n-numru m’g[andux jintu]a biex tintalab

informazzjoni ;enerali g[aliex dan jista’ jkun qed jostakola telefonati ta’ ka]ijiet ;enwini ta’ emer;enza. Il-Puli]ija tenniet li wie[ed g[andu jara wkoll li telefon /ellulari li jit[alla f’idejn it-tfal ma jkunx qed iwassal biex in/identalment ting[afas il-buttuna talemer;enza. Il-Pulizija spjegat ukoll li meta wie[ed i/empel lemer;enza g[andu j]omm ilkalma u jag[ti informazzjoni pre/iza biex tkun fa/ilitata lg[ajununa li jistg[u jag[tu l[addiema tas-servizz talemer;enza.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

ST{ARRI:

Dak li l-adulti jikkunsidraw problematiku fl-online mhux bilfors it-tfal i[arsu lejh b[ala ta’ [sara Mario Frendo Dak li t-tfal

jikkunsidraw b[ala sitwazzjonijiet problemati/i jew riskju]i online kapa/i jkun differenti [afna minn dak li ja[sbu l-adulti. Dak li l-adulti jikkunsidraw b[ala problematiku, mhux ne/essarjament iwassal g[al esperjenzi negattivi jew ta’ [sara g[at-tfal. Fejn g[andu x’jaqsam ma’ kontenut sesswali, kemm ladoloxxenti ;uvintur u tfajliet jissu;;erixxu lit-tfajliet biex jie[du responsabbiltà li jevitaw li /ertu ritratti ji;u maqsuma ma’ [addie[or. Dawn huma ftit millkonklu]jonijiet li [ar;u minn rapport ;did mill-pro;ett ‘EU Kids Online’, ikkordinat mirRepubblika ?eka (Università ta’ Masaryk). Dan ir-rapport ;ie ppubblikat fl-okka]joni tas-Safer Internet Day tal-2014 li tfakkret ilbiera[. Dan it-tag[rif ;did hu parti millanali]i kwalitattiva ta’ 57 focus group u 113-il intervista ma’ tfal fl-età ta’ bejn disa’ snin u 16-il sena. B’kollox, 349 parte/ipant minn disa’ pajji]i Ewropej ;ew mistoqsija jg[idu x’ja[sbu dwar dak li jikkunsidraw problematiku u ta’ [sara online, u x’jag[mlu biex jipprevenu li jiltaqg[u ma’ dawn is-sitwazzjonijiet. Ir-ri/erka tindika li s-sitwazzjonijiet li ]-]g[a]ag[ isibu problemati/i online huma marbuta mal-kuntesti varji tali]vilupp tag[hom – fosthom lidentità, is-sesswalità u r-relazzjonijiet, u anke l-i]vilupp taletika u l-moralità. Waqt li l-;enituri, l-g[alliema u adulti o[rajn jistg[u j[ossu li meta t-tfal ji;u esposti g[al /ertu kontenut ta’ riskju, it-tfal stess i[arsu lejha b’mod differenti [afna.

M’hemmx distinzjoni /ara bejn esperjenzi po]ittivi u negattivi online hekk kif [afna mis-sitwazzjonijiet problemati/i jse[[u fuq social networking sites

G[all-argument, /ertu ritratti li jistg[u jitqiesu sexy u kummenti o[ra jistg[u inqanqlu /ertu interess. Madankollu meta dawn ir-ritratti sexy ji;u maqsuma ma’ [addie[or, dawn jistg[u jwasslu esperjenzi koroh meta [addiehor jikkummenta b’mod negattiv jew meta ji;u maqsuma ma’ [afna nies. David Smahel millUniversità ta’ Masaryk, spjega li “m’hemmx distinzjoni /ara bejn esperjenzi po]ittivi u negattivi. Ir-ri]ultat jiddependi mill-kuntest tas-sitwazzjoni u kemm it-tfal huma konxji millproblemi li jistg[u jiltaqg[u mag[hom fuq l-internet. Tfal differenti kapa/i jaraw l-istess sitwazzjoni b’mod differenti.

It-tfajliet g[andhom jie[du responsabbiltà g[al stampi ta’ natura sesswali Waqt li xi tfal joqog[du attenti [afna mill-informazzjoni personali li jpo;;u online, o[rajn ja[sbu li jpo;;u xi jpo;;u online m’hu se ji;rilhom xejn .”

Meta jinqalg[u sitwazzjonijiet xejn pja/evoli ta’ natura sesswali, xi tfal ma jarawhiex ta’ u]u li jillimtaw l-attivitajiet li jag[mlu online, anzi, jevitaw dawn is-sitwazzjonijiet billi jmorru ‘l bog[od minnhom jew jippruvaw ma jsibux ru[hom fihom. Fost dawn l-affarijiet, ittfal isemmu li jiskrolljaw ‘l isfel,

jikklikkjaw x’imkien ie[or u ma ji[dux /erta ritratti jew ma jin]g[ux quddiem il-webcam. Hu sorprendenti kif kemm il;uvintur u anke t-tfajliet isemmu li hija responsabbiltà tat-tfajliet li jevitaw in/identi marbuta ma’ stampi ta’ natura sesswali li ji;u maqsuma ma’ [addie[or. Il-ma;;oranza tat-tfal li ;ew intervistati esprimew ru[hom fuq varjetà ta’ sitwazzjonijet li jikkon/ernawhom online. Jidher /ar li g[at-tfal, il-bullying online, meta [addie[or ju]a [a]in informazzjoni personali,

jew il-kuntatt minn stran;ieri li ma jkunux jixtiequ, jew ta’ natura sesswali flimkien mal-kontenut kummer/jali, huma l-ag[ar affarijiet li jiltaqg[u mag[hom online. Meta wie[ed i[ares lejn fejn it-tfal jiltaqg[u ma’ dawn laffarijiet, jidher li madwar nofshom ji;ru fuq social networking sites b[al Facebook. Dan juri li t-tfal huma konxji mirriskji li potenzjalment isibu fuq siti ta’ social networking, imma dan ma jfissirx li ne/essarjament se jag[mlu xi [a;a biex jevitaw ir-riskju. G[alkemm huma konxji mirriskju, mhux it-tfal kollha jag[tu kas ta’ dawn ir-riskji li jistg[u jiltaqg[u mag[hom.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

FINANZI

Heritage Funds tibda topera minn SmartCity Malta Heritage International Fund Managers (Malta) Limited g[a]let li tistabbilixxi l-uffi//ji tag[ha fi SmartCity Malta. Ilkumpanija tifforma parti millHeritage Group, fornitur indipendenti ewlieni ta’ amministrazzjoni tal-fondi, servizzi finanzjarji u assigurazzjoni spe/jalizzata, lil klijenti privati u korporattivi madwar id-dinja. Heritage hi grupp ta’ kumpaniji ewlenin fis-settur tag[hom, li joffru medda ta’ servizzi finanzjarji spe/jalizzati permezz ta’ /entri finanzjarji internazzjonali. Dawn joperaw fi swieq globali u ja;ixxu g[al klijenti minn madwar id-dinja filwaqt li ja[dmu ma’ regolaturi lokali u l-komunità finanzjarja fejn ikunu ibba]ati. IlGrupp jimpjega madwar 200 impjegat madwar uffi/ini f’Guernsey, Londra, Malta u :ibiltà. Il-Head of Office ta’ Malta, Nicholas Warren, qal li Malta hi meqjusa b[ala ;urisdizzjoni alternattiva minn fejn joperaw u jikber il-Grupp. Il-kapa/ità li ta//essa post tas-suq Ewropew usa, b’fondi domi/iljati fl-UE fis-setturi ta’ proprjetà u ekwità privata, tipprovdi opportunità o[ra g[al Heritage International Fund Managers (Malta) Limited sabiex tkompli tespandi lkapa/ità tal-amministrazzjoni tal-fondi. “Heritage International Fund Managers (Malta) Limited g[a]let lil SmartCity Malta b[ala l-post ta’ minn fejn topera, primarjament g[aliex tipprovdi ambjent modern ma[sub apposta g[al operat effettiv.

Dehra artistika tal-pro;ett Hilltop Gardens li /-Chairman tal-AX Investments plc, Angelo Xuereb, fissru b[ala l-post ideali g[al [ajja ta’ lussu indipendenti fejn kull b]onn tar-residenti jing[ata bi stil uniku u fil-kumdità

€40 miljun f’bonds tal-AX Investments plc b’img[ax ta’ 6% kull sena AX Investments plc [arget 40 miljun ewro f’bonds li jag[lqu fl-2024, b’img[ax ta’ 6% g[al valur nominali ta’ 100 ewro g[al kull bond. Il-bonds huma garantiti minn AX Holdings Limited, ilkumpanija ewlenija ta’ AX Investments plc. Total ta’ 21 miljun ewro netti mill-fondi se mi;bura mill-bonds jintu]aw biex jiffinanzjaw li]vilupp tal-kumpless g[allanzjani u dar tal-kura finNaxxar, waqt li porzjon ie[or se jintu]a biex jiffinanzja lfidwa ta’ 11.6 miljun ewro f’bonds b’img[axx ta’ 6.7% 2014-2016 (Maturing Bonds) li se ji;u mifdija fil-15 ta’ Di/embru 2014. Il-kumpanija qed tag[ti lopportunità lil min g[andu dawn il-bonds sabiex jissottoskrivu g[all-bonds billi j/edu lMaturing Bonds. Is-sidien talBonds qed jing[ataw allokazzjoni garantita tal-ammont nom-

Fis-sentejn li ;ejjin il-kumpanija se tiddiversifika l-operat u tid[ol fis-servizz tad-djar tal-kura billi tifta[ il-Hilltop Gardens Care Home & Residences inali li g[andhom e]istenti b[alissa. Dan [abbru /-Chairman talAX Investments plc, Angelo Xuereb, waqt it-tnedija tal-Bond Issue lill-intermedjarji finanzjarji li saret fil-Lukanda The Palace, f’Tas-Sliema. Applikazzjonijiet tal-bonds huma su;;etti g[al ammont minimu ta’ 1,000 ewro. Angelo Xuereb qal li b[ala garanti ta’ dawn il-bonds, AX Holdings Ltd m’g[andha b]onn l-ebda introduzzjoni. Ilkumpanija twaqqfet fis-snin sebg[in u pre]entament hi involuta fi tliet setturi prin/ipali flekonomija Maltija, dak talkostruzzjoni, tal-ospitalità u

]vilupp. Fis-sentejn li ;ejjin, ilkumpanija se tiddiversifika loperat tag[ha billi tid[ol fisservizz tad-djar tal-kura billi tifta[ il-Hilltop Gardens Care Home & Residences. Il-kumpless hu bini li jirrispetta l-ambjent b’146 residenzi g[all-irtirar u 104 kmamar fiddar tal-kura. Din se tkun mibnija fuq perjodu ta’ 21 xahar u se titlesta fl-2015 b’investiment ta’ 42 miljun ewro. Angelo Xuereb spjega li Hilltop Gardens hu l-post ideali g[al [ajja ta’ lussu indipendenti fejn kull b]onn tar-residenti jing[ata bi stil uniku u filkumdità. Dan il-kumpless se jof-

fri numru ta’ fa/ilitajiet biex jg[in lir-residenti jg[ixu stil ta’ [ajja attiva b’;onna u spazju miftu[ g[ar-rikreazzjoni, pixxina, fitness centre, hobby centre, hair salon, bar, librerija, ristorant u kappella. Kull unit hi ddisinjata b’mod li toffri servizz personalizzat. Il-kumpanija [atret lil Jacqueline Camilleri b[ala Kap E]ekuttiv, biex tmexxi dan ilpro;ett sa mill-bidu tieg[u. Id-direttur tal-finanzi talGrupp, Michael Warrington, qal li r-ri]ultati tal-ewwel kwart tassena 2014 di;à qed juru li s-sena 2014 se tkun sena o[ra b’sa[[itha g[all-Grupp. Itturnover fl-ospitalità kiber fuq is-snin l-img[oddija u qabe] ilbagits u l-bookings g[as-sajf 2014 huma nkora;;anti. Dwar il-qasam tal-kostruzzjoni u li]vilupp li dejjem kien il-pilastri ewlenin tal-Grupp, qal li dawn qed jesperjenzaw prestazzjonijiet tajbin.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

SR Technics b’servizz ;did lill-Airbus A319 u A320

Titjib fil-ferg[a tal-HSBC f’G[awdex Il-Bank HSBC inawgura tti;did tat-12-il ferg[a tieg[u, dik li tinsab fir-Rabat, G[awdex. Dan b[ala parti minn pro;ett ta’ ti;did b’investiment kapitali ta’ 10 miljun ewro, fuq medda ta’ dawn l-a[[ar sentejn. Dan minbarra investiment ie[or ta’ 3 miljun ewro, biex ikun hemm titjib fl-ATMs talkumpanija, b[ala parti minn pjan g[al titjib globali tasservizz offrut mill-HSBC. Pre]enti g[al din l-okka]joni kien hemm il-Ministru g[al G[awdex , Anton Refalo , li min - na[a tieg[u fa[[ar l investiment li sar u qed isir minn din il-kumpanija bankarja u qal li dan g[andu jkun ta’ ;id g[al klijenti u l-[addiema kollha. Il-Ministru Refalo qal li

wie[ed mill-g[anijiet talMinisteru hu li jtejjeb il-kwalità tal-[ajja tal-G[awdxin, billi jintrodu/i iktar investiment barrani fil-g]ira u jo[loq iktar impjiegi f’G[awdex. Hu qal li j[ares lejn il-bank HSBC b[ala sie[eb tieg[u fil-[idma biex dawn lg[anijiet jintla[qu. Bis-sa[[a ta’ dan il-pro;ett, ilferg[a t’G[awdex issa g[andha 14-il uffi//ju ;did, tliet kmamar g[al konsultazzjoni privata, flimkien ma’ titjib fitteknolo;ija tal-Express Banking u fil-qafas tal-IT tal-bank. Minbarra l-ferg[a tag[ha f’G[awdex, l-HSBC ;eddet ilferg[at tag[ha f’Bu;ibba, fil{amrun, fis-Swieqi, f’Ra[al :did, f’{a]-}abbar, fi]-}ejtun, f’San :wann, f’Birkirkara, fi]}urrieq u fil-Mosta.

Seminar dwar it-teknolo;ija dwar Next Generation Storage ICT Solutions qed torganizza seminar, b’kollaborazzjoni ma’ HP, dwar l-a[[ar teknolo;iji filqasam tas-soluzzjonijiet ta’ [a]na (storage) u backups. Is-seminar se jsir g[ada l{amis, fil-Lukanda Le Meridien, f’San :iljan. Se jkun hemm pre]entazzjonijiet minn g[add ta’ kelliema minn HP, kull wie[ed espert fil-qasam tieg[u. Is-seminar se jesplora listrate;ija tal-HP g[all-[a]na taddata, i[ares lejn l-a[[ar avvanzi fit-teknolo;ija, u jidentifika ddiversi g[a]liet li hemm biex tavvanza l-;enerazzjonijiet ilqodma dwar kif tin[a]en id-data g[all-pjattaformi ;odda inklu]i t3PAR. Meta kien qed jitkellem dwar is-seminar, Liam Pace, Mani;er tas-Servizzi Kummer/jali ma’ ICT qal li dan hu qasam interessanti [afna tat-teknolo;ija u li

qed jikber malajr. Il-[a]na tad-data qed issir kumplessa [afna g[aliex irrekwi]iti tad-data qed jikbru u ji]diedu b’rata mg[a;;la [afna, u l-b]onn li l-istess data tkun a//essibbli fa/ilment u fl-istess waqt b’mod sigur qed kulma jmur issir iktar kritika. ICT Solutions qed ta[dem millqrib ma’ HP, kumpanija ewlenija f’dan il-qasam, biex tkun tista’ twassal dawn is-soluzzjonijiet lissuq lokali u t-tim tal-in;iniera tag[na li g[andhom esperjenza kbira qed ja[dmu fuq numru ta’ pro;etti biex jassistu lill-klijenti [alli dawn il-klijenti javvanzaw il-[a]na tag[hom g[atteknolo;iji next generation. Id-d[ul g[as-seminar hu ming[ajr [las g[all-professjonisti tal-IT. Il-persuni interessati jistg[u jirre;istraw onlajn fuq issit www.ictsolutions.com.mt.

Warda b’risq il-Moviment Hospice Warda g[al Jum San Valentinu tista’ tg[in [afna lillMoviment Hospice f’Malta fil[idma volontarja li jwettaq fost il-pazjenti. Dawk kollha li jixtiequ jordnaw warda g[al donazzjoni ta’ 5

ewro jistg[u jag[mlu dan billi j/emplu lil Hospice Malta fuq 21440085 jew billi wie[ed i]ur is-sit elettroniku ta’ Hospice Malta www.hospicemalta.org minn fejn jista’ jordna online jew fuq il pa;na ta’ Facebook.

Charles Muscat Mis-sena d-die[la l-kumpanija tal-manutenzjoni tal-ajruplani

Il-klijenti tal-Air Malta u Air France se jibbenefikaw minn g[add ta’ servizzi ;odda

L-Air France u l-Air Malta jiffirmaw ftehim ta’ code-share 18-il titjira fil-;img[a bejn Pari;i, Lyon u Malta L-Air France u l-Air Malta ffirmaw ftehim ta’ code-share li permezz tieg[u l-Air France se tqieg[ed il-kodi/i u n-numri ta’ titjira tag[ha fuq it-titjiriet operati mill-Air Malta bejn Malta u Pari;i-Charles de Gaulle (CDG) u Orly, kif ukoll bejn Malta u Lyon. Dan il-ftehim li jid[ol fis-se[[ fit-30 ta’ Marzu 2014, se jippermetti lill-Air France toffri lillklijenti tag[ha 18-il servizz fil;img[a bejn i]-]ew;t ibliet Fran/i]i u Malta. It-titjiriet lejn jew mill-ajruporti ta’ Pari;iCDG u Pari;i-Orly se jg[aqqdu man-netwerks domesti/i Fran/i]i u dawk globali estensivi tal-Air France. It-titjiriet se ji;u operati millinja tal-ajru Maltija permezz tal-ajruplani Airbus A319\A320 u bdew jinbieg[u mill-10 ta’ Frar 2014. B’dan il-ftehim ta’ codeshare, il-klijenti ta]-]ew; linji tal-ajru se jibbenefikaw minn servizzi ;odda, b[al through check-in g[ad-destinazzjoni finali tal-passi;;ieri li g[andhom konnessjoni. Il-passi;;ieri tal-Air France se jkunu jistg[u jakkwistaw mili bil-programm ta’ lealtà Flying Blue. Fil-kummenti tieg[u dwar dan

il-ftehim, l-Uffi/jal Kap Kummer/jali tal-Air Malta, Philip Saunders, qal li “Ninsabu e//itati li l[aqna dan il-ftehim u b’dak li j;ib mieg[u g[all-klijenti tag[na. Billi nikkombinaw l-offerti ta’ titjiriet tag[na bejn i]-]ew; pajji]i, il-klijenti se jibbenifikaw minn a//ess g[al [afna destinazzjonijiet interkontinentali u Ewropej operati millAir France mill-hubs tag[ha ta’ Pari;i-Charles de Gaulle u Orly. Kemm l-Air Malta kif ukoll Air France jaqsmu l-istess reputazzjoni u impenn lejn il-klijenti tag[hom, b[al servizz superjuri u livelli mtejba ta’ sodisfazzjon tal-klijenti. Dan hu pass ie[or importanti g[all-Air Malta fl-40 anniversarju tag[na ta’ operat”. “Dan il-ftehim isa[[a[ b’mod sinifikanti l-offerta ta’ titjiriet tag[na lejn Malta, li b[alissa qieg[da ti;i koperta biss minn Toulouse. L-Air France qeg[da tespandi n-netwerk tag[ha f’re;jun b’potenzjal ta’ turi]mu kbir u toffri lill-klijenti tag[ha opportunitajiet ta’ vvja;;ar ;odda. Dan il-ftehim il-;did se jg[in ukoll biex i]id it-traffiku ta]-]ew; linji tal-ajru”, stqarr Henri de Peyrelongue, l-uffi/jal tal-Ewropa u l-Afrika ta’ Fuq tal-Air France-KLM.

SR Technics se tibda toffri servizz ;did imsejja[ Sharklet retrofit. Dan is-servizz qed ikun ]viluppat bil-kollaborazzjoni ta’ Airbus u se jsir fuq ajruplani Airbus A319 u A320 u jista’ jsir jew fil-fa/ilità ta’ SR Technics fil-Park tal-Avjazzjoni f’Malta jew fil-fa/ilità tag[ha fi Zurich. Il-kumpanija }vizzera SR Technics hi fost l-ewwel kumpaniji tal-manutenzjoni, tattiswija u tal-overhaul fis-settur tal-avjazzjoni msej[a MRO li qed joffru dan is-servizz. Permezz tas-servizz, se ssir modifikazzjoni fuq il-magni talajruplani li bih se jitnaqqas sostanzjalment il-[ruq tal-fuel u se jitnaqqsu l-emissjonijiet flarja u b’hekk ukoll jitnaqqas limpatt fuq l-ambjent. Is-servizz Shaklets jimmassimizza wkoll leffi/jenza. Andrè Wall, il-President ta’ SR Technics, qal li l-kumpanija g[andha reputazzjoni globali b’sa[[itha biex twettaq modifikazzjonijiet fuq skala kbira u kumplessi kif ukoll biex issib soluzzjonijiet innovattivi li j]idu l-valur lil imsie[ba tag[ha finnegozju. G[alhekk kien naturali li huma ji]viluppaw soluzzjonijiet ;odda skont il-b]onnijiet talklijenti. Hu qal li l-programm Sharklet retrofit hu dejjem aktar importanti g[al klijenti hekk kif dawn qed ifittxu li jnaqqsu l-ispejje] tal-operat b[al pere]empju billi jnaqqsu l-[ruq tal-fuel. Andrè Wall qal li l-esperjenza fl-in;inerija flimkien mal-koperazzjoni ma Airbus ti]gura li lmodifikazzjonijiet ikunu skont ir-regoli OEM. Il-fa/ilità ta’ SR Technics Malta fil-Park tal-Avjazzjoni f’{al Safi bdiet ta[dem fis-sena 2010 u toffri s-servizzi tag[ha minn hangar ;did lil ajruplani Airbus A320 u Boeing 737NG. Illum timpjega aktar minn 150 li kwa]i kollha huma [addiema Maltin. Fis-snin li g[addew, SR Technics Malta kienet reb[et kuntratt kbir ta’ aktar minn biljun lira sterlina biex tag[mel il-manutenzjoni tal-flotta ta’ 150 ajruplan tal-EasyJet u dan ixxog[ol ta’ manutenzjoni fuqhom qed isir f’Malta.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

OPINJONI

{dax-il xahar wara... Resqin lejn l-ewwel sena ta’ Gvern Laburista. B[al dan i]]mien sena konna f’kampanja elettorali u kien g[ad fadal ftit inqas minn xahar biex tintemm dik li x’aktarx kienet wa[da millitwal kampanji elettorali li qatt kellna f’pajji]na. {dax-il xahar wara r-reb[a ta’ Joseph Muscat, illum kul[add jista’ jinnota d-differenza li te]isti bejn Joseph ta’ qabel lelezzjoni u Joseph ta’ wara lelezzjoni. Qabel kellna mexxej ta’ partit li kien iwieg[ed kollox u lil kul[add u llum nafu bi]]ejjed kemm Muscat qed ja[rab minn dak li kien qed jg[id g[aliex jaf li /erti weg[di ma jistg[ux jin]ammu. Tassew ka] li Muscat wieg[ed l-ilma ji]fen i]da llum [afna huma dawk li qed jesprimu ddi]appunt tag[hom g[al mod ta’ kif qed jimxi dan il-Gvern b’kuntrast g[al dak li kien wieg[ed qabel Marzu tas-sena l-o[ra.

Muscat hu l-akbar salesman

Jekk kien hemm dubju dwar xi [a;a u li llum g[andna konferma dwarha hi li Muscat hu lakbar salesman u lest li jag[mel kollox, sa[ansitra jbig[ i//ittadinanza ta’ pajji]na, biex ida[[al aktar flus fil-kaxxa ta’ Malta [alli jkun jista’ jonora /erti weg[di importanti li g[amel ma’ /erti individwi talqalba qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet. Muscat m’g[andu ebda prin/ipju ta’ xejn, jimpurtah biss mill-interess personali u talPartit tieg[u aktar mill-interess nazzjonali u ta’ pajji]na. Dan mhuwiex il-mod kif g[andu jmexxi Prim Ministru ta’ pajji] Ewropew. Muscat jitkellem mod u jag[mel mod ie[or u ma jiddejjaq xejn jikser weg[di li hu g[amel mal-poplu qabel l-elezzjoni. Dawn l-a[[ar [dax-il xahar kienu importanti biex il-poplu

Kienu [dax-il xahar ta’ [idma bla waqfien li mhux biss wasslu biex illum g[andna Kap u amministrazzjoni ;dida, i]da sa[ansitra biddilna l-istatut tal-Partit

David Casa david.casa@europarl.europa.eu

Malti u G[awdxi jinduna bilmod qarrieq li jmexxi l-PL filGvern i]da mhux biss. Riformi importanti fil-Partit Nazzjonalista

Dawn kienu xhur importanti biex il-Partit Nazzjonalista jirriforma ru[u u jibda jikteb pa;na ;dida fl-istorja politika tieg[u. Kienu [dax-il xahar ta’ [idma bla waqfien li mhux biss wasslu biex illum g[andna Kap u amministrazzjoni ;dida, i]da sa[ansitra biddilna l-istatut talPartit. Illum il-Partit hu aktar miftu[ minn [dax-il xahar ilu, illum g[andna Partit aktar modern u ener;etiku li qed jirrikonoxxi li]balji li saru fil-passat u nsa[[u l-po]ittiv li g[anda biex fl-iqsar ]mien possibbli ner;g[u nkunu rebbie[a. Fl-isfond ta’ dan kollu, il-PN kien Oppo]izzjoni serja u kostruttiva f’pajji]na. {dimna biex sa mill-ewwel ;urnata tag[na fl-Oppo]izzjoni wara tant snin fil-Gvern, nag[mlu ddifferenza g[all-po]ittivi u fejn naqblu na[dmu id f’id malGvern u fejn ma naqblux insibu l-alternattivi li jg[inu lil pajji]na u l-poplu tag[na jimxi ’l quddiem. Din hija Oppo]izzjoni differ-

enti minn dawk li rajna fille;i]laturi pre/edenti. Qed infittxu l-interess nazzjonali qabel kull interess ie[or u dan [are; bi/-/ar fi kwistjonijiet b[alma huma l-immigrazzjoni u //ittadinanza ta’ pajji]na. Tkellimna favur Malta g[aliex a[na jinteressana minn pajji]na u mhux mill-interessi personali tag[na. Dan hu l-mod ta’ kif se nibqg[u na[dmu u mmexxu f’dawn l-erba’ snin li ;ejjien. Je[tie; li nirb[u l-kredibbiltà tal-poplu Malti u G[awdxi biex inmexxu messa;; /ar li l-PN hu

partit serju u organizzat minkejja d-diffikultajiet li g[addejna minnhom f’dawn l-a[[ar xhur. Fuq kollox [add u xejn m’g[andu jaqtg[alna qalba. Iridu nibqg[u vi/in il-poplu biex il-poplu jkun eqreb tal-PN. Dan hu l-uniku mod ta’ kif inkunu partit tal-poplu u g[all-poplu b’mira /ara li fl-iqsar ]mien possibbli ner;g[u nkunu fil-Gvern biex ner;g[u nag[mlu l-;id g[al pajji]na. Il-futur [add ma rah u g[alhekk g[adna bi/-/ans li niktbu pa;na sabi[a! Ejjew na[dmu flimkien!

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Kontradizzjonijiet kontra l-Ewropa Il-Prim Ministru Joseph Muscat sa qabel l-elezzjoni kien qed jg[id li jrid lil Malta l-ewwel fl-Ewropa. Dak biex jirba[. Issa, qed jg[id li Malta qorbot wisq lejn l-Ewropa u issa jridha toqrob lejn pajji]i o[rajn barra l-Ewropa. Kliem sabi[ f’referenza g[all-bejg[ tal-passaporti Din di;à kien qalha /ar meta kien intervistat fuq is-CNN u issa g[amilha t-tema tal-Konferenza :enerali Laburista u tad-diskors tieg[u hu u jag[laqha. It-tema kienet: Malta Maltija, Ewropea, Globali f’referenza, bi kliem sabi[, g[all-iskema tal-bejg[ talpassaporti. Imma dak li qed jag[mel Muscat jikxef il-kontradizzjonijiet kbar ta’ din it-tema. Mintoff ]gur ma kienx jara lil Malta wisq Maltija tbig[ il-passaporti Malta Maltija kienet l-g[ajta ta’

Mintoff imma issa kieku Mintoff kien g[adu [aj ]gur li ma kienx jaraha Maltija wisq tipprova tinbieg[ u tinxtara tistampa l-passaporti sigrieti. G[ax hekk kienet l-idea ta’ Muscat li mbag[ad biddel tliet darbiet.

Muscat jibqa’ jrid ibieg[ed lil Malta mill-Ewropa Ewropea g[al Muscat hi l-per]uta f’nofs is-sandwich – mg[aff;a bejn l-idea vera tieg[u li jbieg[ed lil Malta mill-

Ewropa u jqarribha lejn pajji]i o[rajn waqt li jlibbes din l-idea tieg[u bi kliem tipikament bombastiku b[al ‘globali’ u ‘globalizzazzjoni’. Muscat irid jag[milna ‘globali’ billi jbig[ passaport lil min irid isir Ewropew

Dan hu kliem li wkoll fih kontradizzjonijiet kbar ma’ dak li qed jag[mel. Il-passaporti li Muscat irid ibig[ huma attraenti proprju g[ax huma passaporti Ewropej. Muscat qed jg[id li se jag[milna globalizzati billi jbig[ il-passaporti lil min mhux globali jrid ikun imma Ewropew. U dan billi Muscat ibig[lu passaport Ewropew li Muscat la qatt ried g[alih, la g[alina u lanqas g[al [add. Qrubija lejn pajji]i partikolari Kontradizzjoni o[ra hi li l-globalizzazzjoni li qed isemmi Muscat mhix ftu[ g[ad-dinja, kif suppost tfisser, imma g[al pajji]i partikolari [afna. L-aktar li ssemmew fil-bejg[ tal-passaporti kienu proprju /-?ina, xi pajji]i G[arab u r-Russja. Flok inbig[u prodotti li/-?ini]i fi/-?ina, inbig[u [wejji;na lill-Gvern ?ini] U li/-?ina jsemmiha b’mod spe/jali Muscat u anke hawn to[ro; kontradizzjoni o[ra. G[ax kieku vera jridna globali,

Muscat kien jie[u delegazzjoni kbira minn [afna ditti Maltin biex jara dawn x’jistg[u jbig[u lin-nies ?ini]i fi/-?ina. Imma le; kulma g[amel hu li mar i/-?ina u bieg[ bi//a sew mill-Enemalta lill-Gvern ?ini]. Globalizzazzjoni tfisser li tesporta prodotti u servizzi lin-nies kullimkien, anke li/-?ini]i naturalment, mhux tbig[ [wej;ek lil gvern barrani, hu min hu. Gvern bla vi]joni li jrid ibeg[idna mill-Ewropa b’idea mimlija kontradizzjonijiet Dan hu x’qed jag[mel Muscat, bla vi]joni, li ma kellu l-ebda pjan, u li issa jrid ibeg[idna mill-Ewropea b’idea mimlija kliem bombastiku u kontradizzjonijiet.

Gvern li qed ji;i jaqa’ u jqum anki mit-twissijiet u l-pariri b’rabta mal-periklu ta’ [a]na tal-gass f’nofs il-port ta’ Marsaxlokk

Gvern li ji;i jaqa’ u jqum Wara li l-Prim Ministru Joseph Muscat [abbar mi/-?ina li la[aq ftehim ma’ kumpanija tal-istat ?ini] biex jipprivatizza lKorporazzjoni Enemalta, bqajna ma smajna xejn aktar. Dan hu gvern li jibqa’ jissorprendina. Ma lissen ebda kelma li kien qieg[ed jiftiehem ma/?ini]i, u f’daqqa wa[da qalilna li la[aq ftehim. I]da aktar dwar dan il-ftehim ma smajniex. Hekk ja[dem dan il-gvern ta’ Muscat. L-ewwel ifattar, u mbag[ad jitkellem. U wara, jekk ikun g[affi;ha [afna u qajjem lirwiefen u l-kontroversji, jara kif jipprova ji;bor ;ie[u. Hekk qed ji;ri wkoll issa fuq il-[a]na tal-gass g[all-power sta-

tion il-;dida li jrid jibni. Iddikjara fil-kampanja elettorali li jrid jibni power station talgass, u rema l-pjan kollu nazzjonali g[all-qasam tal-ener;ija. :ie jaqa’ u jqum li pajji]na bena impjant tal-ener;ija li kien g[adu ;did fjamant li lanqas kien beda jintu]a meta tela’ fil-gvern, u kif beda jintu]a f’:unju li g[adda, kibret l-effi/jenza filproduzzjoni tal-ener;ija. :ie wkoll jaqa’ u jqum millpro;ett tal-interconnector li pajji]na kiseb fondi mill-Unjoni Ewropea. Rema l-possibbiltà li pajji]na jista’ jixtri l-ener;ija [afna or[os milli nipprodu/uha a[na. X’[asra. Tassew li dan hu gvern li tieg[u biss tajjeb. U ta’ [addie[or jarmih. Jinjorah. Lanqas jikkalkulah. L-importanti g[al Joseph Muscat kien li

g[amel [ames snin flOppo]izzjoni jmaqdar, jikkritika u jitfa’ t-tajn fuq il-pro;ett talbini tal-impjant tal-power station li b[al kull impjant ie[or, irid jinbena u jsir effi/jenti fuq numru ppjanat ta’ snin. Muscat g[ad irid jag[ti rri]ultati fuq dak li wieg[ed, g[aliex s’issa lanqas fuq l-impjant tal-gass ma nafu x’inhu g[addej, [lief li jrid ja[]en ilgass f’nofs il-bajja tal-port ta’ Marsaxlokk. A. Agius {al Balzan

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na

25 sena ilu f’il-mument Il-Gvern [abbar li se jintrodu/i skema ta’ life line – mezz ta’ komunikazzjoni b’alarm – g[all-anzjani li jg[ixu wa[edhom f’darhom biex f’ka]i ta’ b]onn ikunu jistg[u jikkomunikaw ma’ kwartier li jin[oloq apposta u li jkun jimmonitorja dan is-servizz biex l-g[ajnuna mitluba tkun tista’ ting[ata fil-pront. T[abbar ukoll li l-Gvern flimkien malAvukat :enerali qed jipprepara abbozz ta’ li;i li jemenda l-kodi/i kriminali biex ji[raxu l-pieni g[al reati fuq l-anzjani. F’ittra pastorali g[ar-Randan, l-isqfijiet Maltin appellaw g[all-impenn politiku serju tan-Nisrani bl-iskop li kul[add ikun kapa/i jag[ti ;udizzju fuq dak li jara, jisma’ jew jaqra u dan ukoll biex it-tmun tal-;ustizzja jibqa’ f’idejn il-bniedem.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

ANALI}I

Xog[ol – :ustizzja – Libertà Kliem li jindika dak li kien verament il-Gvern tal-bidla li ta nifs ;did lil pajji]na lura fl1987. Kliem li [afna kienu nsew. Drittijiet li tant kienu saru e]er/itati u integrati fil-[ajja ta’ kuljum, li l-importanza tag[hom ;iet injorata. Drittijiet li llum il-;urnata qed ner;g[u nindunaw kemm huma importanti u kemm hu importanti li nippriservawhom – qed nindunaw hekk g[aliex dawn ittliet elementi qed ji;u mhedda regolarment. Naqbel li m’g[andniex nibqg[u ankrati mal-passat, anzi g[andna n[arsu ’l quddiem – imma wie[ed ma jistax ma jiftakarx f’dawn it-tliet kelmiet meta j[ares lejn ir-realtà li qed jippre]entalna dan il-Gvern u li l-poplu Malti huwa kostrett li jg[ix. Xog[ol

Wie[ed mill-pilastri tasso/jetà. Dritt fundamentali li wie[ed ja[dem u dover talGvern li jara li dawk li jridu ja[dmu jsibu fejn. Minkejja dan, ir-realtà mhix wisq hekk. Ix-xog[ol jimmarka wie[ed mill-ftit punti konsistenti li rajna f’dawn l-ewwel g[axar xhur ta’ Gvern Laburista – konsistenza riflessa fi]-]ieda fil-qg[ad kull xahar mill-bidu ta’ din ille;i]latura. Filwaqt li /-/ifri tal-qg[ad huma inkwetanti, huwa iktar inkwetanti l-fatt li min-na[a tal-Gvern hemm silenzju li jtarrax u l-pajji] g[adu ming[ajr pjan g[all-[olqien tax-xog[ol. In-nuqqas ta’ interess f’dan il-qasam min-na[a tal-Gvern, wie[ed jista’ jarah anke fl-iskema kontroversjali tal-bejg[ ta//ittadinanza – minkejja lkun/ett ridikolu li tbig[ i//ittadinanza ta’ pajji]ek, jekk verament il-Gvern ried jag[mel

Il-fabbrika Arrow Pharma [abbret li se tissensja 110 [addiema – dan ifisser li 110 familja se jintlaqtu [a]in... Sadattant il-Gvern ta’ Joseph Muscat jibqa’ ming[ajr vi]joni dwar it-tkattir tal-opportunitajiet tax-xog[ol g[all-[addiema Maltin u G[awdxin

dan g[all-;id tal-Maltin, kien jag[milha obbligatorja li min jixtri /-/ittadinanza jo[loq limpjiegi permezz tal-investiment, i]da tant kien mg[a;;el biex il-li;i tid[ol fis-se[[ – ra;uni li jafha hu biss – li anke dan il-punt kardinali injora.

Filwaqt li /-/ifri tal-qg[ad huma inkwetanti, huwa iktar inkwetanti l-fatt li min-na[a tal-Gvern hemm silenzju li jtarrax u l-pajji] g[adu ming[ajr pjan g[all-[olqien tax-xog[ol

:ustizzja

Rajna dan l-a[[ar kif ilGvern irnexxielu jirridikola anke pro/ess ;udizzjarju fejn g[andek im[allef akku]at bi m;iba mhux korretta, imbag[ad f’attentat biex jintreba[ il-[in li jaf iwassal biex l-Im[allef jil[aq jirtira sakemm tg[addi lmozzjoni ta’ impeachment - lIspeaker g[o;bu jiddikjara lmozzjoni mejta g[aliex min kien ippre]entaha, Lawrence Gonzi, m’g[adux Membru talKamra tal-Parlament. B’dan ir-ra;unament, jekk wie[ed ji;i akku]at b’reat filQorti, imma sakemm jinqata’ lka] il-Prosekutur jirtira, il-ka] g[andu jaqa’. Ta’ min jinnota wkoll li tant

Libertà

Antonello Cuschieri antonello.cuschieri@gmail.com

hi /ara kemm il-mossa talIspeaker kienet biex jintreba[ i]-]mien, li f’Jannar ilKummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja ppre-]entat il-konklu]jonijiet tag[ha quddiem il-Parlament, dan wara li Lawrence Gonzi ma kienx g[adu Membru Parlamentari – mela hawn wie[ed jistaqsi: fuq liema ba]i dawn ;ew pre]entati jekk (skont l-Ispeaker) ilmozzjoni relatata ma’ dawn il-konklu]jonijiet kienet mejta?

Kemm smajna l-fra]i “tista’ ma taqbilx mag[na, imma tista’ ta[dem mag[na”! Qabel l-elezzjoni – kemm /ap/pulu l-folol li kellu quddiemu Joseph Muscat. Imma llum dawk l-istess folol qed jo[onqu l-libertà tal-espressjoni lil min ma jaqbilx mag[hom. Ka] /ar kristall hu tarreazjonijiet tal-partitarji Laburisti g[all-kummenti tadDeputata Laburista stess Marlene Farru;ia dwar ilkwistjoni ta/-/ittadinanza. Mill-kliem g[all-fatti hemm il-ba[ar jikkumbatti, u jidher, g[aliex il-fatti iktar qed ifakkruna fi fra]i o[ra sinonima mal-Partit Laburista: “Min

mhux mag[na, kontra tag[na”! L-a[[ar avveniment ta’ /a[da tal-libertà tal-espressjoni rajnieh dan l-a[[ar sa[ansitra fil-Parlament, meta l-Kap talOppo]izzjoni tressaq quddiem il-Kumitat tal-Privile;;i filParlament dwar dak li kien qal fil-konfront tal-Prim Ministru rigward l-a;ir tieg[u fil-ka] ta’ John Dalli. Attentat ie[or biex lOppo]izzjoni ti//a[[ad mil-libertà tal-espressjoni – u jekk din il-libertà ti;i m/a[[da filParlament, fejn il-privile;; Parlamentari qieg[ed apposta biex kull membru jesprimi ru[u fil-libertà, kemm iktar se ti;i m/a[[da lill-poplu li ma jaqbilx mal-Gvern?

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LIL HINN MINN XTUTNA

L-Afrika t’Isfel> Mandela – Kontradizzjonijiet u difetti B[al dawn il-jiem il-poplu talAfrika t’Isfel kien qed jag[ti la[[ar tislima lill-eks-President tal-Afrika t’Isfel Nelson Mandela, biex imbag[ad, b[al nhar is-Sibt li ;ej xahrejn ilu sar il-funeral tieg[u. Nimma;ina, g[alhekk, li g[adda ]mien bi]]ejjed biex wie[ed jag[mel ;ustizzja anki mal-istess Mandela, billi jg[id il-verità kollha, g[ax nofs verità hija ag[ar u aktar qarrieqa minn gidba. Din hija xi [a;a li Mandela nnifsu ]gur ma kienx jaqbel mag[ha, tant li meta fl-1999 kien irri]enja minn President qabel i]-]mien, kien qal: “Irrid inkun mag[ruf b[ala Mandela, bniedem bi dg[ufijiet, u[ud minnhom fundamentali, u bniedem impenjat, imma xorta wa[da kultant ma jil[aqx laspettattivi li [oloq”. G[alhekk [sibt biex mhux biss f’g[eluq ix-xahrejn minn mewtu, i]da fid-dawl ta’ anniversarji fil-[ajja ta’ Mandela li jaqg[u din is-sena, inwasslilkom xi tag[rif interessanti dwar il-karriera tieg[u li bi probabbiltà kbira ma tafux bihom. Infatti b[all-biera[ 11 taxxahar ta’ 24 sena ilu, fl-1990, Mandela [are; mill-[abs wara sentenza ta’ [abs g[al g[omru, minflok ma kien ;ie kundannat g[all-mewt, kif kienet tistipula l-li;i g[al reati li Mandela kien instab [ati dwarhom. Is-sentenza kienet ing[atat 50 sena ilu, fl-1964 meta kien inqabad mill-pulizija, wara li sentejn qabel kien we[el [ames snin [abs fuq tixwix g[allvjolenza, u [arab mill-pajji] biex [a ta[ri; militari f’pajji] ie[or Afrikan. Ferg[a vjolenti tal-ANC Wara ]mien ta’ protesti

pa/ifi/i favur drittijiet ugwali g[as-Suwed, Mandela u s[abu kienu qatg[u qalbhom li se jiksbu dak li riedu b’mezzi non-vjolenti b[al Gandhi, u fl-1961 waqqfu l-ferg[a armata talmoviment tag[hom (l-African National Congress – ANC), li semmewha Umkhonto we Sizwe (jew “Il-Lanza tanNazzjon”). Din bdiet kampanja ta’ vjolenza u dmija kontra r-re;im Sud Afrikan, li inkludiet bombi, sabuta;;i u l-qtil ta’ avversarji politi/i, anki Suwed. Dawn kienu jinkludu wkoll vittmi inno/enti, anki nisa u tfal, li jinzertaw g[addejjin, jew fil-

Joe Calleja jocal@me.com

L-ewwel laqg[a barra l-pajji] minn Nelson Mandela wara li n[eles mill-[abs kienet mad-dittatur Komunista Kuban Fidel Castro … filwaqt li f’pajji]u bdew ji[raxu l-attakki kontra l-Bojod u s-Suwed li ma kinux jaqblu mieg[u

Ji;ifieri sa ftit snin qabel in[eles mill-[abs, Mandela kien g[adu jappo;;ja bis-s[i[ dik il-vjolenza indiskriminata li hu kien spi//a l-[abs g[aliha postijiet fejn it-terroristi ta’ Mandela wettqu l-attentati. Fil-fatt Mandela nnifsu flawtobijografija ‘Long Walk to Freedom’ (li fuqha kien ibba]at il-film bl-istess isem li [are; dan l-a[[ar) jammetti dan. Mhux biss, anzi ji;;ustifika lattakk b’karozza-bomba li huma wettqu f’Mejju tal-1983 – li qatel 19-il persuna u korra iktar minn 200 o[ra, fosthom /ivili inno/enti – billi kiteb li “dawn lin/identi kienu l-konsegwenza inevitabbli tad-de/i]joni li [adna li nibdew taqbida militari”. Ji;ifieri sa ftit snin qabel in[eles mill-[abs, (fejn kiteb lawtobijografija tieg[u) Mandela kien g[adu jappo;;ja bis-s[i[ dik il-vjolenza indiskriminata li

hu kien spi//a l-[abs g[aliha – u mhux sempli/iment g[ax kien qed ji;;ieled g[ad-drittijiet tasSuwed, b[alma jippruvaw inessu dawk kollha li bilkemm ma jridux jag[mluh xi martri jekk mhux qaddis ukoll! Kien wettaq 196 att terroristiku, u l-pulizija arrestatu b’48,000 anti-personnel mines u 210,000 hand grenades Sovjeti/i! Sakemm dam il-[abs, kull sena kellu offerta li jin[eles jekk pubblikament ji/[ad it-terrori]mu. I]da hu ma ridx jag[mel dan. Minkejja li hu kien ji/[ad li hu kien Komunista, kien kiteb fuljett bl-isem ta’ “How to be a Good Communist” fejn kien fa[[ar il-“;enju” ta’ Marx, Lenin u anki Stalin!

L-aqwa kaw]a fl-istorja Fa[[ar il-kaw]a talKomuni]mu b[ala l-aqwa wa[da fl-istorja tal-bniedem, “liskop tag[na hu li nibdlu d-dinja pre]enti f’wa[da Komunista, ming[ajr sfruttament ta’ klassi fuq o[ra, oppressuri u oppressi, fqar u sinjuri, b[alma sar flUnjoni Sovjetika fi/-?ina u filblokk tal-Lvant tal-Ewropa”! Apparti li kien kontra l-Amerika u l-Punent tul il-Gwerra Bierda u kontra l-gwerra anti-terroristika, kien favur Saddam, b’relazzjonijiet mill-qrib ma’ dittaturi b[al Castro u Gaddafi. Appo;;ja lill-PLO meta din

kienet g[adha ma rrinunzjatx g[all-vjolenza, fa[[ar lit-terroristi Portorikani li kienu sparaw lejn il-bini tal-House of Representatives fl-Istati Uniti, u ferew [ames Kungressisti. Kien dan kollu li kien wassal lil Mandela u l-ANC jitpo;;ew fil-lista ta’ dawk meqjusa b[ala terroristi, fejn baqg[u sal-2008. Ir-rekord ta’ appo;; tieg[u g[all-u]u tal-vjolenza u terrur

kien tant ikra[ li anki x-xellugin ta’ Amnesty International (AI) rrifjutaw li jikklassifikawh b[ala “pri;unier politiku” jew, kif kienu jissej[u minn AI, “Prisoners of Conscience”, g[ax “Mandela kien [a sehem fl-ippjanar ta’ atti ta’ sabuta;; u [e;;e; g[all-u]u tal-vjolenza” (AI Annual Report June 1, 1964 - May 31, 1965), u fil-fatt AI qatt ma talbet li jin[eles. Fl-2006, imbag[ad kienet onoratu bit-titlu ta’ “Ambassador of Conscience”, minkejja li anki wara li [are;, il-vjolenza kompliet, filwaqt li hu jing[ad li g[alaq g[ajnejh g[aliha. Infatti minn meta Mandela la[aq President sa Ottubru li g[adda, aktar minn 70,000 Sud Afrikani Bojod inqatlu, li aktar minn 4,000 minnhom kienu bdiewa sidien ta’ rziezet. Diffi/li jkun mag[ruf in-numru e]att g[ax il-pulizija Sud-Afrikana ma tirrappurtax id-delitti kollha. Eluf ta’ Bojod maqtula Is-South African Human

Rights Commission imwaqqfa minn Mandela ftit qabel illog[ob tat-Tazza tad-Dinja fl2010 kienet irrappurtat i/-/ifra b[ala 3,000 delitt ta’ Bojod flarji rurali, u li b’mod ;enerali, ilma;;oranza tal-attakki, 61% minnhom, kienu kontra l-Bojod. Dan f’pajji] li, skont Mandela, minn meta spi//at il-politika razzjali tal-Aparteid fl-Afrika t’Isfel suppost bdiet tirrrenja rrikon/iljazzjoni u r-rule of law, f’pajji] b’mod ;enerali ma[kum minn vjolenza kbira, fejn ise[[u mal-50 delitt kuljum, u tliet darbiet daqs dak in-numru ta’ stupri fuq nisa u anki tfal. Pajji] mifni bl-AIDS. Jista’ jkun li w[ud minnkom li qed taqraw dan kollu qed tg[idu: g[aliex dan kollu hu importanti. Jimporta g[all-istess ra;uni talistorja fiha nnifisha: g[ax minnha a[na u l-;enerazzjonijiet tal-;ejjieni nitg[allmu wkoll nevitaw ix-xbieki, l-inganni fil[ajja …b[alma tg[allem Mandela.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

G[exieren ta’ vittmi fit-ti;rif ta’ ajruplan L-AL:ERIJA

L-istampa lokali qalet li mietu madwar 103 persuna fit-ti;rif ta’ ajruplan militari li ni]el qalb zona //irkondata mill-muntanji, fil-provin/ja ta’ Oum alBouaghi. Mifhum li ma salva [add fost in-nies li kienu fuq l-ajruplan – tat-tip Hercules C-130 – li kienu jinkludu numru ta’ suldati u qrabathom; minbarra l-ekwipa;; ta’ erba’. L-ajruplan kien qed jivvja;;a, fost il-maltemp, minn Mara Sirjana terfa’ tfajjel waqt li g[addej programm ta’ fejda ;o /entru ta’ Homs li qed iservi b[ala xelter g[al refu;jati (ritratt> EPA)

Inkwiet dwar id-detenzjoni ta’ r;iel u subien minn Homs IS-SIRJA

L-a;enziji tal-g[ajnuna tanNazzjonijiet Uniti huma m[assbin dwar is-sigurta ta’ [afna r;iel u subien li qed jin]ammu mill-awtoritajiet Sirjani wara li spi//aw evakwati mill-in[awi ta’ Homs. Mifhum li l-mijiet tal-ir;iel li [ar;u mill-Kwartier Antik ta’ Homs – u skont il-ftehim g[allwaqfien mill-;lied – qed ikunu su;;etti g[al pro/ess ta’ screen-

ing. Min-na[a tieg[u, Talal Barazi, l-Gvernatur ta’ Homs, tenna li (salbiera[) l-ir;iel li wie;bu g[all- mistoqsijiet t[allew jitilqu u meta [addie[or kien qed jistenna biex jg[addi mill-pro/ess. Min-nhar il-:img[a ‘l hawn [ar;u ‘l fuq minn 1,100 Sirjani minn Homs permezz tal-ftehim imsemmi u bl-organizzazzjonijiet ta’ fejda fis-Sirja qed jittamaw

li jevakwaw jer;a’ aktar /ivili, wara l-estensjoni tal-hekk-imsejja[ ceasefire bi tlett ijiem. Madankollu, l-Uffi//ju tanNU inkarigat mid-Drittijiet Umani hu ‘ferm im[asseb’ li numru ta’ subien u r;iel ‘in[atfu mill-awtoritajiet Sirjani’ wara li telqu mill-in[awi ta[t assedju – u meta qal li hu essenzjali li dawn in-nies ma ji;irilhom xejn fi/-/irkostanzi.

Impenjati g[al riunifikazzjoni ?IPRU

Il-Mexxejja rivali ta’ ?ipru qalu li jridu jtemmu d-divi]joni tal-g]ira ‘mill-aktar fis possibbli’ wara li re;g[u bdew bit-ta[ditiet g[ar-riunifikazzjoni. Il-Mexxej ?iprijott-Grieg, Nicos Anastasiades, iltaqa’ malKap ?iprijott-Tork, Dervis Erogluy, ;o kumpless tan-

Nazzjonijiet Uniti f’Nikosija u wara l-laqg[a, t-tnejn qablu li listatus quo f’?ipru saret xi [a;a ‘ina//ettabbli’. Ir-round tan-negozjati pre/edenti dwar ?ipru kien waqaf f’nofs l-2012 ming[ajr lebda ]blokk notevoli, u lMexxejja ?iprijotti, llum, qeg[din jg[idu li ftehim g[andu

j[alli ‘impatt po]ittiv’ g[arre;jun kollu. Il-g]ira ilha maqsuma bejn lentita Griega u t-Tramuntana Torka mindu, fl-1974, falla lkolp ta’ stat ta/-?iprijotti li riedu l-g[aqda mal-Gre/ja u fejn imbag[ad qawwiet Torok kienu invadew u okkupaw il-parti ta’ fuq ta’ ?ipru.

Constantine lejn Ouargla u fejn mal-[in intilef il-kuntatt malkontrolluri tat-traffiku tal-ajru. Fil-fatt, l-imkejjen infurmati ma jeskludux li l-maltemp ‘seta’ kellu x’jaqsam ma’ din ittra;edja’, bl-investigazzjonijiet qed ikomplu. L-a[[ar rapporti li da[lu, lbiera[, qalu li numru ta’ ambulanzi kienu fi triqthom lejn izzona tat-ti;rif, li tinsab xi 380 kilometru lejn il-Lvant ta’ Al;eri.

Pro/ess ie[or kontra Berlusconi f’Napli L-ITALJA

Il-ma;istrati f’Napli fet[u lpro/eduri f’ka] ie[or kontra leks-Prim Ministru Taljan, Silvio Berlusconi, u fejn qeg[din jinvestigaw l-allegazzjonijiet li hu, fl-2006, ipprova jxa[[am senatur biex jissie[eb mal-partit tieg[u Popolo Della Liberta (PDL). Skont l-allegazzjonijiet, Berlusconi [a dan il-pa] bl-iskop li jtellef l-istabbilita tal-Gvern ta/-/entru-xellug li kien fil-poter dak i]-]mien, bl-eks-Prim Ministru ma jattendix g[as-smig[ talbiera[, meta l-li;i Taljana ma tobbligahx li jag[mel dan. Berlusconi, s-sena l-o[ra, tilef l-immunita parlamentari meta tke//a mis-Senat min[abba li qorti sabitu [ati dwar frodi tattaxxa b[ala l-ewwel kundanna definittiva tieg[u. Intant, Berlusconi qed ji/[ad li, fl-2006, offra tlett miljun ewro lil Sergio De Gregorio – dak i]]mien senatur mal-Partit ‘Italja tal-Valuri’ li kien ja[dem kontra l-korruzzjoni. Hu allegat li Berlusconi ried ‘i[ajjar’ lil De

Gregori biex jaqleb g[al malPDL ‘bl-iskop li jsiru l-bsaten firroti lill-Gvern’. Il-pro/ess tal-qorti qed isir f’Napli g[aliex De Gregorio – li qed ja[dem mal-investigaturi – kien jirrappre]enta din il-belt fisSenat. Fl-istess [in, Valter Latitola, eks-;urnalista, wkoll qed ikun ippro/essat talli allegatament a;ixxa b[ala ‘medjatur fl-impenn g[all-allegat tix[im’. Fil-pre]ent, Silvio Berlusconi qed jappella kontra sentenza tal[abs imposta fuqu g[al abbu] talpoter u talli kellu relazzjonijiet sesswali ma’ prostituta ta[t l-eta. Hu anki ng[ata sentenza ta’ [abs (f’ka] separat) dwar l-u]u illegali ta’ wiretap tal-pulizija u fejn Berlusconi kellu l-[sieb li jo[ro; informazzjoni li kienet tikkon/erna lil rivali politiku. F’dan il-ka], it-transcript ta’ diskursata bit-telefon li kienet inter/ettata mill-awtoritajiet ippubblikatu l-gazzetta Il Giornale, li hi l-proprjeta ta’ Paolo Berlusconi, li ji;i [u l-eksPrim Ministru Taljan.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

Eks-Ministru misjuba mejta ;o garaxx L-OLANDA

L-Awtoritajiet Olandi]i qed jinvestigaw il-mewt ta’ Els Borst, eks-Ministru tas-Sa[[a, li l-katavru tag[ha nstab ;o garaxx minn [abib tag[ha. Borst, li kellha 81 sena, g[enet tixpruna l-le;islazzjoni, fl-2001, li kkonfermat lill-Olanda b[ala l-ewwel pajji] li llegalizza lewtanasja. Intant, u waqt li l-pulizija qalu li m’g[andhomx g[alfejn jissuspettaw li Borst setg[et spi//at vittma ta’ a;ir kriminali, x-xjenzati forensi/i ma setg[ux jag[tu ra;uni konkreta g[al mewtha.

Fl-istess [in l-akbar ‘possibbiltajiet’ huma li l-eks-Ministru tilfet [ajjitha b’ka;un ta’ xi in/ident, inkella mietet ‘fuq ilpost’ minn kaw]i naturali. Il-mewt ta’ Els Borst ixxukkjat il-kollegi politi/i tag[ha f’The Hague spe/jalment wara li hi, nhar is-Sibt, attendiet g[al konferenza tal-Partit D66 liberali li kienet tifforma parti minnu. Kien hemm anki ]mien fejn Borst kienet tmexxi l-Partit D66 u lPrim Ministru tal-Olanda Mark Rutte sostna li mewtha j[alli vojt kbir fil-politika ta’ pajji]u.

Attakk fuq /inema IL-PAKISTAN

Inqatlu talanqas g[axar persuni waqt suspettat attakk bi grenades fuq kumpless ta’ /inema f’Peshawar, lejn ilMajjistral tal-pajji]. L-attakk [alla wkoll numru ta’ midruba, bis-sidien tal-kumpless jg[idu li kienu ilhom jir/ievu ttheddid ming[and il-militanti biex jag[lqu s-swali u ma jkomplux juru l-films. {add ma assuma responsabbilta g[all-attakk, li se[[ kwa]i

;img[atejn wara ka] simili f’Peshawar fejn splu]jonijiet ;o kumpless ta/-/inema ie[or kienu swew il-[ajja ta’ [ames persuni. L-in[awi ta’ Peshawar huma mag[rufa g[all-vjolenza kontinwa, li fil-parti kbira qed jikka;unaw il-militanti tatTaliban. Intant, l-a[[ar rapporti qalu li kien hemm xi 80 ru[ qed jaraw film fi/-/inema inkwistjoni meta twaddbu ‘tlett grenades’ g[al ;o nofshom.

L-ewwel ka] ta’ poljo f’Kabul mill-2001 L-AFGANISTAN

L-Uffi/jali tas-Sa[[a f’Kabul qeg[din jiffa//jaw l-inkwiet ;did wara li tifla Afgana ta’ tlett snin instabet marida bil-poljo flin[awi tal-kapitali. Il-ka] li fe;; hu anki l-ewwel wie[ed f’din ilbelt kapitali mindu kkrolla l-eksre;im tat-Taliban, fl-2001. Intant, il-Ministeru tas-Sa[[a Afgan [are; direttivi g[al kam-

panja ta’ tilqim ‘madwar Kabul’ meta t-tifla marida hi parti minn komunita fqira mag[mulha minn rg[ajja mag[rufa b[ala Kuchis u li hi bba]ata fuq g[olja lejn il-Lvant tal-kapitali. {afna minn dawn ir-rg[ajja huma eks-nomadi li g[adhom jg[ixu qalb it-tined minkejja l-kefrija tax-xitwa fl-in[awi ta’ Kabul.

Dan ir-ritratt li jmur lura g[all-2006 juri lil Shirley Temple Black bil-premju tal-Annual Life Achievement waqt il-premjazzjoni tat-12th Annual Screen Actors Guild Awards, li saret ;o /entru ta’ Los Angeles. f’California. Ir-ritratt ]g[ir tal-lemin juri l-attri/i famu]a ‘ta’ xag[arha nokkli’ meta kienet g[adha tifla (EPA)

Mietet l-attri/i Shirley Temple L-ISTATI UNITI

L-attri/i Shirley Temple, li kisbet il-fama ta’ eta /kejkna u li tibqa’ mfakkra bil-laqam America’s Little Darling, mietet minn kaw]i naturali fl-eta ta’ 85 sena. Rapporti qalu li l-attri/i, li [adet l-a[[ar nifs fid-dar tag[ha f’Woodside, f’California, kienet imdawwra mill-qraba u bl-aktar ismijiet rinomati ta’ Hollywood jo[or;u jsellmu l-impatt qawwi ‘tat-tifla li saret fenomenu u simbolu g[all-industrija talfilms’. Fi tfulitha, Temple kienet laktar child-star popolari matul is-snin tletin u fejn kienet

mag[rufa wkoll b[ala ‘t-tifla b’xag[arha nokkli’. Hi twieldet fl-1928 u ng[atat l-ewwel parti f’film meta kien g[ad g[andha biss tlett snin. Intant, u qabel irtirat b[ala attri/i fl-1950, fl-eta ta’ 21 sena, hi [adet sehem f’numru ta’ films memorabbli b[al Bright Eyes, Stand Up and Cheer, Curly Top, The Littlest Rebel u Little Miss Marker. Shirley Temple – li kunjomha, ‘l quddiem, inbidel g[al Temple Black – kellha kapa/ita straordinarja g[all-kant u ]-]fin u sa[[ret lid-dilettanti ta/-/inema

madwar id-dinja, tant li fl-1935 ing[atat Oscar spe/jali meta kien g[ad g[andha biss sitt snin. Sallum hi tibqa’ l-aktar persuna ta’ eta ]g[ira li qatt kienet onorata b’Academy Award u fi kliem l-eks-President Amerikan Franklin D. Roosevelt, il-popolarita tag[ha g[enet biex ‘tqawwi l-moral tan-nies’ waqt id-Dipressjoni Kbira tas-snin tletin fl-Istati Uniti. Wara li rtirat minn attri/i, Shirley Temple baqg[et anki prominenti grazzi g[al karriera fil-qasam politiku u l-[ajja diplomatika.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

L-g[arg[ar mistenni jiggrava waqt il-maltemp kontinwu IR-RENJU UNIT

Mew; enormi jitkisser max-xatt fl-in[awi ta’ Dawlish (f’Devon), lejn il-Lbi/ tal-Ingilterra, waqt l-eqqel ta’ maltempata (ritratt> EPA)

L-in]ul tax-xita fid-diversi re;juni tar-Renju Unit donnu m’g[andux tmiem u dan fost twissijiet konsistenti dwar g[arg[ar fiz-zoni madwar ixXmara Thames u fl-in[awi ta’ Somerset. Filwaqt li s-Segretarju tadDifi]a Britanniku, Philip Hammond, qal li l-Gvern tieg[u qed jikkonfronta l-kri]i bilmezzi kollha g[ad-dispo]izzjoni teig[u, hemm tal-anqas erbatax il-flood alert ta’ kategorija massima g[all-bnadi ta’ Berkshire u Surrey u ]ew; twissijiet ‘akuti’ g[al Somerset. L-awtoritajiet qeg[din jag[mlu li jistg[u biex jg[inu lir-residenti ta’ dawn lin[awi. Sadanittant, l-g[arg[ar [arbat is-servizzi tal-ferrovija f’/erti bnadi tar-Renju Unit, bil-Prim Ministru Britanniku, David Cameron, ikompli j]ur iz-zoni tal-Lbi/ li ;arrbu l-ag[ar effetti

tal-maltemp. L-a[[ar rapporti qalu wkoll li eluf ta’ djar u bi//iet tal-proprjetà g[adhom ta[t theddida diretta mill-g[arg[ar fl-in[awi ma;enb ix-Xmara Thames, fejn kompliet l-evakwazzjoni tar-residenti.

Ix-xita g[andha tikkomplika l-problemi Fl-istess [in, hemm t[assib kbir min[abba li l-Ingilterra u Wales qeg[din ibatu l-konsegwenzi tal-aktar perijodu ta’ xita e//ezzjonali g[al kwa]i 250 sena. Hu minnu wkoll li minn Di/embru ’l hawn [ar;u iktar

minn 130 flood warning serju, li jindikaw theddida diretta g[all[ajja tan-nies. L-a[[ar rapporti mill-Uffi//ju Meteorolo;iku kkonfermaw aktar twissijiet ta’ g[arg[ar tul lin[awi ta’ Wales lejn inNofsinhar u fi bnadi talIngilterra lejn il-Lbi/, bil-kelliema jsostnu li x-xita li mistennija tin]el fis-sig[at li ;ejjin g[andha tikkomplika l-problemi. Intant, [ar;u wkoll it-twissijiet ta’ borra g[al re;juni flIskozja, it-Tramuntana talIngilterra u l-Irlanda ta’ Fuq. Lirwiefen qawwija lbiera[ iddominaw l-aktar zoni esposti lejn il-Lbi/ tal-Ingilterra. Dan meta l-livelli tal-g[arg[ar fl-in[awi ta’ Chertsey (f’Surrey) komplew telg[in u r-residenti sostnew li ma jistg[u jag[mlu xejn [lief jistennew l-ag[ar ]viluppi.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

I}RAEL> {addiem i;orr il-figurin ta’ rettili enormi f’fabbrika g[all-iddisinjar ta’ karrijiet u mudelli, b[ala parti mit-t[ejjijiet g[all-parata ta’ Purim li ssir f’Holon, fis-16 ta’ Marzu li ;ej. L-I]raeljani, kull sena, ji//elebraw il-festa ta’ Purim b[ala tifkira ta’ meta l-Lhud kienu salvaw minn ;eno/idju fl-artijiet tal-Persja antika (ritratt> EPA)

Lejn djalogu rari

Ta[ditiet sinifikanti mat-Tajwan

IL-KOREA

I?-?INA

Uffi/jali tal-Korea ta’ Fuq u lKorea t’Isfel, illum, jissie[bu f’ta[ditiet ta’ livell g[oli qabel ir-riunjoni tal-familji Koreani li huma separati minn xulxin u li hi ppjanata li ssir lejn l-a[[ar taxxahar. Kelliema g[all-Gvern, f’Seoul, [abbru li l-villa;; ta’ Panmunjom, li jinsab fi/-/entru tal-fruntiera li tifred il-Korea ta’ Fuq minn ta’ Isfel, g[andu jservi b[ala s-sede g[ad-djalogu u filwaqt li ma ssemmiet l-ebda a;enda, mistenni li l-’laqg[at talfamilji’ se jispikkaw f’dawn itta[ditiet. Il-ftehim rigward id-djalogu

segwa l-proposta tal-Korea ta’ Fuq biex in-na[at ‘jiltaqg[u madwar mejda’, b’uffi/jali talKorea t’Isfel jg[idu li l-istedina waslet ‘qisha le[[a ta’ berqa’ u ssorprendiet lill-Gvern f’Seoul. Il-korrispondenti fil-Korea t’Isfel, min-na[a tag[hom, qalu li l-Uffi/jali f’Seoul qeg[din jittamaw li l-djalogu tal-lum jixpruna t-ta[ditiet inter-Koreani fuq ba]i regolari. Fil-pre]ent, il-Korea ta’ Fuq u ta’ Isfel qed i[ejju biex ilaqqg[u l-familji li ilhom mifrudin mindu l-peni]ola tag[hom inqasmet bejn i]-]ew; pajji]i lejn l-a[[ar tal-Gwerra Koreana tal-1950-53.

I/-?ina u t-Tajwan bdew erbat ijiem ta’ ta[ditiet f’Nanjing. Dan l-avveniment qed jitqies b[ala laktar djalogu bilaterali ta’ livell g[oli mit-tmiem tal-Gwerra ?ivili ta/-?ina, fl-1949. Intant, u g[alkemm ma [ar;et l-ebda a;enda uffi/jali rigward it-ta[ditiet, l-impenn qed jitqies b[ala e]er/izzju li jkattar ilfidu/ja bejn l-awtoritajiet f’Beijing u Tajpej. It-ta[ditiet huma wkoll sinifikanti peress li /-?ina tqis lit-Tajwan b[ala parti mit-territorju tag[ha u meta fil-passat, iddjalogu bejn ir-rivali tar-re;jun dejjem [adu [sieb l-organizzaz-

zjonijiet meqjusa b[ala ‘kwa]iuffi/jali’. Zhang Zhijun, li jmexxi lUffi//ju ?ini] inkarigat millAffarijiet relatati mat-Tajwan – u li qed jie[u sehem f’dan iddjalogu – qal li li sa ftit ilu wie[ed bilkemm seta’ jimma;ina li setg[et issir laqg[a b[al din u fuq livell daqstant g[oli. Zhijun kompla li tin[tie; anki ‘l-imma;inazzjoni’ fuq i]-]ew; na[at jekk iridu jsolvu d-diffikultajiet ta’ bejniethom. L-og[la uffi/jal tat-Tajwan pre]enti f’Nanjing hu Wang Yuchi, li jmexxi l-Kunsill ta’

pajji]u inkarigat mill-affarijiet li jikkon/ernaw it-territorju Tajwani], u li fisser din il-laqg[a b[ala kapitlu ;did g[ar-relazzjonijiet ma/-?ina. Wang qal ukoll li fi//irkostanzi, wie[ed g[andu jqis li l-fatt li r-rappre]entanti rispettivi qeg[din ipo;;u madwar mejda biex jiddiskutu /erti issues di;à mhix xi [a;a fa/li. Is-sitwazzjoni bejn i/-?ina u tTajwan tibqa’ sensittiva g[alla[[ar, meta l-Istati Uniti tibqa’ impenjata biex tiddefendi lil Tajpej u minkejja li ma tirrikonoxxix lit-Tajwan b[ala pajji] indipendenti.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

{SIBIJIET

Bi]a’ u kura;; Nist[ajjilkom tg[iduli ‘x’;ej, bil-bi]a’ u kura;;’? Dan jonqosna issa l-bi]a’, g[ax mhix bi]]ejjed tqila l-[ajja. U jien inwi;ibkom, anzi ma newwiltilkomx bi]a’ biss, qabbi]tilkom ukoll ilkura;;. Dawn huma ]-]ew; pedamenti li fuqhom [dimt la[[ar rumanz tieg[i bl-isem ‘Bi]a’ u Kura;;’. Niftiehmu, it-trilo;ija li [ar;uli qabel, kienet tassew storika jew, a[jar ng[idu, rumanzi stori/i biex ma naqax f’xi nassa. Huma rumanzi, ji;ifieri imma;inattivi, imma stori/i wkoll g[ax g[andhom l-Istorja b[ala dik li torbot f’g[oqda wa[da l-istejjer irrakkontati. Did-darba g[amilt l-istess. D[alt fl-istorja tal-a[[ar gwerra dinjija, ;errejt il-karattri li [laqt mill-Birgu, [adthom {al Qormi u wara l-gwerra r;ajt tellajthom, g[alkemm mhux kollha, il-Birgu, jew a[jar fil-Kunvent tas-sorijiet Benedittini, fejn temmejt l-istorja tieg[i. Hemm trid tara ’l Hilda, artista ;irbija, li flimkien ma]-]g[a]ag[ ;irbin u l-bandisti tal-Ka]in San Lawrenz i]an]nu Innu ;did li lkliem tieg[u kienet kibitu hi stess. Hemm naraw ’il-Kanonku Dun Belin jg[in li]-]g[a]ag[ u mbag[ad jin]el {al Qormi min[abba l-gwerra flimkien ma’ Wenzinu l-pastizzar.

ma nixjie[ qatt, g[ax ma jistax ikun. Xi darba trid tixjie[. Jien ;a xja[t. Imma s-sbu[ija nfittixha g[ax tindurali dawk l-u/u[ tal[ajja kemxejn imdella, biex ma ng[idx makabra wkoll.

Il-‘miraklu’ ta’ San :or; Hemm trid tara x’;ara fil‘miraklu’ ta’ San :or; li qajjem lil {al Qormi kollu, imma li spi//a b’wi// il-;id. Il-pittur Fredu Flores u t-tabib Michel Bru kellhom x’jag[mlu mhux [a]in, laktar wara li wie[ed seraq ilma[buba (ballerina Fran/i]a), Célestine Bijou, lill-ie[or u l-

gwerra re;g[et g[aqqdithom flimkien. Trid tara ’l Miriam li minn {al Qormi fejn kienet rifu;jata b[allo[rajn marret il-Birgu f’dik lg[odwa tal-bi]a’ hekk mag[rufa b[ala tal-Illustrious. Ma ninsiex ukol ’l-Avukat Bastjan, imlaqqa “Il-Lellekkin”, li ried lil Hilda, imma g[amel wa[da tinkiteb. Biss hemm [a;a o[ra li g[alkemm hi barra l-imma;inazzjoni tieg[i, imma torbot i]-]mien li matulu jin[adem ir-rumanz: iddjarju li kienet i]]omm il-ballerina Fran/i]a u warajha, ]ew;ha, itTabib Michel Bru, djarju li jmexxina mal-bandla ta’ mew; ilgwerra. Fl-a[[ar, il-mi;ja talKonvoj bidlet dak il-bi]a’ f’kura;; u hemm il-poplu kien qed jistenna dinja o[ra, dinja ta’ lwien qawsalla ;dida, dinja ta’ tama u demokrazija. Ftit ilu jien u g[addej b’dak limbierek ta’ laptop, fejn tinfeta[li quddiemi d-dinja kollha, immur fejn irrid, naqra li rrid u nara li

L-ikrah u s-sabi[ tal-[ajja Fir-rumanzi tieg[i nda[[al kollox: l-ikrah u s-sabi[, imma na[seb li s-sabi[ jidher ukoll fejn hemm l-ikrah. Jekk xi darba qrajtu l-poe]ija twila imma millisba[: ‘The Wreck of the Deutchland’ tal-poeta

Il-qoxra tal-ktieb ‘Bi]a’ u Kura;;’

rrid, ;ie quddiem g[ajnejja lfilosfu Franz Kafka. U l-ewwel ma qrajt tieg[u kienet sentenza interessanti li g[andha x’taqsam sew mal-kompjuter. Kienet din: “I do not read advertisements. I would spend all my time wanting things.” Jekk taqra kollox filkompjuter, tispi//a toqg[od mieg[u biss. Imma l-aktar li g[o;bitni kienet sentenza o[ra ta’ Kafka li xi ftit g[andha x’taqsam ma’ dan li qed ng[id. Kiteb: “Anyone who keeps the ability to see beauty never grows old.” Veru, jien it-tazza naraha nofsha mimlija mhux nofsha vojta. Mhux kul[add l-istess, imma jien hekk. U dan ma nag[mlux biex

:i]wita Ingli] Gerald Manley Hopkins, tafu xi rrid infisser b’dan. U poeta ie[or Ingli], Keats, kien fissirha hekk din: “Beauty is truth, truth beauty”. Komplu lversi intom, min jafhom. Qed niftakar, ftit snin ilu mort kungress tal-Esperanto l-Polonja u jien u g[addej ilma[t [anut talkotba. U jien fejn nara l-kotba nin[all. :bidt ’l hemm, ilma[t ktieb tal-awtri/i Amerikana Vanna Bonta. Din l-awtri/i qatt ma kont smajt biha qabel. Isem ilktieb li qbadt kien ‘Flight’, lewwel rumanz tag[ha. Fil-qoxra ta’ wara qrajt li dak kien rumanz ta’ misterji, im[abba u avventura, imma wkoll ta’ mekkanika, spe/i ta’ science fiction, fejn l-awtri/i tipprova tispjega s-sopranaturali. Infatti kienu

Karmenu Mallia lavojo@maltanet.net

kitbu fuqu li kien l-ewwel rumanz tal-quantum fiction, ;enru letterarju ;did, li mhux saltna li jien komdu fiha. Dak i]-]mien, ir-rumaz tieg[i ‘Bi]a’ u Kura;;’ kont ;a ktibtu, u rajt tassew kemm kien ’il bog[od mill-kitba ta’ Vanna Bonta. Imma ma [adthiex bi kbira. {add mhu b[al [add. Dik, dik, u jien, jien. Imma m’iniex se mmaqdarha.Ma naqbilx ma kif kitbet, imma daqhekk. Live and let live. Jien ng[id li kieku hawn Malta nimxu fuq dal-kliem, inkunu a[jar ma’ xulxin. U ng[ixu aktar henjin. U g[edt f’qalbi, min jaf li kieku ’l Franz Kafka nag[tuh i//ittadinanza Maltija? Qed inkun sin/ier u ma jien immaqdar u ng[id kontra [add. Biss flus m’hemmx g[ax ilu mejjet. B[alma ilu mejjet, fl-imma;inazzjoni tieg[i tafux, l-Avukat Bastjan, “Il-Lellekkin”, tarrumanz tieg[i.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

MADWARNA

L-ewwel /inema 6D f’Malta G[adu kemm feta[ f’Malta lewwel /inema 6D. Dan feta[ f’Level 4 fi/-/entru ta’ divertiment ta’ Delta 4 fil-Kumpless ta’ Bay Street, fil-Bajja ta’ San :or;, San :iljan. Dan i/-/inema 6D, li ;ie ddisinjat fil-Kanada, joffri vja;; uniku li litteralment i[allik bla nifs. Lesti ru[ek g[al esperjenza straordinarja; [alli l-imma;inazzjoni tieg[ek tmur fejn trid u lesti s-sensi tieg[ek g[all-effetti 6D mill-aqwa li jo[olqu vja;; li j]ommok u jmorru lil hinn mill[in, l-ispazju u l-imma;inazzjoni. L-g[axar si;;ijiet individwali, li g[andhom disinn uniku, elettromanjetiku u modern, jistg[u ji]viluppaw massimu ta’ 2Gs u 400 moviment kull sekonda. Dawn, flimkien man-nu//ali 3D, jippermettuk tgawdi effetti 3D ta’ /inema bl-iskrin wiesa’, li jg[ollu l-adrenalina g[al livell og[la. Dan kollu ji;ri f’sigurtà s[i[a peress li kull si;;u jinkorpora /inturin tas-sigurtà. Is-si;;u jimxi f’erba’ dimensjonijiet li huma koordinati perfettament mal-[oss u l-imma;ni 3D, li jbiddlu l-film f’simulazzjoni unika. Is-sistema tal-[oss 5.1 tikkrea l-effetti tal-[oss bilhigh fidelity, u l-fannijiet qawwija jix[tu mew; ta’ arja li jag[mlu kull film ta’ bejn [ames minuti u sitta esperjenza li komplessivament ]gur ma tinsieha qatt.

I/-/inema 6D fi/-/entru ta’ divertiment Delta 4 fuq Level 4 f’Bay Street

Tista’ tivvja;;a b’velo/ità elettrifikanti fil-film ‘Haunted Mine’ jew t[oss l-adrenalina li ssil; joffri fuq g[oljiet weqfin filfilm ‘Snow Ride’. Hemm g[a]la ta’ 11-il film g[ad-divertiment tieg[ek, fosthom ;irjiet bil-;ettijiet, esperjenzi ta[t ilba[ar, cartoons u ti;rijiet flispazju.

“I/-/inema 6D tag[na hi rRolls Royce ta’ /inema 6D. Ninsabu kunfidenti li nistg[u noffru l-aqwa esperjenza lillg[e]ie] klijenti tag[na,” qal kelliem g[al Delta 4. “U issa kul[add jista’ j]ur i//inema f’Delta 4 f’Bay Street, li jinsab miftu[ sebat ijiem fil;img[a mill-10 a.m. sal-10 p.m.”

L-idea falza tas-sigurtà B[ala parti mill-impenn tag[ha biex tkompli tkabbar il-kuxjenza u xxerred l-edukazzjoni fuq issigurtà tal-informazzjoni, il-Ferg[a Maltija ta’ ISACA organizzat sessjoni edukattiva fuq il-[arsien tas-sigurtà minn tfixkil u fatturi vulnerabbli fis-sistemi tal-informatika g[all-professjonisti tal-IT u l-membri tal-ferg[a lokali. ISACA torganizza sessjonijiet edukattivi b[al dawn, kull xahar. Is-sigurtà tal-informazzjoni saret parti integrali g[al tmexxija korporattiva effettiva, g[al konformità regolatorja u fl-evalwazzjoni tar-riskji. Kull min ja[dem jew imiss ma’ dan il-qasam je[tie; linji gwida /ari li jg[inuh iwie;eb g[all-[ti;iet tan-negozju, li dejjem jinbidlu. Il-qofol ta’ din is-sessjoni edukattiva kien li ]]id il-kuxjenza talparte/ipanti [alli jidentifikaw innuqqasijiet tas-sistemi tag[hom. {afna drabi, dawk li ju]aw dawn is-sistemi f’xog[olhom jafdawhom b’g[ajnejhom mag[luqin u din il-fidu/ja tispi//a twassalhom f’idea falza ta’ sigurtà. Bis-sa[[a ta’ numru ta’ e]empji pratti/i, Fabian Borg, il-fundatur, is-sid u d-direttur mani;erjali ta’ ISEC u HLS-D Corporation Ltd ta [arsa lejn kif is-sistemi jistg[u ji;u fa/ilment imfixkla meta l-organizzazzjonijiet ma ji[dux [sieb bi]]ejjed tas-sigurtà tal-informazzjoni. Il-pre]entazzjoni g[enet lilludjenza biex tifhem a[jar il[ti;iet marbutin mal-anali]i ta’

riskji kriti/i relatati mas-sistemi li ju]aw ta’ kuljum. Fil-pre]entazzjoni tieg[u, Borg inkluda wkoll e]empji pratti/i ta’ dak li jista’ jo[loq attakk fuq netwerk li ja[dem ming[ajr wajers, diskussjoni teknika fuq kif tipprote;i netwerk, u tag[rif fuq su;;etti o[ra relatati marriskji tas-sistemi tal-cloud computing, tas-sistemi virtwali u tal[las elettroniku, is-sistemi tat-tip bring-your-own-device, u fuq ilqasam tal-in;inerija so/jali. ISACA [ar;et numru ta’ linji gwida, manwali u ktibiet tekni/i b[ala g[odda biex tg[in lill-organizzazzjonijiet u lill-professjonisti tal-IT ji]guraw li s-sistemi tag[hom huma m[arsa u mmexxija b’mod sigur. Barra minn hekk, i/-/ertifikazzjonijiet ta’ ISACA, b[a//ertifikazzjoni fil-Kontroll tasSistemi tar-Riskju u talInformazzjoni (CRISC) jistg[u jsa[[u aktar l-g[arfien talesperti u jg[inuhom jiksbu aktar valur g[all-organizzazzjoni tag[hom. Tag[rif ie[or issibu missit www.ISACA.org jew billi t ikteb lill-Bord tal-Ferg[a Lokali ta’ ISACA fl-indirizz info@isaca.org Il-Ferg[a Maltija ta’ ISACA se torganizza sessjoni edukattiva o[ra l-{amis 20 ta’ Frar filLukanda Radisson Blu Resort, San :iljan, fil-5pm. Il-pre]entazzjoni dakinhar se ssir minn Mark Fenech.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

ATTWALITÀ

“Intemmu t-tqala”> Argumenti fjakki favur l-abort… u kif int tista’ twie;eb Ruth Vella thankful2bcatholic@gmail.com

Persuni li huma favur l-abort, biex i;eg[luk taqbel mag[hom, minn kollox jibdew jg[idu biex inti tbiddel il-po]izzjoni tieg[ek. A[na imma, il-persuni favur il-[ajja, la a[na stupidi u anqas ta’ subg[ajna f’[alqna. L-argumenti fjakki u l-gideb sfa//at ta’ dawk favur l-abort minn seba’ mili bog[od inxommuh! Dan lartiklu jippre]enta u[ud mittaparsi “argumenti” favur labort. Ma noqog[dux lura milli nwie;bu! Dik mhux veru hi tarbija

Hekk jippruvaw ibellg[uhielna dawk ta’ favur l-abort! Biex jippruvaw i;eg[luna nemmnu li t-tarbija mhix vera hi persuna umana. Jipprovaw ja[bu n-natura vera tag[ha bi kliem b[al “bajda fertilizzata” jew “ilprodott tal-kon/epiment” jew “massa ta’ /elloli” u jekk tg[idilhom li huma ]baljati, aktarx, biex jipprovaw jimpressjonawna u jag[lqulna [alqna, jirrikorru g[all-kliem “mediku” jew “xjentifiku”. Kliem b[al: “fetu” jew “embrijun”. Quddiem dan il-kliem u[ud minna li a[na favur il-[ajja jistg[u jibdew jikkonfondu. “U mela jien nifhem?” “Kif jibdew ju]aw dan il-kliem tekniku lili jfixkluni u anqas inkun naf x’se nwe;ibhom!” Nafu u nifhmu li t-tarbija fil;uf hija persuna umana b[alna lkoll imma dan il-kliem, billi mhux dejjem nifhmuh, jiskura;;ina milli nwie;bu.

Tarbija ta’ madwar tmintax-il ;img[a fil-;uf. Tista’ tg[id li din mhix persuna umana [ajja meta taraha^

Mela [alli ng[idilkom, dawn in-nies hekk iridu: li bi kliemhom jintimidawna u

jag[lqulna [alqna! La jridu e]attament hekk, allura jien u int iktar g[andna dmir

inwe;buhom! Jekk dan il-kliem i;ieg[lek tikkonfondi, m’g[andekx g[alfejn u l-istess

kliem li u]aw huma, inti tista tu]ah biex tiddefendi l-[ajja! g[al pa;na 21

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

ATTWALITÀ

Ma noqog[dux lura milli nitkellmu favur il-[ajja minn pa;na 20 Dik hija biss “bajda fertilizzata” Li l-[ajja tibda mal-kon/epiment huwa fatt, li mhux biss

tg[allimna b[ala tfal jew addolexxenti imma wkoll fatt li, fi kliem il-professur u l-embrijolo;ista C. Ward Kischer, “kull embrijolo;ista fid-dinja jaqbel mieg[u”. F’kull [lejqa [ajja, fejn issir ilfertilizzazzjoni, tibda immedjatament [ajja ;dida u allura t-terminu “bajda fertilizzata” mhuwiex korrett g[all-a[[ar. Tassew li mal-fertilizzazjoni lbajda issir “fertilizzata” imma irri]ultat ta’ “bajda ffertilizzata” huwa [ajja ;dida u mhux sempli/i “bajda fertilizzata” kif persuni favur l-abort jippruvaw ibellg[uhielna! Mal-kon/epiment fil-bniedem tin[olaq persuna ;dida u distinta, b’DNA unika u irrepetibbli. Li wie[ed jg[id li persuna [ajja u ;dida hija “bajda fertilizzata” jag[mel sens daqskemm wie[ed isejja[ lilek, li qed taqra b[alissa, li inti “bajda fertilizzata”. Inti, b[ali, persuna unika u distinta: ri]ultat ta’ fertilizzazzjoni ta’ bajda, iva, imma sempli/iment “bajda fertilizzata” ]gur li le!

“Prodott tal-kon/epiment” Fit-8 ta’ Di/embru, inNaxxarin ji//elebraw “ilBambina” u t-tfal jifir[u g[ax

g[alkemm ma jifhmux e]att x’qeg[din ni//elebraw, ikollhom vaganza! Fil-25 ta’ Marzu, billi ji;i disa’ xhur qabel jum ilMilied, il-Knisja tfakkarna fitt[abbira tal-An;lu lil Marija. Dawn i]-]ew; festi, g[alkemm differenti minn xulxin, huma wkoll simili [afna g[al ra;uni li ]gur li, kull qarrej adult, immedjatament jifhem! I]-]ew; festi huma dwar ilkon/epiment ta’ tarbija. Flewwel wa[da msemmija nfakkru l-kon/epiment ta’ Marija u fittieni festa msemmija nfakkru ttnissil mirakolu] ta’ :esù. Infakkru l-kon/epiment, imsejja[ ukoll it-tnissil, imma aktar milli nfakkru biss il-kon/epiment jew it-tnissil, infakkru fl-istess waqt il-“prodott” tat-tnissil. “Massa ta’ /elloli” Il-“prodott tal-kon/epiment”

huwa persuna umana u allura meta xi [add joqg[od jipprova j[awdek bil-kliem “prodott tattnissil” jew “prodott tal-kon/epiment” wie;eb li, la jrid ju]a dan l-argument fjakk, allura a[na lkoll “prodotti tat-tnissil”! Persuni favur l-abort huma korretti meta jg[idu li t-tarbija hija

L-g[add ta’ trabi li qeg[din jg[ixu minkejja li jitwieldu prematuri [afna qieg[ed ji]died. Din hija Amelia Taylor li twieldet ta’ 21 ;img[a

Li l-[ajja tibda mal-kon/epiment hu fatt, li mhux biss tg[allimna b[ala tfal jew adolexxenti imma wkoll fatt li, fi kliem il-professur u l-embrijolo;ista C. Ward Kischer, “kull embrijolo;ista fid-dinja jaqbel mieg[u” “massa

ta’ /elloli” imma qabel tibda tinkwieta li qed ng[id xi ere]ija, [alli nispjegalek ftit billi nfakkrek fi [wejje; li di;a taf. Il-;isem uman hu mag[mul minn triljuni u triljuni ta’ /elloli u ma te]istix [lejqa [ajja li mhix mag[mula mi/-/elloli! Allura, iva, veru li t-tarbija hija “massa ta’ /elloli” imma jekk ni;u f’dan, anki jien u int “massa ta’ /elloli” u l-fatt li a[na “massa ta’ /elloli” ma jfissirx li m’a[niex umani jew [ajjin! Meta persuna favur l-abort tipprova tirridu/i t-tarbija g[all[lejqa subumana jew bla [ajja, fakkarha li hi stess hija “massa ta’ /elloli” u li b’hekk ma jfissirx li hi hija subumana jew bla [ajja! “Embrijun kulma hu” L-argument li “embrijun kulma hu” jintu]a minn dawk favur labort aktarx g[al ]ew; ra;unijiet. L-ewwel biex jag[tuk x’tifhem li huma jafu i]jed minnek u t-tieni

biex jipprovaw jikkunvin/uk li tarbija f’dan l-istadju la hi persuna, u la hi tarbija u allura wisq anqas hija persuna jew tarbija [ajja. Medikament u xjentifikament, it-terminu “embrijun” jintu]a mit-tobba u x-xjenzjati biex jir-

referi g[al trabi fl-ewwel tnax-il ;img[a ta’ [ajjithom imma b’daqshekk ma jfissirx li l“embrijun” uman mhuwiex persuna umana u [ajja! G[all-kuntrarju! Mal-kon/epiment fil-bniedem tin[olaq persuna ;dida b’DNA uniku u irrepetibbli u mat-tielet ;img[a, qalb it-tarbija li b’kollox g[adha anqas biss la[qet i]-]ew; millimetri, di;à qed t[abbat fuq 75 darba kull minuta! F’dan listadju, mara aktarx anqas biss tkun g[adha nteb[et li hi tqila, madankollu qalb “l-embrijun” li qed i;;orr qieg[da t[abbat, issess tieg[u jew tag[ha hu determinat u definittivament huwa [aj! Il-fatt li tarbija f’dan l-istadju tissejja[ mix-xjenzjati u t-tobba “embrijun” ma jfissirx li hija subumana jew mejta. Ifisser minflok li hija fi stadju partiklari f’[ajjitha: stadju li lkoll konna fih u stadju li meta konna fih, a[na wkoll konna umani u [ajjin! L-ewwel darba li tisma’ dan largument staqsi lill-persuna x’inhu “embrijun” u ara jekk din tafx li embrijun huwa tarbija fl-ewwel tnax-il ;img[a ta’ [ajjitha u kemm jekk taf u kemm jekk le, staqsiha, la hi daqshekk brava, xi

kemm-il darba t[abbat il-qalb ta’ embrijun! Jekk il-persuna ta’ quddiemek g[andha imqar farka ta’ sens komun, g[andha tifhem li la lqalb tal-“embrijun” tkun di;à qed t[abbat b’rata ta’ fuq il-75 ta[bita kull minuta, numru li jibqa’ tiela’ g[al rata ta’ 150 ta[bita sat-tnaxil ;img[a, allura g[andha tifhem ukoll li l-argument tag[ha ta’ “embrijun kulma hu” ma jre;ix! “Fetu biss hi”

Hekk kif wara t-tfulija ti;i ladolexxenza u mbag[ad i]]g[o]ija u wara l-istadju fejn wie[ed huwa adult, bl-istess mod wara l-kon/epiment ji;i l-istadju tal-embrijun, tal-fetu u tat-tarbija mwielda. Huma stadji differenti f’[ajjitna imma billi wie[ed ikun fi stadju partikulari ma jfissirx li huwa anqas uman minn persuna fi stadju li ji;i aktar tard fil-[ajja! Kieku dan kien minnu mela allura l-[ajja ta’ adult g[andha valur iktar minn dik ta’ adolexxenti u l[ajja ta’ adolexxenti g[andha valur iktar minn dik ta’ tifel. Persuni li ju]aw l-argument li “fetu biss hi” aktarx jifhmu li hija tarbija imma biex ming[alihom “ji;;ustifikaw” l-abort, jippruvaw, bla ma jirnexxilhom, jikkonvin/una, li g[ax it-tarbija hija fl-istadju li ji;i wara dak talembrijun, allura [ajjitha ma fihiex valur!

Il-fetu hija tarbija li tkun qab]et it-tnax-il ;img[a. F’dan l-istadju, it-tarbija tant hija ffurmata li jekk jittie[ed ultrasound l-omm se tara wi//ha b’espressjonijiet differenti! It-tarbija g[andha sa[ansitra l-fingerprints tag[ha, is-sensi tas-smig[ u t-tog[ma qed ji;u ]viluppati u rfinuti, it-tarbija tibda t[oss u, biex ma ntawwalx, it-tarbija tant tkun ]viluppata li sa[ansitra lg[add ta’ tfal li qed isalvaw minkejja li jkun twieldu b’mod prematur ta’ 21 jew 22 ;img[a qieg[ed dejjem jikber! L-argument li “fetu biss hu” ma jag[milx sens g[ax il-fatt li persuna tkun fi stadju u mhux ie[or tal-i]vilupp tag[ha ma jfissirx li [ajjitha g[andha inqas valur! Tant dan mhuwhiex minnu li normalment, persuni li huma fi stadji tal-[ajja li jrenduhom aktar “vulnerabbli” a[na ;eneralment nippruvaw ng[inuhom jew nie[du [siebhom i]jed u mhux anqas! Joqtol tarbija u mhux “itemm it-tqala”! Persuni favur l-abort xi drabi jg[idulna wkoll li l-abort “itemm it-tqala” u veru, hekk hu: l-abort itemm it-tqala imma meta jg[idulna din in-nofs verità, ejjew

nistaqsuhom jispjegawlna e]att kif l-abort “itemm tqala”! Jafu bil-metodi ta’ kif l-abort itemm tqala? Metodi b[al pere]empju fejn l-utru tal-omm ikun injettat b’kimika biex ta[raq lit-tarbija. Jew bil-metodu fejn qalb it-tarbija tkun injettata b’kimika differenti biex tikkaw]alha attakk talqalb [alli b’hekk tmut. Issu;;erilhom jaraw il-film ‘The Silent Scream’ [alli b’hekk jifhmu a[jar metodu differenti ta’ kif l-abort “itemm tqala” u jekk jibqg[u jinsistu li l-abort “itemm tqala” bla ma jirrikonoxxu li dan jag[mlu billi joqtol tarbija, allura sfortunatament mo[[hom /ertament li mhuwhiex qieg[ed ja[dem kif suppost! L-abort “itemm it-tqala” billi joqtol tarbija inno/enti u b’hekk ng[idulhom li flok ma jiffukaw fuq “it-tqala” biex ja[bu r-realtà kerha imisshom j]idu l-kif! Nindikawlhom ukoll, f’ka] li ma jafux, metodu ta’ kif persuna ittemm tqala, bla ma toqtol lit-tarbija, huwa biss wie[ed: billi twellidha!

Il-;isem uman hu mag[mul minn triljuni u triljuni ta’ /elloli u ma te]istix [lejqa [ajja li mhix mag[mula mi/-/elloli

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The 60’s Sound Fuzzbox - Christian Azzopardi Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:45 - Good Luck Charlie 07:05 Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 - Wolfblood 09:50 The Suite Life on Deck 10:15 A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 21:35 Wizards of Waverly Place 22:00 The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon 07:05 -

The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:00 - Nouky

& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 -

Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends.

The Time Traveler’s Wife - Raidue, 21>10

Drama romantika dwar librar f’Chicago li kellu gene fis-sistema tieg[u li b’mod mhux ippjanat kienet tie[du lura fi]-]mien. I]da din il-karatteristika ;enetika li kellu bdiet tikkaw]alu [afna problemi fi]]wie; tieg[u. :ie f’punt li ma setax jg[ix aktar hekk. X’g[amel? Lil min g[a]el, lil martu jew il-mod kif twieled? TVM 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – MEA 11:30 – Venere 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:50 - History Hunters 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Pureè 18:55 - G[andi xi Ng[id 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Merlin 21:45 - Headline News 21:50 Poppins 22:45 - Paq Paq lifestyles 23:15 – A[barijiet 23:30 - L-irkant; Valletta. TVM 2 07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 – Mea 11:30 - Venere 11:55 – Waqtiet 12:00 – News 12.45 - GFA Round Up 13:15 – Ruggers 13:45 – Mixage 14:15 Paqpaq Lifestyles 14:45 -

Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – Oceans 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Click 18:30 - GFA Round Up 19:00 – Ruggers 19:30 – Waqtiet 19:40 – Oceans 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 - Mixja ta’ poplu 21:40 - Headline News 21:45 Madwarna 22:15 - G[andi xi ng[id 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:05 - DOT EU. One

07:00 - Breakfast News 08:50 Hazzard daily update 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 11:15 Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 17:00 – Sal-:ister 17:30 - ONE News 17:40 - Kif Inti? 19:10 – Super 5 19:30 - ONE News 20:15 – TX 21:45 – Hazzard 22:45 - Bin 61 23:30 - ONE News.

Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 TSN Teleshopping 13:00 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 Dokumentarju 20:30 - D Bride 21:30 M’intix Wa[dek 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:30 - Tg1 flash 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 11:00 - Tg 1 11:30 - Unomattina Magazine 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 16:50 - Rai Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 – Football: Napoli-Roma 23:10 - Porta a porta 00:45 - Tg 1 notte 01:20 – Sottovoce. Raidue 06:40 –

Cartoons 08:35 - Desperate housewives 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 Medicina 14:00 - Pasion prohibida 14:50 - Detto fatto 17.00 - Cold case (TF) 17:50 - Tg Sport 18:45 - NCIS (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 – Lol:) 21:10 – The time traveler’s wife. Film 2009 23:00 - Tg 2 notizie 00:50 - Rai parlament Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 – Agorà 10:15 - Mi manda Raitre 11:15 – Elisir 12:00 - Tg 3 # meteo 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12.45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg regione

14:20 - Tg 3 15:05 - Tgr Piazza affari 15:10 - Terra nostra (TN) 16:00 Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 – Blob 20:15 – Sconosciuti 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto? 23:15 – Gazebo 24:00 - Tg 3 linea notte 01:55 - Fuori orario. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:50 - Mattino cinque 09:10 - Tg 5 - Ore 10 11:00 – Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 telegiornale 20:40 Striscia la notizia 21:10 - I Segreti di Borgo Larici 23:30 - The cider house rules. Film 1999 01:30 - Tg 5 Notte # Meteo 02:15 - Striscia la notizia. Rete 4 07:20 - Miami vice (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:45 - Carabinieri (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo 13:55 - Tg 4 14:00 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - Junior. Film 1994 18:55 Tg 4 19:35 - Il segreto (soap) 20:30 Tempesta d’amore (soap) 21:10 - Up in the air. Film 2009 00:45 - Ransom. Film 1996. Italia 1 06:55 -

Friends (sitcom) 07:40 – Gilmore 09:30 - Everwood (TF) 11:25 - Dr House (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 14:55 - Big bang theory 15:50 - Two and a half men 16:40 How I met your mother 17:30 - Covert affairs 18:30 - Studio aperto 19:20 CSI Miami (TF) 21:10 - Le iene show 00:30 - Attila flgello di Dio. Film 1982.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

TV#RADJU F. Living 07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Design Workshop 10:00 - {in g[al Kollox 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Belle Donne 23:30 - F. Living magazine 01:30 Teleshopping. Xejk 07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Fottball Daily 09:50 – Shout Out 10:00 -Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 14:00 – Golden Oldies 15:00 -The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs (New) 20:15 – Shout Out 21:55 – Football Daily 22:00 – Local Angle 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals. Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Chicago Fire 12:00 – SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - 2 Broke Girls 15:00 -Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Person Of Interest 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Suits 19:45 - The Mentalist 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 – Whitney 21:25 - 2 Broke Girls 22:00 - Mike & Molly 22:30 - VEEP 23:00 - 30 Rock 23:30 – Dallas 00:15 - True Blood 01:15 – SMASH. La 5 13:10 –

Gilmore girls (TF) 14:00 – Non ditelo alla sposa 15:20 – Extreme makeover home edition 16:00 Aspettando grande fratello 17:00 – Alisa: Follow your heart 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:05 – Il cibo si fa bello (TF) 21:10 – |My fake fiance. Film 2009 23:00 – Bella piu di prima 24:00 – Uomini e donne.

GO Stars 06:45 - Wild child 10:00 - Broken city 11:50 – Octupusy 14:10 - Horrible bosses 15:50 - |Earthbound 17:30 - Last night 19:00 - Falcon pt. 2 20:30 - Parks & Recreation 21:00 - Lincoln 23:30 The conspiratior 01:30 - Abraham Lincoln: Vampire hunter. BBC Entertainment 06:50 - Boogie Beebies 07:05 - Garth and Bev 07:15 Me Too! 07:35 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:55 – Bobinogs 08:05 - Boogie Beebies 08:20 Garth and Bev 08:30 - The Weakest Link 09:15 - Last of the Summer Wine 09:45 - Moone Boy 10:15 - EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - The World of Stonehenge 12:05 - Call the Midwife 13:00 - The Weakest Link 13:45 Last of the Summer Wine 14:15 - Moone Boy 14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - The World of Stonehenge 16:30 - Call the Midwife 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 – Doctors 19:10 - The World of Stonehenge 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 - Absolutely Fabulous 21:00 - Stella 21:45 - Alan Carr: Chatty Man 22:30 - The Office 23:00 - The Shadow Line. MGM Movie 06:24 - Clean Slate 08:15 - Thrashin’ 09:50 - Rich in Love 11:35 - Loch Ness 13:15 - Night of the Comet 14:50 - The Winter People 16:30 - MGM’s Big Screen 16:45 - Madhouse 18:15 Semi-Tough 20:00 - Keaton’s Cop 21:40 - Married to It 23:35 - Soldier Boyz. Diva Universal 06:00 – Ironside 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - McBride: Semper Fi 09:32 - Meglio Se Stai Zitta 09:50 – Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 Fede Cieca 12:00 - Mystery Woman 13:37 - Rare Books and Manuscripts 13:50 - Kojak 14:50 - ER 15:45 - Great Women 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 Mystery Woman: Sing Me a Murder 18:40 - Great Women 18:50 - Kojak

19:50 - JAG 20:50 - Great Women 21:00 - Introducing Dorothy Dandridge 23:05 - Shorts 23:10 - Poirot: Death on the Nile. Discovery Channel 06:50 - Auction

Hunters: The Smoking Ton 07:15 - Ultimate Survival: North Africa 08:10 - Dual Survival: Failed Ascent 09:05 - Gold Rush: Up Smith Creek 09:55 Moonshiners: Adios, Mr. Still 10:50 How Do They Do It?: Mining Trucks; IKEA, Air Traffic 11:15 - How It’s Made 11:40 - MythBusters: Operation Valkyrie 12:35 - Extreme Engineering: Peru Dam 13:30 - Fast N’ Loud: Ford Galaxie - Part 2; Nash Healey 14:25 World’s Scariest...: World’s Greatest Heroes 15:20 - You Have Been Warned: Greatest Hits II 16:15 - Car Vs Wild: Climb to Sky Platform 17:10 - Ultimate Survival: Georgia-Eastern Europe 18:05 - Auction Kings: Ship’s Cannon; Vitapulser 18:35 - Auction Hunters: Money Makin’ Monster Machines 19:00 - How It’s Made: Hearing Aids, 3d Puzzles, Toilets 19:30 - How It’s Made: Filigree Glass, Fish Food, Motor Homes 20:00 - Gold Rush: Jungle Boogie 21:00 - Gold Rush: Hope Creek 22:00 - Jungle Gold: Run for the Border. Discovery World 06:50 - Chasing Classic Cars 07:15 Chasing Classic Cars 07:45 - Extreme Engineering 08:35 - Bizarre Foods 09:30 - Out of the Wild: Venezuela 10:20 Mummy Autopsy 11:10 - Combat Countdown 12:05 - Extreme Engineering 12:55 - When Weather Changed History 13:50 - The True Story 14:45 - Treasure Quest 15:40 Combat Countdown 16:35 - Out of the Wild: Venezuela 17:25 - Alps From Above 18:20 - Extreme Engineering 19:10 Chasing Classic Cars 19:35 Chasing Classic Cars 20:05 Mistresses 21:00 - Alps From Above 21:55 - I Was Bitten 22:50 Undercover: Double Life 23:45 Mummy Autopsy.

07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>00 22>30 23>00

Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - GTA Next

Level 08:45 World Series by Renault 09:35 FIFA Under 17 World Cup Football 10:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 11:35 International Championship Snooker 13:00 – WATTS 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 14:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 15:45 UEFA Youth League Football (Live) 18:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 19:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:30 - Brothers in Sport 21:00 - Wednesday Selection 21:05 - Riders Club 21:10 - CIMB Asia Pacific Classic, US PGA Tour Golf 22:10 - Golf 23:10 - Golf Club 23:15 - Rolex Middle Sea Race, Yachting 23:45 - Yacht Club 23:50 Wednesday Selection. Eurosport 2 07:00 - College Football 09:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 10:30 WATTS 11:00 - UEFA Under-21

– Canale 5, 23>30

Dan il-film je[odna lura fl-1940, waqt il-qofol tal-gwerra. Niltaqg[u ma’ Larch li hu tabib li jmexxi post f’kastell imwarrab fis-selva;;. Dan il-post kellu diversi funzjonijiet fosthom li fih jitrabbew it-tfal orfni, post fejn iwelldu n-nisa u fejn ti;i mitmuma wkoll it-tqala permezz tal-abort. G[alkemm Larch kien l-uniku tabib, mieg[u kellu ]ew; infermiera, Edna (Kathy Baker) u Angela (Jane Alexander), u assistent bl-isem ta’ Homer, li qabel ma g[alaq it-18-il sena hu kien orfni fosthom ukoll. Numru ta’ nisa bdew jag[]lu li jwelldu u j[allu t-tfal f’dan il-post. I]da x’kien qieg[ed ji;ri mit-tfal? X’kien ir-rwol tat-tabib, l-infermiera u l-assistent?

Tottenham H (Live) 22:45 - Milan Channel, GO sports 3 20:45 - Barclays Premier League Week 26 - Manchester City v Sunderland (Live) 22:45 - Inter Channel, GO sports 4 20:45 - Barclays Premier League Week 26 - Stoke City v Swansea City (Live) 22:45 - Juve Channel. GO sports 5 21:00 - Barclays Premier League Week 26 - Fulham v Liverpool (Live) 23:00 - LFC TV GO sports 6

20:45 - Barclays Premier League Week 26 - Everton v Crystal Palace (Live) 22:45 – MUTV.

GO sports 1 07:00 - RBS

GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA European Tour - Joburg Open - Day 3 12:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Norwich City v Manchester City 14:00 RaboDirect Pro12 - Round 13 Munster v Cardiff 16:00 - Serie A Round 23 - Udinese v Chievo 18:00 FIFA Futbol Mundial 19:30 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam - Day 3 (part 2) (Live) 21:30 - Ligue 1 Round 24 - Girondins de Bordeaux v Lorient 23:30 - Barclays Premier League - Premier League World #34 00:00 - Serie A - Round 23 Sampdoria v Cagliari 02:00 Barclays Premier League - Week 26 Hull City v Southampton.

GO sports 2 20:45 - Barclays Premier Week 26 - Newcastle

GO sports 8 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA European Tour - Joburg Open - Day 3 12:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Norwich City v Manchester City 14:00 RaboDirect Pro12 - Round 13 Munster v Cardiff 16:00 - Serie A Round 23 - Udinese v Chievo 18:00 FIFA Futbol Mundial 18:30 Vincennes Horseracing 21:30 - Ligue 1 - Round 24 - Girondins de Bordeaux v Lorient 23:30 - Barclays Premier League - Premier League World 00:00 - Serie A - Round 23 Sampdoria v Cagliari 02:00 Barclays Premier League - Week 26 Hull City v Southampton .

International Championship Futsal (Live) 12:30 - WATTS 12:45 - GTA Next Level 13:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 14:30 - J League Football 15:00 - UEFA Women’s Champions League Football 16:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 17:30 - The Euroleague Basketball Show 18:00 - EuroCup Basketball (Live) 19:45 - WATTS 20:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 20:30 - Pro Wrestling 21:30 -Boxing 23:00 Scottish International Open Bowls

The Cider House Rules

NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Premier NET News Distinti Rafiki G[alik fl-Ewropa NET News

Six Nations 2014 Scotland v England 09:00 - Barclays Premier League - Week 26 - West Brom Albion v Chelsea 11:00 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam - Day 3 (part 1) (Live) 17:00 - Ligue 1 Round 24 - AS Monaco v Paris SaintGermain 19:00 - Trans World Sport 20:00 - Barclays Premier League Premier League World 20:45 Barclays Premier League - Week 26 Arsenal v Manchester Utd (Live) 22:45 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam - Day 3 (part 2) 01:45 Vincennes Horseracing. League Utd v

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

TV # RADJU ILLUM FUQ NET TELEVISION

Junior – Rete 4, 16>35

Premier – NET Television, 20>30 Fuq is-sufan ta’ Premier illum se jkun hemm il-kantanta popolari Carmen Gusman. Kantanta minn {al Luqa li fil-bidu tal-karriera tag[ha kienet mag[rufa b[ala Carmen Schembri sakemm

NCIS – Raidue, 18>45

Up In The Air – Rete 4, 21>10

Avanti Un Altro – Canale 5, 18>50

i]]ew;et lil Enzo Gusman. Fl-1979 emigrat bil-familja lejn il-Kanada u ;iet lura Malta flimkien ma’ ]ew;ha i]da wliedhom it-tnejn (Johanna u Greta) baqg[u

jg[ixu barra minn Malta. Lil Carmen Gusman huma [afna dawk li jxebbhuha ma’ Bonnie Tyler. Aktar dwar Carmen u l-esperjenzi tag[ha fil-qasam tal-kant illejla fuq Premier.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

TISLIBA

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1

Rapport tat-temp

UV INDEX

IT-TEMP Pjuttost imsa[[ab b’[albiet tax-xita VI}IBBILTÀ Tajba minbarra f’[albiet tax-xita IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi mill-Punent Majjistru li jsir mill-Punent il-Lbi/ BA{AR Qawwi li jsir qawwi [afna IMBATT Baxx mill-Majjistral li jsir baxx g[al moderat TEMPERATURA L-og[la 14˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 429.2mm IX-XEMX titla’ fis-06.53 u tin]el fil-17.40

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

Mimdudin> 5. Jekk tar-ras tehme] biha (5) 6. {ut mag[ruf g[all-benna tal-la[am tieg[u (5) 7. Ma[]en tal-merkanzija tal- kummer/ (5) 10. Insetti dejjem lesti g[all- attakk (5) 11. Mara msemmija fil-Bibbja (5) 12. Ingravata tal-kulur ftit kbira (5) 14. {adu l-qies (5) 16. Delizzju bis-senter (5) 17. Wie[ed jista’ jistkenn ta[thom (5) 18. …… u bottijiet (5)

Weqfin> 1. Strixxi tad-drapp fuq uniformi (6) 2. Ka//atur tal-;rieden? (6) 3. Bihom jitwalu n-nisa! (6) 4. Mist[ija (6) 8. Ippermettejt li jsir (5) 9. Sustanza likwida [amranija u]ata b[ala duwa (5) 12. G[andu ri[a u tog[ma aktar bnina minn tal-basal u tat- tewm (6) 13. Isem ta’ mara (6) 14. Frotta tal-ba[ar tixbah lill- gajdra (6) 15. It-tfal tieg[u (6)

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5.Ronda, 6.Russu, 7.Kelma, 10. Klaws, 11.La[am, 12. I;;ib, 14.Kalma, 16.Xabla, 17.Xafra, 18.Jin]a. Weqfin> 1.Dratek, 2.Kaless, 3.Bramel, 4.Kuljum, 8.Rahan, 9.Tewmi, 12. Irxoxt, 13. Bnadar, 14. Kla/ju, 15.Avukat.

Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.

Soluzzjoni Sudoku

L-ERBG{A L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C

IL-{AMIS L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C

IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 10˚C

IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

IL-{ADD L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 17˚ imsa[[ab, Al;eri 13˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 7˚C imsa[[ab, Ateni 18˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 14˚C xita, Berlin 7˚C imsa[[ab, Brussell 8˚C imsa[[ab, il-Kajr 22˚C xemxi, Dublin 4˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 2˚C xita, Frankfurt 6˚C imsa[[ab, Milan 7˚C xemxi, Istanbul 14˚C sabi[ bi nhar, Londra 7˚C imsa[[ab, Madrid 4˚C xita, Moska -4˚C borra, Pari;i 8˚C imsa[[ab, Bar/ellona 13˚C imsa[[ab, Ruma 15˚C imsa[[ab, Tel Aviv 20˚C xemxi, Tripli 16˚C xemxi, Tune] 13˚C xita, Vjenna 8˚C im[assab, Zurich 6˚C imsa[[ab, Munich 6˚C imsa[[ab, St. Petersburg 2˚C imsa[[ab, Stokkolma 2˚C imsa[[ab

Tag[rif {ar;a kulturali

{ar;a Kulturali malKummissjoni Nisa Qalbisti fi [dan is-So/jetà Filarmonika Pinto Banda San Sebastjan nhar it-Tlieta 11 ta’ Marzu 2014 fejn in]uru l-Mu]ew talPulizija fil-Furjana kif ukoll Wirja dwar l-Emigrazzjoni f’Dar l-Emigrant il-Belt Valletta, u jing[ata kafe millkafetterija ta’ Dar l-Emigrant. G[al aktar tag[rif u biljetti tistg[u tavvi/inaw lill-membri tal-kumitat jew /emplu 79446665. Tluq minn [dejn ilka]in Pinto fid-9:30 am. Kommemorazzjoni f’;ie[ Mikiel Anton Vassalli Din is-sena hi l-250 sena mittwelid ta’ Mikiel Anton Vassalli, meqjus b[ala Missier l-Ilsien Malti. Skular u patrijott kbir li [adem bis-s[i[ biex Malta u l-Malti jkunu

rikonoxxuti u rispettati u bata mhux ftit min[abba l-fehmiet tieg[u. L-G[aqda Ka]in Banda San Filep AD 1851 se tfakkru waqt serata li se ttella’ f’;ie[u nhar is-Sibt 22 ta’ Frar 2014 fis-7pm, fis-sala prin/ipali tal-Ka]in San Filep, {a]}ebbu;. Id-d[ul hu bla [las u kul[add mistieden. Peress li l-postijiet

huma limitati, min jixtieq jattendi g[andu ja[seb kmieni. Attività b’risq il-;bir tad-demm fl-Imqabba Matul l-attività, numru ta’ studenti tal-Medi/ina (MMSA -

Malta Medical Students Association) se jkunu qed joffru testijiet tas-sa[[a b’xejn, fosthom dawk tal-pressjoni u taz-zokkor, lil kull min ikun qed i]ur il-pjazza tal-Imqabba. G[al din l-attività se jkun hemm ukoll rappre]entanti talHealth Promotion Unit li jkunu qed iqassmu xi informazzjoni lill-pubbliku. Is-Sezzjoni }g[a]ag[ Santa Marija temmen bis-s[i[ li lqasam tas-sa[[a ma jarax kuluri jew ideolo;ija differenti, pjuttost iservi ta’ opportunità fejn is-so/jetà ting[aqad u toffri minn dak li tista’. B’hekk g[al din l-attività qed tistieden liddiversi g[aqdiet kulturali, sportivi, u politi/i tal-Imqabba, lir-residenti Mqabbin kollha u ‘l dawk tal-ir[ula tal-madwar. Aktar informazzjoni dwar din l-attività tista’ tinkiseb fuq www.facebook.com#santamarija, permezz ta’ email fuq zghazagh@santamarija . com jew b’telefonata fuq 7928 2152.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{

Gwardaman;a

APPARTAMENT lest b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta, open plan spazju], k/ina fitted, kamra tal-banju, ensuite, bit[a interna u o[ra kbira [afna. €136,000, negozjabbli. Garaxx jekk trid. ?emplu lis-sid 79444407.

Paola

TERRAN

ground

floor

lest minn kollox, lest biex tid[ol fih, b’]ew; kmamar tassodda, sitting room, shower, k/ina u bit[a, parke;; mhux problema. ?emplu 99992152.

G{ALL-KIRI

{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina

G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.

Il-{amrun

AVVI}I

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.

Jum San Valentinu

FL-14 ta’ Frar, fit-8pm. Ikla, majjalata, u tazza nbid bilmu]ika, fi]-}urrieq Scout

Group fi Triq il-Wardija. €20 kull persuna. ?emplu lil Figano Tas-Sliema fuq 21341885 jew lil Rinaldo fuq 99807888.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Blir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Toilet seats

NAG{MEL xog[ol ta’ toilet seats ;odda li jkunu maqsumin jew li ma ssibux tixtru b[alhom, ta’ kull tip bil-kuluri li jaqblu u kif tixtiquhom intom, g[allkamra tal-banju kompluti bil-fittings. G[al aktar informazzjoni /emplu 21675053 jew 79675053.

G{ALL-BEJG{

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tal2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@ bonniciprintingpress. com

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

SPORT FUTBOL F’G{AWDEX MELITA I DIVI}JONI

Doppjetta ta’ Shields taqleb ir-ri]ultat XEWKIJA T. …...................2 NADUR Y. ….......................1 Xewkija Tigers: A. Parnis,

M. Xerri, J. Vella, F. Apap, J. Cefai, J. Portelli, C. Bugeja (J. Camilleri), G. Agius, R. Buttigieg (P. Buttigieg), C. Camillleri (M. Camilleri), D. Shields. Nadur Youngsters: M. Grima, J. Buttigieg, F. Camilleri, A. Pulis, S. Attard, C. Mercieca, C. Hili, M. Stojanovic, E. Da Silva, A. Portelli, J. Portelli (B. Said). Referee: Alex Johnson Xewkija Tigers b’]ew; gowls fit-tieni taqsima qalbu rri]ultat favur tag[hom fl-a[[ar log[ba tat-tieni rawnd u issa jibdew i/-Championship Pool b’vanta;; ta’ ]ew; punti fuq SK Victoria u erbg[a iktar mill-istess Nadur. Kienet partita mistennija [afna li attirat lejn il-Gozo Stadium folla ta’ elfejn ru[, l-ikbar wa[da ta’

dan l-ista;un. Protagonista g[ax-Xewkin kien Dene Shields li wara li falla penalty fl-ewwel taqsima, patta wara l-intervall meta skorja doppjetta. Mal-kwarta Cefai ta’ Xewkija kkrossja lejn Shields li bir-ras impenja lil Grima. Imbag[ad kienu Nadur li fid19-il minuta fet[u l-iskor meta wara pass minn wara ta’ Paris, ELTON DA SILVA wara li [eles minn Vella, evita lgowlkiper Parnis u xe[et f’lasti vojta. Fis-27 minuta Xewkija ing[ataw penalty wara hands ta’ Paris i]da mill-[dax ilmetru Dene Shields ra lil Grima jsalva parzjalment u mir-rebound l-istess Sko//i] tefa’ barra. Fit-tieni taqsima, Xewkija [ar;u g[ad-draw imma fil[ames minuta Joseph Portelli avanza wa[du i]da inkredibbilment xe[et ftit barra g[al Nadur. Xewkija kisbu d-draw fit-12-il minuta meta Gilbert

Kif spi//aw l-ewwel fa]i

L R D T F K Pt

Xewkija T 14 SK Victoria W14 Nadur Y 14 Victoria H 14 Ker/em A 14 Oratory Y 14 Xag[ra Utd 14 Munxar F 14

10 3 1 10 1 3

9 2 3 8 2 4 7 3 4 4 1 9 1 0 13 1 0 13

36 32 34 28 31 18 8 8

10 33 13 31 15 29 13 26 15 24 26 13

44 3 59 3

Agius kompla bir-ras lejn DENE SHIELDS li b’xutt angulat xe[et fir-rokna. Inkora;;uti minn dan il-gowl, l-istess DENE SHIELDS dawwar ir-ri]ultat sitt minuti wara b’daqqa ta’ ras /entrali wara li kien r/ieva bir-ras ming[and John Camilleri. Fid-39 minuta /ans ie[or g[ax-Xewkin, Agius dendel fil-kaxxa, John Camilleri ni]]el lejn Shields li b’xutt filbaxx impenja lil Grima. }ew; minuti fuq il-[in kien Adrian Parnis li salva r-reb[a g[attim tieg[u meta b’titjira tajba dawwar korner ixxutt fuq il-;irja ta’ Josef Buttigieg.

Hotspurs fi/-Championship Pool VICTORIA H. ….................2 ORATORY Y. …..................0 Victoria Hotspurs: C.

Mercieca, M. Muscat, D. Mercieca, J. Farrugia, A. Tramboo, D. Farrugia, D. Camilleri, S. Nanapere, G. Bonello (P. Rapa), D. Bellotti (M. Bezzina), N. Borg (J. Pace). Oratory Youths: E. Fenech, A. Debrincat, J. Attard, C. Cardona, G. Vella, M. Cremona, A. Azzopardi (A. Sacco), K. Farrugia, M. Tabone (K. Grima), J. Tabone, O. Farrugia. Referee: Graham Mc Dougal Victoria Hotspurs reb[u dderby Rabti u [adu dak li kell-

hom b]onn biex spi//aw firraba’ post u g[alhekk g[addew g[a/-Championship Pool. Oratory Youths kienu ming[ajr Darko Stojanovic min[abba sospensjoni. B’din it-telfa issa jilag[bu fir-Relegation Pool. Kien fis-37 minuta li lHotspurs marru fil-vanta;; meta DAVID CAMILLERI bi frikik perfett feta[ l-iskor. Fit43 minuta Fenech dawwar g[al korner frikik ie[or tal-istess Camilleri. F’risposta talYouths ]ew; minuti fuq il-[in xutt minn barra l-kaxxa ta’ Martin Cremona spi//a ftit barra. Wara erba’ minuti fit-tieni taqsima minn pass ta’ Bellotti,

SATURDAY NANAPERE b’xutt fil-baxx xe[et fir-rokna. Fl-14 il-minuta Hotspurs re;g[u nsidju]i meta minn korner ta’ Camilleri, d-daqqa ta’ ras ta’ Nanapere kienet salvata minn Fenech. Tliet minuti wara minn azzjoni personali tal-istess Nanapere, s-sostitut Michael Bezzina kellu x-xutt tieg[u minn barra l-kaxxa salvat minn Fenech. Oratory wie;bu fis-36 minuta bi frikik ta’ Andrea Debrincat li spi//a ftit g[oli. Fuq in-na[a l-o[ra ]ew; minuti wara lob angulat ta’ Muscat issupera lillgowlkiper Fenech i]da Keith Farrugia kklerja minn quddiem lasti vojta biex bieg[ed ilperiklu.

Dene Shieleds li kien protagonista g[al Xewkija meta falla penalty u skorja doppjetta

Reb[a tennistika MUNXAR F. ….....................0 SK VICTORIA W. …...........6 Munxar Falcons: D. Spiteri,

SK Victoria Wanderers kisbu double fuq Munxar Falcons b’reb[a o[ra tennistika. Protagonisti kienu Bogdanovic u Nwankwo li skurjaw doppjetta kull wie[ed. Mag[hom iddebutta Shaun Attard (eks-Oratory Y). 40 sekonda u SK Victoria

kellhom penalty wara hands ta’ Paul Anthony Attard, i]da mill11-il metru Fernando Giarrizzo ra lil Spiteri jsalva u mirrebound Eric Nkwanko xe[et barra. Fit-13-il minuta DANIEL BOGDANOVIC b’xutt angulat g[eleb lil Spiteri. Tliet minuti wara PETER ANIZOBA rdoppja. Fl-34 minuta l-Wanderers kabbru l-vanta;; meta frikik ta’ Bogdanovic kien salvat parzjalment minn Spiteri u mirrebound ERIC NWANKWO xe[et f’lasti vojta u fit-43 minuta NWANKWO bir-ras kiseb doppjetta. Fid-19 il-minuta tat-tieni taqsima Samwel Sillato waqqa’ fil-kaxxa lil Eman Bugeja u mill-11-il metru DANIEL BOGDANOVIC ukoll kiseb doppjetta u mad-90 minuta lWanderers g[aqqdu n-nofs tu]]ana meta minn kross ta’ Anizoba, EMAN BUGEJA g[eleb lil Spiteri.

ellef minn difensur. Wara biss minuta tat-tieni taqsima, Ker/em irduppjaw meta xutt angulat ta’ Joseph Chetcuti kien ikklerjat minn fuq il-linja minn Mark Buhagiar bil-ballun jasal g[and IAN XUEREB li b’xutt fil-baxx ikkonkluda fir rokna. Fit-22 minuta xutt minn barra l-kaxxa ta’ Azzopardi, Agius salva bla ma zamm bil-

ballun jasal f’saqajn Malcolm Vella li wa[du quddiem il-lasta g[amel limpossibli meta xe[et barra. Fil-41 minuta Ker/em issi;illaw ir-reb[a b’xutt ta’ ANDREW MIZZI wara su;;eriment ta’ Chetcuti. Minuta wara Baala seta’ skorja gowl ta’ konsolazzjoni meta wa[du quddiem Camilleri xe[et barra.

A. Williams, K. Borg, O. Curmi, J. Grima (J. Borg), M. Pace, G. Sillato, S. Sillato, R. Spiteri, P.A. Attard, J. Xuereb. SK Victoria Wanderers: S. Agius (J. Xiberras), D. Monday, S.F. Bajada (E. Bugeja), E. Nwankwo, A. Adesina (C. Sciortino), D. Bogdanovic, M. Zammit, F. Giarrizzo, P. Anizoba, S. Attard, N. Vella. Referee: Emmanuel Grech

Ker/em fil-[ames post KER?EM A. ….....................3 XAG{RA UTD. …...............0 Ker/em Ajax: L. Camilleri,

P. Kiumiurdjievi, A. Buttigieg, M. Tabone, J. Azzopardi, I. Xuereb, K. Mifsud, A. Mizzi, J. Chetcuti (S. Rais), M. Vella (O. Spiteri), M. Mifsud. Xag[ra Utd: V. Agius, J. Bartolo, J. Buhagiar (C. Bugeja), M. Galea, M. Buhagiar, J. Achokwu, R.

Refalo, D. Bartolo (F. Attard), S. Baala, V.J. Saliba, J. Scerri (J. Hili). Referee: Jules Ngangue Ker/em Ajax kisbu reb[a meritata fuq Xag[ra United biex spi//aw l-impenji tag[hom tat-tieni rawnd fil[ames post u m’g[amluhiex g[a/-Championship Pool. Ma’ Xag[ra ddebutta Joe Hili (eks-

}ebbu;) li da[al sostitut. Kontra Ker/em huma ftit setg[u isibu rkaptu tal-avversarji biex spi//aw sofrew it-13 il-telfa tag[hom. Xag[ra kienu sfortunati meta minn pass ta’ Daniel Bartolo, Sunday Baala minn qag[da tajba laqat il-mimduda. Imma fis-27 minuta Ker/em fet[u liskor b’xutt minn barra l-kaxxa ta’ JOSEPH CHETCUTI imx-

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

SPORT ?IKLI}MU

Debutt qawwi g[al Spiteri ma’ B’Kara St Joseph

Wayne Spiteri reba[ l-ewwel ti;rija ma’ B’Kara SJ

Wara xhur ta’ spekulazzjonijiet u trasferimenti, l-klabb lokali ta/-/ikli]mu ppre]entaw l-akkwisti l-;odda b’aspetattivi kbar g[as-sena l-;dida flewwel tellieqa mill-Kalendarju tal-Federazzjoni Maltija ta/?ikli]mu. Madankollu l-ewwel ti;rija tal-ista;un kienet tal-akkwist il;did ta’ B’Kara Wayne Spiteri li ;ab fix-xejn l-isfida talavversarji fit-time trial individwali fuq 20 km organizzata mill-klabb il-;did tieg[u. Kif

mistenni Marie Claire Aquilina rre;istrat l-a[jar [in fil-kategorija tan-nisa. Spiteri g[amel [in ta’ 27 minuta u 40 sekonda biex g[eleb li/-Champions Maltin Etienne Bonello ta’ Team Greens bi tmien sekondi. Sie[eb Bonello, James Mifsud spi//a t-tielet f’27 minuta u 55 sekonda. Marie Claire Aquilina (Team Greens) qatt ma kienet filperiklu fil-kategorija tan-nisa meta temmet id-distanza fi 30

minuta u 53 sekonda quddiem Michelle Vella Wood ta’ B’Kara SJ u Lara Buttigieg ta’ Agones SC li spi//at ittielet. Rebbie[a o[ra f’din l-ewwel ti;rija tal-ista;un kienu jinkludu lil Patrick Scicluna ta’ Agones SC fil-kategorija l-fuq minn 40 sena, Emanuel Bezzina ta’ Mosta CC g[al dawk il-fuq minn 50 sena u Emanuel Camilleri ta’ Qormi CC g[al dawk ta’ aktar minn 60 sena.

BADMINTON

Paola jeg[lbu fa/ilment lil Shuttles Fort Blocks Fl-ewwel log[ba tal-kampjonat g[at-timijiet Paola g[elbu lil Shuttles Fort Blocks f’log[ba li wriet li t-tim ta’ Ra[al :did se jag[mel minn kollox biex jer;a’ jirba[ it-titlu wara nuqqas ta’ snin. Il-koppja Kenneth Vella u Joanne Cassar reb[u l-ewwel punt g[at-tim tag[hom meta g[elbu lil Mark Briffa u Grace Saliba 21-4, 21-8 fil-Mixed Doubles. Ir-rebbie[ tal-Kampjonati Nazzjonali ta’ ta[t is-16-il sena Matthew Abela - sab diffikulta` jeg[leb lil Chris Spiteri fisSingles tal-ir;iel. L-ewwel set reb[u Abela 21-15, it-tieni reb[u Spiteri 21-17. Fis-set de/i]iv Spiteri deher li g[ejja wara l-isforz li kien g[amel fittieni set u tilef 21-9.

I]-]ag[]ug[a promettenti Jacqueline Grech Licari reb[et isSingles tan-Nisa meta g[elbet lil Grace Vella Incorvaja 21-6, 21-6. B’dan il-punt Paola a//ertaw mirreb[a finali tal-log[ba. Minkejja dan Paola komplew fejn [allew u l-koppja Henrik Thomsen u Owen Grech reb[u d-Doubles tal-Ir;iel meta g[elbu l-isfida ta’ Goerge Camilleri u Chris Spiteri 21-9, 21-7. Il-koppja tan-nisa Cassar u Grech Licari g[elbu lil Saliba u Vella Incorvaja 21-8, 21-5 biex issi;illaw ir-reb[a g[at-tim ta’ Paola. Il-Kampjonat tat-timijiet ikompli nhar it-Tnejn, 17 ta’ Frar meta, fil-Kumpless Sportiv ta’ Kirkop, jiltaqg[u Birkirkara Go & Fun u Paola f’log[ba li tibda fis-7pm.

Ir-rebbie[ tal-Kampjonati Nazzjonali ta’ ta[t is-16-il sena Matthew Abela (Ritratt> Marica Micallef)

SPARAR

Gianluca Chetcuti jirba[ id-Double Trap

Wara li attira numru varjat ta’ dixxiplini sportivi o[ra lejn il-lokalità tas-Swieqi, b[all-Atletika, Futbol, Handball u Rugby, is-Sindku [abrieki tas-Swieqi, Noel Muscat (lemin) u l-membri tal-Kunsill Lokali tas-Swieqi, issa rnexxilhom jil[qu ftehim man-Nursery attrezzata tal-Basketball tal-Athleta biex i;orru l-isem tal-lokalita` tas-Swieqi. Din in-Nursery li qed tissejja[ Athleta Swieqi Forum Basketball Nursery. tilqa’ fiha numru sostanzjali ta’ tfal li qed jitg[allmu din il-log[ba u fir-ritratt jidher it-tim tal-bniet ta’ ta[ tl-14-il sena flimkien mal-kow/ Kirtsin Baldacchino.

It-tiratur ]ag[]ug[ tad-Double Trap, Gianluca Chetcuti kompla tejjeb il-prestazzjoni tieg[u biex temm rebbie[ waqt il-kompetizzjoni tal-MSSF organizzata fi tmiem il-;img[a fil-Bidnija. Dan l-avveniment kien fuq 150 plattina double trap, 30 ilplattina fis-semi-finali u 30 o[ra g[all-midalji. Chetcuti spi//a rebbie[ meta laqat 129 minn 150 u mbag[ad kellu rounds ta’ 26 u 24 +2. Wayne Farrugia temm it-tieni b’109, 25+9 u 24+1 waqt li William Chetcuti spi//a fit-tielet post b’140, 25+8 u 25+4.

Nathan Lee Xuereb kellu jikkuntenta bir-raba’ post b’117, 24+8 u 25+3 quddiem Johan Xuereb li laqat 96 u 22. Intant Darren Vella reba[ ilPelican Skeet Trophy li wkoll saret fil-Bidnija fi tmiem il;img[a meta laqat 104 minn 125 u 13-12+2 minn rounds ta’ 16 biex temm quddiem Noel Scicluna 98-13-12+1 u Silvio Attard li reba[ il-bron] b’10110-9+2. Joe Muscat spi//a fir-raba’ post b’100-10-9+1 quddiem Jason Agius b’97-9 u Bozidar Dimitrov b’101-8.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

SPORT

Jhonnattan BOV Plejer tax-Xahar L-attakkant ta’ Birkirkara Jhonnattan Benites de Conceicao hu l-BOV Plejer tax-Xahar ta’ Jannar. Dan lunur bla dubju hu dovut g[allmod regolari li bih sab ix-xibka matul dan ix-xahar fejn skorja [ames darbiet, inklu] erbg[a fir-reb[a 7-1 ta’ Birkirkara fuq Naxxar Lions. L-attakkant Bra]iljan hu plejer strumentali fil-prestazzjoni tat-tim kollu Karkari] dan ixxahar li g[amel 13-il reb[a konsekuttiva u temm l-ewwel fa]i fl-ewwel post tal-klassifika.

B[at-tim kollu Karkari], Jhonnattan qed ikollu sta;un e//ellenti u din kienet it-tieni darba li reba[ l-unur tal-BOV Plejer tax-Xahar, l-ewwel darba kien f’Novembru 2013 u sa tmiem Jannar skorja 14-il gowl. Il-pre]entazzjoni tal-unur saret minn Mario Delia, manager tal-Personal Banking filferg[a tal-BOV f’B’Kara fiddressing room tal-istess B’Kara qabel wa[da mill-partiti. IlBra]iljan g[a]el Dar Pirotta biex tibbenefika mid-donazzjoni marbuta ma’ dan l-unur.

AWSTRALJA

Sydney FC iwarrbu ]ew; plejers Il-plejers Nicky Carle u Matthew Thompson ;ew projbiti milli jit[arr;u mal-kumplament tal-iskwadra g[al perjodu indefinit hekk kif il-kri]i li [akmet lil Sydney FC qed thedded li tkompli tfarrak u tifred ilklabb. F’sinjal ie[or li juri n-nuqqas ta’ armonija li hemm fil-klabb ta’ Sky Blues, i]-]ew; midfielders veterani kienu ordnati jit[arr;u wa[edhom mill-kow/ Frank Farina talli wrew im;ieba tattika mhux xierqa fil-konfront talistaff tal-kow/ing fit-telfa 3-0 tas-Sibt kontra Adelaide United, it-tielet telfa konsekuttiva. I]-]ew; plejers irrifjutaw ordnijiet mill-kow/is Farina u Rado Vidosic meta da[lu b[ala sostituti fil-mistrie[. Carle li qed jiddejjaq li ta[t Farina mhux qed jilg[ab fil-po]izzjoni tieg[u, hu mifhum li bidel postu fil-pitch ma’ Thompson u dan immina lawtorita` ta’ Farina. Kelliem g[all-klabb ikkonfer-

ma li l-koppja mill-ewwel kienet dixxiplinata. Carle li g[andu 32 sena hu meqjus b[ala lider tattim u kemm il-darba kien captain dan l-ista;un fin-nuqqas ta’ Alessandro Del Piero. Dan l-a[[ar uffi/jali tal-klabb li xtaqu jibqg[u anonimi qalu li s-sitwazzjoni negattiva li jinsab fiha t-tim hi dovuta g[al tmexxija [a]ina tal-kow/is u l-plejers mhumiex kuntenti. BLANC – Il-kow/ ta’ Paris Saint Germain Laurent Blanc kellu sentenza ta’ log[ba sospensjoni mill-UEFA, sospi]a g[al 12-il xahar u g[alhekk se jkun fuq il-bank fil-log[ba tala[[ar 16 g[and Bayer Leverkusen nhar it-Tlieta. Dan wara li appella mill-verdett inizjali li kien [ati ta’ ‘im;ieba [a]ina u l-partita bdiet tard’. Loffi]a kienet fil-logb[a kontra Benfica f’Lisbona fl-10 ta’ Di/embru fejn il-UEFA mmultat ukoll lil PSG 10,000 ewro, liema multa se tibqa’ tg[odd.

Mario Delia, manager tal-Personal Banking fil-ferg[a tal-BOV jippre]enta l-unur lil Jhonnattan

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

SPORT

OLIMPJADI TAX-XITWA

Il-:ermani]a Carina Vogt tikteb l-istorja Il-:ermani]a Carina Vogt kitbet l-istorja meta saret l-ewwel Champion Olimpika tal-iski jumping tan-nisa li g[amel iddebutt tag[ha fl-Olimpjadi ta’ Sochi. Vogt spi//at quddiem lAwstrijaka Daniela IraschkoStolz bl-a[[ar qab]a. It-Taljana Coline Mattel reb[et il-bron] u lfavorita :appuni]a Sara Takanashi temmet biss fiir-raba’. L-ewwel midalja tal-;urnata kienet fil-freestyle skiing tan-nisa slopestyle, dominata mill-atleti mill-Amerika ta’ Fuq fejn g[al darb’o[ra kienet il-Kanada li reb[et ir-raba’ deheb tag[ha f’dawn l-Olimpjadi permezz ta]]ag[]ug[a ta’ 19-il sena Dara Howell li fl-ewwel prova tag[ha kisbet punte;; impressjonanti ta’ 94.20 li a//ertaha mill-ewwel post. It-temp s[un ftit g[en lillatleti u dik ta’ Howell kienet la[jar prestazzjoni. Il-fidda marret g[and l-Amerikana Devin Logan b’85.40 waqt li Kanadi]a o[ra, Kim Lamarre [adet il-bron] b’85.00 biex spi//at quddiem lAwstraljana Anna Segal. Fis-sprint individwali tal-iskiing tal-cross country hemm

champion ;did. Din hi nNorve;i]a Maiken Caspersen. Dan wara li /-Champion tala[[ar edizzjoni, n-Norve;i]a Marit Bjoergen waqg[et fissemi-finali fl-a[[ar kantuniera u temmet kull tama li ]]omm ittitlu. Il-midalja tal-fidda kellha ti;i de/i]a bir-ritratt u ntreb[et minn atleta o[ra Norve;i]a, Ingvild Flugstad Oesterberg quddiem is-Slovena Vesna Fabjan. Darya Domracheva tal-Belarus reb[et il-Biathlon pursuit tan-nisa fuq 10 km 37.6 sekondi quddiem in-Norve;i]a Tora Berger u sSlovena Teja Gregorin. Fil-luge tan-nisa individwali ssu//ess mar g[and il-:ermani]a Natalie Geisenberger. Hija psi//at aktar minn sekonda quddiem il-komptrijotta Tatjana Huefner u l-Amerikana Erin Hamlin [adet il-bron]. Fis-snowboard halfpipe talir;iel qabel bdiet il-kompetizzjoni kellu jinxte[et sil; artifi/jali bil-[addiema mpenjati g[al [inijiet twal sa minn kmieni filg[odu. L-Amerikan Shaun White naqas milli jsir l-ewwel atleta li jirba[ tliet titli konsekuttivi fl-

Il-:ermani]a Carina Vogt li reb[et l-ewwel deheb Olimpika fl-iski jumping tan-nisa

Olimpjadi tax-xitwa. Id-deheb marret g[and l-I]vizzeru Iouri Podladtchikov Fil-500m speed skating tannisa [ar;et rebbie[a /-Champion renjanti Lee Sang Hwa tal-Korea

t’Isfel b’rekord Olimpiku ta’ 37.28 sek g[al total ta’74.70. Hija spi//at 0.36 sek qabel ir-Russa Olga Fatkulina waqt li l-Olandi]a Margot Boer(+0.78) [adet ilbron].

LOG{OB TAL-COMMONWEALTH

L-Afrika t’Isfel trid l-edizzjoni tal-2022 L-Afrika t’Isfel se tkun qed tag[mel il-kandidatura tag[ha g[all-Olimpjadi tal-2024 u trid ukoll li torganizza l-Log[ob talCommonwealth sentejn qabel. Dan [abbru l-ministru tal-isport Fikile Mbabula. Belt Afrikana tinsab lesta li torganizza l-log[ob talCommonwealth u x-xahar iddie[el se jkun hemm lespressjoni ta’ nteress. Il-log[ob li jmiss talCommonwealth se jsir fi

Glasgow aktar tard din is-sena u fil-Gold Coast fl-Awstralja fl2018. “L-akbar [uta li rridu naqbdu hi l-Olimpjadi tal-2024. L-isport jilg[ab rwol kbir f’termini ta’ infrastruttura u ]vilupp,” qal Mbabula li ]ied jg[id li lPresident tal-Afrika t’Isfel Jacob Zuma kien di;a` indika li lpajji] jinsab lest biex jorganizza l-log[ob. Din hi bidla kbira mill-Afrika t’Isfel li s-sena l-o[ra qalet li l-

ispi]a biex torganizza lOlimpjadi kienet kbira wisq. Cape Town kienet tilfet ilkandidatura li torganizza lOlimpjadi tal-2004 fl-ewwel tentattiv minn belt Afrikana li torganizza l-log[ob. Durban kienet qed tissemma li toffri l-kandidatura g[all-2020 imma l-pjani twaqqfu [esrem meta ntqal li l-ispi]a kienet se tkun wisq. Imma mis-sena lo[ra kien hemm sinjali li l-[sieb inbidel.

Il-kandidaturi g[all-Olimpjadi tal-2024 se jift[u fl-2015 u lKumitat Olimpiku Internazzjonali se jidde/iedi rrebbie[ fl-2017. L-Olimpjadi li jmiss fl-2016 se jsiru f’Rio de Janeiro filBra]il waqt li Tokjo se torganizza l-edizzjoni tal-2020. Erba’ snin ilu l-Afrika t’Isfel organizzat it-Tazza tad-Dinja tal-futbol fejn nefqet aktar minn $3 biljuni fi spejje] ta’ infrastruttura.

Titne[[a s-sospensjoni fuq l-Indja L-Indja rritornat fil-kommunita` tal-Olimpjadi wara li lKumitat Olimpiku Internazzjonali ne[[a sospensjoni li kien hemm fuq l-Asso/jazzjoni Olimpika tal-pajji] wara li flelezzjoni tal-Asso/jazzjoni Olimpika fl-Indja (IOA) fl-2012, uffi/jal im/appas bil-korruzzjoni n[atar b[ala Segretarju :enerali. Il-{add l-IOA ele;;a numru ta’ uffi/jali ;odda u ne[[a millIOA l-uffi/jali m/appsa bil-korruzzjoni, Abhay Singh Chautala u Lalit Bhanot. Id-de/i]joni fissret l-ewwel darba li sospensjoni ta’ Kumitat Olimpiku Nazzjonali tne[[iet waqt il-log[ob Olimpiku.

www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 12 ta’ Frar, 2014

LOKALI

Id-delitt tal-biera[ fil-Qawra li l-vittma tieg[u kien ]ag[]ug[ Serb, se[[ e]att ;img[a wara d-delitt ta’ :u]i Galea ta’ 58 sena, missier ta’ [amest itfal, li nqatel b’tiri ta’ arma tan-nar fi Triq ix-Xemxija, fil-qasam tad-djar fil-Marsa (Ritratti> Martin Agius)

Serb jinqatel b’daqqa ta’ mus f’qalbu Il-Pulizija se tressaq wie[ed minn s[abu b’rabta mad-delitt li hu t-tieni wie[ed f’;img[a Il-Pulizija tinsab vi/in li ssolvi l-ka] tal-qtil ta]-]ag[]ug[ Serb ta’ 27 sena, Kristic Dragoljub billi tressaq quddiem il-Qorti persuna ta’ nazzjonalità barranija u takku]aha bil-qtil. Dettalji dwar dan il-qtil ing[ataw f’konferenza tala[barijiet mill-Assistent Kummissarju Silvio Valletta li qal li l-ka] se[[ fis-2.15am talbiera[ filg[odu fi Truq ilMerluzz, fil-Qawra. Il-qtil se[[ fil-blokk tal-apparatamenti ‘Diana’ u l-vittma

nstab fl-indana t’isfel g[alkemm il-qtil jidher li se[[ fit-tielet sular meta erba’ persuni, fosthom il-vittma, kienu qed jixorbu u jsimg[u mu]ika b’volum g[oli fl-appartament ta’ wie[ed mill-persuni. It-tliet persuni l-o[ra li kienu fl-appartament fil-[in tad-delitt kienu Serb, Ma/edonjan u Bulgaru – li kollha jinsabu Malta b’mod regolari bil-vittma jkun [addiem fis-settur talkostruzzjoni. Mill-ewwel e]amijiet fuq il-vittma jirrri]ulta

li dan inqatel b’daqqa wa[da ta’ sikkina f’qalbu. Lill-pulizija rri]ultalha li l-qtil se[[ wara li l-persuni fl-appartament kienu av]ati b’o;;ezzjonijiet g[all-mu]ika b’volum g[oli li huma kienu qed idoqqu. Jidher li l-persuni fl-appartament kienu mwissija li jekk se jibqg[u jag[mlu l-istorbju, is-sid talappartamenti kien se jaqtg[alhom id-dawl. Minkejja dawn it-twissijiet, l-erba’ persuni baqg[u jag[mlu l-istorbju bil-konswegwenza li s-sid tefa’

d-dawl tal-appartament. Kien hawn li nqalg[et ;lieda bejn ilbarranin li wasslet biex is-Serb jaqla’ d-daqqa ta’ sikkina. L-Asssistent Kummissarju qal li l-investigazzjonijiet tal-puliziija stabbilew li s-Serbi [asbu li kien il-Bulgaru li tefa’ d-dawl. Mhux esklu] ukoll li s-Serb li nqatel ,fil-fatt aggredixxa lil u[ud minn s[abu. Dwar is-sikkina w]ata fil-qtil, il-pulizija qalet li jidher li din mhix sikkina li tintu]a fid-djar i]da hi tip ta’ mus li jing[alaq. G[al din it-tip

ta’ sikkina hemm b]onn permess tal-pulizija. Ma jirri]ultax li bejn l-erba’ persuni fl-appartament kien hemm xi in/identi qabel dak li wassal g[all-qtil. Dan hu t-tieni qtil f’;img[a hekk kif b[all-biera[ ;img[a, itTlieta 4 ta’ Frar 2014 inqatel :u]i Galea ta’ 58 sena, missier ta’ [amest itfal, b’tiri ta’ arma tan-nar fi Triq ix-Xemxija, filMarsa, liema delitt il-Pulizija ma solvitx u g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet.

Tender jifta[ u jag[laq f’anqas minn sieg[a Kenneth Xuereb It-tender tal-kuntratt g[allorganizzazzjoni tal-Karnival feta[ u g[alaq f’inqas minn sieg[a fi sfond ta’ kwistjoni li nqalg[et fi [dan is-Segretarjat Parlamentari responsabbli millKultura. Iktar kmieni dan ix-xahar, InNazzjon staqsa lis-Segretarju Parlamentari g[all-Kultura u l-

Gvern Lokali Josè Herrera dwar it-tender biex ikunu a;;udikati s-servizzi ta’ seating, infrastruttura, dwal u sound matul il-festi tal-Karnival ta’ din is-sena. Is-Segretarju Parlamentari wie;eb li ma jid[olx f’dawn iddettalji imma sa[aq li lpro/eduri li qed jintu]aw huma l-istess li ntu]aw fl-a[[ar tliet edizzjonijiet tal-Karnival ta’ Malta. I]da jirri]ulta li normalment,

Sa tliet ;img[at bog[od mill-Karnival kien g[adu ma n[are; ebda tender it-tender g[al dawn is-servizzi matul il-;ranet tal-Karnival jo[ro; f’Jannar, inklu] kif ;ara s-sena li g[addiet, minkejja li konna fl-eqqel tal-kampanja elettorali. I]da g[all-Karnival ta’ din is-sena, sa nhar il:img[a li g[adda 7 ta’ Frar, inqas minn xahar bog[od millKarnival, ma kien g[adu n[are; ebda tender. Il-:img[a waranofsinhar InNazzjon ikkuntattja lidDipartiment tal-Kultura biex jistaqsi x’sar minnu dan it-tender. It-twe;iba kienet li t-tender [are; propju ftit tal-mumenti qabel. G[all-mistoqsija jekk kienx hemm xi problemi b’rabta ma’

dan id-dewmien, it-twe;iba kienet li t-tender ma setax jo[ro; qabel ma jkun ippubblikat fil-Gazzetta tal-Gvern. I]da fil-Gazzetta tal-Gvern li [ar;et il-:img[a stess, ma kien hemm ebda riferenza g[al dan it-tender, u l-uniku tender li jidher hu dak g[all-provvista ta’ gabbani g[all-ikel u l-log[ob tat-tfal. Minbarra li ma ;iex ippubblikat fil-Gazzetta tal-Gvern, persuni li marru biex ji;bru d-dokumenti ta’ dan is-suppost tender qalulhom li di;à r/ivew tliet offerti u t-tender g[alaq. Dan kollu f’inqas minn sieg[a mittelefonata li g[amel dan il;urnal li fiha qalu li t-tender

infeta[ propju f’dawk ilmumenti. Sorsi li tkellmu ma’ InNazzjon qalu li kien hemm argument s[i[ bejn is-Segretarju Parlamentari Josè Herrera, li ried li jo[ro; tender, u Jason Busuttil, id-Direttur talKarnival, li ried li jing[ata direct order. Informazzjoni li g[andu InNazzjon tindika wkoll li l-istess persuni li ng[ataw il-kuntratt biex joffru s-servizzi kollha g[all-Karnival ta’ din is-sena se jkunu l-istess li se jag[tu l-istess servizzi g[all-anniversarji talfesti nazzjonali kollha li d-dettalji tag[hom t[abbru f’konferenza tal-a[barijiet f’Kastilja mill-Prim Ministru f’jum San Pawl. Jirri]ulta li dan il-konsorzju jismu TEC Ltd. L-indikazzjonijiet huma li se jkun dejjem l-istess grupp ta’

nies li se jorganizza l-attivitajiet li jfakkru l-50 anniversarju talIndipendenza, tal-40 anniversarju tar-Repubblika, tal-35 anniversarju ta’ Jum il-{elsien u l-10 anniversarju tas-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea. In-Nazzjon hu infurmat ukoll li persuni li marru g[all-permess biex jarmaw fil-Karnival kif jag[mlu s-soltu, intalbu j[allsu 250 ewro meta fis-snin li g[addew il-[las li s-soltu kien jintalab kien ta’ 23 ewro.

media•link COMMUNICATIONS