Nru 13,670
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
L-iskandlu fl-Enemalta
Il-Gvern ja[fer reat ta’ korruzzjoni u tix[im
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil ilbiera[ g[amel ]jara lir-residenti ta’ Bir]ebbu;a akkumpanjat mill-kunsillier tal-PN f’Bir]ebbu;a l-In;inier Stanley Zammit (ritratt> Brian Grech)
Is-sigurtà tar-residenti qabel l-interessi parti;jani tal-Prim Ministru Bid-de/i]joni li jkompli jwebbes rasu u ja[]en il-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk, Muscat qieg[ed jinjora t-talba tar-residenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a u jpo;;ihom fil-periklu Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil appella lill-Prim Ministru Joseph Muscat ipo;;i s-sigurtà tar-residenti tan-nofsinhar ta’ Malta qabel kull kunsiderazzjoni o[ra fid-de/i]joni dwar il-[a]na tal-gass g[all-;enerazzjoni tal-elettriku fil-power station il-;did. Bid-de/i]joni tieg[u li jkompli jwebbes rasu u ja[]en il-gass fuq vapur fil-bajja ta’ Marsaxlokk, qal Simon Busuttil, il-Prim Ministru Muscat qieg[ed jinjora t-talba ta’ 91% tar-residenti ta’
Marsaxlokk u Bir]ebbuga u jpo;;i lill-istess residenti filperiklu. Dan qalu l-Kap tal-Partit Nazzjonalista waqt ]jara lir-residenti ta’ Birzebbu;a lbiera[ waranofsinhar. Akkumpanjat mill-kunsillier tal-Partit Nazzjonalista filKunsill Lokali ta’ Birzebbuga lIn;inier Stanley Zammit, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista sostna li fil-ferne]ija tieg[u biex i]omm mal-weg[diet li g[amel qabel lelezzjoni, il-Prim Ministru
Muscat qed jinjora g[alkollox dak li qed jg[idulu l-esperti indipendenti, il-kaptan tal-vapur li fuqu se ji;i ma[]un il-gass, iddiri;enti tal-Freeport u r-residenti fin-nofsinhar ta’ Malta. Ag[ar minn hekk, qieg[ed jie[u de/i]jonijiet li jikkompromettu s-sigurtà tar-residenti u tal-interessi kummer/jali fir-re;jun. Simon Busuttil tenna li l-Prim Ministru g[andu soluzzjonijiet o[ra g[all-[a]na tal-gass li ma jistax ikompli jinjorahom, fosthom li ja[]en il-gass fuq float-
ing terminal barra l-bajja ta’ Marsaxlokk. Din hi l-preferenza tal-esperti u tar-residenti, u huwa ina//ettabbli li l-Gvern qed ikompli jwebbes rasu fuq kwistjoni daqstant importanti. Simon Busuttil qal li l-Partit Nazzjonalista se jkun hemm g[ar-residenti tan-nofsinhar ta’ Malta jekk il-Prim Ministru jkompli jipprova jirrombla minn fuqhom. ikompli f’pa;na 2
L-Enemalta bl-istqarrija li [ar;et ilbiera[ wettqet dak li qal il-Prim Ministru Muscat f’attività purament politika u li fiha qal li se jag[ti ma[fra g[al reati ta’ tix[im, ji;ifieri korruzzjoni, marbuta ma’ serq tal-elettriku. Il-Partit Nazzjonalista qal fi stqarrija li l-iskandlu tas-serq tad-dawl b’korruzzjoni ma jinvolvix biss ir-reat ta’ serq li l-Gvern stess qed jg[id li hu ta’ 30 miljun ewro fis-sena minn elf ru[. L-iskandlu jinvolvi wkoll ir-reat separat ta’ korruzzjoni permezz ta’ tix[im g[ax dawk li serqu d-dawl ma bag[bsux il-meter biss imma xa[[mu wkoll uffi/jali pubbli/i tal-Enemalta biex dawn jag[tuhom meter imbag[bas jew biex jg[idulhom kif ibag[bsuh Ara pa;na 32
Korea ta’ Fuq
In-NU tikkundanna
Kundanna kbira min-Nazzjonijiet Uniti g[all-brutalità tar-re;im talKorea ta’ Fuq. Ara pa;na 14
www.maltarightnow.com
it-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
2
LOKALI
Gvern Nazzjonalista ne[[a t-tankijiet tal-gass mill-Qajjenza waqt li Gvern Laburista qed jippjana li jag[mel vapur li ja[]en il-gass fil-bajja ta’ Bir]ebbu;a
Ina//ettabbli li l-Gvern ikompli jwebbes rasu minn pa;na 1
Il-PN qed jappella lill-Gvern biex iwaqqaf pjani li jwasslu biex fi/-/entru tal-Bajja s-Sabi[a f’Bir]ebbu;a jitpo;;a vapur li fih se jin[a]em ammont kbir ta’ gass. Simon Busuttil sostna li lGvern qed jonqos bil-kbir malkomunità ta’ Marsaxlokk u ta’ Bir]ebbu;a meta jipproponi li jag[mel vapur li fih jin[a]en ilgass propju fil-Bajja s-Sabi[a ta’ Bir]ebbu;a. Hu qal li dan il-vapur hu ta’ riskju kbir g[arresidenti g[aliex ma jista’ jkun garantit qatt li ma jkunx hemm in/identi. Dan hu ka] li juri d-differenza bejn il-Gvern Nazzjonalista u lgvern Laburista fil-mod kif dawn jirrispettaw lir-residenti Xlukkajri
u ta’ Bir]ebbu;a, g[all-mod kif Gvern Nazzjonalista ne[[a ttankijiet tal-gass mill-Qajjenza waqt li Gvern Laburista qed jippjana li jag[mel vapur li ja[]en il-gass fil-bajja ta’ Bir]ebbuga. Filwaqt li semma l-aspett vi]iv ta’ dan il-vapur f’nofs il-Bajja sSabi[a, Simon Busuttil qal li largumenti li qed i;ib il-Gvern biex dan il-vapur jitpo;;a filbajja m’humiex ;ustifikati u nsista li l-gvern g[andu jinsisti li dan il-vapur, bil-perikli kollha li se j;ib mieg[u, hu konformi marregoli tal-UE dwar l-immani;;jar ta’ pro;etti li jistg[u jkunu ta’ riskji kbar. Simon Busuttil qal li l-PN jinsisti mal-gvern li g[anddu jie[u lprekawzjonijiet kollha biex ma
jkunx hemm perikli g[ar-residenti u g[alhekk il-vapur m’g[andux jtpo;;a fil-bajja, i]da g[andu jitpo;;a ferm ‘il barra.
spjega Stanley Zammit madwar il-vapur se jkun hemm zona ta’ sigurta li g[ad mhix stabbilita kemm se tkun, u li wkoll se tkom-
Il-Gvern g[andu soluzzjonijiet o[ra li ma jridx ikompli jinjorhom L-In;inier Stanley Zammit qal li dan il-vapur se jkun jesa’ 140,000 metru kubu ta’ gass u ori;inarjament il-Gvern kien qed jippjana li jitpo;;a iktar ‘il ;ewwa fil-bajja. Stanley Zammit qal li dan il-vapur se jikkaw]a porblemi g[as-sajjieda anki flisfond li l-Bajja ta’ Bir]ebbu;a qed dejjem ti/kien anki min[abba l-estenzjonijiet tal-Port {ieles. G[ar-residenti ta’ Bir]ebbu;a,
pli //ekken il-bajja. L-In;inier Zammit ;ab e]empju b’dak li se[[ f’pajji]i barranin fejn f’Livorno, vapur simili g[al li se jitpo;;a f’Bir]ebbu;a fil-fatt tpo;;a 22 kilometru ‘l barra mill-kosta. Filka] ta’ Malta, il-vapur se jkun g[oli 52 metru, propju daqs lg[oljiet li hemm wara. Hu semma wkoll il-ka] ta’ Trieste, fejn ilvapur pro;ettat twaqqaf propju
min[abba l-perikli li kienu je]istu. Meta tkellem dwar il-perikli e]istenti, l-In;inier Zammit qal li se tin[oloq ukoll problema min[abba l-imbatt tal-ba[ar u min[abba li se jkun hemm kuntatt ma’ vapuir o[ra propju bil-gass. Dwar il-possibbiltà ta’ [ru; ta’ gass mill-vapur, l-In;inier Zammit qal li jekk dan ise[[, ikun diffi/li li l-gass li jo[ro; ikun identifikat mill-ewwel u g[alhekk dan jil[aq jin;ema sakemm tkun tista’ tittie[ed azzjoni. F’dawn i//irkostanzi l-gass li jo[ro; jo[loq s[aba bajda. L-In;inier Zammit sostna li dan il-ka] tal-vapur qed ise[[ porpju fi ]mien meta z-zona kienet qed tibda t-tie[u r-ru[ bit-tne[[ija tat-tankijiet tal-gass minn Bir]ebbu;a.
Edukaturi u ommijiet jappellaw lill-gvern biex ma jibqax g[addej bl-adozzjoni tat-tfal mill-gays Po]izzjoni li espriema grupp ta’ ommijiet, edukaturi u persuni o[ra li ja[dmu fil-qasam so/jali u edukattiv dwar l-adozzjonijiet tattfal minn koppji tal-istess sess, jidher li ma ng[atat l-ebda widen mill-Gvern li se jibqa’ g[addej blapprovazzjoni tal-Li;i dwar lUnjoni ?ivili ming[ajr ma jikkonsulta. Tant li dan il-grupp, fi stqarrija li [are;, lejliet id-dibattitu filKumitat tal-Parlament dwar lAbbozzi ta’ Li;ijiet li llum jiddiskuti l-Unjoni ?ivili, qal li f’din il-laqg[a se jkun qed jippre]enta ittra lill-Ministru Helena Dalli bittama li din tkun kunsidrata.
Il-grupp, immexxi minn erba’ ommijiet, qal li l-istess ittra, li ppubblikaha flimkien mal-istqarrija, bag[atha lid-deputati kollha membri fil-Kumitat Parlamentari fil-bidu ta’ Frar, qabel beda ddibattitu. Imma minn dakinhar ma sema’ xejn ming[and il-Gvern, kuntrarju g[al dak li ;ara, min-na[a talpubbliku, b’mijiet ta’ persuni li qed jappo;;jaw il-po]izzjoni li qed jie[du dawn l-ommijiet li ffirmaw l-ittra li ssejja[ g[al aktar diskussjoni serja, u ming[ajr l-ebda g[a;la ]ejda, dwar l-adozzjoni tat-tfal minn koppji gay qabel ma l-
Parlament jg[addi biex jille;i]la. L-ommijiet ifakkru wkoll li 80% tal-popolazzjoni Maltija fiddiversi st[arri; li saru, [adet l-istess po]izzjoni – li l-Gvern g[andu jikkonsulta u mhux jibqa’ g[addej u jda[[al il-li;i. Il-preokkupazzjonijiet prin/ipali tal-ommijiet f’din ilkwistjoni huma li fid-diskussjoni li qed issir, l-enfasi mhix fuq iddrittijiet tat-tfal, kif g[andu jkun, imma fuq id-drittijiet tal-koppja u t-tfal spi//aw bla vu/i fid-dibattitu kollu. Kif ukoll li t-trobbija tattfal minn koppji tal-istess sess tista’ twassal g[al diffikultajiet.
Fl-ittra l-ommijiet irriferew ukoll g[ad-dikjarazzjoni li g[amlet fl-a[[ar laqg[a talKumitat il-Ministru Dalli meta sostniet li l-Gvern waqqaf kumitat konsultattiv li g[amel ricerka u studji mifruxin fuq perjodu ta’ xhur qabel kienet imfassla l-li;i. Appellaw ukoll lill-Gvern biex jippubblika din ir-ri/erka li qed jg[id li g[amel u jg[id x’konsultazzjoni saret tul dan il-pro/ess – g[ax hekk biss ikun qed ji]gura kontabbiltà u trasparenza. L-ommijiet qed isostnu li f’demokrazija [ajja, diskussjoni b’sa[[itha hi ne/essità min[abba li [add mhu jitkellem f’isem it-
tfal li spi//aw bla lehen f’dan iddibattitu politiku. Huma jfakkru li din il-li;i mhux se tkun qeg[da sempli/iment tirregola realtà li di;à te]isti fis-so/jetà Maltija, i]da se tkun qed tiddefinixxi mill;did il-kun/ett ta’ familja u ]wie;. G[alhekk is-so/jetà g[andu jkollha /-/ans tirrifletti u tiddibatti sew fl-a[jar interess tat-tfal u tal-;enerazzjonijiet futuri. F’dan l-ispirtu, sostnew l-ommijiet u ledukaturi so/jali, huma se jibqg[u jsemmg[u le[inhom b’po]izzjoni li l-a[jar ambjent g[at-tfal hu dak f’familja komposta minn mara u ra;el.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
3
LOKALI
Il-kummenti tan-nies jirriflettu dak li qalu 91% tar-residenti ta’ Bir]ebbu;a u Marsaxlokk li ma jridux li dan il-vapur ikun sor;ut fil-bajja ta’ Marsaxlokk (Ritratt> Martin Agius)
Tg[a;;ilx u ag[mel l-istudji me[tie;a biex jittie[du l-a[jar de/i]jonijiet L-appell tar-residenti ta’ Bir]ebbu;a u Marsaxlokk lill-Gvern dwar it-tanker bil-[a]na tal-gass Claire Mifsud “Tg[a;;ilx. Ag[mel l-istudji me[tie;a biex jittie[du l-a[jar de/i]jonijiet.” Din hija t-talba li qed jag[mlu n-nies ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a dwar it-tanker li fuqu se tin]amm il[a]na tal-gass g[all-impjant il;did u li se jkun ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk b’detriment u periklu kbir g[ar-residenti. Wara li qed ikomplu jo[or;u aktar studji minn esperti li juru l-periklu u l-impatt fuq iz-zona, u wara li f’laqg[a tal-MEPA stess [are; li l-ma;;oranza assoluta tar-residenti huma kontra dan il-pro;ett, fl-a[[ar sig[at iltqajna mar-residenti ta’ Marsaxlokk biex nie[du lfehma tag[hom dwar dan ilpro;ett. Spikka l-appell ta’ wie[ed mill-persuni li intervistajna biex ma jkunx hemm g[a;;la ]ejda f’dan il-pro;ett.
“Nahseb ma g[andhiex issir g[a;la. G[andu jsir l-istudju sewwa [alli jekk hemm alternattiva x’jista’ jsir, issir il-[a;a imma mhux bil-g[a;la. Il-parir hu li m’hemmx g[alfejn ikun hemm g[a;la [alli jittie[du la[jar de/i]jonijiet.”
Meta konna Marsaxlokk inzertajna persuna li toqg[od Bir]ebbu;a – post li wkoll se jintlaqat mill-vi/in minn dan ilpro;ett. “Jien nippreferi ma jkunx filport. Jien allavolja ma noqg[odx hawnhekk Marsaxlokk
G[andu jsir l-istudju sewwa u bla g[a;la
Il-kummenti tan-nies jirriflettu dak li qalu 91% tar-residenti ta’ Bir]ebbu;a u Marsaxlokk li ma jridux li dan il-vapur ikun sor;ut fil-bajja ta’ Marsaxlokk.
Se jaffettwa l-propjetà u ma ji;ux joqog[du nies ‘l hawn
imma f’Bir]ebbu;a, jekk ikun barra l-port nippreferih. Inqas periklu naturalment.” Minbarra li huma nkwetati dwar il-periklu ta’ dan ilpro;ett, ir-residenti esprimew it-t[assib tag[hom dwar kif dan il-pro;ett se jg[arraq is-sbu[ija ta’ din il-bajja. Kliem wie[ed mill-persuni li intervistajna dwar il-port ta’ Marsaxlokk kien: “Huwa port bellezza sabi[ hawnhekk u huwa ta’ min jie[u [siebu. Ji;ifieri jekk se jag[mlu xi [a;a jag[mluha bil-g[aqal u joqog[du attenti g[al x’ikunu qeg[din jag[mlu.”
Tal-istess fehma persuna o[ra li intervistajna li qal: “Hawn post turistiku. Ji;ifieri s-sa[[a tar-residenti u tan-nies. Biss hawn post turistiku wkoll. Ma g[andux ikun hemm g[a;la g[ax jekk issir xi [a;a daqshekk kbira li sa[ansitra tg[atti kullimkien iridu jittie[du /ertu de/i]jonijiet b’/ertu kawtela, b’/ertu g[aqal.” Jispikka l-kumment ta’ wie[ed mill-persuni li qalilna li minkejja li dan il-pro;ett iqanqal t[assib, in-nies f’Bir]ebbu;a llum huma siekta. Hu fisser li “Bir]ebbu;a dil[abta n-nies [add ma hu qed jg[id xejn. La jsemmu t-trab iswed, la l-Freeport. {add mhu jitkellem xejn. Kul[add qieg[ed kwiet. Periklu dan hux?” L-istess persuna hija tal-fehma li dan il-pro;ett se jaffettwa wkoll il-propjetà f’Bir]ebbu;a u, iktar u iktar f’Marsaxlokk. Hu staqsa li “ma tantx jistg[u ji;u joqog[du nies ‘l hemmhekk hux jekk ikun hemm dan il-periklu? Spe/jalment f’Marsaxlokk g[ax hawnhekk iktar vi/in.” Minbarra r-residenti ta’ Bir]ebbu;a u Marsaxlokk anke l-kaptan tal-vapur li fuqu se tin]amm il-[a]na tal-LNG g[all-impjant tal-gass esprima tt[assib tieg[u dwar is-sigurtà ta’
dan il-vapur u qal li hu talab li jinbena breakwater biex jilqa’ g[all-mew; u j]id is-sigurtà. Madankollu, din it-talba ma ntlaqg[etx mill-Gvern min[abba l-[in u l-ispejje] u l-bi]g[a li dan il-pro;ett ma jitlestiex fil[in li stipula huwa stess biex
Port bellezza u jridu joqog[du attenti x’jag[mlu
ikun jista’ jwettaq il-weg[da tieg[u......anke a skapitu tas-sigurtà tar-residenti ta’ dawn lin[awi fin-na[a ta’ isfel ta’ Malta.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
4
LOKALI
Il-kompo]izzjoni Parlamentari f’din il-le;i]latura ma tirriflettix il-voti li kiseb il-PN Il-kompo]izzjoni Parlamentari f’din il-le;i]latura ma tirriflettix il-voti li kiseb il-Partit Nazzjonalista. Dan wassal biex il-Partit Nazzjonalista g[andu ]ew; deputati anqas fil-Parlament Malti. Dan qalu l-eks-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier, meta lbiera[ xehed quddiem l-Im[allef Jacqueline Padovani Grima, fil-kaw]a li l-Partit Nazzjonalista feta[ kontra l-Kummissjoni Elettorali dwar allegat ]ball fl-g[add tal-voti tat-tmienja u t-tlettax-il distrett. Il-Partit Nazzjonalista feta[ ka] permezz ta’ rikors kostituzzjonali kontra l-Kummissjoni Elettorali fuq l-e]itu tar-ri]ultat tal-elezzjoni ;enerali f’]ew; distretti, ittmienja u t-tlettax. Fir-rikors li tressaq fil-konfront tal-Kummissjoni Elettorali qed jing[ad li l-elezzjoni ;enerali tat ri]ultat li ma jirriflettix ir-rieda tal-votanti meta kkommettiet ]balji fit-trasferiment tal-voti b’konsegwenza li ]ew; kandidati tal-PN ma ;ewx dikjarati eletti
L-elezzjoni ;enerali tat ri]ultat li ma jirriflettix ir-rieda tal-votanti meta kkommettiet ]balji it-trasferiment tal-voti b’konsegwenza li ]ew; kandidati tal-PN ma ;ewx dikjarati eletti skont il-voti li ;abu
skont il-voti li ;abu. Dan wassal sabiex flok ir-rieda tal-votanti li jkunu eletti, ji;ifieri Claudette Buttigieg u Frederick Azzopardi b[ala kandidati talPartit Nazzjonalista, ;ew eletti Edward Scicluna u Justyne Caruana f’isem il-Partit Laburista. Dan wassal ukoll g[al sitwazzjoni fejn id-distakk bejn il-Partit
Laburista fil-Gvern u l-Partit Nazzjonalista fl-Oppo]izzjoni hu ta’ disa’ si;;ijiet minflok ta’ sebg[a. Paul Borg Olivier qal li hu dakinhar kien fis-sala tal-g[add talvoti, josserva l-andament meta ;iet innotata diskrepanza ta’ [amsin vot fit-tmien distrett, b’voti li kienu jappartjenu lil Claudette Buttigieg. Hu qal li wara sar jaf bi proble-
ma simili fit-tlettax-il distrett ukoll. Borg Olivier tenna li [adem somma li kienet tinkludi kif ;ew eletti s-si;;ijiet skont ilkummissjoni elettorali u bixxenarji kieku l-voti ta’ Frederick Azzopardi u Claudette Buttigieg ing[addu kif suppost. L-eks-Segretarju :enerali talPN sostna li mill-kalkoli li g[amel, li kieku l-50 vot marru
fuq Claudette Buttigieg il-PL kien itella’ 38 si;;u u l-PN 27 si;;u, u li bil-mekkani]mu tal-kostituzzjoni kien jing[ata erba’ si;;ijiet o[ra l-PN u allura d-differenza fil-Parlament kienet tkun ta’ sebg[a u mhux ta’ disg[a deputati kif inhi llum. Fix-xenarju l-ie[or, qal li kieku l-PN ing[ata kemm is-si;;u ta’ Azzopardi u dak ta’ Buttigieg, ilPL kien ikollu 37 si;;u, filwaqt li l-PN kien ikollu 28 si;;u, fejn bilmekkani]mu jing[ataw ]ew; si;;ijiet o[ra u b’hekk id-differenza tkun ta’ sebg[a wkoll. Hu qal ukoll li qabbad lillProfessur Anton Buhagiar li jg[allem il-matematika flUniversità, u qabbdu ja[dem din is-somma mieg[u. Buhagiar filQorti kkonferma dak li qal Paul Borg Olivier, madankollu meta kien mistoqsi dwar minn fejn ;iet is-somma, Buhagiar qal li din in[admet skont is-suppo]izzjonijiet li tah Paul Borg Olivier. Il-kaw]a se tkompli fit-12 ta’ Marzu, meta se ssir it-trattazzjoni.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
5
LOKALI
Jammetti li spara lill-kelb li tant kien i[obb Anzjan jg[id lill-Qorti li ma setax ila[[aq mieg[u Anzjan ta’ 63 sena residenti lMosta, tressaq quddiem il-Qorti akku]at li spara lill-kelb tieg[u stess, avolja fil-Qorti qal li kien i[obbu [afna. George Borg ammetta lakku]i mi;juba kontrih u qal li huwa spara lill-kelb tieg[u tarrazza Doberman, min[abba li lkelb li huwa ta’ /ertu kobor attakkah u l-anzjan ma setax ila[[aq mieg[u. Kien f’Wied il-G[asel, filMosta, li l-kelb instab marbut ma’ si;ra b’tir f’rasu. Min[abba li l-kelb kellu /ippa, ma kinitx diffi/li biex il-Pulizija jsib min
kien sid-il kelb. Fil-Qorti, George Borg talab sku]a u wera d-dispja/ir tieg[u g[al dak li g[amel. L-avukat tal-akku]at, Caroline Farrugia, qalet li George Borg ikkopera bis-s[i[ mal-Pulizija fl-investigazzjonijiet tag[hom. L-akku]at ing[ata l-[elsien mill-arrest sakemm nhar il:img[a, il-Ma;istrat Natasha Galea Sciberras, tag[ti s-sentenza tag[ha wara l-ammissjoni talanzjan. Dan il-ka] bl-ebda mod m’hu relatat mal-qtil ta’ qtates u klieb fil-Mosta.
Mhux [ati ta’ dikjarazzjoni falza fuq il-pro;ett ta’ disco fil-Mistra L-eks-Kap E]ekuttiv talAwtorità ta’ Malta dwar itTuri]mu (MTA), George Micallef, ma nstabx [ati talakku]a li g[amel dikjarazzjoni falza fuq ]vilupp ta’ open air disco, fil-Mistra, liema pro;ett kien jinvolvi lill-eks-Deputat Jeffrey Pullicino Orlando. Il-Qorti qalet li ma kinitx sodisfatta bil-provi li ressqet ilprosekuzzjoni biex turi li
Micallef kellu l-intenzjoni li jag[mel dikjarazzjoni falza jew jag[ti informazzjoni li ti]gwida lill-MEPA. Kienu saru kummenti li Micallef, b[ala konsulent privat, g[amel rapport favur ilpro;ett imbag[ad ipprodu/a rapport li kellu rakkomandazzjoni simili favur il-pro;ett b[ala kap E]ekuttiv talAwtorità.
L-Im[allef Farrugia Sacco jg[id li ma ng[atax smieg[ xieraq L-Im[allef Lino Farrugia Sacco ressaq protest ;udizzjarju filQorti kontra l-Prim Ministru, lAvukat :enerali u l-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal:ustizzja. Hu qal li g[amel dan min[abba li ma kienx infurmat, skont il-li;i, bil-mozzjoni l-;dida ta’ impeachment li ressaq il-Prim Ministru Joseph Muscat u li l-Kummissjoni [adet de/i]joni fuq it-tieni mozzjoni ming[ajr ma g[amlet investigazzjoni ;dida u ming[ajr ma hu ng[ata l-opportunità jiddefendi ru[u dwar il-mozzjoni l-;dida quddiem il-Kummissjoni. Il-Prim Ministru Joseph Muscat kien ressaq mozzjoni ;dida ta’ impeachment wara li kien ;ie de/i] li l-mozzjoni imressqa milleks-Prim Ministru Lawrence
L-Im[allef Lino Farrugia Sacco
Gonzi fil-legi]latura li g[addiet m’g[adhiex valida. Farrugia Sacco qed jg[id li lKummissjoni kisret ilKostituzzjoni meta m’g[amlitx investigazzjoni ;dida fuq it-tieni mozzjoni u g[aliex ma tatux smieg[ xieraq.
Il-Kumitat tax-Xoghol talKamra se jiltaqa’ g[ada biex jiddiskuti l-pass li jmiss fuq il-mozzjoni biex Farrugia Sacco jitne[[a minn Im[allef. L-Oppozizzjoni kienet g[amlet talba biex il-Kumitat tal-Kamra jiltaqa’ b’ur;enza fuq din ilmaterja, i]da l-Gvern ma laqax ittalba g[ax qal li g[ad irid ilaqqa’ l-Grupp Parlamentari tieg[u biex jiddiskuti din il-materja, liema laqg[a kellha ssir ilbiera[. L-Oppo]izzjoni kienet qalet li d-de/i]joni tal-Gvern li ma jilqax it-talba g[al-laqg[a ur;enti hi turija /ara li l-Gvern qed jag[mel minn kollox biex jostakola lpro/ess li g[andu jwassal g[al de/i]joni dwar it-tne[[ija ta’ Farrugia Sacco minn Im[allef.
Kampanja kontra diskorsi ta’ mibeg[da online L-A;enzija ]g[a]ag[, l-SOS Malta u l-Ambaxxata tal-Istati Uniti tal-Amerika nidew kampanja biex titqajjem kuxjenza kontra d-diskors ta’ mibeg[da online. Din il-kampanja hi parti millprioritajiet tal-Kunsill talEwropa g[as-sena 2014 u se tkun tikkonsisti f’numru ta’ posters, li ;ew iddisinjati mittlett entitajiet u li se jkunu promossi fuq l-internet, fuq numru ta’ stages tal-linja u b’modi o[rajn madwar il-pajji]. Il-kampanja ‘No Hate Speech’ hija nti]a sabiex tqajjem kuxjenza dwar diskors ta’ mibeg[da li jsir online u r-riskji li dan i;ib
mieg[u mhux biss f’demokrazija, i]da wkoll fost i]-]g[a]ag[. G[anijiet o[ra jinkludu li jonqos l-approvazzjoni ta’ kliem ta’ mibeg[da li jsir fuq l-internet, li jkun hemm mekkani]mi biex ikun hemm twe;iba g[al diskorsi ta’ mibg[eda li jsiru online, kif ukoll sabiex ting[ata g[ajnuna, solidarjetà u sapport lil nies li jkunu fil-mira ta’ diskorsi ta’ mibeg[da. G[at-tnedija ta’ din il-kampanja attendew rappre]entanti tat-tlett organizazzjonijiet li qed jipparte/ipaw f’din il-kampanja, l-Ambaxxatur Amerikan g[al Malta Gina AbercrombieWistanley, u s-Segretarju
Parlamentari Stefan Buontempo. Stefan Buontempo qal li din il-kampanja hija importanti meta wie[ed jikkunsidra li madwar 77% tad-djar Maltin g[andhom a//ess g[all-internet. L-Ambaxxatri/i tal-Istati Uniti sa[qet li l-ksur tad-drittijiet umani m’g[andux fruntieri u g[alhekk irid ji;i indirizzat b[ala komunità. Id-diskors ta’ mibeg[da jista’ jwassal g[allvjolenza u d-diskriminazzjoni. Sa[qet li din il-kampanja hija parti minn sforz biex titnaqqas id-diskriminazzjoni u l-vjolenza kontra grupp ta’ minorità sempli/iment g[ax ikunu differenti.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
6
LOKALI
Ji]diedu l-Maltin li jsiefru
T[assib fil-bi//erija wara li [addiema dda[[lu l-isptar
Il-;img[a li g[addiet sitt L-Italja u r-Renju Unit jibqg[u l-pajji]i bi//iera kellhom jidda[[lu lppreferuti g[as-safar mill-Maltin Isptar Boffa wara kundizzjoni li Matul l-2013 jirri]ulta li ttotal ta’ vja;;i li g[amlu lMaltin lil hinn minn xtutna kien jammonta g[al 363,463, li jindika ]ieda ta’ 9.8% meta mqabbel mal-2012. In-numru totali ta’ ljieli kien ta’ 2.9 miljun u t-tul medju kien ta’ 7.9 iljieli. Ftit iktar minn 87% g[a]lu pajji] fi [dan l-UE, bl-Italja u rRenju Unit jibqg[u l-pajji]i ppreferuti mill-Maltin. Il-vja;;i lejn pajji]i fl-Unjoni Ewropea matul l-2013 irre;istraw ]ieda ta’ 11.3% u kienu jammontaw g[al 318,083. Il-vja;;i lejn pajji]i mhux fi [dan l-Unjoni Ewropea kienu fl-istess livell tas-sena 2012. Iktar minn nofs il-vja;;i saru b[ala vaganza, filwaqt li 17.5% saru bi skop ta’ negozju jew professjoni. Il-vja;;i ta’ ;urnata kienu jammontaw g[al 40,566. Jirri]ulta wkoll li n-numru ta’ vja;;i li g[amlu l-Maltin matul ix-xahar ta’ Di/embru 2013,
kien jammonta g[al 39,854, li jindika ]ieda ta’ iktar minn 13% fuq l-istess xahar fl-2012. In-numru ta’ vja;;i lejn pajji]i fi [dan l-Unjoni Ewropea f’Di/embru 2013 kien ta’ 35,298 li jfisser ]ieda ta’ kwa]i 15% fuq l-istess xahar issena li g[addiet. L-Italja u rRenju Unit jibqg[u d-destinazzjonijiet favoriti mal-Maltin u kienu jammontaw g[al kwa]i 59% tat-total ta’ vja;;i li saru matul dan ix-xahar. Kwa]i s-swieq Ewropej kollha rre;istraw ]ieda meta mqabbel ma’ Di/embru 2012, bl-e//ezzjoni ta’ Franza li ra tnaqqis ta’ ftit iktar minn 22%. Il-vja;;i lejn pajji]i mhux fi [dan l-Unjoni Ewropea ]diedu bi 2.6%. Iktar minn 53% tat-turisti li g[amlu vja;;i barra minn Malta kienu r;iel filwaqt li l-età talma;;oranza tat-turisti kienet bejn il-25 u l-44 sena, segwita minn dawk bejn il-45 u l-64 sena.
]viluppat fil-bi//erija. Minn informazzjoni li g[andu In-Nazzjon jirri]ulta li l-isptar, il-bi//iera ;ew i//ertifikati li qed ibatu mill-kundizzjoni tal[]ie], mag[rufa wkoll b[ala ringworm li jidher li [aduha minn ;ilda tal-majjal.
Din hi kundizzjoni li to[loq [akk fil-;ilda u tista’ tittie[ed minn persuna g[al o[ra i]da ma titti[idx meta wie[ed jiekol illa[am tal-majjal, u g[alhekk m’hemm l-ebda lok g[al allarm fost il-pubbliku. Dan l-;urnal jinsab infurmat li l-[addiema tal-bi//erija jinsabu inkwetati fuq din il-kundizzjoni li dwarha ma ssemma xejn mill-
Anzjan fil-periklu tal-mewt wara li ttajjar minn anzjan Anzjan ta’ 66 sena jinsab filperiklu tal-mewt wara li lbiera[ filg[odu ttajjar minn vettura li kienet qed tinstaq minn anzjan ie[or, din id-darba ta’ 70 sena. L-in/ident se[[ g[all-[abta tad-9.30am fi Triq :or; Borg Olivier fil-Mellie[a, meta anzjan ta’ 70 sena li kien qed isuq vettura tat-tip Toyota Fun Cargo, g[al xi ra;uni tajjar lir-
ra;el ta’ 66 sena li kien fit-triq. Fuq il-post issej[et ambulanza li [adet lill-anzjan l-Isptar Mater Dei, fejn ;ie /ertifikat li jinsab fil-periklu li jitlef [ajtu. I]-]ew; anzjani huma residenti l-Mellie[a Dwar il-ka] in[atru diversi esperti biex jassistu f’inkjesta li qed issir, filwaqt li l-investigazzjonijiet tal-Pulizija g[adhom g[addejjin.
awtoritajiet, minkejja li nies li tkellmu ma’ In-Nazzjon qalu li l-Gvern u l-awtoritajiet tas-sanità gew infurmati b’dan il-ka] u g[addejja investigazzjoni. Mill-informazzjoni li g[andu In-Nazzjon, jirri]ulta li dan wassal biex fl-a[[ar jiem ing[ataw struzzjonijiet biex il-bi//iera jilbsu materjal protettiv waqt ixxog[ol tag[hom.
Skema g[al xiri ta’ vetturi li ja[dmu bl-elettriku
Transport Malta, flimkien malMinisteru g[at-Trasport u lInfrastruttura, nediet skema flg[amla ta’ g[otja finanzjarja, biex il-pubbliku jkun in/entivat jixtri vetturi li ja[dmu bl-elettriku. Fi stqarrija, Transport Malta fissret li l-iskema hi mmirata biex jitnaqqas in-numru ta’ karozzi qodma mit-toroq u b’hekk jitnaqqas it-tni;;i]. Din l-g[otja finanzjarja, li hi su;;etta g[al diversi kundizzjonijiet, hi maqsuma fi tlieta. G[otja ta’ 4,000 ewro se ting[ata lil persuni li jirre;istraw g[al karozza li ta[dem bl-elettriku u 1,500 ewro lil dawk li jirre;istraw g[al quadricycle li ja[dem bl-elettriku. L-g[otja se ti]died minn 4,000 ewro sa 5,000 ewro f’ka] ta’ persuni li jirre;istraw g[al Battery Electric Vehicle u fl-istess [in ine[[u karozza li ta[dem b’makna petrol jew diesel u li kienet ilha barra minn tal-inqas g[axar snin. Il-Gvern alloka 300,000 ewro fuq perijodu ta’ sentejn g[al din liskema. L-applikazzjonijiet jinkisbu mid-Driver and Vehicle Licensing Unit, Hornsworks Ditch, ilFurjana jew inkella minn fuq ilwebsajt ta’ Transport Malta.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
7
LOKALI
200 membru tal-ekwipa;; ta-HMS Daring jinsabu g[al waqfa qasira fil-Port il-Kbir qabel ma jirritornaw lura fl-Ingilterra wara disa’ xhur
Bastiment Ingli] fil-Port il-Kbir Il-vapur tar-Royal Navy HMS Daring da[al fil-Port il-Kbir ta’ Malta lbiera[ filg[odu. Il-bastiment ta’ 7,500 tunellata g[andu tul ta’ 152 metru u hu stmat li jiswa biljun lira sterlina. Il-vapur, li nbena fl-2006 u da[al fis-servizz tliet snin wara,
kien l-ewwel wie[ed tat-tip 45 Destroyer minn sitta godda li bniet il-qawwa navali Ingli]a. Hu wkoll wie[ed mill-aktar vapuri tal-gwerra avvanzati fiddinja. Il-bastiment jinkludi ]ew; [elikopters tat-tip Lynx Mark 8
li jintu]aw g[as-salvata;; – u li ri/entement wie[ed minnhom intu]a fil-[idma marbuta mattifun fil-Filippini. Sistema kompjuterrizata tikkontrolla [afna operazzjonijiet tal-vapur. Sezzjoni li tissejja[ war fighting hub tintu]a biex
membri tal-ekwipa;; jikkontrollaw l-u]u tal-armi. Il-vapur jinkludi diversi armamenti ta’ kalibri differenti. Abbord il-vapur hemm ftit iktar minn 200 membru talewkipa;;, kull wie[ed minnhom spe/jalizzat fil-qasam
tieg[u. Fil-bidu ta’ Marzu lmembri jirritornaw lura lejn pajji]hom wara disa’ xhur. Il-vapur jopera ukoll f’[idma kontra il-piraterija spe/jalment fir-re;jun tas-Somalja. L-ewwel vapur li jgib l-isem Daring beda jintu]a fl-1804.
Malcolm J Naudi konfermat Chairman tal-I:M
F’Novembru se jkun qieg[ed ifakkar il-25 anniversarju mittwaqqif tieg[u L-Istitut tal-:urnalisti Maltin (I:M) ikkonferma lil Malcolm J Naudi b[ala Chairman tal-Istitut u li se jkun qieg[ed imexxi lKunsill il-;did g[as-sena 2014. Il-Kunsill hu mag[mul minn seba’ membri likienu eletti fi tmiem il-Laqg[a :enerali Annwali, li saret dan l-a[[ar filbini tal-Kunsill, fil-Belt Valletta. L-uffi/jali l-o[rajn tal-I:M huma Tony Barbaro Sant li qieg[ed jie[u post Joe A. Vella li kien jokkupa l-kariga ta’ Segretarju g[al numru twil ta’
snin, u Mario Schiavone li kien elett mill-;did fil-kariga ta’ Te]orier wara li ma kienx kontestat. Fl-elezzjoni li saret waqt ilLaqg[a :enerali Annwali, Charles Flores, Charles Mizzi u Charles Camenzuli re;g[u ;ew eletti b[ala membri fil-Kunsill tal-I:M, u mag[hom ing[aqad Roderick Agius, li ;ie elett b[ala membru wara li kkontesta l-elezzjoni. Waqt l-ewwel laqg[a talKunsill, li saret il-;img[a l-o[ra, Charles Flores in[atar Vi/i President u Roderick Agius in[atar Segretarju Informazzjoni. Fil-Laqg[a :enerali Annwali tal-2013 kienet approvata emenda
Malcolm J. Naudi
g[all-Istatut tal-I:M biex seba’ ;urnalisti rappre]entanti talmedia lokali jpo;;u wkoll fi [dan il-Kunsill tal-I:M bi dritt ukoll tal-vot fil-laqg[at li jsiru talIstitut.
L-I:M hu membru fundatur tal-Alliance of Independent Press Councils of Europe (AIPCE), li twaqqaf fl-1998. L-Istitut hu wkoll membru asso/jat talInternational Federation of Journalists (IFJ) u tal-ferg[a re;jonali tieg[u fl-Ewropa – ilEuropean Federation of Journalists (EFJ). L-I:M kellu sehem kbir fittwaqqif tal-Press Ethics Commission (PEC) fl-1991, u tal-Fondazzjoni Tumas Fenech g[allEdukazzjoni fil-;urnali]mu fl1999. F’Novembru ta’ din is-sena, lI:M se jkun qieg[ed ifakkar il-25
anniversarju mit-twaqqif tieg[u. Malcolm J. Naudi, i/-Chairman tal-Istitut, qal li “tul din is-sena lIstitut se jkompli ja[dem g[allbenefi//ju tal-professjoni fit-tliet oqsma ewlenin li huma l-etika, ledukazzjoni u l-professjonalizzazzjoni. “Se nkunu qeg[din inda[[lu demm ;did fi [dan l-Istitut, napprovaw pjan ta’ [idma fuq medda ta’ [ames snin u nda[[lu kodi/i ;dida ta’ etika ;urnalistika blapprovazzjoni tal-protagonisti ewlenin fil-media. Ninsab konvint li din is-sena tkun verament wa[da memorabbli g[all-Istitut”, qal Malcolm J. Naudi.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
8
LOKALI
Im[abbra l-postijiet vakanti fl-iskejjel tal-Knisja Il-Kurja ppubblikat i/-/ifri tal-postijiet vakanti fl-iskejjel tal-Knisja g[all-ewwel sena talKindergarten wara li f’Novembru li g[adda saru l-applikazzjonijiet skont l-Ewwel Kriterju g[ad-d[ul fl-Iskejjel tal-Knisja g[as-sena skolastika 2014-2015. It-total ta’ applikanti subien hu ta’ 40. Meta jitnaqqas dan innumru mit-total ta’ postijiet vakanti, 98; jifdal 58 post vakant. Fil-ka] tal-applikanti bniet, ittotal hu ta’ 50. Meta jitnaqqas dan in-numru mit-total ta’ postijiet vakanti, 115; jifdal 65 post vakant. Il-Bord g[ad-D[ul fl-Iskejjel tal-Knisja fakkar li ji;u a//ettati xi ka]ijiet umanitarji gravi, skont dak mag[ruf b[ala t-Tielet Kriterju, u g[alhekk it-total ta’ postijiet vakanti jista’ jer;a’ jon-
qos. Min[abba li l-pro/ess ta’ tqassim tal-ka]ijiet umanitarji skont l-Ewwel Kriterju g[adu ma tlestiex, g[adu mhux determinat kemm huma l-postijiet vakanti g[al dawk skont it-Tielet Kriterju. Barra minn hekk, fost l-applikanti jkun hemm ukoll a[wa li qed japplikaw g[all-istess sena jew g[al snin ta’ d[ul differenti. Meta xi [add minn dawn l-a[wa jirre;istra fi Skola tal-Knisja, ilwild i]-]g[ir jikkwalifika skont il-Kriterju tal-A[wa u b’hekk innumru ta’ postijiet vakanti jer;a’ jonqos. Il-Bord qal li min[abba li fi ftit ka]ijiet g[ad jonqos xi dokumentazzjoni li g[ad trid ti;i ppre]entata, jista’ jirri]ulta xi tibdil fin-numri ta’ postijiet vakanti.
Il-Pro-Rettur tal-Università ta’ Malta Joe Friggieri< i/-Chairman ta’ Simonds Farsons Cisk Louis A. Farrugia< id-Direttur ta’ Simonds Farsons Cisk Michael Farrugia< u /-Chairman tal-Fondazzjoni Farsons Bryan A. Gera< flimkien mas-Segretarju Parlamentari Josè Herrera japprezzaw ritratti antiki tal-birrerija ta’ Simonds Farsons Cisk waqt it-tnedija tal-pubblikazzjoni dwar il-Wirt Industrijali
Pubblikazzjoni dwar il-wirt industrijali mill-Fondazzjoni Farsons u l-Università ta’ Malta Kollezzjoni ta’ kontribuzzjonijiet ri/erkati dwar l-aspetti tal-passat industrijali ta’ Malta kienu ppubblikati fi ktieb bl-isem Approaches to Industrial Heritage: What works?’ Dawn il-kitbiet kienu ppre]entati u diskussi waqt konferenza li kienet saret fi Frar tas-sena l-o[ra fil-Birrerija ta’ Simonds Farsons Cisk. Meqjusa b[ala l-ewwel inizjattiva f’Malta li qed tindirizza dan is-su;;ett kumpless waqt forum miftu[, il-pubblikazzjoni tnediet mi/-Chairman talFondazzjoni Farsons, Bryan A. Gera; flimkien mal-Pro-Rettur tal-Università ta’ Malta, Joe Friggieri; fil-pre]enza tasSegretarju Parlamentari g[allGvern Lokali u Kultura Josè A. Herrera u /-Chairman ta’ Simonds Farsons Cisk, Louis A. Farrugia. Fl-ewwel ta’ Frar 2013, ilFondazzjoni Farsons b’kollaborazzjoni mal-Fakultà talAmbjent Mibni fl-Università ta’ Malta organizzat konferenza ta’ ;urnata dwar il-wirt industrijali. Din il-konferenza kellha l-g[an li tidentifika u telenka diversi metodi li jistg[u jservu ta’ gwida g[all-[arsien u pre]entazzjoni tal-wirt industrijali f’Malta b’mod partikolari dak li jinsab g[and Simonds Farsons Cisk plc. I/-Chairman tal-Fondazzjoni Bryan A. Gera qal li wie[ed mill-g[anijiet ewlenin talFondazzjoni Farsons hu li tikkontribwixxi, tippreserva, issostni u tg[in biex il-wirt nazzjonali jsir aktar mag[ruf.
Il-konferenza tas-sena l-o[ra dwar il-wirt industrijali u din il-pubblikazzjoni huma konformi mal-missjoni talFondazzjoni li tawgura li dawn iservu biex iqanqlu aktar apprezzament, ri/erka u ]vilupp dwar il-wirt industrijali ta’ Malta. Koeditjata minn JoAnn Cassar u Reuben Grima millFakultà tal-Ambjent Mibni flUniversità ta’ Malta, il-pubblikazzjoni tinkludi 15-il kontribuzzjoni. Il-Pro-Rettur tal-Università ta’ Malta, Joe Friggieri, qal li din il-pubblikazzjoni tiffoka dwar aspett importanti tal-kultura tag[na u turi wkoll g[aliex g[andna nie[du [sieb il-wirt industrijali u g[aliex g[andna b]onn ninvestu fil-preservazzjoni tieg[u. Louis A Farrugia qal li l-kontribuzzjoni professjonali talmembri tal-panel u talparte/ipanti g[enu biex il-konferenza tas-sena l-o[ra kienet su//ess. Wara l-kummenti po]ittivi, in;abru l-[sibijiet li kienu ppre]entati waqt il-konferenza li minn konferenza ta’ natura ;dida u unika fi Frar li g[adda, illum sar pass storiku ie[or fl-istorja ta’ Simonds Farsons Cisk plc permezz ta’ din il-pubblikazzjoni. Ilkumpanija se tkompli tippreserva u tg[o]] il-wirt tag[ha u fuq kollox taqsmu mal-komunità. Dawk li jixtiequ kopja jistg[u jibag[tu email lil sfc@farsons.com u ji;bru lktieb g[al donazzjoni ta’ 7 ewro.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
9
LOKALI
Il-Kap tal-PN Simon Busuttil g[amel l-appelli tieg[u waqt il-maratona b’risq il-missjoni
€115,886 g[all-missjoni €115,886 hija s-somma finali li n;abret waqt ‘Ag[ti Tama’ – maratona ta’ 30 sieg[a li bdiet is-Sibt filg[odu u ntemmet f’nofsillejl tal-g[ada l-{add. Il-maratona kienet organizzata mill-Fondazzjoni U - Xandir So/jo-Reli;ju], u saret fl-istudios tal-UTV f’{al Luqa. Siltiet twal minnha xxandru fuq NET TV, fost stazzjonijiet o[rajn. Il - fondi li n;abru se jintu]aw b’risq il-missjonijiet fl-Indja, il-Ghana, il-Perù u lFilippini. Permezz ta’ dawn il-fondi se jsiru diversi pro;etti fosthom djar g[as-sajjieda foqra fl-Indja,
u djar g[al nies morda bl-AIDS fil-Perù. Fil-Filippini se jintbag[tu jerrycans li fihom l-ilma jkun purifikat, u se jintbag[tu infermieri u kirurgi biex jag[mlu operazzjonijiet g[al dawk li ma jistg[ux i[allsu g[alihom. Il-{add waranofsinhar ]ar din il-maratona l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil li g[amel l-appell tieg[u u [e;;e; lin-nies ikunu ;eneru]i malfoqra anke f’pajji]i o[rajn. Il-linji tat-telefown g[al min jixtieq jag[ti donazzjoni se jibqg[u miftu[in sal-a[[ar ta’ Frar.
€100 miljun fi stocks tal-Gvern Il-Gvern [abbar il-[ru; ta’ 100 miljun ewro fi Stock talGvern ta’ Malta su;;ett g[al dritt li ji]died l-ammont li g[andu jin;abar b’massimu ta’ 60 miljun ewro bi mg[ax ta’ 3.2% Stock tal-Gvern ta’ Malta li jimmatura fis-sena 2019 Fungibility Issue; bi mg[ax ta’ 3.3% Stock tal-Gvern ta’ Malta li jimmatura fis-sena 2024; u bi mg[ax ta’ 4.45% Stock talGvern ta’ Malta li jimmatura fissena 2032, jew f’ammonti ta’ tliet Stocks b’valur nominali flimkien ta’ 100 miljun ewro. L-applikazzjonijiet jift[u nhar
it-Tnejn 24 ta’ Frar u jag[lqu lErbg[a 26 ta’ Frar g[all-applikazzjonijiet minn xi applikant wie[ed u#jew applikanti flimkien, li ma je//edux 100,000 ewro kull persuna; u f’nofsinhar tat-Tnejn 3 ta’ Marzu g[all-applikazzjonijiet li jkunu mag[mulin b’offerti bi rkant. L-applikazzjonijiet jistg[u jag[lqu aktar kmieni fiddeskrizzjoni tal-Accountant General. Il-prezz ta’ kull Stock g[andu ji;i stabbilit nhar il-{amis 20 ta’ Frar. Il-prezz ta’ kull Stock jit[abbar lill-Bor]a ta’ Malta. Il-formoli tal-applikazzjoni jinkisbu minn u jkunu ddepo]itati g[and il-Membri kollha tal-Bor]a ta’ Malta u Provdituri o[ra awtorizzati ta’ Servizzi ta’ Investiment. Il-formoli tal-applikazzjonijiet jistg[u jitni]]lu minn fuq il-website tatTe]or mill-:img[a 21 ta’ Frar.
Il-fondi li n;abru se jintu]aw b’risq il-missjonijiet fl-Indja, il-Ghana, il-Perù u l-Filippini
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
10
OPINJONI
Fabbrika tal-kan/er> LE< Bomba tal-[in> IVA Ma’ kull ;urnata li tg[addi, lill-Gvern Laburista mmexxi minn Joseph Muscat qed tkompli taqag[lu l-maskra u jidher kif verament hu. Gvern bla qalb. Gvern li ma jimpurtah minn xejn [lief li jaqdi lil tal-qalba u jipprova jwettaq il-weg[di ta’ qabel l-
a[[ar elezzjoni ;enerali akkost ta’ kollox. Kul[add g[adu jiftakar kif qabel l-a[[ar elezzjoni, ilMexxej Laburista Joseph Muscat sfrutta d-debbolizzi tannies ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a u werwirhom li kienu qed jg[ixu qrib fabbrika
tal-kan/er b’riferenza g[allpower station u l-estensjoni li kienet saritilha. Kien wieg[ed li appena jitla’ fil-Gvern hu, din il-power station ma tibqax ta[dem bil-heavy fuel oil imma jaqlibha mill-ewwel biex ta[dem bil-gass biex ma tibqax fabbrika tal-kan/er.
Joseph Muscat jinqabad jigdeb In-nies emmnu l-gidba ta’ Joseph Muscat. Twerwru, kif jag[mel kul[add, meta semg[u bil-kelma ‘kan/er’. U vvutaw lil-Labour li tela’ fil-Gvern b’ma;;oranza qawwija. Naturalment ir-residenti ta’
Mario Schiavone mario.p.schiavone@ gmail.com
Marsaxlokk, Bir]ebbu;a, Wied il-G[ajn u l-in[awi tanNofsinhar ta’ Malta ppretendew li Joseph Muscat i]omm kelmtu u wara ftit ]mien fil-Gvern, ine[[ilhom il-fabbrika talkan/er minn nofshom billi jag[milha ta[dem bil-gass. Kemm ;ew imqarqa. Kien ilGvern stess li talab permess talMEPA biex il-fabbrika talkan/er tibqa’ hemm u tibqa’ ta[dem bil-heavy fuel oil. Il-qerq ta’ Joseph Muscat u s[abu kompla jo[ro; f’dawn la[[ar jiem meta studju xjentifiku li sar minn esperti barranin stabbilixxa li l-estensjoni tal-power station li l-Prim Ministru tant kien be]]a’ nies biha qabel l-elezzjoni biex jisirqilhom il-vot, fil-fatt ma [alliet ebda effett negattiv fuq larja tal-in[awi. Joseph Muscat jid[ak bin-nies Ir-residenti tan-Nofsinhar
ta’ Malta issa indunaw kif Joseph Muscat da[ak bihom u werwirhom bla b]onn u rikeb fuq ilbi]g[at tag[hom biex serqilhom il-vot. Imma dan g[adu mhux bi]]ejjed. Il-Gvern Laburista qabel lelezzjoni twebbel li jibni power station ;dida – li l-pajji] m’g[andux b]onn – b’nefqa ta’ miljuni kbar ta’ ewro, li tkun ta[dem bil-gass, f’Marsaxlokk stess. U din irid ilestiha fi ]mien sentejn mill-elezzjoni g[ax inkella, jekk il-kelma ta’ Joseph Muscat tiswa xi ftit aktar minn dik tal-Ministru Manwel Mallia, jekk dan il-pro;ett ma jitlestiex fi ]mien sentejn mill-a[[ar elezzjoni li issa di;à g[addiet kwa]i sena minnhom, ikollu jirri]enja. G[alhekk issa hemm [afna g[a;la. Di;à ffirma l-kuntratt mal-konsorzju li da[al g[al dan il-pro;ett. Bil-;enn saru xi studji li titlob il-li;i qabel isir pro;ett b[al dan. Imma sfroz lg[a;la ]ejda dawn l-istudji ma sarux kif suppost. U l-esperti qed jag[mlu diversi mostoqsijiet li g[adhom bla twe;iba.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Il-Gvern qed ifalli milli jo[loq ix-xog[ol ?ifri li qed jo[or;u konsistentement qed juru ]ieda fil-qg[ad li hi f’kuntrast ma’ dak li qed ji;ri barra minn Malta fejn il-qg[ad issa qed jonqos. Il-Gvern fi kwa]i sena g[adu ma fassalx pjan g[all[olqien tal-impjiegi. I]-]ieda fil-qg[ad turi li l-ekonomija mhix to[loq xog[ol bi]]ejjed g[al dawk li jridu ja[dmu. U l-impjiegi li qed jin[olqu huma impjiegi b’pagi baxxi li lesti jo[duhom biss [addiema li qed ji;u Malta mill-Bulgarija u r-Rumanija, l-ifqar pajji]i fl-Unjoni Ewropea. Qg[ad dejjem ji]died Diversi settijiet ta’ statisti/i juru li fis-sitt xhur li g[addew ilqg[ad – dawk jirre;istraw g[ax-xog[ol – irranka g[al 600 aktar milli kienu jirre;istraw fl-istess xhur tas-sena ta’ qabel. I/-/ifri juru wkoll /erta rankatura fi]-]ieda fil-qg[ad meta, wara l-elezzjoni, suppost tne[[iet kull in/ertezza politika li seta’ kien hemm qabel. I]-]ieda fil-qg[ad qieg[da sse[[ meta m’hemm l-ebda ra;uni ;ejja minn barra minn Malta g[ala l-qg[ad g[andu ji]died hawnhekk meta barra minn Malta, anke fl-aktar pajji]i mikdudin fl-Ewropa, ilqg[ad qed jonqos, anke f’pajji]i b[al Spanja, il-Portugall, l-Italja, lIrlanda u l-Gre/ja. Dan hu kkonfermat kemm mi/-/ifri ta’ dawk li jmorru jirre;istraw g[ax-xog[ol fl-ETC fejn f’/erti ;ranet kien hemm kju twil, kif ukoll mil-labour force survey li hu kejl g[alkollox differenti li tu]ah l-Unjoni Ewropea, li jistaqsi lill-[addiema nfushom u li fih tirri]ulta wkoll ]ieda f’dawk li jg[idu li qed ifittxu x-xog[ol u jirri]ulta wkoll fl-istess /ifri li l-paga medja fl-a[[ar sitt xhur ]diedet biss bi]-]ieda g[all-g[oli tal-[ajja. Dan kien ikkonfermat ukoll dan l-a[[ar meta l-kumpanija Arrowpharm [abbret li se tissensja 110 [addiema meta sa sentejn ilu din kienet qed tkabbar. Il-Gvern Laburista [are; stqarrija jsabbar lill-[addiema meta f’sena ma kienx kapa/i jfassal pjan g[all-[olqien tal-impjiegi. Dan hu kkonfermat ukoll minn numru ta’ ditti ]g[ar li qed jissensjaw ammonti ta’ [addiema li forsi ma jaslux sal-a[barijiet imma li me[udin f’daqqa qed iwasslu g[al din i]-]ieda konsistenti u tirranka fil-qg[ad. L-imsie[ba so/jali inkwetati dwar il-qg[ad u jappellaw g[al diskussjoni fl-MCESD Kellha titwaqqaf task force bejn l-imsie[ba so/jali biex tibda tittratta dawn il-ka]i ta’ sensji li di;à kellna diversi minnhom, fosthom ta’ banek ]g[ar internazzjonali li telqu minn Malta. L-imsie[ba so/jali qed juru l-inkwiet tag[hom u qed jappellaw lill-Gvern biex ma jkomplix inaqqas l-importanza tal-MCESD, anzi jiddiskuti flMCESD kwistjonijiet importanti b[al dik ta]-]ieda fil-qg[ad, kif g[amel f’appell lill-Prim Ministru l-President tal-Kamra talKummer/, David Curmi. L-isfida li x-xog[ol ikun ta’ kwalità b’pagi tajbin Qed ti]viluppa wkoll xejra li x-xog[ol li qed jin[oloq, apparti li mhux bi]]ejjed g[al dawk li de[lin fis-suq tax-xog[ol, spe/jalment ]g[a]ag[, hu xog[ol ta’ kwalità baxxa b’pagi baxxi li lesti jimlewh biss [addiema immigranti minn pajji]i foqra tal-UE b[all-Bulgarija u r-Rumanija. Konferma ta’ dan qieg[da anke fil-labour force survey li juri li l-paga medja ]diedet biss bi]-]ieda minima g[all-g[oli tal-[ajja. Dawn huma xejriet li huma inkwetanti [afna. Aktar u aktar meta wie[ed jikkunsidra wkoll kif il-Gvern, f’anqas minn sena kemm ilu fil-Gvern, di;à nefa[ is-settur pubbliku – b’elf impjieg lil tal-qalba – li fih innifsu hu messa;; ie[or li f’din is-sitwazzjoni l-Gvern mhux qieg[ed ikun sensittiv u mo[[u biss biex jaqdi lil tal-qalba u lil o[rajn joffrilhom impjieg bil-prekarjat.
Nift[u g[ajnejn in-nies Jag[mel tajjeb il-Partit Nazzjonalista jekk iwissi lillpoplu li aktar ma toqrob l-elezzjoni tal-Parlament Ewropew f’Mejju, aktar g[andu jistenna gimmicks mill-Gvern So/jalista. Il-PN g[andu jwissi lill-poplu biex jifta[ g[ajnejh g[all-inganni tipi/i ta’ dan il-Gvern. Wara li jkunu re;g[u da[ku bil-poplu, jerga’ jbellg[ulu l-morr kollu. Ejjew nift[u g[ajnejn in-nies. G. L. Camilleri Il-Furjana
Stejjer di]astru]i
Dan l-a[[ar g[addejna minn [afna praspar mag[mulin minn /erti ministri li kollha jriduha ta’ kbar. Id-Deputata Justyne Caruana, t’G[awdex, biex til[aq tmur g[al laqg[a barra minn Malta ordnat lill-Gvern biex iwassalha l-ajruport bil-[elikopter talAFM. U wara dan il-pja/ir insultathom billi qaltilhom li qdewha b’[elikopter tal-plastik – ilgrazzi. Rajna wkoll lill-President talAsso/azzjoni tal-I]viluppaturi Maltin, Sandro Chetcuti, jiltaqa’
fi/-?entru Laburista tal-{amrun ma’ [afna kuntratturi tal-bini. Il-Ministru Mallia nqabad jissemma’ lill-Oppo]izzjoni waqt laqg[a fil-Parlament. Rajna u smajna wkoll li bil-barka talMinistru Mallia, il-Korp talPulizija ]died bi tliet Deputati Kummissarji g[ax qal li kien hemm b]onnhom biex juri kemm hu superjuri. Nistaqsi lill-kbarat tal-Qorti jispjegawlna jekk il-Gvern hux aqwa mill-amministrazzjoni talQorti wara dak li se[[ fil-ka] tal-Im[allef Farrugia Sacco. Dawn kollha stejjer di]astru]i, u ta’ [sara kbira li qieg[da ddur fuq Malta, bil-Gvern li qieg[ed i[arbat mhux biss fit-tmexxija, i]da wkoll i[arbat istituzzjonijiet li huma pilastri tad-demokrazija f’pajji]na. Gvern li dejjem i/arrat [alqu i]da ma jwiddeb lil [add. Kwa]i sena ta’ gvern li nistg[u ng[idu li [lieha u issa hi mitlufa. F’sena, il-qg[ad tela’ g[al 7,800 ru[ u mhux naqas. Dawk li jirra;unaw fil-politika, anke dawk li vvutaw Labour f’din l-a[[ar elezzjoni, qed jaraw u jirrealizzaw di;à fiex sarrfet il-bidla li wieg[ed ilPartit Laburista ta’ Muscat. Bidla li qed tissarraf f’aktar [sara milli ;id. G. Busuttil In-Naxxar
L-Isptar ukoll in[ataf minn dan il-Gvern Wara li l-Gvern Laburista [ataf it-tmexxija tat-trasport pubbliku f’idejh wara li tant kien ikkritika lill-Arriva dwar ittrasport pubbliku millOppo]izzjoni, issa jidher li qieg[ed jie[u f’idejh it-tmexxija tal-Isptar Mater Dei wkoll. Id-dikjarazzjonijiet li g[amlet l-MUMN dwar kif dan il-Gvern qieg[ed imexxi s-settur importanti tas-sa[[a, jitkellmu wa[edhom. L-MUMN g[amlet dikjarazzjonijiet qawwija dwar il-mod kif qed jimxi s-servizz tas-sa[[a f’Mater Dei. It-tmexxija ta’ dan il-Gvern qed tiddi]appunta. Il-Gvern mhux qieg[ed ikompli jtejjeb fuq dak li sab fis-settur tassa[[a. U dan meta kien wieg[ed li g[andu roadmap lesta biex jimplimenta hekk kif ikun filgvern! A. Bartolo Is-Swieqi
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon F’laqg[a f’Malta tal-Kumitat tal-Ambjent tal-Kunsill tal-Ewropa l-Prim Ministru Eddie Fenech Adami tkellem dwar l-impenn s[i[ talGvern Malti favur l-ambjent u [abbar diversi inizjattivi u proposti o[ra ta’ Malta b[ala follow up g[all-inizjattiva dwar il-klima li kisbet appo;; unanimu tal-pajji]i membri finNazzjonijiet Uniti. Is-Segretarju Parlamentari Ninu Zammit [abbar li l-impjant il-;did tar-reverse osmosis li se jkun jipprodu/i [ames miljun gallun ilma kuljum u li g[andu jitlesta sal-1990, se jinbena f’Pembroke u li flimkien ma’ dak ta/?irkewwa se jkunu prodotti disa’ miljun gallun ilma kuljum. Il-Partit Demokratiku kkunsidra l-protesti li qed jippjana l-Partit So/jalista dwar il-lokal tal-power station il-;dida b[ala totalment negattivi u bla [tie;a.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
12
ANALI}I
Le g[all-korruzzjoni u l-match fixing fl-isport Nemmen li wasal i]-]mien li pajji]na jibda jindirizza bl-akbar serjetà l-problema tal-korruzzjoni u l-match fixing fl-isport lokali. Dan hu su;;ett li spiss niddiskuti fil-programm tieg[i Replay g[aliex sfortunatament nemmen li mhux qed isir bi]]ejjed mill-awtoritajiet lokali biex nikkontrollaw din il-marda qarrieda li qed to[noq l-isport lokali. {afna mid-drabi meta nitkellmu dwar koruzzjoni nsemmu biss il-futbol i]da fil-verità jaf ikun hemm dixxiplini o[ra li sfortunatament qed ikunu milquta. Madankollu l-futbol hu lakbar protagonist f’dan kollu g[aliex jekk qed nitkellmu dwar betting allura l-unika sport lokali li tinstab fuq web sajts talbetting hu l-futbol.
Korruzzjoni mifruxa^ Fl-istess waqt
mhux qed neskludi li te]isti xi forma o[ra ta’ koruzzjoni, i]da mhux ne/essarjament marbuta malbetting, f’tipi ta’ sport o[ra lokali u li mhuwiex il-futbol. Nemmen li wasal i]-]mien li lawtoritajiet, spe/jalment ilGvern u l-Pulizija lokali, jifhmu darba g[al dejjem bil-gravità ta’ din il-problema u npo;;u din ilproblema fuq quddiem fil-prijoritajiet tal-abbu]i li pajji]na jrid jindirizza biex ikolna aktar trasparenza madwarna. Il-programm li nipprodu/i u nippre]enta dwar il-futbol lokali, ma ddejjaq qatt jitkellem dwar dan is-su;;ett u kemm-il darba ;ibna mistiedna inklu] anke membri mill-Korp talPulizija biex jitkellmu dwar dan is-su;;ett.
:lieda ming[ajr appo;; Fil-qasir, Franz Tabone kellu kritika qawwija lejn l-interess li qed turi l-Pulizija lejn il-match fixing f’Malta u j[oss li b[ala uffi/jal tal-MFA qed ji;;ieled din il-problema wa[du ming[ajr l-appo;; tal-awtoritajiet kon/ernati u li suppost g[and-
Christian Micallef cmicallef@pn.org.mt
Nhar il-{add li g[adda waqt dan l-istess programm Replay, tkellem l-integrity officer talMFA Franz Tabone u dan kellu kliem iebes lejn il-mod kif lawtoritajiet Maltin spe/jalment il-Pulizija qed tindirizza dan ilfenomenu li qed jeqred il-futbol u l-isport lokali.
hom interess li jaraw kif se jwaqqfu jew jikkontrollaw dan l-abbu]. Franz Tabone sa[ansitra kellu kritika lejn is-Segretarju Parlamentari responsabbli millIsport, Stefan Buontempo li skont Franz Tabone sal-lum qatt ma ltaqa’ jew tkellem mieg[u dwar din il-problema u dan meta hu l-persuna li politikament hu responsabbli millisport f’Malta. Dan mhuwiex il-mod ta’ kif pajji]na g[andu juri l-id tal-
azzar ma’ min qed jag[mel flus ma[mu;a mill-match fixing filfutbol f’pajji]na. Li;ijiet aktar ibsin Wasal i]-]mien li
pajji]na jkollu regolamenti u li;ijiet ferm aktar iebsa biex nibag[tu sinjal /ar u dirett kontra l-korruzzjoni fil-futbol u fl-isport lokali. Iddilettanti tal-isport in;enerali jridu jsegwu log[ob nadif u lil hinn minn kull tip ta’ korruzzjoni. L-MFA jew l-asso/jazzjonijiet sportivi wa[edhom ma jistg[ux iwaqqfu dan l-abbu]. Je[tie; li jkun hemm l-intervent u ssehem dirett tal-awtoritajiet spe/jalment ta’ min jirregola u jidde/idi l-li;ijiet f’pajji]na sabiex nibag[tu sinjal /ar li pajji]na hu kontra dan l-abbu]. Bl-ebda mod ma jien qieg[ed ng[id li se nwaqqfu l-korruzzjoni fl-isport i]da jekk l-awtoritajiet juru li qed ji;;ieldu din ilproblema li qed tnaffar [afna nies tajbin milli jid[lu fl-isport, inkunu qed nikkontrollaw u nnaqqsu l-persenta;; ta’ abbu]. Fuq kollox jekk kul[add jirkeb fuq promozzjoni u kampanja qawwija kontra l-korruzzjoni u l-match fixing fl-isport inkunu qed nedukaw lit-tfal tag[na li fil-futur se jkunu lamministratturi u l-atleti ewlenin tal-isport f’pajji]na. G[alhekk ejjew minn issa stess na[dmu flimkien biex kul[add jag[mel il-parti tieg[u u naspiraw g[al ambjent sportiv aktar nadif u lil hinn minn kull forma ta’ korruzzjoni fil-futur. :lieda bla waqfien lill-korruzzjoni
Niddejjaq nara nies b[al Franz Tabone u o[rajn, li qed jag[tu [ajjithom biex ji;;ieldu dan labbu] fl-isport, i]da sfortunatament mhux qed isibu l-appo;; tal-persuni kon/ernati u li suppost g[andhom interess doppju li jwaqfu jew jikkontrollaw dan l-abbu]. Nies b[al Franz Tabone g[andhom b]onn l-appo;; ta’ kul[add, spe/jalment ta’ dawk li jridu jaraw sport nadif ming[ajr ebda irregolaritajiet. Nie[u din l-opportunità biex nifra[ lil Franz Tabone taxxog[ol kbir li qed jag[mel flMFA u fil-futbol lokali u in[e;;u jkompli ja[dem waqt li nassigura lilu u lil kull min tassew irid ji;;ieled din il-problema, li programm b[al Replay se jkun qed ja[dem bis-s[i[ sabiex jippromwovi kampanja kontra l-koruzzjoni u l-match fixing fl-isport.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Renzi jintalab jifforma l-Gvern il-;did L-ITALJA B[alma kien mistenni, ilPresident Taljan Giorgio Napolitano lbiera[ talab lil Matteo Renzi, il-kap tal-Partit Demokratiku u s-Sindku ta’ Firenze, biex jifforma l-Gvern Taljan il-;did. Dan wara li nhar il-:img[a rri]enja mill-kariga Enrico Letta, li hu wkoll mill-Partit Demokratiku, wara manuvrar politiku ta’ Renzi. Renzi, li g[andu 39 sena u li qatt ma kien elett b[ala Membru Parlamentari, issa se jkollu jipprova jifforma gvern mal-eks membri tal-koalizzjoni ta’ Letta. Uffi/jalment hu se jibda tta[ditiet illum u l-indikazzjonijiet huma li sal-{amis aktarx i[abbar il-Gvern il-;did tieg[u. B’hekk hu jsir l-i]g[ar Prim Ministru li qatt kellha l-Italja – sentejn i]g[ar minn kemm kellu Benito Mussolini meta tela’ filpoter fl-1922 – kif ukoll se jkun l-i]g[ar Prim Ministru ta’ pajji] tal-Unjoni Ewropea. Hekk kif [are; mil-laqg[a ma’ Napolitano, Renzi indirizza l-media u qal li l-impenn ewlieni tieg[u kien li jwettaq sensiela ta’ riformi kemm fil-qasam Kostituzzjonali kif ukoll fil-qasam tax-xog[ol u lburokrazija. Wara li jie[u l-;urament tal[atra mill-President, Renzi se jkollu b]onn jirba[ il-fidu/ja ta]-]ew; Kmamar talParlament. Il-prijorità prin/ipali ta’ Renzi se tkun li jikseb l-appo;; talPartit :did ta/-?entru Lemin biex ikollu ma;;oranza Parlamentari u jibda jibni Kabinett. Angelino Alfano, ilkap tal-partit, s’issa kien kawt rigward alleanzi ma’ Renzi u qed jinsisti li jekk ikun hemm patt, dan isir bil-miktub. Hemm indikazzjonijiet li Emma Bonino tintalab tibqa’ b[ala Ministru tal-Affarijiet Barranin. Hu qed jinsisti li jekk jing[ata l-;urament tal-[atra b[ala Prim
Matteo Renzi (xellug) jindirizza l-;urnalisti fil-Quirinale wara li ng[ata l-inkarigu mill-President Giorgio Napolitano beix jifforma l-Gvern Taljan il-;did (ritratt> EPA)
Ministru, hu determinat li jservi sal-a[[ar tal-mandat fl-2018. Min-na[a l-o[ra, hemm ftit rabja fl-Italja g[all-[atra ta’ Renzi. Filwaqt li hu jgawdi l-popolarità, hu t-tielet Prim Ministru konsekuttiv – Mario Monti u Enrico Letta kienu qablu – li n[atar Prim Ministru millPresident u mhux minn vot talpoplu. Letta kien in[atar Prim Ministru wara l-elezzjoni inkonklu]iva tas-sena li g[addiet. Letta kien ilu Prim Ministru g[axar xhur.
{tif mhux tas-soltu L-I}VIZZERA Ajruplan tal-Ethiopian Airlines li kien fuq titjira minn Addis Ababa lejn Ruma, ilbiera[ tni]]el f’:inevra flI]vizzera, wara li n[ataf mill-copilot tal-istess ajruplan. Dan wara li qafel lilu nnifsu fil-kabina tal-pilota;; wara li lbdot mar fit-toilet. Il-co-pilot ma kienx armat u hekk kif l-ajruplan ni]el l-I]vizzera, talab g[al kenn
politiku. Abbord kien hemm 202 passi;;ieri, fil-ma;;oranza tag[hom Taljani u [add ma ndarab matul din il-;rajja. Jidher li [add mill-passi;;ieri ma induna b’dak li kien qed ji;ri waqt it-titjira. Il-[tif beda waqt li l-ajruplan kien qed jittajjar fuq l-Italja u ]ew; ajruplani militari ntbag[tu
biex jg[assu l-ajruplan, tat-tip Boeing 767-300. Hu qal li talab kenn politiku g[aliex kien imbe]]a’ li kien se jkun persegwitat f’pajji]u. Wara li qafel lilu nnifsu filkabina tal-pilota;;, hu talab li jin]el g[al refueling f’:inevra, imbag[ad ni]el b’[abel minn tieqa fil-kabina tal-bdoti u ta lilu nnifsu f’idejn il-pulizija.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Tammetti li qatlet 22 persuna L-ISTATI UNITI
Tfajla ta’ 19-il sena, Miranda Barbour, ammettiet ma’ ;urnalista li qatlet tal-anqas 22 persuna b[ala membru ta’ setta satanika. Barbour kienet arrestata f’Novembru min[abba l-qtil ta’ ra;el flimkien mar-ra;el tag[ha wara li g[amlulu nasba b’riklam g[as-sess fuq l-internet. Barbour, f’intervista li talbet hi stess ma’ ;urnal f’Pennsylvania, qalet li wara li wettqet it-22 qtil, ma komplietx tg[odd kemm qatlet nies u issa riedet ti]vela kollox. I]da fl-istess intervista qalet li ma kien jiddispja/iha xejn g[al dak li g[amlet u kienet lesta ter;a’ tag[mel dak kollu li g[amlet. Il-prosekuzzjoni qed titlob li Barbour ting[ata l-piena tal-mewt u l-istess ir-ra;el tag[ha Elytte Barbour, ta’ 22 sena, min[abba lqtil ta’ Troy LaFerrara ta’ 42 sena, li qatluh f’Novembru. Hi qalet li qatlet lil dan ir-ra;el g[aliex meta
ltaqg[u, hu qal affarijiet li ma g[o;buhiex, imbag[ad intilef ilkontroll tas-sitwazzjoni. Dan minkejja li ammettiet li hu xorta kien se jinqatel, mhux b’daqqiet ta’ sikkina b[alma ;ara, imma billi jifgah ir-ra;el tag[ha. Barbour qalet li l-ewwel qtil tag[ha wettqitu meta kellha 13-il sena, wara li ssie[bet f’setta satanika bba]ata fl-Alaska. Hi qalet li l-ma;;oranza tal-qtil se[[ew fl-Alaska imma qatlet nies f’Texas, North Carolina u Kalifornja wkoll, u qalet li setg[et turi lill-awtoritajiet fejn setg[u jsibu lil dawn in-nies. Omm it-tfjala qalet li bintha meta kellha erba’ snin kienet abbu]ata sesswalment minn zijuha li mbag[ad kien ikkundannat 14-il sena [abs. Issa l-Pulizija qed tikkoopera mal-FBI biex jivverifikaw dak li qed tistqarr Barbour.
Ir-rabja tan-NU g[all-krudeltà tar-re;im Korean IL-KOREA TA’ FUQ
Miranda Barbour
In-Nazzjonijiet Uniti talbet li jittie[du passi kontra r-re;im filKorea ta’ Fuq min[abba l-brutalità u l-krudeltà li jitwettqu kontra dawk li ji;u arrestati mir-re;im. Dan jirri]ulta wara inkjesta ta’ sena fl-abbu]i tad-drittijiet talbniedem fil-pajji]. Esperti millKunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU qalu li /-/ittadini talKorea ta’ Fuq kienu g[addew minn atro/itajiet indeskrivibbli u ntalbet inkjesta minn qorti internazzjonali. Imma l-osservaturi qalu li hemm probabbiltà kbira li /-?ina kienet se timblokka kull sforz biex il-Qorti Kriminali Internazzjonali tie[u passi kontra l-Korea ta’ Fuq. Fost ix-xhieda li sema’ l-kunsill tan-NU kien hemm dik ta’ mara li welldet waqt li kienet pri;uniera u kienet sfurzata toqtol lit-tarbija f’barmil mimli ilma. Instema’ dwar tfal li jispi//aw il[abs mit-twelid u li jit[allew imutu bil-;u[ u dwar familji torturati brutalment talli nqabdu jaraw programmi tat-televi]joni barranin. G[al diversi snin, dawk li jirnexxilhom ja[arbu mill-Korea ta’ Fuq irrakkontaw stejjer talwa[x ta[t ir-re;im tad-dinastija Kim. Ir-re;im immexxi mid-dittatur Kim Jong-un qed i]omm eluf kbar ta’ nies f’kampijiet ta’
kon/entrament min[abba ra;unijiet politi/i u n-nies huma m[e;;a jispjunaw fuq il-;irien u anki membri tal-familja tag[hom stess. G[alkemm [afna minn dan ilu mag[ruf is-snin, l-inkjesta tanNU hi l-ewwel sforz internazzjonali biex dawn ikunu investigati. Fl-istess rapport tan-NU, Amnesty International [ar;et rapport dwar il-pajji] ukoll. Fost l-o[rajn, dan fih ix-xhieda ta’ Kim Young Soon li qattg[et disa’ snin f’[abs brutali flimkien mal;enituri tag[ha anzjani u erbat itfal ]g[ar talli qalet li [abiba tag[ha kellha relazzjoni mal-eksdittatur u missier id-dittatur pre]enti, Kim Jong Il. Kemm il;enituri kif ukoll it-tfal kollha mietu waqt il-pru;unerija. Wie[ed li kien g[assies ta’ kamp ta’ kon/entrament filKorea ta’ Fuq qal li l-[sieb kien li meta persuna tkun arrestata g[al ra;unijiet politi/i, it-tliet ;enerazzjonijiet tal-familja ta’ dak li jkun ukoll jitwaddbu l-[abs. Hu qal li fil-kampijiet kienu jintu]aw ]ew; tipi ta’ e]ekuzzjonijiet. L-ewwel mod kien li lvittma ti;i ordnata t[affer ilqabar tag[ha, imbag[ad ting[ata daqqa ta’ martell fuq rasha, u ttieni li dak li jkun ji;i fgat b’pajp tal-lastiku.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jiddispja/ih li kiteb ‘Gomorra’ L-ITALJA L-awtur Taljan Roberto Saviano qal li jiddispja/ih [afna li kiteb il-kiteb ta’ su//ess ‘Gomorra’ dwar il-mafja ta’ Napli mag[rufa b[ala Camorra. Il-ktieb, li [are; g[axar snin ilu, kien sar ukoll film ta’ su//ess. Hu qal li b’dak li g[amel mhux biss irrovina [ajtu imma anki wkoll dik tan-nies ta’ madwaru. Hu qal dan f’intervista mal;urnal Spanjol La Pais fejn stqarr ukoll li l-Camorra kienet ikkundannatu g[all-mewt. Hu qal li g[amel dak li g[amel g[aliex fittex il-verità imma issa jemmen li
L-attri/i Awstraljana Cate Blanchett tippo]a bil-Bafta g[all-a[jar attri/i g[all-parti tag[ha fil-film ‘Blue Jasmine’ waqt is-serata tal-{add fir-Royal Opera House, Londra (ritratt> EPA)
Su//ess g[al ‘Gravity’ u ‘12 Years a Slave’ IR-RENJU UNIT Il-film Gravity reba[ sitt premjijiet fil-Bafta, il-ver]joni Ingli]a tal-Oscars, filwaqt li lfilm 12 Years a Slave reba[ ilpremju g[all-a[jar film waqt serata li saret il-{add filg[axija. Gravity, ;rajja li sse[[ flispazju, fost o[rajn reba[ il-premju g[all-a[jar direttur g[al Alfonso Cuaron. L-attur Chiwetel Ejiofor reba[ il-Bafta g[all-a[jar attur g[all-parti tieg[u fil-film 12 Years a Slave filwaqt li Cate Blanchett reb[et il-premju g[all-a[jar attri/i. Ta’ min jg[id li seba’ snin ilu Ejiofor
kien nominat g[all-Bafta g[alla[jar attur promettenti. Barkhad Abdi reba[ il-premju g[all-a[jar attur mhux protagonist g[all-parti fil-film Captain Philips filwaqt li Jennifer Lawrence reb[et il-premju g[all-a[jar attri/i mhux protagonista g[allparti fil-film American Hustle. Il-premju g[all-a[jar animation mar g[all-film Frozen. G[ad-disa’ darba, is-serata tmexxiet mill-attur Stephen Fry. Il-Baftas spiss iservu b[ala indikatur tal-Oscars li jing[ataw fit-2 ta’ Marzu.
seta’ g[amel l-affarijiet b’mod differenti, b’aktar prudenza. Hu qal li issa min[abba dak ilktieb, hu u n-nies ta’ madwaru jridu jg[ixu fil-mo[bi b’[afna restrizzjonijiet g[al dak kollu li jag[mlu. Hu ammetta li l-pi] ta’ kollox qed i[alli effett fuqu anki mentalment u qed ikollu b]onn ilkalmanti, anke jekk din [a;a li xejn ma tog[;bu. Hu qal li hu minnu li dak li g[amel kien bi skop nobbli imma r-relazzjonijiet ta’ dak li jkun man-nies ta’ madwaru jistg[u jsiru terribbli.
Roberto Saviano
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Twaqqaf l-Erasmus mal-I]vizzera L-UNJONI EWROPEA L-Unjoni Ewropea [abbret li kienet waqqfet il-programm ta’ skambju Erasmus kif ukoll dak ta’ ri/erka Horizon 2020 malI]vizzera. Dan wara li l-Gvern }vizzeru [abbar li ma kienx se jiffirma l-ftehim g[al-libertà talmoviment ta’ neis Kroati. Dan b[ala ri]ultat ta’ referendum li sar ftit ;ranet ilu flI]vizzera biex titra]]an l-immigrazzjoni. B[ala ri]ultat ta’ dan ir-referendum, fix-xhur li ;ejjin il-Gvern }vizzeru jrid i[abbar kif se jimplimenta r-riformi biex ikun limitat
in-numru ta’ nies li jmorru ja[dmu fl-I]vizzera. Dan il-pass jista’ jeffettwa lil aktar minn miljun /ittadin tal-UE li b[alissa ja[dmu fl-I]vizzera. Madwar 430,000 }vizzeru ja[dmu fl-UE. Rigward l-Erasmus, kien hemm 2,700 student }vizzeru li bejn l2011 u l-2012 ibbenefikaw minn dan il-programm tal-UE u 3,150 kienu mistennija jibbenefikaw fis-sena akkademika li jmiss. L-UE u l-I]vizzera huma marbutin b’aktar minn 100 ftehim bilaterali.
Salvati aktar minn 1,000 immigrant L-ITALJA L-awtoritajiet Taljani [abbru li fl-a[[ar 72 sieg[a, fl-ib[ra madwar Sqallija, kienu salvati 1,079 immigrant li 64 minnhom kienu tfal. Dawn kienu fuq diversi lane/ u tnejn minnhom kienu inter/ettati u salvati l-{add. Abbord il-bastiment tal-gwerra Taljan San Giusto hemm 816-il immigrant u dawn mistennija jaslu fil-port ta’ Augusta, fi Sqallija, it-Tlieta. Il-kumplament
mistennija jitwasslu f’port ie[or Taljan imma ddestinazzjoni finali fejn se jitni]]lu fl-Italja g[adha ma t[abbritx. L-Italja din is-sena di;à rat ]barki rekord ta’ immigranti. L-Italja ]iedet ukoll l-g[assa filMediterran permezz tal-[idma mlaqqma Mare Nostrum li bdiet wara t-tra;edja li kien hemm barra l-kosta ta’ Lampedusa s-sena li g[addiet.
Il-prezz tad-divorzju L-ITALJA
ID-DANIMARKA> Xewka tad-dahar ta’ denfil tidher quddiem it-tfal wara li dan l-annimal tqatta’ bi//iet quddiem udjenza fil-Mu]ew tal-Istorja Naturali ta’ Kopenhagen. Dan wara li l-annimal kien instab mejjet fil-port ta’ Snekkersten fid-29 ta’ Jannar (ritratt> EPA)
Skont st[arri; li sar fl-Italja, divorzju ma jifssirx biss tmiem ta’ familja imma anki t-tmiem ta’ livell ta’ g[ajxien. L-element ekonomiku li jin[ass l-aktar hu t-telf tar-residenza talkoppja, li spiss tkun g[adha qed tit[allas. Skont st[arri; tadDemoskopea, 610,000 persuna divorzjata fl-Italja jinsabu f’din ilkundizzjoni. Irri]ulta li 28 fil-mija tal-ir;iel g[adhom iridu j[allsu d-
dar filwaqt li fil-ka] tan-nisa, dawn huma 18 fil-mija. Flist[arri; irri]ulta li dawk li jkunu ddivorzjaw jew isseparaw isibuha diffi/li [afna biex jing[ataw self mill-banek biex ikollhom residenza ;dida. Kien hemm 42 fil-mija li qalu li wara li ddivorzjaw, is-sitwazzjoni finanzjarja tag[hom marret g[allag[ar, partikolarment matul lewwel sena wara d-divorzju.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
17
PUBBLIKAZZJONIJIET
Ktieb mill-aktar interessanti dwar l-G[ar il-Kbir Dun Geoffrey G. Attard
L-g[add ta’ kotba li qed ji;u ppubblikati f’pajji]na mhux biss wie[ed sodisfa/enti imma g[a//okon ta’ pajji]na jawgura tajjeb. G[alkemm mhux kollha huma tal-istess livell, dawn il-pubblikazzjonijiet huma xhieda talim[abba lejn il-ktieb li tinsab tikber b’mod konsistenti anke f’pajji] /kejken b[al dan tag[na. Documents on G[ar il-Kbir 1588-1733 huwa l-isem ta’ ktieb ;did li [are; dan l-a[[ar u li huwa xog[ol il-;enealo;ista Malti Joseph Borg. Il-;enealo;ija hi l-istudju talarbli tar-razez u jitlob [idma metikolu]a ta’ sabar kbir u ri/erka fina. F’dan il-ktieb tal-Melitensia li g[adu kemm [are; g[all-pubbliku, Joseph Borg ji;bor tag[rif dwar i]-]wi;ijiet bejn persuni li g[exu f’G[ar il-Kbir, wie[ed
mill-aktar /entri troglodi/i ta’ Malta. G[ar il-Kbir jinsab flin[awi ta’ {ad-Dingli imma permezz tat-tibdil li sar mal[olqien tal-Kunsilli Lokali, illum jag[mel mal-limiti tasSi;;iewi. Minn G[ar il-Kbir wie[ed jikseb dehra sabi[a tal;onna antiki tal-Buskett bilPalazz Verdala jiddomina ;o nofshom. Dan l-G[ar kien irresidenza ta’ [afna familji Maltin li g[exu hawnhekk sa mill-qedem. L-istudju] :i]wita Anthanasius Kircher kien ]ar dan l-G[ar meta ;ie Malta. Dik i]-]jara fil-g]ejjer tag[na kien bdieha nhar il-31 ta’ Mejju 1637. Fil-ktieb tieg[u Mundus Subterraneus li kien ippubblikat tliet darbiet f’Amsterdam, hu jag[ti tag[rif dwar din i]-]jara tieg[u. Issa permezz ta’ Documents on G[ar il-Kbir, xog[ol mill-aktar studjat tarri/erkatur Joseph Borg, G[ar il-
Kbir ]gur li jkompli ji;bed lattenzjoni tal-istudju]i tal-istorja u tal-arkeolo;ija g[aliex permezz tal-ktieb tieg[u, Joseph Borg qed juri kemm dan kien post ta’ importanza kbira fi]-]minijiet post-Medjevali. M’hemmx dubju li Joseph Borg ilu ja[dem snin twal fuq dan il-ktieb ta’ valur uniku. Huwa talab l-g[ajnuna talProfessur tal-Ilsna Klassi/i Horatioo Roger Caeser Vella biex jg[inu fit-traduzzjoni milLatin tal-kuntratti ori;inali ta]]wie;, liema g[ajnuna huwa jirrikonoxxi fil-bidu tal-ktieb. Il-ktieb g[andu pre]entazzjoni attraenti bi stampa bil-kulur filfa//ata. Aktar ma wie[ed jaqra mill-ktieb, aktar jinteba[ kemm il;enealogija hija fil-fatt xjenza an/illari g[all-istudju in;enerali tal-Istorja, u ming[ajr is-sehem tag[ha, l-istorjografija ]gur li tkun xjenza wisq ifqar milli hi. Il-ktieb ta’ Joseph Borg g[andu jsib ru[u fuq l-ixkafef ta’ dawk li j[obbu 1Melitensia u l-g[eruq ta’ ;ensna u g[andu jwassal biex ikun hawn apprezzament akbar tal-istudju ta’ ;rajjet art twelidna li minkejja //okon tag[ha g[adha toffri [afna oqsma ver;ni fir-ri/erka tal-istorja u tal-arkeolo;ija. Il-ktieb jinstab g[all-bejg[ fil[wienet tal-kotba ewlenin u ming[and il-BDL.
Il-qoxra tal-ktieb ’Documents on G[ar ilKbir (15881733)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
19
ATTWALITÀ Rakkonti u Esperjenzi (7)
Problema umana titlob soluzzjoni umana Pajji]na, blata /kejkna f’nofs il-ba/in tal-Mediterran, huwa pajji] li minn ]mien il-qedem ilpopli tal-madwar kienu jqisuh b[ala art li tista’ sservi b[ala kenn u refu;ju waqt in-navigazzjoni fuq dan il-ba[ar li maxxtut tieg[u twieldu /iviltajiet kbar, fosthom dik Griega u dik Latina. Minkejja li s-snin g[addew bil-mijiet u anke bl-eluf, anke llum, fis-seklu 21, Malta tag[na g[adha sservi ta’ [elsien millg[arqa ta’ [afna persuni rifu;jati li ja[arbu minn pajji]hom, spe/jalment dawk mill-kontinent Afrikan. L-istess kif elfejn sena ilu Pawlu u 276 ru[ o[ra li kienu fuq il-;ifen [elsuha mill-g[arqa meta l-;ifen tag[hom tfarrak ma’ xtutna. Intant, is-su;;ett talimmigranti irregolari huwa su;;ett topiku, li jolqot lil pajji]na mill-qrib. Minn ]mien g[al ]mien nisimg[u bi gruppi ta’ dawn limmigranti li ji;u salvati millawtoritajiet Maltin u jing[ataw kenn f’pajji]na. Forsi dan ilfenomenu aktar narawh ise[[ flib[ra tag[na aktar fis-sajf milli fix-xitwa, peress li l-kundizzjonijiet tat-temp ikunu jiffavorixxu aktar il-qsim tal-ba[ar fuq xi qoxra mballata daqs bajda b’nies li jippruvaw ifittxu futur a[jar. Argumenti varji Ng[idha mill-bidu tlaqliq. Huwa su;;ett
u bla li fuqu hawn min ja[sibha mod, u min ja[sibha mod ie[or. Min jirra;una li pajji]na ma jifla[x g[al dan l-influss hekk kbir ta’ refu;jati, u min jg[idlek li l-g[ajnuna umanitarja li pajji]na joffri lil dawn in-nies hi obbligu ta’ poplu /ivilizzat li g[andu juri lejn dawn l-imsejknin. Min isostni li dawn irrefu;jati se jie[du xog[ol il-
Joe Micallef josmic@go.net.mt
Il-kwistjoni dwar l-immigrazzjoni irregolari mhix wa[da fa/li. Anzi hi delikata [afna. Madankollu din il-problema umana titlob li wie[ed jittrattaha b’soluzzjonijiet umani wkoll
Maltin, u min jargumenta li lekonomija tag[na te[tieg aktar [addiema, b’mod spe/jali f’dak ix-xog[ol li mhux dejjem issib Maltin li jag[mluh. Jiena nsostni mal-ewwel li hawnhekk, ma qeg[dinx nittrattaw ma’ problema kwalunkwe. Qed nittrattaw ma’ nies taddemm u l-la[am, nies li [afna drabi l-[ajja ma da[kitilhomx, nies li [afna minnhom kellhom ja[arbu b’ta’ fuqhom senduqhom [alli jsalvaw ;ildhom. Din hija problema umana li titlob soluzzjoni umana. Ma jfissirx li n-numru ta’ dawn in-nies li jmissu ma’ xtutna ma jo[loqx problemi lil pajji]na, ]g[ir fiddaqs u fir-ri]orsi tieg[u. Ma jfissirx li wie[ed g[andu jitfa’ lil kul[add fl-istess keffa ming[ajr ma jg[arbel jekk irra;uni g[ala individwu spi//a fuq xtutna ti;;ustifikax li jing[ata g[ajnuna umanitarja u wkoll protezzjoni. Xejn minn dan. Imma mill-banda l-o[ra, minkejja li m’iniex il-persuna kompetenti li nipponta subg[ajja lejn soluzzjonijiet pratti/i, nemmen li dan il-pi] ma
Pajji] m’g[andux jifta[ar biss b’kemm l-ekonomija tieg[u tkun miexja ’l quddiem, imma wkoll b’kemm juri solidarjetà u wi// uman ma’ min je[tie;hom. Ma n[allux il-globalizzazzjoni tal-indifferenza ta[kimna jistax jintrefa’ minn pajji] wa[du. Fid-direzzjoni t-tajba Pass fid-direzzjoni t-tajba huwa li pajji]na ikompli jinsisti, kif di;à g[amel fil-passat, malpajji]i tal-Unjoni Ewropea sabiex dawn ukoll jaqsmu ma’ pajji]na din il-problema li
n[abbtu wi//na mag[ha a[na u l-pajji]i l-o[ra li g[andhom xtuthom imissu mal-Mediterran, fosthom l-Italja u Spanja. Imma nistaqsi lili nnifsi: jiena b[ala individwu x’nista’ nag[mel, biex almenu ntaffi xi ftit it-tbatija ta’ dawn in-nies? Issa donna drajna li ta’ kuljum naraw nies ta’ kulur differenti minn tag[na fit-toroq tag[na, fil-[wienet u fuq il-karozzi tallinja. Nemmen li l-anqas [aga li
nista’ nag[mel hi li ma nkunx ostili u ma n[arisx b’/erta pre;udizzju lejn dawn in-nies. Jekk tlajt fil-karozza tal-linja, xi j]ommni milli mmur noqg[od bilqieg[da [dejn persuna ta’ kulur tal-;ilda differenti minn tieg[i? X’jiswa li nsellem jew nag[ti tbissima [afifa lil persuna li forsi f’[ajjitha ma ratx [lief vjolenza u mibeg[da? Lejn soluzzjoni umana
Dan huwa atte;;jament li ma jiswielna xejn, imma li bla ma nafu, jg[in biex is-so/jeta’ li ng[ixu fiha jag[milha aktar inklussiva, tolleranti u umana. U xi ng[idu mbag[ad meta jkun hemm persuni li j[addmu lil dawn il-povri nies ming[ajr ma j[allsuhom almenu l-minimu ta’ kemm suppost?
Jekk xi [add jirra;una li jkun qed jag[mel pja/ir lil dawn limmigranti meta jit[addmu bi [las anqas milli suppost, na[seb li jkun qed ji]balja. Jiena narah b[ala sfruttament u abbu] ta’ persuna li ma tistax tiddefendi lilha nnifisha. Nifta[ru, u bir-ra;un, li a[na l-Maltin a[na poplu akkoljenti [afna. Anke San Luqa, fl-Atti tal-Appostli, isemmi li “In-nies tal-g]ira ;abu ru[hom mag[na bi [lewwa liema b[alha” – u dan b’riferenza g[all-;rajja tannawfra;ju ta’ San Pawl. Jista’ jkun hemm min g[andu fehmiet differenti minn tieg[i fuq dan is-su;;ett, imma ner;a’ ntenni li l-unika soluzzjoni g[al din il-problema hija soluzzjoni umana li tpo;;i lill-bniedem fi//entru tag[ha. Li pajji]na jifforma parti minn blokk ta’ pajji]i li g[andhom l-iskop li jkunu solidali ma’ xulxin u jikkoperaw f’diversi oqsma (ekonomi/i, so/jali, politi/i, militari) huwa vanta;; li forsi g[adna ma sfruttajniex bi]]ejjed sabiex in[affu ftit mill-pi] ta’ din is-sitwazzjoni li Malta tag[na qieg[da tiffa//ja. Pajji] m’g[andux jifta[ar biss b’kemm l-ekonomija tieg[u tkun miexja ’l quddiem, imma wkoll b’kemm juri solidarjetà u wi// uman ma’ min je[tie;hom. Ma n[allux il-globalizzazzjoni tal-indifferenza ta[kimna.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
20
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN
booking /emplu 23285000.
IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.
Comodini Cachia se jorganizzaw Buffet Dinner nhar is-Sibt, 22 ta’ Frar, fil-lukanda Soreda, il-Qawra. G[all-biljetti /emplu 79425907.
IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. {AL TARXIEN. Kull nhar
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org
ta’ Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.
George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma
AVVI}I SO?JALI
Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
IS-SI::IEWI. Is-Sezzjoni Nisa tal-Kumitat Sezzjonali se torganizza ta[dita ma’ erba’ kandidati tal-Partit g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, illum it-Tlieta, 18 ta’ Frar filKa]in mis-6.30pm ’l quddiem. Jattendu Ray Bugeja, Therese Comodini Cachia, Kevin Cutajar u Helga Ellul.
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
ROBERT ARRIGO. Il-
{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw ikla ?iniz fil-Jade Gardens Restaurant, f’San :iljan nhar il-:img[a, 21 ta’ Frar. Prezz 17-il ewro. G[all-
THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese
ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’ Antoine Borg se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 25 ta’ Frar, f’St. Martins Bar & Restaurant, il-Ba[rija. Prezz 5 ewro u trasport b’xejn. G[allbiljetti /emplu 27450114 jew 79092845. DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, nhar it-Tlieta, 25 ta’ Frar fil-Buskett Roadhouse, il-Buskett. Prezz 7 ewro. Trasport provdut. G[al iktar informazzjoni /emplu 79903090. ROBERT CUTAJAR. Il{bieb ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 25 ta’ Frar fid-9.15am fil-kumpless Splash and Fun f’Ba[ar i/-?ag[aq. Prezz 7 ewro bit-trasport inklu]. It-trasport se jkun provdut mill-Mellie[a, inNaxxar u San Pawl il-Ba[ar. Biljetti jistg[u jinkisbu billi wie[ed i/empel 79262101,
ming[and il-helpers fid-distrett jew billi tibag[tu email fuq robertcutajar72@gmail.com.
{AL LUQA. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Coffee Morning, nhar il-{amis, 27 ta’ Frar fil-Ka]in tal-Partit fid-9am. Biljetti ming[and il-membri talKumitat Sezzjonali jew /emplu 79069228 jew 79056068. MARIO DE MARCO. Il{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 4 ta’ Marzu filLukanda Imperial, Tas-Sliema. Trasport fit-8.30am mill-postijiet tas-soltu. Prezz 6 ewro. G[allbiljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911. JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 6 ta’ Marzu fillukanda Waterfront, TasSliema. Prezz 6 ewro. Trasport jitlaq fid-8.45am. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21666736 jew 99841333. CHARLO BONNICI. Il{bieb ta’ Charlo Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning fi Splash & Fun Park, nhar il{amis, 6 ta’ Marzu. Prezz 5.50 ewro. Biljetti jinkisbu ming[and il-helpers tas-soltu jew billi
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
21
AVVI}I PN //emplu 21430752 jew 79796667. Trasport provdut b’xejn fid-9am. Tluq mill-postijiet tas-soltu.
{’ATTARD. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Subbuteo Tournament fil-ka]in FX Dingli, nhar il-:img[a, 7 ta’ Marzu. Illog[ob jibda fis-6.30pm u t-tournament se jkun jismu ‘Stefano Mallia Cup’. Wara t-tournament se jitqassmu trofej u midalji millkandidat g[all-elezzjoni talParlament Ewropew Stefano Mallia u mis-Sindku Stefan Cordina. G[al aktar informazzjoni /emplu 21414712, 77405867 jew 99405867. {’ATTARD. Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla filka]in FX Dingli, nhar il:img[a, 7 ta’ Marzu fit-8.30pm. Prezz 10 ewro. G[al aktar informazzjoni /emplu 21414712, 77405867 jew 99405867. KRISTY DEBONO. Il{bieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Coffee Morning nhar l-Erbg[a, 26 ta’ Marzu fi Splash & Fun Park, f’Ba[ar i/-?ag[aq fid-9.30am. Prezz 6 ewro bittrasport inklu]. G[al aktar informazzjoni /emplu 79692626 jew ibag[tu email fuq info@kristydebono.com. AVVI}I O{RA L-ISLA.
Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN qed jitmexxa minn
management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers.
IL-KALKARA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lis-Segretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt tal-Kalkara, il-Kalkara. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;u]a. IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;u]a. SANTA LU?IJA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom flimkien mad-dettalji kollha lis-Segretarju Kumitat Sezzjonali PN Santa Lu/ija, Dawret it-Torri, Santa Lu/ija. IlKumitat jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta anke l-aktar wa[da vanta;;u]a.
{AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did. Il-bar qed jifta[ mit-Tnejn sasSibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u
servuti l-appetizers.
TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun
miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u lmit-Tnejn sas-Sibt u l{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll l-appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505. 10 p.m.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
Jim Jam
06:45 - Good Luck Charlie 07:05 Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder
Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.
U[ud mill-atturi li jie[du sehem fil-film ‘Oggi Sposi’
Oggi Sposi
– Canale 5, 21>10
Nicola, pulizija prominenti [afna b’passat mag[ruf b[ala dak ta’ Don Giovanni, idde/ieda li jpo;;i rasu f’postha u jsib tfajla bil-g[aqal u ji]]ewwe;. F’mo[[u g[andu lit-tifla tal-ambaxxatur Indjan. Ta’ min jg[id li din it-tifla hi wa[da mill-isba[ tfajliet li qatt rat id-dinja. Ovvjament tfaqqas l-ewwel problema, kif missieru, Sabino, li hu bidwi u li ja[sibha la antika se ja//etta li ibnu ji]]ewwe; persuna li mhix tal-istess nazzjonalità tieg[u u fuq kollox, li g[andha reli;jon differenti. Sadanittant niltaqg[u ma’ Salvatore u Chiara, ]ew; ]g[a]ag[ li ma g[andhomx g[axja ta’ lejla i]da li daqt se jkollhom wild u jridu ji]]ew;u. Jorganizzaw pjan kif jag[mlu tie; i]da ming[ajr ma jonfqu sold wie[ed hekk kif l-ispejje] imorru fuq il-mistiedna tag[hom. I]da kif dan kollu se jag[mel sens mal-istorja u se jirnexxilu Nicola jie[u dak li jixtieq? TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – Click 11:30 - Tuffi[at Migduma 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 15:55 – Waqtiet 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:50 – Labrats 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Puree 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – I/-?aqqufa 21:45 - Headline News 21:50 - The Wedding Battle 22:45 - G[awdex Illum (r) 23:30 – Bijografiji. TVM 2
07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Human mind 11:50 - Twelid il-Kelma 12:00 – Puree 12.45 – Starboard 13:15 - Ti;rijiet Biss 13:45 - G[awdex Illum 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 - Human right 15:50 - Twelid ilKelma 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Madwarna 18:30 – Starboard 19:00 Ti;rijiet Biss 19:30 – Waqtiet 19:40 - I believe in 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 - The Wedding Battle 21:40 - Headline News 21:45 - Paqpaq lifestyle 22:15 - Times Talk 23:00 - A[barijiet blIngli] 23:10 - Football, BOV PL. One
07:00 - Breakfast News 08:45 – Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 17:30 - ONE News 17:50 - Dak li Jg[odd 19:00 - Aqrali Storja 19:30 ONE News 20:15 - Snajja Maltin 20:30 - Min-na[a g[all-o[ra 22:50 Popcorn 23:30 - ONE News. Smash
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek
10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - A to Z Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 - Nursery Stars 20:30 – Drama 21:30 - Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno
06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis07:00, it-08:00 u d-09:00) 09:30 Tg1 flash 10:00 - Unomattina storie vere 10:30 - Unomattina verde 11:00 - Tg 1 11:30 - Unomattina Magazine 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - 64 Festival della canzone italiana 01:05 - Tg 1 notte 01:40 - Sotto voce. Raidue
06:40 – Cartoons 08:10 - Zorro 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E…state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 - Cold case 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Squadra speciale cobra II (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:00 - Lol :-) 21:10 World invasion. Film 00:25 - Rai parlamento 00:35 - Wallander – l’uomo che sorrideva. Film 2010. Raitre
07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 Tgr Buongiorno regione 08:00 – Agorà 10:15 - Mi manda Raitre 11:15 – Elisir 12:00 - Tg 3 # meteo 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano (attwalità) 13:10 - Il tempo e la storia 14:00 - Tg Regione 14:20 - Piazza affari 15:10 - Terra nostra 16:00 - Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:10 Sconosciuti 20:35 - Un posto al sole
(soap) 21:05 - Ritorno a cold mountain. Film 23:45 - Il meglio di gazebo 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 02:00 - Fuori orario 02:05 - Rai News. Canale 5
08:00 - Tg 5 – mattina 08:45 - La telefonata di belpietro 08:50 - Mattino cinque TG5 - ore 10 11:00 – Forum 13:00 - Tg 5 13:40 – Beautiful 14:10 – Centovetrine 14:40 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Oggi sposi. Film 2010 23:35 - Speciale champions league 00:35 - Tg 5 notte 01:05 Striscia la notizia Rete 4
07:20 - Miami vice (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:45 - Carabinieri 2 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in Corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 16:35 - My life 16:45 - Il pistolero. Film 1976 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto 20:30 - Tempesta d’amore (TF) 21:10 - Apocolaypse now redux. Film 2001 01:15 - Disco. Film 2008. Italia 1
06:55 - Una mamma per amica (TF) 07 : 40 - Una mamma per amica 09:30 – Everwood 11:25 - Dr. House 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Futurama 14:05 – Cartoons 15:45 - Two and a half men 16:30 - E alla fine arriva mamma! 16:55 – Nikita 18:30 Studio Aperto 19:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - The fast and the furious – Tokyo drift. Film 2006 23:15 - Torque – circuiti di fuoco. Film 2003 01:00 - Sport Mediaset.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
23
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 Fitness Galore 10:00 – Niltaqg[u 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 – {in g[al Kollox 18:00 – Teleshopping 20:30 – Tie; tal-{olm 21:30 – Niltqg[u 23:30 – F. Living magazine 01:30 Teleshopping.
14:30 - GO ON 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - SMASH 19:45 Dallas 20:30 - Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 - Spartacus 23:00 Boardwalk Empire 00:00 - Person Of Interest 00:45 - 30 Rock 01:15 - Gossip Girl. BBC Entertainment
Xejk
07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:45 - Football Daily 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 - Tele Market Deals 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux 13:00 - The 80’s 14:00 - The Local Angle 15:00 - The 90’s 15:30 - Tele Market Deals 16:30 - Hits 16:50 Shout Out 17:00 - audio video clips 17:45 - Maltese Music 18:00 - Total Request Show 20:00 - Just for Laughs 20:30 - Frux 21:55 - Football Daily 22:00 - Idoli Italiani 23:00 - audio video clips 24:45 - Tele Market Deals. La 5 13:10 - Una mamma per amica (TF) 14:00 - Non ditelo alla sposa 15:20 Extreme makeover home ed 16:00 Aspettando grande fratello 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:05 - il cibo si fa bello (TF) 19:30 Glee 20:20 - Una mamma per amica (TF) 21:10 - Amori e segreti. Film1998 23:10 - Uomini e donne (talk show) 00:15 - Aspettando grande fratelli. GO Stars
08:30 - Home invasion 10:00 - New year’s eve 12:00 - Dancing on the edge part 1 13:30 - Ice age: Continental drift 15:00 - Dancing on the edge part 2 18:55 - Vicky Cristina Barcelona 20:30 - Two and a half men 21:00 - Little miss sunshine 22:45 - Che part 1 00:55 - Che part 2. Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Dallas 12:00 - SMASH 13:00 -Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy
06:00 - Me Too! 06:20 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 06:40 - Boogie Beebies 06:55 - Garth and Bev 07:05 The Large Family 07:15 - Me Too! 07:35 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:55 - Boogie Beebies 08:10 Garth and Bev 08:20 - The Large Family 08:30 - The Weakest Link 09:15 My Family 09:45 - Only Fools and Horses... 10:15 - EastEnders 10:45 Doctors 11:15 - Call the Midwife 12:10 - New Tricks 13:00 - The Weakest Link 13:45 - My Family 14:15 - Only Fools and Horses... 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:40 - Call the Midwife 16:35 - New Tricks 17:25 The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - Famous, Rich and in the Slums 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - The Vicar of Dibley 21:00 - Call the Midwife 21:55 - Life on Mars 22:45 - Absolutely Fabulous 23:15 - Stella. MGM Movie
07:00 - Cool Change 08:30 - The Raven 09:55 - Mr. Majestyk 11:40 - Desperate Moves 13:20 - Mac and Me 15:00 Back to School 16:35 - The Hospital 18:20 - Enter the Ninja 20:00 - Death Wish II 21:30 - The Program 23:25 MGM’s Big Screen 23:40 - The Dunwich Horror. Diva Universal
06:00 - Ironside 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Mystery Woman: Mystery Weekend 09:35 - Matilde 09:50 Ironside 10:50 - Agatha Christie’s Poirot 11:55 - Mystery Woman: Vision of a Murder 13:35 - Rare Books and Manuscripts 13:50 - Kojak 14:50 - ER 15:45 - Meglio Se Stai Zitta 16:00 Quincy, M.E. 17:00 - Mystery Woman:
Redemption 18:35 - Great Women 18:50 - Kojak 19:50 - Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great Women 21:00 Wolff’s Turf 21:55 - Wolff’s Turf 22:50 - Great Women 23:00 - ER 23:52 - ER.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 23>00
Discovery Channel
06:00 - How It’s Made 06:25 - Storage Hunters 06:50 - Auction Hunters: Half Pipe Dreams 07:15 - Ultimate Survival: Northern Australia 08:10 - Dual Survival: Swamped 09:05 - Gold Rush: The Merger 09:55 - Jungle Gold: Shots Fired 10:50 - How Do They Do It?: Combines, Lifeboats, Chocolate 11:15 How It’s Made: Hearing Aids/ 3d Puzzles/ Toilets 11:40 - MythBusters: Bubble Trouble 12:35 - Extreme Engineering: Kuwait Tower 13:30 Fifth Gear 14:25 - Dual Survival: Meltdown 15:20 - Naked and Afraid: Beware the Bayou 16:15 - Railroad Alaska: Spring Attacks 17:10 Ultimate Survival: Fan vs. Wild with Bear Grylls 18:05 - Auction Kings: Edison Phonograph, Ali-Frazier Boxing Gloves 18:35 - Auction Hunters: Rocket to Me! 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Liquor Jugs, Deli Meats, NASCAR Engines 20:00 World’s Scariest...: Animal Attacks 21:00 - Derren Brown: Fear and Faith 22:00 - Death Row: Conversation with James Barnes 23:00 - Trouble in Paradise. Discovery World
06:00 - Treasure Quest 06:50 Chasing Classic Cars 07:15 - Chasing Classic Cars 07:45 - Extreme Engineering 08:35 Solving History With Olly Steeds 09:30 - Out of the Wild: Venezuela 10:20 - Mummy Autopsy 11:10 Combat Countdown 12:05 - Inventions That Shook the World 12:55 - Mummy King Mystery 13:50 - Bizarre Foods 14:45 - Treasure Quest 15:40 - Combat Countdown 16:35 - Out of the Wild: Venezuela 17:25 - Secrets of... 18:20 Inventions That Shook the World 19:10 - Chasing Classic Cars 19:35 - Chasing Classic Cars 20:05 - Curiosity 21:00 Secrets of... 21:55 - I Was Bitten 22:50 - Undercover: Double Life 23:45 Mummy Autopsy.
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
GO sports 2
08:35 - Eurogoals 09:20 - WATTS 10:20 International Championship Snooker 11:15 - Horse Racing Time 11:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 12:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:30 - Live: FIFA Under 17 World Cup Football 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 19:00 - Sports Excellence 19:15 - WATTS 20:00 Boxing 22:00 Boxing 23:00 GTA Next Level 23:15 - Inside World Touring Cars 23:50 - FIFA Under 17 World Cup Football.
16:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 - Day 2 (part 1) (Live) 20:00 - Milan Channel 20:45 UEFA Champions League - Round of 16 - Bayer 04 Leverkusen v Paris Saint-Germain (Live) 23:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 Day 2 (part 2) (Live) 03:00 – Milan. Channel
Eurosport 2
06:00 - UEFA Women’s Champions League Football 07:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:00 WATTS 10:15 - UEFA Women’s Champions League Football 11:45 UEFA Women’s Champions League Football 13:15 - Freestyle Skiing 14:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:30 - WATTS 18:00 - The Euroleague Basketball Show 18:30 - EuroCup Basketball (Live) 20:15 - EuroCup Basketball 22:00 - College Football 23:00 Scottish International Open Bowls. GO sports 1
Film mimli karozzi sportivi li ]gur jappella g[ad-dilettanti tal-karozzi
The Fast and the Furious – Tokyo Drift – Italia 1, 21>10
I]-]ag[]ug[ Sean Boswell isir l-akbar kompetitur fid-dinja tal-karozzi tad-drifting wara li dan spi//a f’Tokjo biex ikun jista’ jevita sentenza ta’ [abs fl-Amerika. I]da l-fama ;;ib kemm im[abba minn xi w[ud u l-mibeg[da minn o[rajn. X’ji;ri? F’liema gwaj jid[ol? U finalment xi jsir minnu?
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Telebejg[ Chit Chat Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Ta[t il-Lenti NET News Mieg[ek NET News
07:00 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam – Highlights 08:00 - Serie A - Round 24 - Hellas Verona v Torino 10:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 - Day 1 (part 2) 14:00 - Barclays Premier League Week 26 - Premier League Midweek Review 15:00 - Aviva Premiership Round 14 - Leicester Tigers v Gloucester Rugby 17:00 - Serie A Round 24 - Juventus v Chievo 19:00 - Ligue 1 - Round 25 – Highlights 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:45 - UEFA Champions League - Round of 16 - Manchester City v Barcelona (Live) 22:45 - UEFA Champions League -Round of 16 - Matchnight Review 23:30 - Barclays Premier League - Premier League World 00:00 - Serie A - Round 24 - Milan v Bologna 02:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Hull City v Southampton 04:00 - Ligue 1 Round 25 – Highlights 05:00 RaboDirect Pro12 - Round 14 Leinster v Dragons.
GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour - Africa Open - Day 2 13:00 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam Quarter Finals 21:00 - RBS Six Nations - France v Italy 23:00 Barclays Premier League - Week 26 West Brom Albion v Chelsea 01:00 - Serie A - Round 24 - Genoa v Udinese 03:00 - Ligue 1 - Round 25 - Evian TG V LOSC Lille 05:00 Barclays Premier League - Week 26 Cardiff City v Aston Villa. GO sports 8
09::00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour - Africa Open - Day 2 15:00 - ATP World Tour 500 - ABN AMRO World Tennis Tournament, Rotterdam Quarter Finals 23:00 - RBS Six Nations - France v Italy 01:00 Barclays Premier League - Week 26 West Brom Albion v Chelsea 03:00 - Serie A - Round 24 - Genoa v Udinese 05:00 - Ligue 1 - Round 25 - Evian TG V LOSC Lille 07:00 Barclays Premier League - Week 26 Cardiff City v Aston Villa. Malta Stars
00:00 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 01:35 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 02:50 - Malta Basketball Association (r) 04:10 Malta Rugby Football Union (r) 05:40 - BOV Premier League 201314 (r) 07:35 - FXDD FMA 2013-14 (r) 08:50 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 10:25 - Football Nurseries 10:55 - FXDD FMA 201314 12:15 - Malta Rugby Football Union (r) 13:45 - BOV Premier League 2013-14 (r).
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
24
TV # RADJU
Il-pre]entaturi tal-edizzjoni ta’ din is-sena tal-festival Sanremo, Fabio Fazio u Luciana Littizzetto, li huma deskritti b[ala l-aktar pre]entaturi popolari mat-Taljani, spe/jalment min[abba l-istil ta’ kif imexxu l-programm tag[hom
Il-koppja Albano u Romina – Jista’ jkun li jkunu l-mistiedna sorpri]a fuq il-palk prin/ipali tal-Ariston matul din l-edizzjoni tal-festival ta’ Sanremo. Albano u Romina, jekk isir dan, ikunu qed jirritornaw f’Sanremo 30 sena wara li kienu reb[u dan il-festival fl-1984
Illejla jitla’ s-siparju fuq l-64 edizzjoni tal-festival tal-kanzunetta Taljana Sanremo Kollox lest g[all-64 edizzjoni ta’ Sanermo fl-Italja, li tibda llejla fit-20:30 fuq l-istazzjon nazzjonali Taljan Raiuno. B[al kull sena, dan il-festival ji;bed l-interess ta’ miljuni kbar
kemm Taljani i]da wkoll telespettaturi minn madwar iddinja. Din is-sena l-festival se jkompli jiggarantixxi l-aqwa divertiment matul is-serati koll-
ha fosthom permezz ta]-]ew; kategoriji ta’ kant. Fil-fatt filkategorija Campioni nsibu diversi artisti kontemporanji u li huma familjari mag[na t-telespettaturi, u dawn ikoll-
hom ]ew; kanzunetti xi jkantaw. B[ala artisti nsibu lil Arisa, Antonella Ruggero, Cristiano De Andrè, Francesco Renga, Francesco Sarcinà, Frankie Hi
Nrg, Giuliano Palma, Giusy Ferreri, Noemi, i Perturbazione, Raphael Gualazzi u The Bloody Beetroots, Renzo Rubino, Riccardo Sinigallia u Ron.
ILLUM FUQ NET TELEVISION
Ta[t il-Lenti
Mieg[ek – NET Television, 21>35
il-programm Ta[t il-Lenti tallejla. Fil-programm, fost temi o[rajn se niffukaw fuq il-proposta tal-Partit Laburista li jibni power station li ta[dem bilgass u li jpo;;i tanker biex ja[]en il-gass fil-port ta’ Marsaxlokk. Niddiskutu wkoll l-a[[ar
Illejla Mieg[ek se jitkellem dwar problema li tifni lil kull so/jetà. Problema li teffettwa lillbniedem b’mod li jispi//a jag[mel affarijiet li qatt ma [aseb li jasal biex jag[mel. Se nkunu qed nitkellmu dwar il-vizzju tad-droga u tal-alko[ol, dwar l-abbu] u d-dipendenza minn dawn is-sustanzi.
– NET Television, 20>30
]viluppi mill-Korporazzjoni Enemalta kif ukoll l-a[[ar rapporti mill-MEPA dwar l-arja tan-na[a ta’ isfel ta’ Malta. Dan u aktar illejla fuq il-programm Ta[t il-Lenti, ippre]entat minn Matthew Bonett u Therese Bonnici.
B’mistednin spe/jali li huma esperti fil-qasam u li ja[dmu masSedqa, il-programm Mieg[ek tallejla se jkun qed joffri perspettiva differenti lejn it-tbatija li jg[addu minnha dawn in-nies u l-mixja tag[hom biex je[ilsu minn dan ilvizzju. Il-programm se jkun ippre]entat minn Lisa Spiteri u Fr.
Karm Debattista MSSP, bissehem ta’ Gabriel Ellul b[ala Assistent tal-Produzzjoni u Paul Galea b[ala Direttur. Il-pubbliku, b[al dejjem, g[andu /-/ans jikkontribwixxi matul il-programm permezz ta’ telefonati, SMS jew inkella permezz tal-pa;na tal-programm fuq Facebook.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
4
9
10
IT-TEMP Xemxi b’xi ftit s[ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Moderat mix-Xlokk lokalment moderat g[al ftit qawwi BA{AR {afif IMBATT Baxx minn nofsinhar TEMPERATURA L-og[la 19˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.3mm Xita mill-1 ta’ Settembru 437.6mm IX-XEMX titla’ fis-06.46 u tin]el fis-17.46
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Arbulat, wieqaf (5) 6. Li hi ta’ prin/ipji morali (5) 7. Jekk tal-wi// hi fawra minn tbaqbiqa (5) 10. u 11. Min f’g[emilu jkun dara jqis bixxiber. Stimatur (10) 11. Ara 10. 12. Qam fuq saqajh u ma baqax sejjer (5) 14. G[ata ta’ sodda jew mejda (5) 16. Skor/a iebsa fil-;ilda li ttellef is-sens tal[ass (5) 17. Skansa l-[las ta’ taxxa (5) 18. Dejjaq, iffitta (5)
18
Weqfin>1. Xorob belg[a wara belg[a (6) 2. G[axart elef metru kwadrat (6) 3. Daqq il-qanpiena (6) 4. L-ewwel xahar (6) 8. Sieqi marret fuq qoxra ta’ banana u ...(5) 9. Min hu hekk ]gur li mhux g[a]]ien (5) 12. Irrisponda (6) 13. Tilef kulma kellu u ;ie fix-xejn (6) 14. Drapp irqiq tal-[arir, trasparenti li bih jag[mlu l-velijiet jew mantijiet (6) 15. Ta flus minn ta[t g[al xi g[ajnuna barranija li ma [aqqux (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Vaska, 6. Adura, 7. Vampa, 10. T[oll, 11. Nikeb, 12. Vella, 14. Valur, 16. Vajva, 17. Torok, 18. Tigra. Weqfin>- 1. Avvent, 2. Xakall, 3. Zappin, 4. Waddab, 8. Korla, 9. Skola, 12. Va]ett, 13. Alakka, 14. Vavata, 15. Ruxxan.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir. ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 14˚C
L-ERBG{A L-og[la 20˚C L-inqas 140˚C
IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 14˚C
IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 13˚C
IS-SIBT L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
4
4
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 19˚ xemxi, Al;eri 18˚C imsa[[ab, Amsterdam 8˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C xemxi, Li]bona 12˚C imsa[[ab, Berlin 9˚ imsa[[ab, Brussell 9˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 18˚C ftit imsa[[ab, Dublin 8˚C xita, Kopen[agen 7˚C imsa[[ab, Frankfurt 7˚C ftit imsa[[ab, Milan 9˚C imsa[[ab, Istanbul 13˚C xemxi, Londra 10˚C xemxi, Madrid 8˚C imsa[[ab, Moska 1˚C imsa[[ab, Pari;i 9˚C imsa[[ab, Bar/ellona 13˚C ftit imsa[[ab, Ruma 18˚C xemxi, Tel Aviv 18˚C ftit imsa[[ab, Tripli 28˚C xemxi, Tune] 26˚C xemxi, Vjenna 7˚C xita, Zurich 9˚C ftit imsa[[ab, Munich 7˚C imsa[[ab, St. Petersburg 4˚C xita, Stokkolma 5˚C xemxi
Tag[rif Delegazzjoni minn Anticoli Corrado fl-Imqabba
Delegazzjoni minn Anticoli Corrado fl-Italja se tag[mel ]jara fl-Imqabba fil-;img[a li tibda nhar it-Tnejn 24 ta’ Frar 2014. Il-grupp se jkun jinkludi lill-Kappillan tal-Parro//a ta’ Anticoli Corrado Don Anacleto Giagnori, ir-Rettri/i talFratellanza tal-Madonna tal:ilju u tal-Immakulata Kun/izzjoni Rossella Riccioluti flimkien ma’ ]ew;ha Giuseppe Fabbi u Laura Siciliano Toppi li hi l-kuntatt ewlieni fil-kordinazzjoni ta’ din il-kollaborazzjoni. L-iskop ta’ din i]-]jara hu biex tissokta l-kollaborazzjoni mibdija minn Charles Farrugia g[an-nom tas-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju tal-Imqabba wara li identifika dan il-post flItalja li b[all-Imqabba ji//elebra l-festa ad unur il-Madonna tal:ilju. Aktar informazzjoni fuq Anticoli Corrado u d-devozzjoni li j[addan lejn il-Madonna ta[t it-titolu tal-:ilju tinsab fuq ilktieb akkademiku bl-isem ‘Sicut Lilium: Devozzjoni u Ritwal tul is-Sekli’ li s-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju ppubblikat flokka]joni tal-ewwel /entinarju mit-twaqqif tag[ha u li f’Novembru 2013 ;ie ppremjat
bil-Premju Nazzjonali tal-Ktieb, imtella’ mill-Kunsill Malti talKtieb. Serata mu]iko-letterarja tal-Karnival fil-Librerija tar-Rabat f’G[awdex
Se ssir serata mu]iko-letterarja tal-Karnival fil-Librerija Pubblika ta’ Triq Vajrin;a, irRabat, G[awdex, nhar il-{add, 23 ta’ Frar fis-7.30pm. Il-pubbliku mistieden jattendi biex jisma’ kittieba jaqraw poe]ija u pro]a dwar il-Karnival kif ukoll lill-kor tat-tfal Piccole Stelle mmexxi minn Mariella Cefai Spiteri u lill-mu]i/ist bravu George Camilleri. Wara l-programm ma tonqosx bi//a prinjolata, il-[elu li jitfa//a fil-vetrini tal-[wienet g[al dan i]-]mien tas-sena. Federazzjoni Ka//aturi, Nassaba u Konservazzjonisti
Il-Federazzjoni Ka//aturi, Nassaba u Konservazzjonisti [abbret li se tkompli x- xog[ol ta’ restawr ta’ giren, bini ta’ [itan tas-sejjie[, ;bir ta’ skart, t[awwil u ]bir ta’ si;ar flA[rax tal-Mellie[a. Dan ixxog[ol qieg[ed isir bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali talMellie[a.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
G{ALL-KIRI {a]-}ebbu; ’il barra minn
KLASSIFIKATI Triq l-Imdina
GARAXX basement 40 pied x 50 pied, jista’ jintu]a g[al gym, store, uffi//ju e//. ?emplu 79211659.
AVVI}I
minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
TPARTIT
Tiswijiet fil-pront u fil-post
Tiswijiet
Il-Belt Valletta (Il-Mandra;;)
POST kantuniera duplex bilveduta ta’ Tas-Sliema bi tlieta tas-sodda, tnejn tal-banju e//.
Nixtieq nibdlu ma’ ie[or anke i]g[ar il-Belt stess, preferibbilment ’il fuq. ?emplu 79232860.
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bilmera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Kalendarji kbar tal-2014, 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
27
SPORT HOCKEY
Il-leaders Qormi jkomplu jirb[u Qormi. ....................................3 Hotsticks.................................2
Fi tmiem il-;img[a tkompla lkampjonat nazzjonali tal-hockey fejn il-leaders Qormi komplew jirb[u meta g[elbu lil Hotsticks 3-2. Din kienet log[ba bilan/jata. Hotsticks ma approfittawx minn numru ta’ penalty corners u ta’ dan pattew qares g[ax ftit qabel tmiem l-ewwel taqsima Qormi skurjaw b’kontra attakk ta’ Kylie Micallef. Fit-tieni taqsima Hotsticks [ar;u jattakkaw u fid-39 minuta ;abu d-draw b’gowl sabi[ ta’ Steve Portelli. Hotsticks re;g[u marru fil-vanta;; b’gowl ie[or ta’ Steve Portelli imma Qormi wettqu reazzjoni u kellhom diversi penalty corners li fallew
sakemm fid-59 minuta Juan Sarcia ;ab id-draw. Meta kollox deher li l-partita se tintemm draw Qormi skurjaw il-gowl de/i]iv permezz ta’ Sarcia u issa qeg[din ]ew; punti fuq Young Stars. Umpires - Reno Cremona u James Mizzi
White Hart umiljati Rabat ......................................6 White Hart .............................2
Rabat umiljaw lil White Hart 6-2 f’log[ba li fiha kienu 2-0 minn ta[t. Kienu White Hart li marru filvanta;; meta wara biss ]ew; minuti Matthew Camilleri feta[ l-iskor. Rabat ma wettqux reazzjoni u White Hart re;g[u skurjaw, din id-darba permezz ta’
Keith Lafera fl-20 minuta. Erba’ minuti wara Rabat naqqsu d-distakk b’gowl ta’ Charlot Antonelli u fid-29 minuta Rabat kienu sfortunati meta Philip Magri laqat il-lasta. Imma ]ew; minuti wara l-gowl taddraw wasal u kien Antonelli li re;a’ skurja. Ftit qabel tmiem lewwel taqsima Shawn Falzon po;;a lil Rabat g[all-ewwel darba fil-vanta;;. Fit-tieni taqsima Rabat iddominaw mill-bidu sal-a[[ar u r-raba’ gowl tag[hom skurjah Kevin Micallef fit-38 minuta. Antonelli g[aqqad hat-trick u g[amel l-iskor 5-2 g[ar-Rabtin bl-a[[ar gowl jiskurjah Chris Bugeja fit-62 minuta. Umpires - Luke Busuttil Leaver u Manuel Imbroll
Express Trailers jikkonfermaw sponsorship lil Qormi FC Express Trailers ikkonfermaw l-isponsorship tag[hom ma’ Qormi Football Club. Il-ftehim kien iffirmat ma’ Franco Azzopardi, Chairman u Kap E]ekuttiv ta’ Express Trailers li hija kumpanija tal-familja ori;inarjament minn {al Qormi. Il-kumpanija topera mill-Head Office tag[ha li jinsab ftit minuti biss bog[od minn {al Qormi u g[alhekk, ir-rabta bejn ilkumpanija u din il-lokalità hija naturali. “Il-kumpanija tag[na minn dejjem g[enet lil dan it-tim, u rajna lil dan il-klabb jikber u jikseb su//essi importanti u memorabbli. Il-klabb g[andu [afna
[e;;a, ja[dem b’[afna impenn u g[andu m[abba ;enwina g[allog[ba. B[ala kumpanija li ta[dem b’[afna impenn u [e;;a lejn ix-xog[ol tag[ha u lejn ilklijenti, Express Trailers taqsam dawn l-istess valuri ma’ Qormi FC,” qal Azzopardi. Express Trailers nis;et rabta interessanti mal-isport u minbarra l-isponsorship annwali lil Qormi FC, minn Novembru li g[adda, il-kumpanija tat bidu g[al kollaborazzjoni ma’ }urrieq Wolves Athletic Club u ntrabtet fi ftehim ta’ sponsorship fuq tlett snin b’ri]q l-organizzazzjoni ta’l-Express Trailers }urrieq Half Marathon.
Nazzareno Attard (nofs) ippremjat wara li reba[ l-SR Trophy
SPARAR
Attard jirba[ l-SR Trophy It-tiratur veteran Nazzareno Attard kien ir-rebbie[ overall tal-SR Trap Trophy organizzata mill-Federazzjoni Maltija talIsparar fi tmiem il-;img[a filBidnija. Din l-isparatura kienet fuq 125 plattina u ]ew; rounds o[ra ta’ 15-il wie[ed g[as-semifinali u l-finali.
Attard g[amel straight ta’ 25 fl-ewwel round u wara kompla bi 23, 21, 23 u 23 g[al total ta’ 115 plattina minn 125 li hu wkoll il-minimum qualifying standard (MQS) rikjest millFederazzjoni Internazzjonali. Fis-semi-fianli Attard laqat 13 min 15 u mbag[ad laqat 14 g[all-midalji biex spi//a flewwel post. George Mifsud spi//a t-tieni b’108, 13 u 11 waqt li Brian Galea, li wkoll kiseb il-MQS meta laqat 113, reba[ il-bron] wara rounds ta’ 11 u 14. Mir-raba’ sas-sitt post spi//aw Nicky Carabott b’108, 12 u 10, Frans Pace b’109 u 10 u James Galea Jr. b’108 u 10. Fi Klassi A Nazzareno Attard temm l-ewwel b’46 minn 50 quddiem George Mifsud u Paul Vella, it-tnejn b’45 kull wie[ed. Fi Klassi B temm l-ewwel Peter Muscat bi 42 daqs Carmel Mallia waqt li George Cassar laqat 38 u fi Klassi C Paul Gatt laqat 41, plattina aktar minn Pierre Montebello u Mario Gauci laqat 38. Fi tmiem din il-;img[a lFederazzjoni Maltija se torganizza sparatura g[as-selezzjoni tad-Double Trap u Skeet.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
28
SPORT
{AWM
Rekord nazzjonali minn Pia Grech fil-Lussemburgu Dan l-a[[ar it-tim nazzjonali Malti tal-ASA [a sehem fis-16il edizzjoni tal-Euro Meet li sar fil-Lussemburgu bl-g[awwiema Pia Grech twaqqaf rekord nazzjonali fil-50m breaststroke. F’din il-laqg[a [adu sehem u[ud mill-aqwa g[awwiema fiddinja fosthom l-Ungeri]i Katinka Hosszu, rebbie[a ta’ ]ew; medalji Olimpi/i, Laszlo Cseh, u /-champion tad-dinja :ermani] Paul Biedermann.
Flimkien ma’ Pia Grech, jirrappre]entaw lil Malta kien hemm Neil Muscat, Julian Harding u Raoul Stafrace. Fil-kategorija tal-50m breaststroke, Pia Grech g[amlet rekord nazzjonali ta’ 34.77 sekondi waqt li Harding, Muscat u Stafrace ukoll kisbu ri]ultati tajbin. Neil Muscat reba[ deheb u fidda fil-50 u 100m backstroke rispettivament. Harding, g[amel il-50 breast-
stroke fi ftit inqas minn 30 sekonda filwaqt li Raoul Stafrace kiseb ukoll [inijiet tajbin fil-kategorija freestyle. Sfortunatament, minkejja dawn ir-ri]ultati po]ittivi, lg[awwiema Maltin m’g[andhomx parte/ipazzjoni garantita g[al-Log[ob Olimpiku ta]]g[a]ag[ li se jsir f’Nanjing f’Awwissu. Dan g[aliex hemm numru limitat ta’ g[awwiema eli;ibbli li jie[du sehem.
Pia Grech rekord nazzjonali fil-Lussemburgu
Il-MIYG f’Settembru
FUTSAL - KO
Reb[a drammatika g[al }abbar }abbar eliminaw lil G]ira Utd bl-g[oti tal-penalties fil-fa]i talkwarti tal-finali tan-Knockout tal-Futsal wara li l-log[ba kienet intemmet 4-4. G[al [in twil }abbar kellhom [afna pussess tal-ballun u G]ira bdew jilag[bu bil-kontrattakk. G]ira marru darbtejn filvanta;; meta kienu 3-1 u 4-2 minn fuq filwaqt li }abbar kull darba bdew inaqqsu d-distakk. }abbar kisbu d-draw meta kien fadal ]ew; minuti g[at-tmiem. G]ira kienu sfortunati meta laqtu l-lasta darbtejn u }abbar kellhom plejer imke//i. Alessio Restuccia skurja hattrick g[al G]ira u l-gowl l-ie[or wasal minn Jurgen Mifsud. Nikolay Filipov, Omar Toutongi u Radoslav Kovachev skurjaw g[al }abbar. Fl-g[oti tal-penalties, }abbar skurjaw il-penalties kollha filwaqt li G]ira fallew dak de/i]iv. Vittoriosa Stars ukoll g[amluha g[as-semifinali meta eliminaw lil }urrieq 5-1. Doppjetta ta’ Leandros
Il-Kulle;; Stella Maris se jorganizza l-ewwel edizzjoni talMalta International Youth Games (MIYG) bejn il-11 u l-15 ta’ Settembru. L-avveniment se jkun miftu[ g[all-bniet u subien bejn il-11 u s16-il sena. B’kollox se jkun hemm g[axar dixxiplini li huma: American Pool, BMX, Bowling, Chess, ;iri cross country, /ikli]mu, futsal, lotta, table tennis u tug of war. Aktar dettalji jistg[u jinkisbu minn www.miygames.eu jew www.facebook.com/miygames. L-ewwel applikazzjonijiet jag[lqu nhar it-Tnejn 31 ta’ Marzu, 2014. Azzjoni mill-partita bejn Balzan u Swieqi li tal-ewwel reb[u 10-0
Calleja u Clive Calleja flimkien ma’ fowl ta’ Sean Vella taw reb[a meritata lil Vittoriosa. Luniku gowl ta’ }urrieq wasal minn Gary Zerafa. Balzan irre;istraw l-akbar reb[a fil-fa]i tal-Kwarti talFinali meta eliminaw lil Swieqi 10-0. Balzan mill-ewwel dehru li kienu se jiddominaw u Swieqi
ma kellhom l-ebda risposta g[all-qawwa tal-avversarji. F’din ir-reb[a kbira g[al Balzan skurjaw Emil Andrei Raducu, Giancarlo Sammut, Nicola Del Re, Gabriel Dobre, Andrea Dan u Jovica Milijic. Glenn Bonello skurja ]ew; gowls. F’log[ba o[ra Pembroke
g[elbu lil San :wann 2-1. Dan kien konfront bilan/jat fejn flewwel taqsima Pembroke kienu a[jar u skurjaw darbtejn. Wara l-mistrie[ San :wann ]iedu lpressjoni u naqqsu d-distakk imma ma irnexxilhomx i;ibu ddraw. Is-semifinali jintlag[bu l{amis 13 ta’ Marzu.
DARTS
Ri]ultati - -
5 a side Knock Out
Juventutis D v Marsa SM 0-5 Floriana A. v Juventus VA 3-2 Pawla W v Beland BC 4-1 Cospicua D v St Joseph BC 1-4 Bormla B v Manchester CB 3-2 Cox SC v Education B 2-3 Floriana A JS v Floriana ADG 5-0 KSI Malta } v Bu;ibba BC 4-2
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
29
SPORT FORMULA 1
Ting[alaq l-investigazzjoni fuq Schumacher L-investigaturi Fran/i]i eskludew li seta’ kien hemm involviment minn terzi persuni flin/ident tal-iskiing li kellu l-eks champion tal-Formula 1 Michael Schumacher u g[alqu l-ka]. Dan intqal mill-prosekutur lokali tTnejn. “L-investigazzjoni fil-kaw]a u l-konsegwenzi tal-in/ident tad-29 ta’ Di/embru, li kien involut fih Michael Schumacher ing[alqu fit-12 ta’ Frar,” qal il-prosekutur ta’ Albertville Patrick Quincy fi stqarrija. “{add ma nstab [ati ta’ xi vjo-
lazzjoni.” Schumacher li g[andu 45 sena kellu ]ew; operazzjonijiet f’mo[[u minn dakinhar wara li [abat rasu ma’ blata meta [are; barra mill-korsa fir-resort ta’ Meribel fl-Alpi Fran/i]i. Is-seba’ darbiet Champion taddinja, sal-a[[ar ta’ Jannar kien f’kundizzjoni kritika imma stabbli u t-tobba fi Grenoble bdew pro/ess biex jippuvaw iqajmuh mill-koma billi jnaqqsulu d-do]a ta’ sedattiv li kien qed jing[ata. L-investigazzjoni ppruvat tid-
determina jekk kienx hemm terzi persuni responsabbli g[allin/ident u jekk Schumacher kienx konxju li kien qed jiskijja bara mill-korsa mmarkata. “Is-sinjali, l-markamenti fl-art u l-informazzjoni li kienet mog[tija fil-periferiji tal-korsa kienu skont ir-regolamenti fi Franza,” qal il-prosekutur. Schumacher li rtira mil-isport fl-2012 wara tliet snin di]appuntanti mal-Mercedes fir-ritorn tieg[u fl-isport, meta kien di;a` rtira mal-Ferrari fi tmiem l-2006, reba[ rekord ta’ 91 Grand Prix.
TAZZA TAD-DINJA 2014
FORMULA 1
Vettel mhux inkwetat Il-plejers kollha se jkunu I/ champion tar Red Bull dew it testijiet fil Bahrain ittestjati g[ad-doping Sebastian Vettel qal li m huwiex L ewwel erbat ijiem ta testing -
-
-
’
inkwetat bl-andament tat-tim waqt it-testijiet li saru f’Jerez ftit tal-;img[at ilu fi Spanja. Vettel u sie[bu Daniel Ricciardo g[amlu biss 21 dawra fi spazju ta’ erbat ijiem min[abba problemi tekni/i fil-karozzi. Waqt it-testijiet li saru fi Spanja l-aktar tim li impressjona kien dak tal-Mercedes. Issa r-Red Bull jittamaw li jmorru a[jar ladarba jib-
-
-
. ’
fil-Bahrain se jsiru bejn g[ada u t22 ta’ Frar imbag[ad jer;a’ jsir testing bejn is-27 ta’ Frar u t-2 ta’ Marzu. “Dan i]-]mien ta’ testing hu ]-]mien li fih hu normali li wie[ed ikollu xi diffikultajiet. A[jar niltaqg[u mal-problemi issa milli waqt l-ista;un. Madankollu, nittamaw li filBahrain immorru kemmxejn a[jar,” qal Vettel.
TENNIS
Berdych itemm stennija ta’ sena It-tennista mir-Repubblika ?eka Tomas Berdych temm stennija ta’ ftit aktar minn sena hekk kif reba[ turnament filbelt ta’ Rotterdam fl-Olanda meta fil-finali g[eleb lill-Kroat Marin Cilic. Berdych reba[ 6-4, 6-2, lewwel darba sa minn Ottubru tal-2012 li reba[ titlu. Fl-ista;un li g[adda Berdych tilef tliet
finali u nhar il-{add [a 75 minuta biex g[eleb lil Cilic. B’dan ir-ri]ultat, Berdych tela’ jokkupa s-sitt post fir-rankings talATP filwaqt li l-Britanniku Andy Murray ni]el fis-seba’ post. Fl-ewwel post hemm Rafael Nadal, li xahar ilu tilef il-finali tal-Open tal-Awstralja kontra Stanislas Wawrinka.
Konfermat ‘time-out’ waqt il-fa]i finali
Il-kap tal-istaff mediku talFIFA, Jiri Dvorak wieg[ed li kull plejer li se jie[u sehem fit-Tazza tad-Dinja se jkun ittestjat g[addoping qabel ma tibda l-kompetizzjoni. It-Tazza tad-Dinja se tibda f’:unju u Dvorak qal li lFIFA se titlob lit-timijiet biex jinfurmawha fejn se jkunu mill-1 ta’ Marzu l-quddiem. Dvorak qal li t-timijiet u l-plejers mhux se jkunu av]ati meta se jsiru dawn it-testijiet. It-tobba se jkollhom l-iskedi kollha tat-timijiet u b’hekk jag[]lu huma meta u fejn jittestjaw lill-plejers tat-32 tim li se jikkompetu fit-turnament. L-ewwel log[ba tat-Tazza tadDinja hi dik bejn il-Bra]il u lKroazja fit-12 ta’ :unju u skont Dvorak, sa dakinhar kull plejer se jkun ;ie ittestjat minn tal-anqas darba. Dvorak ]vela wkoll li matul din il-finali fil-Bra]il se jkun introdott it-time-out f’.ertu partiti min[abba s-s[ana kbira li tista’
ta[kem. Hu qal li jekk ikun hemm b]onn il-log[ba titwaqqaf fit-30 minuta tal-ewwel u tat-tieni taqsima g[al madwar tlieta jew erba’ minuti kull darba. Il-partiti effettwati g[andhom ikunu dawk kollha li se jintlag[bu fil-Grigal tal-Bra]il u li jibdew fis-1 p.m. [in tal-Bra]il. Fost dawn hemm il-partiti Italja v Costa Rica, Italja v Urugwaj, Messiku v Camerun, :ermanja v Portugall, Bo]nja v Iran u Stati Uniti v :ermanja. Kemm fil-kapitali tal-istat ta’
Pernambuco, kif ukoll f’Natal ittemperatura til[aq il-35 grad celsius bi 80% umdita matul :unju. Intant, l-Istati Uniti se tilg[ab partita ta’ [biberija kontra lMessiku fit-2 ta’ April bi t[ejjija g[at-Tazza tad-Dinja. I]-]ew; timijiet li ikkwalifikaw g[all-fa]i finali se jilag[bu f’Arizona. L-a[[ar darba li lag[bu kontra xulxin, l-Istati Uniti kienu g[elbu lill-Messiku fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. L-a[[ar partita ta’ [biberija bejniethom intlag[bet f’Awwissu tal2012 u dakinhar l-Istati Uniti kienu reb[u 1-0 fil-Messiku stess. Fil-fa]i tal-gruppi tat-Tazza tad-Dinja l-Istati Uniti se jilag[bu kontra l-Portugall, il-Ghana u l:ermanja filwaqt li l-Messiku jrid jilg[ab kontra l-Kroazja, lKamerun u l-Bra]il. Minbarra l-log[ba kontra lMessiku f’April, aktar qabel, fil-5 ta’ Marzu, l-Istati Uniti se jilag[bu partita ta’ [biberija kontra l-Ukrajna.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
30
SPORT
CHAMPIONS LEAGUE
Barcelona u PSG jinsabu fl-aqwa forma Illum tirritorna /-Champions League wara l-waqfa tax-xitwa meta jibdew jintlag[bu l-ewwel ]ew; legs tar-round tal-a[[ar 16 tal-aktar kompetizzjoni presti;ju]a tal-klabbs fl-Ewropa. Fl-azzjoni tliet timijiet li jinsabu fl-ewwel post fil-kampjonat domestiku tag[hom, u l-ie[or fittieni post. Manchester City se jkunu qed jilag[bu kontra l-erba’ darbiet Champions Barcelona f’dik li bla dubju hi wa[da mill-aktar partiti mistennija minn dan irround. It-tim ta’ Manuel Pellegrini se jkun qed jilg[ab lewwel leg fl-Etihad Stadium. I]-]ew; na[at ;ejjin minn ri]ultati po]ittivi fil-kampjonati domesti/i fejn City g[elbu lillisfidanti g[at-titlu Chelsea 2-0 fl-FA Cup waqt li Barcelona skorjaw sitta ming[ajr risposta kontra Rayo Vallecano f’La Liga. I]-]ew; timijiet jinsabu bi//ans li jirb[u l-kampjonat domestiku u City se jkunu nkora;;uti bil-bosta bil-forma impressjonanti li qed juru fi/Champions League dan l-ista;un li rathom jiksbu aktar punti milli kiseb it-tim ta’ Gerardo Martino fil-fa]i tal-gruppi. Minkejja li spi//aw it-tieni fi Grupp D, City kienu kapa/i jeg[lbu lill-holders Bayern Munich u jispi//aw bi 15-il punt, tnejn aktar milli kellhom Barcelona fi Grupp H. It-tim ta’ Pellegrini naqas milli jirba[ biss f’]ew; partiti milla[[ar 20 f’darhu fil-kompetizzjonijiet kollha dan l-ista;un u matul dan il-log[ob kollu ;arrbu biss18-il gowl. City skorjaw almenu erba’ gowls fi 12 minn dawn il-partiti bl-eks midfielder ta’ Barcelona Yaya Toure jibbrilla fi rwol aktar avanzat ta[t Pellegrini. “Ma Barcelona xog[li kien li nilqa’ u norganizza. Ridt inkun kon/entrat il-[in kollu. Issa
Il-programm Champions League
L-a[[ar 16 I Leg Illum Man City v Barcelona B. Leverkusen v PSG G[ada Milan v A. Madrid Arsenal v B. Munich
Il-Bra]iljan ta’ Barcelona Neymar jista’ jkun it-turment ta’ City fl-ewwel esperjenza tieg[u fi/Champions League dan l-ista;un
nista’ nin]el fid-difi]a jew ng[in fl-attakk. Ma’ Barcelona kont limitat biex nilg[ab fin-nofs. Nie[u gost nilg[ab fl-Ingilterra g[aliex hi log[ba miftu[a u b’pass velo/i,” qal Toure. Imma Barcelona mhumiex klabb tal-Premier League u waslu sas-semi-finali fl-a[[ar sitt edizzjonijiet. Anke bi draw kontra Milan u telfa kontra Ajax fil-fa]i talgruppi, Barcelona spi//aw reb[u l-grupp b’erba’ punti u g[adhom bi/-/ans g[at-treble wara li di;a` kisbu post fil-final tal-Copa Del Rey. Bl-avversarji tal-lum b’medja ta’ tliet gowls kull partita, Martino g[adu fidu/ju] fit-tim wara r-reb[a fuq Vallecano.
“Ninsabu fil-forma g[allog[ba kontra City u dan hu lmument perfett li nippruvaw nikkwalifikaw g[all-kwarti talfinali. {afna mill-plejers jinsabu f’forma tajba.” Fernandinho u Sergio Aguero aktarx li jitilfu l-log[ba g[al City waqt li Martino m’g[andux problemi ta’ injuries. Jibba]aw fuq Ibrahimovic Fil-partita l-o[ra g[al-lum, innuqqas ta’ Edison Cavani jista’
jkollu rwol importanti hekk kif Paris Saint Germain i]uru lil Bayer Leverkusen. PSG waslu sal-kwarti tal-finali tal-a[[ar kompetizzjoni ta[t ittmexxija ta’ Carlo Ancelotti u dan l-ista;un jidhru li huma fost
il-kontendenti wara li kellhom lewwel fa]i mill-aqwa. It-tim ta’ Laurent Blanc tilef biss log[ba wa[da fi triqtu lejn lewwel post fi Grupp C, dik kontra Benfica wara li kien di;a` /ert mil-kwalifikazzjoni. PSG imorru fil-BayArena f’forma mill-aqwa wara li tilfu darba biss fl-a[[ar 10 partiti filkompetizzjonijiet kollha sa millwaqfa tax-xitwa. Zlatan Ibrahimovic ipprodu/a w[ud mill-aqwa wirjiet tieg[u fi/-Champions League dan lista;un u hu t-tieni l-aqwa skorer tat-turnament bi tmien gowls. Il-pressjoni se tkun kollha fuq l-attakkant }vedi] wara li sie[bu fl-attakk, Cavani, li skorja 20 gowl dan l-ista;un, se jitlef il-
log[ba min[abba injury f’koxxtu. Id-dubju l-ie[or g[al Blanc hu d-difensur Christophe Jallet g[alkemm dan jinsab kwa]i lura fl-aqwa kundizzjoni fi]ika. Leverkusen intant se jkunu ming[ajr il-midfielder Emre Can, sospi] u Stefan Reinartz dubju]. Barra dawn hemm nieqsa wkoll l-attakkant Eren Derdiyok u Robbie Kruse li jinsabu mwe;;g[in. It-tim immexxi minn Sami Hyypia kkwalifika billi spi//a ttieni wara Manchester United fi Grupp A imma l-forma dan la[[ar kienet di]appuntanti fejn reb[u biss tnejn mill-a[[ar seba’ partiti. Imma wara li Bayern u Borussia waslu sal-final lista;un li g[adda, Blanc insista mal-plejers ta’ PSG li jridu jkunu attenti g[al sfida kbira mit-tim li jinsab it-tieni filBundesliga. “Leverkusen kellhom waqfa ta’ tliet ;img[at u ma kinitx kumbinazzjoni li l-ista;un li g[adda kien hemm ]ew; :ermani]i fil-finali,” qal Blanc. I]-]ew; partiti l-o[ra din il;img[a jintlag[bu g[ada meta Milan jilqg[u lil Atletico Madrid u l-holders Bayern Munich imorru g[and Arsenal.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
31
SPORT OLIMPJADI TAX-XITWA
POOL
I/-/par jag[mel [erba fil-muntanji ?par qawwi g[amel [erba fiddixxiplini sportivi li kellhom isiru fil-muntanji waqt lOlimpjadi tax-Xitwa ta’ Sochi lbiera[. Wara ;img[a ta’ temp relattivament sajfi b’xemx ti]re; u nuqqas ta’ sil;, il-kundizzjonijiet inbidlu b’mod drastiku fil-q/a/et tal-muntanji tal-Kawkasu. Il-kompetizzjoni tal-Biathlon tal-ir;iel ta’ 15 km li kellha ssir il-{add u ;iet posposta g[atTnejn, kellha ter;a’ ti;i posposta g[at-Tlieta waqt li l-kompetizzjoni tas-snowboard cross talir;iel ma saritx ilbiera[ u issa hi skedata li ssir dalg[odu jekk ittemp jippermetti. Intant fil-kompetizzjonijiet lo[ra li saru, fosthom il-Biathlon tan-nisa fuq 12.5 km, id-deheb marret g[and Darya Domracheva tal-Belarus f’35 minuta 25.6 sekondi. Din kienet it-tielet deheb g[aliha. 20.2 sekonda warajha da[let Gabriela Soukalova tar-Repubblika ?eka waqt li n-Norve;i]a Tiril Eckhoff da[let it-tielet.
Ir-Russi kellhom biex ji//elebraw meta Alexander Zubkov u Alexey Voevoda reb[u lBobsleigh ta’ bi tnejn (ir;iel). Huma reb[u b’vanta;; komdu ta’ 0.66 sek fuq l-I]vizzera u l-Istati Uniti t-tielet. Fi]-]fin tal-Figure Skating kien hemm su//ess g[all-Amerikani Maryl Davis u Charlie White li taw wirja eleganti u spi//aw b’punte;; ta’ 116.63, 4.53 punti quddiem il-koppja Kanadi]a. Fil-Freestyle skiing tal-ir;iel ilmidalja tad-deheb marret g[and il-Belarus permezz ta’ Anton Kushnir b’punte;; ta’ 134.50. Din kienet it-tieni deheb g[allBelarus wara dik li Alla Tsuper reb[et il-kategorija tan-nisa l:img[a. Is-Ski jumping tat-timijiet talir;iel intreb[et mill-:ermanja b’total ta’ 104.1 punti mill-atleti Andreas Wank, Marunus Kraus, Andreas Wellinger u Severin Freund. L-Awstrija li kienu champions Olimpi/i spi//aw ittieni u l-:appun it-tielet. Fl-Ice Hockey intlag[bu wkoll
It-timijiet Maltin komplew jiksbu aktar reb[iet fil-kampjonati Ewropej li qed isiru f’lukanda f’San Pawl il-Ba[ar. It-tim nazzjonali Malti A talir;iel, li qed jiddefendi t-titlu, beda b’reb[a konvin/enti 9-6 fuq it-tim nazzjonali Sko//i]. Fit-tieni log[ba tieg[u t-tim Malti kien ferm sfortunat li tilef 7-8 kontra l-Irlanda ta’ Fuq. Fil-kategorija B, it-tim Malti kiseb reb[a kbira 11-4 kontra ttim tal-Marokk filwaqt li it-tim Malti C kiseb ]ew; reb[iet bi skor identiku ta’ 11-4 fuq lIrlanda ta’ Fuq u t-tim nazzjonali Sko//i]. It-tim ta]-]g[a]ag[ ta’ ta[t il-21 sena beda b’telfa kontra t-tim nazzjonali Ingli] bl-iskor ta’ 6-3.
FA CUP Ir-Russi Alexander Zubkov u Alexey Voevoda reb[u l-Bobsleigh ta’ bi tnejn
is-semifinali tan-nisa. L-Istati Uniti g[elbu lill-I]vezja 6-1 u /Champions renjanti l-Kanada reb[u 3-1 kontra l-I]vizzera. Intant f’in/ident rari, persuna transgender, eks membru tal-parlament Taljan, Vladimir Luxuria,
]amm kartellun fil-Park Olimpiku bil-kitba “Gay is OK” bir-Russu. Hija qalet li kienet mi]muma mill-pulizija g[al tliet sig[at u mg[arrfa li ma setg[etx turi slogans favur il-gays filpubbliku.
Slomka ma’ Hamburg
Elise Pellegrini se ;;orr isem Malta
Malta tiddebutta fl-Olimpjadi Illum, g[all-ewwel darba flistorja ta’ pajji]na, Malta se tkun qed tag[mel id-debutt tag[ha fl-Olimpjadi tax-Xitwa permezz ta’ Elise Pellegrin, atleta imwielda fi Franza i]da ta’ dixxendenza Maltija. Minn meta beda l-Log[ob Olimpiku tax-Xitwa fl-1924 f’Chamonix fi Franza, din se tkun l-ewwel darba li Malta se tie[u sehem. Elise Pellegrin, l-atleta li ;arret il-bandiera Maltija fi/?erimonja tal-Ftu[ tat-22 Edizzjoni f’Sochi, se tkun flazzjoni fl-ewwel rawnd tal-
Giant Slalom li jibda fil-11 am [in ta’ Sochi filwaqt li t-tieni fa]i ssir llum stess fl-4.30pm. Flimkien ma’ Pellegrin f’Sochi hemm ukoll il-kow/ Marvin Hocquaux, Dr. Lucienne Attard, chef de Mission tal-Kontin;ent Malti kif ukoll Julian Pace Bonello u Joe Cassar President u Segretarju :enerali rispettivament tal-Kumitat Olimpiku Malti. Elise Pellegrin ter;a’ tkun flazzjoni fil-21 ta’ Frar meta wara nofsinhar isir l-ewwel round tas-Slalom.
Aktar reb[ g[all-Maltin
Mirko Slomka in[atar b[ala kow/ tal-klabb tal-Bundesliga Hamburg li jinsab fil-periklu tar-relegation. Hamburg ke//ew lil Bert van Marwijk wara telfa 4-3 kontra Eintracht Braunschweig is-Sibt, li kienet it-tmien telfa konsekuttiva g[alihom fil-kompetizzjonijiet kollha. It-telfa kontra l-a[[ar tim filklassifika Braunschweig [alliet lil Hamburg punt biss fuq la[[ar tim u tlieta bog[od mi]]ona barra l-periklu. Hamburg ilbiera[ ikkonfermaw li Slomka, li kien tke//a minn ma’ Hannover aktar
kmieni dan l-ista;un, [a ttmexxija fl-Imtech Arena biex sar it-tmien kow/ permanenti tal-klabb fl-a[[ar seba’ snin. Slomka kien mexxa lil Schalke sar-raba’ post filBundesliga fl-2007 qabel mexxa wkoll lil Hannover g[arraba’ u l-a[jar po]izzjoni flistorja tag[hom, erba’ snin wara. Il-kow/ ta’ 46 sena kien telaq mill-HDI-Arena f’Di/embru wara tliet snin fit-tmexxija u lewwel log[ba tieg[u b[ala kow/ ta’ Hamburg se tkun kontra t-tim li jinsab it-tielet, Borussia Dortmund is-Sibt.
Brighton mi]muma
Brighton u Hull City se jkollhom jer;g[u jiltaqg[u f’replay tal-FA Cup g[al min se jilg[ab kontra Sunderland wara draw 1-1.
Brighton marru fil-vanta;; fit30 minuta minn Leonardo Ulloa. Fit-tieni taqsima Brighton fallew bosta /ansijiet ta’ skor u pattew qares meta Hull li ma kellhomx xutt fil-lasta skorjaw minn Yannick Sagbo wara kontraattakk velo/i
SERIE A
Rimonta minn Torino
Torino dawru telfa f’reb[a 3g[and Verona biex issa la[qu lill-istess Verona u Parma fis-sitt post b’36 punt. Luca Toni minn penalty po;;a lil Verona fil-vanta;;. Imma wara l-mistrie[ Torino wettqu rimonta nkredibbli u fi spazju ta’ 12-il minuta skorjaw tliet darbiet minn Ciro Immobile, Alessio Cerci u Omar El Kaddouri. 1
Januzaj mistieden mill-Kosovo Il-Kosovo talbu lill-winger ta’ Manchester United, Adnan Januzaj biex jag[mel id-debutt internazzjonali tieg[u f’partita ta’ [biberija kontra Haiti fil-5 ta’ Marzu. Januzaj li g[andu 18-il sena filfutur jista’ jirrappre]enta lillAlbanija, l-Bel;ju, t-Turkija, sSerbja u potenzjalment anke lill-
Ingilterra. Jekk ja//etta li jilg[ab malKosovo ma jkunx qed itellef i//ans li fil-futur jag[]el tim nazzjonali ie[or g[aliex huma biss ilpartiti kompetittivi li j]ommu plejer milli jirrappre]enta nazzjon ie[or. Il-Kosovo qalu li l-istedina kienet biss simbolika u li l-
pre]enza tieg[u turi li ma nesiex il-poplu tieg[u f’mument storiku. Il-;enituri ta’ Januzaj huma Albani]i tal-Kosovo. Ix-xahar l-ie[or il-FIFA dde/idiet li l-Kosovo li g[adu mhux pajji] tan-Nazzjonijiet Uniti, jista’ jilg[ab partiti ta’ [biberija kontra nazzjonijet li mhumiex ;ejjin mill-eks Jugoslavja.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 18 ta’ Frar, 2014
32
LOKALI
L-MUMN qalet li l-Ministeru tas-Sa[[a di;à dde/ieda li l-Isptar Mater Dei u l-Isptar Boffa jitmexxew minn Strategic Business Unit
L-MUMN topponi de/i]jonijiet tal-Gvern Il-Union tal-Infermiera u lQwiebel (MUMN) ma taqbilx u qed tipprotesta bil-qawwa dwar de/i]jonijiet li qed jie[u l-gvern u li se jolqtu [a]in lill-infermiera u l-qwiebel. L-MUMN qalet li l-Ministeru tas-Sa[[a di;à dde/ieda li lIsptar Mater Dei u l-Isptar Boffa jitmexxew minn Strategic Business Unit. Skont il-Ministru tas-Sa[[a, dan il-unit se jkollu wkoll vot finanzjarju g[alih u separat. Il-union sostniet li l-ittra li ntbag[tet lill-infermiera u l-qwiebel ta[bi l-implikazzjoni-
jiet veri ta’ dawn id-de/i]jonijiet. Jidher li l-pjani tal-gvern huma li jkun hemm Kap E]ekuttiv wie[ed g[a]-]ew; sptarijiet u li fuqu jkun hemm Bord tadDiretturi. Ta[t ir-responabbiltà tas-Kap E]ekuttiv se jkun hemm numru ta’ chairpersons li jamministraw setturi differenti. Dawn i/chairpersons e]ekuttivi se ji;u fuq l-infermiera u mistennija jkunu l-konsulenti klini/i pre]enti, li se jkollhom poteri fuq il-kundizzjonijiet taxxog[ol tal-infermiera. L-
MUMN sostniet li l-konsulenti se jkollhom konflitt ta’ interess. Fl-istqarrija l-MUMN sostniet li bla ma saret laqg[a wa[da dwar dan il-unit mal-MUMN, limplimentazzjoni ta’ dan il-unit di;à bdiet fejn fl-isptar Boffa sCEO di;à tne[[a biex jag[mel spazju g[all-konsulent talonkolo;ija. Fl-istess waqt li qed isir dan kollu, il-Ministru tasSa[[a qal lill-infermiera flIsptar Boffa li dan l-isptar se jibqa’ awtonomu. L-MUMN issostni li lMinistru tas-Sa[[a kien dejjem immexxi minn konsulenti li
jikkonfermaw g[aliex qatt ma kien hemm titjib ta[t din lamministrazzjoni. Dan qed iwassal biex illaqg[at mal-MUMN isiru biss meta d-de/i]jonijiet ikunu di;à ttiehdu. Kien g[alhekk li lMUMN sej[iet lill-Ministru Farrugia b[ala l-Ministru talkonfrontazzjoni flok tal-konsultazzjoni. Il-union sostniet li l-kwistjoni dwar l-isptar il-;did tal-onkolo;ija di;à bdiet u l-MUMN g[andha mandat /ar mill-infermiera fl-Isptar Boffa g[aliex din mhix kwistjoni tal-infer-
miera li ja[dmu fl-Isptar Boffa biss, i]da anki ta’ dawk li ja[dmu f’Mater Dei. Il-po]izzjoni tal-MUMN hi li mhux se ta//etta li l-konsulenti klini/i li jkollhom poteri fuq ilpratti/i tal-infermiera fis-swali jew fuq il-kundizzjonijiet taxxog[ol tal-infermiera. Il-union mhux se t[alli li titne[[a listruttura main;erjali talqwiebel. Meta jasal il-mument, issostni l-MUMN, se tissejja[ laqg[a g[all-infermiera u l-qwiebel biex jag[tu mandat /ar lillunion.
Il-Gvern ja[fer reat ta’ korruzzjoni u tix[im L-Enemalta bl-istqarrija li [ar;et ilbiera[ wettqet dak li qal il-Prim Ministru Muscat f’attività purament politika u li fiha qal li se jag[ti ma[fra g[al reati ta’ tix[im, ji;ifieri korruzzjoni, marbuta ma’ serq tal-elettriku. Il-Partit Nazzjonalista qal fi stqarrija li jinnota li l-iskandlu tas-serq tad-dawl b’korruzzjoni ma jinvolvix biss ir-reat ta’ serq li l-Gvern stess qed jg[id li hu ta’ 30 miljun ewro fis-sena minn elf ru[. Il-PN qal li dan l-iskandlu jinvolvi wkoll ir-reat separat ta’ korruzzjoni permezz ta’ tix[im g[ax dawk li serqu d-dawl ma bag[bsux il-meter biss imma xa[[mu wkoll uffi/jali pubbli/i tal-Enemalta biex dawn jag[tuhom meter imbag[bas jew biex jg[idulhom kif ibag[bsuh. Ir-regolamenti tal-Enemalta jag[mluha /ara li l-Enemalta tista’ tag[]el li ma tippro/edix b’ka] kriminali kontra min ibag[bas meter anke jekk dan
Id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech jifta[ kaw]a ta’ libell kontra l-Ministru Konrad Mizzi ikun [allas lura dak li seraq. Madankollu, ir-reat ta’ korruzzjoni u tix[im ta’ uffi/jali talEnemalta hu reat differenti u separat mir-reat ta’ serq ta’ dawl u ]gur li l-Gvern m’g[andux ja[fer dan ir-reat qisu xejn mhu xejn. Dak li qed jag[mel il-Gvern ta’ Joseph Muscat, qal il-PN, hu li: Jag[ti ma[fra lil elf persuna li wettqu reat ta’ korruzzjoni u tix[im ta’ uffi/jali tal-Enemalta; u jinda[al, g[al darb’o[ra, filkors tal-;ustizzja g[ax il-Pulizija xorta g[andha tmexxi kriminalment kontra elf ru[ li xa[[mu uffi/jali tal-Enemalta. Huwa tal-mist[ija, sa[a qil-PN, kif il-Prim Ministru Muscat jiffanfra bil-;lieda kontra l-korruzzjoni u bil-li;ijiet b[allWhistleblower Act biex
imbag[ad, meta ji;i g[as-si u nno, ja[fer reat ta’ korruzzjoni u tix[im lil elf ru[. G[al darb’o[ra dan il-ka] juri l-ipokresija talPrim Ministru li jg[id mod u jag[mel ie[or. Il-Partit Nazzjonalista jistenna li kull reat ta’ korruzzjoni ji;i investigat mill-Pulizija u li lPulizija m’g[andhiex tippermetti nd[il politiku fix-xog[ol tag[ha. Fi stat demokratiku l-Pulizija g[andha ta;ixxi b’mod awtonomu mill-Gvern dwar reati kriminali u mhux t[alli lill-Gvern jg[idilha kontra min tmexxi u ma tmexxix. L-Enemalta lbiera[ kkonfermat li fil-ka] ta’ konsumaturi li kienu kompli/i u [allsu g[at-tbag[bis tal-meters tal-elettriku, se timxi b’mod differenti.
Fi stqarrija l-Enemalta kkonfermat dak li [abbar il-Prim Ministru Muscat ilbierah – li flok jitressqu l-Qorti, klijenti tal-Korporazzjoni li kienu involuti, se jing[ataw ma[fra jekk jersqu ‘l quddiem u j[allsu dak li serqu, u b’hekk jevitaw pro/eduri kriminali. Fl-istqarrija, l-Enemalta g[amlet forma ta’ stedina lil klijenti li g[andhom irregolaritajiet fil-konsum jew fil-meters taddawl tag[hom biex fi kliemha “jersqu ‘l quddiem” u jirregolarizzaw il-po]izzjoni tag[hom b’mod volontarju. Jekk jag[mlu hekk, tg[id /ar u tond l-istqarrija, jevitaw pro/eduri kriminali. Aktar minn hekk, l-Enemalta ddikjarat li l-informazzjoni mog[tija se tin]amm kunfidenzjali, u li waqqfet taqsima apposta biex tilqa’ u tippro/essa dawn irrapporti ming[and nies li se jkunu qed jammettu mag[ha. Dwar dan il-ka], il-;imgha lo[ra tressqu l-Qorti ekstechnician
tal-Enemalta, eksimpjegat talKorporazzjoni u ie[or li g[adu impjegat tal-Enemalta. Wie[ed mill-akku]ati ammetta, kien kundannat sentejn [abs u ng[ata interdett ;enerali. B’rabta mal-ka], il-Ministru Konrad Mizzi fuq il-media Laburista allega li l-eks-Ministru Tonio Fenech kien jaf b’dan liskandlu meta kien Ministru. Immedjatament malli saret din l-allegazzjoni, id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech [abbar li se jkun qed ifittex lil Konrad Mizzi g[al malafama u lbiera[ ressaq kaw]a ta’ libell fil-Qorti kontra lMinistru Mizzi.
media•link COMMUNICATIONS