Nru 13,688
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
{atra ta’ President
L-Oppo]izzjoni se tivvota favur
Muscat jibqa’ jwebbes rasu mar-residenti
Il-Grupp Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista se jivvota favur il-[atra ta’ Marie Louise Coleiro Preca fil-Parlament. Minkejja li l-Prim Ministru Muscat tilef opportunità unika biex ikompli mal-e]empju e//ellenti ta’ [ames snin ilu, u minkejja li ma saret l-ebda konsultazzjoni matura, il-PN se jkun qed ja[dem biex pajji]na jing[aqad wara l-President il-;did. Ara pa;na 5
It-tra;edja tal-Boeing 777-200
Jikbru s-suspetti ta’ attentat terroristiku Minkejja li 91% tar-residenti tan-nofsinhar ta’ Malta huma kontra d-de/i]joni li l-gass ji;i ma[]un fil-bajja ta’ Marsaxlokk, u minkejja l-punti tekni/i li tqajmu minn numru ta’ esperti indipendenti, il-Prim Ministru
Joseph Muscat qed jibqa’ jwebbes rasu li jankra l-periklu filbajja b’[a]na tal-gass fuq tanker ;ewwa u mhux barra l-bajja ‘l bog[od mill-kosta Maltija. Ir-ras iebsa li l-Prim Ministru Muscat qieg[ed jag[]el li jimxi
biha mar-residenti ta’ Marsaxlokk u ta’ Bir]ebbu;a b’mod partikolari, u mas-settur tan-negozju f’dawn il-lokalitajiet ferm imfittxija u frekwentati kemm millMaltin kif ukoll mit-turisti, kienet konfermata lbiera[ meta f’kon-
ferenza tal-a[barijiet li ta l-Prim Ministru Muscat dwar l-ewwel sena tieg[u fil-gvern, iddikjara li t-tanker bil-[a]na tal-gass a[jar fil-bajja ta’ Marsaxlokk milli barra.
Il-konferma li ]ew; persuni telg[u abbord l-ajruplan talMalaysia Airlines li g[eb waqt titjira bejn il-Malasja u /-?ina, b’passaporti folo], qed inqanqal suspetti li wara t-tra;edja seta’ kien hemm it-terrori]mu.
ikompli f’pa;na 2
Ara pa;na 14
www.maltarightnow.com
it-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
2
LOKALI
Muscat mhux qed ikun trasparenti dwar il-[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk minn pa;na 1
Immedjata kienet ir-reazzjoni u t-twe;iba tal-Partit Nazzjonalista li fi stqarrija ddikjara li sena wara l-elezzjoni, hu /ar li l-Prim Ministru nqata’ min-nies u qed jisma’ lilu nnifsu biss. Il-Partit Nazzjonalista qal li fil-konferenza tal-a[barijiet dwar is-sena ta’ Gvern Laburista, ;ie kkonfermat kemm l-g[ebusija tar-ras talPrim Ministru Muscat saret karatteristika ewlenija ta’ Gvern Laburista. Fi tmiem sena ta’ Gvern Laburista, il-Partit Nazzjonalista fakkar li l-Prim Ministru Muscat webbes rasu u da[[al lil Malta fi sqaq meta pprova jwettaq pushback fuq l-immigranti irregolari li waslu f’pajji]na. Il-Prim Ministru Muscat ta daqqa ta’ [arta lir-reputazzjoni
Muscat inqata’ min-nies u qed jisma’ lilu nnifsu biss ta’ pajji]na meta nsista li jimxi bi skema ta/-/ittadinanza li kienet sigrieta, bla [olqien ta’ investiment u li ma to[loqx rabta mal-individwi interessati. U issa, kompla l-PN, il-Prim Ministru qed jer;a’ jwebbes rasu bid-de/i]joni tieg[u li jankra l-periklu fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Kuntrarju g[al dak li qeg[din jg[idu l-esperti, kemm lokali u anke barranin, il-Prim Ministru Joseph Muscat ilbiera[ kompla jippersisti bid-de/i]joni tieg[u li ja[]en il-gass fuq tanker ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Il-Partit Nazzjonalista jfakkar li jumejn ilu, il-konsulent tal-
g[aqda ambjentali ‘Din l-Art {elwa’, il-Professur Hans Pasman, stqarr f’]ew; ;urnali lokali li d-de/i]joni li ji;i ankrat tanker fil-bajja ta’ Marsaxlokk jo[loq periklu g[as-sigurtà u lg[ixien tar-residenti tallokalitajiet madwar il-bajja, u li l-aktar de/i]joni g[aqlija g[as-sigurtà tar-residenti hi li lgass ji;i ma[]un barra l-port. Dan il-metodu di;à je]isti f’diversi ka]ijiet barra minn xtutna, b[al fil-ka] ta’ Livorno, fl-Italja. Il-Prim Ministru Muscat mhux qed ikun trasparenti filmod kif qed ja;ixxi dwar il[a]na tal-gass fil-bajja ta’
Il-Prim Ministru Joseph Muscat ilbiera[ kompla jippersisti bid-de/i]joni tieg[u li ja[]en il-gass fuq tanker ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk
Marsaxlokk. Nhar il-{add li g[adda, il-gazzetta The Malta Independent on Sunday ]velat li je]isti minn tal-inqas rapport ie[or ikkummissjonat millGvern li ma ;iex ippubblikat, dak li tfassal mill-In;inier
Umberto Maffezzoli. Fil-;urnal The Times ta’ nhar l-Erbg[a, 5 ta’ Marzu, uffi/jal tal-MEPA kkonferma li lAwtorità ma kinitx qieg[da tikkunsidra proposta li l-[a]na tal-gass issir barra l-port.
Muscat jg[id li t-tanker a[jar ;ewwa milli barra l-bajja ta’ Marsaxlokk Skont il-Prim Ministru Joseph Muscat, it-tanker bil-[a]na talgass g[all-power station il-;dida li l-Gvern irid jibni f’Delimara joffri aktar sigurtà jekk ikun filbajja ta’ Marsaxlokk milli barra lbajja. Joseph Muscat sa[aq dan waqt konferenza tal-a[barijiet filValletta Waterfront, li matulha ta redikont tal-[idma tal-Gvern Laburista fl-ewwel sena talle;i]latura. Il-Prim Ministru spjega li jekk it-tanker jitpo;;a barra l-bajja ta’ Marsaxlokk, ikun hemm riskji
akbar, l-aktar min[abba t-traffiku tal-vapuri fost ra;unijiet o[ra li qal li huma bba]ati fuq dak li qalu l-esperti li l-Gvern ikkonsulta mag[hom. Imma min-na[a lo[ra ma riedx jg[id min qed jag[tih dan il-parir. Dan jikkuntrasta b’qawwa malg[ajta tar-residenti ta’ dawn lin[awi, kif ukoll ma’ dak li sostnew f’dawn l-a[[ar xhur, b’mod konsistenti, diversi rapporti minn esperti f’dan il-qasam, fosthom dak li qal Hans Pasman, espert internazzjonali bi 42 sena esperjenza fil-qasam tal-kimika, li
Il-Prim Ministru Muscat jibqa’ ma jg[idx min qed jag[tih il-pariri dwar il-[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk jsostni, bil-kontra ta’ Muscat, li ttanker tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk se jkun wisq vi/in lart u allura se jo[loq perikli kbar g[ar-residenti fin-na[a t’isfel ta’ Malta. Il-{add li g[adda Pasman re;a’ ddikjara li jekk ikun hemm leakage ta’ gass LNG, il-konsegwenzi
jkunu devastanti, u huwa [afna aktar sigur jekk il-gass jin[a]en f’fa/ilitajiet ‘il barra mill-kosta, milli ;ewwa l-bajja ta’ Marsaxlokk kif qed jipproponi lGvern. Anke d-deputata ta’ Muscat stess fuq dan id-distrett Marlene Farrugia kitbet fuq Facebook u
sostniet li l-l-Gvern messu investa f’soluzzjonijiet aktar permanenti u li /ertament huma ta’ inqas riskju. Waqt li ]iedet li l-pipeline tal-gass hi l-a[jar soluzzjoni. Meta Muscat kien mistoqsi jekk hux se j]omm mal-weg[da tieg[u li jirri]enja jekk ilpro;ett tal-power station il;dida ma jitlestiex sa Marzu tassena d-die[la, il-Prim Ministru wie;eb li hu jwettaq dak li jwieg[ed. Dwar il-qg[ad f’Malta li qed ji]died xahar wara l-ie[or meta flistati l-o[ra membri tal-UE qed jonqos, il-Prim Ministru qal li laqwa li l-[olqien tax-xog[ol ]died u l-importanti hu li l-Gvern jibqa’ b’dik li sej[ilha pro business attitude. Dwar il-qasam tal-edukazzjoni tul l-ewwel sena ta’ dan il-Gvern, Muscat qal li saru l-bidliet li kien hemm b]onn. Muscat qal ukoll li matul din l-ewwel sena l-Gvern wera aktar trasparenza u ugwaljanza fil-politika. Dwar in-nomina ta’ Coleiro Preca g[all-Presidenza, Muscat sej[ilha de/i]joni storika u tenna li Marie Louise Coleiro Preca se tkun ta’ akkwist g[all-pajji] u g[all-partit fil-Gvern, waqt li ma /a[adx li fir-reshuffle li se jag[mel fi tmiem dan ix-xahar, jista’ j]omm ta[t idejh il-qasam tas-sa[[a.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
3
LOKALI
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil kellu kliem ta’ tif[ir g[all-[idma tal-G[aqda Universitarji G[awdxin b’risq l-istudenti G[awdxin meta lbiera[ ]ar il-Gozo Week li qed ti;i organizzata fil-kampus tal-Università (Ritratti> Martin Agius)
Il-PN jemmen li l-Gvern g[andu j[ares i/-/irkustanzi u [ti;ijiet spe/ifi/i tal-istudenti G[awdxin Il-PN jappo;;ja t-talba tal-GUG li l-Università tag[mel u]u a[jar mill-media conferencing f’G[awdex u li jkomplu ji]diedu l-istudenti li jistudjaw f’Malta li jistg[u jag[mlu l-e]amijiet f’G[awdex stess Il-Partit Nazzjonalista jemmen li l-Gvern g[andu, b’mod konsistenti, i[ares i/-/irkustanzi u [ti;ijiet spe/ifi/i talistudenti G[awdxin li jistudjaw f’Malta, kif ukoll ta’ dawk li qeg[din jag[mlu korsijiet f’G[awdex stess. G[alhekk il-Partit Nazzjonalista jappo;;ja biss[i[ it-talba tal-G[aqda Universitarji G[awdxin (GUG) li l-Università tag[mel u]u a[jar mill-media conferencing f’G[awdex biex ji]diedu lopportunitajiet g[al-lek/ers li jing[ataw l-istudenti G[awdxin, kif ukoll li jkomplu ji]diedu l-istudenti li jistudjaw f’Malta li jistg[u jag[mlu l-e]amijiet tag[hom f’G[awdex stess. Dan qalu l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil waqt ]jara li g[amel illum fil-Gozo Week, organizzat fuq il-kampus tal-Università mill-G[aqda Universitarji G[awdxin. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista fakkar kif ilPartit Nazzjonalista fil-Gvern kien nieda inizjattiva biex listudenti G[awdxin li jistudjaw f’Malta jkunu jistg[u jag[mlu l-e]amijiet tag[hom f’G[awdex stess.
Hu po]ittiv li l-Gvern pre]enti qieg[ed ikompli blinizjattiva tant li din is-sena lammont ta’ studenti G[awdxin li ng[ataw din l-opportunità tela’ g[al 83%. It-tir tal-Gvern issa g[andu jkun li joffri din lopportunità lill-akbar ammont ta’ studenti possibbli. B’dan il-mod ikun qed jin[oloq level playing field f’dan i]-]mien importanti tal[ajja studenteska. Simon Busuttil tkellem ukoll dwar il-[tie;a li jkun hemm aktar /arezza mill-Gvern dwar il-pro;ett tal-Iskola Medika li qieg[da ti;i proposta g[al G[awdex. Minkejja l-mistoqsijiet parlamentari kollha li saru millOppo]izzjoni, sal-lum g[adha ma ng[atatx twe;iba g[alihom mill-Gvern filParlament. Din hi t-tielet sena li lG[aqda Universitarji G[awdxin qed torganizza l-Gozo Week fuq il-kampus tal-Università ta’ Malta. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista kellu kliem ta’ tif[ir g[all-[idma tal-G[aqda Universitarji G[awdxin b’risq l-istudenti G[awdxin. Il-President tal-G[aqda
Universitarji G[awdxin, Ryan Mercieca, stqarr li tul is-snin lg[aqda [admet id f’id ma’ amministrazzjonijiet differenti biex ittejjeb is-sitwazzjoni talistudenti li tirrappre]enta, fosthom biex l-istudenti G[awdxin
setg[u jing[ataw aktar appo;; finanzjarju biex setg[u jiffa//jaw ir-realtà differenti tag[hom. Matul din i]-]jara, Simon Busuttil kien akkumpanjat millKelliem g[all-Edukazzjoni Joe
Cassar, mis-Segretarju :enerali Chris Said u mill-kandidati tal-Partit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew Kevin Cutajar, Kevin Plumpton u Jonathan Shaw.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
4
QORTI
Il-Qorti ma tilqax tliet talbiet ta’ Mugliett L-eks-Prim Ministru Laburista Alfred Sant ;ie illiberat minn tliet libelli li kien ippre]enta kontrih leks-Ministru Jesmond Mugliett, dwar diskorsi li kien g[amel Alfred Sant dwar l-operat tal-Ministeru tat-trasport li kien jaqa’ ta[t ir-responsabbiltà tieg[u. L-ewwel libell kien sar fis-6 ta’ Lulju, 2007, dwar diskors li kien g[amel Sant f’attività politika f’{a] }abbar. It-tieni kaw]a ta’ libell infet[et dwar diskors li Sant kien g[amel
fid-9 ta’ Lulju tal-2007 f’{al Qormi. It-tielet libell sar dwar diskors li kien g[amel Sant waqt konferenza tal-a[barijiet li kienet saret barra Kastilja fejn g[al darb’o[ra tkellem dwar il-Ministru Mugliett. Il-Qorti, preseduta millMa;istrat Depasquale, /a[det ittalbiet tal-Perit Mugliett u qalet li l-kummenti ta’ Sant jikkostitwixxi g[al value judgment u fair comment u g[alhekk ma jistg[ux ikunu libellu]i.
Tonqos b’sena sentenza ta’ 31 sena [abs Roger Agius ta’ 51 sena millMarsa, li kien residenti l-Fgura u li fl-10 ta’ Jannar tal-2012 kien ;ie ikkundannat 31 sena [abs talli fit-13 ta’ Lulju tal2009 qatel lil martu kiesa[ u biered b’daqqa ta’ sikkina fi Triq it-Tempji Neoliti/i, f’{al Tarxien, kellu l-piena mnaqqsa b’sena. Il-Qorti tal-Appell Kriminali preseduta mill-Prim Ima[allef Silvio Camilleri u l-Im[allfin David Scicluna u Joseph Zammit McKeon, qalu fis-sentenza tag[hom li l-massimu li Agius kellu je[el fuqu kien ta’ 30 sena [abs, u g[alhekk is-sentenza tnaqqset b’sena. Fil-;uri l-Qorti kienet qalet li f’dan il-ka] kienet se tmur aktar mill-massimu skont il-li;i min[abba n-natura tal-fatti talka], inklu] li Agius sar re/idiv, l-element ta’ predeterminazzjoni fl-att innifsu, in-nuqqas ta’ rimors muri mill-[ati, kif ukoll biex kul[add jifta[ g[ajnejh u jkun jaf x’pieni hemm fil-Li;i g[al min ja]]arda jerfa’ jdejh fuq xi persuna o[ra. Fl-appell [are; l-ispunt li meta ammetta, ir-ra;el kien sku]a ru[u u li qatt ma ried jasal sa fejn wasal u jikkommetti qtil. Kien irri]ulta wkoll li wara li qatel lil martu, Agius kien mar
bil-kalma kollha fl-G[assa talPulizija ta’ Ra[al :did, u talab g[al tliet affarijiet. Biex ja[sel idu, g[al sigarett u kikkra kafè. Hu dejjem kien jg[id li kien ta[t pressjoni, li dejjem emmen li l-mara tieg[u kellha relazzjoni ma’ xi [add u li anke riedet te[odlu l-propjetà li kellu f’kaw]a ta’ separazzjoni li kienet qed issir bejn il-koppja.
L-Im[allef Quintano kien qal fl-g[oti tal-ewwel sentenza li [add m’g[andu ja[seb li xi persuna tista’ taqbad u tie[u l-li;i f’idejha g[ax g[addejja minn xi tip ta’ pressjoni. Kien qal li din is-sentenza g[andha tittie[ed b[ala twiddiba serja lil kull min ja[seb li jista’ jaggredixxi lil martu jew lis-sie[ba tieg[u.
Is-sentenza t[alliet fil-massimu permessibbli tag[ha Irri]ulta li dakinhar tal-qtil, Roger Agius mar jistenna lil martu Catherine tasal bittrasport pubbliku. Mieg[u kien [a sikkina twila madwar 37 /entimetru u [biha f’basket li [a mieg[u apposta. X[in martu waslet fuq il-post, Roger Agius resaq vi/in tag[ha biex ikellimha u meta nduna li ma riditx tkellmu, ta daqqa bis-sikkina. X[in ra hekk Roger Agius telaq u mar l-G[assa tal-Pulizija ta’ Ra[al :did jag[ti ru[u f’idejn il-Pulizija. Ftit tal-[in wara, marru fil-post diversi medi/i u paramedi/i li [adu lil Catherine Agius l-isptar fejn sfortunatament hi tilfet [ajjitha waqt intervent kirur;iku.
Il-Qorti tal-Appell qalet li t[ossha mdejqa bil-gravità talka] u l-mod determinant u vjolanti dwar kif Agius ta bissikkina lil martu. F’ka]ijiet b[al dawn, dawk responsabbli g[andhom i[allsu g[all-azzjoni tag[hom, b’sentenza [arxa. Il-Qorti tal-Appell qablet malewwel Qorti Kriminali li trid tg[addi messa;; li reat b[al dan g[andu jkun punibbli severament u g[alhekk [alliet is-sentenza filmassimu permessibbli tag[ha. L-Avukati Veronique Dalli u Dean Hili dehru g[al Agius, filwaqt li l-Avukat Joseph Giglio deher b[ala parti/ivili g[all-membri tal-familja talvittma.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
5
LOKALI
L-ebda dokumentazzjoni li turi /ar L-Ispeaker u l-Prim kif ittie[det id-de/i]joni li Ministru ji/[du An;lu Farrugia kif mill [ar;a li jmiss ji;ifieri fil titwaqqa’ l-kaw]a tal-Australia Hall ukollL Ispeaker il Prim Ministru Joseph [ar;a ta nhar il {add li ;ej jirtira -
-
-
- L-Uffi//ju tal-Awditur :enerali Muscat, /a[du li tkellmu bejni-
Claire Mifsud
Mill-investigazzjonijiet li g[amel l-Uffi//ju tal-Awditur :enerali fil-files tadDipartiment tal-Artijiet u talQorti, irri]ulta li ma kien hemm l-ebda dokumentazzjoni li tindika b’mod /ar kif ittie[det idde/i]joni li titwaqqa’ l-kaw]a miftu[a mid-Dipartiment talArtijiet kontra l-Partit Laburista fuq ksur tal-kuntratt tal-proprjetà Australia Hall f’Pembroke. Dan [are; minn xhieda li ta Keith Mercieca, Head of Special Audits and Investigations flUffi//ju tal-Awditur :enerali meta kompla jiltaqa’ filParlament il-Kumitat g[allKontijiet Pubbli/i. Meta kien mistoqsi midDeputat Nazzjonalista Claudio Grech jekk dan jindikax good governance jew le, Mercieca wie;eb li dan ma jurix good governance.
Meta Mercieca kien mistoqsi mir-rappre]entanti tal-Gvern dwar dettalji ta’ xebh bejn il-ka] tal-Australia Hall u l-ka] taxShipbuilding, Mercieca wie;eb li dan ma kienx jag[mel parti mit-terminu tar-referenza talinvestigazzjoni li kien mitlub jag[mel l-Uffi//ju tal-Awditur. Qabel ma beda x-xhieda tieg[u, l-Avukat :enerali Peter Grech, is-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis qal li l-mistoqsijiet indirizzati lejn lAvukat :enerali g[andhom jirrispettaw is-sigriet professjonali tal-avukati. Fid-dawl ta’ dan, id-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi qal li b[ala l-politiku responsabbli bejn l-2008 u l-2013, huwa je]enta lill-Avukat :enerali mis-sigriet professjonali g[al dak li se[[ f’dawn is-snin. I/-Chairperson tal-Kumitat qal li mhux konxju li x-xhieda quddiem dan il-Kumitat
g[andha tkun illimitata. Meta l-Avukat :enerali beda x-xhieda tieg[u, huwa kien mistoqsi dwar il-parir tieg[u lillGvern. Huwa qal li l-parir tieg[u lill-Gvern kien li jekk il-Gvern kien lest jie[u riskju fuq l-art talMarsa, seta’ jifta[ kaw]a fuq lart ta’ Pembroke. Meta d-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi staqsa jekk sa Marzu 2013 kienx avvi/inat dwar transizzjonijiet dwar l-art ta’ Pembroke, l-Avukat :enerali qal li huwa j[oss li huwa marbut bis-sigriet professjonali u ma jistax iwie;eb din id-domanda. Fid-dawl ta’ dan u fid-dawl tal-fatt li Jason Azzopardi qal li g[andu iktar mistoqsijiet lillAvukat :enerali, b[al dwar meta kien avvi/inat l-ewwel darba mill-Partit Laburista, i/Chairman tal-Kumitat qal li se jkun qed jintalab ruling dwar jekk l-Avukat :enerali g[andux jixhed quddiem il-PAC.
L-Oppo]izzjoni se tivvota favur il-[atra ta’ Marie-Louise Coleiro Preca Minkejja li l-Prim Ministru ma ddiskutiex u ma segwix l-e]empju ta’ [ames snin ilu Il-Grupp Parlamentari talPartit Nazzjonalista lbiera[ iddiskuta n-nomina ta’ MarieLouise Coleiro Preca b[ala l-President ta’ Malta l-;did u se jivvota favur il-[atra ta’ Marie-Louise Coleiro Preca fil-Parlament.
Fi stqarrija, il-PN qal li minkejja li l-Prim Ministru Joseph Muscat tilef opportunità unika biex ikompli mal-e]empju e//ellenti li bih intg[a]el ilPresident George Abela [ames snin ilu, u minkejja l-fatt li l-
Prim Ministru Muscat lanqas biss kellu d-di/enza li jwettaq konsultazzjoni matura dwar il-President ta’ Malta l-;did, il-Partit Nazzjonalista ddikjara li se jkun qed ja[dem biex pajji]na jing[aqad wara l-President il-;did.
ethom biex b’xi mod ikun ostakolat il-pro/ess g[all-impeachment tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco. Fil-bidu tas-seduta tal-biera[, lIspeaker irrefera g[all-editorjal tal-gazzetta Sunday Times ta’ nhar il-{add li g[adda, u /a[ad dak li hemm allegat fih dwar ilka] imsemmi. L-Ispeaker qal li dak li ;ie allegat hu offensiv kemm g[alih personalment kif ukoll g[alih b[ala President tal-Parlament, l-og[la istituzzjoni tal-pajji]. Hu ta ordni lill-editur talgazzetta biex mhux aktar tard
,
’
-
-
,
kull kelma li qal fil-konfront tieg[u (tal-Ispeaker) u l-allegazzjoni li g[amel. Fin-nuqqas ta’ din id-dikjarazzjoni, li g[andha ting[ata l-istess prominenza, jittie[du passi skont il-li;i. Il-Whip tal-Gvern, Carmelo Borg, qal li ;ie nkarigat mill-Prim Ministru, li ma kienx pre]enti g[all-ewwel parti tas-seduta, biex ji/[ad li tkellem mal-Ispeaker dwar dan il-ka] fis-sens kif deskritt fl-editorjal. F’isem il-Prim Ministru wkoll saret it-talba biex l-editur ji//ara lpo]izzjoni tieg[u fl-ewwel [ar;a li jmiss.
AVVI} TAL-QORTI
Permezz ta’ digriet mog[ti mill-Qorti tal-Ma;istrati (Malta), fit-8 ta’ Jannar, 2014 ;iet ordnata l-pubblikazzjoni tal-estratt li jidher hawn ta[t g[all-finijiet ta’ notifika skont lArtikolu 187 (5) tal-Kodi/i ta’ Organizzazzjoni u Pro/edura ?ivili (Kap. 12). Joyce Lynn Bonello (KI 327284M), ta’ numru 21, Triq Sant’An;lu, Senglea, ippre]entaw rikors fil-21 ta’ :unju, 2014 fejn talbu lillQorti sabiex tikkundanna lil Christal Services Limited (C 17272), ta’ numru 123, Naxxar Road, Birkirkara, sabiex i[allsu lill-attri/i ddanni li g[andhom ji;u likwidati minn din l-Onorabbli Qorti, okkorendo bl-opera ta’ periti nominandi jekk ikun il-ka], rappre]entanti d-danni sofferti mill-attri/i konsegwenza diretta ta’ xog[ol ta’ water proofing li ma sarx skont is-seng[a u l-arti mis-so/jetà konvenuta, u danni o[ra li l-attri/i ;iet kostretta t[allas lis-sidien tal-proprjetà adja/enti g[all-[sarat ikkaw]ati fil-fond tag[hom, konsegwenza diretta tax-xog[ol li ma sarx skont is-seng[a u l-arti mis-so/jetà konvenuta. Ji;i dikjarat li f’kull ka] id-dannu soffert mill-attri/i ma je//edix l-ammont ta’ €11,646.87. Bl-ispejje] kollha kontra s-so/jetà konvenuta li minn issa hija in;unta in subizzjoni. Il-kaw]a (Rikors Nru 179#13MF) hija differita g[at-30 ta’ April, 2014 fid-9.30 a.m. Re;istru tal-Qorti tal-Ma;istrati (Malta), illum 21 ta’ Frar, 2014. ALEXANDRA DEBATTISTA G[ar-Re;istratur Qrati ?ivili u Tribunali
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
7
LOKALI
L-a[[ar tislima lil Gejtu Cuschieri Uffi/jali u [addiema tal-PN jsellmulu quddiem id-Dar ?entrali Charles Muscat
Mijiet ta’ nies taw l-a[[ar tislima lil Gejtu Cuschieri waqt ilfuneral li sar ilbiera[ filg[odu filKnisja Parrokkjali San Gejtanu, fil-{amrun. Cuschieri miet matul il-lejl bejn il-{amis u l-:imgha fl-età ta’ 81 sena. Gehjtu Cuschieri kien eksSurgent tal-Pulizija u eks-Kap tasSigurtà fid-Dar ?entrali tal-PN flag[ar ]minijiet tal-vjolenza politika f’pajji]na. G[all-funeral attendew fost lo[rajn l-Ispeaker An;lu Farrugia, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, l-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi, ilPresidenti Emeriti, Eddie Fenech Adami u Ugo Mifsud Bonnici, Deputati Parlamentarti u ufficjali tal-Partit Nazzjonalista u tal-Partit Laburista. Pre]enti wkoll uliedu Louis, eks-Deputat tal-PN, u Josef u l-familji tag[hom. Kien hemm ukoll rappre]entanti ta’ diversi g[aqdiet fil-{amrun min[abba li Gejtu Cuschieri kien attiv ukoll fil-lokalità tieg[u. Hu serva b[ala Kunsillier fil-Kunsill Lokali tal-{amrun u President talKumitat Sezzjonali tal-PN fil{amrun. Kien ukoll Vi/i President tasSo/jetà Mu]ikali San :u]epp u
President Onorarju tas-So/jetà, kif ukoll Segretarju :enerali tasSo/jetà Filarmonika La Vallette. Gejtu Cuschieri kien ukoll membru tal-Kumitat tal-klabb ta’ {amrun Spartans u g[amel ukoll xi ]mien b[ala President tal-istess kumitat. Fl-omelija il-Kappillan tal{amrun, Dun Henry Balzan li mexxa l-quddiesa tal-funeral, fakkar li Gejtu Cuschieri kien i[obb [afna lil San Gejtanu u miet propju fis-7 ta’ Marzu, jum San Gejtanu. Fakkar ukoll li Gejtu kien abbati ta’ San :org Preca u b[ala Sur;ent tal-Pulizija kien organizza l-funeral tieg[u. Fi tmiem il-quddiesa tal-funeral, sar korteo funebri matul Triq il-Kbira San :u]epp, fil-{amrun bis-sehem tas-So/jetà Mu]ikali San :u]epp u l-g[aqdiet fejn ittajru bnadar mezz’asta. Wara, il-korteo funebri g[adda minn Triq Mountbatten g[al quddiem id-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista fejn waqaf g[al ftit minuti biex l-uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista flimkien mal[addiema jsellmu lil Gejtu Cuschieri b’/ap/ipa twila. Wara l-funeral tkompla f’forma privata sa/-?imiterju ta’ Santa Marija Addolorata fejn saret id-difna.
Il-Kappillan tal-{amrun, Dun Henry Balzan, fakkar fl-omelija li Gejtu Cuschieri kien abbati ta’ San :org Preca u b[ala Sur;ent tal-Pulizija kien organizza l-funeral tieg[u (Ritratti> Martin Agius)
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
8
LOKALI
Il-[ajja ta’ George Abela mit-trobbija sal-Presidenza Pubblikazzjoni o[ra minn Kite Group
‘George Abela – Qalb innies’ hu ktieb ie[or li se ji;i ppubblikat minn Kite Group dan ix-xahar. Kite Group nehdew offerta ta’ qabel il-publikazzjoni li pemezz tag[ha kopja hardback tal-ktieb tista’ tinxtara € 25 minflok €30, filwaqt li kopja paperback tista’ tinxtara bilprezz ta’ €15 minflok €19. Il-ktieb jittratta l-[ajja ta’ George Abela mit-trobbija salPresidenza. Ta[t il-lenti ta’ min segwieh, [adem fil-qrib tieg[u jew analizzah. George Abela, lavukat, fl-isport, fit-trejdjunjoni]mu, fil-politika, fil-volontarjat u President. Il-ktieb b’kummenti wkoll tal-Prim Ministru Joseph Muscat, il-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil, leks-Prim Ministru Lawrence Gonzi, analisti, lecturers, Im[allef, u osservaturi. Din il-pubblikazzjoni hi m]ewqa wkoll b’ritratti millisba[, li w[ud minnhom qed ji;u ppubblikati g[all-ewwel darba. F’dan il-ktieb ilPresident George Abela jirringrazzja “lill-poplu Malti u
G[awdxi li bi [;aru u tista’ tg[id mill-ewwel ;urnata sala[[ar appo;;jana bil-kbir f’kull attività li organizzajna u kull fejn morna.”
Il-President Abela jirringrazzja lill-poplu g[all-appo;; kbir li tah Il-ktieb jista’ ji;i ordnat online minn fuq www.kitegroup.com.mt kif ukoll bilposta permezz tal-fuljett li ntbag[at f’kull dar. Il-ktieb se jitniehda uffi/jalment fit-28 ta’ Marzu li ;ej. Se jsiru sessjonijiet ta’ book signing mill-President George Abela fid-29 u fit-30 ta’ Marzu fejn il-pubbliku jista’ jsellem ukoll lill-President Abela fi tmiem il-Presidenza tieg[u. Kull min jixtri l-ktieb ikun qieg[ed jg[in lill-Malta Community Chest Fund.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
9
OPINJONI
Ma g[addiex mill-e]ami tal-opinjonisti B[alma nag[mel kull nhar ta’ {add filg[odu, anke l-{add li g[adda g[addejtu naqra lgazzetti, partikolarment il-pa;ni tal-a[barijiet u l-opinjonijiet. Kif kien mistenni, [afna mill-opinjonijiet kienu dwar il-[atra talPresident il-;dida ta’ Malta jew dwar l-ewwel sena tal-Gvern So/jalista. Analizzajt dak li ntqal dwar lewwel sena tal-Gvern immexxi minn Joseph Muscat. F’din lanali]i mhux se nikkunsidra lopinjonijiet imxandra mill;urnali Kul[add u It-Tor/a li naturalment idoqqu l-glorji talGvern u anqas dawk imxandra f’il-mument – inklu] l-artiklu tieg[i stess – g[ax b’mod ;enerali dawn jg[addu ;udizzju negattiv fuq l-ewwel sena tal-Gvern. Sfortunatament qed in[alli wkoll il-gazzetta Illum g[ax ma sibthiex. G[alhekk se nara dak li nkiteb dwar is-su;;ett imsemmi filMalta Today, is-Sunday Times u l-Malta Independent u nara kif [are; dan il-Gvern wara l-ewwel sena tieg[u. Fil-Malta Today, James Debono, fuq erba’ pa;ni janalizza l-[idma tal-Gvern. X’sab po]ittiv jew negattiv? Ng[id biss li elenka 12-il-de/i]joni po]ittiva li [a l-Gvern u 14 negattivi. Artiklu ta’ Michael Falzon ‘One year later: the travails of a democratic change’ jg[id li lGvern kellu jirtira millpo]izzjoni ori;inali tieg[u fil-ka] tal-pushback tal-immigranti irregolari u l-bejg[ ta/-/ittadinanza wara pressjoni mill-Unjoni Ewropea. Jg[id li l-Labour waqqaf il-[atriet ta’ Nazzjonalisti f’bordijiet tal-Gvern li kienu ilhom sejrin 25 sena i]da jrid jitg[allem kif ikun aktar ;ust fil[atriet li jag[mel u ma j/edix g[all-pressjoni tal-partitarji Laburisti u ja[tar nies li jixirqilhom, irrispettivament mill-kulur politiku tag[hom. Jg[id li lGvern sab diversi ka]i ta’ korruzzjoni imma jrid i]omm mal-
weg[da elettorali li ma jittollera ebda tip ta’ korruzzjoni u jie[u passi anke jekk ikun hemm Laburisti involuti, mhux kif sar fil-ka] tal-ismart meters. Jg[id li fil-qasam tal-ener;ija saru passi po]ittivi u anke fir-relazzjonijiet internazzjonali g[alkemm ilGvern g[ad irid jitg[allem kif i;ib ru[u mal-Unjoni Ewropea. Isemmi b’mod po]ittiv ilqasam tal-libertajiet /ivili, irriforma tal-;ustizzja u l-finanzjament tal-partiti. Min-na[a l-o[ra jg[id li kuntrarju g[allimpressjoni li pprova jag[ti Joseph Muscat, ma kien hawn ebda bidla radikali fil-pajji]. G[ad fadal problemi fil-qasam tal-pensjonijiet, is-sa[[a u l-integrazzjoni so/jali, fost o[rajn.
Mario Schiavone mario.p.schiavone@gmail.com
i]-]ieda fil-qg[ad hi inkwetanti. Jg[id ukoll li filwaqt li l-Gvern beda b’[afna entu]ja]mu u ideat ;odda, f’xi ka]i wera li mhux ippreparat u ma kkonsultax, u dan wasslu g[al diversi ]elqiet.
Meta wie[ed ikollu fil-mi]ien il-kummenti po]ittivi u negattivi, jo[ro; li l-Gvern m’g[addiex mill-e]ami L-editorjal tal-istess ;urnal ‘One year later...’ jag[ti ;udizzju po]ittiv lill-Gvern fil-qasam talener;ija, fil-qasam tad-drittijiet /ivili u l-edukazzjoni. Fil-qasam tal-meritorazija, il-Gvern falla. Kien hemm ukoll ind[il flawtonomija ta’ istituzzjonijiet pubbli/i. Il-Gvern mhux jimplimenta s-slogan Malta Tag[na Lkoll. L-istatistika turi li qed ji]died [afna l-impjieg malGvern b’konsegwenzi fuq lekonomija. Il-Gvern espona l-
pajji] g[al [afna kritika negattiva bl-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza. Fis-Sunday Times, Herman Grech janalizza ‘Labour’s Year at the Helm’ u jsib b[ala po]ittiv ilqasam tal-ener;ija u dak tad-drittijiet tal-minoranza u jsemmi wkoll ir-riforma fil-qasam tal;ustizzja, u /-child care b’xejn. Filwaqt li b’mod ;enerali lekonomija baqg[et miexja wara li l-Gvern l-ewwel adotta l-Ba;it imfassal mill-Gvern ta’ qablu u mbag[ad g[amel ie[or popolari,
Min-na[a l-o[ra l-artiklu jelenka b[ala oqsma negattivi li fihom il-Gvern falla: il-qasam tas-sa[[a, il-kultura, l-ambjent, il-meritokrazija, l-immigrazzjoni, ilPulizija, l-Armata u l-bejg[ talpassaporti. L-editorjal ‘Labour: one year on’ jistaqsi jekk il-Partit Laburista fil-Gvern hux dak li kien jg[id li jrid ikun meta kien g[adu flOppo]izzjoni. Jibda bil-po]ittiv u jg[id li fil-qasam ekonomiku, ilGvern ta’ Joseph Muscat qed jadotta politika favur in-negozju, l-ekonomija baqg[et miexja u hemm titjib fil-finanzi tal-Gvern. Min-na[a l-o[ra, Malta Tag[na Lkoll ma tidher imkien u Muscat g[amel [atriet parti;jani u nesa lmeritokrazija. Il-[atriet fl-Armata saru b’mod parti;jan u l-[atra ta’ Deputati Laburisti f’postijiet e]ekuttivi turi politika ta’ ‘Jobs for the Boys’. Kellna wkoll il-farsa ta’ kif il-Gvern introdu/a l-iskema tal-bejg[ tal-passaporti. Il-mod kif il-Gvern jittratta mal-Unjoni Ewropea ukoll hu ta’ t[assib.
It-t[assib espress minn g[aqdiet ambjentali dwar il-ka//a u li]vilupp, il-Gvern mhux jag[ti kasu. Fil-qasam tal-;ustizzja, l-editorjal ifa[[ar ir-riformi li qed jintrodu/i l-Gvern i]da min-na[a lo[ra l-Gvern qed ji;i jaqa’ u jqum mill-istituzzjonijiet tal-pajji] u dan hu [a]in. Hu tal-mist[ija kif il-Gvern mexa fil-ka] talimpeachment tal-Im[allef Farrugia Sacco. L-amnestija lil min xa[[am lill-uffi/jali talEnemalta fil-ka] tal-ismart meters tikkuntrasta bil-kbir ma’ dak li sar fil-qasam tal-;ustizzja. L-artiklu tal-eks-Ministru Laburista Lino Spiteri ‘Like a Candle in the Breeze’ filwaqt li b’mod ;enerali jag[ti vot favorevoli g[all-[idma tal-Gvern So/jalista fl-a[[ar sena, jg[id li lGvern mhux sejjer [a]in, imma jsostni li mhux sejjer tajjeb daqskemm kien mistenni. Jg[odd li l-Gvern m’g[adux ifakkarna li Malta Tag[na Lkoll. Ikompli jikkritika l-[atra ta’ Marie Louise Coleiro Preca g[all-post /erimonjali ta’ President tarRepubblika meta din kienet l-aktar Ministru popolari u li qed ja[dem. Jg[id li fl-elezzjonijiet talParlament Ewropew se naraw jekk dawk in-Nazzjonalisti li vvutaw Labour humiex kuntenti bil-[idma tal-Gvern fl-ewwel sena tieg[u. M’hemmx dubju li l-Gvern [aqqu tif[ir g[all-mod kif mexa fil-qasam tal-libertajiet /ivili u biex g[amel lil Malta aktar sekulari minn qatt qabel. L-ekonomija sejra tajba filwaqt li l-qg[ad li skont Spiteri beda ji]died fl-a[[ar xhur tal-Gvern pre/edenti, kompla ji]died u dan hu ta’ t[assib. L-investiment barrani ;ej u lMalta Enterprise kellha su//ess. Evarist Bartolo wkoll kellu su//ess fil-Ministeru tieg[u. Il-Malta Independent on Sunday g[andha intervista malPrim Ministru Joseph Muscat li kif inhu naturali jdoqq it-trombi tal-Gvern tieg[u u jsostni li lGvern qed iwettaq dak li
wieg[ed. Min-na[a l-o[ra, artiklu tal-Mexxej Nazzjonalista Simon Busuttil jg[id li l-Gvern qed jag[mel bil-kontra ta’ dak li wieg[ed fil-Programm Elettorali. St[arri; li g[amlet din ilgazzetta dwar l-ewwel sena talGvern filwaqt li juri li 51.3% (anqas mir-rata li biha l-Gvern reba[ l-a[[ar elezzjoni ;enerali) ji;;udikaw b’mod po]ittiv lillGvern huma 49.7% li jqisu li lGvern qed jag[mel dak li wieg[ed fil-programm elettorali. L-editorjal tal-Independent on Sunday, ‘Year one: a mixed bag’ jg[id li f’din l-ewwel sena, ilGvern kellu t-tajjeb u l-[a]in tieg[u. Il-kwistjonijiet b[allbejg[ ta/-/ittadinanza, l-insistenza g[al [a]na kbira ta’ ]ejt fuq vapur fil-bajja ta’ Marsaxlokk, tfew dawk l-affarijiet po]ittivi li wettaq il-Gvern. B’mod po]ittiv l-editorjal isemmi l-oqsma tal-libertajiet /ivili, ledukazzjoni bl-introduzzjoni talkoedukazzjoni, il-klassijiet taletika. Min-na[a l-o[ra, il-mod kif il-Gvern mexa fil-qasam talimmigrazzjoni irregolari u l-bejg[ ta/-/ittadinanza jtappnu dak li g[amel po]ittiv. Fl-artiklu tieg[u Stephen Calleja jikkritika lill-Gvern g[al kif mexa fil-qasam tal-meritokrazija, l-iskema ta/-/ittadinanza, l-immigrazzjoni, il-ka] ta’ ksur ta’ privile;; kontra l-Kap tal-Oppo]izzjoni, l-iskandlu talismart meters, il-Pulizija, innuqqas ta’ konsultazzjoni fil-[atra tal-President, il-qasam tas-sa[[a u l-istinazzjoni li ma jismax lirresidenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a fuq il-kwistjoni tal[azna tal-gass f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk, filwaqt li kellu kliem ta’ tif[ir g[ar-riforma tal-;ustizzja u l-qasam turistiku. Meta wie[ed ikollu fil-mi]ien il-kummenti po]ittivi u dawk negattivi dwar l-ewwel sena talGvern So/jalista, m’hemmx dubju li l-Gvern ta’ Joseph Muscat ma g[addiex minn dan le]ami.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
10
OPINJONI
Il-forma fuq is-sustanza 1. Sena wara l-[atra ta’ dan il-Gvern, je[tie; li int u jien nistaqsu u nfittxu t-twe;ibiet. Xi nbidel fil - politika u l messa;;i li l - Gvern qed jibg[at? In[oss li t-timbru ta’ dan il-Gvern jinsab fil-fissazzjoni tad - dehra , tal - forma li g[andha tipprevali fuq is-sustanza . Hemm min isej[ilha vanaglorja , jew nar/issi]mu politiku. Gvern immexxi minn min i[obb lilu nnifsu u li g[alih l-essenzjali hu kif se jidher illum, mhux tant x’se ji;ri g[ada jew id - die[la . G[alhekk il-kliem bombastiku. Gvern ossessjonat bil-forma 2. Ftit jiem ilu fil-Corriere
della Sera kien hemm anali]i tal - ewwel diskorsi fil Parlament ta ’ Renzi b[ala Prim Ministru Taljan, u laqatni immens g[ax seta’ kien qed jitkellem fuq Muscat : “ Dal punto di vista comunicativo, la
mossa che ha più spiazzato è che Renzi ha rovesciato la forma con il contenuto. Renzi, più o meno consapevolmente, ha provato ad aggiornare uno degli spunti più famosi di McLuhan , quello riassunto dallo stranoto e abusato slogan ‘Il medium è il messaggio’. A ben guardare , gli argomenti che ha presentato nei suoi due discorsi contano molto poco, sono quasi un accessorio , inevitabile quanto in fondo superfluo. La sola cosa che importava era il tono, la forma, l’amore per la battuta dall’effetto facilmente prevedibile o per il passaggio emotivo da telefilm americano. Renzi, di fronte alle Camere , è puro gesto, mezzo (ancora) senza contenuto.” 3. Dan il-Gvern ossessjonat bil-forma. Jemmen bil-qawwa li l-medium, ji;ifieri l-g[odda li tintu]a bies jasal il-messa;;, hu hu stess il-messa;;. I]da
In[oss li t-timbru ta’ dan il-Gvern jinsab fil-fissazzjoni tad-dehra... Gvern immexxi minn min i[obb lilu nnifsu u li g[alih l-essenzjali hu kif se jidher illum
Jason Azzopardi jason.azzopardi@gov.mt
dan qisu dar mibnija fuq irramel. Bi]-]mien u bl-elementi, din il-binja taqa’. Hekk se ji;rilu dan il-Gvern g[ax ilpolitika tieg[u mhix mibnija fuq il-blat. Fil-fatt dan l-istess artiklu jkompli hekk: “Non è detto che questo stile, il ribaltamento tra forma e contenuto, porti a frutti reali. Come sempre, in ogni forma di comunicazione, arriva il momento in cui il concreto deve prendere il posto dell’astratto, altrimenti si crea un circolo vizioso, il serpente si mangia la coda.” Jasal il-mument tal-verità 4. Fi kliem ie[or,
jasal il-
Il-Partit Nazzjonalista jrid ikompli juri, kif qed jag[mel tant tajjeb Simon Busuttil, li hu l-partit tas-serjetà, anke jekk mhux tal-perfezzjoni jew li jwieg[ed kollox lil kul[add. Irridu nuru li jimpurtana [afna aktar mis-sustanza milli mill-mod kif inwassluha mument tal - verità . Dak hu xog[olna . Li nfiehmu u nistiednu lin-nies jistaqsu, kif g[amel il - Kap tal Oppo]izzjoni l - {add li g[adda. Int qed tg[ix a[jar? Isservizz tas-sa[[a g[alik mar ’il quddiem jew lura? Il-Gvern ]amm mal-weg[di li g[amel sena ilu? Il-qg[ad ]died jew naqas? Proprju l-;img[a li g[addiet mort g[and koppja, fuq talba tag[ha, minn {al Tarxien li flelezzjoni li g[addiet it-tnejn ivvutaw g[all-ewwel darba lilLabour. G[andhom madwar 48 sena u filwaqt li r-ra;el hu self employed, il-mara hi impjegata b’paga tajba. Ir - ra;uni g[ala vvutaw lil Muscat kienet g[ax emmnu bis-serjetà li Malta se tkun dif-
ferenti, a[jar u li kul[add ikun stmat indaqs. Ir-ra;el qalli “lg[ajta tieg[u ta’ Malta Tag[na Lkoll jien emmintha u blajtha, g[ax deherli li Muscat kien qed jg[idha mill-qalb”. Sena wara, qalli li jixtieq jigdem ilminkeb, i]da ma jistax. Is-serjetà tal-Partit Nazzjonalista 5. Il-Partit Nazzjonalista jrid ikompli juri, kif qed jag[mel tant tajjeb Simon Busuttil, li hu l - partit tas - serjetà , anke jekk mhux tal-perfezzjoni jew li jwieg[ed kollox lil kul[add.
Irridu nuru li jimpurtana [afna aktar mis-sustanza milli millmod kif inwassluha. Is-serjetà ;;ib ir-rispett tannies. Ir-rispett i;ib il-fidu/ja tag[hom.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta‘ Marzu 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL
Messa;;i xejn sbie[ fl-ewwel sena ta’ Muscat
Issa li g[addiet l-ewwel sena tal-Gvern tal-Prim Ministru Muscat, g[andna stampa /ara f’liema direzzjoni se jie[u lil pajji]na u lillpoplu Malti u G[awdxi tul din il-le;i]latura. Il-messa;;i li di;à ta Muscat xejn mhuma sbie[. Xejn ma jawguraw li din il-le;i]latura se tkun ming[ajr skossi, jew li pajji]na se jkompli miexi fid-direzzjoni li kien jinsab fiha sena ilu. Il-qg[ad imiss is-7,800 I]-]ieda fil-qg[ad hi inkwetanti. Il-qg[ad issa mess is-7,800 u ]died b’500 kemm ilu fil-gvern Muscat – ]ieda wkoll fi]-]g[a]ag[ ifittxu x-xog[ol li issa telg[u g[al 15%. U dan waqt li l-bqija talEwropa qed tnaqqas il-qg[ad. U minbarra s-sitwazzoni inkwetanti tal-qg[ad, i/-/ifri tal-Unjoni Ewropea qed juru b’mod /ar li f’Malta hawn suq [a]in u nuqqas ta’ bejg[ – dan waqt li qed insofru tnaqqis fl-importazzjoni ta’ prodotti sinifikanti, tnaqqis fl-esportazzjoni u tnaqqis fil-produzzjoni industrijali b’waqg[a li [allietna l-a[[ar fl-Ewropa fl-a[[ar tliet xhur – waqt li tal-[wienet qed igergru minn nuqqas ta’ bejg[ u in/ertezza – u waqt li l-fidu/ja tal-konsumatur qed tonqos. Tolleranza ta’ mija fil-mija lill-korruzzjoni Rajna wkoll kif l-iskandlu tal-ma[fra tar-reat separat tat-tix[im fliskandlu tas-serq ta’ miljuni kbar f’elettriku, kellu l-ind[il tal-Prim Ministru Muscat lill-Pulizija. Il-messa;; hu /ar – li f’pajji] immexxi minn Muscat it-tix[im mhu xejn u li l-Gvern ta’ Muscat qed jag[ti tolleranza ta’ mija fil-mija lill-korruzzjoni. :uri kontra l-Kap tal-Oppo]izzjoni Fl-im;iba tieg[u lejn l-Oppo]izzjoni, esperjenzajna di;à l-arroganza ta’ Muscat meta fil-Parlament beda ;uri ina//ettabbli kontra l-Kap tal-Oppo]izzjoni g[aliex qal li kien hemm ind[il politiku biex inqaleb il-kors tal-;ustizzja anke fil-ka] ta’ John Dalli li kien qed ji;i investigat dwar allegazzjoni gravissima ta’ talba g[al tix[im ta’ 60 miljun ewro biex jinbidlu r-regolamenti Ewropej tat-tabakk favur kumpanija }vedi]a. Fil-Parlament ukoll, rajna lil Muscat jipprova jdewwem u jtawwal kemm jifla[ hu u jer;a’ jinda[al fil-kors tal-;ustizzja anke fil-ka] tal-Im[allef Farrugia Sacco biex jiddefendi lil missier kandidat Laburista u li nstab prima facie [ati ta’ m;iba [a]ina millKummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal-:ustizzja u li Muscat kien qal li g[andu jitne[[a ‘minnufih’. Jankra [a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk Qed nesperjenzaw ukoll lil Muscat [siebu fil-karriera tieg[u flok jisma’ dak li qed jg[idulu n-nies kollha qrib il-bajja ta’ Marsaxlokk fejn se jankralhom tanker tal-gass g[al snin twal b’periklu g[alihom u g[all-power station stess li se jkun [dejha, flok imqar jankra l[a]na tal-gass barra l-bajja u ’l bog[od mill-kosta Maltija. Muscat lanqas mhu jwettaq dak li ftiehem dwar l-iskema tal-bejg[ ta/-/ittadinanza u g[a]el ukoll bil-maqlub tal-pass importanti li kien
g[amel Gvern Nazzjonalista [ames snin ilu meta g[a]el President mix-xaqliba tal-Oppo]izzjoni.
Jistieden lil Yanukovych waqt li l-poplu jwarrbu B’rabta mal-politika internazzjonali, rajna kif fi]-]mien li flUkrajna l-poplu kien qieg[ed iwarrab lil Yanukovych li ried iwaqqaf it-triq tal-Ukrajna lejn l-Ewropa, il-Prim Ministru Muscat stiednu Malta u ried jag[tih ;ie[ u pranzi ad unur tieg[u. Dawn huma kollha messa;;i li juru li l-affarijiet sejrin lura mhux ’il quddiem u li l-poplu mhux i[ossu komdu b’[afna de/i]jonijiet li di;à [a l-Gvern ta’ Muscat f’din l-ewwel sena tieg[u.
Triq it-Tigrija, il-Marsa, tinsab fi stat di]astru] bil-[ofor kbar li nfet[u
Fi stat di]astru] Fil-pre]ent Triq it-Tigrija filMarsa tinsab fi stat di]astru] bil[ofor kbar li nfet[u. Din it-triq, lewwel nett min[abba n-numru ta’ residenti li joqog[du fiha, tintu]a [afna minn [afna sidien ta’ ]wiemel, li ta’ kuljum ini]]lu ]]wiemel tag[hom g[at ta[ri; jew g[al ;iri fil-korsa. Issa jekk ja[sel xi trainer jew ]iemel jaljena naqra rasu, jispi//a jibla’ xi [ofra u ]-]iemel jista’ jikser saqajh. Minbarra hekk, fittriq hemm numru mhux [a]in ta’ [wienet fosthom tat-te, in;enji ta]-]wiemel kif ukoll [anut kbir ta’ in;enji tal-karozzi. Minbarra
hekk, numru kbir ta’ vetturi, mijiet, spe/jalment filg[odu jag[mlu u]u minn din it-triq, biex jaqbdu Triq Di/embru 13. L-g[an li g[alih qed nikteb din l-ittra huwa biex nara min hu responsabbli biex isewwi din ilfamu]a triq, g[ax il-Kunsill Lokali tal-Marsa jg[id li hija responsabbiltà tal-Malta Transport, u vi/iversa, tal-Malta Transport jg[idu li taqa’ ta[t ilKunsill Lokali. Nittama li din ma taqax fuq widnejn torox u jie[du passi biex il-[ofor li la[qu livell ta’ craters ]g[ar, jissewwew. Twanny Bugeja Segretarju :enerali MRC
Nag[mlu l-kontijiet Wara sena biss, l-elettorat Malti u G[awdxi g[andu [afna kontijiet x’jag[mel mal-Prim Ministru Joseph Muscat li mexa b’arroganza kbira tul l-ewwel sena tieg[u. L-akbar kont isir erba’ snin o[ra.
A. Mangion {‘Attard
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link. com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon Id-Deputat So/jalista Alex Sceberras Trigona kien ikkundannat mill-Qorti biex fi ]mien xahar jikkonsenja lil koppja minn Tas-Sliema sett tas-sodda li kien il-premju f’lotterija organizzata waqt coffee morning li sar f’ismu lejlet l-elezzjoni ta’ qabel, jew inkella j[allas lill-istess koppja Lm700, li hu l-valur tal-istess kamra tas-sodda. F’/itazzjoni o[ra li ppre]entaw fil-Qorti tal-Kummer/ l-a[wa Cecil u Henry Pace, xlew lil Karmenu Mifsud Bonnici, b[ala eks-Kontrollur tal-BICAL, li kka;unalhom danni fl-ammont ta’ Lm200,000 meta b’g[a;la qabad u bieg[ il-Lukanda Castille.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
12
ANALI}I
Mixja ta’ [dax-il sena {dax-il sena ilu kont g[adni student fl-Università ta’ Malta. Niftakar /ar ng[ix l-emozzjoni tal-kampanja tar-referendum g[ad-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u e]att wara ng[ixu kampanja elettorali wara li inkredibbilment il-Partit Laburista mhux talli m’a//ettax ir-ri]ultat u x-xewqa talma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi, talli kien interpreta rri]ultat fir-referendum b[ala reb[a g[al min ried partnership mal-Unjoni Ewropea. }mien mill-isba[
Kien ]mien sabi[ u e//itanti. Illum meta n[ares lura lejn dak li g[addejna minnu, in[ossni kburi aktar minn qatt qabel li jien g[ext din l-esperjenza tant sabi[a flistorja politika ta’ pajji]na. Fuq kollox, meta n[ares lura lejn [dax-il sena ilu, in[ossni kburi li kont fuq in-na[a t-tajba tal-istorja ta’ pajji]i. Din kienet l-ewwel darba li jien kelli d-dritt g[all-vot u llum nifhem aktar minn qatt qabel kemm kienet g[aqlija d-de/i]joni li [adt dakinhar li nivvota iva biex Malta ssir membru talUnjoni Ewropea. G[addew [dax-il sena minn dak il-jum tal-g[a]la u l-isfera politika ta’ pajji]na nbidlet mhux ftit. Illum min oppona bis-sa[[a kollha s-s[ubija ta’ pajji]na flUnjoni Ewropea jinsab fit-tmun tal-pajji] g[aliex il-poplu hu sovran u g[andu dritt jag[]el hu lil min imexxih. I]da fl-istess waqt, f’dawn lewwel snin ta’ s[ubija, pajji]na [ataf kull opportunità li tag[tih lUnjoni Ewropea biex illum hu pajji] aqwa u aktar b’sa[[tu minn [dax-il sena llu. F’dawn l-a[[ar snin pajji]na tant kiber li llum nistg[u nitqabblu ma’ kull pajji] ie[or Ewropew. Id-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea tana r-ri]ultati li l-Partit Nazzjonalista kien wieg[ed u tkellem dwarhom fil-kampanji
Ritratt storiku li jimmarka d-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea
G[addew [dax-il sena minn dak il-jum tal-g[a]la u l-isfera politika ta’ pajji]na nbidlet mhux ftit. Illum min oppona bis-sa[[a kollha s-s[ubija ta’ pajji]na fl-Unjoni Ewropea jinsab fit-tmun tal-pajji] g[aliex il-poplu hu sovran u g[andu dritt jag[]el hu lil min imexxih elettorali tal-2003. Tie[u gost Tassew ka] li min kien jg[id li tara individwi lokali li f’dawn l- pajji]na se jkun makku tal-bara[[ar snin mhux biss [atfu l- rani, kellu nuqqas kbir ta’ vi]joni opportunitajiet li toffri l-Unjoni g[al pajji]na. Ewropea, i]da llum g[andhom rwol importanti fl-istituzzjonijiet ’Il bog[od Ewropej u qed jag[tu kontribut mill-parti;jani]mu importanti lil pajji]na. Ming[ajr ma nkun parti;jan, jekk f’dawn l-ewwel [dax-il sena pajji]na kien storja ta’ su//ess flUnjoni Ewropea, il-mertu ta’ dan kollu g[andu jmur lejn il-PN u lmexxejja politi/i li mexxew lil dan il-partit f’dawn l-a[[ar snin. Nibda biex insellem lil Eddie Fenech Adami li matul il-karriera politika tieg[u mhux biss [adem biex ;ab il-libertà tal-espressjoni f’pajji]na, talli flimkien ma’ politi/i o[ra b[al Guido de Marco, Louis Galea u o[rajn, wassal lil Malta fuq l-g[atba tal-Unjoni Ewropea. Kien Fenech Adami li ta lillMaltin il-passaport Ewropew u l-
a//ess sabiex a[na ]-]g[a]ag[ nimir[u fl-opportunitajiet li toffri din is-s[ubija. {adie[or ried i/a[[ad lil pajji]na u li]]g[a]ag[ minn dawn l-opportunitajiet u llum din l-istess persuna qed titlob il-vot tieg[i u tieg[ek biex hi tkun tista’ tag[mel gwadann finanzjarju minn xi [a;a li qatt ma emmnet fiha. Lawrence Gonzi kien il-politiku Malti li g[araf jag[ti gwida lil pajji]na sabiex bl-a//ess f’idejna na[tfu dak li kull membru talUnjoni Ewropea g[andu dritt li jie[u mis-s[ubija ta’ pajji]u. Gonzi kien il-politku li b’g[aqal u dedikazzjoni mexxa lil Malta fl-ewwel snin tag[ha flUnjoni Ewropea u ta lill-poplu Malta stil ;did ta’ politika bi sfond Ewropew. Gonzi [adem sabiex pajji]na jikseb il-kredibbiltà fl-Ewropa u dan g[amlu b’su//ess kbir tant li ksibna rrispett ta’ kull pajji] ie[or fiddinja. G[alkemm sal-lum g[adu qatt ma kien Prim Ministru, il-Kap tag[na llum Simon Busuttil kellu sehem importanti u dirett f’din ilmixja ta’ Malta fl-Ewropea. Busuttil kien parti mit-tim Malti li ta gwida lil pajji]na biex ilpoplu tag[na jivvota favur lUnjoni Ewropea. Eventwalment sar membru tal-Parlament Ewropew u llum ilkoll nafu lil Busuttil kien wie[ed mill-aqwa Membri Parlamentari Ewropej li
Christian Micallef
micallef_christian@yahoo.co.uk
qatt kellu pajji]na. {adem u kiseb ir-ri]ultati li fissru xog[ol u investiment g[al pajji]na. {dax-il sena wara l-g[a]la {dax-il sena wara l-g[a]la importanti li g[amel pajji]na,
Busuttill illum g[andu rwol ie[or x’jaqdi; Kap ta’ partit li jinsab flOppo]izzjoni u li qed jinbena mill-;did biex kif fil-passat ksibna su//ess g[al pajji]na millopportunitajiet li ;ew quddiemna, nag[mlu l-istess fil-futur qarib. Konvint li dan l-g[an jista’ jinta[aq jekk kull min g[andu rieda tajba jag[ti xi forma ta’ kontribut fit-tkabbir ta’ dan ilpartit li dejjem kien fuq in-na[a ttajba tal-istorja ta’ Malta. Christian Micallef hu l-Vi/iSindku tal-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
13
ATTWALITÀ Rakkonti u esperjenzi (9)
Issa li g[adda l-Karnival se nibqg[u bil-maskra f’wi//na^ Ftit tal-jiem ilu lkoll konna fil;ranet tar-renju tal-bluha, ]mien il-Karnival meta donnu g[al ftit ta]-]mien huwa permess li ninsew ftit ir-realtà tal-[ajja ta’ kuljum u nid[lu f’dinja ta’ tba[rid, xalar u lbies ta’ kostumi differenti. Il-Karnival idda[[al f’Malta mill-Kavallieri tal-Ordni ta’ San :wann, ordni aristokratiku li ;ab mieg[u t-tradizzjonijiet u ddrawwiet li nibtu fi [danu minn tant membri tieg[u ;ejjin minn diversi pajji]i Ewropej. Ma jistax jonqos li allura dawn id-drawwiet, fosthom il-Karnival, idda[[lu f’pajji]na wkoll u qabdu l-art, g[ax ;ensna, b[all-;nus Mediterranji l-o[ra, huwa poplu li j[obb jiddeverti u jesprimi l[sus tieg[u b’mod estrovert. Kien hemm ]mien meta donnu ma kienx hawn kunsens f’Malta g[al meta g[andna norganizzaw dawn il-festi min[abba li t-temp jaf ma jkunx [anin wisq. Imma issa jidher li kul[add qabel li ]mien il-Karnival huwa pre/i]ament qabel ]mien irRandan, ]mien li fih il-Knisja Kattolika t[ejjijna g[all-festi kbar tal-G[id. Intant, hawn min jg[idlek li ssena kollha hi Karnival. Dan g[all-fatt li fil-[ajja kultant issib nuqqas ta’ ordni u dixxiplina fil[ajja tal-pajji]. Ma nid[olx f’dan il-mertu ta’ min jirra;una hekk. Ng[id biss li dawn il-;ranet tal-Karnival i;ibu mag[hom [afna xog[ol g[ad-dilettanti, laktar dawk id-dilettanti numeru]i mill-Belt Valletta, li tant ja[dmu u jirsistu biex ikollna Karnival ikkulurit u ori;inali. Ma ninsewx ukoll li l-Karnival huwa wkoll attrazzjoni turistika li ji;bed lejn pajji]na tant persuni li ji;u spe/ifikament i]uru lil pajji]na biex ikunu pre]enti g[al dan l-avveniment. L-ilbies tal-maskri
Aspett dominanti fil-Karnival huwa l-ilbies tal-maskri. {afna li jie[du sehem fil-Karnival jag[mlu mezz sabiex f’dawn ilftit jiem ta’ bluha, meta donnu kollox ikun permess, jilbsu maskri ta’ persuna;;i o[ra u jag[mlu tabirru[hom u ja;ixxu b[al dawn il-persuna;;i. Hekk issib min jilbes ta’ prin/ep, jew ta’ ba[ri inkella ta’ pirata. Tant persuna;;i li j]ewqu u jag[tu kulur lill-Karnival tag[na. S’hawnhekk ma fiha xejn [azin, fil-fehma tieg[i, dment li dak li
Il-maskri huma sbie[ u hemm posthom fil-Karnival biss. Ming[ajr maskri fl-a;ir tag[na jkun a[jar g[alina u g[as-so/jetà kollha kemm hi
Inkunu qeg[din nilbsu maskra o[ra meta nippretendu li nkunu dak li m’a[niex, meta ma na//ettawx ir-realtà li nkunu ninsabu fiha u nippretendu jew nag[mlu tabirru[na li qeg[din f’/irkustanzi li fil-fatt ma nkunux fihom jkun jirrispetta lill-o[rajn u ma jag[ti ebda fastidju li jdejjaq lil dak li jkun. Il-problema titfa//a meta jispi//a l-Karnival,u jkun hemm min ma jne[[ix il-maskra minn wi//u. M’iniex nirreferi g[allmaskra ta’ Zorro jew ta’ Cindirella li tkun qamet ftit flus mhux [azin lil dak li jkun sabiex jixtriha, imma g[al maskra o[ra, li ma tidhirx bl-g[ajnejn tal-bniedem imma tkun tin[ass u tinduna biha fl-atte;;jament ta’ dak li jkun. G[ax inkunu qeg[din nilbsu maskra o[ra meta nippretendu li nkunu dak li m’a[niex, meta ma na//ettawx ir-realtà li nkunu ninsabu fiha u nippretendu jew nag[mlu tabirru[na li qeg[din f’/irkustanzi li fil-fatt ma nkunux fihom. Din hija maskra li tag[mel [afna [sara lilna u lil kull min imiss mag[na.
U kultant tant nie[du pja/ir nilbsu maskra ta’ dan it-tip, li lanqas nibqg[u niddistingwu bejn ir-realtà u bejn dak li nkunu qed nilag[buha li a[na. Kultant iva, ikun veru iebes li ta//etta rrealtà li tkun tg[ix u ssib ruhek fiha, imma l-alternattivi g[al hekk jafu jkunu aktar ibsin u ta’ [sara.
minna jippruvaw jog[;bu, kif ng[idu bil-Malti, lil Alla u lixxitan fl-istess [in? Dawn ikunu nies bla karattru, bla sinsla? Jista’ jkun. Il-konvenjenza taf tirba[na, u mhux lewwel darba fil-[ajja li na;ixxu skont i/-/irkustanza li nsibu ru[na fiha, ming[ajr ebda rispett lejn il-verità. Induru ma’ kull ri[ b[all-pinnur. Il-[ajja mbag[ad issir gibda wa[da. Maskri differenti Tg[id mhux maskra nkunu qed U minkejja li taf tag[tik pja/ir nilbsu u nippretendu li nkunu dak tal-mument, ]gur li s-sodisfazli m’a[niex, meta ming[ajr kom- zjon li ji;i mill-ir;ulija u mirpetenza nitkellmu fuq su;;etti li rispett lejn il-verità jkun nieqes. fihom xejn ma nkunu esperti, U hija l-verità li te[lisna! b’mod li nkunu qisna qeg[din nippontifikaw? Inkunu dak li a[na Mhux maksra tkun meta Il-maskri huma sbie[ u hemm nesprimu ru[na fuq tali su;;ett posthom fil-Karnival biss. Filmod ma’ xi w[ud, imbag[ad ma’ [ajja ta’ kuljum, aktar ma nkunu o[rajn nesprimu ru[na fuq l-ist- trasparenti u ming[ajr maskri fless su;;ett b’mod oppost? G[ax a;ir tag[na, aktar ikun a[jar inkella kif tispjega li xi w[ud g[alina u g[as-so/jetà kollha
Joe Micallef josmic@go.net.mt
kemm hi. Anke meta l-[ajja taf tag[tina bil-[arta, il-gidba meta ma nkunux dak li a[na ;;ib fuqna gwaj akbar. Jiswa g[alina li jekk irridu nilbsu maskra, nixtru wa[da tal-persona;; favorit tag[na u nilbsuha biss fil-;ranet tal-Karnival. Il-kumplament tas-sena nag[mlu premura li nkunu biss dak li fir-realtà a[na, ming[ajr ebda pretensjoni ]ejda jew sens ta’ inferjorità mhux f’postu. Dan jg[odd g[al kull sfera tal-[ajja – fil-[ajja so/jali tag[na, reli;ju]a, politika, kulturali u l-bqija. Ilpajji] jistag[na meta jkollu nies mhux biss [abrieka, imma ;enwini u awtenti/i.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ji]diedu s-suspetti ta’ attentat terroristiku IL-MALASJA Il-konferma li ]ew; persuni telg[u abbord l-ajruplan talMalaysia Airlines li g[eb waqt titjira bejn il-Malasja u /-?ina, b’passaporti foloz, qed tqanqal suspetti li wara t-tra;edja seta’ kien hemm it-terrori]mu. L-awtoritajiet Malasjani qalu li minn anali]i tal-filmati, jidher li dawk li u]aw il-passaporti foloz – wie[ed Taljan u ie[or Awstrijak ma kinux Asjati/i u qed issir investigazzjoni biex tkun mag[rufa l-identità tag[hom. Abbord l-ajruplan kien hemm 239 persuna, fil-ma;;oranza ?ini]i. I/-?ina lbiera[ [e;;et lillawtoritajiet Malasjani biex ikabbru l-isforzi g[at-tfittxija tal-ajruplan. Sa tard ilbiera[ ma kienx hemm [jiel dwar fejn seta’ ;;arraf lajruplan u ma kinux instabu fdalijiet tieg[u. Skont l-Interpol, l-a;enzija internazzjonali tal-Pulizija, issena li g[addiet aktar minn biljun persuna vvja;;aw fuq l-ajruplani ming[ajr ma kellhom il-passaport tag[hom verifikat jekk hux falz
permezz ta’ database tal-Interpol ta’ 40 miljun passaport mitluf jew misruq. L-Interpol ikkonfermat li l-passaporti li ntu]aw fuq it-titjira talMalaysia Airlines kienu dda[[lu fis-sistema tal-Interpol ta’ passaporti misruqa. Dan wara li nsterqu f’Phuket fit-Tajlandja fejn hu mag[ruf li hemm kummer/ kbir bil-passaporti misruqa. I]-]ew; passaporti foloz kienu tat-Taljan Luigi Maraldi u l-Awstrijak Christian Kozel. Ronald Noble, is-Segretarju :enerali tal-Interpol, qal li l-organizzazzjoni li jmexxi ilha tistaqsi g[aliex diversi pajji]i m’g[andhomx sistemi adegwati ta’ anali]i tal-passaporti fl-ajruporti. B’reazzjoni g[al dan l-i]vilupp, il-Gvern tal-Malasja ordna revi]joni immedjata tal-pro/eduri tas-sigurtà g[all-ivvja;;ar. Apparti l-i]vilupp tal-passaporti foloz, hemm ukoll il-fatt li lajruplan g[eb [esrem minn fuq irradar u ming[ajr ma sar kuntatt mill-bdot. Esperti fil-qasam qalu
li dan jista’ jindika li fuq l-ajruplan ;ara xi [a;a immedjata li [asdet totalment lill-bdoti u qerdet minnufih lill-ajruplan. I]da uffi/jali fil-Malasja qalu li s’issa ma kellhom ebda indikazzjoni ta’ x’wassal g[at-tra;edja waqt it-titjira minn Kuala Lumpur lejn Beijing fis-sig[at bikrin tasSibt li g[adda. Dokumenti wrew li l-biljetti tattnejn li u]aw il-passaporti foloz kienu nxtraw flimkien f’a;enzija tal-ivvja;;ar f’Pattaya, fitTajlandja. Minn Beijing, huma mbag[ad kienu se jivvja;;aw lejn Amsterdam u peress li kienu se jkunu transit, ma kellhomx jg[addu minn kontroll tal-passaport ie[or. Minn Amsterdam, dak li kien qed jivvja;;a ta[t lisem ta’ Maraldi kellu jtemm ilvja;; f’Kopen[agen fidDanimarka u l-ie[or fi Frankfurt fil-:ermanja. Nobel qal li l-passaporti ta’ erbg[a minn kull g[axar passi;;ieri ma ji;ux verifikati mal-lista ta’ passaporti misruqa tal-Interpol.
}ew; nisa mbikkmin fil-lukanda f’Beijing, il-belt kapitali ta/-?ina, fejn qed joqog[du l-qraba tal-passi;;ieri li kienu abbord l-ajruplan tal-Malaysia Airlines (ritratt> EPA)
Ftit punti dwar il-Boeing 777 • L-ewwel ajruplan tat-tip Boeing 777 da[al fis-servizz f’:unju tal-1995 u minn dakinhar, l-ajruplani ta’ dan it-tip wettqu aktar minn [ames miljun titjira. • L-uniku in/ident fatali qabel dan tal-Malaysia Airlines
b’Boeing 777 kien dak tal-Lulju tas-sena li g[addiet f’San Francisco meta ajruplan talAsiana ;;arraf waqt l-in]ul. Flin/ident mietu ]ew; persuni. Qabel dan l-in/ident fl-Istati Uniti, ma kienx hemm in/identi
fatali fit-18-il sena ta’ servizz talajruplan. • Apparti dawn l-in/identi fatali, ajruplani tat-tip 777 kienu mda[[lin fi tmien in/identi serji fosthom tliet ka]i ta’ [tif. • L-ajruplan Boeing 777 hu
mag[mul minn tliet miljun bi//a li huma prodotti minn 500 kumpanija madwar id-dinja. • Fl-10 ta’ Novembru tal-2005, Boeing 777-200LR Worldliner kiser ir-rekord dinji g[all-itwal distanza li ajruplan kummer/jali
tar ming[ajr waqfien – total ta’ 21,601 kilometru minn Hong Kong lejn Londra. It-titjira damet 22 sieg[a u 42 minuta. • Aktar minn 50 linja tal-ajru madwar id-dinja ju]aw il-Boeing 777.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ikomplu n-negozjati minn wara l-kwinti L-UKRAJNA Hekk kif fadal ;img[a biss g[al referendum ja[raq u kontroversjali dwar il-;ejjieni tal-Krimea, ittensjoni bejn l-Ukrajna u r-Russja mhi qed tbatti xejn. Dan hekk kif qed tkompli l[idma politika g[al soluzzjoni. Qed jintqal li llum se jer;a’ jindirizza l-mezzi tax-xandir Viktor Yanukovych, l-eks-President talUkrajna li qed jistkenn f’Rostovon-Don fir-Russja. L-Erbg[a, il-Prim Ministru ;did tal-Ukrajna, Arseniy Yatsenyuk, se jkun Washington g[al laqg[a mal-President Amerikan Barack Obama. Ilbiera[, Yatsenyuk insista li lGvern fi Kiev ma kien se j/edi ebda territorju Ukren lir-Russja. Issa bdew isemmg[u le[inhom t-Tartari wkoll, il-grupp etniku ewlieni fil-Krimea, li s’issa pprova j]omm profil baxx, konxju talpersekuzzjonijiet li sofra fil-passat. I]da issa, il-President talkomunità Tartara, Andrei Krisko, [e;;eg g[al bojkott tar-referendum li qed ikun organizzat minn dawk fil-Krimea li jridu l-g[aqda mar-Russja. Sadanittant i/-?ina qalet li hemm b]onn soluzzjoni pa/ifika g[all-kri]i pre]enti fl-Ukrajna u li hemm b]onn li tkun rispettata lintegrità territorjali tal-Ukrajna. Dan qalu l-President ?ini] Xi Jinping f’telefonata li kellu ma’ Obama. S’issa l-Gvern ?ini] ]amm kemm jista’ jkun pass lura milli jikkummenta dwar l-i]vilupp flUkrajna u kien qal li kien kontra sanzjonijiet kontra r-Russja min[abba l-a;ir fl-Ukrajna. Il-President ?ini] tkellem ukoll mal-Kan/illier :ermani] Angela Merkel. Merkel ilbiera[ re;g[et wissiet dwar il-possibbiltà ta’ sanzjonijiet kontra r-Russja jekk il-Gvern f’Moska ma jag[mel xejn biex itaffi t-tensjoni flUkrajna. Il-{add hi tkellmet malPresident Russu Vladimir Putin dwar il-kri]i u insistiet li l-vot fil-
Il-bastiment tal-gwerra Russu, il-General Ryabikov, jg[asses il-port ta’ Sevastopol fil-Krimea, l-Ukrajna, fejn hemm ukoll ba]i ewlenija tal-Qawwa tal-Ba[ar Russa (ritratt> EPA)
Krimea kien wie[ed illegali. L-Unjoni Ewropea qed tkompli tinsisti biex ikun hemm dak li qed jissejja[ “grupp ta’ kuntatt” biex iservi ta’ medjatur bejn l-Ukrajna u r-Russja. L-awtoritajiet qrib ir-Russja li issa qed jikkontrollaw il-Krimea qalu li lesti j[allu lill-osservaturi tal-Organizzazzjoni g[as-Sigurtà u Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSCE) jid[lu fit-territorju. Dan wara li fil-;ranet li g[addew dawn ma t[allewx jid[lu. I]da Rustam Temigaliyev, ilVi/i-Prim Ministru tal-Krimea, qal li ma riedx uffi/jali talOSCE li huma wkoll ta’ pajji]i
membri tan-NATO. F’Sevastopol, il-port ewlieni tal-Krimea, il-lingwa Russa saret dik uffi/jali anki qabel ma sar irreferendum. Madwar 70 fil-mija tal-popolazzjoni ta’ Sevastopol hi ta’ nisel Russu. Digriet li kien [are; il-Gvern ;did fi Kiev wara t-tne[[ija ta’ Yanukovych, kien ne[[a l-lingwa Russa minn dik uffi/jali flimkien mal-Ukren u din kienet wa[da mir-ra;unijiet li qanqlu tensjoni u rabja kbira fizzona tal-Krimea. Fi ]vilupp ie[or, grupp ta’ r;iel armati, aktarx suldati Russi, okkupaw il-ba]i ewlenija tal-ajruplani militari Ukreni qrib Saki.
Il-Prim Ministru Ukren Yatsenyuk
Il-President Russu Putin
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Iridu kumpens g[all-iskjavitù tal-passat IL-KARIBEW Il-kapijiet ta’ istat ta’ 15-il pajji] fir-re;jun tal-Karibew ilbiera[ iltaqg[u fil-g]ira ta’ St. Vincent biex jag[tu l-a[[ar barka lil pjan partikulari. B’dan il-pjan, se jitolbu kumpens lil diversi pajji]i Ewropej g[al dak li g[addew minnu l-popli tag[hom matul ilkummer/ bl-iskjavi. Il-pajji]i fil-mira g[at-talbiet ta’ kumpens huma r-Renju Unit, Franza, Spanja, il-Portugall, lOlanda, in-Norve;ja, l-I]vezja u d-Danimarka. Il-pjan hu frott l-insistenza talPrim Ministru ta’ St. Vincent and the Grenadines, Ralph Gonsalve, li ilu g[al dawn l-a[[ar erba’ snin jinsisti li r-re;jun g[adu ma fieqx mill-effetti tal-iskjavitù. Sir Harry Beckles, akkademiku mill-Barbados, li qed imexxi l[idma, qal li aktar milli g[all-flus, huma jridu ;ustizzja ma’ dawk li g[adhom qed ibatu l-in;ustizzji. Il-pjan kien ippre]entat ilbiera[ waqt laqg[a tal-Caricom, lg[aqda politika u ekonomika talKaribew. Il-pjan imfassal mill-kummissjoni mmexxija minn Beckles jitlob li l-pajji]i Ewropej jo[or;u b’apolo;ija g[al dak li g[amlu fi ]mien l-iskjavitù meta fis-seklu 17 u 18 miljuni ta’ r;iel, nisa u tfal in;iebu mill-Afrika lejn ilKaribew u l-Istati Uniti. Il-pjan hu mqassam f’g[axar punti u fihom hemm li ting[ata
g[ajnuna diplomatika biex pajji]i b[all-Gana u l-Etjopja joffru /ittadinanza lil dawk millKaribew u li jidde/iedu li jridu jmorru lura l-Afrika, fost elementi o[rajn. Hemm ukoll talba g[al strate;ija biex titjieb il-[ajja talkomunità tal-fqar fil-Karibew li g[adhom ibatu l-effetti tal-iskjavitù u l-istess g[all-qasam edukattiv. Il-pajji]i tal-Caricom iridu li ting[ata g[ajnuna medika lirre;jun li hu mifni minn /ertu tip ta’ mard, b[ad-dijabete, li l-kummissjoni li fasslet il-pjan qalet li g[andu l-g[eruq tieg[u fi]-]mien tal-iskjavitù. Il-kwistjoni ta’ kumpens g[al ]mien l-iskjavitù ilha tbaqbaq filKaribew u l-opinjonijiet dwarha huma differenti [afna. L-iskjavitù fil-Karibew intemmet lejn tmiem is-seklu 19 wara sensiela ta’ rewwixti mill-iskjavi. Il-mira ewlenija tal-ilmenti u ttalbiet ta’ kumpens mistennija tkun ir-Renju Unit peress li kienet il-poter ewlieni fil-Karibew. Imma esperti legali esprimew dubji dwar kemm dawn il-pajji]i se jirnexxilhom jiksbu kumpens. Tul dawn l-a[[ar snin fl-Istati Uniti kienu saru talbiet legali g[al kumpens b’rabta mal-perjodu meta l-iskjavitù kien legali imma ma kellhomx su//ess. Issa l-pajji]i tal-Karibew qed jg[idu li jridu jinnegozjaw soluzzjoni mal-pajji]i Ewropej.
IL-KOREA T’ISFEL> Wirja fuq i]-]wiemel waqt festival tradizzjonali fil-g]ira ta’ Jeju (ritratt> EPA)
Bojkott I]lamiku g[all-film il-;did ta’ Russell Crowe L-ISTATI UNITI
Wa[da mill-istituzzjonijiet I]lami/i l-aktar rispettati [ar;et fatwa, spe/i ta’ ordni reli;ju]a, kontra lfilm Noah, li hu dwar l-Arka ta’ Noè u li l-protagonist fih hu l-attur Russell Crowe, g[aliex dan jikkontradixxi t-tag[lim tal-I]lam.
Il-film il-;did ta’ Russell Crowe kien ipprojbit milli jintwera fi tliet pajji]i I]lami/i – ilQatar, l-Emirati G[arab Mag[quda u l-Bahrain u pajji]i o[ra I]lami/i msitennija jag[mlu l-istess. Dan peress li Noè jissemma
wkoll fil-Koran u l-I]lam jipprojbixxi li nies reli;ju]i jintwerew fl-arti. Fil-Koran hemm kapitlu s[i[ iddedikat lil Noè, li bena arka biex issalva lill-familja tieg[u u lannimali minn g[arg[ar kbir. Hu jing[ata qima mil-Lhud ukoll.
Il-fatwa n[ar;et mill-Al-Azhar, /entru Sunnita li hu bba]at filKajr u li jing[ad li n[oloq fis-sena 970 W.K. Il-fatwa qalet li l-film kien ksur /ar tal-li;i I]lamika. Il-film se jo[ro; g[all-wiri g[all-ewwel darba fl-Istati Uniti
fit-28 ta’ Marzu. Id-dehriet tal-Profeta Mohammed fil-media tal-Punent tul dawn l-a[[ar snin qanqlu protesti vjolenti fil-pajji]i I]lami/i. L-ag[ar kienu dawk fl-2006 min[abba karikaturi tieg[u f’;urnal Dani].
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
IT-TUNE}IJA> Nies madwar balena mejta li nstabet fuq bajja f’Sidi Bou Said, fil-belt kapitali Tune]. Il-balena kienet twila disa’ metri u ti]en aktar minn seba’ tunnellati (ritratt> EPA)
Riedu joqtlu lill-Prin/ep Philip L-AWSTRALJA Ktieb ;did li [are; flAwstralja ]vela kif l-IRA kienet pass ’il bog[od milli toqtol lillPri/ep Philip, ir-ra;el tar-Re;ina Eli]abetta II, meta fl-1973 kien fuq ]jara f’Sydney, l-Awstralja. }ew; bombi kienu tpo;;ew tul it-triq minn fejn g[adda lkorteo tal-Prin/ep waqt ]jara uffi/jali. I]da l-bombi nstabu ftit minuti qabel ma g[adda lPrin/ep. Wa[da mill-bombi nstabet f’landa ta]-]ibel u o[ra f’locker f’Central Station, l-akbar stazzjon fl-Awstralja, fejn kien ilPrin/ep fil-15 ta’ Marzu tal1973. Fil-ktieb tieg[u Shadow of a Spy, Warner Russell, eks;urnalista u membru tas-Servizzi Sigrieti, isostni li kienu nstabu
wkoll ]ew; bombi fittizji, bliskop li ji]vijjaw lill-pulizija. Russell, li dak i]-]mien kien ;urnalista, isostni li kien ir/eva telefonata twissi li kien se jkun hemm attentat. Wara li informa lill-awtoritajiet, Russell, li illum g[andu 75 sena, qal li l-Gvern Awstraljan ipprojbixxa l-media milli tippubblika l-istorja g[alkemm ftit wara kien hemm artiklu ]g[ir dwar dan fil-;urnal Amerikan The New York Times. Hu qal li wara r-Re;ina rringrazzjatu personalment f’Sydney, snin wara li kien inkixef l-attakk. Fl-1979, l-IRA kienet qatlet lill-ku;in tar-Re;ina, Lord Louis Mountbatten, meta splodiet illan/a tieg[u barra l-kosta Irlandi]a.
G[adab g[all-kandidati g[all-Parlament Ewropew IR-RUMANIJA Hemm g[adab kemm firRumanija kif ukoll fost uffi/jali tal-Unjoni Ewropea g[all-g[a]la ta’ kandidati Rumeni g[allParlament Ewropew. Fil-listi tal-kandidati tal-partiti ewlenin fir-Rumanija hemm Daciana Sarbu, mart il-Prim Ministru Victor Ponta, Adina Valean, mart Crin Antonescu, ilPresident tal-Partit Nazzjonali Liberali, u aktarx Elena Basescu, bint il-President Rumen Traian Basescu, fost o[rajn. Dan hekk kif il-pajji] kien mhe]]e] minn diversi skandli politi/i fosthom tnejn li kienu jinvolvu Membri Parlamentari Ewropej. Wie[ed minnhom kien jin-
volvi lil George Becali, ilfinanzier tal-klabb tal-futbol Steaua Bucharest. Becali da[[al miljuni kbar ta’ ewro f’negozju dubju] li g[amel ma’ entitajiet tal-Gvern Rumen. Hu issa qed jiskonta piena ta’ tliet snin u nofs [abs g[al reati varji. Kien hemm ukoll il-ka] ta’ Adrian Severin, Membru Parlamentari Ewropew tal-Partit So/jal-Demokratiku. Severin kien inqabad fuq video ja//etta flus biex ju]a l-influwenza politika tieg[u biex jikseb il-pja/iri. G[alkemm irri]enja mill-partit, hu kompla jservi b[ala Membru Parlamentari Ewropew u fi tmiem is-sena li g[addiet kien mixli min[abba korruzzjoni mill-awtoritajiet Rumeni.
Hemm t[assib li l-elezzjoni fir-Rumanija g[all-Parlament Ewropew se tkun karatterizzata minn ammont kbir ta’ nies li mhumiex se jo[or;u jivvutaw. Dan min[abba li tilfu l-fidu/ja fil-politi/i min[abba l-ammont ta’ korruzzjoni li hemm filpajji]. Ir-Rumanija hi fost ilpajji]i membri tal-UE fejn flelezzjonijiet Ewropej lanqas jo[or;u jivvutaw nies. Fl-2009, 27.4 fil-mija tarRumeni marru jivvutaw fl-elezzjonijiet Ewropej, l-anqas ammont wara s-Slovakkja li fiha marru jivvutaw 19.6 fil-mija, ilLitwanja b’20.9 fil-mija u lPolonja fejn marru jivvutaw 24.5 fil-mija. Dan meta l-medja Ewropea hi ta’ 43 fil-mija.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
18
INTERVISTA
Dana McKeon – Su//essi kbar g[all-ewwel Maltija fil-Kampjonat Dinji tal-Beatbox Dana McKeon g[andha 24 sena u ilha fix-xena mu]ikali kemm fuq ba]i lokali u internazzjonali g[al dawn l-a[[ar [ames snin. Dana bdiet tkanta meta kienet tattendi l-kors fl-
Università ta’ Malta, biex tiggradwa fil-fi]joterapija u hemm ;iet l-ewwel opportunità tag[ha li tkanta fil-pubbliku grazzi g[all-kompetizzjoni Singer-Songwriter
Showcase organizzata millKSU. Apparti li kienet l-ewwel performance tag[ha fil-pubbliku, g[al Dana kienet ukoll lewwel darba li kitbet diska
ori;inali. Minkejja dan, Dana ;iet l-ewwel fil-kompetizzjoni. Minn hemm infet[u bibien ta’ opportunitajiet ;odda fix-xena lokali, u minn sempli/i passatemp, il-kant sar passjoni
nizzajt bl-g[ajnuna tal-Malta Arts Fund u t-Teatru Salesjan, g[al dawk kollha interessati jibdew jitg[allmu u jimxu ’l quddiem f’din l-arti.
anke photo shoots. Meta ti;ini lmu]a, ;ieli nqatta’ ;urnata s[i[a nikteb il-kanzunetti. Insib [in g[all-e]er/izzju kwa]i kuljum g[ax nemmen li hu ferm b]onju] g[as-sa[[a fi]ika u dik mentali tieg[i.
kbira f’[ajjitha. Sentejn ilu Dana [adet id-de/i]joni li titla’ Londra, li hi l-mekka talmu]ika fl-Ewropa u hemm bdiet tag[mel karriera millmu]ika.
Clinton Sammut Meta tg[id titlaq barra minn Malta biex tag[mel karriera fil-kant, wie[ed xi jrid jifhem b’din il-fra]i^ Min[abba /-/okon ta’ pajji]na, l-opportunitajiet hawn huma differenti. Filwaqt li f’Malta jsir festival jew kun/ert kbir ta’ darba f’xahar, fl-Ingilterra dawn isiru aktar ta’ spiss. Jiena xtaqt nag[mel karriera mill-mu]ika ori;inali tieg[i u l-Ingilterra sibt l-opportunità li nag[mel dan. Ta’ min jg[id li l-[ajja f’Londra offriet ukoll opportunitajiet ta’ xog[ol fil-fi]joterapija, li hi professjoni ferm g[al qalbi wkoll. Sibt mod kif tg[aqqad ilfi]joterapija u l-beatboxing flimkien^ Iva, ;ieli u]ajt il-beatboxing
waqt li nkun qieg[da nag[mel sessjonijiet ta’ fi]joterapija mattfal u ma’ persuni li g[andhom kundizzjonijiet b[al Parkinson’s Disease. Dan g[aliex it-tfal meta jismg[uni nag[mel il-beatbox donnhom jikkalmaw u jibdew jie[du gost jag[mlu t-terapija. Mill-banda l-o[ra nies li jkollhom kundizzjonijiet b[al Parkinson’s Disease, xi kultant tkun diffi/li g[alihom i]ommu rritmu fil-mixi. Allura sibt li meta n]ommilhom ir-ritmu permezz tal-beatbox, dan jg[in [afna filprogress tat-terapija. Iddeskrivili prestazzjoni tipika tieg[ek. B[ala artista jien pjuttost ver-
satili g[ax nag[ti performances kemm b[ala kantawtri/i u kitarrista, kif ukoll b[ala beatboxer, u ;ieli ng[aqqadhom flimkien skont l-okka]joni. G[al min forsi mhuwiex familjari mal-kun/ett ta’ beatbox, din hi arti mag[rufa wkoll b[ala vocal percussion, fejn wie[ed jo[loq il-mu]ika, [sejjes ta’ ritmu u jimita strumenti differenti permezz ta’ movimenti tal-muskoli tal-[alq b[all-ilsien, is-snien, il-ger]uma u x-xufftejn. Din l-abbiltà tal-beatbox twelidt biha jew tg[allimtha^
Ng[id g[alija twelidt biha u skoprejtha b’kumbinazzjoni
Dana McKeon (Pink Portico)
waqt li kont qieg[da nistudja g[all-e]amijiet meta kont lUniversità. Jien kelli vizzju li meta jkolli l-istress, in[abbat subg[ajja mal-mejda biex no[loq ritmu, i]da darba kont we;;ajt subg[ajja waqt log[ba tal-basketball u spi//ajt bdejt no[loq [sejjes simili b’[alqi b’mod naturali. Minn dak i]-]mien komplejt nirfina t-teknika tal-beatbox u llum il-;urnata ng[allmu madwar l-Ewropa. Fil-fatt b[alissa g[addej pro;ett ta’ Beatbox Workshops hawn Malta li orga-
Iddeskrivili ;urnata tieg[ek f’Londra. Is-sabi[ tal-[ajja f’Londra g[alija hu li l-ebda ;urnata mhi listess. Ikun hemm ;ranet meta nie[u [sieb in-na[a amministrattiva tal-mu]ika li tinvolvi [afna komunikazzjoni permezz ta’ emails u telefonati. :ranet o[ra jkunu mimlijin gigs, recordings u
Kif g[enitek tikber lesperjenza li tg[ix wa[dek f’Londra^ L-esperjenza li tg[ix barra
minn Malta u tfendi g[al rasek tg[inek timmatura [afna. Fejn qabel kont imdorrija nsib [afna affarijiet lesti d-dar, illum il-
;urnata sirt aktar indipendenti u kunfidenti. Xi ]vanta;;i jew ostakli sibt waqt li tg[ix Londra^ In[oss in-nuqqas tax-xemx li
tant a[na mdorrijin biha hawn Malta g[ax it-temp Londra sikwit ikun imsa[[ab jew tag[mel [afna xita. Apparti minn hekk, Londra hi mag[rufa g[al kemm huma g[oljin l-affarijiet b[all-kera u ttrasport pubbliku. }vanta;; ie[or hu li min[abba l-kobor tal-belt, kultant taf t[ossok numru minflok persuna individwali.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
19
INTERVISTA
B[alissa qed jin;ibed l-ewwel music video ta’ Dana McKeon f’pajji]na g[ad-diska ‘Street Art’ Kif laqg[ek il-pubbliku fix-xena mu]ikali lokali u internazzjonali^ Na[seb fit-tnejn ;ejt milqug[a tajjeb. Interessanti kif l-udjenzi Maltin i[obbu mu]ika
aktar ferrie[a u le;;era minn dawk f’Londra. Barra minn Malta [afna nies imdorrijin jaraw firxa kbira ta’ kantanti u artisti u g[alhekk jie[du [afna gost b’affarijiet ;odda b[allbeatbox. Il-fatt li ng[aqqad ilbeatbox mal-kant u li dan ;ej minn tfajla hu xi [a;a pjuttost rari u allura taf t[alli impressjoni akbar.
Kien hemm xi nies popolari li ltqajt mag[hom matul il-karriera tieg[ek^
Meta kont Stokkolma ltqajt ma’ Bruno Mars. Kont mort kun/ert tieg[u u s[abi qaluli li jmissni mmur [dejh u nurih ittalent tieg[i fil-beatbox. Biex inkompli mag[hom qbadt miexja lejn in-na[a tal-backstage u b’mod mirakolu] ma waqqfunix. Minn hawn u minn hemm spi//ajt iltqajt mieg[u, tlajt fuq it-tour bus tieg[u u g[amilna prestazzjoni qasira quddiem innies li kien hemm barra wara lkun/ert. Kienet esperjenza millisba[. Londra ;ieli daqqejt f’kun/erti ma’ John Newman u Rudimental. Imbag[ad iltqajt ma’ Travie McCoy, Beardyman (wie[ed mill-aktar beatboxers famu]i fid-dinja) u Prince Edward meta g[amilt prestazzjoni fil-palazz tal-President. Kien hemm [afna o[rajn fosthom producer tal-mu]ika tieg[i li kienet tkanta mal-band Queen u Robbie Williams. L-aktar li tiltaqa’ ma’ dawn in-nies hu permezz ta’ gigs u konoxxenzi o[ra. Tiskanta kif Londra minn post daqshekk kbir kapa/i ji;i ]g[ir g[ax kul[add jaf lil kul[add fix-xena talmu]ika.
Liema kienu l-avvenimenti l-kbar f’[ajtek fil-qasam mu]ikali u li tibqa’ tg[o]]hom tul [ajtek^ Fl-2012 kont [adt sehem filWorld Championships talBeatboxing b[ala l-ewwel per-
suna li qatt irrappre]entat lil Malta f’din il-kompetizzjoni u spi//ajt fil-[ames post. F’dan ilkampjonat kien hemm rappre]entant minn kull pajji] tad-dinja, li dawn ;ew ikklassifikati fil-kategorija tan-nisa u tal-ir;iel.
Arti mag[mula bl-istil reverse graffiti, teknika li ntu]at fil-;bid tal-video mu]ikali li Dana McKeon qieg[da tag[mel f’Malta
Fl-istess sena u fis-sena 2013 er;ajt [adt sehem f’kompetizzjoni nazzjonali tal-beatbox flIngilterra u d-darbtejn li huma ;ejt fit-tieni post fil-kategorija tan-nisa. Ma’ dawn in]id diversi gigs kbar madwar l-Ewropa, b[allprestazzjoni li g[amilt waqt ilParalympics tal-2012 f’Londra, li kienu esperjenzi mill-isba[ u memorji li qatt ma jien se ninsa. Il-;img[a li g[addiet bdejt tipprodu/i l-ewwel music video tieg[ek u g[a]ilt lil pajji]na g[al dan. X’se jkun fih ori;inali dan ilmusic video meta tqabblu ma’ o[rajn^ Dan il-music video se jo[ro; flimkien mal-ewwel single millEP tieg[i, li jismu ‘Street Art’. Li g[andu ori;inali hu li apparti lbeatboxing li hemm filkanzunetta, se nda[[lu kun/ett ;did ie[or f’Malta mag[ruf madwar id-dinja b[ala reverse graffiti. Il-graffiti normalment isir meta xi [add permezz ta’ ]ebg[a jag[mel disinji mal-[ajt. Minna[a l-o[ra, ir-reverse graffiti
jsir meta wie[ed isib [ajt ma[mu; [afna fosthom bidd[a[en tal-karozzi, u jnaddfu b’/ertu disinn b’tali mod li jo[loq bi//a arti mill-isba[. G[al dan il-g[an ;ibna l-aqwa artist internazzjonali fil-qasam
Fi ]mien 10 snin nispera li nkun nista’ n[ares lura u nkun kuntenta meta nara dak kollu li g[amilt mhux biss f’su//ess personali, i]da wkoll li nkun g[ent lil [addie[or permezz tal-mu]ika tar-reverse graffiti millIngilterra, li jismu Moose, li [adem fuq [afna pro;etti kbar u popolari madwar id-dinja. B’dan se nwasslu messa;; qawwi favur l-ambjent u kif l-indafa tista’ to[loq xi [a;a sabi[a. Ilkanzunetta tispjega kif artist ;ieli j[ossu frustrat u ma jkunx jista’ jesprimi ru[u sew, allura l-music video se juri kif wie[ed jista’ jifta[ mo[[u g[al kun/etti ;odda biex ma jibqax i[ossu ristrett jew limitat. Din l-inizjattiva kienet possibbli grazzi g[all-g[ajnuna talMalta Arts Fund, Le Meridien Hotel & Spa – St. Julians, CMYK Advertising u RIOT Boutique. X’tag[mel biex teg[leb din il-frustrazzjoni meta t[ossok limitata^ Meta ji;ri hekk t[ossok m’in-
tix tiffunzjona sew u dak li hemm fik ma jkunx jista’ jo[ro;. Forma ta’ din il-frustrazzjoni tis-
sejja[ writer’s block. L-a[jar soluzzjoni li sibt hi li ninqata’ ftit wa[di, nipprova ninsa dak kollu li qed jinkwetani, naqbad ilkitarra u nibda ndoqq dak kollu li ji;ini f’mo[[i b’mod spontanju. B’hekk to[ro; l-emozzjoni u lispirazzjoni biex nikteb xi bi//a tal-mu]ika. Meta t[ares lejn il-beatbox f’pajji]na, kif tarah linteress^ G[al dawk li jafu dwaru sew,
hawn interess tajjeb i]da dawn huma numru ]g[ir ta’ nies u fuq skala [olistika ftit li xejn hawn min jaf dwaru. Il-workshops li qeg[din isiru fit-Teatru Salesjan huma parti minn din il-kampanja ta’ tag[rif u l-interess li hemm qed jikber u jag[tik kura;; li tkompli tinvesti aktar ener;ija f’dan il-qasam. Meta taqra ismek u kunjomok u ma tkunx tafek tg[id li inti xi persuna bar-
ranija u mhux Maltija. Xi rwol lag[ab dan fix-xena mu]ikali^
Meta kont ]g[ira ma tantx kien jog[;obni ismi g[ax [afna nies u g[alliema kienu jsibu diffikultà biex jaqrawh peress li hu rari hawn Malta. I]da llum il-;urnata nirringrazzja lill-;enituri tieg[i talli tawni isem ori;inali g[ax dan jg[in [afna biex tkun imfakkra fix-xena tal-arti. Fuq xena internazzjonali, ismi u kunjomi huma ftit aktar komuni, allura [afna nies jibqg[u jiftakruni mill-istil tad-diski tieg[i u l-beatbox.
Fi ]mien 10 snin o[ra, fejn tixtieq tkun u x’tixtieq li tkun g[amilt sadanittant^ Nixtieq li nibqa’ ni]viluppa b[ala artista u li l-karriera
mu]ikali tieg[i tkun mimlija b’aktar opportunitajiet sbie[ madwar id-dinja. Nispera li nkun nista’ n[ares lura u nkun kuntenta meta nara li g[amilt mhux biss su//ess personali, i]da nkun g[ent lil [addie[or permezz talmu]ika. Dawk li jixtiequ jsegwu lil Dana McKeon fil-karriera mu]ikali tag[ha jistg[u jag[mlu dan permezz tas-sit elettroniku www.danamckeon.com jew dak so/jali fuq www.facebook.com#DanaMcKe onMusic.
www.maltarightnow.com
lt-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
20
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
Frederick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem frederick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN
IL - MARSA. Kull nhar ta ’
Tnejn bejn il - 5 p . m . u s - 7 p . m . fl - Uffi//ju PN .
IL - MELLIE{A. Kull nhar ta ’ {amis bejn il - 5 p . m . u s - 7 p . m . fl - Uffi//ju PN . G[al appuntament /emplu 79990757 .
{AL TARXIEN. Kull nhar
ta ’ Tnejn u :img[a bejn il - 5 p . m . u t - 8 p . m . fl - Uffi//ju PN . G[al appuntament /emplu 7777 1 529, 7970449 1 jew 99262634 . AVVI}I SO?JALI
SAN :WANN. Il - Kumitat Sezzjonali se jorganizza Pasta Night nhar il - :img[a, 1 4 ta ’ Marzu fit - 8pm fil Ka]in tal - Partit . Prezz 1 0 ewro g[all - kbar u 6 ewro g[at - tfal . G[al aktar infor mazzjoni /emplu 99805 1 75 jew 79986084 . ROBERT ARRIGO. Il {bieb ta ’ Robert Arrigo se jorganizzaw Pasta Lunch, Te u Tombla nhar il - {add, 1 6 ta ’
Marzu f ’ Villa Arrigo, in Naxxar . Prezz 7 . 50 ewro . /emplu G[all - bookings 23285000 .
NORMAN VELLA. Il - {bieb ta ’ Norman Vella se jorganiz zaw Pasta Night nhar it Tlieta, 1 8 ta ’ Marzu fil - Ka]in tal - PN fis - Si;;iewi mis 7 . 30pm ’ il quddiem . Prezz 5 ewro u l - flus imorru b ’ risq il pro;ett tal - ka]in . G[al aktar informazzjoni jew booking /emplu 2746 1 207 . THERESE COMODINI CACHIA. Il - {bieb ta ’
Therese Comodini Cachia se jorganizzaw Coffee Morning nhar il - {amis, 20 ta ’ Marzu fl - Inspire, Marsaskala . Prezz 7 ewro bit - trasport inklu] . G[al aktar informazzjoni jew booking /emplu 79425907 .
ROBERTA METSOLA. Il -
{bieb ta ’ Roberta Metsola se jorganizzaw Coffee Morning il - {amis 20 ta ’ Marzu fil Lukanda Seabank . Prezz : 7 ewro . Trasport provdut . G[all - biljetti /emplu 992405 1 4 .
KRISTY DEBONO. Il - {bieb
ta ’ Kristy Debono se jorga nizzaw Coffee Morning nhar l - Erbg[a, 26 ta ’ Marzu fi Splash & Fun Park, f ’ Ba[ar i/ - ?ag[aq fid - 9 . 30am . Prezz 6 ewro bit - trasport inklu] . G[al aktar informazzjoni /emplu 79692626 jew ibag[tu email fuq info@kristy debono . com .
ROBERTA METSOLA. Il -
{bieb ta ’ Roberta Metsola se jorganizzaw Coffee Morning il - {amis 27 ta ’ Marzu fil Lukanda Seabank . Prezz : 7 ewro . Trasport provdut . G[all - biljetti /emplu 992405 1 4 .
ANTOINE BORG. Il - {bieb ta ’ Antoine Borg se jorganiz zaw Pasta Night nhar is - Sibt, 29 ta ’ Marzu fil - ka]in tal Partit Nazzjonalista f ’ {ad Dingli fit - 8 . 30pm . Prezz 1 0 ewro . Trasport provdut . G[al aktar informazzjoni /emplu 79092845 . CLYDE PULI. Il - {bieb ta ’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning it - Tlieta 1 ta ’ April fir - Razzett l - Antik, {al Qormi . Prezz : 6 ewro . Biljetti ming[and il - helpers jew /emplu 2 1 490643 .
www.maltarightnow.com
lt-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
21
AVVI}I PN HELGA ELLUL. Il - {bieb PAOLA. Il-Kumitat Sezzjonali
ta ’ Helga Ellul se jorganiz zaw Coffee Morning nhar il {amis, 3 ta ’ April fil - Great Dane Restaurant (Danish Village), il - Mellie[a fid 9 . 30am . Prezz 7 ewro bit trasport inklu] . G[all - biljetti /emplu 99 1 26626 . AVVI}I O{RA
PN qed jav]a li qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar tal-ka]in PN Paola. L-offerti g[andhom jinbag[tu sal-{add 23 ta’ Marzu, indirizzati lis-Segretarju talKumitat PN Paola, Ka]in PN Paola, ‘Kenn il-{addiem’, Pjazza Antoine de Paul, Paola. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta l-offerti, anke l-aktar wa[da vanta;;u]a.
L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u sSibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers.
Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ ta[t management ;did. Ilbar qed jifta[ mit-Tnejn sas-Sibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti lappetizers.
IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;u]a.
TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l10 p.m. mit-Tnejn sas-Sibt u l{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll l-appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.
{AL TARXIEN. Il-Kumitat
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Eric Montfort Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
Jim Jam
06:45 - Good Luck Charlie 07:05 Dog With a Blog 07:30 - Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:25 - Jessie 09:50 – That’s so raven 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 – Hannah Montana 10:35 - Austin & Ally 11:00 – Good luck Charlie 11:25 – Austin & Ally 11:45 – A.N.T. farm 12:10 - Jessie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 – Good Luck Charlie 13:25 - Gravity Falls 13:50 – Austin & Ally 14:10 - Violetta 15:00 – Dog with a blog 15:20 – Austin and Ally 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 – A.N.T. Farm 17:20 - Violetta 18:05 Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 – Dog with a blog 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 The Suite Life on Deck.
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:10 Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 - Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 Barney & Friends.
Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 – Sansay and Craig 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 1 5 : 55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.
Il Dilemma – Canale 5, 23>30
Il-film ilaqqag[na ma’ sitwazzjoni kemxejn skomda g[al ra;el li jaf ]gur li l-mara tal-akbar [abib li g[andu g[andha relazzjoni ma’ ra;el ie[or. Hu jixtieq jg[idlu g[ax jaf li ma [aqqux hekk, i]da fl-istess [in ;ie f’dilemma x’se jag[mel. X’ji;ri sal-a[[ar tal-film? Se jg[idlu jew jidde/iedi li jiffa//ja lil martu?
TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 Click 11:30 – Tuffihat migdma 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Mini mixage 16:50 – Labrats 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Puree 18:55 – Times talk 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – I/-caqqufa 21:45 A[barijiet fil-qosor 21:50 – Wedding battle 22:45 – Ghawdex illum 23:15 – A[barijiet 23:30 - Bijografiji TVM 2
07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 – Climate Wars 11:50 – Twellid il-kelma 12:00 – Puree 12.45 - Starboard 13:45 – Madwarna 14:15 - Venere 14:45 -
Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – Climate Wars 15:50 – Twelid ilkelma 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Madwarna 18:30 – Stardboard 19:30 Waqtiet 19:40 Climate wars 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 The wedding battle 21:45 – Paq paq lifestyle 22:15 Time talk 23:00 A[barijiet . One
07:00 - Breakfast News 08:50 – Teleshopping 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 In d house 11:15 – Teleshopping 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 – Teleshopping 17:50 – Dak li jg[odd 19:05 – Hazzard daily update 19:30 - ONE News 20:20 – Minna[a g[all-o[ra 21:45 – One night stand 22:55 - Popcorn 23:30 - ONE News. Smash
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi 16:10 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo
75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Nursery stars 20:30 – Dramm 21:30 – Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno
19:00 – Tg 3 # Tg 3 regione # regione meteo 20:00 – Blob 20:10 – Sconosciuti 20:35 – Un posto al sole 21:05 – Ballaro 23:20 – Gazebo 24:00 – Tg 3 Linea notte 00:10 – Tg regione 00:13 – Tg 3 Linea notte 01:35 – Prima della prima.
06:45 – Unomattina (Jinkludi t-Tg 1 fis7am, fit-8am, fid-9am, fid-9:30am, fl10am, fil-11am) 07:35 – Parlamento telegiornale 10:00 – Unomaattina storie vere 10:30 – Unomattina verde 10:55 – Che tempo fa 11:25 – Unomattina magazine 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:10 – Verdetto finale 15:20 – La vita in diretta 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 17:10 – Che tempo fa 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Affari tuoi 21:10 – Le due leggi 23:20 –Porta a porta 01:05 – Tg 1 notte 01:40 – Sottovoce.
06:00 – Prima pagina # Traffico 07:56 – Borse e monete # Meteo.It # Tg 5 08:45 – La telefonata di belpietro 08:50 – Mattina cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:40 – Beautful 14:10 – Centovetrine 14:44 – Uomini e donne 16:05 – Grande Fratello 16:15 – Il segreto 17:10 – Pomeriggion cinque 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:10 – Ho cercato il tuo nome. Film 23:30 – Il delemma. Film 2011 01:30 – Tg 5 02:00 – Striscia la notizia.
Raidue
Rete 4
07:10 - Ultimate Spiderman I sinistri sei 07:30 - Phineas and Ferb 07:35 – Cartoon flakes 07:40 - Kung fu panda 08:15 – Due uomini e mezzo 08:35 – Desperate housewives 10:00 – Tg 2 insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 – Tg 2 giorno # Tg 2 costume e societa’ 13:50 – Medicina 33 14:00 – Detto fatto 16:15 – Cold case 17:45 – Tg 2 flash L.I.S.# Meteo 2 17:50 – Tg sport # Tg 2 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:00 - LOL :-) 21:10 – Made in sud 23:15 – Tg 2 24:00 – 2Next Economia e futuro 00:55 – Parlamento 01:05 – Law & order.
06:25 – Chips 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:42 – Sai cosa mangi? 10:50 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:35 – My life 16:50 – La legge del capestro 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – Il compagno Don Camillo 23:40 – Speciale champions league 01:20 – Tg 4 Night news.
Raitre
06:10 – Chante 06:55 – Friends 08:45 – Una mamma per amica 10:30 – Dr. House 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 13:40 – Grande fratello 14:10 – I Simpson 14:35 – Dragon ball GT 15:00 – Big bang theory 15:50 – Due uomini e mezzo 16:35 – E alla fine arriva mamma 17:00 – Nikita 18:00 – Grande fratello 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 - C.S.I. Scena del crimine 21:10 – Arrow 22:00 The tomorrow people (TF) 22:55 Revolution (TF) 23:50 – Le iene 01:25 – Grande fratello 01:45 – Sport mediaset.
06:30 - Rassegna stampa italiana e internazionale 07:00 – Tgr buongiorno Italia # Tgr buongiorno regione 08:00 – Agora 10:05 - Parlamento Spaziolibero 10:15 – Mi manda raitre 11:10 – Tg 3 minuti 11:15 – Elisir 11:58 – Meteo 3 # Tg 3 # Tg 3 fuori Tg 12:45 – Pane quotidiano 13:10 – Il temp e la storia Cosimo de Medici 14:00 – Tg regione # Meteo # Tg 3 # Meteo 3 14:50 – Tgr carnevale di Viareggio 15:50 – Tg 3 L.I.S. 15:55 – Tgr pizza pulita 16:00 – Aspettando geo
Canale 5
Italia 1
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
23
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 – Ipokriti 09:00 Fitness Galore 10:00 – Niltaqg[u 12:00 - Teleshopping 13:00 – F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 – {in g[al Kollox 18:00 – Teleshopping 20:30 – Tie; tal-{olm 21:30 – Niltqg[u 23:30 – F. Living magazine 01:30 Teleshopping. Xejk
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 – Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux 13:00 – The 80’s 14:00 – The Local Angle 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Idoli Italiani 23:00 – Local issues 24:45 – Tele Market Deals. Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Dallas 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - GO ON 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - The Mentalist 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 SMASH 19:45 - Dallas 20:30 - Suits 21:15 - Chicago Fire 22:00 - Spartacus 23:00 - Boardwalk Empire 00:00 - Person Of Interest 00:45 - 30 Rock 01:15 - Gossip Girl. La 5
06:55 – My life # Segreti e passioni 07:55 – Centovetrine 08:30 – Televendita media shopping 08:55 – Centovetrine 09:25 – Beautiful 09:50 – Televendita media shopping 10:10 – Vivere 10:45 – Tempesta d’amore 11:30 – Beautiful 11:57 – Centovetrine 12:20 – Alisa – Segui il tuo cuore 13:10 – Una mamma per amica 14:00 – Non ditelo alla sposa 15:00 – Lina’s hair 2 16:00 – Extreme
makeover home edition 17:30 – Non ditello alla sposa 18:30 – Parenthood 19:30 – Glee 20:20 – Una mamma per amica 21:10 – Ravanello pallido. Film 23:00 – Uomini e donne 00:05 – Grande Fratello. Go Stars
07:15 - Baraka 08:50 - Firelight 10:30 – The lost world: Jurassic Park 12:40 – Pearl Harbor 15:40 - Complicit 17:20 – Cirque du soleil 18:50 – Firelight 20:30 Two and a Half Men 21:00 - Sparkle 23:00 – 21 Jump street 00:50 - Stoker 02:30 – The lost world: Jurassic park 04:35 – Baraka 06:10 – Cirque du soleil. BBC Entertainment
06:00 - Mr Bloom’s Nursery 06:20 Balamory 06:40 - Nina and the Neurons 06:50 – Me too! 07:10 - Mr Bloom’s Nursery 07:30 Balamory 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 – Me too! 08:25 The Weakest Link 09:10 - My Family 09:40 - Little Britain 10:10 - EastEnders 10:40 - Doctors 11:10 - Call the Midwife 12:00 - New Tricks 12:55 - The Weakest Link 13:40 - My Family 14:10 Little Britain 14:40 - EastEnders 15:10 – Doctors 15:35 - Call the Midwife 16:30 - New Tricks 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Being Erica 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - The Vicar of Dibley 21:00 - Call the Midwife 21:50 Mistresses 22:40 The Omid Djalili Show 23:10 – Stella 23:55 - The Weakest Link. MGM Movie
07:15 – R.O.T.O.R. 08:40 – MGM’s big screen 08:55 - Android 10:10 – My American cousin 13:15 – One summer love 14:50 - Roadie 16:35 – Yours, mine and ours 18:25 – The siege of firebase Gloria 20:00 – The believers 21:50 Prison 23:35 – Vamping. Diva Universal
06:00 - Ironside 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Jane Doe: Ties that bind 09:32 – Kilokalorie 09:50 - Ironside 10:50 Agatha Christie’s Poirot 11:50 Great
Women 12:00 - Jane Doe: Eye of the beholder 13:32 - Screwdriver 13:50 Kojak 14:50 - ER 15:45 - Matilde 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Jane Doe: The ABC Murders 18:50 - Kojak 19:50 Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great Women 21:00 - Wolff’s Turf 21:55 Wolff’s Turf 22:50 – Wallflower tango 23:00 - ER 23:52 – ER.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 23>00
Discovery Channel
06:00 - How It’s Made 06:25 - Storage Hunters: Deceptive deals 06:50 - Auction Hunters: Cold hard cash 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Working the wild 08:10 - Dual Survival: Road to nowhere 09:05 - Deadliest Catch: Vital Signs 09:55 - Jungle Gold: Mad scramble 10:50 - How Do They Do It?: Helicopter, luxury yachts, ball park 11:15 How It’s Made 12:35 - Extreme Engineering: Building Mumbai’s modern airport 13:30 - Fifth Gear 14:25 - Dual Survival: Rocky mountain high 15:20 - Worlds Strangest: Vehicles 16:15 – World’s scariest... animal attacks 3 17:10 - Baggage Battles: Scotland 17:40 - Flip Men 18:05 Auction Kings: Redneck Chariot; Japanese antique daggers 18:35 Auction Hunters: The real thing 19:00 How It’s Made 20:00 - Moonshiners: Point of no return 21:00 - Yukon Men: Turf war 22:00 - Porter Ridge: Rumble on the ridge 22:30 - Backyard Oil: A big oil man witch 23:00 - Amish Mafia: Wayward sons. Discovery World
06:00 – World’s lost tribes: the new adventures of Mark and Olly 06:50 – Speed dynastics 07:45 When disaster strikes 08:35 - Solving History With Olly Steeds 09:30 – I’m alive 10:20 Bone detectives 13:50 - Anthony Bourdain: No Reservations 14:45 - World’s Lost Tribes: The New Adventures of Mark and Olly 15:40 – How to command a nuclear submarine 16:35 – I’m alive 17:25 Why Intelligence Fails 18:20 – When disaster strikes 19:10 – Mystery cars 20:05 – Tank on the moon 21:00 - Why Intelligence Fails 21:55 - Final 22:50 Murder Shift 23:45 – Bone detectives.
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
08:35 – Eurogoals 09:20 – WATTS 10:20 - International Championship Snooker 11:15 - Horse Racing Time 11:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 12:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:30 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 19:00 - Sports Excellence 19:15 - WATTS 20:00 Boxing 22:00 - Boxing 23:00 - GTA Next Level 23:15 - Inside World Touring Cars 23:50 - FIFA Under 17 World Cup Football. Eurosport 2
06:00 - UEFA Women’s Champions League Football 07:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:00 WATTS 10:15 - UEFA Women’s Champions League Football 11:45 UEFA Women’s Champions League Football 13:15 - Freestyle Skiing 14:00 - ISU Grand Prix, Figure Skating 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:30 - WATTS 18:00 - The Euroleague Basketball Show 18:30 - EuroCup Basketball (Live) 20:15 - EuroCup Basketball (Live) 22:00 - College Football 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO sports 1
Ho cercato il tuo nome – Canale 5, 21>10
Il-film ilaqqag[na ma’ suldat li g[adu kemm spi//a tliet missjonijiet infila fil-gwerra tal-Iraq. Il-periklu li ra ma’ wi//u kien kbir u [elisha minn [alq il-mewt g[al darba darbtejn. Is-suldat idde/ieda li jmur Louisiana biex ifittex tfajla, li skontu kienet hi li ;abitlu r-risq matul il-gwerra. Il-problema ta’ dan is-suldat hi li ma kellux idea min kienet u x’jisimha. Jirnexxilu jsibha? U x’ji;ri wara?
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien Telebejg[ Chit Chat Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Ta[t il-Lenti NET News Mieg[ek NET News
07:00 - Barclays Premier League Week 30 – Norwich City v T 09:00 – APGA European Tour – WGC Cadillac Championship - Highlights 17:00 – Barclays premier league – week 30 – West Brom Albion v Manchester Utd 19:00 - Ligue 1 Round 27 – Highlights 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:45 – UEFA Champions League – Round of 16 – 2nd leg – Bayern Munchen v Arsenal 22:45 – UEFA Champions League – Round of 16 - 2nd leg – Matchnight review 23:30 ATP Masters 1000 Round – round 3 – BNP Paribas open, Indian Wells 05:30 – Ligue 1 – Round 28 – Lorient v As Saint-Etienne GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 – ATP Masters 1000 – BNP Parabas Open, Indian Wells – Round 3 20:30 – Serie A – round 27 – Udinese v Milan 22:00 – PGA European Tour –
WGC Cadillac Championship – day 2 03:00 - Ligue 1 - Round 28 – Highlights 05:00 – Barclays Premier league – week 30 – Premier League review. GO sports 8
09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 – ATP Masters 1000 – BNP Paribas Open, Indian Wells – Round 3 21:00 – PGA European Tour – WGC Cadillac Championshi - highlights 22:00 Serie A – Round 27 – Undinese v Milan 24:00 - PGA European Tour – WGC Championship – Day 2 05:00 Ligue 1 – Round 28 – Girondins de Bordeaux v Olympique Lyonnais 07:00 Barclays Premier League – Week 30 – Premier League Review 08:00 – Ligue 1 – Round 28 Highlights. Malta Stars
08:00 - Melita GFA 1st Division 201314 (r) 09:45 - Men’s MHA Cup 201314 (r) 11:05 - Malta Basketball Association (r) 12:20 - Malta Rugby Football Union (r) 13:55 - BOV Premier League 2013-14 Sliema v Birkirkara (r) 15:55 - FXDD FMA 2013-14 (r) 17:25 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 19:10 - Football Nurseries 19:45 - FXDD FMA 201314 21:10 - Malta Rugby Football Union (r) 22:45 - BOV Premier League 2013-14 (r). Melita Sports 1
08:00 - Bundesliga (r) 09:55 Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:50 - America’s Cup: World Series (r) 15:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:00 - Bundesliga Highlights (r) 18:55 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:25 - Bundesliga (r) 21:20 European Le Mans Series 2012 (r) 22:25 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 00:30 - FA Cup (r). Melita Sports 2 702 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup (r) 17:05 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 18:10 - America’s Cup: World Series (r) 20:15 - Bundesliga (r) 22:10 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:45 FA Cup (r).
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
24
TV # RADJU
Malta Llejla – Net Television, 17>00 :img[a ;dida i]da b’[a;a komuni, ji;ifieri l-appuntament ta’ kuljum ma’ Malta Llejla. Dan il-programm qieg[ed iwasslilkom l-a[[ar informazzjoni fuq diversi temi, li intom it-telespettaturi qeg[din issibuhom interessanti. Fil-programm tal-lejla se niltaqg[u ma’ diversi mistiedna. Flewwel parti se niltaqg[u malavukata Nickie Vella de Fremaux, li flimkien ma’ Stephanie Spiteri tid-
Mieg[ek – NET Television, 21>35 Il-programm Mieg[ek tal-lejla se jiddiskuti su;;ett li ng[ixuh kuljum: l-g[ajdut. Spiss insiru nafu li hemm persuni li jg[idu fuqna minn wara daharna, biex i[amm;una. Il-qlajjiet
jag[mlu [sara kbira lill-individwu. Jeffettwawlu d-dinjità tieg[u, [ajtu u r-rispett li g[andhom in-nies lejh. I]da min hu [ati tal-g[ajdut? A[na ;ieli tkellimna [a]in fuq dawk ta’ madwarna? U g[aliex?
Mieg[ek tal-lejla se jkun ippre]entat minn Lisa Spiteri u Fr. Karm Debattista MSSP, b’Gabriel Ellul b[ala assistent tal-produzzjoni u Paul Galea b[ala direttur tal-programm.
diskuti aspetti interessanti tal-li;i. Matthew Borg Dingli se jag[tina ftit aktar informazzjoni dwar il-pro;ett ‘Enter’ filwaqt li Corinne Farrugia ter;a’ lura mag[na g[al tag[rif interessanti dwar il-kura tal-;ilda u taxxag[ar waqt li fl-a[[ar parti talprogramm Anton Grech ikellimna dwar is-sa[[a mentali. Malta Llejla jitwassal lilkom grazzi g[all-produzzjoni ta’ Net Television u FMJ Productions.
Ta[t il-Lenti – NET Television, 20>30 Illejla, wara l-a[barijiet tas7:30pm, ing[aqdu mal-pre]entaturi Matthew Bonnet u Therese Bonnici g[all-programm ie[or Ta[t il-Lenti. Programm deskritt b[ala wie[ed interessanti biddiversi mistiedna mi]-]ew; kampijiet politi/i biex ting[ata listampa kollha tas-su;;ett diskuss. It-tema tal-programm tal-lum hi marbuta mal-g[eluq l-ewwel sena mir-reb[a tal-Partit
Le Due Leggi – Raiuno, 21>10
Laburista, u b’hekk, l-ewwel sena fil-Gvern. B[al-lum sena, Joseph Muscat [a l-[atra ta’ Prim Ministru ta’ Malta. Fil-programm tal-lejla se jkun diskuss l-andament ta’ dan ilGvern u l-ministri tieg[u. Se ji;u mistoqsija u mwie;ba diversi domandi b[al x’;ara flewwel sena, liema direzzjoni [a l-pajji], s’su//essi nkisbu, o[rajn dwar il-kritika li nqalg[et, u [afna o[rajn.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
5
9
10
IT-TEMP Ftit jew wisq imsa??ab VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ {afif u varjabbli BA{AR {afif IMBATT Baxx mil-Lvant TEMPERATURA L-og[la 15˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 4.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 488.4 mm IX-XEMX titla’ fil-06.19 u tin]el fit-18.05
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Qanqal is-sentimenti b’;ita wara l-ewwel t’April? (5) 6. Balla tal-[adid li titwaddab biex teqred (5) 7. Ir-ra;el ta’ Doris, forsi! (5) 10. Grass (5) 11. Li ma ji]loqx ta[t l-id (5) 12. Isem ta’ tfajla fil-bevanda? (5) 14. Fittxu ag[mlu xog[olkom (6) 16. Tilef lewnu (5) 17. Dan jie[u n-nar malajr (5) 18. G[adda minn mit[na u farrak (5)
18
Weqfin> 1. Skolpixxa (6) 2. Itellquhom minn Sqallija g[al Malta (6) 3. Inkiteb biex jir/ievi ‘In-Nazzjon’ kuljum (6) 4. Be]]a’ bil-babaw! (6) 8. Sensazzjoni ta’ grad g[oli ta’ temperatura (5) 9. Tissikka fil-folla (5) 12. }ina ]ejda (6) 13. Qtug[ ta’ nifs kbir (6) 14. Sa fejn wie[ed jista’ jasal (6) I5. G[aqda (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Fi;el, 6. Le[ja, 7. La[ma, 10. Tmiem, 11. Urtar, 12. Ka//a, 14. Varar, 16. {rara, 17. Zakak, 18. ?anga. Weqfin> 1. Effett, 2. Allarm, 3. ?lampu, 4. Wa[[ar, 8. Bi//a, 9. Ftira, 12. Karozzi, 13. Afrika, 14. Vira/i, 15. Ra[[as.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 9˚C
L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C
IL-{AMIS L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
IL-:IMG{A L-og[la 15˚C L-inqas 12˚C
IS-SIBT L-og[la 16˚C L-inqas 11˚C
UV
UV
UV
UV
UV
5
5
5
5
5
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 14˚C imsa[[ab, Al;eri 16˚C imsa[[ab, Amsterdam 16˚C xemxi, Ateni 10˚C imsa[[ab, Li]bona 16˚C xemxi, Berlin 15˚C xemxi, Brussell 16˚C xemxi, ilKajr 21˚C xemxi, Dublin 9˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 13˚C im/ajpar, Frankfurt 15˚C xemxi, Milan 13˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 9˚C xita, Londra 11˚C imsa[[ab, Madrid 16˚C xemxi, Moska 13˚C xemxi, Pari;i 18˚C xemxi, Bar/ellona 17˚C xemxi, Ruma 15˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 16˚C imsa[[ab, Tripli 14˚C imsa[[ab, Tune] 16˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 10˚C imsa[[ab, Zurich 12˚C xemxi, Munich 12˚C imsa[[ab, St. Petersburg 8˚C ftit imsa[[ab, Sokkolma 7˚C xita
Tag[rif ‘No baby no dollars’ – kummiedja bil-Malti fl-Istitut Kattoliku
All In Act Entertainment se tippre]enta l-kummiedja ;dida ta’ Renzo Bonello ‘No baby no dollars’ F’din il-kummiedja niltaqg[u ma’ Pawlu (Brian Farrugia), ilkbir fost tliet a[wa u ra;el talfamilja li miskin, l-inkwiet ji;ri warajh. Bi]]ejjed ng[idu li l-kunjata hi l-ikbar salib ta’ Pawlu. G[alhekk tistg[u timma;inaw kemm jifra[ meta l-kunjata u martu jmorru xahar vaganza. Imma kif jg[idu, ix-xitan m’g[andux [alib u jag[mel il;bejniet. Imur g[al g[arrieda f’daru Frankie, [uh i]-]g[ir (Ian Fenech), bniedem mo[[ ir-ri[ li ]-]wie; ma jg[oddx g[alih. Jg[idlu li l-multimiljunarja, iz-zija Van;iela (Mary Rose Mallia) tal-Awstralja, tinsab fi triqitha lejn Malta biex tiktibhom fit-testment u wara mewtha t[alli kollox lill-erba’ a[wa, i]da b’kundizzjoni wa[da. Xi [add mill-a[wa jrid ikun mi]]ewwe; u jkollu tifla li ;;ib isem iz-zija. Frankie kien ipprova jikkonvin/i liz-zija li m’g[andux [ajra ji]]ewwe; u r-risposta taz-zija mill-ewwel kienet ‘no baby no
dollars!’ Jg[addi ]-]mien u jisma’ li z-zija tatha xi taqliba tajba u tinsab f’xifer il-mewt u g[alhekk ja[taf i/-/ans u biex jakkwista l-flus tag[ha, ji;dbilha li kien i]]ewwe; u kellu tarbija. Il-kobba tibda tit[abbel meta din l-a[bar ta’ fer[ tfejjaq lizzija u din taqta’ vja;; lejn Malta biex tara lit-tarbija eredi. Biex tkompli tag[qad, [add milla[wa l-o[ra m’g[andu tfal u lmara ta’ Pawlu, l-uniku wie[ed mi]]ewwe; mill-a[wa, tinsab imsiefra u g[alhekk je[tie; pjan ta’ malajr. X’se ji;ri? Jirnexxilhom ja[mu lil zijithom? {aduhom ilflus jew spi//aw b’xejn? Dawn il-kur]itajiet taqtg[uhom biss jekk tattendu g[all-kummiedja ;dida ‘No naby no dollars’. Din il-kummiedja g[andha direzzjoni ta’ Brian Farrugia u se ssir nhar is-Sibt 15 ta’ Marzu fis-6.30pm u l-g[ada l-{add 16 ta’ Marzu fil-5pm, fit-Teatru talIstitut Kattoliku, il-Furjana. Biex tirri]erva post ]ur is-sit elettroniku www.istitutkattoil-Bar tal-Isitut liku.com, Kattoliku, /empel 21238429 jew 21242551, jew /emepl lil Carmen Azzopardi tar-Rabat fuq 21454836 jew 79306435.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
26 AVVI}I Tiswijiet
KLASSIFIKATI Tiswijiet fil - pront u fil - post
Stima b ’ xejn minn qabel . Spare parts g[al kull tip ta ’ TA ’ fridges , freezers , wash - appliances . ?emplu TA ’ magni tal - [jata . G[al ing machines , tumble dryers 2 1 37 1 559 , 2737 1 559 , service u tiswijiet fil - pront . u dehumidifiers , e// . B ’ sitt 2 1 493285 , 79884497 jew ?emplu 99422268 jew xhur garanzija fuq il - parts u 99472570 . Servizz fil 21416705. labour . Bl - ir[as prezzijiet . pront .
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira . Jistg[u jinbieg[u separati . ?emplu 99800607.
PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
27
SPORT HOCKEY
Qormi jkabbru l-vanta;; Rabat …...................................0 Qormi …..................................1 Umpires: Edward Hughes u
post bi 8 punti, tnejn fuq Hotsticks. Il-log[ba kellha ftu[ tajjeb b’Rabat jirb[u penalty corner flewwel minuta li kien salvat millgowlkiper ta’ Qormi. Mal-[in Qormi [adu kontroll u mill-11-il minuta l-quddiem reb[u [ames penalty corners imma ma rnexxielhomx japprofittaw minnhom, bl-aktar li jmorru vi/in ikun fit-33 minuta meta Matthew Buhagiar tajjar minn fuq il-linja fatali gowl /ert.
BASKETBALL
Kompetizzjoni KO mill-Masters
Manuel Imbroll Qormi komplew sa[[ew posthom f’ras il-klassifika meta g[elbu lil Rabat 1-0 u issa g[andhom 18-il punt, erbg[a aktar minn Young Stars li i]da lag[bu log[ba anqas wara li lkonfront tant mistenni tag[hom kontra Hotsticks kellu ji;i abbandunat wara 25 minuta min[abba xita qliel. Rabat baqg[u fit-tielet
Vassallo f’aktar impenji fir-Renju Unit Fi tmiem din il-;img[a, ir-referee internazzjonali lokali talbasketball Bernard Vassallo irritorna l-Ingilterra sabiex ikompli bl-avventura tieg[u fil-kampjonat Ingli]. Vassallo s’issa kkontrolla 12-il partita dan l-ista;un mill-og[la divi]joni fir-Renju Unit. Is-Sibt li g[adda kkontrolla lpartita fi Brighton bejn Worthing Thunder u Newham waqt li l{add mar Surrey fejn hemmhekk ikkontrolla l-partita London kontra Ipswich.
Wara s-su//ess miksub flewwel kampjonat lokali li g[adu g[addej, il-Masters Football Malta se torganizza wkoll kompetizzjoni Knock-Out matul ixxahar ta’ April. Ir-re;istrazzjoni g[al dawk ittimijiet interessati tag[aq fis-27 ta’ Marzu u l-[las hu ta’ 35 ewro g[al kull tim. Ma hemmx limitu kemm kull tim jista’ jirre;istra plejers, basta dawn ma jkunux lag[bu jew qed jilag[bu ma’ timijiet tal-MFA jew timijiet filkampjonat ta’ G[awdex dan lista;un 2013-14. Plejers li jilag[bu ma’ asso/jazzjonijiet membri mal-
Rabat dehru a[jar fit-tieni taqsima imma huma wkoll m’appropfittawx minn ]ew; penalty corners biex fit-52 miunta minn cross ta’ Jonathan Aquilina, Joseph Cuschieri po;;a lil Qormi fil-vanta;;. Rabat sat-tmiem g[amlu minn kollox biex isalvaw il-log[ba u xe[tu lill-Qriema ta[t pressjoni imma e]att qabel it-tmiem kienu m/a[[da minn Ramon Chircop li wkoll tajjar minn fuq il-linja lgowl tad-draw.
MFA b[al Futsal, GIDA, MESA, MAFA, SWAN u o[rajn, huma eli;ibbli, diment li l-plejers ikollhom aktar minn 35 sena. Il-log[ob isir matul il-;imgha, filghaxija bejn 7 p.m. u d-9 p.m. fil-ground ta’ Hat-Attard u kull partita tkun ta’ 20 minuta kull taqsima. Dawk interessati jistg[u jibag[tu e mail fuq: marmel40@hotmail.com jew renvella@go.net.mt Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb ming[and Mario Meli 79450372 jew ming[and Renato Vella fuq 99277541.
Paul Sultana jippre]enta l-unur tal-a[jar plejer tax-xahar lil Micheal Myres Keitt
BASKETBALL
Myers Keitt Plejer tax-Xahar g[al Jannar Il-plejer Amerikan ta’ Bupa Luxol, Micheal Myres Keitt huwa r-raba’ rebbie[ tal-unur talYou Shop We Ship Plejer taxxahar tal-Ewwel Divi]joni meta reba[ l-unur g[al Jannar. G[al Micheal Myres Keitt dan kien lewwel unur individwali f’Malta wara li ng[aqad ma’ Luxol fissajf li g[adda. Matul Jannar, Luxol komplew jissieltu g[al post fil-play-offs u waslu wkoll sal finali tat-Tazza
Louis Borg. Myres Keitt ikkontribwixxa g[al dawn il-wirjiet meta skorja 65 punt fejn kellu wkoll ]ew; three pointers. Myres Keitt b[alissa huwa l-a[jar assist-man tal-ista;un b’medja ta’ 4.33 assist kull log[ba. Huwa g[andu wkoll medja ta’ 2.07 steals u wkoll il-[ames l-a[jar rebounder b’medja ta’ 11.73 rebounds. Lunur kien ippre]entat minn Paul Sultana President tal-MBA.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
28
SPORT
Tmiem il-;img[a ta’ football Malti Simon Farrugia Anali]i u kummenti
dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV
Log[ob li jmiss
Kif Jinsabu
Illum 11 ta’ Marzu Stadium Nazzjonali
1800 Valletta - Mosta 2000 Sliema W. - B’Kara Is-Sibt 15 ta’ Marzu, 2014
Victor Tedesco Stadium
1400 Qormi - Vittoriosa S. 1615 Rabat A. - Tarxien R.
Hibs Stadium
Championship Pool L R D T F K Pti Birkirkara Valletta Hibernians Sliema W. Mosta Balzan
24 24 25 24 24 25
20 2 3 2 8 2 8 4
18 16 13 13
Floriana Tarxien R. Naxxar L. Qormi Vittoriosa S. Rabat A.
Stadium Nazzjonali
1400 Floriana - Naxxar L. 1600 B’Kara - Hibs
25 25 25 25 25 25
10
It-tim tal-:img[a
Il-gowlkiper ta’ Qormi Matthew Farrugia janti/ipa lil Terence Scerri ta’ Naxxar fir-reb[a kbira 5-1 tal-Qriema (ritratt> Joseph Galea)
Innutajna... ➤ LI l-maltempata li [akmet il-g?ejjer Maltin nhar il-{add filg[odu wasslet sabiex illog[ob li kien skedat flIstadium Nazzjonali jit[assar. Jidher li dan il-posponiment kien di;a` previst biex malanqas xita jit[assru peress li lwi// tal-Istadium Nazzjonali mhux f’kundizzjoni tajba b[alissa. Il-log[biet issa huma skedati g[al-lum. ➤ LI l-futbol lokali tilef amministratur ie[or wara li fi tmiem il-;img[a t[abbret ilmewt ta’ Gaetano Cuschieri. Huwa serva fil-kumitat ta’ {amrun Spartans g[al diversi snin anki fil-kariga ta’ President. Kien ukoll membru tal-Kunsill fl-ista;un 2004-05. Il-funeral ta’ Cuschieri sar ilbiera[ filg[odu fil-Knisja ta’
San Gejtanu. Nestendi l-kondoljanzi lill-familja Cuschieri. ➤ LI plejer ta’ Sirens, Giovanni Galea ni]]el ismu flistorja tal-klabb meta fir-reb[a esa;erata li kisbu kontra Kalkara 11-0 skorja sitta millgowls tat-tim tieg[u. S’issa skorja 36 gowl f’20 log[ba li huwa rekord impressjonanti. Mhux ta b’xejn li hemm diversi timijiet sa[ansitra mill-Kampjonat Premier li qeg[din ifittxu li jakkwistaw lil dan il-plejer. ➤ LI fil-Kampjonat talEwwel Divi]joni fil-konfront bejn Pieta` H. u St. Andrew’s ilPresident attwali ta’ dawn tala[[ar, Steve Abela, deher juri nteress partikolari. Jidher li mhux biss kien entu]ja]mat biex it-tim tieg[u jeg[leb lil Pieta li jinsabu fl-ewwel post
imma jidher li ried li din tkun reb[a bi pja/ir doppju peress li qed jissemma li Abela millista;un li ;ej ser ikun fit-tmun ta’ }ebbu; li jinsabu jissieltu wkoll g[all-promozzjoni. I]da kienu Pieta` li g[elbu lil St. Andrew’s 4-0 u komplew sa[[ew posthom fl-ewwel post tal-klassifika. ➤ LI nhar il-Erbg[a r-referee internazzjonali Malti Alan Mario Sant ikkontrolla log[ba ta’ [biberija bejn Andorra u lMoldova. Dan kien l-ewwel appuntament internazzjonali f’dan il-livell g[al Alan Mario Sant minn meta sar referee talFIFA fl-1 ta’ Jannar, 2010. Huwa kien assistit minn Alan Camilleri u Chris Francalanza bir-raba’ uffi/jal ikun Marco Borg.
58 56 63 48 46 27
20 34 31 33 27 25 26 40 22 42 14 16
Relegation Pool L R D T F K Pti
1400 Mosta - Sliema W. 1600 Balzan - Valletta Il-{add 16 ta’ Marzu
Nicky Vella Scott Chircop Roderick Sammut Fernando Lopez Clayton Failla Miguel Ciantar Felipe Aguiar Mark Spiteri Oscar Guerrero Jorginho Alfred Effiong
2 3 7 3 9 13
(Tarxien R.) (Hibernians) (Qormi) (Tarxien R.) (Hibernians) (Tarxien R.) (Vittoriosa S.) (Balzan) (Vittoriosa S.) (Qormi) (Qormi)
L-AQWA SKORERS
Dos Santos fl-ewwel post Edison Luis Dos Santos (Hibernians) Jhonnattann Benites da Conceicao (B’Kara) Alfred Effiong (Qormi) Stanley Ohawuchi ( Sliema W.) Denni Rocha Dos Santos (Valletta) Clayton Failla (Hibernians) Obinna Obiefule (Hibernians) Igor Coronado (Floriana) Haruna Shola Shodiya (B’Kara) Ronaille Calheira Seara (B’Kara) Marcelo Pereira (Vittoriosa S.) Oscar Guerrero (Vittoriosa S.) Bojan Kaljevic (Mosta) Abdelkarim Nafti (Valletta) Jose Luis Armario Negrin (Balzan) Gianmarco Piccioni (Mosta) Gary Muir (Floriana) Terence Scerri (Naxxar L.) Jorge Santos Silva (Tarxien R.) Cristian Martins Fernandes (Mosta) Matias Muchardi (Sliema W.)
18 16 16 16 15 12 12 11 11 10 10 10 10 10
9 8 8 8 7 7 7
6 8 6 6 1
4 5 4 4 4 4
36 33 30 38 29 20 19 11 14 13 15 15
42 48 47 49 52 68
17 15 15 14 13
4
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
29
SPORT
In[arsu biss kif ser insalvaw - Miguel Ciantar (Tarxien R.) “L-aktar importanti huwa li b[ala tim lg[abna tajjeb. Laspett personali huwa sekondarju,” hekk iddeskriva l-wirja tar-Rainbows Miguel Ciantar li kien l-eroj tat-tim tieg[u firreb[a importanti li huma kisbu kontra Floriana 3-0.
“L-aspett personali huwa sabi[ fejn anki skurjajt ]ew; gowls imma b[alissa qed in[arsu biss lejn kif ser insalvaw u nibqg[u nilag[bu filKampjonat Premier. “Fir-Relegation Pool g[adna bla telfa u jekk nibqg[u sejrin
hekk m’g[andux ikollna problemi. Irridu niffa//jaw illog[biet b’dan l-entu]ja]mu li wrejna dan l-a[[ar ;img[at. Il-moral tat-tim huwa wie[ed g[oli [afna u nemmen li finalment ser naslu,” qal Ciantar.
Ryan Camilleri ta’ Hibs itajjar f’attakk ta’ Balzan (ritratt> Alex Degabriele)
L-objettiv hu t-tielet post’ - Jean Paul Farrugia (Hibernians FC) “Wara li sofrejna gowl flewwel minuti tal-log[ba konna kon/entrati u rnexxielna nirkupraw.” Hekk kienu lewwel kummenti tal-attakkant ta’ Hibernians Jean Paul Farrugia fi tmiem ir-reb[a li l-Pawlisti kisbu kontra Balzan bl-iskor ta’ 4-3 nhar isSibt. Farrugia kompla, “Urejna karattru u skurjajna erba’ gowls. M’a[niex g[addejjin
minn xi fa]i tajba anki wara ttaqlib li kellna f’dawn l-a[[ar xhur. Imma jidher li issa t-tim jinsab lura g[an-normal u qeg[din nilag[bu tajjeb.” Mistoqsi dwar l-g[anijiet ta’ Hibernians Farrugiakkonkluda, “L-g[an tag[na hu li nispi//aw fit-tielet post tal-klassifika. Fadal [afna log[biet diretti imma nemmen li fi//irkostanzi ser naslu li nil[qu lobjettiv tag[na.”
Mariano Bueno jiskorja t-tieni gowl ta’ Tarxien kontra Floriana (ritratt> Joseph Galea)
STILEL TAL-PASSAT
David Cluett – Melita 1979-1987, Floriana 1987-1999, 2001-2002, Gozo FC 1999-2000, B’Kara 2000-2001 David Cluett twieled fit-2 ta’ Awwissu, 1965 Kunsidrat wie[ed mill-aqwa gowlkipers ta’ kull ]mien bl-aqwa tal-karriera tieg[u jkun ma’ Floriana fejn reba[ diversi unuri. Wara sta;un wie[ed ma’ Melita, Cluett issie[eb ma’ Floriana u ddebutta fl-ista;un 1988-89. Mal-Greens kien wie[ed mill-
aktar plejers favoriti mal-partitarji u fi 13-il sena reba[ l-unuri kollha bl-a[jar mumenti jkunu filbidu tas-snin 90 meta reba[ it-treble. Mal-Greens huwa wkoll waqqaf rekord nazzjonali meta dam 736 minuta ming[ajr ma’ ;arrab gowl. Reba[ il-Kampjonat Premier fl-ista;un 1992-93, darbtejn l-FA Trophy 1992-93 u
1993-94, is-Super Cup fl-ista;un 1992-93, erba’ darbiet is-Super Cup u darba l-Lowenbrau Cup. Wara Floriana lag[ab ma’ B’Kara u Gozo FC biex fl-ista;un 2001-02 irritorna mal-Greens g[al sta;un wie[ed. Wara li rtira kien g[al ftit ]mien kow/ talgowlkipers ma’ Msida SJ. Iddebutta mat-tim nazzjonali
Malti fid-29 ta’ Marzu, 1987 fiddraw 2-2 kontra l-Portugall. Lag[ab g[al 69 darba bl-a[[ar log[ba bil-flokk Malti tkun fis-27 ta’ Marzu 1996, telfa 1-0 kontra l-Ma/edonja. David Cluett [alla din id-dinja fis-17 ta’ Lulju, 2005 fl-età ta’ 39 sena. Telfa kbira g[all-futbol Malti.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
30
SPORT
CHAMPIONS LEAGUE
Wenger fidu/ju] f’rimonta ta’ Arsenal fi Munich Il-manager ta’ Arsenal Arsene Wenger jemmen li r-reb[a 4-1 fil-kwarti tal-finali tal-FA Cup kontra Everton tat spinta kbira lill-moral tal-plejers tieg[u qabel l-isfida mal-holders Bayern Munich fl-Allianz Arena llum mit-tieni leg tal-a[[ar 16 ta/Champions League. Bayern reb[u 2-0 fl-ewwel leg f’Londra b’gowls ta’Kroos u Muller f’log[ba fejn i]-]ew; na[at fallew ukoll penalty u Arsenal kellhom il-gowlkiper Szczesny imke//i. Arsenal se jkunu qed jiffa//jaw ostaklu iebes biex javanzaw g[alkemm l-ista;un li g[adda flistess stadju tal-kompetizzjoni kienu reb[u 2-0 fi Munich imma kienu eliminati bil-gowls away wara telfa 3-1 f’Londra. Bayern ilhom ma jitilfu f’darhom filBundesliga sa minn Ottubru tal2012. Wenger jemmen li t-tim g[andu moral qawwi wara lprestazzjoni tas-Sibt anke jekk apparti l-gowlkiper se jkollu nieqes ukoll lil Jack Wilshere waqt li Koscielny (hamstring) u Nacho Monreal (saqajh) g[adhom dubju]i. “Kien importanti li nkunu fissemi-finali tal-FA Cup g[aliex dan psikolo;ikament po;;iena f’po]izzjoni mentali tajba [afna g[aliex nistg[u nag[mlu kura;; mill-kon/entrazzjoni li wrejna u x-xewqa hi li f’Bayern inkunu listess u mbag[ad ng[id li ng[andna /ans nag[mluha,” qal il-manager Fran/i]. Min-na[a tieg[u l-kow/ Spanjol ta’ Bayern Munich, Pep Guardiola qed jinsisti li t-tim tieg[u irid jo[ro; ifittex reb[a o[ra g[aliex jaf li l-Gunners g[andhom plejers li jistg[u jag[mlulhom [sara kbira. Guardiola jemmen li l-a[jar forma ta’ difi]a hu l-attakk u talab lill-plejers sabiex jiddominaw il-pussess. Hu qal dan waqt li esprima li ma kienx sodisfatt bil-wirja tat-tim li reba[ 6-1 kon-
Il-programm
Champions League L-a[[ar 16 II Leg Illum
A. Madrid v AC Milan B. Munich v Arsenal
(1-0) (2-0)
G[ada Barcelona v Man City (2-0) Paris SG v B. Leverkusen (4-0)
Arjen Robben ta’ Bayern jg[addi bejn Monreal (xellug) u Ozil ta’ Arsenal fl-ewwel leg fl-Emirates Stadium
tra Wolfsburg is-Sibt. “Jekk se n[allu lil Arsenal i]omu l-ballun se jkollna [afna problemi. G[andhom [afna kwalita`u kull plejer li g[andhom g[andu teknika ndividwali nkredibbli bil-ballun – mhux importanti jekk tkunx aggressiv jew le. G[andhom plejers b[al Cazorla, Ozil, Rosicky, Arteta – mhux problema g[alihom li j]ommu l-ballun. G[alhekk lunika mezz biex nevitaw dan hu li n]ommu l-ballun u ovvjament irridu nkunu aggressivi. Li nnutajt is-Sibt hu li konna tajjeb biss meta attakkajna. Jekk ikolli nispekula u na[seb x’g[amilna [a]in f’Londra, allura g[andhom /ans tajjeb li jirb[u u a[na ma ng[addux,” qal Guardiola. Gowl minn ta[t It-tamiet ta’ Milan li jirb[u unur dan l-ista;un jibba]aw biss fuq i/-Champions League u biex
jag[mlu dan iridu jikrupraw minn gowl minn ta[t u jeg[lbu lil Atletico Madrid. Gowl bir-ras min Diego Costa
seba’ minuti mit-tmiem f’San Siro, a//erta li l-Ispanjoli se jibdew jiddefendu vanta;; ta’ gowl fit-tieni leg fil-Calderon. It-tim ta’ Clarence Seedorf qed ikollu sta;un ferm diffi/li u lesperjenza tal-Olandi] fittmexxija kienet im[allta sa mittluq ta’ Masimiliano Allegri f’Jannar. Ta[t Seedorf Milan [adu biss 13-il punt minn massimu ta’ 24. Milan ;ejjin minn telfa 1-0 kontra Udinese s-Sibt, imma plejers b[al Kaka u Adel Taarabt t[allew barra mill-bidu, b’tala[[ar flimkien ma’ Michael Essien u Mario Balotelli jid[lu fla[[ar [inijiet. “Se nag[tu r-risposta tag[na fil-pitch. Irridu nemmnu li ninsabu fit-triq it-tajba. M’inix inkwetat. Irridu nkunu ottimisti u konvinti mi/-/ansijiet tag[na biex nag[tu wirja tajba u ndawru r-ri]ultat,” qal Seedorf. Atletico i]da g[adhom qed jisfidaw ukoll g[ar-reb[ ta’ La Liga u s-Sibt g[elbu lil Celta Vigo b’doppjetta ta’ David Villa. Kien
l-ewwel su//ess g[al Atletico sa minn meta g[elbu lil Milan u ttim ta’ Simeone kien kapa/i jag[mel dan ming[ajr is-sospi] Costa li skorja [ames gowls flEwropa dan l-ista;un u lpre]enza tieg[u tag[ti kura;; littim li qed jipprova jasal salkwarti tal-finali g[all-ewwel darba sa mill-1997. Fil-fa]i tal-gruppi Atletico qalg[u biss gowl wie[ed f’darhom u skorjaw disg[a. Nieqsa g[al Atletico se jkun hemm Tiago u Javier Manquillo li jinsabu mwe;;g[in. Pellegrini jrid reazzjoni G[ada Manuel Pellegrini, manager ta’ Manchester City sfida lill-plejers tieg[u sabiex jag[mlu
reazzjoni kontra Barcelona u jpattu g[all-eliminazzjoni li ;arrbu mill-FA Cup il-{add kontra Wigan. City se jibdew b’telfa 2-0 flewwel leg imma /-?ilen g[adu jittama li t-tim jista’ jag[milha g[all-kwarti tal-finali. “Na[seb li kollha rridu na[dmu
flimkien u g[andna r-responsabbilita` li nirb[u. Fadlilna [afna g[aliex nissieltu sa tmiem lista;un. L-ewwel irridu nirb[u f’Barcelona u mbag[ad nippruvaw navanzaw aktar fil-Premier League. Hi log[ba diffi/li fi Spanja imma rrid reazzjoni. Nippruvaw nag[mlu li nistg[u u mbag[ad naraw,” qal Pellegrini. Fil-log[ba l-o[ra g[ada, Paris Saint Germain m’g[andhomx ifallu milli jkunu mal-a[[ar tmienja wara reb[a mpressjonanti 4-0 fil-:ermanja g[and Leverkusen fl-ewwel leg. Fi tmiem il-;img[a PSG g[amlu pass ie[or lejn ir-reb[ tal-Ligue 1 b’reb[a 3-0 fuq Bastia bl-eroj ikunu Zlatan Ibrahimovic u Ezequiel Lavezzi li skorja doppjetta. Leverkusen ;ejjin minn draw 1-1 kontra Hannover u fil-log[ba tilfu wkoll lill-captain Jens Hegeler li we;;a’ l-g[aksa u se jitlef il-kumplament tal-ista;un. Il-gowlkiper Leno, li salva penalty kontra Hannover, il[ames wie[ed tieg[u dan lista;un, qal li Leverkusen jistg[u biss jibdew jag[tu sfida jekk jer;g[u jibnu l-fidu/ja fihom infushom.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
31
SPORT WATERPOLO
IL-:URI TA’ PISTORIOUS
Izzo jmur l-Irlanda ming[ajr Camilleri
L-im[allef tipprojbixxi x-xandira tar-rapport tal-awtopjsa
Il-kow/ nazzjonali talWaterpolo Karl Izzo ibba]a liskwadra tieg[u g[at-turnament ta’ 8 nazzjonijiet, mag[ruf a[jar b[ala l-EU Nations Cup li se jsir f’Limerick fl-Irlanda, fuq tliet klabbs lokali, dawk ta’ Neptunes, San :iljan u Sliema meta lbiera[ g[a]el it-13 finali. Madankollu, Izzo kellu j[aalli barra lil wie[ed mill-aqwa talenti lokali hekk kif Stevie Camilleri ta’ Neptunes ma kienx imklu] fl-iskwadra min[abba injury li sofra dan la[[ar. Il-plejers li g[a]el Izzo huma: Alan Borg Cole, Clint Mercieca, Jordan Camilleri, Michele Stellini, Niki Lanzon, (Neptunes); Dean Camilleri, Dino Zammit, Matthew Zammit, Paul Fava (San :iljan); Jerome Gabarretta, John Brownrigg, Mark Meli,
L-im[allef li qed tmexxi l-;uri ta’ Oscar Pistorious, waqqfet kull trasmissjoni diretta tax-xhieda talawtopsja li ng[atat minn espert forensiku. Il-patolo;ista Gert Saayman qal li jekk ir-rapport tieg[u jiixxandar, jista’ jikkomprometti ‘d-dinjità tal-vittma’. Biex jikkonvin/i lill-Im[allef Thokozile Masipa, Saayman ressaq dawn l-argumenti: • Dak li nstab kien ta’ natura personali [afna • Id-dettlaji grafi/i tal-injuries g[andhom il-potenzjal li jikkom-
Stevie Camilleri
Timothy Sullivan (Sliema). It-timijiet li se jkunu qed jie[du sehem f’dan it-turnament, apparti Malta huma lorganizzaturi l-Irlanda, Wales, l-Iskozja, r-Repubblika ?eka, dDanimarka, l-I]vizzera u lPortugall. It-tim se jkun akkumpanjat mir-referee Ronnie Spiteri u tturnament se jintlag[ab bejn il:img[a 14 u l-{add 16 ta’ Marzu.
promettu d-dinjita` tal-mejta • Jistg[u ‘ji;u affettwati d-drittijiet’ tal-[bieb u l-familja talmejta • Imorru kontra l-moral tasso/jetà. Oscar Pistorious, atleta li [a sehem fl-Olimpjadi u l-log[ob paralimpku, qed ji/[ad li qatel intenzjonalment lill-g[arusa Reeva Steenkamp fl-14 ta’ Frar tal-2013. Huwa anke rremetta fil-qorti meta sema r-rapport tal-awtopsja. Intant Peter Baba, uffi/jal tassigurtà fil-kwartieri fejn jg[ix
Pistorious qal li kien hu li /empel lil Pistorious u mhux bil-kontra kif ing[ad nhar il-:img[a middifi]a. Hu qal li kien /empel lil Pistorious wara li xi ;irien informawh li kienu semg[u sparatura fis-sig[at bikrin ta’ filg[odu, u dan qallu li “kien kollox sewwa”, qabel /empillu lura ftit minuti wara u beda jibki fuq ittelefon. Baba qal li kien impressjonat meta ra lil Pistorious nie]el ittara; bil-;isem mejjet ta’ Steenkamp fil-villa tal-atleta.
PREMIER
Il-partiti posposti g[al-lum Illum fl-istadium nazzjonali f Qali se jintlag[bu ]-]ew; partiti li kienu posposti l-{add li g[adda min[abba x-xita.
‘Ta’
Dawn se jkunu l-aktar ]ew; partiti mistennija li jirrigwardaw l-ewwel timijiet mi/Championship Pool. Fis-6 p.m. Valletta jiltaqg[u kontra Mosta hekk kif ilMostin qed jippruvaw ikomplu javanzaw bil-mod ilmod fil-klassifika waqt li Valletta jridu t-tliet punti [alli
j]ommu l-pass mal-leaders B’Kara. Warajhom fit-8 p.m. Birkirkara jiltaqg[u kontra Sliema bit-tim ta’ Paul Zammit jipprova jevita li jitlef il-punti kontra ostaklu ie[or diffi/li b[alma hu dak ta’ Sliema li qed jimmira li jkun hu li jtemm fit-tielet post jew aktar.
:ERMANJA
Jibda l-;uri ta’ Uli Hoenness
Uli Hoeness, President ta’ Bayern Munich beda g[addej ;uri f’Qorti fi Munich akku]at li evada t-taxxa. Huwa qed ji;i akku]at li evada aktar minn 3.5 miljun ewro f’taxxi. L-eks internazzjonali :ermani], Champion tal-Ewropa fl1972 u tad-Dinja sentejn wara, li
g[andu 62 sena, ammetta li kellu kont bankarju sigriet fl-I]vizzera u qed isostni li s-sena l-o[ra g[amel emenda fil-formola tieg[u tat-taxxa u informa lill-uffi/jali bis-somma mhux dikjarata. Jekk jinstab [ati jista’ jing[ata sentenza ta’ [abs. Il-verdett mistenni jing[ata l-{amis.
RALLY It-tim Amerikan li waqqaf rekord tad-dinja fil-4x400m (mix-xellug) Kund Butler III, David Verburg, Calvin Smith u Kyle Clemons.
ATLETIKA
L-Istati Uniti jag[lqu b’rekord L-atleti Amerikani ddominaw it-tielet u l-a[[ar jum talKampjonati mondjali indoor tal-atletika f’Sopot fil-Polonja u spi//aw reb[u b’kollox tmien midalji tad-deheb u total ta’ 12il midalja. Erba’ reb[iet minnhom waslu fl-a[[ar ;urnata. Fil-4x400m tal-ir;iel Kyle Clemons, David Verburg, Kind Butler III u Calvin Smith Jr. reb[u fi 3 minuti 2.13 sek. U waqqfu rekord tad-dinja. Dan kien 0.70 sek aktar velo/i mir-
rekord pre/edenti mwaqqaf ukoll mill-Istati Uniti fl-1999. Id-darbtejn Champion Olimpika, il-:amajkana ShellyAnn Fraser-Pryce ikkonfermat g[aliex hi l-aktar mara dominanti fl-isprints fid-dinja. I/-champion Olimpika u champion tad-dinja tal-100m, reb[et is-60m sprint f’6.98 sekondi. Campbell-Brown li kienet qed tirritorna wara li n[elset mill-akku]i ta’ doping, temmet il-[ames. It-tliet darbiet champion tat-
3,000m Bernard Lagat kien im/a[[ad milli jirrepeti r-reb[a meta ;ie superat fl-a[[ar 500m mill-Kenjan Caleb Ndiku. Minkejja dan Lagat li g[andu 39 sena xorta sar l-ixje[ atleta li reba[ midalja fil-kampjonati mondjali indoor. It-3,000m tan-nisa kif mistenni ntreb[et mill-Etjopjana Genzebe Dibaba u Mutaz Essa Barshim tal-Qatar, issupera li/Champion Olimpiku ir-Russu Ivan Ukhov biex reba[ il-high jump.
Ogier fl-ewwel post I/-Champion mondjali tarrally Sebastien Ogier mar flewwel post fil-klassifika overall wara li reba[ ir-Rally talMessiku li sar fi tmiem il;img[a quddiem sie[bu talVolkswagen Jari-Matti Latvala. Ir-reb[a b’vanta;; komdu ta’ minuta 12.6 sekondi , kienet ittieni wa[da g[as-sewwieq Fran/i] dan l-ista;un u l-ewwel darba fl-2014 li t-tim kiseb lewwel ]ew; po]izzjonijiet. Il-Bel;jan Thierry Neuville temm it-tielet biex g[all-ewwel darba po;;a lil Hyundai fuq ilpodju. Neuville kellu jieqaf darbtejn
fl-a[[ar parti tat-triq f’Leon, biex jimla r-radiator bil-bottijiet tal-birra li kienu provduti lilu mill-ispettaturi. Il-Britanniku Elfyn Evans fuq Ford, temm fir-raba’ post, la[jar po]izzjoni fil-karriera, waqt li sie[bu l-Pollakk Robert Kubica, l-eks sewwieq tal-Formula 1, irtira wara li f’jumejn inqaleb darbtejn bil-karozza. Ogier li reba[ 18-il rally mondjali issa g[andu tliet putni fuq Latvala fil-klassifika ;enerali wara tliet rounds millkampjonat. Ir-round li jmiss se jsir filPortugall bejn it-3 u 6 ta’ April.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 11 ta’ Marzu, 2014
32
LOKALI
Xog[ol il-bidwi hu kontinwu matul is-sena kollha, b’dan i]-]mien ikun aktar iebes u kiefer min[abba li jkun irid ja[dem ukoll kontra l-elementi diffi/li tat-temp. Xog[ol fir-raba’ li tant hu apprezzat u li g[andna nkomplu nindukraw biex nie[du l-frott tal-art g[ammiela tal-g]ejjer tag[na, grazzi dejjem g[all-bdiewa u r-ra[[ala Maltin u G[awdxin. (Ritratt> Martin Agius)
L-ekonomija Maltija mhix i]]omm ir-ritmu me[tie; Ix-xejriet ekonomi/i negattivi li kkaratterizzaw partijiet sostanzjali tat-tieni nofs tassena li g[addiet jidher li qeg[din ikomplu fl-2014 ukoll. L-Uffi//ju Nazzjonali talIstatistika lbiera[ ikkonferma li g[ar-raba’ xahar konsekuttiv pajji]na ra tnaqqis fil-produzzjoni industrijali – kejl importanti tar-rendiment tal-fabbriki f’pajji]na, li huma sors importanti ta’ postijiet tax-xog[ol. Dawn i/-/ifri qed ji;u ppubblikati ftit jiem biss wara li lNSO kkonferma ]ieda sostanzjali fil-qg[ad f’pajji]na, li issa qed javvi/ina t-8,000 persuna ming[ajr xog[ol. Fl-istess jiem, l-a;enzija Eurostat uriet ukoll li Malta u d-Danimarka kienu luni/i pajji]i mit-28 pajji] membru tal-Unjoni Ewropea li kellhom tnaqqis mill-bejg[ fil[wienet. Fir-reazzjoni li ta l-Partit
Il-produzzjoni mill-industrija tonqos bi 11.5% f’sena wa[da biss Nazzjonalista g[al dawn i/-/ifri ppubblikati, Mario de Marco, il-Vi/i Kap g[all-{idma filParlament u Kelliem g[allEkonomija, l-Investiment u lIntrapri]i ]-}g[ar; Tonio Fenech, Kelliem g[all-Finanzi; u Kristy Debono, Kelliema g[at-Tkabbir Ekonomiku u lKompetittività; fi stqarrija fissru li dan kollu jkompli jikkonferma t-t[assib tal-Partit Nazzjonalista u tal-familji Maltin u G[awdxin li, lil hinn mill-kliem sabi[ tal-Prim Ministru Muscat u tal-Ministri tieg[u, qed jaraw jum wara lie[or il-qag[da ekonomika ta’ pajji]na titlef ir-rankatura tag[ha. Dan b’mod partikolari fejn jikkon/erna investiment
mill-privat, li huwa l-mutur talekonomija ta’ pajji]na. Filwaqt li l-politika tal-Gvern li jimplimenta inizjattivi biex jattira aktar nies lejn is-suq taxxog[ol hi wa[da li l-Partit Nazzjonalista jaqbel kompletament mag[ha, din trid timxi id f’id ma’ strate;ija li ti]gura opportunitajiet tax-xog[ol g[al dawk li jridu ja[dmu. Sfortunatament, l-indikaturi kollha qed juru li dawn l-opportunitajiet mhux talli mhumiex ji]diedu, talli qed jonqsu jum wara l-ie[or. Wara /-/ifri tal-qg[ad, u dawk tal-importazzjoni u lesportazzjoni, l-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika [are; i/-/ifri tal-produzzjoni mill-
industrija Maltija matul Jannar, li minnha rri]ulta li fl-ewwel xahar tas-sena, il-produzzjoni mill-industrija naqset bi 11.5% fuq Jannar tas-sena li g[addiet. Bejn Jannar 2013 u Jannar li g[adda, kien hemm tnaqqis f’diversi oqsma tal-industrija, bl-akbar tnaqqis kien re;istrat fil-prodotti intermedjarji, segwiti mill-prodotti li jixtri l-konsumatur, imbag[ad mill-qasam tal-ener;ija. L-uniku ]ieda kienet fl-o;;etti kapitali. L-istatistika tal-NSO turi li lindi/i tal-produzzjoni millindustrija ilu nie]el b’mod kostanti numru ta’ xhur, tant li minn Settembru tas-sena li g[addiet naqas kull xahar. Fil-fatt, anke meta wie[ed iqabbel Jannar max-xahar ta’ qabel, l-istastitika turi li l-produzzjoni mill-industrija naqset ukoll.
Fuq Di/embru tas-sena li g[addiet, skont i/-/ifri talNSO, kien hemm tnaqqis ta’ 0.3%. Anke f’dan il-ka], kien hemm tnaqqis fis-setturi kollha [lief g[al wie[ed. Dan l-indi/i tal-produzzjoni industrijali hu meqjus b[ala wie[ed mill-aktar indikaturi importanti tal-attività ekonomika fil-pajji] g[aliex juri kif sejra l-industrija. B’kollox, din l-istatistika g[al Jannar analizzat ir-ri]ultati li da[lu g[and l-NSO ming[and kwa]i 200 intrapri]a.
media•link COMMUNICATIONS