Nru 13,667
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Serq ta’ dawl
Skandlu minn persuna qrib Konrad Mizzi ■ Louis Attard huwa meqjus b[ala l-vu/i tal-Ministru fid-distrett fuq issues b[al twa[[il ta’ bozoz ■ In[atar b[ala liason mal-Ministeru u ;ie mog[ti promozzjoni u allowance direttament ming[ajr ebda sej[a Il-Ministru Konrad Mizzi, li fis-seduta tal-Erbg[a filg[axija g[amel stqarrija Ministerjali filParlment, u [abbar li ;ew sospi]i aktar [addiema talEnemalta fuq it-tbag[bis ta’ smart meters, ikkonferma li fost il-[addiema sospi]i hemm Louis Attard, li ja[dem fid-Divi]joni tal-Finanzi tal-Enemalta. Attard hu meqjus persuna qrib [afna ta’ Konrad Mizzi. Skont sorsi qrib [afna talMinistru Konrad Mizzi qalulna li Louis Attard g[andu rabta kemm mad-distrett li minn fuqu ;ie elett il-ministru kif ukoll kellu rabta mal-Ministeru fix-xog[ol li jag[mel flEnemalta. Is-sorsi spjega kif Louis Attard huwa meqjus b[ala l-vu/i tal-Ministru fid-distrett fuq issues b[al twa[[il ta’ bozoz. Ikkonfermaw ukoll li Attard in[atar b[ala liason malMinisteru u ;ie mog[ti promozzjoni u allowance direttament ming[ajr ebda sej[a biex jimtela’ dan il-post. Is-sorsi spjegaw li minkejja li tqabbad jag[mel dan ix-xog[ol innomenklatura tieg[u fl-accounts baqg[et ma nbidlitx. Il-fatt li Louis Attard jista’ fa/ilment jitqies b[ala per/imes wara dan it-tbag[bis [are; /ar fil-Parlament, meta wara listqarrija Ministerjali, ilMinistru Mizzi kien kostrett iwie;eb il-mistoqsijiet talOppo]izzjoni dwar dan il-ka],
fost l-o[rajn id-domandi tal-kelliem tal-PN dwar l-ener;ija George Pullicino. Fl-intervent tieg[u Konrad Mizzi [abbar li wara li nhar itTlieta ;ew sospi]i tliet [addiema tal-Korporazzjoni Enemalta b’konnessjoni ma’ din l-investigazzjoni, meters, lErbg[a ;ew sospi]i [ames [addiema o[ra waqt li g[adhom g[addejjin aktar investigazzjonijiet u mhux esklu]i passi o[ra. Il-Ministru Mizzi qal li millistharrig li sar s’issa nstabu madwar 1,000 smart meter li kienu mbag[bsa. Dan kien ikkonfermat minn anali]i li sar tal-meters mill-Enel tal-Italja. L-ist[arri; jindika li hemm ]ew; tipi ta’ [addiema li huma nvoluti f’dan is-serq. {addiema li fil-fatt wettqu tbag[bis filmeters kif ukoll [addiema li jistg[u qed jie[du flus ming[and nies biex jinstallawlhom meters imbag[bsa Hu stmat li 95 fil-mija ta’ meters li ;ew ittestjati urew li kienu mbag[bsa. Il-Ministru Mizzi qal li r-rapporti qed ikunu investigati wkoll mill-Pulizija. Kien wara li ntemmet l-istqarrija ministerjali li saret fil-bidu tas-seduta li d-Deputat Nazzjonalista George Pullicino staqsa x’wassal biex it-Tlieta kienu sospi]i tliet [addiema u [amsa ohra kienu sospi]i lErbg[a. U staqsa wkoll jekk dan sarx g[aliex saru xi mistoqsijiet
Konrad Mizzi kkonferma li Louis Attard kien wie[ed mill-[ames [addiema li kienu sospi]i mill-Enemalta l-Erbg[a
mill-media u jekk hemmx involut /ertu Louis Attard, persuna qrib il-Ministru, li qed jing[ad li hu l-per/imes wara dan ittbag[bis. Waqt li talab lillMinistru jg[id jekk hux wie[ed
mill-a[[ar [amsa li ;ew sospi]i. G[al dan Konrad Mizzi kkonferma li Attard kien wie[ed minn dawn il-[amsa. George Pullicino staqsa wkoll x’qed i]omm lill-Gvern u lill-
Enemalta milli ji]velaw l-ismijiet tal-persuni li ;ew sospi]i. L-investigazzjonijiet dwar dan il-ka] bdew f’Mejju li g[adda u qed isiru mit-Theft Control Unit li twaqqfet apposta.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
2
LOKALI
Tfittxija fil-garaxx tal-Lion
Pulizija tal-Forensika g[al [in twil kienu qed jag[mlu tfittxijiet fil-garaxx li jinsab f’Wied il-G[ajn
Xejn /ert g[all-[addiema li se jitilfu l-impjieg mill-Arrowpharm Wara li ltaqg[et g[all-ewwel darba t-Task Force li twaqqfet fuq insistenza tag[ha, fl-a[[ar sig[at il-Union {addiema Mag[qudin kellha laqg[a o[ra dwar is-sensji tal-[addiema mill-Arrowpharm, din id-darba mal-Management tal-kumpanija tal-farma/ewtika stess. Kien fil-jiem li g[addew li lActavis, li tag[ha hi lArrowpharm, ikkonfermat li se jitke//ew 110 [addiema sa Novembru li ;ej. Il-U{M jumejn ilu giddbet rapport li [areg fl-orizzont, il;urnal tal-GWU, li l-impjieg ta’ dawn il-[addiema ;ie salvat u l-[addiema se jkunu assorbiti minn kumpaniji o[rajn, rapport li kien pubblikat meta t-Task Force kienet g[adha lanqas biss iltaqg[et.
Il-[addiema qed ji;u nfurmati personalment kif se jintlaqtu Jirri]ulta li wara l-laqg[a talUnion mal-Arrowpharm ukoll ma ng[atawx garanziji ta’ dan it-tip, u dan minkejja li l-Gvern qed jg[id li hemm kumpaniji interessati li jie[du lil dawn il[addiema. Imma l-Prim Ministru qed jibqa’ jinsisti li ma jg[idx min huma dawn ilkumpaniji. Jirri]ulta li wara l-laqg[a mal-U{M l-Erbg[a filg[axija, il-Management, g[adda lillunion il-listi u l-po]izzjonijiet tal-[addiema li se ji;u ssensjati, b’elenku ta’ kemm se jitke//ew nies skont kull taqsima.
Wara li sar dan l-e]er/izzju lkumpanija kellha tibda tlaqqa’ lill-[addiema tag[ha, sezzjoni b’sezzjoni, biex tinfurmahom kemm iridu jitnaqqsu [addiema f’kull sezzjoni. In - Nazzjon g[andu infor mazzjoni li l - ewwel laqg[at minn dawn , di;a ’ bdew , bil [addiema qed ji;u nfurmati personalment kif se jintlaq tu . Huwa biss wara li l-Union issa g[andha f’idejha dawn iddettalji li verament jista’ jibda l-e]er/izzju biex jinstab impjieg alternattiv g[al dawn il-[addiema.
G[al sig[at twal ilbiera[ waranofsinhar il-Pulizija kienu qed iwettqu tfittxijiet f’garaxx f’Marsaskala, fi blokka appartamenti fejn kien joqg[od Joe Cutajar “il-Lion” li nqatel sentejn ilu fil-Mosta. It-tfittxijiet fil-garaxx tmexxew mill-Pulizija tas-CID bl-g[ajnuna tas-Sezzjoni talKlieb, flimkien ma’ esperti forensi/i u esperti tal-isplussivi mill-Forzi Armati (AFM). Jidher li f’dawn l-istess appartamenti g[adha toqg[od is-sie[ba tal-Lion. Jirri]ulta li l-investigazzjonijiet tal-Pulizija f’Marsaskala kienu marbuta mad-delitt li se[[ l-Erbg[a fi]-}ejtun fejn inqatel
Pietru Cassar, mag[ruf b[ala il{aqqa. Fil-fatt, fil-crime conference li saret tard l-Erbg[a filg[axija, ilPulizija m’eskludewx li jista’ jkun hemm rabta bejn id-delitt tal-Lion u dak tal-{aqqa. Il-Lion kien akku]at bil-qtil doppju li kien se[[ f’Marzu ta’ sentejn ilu f’kumpless ta’ garaxxijiet ta[t l-art. Hu kien eventwalment inqatel disa’ xhur wara b’arma tat-tip Kalashnikov. Il-Pulizija qed tinvestiga wkoll ir-rabta li jista’ jkun hemm ma’ ka]i o[ra, fosthom id-delitti ta’ Josef Grech ilYoyo, u Pawlu Degabriele isSuldat.
Talba formali lill-iSpeaker g[al-laqg[a ur;enti tal-Kumitat tax-Xog[ol tal-Kamra L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista g[amlet talba formali lilliSpeaker tal-Parlament An;lu Farrugia biex jitlaqqa’ b’ur;enza l-Kumitat tax-Xog[ol tal-Kamra biex jidde/iedi x’g[andu jkun ilpass li jmiss wara l-a[[ar ]viluppi fil-pro/ess ta’ Impeachment tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco. F’laqg[a li saret l-Erbg[a wara nofsinhar fid-Dar ?entrali, ilGrupp Parlamentari Nazzjonalista qabel li titressaq din it-talba, wara li t-Tlieta liSpeaker po;;a fuq il-Mejda talKamra ittra tal-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal:ustizzja. Fl-ittra tag[ha, il-Kummissjoni qalet li r-rapport bil-konklu]jonijiet dwar it-tne[[ija ta’ Farrugia Sacco minn Im[allef g[adu jg[odd u japplika g[all-mozzjoni l-;dida li tressqet min[abba li dik ori;inali waqg[et fi tmiem ille;i]latura. L-ittra kienet iffirmata mill-
President ta’ Malta George Abela, b[ala /-Chairman talKummissjoni. Il-laqg[a li jmiss tal-Kumitat tax-Xog[ol tal-Kamra hi skedata g[all-Erbg[a, 19 ta’ Frar. I]da lGrupp Parlamentari talOppo]izzjoni qabel li din hi materja ur;enti u l-Kumitat li jirregola x-xog[ol tal-Parlament m’g[andux jistenna sal-laqg[a tal-;img[a d-die[la biex jiddiskuti l-pro/edura u x’g[andu jkun il-pass li jmiss. G[aldaqstant ilbiera[ filg[odu tal-Oppo]izzjoni l-Whip David Agius ippre]enta formalment it-talba lill-iSpeaker biex il-Kumitat jiltaqa’ qabel, b’ur;enza, min[abba dawn la[[ar ]viluppi. Dan ukoll fid-dawl tal-fatt li lKummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja qed tg[id li r-rapport li g[amlet ori;inarjament g[adu jg[odd u japplika g[all-mozzjoni l-;dida.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
3
LOKALI
L-immigrazzjoni rregolari tiddomina diskussjonijiet bejn Malta u l-Gre/ja
Simon Busuttil qal li l-Partit Nazzjonalista huwa favur politika li tin/entiva lis-settur privat jinvesti u jo[loq ix-xog[ol
Pajji]na je[tie; pjan g[ad-diversifikazzjoni tal-ekonomija – Simon Busuttil Pajji]na je[tie; vizjoni /ara g[ad-diversfikazzjoni talekonomija u l-[olqien taxxog[ol. Dan qalu il-Kap talOppo]izzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil waqt laqg[a mal-Kunsill talKamra tal-Kummer/, l-Industrija u l-Intrapri]a. Simon Busuttil qal li l-Partit Nazzjonalista huwa partit favur in-negozju u l[olqien tax-xog[ol. Hu rrefera g[all-istatistika fl-a[[ar jiem li qed tqajjem t[assib dwar lekonomija u l-impjiegi fosthom statistika li turi ]ieda fil-qg[ad, tnaqqis fl-importazzjoni u lesportazzjoni u tnaqqis fil-produzzjoni industrijali. Simon Busuttil qal li l-Partit Nazzjonalista huwa favur politika li tin/entiva lis-settur privat jinvesti u jo[loq ix-xog[ol u sa[aq li l-Gvern je[tie; jikko-
munika pjan ta’ kif se jkompli jo[loq setturi li jiddiversifkaw lekonomija. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista fakkar ukoll fil-fondi tal-Unjoni Ewropea li l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern ;ab g[al pajjizna u sa[aq li filwaqt li l-Gvern naqqas ir-ri]orsi g[all-MCESD li l-Kamra tal-Kummerc tifforma parti minnu, appella biex lMCESD jing[ata l-g[odda biex jkompli jissa[[a[. Hu qal ukoll li l-Partit Nazzjonalista jqis li l-Kamra talKummer/ b[ala entità li g[andha rwol importanti flMCESD u t-tis[i[ tal-ekonomija ta’ pajji]na. Il-President tal-Kamra talKummerc, David Curmi qal li lKamra qed ta[dem fuq vi]joni ekonomika g[all-Malta g[alkl2020. Hu spjega li din qed titfas-
sal minn 20 Chairman jew Kap E]ekuttiv ta’ kumpanniji ewlenin f’pajji]na bil-koperazzjoni tar-Rettur tal-Università. Hu sa[aq li pajji]na g[andu jibqa’ jkollu ekonomija diversfikata u kompettitiva’. Spjega wkoll li pajji]na g[andu sfidi marbuta ma’ kompetittività, spejje] g[an-negozji u [iliet tal[addiema. David Curmi sa[aq ukoll li l-Kamra tal-Kummer/ se tkun qed tara li jsiru riformi me[tie;a li l-pajji] je[tie; li jag[mel. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista kien akkumpanjat mill-Vi/i Kap Mario de Marco, mill-Kelliema tal-Oppo]izzjoni Tonio Fenech, Claudette Buttigieg u Kristy Debono u mill-kandidati g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew, Helga Ellul u Stefano Mallia.
L-importanza tas-solidarjetá bejn il-pajji]i Ewopej partikolarment dawk Meiterranji fl-isfond ta’ diversi kwistjonijiet i]da bi pirjoritá fuq l-immigrazzjoni kienet enfa]izzata waqt laqg[at li l-President Grieg Karolos Papoulias kellu f’Malta malPresident ta’ Malta George Abela, mal-Prim Ministru Joseph Muscat, mal-Ispeaker Anglu Farrugia u mal-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil. F’konferenza tal-a[barijiet fi tmiem laqg[a fil-Palazz Presidenzjali fil-Belt, ilPresident Abela qal li r-relazzjonijiet bejn Malta u l-Gre/ja, li bdew fl-1966, sentejn biss wara l-Indipendenza, huma relazzjonijiet e//ezzjonali i]da li jistg[u jitkabbru. Il-President Abela qal li lGre/ja u Malta g[andhom preokupazzjonijiet komuni b[ala membri tal-UE u b[ala pajjizi Mediterranji. Hu enfa]izza l-importanza ta’ kooperazzjoni u solidarjetá bejn pajji]i li jkunu qed jaffrontaw listess sfidi, partikolarment quddiem l-immigrazzjoni rregolari Issa hu l-mument tal-implimentazzjoni tal - mi]uri pro posti fl-UE, sostna l-President Abela li kompla li Malta ma tistax timmani;;ja l-problemi li qed jo[olqu l - immigranti ;ejjin mil - Libja . Il - Gre/ja wkoll qed tiffa//ja problemi simili, ka;unati minn immi-
granti rregolari ;ejjin mit Turkija. Settur ie[or diskuss fillaqg[at mal-Preident Abela kien dak marittimu fejn kien spe/ifikat li l-Gre/ja u Malta jinsabu fl-ewwel u fit-tieni post rispettivament tar-re;istrazzjoni tal-vapuri. Malta u l-Gre/ja jistg[u jikkollaboraw iktar fissettur turistiku, sostna lPresident Abela. L-immigrazzjoni rregolari kienet ukoll fuq l-a;enda tallaqg[at mal-Prim Ministru u lKap tal-Oppo]izzjoni. Fil-laqg[a mal-President Grieg, il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil esprima x-xewqa tal-poplu Malti u l-Gre/ja jirnexxielha tg[eleb il-problemi ekonomici tag[ha, li issa ]viluppaw ukoll fi problemi so/jali. Simon Busuttil irrikonoxxa lkontribut utli l-istorja l-Grecja tat fl-aspetti demokrati/i Ewropej u qal li l-Oppo]izzjoni thares ‘il quddiem lejn ]minijiet li fihom il-Gre/ja ter;a’ tkun mudell ekonomiku l-istess kif kienet mudell demokratiku. Enfa]i o[ra fil-laqg[at saret mill-Prim Ministru Joseph Muscat li semma l-[oliqen tattask force mill-UE dwar l-immigrazzjoni. Hu qal li dan kien pass tal-bidu li mhux bi]]ejjed g[alkemm jista’ jinbena iktar fuqu. Il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li l-2014 se tkun issena tal-Mediterran.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
5
LOKALI
Numru ta’ familji Maltin jistg[u ji;u ]gumbrati minn “djarhom” fuq de/i]joni tal-Qorti Numru kbir ta’ familji Maltin jistg[u ji;u ]gumbrati minn djarhom wara sentenza mog[tija mill-Qorti ?ivili fuq dawk li qeg[din fi djar b’/ens perpetwu, fuq il-kera li j[allsu u li kienet multiplikata g[al sitt darbiet skont kif jippermetti l-artiklu 12 dwar l-Ordinanza dwar id-Djar, hekk kif skont il-Qorti b’dan ilmod kienu qed jinkisru d-drittijiet tas-sidien ori;inali. F’;urnata wa[da, l-Qorti ?ivili ordnat li ji;u ]gumbrati [ames familji mir-residenzi tag[hom li jinsabu f’Ra[al :did hekk kif is-sentenza mog[tija mill-Im[allef Joseph Azzopardi tg[id li dawn il-familji kienu qeg[din jokkupaw il-proprjetà illegalment. Huma jridu j[allu lpost fejn jg[ixu sat-28 ta’ Mejju li ;ej, anke jekk se jappellaw ilka] permezz tal-Avukat tag[hom John Vassallo. Gianella Annati, Margerita u Emanuel Valletta, Augusto u Doreen Cardinali, Sarah Rita Mansour u Mario u Maria Barbara kienu jokkupaw dawn ir-residenzi u garaxxijiet fi Triq il-Foss u Triq Athlone f’Ra[al :did. Il-proprjetà kienet mg[oddija lilhom mill-familjari tag[hom stess minn Novembru tas-sena 1887. Dan meta l-antenati tag[hom kienu [adu l-art ming[and ilfamilja Bugeja fuq /ens temporanju ta’ 99 sena u kienu j[allsu Lm2.42,5 fis-sena, jew madwar [ames ewro fis-sena. G[aldaqstant, meta wie[ed jimmultiplika dan l-ammont g[al sitta, il-li;i tg[id li /-/ens g[andu jkun ta’ madwar €30
fis-sena. F’Mejju tal-1987, i/-/ens kien spi//a u r-residenti kienu ;ew konformi mal-li;i li dan ji;i multiplikat b’sitta kif kien permess ukoll mill-Housing Ordinance tal-1959. Sitt snin wara l-Qorti kienet laqg[et ittalba tag[hom, u fl-2001 il-Qorti tal-Appell ma laqg[etx lo;;ezzjonijiet tal-familja Bugeja fuq dan il-ka]. Madankollu Josephine Bugeja ;;ieldet g[all-proprjetà talfamilja tag[ha u bag[tet ittra uffi/jali lil dawk li joqog[du filproprjetà tal-familja tag[ha biex jitilqu. It-talbiet tag[ha kienu injorati u hawn Bugeja fet[et ka] Kostituzzjonali fejn qalet li l-Ordinanza tal-Housing kien kiser id-drittijiet tag[ha biex tgawdi l-proprjetà. Hi kienet talbet biex il-konver]joni g[al /ens perpetwu ti;i dikjarata nulla u bla ba]i. IlQorti Kostituzzjonali ma laqg[etx talba ta’ Bugeja, i]da hi appellat. Fit-3 ta’ April tal2009 Josephine mietet u l-[idma tag[ha tkompliet min-neputi tag[ha Raymond. Fl-istess sena, il-Qorti talAppell Kostituzzjonali laqg[et it-talba ta’ Bugeja u qalet li lkonver]joni g[al /ens perpetwu kisret id-drittijiet fundamentali ta’ Bugeja. Wara din id-de/i]joni talQorti Kostituzzjonali, Raymond sab rimedju fil-Prim’Awla talQorti ?ivili, bl-Im[allef Joseph Azzopardi jilqa’ t-talba tieg[u u jordna lill-familja biex ji]gumbraw mir-“residenza” tag[hom sa kwa]i l-a[[ar ta’ Mejju li ;ej.
Daniel Holmes jitlob li l-ka] tieg[u ji;i dikjarat null u s-sentenza revokata Daniel Alexander Holmes ta’ 37 sena, Ingli] li kien residenti G[ajnsielem, G[awdex, ippre]enta kaw]a kostituzzjonali fil-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili u fiha qed jitlob li l-ka] tieg[u ji;i dikjarat null u s-sentenza talQorti tal-Appell Kriminali tit[assar u ti;i revokata. Fost affarijiet o[ra hu qed jg[id li ma nqrawlux l-akku]i fil-bidu talpro/ess. Hu qed jitlob lill-Qorti biex tiddikjara li s-smig[ xieraq filkonfront tieg[u skont lKonvenzjoni Ewropea tadDrittijiet tal-Bniedem kienu mittiefsa. Holmes, detentur ta’ passaport Brittaniku, beda pro/eduri kontra l-Avukat :enerali, ilKummissarju tal-Pulizija, Direttur :enerali tal-Qrati u Tribunali u r-Re;istratur talQrati u Tribunal Kriminali. Il-Qorti tal-Appell Kriminali kienet ikkonfermat sentenza ta’ 10 snin u nofs [abs u multa ta’ €23,000 fil-konfront tieg[u wara li f’;uri kien ammetta li fid-19 ta’ Lulju tal-2006 u fissitt xhur ta’ qabel kellu madwar kilo pjanta tal-kannabis, f’/irkostanzi li juru li ma kinux g[all-u]u personali tieg[u. Holmes g[amel tmien talbiet lill-Qorti Kostituzzjonali fosthom li kien hemm nuqqas ta’ osservanza tal-li;i meta ma nqrawx l-akku]i u g[alhekk suppost re;a’ beda kollox mill-;did. Hu qed jg[id li matul il-kors talinvestigazzjoni tal-Pulizija kien im/a[[ad mid-dritt tal-avukat tal-fidu/ja tieg[u. Qal ukoll li peress li l-li;i Maltija ma kinitx tippermetti dan id-dritt, hu kien ;ie m/a[[ad mill-pre]enta ta’ avukat tal-fidu/ja tieg[u, kif ukoll kien ;ie m/a[[ad milla//ess tal-file tal-Pulizija li
Il-Qorti tal-Appell kienet ikkonfermat sentenza ta’ 10 snin u nofs [abs u multa ta’ €23,000 fil-konfront ta’ Holmes
jikkon/erna l-ka] tieg[u. Fuq dan hu kkwota ka]i o[ra li jinkludu “Il-Pulizija kontra Alvin Privitera, kontra Esron Pullicino u Salduz kontra t-Turkija u Bruscoe kontra Franza.” Hu qal ukoll li kien [aqqu minn tal-anqas avukat talg[ajnuna legali minn fost lelenku li g[andha l-Qorti u li ddiskrezzjoni tal-Avukat :enerali li jidde/iedi jekk l-akku]at ji;ix ;udikat minn Qorti talMa;istrati jew Qorti Kriminali fil-livell ta’ ;uri. Holmes semma wkoll sentenzi o[ra li fihom il-[atja kellhom kwantità ta’ droga akbar li we[lu piena ta’ [abs anqas minnu. Qal ukoll li hu ma ng[atax smig[ xieraq fi ]mien ra;onevoli min[abba dewmien u li s-smig[ ma kienx wie[ed xieraq u g[alhekk kien hemm ksur tal-Konvenzjoni Ewropea tadDrittijiet tal-Bniedem. Il-Qorti tal-Appell kienet qalet li l-piena li ng[atat kienet filparametri tal-li;i. Meta wie[ed jikkunsidra l-fatt li Holmes kien ikkundannat 10 snin u nofs [abs, bil-Qorti tie[u konjizzjoni taletà tal-[ati u l-kwantità ta’ droga, u allura ma ntbag[atx g[omru l-[abs, il-piena li hija dik ta’ bejn erba’ snin u 30 sena,
u tfisser li Holmes ing[ata piena aktar lejn il-minimu milli lejn ilmassimu. Ing[ad ukoll mill-Qorti talAppell li ma te]istix distinzjoni bejn droga perikolu]a u o[ra. Dwar il-paraguni ma’ sentenzi o[ra, kif jg[id il-Malti, l-paraguni huma odju]i. Il-Qorti tal-Appell Kriminali qalet li meta l-pulizija fittxew fid-dar ta’ Holmes sabu kamra mimlija pjanti, fil-fatt kien hemm 32 pjanta li Holmes kien jie[u [siebhom sew, wa[da minnhom kien twila sitt /entimetri u l-o[ra 112-il /entimetru. Instabet ukoll kaxxa li kien fiha 689 gramma kannabis, u aktar droga imge]wra fil-gazzetti. Il-Qorti tal-Appell qalet li nstabet droga kannabis ippakkjata u din ma tag[tix indikazzjoni li hija droga g[al u]u personali. L-espert tal-Qorti Godwin Sammut qal li middroga li nstabet wie[ed kien jo[ro; 5,308 joints. Din mhi xejn [lief produzzjoni ta’ kannabis, li fil-kwantità tag[ha nstabet b[ala weraq niexef li kien ukoll f’kaxxa. Il-kaw]a kostituzzjonali ;iet ippre]entata mill-Avukat Franco Debono.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
6
LOKALI
L-akku]at /empel lil o[tu biex tippakkja l-flus u d-deheb g[ax ]ew;ha kien se ja[rab Ftit tas-sig[at wara li allegatament qatel lil Mario Camilleri, mag[ruf b[ala “l-Imnie[ru” u lil ibnu Mario Camilleri, Jason Galea /empel lil o[tu Mona, u talabha biex tippakkja l-flus kollha u d-deheb kollu li g[andha g[ax kien hemm pjan li se jippruvaw i[arrbu lil ]ew;ha minn Malta. Dan [are; mix-xhieda talIspettur Trevor Micallef, filkumpilazzjoni ta’ Jason Galea u George Galea, li jinsabu akku]ati bil-qtil ta’ Mario Camilleri u ibnu li wkoll jismu Mario, f’Lulju li g[adda. Huwa spjega kif Mona Camilleri kienet /emplet l-G[assa talPulizija ta’ San :iljan wara li ]ew;ha u binha kienu naqsu li jirritornaw id-dar u lanqas bdew jirrispondu t-telefonati tag[ha. Ix-xhud qal li hija kienet ukoll spjegat u kellha provi minn cameras tas-CCTV li g[andha mar-residenza tag[ha li juru lil Emanuel Farrugia, mag[ruf b[ala “l-Iskrun”, iwaqqaf ilkarozza tieg[u quddiem ir-residenza tag[ha u dan biex g[abba lil binha. Ix-xhud qal li kienet listess Mona Camilleri li g[arfet lir-ra;el li kien waqaf bil-karozza. Mona Camilleri, li dehret im[assba [afna fuq binha u ]ew;ha, qalet lill-Pulizija kif [uha Jason Galea /emplilha u qalilha li kien se jibg[at lil xi [add g[al binha Mario. Tliet sig[at wara re;a’ /empel u qalilha biex tippakkja l-o;;etti prezzju]i tag[ha min[abba li ]ew;ha kien qed jipprepara biex ja[rab minn Malta. L-Ispettur Trevor Micallef qal li Mona qaltlu li qabel ma telaq mid-dar, Mario Camilleri ]]g[ir kien semma g[alqa f’Bir]ebbu;a min[abba li din kien semmieha zijuh Jason aktar qabel. Minkejja dan, omm
Qabel ma telaq mid-dar, Mario Camilleri ]-]g[ir (xellug) kien semma g[alqa f’Bir]ebbu;a, l-istess g[alqa li fiha nstabu mejta hu u missieru
Mario Camilleri, Mona ma kellha l-ebda idea fuq din l-g[alqa, fejn kienet jew g[aliex kienet qed tissemma. Meta kompla g[addej il-[in Mona Camilleri bdiet tinkwieta aktar fuq il-familja tag[ha. Meta [uha Jason mar i[abbat il-bieb tag[ha, hi [allietu biss jg[addi mill-ewwel bieb u rat li g[amlet /ert li l-bieb li jag[ti a//ess g[al ;ewwa jibqa’ mag[luq. Hija kienet qalet lill-Pulizija, li kienet suspettu]a [afna u ma kellhiex rieda li to[ro; mag[ha l-flus u d-deheb. Hi be]g[et [afna u ma da[[litux. Dan ir-rapport wassal g[allarrest tieg[u fuq suspett li hu kien [ataf lil Mario Camilleri u lil ibnu. Il-Pulizija kienet arrestat ukoll lil Emmanuel Farrugia, “l-
Iskrun”. Fl-istqarrija tieg[u dan ammetta li saq lil Mario Camilleri ]-]g[ir sa g[alqa f’Bir]ebbu;a, i]da qal li hu kien telaq ji;ri meta Galea [ebb g[al Camilleri ]-]g[ir. Kien Farrugia li ta l-informazzjoni lill-Pulizija fuq l-g[alqa u wara li sar itt[affir fejn si;ra nstabu ]ew; katavri ta’ Mario Camilleri “lImnie[ru” u ibnu, Mario wkoll. I]-]g[ir kien indifen fuq missieru. L-Uffi/jali ta’ fuq ixxena tar-reat sabu wkoll sieq, li skont testijiet forensi/i nstabet li kienet ta’ Matthew Zahra, li kien rappurtat nieqes sena qabel. L-Ispettur Micallef qal li hu kien jaf lil Alfred Attard, sid lg[alqa, u li dan kien tkellem mal-Pulizija u ta stqarrija. Ma’ tmiem il-kumpilazzjoni, lAvukat tad-Difi]a, Joe Giglio
Jason Galea kien ;ie arrestat fuq suspett li [ataf li]-]ew; vittmi argumenta g[al darba o[ra fuq il-frustrazzjoni li kienet qed tikkrea l-Prosekuzzjoni billi kull darba qed targumenta li ma tistax ting[ata l-libertà provi]orja min[abba li persuna o[ra /ivili g[ad trid tixhed. F’dawn l-a[[ar xhur, lIspetturi qalu kemm-il darba li lebda de/i]joni g[adha ma ttie[det fil-konfront ta’ Alfred Attard. Attard marid serjament u l-Avukat :enerali g[ad irid jidde/iedi jekk hux se jressaq lil sid l-g[alqa b[ala kompli/i filka] jew li jixhed b[ala xhud. “G[adhom lanqas biss idde/idew xejn, lanqas fuq dak
li ng[ad li jag[tuh proklama. Filwaqt li hu sew li jmur, hu g[adu lanqas biss resaq lejn ilQorti biex jg[id jekk iridx jixhed jew le u ji;bor il-benefi//ji so/jali.” Tirrappre]enta lil George Galea, l-avukat Gianella de Marco qalet li l-ka] fuq il-klijent tag[ha issa wasal fit-tmien xahar. “Aktar minn hekk, irrekord kriminali, anke jekk wie[ed nadif [afna, il-klijent m’g[andu ebda rekord ta’ kriminalità serja.” Il-ka] ikompli quddiem ilMa;istrat Antonio Micallef Trigona, fis-17 ta’ Marzu fis-1 p.m.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
7
LOKALI
L-interess tat-tfal g[andu jkun im[ares dejjem u f’kull /irkostanza
Id-Deputat Nazzjonalista Giovanna Debono qalet li dawn huma pro;etti me[tie;a g[al G[awdex u ma g[andhomx ikunu abbandunati
G[awdex jibqa’ jistenna t-twettiq ta’ pro;etti ppjanati snin ilu Fl-a;;ornament tas-seduta ta’ nhar l-Erbg[a, id-Deputat Nazzjonalista Giovanna Debono tkellmet dwar pro;etti f’G[awdex li kienu ppjanati mill-amministrazzjoni pre/edenti u spjegat li [afna minn dawn il-pro;etti kienu jin[tie;u xog[ol preparatorju twil li ming[ajru l-pro;ett innifsu ma jkunx jista’ jitwettaq. Semmiet fost affarijiet o[ra lpro;ett g[all-bini tal-pixxina g[al G[awdex. Dan kien wie[ed mill-pro;etti bi [tie;a ta’ xog[ol preparatorju bi studju, ippjanar, sej[iet g[all-offerti u permessi. Hemm ukoll l-aspett finanzjarju
li l-amministrazzjoni pre/edenti [adet [sieb li jkun hemm dak kollu me[tie;a biex pro;ett mixtieq mill-poplu kollu G[awdxi jitwettaq. Giovanna Debono qalet li issa li hemm dawn il-preparamenti kollha avanzati jew f’posthom, se tirsisti biex dan jitwettaq minkejja xi rapporti li dehru filmedia fejn qed jintefa’ dubju jekk il-pixxina hix fil-fatt se ssir. Id-Deputat Nazzjonalista tkellmet ukoll dwar ic-Child Development Centre. F’G[awdex kien hemm xi lokalitajiet li kellhom is-servizz ta’ Child Daycare Centre jew
kien provdut minn xi organizzazzjonijiet privati jew ekkle]jasti/i. Aktar ma bdiet tikber il-[tie;a ta’ dan is-servizz, lamministrazzjoni Nazzjonalista bdiet tippjana g[at-twaqqif ta’ Child Development Centre. :ie identifikat sit vi/in l-Isptar :enerali ta’ G[awdex. Is-sit mag[]ul ;ie approvat millMEPA flimkien mad-disinn talpjanta. Id-Deputat Nazzjonalista qalet li dawn huma pro;etti me[tie;a g[al G[awdex u ma g[andhomx ikunu abbandunati. Mhux importanti liema Ministeru jwettaqhom i]da importanti li jsiru.
Id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar qal li lOppo]izzjoni taqbel mal-emendi proposti fl-abbozz tal-li;i g[aliex taqbel b’mod konsistenti li l-interess tat-tfal g[andu jibqa’ ji;i segwit fuq quddiem nett, dejjem u f’kull /irkostanza. Robert Cutajar kien qed jitkellem fl-istadju tat-Tieni Qari tal-Abbozz ta’ Li;i li jemenda diversi li;ijiet li jirrigwardaw materji kriminali. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-interess tat-tfal g[andu jkun im[ares f’kull li;i li titressaq quddiem il-Parlament u g[alhekk il-Membri Parlamentari huma obbligati li ma jie[du ebda pass f’direzzjoni li b’xi mod jista’ jpo;;i lit-tfal f’riskju. Filwaqt li sellem lil koppji li ma jistax ikollhom tfal, Robert Cutajar qal li hemm diversi forom u /irkostanzi fejn tfal jistg[u jkunu abbu]ati u hu importanti li kul[add jifhem li dawn l-abbu]i je]istu u [add ma g[andu jitfag[hom ta[t it-tapit. Id-Deputat Nazzjonalista kkwota minn rapport li juri li je]isti r-riskju li wie[ed minn kull [amest itfal jistg[u jkunu f’riskju g[all-abbu] sesswali. Statisti/i dwar is-sitwazzjoni f’Malta juru li bejn l-1993 u l2008 kienu rappurtati lillA;enzija Appo;; 5,000 ka] ta’ abbu]i varji fuq it-tfal. Minn dawn 1,014 kienu jitrattaw abbu]i sesswali. Numru mhux
]g[ir kienu wkoll fuq tfal ta[t issitt snin. Il-kumplament tar-rapporti kienu fuq abbu]i fi]i/i u emozzjonali. Fl-2010 l-istess A;enzija r/eviet 160 rapport, ji;ifieri 16% tal-ka]i rappurtati matul dik is-sena. Dan jikkonferma li l-abbu] sesswali fuq it-tfal hu realtà. Wie[ed ma jridx joqg[od biss fuq dawn i/-/ifri g[aliex studji o[ra juru li hemm sitwazzjoni li /erti rapporti ma jitwasslux biex jittie[du l-passi me[tie;a. Robert Cutajar qal li hu importanti li wie[ed jieqaf u ja[seb [alli jara minn fejn jistg[u ;ejjin dawn is-sitwazzjonijiet. Mhux bi]]ejjed li ji;u m[arrxa l-pieni i]da hu importanti wkoll li jinstabu l-g[eruq tas-sitwazzjoni. L-edukazzjoni tibqa’ s-sigriet g[al dan kollu biex verament jinstabu s-soluzzjonijiet. Filwaqt li hemm qbil dwar i]-]ieda fil-pieni hu importanti wkoll li jkun hemm protezzjoni vera u assoluta littfal. Id-Deputat Nazzjonalista qal li r-responsabbiltà tal-politi/i hi wa[da doppja g[aliex minbarra li jfasslu l-li;ijiet huma wkoll ;enituri u jridu jag[tu attenzjoni, [in ta’ kwalità u opportunità li jitkellmu u jiddjalogaw mat-tfal tag[hom. B[ala ;enituri huma obbligati li jag[tu lil uliedhom injezzjoni ta’ m[abba vera u jg[inuhom jemmnu aktar fihom infushom.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
8
LOKALI
Renato jitlob sku]a Il-kantant Renato talab sku]a lillKunsilliera Nazzjonalista Rita Delezjo b’rabta ma’ argument f’attività g[all-anzjani organizzata mill-Kunsill Lokali. F’laqg[a tal-kunsill meta wkoll il-ka] kien f’idejn il-Pulizija biex tinvestiga wara rapport li kien sar, il-Kunsillier Nazzjonalista Tyron
Muscat g[amel proposta f’mozzjoni li ressaq, biex xi membru talKunsill javvi/ina lil Renato u jipperswadih jitlob sku]a tal-a;ir tieg[u. Il-mozzjoni kienet approvata i]da Renato baqa’ ma g[amel ebda apolo;ijia. F’laqg[a li saret f’Jannar li g[adda, il-Kunsillier
Nazzjonalista Tyron Muscat fakkar lill-Kunsill li Renato kien g[adu ma talabx sku]a lil Rita Delezjo. Is-Sindku flimkien ma’ s[abu lKunsilliera Laburisti dak il-[in /empel lil Renato biex ikellmuh fuq il-ka], u Renato talab sku]a ta’ g[emilu, li mbag[ad Rita Delezjo a//ettat.
}ew; skemi marbutin mal-housing so/jali Il-Gvern [abbar ]ew; skemi ta’ housing so/jali. Se ter;a’ tinfeta[ l-iskema Sir Sid ta’ Darek li se tkompli tibni fuq dik ma[ru;a mill-Gvern Nazzjonalista fil-passat, u tnediet skema o[ra ta’ bejg[ ta’ proprjetà. Il-Ministru Marie Louise Coleiro Preca, li [abbret id-dettalji f’konferenza tal-a[barijiet, spjegat kif ta[t l-iskema ta’ bejg[ ta’ residenzi se jin[argu 43 appartament, tliet maisonettes u 40 garaxx. G[al din l-iskema jista’ japplika kul[add, basta l-assi tal-applikant ma jaqb]ux l-40,000 ewro. Dawn il-proprjetajiet se jing[ataw b’sussidju ta’ 35% biex ikunu kemm jista’ jkun affordabbli. L-iskema Sir Sid ta’ Darek tapplika g[al dawk li qed jg[ixu f’postijiet tal-Gvern biex isiru sidien ta’ djarhom. Huma se jkunu qed igawdu minn 50% f’sussidju. Ta[t dawn l-iskemi, l-applikant irid i[allas 20 ewro fi spejje] amministrattivi u jing[ata lpjanti tal-proprjetà fuq CD, waqt li min m’g[andux a//ess g[al kompjuter jista’ jmur jara l-pjanti g[and l-Awtorità tad-Djar. Se ter;a’ ti;i introdotta wkoll
il-fa/ilità li dak li jkun imur jara l-proprjetà qabel jixtriha. :ew ]viluppati wkoll ilkriterji biex jinstab il-valur tassuq tal-proprjetà. Biex dan ji;i stabbilit, nies tekni/i analizzaw dawn il-units residenzjali u ;ew ikkunsidati diversi fatturi b[al jekk il-proprjetà tinsabx f’qasam tad-djar, il-lokalità, il-po]izzjoni tal-proprjetà b[al jekk tinsabx f’kantuniera, u f’ka] ta’ appartamenti f’liema sular jinsab u jekk g[andux lift installat, fost fatturi o[rajn. :ew ikkunsidrati wkoll is-soft areas li hemm mal-units biex b’hekk ikun evitat li ter;a’ ssir stima ;dida f’ka] li l-proprjetarju jitlob li jixtrihom. Kienu kkunsidrati wkoll ilvalur tal-art, il-kobor tal-bejt, u spejje] ta’ kostruzzjoni li kien nefaq il-gvern biex bena dawn il-units. Inbidlet ukoll is-sistema tal-pagamenti lill-bank, biex issa x-xerrej irid jid[ol mal-bank u jpo;;i garanzija fuq ismu. Dan b’differenza minn qabel fejn kienet tid[ol l-Awtorità tag[mel tajjeb. Dan sar min[abba li lAwtorità tg[abbiet bi spejje] kbar li jla[[qu l-miljuni hekk kif [afna ma [allsux is-self lill-bank u kellha tkun l-Awtorità li tag[mel tajjeb.
Applikazzjonijiet g[al-LifeCycle Challenge L-organizzaturi tal-Actavis LifeCycle Challenge qed jir/ievu l-applikazzjonijiet g[all-edizzjoni ta’ din is-sena, li se ssir fuq medda ta’ 2,000 km minn Fukuoka sa Tokjo. B[as-snin l-img[oddija, ilflus li se jin;abru minn din l-edizzjoni se jmorru g[ar-Renal Unit tal-Isptar Mater Dei. Ilmira ta’ din l-edizzjoni hi li jin;abru 200,000 ewro.
Din se tkun is-17-il edizzjoni tal-LifeCycle Challenge. Alan Curry, il-fundatur talLifeCycle Challenge, spjega li min jixtieq jipparte/ipa f’din ledizzjoni g[andu /ans sal-1 ta’ April biex japplika. Hu spjega li min jixtieq japplika, kemm b[ala /iklista kif ukoll biex jg[in lill-parte/ipanti, g[andu jifhem li l-attività ssir biex jin;abru l-fondi.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
9
KUNSILLI LOKALI Kumment
Prin/ipju ba]iku taddemokrazija Wie[ed mill-prin/ipji laktar ba]i/i tad-demokrazija hu l-prin/ipju li wie[ed ja//etta opinjonijiet varji u li [add ma jsofri diskriminazzjoni jew attakki personali sempli/iment g[ax ikun esprima [sieb differenti minn dak tal-awtoritajiet. Fi kliem sempli/i, il-prin/ipju tal-libertà tal-espressjoni. Prin/ipju li wie[ed kien ja[seb li hu stabbilit u li dwaru ma hemm ebda [rara ta’ dubju. I]da l-attitudni li qeg[din juru /erti Sindki Laburisti tix[et dubju kbir dwar dan. Minn na[a kellna lis-Sindku Laburista ta’ {al Qormi Rosianne Cutajar li nfexxet tg[ajjar resident g[aliex fuq Facebook ressaq ilment tal-istat ta’ telqa f’post f’{al Qormi. Minna[a l-o[ra kellna lis-Sindku Laburista ta’ {a]-}ebbu; Alfred Grixti jikteb li manNazzjonalisti ‘fair play no way’ u forsi aktar gravi minn hekk, ta’ dan isib l-appo;; tas-Sezzjoni Kunsilliera talPartit Laburista. Huwa tassew ta’ t[assib li donnu g[all-Partit Laburista hu a//ettabbli li min ikun azzarda jikkritika l-[idma tal-Gvern jew Kunsill b’ma;;oranza Laburista jista’ jisfa attakkat bla ebda ra]an u bl-aktar kliem iebes u dispre;jattiv. Huwa tassew ta’ t[assib li donnu g[allPartit Laburista l-libertà talespressjoni tg[odd biss g[al min jag[]el li ju]a din il-libertà biex jikkritika lill-Partit Nazzjonalista. Wie[ed jistenna maturità akbar fis-sena 2014, aktar u aktar meta l-Partit Laburista tela’ fil-gvern bl-g[ajta ta’ ‘Malta Tag[na Lkoll’; g[ajta inklu]iva u li ;;ieg[el lil wie[ed ja[seb li dan huwa partit tolleranti u li jifhem laktar prin/ipju ba]iku taddemokrazija. {asra akbar meta wie[ed jara li Rosianne Cutajar hi spiss promossa b[ala simbolu tal-futur tal-Partit Laburista min[abba l-età tag[ha. Ta’ g[ajb tassew jekk il-futur tal-Partit Laburista se jimmudella ru[u fuq Cutajar!
It-telqa li tidher f’partijiet ta’ {al Qormi qed turta bil-kbir lir-residenti Qriema
Is-Sindku ta’ {al Qormi tinfexx f’attakk fuq resident Fil-kampanja tal-Elezzjoni :enerali l-Partit Laburista kien jifta[ar li se jkun gvern li jisma’. Gvern qrib il-poplu u li lest dejjem jikkonsulta u jiddjaloga mal-poplu. Wie[ed g[alhekk jistenna li l-istess weg[da tg[odd g[all-Kunsilli Lokali, spe/jalment f’dawk il-Kunsilli fejn il-Partit Laburista jgawdi ma;;oranza. I]da g[al resident f’{al Qormi, lokalità b’ma;;oranza
Laburista, kliem is-Sindku Rosianne Cutajar wera xorta o[ra. Dan ir-resident tefa’ fuq Facebook ilment dwar it-telqa li hemm f’xi n[awi f’{al Qormi. Is-Sindku ta’ {al Qormi, persuna ferm qrib tat-tmexxija Laburista u li fl-elezzjoni talKunsilli Lokali kellha imbuttatura /ara mi/-?entru Nazzjonali Laburista minflok laqg[et l-ilment b[ala su;;eriment lill-Kunsill g[al xi [idma
Ejja mmutu kollha f’daqqa minflok bit-torturi Kull min hu mid[la talKunsilli Lokali jaf li l-Vi/i Sindku Laburista ta’ Marsaxlokk Carmelo Bugeja hu karattru mill-aktar kulurit li dejjem jesprimi l-[sibijiet tieg[u bl-aktar mod dirett possibbli u ming[ajr wisq kantunieri. Hekk g[amel f’artiklu li kiteb filgazzetta Laburista Kul[add nhar il-{add li g[adda. Fl-artiklu tieg[u Bugeja jinfexx fi kritika [arxa kontra lGvern Nazzjonalista u jallega li l-unika ra;uni g[aliex il-Gvern Nazzjonalista g[a]el is-sit tadDelimara g[all-power station kien sabiex jag[mel vendetta lill-Perit Duminku Mintoff li
Bugeja jsejja[lu, “dak li dejjem ;ab lil Malta l-ewwel u qabel kollox”. Bugeja jag[mel attakk ukoll fuq l-a[[ar amministrazzjoni Nazzjonalista. S’hawn xejn sorprendenti, anzi aktar argumenti tas-soltu. I]da wie[ed mill-kummenti konklu]ivi ta’ Bugeja ntlaqa’ b’nofs tbissima minn u[ud u b’sorpri]a minn o[rajn. Dan hekk kif Bugeja kiteb li jemmen li r-residenti ta’ Marsaxlokk, “Fittex g[amlu filport il-[a]na tal-gass, xejn xejn ma noqog[dux immutu naqra naqra - jekk jisplodi mmutu kollha f’daqqa u ma ni[dux torturi”.
li jista’ jwettaq, infexxet f’attakk ta’ tg[ajjir fuq ir-resident. Fuq Facebook Cutajar kitbet, “Bir-rispett kollu lejk xlieqa u paroli g[andek int u mhux ilKunsilliera. Jekk g[andek ilment g[addih u mhux ming[alik [a toqg[od ida[[ak fuq Facebook”. Din l-attitudni aggressiva u ostili lejn min jag[]el li jressaq l-ilmenti tieg[u permezz ta’ Facebook sabet l-appo;; tal-Kunsillier
Laburista fl-istess lokalità Antoine Saliba Haig li madankollu minkejja li esprima l-istess [sieb ta’ Cutajar, xorta g[a]el li jimmodera kliemu. Bosta staqsew jekk din l-attitudni ta’ Cutajar turix nuqqas serju fil-prin/ipji demokrati/i tas-Sindku ta’ {al Qormi. O[rajn ikkummentaw li donnu Cutajar aktar komda bil-festini u l-festivals milli b’[idma konkreta f’{al Qormi.
Alfred Grixti jsib l-appo;; Is-Sindku Laburista ta’ {a]}ebbu; li fl-a[[ar jiem kien fi//entru ta’ kontroversja wara li f’artiklu fil-;urnal l-Orizzont kiteb li man-Nazzjonalisti, “fair play no way” u esprima l-[sieb tieg[u li man-Nazzjonalisti lPartit Laburista g[andu jimxi g[ajn g[al g[ajn u sinna g[al sinna, sab l-appo;; tas-Sezzjoni Kunsilliera tal-Partit Laburista. Fil-fatt f’messa;; fuq Facebook is-Sezzjoni Kunsilliera tal-Partit Laburista tikteb “Solidarjetà ma’ se[ibna Alfred Grixti li safa attakkat mill-media tal-PN fuq artiklu li kiteb fil-kapa/ità personali tieg[u, u la b[ala Sindku jew Kunsillier u wisq u wisq inqas b[ala Chairman tal-
Korporazzjoni Xog[ol u Ta[ri;. Meta l-media tal-PN tikkundanna l-[ni]rijiet li jidhru fuq ;urnali o[ra, allura mbag[ad tkun tista’ tikkundanna lil Alfred Grixti. Hemmhekk tkun tista’ tibda tissejja[ kredibbli!” Wie[ed hawn ma jistax ma jistaqsix jekk allura is-Sezzjoni Kunsilliera tal-Partit Laburista ta[t it-tmexxija tal-Kunsillier Laburista Mario Fava taqbilx mal-kliem mill-aktar a[rax ta’ Alfred Grixti. Wie[ed ma jistax ma jistaqsix jekk allura g[asSezzjoni Kunsilliera tal-Partit Laburista jistax wie[ed ifarfar minn kull responsabbiltà politika sempli/iment billi jg[id li dak li g[amel g[amlu filkapa/ità personali tieg[u.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
10
OPINJONI
B[a/-?irasa
L-ipokresija ta’ Joseph Muscat
Gidba
Kont indispost g[al ftit jiem u waqajt lura fil-qari tal-gazzetti. Issa li qed na;;orna ru[i, qed nag[ti [arsa [afifa lejn xi artikli ewlenin li dehru fil-frattemp. Sibt, fost l-o[rajn l-editorjal ta’ The Times of Malta tat-Tlieta, 11ta’ Frar. L-editur qajjem punti li jiena qajjimthom aktar kmieni f’din ilkolonna.Wie[ed minn dawn ilpunti huwa mistoqsija dwar jekk il-membri tal-Kabinett l-Membri Parlamentari Laburisti kenux in]ammu infurmati b’dak li kellu f’mo[[u l-Prim Ministru Joseph Muscat u ta’ madwaru filkwistjoni tal-bejg[ tal-passaport Malti. Din hija mistoqsija kru/jali, g[ax jekk ir-risposta hija finnegattiv, allura kif argumenta l- Matul dawn ix-xhur li g[addew kemm ilu Prim Ministru, Joseph editur “dan /ertament mhux il- Muscat wera li hu jg[id mod i]da jag[mel mod ie[or... fi ftit mod kif g[andu ji;i amminstrat kliem opportunist li jag[mel biss dak kollu li jaqbel lilu il-Gvern”. Ewropej biex jirrappre]entana. Kemm qed nisimg[u li dan ilJista’ qabel xejn jg[idilna jekk Gvern huwa wie[ed li jisma’. g[adux jemmen li l-partnership Din mhi xejn [lief stqarrija reba[ ? L-elettorat g[andu d-dritt ipokrita. Joseph Muscat kien jaf li jkun infurmat jekk Sant g[adux li l-amendi kollha li hu kellu bl-isem fehma li kellu dwar irjda[[al fil-li;i dwar i/-attadinanri]ultat tar-refendum. Il-kandiza kienu kollha ispirati milldatura ta’ Sant mhi xejn [lief punti mqajma mill-Partit mossa ipokrita minn na[a ta’ Nazzjonalista sa mill-bidu nett u Joseph Muscat . qabel ma g[addiet il-li;i filParlament. Il-White Paper dwar Ir-ri]ultat ta’ nuqqas ta’ smig[ Salvu Felice Pace l-iffinanzjar tal-partiti politi/i f’waqtu sewwa lil pajji]na bil- sfelicep@go.net.mt Ni;i g[all-White Paper dwar lkbir. L-istess editorjal ikkonkluiffinanzjar tal-partiti politi/i. Filda li “The Government appears prin/ipju na[seb li lkoll naqblu li to be listening only after it slips”. g[andu jkun hemm regulaJi;ifieri li l-Gvern mid-dehra Parlamentari fejn Muscat g[andu torji f’dan il-qasam. linji Imma anke jisma’ wara li jkun ]elaq wa[da l-ma;;oranza. hawn Joseph Muscat qed ja;ixxi Jekk Muscat jemmen tassew flnobis. unità fid-diversità, g[ala ma ta’ ipokrita. Il-poplu Malti ilu jissussidja lppratikhax dak li jippriedka. Gvern li jag[mel il-frejje; Partit Laburista jew bit-taxxi bi Muscat seta’ [a lill-Kap talMa nistg[ux naffordjaw frejje; proprjetajiet pubbli/i jew b[al dawn. Bil-li;i ta/-/ittadinan- Oppo]izzjoni l-Qorti fejn il- b’telfien ta’ qlieg[ minn min za emendata darba, tnejn, tlieta u ;ustizzja ma t[arisx lejn l-u/u[ kellu l-propjeta’ tieg[u erba’darbiet Joseph Muscat i]da lejn il-fatti u l-argumenti kif fiskata u dawn id-djar ikkon kbar , waqqa’ lilu nnifsu g[ar-redikolu u pre]entati mi]-]ew; na[at. sbie[ u fi/ -/entri tal-ibliet u r[ula mieg[u waqqa’ g[ar-redikolu spi//aw b[ala ka]ini Laburisti. wkoll lill-Parlament Malti, l-og[la L-inkonsistenza fl-aqwa Apparti li l-;ustizzja titlob tag[ha istituzzjoni politka f’pajji]na. mod ie[or, kemm huwa ipokrita Issa li bdiet tirranka l-kampanL-ipokrisija tkompli tirranka flmin jemmen li fl-iffinanzjar talappell li g[amel il-Prim Ministru ja g[all-elezzjonijiet Ewropej, patrtiti ewlenin hemm a Joseph Muscat nhar il-{add li [ar;et ukoll l-ipokresija tal-kan- level playing fieldtag[na . M ’ hemm xejn jg[adda fis-Sunday Times. Irid didatura Laburista. Mela Alfred minn dan. aktar unità fid-diversità. Xi [a;a Sant li ma kien ra xejn tajjeb Hemm inugwaljanza li l-Partit tassew nobbli u ta’min ja[dem dwar is-s[ubija ta’ Malta fl- Nazzjonalista ilu jsofri minnha Unjoni Ewropea u li kien jemg[aliha lejl u nhar. snin twal u a[na messna g[amilImma mbag[ad jekk Simon men li l-ftit membri Maltin na xi [a;a dwarha meta konna Busuttil jie[u rotta differenti hemm ser ikunu biss token u biex fil-gvern.Issa sta g[alina minn dik ta’ Muscat dak isir tra- isa[[nu s-si;;ijiet, issa qed jit- f’diskussjoni mal-gvernli nid[lu ditur ta’ pajji]u, xewwiex u anke lobna f’isem il-Partit Laburista dawn il-punti u jekk dwar ma jing[adda ;uri minn kumitat biex nibg[atuh fil-Parlament jirnexxilhiex in;ibu ugwaljanza f’dan il-qasam nirrikorru g[al Joseph Muscat qed jippo]a ta’ azzjonijiet ;udizzjarji. Joseph Muscat qed jippo]a ta’ vi]jonarju u ta’ rikon/iljatur meta vi]jonarju u ta’ rikon/iljatur fil-verità mhu xejn [lief ipokrita meta fil-verità mhu xejn [lief li jg[id u jag[mel dak li jaqbillu ipokrita li jg[id u jag[mel dak li jaqbillu.
Studju li sar minn Università Ingli]a sab li mhux veru li lpower station ta’ Delimara ]iedet it-tni;;is fl-arja. Ji;ifieri l-g[ajta ta’ Muscat li l-power station hija fabbrika tal-kan/er kienet [rafa. Sewwa jg[idu ... il-giddieb g[omru qasir. Muscat Il-Prim Ministru Muscat s’issa biddel il-li;i tal-bejg[ ta/-/ittadinanza erba’ darbiet.
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Sie[bi Pierre bag[atli messa;;: “Muscat l-anqas g[al kow/ tal-futbol mhu tajjeb. G[ax nieklu. Imma xi s-7.30 ta’ filg[axija x[in kont die[el kow/ tlieta biss jista jbiddel”. nin[asel, marli l-pajp tal-gi]er. U beda jtajjar l-ilma ma’ kulWidna Kif tafu, il-wisq bravu l- limkien. Milli jidher wa[da mit-tislijiet Ministru Manuel Mallia nqabad jissemma’ wara l-bieb tal- ta’ George Pullicino waslet. U uffu//ju tal-Oppo]izzjoni fil- [abtet mal-gi]er tieg[i. U minParlament. Norman Vella, il- flok spi//ajt jien ma nistax kandidat tag[na g[all-elezzjoni- nin[asel. jiet tal-Parlament Ewropew, kien pront kiteb “Sa fejn naf jien Lovers Illum Jum San Valentinu. qabel l-elezzjoni Muscat weg[idna gvern li jisma’ mhux {sibijieti jmorru fl-akbar ]ew; ma[bubin ta’ pajji]na – il-GWU gvern li jissemma’.” u l-Gvern. Nist[ajjel b[al-lum il-GWU tibg[at messa;; lillPullicino Il-;img[a l-o[ra r/ivejt email ma[bub tag[ha – il-Gvern. U li George Pullicino kellu jag[mel aktarx tg[idlu xi [a;a hekk: G[a]i] Gvern Laburista, laqg[a ta’ informazzjoni filIn[obbok [afna tant li ka]in PN ta’ Marsaxlokk. Biex ni//ajta we;ibt lil min kien qed noqg[odlok g[al kollox. Anki jie[u [sieb il-laqg[a. G[edtlu meta tg[olli l-gass ma “isma’ ara li tg[idlu jin[asel lil nit[arrikx. Lanqas meta tbig[ George Pullicino qabel ji;i g[al- i/-/ittadinanza ta’ pajji]i. Jew laqg[a. G[ax g[andu vizzju meta tg[olli l-li/enzji talmis[ut li ma jin[asilx”. Milli karozzi. Inkella meta tag[mel jidher il-kumment /ajta tieg[i vendikazzjonijiet politi/i fuq il;era sew. U George spi//a post tax-xog[ol. Jew meta jlaqqat il-botti. Min ji;bidlu tag[mel vapur mimli gass f’nofs saqajh u jsaqsieh jekk in[asilx. U il-port ta’ Marsaxlokk. Tant g[a]i] gvern sa[ansitra kien hemm min resaq in[obbok vi/in tieg[u biex jara hux veru Laburista, li jien sirt g[amja, qed irejja[. George, li hu bnie- truxa u muta.” Il-ma[buba tieg[ek, dem nadif u dejjem pulit, indanIl-GWU na. U beda jsellili u jibg[atni left PS – Sur Gvern illejla ddumx right and centre. Mela nhar is-Sibt filg[axija ma ti;i minn Kastilja. Inkun kien il-birthday tal-mara Rose. lesta g[alik qisni kelba fidila Konna miftehmin li se mmorru tal-but.
www.maltarightnow.com
il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Lura 85 sena, bil-privile;; kontra r-ra;un Fl-1929 kien tressaq ka] ta’ ksur ta’ privile;; fil-Parlament Malti li baqa’ mag[ruf [afna. Kien hemm fil-gvern il-Compact bejn ilLaburisti u l-Kostituzzjonali. Il-ka] tressaq kontra Carmelo Mifsud Bonnici, mag[ruf b[ala ‘l-Gross’, li fil-karriera tieg[u ]amm [afna karigi politi/i u kien Professur tal-Li;i u kittieb; missier Ugo Mifsud Bonnici. Carmelo Mifsud Bonnici spi//a l-[abs fl-1929 fuq ka] ta’ ksur ta’ privile;; Kien ka] ta’ ksur ta’ privile;; fuq artikli li Carmelo Mifsud Bonnici kien kiteb fil-;urnali. Ka] li baqa’ mag[ruf l-aktar g[ax ilma;;oranza fil-Parlament kienet ivvutat biex titfa’ lil Carmelo Mifsud Bonnici l-[abs, kif fil-fatt ;ara. Dak i]-]mien, di;à l-argumenti li saru kienu b[al tal-lum dwar ka]i ta’ ksur ta’ privile;;. Il-privile;; tal-membri parlamentari kull fejn je]isti beda aktar minn 600 sena ilu fl-Ingilterra biex i[ares illibertà tal-espressjoni ta’ membru tal-House of Commons, Thomas Haxey, li kien ikkritika n-nefqiet kbar tar-Re Richard II. Il-privile;; hu ta’ Deputat meta jikkritika ‘l min ikun fis-setg[a Ji;ifieri, il-privile;; parlamentari jiddefendi l-libertà talespressjoni tal-membru parlamentari meta dan jikkritika lil min ikun fl-awtorità, lil min ikollu xi poter. Naturalment, il-privile;; jista’ jkun abbu]at meta l-ma;;oranza f’Parlament taqleb kollox ta’ ta[t fuq, u flok tu]a l-privile;; biex t[ares lil min jikkritika, tikkastiga lil min jikkritikaha - kif kien re;a’ sar mil-Labour ukoll fis-snin tmenin meta pprova jitfa’ l-[abs ;urnalisti li kkritikawh. Il-ma;;oranza Parlamentari taqta’ hi stess jekk g[andhiex ra;un jew le U hu abbu] fih innifsu meta l-ma;;oranza fil-Parlament tie[u g[aliha fuq xi [a;a u tpo;;i hi stess b[ala m[allef, ;urija, prosekutur u vittma u tikkastiga lil min ikun maqdarha. Min i[ossu aggravat g[andu toroq o[rajn x’jie[u, ji;ifieri li jmur fil-qrati u tkun qorti indipendenti li taqta’ jekk g[andux ra;un, mhux hu stess jaqta’ fuqu nnifsu. Joseph Muscat qed jo[odna 85 sena lura U dan hu li qed jag[mel il-Prim Ministru Joseph Muscat hu u jressaq ka] ta’ ksur ta’ privile;; kontra l-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil biex jikkundanna lil Simon Busuttil f’kumitat fejn Muscat g[andu tliet membri tieg[u stess minn [amsa. Muscat ma kellux il-kura;; jag[mel kaw]a f’qorti indipendenti Dan minflok ma Muscat mar il-qorti [alli qorti indipendenti taqta’ jekk hux ‘fair comment’, jekk hux ;ustifikat min jg[id, kif qal Simon Busuttil [afna drabi barra l-Parlament u anke fil-Parlament fi kritika g[al min qieg[ed fl-awtorità u g[andu poter – ji;ifieri fi kritika g[all-Prim Ministru Muscat – li hu evidenti li kien hemm ind[il politiku biex jieqaf u jmut il-ka] dwar allegazzjoni ta’ talba g[al tix[im ta’ 60 miljun ewro biex jinbidlu regolamenti Ewropej tattabakk favur kumpanija }vedi]a. Daqshekk qed jo[odna lura Joseph Muscat, 85 sena, g[all-ka] talGross li spi//a l-[abs bil-vot tal-ma;;oranza Parlamentari li qatg[et hi stess jekk kellhiex ra;un u qalbet ta’ ta[t fuq il-privile;; li g[andu Deputat meta jikkritika ‘l min ikun fis-setg[a.
Ritratti li r/ieva In-Nazzjon fil-jiem li g[addew li juru l-kju li kien hemm ta’ ]g[a]ag[ jistennew is-servizz tat-trasport pubbliku li fi]-]mien li fih is-servizz qed jitmexxa mill-Gvern, Transport Malta, xejn ma jawgura li s-servizz se jkun a[jar milli konna, g[aliex di;à morna g[all-ag[ar minn ]mien l-Arriva.
L-Isptar Mater Dei Gvern Nazzjoanlista g[adda lil dan il-Gvern ta’ Muscat sptar ;awhra u li kien qed i]omm isem tajjeb g[as-servizz g[oli li jag[ti lill-poplu Malti u G[awdxi f’dik l hi kwalità ta’ kura tas-sa[[a.
I]da wisq nib]a’ wkoll, anke f’dan il-qasam importanti tassa[[a, li l-affarijie qed imorru g[all-ag[ar b’de/i]jonijiet li qed jie[u dan il-Gvern. Dan mhux qed n[gidu jien, i]da l-MUMN li wkoll kienet tikkritika lill-gvern pre/edenti meta kien ikun me[tie;. I]da daqs kemm hi preokkupata llum l-MUMN, fil-
fehma tieg[i, ]gur li qatt ma kienet. Nittama li jien ]baljat dwar dan g[aliex l-investiment li g[amel pajji]na fi sptar ;did state-of-theart g[andna, u rridu, nibqg[u ngawduh. A Zammit {al Balzan
25 sena ilu f’In-Nazzjon Sitt vapuri Indjani mistennija ji;u g[al tiswijiet, u[ud minnhom estensivi, fitTarzna ta’ Malta. Il-kuntatti biex dan ixxog[ol jag[mluh il-[addiema Maltin bdew mill-Prim Ministru Eddie Fenech Adami waqt i]-]jara uffi/jali li g[amel fl-Indja xxahar li g[adda. Dan ix-xog[ol ;did g[atTarzna nkiseb f’mument li fih fit-tarzna qed issir kampanja s[i[a kontra l-Gvern b’akku]i li mhu qed isir xejn biex it-tarzna jkollha aktar xog[ol. Fil-Parlament il-Ministru George Bonello du Puis /a[ad kategorikament allegazzjoni tal-Kap tal-Oppo]izzjoni Karmenu Mifsud Bonnici li l-Gvern qed i]omm lill-[addiema taxxa og[la milli suppost
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
12
ILLUM IL-:IMG{A
Biex jie[u malajr il-pro;ett tal-impjant g[all-produzzjoni tal-elettriku bil-gass, il-Gvern Laburista jrid jaqleb /erti prijoritajiet li la jog[;bu lill-poplu b’mod ;enerali u wisq inqas lir-residenti tal-in[awi, spe/jalment dawk ta’ Bir]ebbu;a u Marsaxlokk
Il-qattusa g[a;;elija frie[ g[omja tag[mel L-2012 bdiet tit[addem lestensjoni l-;dida tal-power station ta’ Delimara li tipprodu/i madwar 150 MW ta’ elettriku. B[alissa qed jitqieg[ed l-interIl-Gvern ta’ Joseph Muscat mhux kuntent b’dawn i]-]ew; pro;etti. Ried ini]]el ismu fuq impjant ie[or g[all-;enerazzjoni tal-elettriku li ja[dem kompletament fuq il-gass. Iridu malajr g[ax hekk wieg[ed lill-poplu qabel l-elezzjoni. Tal-anqas dan wieg[du, mhux b[all-bejg[ ta/-/ittadinanza! Din ma weg[idhiex u g[amel fro;a s[i[a. Biex jie[u malajr il-pro;ett tal-impjant g[all-produzzjoni tal-elettriku bil-gass, il-Gvern Laburista jrid jaqleb /erti prijoritajiet li la jog[;bu lill-poplu b’mod ;enerali u wisq inqas lirresidenti tal-in[awi, spe/jalment dawk ta’ Bir]ebbu;a u Marsaxlokk, b’mod partikulari. Provvista kontinwa ta’ gass L-impjant g[all-elettriku
bilgass biex jit[addem irid provvista kontinwa ta’ gass. Dan irid ji;i jew permezz ta’
connector tal-elettriku bejn Malta u Sqallija, cable 95 kilometru li mistenni ikun f’postu u ja[dem sa Ottubru li ;ej. Dan jipprovdi sa 225 MW ta’ pajp minn pajji] ie[or, jew bittankers u mbag[ad jin[a]en xi mkien qrib il-power station. Din tal-produzzjoni tal-elettiku mill-gass mhix xi skoperta ta’ Joseph Muscat. Il-Gvern Nazzjonalista kien di;à g[amel studju u wasal fi ftehim bejn Snam tal-Italja u l-Enemalta f’Jannar 2002. Snam g[amlet listudji me[tie;a fuq kemm ikun ekonomiku li jkollna pipeline tal-gass u x’investiment jirrikjedi. Dan il-pipeline tal-gass kellu jitqieg[ed minn Gela fi Sqallija u Malta u kien se jiswa madwar 100 miljun ewro bil-parti bejn Malta u Sqallija u ttqeg[id tal-pipeline ta[t l-art f’Malta biex jitwassal salpower station. Fost il-konklu]jonijiet li waslu g[alihom kien hemm li n-nefqa kapitali riedet tit[allas lura; li ma kienx hemm fondi disponibbli mill-UE; li l-ftehim dwar il-provvista tal-gass ried isir g[al 25 sena bi kwantità
Alla[ares fi pro;ett ta’ [a]na tal-gass tie[u xi de/i]joni mferfxa biex ming[alik tlesti fi]-]mien li weg[idt. De/i]jonijiet g[a;;elija f’ka] b[al dan jista’ jkollhom riperkussjonijiet kbar
elettriku. Dawn i]-]ew; pro;etti, flimkien mal-power station ta’ Delimara li nbniet fil-bidu tassnin 1990, huma bi]]ejjed biex jipprovdu l-ener;ija kollha li
Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
kuljum garantita u b’minimu ta’ kwantità li trid tit[allas, tittie[ed jew ma titte[idx. Irri]ulta li l-pro;ett ma kienx vijabbli u ma sarx u g[alhekk il-Gvern Nazzjonalsta g[adda g[all-estensjoni talpower station u l-interconnector. Ir-residenti tal-in[awi kontra Il-Gvern Laburista dde/ieda favur li jimporta l-gass bittankers u ja[]nu f’bastiment
apposta li jkun karatteristika permanenti ta’ Marsaxlokk, ;ewwa l-port u mhux barra. Ir-residenti tal-in[awi, spe/jalment dawk ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a mhumiex kuntenti li jkollhom tanker enormi li jg[atti l-bajja
je[tie;lu pajji]na g[alissa u g[all-futur. Bejniethom jag[tuna wkoll ener;ija elettrika ferm iktar nadifa milli kellna s’issa u anke permanentement, bir-riskji kollha li dan i;ib mieg[u. Anqas mhuma kuntenti li lanali]i dwar ir-riskju minn din il-power station issir wara li jo[ro; permess g[all-i]vilupp u mhux qabel. Dwar dan tkellmu anke NGOs, foshom Din l-Art {elwa li sa[qet li l-anali]i tarriskju g[andha ssir qabel g[aliex g[andha tiddetermina fejn jitqieg[ed l-impjant. Ir-riskju li jkun hemm in/ident fil-bastiment tal-[a]na hu hemm, anke jekk remot. G[alhekk jekk il-bastiment bil[a]na jkunx ;ewwa jew barra lport hi kwistjoni li g[andha tinstabilha soluzzjoni qabel jing[ata l-permess u mhux wara. Niftakar x’kien inqala’ meta kienet se tinbena l-power station il-;dida – li hemm f’Delimara – dwar il-flight path tal-ajruplani u r-riskju remot li jista’ jkun hemm in/ident. Il-poplu m’g[andux g[a;la ]ejda L-Enemalta min-na[a tag[ha qed tg[id li l-implikazzjonijiet ta’ [a]na barra l-port huma spejje] akbar, ]mien itwal biex jitwettaq il-pro;ett u riskji asso/jati mat-temp. Il-poplu m’g[andux g[a;la
]ejda biex ikollu power station li ta[dem bil-gass. G[andna biex ninqdew sew u darba
or[os. Mill-estensjoni tal-power station ta’ Delimara biss, ilKorporazzjoni Enemalta qed tiffranka miljun ewro fil-;img[a fi fuel. jitlesta l-interconnector ikollna i]jed. Il-poplu jinteressah li bilbastiment mg[obbi bil-gass ma jkunx hemm riskju g[ar-residenti tan-Nofsinhar ta’ Malta. Kwalunkwe sku]a hi superfluwa. Anqas jista’ jintrabat il-bini tal-power station il-;dida mattnaqqis fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Kif di;à g[edt, l-impjant il-;did f’Delimara naqqas in-nefqa fuq il-provvista ta]-]ejt b’miljun ewro fil;img[a. Nifhem li l-Gvern Nazzjonalista seta’ tefa’ parti minn dan l-iffrankar fuq tnaqqis fil-kontijiet. Biss m’g[amlux biex ma ji;ix ikkritikat li qed jag[mel xi [a;a lejlet l-elezzjoni biex jie[u l-voti. Dan il-Gvern issa ilu hemm kwa]i sena u b’dak li ffranka mix-xiri ta]-]ejt, u b’dak li se jiffranka mill-importazzjoni tal-elettriku permezz tal-interconnector jista’jra[[as sostanzjalment il-kontijiet. Fi pro;etti b[al dawn qattusa g[a;;elija frie[ g[omja tag[mel. Alla[ares fi pro;ett ta’ [a]na tal-gass tie[u xi de/i]joni mferfxa biex ming[alik tlesti fi]-]mien li weg[idt. De/i]jonijiet g[a;;elija f’ka] b[al dan jista’ jkollhom riperkussjonijiet kbar.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Lejn bidla fit-tmexxija L-ITALJA
Matteo Renzi, l-Kap tal-Partit Demokratiku (PD) u s-Sindku ta’ Firenze, g[andu jie[u post Enrico Letta b[ala Prim Ministru tal-Italja wara l-vot tale]ekuttiv tal-PD li sar ilbiera[ f’Ruma. Permezz tal-vot, ilma;;oranza assoluta tal-membri tal-PD irtiraw l-appo;; g[al Letta, li mistenni jirri]enja minn Prim Ministru proprju llum. Intant, Renzi, li g[andu 39 sena, hu impenjat li ‘jag[ti l-istimolu xieraq lill-Gvern’ u mistenni li ‘l quddiem ikun ikkon-
fermat mill-Parlament, ladarba jing[ata l-mandat biex imexxi ming[and il-President Taljan Giorgio Napolitano. Qabel il-vot, Enrico Letta – li ma attendiex il-laqg[a tale]ekuttiv – kien [assar i]-]jara uffi/jali li kellu jag[mel firRenju Unit dan ix-xahar, b’Renzi jindirizza lill-istess e]ekuttiv fejn sejja[ biex l-Italja jkollha Gvern ;did li kapa/i jg[addi u jimplimenta r-riformi importanti, minbarra li jamministra lill-pajji] sal-2018.
Renzi sostna li filwaqt li Gvern ;did dejjem i;ib mieg[u element ta’ sogru, l-impenn g[all-bidliet jag[mel is-sens dment li l-protagonisti jkollhom il-kura;; biex jikkonvin/u dwar l-iskop tar-riformi Renzi kien ilu jinsisti blambizzjonijiet li jil[aq Prim Ministru minflok Letta, rivali u kollega tal-PD, u filwaqt li rringrazzja lil Letta g[asservizzi tieg[u lill-pajji], sostna li jrid ‘jaqla’ lill-Italja millba[ar tal-problemi attwali’ .
L-addozzjoni kkundizzjonata mi]-]ew; omosesswali IR-RUSSJA
I/-/ittadini f’pajji]i b[arRenju Unit jistg[u jin]ammu milli jaddottaw it-tfal Russi, ta[t digriet li jiddikjara illegali laddozzjoni minn pajji]i li jippermettu ]-]wie; omosesswali. Id-digriet li ffirma l-Prim Ministru Russu, Dmitry Medvedev, hu intenzjonat ‘biex itejjeb il-pro/edura g[at-trasferiment tat-tfal ming[ajr ;enituri g[all-familji Russi u dawk ta//ittadini barranin’ waqt li ja[seb
biex jipprote;i lit-tfal u l-interessi tag[hom. Intant, l-emendi g[al-li;i tarRussja li tirrigwarda l-addozzjoni jipprojbixxu t-tentattivi g[all-addozzjoni ‘minn persuni tal-istess sess li qed jg[ixu f’unjoni rikonoxxuta b[ala ]wie; u li hi rre;istrata skont il-li;ijiet tal-Istati li jippermettu dan i]]wie;’. Il-projbizzjoni tapplika wkoll g[al /ittadini ta’ dawn lIstati li mhumiex mi]]ew;in.
Waqt li l-kliem ;did tal-li;i jissu;;erixxu li l-bidliet ma jaffettwawx il-koppji eterosesswali mi]]eww;in tal-pajji]i li jippermettu ]-]wie; bejn omosesswali, l-istampa Russa rrappurtat il-li;i b[ala wa[da li tifta[ g[al projbizzjoni ;enerali. Id-digriet, intant, ja;;orna l-linji gwida tal-Gvern mal-li;i federali li l-Parlament Russu kien g[adda f’:unju u li tipprojbixxi l-addozzjoni tat-tfal minn koppji omosesswali.
IR-REPUBBLIKA ?ENTRALI AFRIKANA> Tfajjel li tilef saqajh wara li ndarab b’bomba fil-;lied li qed jifni lil dan il-pajji] bejn ilMusulmani u l-Insara. Dan il-;lied beda 13-il xahar ilu u wassal biex jinqatlu eluf u miljun persuna jispi//aw refu;jati (ritratt> EPA)
Vot dwar l-ewtanasja IL-BEL:JU
Id-deputati fil-Parlament Bel;jan ilbiera[ kienu qed i[ejju biex jivvutaw dwar jekk jestendux li;i tal-ewtanasja g[at-tfal li qed ibatu minn marda terminali. L-abbozz ta’ li;i jippermetti biex it-tfal jitolbu g[allewtanasja f’ka]i fejn ikunu jbatu minn u;ig[ terribbli dovut g[al marda fatali li m’hemmx fejqan g[aliha. Intant, kien mistenni li l-kamra t’isfel tal-Parlament tappo;;ja dan l-abbozz u jkun jonqos biss
l-iffirmar tar-Re Philippe talBel;ju b[ala formalità. Mi]ura b[al din tfisser li lBel;ju jkun sar l-ewwel pajji] fid-dinja li warrab kwalunkwe limitu ta ’ età g[all - prattika tal-ewtanasja. L-istess pajji], fl-2002, kien g[adda li;i li warrbet l-element ta’ kriminalità fil - ka]i tal - ewtanasja g[all - persuni li g[andhom iktar minn tmintax-il sena li jkunu jbatu minn mard terminali.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Impenjati kontra s-cyberbullying wara l-mewta tra;ika ta’ tfajla L-ITALJA
IT-TAJLANDJA> }ew; mi]]ew;in friski jiddevertu fuq sky coaster waqt programm tal-isfidi g[all-koppji mi]]ew;in, fil-provin/ja ta’ Prachin Buri. Il-programm mag[ruf b[ala ‘Wedding Challenge’ kien jinkorpora sensiela ta’ avventuri u ttella’ fl-okka]joni ta’ Jum San Valentinu, i//elebrat illum (ritratt> EPA)
Id-deputati fil-Parlament Taljan qeg[din jinsistu li tittie[ed azzjoni fil-konfront talfenomenu mag[ruf b[ala cyberbullying wara li tfajla ta’ erbatax-il sena kkommettiet suwi/idju min[abba li kienet ilha ]-]mien tbati l-abbu] personali fuq network spe/ifiku g[all-komunikazzjoni online. It-tifla – li jing[ad li jisimha Nadia – u]at l-isem Amnesia biex tikkollega ma’ Ask.fm (network so/jali) bl-iskop li ssib min isabbarha wara li kisritha minn mal-ma[bub tag[ha. I]da minflok is-simpatija li xtaqet hi spi//at assedjata b’messa;;i ta’ mibeg[da – dejjem ming[and sorsi anonimi – u l-persuni li kienu jid[lu online kienu jg[idulha li hi ma kinitx tfajla normali, li [add ma jridha u li jkun a[jar li kieku tne[[i [ajjitha b’idejha.
Intant, din it-tfajla, nhar il{add, idde/idiet li taqbe] minn fuq bini g[oli g[al isfel, bin-nies ixxukkjati li nzertaw fl-in[awi jsibu l-katavru tag[ha mix[ut mal-art.
Sej[a g[all-g[eluq ta’ Ask.fm Filwaqt li g[adu mhux /ar x’kienu l-fatturi ‘pre/i]i’ li ;eg[luha tikkommetti suwi/idju, il-Prosekuturi f’Padova fet[u investigazzjoni rigward i/-/irkustanzi ta’ mewtha. Dan meta Nadia kienet ilha ]mien tibg[at il-messa;;i online li indikaw li seta’ kellha tendenzi suwi/ida u waqfet tikkomunika xi ;img[a qabel ne[[iet ru[ha b’idejha. Ir-rapporti qalu wkoll li t-tfa-
jla [alliet il-messa;;i g[al qrabatha fil-belt ta’ Fontaniva, qrib Padova, i]da huma ma setg[ux jil[quha fil-[in biex jevitaw ittra;edja. Micaela Campana, deputat parlamentari mal-Partit Demokratiku li jifforma parti mill-Gvern Taljan ta’ koalizzjoni, qalet li hi u l-kollegi ma jifil[ux jaqraw aktar dwar ]g[a]ag[ li jne[[u [ajjithom ka;un tat-theddid u l-pressjoni psikolo;ika. Intant, fl-Italja qam moviment ta’ nies li qed isej[u g[allg[eluq ta’ Ask.fm li qed ikun ikkundannat bil-kbir min[abba li jippermetti lill-abbonaturi biex jikkollegaw ming[ajr ma jidentifikaw ru[hom. Dan meta l-istess network hu marbut ma’ suwi/idji o[rajn ta’ ]g[a]ag[ li kienu relatati ma’ cyberbulling, fl-Ingilterra u l-Istati Uniti.
Jinqatel mill-pulizija wara l-qtil ‘pubbliku’ ta’ ibnu L-AWSTRALJA
Ra;el li qatel lil ibnu ta’ [daxil sena waqt sessjoni tat-ta[ri; tal-cricket spi//a maqtul millpulizija quddiem numru ta’ persuni, inklu]i tfal, fl-in[awi ta’ Mornington Peninsula, lejn ixXlokk ta’ Melbourne. It-tifel, Luke Batty, spi//a aggredit minn missieru waqt li kien qed jit[arre; mal-junior team tieg[u fil-kumpless sportiv (oval) ta’ Tyabb. It-tifel qala’ diversi daqqiet f’rasu li rri]ultaw fatali, tant li miet fuq il-post. Kien hemm ukoll rapporti li t-tifel qala’ xi daqqiet ta’ sikkina, i]da
dan ma setax ikun ikkonfermat. Intant, il-pulizija li waslu fuq il-post sabu lill-missier – Greg Batty ta’ 54 sena – armat b’sikkina u meta ma rnexxilhomx ira]]nuh bil-pepper-spray spi//aw jisparawlu f’sidru. Irra;el twassal b’[elikopter lejn leqreb sptar tal-in[awi i]da miet ftit wara min[abba l-;rie[i li ;arrab. Luke Batty kien isseparat minn ma’ martu, li b[alissa tinsab trawmatizzata wara li rat b’g[ajnejha l-aggressjoni brutali ta’ binha minn missieru.
L-ISTATI UNITI> Dehra ;enerali tal-istra;i wara li trakk u xarabank baqg[u de[lin f’xulxin u spi//aw jifqg[u l-fa//ata ta’ bini fi kwartier ta’ Manhattan, fi New York. Fl-in/ident tilef [ajtu x-xufier tax-xarabank waqt li kien hemm ukoll xi midruba (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
IR-RENJU UNIT> Karozza fi triq mg[arrqa f’Datchet, f’Berkshire, fil-Punent ta’ Londra. Eluf ta’ djar jinsabu bla provvista tal-elettriku u g[al-lum il-:img[a hu mbassar maltemp li se j;ib ri[ ta’ 100 kilometru fis-sieg[a. L-ag[ar li ntlaqtet kienet Wales fejn kien hemm ri[ ta’ madwar 115-il kilometru fis-sieg[a (ritratt> EPA)
G[all-ewwel il-Papa ried jag[]el ‘:wanni’ b[ala isem IL-VATIKAN Hekk kif qed jitfakkar l-ewwel anniversarju minn mindu kien elett Papa l-Kardinal Jorge Mario Bergoglio, kien ]velat li kieku kien elett disa’ snin qabel, hu kien jidde/iedi li jag[]el ‘:wanni’ b[ala isem. Wara l-konklavi li fih kien elett il-Papa Benedittu, hu kien qal lil [abib li jekk ikun elett hu, kien jag[]el l-istess isem talPapa :wanni XXIII, il-Papa li kien [asad il-Kattoli/i meta sejja[ it-Tieni Kon/ilju talVatikan fis-snin sittin. Dan kien ]velat fi ktieb minn Gianluca Barile, ;urnalist veteran mid[la sew tal-Vatikan. Filkonklavi li kien sar fl-2005, Bergoglio kien spi//a t-tieni b’40 vot wara l-Kardinal :ermani] Joseph Aloisius Ratzinger li ;ab 72 vot. Fi sforz li jevita l-kumplikazzjonijiet, Bergoglio mbag[ad talab lil dawk li kienu qed jivvutaw g[alih biex jivvutaw g[al Ratzinger li mbag[ad sar il-Papa Benedittu XVI. Imma tmien snin wara, wara d-de/i]joni storika ta’ Benedittu, il-kardinali dde/idew li issa kien imiss lil Bergoglio li jkun elett. Imma matul i]-]mien, hu kien biddel fehmtu dwar l-isem u sar l-ewwel Papa fl-istorja li [a lisem ta’ San Fran;isk ta’ Assisi. Il-Papa :wanni XXIII kien mexxa l-Knisja Kattolika bejn l1958 u l-1963.
L-ISTATI UNITI> Tabella miksija bis-sil; f’Atlanta Georgia hekk kif in-Nofsinhar tal-Istati Uniti n[akem minn kes[a kbira u issa din imxiet lejn il-Grigal tal-pajji]. Dan il-maltemp ikkaw]a kaos u qed jeffettwa 22 stat Amerikan (ritratt> EPA)
Schultz mg[ajjar fil-Parlament I}RAEL
Diversi Membri Parlamentari I]raeljani g[ajru lil Martin Schultz, il-President tal-Parlament Ewropew, imbag[ad [ar;u millKnesset, il-Parlament I]raeljan, matul diskors minn Schultz stess. Id-diskors ta’ Schultz kien
imfixkel minn membri ta’ partit li hu favur ir-residenzi Lhud f’art Palestinjana. Dan hekk kif Schultz beda jitkellem dwar l-a//ess Palestinjan g[all-ilma fix-Xatt tal-Punent. Naftali Bennett, ilmexxej tal-Partit Dar Lhudija, qal
li ma kienx se ja//etta li xi [add ji;i jag[mel prietka falza dwar ilmoralità fil-Parlament I]raeljan, spe/jalment minn :ermani]. Fid-diskors li g[amel il-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu, qal li Schultz kien
qed ikompli jxerred g[ajdut foloz b’referiment g[an-nuqqas ta’ a//ess tal-Palestinjani g[all-ilma. Il-kummenti ta’ Schultz kienu jikkon/ernaw rapporti li l-Palestinjani jing[ataw a//ess g[al kwota anqas ta’ ilma mill-I]raeljani.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
16
ATTWALITÀ
Illum Jum San Valentinu> Jum il-Ma[bubin kollha u dawk li jafu j[obbu Illum il-:img[a, l-14 ta’ Frar, ja[bat Jum San Valentinu - il-jum iddedikat lill-ma[bubin kollha. B[alma ni//elebraw Jum l-Omm u Jum ilMissier, u tant u tant jiem o[ra b’dedikazzjoni partikulari, anki l-ma[bubin g[andhom il-jum iddedikat g[alihom. Ma jfissirx li lma[bubin g[andhom jistennew illum biex jg[idu li j[obbu lil xulxin. Xejn minn dan, imma f’dan iljum dak li jkun jista’ jkun ftit aktar romantiku missoltu. Forsi bewsa ]ejda [dejn il-jiem tas-soltu ma tag[milx [a]in! Imma ejjew ftit ftit nag[tu [arsa lejn il-Jum tal-Ma[bubin li, sfortunatament, illum sar kummer/jalizzat wisq, u wisq nib]a’ li dan jista’ jtellef mis-sinifikat veru ta’ Jum il-Ma[bubin. San Valentinu Martri Il-le;;enda tg[id li fis-sena 269 Wara Kristu,
Illum [afna se jkunu dawk li fl-okka]joni ta’ Jum San Valentinu – il-Jum tal-Ma[bubin, jo[or;u jieklu u ji//elebraw l-im[abba tag[hom b’mod aktar spe/jali mis-soltu
l-Imperatur Ruman Klawdju ma riedx lill-;uvintur ji]]ew;u. Sa[ansitra l-anqas jinnamraw biex b’hekk ma jkollhom xejn xi jfixkilhom biex jid[lu fl-armata Rumana. Kien il-qassis Valentinu li bilmo[bi baqa’ j]ewwe; lill-koppji g[ax kien jemmen fl-im[abba. Dan wassal li Valentinu biex ji;i arrestat u sar martri. Sakemm kien il-[abs, in-nies kienu jin;abru [dejn il-[abs u jitfg[ulu l-fjuri lejn it-tieqa ta//ella tieg[u biex juruh li g[adhom jemmnu fl-im[abba. Fl-1969 din il-festa ma baqg[etx titqies b[ala wa[da rikonnoxuta mill-Knisja Kattolika. Jum San Valentinu hu //elebrat f’kull rokna tad-dinja, kemm minn ]g[a]ag[ u kemm min-nies anzjani. Fost l-o[rajn f’Pari;i fi Franza, li hi l-belt kapitali romantika tal-im[abba. Fjuri, /ikkulatini u kartolini F’Malta ni//elebraw din il-festa u ma jonqsux fjuri, /ikkulatini u kartolini, xi kultant anke xi
San Valentinu li miet martri g[ax kien jemmen fl-im[abba
wa[da li ma tkunx taf minn fejn ;iet, li tkun ming[and xi ammiratur sigriet. Kull bniedem japprezza li jkollu
mumenti li jfakkruh f’mumenti spe/jali, u g[alkemm dawn lokka]jonijiet ;ew kummer/jalizzati, xorta jibqa’ l-fatt li g[andhom sinifikat fil-[ajja ta’ kull bniedem. Persuni romanti/i li qeg[din f’relazzjoni jistennew dan il-jum b’[erqa u jippjanaw kif se ji//elebrawh, g[ax g[alihom huwa wie[ed mill-aktar modi biex juru m[abbithom. {u;;ie;a ta‘ m[abba G[al xi persuni dan il-jum huwa jum b[all-;ranet l-o[ra u mhu xejn [lief invenzjoni ta’ nies fin-negozji biex jag[mlu ftit qlig[ i]jed. G[al dawk il-persuni li mhumiex daqstant romanti/i, dan il-jum jista’ jservi biex juru ;est ta’ m[abba lis-sie[eb jew sie[ba tag[hom jew jag[mlu xi [a;a li s-
soltu j[ossuha bi tqila biex jag[mluha. G[al dawk il-koppji li forsi
ttraskuraw lil xulxin min[abba xxog[ol, il-familja, jew il-[bieb, dan il-jum jista’ jkun il-[u;;ie;a ta’ m[abba mill-;did. Dan il-jum g[al dawn in-nies jista’ jservi ta’ ;id billi jkunu jistg[u jinvestu daqsxejn aktar [in g[al xulxin. Il-koppji g[andhom jinvestu fir-relazzjoni biex din tkun wa[da b’sa[[itha. Relazzjoni hija b[al negozju, aktar ma tinvesti fih, aktar jag[tik frott. Jekk tieqaf tinvesti, jistg[u jibdew il-problemi... Is-sorpri]i huma dejjem e//itanti g[all-koppji f’relazzjoni u hija [a;a tajba ferm jekk tibqa’ t[ares lejn ir-relazzjoni kif kienet fil-bidu, b[ala [ru; u ammont ta’ [in li tnejn iqattg[u flimkien. {afna drabi kif il-koppja ti;i komda ma’ xulxin, tidra tg[ix ming[ajrhom bl-isku]a li jkunu g[ajjenin, g[ax ikollhom it-tfal u x-xog[ol, imma xi [a;a interessanti hija li jekk xi [add minnhom
G[al dawk il-koppji li forsi ttraskuraw lil xulxin min[abba x-xog[ol, il-familja, jew il-[bieb, dan il-jum jista’ jkun il-[u;;ie;a ta’ m[abba mill-;did
Claudia Calleja missworldmalta@gmail.com
isib lil xi [add ie[or minn barra rrelazzjoni tag[hom, f’daqqa wa[da jag[mlu minn kollox biex ila[[qu ma’ kollox f’din ir-relazzjoni bil-mo[bi. L-im[abba vera te]isti^ L-im[abba.... tg[id l-im[abba vera g[adha te]isti? {afna koppji jinfexxu f’rigali sbie[ g[al
Jum San Valentinu u forsi ma jirrealizzawx is-sens tal-im[abba vera. Mhux kul[add ifisser l-istess [a;a bil-kelma m[abba... Dejjem ng[idu li l-im[abba tfisser fidu/ja, lealtà u rispett, u r-rispett g[al pa;na 17
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
17
ATTWALITÀ
L-im[abba ;enwina u sin/iera timlik u ttik skop...
L-im[abba L-im[abba qarrieqa qarrieqa ma ma te]istix te]istix minn pa;na 16
g[andu jing[ata f’Jum San Valentinu biss? U fil-;ranet l-o[ra kemm-il sagrifi//ju lesti li nag[mlu g[al dik il-persuna li n[obbu? Xi koppji f’relazzjoni j[arsu lejn dan il-jum li jkun wie[ed ta’ sorpri]a g[al dik il-persuna li j[obbu. Hawn min jippreferi li biex tkun ;urnata differenti mill-o[rajn, jag[]lu li jmorru g[all-ikla ta’ filg[axija firristorant li jkunu g[a]lu individwalment, u jiltaqg[u hemm biex i;eddu l-memorji tal-ewwel date tag[hom u b’hekk tkun ikla romantika b’differenza mis-sena kollha. Is-sinifikat tal-kulur a[mar Il-kulur a[mar... u fuq kollox, ilfjuri [omor... {afna huma dawk li jistennew xi bukkett fjuri f’Jum San Valentinu, i]da forsi ftit jafu li fjura wa[da tfisser ‘im[abba’, tu]]ana jfissru ‘gratitudni’, filwaqt
li [amsa u g[oxrin fjura jing[ataw b[ala awgurju lil xi [add.
Dawk li mhumiex f’relazzjoni
Persuni li mhumiex f’relazzjoni, single, jew inkella li tilfu l-ma[bub jew ma[buba tag[hom, i[arsu lejn dan il-jum b’g[afsa ta’ qalb, b[al persuna bla familja fi ]mien ilMilied.
Dawk li mhumiex f’relazzjoni m’g[andomx isibu partner malajr g[ax ;ej Jum San Valentinu, g[ax normalment jirri]ulta f’di]appunt akbar. L-im[abba mhix xi one night stand. Li tkun f’relazzjoni malpersuna ]baljata hi irritanti daqskemm hu sabi[ li tkun malpersuna li jkollok f’qalbek. L-im[abba tikber u titkattar meta naqsmuha mal-o[rajn. Im[abba bejn nanniet u neputijiet, bejn omm u bintha jew membri tal-familja. Wara kollox, huwa sabi[ li dan il-jum inqattg[uh mal-aktar nies g[e]ie] g[alina. L-aktar rigali li jing[ataw :ojjellerija.... xi /urkett trilogy li jag[ti sinifikat ta’ m[abba filpassat, pre]ent u futur... xi pendent bil-qalb, fjuri, /ikkulatini, fwie[a, u dawk li huma ftit aktar avventuru]i sa[ansitra jag[tu lill-
ma[buba tag[hom xi vja;; lejn Pari;i jew Venezja. Imma l-im[abba ma titkejjilx
bl-ammont ta’ flus li tonfoq firrigal lis-sie[eb jew sie[ba tieg[ek, imma bir-rispett li tag[ti matul is-sena kollha. G[alxejn nonfqu rigal ta’ valur g[oli u ma nqattg[ux [in bi]]ejjed mal-persuna l-aktar g[al qalbna, wara kollox hija wa[da mill-isba[ [wejje; f’[ajjitna li naqsmu l-[in tag[na ma’ min in[obbu. Ma g[andniex in[allu l-[ajja tirkibna u taljenana, g[ax [afna drabi meta nindunaw ikun tard wisq. Test tal-im[abba
Hawn min jixtieq jag[mel minn kollox u jer;a’ jkollu lura dik ilpersuna li [abb jew forsi tilef min[abba xi marda. {ajja wa[da g[andna, u b’hekk dejjem g[andna nag[mlu dak kollu li nixtiequ b’responsabbiltà, fosthom li naqsmu l-im[abba tag[na mal-persuni l-aktar g[e]ie] g[alina. Im[abba mhix matura tg[id: In[obbok g[ax g[andi b]onnok...
In[obbok... l-aktar kelma li persuna tie[u gost tlissen jew tisma’... xi kultant mhux daqshekk fa/li biex tg[idha imma meta tintqal mill-qalb lil xi [add, ikollha t-tifsira s[i[a
Im[abba matura tg[id: G[andi b]onnok g[ax in[obbok. Huwa fatt li a[na ma nag[]lux lil min in[obbu? {afna jemmnu li ma tistax tag[]el lil dik il-persuna li tkun tixtieq t[obb, imma din isse[[ awtomatikament u jista’ jag[ti lka] li din il-persuna tkun wa[da li inti qatt ma tkun bsart li ssir t[obbha. Ni]baljaw meta nibqg[u nittamaw li dik il-persuna tista’ tinbidel u nibqg[u n;ebbdu r-relazzjoni. L-aktar [a;a importanti biex relazzjoni tirnexxi hi li nitg[allmu n[obbu lilna nfusna lewwel u qabel kollox. Jekk inkunu kapa/i ma nag[]lux lil min ma n[obbux, nistg[u nkunu kapa/i nag[]lu lil min in[obbu g[aliex l-im[abba hija [afna aktar minn sensazzjoni jew affezzjoni. Im[abba vera mhix ibba]ata fuq kemm ]ew; persuni jkunu komdi ma’ xulxin g[all-mument, i]da impenn fil[a]in u t-tajjeb g[al tul ta’ ]mien. In[obbok... l-aktar kelma li persuna tie[u gost tlissen jew tisma’. Xi kultant mhux daqshekk fa/li biex tg[idha imma meta tintqal mill-qalb lil xi [add, ikollha t-tifsira s[i[a. F’dan il-jum nawguralkom pa/i, fer[ u m[abba. L-im[abba importanti turiha s-sena kollha lil dawk in-nies spe/jali u mhux f’Jum San Valentinu biss!
L-im[abba ta’ veru tag[tik l-iskop li filg[odu tqum biex tiffa//ja ;urnata o[ra...
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
18
PERSONALITAJIET
ISIMHOM MINQUX FL-ISTORJA (6)
Abraham Lincoln> Mexxej li ;;ieled lill-iskjavitù Imwieled nhar it -1 2 ta ’ Frar , 1 809 , f ’ kabina mag[mula miz - zkuk tas - si;ar f ’ nofs pjanura qrib Hodgenville , Kentucky , Abraham Lincoln terraq fit Abraham ftit li xejn ir/ieva edukazzjoni formali. Biss tg[allem jaqra. Meta kien jiddobba xi ktieb kien ikun fl-hena tieg[u. Kien jimxi kilometri s[a[ biex jiddobba ktieb. Omm Abraham mietet meta huwa kellu disa’ snin. Kellha biss 34 sena. Din kienet daqqa kbira g[alih. Inklu] g[aliex huwa ma tantx kien jie[u gost bl-insistenza ta’ missieru li jakkumpanjah fix-xog[ol iebes tieg[u minn età bikrija. Fl-1930, il-missier, li ftit xhur wara l-mewt ta’ omm Abraham re;a’ ]]ewwe; mara li kellha tlett itfal, [a l-familja lejn Illinois. Hemmhekk, Abraham beda ja[dem xog[ol manwali, b[al jaqsam u jqatta’ z-zkuk b’mannara biex l-injam jintu]a fin-nar, jew ja[dem iz-zkuk g[al re/inti. {iliet so/jali
Meta kellu 22 sena, Abraham [are; mid-dar tal-familja u mar jg[ix g[al ftit f’villa;; li kien jismu New Salem, li wkoll kien jag[mel parti minn Illinois. Kien sar twil sitt piedi u erba’ pulzieri (1. 93 metru). Hemmhekk kien imexxi [anut, [adem b[ala kap tal-pustieri, u ma]-]mien sar is-sid ta’ [anut kbir li kien ibig[ o;;etti ;enerali. Dawn kienu impenji li kienu jlaqqg[uh man-nies. {afna ja[sbu li f’dak il-perijodu, mhux biss kiseb u rfina /erti [iliet so/jali li kellu, i]da beda jikber fil-popolarità inklu] g[aliex kellu talent partikolari fir-rakkonti tal-istejjer. Meta fe;;et il-gwerra tal1831 bejn l-Istati Uniti u lIndjani, Lincoln ta servizz filmilizzja lokali. Il-voluntieri g[a]luh b[ala l-kaptan tag[hom. Ma kienx involut fi ;lied f’dak il-perijodu, i]da kien ]mien li fih beda jimra[ fil-qasam politiku. Fl-1834, kiseb su//ess elettorali mal-Whig Party. Huwa kien membru tal-Illinois
tul sa ma sar President tal Istati Uniti u mexxiehom fil gwerra /ivili Amerikana , li hija meqjusa b[ala l - ikbar kri]i fl - istorja tal pajji] .
Abraham kien it - tieni wild ta ’ Thomas u Nancy Lincoln . Il - wild ikbar minnu kienet tifla , Sarah . Wara Abraham , il - koppja kellha tifel ie[or , Thomas . I]da dan
miet f ’ qasir ]mien . Meta Abraham kellu seba ’ snin , dwar l - art fejn kienet tg[ix il - familja tieg[u nqala ’ xi di]gwid . Min[abba f ’ hekk , familtu
marret tg[ix f ’ Perry County , Indiana . Bdew jg[ixu fuq bi//a art pubblika . Il - missier kien ja[dem l - art u jikka//ja . Ma] - ]mien irnexxielu jixtri l - art .
Demokratiku Stephen Douglas, li kien minn Illinois. Lincoln u [afna nies o[rajn kienu jemmnu li l-iskjavitù kienet tra]]net b’mod permanenti bil-Kompromess ta’ Missouri, u kienet fit-triq li tintemm g[alkollox. Huwa [ass li l-Att Kansas-Nebraska kien jag[ti [ajja ;dida lill-iskjavitù. Dan irrabjah [afna. Lincoln dejjem kien oppona liskjavitù. Kien i[oss li jekk ilpajji] jaqta’ [esrem minn malimg[oddi tieg[u dan seta’ jkun ta’ deni kbir g[al dak li kien qed i]omm il-pajji] mag[qud. I]da fl-istess [in kien irid li n-nies jirrrealizzaw li l-iskjavitù kienet [a]ina u kellha titqieg[ed tittriq lejn tmiemha. Kien jemmen ukoll li n-naz-
zjon kellu jistinka g[al-libertà u l-ugwaljanza. Beda j[ares lejn l-iskjavitù b[ala offi]a morali. Idde/ieda li jag[mel kulma jista’ biex jikkumbatti l-Att Kansas-Nebraska. Fl-1854, Lincoln sar mag[ruf b[ala l-mexxej tal-attivisti f’Illinois li kienu jopponu l-Att Kansas-Nebraska. Il-Whig Party, li Lincoln kien mieg[u, beda jisfaxxa l-iktar min[abba li n-nies tieg[u ma setg[ux jaqblu dwar is-soluzzjoni me[tie;a g[all-problema taliskjavitù. Fl-istess ]mien, twieled il-Partit Repubblikan, li kien kontra l-iskjavitù. Fl-1856, Lincoln ing[aqad mal-Partit Repubblikan.
Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
General Assembly g[al erba’ perijodi konsekuttivi ta’ sentejn kull wie[ed. Fl-istess ]mien li Lincoln kiseb l-ewwel su//ess elettorali, avukat li kien jismu John T. Stuart [e;;u biex jistudja l-li;i. Stuart kien jisilfu l-kotba talli;i u Lincoln kien jistudjahom bir-reqqa. Fis-sena 1836, Lincoln beda jipprattika l-li;i fi Springfield, il-kapitali ta’ Illinois, fi [dan idditta ta’ avukati ta’ Stuart. Fi spazju ta’ g[axar snin, kellu dditta tieg[u stess ta’ avukati. Fl-4 ta’ Novembru, 1842. Lincoln i]]ewwe; lil Mary Todd. Huma kellhom erbat itfal, i]da wie[ed minnhom biss, Robert, g[ex sa ma sar adult. Fl-1846, Lincoln ;ie elett filKamra tar-Rappre]entati talIstati Uniti, i]da ftit li xejn g[amel [oss. Kien l-uniku membru tal-Whig Party millistat ta’ Illinois. Kien jitkellem kontra l-Gwerra MessikanaAmerikana, u din il-[a;a ma tantx ni]let tajjeb man-nies li kienu vvutawlu. Re;a’ mar ja[dem b[ala avukat Meta fl-1849 spi//a membru tal-Kamra
minn tarRappre]entanti ma re;ax ikkontesta. Mar lura Springfield ja[dem b[ala avukat. F’dan ixxog[ol mar tajjeb [afna u kiseb fama kbira. Kienet bidla g[al g[arrieda
Abraham Lincoln
fil-linja gwida nazzjonali dwar l-iskjavitù li ;ibdet lura lil Abraham Lincoln fil-[idma politika. Fl-1820, kienet saret li;i, mag[rufa b[ala l-Kompromess ta’ Missouri, li kienet tipprojbixxi l-iskjavitù. Fl-1854, ilKungress Amerikan g[adda lAtt Kansas-Nebraska, li ne[[a l-Kompromess ta’ Missouri u ppermetta lil dawk li jmorru jg[ixu f’territorji ;odda li jidde/iedu g[alihom infushom jekk ridux l-iskjavitù. L-Att kien ;ie propost mis-Senatur
Lincoln u [afna nies o[rajn kienu jemmnu li l-iskjavitù kienet tra]]net b’mod permanenti bil-Kompromess ta’ Missouri, u kienet fit-triq li tintemm g[alkollox
g[al pa;na 19
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
19
PERSONALITAJIET
Abraham Lincoln i;;ieled kontra l-iskjavitù u dejjem enfasizza li> “Jien nimxi bil-mod, i]da qatt ma nimxi lura”
Mexxa b’vi]joni u [ares l-interessi tad-dg[ajfa minn pa;na 18
Fl-1858, Lincoln ;ie nominat biex jikkompeti ma’ Stephen Douglas g[all-post fis-Senat Amerikan. Douglas reba[ lil Lincoln b’54 vot kontra 46 vot. Madankollu, wara serje ta’ dibattiti pubbli/i importanti ma’ Douglas fuq il-kwistjoni tal-iskjavitù, Lincoln kiseb fama nazzjonali. Lincoln b[ala kandidat presidenzjali Fl-1860, attivisti politi/i f’Illinois organizzaw kampanja b’appo;; g[al Lincoln b[ala kandidat Presidenzjali. Fit-18 ta’ Mejju ta’ dik is-sena, f’Konvenzjoni Nazzjonali tarRepublikani li saret f’Chicago,
Lincoln kiseb approvazzjoni akbar minn dik li kisbu kandidati o[rajn iktar mag[rufin minnu. Il-fehmiet moderati tieg[u dwar l-iskjavitù g[enuh sew. L-istess g[amel l-impenn tieg[u favur titjib fl-infrastruttura nazzjonali. Fl-elezzjoni ;enerali, kien hemm erba’ kandidati, fosthom
Kull meta nisma’ lil xi [add jargumenta fuq l-iskjavitù, ikolli tentazzjoni kbira li nissu;;erilu jippruvaha fuqu personalment Stephen Douglas. Lincoln bilkemm kiseb 40 fil-mija talvot popolari, i]da reba[ 180 mit-303 voti Elettorali. }ew; kandidati o[rajn ;abu 72 u 39 vot rispettivament. Douglas ;ab biss 12. Fil-kabinett li g[a]el biex imexxi n-nazzjon, Lincoln inkluda bosta mir-rivali politi/i tieg[u. Mexa fuq il-proverbju, “]omm lil [biebek qrib u lillg[edewwa tieg[ek eqreb.” Kien pass li g[enu [afna biex jaffronta l-inkwiet kbir li kien hemm jistennieh fuq ix-xefaq fl-erba’ snin ta’ amministrazzjoni bejn l-1861 u l-1865. Fi tmiem is-sena tal-elezzjoni, fl-20 ta’ Di/embru, 1860, l-istati tan-Nofsinhar tal-pajji] irtiraw mill-Unjoni tal-Istati Amerikani u organizzaw irwie[hom fil-Konfederazzjoni tal-Istat tal-Amerika. F’April
1861, truppi Konfederali qabdu ta[t idejhom Fort Sumter, post militari tal-Unjoni fil-port ta’ Charleston, South Carolina. Kien il-bidu tal-gwerra /ivili. Lincoln kien ener;iku flazzjoni. Fil-mira tieg[u ma kienx hemm biss l-organizzazzjoni ta’ kampanji militari li jwasslu g[as-su//ess. Kien hemm ukoll impenn biex ikattar l-appo;; tan-nies g[allUnjoni, [a;a li ma kinitx fa/li min[abba d-differenzi kbar li kien hemm fil-fehmiet dwar liskjavitù. Lincoln bena fuq po]izzjoni moderata li [allietlu [afna frott. Huwa kien jg[id: “Kull meta nisma’ lil xi [add jargumenta fuq l-iskjavitù, ikolli tentazzjoni kbira li nissu;;erilu jippruvaha fuqu personalment.” Il-President Lincoln [a [sieb biex fl-in[awi li kienu ta[t ilkontroll militari tal-Unjoni, ix-
xog[ol ta’ bini mill-;did jibda waqt li l-gwerra kienet g[adha g[addejja. Dan ix-xog[ol inbeda mill-1863. Huwa ried ukoll li r-riunifikazzjoni timxi b’[effa, bl-inqas tpattija possibbli. Madankollu, fis-Senat kien hemm grupp ta’ radikali fost irRepubblikani li bdew jinsistu li dawk li qabel kienu filKonfederazzjoni jbaxxu rashom bla riservi u juru sog[ba s[i[a. Bdiet ti]viluppa battalja politika. Fl-1864, re;a’ kien hemm lelezzjoni presidenzjali. Lincoln re;a’ reba[. Dakinhar li t-tieni ;urament tieg[u b[ala President, fl-4 ta’ Marzu, 1865, tmiem il-gwerra kien qed joqrob sew. Fid-9 ta’ April, 1 865 , il-qawwiet talKonfederazzjoni /edew. Fl-14 ta’ Apri,1865, Lincoln g[amel l-a[[ar diskors pubbliku tieg[u, fejn tkellem dwar il-;ejjieni. Il-
messa;; tieg[u kien wie[ed li jag[ti mer[ba lill-istati li kienu nqatg[u mill-Unjoni i]da li riedu jre;g[u lura fiha. Nhar l-14 ta’ April, 1865, Abraham Lincoln attenda g[al wirja teatrali fit-Teatru Ford, f’Washington. John Wilkes Booth, attur mag[ruf u simpatizzant tal-Konfederazzjoni, [a l-okka]joni biex mar wara l-gallerija presidenzjali u spara g[al ras Lincoln. Il-President ittie[ed stordut f’dar vi/in. Dam f’koma madwar disa’ sig[at. Imbag[ad miet. Booth irnexxielu ja[rab mit-teatru u wasal sa Virginia. Fis-26 ta’ April, truppi federali qatluh f’razzett f’Port Royal. Lincoln baqa’mag[ruf b[ala mexxej distint fi ]mien ta’ gwerra. Bil-fatt li rnexxielu jippreserva l-Unjoni, influwenza sa[ansitra l-mixja tal-istorja dinjija. Kieku l-Unjoni sfaxxat, l-Istati Uniti kienet tinqasam f’]ew; nazzjonijiet, jekk mhux f’aktar. Lincoln kien jg[id: “Jien nimxi bil-mod, i]da qatt ma nimxi lura.”
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
20
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN
IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
ikla ?iniz fil-Jade Gardens Restaurant, f’San :iljan nhar il:img[a, 21 ta’ Frar. Prezz 17-il ewro. G[all-booking /emplu 23285000.
THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese
IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’
Comodini Cachia se jorganizzaw Buffet Dinner nhar is-Sibt, 22 ta’ Frar, fil-lukanda Soreda, il-Qawra. G[all-biljetti /emplu 79425907.
{AL TARXIEN. Kull nhar ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.
ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’ Antoine Borg se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 25 ta’ Frar, f’St. Martins Bar & Restaurant, il-Ba[rija. Prezz 5 ewro u trasport b’xejn. G[all-biljetti /emplu 27450114 jew 79092845.
{amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.
AVVI}I SO?JALI
CLAUDETTE BUTTIGIEG.
Il-{bieb ta’ Claudette Buttigieg se jorganizzaw ri/eviment f’g[eluq snin id-deputata tal-PN, illum il-:img[a, 14 ta’ Frar fillukanda Qawra Palace, il-Qawra mit-8pm ‘il quddiem. Jattendi lKap tal-partit Simon Busuttil u lkandidati g[all-elezzjoni talParlament Ewropew. Prezz 12-il ewro bit-trasport inkluz. G[allbiljetti u aktar informazzjoni /emplu 79430251 jew 99440086.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw
DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, nhar it-Tlieta, 25 ta’ Frar fil-Buskett Roadhouse, ilBuskett. Prezz 7 ewro. Trasport provdut. G[al iktar informazzjoni /emplu 79903090. ROBERT CUTAJAR. Il{bieb ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Coffee Morning nhar itTlieta, 25 ta’ Frar fid-9.15am filkumpless Splash and Fun f’Ba[ar i/-?ag[aq. Prezz 7 ewro bittrasport inklu]. It-trasport se jkun
provdut mill-Mellie[a, in-Naxxar u San Pawl il-Ba[ar. Biljetti jistg[u jinkisbu billi wie[ed i/empel 79262101, ming[and ilhelpers fid-distrett jew billi tibag[tu email fuq robertcutajar72@gmail.com.
MARIO DE MARCO. Il-{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 4 ta’ Marzu fil-Lukanda Imperial, TasSliema. Trasport fit-8.30am millpostijiet tas-soltu. Prezz 6 ewro. G[all-biljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911. JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 6 ta’ Marzu fil-lukanda Waterfront, Tas-Sliema. Prezz 6 ewro. Trasport jitlaq fid-8.45am. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21666736 jew 99841333. {’ATTARD. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Subbuteo Tournament fil-ka]in FX Dingli, il-:img[a, 7 ta’ Marzu. Il-log[ob jibda fis-6.30pm u t-tournament se jkun jismu ‘Stefano Mallia Cup’. Wara t-tournament se jitqassmu trofej u midalji mill-kandidat g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew Stefano Mallia u mis-Sindku Stefan Cordina. G[al
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
21
AVVI}I PN aktar informazzjoni /emplu 21414712, 77405867 jew 99405867. {’ATTARD. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla fil-ka]in FX Dingli, il-:img[a, 7 ta’ Marzu fit8.30pm. Prezz 10 ewro. G[al aktar informazzjoni /emplu 21414712, 77405867 jew 99405867. AVVI}I O{RA
L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers. IL-KALKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar tal-Uffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lisSegretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt talKalkara, il-Kalkara. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kull offerta, anke dik l-anqas vanta;;u]a. IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[attmexxija tal-bar tal-Uffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indiriz-
zati lis-Segretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq ir-Reb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;u]a.
SANTA LU?IJA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar tal-Uffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom flimkien mad-dettalji kollha lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN Santa Lu/ija, Dawret it-Torri, Santa Lu/ija. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jirrifjuta kull offerta anke l-aktar wa[da vanta;;u]a. {AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did. Il-bar qed jifta[ mit-Tnejn sas-Sibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti l-appetizers. TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll l-appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 19>00 20>30 22>00 23>00 00>25
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r)
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:45 - Good Luck Charlie 07:05 - Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon 07:05 -
The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:00 - Nouky
& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy
Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland.
L-atturi ewlenin li naraw f’dan il-film
Immaturi - Canale 5, 21>10
24 sena ilu meta kienu fl-iskola sekondarja, Giorgio, Lorenzo, Piero, Luisa, Virgilio u Francesca kienu jiffurmaw band. I]da mbag[ad meta ’l quddiem gradwaw, integraw fis-so/jeta’ u tilfu l-kuntatt ma’ xulxin. Darba fost l-o[rajn ir/ivew ittra ming[and il-Ministru tal-Edukazzjoni fejn ;ew infurmati li min[abba ]ball fis-sistema kellhom jer;g[u ipo;;u g[al e]amijiet biex jikkonfermaw il-gradwazzjoni tag[hom. Dawn re;g[u ltaqg[u u d-da[k u l-bu]ullotti ma jonqsux i]da lkoll i[ossu li ma g[adhomx l-istess nies ta’ aktar minn 20 sena ilu... x’ji;ri? TVM 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – Mattia 11:30 – Gadgets 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 - Malta u lil hinn minnha 16:30 – It-triq 16:50 – Labrats 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Pureè 18:55 – Focus 20:00 A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Xarabank 21:45 - Headline News 21:50 - (ikompli) Xarabank 23:15 – A[barijiet 23:30 Night Tx. Film2002. TVM 2 07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Extraordinary women 11:55 – Waqtiet12:00 – Pureè 12:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 14:15 - Tuffi[at migduma 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Extraordinary women 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Sports Panorama 19:30 – Waqtiet 19:40 - Extraordinary women 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 - G[azliet sportivi nazzjonali 21:10 - Mattia 21:40 - Headline News 21:45 - Tuffie[at Migduma 22:15 - Focus 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Venere. ONE 07:00 -
Breakfast News 08:45 – Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 – Popcorn 17:00 – Teleshopping 17:30 ONE News 17:40 – Teleshopping 18:00 - In D House 19:05 - Hazzard daily update 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:40 – Maskra 21:50 - Fresh & Funky 22:35 – Midinbin 23:30 ONE News.
Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - A to Z Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 Bingo 75 (live) 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 – {abbejtek (r) 20:30 Grand Lottery (live) 20:40 - Qeg[din Sew! 21:30 - Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 10:30 - Una mattina verde 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 16:50 - Rai Parlamento telegiornale 17:00 – Tg1 17:10 -Che tempo fa 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 Madre, Aiutami (Fiction) 23:15 – TG7 00:55 – Cinematografo. Raidue 06:40 –
Cartoons 08:35 - Desperate housewives 10:00 - Tg2 Insieme 10:30 Meteo 2 10:55 - Cerimonia per l’inawgurazione delle piu 12:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 eat parade 13:50 - TG2 Si, viaggiare 14:00 - Pasion prohibida (TN) 14:50 - Detto fatto 17:00 - Cold case (TF) 17:55 - Tg2 Flash LIS 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 - Tg 2 21:00 - LOL:-) (varjeta) 21:10 – Virus 23:15 - Tg 2 notizie 23:35 - Obiettivo pianeta. Raitre 06:30 -
Rassegna stampa 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 – Agora 10:15 - Mi manda raitre 11:15 – Elisir 12:00 Tg 3 # Meteo 3 12:25 - Tg 3 fuori tg
12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Rai educational 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 15:15 - Terra nostra (TN) 16:05 Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:15 – Sconoscuiti 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Burning bush. Film 23:15 - Superstoria 2014 24:00 - TG3 Linea notte 01:25 - Rai educational 02:15 Fuori orario. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:50 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine (soap) 14:45 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 Pomeriggio cinque (attwalita) 18:50 Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 Striscia la notizia 21:10 - Immaturi. Film 2010 23:40 – Matrix 01:35 - Tg 5 Notte # Meteo. Rete 4 07:20 -
Miami vice (TF) 08:20 – Hunter 09:45 - Carabinieri 4 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 Lo sportello di Forum 15:50 - Friendly persuasion. Film 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto (TF) 20:30 - Tempesto d’amore 21:10 - Quarto grado 23:55 - The game. Film 1997. Italia 1 06:55 - Friends (TF) 07:40 - Gilmore girls 09:30 - Everwood (TF) 11:25 - Dr House (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 14:55 - Big bang theory 15:50 - Two and a half men 16:40 - How I met your mother 17:30 - Covert affairs 18:30 - Studio aperto 19:20 - Csi: Scena del crimine 21:10 - Arrow II 22:00 - The tomorrow people 23:00 – Revolution. 23:44 Sport mediaset.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
23
TV#RADJU F. Living 07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Nintrefa ’l Fuq 10:00 - Jien u Int 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Fil-:nien ma’ Melo 18:00 Teleshopping 20:30 - Belle Donne 23:30 - F. Living Magazine 01:30 Teleshopping. Xejk 7:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 Romance 10:45 – Telemarket 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Kontra r-Ri[ 13:30 – The 80’s 14:00 – Jazz# Pop# Rock 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Audio Video Clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request 20:00 – Hits 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Country 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market. Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Supernatural 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - How I Met Your Mother 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Suits 17:15 Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Mike & Molly 19:30 - GO ON 20:00 - Whitney 20:30 - Glee 21:15 SMASH 22:00 -Friday at the Movies 23:3-0 – Whitney 00:00 - The Mentalist 00:45 - How I Met Your Mother 01:15 – Fringe. La 5 10:10 – Vivere 10:35 - Tempesta d’amore 12:20 - Alisa: Follow your heart 13:10 - Gilmore girls (TF) 14:00 - Non ditello alla sposa 15:20 Extreme makeover home edition 17:00 Alisa segui il tu cuore 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:05 - Il cibo si fa bello (TF) 20:20 - Gilmore girls (TF) 21:10 - Someone like you. Film 2001.
GO Stars 07:45 - Family weekend 09:30 - The vow 11:10 - The proposal 12:55 - Crazy stupid love 14:55 - Closing the ring 16.50 - The five year engagement 18:50 - The vow 20:30 - The big bang theory 21:00 - Before midnight 22:50 - The lost valentine 00:30 - The proposal. BBC Entertainment 06:55 - Garth and Bev 07:05 - The Large Family 07:15 - Me Too! 07:35 Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:55 - Boogie Beebies 08:10 - Garth and Bev 08:20 - The Large Family 08:30 3rd & Bird 08:40 - The Weakest Link 09:25 - The Office 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - The World of Stonehenge 12:05 - Last Man Standing 12:55 - Friday Night Dinner 13:20 - As Time Goes By 13:50 - The Office 14:35 - EastEnders 15:10 Doctors 15:40 The World of Stonehenge 16:30 - Last Man Standing 17:20 Blackadder II 17:50 - Gavin and Stacey 18:20 - As Time Goes By 18:50 Doctors 19:20 - Casualty 20:10 - The Office 21:00 - Emma 21:55 - Emma 22:50 – Emma 23:40 – Emma. MGM Movie 07:25 - Rage 09:00 - Making Mr. Right 10:40 - Timerider: The Adventure of Lyle Swann 12:20 - Scream Blacula Scream 14:00 - The Return of a Man Called Horse 16:05 Wuthering Heights 17:50 - In the Heat of the Night 19:40 MGM’s Big Screen 20:00 - Tank Girl 21:45 - The Passage 23:25 - Golden Gate. Diva Universal 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Almeno Tu Nell’universo 09:35 - Matilde 09:50 Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:50 Wallflower Tango 12:00 - Mystery Woman: Snapshot 13:35 - Great Women 13:50 - Kojak 14:50 - ER 15:45 - Ci Vuole un Fisico 16:00 Quincy, M.E. 16:55 - Mystery Woman: Mystery Weekend 18:35 - Rare Books and Manuscripts 18:50 - Kojak 19:50 Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great
Women 21:00 - ER 21:52 - ER 22:45 - Meglio Se Stai Zitta 23:00 Strong Medicine 23:50 - Strong Medicine. Discovery Channel 06:50 - Auction Hunters: The Dallas Mavericks 07:15 - Ultimate Survival: Georgia-Eastern Europe 08:10 - Dual Survival: Desert Breakdown 09:05 Gold Rush: Dozer Wars 09:55 American Guns: Avalanche Gun; AR10 Grenade Launcher 10:50 - How Do They Do It?: Gold; Escalators, Golf Clubs 11:15 - How It’s Made 11:40 MythBusters: Running on Water 12:35 Extreme Engineering: NASA 13:30 Overhaulin’: 1965 Impala 14:25 Auction Hunters: Don’t Taze Me Bro 14:55 - Auction Hunters: Off the Deep End 15:20 - Money Barn: Amishin’ Impossible 15:50 - Auction Kings: Drive-in Speakers; Royal Saddle 16:15 - Deadliest Catch: Sleeping With the Enemy 17:10 - Ultimate Survival: Northern Australia 18:05 - Auction Kings: John Wayne Guns; Omnibot 2000 18:35 - Auction Hunters: Once a Pawn a Time 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Audio Tubes, Shredders, Model Aircraft, Snare Drums 20:00 - Moments of Terror 21:0 0 Ultimate Cops 22:00 - Lou Ferrante’s Mob Rules 23:00 - A Haunting: Marked by Evil. Discovery World 06:50 - Chasing Classic Cars 07:15 Chasing Classic Cars 07:45 - Extreme Engineering 08:35 - Alps From Above 09:30 - Out of the Wild: Venezuela 10:20 - Mummy Autopsy 11:10 Combat Countdown 12:05 - Extreme Engineering 12:55 - Mistresses 13:50 Long Way Down 14:45 - Treasure Quest 15:40 - Combat Countdown 16:35 - Out of the Wild: Venezuela 17:25 - Solving History With Olly Steeds 18:20 - Extreme Engineering 19:10 - Chasing Classic Cars 19:35 Chasing Classic Cars 20:05 - Mistresses 21:00 - Legend Detectives 21:55 - Trek Nation 23:45 - Mummy Autopsy
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:3 0 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 16:00 FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 19:00 - WATTS 19:30 Timbersports 20:00 - Timbersports 20:30 - Boxing 22:30 - Horse Racing Time 22:45 PBA Bowling 23:45 -
WATTS
Eurosport 2 07:00 - Freestyle Skiing 07:45 Freestyle Skiing 08:30 – Judo 09:00 UEFA U#12 International Championship Futsal 10:00 - UEFA U#12 International Championship Futsal (Live) 11:30 - UEFA U#12
International Championship Futsal 12:00 - UEFA U#12 International Championship Futsal (Live) 13:30 UEFA U#12 International Championship Futsal 14:00 - UEFA U#12 International Championship Futsal (Live) 15:30 - UEFA U#12 International Championship Futsal 16:00 - UEFA U#12 International Championship Futsal (Live) 17:30 ISU Grand Prix, Figure Skating 18:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 19:45 - FIS World Cup Alpine Skiing 20:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating 21:30 - Fight Club 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO sports 1 07:00 - PGA Africa Open -
Friendly Persuasion
– Rete 4, 15>50
Il-film jo[odna lura fil-Gwerra ?ivili fejn kien hemm paniku kbir fost in-nies, i]da fuq kollox bi]g[a kbira fost l-iskjavi li dawn bdew jinqatlu ming[ajr ebda [niena biex ma jer;g[ux iqajmu xi rewwixta o[ra. Grupp ta’ skjavi, li kienu se jinqatlu, irnexxielhom ja[arbu u ltaqg[u ma’ familja. G[all-bidu l-iskjavi [asbu li dawn se jisparaw fuqhom, i]da malajr inteb[u li dawn kienu lesti jg[inuhom.
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Flusek Distinti (r) NET News Mieg[ek (r) NET News
European Tour Day 1 11:00 Barclays Premier League - Week 26 Premier League Midweek Review 12:00 - Ligue 1 - Round 25 - The Ligue 1 Show 12:30 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam - QF (part 1) (Live) 16:30 - FIFA Futbol Mundial 17:00 - Trans World Sport 18:00 - Barclays Premier League Week 26 - Fulham v Liverpool 20:00 - UEFA Champions League Magazine Programme 18 20:45 Aviva Premiership - Round 14 - Sale Sharks v Saracens (Live) 22:45 ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam - QF 05:45 - Vincennes Horseracing.
GO sports 2 12:30 - PGA European Tour Africa Open - Day 2 (Live) 16:30 Milan Channel 20:45 - Serie A Round 24 - Milan v Bologna (Live) 22:45 - Milan Channel. GO sports 3 19:30 - ATP
World Tour 500 ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam - QF (part 2) (Live) 22:30 - Inter Channel. GO sports 4 20:45 - RaboDirect Pro12 - Round 14 - Leinster v Dragons (Live) 22:45 - Juve Channel. GO sports 5 21:00 - Ligue 1 - Round 25 - Paris Saint-Germain v Valenciennes (Live) 23:00 - LFC TV. GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Barclays Premier League Week 26 - Cardiff City v Aston Villa 11:00 - Ligue 1 - Round 24 - Nantes v Olympique Lyonnais 13:00 - Serie A - Round 23 - Lazio v Roma 15:00 - Aviva Premiership - Round 13 Harlequins v London Wasps 17:00 Football’s Greatest 17:30 - Barclays Premier League - Week 26 Newcastle Utd v Tottenham H 19:30 - Barclays Premier League - Premier League World 20:00 - PGA European Tour - Africa Open - Day 2 00:00 - Serie A - Round 23 - Hellas Verona v Juventus 02:00 RaboDirect Pro12 - Round 14 Leinster v Dragons 04:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Premier League Midweek Review 05:00 Serie A - Round 23 - Inter v Sassuolo. GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Barclays Premier League Week 26 - Cardiff City v Aston Villa 13:00 - Ligue 1 - Round 24 - Nantes v Olympique Lyonnais 15:00 - Serie A - Round 23 - Lazio v Roma 17:00 - Aviva Premiership - Round 13 Harlequins v London Wasps 19:00 Football’s Greatest 19:30 - Barclays Premier League - Week 26 Newcastle Utd v Tottenham H 21:30 - Barclays Premier League - Premier League World 22:00 - PGA European Tour - Africa Open - Day 2 02:00 - Serie A -Round 23 - Hellas Verona v Juventus.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
24
TV # RADJU
ILLUM FUQ RADIO 101
Rockna
– Radio 101, 19>00
Din il-;img[a, il-programm Rockna se jkollu b[ala mistiedna lill-kantawtri/i ]g[a]ug[a Sophie Debattista, li b[alissa hi bba]ata
Londra fejn qed tistudja lmu]ika. L-intervista saret ;imag[tejn ilu, meta Sophie kienet Malta biex tipparte/ipa fil-Eurovision
Malta Song Festival. Intervista li ]gur se ti;bed linteress tag[kom is-semmieg[a ta’ Radio 101. Jippre]enta Michael Bugeja.
Sophie Debattista
Someone Like You – La 5, 21>10
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
3
9
10
11
IT-TEMP Pjuttost imsa[[ab li jsir ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Punent ftit qawwi g[al qawwi, li jdur millPunent Majjistru, u jsir qawwi g[al xi [in qrib nofsinhar, u jonqos g[al [afif g[al moderat mal-lejl. BA{AR Moderat g[al qawwi li jsir qawwi g[al xi [in IMBATT Baxx mill-Punent g[all-Majjistral TEMPERATURA L-og[la 17˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 3.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 437.1mm
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Ta[dimx g[aliha! (5) 6. Nuqqas ta’ [effa (5) 7. Trid tag[tih biex tkun obdut (5) 10. Dak li tiswa l-[a;a (5) 11. {ares lejja, trid! (5) 12. Ma g[addiex mill-e]ami (5) 14. Qasba dritta u rqiqa tal-[adid (5) 16. Nixxa (5) 17. Il-kapitali tal-:ordan (5) 18. Jag[mel l-g[asel fiddoqqajs (5)
18
Weqfin> 1. Dak li jkun qed jitg[allem ta[t img[allem (6) 2. Waqfien ta’ maltemp u mew; tal-ba[ar, li jkisser klamar? (6) 3. Pajji] l-imtie[en (6) 4. {absi (6) 8. Kelli l-forza (5) 9. Jekk tal-[jata jkollha l-g[ajn (5) 12. Karab fit-tul (6) 13. Nuqqas f’manuskritt, li jaqta’ bejn kelma u o[ra (6) 14. Ismu jindika li hu fuq ru[u u bie]el (6) 15. Sej[a (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Varju, 6. Atomu, 7. La[mu, 10. Wa[xi, 11. Rassa, 12. Bonus, 14. I[obb, 16. La//a, 17. u 18. Kalendarju. Weqfin> 1. Tvaraw, 2. :urati, 3. Lajmar, 4. Lumija, 8. S[una, 9. Iskot, 12. Blokka, 13. Smajna, 14. In/ida, 15 Bastun.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C
IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C
IL-{ADD L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C
IT-TNEJN L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C
IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 14˚C
UV
UV
UV
UV
UV
3
4
4
4
4
Temperaturi fi bliet barranin Malta 16˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 21˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 7˚C ftit imsa[[ab, Ateni 16˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 15˚C ftit imsa[[ab, Berlin 10˚ imsa[[ab, Brussell 5˚C xita, il-Kajr 21˚C xemxi, Dublin 6˚C imsa[[ab, Kopen[agen 5˚C imsa[[ab, Frankfurt 7˚C xita, Milan 5˚C xita, Istanbul 17˚C xemxi, Londra 8˚C xemxi, Madrid 12˚C imsa[[ab, Moska 2˚C imsa[[ab, Pari;i 9˚C imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C xemxi, Ruma 15˚C imsa[[ab, Tel Aviv 27˚C xemxi, Tripli 18˚C xemxi, Tune] 17˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 7˚C xemxi, Zurich 6˚C xita, Munich 7˚C imsa[[ab, St. Petersburg 2˚C imsa[[ab
Tag[rif Ta[dita g[all-pubbliku organizzata mill-Asso/jazzjoni tar-Ramblers
Se tkun organizzata ta[dita pubblika mill-asso/jazzjoni tarRamblers Malta fejn il-kelliem se jkun il-Kummissarju g[allAmbjent u l-Ippjanar, il-Perit David Pace. Is-su;;ett tad-diskussjoni se jkun dwar kif is-so/jetà /ivili tikseb is-sa[[a li tikkontrolla d-drittijiet ta/-/ittadini fil-protezzjoni tal-ambjent. Il-pubbliku hu mitlub jinnota li t-ta[dita se tkun bl-Ingli]. Il-kelliem se jwie;eb diversi mistoqsijiet li [afna jag[mlu dwar xog[lu b[ala Kummis-sarju. Wara t-ta[dita jkun hemm [in g[al mistoqsijiet u diskussjoni. Din it-ta[dita se ssir it-Tnejn, 17 ta’ Frar fis-6pm f’Dar lEwropa li tinsab fi Triq San Pawl (wara s-suq mg[otti l-antik), ilBelt. Id-d[ul hu b’xejn. Kul[add hu ;entilment mitlub ikun f’postu fis-17:50. Preparamenti g[al ]jara pastorali Bi t[ejjija g[a]-]jara pastorali ta’ Monsinjur Ar/isqof filParro//a tal-Balluta, nhar is-Sibt 15 ta’ Frar, fis-6pm, fil-Knisja Parrokkjali tal-Madonna tal-
Karmnu, se ssir adorazzjoni lil :esù Ewkaristija mmexxija milLe;jun ta’ Marija, u fil-quddiesa tas-6.30pm issir kateke]i dwar ilKnisja. Din l-istess kateke]i se ssir flistess jum, fil-kappella ta’ Casa Leone fil-quddiesa tal-4pm, u filkappella :esù l-{abib fil-quddiesa tas-6pm. Attività mill-{amrun Scout Group Il-1st {amrun Scout Group
se jkun qieg[ed jorganizza Church Parade, nhar il-{add 16 ta’ Frar 2014 fl-okka]joni ta’ Jum ilFundatur tal-iScouts Lord Robert Stephenson Smyth Baden Powell kif ukoll fl-istess attività se jsiru numru ta’ investituri tal-membri l;odda tal-grupp. L-attività se ssir fil-kwartieri ;enerali tal-{amrun Scouts fil{amrun fl-10:30am. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j/empel lill-organizzatur fuq 99825517. Laqg[a ta’ talb fil-Girgenti Il-Kumitat Moviment Madonna tal-Konsagrazzjoni jav]a li nhar il-{add 16 ta’ Frar fit-15:30 se ssir laqg[a ta’ talb fil-Girgenti.
Dawk kollha li jixtiequ jattendu huma mistiedna jag[-mlu dan u jing[aqdu mal-organizzaturi.
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
www.maltarightnow.com
26
KLASSIFIKATI
PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{
dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
Paola
G{ALL-KIRI
TERRAN ground floor lest minn kollox, lest biex tid[ol fih, b’]ew; kmamar tas-sodda, sitting room, shower, k/ina u bit[a. Parke;; mhux problema. ?emplu 99992152.
{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.
G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a,
TPARTIT
Il-Belt Valletta (Il-Mandra;;)
POST kantuniera duplex bil-
veduta ta’ Tas-Sliema bi tlieta tassodda, tnejn tal-banju e//. Nixtieq nibdlu ma’ ie[or anke i]g[ar filBelt stess preferebbilment ’il fuq. ?emplu 79232860. AVVI}I
Jum San Valentinu
FL-14 ta’ Frar, fit-8pm. Ikla, majjalata, u tazza nbid bil-mu]ika, fi]-}urrieq Scout Group fi Triq ilWardija. €20 kull persuna. ?emplu lil Figano Tas-Sliema fuq 21341885 jew lil Rinaldo fuq 99807888.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Toilet seats
NAG{MEL xog[ol ta’ toilet seats ;odda li jkunu maqsumin jew li ma ssibux tixtru b[alhom, ta’ kull tip bil-kuluri li jaqblu u kif tixtiquhom intom, g[all-kamra tal-banju kompluti bil-fittings. G[al aktar informazzjoni /emplu 21675053 jew 79675053. G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera,
lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tal-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
}ew; sodod u saqqijiet
QIES 93cm x 190cm, prezz €60 il-wa[da, cabinet tal-magna tal[jata – €25, sett tas-salott talkawba u l-bellus – €150 u stepper €15. ?emplu 79253998.
It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek, tibqax lura
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
27
SPORT
Gordon Johnson fuq Peugeot 205 segwit minn Vince Farrugia fuq VW Polo
Christian Mark Galea fuq Fiat Ritmo (Ritratti> Jason Martin)
ASMK
Su//ess g[al Zammit u Pisani Fi tmiem il-;img[a tkompla lkampjonat tal-ASMK fejn fi Klassi A u B g[as-sewwieq Maltin spikkaw is-su//essi ta’ Melo Zammit u Andrew Pisani rispettivament. Fl-istess jum saret ukoll kompetizzjoni g[assewwieqa G[awdxin. Fil-Klassijiet tas-sewwieqa Maltin kien hemm element ta’ kompetitzzjoni qawwija tant li [add mis-sewwieqa ma irnexilu jirba[ il-heats kollha tal-;urnata. F’din il-klassi spikkaw Christian Mark Galea fuq Fiat Ritmo, Melo Zammit fuq Ford Escort u Josef Grech fuq Ford Fiesta li irnexxilom jirb[u ]ew; heats minn tlieta biex b’hekk ikkonfemaw posthom fil-finali ta’ Klassi A. Mag[hom ikkwalifikaw Gordon Johnson fuq Peugeot 205, Ryan Scerri fuq Opel Corsa u Philip Joe
Vella fuq Vuaxhall Nova. Wara ]ew; False Starts filfinali Klassi A minn Galea u Zammit, mat-tielet [ru; Grech, Zammit u Galea kienu qed jokkupaw l-ewwel tliet po]izzjonijiet sa l-ewwel kantuniera. Zammit kien fl-ewwel post u kien segwit minn Galea u Grech rispettivament. Sfortunatament Johnson spi//a jirtira mit-ti;rija wara [sara mekkanika. L-istess ;ralu Scerri li kellu jirtira ukoll wara t-tielet dawra min[abba [sara mekkanika. Zammit spi//a reba[ biex kiseb ir-raba’ reb[a tal-ista;un u dan kien segwit minn Galea u Grech rispettivament filwaqt li fir-raba’ post spi//a Vella. G[all-finali Klassi B ikkwalifikaw Vince Farrugia fuq Volkswagen Polo, Andrew
Pisani fuq Vuaxhall Nova, Joseph Martin fuq Opel Corsa, Philip Grima fuq Ford Escort, Duncan Delia u Christian Apap it-tnejn fuq Ford Fiesta. Mat-tluq ta din il-finali kien hemm [ru; tajjeb minn Pisani flimkien ma’ Farrugia. Pisani kien qieg[ed fl-ewwel post u kien segwit minn Farrugia u Martin. Ftit qabel l-ewwel kantuniera Delia kien imwissi mir-referee wara azzjoni fuq Apap li kien ukoll milqut minn Martin li kien di;a’ qed jokkupa it-tielet po]izzjoni biex dan tal-a[[ar spi//a jkompli t-ti;rija fil-[ames pozizjoni. Pisani iddefenda lewwel post u spi//a reba[ it-tellieqa u dan kien segwit minn Farrugia u Delia. Fir-raba’ u l[ames post spi//aw Apap u Martin rispettivament.
Fil-Klassi tas-sewwieqa G[awdxin Domnic Zammit fuq Alfa Sud kellu tluq tajjeb [afna u dan kien segwit minn Joseph Agius fuq Ford Fiesta u Marvin Grima fuq Opel Corsa. Ftit qabel l-ewwel kantuniera Agius wettaq azzjoni anti-sportiva fuq Zammit fejn Agius ;ie mwissi mir-referee u ing[ata tnaqqsulu tliet punti. Wara din l-azzjoni Zammit spi//a tilef postu u b’hekk Grima avvanza g[all-ewwel po]izzjoni. Dan baqa` jiddefendi lpo]izzjoni tieg[u sal-a[[ar u spi//a reba[ din il-finali fejn kien segwit minn Zammit u Agius rispettivament. Issir Enduro fil-Fawwara Intant nhar is-Sibt li ;ej 15 ta’ Frar l-Asso/jazzjoni se tispi//a lattivita li saret fit-22 ta’
Di/embru tal-2013. Dakinhar kien jonqos isiru l-finali A u B tas-sezzjoni Autocross u l-ewwel finali se tibda fit-3pm L-attivitajiet ikomplu l-g[ada l-{add 16 ta’ Frar 2014 din iddarba barra mill-Kumpless Sportiv ta’ Ta’Qali. Dan g[aliex l-ASMK g[amlet l-arran;amenti me[tie;a biex ti;i organizzata attivita Enduro Race fil-Barriera fil-Fawwara Limiti tas-Si;;iewi. L-attivita se tkun organizzata g[all-muturi Enduro u din se tkun it-tielet attivita Enduro talista;un. L-attivita tibda fl-10am u r-re;istrazzjoni tifta[ fid-9am. Din it-ti;rija tkun wa[da bil-[in u skond il-kumitat organizzativ mistennija li jkollna korsa twil madwar 3.5 kilometru. G[al iktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur www.asmk.org.mt.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
28
SPORT
TAZZA TAD-DINJA 2014
L-a[[ar /ans g[al ;enerazzjoni partikolari Hekk kif issa fadal xejn anqas minn [ames xhur g[all-bidu tatTazza tad-Dinja il-kow/is qed isegwu mil-qrib lill-players tannazzjon tag[hom filwaqt li lplayers qed jimmiraw li jkomplu, jew jibdew i[allu impatt po]ittiv fuq il-klabs li jilag[bu mag[hom biex b’hekk jiksbu post fit-tim nazzjonali li se jikompeti fitTazza tad-Dinja. Tim li g[andu diversi players li fil-Bra]il se jkunu qed jilag[bu fl-a[ar turnament internazzjonali tal-karriera tag[hom hu dak talIvory Coast. Dan it-tim [a sehem darbtejn fit-Tazza tad-Dinja, dawk tal-:ermanja tal-2006 u tal-Afrika t’Isfel ta’ erba’ snin ilu. Minkejja li l-pajji] hu wie[ed mill-aktar [pajji]i Afrikani bi players ta’ talent, waqt i]-]ew; edizzjonijiet tat-Tazza tad-Dinja naqas milli jimpressjona u dejjem safa eliminat mill-fa]i tal-gruppi. Din id-darba l-Ivoary Coast lewwel reb[u l-grupp rispettiv tag[hom fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja umbag[ad elimina lsi-Senegal fuq play-off ta’ ]ew; legs. Il-mod li bih l-Ivoary Coast iddominaw il-grupp tag[hom li kien mag[mul mill-Marokk, mitTanzanija u l-Gambja hu wie[ed impressjonanti u ]gur li jimla littim immexxi mill-kow/ Fran/i] Sabri Lamouchi b’kura;; kbir. Madankollu, Lamouchi, kow/ li ilu jmexxi lil dan il-pajji] sa mill2012 jaf li fil-Bra]il se tkun storja o[ra meta l-Ivory Coast jilag[bu kontra timijiet aktar kwotati. Fil-play-offs tar-rawnd ta’ kwalifikazzjoni l-Ivoary Coast di;a’ kellhom sinjal li jekk ma jkunux attenti jafu jitilfu kollox f’qasir ]mien. Wara li kienu
reb[u l-ewwel leg 3-1 ;ew draw 1-1 f’log[ba fejn l-avversarji kien [aqqhom [afna a[jar. Dan iddraw fit-tieni leg fisser li l-Ivory Coast mhux biss g[addew g[atTazza tad-Dinja imma g[amlu dan ming[ajr ma sofrew telfa.
Minn meta Lamouchi kien ma[tur kow/ ta’ dan it-tim kellu ]ew; objettivi, dik li jg[in lit-tim jikkwalifika g[at-Tazza tanNazzjonijiet Afrikani tal-2013 u g[at-Tazza tad-Dinja. Dawn lobjettivi intla[qu u issa jmiss itTazza tad-Dinja, l-a[[ar /ans g[al ;enerazzjoni partikolari biex tikseb su//ess. Fost [afna players ta’ fama mondjali u esperjenza vasta li g[andu dan it-tim hemm Kolo Toure, eks player ta’ Arsenal, iddifensur Didier Zokora u [add [lief l-eks attakkant ta’ Chelsea Didier Drogba, captain tat-tim up player li ]gur li Lamouchi se jkun qed jibba]a l-log[ob fuqu. Player li fl-a[[ar xhur qed juri log[ob mill-aqwa hu l-midfielder ta’ Manchester City Yay Toure, player li qed ikun meqjus b[ala wie[ed mill-aqwa midfielders fid-dinja fil-pre]ent. Barra minn hekk, player li qed juri x’jaf flItalja wara di]appunt fl-Ingilterra ma’ Arsenal hu l-attakkant Gervinho li qed jiskurja gowl wara l-ie[or ma’ Roma. Filwaqt li Gervinho se jkun qed jipprovdi velo/ita` kbira fuq quddiem, Drogba, player li waqt itTazza tad-Dinja se jkun g[alaq 36 sena se jkun qed joffri s-sa[[a li hu rinomat g[aliha. Matul la[[ar snin Drogba reba[ kull unur fuq livell ta’ klabb ma’ Chelsea u dan hu l-a[[ar /ans g[alih biex jirba[ unur fuq livell internazzjonali. Jekk kollox imur kif pjanat Drogba se jg[aqqad il-
mitt log[ba mat-tim nazzjonali proprju waqt it-Tazza tad-Dinja u barra minn hekk jista’ j]id mannumru ta’ rekord ta’ gowls li g[andu imni]]lin ta[t ismu mattim nazzjonali. Drogba, li attwalment qed jilg[ab ma’ Galatasaray fit-Turkija s’issa lag[ab 98 darba man-nazzjonal u sab ix-xibka 62 darba. Fil-fa]i tal-gruppi fil-Bra]il, lIvory Coast se jilag[bu kontra l:appun, il-Kolombja u l-Gre/ja u fuq il-karta l-Afrikani jibdew b[ala l-favoriti li jirb[u l-grupp, spe/jlament wara li [ar;et la[bar li l-attakkant Kolombjan, Radamel Falcao se jitlef it-turnament min[abba injury serja. “Meta kont ma[tur kow/ ta’ dan it-tim lanqas jien ma kont qed nistenniha. Irrid infakkar li dan hu l-ewwel tim li qatt mexxejt fil-karriera tieg[i b[ala kow/. Dan il-paji] se jkun qed jilg[ab fit-Tazza tad-Dinja g[at-tielet darba konsekuttiva u sfortunatament l-affarijiet fil-passat ma marrux kif xtaqna.” “Irrid infakkar li kien hemm min qal li fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni lag[bna kontra timijiet fa/li imma kul[add jaf li timijiet kbar falew meta lag[bu kontra tTanzanija u l-Gambja. Hu veru li kellna xi ftit fortuna imma g[addejna g[ax [dimna bilg[aqal,” qal Lamouchi flewwel kummenti li ta f’intervista twila. Mistoqsi fuq l-a[[ar /ans li g[andhom biex jirb[u xi unur p[layers b[al ma huma Drogba u Toure Lamouchi qal, “Irridu nkunu realisti/i u ng[idu li hi diffi/li [afna biex nirb[u t-Tazza tad-Dinja. Minbarra li hemm ;enerazzjoni li g[alihom din se tkun l-a[[ar darba li se jkunu qed
G[all-players veterani b[al ma huma Didier Drogba (xellug) u Kolo Toure, it-Tazza tad-Dinja se tkun l-a[[ar /ans biex dawn jirb[u unur mat-tim nazzjonali. L-Ivory Coast huma immexija mill-kow/ Sabri Lamouchi (lemin).
jie[u sehem fit-Tazza tad-Dinja hemm players ]g[a]ag[ li huma kapa/i joffru sfida denja lil kul[add. L-Ivory Coast minn dejjem kienu favoriti li jirb[u tTazza tan-Nazzjonijiet Afrikani imma qatt ma reb[uha u dan juri li meta jasal il-mument tal-verita`, sfortunatament kien hemm drabi fejn fallejna. Din id-darba [add m’hu qed jitkelem dwarna b[ala favoriti u jista’ jag[ti l-ka] li dan ikun ta vanta;;. Li hu ]gur hu li biex immorru tajjeb il-players kollha jridu jkunu fl-aqwa forma.” Lamouchi qal li l-g[an ewlieni tat-tim se jkun li jmur a[jar mi]]ew; edizzjonijiet ta’ qabel, ji;ifieri li jg[addi mill-fa]ii talgruppi. “La darba ng[addu millgrupp kollox ikun possibbli. Lewwel irridu niffukaw fuq lewwel log[ba kontra l-:appun g[ax ikun importanti kemm
g[all-klassifika kif ukoll g[almoral li nibdew bi tliet punti. Ma rridux ninsew li fl-Afrika se jkun hawn nazzjon s[i[ isegwina u rridu nag[mlu unur lill-pajji].” Rigward il-:appun Lamouchi qal li l-Ivory Coast se jkunu qed jibdew l-avventura tag[hom filBra]il b’partita kontra l-aqwa tim fl-Asja. Dwar il-Kolombja u lGre/ja Lamouchi temm jg[id, “Il-Kolombja jistg[u jkunu wie[ed mill-akbar sorpri]i ta’ din l-edizzjoni. Ri/entament rajthom jilag[bu kontra l-Bel;ju u tattikament ilplayers huma bravi [afna. Minkejja li issa g[addew 10 snin minn meta l-Gre/ja reb[et ilKampjonati Ewropej xorta wa[da huma tim li diffi/li tippenetralhom id-difi]a. Il-grupp tag[na hu wie[ed bilan/jat u lewwel log[ba se tkun l-aktar log[ba importanti.”
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
29
SPORT TAZZA TAD-DINJA TAN-NISA– RAWND TA’ KWALIFIKAZZJONI
Telfa o[ra g[an-nisa Maltin MALTA .................................0 SERBJA ................................3 Malta - 1. Janice Xuereb
(GK), 2. Gabriella Zahra, 5. Rebecca D’Agostino (C), 6. Dorianne Theuma, 7. Ylenia Carabott, 8. Rachel Cuschieri, 11. Antoinette Sammut (9. Dianne Tonna), 15. Stefania Farrugia, 16. Charlene Zammit, 17. Amber Grech (10 Brenda Borg), 18. Kimberly Parnis (13. Mandy Debono) Serbja - 1. Susanne Nilsson (GK), 3 ... Tijana Krstic (Milica Stankovic), 4. Aleksandra Savanovic, 5. Violeta Slovic, 6. Nikoleta Nikolic, 7. Jovana Damnjanovic, 8. Jelena Cankovic, 9. Jelena Cubrilo, 10. Marija Ilic (16. Biljana Bradic), 11. Vesna Smiljkovic (C), 17. Olivera Markovic Skurjaw - 7. Jovana Damnjanovic (3 min), 8. Jelena Cankovic (84 min), 9. Jelena Cubrilo (38 min) Referee - Zuzana Strpkova (SVK)
It-tim nazzjonali Malti tannisa sofra t-tielet telfa minn daqstant partiti meta l-biera[ tilef 3-0 kontra s-Serbja. Din
ITALJA
Illum Milan v Bologna Illejla f ’ San Siro Milan jilag[bu partita tas - Serie A kontra Bologna. Din il-log[ba se tintlag[ab illejla min[abba li r-Rossoneri, nhar it-Tlieta se jkunu impenjati fil - fa]i tal a[[ar 1 6 ta/ - Champions League kontra Atletico Madrid. Il-log[ba bejn dawn i]-]ew; timijiet se tkun log[ba bejn ]ew; timijiet li se jkunu ;ejjin minn ri]ultati differenti. Milan tilfu 3 -1 barra minn darhom kontra Napoli filwaqt li Bologna, kontra kull mistenni , reb[u 2 -1 barra minn darhom kontra Torino. Milan b[alissa qeg[din fil-11-il post filwaqt li Bologna qeg[din fis16-il post.
CAMORANESI – L-eks player ta’ Juventus u tat-tim nazzjonali Taljan Mauro Camoranesi [abbar li fi tmiem lista;un se jirtira mill-futbol. Camoranesi, li g[andu 37 sena b[alissa qed jilg[ab mat-tim Ar;entin ta’ Racing Avellaneda. F’kummenti li ta qal li fil-futur qed jippjana li jsir kow/
kienet log[ba minn Grupp 3 tarrawnd ta’ kwalifikazzjoni g[atTazza tad-Dinja, log[ba li minkejja li l-Maltin qalg[u tliet gowls kellhom /ansijiet ta’ skor li, i]da ma g[arfux isarrfu. B’dan ir-ri]ultat it-tim Malti baqa f’qieg[ il-klassifika ming[ajr ebda punt, u bla ebda gowl skurjat wara tliet log[biet. Fi]-]ew; partiti pre/edenti lMaltin kienu tilfu l-ewwel log[ba 2-0 kontra l-I]real u ttieni wa[da 5-0 kontra dDanimarka. Bir-reb[a li kisbu s-Serbi dawn pattew g[ad-disfatta li kienu sofrew kontra lI]rael. Filwaqt li l-avversajri talMaltin kellhom 27 tentattiv fuq il-lasti, il-Maltin kellhom 11 u ]]ew; timijiet ikkon/edew l-istess amoont ta’ fawls. Wara biss tliet minuti s-Serbi marru filvanta;; b’gowl ta’ Joavana DAMNJANOVIC. L-avversarji tag[na laqtu anke l-lasta u wara din l-azzjoni skurjaw it-tieni gowl fit-38 minuta, gowl li wasal permezz ta’ JELENA CUBRILO. Minn hawn ‘il quddiem isSerbi ikkontrollaw tajjeb u sitt minuti mit-tmiem wasal it-tielet
Jelena Cankovic hekk kif skurjat it-tielet gowl tas-Serbja sitt minuti mit-tmiem. (Ritratt> Martin Agius)
gowl li issi;illa l-partita favur isSerbi. Kienet JELENA CANKOVIC li g[elbet lill-goalkeeper Maltija Janice Xuereb
g[al skor finali ta’ 3-0. Malta issa jmissha tilg[ab kontra l-I]vizzera fil-5 ta’ April u dan bla dubju se jkun konfront
diffi/li barra minn darba, spe/jalment meta wie[ed iqis li l-I]vizzera qed tokkupa l-ewwel post tal-klassifika ta’ Grupp 3.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
30
SPORT
TAZZA TAR-RE
Finali bejn Barcelona u Real Madrid Il-finali tat-Tazza tar-Re se tkun ikkontestata bejn ir-rivali Barcelona u Real Madrid. Dan wara li Barcelona ;ew draw 1-1 fit-tieni leg kontra Real Sociedad g[al aggregate finali ta’ 3-1 wara li kienu reb[u l-ewwel leg filCamp Nou 2-0. Il-finali se tintlag[ab fid-19 ta’ April. Ilgrawnd li fih se tintlag[ab il-partita g[ad irid ji;i de/i]. Fis-27 minuta is-solitu Lionel Messi ta’ Barcelona skurja gowl mill-isba[ biex po;;a lillKatalani fil-vanta;;. Messi qabe] tliet difensuri u spara xutt li ma ta l-ebda /ans lill-goalkeeper avversarju. Tliet minuti minn tmiem il-
partita Griezmann ;ab id-draw g[al Sociedad imma dan kien biss gowl ta’ konslolazzjoni. Real, minn na[a tag[hom eliminaw lir-rivali Atletico Madrid fis-semi finali l-o[ra b’aggregate ta’ 5-0. Ta min jinnota li jirba[ min jirba[ bejn Real jew Barcelona, dan se jkun l-ewwel su//ess g[all-kow/is ta]-]ew; timijiet rispettivi. Real huma immexija minn Carlo Ancelotti li ing[aqad mag[hom fis-sajf li g[adda ming[and PSG filwaqt li Gerardo Martino in[atar kow/ wara li Tito Vilanova kellu jwarrab min[abba problemi ta’ sa[[a.
Lionel Messi ta’ Barcelona jifta[ l-iskor g[allKatalani
TAZZA TAD-DINJA 2014
RANKINGS TAL-FIFA
Post Ashley Cole mhux garantit
L-ebda tibdil fl-ewwel tliet po]izzjonijiet
Il-kow/ nazzjonali talIngilterra Roy Hodgson qal li se tkun diffi/li g[ad-difensur ta’ Chelsea Ashley Cole li jikseb post fl-iskwadra nazzjonali li se tikkompeti fit-Tazza tad-Dinja. Cole, eks player ta’ Arsenal li g[andu 33 sena tilef postu malewwel 11 ta’ Chelsea. Id-difensur Ingli] Leighton Baines ta’ Everton hu l-akbar favorit biex jilg[ab fil-po]izzjoni ta’ Cole waqt it-turnament li se jibda f’:unju. Il-manager ta’ Chelsea, Jose Mourinho qed jippreferi jibda b’ Cesar Azpilicueta mal;enb minflok Cole. L-Ingilterra, fil-fa]i tal-gruppi se tilg[ab kontra l-Costa Rica,
kontra l-Italja u kontra lUrugwaj. “G[al [afna snin [afna players kienu qed jitg[allmu ming[and Cole li kellu postu fiss man-nazzjonal u issa nemmen li wasal ]mien li Cole I/edi postu g[al min qed jilg[ab a[jar,” qal Hodgson. Hodgson qal ukoll li mhux be[siebu jsejja[ lid-difensur John Terry, player ta’ 33 sena li irtira mill-futbol internazzjonali fl-2012. G[all-kuntrarju ta’ Cole, Terry kellu wirjiet millaqwa ma’ Chelsea dan l-ista;un u l-uniku partita li ma lg[abx filPremier kien min[abba li kien imwe;;a’.
“Nafu Cole x’kapa/i jag[mel. Nafu li g[andu esperjenza kbira u s’issa mhux se ng[id fi/-/ert li mhux se jkun mag]ul g[atTazza tad-Dinja imma postu m’huwiex garantit,” qal Hodgson. F’Mejju ta’ sena ilu Cole g[aqqad il-100 log[ba man-nazzjonal meta l-Ingilterra lag[bet u ;iet draw 1-1 kontra l-Irlanda f’Wembley. B’kollox Cole lag[ab total ta’ 106 partiti malIngilterra. Minn Novembru li g[adda Cole beda biss tliet darbiet malewwel 11 ta’ Chelsea u hemm spekulazzjonijiet li fi tmiem lista;un dan se j[alli lill-Blues.
Il-biera[ ;ew ippubblikati rrankings tal-FIFA u ma kien hemm l-ebda tibdil fl-ewwel tliet po]izzjonijiet filwaqt li ttim nazzjonali Malti tilef po]izzjoni. Fl-ewwel post g[ad hemm Spanja, champions taddinja u tal-Ewropa filwaqt li warajhom hemm il-:ermanja u l-Ar;entina rispettivament. IlPortugall, tim li g[adda g[atTazza tad-Dinja permezz talpaly-offs avanza po]izzjoni u issa jinsab ir-raba’. Malta qed tokkupa l-131 po]izzjoni b’total ta’ 199 punt. L-Italja tilfet post u
tinsab fit-tmin po]izzjoni filwaqt li l-Ingilterra tilfet tnejn u qieg[da fil-15-il po]izzjoni. IlBra]il, il-pajji] li se jorganizza t-Tazza tad-Dinja qieg[ed fiddisa’ post. Franza, li wkoll g[addew g[at-Tazza tad-Dinja bil-play-offs avanzaw ]ew; postijiet u qeg[din fit-18-il post. L-I]vizzera telg[et fis-sitt post wara li avanzat ]ew; po]izzjonijiet.Il-lista ti;i a;;ornata fit-13 ta’ Marzu. 32 tim minn din illista se jkunu qed jikkompetu fit-Tazza tad-Dinja li tibda fit-12 ta’ :unju.
VODAFONE MALTA MARATHON
Rekord ta’ parte/ipanti fid-29 edizzjoni
Il-biera[ ing[ataw id-dettalji tat-29 edizzjoni tal-Maratona li g[aliha se jie[du sehem rekord ta’ parte/ipanti
Rekord ta’ parte/ipanti se jie[du sehem fid-29 edizzjoni tal-Maratona ta’ Malta li se ssir nhar il-{add 23 ta’ Frar. Dan kien ]velat waqt konferenza tal-a[barijiet il-{amis fil-g[odu. Din is-sena l-Malta Marathon qed issir bl-g[ajnuna ta’ Vodafone Malta. Il-maratona ta’ Malta saret lewwel darba fis-sena 1994, dakinhar kienu [adu sehem ftit inqas minn sitt mitt parte/ipant. B’kollox f’din l-edizzjoni se jipparte/ipaw 3,600 parte/ipant, l-ikbar parte/ipazzjoni minn kemm ilha ssir din il-maratona. Sitt mitt atleta se jie[du sehem fil-maratona s-s[i[a fuq t42 kilometru. Ftit iktar minn 2000 parte/ipant se jie[du sehem fin-nofs maratona fuq distanza
ta’ 21 kilometru, u 900 atleta se jipparte/ipaw filWalkathon. B’kollox fil-Vodafone Malta Marathon ta’ din is-sena se jie[du sehem 2150 atleta Malti, waqt li hemm il-parte/ipazzjoni ta’ 1550 atleta barrani, li ;ejjin anke minn pajjizi ‘l bog[od fosthom il-Bra]il, l-Awstralja u New Zealand. L-ikbar parte/ipazzjoni barranija ;ejja mir-Renju Unit – total ta’ 500 parte/ipant. Il-maratona tibda mill-Imdina u tispi//a f’The Strand tasSliema. d-direttur tal-Vodafone Malta Marathon Joe Micallef appella g[al-prudenza fost is-sewwieqa fit-toroq minn fejn ikunu g[addejjin il-parte/ipanti talmaratona.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
31
SPORT POOL
Il-Kampjonati Ewropej g[all-[ames darba f’Malta G[all-[ames darba, ilKampjonati Ewropej tal-Eight Ball Pool se jsiru f’pajji]na. Dawn il-kampjonati se jsiru fil-lukanda The Dolmen Hotel, f’San Pawl il-Ba[ar bejn is-16 u l-21 ta’ Frar. Aktar minn 450 player minn 11–il pajji] se jie[du sehem f’seba’ kategoriji, dik ta’ l-ir;iel A, B u C, dik feminili, Under 21’s, dik ta]]g[a]ag[,Under 18 u Masters Over 50’s. Il-pajji]i li ser jipparte/ipaw f’ dawn il-kampjonati huma Malta, l-Ingilterra, Channel Islands, il-Bel;ju, lIrlanda ta’ Fuq, Wales, Franza, l-Iskozja Irlanda u l-Marokk u rReunion Island. Malta ser tkun rappre]entata f’sitt kategoriji.
Carmel Cilia se jkun il-manager tat-tim nazzjonali A li ser jiddefendi t - titlu Ewropej mirbu[ is - sena l - o[ra fl Ingilterra . Brian Grech u Jesmond Grima se jkunu lmanagers tat - timijiet ta ’ l Ir;iel B u C , filwaqt li Pasquale Sciberras u Saviour Mifsud ser imexxu t-timijiet ta]-]g[a]ag[ ta’ ta[t it-18–il sena u l-21 sena. {ames referees Maltin , Warren Falzon , Carmel Cuschieri , Charles Muscat, Mario Callus u Phillip Attard ser ikunu fost l-uffi/jali ta ’ dawn il - kampjonati . I/ /erimonja tal-ftu[ ser ssir il{add 16 ta’ Frar u tibda fl-12 pm Il-log[ob jida fis-1pm.
It-timijiet li se jirrappre]entaw lil Malta se jkunu dawn> Tim A Ir;iel
Clayton Attard Christ Tabone Antione Cuschieri Kevin Mercieca Johan Attard Mario Vassallo
Tim ? Ir;iel
Christ Mills Jason Mifsud Robert Fenech Malcolm Azzopardi Manuel Mallia Saviour Brignone Over 50’s Tim A
Tim B Ir;iel
Mario Cutajar Antione Aquilina Wayne Bonnici Ray Caruana Stephen Mangion Miguel Falzon
Marcel Micallef Tonio Mifsud Alfred Attard
Over 50’s Tim B
Joseph Aquilina John Lombardo Twanny Mifsud
U-21
Dylan Cassar Lothar Mallia Clint Zammit Troy Zammit U-18
Dejan Grech Scott Muscat Ryan Falzon Ryan Pisani Adam Portelli Christ Zaffarese
KAMPJONAT BOV L-I DIVI}JONI
Tibdil fil-programm ta’ log[ob Il-biera[ l-MFA [abbret tibdil fil-programm ta’ log[ob talEwwel Divi]joni li se jintlag[bu aktar tard dan ix-xahar jew f’Marzu. Il-partiti Lija v St Andrews u {amrun v Pieta` se jintlag[bu l-{add 22 ta’ Frar fisCentenary Stadium u mhux filVictor Tedesco Stadium kif kien ori;inarjament skedat. Il-log[ob G]ira v Lija u Pieta v Melita se jsiru fil-15 ta’ Marzu
fis-Centenary Stadium u mhux fil-Victor Tedesco Stadium. Il-log[ob St George’s v G]ira u {amrun v }ebbu; li kienu se jintlag[bu s-Sibt 22 ta’ Marzu issa se jsiru jum wara fil-Victor Tedesco Stadium. Il-partiti St George’s v Lija u G]ira v Pieta` se jsiru s-Sibt 29 ta’ Marzu fil-Victor Tedesco Stadium minflok fis-Centenary Stadium.
It-tim nazzjonali A se jkun qed jiddefendi t-titlu Ewropej mirbu[ is-sena l-o[ra fl-Ingilterra
OLIMPJADI TAX-XITWA
Erbg[a minn erbg[a g[all-:ermanja fil-Luge Fis-sitt jum tal-Olimpjadi taxXitwa, id-dominju tal-:ermanja kompla hekk kif dawn reb[u raba’ medalja tad-deheb minn erba’ disponibbli fil-kategorija tal-Luge. Ir-reb[ tar-raba’ medalja wasal f’din il-kategorija u s-seba’ wa[da f’din l-edizzjoni, waslet fir-relay. Din hi lewwel darba li qed issir kategorija tar-relay fl-Olimpjadi. I/champion tan-nisa Natalie Geisenberger flimkien ma’ Felix Loch u r-rebbie[a tad-doubles, Tobias Wendl u Tobias Arlt spi//aw l-ewwel wara t-tliet sessjonijiet. B’kollox g[amlu [in ta’ 2.45.649’ biex b’hekk spi//aw quddiem it-tim tarRussja u tal-Latvja. L-Istati Uniti iddominaw ilkategorija tal-iskiing g[an-ni]la hekk kif reb[u d-deheb, il-fidda u l-bron]. Joss Christensen, Gus Kenworthy u Nicholas Goepper reb[u d-deheb, il-fidda u l-bronz rispettivament.
L-Ingli] James Wood naqas milli jirba[ it-tieni medalja f’dawn l-Olimpjadi hekk kif spi//a l-[ames fil-kategorija taliskiing g[an-ni]la. Woods, li g[ad g[andu 22 sena ikkompeta anke jekk kellu qaddu ju;g[u. Christensen ;ab punte;; ta’ 95.80 filwaqt li Kenworthy, atleta mwieled Londra ;ab punte;; totali ta’ 93.60. Christensen, atleta li qatt ma kien reba[ medalja waqt lOlimpjadi, ikkwalifika fl-ewwel post u iddefenda din ilpo]izzjoni sal-a[[ar b’wirja mill-aqwa. Il-Fran/i] Martin Fourcade reba[ it-tieni medalja tad-deheb f’dawn l-Olimpjadi hekk kif reba[ it-tellieqa tal-biathlon li saret fuq rotta ta’ 20km. Fourcade, li di;a’ reba[ iddeheb fir-rotta tat-12.5km spi//a r-rotta f’[in ta’ 49.31.7’, 12-il sekonda qabel il:ermani] Erik Lesser. Ir-Russu Evgeniy Garanichev, li kien
qed igawdi vanta;; fil-bidu, spi//a t-tielet. L-ewwel deheb g[a/-?ina I/-?ina reb[et l-ewwel medalja tad-deheb waqt din l-edizzjoni tal-Log[ob meta Zhang Hong reb[et fl-ispeed skating fuq rotta ta’ 1000m. Hong g[elbet l-isfida tal-koppja
Olandi]a Ireen Wust u Margot Boer. Zhang, skiier ta’ 25 sena qasmet il-linja finali f’[in ta’ 1.14.02’. G[al Wust, il-medalja tal-fidda li reb[et il-biera[ kienet il-[ames wa[da li qatt reb[et fl-Olimpjadi tax-Xitwa u t-tieni wa[da f’Sochi. Il-Pollakka Justyna Kowalczyk reb[et id-deheb filcross country fuq rotta ta’ 10km. Kowalczyk, li wkoll reb[et iddeheb f’Vancouver erba’ snin ilu, spi//at quddiem l-I]vedi]a Charlotte Kalla u n-Norve;i]a Therese Johaug. G[al Kalla din kienet it-tieni medalja tal-fidda li reb[et waqt dawn l-Olimpjadi.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 14 ta’ Frar, 2014
32
LOKALI
Tkompli tmur g[all-ag[ar is-sitwazzjoni fl-isptar Mater Dei Kaos assolut, sitwazzjoni bla precedent li qatt ma rajna b[alha. Hekk sostnew ma’ dan il;urnal nies li lbiera[ marru biex jinqdew fl-isptar Mater Dei, fejn l-g[odwa tal-[amis jidher li kienet wa[da kaotika g[alla[[ar ... sa[anistra anke tobba nsistew mag[na li s-sitwazzjoni qatt ma kienet [a]ina daqshekk. In-nies li tkellmu mag[na qalulna li l-kuriduri li jdawru lEmer;enza kienu ppakkjati b’pazjenti fuq is-sodod f’kundizzjonijiet deskritti b[ala degradanti. B’mod partikolari jispikkaw il-kuriduri mimlijin nies fl-in[awi tas-swali talPedjatrija u dak li jissejja[ ilkuridur tal-X-Rays – bejn dan id-Dipartiment u l-Casualty fla[[ar sig[at tpo;;ew cubicles biex jilqg[u lill-pazjenti. Is-servizz qed ikompli jidde;enera min[abba li biex jilqa’ g[ad-direttivi mog[tija mill-MUMN lill-infermieri kollha fl-isptar biex jirrifjutaw li ja[dmu fil-kuriduri, il-Gvern qabad u tefa’ infermieri barranin biex jaraw lill-pazjenti fosthom infermieri Spanjoli li g[adhom jaslu Malta u li sabu ma’ wi//hom mill-ewwel din is-sitwazzjoni f’Mater Dei – sptar li qatt ma [admu fih qabel. Il-problema hija doppja – g[ax dawn l-Ispanjoli m’g[andhomx esperjenza f’sitwazzjonijiet simili, u mhux qed jirnexxielhom jikkomunikaw sew, min[abba l-lingwa, b’dannu kbir g[all-pazjenti. L-uniku infermier Malti li jidher li mhux jimxi mad-direttivi tal-MUMN tpo;;a fit-tmexxija
ta’ dawn l-infermieri barranin, imma dan ukoll jidher li m’g[andux esperjenza tas-swali, g[ax hu bba]at fit-teatru taloperazzjonijiet. Sorsi nfurmati qalulna li dan l-infermieri hu qrib [afna tal-Gvern Laburista. Fl-a[[ar jiem l-MUMN g[amlet akku]i serji dwar ind[il politiku minn infermieri li qalet li huma protetti minn persuna appuntata politikament millMinistru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia - persuna li tifta[ar li ghandha kuntatt dirett mal-Prim Ministru.
L-aktar inkwetanti hija l-klima industrijali negattiva li te]isti fl-Isptar Kien dan li wassal biex ilUnion tkompli t[arrax l-azzjonijiet industrijali tag[ha, u fla[[ar sig[at [ar;et id-direttivi ;odda proprju dwar il-pazjenti fil-kuriduri. Fi/-/irkolari li fiha [abbret dawn id-direttivi, il-Union iddeskriviet is-sitwazzjoni filkuridur tal-pedjatrija – li qatt ma kien ippjanat li jilqa’ l-pazjenti fih – litteralment b[ala miz]bla, fejn qed jispi//aw jintefgh[u lpazjenti g[ad-detriment tag[hom stess u tal-infermieri. L-MUMN qalet li meta din issitwazzjoni se[[et fil-passat, [ar;et direttivi li kienu wasslu dan il-kuridur ma jibqax jintu]a g[all-pazjenti. U fakkret kif dak
Fl-a[[ar jiem l-MUMN g[amlet akku]i serji dwar ind[il politiku minn infermieri
i]-]mien dan il-kuridur kien laktar wie[ed li kienu jidhru filmati tieg[u fuq l-istazzjon Laburista Super One. Imma fla[[ar tliet xhur, l-istess kuridur re;a’ spi//a jintu]a g[all-pazjenti, minkejja li meta tela’ lPartit Laburista fil-Gvern, tne[[iet kamra li kienu ju]aw linfermieri biex titkabbar is-sala li hemm tmiss mieg[u biex tkun tista’ tilqa’ aktar pazjenti. Minkejja li f’laqg[a madDirettur tan-Nursing l-MUMN kienet assigurata li dan ilkuridur mhux il-post fejn jitpo;;ew pazjenti b’kundizzjonijet akuti, b[alissa l-kuridur qed jer;a’ jintu]a g[all-pazjenti. G[all-MUMN, dak li ma kienx a//ettabbli qabel, mhux a//ettabbli issa, sostna lPresident tal-Union Paul Pace, waqt li [abbar id-direttivi lillinfermieri biex jirrifjutaw li ja[dmu f’din il-mi]bla. L-istess
direttivi japplikaw ukoll g[allkuridur tal-X-Ray – ]ona li tinsab f’sitwazzjoni [a]ina daqs dik fil-kuritur tal-pedjatrija. L-MUMN [abbret ukoll li re;g[u da[lu fis-se[[ direttivi fid-Day Care Unit min[abba li din i]-]ona tal-isptar ilha g[alla[[ar xhur mimlija. L-MUMN fakkret li jrid ikun hemm infermier g[al kull [ames pazjenti biex l-infermieri jla[[qu malammont ta’ pazjenti f’qag[da kritika li jidda[[lu f’din il-parti tal-isptar. B’reazzjoni g[al dan, ilKelliem g[all-Oppo]izzjoni Claudio Grech esprima ma’ dan il-;urnal it-t[assib talOppo]izzjoni.”Ninsabu nkwetati [afna bis-sitwazzjoni flIsptar Mater Dei. Din il-kri]i hi bla pre/edent u issa bdiet tolqot ukoll lill-pazjenti. Dan mhux a//ettabbli.” “I]da l-aktar inkwetanti hija l-
klima industrijali negattiva li te]isti fl-Isptar,” kompla Claudio Grech filwaqt li fakkar li l-MUMN kienet kostretta tie[u azzjonijiet serji u materjali [afna.” “Huwa ta’ t[assib kbir g[alina li wara l-allegazzjonijiet skjetti u serji li g[amlet il-Union, ilGvern baqa’ sieket. Jekk dak li qalet il-Union huwa minnu, itt[assib tag[na jsir inkwiet,” temm jg[id Claudio Grech filwaqt li appella lill-Gvern biex jieqaf jitkellem u jibda jwettaq dak li wieg[ed.
media•link COMMUNICATIONS