Nru 13,673
Il-:img[a, 21 ta‘ Frar, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
L-iskandlu tal-ismart meters
Il-Kummissarju g[andu jinvestiga
Il-Prim Ministru Joseph Muscat, akkumpanjat mis-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis u mi/-Chief of Staff tal-Gvern Keith Schembri mal-wasla lbiera[ fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta
Il-Partit Nazzjonalista appella lill-Kummissarju tal-Pulizija biex jinvestiga u jie[u passi kontra min xa[[am u seraq l-elettriku g[ax min ixa[[am b’€1,200 u jisraq bi €30,000 fis-sena ma jistax jissejja[ il-[uta ]-]g[ira, b[alma qed isostni l-Prim Ministru li po;;a lilu nnifsu ‘l fuq mill-Qorti u [a l-poter li ja[fer lil min kiser il-li;i Ara pa;na 32
Muscat mar jara log[ba futbol flok attenda l-;uri li qed jag[mel kontra Simon Busuttil
Sptar Karin Grech
Sar tat-tieni klassi
Mit-Tnejn li ;ej l-MUMN g[andha mandat biex tordna direttivi fl-Isptar Karin Grech [alli tissalvagwardja l-interessi tal-infermieri u tal-pazjenti min-nuqqas ta’ vi]joni mid-Divi]joni tas-Sa[[a Ara pa;na 2
L-Ukrajna
Qtil bla ra]an fit-toroq ta’ Kiev
Kien akkumpanjat mi/-Chief of Staff tal-Gvern Keith Schembri u minn [abibu s-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis Matthew Bonett u Robert Cremona Il-Prim Ministru Joseph Muscat tiku fil-ka] ta’ John Dalli. nhar l-Erbg[a li g[addew kien Il-laqg[a tal-Kumitat qieg[ed fost is-70,000 spettatur Parlamentari ta’ nhar l-Erbg[a tal-partita tat-tieni rawnd ta/- filg[axija kienet ilha skedata, u
Champions League bejn Milan u Atletico Madrid f’San Siro l-Italja hekk kif f’dak l-istess [in, filParlament Malti kienet qed issir seduta o[ra tal-Kumitat talPrivile;;i li matulha l-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil kompla g[addej minn ;uri li qed isir fuq insistenza tal-istess Muscat, wara li Simon Busuttil esprima opinjoni fuq l-ind[il poli-
kienet meqjusa b[ala importanti [afna g[aliex fiha tqajmu punti kru/jali dwar kif se jimxu lpro/eduri f’dan il-Kumitat fil;img[at li ;ejjin kontra l-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil. Fi]-]jara ta’ 30 sieg[a li g[amel f’Milan, Muscat kien akkumpanjat mi/-Chief of Staff tal-Gvern, Keith Schembri u mill[abib tieg[u s-Segretarju
Parlamentari Edward Zammit Lewis. Kemm Muscat, Keith “talKasco” u Zammit Lewis [allew Malta lejn Ruma l-Erbg[a filg[odu g[al btala privata, ftit wara t-8 am. It-tlieta li huma waslu lura Malta lbiera[ ftit wara s-1pm, fuq it-titjira KM625 minn Linate, f’Milan. Mal-wasla tieg[u f’Malta, Muscat kien liebes casual, b’jeans u coat. Malli ra l-kameras ta’ Media.link Communications, Muscat irrea;ixxa u filwaqt li g[all-ewwel tbissem, imbag[ad
beda jxejjer rasu, ixejjer u waqqaf lix-xufier tieg[u, ni]]el hu stess ittieqa, u vi]ibbilment urtat, wie;eb g[all-mistoqsijiet tal-;urnalist. Madanakollu, fit-twe;ibiet tieg[u fl-ebda [in ma g[amel referenza g[all-btala tieg[u f’Milan, i]da Muscat iddefenda lilu nnifsu billi qal li hu ma marx l-Awstralja g[all-;imag[tejn, b’referenza g[a]-]jara li g[amel il-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil f’Novembru li g[adda mal-komunità Maltija fl-Awstralja.
G[exieren ta’ nies inqatlu fost l-isparar tal-pulizija fil-qalba ta’ Kiev u wara li kkrolla l-ftehim inti] biex jevita l-vjolenza. Dwar l-a[barijiet xokkanti fl-Ukrajna, il-PN appella lill-UE biex tibg[at messa;; ta’ appo;; lill-poplu Ukren.
g[al pa;na 3
Ara pa;ni 4 u 14
www.maltarightnow.com
Il-:img[a 21 ta’ Frar, 2014
2
LOKALI
L-Isptar Karin Grech hu trattat b[ala sptar Residenti f’Pembroke tat-tieni klassi - L-MUMN L-Isptar Karin Grech qed ikun trattat b[ala sptar tat-tieni klassi meta mqabbel ma’ sptarijiet o[rajn f’Malta. Dikjarazzjoni o[ra qawwija talUnion tal-Infermieri u l-Qwiebel, (MUMN), li f’ittra o[ra iebsa li bag[tet, din id-darba lisSegretarju Permanenti filMinisteru tas-Sa[[a Joseph Rapa, ilmentat li f’Karin Grech m’hemmx lanqas Duty Charge Nurse wie[ed fl-isptar kollu. Din hi sitwazzjoni li tag[milha unika f’Malta. Fi kliem il-President tal-Union, Paul Pace, dawn huma affarijiet li ma jitwemmnux. Il-MUMN qalet
Mit-Tnejn li ;ej l-MUMN g[andha mandat biex tordna direttivi [alli tissalvagwardja l-interessi tal-infermieri u tal-pazjenti min-nuqqas ta’ vi]joni mid-Divi]joni tas-Sa[[a li hu inkredibbli kif sptar bi 11-il sala m’g[andux management kif suppost g[ax 50 fil-mija tal-karigi tat-tmexxija g[adhom vakanti. Paul Pace qal li l-union ilha tibg[at emails dwar din il-kwistjoni sa minn Settembru 2013. B’turija ta’ rieda tajba, l-
MUMN issospendiet id-direttivi kollha li kellha fis-se[[ f’dan ilisptar sa nhar il-{add li ;ej. Dan biex tag[ti /ans lill-Gvern jag[tiha garanzija bil-miktub li, fi ]mien stabbilit, il-karigi vakanti li hemm fit-tmexxija tal-Isptar Karin Grech ikunu indirizzati.
L-MFSA f’ta[ditiet dwar l-ARM Asset Back Securities S.A.
Fl-interess ta’ persuni li g[andhom flus investiti fl-ARM Asset Back Securities S.A. (ARM), lAwtorità Maltija g[as-Servizzi Finanzjarji (MFSA) fissret li g[al dawn l-a[[ar xhur, hi kienet f’ta[-ditiet kontinwi malFinancial Ser-vices Compensation Scheme (FSCS) tar-Renju Unit sabiex ikun determinat jekk persuni Maltin li g[andhom investimenti fi prodotti ma[ru;in minn ARM
jistg[ux jag[mlu talba kontra Ca-talyst Investment Group Limited. F’Jannar ta’ din is-sena, lMFSA [abbret li l-FSCS kienet qed tikkunsidra jekk Catalyst, kumpannija Ingli]a li b[alissa tinsab g[addejja minn likwidazzjoni u li kienet tbig[ il-prodotti tal-ARM kemm fir-Renju Unit kif ukoll f’Malta, tistax tin]amm responsabbli g[at-telf li ;arrbu linvestituri fil-prodotti tal-ARM.
F’dan ir-rigward, l-Awtorità ippre/i]at li xi informazzjoni li dehret f’/erti mezzi tal-istampa nhar l-Erbg[a m’hix korretta. LMFSA qalet li l-FSCS idde/idiet li persuni Maltin li g[andhom flushom investiti fil-prodott talARM, g[andhom ikunu trattati bl-istess mod ta’ persuni Inglizi li huma wkoll investituri f’dan ilprodott. Madankollu g[adu mhux /ar jekk hux kull investitur se
Jekk dan ma jse[[x, wissiet lMUMN, mit-Tnejn li ;ej il-union g[andha mandat mill-membri tag[ha biex tordna direttivi [alli tissalvagwardja l-interessi talinfermieri u t[ares lill-pazjenti minn dan in-nuqqas ta’ vi]joni mid-Divi]joni tas-Sa[[a. Il-President tal-MUMN Paul Pace ]ied li l-media se tkun infurmata dwar kif id-Divi]joni tasSa[[a, u s-sie[ba taghha lFondazzjoni g[as-Servizzi Medici, mhux qed jag[tu kas tassigurta’ tal-pazjenti fl-Isptar Karin Grech u dwar kif dawn ilpostijiet battala qed jipperikolaw is-sigurtà tal-istess pazjenti.
jing[ata kumpens. Kull talba g[al kumpens se tkun kunsidrata mill-FSCS b’mod individwali u l-kumpens massimu li jista’ jir/ievi kull investitur individwali hu ta’ 50,000 lira Sterlina. Il-MFSA irreferiet ukoll g[allkumitat ad hoc li qed jitwaqqaf minn BDO UK, il-likwidaturi provi]orji ta’ ARM u ppre/i]at li dan hu pro/ess totalment distint u separat minn dak segwit millFSCS.
Il-;onna ta’ Villa Mekrech jibqg[u skedati Il-Bord tal-MEPA kkonferma li l-;onna ta’ Villa Mekrech f’{al G[axaq jibqg[u skedati u protetti, minkejja li l-Bord talMEPA kien [are; permess biex jinbnew 44 garaxx u 44 appartament, b’g[oli ta’ ]ew; sulari.
B’din id-de/izjoni, Villa Mekrech se tkun protetta g[all-valur arkitettoniku tag[ha. Fi stqarrija, il-MEPA, iddeskriviet il-valur ta’ dan ilbini tad-19-il seklu, imdawwar
bil-[itan tas-sejjie[ u bi ;nien barokk b’elementi tradizzjonali Maltin. Il-MEPA fa[[ret is-simetrija tal-bini u l-;onna tieg[u, kif ukoll id-disinn arkitettoniku tieg[u, b’tara; li g[andu
g[amla partikolari u li g[andu jitqies b[ala wirt importanti. Fix-xhur li g[addew, l-NGO ambjentali Flimkien g[al Ambjent A[jar appellat biex lapplikazzjoni g[al permess tkun rifjutata.
imdejqin bi t[affir li qed isir bil-lejl
Il-Kunsill Lokali ta’ Pembroke u l-Pulizija qeg[din jinvestigaw numru ta’ lmenti li r/evew dwar [sejjes f’[inijiet strambi, b’mod spe/jali matul il-lejl. Jirri]ulta, kif anke ;ie kkonfermat mill-Korporazzjoni Enemalta, li x-xog[ol ta’ t[affir ta[t id-djar ta’ Pembroke g[all-pro;ett tal-interconnector, qed isir 24 sieg[a kuljum, ji;ifieri anke matul il-lejl, b’inkonvenjent kbir g[ar-residenti. L-argument tar-residenti hu li minkejja li jifhmu li t-t[affir g[allinterconnector irid isir, g[aliex huwa pro;ett importanti [afna g[as-settur tal-ener;ija f’Malta, madanakollu dan it-t[affir m’g[andux isir matul il-lejl, biddetriment li r-residenti mhux jit[allew jorqdu min[abba l-istorbju qawwi tat-t[affir. In-Nazzjon hu infurmat li numru ta’ residenti /emplu lis-Sindku ta’ Pembroke, kif ukoll ressqu numru ta’ lmenti bil-miktub lill-istess Kunsill Lokali. Ir-residenti g[amlu wkoll ilmenti mal-Pulizija, i]da ma jirri]ultax li se tkun qed issir investigazzjoni minn na[a tal-Pulizija, peress li xxog[ol qed isir mill-Korporazzjoni Enemalta. Fit-twe;ibiet tag[ha g[allilmenti tal-Kunsill Lokali, lEnemalta kkonfermat li x-xog[ol qed isir anke matul il-lejl, i]da ma tatx indikazzjoni li se tin[are; ordni biex ix-xog[ol jieqaf matul is-sig[at tal-lejl.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
3
LOKALI
Ma ji/[adx li se jirri]enja minn Segretarju Parlamentari G[al mistoqsija tal-;urnalisti dwar rapporti li s-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca mistenni jirri]enja mill-kariga, Franco Mercieca ma /a[adx, imma qal li mhix etika li jkun mistoqsi dwar dan waqt konferenza tal-a[barijiet dwar su;;ett differenti, u qal li dawn huma mistoqsijiet petty. Fl-a[[ar ;ranet kien rappurtat minn media lokali li sSegretarju Parlamentari responsabbli mill-anzjanità attiva u ddrittijiet tal-persuni b’di]abbiltà se jkun qed iwarrab minn kariga fil-kabinett u se jkun qed jirritorna biex ikompli jipprattika lprofessjoni medika tieg[u. Franco Mercieca kien sa[ansitra ng[ata permess spe/jali mill-Prim Ministru Joseph Muscat biex ikompli jipprattika ta’ Oftalmologu.
Mar l-Italja bla ma [atar A;ent PM minn pa;na 1
G[all-kuntrarju tal-prassi, minkejja li l-Prim Ministru kien nieqes mill-pajji] g[al aktar minn 24 sieg[a, il-Gvern ma [ari;x stqarrija biex jinforma lillmedia, u fil-Gazzetta tal-Gvern ma t[abbarx min kien l-A;ent Prim Ministru fin-nuqqas tal-Prim Ministru li ma kienx Malta. Waqt il-laqg[a importanti talKumitat tal-Privile;;i u li g[aliha l-Prim Minsitru Muscat, li kien xehed fis-seduta ta’ qabel, ma kienx pre]enti g[aliex kien f’San Siro jsegwi log[ba futbol mi/-Champions League, sar mag[ruf li Muscat mhux se jressaq xhieda o[ra fil-;uri kontra Simon Busuttil. Id-Deputat Nazzjonalista Chris Said talab li l-Prim Ministru jiddikjara li m’g[andux i]jed xhieda qabel ma jibda jixhed il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil. Sfortunatament g[all-Prim Ministru, Milan tilfu f’darhom ilpartita li mar jara Muscat bl-iskor ta’ 1-0. It-tieni leg, fi Spanja, jintlag[ab fil-11 ta’ Marzu, ji;ifieri tliet ;img[at o[ra.
Is-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca
Jidher li min[abba din idde/i]joni membri tasSegretarjat tieg[u di;à bdew ifittxu impjieg alternattiv, tant li l-uffi/jal tal-komunikazzjoni tas-Segretarjat Owen Galea, da[al ja[dem il-PBS fejn ing[ata r-responsabiltà mis-sit elettroniku ta’ TVM.
Ritratt ta’ ?ini] jintu]a g[al kampjun tal-Karta tal-Identità l-;dida Kampjuni ta’ kif se jkunu jidhru l-Karti tal-Identità l;odda juru ritratt ta’ persuna ta’ nazzjonalità ?ini]a. Il-Gvern dan l-a[[ar beda ji//irkola dawn il-kampjuni u biex isir dan il-pro/ess [alla f’idejn id-Dipartiment mag[ruf b[ala Identity Management Office, immexxi minn /ertu Jesmond Camilleri. Fost tibdil ie[or fil-Karta talIdentità l-;dida hemm li l-anzjani mhux se jibqa’ jkollhom aktar ilb]onn tal-KartAnzjan, i]da jippre]entaw biss il-Karta tal-Identità li se jibda jkollha mmar-kat fuqha li l-persuna tkun anzjana. I]da biex jippromwovi dan ittibdil, l-Identity Management Office, li jaqa’ ta[t ir-responsabbiltà politika tal-Ministru Manwel Mallia, ra li fuq il-kampjun tal-Karta tal-Identità l;dida jippubblika ritratt ta’ ;uvni ?ini].
Il-KartAnzjan mhux se tibqa‘ te]isti Apparti n-nazzjonalità, li mhux mag[ruf g[aliex intg[a]let persuna ?ini]a, ]gur li dan il;uvni Asjatiku m’g[andux aktar minn 30 sena. Hekk kif dan il-pro/ess qed isir biex il-poplu jkun infurmat li l-KartAnzjan mhux se tibqa’ te]isti, l-Uffi//ju ta[t ir-responsabbiltà politika ta’ Manwel Mallia qed jag[mel enfasi partikolari fuq il-fatt li dan il-kampjun hu ta’ Karta tal-Identità ta’ anzjan. Madankollu, minbarra d-diskrepanza fid-dehra ta/-?ini] firritratt, in-numru tal-Karta talIdentità u]at fil-kampjun ukoll ma jindikax persuna anzjana. Dan hekk kif in-numru tal-Karta tal-Identità jispi//a ‘57M’, b’in-
dikazzjoni li l-persuna twieldet fl-1957. Dan ifisser li l-persuna m’g[andhiex aktar minn 60 sena. Sorsi li tkellmu ma’ InNazzjon qalu li min[abba dawn id-diskrepanzi, l-uffi/jali pubbli/i li r/evew l-email ta’ Jesmond Camilleri qed idawru emails bejniethom biex jg[addu ]mien bil-kampjun li ntbag[at. Fuq kollox, i]da, l-istess uffi/jali pubbli/i tka]aw kif b[ala ritratt intu]a ta’ persuna ?ini]a. {afna qed jistaqsu jekk dan hux xi messa;; sottili mill-Ministeru mmexxi minn Manwel Mallia biex juri kemm jixtieq li jbieg[ i/-?ittadinanza ta’ pajji]na lil persuni ta’ nazzjonalità ?ini]a.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a 21 ta’ Frar, 2014
4
LOKALI
L-UE g[andha tibg[at messa;; ta’ appo;; lill-poplu Ukren Il-Partit Nazzjonalista esprima t-t[assib serju tieg[u dwar is-sitwazzjoni xokkanti fl-Ukrajna, li kull ma jmur qeg[da tmur g[allag[ar, b’]ieda fil-vjolenza millPresident Yanukovych fuq il-pubbliku, li qed iwassal g[al g[exieren ta’ mwiet u eskalazzjoni tal-protesti mill-poplu talUkrajna. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil irrimarka li “s-sitwazzjoni li qed tkompli ti]viluppa fl-Ukrajna hija xokkanti u lUnjoni Ewropea g[andha obbligu li ta;ixxi biex turi bil-qawwa kollha li qeg[da fuq in-na[a tal-aspirazzjonijiet demokrati/i tal-poplu tal-Ukrajna. }mien il-kliem g[adda, g[aliex huwa /ar li lPresident Yanukovych mhuwiex interessat fid-djalogu. G[alhekk, fil-laqg[a tal-Ministri g[allAffarijiet Barranin tal-Unjoni Ewropea li qeg[da ssir fi Brussell, l-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea g[andhom jie[du l-passi kollha possibbli, inklu] ukoll li jidda[[lu sanzjonijiet, biex jint-
Il-President Yanukovych li l-Prim Ministru Malti Joseph Muscat stiednu s-sena li g[addiet biex i]ur Malta, liema ]jara t[assret fl-a[[ar mumenti
bag[at messa;; /ar lill-President Yanukovych u lill-poplu talUkrajna.” Filwaqt li jesprimi s-solidarjetà tieg[u mal-poplu tal-Ukrajna, ilPartit Nazzjonalista appella lillGvern Malti biex jesprimi t-
t[assib tal-poplu Malti fil-laqg[a tal-Ministri g[all-Affarijiet Barranin u jappo;;ja l-mi]uri kollha ne/essarji biex ji;u mwaqqfa l-mi]uri ripressivi li qed jintu]aw mill-Gvern tal-Ukrajna kontra l-Oppo]izzjoni u l-poplu
tal-Ukrajna kollu kemm hu. Il-Prim Ministru Joseph Muscat g[andu jiddisasso/ja ru[u millPresident Yanukovych illum qabel g[ada. B’rabta wkoll mal-;lied li ilu g[addej fl-Ukrajna, g[al dawn l-
a[[ar xhur il-Membru Parlamentari Ewropew f’isem ilPartit Nazzjonalista, David Casa, fi stqarrija qal li g[andhom ji;u imposti sanzjonijiet kontra lawtoritajiet Ukreni. L-istqarrija li hi ma[ru;a wkoll f’isem l-MEP tal-Lussemburgu, Astrid Lulling, tg[id ukoll li post l-Ukrajna hu fl-Unjoni Ewropea u dan g[all-;id tal-poplu Ukren li qed ji;;ieled biex jil[aq l-aspirazzjonijiet tieg[u. Il-Ministri g[all-Affarjiet Barranin ta’ Franza, il-:ermanja u l-Polonja ltaqg[u b’ur;enza biex jiddiskutu l-protesti flUkrajna. Dan wara li l-protesti issa qed i;ibu mag[hom [afna vittmi. Dawn it-ta[ditiet bejn ilgvernijiet Ewropej se jsiru ftit biss qabel laqg[a tal-Unjoni Ewropea fi Brussell biex ji;i de/i] jekk propju ji;ux imposti sanzjonijiet kontra l-Ukrajna. David Casa u Astrid Lulling attendew g[al-laqg[a tal-EPP filPolonja biex propju tkun diskussa s-sitwazzjoni tal-Poplu Ukren.
Il-[addiema tal-HSBC jibdew ja[dmu sag[tejn tard Il-Union tal-Bankiera Maltin, l-MUBE, ilbiera[ [abbret aktar direttivi lill-[addiema talHSBC li llum se jkunu qed jibdew ix-xog[ol tag[hom sag[tejn tard, ji;ifieri fl10.30am. L-istess [addiema mhux qed ji;u ordnati biex ma ju]awx mezzi ta’ komunikazzjoni sa nofsinhar. L-MUBE qalet li jiddispja/iha g[al kull inkonvenjent li qed jin[oloq min[abba dawn id-direttivi,
i]da spjegat li huma essenzjali g[ax il-bank, minkejja kollox, s’issa g[adu ma biddilx ilpo]izzjoni tieg[u f’dan ir-rigward. Id-direttivi ilhom g[addejjin g[al dawn l-a[[ar ;imag[tejn bl-MUBE ssostni li l-Bank mhux qed jaqbel mal-proposti mressqa g[all-ftehim kollettiv il-;did. Uffi/jali tal-union sostnew li l-bank mhux jaqbel li dan il-ftehim ikun mifrux fuq tliet snin biex il-[addiema jkollhom kundizzjonijiet a[jar.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
5
LOKALI
Il-po]izzjoni tal-Gvern Laburista li jankra t-tanker bil-[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk hi wa[da li di;à qed taffettwa [a]in liz-zona
It-t[assib tar-residenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a Id-Deputat Laburista Silvio Parnis u Chairman tal-Kunsill mhux bi]]ejjed - Konsultattiv tan-Nofsinhar ta’ Malta G[a/-Chairman tal-Kunsill Konsultattiv tan-Nofsinhar ta’ Malta, id-Deputat Laburista Silvio Parnis, it-t[assib ta’ 91% tar-residenti ta’ Marsaxlokk u Birzebbu;a, li ma jaqblux mal[a]na tat-tanker tal-gass ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk, mhux bi]]ejjed. Mistoqsi minn In-Nazzjon waqt it-tnedija tal-Kunsill Konsultattiv tan-Nofsinhar, filpre]enza tar-rappre]entanti diversi minn din il-parti ta’ Malta, Parnis baqa’ jinsisti li lKunsill g[adu qed jistenna
rapport tekniku. It-twe;iba konflin;enti tadDeputat Laburista Parnis tistona mal-po]izzjoni li [a l-Prim Ministru Muscat, li fil-jiem li g[addew qal li, minkejja kollox, se jibqa’ g[addej bilpro;ett kif u fejn di;à dde/ieda l-Gvern. Din it-twe;iba tistona wkoll ma’ dak li di;à qalu numru ta’ esperti barranin dwar dan issu;;ett, fosthom Hans Pasman, l-espert Olandi] b’40 sena esperjenza fil-qasam tal-kimika, u Arthur Ciantar, l-inginier li hu
wkoll il-Konsulent tal-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk. Dawn ittnejn appellaw lill-Gvern biex it-tanker bil-[a]na tal-gass ikun ‘il barra mill-bajja ta’ Marsaxlokk. Wara t-twe;iba ta’ Silvio Parnis, intervjena Joe Farrugia, is-Sindku Laburista ta’ Bir]ebbu;a, li qal li /-/ifra ta’ 91% hi “qlajja ta’ xi [add”. Dan minkejja li /-/ifra to[ro; iswed fuq l-abjad mis-Social Impact Assessment tal-MEPA, li kien jinvolvi st[arri; fost irresidenti ta]-]ew; lokalitajiet.
Kien hawn fejn irri]ulta li 91% tar-residenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a sostnew li ma jaqblux li t-tanker bilgass, li hu kbir daqs madwar tliet grounds tal-futbol, ikun ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Ironikament, it-twe;iba ta’ Silvio Parnis waslet ftit sekondi biss wara li qal li hi l-intenzjoni tal-Kunsill li jag[ti ka] dak li jg[idu r-residenti tan-nofsinhar ta’ Malta. Fit-tnedija tal-Kunsill, Parnis qal ukoll li dan irid ikun Kunsill effettiv. Minkejja li l-po]izzjoni
tal-Gvern Laburista li jankra ttanker bil-[a]na tal-gass filbajja ta’ Marsaxlokk hi wa[da li qed taffettwa [a]in liz-zona, fosthom anke fil-bejg[ tal-bini, Silvio Parnis esprima x-xewqa tal-Kunsill, li n[oloq mill-Prim Ministru nnifsu, biex fiz-zona jkun hemm aktar lukandi g[atturisti. Sadanittant, dokument li tqassam lill-;urnalisti matul din ittnedija jg[id li l-Kunsill japprezza li l-i]vilupp industrijali li se[[ fiz-zona [oloq il-;id g[annies tan-nofsinhar.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
6
PARLAMENT
Il-Gvern qed jonqos milli jo[loq pjan g[ax-xog[ol Id - Deputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi qal li qed jo[ro; aktar /ar kemm il-Gvern jg[id mod u jag[mel mod ie[or fl-oqsma kollha tal-[ajja, u ]]ieda fil-qg[ad turi li l-Partit Laburista fil-Gvern falla filweg[da tieg[u. Il - Gvern naqas milli jippre]enta r-rapport mistenni
minnu mill-UE dwar l-implimentazzjoni ta ’ mi]uri ta ’ xog[ol u ta[ri; g[a]-]g[a]ag[. Wara kwa]i sena fit-tmexxija, il-Gvern m’g[andu ebda [jiel dwar kif se jo[loq ix-xog[ol. Frederick Azzopardi , li tkellem dwar l-Abbozz ta’ Li;i dwar it-Trust u Trustees, qal li dan hu kkonfermat mill-istatis-
Frederick Azzopardi
tika li minbarra ]ieda fil-qg[ad qed turi wkoll nuqqas ta’ investiment, nuqqas fl-esportazzjoni u l-importazzjoni, ]ieda finnumru ta ’ nies li ilhom jirre;istraw aktar minn sena u anke l-qg[ad f’G[awdex. Id - Deputat Nazzjonalista semma wkoll it - tnaqqis fil fondi allokati g[al G[awdex
f’diversi voti relatati ma’ infrastruttura u pro;etti f’G[awdex. Frederick Azzopardi qal li lfatt li l-Gvern qed iwieg[ed lill - g[aqdiet g[ajnuna minn fondi tal-iskema tal-bejg[ ta//ittadinanza juri li l-Gvern qed jipprova jixtri l - appo;; tal g[aqdiet bi flus li g[adhom lanqas da[lu.
Kristy Debono
Il-li;i tat-Trust u Trustees hi storja o[ra ta’ su//ess mill-PN
Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li l-li;i tatTrusts u Trustees hi parti millistorja ta’ su//ess li bena l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern biex pajji]na jkollu industrija ta’ servizzi finanzjarji b’sa[[itha. Bil-kollaborazzjoni talOppo]izzjoni Laburista, ilParlament g[araf l-importanza li dan is-settur ikun wie[ed li fuqu jintla[aq kunsens nazzjonali. Kristy Debono, li kienet qed titkellem fl-istadju tat-Tieni Qari tal-Abbozz ta’ Li;i dwar it-Trust u Trustees, qalet li lOppo]izzjoni Nazzjonalista llum kienet daqstant kritika g[al-li;i dwar il-bejg[ ta//ittadinanza proprju g[aliex ma tridx li jintilef l-isem tajjeb li kisbet Malta fil-qasam tasservizzi finanzjarji. Filwaqt li rriferiet g[as-settur bankarju, Kristy Debono qalet li dan is-settur f’pajji]na hu wie[ed ta’ su//ess u g[alhekk g[andha tibqa’ tin]amm l-istess attenzjoni u kawtela u]ata s’issa. Hi qalet li mhux a//ettabbli llog[ob politiku li sar fil-Bank of Valletta. L-interess g[andu jkun dirett lejn l-azzjonisti u mhux lejn interessi parti;jani. Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li importanti li l-pajji] jindirizza aktar attenzjoni lejn l-investiment firri]orsa umana fis-settur finanzjarju. Fissret li hawn potenzjal qawwi li [afna minnu qed jintilef g[al istituzzjonijiet internazzjonali barra minn pajji]na u hu g[alhekk li g[andu jsir dak kollu possibbli biex din l-emorra;ija ma tit[alliex isse[[.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
7
PARLAMENT
Il-Gvern mhux inkwetat bi]-]ieda fil-qg[ad Il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna qal li l-Gvern mhux inkwetat bil-fatt li qed ji]died in-numru ta’ persuni li jfittxu x-xog[ol. Hu sostna li nnies imorru jirre;istraw g[axxog[ol g[aliex qed jaraw lillGvern jo[loq ix-xog[ol. In-nies li jirre;istraw huma parti ]g[ira minn dawk li jixtiequ ja[dmu. Dan l-argument, il-Ministru tal-Finanzi ressqu waqt li kien qed jitkellem fil-Parlament dwar il-qag[da ekonomika u s-sitwazzjoni finanzjarja tal-pajji]. Edward Scicluna qal li l-Gvern hu fidu/ju] li se jil[aq il-mira tieg[u li jni]]el l-i]bilan/ ta[t it3% g[aliex il-finanzi mexjin skont il-miri stabbiliti. Waqt li kien qed jitkellem flIstadju tat-Tieni Qari tal-Abbozz ta’ Li;i dwar it-Trust u tTrustees, hu /a[ad li l-Gvern ]ied id-dejn b’500 miljun ewro kif qed issostni l-Oppo]izzjoni, u qal li d-dejn fil-fatt ]died b’madwar 200 miljun ewro. Il-Ministru Scicluna qal li kien hemm ukoll ]ieda fl-esportazzjoni tal-manifattura i]da kien hemm tnaqqis mill-ST li rrifletta fuq l-esportazzjoni totali. Madankollu kien hemm tnaqqis fl-importazzjoni min-na[a talistess ST. Hu sostna li meta tqis is-servizzi kollha, il-pajji] irre;istra esportazzjoni aktar milli importazzjoni. Edward Scicluna qal li /-/ifri li juru lil Malta fl-inqas ]ieda flinvestiment ;ej mill-fatt li l-investiment jinkludi wkoll il-kostruzzjoni. Fil-pajji]i l-o[ra kien hemm di]astri s[a[ u g[alhekk kienet me[tie;a [afna kostruzzjoni. F’pajji]na fortunatament ma kienx hemm din il-[tie;a. Il-Ministru Scicluna qal li anali]i tal-istatistika turi wkoll li hawn ]ieda fl-investimenti barranin f’Malta.
Il-Gvern g[andu jag[ti kas ta’ indikatur ta’ twissija dwar l-ekonomija Id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech tkellem dwar ilkummenti li g[amel filParlament il-Ministru tal-Finanzi dwar il-qag[da ekonomika u qal li jinnota b’sodisfazzjon l-ottimi]mu tal-Ministru tal-Finanzi dwar l-i]bilan/ u awgura li Malta fil-fatt jirnexxilha to[ro; millpro/edura ta’ ]bilan/ e//essiv. Tonio Fenech qal li lOppo]izzjoni g[andha r-riservi tag[ha i]da l-istampa tista’ tkun wa[da aktar /ara meta f’Marzu jing[alqu l-kontijiet wara li jkun ikkalkulat id-d[ul kollu talGvern g[as-sena li g[addiet. Id-Deputat Nazzjonalista qal li filwaqt li l-Ministru tal-Finanzi tefa’ l-pi] tad-dejn kollu fuq lamministrazzjoni pre/edenti, wie[ed irid jg[id li biljun ewro ;ejjin mid-dejn tat-tarzna u 800 miljun mis-sentejn ta’ Gvern immexxi minn Alfred Sant. Dan jammonta g[al kwa]i nofs iddejn kollu.
Hu fatt li l-qg[ad qed ji]died u dan g[andu jittie[ed bl-akbar serjetà – Tonio Fenech
Tonio Fenech qal li lOppo]izzjoni mhix tg[id li hawn sitwazzjoni ta’ allarm. LOppo]izzjoni qed ti;bed l-attenzjoni li hemm sinjali li lekonomija mhix daqstant fi stampa li qed ipin;iha l-Gvern. LOppo]izzjoni qed tg[id li hemm indikaturi li qed jag[tu twissija minn issa li jekk mhux se jkunu indirizzati jistg[u jwasslu g[al sitwazzjonijiet negattivi. Tonio Fenech ]ied li hu [a]in li ssir kritika fis-sens li x-xog[ol qed je[duh il-barranin. Meta ji;u [addiema spe/jalizzati jkunu qed jg[inu fil-[olqien tax-xog[ol g[all-Maltin u mhux itellfu xxog[ol. Id-Deputat Nazzjonalista qal li jin[tie; li jkun hawn strate;ija dwar l-industrija
di;itali. Tonio Fenech qal li hu fatt li lqg[ad qed ji]died u dan g[andu jittie[ed bl-akbar serjetà. Il-manifattura tin[tie; aktar attenzjoni fuqha qabel ma tin[oloq sitwazzjoni li tkun diffi/li li l-pajji] jirkupra minnha. Tonio Fenech tkellem ukoll dwar it-t[assib tal-Oppo]izzjoni dwar dak li qed ji;ri fil-Bank of Valletta. Dan il-Bank g[andu sehem importanti fl-ekonomija fir-rigward tas-servizzi finanzjarji u g[alhekk m’g[andux ikun politi/izzat. Tonio Fenech qal li l-Gvern g[andu kull dritt li jinnomina /Chairman, i]da ladarba ssir il[atra, il-lealtà ta/-Chairman m’g[andhiex tkun lejn min [atru
Tonio Fenech
i]da lejn ix-shareholders. Ikkritika de/i]jonijiet li qed jittie[du mi/-Chairman filwaqt li jinjora lill-Bord tal-Bank. Fost o[rajn semma awtorizzazzjoni ta’ sponsorships u de/i]jonijiet dwar ftu[ tal-ferg[at f’G[awdex. Il-Gvern g[andu sehem minoritarju u /-Chairman ma jistax jie[u /erti de/i]jonijiet ming[ajr l-approvazzjoni tal-Bord tadDiretturi.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
8
LOKALI
Skont ta’ 25% fuq titjiriet tal-Air Malta g[ar-Renju Unit L-Air Malta nediet kampanja li permezz tag[ha qed toffri skont ta’ 25% fuq titjiriet lejn u minn Malta g[ar-Renju Unit. Issale hu disponibbli sal-{add li ;ej. Il-biljetti li jinxtraw permezz ta’ din l-offerta huma validi g[al vja;;i bejn id-9 ta’ :unju u s-17 ta’ Ottubru 2014, disponibbli
fuq ir-rotot tal-linja tal-ajru ta’ London Heathrow u Gatwick, u lejn Manchester. L-Air Malta qalet li ]]omm limpenn tag[ha li toffri valur g[all-flus u servizz superjuri kemm fil-kabina tal-economy kif ukoll fil-kabina tal-business class tag[ha. Il-linja tal-ajru toffri allowance bla [las g[al hand
luggage ta’ 10kg u allowance bla [las ta’ 20kg f’pi] ta’ bagalji. Dan il-pi] jista’ jinqasam bejn g[add ta’ passi;;ieri fil-klassi economy tag[ha. Il-passi;;ieri tal-club class jing[ataw allowance ta’ ]ew; bi//iet hand luggage g[al pi] totali ta’ 15kg, u 30kg allowance g[all-bagalja.
Il-persuni bid-dimensja f’Malta se jirduppjaw sal-2030 Il-persuni bil-kundizzjoni tad-dimensja li matul l-2010 f’Malta kienu madwar 5,200, sas-sena 2030 se ji]diedu g[al madwar 10,000, ji;ifieri jirduppjaw u sas-sena 2060, se jitilg[u g[al madwar 14,000. Dan t[abbar f’konferenza tala[barijiet li matulha tnieda ddokument tal-Istrate;ija Nazzjonali g[ad-Dimensja g[all-perjodu 2015 u 2023 li se jkun g[all-konsultazzjoni pubblika sal-a[[ar ta’ Mejju li ;ej. Fil-konferenza tal-a[barijiet [adu sehem Charles Scerri li jmexxi l-Focal Point Nazzjonali dwar id-Dimensja u sSegretarju Parlamentari g[adDrittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà u l-Anzjanità Attiva, Franco Mercieca.
Matul il-[ames snin li g[addew l-istigma f’Malta lejn il-familji li g[andhom persuni bid-dimensja naqset Charles Scerri spjega li sallum, persuna bid-dimensja f’pajji]na tibqa’ fl-istruttura talfamilja imma aktar ma jg[addi ]-]mien dejjem se jonqsu l-per-
suni fil-familja li jkunu jistg[u jag[tu appo;; lil dawn il-persuni. Dan min[abba t-tibdil demografiku fejn qed jitwieldu inqas tfal filwaqt li n-nies qed jg[ixu iktar. Jirri]ulta wkoll li anke l-professjonisti ta’ carers g[ad-dimensja se jonqsu. Hu qal li l-ag[ar [a;a li tista’ ssir ma’ persuni bid-dimensja hi li dawn ji//aqilqu minn post li jkunu draw fih. Fisser li ddimensja hi l-aktar kundizzjoni medika li tiswa flus fid-dinja tant li n-nefqa tammonta g[al madwar 600 biljun dollaru kull sena. Hu qal li mhux il-professjonisti medi/i kollha huma ppreparati dwar il-kundizzjoni tad-dimensja. Charles Scerri qal li f’pajji]na kellna strate;ija dwar id-dimensja imma min[abba leffetti tal-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali, din ma kinitx implimentata kollha. Imma qal li sar progress u diversi djar tal-anzjani, fosthom San Vin/enz de Paul, g[amlu swali apposta g[al persuni biddimensja. Matul il-[ames snin li g[addew, f’Malta l-istigma lejn il-familji li g[andhom persuni bid-dimensja naqset. Fakkar li d-dimensja tista’ tolqot ukoll lil persuni ta’ età ]g[ira u mhux biss lil persuni anzjani u l-element ;enetiku hu rari. Wara l-perijodu ta’ konsultazzjoni, l-istrate;ija finali mistennija titfassal f’Ottubru li ;ej. Id-dokument jinsab fuq ilwww.activeaging. websajt gov.mt.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
9
KUNSILLI LOKALI Kumment
Gvern li jisma’^ Il-Partit Laburista fl-elezzjoni ;enerali tela’ b’g[ajta /ara. G[ajta ta’ ‘Gvern Li Jisma’’. I]da donnu fejn jid[lu l-Kunsilli Lokali mhuwiex qieg[ed jisma’ [afna. Il-karba tal-Kunsilli Lokali li g[andhom b]onn aktar g[ajnuna waqg[et fuq widnejn torox. L-g[ajta talKunsilli Lokali li je[tie;u aktar fondi wkoll waqg[et fuq widnejn torox. Il-polz talpoplu li jrid li l-Kunsilli Lokali jkollhom aktar rwol qawwi, ukoll qed taqa’ fuq widnejn torox. Anzi, sa[ansitra l-Gvern qed jag[mel bil-maqlub. Qieg[ed dejjem inaqqar labbiltà tal-Kunsilli Lokali li jie[du d-de/i]jonijiet huma u minflok jimponi dirett millGvern /entrali. Il-fondi mhux talli ma ]idhomx, talli naqqashom. Il-Kunsilli mhux talli ma sa[[a[homx, talli lMinistru tal-Finanzi fil-ba;it g[amel diskors ta’ kritika qawwija fuq il-Kunsilli Lokali. Kieku kien tassew gvern li jisma’, kien ja;ixxi mod ie[or. Id-differenza to[ro; /ara meta tqabbel il-[idma ta’ Gvern Laburista ma’ dik ta’ Gvern Nazzjonalista. IlGvern Nazzjonalista kien dejjem pass wara pass isa[[a[ ir-rwol tal-Kunsilli Lokali u jag[tihom l-g[odda me[tie;a sabiex ir-rwol il;did li jkunu ng[ataw ikunu jistg[u jag[mlu u]u e//ellenti minnu. Il-Gvern Nazzjonalista kien jifhem li l-Kunsilli mhux diskorsi ta’ kundanna kellhom b]onn i]da aktar fidu/ja mill-Gvern. Kien fehem li l-Kunsilli kienu g[odda utli biex id-de/i]jonijiet jittie[du qrib il-poplu. U issa li jinsab fl-oppo]izzjoni l-Partit Nazzjonalista xorta g[adu juru l-istess impenn u [e;;a lejn ilKunsilli Lokali. Anke f’/irkostanza li l-Partit Laburista jgawdi ma;;oranza ta’ ma;;oranzi fost il-Kunsilli Lokali kollha, il-Partit Nazzjonalista jibqa’ jemmen fil-potenzjal tal-Kunsilli Lokali. Dan l-impenn juri tassew kemm huwa l-Partit Nazzjonalista li g[andu tassew fl-g[eruq tieg[u, twemmin fil-Kunsilli Lokali.
Hu fl-interess tal-Kunsill Lokali ta’ Ta’ Xbiex li :nien Kunsill tal-Ewropa ma ji;ix privatizzat
Il-Kunsill Lokali ta’ Ta’ Xbiex jinjora r-rabja tar-residenti Il-Kunsill Lokali ta’ Ta’ Xbiex ta[t ma;;oranza Laburista jidher li qieg[ed jinjora r-rabja tar-residenti g[alla[bar li l-Gvern se jipprivatizza l-:nien Kunsill tal-Ewropa; luniku ;nien fl-in[awi ta’ Ta’ Xbiex u l-G]ira. Bosta residenti fl-a[[ar jiem staqsew x’se ji;ri minn dan il;nien ladarba jmur f’idejn privata b’bosta jg[idu li z-zona kapa/i tispi//a ]viluppata wkoll.
I]da dawk ir-residenti li stennew li l-Kunsill ta[t it-tmexxija tas-Sindku Laburista Max Zammit kien se jag[mel xi [a;a, ]gur kienu di]appuntati. Fil-fatt mozzjoni mressqa millKunsilliera tal-Partit Nazzjonalista Anthony Cachia Castelletti u Eugenio Muscat rat il-ma;;oranza Laburista tu]a s-sa[[a tal-ma;;oranza biex toqtol il-mozzjoni. Il-mozzjoni kienet tg[id li lKunsill g[andu jo;;ezzjona
Gvern li jisma’... u j[alli g[all-a[[ar B[alissa l-Gvern /entrali Segretarjati l-o[ra g[aliex re;a’ beda g[addej bis-serje ta’ fihaspikkat d-di]ordni. Fil-fatt is-Segretarjat ta’ Josè ta[ditiet politi/i ta[t it-titlu Herrera av]a lill-Kunsilli Lokali ‘Gvern li Jisma’’. Ministeru u Segretarjat wara l-ie[or qeg[din bil-laqg[a li kellha ssir nhar ljorganizzaw laqg[a miftu[a Erbg[a 19 ta’ Frar proprju nhar g[all-pubbliku li fiha ti;i it-Tlieta 18 ta’ Frar. Qabel dan diskussa l-[idma ta’ dak il- ma kienet saret ebda stedina o[ra lill-Kunsilli Lokali dwar Ministeru jew Segretarjat. Is-Segretarjat Parlamentari din il-laqg[a. Bosta kunsilliera g[all-Kunsilli Lokali u l-Kultura lmentaw ma’ In-Nazzjon li lta[t it-tmexxija ta’ Josè Herrera mod kif sar l-invit, fl-a[[ar minma kienx e//ezzjoni u wkoll uta, g[amilha prattikament sejja[ laqg[a ta’ dan it-tip. I]da impossibbli li wie[ed jattendi differenti mill-Ministeri u g[aliex l-avvi] kien tard wisq. ■ Nhar is-Sibt fil-lukanda Dolmen, il-Qawra, se ssir l-ewwel laqg[a ta’ konsultazzjoni dwar ir-riforma tal-Infurzar Lokali. Illaqg[a se ssir fl-10am u g[aliha se jattendi l-Kelliem talOppo]izzjoni g[all-Kunsilli Lokali David Agius, fost o[rajn.
bil-qawwa kollha g[all-bejg[ ta’ ;nien pubbliku li b’konsegwenza ta’ dan, illum jew g[ada, jista’ ji;i nnegat id-dritt talpoplu li ju]a dan il-post ta’ rikreazzjoni, mistrie[ u parke;; u konsegwenza ta’ dan jista’ ji;i wkoll bi [las. G[alhekk f’isem il-komunità ta’ Ta’ Xbiex il-mozzjoni kienet tg[id li l-Kunsill kellu jitlob li dan ilbejg[ ma jse[[x u l-;nien u lparke;; fuq il-moll jibqa’ talpoplu.
Intant il-kontromozzjoni talma;;oranza Laburista kienet tistqarr li l-Kunsill huwa interessat jie[u f’idejh dan il-;nien. L-istess kontromozzjoni sa[qet li fil-;nien kien hemm numru ta’ problemi i]da dwar dan ilKunsill ma seta’ jag[mel xejn g[aliex il-;nien kien xi [a;a li g[andu jara l-Kunsill Lokali tal-G]ira. Il-Kunsill Lokali tal-G]ira, b[al dak ta’ Ta’ Xbiex, g[andu ma;;oranza Laburista.
It-trasparenza ta’ [;ie; imtappan Il-Gvern g[addej b’kampanja qawwija sabiex f’qasir ]mien ilKunsilli Lokali jkollhom kollha live streaming tal-laqg[at tag[hom. G[al dan il-g[an ilGvern sa[ansitra feta[ fond biex il-Kunsilli Lokali jakkwistaw ilfondi me[tie;a biex jixtru lapparat me[tie; g[al-live streaming. Sa hawn xejn [a]in, anzi pass po]ittiv li ta’ min wie[ed ifa[[ru. I]da bosta Kunsilli Lokali r/ivew do//a kies[a fl-a[[ar jiem hekk kif id-Dipartiment talGvernijiet Lokali ma a//ettax lg[a]la tag[hom ta’ min kellu jissuplixxi l-apparat. F’mossa mill-aktar kurju]a l-Gvern imbag[ad issu;;erixxa li min-
flok jintg[a]el min ikun ;ie fittieni post. U sabiex dan ise[[ ]gur, il-Gvern av]a lill-Kunsilli Lokali li jekk jag[]lu li jift[u lpro/ess tat-tendering mill-;did sabiex ma jag[]lux offerta li kienet og[la billi jag[]lu lil min ;ie t-tieni huma kienu se jitilfu l-fondi tal-Gvern. L-isku]a tal-Gvern kienet li fuq il-filmat tal-live streaming trid bilfors tidher l-istemma talKunsill u d-data tal-;urnata u li l-offerti mi/[uda ma kellhomx din il-possibbiltà. Bosta i]da staqsew g[aliex il-Gvern [ass il[tie;a li jitfa’ lill-Kunsilli f’din il-morsa billi ma [alla ebda g[a]la g[ajr li jintg[a]el min ;ie t-tieni.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
10
OPINJONI
B[a/-?irasa Il-{aqqa
Nhar it-Tlieta, il-;urnal lOrrizzont ippubblika storja fuq fa//ata. Fiha allegaw li Pietru Cassar mag[ruf b[ala “il-{aqqa” li nqatel i]-}ejtun ftit jiem ilu kien bniedem vi/in tieg[i. U li sa[ansitra kien canvasser kbir tieg[i. U li tg[idx kemm [adimli fl-a[[ar elezzjoni. Din ma kienet xejn [lief gidba [oxna. Qalg[a intenzjonata li tag[milli l-[sara personalment. Lil Pietru jien anqas biss kont inkellmu a[seb u ara kemm kien canvasser tieg[i. Lili ma kienx ini]]ilni. Niftakar li darba fl-1992 kien ;ie g[andi. Riedni nirran;alu fuq multa li we[el g[ax g[adda one way. Kont g[edtlu /ar u tond biex lili ma jda[[alnix f’ka]ijiet mal-pulizija. Minn dakinhar ’il quddiem [lief [ars bi/-/iera ming[andu ma kontx naqla’. Kont nib]a’ minnu daqs il-bard ta’ Jannar. Dan kollu jikkonferma kemm listorja ta’ l-Orizzont kienet gidba [oxna mill-bidu sal-a[[ar. Kif dehret l-istorja /empilt lill-Editur ta’ l-Orizzont. G[edtlu li dik listorja ma kelha ebda tra//a ta’ verità fiha. G[edtlu /ar u tond li linteress tieg[i kien li nnaddaf ismi. Mhux unur tieg[i li ni;i m/appas ma’ nies ta’ dan it-tip. G[edtlu li jekk ma j;ibx korrezzjoni ma jifdalli ebda triq o[ra [lief li nag[mel libell lill-;urnal. Tajtu //ans kollu biex jikkonferma dak li kont qed ng[idlu jien. Tlabtu biex jekk irid jista’ ji//ekkja ma’ min irid fi]-}ejtun. {alli jg[idulu jekk Pietru l-{aqqa kienx ikun mieg[i jew le. Stedintu biex sa[ansitra jekk irid ji//ekkja mal-pulizija ta]-}ejtun. }gur li jafu Pietru ma’ min kien ikun. Kont nippreferi [afna kieku l-Orizzont qabel [amm;uni kellhom id-di/enza ji//ekkjaw il-fatti. Imma tal-anqas l-Editur ta’ l-Orizzont wara li /empiltu mexa ta’ ra;el. U l-g[ada kkorre;a l-i]ball u [are; i/-/a[da
Mario Galea mario.galea@teampn.org
tieg[i fl-ewwel pa;na ta’ lOrizzont. Din l-istorja tatni ;ewwa [afna. G[ax jien kemm ili fil-politika dejjem familji kelli jg[inuni. Mhux kriminali. Mo[qrija
Sirt nirribella naqra fuq mo[qrija tal-annimali. L-a[[ar ka] kien ta’ dak il-povru kelb li sidu rabtu ma’ si;ra fil-Mosta u tah tir. Lill-pulizija nifir[ilhom. G[ax g[amlu xog[olhom u qabduh. U ressquh il-Qorti. Nittama li l-Qorti tibda tkun iebsa ma’ dawn in-nies. Jekk le, l-istess Qorti tkun qed titfa’ l-mel[ fuq il-ferita lil eluf kbar ta’ nies li j[obbu l-annimali. Il-mo[qrija tal-annimali m’g[andhiex kuluri. L-annimali la huma Nazzjonalisti u anqas Laburisti. Huma kreaturi inno/enti li je[tie;u l-protezzjoni tag[na lkoll. U je[tie; li nitkellmu f’isimhom a[na lkoll. Skont...
Skont il-Prim Ministru Joe Muscat elf ru[ xa[[mu u serqu mijiet ta’ eluf ta’ ewro f’elettriku. Skont Muscat hu jaf min huma dawn l-elf ru[. U dejjem skont Muscat, lil dawn l-elf ru[ se ja[frilhom. Ji;ifieri skont il-;ustizzja ta’ Muscat l-ewwel tara min hu l-[ati. Imbag[ad tidde/iedi ta[firlux jew le.
Joseph Muscat> Dak li ;ara fil-jiem li g[addew juri bl-aktar mod /ar li mhux kapa/i ji;;ieled il-korruzzjoni bis-serjetà
Joseph Muscat jib]a’ mill-Qrati^ B[al-lum ;img[a kont ktibt dwar l-ipokresija ta’ Joseph Muscat. Ma niddejjaqx ng[id li l;ranet li g[addew tawni ra;un. G[andna Gvern li qed jiddeffes fejn ma jesg[ux. Tipikament So/jalista f’dan il-kuntest. G[ax is-So/jali]mu minn dejjem po;;a l-istat mhux biss qabel lindividwu, i]da wkoll qabel isso/jetà. B’liema awtorità l-Prim Ministru ta’ Malta qed jag[ti ma[fra lil dawk il-konsumaturi tal-elettriku li setg[u kienu involuti fit-tix[im ta’ uffi/jali pubbli/i? Li kienu waslu biex ibag[bsu mal-meters kemm fiddjar privati kif ukoll f’xi stabbilimenti kummer/jali? Jekk hemm ka]i b[al dawn tikkrolla g[alkollox l-g[ajta li tant smajna qabel l-elezzjoni li Gvern Laburista kien se ji;;ieled b’sa[[tu kollha kontra l-korruzzjoni. Korruzzjoni ta’ uffi/jali pubbli/i F’dan il-ka] m’hemmx biss serq tal-elettriku, i]da wkoll att ta’ korruzzjoni ta’ uffi/jali pubbli/i. G[alhekk dak li qal isSegretarju Parlamentari g[all:ustizzja Owen Bonnici dwar lAvvi] Legali tal-2006 dwar isserq tal-elettriku ma jre;ix. Ka]i ta’ serq biss mhumiex l-istess daqs ka]i ta’ serq tal-elettriku b’ri]ultat ta’ tix[im minn qabel. G[al darb’o[ra qed naraw iddupli/ità kemm ta’ Joseph Muscat, kif ukoll ta’ dawk kollha li b’lealtà lejh qed jippruvaw jiddefenduh. B[alma qal Beppe Fenech Adami, kull min g[amel att ta’ korruzzjoni g[andu jidher fil-Qorti u mbag[ad sta g[allQorti li tidde/iedi. Il-[afna tidwir mal-lew]a li lPulizija jistg[u jag[mlu l-inves-
tigazzjonijiet tag[hom bla ebda nd[il barrani ma jag[milx sens.
Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
gvern So/jalista ma jistax ma jfakkarniex kif kienu jimxu gvernijiet So/jalisti fil-passat. Il-Qrati kienu g[amluhom b[ala l-post fejn kienet tintlag[ab il-log[ba tal-musical chairs bejn l-im[allfin u l-ma;istrati. Il-Qrati kienu g[ad-dispo]izzjoni ta’ kull xorta ta’ nd[il politiku u theddid li ma kienx jixraq. Mhux biss, i]da kriminali mag[rufa, xi w[ud li kienu kkommettew atti vjolenti quddiem il-Pulizija, jekk mhux ukoll mal-Puli]ija, qatt ma kienu raw lg[atba tal-Qorti.
Wie[ed g[andu x’jifhem li kif Il-qtil ta’ Karin Grech kien inkixef dan l-iskandlu l- u Raymond Caruana Joseph Muscat qatt ma jieqaf Pulizija kienet ;iet infurmata u allura kull mossa tal-Gvern isemmi ka]i li se[[ew ta[t tikkostitwixxi nd[il mhux floku amministrazzjonijiet So/jalisti, spe/jalment dawk tal-qtil ta’ u barra minn loku. Karin Grech u Raymond Caruana. Investigazzjonijiet Jekk tassew irridu li dawn idmill-Pulizija Sku]a o[ra li ng[atat hija li l- delitti ji;u solvuti, mhux a[jar li Gvern g[andu interess wie[ed, Muscat innifsu jag[mel appell dak li jaqbad il-brimba. L-ewwel miftu[ lil nies li kienu mmilitaw nett huwa l-kompitu tal-Pulizija favur il-Partit Laburista fis-snin f’demokrazija vera li jag[mlu l- 70 u 80 biex jidhru quddiem investigazzjonijiet tag[hom, ma;istrat u jg[idu dak kollu li ming[ajr ebda nd[il li jkunu jafu? Xi w[ud minn dawn di;à jistg[u jwasslu g[as-sejbien tal- [allewna, i]da hemm o[rajn, xi w[ud fil-Kabinett li ]gur li jafu brimba. Dan il-Gvern, ner;a’ nirrepeti, [afna aktar i]da kienu ;ew g[asqed jiddeffes fejn ma jesg[ux. si u n-no, jew kienet fallitilhom Jekk g[al ra;uni jew o[ra jkun il-memorja jew qalu li kienu hemm b]onn li ting[ata prokla- marbutin b’sigrieti professjonali. Qed nikteb fl-istess jum meta lma, dan g[andu jsir wara li lPulizija tispi//a t-tiftix tag[ha u Kap tal-Oppo]izzjoni u Kap talb[al ma ;ien ;ara diversi drabi Partit Nazzjonalista Simon fl-img[oddi din il-proklama Busuttil se jer;a’ jidher quddiem ting[ata biss mill-President tar- Kumitat tal-Kamra fejn qed Repubblika fuq il-parir tal-Prim jg[addi ;uri. Joseph Muscat b’sa[[tu Ministru. L-attitudni li di;à [a l-Gvern jistkenn ta[t il-ma;;oranza li b’g[a;la tal-mist[ija tista’ fl- g[andu f’dan il-Kumitat, i]da a[[ar mill-a[[ar, tippre;udika quddiem l-indipendenza talazzjonijiet li jkunu jridu jie[du Qrati, le. Hemm xi [a;a tassew la kemm il-Puli]ija kif ukoll il- ma ddoqx, kif gvernijiet So/jalisti ju]aw il-Qrati, kif jaqblilhom Qrati. Dan l-ind[il politiku minn u meta jaqblilhom biss.
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
www.maltarightnow.com
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Il-matematika tal-iskandlu... u l-fatti L-attentati dg[ajfin biex il-Gvern ta’ Joseph Muscat jipprova ji]loq mill-iskandlu tal-ma[fra tal-korruzzjoni fis-serq tad-dawl juru kemm hu kbir dan l-iskandlu tant li l-Gvern qed jipprova j[awwad l-im[u[ biex jipprova ji]loq minn akku]i gravi [afna. Qed jipprova j[awwad ir-reat tal-korruzzjoni mal-ie[or g[alkollox separat tas-serq. Muscat ja[fer il-korruzzjoni, wara li jaf min xa[[am Jekk naraw il-matematika ta’ dan l-iskandlu u ftit fatti li ma jista’ ji/[adhom [add, malajr naraw kemm hi gravi l-konklu]joni li lGvern ta’ Muscat qed jag[mel il-korruzzjoni qisha [a;a li mhi xejn, anzi li Muscat ja[firhielek wara li jkun jaf min int. Jivvinta definizzjoni ;dida ta’ korruzzjoni Elf ru[, li Muscat jaf min huma, xa[[mu b’1,500 ewro kull wie[ed, jew 1,200 skont xi kelliema tal-Gvern. Issa l-Ministru Konrad Mizzi u Owen Bonnici, li hu s-Segretarju Parlamentari flUffi//ju tal-Prim Ministru Muscat, qed jg[idu li g[ax din forsi mhix korruzzjoni. Mela x’inhi? Muscat qed jivvinta anke definizzjoni ;dida ta’ korruzzjoni, mhux biss ma[fra g[all-korruzzjoni, dejjem skont ikunx jaf min inti. Serqa ta’ €100 miljun Il-korruzzjoni saret biex dawn l-elf ru[ serqu – qed jirrepetiha din Muscat stess – 30 miljun ewro fis-sena. Issa, il-meters il-;odda ilhom aktar minn tliet snin. Mela s-serqa kienet ta’ 100 miljun ewro, skont Muscat stess. Li fuq elf ru[ ji;u li kull wie[ed minnhom seraq b’mitt elf ewro fuq tliet snin. Din hi l-matematika, u ma tantx tista’ ta[rab minnha, u hi bba]ata fuq i/-/ifri li qed jirrepeti Muscat stess. G[andu ji;bor medja ta’ €100,000 ming[and kull wie[ed mill-elf Issa lil dawn l-elf ru[, Muscat [afrilhom ir-reat tal-korruzzjoni. Gravi [afna. U hemm ir-reat separat tas-serq, u Muscat qed jg[id li se jirran;a mag[hom biex jaraw daqsxejn x’se jag[tu lura minn dak li serqu. Ji;ifieri, biex inkunu /ari, skont i/-/ifri li qed jg[id hu stess, Muscat g[andu ji;bor medja ta’ 100,000 ewro ming[and kull wie[ed minn dawn l-elf, ji;ifieri b’kollox il-mitt miljun ewro li serqu fuq tliet snin. Serqu lill-bqija tal-konsumaturi Il-konsumaturi onesti dan li jippretendu. U dan li jridu jaraw. G[ax dawn l-elf ru[ mhux lil Muscat serqu, biex jirran;a mag[hom hu kif irid hu, imma serqu lill-bqija tal-konsumaturi tal-elettriku li l-kont i[allsuh kollu. Ji;ifieri anke fir-reat tas-serq, Muscat g[andu obbligi /ari li jirri]ultaw mill-matematika ta/-/ifri li qed jag[ti hu. Veru ma jist[ix Muscat biex jipprova jwa[[al f’ta’ qablu U obbligi o[rajn li jirri]ultaw mill-fatti. G[ax min jaf min huma ttlieta mill-Enemalta li tressqu, u min jaf min huma l-[amsa li s’issa g[adhom ma tressqux, jaf li jrid ikun veru ma jafx jist[i Muscat biex jipprova jwa[[al fil-Gvern ta’ qabel. Meta dawk li xxa[[mu huma issa mag[rufin, u jg[idu l-Maltin, kul[add jaf jg[odd sal-g[axra. Min hemm f’dawn l-elf biex Muscat, wara li qal li jaf min huma, tahom ma[fra^ U min jaf jg[odd sal-g[axra, malajr jasal g[all-konklu]joni g[aliex dil-ma[fra ta’ Muscat lill-elf ru[ li xa[[mu u serqu medja ta’ mitt elf ewro kull wie[ed. G[ax jekk dawk li xxa[[mu issa huma mag[rufin, Muscat qal li jaf min huma l-elf li xa[[mu. Mela min hemm f’dawn l-elf biex Muscat, wara li qal li jaf min huma, tahom ma[fra?
Il-vapur enormi li j;orr il-gass, li l-Prim Ministru Muscat irid jankra b[alu fil-Bajja ta’ Marsaxlokk, u li hu og[la mis-swar tal-Port il-Kbir
Il-Labour ma ried xejn f’Delimara Kif jinbidlu ]-]minijiet. Kif ilLabour jag[mel dejjem dak li jaqbillu. Niftakar fil-kru/jata li g[amel il-Partit Laburista wara li tilef l-elezzjoni tal-1987 meta ma riedx li ssir il-power station, li tant kellna b]onn f’Delimara. Sa[ansitra kien g[amel protesti fuq is-sit biex jesprimi ddi]approvazzjoni tieg[u dwar impjant li tant kien b]onju] biex tikber l-ekonomija f’pajji]na u li tant kienu saru studji dwaru biex ikunu wkoll studjati siti alternattivi. I]da l-istudji wrew li dak kien l-a[jar sit g[all-impjant tal-power station.
L-impjant idda[[al fil-blat li tqatta’ biex kemm jista’ jkun ma jkunx ta’ ostaklu g[all-ambjent. I]da llum, il-Partit Laburista jrid ipo;;i u jankra vapur enormi li jaqbe] is-swar tal-Port ilKbir, f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk. Vapur enormi li mhux biss hu ;gant fid-daqs tieg[u, i]da fuqu jkun hemm ma[]un il-gass g[all-power station. U dan biex ma jkomplix jibni fuq il-politika ta’ gvern Nazzjonalista li kien ippjana b’fondi wkoll tal-Unjoni Ewropea biex Malta jkollha pajp
tal-gass mal-kontinent Ewropew u b’hekk ikun evitat kull periklu fil-qalba tar-residenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a. A. Bartolo Tas-Sliema
L-ittri f’din il-pa;na
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon {idma kbira bejn il-Pulizija ta’ Malta, lItalja, il-Jugoslavja u Franza wasslet biex jott mimli droga li kien dirett lejn Malta fi tmiem il;img[a kien inter/ettat mill-Pulizija Taljana u b’hekk kunsinna kbira ta’ droga destinata g[assuq lokali nqabdet. Erba’ linji tal-ajru Ingli]i kienu nominati mill-Awtorità tal-Avjazzjoni ?ivili tar-Renju Unit biex jibdew joperaw mill-a[[ar ta’ Marzu titjiriet bi skeda bejn Malta u l-Ingilterra, u se jie[du post il-British Airways. Il-kri]i tal-ener;ija kaw]a tal-kri]i li wiret ilGvern fil-qasam tal-produzzoni tal-ener;ija, bdiet tfaqqa’ hekk kif id-domanda g[all-elettriku fil-;img[a ta’ qabel telg[et b’aktar minn 13% fuq l-og[la domanda tas-sena l-o[ra.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrum {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
13
ILLUM IL-:IMG{A
Il-[addiema barranin f’pajji]na Evarist Bartolo, il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol, hu rrapurtat li qal li f’Malta hawn ja[dmu madwar 18,000 barrani li erbg[in fil-mija minnhom
tqabbdu g[aliex il-[addiema Maltin ma ;ewx im[arr;a fissnajja’ ne/essarji g[all-impjiegi l-;odda. ?ifra g[olja [afna li jkun taj-
jeb li jkollna breakdown tag[ha, spe/jalment minn fejn ji;u dawn il-[addiema u x’jag[mlu. I]da hi wkoll /ifra po]ittiva li turi kemm il-Gvern pre/edenti
[alla ekonomija soda tant li kienet kapa/i to[loq eluf ta’ impjiegi. ?ifra li nemmen li ma tinkludix eluf ta’ impjiegi o[ra
part-time li huma l-uniku impjieg ta’ dak li jkun qed ja[dem u li jag[]el li ma ja[dimx ;img[a s[i[a min[abba ra;unijiet varji.
Nassumi li dawn it-18,000 barrani kollha qeg[din ja[dmu b’mod legali. Li jfisser li qed i[allsu t-taxxi, il-kontribuzzjonijiet tas-Sigurtà Nazzjonali, qed jikru fejn joqog[du, qed jonfqu biex jg[ixu u jiddevertu. Bla dubju, dawn l-eluf ta’ [addiema barranin fostna qed jikkontribwixxu bil-qawwi lejn it-tkabbir ekonomiku ta’ pajji]na, qrib in-nofs biljun ewro! Hawn min jirra;una mod ie[or. Hawn min jirra;una li dawn il-barranin qed jie[du post il-Maltin. Nemmen li dawn qed jokkupaw xog[ol li ma jridux jag[mlu l-Maltin, jew kif stqarr il-Ministru Bartolo, ma ;ewx im[arr;in g[alih. Is-settur tal-I-gaming Il-Ministru Bartolo semma li fis-settur tal-I-gaming tlieta biss
minn kull g[axar [addiema huma Maltin. Jista’ jkun i]da li anke hawnhekk irridu naraw ilkumpaniji tal-I-gaming minn fejn huma ;ejjin u jekk g[andniex [addiema li kapa/i jitkellmu l-lingwi me[tie;a minn dawn il-kumpaniji. Dan hu importanti li jing[ad g[aliex mhux kul[add hu kapa/i jitkellem, ng[idu a[na, binNorve;i] jew l-I]vedi]! Biss anke hawnhekk nistg[u nsibu soluzzjoni kif kien sab ilGvern Nazzjonalista meta kienu ;ejjin Malta l-Lufthansa Teknik u ma kellniex in;iniera biex jokkupaw il-postijiet li kellhom. L-MCAST t[arre; l-in;iniera
Dakinhar kienu saru korsijiet l-MCAST biex t[arr;u lin;iniera li kienu me[tie;a. Bosta mill-impjiegi rikjesti fissettur tas-servizzi finanzjarji jkunu je[tie;u ]g[a]ag[ li jo[or;u mill-Università u minn dawn isibu. Is-settur tal-lukandi u ristoranti jkun je[tie; kull tip ta’ ]g[a]ag[ im[arr;a li
F’pajji]na b[alissa hawn madwar 18,000 barrani li qed ja[dmu - /ifra po]ittiva li turi kemm il-Gvern pre/edenti [alla ekonomija soda tant li kienet kapa/i to[loq eluf ta’ impjiegi
jo[or;u mill-Istitut tal-Istudji Turisti/i, li wkoll feta[ u kabbar Gvern Nazzjonalista. I]da fil-qasam turistiku hemm [afna [addiema barranin li ]gur mhumiex hemm g[ax m’g[andniex fejn in[arr;u l-Maltin. Ilverità hi li f’dan is-settur il[addiema full-time ftit ji]diedu, i]da ji]diedu [afna l-parttimers. Anke hawnhekk wie[ed irid janalizza g[aliex qed ji;ri dan. Pajji] li qieg[ed fl-Unjoni Ewropea jrid ja//etta li jilqa’ [addiema mit-28 tal-UE kif huma jilqg[u lil tag[na. Skambju liberu tal-[addiema L-iskambju liberu
tal[addiema hu wie[ed mill-g[anijiet ewlenin tal-UE. Issa jekk ilMaltin fil-mijiet tag[hom qed isibu opportunitajiet ta’ xog[ol
Pajji]na lill-[addiema barranin g[andu b]onnhom jekk irid ikompli jkabbar l-ekonomija biex tag[mel tajjeb g[all-i]vilupp tal-pajji]
Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
fil-pajji]i tal-UE, il-[addiema mill-pajji]i tal-UE ma tistax i]]ommhom milli ji;u ja[dmu Malta. {u l-Lussemburgu, pajji] b’popolazzjoni daqs tag[na. Dan jilqa’ madwar 100,000 [addiem barrani li [afna jid[lu ja[dmu kuljum u li kkontribwew biex dan il-pajji] ]g[ir g[andu l-og[la livell ta’ g[ajxien. Dan l-a[[ar kien hemm referendum fl-I]vizzera kontra dd[ul bl-addo// ta’ [addiema f’dak il-pajji]. Ir-referendum g[adda, anke jekk bi ]brixx.
Issa l-I]vizzera mhix membru tal-UE i]da g[andha ftehim mal-UE dwar skambju [ieles ta’ kummer/. Ftehim li j;ib mieg[u dmirijiet, primarju fosthom il-moviment [ieles tal-[addiema. L-UE di;à g[amlitha /ara lillI]vizzera li jekk din se ]]omm il-[addiema milli jid[lu, timblukkalha l-kapitali. Fil-fatt Brussell di;à waqqfet in-negozjati fuq l-elettriku min[abba li qed issostni li l-I]vizzera kisret il-ftehim mal-UE. Il-b]onn ta’ [addiema barranin Pajji]na l-[addiema barranin
g[andu b]onnhom jekk irid ikompli jkabbar l-ekonomija biex tag[mel tajjeb g[alli]vilupp tal-pajji]. F’Di/embru kien hawn jirre;istraw g[ax-xog[ol 7,400 persuna. Anke li kieku dawn kellu jinstabilhom ix-xog[ol kollha xorta kien ikun g[ad hemm b]onn qrib il-11,000 persuna o[ra biex jag[mlu tajjeb g[at-18,000 barrani li hawn ja[dmu Malta. Dan hu l-argument kollu. Il-Maltin g[andhom
ja[dmu. G[andhom jing[ataw it-ta[ri; u t-tag[lim biex jimlew postijiet vakanti. Biss, il[addiema barranin huma u jibqg[u sors importanti ta’ ;id u tkabbir ekonomiku. Fost il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea hemm miljuni ta’ [addiema barranin li qed jag[mlu xog[ol li ma jridux jag[mlu [addiema tal-post. Dan hu parti mill-i]vilupp u t-titjib fil-livell tal-g[ajxien. F’Malta kien hemm ]mien, mhux ’il bog[od [afna, meta kellek [addiema ji;;ieldu biex jag[mluha ta’ kenniesa, biex ji;bru l-iskart, jew biex ja[dmu fis-settur tal-kostruzzjoni. Illum dawn l-impjiegi ftit g[adhom ifittxuhom il-Maltin u g[alhekk qed jag[muhom ilbarranin. Hemm impjiegi o[rajn li m’g[adhomx jag[mlu daqskemm kienu qabel ilMaltin. Fosthom fil-lukandi u rristoranti. Dan hu parti mill-progress. Linkwiet jibda mhux meta jkollok ja[dmu l-barranin, i]da meta ma jin[olqux impjiegi bi]]ejjed. G[aliex hu hemm li l-ekonomija tibda tbatti u taqta’ lura.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Il-Pulizija tispara g[al fuq dimostranti fi kwartier ta’ Kjev (ritratt> EPA)
Dimostranti armati bl-air-guns jikkonfrontaw il-Pulizija fit-toroq ta’ Kiev. (ritratt EPA)
Imutu l-g[exieren tan-nies waqt il-vjolenza fi Kiev L-UKRAJNA
Fil-pre]ent g[addejja battalja qalila ‘g[ar-ru[ u l-qalb’ ta’ Kiev, bir-rapporti jtennu li nqatlu talanqas sebg[in persuna, lbiera[, fost l-isparar tal-pulizija g[al fuq iddimostranti fl-in[awi madwar Pjazza Indipendenza, fi/-/entru tal-belt kapitali Ukrajna. Il-pulizija u l-qawwiet spe/jali tal-Gvern mag[rufa b[ala Berkut qeg[din jirrea;;ixxu b’aggressivita kbira g[al kwalunkwe sitwazzjoni filwaqt li jisparaw g[al fuq in-nies b[ala ‘soluzzjoni’. Min-na[a tag[hom, id-dimostranti ]g[a]ag[ li jemmnu fil-futur tag[hom b[ala ‘Ewropej’ ukoll qed iwie;bu bi vjolenza, fejn ;ieg[elu lill-pulizija jirtiraw minn diversi bnadi, minbarra li [adu kontroll ta’ ‘aktar territorju’ fi Kjev. Kelliema g[all-Gvern Ukrajn qalu li d-dimostranti anki qed i]ommu numru ta’ pulizija b[ala pri;uniera, bl-istampa barranija tirrapporta dwar ‘katavri tal-vittmi mg[ottija bil-gvieret’ fl-in[awi
tal-isparaturi. Dan meta [afna midruba kellhom ikunu trattati g[all-;rie[i li ;arrbu qalb il-lobbies tal-lukandi mifruxin madwar il-belt partikolari. Intant, il-Ministri g[allAffarijiet Barranin tal-Unjoni Ewropea ltaqg[u biex jiddiskutu l- vjolenza fl-Ukrajna fejn ikkrolla l-ftehim biex ma jsirux aktar konfronti bejn il-qawwiet talGvern u d-dimostranti. Min-na[a tag[hom, il-Pulizija Ukrajna qed twissi biex ir-residenti fi Kiev ma jo[or;ux fittoroq u bis-Sindku ta’ Kiev jirri]enja mill-kariga b’konnessjoni mad-dmija. L-inkwiet qed jikkon/entra madwar ‘front’ ;did, xi mitt metru ‘l bog[od mill-pjazza ewlenija ta’ Kiev u wara li d-dimostranti avvi/inaw id-distrett li jinkludi lbini tal-Gvern. Ir-rapporti, sadanittant, qalu li lpulizija qed jirrea;;ixxu blisparar g[all-’movimenti’ taddimostranti Ukrajni li jridu l-
g[aqda konkreta mal-UE u blosservaturi qed jistennew aktar dmija fis-sig[at li ;ejjin. Hu minnu wkoll li l-Pulizija fi Kiev g[andhom l-armi ‘ta’ kwalunkwe denominazzjoni’; b’numru ta’snipers (mal-Pulizija) ukoll qed jisparaw g[al fuq id-dimostranti. Il-battalji [orox jenfasizzaw irrabja tal-poplu g[all-President talUkrajna, Viktor Yanukovich, xhur wara li hu kien /a[ad g[al asso/jazzjoni storika mal-UE u fejn g[amel minn kollox biex ikattar l-unjoni ta’ pajji]u marRussja. Xejn anqas mir-ri]enja ta’ Yanukovich ma tissodisfa liddimostranti Ukrajni, bil-Prim Ministru tar-Russja, Dmitry Medvedev, itenni, lbiera[, li lPresident tal-Ukrajna ‘m’g[andu jservi b[ala tapit g[al [add’. Il-kummenti ta’ Medvedev qed ikunu interpretati b[ala ‘messa;; minn Moska’ biex l-awtoritajiet Ukrajni ma jillimitawx ru[hom flisforzi biex ira]]nu lill-poplu.
Kuruna tar-ru]arju fuq bi//a [adida, bl-in[awi ta’ Pjazza Indipendenza (fi Kiev) b[ala sfond (ritratt EPA)
Dimostranti j;orru persuna midruba waqt l-inkwiet fil-kapitali Ukrajna (ritratt EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Se jing[ata kumpens lill-vittmi tal-istupru ta[t Gaddafi IL-LIBJA
In-nisa li spi//aw stuprati waqt ir-rewwixta tal-2011 li ;abet fi tmiemu r-re;im tal-eksdittatur Libjan, Muammar Gaddafi, g[andhom ikunu rikonoxxuti b[ala vittmi tal-gwerra, u dan skont digriet li g[adu kemm g[adda l-Kabinett fi Tripli. Id-digriet – li je[tie; lapprovazzjoni tal-Kungress Libjan – g[andu jqieg[ed lin-nisa li g[addew minn dan id-destin fuq l-istess livell tal-eksribelli li ndarbu waqt it-taqbida kontra dawk li kienu l-qawwiet ta’ Gaddafi u dan ifisser li huma intitolati g[all-kumpens. Hu allegat li l-qawwiet li
ddefendew ir-re;im ta’ Muammar Gaddafi kienu u]aw l-istupru b[ala arma u biex jitterrorizzaw lil dawk il-Libjani li riedu bidla fit-tmexxija. Intant, u waqt li l-Libja qed tfakkar it-tielet sena mill-bidu tarrewwixta, il-votanti Libjani qeg[din jele;;u istituzzjoni blinkarigu li tfassal il-Kostituzzjoni l-;dida tal-pajji]. Din lIstituzzjoni se tkun mag[mula minn sittin persuna. It-tliet re;juni tal-Libja se jkunu rappre]entati b’g[oxrin membru kull wie[ed. Il-Qorti Kriminali Internazzjonali qalet li waqt irRivoluzzjoni tal-2011 fil-Libja
rnexxielha ti;bor il-provi li Muammar Gaddafi [are; direttiva spe/ifika g[all-istupru tan-nisa b[ala ‘arma’ kontra l-entitajiet tar-ribelli Libjani li riedu jwaqqg[uh mill-poter. U l-fatt li l-awtoritajiet fil-Libja qeg[din jirrikonoxxu ‘l-verità’ tal-vittmi tal-istupru ji;i interpretat b[ala pass bla pre/edent f’dan il-pajji] G[arbi fejn id-diskors dwar l-istupru hu pprojbit. Filwaqt li mhux /ar kemm se jippre]entaw ru[hom in-nisa Libjani li g[addew mill-istupri, u kemm se jirrakkuntaw dak kollu li g[addew minnu, [afna ja[sbu li huma mijiet dawk li ;arrbu din ilforma ta’ aggressjoni ta[t il-barka tar-re;im pre/edenti. Il-Ministru tal-:ustizzja Libjan, Salah al-Marghani, qal li d-digriet li g[adda l-Kabinett joffri tnax-il mi]ura lill-vittmi u dawn jinkludu l-g[ajnuna finanzjarja minbarra kura tas-sa[[a millat fi]iku u psikolo;iku. Fl-istess [in, il-Ministeru tal:ustizzja Libjan qal li m’g[andux jistenna biex il-Kungress Nazzjonali jg[addi d-digriet, bliskop li jevita aktar dewmien u intoppi f’dan ir-rigward – bluffi/jali jittamaw li l-inizjattiva, meqjusa b[ala pass sinifikanti lejn il-;ustizzja, tg[in biex tixpruna lisforzi lejn ir-rikon/iljazzjoni nazzjonali fil-Libja.
IL-KOREA TA’ FUQ> Mument kommoventi g[al din il-mara ta’ 88 sena li tg[ix fil-Korea t’Isfel waqt li qed tiltaqa’ ma’ [uha, g[axar snin i]g[ar minnha, li jg[ix man-na[a l-o[ra tal-peni]ola mifruda. Ir-ritratt ittie[ed waqt ir-riunjoni inter-Koreana talfamilji li qed issir f’resort fuq il-Muntanja Kumgang (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Projbit li jmorru jg[ixu fuq Mars L-EMIRATI G{ARAB MAG{QUDA L - Awtorità :enerali g[all - Affarijiet I]lami/i ( GAIAE) fl - Emirati G[arab Mag[quda [ar;et ordni reli;ju]a , mag[rufa b[ala fatwa , li tg[id li kien kontra l - I]lam li wie[ed imur jg[ix fuq il - pjaneta Mars . L - ordni n[ar;et wara li l organizzazzjoni Mars One [abbret li kienet bdiet pjan biex tibg[at lin - nies fuq ba]i permanenti fuq Mars . Il - kumitat sostna li sforz biex wie[ed imur jg[ix fuq din il - pjaneta tant kien perikolu] li jista ’ jitqies fuq l - istess livell ta ’ suwi/idju , xi [a;a li mhix permessa mill - I]lam . Intqal li jekk xi [add imut waqt dan il - vja;; , dan ma jkunx miet g[al xi ra;uni valida imma jkun qisu ne[[a ru[u b ’ idejh g[aliex kien jaf li kien hemm possibbiltà
kbira li jmut waqt il - vja;; . Il - Mars One qed tittama li sal - 2025 ikun hemm il bnedmin jg[ixu fuq Mars . Imma dawk li se tibg[at ma jistg[ux jer;g[u lura lejn id - dinja . Il - pjan hu li fis snin li ;ejjin jintbag[at it tag[mir me[tie; fuq Mars u meta kollox ikun f ’ postu , jintbag[tu l - bnedmin . Aktar minn 200 , 000 per suna minn madwar id - dinja , fosthom 500 G[arbi , app likaw biex jie[du sehem f ’ din il - missjoni . F ’ Di/embru , il - Mars One g[amlet lista ta ’ 1, 058 per suna biex jibdew il - provi biex jaraw jekk jikkwali fikawx g[al dan il - vja;; . Mars hi 56 miljun kilo metru bog[od mid - dinja u hemm temperatura medja ta ’ 65 grad Celsius ta[t i] ]ero .
L-ITALJA> Ferrari 275 GTB4 mill-1966 g[all-wiri fil-Museo Enzo Ferrari f’Modena, li re;a’ nfeta[ g[all-pubbliku wara li saritlu xi manutenzjoni fit-18 ta’ Frar, meta kien twieled Enzo Ferrari (ritratt> EPA)
Theddida ;dida L-ISTATI UNITI Il-Gvern Amerikan wissa li jista’ jsir sforz biex l-isplussiv jittella’ abbord ajruplan f’]arbun. Uffi/jali qalu li din it-twissija kienet tikkon/erna titjiriet diretti
lejn l-Istati Uniti. Din kienet ittieni darba f’dawn l-a[[ar ;img[at li l-Istati Uniti [ar;et twissija simili. Dan meta ttwissija kienet tikkon/erna splus-
siv mo[bi fit-toothpaste. Fl-2001, Ingli] kien ipprova jisplodi bomba li [eba f’]arbun waqt titjira minn Pari;i lejn Miami.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
:urnalisti ta[t pressjoni L-AZERBAIJAN Il-Gvern tal-Azerbaijan qed i]id il-pressjoni fuq il-;urnalisti indipendenti fil-pajji] fi sforz biex jag[lqilhom [alqhom. F’dawn l-a[[ar ;ranet kien imiss lill-;urnalista Khadija Ismayilova biex tkun fil-mira. Dan g[aliex qed tkun akku]ata li hi spjun barranija u qed tag[mel [sara lill-pajji] mal-barranin min[abba l-kritika g[all-Gvern. Dan min[abba affarijiet li kitbet fuq Facebook u talli infurmat lil politi/i Amerikani b’dak li qed ji;ri fil-pajji]. L-awtoritajiet issa fet[u kaw]a kriminali kontriha wara li kixfet informazzjoni dwar l-a;ir tal-Gvern fuq Facebook meta tkellmet dwar kif il-Gvern qed jipprova jinfiltra lOppo]izzjoni. Ismayilova ta[dem b[ala ;urnalista ma’ Radio Free Europe.
IL-VENE}WELA> Ra;el i;orr lil Genesis Carmona, ta’ 22 sena, li kienet ‘Miss Turi]mu fil-Vene]wela’, wara li nqatlet minn tir sparat mill-Pulizija lejn rasha. Dan se[[ wara protesti li nqalg[u wara l-arrest ta’ Leopoldo Lopez, il-kap tal-Oppo]izzjoni. Fil-;lied inqatlu mill-inqas sitt persuni (ritratt> EPA)
In-nisa u dawk divorzjati fost l-aktar li huma disposti g[al suwi/idju assistit L-I}VIZZERA
Is-suwi/idju assistit jitqies aktar b[ala ‘probabbiltà’ fost innisa, is-sinjuri, il-persuni divorzjati u o[rajn b’livell g[oli ta’ edukazzjoni. Dan skont ri/erka ;dida li [ar;et mill-I]vizzera. Ir-ri/erkaturi fl-Università ta’ Berna sabu li te]isti ddispo]izzjoni g[as-suwi/idju assistit fost din il-faxxa ta’ nies u li madwar sittax fil-mija ta/-/ertifikati tal-mewt g[all-persuni li ng[ataw l-g[ajnuna minn organizzazzjonijiet b[al Dignitas – li
jiddefendu d-dritt tal-individwu li jag[]el biex itemm [ajtu – ma rre;istrawx il-kaw]a tal-mewt spe/ifika. Is-suwi/idju assistit hu legali fl-I]vizzera u r-ri/erkaturi inkwistjoni qalu li r-ri/erka tag[hom tindika li jista’ jkun li numru akbar ta’ nies sempli/iment ‘qed i[ossuhom g[ajjenin wisq bil-pi] tal-[ajja’, Intant, il-fatt li numru sostanzjali ta’ persuni li ng[ataw lappo;; u l-g[ajnuna biex imutu
‘skont ix-xewqa tag[hom’ minn entitajiet b[al Dignitas (li hi bba]ata fl-I]vizzera) jissu;;erixxi li huma sempli/ement kienu ddejqu jg[ixu. Dan meta /-/ertifikati tag[hom ma indikaw l-ebda ka;un tal-mewta partikolari. Ir-ri/erka, li hi ppubblikata filversjoni online tal-International Journal of Epidemiology, turi li ssuwi/idju assistit sar aktar komuni fost in-nisa, il-persuni divorzjati, in-nies li qed jg[ixu
wa[edhom, in-nies bl-og[la livell ta’ edukazzjoni; persuni ming[ajr l-ebda affiljazzjoni reli;ju]a u nnies li jgawdu livell ta’ [ajja superjuri mil-lat materjalistiku. Hu minnu wkoll li studju pre/edenti dwar is-suwi/idji li sar fuq l-inizjattiva ta’ ]ew; organizzazzjonijiet li jippromwovu ddritt tal-individwu biex jag[]el ilmewt, wera li 25 fil-mija tan-nies li ng[ataw din l-g[ajnuna ma kinux ibatu minn mard fatali. Anzi, huma insistew li kienu
‘g[ajjew b’din il-[ajja’ u din kinet ir-ra;uni wara l-g[a]la tag[hom. Intant, ir-ri/erkaturi }vizzeri f’Berna li [adu [sieb l-a[[ar studju analizzaw l-istatistika anonima rigward 1,301 ka] ta’ suwi/idju assistit li se[[ew bejn l2003 u l-2008 biex jaslu g[allkonklu]jonijiet. L-istatistika inkwistjoni pprovdewha tliet organizzazzjonijiet spe/ifi/i li jiddefendu d-dritt ta’ persuna li tag[]el il-mewt fuq ba]i volontarja.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
18
PERSONALITAJIET
ISIMHOM MINQUX FL-ISTORJA (7)
Galileo Galilei> Astronomu u fi]iku mlaqqam b[ala l-fundatur tax-xjenza sperimentali moderna Kien astronomu u fi]iku Taljan . Twieled Pisa , fil -1 5 ta ’ Frar , 1 564 . Mat - twelid semmewh Galileo . Kien l iben il - kbir , fost sitta , li kellhom Vincenzo Galilei , mu]i/ist , u Giulia Fl-erba’ snin li dam l-università, mal-medi/ina Galileo studja wkoll il-filosofija ta’ Aristotile, li dak i]-]mien kien meqjus b[ala fuq quddiem nett fl-g[erf taxxjenza u l-uniku wie[ed li kellu l-barka tal-Knisja Kattolika. Beda jinnamra dejjem i]jed ukoll mas-su;;etti tal-matematika u lfi]ika, oqsma li saru g[al qalbu [afna. Fl-1585, mar lura Firenze, ming[ajr ma kien iggradwa. Hemm min jg[id li dan g[amlu wara li pperswada lili missieru li l-;ejjieni tieg[u kellu jkun ’il hemm mill-medi/ina. I]da hemm min isemmi wkoll li l-problema prin/ipali kienet li ma kellux flus bi]]ejjed biex ikompli jistudja f’Pisa u g[alhekk mar lura Firenze fejn beda jg[allem ilmatematika. Dam erba’ snin jg[allem u, flistess [in, ikompli jistudja u jesperimenta. F’dan i]-]mien, bdew ji;uh /erti dubji dwar il-filosofija u l-[sieb xjentifiku ta’ Aristotile. Nieda wkoll strument li bih setg[et tinstab il-gravità spe/ifika tal-o;;etti billi jinti]nu fl-ilma. Permezz tal-istrument, seta’ jkejjel id-densità ta’ sustanza f’paragun mad-densità talilma. {are; ukoll ktieb li semmieh Il-Bilan/ ?kejken, fejn spjega l-prin/ipji wara l-istudju tieg[u. L-akkwisti ta’ Galileo [allew impatt. Il-fama tieg[u xterdet. Fl-1589, sej[ulu biex jibda jg[allem fl-Università ta’ Pisa. {atruh professur tal-matematika. F’din il-kariga, huwa kien me[tie; li jg[allem l-astronomija fuq il-ba]i tat-teoriji tal-astronomu Grieg Ptolemy, li kien jg[id li x-xemx u l-pjaneti kollha jduru madwar id-dinja. Fit-t[ejjija tieg[u biex jg[allem dan issu;;ett, Galileo ni]el fil-fond flistudju tal-astronomija. Galileo beda wkoll jag[mel /erti esperimenti dwar o;;etti li
Ammannati . Kien l - ewwel xjenzjat li u]a t - teleskopju biex jisko pri fatti importanti ;odda dwar l - astronomija . Kien hu li skopra l - li;i ta ’ kif jitban dal il - pendlu . Iddisinja
g[add varju ta ’ strumenti xjentifi/i . Kien hemm min sejja[lu l fundatur tax - xjenza speri mentali moderna . Fi ]mien l - Inkwi]izzjoni , irrokka mal - Knisja Kattolika , i]da
ma] - ]mien il - Knisja ammet tiet li kienet ]baljat fil - ka] tieg[u . Fil - bidu tas - snin 1 570 , il familja ta ’ Galileo marret Firenze . Galileo beda l edukazzjoni formali tieg[u
fi skola li kien hemm fil monasteru Camaldolese , f ’ Vallombrosa . Missieru riedu jsir tabib . Fl -1 98 1, bag[tu jistudja fl - Università ta ’ Pisa . I] - ]ag[]ug[ studja l - medi/ina , i]da mhux biss .
Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
jaqg[u u nieda publikazzjoni msej[a Fuq i/-?aqliq, fejn inqata’ mill-fehmiet ta’ Aristotile dwar dan il-qasam. Hu kien kburi bix-xog[ol tieg[u. Dan kellu lkonsegwenza li l-kollegi tieg[u, li kienu jemmnu fit-teorija ta’ Aristotile, bdew jitbieg[du minnu. Fl-1592, il-kuntratt li kellu mal-Università ta’ Pisa ma ;iex im;edded u huwa mar jg[allem fl-Università ta’ Padova, fejn dam 18-il sena. Hemmhekk kien jg[allem il-;eometrija, ilmekkanika u l-astronomija. Fis-sena 1604, Galileo [are; studju dwar L-Operazzjonijiet tal-:eometrija u l-Kumpass Militari. Kien studju li wera l[iliet tieg[u fil-kamp tal-esperimenti u applikazzjonijiet teknolo;i/i pratti/i. Fl-1609, Galileo bena l-ewwel teleskopju tieg[u. Meta, permezz tieg[u, beda j[ares lejn is-sema, beda j[oss u jikkonvin/i ru[u li bosta mit-teoriji ta’ Aristotile u Ptomely dwar ir-realtà li hemm ’il bog[od mid-dinja ma kinux korretti. Fost [wejje; o[rajn, huwa skopra li wi// il-qamar mhux talli ma kienx kompletament lixx kif kienu jemmnu u jg[allmu Aristotile u Ptolemy, talli kien muntanju] u m[affer b[ad-dinja. Skopra wkoll li madwar Jupiter hemm erba’ qmura.
Galileo Galilei
Fl-1610, Cosimo de Medici, ilGran Duka tat-Toscana, [atar lil Galileo b[ala l-matematiku personali tieg[u. Din kienet po]izzjoni li [aditu lura lejn Firenze, fejn kompla l-istudji tieg[u dwar is-smewwiet. F’dawn l-istudji, skopra li lpjaneta Venus kienet tg[addi minn fa]ijiet li kienu jixbhu lil dawk tal-qamar. Il-pjaneti u x-xemx
Galileo sar jemmen fit-teorija proposta mill-astronomu Pollakk
Fl-1609, Galileo bena l-ewwel teleskopju. Meta beda j[ares lejn is-sema, beda j[oss u jikkonvin/i ru[u li bosta mit-teoriji ta’ Aristotile u Ptomely dwar ir-realtà li hemm ’il bog[od mid-dinja ma kinux korretti
Nicoolaus Copernicus, li kien jargumenta li l-pjaneti kollha, inklu]a d-dinja, iduru madwar ix-xemx. Dan kien ifisser li kien qed imeri t-tag[lim ta’ Aristotile u dak li kienet tg[id il-Knisja Kattolika dak i]-]mien dwar dan is-su;;ett. Huwa beda jibni t-tag[rif li kien jo[ro; mill-iskoperti tieg[u biex juri li kien Copernicus li kellu ra;un, mhux Aristotile. Fl1612, kiteb ittra lil student, Castelli, biex jispjegalu kif itteorija ta’ Copernicus ma kinitx tikkontradixxi dak li hemm filBibja. Huwa argumenta li lIskrittura nkitbet minn perspettiva dinjija u implika li x-xjenza kienet tipprovdi perspettiva differenti li kienet iktar e]atta.
Fl-ittra tieg[u, Galileo argumenta li l-Iskrittura – g[alkemm il-verità innifisha – kultant g[andha ti;i mifhuma f’sens figurattiv. B[ala e]empju semma li riferenza g[al “id Alla” mhix ma[suba biex ti;i interpretata b[ala li tirreferi g[al mezz li g[andu [ames swaba’, i]da b[ala l-pre]enza tal-Mulej fil-[ajja talbnedmin. Huwa sostna li, ikkunsidrat li lBibja ma g[andhiex ti;i interpretata litteralment f’kull ka], ma jag[milx sens li dak li jkun jaraha b[ala li dwar l-univers tappo;;ja fehma wa[da fuq fehmiet o[rajn. Huwa staqsa: “Min jazzarda jg[id li a[na nafu dak kollu li hemm xi jsir mag[ruf?” g[al pa;na 19
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
19
PERSONALITAJIET
Galileo Galilei - fi ]mien l-Inkwi]izzjoni, irrokka mal-Knisja Kattolika, i]da ma]-]mien il-Knisja ammettiet li kienet ]baljat fil-ka] tieg[u
L-ewwel xjenzjat li u]a t-teleskopju biex jiskopri fatti importanti ;odda dwar l-astronomija minn pa;na 18
Jista’ jkun li Galileo kien qed jittama li l-ittra lil Castelli tkun tfisser rikon/iljazzjoni bejn ilfidi u x-xjenza, i]da hi serviet biss biex tkompli ssa[[an ilqieg[a. L-g[edewwa tieg[u akku]awh li attakka l-Iskrittura u li kien qed jinda[al fi kwistjonijiet teolo;i/i. Wie[ed fosthom, Don Lorini, tefa’ l-[atab fin-nar meta, fis-7 ta’ Frar, 1615, huwa bag[at lill-Inkwi]izzjoni kopja modifikata tal-ittra ta’ Galileo lil Castelli. Konsulenti tal-Inkwi]izzjoni Kattolika ddikjaraw t-teorija ta’ Copernicus b[ala eretika. Galileo obda din l-ordni g[al seba’ snin. Jidher li dan g[amlu l-ewwel nett g[ax kien Kattoliku u wkoll g[ax ma riedx inkwiet. Il-Knisja kellha tradizzjoni twila ta’ interpretazzjoni allegorika tal-Iskrittura. G[aldaqstant, hemm min ja[seb li l-ipotesi ta’ Galileo kellha effett daqshekk qawwi g[aliex ;rat f’fa]i ta’ tensjoni kbira ;;enerata l-i]jed mir-Riforma Protestanta u meta kollox kien iqanqal suspett.
Fis-seklu g[oxrin, kienu diversi l-Papiet li rrikonoxxew ix-xog[ol kbir ta’ Galileo. Il-Papa :wanni Pawlu II u l-Papa Benedittu XVI it-tnejn g[arfu li l-Knisja kienet ]baljat fil-ka] ta’ Galileo Djalogu li nissel l-inkwiet Fl-1623, [abib ta’
Galileo, ilKardinal Maffeo Barberini, sar il-Papa Urbanu VIII. Huwa [alla lil Galileo jkompli l-[idma tieg[u fil-qasam tal-astronomija. Inkura;;ieh ukoll biex jippubblika l-istudju tieg[u, bil-kundizzjoni li jkun objettiv u ma jinkura;;ix it-teorija ta’ Copernicus. Fl-1632, Galileo [are; idDjalogu Dwar i]-]ew; Sistemi Ewlenin tad-Dinja. Din kienet diskussjoni bejn tlieta min-nies: wie[ed li jappo;;ja lit-teorija ta’ Copernicus dwar l-univers, wie[ed li kien kontriha, u wie[ed li ma kien jappo;;ja lil ebda na[a. Galileo sostna li dDjalogu kien newtrali, i]da ma kkonvin/iex li kien hekk. Dak li fid-Djalogu kien jappo;;ja t-
teorija ta’ Aristotile kien fjakk wisq fl-ispjegazzjoni tieg[u u largumentazzjoni kienet konfu]a. Ir-reazzjoni min-na[a talInkwi]izzjoni ma damitx ma waslet. Galileo ssejja[ Ruma. Dam g[axar xhur jidher quddiem l-Inkwi]izzjoni. Kien trattat b’rispett u qatt ma kien mi]mum fil-[abs. Huwa baqa’ jiddefendi l-korrettezza ta’ dak li g[amel. Madankollu, qrib ilfinal, mid-dehra quddiem theddida li kien riesaq lejn it-tortura, ammetta li kien appo;;ja t-teorija ta’ Copernicus. Fl-istess [in, fil-privat baqa’ jsostni li dak li kien qal kien korrett. Galileo nstab [ati ta’ ere]ija u qatta’ l-a[[ar snin ta’ [ajtu arrestat f’daru. Ordnawlu biex ma j[alli lil [add i]uru u biex ma j[allix li xi xog[ol tieg[u ji;i ppubblikat barra l-Italja. I]da
dawn l-ordnijiet injorahom. Xog[lijiet tieg[u ;ew ippubblikati kemm fi Franza u wkoll flOlanda. Fi]-]mien li kien arrestat f’daru, kiteb }ew; Xjenzi :odda, li kienet ;abra taxxog[ol li g[amel f’[ajtu fuq ixxjenza ta/-/aqliq u l-qawwa talmaterjal. Dan ix-xog[ol ;ie stampat fl-Olanda fl-1638. Sa dak i]-]mien, sa[[tu kienet marret lura [afna u kien g[ama. Galileo miet f’Arcetri, qrib Firenze, fit-8 ta’ Jannar, 1642. Ma]-]mien il-Knisja bdiet tifhem li dak li ;ara fil-ka] ta’ Galileo kellu g[eruqu f’di]gwid li fe;; bejn teologi tag[ha u xjenzjati ;odda b[alu, fi ]mien meta x-xjenza kif nafuha llum kienet g[adha qed titwieled. Fl1758, il-Knisja ne[[iet il-projbizzjoni fuq bosta mix-xog[lijiet li kienu jappo;;jaw it-teorija
ta’ Copernicus u sal-1835 loppo]izzjoni tag[ha ne[[ietha kollha. Apolo;ija Fis-seklu g[oxrin, kienu diversi l-Papiet li rrikonoxxew ixxog[ol kbir ta’ Galileo. Il-Papa :wanni Pawlu II u l-Papa Benedittu XVI it-tnejn g[arfu li l-Knisja kienet ]baljat fil-ka] ta’ Galileo.
:wanni Pawlu II kien [atar Kummissjoni biex tinvestiga lkwistjoni ta’ Galileo. Wara li lkummissjoni temmet il-[idma tag[ha, f’diskors li g[amel lillAkkademja Pontifi/ja g[axXjenza fl-1992, il-Papa stqarr li fi ]mien Galileo, bejn ix-xjenza u l-fidi se[[et inkomprensjoni re/iproka tra;ika li ;iet interpretata b[ala rifless ta’ oppo]izzjoni kostituttiva bejniethom. Stqarr ukoll li l-kjarifiki li [ar;u millistudji stori/i li kienu saru jippermettu li ji;i sostnut li dan il-malinti] ta’ niket issa huwa [a;a talimg[oddi. Fis-sena 2000, il-Knisja g[amlet apolo;ija dwar il-ka] ta’ Galileo.
www.maltarightnow.com
ll-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
20
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Frederick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem frederick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN
22 ta’ Frar, fil-lukanda Soreda, il-Qawra. G[all-biljetti /emplu 79425907.
IL-MARSA. Kull nhar ta’ {AL TARXIEN. Il-Kumitat
Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.
IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’
{amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757.
Sezzjonali se jorganizza Blood Donation Day nhar il-{add, 23 ta’ Frar mit-8.30 a.m. san-12.30 p.m. fil-Ka]in tal-Partit. G[al aktar informazzjoni //emplu 99225033.
ANTOINE BORG. Il-{bieb {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ ta’ Antoine Borg se jorganiz-
Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634. AVVI}I SO?JALI
zaw Coffee Morning nhar itTlieta, 25 ta’ Frar, f’St. Martins Bar & Restaurant, il-Ba[rija. Prezz 5 ewro u trasport b’xejn. G[all-biljetti /emplu 27450114 jew 79092845.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’ ROBERT ARRIGO. Il-{bieb David Casa se jorganizzaw
ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw ikla ?iniz fil-Jade Gardens Restaurant, f’San :iljan illum il-:img[a, 21 ta’ Frar. Prezz 1 7 - il ewro . G[all - booking /emplu 23285000.
Coffee Morning, nhar it-Tlieta, 25 ta’ Frar fil-Buskett Roadhouse, il-Buskett. Prezz 7 ewro. Trasport provdut. G[al iktar informazzjoni /emplu 79903090.
Comodini Cachia se jorganizzaw Buffet Dinner g[ada s-Sibt,
{bieb ta ’ Robert Cutajar se jorganizzaw Coffee Morning
THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese ROBERT CUTAJAR. Il -
nhar it - Tlieta, 25 ta ’ Frar fid - 9 .1 5am fil - kumpless Splash and Fun f ’ Ba[ar i/ ?ag[aq . Prezz 7 ewro bit trasport inklu] . It - trasport se jkun provdut mill - Mellie[a, in - Naxxar u San Pawl il Ba[ar . Biljetti jistg[u jinkisbu billi wie[ed i/empel 79262 1 0 1 , ming[and il - helpers fid - distrett jew billi tibag[tu email fuq robertcutajar72@gmail.com.
{AL
LUQA. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Coffee Morning, nhar il {amis, 27 ta’ Frar fil-Ka]in tal - Partit fid - 9am . Biljetti ming[and il - membri tal Kumitat Sezzjonali jew /emplu 79069228 jew 79056068. EDWIN VASSALLO. Il -
{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 27 ta’ Frar filLukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz 7 ewro. G[al trasport jew aktar informazzjoni /emplu 21433869.
www.maltarightnow.com
ll-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
21
AVVI}I PN MARIO DE MARCO. Il-{bieb Marzu fit-8 p.m. fil-Ka]in tal- IL - G}IRA. ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning nhar itTlieta, 4 ta’ Marzu fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. Trasport fit-8.30am mill-postijiet tassoltu. Prezz 6 ewro. G[all-biljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911.
JASON AZZOPARDI. Il-
{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 6 ta’ Marzu fil-lukanda Waterfront, Tas-Sliema. Prezz 6 ewro. Trasport jitlaq fid-8.45am. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21666736 jew 99841333.
{’ATTARD.
Partit. Prezz 10 ewro g[all-kbar u 6 ewro g[at-tfal. G[al aktar informazzjoni /emplu 99805175 jew 79986084.
STEFANO MALLIA. Il-{bieb ta’ Stefano Mallia se jorganizzaw Coffee Morning nhar itTlieta, 18 ta’ Marzu fir-Razzett tal-{biberija, f’Marsaskala. Prezz 6 ewro bit-trasport inklu]. G[all-biljetti /emplu lill-helpers tas-soltu jew 99242992. KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Coffee Morning nhar lErbg[a, 26 ta’ Marzu fi Splash & Fun Park, f’Ba[ar i/-?ag[aq fid9.30am. Prezz 6 ewro bit-trasport inklu]. G[al aktar informazzjoni /emplu 79692626 jew ibag[tu email fuq info@kristydebono.com.
Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza Subbuteo Tournament fil-ka]in FX Dingli, nhar il-:img[a, 7 ta’ Marzu. Il-log[ob jibda fis6.30pm u t-tournament se jkun jismu ‘Stefano Mallia Cup’. Wara t-tournament se jitqassmu trofej u midalji mill-kandidat g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew Stefano Mallia u misSindku Stefan Cordina. G[al aktar informazzjoni /emplu 21414712, 77405867 jew 99405867.
PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers.
{’ATTARD.
IL-KALKARA.
Il-Kumitat Sezzjonali se jorganizza ikla filka]in FX Dingli, nhar il-:img[a, 7 ta’ Marzu fit-8.30pm. Prezz 10 ewro. G[al aktar informazzjoni /emplu 21414712, 77405867 jew 99405867.
SAN :WANN. Il-Kumitat
Sezzjonali se jorganizza Pasta Night nhar il-:img[a, 14 ta’
AVVI}I O{RA
L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali
Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom lis-Segretarju, Kumitat Sezzjonali PN Kalkara, Ka]in PN, Xatt tal-Kalkara, il-Kalkara. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik l-anqas vanta;;u]a.
Il - Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at - tmexxija tal - bar tal Uffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lis Segretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d - dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;u]a.
SANTA LU?IJA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at - tmexxija tal - bar tal -
Uffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom flimkien mad-dettalji kollha lis-Segretarju Kumitat Sezzjonali PN Santa Lu/ija, Dawret it-Torri, Santa Lu/ija. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta anke l - aktar wa[da vanta;;u]a.
{AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did. Il-bar qed jifta[ mit-Tnejn sas-
Sibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti l-appetizers.
TA ’
XBIEX. Il - Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-10 p.m. mit-Tnejn sasSibt u l-{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll lappetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 19>00 20>30 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
06:45 - Good Luck Charlie 07:05 Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 - Wolfblood 09:50 The Suite Life on Deck 10:15 A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 21:35 Wizards of Waverly Place 22:00 The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30
Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends. -
Film ma[dum fis-sena 1991 bl-atturi prin/ipali Roberto Benigni (fir-ritratt), Nicolette Braschi u Paolo Bonacelli
Johnny Stecchino – Canale 5, 21>10
G[al min ma jafx lil Johnny Stecchino, nippre]entahulkom b[ala bniedem ta’ qalb tajba u li j[enn g[all-proxxmu i]da g[andu vizzju ikrah sforz kemm g[adu iblah. G[andu vizzju jisraq il-banana. Dan il-vizzju wasslu fi ftit inkwiet mhux [a]in spe/jalment ma’ dawk ta’ madwaru. Xi ;ralu dan Johnny? Kif baqa’ u f’liema saram da[al? TVM
Smash
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – L-irkant 11:30 – Gadgets 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 Malta u lil hinn minnha 16:30 – Ittriq 16:50 – Labrats 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Pureè 18:55 – Focus 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Xarabank 21:45 - Headline News 21:50 - (ikompli) Xarabank 23:15 – A[barijiet 23:30 - Playing by the heart. Film 1998.
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 A to Z Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi 16:10 - K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 – {abbejtek (r) 20:30 Grand Lottery (live) 20:40 Qeg[din Sew! 21:30 - Malta u lUnjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.
TVM 2
06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 10:30 - Una mattina verde 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:20 - La vita in diretta 16:50 - Rai Parlamento telegiornale 17:00 – Tg1 17:10 -Che tempo fa 18:50 – L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - 64 festival della canzone Italiana 00:30 - Tg1 notte 01:05 – Cinematografo 01:55 – Sottovoce.
07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Extraordinary women 11:55 – Waqtiet 12:00 – Pureè 12:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 14:15 - Tuffi[at migduma 14:45 Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – Extraordinary women 15:50 – It-Triq 16:00 Niskata (r) 18:00 - Sports Panorama 19:30 – Waqtiet 19:40 Extraordinary women 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:40 - Rajt ma rajtx 21:10 - Mattia 21:40 - Headline News 21:45 - Tuffie[at Migduma 22:15 Focus 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Venere. One
07:00 - Breakfast News 08:50 Hazzzard daily update 09:00 Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16 :30 – Popcorn 17 :00 – Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 – Teleshopping 18:00 - In D House 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:40 – Maskra 21:50 Fresh & Funky 22:35 – Midinbin 23:30 - ONE News.
Raiuno
Raidue
06:40 – Cartoons 08:10 - Zorro 08:35 – Desperate housewives 10:00 - Tg2 Insieme 10:30 - Meteo 2 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 eat parade 13:50 - TG2 Si, viaggiare 14:00 Detto fatto 16:15 - Cold case (TF) 17:55 - Tg2 Flash LIS 18:45 Squadra speciale cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 21:00 - LOL:-) (varjeta) 21:10 - Virus 23:20 - Tg 2 notizie 23:35 - Obiettivo pianeta 00:35 - Rai parlamento 00:45 Tornado warnng. Film 2012. Raitre
06:30 - Rassegna stampa 07:00 Tgr Buongiorno Italia 08:00 – Agora 10:15 - Mi manda raitre 11:15 – Elisir 12:00 - Tg 3 # Meteo
3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Rai educational 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 15:15 - Terra nostra (TN) 16:05 Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 – Blob 20:15 – Sconoscuiti 20:35 Un posto al sole (soap) 21:05 Rommel. Film 2012 23:20 Superstoria 2014 24:00 - TG3 Linea notte 01:25 - Rai educational 01:50 - Fuori orario. Canale 5
08:00 - Tg 5 mattina 08:50 - Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine (soap) 14:45 - Uomini e donne 16:10 - Il segreto (soap) 16:55 - Pomeriggio cinque (attwalita) 18:50 - Avanti un altro! 20:00 Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Johnny stecchino. Film 1991 23:30 – Matrix 01:30 - Tg 5 Notte # Meteo. Rete 4
07:20 - Miami vice (TF) 08:15 Hunter09:45 - Carabinieri 4 (fiction) 10:50 - Ricette all’italiana 11:30 Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Lo sportello di Forum 15:30 - My life – segreti e pssioni 16:00 - Splendore nell’erba. Film 1961 18:55 - Tg 4 19:35 - Il segreto (TF) 20:30 - Tempesto d’amore 21:15 - Quarto grado 23:55 - Power potere. Film 1986. Italia 1
06:55 - Friends (TF) 07:40 - Una mamma per amica 09:30 - Everwood (TF) 11:25 - Dr House (TF) 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 – Cartoons 14:55 - Big bang theory 15:45 - Two and a half men 16:30 - E alla fine arriva mamma! 16:55 - Nikita (TF) 18:30 - Studio aperto 19:20 - Csi: Scena del crimine 21:10 - Arrow II 22:50 - The tomorrow people 00:50 - Sport mediaset 01:15 - Heroes (TF).
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
23
TV#RADJU F. Living
GO Stars
07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Nintrefa ’l Fuq 10:00 - Jien u Int 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 - Fil-:nien ma’ Melo 18:00 Teleshopping 20 : 30 - Belle Donne 23:30 - F. Living Magazine 01:30 Teleshopping.
08:10 - Zero dark thirty 10:50 - Dancing on the edge 12:20 - The Lxd: Secrets of the RA 14:00 - After earth 15.40 - Brave 17:10 - A fantastic fear of everything 20:30 - The big bang theory 21:00 World War Z 23:00 – Source 00:30 Sanctum. 02:20 - A fantastic fear of evertything.
Xejk
BBC Entertainment
7:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 Romance 10:45 – Telemarket 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Kontra r-Ri[ 13:30 – The 80’s 14:00 – Jazz# Pop# Rock 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Audio Video Clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request 20:00 – Hits 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Country 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market.
06:40 - Boogie Beebies 06:55 - Garth and Bev 07:05 - The Large Family 07:15 - Mr Bloom’s Nursery 07:35 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:55 Boogie Beebies 08:10 - Garth and Bev 08:20 - The Large Family 08:30 - The Weakest Link 09:15 My Hero 09:45 – Extras 10:15 - EastEnders 10:45 Doctors 11:10 - Emma 12:05 - Emma 13:00 - Emma 13:50 - Emma 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 Famous, Rich and Jobless 16:35 - Hustle 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Walk on the Wild Side 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - Beautiful People 20:30 - Blackadder the Third 21:00 - Last Man Standing 21:50 - Friday Night Dinner 22:15 – Afterlife 23:00 Jonathan Creek.
Melita More
09 : 00 - Grey ’ s Anatomy 09 : 45 Private Practice 1 0 : 30 - Criminal Minds 11:15 - Supernatural 12:00 SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - How I Met Your Mother 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 -Suits 17:15 - Psych 18:15 -Days Of Our Lives 19:00 - Mike & Molly 19:30 - GO ON 20:00 - Whitney 20:30 - Glee 21:15 - SMASH 22:00 - FRIDAY AT THE MOVIES 23 : 30 Whitney 00:00 - The Mentalist 00:45 - How I Met Your Mother 01:15 – Fringe.
06:30 - The Aviator 08:05 - Night of the Comet 09:40 - Memories of Me 11:20 Killer Klowns From Outer Space 12:45 The Extreme Adventures of Super Dave 14:15 - The Playboys 16:00 - Race for the Yankee Zephyr 17:45 – Network 19:45 - MGM’s Big Screen 20:00 - After Dark, My Sweet 21:50 - The Comfort of Strangers 23:35 - Desert Hearts.
La 5
Diva Universal
1 0 :1 0 - Vivere 1 0 : 35 - Tempesta d’amore 12:20 - Alisa segui il tuo cuore 13:10 - Una mamma per amica (TF) 14:00 - Non ditello alla sposa 15:20 - Extreme makeover home edition 17:00 - Alisa segui il tu cuore 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:30 |Glee 20:20 - Un mamma per amica (TF) 21:10 - Sara perche ti amo. Film 2008 23:00 - Uomini e donne 00.05 Aspettando grande fratello.
06:00 – Ironside 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Mystery Woman: Game Time 09:33 - Fede Cieca 09:50 - Ironside 10:50 - Agatha Christie’s Poirot 11:50 Un Peu Plus 12:00 - Mystery Woman: Wild West Mystery 13:35 - Great Women 13:50 - Kojak 14:50 - ER 15:45 - Great Women 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 Mystery Woman: At First Sight 18:38 Rare Books and Manuscripts 18:50 Kojak 19:50 - Agatha Christie’s Poirot
MGM Movie
20:50 - Great Women 21:00 - ER 21:52 - ER 22:44 - Great Women 23:00 Strong Medicine 23:50 - Strong Medicine. Discovery Channel
06:50 - Auction Hunters: Sin City Shootout 07:15 - Ultimate Survival: Compilation 2 08:10 - Dual Survival: Bogged Down 09:05 - Gold Rush: Redemption Road 09:55 - American Guns: Tommy Gun; 20 Pound 50 Cal 10:50 - How Do They Do It?: Airbags; Ice Rinks; Mattresses 11:15 - How It’s Made 11:40 - MythBusters: Dodge a Bullet 12:35 - Extreme Engineering: South African Gold Mine 13:30 Overhaulin’: 1954 Chevy Pickup Truck 14:25 - Auction Hunters: Trading Places 14:55 - Auction Hunters: Flying Ton, Creeping Allen 15:20 - Money Barn: Drag Me to Sell 15:50 - Auction Kings: U-Boat Telescope; Helen Keller Letter 16:15 - Deadliest Catch: We’re Not Gonna Take It 17:10 - Ultimate Survival: Norway: Edge of Survival 18:05 Auction Kings: Signed Drumstick Collection; Trans Am GTA 18:35 Auction Hunters: Trading Places 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Tequila; Waterbeds; Flip Flops; Silver 20:00 - Moments of Terror 21:00 Mercenaries: World’s Longest Hi-Jack 22:00 - Secret World of Bodyguards 22:30 - Mobster Confessions: John Veasey 23:00 - A Haunting: Well to Hell. Discovery World
06:00 - Treasure Quest 06:5 -0 Chasing Classic Cars 07:15 - Chasing Classic Cars 07:45 - Inventions That Shook the World 08:35 - Alps From Above 09:30 Curiosity 10:20 - The Mystery of the Alaskan Mummies 11:10 - Combat Countdown 12:05 - Inventions That Shook the World 12:55 Richard III: The Unseen Story 13:50 - Long Way Down 14:45 - Treasure Quest 15:40 - Combat Countdown 16:35 - Curiosity 17:25 Solving History With Olly Steeds 18:20 - Inventions That Shook the World 19:10 - Chasing Classic Cars 19:35 - Chasing Classic Cars 20:05 - Altered Statesmen 21:00 - Legend Detectives 21:55 – Curiosity 23:45 - The Mystery of the Alaskan Mummies.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
GO sports 2
08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:35 FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 16:00 FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 19:00 - WATTS 19:30 Timbersports 20:00 - Timbersports 20:30 - Boxing 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - PBA Bowling 23:45 – WATTS.
19:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 - Quarter Finals (Live) 03:00 - Milan Channel.
Eurosport 2
06:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:00 Freestyle Skiing 07:45 - Freestyle Skiing 08:30 - Judo 09:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 10:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 11:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 13:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 15:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 17:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 18:15 ISU Grand Prix, Figure Skating 18:45 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 19:45 - FIS World Cup Alpine Skiing 20:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 21:30 - Fight Club 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO sports 1
Film tal-2012 li fih l-atturi prin/ipali huma Ulrich Tukur, Tim Bergmann u Rolf Kanies
Rommel – Raitre, 21>05
Film mimli azzjonijiet li juri l-[ajja ta’ Rommel fl-era Na]ista. Il-film intlaqa’ tajjeb [afna mill-pubbliku g[alkemm kien hemm kriti/i li kkritikawh bil-goff min[abba g[add ta’ temi. Kellu ]ew; nomini g[all-Oscar li minnhom reba[ wa[da. Jappella [afna g[al dawk li j[obbu l-azzjoni u films tal-gwerra.
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Flusek Distinti (r) NET News Mieg[ek (r) NET News
07:00 - Barclays Premier League Week 26 - West Brom Albion v Chelsea 09:00 - PGA European Tour - WGC Accenture Match Play Championship - Day 2 14:00 - ATP World Tour 500 - Rio Open 500 - Last 16 (part 2) 18:00 - RaboDirect Pro12 - Round 15 - Cardiff City v Leinster 20:00 - UEFA Champions League Magazine Programme 19 21:05 RBS Six Nations - Wales v France (Live) 23:05 - Barclays Premier League - Week 27 - Premier League Preview 23:35 - Serie A - Round 24 Hellas Verona v Torino 02:00 RaboDirect Pro12 - Round 14 Munster v Zebre 04:00 - Barclays Premier League -Week 26 Manchester City v Sunderland 06:00 - Trans World Sport.
GO sports 3
20:00 - PGA European Tour - WGC Accenture Match Play Championship - Day 3 (Live) 00:00 - Inter Channel. GO sports 4
20:30 - Ligue 1 - Round 26 - AS Monaco v Stade de Reims (Live) 22:30 - Juve Channel. GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - Barclays Premier League - Week 26 - Hull City v Southampton 11:30 Serie A - Round 24 - Milan v Bologna 13:30 - Ligue 1 - Round 25 - Paris Saint-Germain v Valenciennes 15:30 - Barclays Premier League - Week 26 - Arsenal v Manchester Utd 17:30 Aviva Premiership - Round 14 -
Leicester Tigers v Gloucester Rugby 19:30 - Barclays Premier League Week 27 - Premier League Preview 20:00 - Serie A - Round 24 - Juventus v Chievo 22:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Fulham v Liverpool 00:00 Trans World Sport 01:00 - Serie A - Round 24 - Genoa v Udinese 03:00 - RaboDirect Pro12 Round 15 - Cardiff City v Leinster 05:00 - Barclays Premier League Week 26 - Newcastle Utd v Tottenham H GO sports 8
09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - Barclays Premier League - Week 26 - Hull City v Southampton 13:30 Serie A - Round 24 - Milan v Bologna 15:30 - Ligue 1 - Round 25 - Paris Saint-Germain v Valenciennes 17:30 - Barclays Premier League - Week 26 - Arsenal v Manchester Utd 19:30 Aviva Premiership - Round 14 Leicester Tigers v Gloucester Rugby 21:30 - Barclays Premier League Week 27 - Premier League Preview 22:00 - Serie A - Round 24 - Juventus v Chievo 00:00 - Barclays Premier League - Week 26 - Fulham v Liverpool 02:00 - Trans World Sport 03:00 - Serie A -Round 24 - Genoa v Udinese 05:00 - RaboDirect Pro12 Round 15 - Cardiff City v Leinster 07:00 - Barclays Premier League Week 26 - Newcastle Utd v Tottenham H.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
24
TV # RADJU
ILLUM FUQ RADIO 101
Rockna – Radio 101, 19>00 Illum fil-programm Rockna, Michael Bugeja, il-pre]entatur tal-programm, se jintervista lil Daniel Bartolo, mu]i/ist stabbilit fix-xena lokali tal-punk, rock u metal.
Matul il-programm Daniel Bartolo se jitkellem dwar lesperjenzi tieg[u ma’ diversi gruppi kif ukoll dwar il-pro;ett tieg[u Daredevil, wara li nieda l-ewwel album tieg[u fl-2006.
ILLUM FUQ NET TELEVISION
Flusek – Net Television, 20>30 Fil-programm Flusek tal-lum se niltaqg[u ma’ Joanna Azzopardi, esperta fil-qasam tal-assigurazzjoni fuq il-[ajja. Mag[ha se nitkellmu dwar poloz ta’ assigurazzjoni fuq il[ajja g[al gruppi u se naraw x’vanta;;i joffru dawn ilpoloz.
Fit-tieni parti tal-programm nitkellmu ma’ Mark Vella li llum se jispjega aktar fil-fond dwar skemi ta’ investiment kollettiv li jinvestu fi skemi o[ra, mag[rufa a[jar b[ala multimanager funds. Tmexxi l-programm Clarissa Ellul bi produzzjoni ta’ New Age Media.
Fabio Fazio, Luciana Littizzetto flimkien mat-tewmin :ermani]i Kessler ikantaw fuq l-ista;e fit-teatru Ariston fit-tieni ;urnata tal-festival tal-kanzunetta Taljana Sanremo (ritratt> EPA)
Lejlet is-serata finali tal-festival Sanremo, b’Sanremo Club Clinton Sammut
Illum hi r-raba’ ;urnata u lejlet is-serata finali tal-festival tal-kanzunetta Taljana Sanremo. Illum dawk li j[obbu l-mu]ika Taljana se jkollhom xalata ta’ divertiment tal-og[la kwalità. B[as-soltu f’12 a.m. se tissejja[ konferenza stampa li tag[ti aktar dettalji dwar x’se ji;ri filg[axija. Din il-konferenza b[al dejjem tista’ tkun segwita permezz tas-sit elettroniku www.sanremo.rai.it. Illejla spettaklu uniku L-ispettaklu jibda permezz ta’ prefestival bi stil Pif u fit-8 p.m. jibda l-festival proprju. Il-programm tal-lejla se jibda b’Sanremo Club u dan g[aliex lorganizzaturi ta’ din is-sena jridu jsellmu l-a[jar mu]ika Clarissa Ellul
Taljana li qatt ;iet kantata matul is-snin.
B[alma [afna jafu, g[al [afna snin it-teatru Ariston beda jkun alternat bejn il-Premio Telco u lFestival ta’ Sanremo. Dawn i]]ew; avvenimenti kienu separati b’[ajt kbir u spiss i]da kien invi]ibbli. Allura din is-serata se tkun dedikata biex tg[aqqad dawn i]-]ew; avvenimenti kbar flimkien u dan se jsir b’Sanremo Club. Sanremo Club se jkun jikkonsisti fl-14-il kantant fis-sezzjoni ‘I Campioni’ li se jkantaw 14-il kanzunetta li hi le;;endarja flItalja u dawn intg[a]lu middirezzjoni u l-organizzaturi. Wara Sanremo Club ikun imiss l-erba’ finalisti minn tmienja tal-kategorija ‘Nuove Proposte’. Dawn jing[a]lu filjumejn ta’ qabel. G[all-finali tag[hom tal-lejla l-votazzjoni se tkun l-istess b[al ta’ qabel ji;ifieri kemm il-;urija kif ukoll it-telespettaturi permezz tat-
televoting se jkollhom l-istess pi] ta’ 50 fil-mija kull wie[ed. Il-premju ‘Artisti Giovani’ Min mill-kantanti se j;ib l-
aktar punti se jkun iddikjarat jew iddikjarata b[ala r-rebbie[a talkategorija u jing[ata l-premju tal-‘Artisti Giovani’ (Artisti }g[a]ag[). Il-mistiedna spe/jali g[as-serata tal-lejla se jkunu Gino Paoli, Paolo Nutini, Luca Zingaretti u Enrico Bringnano, li dawn kollha b’xi mod huma popolari mag[kom it-telespettaturi li ssegwu l-programmi fuq l-istazzjonijiet jew il-mu]ika Taljana. B[as-soltu meta tieqaf ixxandira diretta fuq Raiuno, wie[ed ikun jista’ jsewgi l-ispettaklu ta’ wara s-serata mag[ruf a[jar b[ala l-postfestival i]da dan ikun jista’ jsir biss permezz tas-sit elettroniku uffi/jali miktub fil-bidu ta’ dan l-artiklu.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
10
4
11
IT-TEMP Pjuttost imsa[[ab b’xi xita VI}IBBILTÀ:eneralment tajba IR-RI{ Ftit qawwi g[al qawwi mill-Majjistral li jsir millPunent Majjistru BA{AR Qawwi IMBATT Moderat mix-Xlokk li jsir baxx g[al moderat TEMPERATURA L-og[la 16˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 437.9mm IX-XEMX titla’ fis-06.43 u tin]el fis-17.49
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Jg[in lill-kappillan (5) 6. Min jiret ;id [addie[or (5) 7. Il-karru tat-tren (5) 10. Malli jitwieldu jibdew inew[u (5) 11. Ikkmandajt f’kamarti? (5) 12. Mni]]el il-ba[ar (5) 14. {uta ]g[ira ta’ lewn iswed ka[lani (5) 16. Id-devoti jxidduh minn g[onqhom ta[t lilbies (5) 17. G[olob (5) 18. Passjoni g[al xi [a;a (5)
18
Weqfin>1. Ikkargat fil-lewn (6) 2. Qerda bi qtil ta’ kotra bi [ruxija (6) 3. Xena [ajja jew impin;ija ta’ sehem minn art jew ba[ar (6) 4. Muri t-triq g[and iddirettur? (6) 8. Xewqa (5) 9. Ju]ah il-qassis x’[in iqaddes u waqt ittqarbin (5) 12. Tal-;rieden g[andu joqtolhom (6) 13. Te[ilsu x-xog[ol aktar malajr (6) 14. Li ;ejjin minn Lazju, l-art qadima tarRumani (6) 15. Riskju bla b]onn, ;eneralment fil-log[ob g[all-flejjes kbar (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Idolu, 6. Ismar, 7. Itlaq, 10. u 11. Ibbalzmati, 12. Pulit, 14. {a Ri[, 16. {abja, 17. Testa, 18. Anqas. Weqfin>- 1. Tixtri, 2. Puntal, 3. Pitazz, 4. Frawli, 8. Abbli, 9. {asra, 12. Pilatu, 13. T[abat, 14. {ajjat, 15. {arist.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C
IL-{ADD L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C
IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C
IT-TLIETA L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
4
4
Temperaturi fi bliet li ;ejjin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 17˚ imsa[[ab, Al;eri 16˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 9˚C imsa[[ab, Ateni 17˚C imsa[[ab, Li]bona 14˚C imsa[[ab, Berlin 9˚ ftit imsa[[ab, Brussell 9˚C xita, il-Kajr 25˚C xemxi, Dublin 5˚C imsa[[ab, Kopen[agen 6˚C imsa[[ab, Frankfurt 11˚C ftit imsa[[ab, Milan 10˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 18˚C xemxi, Londra 11˚C ftit imsa[[ab, Madrid 12˚C imsa[[ab, Moska 1˚C imsa[[ab, Pari;i 10˚C imsa[[ab, Bar/ellona 14˚C imsa[[ab, Ruma 14˚C imsa[[ab, Tel Aviv 24˚C xemxi, Tripli 17˚C ftit imsa[[ab, Tune] 15˚C imsa[[ab, Vjenna 11˚C xemxi, Zurich 10˚C xemxi, Munich 9˚C imsa[[ab, St. Petersburg 1˚C imsa[[ab, Stokkolma 0˚C imsa[[ab
Tag[rif Quddiesa bis-sehem tal-Kummissjoni Nisa Madonna tal-:ilju Fl-okka]joni tal-Jum Internazzjonali ddedikat lillMara, il-Kummissjoni Nisa fi [dan is-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju tal-Imqabba se tie[u sehem fil-quddiesa tal-10 a.m. nhar il-{add 9 ta’ Marzu, filknisja parrokkjali tal-Imqabba. Din il-quddiesa se sservi wkoll
b[ala ringrazzjament lil Alla u lil Marija tal-g[ajnuna kollha tag[hom. Kul[add hu m[e;;e; jattendi. Aktar informazzjoni tinkiseb mis-sit elettroniku uffi/jali tas-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju www.talgilju.com. Garage sale Il-Mission Fund se torganizza garage sale f’’St Joseph’, Triq il:ummar, Birkirkara (e]att [dejn il-Forn – triq wara l-[anut Eurosport) mit-Tnejn 3 sal:img[a 7 ta’ Marzu, mid-9.15 a.m. sas-1 p.m. u mill-4.30 p.m. sas-7 p.m.) u s-Sibt 8 ta’ Marzu bejn id-9.15 a.m. u s-1 p.m. Ejja u g[in lil min hu fil-b]onn. Il-Mission Fund tav]a wkoll li lbazaar ikun miftu[ b’mod regolari kull nhar ta’ Tnejn, l-Erg[ba u l-[amis (filg[odu biss) bejn id9.15 a.m. u s-1 p.m. u nhar ta’ :img[a (waranofsinhar biss) bejn l-4.30 p.m. u s-7 p.m.
Tour#pellegrina;; Il-Mission Fund se
torganizza tour#pellegrina;; g[all-Art Imqaddsa mill-24 ta’ Settembru sat-2 ta’ Ottubru. Min hu interessat g[andu j/empel l-uffi//ju filg[odu jew lil Charles Decelis fuq 21575351 jew 99885078. Ikla bejn il-[bieb millG[aqda tan-Nar Madonna tal-:ilju tal-Imqabba L-G[aqda tan-Nar fi [dan isSo/jetà Mu]ikali Madonna tal:ilju tal-Imqabba se torganizza ikla g[as-so/ji u l-partitarji kollha l-:img[a 7 ta’ Marzu filKa]in tas-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju li jinsab filpjazza ewlenija tal-Imqabba, fit8 p.m. Il-menu se jkun jikkonsisti flewwel platt, g[a;in, it-tieni platt b’g[a]la bejn majjal u ti;ie;, u de]erta g[all-prezz ta’ €13 g[allkbar u €7 g[a]-]g[ar. Kul[add hu m[e;;e; jattendi f’atmosfera briju]a.
B[ala mistieden spe/jali se jkun hemm il-kantant komiku Joe Demicoli li se jallegra lil dawk kollha pre]enti. G[allbooking /emplu 79853044 u aktar informazzjoni tinkiseb missit elettroniku uffi/jali tasSo/jetà Mu]ikali Madonna tal:ilju www.talgilju.com.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
26 G{ALL-KIRI
postijiet je[tie;u refurbishment. Tombla sheets Ftit metri ’l bog[od mill-Qorti. B’numri kbar u kuluri differenti. {a]-}ebbu; ’il barra minn ?emplu 77899515. Kalendarji kbar tal-2014, 29cm x Triq l-Imdina 42cm. Free delivery g[al GARAXX basement 40 pied x 50 G{ALL-BEJG{ G[awdex ukoll. Morru g[and pied, jista’ jintu]a g[al gym, PAWLU BONNICI (Bonnici store, uffi//ju e//. ?emplu G[amara antika Printing Press) – 3 Triq Melita, TINKLUDI twaletta bil-mera, il-Belt Valletta. Kif issibuna – 79211659. lavaman, komodina, gradenza min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq bil -mera u wi// tal-ir[am u gwar- g[al Triq Sant’Ursula. G[al Il-Belt Valletta darobba kbira. Jistg[u jinbieg[u xog[ol ta’ digital printing u offUFFI??JI g[all-kiri fit-tul fi separati . ?emplu 99800607. Triq id-Dejqa (Strada Stretta). Ilset, inviti tat-tie;, invoices,
KLASSIFIKATI posters u brochures bil-kulur e// 21371559, 27371559, 21493285, u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 79884497 jew 99472570. 21244627 jew 79373700 jew Servizz fil-pront. ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
AVVI}I Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
27
MADWARNA
Lina Brockdorf – il-kittieba umana George Maggi
Fir-Razzett tal-Marki] Mallia Tabone, fi Triq il-Wied, ilMosta, se ssir laqg[a fis-sensiela Niltaqg[u mal-Awtur illum il:img[a 21 ta’ Frar. Din id-darba l-awtri/i se tkun Lina Brockdorf li tikteb l-istejjer tag[ha fuq il[ajja ta’ kuljum ta’ kull wie[ed u wa[da minna. Sadattant, Lina ta[rab avventuri straordinarji u tg[id li l-qarrej japprezza l-kitba meta jista’ jidentifika ru[u ma’ dak li jaqra. Waqt li tislet il-[ajt tan-nis;a tag[ha minn [ajjiet normali, hi tibni listejjer fuq temi aktarx po]ittivi. Brockdorf temmen fl-im[abba u l-ma[fra g[ax kif temmen hi huma d-duwa g[al kull gwaj. Temmen ukoll li l-qalb umana hi organu stramb g[ax aktar ma tifrex l-im[abba, aktar tikber lim[abba fiha.
Lina ma t[ossx li kitbietha tqarreb lejn il-fairy tales i]da temmen li l-bniedem illum jg[ix f’dinja mg[a;;la, egoista, vjolenti, maqsuma u bla valuri morali. Sadattant jista’ jkun ta’ ;id li mqar g[al ftit [in qarrej jemmen li g[andu je]isti l-ideal tas-sbu[ija kif ukoll tat-tjubija. Barra minn hekk, g[ax dak li taqra u ta//ettah jista’ jkollu effett fuqek. Din l-attività g[andha l-kollaborazzjoni s[i[a tal-Kunsill Skolastiku tal-Iskola Sekondarja tal-Bniet fi [dan il-Kulle;; Marija Re;ina. G[al aktar tag[rif ]ur www.talentmosti.com u l-pa;na fuq Facebook razzett tal-marki]. Id-d[ul g[al din il-laqg[a hu bla [las u l-parke;; mhux problema.
Lina Brockdorf
U[ud mill-atturi fil-kummiedja ‘Salvu Werwer qed jitwerwer’
‘Salvu Werwer qed jitwerwer’ fl-Istitut Kattoliku fi tmiem din il-;img[a L-ewwel produzzjoni wara ssu//ess miksub bil-pantomima ta’ din is-sena ‘Pinokkio’ millKumpanija Teatru Rjal hija lkummiedja ta’ Louis Buttigieg ‘Salvu Werwer qed jitwerwer’. Maurice ja[seb li jkun qatel [alliel li jkun da[al f’daru biex jisraq u ovvjament wara ja[seb kif se jag[mel biex je[les minnu g[ax jibda jib]a’ li se je[el kollox hu . I/empel lil sie[bu Willie g[al parir u dan jissu;;erilu jqabbad lil Salvu Werwer biex isolvilu din ilproblema u ta’ dan i[allsu sew. Sadattant Maurice ja[bi l katavru f’wall unit li hemm fis
sala. I]da x’ji;ri meta Florinda tifta[ il - wall unit ? Salvu Werwer ja//etta li j;orr il katavru? Lonza , il - mara ta ’ Salvu Werwer ukoll ti;i wi// imb wi// ma ’ dan l - imbierek katavru... jarawh o[rajn ukoll... imma x’se ji;ri finalment millkatavru? Dan u [afna aktar fil-kummiedja ‘Salvu Werwer qed jitwerwer ’ li se tittella ’ fl Istitut Kattoliku , il - Furjana nhar is-Sibt 22 ta’ Frar fis-7 p.m. u l-{add 23 ta’ Frar fil-5 p.m. Il-parti ta’ Salvu Werwer ti;i
interpretata minn Toni Busuttil li g[andu f’idejh ukoll id-direzzjoni . Mieg[u nsibu lil Ina Robinich, Simon Curmi, Ray Abdilla, Simone Zammit, Tania Bartolo , Brian Farrugia , Bernice Darmanin , Dominic Cini u Alan Falzon. Il-booking g[al din il-produzzjoni jinsab miftu[ millbooking office u l-bar tal-Istitut Kattoliku, ming[and Carmen Azzoppardi, Tereza Bazaar u Pawlu Testa Travel (2122334099476468). Wie[ed jista’ jibbukkja wkoll online billi jid[ol f ’ www . kumpanijateatrurjal .com.
Flixkun ;did tas-San Michel tat-33/l esklussivament g[all-Vodafone Malta Marathon Is-San Michel ilu l-ilma uffi/jali tal-Maratona ta’ Malta g[al diversi snin. Din hi l-akbar u l-aktar attività tal-atletika segwita f’Malta. G[all-edizzjoni ta’ din is-sena, li se ssir il-{add, 23 ta’ Frar, Simonds Farsons Cisk plc, ilbottiljaturi tal-ilma San Michel, [ar;u flixkun ;did tat-33/l spe/ifikament g[al dan l-avveniment. Dan il-flixkun ]g[ir hu fa/li biex jin]amm fl-idejn u se jitqassam lill-parte/ipanti middiversi stazzjonijiet tal-ilma li se jittellg[u waqt it-ti;rija. Karen Scicluna Calleja, ilBrand Executive g[al San Michel, qalet li “fl-a[[ar edizzjonijiet innutajna li [afna mill-
ilma li konna nag[tu lill-atleti, fil-fliexken tal-50/l, kien jispi//a jintrema peress li [afna mill-parte/ipanti normalment jixorbu ftit mill-ilma li jing[atalhom u l-bqija jarmuh. Fl-isforzi tag[na biex innaqqsu l-[ela tal-ilma, din is-sena investejna fil-produzzjoni ta’ fliexken i]g[ar. Barra minn hekk, dan ilflixkun hu aktar fa/li biex jin;arr waqt il-;iri u g[andu jissodisfa lill-eluf ta’ parte/ipanti li se jie[du sehem f’dan l-avveniment annwali.” Il-flixkun tat-33/l tas-San Michel qed jin[are; esklussivament g[all-Vodafone Malta Marathon u ma jinstabx g[allbejg[.
Il-flixkun tas-San Michel il-;did, tat-33/l, g[all-Vodafone Malta Marathon 2014
■ Wara s-su//ess kbir tar-Real Ice Rink f’Bay Street matul il-festi tal-Milied, din il-pista tant popolari tas-sil; se tkompli tifta[ waqt Frar u Marzu bejn il-:img[a u l-{add mill-10 a.m. sal-10 p.m. inklu] fil-btajjel pubbli/i. Daqskemm kien hemm konkorrenza g[ar-Real Ice Rink, il-klijenti huma m[e;;a jibbukkjaw is-sessjoni tag[hom minn qabel, personalment fil-jum ta]-]jara tag[hom permezz tal-kjosk. Ir-Real Ice Rink g[andha l-appo;; ta’ Dacia (Kinds Auto Sales), Swarovski u Stivaletti.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
28
SPORT
ASMK
James Zahra jirba[ l-ewwel Enduro fil-Fawwara Fi tmiem il-;img[a l-ASMK organizzat b’su//ess it-tielet lattivita Enduro fil-Barriera talFawwara Limiti tas-Si;;iewi, attivita li fiha [are; rebbie[ James Zahra fuq Honda 250. Din l-attivita` kienet possibli grazzi g[al Schembri Barbros u Polidano Group li ipprovdew ilpost kif ukoll l-g[ajnuna talisponsors Pasta Poiatti, Dunlop Tyres u Thomas Smith Insurance. G[al din l-attivita [adu sehem 34 mutur maqsuma fit-tliet klassijiet. Klassi A kienet g[allmuturi b’/ilindrata sa 250cc, Klassi B kienet g[all-muturi b’/ilindrata ikbar minn 250cc u Klassi C g[al dawk dawk ilkompetituri bil-muturi tatTrials. Fi Klassi A, James Zahra iddomina g[att-tielet darba konsekuttiva. Hu irre;istra [in rekord ta’ 4 minuti 54.83 sekondi biex spi//a reba[ din il-klassi u dan minkejja li kellu jibdel ilmutur li ori;inarjament kien Yamaha 250cc min[abba [sara teknika. Zahra kien segwit minn Joseph Scicluna fuq Honda 125cc li irre;istra [in ta’ 5 minuti 12.45 sekondi u spi//a ttieni. Fit-tielet post spi//a Mario Micallef fuq KTM 125cc b’[in ta’ 5 minuti 21.80 sekondi. Fi Klassi B Matthew Gauci fuq KTM 300cc iddomina din ilklassi b’[in rekord ta’ 4 minuti 55.69 sekondi biex spi//a reba[ din il-klassi. Dan kien segwit minn Alex Sant Fornier fuq KTM 450cc li irre;istra [in ta 5 minuti 9.23 sekondi. Fit-tielet post spi//a Andrew Cassar fuq
KTM 525cc b’[in ta’ 5 minuti 21.92 sekondi. Rowen Bonello iddomina Klassi C, klassi g[all-muturi tattrials. Bonello fuq mutur Bera 290cc g[amel [in ta’ 5 minuti 22.36 sekondi u kien segwiet minn Robert Caruana fuq Gas Gas 280cc li irre;istra l-a[jar [in tieg[u ta’ 5 minuti 35.00 sekondi. Fit-tielet post spi//a Manuel Camilleri fuq Gas Gas 300cc b’[in ta’ ta’ 7 minuti 40.35 sekondi. Fil-Klassi overall kien hemm taqtig[a kontinwa bejn Matthew Gauci fuq KTM u James Zahra fuq Honda fejn b’vanta;; mar;inali Zahra irre;istra [in ta’ 4 minuti 54.83 sekondi u reba[ b’ 0.86 sekondi differenza fuq Gauci. Fit-tielet post spi//a Alex Sant Fornier. Intant it-ti;rija re;jonali (FMI) fil-Motocross li kellha issir f’Noto (SR) kellha tit[assar min[abba in/ident li se[[ nhar il-{add li g[adda waqt ta[rig uffi/jali. Il-federazzjoni Taljana mistenija t[abbar data o[ra meta se jsir il-bidu ta’ dan il-kampjonat, kampjonat li fih se jie[du sehem Clayton Camilleri u Paul Muscat it-tnejn fuq muturi KTM. Nhar il-{add se jsir programm ie[or mill-kampjonat nazzjonali. Il-programm jibda fil-11am u se jkun jikkonsisti fid-disa’ ti;rija mis-Sezzjoni tal-karozzi u t-tielet ti;rija mis-Sezzjoni tal-muturi. Is-sewwieq tal-Motocross se jkunu qed itellqu g[all-ewwel darba fuq korsa ;dida. G[al iktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur www.asmk.org.mt.
James Zahra ir-rebbie[ overall waqt il-pre]entazzjoni
IASC KO
}abbar CB javanzaw u Senglea u Msida fil-KF lis-Sengljani fil-vanta;;. Fit-tieni taqsima, Bir]ebbu;a Tigers ippruvaw minn kollox biex i;ibu d-draw imma kien kollu g[alxejn u lejn it-tmiem sa[ansitra fallew penalty. Referee: Lorry Sammut
Fi tmiem il-;img[a kompla llog[ob mill-kompetizzjoni knockout tal-IASC b’log[ba mir-round preliminari li fiha Zabbar Crystal Blues eliminaw lil B’Kara SJ biex il-{add li ;ej jiltaqg[u kontra Mgarr Falcons. Fil-partiti l-o[ra avanzaw Senglea Youngsters u Msida Red Stars li issa jiltaqg[u kontra xulxin fil-kwarti tal-finali.
hom u fl-20 minuta Clint Zammit da[[alhom fil-log[ba bl-iskor 3-2. Fit-tieni taqsima, l-andament baqa’ l-istess. Birkirkara St Joseph resqu kemm il-darba vi/in id-draw imma fl-40 minuta i]}abbarin kabbru l-vanta;; permezz ta’ Redeemer Briffa bl-istess plejer ja[gmilhom 5-2. Referee: Keith Buhagiar
}abbar CB...............................5 Birkirkara SJ..........................2
Bir]ebbu;a T............................1 nati minn Msida Red Stars li kellSenglea Y..................................2 hom bidu tajjeb meta fis-6 minu-
Fl-ewwel log[ba mir-round preliminari Zabbar Crystal Blues g[elbu lil Birkirkara St Joseph 52. Bidu tajjeb g[al Crystal Blues li fl-10 minuta marru fil-vanta;; minn Luke Magri. Vanta;; li i]da gawdewh biss ]ew; minuti g[aliex Clint Zammit kiseb iddraw g[all-Karkari]i. Il-log[ob baqa’ miftu[ u ]ew; minuti o[ra wara }abbar re;g[u marru minn fuq permezz ta’ Magri bl-istess plejer jg[aqqad tripletta personali minuta o[ra wara. B’Kara ma qatg[ux qalb-
F’loghba mill-ewwel round tanKnockout, Bir]ebbu;a Tigers iltaqg[u kontra Senglea Youngsters. Sa mill-ewwel minuti l-log[ba wrote li se tkun missielta. Kienu Senglea Youngsters li marru fil-vanta;; fis-16-il minuta permezz ta’ Dylan Xuereb. Reazzjoni mmedjata minn Bir]ebbu;a li wara erba’ minuti ;abu d-draw permezz ta’ Ronnie Celeste. Erba’ minuti qabel ilmistrie[ Senglea Youngsters ing[ataw penalty li minnu Trevor Thomas ma falliex u re;a’ po;;a
Mqabba A.................................0 Msida RS..................................5
Mqabba Albions kienu elimi-
ta Eric Grazio Saliba po;;ihom fil-vanta;;. Mqabba g[argu jra]]nu l-furja tal-avversarji g[al nofs sieg[a o[ra imma meta Red Stars kabbru l-vanta;; fl-34 minuta permezz ta’ Antoine Barbara, illog[ba ma kienx fadlilha storja. Fit-tieni taqsima, Msida komplew jiskorjasw fl-40 minuta permezz ta’ Antoine Barbara, fis-60 minuta minn Adrian Muscat u fla[[ar sekondi ie[or minn Eric Grazio Saliba li kiseb dopjetta. Referee: Jason Saliba
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
29
SPORT KUMMENTI WARA L-PARTITI TA?-CHAMPIONS LEAGUE
‘G[amilna ]balji kbar kontra Bayern’ “G[amilna ]balji kbar imma lispirtu li urew il-players kien wie[ed mill-aqwa. Il-penalty li fallejna qatel l-entu]ja]mu talpartitarji.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-manager ta’ Arsenal Arsene Wenger wara li Arsenal tilfu 2-0 f’darhom stess kontra lholders Bayern Munich. Ozil ta’ Arsenal falla penalty u minuti wara Alaba ta’ Bayern ukoll falla penalty qabel ma Bayern skurjaw ]ew; gowls permezz ta’ Kroos u Muller. Fl-azzjoni talpenalty ta’ Alaba tke//a l-goalkeeper Szcz?sny. “La darba bdejna nilag[bu b’10 players batejn fi]ikament. Kienet serata fejn lag[bna tajjeb imma xorta wa[da [ri;na telliefa. Minbarra li spi//ajna nilag[bu b’10 tlifna lil Gibbs li we;;a’ u ma stajniex nag[mlu aktar bidliet. Spi//ajna ni;ru warajhom filwaqt li huma kellhom l-opportunita` li jda[lu players friski,” kompla jg[id Wenger. Dan tal-a[[ar ikkritika l-mod li bih lag[ab it-tim fittieni taqsima u ammetta li fittieni leg fil-11 ta’ Marzu se tkun
ferm diffi/li li jg[addu g[allfa]i li jmiss. Minn na[a tieg[u il-kow/ ta’ Bayern Munich Pep Guardiola qal li t-tim tieg[u beda jibbrilla hekk kif ]ied fil-pusses tal-ballun. “F’partiti b[al dawn irid ikollok il-ballun f’saqajk biex tkun fil-kontroll. Fl-ewwel kwarta bdejna ni]baljaw [afna u wara li Ozil falla l-penalty ilmorall tal-avversarji tbaxxa u meta bdejna nilag[bu kontra 10 kollox kien aktar fa/li g[alina,” qal l-eks kow/ ta’ Barcelona. Ta min jinnota li din kienet lewwel darba li Guardiola reba[ fl-Emirates kontra Arsenal. Guardiola fakkar li sta;un ilu Bayern reb[u kontra Arsenal flIngilterra u tilfu fil-:ermanja imma xorta kienu g[addew g[all-fa]i li jmiss. “Irridu nkunu attenti li ma ji;rix l-istess b[al ma se[[ sena ilu fi Munich,” temm jgpid Guardiola. Seedorf kburi bil-wirja Il-kow/ ta’ Milan Clarence Seedorf qal li kien kburi bilwirja tat-tim tieg[u kontra Atletico Madrid f’San Siro.
Milan iddominaw g[al [afna [in kontra t-tim Spanjol imma fla[[ar sitt minuti Atletico skurjaw il-gowl rebbie[ u issa fi Spanja Milan iridu minn talanqas jiskurjaw gowl biex jittamaw li jisfurzaw il-[in barrani. “Na[sen kul[add ra l-mod li bih lag[bu l-players tieg[i. Kburi b’dak li g[amilna. Fla[[ar 20 minuta konna g[ajjenin u konna sfortunati filgowl li qlajna. Se tkun diffi/li biex indawwru r-ri]ultat imma niftakar f’meta lg[ab tjien filgranwd tag[hom u niftakar li konna morna tajjeb u se nippruvaw nirrepetu dik il-wirja,” qal Seedorf. Milan laqtud arbtejn il-lasta u l-goalkeeper aavversarju kellu wirja mill-aqwa. Sitt minuti mittmiem Diego Costa skurja luniku gowl tal-log[ba. Il-log[ba bejn Milan u Atletico kienet lewwel log[ba ta’ Seedorf f’din il-kompetizzjoni b[ala kow/ u ironikament kienet log[ba kontra tim immexxi minn Diego Simeone, kow/ li meta kien g[adu player kemm-il darba lag[ab kontra Seedorf.
- Arsene Wenger
Il-kow/ ta’ Milan Clarence Seedorf
Minn na[a tieg[u Diego Simeone qal, “Wara l-ewwel 10 minuti Milan [adu l-kontroll u din ma kinitx sorpri]a g[ax konna nafu x’tim qawwi konna qed nilag[bu kontrih. Fit-tieni taqsima konna ferm a[jar u filwaqt li fl-ewwel taqsima kien strumentali g[a-
lina l-goalkeeper, fit-tieni taqsima Diego Costa kien il-player li g[amel id-differenza kollha,” qal Simeone. Dan tal-a[[ar temm jg[id li reb[a g[al Atletico barra minn darhom hi reb[a importanti imma g[ad fadal 90 minuta diffi/li.
TENNIS
Nadal jilg[ab it-800 log[ba fil-karriera
Nadal fl-azzjoni fil-Bra]il
It-tennista numru wie[ed fiddinja wie[ed fid-dinja, lIspanjol Rafael Nadal, lag[ab it-800 partita tieg[u fil-karriera, hekk kif irritorna fix-xena g[all-ewwel sa minn meta tilef fil-finali tal-Open talAwstralja. Nadal beda l-impenji tieg[u fl-Open ta’ Rio fil-Brazil, b’reb[a ta’ 6-3, 7-5 fuq il-kom-
patrijott, l-iSpanjol Daniel Gimeno-Traver. Nadal hu biss is-sitt tennista li g[adu attiv u li la[aq it-800 log[ba kompettitiva. Dan irrekord di;à intla[aq minn Roger Federer, Tommy Haas, Lleyton Hewitt, David Ferrer u Nikolay Davydenko. Intant it-tieni seed fit-tournament, u t-tennista numru erbg[a
fid-dinja, l-Ispanjol David Ferrer, ukoll sabha fa/li biex g[adda g[at-tieni rawnd b’reb[a ta’ 6-2, 6-3 fuq ilFran/i] Jeremy Chardy. Din il-;img[a l-ATP Tour jintemm fl-Amerika Latina, u fil-bidu tax-xahar id-die[el isiru turnaments fl-Istati Uniti, fosthom l-Open ta’ Indian Wells u dak f’Miami.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
30
SPORT
EUROPA LEAGUE
Ajax umiljati f’darhom u Fiorentina kwa]i ikkwalifikati Ajax ;ew umiljati meta tilfu bi skor ta’ 3-0 f’darhom kontra Red Bull Salzburg f’wa[da minn 16-il log[ba mill-fa]i tal-a[[ar 32 talEuropa League. Dawn i]-]ew; timijiet b[alissa qed jokkupaw l-ewwel post filkampjonat domestiku rispettiv tag[hom u Ajax kienu ilhom 17-il partita kompetittiva ming[ajr telfa. Mit-tliet gowls li skurjaw Salzburg tnejn minnhom g[amilhom Soriano, wie[ed minnhom minn penalty. Il-gowl l-ie[or skurjah Mane. Fiorentina huma prattikament mal-a[[ar 16 wara li reb[u 3-1 barra minn darhom kontra Esbjerg. Wara tmien minuti lViola marru fil-vanta;; b’gowl mill-isba[ tal-akkwist il-;did Matri. }ew; minuti wara waslet ir-reazzjoni immedjata ta’ Esbjerg li ;abu d-draw permezz ta’ Pusic. Ilicic re;a’ po;;a lit-tim ta’ Montella fil-vnata;; wara kwarta log[ob u penalty ta’ Aquilani fis37 minuta issi;illa l-log[ba favur Fiorentina. G[al Fiorentina din kienet wirja mill-aqwa wara li kienu ;ejjin minn telfa fil-kampjonat kontra Inter. I/-champions Taljani Juventus reb[u 2-0 f’Turin kontra Trabzonspor. Din kienet l-ewwel telfa li sofrew Trabzonspor f’din il-kompetizzjoni. G[al Juventus l-ewwel gowl skurjah l-akkwist il-;did Osvaldo wara 16-il minuta. Wara li Trabzonspor g[amlu [in twil jippruvaw i;ibu d-draw, kienu
Ri]ultati
Anzhi M. v Genk D. Kiev v Valencia Esbjerg v Fiorentina Chornomorets v Lyon Dnipro v Tottenham Juventus v Trabzonspor PAOK S. v Benfica Sl. Liberec v AZ Alkmaar Ajax v RB Salzburg FC Porto v E. Frankfurt Lazio v Ludogorets R Maccabi TA v Basel NK Maribor v Sevilla R. Betis v Rubin Kazan Swansea v Napoli V. Plzen v Shakhtar D
0-0 0-2 1-3 0-0 1-0 2-0 0-1 0-1 0-3 2-2 0-1 0-0 2-2
1-1
0-0 1-1
Juventus li re;g[u sabu x-xibka, din id-darba permezz tal-midfielder Pogba li skurja fid-90 minuta. Valencia kisbu reb[a importanti kontra Dynamo Kiev. Il-log[ba bejn Dynamo Kiev u Valencia intlag[bet f’?ipru min[abba lprotesti li hemm fl-Ukrajna. It-tim Spanjol kellu jistenna sal-a[[ar 10 minuti biex skurja ]-]ew; gowls. L-ewwel kien Vargas li sab ix-xibka fis-79 minuta u proprju fid-90 minuta, Feghouli g[amilhom tnejn biex po;;a lil Valencia b’sieq wa[da fil-fa]i li jmiss. Kontra kull mistenni, Dnprio reb[u 1-0 kontra Tottenham f’log[ba fejn Tottenham kienu qed jilag[bu kontra tim immexxi mill-eks kow/ tag[hom Juande Ramos. Ta min jinnota li g[al Dnprio tal-Ukrajna din kienet lewwel log[ba tag[hom sa minn Di/embru min[abba li l-kampjonat kien wieqaf min[abba l-
waqfa tax-xitwa. L-uniku gowl ta’ Dnpiro skurjah Konoplyanka minn penalty fil-81 minuta. Benfica reb[u 1-0 barra minn darhom kontra PAOK Thessaloniki, tim li qieg[ed ittieni fil-kampjonat Grieg. Lima skurja l-uniku gowl tal-konfront fid-59 minuta u issa fit-tieni leg ilPortugi]i jibdew favoriti li jg[addu g[ar-rawnd li jmiss u jkomplu mexjin sal-finali fejn din is-sena jittamaw li jirb[u l-kompetizzjoni wara li sena ilu tilfu lfinali kontra Chelsea. Tim ie[or li reba[ 1-0 barra minn daru kien dak ta’ AZ Alkmaar kontra Slovan Liberec. G[all-Olandi]i skurja Viergever minuta mit-tmiem. Porto dehru li kienu se jirb[u 20 sakemm Frankfurt skurjaw tnejn f’[ames minuti biex salvaw draw. Qauresmma po;;a lil Porto fil-vanta;; u Varela g[amilhom tnejn. Joselu skurja fit-72 minuta u Sandro tefa’ fix-xibka tieg[u stess [ames minuti wara u issa Frankfurt jibdew favoriti li jg[addu fit-tieni leg fil-:ermanja. Maribor u Seville ;ew draw 2-2. Seville kienu qed jirb[u 2-1 sala[[ar 10 minuti sakemm salva draw Vrsic. Minkejja li lag[bu g[al [in twil b’10, Rubin Kazan ;ew draw 1-1 kontra Real Betis. Vila feta[ l-iskor g[al Real Betis u kwarta mit-tmiem Eremenko salva draw minn penalty. Lazio tilfu 1-0 f’Ruma kontra Ludogorets Razgrad, tim li fil-55 minuta spi//aw jilag[b b’10 wara
Míchel ta’ Valencia (lemin) jissielet g[all-ballun ma’ Oleh Gusev ta’ Dynamo Kiev
li tke//a Dyakov. G[al Razgard skurja Bezjak. Lazio wkoll spi//aw jilag[bu b’10 kwarta mit-tmiem meta tke//a Cavanda. Genk spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls barra minn darhom kontra Anzhi Makhachkala filwaqt li Swansea ;ew draw f’Wales kontra Napoli. Il-leaders fl-I]vizzera Basel ;ew
draw 0-0 fl-Izrael kontra Maccabi Tel-Aviv. Log[ba o[ra li intemmet fi draw ta’ 0-0 kienet dik bejn Chonomorets u Lyon. Viktoria Plzen u Shakhtar Donetsk ;ew draw 1-1. Adriano ta’ Shakhtar wie;eb g[all-gowl ta’ Tecl. Ittieni legs ta’ dawn il-log[ob jintlag[bu fis-27 ta’ Frar.
OLIMPJADI TAX-XITWA
Dominju Fran/i] fit-13-il jum
Bogdana Matsotska irtirat b’appo;; g[al dawk li qed jipprotestaw fl-Ukrajna
Fit-13-il jum tal-Olimpjadi taxXitwa, Jean-Frederic Chapuis reba[ il-midalja tad-deheb fil-katgorija tal-iski cross, kategorija li kienet iddominata minn skiers Fran/i]i. Filwaqt li Chapuis reba[ id-deheb, s[abu l-Fran/i]i Arnaud Bovolenta u Jonathan Midol li reb[u l-fidda u l-bron] rispettivament. Il-Kanadi] Brady Leman kien l-uniku skier li kien b’/ans li jwaqqaf lill-Fran/i]i imma dan ]elaq fl-a[[ar dawra. Andreas Matt, l-iskiier li fl-2010 reba[ ilfidda kellu wirja di]appuntanti u safa eliminat fil-kwarti tal-finali. In-nisa Ingli]i tal-curling reb[u l-bron] u dan ifisser li l-Ingli]i ]gur se jil[qu n-numru rekord ta’ midalji mirbu[a minn dan il-pajji] f’dawn il-Log[ob. It-tim tal-ir;iel tal-curling g[ad irid jirba[ il-finali kontra l-Kanada. L-Ingilterra kienet reb[et erba’ midalji fl1924, proprju l-ewwel edizzjoni tal-Log[ob Olimpiku.
L-Ingilterra s’issa reb[et tliet midalji, wa[da tal-bron] fil-curling, wa[da tad-deheb fl-iskeleton u bron] fit-tlielaq g[an-ni]la blisnowboard. Il-medalja fil-curling kienet l-ewwel medalja li reba[ dan il-pajji] fil-curling sa minn meta Rhona Martin reb[et iddeheb fl-2002. Eve Muirhead g[eleb lill-avversarja tal-I]vizzera fil-play-off g[allbron] fil-curling bi skor ta’ 6-5. It-tim Norve;i] tal-ir;iel reba[ il-midalja tad-deheb fil-kategorija tal-combined team. Din kienet lewwel darba f’dawn l-a[[ar 16-il sena li n-Norve;ja reb[et iddeheb f’din il-kategorija. Fit-tieni post spi//aw il-:ermanja filwaqt li l-Awstrija, darbtejn champions Olimpi/i, kellhom jikkuntentaw bil-bron]. In-Norve;i] Joergen Graabak g[eleb lil Fabian Riessle. L-Amerikana Maddie Bowman ;abet 89 punt biex reb[et id-
deheb fil-freestyle skiing fuq nofs pajp. Bowman spi//at quddiem ilFran/i]a Marie Martinod u l:appuni]a Ayana Onozuka. Jirtiraw mil-Log[ob
Bogdana Matsotska Alpine Skier tal-Ukrajna u l-kow/ tag[ha Oleg Matsotskiy li hu wkoll missierha irtiraw mil-Log[ob b’appo;; g[al dawk li jipprotestaw kontra l-President Viktor Yanukovych fi Kiev. Mark Adams kelliem g[allKumitat Olimpiku Internazzjonali (IOC) ikkonferma dan kollu. Hu ikkonferma wkoll li lPresident tal-Kumitat Olimpiku tal-Ukrajna, Sergei Bubka fehem sew is-sitwazzjoni tal-atleti u [allihom liberi li jidde/iedu x’riedu jag[mlu. Bubka qal li dawk li jag[]lu li jibqg[u Sochi jkunu qed jag[mlu dan b’solidarjetà ma’ dawk li qed isofru f’Kiev.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
31
SPORT POOL
FORMULA 1
{ames timijiet Maltin fis-SF
Jum po]ittiv g[ar-Red Bull
{ames timijiet Maltin missitta li b[alissa qed jikkompetu fil-Kampjonati Ewropej ikkwalifikaw g[as-semifinali. It-tim Malti A ta’ l-ir;iel kiseb reb[a kbira ta’ 12-3 fuq il-Bel;ju filwaqt li t-tim B g[eleb lill-Irlanda B 8-7 u lil Franza B 9-6. It-tim Malti C reba[ 10-5 kontra Reunion Island filwaqt li ttim U-21 gheleb lill-Iskozja 5-4. It-tim Malta A ta’ aktar minn 50 sena irre;istra reb[a ta’ 7-2 fuq Franza B filwaqt li t-tim B g[eleb lill-Iskozja A 6-3. I]-]g[a]ag[ tal-U-18 reb[u ta’ 9-6 kontra t-tim Irlandiz B u b’hekk spi//aw b’punti massimi fil-fa]i talgrupp. Grazzi g[al dawn ir-ri]ultati ttimijiet A, B u C tal-ir;iel,it-tim tal-U18 u dak tal-U-21, kif ukoll it-tim ta’ aktar minn 50 sena ikkwalifikaw g[as-semifinali li ser jintlaghbu llum fid- 9am. Ilfinali-tal-kategoriji tat-timijiet jintlag[bu llum ukoll u jibdew fin-12.30 pm. Fil-kampjonati individwali tal-ir;iel Miguel Falzon u Kevin Mercieca ikkwalifikaw g[allkwarti tal finali filwaqt Scott Muscat kiseb post fis-semi finali tal-kategorija ta]-]g[a]ag[ ta’ ta[t it-18-il sena
KAMPJONATI INDOOR TAL-ATLETIKA
Dasaolu mhux se jie[u sehem L-isprinter Ingli] James Dasaolu se jitlef il-Kampjonati Mondjali Indoor wara li we;;a’ l-hamstring. Dasalou, li hu ttieni l-aktar sprinter velo/i firRenju Unit, kien se jie[u sehem fil-kategorija tas-60m filPolonja imma /arrat ftit il-hamstring waqt li kien qed jikkompeti fi Grand Prix li sar nhar isSibt li g[adda f’Birmingham. Fi stqarrija li ippubblika fuq il-profil elettroniku tieg[u Dasaolu qal li hu ferm di]appuntat bil-fatt li se jitlef il-kampjonati tal-Indoor u issa se jiffoka biex jirkupra u jie[u sehem fil-Kampjonati li jsiru barra. Il-15-il edizzjoni ta’ dawn ilKampjonati Indoor se jsiru bejn is-7 u d-9 ta’ Marzu fil-belt ta’ Sopot fil-Polonja.
It-tieni jum ta’ testing filBahrain kien wie[ed po]ittiv g[a/-champions Red Bull hekk kif Sebastian Vettel g[amel 59 dawra u irre;istra s-seba’ l-a[jar [in. Kevin Magnussen talMcLaren irre;istra l-a[jar [in u spi//a quddiem Nico Hulkenberg tal-Force India u Fernando Alonso tal-Ferrari. Waqt il-jiem ta’ testing li saru
ftit tal-;img[at ilu f’Jerez u anke fl-ewwel jum fil-Bahrain ir-Red Bull kellhom problemi kbar u Vettel kien g[amel biss 24 dawra f’[amest ijiem. Sie[bu Daniel Ricciardo wkoll kellu l-istess problemi fil-;img[at li g[addew. Intant il-Lotus [abbru li ;edda l-kuntratt mal-kumpanija Renault li se tkompli tipprovdilhom ilmagni. Il-Lotus ;ewddew dan il-
kuntratt g[all-[ames snin li ;ejjin. Din l-a[bar waslet jum wara li ttim ippre]enta g[all-ewwel darba l-karozza l-;dida waqt l-ewwel jum ta’ testing fil-Bahrain. Sta;un ilu l-Lotus spi//aw fir-raba’ post fil-klassifika tal-kostrutturi. Fi tmiem l-ista;un is-sewwieq Kimi Raikkonen [alla lit-tim u mar mal-Ferrari. Minflok Raikkonen, mal-Lotus ing[aqad is-sewwieq Messikan Pastor Maldonado. Ecclestone ma jinstabx [ati Il-Kap tal-Formula 1 Bernie
Ecclestone ma insatbx [ati wara li kien akku]at li fl-2006 kien [allas bil-mo[bi lil bankier ?ermani], Gerhard Gribkowsky, biex jiffa/ilita` l-bejg[ tal-Formula 1. Il-kumpanija ?ermani]a Constantin Medien kienet qed titlob 89 miljun lira sterlina f’danni
g[ax skond hi, Ecclestone [allas lil Gribkowsky biex l-akbar ammont ta’ ishma jinbieg[u lillkumpanija li ried Ecclestone, CVC Capital Partners. L-istess Ecclestone ammetta li [allas 10 miljun lira sterlina lil Gribkowsky min[abba li dan tala[[ar kien g[eddu li kien se ‘jkissru finanzjarjament’ billi jitolbu ammonti kbar ta’ taxxa li kellha t[allas familtu. Fis-sentenza tieg[u l-Im[allef qal li f’dan it-trasferiment kollu, il-kumpanija Constantin Medien ma g[amlet l-ebda telf, anke jekk l-istess Im[allef ammetta li l-ftehim bejn Ecclestone u Gribkowsky kien wie[ed ‘korrott’. Ta min jinnota li sena ilu Gribkowsky intbag[at tmien snin u nofs [abs talli a//etta dan ilpagament ta’ Ecclestone.
OLIMPJADI TAX-XITWA
Pellegrin ter;a’ WATERPOLO llum Illum jibda l-kampjonat fl-azzjoni L atleta imwieleda fi Franza li ewwel darba li Malta [adet sehem Vettel fuq Red Bull waqt it-tieni jum ta’ testing fil-Bahrain
-
tax-Xitwa
Stewart Said Illum fil-Pixxina Nazzjonali f’Tal-Qroqq jing[ata bidu g[allKampjonat tax-Xitwa. Din issena l-kampjonat ser jintlag[ab fuq format differenti, dan g[aliex ser minn mindu tnieda lKampjonat tax-Xitwa, din ser tkun l-ewwel edizzjoni li ser tikkonsisti f’]ew; divi]jonijiet b’total ta’ [dax-il tim li jinkludi sselezzjoni tal-ASA ta’ ta[t id-19-
il sena li i]da ser jipparte/ipaw barra l-kompetizzjoni. Il-partita tal-ftu[ ser tkun bejn Ta’ Xbiex Amigos u Otters Nivea. Dawn i]-]ew; timijiet ser jittamaw li jibdew is-sena fuq nota po]ittiva wara li fl-a[[ar Kampjonat tas-Sajf i]-]ew; timijiet kellhom wirjiet po]ittivi spe/jalment Otters u g[alhekk ser jittamaw li jibdew b’reb[a. Fittieni partita Neptunes Emirates ser jibdew id-difi]a tat-titlu li reb[u fl-ista;un li g[adda f’log[ba kontra Exiles Ferretti. F’din il-partita /-‘Champions’ jibdew favoriti li jiksbu l-massimu tal-punti. Is-Sibt Marsascala MOR€ jaffrontaw lil Marsaxlokk. Marsascala jibdew b[ala favoriti u jippruvaw li jibdew fuq nota po]ittiva wara d-di]appunt li kellhom is-sena l-o[ra. Minn na[a lo[ra x-Xlukkajri ser jippruvaw jibnu fuq is-sena l-o[ra u jittamaw li jkunu iktar ta’ sfida.
Il-{add filg[odu Valletta United jilag[bu kontra Sliema Frank Salt Real Estate. G[al Beltin din ser tkun log[ba importanti wara li ser ikunu qeg[din jirritornaw mal-kbar. Is-Slimi]i iridu jibdew fuq nota tajba bilg[an li jirb[u l-Kampjonat g[attmien darba. Fit-tieni partita, San :iljan Allcare Insurance jilag[bu f’partita diretta kontra Sirens Ritter Sport. San :iljan wara li flista;un li g[adda marru vi/in li jirritornaw g[ar-reb[ tal-unuri jittamaw f’reb[iet fl-ewwel partita bl-g[an li jisfidaw ukoll g[allunuri. It-tim ta’ San Pawl il-Ba[ar mistenni jkompli jag[ti spazju li]]ag[]ag[ promettenti u b[al dejjem nistennew li naraw lil Sirens joffru sfida denja lil kul[add. Il-programm
Illum I Divi]joni 6.45 pm - Ta’ Xbiex Amigos v Otters Nivea Premier 8pm - Exiles Ferretti v Neptunes Emirates G[ada I Divi]joni 2pm -M’Scala Mor€ v M’Xlokk ASC Il-{add Premier 10.45am - Valletta Utd v Sliema Frank Salt 12 pm - San :iljan Allcare Insurance v Sirens RS.
,
i]da g[andha dixxendenza Maltija, Elise Pellegrin, illum se ter;a’ tkun fl-azzjoni fl-Olimpjadi tax-Xitwa. Pellegrin se tkun qed tie[u sehem fis-Slalom. L-ewwel impenn ta’ Pellegrin kien fil-Giant Slalom fit-18 ta’ Frar fejn spi//at fil-65 post fil-klassifika ;enerali wara ]ew; provi. Minn meta beda l-Log[ob Olimpiku tax-Xitwa fl-1924 f’Chamonix fi Franza din kienet l-
fl-Olimpjadi. Pellegrin ;arret ukoll ilbandiera Maltija waqt i/-?erimonja tal-ftu[. Flimkien ma’ Pellegrin f’Sochi hemm ukoll ilkow/ tag[ha Marvin Hocquaux, Dr Lucienne Attard, chef de Mission tal-Kontin;ent Malti kif ukoll Julian Pace Bonello u Joe Cassar President u Segretarju :enerali rispettivament talKumitat Olimpiku Malti.
MOTOGP
Marquez iwe;;a’ l-qasba ta’ siequ I/-champion renjanti tal-Moto GP Marc Marquez (fir-ritratt) se jkollu jitlef it-testijiet li se jsiru aktar tard dan ix-xahar fil-Malasja wara li kiser il-qasba ta’ siequ. Issewwieq Spanjol we;;a’ tard lErbg[a filg[axija waqt sessjoni ta’ ta[ri; li saret f’Bar/ellona. Skond l-ewwel testijiet jidher li s-sewwieq tal-Honda se jkollu jdum madwar tlieta jew erba’ ;img[at barra. It-testijiet filMalasja se jsiru fuq spazju ta’ tlett ijiem bejn is-26 u t-28 ta’ Frar. Marquez se jkun qed jirkupra biex jie[u sehem fl-ewwel Grand Prix tal-ista;un li se jsir fit-23 ta’ Marzu fil-Qatar. Fl-ista;un li g[adda Marquez reba[ it-titlu proprju fl-ewwel sena li kien qed jikkompeti fil-
MotoGP u t-titlu ;ie de/i] fla[[ar Grand Prix f’Valencia. Dakinhar Marquez spi//a fittielet post filwaqt li Jorge Lorenzo reba[ il-Grand Prix imma Marquez kien ;abar punti bi]]ejjed biex ja//erta ru[u mir-reb[ tattitlu.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Frar, 2014
32
LOKALI
Il-Kummissarju tal-Pulizija g[andu jinvestiga u jie[u passi kontra min xa[[am u seraq l-elettriku L-ebda Prim Ministru f’pajji] demokratiku m’g[andu s-setg[a li jidde/iedi li ma jitti[dux passi kontra xi [add li jkun wettaq reat ta’ korruzzjoni. L-a;ir tal-Prim Ministru Joseph Muscat li ordna li ma jitti[dux passi legali konta elf ru[ li nqabdu jisirqu l-elettriku u jxa[[mu uffi/jali pubbli/i, hu a;ir irresponsabbli, immorali u jmur kontra l-li;i. IlKummissarju tal-Pulizija g[andu jinvestiga u jie[u passi kontra min xa[[am u seraq l-elettriku. Il-Vi/i Kap g[all-{idma talPN u kelliem tal-Oppo]izzjoni g[all-:ustizzja, Beppe Fenech Adami, qal dan ilbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet dwar liskandlu tat-tix[im u serq ta’ elettriku bit-tbag[bis fl-iSmart Meters. Dan b’referenza ghal dak li [abbar il-Prim Ministru f’attività politika nhar il-{add li ma kinux se jittie[du passi kontra lelf ru[ involuti f’serq ta’ elettriku u tix[im ta’ uffi/jali pubblici. Beppe Fenech Adami, li kien akkumpanjat mill-Kelliem talOppo]izzjoni dwar l-Intern u sSigurtà Nazzjonali, Jason Azzopardi, spjega li dan hu ka] ta’ tix[im ta’ iktar minn miljun ewro u serq ta’ 30 miljun ewro kull sena minn madwar elf ru[ li ras g[al ras ifisser serq ta’ 30,000 ewro kull wie[ed. Dan mhux ka] tal-[uta ]-]g[ira g[ax min ixa[[am b’1,200 ewro u jisraq bi €30,000 fis-sena ma jistax jissejja[ il-[uta ]-]g[ira, b[alma qed isostni l-Prim Ministru. Hu spjega li min i[allas madwar 30,000 ewro fis-sena mhux familja normali. L-Oppozizzjoni Nazzjonalista g[alhekk appellat lill-
Min ixa[[am b’€1,200 u jisraq bi €30,000 fis-sena ma jistax jissejja[ il-[uta ]-]g[ira, b[alma qed isostni l-Prim Ministru
Kummissarju tal-Pulizija biex jag[mel dak li g[andu jag[mel skont il-li;i u jinvestiga u dan f’pajji] fejn suppost tirrenja l-li;i u kul[add jie[u dak li [aqqu. Beppe Fenech Adami qal li hi gidba dak li qalu l-Ministru Konrad Mizzi u s-Segretarju Parlamentari Owen Bonnici li fi ]mien gvern Nazzjonalista min jinqabad jisraq l-elettriku kien i[allas biss Lm100. Il-verità hi li fl-Avviz Legali kien hemm pieni ferm akbar fosthom li jinqata’ lmeter, tkun ikkalkulata s-somma li wie[ed kien ikollu jag[ti fuq perijodu ta’ [ames snin, wie[ed kien je[el 9% interessi kull sena u multa ta’ 10% fuq l-ammont u kien ikollu j[allas l-ispejje] kollha biex jinbidel l-arlo;; taddawl u ma jkollux dritt li jing[ata d-dawl jekk ma jkunx [allas kollox. Hu spjega wkoll li l-kon-
B’dak li g[amel il-Prim Ministru Muscat po;;a lilu nnifsu ‘l fuq mill-Qorti u [a l-poter li ja[fer lil min kiser il-li;i nessjoni tal-ismart meters massistema ;enerali fil-pajji] saret is-sena li g[addiet u g[alhekk ma kienx possibbli li s-serq millismart meters ikun intra//at qabel, b[alma qed jallega lGvern Laburista. Dan min[abba li kien ikollha ssir spezzjoni f’kull dar u f’kull post fejn hemm smart meter filpajji] kollu biex jinstab is-serq. Imma llum, bis-sistema talismart meters wie[ed ikun jista’ ji//ekkja b’mod fa/li min[abba s-sistema teknolo;ika. Beppe Fenech Adami staqsa wkoll g[aliex il-Gvern donnu jrid mhux biss ma ji[ux passi
kontra dawn l-elf ru[ li nqabdu jxa[[mu u jisirqu ,imma donnu jrid ja[bihom. Forsi g[ax hemm nies li huma vi/in is-Segretarjati fil-Ministeri u nies fin-negozju vi/in il-Partit Laburista, staqsa Beppe Fenech Adami. Jason Azzopardi qal li b’dak li g[amel il-Prim Ministru Muscat, po;;a lilu nnifsu ‘l fuq millQorti u [a l-poter li ja[fer lil min kiser il-li;i. Hu spjega li hu obbligu tal-Pulizija li tippro/edi kontra l-awturi tar-reat u kontra l-kompli/i. Hu qal li l-Gvern qed jg[id li jrid jaqbad lill-[uta l-kbira imma min jisraq bi 30,000 ewro f’sena
u jxa[[am b’1,200 ewro hu wkoll [uta kbira u g[andhom jittie[du passi skont il-li;i. F’aktar ]viluppi dwar dan liskandlu, fi stqarrija lKorporazzjoni Enemalta qalet li wara li komplew l-investigazzjonijiet dwar il-ka]i ta’ serq ta’ elettriku permezz tal-ismart meters mill-istess Enemalta u mill-Pulizija, ilbiera[ stess issospendiet impjegat ie[or li qed ikun investigat millPulizija.
media•link COMMUNICATIONS