Nru 13,695
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Il-Ministru Manwel Mallia
Jinqabad f’gidba o[ra
G[al darba o[ra l-Ministru Laburista Manwel Mallia jinqabad jigdeb. Din id-darba mgiddeb wara li qal li saret issecurity clearance qabel il-promozzjonijiet fl-Armata. Il-PN jg[id li s-skiet tal-Prim Ministru jfisser biss li hu kompli/i filgideb ta’ Manuel Mallia. Ara pa;ni 7 u 32 L-Ukrajna
Putin jiffirma t-trattat mal-Krimea
Id-de/i]joni tal-Gvern dwar it-tanker tal-gass ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk
Ieqaf, a[seb u twebbisx rasek Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil appella lill-Gvern immexxi mill-Prim Ministru Joseph Muscat biex jieqaf, ja[seb, ma jwebbisx rasu u jisma’ minn nies fid-de/i]joni li qed jag[mel li jankra t-tanker b’[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk biex jibni power sta-
tion o[ra f’Delimara. Meta lbiera[ filg[axija tkellem fid-dibattitu fil-Parlament dwar limpatt ambjentali u fuq il-[ajja tan-nies u r-residenti f’Marsaxlokk u f’Bir]ebbu;a, ilKap tal-Oppo]izzjoni u Kap talPN Simon Busuttil appella lillGvern biex qabel ma nhar it-
Tnejn tittie[ed de/i]joni dwar ilpro;ett tal-gvern li se jinkludi l[a]na tal-gass fuq tanker ankrat f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk u ;ewwa l-port u mhux barra lport, biex jisma’ mit-t[assib tannies u jag[ti kas in-nies u ma jibqx jirrombla minn fuq in-nies. L-Oppo]izzjoni se tkun qed
Il-President Russu, Vladimir Putin, iffirma t-trattat biex ilpenisola tal-Krimea tissie[eb mal-Federazzjoni tar-Russja u ma tiffurmax aktar parti millUkrajna. Dan fost il-kundanna tal-Punent u akku]i dwar l-attentati ta’ Moska ‘g[all-akkwist ta’ territorju’. Ara pa;na 14
CHAMPIONS LEAGUE
Chelsea u Real fil-KF
tkompli ta[dem biex twassal lillGvern jibdel id-de/i]joni anke fuq it-tanker fil-bajja ta’ Marsaxlokk kif irnexxielha tag[mel fid-de/i]joni li kien [a lGvern dwar il-bejg[ ta/-/ittadinanza.
Kif kien mistenni Chelsea u Real Madrid g[addew g[allkwarti tal-finali ta/-Champions League meta eliminaw lil Galatasaray u Schalke rispettivament. Chelsea reb[u 2-0 fi Stamdorf Bridge u Real reb[u 3-1 fil-Bernabeu
ikompli f’pa;na 3
Ara pa;na 30
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
2
LOKALI
Il-MEPA g[andha tippubblika r-rapport dwar it-tanker bil-[a]na tal-gass f’Marsaxlokk George Pullicino, il-kelliem talOppo]izzjoni dwar l-Ener;ija u lKonservazzjoni tal-Ilma, u Therese Comodini Cachia, kandidata tal-Partit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, qed jitolbu lill-MEPA tippubblika r-rapport li sar millIn;inier Umberto Maffezzoli dwar l-anali]i tal-periklu tal[a]na tat-tanker tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Huma g[amlu din it-talba f’ittra li ppre]entaw personalment ilbiera[ li/-Chairman tal-MEPA, Vince Cassar. It-talba g[all-pubblikazzjoni tar-rapport saret skont ir-Regolament g[allA//ess ta’ Informazzjoni Ambjentali skont il-Konvenzjoni ta’ Aarhus. Dan biex il-pubbliku jkollu l-a//ess s[i[ g[ar-rapport ta’ Umberto Maffezzoli li kien ikkummissjonat mill-Awtorità dwar is-Sa[[a u s-Sigurtà fil-Post tax-Xog[ol (OHSA). Skont rapport fil-Malta Independent on Sunday tad-9 ta’ Marzu, l-OHSA g[andha r-rapport ta’ Maffezzoli li jinkludi
likawh g[ax g[andhom x’ja[bu. Therese Comidini Cachia qalet li b[alissa l-MEPA suppost g[addejja b’konsultazzjoni pubblika dwar il-[a]na tal-gass filbajja ta’ Marsaxlokk imma l[asra hi li wie[ed irid bilfors jag[mel u]u ta’ li;i biex il-pubbliku jkollu l-a//ess g[all-informazzjoni. Hi qalet li biex il-konsultazzjoni tal-MEPA tkun effettiva, il-pubbliku jkun jista’ jirrispondi biss jekk ikun infurmat. Fl-ittra li/-Chairman talMEPA, George Pullicino u Therese Comodini Cachia spjegaw li r-rapport ta’ George Papadakis li kien ippubblikat biss sommarju tieg[u, jie[u inkonsiderazzjoni ta’ rakkomandazzjonijiet ta’ Umberto Maffezzoli, imma dawn ir-rakkomandazId-Deputat Nazzjonalista George Pullicino u l-kandidat tal-PN g[all-elezzjonijiet tal-Parlament zjonijiet ma kinux ippubblikati. Ewropew Therese Comodini Cachia lbiera[ ippre]entaw ittra li titlob lill-MEPA tippubblika r-rapport Min[abba li l-MEPA mistennita’ studju u anali]i tal-In;inier Maffezzoli b’ur;enza ja tidde/iedi dwar il-[a]na tatproposti u opinjoni relevanti prova. homx x’ja[bu u g[alfejn qed tanker tal-gass fil-bajja ta’ g[as-sa[[a u s-sigurtà dwar ilGeorge Pullicino spjega li hu ja[bu dan ir-rapport li g[alih Marsaxlokk nhar it-Tnejn li ;ej, [a]na tal-gass LNG fuq tanker dritt tal-pubbliku li jkollu din l- [allsu n-nies bit-taxxi tag[hom. il-MEPA mitluba li tikkunsidra tfil-bajja ta’ Marsaxlokk, liema informazzjoni u staqsa, jekk l- Hu qal li probabbilment li l- talba biex tippubblika r-rapport pro;ett il-MEPA hi mitluba tap- awtoritajiet Maltin m’g[and- awtoritajiet ma jridux jippubb- ta’ Maffezzoli b’ur;enza.
Il-permess m’g[andux jin[are; qabel ma jkunu ppubblikati l-istudji kollha L-g[aqda ambjentali Din l-Art {elwa qalet li l-bord tal-MEPA m’g[andux jag[ti l-permess tieg[u g[all-pro;ett tat-tanker tal-gass ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk qabel ma jkunu saru l-istudji kollha u dawn ikunu ;ew ippubblikati. Fi stqarrija, l-g[aqda mhux governattiva staqsiet lill-Gvern g[alfejn g[adu ma ppubblikax irrapport tal-anali]i tar-riskju dwar dan il-pro;ett. L-g[aqda qalet li hija talbet ir-rapport ta’ Umberto Maffezzoli, li kien ikkummissjonat mill-Awtorità g[as-Sa[[a u s-Sigurtà (OHSA) u li tlesta f’Di/embru tal-2013, i]da dan
Din l-Art {elwa meriet dak li qal il-Prim Ministru li dan il-pro;ett mhux se jaffettwa l-vapuri li jkunu de[lin il-Freeport g[adu ma kienx ippubblikat. Din l-Art {elwa qalet li huwa ina//ettabbli li d-dokumenti li jiffokaw fuq is-sigurtà tal-post fejn se jitqieg[ed it-tanker g[adhom mhux ippubblikati ftit jiem biss qabel ma l-bord talMEPA jiltaqa’ biex jidde/iedi dwar dan il-ka]. Din l-Art {elwa sa[qet li l-bord tal-MEPA
m’g[andux jiltaqa’ biex jie[u de/i]joni dwar dan il-pro;ett meta w[ud mill-istudji tal-anali]i tar-riskju g[adhom mhux lesti. Din l-Art {elwa ssu;;eriet ukoll li l-Bord tal-MEPA g[andu jie[u de/i]joni dwar il-permessi ambjentali u tal-ippjanar fl-istess [in. L-g[aqda ambjentali meriet
et tal-operaturi l-;odda li ttankers tal-LNG jid[lu u jo[or;u mill-port ta’ Tokyo ming[ajr ebda diffikultà, Din l-Art {elwa fakkret li l-port ta’ Tokyo m’g[andux fa/ilità ta’ [a]na talgass fuq vapur antik kif huwa propost f’Marsaxlokk. Dan minbarra l-fatt li l-port ta’ Tokyo huwa [afna ikbar minn dak ta’ Malta. Fl-a[[arnett, Din l-Art [elwa Il-Prim Ministru Joseph appellat lill-awtoritajiet biex Muscat jikkonkludu u jippubblikaw lukoll dak li qal il-Prim Ministru istudji kollha kif obbligati li dan il-pro;ett mhux se jaf- jag[mlu skont il-konvenzjoni fettwa l-vapuri li jkunu de[lin il- Aarhus li tirregola l-a//ess g[allFreeport. Wara d-dikjarazzjoniji- informazzjoni ambjentali.
L-OHSA ter;a’ tippubblika biss rapport preliminari Tard ilbiera[ filg[axija l Awtorità dwar is-Sa[[a u sSigurtà fil - Post tax - Xoghol , (OHSA) ippubblikat ir-rapport preliminari ta ’ Umberto Maffezzoli dwar il-[a]na talgass fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Dan kien it-tieni rapport preliminari li ppubblikat l-OHSA wara li anke fil-ka] tal-In;inier George Papadakis , l - OHSA ippubblikat biss rapport prelim-
inari u mhux rapport s[i[. Il-pubblikazzjoni tar-rapport saret wara li aktar kmieni lbiera[ , il - kelliem tal Oppo]izzjoni dwar l-Ener;ija u l - Konservazzjoni tal - Ilma , George Pullicino flimkien malkandidata tal - Partit Nazzjonalista g[all - elezzjoni tal - Parlament Ewropew , Therese Comodini Cachia ppre]entaw ittra li/-Chairman
tal-MEPA, Vince Cassar fejn talbu li r-rapport ikun ippubblikat skont il-Konvenzjoni ta’ Aahrus. Il - parti tar - rapport li kien ippubblikat hu biss preliminari u jikkonsisti biss fi 13-il pa;na. Ir-rapport s[i[ dwar ir-riskju tat-tanker bil-[a]na tal-gass filbajja ta’ Marsaxlokk baqa’ ma kienx ippubblikat mill-OHSA. Ta ’ min ifakkar li saret
pressjoni mhux biss mill Oppo]izzjoni Nazzjonalista imma wkoll mill-g[aqda ambjentali Din l-Art Helwa biex dan ir-rapport ikun ippubblikat kollu. L-Oppo]izzjoni ilha titlob li jkunu ippubblikati r - rapporti kollha dwar din il-[a]na ta’ gass LNG f’Marsaxlokk, permezz ta’ diversi konferenzi tala[barijiet u stqarrijiet g[all-
media. Il-pubbliku g[andu dritt ikun jaf id-dettalji kollha dwar irriskju li jipprovdi din il-[a]na ta’ 140,000 metru kubu ta’ gass ma[]una fuq tanker f’nofs ilbajja ta ’ Marsaxlokk u g[alhekk wie[ed jistenna li rrapport s[i[ ikun ippubblikat immedjatament. Dan min[abba li l-MEPA se tidde/iedi dwar dan nhar it-Tnejn li ;ej.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
3
LOKALI
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal li hu da[q fil-wi// dak li g[amel il-Prim Ministru Muscat meta ma semma xejn qabel l-elezzjoni dwar [a]na fuq bastiment fil-port
L-Oppo]izzjoni se tibqa’ ssemma le[en il-poplu minn pa;na 1
L-Oppo]izzjoni flimkien ma’ o[rajn qed jag[tu le[en lillpoplu li jinsab im[asseb. Il-Kap tal-PN qal li kien jistenna li dDeputati Laburisti eletti mill[ames distrett isemmg[u tt[assib tal-eletturi li tawhom ilfidu/ja. Kienet id-Deputata Laburista Marlene Farrugia biss li tkellmet dwar il-mod kif qed i[ossuhom ir-residenti flin[awi. Simon Busuttil qal li lOppo]izzjoni se tibqa’ ssemma le[en il-poplu. Se tibqa’ tkun ilvu/i tar-residenti u g[alhekk ilPartit Nazzjonalista se jsejja[ rally nhar il-{add li ;ej fil-pjazza ta’ Marsaxlokk b’turija ta’ appo;; g[an-nies ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a. Anke nhar it-Tnejn l-Oppo]izzjoni se twassal quddiem il-Bord talMEPA t-t[assib tal-poplu u tarresidenti fl-in[awi li huma inkwetati u m[assba. Filwaqt li appella mill-;did
lill-Gvern biex jisma’ lin-nies u ma jirrumblax fuq in-nies, Simon Busuttil spjega li l-Gvern g[andu mandat li jra[[as il-kontijiet tad-dawl, li jibni power station tal-[ass u li jbiddel limpjant li ja[dem bi]-]ejt g[al wie[ed li ja[dem bil-gass. Dak li m’hemmx qbil dwaru u li l-Oppo]izzjoni se tibqa’ ssemma le[inha dwaru, hu l-[a]na tal-gass fuq bastiment fil-bajja ta’ Marsaxlokk. Din hi dde/i]joni li se tittie[ed nhar itTnejn fil-MEPA. Hu dan li qed i[asseb lill-poplu. Hemm 91% tal-popolazzjoni fl-in[awi li qalu li jixtiequ li l-[a]na tin]amm barra mill-port. Simon Busuttil staqsa x’effett jista’ jkollu dan it-tanker talgass fuq il-[ajja fl-in[awi. Hu tajjeb li l-Gvern jag[ti twe;iba, jisma’ qabel jie[u de/i]joni mhux jag[mel bil-maqlub. Simon Busuttil qal li qed tkun l-Oppo]izzjoni li ssemma’ le[en il-poplu li hu m[asseb. Il-;ustifikazzjoni li ;ab il-Gvern hi li
Il-PN se jsejja[ rally nhar il-{add li ;ej fil-pjazza ta’ Marsaxlokk b’turija ta’ appo;; g[an-nies ¨ ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a jekk isir barra l-port, il-pro;ett ji;i jiswa aktar u jdum aktar. Issa qed ibiddel xi ftit ir-ra;uni u jg[id li barra l-port hemm aktar riskji. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li jaqbel mad-Deputat Laburista Marlene Farrugia li kien jaqbel akar kieku kien hemm okka]joni fejn jinstemg[u l-esperti. Simon Busuttil qal li l-espert Hans Pasman tkellem dwar ilperiklu li jista’ jkun hemm jekk a//identalment to[ro; s[aba ta’ gass. Hemm riskju li dawk li jinqabdu f’din is-s[aba tal-gass imutu. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li hemm diversi rapporti li ma ;ewx ippubblikati, jew rapporti preliminari. Ir-rapport ta’
Papadakis li qed jikkwota lGvern jg[id li ma hemmx periklu sakemm ma jkunx hemm fjamma. Dawn il - konklu]jonijiet g[all - Oppo]izzjoni u g[all poplu mhumiex bi]]ejjed. G[ad jonqos ukoll studju marittimu li g[adu ma sarx minkejja li l-port ta ’ Marsaxlokk hu wie[ed ]g[ir. Simon Busuttil qal li jistenna li d-de/i]joni tittie[ed wara li jkunu saru r-rapporti kollha, inklu] rapporti li janalizza lalternattivi. Lanqas ma g[andha tkun esklu]a l-esperjenza ta’ [addie[or. Ma jistg[ux ikunu injorati l-esperti ta’ Livorno jew il-periklu li g[addew minnu ?ipru.
Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li l-awtoritajiet g[andhom ikunu indipendenti biex verament i[arsu l-interess tal-poplu u mhux l-interess tal-Gvern. Simon Busuttil qal li lOppo]izzjoni toffri l-kollaborazzjoni kollha tag[ha biex isir il-pipeline. Il-Gvern xorta wa[da jista’ jra[[as il-kontijiet u fil-fatt se jkun qed ira[[ashom anke jekk il-power station g[adha ma nbnietx. It-tra[[is jista’ jsir bl-interconnector, bl-iffrankar tal-flus permezz tal-impjant tal-BWSC u anke billi ji;;ieled is-serq talelettriku. I]da l-ma[fra tal-korruzzjoni mhux mod kif il-Gvern ji;;ield is-serq. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li hu da[q fil-wi// dak li g[amel il-Gvern meta ma semma xejn qabel l-elezzjoni dwar [a]na fuq bastiment fil-port. Hu da[q filwi// meta l-Prim Ministru jg[id li bastiment bil-[a]na barra lport hu aktar perikolu] minn bastiment fil-port.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
4
LOKALI
Id-Deputata Laburista Marlene Farrugia tg[id li l-poplu hu m[asseb dwar it-tanker f’Marsaxlokk Il-Gvern jibqa’ jsostni l-po]izzjoni tieg[u u jinjora le[en il-poplu Quddiem id-diskorsi tal-kelliema tal-Gvern Laburista f’dibattitu li sar ilbiera[ filParlament fejn il-Gvern baqa’ jsostni l-po]izzjoni li jankra l[a]na tal-gass fuq tanker filbajja ta’ Marsaxlokk, f’liema dibattitu l-Prim Minsitru Joseph Muscat ma tkellimx, idDeputata Laburista Marlene Farrugia ddikjarat li l-poplu hu m[asseb u li kienet qed tkun ilvu/i tan-nies. Id-Deputat Laburista Marlene Farrugia qalet li sena ilu l-poplu dde/ieda g[al tariffi ir[as u arja aktar nadifa i]da anke sigurtà tal-individwi. Marlene Farrugia qalet li lparti;jani]mu mal-ener;ija kellu jkun eliminat mal-elezzjoni li g[addiet. Id-de/i]jonijiet kellhom jit[allew f’idejn lesperti biex jippre]entaw listudji. Marlene Farrugia qalet li hi riedet li ssir diskussjoni filKumitat Parlamentari biex lesperti jkunu jistg[u jwie;bu [alli ]-]ew; na[at ikollhom risposti g[ad-domandi li jsiru u jkun hemm de/i]joni komuni. Id-Deputat Laburista qalet li lpoplu hu m[asseb g[aliex qed jara rapporti konfli;;enti millesperti. Minkejja d-dikjarazzjoni /ara ta’ t[assib li wkoll esprimiet deputata tal-Gvern tal-Prim Ministru Muscat, il-Gvern baqa’ jsostni l-po]izzjoni tieg[u li lpro;ett tal-[a]na fuq bastiment fil-bajja ta’ Marsaxlokk ma joffri ebda periklu u l-ebda impatt negattiv fuq ir-residenti u lkomunità fl-in[awi ta’ Delimara. Il-Ministru Konrad Mizzi u lkelliema tal-Gvern, ble//ezzjoni tad-Deputata Laburista Marlene Farrugia, baqg[u jag[tu l-impressjoni li qed issir oppo]izzjoni g[allpro;ett tal-impjant tal-gass meta t-t[assib tal-Oppo]izzjoni u talpoplu hu dwar il-[a]na ta’ gass fuq bastiment antik fil-bajja.
F’diskussjoni li saret filParlament minflok fil-Kumitat Permanenti dwar l-Ambjent, ilMinistru Konrad Mizzi qal li lGvern qed jag[ti l-prijorità kollha g[as-sa[[a tar-residenti talin[awi fejn se jsir il-pro;ett talpower station. Minbarra tra[[is fil-kontijiet se jkun hemm ukoll tnaqqis sostanzjali ta’ tni;;i] flarja. Sas-sena d-die[la se jing[alqu l-power station tal-Marsa kif ukoll l-ewwel fa]i ta’ Delimara. Impjant tal-LNG joffri sigurtà akbar. Konrad Mizzi qal li sar kull studju me[tie;. Sostna li listudji kollha juru li l-pro;ett mhux ikun ta’ riskju g[al Marsaxlokk u l-komunitajiet ta’ madwar. Hu semma r-rapport li sar mill-Awtorità dwar is-Sa[[a u s-Sigurtà fil-Post tax-Xog[ol ( OHSA) mill - espert Grieg George Papadakis li kkonferma li ma hemmx perikli. Il-Ministru Mizzi akku]a lillOppo]izzjoni li ma tridx toqg[od bilqeg[da mal-Gvern biex il-pro;ett ikun wie[ed state of the art, i]da trid til[aq il-miri politi/i billi tbe]]a’ lin-nies.
Id-Deputata Laburista Marlene Farrugia qalet li se tkun il-vu/i tan-nies
Id-Deputata Laburista Marlene Farrugia riedet b[all-Oppo]izzjoni li ssir diskussjoni fil-Kumitat Parlamentari biex l-esperti jkunu jistg[u jwie;bu d-domandi li jsiru u jkun hemm de/i]joni komuni Hu qal li bastiment barra millport ipo;;i f’riskju akbar ilprovvista tal-elettriku min[abba li fejn ;ie su;;erit biex ikun sor;ut il-bastiment jg[addu [afna bastimenti b’velo/ità. Filport, Transport Malta tkun tista’ tikkontrolla l-velo/ità tal-bastiment. Il-Ministru /a[ad li l-port se jkun mag[luq g[al 36 sieg[a. Hu qal li studju marittimu g[ad irid isir. Fl-istess waqt qal li sar studju dwar il-mew; u kif
jintlaqat il-bastiment tal-[a]na. Id-Deputat Laburista Chris Fearne tkellem dwar l-effetti talpower stations li jit[addmu bi]]ejt. Ikkwota diversi rapporti li juru l-effett tat-tni;;i] fl-arja partikolarment fl-in[awi l-aktar qrib tal-power station tal-Marsa u tal-ewwel fa]i ta’ Delimara. Il-Ministru Leo Brincat tkellem dwar il-periklu tal-u]u ta]-]ejt u tal-vanta;;i tal-u]u tal-gass. Sostna li lOppo]izzjoni llum mhix
titkellem dwar l-effett tal-heavy fuel oil. Id-Deputat Laburista Luciano Busuttil qal li b[ala resident ta’ Marsaxlokk hu qed ibati l-konsegwenzi tal-u]u ta]-]ejt g[allpower station b’effett fuq issa[[a ta’ uliedu. Is-Segretarju Parlamentari Michael Farrugia qal li lOppo]izzjoni qed tipprova tag[mel sabuta;; fuq il-pro;ett billi jbe]]g[u lill-poplu. IlGvern [a [sieb li jimxi marregoli internazzjonali biex jara li jkun hemm sigurtà kontinwa. Michael Farrugia attakka lillg[aqdiet li qed jitkellmu bi t[assib dwar il-pro;ett u sostna li dawn qed jitkellmu issa anke meta saru r-rapporti li xejnu kull t[assib. Qal li l-bastiment tal[a]na u dawk li jfornuh bil-gass likwidu, mhux se jtellfu l-[idma
tal-port. Il-pro/ess ta’ trasferiment ta’ gass mill-feeders fuq ilbastiment tal-[a]na jdum 28 sieg[a. Fid-diskors ta’ g[eluq ilMinistru Konrad Mizzi qal li saru l-istudji kollha li kien hemm b]onn. Minn dawn jirri]ulta li mhu se jkun hemm ebda impatt fuq l-u]u tal-art. Idde/i]joni tal-[a]na tal-gass fuq bastiment toffri aktar flessibbiltà. Il-gassification unit li se jinbena se jibqa’ hemm anke meta ma jkunx hemm [tie;a talbastiment. Dan se jsir biex jekk jinqala’ l-b]onn min[abba /irkostanzi li jaffettwaw ilpipline ikun jista’ jin;ieb bastiment. Fi tmiem id-diskors tieg[u, Konrad Mizzi qal li skont listudju ambjentali u so/jali, irresidenti ta ’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a huma favur il pro;ett. Meta saret insistenza mill-Oppo]izzjoni biex ipo;;i fuq il-Mejda tal-Kamra dan listudju, il-Ministru Mizzi qal li qed ji;i mtellef milli jitkellem. Wara li kien ordnat mill Ispeaker biex jipprovdi l-link li g[amel il-kwotazzjoni minnha, il-Ministru Konrad Mizzi qal li dak li qal hu, kien sintesi tarrapport. L-Ispeaker qal li r-rapport hu wie[ed ta’ 500 pa;na u kien se jara jekk dak li qal il-Ministru hux ikkwotat hemmhekk. Fuq insistenza tal-whip talOppo]izzjoni David Agius, lIspeaker baqa’ jitlob il-kwotazzjoni ming[and il - Ministru . Konrad Mizzi kkwota pa;na mir-rapport fejn jing[ad li r-residenti huma favur il-bini ta’ impjant li ja[dem bil-gass. Minkejja li l-Oppo]izzjoni baqg[et tinsisti li l-kwistjoni mhix dwar l-impjant tal-gass i]da dwar il-[a]na fuq bastiment fil-port, l-Ispeaker sejja[ lis-Segretarju Parlamentari Michael Farrugia biex iressaq la;;ornament u a;;orna s-seduta.
Il-cabin crew tal-Air Malta ordnat ma ja[dimx fil-;ranet off Il - cabin crew tal - Air Malta ng[ata ordni mill - Union tal Cabin Crew biex ma ja[dimx fil - ;ranet off . Fi stqarrija l - Union qalet li , biex isostni l - iskeda tat titjiriet , il - cabin crew beda
ja[dem b ’ mod flessibbli kemm jista ’. Dan kien ifisser li kien ikun tibdil frekwenti fir - rosters u l - [addiema kell hom jirrappurtaw g[ax xog[ol f ’ [afna mill - ;ranet off tag[hom .
Dan wassal biex [afna mill [addiema la[qu l - limitu mas simu tat - titjiriet tant li kell hom jitwaqqfu temporanja ment milli jag[mlu iktar titjiriet . Kien qed ji;i rifjutat l - ad hoc leave lill - [addiema .
Il - union qalet li fid - dawl tal - fatt li kienet qed tintalab flessibbiltà massima min - na[a tal - cabin crew , il - kumpanija kellha turi flessibbiltà billi tadotta politika /ara dwar il leave tal - [addiema li suppost
kellha ti;i implimentata sal 20 1 0 . Fid - dawl tan - nuqqas ta ’ din il - politika il - Union tal - Cabin Crew ordnat lill - membri tag[ha biex jirrifjutaw ix xog[ol fil - ;ranet off tag[hom .
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
5
PARLAMENT
Il-weg[da ori;inali tal-Partit Laburista kienet li jkun hemm tankijiet g[all-[a]na tal-gass fuq l-art i]da issa, li hu fil-Gvern, ;ie de/i] li ssir [a]na fuq bastiment fil-bajja ta’ Marsaxlokk
Appell g[all-a[jar soluzzjoni li t-tanker bil-gass ji;i ankrat barra l-port u mhux fil-bajja ta’ Marsaxlokk L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista lbiera[ fil-Parlament esprimiet itt[assib u l-kundanna tag[ha u wasslet il-vu/i tar-residenti u tassettur tan-negozju fl-appelli li g[amlet lill-Gvern biex ma jankrax it-tanker b’[a]na tal-gass f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk g[aliex ir-riskji g[ar-residenti u g[all-pajji]na g[andna nbeg[duhom kemm jista’ jkun, bl-appell tal-Oppo]izzjoni hu li jag[]el li jankra l-[a]na tal-gass barra l-Port u mhux fil-bajja ta’marsaxlokk. Mario de Marco qal li meta lGvern qed jg[id li lOppo]izzjoni hi negattiva, ikun qed jg[id l-istess [a;a lir-residenti, lil diversi esperti kif ukoll lill-g[aqdiet ambjentali. Jistenna li d-diskussjoni tkun wa[da o;;ettiva g[aliex il-Parlament g[andu jfittex l-a[jar g[all-poplu u jara li jkun evitat kull periklu. Mario de Marco kkummenta g[all-mod kif id-diskussjoni filParlament ma t[allietx li ssir filKumitat Parlamentari fejn kien ikun hemm l-opportunità li jinstemg[u l-esperti billi jkunu jistg[u jag[tu risposti g[addomadni li jsiru. Il-Vi/i Kap tal-PN qal li hu jaqbel li l-Gvern ja[dem biex ilpajji] ikollu power station talgass kif ukoll li jor[su l-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Bejn Gvern u Oppo]izzjoni issa hemm qbil ukoll li l-pajji] g[andu jkollu pipeline biex ikollu provvista ta’ gass millEwropa. Issa l-Gvern ukoll qed ja//etta li dan il-mezz hu wie[ed li g[andu jkun segwit. Dak li ma hemmx qbil dwaru hu l-mod kif se jsir il-pro;ett sakemm jitlesta l-pro;ett. Mario
de Marco qal li anke ming[ajr dan il-pro;ett, il-kontijiet jistg[u jor[su u g[alhekk ma hemmx ra;uni g[al g[a;la. L-g[a;la li qed ikun hawn f’dan il-pro;ett hi g[aliex il-Prim Ministru ta terminu ta’ ]mien li fih g[andu jsir il-pro;ett. Ma hemm l-ebda ra;uni o[ra. Mario de Marco qal li l-gass hu perikolu] anke jekk ma g[andux ikun hemm esa;erazzjonijiet la fuq na[a u lanqas fuq o[ra. Papadakis qal li ta[t /erti kundizzjonijiet ir-riskji g[all-pro;ett huma minimi [afna. Huma dawn i/-/erti kundizzjonijiet li qed i[assbu lil [afna. Wa[da minn dawn il-kundizzjonijiet hu li ma jkunx hemm sorsi ta’ nar. X’ji;ri jekk ikun hemm xi sors ta’ nar? Mario de Marco qal li lweg[da ori;inali tal-Gvern kienet li jkun hemm tankijiet g[all-[a]na fuq l-art. Issa ;ie de/i] li ssir [a]na fuq bastiment. Hu proprju dan li jista’ jqanqal /ertu t[assib g[all-fatt li hu bastiment relattivament qadim. Hemm ukoll il-fattur tal-mew; fil-maltemp. Id-Deputat Nazzjonalista qal li g[andha tinstab l-a[jar soluzzjoni u r-ro[s tal-kontijiet ma g[andhiex tkun l-unika ra;uni biex jittie[du /erti de/i]jonijiet. L-importanti hu li jkun hemm isser[an tal-mo[[. Id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino qal li dan ilpro;ett hu mimli bil-[abi u hu g[alhekk li l-Gvern ried diskussjoni fil-Kumitat Permanenti kif kien hemm qbil bejn kul[add. Dan hu pro;ett b’nuqqas kbir ta’ trasparenza mhux biss minna[a tal-Gvern i]da anke min-
na[a tal-Partit Laburista li kien ilu jaf bih sa minn qabel l-elezzjoni i]da [eba d-dettalji tieg[u. George Pullicino /a[ad lakku]i tal-Gvern li lOppo]izzjoni hi kontra power station tal-gass. Il-Gvern qed jg[id li se jag[mel regassification unit fuq l-art i]da dan mhux se jkun hemm b]onnu aktar ladarba jkun tlesta l-pipeline. F’dan ilka] lanqas il-[tie;a g[all-bastiment bil-[a]na tal-gass ma jifdal b]onn.
Passman juri li g[ad jonqos aktar studji x’isiru jew x’isiru mag[rufa. Is-soluzzjoni li sserra[ il-mo[[ tkun li l-gassificator ikun fuq bastiment li jkollu l-[a]na u li dan jankra barra l-port. Id-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina qal li l-Oppo]izzjoni hi favur l-u]u tal-gass. Dak li hi kontrih l-Oppo]izzjoni hu r-riskju li se jkunu qed jitpo;;ew fih irresidenti. Il-periklu jista’ jkun mhux biss g[as-sa[[a i]da anke g[all-g[ajxien. Is-sajjieda jistg[u
L-g[a;la f’dan il-pro;ett hi g[aliex il-Prim Ministru ta terminu ta’ ]mien li fih g[andu jsir il-pro;ett. Ma hemm l-ebda ra;uni o[ra. Il-Vi/i Kap tal-PN Mario de Marco
George Pullicino qal li r-rapport ta’ Papadakis ma fihx dettalji li hemm f’rapporti o[ra. Ikkritika l-fatt li r-rapport preliminari ta’ Maffezzoli ;ie ppubblikat tard ilbiera[ filg[axija wara li saret talba diretta lill-MEPA skont id-dritt ta/-/ittadin g[allinformazzjoni. George Pullicino staqsa kif /erti de/i]jonijiet ittie[du skont rapporti li l-Gvern g[adu qed i]omm mo[bija. Hu qal li mhux minnu li t-tra[[is tal-kontijiet tad-dawl se jsir min[abba dan ilpro;ett. It-tra[[is se jsir g[aliex qed ikunu ffrankati miljuni ta’ ewro bl-u]u tal-estensjoni talBWSC. Dan tant kien pro;ett [a]in li l-Gvern se jbieg[u. George Pullicino qal li espert li tkellem dwar l-effett tal-[a]na tal-gass kien espert residenti f’pajji]na. Ir-rapport tal-espert
jintlaqtu [a]in jekk tittie[ed idde/i]joni li jing[alaq il-port. Dawn huma inkwetati wkoll g[aliex filwaqt li kellu jkun ippubblikat ir-rapport marittimu, s’issa g[adhom fil-g[ama. Toni Bezzina qal li n-nies g[adhom jib]g[u u qed jistennew li l-Prim Ministru j]omm ilweg[da li jkun Gvern li jisma’. Hu staqsa jekk hux minnu li kien hemm proposti o[ra biex issir [a]na u impjant tal-gass fuq bastiment ‘il barra mix-xatt u li dan seta’ anke jitlesta fi]-]mien. Staqsa g[alhekk x’kienet irra;uni li l-Gvern baqa’ jwebbes rasu u jmur g[all-pro;ett b’bastiment fil-port. Filwaqt li tenna mill-;did itt[assib u l-preokkupazzjoni kbira tar-residenti taz-zona u l-in[awi tal-Port ta’ Marsaxlokk g[all-fatt li l-[a]na tal-gass se tkun ankrata
f’nofs il-bajja u mhux barra, idDeputat Nazzjonalista Toni Bezzina rrimarka li anke /ilindru tal-gass jitpo;;a barra d-dar a[seb u ara tanker b’[a]na enormi ta’ gass li l-Gvern qed jag[]el li jag[mlu ;ewwa l-bajja ta’ Marsaxlokk u mhux barra l-port. Id-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus qal li hu xtaq li lParlament ikollu l-opportunità jisma’ lill-esperti li ppre]entaw diversi rapporti. Ma jistax jifhem g[aliex il-Gvern o;;ezzjona li lParlament ikun jista’ jag[mel ilmistoqsijiet lill-esperti. Ryan Callus staqsa g[aliex ilGvern baqa’ ja[bi r-rapport talespert Maffezzoli. G[all-kummenti tal-Prim Ministru li hemm periklu akbar jekk il-bastiment bil-[a]na talgass jin]amm barra mill-port, Ryan Callus staqsa jekk il-kelliema tal-Gvern g[andhomx laktar g[al qalbhom l-interess talpoplu jew l-interess tal-pro;ett. Meta wie[ed i[ares lejn ilpro;ett ta’ Livorno jara li ma hemmx ra;uni g[aliex il-[a]na ma tin]ammx fuq bastiment barra mill-port. Ryan Callus staqsa diversi domandi dwar x’mi]uri ta’ sigurtà, x’ra;unijiet hemm g[allbidliet fid-de/i]joni dwar x’tip ta’ [a]na ssir. Staqsa wkoll g[aliex mhux jing[ata kas g[att[assib tal-poplu ta’ Bir]ebbu;a u tal-[addiema. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-Oppo]izzjoni ma tridx ittellef il-bini ta’ power station i]da ma tistax tibqa’ siekta fejn tara nuqqas ta’ sigurtà. Hu appella lill-Gvern biex ibiddel il-pjan li g[andu, u jorbot il-bastiment bil[a]na tal-gass barra l-port.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
6
QORTI
A[wa ja[fru lil xulxin fil-Qorti dwar ;lieda kbira Dean Camilleri ta’ 28 sena u [uh Liam ta’ 21 sena, it-tnejn residenti Pembroke, tpo;;ew ta[t ordni ta’ probation wara li tressqu b’arrest il-Qorti mixlijin li [ebbew g[al xulxin nhar itTnejn li g[addew. Huma ammettew l-akku]i mi;jubin kontrihom. Wara li l-Ispettur qara lakku]i, fil-Qorti ]-]ew; a[wa [afru lil xulxin. L-Ispettur Daryl Borg li ressaq lil a[wa, qal fil-Qorti li kaw]a tal-;lieda kbira li qamet bejniethom i]-]ew; a[wa spi//aw feruti u ttie[du l-Isptar Mater Dei, anke jekk il-;rie[i li sofrew kienu [fief. Il-Prosekutur qal li matul linvestigazzjonijiet, Dean allega li [uh ipponta bi//a [adida lejn id-direzzjoni tieg[u. Liam, minn na[a tieg[u qal li huwa ddefenda lilu innifsu wara li Dean laqtu
b’o;;ett iebes. Irri]ulta wkoll li fil-pussess ta’ Liam instabet balla mhux sparata. Quddiem il-Ma;istrat Doreen Clarke, l-a[wa ammettew li kka;unaw ;rie[i [fief lil xulxin. Liam ammetta wkoll li kellu filpussess tieg[u munizzjon ming[ajr li/enzja. Wara li rat lammissjoni tag[hom, il-Qorti sabet li]-]ew; a[wa [atja. Liam kien immultat is-somma ta’ 770 ewro filwaqt li ng[ata probation g[al perjodu ta’ sentejn. Dean ing[ata probation g[al sena. “Il-kwistjonijiet ma jkunux solvuti bil-vjolenza, spe/jalment fi [dan il-familja. Il-problemi g[andhom ji;u diskussi bejn ilmembri tal-familja,” qalet ilMa;istrat Clarke li]-]ew;t a[wa. L-Avukat Veronique Dalli dehret g[a]-]ew; a[wa.
{idma biex il-prattika tal-avukati titla’ minn sena g[al sentejn Il-Kamra tal-Avukati b[alissa g[addejja b’diskussjonijiet malawtoritajiet [alli l-perijodu ta’ prattika ta’ avukati li jiggradwaw ma’ avukati b’aktar minn [ames snin esperjenza, jitla’ minn sena g[al sentejn. Il-President tal-Kamra talAvukati, Reuben Balzan, [abbar dan waqt konferenza tal-a[barijiet fil-kamra tal-Avukati filQorti meta nieda l-pro;ett Prattika Link. Din hi inizjattiva tal-Kamra tal-Avukati }g[a]ag[ ma[suba biex l-istudenti tal-li;i li jiggradwaw, isibu post fejn jag[mlu l-prattika tag[hom. Hu kkalkulat li kull sena madwar 155 student u studenta jlestu l-kors tal-li;i fl-Università
Kull sena madwar 155 student u studenta jlestu l-kors tal-li;i fl-Università u dan in-numru hekk kbir ta’ studenti jag[milha diffi/li biex isibu fejn jag[mlu l-prattika tag[hom. Kull avukat jew kumpanija tal-avukati jie[du ]ew; avukati ;odda g[all-prattika. Permezz ta’ Prattika Link, listudenti tal-li;i li jinsabu fla[[ar tal-kors jistg[u japplikaw permezz ta’ e-mail junior@avukati.org biex isibu avukat g[all-prattika skont is-
settur li jridu jispe/jalizzaw fih. Dan biex huma jkunu m[ejjija sewwa g[all-karriera professjonali. Saman Bugeja, il-Vi/i President tal-Kamra tal-Avukati }g[a]ag[, qal li b[alissa qed jitfasslu linji gwida [alli kull student ikun jaf x’g[andu jistenna waqt il-prattika u vi/i versa. L-iskop hu li l-prattika tkun wa[da effettiva u tkopri r-realtajiet tal-post tax-xog[ol.
}ag[]ug[ akku]at li fera’ ]ew;t ir;iel f’parke;; ta’ lukanda Cedric Attard ta’ 24 sena mill{amrun ing[ata l-libertà provi]orja wara li tressaq il-Qorti mixli li fera’ ]ew;t ir;iel filparke;; tal-Lukanda Radisson f’San :iljan.
[elsien mill-arrest, fejn argumentat li dan kien l-ewwel in/ident li r-ra;el kellu f’karriera twila fil-lukanda. “Dan kollu jista’ jixhdu sid illukanda Winston Zahra, li jinsab
L-akku]at se juri lill-Qorti l-inno/enza tieg[u bil-filmati tas-CCTV tal-parke;; tal-lukanda I]-]ag[]ug[ wie;eb mhux [ati fil-ka] li se[[ nhar is-Sibt g[all[abta tal-11.30pm. Grupp ta’ persuni kienu sejrin lejn ilparke;; tal-lukanda u hemm beda l-argument. Dan x’aktarx kien dwar fejn kienu pparkjati lkarozzi tag[hom. Wara li bdiet il-;lieda, intervjena wkoll l-uffi/jal tas-sigurtà tal-lukanda Cedric Attard, biex jikkalma s-sitwazzjoni li spi//at fi ;lieda kbira. Fil-;lieda, Alfredo Bartolo we;;a’ serjament filwaqt li Luke Bartolo we;;a’ [afif. Il-Pulizija ressqet lil Cedric Attard li xlewh li [ebb u fera li]-]ew;t ir;iel, u li kiser il-pa/i pubblika. L-Avukat difensur Gianella de Marco g[amlet talba g[all-
il-Qorti lest li jixhed dwar il-karriera fil-lukanda tal-akku]at. Aktar minn hekk l-inno/enza ta’ Attard se tkun ippruvata meta lQorti tara l-filmati tas-CCTV talparke;; tal-lukanda”, qalet lAvukat de Marco. Minba[[a l-kontaminazzjoni tal-provi fejn hemm il-bi]a’ li xxhieda tkellmu jew jistg[u jitkellmu mal-akku]at, ilProsekuzzjoni o;;ezzjonat g[all[elsein mill-arrest. Madankollu l-Ma;istrat Doreen Clarke, laqg[et it-talba tad-difi]a u tat illibertà provi]orja lill-akku]at fuq depo]itu ta’ 500 ewro u garanzija personali ta’ 3,000 ewro. L-Ispetturi Daryl Borg u Saviour Baldacchino mexxew ilProsekuzzjoni.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
7
LOKALI
Il-PM ma jistax jibqa’ sieket dwar il-gideb tal-Ministru Mallia Il-Partit Nazzjonalista qal li l-Prim Ministru Muscat ma jistax jibqa’ sieket quddiem la[bar li l-Brigadier u dDeputat Kmandant tal-Forzi Armati g[adhom ming[ajr issecurity clearance me[tie; g[all-kariga tag[hom. Is-skiet tal-Prim Ministru jfisser biss li hu kompli/i filgideb ta’ Manuel Mallia. B’referenza g[all-istqarrija tal-Ministeru g[all-Intern b’risposta g[all-konferenza tala[barijiet tal-Partit Nazzjonalista lbiera[, il-PN qal li hu /ar li l-uniku intenzjoni talMinistru g[all-Intern Manuel Mallia hu li jg[awwe; il-fatti tal-ka] b’nofs veritajiet biex jipprova j[awwad mo[[ in-nies. Manuel Mallia jaf li s-security clearance jing[ata skont irresponsabbiltà li g[alih persuna tkun qieg[da ti;i kkunsidrata. Il-fatt li fi Frar ta’ din is-sena kien g[adu g[addej pro/ess mal-banek biex isir issecurity clearance talKmandant u d-Deputat Kmandant, jikxef kemm g[adu
ma tlestiex is-security clearance fl-og[la livell, hekk kif jitlob il-grad tag[hom, ji;ifieri dak ta’ Top Secret. Dan kollu juri, qal il-PN, li Manuel Mallia kien u g[adu qieg[ed jigdeb dwar il-fatt li ma sarx is-security clearance me[tie; u li qieg[ed jippersisti f’gidba wara o[ra dwar kwistjoni ta’ importanza nazzjonali. Manuel Mallia qed jipprova j[awwad mo[[ in-nies billi jsemmi l-pro/eduri ta’ skrutinju li huma marbuta ma’ gradi ta’ uffi/jali aktar ‘l isfel minn dawk ta’ Kmandant u Deputat Kmandant. Il-verità hi li l-iskrutinju g[all-g[ola karigi fl-Armata f’dan il-ka] sar xhur wara li saret il-[atra ta’ Jeffrey Curmi u Mark Mallia b[ala Kmandant u Deputat Kmandant tal-Forzi Armati ta’ Malta. Dawn il-pro/eduri g[all-skrutinju tal-g[ola gradi fl-Armata nqalbu ta’ ta[t fuq minn Manuel Mallia b[ala lMinistru g[all-Intern.
Tibda l-kaw]a tal-Im[allef Farrugia Sacco Quddiem l-Im[allef Lorraine Schembri Orland, bdiet tinstema lkaw]a Kostituzzjonali li ressaq lIm[allef Lino Farrugia Sacco fejn qed jis[aq li l-Kummissjoni g[allAmministrazzjoni tal-:ustizzja kisritlu d-dritt g[all-smieg[ xieraq g[ax kellha ter;a’ ssejja[lu biex tisma x’kellu xi jg[id, meta tressqet it-tieni mozzjoni ta’ impeachment fil-konfront tieg[u. Waqt is-seduta ta x-xhieda tieg[u l-Iskrivan tal-Kamra Raymond Scicluna, li qal li r-ruling li ng[ata mill-Ispeaker Anglu Farurgia, fejn iddikjara li l-mozzjoni hija mejta, ing[ata fuq parir
legali tal-Professur Ian Refalo. L-Iskrivan tal-Kamra qal li kien hemm korrispondenza bejn l-Avukati tal-Im[allef Farrugia Sacco u l-Ispeaker. Tat ix-xhieda tag[ha wkoll Deborah Farrugia mill-Amministrazzjoni tal:ustizzja li qalet li r-risposti kollha li ntbag[tu millAmministrazzjoni kienu maqbula bejn il-membri kollha. Farrugia qrat risposta li ntbag[tet mill-Amministrazzjoni tal-:ustizzja lill-Ispeaker li kienet tg[id li r-ra;unijiet g[attne[[ija baqg[u jg[oddu g[allmozzjoni l-;dida.
Malta bl-ikbar tnaqqis fl-esportazzjoni fl-Unjoni Ewropea
Matul is-sena li g[addiet, bejn Jannar u Di/embru 2013, Malta kellha l-akbar tnaqqis flesportazzjoni minn fost it-28 pajji] tal-Unjoni Ewropea. Tnaqqis ta’ 21%. F’dak li g[andu x’jaqsam malimportazzjoni g[all-istess perjodu, Malta wkoll g[andha fost lag[ar ri]ultat hekk kif l-impor-
tazzjoni f’Malta irre;istrat ittieni l-akbar tnaqqis fl-Ewropa, wara /ipru. Kif wie[ed jistenna minn dawn i/-/ifri, Malta kienet fost il-pajji]i li irre;istraw tnaqqis fil-kummer/ matul is-sena li g[addiet. L-istatistika li ;iet ippubblikata llum mill-Eurostat turi wkoll kif Malta irre;istrat fost l-akbar
tnaqqis f’dak li g[andu x’jaqsam mal-kummer/ lil hinn mill-UE. It-tqabbil hu bejn Jannar ta’ din is-sena u Di/embru tas-sena li g[addiet. F’dak li g[andu x’jaqsam ma’ esportazzjoni, Malta irre;istrat it-tieni l-akbar tnaqqis – 12.5%, waqt li Malta irre;istrat l-akbar tnaqqis flimportazzjoni – 36.7%.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
8
QORTI
De/i]joni tal-Awtorità Ordnat l-arrest g[at-Trasport kisret id-drittijiet ta’ direttur tas-sidien tal-jottijiet ta’ kumpanija wara li Il Prim Awla tal Qorti ?ivili Awtorità liema mi]ata l drittijiet tag[hom kienu qed ma attendiex il-Qorti preseduta mill Im[allef Joseph Awtorità jkollha dritt ta;;orna jinkisru u g[alhekk talbu lill -
-
-
,
Zammit McKeon, iddikjarat li de/i]joni li [adet l-Awtorità g[at-Trasport li tibdel kuntratt permanenti g[al wie[ed ta’ sena fil-konfront ta’ diversi sidien taljottijiet li g[andhom l-irmi;; tag[hom fil-marina ta’ Ta’ Xbiex, tikser id-drittijiet fundamentali ta’ dawn is-sidien. Il-Qorti fid-de/i]joni tag[ha ordnat lill-Awtorità biex tirrikonoxxi, tirrispetta u twettaq mill-;did id-drittijiet li kellhom is-sidien billi b’mod prattiku u ra;onevoli tag[tihom lura d-dritt g[all-irmi;; fil-yacht marina b’mod permanenti u indefinit. Dan bil-kundizzjoni li s-sidien jibqg[u j[allsu mi]ata lill-
,
-
b’mod ra;onevoli minn ]mien g[al ]mien. Il-kaw]a ;iet pre]entata minn 19-il sid ta’ jott kontra l-Avukat :enerali, l-Awtorità g[atTrasport u l-Ministru g[atTrasport, l-Infrastruttura u lKomunikazzjoni. Il-kaw]a kostituzzjonali saret wara li fit-30 ta’ Marzu 2011, l-Awtorità bag[tet ittra lil g[add ta’ sidien ta’ jottijiet li jorbtu Ta’ Xbiex. F’din l-ittra huma ;ew infurmati li l-kundizzjonijiet tag[hom kienu qed jinbidlu b’effett immedjat u li issa kellhom kuntratt ta’ sena, minflok wie[ed permanenti, u mi]ata og[la. Issidien [assew li b’dan il-mod id-
-
avukati David Camilleri u Joseph Gatt biex jift[u kaw]a f’isimhom. Il-Qorti qalet li hi tal-fehma li ladarba s-sidien kienu ilhom issnin igawdu mill-u]u tal-irmi;;, kienu ilhom snin twal i[allsu lmi]ata regolarment, u fl-ir/evuti li kienet tag[tihom l-Awtorità kienet tiddikjara li l-kuntratt li kellha mag[hom kien permanenti, huma kellhom dritt li kien jimmerita [arsien. Il-fatt li l-Awtorità bidlet ilpolicies tag[ha, dak setg[et tag[mlu bla ma twarrab fil-;enb, tiskarta jew tinjora g[al kollox id-drittijiet li s-sidien di;à kellhom fil-konfront tag[ha.
Il-Ma;istrat Carol Peralta ta ordni lill - Pulizija biex id Direttur ta’ Dolphin Insurance Service ( DIS) , Daniel Farrugia, ji;i arrestat u nhar il{amis, 20 ta’ Marzu, jittie[ed il-Qorti biex iwie;eb u jg[id g[aliex ilbiera[ baqa ’ ma attendiex g[al ka] li g[andu fil-Qorti. Farrugia kien im[arrek biex jidher il-Qorti min[abba g[add ta’ kaw]i li g[andu fil-konfront tieg[u li kienu saru minn eks[addiema tieg[u hekk kif baqg[u ma t[allsux g[ax xog[ol li g[amlu. “ Mhux sew li l - [addiema [admu g[all-flushom u baqg[u qatt ma t[allsu ”, qal il Ma;istrat Peralta. Hekk kif Farrugia ma deherx quddiem il-Qorti, il-Ma;istrat Peralta g[amel verbal fejn qal li l-Qorti ilha tie[u pa/enzja b’Farrugia u dan biex tag[tih lopportunità li jkompli bin negozju tieg[u [alli jkun jista’ j[allas lill-eksimpjegati tieg[u. Qal li hemm [afna eksimpjegati involuti u l - ammonti dovuti li g[andu jag[ti huma sostanzjali . Kompla jg[id li sakemm Farrugia kien qed jidher quddiem il - Qorti meta
msejja[ u j[allas partijiet millpagi b ’ lura lill - eksimpjegati tieg[u, il-Qorti kienet lesta li tie[u pa/enzja. “Jidher i]da li naqas milli jattendi, u sa fejn taf il-Qorti ma g[amel l-ebda pagament lill-partijiet b’tali manjiera li b ’ hekk qed jo[loq prekarjat tax - xog[ol . Dan fis - sens li dawn il-[addiema [admu g[assostenn tal-familji tag[hom u llum jinsabu nieqsa mill-flus li [admu g[alihom. Dan hu prekarjat li g[andu jkun ikkundannat bil-qawwa,” qal il-Ma;istrat Peralta. G[al din ir - ra;uni , il Ma;istrat Peralta ordna li Farrugia g[andu jkun arrestat immedjatament u l - {amis jin;ieb il - Qorti biex jag[ti rendikont g[all-g[emil tieg[u. Meta spi//a mill-verbal tieg[u, il - Ma;istrat dar fuq l eks[addiema ta ’ Farrugia li kienu pre]enti, u qalilhom li mhux sew li [admu g[all flushom u baqg[u qatt ma t[allsu. Tenna wkoll i]da li jekk Farrugia jintbag[at il-[abs fuq dawn il-ka]ijiet, se tin[oloq problema akbar biex dawn il[addiema jit[allsu.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
9
LOKALI
Is-s[ubija fl-UE l-aqwa mument fil-karriera politika ta’ Eddie Fenech Adami ...u l-qtil politiku ta’ Raymond Caruana l-ag[ar Is-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea kienet il-qofol u laqwa mument fil-karriera politika ta’ Eddie Fenech Adami filwaqt li hu ddeskriva l-qtil politiku ta’ Raymond Caruana b[ala l-ag[ar mument fil-[ajja politika tieg[u. Eddie Fenech Adami, li serva b[ala Kap tal-Partit Nazzjonalista, b[ala Prim Ministru u b[ala President ta’ Malta, ilbiera[ tkellem dwar il[ajja politika tieg[u waqt diskussjoni fl-Università ta’ Malta li matulha wie;eb diversi mistoqsijiet mill-istudenti u mil-lecturers. Wara, hu ffirma lktieb tal-awtobijografija tieg[u, Eddie – my journey.
Bis-s[ubija fl-UE, Malta gawdiet minn [afna benefi//ji Steve Mallia, l-Editor-in Chief tat-Times of Malta li g[en lil Eddie Fenech Adami filkumpilazzjoni tal-awtobijografija, mexxa d-diskussjoni. Attendew numru kbir ta’ studenti u lecturers kif ukoll ilkandidati tal-PN g[all-elezzjoni
tal-Parlament Ewropew, Jonathan Shaw, Roberta Metsola u Francis Zammit Dimech. Eddie Fenech Adami qal li hu dejjem emmen fl-Unjoni Ewropea minn meta kien g[adu student fl-Università. Fakkar li dak i]-]mien kienet tissejja[ ilKomunità Ekonomika Ewropea. Kien jipparte/ipa f’diskussjonijiet u kellu mira politika li Malta ssir membru tal-Unjoni Ewropa. Hu qal li din ma kinitx fa/li min[abba li [afna kienu jaraw lil Malta b[ala pajji] ]g[ir wisq biex jissie[eb fl-UE. Imma mbag[ad, bis-s[ubija fl-UE Malta gawdiet minn [afna benefi//ji. Eddie Fenech Adami qal li wie[ed irid jemmen f’dak li qed jag[mel biex jirnexxi u qal li politiku jrid ikun jaf jikkomunika tajjeb. Fisser li meta beda l-karriera politika tieg[u hu kien jorganizza [afna corner meetings fiddistrett li kien jikkontesta fih, biex in-nies isiru jafuh a[jar u biex iwassal il-messa;; tieg[u. Eddie Fenech Adami spjega li llum permezz tar-radju, it-televi]joni u l-internet, hu iktar fa/li li wie[ed jikkomunika ma’ udjenza kbira.
Jekk se ssuq... Tixrobx
Il-President Emeritu Eddie Fenech Adami jiffirma l-ktieb tal-awtobijografija tieg[u, ‘Eddie – my journey’, fl-Università ta’ Malta wara li tkellem dwar il-[ajja politika tieg[u f’diskussjoni li saret fil-pre]enza ta’ studenti, lecturers u kandidati tal-PN g[all-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew (Ritratt> Martin Agius)
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
10
OPINJONI
Vot lill-Partit Nazzjonalista hu vot kontra l-arroganza tal-Prim Ministru Kull kampanja elettorali tag[tik esperjenza sabi[a u opportunità unika li tiltaqa’ mal-poplu. Sfortunatament ir-rwol ta’ Membru Parlamentari Ewropew ma jag[tikx l-opportunità li tkun dejjem vi/in ilkostitwent ladarba [afna milljiem ta’ matul il-;img[a tkun Brussell jew Strasburgu fuq xog[ol tal-Parlament Ewropew. G[aldaqstant il-jiem talkampanja elettorali huma okka]joni tajba sabiex tkun aktar f’kuntatt mal-poplu, tag[mel [bieb ;odda u taqsam l-esperjenza Ewropea mal-elettorat. Nistqarr mag[kom li hi emozzjoni sabi[a g[aliex fla[[ar mill-a[[ar a[na ninsabu fil-politika sabiex inservu u nkunu ta’ rappre]entanza talpoplu f’istituzzjoni importanti fi [dan l-UE. Familji m[assbin Fil-jiem li g[addew
kelli lopportunità li nkompli n]ur aktar familji kemm f’Malta kif ukoll f’G[awdex. Kull lokalità u kull zona fil-pajji] g[andha t-
Il-poplu Malti u G[awdxi llum qed i[oss li l-g[ajta ‘Malta tag[na lkoll’ ta’ Joseph Muscat u s[abu kienet biss i/-/ajta tal-millennju t[assib tag[ha i]da l-lokalitajiet kollha fin-na[a t’isfel ta’ Malta kollha huma m[assbin dwar id-de/i]joni tal-Gvern li jag[mel tanker LNG fil-bajja ta’ Marsaxlokk b’riskju fuq irresidenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a. 91 fil-mija tal-poplu f’Marsaxlokk hu kontra dan ilpro;ett i]da bl-istess mod kif ma;;oranza assoluta tal-MEPs kienu kontra d-de/i]joni talGvern li jbig[ i/-/ittadinanza, il-Prim Ministru Joseph Muscat qed jer;a’ juri nnuqqas ta’ sensittività li g[andu lejn il-poplu u r-ra;uni, u qed jag[]el li jibqa’ g[addej b[al gaffa minn fuq kul[add. G[al darb’o[ra qed naraw bi/-/ar li dan hu kollox g[ajr gvern li jisma’ u ma jimpurtahx mid-djalogu. Jag[ti limpressjoni li qed jiddiskuti i]da xorta jag[mel ta’ rasu.
Jiltaqa’ man-nies sempli/ement biex jidher sabi[ quddiem ilkameras u biex ikollu opportunità li jie[u ftit filmati u ritratti sbie[ li mbag[ad jintu]aw f’xi filmat pompu], li jiswa l-flus u m[allas mit-taxxi tag[na b[alma g[amel fil-messa;; tala[[ar tas-sena u fl-okka]joni tal-ewwel sena ta’ Gvern Laburista. Muscat qieg[ed ifalli
Dawn huma teatrini li g[al mument jafu jolqtu l-g[ajn talpoplu i]da ma]-]mien wie[ed ikun qed jistenna li jara ri]ultati tan;ibbli li juru lprogress li g[amel pajji]na. S’issa Muscat qed ifalli firri]ultati g[aliex billi jidher sabi[ u dejjem bit-tbissima mhux bi]]ejjed biex i;ib linvestiment u l-impjiegi lejn pajji]na. Pre]entement pajji]na qed
ikollu problema biex jo[loq ixxog[ol u ta[t it-tmexxija ta’ Muscat il-qg[ad qed ji]died. IlPrim Ministru tag[na qed jag[ti l-impressjoni li kollox ta[t kontroll i]da fit-toroq tag[na hemm nies, spe/jalment ]g[a]ag[, li qed jirre;istraw biex ifittxu xog[ol. Dawn mhuma qed jistaqsu g[al xejn li mhuwiex dritt tag[hom, anzi qed jistaqsu g[al xi [a;a li kienet imwieg[da lilhom minn Muscat qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet. Ir-rispons li qed nie[u kull darba li qed niltaqa’ man-nies hu wie[ed: Muscat da[ak bilpoplu Malti u G[awdxi qabel lelezzjoni li g[addiet. Kul[add hu milqut b’mod differenti u kul[add i[ossu ttradut minn Muscat fuq oqsma differenti. Hemm min jg[o]] l-identità Maltija u jiddispja/ih meta jara lil Muscat u l-partit tieg[u jbig[u /-/ittadinanza tag[na ming[ajr ma qatt ma tkellem dwarha qabel. De/i]jonijiet ]baljati Ir-residenti fin-na[a t’isfel ta’ Malta jg[idulek kemm
David Casa dcasa@pn.org.mt
huma urtati bid-de/i]joni talGvern li jarma tanker LNG u li g[andu riskju li jisplodi, filbajja ta’ Marsaxlokk. Anke din ma kinitx fil-programm elettorali tal-PL. B[al dawn hemm aktar u lpoplu Malti u G[awdxi llum qed i[oss li l-g[ajta ‘Malta tag[na lkoll’ kienet i/-/ajta talmillennju. Il-poplu je[tie; li jesprimi dan id-di]appunt flelezzjoni ta’ Mejju li ;ej billi jibg[at messa;; /ar lill-Gvern li [add mhu se jg[addi b[al romblu minn fuqna. B’vot lill-PN inkunu qed nopponu l-arroganza ta’ Muscat li ja[seb li hu ’l fuq mil-li;i u li jista’ jag[mel li jrid ladarba reba[ elezzjoni b’ma;;oranza daqstant kbira. Il-poplu jrid jitkellem u konvint li se jkun qed jitkellem flelezzjoni ta’ Mejju li ;ej!
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Sharks Il-Malti g[andu [abta jissellef kliem minn lingwi barranin u jag[tih tifsira ;dida. {u l-kelma shark. G[andna ‘kelb il-ba[ar’ bil-Malti, imma meta ng[idu shark ma nkunux qed nirreferu biss g[al [uta kbira u fero/i, imma wkoll g[al xi bniedem. Muscat jiddefendi lil dawk li qed jixxarkjaw... Fid-dibattitu ta’ Xarabank, il-Prim Ministru Muscat iddefenda bi dg[ufija kbira l-akku]a tal-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil dwar in-nies madwar Muscat li qed ja[tfu kemm jifil[u, jixxarkjaw, karigi, [lasijiet u perka//i minn flus il-poplu. ... u lil dawk li xa[[mu biex serqu €100 miljun U kien dg[ajjef ukoll Muscat jiddefendi l-ma[fra li ta lill-elf ru[ li xa[[mu [addiema tal-Enemalta biex dawn l-elf g[amlu l-akbar serqa li qatt saret f’Malta – 100 miljun ewro skont il-kalkolu ta’ Muscat stess – 30 miljun ewro fis-sena g[al numru ta’ snin. Tolleranza ta’ mija fil-mija g[all-korruzzjoni Muscat lil dawn l-elf [afrilhom ir-reat tal-korruzzjoni, meta lli;ijiet fuq il-korruzzjoni f’Malta /ari u, jekk xejn, Muscat ilu ssnin i[anbaq li j[arraxhom. Ja[fer lil [ut kbir [afna Il-Prim Ministru g[andu [abta jaqbad mantra – ftit kliem ripetuti – biex taparsi qed iwie;eb. G[ax irid jaqbad il-[uta l-kbira, qed jg[id. U min seraq 100 miljun ewro x’inhu? {uta kbira [afna; xa[[am, akkwista meter g[ajjien, u seraq miljuni f’dawl. Muscat ja[fer u ja[bi l-korruzzjoni X’inhu dan l-interess kollu tal-Prim Ministru li ja[fer u ja[bi lkorruzzjoni ta’ dawn l-elf ru[ li l-konsegwenza tag[ha kienet lakbar serqa fl-istorja ta’ Malta? U hemm id-dg[ufija evidenti ta’ Muscat, g[ax in-nies jafu jg[oddu sal-g[axra, u aktar. Feeding frenzy
Kul[add jaf li Muscat qed imexxi gvern li dde;enera f’feeding frenzy ta’ nies tal-qalba ja[tfu l-flus li n[allsu f’taxxi. Feeding frenzy: meta shark ja[taf [lejqa u x-sharks l-o[rajn fil-qrib ixommu d-demm u ji;ru malajr b[al jog[xew iqattg[uha.
Muscat jaf min huma dawk li xa[[mu U issa g[andna lil dawn l-elf li g[oxew ixa[[mu u jisirqu ddawl. Li Muscat qed jg[id li jqishom b[ala [ut ]g[ir, ‘k jog[;bok. Imma li nafu li huma [ut kbir li serqu mitt miljun. U li Muscat qal f’attività politika tal-partit tieg[u li jaf min huma. G[aliex qed ja[bi min huma^
G[andna dritt inkunu nafu min huma. Di;à Muscat qed jipprova ja[bi n-nies ta’ madwaru u kemm qed jixxarkjaw minn flus ilpoplu fil-karigi li qed jag[tihom hu stess. Issa Muscat qed jipprova ja[bi wkoll ix-sharks li xa[[mu biex serqu.
Kolp ta’ stat^ {adu over id-dipartimenti kollha, l-a;enziji u l-awtoritajiet statali kollha, l-Armata, ilPulizija, l-isptarijiet, l-edukazzjoni, ix-Xandir Pubbliku lKummissjoni Elettorali u l-istess l-presidenza. Tistg[[u tg[iduli x’jonqos jag[mlu biex ikunu g[amlu kolp ta’ stat? Nispera li l-PN qed jirrapporta kollox lill-Ewropa, li di;à kkon/editilhom i]]ejjed. G. L. Camilleri Il-Furjana
Messa;; ta’ verità b’kura;; Ikkummentaw [afna dwar ilfesta ta’ San Pawl tal-Belt u lpani;ierku li nise; g[allokka]joni l-Kanonku Dun Lawrenz Zammit. Min fera[lu, u min… Nisimg[u jing[ad dwar divi]joni bejn Knisja u stat, li lKnisja m’g[andhiex tinda[al, li r-reli;jon hija biss g[ax-xju[ u mhix g[a]-]mien tal-lum, u tant g[ajdut ie[or bil-g[an li min
jg[idu, jag[mel dan biex ibaxxi lill-Knisja jew lil min i[addan ittag[lim tag[ha. Dun Lawrenz, b’kura;; kbir wassal messa;; ta’ verità u tama lill-Maltin li g[adhom jg[o]]u l-fidi Nisranija. Ibba]a d-diskors tieg[u fuq it-twemmin Nisrani li ;abilna Missierna San Pawl, meta, waqt maltempata qawwija waqt vja;; li ma kienx ipprogrammat, tefg[etu mal-blat tag[na. Il-Prin/ep tal-G]ira ta’ dak i]]mien – Publju – laqa’ f’daru lilu u ’l dawk kollha li kienu mieg[u u ]ammhom g[andu g[al tlett ijiem. Publju kellu lil missieru marid bid-deni u d-disenterija. Pawlu da[al [dejh, talab, qieg[ed idejh fuqu u fejqu. Fejjaq ukoll il-morda li ;abulu quddiemu. Publju wkoll sar Nisrani u [addan il-fidi ta’ Kristu. Minn dakinhar, il-fidi f’pajji]na baqg[et s[i[a. Pawlu sab art fertili f’pajji]na u jixraq li lpoplu Malti mmexxi millAwtorità Ekkle]jastika Maltija, ikun grat lejn il-qaddis Publju, patrun ie[or ta’ Malta. Insemmi fatt /kejken i]da ta’ valur. Fi ]mienu, Dun :or; Preca kien iqaddes il-Furjana f’jum il-festa ta’ San Publju. Darba wa[da, lill-papà tieg[i qallu: “Il-Maltin [mir. M’g[andhomx devozzjoni bi]]ejjed lejn San Publju!” Su;;ett interessanti li ssemma
waqt il-pani;ierku, kien dwar ilfamilja u l-g[o]]a li biha g[andha tin]amm. Qed nisimg[u [afna dwar persuni ta’ orjentazzjoni sesswali differenti li jridu li jadottaw it-tfal. IlKnisja ma tikkundannax l-orjentazzjoni ta’ dawn in-nies, i]da billi temmen fil-valur tal-familja, t[ares (u bir-ra;un) lejn ilfamilja kif [alaqha Alla – ra;el, mara u l-ulied. Kienet f’waqtha [afna t-talba ta’ Dun Lawrenz f’dan ir-rigward. Huwa qal li hawn 30 pajji] fejn dan hu a//ettat. Talab lil San Pawl biex ibeg[edna milli nkunu l-31 pajji], jekk a[na tassew Insara u Kattoli/i. Pre]enti fil-Kolle;;jata ta’ San Pawl g[all-festa, kien hemm l-og[la awtorità ekkle]jastika ta’ Malta kif ukoll l-og[la awtorità /ivili u Membri Parlamentari. Wie[ed jittama li waqt il-mument tal-prova, kollha juru d-di]approvazzjoni tag[hom g[al forom o[ra ta’ familja li jmorru kontra l-li;i naturali. Emily Barbaro-Sant Il-Mosta
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’il-Mument Intla[aq qbil bejn il-Gvern u s-Santa Sede dwar l-iskejjel tal-Knisja fil-g]ejjer Maltin fi tmiem diversi laqg[at li saru bejn rappre]entanti ta]-]ew; na[at li fihom iddiskutew u studjaw il-problemi li jolqtu mill-qrib lill-iskejjel tal-Knisja. Mijiet ta’ [addiema li ja[dmu fil-[wienet bdew igawdu minn titjib fil-kundizzjonijiet tax-xog[ol fosthom ;img[a xog[ol ta’ 40 sieg[a. Il-Gvern [abbar li fit-3 ta’ April filParlament se jressaq ri]oluzzjoni li ta[tar lil ?ensu Tabone b[ala President ta’ Malta.
Proprju g[ax jaf min huma^
Kemm qed ja[sibna mzazen li ma nirrealizzawx li ta[t wi// lilma mhux vopi hemm imma dawk li serqu mitt miljun b’tix[im? U qed jipprova ja[bihom minkejja li ma jafx min huma, jew g[ax jaf min huma?
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
12
ANALI}I
Il-Gvern Laburista di;à tilef ir-rankatura Fl-2013 il-;id nazzjonali kif imkejjel mill-Prodott Gross Domestiku kiber b’4.4 fil-mija, jew bi 2.2 fil-mija f’termini reali. Dawn huma /ifri inkora;;anti li l-Gvern Laburista, b’[afna daqq ta’ trombi, g[amel tieg[u. Ara dwar dawn ir-ri]ultati po]ittivi ma tax il-kredtu lillGvern Nazzjonalista! Lill-Gvern Nazzjonalista pre/edenti jikkwotah biss meta l-affarijiet imorru [a]in. Il-verità hi li dan it-titjib ma bediex hekk kif reba[ il-Partit Laburista i]da mill-bidu tassena meta kien g[ad hemm Gvern Nazzjonalista. Minkejja li konna f’nofs kampanja elettorali fl-ewwel tliet xhur tal-2103 ittkabbir tal-;id nazzjonali kien ta’ 3.5 fil-mija. Fuq l-ewforja tar-reb[a, dan it-tkabbir tela’ g[al 5.1 fil-mija fit-tieni tliet xhur tas-sena lo[ra. I]da mill-ewwel tilef irrankatura tant li fit-tielet u rraba’ tliet xhur tal-2013 ni]el g[al 4.5 fil-mija u 4.6 fil-mija. Alla[ares fl-ewwel xhur tieg[u l-Gvern Laburista ma
kompliex ]ied mat-tkabbir li di;à kien qed ise[[ ta[t il-Gvern pre/edenti! Kieku veru konna nkunu aktar g[all-frisk milla[na llum. L-ewforja sfumat fix-xejn Biss issa jidher li l-ewforja tal-ewwel xhur sfumat fix-xejn u di;à bdejna naraw ix-xquq flamministrazzjoni tal-finanzi u lekonomija ta’ pajji]na. • Minn /ifri ppubblikat millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika jirri]ulta li f’Jannar li g[adda l-Gvern kabbar li]bilan/ bi €30.8 miljun fuq dak li kien fl-istess xahar tal-2012.
Dan min[abba li kien hemm inqas d[ul u iktar [ru;. Il-Gvern qed jg[id li l-i]bilan/ din is-sena se jkun ta[t il-tlieta fil-mija talProdott Gross Domestiku. B’ri]ultati b[al dak ta’ Jannar li]bilan/ mhux se jonqos i]da ji]died. • Fil-Ba;it g[all-2014 ilGvern Laburista stima li se jda[[al €241.2 miljun f’g[otjiet. F’Jannar minn g[otjiet, ilGvern da[[al biss €1.5 miljun jew €32.4 miljun inqas minn
Jekk il-Partit Laburista fil-Gvern se jibqa’ jamministra l-finanzi u l-ekonomija ta’ pajji]na bil-mod kif qieg[ed jag[mel sa issa, allura mhux g[a;eb li lanqas il-Kummissjoni Ewropea mhi tafdana
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech@ teampn.org
Jannar 2013. Dan it-tnaqqis kbir fid-d[ul mill-g[otjiet ma jawgura xejn tajjeb g[all-finanzi talGvern. Il-Gvern Nazzjonalista, minkejja li pajji]na m’g[adux aktar ta[t Objective 1, kiseb g[al pajji]na €1,128 miljun f’fondi mill-Unjoni Ewropea g[as-snin 2014-2020. Biex dawn il-fondi niksbuhom ilGvern irid jippre]enta pjani fattibbli. Irid jg[id fiex se jonfoq dawn il-miljuni. Malta ta[t Gvern Nazzjonalista kienet fost il-pajji]i li l-aktar li jutilizzaw il-fondi allokati. Pajji]i o[rajn
jitilfu l-biljuni min[abba nuqqas ta’ ppjanar u e]ekuzzjoni talpro;etti miftiehma. Wie[ed jispera li Malta ma ting[aqadx ma’ dan il-‘klabb’ ta’ pajji]i. Wie[ed irid jistaqsi g[aliex pajji]na kiseb miljun u nofs ewro biss f’g[otjiet f’Jannar. X’mar [a]in u x’qed isir biex issitwazzjoni tirran;a? Il-Partit Laburista issa ilu sena fil-Gvern u ma jistax iwa[[al iktar flamministrazzjoni pre/edenti g[al dak kollu li qed imur [a]in. • F’Jannar il-produzzjoni industrijali flok ]diedet, naqset b.0.3 fil-mija meta mqabbla max-xahar ta’ qabel. Meta mqabbla mal-istess xahar issena l-o[ra l-indi/i g[all-produzzjoni industrijali, a;;ustat g[an-numru ta’ jiem ma[duma ni]el bi 11.5 fil-mija.
• F ’ Jannar in - numru ta ’ dawk jirre;istraw g[ax-xog[ol ]died bi 388 fuq ix-xahar ta’ qabel. Din hi ]ieda impressjonanti li xejn ma tawgura tajjeb g[all-[olqien tal-impjiegi f’pajji]na. Jekk il-Partit Laburista se jibqa’ jamministra l-finanzi u lekonomija ta’ pajji]na b’dan ilmod, allura mhux g[a;eb li lanqas il-Kummissjoni Ewropea mhi tafdana. Bi tmexxija b[al din talfinanzi u l-ekonomija ta’ pajji]na, lanqas il-biljun ewro li l-Gvern Laburista qed jg[id li se ji;bor mill-bejg[ ta/-/ittadinanza Maltija mhuma se jkunu bi]]ejjed biex il-finanzi tag[na jer;g[u jitpo;;ew fis-sod, kif kienu ta[t gvernijiet Nazzjonalisti.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
13
LIL HINN MINN XTUTNA
Il-Libja> G[ad hemm [jiel ta’ dawl fi tmiem il-mina^ Meta f’Ottubru li g[adda analizzajt fiex kienet waslet ittransizzjoni tal-Jemen lejn iddemokrazija, ktibt li wara li ti;i mfassla u f’referendum approvata kostituzzjoni ;dida, dan ix-xahar kienet mistennija ssir elezzjoni. Fil-fatt din mhux se ssir g[ax lanqas il-kostituzzjoni ma tlestiet. Dakinhar, kont ktibt li minn meta bdew ir-rewwixti fid-dinja G[arbija, l-opinjoni, lentu]ja]mu tal-bidu tieg[i dwarhom u dwar il-prospetti li deher li setg[u j;ibu mag[hom inbidlu u, biex ng[id hekk, majnaw xi ftit. Tifhmunix [a]in: il-fehma, it-twemmin tieg[i li s-sistema demokratika “tal-Punent” hija l-aqwa u l-a[jar wa[da, g[adhom l-istess, sakemm din tinkludi: kontrolli u verifiki permezz ta’ qrati indipendenti, is-saltna tad-dritt, stampa, mezzi tal-komunikazzjoni [ielsa, de/entrament tal-poteri, elezzjonijiet [ielsa u fier, u kostituzzjoni pluralistika biex t[ares lill-minoranzi. Intant f’pajji] ie[or G[arbi, aktar qrib, anzi ;ar tag[na, filLibja, g[ada l-{amis se ssir elezzjoni biex tin[atar Assemblea Kostitwenti, hemmhekk qed isej[ulha Kummissjoni Kostituzzjonali, li xog[olha se jkun, appuntu, dik li tfassal kostituzzjoni ;dida g[all-pajji] sa Lulju li ;ej, biex imbag[ad din titressaq g[allapprovazzjoni tal-Kungress, u wara tal-poplu f’referendum. Il-Kummissjoni se tkun mag[mula minn sittin membru maqsumin indaqs bejn it-tliet re;juni stori/i kostitwenti: Tripolitanja, ?irenajka u dik tal-Fe]]an, bil-minoranzi etni/i jing[ataw sitt si;;ijiet, filwaqt li sitta mis-sittin huma allokati g[an-nisa. Perjodu ta’ ottimi]mu Is-su//ess ta’ din l-elezzjoni g[all-Kummissjoni Elettorali fakkarna fis-su//ess relattiv tal-elezzjoni g[all-Kungress fl2012, ftit xhur biss wara ttmiem tad-dittatorjat ta’ Gaddafi, u l-produzzjoni ta]]ejt fl-istess livelli li kienu qabel ir-rivoluzzjoni sena biss wara li ntemmet il-gwerra, li kienu nidew perjodu ta’ ottimi]mu, fejn il-Libja deher li
kienet se tkun kapa/i teg[leb ix-xkiel fit-triq lejn iddemokrazija u tibqa’ g[addejja mit-transizzjoni u lil hinn. Il-poplu kien lest iwarrab, g[al mument, l-g[ajta g[ar-
Joe Calleja jocal@me.com
Wa[da mid-dimostrazzjonijiet ta’ appo;; g[ar-rivoluzzjoni l-g[ada tat-t[abbira tas-suppost kolp ta’ stat fi Frar
rikostruzzjoni, l-infrastruttura u l-impjiegi, biex jag[ti /ans lillgvern il-;did u lill-parlament fil-bi//a xog[ol diffi/li li jibni mill-;did, mill-pedamenti, ilpajji]. Dan il-perjodu, però, jidher li ntemm is-sajf li g[adda meta lklima fil-pajji] saret wa[da dejjem i]jed ta’ diqa u dipressjoni, ta’ frustrazzjoni u rabja kontra dak li beda jidher nuqqas ta’ progress millKungress. F’dik li hi sigurtà, is-sitwazzjoni fil-belt fil-Lvant, Benga]i kompliet te[]ien, b’aktar attakki fuq ambaxxati u istituzzjonijiet governattivi, qtil ta’ uffi/jali g[olja tas-sigurtà u attivisti, u ]ieda fil-kriminalità b[al car-jacking u serq. Fost l-aktar gravi kienet lokkupazzjoni – mill-ekskmandant ta’ wa[da mill-milizzji li kienu ;;ieldu kontra r-re;im ta’ Gaddafi, Ibrahim :adran – talportijiet ewlenin ta]-]ejt. Dan kien g[amlu g[ax ried i]jed awtonomija g[ar-re;jun u sehem ikbar mill-bejg[ ta]-]ejt. B’hekk, tnaqqset bin-nofs ilkapa/ità tal-esportazzjoni ta]]ejt mil-Libja. Dan irnexxielu anki jbig[ l-
Mill-banda l-o[ra, ftit li xejn sar progress dwar il-;udikatura, l-ekonomija u appuntu l-kostituzzjoni, filwaqt li l-awtoritajiet naqsu li jaqbdu u jressqu suspettati responsabbli g[all-attakki terroristi/i ewwel kunsinna ]ejt illegali li tg[abbit fuq it-tanker b’bandiera tal-Korea ta’ Fuq, u li sfida t-twissijiet tal-awtoritajiet Libjani u ‘[arab’, biex wassal g[at-tke//ija tal-Prim Ministru Zejdan ;img[a ilu, anki min[abba akku]i li u]a flus l-istat biex jipprova jixtri lil :adran, [alli jitlaq il-kontroll tal-portijiet ta]-]ejt. Dan kollu kompla jsa[[a[ lidea tal-Libja b[ala pajji] b’sigurtà fra;li, fejn fil-fatt ilgvern m’g[andux armata effika/i, reali, jew pulizija. Jirrifjutaw li j]armaw It-tort g[al dan kollu qed jinxte[et fuq il-gvern u l-partiti, min[abba l-inkapa/ità tag[hom li jag[mlu din l-ewwel prijorità biex jeg[lbu lill-gruppi armati setg[ana u jwaqqfu armata naz-
zjonali biex ti]gura s-sigurtà fil-pajji], u wkoll fuq il-milizzji stess talli qed jirrifjutaw li j]armaw u qed ju]aw il-forza biex jippromwovu l-interessi tag[hom a skapitu ta’ dak nazzjonali. Mill-banda l-o[ra, ftit li xejn sar progress dwar il-;udikatura, l-ekonomija u appuntu, l-kostituzzjoni, filwaqt li l-awtoritajiet naqsu li jaqbdu u jressqu suspettati responsabbli g[all-attakki terroristi/i. Fil-Kungress, l-ikbar ]ew; partiti huma l-liberali Alleanza tal-Qawwiet Nazzjonali (jew Ta-aalof al-qiwaa al-watanija – TQW) ta’ Mahmud :ibril b’39 mit-80 si;;u riservati g[allpartiti, u l-moviment ;ustizzja u Binja ([izb Al-Adala WalBina – [AB) ta’ Muhamad Sowan, il-ferg[a politika tal-
Fratellanza Musulmana, bi sbatax-il si;;u – li [adu gost li tne[[a }ejdan. Il-kumplament tas-si;;ijiet huma mqassma bejn dsatax-il partit ie[or. Barra minn dawn it-tmenin, hemm imbag[ad 120 si;;u riservati g[al deputati indipendenti. Issa ]ew; eksbrigati militari rivali – i]-}intan u l-Misratani huma alleati, g[andhom irbit mat-TQW u l-HAB rispettivament. Intant, il-Kungress qabel li jtawlu l-mandat tal-gvern li suppost intemm fis-7 ta’ Frar, filwaqt li tkun Kummissjoni Kostituzzjonali li g[a]el ilpoplu li tfassal il-kostituzzjoni l-;dida. Dan ifisser li g[alkemm li]viluppi ta’ dan l-a[[ar [allew /ertu sens ta’ disperazzjoni, kemm ;ewwa u barra l-pajji], dwar il-futur tal-Libja, xorta hemm [afna xi j;ieg[lek tittama. Jistg[u jag[mlu aktar, imma … Ir-realtà hija li g[alkemm ilKungress u l-gvern ]gur g[andhom fejn jistg[u jag[mlu iktar, anki l-aktar politikanti b’esperjenza fid-dinja, wara 40 sena ta’
re;im ikollhom jitqabdu biex isibu mod kif jiggwidaw lilLibja tul din it-transizzjoni ming[ajr ma jkollhom jaffrontaw opportuni]mu, re]istenza, tfixkil u konflitt sa’ ma jaslu. Tabil[aqq, it-transizzjoni mill-istess natura tag[ha to[loq ostilità, u dan minn dejjem kien perjodu iebes, hekk kif gruppi differenti fi [dan s-so/jetà ji;;ieldu biex jo[or;u minn fuq minn dan il-perjodu provvi]orju. It-triq lejn l-istabbilità u ddemokrazija tista’ tkun itwal u aktar imserrpa milli wie[ed ittama fil-bidu, imma dan ma jfissirx li l-Libja fl-a[[ar mhix se tasal hemm. Imma g[ad hemm [jiel ta’ dawl fi tmiem ilmina?
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Il-President Russu Putin (fin-nofs, ritratt xellug) jie[u b’idejn il-Mexxejja tal-Krimea wara l-iffirmar tat-trattat fil-Palazz tal-Kremlin, f’Moska. Fir-ritratt ta’ fuq ra;el jitlob g[ar-rkubbtejh fi pjazza ewlenija ta’ Kiev, fl-Ukrajna (ritratt> EPA)
Il-President tar-Russja jiffirma t-trattat mal-Krimea L-UKRAJNA
Il-President Russu, Vladimir Putin, u l-Mexxejja tal-Krimea ffirmaw it-trattat biex il-penisola tkun inkorporata b[ala parti mirRussja – b’Putin isostni li lKrimea ‘dejjem kienet re;jun ta’ pajji]u’ u li l-abbozz inkwistjoni ‘qed jirran;a in;ustizzja storika’. I]da t-trattat kien ikkundannat mill-potenzi tal-Punent, birRenju Unit jissospendi kull kooperazzjoni militari bilaterali marRussja li mhix su;;etta g[allobbligi ta’ xi trattat. Fl-istess [in, il-Kan/illier tal:ermanja, Angela Merkel qalet li d-dikjarazzjoni tal-indipendenza
tal-Krimea (wara r-referendum ta’ nhar il-{add) u l-inklu]joni tal-penisola fil-Federazzjoni Russa jmorru kontra l-li;i internazzjonali. Dan waqt li Franza sej[et g[al ‘reazzjoni qawwija u koordinata mill-Ewropa’ g[alla[[ar passi tar-Russja. Qawwiet favur ir-Russja, fla[[ar ta’ Frar, [adu kontroll filKrimea wara li tke//a l-eksPresident Ukren, Viktor Yanukovych u bl-i]viluppi jwasslu g[ad-dikjarazzjoni tarre;jun b[ala ‘indipendenti millUkrajna’. Intant, l-awtoritajiet Ukreni fi Kiev m’huma se
ja//ettaw ‘qatt’ dan it-trattat, blIstati Uniti ssejja[ laqg[a ur;enti g[all-Grupp tas-Seba’ l-Aktar Pajji]i Industrijalizzati u l-Unjoni Ewropea, li g[andha ssir il;img[a d-die[la. Intant, il-kummenti tal-Vi/iPresident Amerikan, Joe Biden, li fisser l-involviment ta’ Moska filKrimea b[ala ‘inkursjoni militari sfa//ata g[all-[tif ta’ territorju’ jidhru li waqg[u fuq widnejn torox, bil-folol pre]enti fil-Pjazza l-{amra ta’ Moska jisimg[u lil Putin i[abbar ‘ir-ritorn talKrimea u Sevastopol b[ala parti mir-Russja’.
F’diskors li g[amel fuq it-televi]joni u quddiem i]-]ew;t ikmamar tal-Parlament u l-Mexxejja ;odda tal-Krimea, Putin qal li lKrimea ‘dejjem kienet u tibqa’ parti inseparabbli tar-Russja’ u li r-ri]ultati tar-referendum huma ‘legali u konvin/enti’. Dan waqt li hu fisser l-asso/jazzjoni talKrimea mal-Ukrajna b[ala ‘in;ustizzja storika’. Intant, Vladimir Putin warrab g[all-g[ajdut li r-Russja tista’ tipprova tg[aqqad aktar partijiet talUkrajna ma’ artha, bil-President Russu; l-Prim Ministru talKrimea, Sergei Aksyonov; l-
iSpeaker tar-re;jun, Vladimir Konstantinov u s-Sindku ta’ Sevastopol ( il-kapitali talKrimea), Alexei Chaliy, imbag[ad jiffirmaw il-ftehim dwar l-inkorporazzjoni talpenisola b[ala parti mir-Russja. Aktar qabel, Putin kien irrikonoxxa l-Krimea b[ala Stat sovran u approva l-abbozz dwar l-is[ubija tal-penisola malFederazzjoni Russa. Intant, da[lu anki rapporti li membru tasservizzi Ukreni tilef [ajtu waqt attakk, ilbiera[, fuq ba]i f’Simferopol, il-kapitali talKrimea.
Sospi]a s-s[ubija Russa mal-G8 Il-Mexxejja tas-Seba’ Potenzi tad-Dinja, li, flimkien marRussja, jiffurmaw il-Grupp mag[ruf b[ala G8, issospendew il-parte/ipazzjoni tar-Russja f’dan il-klabb esklussiv ta’ pajji]i fost it-tensjoni dwar l-Ukrajna u b’konsegwenza tal-inkursjoni tar-Russi fit-territorji tal-Krimea. Is-seba’ pajji]i – l-Istati Uniti, l-Kanada, r-Renju Unit, Franza, l-:ermanja, l-Italja u l-:appun
kienu di;a ssospendew itt[ejjijiet g[al summit tal-G8 li rRussja kienet ipprogrammata li tmexxi (f’Sochi) f’:unju li ;ej. Intant, il-Ministru Fran/i] g[all-Affarijiet Barranin, Laurent Fabius, qal li filwaqt li l-Istati-membri tal-grupp idde/idew li jissospendu lirRussja, ‘hemm ukoll il-vi]joni li s-seba’ pajji]i jing[aqdu ming[ajr il-pajji] inkwistjoni’. –
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Il-qraba ta’ passi;;ieri ?ini]i jheddu bi strajk tal-;u[ L-G{AJBIEN TAL-AJRUPLAN MALASJAN L-uffi/jali fil-Malasja qalu li, fil-pre]ent, qed jippruvaw ‘jispe/ifikaw’ iz-zona tat-tfittxija g[all-ajruplan tal-Malaysia Airlines li sparixxa xi jiem ilu flaktar /irkostanzi misterju]i. Dan waqt li l-qraba tal-passi;;ieri ?ini]i li kienu fuq it-titjira MH370 heddew li jibdew strajk tal-;u[, f’ka] li l-awtoritajiet Malasjani jonqsu milli jwasslulhom informazzjoni aktar pre/i]a. Il-familji [ar;u r-rabja tag[hom waqt laqg[a f’Beijing mar-rappre]entanti tal-Malaysia Airlines hekk kif ma fe;; l-ebda ]blokk importanti li jix[et dawl fuq id-destin tal-239 persuna li kienu fuq l-ajruplan tat-tip Boeing 777 li g[eb. 153 millpersuni abbord huma ?ini]i. L-ajruplan sparixxa fit-8 ta’ Marzu waqt vja;; mill-Malasja
lejn i/-?ina, u fil-pre]ent, xejn anqas minn 25 pajji] qed jiddedikaw ir-ri]orsi tag[hom g[attfittxija intensiva li qed tkopri ]ew; zoni enormi lejn itTramuntana u n-Nofsinhar tala[[ar destinazzjoni mag[rufa tal-ajruplan. Intant, l-istampa ta/-?ina ma waqfitx tikkritika l-isforzi talawtoritajiet Malasjani waqt ittfittxija, bil-qraba tal-passi;;ieri ?ini]i jemmnu li l-Malasjani qeg[din i]ommu lura /erta informazzjoni. L-istess qraba vvutaw biex jorganizzaw l-istrajk tal-;u[ wara l-laqg[a mal-uffi/jali tallinja tal-ajru Malasjana bl-iskop li xi darba to[ro; il-verità. Il-qraba ?ini]i anki qed jinsistu biex il-passi;;ieri mitlufa ma jispi//awx vittmi ta’ xi ‘;lieda politika’.
Rapporti dwar e]ekuzzjonijiet tal-massa IS-SIRJA L-investigaturi tanNazzjonijiet Uniti dwar id-drittijiet umani akku]aw lill-militanti li qed ji;;ieldu jihad (gwerra reli;ju]a) fis-Sirja bl-e]ekuzzjonijiet tal-massa tal-pri;unieri. Ir-rapport tal-Kummissjoni li qed tmexxi l-Inkjesta dwar isSirja (li [are; f’:inevra, lI]vizzera) jiddokumenta diversi in/identi marbutin mal-a;ir talgrupp ‘Stat I]lamiku fl-Iraq u lLvant’ li g[andu l-konnessjonijiet diretti mal-moviment terroristiku Al-Qaida. Issemmew l-aktar abbu]i terribbli tad-drittijiet umani fisSirja li se[[ew bejn l-20 ta’ Jannar u l-10 ta’ Marzu – b’referenza spe/jali g[all-konfronti ta’ Jannar meta gruppi tar-ribelli I]lami/i u o[rajn appo;;jati
mill-Punent wettqu attakki koordinati fuq il-ba]ijiet tal-imsemmi grupp alleat mal-Al-Qaida, lejn il-Grigal u t-Tramuntana tasSirja. Ir-rapport ikompli li fil-jiem qabel tilfu l-ba]ijiet, il-militanti tal-grupp ‘Stat I]lamiku fl-Iraq’ infexxew fil-qtil brutali talmassa tal-pri;unieri li jitqies b[ala delitt tal-gwerra, Dan meta l-ammont totali tal-maqtula, flimkien mal-allegazzjonijiet dwar oqbra tal-massa (konnessi mal-e]ekuzzjonijiet) g[adhom qed ikunu investigati. Intant, il-qawwiet tar-re;im tas-Sirja huma akku]ati talli ]iedu l-u]u tal-armi ‘fuq skala indiskriminatorja’ u l-persuni /ivili Sirjani qed ibatu l-effett ta’ dawk imsej[a barrel-bombs.
Nisa jiktbu messa;;i ta’ talb fuq ‘{ajt tat-Tama’ li twaqqaf apposta fl-ajruport internazzjonali ta’ Kuala Lumpur, wara l-g[ajbien misterju] tal-Boeing tal-Malaysia Airlines (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jeg[rqu l-immigranti waqt vja;; mit-Turkija IL-GRE?JA L-awtoritajiet fil-Gre/ja qalu li mill-inqas seba’ immigranti g[erqu meta d-dg[ajsa tag[hom g[erqet fil-Ba[ar E;ew, wara li kienu qabdu l-vja;; ‘illegali’ mit-Turkija. Hu mifhum li l-katavri ta’ ]ew; immigranti n;abru millba[ar ’il barra mill-g]ira ta’ Lesvos, waqt li [ames katavri o[ra kienu rkuprati minn ;oddg[ajsa li nstabet nofsha mg[arrqa. Dan meta l-gwardjani talkosta, meg[juna mill-[elikopters u numru ta’ dg[ajjes privati, irnexxielhom isalvaw tmien immigranti mill-in[awi waqt li
sal-biera[ kienet g[addejja tfittxija g[al ]ew; immigranti o[ra li kienu rrappurtati nieqsa. {add ma [are; b’informazzjoni dwar in-nazzjonalità talimmigranti jew informazzjoni dwar id-dettalji tat-tra;edja. Lawtoritajiet Griegi qed imexxu linvestigazzjonijiet relevanti. Il-Gre/ja mag[rufa b[ala zona attiva g[all-immigrazzjoni illegali lejn il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea, hekk kif [afna immigranti – inklu]i Afrikani u G[arab – kemm-il darba qed jaqbdu d-dg[ajjes mill-kosta tatTurkija, bil-[sieb li jil[qu wa[da mill-g]ejjer Griegi.
It-tfal fil-mira tat-terroristi L-AFGANISTAN G[add ta’ tfal u nisa spi//aw fost g[oxrin persuna /ivili, millinqas, li nqatlu waqt aggressjoni suwi/ida li se[[et ilbiera[ qrib id-da[la g[al suq, fil-belt ta’ Maymana, li hi l-kaptali talprovin/ja ta’ Faryab. Ir-rapporti qalu li terrorist li kien riekeb mutur tajjar l-isplussivi li kellu marbutin mieg[u u [alla warajh ‘ba[ar ta’ dmija u stra;i’, minbarra g[exieren ta’ midruba. L-ebda grupp ma assuma responsabbiltà g[at-terrur li se[[ fi ]mien meta l-Afgani qeg[din i[ejju g[all-elezzjonijiet presidenzjali tal-5 ta’ April. Madankollu, il-militanti talmoviment tat-Taliban u l-militanti mal-Moviment I]lamiku tal-U]bekistan – entità affiljata mal-grupp Al-Qaida – huma mag[rufa b[ala ‘ferm attivi’ flin[awi spe/ifi/i. Il-korrispondenti qed jistennew il-vjolenza waqt l-elezzjoni ta’ April, meta fost il-kandidati li qed jikkontestawha hemm issinjuri tal-gwerra u l-eksmexxejja tal-gwerillieri li kienu protagonisti fil-gwerra /ivili tas-snin disg[in, fl-Afganistan. Dan meta t-Talibani heddew li kull min jie[u sehem fl-elezzjoni g[andu jitqies b[ala ‘mira le;ittima’. Il-Kummissjoni Elettorali Afgana di;à g[alqet qrib l-400 /entru tal-votazzjoni fi [mistax-il provin/ja, min[abba t-t[assib dwar is-sigurtà.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-INDJA> Membru tal-komunità tas-Sikh li jifforma parti minn grupp ta’ ;ellieda tradizzjonali mal-Ordni ta’ Nihang, jidher waqt il-Gatka (forma antika tal-arti marzjali lokali) fl-in[awi ta’ Anandpur Saheb, f’Punjab. Din il-wirja saret waqt festival li matulu jkunu organizzati l-avvenimenti mag[rufa b[ala ‘Holla Mohala’ – ;lied finta fejn il-parte/ipanti jistg[u juru t-talenti tag[hom (ritratt> EPA)
Ine[[u l-istat ta’ emer;enza u tonqos it-tensjoni f’Bangkok IT-TAJLANDJA L - awtoritajiet Tajlandi]i lbiera[ kienu qed i[ejju biex ine[[u l - istat ta ’ emer;enza minn pajji]hom, hekk kif it-tensjoni qed tonqos wara ;img[at s[a[ ta’ protesti kontra l-Gvern tal - Prim Ministru Yingluck Shinawatra. L-uffi/jali f’Bangkok qalu li kellhom jimplimentaw l - Att tas-Sigurtà Interna minflok id-
Pulizija kkundannati L-E:ITTU
Qorti fil-Kajr ikkundannat erba’ pulizija E;izzjani bil-qtil involontarju ta’ 37 attivist I]lamiku li f’Awwissu li g[adda mietu fgati, waqt li kienu qed jin]ammu arrestati. Wie[ed mill-pulizija, il-Kurunell Amr Farouk, we[el g[axar snin [abs waqt li t-tliet pulizija l-o[ra ng[ataw sentenzi ta’ [abs sospi]i. L-arrestati mietu meta xi [add spara l-gass tad-dmug[ g[al ;o vettura li kienet qed twassalhom lejn [abs fil-limiti tal-Kajr u nstab ukoll li l-istess vettura kienet ippakkjata b’aktar nies milli kienet tifla[.
digriet tal - emer;enza validu g[al sittin jum, u li kien impost fit-22 ta’ Jannar li g[adda i]da dan ming[ajr l - appo;; tal Armata. Id - digriet inkwistjoni kien amministrat fl - in[awi ta ’ Bangkok u l-provin/ji madwar il-belt kapitali. Il-Gvern implimenta mandat bil-poteri addizzjonali [alli jra]]an il-protesti u
d-dimostrazzjonijiet kontra ttmexxija. Id-dimostranti kontra l-Gvern, li bdew il-kampanja tag[hom f’Novembru, iridu li Shinawatra tirri]enja minn Prim Ministru fost akku]i li l-amministrazzjoni f’Bangkok qed titmexxa minn Thaksin Shinawatra, li kien Prim Ministru Tajlandi] li hu wkoll [u Yingluck.
Numru kbir ta’ Tajlandi]i jridu wkoll li ‘kunsill tal-poplu’ jie[u post il-Gvern pre]enti i]da wara l-inkwiet tal-a[[ar ;img[at f’Bangkok, in-numru tad-dimostranti naqas u filpre]ent qeg[din jokkupaw park fi/-/entru tal-belt kapitali. Intant, filwaqt li Yingluck Shinawatra approvat idde/i]joni biex jitne[[a d-digriet
tal-emer;enza waqt laqg[a talKabinett, l-Att li jie[u postu jippermetti biex il-Gvern jillimita d-dimostrazzjonijiet minbarra li jimponi l-curfews u /-checkpoints tas-sigurtà. Hu mifhum ukoll li l-Gvern qies it-talbiet tal-komunità kummer/jali biex jie[u l-a[[ar pass u nnota t-tnaqqis fl-ammont taddimostranti.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
18
A{BARIJIET TA’ BARRA
Diqa u xokk g[all-mewt tas-sie[ba ta’ Mick Jagger L-AWSTRALJA
Ritratt ta’ L’Wren Scott u Mick Jagger waqt l-attività gala bittema ‘Cinema Against AIDS’ li kienet organizzata fl-2010, f’Cap d’Antibes, b[ala parti mit-63 Festival tal-Films ta’ Cannes, fi Franza (EPA)
Il-grupp rock famu] The Rolling Stones [assar l-ewwel kun/ert tat-tour li qed jag[mel flAwstralja wara l-a[bar sorprendenti u xokkanti tal-mewt ta’ L’Wren Scott, is-sie[ba tal-kantant Mick Jagger, u disinjatri/i tal-[wejje; famu]a. Scott, li hi Amerikana, instabet mejta fl-appartament tag[ha fi New York matul il-lejl it-Tnejn u l-indikazzjonijiet juru li hi qatlet lilha nnifisha. The Rolling Stones kienu qed i[ejju g[all-kun/ert li kellu jsir
illum f’Perth i]da ma tilfux ]mien biex i[assru kollox mal-a[bar. La[[ar rapporti jg[idu li Mick Jagger jinsab ixxokkjat u mnikket g[all-a[[ar bit-telfa ta’ Scott, li kellha 49 sena. L’Wren Scott saret mag[rufa [afna fir-Renju Unit hekk kif bdiet to[ro; ma’ Jagger u fl-a[[ar snin kienet iddisinjat il-[wejje; g[allpalk g[al waqt kun/erti u spettakli rinomati f’Hyde Park, Londra, u g[all-Festival ta’ Glastonbury. Hi ltaqg[et ma’ Jagger meta kienet ta[dem b[ala stilista waqt
photo shoot, u fl-2006 kienet introdu/iet il-linja tal-moda tag[ha li kisbitilha su//ess enormi tant li l-klijenti famu]i tag[ha jinkludu l-atturi Sarah Jessica Parker u Nicole Kidman, kif ukoll il-First Lady tal-Istati Uniti, Michelle Obama. Filwaqt li The Rolling Stones huma impenjati g[al [ames kun/erti o[ra fl-Awstralja il-promoturi tal-grupp, g[alissa, mhumiex jo[or;u informazzjoni, u huma mistennija aktar a;;ornamenti dwar is-sitwazzjoni.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
19
TEATRU
Artisti ta’ fama mondjali g[at-Tosca tal-Gaulitana L-avveniment prin/ipali talGaulitana: A Festival of Music ta’ din is-sena huwa ming[ajr dubju l-produzzjoni full-scale tat-Tosca ta’ Puccini, kollaborazzjoni bejn il-festival lokali u l-mag[ruf Taormina Festival. L-opra se tkun diretta minn Enrico Castiglione, wie[ed milliprem u l-aktar diretturi rispettati tat-teatru u disinjaturi taxxeni ta’ dawn i]-]minijiet. Listil tieg[u huwa wie[ed ta’ passjoni realistika, ikkaratterizzata minn aspetti vi]ivi ta’ dimensjonijiet qawwija, imnebb[a mi/-/inematografija, ikkumplimentata minn sett taxxeni li dejjem jippre]enta kun/etti spettakolari u innovattivi. Wa[da mill-a[jar produzzjonijiet li hu tella’ kienet l-istess Tosca li ;iet tra]messa b’mod dirett fis-swali ta//inema Ewropej minn Rai Mondovisione. Castiglione jgawdi mill-istess livell ta’ su//ess f’dak li g[andu
x’jaqsam mat-teatru tas-seklu 20, b[alma g[amel meta tella’ lMass-Theatre Piece g[al kantanti, mu]i/isti u ]effiena ta’ Bernstein fil-Vatikan fis-sena 2000. Dan id-direttur hu wkoll l-fundatur u d-direttur artistiku ta’ festivals varji madwar l-Ewropa u fost [atriet importanti ;ie mag[]ul b[ala direttur artistiku g[all-50 kun/ert tal-:ublew li kienu kkummissjonati mill-Papa :wanni Pawlu II fis-sena 2000. Il-kostumi ta’ din il-produzzjoni huma ddisinjati minn Sonia Cammarata. Hi mag[rufa g[all-istil personali tag[ha li jutilizza lingwa;; estetiku ferm sofistikat i]da imma;inattiv waqt li jibqa’ fidil lejn kostumi tal-epoka. Mill-2003, Cammarata bdiet kollaborazzjoni artistika ma’ Castiglione u mieg[u tellg[et diversi produzzjonijiet. Fost dawn, ta’ min wie[ed isemmi l-kostumi g[anNabucco u Norma (2011 u 2012
rispettivament) li ;ew tra]messi madwar id-dinja mir-Rai. Ir-rwol prin/ipali, Tosca, se jkun interpretat minn Norma Fantini, li ng[atat l-XXXV Award Puccini mill-Puccini Festival ta’ Torre del Lago g[all-interpretazzjonijiet sublimi tag[ha tal-opri ta’ dan ilkompozitur. Ikkunsidrata b[ala wa[da mill-aqwa interpreti ta’ dan il-karattru, g[andha karriera brillanti mimlija b’impenji flaktar teatri presti;ju]i tad-dinja, b[at-Teatro alla Scala, RHO Covent Garden, Metropolitan Opera u Wiener Staatoper u [admet ta[t id-direzzjoni ta’ Barenboim, Pappano, Mehta, Maazel, Zeffirelli u Vick fost o[rajn. Piero Giuliacci, li ma’ Fantini kanta t-Tosca dan is-sajf fitTorre del Lago, se jinterpreta rrwol ta’ Cavaradossi. Meqjus b[ala wie[ed mill-a[jar tenuri Taljani tal-;enerazzjoni tieg[u, hu jidher regolarment fil-proNorma Fantini
Enrico Castiglione
duzzjonijiet kolossali tal-Arena ta’ Verona minbarra li jkun ukoll impenjat madwar [afna teatri ferm importanti fil-qasam operistiku. Hu kkollabora ma’ Mehta, Santi u Callegari, u tTosca li kanta mas-surmast Oren kellha su//ess kbir. Il-baritonu emer;enti Francesco Landolfi se jag[mel il-parti ta’ Scarpia. Hu rebbie[ ta’ diversi kompetizzjonijiet internazzjonali tal-kant, u qed ikollu l-opportunità li jesprimi ttalenti tieg[u f’diversi produzzjonijet ta’ livell g[oli, bil-parti ta’ Scarpia tkun wa[da millaktar rikorrenti. Is-sajf li g[adda, hu interpreta dan irrwol fit-Teatru tal-Opra ta’ Ruma – Terme di Caracalla ta[t Palumbo u Pizzi. Hu g[adu
kemm [a sehem fil-produzzjoni ta’ Manon Lescaut fl-istess teatru mas-surmast Muti. It-Tosca se tittella’ fit-12 ta’ April fit-Teatru tal-Opra Aurora bil-parte/ipazzjoni tal-Orkestra Filarmonika Nazzjonali u l-Kor Gaulitanus, ta[t it-tmexxija ta’ Colin Attard. Il-booking g[atTosca miftu[ u l-biljetti jinkisbu permezz ta’ email lil info@gaulitanus.com, /emplu 99209779 jew 99248963, online fuq www.teatruaurora.com jew mill-box office tal-Aurora. Gaulitana: A Festival of Music se jittella’ mill-21 ta’ Marzu sal-10 ta’ Mejju bilkun/erti kollha ([lief l-opra) b’xejn. Aktar dettalji dwar lavvenimenti l-o[ra jinstabu fuq www.gaulitanus.com.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
20
FESTI
Joe Chetcuti joechetcuti@onvol.net
Illum tkun i//elebrata l-festa ta’ San :u]epp Il-festa ta’ San :u]epp hi festa li ti;i //elebrata kull sena fid-19 ta’ Marzu. Din il-festa ti;i //elebrata filknisja tal-Patrijiet Fran;iskani Minuri ddedikata lil Santa Marija ta’ :esù u hi organizzata u taqa’ ta[t ir-responsabbiltà talAr/ikonfraternità ta’ San :u]epp, li g[andha s-sede tag[ha fis-santwarju li jinsab biswit l-istess knisja. Minbarra l-Ar/ikonfraternità u l-Patrijiet Fran;iskani Minuri hemm ukoll l-G[aqda Mu]ikali L’Isle Adam biex dawn it-tliet elementi jiffurmaw il-Komunità :u]eppina. Id-devozzjoni lejn il-Missier Putattiv ta’ Sidna :esù, ilMastrudaxxa ta’ Nazaret, hi mifruxa mal-g]ejjer Maltin. Ma ssibx belt jew ra[al, kappella jew knisja li m’g[andhiex tpin;ija jew statwa bil-figura ta’ San :u]epp. Din id-devozzjoni tmur lura s-snin, imma fir-Rabat l-istorja hi dik ix-xi [a;a akbar. Bi]]ejjed ng[idu li din il-festa f’Malta saret kmandata u pubblika 113-il-sena qabel ma l-Papa Gregorju XV iddikjara din ilfesta ta’ San :u]epp tad-19 ta’ Marzu b[ala festa kmandata g[all-Insara kollha fis-sena 1621. Bla dubju l-festa ta’ San :u]epp tad-19 ta’ Marzu tibqa’ dejjem xhieda qawwija ta’ devozzjoni kbira li l-Maltin u lG[awdxin g[andhom lejn ilPatrun tal-Knisja Universali, lG[arus Kastissimu ta’ Marija S a n t i s s m a . Il-programm tal-festa ta’ San :u]epp se jitkompla dalg[odu f’jum is-solennità tieg[u. Fis-6 a.m. tibda quddiesa blomelija. Fis-7 a.m. tibda quddiesa kon/elebrata mmexxija minn Monsinjur Isqof Silvestru C. Magro li fiha se jing[ad itTif[ir ta’ Sbi[ il-Jum. Fit-8 a.m. tibda quddiesa bl-omelija fissantwarju ta’ San :u]epp Inkurunat u se jmexxi Patri Sandro Overend OFM. Fid-9.15 a.m. tibda quddiesa kon/elebrata solenni mmexxija mill-Kapitlu Metropolitan u lpane;ierku se jsir minn Patri Charlò Camilleri O.Carm, Pirjol tal-Kunvent tal-Patrijiet Karmelitani tal-Imdina. Issir ukoll il-pre]entazzjoni taxxemg[a simbolika lil San :u]epp mis-Sindki tar-Rabat, tal-Imdina u tal-Imtarfa. Wara li tintemm il-funzjoni mill-knisja jsir ri/eviment g[al persuni distinti u benefatturi talAr/ikonfraternità ta’ San
:u]epp u tal-G[aqda Mu]ikali L’Isle Adam fis-swali tal-istess g[aqda mu]ikali. Fl-10.15 a.m. tibda quddiesa letta fis-Santwarju ta’ San :u]epp Inkurunat. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar solenni mmexxi minn Monsinjur Isqof Silvestru Magro OFM u fis-7 p.m. isir il-[ru; tal-pur/issjoni solenni bl-istatwa ta’ San :u]epp immexxija minn Monsinjur Isqof Silvestru C. Magro bis-sehem tal-Patrijiet Fran;iskani u l-fratelli talAr/ikonfraternità ta’ San :u]epp. Fid-d[ul tal-istatwa ta’ San :u]epp fil-knisja jitkanta l-innu popolari, antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Ilmu]ika se tkun ta’ Mro Charlò Diacono ta[t id-direzzjoni ta’ Monsinjur Mro Dun :wann Galea. ’ : Fis-1 p.m. jibda l-mar/ tradizzjonali millBanda ?ittadina u Dekana L’Isle Adam tar-Rabat li se jibda minn ta[t l-Ark Trijonfali fi Triq San Pawl. Illejla se jie[du sehem ]ew; baned mistiedna, il-Banda ?ittadina King’s Own tal-Belt Valletta u l-Banda De Rohan tal-Ka]in San :u]epp ta’ {a]}ebbu;. In-nar li se jin[araq matul iljiem tal-festa hu ma[dum middilettanti :u]eppini Rabtin talG[aqda tan-Nar 19 ta’ Marzu fil-fabbrika tal-istess g[aqda. Festi
ta
barra
Il-festa ta’ San :u]epp f’diversi lokalitajiet o[ra> Fis-Santwarju u Ba]ilika tal-Madonna tal-Karmnu fil-Belt Il-programm tal-festa ta’ San :u]epp fis-Santwarju Ba]ilika tal-Madonna tal-Karmnu se jitkompla llum, jum il-festa. Fl10 a.m. tibda l-quddiesa solenni u se jmexxi l-Provin/jal Patri Alexander Vella O.Carm. bissehem tal-fratelli tal-Ar/ikonfraternita ta’ San :u]epp talBelt u l-fratellanza ta’ San :u]epp tal-Parro//a ta’ Bormla. Il-pane;ierku se jsir minn Patri Raymond Calleja O.Carm. Fil-11.15 a.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ San :u]epp, ma[duma fl-injam minn Nazju Portelli fl-1694. Jie[du sehem il-fratelli u jmexxi
Patri Victor Paul Farrugia O.Carm, id-direttur tal-Ar/konfraternità ta’ San :u]epp. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar
solenni u quddiesa li se titmexxa mir-Rettur tas-Santwarju Patri Alex Scerri O.Carm. Wara jitkanta l-innu, antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Matul il-jiem tal-festa se jie[u sehem il-kor Bormli] ‘Tota Pulchra’, immexxi minn Walter Tonna Il-Qala, G[awdex Fil-Qala, G[awdex, qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Il-[in tal-quddies ikun kull sieg[a mill-5 a.m. sat-3 p.m. minbarra f’nofsinhar. Fl4.30 p.m. tibda quddiesa li se ssir fis-santwarju tal-
Kun/izzjoni mmexxija minn Dun Karm Xerri. Fil-5.30 p.m. jibda l-g[asar solenni. Fis-6.30 p.m. tibda kon/elebrazzjoni pontifikali li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech. Wara, tindaqq l-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Il-mu]ika u l-orkestra se jkunu ta[t id-direzzjoni tasSurmast Frankie Debono. L-Imsida Fl-Imsida qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Dalg[odu fid-9.30 a.m. tibda quddiesa. Illejla fis-6 p.m. tibda
kon/elebrazzjoni solenni u se jmexxi l-Kanonku Kappillan Dun Vin/enz Cachia li se jkun qed ji//elebra l-40 anniversarju mill-ordinazzjoni sa/erdotali tieg[u. Wara, titkanta l-antifona ssir /elebrazzjoni Ewkaristika u repo]izzjoni tarrelikwa. Il-mu]ika se tkun ta[t iddirezzjoni ta’ Mro James Chapell bis-sehem tal-Kor ‘Regina Coeli’ ta’ {ad-Dingli. Il-Kalkara Il-parro//a
tal-Kalkara wkoll qed ti//elebra l-festa ta’ San :u]epp. Illejla fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni fil-knisja parrokkjali u se jmexxi Monsinjur Carmelo Zammit li se jag[mel ukoll il-pane;ierku. Fi/-?ittadella, fil-Belt Victoria - G[awdex Fil-kappella ddedikata lil San :u]epp fi/-?ittadella, fil-Belt Victoria, G[awdex, [dejn ilPalazz tal-Isqof Cagliares, illum qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Fis-1 p.m. tibda quddiesa bl-omelija u wara ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Ilkappella se tkun miftu[a l-
;urnata kollha filwaqt li filg[axija tkun miftu[a mill-4 p.m.
L-istatwa ta’ San :u]epp tar-Rabat tal-Imdina
{al G[axaq F’{al G[axaq ukoll qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Fit-8 a..m. tibda quddiesa. Fid-8.45 a.m. professjoni tal-fratelli u konsorelle ;odda fil-Fratellanza ta’ San :u]epp. Fid-9.30 a.m. tibda /erimonja ta’ tqeg[id ta’ fjuri fejn il-monument ta’ San :u]epp. Fl-10 a.m. jibda mar/ briju] mill-banda tal-G[aqda Mu]ikali San :u]epp u jispi//a fil-pjazza quddiem il-ka]in tal-istess so/jetà. Fis-1 p.m. jibda get together fil-ka]in g[as-so/ji, partitarji u [bieb.
Edizzjoni spe/jali tal-programm Mar/i u Bandalori fuq Radio 101 Fl-okka]joni tal-festa ta’ San :u]epp illum fid-9 a.m. fuq Radio 101 se tixxandar edizzjoni spe/jali tal-programm ‘Mar/i u Bandalori’. Apparti l-
informazzjoni li se ting[ata marbuta mal-festa ta’ San :u]epp se jindaqqu mar/i mirrepertorju tal-Banda Dekana u ?ittadina L’Isle Adam tarRabat. Il-programm g[andu produzzjoni u pre]entazzjoni tieg[i, Joe Chetcuti.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
21
FESTI George Maggi gorgmaggi@gmail.com
Fir-Rabat illum> Ji]]an]an sett qniepen li se jo[olqu atmosfera aktar ferri[ija Kull min illum l-Erbg[a, 19 ta’ Marzu se jmur ir-Rabat g[all-festa ta’ San :u]epp, li g[al aktar minn 500 sena ilha tkun /elebrata b’devozzjoni kbira fil-knisja Fran;iskana ta’ Santa Marija ta’ :esù (Ta’ :ie]u), se jkun jista’ jgawdi ddaqq melodju] ta’ sett ta’ qniepen li g[adhom kemm i]]an]nu wara l-pro;ett u restawr li sar fuqhom. Dan kollu se jkompli j]id fl-atmosfera ferri[ija. G[al bosta snin kien ilu jin[ass il-b]onn li l-knisja Ta’ :ie]u jixirqilha sett qniepen aktar intonati. Il-problema kienet il-flus i]da minkejja dan, b[alma kull darba g[enu lbenefatturi fejn sar tibdil talqniepen, hekk ukoll din iddarba kienu huma li g[enu biex din ix-xewqa tinqata’. Il-50 anniversarju L-a[[ar xog[ol li sar fuq ilqniepen kien fl-1909 meta ]]an]net il-qanpiena An;elika. Il-komunità Fran;iskana:u]eppina, g[alkemm ]g[ira, ta[dem [afna b’risq l-istess knisja u kien f’Mejju tas-sena lo[ra li wara l-festa tal-50 anniversarju tal-inkoronazzjoni ta’ San :u]epp, iltaqg[et kummissjoni dwar il-qniepen.
Ing[atat g[ajnuna minn espert filwaqt li kienu e]aminati lqniepen u n[are; rapport. Saru
turi. Sadattant min[abba xita qawwija /-/elebrazzjoni tattberik u l-inawgurazzjoni tkomplew fil-knisja bis-sehem talKor San Fran;isk flimkien malBanda Dekana L’Isle Adam. Twa[[let lapida ta’ tifkira malfa//ata tal-kunvent u t-Tnejn, 10 ta’ Marzu l-qniepen ittellg[u fil-kampnar u fil-15 ta’ Marzu bdew jindaqqu. B’dan kollu l-Komunità Fran;iskana-:u]eppina flimkien mal-benefatturi komplew jipperfezzjonaw dak li [allew ta’ qabilhom u g[aldaqstant kul[add hu mistieden g[all-festa ta’ San :u]epp ta’ din is-sena fl-ambjent sabi[ Rabti tal-Imdina akkumpanjat mid-daqq melodju] tal-qniepen ;odda Ta’ :ie]u.
]ew; stimi u ntg[a]let il-funderija Ingli]a John Taylor filwaqt li bdew jin;abru l-fondi. Wara talba lill-komunità talPatrijiet Fran;iskani, lill-Kurja tal-Provin/ja Fran;iskana u lillKummissjoni Kultura u Arti tal-Kurja Ar/iveskovili, kien fil-festa ta’ San Fran;isk li g[adda fl-4 ta’ Ottubru 2013 li kien iffirmat il-kuntratt malfunderija John Taylor. G[alkemm ix-xog[ol kien ippjanat li jitlesta f’Mejju,
Il-komunità Fran;iskana:u]eppina, g[alkemm ]g[ira, ta[dem [afna b’risq l-istess knisja
deher li kien miexi ;mielu biex hekk tlesta kollox g[all-festa ta’ San :u]epp. Fit-3 ta’ Marzu waslet il-qanpiena l-kbira u [amest ijiem wara waslu t-tnejn i]-]g[ar. L-inawgurazzjoni
It-tberik u l-inawgurazzjoni ta’ dawn il-qniepen saru nhar il{add, 9 ta’ Marzu u filwaqt li lqanpiena l-kbira ng[atat l-isem ta’ Marija, :u]eppa, Fran;iska, it-tnejn i]-]g[ar issemmew Karmena u Klara. Saret ukoll quddiesa ta’ radd il-[ajr millProvin/jal flimkien mal-komunità Fran;iskana u l-benefat-
Patri Pawl Galea ofm, li rsista bil-bosta g[all-pro;ett tal-qniepen ;odda, ta[t il-qanpiena flimkien ma’ [addiema volontieri
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The 60’s Sound Fuzzbox - Christian Azzopardi Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
06:45 -Jessie 07:05 -Good luck charlie 07:30 - Shake It Up! 07:55 Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:25 Jessie 09:50 – That’s so raven 10:15 – Hannah Montana 11:00 – Good luck Charlie! 11:25 – Austin & Ally 11:45 – A.N.T. Farm 12:10 - Jessie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 – Good luck Charlie 13:25 - Gravity Falls 13:50 – Austin & Ally 14:10 - Violetta 15:00 – Liv & Maddie 15:20 – Mako mermaids 16:10 Jessie 16:30 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 – Goodluck Charlie 18:50 – Dog with a blog 19:15 - Gravity Falls 19:40 Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 – Wolf blood 22:00 - Violetta 22:50 – Art attack 23:40 – Wolfblood. Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald
07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:10 Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea
L’amore e altri luoghi impossibile – Canale 5, 23>30
Film drammatiku li juri fid-dettall l-istorja ta’ mara li g[andha relazzjoni diffi/li mat-tifel tas-sie[eb tag[ha li qieg[ed jag[mlilha [ajjitha diffi/li. I]da l-problemi ma jiqfux hemm... X’jinqala’ aktar? TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – MEA 11:30 – Venere 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Paq Paq on Test 16:30 – Teleshopping 16:45 – It-Triq 16:50 – History Hunters 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Pureè 18:55 - G[andi xi Ng[id 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – {elsien 21:45 - Headline News 21:50 - Poppins 22:45 - Paq Paq lifestyles 23:15 – A[barijiet 23:30 - L-irkant; Valletta. TVM 2
07:00 – A[barijiet 09:00 - TVAM (r) 11:00 – How art made the world 11:50 – It-triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – Puree 12.45 - GFA round up 13:15 – Ruggers 13:45 – Valletta 14:15 - Paqpaq Lifestyles 14:45 - Malta u lil hinn minnha 15:00 – Luxdesign 15:50 – ItTriq 16:00 - Niskata (r) 18:00 – Click 18:30 - GFA Round Up 19:00 – Ruggers 19:30 – Ti;rijiet biss 19:40 – How art made the world 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:45 – Champions league Manchester United vs Olympiacos 21:40 - Headline News 21:45 - Champions League 23:00 A[barijiet bl-Ingli] 23:05 – G[andi xi ng[id. One
07:00 - Breakfast News 08:50 - Hazzard daily update 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 17:00 – Sal-:ister 17:30 - ONE News 17:40 Kif Inti? 19:05 – Hazzard 19:10 - Super 5 19:30 - ONE News 20:15 – TX 21:45 – Hazzard 22:45 - Bin 61 23:30 - ONE News.
Smash
Raitre
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 TSN Teleshopping 13:00 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Dokumentarju 20:30 - D Bride 21:30 - M’intix Wa[dek 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker.
07:00 – Tgr buongiorno Italia # Tgr buongiorno regione 08:00 – Agora 10:00 – Mi manda raitre 11:10 – Tg 3 minuti 11:15 – Elisir 11:58 - Meteo 3 12:00 – Tg 3 # Tg 3 Fuori Tg 12:45 – Pane quotidiano 13:10 – Il tempo e la storia Arturo Toscanini 14:00 – Tg regione 14:18 – Tg regione meteo # Tg 3 # Meteo 3 # Tgr Leonardi # Tg 3 LIS 15:00 – Tgr piazza affari 15:10 - Terra nostra 16:45 – Aspettando geo 16:40 – Geo 19:00 – Tg 3 19:30 – Tg regione # Meteo 3 20:00 – Blob 20:15 – Sconosciuti 20:35 – Un posto al sole 21:05 – Chi l’ha visto 23:15 – Gazebo 00:00 – Tg 3 linea notte 01:05 – Rai educational.
Raiuno
06:45 – Unomattina (Jinkludi t-Tg 1 fis7am, fit-8am, fid-9am, fid-9:30am, fl-10am u fil-11am) 07:35 – Parlamento telegiornale 07:36 – Unomattina 10:00 – Unomattina storie vere 10:30 – Unomattina verde 10:55 - Che tempo fa 11:05 – Unomattina 11:25 – Unomattina magazine 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:10 – Verdetto finale 15:20 – La vita in diretta 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 # Che tempo fa 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Affari tuoi 21:10 – Per amore del mio popolo – Don Diana 23:20 – Porta a porta 00:55 – Tg 1 notte 01:20 - Che tempo fa 01:30 – Sottovoce. Raidue
06:45 – Gladiatori 07:10 - Ultimate Spiderman Spidah Man 07:45 – Kung fu panda 08:10 – Chaplin and Co. 08:15 – Due uomini e mezzo 08:35 – Desperate housewives 10:00 – Tg 2 insieme # Meteo 2 # Tg 2 insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 – Tg 2 Giorno 13:30 – Tg 2 Costume e societa’ 13:50 – Medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 – Cold case 17:45 – Tg 2 Flash L.I.S. # Meteo 2 17:50 – Tg 2 Sport 18:15 – Tg 2 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:00 - LOL :-) 21:10 – The voice of Italy 23:55 – Tg 2 00:10 – Obiettivo pianeta 01:10 – Rai Parlamento 01:20 – Law and order 02:15 – Casa Famgilia 2.
Canale 5
06:00 – Prima pagine # Traffico 07:56 – Borse e monete # Meteo.It # Tg 5 08:45 – Mattino cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:40 – Beautiful 14:05 – Grande fratello 14:10 – Centovetrine 14:40 – Uomini e donne 16:05 – Grande fratello 16:15 – Il segreto 17:10 – Pomeriggio cinque 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.it 20:40 – Striscia la notizia 21:10 – Il segreto (soap) 23:30 – L’amore altri luoghi impossibili. Film 2005 02:00 – Striscia la notizia. Rete 4 06:25 – Chips 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:40 – Sai cosa mangi? 10:50 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:35 – My life 16:45 - Il grande cuore di Clara. Film 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Manchester United – Olympiakos. Champions League 22:40 – Speciale champions league 24:00 – Dentro la notizia 01:30 Music line.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
23
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 - Sfera 10:00 - {in g[al Kollox 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Bejnietna 18:00 - Teleshopping 20:30 Belle Donne 23:30 - F. Living magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 -Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux (r) 14:00 – Golden Oldies 15:00 -The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs (New) 20:15 – Shout Out 21:55 – Football Daily 22:00 – Local Angle 23:00 – Local issues 23:45 – Tele Market Deals. Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Chicago Fire 12:00 - SMASH 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - 2 Broke Girls 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Person Of Interest 17:15 - Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 - Suits 19:45 - The Mentalist 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - Whitney 21:25 - 2 Broke Girls 22:00 - Mike & Molly 22:30 - VEEP 23:00 - 30 Rock 23:30 – Dallas 00:15 - True Blood 01:15 – SMASH. Go Stars
08:00 – Parental guidance 09:45 Battlestar galactica: Blood & chrome 11:20 Oz the great and powerful 13:30 John Carter 15:40 The Oranges 17:10 Being Julia 20:30 - Parks & Recreation 21:00 – Patriot games 23:00 – Memoirs of a Geisha 01:25 – Sanctum 03:15 –
John Carter 05:25 oranges.
–
UP 07:00
–
The
La 5 11:30 – Beautiful 11:55 – Centovetrine 12:20 – Parenthood 13:10 – Una mamma per amica 14:00 – Non ditelo alla sposa 15:00 – Lina’s hair 16:00 – Extreme makeover home edition 17:30 – Non ditelo alla sposa 19:30 – Glee 20:20 – Una mamma per amica 21:10 – Tresor 22:40 – Bella piu’ di prima 23:35 – Uomini e donne 00:40 – Grande fratello. BBC Entertainment
06:00 - Tweenies 06:20 - Balamory 06:40 - Nina and the Neurons 06:50 – Me too! 07:10 - Tweenies 07:30 Balamory 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 – Me too! 08:25 – The weakest link 08:30 - The Weakest Link 09:10 Last of the Summer Wine 09:40 - The Vicar of Dibley 10:10 - EastEnders 10:40 - Doctors 11:10 - Being Erica 11:50 – Upstairs downstairs 12:45 Stella 13:30 - The weakest link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 Being Erica 16:30 – Upstairs downstairs 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 – Doctors 19:10 Being Erica 19:55 - One Foot in the Grave 20:30 - The Omid Djalili Show 21:00 – Five daughters 21:50 – Alan Carr: Chatty Man 23:10 - Silk MGM Movie
07:05 – Italian movie 08:40 - Outback 10:10 – Shag 11:45 – O.|C. and stiggs 13:35 – Signs of life 15:05 – The black stallion returns 16:35 – Nobody’s fool 18:20 – Mad dog coll 20:00 - Species 21:50 - Kidnapped 23:30 – There goes my baby. Diva Universal
06:00 - Ironside 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 – Movie 09:30 - Meglio Se Stai
Zitta 09:50 - Ironside 10:50 - Agatha Christie’s Poirot 11:50 - Wallflower Tango 11:50 - Movie13:45 – La prova 13:50 - Kojak 14:50 - Rex: a cop’s friend 15:50 – Quincy, M.E.16:00 Quincy, M.E. 16:45 - Jane Doe: Yes, I Remember It Well 18:37 - Great Women 18:50 - Kojak 19:50 - Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great Women 21:00 - Mr Selfridge 21:55 - Mr Selfridge 22:48 – How to keep your day job 23:00 – Movie.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>00 22>30 23>00
Discovery Channel
06:00 - How It’s Made 06:25 Storage Hunters 06:50 Auction Hunters: Sidecar surprise 07:15 Born Survivor: Bear Grylls: Bear grylls 08:10 - Dual Survival: On the menu 09:05 Deadliest Catch 09:55 - Moonshiners: Secret summit part 2 10:50 - How Do They Do It?: Nuclear sub crash test dummies fruit and vegetables 11:15 How It’s Made 11:40 - How It’s Made 12:35 – Mega builders 13:30 - Fast N’ Loud: Caddy rust bucket 14:25 Mighty Planes: Blue angels 15:20 – Yukon men: Turf war 16:15 – Porter ridge: Rumble on the ridge 17:10 Baggage Battles: Diamonds in the rough 17:40 - Flip Men 18:05 Auction Kings: Buckets of silver: USS yorktown locker 18:35 - Auction Hunters: Labour of love 19:00 - How It’s Made 20:00 - Gold Rush: Medevac 21:00 - Gold Divers: Under the Ice:Waterfalls of gold 22:00 Klondike: Part 2, Chapter 32 23:00 Yukon Men: New kid in town. Discovery World
06:00 – Alaska’s great race 06:50 – Mystery cars 07:15 – Ultimate cars 08:35 - Anthony Bourdain: No Reservations 09:30 – Im alive 10:30 – Bone detectives 11:10 – Toughest military jobs 12:05 Gethin Jones’ danger hunters 19:10 – Mystery cars 20:05 – Treasures decoded 21:00 -Dont drive here 21:55 Final 24 22:50 - Murder Shift 23:45 -Bone detectives.
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Premier NET News Distinti Rafiki G[alik fl-Ewropa NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
GO sports 7
08:30 – GTA Next level 09:35 FIFA Under 17 World Cup Football 10:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 11:35 - International Championship Snooker 13:00 - WATTS 13:45 FIFA Under 17 World Cup Football 14:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 15:45 - UEFA Youth League Football (Live) 18:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 19:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 20:30 - Brothers in Sport 21:00 Wednesday Selection 21:05 - Riders Club 21:10 - CIMB Asia Pacific Classic, US PGA Tour Golf 22:10 Golf 23:10 - Golf Club 23:15 Rolex Middle Sea Race, Yachting 23:45 - Yacht Club 23:50 Wednesday Selection.
GO sports 8
Eurosport 2
06:00 - Eurocup Basketball 07:00 College Football 09:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 10:30 WATTS 11:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 12:30 - WATTS 12:45 - GTA Next Level 13:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:30 - J League Football 15:00 UEFA Women’s Champions League Football 16:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 - The Euroleague Basketball Show 18:00 - EuroCup Basketball (Live) 19:45 - WATTS 20:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 20:30 - Pro Wrestling 21:30 - Boxing 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO
Il grande cuore di Clara
– Rete 4, 16>45
David ]ag[]ug[ li qieg[ed jara ]-]wie; tal-;enituri tieg[u jisfaxxa ma]-]mien, u dan ;ara wara li mietet it-tarbija li kellhom. Clara, li hi s-seftura fir-resort :amajkan, issir aktar qrib ta’ David, u flimkien iqattg[u sig[at s[a[ jift[u qalbhom ma’ xulxin. I]da dan kollu wassal biex il-passat ta’ Clara jer;a’ jfe;;.
07 : 00 - Vincennes Horseracing 09 : 00 - PGA European Tour – Trophee Hassan II - Day 3 13:30 – Ligue 1 – round 29 – highlights 14:30 – Braclays premier league – week 31 16:30 – Ligue 1 Round 29 – LOSC lille v Nantes 18:30 – Football’s greastest 19:00 – Serie A Round 28 – Fiorentina v Chievo 21:00 – Barclays premier league – wk 31 23:00 - Barclays Premier League - Premier League World 23:30 - Ligue 1 - Round 29 – Paris Saint Germain v AS Saint-Etienne 01:30 – Serie a – Round 28 Milan v Parma 03:30 FIFA Futbol mundial 461 04:00 RBS Six nations 2014.
sports
09 : 00 - Vincennes Horseracing 11: 30 - PGA European Tour – Trophee Hassan II - Day 3 15:30 – Ligue 1 – round 29 - highlights 16:30 – Barclays premier league – week 31 Hull City v Manchester city 18:30 – Ligue 1 – round 29 – LOSC Lille v Nantes 20:30 – Football’s greatest 21:00 - Serie A - round 28 – fiorentina v Chievo 23:00 - Barclays Premier League Premier League World 01:30 Ligue – round 29 – Paris SaintGermain v as Saint-Etienne 03:30 – Serie A – round 28 – Milan v Parma 05:30 – FIFA futbol mundial 461 06:00 – RBS six nations 2014 – France v Ireland 08:00 ATP Masters 1000 – BNP Paribas Open, Indian Well – Highlights.
1
07:00 – FIFA Futbol Mundial 07:30 - UEFA Champions League – round of 16 - 2nd leg Real Madrid v Schalke 09:30 - Serie A - Round 28 – Hellas Verona v Inter 14:30 – RBS Six nations 2014 France v Ireland 17:00 – Barclays premier league – round of 16 - 2nd leg -matchnight review 19:00 - Trans World Sport 20:00 - Barclays Premier League Premier League World 20:45 UEFA Champions league – round of 16 - 2nd leg Manchester United v Olympiacos 22:45 – UEFA Champions league 23:30 Vincennes Horseracing 02:00 – PGA european tour – tropheen hassan II – day 3 06:00 – Trans world sport.
Melita Sports
08 : 00 - Malta Basketball Association ( r) 09 : 30 - Malta Rugby Football Union (r) 11:10 Men ’ s MHA Cup 20 1 3 -1 4 ( r) 12:35 - FXDD FMA 2013-14 (r) 1 4 : 00 - BOV Premier League 20 1 3 -1 4 ( r) 1 6 : 05 - Football Nurseries ( r) 1 6 : 40 - Malta Basketball Association (r) 18:10 FXDD FMA 2013-14 (r) 19:35 Malta Rugby Football Union 21:15 - Men’s MHA Cup 2013-14 22:35 - Football Nurseries (r) 23:15 Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 01:00 - BOV Premier League 2013-14 (r).
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
24
TV # RADJU
Illum fuq Net Television
Premier
– Net Television, 20>30
Fuq is-sufan ta’ Premier illum se niltaqg[u ma’ Miriam Christine, wa[da mill-aktar kantanti popolari fil-g]ejjer Maltin. Miriam Cristine twieldet f’Goais, il-Bra]il, u hi l-i]g[ar
fost 16 a[wa. Kienet adottata minn ;enituri G[awdxin meta kellha ftit aktar minn sena u trabbiet ix-Xag[ra. Bdiet tkanta ta’ età ]g[ira u ta’ 17-il sena [adet sehem fil-Eurovision.
Miriam Cristine hi rinomata wkoll f’G[awdex g[all-fatt li waqqfet il-Gozo Children’s Choir. Illum il-;urnata Miriam saret omm ta’ tifel li semmietu Rio.
Manchester United vs Olympiakos – Rete 4, 20>30
Scary Movie 4 – Italia 1, 00>35
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
6
9
10
IT-TEMP Xemxi VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ ?afif g?al moderat mill-Punent g?al-Lbi? li jsir ?afif BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 22˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 490.8mm IX-XEMX titla’ fis-06.08 u tin]el fit-18.12
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Tinwir (5) 6. ?ajta ta’ brikkun bil- [a]en (5) 7. G[andu minn ]mien ilbrodu! (5) 10. {a tbaqbiqa (5) 11. G[amla ta’ terrazzin biswit il-g[orfa (5) 12. Sugu tal-frott (5) 14. Frott tas-si;ar tal-palm (5) 16. Tajra ta’ la[am bnin, tixbah lit-ti;ie;a (5) 17. u 18. Li g[andu x’jaqsam mal-ikel ta’ kuljum (10) 18. Ara 17.
18
Weqfin>1. Ta’ daqs bla tarf (6) 2. Babbu (6) 3. Fond bla tarf (6) 4. Min jidher fer[an jew iferra[ lil min jiltaqa’ mieg[u (6) 8. Innominaw intom (5) 9. Rispett (5) 12. Bejn wie[ed u ie[or (6) 13. Annimali tal-;onna u anke fid-djar (6) 14. Ma bqajniex isfel (6) 15. Hekk jinsabu, forsi qed jo[olmu! (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Romol, 6. Aqfel, 7. Irkeb, 10. Travu, 11. Buqar, 12. {alib, 14. Talpa, 16. S[ana, 17. Rampa, 18. Eqlel. Weqfin>-1. Granit, 2. Alarju, 3. Ma;enb, 4. Alfier, 8. Talli, 9. Tqila, 12. {assru, 13. Ba[ba[, 14. Tanker, 15. Aljoli.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
L-ERBG{A L-og[la 21˚C L-inqas 12˚C
IL-{AMIS L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C
IL-:IMG{A L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C
IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C
IL-{ADD L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C
UV
UV
UV
UV
UV
6
6
6
6
6
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 23˚C xemxi, Al;eri 25˚C xemxi, Amsterdam 10˚C imsa[[ab, Ateni 22˚C sabi[ bi nhar, Li]bona 16˚C ftit imsa[[ab, Berlin 13˚ imsa[[ab, Brussell 10˚C imsa[[ab , il-Kajr 20˚C ftit imsa[[ab, Dublin 12˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 10˚C imsa[[ab, Frankfurt 11˚C xita, Milan 16˚C xemxi, Istanbul 15˚C xemxi, Londra 12˚C imsa[[ab, Madrid 21˚C xemxi, Moska -2˚C imsa[[ab, Pari;i 13˚C imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C xemxi, Ruma 17˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 19˚C ftit imsa[[ab, Tripli 20˚C xemxi, Tune] 22˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 18˚C ftit imsa[[ab, Zurich 17˚C xemxi, Munich 17˚C imsa[[ab, St. Petersburg 0˚C xemxi, Stokkolma 2˚C imsa[[ab
Spi]eriji li se jift[u llum VALLETTA: Chemimart Ltd., Licensed at 3, Freedom Square (Currently operating at 20#21, Triq ir-Repubblika); IL{AMRUN: Chemimart International Phamacy, 650, Triq il-Kbira San :u]epp; {AL QORMI: St. George’s Pharmacy, 21, Triq il-Kbira; SANTA VENERA: St. Bartholomew Pharmacy, 30, Triq Fleur-de-Lys; TALPIETA’: St. Luke’s Pharmacy, Triq San Luqa; SWIEQI: Penny Lane Pharmacy, Triq is-Sejjie[; TAS-SLIEMA: Edward’s Pharmacy, 115, Triq Manwel Dimech; {’ATTARD: M4 Pharmacy, Triq il-Linja; ILMOSTA: St. Louis Pharmacy, Triq Cali; SAN PAWL ILBA{AR: Parkes Pharmacy, 582, Triq San Pawl; SANTA LU?IJA: Maddalen Pharmacy, Shop 2, Binja tal-Faqqani,
Il-{amis ta’ Santa Rita G[ada l-{amis 20 ta’ Marzu, fil-Knisja ta’ Santu Rokku, Birkirkara, issir id-devozzjoni tat-tmien {amis ta’ Santa Rita. Ikun hemm quddiesa fl-10 a.m., fil-5.30 p.m. u fis-7 p.m. Fis-6 p.m. ikun hemm [sieb fuq Santa Rita u /elebrazzjoni Ewkaristika.
Dawret it-Torri; L-ISLA: Victory Pharmacy, 32, Triq ilVitorja; MARSASKALA: San :wakkin Pharmacy, 1, Triq Sant’Anna; I}-}EJTUN: Green Cross Pharmacy, 8, Misra[ Gregorio Bonnici; I}}URRIEQ: }urrieq Dispensary 68; {A}-}EBBU:: De Rohan Pharmacy, Triq Sant’Antnin; LIMTARFA: Imtarfa Pharmacy, 207, St. David Road; VICTORIA: Ta/-?awla Pharmacy, Triq 7 ta’ :unju 1919; ILQALA: St. Joseph Pharmacy, 28, Pjazza San :u]epp.
Mobile Blood Donation Unit
Illum l-Erbg[a 19 ta’ Marzu 2014, se jkun hemm il-mobile blood donation unit ma;enb ilKnisja Parrokkjali tas-Swatar. Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1pm. :entilment nitolbu biex tin;ieb il-karta tal-identità.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI {’Attard
GARAXX kbir 75 pied b’20 pied, livell mat-triq fuq 12-il filata. ?emplu 79425197.
KLASSIFIKATI {a]-}abbar Santwarju
–
Triq Is-
{ANUT bil-permess ideali g[al convenience shop jew simili, armat lest. ?emplu 79425197.
Il-Fgura – Triq {a]-}abbar
{ANUT armat lest, Class 4 bil-
permess. Kbir, bil-bit[a u store room. ?emplu 79425197.
AVVI}I
Il-{amrun
STEDINA minn Richard Azzopardi g[al spjegazzjoni flIstitut Kattoliku, il-Furjana, isSibt 22 ta’ Marzu fl-10.30 a.m. dwar il-fenomenu b’rabta marrelazzjoni bejn id-dinja u xxemx.
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
Ekwinozju tar-rebbieg[a
Ni]barazzaw – trasport – kull xog[ol
ALL CLEARANCE TRANSPORT innaddfu djar, fabbriki e// minn kull tip ta’ skart anke materjal tal-kostruzzjoni. Innaddfu ;onna. Nag[mlu qlug[ ta’ madum tal-art u tal-kmamar tal-banju. Tindif u tiswijiet ta’ bjar, tik[il u tibjid, gypsum, xog[ol ta’ alterazzjonijiet fuq lantik, bdil ta’ soqfa, e//. Servizzi bil-high-up. Xog[ol b’esperjenza kbira. ?emplu 79081719 jew 21433352. www.allclearancemalta.com
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehu-
midifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
PO}AMBRELLA, vetrina, lavaman, kamra tas-sodda u talpranzu tal-kawba. Jinbieg[u separatament. ?emplu 21414146.
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
27
SPORT TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Ti;rija Premier l-aktar mistennija Kenneth Vella L-aktar ti;rija importanti li se ssir illum waranofsinhar filkorsa tal-Marsa, se tkun riservata g[al ]wiemel tal-klassi
Premier fuq distanza maratona ta’ 3140m. Din se tag[mel parti mill-g[axar programm tas-sena fuq g[axar ti;rijiet b’wa[da minnhom tkun g[al ]wiemel tal-galopp. It-ti;rija Premier se tkun ittmien wa[da u tibda fl-4.10pm. Wara l-karozza tat-tluq se nsibu lil Ourasi Diams, Quiet Way, Poppes Fighter, Zalgado Transs R, Madam Di Poggio, Made In Hoff, Nitesco d’Antony, Orly Montaval, Pat De Fontaine, Zandina Boshoeve, P.A. Surprise, Over Oaks u Oltedo De Rieux. Din g[andha tkun ti;rija ferm bilan/jata b’Madam Di Poggio (Julian Farrugia), Quiet Way (Shawn Portelli) u Ourasi Diams (Emmanuel Fenech) jing[ataw attenzjoni spe/jali. Fl-uniku ti;rija tal-galopp, li se tibda fis-2.30pm se jibdew [ames ]wiemel mill-ga;;a tattluq. Dawn ikunu Cheeky Jack, Pearl Storm, Diamante Grande, Mr Roxy Music u Ollie Fliptrik. Din it-tigrija se ssir fuq distanza twila ta’ 1750m. Fiha jibdew l-aktar kwotati dawk i]]wiemel li ;ejjin minn wirja po]ittiva fl-a[[ar [ar;iet tag[hom, fosthom Cheeky Jack (Charles Vella), Pearl Storm (Michael Sultana) u Ollie Fliptrik (Sarah Borg). L-ewwel ti;rija li tkun talklassi Copper tibda fis-1.30pm.
Tbassir.
I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 3140m. Win – Lemon Solo. Place – Brokkur TYC, Parce Que. II Ti;rija. Klassi Copper. Dist 3140m. Win – Dreamed Victory. Place – Ocean Gede, Uranium Des Arkads. III Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 3140m. Win – Above Roland. Place – Icare De Jemma, Nemrod De Ruisseau. IV Ti;rija. Klassi Galopp. Dist – 1750m. Win – Pearl Storm. Place – Cheeky Jack, Ollie Fliptrik. V Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 3140m. Win – Nox Blue. Place – Quipo Du Tronquay, Emil Brebro. VI Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 3140m. Win – Troy Boshoeve. Place – Oolong, Niky Du Donjon. VII Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 3140m. Win – Qualou Chouan. Place – Pat Boone, Lotus Du Goth. VIII Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 3140m. Win – Quiet Way. Place – Madam Di Poggio, Ourasi Diams. IX Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 3140m. Win – Seigneur Du Dropt. Place – Rower, Norfolk De Gouerie. X Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 3140m. Win – Quio De Nappe. Place – Orage Du Pont, Milord Barbes. –
Paul Sultana, President tal-MBA. jippre]enta l-unur lil Patricia Bright
BASKETBALL
Bright Plejer tax-Xahar Il-plejer ta’ Caffe` Moak Luxol, l-Amerikana Patricia Bright reb[et l-unur tal-a[jar Plejer tax-Xahar g[al Jannar. Dan kien l-ewwel unur individwali g[al Bright f’Malta wara li ng[aqdet ma’ Luxol fis-sajf. Matul Jannar, Luxol komplew bil - wirjiet po]ittivi
tag[hom fil - kampjonat biex sa[[ew it-tieni post tal-klassifika u g[al waqtiet kienu wkoll fl - ewwel post . Barra minn hekk, waslu wkoll sal-finali tan-Knockout. Bright ikkontribwiet g[al dawn ir-ri]ultati meta skorjat 63 punt u spi??at b[ala l-
Kow/is ma’ Cottonera Utd
HOCKEY
Cottonera Utd FC qeg[din jilqg[u applikazzjonijiet g[allkow/is biex jing[aqdu mannursery g[all-ista;un li ;ej. Applikanti g[andhom ikunu kow/is ikkwalifikati bil-li/enzja A, B jew C u jrid ikollhom esperjenza f’dan ir-rwol. Kulmin hu interessat g[andu j/empel lil Stephen Spiteri fuq 79373836 jew jibg[at e-mail lil cottoneraunited@gmail.com.
Fi tmiem il-;img[a tkompla lkampjonat nazzjonali talHockey fejn Young Stars, b’reb[a 5-2 kontra White Hart ]ammew il-pass mal-liders Qormi li jinsabu ]ew; punti fuqhom. Fil-log[ba l-o[ra Hotsticks reb[u 3-2 kontra Rabat. L-ewwel 10 minuti tal-log[ba bejn kienu bilan/jata fejn i]]ew; timijiet kienu attenti g[al xulxin. Fil-11-il minuta White Hart marru fil-vanta;; b’gowl ta’ Daniel Siefert. Young Stars kellhom /ans kbir li jag[mlu liskor indaqs imma Joseph Dalli ra x-xutt tieg[u jispi//a ftit barra. Fit-22 minuta Young Stars ing[ataw penalty corner u Mark Camilleri ma ]baljax. Wara li ;abu d-draw, Young Stars komplew jippressaw u fil31 minuta Dalli patta g[alli]ball li kien g[amel qabel meta skurja u po;;a lit-tim tieg[u g[all-ewwel darba fil-vanta;;. Fit-38 minuta White Hart ;abu d-draw meta Paul Torpiano skurja minn rebound wara li tentattiv ta’ sie[bu kien spi//a mallasta. G[addew biss ]ew; minuti u Camilleri skurja t-tieni gowl
Sport lokali g[al-lum MFA Ta’ Qali Stadium – U* Bet
FA Trophy SF: 2 p.m. G]ira Utd v Valletta, 4 p.m. Sliema W. v Qormi M’Xlokk Grd – 2 p.m. Youths Zejtun C. v M;arr Utd Mosta Grd – 2 p.m. Youths Marsa v Dingli S. Si;;iewi Grd – 2 p.m. }urrieq v Sirens Pembroke Grd – 2 p.m. Swieqi Utd v Si;;iewi
YFA Victor Tedesco St. - 9 a.m.
U15 Lija-Iklin v M;arr, 10.45 a.m. U15 KF Valletta v Kirkop,
12.30 p.m. U15 KF Sliema v San :wann Luxol Grd – 9 a.m. U15 Mqabba v Rabat, 10.45 a.m. U15 KF Naxxar v Melita, 12.30 p.m. U15 KF Floriana v B’Kara
IASC Tarxien Grd
SPARAR Bidnija – 10 a.m. Sparatura
Sporting
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa - 1.30 p.m. L-g[axar
laqg[a tal-ista;un fuq 10 ti;rijiet
Interleague 8.30 a.m. Senglea Y. v Msida RS, 9.35a.m. Floriana Ajax v B’Bugia Tigers, 11 a.m. Rovers Utd v Cospicua St. Thomas R.
10.45 a.m. Sliema FS v Exiles, 12 p.m. Valletta Utd v Sirens RS
Final (N) Caffe Moak Luxol v Pavi Depiro; 4.15 p.m. LB Cup Final Bupa (I) Luxol v Athleta AZ
mixja ta’ 10km, 9 a.m. Tibda l;irja ta’ 10 Km organizzati minn St. Patrick’s AC
–
BASKETBALL Ta’ Qali – 2.30 p.m.LB Cup
WATERPOLO Pixxina tal-Qroqq – Premier
ATLETIKA Dingli – 8.30 a.m. Tibda l-
aqwa skorer g[al Jannar b ’ medja ta ’ 2 1 punt kull log[ba. Patricia Bright b[alissa g[andha medja ta’ 1.70 steal kull log[ba u 1.1 5 assists . Bright hi wkoll it-tielet l-a[jar rebounder tal-ista;un b’medja ta’ 12.40 rebound kull partita.
Young Stars i]ommu l-pass tieg[u u po;;a lil Young Stars fil-vanta;;. Young Stars bnew vanta;; ta’ ]ew; gowls meta Clive Williams g[amel l-iskor 4-2 u l-a[[ar gowl skurjah Caimilleri li g[aqqad hat-trick personali. Fit-tieni partita Hotsticks reb[u 3-2 kontra Rabat, fejn wara li bnew vanta;; ta’ ]ew; gowls kienu se j[allu lill-avversarji j;ibu d-draw. Sat-12-il minuta Hotsticks kienu di;a’ ing[ataw tliet penalty corners u Steve Portelli skurja t-tielet wie[ed g[al 1-0. Tliet minuti wara l-istess Portelli re;a’ sab ix-xibka u bir-reazzjoni tar-Rabtin ma tasalx, Ryan Dalli g[amilhom 3-0 favur Hotsticks. Fit-tieni taqsima l-andament inbidel kompletament u Rabat dehru aktar aggressivi. Sat-52 minuta Rabat ing[ataw erba’ penalty corners imma ma skurjaw l-ebda wie[ed minnhom. Mas-sieg[a log[ob Kevin Micallef naqqas id-distakk u fis-67 minuta Rabat skurjaw ittieni gowl permezz ta’ Jonathan Micallef imma ma inrexxilhomx i;ibu d-draw.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
28
SPORT
FUTSAL
BADMINTON
Vittoriosa u Balzan fil-finali
Birkirkara Go & Fun jie[du l-ewwel punt
Vittoriosa u Balzan huma lfinalisti tal-FXDD Knockout talFutsal li se tintlag[ab nhar il:img[a 2 ta’ Mejju 2014. Vittoriosa Stars lag[bu log[ba kbira u g[elbu lil Zabbar li kienu avversarji iebsin. Zabbar kellhom neqsin lil Radoslav Kovachev u Nikolay Filipov, sospi]i filwaqt li Vittoriosa, kellhom lil Darryl Lynch u lill-gowlkiper Brandon Debono mwe;;g[in. Log[ba missielta i]da pja/evoli [afna. Zabbar marru fil-vanta;; bit-tliet gowls jaslu minn Glenn Barry, Omar Toutoungi u Rosen Filipov. Aktar tard fl-ewwel taqsima Vittoriosa kienu aktar aggressivi u da[lu sew fil-partita b’gowls ta’ Leandros Calleja, Kurt Azzopardi u Kenneth Spiteri fl-a[[ar minuta minn penalti. Fit-tieni taqsima ]-]ew; timijiet bdew i]ommu kemm jista’ jkun ilpussess. G[al Zabbar sabu x-xibka Gilbert Scerri, Milan Jovanovic u Glenn Barry.
G[aldaqstant Vittoriosa g[amluha g[all-finali b’doppjetta ta’ Darton Bugeja, ]ew; gowls o[ra ta’ Leandros Calleja bl-a[[ar wie[ed minn penalti u Kenneth Spiteri qata’ l-biljett g[all-finali lill-:irbin bit-tieni gowl personali. Fis-semifinali l-o[ra, Balzan g[erqu l-g[araq tad-demm biex g[elbu lil Pembroke u g[amluha huma wkoll g[all-finali. Pembroke ma kellhom l-ebda plejer nieqes fl-iskwadra, filwaqt li g[al Balzan Jovica Milijic kien ma jifla[x u l-gowlkiper Reuben Grech imwe;;a’. Wara biss minuta Gabriel Dobre po;;a lil Balzan fil-vanta;; u aktar tard l-istess Dobre rdoppja. Il-pressjoni ta’ Pembroke kienet evidenti u rnexxielhom jiskurjaw fl-ewwel taqsima permezz ta’ Karl Azzopardi. Fit-tieni taqsima Balzan sabuha bi tqila jag[mlu impatt u jiskurjaw. Il-gowl tal-finali wasal minn Emil Andrei Raducu.
Il-Mixed Teams League kompla b’log[ba li fiha Birkirkara Go & Fun iltaqg[u ma’ Shuttles Fort Blocks. I]-]ew; timijiet kienu tilfu kontra Paola BC fil-log[ba ta’ qabel. Go & Fun [adu l-ewwel punt meta Klara O’Berg u Stefan Salomone g[elbu fa/ilment lil Grace Vella Incorvaja u George Camilleri fil-Mixed Doubles 218, 21-8. Song Chen Jun g[amilhom tnejn meta fis-Singles tal-Ir;iel g[eleb lill-captain ta’ Shuttles Chris Spiteri 21-9, 21-15. Shuttles g[amlu reazzjoni fis-Singles tanNisa meta l-plejer tag[hom Grace Saliba, wara li tilfet l-ewwel set 21-13 kontra Daniella Galea ta’ Birkirkara, reb[et it-tieni 21-18. I]da Galea g[amlet reazzjoni u reb[et it-tielet set 21-12 biex b’hekk mit-tim ta’ Birkirkara kiseb vanta;; ta’ 3-0.
(Fuq wara mix-xellug)) – Ivan Salomone, Stefan Salomone, Song Chen Jun, Albert Bezzina (Quddiem) – Daniella Galea, Jacqueline Abela DeGiovanni, Klara O’Berg
Bil-log[ba mirbu[a minn Birkirkara Go & Fun, Shuttles ippruvaw almenu jirb[u punt u dan kwa]i rnexxielhom jag[mluh fid-Doubles tal-Ir;iel meta l-koppja Spiteri u Camilleri sfidaw lil Ivan Salomone u Albert Bezzina u reb[u l-ewwel set 21-15. I]da l-
koppja Karkari]a g[amlet reazzjoni u reb[et i]-]ew; sets ta’ wara 21-18, 22-20. O’Berg u Jacqueline Abela De Giovanni taw reb[a 5-0 lil Birkirkara Go & Fun meta reb[u d-Doubles tan-Nisa kontra Saliba u Vella Incorvaja 21-7, 21-5.
SWAN
Ri]ultati tad-darts
Valletta St. Pauli Mint Champions
8-a-side I Div
B’reb[a kbira 6-0 kontra }ejtun AFC, Valletta St Pauli Mint ;ew inkurunati Champions tal-Ewwel Divi]joni tas-SWAN. G[al Valletta din kienet it-22 darba fl-istorja tag[hom li reb[u t-titlu u t-tielet unur dan lista;un. G[al tmiem il-kampjonat fadal biss partita. Valletta g[elbu l-isfida qalbiena ta’ }ejtun AFC filwaqt li l-isfidanti diretti tag[hom Senglea Gunners sfaw meg[luba minn Lija-Iklin biex il-Beltin fet[u vanta;; komdu ta’ sitt punti u ma jistg[ux jintla[qu. Kien fl-14-il minuta li Valletta ing[ataw penalty u Predrag Mirceta, mill-11-il metru ma ]balajx. Fit-tieni taqsima Valletta ddominaw u skurjaw
[ames darbiet o[ra. Fit-38 minuta ]iedu l-iskor permezz ta’ Jonathan Buttigieg u fl-44 minuta Predrag Mirceta kiseb doppjetta personali. Il-Beltin komplew jippressaw u sat-tmiem skurjaw tliet gowls o[ra permezz ta’ David Calleja, Kane Micallef u Antonio Camilleri. Lija-Iklin AFC g[elbu lil Senglea Gunners Tutto Sport 31. B’dan ir-ri]ultat Lija-Iklin a//ertaw mit-tielet post fil-klassifika. Lija-Iklin marru filvanta;; fis-17-il minuta permezz ta’ Stephen Pace Axiaq imma l-Gunners wettqu reazzjoni u fil25 minuta kisbu d-draw permezz ta’ Glenn Bonello. Fit-tieni taqsima l-Gunners tilfu bosta okka]jonijiet u ta’
dan pattew qares meta f’]ew; kontra attakki Lija-Iklin skurjaw darbtejn permezz ta’ Stephen Pace Axiaq u ta’ James Mercieca. Dingli Eagles kisbu t-tliet punti li kellhom b]onn biex salvaw posthom fl-Ewwel Divi]joni meta g[elbu lil San :wann Knights 3-0. B’din irreb[a l-Eagles ikkundannaw lil Tal-Qroqq Versity g[at-Tieni Divi]joni wara erba’ sta;uni flog[la divi]joni. Dingli [ar;u aggressivi u wara [ames minuti marru fil-vanta;; permezz ta’ Ezzedden Saih Muftah. Huma komplew jippressaw u fit-13-il minuta kabbru l-iskor permezz ta’ Ezzedden Saih Muftah li kiseb doppjetta personali. L-
Eagles issi;illaw ir-reb[a b’gowl ie[or ta’ Tyrone Pace. Fl-a[[ar partita Tal-Qroqq Versity Kasco u G[arg[ur Bushwackers spi//aw draw 2-2. Tal-Qroqq Versity [ar;u fuq lattakk u fis-16-il minuta marru fil-vanta;; permezz ta’ Charlie Zammit imbag[ad fit-30 minuta kabbru l-vanta;; permezz ta’ Robert Zammit. Fit-tieni taqsima G[arg[ur ;abu d-draw b’gowls ta’ Adrian Dominicus u Andrea Claudio. Mit-Tieni Divi]joni ntlag[bu ]ew; log[biet fejn Cospicua Dynamos g[elbu lil Mqabba AFC 3-0 u komplew i]ommu [ajjin it-tamiet li ji;u promossi. Tarxien Cavalieri Hotel u Ba[rija AFC spi//aw 2-2.
Juventus VA v Bu;ibba B C Manchester CB v Floriana JS KSI }abbar v Pawla W Beland BC v Marsa SM
5 -3 3-5 3-5 5-3
Juventutis D v P.O.’s D B’Kara FC v Cospicua D. Mqabba BC v St Joseph BC Floriana M v Cox SB
5-3 2-6 2-6 5-3
Education B v Mosta B C Cox SB v Bormla B B Xuereb Inst. v CR Education A v Floriana DG
5-3 3-5 4-4 5-3
II Div
III Div
4-a-side League Grupp A
Pawla W A v Marsa SM 0-16 Pawla W B v Floriana A 7-9 Manchester CB v KSI }abbar A 412 Floriana A v Beland BC 7-9
5-a-side Knock Out
Marsa SM v Floriana A Pawla W v St Joseph BC Bormla B A v Education Floriana A v KSI }abbar
2-3 2-3 2-3 2-3
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
29
SPORT FOOTBALL F’G{AWDEX MELITA I DIVI}JONI
Draw drammatiku g[al SK Victoria Wanderers SK Victoria W .......................1 Xewkija T ...............................1
SK Victoria W: S. Agius, E. Bugeja,D. Monday, S.F. Bajada, A. Adesina, D. Bogdanovic, F. Giarrizzo (E. Nwankwo), P. Anizoba, S. Sultana, S. Attard (N. Vella), E. Nkwocha (J. Vella). Xewkija T:. A. Parnis,P. Buttigieg, F. Apap, J. Vella, J. Cefai, M. Xerri, J. Portelli, G. Agius (M. Camilleri), J. Camilleri, C. Camilleri (L. Xuereb), D. Shields. Referee: Fyodor Zammit
SK Victoria Wanderers b’gowl [ames minuti fuq il-[in, b’mod drammatiku waqqfu lilliders Xewkija Tigers biex iddistakk bejniethom issa huwa ta’ [ames punti. Wara g[axar minuti Xewkija fet[u l-iskor b’xutt fuq il-;irja ta’ GILBERT AGIUS wara kross ta’ John Camilleri. }ewg minuti mill-intervall f’attakk Rabti, Anizoba anti/ipa lil Parnis i]da Joseph Cefai kklerja bir-ras u l-istess Parnis imbag[ad imblokka l-periklu. G[at-tieni taqsima SK Victoria komplew jipprovaw g[ad-draw u wara tliet minuti frikik ta’ Bogdanovic kien salvat minn Adrian Parnis. Fit-28 minuta s-sostitut Eric Nwankwo [arab wa[du i]da twaqqa’ barra l-kaxxa mill-gowlkiper Adrian Parnis li tke//a. Mill-frikik Bogdanovic xe[et g[oli. Ir-Rabtin b’ra;el iktar ippruvaw g[ad-draw u fl-44 minuta resqu ferm vi/in i]da kienu m/a[[da b’]ew; saves kon-
Kif Jinsabu
Championship Pool L R D T F K Pt Xewkija T 17 12 SK Victoria W17 11 Nadur Y 17 11 Victoria H 17 8
4 1 44 14 2 4 38 16 2 4 41 20 2 7 28 22
40 35 35 26
Relegation Pool L R D T F K Pt
Ker/em A Oratory Y Munxar F Xag[ra Utd
17 17 17 17
8 5 4 37 5 3 9 20 2 1 14 10 1 1 15 10
19
29 27 18 61 7 49 4
sekuttivi tas-sostitut gowlkiper Lorjohn Xuereb fuq Bogdanovic u Nwankwo. Madankollu lisforzi tal-Wanderers ;ew ippremjati [ames minuti fuq il[in b’xutt fil-baxx g[ar-rokna ta’ DANIEL BOGDANOVIC. Fi tmiem il-partita Eman Bugeja ta’ SK Victoria ntwera l-karta l[amra ghal rimarki li g[adda lirreferee. Gowls fit-tieni fa]i Victoria H. .............................0 Nadur Y..................................2
Victoria H: C. Mercieca, J. Farrugia, N. Borg, D. Farrugia, J. Pace, D. Camilleri, M. Muscat, S. Nanapere, P. Rapan (D. Bellotti), G. Bonello, M. Bezzina (N. Mercieca). Nadur Y: M. Grima, P. Camilleri, F. Camilleri, A. Pulis, S. Attard, D. Fenech (B. Meilak), M. Hyzler, M. Stojanovic, E. Da Silva, C. Debono (S. Muscat), B. Said (E. Xuereb). Referee: Karl Frendo Cumbo
Nadur Youngsters b’bosta plejers regolari nieqsa min[abba sospensjonijiet fosthom Josef Buttigieg, Charles Hili, Charles
Mercieca u Anthony Portelli, b’]ew; gowls wara l-intervall issuperaw lil Victoria Hotspurs biex imbag[ad bid-draw li [adu warajhom Xewkija, tfe//aw tamiet ]g[ar fid-difi]a tag[hom tat-titlu. Fl-14-il minuta tat-tieni taqsima Stojanovic ]marka lil Hyzler li i]da falla minn qag[da tajba. Sekondi wara Nanapere kompla fil-kaxxa lejn Glenn Bonello li kien sfortunat li ma po;;iex lirRabtin minn fuq meta l-ballun spi//a mal-lasta. Il-Youngsters irrispondew fis-17-il minuta fejn Da Silva qassam lejn Said li kellu l-konklu]joni mblukkata u approfitta ELTON DA SILVA li b’xutt fil-baxx po;;a lil Youngsters minn fuq. Fis-27 minuta Hyzler b’pass perfett ;ab lil BRANDON SAID wa[du li anti/ipa f’lasta vojta l[ar;a ta’ Mercieca li rdoppja g[an-Nadurin. Hawn il-partita kienet de/i]a minkejja li minuta mit-tmiem Mark Grima /a[[ad lil Glenn Bonello milli jiskorja g[ar-Rabtin. Reb[a prezzju]a Xag[ra Utd. ...........................0 Munxar F. ..............................1
Xag[ra Utd: D. Galea, E. Galea, J. Ruiz Perez, J. Bartolo, V. J. Saliba, F. Attard, J. Hili (M. Scerri), J. Buhagiar, J. Achocwu (A. Farrugia), R. Refalo, D. Bartolo. Munxar F: D. Spiteri, A. Williams, R. Meilak, G. Sillato, S. Sillato, M. Pace, K. Borg, J. Grima (P.A. Attard), J. Xuereb (D. Farrugia), O. Curmi, R. Spiteri. Referee: Mario Apap
Jason Portelli ta’ Xewkija ostakolat minn Nkwocha ta’ SK Victorias Wanderers
Munxar Falcons b’gowl uniku minn frikik mill-isba[ ta’ Michael Pace reb[u dan il-konfront dirett tar-relegazzjoni biex ma setg[ux temmew a[jar lewwel rawnd tar-Relegation Pool. B’hekk issa g[andhom vanta;; ta’ tliet punti fuq l-istess avversarji ta’ Xag[ra United. Bidu bilan/jat u fil-fatt lewwel azzjoni denja waslet fit28 minuta meta l-kross ta’ Frank Attard ma kienx ikklerjat i]da Daniel Bartolo naqas li jolqot minn quddiem il-lasti. Fit-30 minuta frikik /entrali ta’ Achokwu kien salvat minn Spiteri. Fit-tieni taqsima kien hemm iktar moviment u fit-13-il minu-
ta f’attakk ta’ Xag[ra, minn frikik ta’ Manwel Galea, Juan Ruiz Perez xe[et g[oli bir-ras. United re;g[u kienu nsidju]i fit18-il minuta, meta Daniel Bartolo bir-ras xe[et lejn Ruiz Perez li mpenja /entralment lil Spiteri. Fil-21 minuta Munxar fet[u l-iskor bi frikik dirett angulat ta’ MICHAEL PACE. Fis-27 minuta Pace kien sfortunat meta kellu frikik salvat minn Galea mal-mimduda. Xag[ra resqu vi/in fid-39 minuta b’xutt minn barra l-kaxxa salvat f’]ew; attentati minn Spiteri. }ew; minuti mit-tmiem Xag[ra tke//ielhom Daniel Bartolo wara fawl fuq is-sostitut Paul Anthony Attard.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
30
SPORT
CHAMPIONS LEAGUE
Eto’o u Cahill ipo;;u lil Chelsea mal-a[[ar tmenja Chelsea …...............................2 Galatasaray …........................0 (Chelsea 3-1 aggregate) Chelsea kif kien mistenni g[addew g[all-kwarti tal-finali ta/-Champions League meta g[elbu lil Galatasaray 2-0 fi Stamford Bridge u a//ertaw li lPremier League ikollu tim mala[[ar tmienja. Minkejja d-draw 1-1 fl-ewwel leg, it-Torok naqsu li jkunu avversarji denji u ddi]appuntaw bil-kbir fil-partita ta’ ritorn tant li qatt ma kienu ta’ theddida. Chelsea kellhom bidu e//ellenti u wara biss erba’ minuti Samuel Eto’o b’xutt qawwi fil-baxx g[adda l-ballun minn ta[t il-gowlkiper Fernando Muslera u po;;a lit-tim ta’ Mourinho fil-vanta;; biex ikkonkluda azzjoni tajba bejn Oscar u Eden Hazard - bla dubju l-a[jar ]ew; plejers fil-pitch. }ew; minuti qabel il-mistrie[ Chelsea irduppjaw meta bl-eks Drogba difensur /entrali, John Terry t[alla ji;ri ]markat g[al korner u bir-ras ra lil Muslera jsalva mill-vi/in imma Gary Cahill mir-rebound xe[et fillasta. G[at-tieni taqsima t-tim ta’
Gary Cahill jiskorja t-tieni gowl ta’ Chelsea kontra Galatasaray
Mancini ried bilfors ]ew; gowls biex javvanza imma Chelsea qatt ma qalg[u aktar minn gowl wie[ed f’darhom fil-fa]i tanknock-out sa mid-draw 4-4 kontra Liverpool fl-2009 u barra dan, Galatasaray qatt ma taw xutt fil-lasta. Anzi kien il-gowlkiper Muslera li ]ammhom fil-partita meta salva fuq Hazard u Oscar.
DIXXIPLINA
Sospi]i 17-il plejer tal-Premier Il-Kummissarju tadDixxiplina tal-MFA issospenda 17-il plejer tal-Premier g[al partita kull wie[ed wara l-partiti ta’ tmiem il-;img[a. L-ag[ar li marru kienu Mosta u Vittoriosa li g[andhom tliet plejers kull wie[ed sospi]i. Gianmarco Piccioni, Ryan Grech u Tyron Farrugia ta’ Mosta se jitilfu l-log[ba kontra Balzan li min-na[a tag[hom se jkunu ming[ajr Kurt Magro waqt li Federico Santaguida, Jose Filipe Caldeira Aguiar, u Sidibe Ousmane ta’ Vittoriosa se jkunu nieqsa g[al-log[ba kontra Naxxar li se jkollhom sospi]i lil Thiago Lopez De Souza u Angus Buhagiar. Il-plejers l-o[ra sospi]i filPremier huma Ryan Scicluna (B’Kara), Sacha Borg (Floriana), Bjorn Kristensen (Hibs), Jonathan Bondin (Qormi), Jonathan Bajada (Rabat A), Alex Muscat u Admir Vladavic (Sliema) u Manuel Caruana (Tarxien).
Il-President ta’ Naxxar Lions Dione Drago ukoll ;ie sospi] ]ew; partiti. Mill-Ewwel Divi]joni kienu sospi]i Martin Kotzya (G]ira Utd) u Justin Spiteri (}ebbu;) waqt li fit-Tieni Divi]joni Neil Curmi (Marsa) u Rodney Caruana (Pembroke) ;ew sospi]i ]ew; partiti u Neil Caruana (G[arg[ur), Heathcliff Schembri (Marsaskala), Neil Gatt Coleiro u Didier Tayou (Mqabba) log[ba kull wie[ed. Fit-Tielet Divi]joni Christopher Ciappara (Attard) ;ie sospi] [ames partiti , Jacob Camilleri (Kalkara) tliet partiti u Julian Fenech u Carmel Sammut (Mtarfa) u Ryan Theuma (Sirens) ]ew; partiti. Plejers o[ra sospi]i log[ba huma Clifton Piscopo u Darren Cristina (Kalkara), Stefan Cutajar (M’Xlokk), Keane Cutajar (M;arr Utd), Alfred Micallef (Sta Venera L), Andrew Darmanin (Ta’ Xbiex) u Gabrel Buttigieg (Xg[ajra).
Spettaklu fil-Bernabeu Real Madrid ….......................3 Schalke …...............................1 (Real 9-2 aggregate) F’partita ming[ajr storja min[abba r-ri]ultat bombastiku miksub fl-ewwel leg, Real Madrid xorta wa[da g[a]lu li jibdew bl-aqwa formazzjoni possibli qabel l-el Clasico fi tmiem il-;img[a u offrew spettaklu kontra Schalke. Real [adu 22 minuta biex marru fil-vanta;;. Morata xe[et lejn Bale li kompla lejn Cristiano Ronaldo li ma damx ja[sibha biex skorja l-40 gowl tieg[u dan l-ista;un. Ftit wara kien Morata li falla /ans fa/li g[al Real u fil-31 minuta Schalke ;abu d-draw b’xutt ta’ Tim Hoogland minn 22 metru imxellef minn Sergio
Ramos g[al 7-1 aggregate. Qabel il-mistrie[ kien Huntelaar li falla /ans tajjeb g[al Schalke. Fit-tieni taqsima wara li Ralf Fahrmann salva daqqa ta’ ras stupenda fuq Ronaldo, kien l-istess Portugi] li g[amilhom 2-1 b’azzjoni personali minn tliet kwarti ta’ ground. Dan kien ukoll it-13-il gowl ta’ Ronaldo fi/-Champions League dan lista;un meta r-rekord fi sta;un wie[ed hu ta’ 14. }ew; minuti wara, fis-76 minuta Ronaldo mar ukoll ferm vi/in li jil[aq ir-rekord meta laqat il-mimduda imma mirrebound Bale kompla lejn Alvaro Morata li g[amilhom 3-1. Sat-tmiem Ronaldo falla l-24 hat-trick tieg[u ma’ Real meta laqat sieq il-lasta.
Moyes mhux inkwetat Il-manager ta’ Manchester United David Moyes qal li ma jinsabx im[asseb dwar il-futur minkejja d-diffikultajiet li qed jiffa//ja t-tim tieg[u. Il-klabb minn Old Trafford jinsab fis-seba’ post fil-Premier League u jinsab ukoll 2-0 minn ta[t kontra Olympiakos fi/Champions League imma qed jittama li jaqleb dan ir-ri]ultat illum. “Il-futur tieg[i ma nbidilx. G[andi kariga e//ellenti u sitt snin kuntratt. Dan il-klabb ma ja[dimx fuq vi]joni qasira imma twila,” qal Moyes li [a l-[ariga ming[and Sir Alex Ferguson is-
sajf li g[adda imma t[abat biex ikompli bis-su//essi talprede/essur tieg[u li kien ilu 26 sena fil-kariga. ARSENAL – Il-midfielders ta’ Arsenal Aarom Ramsey u Santi Cazorla ffirmaw kuntratti ;odda twal mal-klabb. Ramsey li g[andu 23 sena u skorja 13-il gowl f’27 log[ba qabel we;;a’ mistenni jibqa’ mal-Gunners sal-2019. Cazorla lig [andu 29 sena u kien ivvutat l-a[jar plejer ta’ Arsenal l-ista;un li g[adda, hu mifhum li ffirma sal-2017. I]-]ag[]ug[ :ermani] ta’ 17-il sena Gedion Zelalem ukoll kien offrut kuntratt ;did.
ATLETIKA Rekord minn Kevin Moore
L-atleta Malti Awstraljan Kevin Moore, li matul is-sena li g[addiet reba[ midalja taddeheb g[al Malta fil-Log[ob talPajji]i ]-}g[ar kompla jiddistingwi ru[u waqt is-Sydney Classic il-{add meta waqt li kien qed ji;ri f’isem Malta, waqqaf rekord nazzjonali fil100m f’10.50 sek biex kiser irrekord pre/edenti ta’ Darren Gilford li kien ta’ 10.53 sek. Dan ir-rekord wasal ftit jiem biss wara li Antonella Chouhal waqqfet rekord nazzjonali tattfieg[ tal-martell, Luke Farrugia waqqaf rekord nazzjonali taljuniors fid-Discuss u Bradley Mifsud waqqaf rekord fil-javelin waqt il-pre-season meet ftit taljiem ilu fil-Marsa.
Ri]ultati o[ra Champions League Round of 16 II Leg
Chelsea v Galatasaray R. Madrid v Schalke 04 Illum Man Utd v Olympiakos B. Dortmund v Zenit SP
The Championship
2-0 3-1 (0-2) (4-2)
Charlton A v Bournemouth 1-0 Sheff Wed v QPR 3-0 Wigan A v Yeovil T 3-3
League 1
Colchester v Shrewsbury T 1-0 Crawley T v Wolves 2-1
League 2
Accrington S v Morecambe Cheltenham T v Wycombe Northampton T v Rochdale Plymouth A v Chesterfield Torquay Utd v Bury
0-3 2-1 2-1
Dundee FC v Raith R.
0-0
Skozja - Championship
5-1
1-1
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a 19 ta’ Marzu, 2014
32
LOKALI
Il-Ministru Mallia jinqabad f’gidba o[ra Imgiddeb wara li qal li saret is-security clearance qabel il-promozzjonijiet fl-Armata Claire Mifsud
G[al darba o[ra, il-Ministru Manwel Mallia jinqabad jigdeb. Din id-darba fi stqarrija uffi/jali tad-Dipartiment talInformazzjoni tal-Gvern meta f’Settembru li g[adda, kien qal li kienet [ar;et is-security clearance me[tie;a biex il-Brigadier tal-Armata u d-Deputat Kmandant setg[u jing[ataw ilpromozzjonijiet ne/essarji. Kienet il-Malta Today li ]vela l-gidba ta’ Manwel Mallia bilpubblikazzjoni tat-talbiet misSecurity Service ta’ Malta biex ilBrigadier Jeffrey Curmi u dDeputat Kmandant Mark Mallia jing[ataw is-security clearance – xahrejn wara li tpo;;ew fil-kariga u [ames xhur wara li Manwel Mallia kien qal li kellhom din issecurity clearance. Id-dokumenti ppubblikati millMalta Today juru li t-talba misSecurity Service ta’ Malta lill-
Gvern li ma jiddejjaqx jigdeb biex jaqdi lil tal-qalba u jg[atti xturu banek biex jipprovdu l-informazzjoni ne/essarja biex Jeffrey Curmi u Mark Mallia jing[ataw is-security clearance [ar;et fit-18 u fis-27 ta’ Frar rispettivament – li jfisser xahrejn wara li l-Gvern la[[aqhom Brigadier u Deputat Kmandant. Fil-konferenza tal-a[barijiet ilVi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Beppe Fenech Adami qal ilbiera[ li biex ja;evola lil ftit, dan ilGvern kien lest li jwarrab l-obbligi tieg[u. Hu spjega li de/izjoni tal-Kunsill Ewropew titlob li biex l-og[la uffi/jali tal-Armata flEwropa jkollhom a//ess g[al dokumenti u informazzjoni meqjusa b[ala top secret talUnjoni Ewropea, irid ikollhom is-security clearance. Beppe Fenech Adami fakkar li
wara li saru numru ta’ promozzjonijiet fl-Armata, il-Partit Nazzjonalista kien qal li ma sarux il-verifiki me[tie;a. Dakinhar ilMinistru Manwel Mallia kien /a[ad dan u fi stqarrija uffi/jali, kien qal li kienet [ar;et din issecurity clearance. I]da kif spjega Beppe Fenech Adami, dak li ;ie ]velat fil-media juri li kien Manwel Mallia li kien qed jigdeb meta qal li kienet [ar;et is-security clearance. Dan kien ifisser li l-Brigadier u d-Deputat Kmandant tal-Armata kellhom a//ess g[al informazzjoni sensittiva u top secret fuq livell lokali u Ewropew ming[ajr ma g[addew minn g[arbiel me[tie; li jikkonferma jekk jistax ikollhom a//ess g[al din linformazzjoni.
Il-Ministru Manwel Mallia
Il-fatt li dawn il-verifiki ma sarux jista’ jkollu riperkussjonijiet fuq ir-relazzjoni ta’ pajji]na mal-Istati Membri l-o[ra talUnjoni Ewropea. Il-Kelliem tal-PN g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Jason Azzopardi, spjega li pajji]na dejjem irrispetta l-obbligu legali li lBrigadier u d-Deputat Kmandant ikollhom is-security clearance tag[hom kompluta qabel ma jin[atru fil-kariga. G[all-kuntrarju, dan il-Gvern g[a]el li biex jaqdi lil tal-qalba ji;i jaqa’ u jqum mis-sigurtà nazzjonali. “Muscat ma jimpurtahx li jigdeb, basta jaqdi lil tal-qalba” sa[aq Jason Azzopardi. Id-Deputat Nazzjonalista spjega kif dan il-Gvern sa[ansitra gideb fl-istqarrija li [are; permezz tad-
Dipartiment tal-Informazzjoni fis17 ta’ Settembru meta pprova jgiddeb lill-Oppo]izzjoni, u llum jo[ro; /ar li kien Manwel Mallia li kien qed jigdeb u li lOppo]izzjoni kellha ra;un. Jason Azzopardi sa[aq li lMinistru Manuel Mallia irid jerfa’ r-responsabilità ta’ dan la;ir g[ax mhux a//ettabbli li persuna pubblika tigdeb u tipprova tgiddeb lill-Oppo]izzjoni.
media•link COMMUNICATIONS
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 19 ta’ Marzu, 2014
31
SPORT FORMULA 1
U*BET FAR TROPHY
Il-Ferrari u l-Mercedes favur l-FIA
Qormi jfittxu t-tielet finali konsekuttiva
It-tamiet tar-Red Bull li jaraw lil Daniel Ricciardo jing[ata lura t-tieni post tal-ewwel Grand Prix tal-ista;un fl-Awstralja, [adu daqqa ta’ [arta meta l-Ferrari u lMercedes wissew li hu importanti li jappo;;jaw lill-FIA dwar irregolament il-;did tatteknolo;ija tal-fuel flow. Ricciardo li beda mit-tieni post f’Melbourne ta wirja mpekkabbli u kiseb l-ewwel podju fil-karriera. Imma anqas minn [ames sig[at wara t-ti;rija, tne[[a mirri]ultat finali wara li l-FIA sabet li l-karozza tieg[u kienet “konsistentement” qed taqbe] il-limitu ta’ fuel permess mir-regolamenti, dak ta’ 100 kg (20 gallun) fissieg[a. Issa jidher li Red Bull mhux se jkollhom l-appo;; tal-Ferrari u lMercedes fl-appell, anke jekk ittimijiet ammettaw li kultant kienu qed i[okku rashom bittekonolo;ija l-;dida. Il-Kap tal-Ferrari Stefano Domenicali qal li jridu jibba]aw fuq il-fatt li din hi sitwazzjoni mmexxija tajjeb [afna mill-FIA li se tag[mel xog[lha u mhux se jkun hemm problemi. Id-direttur e]ekuttiv talMercedes Toto Wolff ukoll insista li l-FIA tkun appo;;jata fuq dan il-ka].
Illum ikunu mag[rufa l-finalisti tal-U*Bet FA Trophy meta fl-istadium nazzjonali f’Ta’ Qali jintlag[bu s-semi-finali ta’ dan it-tieni l-akbar unur tal-futbol f’pajji]na. Qormi, finalisti telliefa fla[[ar sentejn se jkunu qed ifittxu li jer;g[u jag[mluha g[allfinali g[at-tielet sena konsekuttiva u r-raba’ wa[da f’[ames snin. Dan ifisser li hemm ukoll il-possibilita` li l-finali ta’ din issena tkun ripetizzjoni tal-final tal-ista;un 2009-10 meta dakinhar Qormi kienu ltaqg[u kontra Valletta u spi//aw ukoll telliefa. Fl-ewwel semi-finali fil-fatt se jiltaqg[u Valletta, kontra l-uniku tim li fadal mill-Ewwel Divi]joni, G]ira United. Dan se jkun konfront interessanti g[aliex ma’ G]ira United hemm plejers u uffi/jali li g[andhom konoxxenza tajba ta’ Valletta, fosthom il-midfielder Jamie Pace, Rennie Forace u Jeffrey Chetcuti. G]ira jinsabu trankwilli f’nofs il-klassifika talEwwel Divi]joni u l-konfront tag[hom kontra Valletta jista’ jservi ta’ esperjenza kbira g[allfutur. M’hemmx dubju li Valletta jibdew favoriti netti li jkunu filfinali bit-tama li ma jg[addux sta;un ie[or ming[ajr ir-reb[ ta’ xi unur g[alkemm jidher /ar li laktar li jinteressahom b[alissa lBeltin hu l-Kampjonat hekk kif
Il-programm U*Bet FA Trophy Semi-Finali Ta’ Qali 2 p.m. G]ira Utd v Valletta 4 p.m. Sliema v Qormi
issa qed jaraw tamiet ;odda. Biex waslu sa dan l-istadju G]ira ssuperaw lil }urrieq, Pembroke, St. George’s u Rabat Ajax filkwarti tal-finali waqt li Valletta li da[lu fit-tielet round, eliminaw lil Melita, Mosta u Naxxar Lions. It-tieni semi-finali hi aktar mistennija g[aliex tidher ukoll aktar bilan/jata bejn ]ew; timijiet li se jkunu qed jiltaqg[u g[alla[[ar darba dan l-ista;un, Sliema Wanderers li qed jilag[bu fi/-Championship Pool u Qormi mir-Relegation Pool. Qormi dan l-a[[ar jidher li qabdu ritmu tajjeb u t-tim ta’ Zeman jinsab [erqan li jkompli b’dan ir-ritmu anke fit-Trophy, kompetizzjoni fejn ix-xorti fla[[ar snin da[ket lill-Qriema. It-triq tas-semi-finali ma kinitx fa/li g[aliex Qormi eliminaw lil SK Victoria W., Tarxien Rainbows u fuq kollox li/Champions B’Kara 3-1 filkwarti tal-finali, Sliema minna[a tag[hom issuperaw l-isfida ta’ }ebbu; R., Balzan u Pieta` u ilhom ]mien twil ma jilag[bu f’finali.
WATERPOLO
Illum ikompli l-kampjonat Illum fil-Pixxina Nazzjonali f’Tal-Qroqq se jkompli l-kampjonat Premier tal-Waterpolo b’]ew; partiti o[ra wara waqfa min[abba l-impenji tat-tim nazzjonali fl-Irlanda fejn ta[t ittmexxija ta’ Karl Izzo t-tim Malti reba[ it-turnament tattmien nazzjonijiet. L-ewwel fl-azzjoni fl-10.45 a.m. se jkunu Sliema, kontendenti g[at-titlu u Exiles. I]]ew; timijiet g[adhom lag[bu log[ba wa[da kull wie[ed fejn Sliema g[elbu lil Valletta 9-7 waqt li Exiles kienu me[gluba mill-qawwa ta’ Neptunes 4-18. Kollox jindika li s-Slimi]i se jibdew favoriti partikolarment mill-forma mill-aqwa li g[addejjin minnha l-plejers tag[hom li jiffurmaw parti mill-iskwadra nazzjonali. G[alhekk reb[a g[as-Slimi]i tpo;;ihom wa[edhom fl-ewwel post. Dan g[aliex fil-partita l-o[ra li tibda fl-12 p.m. se jkunu qed jil-
Il-Bra]iljan ta’ Qormi Jorginho (lemin) li llum ukoll jista’ j[abbat lid-difi]a Slimi]a (ritratt> Joseph Galea)
Waqt l-ewwel fa]i fil-kampjonat dan l-ista;un, Sliema g[elbu lil Qormi 4-0 u 3-1 u g[alhekk [afna hu wkoll mistenni mill-attakkanti Ohawuchi ta’ Sliema u Elfred Effiong ta’ Qormi li t-tnejn skorjaw 17-il
gowl fil-Kampjonat dan lista;un. Interessanti wkoll il-fatt li l-erba’ timijiet fl-azzjoni m’g[andhomx plejers sospi]i g[al dawn is-semi-finali. Il-finali tintlag[ab f’Ta’ Qali fl-4 ta’ Mejju.
L-FA titlob lill-FIFA tinforza s-sopensjoni ta’ Anelka L-FA Ingli]a [ar;et barra minn triqtha biex ta//erta li Nicolas Anelka jiskonta l-[ames partiti sospensjoni g[al mossa anti-semitika. Anelka, eks plejer ta’ West Bromwich Albion tke//a millklabb tal-Midlands il-:img[a wara argument polemiku] li g[adu g[addej min[abba mossa li g[amel wara li skorja gowl kontra West Ham f’Di/embru. Issa l-FA Ingli]a trid ta//erta li l-Fran/i] xorta jiskonta s-sopensjoni mal-klabb li g[ad jista’ jing[aqad mieg[u anke jekk dan ikun barra l-Ingilterra u g[alhekk [adet l-ilment quddiem il-FIFA. “Nistg[u nikkonfermaw li l-
FA Ingli]a kkuntattjat lill-FIFA fuq dan il-ka] u talbet biex din is-sanzjoni ti;i esti]a madwar iddinja kollha. B[alissa qed nanalizzaw l-informazzjoni u d-dokumentazzjoni li g[andna,” qal kelliem g[all-FIFA. Anelka telaq lil West Ham wara li l-klabb talbu jitlob sku]a g[all-mossa li g[amel mag[rufa b[ala “quenelle” u talbu wkoll i[allas multa. Il-Fran/i] m’a//ettax u qal lill-klabb li kien qed jiri]enja. Madankollu l-klabb sostna li ma kienx telaq legalment imma wara li kiteb dwar l-in/ident fuq Twitter, il-klabb ke//ih fuq ba]i ta’ ‘kondotta [a]ina [afna’.
Villas-Boas ma’ Zenit L-akkwist il-;did ta’ Valletta Michael Rizzo (lemin) flimkien mal-President Victor Spiteri
taqg[u Valletta u Sirens, ]ew; timijiet li ;ejjin minn telfa flewwel [ar;a tag[hom wara li Sirens kienu meg[luba 15-4 minn San :iljan. Ma’ Valletta llum mistenni jiddebutta l-a[[ar akkwist lokali li g[amlu g[al dan l-ista;un, Michael Rizzo ming[and
Sliema. Rizzo la[aq ftehim ma’ Valletta g[al erba’ snin u b’hekk il-Beltin komplew isa[[u liskwadra tag[hom fir-ritorn filkampjonat Premier.
Il-programm
10.45 a.m. Premier Sliema v Exiles 12 p.m. Valletta v Sirens
L-eks manager ta’ Tottenham u Chelsea Andre Villas-Boas a//etta kuntratt ta’ sentejn biex imexxi lil Zenit St. Petersburg. Il-kow/ ta’ 36 sena li tke//a minn manager ta’ Spurs f’Di/embru se jie[u post Luciano Spalletti. Fi stqarrija Zenit qalu li kienu la[qu ftehim fuq kuntratt ma’ Villas-Boas biex ikun il-kow/ il;did tal-klabb u se jkun pre]entat lill-media g[ada. Villas-Boas se jie[u t-tmexxija ta’ tim li hu proprjeta` talakbar kumpannija tal-gass kon-
trollata mill-istat, il-Gazprom u hu wie[ed mill-aktar klabbs ewropej li jonfoq [afna f’akkwisti. Fil-fatt ir-Russi [adu lillattakkant Bra]iljan Hulk ming[and Porto u l-midfielder Bel;jan Axel Witsel ming[and Benfica g[al somma totali ta’ £64 miljun f’Settembru tal2012. Villas-Boas [adem ma’ Hulk meta kien ma’ Porto waqt li lPortugi]i Luis Neto u Danny wkoll jiffurmaw parti milliskwadra ta’ Zenit.