Nru 13,669
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014 €0.80
Xejriet inkwetanti g[all-ekonomija Maltija – Simon Busuttil
Qorti
{ru; illegali ta’ sigaretti
}ieda fil-qg[ad, tnaqqis fl-importazzjoni u fl-esportazzjoni u l-akbar tnaqqis fil-produzzjoni industrijali Charles Muscat
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal li g[allekonomija ta’ pajji]na bdew sinjali xejn sbie[ hekk kif ir-rata tal-qg[ad telg[et g[al 6.7 filmija filwaqt li r-rata tal-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ telg[et g[al 15 fil-mija. Simon Busuttil kien qed jitkellem ilbiera[ waqt djalogu tal-Partit Nazzjonalista filKa]in tal-Partit fi Triq Ani/i, f’{al Qormi, li g[alih attendiet folla numeru]a. Hu fakkar li l-importazzjoni naqset b’9 fil-mija filwaqt li lesportazzjoni naqset bi 13 filmija. Il-produzzjoni industrijali naqset b’7 fil-mija u Malta kellha l-akbar tnaqqis fil-produzzjoni industrijali mill-pajjizi kollha fl-Unjoni Ewropea. Simon Busuttil irrefera g[assensji ta’ aktar minn 100 haddiem mill-kumpanija Arrow Pharm fejn intqal li l-Gvern di;a’ sab xog[ol g[alihom. Imma jirri]ulta li xi [addiema kienu offruti kuntratt xahar, b’xahar u b’paga ta’ 700 ewro fixxahar, kwa]i l-paga minima nazzjonali. Dan [are; minn SMS li ntbag[at minn wie[ed mill-[addiema lid-Deputat Nazzjonalista Stephen Spiteri. Simon Busuttil qal li l-[addiema jixirqilhom kundizzjonijiet taxxog[ol u paga b[alma kellhom mal-Arrow Pharm u mhux kwa]i xog[ol prekarju li tant kien jitkellem dwar l-Partit Laburista qabel l-elezzjoni li g[addiet. Hu ikkritika lill-Gvern li mhux ja[dem bi]]ejjed biex jinstab xog[ol xieraq g[al [addiema li qed jitilfu l-impjieg,
Burdnar, uffi/jal tad-Dwana u uffi/jal tal-Freeport lbiera[ tressqu l-Qorti dwar [ru; illegali ta’ sigaretti mill-Freeport li jla[[qu l-miljun ewro f’taxxi Ara pa;na 3
Kura;; u ispirazzjoni
Imut Karl Vella
Ilbiera[ g[all-[abta tassag[tejn u nofs ta’ filg[odu [alla din id-dinja Karl Vella. Karl kellu 38 sena. Kien pazjent bilmarda tal-kan/er i]da minkejja dan kellu kura;; kbir u kien ta’ kurra;; u ispirazzjoni g[al bosta Ara pa;na 4
Italja
Lejn Prim Ministru ;did Il-Kap tal-PN dwar il-power station tal-gass qal li qed jirri]ulta li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed jippreferi j[ares l-interessi tieg[u milli j[ares is-sa[[a tal-poplu u din hi irresponsabbiltà
imma g[al dawk tal-qalba qed jinstab xog[ol mal-Gvern b[alma ;ara fil-jiem li g[addew meta d-Deputat Laburista Joe Debono Grech in[atar konsulent fil-Ministeru g[al G[awdex. Fakkar ukoll li l-mara talMinistru Konrad Mizzi in[atret mibg[ut spe/jali tal-Malta Enterprise g[all-Asja b’paga ta’ 13,000 ewro fix-xahar. Il-Kap tal-PN irrefera wkoll g[al ka] dwar it-tne[[ija talIm[allef Lino Farrugia Sacco
fejn il-Gvern qed ikompli jkaxkar saqajh minkejja dde/izjoni tal-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal:ustizzja li sabet lil Farrugia Sacco prima facie [ati. Fakkar li l-Oppo]izzjoni talbet li lKumitat tax-Xog[ol tal-Kamra jiltaqa’ b’ur;enza biex il-mozzjoni dwar it-tne[[ija ta’ Farrugia Sacco tkun diskussa b’ur;enza, imma l-Gvern qed ikompli jkaxkar saqaj[ g[ax jaf li f’Awwissu l-Im[allef
Farrugia Sacco jirtira bl-eta`. Fakkar ukoll li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed jg[addi ;uri lilu b[ala Kap talOppo[izzjoni quddiem ilParlament, fejn g[andu ma;;oranza u li jista’ jwassal biex hu je[el il-habs. Simon Busuttil qal lilu [add m’hu se jwaqqfu milli jag[mel dmiru favur il-pajji] u dan il-ka] juri li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed inawwar id-demokrazija.
Stennija fl-Italja g[all-Gvern ;did imexxi minn Matteo Renzi. Dan wara li aktar kmieni il;img[a li g[addiet kien hemm ir-ri]enja tal-Prim Ministru Enrico Letta
ikompli f’pa;na 5
Ara pa;na 14
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
2
LOKALI
L-ebda vi]joni dwar ix-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ Il-Prim Ministru m’g[andu lebda vi]joni dwar ix-xog[ol g[a]-]gha]ag[ Maltin u G[awdxin. Dan qalu l-Partit Nazzjonalista fi stqarrija b’referenza g[ad-diskors ta’ Joseph Muscat waqt attivita politika ma]-]g[a]ag[ l-[add filg[odu. Waqt l-attività Joseph Muscat naqas milli jsemmi lGaranzija g[az-]g[a]ag[ ta’ tag[lim, ta[rig u xog[ol li tant tkellem dwarha u weg[dha qabel l-elezzjoni ;enerali. Ix-xahar li g[adda, lKummissarju Ewropew g[axXoghol ta /amata lill-Gvern Malti, g[aliex kienet fost luni/i pajjizi li ma ppre]entawx l-proposti tag[hom g[al din liskema. Waqt l-attività, i]-]g[a]ag[ infushom staqsew dwar x’qed isir g[al ]g[a]ag[ li huma bla xoghol u m’huma qeg[din isegwu l-ebda forma ta’ ta[rig. I]da l-Prim Ministru qal biss li lGvern se jkun qed ja[dem fuqha, ming[ajr ma semma lebda pjan, anke minkejja li sSegretarju ;enerali ta]]g[a]ag[ So/jalisti Ewropej, pre]enti waqt l-attività, semma l-importanza ta’ din liskema. Dwar l-iskandlu tas-serq tad-
dawl fil-Korporazzjoni Enemalta, Il-Prim Ministru qal li dawk involuti ser ikunu qed i[allsu lura dak li frankaw, g[al konsumaturi, u dak li da[lu g[at-technicians involuti. Fl-Istqarrija, il-Partit Nazzjonalista qal li qed to[rog bi//ar id-difiza stojka tal-Prim Ministru g[al Ministru Konrad Mizzi. Dan g[aliex naqas milli jag[mel referenza ghall-a[bar li ]vela l-;urnal In-Nazzjon din il-gimg[a, ji;ifieri li wie[ed minn dawk involuti huwa vicin [afna tal- Ministru Konrad Mizzi. Naqas ukoll li jag[mel referenza g[ar-rapport indipendenti li jipprova li l-argument ta’ fabbrika tal-kan/er m’huwiex minnu. L-isqarrija tg[id li Konrad Mizzi qed jag[zel l-gha;;la minflok issigurta’ bid-de/izjoni li ja[]en il-gass fuq vapur fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Il-Partit Nazzjonalista qal lPrim Ministru naqas milli jitkellem dwar il-weg[da taxxog[ol f’G[awdex u ma semma xejn dwar iz-zieda ta’ 9% ta’ [addiema G[awdxin li qed jirre;istraw g[ax-xog[ol u dwar il-fatt li l-qg[ad fost i]-]g[azg[ tela b’í]jed minn 1.3 fil-mija f’perjodu ta’ sena.
Il- Partit Nazzjonalista qal li qed to[rog bi/-/ar id-difiza stojka tal-Prim Ministru g[al Ministru Konrad Mizzi fl-iskandlu ta’ serq ta’ dawl
Joseph Muscat naqas milli jsemmi l-Garanzija g[az-]g[a]ag[ ta’ tag[lim, ta[ri; u xog[ol li tant tkellem dwarha qabel l-elezzjoni
Joe Debono Grech jiekol minn tlett i[luq Id-Deputat Laburista veteran Joe Debono Grech kien appuntat mill-Gvern b[ala konsulent talMinisteru g[al G[awdex dwar ixxog[lijiet pubbli/i. Hu ng[ata din il-[atra mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru u issa Joe Debono Grech qieg[ed jiekol minn tliet i[luq, lonorarja b[ala Deputat Parlamentari, il-pensjoni tal-età u issa l-paga ta’ konsulent talGvern. Dan jo[ro; minn rapport filgazzetta The Sunday Times of Malta li fih jing[ad li l-Ministeru
g[al G[awdex ikkonferma li Debono Grech se jkollu salarju ta’ madwar 12,000 ewro imma lMinisteru ma we;ibx mistoqsijiet jekk Debono Grech hux se jkollu benefi//ji o[ra b[alma huma telefon u karozza. Xog[ol id-Deputat Laburista Joe Debono Grech b[ala konsulent tal-Ministeru g[al G[awdex se jkun li ji]gura li l[addiema f’dipartimenti talMinisteru g[al G[awdex jid[lu g[ax-xog[ol u jag[mlu dmirhom. Meta kien mistoqsi minn The
Sunday Times of Malta dwar il[atra l-;dida li ing[ata, Joe Debono Grech ma riedx jikkummenta u talab li l-mistoqsijiet isiru lil Uffi//ju tal-Prim Ministru. Dan mhux l-ewwel Deputat Laburista li n[atar b[ala konsulent min[abba li hemm ukoll id-Deputat Silvio Schembri li n[atar konsulent fil-Ministeru ta’ Chris Cardona b’salarju ta’ 40,000 ewro. Deputati Laburisti o[rajn li ng[ataw karigi millGvern u g[alhekk qed jit[allsu fuq l-onorarja Parlamentari huma
Luciano Busuttil, Deo Debattista, Michael Falzon, Charles Buhagiar u Silvio Parnis. Il-kandidat Laburista g[all-Parlament Ewropew Miriam Dalli n[atret konsulent fil-Ministeru ta’ Konrad Mizzi b’salarju ta’ aktar minn 42,000 ewro filwaqt li lmara tal-Ministru Konrad Mizzi in[atret b[ala mibg[uta spe/jali tal-Mata Enterprise fl-Asja b’pa;a ta’ 13,000 ewro fix-xahar. Deputati Laburisti o[rajn ing[ataw karigi fit-tmexxija ta’ Kumitati Parlamentari jew f’bor-
dijiet ta’ entitajiet tal-Gvern bi [las extra. Sadattanat, Joe Debono Grech kien elett fil-Parlament mitTmien Distrett wara dak li jidher li kien ]ball fit-trasferiment talvoti tad-Deputat Nazzjonalista Claudette Buttigieg. B[alissa filQorti g[addejja kaw]a dwar dan flimkien ma l-i]ball li sar fit-13-il Distrett fejn minflok id-Deputat Nazzjonalista Fredrick Azzopardi, kienet eletta idDeputat Laburista, Justyne Caruana.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
3
LOKALI
Tlieta jitressqu l-Qorti dwar [ru; illegali ta’ sigaretti mill-Freeport Valur tad-dazju, tas-sisa u tal-VAT jammonta g[al madwar miljun ewro Burdnar, Uffi/jal talKorporazzjoni tal-Freeport u Uffi/jal tad-Dwana lbiera[ tressqu l-Qorti dwar ka] ta’ [ru; illegali ta’ container millFreeport li kien mimli sigaretti bil-valur tad-dazju, tas-sisa u talVAT jammonta g[al madwar miljun ewro. B’kollox kien hemm 450 kaxxa b’10,000 sigarett f’kull kaxxa tal-marka Empire Royals. Il-ka] se[[ bejn it-13 u l-14 ta’ Frar 2014. L-akku]ati huma Rokku Agius, burdnar ta’ 53 sena minn {al Qormi, Michael Sciberras ta’ 39 sena mill-Belt, Assistant Security fil-Freeport u Amabile Grech ta’ 42 sena mi]-}ejtun Seniour Customer Assistant tadDwana. Huma tressqu l-Qorti quddiem il-Ma;istrat Ian Farrugia mill-Ispettut talIskwadra tar-Reati Ekonomi/i, Rennie Stivala. L-Akku]ati wie;bu li ma
kinux [atja tal-akku]i mi;juba kontrihom u n]ammu ta[t arrest preventiv min[abba li hemm aktar xhieda x’jitressqu. Aktar kmieni waqt konferenza tal-a[barijiet li saret millMinistru g[all-Intern u s-Sigurta` Nazzjonali, Manwel Mallia u mill-Ministru g[all-Ekonomija, Investiment u Intrapri]i }g[ar, Chris Cardona t[abbar li tliet persuni kienu se jitressqu l-Qorti dwar dan il-ka]. Il-Ministru Mallia qal li lGvern irid jibg[at messa;; politiku li se ji;;ieled dawn is-sistemi. Jidher li fl-investigazzjonijiet kienu involuti l-Pulizija flimkien mad-Dwana u l-Freeport. Il-Ministru Chris Cardona qal li b[alissa g[addejjin investigazzjonijiet fuq ]ew; skandli o[ra li fihom involuti uffi/jali pubbli/i, imma ma tax iktar dettalji.
It-tliet akku]ati tressqu lbiera[ fil-g[axija wara konferenza tal-a[barijiet mill-Ministri Manwel Mallia u Chris Cardona
Jidher li l-container inkwistjoni wasal Malta fit-2 ta’ Frar fuq il-vapur MV CMACGM VERDI u kien anke sar scan fuqu fil-Freeport.
L-intenzjoni kienet li l-container ;ie f’Malta g[al skop ta’ trasbord, ji;ifieri biex jer;a’ jmur f’pajji] ie[or. Imma jidher li l-container
in[are; mill-Freeport bla ma intu]aw il-pro/eduri kollha li kellhom jintu]aw, tbattal missigaretti u re;a’ idda[[al filFreeport vojt.
{atriet ;odda g[al Glenn Bedingfield u Ronnie Pellegrini Minkejja li issa g[addiet kwa]i sena mill-elezzjoni ;enerali, il-Gvern Laburista g[adu g[addej bil-kampanja ta’ [atriet lil persuni vi/in il-Prim Ministru Joseph Muscat. Filfatt, wara li fl-a[[ar sieg[at ;ie ]velat li d-Deputat Laburista Joe Debono Grech ing[ata [atra ta’ konsulenza mal-Ministeru g[al G[awdex, bi d[ul ta’ 250 ewro fil-;img[a, illum, dan il;urnal jista’ ji]vela li ]ew; persuni o[ra vi/in [afna ta’ Joseph Muscat, fl-a[[ar ;img[at ing[ataw karigi f’po]izzjonijiet differenti malGvern, Glenn Bedingfield, li ja[dem
Kastilja u li ta’ kuljum ikun jakkumpanja lil Joseph Muscat f’attivitajiet li g[alihom tkun mistiedna l-media, n[atar b[ala Segretarju tal-Kumitat talMonitora;; tat-Traffikar tanNies. E]att wara l-elezzjoni, Bedingfield beda jmexxi lUffi/ju tal-Komunikazzjoni tal-Ministru g[all-Affarijiet Barranin George Vella, i]da ftit tax-xhur wara, irri]enja minn din il-kariga u beda ja[dem flUffi/ju tal-Prim Ministru. Kariga o[ra li ng[atat fla[[ar ftit ;img[at kienet dik ta’ Ronnie Pellegrini li n[atar b[ala membru fil-Bord talGvern Lokali, li jaqa’ ta[t il-
Ministeru ta’ Manwel Mallia. Dan il-Bord qed jitmexxa minn Joe Mifsud, u minbarra Pellegrini, b[ala membru hemm Arthur Ellul. Din mhix l-ewwel [atra g[all-eks uffi/jal tal-General Workers’ Union Ronnie Pellegrini minn dan il-Gvern, tant li s-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis [atru b[ala Direttur fil-Freeport. Dawn il-karigi qed jing[ataw lil bosta kandidati Laburisti u persuni li [admu mill-qrib mattmexxija tal-Partit Laburista lejliet l-elezzjoni ;enerali biex Muscat ikun jista’ jie[u t-tmexxija tal-pajji] ta[t idejh.
Glenn Bedingfield, li ja[dem Kastilja u li ta’ kuljum ikun jakkumpanja lil Joseph Muscat f’attivitajiet li g[alihom tkun mistiedna l-media, n[atar b[ala Segretarju tal-Kumitat tal-Monitora;; tat-Traffikar tan-Nies
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
4
LOKALI
Il-familja Attard li reb[et il-premju
Familja b’qalb tad-deheb Att ta’ turija ta’ m[abba u ;enero]ita’ bejn iben u omm wassal sabiex ji;u nominati u finalment mg[otija il-premju ‘Familja Qalb tad-Deheb’ is-Sibt filg[axija. Fl-Istitut tal-Familja Papa :wanni Pawlu t-Tieni fir-Rabat G[awdex, il-President ta’ Malta George Abela ppremja il-familja ta’ Carmena Attard, armla mirRabat G[awdex u l-erba wliedha f’ din it-43 edizzjoni tal-g[oti ta’ dan il-premju,organi]]at millMoviment ta’ Kana f’G[awdex. F’kelmtejn g[al din l-okka]joni il-President tkellem dwar limportanza tal-familja u kif sa ftit ta]-]mien ilu kellna familja wa[da u llum nibtu u qed jinbtu diversi forom tal-familja. Huwa fa[[ar il-;est nobbli u erojku li
wettaq Ino Attard, ;uvni ta’ 36 sena li ta’ kilwa lil ommu, u li issa grazzi g[al dan issa qed tg[ix a[jar u bdiet [ajja ;dida. Pre]enti ukoll il-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo li sellem lil familja rebbie[a u qal li Ino kien ta’ ispirazzjoni g[al [utu lo[ra u lema[ fihom dejjem lim[abba u l-g[aqda. Anki l-Isqof t’G[awdex Monsinjur Mario Grech fera[ lill familja Attard f’din l-okka]joni, fejn qal li je]istu [afna familji b’qalb tad-deheb fejn bejn l-erba [itan tad-djar ise[[u l-mirakli. Is-serata li g[aliha attendew diversi nies distinti kif ukoll qraba u [bieb tal-familja Attard kienet im]ewqa wkoll bis-sehem tal-kor ‘Chorus Urbanus’ ta[t id-direzzjoni tal-Mro Dr John Galea.
Fost il-kummenti li kien hemm fuq facebook jispikkaw dawk li jfakkru lil Karl b[ala persuna li g[alih t-tbatija ta’ [addiehor kienet ti;i qabel it-tbatija tieg[u
Kien persuna ta’ kura;; u ispirazzjoni Ilbiera[ g[all-[abta tas-sag[tejn u nofs ta’ filg[odu [alla din id-dinja Karl Vella. Karl kellu 38 sena. Kien pazjent bil-marda talkan/er i]da minkejja dan kellu kura;; kbir u minn ]mien g[al ]mien kien jidher fi programmi b[al Xarabank fejn kien iwassal messa;;i po]ittivi spe/jalment lil dawk morda bil-kan/er u fejn jista’ kien jg[in biex jin;abru flus g[al organizazzjonijiet b[al Puttinu. Karl Vella, li kellu kan/er filpulmun, u lejn l-a[[ar il-kan/er
infirixlu ma’ partijiet o[ra f’;isma, ma setax jattendi g[alla[[ar edizzjoni tal-Istrina, kif kien jag[mel ta’ kull sena, dan g[aliex sa[[tu ma ppermettitlux I]da minkejja dan, hu xorta wa[da kien irnexxielu jwassal ilmessa;; tieg[u permezz ta’ kollegament bit-telephone. Ftit tal-[in wara li t[abbret ilmewt tieg[u kienu [afna dawk li sellmu lil Karl permezz ta’ facebook, fosthom il-pre]entatur, Peppi Azzopardi, li kien vi/in [afna ta’ Karl.
Fost il-kummenti li kien hemm fuq facebook jispikkaw dawk li jfakkru lil Karl b[ala persuna li g[alih t-tbatija ta’ [addiehor kienet ti;i qabel it-tbatija tieg[u. Li hu ]gur hu li Karl qatt mhu se jintesa’ minn dawk li g[addejjin mit-tbatija tal-marda talkan/er g[aliex Karl serva ta’ ispirazzjoni g[alihom u serva ta’ kura;; u ta’ e]empju ghal [afna u aktar u aktar g[al martu u g[a]]ew;t uliedu. Il-funeral ta’ Karl se jsir it-Tlieta 18 ta’ Frar, fil-Knisja tal-Mosta
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
5
LOKALI
Simon Busuttil ikkritika lill-Gvern li mhux ja[dem bi]]ejjed biex jinstab xog[ol xieraq g[all-[addiema li qed jitilfu l-impjieg
Il-[addiema li ng[ataw is-sensja mill-Arrow Pharm offruti xog[ol prekarju minn pa;na 1
Tkellem ukoll dwar il-[a]na ta’ 140,000 metru kubu ta’ gass filPort ta’ Marsaxlokk g[all-power station li l-Prim Ministru Muscat intrabat li jibni sa Marzu tas-sena d-die[la, jew inkella jirri]enja. Minkejja l-parir tal-esperti Maltin u barranin u 91 fil-mija tar-residenti ta’ Marsaxlokk u ta’ Bir]ebbuga li ma jridux il-[a]na tal-gass fil-Port ta’ Marsaxlokk, il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li se jkompli g[addej kif ippjanat. Il-Kap tal-PN qal li qed jirri]ulta li l-Prim Ministru Joseph Muscat qed jippreferi j[ares linteressi tieg[u milli j[ares issa[[a tal-poplu u din hi irresponsabbilta`. Simon Busuttil staqsa min se jerfa’ r-responsabbilta`
politika wara li rapport ta’ esperti Ingli]i wera li l-kwalita tal-arja fiz-zona tal-power station talBWSC li bena l-gvern Nazzjonalista f’Derlimara hu skont standrads Ewropea u mhux minnu li din kienet fabbrika talkan/er kif g[adu jsostni l-Prim Ministru Muscat. Meta kien mistoqsi dwar dan mill-;urnalisti, lPrim Ministru qalilhom biex jistaqsu lin-nies ta’ Marsaxlokk. Imma l-Prim Ministru mhux jisma min-nies ta’ Marsaxlokk dwar il-[a]na tal-gass fil-Port ta’ Marsaxlokk stess, sostna Simon Busuttil. Simon Busuttil tkellem ukoll dwar it-tibdil li l-Partit Nazzjonalista g[amel fl-Istatut tieg[u li se jwassal biex fl-istrutturi tal-Partit jid[lu aktar
]g[a]ag[ u nisa u jkun hemm ener;ija ;dida li g[andha twassal biex il-PN jer;a’ jkun il-Partit tan-nies u forza li tinfluwenza kif jimxi pajji]na. Sadattant fi stqarrija lMinisteru g[all-Ekonomija, lInvestiment u l-Intrapri]i }g[ar qal li mhux minnu li l-impjiegi alternattivi li qed ikunu offruti l[addiema ta’ Arrow Pharm li g[andhom l-impjieg tag[hom f’riskju huma prekarji. Hu fakkar ukoll li n[atret task force biex tinstab soluzzjoni biex sitwazzjonijiet b[al dawn ikunu evitati. Waqt id-djalogu d-Deputat Ewro-Parlamentari u kandidat talPN g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew Roberta Metsola irreferiet g[a]-]ieda filqg[ad u anke g[as-sitwazzjoni
Il-Prim Ministru Joseph Muscat qed inawwar id-demokrazija meta qed jg[addi ;uri lill-Kap tal-Oppo]izzjoni ekonomika ta’ pajjizna li qed iwasslu biex in-negozji ]-]g[ar jintlaqtu [azin. Hi qalet li minflok il-gvern Laburista bena fuq it-tajjeb u l-;id li [alla l-gvern Nazzjonalista, qed ikisser dak kollu li sab. Tkellmet ukoll dwar is-sitwazzjoni fis-servizzi tassa[[a li minkejja l-weg[di talLabour qabel l-elezzjoni, illum marru lura. Sadattant il-kandidat tal-PN ghal elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew, Ray Bugeja qal li lfutur ta’ Malta hu li tibqa’ membru tal-Unjoni Ewropea u d-
Deputati Ewro Parlamentari li se jkunu eletti f’isem il-PN f’Mejju li ;ej se ja[dmu biex jassiguraw dan. Il-kandidat tal-PN g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew Stefano Mallia qal li f’pajji]na in[oloq pattern ta’ ]ieda fil-qg[ad u filwaqt li fi ]mien Gvern Nazzjonalista in[olqu impjiegi mas-settur privat u naqsu l[addiema mal-Gvern, ta[t dan ilGvern Laburista, il-haddiema mal-Gvern di;a’ ]diedu b’1,100 filwaqt li qed jintilfu impjiegi mill-privat.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
6
LOKALI
Rwol /entrali tal-ekonomija l-[adra L-ekonomija l-[adra g[andha rwol /entrali fil-kuntest tali]vilupp sostenibbli filMediterran u l-aktar g[al kuntest Malti. Dan mhux biss min[abba lpo]izzjoni strate;ika, i]da wkoll min[abba r-rabtiet kulturali li Malta g[andha ma pajji]i o[ra firre;jun. Leo Brincat, il-Ministru g[allI]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima qal dan waqt ittnedija tal-pro/ess li se jirrevedi listrate;ija tal-i]vilupp sostenibbli fil-Mediterran li saret fil-lukanda Radisson Golden Sands f’G[ajn Tuffie[a. L-g[an tal-konferenza internazzjonali hu li jkunu riveduti strate;iji u de/i]jonijiet bejn ilgvernijiet tar-re;jun tal-
Zammit Dimech, li fl-a[[ar jiem ]ar il-Moviment Hospice, qal li jekk hemm xi trattament li je]isti u li jista’ jag[ti t-tieni /ans lil dawn in-nies, [ajja itwal u kwalita’ ta’ [ajja a[jar, mela wie[ed g[andu jassigura li dan it-trattament jing[ata kemm jista’ jkun malajr.
Francis Zammit Dimech jappella lill-Gvern biex jipprovdi l-medi/ini g[all-kan/er tas-sider Id-Deputat Nazzjonalista u Kandidat g[all-elezzjoni talParlament Ewropew Francis Zammit Dimech, fi stqarrija, esprima t-t[assib tieg[u g[alla[bar li tliet medi/ini li ssoltu jing[ataw lil persuni li jkunu morda b’kan/er fis-sider mhux qed ji;u offruti millGvern, minkejja li f’pajji]i o[rajn tal-Unjoni Ewropea, w[ud minnhom jing[ataw b’xejn. Dan ifisser li l-pazjenti qed ikollhom i[allsu eluf ta’ ewro g[al din il-medi/ina, li tista’ tkun Everolimus, Pertuzaman u T-DM1. F’xi /irkostanzi, dawn
il-persuni jkollhom jirrikorru g[all-g[ajnuna mill-Malta Community Chest Fund. Zammit Dimech, li fl-a[[ar jiem ]ar il-Moviment Hospice, qal li jekk hemm xi trattament li je]isti u li jista’ jag[ti t-tieni /ans lil dawn in-nies, [ajja itwal u kwalita’ ta’ [ajja a[jar, mela wie[ed g[andu jassigura li dan it-trattament jing[ata kemm jista’ jkun malajr. Ma’ Francis Zammit Dimech, ing[aqdu wkoll l-organizzazzjonijiet Europa Donna Malta u Action for Breast Cancer li wkoll esprimew it-t[assib
tag[hom dwar dan, u appellaw biex din il-medi/ina tkun inklu]a fil-lista’ ta’ dawk li jing[ataw b’xejn. Fi]-]jara li g[amel ilMoviment Hospice, Zammit Dimech qal li hu jikkunsidra l-NGOs b[ala prijorita’ fil-kampanja tieg[u g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew. Minn na[a tag[hom, luffi/jali tal-Moviment Hospice ddiskutew ma’ Zammit Dimech il-problemi li jiffa//jaw u spjegaw kif il-Moviment ja[dem favur persuni li jbatu millmarda tal-kan/er.
Mediterran bil-g[an li jit[ares l-i]vilupp sostenibbli u dan ta[t il-[arsien talassemblea ;enerali tanNazzjonijiet Uniti. L-iskop hu li rre;jun tal-Mediterran jibqa’ fuq quddiem fejn tid[ol il-governanza ambjentali u sostenibbli. Il-Ministru Leo Brincat qal li Malta tinsab impenjata biex tippromwovi l-pass favur l-ekonomija l-[adra permezz ta’ pjan strate;iku li minnu se ji;i adottat pjan ta’ azzjoni. Hu qal li t-tnedija tal-pjan talimmani;;jar tal-iskart li [are; ilGvern flimkien mal-istrate;ija u pjan biex jitnaqqas l-iskart g[al perijodu bejn din is-sena u s-sena 2020, se jkun ukoll qed jit[ares ilprin/ipju ta’ sostenibbiltà.
Applikazzjonijiet g[al 200 kors part time fl-MCAST Mil-lum l-MCAST se jkun qed jilqa’ applikazzjonijiet online g[al aktar minn 200 kors part time permezz tal-website www.mcast.edu.mt#shortcourses Dawn il-korsijiet huma immirati g[al adulti li min[abba xxog[ol jew impenji tal-familja jkun diffi/li g[alihom li jsegu korsijiet full-time imma li xorta jixtiequ jiksbu [iliet u kwalifiki biex jiksbu impjiegi ;odda, jew avvanz fil-karriera jew biex sempli/iment biex jitg[allmu aktar su;;etti. Studenti ]g[a]ag[ ta’ ‘l fuq minn 16-il sena jistg[u ukoll jie[du dawn il-korsijiet biex isa[[u l-edukazzjoni full-time b’aktar g[erf, [iliet u esperjenzi. Il-lezzjonijiet isiru filg[axija jew nhar ta’ Sibt filg[odu biex ikunu aktar a//essibbli g[al min
ja[dem jew g[andu impenji talfamilja. L-applikanti jibbenefikaw ukoll minn korsijiet addizzjonali fosthom noti dettaljati u lu]u tal-libreriji tal-MCAST. Il-korsijiet jibdew f’Marzu li ;ej u hemm diversi programmi ;odda fosthom fl-Istituti talAgrikummer/, tal-arti u d-disinn, tal-Elerika u l-In;inerija Elettronika, tal-Informazzjoni u t-Teknolo;ija talKomunikazzjoni, tal-In;inerija Mekkanika u fl-Istitut Marittimu. Dettalji dwar il-korsijiet u applikazzjonijiet stampati jinkisnu wkoll mill-MCAST filwaqt li se jitqassam ktejjeb dwar il-korsijiet fid-djar u fin-negozji kollha. Aktar dettalji jinkisbu fuq ittelefon 2398 7103 jew 7116 jew minn shortcourses@ mcast.edu.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
7
LOKALI
T[assib mill-MMSA dwar l-introduzzjoni ta’ skola medika o[ra Fi stqarrija, l-Asso/jazzjoni Maltija tal-Istudenti talMedi/ina, l-MMSA, esprimiet it-t[assib tag[ha g[all-ftehim li ffirma l-Gvern Malti malUniversita’ ta’ Londra Queen Mary biex jinfeta[ kampus ;did f’Malta. Attwalment, l-Iskola Medika Maltija tospita 650 student talmedi/ina, ;ejjin mill-5 snin talkors. Ta’ kuljum, aktar minn 300 student ja[dmu fil-wards. Madanakollu, bit-twaqqif ta’ skola medika o[ra f’Malta, listudenti tal-medi/ina jinsabu m[assbin g[all-fatt li di;a’ hawn numru kbir ta’ studenti fil-kors tal-medi/ina, u l-fatt li jkun hawn skola medika o[ra jista’ jtellef mill-kuntatt dirett li g[andhom mal-pazjenti. Dan jista’ jwassal, skont lMMSA, biex ikun hawn inqas tobba tajbin g[all-popolazzjoni Maltija. Je]isti t[assib ukoll fost l-istudenti jekk ir-rekwi]iti biex wie[ed jid[ol fi]-]ew; skejjel medi/i hux se jkunu differenti minn xulxin u jekk hux se jkunu affetwati r-rekwi]iti tal-Iskola Medika tal-Universita’ ta’ Malta. Inkwiet ie[or li jinsab fuq mo[[ l-istudenti tal-medi/ina huwa n-numru limitat ta’ postijiet fil-Foundation Programme li qed ji;u offruti lil tobba li jkunu g[adhom kif gradwaw. Dan peress li n-numru ta’ tobba li qed jigradwaw qieg[ed dejjem ji]died.
Joanna Drake, Direttur ghall-Promozzjoni tal-Kompetittivita’ tal-SMEs qalet li n-numru ta’ imprendituri g[adu baxx [afna fl-istati membri kollha tal-Unjoni Ewropea
Aktar g[ajnuna mill-Unjoni Ewropea lill-SMEs Rapprezentanti mill-qasam tannegozju f’Malta g[aqdu l-isforzi tag[hom biex ressqu l-[sibijiet u l-prijoritajiet tag[hom bi t[ejjija g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew f’Mejju li ;ej. Dawn l-opinjonijiet in;abru f’dokument, fl-g[amla ta’ manifest, li tnieda waqt konferenza li kienet organizzata mill-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta fil-Lukanda Le Meridien, San Giljan ilbiera[. Dan il-manifest sar b’mod kon;unt mill-Kamra Maltija g[allKummer/, l-Intrapri]a u l-Industrija, mill-Assocjazzjoni Maltija ta’ Min I[addem, mill-Asso/jazzjoni Maltija g[al-Lukandi u rRistoranti, mill-GRTU u millMalta Business Bureau. Il-punti prin/ipali ta’ dan ilmanifest bit-tema - We’re in Business Together - ;ew diskussi mal-Ewro Parlamentari u malkandidati mit-tliet partiti politi/i g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew. Joanna Drake, Direttur ghall-
Promozzjoni tal-Kompetittivita’ tal-SMEs fi [dan id-Direttorat :enerali g[all-Intrapri]a u lIndustrija tal-Kummissjoni Ewropea, g[amlet pre]entazzjoni dettaljata dwar ir-rwol tal-SMEs flEwropa. Hi qalet li n-numru ta’ imprendituri g[adu baxx [afna fl-istati membri kollha tal-Unjoni Ewropea. Sostniet li sabiex aktar ]g[a]ag[ jift[u negozju, l-Unjoni Ewropea u l-istati membri g[andhom jinvolvu ru[hom f’erba’ prijoritajiet: it-tnaqqis ta’ pi]ijiet lil min jixtieq jifta[ negozju, a//ess g[all-finanzi, a//ess g[as-swieq u g[ajnuna fl-imprenditorija. Joanna Drake sa[qet li lintrapri]i ]g[ar u medji jridu jkunu in/entivati i]jed biex jo[olqu x-xog[ol. Hi qalet li hemm diversi oqsma relatati malSMEs li qed ikunu skartati, fosthom, l-opportunita’ biex dawn iwessg[u l-operat tag[hom u jimir[u f’pajji]i barranin. Drake ]iedet li ftit li xejn ;ie re;istrat progress biex l-SMEs
ikunu meg[juna, meta dawn ifallu. Joanna Drake sostniet li flEwropa 34 fil-mija biss ta]]g[a]ag[ g[andhom ix-xewqa jew il-[erqa li jkunu imprendituri. G[alhekk l-Unjoni Ewropea trid tistinka biex tqarreb l-impenditorija lejn i]-]g[a]ag[ filwaqt tidentifika role models Ewropej. Hi qalet li fa/li li wie[ed isemmi lil Steve Jobs u lil Mark Zuckerberg, izda dawn huma imprendituri Amerikani, mhux Ewropej. Drake kompliet li l-Unjoni Ewropea trid tkun i]jed kura;;u]a u l-istati membri jkunu lesti li jaqsmu l-a[jar pratti/i fittkattir tal-SMEs. Fuq kollox, sa[qet Drake, hemm b]onn li jsir aktar ta[ri; fil-[iliet g[ax flUnjoni Ewropea hemm nuqqas kbir ta’ [addiema ta’ snajja’ differenti. Hi rreferiet g[al dak li qed ji;ri fil-:ermanja fejn [afna pensjonanti tas-seng[a, qed ikunu m[e;;a biex jibqg[u ja[dmu u
jimlew [afna postijiet tax-xog[ol li huma vojta. Christian Feustel, minn Business Europe – korp rappre]entattiv ta’ intrapri]i fuq livell Ewropew – tkellem dwar irrilevanza tal-elezzjonijiet Ewropej ta’ din is-sena. Hu qal li min mhux bi [siebu jivvota se jkun qed jag[ti vu/i i]jed g[olja lill-estremisti. John Vassallo, eks Vi/i President ta’ Microsoft g[allEwropa, irrefera g[all-modi ta’ kif pajji]i ]g[ar jistg[u javvanzaw il-po]izzjonijiet tag[hom f’fora ikbar b[alma huma l-istituzzjonijiet Ewropej. Fil-bidu tal-konferenza l-Kap tal-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta Peter Agius stqarr li f’kull sessjoni plenarja fi Strasburgu, ikun hemm rappre]entanti mill-komunita’ kummer/jali. Hu staqsa dawn xi jridu mill-Unjoni Ewropea u x’qed jistennew mill-Ewro Parlamentari biex il-qasam talSMEs jissa[[a[.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
8
OPINJONI
Bla triq u bla mappa (22) mil-lenti ta’ analista “Gvern ;did ikollu politiku responsabbli biex jassigura li dak li ;ie mwieg[ed f’dan il-manifest, jitwettaq” (Manifest Laburista, pa;na 174). Fejn qieg[ed dan ilpolitiku “fanta]ma”^ • Taqsima 4 (pa;na 52 artiklu 8) – NINVESTU F’TEKNOLO:IJA :DIDA, NAQILBU G{ALL-GASS – “Il-qalba g[al sistemi li ja[dmu bil-gass tkun tfisser ukoll li minn pajji]na jispi//a l-u]u tal-heavy fuel oil, li huwa l-aktar ]ejt li j[amme; l-ambjent.” “Il-power station e]istenti hija
l-kaw]a prin/ipali ta’ [afna mard tal-a]ma u tal-kan/er... hija fabbrika tal-kan/er li, g[al ra;unijiet ta’ sa[[a, g[andha ting[alaq tkun xi tkun l-ispi]a,” qal Joseph Muscat f’Marsaxlokk qabel lelezzjoni. Ftit ;ranet wara f’G[awdex Muscat qal: “Ma rridx inkun naf b’tifla wa[da jew b’tifel wie[ed li qabdu kan/er jew marad bl-a]ma g[aliex jien bqajt ma g[amilt xejn u ma biddiltx il-power station biex ta[dem bil-gass.” Rapport ri/enti juri li m’hemmx evidenza li l-power station kienet qed tikkontribwixxi b’xi mod g[al tni;;is tal-arja fiz-zona ta’
Marsaxlokk u Bir]ebbu;a min[abba l-u]u tal-heavy fuel oil. Kliem Joseph Muscat qabel lelezzjoni kien ingann politiku. Wara li Joseph Muscat la[aq lg[an tieg[u u sar Prim Ministru, il-fabbrika tal-kan/er intesiet. Mhux talli Muscat ma g[alaqx ilpower station l-g[ada li sar Prim Ministru, talli l-permess i;;edded biex il-fabbrika tal-kan/er tkompli ta[dem bil-heavy fuel oil g[al perjodu itwal. Dwar il-power station, Joseph Muscat jew kien di]onest politikament qabel l-elezzjoni jew huwa irresponsabbli issa. Qabel l-elezzjoni Joseph Muscat werwer lir-residenti bilfabbrika tal-kan/er u wieg[ed li din ting[alaq malli jkun hemm Gvern Laburista, tkun xi tkun lispi]a. “Fejn tid[ol sa[[itkom, g[alina m’hemmx kulur politiku,” kiteb Joseph Muscat f’ittra lir-residenti fit-18 ta’ Jannar 2013. Issa, min[abba l-ispi]a, ir-residenti se jkollhom jitqannew f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk b’tanker li ja[]en gass perikolu] aktar middoppju li semmew qabel l-elezzjoni. L-ingann politiku Laburista ma g[andux tmiem. Fejnhom il-Kunsillieri Lokali Laburisti tan-Nofsinhar ta’ Malta
MALTA TAG{NA LKOLL Manifest Elettorali PL 2013 Mhux talli Muscat ma g[alaqx il-power station l-g[ada li sar Prim Ministru, talli l-permess i;;edded biex il-fabbrika tal-kan/er tkompli ta[dem bilheavy fuel oil g[al perjodu itwal u l-Ministri u l-Membri Parlamentari Laburisti li joqog[du finNofsinhar ta’ Malta^ Fejn hu Silvio Parnis, i/Chairman tal-Kumitat g[anNofsinhar ta’ Malta^ Insew kemm xerrdu dmug[ talkukkudrilli dwar is-sa[[a tar-residenti qabel l-elezzjoni. Issa m’hemmx voti x’jisirqu. • Taqsima 6 (pa;na 70 artiklu 6) – LIBERTAJIET ?IVILI – RISPETT LEJN IDDIVERSITÀ – “Inda[[lu ddritt ta’ Civil Union g[all-koppji tal-istess sess.”
B[alissa g[addej dibattitu dwar il-li;i proposta tal-Unjoni ?ivili. Min jistaqsi jekk hux se tippermetti ]wie; bejn koppji tal-istess
sess u min jistaqsi jekk hux se tippermetti li koppji tal-istess sess jadottaw it-tfal. Dwar dan is-su;;ett Joseph Muscat qabel l-elezzjoni qal: a. F’:unju 2008: “Ma nemminx bit-terminu ]wie; g[al koppji li huma omosesswali g[ax ma na[sibx li huwa naturali. It-terminu ]wie; jg[odd bejn ra;el u mara”; b. F’Novembru 2010 fil-programm “Affari Tag[na” fuq One Live: “Ma na[sibx li koppji talistess sess g[andhom jing[ataw id-dritt tal-adozzjoni”; c. F’:unju 2011: “I]-]wie; huwa g[aqda bejn ra;el u mara”. Ma tkunx sorpri]a jekk Joseph Muscat jag[mel kutrumbajsa b[alma jaf jag[mel u b[alma g[amel diversi drabi.
• Taqsima 17 (pa;na 154 artiklu 14) – GVERN EFFI?JENTI EQREB TA??ITTADIN – GVERN B’BIBIEN MIFTU{A G{ALIK (OPEN GOVERNMENT) – “Insa[[u l-uffi//ju talOmbudsman b’aktar ri]orsi u g[odda biex intejbu l-operat ta’ din l-istituzzjoni importanti.”
Ftit tal-;img[at ilu Ministru u]at kliem dispre;jattiv, u g[amlet akku]i serji ta’ abbu] fil-konfront tal-uffi//ju tal-Ombudsman li fil-manifest Laburista kien imsejja[ “istituzzjoni importanti”. Ftit tal-;ranet ilu l-Gvern [abbar li se jwaqqaf taqsima talilmenti biex tir/ievi lmenti minn impjegati dwar in;ustizzji li allegatament ikunu sofrew fl-a[[ar seba’ snin. Bilfors tqum il-mistoqsija jekk din it-taqsima hux se tie[u post l-Ombudsman li, bit-twaqqif tag[ha, jista ji;i imminat. Huwa ferm importanti min se jkunu l-membri ta’ din it-taqsima. Bil-meritokrazija u bl-g[amad politiku li bih mexa Joseph Muscat meta [atar bordijiet o[ra, jid[lu dubji serji kemm din ittaqsima tista’ tkun imparzjali u indipendenti u mhux se tkun motivata politikament.
Bibien Minkejja li mhux possibbli li n[abbat kull bieb li hawn filg]ejjer Maltin, kuljum qed in]ur xi ra[al jew belt u nag[mel ftit door to door. Kien privile;; kbir nid[ol f’[afna minn dawn id-djar bittelevi]joni. In[oss li huwa privile;; ferm akbar li dak li jkun jifta[lek u jistiednek tpo;;i bilqieg[da fuq is-sufan tieg[u. Minkejja d-differenzi fl-opinjoni li jista’ jkun hemm, nistqarr li dawk kollha li fet[uli laqg[uni tajjeb [afna, tkellmu mieg[i b’onestà u semg[uni b’interess. Nisku]a ru[i li mhux dejjem stajt inkompli mag[hom meta offrewli xi grokk. Kieku kelli nixrob dak kollu li offrewli kien ikolli mmur lura d-dar b’taxi! Ma nifhimx F’[afna mid-djar li nid[ol fihom nitpaxxa nisma’ dwar it-tfal u n-
neputijiet waqt li nkun qed ni;i muri sensiela ta’ ritratti mwa[[lin mal-[itan jew po;;uti fuq xi bi//a g[amara. Hija g[afsa ta’ qalb kbira meta l-istorja li jg[idulek ma tkunx dwar xi tie;, gradwazzjoni jew mag[mudija imma tkun dwar mard jew sa[ansitra mewt.
Fil-Fgura ltqajt ma’ koppja li snin ilu tilfu lill-uniku wild tag[hom b’in/ident tat-traffiku. Fil-Qrendi ltqajt ma’ omm li tilfet lil binha b’in/ident f’kamra tannar. Il-[arsa ta’ dawn l-ommijiet huma u jirrakkontawli dak li g[addew minnu ma nista’ ninsieha qatt. Ma ninsiex lanqas funeral ta’ tarbija ta’ sena u nofs li attendejt g[alih ftit aktar minn ;img[a ilu. Qatt ma fhimt u x’aktarx qatt mhu se jirnexxili nifhem l-in;ustizzja ta’ [ajja daqstant qasira. San Pawl L-esperjenza
ta’ kandidat tie[dok ukoll fil-festi. Biex ng[id kollox, g[alija hija [a;a normali li n]ur il-festi. Mhux g[ax jien xi dilettant tal-armar, tal-baned jew tal-log[ob tan-nar, imma sempli/iment g[ax l-ambjent talfesta Maltija jog[;obni. B[al-lum ;img[a mort g[allfesta ta’ San Pawl fil-Belt Valletta. Il-pani;ierku ta’ Dun Lawrenz Zammit spi//a rrapportat fil-gazzetti kollha, l-aktar g[all-po]izzjoni netta li dan ilKanonku [a kontra l-proposta talli;i tal-unjoni /ivili. Jag[mel tajjeb il-kleru li jespri-
L-Ar/isqof ried li din l-iskwadra t[arrek lil dawk in-nisa li jilbsu l-bikini fuq ix-xtut tag[na u lil dawk il-koppji li jazzardaw joqog[du jitg[annqu u jitbewsu quddiem in-nies
Norman Vella nvella@pn.org.mt
mi ru[u dwar is-so/jetà Maltija u l-i]vilupp tag[ha. Ma naqbilx ma’ min jg[id li l-Knisja m’g[andhiex tinda[al fi kwistjonijiet /ivili. Mill-banda l-o[ra l-politiku m’g[andu qatt jag[ti widen biss g[al dak li qed tg[id istituzzjoni jew persuna wa[da, i]da g[andu jisma’ u ji]en dak li g[andu xi jg[id kul[add. :or; Borg Olivier Inzerta li fl-istess ;urnata talpani;ierku ta’ Dun Lawrenz, James Debono ppubblika fuq il-website tal-Malta Today storja li ;rat ftit aktar minn erbg[in sena ilu. Hu u jqalleb fid-dokumenti tal-
kabinett ta’ :or; Borg Olivier, James sab li fl-1969 l-Ar/isqof Mikiel Gonzi kien talab lill-Gvern biex jg[aqqad skwadra spe/jali ta’ pulizija biex tit[ares il-moralità pubblika. Fost affarijiet o[ra, lAr/isqof ried li din l-iskwadra t[arrek lil dawk in-nisa li jilbsu lbikini fuq ix-xtut tag[na u lil dawk il-koppji li jazzardaw joqog[du jitg[annqu u jitbewsu quddiem in-nies. Illum din it-talba tidher esa;erazzjoni. Il-bikini sar xi [a;a tal-biera[ u [add m’g[adu jieqaf jistag[;eb jekk jinzertak titg[annaq jew titbewwes malma[bub#a tieg[ek. G[al u[ud li qed jaqraw dan lartiklu dan l-istat ta’ fatt iqisuh b[ala “rigress”. G[alija huwa sempli/iment “stat ta’ fatt” li rridu ng[ixu bih u mieg[u, jog[;obna jew le. Politiku tajjeb u rebbie[
huwa dak li jirnexxilu janti/ipa lb]onnijiet tas-so/jetà ta’ g[ada u mhux dak li g[adu ji;;ieled ilkaw]a li ntilfet ilbiera[. Reporter F’San Pawl
dhert ukoll fil-programm Reporter, fuq TVM. Proprjament dan il-programm kien irrekordjat xi tlett ijiem qabel fil-bini l-;did tal-PBS imsejja[ ‘Creativity Hub’. Kienet l-ewwel darba li d[alt f’dan il-bini minn meta l-Gvern Laburista ta’ Joseph Muscat ne[[ieni f’:unju li g[adda. Grazzi g[all-fidu/ja li qed juri fija l-PN, dawk li ming[alihom kienu [elsu minni kellhom jer;g[u jitqannew b’wi//i u b’le[ni fuq l-istazzjon nazzjonali. Tassew ka] li l-bieb li g[alaqli f’wi//i Joseph Muscat re;a’ feta[uli bera[ Simon Busuttil.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Mistoqsijiet gravi fuq Henley li Muscat je[tie; iwie;eb Ilbiera[, il-gazzetta Il-Mument kellha rapport li jinkwieta lil kull min i[ossu Malti u leali lejn l-istat sovran li sirna 50 sena ilu. Rapport fuq l-akku]i kontra l-kumpanija Henley & Partners f’pajji]i fejn, b[al Malta, inda[let biex tbig[ il-passaporti. L-akku]i gravi li Henley & Partners qed tiffa//ja fid-Dominica Il-Mument tirrapporta dak li ;ara fil-g]ira ta’ Dominica, filKaribew, b[alna membru tal-Commonwealth, fejn il-Partit Laburista fil-gvern hemmhekk qed jakku]a lil Henley li xa[[met lill-partit oppost biex dan jag[mel dak li trid Henley. ‘Henley t[obb tikkontrolla l-Prim Ministri’ Il-Prim Ministru Laburista ta’ Dominica, Roosevelt Skerrit – tirrapporta Il-Mument – f’diskors ri/enti qal hekk: “Henley t[obb tikkontrolla l-Prim Ministri. Ti]loq mir-regoli. Ta[dem anke kontra l-awtorità tal-kabinett u tal-parlament tal-pajji].” ‘Il-filosofija ta’ Henley hi li jkollha l-Prim Ministru fil-but’
Ikompli jg[id Skerrit li ilu Prim Ministru ta’ Dominica g[alla[[ar 10 snin: “Henley m’g[andha l-ebda rispett g[all-istituzzjonijiet. Il-filosofija tag[ha hi li jekk ikollha l-Prim Ministru fil-but u dan jag[mel li trid Henley, mela m’g[andha inkwiet ta’ xejn.”
L-akku]i gravi kontra Henley fil-Karibew... Dan hu x’qed jg[idu dwar Henley f’pajji] ]g[ir fil-Karibew fejn kumpanija sinjura b[al Henley tista’ tinfluwenza bil-flus u b’mezzi o[rajn l-elezzjonijiet kif jaqbel lilha [alli jkollha, kif qal Roosevelt Skerrit, Prim Ministru f’butha li jag[mel li trid Henley. ...iqanqlu mistoqsijiet gravi fuq ir-rabta bejn Henley u l-Labour U g[alhekk iqumu mistoqsijiet gravi fuq ir-rabta bejn Henley u lPartit Laburista Malti - li ammetta li kellu rabta ma’ Henley sa minn qabel l-a[[ar elezzjoni. U hu mag[ruf ukoll li Henley g[andha kumpanija li tmexxi l-elezzjonijiet favur partiti partikolari f’pajji]i ]g[ar. Muscat /eda lil Henley dak li l-ebda stat kburi li hu sovran qatt ma j/edi
U g[alhekk ikomplu jqumu mistoqsijiet gravi [afna dwar il-poter li l-Prim Ministru Malti Joseph Muscat ta lil Henley. Poter li ebda stat li jirrispetta lilu nnifsu ma j/edi. Lil Henley Muscat taha /-/ans idda[[al f’butha xejn anqas minn 200 miljun ewro. Muscat g[amel kuntratt ma’ Henley li qed jinsisti li j]ommu sigriet. Muscat ta lil Henley l-poter li tidde/iedi hi, u mhux l-istat sovran Malti, min ikun /ittadin ta’ Malta. Muscat ma [ax lir-Rappre]entanta Permanenti ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea g[at-ta[ditiet mal-Kummissjoni Ewropea dwar il-bejg[ tal-passaporti, imma [a lil Henley. Henley tidde/iedi min ikun /ittadin Malti... Henley tirrappre]enta lil Malta
Stat kburi li sar nazzjon sovran 50 sena ilu issa qed i/edi lil kumpanija privata u barranija l-funzjoni ba]ika li jidde/iedi hu min ikun /ittadin tieg[u, ir-rappre]entanza ta’ Malta fil-fora Ewropej, 200 miljun ewro u t-trasparenza f’kuntratt daqshekk kbir.
?ensura fuq il-qari tal-litur;ija fil-festa ta’ San Pawl Nawfragu Hija grazzja u xorti kbira li isem Malta jissemma fl-Iskrittura Mqaddsa permezz tar-rakkont dettaljat li San Luqa kiteb fl-Atti talAppostli, Kap 27:16 sa 28:10. Segwejt il-qari tal-Liturgija filfesta ta’ San Pawl, fl-10 ta’ Frar, u b[alma ji;ri kull sena, ir-rakkont jieqaf [esrem f’Kap 28:6., meta rrakkont ta’ San Luqa li propju jesponi bl-aktar mod dinjitu] ilkwalitajiet u l-valuri sbie[ tag[na lMaltin jit[alla barra kompletament. G[alija din hija forma ta’ /ensura u ma nistax nifhem kif fil-Litur;ija ta’ din il-Festa Nazzjonali, hekk importanti g[alina l-Maltin, ji;u skartati l-a[[ar versi:-(Atti:28:7) F’dawk l-in[awi kien hemm loqsma tal-prin/ep tal-g]ira, li kien jismu Publju. Dan laqag[na u bilqalb kollha ]ammna g[andu tlitt ijiem. (Atti:28:8) Missier Publju nzerta mix[ut, marid bid-deni u ddisenterija. Pawlu da[al [dejh, g[amel talba, qieg[ed idejh fuqu u fejqu. (Atti:28:9) Wara dan imbag[ad bdew ukoll jersqu g[andu l-morda l-o[ra tal-g]ira, u hu fejjaq-hom. (Atti:28:10) Wrewna ;ie[ kbir, u meta ;ejna biex nitilqu, g[abbew fuq il-;ifen kull ma konna ne[tie;u. Nistaqsi...hemm xi [a;a stramba jew barra minn lokha fl-ahhar versi, u ghaliex ghadna nippersistu li nhalluhom barra? Fil-fehma tieg[i
dawn il-versi ji;bru s-sinifikat prin/ipali u jwasslu l-messa;; ewlieni u qawwi tar-rakkont kollu ta’ San Luqa fis-silta li [allilna dwar Malta. Bil-fejqan ta’ missier Publju, San Pawl ried juri gratitudni, im[abba, u rikonoxxenza lejn ilMaltin, talli Publju, b[ala rappre]entant ewlieni tal-Maltin ]amm 276 nawfragi f’daru g[al tliet ijiem. Jiddispja/ini ninnota li qed nitilfu opportunità tajba li f’dan il-jum ta’ importanza nazzjonali nwasslu messa;; ta’ g[aqda u nenfasizzaw il-valuri sbie[ tag[na l-Maltin, spe/jalment il-valur tal-;enero]ità li a[na mag[rufin g[alih. Kif nistg[u niskartaw kliem sabi[ b[al... laqag[na u bil-qalb kollha ]ammna g[andu tlett ijiem....... Wrewna ;ie[ kbir u meta ;ejna biex nitilqu, g[abbew fuq il-;ifen kull ma konna ne[tie;u. Mela San Luqa, impressjonat bl-ospitalità ta’ Publju u l-Maltin, qag[ad ju]a kliem pre/i] biex i[allilna wirt u /ertifikat li jiddistingwina b[ala poplu li jaf i[obb, u l-bravi li a[na, ni//ensurawh. Iva, lili, b[ala Malti twe;;ag[ni [afna u ma nistax insib ra;uni valida g[ax dan in-nuqqas, sena wara l-o[ra. Dan jikkonferma li minkejja li g[addew eluf ta’ snin g[adna ma rrealizzajniex bi]]ejjed il-valur uman, storiku u reli;ju] ta’ din is-silta hekk nobbli g[al Malta.
Nistenna g[alhekk li min hu nkarigat mil-litur;ija tal-qari ta’ din il-festa Nazzjonali jifhem a[jar irresponsabbiltà tieg[u, u jekk hemm xi ra;uni ghaliex ir-rakkont tal-Atti tal-Appostli dwar il-Maltin ma jinqarax kollu, kif [allihulna San Luqa, jg[idilna [alli nitg[allmu. Dak li jag[milna kburin u jag[tina identità b[ala poplu li jaf i[obb, g[andna nenfasizzawh biex nie[du e]empju minnu u mhux inwarrbuh. It-tajjeb u dak li jag[milna unur g[andna nkunu kburin bih. G[alhekk nag[mel su;;eriment biex il-valuri sbie[ tag[na l-Maltin u li l-barranin japprezzaw fina, ng[o]]uhom aktar, u fil-festi ta’ San Publju u San Pawl, patruni ta’ Malta, il-versi tal-liturgija, fl-Atti tal-Appostli, Kap 27:16 sa 28:10 g[andhom jinqraw kollha kif [allihomlna San Luqa, g[ax b’hekk ried jurina wkoll li San Pawl u San Publju huma a[wa fi Kristu u [add m’g[andu jifridhom. Nappella, biex kull min i[ossu verament Malti u jaqsam dan il[sieb, ilissen le[nu pubblikament biex id-dinjità li tixirqilna b[ala poplu ospitabbli u li jaf i[oss g[al min hu fil-b]onn, ng[arfu napprezzawha a[jar, a[na stess. Publio Agius Il-Furjana
25 sena ilu f’In-Nazzjon Fil-[ar;a ta’ In-Nazzjon Tag[na tas-17 ta’ Frar tal-1989 kienet ippublikat bi prominenza artiklu kif il-Gvern u l-Kunsill tat-Tarzna kienu laq[qu ftehim dwar punti importanti li kienu jiswew miljuni kbar. Dan bl-iskop li ssitwazzjoni tat-Tarzna titpo;;a fuq ba]i soda. F’rapport ie[or kien rappurtat kif il-Qorti idde/idiet li artiklu ta’ Sunday Chronicle kien gravi u mmultat lill-edituri s-somma ta’ Lm210. Fid-de/i]joni tieg[u l-ma;istrat Farrugia Sacco kien qal li qatt ma ;ie quddiemu artiklu b’kontenut daqstant gravi.
G[aliex^ Joseph Muscat je[tie; iwie;eb G[aliex? G[aliex din il-fissazzjoni tal-Gvern Laburista u ta’ Muscat favur Henley? Dawn huma l-mistoqsijiet li Muscat irid iwie;eb aktar ma jo[or;u tra//i dwar min hi vera u x’tag[mel tassew il-kumpanija Henley li Muscat tant /edielha poteri tal-istat.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
10
INTERVISTA
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ (88)
Insiru nafu a[jar min a[na Fil-[ar;a tal-lum ta’ InNazzjon qed nippubblikaw ittmienja u tmenin parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar l-g[add ta’ anniversarji importanti li se nkunu qed ni//elebraw matul din is-sena u dan bliskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar Oliver Friggieri
mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.
Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull korrispondenza u email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku hawn imni]]el: joe.mikallef@media.link .com.mt.
Joe Mikallef
Din is-sena Malta se tfakkar g[add ta’ anniversarji importanti fl-istorja re/enti tag[ha. X’ta[seb li g[andu jkun liskop prin/ipali ta’ dawn ilkommemorazzjonijiet^
Malta g[andha storja antika, madankollu ma ilhiex [afna li bdiet tapprezza lilha nnifisha. Qisha mara anzjana li ma ilhiex wisq li [arset g[all-ewwel darba fil-mera u bdiet tag[raf wi//ha. Sa[ansitra l-istess karatteristi/i essenzjali tag[ha g[addew minn dan it-tunnel ta’ pre;udizzji (il-lingwa, l-arkitettura, ilpajsa;; naturali). Hekk trawwem il-kumpless tal-inferjorità nazzjonali, rifless l-i]jed fil-mod kif dawn it-tliet aspetti kelma, ;ebla, ambjent - kienu mkasbra. Ir-ra;uni hi l-fatt li Malta g[addiet g[omorha kollu kolonja, ji;ifieri kienet art ma[kuma minn [addie[or, u allura l-kwalitajiet tag[ha ma kinux apprezzati. Il-[sieb jintiret. Kien hemm min ikkunsidraha biss b[ala fortizza, u kien hemm min qisha biss b[ala bastiment tal-gwerra. G[alkemm Malta ilha sekli s[a[ li sawret in-nazzjonalità tag[ha, hi ma ilhiex wisq li kisbet is-sovranità u saret stat indipendenti. Minn Mintoff sa Borg Olivier sa Fenech Adami hemm mixja twila li rat lill-kolonja, nieqsa mir-rispett lejha nnifisha, tikber u sa[ansitra ssir membru talUnjoni Ewropea. Erbg[in sena (1964-2004) li jerfg[u u jrossu fihom l-ambizzjonijiet supremi ta’ kull pajji]. U x’jonqos issa? Jonqos li s-sistema edukattiva tqis dan kollu b[ala s-sisien li fuqhom tinbena lfidu/ja tat-tfal u ta]-]g[a]ag[ fihom infushom. Dan hu li qieg[ed ji;ri fil-bqija tal-Unjoni Ewropea.
L-eks Prim Ministru :or; Borg Olivier u l-Ar/isqof Mikiel Gonzi - ]ew; ;ganti tal-politika Maltija fis-snin sittin bl-istil partikulari tag[hom
Malta te[tie; dan kollu wisq aktar mill-o[rajn, sewwasew g[aliex hi ]g[ira. Is-sistema edukattiva Ewropea, l-aktar issistema tal-pajji]i ]g[ar, g[andha turina t-triq komuni.
Ji;ifieri, waqt li Malta ilha [amsin sena indipendenti, lidea tag[ha stess b[ala pajji] distint mill-o[rajn hi wisq eqdem. Waqt li l-kisba reali talIndipendenza se[[et [amsin sena ilu ‘biss’, il-kuxjenza favur l-Indipendenza hi wisq eqdem. Il-komunità Maltija, g[alkemm /kejkna, kellha elementi li tawha x-xe[ta ta’ poplu wie[ed. Dan hu l-qofol talpro/ess mentali Malti bejn ilMedju Evu u l-qawmien romantiku tas-seklu dsatax. Ma kinitx
tinkiseb l-Indipendenza fl-1964 kieku ma kienx hemm pro/ess twil li wassal biex inkisbet ilkuxjenza me[tie;a. Ma kinitx isse[[ l-integrazzjoni mal-Ewropa fl-2004 kieku Malta ma rawmitx kultura Ewropea, qabelxejn Taljana, tul sekli s[a[. Qabel ma sse[[ azzjoni, irid ikun hemm l-idea ta’ dik l-azzjoni. L-idea hi wisq eqdem mill;rajja. Il-pro/ess tal-[sieb hu lkaw]a li tispjega kollox. Per e]empju Vassalli fl-1796 di;à jsejja[ lil Malta nazzjon.
Imma, meta nikkonsidraw dan kollu, x’g[andu jkun liskop wara dawn i/-/elebrazzjonijiet^
Huma /elebrazzjonijiet ta’ ;rajjiet re/enti li huma l-mertu
ta’ ]ew; partiti kbar li bejniethom jiffurmaw l-elettorat Malti kwa]i kollu. I]-]ew; partiti ssieltu bejniethom sa millewwel g[exieren ta’ snin tasseklu g[oxirn sakemm [amsin sena ilu :or; Borg Olivier kiseb l-Indipendenza. B[al bint im[awda quddiem il-;enituri li jitlewmu, Malta g[amlet de/i]joni g[aqlija: Malta, maqsuma fil-lealtà lejn lItalja u lejn l-Ingilterra, g[a]let li tfendi g[al rasha. Is-snin sittin raw il-konflitt qalil bejn il-;erarkija Kattolika, immexxija mill-Ar/isqof Gonzi, u t-tmexxija tal-Partit Laburista f’idejn Dom Mintoff. Kien konflitt bejn ]ew; persona;;i li kienu ji;bru warajhom folol kbar, it-tnejn determinati li ji;;ieldu sa l-a[[ar.
Mill-orjentament pro-Taljan u pro-Ingli] (PL), Malta kienet matura bi]]ejjed biex tislet it-tag[limiet li kellha b]onn, waqt li mxiet lejn is-sovranità tag[ha. Mill-Italja [adet is-sens tad-dinjità kulturali (il-kultura Maltija hi m[awla fil-[amrija Taljana), waqt li mill-Ingilterra siltet ilmentalita’ demokratika (is-sistema politika Maltija hi mibnija fuq il-mudell Ingli]). Minn Mintoff pro-Ingli] u Borg Olivier pro-Taljan, Malta waslet biex rat kemm lil Mintoff u kemm lil Borg Olivier jistqarru kemm huma kburin b’pajji]hom. It-ta[lita kulturali Maltija hi koktejl tipiku tarre;jun u anki lilhinn minnu. La[jar e]empju ta’ dan hi lLetteratura, hi wkoll dokument politiku. (PN)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
11
INTERVISTA Mintoff u Borg Olivier: fuqiex kellhom jid[lu f’taqbida bejniethom^
G[al sekli s[a[, matul il[akma tal-Kavallieri, Malta kienet ukoll Knisja. Il-poter /ivili u l-poter reli;ju] kienu l-istess [a;a. Napuljun ;ie Malta biex, skont il-prin/ipji laj/i tie[u, jifred lillIstat mill-Knisja. Il-Maltin ma a//ettawx din l-isfida, u baqg[u sakemm fdew lil pajji]hom biddemm ta’ eroj b[al Dun Mikiel Xerri. Strickland issokta din it-taqbida mas-setg[a ekkle]jastika, i]da kellu jkun Mintoff li jbiddel din l-isfida f’kaw]a ewlenija tieg[u, li da[[al fiha lil eluf kbar ta’ Maltin. Fuq il-palk mieg[u, lest g[all-konfront, kien hemm Mikiel Gonzi, li kien Ar/isqof daqskemm kien ukoll Sir.
Mintoff ;elled lill-Maltin mal-Knisja^
Mintoff ;elled lil bosta Maltin mag[hom infushom. Kien hemm ]mien meta - f’termini kulturali u xejn duttrinali - Laburista ma setax ikun Kattoliku, u Kattoliku ma setax ikun Laburista. Mintoff darba qal lill-Ar/isqof Gonzi li kellhom jg[addu [ames snin u ]]g[a]ag[ ikunu mieg[u. Niftakar lil Gonzi jg[id li kienu g[addew il-[ames snin u ]-]g[a]ag[ baqg[u mieg[u. I]]ew; mexxejja kienu jimlew ilFosos tal-Furjana b’eluf kbar ta’ Maltin maqsumin bl-a[rax bejniethom dwar is-simbolu l-aktar tipiku, unitarju, tal-;rajja Maltija kollha: il-Knisja Kattolika. Fenech Adami wkoll ;abar lakbar folol Fuq il-Fosos u f’n[awi o[ra meta, fost kwistjonijiet o[ra, Malta da[let f’konflitti dwar prin/ipji demokrati/i. Huwa mertu ewlieni ta’ Fenech Adami li l-pajji] ma da[alx fi gwerra /ivili. Hemm prezz g[oli li, f’isem poplu s[i[, [allsu kollu hu.
U fejn jid[ol Borg Olivier^
Bejn Mintoff u Borg Olivier hemm il-kuntrast ewlieni talistorja Maltija kollha. Mintoff ma kienx jaf jikkalma u jistenna. Kien jag[dab minnufih u g[al
L-eks Prim Ministru Duminku Mintoff u l-eks President ta’ Malta Eddie Fenech Adami - ]ew; ;ganti o[ra tal-politika Maltija li warajhom ;rew eluf kbar ta’ Maltin u G[awdxin
kull [a;a ta’ xejn, waqt li Borg Olivier ma kienx jaf jirrabja u kien jaf jistenna. Kien kalm quddiem kull provokazzjoni. Kien fehem kollox, u qabelxejn kien fehem li l-Knisja ma kinitx se //edi b[alma Mintoff ma kienx se j/edi. Bejn i]-]ew; ;ellieda kellu jirba[ hu. Mill-;lieda politikaekkle]jastika tas-sittinijiet kemm Gonzi u kemm Mintoff [ar;u telliefa, midrubin, waqt li Borg Olivier kellu l-[ila jikseb ilfidu/ja tal-Gvern ingli], sal-punt li kien kapa/i jikseb lIndipendenza ming[and l-Ingli]i bis-sa[[a tal-aqwa karta li kien jaf jilg[ab: il-pa/enzja. Fil-Commonwealth kollu lIndipendenza Maltija hi e//ezzjonali g[aliex ma hemmx wa[da mirbu[a b’g[aqal u b’pa/i aktar minnha.
Mintoff kien jikkritika lil Borg Olivier dwar lIndipendenza li kiseb… Il-politi/i ma tantx jafu jfa[[ru lil xulxin… u bejn Mintoff u Borg Olivier ma kien hemm ebda kortesija spe/jali, anki jekk Borg Olivier qatt ma tilef l-eleganza tipika tieg[u. Borg Olivier ried jikseb lIndipendenza ming[ajr ma jaqta’ r-rabtiet kollha mal-Gvern Ingli]. L-Indipendenza tatu ssetg[a li jag[mel dan, i]da hu
deherlu li pajji] /kejken b[al Malta kellu jkun prudenti u ma jinsa qatt il-limiti tieg[u. Seta’ qata’ kull rabta, kif ried jag[mel Mintoff fis-sebg[inijiet, imam deherlu li ma kellux jissogra l-g[ajxien ta’ tant Maltin li kienu g[adhom jiddependu millIngli]i. Mintoff innifsu ma g[alaqx il-ba]i Ingli]a qabel l1979, [mistax-il sena s[a[ wara l-Indipendenza.
G[axar snin ilu Malta mmexxija minn Eddie Fenech Adami ssie[bet fl-Unjoni Ewropea. Kif tiftiehem din il;rajja fil-kuntest tal-Istorja ta’ Malta^
Il-Partit Nazzjonalista sa millbidu kellu orjentament Taljan. Il[arsa lejn l-Italja, l-eqreb pajji] Ewropew, kienet il-[arsa lejn lEwropa. Hi l-[arsa lo;ika ta’ pajji] li jinsab fis-sud tas-Sud, u li g[araf lilu nnifsu fir-rabta storika qadima mal-Italja. Il-perijodu tar-Risor;iment, madwar l-ewwel sittin sena tasseklu dsatax, hu l-isfond talqawmien politiku-kulturali Malti li tul is-seklu g[oxrin kellu jwassal sas-s[ubija ma’ kontinent kwa]i s[i[: minn rabta mal-Italja g[al rabta mal-Ewropa. Il-werriet ta’ din il-katina lo;ika huwa Eddie Fenech Adami, il-Mexxej li b[ala Kap tal-Oppo]izzjoni u b[ala Prim
Ministru affronta kull dissens dwar il-kwistjoni tas-s[ubija u wasal biex ikkonvin/a lillUnjoni Ewropea li Malta kellha l-kredenzjali kollha biex tissie[eb. Minkejja l-inkwiet politiku tassnin sebg[in u tmenin, Fenech Adami baqa’ jistenna l-mument xieraq waqt li ssokta jibni limma;ni Ewropea ta’ pajji]u, fid-dawl ta’ tliet /ertifikati: politika, storja, kultura.
Din is-sena Malta se tfakkar ;rajjiet o[rajn minbarra lIndipendenza: l-erbg[in sena minn meta Malta saret Repubblika (1974), il-[amsa u tletin sena minn Jum il-{elsien (1979), u l-g[axar sena minn meta Malta ssie[bet fl-Unjoni Ewropea (2004). Kif ta[seb li lpoplu Malti se ji//elebrahom dawn il-festi kollha^
Il-poplu Malti se ji//elebrahom b[ala poplu mag[mul minn ]ew; nofsijiet. Kull ;rajja hi marbuta minn fuq sa isfel malPartit Nazzjonalista jew malPartit Laburista. Ma hemm ebda ;rajja politika li l-Maltin ji//elebrawha lkoll flimkien. Il-festi li jistg[u jissej[u nazzjonali huma reli;ju]i. Minkejja l-maturità politika talpoplu Malti, il-kulur tal-partit sikwit jg[ajjat aktar mill-ilwien tal-bandiera tal-pajji]. Din is-
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na Ma hemm ebda ;rajja politika li l-Maltin ji//elebrawha lkoll flimkien. Il-festi li jistg[u jissej[u nazzjonali huma reli;ju]i. Minkejja l-maturità politika tal-poplu Malti, il-kulur tal-partit sikwit jg[ajjat aktar mill-ilwien tal-bandiera tal-pajji]
sena tista’ tkun okka]joni biex nag[mlu pass ie[or ’il quddiem.
Inti ilek [afna snin tikteb li g[andha tinstab ;urnata ;dida li tkun ;urnata nazzjonali, ta’ kul[add, g[aliex ma jkollha ebda rabta ma’ partit jew ie[or…
Jum Malta, jew Jum il-Maltin. :urnata ‘artifi/jali’ li ting[a]el b’mod li ma jkollha ebda [jiel ta’ lewn parti;;jan. Kull g[a]la storika o[ra hi g[a]la favur partit jew ie[or. Ma jiswa xejn li jsir argument dwar is-supremazija ta’ Jum lIndipendenza, jew Jum irRepubblika jew Jum il-{elsien. Lanqas jiswa li jkunu //elebrati jumejn, wie[ed marbut ma’ partit u l-ie[or marbut mal-partit l-ie[or. Din hi d-duwalità li l-idea ta’ nazzjonalità mag[quda g[andha tevita. Jekk g[adna ’l bog[od minn jum storiku wie[ed li jg[aqqad lill-Maltin f’folla wa[da, [amra u blu, g[allinqas nixtieq nittama li g[al din is-sena spe/jali l-poplu Malti jing[aqad darba, xi mkien, fl-istess [in, u jifra[ bih innifsu, poplu wie[ed, /kejken, s[i[. Irrid nemmen li ]-]ew; partiti ewlenin iu [ossu dan. Jum li j]an]an applaws wie[ed lil kull min imbotta lil dan il-pajji] biex ikun dak li hu llum. Ftit kura;;… u [afna fidu/ja fil-qalb nobbli tal-poplu Malti.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
13
KONSUMATUR
Meta titjira tal-ajru tispi//a ‘overbooked’ Sitwazzjoni li passi;;ieri talajru jistg[u jiltaqg[u mag[ha hija overbooking ta’ titjira. Overbooking ji;ri meta linja tal-ajru tbig[ aktar biljetti g[al titjira partikolari milli jkun jesa’ ajruplan. Jekk kull passi;;ier li jkun ibbukkja jag[mel check in, il-linja tal-ajru ma jkollhiex alternattiva o[ra [lief li ma t[allix numru ta’ passi;;ieri jitilg[u fuq it-titjira.
Jekk ji;ri hekk, dawk ilpassi;;ieri li jit[allew l-art ikunu legalment intitolati g[al titjira alternattiva jew g[all-flus tal-biljett tal-ajru lura, kif ukoll g[allkumpens finanzjarju tal-inkonvenjenza li jkunu sofrew. F’sitwazzjoni ta’ overbooking il-linja tal-ajru g[andha l-obbligu legali li qabel ma t[alli numru ta’ passi;;ieri l-art, issejja[ g[al volontieri u toffrilhom /erti bene-
fi//ji jekk dawn jidde/iedu li ma jitilg[ux fuq it-titjira bbukkjata. X’benefi//ji jistg[u ji;u offruti l-passi;;ieri volontieri mhumiex regolati mil-li;i, i]da jridu ji;u negozjati bejn il-linja tal-ajru u lvolontiera. Dawn il-volontieri xorta wa[da g[andhom ji;u offruti g[a]la bejn il-flus tal-biljett lura jew titjira alternattiva lejn id-destinazzjoni finali tag[hom.
Kumpens finanzjarju Rigward dawk il-passi;;ieri li jit[allew l-art kontra l-volontà tag[hom, minbarra titjira alternattiva jew il-flus tal-biljett lura, g[andhom ukoll dritt g[allkumpens finanzjarju. Dan ilkumpens jista’ jvarja minn €125 sa €600 skont it-tul tat-titjira u skont kemm il-passi;;ieri jdumu biex jaslu fid-destinazzjoni tag[hom. Il-passi;;ieri li jit[allew l-art huma wkoll intitolati g[all-kura u assistenza mil-linja tal-ajru. G[andhom dritt g[al ]ew; telefonati, emails jew fax, u g[and-
hom ukoll jing[ataw ikel u xorb adegwat sakemm idumu jistennew l-ajruport. F’ka] li jkun hemm lejl involut biex il-passi;;ieri jirkbu t-titjira li jmiss, il-linja tal-ajru g[andha lobbligu li t[allsilhom akkomodazzjoni f’lukanda u tipprovdihom bi trasport bejn l-ajruport u l-lukanda. Dan il-kumpens finanzjarju u lassistenza japplikaw g[at-titjiriet kollha tal-linji tal-ajru tal-Unjoni Ewropea, u kif ukoll g[al-linji barranin li jitilqu minn pajji] membru tal-Unjoni Ewropea g[al kwalunkwe pajji] ie[or madwar id-dinja. F’ka] ta’ titjiriet minn pajji]i barra l-Ewropa, il-passi;;ieri g[andhom dritt jitolbu kumpens jekk ikunu qed jivvja;;aw lejn pajji] fl-Unjoni Ewropea u fuq linja tal-ajru tal-Unjoni Ewropea. Biex jing[ataw kumpens, ilpassi;;ieri li jibqg[u l-art irid ikollhom biljett tal-ajru validu u jridu jkunu g[amlu check-in fil[in stipulat mil-linja tal-ajru. Il-linja tal-ajru mhix obbligata li tag[ti kumpens finanzjarju meta jirnexxilha tipprovdi titjira alternattiva lill-passi;;ieri li jit[allew l-art li twassalhom fid-destinazzjoni tag[hom fil-[in tat-titjira ori;inali. Klassi inferjuri
Sitwazzjoni ta’ overbooking tista’ wkoll ti;ri meta passi;;ieri jibbukkjaw biljett tal-ajru fi klassi partikolari u min[abba li ma jkunx hemm post, jitpo;;ew fi klassi inferjuri.
Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt
F’sitwazzjoni b[al din, dawn ilpassi;;ieri g[andhom dritt g[allkumpens finanzjarju. Dan ilkumpens ivarja skont it-tul tattitjira. F’ka] ta’ titjiriet li m’humiex itwal minn 1,500 km, ilpassi;;ieri g[andhom dritt g[al 30 fil-mija tal-biljett li [allsu. 50 fil-mija tal-biljett g[andhom jing[ataw g[al titjiriet fl-Ewropa li huma itwal minn 1,500 km u g[al titjiriet o[ra bejn 1,500 u 3,500 km. L-og[la kumpens huwa dak ta’ 75 fil-mija tal-biljett g[al titjiriet li huma itwal minn 3,500 km. Dan il-kumpens g[andu jing[ata lillpassi;;ieri fi ]mien sebat ijiem. Passi;;ieri tal-ajru jistg[u wkoll ji;u offruti li jitpo;;ew fi klassi a[jar minn dik li jkunu bbukkjaw g[aliex il-klassi tag[hom tkun overbooked. Meta ji;ri hekk, il-linja tal-ajru ma tistax titlob [las addizzjonali lil dawn il-passi;;ieri. Dawk il-passi;;ieri li ma jing[atawx il-kumpens, li legalment g[andhom dritt g[alih meta jit[allew l-art min[abba overbooking, g[andhom jilmentaw immedjatament mal-linja tal-ajru. Jekk il-linja tal-ajru ma tilqax ittalba tag[hom, g[andhom jag[mlu lment mal-awtorità kompetenti fil-pajji] fejn t[allew l-art. F’ka] li l–passi;;ieri jit[allew l-art fl-ajruport ta’ Malta jew f’pajji] barra l-Ewropa f’titjira lejn Malta u fuq linja tal-ajru Ewropea, jistg[u jirre;istraw lilment tag[hom mal-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u g[all-Affarijiet tal-Konsumatur.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Lejn Gvern ;did Taljan L-ITALJA Hemm stennija li llum ilPresident Taljan Giorgio Napolitano ja[tar lil Matteo Renzi biex jifforma l-Gvern ;did Taljan. Dan wara li fi tmiem il;img[a temm il-konsultazzjonijiet tieg[u dwar min g[andu ja[atar Prim Ministru wara rri]enja ta’ Enrico Letta. Mhux esklu] intoppi tal-a[[ar min[abba tilwim bejn avversarji politi/i dwar il-forma tal-Gvern ;did. Renzi, li g[andu 39 sena, hu sSindku ta’ Firenze, u meta jing[ata l-[atra, se jkun l-i]g[ar Prim Ministru li qatt kellha lItalja kif ukoll l-i]g[ar ta’ b[alissa fl-Unjoni Ewropea. Letta kien ilu jmexxi l-Gvern Taljan g[al dawn l-a[[ar g[axar xhur. Dan wara ri]ultat inkonklussiv fl-elezzjoni ;enerali Taljana u b[ala kandidat ta’ kompromess wara li ma seta’ jintla[aq ebda qbil. Intopp kbir g[all-formazzjoni tal-Gvern ;did imexxi minn Renzi ;ej minn Angelino Alfano, il-mexxej tal-partit ta/?entru Lemin :did u li kien l-id lemenija ta’ Silvio Berlusconi imma imbag[ad kisirha minn mieg[u biex jifforma dan il-partit. Renzi hu popolari fl-ist[arri; tal-opinjoni pubblika imma list[arri; qed juri wkoll li [afna Taljani kienu jippreferu kieku ssej[et elezzjoni ;enerali bikrija minflok din il-bidla fil-poter. Bidla li kienet manuvrata minn Renzi wara ;img[at ta’ tilwim ma’ Letta. Renzi qed iwieg[ed li se jmexxi sal-elezzjoni ;enerali li jmiss fl-2018 imma [afna osservaturi huma xetti/i dwar kemm se jirnexxilu jag[mel dan, min[abba t-tilwim kontinwu bejn il-politi/i Taljani, anki talistess partit, b[al ma xhed ittilwim li kien hemm bejn Letta u Renzi li huma mill-istess partit, il-Partit Demokratiku.
Matteo Renzi (xellug) flimkien ma’ Diego Della Valle, il-President tal-kumpannija ta]-]raben Taljana Todd’s, waqt mixja l-{add filg[odu f’Firenze, il-belt li s’issa kien is-Sindku tag[ha Renzi. (ritratt EPA)
Maqbuda f’minjiera antika
Attakk fatali fuq xarabank
L-AFRIKA T’ISFEL
L-E:ITTU
Matul il-;urnata talbiera[ kien hemm [idma kbira biex ikunu salvati madwar 200 persuna li nqabdu f’minjiera antika taddeheb f’Benoni barra Johannesburg. Jidher li dawn in-nies da[lu illegalment fil-minjiera biex ifittxu g[ad-deheb meta l-parti ta’ fuq krollat. Il-[addiema tas-salvata;; irnexxielhom jag[mlu
kuntatt ma’ grupp ta’ 30 [addiem li min-na[a tag[hom informaw l-awtoritajiet li kien hemm [afna aktar nies maqbuda ferm aktar l-isfel filminjiera. Fil-pajji] hemm xi w[ud millaktar minjnieri fondi fid-dinja u [afna nies jissugraw [ajjiethom biex jid[lu f’dawk abbandunati biex jaraw x’jistg[u jsibu.
Tal-anqas tliet turisti millKorea t’Isfel nqatlu wara li xxarabank li kienu rekbin fuqha kienet mira ta’ attakk b’bomba. F’dan l-attakk nqatel ukoll ixxuffier tax-xarabank. L-attakk se[[ hekk kif ixxarabank mimlija turisti kienet qed tlesti biex taqsam mirre;jun E;izzjan tas-Sinai lejn lI]rael. Il-bomba splodiet f’vet-
tura li kienet ma’ ;enb ix-xarabank. Ix-xarabank kienet g[adha kemm telqet mill-monasteru ta’ Santa Katerina qrib ilMuntanja Sinai u kienet diretta lejn l-I]rael meta se[[ lattakk. Kien hemm tal-anqas 13-il turista fix-xarabank li wkoll ndarbu fl-isplu]joni.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Il-Papa jwissi li anki l-kliem jista’ joqtol
Attakk fatali tul il-fruntiera mal-Al;erija
IL-VATIKAN
IT-TUNE}IJA
Waqt l-Angelus, il-Papa widdeb li s-seksik dwar in-nies jista’ jwassal g[all-mewt. Hu qal li fil-bidu, wie[ed jista’ jie[u ;ost b’dan imma wara ftit dan javvelena l-bniedem. Hu qal lill-folla pre]enti fi Pjazza San Pietru li kien konvint li jekk in-nies jieqfu mis-seksik, kienu jsiru qaddisin. Hu [e;;e; in-nies biex ma jg[ixu [ajja mdawra bis-seksik dwar in-nies u biex jevitaw il-
paroli ]ejda dwar in-nies. Il-Papa Fran;isku qal li :esu Kristu ma kienx jag[ti ka] biss g[al kemm wie[ed jag[ti ka] irregoli, imma kien imur g[alleruq tar-regoli u fuq l-inten]joni ta’ dak li jkun u g[alhekk filqalb tal-bneidem minn fejn jfe;;u l-azzjonijiet tajbin jew []iena tal-bneidem. Waqt l-udjen]a ;enerali tal;img[a li g[addiet, il-Papa wkoll tkellem kontra s-seksik dwar in-nies.
Tliet Pulizija Tune]ini u persuna /ivili nqatlu wara li kienu attakkati minn militanti Islami/i libsin ta’ uffi/jali tassigurta. L-attakk se[[ tul il-fruntiera tat-Tune]ija mal-Al;erija. F’dawn l-a[[ar xhur, fitTune]ija kien hemm ]ieda flattakki minn militanti Islami/i li g[andhom rabtiet mal-alQaeda. Fl-attakk kien hemm tliet membri o[ra tal-forzi tas-sigur-
ta Tune]ini li ndarbu f’d’Awled Manna fil-provin/ja ta’ Jendouba. Wara l-attakk, il-militanti serqu l-armi li kellhom il-membri tal-forzi tas-sigurta Tune]ini. Wara t-tne[[ija ta’ Zine elAbidine Ben Ali mill-poter fl2011, l-Ansar al-Sharia fe;; b[ala grupp estremist Islamiku ewlieni fil-pajji]. Din is-sena mistennija ssir lelezzjoni fit-Tune]ija li qed
tag[mel tran]izzjoni g[addemokrazija wara r-rivoluzzjoni tal-2011. Imma wa[da mill-isfidi ewlenin hi l-vjolenza mill-militanti Islami/i fil-pajji] li ttmexxija ta’ Ben Ali kienet tra]]an bi ponn tal-[adi. L-Ansar al-Sharia hi mmexxija minn veterani tal;lied fl-Afganistan u kien wara l-attakk fl-2012 kontra lAmbaxxata Amerikana f’Tune].
Dimostranti armati jag[mlu ronda ta’ g[assa madwar parti ta’ Kiev fejn xi w[ud minnhom ilhom;img[at jorqdu fit-tined u jokkupaw pjazza ewlenija. (ritratt EPA)
Tintemm l-okkupazzjoni ta’ bini tal-Gvern L-UKRAJNA Id-dimostranti temmew l-okkupazzjoni tal-bini tal-kunsill lokali tal-kapitali Kiev kif ukoll ta’ bini ie[or fil-kapitali. Id-dimostranti, irrabjati talli lPresident Viktor Yanukovych fla[[ar mument ma ffirmax ftehim mal-Unjoni Ewropea, kienu ilhom jokkupaw il-bini g[al dawn l-a[[ar xahrejn.
L-awtoritajiet kienu weg[du li jwarrbu l-akku]i kontra ddimostranti jekk dawn jitilqu millbini tal-Gvern sal-lum it-Tnejn. Ilmexxejja tad-dimostranti qalu li issa kienu wettqu t-talbiet talGvern biex tid[ol fis-se[[ lamnestija li wieg[ed Yanukovych. Id-dimostranti wkoll ne[[ew xi
w[ud mill-barrikati li kienu po;;ew tul xi toroq f’Kiev. Il-protesti kienu bdew f’Novembru wara li Yanukovych warrab il-ftehim mal-UE u minflok g[amel wie[ed mar-Russja, li kienet ilha s-Sekli tiddomina lUkrajna sakemm spi//at l-Unjoni Sovjetika fl-1991. B[ala medjatur waqt it-trasferi-
ment tal-bini lura lill-awtoritajiet, kien hemm l-Ambaxxatur }vizzeru fl-Ukrajna. L-I]vizzera b[alissa g[andha wkoll ilPresidenza tal-Organizazzjoni g[as-Sigurta u Kooperazzjoni flEwropa. Nhar il-:img[a, il-Gvern [eles l-a[[ar mill-243 pri;unier li kienu arrestati tul dawn ix-xhur ta’
protesti f’Kiev. Hekk kif erba’ persuni mietu fil-vjolenza li kien qed ikun hemm f’Kiev u l-pajji] deher aktar minn qabel riesaq lejn gwerra /ivili, Yanukovych g[adda amenstija u qabel li jinnegozja mal-Oppo]izzjoni. G[alkemm ilprotesti g[adhom sejrin, ilpressjoni qed tbatti ftit.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Breivik lejn strajk tal-;u[ min[abba l-video games IN-NORVE:JA Anders Breivik qed jhedded li jibda strajk tal-;u[ g[aliex irid li jing[ata video games a[jar u affarijiet o[ra biex jaljena ru[u fil-[abs. Dan jirri]ulta f’ittra li bag[at il-media. Breivik, estremist tal-lemin li kien qatel 77 persuna f’dg[adija ta’ vjolenza f’Oslo fit-22 ta’ Lulju tal-2011, fl-ittra elenka lista ta’ 11-il talba li jrid millawtoritajiet tal-[abs. Hu qal li lkundizzjonijiet li qed ig[ix fihom kienu qieshom tortura. Hu qed jisskonta piena ta’ 21 sena [abs. Hu qed jitlob fost l-o[rajn kundizzjonijiet a[jar meta jmur g[all-mixja ta’ kull jum u d-dritt li jikkommunika b’aktar liberta mad-dinja barra l-[abs. Xi [a;a li jsostni hu skont id-drittijiet tieg[u. Hu talab ukoll talab li minflok Playstation 2 jing[ataw ilPlaystation 3 u b’a//ess g[al log[ob li jag[]el hu kif ukoll sufan minflok si;;u normali li qal hu skomodu. Hu qed jin]amm i]olati millpri;unieri l-o[ra g[al ra;unijiet ta’ sigurta. Hu sostna li fil-[abs qed i;ib ru[u tajjeb u g[alhekk g[andu dritt biex, bi tpatija, jing[ata g[a]la ta’ attvitajiet akbar mill-
Anders Breivik
[absin l-o[ra biex ipatti g[alli]olazzjoni tieg[u. Breivik talab ukoll li l-[las ta’ 36 ewro li jing[ata kull ;img[a jirdoppja, partikolarment peress li hu jikteb [afna ittri. Il-posta tieg[u hi kontrollata mill-awtoritajiet tal-[abs u ta’ dan ilmenta wkoll. Talbiet o[ra li g[amel kien li ma jkomplux it-tfitxijiet ta’ kull jum fuqu kif ukoll a//ess g[al komputer. Hu wissa li jekk imut, kien se jkun hemm konsegwenzi g[al dawk kollha responsabbli. Hu sostna wkoll li kien attivist g[ad-drittijiet tal-bniedem peress li kien ji;;ieled g[ad-dritt kulutrali.
FRANZA> Karru tal-Karnival ta’ Nizza bil-President Fran/i] Francois Hollande b[ala protagonist. IlKarnival ta’ Nizza din is-sena da[al fil-130 edizzjoni u beda nhar il-:img[a 14 ta’ Frar u jintemm fl-4 ta’ Marzu. (ritratt EPA)
Merkel tipproponi ‘Internet’ Ewropew Il-:ERMANJA
Il-Kan/illier :ermani] Angela Merkel qed tipproponi sistema ta’ kommunikazzjoni Ewropeja biex titjieb il-protezzjoni tal-informazzjoni. Dan biex ikun evitat li awtomatikament emails u informazzjoni o[ra fuq l-Internet tg[addi awtomatikament millIstati Uniti.
F’diskors li tag[mel kull ;img[a, Merkel qalet li kienet se titkellem dwar din il-proposta nhar l-Erbg[a meta tiltaqa’ malPresident Fran/i] Francois Hollande. Ir-rapporti dwar l-ammont ta’ spjuna;; fuq il-kommunikazzjonijiet mill-National Security
Agency (NSA) Amerikana qanqal [afna t[assib fl-Ewropa. Skont dak li kien svelat minn Edward Snowden, eks impjegat tal-NSA, anki t-telefone /ellulari ta’ Merkel kien mira ta’ spjuna;; millAmerikani. Barraminhekk dokumenti sigrieti tal-NSA li svela Snowden,
urew li ammont kbir ta’ informazzjoni personali kienet qed tin;abar mis-servizzi sigrieti Amerikani u Ingli]i. Merkel ukoll kritikat il-fatt li Facebook u Google jistg[u jkunu ba]ati f’pajji]i fejn hemm livell baxx ta’ protezzjoni ta’ informazzjoni dwar individwu imma
jag[mlu n-negozju tag[hom f’pajji]i fejn hemm regoli stretti. Hi qalet li kull[add kien jaqbel li l-Ewropa kellha tag[mel aktar fil-qasam tal-protezzjoni talinformazzjoni tal-individwu. Sorsi fi Franza qalu li hemm appo;; tal-Gvern g[all-proposta ta’ Merkel.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-AWSTRALJA> Parti mill-wirja “Falling Back to Earth” fil-Gallery of Modern Art f’Brisbane. Ix-xog[ol hu tal-artist ?ini] Cai Guo Qiang. (ritratt EPA)
}ammha fil-free]er biex jo[dilha l-pensjoni L-ITALJA Ra;el kien arrestat wara li nstab li kien ilu j]omm lil ommu g[al aktar minn sena fi free]er. Dan biex ikun jista’ jo[dilha l-pensjoni Is-sejba makabra saret f’residenza f’Delianouva f’Reggio Calabria. Il-vittma, li kellha 94
sena meta mietet, kienet tg[ix mat-tifel, li g[andu 51 sena . Il-katavru kien qed jin]amm fi free]er li kien hemm fl-appartament u dan instab wara tfitxija talPulizija wara telefonata anonima. Il-;irien qalu li kienu ilhom ma jaraw l-anzjana g[al aktar
minn sena. Mill-investigazzjoni rri]ulta li l-mara kienet mietet min[abba ra;unijiet naturali, imma t-tifel ]amm kollox mistur u marx jirrapporta l-mewt biex hekk ikun jista’ jkompli jsarraf il-pensjoni ta’ ommu.
Ji;;arraf ajruplan IN-NEPAL Ajruplan tan-Nepal Airlines li kien qed i;orr 18-il persuna ;;arraf fil-Punent tan-Nepal ftit wara t-tluq mill-ajruport ta’ Pokhara. L-ajruplan kien tat-tip Twin Otter u abbord kien hemm 15-il passi;;ier u tliet membri talekwipa;;. Livja;;ar bl-ajru fil-pajji] hu
mag[ruf g[as-sitwazzjoni prekarja li fih jin]amm u l-ajruplani min-Nepal huma projbiti milli jtiru lejn pajji]i tal-UE min[abba f’hekk. Mill-1949 s’issa kien hemm aktar minn 70 tra;edja b’ajruplani fin-Nepal u fihom tilfu [ajjiethom 650 persuna.
{afna ma jafux li d-dinja ddur max-Xemx L-ISTATI UNITI
Aktar minn kwart l-Amerikani ma jafux li d-dinja ddur madwar ix-Xemx. Dan skont st[arri; li g[adu kemm [are; min-National Science Foundation. Fl-ist[arri;, in-nies kienu mitluba jwie;bu g[al disa’ misto-
qsijiet marbuta max-xjenza basika. Rigward il-mistoqsija jekk iddinja ddur max-Xemx jew vi/e versa, 26 fil-mija wie;bu [a]in. Kien hemm 48 fil-mija li kienu konxji li l-bniedem evolva minn
spe/i ta’ annimal u 39 fil-mija wie;bu tajjeb li “l-univers beda bi splu]joni kbira.” Kien hemm 42 fil-mija li kienu tal-opinjoni li l-astrologija kienet “xjentifika [afna” jew “bejn wie[ed u l-ie[or xjentifika.” L-
astrologija hu dak l-istudju li permezz tieg[u jsiru l-oroskopji u li jing[ad li hemm rabta bejn is-stillel u l-bniedem. It-twemmin fl-astrolo;ija flIstati Uniti kull ma jmur qed jikber.
Fl-2004, 66 fil-mija talAmerikani kienu jemmnu li lastrolo;ija kienet bla ba]i imma skont l-a[[ar studji, in-numru naqas sew. Min-na[a l-o[ra fi/?ina, kienu 92 fil-mija li jemmnu li l-astrologija kienet bla sens.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
18
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:45 - Good Luck Charlie 07:05 - Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon 07:05 -
The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:00 - Nouky
& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 -
Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 Monkey See, Monkey Do 11:40 Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 Kipper 13:40 - Kipper 13:50 Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 See the Sea 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends.
Agatha Christie’s Poirot – Diva Universal, 07>50
Serje televi]iva li tmur lura madwar 25 sena li minkejja ]-]mien xorta wa[da baqg[et ti;i segwita minn udjenza numeru]a tul dawn is-snin. Serje li tlaqqag[na ma’ detektiv Bel;jan li jrid isolvi numru ta’ ka]ijiet, u ta’ min jg[id, xejn [fief. I]da grazzi g[all-intelli;enza tieg[u u l-esperjenza li g[andu u xi kultant ma’ ftit fortuna jirnexxilu jsolvi l-ka] u jibg[at il-[ati wara l-gradi tal-[adid. TVM 1 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 - G[awdex illum (r) 11:30 Mixage (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:45 – It-triq 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Puree 18:55 – Reporter 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Bijografiji 21:45 A[barijiet fil qosor 21:50 – l-irkant 22:20 – Valletta 22:45 – Gadgets 23:15 – A[barijiet 23:30 - American idol. TVM 2 07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Ancient world 11:50 – It-Triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – Puree 12.45 - Animal Diaries 13:45 – Madwarna 14:15 - .EU 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Ancient world 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Kontrattakk 20:00 – L-irkant 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 - }afira 21:40 - Headline News 21:45 – Valletta 22:15 – Reporter 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Rajt ma rajtx. ONE 07:00 -
Breakfast News 08:45 – Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 Fil-K/ina ma’ Malcolm 17:00 - Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:40 – Teleshopping 18:00 - Sherrif’s cuisine 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:45 - Arani Issa 22:50 - X’affarijiet dawn? 23:30 ONE News. Smash 07:00 – A[barijiet
07:40 - Er;a’ Lura
08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:05 - Tg 1 della Storia 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 10:55 Che tempo fa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 17:00 – TG1 17:10 - Che tempo fa 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Una bella famiglia italiana. Film 2013 23:15 Porta a porta 00:50 - Tg1 notte 02:25 – Sottovoce. Raidue 06:40 – Cartoons 08:05 - Sorgente di vita (attwalita) 08:35 - Desperate housewives (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 -
Tg 2 E…state con costume e societa 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:50 - Detto fatto 16:15 - Cold case 17:45 - Tg 2 Sport 18:15 - Tg 2 Notizie 18:45 Squadra speciale cobra 11 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 - LOL :-) 21:10 - Boss in incognito 22:40 - Blue bloods 23:15 - Tg 2 notizie 23:35 - Razza umana 00:55 Rai parlamento. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 – Agora 10:05 – Spaziolibero 10:15 - Mi manda rai tre 11:00 – Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano
13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg Regione # meteo # Tg 3 # meteo 3 14:20 Tg 3 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 Terra nostra (TN) 16:00 - Aspettando Geo 16:40 - Geo magazine 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:10 – Sconoscuiti 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 – Pressadiretta 23:10 Hotel 6 stelle 24:00 – Tg3 01:05 - Fuori orario 01:15 - Le perle della corona. Film. Canale 5 08:00 - Tg 5 – mattina 08:40 - La telefonata di belpietro 11:00 – Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Il tredicesimo apostolo 2 23:30 - US Marshals – caccia senza tregua. Film 1998 01:30 - Tg5 Rete 4 07:20 - Miami vice 08:20 – Hunter 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 Diagnosis murder 12:55 - Murder she wrote 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg distretto 21 16:30 - I delitti del cuoco. Sensiela 2009 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto 20:30 Tempesta d’amore 21:10 - Quinta colonna 23:55 - State of play 01:45 - Tg4 night news. Italia 1 07:40 - Una mamma per amica (TF) 09:30 – Everwood 11:25 - Dr. House 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 14:55 - Big bang theory 15:45 - Two and a half men 17:35 - Covert affairs 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI Miami 21:10 - X love 00:30 - Tiki Taka 00:50 - Studio aperto.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
19
TV#RADJU F. Living 07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 – One Star Hotel 10:00 – Fil:nien ma’ Melo 10:30 - Madagascar 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Niltaqg[u 18:00 – Teleshopping 20:30 – Belle Donne 23:00 – F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk 07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Teleshopping 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 13:30 – The 80s 14:00 – The Local Angle (r) 15:00 – The 90s 15:30 – Teleshopping 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Local Issues 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Requests Show (live) 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Frux 21:55 – Football 22:00 – Golden Oldies 23:00 – Local Issues (r) 23:45 – The 60s and 70s. Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Glee 12:00 - SMASH 13:00 Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - Whitney 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Chicago Fire 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 Amazing Race 19:45 - Supernatural 20:30 -The Mentalist 21:15 - Person Of Interest 22:00 - So You Think You Can Dance 23:00 - Game Of Thrones 00:00 - Suburgatory 00:30 - SMASH 01:15 – Glee. La 5 10:10 - Vivere 11:30 - Beautiful 12:00 - Centrovetrine 12.20 - Alisa: follow your heart 13:10 - Una mamma per amica 14:00 - Non ditelo alla sposa 15:20 - Extreme makeover home edit 16:00 - Aspettando grande frattello 17:00 - Alisa segui il tuoo cuore 19:05 Il cibo si fa bello 19:30 - Glee 20:20 Una mamma per amica 21:10 - Le ragazze del coyote ugly. Film 23.00 -
Uomini e donne.
GO Stars 08:00 - Brother bear 09:30 - In the valley of Elah 11:30 - Reservation road 13:15 - Cloud atlas 15:00 - Dancing on the edge 16:35 - New year’s eve 18:35 - The river wild 20:30 - Mrs. Brown’s boys 21:00 - Breaking bad 22:40 Mama 00:20 - Project X 01:45 Brother bear 03:10 - Mama. BBC Entertainment 06:40 - Jackanory Junior 06:55 Garth and Bev 07:05 - The Large Family 07:15 - Me Too! 07:35 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:55 Jackanory Junior 08:10 - Garth and Bev 08:20 - The Large Family 08:30 - Tough Guy Or Chicken? 09:20 - A Farmer’s Life for Me 10:15 - The Weakest Link 11:00 - My Family 11:30 - As Time Goes By 12:00 - One Foot in the Grave 12:30 - The Weakest Link 13:15 Tough Guy Or Chicken? 14:05 - A Farmer’s Life for Me 15:00 - Doctors 15:30 - Doctors 16:00 – Doctors 16:25 – Doctors 16:55 - Doctors 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Monty Halls’ Island Escape 19:05 - Call the Midwife 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - My Family 21:00 - Stella 21:45 - New Tricks 22:35 - Moone Boy 23:00 - Live at the Apollo 23:45 - Him & Her. MGM Movie 06:05 - What’s the Worst That Could Happen? 07:45 - How to Beat the High Cost of Living 09:30 - A Family Thing 11:20 - Walk Like a Man 12:50 Audrey Rose 14:45 - MGM’s Big Screen 15:05 - Men at Work 16:45 - Little Man Tate 18:25 - A Man of Passion 20:00 - Colors 22:00 - Last Embrace 23:40 - Friday Foster. Diva Universal 06:55 - Law & Order 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 08:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:50 - Agatha Christie’s Poirot 10:50 - All Around the Town 12:25 Great Women 12:40 - Law & Order 13:33 - Law & Order 14:26 Great Women 14:35 - Introducing
Dorothy Dandridge 16:40 - Great Women 16:50 - Marple: Murder Is Easy 18:39 - Great Women 18:55 - Poirot: Death on the Nile 20:50 - Great Women 21:00 - Poirot: The Hollow 22:48 Great Women 23:00 - Miss Fisher’s Murder Mysteries. Discovery Channel 06:25 - American Chopper: StewartHaas Racing Bike 07:15 - American Guns: Helicopter Machine Gun; BMX Challenge 08:10 - MythBusters: Blow Your Own Sail 09:05 - The Big Brain Theory: Pure Genius: Seek and Destroy 09:55 - Baggage Battles: New Jersey 10:25 - Baggage Battles: Los Angeles 10:50 - Flip Men: The Stench 11:15 Flip Men: Bee House 11:40 - Storage Hunters 12:10 - Storage Hunters 12:35 - Auction Kings: Talladega Nights Fire Suit/Hydroplane 13:05 - Auction Kings: Jefferson’s Desk; Jeu de Course 13:30 - Auction Hunters: Off the Deep End 14:00 - Auction Hunters: Trading Places 14:25 - Gold Rush: In Too Deep 15:20 - Jungle Gold: Family Emergency 16:15 - Masters of Survival: Survival 101 17:10 - Wheeler Dealers: Top 5: Top 5: Micro Cars 18:05 - Overhaulin’: Family Truckster 19:00 - Texas Car Wars: Let the Rivalries Begin 20:00 Car Vs Wild: Bat Waterfall 21:00 - Bear Grylls: Extreme Survival Caught on Camera: Thrill Seekers 21:30 - WorstCase Scenario: Burning Vehicle; Boating Accident 22:00 - Yukon Men: Eeling and Dealing 23:00 - Ice Cold Gold: David and Goliath. Discovery World 06:50 - Out of the Wild: Venezuela 07:45 - Treasure Quest 08:35 - Treasure Quest 09:30 - Treasure Quest 10:20 Extreme Engineering 11:10 - Extreme Engineering 12:05 - Mistresses 12:55 Mistresses 13:50 – Mistresses 14:45 Alps From Above 15:40 - Bizarre Foods 16:35 - Long Way Down 17:25 Curiosity 19:10 - Alps From Above 20:05 - The True Story 21:00 - Curiosity 22:50 Into the Unknown With Josh Bernstein 23:45 - I Was Bitten.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 10:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 12:00 - UEFA Women’s Champions League Football 13:00 - UEFA Women’s Champions League Football 14:00 Scottish International Open, Bowls (Live) 18:15 - Eurogoals 19:00 ISU Grand Prix, Figure Skating 20:45 - WATTS 21:00 - This Week
on World Wrestling Entertainment 21:30 - Pro Wrestling 22:30 - Horse Racing Time 23:30 - UEFA Women’s Champions League Football. Eurosport 2 07:00 - Motorsports Weekend 07:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 08:45 - UEFA Women’s Champions League Football 10:15 UEFA Women’s Champions League Football 11:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 13:15 - Freestyle Skiing 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football 15:30 UEFA Women’s Champions League Football 17:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:30 - College Football 20:30 Superkombat 22:00 Total KO 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO sports 1 07:00 - Ligue 1 - Round 25 - AS Saint-Etienen v Olympique de Marseille 09:00 - Serie A - Round 24 - Roma v Sampdoria 11:00 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam – Final 14:00 - Barclays Premier League - Week 26 Newcastle Utd v Tottenham H 16:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 - Day 1 (part 1) (Live) 20:00 UEFA Champions League Magazine Programme 18 20:45 Serie A - Round 24 - Hellas Verona v Torino (Live) 23:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 - Day 1 (part 2) (Live) 03:00 - Ligue 1 Round 25 - OGC Nice v Nantes 05:00 - Aviva Premiership Round 14 - Exeter Chiefs v Bath Rugby.
Le ragazze del Coyote Ugly – La 5, 21>10
Il-film ilaqqag[na ma’ Violet Sanford, ]ag[]ug[a li qeg[da taspira li tkun awtri/i tal-mu]ika, i]da li tispi//a ssib xog[ol f’bar fi New York li hu mmexxi minn staff nisa, li b[ala parti mid-divertiment tal-post i[obbu jittantaw l-ir;iel li jkunu hemm g[al xi birra jew tnejn. I]da ftit tinduna li din il-[ajja se t[alli impatt fuqha, impatt ta’ effett fit-tul. Xi jkun ;ara?
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Accordo Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Tour du Ron NET News Wheelspin Nis;a Maltija (r) NET News
GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour - Africa Open - Day 1 13:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Premier
League Midweek Review 14:00 RaboDirect Pro12 - Round 14 Munster v Zebre 16:00 - FIFA Futbol Mundial 16:30 - Barclays Premier League - Week 26 - West Ham Utd v Norwich City 18:30 Ligue 1 - Round 25 – Highlights 19:30 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam – Highlights 20:30 - Serie A - Round 24 - Sassuolo v Napoli 22:30 - Aviva Premiership - Round 14 - Sale Sharks v Saracens 00:30 Football’s Greatest 01:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Stoke City v Swansea City 03:00 - Serie A - Round 24 - Cagliari v Livorno 05:00 - Ligue 1 - Round 25 - Olympique Lyonnais v AC Ajaccio. GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour - Africa Open - Day 1 15:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Premier League Midweek Review 16:00 RaboDirect Pro12 - Round 14 Munster v Zebre 18:00 - FIFA Futbol Mundial 18:30 - Barclays Premier League - Week 26 - West Ham Utd v Norwich City 20:30 Ligue 1 - Round 25 – Highlights 21:30 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam – Highlights 22:30 - Serie A - Round 24 - Sassuolo v Napoli 00:30 - Aviva Premiership - Round 14 - Sale Sharks v Saracens 02:30 Football’s Greatest 03:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Stoke City v Swansea City 05:00 - Serie A - Round 24 - Cagliari v Livorno 07:00 - Ligue 1 - Round 25 - Olympique Lyonnais v AC Ajaccio. Malta Stars 07:55 - FXDD FMA 2013-14 (r) 09:10 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 10:50 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 12:05 - BOV Premier League 2013-14 14:15 Malta Basketball Association (r) 15:35 - Malta Rugby Football Union (r). Melita Sports 1 07:30 - FA Cup (r) 09:20 - UIPM (r) 10:20 - Bundesliga – Highlights 11:20 - Bundesliga (r) 13:10 FA Cup (r) 15:10 - Bundesliga (r).
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
20
TV # RADJU
Le perle della corona - Raitre, 01>15
Tour Du Ron - Net Television, 20>30
Malta Llejla – NET Television, 17>30
Una bella famiglia italiana - Raiuno, 21>30
Anton Grasso
Bijografiji – TVM 1, 20>45 US Marshals – Caccia senza tregua - Canale 5, 23>30
Il-programm se jlaqqag[na ma’ persona;; popolari mag[na lMaltin, Anton Grasso, li dawk kollha li j[obbu l-kotba tal-bi]a’ ]gur li qraw xi ktieb minn tieg[u.
Tul il-programm se nsiru nafu aktar mill-qrib lil Anton Grasso fosthom il-karriera tieg[u b[ala g[alliem, awtur, xandar, qarrej u aktar.
Stephanie Spiteri tilqa’ lil Noel Farrugia, li b[al kull nhar ta’ Tnejn jkellimna dwar livja;;ar u postijiet ta’ interess li wie[ed xi darba jew o[ra f’[ajtu g[andu j]ur kemm biex jirrilassa, i]da ukoll biex jitg[allem. Wara, fil-programm jing[aqad Mark Spiteri li se jkellimna dwar l-inizjattiva ‘Safer Internet Day’, waqt li Geoffrey Bezzina jer;a’ jkun mag[na g[al pariri siewja dwar id-dinja finanzjarja. Ikun hemm ukoll diversi kompetizzjonijiet u opportunitajiet fejn it-telespettaturi jistg[u jing[aqdu ma’ Stephanie Spiteri u l-mistiedna tag[ha kemm biex isaqsu xi [a;a. i]da wkoll biex jie[du sehem f’xi wa[da middiversi kompetizzjonijiet li jkun hemm.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
21
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
10
4
IT-TEMP Xemxi VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ [afif g[al moderat minn Nofsinhar li jsir moderat g[al ftit qawwi mix-Xlokk BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 21˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 437.2mm IX-XEMX titla’ fis-06.49 u tin]el fis-17.44
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. {awt kbir g[all-ilma f’nofs ta’ ;nien (5) 6. Ta qima kbira (5) 7. Tikbisa kbira tan-nar li titla’ f’daqqa (5) 10. Ma t[allix marbut (5) 11. Kiser it-triq (5) 12. Kunjom Malti (5) 14. Pre;ju, stima (5) 16. G[amla ta’ bebbuxu tawwalija (5) 17. Nies li jafu jag[mlu /erta [elwa (5) 18. Grat b’xi mod, lejn dan lannimal! (5)
18
Weqfin> 1. Mi;ja (6) 2. Bhima, mill-;ens talkelb, li kienet tintu]a filka//a g[all-iljuni (6) 3. Si;ra kbira li tag[mel bosta frieg[i (6) 4. Xe[et, rema bis-sa[[a (6) 8. Rabja (5) 9. Hawn jitg[allmu t-tfal (5) 12. Kus ]g[ira tal-[;ie; (6) 13. :ild iswed ileqq li minnu jag[mlu ]]raben (6) 14. Bi//a tat-tfulija, ta’ tfal bla g[aqal (6) 15. Wi// [amrani (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-:img[a Mimdudin> Lasta, 6. Lajma, 7. Kmand, 10. Valur, 11. Arani, 12. We[el, 14. Virga, 16. Skula, 17. Amman, 18. Na[al. Weqfin> 1. Alliev, 2. Kalmar, 3. Olanda, 4. Kalzri, 8. Fla[t, 9. Labra, 12. Wa[wa[, 13. Lakuna, 14. Valent, 15. Appell.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TNEJN L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C
IT-TLIETA L-og[la 21˚C L-inqas 14˚C
L-ERBG{A L-og[la 21˚C L-inqas 14˚C
IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 14˚C
IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
4
4
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 19˚ xemxi, Al;eri 22˚C xemxi, Amsterdam 8˚C imsa[[ab, Ateni 16˚C xemxi, Li]bona 12˚C xemxi, Berlin 10˚ imsa[[ab, Brussell 9˚C imsa[[ab, il-Kajr 17˚C imsa[[ab, Dublin 7˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 6˚C imsa[[ab, Frankfurt 9˚C ftit imsa[[ab, Milan 7˚C im/ajpar, Istanbul 10˚C xemxi, Londra 9˚C xemxi, Madrid 10˚C imsa[[ab, Moska 20˚C imsa[[ab, Pari;i 9˚C xemxi, Bar/ellona 15˚C imsa[[ab, Ruma 18˚C imsa[[ab, Tel Aviv 17˚C ftit imsa[[ab, Tripli 27˚C xemxi, Tune] 24˚C xemxi, Vjenna 9˚C im[assab, Zurich 6˚C imsa[[ab, Munich 6˚C imsa[[ab, St. Petersburg 1˚C borra
Tag[rif L-Ambaxxata Amerikana L-Ambaxxata Amerikana tav]a li llum it-Tnejn, 17 ta’ Frar
se tkun mag[luqa peress li ti;i kkommemorata l-Presidents’ Day. L-Ambaxxata Amerikana ter;a’ tifta[ g[ada t-Tlieta, 18 ta’ Frar.
Kunsill Lokali Bir]ebbu;a Se ssir laqg[a tal-Kunsill Lokali ta’ Bir]ebbu;a nhar lErbg[a 19 ta’ Frar fil-5.30 p.m. fl-uffi//ju tal-Kunsill, ‘Dar Bir]ebbu;a’, Triq Santa Marija, Bir]ebbu;a. Dawk ir-residenti interessati huma m[e;;a jattendu. Bazaar mis-Sorijiet tal-Ursolini Is-Sorijiet tal-Ursolini jixtiequ jav]aw li se jkunu qeg[din jorganizzaw bazaar b’risq Dar Fatima, dar li tie[u [sieb tfal orfni. Dan il-bazaar se jittella’ nhar is-27 ta’ Frar mid-9:30 a.m. sa 12 p.m. Kul[add hu m[e;;e;
jattendi u filwaqt li wie[ed ikun qieg[ed jixtri affarijiet tajbin bi prezz vanta;;u] ikun qieg[ed jg[in lis-Sorijiet Ursolini f’[idmiethom mali]g[ar fostna. Te u tombla Il-Mission Fund se jorganizza l-attività Tea Tombola b’risq
missjunarji Maltin li qeg[din ja[dmu fil-pajji]i tat-Tielet Dinja, nhar il-{add 23 ta’ Frar fis-Sala Parrokkjali ta’ Pembroke fit-3.30 p.m. Il-biljetti, li jiswew €5 (bla trasport) u €7 (bit-trasport), jistg[u jinkisbu mill-Mission Fund, 500 ‘Eureka Court’, Triq ilKbira, il-Mosta. Tistg[u //emplu 21413664 mid-9 a.m. sas-1 p.m. jew ming[and Speranza Xuereb billi /emplu 79#21410860. Kun/ert minn Din l-Art {elwa Fl-okka]joni tal-400 anniversarju mit-twelid ta’ Mattia Preti, Din l-Art {elwa impenjat ru[ha sabiex isir ir-restawr tal-inkwatru tal-Ver;ni Immakulata, it-titular tal-knisja ta’ Sarria lFurjana. Bl-g[ajnuna ;eneru]a ta’ Shireburn Softward Ltd, dan ix-xog[ol tlesta minn Mantella Restauri g[al ]mien lImmakulata f’Di/embru li g[adda. B[ala /elebrazzjoni, din l-Art {elwa [ejjiet kun/ert b’mu]ika ta’ Vivaldi esegwita minn Kalypso Ensemble nhar isSibt 22 ta’ Frar, fis-7:30 pm, filKnisja ta’ Sarria, il-Furjana. Biex tikseb il-biljetti b’kontribuzzjoni ta’ €12 tista’ //empel lil Din l-Art {elwa fuq 21225952.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
22
KLASSIFIKATI
PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{
bit[a. Parke;; mhux problema. ?emplu 99992152.
dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
Paola
G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
G{ALL-KIRI
Il-{amrun
{a]-}ebbu; ’il barra minn Triq l-Imdina
TERRAN ground floor lest minn kollox, lest biex tid[ol fih, b’]ew; kmamar tas-sodda, sitting room, shower, k/ina u
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a,
GARAXX basement 40 pied x
50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659. G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tal-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;,
invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com AVVI}I
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek, tibqax lura
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
23
KUMMER?
Tirba[ titjira wara li xtrat par Skechers lil bintha Meta Abigail Spagnol Yates xtrat par Skechers lil bintha f’g[eluq sninha s-sena l-o[ra, ma kellhiex idea li se tirba[ ukoll rigal ideali ta’ San Valentinu g[al ]ew;ha. Spagnol Yates, ta’ 27 sena, li toqg[od Santa Venera, kienet ir-rebbie[a tal-premju l-kbir talkompetizzjoni tal-Milied talEurosport. Reb[et ]ew; biljetti g[allpartita ta/-Champions League li ;ejja bejn AC Milan u Atletico Madrid, bit-titjiriet u l-akkomodazzjoni. “G[all-ewwel [sibt li kienet /ajta i]da mbag[ad ftakart li mort Bay Street mat-tifla u ng[atajt biljett u pinna biex nimla d-dettalji,” qalet Spagnol Yates, li kienet
fer[ana bl-a[bar. “}ew;i fan tal-Inter i]da [uh i]omm mal-Milan, g[alhekk idde/idejna li jmorru flimkien. Se jkun l-ewwel vja;; ta’ ]ew;i barra minn Malta, u se jkun isba[ g[ax se jara partita ta/Champions League,” kompliet tg[id. G[alkemm hi wkoll qatt ma siefret, kuntenta li se t[alli lil ]ew;ha Jonathan jaqsam irrigal ma’ [uh Clint, g[ax huma japprezzaw l-esperjenza tal-futbol iktar minnha. B’valur ta’ w800, dan kien irrigal ewlieni tal-kompetizzjoni tal-Milied tal-Eurosport, li fiha reb[u 11-il persuna o[ra. Il-premjijiet kienu mejda tat-table tennis, treadmills, vouchers differenti u iktar. B’kollox
Johann Mifsud (fin-nofs) tal-Eurosport jippre]enta l-premju ewlieni tal-kompetizzjoni tal-Milied tal-Eurosport lil Jonathan Spagnol u martu Abigail Spagnol Yates. Il-koppja reb[et vja;; biex it-tnejn imorru jaraw partita ta/-Champion’s League bejn AC Milan u Atletico Madrid
ing[ataw w4,000 f’rigali lil xerrejja xxurtjati li nefqu w50 jew iktar minn xi [anut talEurosport fil-perjodu tal-festi.
Eurosport twaqqaf fl-1992 u joffri l-ikbar g[a]la ta’ prodotti tal-isport f’Malta, b’ditti b[al Adidas, Reebok, Skechers u
Kappa. G[al aktar tag[rif ]ur www.eurosport.com.mt jew www.facebook.com#eurosportmalta.
}ew; xerrejja minn {ad-Dingli jirb[u sena xirjiet b’xejn f’The Point }ew; xerrejja xxurtjati reb[u xirjiet g[al sena s[i[a f’The Point, wara li reb[u l-premju lkbir fil-kompetizzjoni Shop and Win tal-kumpless. Catherine Muscat u Joseph Bugelli reb[u 12-il voucher kull wie[ed g[all-ammont ta’ €200 biex jonfqu kull xahar fl2014, li b’kollox jammontaw g[al €2,400 ta’ xiri kull rebbie[. Il-kompetizzjoni Shop and Win ta’ The Point bdiet f’Novembru sa lejlet l-Ewwel tas-Sena. Dawk li nefqu €25 jew i]jed f’The Point ing[ataw l-opportunità li jipparte/ipaw billi jimlew id-dettalji tag[hom fuq biljett tal-lotterija. Il-biljetti ttellg[u lejlet lEwwel tas-Sena, wie[ed minn biljetti mimlija min-nisa u lie[or minn biljetti mimlija millir;iel. Ir-rebbie[a, it-tnejn minn {ad-Dingli, ma setg[ux jemmnu xortihom meta marru ji;bru r-rigal. “Malta dejjem Malta g[aldaqstant ir-rebbie[a kienu jafu wkoll lil xulxin u [asbu li kienet xi /ajta,” qalet il-marketing executive ta’ The Point Ilona Debattista. “Qed nippjanaw [afna iktar kompetizzjonijiet din is-sena
(mix-xellug) Rachel De Martino minn KDM Travel, Claire Galea minn GO, Vanessa Attard u Marisabelle Grima
Klijenta ta’ GO Limitless fi triqitha lejn Disneyland
Rebbie[a fer[ana> Catherine Muscat u Joseph Bugelli (hawnhekk irrappre]entat minn bintu Fiona Bugelli), kull wie[ed reb[u sena s[i[a ta’ xirjiet li jammontaw g[al ¤2,400 permezz tal-kompetizzjoni ‘Shop and Win’ ta’ The Point
g[ax in[obbu nippremjaw lillkonsumaturi tag[na. G[alhekk, jekk ma rba[tx din id-darba, dalwaqt ikollok i/-/ans tittanta xortik mill-;did,” kompliet tg[id Ilona Debattista.
The Point Shopping Mall, li qieg[ed f’Tignè Point, huwa mifrux fuq 14,000 metru kwadru ta’ spazju g[ax-xiri u g[andu l-aqwa g[a]la tal-a[jar ditti ta[t saqaf wie[ed.
Vanessa Attard minn G[awdex se tmur Disneyland f’Pari;i ma’ KDM Travel wara li reb[et ilkompetizzjoni tal-Milied talLimitless Home Pack ta’ GO. Il-premju ta’ Vanessa Attard jinkludi t-titjiriet, l-akkomodazzjoni u l-biljetti tad-d[ul g[al erbg[a min-nies. Barra minn hekk, il-klijenti kollha ta’ Limitless Home Pack se jkunu qed jibbenefikaw minn vaw/er ta’ €100 minn KDM travel. Claire Galea, Digital Marketing & Portals Manager ma’ GO, qalet, “Fil-;img[at ta’ qabel ilMilied staqsejna lill-klijenti ta’ Limitless Home Pack biex jaqsmu r-ritratt favorit tal-familja tag[hom fuq il-pa;na tal-
Facebook tag[na. Il-persuna li ssottomettiet ir-ritratt u li r/eviet l-aktar voti – f’dal-ka] Vanessa – reb[et btala g[al erbg[a min-nies g[al Disneyland f’Pari;i.” Minbarra l-kompetizzjoni, GO qed tag[ti wkoll vaw/er ta’ €100 lill-klijenti kollha ta’ Limitless Home Pack li jista’ jissarraf fuq kwalunkwe tour ta’ KDM OrangePlus matul l-2014. Attard qalet, “Wara li ssottomettejt ir-ritratt, l-istennija biex jing[alqu l-voti kienet esperjenza ta’ tensjoni imma fl-a[[ar irnexxieli nibqa’ fil-qu//ata tallista. Ninsab e//itata li sejra Disneyland u nixtieq nirringrazzja lil GO u KDM Travel g[al din lopportunità sabi[a.”
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
24
SPORT
Magath jibda l-[idma ma’ Fulham Felix Magath ilbiera[ mexxa l-ewwel sessjoni ta’ ta[ri; sa minn meta n[atar il-manager il;did ta’ Fulham. Il-:ermani] li n[atar manager il-:img[a filg[axija, kien fil-Motspur Park training ground anqas minn 48 sieg[a wara biex jibda l-[idma tieg[u. G[adu mhux mag[ruf min se jkunu l-uffi/jali l-o[ra filqasam tekniku li se jkunu qed ja[dmu ma’ Magath u kien hemm rapporti li Ray Wilkins kien di;a` telaq il-klabb, imma dawn ma kienux minnhom. L-eks assistent ta’ Rene Meulensteen jinsab f’diskussjonijiet mal-proprjetarji ta’ Fulham biex jara xi rwol se jkollu issa fil-klabb jekk g[ad hemm b]onn isservizzi tieg[u. Anke d-direttur tekniku Alan Curbishley kien f’Motspur Park ilbiera[ u jinsab f’negozjati dwar x’inhi l-a[jar triq li jrid jie[u l-klabb. Rapporti o[ra anke qalu li Meulensteen li kien in;ieb b[ala head coach ta[t Martin Jol u [a kontroll meta l-konnazzjonal Olandi] telaq f’Di/embru, ma kienx tke//a. Madankolu meta kien intervi-
stat il-:img[a filg[axija, Meulensteen tkellem dwar lesperjenza tieg[u ma’ Fulham fil-passat. Magath issa g[andu ;img[a s[i[a biex jipprepara lill-plejers g[al-log[ba g[and West Brom nhar is-Sibt u Fulham se jmorru f’The Hawthorns, ]ew; punti lisfel f’qieg[ il-klassifika. L-akkwist il-;did Kostas Mitroglou li sewa somma rekord g[all-klabb mistenni jag[mel id-debutt tieg[u wara li skorja darbtejn f’log[ba U21 f’nofs il;img[a. Hoeness jikkritika lil Magath Sadanittant il-President
ta’ Bayern Munich Uli Honess wissa lill-plejers ta’ Fulham bil-metodu ‘redikolu’ li bih Magath imexxi t-ta[ri;. Magath kien mexxa lil Bayern lejn ir-reb[ tad-double fl-ista;un 2004-05 u 2005-07 imma tke//a fl-2007 wara bidu negattiva tal-ista;un. Il-kow/ ta’ 60 sena wasra kelu su//ess ma’ Wolfsburg li mag[hom reba[ il-kampjonat fl-2008-09 u ma’ Schalke qabel irritorna fil-Volkswagen Arena. Huwa kien ilu ming[ajr klab sa
Felix Magath se jipprova jsalva lil Fulham mir-relegation
minn meta telaq lil Wolfsburg f’Ottubru tal-2012. “Kont naf li jkien se jer;a’ jitfa//a x’imkien imma mhux fil-:ermanja. Il-metodu tieg[u jitlob [afna fi]ikament millplejers, ferm aktar milli
jifla[ il-;isem. Dan jista’ jwassal g[al ri]ultati po]ittivi f’perjdou qasir imma fuq termini twl iwassal g[al di]astru. Felix Magath wera dan ma kull klabb li kien mieg[u,” qal Honess.
Rooney g[adu ma ffirmax kuntratt ;did Rapporti li l-attakkant internazzjonali Ingli] Wayne Rooney iffirma kuntratt ;did rekord ma’ Manchester United huma prematuri. Dan sostnewh sorsi vi/in il-klabb. Il-;urnal Sun on Sunday irrapporta li Rooney kien iffirma kuntratt ;did ta’ erba’ snin u nofs biex jibqa’ f’Old
Trafford, liema kuntratt jiswa 70 miljun sterlina. Dan jag[mlu l-aktar plejer im[allas fil-Premier League. “M’hemm l-ebda ftehim u g[alhekk g[adna ma [abbarna xejn,” qal kelliem g[al United. Hu mifhum li n-negozjati g[adhom g[addejjin.
Rooney li g[andu 28 sena ilu su;;ett g[al xnig[at ta’ trasferiemnti sa minn tmiem lista;un li g[adda u Chelsea kienu ammettew li jinsabu nteressati fih imma ;ew mg[arrfa li l-plejer ma kienx g[all-bejg[. Li j]omm lil Rooney tkun spinta kbira g[all-manager ta’ United David Moyes li g[adda
minn perjodu diffi/li fl-ewwel sta;un tieg[u fit-tmexxija hekk kif i/-Champions renjanti jinsabu fis-seba’ post fil-Premier League. Madanlkollu Rooney i]da mistenni jiffirma l-kuntratt din il-;img[a li mnnu hu stmat li se jkun qed ida[[al 300,000 sterlina fil-;img[a.
A- LEAGUE
Heart jirb[u fi New Zealand
Il-kow/ ta’ Wellington Phoenix Ernie Merrick ma kellux sku]i g[all-prestazzjoni li ta t-tim tieg[u fit-telfa 5-0 kontra Melbourne Heart. It-telfa kbira [alliet lil Phoenix barra minn fost l-ewwel sitta talA-League li jfisser post fil-playoff u temmew serje ta’ prestazzjonijiet po]ittivi li kienu rawhom jiksbu sitt reb[iet minn tmien partiti. Wellington li mag[hom jilg[ab ukoll il-Malti Mannie Muscat, mill-ewwel ma kienux fil-forma fil-Westpac Stadium il-{add u Heart approfittaw mill-ewwel b’David Williams jiskorja hattrick wara li l-midfielder Olandi] Orlando Engelaar po;;ihom filvanta;;. Il-gowl l-ie[or wasal fl-54 minuta meta xutt ta’ Robbie Wielaertt [abat mal-mimduda u ma dahar ilgoalkeeper ta’ Pheonix biex spi//a fix-xibka. Din ir-reb[a temmet serje ta’ 22 log[ba barra minn darhom ming[ajr reb[a g[al Melbourne Heart u kien l-ewwel su//ess li qatt kiseb it-tim fi New Zealand. “Jekk kapa/i tirba[ f’Wellington f’dak li na[seb hu wie[ed mill-aktar grounds diffi/li, dan hu ri]ultat tajjeb,” qal il-kow/ John van’t Schip li g[al darb’o[ra re;a’ [alla barra mil-iskwadra lillcaptain Malti Michael Mifsud li skorja hat-trick f’log[ba millkampjonat tar-riservi. Sfortunatament g[all-captain internazzjonali Malti, Heart issa kisbu erba’ reb[iet u draw fl-a[[ar [ames partiti wara li naqus milli jiksbu reb[a fl-ewwel 14-il partita u Van’t Schip ma j[obbx ibiddel skwadra jew tim li jkun sejjer tajjeb.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
25
SPORT
Absolut Spender misjuq minn Mark Desira jirba[ it-ti;rija Premier quddiem Vejby Boom u Zalgado Transs R (Ritratt> Joseph Galea)
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Jispikkaw Absolut Spender u Pearl Storm Kenneth Vella
Il-[ames laqg[a tas-sena fuq 11-il ti;rija saret fil-korsa talMarsa. Sitta minn dawn taw ilbidu g[all-ewwel kampjonat tassena, dak Assikura, riservat g[al ]wiemel tal-klassi Gold fuq distanza qasira ta’ 2140m. Il-programm inkluda wkoll ti;rija normali tal-klassi Premier fuq l-istess distanza u o[ra tal-galopp fuq distanza twila ta’ 2250m. Dawn
intreb[u minn Absolut Spender u l-favorit Pearl Storm rispettivament. Kien l-I]vedi] P.A. Surprise (Mario Farrugia) li mar quddiem wara l-bidu uffi/jali tat-ti;rija Premier. Fl-ewwel metri rnexxilu jifta[ vanta;; ]g[ir fuq Zalgado Transs R (Nicholas Bonello) u Zandina Boshoeve (Rodney Gatt). Ma’ dawn, dawra mit-tmiem ing[aqad ukoll Absolut Spender misjuq mis-solitu Mark Desira. Hekk kif i]-]wiemel bdew jippreparaw biex jaqbdu d-dritta finali Absolut Spender mar quddiem u temm rebbie[ f’medja tajba ta’ 1.14.8” minn Vejby
Boom (Charles Camilleri). Zalgado Transs R u Oltedo De Rieux (Noel Baldacchino) kellhom ukoll wirja tajba. Mis-sitt heats tal-klassi Gold, 24 ]iemel g[addew g[as-semi finali. Fl-ewwel heat, Bran Zammit po;;a lil Quintet quddiem f’nofs id-dritta finali u dan il-Fran/i] [a l-ewwel reb[a fi xtutna. Simili kienet it-tieni heat b’Happiness Photo (Julian Farrugia) i[alli kollox g[all-ahhar 200m tat-ti;rija. Fit-tielet heat Charm Hammering (Gilbert Farrugia) qasam il-linja finali lewwel wara li fl-a[[ar metri xejjen l-isfida ta’ Player du Mirel (Brian Hili) li spi//a skwalifikat. Fir-raba’ heat Pissaro (Clint Vassallo) irre;istra wkoll l-ewwel reb[a fi g]iritna wara li kien l-[in kollu quddiem tul id-distanza. Ilheat ta’ wara kienet ikkaratterizzata minn tmiem in/ert bejn Wies Buitenzorg (Eric Bezzina) u Quid d’Aliermont (Charles Camilleri). Kienet tal-ewwel li ng[atat irreb[a wara konsultazzjoni malphotofinish. L-a[[ar heat intreb[et mill-Fran/i] Oolong
(Charles
Degiorgio) wara avvanz tajjeb 400m mit-tmiem. Erbg[a kienu ]-]wiemel miktuba fl-uniku ti;rija tal-galopp. Ollie Fliptrik (Sarah Borg) kien laktar wie[ed b’sa[[tu mill-ga;;a tat-tluq. Matul l-ewwel metri feta[ vanta;; ]g[ir fuq Pearl Storm (Michael Sultana) u Timolin (Jean Paul Caruana). Landament tat-ti;rija baqa’ hekk sa madwar 500m mit-tmiem. Dan sakemm Ollie Fliptrik beda jnaqqas mill-pass u nqabe] minn Pearl Storm li akkwista t-tieni reb[a minn daqstant dehriet f’Malta quddiem Timolin. Ollie Fliptrik temm it-tielet b’distakk ta’ aktar minn 12-il tul wara ]]iemel rebbie[. Ta’ min jinnota li l-laqg[a tallbierah marret lura fil-[in g[al aktar minn sieg[a minhabba [sara li rri]ultat fil-karozza tat-tluq waqt li kien qed jing[ata l-bidu uffi/jali tal-ewwel ti;rija. Fortunatament, il-[addiema talMalta Racing Club irnexxilhom isewwu l-karozza b’mod li l-programm seta’ jitkompla regolarment.
Ir-ri]ultati kollha I Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Ouest Du Vivier (C. Calleja) {in - 2.42.3” (1.16.1”) 2. Oscar Des Racques (C. Camilleri) 3. Ostheo d’Havetot (A. Farrugia) 4. Obi Van Kenobi (G. Attard) II Ti;rija. Heat Kampjonat Assikura. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Quintet (B. Zammit) {in - 2.41.2” (1.15.3”) 2. Prince Gaillard (C. Camilleri) 3. Phenix De La Roque (N. Baldacchino) 4. Joss QC (D. Mizzi) III Ti;rija. Heat Kampjonat Assikura. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Happiness Photo (J. Farrugia) {in 2.40.6” (1.15.1”) 2. Blizzard Ad (F. Cassar) 3. Means Nothing (N. Baldacchino) 4. L’Ideal De Fersan (I. Galea) IV Ti;rija. Klassi Galopp. Dist – 2250m. 1. Pearl Storm (M. Sultana) {in - 2.19.4” 2. Timolin (J.P. Caruana) 3. Ollie Fliptrik (S. Borg) V Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Octobre En Fete (C. Camilleri) {in - 2.45.6” (1.17.4”) 2. Super Gordon (J. Farrugia) 3. Alfa Dream (J. Briffa) 4. Quatre De Coeur (R. Gatt) VI Ti;rija. Heat Kampjonat Assikura. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Charm Hammering (G. Farrugia) {in - 2.42.8” (1.16.1”) 2. Quintet Du Vivier (C. Camilleri) 3. Xray
Hornline (D. Vella) 4. Quipson (J. Zammit) VII Ti;rija. Heat Kampjonat Assikura. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Pissaro (C. Vassallo) {in - 2.42.9” (1.16.1”) 2. Qurieux Du Ponchet (N. Baldacchino) 3. Qlement Du Digeon (G. Attard) 4. Energy Launcher (O. Bonello) VIII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Pile Ou Face (J. Schembri) {in - 2.45.7” (1.17.4”) 2. Quid De La Muette (N. Baldacchino) 3. Rocky De Jervi (J. Said) 4. Quioco Dry (J. Galea) IX Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2140m. 1. Absolut Spender (M. Desira) {in - 2.40.1” (1.14.8”) 2. Vejby Boom (C. Camilleri) 3. Zalgado Transs R (N. Bonello) 4. Oltedo De Rieux (N. Baldacchino) X Ti;rija. Heat Kampjonat Assikura. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Wies Buitenzorg (E. Bezzina) {in 2.44” (1.16.6”) 2. Quid d’Aliermont (C. Camilleri) 3. Carnegie Hall (D. Mizzi) 4. Oeillet De Phens (R. Gatt) XI –il Ti;rija. Heat Kampjonat Assikura. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Oolong (C. Degiorgio) {in 2.39.3” (1.14.4”) 2. Oscar Mati (R. Gatt) 3. Olry Melsois (E. Fenech) 4. Obelix Cream (P. Galea)
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
26
SPORT
BASKETBALL- Kampjonat BOV
Athleta u Depiro jibqg[u fl-ewwel post Athleta Ato Z Electronics u Pavi Depiro [ar;u rebbie[a kontra Royce Floriana u Bupa Luxol biex komplew jaqsmu l-ewwel post waqt li Remax Si;;iewi g[amlu pass importanti lejn ilplay-offs meta g[elbu lil Naxxar Starlites.
BUPA LUXOL..................... 85 PAVI DEPIRO.................... 87 (12-18,21-22,16-23,36-24) Luxol: CJ. Cordina 13, M.
Mercieca 6, A. Micallef 7, N. Andrevic, J. Willoughby, JP.Schembri 1, N. Vasovic 8, M. Meyers Keitt 17, S. Deguara 33, S. Capello. Depiro: R. Vella 19, M. Adekponya 27, N. Sultana, A. Aquilina 12, S. Bartolo 12, A. Axiaq 3, E. Lupo 2, I. Tanti 12, M. Agius. Referees: E. Mangani, S. Micallef u T. Helenius Fil-log[ba prin/ipali, Depiro ]ammew vanta;; minimu biex telg[u jaqsmu l-ewwel post ma’ Athleta. Depiro wara li bnew vanta;; tajjeb sofrew l-a[[ar sforzi tal-Luxol. Depiro g[alkemm kellhom lil A. Portelli nieqes sabu l-captain R. Vella f’burdata tajba waqt li g[al Luxol re;a’ spikka t-twil S. Deguara. L-Awstraljan M. Adekponya reba[ id-dwell kontra M. Meyers Keitt li g[at-tieni log[ba konsekuttiva ma kienx fl-a[jar forma. Depiro kellhom l-a[jar bidu u marru 8-2 minn fuq. Luxol tjiebu, imma wara li kienu basket bog[od, Depiro rkupraw ilvanta;; sa tmiem is-sessjoni 1812. Luxol kienu aktar pre/i]i filbidu tat-tieni sessjoni biss, meta qalbu r-ri]ultat u kienu punt minn fuq 29-28. Depiro g[addew minn dan il-mument diffi/li u marru jistrie[u 40-33 minn fuq. Wara bidu bilan/jat wara lmistrie[, Depiro wara l-[ames minuta b’sensiela tax-xuttijiet mill-bog[od kisbu 23 punt kontra erbg[a u bdew l-a[[ar g[axar minuti b’vanta;; tajjeb 63-49. Lejn l-a[[ar [ames minuti, Luxol ]iedu fil-log[ob u erba’ xuttijiet mill-bog[od rawhom vi/in imma ma kienx g[ad fadal [in.
ATHLETA A TO Z EL. .... 79 ROYCE FLORIANA......... 62 (26-14, 17-14, 13-23, 23-11) Athleta: M. Naudi 22, D.
Bugeja 14, C. Patus 14, C.
Si;;iewi baqg[u jittamaw fil-play-offs wara li g[elbu lil Starlites (ritratt Joseph Galea)
Galea, O. Said 7, S. Pace 3, D. Ross, S. Bischoff 4, W. Spiteri, S. Schembri 15. Floriana: D. Elston 20, S. Borg 4, B. Zammit 10, C. Calleja 1, D. Schembri 27, D. Agius. Referees: B. Vassallo, C. Terribile u S. Micallef. I/-Champions renjanti Floriana riedu reb[a biex ikomplu jisperaw li jiksbu post filplay-offs. Imma t-tamiet tag[hom [adu skoss qawwi wara l-ewwel sessjoni fejn Athleta ddominaw. Floriana ni]lu biss b’sitt plejers ming[ajr D. Camilleri, P. Shoults u O. Shamala minbarra S. Saakian li g[eb kemm ilu li C. Stopl la[aq kow/.
Athleta mill-ewwel minuti kienu xi ftit a[jar u marru 10-4 minn fuq. Wara reazzjoni talFloriana li kisbet sitt punti ming[ajr risposta, Athleta wara time-out irkupraw biex spi//aw l-ewwel sessjoni 26-14 minn fuq. Il-vanta;; ta’ Athleta b’M. Naudi f’burdata tajjba kompla jikber fit-tieni g[axar minuti u sal-mistrie[ bnew vanta;; 4328. B’D. Schembri jkollu aktar g[ajnuna minn D. Elston, Floriana wrew l-a[jar log[ob fit-tielet sessjoni fejn iddominaw u naqqsu d-distakk u da[lu fil-log[ba 56-51. It-tamiet tag[hom spi//aw mal-ftu[ tal-a[[ar g[axar minuti . Floriana tilfu lil C. Calleja
bil-[ames fawl u l-g[ejja da[let sew biex Athleta a//ertaw irreb[a.
REMAX SI::IEWI........... 78 STARLITES........................ 46 (16-17, 19-8, 23-11, 20-10) Si;;iewi: C. Maeir 11, A.
Debattista , S. Sammut 11, E. Xuereb, L. Camilleri 6, A. Borg 2, L. Ross 20, JP. Antoncich , I. Hoeger 18, M. Mallia 4, M. Matijevic 6. Starlites: M. Todorovic 14, R. Loporto 7, R. Bonnici 9, A, Schembri 4, S. Bonnici 8, J. Curmi, A. Cutajar, B. Soler, J. Zammit, G. Coleiro 4. Referees: E. Mangani, S. Micallef u T. Helenius. Si;;iewi kisbu r-reb[a li riedu
biex resqu lejn il-play-offs u jekk iridu jkunu sfidanti g[allkampjonat iriddu jib]g[u aktar g[all-pussess u jdawru aktar ilballun fl-attakk. Wara bidu tajjeb, Si;;iewi tilfu l-kon/entrazzjoni u Starlites [adu vanta;; biex spi//aw lewwel sessjoni 17-16 minn fuq. Si;;iewi kienu aktar determinati kif bdew it-tieni g[axar minuti biex g[elbu r-ri]ultat 2819. Hawn Si;;iewi re;g[u naqqsu mil-log[ob bis-Starlites jersqu tlett punti bog[od 28-25. Time-out g[en lil Si;;iewi jirkupraw u marru jistrie[u 35-25 minn fuq. Bir-reazzjoni ta’ Starlites ma tasalx, Si;;iewi ma kellhomx diffikultà jiddettaw il-log[ob sat-tmiem.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
27
SPORT OLIMPJADI TAX-XITWA
Samkova bl-ewwel deheb g[ar-Repubblika ?eka I]-]ag[]ug[a Eva Samkova tat l-ewwel midalja tad-deheb lir-Repubblika ?eka flOlimpjadi ta’ Sochi meta reb[et il-kompetizzjoni tas-snowboard. Din hi kompetizzjoni f’dak li jidher l-aktar sport perikolu] imma e//itanti fl-Olimpjadi fejn sitt atleti jitilqu flimkien u jag[mlu g[add ta’ qab]iet u dawriet fl-ajru g[al min minnhom jasal l-ewwel - [ar;et rebbie[a l-atleta ta’ 20 sena Samkova li temmet lewwel quddiem il-Kanadi]a Dominique Maltais li reb[et ilfidda waqt li l-Fran/i]a Chloe Trespeuch reb[et il-bron]. L-I]vezja reb[et id-deheb filCross Country skiing 4x10km biex iddefendiet b’su//ess ittitlu li reb[et f’Vancouver erba’ snin ilu. Ir-Russja quddiem g[ajnejn il-President Vladimir Putin, reb[u l-midalja tal-fidda, l-ewwel midalja tag[hom f’din id-dixxiplina f’aktar minn 20 sena waqt li l-midalja tal-bron] marret g[and Franza. Din kienet l-ewwel midalja g[al Franza f’din il-kompetizzjoni. Fis-Super-G tal-Alpine skiing tal-ir;iel, in-Norve;i] Kjetil Jansrud, li reba[ il-bron] fiddownhill tal-{add ta’ qabel, reba[ il-midalja tad-deheb. Huwa kellu [in ta’ minuta 18.14 sekondi bl-Amerikan
(Mil-lemin) Eva Samkova tar-Repubblika ?eka, il-Fran/i]i Chloe Trespeuch u Nelly Moenne Loccoz, l-Amerikana Faye Gulini u l-I]vizzera Simona Weiler waqt is-semi-fianli tas-snowboard Cross
Andrew Weibrecht jirba[ ilfidda 0.30 sek wara Jansrud. Il-midalja tal-bron] marret g[and ]ew; atleti, il-Kanadi] Jan Hudec u l-Amerikan Bode Miller li t-tnejn spi//aw 0.53 sek wara n-Norve;i]. Fl-Adler Arena saret il-kompetizzjoni tal-1,500m tan-nisa ta’ l-iSpeek Skating fejn l-
Olandi]a Jorien Ter Mors kisret ir-rekord pre/edenti b’4.37 sek. spi//et reb[et id-deheb f’1:53.51 min. Il-favorita netta u /-Champion renjanti l-Olandi]a Ireen Wust, li kie-net di;à reb[et id-deheb fit-300m u l1000m f’Sochi naqset milli ta//erta deheb o[ra meta kienet kwa]i sekonda u nofs wara l-
konnazzjonal. Il-bron] ukoll marret g[and Olandi]a o[ra Lotte Van Beekust waqt li Marrit Lennstra, Olandi]a wkoll, temmet ir-raba’. Il-kompetizzjoni tal-Biathlon tal-ir;iel fuq 15-il km kienet pos-posta min[abba /par qawwi u issa se ssir dalg[odu fis-7.30 p.m.
KAMPJONATI EWROPEJ
Ajax i]ommu l-ewwel post Lasse Schone skorja hart-trick hekk kif Ajax re;g[u ]ammew erba’ punti vanta;; f’ras il-klassifika Olandi]a b’reb[a 3-0 fuq Heerenveen Il-vanta;; ta’ Ajax kien anqas g[al punt wara li Twente reb[u 2-0 fuq Vitesse is-Sibt imma ttliet golws ta’ Schone a//ertaw li t-tim ta’ Frank de Boer ikompli j]omm l-ewwel post. L-attakkant internazzjonali Dani] skorja
darbtejn minnhom minn penalty. Intant Feyenoord komplew jinqatg[u mill-qu//ata wara li kienu mi]muma 1-1 mit-tim ta’ nofs il-klassifika NAC Breda. Daryl Janmaat po;;a lil Feyenoord fil-vanta;; fil-25 minuta imma Rydell Poepon minn penalty kiseb id-draw 12il minuta wara. Breda kellhom lis-sostitut Stipe Perica mke//i fl-84 minuta.
SPANJA – Real Madrid g[alkemm ming[ajr Cristiano Ronaldo sospi], xorta wa[da ]ammew il-pass ma’ Barcelona b’reb[a 3-0 g[and Getafe u issa g[andhom 60 punt daqs Barcelona. G[al Real skorjaw Rodriguez, Benzema u Modric. Ri]ultati o[ra
The Championship QPR v Reading Spanja
1-3
Granada v Real Betis Getafe v R. Madrid A. Bilbao v Espanyol
1-0 0-3 1-2
Augsburg v Nuremberg Hertha Berlin v Wolfsburg
0-1 1-2
Lyon v Ajaccio Evian v Lille
3-1 2-2
Cambuur v PEC Zwolle Groningen v GA Eagles NAC Breda v Feyenoord Ajax v Heerenveen
3-1 1-0
Celtic v St. Johnstone
3-0
Bundesliga Franza
Olanda
Premier Sko//i]
1-1
3-0
Wenger iwie;eb lil Mourinho Arsene Wenger sejja[ il-kummenti ta’ Mourinho ‘spe/jalista tal-falliment’ b[ala ‘imbarazzanti’ g[all-manager ta’ Chelsea. Meta kien qed jitkellem wara rreb[a fuq Liverpool fl-FA Cup, Wenger sejja[ il-kummenti ta’ Mourinho b[ala nuqqas ta’ rispett. Mourinho kien g[adda dawn ilkummenti qabel il-log[ba mill[ames round kontra Manchester City s-Sibt fejn t-tim minn Londra tilef 2-0 u Wenger jemmen li l-Portugi] kien ‘out of order’. “Ma rridx nitkellem fuq dawk il-kummenti banali u bla rispett. Qatt ma tkellimt dwaru fil-konferenzi tieg[i u mhux se nibda issa,” qal Wenger.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
28
SPORT
FA CUP V ROUND
Arsenal jeliminaw lil Liverpool
Alex Oxlade-Chamberlain skorja gowl u [adem ie[or hekk kif Arsenal b’xi mod pattewha xi ftit lil Liverpool g[all-umiljazzjoni li tawhom ;img[a qabel filkampjonat biex g[addew g[allkwarti tal-finali tal-FA Cup. Il-Gunners li kienu meg[luba 5-1 f’Anfield, marru fil-vanta;; meta Oxlade-Chamberlain kompla fix-xibka wara loose ball fis16-il minuta. Il-winger Ingli] imbag[ad ipprovda l-cross li minnu lattakkant :ermani] Lukas Podolski skorja minn tartf ilkaxxa g[at-tieni gowl. Steven Gerrard naqqas l-iskor g[al Liverpool minn penalty imma t-tim ta’ Brendan Rodgers ma kienx kapa/i jikseb id-draw jew joffri l-wirja li ta ;img[a ilu. Roberto Martinez ]amm [ajjin it-tamiet li j]omm l-FA Cup meta t-tim tieg[u ta’ Everton g[eleb 3-1 lill-eks klabb tieg[u Swansea City. L-Ispanjol qed jipprova jsir lewwel manager li jirba[ il-kompetizzjoni g[al sta;uni konsekut-
tivi ma’ ]ew; klabbs differenti wara s-su//ess ma’ Wigan Asthletic is-sena l-o[ra. Huwa g[amel pass ie[or ilquddiem lejn din il-kisba b’reb[a f’Goodison Park. Lacina Traore li jinsab misluf ming[and Monaco feta[ l-iskor wara biss erba’ minuti qabel Jonathan Guzman kiseb id-draw 11-il minuta wara. Is-sostitut Steven Naismith re;a’ po;;a lil Everton filvanta;; wara ]ball fid-difi]a ta’ Neil Taylor fil-65 minuta u Leighton Baines a//erta r-reb[a minn penalty ftit minuti wara. Everton laqtu wkoll il-lasta minn Steven Pienaar. }ew; gowls lejn it-tmiem minn Chris Porter taw reb[a lil Sheffield United 3-1 fuq Nottingham Forest u issa hemm il-possibbiltà li jiltaqg[u kontra r-rivali ;irien Wednesday g[al post fis-semifinali. Porter ]amm kalm biex skorja penalty fid-90 minuta u re;a’ skorja ]ew; minuti wara biex g[alaq il-log[ba fi Bramall Lane
Lukas Podolski jiskorja t-tieni gowl ta’ Arsenal kontra Liverpool
hekk kif United ;ew minn wara. Wara li kienu di;a` eliminaw lil Fulham u Aston Villa, il-manager ta’ United Nigel Clough [a gost bir-reb[a fuq l-eks klabb tieg[u. Jamie Paterson kien po;;a lil
Forest fil-vanta;; fit-28 minuta imma United, l-anqas tim firranking li fadal fil-kompetizzjoni, kisbu d-draw minn Conor Coady wara l-mistrie[ wara ]ball banali ta’ Dorus de Vries u lejn it-tmiem a//ertaw mir-reb[a.
Ri]ultati FA Cup V Rd
Everton v Swansea Sheff Utd v Nottm F. Arsenal v Liverpool
3-1 3-1 2-1
FA CUP
Man City vs Wigan fil-K#F Il-holders tal-FA Cup Wigan telg[u biex jilag[bu barra minn darhom g[and Manchester City fil-kwarti tal-finali li se tkun ripetizzjoni tal-final ta’ Wembley l-ista;un li g[adda. Everton li g[elbu lil Swansea fil-[ames round, se jmorru g[and ir-rivali mill-Premier Arsenal li eliminaw lil Liverpool. L-a[[ar tmienja se jinkludi wkoll id-derby ta’ Sheffield jekk Wednesday jeg[lbu lil Charlton wara li United issuperaw 3-1 lil Nottingham Forest. Sunderland se jmorru g[and Brighton jew Hull u dan jista’
jfisser li l-Black Cats ta’ Gus Poyet se jirritornaw fil-kosta tan-nofsinhar. L-erba’ partiti huma skedati li jintlag[bu bejn it-8 u d-9 ta’ Marzu. Il-polza tal-biera[ tipprovdi wkoll l-opportunita` g[all-isfidanti tal-Premier League, Manchester City li jie[du ftit tpattija fuq Wigan li kienu [asduhom b’reb[a 1-0 fl-a[[ar final ta’ Mejju. City kienu favoriti netti li jirb[u lil-Latics li dakinhar kienu ta[t it-tmexxija tal-manager ta’ Everton Roberto Martinez imma sfaw meg[luba b’gowl ta’ Ben Watson fl-
a[[ar [inijiet. Madankollu llum hemm divi]joni taqsam bejn i]-]ew; klabbs peress li Wigan kienu relegati mill-og[la divi]joni wara s-su//ess f’Wembley. Il-polza tfisser ukoll li l-manager tal-Latics, Uwe Rosler g[all-ewwel darba fil-karriera ta’ manager, se jkun qed jirritorna g[an City, tim li kien irrappre]enta b’distinzjoni bejn l-1994 u l-1998. Il-poloz irrizultaw hekk:
FA Cup K#F
Arsenal v Everton Brighton#Hull v Sunderland Sheff Utd v Sheff Wed#Charlton Man City v Wigan
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
29
SPORT FUTBOL TALJAN - SERIE A
Juventus jirb[u wkoll fil-100 log[ba ta[t Conte Antonio Conte //elebra l-100 log[ba tieg[u fis-Serie A b[ala kow/ ta’ Juventus b’reb[a 3-1 kontra Chievo. Din kienet is-70 reb[a li /-Champions renjanti kisbu ta[t it-tmexxija ta’ Conte u komplew bir-rekord perfett li g[andhom fil-Juventus Stadium. Roma naqqsu d-distakk u ]ammew erba’ punti fuq Napoli li kif mistenni g[elbu lil Sassuolo u baqg[u fit-tielet post waqt li Parma u Catania wkoll kisbu reb[iet impressjonanti. Illum Torino li g[andhom 33 punt jilag[bu g[and Verona li g[andhom 36 f’dak li jidher konfront bilan/jat. TURIN – Juventus komplew isa[[u l-ewwel post b’reb[a kontra Chievo fejn iddominaw g[al [inijiet twal fl-ewwel taqsima li kienet karatterizzata mill-gowl sabi[ ta’ Kwadwo Asamoah wara li r/ieva Fernando Llorente. Claudio Marchisio rdoppja lvanta;;. Chievo naqqsu l-iskor b’awtogowl stramb meta Lichtsteiner f’tentattiv li jikklerja [abbat ma’ dahar Martin Caceres bil-ballun jispi//a wara Buffon. Imma wara li Juventus kienu [allew ]ew; gowls vanta;; ja[arbulhom kontra r-rivali Verona l-;img[a l-o[ra, din iddarba kien Llorente li bir-ras a//erta li jie[du l-punti massimi. CATANIA – Catania nqalg[u mill-a[[ar post g[all-ewwel darba wara bosta ;img[at meta b’sorpri]a g[elbu lil Lazio fi Sqallija 3-1 u issa jinsabu fit-tielet post mill-a[[ar. Catania [asdu lil Lazio b’gowl wara biss 42 sekonda minn Izco imma minuta fuq il[in qabel il-mistrie[ Lazio kisbu d-draw minn Stefano Mauri. Madankollu mal-ftu[ tat-tieni taqsima Spolli re;a’ po;;a lil Catania fil-vanta;; u g[axar minuti wara kien Peruzzi li [asad lit-tim ta’ Reja li issa ni]el fl-10 post u ta tliet punti prezzju]i lillkow/ Maran.
SARDENJA – Livorno kisbu rreb[a li [alliethom barra mizzona relegation meta g[elbu lil Cagliari 2-1 fi Stadio Sant’Elia. Il-log[ba kienet karatterizzata minn tliet tke//ijiet fl-a[[ar 20 minuta. Fil-71 minuta tke//a Conti g[al Cagliari u fis-86 u l-91 minuta tke//ew Ceccherini u Benassi g[al Livorno. Sadanittant Emerson fl-44 u Paulinho minn penalty fl-54 minuta skorjaw g[al Livorno u Nene` naqqas l-iskor g[al Cagliari fl-64 minuta. REGGIO EMILIA – Kif mistenni Napoli marru g[and Sassuolo u [ar;u rebbie[a 2-0 biex komplew bis-serje po]ittiva wara li matul il-;img[a kisbu post fil-finali tal-Coppa Italia. Marek Hamsik ma skorjax, imma kien hu li [adem i]-]ew; gowls g[al Dzemaili u Insigne. Telfa li xe[tet lit-tim ta’ Malesani fla[[ar post. BERGAMO – Parma ta[t ittmexxija ta’ Roberto Donadoni komplew bil-wirjiet po]ittivi u issa da[lu fiz-zona tal-Europa League fis-sitt post wara reb[a mpressjonanti g[and Atalanta. Molinaro wara disa’ minuti po;;a lil Parma fil-vanta;; u fl-74 minuta rdoppjaw minn awto-gowl talFran/i] Benalouane. Hawn Atalanta tfixklu u tliet minuti wara Antonio Cassano g[amilhom 3-0. Tiet minuti fuq il-[in kien is-sostitut Schelotto li skorja r-raba’ gowl. GENOVA – Genoa u Udinese [adu punt kull wie[ed f’partita li pprodu/iet sitt gowls u spettaklu b’Genoa dejjem ji;ru wara rri]ultat. Basta fil-35 minuta u Brino Fernandes fl-40 minuta taw vanta;; doppju lil Udinese imma fil-[in mi]jud qabel il-mistrie[, Konatè da[[al lil Genoa fil-partita. Tliet minti fit-tieni taqsima Udinese re;g[u fet[u vanta;; doppju b’gowl minn penalty ta’ Muriel. I]da Genoa kellhom [sibijiet o[ra u b’doppjetta ta’
L-Ispanjol Llorente jiskorja t-tielet gowl ta’ Juventus kontra Chievo
Alberto Gilardino si spazju ta’ g[axar minuti [adu punt meritat. RUMA – Roma g[elbu lil Sampdoria 3-0 fl-Olimpico. Ittim ta’ Rudi Garcia kien l-a[jar tim g[al [inijiet twal u minkejja diversi plejers regolari nieqsa, fosthom Totti u De Rossi, xorta [a tliet punti biex sa[[a[ it-tieni post. Roma [adu l-vanta;; minuta qabel il-mistrie[ minn daqqa ta’ ras ta’ Destro li t[alla ]markat u fit-tieni taqsima Pjanic bi freekick dirett g[eleb lil Da Costa g[al 2-0. }ew; minuti wara Roma g[alqu l-log[ba bit-tieni gowl personali ta’ Mattia Destro wara [arba ta’ Gervinho. Sampdoria tke//ielhom Gastaldello fit80 minuta.
Ri]ultati lokali U*BET FA Trophy KF
G]ira Utd v Rabat A Sliema W v Pieta` H.
2-1 2-0
Valletta v Mosta Qormi v Floriana }abbar v Melita }ejtun v Msida Rabat v }ebbu; Naxxar v Mellie[a
1-1 0-1 3-2 2-3 1-2 2-1
B’Kara wo Gozo Pembroke v }ebbu; Balzan v }abbar
2-0 2-3 0-3
YFA U17
U15
Nisa Gozo v B’Kara Tfajliet U16 Tarxien v Hibs
1-4
2-0
Raiders L v Mosta Pembroke A v M;arr Utd
GFA Championship Pool Victoria H. v Xewkija T. Relegation Pool Oratory Y v Xag[ra Utd IASC Rd Preliminari KO }abbar CB v B’Kara SJ I Rd.
3-0 2-2
Luxol v Depiro
52-70
0-3
Depiro v Luxol Si;;iewi v Starlites
VOLLEYBALL Nisa II Div. B’Kara v Playvolley Super League Nisa
87-85 78-46
0-0 5-2
Bir]ebbu;a T. v Senglea Y. Mqabba A. v Msida RS.
1-2 0-5
Rabat v White Hart Sliema HS v Qormi
6-2 2-3
HOCKEY
BASKETBALL Nisa Hibs v Starlites
50-61
Ir;iel
Paola Hibs v Flyers FDL v Toyota P.
HANDBALL U15 Subien
Semi. HMS v Luxol MR Kavallieri v Starmax
U17
3-0 1-3 0-3
0-30 26-12
Starmax v Luxol Swieqi PM v La Salle
27-7 24-7
SayitMalta v La Salle
26-17
II Div. Ir;iel
Ri]ultati u Klassifiki Serie A
Atalanta v Parma Cagliari v Livorno Catania v Lazio Fiorentina v Inter Genoa v Udinese Juventus v Chievo Milan v Bologna Sassuolo v Napoli Roma v Sampdoria
0-4 1-2 3-1 1-2 3-3 3-1 1-0 0-2 3-0
Illum
Verona v Torino
(2045)
Serie B
Empoli v Carpi Latina v Cittadella Spezia v Crotone Siena v Juve Stabia Padova v Novara Cesena v Palermo Brescia v Ternana Reggina v Trapani Avellino v V. Lanciano Pescara v Varese Modena v Bari
Kif Jinsabu Juventus Roma Napoli Fiorentina Inter Parma Verona Torino Milan Lazio Genoa Sampdoria Udinese Atalanta Cagliari Bologna Livorno Catania Chievo Sassuolo
L R D T F K Pt
24 23 24 24 24 23 23 23 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24 24
20 16 15 13 10 9 11
Log[ob li jmiss Is-Sibt 22-2-14 Bologna v Roma Il-{add 23-2-14
8 8 8 8 7 8 8 5 4 5 4 4 4
Livorno v Verona Udinese v Atalanta Inter v Cagliari Chievo v Catania Sampdoria v Milan Juventus v Torino Lazio v Sassuolo It-Tnejn 24-2-14 Parma v Fiorentina Napoli v Genoa
L-Aqwa skorers
3 6 5 5 9 9 3 9 8 8 7 7 3 3 9 9 5 7 6 5
1 1
4 6 5 5 9 6 8 8 9 10 13 13 10
11 14 13 14 15
59 19 48 11 49 27 43 26 42 28 36 27 39 37 36 30 37 35 30 32 27 31 27 35 28 35 24 36 22 34 22 40 24 42 19 41 17 35 23 51
63 54 50 44 39 36 36 33 32 32 31 28 27 27 24 21 20 19 18 17
(2045) (1230) (1500) (1500) (1500) (1500) (1830) (2045) (1900) (2100)
1-1 1-0 3-1 1-0 1-0 0-0 1-1 1-1 1-3 1-2 4-0
Kif Jinsabu Palermo Empoli V. Lanciano Cesena Avellino Trapani Latina Spezia Brescia Crotone Carpi Siena Pescara Modena Varese Ternana Bari Novara Reggina Cittadella Padova Juve Stabia
L R D T F K Pt
25 25 25 25 25 25 25 25 25 25 24 25 25 25 25 25 25 25 25 25 24 25
13 11 11
7 9 7 9 12 10 9 9 11 9 11 10 8 8 13 10 6 10 5 10 11 9 7 8 8 8 8 7 9 7 8 5 9 5 7 4 9 5 6 2 8
5 5 7 4 6 5 5 7 4 9 9 4 9 9 9 9 10 11 13 12 13 15
Lega Pro Grupp A Vicenza v FeralpiSalo` Grupp B Salernitana v Ascoli Benevento v Gubbio Grosseto v L’Aquila Lecce v Paganese Pisa v Perugia Prato v Pontedera Frosinone v Viareggio
35 18 34 20 26 22 29 19 30 27 33 27 24 20 28 31 37 32 36 35 29 30 38 27 34 32 33 25 32 33 31 30 25 31 22 34 20 36 21 34 19 34 22 41
46 42 40 39 39 38 38 38 37 36 35 34 34 32 32 30 26 24 22 21 21 14
4-1 2-1 3-0 1-0 2-0 2-1 4-2 2-1
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
30
SPORT
Riccardo Gaucci President ta’ Floriana FC It-Taljan Riccardo Gaucci hu lpresident il-;dfid ta’ Floriana FC wara votazzjoni o[ra li saret ilbiera[ waqt il-Laqg[a :enerali Straordinarja tal-klabb li bdiet isSibt biex ta[tar President ;did minflok l-Ingli] Stephen Vaughan Jr. li rri]enja ftit taljiem ilu qabel tne[[a mill-kariga. Gaucci ;ab 168 vot favur u 20 kontra Gaucci li g[andu 37 sena u ji;i iben l-ekx President kontroversjali ta’ Perugia, Luciano Gaucci, kien kontestat mill-Ingli] li fla[[ar jiem ipprova jakkwista wkoll lil Leeds United, Mika Farnan. Imma wara li s-Sibt i]]ew; kontestanti ;abu l-istess ammont ta’ voti, lbiera[ kien Gaucci li ;ie elett. Wara r-ri]ultat tas-Sibt kien hemm mozzjoni li titlob sabiex i]]ew; konsortia jag[tu aktar garanziji u dokumenti dwar linvestiment tag[hom. Jing[ad li dawn il-garanziji ing[ataw biss minn Gaucci u g[alhekk ilKumitat tal-g[a]la dde/ieda li kellu jelimina l-konsorzju ta’ Farnan li f’Malta kien qed jidher g[ali[ l-investitur minn Dubaj,
Medi Tozar. Din id-de/i]joni xejn ma ni]let tajjeb ma’ w[ud millpartitarji li kienu qed jappo;;jaw dan il-kosorzju li mag[hom kellhom ukoll lill-eks plejer internazzjonali Bra]iljan ta’ ta[t it-23 sena Nene u l-eks assistant kow/ ta’ Jose Mourinho ma’ diversi klabbs, Brito Baltemar. Kien hemm numru ta’ Maltin jappo;;jaw dan il-konsorzju fosthom eks plejers u eks uffi/jali ta’ Floriana. “L-ewwel irridu na[dmu biex isalvaw postna fil-Premier u li ne[ilsu mill-falliment finanzjarju. Din hi l-mira immedjata li se npo;;i qddiemna g[all-jiem u ;img[at li ;ejjin.” Hekk kienu l-kummenti ta’ Riccardo Gaucci mal-[atra tieg[u ilbiera[. Mistoqsi dwar x’ja[seb li wassal lill-membri tal-klabb biex jag[]lu lilu u mhux lill-kandidat lie[or l-Ingli] Mike Farnan, Gaucci qal li hu ja[seb li kien kapa/i jikkonvin/i lill-membri u lill-kumitat kollu li kien se jtihom dak li verament g[andhom b]onn. “Issa llejla se jkolli l-ewwel laqg[a importanti mal-kumitat
minn fejn se nfasslu l-[idma tag[na. Fil-jiem li ;ejjin imbag[ad kif isir dejjem, niffirmaw il-kuntratt ta’ bejnietna u minn hemm nibdew il-[idma importanti. L-importanti issa hu li nsalvaw u ne[ilsu lit-tim mill-falliment finanzjarju. Dan hu li rridu npo;;u quddiem g[ajnejna g[alissa,” qal Gaucci. Mitlub jikkummenta jekk hux be[siebu jsa[[a[ lit-tim b’mod immedjat, Gaucci re;a’ tenna li limportanti g[alih jibqa’ li jevita lfalliment finanzjarju u li jevita rrelegation. “Kif di;a` g[idt, irridu nimxu pass pass u l-ewwel in[arsu lejn laktar problemi importanti u iminenti. Dawk li nevitaw ir-relegation u l-falliment finanzjarju. Meta nag[mlu dan, in[arsu l-quddiem. Rigward l-iskwadra fi tmiem l-ista;un ikollna dak ilperjodu ta’ xahrejn fejn inkunu nistg[u nevalwaw a[jar is-sitwazzjoni u na[sbu biex insa[[u ttim,” qal Gaucci. Wie[ed mill-persuni qrib [afna ta’ Gaucci u li qed jag[ti daqqa t’id b’mod dirett lill-President il;did ta’ Floriana hu Mauro Di
Riccardo Gaucci – L-ewwel irid jindirizza l-problemi ur;enti ta’ Floriana FC
Lello; Taljan u eks plejer ta’ diversi klabbs f’Malta fosthom Sliema Wanderers, Pieta` Hotspurs u B’Kara. Sadanittant hu mifhum li l-eks President ta’ Floriana, Stephen Vaughan Junior ressaq sekwestru lil Floriana fuq somma ta’ aktar minn 100,000
ewro. Intant is-Segretarju ta’ Floriana FC Dione Borg li mexxa l-laqg[a [abbar li nhar il-:img[a se jsir rally kbir g[all-partitarji u l-membri kollha ta’ Floriana FC li matulu se jing[ataw l-a[[ar dettalji u ]viluppi fi [dan il-klabb.
}ag[]ug[ b’dixxendenza Maltija ma’ Chelsea }ag[]ug[ ta’ 16-il sena Ruben Sammut li jilg[ab b[ala midfielder ma’ Chelsea flIngilterra, g[andu dixxendenza Maltija. Dan kien ]velat fil-programm Rewplay fuq Net TV ilbiera[ waqtir-rubrika Rajna u Smajna. Intqal li ta’ 6 snin Sammut kien ing[aqad mal-akkademja ta’ Arsenal i]da sentejn wara ssie[eb ma’ Chelsea. Illum jilg[ab mat-tim nazzjonali Sko//i] ta’ ta[t is-16-il sena. Teknikament Sammut g[adu
bi/-/ans li jkun mistieden millMFA sabiex jilg[ab bil-flokk nazzjonali, possibilment anke fil-Kampjonati Ewropej ta’ ta[t is-17-il sena u li se jsiru f’pajji]na f’Mejju li ;ej. Madankollu biex dan ise[[, il-plejer ma jridx ikun lag[ab fit-tim nazzjonali tal-iSkozja tal-istess kategorija. L-iSkozja g[adhom bi/-/ans li jikkwalifikaw g[al din il-kompetizzjoni meta lejn l-a[[ar ta’ Marzu se jkunu qed jilag[bu fl-Elite Round fi Grupp 6 kontra tliet pajji]i o[ra. Minn dan il-grupp
ir-rebbie[ biss jg[addi g[allfa]i finali li se tintlag[ab f’Malta. Jekk Sammut ma jilg[abx mal-Iskozja x-xahar li ;ej, allura jkun jista’ jilg[ab g[al Malta f’Mejju, ming[ajr ma jitlef i/-/ans li fil-futur g[ad jista’ jer;a’ jilg[ab g[allIskozja. Jing[ad li l-MFA qed tikkonsidra din il-possibiltà. Inter jirrifjutaw
Intant Reno Mauro Piscopo, Taljan-Awstraljan li g[andu omm Maltija-Awstraljana u g[ad g[andu biss 15-il sena.
Jidher li xi [add minn Malta u li g[andu relazzjonijiet tajbin ma’ Inter u rabta mal-MFA, g[arraf lill-klabb Taljan bil-possibbilta` li l-MFA taf tkun interessata li tistieden lil dan il-plejer sabiex jifforma parti mit-tim nazzjonali Malti g[all-Kampjonati Ewropej ta’ ta[t is-17-il sena. Jidher li l-klabb Taljan ma tantx [a gost b’dan l-interess tant li fil-jiem li g[addew kien hemm uffi/jal ewlieni tas-Supporters Club ta’ Inter f’Malta li meta kien f’Milan talab lid-diri;enza ta’ Inter sabiex jiltaqa’ u jinter-
POOL – KAMPJONATI EWROPEJ
Bidu mill-aqwa g[at-timijiet Maltin Ilbiera[ bdew il-Kampjonati Ewropej tal-Pool organizzati f’pajji]na, mill-Malta Pool Association f’lukanda f’Bu;ibba. F’dawn il-kampjonati qed jie[du sehem 400 plejer minn 11-il pajji]. Wara l-ftu[ spetakolari ta//erimonja, li g[aliha kienu pre]enti aktar minn 600 persuna, ng[ata bidu g[al-log[ob
bit-timijiet Maltin impenjati mill-ewwel. It-tim ta]-]g[a]ag[ ta’ ta[t it18-il sena kiseb reb[a importanti 8-7 fuq l-Irlanda filwaqt li t-timijiet Maltin ta’ dawk il-fuq minn 50 sena kisbu ]ew; reb[iet bit-tim A jeg[leb lil dak tal-Iskozja B 6-3 filwaqt li t-tim Malti B kiseb reb[a kbira 8-1 kontra Franza A.
Dehra ;enerali tas-sala fejn qed isir il-log[ob
vista lil Reno Piscopo. Iddiri;enza xejn ma [adet gost u irrifjutat it-talba ta’ dan luffi/jal mis-Supporters Club ta’ Malta waqt li talbu sabiex Malta i[allu lil Reno Piscopo bi kwietu. Hu mifhum li sal-lum l-MFA g[adha m’g[amlitx stedina uffi/jali lil Reno Piscopo. Mhux esklu], madankollu, li /-/entru Tekniku tal-MFA jikkonsidra li jag[mel dan bit-tama li Piscopo jilg[ab ma’ Malta filKampjonati Ewropej ta’ ta[t is17-il sena.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
31
SPORT U*BET FA TROPHY
G]ira Utd fis-semifinali b’gowl fl-a[[ar sekondi Stewart Said
G}IRA U..............................(0) 2 RABAT A.............................(1) 1 G]ira: K. Gerada, A. White, Y.
Tonna, J. Pace, J. Camilleri, B. Bondin, R. Deguara, M. Avila Perez, P. Gueye, M. Kotyza, S. Meilak Sost: C. Cassar flok Y. Tonna 76’, S. Vella flok P. Gueye 90’, Rabat: P. Velimirovic, S. Gauci, D. Azzopardi, D. Falzon, I. Carapic, J. Caruana, D. Carrillo Pendas, S. Oproiescu, R. Micallef, J. Bajada, M. Licari Sost: P. Borg flok M. Licari 56’ Skorjaw: J. Bajada 4’ (R), P. Gueye 51’, S. Meilak 94’ (G) Imwissija: D. Carrillo Pendas 25’, D. Azzopardi 45’ (R), B. Bondin 27’, M. Kotyza 36’(G) Tke//a: D. Azzopardi 51’ (R) Referee: Ville Nevalainen (FIN)
G]ira United g[addew g[assemi finali tal-U*Bet FA Trophy meta b’gowl fl-a[[ar sekondi talpartita g[elbu lit-tim tal-Premier Rabat Ajax 2-1. It-tim tal-Ewwel Divi?joni approfitta mill-vanta;; numeriku li kellu prattikament matul it-tieni taqsima biex irnexxilu jikkwalifika u issa
jilg[ab kontra Valletta. G[al Rabat din kienet okka]joni tajba biex jinsew ftit id-di]appunt talKampjonat i]da tilfu din il-partita wkoll biex /ertament ser jibdew it-tieni fa]i tal-kampjonat b’moral baxx. Kienu Rabat fet[u l-iskor firraba’ minuta meta d-difi]a ta’ G]ira kklerjat kross, il-ballun spi//a g[and JONATHAN BAJADA li b’xutt bix-xellug fissaqaf tax-xibka minn barra lkaxxa g[eleb lil Tabone. G]ira marru vi/in fl-10 minuta meta minn po]izzjoni tajba Pape Gueye prova t-tentattiv i]da xxutt ;ie blokatt fil-[in minn Shaun Gauci. Fis-16-il minuta Kotyza g[adda lejn Pape Gueye li ]amm il-ballun i]da l-konklu]joni kienet fqira u Velimirovic blokka tajjeb. Rabat [olqu azzjoni o[ra fit-22 minuta meta Carrillo Pendas ;ibed il-ballun fuq illemin u prova b’xutt fuq it-tieni lasta. G]ira wie;bu fl-34 minuta meta minn kross ta’ Tonna, daqqa ta’ ras ta’ Steve Meilak g[addiet g[oli. Rabat sfaw jilag[bu b’g[axar plejers meta fil-51 minuta meta David Azzopardi ;ie muri t-tieni karta safra wara fawl f’nofs il-
Pape Gueye jikseb il-gowl tad-draw g[al G]ira b’xutt akrobatiku (ritratti> Trevor Sollars)
grawnd. Minn dak il-free-kick, G]ira g[amlu l-iskor indaqs meta PAPE GUEYE ddefenda l-ballun tajjeb minn kross u b’rovexxjata g[eleb lil Velimirovic. G]ira marru vi/in fis-57 minuta meta Yanis Tonna g[adda minn mal-linja leminija u krossja filbaxx i]da Moises Avila Perez ma laqatx il-ballun mill-vi/in. }ew; minuti wara xutt minn barra l-
kaxxa ta’ Bjorn Bondin g[adda g[oli. Fl-64 minuta xutt ta’ Jamie Pace g[adda g[oli. G]ira komplew jattakkaw u fis-76 minuta xutt tas-sostitut Christian Cassar spi//a ftit barra. Rabat marru vi/in fis-87 minuta meta minn kross ta’ Bajada, d-daqqa ta’ ras Ryan Micallef g[addiet ftit g[oli. G]ira marru vi/in il-gowl tar-
reb[a fil-91 minuta meta minn kross ta’ Avila Perez nxte[et minn tulu i]da d-daqqa ta’ ras [abtet mal-mimduda. G]ira skorjaw il-gowl tar-reb[a fl-94 minuta meta minn kross minn fuq illemin, Avila Perez qassam filbaxx lejn STEVE MEILAK li b[al sajjetta spara l-ballun fixxibka g[al fer[ tal-partitarji ta’ G]ira.
Gowls kmieni jwittu t-triq g[al Sliema SLIEMA W.......................(2) 2 PIETÀ H.................................0 Sliema: G. Zammit, A.
Muscat, J. Mintoff, M. Scerri, S. Ohawuchi, C. Gatt Baldacchino, T. Cilia, P. Barbetti, M. Muchardi, S. Biancardi, A. Vladavic Sost: K. Farrugia flok T. Cilia 67, I. Woods flok J. Mintoff 85’ Pieta: D. Cassar, T. Agius, O. Anonam, C. Attard, K. Cesare, C. Grech, R. Kooh Sohna, L. Mutasi, J. Pisani, R. Costa, J. Zarate Sost: J. Ani flok C. Grech 46’, Q. Refalo flok K. Cesare 65’, M. Borg flok J. Pisani 76’ Skorjaw: M. Scerri 4’, S. Ohawuchi 14’ (S) Imwissija: O. Anonam 62’ (P), J. Mintoff 81’ (S) Referee: Paul McLuaghlin Attendenza:564 Sliema qatg[u passa;; g[assemi finali meta g[elbu lit-tim tal-Ewwel Divi]joni Pietà Hotspurs 2-0. Il-partita kienet wa[da mexxejja bi]-]ew; timijiet jippruvaw l-a[jar tag[hom u Sliema jirnexxillhom isibu ]ew; gowls kmieni u jamministraw ilpartita. Pieta` setg[u da[lu fil-
Mark Scerri jifta[ jifta[ l-iskor g[al Sliema wara biss erba’ minuti kontra Pietà
log[ba b’diversi okka]jonijiet imma dan m’g[amluhx u issa jer;g[u jirritornaw l-attenzjoni fuq il-kampjonat. Sliema fet[u l-iskor fir-raba’ minuta meta MARK SCERRI ir/ieva pass imxellef ta’ Vladavic u b’xutt bomba bixxellug g[eleb lil Cassar. Huma g[al ftit ma kabbrux l-iskor ]ew; minuti wara meta f’azzjoni konfu]a Christian Grech
imblokka x-xutt ta’ Barbetti, ddifi]a ma kklerjatx il-periklu bil-ballun jispi//a g[and Trevor Cilia li i]da kellu x-xutt imblokkat ukoll g[al korner. Madankollu Sliema irduppjaw fl-14-il minuta meta STANLEY OHAWUCHI ir/ieva ballun fittul u wara li avvanza g[eleb lil Cassar b’xutt fil-baxx. Pietà appellaw g[al penalty
fis-26 minuta meta Terence Agius ipprova jg[addi i]da allegatament twaqqaf minn id Scerri. Ir-referee McLuaghlin [alla l-log[ob g[addej. Pieta` g[amlu kurra;; u setg[u fa/ilment naqqsu l-iskor fid-29 minuta meta Varella g[adda lejn Kooh Sohna li avvanza, evita lil Biancardi u kkrossja fil-baxx lejn Kyle Cesare i]da minn [alq il-lasta xe[et g[oli.
Sliema wie;bu fit-38 minuta minn kross ta’ Mintoff i]da xxutt imkaxkar ta’ Muchardi ;ie salvat fa/ilment minn Cassar. Pietà g[al darba o[ra vi/in fl-40 minuta meta xutt b’sa[[tu ta’ Ricardo Costa ta l-illu]joni tal-gowl i]da x-xutt [abat manna[a ta’ barra tax-xibka. Sliema marru vi/in it-tielet gowl fit-63 minuta meta freekick minn po]izzjoni /entrali ta’ Trevor Cilia spi//a ftit g[oli. Pieta` setg[u da[lu fil-partita fit-78 minuta meta Jerry Ani qassam mill-ewwel lejn Kooh Sohna i]da minn qag[da ideali x-xutt tieg[u g[adda barra. Listess Kooh Sohna kellu opportunità o[ra fit-82 minuta meta minn kross ta’ Terence Agius, Biancardi kklerja parzjalment u bil-ballun fl-arja prova b’;est akrobatiku i]da l-konklu]joni g[addiet g[oli. Sliema setg[u g[alqu l-partita fl-84 minuta meta Muchardi qassam lejn Ohawuchi i]da x-xutt fil-baxx tieg[u ;ie mtajjar f’korner minn Cassar. B’hekk fis-semifinali Sliema issa jaffrontaw lil Qormi, finalisti telliefa fl-a[[ar ]ew; edizzjonijiet.
www.maltarightnow.com
It-Tnejn, 17 ta’ Frar, 2014
32
LOKALI
Evarist Bartolo kien ikkritika bl-a[rax il-kumpanija li g[a]el il-Gvern Laburista biex tibni l-Power Station il-;dida Muscat kien wieg[ed li ma jag[tix kuntratti lill-kumpaniji blacklisted min[abba korruzzjoni, i]da g[a]el lil Siemens li kienet blacklisted mill-Bank Dinji Il-Gvern Laburista ta’ Joseph Muscat g[a]el konsorzju biex jibni l-Power Station il-;dida li ta[dem bil-gass li b[ala 20% talishma tag[ha g[andha lillkumpanija Siemens li ;iet blacklisted mill-Bank Dinji min[abba akku]i ta’ korruzzjoni. Dan il-fatt imur kompletament kontra l-weg[da li kien g[amel listess Muscat qabel l-elezzjoni ;enerali meta kien wieg[ed li mhux se j[alli kumpaniji li jkunu blacklisted milli jie[du sehem filpro/ess ta’ tendering g[all-kuntratti tal-Gvern. Fl-2010, Joseph Muscat, li dakinhar kien Kap tal-Oppo]izzjoni kien [abbar 15-il mi]ura biex fi kliemu, ti;i mi;;ielda l-korruzzjoni. Fost l-o[rajn, kien wieg[ed li dawk il-persuni jew kumpaniji li jkunu blacklisted min[abba korruzzjoni minn organizzazzjonijiet internazzjonali b[allBank Dinji, l-Unjoni Ewropea jew il-Bank tal-Investiment Ewropew ikunu awtomatikament skwalifikati milli jitfg[u l-offerta tag[hom g[al kuntratti tal-Gvern. Madanakollu, jidher /ar li Muscat mhux qed i]omm ma’ din ilweg[da g[aliex minkejja li lkumpanija Siemens kienet blacklisted min[abba korruzzjoni millBank Dinji, xorta wa[da, l-Gvern Malti mhux talli [alliha titfa lofferti tag[ha, i]da talli g[a]el lilha fil-konsorzju Electro Gas Malta g[al wie[ed mill-aktar kuntratti importanti, jekk mhux laktar importanti g[all-Partit Laburista, f’din il-le;i]latura. Minbarra l-fatt li Muscat wieg[ed [a;a u g[amel mod ie[or, issa jirri]ulta li l-Ministru tal-Edukazzjoni Evarist Bartolo, kien [adha qatta bla [abel kontra l-istess kumpanija lura fl-2010, u f’diversi artikli li kien kiteb kien qal li din il-kumpanija qatt m’g[andha tintg[a]el g[al kuntratti tal-Gvern peress li kienet blacklisted mill-Bank Dinji. F’artiklu fuq il-;urnal Maltatoday f’Mejju tas-sena 2010, ji;ifieri anqas minn erba’ xhur ilu, Evarist Bartolo, li dak i]]mien kien g[addej b’kampanja qalila kontra l-g[a]la tal-Gvern g[all-estensjoni tal-Power Station f’Delimara, kien u]a titlu partikolari, ‘Delimara – ‘Only corrupt companies need apply’, b’referenza g[all-fatt li l-kumpanija
Siemens kienet g[addiet pro/edura min[abba ka]i ta’ korruzzjoni. Evarist Bartolo kien sostna li lkumpanija Siemens kienet blacklisted mill-Bank Dinji min[abba korruzzjoni minn tlieta millkumpaniji tag[ha fir-Russja bejn l-2004 u l-2006. Il-kumpanija Siemens kienet kostretta li biex ilBank Dinji jkompli jonora r-reputazzjoni tag[ha, t[allas issomma ta’ $100 miljun, minbarra l-fatt li l-kumpanija sussidjarja tag[ha Siemens’ Russia li kienet instabet [atja ta’ korruzzjoni fi pro;ett Russu, kellha ti;i esklu]a minn kull tip ta’ kuntratt ie[or. Madankollu, filwaqt li anqas minn erba’ snin ilu, Evarist Bartolo tka]a g[aliex kien hemm il-kumpanija Siemens involuta fis-shareholders tal-estensjoni talPower Station ta’ Delimara, issa g[a]el li jibqa’ sieket dwar il-fatt li l-istess kumpanija g[andha 20% tas-shares tal-konsorzju Electro Gas Malta li ntg[a]el mill-Gvern tieg[u stess biex jibni l-Power Station il-;dida.
Evarist Bartolo kien tka]a g[aliex kien hemm il-kumpanija Siemens involuta fl-estensjoni tal-Power Station ta’ Delimara Fl-artiklu fuq il-Maltatoday, Evarist Bartolo kien staqsa kif uffi/jali tal-Enemalta ma kienux i//ekjaw jekk il-kumpanija Siemens kenitx blacklisted jew le. Madanakollu, issa jidher li minkejja li Evarist Bartolo kien jaf li l-kumpanija Siemens kienet instabet [atja ta’ korruzzjoni, u g[alhekk kienet blacklisted millBank Dinji, xorta wa[da baqa’ sieket u [alla l-Gvern tieg[u stess jag[]el lil kumpanija Siemens biex tibni l-Power Station il;dida. Fi kliem Evarist Bartolo, il-kumpanija Siemens issemmiet f’numru kbir ta’ ka]ijiet ta’ korruzzjoni madwar id-dinja, fost l-
Evarist Bartolo kien kiteb, f’diversi artikli, li Siemens qatt m’g[andha tintg[a]el g[al kuntratti tal-Gvern peress li kienet blacklisted mill-Bank Dinji
o[rajn fl-Ar;entina, l-Istati Uniti, l-:ermanja, l-Libja, n-Ni;erja, rRussja, n-Norve;ja u l-Italja. F’dak l-artiklu, Evarist Bartolo kien attakka qatta bla [abel lillkumpanija Siemens, l-istess kumpanija li l-Gvern ta’ Muscat g[a]el biex tibni l-Power Station il-;dida. Kif wie[ed jistenna, ma’ Evarist Bartolo kienet ing[aqdet ukoll il-media tal-General Workers Union, tant li l-;urnal lOrizzont ukoll kien feta[ kampanja qalilha kontra l-kumpanija Siemens, tant li kien jattakkaha li tinsab “mg[addsa f’tix[im”. Fost l-o[rajn, artiklu partikolari ppubblikat fit-8 ta’ :unju tas-sena 2010, jag[mel referenza g[al ka] li fih il-kumpanija Siemens kienet qed ti;i akku]ata mill-Gvern talIraq “b’tix[im qawwi li sar ta[t ilprogramm tal-:nus Mag[quda mag[ruf b[ala OFFP fi ]mien leks dittatur Saddam Hussein.” Rapport ie[or fuq il-fa//ata ta’ quddiem tal-Orizzont kien fis-27 ta’ Mejju, meta sar attakk fuq ilkumpanija Siemens g[aliex ;iet
esklu]a mill-Bank Dinji g[aliex kienet involuta f’ka]i ta’ korruzzjoni. Minbarra s-shares ta’ 20% talkumpanija Siemens, l-konsorzju li g[a]el l-Gvern ta’ Joseph Muscat jinkludi wkoll ilkumpanija tal-ener;ija talA]erbaj;an Socar, il-kumpanija Gasol, u l-investituri Maltin Tumas Group u Gasan. Jidher ukoll li lanqas lA]erbaj;an mhu pajji] li wie[ed jorbot fuqu. Fl-a[[ar jiem, ;ie ]velat li seba’ Membri talParlament Ewropew mistennija jittie[du passi kontrihom wara li ;ie ]velat li allegatament ing[ataw il-flus mill-A]erbaj;an biex jg[idu li l-elezzjonijiet ta’ Ottubru li g[adda kienu “[ielsa u ;usti.” L-Organizzazzjoni g[asSigurtá u l-Koperazzjoni flEwropea (OSCE), kienet qalet li sabet problemi kbar relatati mallibertá tal-espressjoni. L-MEPs ;ejjin mill-Italja (2), mill-Polonja, mill-:ermanja, mill-Bulgarija, mir-Rumanija, u mir-Repubblika ?eka.
Skont rapport ta’ Global Witness, il-kumpanija talA]erbaj;an SOCAR, li g[andha 20% tal-ishma tal-konsorzju li g[a]el il-Gvern Malti, kienet involuta f’negozjati ma’ numru ta’ individwi b’detriment g[allpoplu tal-A]erbaj;an stess. Jirri]ulta, skont rapporti anke fil-media lokali fl-a[[ar jiem, li din il-kumpanija g[amlet numru ta’ negozjati ma’ xi persuni influwenti fil-qasam ta]-]ejt li wasslu biex SOCAR g[amlet profitti kbar. Madanakollu, skont dawn l-istess rapporti, dawn in-negozjati ma sarux b’mod trasparenti.
media•link COMMUNICATIONS