2014 03 08

Nru 13,686

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

Il-Ministru Cardona

G[andu jerfa’ r-responsabbiltà Il-Ministru Chris Cardona g[andu jerfa’ r-responsabbiltà politika tan-nuqqasijiet elenkati fir-rapport tal-Awditur :enerali li sab li l-Ministru nda[al personalment biex ibiddelranking li kien g[amel Bord tal-G[a]la biex jag[]el ditta ta’ avukati biex joffru servizz legali lillMinisteru li jmexxi hu.

Ara pa;na 2

Il-kandidat tal-PPE

Ir-residenti Xlukkajri ma jaqblu xejn mal-opinjoni tas-Sindku Laburista ta’ Marsaxlokk li qal li din hi soluzzjoni a//ettabbli g[al perjodu qasir ta’ ]mien

Il-PN jifra[ lil Jean-Claude Juncker

Traduti u u]ati Grupp ta’ residenti Xlukkajri jiktbu ittra lill-Prim Ministru u lill-Ministru Konrad Mizzi “Traduti u u]ati”. Hekk iddikjaraw grupp ta’ residenti Xlukkajri f’ittra indirizzata lillPrim Ministru Joseph Muscat u lil Konrad Mizzi, il-Ministru g[all-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma, dwar il-pro;ett tal-Gvern Laburista biex jitpo;;a tanker bil-[a]na

tal-gass fil-Bajja ta’ Marsaxlokk.

Fl-ittra tag[hom, ir-residenti qalu li issa li tela’ fil-Gvern, ilPartit Laburista mhux se jtejjeb is-sitwazzjoni fin-nofsinhar ta’ Malta, anzi se tkompli tmur g[all-ag[ar. Huma qalu li lGvern qed jimxi b’dan il-pjan

sempli/iment biex ma jtawwalx i]-]mien jew biex ma jonfoqx ftit aktar. Fakkru li dan [are; /ar waqt laqgha ta’ konsultazzjoni bir-risposta minn persuna responsabbli mill-pro;ett.

Ir-residenti qed jg[idu li qed jispi//aw [aruf tas-sagrifi//ju sempli/iment g[ax il -Gvern

Laburista wieg[ed lill-poplu li jekk il-pro;ett ma jitlestiex fil[in, il-Prim Ministru jirri]enja.

Sostnew li anke jekk il-Gvern qed jg[id il-verità u m’hemm lebda periklu, ir-residenti xorta qed jg[ixu fil -bi]g[a u d dubju. g[al pa;na 5

Il-Partit Nazzjonalista jifra[ lil Jean-Claude Juncker li lbiera[ intg[a]el biex ikun il-kandidat tal-Partit Popolari Ewropew g[all-Presidenza talKummissjoni Ewropea. Simon Busuttil esprima s-sodisfazzjon tieg[u li l-PPE se jkun qed jinnomina politiku li hu [abib vi/in tal-poplu Malti u li jaf ir-realtajiet li jaffa//jaw pajji]i ]g[ar b[al pajji]na fi [dan l-UE. Ara pa;na 32

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

2

LOKALI

Disa’ parte/ipanti tal-Karnival ordnati ji]gumbraw l-im[a]en Dilettanti tal-Karnival huma rrabjati g[all-Gvern wara li f’anqas minn 48 sieg[a mit-tmiem tal-attivitajiet tal-Karnival 2014, sabu ma’ wi//hom ordni biex sal-a[[ar tal-;img[a d-die[la ji]gumbraw l-im[a]en tag[hom.

B’kollox huma disa’ lparte/ipanti milquta minn din lazzjoni minn na[a tal-Gvern u lMalta Industrial Parks. Dawn iddisa’ parte/ipanti g[andhom lim[a]en tag[hom fil-Marsa, f’dik li sa ftit snin ilu kienet ilfabbrika tas-Soldini.

L-a[bar li l-Gvern [a din lazzjoni ta’ ]gumbrament ;iet

Urtati g[all-mod kif mexa mag[hom il-Gvern ]velata lbiera[ filg[axija matul il-programm ‘.net ‘fuq Net Television. In-nota ta’ ]gumbrament qed ti;i riprodotta minn dan il-;urnal.

Nies li tkellmu ma’ dan il;urnal qalu li d-dilettanti talKarnival li ja[dmu millim[a]en tal-Marsa huma ferm urtati g[all-mod kif mexa mag[hom il-Gvern, ftit jiem biss wara li g[adda l-Karnival u meta

b[alissa jkun g[ad g[andhom lima[]en mimli b’materjal, karrijiet, ]ebg[a u [adid.

Sorsi qalu li dawn id-dilettanti kellhom ftehim li ma ji//aqalqux minn dawn lim[a]en sakemm jinstab post alternattiv.

I]da jidher li l-Gvern mar lura minn dan il-ftehim, u lest ji]gombra l-im[a]en kollha talKarnival li hemm fil-Marsa.

11-il sena mir-referendum dwar l-UE {dax-il sena ilu b[al-lum, ilma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi vvutat favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE u li ta bidu g[al era politika ;dida g[all-pajji] li permezz tag[ha l-poplu Malti kiseb benefi//ji kbar, fil-forma ta’ fondi u ta’ inizjattivi millUE. Minkejja li llum hawn kunsenus politiku dwar is-s[ubija ta’ Malta fl-UE, 11-il sena ilu ssitwazzjoni kienet differenti.

Dan g[all-fatt li filwaqt li lPartit Nazzjonalista, lAlternattiva Demokratika u limsie[ba so/jali kwa]i kollha kienu favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE, il-Partit Laburista u lGWU esprimew dejjem opinjoni negattiva u ta’ oppo]izzjoni g[al dan il-pass politiku u ekonomiku li kienet se tie[u Malta. Il-PL kien [are; bl-idea ta’ partnership mal-UE bba]ata

fuq is-slogan ‘}vizzera filMediterran’.

Filwaqt li l-PN, immexxi minn Eddie Fenech Adami, kien /ar u determinat bil-po]izzjoni ta’ ‘iva’ favur is-s[ubija fl-UE, il-PL appella biex jivvutaw ‘le’, i[asssru l-vot jew ma jivvutawx.

Ir-ri]ultat tar-referendum kien reb[a ma;;oritarja g[al dawk favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE. Fir-referendum ivvutaw total ta’ 90.9% li minnhom 53.6% ivvutaw favur u 46.4% kontra ,waqt li kien hemm 3,911 vot ta’ astenzjoni.

Minkejja li dan kien ri]ultat /ar u qawwi favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE, il-PL immexxi minn Alfred Sant g[a]el li jinterpreta r-ri]ultat b’mod differenti u g[odd flimkien lil dawk li vvutaw kontra u lil dawk li astjenew, [assru l-vot jew ma marrux jivvotaw. Alfred Sant u l-PL

kienu [ar;u n-nies fit-toroq biex ‘ji//elebraw’ il-partnership.

Minkejja t-tensjoni ma[luq mill-PL fit-toroq Maltin u anki fis-sala tal-g[add tal-voti f’Ta’ Qali, il-poplu Malti rrikonoxxa dan il-vot ta’ ma;;oranza favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE. Quddiem din is-sitwazzjoni, il-

Prim Ministru Eddie Fenech Adami sejja[ elezzjoni ;enerali li fiha ]-]ew; partiti politi/i ]ammew il-po]izzjonijiet tag[hom; il-PN favur is-s[ubija ta’ Malta fl-UE u l-PL kontra.

Wara li kkonferma s-s[ubija ta’ Malta fl-UE fir-referendum; il-poplu Malti re;a’ kkonferma Gvern Nazzjonalista biex b’hekk ing[atat konferma o[ra u uffi/jalment il-Gvern Nazzjonalista mmexxi minn Eddie Fenech Adami seta’ jibda l-a[[ar stadju tal-pro/ess biex Malta ssir membru tal-UE.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

3

LOKALI

Il-Ministru Chris Cardona g[andu jerfa’ r-responsabbiltà politika tan-nuqqasijiet elenkati fir-rapport tal-Awditur :enerali Il-poplu Malti u G[awdxi birra;un jistenna li l-Prim Ministru u l-Ministri tal-Gvern jiggvernaw b’mod g[aqli u trasparenti.

Madankollu, tul is-sena li g[addiet, Gvern Laburista rema’ g[al kollox din il-weg[da f’numru ta’ okka]jonijiet.

Jumejn ilu, l-Awditur :enerali ppubblika r-rapport tieg[u dwar il-ka] tal-Ministru g[allEkonomija, Investiment u Intrapri]i }g[ar Chris Cardona, u sab li l-Ministru nda[al personalment biex ibiddelranking li kien g[amel Bord tal-G[a]la biex jag[]el ditta ta’ avukati biex joffru servizz legali lillMinisteru li jmexxi hu.

G[all-Awditur :enerali, dan kien e]empju /ar ta’ nuqqas ta’ trasparenza. Il-Ministru Chris Cardona g[andu jerfa’ r-responsabbiltà politika fid-dawl ta’ dan ir-rapport.

Dan qalu l-Vi/i Kap g[all{idma Parlamentari u Kelliem g[all-Ekonomija, Investiment u Intrapi]i }g[ar, Mario de Marco, f’konferenza tal-a[barijiet fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista, flimkien malKelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku, Kristy Debono.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista sa[aq li l-Ministri tal-Gvern m’g[andhomx jinda[lu fi pro/essi ta’ natura amministrattiva, spe/jalment fi pro/essi li ju]a l-Gvern biex jixtri o;;etti u servizzi.

Mir-rapport tal-Awditur :enerali jo[ro; /ar li f’dan ilka] kien hemm numru ta’ nuqqasijiet politi/i kif ukoll amministrattivi, fosthom li lMinisteru g[all-Ekonomija, Investiment u Intrapri]i }g[ar injora g[al diversi drabi t-talbiet min-na[a tal-Bord tal-G[a]la sabiex ikun hemm linji gwida /ari ta’ kif g[andu jsir il-pro/ess tal-evalwazzjoni.

Skont l-Awditur :enerali, irrapport tal-g[a]la li t[ejja millMinisteru stess fih [afna

Il-Vi/i Kap tal-PN Mario de Marco flimkien mad-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono fissru kif mir-rapport tal-Awditur :enerali jo[ro; /ar li kien hemm numru ta’ nuqqasijiet politi/i kif ukoll amministrattivi

Il-Ministru Cardona ]balja u jekk ma jerfax ir-responsabbiltà politika, allura din tkun prova o[ra ta’ kemm hemm ba[ar jaqsam bejn dak li jg[id u dak li jag[mel il-Gvern ta’ Joseph Muscat nuqqasijiet li jag[mluha impossibbli li tifhem fuq liema kriterji sar ir-ranking finali biex intg[a]let id-ditta ta’ avukati li finalment ;iet mag[]ula. Ir-rapport tal-Awditur :enerali jirreferi g[al nuqqasijiet o[rajn li juru bi/-/ar li kien hemm ind[il politiku fl-g[a]la finali.

Mario de Marco qal li dan hu t-tieni ka] fi spazju ta’ ftit jiem li fih il-Gvern Laburista nqabad jabbu]a mill-poter. Ftit ;ranet ilu, Spettur tal-Pulizija xehed b’;urament fil-Qorti li l-Pulizija ma [aditx passi kontra individwi u stabbilimenti kummer/jali li allegatament xa[[mu lil uffi/jali pubbli/i biex ji;u mbag[bsa lmeters tag[hom min[abba de/i]joni politika.

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista tenna li ladarba r-

rapport tal-Awditur :enerali jg[id ukoll li kien hemm nuqqasijiet amministrattivi kbar fil-pro/ess tal-g[a]la, dan juri bi/-/ar kemm kienet ]baljata dde/i]joni tal-Gvern li jwarrab min-nofs uffi/jali tal-Gvern biex minflok ida[[al nies tal-qalba.

Hu ]ied jg[id li kemm-il darba lMinistru Chris Cardona stqarr li se jerfa’ r-responsabbiltà politika ta’ g[emilu, ma jistax jag[mel dan b’sempli/iment stqarrija li hija nti]a biex ti;;ustifika g[emilu.

Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono qalet li dan il-ka] hu prova o[ra ta’ kemm dan ilGvern qieg[ed imur kontra lweg[di li g[amel fil-kampanja elettorali u dan g[aliex il-programm elettorali tal-Partit Laburista kien jitkellem kif

}g[a]ag[ jibilg[u xfafar tal-le[ja {ames ;uvintur li l-etajiet tag[hom ivarjaw bejn id-19 u l20 sena, kellhom jidda[[lu lisptar wara li belg[u xi xfafar.

Wara li s-sit MaltaRightNow ]vela dettalji dwar dan lin/ident, il-Ministeru g[all-

Intern u s-Sigurtà Nazzjonali fi stqarrija kkonferma l-ka] u qal li [ames ;uvintur, residenti talYOURS fis-SATU, belg[u xfafar tal-le[ja. Immedjatament, il[ames ;uvintur ittie[du l-isptar Mater Dei.

Jirri]ulta li wara l-verifiki u ttrattament ne/essarji, il-[ames ;uvintur ;ew rilaxxati min[abba li ma kinux qed jiffa//jaw xi riskju, skont ilkriterji stabbiliti mill -Isptar Mater Dei.

Gvern Laburista kien se jkun iggwidat mill-prin/ipji talkontabbiltà u t-trasparenza, spe/jalment fejn tid[ol in-nefqa pubblika u l-iggvernar b’mod ;enerali.

Kristy Debono sostniet li l-

Ministru Cardona ]balja u jekk ma jerfax ir-responsabbiltà politika, allura din tkun prova o[ra ta’ kemm hemm ba[ar jaqsam bejn dak li jg[id u dak li jag[mel il-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Kristy Debono fakkret kif ilPartit Laburista kien wieg[ed ;lieda bla pre/edent kontra lkorruzzjoni i]da ta ma[fra lil min xa[[am lil uffi/jali pubbli/i tal-Enemalta. Hi fakkret kif kien dan il-Gvern stess li wieg[ed li se jsa[[a[ il-kontabbiltà u rresponsabbiltà, imma qieg[ed jag[]el li jkaxkar saqajh u jag[mel minn kollox sabiex ilmozzjoni tat-tne[[ija talIm[allef Lino Farrugia Sacco ma ti;ix konklu]a millParlament Malti.

Kristy Debono sa[qet li huwa l-poplu Malti u G[awdxi li qieg[ed ibati min[abba l-i]balji u n-nuqqas ta’ trasparenza li qed jimxi bih il-Gvern. Ir-rapport tal-Awditur :enerali jg[id b’mod /ar li f’dan il-ka] wie[ed ma jistax jg[id fuq liema ba]i ntg[a]let id-ditta rebbie[a, u g[alhekk wie[ed ma jistax jg[id jekk din kinitx l-a[jar g[a]la.

Lista tal-persuni nominati g[all-E]ekuttiv tal-M}PN 2014 Agius Matthew - Msida Bonett Matthew - Santa Lu/ija Cardona Jeremy – Tas-Sliema Cassar James - Mosta Cassar Rachel - Tal-Pietá Ebejer Christabelle – {’Attard Grech Mark – Naxxar Pace Marc Edward – Pembroke Papagiorcopulo Jeremy - Mosta Perici Calascione Veronica - {al Lija Piccinino Michael R. - }ejtun Portelli Maria - Victoria, G[awdex Sammut Mark Anthony - Gudja Spiteri Matthew - Marsaskala Vella Joseph - San Pawl il-Ba[ar Zammit Francesca - Tas-Sliema Zammit Hubert - {al Tarxien L-Elezzjoni g[al [mistax-il membru fl-E]ekuttiv il-;did tal-M}PN se ssir L-Erbg[a, 12 ta’ Marzu fis-6.00 p.m. fid-Dar ?entrali tal-PN.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

4

LOKALI

L-Isqof Scicluna jipprietka l-e]er/izzi tar-Randan

Imut Gejtu Cuschieri

L-Isqof Aw]iljarju Charles J. Scicluna se jipprietka l-e]er/izzi spiritwali tar-Randan g[all-koppji mi]]ew;in u g[all[addiema, u joffri wkoll lomelija fuq l-Evan;elju tal{add f’]ew; parro//i differenti.

It-tema ;enerali ta’ dawn le]er/izzi hi ‘Il-Fer[ talEvan;elju: Evangelii Gaudium’.

L-omeliji fil-parro//i jibdew illum is-Sibt 8 ta’ Marzu, waqt il-quddiesa tas-6.30pm filKnisja Parrokkjali tal-Mosta.

Dawn l-e]er/izzi se jkomplu kull nhar ta’ Sibt sal-5 ta’ April.

Sensiela o[ra ta’ omeliji se tibda l-{add 9 ta’ Marzu waqt il-quddiesa tas-7.30pm fil-Knisja Parrokkjali ta’ Kristu Re, Ra[al :did. Dawn l-e]er/izzi se jkomplu kull nhar ta’ {add sas-6 ta’ April.

Bejn l-24 u t-28 ta’ Marzu, l-

T[abbret il-mewt ta’ Gejtu Cuschieri mill-{amrun – eksSur;ent tal-Pulizija u eks-Kap tas-Sigurtà fid-Dar ?entrali talPN fl-ag[ar ]minijiet tal-vjolenza politika f’pajji]na. Cuschieri miet matul il-lejl bejn il-{amis u l-:img[a, fl-età ta’ 81 sena.

Gejtu Cuschieri kien Sur;ent fil-Korp tal-Pulizija bejn l-1951 u l-1976. Meta rtira mill-Korp wara 25 sena servizz, hu kien impjegat mal-Partit Nazzjonalista b[ala security officer u eventwalment in[atar Kap tas-Sigurtà tal-Istamperija.

Hu kien responsabbli mis-sigurtà fid-Dar ?entrali tal-PN u kien protagonist fl-ag[ar episodji tal-era ta’ vjolenza politika f’Malta fosthom fir-rejd li sar mill-Pulizija fuq id-Dar ?entrali fl-1983.

Cuschieri serva b[ala Chief Security fid-Dar ?entrali g[al 28 sena, bejn l-1976 u l-2004.

L-a[[ar dehra pubblika tieg[u kienet f’Novembru li g[adda meta saret is-serata kommemorattiva b’tifkira tar-rejd fuq idDar ?entrali fil-lejl bejn is-26 u s-27 ta’ Novembru 1983.

Dakinhar kien anke g[amel intervent.

Gejtu Cuschieri kien attiv ukoll fil-lokalità tieg[u, il{amrun. Fil-fatt, hu kien Kunsillier fil-Kunsill Lokali tal{amrun u President tal-Kumitat Sezzjonali tal-PN fil-{amrun.

Kien ukoll Vi/i-President tasSo/jetà Mu]ikali San :u]epp u

Isqof Charles J. Scicluna se jipprietka wkoll l-e]er/izzi spiritwali tar-Randan g[all[addiema. Dawn se jsiru filKnisja ta’ San Fran;isk ta’ Putirjal, il-Belt Valletta, bejn in12.35pm u s-1.05pm. Il[addiema kollha li ja[dmu lBelt, u [addiema o[rajn, huma mistiedna jattendu.

Il-kors ta’ e]er/izzi spiritwali g[all-koppji mi]]ew;in se jsir ukoll bejn l-24 u t-28 ta’ Marzu, fil-Knisja Parrokkjali ta’ Sant’Elena, bejn is-7.30pm u t8.15pm. Il-koppji mi]]ew;in, spe/jalment il-mi]]ew;in ;odda, huma mistiedna jattendu.

Ir-riflessjonijiet li se jag[mel l-Isqof Charles J. Scicluna waqt l-omeliji tal-quddiesa filparro//a tal-Mosta se jkunu online fuq disponibbli www.thechurchinmalta.org.

Tunisair Express i]]id it-tielet titjira Il-linja tal-ajru Tune]ina Tunisair Express se ]]id t-tielet titjira ta’ kull ;img[a fi skeda tag[ha fuq ir-rotta lejn Malta.

Il-titjira l-;dida se tkun qed topera nhar ta’ :img[a u tibda mill-4 ta’ April. Il-[in tat-tluq minn Malta se jkun fl-4pm, [in lokali.

Tunisair Express di;à topera ]ew; titjiriet fil-;img[a minn Malta lejn Tunis nhar ta’ Erbg[a

u l-{dud.

“Din it-titjira l-;dida mhix se sservi a[jar id-domanda e]istenti biss, i]da g[andha tinkora;;ixxi vja;;i ta’ negozju u vaganza fi tmiem il-;img[a bejn i]-]ew; destinazzjonijiet li huma 70 minuta biss f’titjira bog[od minn xulxin,” ikkummenta Med Laamouz, il-General Manager ta’ Tunisair Express fil-ferg[a ta’ Malta.

Kap tas-Sigurtà fl-Istamperija g[al 28 sena

L-a[[ar dehra pubblika ta’ Gejtu Cuschieri kienet f’Novembru li g[adda meta saret is-serata kommemorattiva b’tifkira tar-rejd fuq id-Dar ?entrali fil-lejl ta’ bejn is-26 u s-27 ta’ Novembru 1983 (Ritratt> Joseph Galea)

President Onorarju tas-So/jetà kif ukoll Segretarju :enerali tasSo/jetà Filarmonika La Vallette.

Gejtu Cuschieri kien ukoll membru tal-Kumitat tal-klabb ta’ {amrun Spartans u g[amel xi ]mien ukoll President tal-istess Kumitat.

Gejtu Cuschieri kien armel ta’

Evelyn, u kellu ]ew; ulied – leks-Deputat Nazzjonalista Louis Cuschieri u Josef Cuschieri.

Il-funeral ta’ Gejtu Cuschieri se jsir nhar it-Tnejn fid-9am filKnisja Parrokkjali ta’ San Gejtanu. Il-korteo se jkun akkumpanjat mill-Banda San :u]epp.

Il-PN jsellem lil Gejtu Cuschieri Il-Partit Nazzjonalista esprimi sog[ba g[all-mewt ta’ Gejtu Cuschieri, li t[abbret kmieni lbiera[, u l-kondoljanzi tieg[u lill-familja tieg[u.

Gejtu Cuschieri kien isem sinonimu mad-Dar ?entrali talPartit Nazzjonalista. Serva b[ala Kunsillier Lokali fil-{amrun u kien Kap tas-Sigurtà tad-Dar ?entrali g[al bosta snin. Gejtu Cuschieri ddedika lilu nnifsu g[as-sigurtà tal-politi/i u l-voluntiera li [admu fid-Dar ?entrali fl-ag[ar ]minijiet ta’ tensjoni filpolitika ta’ pajji]na nklu], fost

o[rajn, meta l-Korp tal-Pulizija wettqet ir-raid famu] fuq id-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista f’Novembru 1983.

Gejtu Cuschieri jibqa’ mfakkar fil-{amrun mhux biss g[all-impenn tieg[u fil-qasam politiku tal-lokalità, i]da wkoll fil-qasam so/jali, mu]ikali, kulturali u anke dak sportiv.

Il-Partit Nazzjonalista jag[ti lkondoljanzi tieg[u lill-familja ta’ Gejtu Cuschieri, inklu] lit-tfal tieg[u: l-eks-Deputat Nazzjonalista Louis Cuschieri u lil Josef Cuschieri.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

5

LOKALI

L-akku]ati b’serq ta’ kontejner jitpo;;ew ta[t att ta’ akku]a It-tlett ir;iel mixlijin b’rabta mal-ka] tal-allegat serq ta’ kontejner bis-sigaretti mill-Freeport tpo;;ew ta[t att ta’ akku]a hekk kif il-Ma;istrat Aaron Bugeja, minkejja l-oppo]izzjoni middifi]a, [ass li mill-ewwel daqqa t’g[ajn kollox jindika li hemm bi]]ejjed provi, li anke jekk skont il-li;i jkunu provi minimi kontrihom.

Dan irri]ulta tard ilbiera[ filg[axija meta kompliet tinstema’ l-kumpilazzjoni kontra Amabile Grech ta’ 42 sena mi]}ejtun, Rokku Agius 53 sena minn {al Qormi, u Michael Sciberras ta’ 39 sena mill-Belt.

Huma qeg[din iwie;bu li mhumiex [atja li serqu s-sigaretti valur ta’ 1.04 miljun ewro meta wie[ed jinkludi d-dazju tas-sisa, dazju fuq l-importazzjoni u ttaxxa tal-VAT jinkorporaw kollox flimkien.

Fil-bidu l-Avukat irrimirkaw li kull darba din il-kaw]a qed tibda tard u li fil-[in tal-kumpilazzjoni qed ikollhom in-nies jistennew biex ikellmuhom. IlMa;istrat Bugeja g[ader lillAvukati, u tahom ra;un g[al ilmenti tag[hom.

L-avukati difensuri Veronique

Dalli, Giannella de Marco u Pawlu Lia talbu biex jaraw il-filmati kollha minn meta l-kontejner da[al fil-Freeport sa ma ;ie biex jer;a’ jo[ro;. G[aldaqstant, fil-Qorti saret talba biex ilfilmati kollha tal-kameras tassigurtà jin]ammu.

Il-Ma;istrat Bugeja ordna li l-Freeport g[andu jippreserva l - filmati rre;istrati mis - sis tema CCTV im[addma

Il-Mani;er spjega kif skont ilftehim kollettiv li sar mill-Union {addiema Mag[qudin, [addiem li jkun involut f’ka] kriminali g[andu jitqieg[ed ta[t leave spe/jali sakemm ikun ta[t arrest preventiv. Sostna li sakemm ikun fuq dan l-arrest preventiv jit[allas jekk ikollu l-leave tieg[u u meta jin[ela l-[addiem ma jit[allasx.

Din id-de/i]joni ttie[det mid-

Id-difi]a ti]vela kif ;ranet qabel l-istess kontejner kien intilef u [add ma kien jaf x’sar minnu g[al ]ew; okka]jonijiet wara xulxin minnhom mill - mument tal wasla tal - kontejner sa meta nstab vojt b’mod li r-re;istrazzjoni ori;inali tkun disponibbli kemm g[all-espert, kif ukoll g[all - prosekuzzjoni , g[ad difi]a u g[all-Qorti.

Waqt li bdew jinstemg[u xxhieda, fil-Qorti qam paniku s[i[ hekk kif tela’ jixhed ilMani;er tar-Ri]orsi Umani talKorporazzjoni tal-Malta Freeport li spjega kif Michael Sciberras ja[dem b[ala Senior Security Controller.

diretturi fuq parir legali talavukat tal-kumpanija Chris Cilia li hu l-avukat tal-kumpanija.

Wara xehed id-Direttur talInfurzar tad-Dwana, Anthony Busuttil li qal li l-valur tassigaretti fil-kontejner kien ta’ ¤130,500 u mag[hom hemm ilvalur tad-dazju u s-Sisa.

Semma kif hu kellu l-lista talkontejners li [ar;u dakinhar li se[[ il-ka] u dawk li kienu sejrin g[all-e]ami. Qal li l-kontejner insemmi fil-kwistjoni ma kien jidher fl-ebda lista

minnhom.

Busuttil qal li trid tkun ilQorti li tidde/iedi jekk dawn issigaretti jkunux foloz i]da ammetta li jekk ikunu foloz dawn ma jkunux jistg[u jin[ar;u fis-suq u g[alhekk ittaxxa ma tit[allasx fuqhom.

Spjega wkoll li l-[idma li g[amel hu kienet ibba]ata fuq kemm jesa kontejner s[i[ u qal li bba]a fuq hekk g[ax kien hemm X-Ray tal-kontejner li turi li dan kien mimli.

Xehed ukoll il-Kap tasSigurtà, Mario Zammit, li semma kif kien ;ie informat li [are; kontejner b’numru li mhux kif suppost. Qal li informa lid-Deputat Carol Muscat u flimkien mieg[u tela’ ji//ekkja l-filmati. Semma li warajh telg[u wkoll l-akku]at Michael Sciberras u Foreman ta’ Polidano Brothers.

Zammit qal li sa dak il-[in g[alih kien jirri]ulta li kien hemm kontejner vojt li [are;.

Fil-filmat sostna li ra l-burdnar jag[ti karta lil Michael Sciberras i]da sostna li ma setax jag[raf min kien il-burdnar g[ax ma kienx jintg[araf u meta pprova jkabbar il-filmat ma

kienx /ar. Spjega li hu ra lillburdnar jg[addi pass lil Sciberras u dan beda ji//ekkja kif suppost isir.

Zammit qal li r/ieva telefonata ming[and id-Direttur Alex Montebello li qallu biex jissikka s-sigurtà. I]da, Zammit qal li lg[ada ;ie g[al widnejh li l-kontejner kien instab fit-terminal u g[alhekk /empel lill-Kap E]ekuttiv, Aaron Farrugia, li /empel lil Montebello li qal lil Zammit li kien se jie[u l-ka] f’idejh.

Wara dan is-smig[ li beda g[all-[abta tat-3.30 p.m. u baqa’ sejjer g[al aktar minn tliet sig[at, l-avukat Paul Lia qal li kulma hemm huma allegazzjonijiet li ma ;ewx segwiti /erti pro/eduri. Qal li m’hemmx provi li dawn is-sigaretti vera kienu fil-kontejner u jekk dan fil-verità qattx [are; millFreeport.

Semma kif ;ranet qabel l-istess kontejner kien intilef u [add ma kien jaf x’sar minnu g[al ]ew; okka]jonijiet wara xulxin.

G[alhekk l-avukati qablu li lProsekuzzjoni g[andha tipprova li effettivament il-kontejner kien mimli.

Ir-residenti jg[idu li l-valur tal-propjetà spi//a di;à minn pa;na 1

Ir-residenti qalu li jib]g[u li jekk ikollhom, “kontra qalbhom”, ibieg[u d-djar tag[hom, jafu li jispi//aw ma j;ibu xejn g[all-propjetà tag[hom min[abba li l-valur “spi//a di;à” g[ax “[add ma jrid ji;i joqg[od hawn bi 12-il /umnija u tanker tal-gass ma’ wi//u”.

Huma semmew ka]ijiet ta’ persuni li kellhom konvenju u t[assar, filwaqt li o[rajn kienu infurmati ming[and sensara li jekk ma jbaxxux il-prezz mhux se jbieg[u. G[alhekk qed jistaqsu x’kumpens se jing[ataw.

L-ittra tkompli tg[id li r-residenti ma jaqblu xejn mal-opinjoni tasSindku Laburista ta’ Marsaxlokk li

din hi soluzzjoni a//ettabbli g[al perjodu qasir ta’ ]mien. Huma fakkru li qed jissemma’ kuntratt ta’ 18-il sena, u li allura “dan ]gur mhuwiex ]mien qasir”.

Ir-residenti komplew li l-post mag[]ul mill-Gvern Laburista mhuwiex post sikur u l-Gvern se jkun qed jistieden xi tra;edja jekk ir-ri[ ikun ;ej min-nofsin-

har jew xlokk, b’forza 10 jew aktar. G[alkemm din mhix xi [a;a ta’ kuljum, tkompli l-ittra, ;ieli ti;ri. Tragedja b[al din tkun biss fuq il-kuxjenza ta’ dawk il-ftit li jridu jwebbsu rashom, appellaw ir-residenti.

Il-grupp ta’ Xlukkajri staqsew xi pjani hemm g[at-tfal tal-iskola li hemm fil-vi/in, kif ukoll

jekk is-sajjieda li jkunu de[lin lejn il-port waqt li jkun qed jimtela’ t-tanker hux se jit[allew jibqg[u de[lin jew le.

Filwaqt li appellaw g[al aktar protezzjoni g[ar-residenti, huma qalu li g[andhom fidu/ja li ssens komun se jipprevali u dde/i]joni tkun dik ;usta li ma tqieg[ed lil [add fil-periklu.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

6

LOKALI

Il-Qorti tal-Appell tissospendi sentenza ta’ sentejn [abs g[al bdot tal-FAM fuq swat fuq martu Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta mill-Im[allef Michael Mallia bidlet sentenza ta’ sentejn [abs effettivi g[al wa[da ta’ sentenza sospi]a g[al terminu ta’ tliet snin fil-konfront ta’ Carmelo Joseph Psaila, ta’ 43 sena minn {a]-}abbar, li huwa bdot malForzi Armati ta’ Malta.

Hu nstab [ati li sawwat, hedded u f’okka]joni o[ra saq bilkarozza tieg[u g[al fuq martu Ruth Psaila. Hu nstab [ati li fit-23 ta’ Settembru 2004, g[all-[abta tad-9.30pm f’Wied il-G[ajn sawwatha b’mod goff tant li kaxkarha minn xag[arha, u li f’Marzu tal-2006 pprova jsuq g[al fuqha.

Il-Qorti ssospendiet is-sentenza ta’ [abs effettiva wara li qalet li hi tirrealizza wkoll li dawn lin/identi ;raw mas-seba’ snin ilu u aktar, u minn dak i]-]mien ’l hawn ma ;ewx rappurtati aktar in/identi bejn il-koppja.

Fis-sentenza tag[ha l-Qorti talAppell qalet li filwaqt li t[ares blaktar mod sever lejn in/identi ta’ vjolenza fil-konfront ta’ nisa fejn min[abba l-vulnerabbiltà tag[hom huma aktar su;;etti li ji;u abbu]ati, ma tistax tinjora lfatt li g[adda ]-]mien u filwaqt li taqbel mal-konklu]joni tal-ewwel

Qorti meta imponiet piena ta’ pri;unerija, jidhrilha li min[abba li g[adda ]-]mien, u min[abba lim;iba tajba ta’ Carmelo Joseph Psaila, dan it-terminu g[andu jkun sospi] g[al perjodu ta’ tliet snin.

L-Im[allef Mallia qal ukoll li se ji;u konfermati l-bqija tassanzjonijiet mag[mula millewwel Qorti, dik li tiskwalifikah mil-li/enzji tas-sewqan tieg[u g[al ]mien sena mid-data tassentenza kif ukoll ordni ta’ protezzjoni g[al perjodu ta’ tliet snin, fil-konfront ta’ martu.

Il-Qorti tal-Appell fl-a[[ar nett irrakkomandat lill-Kmandant talForzi Armati li din il-kundanna m’g[andux ikollha effett fuq ilpo]izzjoni u x-xog[ol tal-bdot, b[ala suldat mal-Forzi Armati.

Mill-provi rri]ulta li meta wettaq ir-reat ir-ra;el minkejja li martu kienet stordiet bid-daqqiet f’rasha, huwa xorta wa[da ntefa’ fuqha u kompla jag[tiha. Kienu marru xi persuni biex jippruvaw jikkalmaw is-sitwazzjoni i]da xorta wa[da kompla ji;ri warajha u kompla jag[tiha d-daqqiet. Ftit wara marru l-Pulizija u kkalmaw is-sitwazzjoni.

Fix-xhieda tag[ha l-vittma Ruth Psaila qalet li hi kienet qed

tbati minn diversi tben;il u gdim f’diversi partijiet ta’ ;isimha.

Qalet li baqg[et mu;ug[a f’[alqha u marret g[and id-dentist tag[ha li //ertifika li kellha snienha ta’ quddiem ta’ fuq imkissrin u kellha x-xoffa ta’ isfel maqsuma.

Carmelo Joseph Psaila, li ja[dem fl-air wing tal-armata b[ala bumbardier u g[andu s-seng[a ta’ air technician kien instab [ati wkoll li hedded lil martu bilmewt u li saq g[al fuqha b’vann.

Psaila nstab [ati wkoll li wettaq dawn ir-reati meta b[ala uffi/jal pubbliku kellu d-dmir li jissorvelja li dawn ma jsirux.

Mill-provi rri]ulta li kien hemm diversi in/identi bejn ilkoppja u li dawn se[[ew fuq medda ta’ ]mien. Kienu g[addejjin minn ]minijiet diffi/li [afna fi]-]wie; tag[hom, tant li kienu wkoll bdew pro/eduri ta’ separazzjoni. F’ka] minnhom Ruth Psaila sofriet minn feriti ta’ natura permanenti.

Fix-xhieda tieg[u Carmelo Joseph Psaila qal li kellu suspetti li t-tifla ]-]g[ira tieg[u kienet qed tiffrekwenta postijiet li ma kinux xierqa g[aliha. Ma kienx jaf fejn hi r-residenza tal-mara tieg[u u dakinhar lema[ha kif dar

minn Triq Habersha, Marsaskala.

Hu qal li ma kienx qed jing[atalu a//ess g[at-tfal tieg[u.

Dakinhar hu kellu jie[u t-tfal g[all-[abta tal-4.30pm u kien g[addej minn dik it-triq meta martu waqfet quddiemu u blukkat it-triq tieg[u biex tkellmu. Dak il[in ni]lu wkoll it-tfal jibku u meta staqsieha x’;ara, qaltlu li hu ma riedx jara aktar lit-tfal u li dakinhar hu ma kienx ;ej.

Dak il-[in hu baqa’ skantat, ittifla telg[et fil-vann u g[adda minn Triq :ebel {anxur fejn imbag[ad g[addiet o[t il-mara bil-karozza tag[ha u g[amliltu mossa b’subg[ajha. Hu mar jag[mel rapport dwar din ilmossa fl-g[assa tal-Pulizija ta’ {a]-}abbar. Qal li dakinhar tat-8 ta’ Marzu 2004 hu m’g[amel lebda manuvra bil-karozza tieg[u.

Fir-rigward tal-in/ident li se[[ fit-23 ta’ Settembru 2004 hu xehed li l-mara tieg[u kienet re;g[et telqet mid-dar u ma kienx jaf fejn marret. Qal li ma kienx qed ikollu a//ess g[at-tfal minkejja li kellhom ftehim. Re;a’ kellu s-suspetti li t-tfal tieg[u qed jiffrekwentaw postijiet li mhumiex di/enti g[all-età tag[hom u mar fil-vi/inanzi ta’ fejn kienet tg[ix martu u qalilha li mhix qed

t[allih jara t-tfal u jekk kellha to[ro;, ma kellhiex t[alli lit-tfal wa[edhom.

Qal li beda jistaqsiha fejnhom it-tfal u ma riditx tirrispondih u bdiet tg[ajjat mieg[u li kien hu li abbandunahom. Wara kellhom argument u serqitlu /-/wievet talkarozza tieg[u. Hu pprova je[odhom minn idejha u f’[in minnhom waqg[et mal-art.

Fix-xhieda tieg[u, hu /a[ad li qatt hedded lill-mara tieg[u u kkonferma li l-in/identi huma kollha marbutin mal-a//ess tattfal. Ikkonferma wkoll li minkejja li l-feriti fuq persuntha ma kka;unahomx hu, jista’ jkun li kkaw]alha xi girfa fuq daharha waqt li waqg[et mal-art.

Il-Qorti ma emmnitx ilver]joni tar-ra;el li g[alih deher l-Avukat An;lu Farrugia filwaqt li l-Avukat Roberto Montalto deher g[an-nom ta’ Ruth Psaila.

Il-Prosekuzzjoni tmexxiet millIspettur Anzjan Anthony Cassar.

Il-Qorti tal-Appell qalet li lewwel Qorti setg[et liberament tikkonsidra l-istqarrija ta’ Carmelo Joseph Psaila anke jekk din ma kinitx iffirmata. G[al Carmelo Joseph Psaila dehru lAvukati Jason Azzopardi u Chris Busietta.

Sidien ta’ artijiet jing[ataw €25,000 f’danni morali fuq art esproprjata }ew; sidien ta’ artijiet ing[ataw €25,000 f’danni morali wara li l-Qorti qalet li ddrittijiet fundamentali morali tag[hom kienu ;ew mittiefsa meta l-art tag[hom li tinsab f’San :wann kienet ;iet esproprjata ming[ajr qatt ma ng[ataw kumpens.

Mill-provi rri]ulta li l-a[wa John u Peter Caruana huma sidien ta’ 2,250 metru kwadru ta’ art li tinsab fiz-zona industrijali ta’

San :wann, u din l-art kienet ;iet esproprjata mill-Gvern fl1988 biex fuqha ssir kostruzzjoni ta’ fabbrika.

Madankollu, il-Kummissarju tal-Artijiet ma kienx baqa’ jippro/edi biex jiffinalizza lakkwist ta’ din l-art u lanqas kien [allas xi forma ta’ kumpens. L-a[wa qalu li lKummissarju tal-Artijiet kien qalilhom li l-[las se jsir meta dDipartiment tal-Artijiet ikollu l-

fondi ne/essarji, i]da, sas-sena 2012, meta huma ressqu l-ka] tag[hom fil-Qorti kontra lKummissarju tal-Artijiet, la[wa baqg[u ma r/ivew l-ebda [las.

Huma qalu li sidien ta’ proprjetà li tinsab fa//ata tal-art tag[hom kienu di;à r/ivew kumpens li kien [aqqhom. Fissentenza tieg[u l-Im[allef Tonio Mallia nnota li l-a[wa Caruana kienu bdew l-azzjoni tag[hom

g[al [las fl-2007 u qal li dan ilfatt kien se jeffettwa d-danni morali li huma kienu intitolati g[alihom.

Ing[ad li l-Gvern g[andu ddritt li jesproprja l-proprjetà flinteress pubbliku i]da huwa fiddmir ukoll li j[allas kumpens lis-sidien ta’ artijiet fi ]mien ra;onevoli. F’dan il-ka] partikolari, l-a[wa Caruana kellhom jistennew 25 sena ming[ajr ma jir/ievu ebda [las.

Il-Qorti ]iedet tg[id li l-Gvern kien qed jiffa//ja talbiet ta’ proprjetà esproprjata [afna snin ilu i]da ma kienx qed jalloka fondi bi]]ejjed biex ji]gura li s-sidien ji;u kumpensati.

Il-Qorti rriservat id-dritt tala[wa Caruana biex ifittxu danni reali ming[and il-Gvern u jimponu limitu ta’ xahar sakemm ilKummissarju kellu jibda lpro/ess legali biex jakkwista lart.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

7

ANALI}I

B’Muscat l-arlo;; mhux talli waqaf, talli beda jdur lura sewwa Le[en G[awdex

Din il-;img[a kien ikkonfermat li Marie Louise Coleiro Preca se tkun il-President li jmiss ta’ Malta u G[awdex. Din id-de/i]joni finali ttie[det millPrim Ministru Joseph Muscat wa[du wara li fil-;img[at u xxhur li g[addew kienu qed jissemmew diversi ismijiet g[al din il-kariga.

Muscat g[a]el li g[al din ilkariga importanti jmur fuq persuna meqjusa b[ala wa[da millveterani fil-Partit Laburista u figura popolari mal-g[eruq talpartit, anke min[abba l-[idma twila li wettqet u l-karigi li okkupat fi [dan il-Partit Laburista matul is-snin, f’karriera politika mifruxa fuq kwa]i 40 sena.

Fil-Gvern Laburista, Marie Louise Coleiro Preca b[alissa hi l-Ministru tal-Familja u sSolidarjetà So/jali. Ta[t iddekasteru tag[ha, hi g[andha, fost o[rajn, il-politika so/jali u tal-familja, it-tfal, il-housing so/jali, l-anzjani u l-persuni b’di]abbiltà. Fost id-diversi karigi li okkupat fil-Labour, filbidu tas-snin tmenin Coleiro Preca kienet Segretarju :enerali Laburista, fl-eqqel tal-vjolenza politika f’pajji]na. Minbarra filPartit Laburista, fejn kienet ukoll President tal-G[aqda Nisa Laburisti, hi g[amlet ]mien attiva wkoll fi [dan il-GWU. Coleiro Preca kienet [adet po]izzjoni kontra d-d[ul taddivorzju f’Malta. F’:unju 2011, hi kienet [abbret li mhix se ter;a’ to[ro; g[all-elezzjoni ;enerali mal-Partit Laburista.

Madankollu, 18-il jum wara, hi biddlet il-[sieb u [abbret li se ter;a’ tikkontesta wara dik li ddeskriviet b[ala turija kbira ta’ appo;; u solidarjetà mill-elettorat tas-sitt distrett.

F’dan il-kuntest ta’ min wie[ed jg[id li l-Oppo]izzjoni saret taf bil-[atra tag[ha minn gazzetta u mill-g[ajdut tan-nies, minflok ming[and il-Prim Ministru direttament. }gur li mossi b[al dawn mhux se jwasslu biex f’pajji]na jkun hawn djalogu /ivili u rispett s[i[ lejn ilprin/ipji ba]i/i ta’ kull so/jetà demokratika. Niftakru meta talLabour kienu jikkritikaw bla[rax lill-Gvern Nazzjonalista fil-[atra ta’ diversi presidenti ta’ Malta. Lawrence Gonzi [ames snin ilu dde/ieda li jag[]el President li jkun hawn tassew kunsens fuqu fil-pajji] bi qbil mal-Oppo]izzjoni. I]da Muscat,

Il-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo qed imur lura g[a]]minijiet tat-tmeninijiet fit-tentattiv biex jo[loq xog[ol f’G[awdex g[all-G[awdxin

illum Prim Ministru, minflok kompla din il-prassi dde/ieda li jmur lura g[all-img[oddi – mossa li turi n-nuqqas kbir ta’ maturità politika min-na[a tieg[u.

Anton Refalo u x-xog[ol Fl-a[[ar jiem il-Ministru g[al

G[awdex Anton Refalo g[amel laqg[a ta’ konsultazzjoni malpubbliku fi tmiem l-ewwel sena tieg[u b[ala Ministru g[al G[awdex. Kif bosta jafu, wa[da mit-temi li tinkwieta lillG[awdxin hi n-nuqqas kbir ta’ opportunitajiet fejn jid[ol ilqasam tax-xog[ol. Proprju g[alhekk, il-Ministru Refalo [abbar matul l-istess laqg[a li se tifta[ skema ;dida g[al min jinsab bla xog[ol f’G[awdex blisem ‘Greener and Cleaner Gozo’. Il-persuna li se tapplika li g[al din l-iskema se jkollha ]ew; g[a]liet li huma li tiffirma kuntratt ta’ [ames xhur u ta[dem, jew 20 sieg[a fil;img[a u tit[allas 75 ewro, jew inkella ta[dem 40 sieg[a fil;img[a bil-paga ta’ 145 ewro.

Wie[ed hawn jistaqsi jekk dawn humiex l-ideat il-;odda

Muscat, illum Prim Ministru, minflok kompla l-prassi li tant kienet imfa[[ra u su//ess li nieda [ames snin ilu l-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi, idde/ieda li jmur lura g[all-img[oddi – mossa li turi n-nuqqas kbir ta’ maturità politika min-na[a tieg[u

Skemi g[ax-xog[ol f’G[awdex li aktar ifakkruna fil-korpi li kien jo[loq Gvern So/jalista fit-tmeninijiet, b[al dak ta’ ‘I]ra’ u rabbi’. I]da din id-darba, l-iskema ng[atat isem aktar trendy. Il-veru ka] tal-istess u/u[, l-istess ideat! biex f’G[awdex ikollna xog[ol g[all-G[awdxin f’G[awdex stess. Dawn it-tipi ta’ inizjattivi aktar ifakkruna fil-korpi li kien jo[loq Gvern So/jalista fittmeninijiet, b[al ‘I]ra’ u rabbi’, i]da din id-darba l-inizjattiva ng[atat isem aktar trendy. Ilveru ka] tal-istess u/u[, l-istess ideat!

Illum wara sena mir-reb[a Laburista ta’ ‘Malta Tag[na Ilkoll’, nistg[u ng[idu li f’pajji]na l-arlo;; mhux talli waqaf, talli beda jdur lura sewwa.

Nifir[u lil Monsinjur Alfred Xuereb g[all-[atra l-;dida tieg[u fil-Vatikan Fuq tema ferm differenti, din il-;img[a Monsinjur Alfred Xuereb in[atar mill-Papa

Fran;isku

b[ala

Prelat

Segretarju :enerali tasSegreterija g[all-Ekonomija tasSanta Sede. Din is-Segreterija l;dida hi responsabbli mill-funzjonijiet ekonomi/i u amministrattivi kollha tas-Santa Sede u tal-Istat tal-Vatikan, kif ukoll g[andha l-istess livell ta’ dmirijiet u drittijiet b[al dik tasSegreterija tal-Istat.

Il-Papa Fran;isku wasal g[al din l-g[a]la wara konsultazzjoni li l-Kap tal-Knisja Kattolika kellu mal-Kunsill tat-Tmien Kardinali u ma’ dak tal-15-il Kardinal fuq pariri mog[tija mill-Kummissjoni g[ar-Riformi tal-Istrutturi Ekonomi/i tasSanta Sede ppreseduta minn Malti ie[or, Joe F.X. Zahra. Ilpariri ta’ din il-Kummissjoni kienu vvutati unanimament mill-membri kollha tal-Kunsilli

tal-Kardinali.

Monsinjur Xuereb, li hu G[awdxi, f’Marzu tas-sena lo[ra n[atar Segretarju Personali tal-Papa Fran;isku lejlet linawgurazzjoni tieg[u fittmexxija tal-Knisja.

Sussegwentement hu n[atar b[ala Delegat tal-Papa filKummissjoni dwar l-Istitut g[ax-Xog[lijiet tar-Reli;jon u fil-Kummissjoni dwar lOrganizzazzjoni tal-Istruttura Ekonomika u Amministrattiva tas-Santa Sede. Qabel in[atar b[ala s-Segretarju Personali talPapa Fran;isku, Monsinjur Xuereb serva g[al [ames snin b[ala Assistent Segretarju Personali tal-Papa Benedittu XVI wara li f’Settembru 2003, il-Papa :wanni Pawlu II kien onorah bit-titlu Papali ta’ Prelat Onorarju.

Din il-pa;na tixtieq tawgura lil Monsinjur Xuereb kull su//ess fil-[idma tieg[u filVatikan u konvinti li b[alma di;à g[amel fl-img[oddi, se jag[mel ;ie[ lill-poplu G[awdxi u Malti.

lehen ghawdex@gmail.com

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

8

OPINJONI

Randan b’differenza Sa ftit snin ilu, din il-fra]i, “b’differenza”, kienet saret cliché: fra]i u]ata wisq li bilmod il-mod titlef is-sinifikat tag[ha.

Kienet tkun asso/jata ma’ ;rajjiet partikolari: “Milied b’differenza” jew “E]er/izzi b’differenza”. Madankollu t[ajjart nirxoxta dil-fra]i fil-kuntest ta]-

]mien li bdejna ftit jiem ilu, g[ax nhar l-Erbg[a tal-Irmied kelli xxorti nakkumpanja lil xi [bieb g[all-udjenza tal-Papa Fran;isku, okka]joni li swietli ta’ e]ami tal-kuxjenza kbir.

Wara li nstaq madwar Piazza San Pietro - kif normalment isir il-Papa qasam riflessjoni mag[na li fis-sempli/ità tag[ha ti;bor il-qofol tar-Randan.

Qalilna li da]-]mien (bl-im;iba partikolari marbuta mieg[u) ji;i biex proprju j/aqlaqna ftit mirrutina tag[na, biex ifakkarna biex ma ne[dux for granted laffarijiet negattivi tal-[ajja: ilfoqra, dawk li huma bla dar, limmigranti li ji;u trattati [a]in meta jitilqu minn arthom ifittxu l-pa/i u d-dinjità, u l-persuni li jintesew u jit[allew we[idhom.

G[andu [afna ra;un il-Papa: dawn kollha huma /irkostanzi li fa/li wisq nidrawhom, li ma jibqg[ux jixxokkjawna jew

jiskandalizzawna.

Nisimg[u fl-a[barijiet li hemm periklu ta’ gwerra o[ra f’xi parti tad-dinja (basta ’l bog[od minna), jew inkella li mat-tmenin ru[ fin-Ni;erja tilfu [ajjithom f’attakk terroristiku (]idhom ma’ xi mitejn o[ra l;img[a ta’ qabel).

Kemm hu fa/li nidraw affarijiet koroh b[al dawn, u ma jibqg[ux idejquna. Iktar jag[tina fastidju xi qattus ie[or imdendel rasu ’l isfel fil-Mosta. Bog[od mill-g[ajn, bog[od mill-qalb, jg[id il-Malti, u kemm g[andu ra;un.

Mhix l-ewwel darba li Bergoglio qed jg[id dawn il[wejje;. Dil-;img[a stess qrajt il-kummenti li hu kien g[amel xi erba’ snin ilu meta kien g[adu Ar/isqof ta’ Buenos Aires.

Dmir li nsumu

Hu u jitkellem dwar iddrawwa antika (li in/identalment g[adha te]isti, g[al min ja[seb li skadiet) tas-sawm, u tal-karità li tmur id f’id mag[ha u li wkoll hija wie[ed mill-pilastri tarRandan, il-Papa qal li a[na lInsara g[andna dmir li f’/erti jiem tas-sena (l-aqwa fosthom Ras ir-Randan u jum il-:img[a l-Kbira) insumu biex niftakru li

U sadanittant, xi mkien fid-dinja, tarbija o[ra tmut bil-;u[. U l-omm duluri tag[ha, li ma kellhiex [alib f’sidirha biex trejjaqha, lanqas fadlilha dmug[ f’g[ajnejha biex tibkiha. Hekk jew hekk daqt ti;i l-mewt g[aliha wkoll. U malajr jintesa kollox Dun Brendan M. Gatt brendissimo@gmail.com

hemm [afna (wisq) nies madwar id-dinja li jridu jsumu bilfors: m’g[andhomx g[a]la o[ra. Jien insum g[ax irrid: huma jsumu, iridu u ma jridux. Lili tg[idx kemm igergirli l-istonku meta nsum... Tg[id lilhom igergrilhom ukoll^ Jew qata’ qalbu jgerger g[alxejn^ I]da fl-udjenza tieg[u, il-Papa Fran;isku ma waqafx biss fuq dawn il-kwistjonijiet so/jali.

Ilmenta wkoll dwar kemm sar fa/li li nie[du for granted il-fatt li d-dinja tag[na ta[seb li tista’ tg[addi ming[ajr Alla.

Bil-mod tipikament prattiku tieg[u, il-Papa g[abba l-pi] fuq dawk pre]enti. Talab lill-;enituri u n-nanniet fost l-udjenza jirriflettu dwar jekk humiex qed

jg[allmu lil uliedhom u linneputijiet tag[hom jitolbu. Ma semmiex talb ikkumplikat ilPapa, biex [add ma jkollu sku]a li tqil wisq. Semma r-Radd tasSalib, il-Missierna u s-Sliema.

Atmosfera ta’ talb fil-familji Ta’ min nirriflettu ftit, b[alma talabna l-Papa, g[all-inqas a[na

li nqisu lilna nfusna Kattoli/i, jekk g[adx hemm atmosfera ta’ talb fil-familji tag[na. Jekk a[niex qeg[din nippretendu li ttfal jie[du l-formazzjoni reli;ju]a tag[hom mill-iskola u mil-lezzjonijiet tad-duttrina biss.

U x’se ji;ri meta r-reli;jon ma tibqax ti;i mg[allma fl-iskejjel, kif hemm min jixtieq^ U fuq kollox, il-formazzjoni reli;ju]a tal;enituri fiex inhi^ Fil-vox-pops tal-bidu tar-Randan li issa saru

kwa]i tradizzjoni fuq il-mezzi tax-xandir tag[na, ikollok tid[ak meta tara x’ja[sbu n-nies li hu rRandan: tid[ak jew tiddispra.

U allura ma niskantax li xi sentejn ilu quddiem il-Knisja talMosta, proprju waqt li [ier;a lpur/issjoni tal-:img[a l-Kbira, kien hemm omm ]ag[]ug[a li b’[anxra daqshiex bag[tet lil ]ew;ha jixtrilhom “sosi;-roll” lit-tfal, g[ax qabadhom il-;u[!

Ovvjament m’g[andi l-ebda dritt ni;;udika lil din il-mara.

Forsi [add ma g[allimha li dakinhar ma jiswiex la[am (mank xtratilhom ftit pastizzi!). U forsi - wara kollox - ma temminx f’Alla. Forsi g[aliha dawk il-vari ta’ Kristu ttradut, jew Kristu msallab, jew id-Duluri, huma biss drawwa: karrijiet ta’ karnival ie[or.

Il-countdown g[all-elezzjonijiet Ewropej Fil-qrib l-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew li jil[qu lqu//ata f’Mejju meta a[na lvotanti stess fit-28 pajji]i kollha tal-UE se nag[]lu l-politi/i tag[na biex jirrappre]entawna g[all-[ames snin li ;ejjin.

Is-setg[at sostanzjali ;odda mog[tija lill-Parlament fl-2009 g[andhom jag[mlu l-elezzjonijiet tar-rebbieg[a aktar kru/jali u jis[qu impenn kbir minn meta bdew l-elezzjonijiet diretti g[all-assemblea fl-1979.

Bidla fis-setg[a tal-bilan/ talUE lejn il-Parlament ifisser li wie[ed mill-ewwel kompiti talMembri Parlamentari Ewropej MEPs li g[adhom kemm ;ew eletti se jkun li jivvutaw g[allpresident li jmiss talKummissjoni Ewropea.

Is-sistema l-;dida Is-sistema l-;dida, stabbilita fit-Trattat ta’ Li]bona, tesi;i li lkapijiet ta’ stat u l-gvernijiet tal-

UE jinnominaw kandidat ibba]at fuq ir-ri]ultati elettorali.

Dan ifisser li l-Parlament se jkollu wkoll influwenza akbar fuq l-g[a]la tal-Kummissarji.

Il-bidla relatata fl-elezzjonijiet ta’ Mejju 2014 hi li din se tkun l-

ewwel darba li l-gruppi politi/i se jressqu kandidati g[all-kariga ta’ President tal-Kummissjoni.

Il-partit Xellugi-?entrali tasSo/jalisti Ewropej (PSE) di;à g[a]el lil Martin Schulz, l-MEP :ermani] li hu l-president attwali tal-Parlament u sa[ansitra b[ala l-kandidat tag[hom g[all-post.

L-Alleanza ?entrista talLiberali u d-Demokrati/i g[allEwropa (ALDE) se tag[]el f’Marzu bejn il-Kummissarju Finlandi] tal-UE Olli Rehn u leks-Prim Ministru Bel;jan Guy Verhofstadt.

Sadanittant, madwar nofs tu]]ana kandidati inkluzi l-erba’ Prim Ministri kurrenti u l-eksPrim Ministri huma f’kompetizzjoni (id-de/i]joni mistennija ssir f’Marzu) biex issir l-g[a]la mill-Partit Popolari tal-EPP li jxaqleb lejn i/-?entru-Lemin Ewropew.

Min-na[a l-o[ra l-{odor qed jag[]lu l-kandidati tag[hom minn lista’ ta’ erbg[a permezz ta’ primarja onlajn.

Huwa ttamat li l-bidliet jg[inu biex ji;;eneraw interess akbar fl-elezzjonijiet u titre;;a’ innuqqas ta’ [e;;a tal-votanti li

Bejn it-22 u l-25 ta’ Mejju 2014 il-votanti Ewropej se jmorru jonoraw id-dritt tal-vot tag[hom biex jele;;u 751 MEP ;did filwaqt li jidde/iedu f’liema direzzjoni g[andha ssegwi l-Ewropa

Maria Portelli marpo2489@gmail.com

ni]el g[al 43% tal-elettorat fl2009. Fl-2013 waqt st[arri; pubbliku tal-opinjonijiet in[are; li 62% ta’ dawk li ;ew mist[arr;a ja[sbu li l-fatt li lkandidati g[all-President talKummissjoni jkunu marbutin ma’ partit kif ukoll li lelezzjonijiet isiru fl-istess jum fl-Ewropa kollha g[andu ji]died l-g[add ta’ nies li jo[or;u jivvutaw.

Influwenza diretta Is-sistema l-;dida tfisser li lvotanti Ewropej, g[all-ewwel

darba, ikollhom influwenza diretta li ja[tru l-mexxej li jmiss tal-Kummissjoni, u dan se

j]id il-le;ittimità demokratika tal-Unjoni Ewropea.

Inqas minn 100 jum Il-countdown beda b’inqas minn 100 jum qabel ma jse[[u lelezzjonijiet Ewropej. Min[abba r-regoli l-;odda l-votanti g[and-

hom qawwa aktar minn qatt qabel. B’100 jum biss qabel lewwel kabina tal-vot tifta[, ilKumitat g[all-Affarijiet Kostituzzjonali tal-PE vvota nhar il-11 ta’ Frar fuq abbozz ta’ rapport bejn ir-rabta tal-elezzjonijiet u l-g[a]la tal-kummissarji u l-president tag[hom.

Bejn it-22 u l-25 ta’ Mejju 2014 il-votanti Ewropej se jmorru jonoraw id-dritt tal-vot tag[hom biex jele;;u 751 MEP ;did filwaqt li jidde/iedu f’liema direzzjoni g[andha ssegwi l-Ewropa. Allura, e]attament f’madwar 100 jum l-

Olandi]i u l-Ingli]i se jkunu lewwel votanti li jivvutaw fit-22 ta’ Mejju. L-Irlandi]i se jkollhom i/-/ans tag[hom jum iktar tard – fit-23 ta’ Mejju.

L-istati membri rappre]entati fil-Kunsill Ewropew g[andhom jie[du r-ri]ultat tal-elezzjonijiet Ewropej f’kunsiderazzjoni meta jipproponu l-kandidati tag[hom g[all-President tal-Kummissjoni, li mhux se jkunu jistg[u jid[lu fl-uffi//ju ming[ajr ma ji;u eletti formalment millParlament.

Fil-ka] ta’ Malta l-elezzjoni tal-Parlament Ewropew se tkun is-Sibt 24 ta’ Mejju 2014 bejn il[inijiet tas-7 ta’ filg[odu u l-10 ta’ billejl. Din id-darba permezz tat-Trattat ta’ Li]bona Malta se jkollha akkwist ta’ si;;u ie[or ji;ifieri minn [amsa se jitilg[u g[al sitta.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL

Tnaqqis fil-bejg[ kontra kull xejra u kontra kull stennija Tiltaqa’ ma’ sidien ta’ [wienet u jg[idulek: suq [a]in; ilbejg[ qed jonqos. {add mhu se jag[mel reklam [a]in g[annegozju tieg[u; jekk xejn, tal-[anut jaqbillu jg[idlek li qed ibig[ aktar, g[ax ikun qed jg[idlek li g[andu prodott tajjeb.

Jekk jg[idlek li qed ibig[ anqas, xi [a;a jkun hemm.

Is-sabi[ tal-istatistika hu li tkejjel u tag[ti l-fatti dwar dak li jitkellmu fuqu n-nies. U din il-;img[a [ar;u /-/ifri tal-Eurostat, l-Uffi//ju tal-Istatistika tal-Unjoni Ewropea, dwar il-bejg[ fil[wienet tal-pajji]i kollha tal-Unjoni.

Madwar l-Ewropa, il-bejg[ ]died bi 2% Madwar l-Ewropa me[uda f’daqqa, il-bejg[ fil-[wienet f’Jannar ]died bi 2% fuq Jannar tas-sena ta’ qabel. Ewropa li qed tkompli turi li [ier;a sew mill-kri]i finanzjarja u ekonomika tas-snin ta’ qabel. Mela minn barra minn Malta, qed tonfo[ ]iffa ekonomika [elwa li ;;eg[elna nistennew ]ieda fil-bejg[ anke f’Malta.

F’Malta suppost ]died anke g[ax sena qabel kienet il-kampanja elettorali Jer;a’, f’Jannar f’Malta qed inqabblu ma’ Jannar ta’ sena qabel meta konna f’nofs kampanja elettorali li b’mod naturali tg[akkes daqsxejn il-bejg[. U allura f’dan Jannar messu kellna ]ieda sew fil-bejg[ fil-[wienet – g[ax hekk hi x-xejra fl-Ewropa u hekk hi l-istennija meta qed tqabbel ma’ xahar ta’ elezzjoni sena qabel.

Malta f’Jannar l-a[[ar fl-Ewropa g[all-bejg[ Imma /-/ifri Ewropej juru li Malta f’Jannar kienet l-a[[ar flEwropa fil-bejg[ g[ax naqqset – flok ]iedet – il-bejg[ bi kwa]i 1% meta [afna pajji]i o[rajn ]iedu – u[ud minnhom bil-qawwi, b[all-Irlanda u l-Portugall – u ]ew; pajji]i biss naqqsu, fosthom a[na. U dat-tnaqqis fil-bejg[ mhux fula f’qarg[a. G[ax milla[[ar sitt xhur, f’[amsa minnhom Malta naqqset il-bejg[. U din ix-xejra [a]ina hi kkonfermata f’/ifri o[rajn.

Diversi /ifri u statisti/i o[rajn jikkonfermaw Dan l-a[[ar kellna: • ir-ri]ultati ta’ st[arri;iet li tag[mel l-EMCS, kumpanija ta’ konsulenti ekonomi/i, li wrew tnaqqis fil-fidu/ja tal-konsumatur fl-a[[ar xhur; • /ifri o[rajn li juru tnaqqis qawwi fl-importazzjoni ta’ prodotti tal-konsum; • /ifri differenti wrew tnaqqis fil-materja prima biex tin[adem mill-fabbriki; • tnaqqis apparti fl-esportazzjoni; • /ifri o[rajn urew tnaqqis fil-produzzjoni fil-fabbriki; u • ]ieda fil-qg[ad u ]-]ieda fil-qg[ad ta]-]g[a]ag[ minkejja li l-Gvern Laburista kien qed i]id in-nies mal-Gvern b’elf.

Tnaqqis f’Malta li hu xejra, kontra x-xejra Ewropea u kontra l-istennija Dan it-tnaqqis fil-bejg[ hu xejra f’Malta – mhux ta’ darba – u kontra x-xejra fl-Ewropa. U dat-tnaqqis hu wkoll kontra kull stennija meta qed inqabblu ma’ kampanja elettorali sena ilu.

G[alhekk, dawn i/-/ifri dwar il-bejg[, ma’ diversi o[rajn, huma /ifri ta’ t[assib.

Muscat rasu iebsa Il-maskra tal-Prim Ministru Joseph Muscat issa tista’ tg[id li waqg[et kollha.

Bid-de/i]joni li g[amel li ma jkomplix fuq l-e]empju li ta leks-Prim Ministru Lawrence Gonzi meta sena ilu nnomina persuna mill-kamp politiku oppost g[al President, Muscat uriena kemm verament g[andu rasu iebsa u li jag[mel biss ta’ rasu.

Tassew da[ak b’kul[add meta wieg[ed ‘Malta Tag[na Lkoll’.

S. Agius {al Qormi

Grazzi lill-Mission Fund Nixtieq nirringrazzja lillMission Fund ta’ Malta g[allofferta ;eneruza li offrew lil Galilee Centre l-;img[a li g[addiet g[all-manutenzjoni ta/-/entru u t-tiswijiet ta]]ew; karozzi, tal-erba’ kompjuters u photocopier ta//entru.

Galilee Centre hi dar tal-irtiri mmexxija mill-:i]witi, f’Debre Zeit, 50 km fin-nofsinhar ta’ Addis Ababa, fl-Etjopja.

F’dan i/-/entru a[na noffru rtiri lir-reli;ju]i u qassisin talpost. Insara ta’ knejjes o[ra wkoll ji;u hawn g[at-talb tag[hom. Hawn a[na noffru rtiri ta’ tmint ijiem, u rtiri fi tmiem il-;img[a lis-seminaristi, lis-sorijiet fil-formazzjoni, lin-novizzi kif ukoll lil [afna student universitarji u ]g[a]ag[ minn parro//i differenti. {afna sorijiet, qassisin u laj/i j[ossuhom milqug[in hawn biex iqattg[u ftit ;ranet ta’ talb.

L-g[adira vulkanika u lmuntanja maestu]a quddiemna joffru spazju fejn wie[ed jista’ jiltaqa’ ma’ Alla. B’inizjattiva ta’ :i]wita fuq l-istaff, qed ng[inu wkoll fil-mi]ati taliskola ta’ [afna studenti, inqassmu ikel g[al familji fqar u nag[tu kura spe/jali g[al grupp ]g[ir ta’ tfal bla ;enituri.

Madwar 60% tal-ispejje] ta//entru n[allsuhom mill-kontribuzzjoni ta’ min ji;i hawn.

G[andna wkoll ]ew; a;enziji Ewropej li jissussidjaw xi rtir tas-sorijiet u tal-qassisin.

Madankollu sibna li ma nistg[ux inla[[qu malispejje] tat-tiswijiet u l-g[oli tal-[ajja, u tlabna l-g[ajnuna

tal-Mission Fund li jg[inuna b’;enero]ità kbira.

Nispera li intom il-qarrejja tkomplu tibag[tu bolol u]ati u d-donazzjoni tag[kom lillMission Fund biex huma jkomplu jg[inu lil [afna sorijiet u qassisin Maltin o[ra li qed ja[dmu f’pajji]i tat-Tielet Dinja. Nitlobkom tibag[tu ddonazzjoni tag[kom fil-kontijiet tal-HSBC 061 197 448 050; BOV 163 007 980 19, APS 200 008 207 62 u BANIF 000 879 631 01. G[al iktar informazzjoni, jekk jog[;obkom, id[lu fil-websajt talMission Fund www.missionfund.org.mt.

Inweg[edkom li niftakar fikom u fl-g[e]ie] tag[kom mejtin fit-talb u fil-quddies tieg[i ta’ kuljum. Itolbu lil Alla u lill-Madonna biex jag[mluna strumenti tajbin f’idejn Alla [alli nressqu [afna nies lejn Alla.

Fr. Joseph Pullicino s.j.

L-Etjopja

Ittri lill-editur

L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media. link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel filpa;na.

25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Gvern ippubblika l-Abbozz ta’ Li;i li jemenda l-Att tal-1975 dwar il-Jum Nazzjonali u Btajjel Pubbli/i o[ra bl-iskop li jistabbilixxi Jum l-Indipendenza b[ala Jum Nazzjonali ta’ Malta u tlett ijiem o[rajn b[ala festi nazzjonali li huma l-31 ta’ Marzu, it-8 ta’ Settembru u t-13 ta’ Di/embru.

Il-Pulizja bdiet tinvestiga s-sejba makabra ta’ numru ta’ katavri f’post filMellie[a u li hu mifhum li l-katavri huma ta’ nies li mietu fis-snin tmenin. Il-Pulizija kienet qed i]]omm deffien fi/-/imiterju tal-Mellie[a biex jg[inha fl-ist[arri;.

Il-Gvern [abbar ukoll l-ismijiet li se jkunu qed jiffurmaw u jmexxu lKummissjoni l-;dida g[all-Avvanz talMara.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

www.maltarightnow.com

10

RANDAN 2014

Sehemna fil-bini tas-so/jetà L-Ittra Pastorali ma[ru;a mill-Isqfijiet Maltin g[ar-Randan 2014 G[e]ie] [utna, Fil-mixja tag[na b[ala poplu, g[amilna passi u kisbiet kbar biex il-;ens tag[na jintise; b[ala nazzjon u jkollu dinjità.

Ma nistg[ux ma nfakkrux lanniversarji importanti li din issena se nkunu qed ni//elebraw b[ala poplu. {afna Maltin u G[awdxin, qabilna u fi ]mienna, [admu biex il-pajji] ikollu d-dinjità u l-post li jixraqlu flimkien ma’ popli o[ra. Irridu nesprimu sentimenti qawwija ta’ gratitudni g[al tant [utna li tul l-istorja taw sehemhom biex dan ise[[.

Mal-gratitudni g[al dak li r/evejna, irid ikollna wkoll sens qawwi ta’ responsabbiltà u dover lejn il-pre]ent u lejn il-

;enerazzjonijiet tal-;ejjieni biex a[na wkoll ng[addu lil ta’ warajna tradizzjoni [ajja ta’ twemmin, virtù u valuri.

In[ossu i]da li ne[tie;u sforz ikbar kollettiv biex fostna jitnissel sens ikbar tal-Istat, biex ikollna sens ikbar ta’ /iviltà, [alli ma ning[alqux i]jed filmorsa tal-parti;jani]mu politiku li sikwit ma t[alliniex infittxu u naraw il-verità. Hekk inkunu iktar kapa/i nirrispettaw id-dinjità ta’ kull bniedem lil hinn mill-kulur, mit-twemmin, mill-qag[da so/jali, mill-orjentazzjoni sesswali, u minn dak kollu li jag[milna differenti. {afna kwalitajiet sbie[

G[andna [afna kwalitajiet

Ne[tie;u sforz ikbar kollettiv biex fostna jitnissel sens ikbar tal-Istat, biex ikollna sens ikbar ta’ /iviltà

L-Ar/isqof Pawlu Cremona op (fin-nofs), L-Isqof Mario Grech (fuq il-lemin) ul-Isqof Aw]iljarju Charles J. Scicluna (xellug)

sbie[ u tajbin b[ala so/jetà, spe/jalment fejn tid[ol il;enero]ità, l-g[ajnuna g[allbatut, u l-wirt tag[na ta’ fidi Nisranija. Dan kollu rridu ng[o]]uh u nsa[[uh g[ax dawn kollha huma virtujiet li jag[mlu l-patrimonju tag[na iktar g[ani.

Imma fl-istess [in, biex

inkunu fil-verità mag[na nfusna, irridu wkoll in[arsu madwarna u niskopru li mal-virtujiet hemm ukoll il-vizzji li jikkuntrastaw [afna malimpressjoni ;enerali li s-soltu nag[tu tag[na nfusna u li forsi n[ossuna l-iktar komdi biha. }ieda allarmanti ta’ vjolenza Fostna, dan l-a[[ar, kellna ]ieda allarmanti ta’ vjolenza li hi sinjal li tista’ te]isti anke f’pajji]na xibka ta’ kriminalità organizzata. I]-]ieda fil-vjolenza domestika u fuq l-anzjani, kif ukoll it-tensjonijiet ta’ kull g[amla li qed jag[mlu r-relazzjonijiet fil-familji iktar diffi/li, huma wkoll sinjali ta’ t[assib. {afna stejjer ta’ korruzzjoni Smajna wkoll [afna stejjer ta’ korruzzjoni kwa]i istituzzjonal-

Fostna, dan l-a[[ar, kellna ]ieda allarmanti ta’ vjolenza li hi sinjal li tista’ te]isti anke f’pajji]na xibka ta’ kriminalità organizzata

izzata li bla ma nindunaw qed therri l-fibra morali tas-so/jetà u sa[ansitra twassal lil u[ud ja[sbu u jemmnu li m’hemm xejn [a]in f’li tisraq, tevadi ttaxxa, tixhed il-falz fil-qorti bil;urament u tant u tant affarijiet o[ra li sirna naqraw dwarhom kwa]i kuljum.

Din mhix stampa sabi[a,

imma hija wkoll parti millistampa vera u s[i[a ta’ pajji]na. Dan kollu g[andu g[ax jinkwetana.

Flok ma nitka]aw u ni;;udikaw, je[tie; ilkoll ni;bru l-forzi tag[na biex flimkien nag[mlu li hemm b]onn g[ax a[na lkoll responsabbli ta’ xulxin u ta’ pajji]na.

Quddiem dan kollu, il-poplu t’Alla, flimkien ma’ msie[ba so/jali o[ra, g[andu responsabbiltà kbira.

B[ala Nsara lkoll irridu nistaqsu lilna nfusna fiex qed tissarraf il-fidi li tant g[adha pre]enti fin-nis;a so/jali talpoplu tag[na.

Il-Knisja t[ossha feruta meta s-so/jetà tkun marida u t[oss hi wkoll il-[tie;a ta’ fejqan li ji;i mill-[niena u l-grazzja talMulej, {allieq u Feddej.

B[ala poplu t’Alla, je[tie; nistaqsu lilna nfusna minn ]mien g[al ]mien kemm il-fidi li nistqarru u li tant nippritkaw qed tkun forza biex, blg[ajnuna ta’ Alla, nirb[u l[a]en u nedukaw g[al /iviltà ta’ onestà u integrità. I]-]mien tar-Randan li de[lin fih g[andu b[ala l-ewwel skop li g[al pa;na 11

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

RANDAN 2014

11

Inkunu awtenti/i billi naraw li l-fidi tag[na tissarraf fl-g[a]liet pratti/i li nag[mlu kuljum minn pa;na 10

j;eg[elna, fost l-o[rajn, in[arsu lejna nfusna u lejn ir-realtà ta’ madwarna fil-verità li jg[arrafna Alla permezz tal-Kelma tieg[u. It-tieni skop hu li, bilqawwa tal-[niena u tal-grazzja li jag[tina l-Mulej permezz tassagramenti qaddisa, insibu lforza biex ni//aqilqu u ninbidlu, u hekk ma nikkuntentawx ru[na kif a[na.

Nieqfu ftit u nid[lu fil-verità Ir-Randan hu ]mien

sabi[ u me[tie; biex lil hinn mir-rutina tal-[ajja nieqfu ftit u nid[lu filverità dwarna nfusna. Fil-bidu tar-Randan naqraw li l-Ispirtu [a lil :esù fid-de]ert biex b[ala bniedem ji;;arrab u jirba[ ittentazzjonijiet tal-[a]en.

B[al :esù ne[tie;u lkoll lesperjenza tad-de]ert fejn niltaqg[u ma’ Alla u mag[na nfusna u nid[lu fil-verità dwar min a[na, fejn qeg[din, xi rridu mill-[ajja, xi jrid Alla minna, u fejn sejrin.

G[alhekk, illum nixtiequ niffukaw fuq il-[tie;a li nkunu awtenti/i f’dak kollu li nag[mlu. B’awtenti/ità nifhmu dak li hu veru kontra dak li hu falz. L-awtenti/ità ta’ kull wie[ed u wa[da minna b[ala individwi tista’ tag[ti timbru ta’ awtenti/ità lis-so/jetà li ng[ixu fiha u niffurmaw. Is-sej[a g[al iktar awtenti/ità tag[milhielna l-Kelma t’Alla, [add wara [add, tul dan ir-Randan.

Ma nin[bewx wara xi maskra L-awtenti/ità hija

virtù kbira li ne[tie;u biex ma nin[bewx wara xi maskra tag[na nfusna li ma t[alliniex nidhru kif tassew a[na. L-awtenti/ità tfisser li ma nib]g[ux nammettu veritajiet dwarna nfusna, kemm individwalment kif ukoll b[ala poplu,

Fil-Knisja, b[alissa, ir-ri[ tal-Papa Fran;isku qed jipprovokana biex inkunu iktar Knisja awtentika

Ir-Randan hu ]mien sabi[ u me[tie; biex lil hinn mir-rutina tal-[ajja nieqfu ftit u nid[lu fil-verità dwarna nfusna ukoll jekk ma jkunux sbie[. Lag[ar dnubiet fil-[ajja u li diffi/li jin[afru huma dawk li g[alkemm ninteb[u bihom, nidrawhom u ma n[ossu l-ebda [tija dwarhom. Alla ja[fer bilqalb lil kull min isejja[lu b’umiltà u bi ndiema.

Ma jistax ja[fer jekk a[na nag[lqulu l-bieb ta’ qalbna. Hu jibqa’ j[abbat, i]da l-muftie[ f’idejna.

Ir-Randan, b[al kull [a;a o[ra fil-[ajja, fa/li jsir xi [a;a ta’ rutina spe/jalment meta [afna affarijiet nirrepetuhom minn sena g[al o[ra. Ir-rutina toqtol dik l-esperjenza sabi[a ta’ fidi li mument b[al dan sup-

post ji;;enera fina.

Matul ir-Randan, huma [afna l-Maltin li jiddedikaw [afna ]mien u ener;ija f’espressjonijiet sbie[ ta’ reli;jo]ità esterna.

B’dispja/ir ninnutaw li kultant dan jisfa ta’ aljenazzjoni. }gur li m’g[andux idg[ajjef i]da g[andu jg[in il-qawwa tal-predikazzjoni li f’dan i]-]mien g[andha //aqlaqna biex ninqalg[u minn fejn inkunu we[ilna.

Je[tie; in[allu lil Mulej isaffina i]jed minn dak li hu esterjuri u li jbeg[edna millessenzjal.

Fil-Knisja, b[alissa, ir-ri[ talPapa Fran;isku qed jipprovokana biex inkunu iktar Knisja

awtentika. Huwa spiss jis[aq li g[andna b]onn in;eddu llaqg[a personali tag[na ma’ :esù Kristu.

Lejn Knisja aktar awtentika Il-Papa kontinwament qed jistedinna g[al iktar sempli/ità,

biex inkunu i]jed Knisja fqira u qrib il-foqra, biex ;enwinament inkunu komunitajiet ta’ Nsara bil-bibien dejjem miftu[a hekk li [add ma jkun esklu].

Din hija l-grazzja tal-mument storiku li a[na fih. Ma nistg[ux, quddiem grazzja u sej[a b[al din, nag[lqu g[ajnejna u widnejna. Je[tie; li b[ala Knisja, fil-pro;etti tag[na, fil-;udizzji tag[na fuq realtajiet konkreti li w[ud minna jkunu qed jg[ixu, inkunu u nsiru dejjem iktar Knisja li kapa/i taqdi lillbniedem u takkumpanjah u tiggwidah bil-[lewwa, hu

min hu u hu fejn hu.

Biex inkunu awtenti/i, il-fidi tag[na trid tissarraf fl-g[a]liet pratti/i li nag[mlu kuljum: filparro//i, fil-familji, fuq il-post tax-xog[ol, fl-istituzzjonijiet u fir-relazzjonijiet ta’ bejnietna.

Hekk biss nistg[u nwasslu lVan;elu bil-fer[ u nnisslu sens ikbar ta’ tama fil-qalb ta’ iktar nies u fil-qalba tal-istorja llum.

Filwaqt li nuru l-apprezzament tag[na lejn [utna Nsara u lejn dawk ta’ rieda tajba li huma impenjati fil-[ajja privata u dik pubblika biex ikattru madwarhom il-[ajja tal-virtù u talvaluri, nag[mlu l-qalb lil kul[add biex bl-g[ajnuna ta’ Alla nfittxu nag[tu sehemna filbini ta’ so/jetà awtentika.

Nag[tukom il-barka pastorali tag[na b’rahan ta’ kull ;id missema.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

M’humiex se jirrikonoxxu r-referendum tal-Krimea L-UKRAJNA

Il-Prim Ministru Ukren provi]orju, Arseniy Yatsneyuk, wissa lill-Parlament tal-Krimea li ‘[add fid-dinja /ivilizzata’ m’g[andu jirrikonoxxi r-referendum li g[andu jsir fir-re;jun problematiku fejn l-awtoritajiet lokali qeg[din ja[sbu biex jissie[bu mar-Russja.

Yatsenyuk u membri o[ra talGvern Ukren fissru dan il-vot – li g[andu l-appo;;’ talParlament tar-Russja – b[ala wie[ed ‘anti-kostituzzjonali’ u ‘ille;ittimu’. Intant, il-Prim Ministru tenna li l-Ukrajna hi disposta g[al djalogu ma’ Moska, dment li jirtiraw is-suldati Russi minn artu u r-Russja tirrispetta l-ftehim internazzjonali li ntrabtet bihom.

I]da waqt li l-Gvern fi Kiev lanqas ma jirrikonoxxi t-tmexxija tal-Krimea li hi disposta favur Moska, Valentina Matviyenko,

l-iSpeaker tal-Kamra ta’ Fuq talParlament Russu, qalet li dment li l-poplu tal-Krimea (fis-16 ta’ Marzu) jivvota biex jissie[eb mar-Russja, allura ‘ftit jista’ jkun hemm dubju li Moska g[andha tappo;;ja l-g[a]la’.

Matviyenko, lbiera[, laqg[et delegazzjoni ta’ deputati talKrimea f’Moska, u sostniet li lParlament u l-poplu (fil-parti kbira etni/i Russi) ta’ dak irre;jun g[andhom ‘id-dritt sovran u le;ittimu li jiddeterminaw il-futur tag[hom’.

Id-de/i]joni tad-deputati filParlament tal-Krimea biex jiffurmaw parti mill-Federazzjoni tar-Russja ntlaqg[et b’allarm mill-komunita internazzjonali; bis-sitwazzjoni fl-Ukrajna tibqa’ delikata waqt li s-suldati Russi qed jokkupaw il-peni]ola Ukrena tan-Nofsinar.

Intant, ir-Russja qalet li

m’g[andhiex ta//etta ‘l-lingwa;; tat-theddid’ wara li lIstati Uniti u l-Unjoni Ewropea, nhar il-{amis, [abbru l-mi]uri punittivi fil-konfront ta’ Moska. Fl-istess [in, ilkumpannija tal-ener;ija Russa Gazprom wissiet lill-awtoritajiet ;odda fi Kiev li g[andha taqtag[lhom l-esportazzjoni talgass dment li l-Ukrajna ma t[allasx id-djun ekwivalenti g[al $1.89 biljuni.

Il-President tal-Istati Uniti, Barack Obama, kellu diskursata twila bit-telefon mal-President tar-Russja, Vladimir Putin, u qallu li l-azzjonijiet tar-Russja saru b’abbu] tas-sovranita talUkrajna. Min-na[a tieg[u, Putin qal li l-awtoritajiet fi Kiev imponew ‘id-de/i]jonijiet ille;ittimi’ fuq iz-zoni lejn ilLvant tal-Ukrajna li jappo;;jaw lil Moska.

Ir;iel m’humiex identifikati u lebsin l-uniformijiet militari jimmar/jaw qrib ba]i militari Ukrajna fil-limiti ta’ Simferopol, fil-Krimea (ritratt> EPA)

Ajruplan tal-passi;;ieri je[lisha [afif waqt il-provi ta’ missila IL-KOREA TA’ FUQ

Ajruplan tal-passi;;ieri ta/?ina ]gi//a minn destin tra;iku wara li g[adda minn vi/in missili ballistika li kienet sparata waqt il-provi li kienu g[addejjin fitterritorju tal-Korea ta’ Fuq u

f’[in meta l-missila kienet ‘qabdet in-ni]la lejn l-art’.

L-a[bar [ar;et ftit jiem wara lin/ident u meta l-ajruplan /ivili ta’ China Southern Airlines – li kellu fuqu 220 passi;;ier — kien

qed itir mill-ajruport ta’ Narita, f’Tokjo, lejn il-belt ta’ Shenyang, fil-Grigal ta/-?ina.

Intant, l-ajruplan ma ;ralu xejn, i]da Beijing [e;;e; biex irre;im tal-Korea komunista

ja//erta s-sigurta tal-ajruplani /ivili. Fil-fatt, kelliema g[allMinisteru ?ini] g[all-Affarijiet Barranin qalu li kienu kkuntattjaw lill-awtoritajiet fi Pyongyang biex iwasslulhom it-t[assib pro-

fond tag[hom dwar l-in/ident.

I/-?ina hi l-akbar alleata talKorea ta’ Fuq, i]da hu minnu li lprovi nukleari ri/enti tar-re;im fi Pyongyang qed jo[olqu ammont ta’ di]gwid bejn i]-]ew; pajji]i.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

14

A{BARIJIET TA’ BARRA

Splu]joni qattiela fuq vapur L-INDJA

Fizzjal mal-qawwiet tal-ba[ar tal-Indja tilef [ajtu u numru ta’ tarznari ndarbu fi splu]joni li se[[et fuq destroyer fit-tarzna ta’ Mumbaj.

Skont ma rrakkuntaw uffi/jali man-Navy Indjana, il-vapur, li fuqu kien qed isir xog[ol ta’ kostruzzjoni, kien g[addej millprovi mekkani/i fil-[in tal-

isplu]joni.

L-in/ident qed iqanqal t[assib meta hu l-a[[ar wie[ed f’sensiela ta’ ‘tra;edji’ konnessi malqawwiet tal-ba[ar tal-Indja. Filfatt, ]ew; ba[rin Indjani, ixxahar li g[adda wkoll tilfu [ajjithom wara in/ident li se[[ fuq sottomarin – l-INS Sindhuratna – li rri]ulta wkoll

fir-ri]enja tal-kap tal-qawwiet tal-ba[ar.

Is-sena l-o[ra, mat-tmintax-il ba[ri Indjan mietu fl-g[arqa ta’ sottomarin wara li kienu qabdu n-nirien fl-istess tarzna ta’ Mumbaj. L-in/ident inkwistjoni baqa’ jissemma b[ala wie[ed mill-akbar di]astri li qatt missew lin-Navy tal-Indja.

Nuqqas ‘storiku’ minn kumpanija I?-?INA

Il-kantant u mu]i/ista, Ray Parker Jr, idoqq il-kitarra waqt /erimonja li saret ad unur tieg[u fil-Hollywood Walk of Fame, f’California. Parker – li kien ikanta mal-grupp Raydio u kien wie[ed mill-aqwa esponenti tal-mu]ika soul u funk – ing[ata listilla presti;ju]a biex jing[aqad ma’ mu]i/isti u kantanti famu]i minn kull ]mien u ta’ kull ;eneru li kienu onorati b’dan il-mod (ritratt> EPA)

Manifattur tal-pannelli solari sar l-ewwel kumpanija ?ini]a li naqset milli t[allas l-interessi dovuti fuq il-bond (li f’dan ilka] kien [are; fl-2012) u l-ka] qed jitqies b[ala ‘e]ami sinifikattiv’ g[all-Gvern Komunista ta/-?ina.

G[aldaqstant, il-kumpanija Shanghai Chaori Solar Energy Science and Technology ma ]ammitx mal-kriterji dovuti rigward bond korporattiv (onshore)

li hu validu g[al ]mien definit.

Dan wara li kelliema wissew, jiem ilu, li l-kumpanija ma kinitx se tkun tista’ t[allas lekwivalenti ta’ $14.6-il miljun f’interessi fuq il-bond partikolari.

Il-ka] qed iqajjem it-t[assib g[aliex il-fatt li Chaori ‘t[alliet tonqos mill-obbligi tag[ha’ jista’ jindika atte;;jament ;did g[al /irkostanzi simili. Dan meta l-investituri, s’issa, dej-

jem assumew li l-Gvern ta/?ina hu dispost li jid[ol u jag[mel tajjeb g[al kwalunkwe korporazzjoni ?ini]a li tista’ tispi//a f’periklu ta’ dak li hu msejja[ default.

Sal-lum, il-Gvern ?ini] u lbanek tal-Istat g[enu fil-bailout ta’ kumpaniji ta/-?ina li spi//aw fl-inkwiet u pprovdew ukoll is-self ‘tal-a[[ar minuta’ lill-entitajiet kummer/jali li jiffa//jaw il-problemi.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

15

A{BARIJIET TA’ BARRA

Is-Sultan Bolkiah jiddefendi l-li;i tax-Sharia IL-BRUNEJ Is-Sultan tal-Brunej, Hassanal Bolkiah, /a[ad il-kritika barranija dwar l-introduzzjoni inevitabbli ta’ forma stretta tal-li;i I]lamika tax-Sharia f’pajji]u u jinsisti li pass b[al dan m’g[andux jitfa’ lis-so/jetà tieg[u lura.

Il-Brunej, mix-xahar id-die[el, g[andu jibda jimplimenta ver]joni tax-Sharia li tippermetti l-pieni drasti/i b[all-qtug[ talidejn u d-dirg[ajn fil-ka] ta’ [allelin, kif ukoll sitwazzjonjiet fejn in-nies jistg[u j[a;;ru lillpersuni li jkunu kkommettew ladulterju.

Intant, is-Sultan qal li r-razez kollha g[andhom jing[aqdu ta[t il-li;i tax-Sharia u jqis il-kodi/i tal-pro/edura penali ;dida b[ala kisba impressjonanti g[allBrunej aktar milli xi pass antikwat u ri;idu.

Hu mifhum ukoll li pieni partikulari jistg[u jkunu applikati g[al residenti li mhumiex Musulmani fil-Brunej, li hu sinjur fi]-]ejt. Fl-istess [in, u filwaqt li hu rari [afna li l-Gvern

tal-pajji] jiffa//ja l-kritika pubblika, numru ta’ /ittadini qed ju]aw l-internet biex jesprimu lallarm tag[hom dwar il-li;i pendenti.

Dan minkejja li l-Uffi/jali filBrunej qed jindikaw li l-pieni ta[t il-li;ijiet ;odda tax-Sharia m’g[andhomx ikunu implimentati qabel l-2017.

Il-Brunej hu pajji] konservattiv fejn l-alko[ol hu pprojbit u lqrati Musulmani di;à qed jamministraw fuq l-affarijiet li jikkon/ernaw il-familja.

Madwar terz tal-440,000 resident tal-pajji] mhumiex Musulmani u fil-parti l-kbira jinkludu l-Kristjani jew il-Buddisti ?ini]i.

Il-pjani dwar il-li;i tax-Sharia [assbu wkoll lill-gruppi favur iddrittijiet umani, i]da s-Sultan Bolkiah jidher determinat li xSharia g[andha tkun it triq ’il quddiem g[al pajji]u, hekk kif g[amilha /ara li l-barranin iridu jirrispettaw lill-poplu tal-Brunej, l-istess b[alma l-poplu tieg[u jirrispetta lilhom.

IT-TURKIJA. Ra;el i[ares lejn il-mudell ta’ ferrovija waqt il-Eurasia Rail Fair ta’ din is-sena fil-belt ta’ Istanbul. Din il-fiera hi organizzata fuq tlett ijiem u tag[laq g[ada, filwaqt li qed jipparte/ipaw fiha madwar 300 esibitur li ;ejjin minn [amsa u g[oxrin pajji] differenti (ritratt> EPA)

Jhedded l-a//ess g[al Facebook Nixfa rekord IT-TURKIJA Il-Prim Ministru tat-Turkija, Recep Tayyip Erdogan, qal li lGvern tieg[u jista’ jag[laq la//ess g[al Facebook u YouTube waqt li sostna li lavversarji tieg[u qeg[din ju]aw il-mezzi tal-media so/jali biex jattakkaw lilu u l-integrità tieg[u.

Numru ta’ persuni u gruppi rrikorrew g[all-websajts talmedia so/jali biex ji//irkolaw allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni fir-rigward ta’ Erdogan. Dawn

il-leaks jinkludu diskursata fuq it-telefown fejn hu allegat li lPrim Ministru Tork u ibnu kienu qed jikkunsidraw kif ja[bu ammonti kbar ta’ flus.

Min-na[a tieg[u, Tayyip Erdogan ji/[ad b’mod assolut li kien imdeffes f’xi illegalità u fisser id-diskursata b[ala ‘parti minn montatura’.

Il-Partit AK (I]lamiku) ta’ Erdogan qed i[ejji g[al elezzjonijiet lokali li se jsiru fit-30 ta’ Marzu, u l-Prim Ministru

Tork – li lbiera[ kien qed ikellem lix-xandar Tork ATV – g[amilha /ara li ‘m’g[andhomx i[allu lill-pajji] ji]fen skont id-daqqa ta’ Facebook u Youtube’.

Intant, Erdogan bi[siebu jie[u l-passi kollha ne/essarji f’dan irrigward filwaqt li kkonferma lpossibbiltà li s-siti tal-media so/jali jispi//aw ipprojbiti min[abba li qeg[din jintu]aw g[al kull tip ta’ spjuna;; u a;ir immorali.

L-AWSTRALJA L-Istat ta’ Queensland qed ibati l-effetti ta’ nixfa rekord li la[aq infirex madwar iz-zoni tieg[u, tant li hu kkonfermat li kwa]i tmenin fil-mija tal-Istat hu effettwat mis-sitwazzjoni li [alliet impatt fuq diversi artijiet saqwija.

L-uffi/jali lokali qalu li kuntrarju g[as-snin pre/edenti ni]let ftit li xejn xita f’dawn il-bnadi matul ixxahar ta’ Frar. Intant, hu mistenni li Queensland jibbenefika minn fondi sostanzjali g[all-emer;enzi, ;img[at wara li l-Prim Ministru

Awstraljan, Tony Abbott, kien approva pakkett ta’ g[ajnuna g[as-sitwazzjonijiet tipi/i.

Il-pakkett se jibbenefikaw minnu wkoll il-bdiewa fi New South Wales, li ilhom ibatu leffetti tan-nixfa g[al dawn l-a[[ar sentejn.

I/-/irkustanzi fi Queensland qed ikunu pparagunati mas-sitwazzjoni ta’ tliet snin ilu, meta l-parti l-kbira tal-Istat kienet spi//at mg[arrqa, tant li eluf ta’ residenti kienu evakwati minn djarhom

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

16

LETTERATURA

Nobel i[abbat il-bieb ta’ Munro Il-Kanada, pajji] kbir fejn tag[mel kes[a kbira. Hemm te[odna Alice Munro, fer[ana g[ax g[adha kemm reb[et inNobel g[al-letteratura biex mag[ha fis-skiet tal-[ajja naqsmu erbatax-il novella mi;bura fi ktieb li j;ib l-isem ta’ wa[da minnhom Dear Life.

“L-arja b[as-sil;. Si;ar li jidhru li huma tal-;ummar delikati b’marka sewda fuq ilqoxra bajda tag[hom, u xi sura ta’ si;ar li j[addru s-sena kollha ]g[ar mitluqa, irrumblati b[al orsijiet bi ng[as. Il-lag in;azzat, mhux lixx u bi bra;; matul ix-

xatt, b[allikieku l-mew; sar sil; waqt li kien nie]el.” Fil-bog[od il-bini qisu koppla g[olja ta’ s[ab.

Tifla /kejkna jaqg[alha l-kelb f’g[adira. Taqbe] ;ewwa fiha [alli ssalvah. Hawn min jag[ti [ajtu g[al [addie[or...

Vja;; Il-vja;;i

bil-ferroviji huma twal g[al kul[add. In-nies tivvja;;a daqqa minn kontinent g[all-ie[or, daqqa minn belt g[al belt biex issib ix-xog[ol, li mhux dejjem jinstab. }g[a]ag[ imorru g[all-gwerra b[al dejjem fi ;rajjet il-bniedem, min ji;i, min le.

Il-[ajja titbiddel g[al kul[add wara taqliba. It-tifkira ta’ danza mitlufa tul is-snin. Darba kien

Il-qoxra tal-ktieb ‘Dear Life’ miktub minn Alice Munro

Altruwi]mu

Joe Cassar stcassar@gmail.com

hemm teatru fejn kienu jintwerew il-films. Tfajla ssib impjieg, tbig[ il-biljetti filg[axija. F’daqqa tg[ib, tfittixha l-Pulizija. Tg[id intilfet f’tempesta tas-sil;. F’daqqa ittra t[oll il-misteru.

Tfajla o[ra ssib impjieg ta’ g[alliema ta’ tfal morda li jinsabu ;ewwa sptar. Ftit lezzjonijiet [fief ta[t il-[arsa tat-tabib li jmexxi kollox. Tg[id isir i[obbha, tg[id issir t[obbu? Ittfal se jittie[du post ie[or. Ittabib iwassalha sal-istazzjon talferrovija. Snin wara jiltaqg[u.

Tifla /kejkna jaqg[alha l-kelb f’g[adira. Taqbe] ;ewwa fiha [alli ssalvah. Hawn min jag[ti [ajtu g[al [addie[or.

Tfal jibdew jaraw il-[ajja tinfeta[ quddiemhom. Jisimg[u lil[na tal-kbar waqt ri/eviment.

Jisimg[u [sejjes bla ma jafu x’inhuma. Jisimg[u bl-a[barijiet waqt li l-gwerra g[addejja.

“Dak il-lejl ma stajtx norqod u mxejt tul it-toroq tal-belt. Kelli na[seb fin-nies li marru f’qieg[ il-ba[ar. Nisa xju[, kwa]i nisa xju[ b[al ommi, li g[adhom ja[dmu x-xog[ol tal-malja.

“Xi tifel imdejjaq bl-u;ig[ tassnien. Nies o[ra li qattg[u la[[ar nofs sieg[a ta’ [ajjithom igemgmu li g[amillhom deni lba[ar. {oss stramb li kien bi//a twerwir u bi//a nista’ nfissirha b[ala sura ta’ fer[ kiesa[. Kollox itir mar-ri[.”

L-i]balji tal-bniedem, il-[tijiet tieg[u, li jaf li “l-[las tad-dnub huwa l-mewt.” Kura;;. I]-]mien inessi, ja[fer kollox

Hemm il-kbar li b’nostal;ija jiftakru fl-img[oddi. Il-mara li tbig[ bieb bieb il-kosmeti/i. Koppja ta[seb fejn se tindifen. Xi[a ddur ma’ dar fejn darba kienet toqg[od.

Min jaf g[aliex ma baqg[etx toqg[od hemm? L-i]balji tal-bniedem, il-[tijiet tieg[u, li jaf li “l[las tad-dnub huwa l-mewt.”

Kura;;. I]-]mien inessi, ja[fer kollox.

Xi novelli huma semiawtobijografi/i: “Din mhix l-istorja imma l-[ajja” u “na[seb li kont qed nikteb l-ist[ajjil minflok niftakar xi [a;a li ;rat.” Kitba xotta b’sentenzi qosra mhux nieqsa mill-poe]ija, l-umanita u s-sensittività tal-kittieba li ssaltan f’kull novella.

“Il-jum ma jridx ikun ta’ diqa kbira. La xita u lanqas sil; qabel ]mienu. Il-weraq milwija imma mhux [afna waqg[u. Imka[[la bid-deheb kif kien dakinhar. Imma forsi x-xemx ma kinitx se tiddi g[aliex inkella d-deheb, is-se[er tal-jum, seta’ j;eg[elna n[ossu ru[na li konna qed ng[arrqu kollox.”

Dan il-jum ji;i g[al kul[add. {ajr lil Agenda Book Shop

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

17

MADWARNA

Wara li f’dawn il-jiem ;iet arkivjata l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Karnival, issa d[alna fi ]mien ir-Randan li matulu jkunu organizzati [afna attivitajiet b’tema reli;ju]a

Mill-Karnival g[ar-Randan

G[adna kemm [er;in minn dawn il-festi folkloristi/i u kkuluriti li skont l-istori/i ilhom mag[na minn qabel fostna waslu l-Kavallieri ta’ San :wann.

Na[seb li kul[add i[obb jiddeverti xi ftit u g[alhekk m’hemm xejn [a]in li tal-inqas darba fis-sena, dak li jkun jinsa r-rutina ta’ kuljum u jitbellah xi ftit iktar mis-soltu.

Fil-g]ira o[tna hemm diversi persuni li dawn il-festi ta’ bluha u xalar je[duhom bis-serjetà u jag[mlu kwa]i s-sena kollha ja[dmu fuq karrijiet trijonfali ta’ livell artistiku tassew g[oli, u allura jag[mel sewwa l-Gvern jara kif jag[mel u jipprovdilhom fejn ja[dmu g[ax fost dawn issib xi w[ud li dan il-mestier huwa l-istess [ob]hom.

G[alkemm fuq skala i]g[ar, G[awdex tag[na wkoll huwa nieqes minn dak l-ispazju adegwat fejn l-artisti u d-dilettanti tag[na jistg[u juru x’jafu u x’kapa/i jo[olqu biex jipprovdu spettaklu matul dawn il-[amest ijiem ta’ kulur u allegrija.

Sewwa kieku dan i]-]mien tas-sena j]omm fil-g[oli l-livell artistiku, rikreattiv u kulturali tieg[u u ma naqg[ux f’/erti [merijiet u bluha li ma jag[mlulniex unur b[ala poplu Nisrani, kult u edukat.

Bla dubju dan ma ji;rix filKarnival organizzat mill-Gvern ?entrali, i]da fil-Karnival spontanju li jsir f’bosta mit-toroq u limsiera[ tag[na.

Lanqas nixtieq ni;;eneralizza, g[ax ftit ikunu dawk it-talin li jin[bew ta[t il-maskra biex juru g[erfhom jew a[jar l-injoranza grassa tag[hom.

Dawn l-affarijiet m’g[andhomx ikunu; nistg[u niddevertu u nixxalaw bla ma nwe;;g[u ssentimenti ta’ [add u bla ma nag[tu fastidju lix-xemx g[addejja, lill-ebda ma[luq!

Anzi jien nemmen li iktar ma nkunu ori;inali fil-kostumi u flim;iba tag[na, iktar se npaxxu lg[ajn u l-[sieb u nag[tu pja/ir lil min ikun qed jarana.

Min ma jiftakarx lil Fredu lLeverist, g[annej u makkjettista G[awdxi bil-musta//i, idur mattoroq ta’ beltna jkaxkar bieb warajh b[alma kien g[amel dak l-imbierek ta’ :a[an? Min ma jiftakrux f’sena o[ra liebes u mi]bug[ nofsu abjad u n-nofs lie[or iswed?

Insejtuh lil :u]eppi Ballucci, [ajjat fl-in[awi ta’ fejn San :or;, jaqbe] u ji]fen flimkien ma’ g[add ta’ tfal u ]g[a]ag[ ]effiena? Dan ma kienx Karnival [elu u li jag[tik pja/ir?

Iva [bieb g[alhekk ji;i ]mien il-Karnival, biex wie[ed jinsa g[al mument il-problemi u l-

Joe M. Attard emarjos@hotmail.com

‘uff’

tal-[ajja u jid[ak bil-qalb bla ebda bi]a’ ta’ pasta]ati u [amalla;ni li ]gur ma jie[u gost bihom [add.

Jalla dawn il-festi jibqg[u Bil-fer[ jimlew qalb in-nies!

Basta l-briju w l-allegrija Isiru bl-g[aqal u l-qies!

U importanti li mad-daqqa ni]fnu u niddevertu g[ax wara dawn il-jiem ta’ ;iri u bluha, (anke t-tfal tal-iskola jkollhom jumejn vaganzi) ji;u fuqna erbg[in jum ta’ penitenza, sawm u astinenza – ir-Randan, ]mien iebes u li g[andu jda[[alna f’qoxritna, nag[mlu ftit e]ami tal-kuzjenza u ng[arblu lilna nfusna u naraw fejn tinsab il-qag[da tag[na, fejn marru l-valuri tag[na.

L-g[ada, l-a[wa addio ;iri Ma’ wi//na jfe;; ir-Randan – Jiem ta’ sawm u astinenza Ne[ti;uh, [bieb ]mien b[al dan!

Kbar u ]g[ar g[andhom jippruvaw jifhmu t-tifsira vera tarRandan Imqaddes u jaraw li ssens ta’ sagrifi//ju jag[mel parti minn [ajjithom f’dan i]-]mien.

Sa l-istess Kristu [ass il-[tie;a li jitbieg[ed minn [biebu u millfolol u jid[ol da[la fih innifsu (mhux g[ax kellu b]onn: dan kien l-Iben t’Alla) u mar erbg[in jum fid-de]ert fejn biex tag[qad sab lix-xitan jittentah.

Kul[add jista’ jag[mel b’xi mod xi tip ta’ sagrifi//ju; mittfal sal-adulti u forsi sa[ansitra l-anzjani u l-morda, li jistg[u joffru s-solitudni u l-mard tag[hom b[ala tpattija g[al tant offi]i u dnubiet li jir/ievi lImg[allem Divin.

Frar i;ibilna mieg[u l-festa tan-Nawfra;ju ta’ San Pawl, dan id-dixxiplu li ra l-g[arqa fuq ixxtut tag[na biex ixandar lil Kristu u li mill-ewwel g[araf li]ball tieg[u u minn persekutur sar difensur ta’ Kristu.

X’ma rax ma’ wi//u Sawlu ta’ Tarsu biex iwassal l-a[bar ittajba! {a;a kbira a[na wkoll nippruvaw inbatu xi ftit, nag[mlu xi ftit tal-penitenza f’dan i]-]mien g[a]i] tassena. Din tista’ tie[u diversi

forom, l-importanti li jkollna lintenzjoni.

F’dan iz-]mien g[a]i] tas-sena G[andna [afna drawwiet sbie[ Li jag[]luna minn ;nus o[ra Tas-smewwiet dawn il-muftie[.

Niesna ssum qatig[ u titlob Tul il-;ranet tar-Randan – Erbg[in jum ta’ penitenza G[alhekk ji;i ]mien b[al dan.

G[arkupptejha tirrifletti Minn kemm g[adda tbatijiet U fit-Triq tas-Salib tilma[ Kristu fl-istazzjonijiet.

Kif rajna hemm qab]a kbira mill-Karnival g[ar-Randan.

Naturalment wa[da ma teskludix lill-o[ra; kollox irid ikun; fil-[ajja hemm post u [in g[al kollox sakemm kif g[edna, kollox isir bil-qies. Wara ddivertiment, ji;i ]-]mien tar-riflessjoni.

Ejjew nag[mlu u]u tajjeb minnu u ma nintilfux wara lqoxra ta’ [afna drawwiet sbie[ u g[e]ie], imma nid[lu fil-qofol u s-sustanza ta’ dawn il-jiem li jfakkruna fit-tbatija [arxa li minnha g[adda Kristu :esù biex jifdina u jsalvana.

Jalla da]-]mien qaddis ji;i U jimliena bil-barkiet Illi Kristu bil-Passjoni Tieg[u lilna g[amel ulied.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

18

RIFLESSJONIJIET

Ir-Randan> I]-]mien tar-rikon/iljazzjoni Matul i]-]mien qaddis tarRandan il-Knisja tisma’ bil[rara kollha l-istedina mag[mula lilha mill-Appostlu Pawlu, kif imfissra tant tajjeb fit-Tieni Ittra li kiteb lillKorintin: “Nitlobkom f’Isem Kristu, ag[mlu [bieb ma’ Alla” (2 Kor 5: 20).

Fil-pre]enza tad-dawl jidher id-dlam. Daqstant ie[or aktar ma niltaqa’ ma’ Alla aktar nibda ninteba[ kemm tbeg[idt minnu. Nibda ninduna kemm insejtu. Kemm tlaqt il-komunikazzjoni vitali mieg[u bittalb. Kemm warrabt il-Kelma tieg[u u ppruvjat na[rab minnha g[aliex kull darba li smajtha ferietni fil-la[am il-[aj.

Kixfitli dnubi! Kemm ma r/ivejtux fl-Ewkaristija.

Kemm ma tlabtux ma[fra ta’ [tijieti bis-sagrament tal-qrar.

U, fuq kollox, kemm insejt in[obbu u nie[u [siebu filproxxmu tieg[i stess. Kemm impikajt, keskist, we;;ajt bi lsieni, insultajt, u [qart lillo[rajn. Kemm ma ]ammejtx ilweg[diet tieg[i ta]-]wie;, tassa/erdozju u tal-[ajja kkonsagrata. Kemm g[alaqt widnejja g[all-karba mu;ug[a tal-fqir li jew [abbatli l-bieb g[allg[ajnuna inkella talabni ng[inu fuq ix-xog[ol jew sa[ansitra fil-familja u l-komunità tieg[i stess. U jien, b’qalb mag[luqa u bil-pass mg[a;;el, tajtu l-;enb.

G[ax le[nu dejjaqni, marradni.

F’kelma wa[da g[amilni skomdu tg[idx kemm!

Dak li jg[idilna San :wann fl-Ewwel Ittra jag[mel sens kbir tabil[aqq. “Din hi l-a[bar li smajna ming[andu u li qeg[din inxandrulkom: li Alla

hu dawl u ebda dlam ma hemm fih. Jekk ng[idu li a[na mse[bin mieg[u imma nimxu fid-dlam, inkunu qeg[din nigdbu u ma nag[mlux il-verità. I]da jekk nimxu fid-dawl, kif inhu fid-dawl hu stess, a[na nissie[bu flimkien, u d-demm ta’ :esù Kristu Ibnu jnaddafna minn kull dnub.

“Jekk ng[idu li ma g[andniex dnub, inkunu qeg[din inqarrqu bina nfusna, u l-verità ma tkunx fina. Jekk nistqarru dnubietna, hu fidil u ;ust, hekk li ja[frilna dnubietna u jnaddafna minn kull [a]en. Jekk ng[idu li ma dnibniex, inkunu qeg[din ingiddbuh, u kelmtu ma tkunx fina” (1 :w 1:5-10).

E]ami tal-kuxjenza

Meta nag[mel e]ami serju tal-kuxjenza tieg[i kif nista’ ma nsibx dnubiet li tag[hom g[andi nitlob ma[fra sin/iera?

Fid-dawl tal-verità ta’ Alla nista’ ng[id li ma dnibtx?

Nista’ nibqa’ na[rab mirresponsabbiltà tieg[i billi nwa[[al f’[addie[or li nkun dnibt u ma nammettix li nnuqqas ta’ ra]an fija qieg[ed jirvinani?

L-istat midneb tieg[i jg[ajjat bil-[niena g[all-b]onn ta’ Feddej f’[ajti. Dak il-Feddej li g[andu s-setg[a jaqlag[ni millwied mudlam u wa[xi tal[a]en. F’:esù Kristu jinstab linteress spe/jali ta’ Alla filmidinbin. :esù kien i[ares lejn il-midinbin b[alma tabib i[ares lejn il-marid. Ji;ifieri b’kompassjoni, b’dinjità u bi m[abba li trid issalva lill-persuna.

Kemm kien i[obb jag[milha u jiekol mag[hom,

Jekk ng[idu li ma g[andniex dnub, inkunu qeg[din inqarrqu bina nfusna, u l-verità ma tkunx fina. Jekk nistqarru dnubietna, hu fidil u ;ust, hekk li ja[frilna dnubietna u jnaddafna minn kull [a]en Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com

jismag[hom, u jg[allimhom!

Minnhom g[a]el id-dixxipli tieg[u. Ma kienx i[abbel rasu li jikkritikawh! Lanqas [ass il[tie;a li jag[ti xi spjegazzjoni g[aliex g[a]el lilhom! G[ax hu ;ie jfittex u jsalva lin-nag[a; ilmitlufa!

Post spe/jali g[all-midinbin F’tag[limu l-midinbin kellhom post spe/jali. Ftakru filparabbola tal-Missier il-{anin.

L-iben jippretendi l-wirt li jmissu qabel mewt missieru. Ilmissier jaqsam ;idu bejn i]]ew; uliedu. I]-]g[ir jitlaq lil missieru. I]da [ajtu mtajra waddbitu ma’ wie[ed jirg[a lq]ieqe]. X’rovina! I]-]g[ir jid[ol fih innifsu, jindem u

jidde/iedi li jmur lura g[and missieru.

U missieru jo[ro; barra middar biex jilqg[u. I]-]g[ir jistqarr dnubu. Imma l-missier i[oss qalbu ting[afas. U dlonk ilibbsu l-libsa ta’ iben u hekk jag[tih lura l-awtorità u l-identità ta’ iben bla kundizzjonijiet.

Il-missier jg[annqu, ibusu, jifra[ u ji//elebra li ibnu re;a’ lura qawwi u s[i[!

It-tag[lima hi li Alla ma j[arisx lejn id-dnubiet li nkunu g[amilna, moq]ie]a kemm ikunu moq]ie]a. L-importanti hu li a[na, li konna mejtin biddnub, issa [ajjin. Intlifna i]da m[abbet Alla g[alina sabitna!

Din is-salvazzjoni twettqet b’mod s[i[ bil-mewt u lqawmien ta’ :esù. G[ax, kif tg[idilna l-Ittra lir-Rumani: “meta konna g[adna g[edewwa ta’ Alla, t[abbibna mieg[u bissa[[a tal-mewt ta’ Ibnu ...”

(Rm 5, 10) B’ri[et l-ubbidjenza s[i[a ta’ :esù lejn ir-rieda talMissier u tal-im[abba sal-a[[ar tieg[u lejna l-bnedmin, li wera b’mod /ar fuq is-salib, :esù kisser il-qawwa tal[a]en li kien qieg[ed ijassar ilqalb tag[na l-bnedmin u fet[ilna bera[ it-triq biex nistg[u nilqg[u l-ma[fra ta’ Alla.

Issa dan il-misteru tal-ma[fra :esù g[addieh f’idejn ilKnisja. Hekk kif qam minn bejn l-imwiet :esù qal lill-Appostli: “Dawk li ta[frulhom dnubi ethom ikunu ma[fura, u dawk li ]]ommuhomlhom ikunu mi]muma” (:w 20: 23). Hekk, :esù g[a]el kif hu jissokta ja[fer id-dnubiet sal-a[[ar ta]]mien. U l-Knisja tibqa’ twas-

sal din il-ma[fra fis-Sagramenti tal-Mag[mudija, tal-Gri]ma tal-Isqof u l-aktar bisSagrament tal-Qrar.

Is-Sagrament tal-Qrar Il-Kostituzzjoni dwar ilKnisja, Lumen Gentium, tg[idilna li “dawk li jersqu g[as-Sagrament tal-Qrar jir/ievu mill-[niena ta’ Alla lma[fra tal-offi]i li g[amlulu u fl-istess [in jirrikon/iljaw ru[hom mal-Knisja li huma

darbu bi dnubiethom u li tg[inhom jikkonvertu blim[abba, bl-e]empju u bit-talb tag[hom.”

Jaqblilna na[fru g[ax jekk na[fru Alla ja[fer lilna (ara Mt 6, 9-15; 18, 21-35; 5, 43-48). U meta na[fru, inkunu tassew iddixxipli ta’ :esù (ara 1 Pt 2, 2123).

Na[fru biex nixbhu lil Missierna tas-Sema. Ejjew mela ng[ixu l-atte;;jament ta’ rikon/iljazzjoni kuljum billi nisimg[u ta’ sikwit il-Kelma ta’ Alla u nitg[allmu minnha, ni//a[[du mill-;ibdiet g[all[a]en u nissa[[u fl-g[emejjel it-tajba u nafdaw fil-qawwa tal-Ispirtu s-Santu li ]gur jg[inna fin-nuqqas ta’ [ila tag[na.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

19

RIFLESSJONIJIET

It-8 ta’ Marzu G[andna mnejn ng[idu li dan huwa jum b[all-o[rajn, sempli/ement is-67 jum tas-sena meta din ma tkunx bi]estili.

Dan il-jum huwa differenti g[ax fih ni//elebrew Jum ilMara u na[seb li jixraq li nag[tu tislima lill-membru ta’ dak issess li lkoll kemm a[na nafu nofs dak li a[na lilu.

Jiem differenti

Hawn min ma jaqbilx li ni//elebraw dawn il-jiem, jum lomm, jum il-missier, jum dak u jum l-ie[or, g[ax isostni li dawn huma kollha frott talkummer/jali]mu.

Teorija li ma naqbilx mag[ha g[ax tajjeb li kultant nirriflettu fuq xi [a;a jew xi [add li tant inkunu drajna bih li bla ma rridu nnaqqsu mill-valur tieg[u.

G[alhekk tajjeb li ni//elebraw dawn il-jiem.

Tajjeb li lkoll in]ommu dan iljum f’mo[[na u fih nirriflettu dwar sehem il-mara f’[ajjitna, fil-familja, fix-xog[ol, f’pajji]na, fid-dinja.

Bi/-/elebrazzjoni ta’ dan iljum xi r;iel ja[sbu li qieg[da ssir diskriminazzjoni g[ax huma

ma g[andhomx jum iddedikat g[alihom. Ikunu ji]baljaw meta dawn l-ir;iel ja[sbu hekk: Jum ir-Ra;el huwa //elebrat fid-19 ta’ Novembru.

Veru li mhuwiex jum mag[ruf daqs dak li qed ni//elebraw illum, imma tal-inqas g[andna ;urnata g[alina. Nispera li ma jkunx hawn min igorr issa u jg[id li sa[[a tawna jum g[alina, tawhulna fix-xahar talmejtin!

Tajjeb li llum nieqfu ftit u niftakru fil-mara, xog[olha, tbatijietha, dak kollu li jag[milha dak li hi.

Nag[rfu li minkejja d-differenzi kollha, fid-dinja g[andha importanza daqs ir-ra;el

Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

Femmini]mu

Nistg[u ng[idu li l-moviment femminista tal-lum beda fl1968. Qabel id-dinja kienet aktar maskilista u dik is-sena timmarka l-bidu tal-eman/ipazzjoni tal-mara fis-so/jetà tallum.

Mhux g[ax qabel ma kienx hemm nisa li g[amlu isem, nisa importanti, artisti, kittieba, politi/i, imma jkollna nammettu li lmara dejjem kienet meqjusa b[ala s-sess inferjuri. Mit-68 sal-lum ix-xena nbidlet. Hekk g[andu jkun g[ax il-bnedmin huma kollha ndaqs u kul[add g[andu sehem x’jag[ti lejn isso/jetà.

Femminilità

Biss kultant nib]a’ li qeg[din immorru fl-estrem l-ie[or.

Donnu li llum ir-ra;el sar iktar dg[ajjef milli kien erbg[in sena ilu. Bi]]ejjed in[arsu ftit lejn id-dehra tar-ra;el tallum.

Bosta r;iel illum saru vanitu]i aktar minn ma nafx min.

Imorrulek g[and tax-xag[ar kull nhar ta’ Sibt, [wejje; tal-a[[ar moda u x’naf jien. Ag[ar minn hekk, hemm il-fatt li ra;el sar jixbah iktar lill-mara u l-mara saret tixbah iktar lis-sess maskili.

Tara r;iel li s-suf ta’ g[ajne-

jhom donnu jag[mluh bilkumpass, iqaxxru l-pil u je]isti anke rtokk g[ar-ra;el.

Mill-banda l-o[ra l-mara donnha tilfet il-femminilità tag[ha. {afna nisa saru jag[mlu tattoo, [a;a li sa ftit snin ilu kienet esklussivament g[arra;el. Nispera li g[ada pitg[ada ma jridux ikunu l-ir;iel li ji;;ieldu g[all-eman/ipazzjoni tag[hom fis-so/jetà.

Tbatija

Ma nistg[ux ninsew kemm tbatija wkoll jg[addu minnha /erti nisa. Ma jfissirx li billi lmara eman/ipat ru[ha allura kollox ward u ]ahar. Kemm nisa jissawtu minn ]wie;hom?

Kemm nisa jispi//aw fixxikba tal-prostituzzjoni mhux g[ax iridu? Kemm nisa jbatu bla

ma juru? Ji;i f’mo[[i l-kliem tal-kittieb Primo Levi. Fil-ftu[ tal-ktieb Se questo è un uomo (bl-Ingli]: If this is a man) li jittratta l-kamp ta’ kon/entrament f’Auschwitz, jikteb hekk filpoema tal-bidu tal-ktieb: A[seb ftit jekk din hijiex mara. Bla xag[ar u bla isem.

Ming[ajr sa[[a li tiftakar.

Vojta g[ajnejha u biered il-;uf B[al ]rin; tax-xitwa.

Tajjeb li llum nieqfu ftit u niftakru fil-mara, xog[olha, tbatijietha, dak kollu li jag[milha dak li hi.

Nag[rfu li minkejja d-differenzi kollha, fid-dinja g[andha importanza daqs irra;el. U llum tajjeb nag[mlu kumpliment li xi mara qrib f’[ajjitna. :est sabi[ li juri lgratitudni tag[na lejha.

Il-movimenti u /-/ikli tal-[ajja {arsa antropolo;ika lejn il[ajja tag[na turina li a[na lMaltin g[andna [afna /aqliq jew movimenti, li ;ejjin nofshom min-natura nnifisha, u nofs mill-kultura (u r-reli;jon tag[na).

G[andna l-ista;uni, il-bard u l-ksie[, ir-ri[ u l-kalma, it-telqa u l-ener;ija u [wejje; o[ra b[al dawn. Imbag[ad g[andna wkoll dawk li ;ejjin mill-kultura, i//elebrazzjonijiet tag[na, il-futbol, is-song festivals, u fuq kollox, ir-reli;jon.

Wie[ed jirrimarka kif waqt xi festival tal-kanzunetti kul[add ikun imsammar mal-televixin.

Hekk jag[mel ukoll meta jasal il-log[ob tat-Tazza tad-Dinja

fil-futbol, spe/jalment jekk jilag[bu l-Italja u l-Ingilterra, g[aliex ma tarax ru[ fit-triq waqt il-log[ba. Imbag[ad, g[all-kuntrarju, ir-rebbie[a jo[or;u bl-istorbju kollu possibbli, iduru mat-toroq kollha ta’ Malta.

Kul[add jaf x’bidla sse[[ fisso/jetà Maltija mal-mi;ja tassajf jew tax-xitwa, u l-g[eluq jew il-ftu[ tal-iskejjel.

Il-mixja personali u /ivika tag[na

Moviment u bidliet o[ra tispirahom il-litur;ija tal-reli;jon tag[na. Il-Milied, l-G[id u lfesti tar-ra[al jew belt, jisiltu minna lkoll /aqliqa fil-mixja

Il-Karnival darba kien jag[ti okka]joni lill-poplu li kien imra]]an [afna i]jed mil-lum biex jie[u /erta libertà. Illum, m’hemmx g[alfejn ji;i l-Karnival, biex nag[mlu dan. Kwa]i kwa]i tista’ tg[id li ng[idu li rridu ming[ajr bi]a’ ta’ xejn, li jsawtuna jew je[dulna l-impjieg jew jiskartawna pubblikament.

Illum ksibna /erta libertà u dinjità

g[alxejn nemmnu dak li nemmnu.”

L-Insara huma mistiedna biex jg[arblu sewwa [ajjithom biex jitnaddfu u jibdew jg[ixu a[jar minn qabel.

Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

personali u /ivika tag[na.

Il-Karnival darba kien jag[ti okka]joni lill-poplu li kien imra]]an [afna i]jed mil-lum biex jie[u /erta libertà. Illum, m’hemmx g[alfejn ji;i lKarnival biex nag[mlu dan.

Kwa]i kwa]i tista’ tg[id li ng[idu li rridu ming[ajr bi]a’ ta’ xejn, li jsawtuna jew je[dulna l-impjieg jew jiskartawna pubblikament. Illum ksibna /erta libertà u dinjità.

G[all-poplu tag[na li jemmen, ir-Randan huwa ]mien sabi[ li jwassalna g[a/-/elebrazzjoni tal-G[id, il-qofol tattwemmin tag[na. Pawlu ta’ Tarsu jg[id, “Jekk Kristu ma qamx mill-mewt, a[na boloh u

?erta dehxa li twassal g[al skiet solenni Imma f’dan i]-]mien irreli;jon u l-kultura saru [a;a wa[da. Ir-Randan g[andu [afna

manifestazzjonijiet pubbli/i li temmen jew ma temminx bilfors tarahom u t[osshom.

Jinnutawhom it-turisti, kif jinnutaw /erta dehxa li twassal g[al /ertu skiet waqt is-seba’ vi]ti jew fil-:img[a l-Kbira.

Hemm ukoll il-pur/issjonijiet bil-vari u l-armar tag[hom filknejjes, u l-folol tan-nies, spe/jalment fid-Duluri meta Malta kollha timxi wara l-vara ta’ Marija Addolorata. G[al xi w[ud dawn huma biss okka]joni folkloristika, imma g[alina li nemmnu huma mezz biex iressquna lejn it-ti;did.

Moviment u bidla g[at-tajjeb fil-[ajja tag[na. Dejjem, skont is-serjetà ta’ dak li jkun.

Skont xi trid u kemm trid

G[ax wie[ed ji//aqlaq jew g[ax sempli/ement parti mill-

/ikli/ità, jew g[ax jag[raf li l-moviment jag[millu l;id.

Kollox jiddependi mir-rieda konxja tieg[u jew tag[na.

Darba Michelle Obama kienet mistoqsija fuq kif timxi marra;el tag[ha u jekk jitlewmux xi kultant. Hi wie;bet: “I try to keep out of his ear. Love is not a feeling: it is a choice.” Jew bilMalti, “Nipprova nag[tih ilwisa’. L-im[abba mhix sentiment: hija g[a]la.”

Filosfu Kattoliku prattikanti Hekk ukoll fil-[ajja tag[na ta/-/aqliq, sta;uni, u randanijiet: l-g[a]la tag[na kollox. Baqa’ rieda tajba fina, jew le? Bla dubju ng[idu li iva?

Charles Taylor, filosfu Kattoliku prattikanti millKanada, g[al dawk li jippruvaw jimlew [ajjithom biss bixxog[ol u d-divertiment jg[id: “Fl-a[[ar mill-a[[ar jag[rfu fihom sens ta’ nuqqas ta’ xi [a;a is[e[, [olistika, sens ta’ fulfilment, nuqqas ta’ sinifikat, ta’ xi [a;a og[la… Jitfa//a s-sens li qed jonqsilhom xi [a;a, xi skop fil-[ajja g[ax il-

[ajja mhix biss li nieklu u nixorbu.”

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

20

FESTI

Marzu> Ix-xahar iddedikat lil San :u]epp Marzu hu x-xahar iddedikat lil San :u]epp, ir-ra;el tal-Ver;ni Marija, il-missier leali u reali ta’ :esù u l-Patrun tal-Knisja Universali.

Fid-19 ta’ Marzu l-Knisja Kattolika madwar id-dinja kollha ti//elebra s-solennità litur;ika tal-festa ta’ dan il-qaddis glorju] patrijarka, meqjus b[ala l-ikbar qaddis wara lMadonna fost il-qaddisin kollha li g[andha l-Knisja.

F’Malta din il-festa ti;i //elebrata b’solennità kbira fir-Rabat mill-Ar/ikonfraternità li ;;ib ismu b’/elebrazzjonijiet reli;ju]i fil-knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù tal-Patrijiet Minuri fejn jinsab is-santwarju ddedikat lil dan il-qaddis.

Isiru /elebrazzjonijiet esterni fit-toroq ta’ madwar l-istess santwarju li jinsabu fi/-/entru tar-Rabat. Festa li lkoll g[adna niftakru hi dik ta’ ftit snin ilu meta kienet i//elebrata l-500 sena minn meta bdiet ti;i //elebrata f’Malta s-solennità. Filfatt il-festa ta’ San :u]epp hi wa[da mill-i]jed festi antiki filg]ejjer tag[na. Din hi wkoll festa pubblika.

Il-festa ta’ San :u]epp firRabat til[aq il-qofol tag[ha fid19 ta’ Marzu meta fid-9.15 a.m. tibda l-kon/elebrazzjoni solenni mmexxija mill-Kapitlu Metropolitan fl-istess knisja.

Ta’ min jg[id ukoll li fid-19 ta’ Marzu ti;i //elebrata wkoll fuq skala i]g[ar mill-Ar/ikonfraternità ta’ dan l-istess qaddis li tinsab fil-Knisja Ba]ilika talMadonna tal-Karmnu fil-Belt Valletta, fejn insibu devozzjoni spe/jali lejn dan il-qaddis.

Matul is-sena wkoll ji;u //elebrati diversi festi f’;ie[ San :u]epp f’g[add ta’ parro//i f’Malta u G[awdex. Dan jixhed kemm id-devozzjoni lejn dan ilqaddis hi mxerrda fil-g]ejjer tag[na. Hekk naraw li f’Birkirkara fl-1 ta’ Mejju ti;i //elebrata l-festa f’;ie[ dan ilqaddis fil-knisja ddedikata lilu.

Fit-tieni {add ta’ Lulju ti;i //elebrata festa o[ra fil-knisja parrokkjali tal-Kalkara. Fittielet {add ta’ Lulju jkun imiss il-knisja parrokkjali tal-Imsida li ti//elebra l-festa titulari ta’ dan il-qaddis.

F’G[awdex ukoll fl-ewwel {add ta’ Awwissu ti;i //elebrata l-festa titulari f’;ie[ San :u]epp fil-Knisja Ar/ipretali fil-Qala. F’Malta fl-a[[ar {add ta’ Awwissu mbag[ad ti;i //elebrata festa o[ra titulari filManikata.

Festi o[ra f’;ie[ San :u]epp isiru f’{al G[axaq fl-ewwel {add ta’ :unju, f’{al Kirkop fit-tieni {add ta’ Lulju u f’{a]}ebbu; fl-a[[ar {add ta’ Lulju.

Isiru festi o[ra fuq skala i]g[ar f’;ie[ dan il-qaddis fil-Mosta, f’Bormla, fil-{amrun u f’G[awdex fix-Xag[ra, f’G[ajnsielem u fix-Xlendi.

F’dawn il-postijiet kollha tin[are; pro/essjonalment listatwa ta’ San :u]epp. Fil-fatt b[all-bqija tal-knejjes l-o[ra madwar id-dinja, anke fil-knejjes tag[na nsibu x-xbieha ta’ San :u]epp kemm b[ala pittura kif ukoll b[ala statwa. Dan jixhed il-popolarità ta’ dan ilqaddis patrun tal-Knisja Universali.

San :u]epp igawdi kult qawwi fil-g]ejjer Maltin

Barra minn hekk insibu numru ta’ knejjes ]g[ar u kappelli filg]ejjer tag[na ddedikati lil San :u]epp jew lill-Familja Mqaddsa. L-aktar wa[da antika minn dawn hi dik li tinsab fi/?ittadella fir-Rabat, G[awdex.

Fil-Birgu wkoll insibu lOratorju ddedikat lil dan il-qaddis li llum qed jintu]a b[ala mu]ew. F’Santa Venera proprju fil-bidu ta’ Triq il-Kbira San :u]epp li din tibqa’ sejra sal{amrun, insibu l-knisja ta’ San :u]epp li jie[du [siebha lmembri tas-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl.

Din kienet inbniet fl-istess

Joe Chetcuti joechetcuti@onvol.net

in[awi fejn qabel kien hemm knisja o[ra ]g[ira ddedikata wkoll lil San :u]epp fis-seklu 17 u li g[aliha ;iet imsemmija ttriq prin/ipali li tg[aqqad lil Santa Venera mal-{amrun u kienet i;;ib l-isem ta’ ‘Casale San Giuseppe’.

F’{a]-}abbar insibu wkoll knisja ddedikata lil San :u]epp u li hi parti mill-kunvent li j;ib l-istess isem tal-qaddis tasSorijiet Dumnikani u li qed taqdi l-[ti;iet pastorali tan-nies f’dawk l-in[awi.

F’Ra[al :did insibu kappella ddedikata lil San :u]epp, tasSorijiet ta’ San :u]epp talApparizzjoni. Fix-Xemxija, f’San Pawl il-Ba[ar, insibu wkoll knisja li hi ddedikata lil San :u]epp {addiem u mmexxija mill-Patrijiet Fran;iskani Kapu//ini, filwaqt li f’Bir]ebbu;a nsibu kappella privata dedikata lil dan il-qaddis.

Knejjes u kappelli nsibu wkoll iddedikati lill-Familja Mqaddsa fejn San :u]epp naturalment jid[ol b[ala kap tal-istess Familja Mqaddsa. Wa[da minn dawn tinsab fil-Belt Valletta filWaterfront, u ddedikata lill[arba tal-Familja Mqaddsa millE;ittu u kienet inbniet fi ]mien il-Gran Mastru Pinto.

F’Tas-Sliema nsibu l-kappella tal-Familja Mqaddsa talOrsolini u fil-Bidnija nsibu knisja ddedikata lill-Familja Mqaddsa kif ukoll fl-a[[ar snin

L-istatwa ta’ San :u]epp Inkurunat meqjuma fis-Santwarju Nazzjonali ta’ San :u]epp Inkurunat fil-Knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù fir-Rabat tal-Imdina

;iet iddedikata knisja o[ra ;dida lill-familja ta’ :esù, Marija u :u]eppi fl-Iklin li saret ukoll parro//a.

Mar rridux ninsew ukoll innumru ta’ g[aqdiet mu]ikali li g[andhom b[ala qaddis patrun tag[[om lil San :u]epp, u li jie[du sehem fil-festi li matul is-

sena ji;u organizzati f’;ie[ dan il-qaddis fil-lokalitajiet rispettivi tag[hom. Dawn jinsabu firRabat, tnejn fil-Kalkara, flImsida, f’{al G[axaq, f’{al Kirkop, f’{a]-}ebbu;, fil{amrun kif ukoll tnejn f’G[awdex, f’G[ajnsielem u filQala.

San :iljan

25 sena ta’ kultura mu]ikali :iljani]a Is-So/jetà Mu]ikali Spinola ta’ San :iljan nediet CD ;dida ta’ mar/i briju]i 2013 nhar il-{add, 29 ta’ Di/embru 2013 wara l-quddiesa ta’ ringrazzjament ta’ g[eluq il-festi tal-25 sena filKnisja Parrokkjali ta’ San :iljan.

Din is-CD intitolata ‘25 Sena ta’ Kultura Mu]ikali :iljani]a’ g[andha bosta mar/ijiet sbie[ talwidna ;odda u antiki ta’ bosta

surmastrijiet. Ma’ din is CD wie[ed isib ktejjeb bl-istorja ta’ din is-so/jetà ]g[ira, storja relattivament qasira fejn baned o[ra i]da storja glorju]a g[a/-/okon tag[ha, b’kitba ta’ Wayne Bonello.

Din il-;abra ta’ mar/i f’diska kompatta saret nhar is-Sibt 30 ta’ Novembru 2013 fl-Iskola Primarja ta’ San :iljan. Il-

Banda Spinola hi ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Direttur Aldo Minuti. Ir-recording sar millin;inier Vanni Farrugia.

Il-mar/i fis-CD huma dawn: Tif[ir lil San :iljan - Francis Zammit, Prin/ipessi - Aldo Minuti, Marija Rosaria - Joe Attard, Viva de Cieco - Francis Zammit, Aries - Alfred Dimech, Claudine - Mario Azzopardi, El

Sabor Espanol - Anthony Camilleri, Fra Paolo Raffaele Spinola - Vincenzo Ciappara, Tal-Armar Telg[et Birkirkara Andrew Coleiro, Don Quixote John Theuma, Id-Direttur Spiritwali Dun Karm 1927-2013 - Twanny Borg, Victory 1987 An;elo Pullicino, La Senora Rita - Ma;;ur Anthony Aquilina, Innu Mar/ 25 Sena ta’

Kultura Mu]ikali :iljani]a Andrew Coleiro, Innu tal-Banda Spinola - Francis Zammit.

G[al iktar informazzjoni u biex wie[ed jakkwista din is-CD li qed tinbieg[ g[al €12 /emplu 99044123 jew ibag[tu email fuq spinolabandclub@gmail . com .

Tistg[u wkoll tmorru l-istabbiliment Wembley, Triq San :or;, San :iljan.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

FESTI

21

Il-Belt Valletta

Mil-lum il-wirja annwali tal-G[aqda Mudelli tal-Knejjes Ninsabu fil-bidu tar-Randan Imqaddes, ]mien li fih nibdew nid[lu bil-mod fl-ispirtu ta’ penitenza u devozzjoni lejn ilPassjoni tas-Sinjur tag[na :esù Kristu. Kull sena fl-ewwel jiem tar-Randan, l-G[aqda Dilettanti Mudelli tal-Knejjes torganizza wirja ta’ folklor fis-Sala San Fran;isk fi Triq Melita, il-Belt.

Din il-wirja se ssir bejn it-8 u t22 ta’ Marzu.

Nistg[u ng[idu li l-G[aqda kienet katalista biex id-delizzju tal-mudelli tal-knejjes u dak kollu konness mieg[u re;a’ [a r-ru[ f’pajji]na. Id-delizzju tal-armar ta’ mudelli tal-knejjes hu antik [afna f’pajji]na, tant li jmur lura g[al ]mien il-Kavallieri.

F’dak i]-]mien il-familji nobbli kien ikollhom kappella f’darhom u din kienu ju]awha kuljum spe/jalment filg[axija biex fiha ji;bru l-familja biex jing[ad irru]arju, min[abba li fil-knejjes ma kienx isir quddies filg[axija.

Din il-kappella kienet tkun im]ejna b’dak kollu ne/essarju, fosthom altar, kwadru titulari, gandlieri, fjuri u kotba. Familji o[ra ma kienx ikollhom il-lussu li jkollhom kamra ]ejda f’darhom biex ju]awha b[ala kappella. B’hekk bdiet die[la ddrawwa tal-altari portabbli, ji;ifieri altar impo;;i ;o gwardarobba u li g[alhekk kellu vanta;; li meta ma jintu]ax, ilgwaradarobba ting[alaq u ti;i parti mill-mobbli ta’ xi sala ming[ajr l-i/ken [jiel li fiha hemm altar. Meta kien ikun hemm b]onn li jintu]a l-altar, din kienet tinfeta[ u jitfa//a altar mg[ammar b’kollox.

Dawn li semmejna x’aktarx

Dettall mill-istatwa

kienu jinstabu g[and familji sinjuri g[ax il-fqar ma setg[ux jonfqu [afna flus f’o;;ett li ftit li xejn kien jintu]a f’;urnata s[i[a.

G[alhekk dawn il-familji komuni kien ikollhom jikkuntentaw bl-ixkaffa tal-Madonna.

Din kienet ori;inarjament xkaffa ]g[ira li fuqha kien ikollhom kwadru jew statwa talMadonna u kienu jixeg[lulha ]]ejt jew xemg[a u anke jpo;;ulha xi ]ew; fjuriet friski.

Ma]-]mien g[and xi familji din l-ixkaffa bdiet ti]viluppa u ddilettanti bdew jag[mlu prospettiva ji;ifieri b[al fa//ata ta’ knisja b’altar /kejken bil-gandlieri, lAppostli u l-fjuretti. Kienu wkoll i]ejnuha b’damask u b’[afna apparat ie[or.

Wirt missirijietna m[ares anki matul il-Gwerra Meta f’pajji]na ;ew l-Ingli]i, il-Maltin mhux biss baqg[u j[arsu t-tradizzjonijiet li wirtu ming[and missirijiethom, i]da ssuktaw ikabbruhom. Tant li ma]-]mien din id-drawwa ]viluppat fid-delizzju tal-mudelli tal-knejjes kif nafuh illum.

Sa qabel it-Tieni Gwerra Dinjija dan id-delizzju kien laktar delizzju mifrux fost ilpopolin. {afna jg[idu li ma kontx tid[ol f’dar li ma ssibx dik ir-rokna msej[a ‘tad-devozzjoni’. Fl-in[awi tal-Port il-Kbir kont issib ukoll g[add ta’ mudelli ta’ knejjes ma[dumin minn nies tas-seng[a u armati b’dak kollu ne/essarju.

Naturalment il-qerda li ;abet mag[ha l-gwerra laqtet ukoll lil dan id-delizzju, g[ax [afna minn dawk li kellhom il-mudelli fil-

Belt u fl-in[awi tal-Kottonera tilfuhom. Ta’ min isemmi li [afna minn dawn il-mudelli kienu ilhom jintirtu mijiet ta’ snin.

U[ud bdew jaqtg[u qalbhom biex ja[dmu mudell ie[or mill;did, waqt li o[rajn impenjaw ru[hom f’delizzji o[rajn.

Kien g[alhekk intervent f’waqtu meta fl-1986 twaqqfet lG[aqda Dilettanti Mudelli talKnejjes. Din g[enet biex ter;a’ tqajjem l-interess f’dan id-delizzju. {afna nies li kellhom affarijiet marbuta ma’ dan id-delizzju merfug[in fil-kxaxen u l-kaxxi, malli twaqqfet l-G[aqda dawn re;g[u [adu interess u re;g[u bdew jarmaw.

Kull tant ]mien l-G[aqda torganizza laqg[at g[all-membri li jla[[qu aktar minn tliet mija.

F’dawn il-laqg[at jing[ata tag[rif kemm dwar l-opri artisti/i li niltaqg[u mag[[om fil-knejjes tag[na u anke dwar kif wie[ed jista’ jsebba[ u jelabora l-mudell tal-knisja tieg[u.

L-G[aqda to[ro; ukoll fuljett kull xahrejn bl-isem ‘Il-Knisja Tieg[i’ li jitqassam ming[ajr [las lill-membri kollha. Fih minbarra li jing[ata tag[rif dwar lattivitajiet tal-G[aqda, jidhru wkoll diversi artikli relatati ma’ dan id-delizzju. Barra minn hekk il-fuljett iservi ta’ kuntatt malmembri li ma jkunux jistg[u jiffrekwentaw l-attivitajiet li jittellg[u minn ]mien g[al ]mien.

Il-wirja annwali ta’ din is-sena hi wirja ewlenija li ssir fl-ewwel ;imag[tejn tar-Randan Imqaddes fis-sala ta’ San Fran;isk fi Triq Melita, il-Belt Valletta. Filfatt il-wirja ta’ din is-sena se tkun miftu[a mil-lum is-Sibt, 8

Mudell ta’ vara tad-Duluri ma[dum bl-idejn u li se jkun g[all-wiri fil-wirja tal-G[aqda Mudelli tal-Knejjes li tifta[ illum

sas-Sibt 22 ta’ Marzu, bejn id9.30 a.m. u n-12.30 p.m. u bejn l4.30 p.m. u s-7.30 p.m. Id-d[ul hu ming[ajr [las.

Fil-wirja wie[ed jista’ jammira g[add ta’ esibiti li jvarjaw minn mudelli ta’ knejjes g[al vari talPassjoni, statwi titulari, altari, kollezzjonijiet ta’ santi antiki u affarijiet o[ra konnessi mal-folklor reli;ju].

Din is-sena fil-wirja hemm ]ew; attrazzjonijiet prin/ipali, mudell kbir tal-knisja rotunda santwarju tal-Mosta ma[duma bis-sulfarini kif ukoll g[add ta’ mudelli ta’ kappelli u knejjes li

nsibu mxerrdin madwar il-pajji] kollu.

Il-kumitat tal-G[aqda Mudelli tal-Knejjes i[e;;e; lill-pubbliku biex i]ur din il-wirja u lid-dilettanti li mhumiex membri biex jid[lu fl-G[aqda g[ax b’hekk isibu l-appo;; u l-inkora;;iment ta’ nies dilettanti b[alhom.

Min jixtieq aktar informazzjoni dwar l-G[aqda jista’ jikteb lis-Segretarju, 37, Triq il-Lvant, il-Belt Valletta VLT 06. LG[aqda g[andha wkoll il-pa;na tag[ha fuq facebook u l-websajt http#www.freewebs.com#g[aqda _dilettanti_knejjes.

Ta’ Ker/em, G[awdex

{a]-}abbar

Il-festa ta’ San Girgor il-Kbir

Programm mu]ikali

F’Ta’ Ker/em, G[awdex, qed tkun i//elebrata l-festa ad unur il-Papa San Girgor il-Kbir.

Dalg[odu fid-9 a.m. tibda lquddiesa solenni tat-Te Deum u se jmexxi Monsinjur Karm Borg.

Fis-6 p.m. tibda translazzjoni bir-relikwa devota tal-Papa San Girgor il-Kbir u se jmexxi Monsinjur :u]eppi Gauci.

Wara, tibda kon/elebrazzjoni solenni mmexxija minn Monsinjur Salv Debrincat. Fi tmiem il-quddiesa ting[ad ilkurunella lil San Girgor, antifona u /elebrazzjoni Ewkaristika minn Monsinjur Girgor Grech.

Fit-8 p.m. jibda buffett dinner fil-lukanda Calypso f’Marsalforn, G[awdex.

G[ada, jum il-festa, il-[in talquddies se jkun fil-5 a.m., fis-6 a.m., fis-7 a.m. u fil-11 a.m.

Fid-9 a.m. jibda l-pontifikal solenni u se jmexxi Monsinjur Isqof Mario Grech li jag[mel lomelija fuq il-qaddis.

Fl-4 p.m. jibda l-g[asar solenni li se jitmexxa minn Dun Alex Refalo u l-pani;ierku se jsir mill-Kanonku Dun Mikiel Borg. Fil-5 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ San Girgor il-Kbir u jmexxi Monsinjur Karm Borg.

Il-pur/issjoni se tkun

akkumpanjata mill-Banda talG[aqda Mu]ikali San Girgor ta’ Ta’ Ker/em ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Mark Gauci.

Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

Jekk ma ssirx il-pur/issjoni min[abba l-maltemp, il-quddiesa tibda fis-6 p.m. Il-mu]ika se tkun ta[t id-direzzjoni tasSurmast Mro Carmel Peter Grech li hu l-maestro di cappella bis-sehem tal-Kor Stella Maris flimkien mal-kor talParro//a ta’ San Girgor.

Il-funzjonijiet kollha se jixxandru fuq Radju Sokkors fuq il-frekwenza 95.1 FM.

G[ada l-{add ta[bat il-festa ta’ {add in-Nies, festa mag[rufa b[ala tal-Grazzja ]-}g[ira ma]}abbarin. G[al din l-okka]joni lbanda fi [dan l-G[aqda Madonna tal-Grazzja Banda San Mikiel se tippre]enta programm mu]ikali.

Fost il-mu]ika li se tindaqq insibu: African Symphony, Bohemian Rhapsody, Flamingo, l-Innu Popolari G[aqda Madonna talGrazzja Banda San Mikiel u lInnu lil Ommna tal-Grazzja.

Il-programm se jsir g[ada l{add fit-8 p.m. fis-sala tal-istess So/jetà San Mikiel. Il-banda se tkun ta[t id-direzzjoni ta’ Mro David Agius. Id-d[ul bla [las.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

22

TV#RADJU

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 08>30 Anali]i tal-:urnali)

09>00

A[barijiet

09>05

Wara l-Breakfast

10>00

A[barijiet

10>35

Il-Fatti Kollha

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Mil-Lenti }ag[]ug[a

13>30

Italomix

15>00

A[barijiet fil-qosor

15>05

Skor (b’waqfiet g[all-A[barijiet fl-16>00 u fil-17>00)

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Hits Parade

20>30

Country Music Club

21>00

Fuzzbox Saturday Special

22>30

Il-Fatti Kollha (r).

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:45 - Good Luck Charlie 07:05 - Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Teen Beach Movie 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.

Nickelodeon 07:05 -

The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 Winx Club 11:40 - Totally Spies!

12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 The Penguins of Madagascar 15:30 SpongeBob SquarePants 15:55 Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies!

18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.

Jim Jam 07:00 - Nouky

& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy

Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea?

08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of...

15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of...

19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 Barney & Friends.

Babe> maialino coraggioso – Italia 1, 16>05

Ftit huma dawk in-nies u t-tfal li ma jafux min hu Babe, qa]qu] ]g[ir u tassew simpatiku. Minn kummenti differenti li wie[ed isib jidher li kien bis-sa[[a ta’ dan il-[an]ir li [afna familji dde/idew li jrabbu [an]ir ]g[ir fid-dar tag[hom.

B’xorti tajba, meta mqabbel ma’ [nie]er o[ra, [elisha mill-mewt u g[ex ma’ familja li t[obbu. I]da dan Babe spi//a f’avventura li ftit qatt basar li se jispi//a fiha. F’liema avventura spi//a? U fuq kollox, re;a’ mar lura d-dar?

TVM 07:00 -

Morning News Loop 07:30 – Great romances 08:00 - Malta u lil Hinn Minnha 09:30 – Click 10:00 - MEA (r) 10:30 - Madwarna (r) 11:00 - The Wedding Battle (r) 12:00 – A[barijiet 12:10 - Paqpaq lifestyle (r) 12:45 – Sibtek 14:00 - A[barijiet fil-qosor 14:05 - (ikompli) Sibtek 16:00 – A[barijiet 16:05 – Luxdesign 17:10 – Rajt ma rajtx 17:45 – Kelmag[all[ajja 18:00 – A[barijiet 18:55 - Animal Diaries 20:00 – LA[barijiet 20:45 – The Brothers Grimm.

Film 23:00 – A[barijiet 23:20 - Sibtek.

TVM 2 08:30 - Great Crimes and Trials 09:00 – MEA 09:30 – Click 10:00 - G[awdex illum (r) 10:30 - Tuffi[at Migduma 11:00 – Bijografiji (r) 12:00 – 3-Pointer 12:30 – Ruggers 13:30 - Ti;rijiet biss 14.00 - Champions League Magazine Programme 14:30 – Starboard 15:00 Paqpaq Motor Sport 15:30 – Dwarna 16:30 – Gadgets 17.00 – Venere 18:00 – Mixage 18:30 - Quddiesa minn ta’ Pinu 19:15 - Paq paq on test 19:30 - Rajtx ma rajtx 20:00 - Great escapes of history 20:30 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:40 – Realtà 21:45 – Kurrenti 22:30 - Malta u Lil Hinn Minnha (r) 23:00 - A[barijiet blIngli].

ONE 08:00 –

Teleshopping 08:30 Breakfast News 10:30 – Teleshopping 11:00 - Sieg[a ]mien weekend 12:30 ONE News 12:40 – Looks 13:45 - Arani issa 16:00 - Living Room 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:15 - On D Road 19:00 – Te]ori 19:10 – Lottu 19:30 - ONE News 20:15 - Zona sport (r) 20:45 - Saturday Xpress 22:15 - Bin 61 (r) 23:30 - ONE News.

Smash 09:30 - A to Z Teleshopping 13:00 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 14:00 - Er;a’ Lura 15:30 – Dokumentarju 16:00 M’intix wa[dek 16:30 - D bride 17:30 A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Dokumentarju 19:00 – A[barijiet 19:30 - Nursery stars 20:30 – Forum 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.

Raiuno 07:05 – Parlamento settegiorni 08:00 – Tg 1 # Tg 1 dialogo 08:25 – Unomattina in famiglia 09:00 – Tg 1 10:20 – Linea verde orizzonti 11:15 - I love you Ama! ...e fa ciò che vuoi Lorenzo ‘Jovanotti’ - Francesca Valiani 11:45 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Easy driver 14:30 – La amiche del sabato 17:00 – Tg 1 # Che tempo fa 17:15 – A sua immagine 17:45 - Un anno con Francesco 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Tg sport 20:35 – Flavio Insinna Affari tuoi 21:10 – In diretta dall’auditorium della rai di Roma ‘ Ti lascio una canzone’ 00:00 – Tg 1 60 secondi 00:03 – Ti lascio una canzone 00:30 – S’e’ fatta notte 01:15 – Tg 1 Notte 01:25 - Che tempo fa.

Raidue 06:30 - Real School 07:00 – Incinta per caso

Il Divertinglese 07:25 - Lassie La vittoria di Chuka 07:40 - Fuori pericolo? 08:05 – Crisi alla gola del diavolo 08:30 - Il miracolo delle colombe 09:00 – Sulla via di damasco 09:28 – Meteo 2 09:30 – Parlamento punto Europa 10:00 – Voyager factory inside the world 10:40 – Cronache animali 11:30 – Mezzogiorno in famiglia 13:00 – Tg 2 giorno 13:25 – Dribbling 14:00 – Sea Patrol 14:50 – Fratellanza di mare 15:30 – Voyager factory 17:10 - Sereno Variabile 18:00 – Tg 2 LIS 18:03 – Meteo 2 18:05 – 90* minuto Serie B 18:50 - Razza Umana Magazine 19:35 – Sqaudra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:05 – Castle bigfoot 21:50 – Elementary 22:40 – Tg 2 22:55 – Player 23:00 – Sabato sprint 23:45 – Tg 2 dossier 00:30 – Tg 2 storie 01:10 – Tg 2 Mizar 01:35 – Tg 2 Cinematinee.

Raitre 07:05 - L’onorevole Angelina 08:35 Io sono nata viaggiando 09:30 – L’Elisi del sabato 11:00 - Tgr bellItalia 11:30 – Tgr prodotto Italia 12:00 – Tg 3 12:25 – Tgr Il settimanale 12:55 – Tgr ambiente Italia 14:00 – Tg regione # Regione meteo 14:20 – Tg 3 14:45 – Tg 3 Pixel 14:50 - Meteo 3 14:55 – Tg 3 LIS 15:00 – Tv talk 16:50 – Geppi Cucciari con Piero Dorfles – Per un pugno di libri 17:50 – Player 17:55 – Hotel 6 stelle

18:55 –

Meteo 3 19:00 – Tg 3 19:30 – Tg regione # Regione Meteo 20:00 – Blob 20:10 – Che tempo fa 21:30 - Il Sesto Senso Quello che non ti aspetti dalla tua mente 23:25 – Tg 3 23:40 – Tg regione 23:45 – Setelle nere 00:50 – Tg 3 01:00 – Tg 3 Agenda del mondo 01:15 - Appuntamento al cinema 01:20 – Fuori Orario 01:30 - Le maschere di Kubrick.

Canale 5 06:00 – Prima pagina # Traffico 07:57 – Meteo.It # Tg 5 09:10 – Supercinema – Con break 10:00 – Melaverde 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:40 – Beautiful 14:10 – Amici di Maria 16:00 – Verissimo 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:10 – C’e’ posta per te 00:30 – Tg 5 (Speciale) 01:31 – Tg 5 01:50 – Rassegna # Meteo.It 02:01 – Sriscia la notizia – La voce del insolvenza.

Rete 4 06:30 –

Tg 4 Night news 06:45 – Televendita media shopping 07:35 – Miami vice 08:30 – Hunter 09:30 – Magazine champions league 10:00 – Donnavventura 10:50 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Come si cambia celebrity 16:12 – Ieri e oggi 17:00 – Poirot: Il pericolo senza nome 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:30 – Il padrino 00:45 – Chase 01:35 – Tg 4 Night news 01:57 – Ieri e oggi in tv special 03:57 – Televendita mediashopping.

Italia 1 06:33 - Chante 06:55 – Cyber girls 07:45 – True Jackson 08:35 – Glee 10:30 – The secret circle 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 13:40 – Grande fratello 14:05 – Mission Eroica 16:05 – Babe: Maialino coraggioso 18:00 – Grande fratello 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:00 – Tom and Jerry 19:20 – Il regno di Ga’Hoole: La leggenda dei guardiani 21:10 – Harry Potter e i doni della morte (Pt 1) 23:50 – Black forest 01:40 – Grande fratello 02:00 – Sport mediaset.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

23

TV#RADJU F. Living 07:00 -

Ashram 09:00 - F. Living Magazine 10:00 - Belle Donne 12:00 Teleshopping 13:00 Niltaqg[u 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal-{olm 21:30 - Bejnietna 23:30 - Fil-:nien ma’ Melo 24:00 - Madagascar 01:30 Teleshopping.

Xejk 07:30 –

Just For Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughts 12:00 – Top 10 13:30 – The 80’s 14:00 – Local Angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Jimpurtani 17:45 – Maltese Music 18:00 – Back in Time 80’s and more 20:00 – Just for Laughs 20:15 – Shout Out 20:30 – Just for Laughs 21:55 – Football Daily 22:00 – Music Documentary 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals.

Melita More 09:00 - Private Practice 09:45 Private Practice 10:30 - Private Practice 11:15 - Private Practice 12:00 - Private Practice 12:45 - SMASH 13:30 - How I Met Your Mother 13:55 - How I Met Your Mother 14:20 - How I Met Your Mother 14:45 - How I Met Your Mother 15:10 - How I Met Your Mother 15:35 How I Met Your Mother 16:00 - How I Met Your Mother 16:25 - How I Met Your Mother 16:50 - How I Met Your Mother 17:15 - Mike & Molly 17:45 Whitney 18:30 - Chicago Fire 19:15 Grey’s Anatomy 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Amazing Race 21:15 - Game Of Thrones 22:15 Spartacus 23:15 – Suits 00:00 - GO ON 00:30 - Dallas 01:15 – Alcatraz.

Go Stars 06:20 -

Evita 08:40 - Pride & Prejudice 10:50 - Confessions of a Shopaholic 12:40 - Eat Pray Love 15:00 - The Help 17:25 - Hysteria 19:05 - W.E. 21:00 - Memoirs of a Geisha 23:25 - This is 40 01:35 - Pride & Prejudice.

BBC Entertainment 06:00 - Mr Bloom’s Nursery 06:20 Balamory 06:40 - Nina and the Neurons 06:55 - Little Prairie Dogs 07:05 - The Large Family 07:15 - Mr Bloom’s Nursery 07:35 - Balamory 07:55 - Nina and the Neurons 08:05 - Little Prairie Dogs 08:15 - The Weakest Link 09:00 - Tough Guy Or Chicken? 09:55 - Little Britain 10:25 - Friday Night Dinner 10:45 The Omid Djalili Show 11:15 Extras 11:45 - A Farmer’s Life for Me 12:35 - The Vicar of Dibley 13:05 Tough Guy Or Chicken? 14:00 Casualty 14:50 - EastEnders 15:20 EastEnders 15:50 - EastEnders 16:15 – EastEnders 16:45 - The Vicar of Dibley 17:15 - The Vicar of Dibley 17:45 - The Vicar of Dibley 18:15 - A Farmer’s Life for Me 19:10 - Tough Guy Or Chicken?

20:00 - Live at the Apollo 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - DCI Banks 22:20 - Stewart Lee’s Comedy Vehicle 22:50 – Pramface 23:20 - The Vicar of Dibley 23:50 - Last Man Standing.

MGM Movie 06:45 - Shag 08:25 - Italian Movie 10:00 - The Organization 11:45 MGM’s Big Screen 12:00 - Moonlight and Valentino 13:45 – Clifford 15:15 Doc 16:50 - Signs of Life 18:20 Kidnapped 20:00 -War Party 21:45 - Body of Evidence 23:15 - The Donor.

Diva Universal 06:00 - Law & Order 06:50 - Law & Order 07:45 - Law & Order 08:35 Great Women 08:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:45 - Agatha Christie’s Poirot 10:45 - Great Women 10:55 ER 11:45 - ER 12:35 - Wolff’s Turf 13:30 - Wolff’s Turf 14:30 Giovanna Cau: Diversamente Giovane 15:50 - Great Women 16:00 - Strong Medicine 16:50 - Strong Medicine 17:40 - Great Women 17:45 Miss Marple 19:30 - Great Women 19:40 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 20:45 - Great Women 21:00 - Try to Remember 22:45 - Great Women 23:00 - Mr Selfridge 23:53 - Mr Selfridge.

Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 - Rides: Bond 07:15 - Fifth Gear 07:45 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Blockbuster Bridge 09:05 - The Real Hustle 09:30 - The Real Hustle 09:55 The Real Hustle 10:25 - The Real Hustle 10:50 - Yukon Men: Feast or Famine 11:40 - Yukon Men: New Kid in Town 12:35 - Yukon Men: Hell Freezes Over 13:30 - Yukon Men: Tough Choices 14:25 - How It’s Made: Dream Cars: Rolls-Royce Phantom 14:55 - How It’s Made: Dream Cars: Maserati Quattroporte 15:20 - World’s Biggest Ship: Command and Control : The Ship’s Brain 16:15 - Futurescape With James Woods: I Know What You’re Thinking 17:10 - How Do They Do It?: Scania Trucks; Miracle Forensics; Gouda 17:40 - How Do They Do It?: Vanilla; Anchors; Lighters 18:05 - Crash Course: Car Roll 18:35 - Chasing Classic Cars: Red Hot and Rowdy 19:00 - Fifth Gear 20:00 Flip Men 20:30 - Money Barn: Drag Me to Sell 21:00 - Baggage Battles: What a Dummy 21:30 - Auction Hunters: Always Money in Philadelphia 22:00 River Monsters: Atomic Assassin 23:00 - Bear Grylls: Escape From Hell: Desert.

Discovery World 06:00 - Beyond Survival With Les Stroud 06:50 - Beyond Survival With Les Stroud 07:45 - Beyond Survival With Les Stroud 08:35 - World’s Lost Tribes: The New Adventures of Mark and Olly 09:30 - World’s Lost Tribes:

The New Adventures of Mark and Olly 10:20 - Nature’s Power Revealed 11:10 - Nature’s Power Revealed 12:05 Nature’s Power Revealed 12:55 NASA’s Greatest Missions 13:50 NASA’s Greatest Missions 14:45 Long Way Down 15:40 - Meet the Elephant Man 16:55 - One of a Kind 17:10 - One of a Kind 17:25 Conspiracies on Trial 17:50 Conspiracies on Trial 18:20 - Why Intelligence Fails 19:10 - Alps From Above 20:05 - Long Way Down 21:00 - Conspiracies on Trial 21:25 Conspiracies on Trial 21:55 - Legend Detectives 22:50 - Bizarre Foods 23:45 - Death Machines.

07>00 08>30 11>30 12>30 13>30 14>00 14>05 16>00 17>00 17>30 18>00 18>05 19>10 19>30 20>15 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 14:00 - UEFA Women’s Champions League Football (Live) 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:00 ISU Grand Prix, Figure Skating 19:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:00 - Boxing 21:00 -

Superkombat Fighting Championship Kickboxing (Live).

Eurosport 2 06:30 -

UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:30 - World Cup Qualifier Football 08:30 - World Cup Qualifier Football 09:15 - World Cup Qualifier Football 10:00 - World Cup, World Tour 11:00 - Summer Grand Prix Ski Jumping 12:30 - FIS World Cup Alpine Skiing 13:30 - European Tour Snooker 15:30 - World Cup, World Tour 16:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 - Summer Grand Prix Ski Jumping 19:00 - World Cup Qualifier Football 20:00 - World Cup, World Tour 21:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 22:00 - Total KO 23:00 - Total KO. GO sports 1 07:30 - Ligue 1 -

Round 28 Olympique de Marseille v OGC Nice 09:30 - PGA European Tour - WGC Cadillac Championship - Day 2 14:30 - UEFA Champions League Magazine Programme 21 15:30 RBS Six Nations - Ireland v Italy (Live) 18:00 - RBS Six Nations Scotland v France (Live) 20:00 ATP Masters 1000 - BNP Paribas Open, Indian Wells - Round 2 06:00 - Trans World Sport.

Harry Potter e i doni della morte

(l-ewwel parti) –

Italia 1, 21>10

Waqt li Harry Potter beda ji;ri kontra l-[in u l-[a]en biex ikisser il-Horciuxes, jiskopri li je]istu tliet o;etti b’poteri kbar fid-dinja tas-s[a[ar. Dawn it-tliet o;;etti huma mlaqqma ‘Deadly Hallows’. X’inhuma dawn l-o;;etti? X’periklu jistg[u jkunu g[al Harry Potter? U min jista’ ju]ahom kontrih? Niskopru dan flewwel parti tal-film li se tixxandar illejla.

NET News Telebejg[ Chit Chat (r) Jekk Jog[;obkom Sibt Familja NET News (ikompli) Sibt Familja Paprati Rafiki (r) Elle NET News Sibtilfidi Tlug[ tal-Lottu NET News G[alik fl-Ewropa Iswed fuq l-Abjad NET News (ikompli) Iswed fuq l-Abjad Premier (r) NET News

GO sports 2 12:30 - Barclays Premier League Week 30 - Premier League Match Pack 13:00 - Barclays Premier League - Week 30 - Premier League Preview 13:45 - Barclays Premier League - Week 30 - West Brom Albion v Manchester Utd (Live) 16:00 - Barclays Premier League Week 30 - West Ham Utd v Hull City 18:30 - Barclays Premier League -

Week 30 - Chelsea v Tottenham H (Live) 20:30 - Milan Channel.

GO sports 3 16:00 - Barclays Premier League Week 30 - Cardiff City v Fulham (Live) 18:00 PGA European Tour WGC Cadillac Championship - Day 3 (Live) 00:00 - Inter Channel GO sports 4 16:00 - Barclays Premier League Week 30 - Crystal Palace v Southampton (Live) 18:00 - Serie A -Round 27 - Udinese v Milan (Live) 20:45 - Serie A - Round 27 - Catania v Cagliari (Live) 22:45 - Juve Channel.

GO sports 5 16:00 - Barclays Premier League Week 30 - Norwich City v Stoke City 18:00 - LFC TV 20:00 - Ligue 1 Round 28 - AS Monaco v SochauxMontbeliard (Live) 22:00 - LFC TV. GO sports 6 16:30 - Ligue 1 - Round 28 - SC Bastia v Paris Saint-Germain (Live) 18:30 – MUTV. GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:30 - ATP Masters 1000 - BNP Paribas Open, Indian Wells - Round 1 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:30 RBS Six Nations - Ireland v Italy 22:30 - Barclays Premier League Premier League World 23:00 Barclays Premier League - Week 30 Crystal Palace v Southampton 01:00 - Serie A - Round 27 - Udinese v Milan 03:00 - Ligue 1 - Round 28 SC Bastia v Paris Saint-Germain 05:00 - Barclays Premier League Week 30 - Norwich City v Stoke City.

GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 10:30 - ATP Masters 1000 - BNP Paribas Open, Indian Wells - Round 1 22:00 - FIFA Futbol Mundial 22:30 - RBS Six Nations - Ireland v Italy 00:30 - Barclays Premier League Premier League World 01:00 Barclays Premier League - Week 30 Crystal Palace v Southampton 03:00 - Serie A - Round 27 - Udinese v Milan 05:00 - Ligue 1 - Round 28 SC Bastia v Paris Saint-Germain 07:00 - Barclays Premier League Week 30 - Norwich City v Stoke City.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

24

TV # RADJU

Elle – NET Television, 17>30 Kull nhar ta’ Sibt fil-5:30 p.m. bosta huma dawk in-nisa li ma jitilfux l-appuntament ma’ Claudia Calleja g[all-programm Elle.

Il-pre]entatri/i din il-;img[a tiltaqa’ ma’ mistiedna o[ra.

Permezz tal-esperti turi lit-telespettaturi l-aqwa ideat b’teknika esperta g[at-tema Glamour Party. Sue Caruana, il-master nail technician f’dan il-programm, tispjega l-benefi//ji ta’

scrubs fix-xitwa filwaqt li tag[mel nail art innovattiv g[alla[[ar.

Marielle Calleja, l-istilista taxxag[ar, tispjega u turi kif isir ilfinger wave, stil ta’ xag[ar li kien ikkreat fl-1920. Fl-a[[ar nett, Diane Nikolic, il-make up artist, titkellem dwar il-kura tal;ilda, fil-ka] tal-mistiedna tkun anti-ageing u tapplika fuqha rtokk adattat biex tag[laq ittema tal-programm tal-lum.

Sibt Familja – NET Television, 13>30 Sibt Familja jer;a’ jag[mel appuntament mag[kom illum b’aktar mistiedna spe/jali, li barra li jkunu qeg[din jikkompetu fid-diversi log[biet li jsiru, jaqsmu mag[kom l-esperjenzi tag[hom b’mod divertenti g[alla[[ar.

Matul il-programm ikun hemm kant u mu]ika minn

Spiteri Lucas Entertainment i]da fuq kollox, rokna li qieg[da tin]el g[asel mag[kom il-Maltin u l-G[awdxin, dik tal-komiku Toni Busutill.

Mela ng[aqdu mal-familja ta’ Sibt Familja llum waranofsinhar, g[al divertiment garantit li j;ibilkom tbissima tul il-programm kollu. Titilfuhx!

Ti Lascio Una Canzone - Raiuno, 21>10

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

25

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF Mimdudin> 1. Forma ta’

4.

9.

10.

12.

13.

14.

17.

18.

20.

21.

27.

28.

29.

32.

33.

34.

35.

kristalla mo[bija g[and wie[ed sorpri], Marija! (6) Xejn mhu po]ittiv, anzi pessimistiku u bla entu]ja]mu (8) Tkellmu fit-tul dejjem fuq listess [a;a (6) Bla qies u mhux moderat (8) Ga;;a kbira g[all-g[asa- far (4) Re/ta qasira li taqsmek bidda[k (5) L-i]g[ar musmar (4) Ne[[a l-[mie; tan-nofs (6) {a [afna [in biex wasal (3) Lewn mill-isba[! (3) Kalzetta li ma tiskorrix ilpexxun (6) Mhumiex ]g[ar (4) Sej[a g[as-servizz militari (5) Ming[ajrhom la tg[annaq u lanqas tbus! (4) {sara gravissima, katastrofi (8) Timla ]aqqek! (6) Twissija (8) :enb is-sider fejn hemm ilkustilji (6)

Weqfin> 1. Xebh

2.

3.

5.

6.

7.

8.

11.

15.

16.

19.

22.

23.

24.

25.

26.

30.

31.

biex wie[ed jara ddifferenza (7) Qasam indaqs (7) Domestikat (4) Kwantità ]ejda hi parti minn 10 Mimduda (6) Il-vittma ta’ Kajjin (4) Issir lewn il-lellux (6) Ferrie[i u mimli [ajja (6) :urdien kbir (3) Spaga li torbot biha (5) Makakkerija (5) Ripetut, g[al darba tnejn (7) Suprem, g[al darba tnejn (7) }mienu g[adda (6) :ebel tqal f’qieg[ il-ba[ar li mag[hom jintrabtu ddg[ajjes (6) Hekk tag[mel kartaxuga (6) L-ewwel mara (4) }mien il-qtug[ ta’ xi prodott agrikolu (4) Ming[ajru ma hemmx tmiem (4)

1

2

3

4

9

6

7

8

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Spi]eriji li jift[u g[ada VALLETTA: Chemimart Ltd., Licensed at 3, Freedom Square (Currently operating at 20#21, Triq ir-Repubblika); IL-MARSA: Trinity Phamacy, 32, Triq il-Marsa; {AL QORMI: St. George’s Pharmacy, 21, Triq il-Kbira; BIRKIRKARA: Marrit Pharmacy, Triq l-1 ta’ Mejju Fleur-de-Lys; TAL_PIETA’: St. Luke’s Pharmacy, Triq San Luqa; SAN :WANN: Spi]erija Kappara, }bibu Lane; TAS-SLIEMA: Harley Pharmacy, 1, Triq Nathalie Poutiatin Tabone; {AL-LIJA: St. Joseph Pharmacy, 164, Annibale Preca Street; L-IM:ARR: M;arr Pharmacy, Triq il-Kbira c#w Triq Vitale; SAN PAWL IL-BA{AR: Parkes Pharmacy, 582, Triq San Pawl; SANTA LU?IJA: Sta. Lucia Pharmacy, 1, Misra[ Dorell; BORMLA: Verdala Pharmacy, 57, Triq il-Gendus; {A}}ABBAR: St. Elias Pharmacy, Triq San Elija; IL-GUDJA: Gudja Pharmacy, 9, Triq San ?iru; {AL SAFI: Pasteur Pharmacy, Triq itTellerit; {A}-}EBBU:: Santa Marija Pharmacy, 40, Triq lG[asfura; L-IMTARFA: Make Over Pharmacy, Blk A, Town Centre HOS; VICTORIA: Azzopardi Pharmacy, Triq ilKapu//ini; IX-XAG{RA: Joyce’s Pharmacy, Vjal it-8 ta’

Rapport tat-temp

UV INDEX

4

IT-TEMP Ftit imsa[[ab li jsir pjuttost imsa[[ab bil-possibilita’ ta’ xi [albiet tax-xita i]olati VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif g[al moderat mit-Tramuntana li jdur moderat g[al ftit qawwi mill-Grieg it-Tramuntana BA{AR Moderat lokalment moderat g[al qawwi IMBATT Ftit li xejn li jsir baxx mill-Majjistral TEMPERATURA L-og[la 15˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 476.6mm IX-XEMX titla’ fis-06.23 u tin]el fit-18.02

Il-[amest ijiem li ;ejjin

Settembru.

Mobile Blood Donation Unit G[ada l-{add 9 ta’ Marzu , se jkun hemm il-mobile blood donation unit ma;enb il-Knisja Parrokkjali ta]-}urrieq. Il-[in g[allg[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1.00pm. :entilment nitolbu biex tin;ieb il-karta tal-identità.

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Ardita, 4.

Krudeltà, 9. Tevita, 10.

Xarabank, 12. Kera, 13. Rabta, 14. Qtar, 17. Unjoni, 18. Dar, 20. Fra, 21. Strina, 27. Adam, 28. Xabla, 29. Pinu, 32.

Dixxiplini, 33. Statwi, 34.

Rewwixta, 35. Allura.

Weqfin> 1. Artiklu, 2.

Divorzju, 3. Tetu, 5. Realtà, 6.

5

Djar, 7. Lealtà, 8. Ankara, 11.

Dab, 15. Ankra, 16. {abta, 19.

Ministru, 22. Agunija, 23.

Dardar, 24. Paxxew, 25. Kaplat, 26. Bla, 30. Fidi, 31. Qtil..

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, In-

Nazzjon, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra.

L-a[[ar premju ntreba[ minn L.C Schembri, Block M Flat 3.

Tar-Rabat Goult Buildings, Il-{amrun HMR 1423

IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C

IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C

IT-TNEJN L-og[la 15˚C L-inqas 9˚C

IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 9˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 8˚C

UV

UV

UV

UV

UV

4

4

4

4

4

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 16˚C xemxi, Al;eri 16˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 12˚C imsa[[ab, Ateni 15˚C imsa[[ab, Li]bona 17˚C xemxi, Berlin 9˚ xemxi, Brussell 12˚C ftit imsa[[ab , il-Kajr 29˚C ftit imsa[[ab, Dublin 8˚C xemxi, Kopen[agen 5˚C xita, Frankfurt 12˚C xemxi, Milan 16˚C xemxi, Istanbul 12˚C xemxi, Londra 13˚C ftit imsa[[ab, Madrid 15˚C xemxi, Moska 6˚C imsa[[ab, Pari;i 14˚C imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C xemxi, Ruma 18˚C xemxi, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli 15˚C imsa[[ab, Tune] 16˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 8˚C imsa[[ab, Zurich 9˚C xemxi, Munich 9˚C xemxi, St. Petersburg 4˚C imsa[[ab, Stokkolma 8˚C im/ajpar

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

26

KLASSIFIKATI

PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.

Il-{amrun

G{ALL-KIRI

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a,

Il-Qajjenza ([dejn il-ba[ar)

GARAXX mg[ammar b’kollox g[all-ville;;jatura, bil-bieb bil[;ieg u l-purtelli, salott bit-televixin, kamra tas-sodda doppja, kamra o[ra b’]ew; sodod, k/ina kompluta, washing machine,

kamra tal-banju bil-geyser, shower u bit[a. Prezz €450 fixxahar. ?emplu 99286547.

I]-}urrieq

{ANUT (Class 4) fi Vjal lIndipendenza, I]-}urrieq.

Parking mhux problema, ideali g[al uffi/ini, salon, e//. Dirett ming[and is-sid. ?emplu 79431926 jew 79306052.

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al serv-

ice u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

KORSIJIET

Fashion Design Course

MQF Level 4. Dan il-kors jikkonsisti fi 28 lezzjoni, immirati g[al min g[andu passjoni g[all-moda. Dan il-kors jg[in lill-istudent ji]viluppa t-talent tieg[u#tag[ha biex ikun kapa/i jiddisinja kollezzjoni impekkabbli tal-moda.

Ikkuntattja lil Maria fuq 21322314#5 jew 79342098 jew ibg[at email lil georgep@people.com.mt

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

27

SPORT BASKETBALL

Tintemm l-ewwel fa]i tal-kampjonat Bejn illum u g[ada jintlag[bu l-a[[ar tliet log[biet mill-ewwel fa]i tal-Kampjonat BOV, partiti li jidde/iedu min se jikseb post fil-play-offs.

Kollox jiddependi fuq l a[[ar log[biet fejn Pavi Depiro , b ’ reb[a fuq Royce Floriana jiksbu l-ewwel post.

Athleta A to Z Electronics jipprovaw jie[du vanta;; minn ]elqa ta’ Depiro kontra Naxxar Starlites u Remax Si;;iewi jilag[bu kontra Bupa Luxol.

Illum waranofsinhar Depiro jipprovaw jiksbu reb[a o[ra fuq Floriana li wara li irritornaw g[ar-reb[ g[andhom ilmoral g[oli u Depiro jridu joqg[odu attenti . Dan l ista;un Depiro tilfu biss kontra Athleta u dejjem reb[u kontra t-timijiet l-o[ra.

Kollox jiddependi mid -

dwell ta[t il-boards fejn g[al Floriana jinsab g[addej minn forma tajba D. Schembri.

G[alkemm D . Camilleri re;a ’ sab il - forma , Depiro g[andhom shooters a[jar imma kollox jiddependi millvena li jkunu fiha fil-;urnata.

Luxol iridu jinsew it-telfa kontra Floriana biex ikollhom moral g[oli qabel il-finali tatTazza Louis Borg.

I]-]ew; timijiet g[andhom potenzjal imma xejn m’huma konsistenti . It - tnejn qed jixxuttjaw wisq malajr fl attakk u ma jag[tux /ans littwal tag[hom ikunu lesti g[arrebounds.

Dwell interessanti g[andu jkun dak bejn l -itwal ]ew; plejers tal - kampjonat , I .

Hoeger ta ’ Si;;iewi u S .

Deguara ta’ Luxol.

Athleta mhux mistennija jsi-

buha diffi/li kontra Starlites li qed jokkupaw l-a[[ar post talklassifika. L-ex M. Todorovic se jkun qed jipprova j]omm lil s[abu fil-log[ba biss irid lg[ajnuna ming[andhom , spe/jalment ming[and l-a[wa Bonnici. Athleta se ju]aw din il-log[ba b[ala t[ejjija g[allfinali tat-Tazza Louis Borg.

Mill - kampjonat St . James Hospital tan-nisa Pavi Depiro mistennija jirritornaw g[ar reb[ kontra Petrus Phoenix .

Caffe Moak Luxol iridu jkunu attenti kontra Naxxar Starlites li g[andhom b]onn reb[a kontra Hibs biex jittamaw li jiksbu l-a[[ar post fil-play-offs.

Hibs g[andhom log[ba delikata kontra l-liders Honey Athleta li b’reb[a jispi//aw flewwel post. Hibs jittamaw li jkomplu jibnu fuq il-progress li wrew fl-a[[ar log[ba.

Samuel Cali fl-azzjoni g[al Birkirkara Smart Office Supplies

BADMINTON

Birkirkara SOS jag[tu l-ewwel telfa lil Paola Il-konfront tant mistenni bejn Birkirkara Smart Office Supplies u Paola BC intemm b’reb[a g[al Birkirkara. Wara li kienu 2-0 minn ta[t i/-champions renjanti spi//aw dawru telfa f’reb[a u taw l-ewwel telfa talista;un lil Paola.

Kien mistenni li Paola joffru oppo]izzjoni kbira lil Smart Office Supplies g[aliex kienu g[adhom mhux meg[luba.

Paola reb[u l-ewwel punt fil-

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Illum jibda l-kampjonat Silver Kenneth Vella Il-kampjonat Ray Auto Dealer

Challenge Cup g[al ]wiemel tal-klassi Silver se jibda llum waranofsinhar b’[ames heats fuq distanza qasira ta’ 2140m u li jag[mlu parti mit-tmien laqg[a tas-sena fuq tmien ti;rijiet kollha tat-trott.

Mill-heats Silver 20 ]iemel se jg[addu g[a]-]ew; finali rispettivi. F’dawn il-heats se jibdew fost l-aktar kwotati Petrus du Vivier (Mark Desira), Super Gordon (Julian Farrugia), Count Wiesnievski (Rodney Gatt), Megiddo (Charles Camilleri) u Okapi Des Dimes (Michael

Ellul).

Il-programm tal-lum ma fihx ti;rija tal-klassi Premier i]da se ji;u organizzati ]ew; ti;rijiet tal-klassi Gold fuq distanza twila ta’ 2640m. Hawnhekk attenzjoni spe/jali se ting[ata lil Niky De Memartin (Rodney Gatt) u Veikko Hornline (Julian Farrugia).

L-ewwel ti;rija tal-klassi Bronze fuq distanza wkoll twila ta’ 2640m tibda fis-1.30pm.

Tbassir.

I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist 2640m. Win – Quipo Du Tronquay. Place – Solo

–

d’Occagnes, Nemrod du Ruisseau.

II Ti;rija. Ray Auto Dealer Challenge Cup Heat. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Petrus du Vivier. Place – Odino d’Alfa, Newman.

III Ti;rija. Ray Auto Dealer Challenge Cup Heat. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Super Gordon. Place – Pilote De Nganda, Wonderofyou.

IV Ti;rija. Ray Auto Dealer Challenge Cup Heat. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Oscar Des Racques. Place – Count Wiesnievski, Quioco Dry.

V Ti;rija. Ray Auto Dealer Challenge Cup Heat. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Megiddo. Place – Crosscountry FC, Lonestar Somolli.

VI Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. Win – Niky De Memartin. Place – Lost Photo, Simb Tyrant.

VII Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. Win – Veikko Hornline. Place – Nubi Lens, Niky Du Donjon.

VIII Ti;rija. Ray Auto Dealer Challenge Cup Heat. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Okapi Des Dimes. Place – Novak, Reveal Champ Blanc.

Mixed Doubles.

Wara li tilfu l-ewwel set 2117, il-koppja Pawlista ffurmata minn Joanne Cassar u Henrik Thomsen g[elbu lill-koppja Karkari]a Marica Micallef u Stephen Ferrante fl-a[[ar ]ew; sets 21-11, 21-14.

Kenneth Vella kompla kabbar il-vanta;; g[al Paola u po;;a lit-tim 2-0 minn fuq meta reba[ lil Samuel Cali fis-Singles talIr;iel 22-20, 21-14.

B’dan l-iskor Paola [ti;ilhom jirb[u log[ba wa[da mit-tlieta li kien fadal, i]da Fiorella Sadowski tat tamiet ;odda littim tag[ha meta reb[et lil Jacqueline Grech Licari fisSingles tan-Nisa 21-21-8, 14-21, 21-6.

Ferrante u Cali ta’ Smart Office Supplies ;abu l-iskor indaqs meta g[elbu lil Thomsen u Owen Grech, 21-14, 21-12 fidDoubles tal-Ir;iel. Bl-iskor 2-2 id-Doubles tan-Nisa kellha tidde/iedi fejn se jmorru l-punti.

Sadowski u Micallef komplew bir-rimonta ta’ Birkirkara Smart Office Supplies b’wirja tajba li fiha wrew is-supremazija tag[hom meta g[elbu lil Cassar u Grech Licari. Sadowski u Micallef reb[u 21-15, 21-19, u taw il-punti lil Birkirkara Smart Office Supplies.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

28

SPORT

Sitt kow/is mill-Foundation Team ta’ Liverpool FC f’Malta

Ftehim bejn il-McDonalds u l-MFA g[all-finali tal-Euro U17 f’Malta L-MFA u l-McDonalds (Malta) iffirmaw ftehim ta ’ sponsorship fejn il-McDonalds se jkunu qed jisponsorjaw it-turnament finali tal-UEFA U17 li se jsir f’Malta f’Mejju.

Il-ftehim se jkun jikkonsisti f’somma flus kif ukoll ikliet g[all-mijiet ta’ voluntiera u membri tal-organizzazzjoni li se jkunu mpenjati waqt it-turnament. L-iffirmar tal-ftehim sar mill-President tal-MFA Norman

Darmanin Demajo u t-Te]orier Ivan Mizzi u minn Laura Jasenauite, Group Marketing Leader f’isem il-McDonald filpre]enza tas-Segretarju Parlamentari g[all-Isport Stefan Buontempo.

B’dan il-ftehim McDonalds se tkun responsabbli mill-g[a]la ta’ aktar minn 100 tifel u tifla li se jkunu qed jo[or;u fil-pitch mal-plejers waqt il-finali. Il-ftehim joffri wkoll fa/ilita` lill-

McDonalds li jag[tu biljetti b’xejn lill-klijenti tag[hom g[al dan it-turnament li se jsir bejn id-9 u l-21 ta’ Mejju.

Bejbn l-20 u l-31 ta’ Marzu se tintlag[ab il-fa]i finali tal-Elite biex ikunu mag[rufa s-seba’ laqwa timijiet fl-Ewropa li se jkunu qe djie[du sehem fil-finali flimkien mat-tim nazzjonali Malti. Il-poloz tal-fa]i finali se jittellg[u fid-9 ta’ April f’St. James Cavalier il-Belt.

Bejn nhar it-Tnejn 10 ta’ Marzu u l-:img[a 14 ta’ Marzu, se jkun hawn fostna grupp ta’ sitt kow/is millFoundation team ta’ Liverpool Football Club. Il-kow/is, se jkunu qed i]uru pajji]na wara [idma u kuntatti kontinwi talLiverpool Supporters Club Malta.

Matul i]-]jara tag[hom, ilgrupp, li jispe/jalizza f’kow/ing u oqsma o[ra fil-kommunitajiet, se jkun qed itella’ tliet sessjonijiet ta’ ta[ri; g[at-tfal bejn il-5 u 14-il sena fil-l-Qormi Football ground.

I]da l-g[an prin/ipali se jkun xog[ol li bih se jolqtu l-komunitajiet tag[na. Il-kow/is se jkunu qed i]uru ]ew; skejjel, dik talprimajra f’Bir]ebbu;a u Sant’Agatha fir-Rabat fejn se

jag[ml;u sessjonijiet biex iqajmu kuxjenza dwar id-di]abilita` ma’ tfal bil-g[an li dawn jifhmu aktar xi tfisser u xi j[oss bniedem nieqes mid-dawl jew mis-smieg[. Dan kollu naturalment isir fl-ambjent ta’ futbol b’apparat spe/jali fostom blalen bi ;nie;el fihom u “sound proof ear-phones”.

Il-kow/is se jkunu wkoll qed itellg[u sessjoni ta’ futbol bi skop ta’ gost ma’ tfal bi b]onnijiet addizzjonali. Din se ssir nhar il-{amis 13 ta’ Marzu fl4.00pm fil-ground tal-Im;arr FC fejn il-kow/is se jkunu qed isegwu tfal b’kundizjonijiet b[al Downsyndrome u awti]mu fost l-o[rajn Din hi t-tieni darba li dan ittim se jkun fostna, bl-ewwel ]jara kienet f’April 2012.

Programm ta’ Sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Kordin – 2pm. BOV Premier.

Relegation Pool Vittoriosa S v Rabat A., 4pm. BOV Premier. Championship Pool Hibs v Balzan Luxol Std – 2pm. I Div. G]ira Utd v Gudja Utd., 4.15pm. I Div. St Andrews v Pieta` H. Victor Tedesco Std – 2pm. I Div. St George’s v }ebbu; R., 4.15pm I Div. {amrun S v }urrieq Centenary Std – 2pm. II Div. Fgura Utd v San :wann, 4pm. II Div. Senglea A v Si;;iewi Charles Abela Std – 2pm. II Div. Marsa v Mqabba, 4.15pm. II Div. }abbar SP v Marsaskala Sirens Std – 2pm. II Div. Dingli S v Mdina K., 4.15pm. II Div. Mellie[a v Kirkop YFA Melita Grd –2pm. U17. Balzan v }abbar SP., 3.45pm. U15. Melita v Paola, 5.30pm. U15. Pembroke v Balzan }ebbu; Grd – 1pm. U17. Floriana v Cottonera, 2.45pm. U15. Qormi v San

:wann, 4.30pm. U15. }ebbu; v Mellie[a

GFA Sannat Grd – 2pm. II Div. Sannat L v

G[arb R., 4pm. II Div. G[ajnsielem v Qala S.

SWAN Qormi Grd – 1.45pm. I Div. G[arg[ur

B v Dingli E., 3.15pm. I Div. San :wann K v Valletta SP. }ebbu; Grd- 1.45pm. I Rd. KO. Mrie[el CB v Tarxien CH., 3.15pm. I Div. Senglea G v Tal-Qroqq VK

ISA Msida Grd – 2.30pm. Lig. II Rd. Toly

Products v Actavis, 3.30pm. Lig. II Rd. Trelleborg v Methode

BASKETBALL Ta’ Qali – 2.45pm. Lig (N). Luxol v

Starlites, 4.30pm. Lig (I). Depiro v Floriana

SPARAR Bidnija–

Sparatura Skeet.

12pm.

Sirap Trophy.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa –1.30pm. It-tmien laqg[a tal-

ista;un fuq tmien ti;rijiet kollha tat-trott

G[ada MFA Victor Tedesco Std – 2pm. BOV Premier. Relegation Pool Floriana v Tarxien R., 4.15pm. BOV Premier.

Relegation Pool Qormi v Naxxar L. Ta’ Qali – 2pm. BOV Premier.

Championship Pool Valletta v Mosta., 4pm. BOV Premier. Championship Pool Sliema W v B’Kara Centenary Std – 2pm. I Div. Lija A v Melita, 4pm. Msida SJ v Bir]ebbu;a SP Charles Abela Std – 2pm. III Div. Attard v Swieqi Utd, 4.15pm. III Div. M;arr Utd v Santa Lucia Luxol Std – 2pm. III Div. Xg[ajra T v Marsaxlokk, 4.15pm. III Div. Ta’ Xbiex v Luqa SA. Sirens Std – 2pm. III Div. St Venera v Mtarfa, 4.15pm. III Div. Sirens v Kalkara YFA Rabat Grd – 9am. U17. Pieta v Paola, 10.45am. U17. Mosta v B’Kara, 12.30pm. U15. Floriana v B’Kara Si;;iewi Grd – 9am. U17. St Andrew v Sliema, 10.45am. U17. }ejtun v Melita, 12.30pm. U15. Kirkop v Tarxien

GFA Gozo Std

– 2pm. II Div. Relegation Pool Ker/em A v Oratory Y., 4pm. I Div. Nadur Y v Xewkija T

IASC Tarxien Grd

– 8.30am. Interleague.

Senglea Y v Floriana A., 9.45am.

Interleague. Msida RS v Birzebbuga T., 11am. Interleague. Luqa J v {amrun L.

HOCKEY Kordin – 9am. Lig. Rabat v Qormi,

11am. Lig. Sliema HS v Floriana YS

ASMK Ta’ Qali – 11am. Issir l-g[axar ti;rija

tal-Autocross u r-raba’ attivita` millMotocross.

BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15am. Lig (N). Phoenix

v Depiro, 1pm. Lig (I). Luxol v Si;;iewi, 2.45pm. Lig (N). Athleta v Hibs, 4.30pm.

Lig (I). Starlites v Athleta

SPARAR Bidnija – 10.10am. Sirap Trophy.

Sparatura Skeet.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 1.30pm. Id-disa’ laqg[a tal-

ista;un fuq disa’ ti;rijiet tat-trott.

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

SPORT

29

FUTBOL FIR-RENJU UNIT

Il-vanta;; ta’ Chelsea jista’ jkompli jikber Il-vanta;; tal-liders Chelsea fuq Arsenal, Liverpool u Manchester City jista’ jkompli jekk illum jirb[u l-konfront fi Stamford Bridge kontra Tottenham. Dan g[aliex Arsenal u City se jkunu impenjati fis-sitt rawnd tal-FA Cup u Liverpool imisshom fis-16 ta’ Marzu kontra Man Utd. Dan kollu jfisser li b’reb[a llum, il-Blues ikunu seba’ punti fuq Arsenal u Liverpool u disa’ punti fuq City li i]da jkollhom tliet log[biet inqas.

Il-Programm

Premiership Illum

West Brom v Man Utd Cardiff v Fulham Crystal P. v Southampton Norwich v Stoke Chelsea v Tottenham

FA Cup – VI Rawnd Illum Arsenal v Everton G[ada Sheff Utd v Charlton Hull v Sunderland Man City v Wigan

(1345) (1600) (1600) (1600) (1830) (1345) (1300) (1430) (1700)

The Championship

Barnsley v Nottm Forest Birmingham v QPR Blackpool v Bournemouth Brighton v Reading Derby v Millwall Doncaster v Huddersfield Leeds v Bolton Middlesbrough v Ipswich Yeovil v Sheff Wed

G[ada

Blackburn v Burnley

League One

Brentford v Bradford Colchester v Coventry Gillingham v Crawley Notts County v Leyton O. Oldham v Preston Peterborough v Crewe Port vale v Carlisle Shrewsbury v Bristol C. Stevenage v Tranmere Swindon v MK Dons Walsall v Wolves

League Two

Accrington v Chesterfield Wimbledon v York Bristol R. v Plymouth Exeter v Dag & Red Mansfield v Newport Morecambe v Southend Oxford Utd v Burton Portsmouth v Cheltenham Scunthorpe v Northampton Torquay v Fleetwood Wycombe v Hartlepool

Premiership Sko//i]

Hibernian v Motherwell Kilmarnock v Hearts

Championship Sko//i]

Cowdenbeath v Alloa Falkirk v Livingston Queen of Sth v Hamilton

I Div

Arbroath v East Fife Ayr v Stranraer Dunfermline v S’housemuir Forfar v Brechin

II Div

Berwick v Montrose East Stirling v Stirling Elgin v Peterhead Queen’s Park v Clyde

:img[a ilu Chelsea reb[u 3-1 barra minn darhom kontra Fulham b’wirja mill-aqwa ta’ Schurrle, awtur ta’ tliet gowls, kollha fit-tieni taqsima. Arsenal naqsu li j]ommu l-pass ma’ Chelsea hekk kif tilfu 1-0 barra minn darhom kontra Stoke filwaqt li Man City reb[u l-ewwel unur tal-ista;un meta fil-finali tal-Capital One Cup reb[u 3-1 kontra Sunderland. L-uniku tim li ]amm il-pass ma’ Chelsea kien dak ta’ Liverpool. It-tim ta’ Brendan Rodgers issa jinsab fittieni post erba’ punti ta[t Chelsea wara li ;img[a ilu reba[ 3-0 kontra Southampton. F’din il-log[ba spikka l-attakkant Suarez li mhux biss skurja gowl imma ipprovda assist u reba[ penalty fl-a[[ar minuta. Il-log[ba li jmisshom hi f’Old Trafford ;img[a o[ra kontra Man Utd. Chelsea jilag[bu kontra Tottenham, tim li ;ej minn reb[a 1-0 kontra Cardiff b’gowl ta’ Soldado. Fl-ewwel rawnd talkampjonat Tottenham u Chelsea spi//aw 1-1 f’White Hart Lane.

Mill-ewwel sitt timijiet talPremiership se jkunu biss Chelsea u Spurs li se jilag[bu partiti tal-kampjonat g[aliex Everton iridu jilag[bu fl-FA Cup kontra Arsenal.

L-ewwel log[ba llum se tkun bejn West Browmich Albion u Manchester United. F’Settembru

West Brom [asdu lil kul[add meta g[elbu lil Man Utd 2-1 f’Old Trafford u r-Red Devils se jippruvaw ipattu g[al dik id-disfatta u fl-istess [in jil[qu lil Everton fis-sitt post.

L-a[[ar log[ba lilag[bu r-Red Devils kienet kontra Olympiakos fi/-Champions League u l-plejers ta’ David Moyes iridu jtejbu ferm il-wirja li kelhom filGre/ja.

Impenjati fl-FA Cup :img[a wara r-reb[ tal-ewwel unur tal-ista;un, Man City jkunu impenjati fis-sitt rawnd tal-FA Cup fejn se jilag[bu kontra l-

holders Wigan li sta;un ilu kienu relegati f’The Championship.

Filwaqt li fil-kampjonat ma tantx sejrin tajjeb, Wigan di;a’ eliminaw timijiet tal-Premier minn din il-kompetizzjoni b[alma huma Cardiff u Crystal Palace. Bla dubju l-log[ba kontra s-Citizens se tkun test diffi/li [afna kontra t-tim li skurja l-aktar gowls filPremiership.

Fl-a[[ar [ar;a City reb[u 3-1 kontra Sunderland filwaqt li Wigan reb[u 4-1 barra minn darhom kontra Nottingham Forest.

Illum Arsenal jilag[bu kontra Everton f’log[ba bejn ]ew; timijiet li bejniethom, fil-kampjonat hemm jifirduhom 11-il punt. Flewwel rawnd tal-kampjonat fl-

Wara li l-{add li g[adda reb[u l-ewwel unur tal-ista;un, issa Man City jippruvaw jeliminaw lil Wigan mill-FA Cup biex ikompli jimxu lejn il-finali. Fir-ritratt jidher il-captain ta’ City Kompany jipprova jtajjar il-ballun lil Borini ta’ Sunderland

Emirates Stadium Everton kienu [adu draw 1-1 kontra l-Gunners b’gowl fl-a[[ar sitt minuti.

Everton ;ejjin minn reb[a 1-0 kontra West Ham Utd u l-awtur tal-gowl kien Lukaku, attakkant li kien g[adu kemm irritorna g[al log[ob wara diversi ;img[at barra. Arsenal, g[al kontra

Everton, iridu jinsew id-disfatta fit-telfa kontra Stoke.

Il-log[ba bejn i]-]ew; timijiet ta’ The Championship, Sheffield u Chartlon g[andha tkun wa[da bilan/jata filwaqt li Sunderland, wara t-telfa fil-finali tal-League Cup huma favoriti li jeliminaw lit-tim modest ta’ Hull.

FUTBOL TALJAN

Juventus iridu jpattu g[all-unika telfa Il-leaders u champions Juventus g[ada jilqg[u lil Fiorentina f’Turin bit-tama li mhux biss ipattu g[all-unika telfa li sofrew fil-kampjonat s’issa imma jag[mlu pass ie[or lejn irreb[ tat-tielet titlu konsekuttiv.

Fl-20 ta’ Ottubru f’Firenze Juventus kienu qed igawdu vanta;; ta’ ]ew; gowls sakemm il-Vjola wettqu reazzjoni u skurjaw erba’ darbiet, tlieta minnhom ta’ Guiseppe Rossi u wie[ed ta’ Joaquin. Minn dakinhar it-tim ta’ Antonio Conte ma re;ax tilef partita fil-kampjonat u g[andu vanta;; ta’ 11-il punt fuq l-eqreb rivali Roma li g[andhom log[ba inqas. Fuq in-na[a l-o[ra Fiorentina jinsabu r-raba’ u jridu l-punti biex ikomplu jerqsu lejn Napoli li huma seba’ punti fuqhom.

Fiorentina jridu jwettqu reazzjoni wara li ;img[a ilu tilfu 1-0 f’darhom kontra Lazio waqt li lmoral tal-plejers Juventini hu g[oli wara reb[a 2-0 barra g[and Milan. Juventus ma kellhomx

wirja impressjonanti imma lattakkanti Tevez u Llorente, ja[tfu kull /ans li ji;ihom. G[al kontra Fiorentina, se jirritorna Vidal li kontra Milan kien sospi] imma se jkollhom sospi] lil Pirlo, filwaqt li Balero ta’ Fiorentina se jkun qed jiskonta t-tieni partita sospnesjoni minn erbg[a.

Illejla Milan iridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa f’San Siro kontra Juventus meta jilag[bu g[and Udinese li dan l-ista;un eliminaw lil Milan mill-kwarti tal-finali talCoppa Italia u issa se jkunu qed jippruvaw jirrepetu dak issu//ess biex jaqb]u lil Cagliari fl14-il post. Ir-Rossoneri jinsabu fl10 post u kif jidhru l-affarijiet, sta;un ie[or mhux se jkunu qed jikkompetu fl-Ewropa, sakemm ma jirb[ux i/-Champions League. Kontra Udinese, g[al Milan se jirritorna Muntari li kien sospi] kontra Juventus.

Log[ba li tispikka g[ada se tkun dik bejn Napoli u Roma fejn jekk Roma jer;g[u jfallu l-punti kollox ikompli jindika li Juventus

se jirb[u l-kampjonat. :img[a ilu Roma kienu mi]muma draw 0-0 fl-Olimpico minn Inter filwaqt li Napoli ;ew draw 1-1 kontra Livorno.

Ri/entament Roma ;ew eliminati mill-Coppa Italia proprju min-Naplitani. Fl-ewwel rawnd tal-kampjonat Roma kienu reb[u 2-0 kontra Napoli fl-Olimpico b’gowls ta’ Pjanic. G[al kontra Napoli, Roma se jkollhom lillmidfielder Daniele De Rossi sospi].

Wara d-draw ming[ajr gowls kontra Roma, Inter jilqg[u f’darhom lil Torino. Wie[ed jista’ jqis dan il-konfront b[ala wie[ed dirett meta hemm [ames punti bejniethom b’Inter fil-[ames post u Torino d-disa’. Fl-ewwel rawnd spi//aw 3-3 fejn Torino ;abu ddraw fl-a[[ar minuta kontra 10 plejers. Inter kien tke//ielhom ilgowlkiper Handanovic, u s-sostitut tieg[u, Carrizo kien salva penalty. G[al kontra Torino, Inter se jkollhom lil Juan Jesus sospi].

Il-programm Udinese v Milan Catania v Cagliari

G[ada

Juventus v Fiorentina Lazio v Atalanta Chievo v Genoa Parma v Verona Sampdoria v Livorno Bologna v Sassuolo Inter v Torino Napoli v Roma

Serie B Illum

Pescara v Cesena Crotone v Cittadella Brescia v Latina Padova v Modena Carpi v Reggina Trapani v Siena Novara v Spezia Ternana v Varese Bari v V. Lanciano

It-Tnejn

Juve Stabia v Palermo

(1800) (2045) (1230) (1500) (1500) (1500) (1500) (1500) (1500) (2045)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

30

SPORT

KAMPJONAT BOV PREMIER

Sliema jistg[u jag[tu ]volta o[ra l-kampjonat Wara l-impenn tat-tim nazzjonali Malti fl-Albanija, bejn illum u g[ada jitkompla lKampjonat BOV Premier blaktar li jispikkaw ikunu g[ada f’Ta’ Qali mi/-Championship Pool bejn Mosta u Valletta u Sliema kontra l-liders Birkirkara.

Mosta jippruvaw iwettqu reazzjoni wara li fl-a[[ar [ar;a tilfu 4-0 kontra /-Champions B’Kara.

Din kienet l-ewwel telfa li ;arrbu Mosta minn meta [a t-tmexxija l-kow/ Enrico Piccioni. G[al Mosta, fil-[ames post, il-log[ba kontra l-Beltin se tkun test ie[or importanti g[aliex jafu li jekk jie[du t-tliet punti jid[lu b’/ans li jaqb]u lil Hibernians fir-raba’ post waqt li jag[tu gambetta kbira lil Valletta.

Il-Beltin kontra Mosta se jkollhom numru kbir ta’ plejers friski min[abba li Steve Borg, Jonathan Caruana, Roderick Briffa, Shaun Bajada, Ryan Fenech u Jean Pierre Mifsud Triganza t[allew barra milliskwadra nazzjonali li lag[bet kontra l-Albanija wara li fuq ordni tal-kow/ Paus, ma attendewx ]ew; sessjonijiet ta’ ta[ri; mat-tim nazzjonali.

Dan jaf ikun fattur importanti g[al Valletta, tim li ;ejjin minn reb[a komda 3-1 kontra Hibernians anke jekk biex wie[ed ikun qal kollox, il-plejers ta’ Mosta ma kienux impenjati man-nazzjonal. Valletta b[alissa jinsabu tliet punti ta[t Birkirkara u reb[a tkun tfisser li tal-anqas, g[al ftit minuti jkunu fl-ewwel post mal-Karkari]i. Flewwel fa]i Valletta reb[u ]]ew; konfronti kontra Mosta, 2-1 u 6-0.

Il-Programm

Illum Kordin Relegation Pool

1400 Vittoriosa v Rabat A (1-0, 1-0)

Championship Pool 1600 Hibs v Balzan (1-0, 2-0)

G[ada Victor Tedesco Std Relegation Pool

1400 Floriana v Tarxien R. (1-2, 3-1) 1615 Qormi v Naxxar L. (1-2, 3-1) Ta’ Qali

Championship Pool

Jhonnattann ta’ Birkirkara jaffronta d-difi]a ta’ Sliema fl-a[[ar [ar;a li B’Kara reb[u 3-1

Ostaklu delikat

G[al Birkirkara l-log[ba kontra Sliema se tkun bla dubju ostaklu delikat. Sliema ilhom tmien log[biet ming[ajr telfa u fl-a[[ar [ar;a reb[u 4-0 kontra Balzan.

Dan l-ista;un Sliema g[adhom qatt ma reb[u lil B’Kara. Flewwel rawnd spi//aw 1-1 filwaqt li ri/entament tilfu 3-1. I]-]ew; timijiet g[addejjin minn vena tajba fejn Sliema qab]u lil Hibs fit-tielet post u jinsabu tmien punti ta[t l-istess B’Kara. Bla dubju wie[ed mill-aktar plejers ta’ theddida g[al Sliema se jkun Johnnattann, plejer li fl-a[[ar dehra tieg[u skurja tnejn kontra Mosta.

Wie[ed i]da jrid jara wkoll x’effett se t[alli l-log[ba tat-tim nazzjonali kontra l-Albanija fuq il-plejers ta’ Paul Zammit.

Illum f’Kordin, Hibernians jippruvaw iwettqu reazzjoni wara ttelfa 3-1 kontra Valletta meta jaf-

frontaw lil Balzan, tim ie[or li wkoll ;ej minn telfa kontra Sliema.

Hibs jibdew favoriti imma l-wirjiet tag[hom fl-a[[ar xhur kienu ferm inkonsistenti. L-attakkant, Edison Luis dos Santos ‘Tarabai’, li hu wkoll l-aqwa skorer tal-kampjonat bi 18-il gowl se jkun qed jirritorna wara li skonta log[ba sospensjoni kontra Valletta. Balzan se jippruvaw jevitaw it-tielet telfa kontra Hibs dan l-ista;un. Hibs s’issa reb[u 1-0 u 2-0.

Is-sitt reb[a Illum f’Kordin

ukoll jilag[bu Vittoriosa kontra Rabat mir-relegation Pool bit-tim ta’ Oliver Spiteri, Vittoriosa jimmiraw lejn is-sitt reb[a dan l-ista;un kontra tim li g[andu biss erba’ punti. Fla[[ar [ar;a tag[hom Vittoriosa tilfu 3-1 kontra Floriana filwaqt li Rabat ukoll qalg[u tliet gowls fittelfa kontra Qormi. G[alkemm Vittoriosa jidhru superjuri g[ar-

Rabtin ir-reb[iet tag[hom fuq Rabat fl-ewwel ]ew; rounds kienu biss 1-0.

G[ada, Floriana, liders tarRelegation Pool, jilag[bu kontra Tarxien filwaqt li Qormi jaffrontaw lil Naxxar.

Il-Lions jittamaw li l-eks attakkant ta’ Hibernians u Valletta, Terence Scerri jkompli jiskurja u jg[inhom jaqb]u lil Floriana li jinsabu ]ew; punti fuqhom jekk jir[bu lil Qormi.

Scerri s’issa skurja tmien gowls, bl-a[[ar wie[ed fit-telfa 2-1 kontra Tarxien. Madankollu Naxxar g[adhom qed ifittxu lewwel reb[a fit-tieni fa]i. Mhux b[al Qormi l-asttakkant tag[hom Alfred Effiong, li skurja 13-il gowl, qed ikun determinanti.

Floriana u Tarxien se tkun log[ba bejn ]ew; timijiet li ;ejjin minn reb[a. Fl-ewwel rawnd Tarxien reb[u 2-1 filwaqt li fittieni rawnd kienu Floriana li

1400 Valletta v Mosta (2-1, 6-0) 1600 Sliema W v Birkirkara (1-1, 1-3) Kif Jinsabu

Championship Pool L R D T F K Pti Birkirkara Valletta Sliema W. Hibernians Mosta Balzan

24 24 24 24 24 24

20 18 13 15 13 8

2 3 8 2 2 4

2 3 3 7 9 12

58 56 48 59 46 25

20 16 25 32 40 38

34 31 26 24 22 14

Floriana Naxxar L. Tarxien R. Qormi Vittoriosa S. Rabat A.

24 24 24 24 24 24

10

4 4 5 4 4 4

10 36 12 29 14 30 15 33 15 26 19 18

39 42 48 48 51 65

17 15 12 11 10

Relegation Pool L R D T F K Pti 8 5 5 5

1

reb[u 3-1. G[al kontra Floriana, Tarxien se jkollhom lil Steve Bonnici sospi] wara li tke//a kontra Naxxar. Dan g[andu jkun konfront bilan/jat li l-Greens iridu jirb[u biex ikomplu jserr[u rashom.

Illejla ssir edizzjoni o[ra ta’ Gladiators Night Illejla, fil-lukanda Dolmen, Gladiators Promotions se jorganizzaw edizzjoni o[ra ta’ Gladiators Night, serata li waqtha se jkun hemm taqbidiet tal-Kickboxing, K1 u Boxing. Ilbiera[ saret il-weighing-in talatleti f’ristorant lokali.

B’kollox se jkun hemm 12-il taqbida f’kategoriji u livelli differenti. Fosthom se jkun hemm tlieta professjonali, tmienja semi professjonali u wa[da boxing.

It-taqbidiet professjonali se jkunu dawk ta’ Daniel “the Jet” Zahra kontra avversajru Al;erin, Ruth Tanti kontra avversarja Fran/i]a u Brandon Borg li se ji;;ieled kontra avversarju millIngilterra.

Darren Borg se jkollu taqbida

Boxing semi professjonali kontra atleta mill-Ingilterra. Kyle Blenes se ti;;ieleda kontra atleta mill-Ingilterra fil-K1. Ittaqbidiet l-o[rajn se jkunu kollha tal-Kickboxing bejn atleti Maltin.

Taqbida mistennija se tkun dik bejn Brandon Spiteri u Chris Schembri. Din se tkun bl-ingwanti biss. Din se tkun it-tielet darba li dawn se jkunu qed jiltaqg[u kontra xulxin.

Il-klabbs Maltin li se jikkompetu se jkunu Ying Yang Team Noel Kickboxing, The Art of Fighting, Wu Shu Ky, Malta Thai Boxing, Storm Kickboxing, New Kickboxing, Basement Kickboxing, Fight Club, u Team Zahra.

4

Waqt is-serata il-kickboxer Malti Daniel Zahra (it-tielet mil-lemin) se jaffronta lill-Al;erin Chabotta Hafide (it-tieni mil-lemin). (Ritratt> Martin Agius)

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

31

SPORT INGILTERRA

Moyes jirringrazzja u jitlob sku]a lill-partitarji Il-manager ta’ Manchester Untied David Moyes irringrazzja lill-partitarji tal-klabb u fl-istess [in talab sku]a g[all-mod kif bih marru l-affarijiet dan l-ista;un.

Qabel l-ista;un Moyes [a post ille;;endarju Sir Alex Ferguson u minn dakinhar ‘l hawn ir-Red Devils naqqsu milli jimpressjonaw. U b[alissa qeg[din fis-seba’ post tal-kampjonat u xhur ilu sfaw eliminati mill-FA Cup. Barra minn hekk Man Utd ;ew eliminati wkoll mil-League Cup u fi/-Champions League, flewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 tilfu 2-0 kontra Olympiakos u jonqoshom jilag[bu t-tieni leg f’Old Trafford F’ittra li ;iet ippublikata f’rivista li tintbag[at lill-partitarji li g[andhom is-season-ticket Moyes qal, “Meta a//ettajt il-kariga ta’ manager ta’ Man Utd kont naf li kien se jkolli bi//a xog[ol iebsa.

Biex inkun onest, ma kontx nimma;ina li l-affarijiet se jmorru daqstant [a]in u hu g[alhekk li se nag[mel kollox biex inpatti g[all-fidu/ja li wera fijja l-klabb u g[all-appo;; li dejjem sibt ming[andkom il-partitarji.”

“Intom drajtu taraw lit-tim

jirba[ l-unuri u dan l-ista;un lapo;; li urejtu kemm kien wie[ed mill-aqwa. Hu fa/li li ssegwi lit-tim meta jkun qed jirba[ u l-lealta` li urejtu din issena lejn il-klabb hi e//ezzjonali. Tul is-snin rajtu [afna timijiet ta’ Man Utd jirb[u u m’g[andix dubju li se ter;g[u taraw timijiet ta’ su//ess.”

Ftit jiem ilu l-istess Ferguson innifsu talab lill-partitarji biex jag[tu /ans lil Moyes g[ax anke hu stess, 27 sena ilu, ma kellux bidu feli/i fl-avventura mar-Red Devils.

Il-proprjetarju ta’ Birmingham jintbag[at 6 snin [abs Il-proprjetarju ta’ Birmingham City, Carson Yeung intbag[at sitt snin [abs minn Qorti f’Hong Kong g[all-[asil ta’ flus.

In-negozjant ta’ 54 sena, itTnejn instab [ati ta’ [ames akku]i relatati ma’ £55 miljuni li g[addew mill-kont bankarju tieg[u bejn l-2001 u l-2007.

Huwa kien sostna li akkumula mijiet ta’ miljuni ta’ dollari permezz ta’ bejg[ ta’ is[ma, negozji fi/-?ina, saloon tax-xag[ar u m[atri.

Mhux se j;edded il-kuntratt Id-difensur ta’ Manchester City Micah Richards qal liddiri;enti tal-klabb li mhux be[siebu j;edded il-kuntratt. IsCitizens offrew kuntratt ta’ [ames lil Richards imma dan tal-

a[[ar iffirjuta u issa se jkun qed ifittex klabb ;did. Matul l-a[[ar ]ew; sta;uni Richards sofra diversi injuries u dan l-ista;un, ta[t it-tmexxija tal-kow/ Manuel Pellegrini ma tantx sab postu mal-ewwel 11 tat-tim.

Jitlef il-kumplament tal-ista;un Il-midfielder offensiv

ta’ Fulham Damien Duff se jitlef ilkumplament tal-ista;un filwaqt li Scott Parker we;;a’ rkopptu.

Duff se ji;i operat f’irkopptu filwaqt li Parker we;;a’ waqt sessjoni ta’ ta[ri;. Din hi daqqa ta’ [arta kbira g[al Fulham li qed jippruvaw jevitaw milli jkunu relegati. Attwalment ittim imexxi minn Felix Magath jinsab fl-a[[ar post u llum jilg[ab kontra Cardiff.

Jidher li Kostas Mitroglou mhux se jkun disponibbli g[allpartita ta’ llum min[abba injury fil-hamstring.

BUNDESLIGA

Bayern ifittxu t-22 reb[a I/-champions u leaders Bayern Munich illum se jkunu qed ifittxu li jiksbu t-22 reb[a minn 24 partita fil-Bundesliga hekk kif jilag[bu barra minn darhom kontra Wolfsburg, tim li jinsab fil-[ames post tal-klassifika. L-eqreb rivali ta’ Bayern, Borussia Dortmund g[ada jilag[bu kontra Freiburg. G[al tmiem il-kampjonat fadal 11-il partita u l-vanta;; ta’ Bayern fuq Dortmund ta’ 20 punt.

Bayern se jilag[bu kontra tim li fl-a[[ar [ar;a tieg[u ;ie umiljat. Dan wara li ;img[a ilu Wolfsburg tilfu 6-2 barra minn darhom kontra Hoffenheim.

Filwaqt li Bayern se jkunu qed ifittxu li jie[du l-punti biex jag[mlu pass ie[or lejn ir-reb[

tat-titlu, Wolfsburg iridu l-punti biex sta;un ie[or jikkompetu fi/-Champions League.

Nhar il-{add, fuq il-karta, Borussia Dortmund, anke jekk b’[afna players imwe;;g[in, m’g[andhomx ifallu milli jie[du l-punti massimi kontra Freiburg, tim li qed jissielet biex ma jkun relegat. :img[a ilu Dortmund reb[u 3-0 kontra Nuremburg u [arsa lejn l-istatistika turi li Dortmund reb[u l-a[[ar seba’ konfronti kontra l-istess Freiburg u skurjaw medja ta’ 3.5 gowls kontrihom.

Bayer Leverkusen, li qeg[din it-tielet ]ew; punti ta[t Dortmund u 22 ta[t Bayern illum jilag[bu kontra Hannover. Milla[[ar [ames partiti li lag[bu

dawn tal-a[[ar reb[u biss wa[da filwaqt li Leverkusen se jkunu ;ejjin minn tliet telfiet konsekuttivi u ]gur li ma jistg[ux jibqg[u ifallu jekk tal-anqas iridu jispi//aw fit-tieni post. :img[a ilu Leverkusen tilfu 1-0 f’darhom stess kontra Mainz.

Il-Programm

Illum

Schalke 04 v Hoffenheim B. Mon’bach v Augsburg Stuttgart v E. Braunschweiger Hannover 96 v B.Leverkusen Wolfsburg v B. Munich Hamburg v E. Frankfurt Nürnberg v W. Bremen

G[ada

Freiburg v B. Dortmund Mainz 05 v Hertha BSC

Il-kundizzjoni ta’ Schumacher ma nbidlitx It-tobba li qed jikkuraw lillle;;enda tal-Formula 1 Michael Schuamcher g[adhom jippruvaw jo[or;uh mill-koma.

Is-seba’ darbiet champion li g[andu 45 sena sofra diversi injuries f’rasu waqt in/ident ta’ skiing fl-Alpi Fran/i]i fid-29 ta’ Di/embru.

“Michael g[adu fil-fa]i fejn qed nippruvaw inqajmuh. Is-sitwazzjoni ma nbidlitx,” qalet ilmanager tieg[u Sabine Kehm.

Ix-xahar l-ie[or il-familja ta’ Schumacher qalet li temmen bis-s[i[ li jista’ jirkurpa.

“Ninsabu konxji li din il-fa]i tista’ tie[u fit-tul.”

Investigaturi li nvestigaw lin/ident qalu li Schumacher kien g[addej b’verlo/ita` ta’ “skier tajjeb [afna” meta kellu lin/ident. Schumacher irtira miti;rijiet fl-2012 wara karriera ta’ 19-il sena fejn reba[ seba’ titli mondjali, tnejn mal-Benetton u [amsa mal-Ferrari.

Il-manager ta’ Man Utd David Moyes talab sku]a lill-partitarji g[ar-ri]ultati negattivi li kiseb it-tim dan l-ista;un

Prova o[ra li Pistorius kien jispara bla ra;uni L-eks sie[ba ta’ Oscar Pistorius iddeskrivietu b[ala persuna li jirrabja malajr u ]velat li kien jispara bla ra;uni.

Oscar Pistorius qed ikun akku]at li fl-14 ta’ Frar 2013 qatel lillma[buba tieg[u ta’ 29 sena Reeva Steenkamp u minn na[a tieg[u dejjem qal li qatilha g[ax [asibha [alliel li da[al fid-dar tieg[u.

Samantha Taylor, waqt il[ames jum tal-;uri qalet li darba minnhom Pistorius, pulizija kien waqqaf lil Pistorius min[abba li kien qed isuq b’velo/ita`

e//essiva u l-atleta qabad l-arma tan-nar li kellu fil-karozza u, b’rabja kbira, spara fl-arja.

Taylor ma kinitx l-ewwel xhieda li kixfet li Pistorius spara aktar minn darba minbarra meta qatel lit-tfajla tieg[u Reeva Steenkamp. Il-boxer Kevin Lerena kien ]vela li xahar qabel qatel lil Steenkamp, Pistorius kien spara f’ristorant u talab lil sid l-arma biex jerfa’ l-[tija.

L-istess Taylor qalet li Pistorius dejjem kien i]omm arma tan-nar fuqu u qalet li hu persuna li jirrabja malajr.

TAZZA TAD-DINJA 2014

Wilshere f’tellieqa kontra l-[in biex jirkupra Il-midfielder internazzjonali Ingli] ta’ Arsenal Jack Wilshere se jkun qieg[ed f’tellieqa kontra l-[in biex jil[aq jirkupra g[atTazza tad-Dinja. Nhar l-Erbg[a filg[axija Wilshere sofra ksur f’siequ x-xellugija waqt li kien qed jilg[ab log[ba ta’ [biberija bejn l-Iingilterra u d-Danimarka.

Wara da[la ming[and Daniel Agger, Wilshere kien ikkurat g[al madwar kwarta u kompla jilg[ab g[al sieg[a o[ra qabel ma ;ie mibdul.

Il-ksur idum ma jfieq madwar sitt ;img[at filwaqt li l-player se jkollu b]onn bejn ;imag[tejn jew tliet ;img[at u dan ifisser li se jdum barra sa Mejju, xahar qabel

ma tibda t-Tazza tad-Dinja. La[[ar programm ta’ log[ob millPremiership Ingli] jintlag[ab fil11 ta’ Mejju u dan ifisser li Wilshere mhux se jilg[ab aktar partiti sakemm tibda t-Tazza tadDinja. Wie[ed irid jara jekk ilkow/ nazzjonali tal-Ingilterra Roy Hodgson hux se jag[]el lil Wilshere biex jifforma parti milliskwadra Ingli]a la darba dan mhux se involut fl-ebda log[ba g[al kwa]i tliet xhur u nofs.

Ri]ultati Lokali

Waterpolo I Div

Otters v M’Scala M’Xlokk v Ta’ Xbiex

5-15 16-7

www.maltarightnow.com

Is-Sibt, 8 ta’ Marzu, 2014

32

LOKALI

Uffi/jal fid-Dipartiment tas-Sajd jitressaq il-Qorti Uffi//jal fid-Dipartiment tasSajd minn Marsaxlokk tressaq quddiem il-Ma;istrat Natasha Galea Sciberras mixli li [a sehem f’[asil ta’ flus, tix[im u li a//etta flus waqt li kien qed ja[dem b[ala uffi/jal tal Gvern.

Hu ;ie mixli wkoll li wettaq reat meta fil-fatt kellu jara u jissorvelja li dawn ir-reati ma jsirux.

Francis Caruana ta’ 55 sena ;ie mixli li flus li suppost jg[addu g[and il-Gvern biex ji;i rilaxxat [ut importat, kien je[odhom hu.

Hu mifhum li r-ra;el inqabad hekk kif sar awditjar intern fidDipartiment tas-Sajd u li allegatament intalab mid-direttur tal-istess dipartiment.

Il-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Jonathan Ferris, spjegat kif Caruana, li kien ja[dem b[ala Senior Principle Fisheries Protection Officer u li llum jinsab sospi], kien i]omm dawn il-flus ta’ pro/essi amministrazzjoni li jammontaw bejn €37 u €39 g[al kull konsenja li tasal. Sostna wkoll li kien madwar xahar ilu li sar mag[ruf li dawn il-flus kienu neqsin u dan hekk kif sar lawditjar intern.

Filwaqt li ng[ata l-[elsien mill-arrest, il-Qorti g[amlet diversi kundizzjonijiet lil Caruana, fosthom depo]itu ta’ €700 u garanzija personali ta’ €10,000.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil jifra[ personalment lil Jean-Claude Juncker ftit [in wara li ;ie mag[]ul b[ala l-kandidat g[al President tal-Kummissjoni Ewropea.

Il-PN jifra[ lil Jean-Claude Juncker b[ala l-kandidat tal-PPE g[all-Presidenza tal-Kummissjoni Ewropea Il-Partit Nazzjonalista jifra[ lil Jean-Claude Juncker li lbiera[ intg[a]el biex ikun ilkandidat tal-Partit Popolari Ewropew g[all-Presidenza talKummissjoni Ewropea.

Jean-Claude Juncker i;ib mieg[u esperjenza vasta filpolitika Ewropea. Juncker serva b[ala Prim Ministru talLussemburgu g[al kwa]i 19-il sena u kien l-aktar mexxej ta’ Gvern li dam jattendi l-Kunsill Ewropew. B[ala mexxej ta’ pajji] ]g[ir b[al Malta, Juncker bena relazzjoni e//ellenti ma’

pajji]na fis-snin li g[addew.

Fil-kummenti tieg[u lillKungress tal-Partit Popolari Ewropew, Jean-Claude Juncker sa[aq li l-Partit Popolari Ewropew joffri l-aqwa politika biex l-Ewropa tirkupra, tikber u tissa[[a[ wara l-perjodu diffi/li finanzjarju u ekonomiku li g[addew minnu l-pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea.

G[alhekk, hu kru/jali li l-Partit Popolari Ewropew ja[dem biex tikkonvin/i lin-nies biex jirba[ l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew li se jsiru fl-24 ta’

Mejju 2014.

Jean-Claude Juncker sostna wkoll li je[tie; li l-Unjoni Ewropea tkun aktar iffukata fuq dak li hu l-aktar essenzjali, li jkun hemm aktar Ewropa fejn hu me[tie; u inqas fejn mhux.

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil fera[ personalment lil Jean-Claude Juncker ftit [in wara li ;ie mag[]ul biex ikun il-kandidat g[al President tal-Kummissjoni Ewropea.

Simon Busuttil esprima s-sodisfazzjon tieg[u li l-Partit Popolari Ewropew se jkun qed

jinnomina politiku li hu [abib vi/in tal-poplu Malti u li jaf irrealtajiet li jaffa//jaw pajji]i ]g[ar b[al pajji]na fi [dan lUnjoni Ewropea.

media•link COMMUNICATIONS