Nru 13,697
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Il-Kunsill Laburista f’M’Xlokk
Il-Kunsill Laburista ta’ M’Xlokk mhux ja;ixxi favur ir-residenti
Favur it-tanker tal-gass fil-bajja Il-Kunsillieri Laburisti f’Marsaxlokk ivvutaw favur tanker b’[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk kontra l-pariri tal-konsulent tal-istess Kunsill Laburista. Ara pa;na 2
Akku]at bi krudeltà tal-animali
Iwie;eb li mhux [ati
Ittra uffi/jali fl-Qorti biex il-MEPA nhar it-Tnejn li ;ej ma ti[ux de/i]joni jew tissospendi d-de/i]joni dwar il-[a]na tal-gass fuq tanker fil-bajja ta’ Marsaxlokk Raymond Bugeja, isSegretarju :enerali talKoperattiva tas-Sajd, flimkien ma’ martu Gabriele, qal ilbiera[ quddiem il-Qorti wara li ppre]enta ittra uffi/jali biex ilMEPA nhar it-Tnejn ma ti[ux de/i]joni jew tipposponi dde/i]joni dwar it-tanker tal-gass li l-Gvern Laburista jrid jankra fil-bajja ta’ Marsaxlokk, iddikjara li l-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk immexxi minn ma;;oranza Laburista, mhux ja;ixxi fl-interess tar-residenti. Ftit tal-[in wara li l-koppja Bugeja ppre]entat l-ittra uffi/jali fil-Qorti, Raymond Bugeja ta lkummenti lill-;urnalisti u qal li kienu diversi persuni li fl-a[[ar ;img[at u ;ranet kellmuh, spe/jalment residenti Xlukkajri, u dawn ma kinux biss sajjieda. Dawn [assew ukoll li l-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk mhuwiex qed ja;ixxi favur ir-residenti fi kwistjoni b[al din. Meta kien qed jindirizza lill;urnalisti flimkien mal-Avukat Anne Fenech li ppre]entat l-ittra uffi/jali fil-Qorti u martu Gabriele Bugeja, Raymond Bugeja qal li x-Xlukkajri jinsabu ddispja/uti u mwe;;a’ peress li kienu mweg[din [a;a u issa qed
ji;i propost xi [a;a kompletament differenti u li min[abba fiha s-sa[[a u s-sigurtà tag[hom qed ti;i mpo;;ija fi “grey area”. Bugeja qal li min hu suppost li hu l-vu/i tag[hom, ji;ifieri lKunsill Lokali ta’ Marsaxlokk, mhux qed jag[mel bi]]ejjed biex jawgura li jkun hemm ser[an talmo[[ u ma jkunx hemm periklu fl-eventwalità ta’ xi a//ident min[abba maltemp jew a//identi o[ra. Huwa qal li flimkien ma’ martu [ass li kellhom ikunu lvu/i vera g[al dawn ir-residenti u kien g[alhekk li kienet ippre]entata l-ittra uffi/jali filQorti biex il-Bord tal-MEPA ma jie[u l-ebda de/i]joni nhar itTnejn li ;ej, peress li g[ad m’g[andux quddiemu rapporti konkreti bi]]ejjed biex ikunu jistg[u jie[du de/i]joni. Huwa qal li kul[add jaf li lGvern g[andu mandat biex ilpower station ti;i m[addma bilgass minflok bil-fuel oil, u li ma dan huma jaqblu, i]da kul[add jaf ukoll li l-Gvern m’g[andux mandat biex ipo;;i s-sa[[a u ssigurtà tan-nies ta’ Marsaxlokk u tal-in[awi vi/in f’po]izzjoni daqshekk vulnerabbli. ikompli f’pa;na 2
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil fil-laqg[a li kellu lbiera[ mal-Kan/illier :ermani] Angela Merkel
Simon Busuttil mal-mexxejja politi/i fi Brussell Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil [a sehem f’summit tal-Partit Popolari Ewropew fi Brussell li sar bi t[ejjija g[allaqg[a tal-Kunsill Ewropew, li bdiet ilbiera[ u tintemm illum. Fi Brussell, Simon Busuttil kellu wkoll laqg[a mal-Kan/illier :ermani] Angela Merkel. G[al dan is-summit attendew l-og[la uffi/jali tal-Unjoni Ewropea, fosthom il-President tal-Kummissjoni Ewropea Josè Manuel Barroso, u l-President tal-Kunsill Ewropew Herman van Rompuy. Pre]enti wkoll kien hemm diversi Prim Ministri Ewropej, kif ukoll mexxejja ta’ partiti politi/i ta/-/entru lemin. Il-Partit Popolari Ewropew huwa l-akbar partit politiku fl-Unjoni Ewropea.
F ’ dan is - Summit , ;iet diskussa s - sitwazzjoni fl Ukrajna u ;iet determinata lpo]izzjoni li se jie[u l-Partit Popolari Ewropew fi tmiem isSummit dwar dan is-su;;ett. Fost temi o[ra li ddiskuta Simon Busuttil mal - kumpla ment tal-mexxejja ta’ partiti politi/i fl-Ewropa kien hemm il -kompetittività , il-bidla fil klima u l-ener;ija. G[as - Summit tal - biera[ , attenda wkoll Jean Claude Juncker, li aktar kmieni dan ixxahar, f’Dublin l-Irlanda, ;ie mag[]ul b[ala l-kandidat talPartit Popolari Ewropew g[allkariga ta’ President ;did talKummissjoni Ewropea , biex jie[u post Josè Manuel Barroso, meta ji;i fi tmiemu tterminu tieg[u.
Nicholas Grech ta’ 37 sena millMosta, in;inier mal-Enemalta, wie;eb li mhux [ati meta lbiera[ tressaq il-Qorti b’akku]i ta’ krudeltà fuq l-annimali b’atti makabri. L-akku]at in]amm ta[t arrest preventiv. Ara pa;na 6
L-G[ajbien tal-ajruplan
Tamiet ;odda fost il-maltemp
}ew; o;;etti li nqabdu fuq ritratti me[udin mis-satellita jistg[u jitfg[u dawl ;did fuq ilmisteru tal-Boeing tal-Malaysia Airlines, i]da l-maltemp qed ifixkel it-tfittxija g[al dan lajruplan Ara pa;na 13
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
2
LOKALI
Il-Kunsillieri Laburisti f’M’Xlokk jivvutaw favur tanker b’[a]na tal-gass fil-bajja ta’ M’Xlokk Charles Muscat
B’erba’ voti favur u wie[ed kontra, il-Kunsill Lokali b’ma;;oranza Laburista ta’ Marsaxlokk approva mozzjoni mressqa mis-Sindku Edric Micallef biex kemm jista’ jkun malajr il-power station ta’ Delimara tinqaleb g[all-gass. Dan se jfisser ukoll li g[al snin twal se jkun hemm tanker b’[a]na ta’ 140,000 metru kubu ta’ gass LNG fil-bajja ta’ Marsaxlokk, u li l-Kunsill idde/ieda wkoll kontra l-parir li ta l-konsulent tal-Kunsill. Kien biss il-Kunsillier talPartit Nazzjonalista Angelo Micallef li vvota kontra l-mozzjoni. Dan wara li spjega li hu b[ala rappre]entant tan-nies ta’ Marsaxlokk, filwaqt li jaqbel li l-power station tinqaleb g[allgass u s-soluzzjoni ideali hi li jsir il-pipeline minn pajji] ie[or, i[oss li g[ad hemm bosta mistoqsijiet mhux imwie;ba dwar ilpro;ett. Angelo Micallef spjega wkoll li ma sarx l-istudju dwar l-impatt marittimu u setg[u saru studji o[ra fosthom dwar il-possibbiltà li t-tanker bil-gass jitpo;;a barra l-bajja ta’ Marsaxlokk. Is-Sindku Edric Micallef qal li skont ir-rapporti tal-MEPA u tal-Awtorità dwar is-Sa[[a u sSigurtà fil-Post tax-Xog[ol, li huma entitajiet responsabbli mis-sigurtà, m’hemm l-ebda periklu g[ar-residenti. Sadattant, fil-bidu taddiskussjoni l-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk approva b’mod unanimu ringrazzjament lil In;inier Arthur Ciantar, il-konsulent tal-Kunsill g[al pariri u xxog[ol volontarju li g[amel
favur Marsaxlokk. Fi tmiem il-laqg[a, InNazzjon [a l-kummenti talIn;inier Ciantar dwar ilpo]izzjoni tieg[u issa wara li lKunsill Lokali ta’ Marsaxlokk approva l-mozzjoni tas-Sindku Edric Micallef. Hu qal li l-po]izzjoni tieg[u mill-bidu nett kienet li t-tanker bil-[a]na tal-gass isir barra lport ta’ Marsaxlokk, u dan g[al ra;unijiet li skont il-Konsulent tal-Enemalta, l-In;inier Vaccari, fost affarijiet o[ra indika li jekk ikun hemm in/ident, ikun hemm effett devastanti fuq il-power station u fuq il-lokalità. Hu spjega li hu studja fil-fond ir-rapport ta’ Vaccari, u wara li saret ukoll laqg[a ma’ George Papadakis, li g[amel rapport lillOHSA, dan ukoll g[a]el li ma jirrispondix g[ad-domandi li g[amillu hu u o[rajn dwar irrapport ta’ Vaccari. L-In;inier Ciantar qal li hemm /erti po]izzjonijiet fir-rapport ta’ Vaccari li sal-lum g[adhom ma kinux i//arati. Hu spjega li lparir tieg[u kien wie[ed ta’ kawtela u filwaqt li hu jag[ti lparir, il-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk jie[u po]izzjoni kif jidhirlu hu. Hu qal li bin-nuqqas ta’ studju komparattiv tat-tqeg[id tattanker barra l-port ta’ Marsaxlokk u fin-nuqqas ta’ studju dwar l-impatt marittimu kif it-tanker jolqot il-movimenti fil-port, hu jag[ti parir ta’ kawtela qabel wie[ed javvanza bil-pro;ett. Hu qal li wie[ed irid ikun si;ur g[ax dan jinvolvi tanker ta’ 140,000 metru kubu ta’ gass LNG u g[alhekk wie[ed irid ikun /ert minn dak li qed jag[mel.
Ray Bugeja, li fil-Qorti kien akkumpanjat minn martu Gabriele u mill-Avukat Ann Fenech, qal li x-Xlukkajri kienu mweg[din [a;a u issa qed ji;i propost xi [a;a kompletament differenti u li min[abba fiha s-sa[[a u s-sigurtà tag[hom qed ti;i mpo;;ija fi grey area
Ix-Xlukkajri jinsabu dispja/uti u mwe;;a’ qabel kien qed jitkellem fuq in/eneratur, hu flimkien malHuwa g[alhekk li l-MEPA Kunsill Lokali kien oppona lqed tintalab biex tkun respons- pjan. abbli u tie[u din l-ittra bis-serBugeja qal ukoll li dawk li jatà. kellmuh kienu Xlukkajri u mhux Dwar jekk din l-ittra g[and- Nazzjonalisti, u b’opinjonijiiet hiex xi laqta’ politika, Ray differenti, i]da li jridu s-ser[an Bugeja qal li meta l-Gvern ta’ tal-mo[[. minn pa;na 1
L-Avukat Ann Fenech, li ppre]entat fil-Qorti l-ittra uffi/jali f’isem il-koppja Bugeja, qalet li hi ilha s-snin avukat li ta[dem fil-qasam marittimu u li Ray Bugeja ilu s-snin klijent tag[ha, filwaqt li fil-Partit Nazzjonalista ilha attiva biss g[al dawn l-a[[ar disa’ xhur.
Jiltaqa’ l-Kunsill Konsultattiv tan-Nofsinhar ta’ Malta Il-Kunsill Konsultattiv tanNofsinhar ta’ Malta, immexxi mid-Deputat Laburista Silvio Parnis, iltaqa’ lbiera[ waranofsinhar biex jiddiskuti dawk li ;ew deskritti b[ala pro;etti g[all-;id tar-residenti fin-nofsinhar talpajji]. Imma g[alkemm il-;urnalisti t[allew jid[lu g[all-ewwel ftit minuti tal-laqg[a fuq talba li
g[amel dan il-;urnal – g[ax issoltu l-laqg[at ikunu mag[luqin g[all-media – xorta ma t[allewx jag[mlu mistoqsijiet. Il-Kunsill kellu tliet items fuq l-a;enda, bl-aktar wie[ed sinifikanti kienet id-diskussjoni dwar il-[a]na tal-gass fil-bajja ta’ Marsalxokk. Din il-kwistjoni tpo;;iet fuq la;enda mir-rappre]entant tal-
Oppo]izzjoni fil-Kunsill Konsultattiv g[as-South ta’ Malta, Charlot Cassar. Dan biex il-Kunsill ikun konsultat u infurmat bid-dettalji ta’ dan il-pjan qabel ma tittie[ed de/i]joni millMEPA nhar it-Tnejn. Matul il-laqg[a, ;ew trattati numru ta’ pro;etti prospettivi li lKumitat g[andu jressaq lillGvern g[all-;id taz-zona f’Malta.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
3
LOKALI
L-ispazju tan-navigazzjoni ;ewwa l-bajja ta’ Marsaxlokk se jkun ristrett bit-tanker massi// b’[a]na ta’ gass li jaf ikun ukoll ta’ periklu f’maltemp qawwi
Talba biex il-MEPA ma ti[ux de/i]joni jew tipposponi d-de/i]joni dwar it-tanker tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk Raymond Bugeja, is-Segretarju :enerali tal-Koperattiva tas-Sajd, flimkien ma’ martu Gabriele, f’isimhom personali u wara talba li saret mir-residenti ta’ Marsaxlokk, qeg[din jitolbu lill-MEPA biex nhar it-Tnejn ma ti[ux de/i]joni jew tipposponi l-laqg[a tag[ha dwar il-[a]na tal-gass. Permezz ta’ itta uffi/jali dwar il-vapur tal-LNG fil-konfront ta/Chairman Vincent Cassar u l-Kap E]ekuttiv Johann Buttigieg millAwtorità ta’ Malta dwar lAmbjent u l-Ippjanar (MEPA), ilkoppja Bugeja qalet li l-kunsiderazzjoni tag[hom hi biss is-sigurtà tar-residenti. Il-koppja Bugeja qalet li minkejja li waqt il-laqg[a ta’ konsultazzjoni pubblika l-MEPA weg[det lill-pubbliku li kellu jsir Maritime Impact Assessment, dan g[adu ma sarx minkejja l-fatt li l-Awtorità g[andha laqa’ sabiex tidde/iedi dwar din ilmaterja nhar it-Tnejn li ;ej. Tfisser li quddiem it-theddida g[as-sigurtà u s-sa[[a jekk floating storage unit ta’ dan id-daqs massi// ji;i ankrat fil-Port ta’ Marsaxlokk, l-Awtorità qed tistrih fuq ittra mibg[uta lilha fuq l-Awtorità tas-Sa[[a u s-Sigurtà
Il-MEPA ma tista’ qatt tie[u de/i]joni ming[ajr Maritime Impact Assessment dwar l-effett tal-floating storage unit f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk fuq ir-residenti, is-sajjieda u l-intrapri]i marittimi fuq il-Post tax-Xog[ol (OHSA), fejn din qed toqg[od fuq rapport preliminari ta’ George Papadakis. Jekk wie[ed jikkonsidra birreqqa dan ir-rapport, jidher li qed jeskludi /irkostanzi importanti li ma jistg[ux ji;u esklu]i f’rapport li qed jiddependu fuqu l-OHSA u l-MEPA, sabiex jie[du dde/i]jonijiet tag[hom. L-ittra uffi/jali li kienet ippre]entat fil-Qorti mill-Avukat Ann Fenech, tg[id li l-istudju ta’ Papadakis hu mibni fuq esklu]joni spe/ifika ta’ sitwazzjoni li b’mod realistiku ma tistax ti;i esklu]a. Dan g[aliex [add ma jista’ jiggarantixxi li z-zona fejn se jkun hemm il-floating storage unit se tibqa’ ne/essarjament ignition free g[aliex fiha jista’ potenzjalment, b’mod a//identali, ikun hemm diversi sorsi ta’ ignition, b[al jekk ikun hemm kolli]joni bejn bastiment u l-floating storage unit jew is-supply vessel li ji;i sabiex jimlih, jew in/identi o[ra relatati mal-
kundizzjonijiet tal-ba[ar jew xi ignition source a//identali ie[or. Il-koppja Bugeja qalet li invista ta’ din l-ommissjoni importanti ferm, il-MEPA ma tistax tkompli bil-kunsiderazzjoni ta’ din l-applikazzjoni sakemm ma tinsistix li George Papadakis jag[ti l-opinjoni esperta tieg[u ta’ xi jkun leffett jekk ignition source jsib ru[u [dejn ir-release source talgass – xi [a;a li dwarha ma tax lopinjoni professjonali tieg[u. Ma je]isti ebda dubju li r-riskji asso/jati ma’ din il-[a]na ta’ liquefied natural gas f’nofs il-Port ta’ Marsaxlokk, ikunu ferm anqas ta’ sa[[a u s-sigurtà tan-nies li jg[ixu u li ja[dmu fl-in[awi kieku l-floating storage unit ji;i ankrat barra l-Port ta’ Marsaxlokk. Huma qalu li j[ossuhom aggravati bil-fatt li qed ji;i ma[sub li jitpo;;a floating storage unit li se jikkontjeni 136,000 metru kubu liquefied natural gas, fil-bajja ta’ Marsaxlokk, bajja mdawra birresidenti, in-negozji u sajjieda.
L-ittra uffi/jali tg[id ukoll li lb]onn li jsir dan il-Maritime Impact Assessment hu fil-fatt obbligu tal-Gvern. Il-Bord tal-MEPA ma jista’ qatt jie[u de/i]joni ming[ajr Maritime Impact Assessment g[aliex dan hu me[tie; biex ji;i evalwat x’effett jista’ jkollu l-floating storage unit fuq ir-residenti ta’ din illokalità, x’impatt jista’ jkollha fuq is-sajjieda u l-industrija tas-sajd u fuq l-intrapri]i marittimi bba]ati fil-vi/inanzi. Fl-ittra jing[ad li g[andhom ji;u e]aminati l-kundizzjonijiet tal-ba[ar u l-effett li dawn jistg[u jkollhom fuq il-floating storage unit partikolarment meta jkun hemm maltemp qalil ;ej mixxlokk nofsinhar, sabiex jevalwaw x’effett ikun hemm meta jid[ol ilbastiment l-ie[or li se jissupplixxi l-floating storage unit fil-port. Dan sabiex ikun hemm apprezzament u rikonoxximent tar-riskji ta’ kolli]joni bejn bastimenti li ju]aw il-port u l-floating storage
unit jew il-vapur li se jintu]a g[ar-refuelling tal-istess floating storage unit, sabiex ikun hemm evalwazzjoni tal-effetti li jista’ jkollha tali kolli]joni fuq ir-residenti fl-in[awi, fuq l-operat tala]jendi kummer/jali, fuq issajjieda u l-industrija tas-sajd. L-ittra tittratta wkoll dwar jekk ikollux jing[alaq il-Port ta’ Marsaxlokk jekk isse[[ kolli]joni, u dan sabiex l-impatt ;enerali tal-pre]enza tal-floating storage unit ji;i kunsidrat partikolarment g[all-fatt li l-ispazju tan-navigazzjoni ;ewwa l-port se jkun ristrett. Il-koppja Bugeja qalet ukoll li fit-13 ta’ Novembru li g[adda, ilKaptan David Bugeja, Chief Officer PYD Transport Malta, kiteb ittra lill-Kap E]ekuttiv talEnemalta fejn stqarr li hemm b]onn ta’ rapport li jevalwa rriskji marbuta mal-pre]enza talfloating storage unit fil-port u kkonferma li fil-prin/ipju hemm qbil mal-konsulent u konferma li assessjar s[i[ nawtiku g[andu jsir. Hu rikonoxxut li fl-operazzjonijiet tal-LNG hemm riskju addizzjonali li jridu ji;u evalwati u li kontrolli kontra /ertu riskji u mi]uri o[ra g[andhom jittie[du.
www.maltarightnow.com
Il-Gimg[a, 21 ta’ Marzu, 2014
4
LOKALI
Mozzjoni fil-Parlament biex l-Avvi] Legali dwar i/-/ittadinanza jkun revokat Il-Qorti tibg[at il-[abs wara li ti/[ad il-libertà provi]orja ta’ ]ew; akku]ati b’rabta ma’ asso/jazzjoni ma’ persuni o[rajn biex ti;i ttraffikata d-droga
Tnejn jin]ammu l-[abs b’akku]ati ta’ asso/jazzjoni ta’ 10 kili kannabis }ew;t ir;iel in]ammu l-[abs wara li ;ew mixlijin li asso/jaw ru[hom ma’ persuni o[ra blintenzjoni li jittraffikaw 10 kili re]ina tal-kannabis. Brian Fenech ta’ 39 sena u Elgio Zerafa ta’ 45 sena, it-tnejn minn Marsaxlokk, ma ng[atawx il-libertà provi]orja millMa;istrat Marsanne Farrugia. L-ir;iel ;ew akku]ati li asso/jaw ru[hom ma’ persuni o[ra bl-intenzjoni li jittraffikaw 10 kili re]ina tal-kannabis tmien snin ilu. L-Ispettur Pierre Grech qal fil-
Qorti li l-Pulizija r/eviet informazzjoni ;dida dwar deal ta’ droga li kienet se[[et fit-3 ta’ Mejju tal-2006. Fenech ;ie mixli wkoll li sar re/idiv u li kkommetta reat waqt it-termini ta’ sentenza sospi]a. Id-difi]a qalet li lProsekuzzjoni qatt ma kellha tressaq lill-akku]ati b’arrest ilQorti fuq li allegatament se[[ tmien snin ilu. Id-difi]a talbet ukoll g[al-libertà provi]orja fuq dan il-ka]. Il-Prosekuzzjoni o;;ezzjonat fejn qalet li jekk dan isir, jista’
jkun li jkun hemm kontaminazzjoni tax-xhieda. Minn na[a tieg[u l-Avukat Franco Debono li deher g[al Eligio Zerafa, qal li l-Prosekuzzjoni messa ressqet ukoll ix-xhieda importanti u relevant fuq il-ka], u g[alhekk kienet te[les mill-bi]a’ tal-kontaminazzjoni. Il-Qorti qablet malProsekuzzjoni u /a[det it-talba g[al libertà provi]orja. L-Ispettur Pierre Grech ressaq lill-ir;iel filwaqt li l-Avukat Veronique Dalli dehret g[al Brian Fenech.
Il-President ta’ Malta se jiltaqa’ mal-Papa Fran;isku Il-President ta’ Malta George Abela fil-jiem li ;ejjin mistenni jiltaqa’ mal-Papa Frangisku waqt ]jara uffi/jali fil-Vatikan. Il-President [alla Malta
kmieni lbiera[ filg[odu akkumpanjat mis-Sinjura Margaret Abela u mill-Ministru tal-Affarijiet Barranin, George Vella. Qed jakkumpanjawh
ukoll uliedu u n-neputijiet tieg[u. Il-President u s-Sinjura Abela mistennija jirritornaw Malta nhar is-Sibt li ;ej.
…biex jirrifletti l-ftehim li l-Gvern kien obbligat ja//etta mal-Kummissjoni Ewropea L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista lbiera[ ressqet mozzjoni filParlament biex l-Avvi] Legali 47 tal-2014 li fih ir-Regolamenti talIndividual Investor Programme (IIP), jew l-iskema tal-bejg[ ta//ittadinanza, ikun revokat. Il-mozzjoni li kienet ippre]entata mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi, ilKelliem dwar l-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali, qed titlob lill-Kamra tar-Rapprezentanti tirri]olvi u tidde/iedi li l-Avvi] Legali ikun revokat, annullat u dikjarat bla ebda effetti fil-li;i g[ax imur kontra l-interess nazzjonali. Il-mozzjoni tfakkar li r-regolamenti suppost jirriflettu l-ftehim li l-Gvern kien obbligat ja//etta mal-Kummissjoni Ewropea u lqofol tal-ftehim hu l-obbligu talGvern li jda[[al perjodu effettiv ta’ residenza ta’ 12-il xahar qabel il-ksib ta/-/ittadinanza. Imma l-Avvi] Legali ma jsemmix li l-perjodu ta’ residenza ta’ 12-il xahar irid ikun effettiv, u lanqas ma jipprovdi definizzjoni ta’ xi provi l-Gvern Malti jkun lest ja//etta biex applikant juri li jkun g[ex f’Malta g[al 12-il xahar. Il-mozzjoni tfakkar ukoll li lAvvi] Legali jeskludi l-obbligu ta’ residenza effettiva g[al dipen-
denti tal-applikant kontra dak miftiehem mal-Kummissjoni Ewropea. Tfakkar ukoll li l-Prim Ministru kien ta assigurazzjoni li l-kon/essjonarju ma kienx se jibqa’ l-ebda esklussività u filfatt l-IIP kellu jit[addem millA;enzija Identità Malta u mhux mill-kon/essjonarju, imma lAvvi] Legali jistipula l-oppost, ji;ifieri li l-IIP jit[addem millkon/essjonarju. Il-mozzjoni tfakkar ukoll li lAvvi] Legali jeskludi li l-lista ta’ ismijiet ta’ dawk li jing[ataw i//ittadinanza ta[t l-IIP tkun ippubblikata b’mod separat u distinta mil-lista ta’ ismijiet ta’ dawk li jing[ataw i/-/ittadinanza b’re;istrazzjoni jew naturalizzazzjoni, fosthom bi ]wie; u jeskludi li jing[ataw dettalji ta’ ori;ini u indirizz f’Malta ta’ dawk li jakkwistaw i/-/ittadinanza Maltija ta[t l-iskema IIP. G[alhekk, il-mozzjoni li ressqet l-Oppo]izzjoni tg[id li g[al dawn ir-ra;unijiet, u o[rajn li dwarhom di;à infurmat permezz ta’ ittra mibg[uta lil Prim Ministru – li kopja tag[ha kienet mehmu]a mal-mozzjon – u li dwarha l-Oppo]izzjoni g[adha ming[ajr twe;iba, talbet li lAvvi] Legali jkun revokat.
Salvati 90 immigrant mill-FAM Madwar 90 immigrant irregolari lbiera[ tard filg[axija kienu qed jitwass lu lejn Malta wara li n;abru minn fuq dinghy madwar 25 mil fit - Tramuntana ta ’ G[awdex . Fost dawn l - immigranti hemm [ames nisa . L - immi granti ;ew salvati minn sul dati mit - Taqsima Marittima tal - Forzi Armati ta ’ Malta .
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
5
LOKALI
Il-Vi/i Kap tal-PN Beppe Fenech Adami appella lill-Gvern iwarrab is-suppervja u sa[aq li l-Partit Nazzjonalista se jibqa’ jkun it-tarka tal-poplu kontra gvern li ja[seb li jista’ jirrombla fuq kul[add
Arroganza tal-Gvern Labursita li qed jipperikola l-[ajja tar-residenti madwar il-port ta’ Marsaxlokk Il-pro;ett tat-tanker bil-[a]na tal-gass li se jkun ankrat fil-bajja ta’ Marsaxlokk jixhed is-suppervja u l-arroganza tal-Gvern Laburista li jrid ilesti dan ilpro;ett f’sentejn u b’inqas flus. Biex jag[mel hekk, lest jipperikola l-[ajja tar-residenti tannofsinhar ta’ Malta. Dan qalu l-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-{idma talPartit, Beppe Fenech Adami, meta lbiera[ indirizza l-Laqgha tal-Kumitat tal-PN g[anNofsinhar ta’ Malta fil-Kazin talPN f’B’Bugia. Beppe Fenech Adami qal li dan il-pro;ett kien wie[ed millpro;etti li twettqu minn dan ilGvern minkejja li ma kienx filprogramm elettorali. Il-Vi/i Kap tal-PN fakkar ukoll fl-iskema talbejg[ ta/-/ittadinanza u fil-privatizzazzjoni tal-Enemalta li, b[all-pro;ett tat-tanker tal-[a]na tal-gass, ma kinux fil-programm elettorali. Il-Vi/i Kap tal-PN qal li lGvern g[andu mandat biex ira[[as il-kontijiet tad-dawl u tal-ilma i]da l-Gvern xorta jista’ jag[mel dan permezz taleffi/jenza tal-power station talBWSC.
Rally mill-PN il-{add li ;ej f’Marsaxlokk b’appo;; g[ar-residenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a Permezz ta’ din il-power station il-Gvern di;à qed jiffranka miljun ewro fil-;img[a li di;à hu iktar mir-ro[s li se jag[ti l-gvern mill-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Beppe Fenech Adami appella lill-gvern biex iwarrab is-suppervja u sa[aq li l-Partit Nazzjonalista se jibqa’ jkun ittarka tal-poplu kontra gvern li ja[seb li jista’ jirrombla fuq kul[add. Il-laqg[a kienet indirizzata wkoll mill-President tal-E]ekuttiv tal-PN, Ann Fenech, li qalet li l-poplu Malti qatt ma vvota g[al dan il-pro;ett. Hi kkritikat iddikjarazzjoni tal-Prim Ministru li qal li jkun a[jar jekk il-vapur ikun ;ewwa l-port u staqsiet x’ji;ri f’ka] ta’ ri[ qawwi. Hija sa[qet ukoll li [add ma jista’ jemmen id-dikjarazzjoni tal-Prim Ministru li l-vapuri jistg[u jg[addu minn fuq il-vapur bil[a]na tal-gass jekk dan ikun barra l-port.
Ann Fenech sa[qet fuq il[tiega ta’ studju tal-impatt marittimu tal-pro;ett kif talab Ray Bugeja, is-Segretarju :enerali tal-Koperattiva Nazzjonali tas-Sajd, u kkritikat ir-rapport ta’ Papadakis li ma kkunsidrax x’ji;ri f’ka] li jkun hemm sors ta’ fjamma vi/in ittanker. Kemm Beppe Fenech Adami u Ann Fenech appellaw lin-nies jattendu g[ar-rally li sejja[ ilPN b’appo;; g[ar-residenti ta’ Marsaxlokk u Bir]ebbu;a nhar il-{add li ;ej. Il-laqgha tal-Kumitat tal-PN g[an-Nofsinhar ta’ Malta kienet indirizzata wkoll mi/Chairman tal-Kumitat idDeputat Nazzjonalista Stephen Spiteri, mid-Deputati Nazzjonalisti Jason Azzopardi, Tony Bezzina u Mario Galea, u ntemmet b’messa;; misSegretarju :enerali tal-PN Chris Said.
www.maltarightnow.com
Il-Gimg[a, 21 ta’ Marzu, 2014
6
LOKALI
Appell g[al rappurta;; prudenti
Iwie;eb li mhux [ati g[all-akku]a ta’ krudeltà fuq l-annimali
Fid-dawl ta’ /ertu stqarrijiet prematuri u foloz f’xi sezzjonijiet tal-istampa, li taw limpressjoni li ]-]ag[]ug[ Erin Tanti kien assista lil Lisa Marie Zahra f’mument diffi/li ta’ [ajjitha, il-familja Zahra appellat lill-media biex tkun i]jed prudenti fir-rappurta;;i tag[ha u dan meta l-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha. Il-familja Zahra qalet li rrealtà [arxa hi li Lisa Marie Zahra kienet persuna vulnerabbli, fl-età ta’ 15-il sena, u Erin Tanti kien g[alliem ta’ 23 sena b’responsabbiltajiet rilevanti li din il-professjoni ;;ib mag[ha. Is-sitwazzjoni tra;ika li ]viluppat wara li Erin Tanti wassal bil-karozza lil Lisa Maria lejn {ad-Dingli, hi su;;ett ta’ investigazzjonijiet pendenti mill-Pulizija u l-prudenza f’kull rappurta;;, kif ukoll il-privatezza f’dawn il-mumenti diffi/li, g[andhom ikunu rispettati. Lisa Marie Zahra nstabet mejta fl-irdumijiet ta’ {ad-Dingli nhar l-Erbgha li g[adda u ttellg[et f’operazzjoni ta’ salvata;; millForzi Armati ta’ Malta. Il-;uvni li kien hemm mag[ha ttella’ [aj. It-tnejn li huma kienu rappurtati nieqsa mis-Sibt li g[adda.
Nicholas Grech ta’ 37 sena mill-Mosta, li tard ilbiera[ filg[axija ;ie mixli quddiem ilMa;istrat Marsanne Farrugia bi krudeltà fuq l-annimali, dan billi wettaq atti makabri f’dawn la[[ar sentejn u nofs fil-Mosta, in]amm ta[t arrest preventiv. Il-Qorti ordnat li hu jin]amm fl-Isptar Monte Karmeli u mhux fil-[abs ta’ Kordin. B’le[ja folta, liebes libsa sewda u flip flop u ji//aqlaq kontinwament waqt li kien qieg[ed bilqeg[da jisma’, Grech wie;eb mhux [ati tal-akku]i kollha mi;jubin kontrih. Grech, li huwa In;inir malKorporazzjoni Enemalta, ;ie mixli b’mo[qrija ta’ annimali, bi qtil ta’ annimali domesti/i, li g[amel vjolazzjoni ta’ oqbra, li kasbar ir-reli;jon kattolika u li da[al fil-Knisja tal-Mosta jew fil-grotta tal-kappella tal-isperanza. Fil-bidu tal-ka], ilProsekuzzjoni mmexxija millIspetturi Edmond Curmi u Joseph Busuttil, ippre]entaw 15il muftu[ u /wievet li allegatament l-akku]at u]a biex ikollu a//ess g[all-knejjes u kripti. Qabel ma da[al il-Qorti eskor-
tat mill-Pulizija, Grech ;ie mg[ajjar minn xi persuna pre]enti, l-aktar minn mara li bdiet toffedih g[all-allegati atti li wettaq fuq l-annimali. Wi//u mg[otti huwa dda[[al millPulizija g[all-awla tal-Ma;istrat Farrugia. L-Avukat Martin Fenech ma g[amel l-ebda talba g[al libertà provi]orja f’dan l-istadju. Dan ilka] hu dwar serje ta’ qtil ta’ annimali l-aktar qtates u anke xi, li kienu qeg[din jinsabu msallbin f’diversi n[awi differenti talMosta. Erbatax-il annimal, instabu mejta u msallbin bejn Settembru tal-2011 u x-xahar li g[adda. Aktar kmieni matul il-jum f’konferenza li saret mill-Pulizija mmexxija md-Deputat Kummissarju Ray Zammit, [are; li Grech g[amel dak li g[amel g[ax ried l-attenzjoni talmidja. {are; ukoll li l-Pulizija ilha ssegwih g[al madwar 14-il xahar. Skont il-Pulizija, lpa/enzja reb[et u g[alhekk meta saret l-eliminazzjoni ta’ suspettati o[rajn, il-Pulizija waslet g[al Grech. Mhux esklu] li aktar persuna huma involuti f’dan il-ka],
u fil-fatt il-Pulizija se tibqa’ g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha. Id-Deputat Kummissarju Ray Zammit sostna li dan hu ka] uniku g[al Malta fejn kien hemm sensiela ta’ qtil ta’ annimali. Tenna li saret supervi]joni qawwija u wara li investigaw numru ta’ persuni, il-Pulizija rnexxielha tarresta lill-persuna suspettu]a f’Jum San :u]epp g[all-[abta tas-7am fejn fir-residenza tieg[u nstabu wkoll ]ew; qtates [ajjin. Qal li r-residenza tal-akku]at li jg[ix flimkien mal-;enituri tieg[u hija wa[da stramba, mhix residenza normali b[al ta’ familji o[ra Maltin. Tenna wkoll li saret tfittxija fir-residenza tieg[u fejn instabu bi]]ejjed tra//i biex aktar tard il-{amis filg[axija se jkun jista’ jitressaq il-qorti. Zammit qal li f’dawn l-a[[ar xhur inqatlu 14-il annimal, filbi/a l-kbira tag[hom qtates kif ukoll numru ta’ klieb fejn instabu msallbin f’diversi postijiet fil-Mosta. Id-Deputat Kummissarju qal ukoll li l-persuna suspettu]a ta stqarrija dwar l-involviment tieg[u. Madankollu ]ied jg[id li
l-pulizija g[ad trid tistabbilixxi element ta’ qtil ta’ annimali. Tenna bil-qawwa kollha li lPulizija mhix teskludi li hemm persuni o[rajn involuti f’dan ilka]. Hu irringrazzja wkoll, waqt ilkonferenza stampa, numru ta’ Kunsilli Lokali, residenti Mostin u anke turisti li g[enu kemm fel[u lill-Pulizija. Hu qal ukoll li kien hemm l-g[ajnuna millMinisteru tal-Ambjent. Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha dwar il-ka]. Isser ukoll li lakku]at li ja[dem b[ala In;inier l-Enemalta, ammetta malPulizija li kien hu li dendel lillklieb u l-qtates fil-Mosta. Il-Pulizija g[amlu rejd fir-residenza tar-ra;el u fil-kompjuter tieg[u nstabu ritratti u evidenza o[ra relatata mal-qtil tal-annimali. Il-qtil tal-klieb u qtates filMosta kien ilu sejjer mis-16 ta’ Ottubru tal-2011 u l-ewwel ma nqatel kien kelb ]g[ir li nstab imdendel mal-bieb tar-remissa ta’ Fran;isku Buhagiar ta’ 83 sena, li fis-16 ta’ Frar 1999 kien qatel lil o[tu Maria ta’ 76 sena wara tilwima bejniethom.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
7
LOKALI
}ieda fil-li/enzji biex jag[mel tajjeb g[ar-rifu]joni tal-VAT fuq ir-re;istrazzjoni tal-karozzi Il-Partit Nazzjonalista qal li dak li mhux qed jg[id il-Gvern Laburista fl-iskema tar-rifu]joni tal-VAT fuq ir-re;istrazzjoni tal-karozzi, hu li b’id wa[da jag[tik u bl-o[ra je[odlok. IlGvern qieg[ed jag[mel tajjeb g[al din ir-rifu]joni billi da[[al ]idiet sinifikanti fil-li/enzji tattriq. Il-Kelliem g[at-Trasport u lInfrastruttura Toni Bezzina, qal b’ referenza g[all-konferenza tal-a[barijiet tal-Ministru g[atTrasport Joe Mizzi dwar l-iskema tar-rifu]joni, li mill-bidu ta’ dan ix-xahar, il-Gvern da[[al seba’ taxxi ;odda li ma kienx
[abbar fil-Ba;it, fosthom ]ieda ta’ 16-il ewro biex ti;i m;edda l-li/enzja g[al [ames snin u 30 ewro g[al 10 snin, ]ieda ta’ 25 ewro biex tin[are; li/enzja tassewqan fi ]mien 24 sieg[a, ]ieda ta’ 4 ewro g[al-li/enzji tas-sewqan internazzjonali, u ]ieda ta’ 4 ewro g[al duplicate driving licence. Barra minn hekk, mill-bidu tax-xahar eluf ta’ ]g[a]ag[ bdew jiffa//jaw ]idiet fl-ispejje] sabiex ikunu jistg[u jakkwistaw il-Li/enzja tasSewqan. Mill-1 ta’ Marzu, ]g[a]ag[ li jg[addu mit-test tas-sewqan qed
tal-VAT fuq ir-re;istrazzjoni
Mill-bidu ta’ dan ix-xahar, tal-karozzi permezz ta’ ]ieda filil-Gvern da[[al seba’ taxxi ;odda li/enzji u taxxi ;odda o[ra. Il-Partit Nazzjonalista jinnota li ma kienx [abbar fil-Ba;it wkoll li l-Ministru g[at-Trasport jintalbu j[allsu 9 ewro aktar meta jmorru biex ji;bru lli/enzja tas-sewqan tag[hom, minn 22 ewro g[al 31 ewro. Dan barra ]ieda sabiex isir ittest tas-sewqan nhar ta’ Sibt. Filwaqt li qabel, i]-]g[a]ag[ kienu jintalbu biss jibag[tu ittra b’talba u spjegazzjoni biex jag[mlu t-test tag[hom nhar ta’ Sibt, issa qed jintalbu j[allsu
16.75 ewro aktar mal-ammont li normalment i[allsu g[at-test. Id-Deputat Nazzjonalista Toni
Bezzina qal li dan hu pi] ]ejjed fuq l-istudenti, li min[abba ra;unijiet ta’ studju mhux dejjem ikunu jistg[u jag[mlu dan it-test matul il-;img[a. Kull ma jmur qed jo[ro; aktar bi/-/ar li dan il-Gvern qed jag[mel tajjeb g[ar-rifu]joni
qed jitlob lid-9,500 individwu li applikaw g[all-iskema ta’ rifu]joni biex japplikaw mill;did g[al seba’ snin wara xulxin, darba fis-sena, biex ikunu jistg[u jie[du r-rifu]joni tag[hom. Dan huwa l-istess Gvern li jridna nemmnu li jrid inaqqas il-burokrazija b’25%. IlMinistru Joe Mizzi [a dde/i]joni wkoll li jelimina lkarozzi tal-kiri u vetturi kummer/jali minn din l-iskema.
9,500 applikazzjoni Transport Malta s’issa r/eviet 9,500 applikazzjoni g[al flus lura mill-VAT im[allsa fuq irre;istrazzjoni tal-karozzi. Minn dan in-numru, 7,000 applikazzjoni ;ew ippro/essati u l-ewwel [las mistenni jibda jing[ata mittieni ;img[a ta’ Mejju. F’konferenza tal-a[barijiet fuq il-pont tal-Marsa, il-Ministru g[at-Trasport u l-Infrastruttura, Joe Mizzi qal li li l-iskema firradd tal-flus lura tg[odd g[al dawk kollha li bejn l-1 ta’ Mejju 2004 u l-31 ta’ Dicembru 2008
xtraw karozza g[al u]u personali u, skont hu, id-drittijiet tieg[u b[ala konsumatur ma ;ewx im[arsa. Il-Ministru Mizzi sostna li dawk kollha li ja[sbu li huma eli;ibbli g[andhom japplikaw sat-28 ta’ Marzu li gej. Hu fisser li l-iskema hi miftu[a g[al vetturi ;odda u dawk u]ati, kif ukoll dawk mixtrija jew importati, kemm mill-Ewropa kif ukoll minn barra l-Ewropa. L-iskema tapplika g[all-ewwel sid re;istrat tal-vettura, irrispetti-
vament jekk il-vettura tkunx g[adha fil-pussess tieg[u jew tag[ha meta ssir l-applikazzjoni. Fil-ka] ta’ vetturi rre;istrati minn persuni li ;ew neqsin, wara revi]joni li saret fl-iskema, issa lwerrieta tag[hom jistg[u japplikaw f’isimhom. Dawk li mhumiex eli;ibbli se jkunu notifikati permezz ta’ ittra. Il-[lasijiet se jkunu mifruxin fuq perijodu ta’ seba’ snin u dawk kollha eli;ibbli se jkunu mfakkra biex japplikaw kull sena.
Mill-1 ta’ Marzu, ]g[a]ag[ li jg[addu mit-test tas-sewqan qed jintalbu j[allsu 9 ewro aktar meta jmorru biex ji;bru l-li/enzja tas-sewqan tag[hom
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
8
LOKALI
Sit elettroniku ;did g[all-Kumpanija Teatru Rjal Il-Kumpanija Teatru Rjal g[adha kemm nediet websajt ;dida li bla dubju hi [afna aktar attraenti u moderna b’informazzjoni aktar dettaljata tal-produzzjonijiet kollha li tkun qed ittella’ din il-kumpanija f’kull sta;un teatrali regolarment. Permezz tas-sit elettroniku www.kumpanijateatrurjal.com wie[ed jista’ jsib l-informazzjoni kompluta ta’ kull produzzjoni attwali li ti;i a;;ornata regolarment kif ukoll arkivju li jigbor fih tista’ tg[id il-produzzjonijiet kollha li din ilkumpanija tellg[et tul it-22 sena li ilha mwaqqfa. Din is-sezzjoni tal-arkivji tkun lesta u inawgurata fil-15 ta’ April li ;ej. L-i]vilupp ta’ din il-websajt
qed isir fi ]mien li l-kumpanija g[addejja bil-preparazzjoni tala[[ar ]ew; produzzjonijiet g[al dan l-ista;un – ‘Just Musicals 6’ fid-29 u t-30 ta’ dan ix-xahar, u ‘Friefet u Barrin’ b’tislima lil Lino Grech fil-5 u s-6 ta’ April 2014. Il-booking g[al dawn i]-]ew; produzzjonijiet jinsab miftu[ mill-booking office u l-bar talIstitut Kattoliku, ming[and Carmen Azzopardi, Tere]a Bazaar u Pawlu Testa Travel (21223340 jew 99476468). Wie[ed jista’ jibbukkja wkoll online billi j]ur is-sit elettroniku www.kumpanijateatrurjal.com fejn jista’ jsib l-informazzjoni kollha marbuta mal-produzzjonijiet ta’ din il-kumpanija.
Laqg[a internazzjonali tal-Kunsill tal-ELSA Il-ferg[a Maltija tal-Asso/jazzjoni Ewropea g[all-Istudenti tal-Li;i (ELSA) qed tlaqqa’ l-65 Laqg[a Internazzjonali talKunsill tal-Asso/jazzjoni filLukanda Suncrest, il-Qawra. G[al din il-laqg[a, hawn f’Malta madwar 300 parte/ipant minn 42 pajji] differenti li qed jie[du sehem fi tliet sessjonijiet plenarji, f’workshop kif ukoll se jkollhom [in g[al numru ta’ attivitajiet so/jali. Karl Tanti, il-President ta’ ELSA Malta, tkellem dwar laspettattivi ta’ din il-laqg[a fos-
thom li l-parte/ipanti barranin ikunu jafu i]jed dwar Malta kif ukoll biex i]-]g[a]ag[ isa[[u l[iliet pratti/i tag[hom fis-so/jetà. Jonathan Shaw, il-kandidat f’isem il-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni tal-Parlament Ewropew, iltaqa’ ma’ w[ud mill-parte/ipanti kif ukoll sa[aq dwar l-involviment ta]]g[a]ag[ fis-so/jetà. Fuq l-a;enda ta’ din il-laqg[a hemm proprju l-organizzazzjoni ta’ konferenza dwar il-globalizzazzjoni tas-settur legali u l-isfidi marbutin mieg[u fil-;ejjieni.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
9
KUNSILLI LOKALI Kumment
I/-/ittadin l-ewwel Wie[ed mis-slogans politi/i tal-Partit Laburista filpassat kien “I/-?ittadin lEwwel”. Messa;; li bih dakinhar il-Partit Laburista kien ipprova jbig[ l-idea li l-politika tal-Partit Laburista stess tpo;;i li/-/ittadin l-ewwel. Sa hemm xejn [a]in, anzi g[andu jkun l-g[an tal-politika nnifisha li tpo;;i li//ittadin l-ewwel. Il-Malti, i]da, jg[id li bejn il-kliem u l-fatti ta’ spiss hemm ba[ar jikkumbatti. Filwaqt li s-slogan “I/-?ittadin l-Ewwel” g[adda u miet, l-g[ajta ta’ Partit Laburista fl-interess ta/-/ittadini tibqa’ g[ajta elettorali regolari. Huwa g[alhekk kurju] meta wie[ed iqabbel din lg[ajta mal-im;iba talma;;oranza Laburista filKunsill Lokali ta’ Marsaxlokk. Ma;;oranza Laburista mmexxija misSindku Edric Micallef li blaktar mod /ar mhix qieg[da timxi mal-g[ajta ta/-/ittadin l-ewwel. Anzi /-/ittadin Xlukkajr qieg[ed jitpo;;a fla[[ar post nett g[aliex minkejja l-ilmenti tas-sajjieda u minkejja rapport talGvern stess li juri l-91% o;;ezzjoni g[at-tanker filbajja l-Kunsill, baqa’ g[addej qisu xejn mhu xejn. L-im;iba tal-Kunsill ta’ Marsaxlokk tikkuntrasta sa[ansitra din tal-Kunsill ta’ Bir]ebu;a li huwa wkoll ta[t ma;;oranza Laburista. Fil-kaz ta’ Bir]ebu;a, intg[a]el issilenzju, xorta mhux im;iba fejn i/-/ittadin qieg[ed ji;i lewwel g[aliex xorta m;iba li tipprote;i lill-Gvern, i]da almenu m;iba inqas distruttiva minn dik tal-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk. Wie[ed hawn bilfors irid jistaqsi g[aliex il-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk qieg[ed jimxi bil-manjiera li qieg[ed jimxi? G[aliex ilKunsill Lokali ta’ Marsaxlokk qieg[ed i[oss il[tie;a li jkun parti millpro/ess li bih Joseph Muscat qieg[ed jirrombla min fuq irresidenti? Huwa minnu dak li [are; fuq In-Nazzjon u anke media o[ra li s-Sindku Laburista Edric Micallef ing[ata promozzjoni fi Transport Malta proprju f’dawn il-jiem? Huwa minnu li l-bidla fl-attitudni ;iet flistess jiem?
Il-Kunsill Lokali tan-Nadur ta[t ma;;oranza Nazzjonalista kompla bil-[idma tieg[u. Din id-darba kien imiss li ssir [idma fi :nien il-Kunsill li jinsab fl-istess lokalità, ;nien mill-isba[ b’veduta mill-isba[ tal-g]ejjer Maltin. L-a[[ar [idma tal-Kunsill Lokali rat l-istallazzjoni ta’ railing ;did f’dan il-;nien u dan sabiex il-post ikun aktar adegwat g[all-familji
Sodisfazzjon fost ir-residenti tas-Swieqi Ir-residenti tas-Swieqi fla[[ar jiem ir/ivew a[bar li dan l-a[[ar ]mien kienu ilhom jag[mlu pressjoni dwarha. Wara [idma ma’ taqta’ xejn millKunsill Lokali tas-Swieqi, immexxi minn ma;;oranza talPartit Nazzjonalista, il-Gvern [abbar li kien se jifta[ g[assa tal-Pulizija f’din il-lokalità. G[al dan il-g[an il-Kunsill kellu numru kbir ta’ laqg[at, kollha inti]i sabiex din ix-xewqa millaktar /ara tar-residenti ssir realtà. Fuq is-sit mhux uffi/jali talKunsill, fuq Facebook, kien /ar is-sodisfazzjon tar-residenti li fa[[ru l-[idma mag[quda talKunsill Lokali. Mhux tal-istess fehma jidher li kien Mario Fava, il-President tas-Sezzjoni
Kunsilliera Partit Laburista u membru tal-Kunsill Lokali ta’ Pembroke. Fuq dan is-sit Fava pprefera jipprova jdawwar laffarijiet f’attakk politiku kontra l-gvern pre/edenti. Attakk li sab l-appo;; ta’ persuna li bl-aktar mod apert g[andha simpatija qawwija lejn il-Partit Laburista i]da attakk li l-bqija sab biss kummenti ta’ stmerrija g[allmod /ar kif Fava pprova jippoliti/izza bil-qawwi l-kwistjoni. Il-kliem ta’ Fava kien jikkuntrasta bil-kbir ma’ dak tal-Vi/i Sindku Nazzjonalista Justin Fenech li fuq l-istess pa;na baqa’ fl-ebda punt ma da[al fi kwistjonijiet ta’ politika parti;jana i]da baqa’ dejjem jitkellem fuq [idma kon;unta mill-membri kollha tal-Kunsill.
Fl-a[[ar is-Swieqi r/ieva l-a[bar li se jkollu g[assa tal-Pulizija
Jum il-Fondazzjoni tal-Belt Valletta Il-Kunsill Lokali tal-Belt, nhar il-{add 23 ta’ Marzu, ji;ifieri nhar il-{add li ;ej, se jfakkar Jum il-Fondazzjoni talBelt Valletta. L-okka]joni b[assoltu se tkun imfakkra permezz
ta’ quddiesa ta’ radd il-[ajr filKonkatidral ta’ San :wann i//elebrata minn Mons. Ar/isqof Pawlu Cremona. Matul din il-quddiesa mistenni jkun pre]enti l-President tar-
Reppubblika George Abela fla[[ar ]jara tieg[u lil attività talKunsill Lokali tal-Belt. Matul il-;urnata l-Kunsill Lokali, immexxi mis-Sindku Nazzjonalista Alexiei Dingli, se
jag[mel numru ta’ ]jarat fosthom lill-g[aqdiet sportivi fi Pjazza de Valette, lis-So/jetà Filarmonika u Banda ?ittadina King’s Own u lis-Società Filarmonica Nazionale La Valette.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
10
OPINJONI
B[a/-?irasa Tixwix... Il-Prim Ministru
ma jridx lillOppo]izzjoni tikkritikah fuq ittanker mimli gass f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk. Diversi esperti qed iwissu lill-Gvern. Qed jg[idulu li t-tanker f’nofs bajja huwa perikolu]. Imma l-Gvern ma jridx jisma’. Qed iwebbes rasu. U g[ax l-Oppo]izzjoni tikkritikah, qed jg[ajjarha xewwiexa. Anki fuq Xarabank il-Prim Ministru re;a’ akku]a lil Simon Busuttil li qed ixewwex. Il-Prim Minsitru je[tie; li jifhem li f’demokrazija lOppo]izzjoni g[andha dritt tikkritika. Jekk il-Prim Ministru jrid jg[id u jag[mel li jfettillu, u ma jkellmu [add, allura jkollna monarkija. Mhux demokrazija. U sa fejn naf jien, Joe Muscat hu l-Prim Ministru ta’ Malta demokratika. Mhux ir-Re ta’ Malta. X’differenza
Tiftakru meta Eddie Fenech Adami kien se jibni l-power station f’Delimara? X’ma g[amilx il-Labour dak i]-]mien? Kienu organizzaw protesti f’Delimara. {arqu t-tyres. U sa[ansitra kienu kissru t-triq li tag[ti g[al fejn kienet se tinbena l-power Imma mhux biss. Waqt iddibattitu tal-power station il;dida fil-Parlament, kienu sfrattaw is-seduta tal-Parlament. Bdew i[abbtu, ikissru, idoqqu [ornijiet u sfafar fil-Parlament. Sa[ansitra l-Oppo]izzjoni Laburista ta’ dak i]-]mien kienet infexxet tkisser il-bankijiet tal-Parlament. U[ud mid-deputati li kienu g[amlu din ixxenata fil-Parlament illum huma Ministri jew Deputati fil-Gvern ta’ Muscat. U llum bil-wi// tost kollu jippretendu li g[andna nag[lqu [alqna. U n[alluhom jag[mlu li jridu. G[andhom /ans...
Mario Galea mario.galea@teampn.org Joseph Muscat – l-arroganza mhix xhieda tas-sa[[a i]da tad-dg[ufija
:ilardu
Smajt wa[da tajba. :ilardu attivist Nazzjonalista dabbar transfer politiku. Bag[tuh watchman ma’ tempju flIm;arr. Ma kienx kuntent. Imma kien jipprova jaqdi dmiru mill-a[jar li jista’. Darba ;ie grupp ta’ turisti. :ilardu qalilhom li dak it-tempju kellu sebat elef sena, [ames xhur, jumejn u sag[tejn. It-turisti baqg[u skantati. Il-gwida li kienet Maltija marret fuqu. :ibditu wa[du. U fer[itlu. “Ili [afna ni;i hawn. Qatt ma nzertajt lil xi [add up to date daqshekk. Kif taf pre/i] kemm ilu hawn dan it-tempju? Jaqaw int tistudja fuq dan ilpost?” “Min, jien? Jien bilkemm naf nikteb,” we;ibha :ilardu. “Imma allura kif taf ble]att kemm ilu mibni dan ittempju?” “Fa/li. Fa/li [afna,” we;ibha :ilardu. “Jien qieg[ed hawn bi transfer. Meta bag[tuni hawn lid-direttur g[edtlu /ar u tond ‘Jien fuq hawn ma naf xejn.’ Qalli ‘tinkwetax.’ Meta ji;u tturisti g[idilhom li dan it-tempju g[andu sebat elef sena.’ “Allura fa/li, sebat elef sena kien ilu hawn dan it-tempju. U [ames xhur, jumejn u sag[tejn kemm ilu li tani transfer ilLabour.”
Arroganza Arroganza Arroganza Nie[u pja/ir meta jkellmuni diversi persuni dwar l-artikli tieg[i. Dan l-a[[ar kont lIsptar :enerali t’G[awdex u kellimni ra;el, lanqas biss naf min hu, u qalli li mhux biss jaqra l-artikli tieg[i f’dan il;urnal, i]da jg[addihom lil [addie[or ukoll. Na[seb li kull kittieb jesprimi l-istess sentimenti tieg[i. A[na l-kittieba niktbu g[ax ilkoll irridu mmexxu l-messa;;i politi/i li n[ossu li hemm b]onn jaslu f’kull rokna ta’ dawn ilg]ejjer. Intom il-qarrejja g[andkom missjoni politika. A[na lkittieba noffrulkom l-opinjonijiet tag[na biex intom mhux biss taqrawhom i]da wkoll ixxerrduhom. Il-Kap tag[na Simon Busuttil u t-tim tieg[u ma jistg[ux ja[dmu ming[ajrkom. Lentu]ja]mu li qed jintwera kull fejn qed ji;u eletti l-kumitati talpartit qed juri li l-messa;; talKap qed jasal. Il-Partit Nazzjonalista g[andu muntanja x’jitla’ i]da mhux se jaqta’ qalbu. Bis-sehem tag[kom, ]ghir kemm hu ]g[ir, irridu nuru li a[na nies serji, li a[na fejn ]baljajna nuru s-sog[ba tag[na, li a[na mhux se n[allu l-ebda Joseph Muscat, kbira kemm hija kbira l-ma;;oran]a tieg[u filParlament, ja;ixxi b’mod arroganti. Diskriminazzjoni u nuqqas ta’ trasparenza L-a[[ar ]ew; artikli tieg[i kienu dwar id-diskriminazzjoni u n-nuqqas ta’ trasparenza. L-
in;ustizzji li di;à saru minn din l-amministrazzjoni u li g[adhom
qed isiru ta’ kuljum, b’mod goff u b’mod fin fid-dipartimenti talGvern, irridu no[or;uhom filbera[ kif di;à qed nag[mlu, g[ax irridu nuru lil dan il-Gvern fil-kulur veru tieg[u. Gvern arroganti. L-istess dwar innuqqas ta’ trasparenza. F’sena wa[da biss dan ilGvern [eba mill-poplu [afna [wejje; li l-poplu g[andu dritt ikun jaf dwarhom. Aktar arroganza. Kif jista’ jkun li salarji m[allsa bi flusek u flusi lill-partitarji akkaniti tal-Partit Laburista se jibqg[u mo[bija g[ax jekk jinkixfu se j[ammru wi// Joseph Muscat? Kif jista’ jkun li rapporti li t[allsu minn flus il-poplu qatt ma jaraw dawl ix-xemx g[ax ma jaqbilx lillGvern li l-poplu jkun jista’ jidde/iedu hu wara li jkun xtarr il-fatti kollha? Din hi arroganza grassa li a[na mhux se n[allu tg[addi daqslikieku ma ;ara xejn. Wie[ed minn dawn ir-rapporti li l-Gvern qed ja[bi mill-poplu hu dwar it-tanker bil-gass likwidu li l-Gvern irid isor;i filbajja ta’ Marsaxlokk. L-NGO Din l-Art {elwa hekk kif qed nikteb, [ar;et b’kundanna lillGvern ta’ Muscat li rapport b’anali]i tar-riskju involut f’dan il-pro;ett li saret minn Umberto Maffezzoli u li kien ;ie konklu] f’Di/embru li g[adda, u g[adu mo[bi. Dan meta l-MEPA fi ftit ;ranet triq tag[ti d-de/i]joni tag[ha. Ebda de/i]joni mhi se tkun wa[da tassew infurmata, jekk rappporti b[al dan jibqg[u mo[bija. G[alhekk tixraqlu ttikketta lil dan il-Gvern. L-arro-
Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
ganza rikbitu. Il-poplu sewa biss g[all-vot. L-arroganza fl-aqwa tag[ha L-arroganza ;;ib in-ne/essità tal-gideb. Il-Gvern qed isemmi l-ka] ta’ Tokjo, li skont din l-ist-
ess NGO mhux veru li hemm tanker bil-gass likwidu sor;ut fil-bajja ta’ Tokjo. G[al min ma jafx, il-bajja ta’ Tokjo tifforma port b’qisien enormi. Il-gidba qed issir xi [a;a li nistennew kemm mill-Prim Ministru ta’ Malta kif ukoll millMinistri tieg[u. Dalg[odu wkoll, hekk kif qed nikteb, ilVi/i Kap tal-PN Beppe Fenech Adami g[amel akku]a serja kontra l-Ministru tal-Intern Manuel Mallia dwar is-security clearance li suppost kellhom xi membri tal-armata qabel ma ng[ataw il-promozzjoni. Ma nistg[ux nibqg[u g[addejjin hekk. Ministri u Segretarji Parlamentari jigdbu biex ja[bu u l-Prim Ministru jibqa’ /ass b’da[ka sarkastika li turi biss larroganza tieg[u mal-poplu Malti u G[awdxi. L-arroganza ta’ Muscat [ar;et fil-bera[ fuq il-programm Xarabank. Meta kemm Simon Busuttil kif ukoll Arnold Cassola ;abuh dahru mal-[ajt, Muscat dar g[as-sarka]mu u g[at-theddid, li minn dejjem kien arma f’idejn il-Partit Laburista. L-arroganza mhix xhieda tas-sa[[a i]da taddg[ufija.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Q]ie] Id-dibattitu li sar nhar it-Tlieta fil-Parlament dwar it-tanker kbir tal-gass li l-Gvern Laburista se jankra b’mod permanenti fil-bajja ta’ Marsaxlokk, jibqa’ mni]]el fl-istorja tal-Parlament Malti laktar mhux g[al min tkellem u x’qal, imma g[al dak li ma tkellimx u li wera q]ie] kbir mal-elettorat anke tieg[u stess – il-Prim Ministru Muscat. Dibattitu li fih spikka s-skiet ta’ Muscat G[ax mis-sittax-il Deputat li l-Partit Laburista tella’ mill-erba’ distretti milqutin, l-iprem fosthom hu Joseph Muscat li hu stess tela’ minn tnejn minn dawk id-distretti u li hu stess se jankra tanker tal-gass ri]ultat ta’ sensiela ta’ gideb tieg[u stess. Muscat gideb lill-elettorat sena ilu G[ax sena ilu, Muscat gideb lill-elettorat kollu u spe/jalment lill-elettorat tan-na[a t’isfel ta’ Malta li eluf kbar minnu taw vot
personali lilu stess meta ma semma xejn li se jankra xi tanker f’nofs il-bajja ta’ Marsaxlokk [dejn power station. Xejn. {mistax minn sittax-il Deputat Laburista g[ala biebhom... {mistax mis-16-il Deputat Laburista
eletti min-Nofsinhar ta’ Malta qed ji;u g[ala biebhom b[al Muscat mill-elettorat li tellag[hom u qed jiddefendu d-de/i]joni ta’ Muscat li hi biss q]ie]. G[ax it-tanker jista’ jitqieg[ed ’il barra fil-ba[ar kif g[amlu pajji]i o[ra. Hekk jitlob is-sens, li ma tpo;;ix tanker tal-gass [dejn power station g[ax jekk itir wie[ed, anke jekk ir-riskju mhux kbir, ittir il-power station mieg[u. ...minn dawk li tellg[uhom, [lief Marlene Farrugia Wa[da biss mis-16-il Deputat Laburista tal-in[awi kellha lkura;; titkellem u tappella g[as-sens u l-g[aqal fl-istess dibattitu, Marlene Farrugia, li wie[ed jista’ ma jkunx jaqbel mal-policies tal-partit tag[ha imma li jrid jammiraha g[all-kura;; u l;enwinità tag[ha favur l-elettorat tan-Nofsinhar ta’ Malta.
Il-q]ie] ta’ Muscat nhar it-Tlieta spikka aktar U g[alhekk il-q]ie] – ma tistax issejja[lu mod ie[or – ta’ Muscat ma’ dawk stess li vvutawlu, nhar it-Tlieta spikka sa[ansitra aktar. G[ax quddiem kwistjoni li qala’ hu stess kontra dak li qal qabel l-elezzjoni, il-minimu kien li Muscat jitkellem, u li mhux biss jitkellem, imma wkoll jirra;una mal-elettorat stess li tellg[u. Lanqas il-minimu li jitkellem, a[seb u ara li jirra;una Imma lanqas il-minimu. B[al tal-;uri tal-Kap tal-Oppo]izzjoni din, Muscat l-ewwel qala’ l-ka], imbag[ad mar jara partita futbol, u lanqas biss tella’ xhud wie[ed biex jirfed il-ka] tieg[u. U issa qala’ tanker kbir li se jkun ankrat b’sogru permanenti g[all-power station u g[an-nies li se jkun e]att [dejhom – u Muscat siket, bi q]ie] lejn in-nies kollha tan-na[a t’isfel ta’ Malta li ma kien tarrfilhom xejn qabel. Muscat qed ja[seb li tela’ wa[du... g[alhekk il-q]ie] Dan hu l-Prim Ministru li g[andna. Muscat qed ja[seb li tela’ wa[du u mhux li tellg[uh in-nies. G[alhekk ma tkellimx nhar itTlieta fil-Parlament fejn tellg[uh biex jirrappre]entahom. U nhar it-Tlieta din il-kwistjoni kibret proprju bil-q]ie] ta’ Muscat. Q]ie] quddiem l-Oppo]izzjoni li qed tag[ti le[en lin-nies tan-Nofsinhar ta’ Malta. Q]ie] ta’ Muscat quddiem id-Deputata tieg[u stess Marlene Farrugia. U q]ie] ta’ Muscat mal-elettorat kollu u spe/jalment ma’ dawk stess li vvutawlu. Q]ie].
Ritratt li r/ivejna b’email juri zona fl-MCAST fejn sikwit qed jit[alla [afna skart g[al diversi jiem bilkaw]a li jin[oloq ambjent ta’ traskura;ni u abbandun. Studenti li tkellmu ma’ In-Nazzjon qalu li din hi sitwazzjoni li qed jinnutawha diversi drabi u hemm b]onn tittie[ed azzjoni
Dibattitu /ivili b’udjenza /ivili
Kienet [asra li d-dibattitu f’Xarabank bejn il-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Kap tal-Oppo]izzjoni, [a l-andament li [a u kien dominat mill-istorbju tal-udjenza. Il-pre]entatur Peppi Azzopardi kemm-il darba kellu jdur fuq l-udjenza u jwaqqaf lg[ajjat u l-istorbju tal-udjenza waqt id-dibattitu li kien g[addej bejn il-mexxejja tal-partiti ewlenin f’pajji]na. Dibattitu b[al dan m’g[andux
ikun arena ta’ min jg[ajjar u jibbuwja l-aktar, i]da dibattitu ta’ argumenti. Dibattitu li minnu lpoplu jkun jista’ jkompli jag[mel anali]i tal-politika f’pajji]na u ji]en jekk il-Gvern hux i]omm mal-weg[di li g[amel qabel l-elezzjoni; u jekk lOppo]izzjoni hix tkun kostruttiva, serja u g[assies biex ilGvern tal-;urnata jkun qieg[ed jie[u d-de/i]jonijiet fl-a[jar interess tal-poplu. Id-dibattitu [are; id-differen-
za bejn Muscat u Busuttil. Muscat xejn ma deher komdu wara sena karatterizzata minn de/i]jonijiet politi/i ]baljati. Nappella lil Xarabank biex i]omm is-serjetà waqt dibattitu ta’ dik l-importanza, g[aliex b’dispja/ir ng[id li kont g[alkollox di]appuntat bil-mod kif ludjenza waqqg[et il-livell taddibattitu. Je[tie; dibattitu /ivili b’nies /ivili, inkella a[jar xejn. N. Scerri Il-Mosta
25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Gvern iffirma t-tielet ftehim finanzjarju li permezz tieg[u l-Komunità Ewropea ntrabtet li tag[ti aktar g[ajnuna finanzjarja lil Malta. B’dan il-ftehim Malta se tir/ievi g[ajnuna flammont ta’ 387 miljun ECU g[al [ames snin. ?ifri ppubblikati fi twe;iba parlamentari juru r-rata ta’ su//ess li qed ikollha l-Pulizija fil-[idma kontra l-kriminalità, meta fl-ewwel disa’ xhur tas-sena li g[addiet kienu solvuti 10.6% tal-ka]i ta’ serq – l-og[la rata mis-sena 1981. Ra;el ta’ nazzjonalità E;izzjana nqabad b’diversi o;;etti, fosthom kwantità ta’ deheb bil-kuntrabandu.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
12
ILLUM IL-:IMG{A
Il-qag[da ekonomika kif to[ro; mill-istatistika ?ifri ppubblikati millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika juru li l-Prodott Gross Domestiku (PGD) ta’ Malta fl-2013 tela’ b’4.4 fil-mija fuq l-2012 Qabelxejn x’inhu l-Prodott Goss Domestiku (PGD)? Dan hu stima fi prezzijiet kurrenti ta’ dak li tipprodu/i l-ekonomija f’o;;etti u servizzi. G[alhekk dan hu kejl tal-;id nazzjonali. Tajjeb ng[idu li l-;id nazzjonali ta’ pajji]na baqa’ ji]died kull sena minkejja li d-dinja, u b’mod partikolari l-Ewropa, kienet g[addejja minn kri]i ekonomika u finanzjarja u meta [afna mill-pajji]i tal-Unjoni Ewropea, li a[na mse[bin fiha, flok i]idu dan il-;id kienu qed inaqqsuh. Infatti sas-sena li g[addiet kien g[ad hemm pajji]i, b[allItalja, ;irien tag[na, fejn il-PGD flok ]died, naqas. Dan g[allfatti. Ni;u g[al pajji]na. Il-Gvern Laburista fejn jaqbillu jie[u lprosit ta’ dak li se[[ is-sena li g[addiet. Fejn ma jaqbillux, iwa[[al fl-amministrazzjoni pre/edenti, fil-Gvern Nazzjonalista. Biss meta ni;u g[all-PGD, ilPartit Laburista beda l-[ajja tieg[u fil-Gvern b’vanta;; kbir. Vanta;; ta’ ri]ultati po]ittivi miksuba minn gvernijiet Nazzjonalisti u mifruxa fuq issnin ta’ qabel. Beda b’vanta;; anke fl-ewwel tliet xhur tas-sena l-o[ra meta fit-tmexxija kien g[ad hemm Gvern Nazzjonalista li fl-ewwel tliet xhur tas-sena kabbar il-;id nazzjonali bi 3.5 fil-mija, wara li fit-tliet xhur ta’ qabel, ji;ifieri bejn Ottubru u Di/embru tal2012 kien kabbru bi 3.7 fil-mija. Mela r-rankatura kienet hemm u alla[ares tlifnieha wara elezzjoni ;enerali bir-ri]ultat li tat lill-Partit Laburista. B’ri]ultat b[al dak il-Partit Laburista messu kabbar il-;id nazzjonali bid-doppju li kiber. I]da dan ma se[[x. Wara ]ieda ta’ 5.1 filmija fit-tieni tliet xhur tas-sena, li kienu l-ewwel tliet xhur s[a[ tal-Gvern Laburista, i]-]ieda bdiet tbatti fit-tielet u r-raba’ tliet xhur. De/i]jonijiet ]baljati Dan ]gur kien ir-ri]ultat
ta’ de/i]jonijiet ]baljati li [a lGvern fosthom dik tal-bejg[ ta//ittadinanza u l-istil tat-tmexxija
u bi 2.4 fil-mija f’termini reali. Minn dawn i/-/ifri jirri]ulta wkoll li ]-]ieda kienet ta’ 3.5 fil-mija flewwel kwart tas-sena
2013; 5.1 fil-mija fit-tieni kwart; 4.5 fil-mija fittielet kwart u 4.6 fil-mija fir-raba’ kwart. Il-Gvern fta[ar li t-tkabbir fl-2013 kien id-doppju ta’ dak li
kien fl-2012 u fl-2011. Dan mhu veru xejn. Kieku ]amm mal-2102 kien ikollu bi//a ra;un. I]da fl-2011 il-PGD ta’ Malta kien ta’ 4.4 fil-
mija, daqs tas-sena lo[ra, u 2.1 fil-mija f’termini reali. Fl-2012 tela’ bi 3.1 filmija u bi kwa]i wie[ed fil-mija f’termini reali.
Hu fatt sagrosant li l-Gvern immexxi minn Joseph Muscat mhux jirnexxilu jo[loq ix-xog[ol u dan hu ta’ preokkupazzjoni kbira g[al kul[add... kuntrarju g[al dak li kien jag[mel Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista meta l-opportunitajiet tax-xog[ol kienu g[al kul[add
M’hemmx dubju li t-tnaqqis fir-ritmu ekonomiku jirrifletti fuq il-produzzjoni industrijali, li f’Jannar naqset< fuq l-i]bilan/ tal-Gvern, li f’Jannar ]died. Fuq kollox, fuq l-impjiegi hekk kif f’Jannar kellna ]ieda fil-qg[ad ta’ kwa]i 400 persuna fejn gawdew ‘il-[bieb’ u ‘l[bieb tal-[bieb’ u fejn l-g[ajta tal-meritokrazija ta’ qabel lelezzjoni mhux biss sfumat fixxejn i]da beda jitwettaq il-kuntrarju. Apparti kollox, irridu naraw il-;id nazzjonali fejn kiber g[aliex hu po]ittiv [afna li jkollna tkabbir fis-settur privat, i]da mhux daqshekk po]ittiv meta jkun fis-settur pubbliku. Jekk nie[u t-tkabbir fis-settur produttiv: ji;ifieri xog[ol talbarrieri; manifattura, provvista ta’ elettriku, gass, steam u arja kundizzjonata; provvista ta’ ilma; drena;;; immani;;jar taliskart u attivitajiet rimidjali; hawnhekk kellna ]ieda ta’ €22.4 miljun, jew 2.9 fil-mija – minn €781.5 miljun fl-2012 g[al €803.9 miljun fl-2013.
Tnaqqis flok ]idiet Dan mhux kollox! Fl-a[[ar sitt xhur tas-sena l-o[ra mhux talli ma kienx hemm ]ieda, talli spi//ajna b’nuqqas fuq l2012. Hekk fit-tielet tliet xhur tal-2013 dan is-settur ipprodu/a €193.3 miljun meta flistess tliet xhur tas-sena ta’ qabel ipprodu/a €197 miljun filwaqt li fl-a[[ar tliet xhur tal - 20 1 3 ipprodu/a €1 98 . 5 miljun, meta fl-a[[ar tliet xhur tal - 20 1 2 ipprodu/a €1 99 .1 miljun. Issa ejjew minn dan is-settur naqtg[u g[alih dak tal-mani-
fattura u hawnhekk insibu qag[da verament allarmanti g[aliex il-kontribut li dan issettur hekk importanti ta g[all;id nazzjonali flok ]died , naqas: minn €753.3 miljun fl-
2012 g[al €699.5 miljun fl2013 – daqqa ’l isfel ta’ €53.8 miljun. Tajjeb ukoll tkunu tafu li luni/i tliet xhur li fihom is-settur tal-manifattura ]ied fuq l-istess perijodu s-sena ta’ qabel kienu lewwel tliet xhur meta kien g[ad hemm Gvern Nazzjonalista u meta l-kontribut tal-manifattura tela’ minn €178.3 miljun g[al €181.1 miljun. Fid-disa’ xhur ta’ wara naqas dejjem. Is-settur pubbliku Jekk nie[du s-settur pubbliku, i]-]ieda kienet ta’ €64.6 miljun – minn €1,162.7 miljun fl-2012 g[al €1,227.3 miljun fl-2013. Dawn i/-/ifri mhuma xejn
inkora;;anti u jindikaw biss li wara :unju l-ekonomija tilfet irritmu t-tajjeb u li qed ner;g[u
Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
nduru g[as-settur pubbliku biex inkabbru l-ekonomija. Xi [a;a li ma tawgurax tajjeb g[al pajji]na. M’hemmx dubju li t-tnaqqis fir-ritmu ekonomiku jirrifletti fuq il-produzzjoni industrijali, li f’Jannar naqset; fuq l-i]bilan/ tal-Gvern, li f’Jannar ]died. Fuq kollox, fuq l-impjiegi hekk kif f’Jannar kellna ]ieda fil-qg[ad ta’ kwa]i 400 persuna. B’ta[lita negattiva b[al din, pajji]na ]gur li ma jistax javvanza, kif g[amel dejjem ta[t gvernijiet Nazzjonalisti.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ji]diedu t-tamiet ta’ ]blokk, bl-investigazzjonijiet qed ikomplu L-G{AJBIEN TAL-AJRUPLAN L-Awstralja qed tinvestiga ]ew; o;;etti li nqabdu fuq ritratti me[udin mis-satellita, fost tamiet li l-o;;etti g[andhom rabta konkreta mal-ajruplan talpassi;;ieri tal-Malaysia Airlines li sparixxa fit-8 ta’ Marzu waqt vja;; minn Kuala Lumpur, filMalasja lejn Beijing, fi/-?ina. L-a[[ar rapporti qalu li vapur min-Norve;ja ssie[eb fit-tfittxija intensiva li qed issir f’zona ta’ ba[ar, xi 2,500 kilometru ’l barra minn Perth, u kienu qed jie[du sehem ukoll ajruplani millAwstralja, New Zealand u l-Istati Uniti. It-tfittxija waqfet, temporanjament, ma’ n]ul ix-xemx, bliskwadri involuti jis[qu li l-maltemp kien qed ifixel l-isforzi tag[hom. L-ajruplan inkwistjoni – jew kif inhu mag[ruf a[jar ‘Titjira MH370’ – kien qed i;orr 239 persuna meta temm kull kuntatt mal-kontrolluri tat-traffiku talajru u l-ajruplan ma deherx aktar. Intant, fe;;ew it-tamiet ;odda dwar ]blokk potenzjali, bilMinistru Malasjan tat-Trasport, Hishammuddin Hussein, jirreferi ‘g[all-possibbiltà li ntlem[u bi//iet tal-ajruplan permezz tassatellita’ fost /irkostanzi li qed jidhru kredibbli. Madankollu, filwaqt li lawtoritajiet qalu li l-akbar fost i]]ew; o;;etti jidher li fih madwar 24 metru, huma wissew dwar ilpossibbiltà li l-o;;ett inkwistjoni ma jkollu xejn x’jaqsam malajruplan nieqes, li hu tat-tip Boeing 777. Din mhix l-ewwel darba li ntlem[u partijiet li jistg[u jkunu tal-ajruplan tul l-a[[ar jiem tattfittxija u l-istess ‘partijiet’ qatt ma kienu kkonfermati b[ala relatati mal-misteru. Il-Prim Ministru Awstraljan, Tony Abbott, qal li l-a[[ar ‘sejba’ tibba]a fuq ir-ritratti mehuda missatellita u li jmorru lura g[as-16 ta’ Marzu. Dan wara li l-Awtorità Awstraljana g[as-Sigurtà Marittima (Amsa) ir/eviet l-informazzjoni spe/ifika, u qed tkun ikkunsidrata kull possibbiltà waqt anali]i spe/jalizzata. Kelliema g[all-Amsa qalu li ttfittxija g[andha tkompli llum
wara li kien qam maltemp qawwi fiz-zona indikata, fost l-ib[ra slava; u l-irwiefen kontinwi u velo/i. Hu mifhum li ’l quddiem se jissie[eb fit-tfittxija HMAS Success, vapur tal-qawwiet talba[ar Awstraljani, u r-Renju Unit qed jibg[at lil HMS Echo, vapur g[all-monitera;; tal-kosta li se jappo;;ja lill-opri tal-ba[ar l-o[ra.
Tin[tie; l-anali]i g[allkonferma, fost tfixkil mill-maltemp L-osservaturi qalu li filwaqt li lo;;etti li nqabdu mis-satellita jidhru b[ala l-a[jar indikazzjoni li kellhom waqt it-tfittxija g[all-ajruplan, wie[ed irid jasal fil-post, isib il-bi//iet u jevalwahom, g[aliex b’hekk biss jistg[u ja//ertaw jekk dan hux ]blokk sinifikanti fil-ka]. Fil-fatt, l-Awstralja infurmat lillawtoritajiet Malasjani dwar la[[ar ]viluppi lbiera[ filg[odu, u l-awtoritajiet ta]-]ew; pajji]i jaqblu li g[ad jonqos g[all-verifika u l-konferma uffi/jali. Sadanittant, il-qraba tal-239 persuna li sparixxew flimkien malBoeing g[adhom qed jistennew la[bar konkreta ta’ x’g[adda tassew mill-g[e]ie] tag[hom. Dan waqt li s-sentimenti tan-nies qed jaqilbu mit-tama g[an-niket u ma jonqosx l-element tar-rabja talli huma spi//aw ibatu tortura mentali. L-awtoritajiet fil-Malasja, fla[[ar jiem, kienu su;;etti g[allkritika kbira fost l-akku]i li huma qeg[din i]ommu lura l-informazzjoni kru/jali ‘bi [sieb spe/ifiku’ – anki jekk m’hemm xejn li jissostanzja dan. L-istampa fi/-?ina kienet fost laktar sorsi li xprunaw l-akku]i f’dawn il-jiem u waqt li l-investigaturi identifikaw ]ew; re;juni – lejn it-Tramuntana u n-Nofsinar – li jinkorporaw l-in[awi potenzjali fejn kien qed itir il-Boeing, xi seba’ sig[at wara t-tluq tieg[u minn Kuala Lumpur.
Mappa ma[ru;a mill-Australian Maritime Safety Authority (AMSA) taz-zona fejn qed issir it-tfittxija g[at-titjira MH370. Dan wara li fir-ritratti li ttie[du bis-satelliti (ir-ritratt ta’ ta[t) intlem[u o;;etti mdaqqsa fil-ba[ar li jistg[u jkunu tal-ajruplan tal-Malaysia Airlines (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Berlusconi jirrinunzja t-titlu ta’ ‘Cavaliere’ L-ITALJA
L-eks-Prim Ministru Taljan Silvio Berlusconi rrinunzja t-titlu ta’ ‘Cavaliere Del Lavoro’. Dan se[[ ;urnata wara li qorti talappell ikkonfermat is-sospensjoni tieg[u ta’ sentejn minn kariga pubblika. Dan it-titlu jing[ata lil dawk li jkunu spikkaw fil-qasam taxxog[ol fl-Italja u Berlusconi kien ing[ata dan it-titlu fis-snin sebg[in. Fil-fatt, dan it-titlu ma]]mien spi//a wkoll il-laqam li bih kien ikun mag[ruf Silvio Berlusconi u fil-media Taljana
spiss jirreferu g[alih b[ala “il Cavaliere”. Hekk kif Berlusconi s-sena li g[addiet kien instab [ati ta’ frodi, kien hemm xi membri ta’ dan lunur li kienu qed i[e;;u li jitne[[ielu. Wara li kien instab [ati s-sena li g[addiet, l-eks-Prim Ministru Taljan kien tne[[a wkoll mis-Senat Taljan u kien ikkundannat erba’ snin [abs. Ilkundanna tal-a[[ar aktarx se tinbidel f’sena servizz fil-komunità. Id-de/i]joni ta’ din il-;img[a mill-qorti tal-appell tfisser li
Berlusconi mhux se jkun jista’ jikkontesta l-kariga g[allParlament Ewropew f’Mejju. Kien hemm pjani biex Berlusconi jkun kandidat g[al Forza Italia, ilpartit li kien [oloq hu. Issa hemm g[ajdut li minflok Berlusconi, g[all-elezzjonijiet Ewropej se tikkontesta wa[da mi]-]ew;t ibniet tieg[u, Barbara jew Marina. L-avukat ta’ Berlusconi, Niccolo Ghedini, qal li l-klijent tieg[u kien iddispja/ut [afna g[ad-de/i]joni tal-qorti.
IL-VATIKAN> L-attur minn New Zealand, Russell Crowe, hekk kif nhar l-Erbg[a kien fost il-ba[ar ta’ nies li kien hemm fi Pjazza San Pietru g[all-udjenza ;enerali tal-Papa Fran;isku. Crowe kien ilu jistinka g[al udjenza privata mal-Papa min[abba l-film ;did tieg[u ‘Noah’ i]da ma kienx irnexxielu (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-inva]joni tal-Krimea g[adha biss il-bidu^ IN-NATO Il-Kap tal-Alleanza tan-NATO, Anders Fogh Rasmussen, wissa li l-a[[ar ]viluppi allarmanti filKrimea ‘li g[adha kemm in[atfet lill-Ukrajna’ jistg[u huma biss bidu ta’ kampanja militari fuq skala akbar min-na[a tar-Russja. Dan meta l-awtoritajiet f’Moska qed jo[or;u b’messa;;i meqjusa b[ala ‘theddid’ fil-konfront tal-Unjoni Ewropea u lEstonja; pajji] fir-re;jun talBalkani li dam is-snin ta[t okkupazzjoni Sovjetika u li llum hu membru attiv tal-Unjoni. Rasmussen qed jara l-Krimea b[ala ‘element ta’ strate;ija akbar u fit-tul min-na[a tar-Russja inkella tal-President Russu, Vladimir Putin’. G[aldaqstant, u ladarba rRussja ‘[adet lura l-penisola talKrimea’, l-Alleanza qed tibqa’
m[assba dwar il-possibbilta` li Moska t[ares ‘il quddiem lejn ‘ambizzjonijiet territorjali ;odda’. Il-Kap tan-NATO, li kien qed ikellem lil Brookings Institution ( think tank), li hi bba]ata f’Washington, spjega li l-kri]i ma tikkon/ernax biss lill-Ukrajna, li l-Krimea kienet tifforma parti minnha qabel l-intervent tal-militar Russu, ;img[at ilu. Intervent li feta[ g[al xenarju perikolu] ferm g[all-madwar u l-kumplament tal-Ewropa. Fil-fatt, Rasmussen ma jeskludix li d-dinja qed tara ‘aspett modern ta’ revi]joni]mu’ min-na[a tar-Russja u meta lawtoritajiet f’Moska jistg[u jridu jdawru l-arlo;; lura. F’sitwazzjoni b[al din, il-pajji] li hu lest ju]a l-forza biex isolvi l-
Mijiet ta’ tfal jisfg[u vittma ta’ entita` g[all-pornografija IR-RENJU UNIT
It-tfal u adolexxenti ta[t is-sittax-il sena li ;ejjin minn diversi pajji]i u li qed ju]aw il-websajts tas-social networking spi//aw vittma ta’ wa[da mill-ag[ar entita`jiet g[all-pornografija (tat-tfal) fid-dinja – u ming[ajr ma kienu jafu bil-veru skop malinn. Dan meta l-pulizija fir-Renju Unit qed t[ejji g[al numru ta’ arresti sostanzjali u wara li [ejjiet lista s[i[a ta’ r;iel li [allsu l-flus biex jing[ataw a//ess g[al websajt partikolari li jippermetti sharing ta’ ritratti u filmati oxxeni li qed jisfruttaw li/-/kejknin. Kienu, fil-fatt, l-awtoritajiet flIstati Uniti li kissru l-entita` internazzjonali li hi responsabbli g[all-abbu] u meta n-network kien ‘fost l-ag[ar li jisfruttaw littfal online’. Mifhum li tal-anqas erbatax-il Amerikan spi//aw arrestati wara li ‘l fuq minn 250 tfal – fil-parti kbira nett subien – fl-Istati Uniti u f’pajji]i o[ra kienu ]velati b[ala vittmi tal-entita` li bba]at fuq ilpornografija g[all-iskaptu talminorenni. Numru ta’ tfal abbu]ati b’dan il-mod ;ejjin mir-Renju Unit, ilKanada, New Zealand, lAwstralja u l-Bel;ju. L-etajiet talma;;oranza tal-vittmi jvarjaw bejn it-tlettax u l-[mistax-il sena, i]da tal-anqas 33 o[ra g[ad ma
g[alqux it-tnax-il sena, u hemm ]ew; ka]i, fejn l-amministraturi tas-sit abbu]aw minn ]ew;t itfal ta’ tliet snin biss. L-Uffi/jali Amerikani identifikaw lil /ertu Jonathan Johnson, ta’ 27 sena, b[ala l-amministratur ewlieni tal-websajt li kien qed jiffunzjona ‘g[all-membri biss’ u li kien ibba]at fl-Istat ta’ Louisiana. {afna mill-vittmi kienu kuntattjati permezz ta’ websajts tan-network so/jali u fejn ‘kienu m;ieg[la jew im[ajrin biex jipprodu/u /ertu materjal espli/itu’. {afna mill-ir;iel responsabbli mill-abbu] kienu jqarrqu bil-vittmi b’li jippu]aw b[ala nisa. Dan meta ‘l fuq minn 27,000 ‘sottoskritti’ g[all-websajt oxxen kienu [allsu biex jing[ataw a//ess g[al xi elfejn video li kienu n;ibdu fuq webcam talkompjuter. Sadanittant, l-A;enzija g[al kontra l-Kriminalita` fir-Renju Unit ing[atat informazzjoni sigrieta u dettaljata dwar il-Britanni/i li da[lu fil-websajt spe/ifiku u mistennija numru ta’ arresti ‘;odda’ fil-jiem li ;ejjin. Kelliema g[all-awtoritajiet qalu wkoll li qatt qabel ma kienu identifikati daqstant vittmi minorenni waqt investigazzjoni unika li tirrigwarda l-abbu] tattfal.
problemi kapa/i jipprova jfassal mill-;did il-mappa pre]enti, filwaqt li jestendi l-fruntieri tieg[u. Dan waqt li fl-istess [in jimmonopolizza s-swieq, jimponi t-taqlib li jaffettwa lill-popli u, forsi, ‘jikteb mill-;did il-ktieb tar-regoli g[all-komunita` internazzjonali’. Rasmussen [e;;e; lill-pajji]i tan-NATO biex i]idu l-infiq filqasam tad-difi]a filwaqt li wieg[ed ‘akar passi li jserr[u ras’ is-sie[ba tal-Alleanza. Hu kompla li n-NATO g[andha ‘]]id l-g[ajnuna lillUkrajna’, g[alkemm ma ]velax dettalji, u fejn, fl-istess diskors, ammetta li l-Punent ‘qed isibha diffi/li biex jirrea;ixxi g[at-theddida ;dida, meta m’hemmx mod fa/li kif wie[ed jikkonfronta lillbullies fuq livell globali’.
Mara tippo]a g[al ritratt ma’ ra;el b’uniformi militari f’Simferopol, fil-Krimea, wara li r-Russja ffirmat it-trattat tass[ubija mal-Mexxejja ta’ din il-penisola, fir-re;jun tal-Ba[ar l-Iswed (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-KOREA T’ISFEL> Membri tal-Asso/jazzjoni g[ad-Drittijiet tal-Annimali (KARA) jg[ajtu s-slogans wara mudelli tad-dniefel waqt rally li sar f’Seoul kontra l-politika tal-Gvern dwar l-ambjent. L-attivisti pre]enti g[al din id-dimostrazzjoni insistew li jridu jiddefendu lid-dniefel minn kwalunkwe sfruttament jew abbu] waqt l-importazzjoni tag[hom mill-organizzazzjonijiet li jorganizzaw esibizzjonijiet partikulari (ritratt> EPA)
Jin[eles il-qattiel ‘tal-fantasiji’ L-I}VEZJA Ra;el li sa ftit ilu kien ikkunsidrat b[ala wie[ed mill-aktar serial killers prolifi/i li qatt rat lI]vezja, in[eles wara li l-awtoritajiet idde/idew li t-tmien ka]i ta’ omi/idju li hu spi//a kkundannat dwarhom kienu bba]ati fuq ammissjonijiet foloz. Sture Bergwall, ta’ 63 sena, ilu jin]amm ta[t arrest u ta[t il-kura psikjatrika g[al aktar minn g[oxrin sena, wara li kien ammetta g[al aktar minn tletin
omi/idju, u li skont hu twettqu fuq perijodu ta’ tletin sena. Intant, Bergwall kien spi//a kkundannat dwar tmien ka]i ta’ qtil u proprju sitt snin ilu kien irtira l-ammissjonijiet inkwistjoni, fejn sostna li kien g[amilhom ta[t l-effetti talmedi/ina waqt li kien qed jipprova ji;bed l-attenzjoni tan-nies. Fil-fatt, it-tmien sentenzi ta’ [tija li kien we[el Bergwall waqt sensiela ta’ pro/essi (li se[[ew
bejn l-1994 u l-2001) issa nqalbu. Dan ladarba l-prosekuturi qalu li ma kellhomx provi o[ra li jistg[u jorbtuh mal-imwiet tal’vittmi’ meta hemm ukoll ilprobabbiltà li w[ud mill-ka]i ma kinux, fil-fatt, omi/idji. L-avukati, issa, qed jinsistu li saret ‘in;ustizzja’ ma’ Bergwall, li g[adu qed jin]amm f’istituzzjoni mentali sakemm il-qorti tidde/iedi jekk hu jistax jirritorna fis-so/jetà.
1.4 miljun ewro g[al kelb esklussiv I?-?INA
Fer[ ta’ kelb tar-razza Tibetan mastiff inbieg[ fi/-?ina g[allekwivalenti ta’ kwa]i 1.4 miljun ewro. Dan jista’ jkun l-aktar kelb li qatt sewa flus fl-istorja. Negozjant fil-proprjetà [allas dan l-ammont g[all-kelb (li g[ad g[andu sena) meta ]ar fiera g[all-annimali ‘esklussivi’ filprovin/ja ta’ Zhejiang. Ir-ra;el li jrabbi r-razza tal-
klieb partikulari kien ikkwotat mill-gazzetta Qianjiang News li t-Tibetan mastiff, ta’ lewn dehbi, g[andu ‘d-demm tal-iljuni’ u lesperti jaqblu li bejn il-kelb u liljuni tassew hemm xi xebh. Il-kelb – li hu enormi u kultant b’temperament fero/i – sar status symbol fost is-sinjuruni ?ini]i, u l-prezzijiet marbutin ma’ din lispe/i qed jisparaw ’il fuq.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
Tkompli r-ripressjoni tal-avversarji politi/i L-AZERBAIJAN
Qorti f’Baku, il-belt kapitali tal-Azerbaijan, ikkundannat liddeputat kap tal-ikbar partit flOppo]izzjoni u dan intbag[at il[abs. L-osservaturi qalu li l-ka] ikompli jikkonferma l-isforzi talGvern biex ira]]an kull kritika kontra l-President Ilham Aliyev. Tofig Yagublu mill-Partit Musavat, flimkien ma’ Ilgar Mammadov, mexxej tal-grupp favur id-drittijiet tal-bniedem Alternattiva Repubblikana (ReAl), kienu kkundannati [amsa u seba’ snin [abs rispettivament. Dan wara li sena ilu kienu arrestati wara li organizzaw u mexxew dimostrazzjonijiet f’Ismailli kontra l-korruzzjoni u l-abbu]i tad-drittijiet tal-bniedem fil-pajji]. I]da l-avukati tag[hom u l[bieb qalu li l-ka] kien wie[ed politikament motivat peress li [add minnhom ma kien f’Ismailli meta se[[et iddimostrazzjoni u ]aru l-belt jum wara l-protesti li fihom inqala’ linkwiet. Dawn il-kundanni saru flisfond ta’ [afna ;urnalisti li qed ikunu kriti/i g[all-Gvern ta’ Aliyev u li wkoll qed jitressqu lqorti fuq l-i/ken akku]a u kkundannati l-[abs. Fl-istess [in ukoll t[abbar li Turkel Azerturk , membru ewlieni ta’ partit ie[or fl-Oppo]izzjoni, AXCP, ilu nieqes mill-bidu tax-xahar. F’dawn l-a[[ar ;ranet diversi membri tal-AXCP kienu kkundannati l-[abs talli rre]istew lordnijiet tal-pulizija.
IL-KANADA> Fossila ta’ Tyrannosaurus rex li hi parti mill-wirja ‘Age of Dinosaurs’ li qed issir fir-Royal Ontario Museum f’Toronto, u li hi dominata minn skeletri ta’ dinosawri minn Alberta, fil-Kanada (ritratt> EPA)
Miljuni f’dejn mil-Libja ?IPRU Il-Gvern ?iprijott qed jipprova jikseb il-[las ta’ madwar tliet miljun ewro f’dejn li kien sar mil-Libja. Il-flus huma dovuti g[ax-xiri ta’ prodotti u servizzi minn kumpaniji ?iprijotti, mil-Libja, mill-bidu tas-snin tmenin. Ittotal kien ta ’ madwar sitt miljun ewro imma l - Gvern ?iprijott irnexxielu jikseb kwa]i nofshom s’issa. Skont ftehim li kien sar fl2010, il-flus suppost t[allsu sa Marzu tal-2011, i]da ftit wara
splodiet il - gwerra /ivili fil Libja u tne[[a mill-poter irre;im ta’ Muammar Gaddafi li mieg[u kien sar il-ftehim u kollox kien tar mar-ri[. Sadattant , il - Kunsill tas Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti ta permess lill-pajji]i membri biex il - forzi tas - sigurtà tag[hom ikunu jistg[u jitilg[u abbord tankers li jkunu suspettati li qed i;orru ]ejt me[ud minn portijiet f’idejn ir-ribelli Libjani. Dan biex ikun ritornat lill-awtoritajiet Libjani.
Id-de/i]joni ttie[det wara li din il-;img[a truppi spe/jali Amerikani telg[u abbord tanker hekk kif kien f’ib[ra internazzjonali barra ?ipru u kien qed i;orr ]ejt li ttie[ed minn zona f’idejn ir-ribelli filLvant tal-Libja. Il - produzzjoni ta] - ]ejt Libjan hi litteralment paralizzata peress li r-ribelli g[andhom f ’ idejhom kwa]i l - bjar kollha fil-pajji]. Il-Libja kienet tipprodu/i madwar 1.5 biljun barmil ]ejt kuljum i]da illum
hu stmat li qed ji;i ppumpjat madwar 250 , 000 barmil kuljum. Barra minn hekk, il-Gvern fi Tripli ta lir - ribelli , li fil ma;;oranza huma ta[t il kmand ta ’ Ibrahim Jedran , ;imag[tejn biex jitilqu millbjar inkella se tittie[ed azzjoni militari kotnrihom. Il-ka] tat-tanker, li kien qed i;orr madwar 30 miljun dollaru f’]ejt, wassal g[at-tke//ija talPrim Ministru Libjan Ali Zeidan.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
18
PERSONALITAJIET
ISIMHOM MINQUX FL-ISTORJA (11)
:ulju ?esri> Il-Mexxej li u]a l-poter li kellu f’idejh b’/ertu g[aqal Kien il-15 ta’ Marzu ta’ 44 sena qabel Kristu (Q.K.). :ulju ?esri, li kien sar il-mexxej suprem indiskuss tad-dinja Rumana, kien die[el g[al laqg[a tas-Senat, f’Ruma. {abta u sabta ddawwar minn grupp Imwieled f’familja aristokratika Rumana f’Lulju ta’ madwar 100 sena qabel ilmi;ja ta’ :esù Kristu fid-dinja, Gaius Julius Ceasar ma damx ma wera x’tip ta’ determinazzjoni kien hemm minquxa fih. Ta’ 17-il sena, i]]ewwe; lil Cornelia, li kienet ;ejja minn familja [abiba ta’ mexxej popolari f’Ruma li ma kienx f’dawl tajjeb mad-dittatur Lucius Sulla. Id-dittatur ordna lil ?esri biex jiddivorzja lil Cornelia, i]da ?esri rrifjuta li jag[mel dan u telaq minn Ruma. Hu mar il-Gre/ja biex jistudja l-filosofija u l-oratorija. Wara xi ]mien, Sulla [afer lil ?esri u dan mar lura Ruma. Hu u Cornelia kellhom tifla li semmewha Julia. Cornelia mietet madwar 68 sena Q.K. Mill-politika g[all-militar
?esri beda jie[u interess dejjem akbar f’materji pubbli/i. Beda jindiehes man-nies u jfittex l-appo;; tag[hom. Tliet snin wara li mietet martu, kien elett f’kariga li fiha kien jorganizza l-log[ob u d-divertiment g[all-pubbliku. Sar popolari. Kien jonfoq [afna flus biex jorganizza attivitajiet ta’ rikreazzjoni g[an-nies, g[alkemm dan kien ifisser ukoll dejn akbar. Kien ilu tliet snin biss f’dan l-impenn meta n[atar praetor u hekk wasal tar;a biss bog[od minn konslu. {arset ?esri kienet ’il fuq. Fis-snin 61-60 Q.K. hu sar ilgvernatur tal-provin/ja Rumana ta’ Spanja. Fl-istess ]mien, ?esri da[al fi s[ubija ma’ Marcus Licinius Crassus u Gnaeus Pompey. Bejniethom stabbilew l-hekk imsejja[ lEwwel Triumvirat. Kienet alleanza li kisbet qawwa konsiderevoli f’Ruma. Crassus kien sinjurun b’ambiz-
ta’ aristokrati/i li kienu jissuspettaw li huwa kellu f’mo[[u li xi darba jiddikjara lilu nnifsu re, g[alkemm kien jis[aq li “jien ?esri, mhux re.” Kienu nies li ming[andu kienu r/ivew u a//ettaw [afna favuri.
Kienu wkoll nies li huwa kien iqishom b[ala [biebu. Immexxijin minn Marcus Junius Brutus u Gaius Cassius, li t-tnejn li huma kienu ;;ieldu kontra ?esri i]da hu kien [afrilhom u da[[alhom fis-
Senat, [abtu g[alih bl-istalletti tag[hom. B’kollox, ?esri sofra 20 ferita. Huwa u jmut, g[ajnejh marru fuq Brutus. Fit-tarf ta’ [ajtu nissel ilfamu]a mistoqsija: “Inti wkoll?”
Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
zjonijiet politi/i enormi. Pompey kien meqjus b[ala mexxej militari distint li kien stmat [afna mill-poplu. Id f’id u wkoll bl-g[odda ta’ xi vjolenza u tix[im, fis-sena 59 Q. K. irnexxielhom jele;;u lil ?esri konslu, po]izzjoni ta’ /erta sa[[a fil-gvern. It-ta[ri; li ?esri kien ir/ieva kien iktar i[ejjih g[ad-dinja tal-politika milli g[al dik militari. Biss ta’ bniedem jil[aqlu li kien, huwa kien jaf li jekk ried ikabbar il-fama tieg[u kien je[tie; xi reb[iet militari li kienu jitfg[u [arset in-nies fuqu. Fis-sena 58 Q.K. beda kampanja biex jirba[ lil Gaul (Franza). Din kienet esperjenza li wriet li barra [iliet politi/i fih kien hemm ukoll ;enju militari. F’Gaul, ?esri dam disa’ snin. F’dan i]-]mien kollu tilef biss ]ew; battalji li fihom kien [a sehem hu stess. Fil-kampanja tieg[u, ke//a lill-:ermani]i minn Gaul u qasam ix-xmara Rhine. Fis-snin 55 u 54 Q.K. mexxa wkoll inva]joni talIngilterra. Ir-reb[iet ta’ ?esri bdew ji;u /elebrati bil-kbir f’Ruma. I]da mhux kul[add fil-belt kien qed jie[u gost jarah jikber fil-fama u l-popolarità. Gnaeus Pompey, beda jinkwieta jara lil
Nieda g[add kbir ta’ riformi importanti. Stinka biex jikkontrolla l-im;iba di]onesta fil-gvern ta’ Ruma u fil-gvernijiet provin/jali
Skultura fl-ir[am li turi lil :ulju ?esri
?esri jimxi daqstant ’il quddiem. F’mo[[u da[lulu [afna suspetti li ?esri seta’ kien qed jippjana affarijiet akbar. Is-suspetti ta’ Pompey dwar ?esri
wassluh biex jid[ol f’alleanza mal-konservattivi f’Ruma. Fissena 49 Q.K. dawn ordnaw lil ?esri biex i/edi l-armata tieg[u.
Kien wasal mument ta’ verità g[all-aspirazzjonijiet ta’ :ulju ?esri, li wa[da mill-kwotazzjonijiet l-iktar mag[rufin g[al pa;na 19
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
19
PERSONALITAJIET
:ulju ?esri, imwieled f’familja aristokratika Rumana f’Lulju ta’ madwar 100 sena qabel il-mi;ja ta’ :esù Kristu fid-dinja, ma damx ma wera x’tip ta’ determinazzjoni kien hemm minquxa fih
:ulju ?esri> Jekk ikollok tikser il-li;i, iksirha biex tikseb il-poter> fil-bqija, osservaha minn pa;na 18
tieg[u hija li, “jekk ikollok tikser il-li;i, iksirha biex tikseb il-poter: fil-bqija, osservaha.” ?esri dde/ieda li jimmar/ja lejn Ruma. Mexxa l-5,000 suldat tieg[u minn fuq il-medda art li kienet tifred il-provin/ji, li kienet f’idejh, mill-Italja. G[all-mexxejja ta’ Ruma dan kien att ta’ ostilità. Tnisslet gwerra /ivili. ?esri baqa’ miexi. Wi// imb wi// malqawwa ta’ ?esri, it-truppi ta’ Pompey /edew. Pompey [arab lejn il-Balkani. L-istess g[amlu l-konservattivi f’Ruma li kienu ordnaw lil ?esri biex i/edi larmata tieg[u. Fi ]mien xahrejn, ?esri kellu l-kmand tal-Italja f’idejh. Madankollu, dan ma kienx ifisser li t-ta[bit mis-segwa/i ta’ Pompey kien spi//a. Dam mal-[ames snin jit[abat ma’ Pompey u dawk li kienu jappo;;jawh, sakemm irnexxielu jra]]anhom g[alkollox. Quddiem ?esri kien hemm ukoll g[add ta’ kampanji militari o[rajn, fosthom dik biex
iqieg[ed lil Cleopatra fuq ittron ta’ re;ina fl-E;ittu. B’rikonoxximent g[attmexxija u r-reb[iet tieg[u, irRumani tawh is-setg[at ta’ dittatur g[al g[axar snin. Huwa ma ]ammx lura milli jikkonsolida s-setg[a u l-[akma tieg[u. Fis-Senat beda jda[[al nies li kienu alleati tieg[u. Ming[and is-Senat kien ifittex li jag[tuh il-post tal-unur flimkien ma’ titli ta’ ;ie[. Huwa kien oratur kbir u kienu j[alluh jitkellem lewwel fil-laqg[at. Fe;;ew ukoll muniti Rumani bixxbieha ta’ wi//u. Riformi
:ulju ?esri, però, u]a l-poter li kellu f’idejh b’/ertu g[aqal. Nieda g[add kbir ta’ riformi importanti. Stinka biex jikkontrolla l-im;iba di]onesta filgvern ta’ Ruma u fil-gvernijiet privin/jali. Irran;a l-kalendarju b’mod li [elsu mill-konfu]joni li kienet ilha te]isti g[al mijiet ta’ snin dwar kif jitqies i]-]mien. Fassal pjan g[all-organizzazzjoni mill-;did tas-sistema tal-gvern
Mhux mag[ruf jekk ?esri kellux xi [jiel minn qabel li kien se jsir attentat fuq [ajtu. Li hu mag[ruf hu li dawk li kkonfoffaw biex joqtluh, riedu bilfors ja;ixxu b’[effa fil-bliet Taljani. Fittex ukoll li jibni l-pontijiet mal-g[edewwa u r-rivali tieg[u billi jappuntahom g[al uffi//ji pubbli/i. Bissa[[a tieg[u, bosta nies li kienu jg[ixu fil-provin/ji rnexxielhom isiru /ittadini Rumani. ?esri beda jg[id li l-iskop tieg[u kien li jkun aqwa minn [addie[or fil-;ustizzja u flekwità. Fuq dan beda jitkellem bl-istess [e;;a li biha qabel kien stinka biex ikun a[jar minnhom f’dak li jirnexxilu jikseb. Fil-pjani ta’ ?esri kien hemm ukoll il-fqar ta’ Ruma. Huwa fet[ilhom il-bieb g[all-possibbiltà li jtejbu l-kwalità tal-[ajja tag[hom billi stabbilixxa g[add ta’ kolonji, b[al Karta;ni u Korintu. Kompla jqassam ilqam[ b’xejn, g[alkemm naqqas
in-numru ta’ nies li kienu eli;ibbli g[alih. Feta[ ukoll g[add ta’ libreriji pubbli/i. ?esri [a l-fama ta’ mexxej li kapa/i jiggverna lil Ruma u kulma kien jiddependi minnha. Biss il-mod kif beda jimxi ma kienx jog[;ob lir-Rumani kollha. Is-Senaturi bdew i[ossu li ?esri kien jittratta l-Kunsill sempli/ement b[ala korp li jag[tih il-pariri. G[alihom dan ma kienx juri r-rispett li kien jist[oqqlu l-Kunsill. T[assib u g[ira
Nibtet sitwazzjoni fejn waqt li r-riformi li kien qed iwettaq refg[u sew lil ?esri fl-istima tal-popolin, il-popolarità tieg[u mas-senaturi bdiet tmajna sew. Mat-t[assib dwar fejn seta’ jasal ?esri bil-poter li kellu u li
kien ikkonsolida lilu nnifsu fih, kien hemm l-g[ira ta’ min ma kienx jifla[ jarah jog[la dejjem i]jed ’il fuq. Issawret il-konfoffa li wasslet g[all-qtil ta’ dak li wa[da mill-fra]ijiet li [ar;u minn fommu kienet, “Jien ;ejt, jien rajt, jien irba[t.” Mhux mag[ruf jekk ?esri kellux xi [jiel minn qabel li kien se jsir attentat fuq [ajtu. Li hu mag[ruf hu li dawk li kkonfoffaw biex joqtluh, li kienu jsej[u lilhom infushom ‘il-liberaturi’, riedu bilfors ja;ixxu b’[effa. Dan g[aliex ?esri kellu f’mo[[u li jitlaq minn Ruma g[al kampanja militari fl-art li llum nafuha b[ala lIraq. ?esri kellu j[alli l-belt Rumana fit-18 ta’ Marzu. Ilqattiela tieg[u tawh is-salt tlett ijiem biss qabel. G[all-funeral tieg[u n;abret folla kbira ta’ Rumani. Nies irrabjati attakkaw id-djar ta’ Brutus u Cassius, li kienu mexxew l-assassinju. Wara mewtu, f’Ruma nibtet u kibret ;lieda kbira g[all-poter. It-taqlib wassal g[al tmiem irRepubblika Rumana.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
20
AVVI}I PN
Il-Kelliema Ewlenin tal-PN Simon Busuttil simon.busuttil@teampn.org
Kap tal-Oppo]izzjoni
Mario de Marco mario.demarco@teampn.org
Kelliem g[all-Ekonomija, l-Investiment u l-Intrapri]i ]-}g[ar
Beppe Fenech Adami Kelliem g[all-:ustizzja beppe.fenechadami@teampn.org Chris Said chris.said@teampn.org
Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista
?ensu Galea /ensu.galea@teampn.org
Deputat Speaker u Kelliem g[all-Agrikultura u s-Sajd
David Agius david.agius@teampn.org
Whip tal-Grupp Parlamentari u Kelliem g[all-Gvern Lokali
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILLKUMITATI SEZZJONALI PN IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN.
IL-MELLIE{A. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 79990757. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’
NORMAN VELLA. Il-{bieb
Giovanna Debono Kelliema g[al G[awdex giovanna.debono@teampn.org George Pullicino Kelliem g[all-Ener;ija george.pullicino@teampn.org u l-Konservazzjoni tal-Ilma
AVVI}I SO?JALI
Tonio Fenech tonio.fenech@teampn.org
Kelliem g[all-Finanzi
Joe Cassar joe.cassar@teampn.org
Kelliem dwar l-Edukazzjoni
Jason Azzopardi jason.azzopardi@teampn.org
Kelliem g[all-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali
Francis Zammit Dimech francis.zammitdimech @teampn.org
Kelliem g[all-Kultura u l-Komunikazzjoni
NORMAN VELLA. Il-{bieb ta’ Norman Vella se jorganizzaw Coffee Morning nhar itTlieta, 25 ta’ Marzu fil-Lukanda Soreda, il-Qawra. Prezz 7 ewro bit-trasport inklu]. G[all-biljetti u g[al aktar informazzjoni /emplu lil George Cortis fuq 79729426.
u l-Edukazzjoni f’G[awdex
Carm Mifsud Bonnici Kelliem g[all-Affarijiet Barranin carm.mifsudbonnici@teampn.org Clyde Puli clyde.puli@teampn.org
Kelliem g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali
Mario Galea mario.galea@teampn.org
Kelliem g[all-Anzjani
Robert Arrigo robert.arrigo@teampn.org
Kelliem g[at-Turi]mu
Charlò Bonnici charlo.bonnici@teampn.org
Kelliem g[all-I]vilupp So/jali, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima
Stephen Spiteri stephen.spiteri@teampn.org
Kelliem g[all-Impjiegi u l-Persuni b’Di]abbiltà
Michael Gonzi michael.gonzi@teampn.org
Kelliem g[ad-Drittijiet tal-Annimali
Toni Bezzina toni.bezzina@teampn.org
Kelliem g[at-Trasport u l-Infrastruttura
Antoine Borg antoine.borg@teampn.org
Kelliem g[all-Presidenza tal-Unjoni Ewropea 2017 u l-Fondi Ewropej
Claudette Buttigieg Kelliema g[ad-Djalogu So/jali claudette.buttigieg@teampn.org u l-Libertajiet ?ivili Ryan Callus ryan.callus@teampn.org
Kelliem g[all-Ippjanar u s-Simplifikazzjoni tal-Pro/essi Amministrattivi
Robert Cutajar robert.cutajar@teampn.org
Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport
Kristy Debono kristy.debono@teampn.org
Kelliema g[all-Kompetittività u t-Tkabbir Ekonomiku
Albert Fenech albert.fenech@teampn.org
Kelliem g[ar-Ri/erka u l-Innovazzjoni
Claudio Grech claudio.grech@teampn.org
Kelliem g[as-Sa[[a
Paula Mifsud Bonnici Kelliema g[all-Kompetizzjoni paula.mifsudbonnici@teampn.org u d-Drittijiet tal-Konsumatur Marthese Portelli Kelliema g[all-Affarijiet Ewropej marthese.portelli@teampn.org
ROBERTA METSOLA. Il-
{bieb ta’ Roberta Metsola se jorganizzaw Coffee Morning il{amis 27 ta’ Marzu fil-Lukanda Seabank. Prezz: 7 ewro. Trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 99240514.
Tnejn u :img[a bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament /emplu 77771529, 79704491 jew 99262634.
Fredrick Azzopardi Deputat Whip u Kelliem fredrick.azzopardi@teampn.org g[as-Servizzi tas-Sa[[a
fid-9.30 a.m Prezz 6 ewro bittrasport inklu]. G[al aktar informazzjoni /emplu 79692626 jew ibag[tu email fuq info@kristydebono.com.
KRISTY DEBONO. Il-{bieb
ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Coffee Morning nhar lErbg[a, 26 ta’ Marzu filLukanda Waterfront, il-G]ira
ta’ Norman Vella se jorganizzaw Fenkata, nhar il-:img[a, 28 ta’ Marzu fi-Ka]in tal-PN fi Fleur-de-Lys, mis-7.30pm ’il quddiem. Prezz 15-il ewro. Minflok fenek tista’ tordna ti;ie; jew majjal. Biljetti millKa]in tal-PN fi Fleur-de-Lys.
ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’
Antoine Borg se jorganizzaw Pasta Night nhar is-Sibt, 29 ta’ Marzu fil-ka]in tal-Partit Nazzjonalista f’{ad-Dingli fit8.30pm. Prezz 10 ewro. Trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 79092845.
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning it-Tlieta 1 ta’ April fir-Razzett l-Antik, {al
Qormi. Prezz: 6 ewro. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21490643. THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese Comodini Cachia se jorganizzaw Coffee Morning nhar lErbg[a, 2 ta’ April fi Splash & Fun, Ba[ar i/-?ag[aq. Press 7 ewro bit-trasport inklu]. G[allbiljetti /emplu 79425907. ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Breakfast Bingo fis-Seabank Resort, il-Mellie[a nhar il{amis 3 ta’ April. Prezz 11 ewro. Trasport fid-8.45am. /emplu G[all-bookings 23285000.
HELGA ELLUL. Il-{bieb ta’
Helga Ellul se jorganizzaw Coffee Morning nhar il-{amis, 3 ta’ April fil-Great Dane Restaurant (Danish Village), ilMellie[a fid-9.30am. Prezz 7 ewro bit-trasport inklu]. G[allbiljetti /emplu 99126626.
EDWIN VASSALLO. Il-{bieb
ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Ikla Buffet fl-okkazzjoni tal-G[id, nhar il-{add, 6 ta’ April fil-Lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz 23 ewro. G[al
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
21
AVVI}I PN aktar informazzjoni /emplu 21433869.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Coffee Morning nhar it-Tlieta, 22 ta’ April fil-lukanda Qawra Palace, il-Mellie[a fid-9am. Trasport provdut. Prezz 6 ewro. G[all-biljetti /emplu 25965316, 99839958 jew 79903090. THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese
Comodini Cachia se jorganizzaw Coffee Morning nhar il{amis, 24 ta’ April fil-Lukanda Imperial, Tas-Sliema. Press 7 ewro bit-trasport inklu]. G[allbiljetti /emplu 79425907.
AVVI}I O{RA {AL BALZAN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li qed jilqa’ tesseri ;odda kif ukoll ti;did ta’ tesseri kuljum fil-Ka]in PN ta’ {al Balzan bejn il-5 p.m. u t-8 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 99848644.
L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa minn management
;did. Qed ikun miftu[ kuljum sa tard filg[axija, u s-Sibt u l-{add jifta[ fid-9 a.m. Qed ikunu servuti wkoll appetizers.
IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar talUffi//ju PN. Dawk interessati huma mitluba jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Ka]in PN, Triq irReb[a, il-G]ira. Il-Kumitat jirriserva d-dritt li jag[]el kwalunkwe offerta, anke dik lanqas vanta;;u]a. PAOLA. Il-Kumitat Sezzjonali PN qed jav]a li qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar tal-ka]in PN Paola. L-offerti g[andhom jinbag[tu sal-{add 23 ta’ Marzu, indirizzati lis-Segretarju tal-Kumitat PN Paola, Ka]in PN Paola, ‘Kenn il-{addiem’, Pjazza Antoine de Paul, Paola. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta l-offerti, anke l-aktar wa[da vanta;;u]a.
{AL TARXIEN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità issa hu
miftu[ ta[t management ;did. Il-bar qed jifta[ mit-Tnejn sasSibt mis-7 p.m. ’il quddiem, kif ukoll il-{add filg[odu. Ji;u servuti l-appetizers.
TA’ XBIEX. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità qed jitmexxa minn management ;did u b’esperjenza. B[alissa qed ikun miftu[ kuljum bejn il-5 p.m. u l-
10 p.m.
mit-Tnejn sas-Sibt u l{add bejn id-9 a.m. u t-3 p.m. Qed jitqassmu wkoll l-appetizers. Min jixtieq jorganizza xi fenkata jew ikla, jista’ j/empel 79813505.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 19>00 20>30 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 06:45 - Jessie 07:05 – Good luck Charlie 07:30 - Shake It Up! 07:55 Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 – The suite on deck 09:25 - Jessie 09:50 – That’s so raven 10:15 – Hannah montana 11:00 – Good luck Charlie 11:25 – Austin & Ally 11:45 – A.N.T. farm 12:10 - Jessie 12:35 Dog With a Blog 13:00 - Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:45 – Mickey mouse 14:10 - Violetta 15:00 Mickey Mouse 15:05 – A bug’s life 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 – ANT Farm 17:20 - Violetta 18:05 Jessie 18:30 – Good luck Charlie 18:50 – Dog with a blog 19:15 Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wolfblood 22:00 -Violetta 22:50- Art attack 23:40 - Wolfbood. Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 - Victorious 20:05 iCarly 20:30 - SpongeBob SquarePants 20:55 - Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio
Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland
Il Colore Della Notte
– Rete 4, 24>00
Bill Capa, psikologu li g[andu kundizzjoni u hu colour-blind, induna li qieg[ed ji;i mg[asses u segwit mill-vi/in minn qattiel. Dan beda ji;ri wara li Capa [a l-grupp ta’ terapija li kellu sie[bu li ftit tal-;img[at qabel kien inqatel. Kollox donnu beda jdur ma’ dan il-grupp spe/jalment min[abba tfajla partikulari li g[alkemm [elwa, kienet ftit jew wisq stramba i]da xorta wa[da Capa beda jkollu x’jaqsam mag[ha sesswalment ta’ spiss. Tista’ tkun hi l-qattiela? Jew kien xi g[arus li kellha qabel u li g[adu g[ajjur g[aliha? TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – L-irkant 11:30 – Gadgets 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 - Malta u lil hinn minnha 16:30 – It-triq 16:50 – Labrats 17:20 – Xpla[[mal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Teleshopping 18:00 – A[barijiet 18:10 – Pureè 18:55 – Focus 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Xarabank 21:45 - Headline News 21:50 - (ikompli) Xarabank 23:15 – A[barijiet 23:30 – Finding neverland. Film TVM 2
07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 Extraordinary women 11:55 – Waqtiet 12:00 – Pureè 12:45 - Malta u lil hinn minnha (r) 14:15 - Tuffi[at migduma 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – Extraordinary women 15:50 – It-Triq 16:00 - Niskata (r) 18:00 - Sports Panorama 19:30 – Waqtiet 19:40 - Extraordinary women 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 - Rajt ma rajtx 21:10 - Mattia 21:40 - Headline News 21:45 - Tuffie[at Migduma 22:15 - Focus 23:00 - A[barijiet bl-Ingli] 23:10 - Venere. One
07:00 - Breakfast News 08:50 - Hazzzard daily update 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 – Popcorn 17:00 – Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 – Teleshopping 18:00 - In D House 19:00 - Aqrali Storja 19:30 - ONE News 20:15 - Ieqaf 20 Minuta 20:40 – Maskra 21:50 - Fresh & Funky 22:35 – Midinbin 23:30 - ONE News. Smash
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - A to Z Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi (live) 16:10 - K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 -
Bingo 75 (live) 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:20 - A[barijiet ta’ barra 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 Grand Lottery (live) 20:40 - Qeg[din Sew! 21:30 - Malta u l-Unjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 - Poker. Raiuno
06:45– Unomattina (Jinkludi t-Tg 1 fis7am, fis-7:30am, fit-8am, fid-9am, fl9:30am, fl-10am u fil-11am) 07:35 – Parlamento telegiornale 07:36 – Unomattina 10:00 – Unomattina storie vere 10:30 – Unomattina verde 11:05 – Unomattina 11:25 -Unomattina magazine 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:10 – Verdetto finale 15:20 – La vita in diretta 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 # Che tempo fa 17:12 – La vita in diretta 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Affari tuoi 21:10 – Il meglio d’italia 23:35 – TVF7 23:30 – Porta a porta 01:05 – Tg 1 notte 01:35 Che tempo fa 02:05 – Sottovoce 02:20 – Rai educational. Raidue
06:00 – Julia 07:30 - Phineas and Ferb 07:40 – Winx club 08:00 – Chaplin and Co. 08:15 – Due uomini e mezzo 08:35 – Desperate housewives 10:00 – Tg 2 insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 – Tg 2 giorno 13:30 – Tg 2 costume e societa’ 13:50 – Medicina 33 14:00 – Detto fatto 16:15 – Cold case 17:45 – Tg 2 flash 17:48 – Meteo 2 # Tg Sport 18:15 – Tg 2 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:00 - LOL :-) 21:10 – Virus – il contagio delle idee 23:20 – Tg 2 23:55 – Elephant white. Film 01:05 – Parlamento telegiornale 01:05 – Meteo 2. Raitre
06:30 - Rassegna stampa italiana e internazionale 07:00 – Tgr buongiorno Italia # Tgr buongiorno regione 08:00 – Agora 10:00 – Mi manda raitre 11:10 – Tg 3 Minuti 11:15 – Elisir 11:58 – Meteo 3 12:00 – Tg 3 # Tg 3 fuori tg 12:45 – Pane quotidiano 13:10 – Il tempo e la storia Kennedy a Berlino 14:00 – Tg regione # Meteo # Tg 3 # Tgr Leonardo
15:10 - Terra nostra 16:05 – Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 – Tg 3 # Tg regione # Meteo 20:00 – Blob 20:10 – Sconosciuti 20:35 – Un posto al sole 21:05 – Amore criminale 23:10 – I dieci comandamenti 00:00 – Tg 3 linea notte # Tg regiione 00:13 – Tg 3 linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 – TG3 chi e di scena. Canale 5
06:00 – Prima pagina 07:55 - Meteo.It 08:45 – Mattina cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:41- Beautiful 14:05 – Grande fratello 14:10 – Centovetrine 14:40 – Uomini e donne 16:05 – Grande fratello 16:15 – Il segreto 17:10 – Pomeriggio cinque 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Sriscia la notizia 21:10 – Le mani dentro la citta 23:30 – Matrix 01:30 – Tg 5 00:20 – Rassegna 02:00 – Striscia la notizia 02:35 – Uomini e donne. Rete 4
06:25 – Chips 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:42 – Sai cosa mangi? 10:50 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – My life – segreti e passioni 15:50 – Un dolaro d’onoro. Film 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – Quadro grado 24:00 – Il colore della notte. Film 02:10 – tg4 night news 02:30 – Un maledettoimbroglio. Film Italia 1
06:30 – Chante! 06:55 – Friends 08:40 – Una mamma per amica 10:30 – Dr. House 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 13:40 – Grande fratello 14:10 – I Simpson 14:35 – Dragon ball GT 15:00 – Big bang theory 15:50 – Due uomini e mezzo 16:35 – E alla fine arriva mamma! 17:25 – Nikita 18:00 - Grande fratello 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 - C.S.I. - Scena del crimine 21:10 – Colorado. 24:00 – La valigia sul letto. 02:10 Grande fratello.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
23
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Nintrefa ’l Fuq 10:00 - Jien u Int 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Fil-:nien ma’ Melo 18:00 – Teleshopping Xejk
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 Romance 10:45 – Telemarket 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Kontra r-Ri[ 13:30 – The 80’s 14:00 – Jazz# Pop# Rock 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Audio Video Clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request 20:00 – Hits 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Country 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market.
BBC Entertainment
06:00 - Mr Bloom’s Nursery 06:20 Balamory 06:40 - Nina and the Neurons 06:50 - Little Prairie Dogs 07:00 - The Large Family 07:15 - Mr Bloom’s Nursery 07:35 - Balamory 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 - Little Prairie Dogs 08:15 - The Large Family 08:30 The Weakest Link 09:15 - My Hero 09:45 - Extras 10:10 - EastEnders 10:40 - Doctors 11:10 - Being Erica 11:50 Last Man Standing 12:45 - The Weakest Link 13:30 - My Hero 13:55 - Extras 14:25 - EastEnders 14:55 - Doctors 15:20 - Being Erica 16:05 – Hustle 16:55 - My Hero 17:25 - The Weakest Link 18:10 Walk on the Wild Side 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - Beautiful People 20:30 - Friday Night Dinner 21:00 - Last Man Standing 21:50 - Getting On 22:20 - Afterlife 23:05 - DCI Banks 23:50 Alan Carr: Tooth Fairy Live. MGM Movie
Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 Supernatural 12:00 - SMASH 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - How I Met Your Mother 15:00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 – Suits 17:15 Psych 18:15 Days Of Our Lives 19:00 Mike & Molly 19:30 - GO ON 20:00 Whitney 20:30 - Glee 21:15 - SMASH 22:00 – Friday at the movies 23:30 – Whitney 00:00 - The Mentalist 00:45 How I Met Your Mother 01:15 – Fringe. Go Stars
07:20 - A Mother’s Son 09:00 Seabiscuit 11:15 - Parental Guidance 13:00 - Battlestar Galactica: Blood & Chrome 14:40 - Déjà Vu 16:45 - The Wrestler 18:30 - The Sum of All Fears 20:30 - The Big Bang Theory 21:00 Hysteria 22:40 - Arthur 00:30 - Bad Ass 02:00 - The Big Bang Theory 02:30 - The Sum of All Fears 04:30 – Arthur.
07:15 - Full Moon High 08:45 - The Pope Must Die 10:25 - The Fall of the House of Usher 13:25 - The Black Stallion Returns 14:55 - Shag 16:35 Italian Movie 18:10 - Soda Cracker 19:45 - MGM’s Big Screen 20:00 Kidnapped 21:40 - Armed Response 23:05 - Roadhouse 66. Diva Universal
06:00 - Ironside 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 - Jane Doe: Yes, I Remember It Well 09:32 - Great Women 09:50 Ironside 10:50 - Agatha Christie’s Poirot 11:50 - Great Women 12:00 Jane Doe: How to Fire Your Boss 13:33 - Kilokalorie 13:50 - Kojak 14:50 - ER 15:45 - Fede Cieca 16:00 - Quincy, M.E. 17:00 - Jane Doe: Ties That Bind 18:35 - Matilde 18:50 - Kojak 19:50 Agatha Christie’s Poirot 20:50 - Great Women 21:00 - ER 21:52 - ER 22:44 Great Women 23:00 - Strong Medicine 23:50 - Strong Medicine. Discovery Channel
06:00 - How It’s Made 06:25 - Storage Hunters 06:50 - Auction Hunters:
Auction Hunter Shuffle 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Iceland Fire and Ice 08:10 - Dual Survival: Hippo Island 09:05 - Deadliest Catch 09:55 American Guns: Young Cowboy Action Shooter’s Winchester 10:50 - How Do They Do It?: Cruise Liner; Space Shuttle; Suspension Bridge 11:15 How It’s Made 11:40 - How It’s Made 12:10 - How It’s Made 12:35 - Extreme Engineering: Drought-Proofing Australia 13:30 - Overhaulin’: 1965 Volkswagen Bug 14:25 - Auction Hunters: Always Money in Philadelphia 14:55 - Auction Hunters: Carolyn Goes Topless 15:20 - Game of Pawns: Branson Pawn: We Buy Anything 15:50 - Auction Kings: WWI Trench Knife; Opium License 16:15 - Deadliest Catch: So You Wanna Be a Boat Owner... 17:10 - Baggage Battles: New Jersey 17:40 - Flip Men 18:05 - Auction Kings: Beatles “Butcher” Album; Fire Grenade 18:35 - Auction Hunters: Ton’s Got a Gun 19:00 - How It’s Made 19:30 How It’s Made 20:00 - Moments of Terror 21:00 - Mercenaries: Private Military Companies 22:00 - Secret World of Bodyguards 22:30 - Mobster Confessions: Frank Cullotta 23:00 - A Haunting: Haunted Victorian. Discovery World
06:00 - World’s Lost Tribes: The New Adventures of Mark and Olly 06:50 American Car Prospector 07:45 Nature’s Power Revealed 08:35 - Alps From Above 09:30 - Beyond Survival With Les Stroud 10:20 - Bone Detectives 11:10 - Navy SEALs Training: BUD/s Class 234 12:05 When Disaster Strikes 12:55 - NASA’s Greatest Missions 13:50 Long Way Down 14:45 - World’s Lost Tribes: The New Adventures of Mark and Olly 15:40 - Navy SEALs Training: BUD’s Class 234 16:35 - Beyond Survival With Les Stroud 17:25 - Solving History With Olly Steeds 18:20 - When Disaster Strikes 19:10 - Speed Dynasties 20:05 - NASA’s Greatest Missions 21:00 - Legend Detectives 21:55 - Meet the Elephant Man 23:15 Tales From Black Museum 23:45 Bone Detectives.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
08:30 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 12:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 16:00 - FIFA Under 17 World Cup Football (Live) 19:00 - WATTS 19:30 - Timbersports 20:00 - Timbersports 20:30 Boxing 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - PBA Bowling 23:45 – WATTS. Eurosport 2
06:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:00 - Freestyle Skiing 07:45 Freestyle Skiing 08:30 – Judo 09:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 10:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 11:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 13:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 15:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal (Live) 17:30 ISU Grand Prix, Figure Skating (Live) 18:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 19:45 - FIS World Cup Alpine Skiing 20:15 ISU Grand Prix, Figure Skating 21:30 - Fight Club 23:00 Scottish International Open Bowls. GO sports 1
Elephant White
– Raidue, 23>55
Negozjant kbir u popolari fis-setturi ekonomi/i kollha jag[]el li jikri qattiel biex joqtol numru ta’ nies fosthom dawk li jittraffikaw in-nies bojod min[abba li dawn kienu l-ka;un g[ala bintu mietet ta’ ]g[ira. Il-film hu bba]at fit-Tajlandja.
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Flusek Distinti (r) NET News Mieg[ek (r) NET News
07:00 – Ligue 1- round 29 – AC Ajaccio v EA Guingamp 09:00 Barclays Premier League – wk 32 – Tottenham H v Arsenal 11:00 Ligue 1 – Round 30 – The Ligue 1
show 11.30 RBS Six nations 2014 – Italy v England 13:30 Serie A – round 28 Genoa v Juventus 15:30 – BarclaysPremier League – wk 32 premier league Match pack 16:00 Ligue 1 – Round 29 – Paris SaintGermain v As Saint-Etienne 18:00 Barclays Premier League – wk 32 Manchester Utd v Liverpool 20:00 UEFA Champions League – Magazine programme 23 20:45 Aviva premiership – round 17 – Worcester warriors v London wasps 22:45 Barclays Premier League – wk 32 – premier league preview 23:30 vincennes horseacing 01:00 Barclays premier league – wk 31 – Fulham v Newcastle Utd 03:00 – Serie A – round 28- Hellas Verona v inter 05:00 Barclays Premier League – wk 31 – Hull City v Manchester City GO sports 2
Live 16:00 ATP Masters 1000 – Sony Open Tennis, Miami – round 2 04:30 Milan Channel. GO sports 3
20:30 - Ligue 1 - Round 30 Lorent v Paris Saint-Germain (Live) 22:30 - Inter Channel. GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 – Ligue 1 - Round 29 – Stade de Reims v Olimpique de Marseille 11:30 – Barclays Premier league – wk 31 Stoke City v West Ham Utd 13:30 Serie A – Round 28 – Fiorentina v Chievo 15:30 Ligue 1 – round 29 – Montpellier Herault SC v Girnodins De Bordeaux 17:30 Barclays premier league – wk 31 – Sunderland V Crystal Palace 19:30 – Barclays premier league – wk 32 premier league preview 20:00 – Serie A – round 28 – Cagliari v Lazio 22:00 – RBS Six nations 2014 France v Ireland 24:00 – Transworld sport 1403 01:00 Serie A – round 28 – Atalanta v Sampordia
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
24
TV # RADJU Illum fuq Net Television u Radio 101
Un Dollaro d’Onore – Rete 4, 15>50
Rockna
– Radio 101, 19>00
Il-programm tal-lum Rockna se jkollu b[ala mistieden prin/ipali lill-kitarrist Jes Psaila, li dan l-a[[ar [are; l-album debuttanti tieg[u.
Jes Psaila beda b[ala kitarrist ma’ gruppi rock i]da hu mag[ruf ukoll fix-xena taljazz. mu]ika Fil-programm se jkun hemm
.Net
Valigia Sul Letto – Italia 1, 24>00
– Net Television, 18>30
.Net illum jer;a’ jkun mieg[ek, b[al kull ;img[a, mitTnejn sal-{add u fih, it-tema tad-diskussjoni llum se tkun dwar id-de/i]joni politika u kontroversjali li [a l-Partit Laburista fil-gvern, li jankra tanker mimli gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk, minkejja l-opinjoni u l-argumenti kontra, kemm mill-Partit
Wavelength Walk On The Wild Side – BBC Entertainment, 18>10
Illum fil-programm Wavelength se titkompla ddiskussjoni flimkien mal-mistiedna tal-pre]entatur Simon Cassar. Il-programm se jiffoka
ukoll intervista mal-organzzaturi tal-kun/ert ‘What the Funk’, li din is-sena wasal fir-raba’ edizzjoni tieg[u.
Nazzjonalista i]da fuq kollox, mir-residenti Xlukkajri. G[ad-diskussjoni tal-lum, minbarra t-tliet pre]entaturi Francesca Polidano, Louise Tedesco u Robert Cremona, se ting[aqad il-mistiedna Ann Fenech, il-President tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista u esperta fil-qasam marittimu.
– Radio 101, 11>00
fuq temi so/jali i]da fuq kollox, politi/i li l-Gvern b[alissa qieg[ed jie[u u li jidhru li mhumiex fl-interess tar-residenti i]da huma purament politi/i.
Is-semmieg[a jistg[u jie[du lopportunità biex isemmg[u le[inhom. Jistg[u jibag[tu sms, i/emplu jew ju]aw is-sit so/jali Facebook.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
6
9
10
IT-TEMP Pjuttost imsa[[ab b’ammont varjabbli ta’ s[ab g[oli li jsir ftit imsa[[ab g[al xi [in VI}IBBILTÀ :eneralment tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mil-Lvant li jsir [afif wara nofsinhar BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 18˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 491mm IX-XEMX titla’ fis-06.05 u tin]el fit-18.14
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Farka tal-injam li ma tiswiex (5) 6. Aktar tari minn Rabti? (5) 7. Frotta tal-ba[ar li taqbad mal-blat (5) 10. Delizzju ta’ Ruman maqlub? (5) 11. Tifla li taf [afna skola (5) 12. Titlu li bih tissejja[ soru li tkun ipprofessat (5) 14. Karozza tat-trasport pubbliku ta’ dari (5) 16. Bniedem mag[lub u delikat (5) 17. Difen il-marda? (5) 18. Spi]a (5)
18
Weqfin>1. Rejiet f’mazz karti tallog[ob (6) 2. Mg[allem fl-arti ma;ika (6) 3. Korrut (6) 4. Dbabar fuq libsa (6) 8. Iqieg[ed minn tulu lil xi [add f’sodda (5) 9. u 12. Xog[of u nidem u xtaqt li jit[assar il-kastig li ng[atalu ta’ [tijietu (5,6) 12. Ara 9. 13. Log[ba tal-kliem (6) 14. Kapa/ità b[ala don naturali tal-mo[[ g[at-tag[lim (6) 15. Min jinsab ta[tu jkun ma[qur (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. ?eren, 6. {emda, 7. Talba, 10. Stann, 11. Tined, 12. Minur, 14. Dabet, 16. Sa[ta, 17. Kurat, 18. Arbli. Weqfin>- 1. A//ess, 2. Ingann, 3. T[abat, 4. Mafrad, 8. Sa[na, 9. Dnibt, 12. Ma;iku, 13. Realtà, 14. Dettar, 15. Taqlib.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla lkaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IL-:IMG{A L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C
IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C
IL-{ADD L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C
IT-TNEJN L-og[la 17˚C L-inqas 13˚C
IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
UV
UV
UV
UV
UV
6
6
6
5
6
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: {al Luqa 19˚C xemxi, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 18˚C ixemxi, Ateni 17˚C xemxi, Li]bona 16˚C im/ajpar, Berlin 18˚ ftit imsa[[ab, Brussell 19˚C xemxi, il-Kajr 23˚C xemxi, Dublin 7˚C xita, Kopen[agen 13˚C xemxi, Frankfurt 18˚C ftit imsa[[ab, Milan 18˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 13˚C ftit imsa[[ab, Londra 12˚C xemxi, Madrid 20˚C xemxi, Moska -3˚C imsa[[ab, Pari;i 18˚C xemxi, Bar/ellona 17˚C ftit imsa[[ab, Ruma 19˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 22˚C xemxi, Tripli 26˚C ftit imsa[[ab, Tune] 21˚C imsa[[ab, Vjenna 18˚C imsa[[ab, Zurich 16˚C xemxi, Munich 17˚C xemxi, St. Petersburg 1˚C ftit imsa[[ab, Stokkolma 3˚C im/ajpar
Tag[rif ‘La Clemenza di Tito’
It-Teatru Manoel se jtella’ ddramm ‘La Clemenza di Tito’ g[ada, is-Sibt 22, l-{add 23 ta’ Marzu fis-7:30 p.m. i]da fis6:45 p.m. se jkun hemm ta[dita mal-pubbliku qabel id-dramm. Se jie[du sehem l-Orkestra Filarmonika Maltija, solisti internazzjonali u l-kor tat-Teatru Manoel. Il-konduttur tad-dramm se jkun Damiano Binetti filwaqt li d-direttur hu Harry Fehr. G[all-booking ]uru s-sit uffi/jali tat-Teatru Manoel jew /emplu lill-istess entità. Welcome Spring Festival b’risq Puttinu Cares
I/-?entru A//ess tal-Qawra se jorganizza ‘Welcome Spring Festival 2014’ il-{add 23 ta’ Marzu bejn il-11 a.m. u l-5 p.m. L-attività se ti;i organizzata f’Kennedy Grove fil-park tasSalina u l-g[an tag[ha hu li tg[allem lill-familja kollha lopportunitajiet li qeg[din ikunu pprovduti mill-entitajiet talGvern u l-NGOs. Barra minn hekk, kull donazzjoni li se tin;abar tul l-attività se ting[ata direttament lil Puttinu Cares li qeg[din jag[mlu ;id kbir mal-pazjenti morda bil-kan/er u l-familji tag[hom.
Schumann, Glinka, Enescu u Franck
Nhar il-{amis 27 ta’ Marzu mit-8 p.m. ’l quddiem se tittella’ serata mu]ikali li fiha se tkun re/itata mu]ika mis-seklu 19 u 20. Dan se jsir minn Karl Mifsud u Charlene Farrugia. Il-programm ikun kif ;ej: Robert Schumman, Fantasiestucke; Mikhail Ivanovich Glinka, sonata g[allviola u l-pjanu; George Enescu, Konzertstuck g[all-vjola u lpjanu; Cesar Franck, sonata A major. Biex tibbukkja, ]ur is-sit elettroniku tat-Teatru Manoel jew /empel. ‘Double Fo’
It-Teatru Manoel se jtella’ ]ew; rappre]entazzjonijiet flistess serata bl-isem ta’ ‘Double Fo’ li jikkonsistu minn ‘The Virtuous Burglar’ u ‘Marcolfa’. Ix-xog[ol hu mag[mul minn Unifaun Theatre filwaqt li ddirettur hu Chris Gatt. Il-kast hu mag[mul minn Alan Montanaro, Mikhail Basmadjian, Renato Dimech, Philip Stilon, Magda Van Kuilenburg, Charlotte Grech u Coryse Borg. Din l-attività se ssir fid-29 u t30 ta’ Marzu, u fl-4 u s-6 April, u tibda fit-8 p.m.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Birkirkara – Ta’ Paris
GARAXX kbir 4.50m x 9m x 22.5m (15 x 30 x 75 piedi). Talba €125,000. ?emplu 79997604.
KLASSIFIKATI Il-Mellie[a – Tas-Sellum
APPARTAMENTI ;odda lesti minn kollox b’veduti tal-ba[ar u tal-kampanja, bi tnejn tas-sodda. Talba €127,000. ?emplu 79997604.
G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
AVVI}I
Il-{amrun
Tiswijiet fil-pront u fil-post
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers , e// . B ’ sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour . Bl - ir[as prezzijiet . Stima b ’ xejn minn qabel . Spare parts g[al kull tip ta’ appliances . ?emplu 2 1 37 1 559 , 2737 1 559 , 2 1 493285 , 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
27
SPORT IASC
Floriana Ajax idawru telfa f’reb[a Floriana Ajax .......................2 Msida Red Stars ...................1
Ir-rebbie[a tar-raba’ ranking turnament organizzat mill-Eight Ball Federation
BLACK BALL
Zammit jirba[ ir-raba’ turnament Ir-raba’ ranking turnament talMalta Eight Ball Federation (BLACK BALL) intemm kif kien mistenni b’[afna log[ob e//itanti. Fil-finali Open Maverick Zammit g[eleb lil Lydon Debono 10-3, u g[allewwel darba fil-log[ba tal-pool lokali f’Malta, il- finali Open u anke dawk ta’ ta[t it-18-il sena inwerew permezz ta’ Live Streaming f’Arena professjonali bl-g[ajnuna u b’[idma kbira mill-kumitat. E Matul il-finali Open, ]ew;
persuni anke ikkummentaw illog[ba u dak li kien g[addej biex anke spjegaw lit-telespettaturi dak li kien qed jigri flistess finali . Dawn kienu Kenneth Mallia Milanes u Adrian Camilleri. Il-video tallog[ba ittella’ fuq Youtube u anke fis - sit www . m8bf . com g[al min irid jara l-finali kollha wara. Fil- kategorija ta’ ta[t it-23 sena Lyden Debono g[eleb lil Gary Carr 10-5, filkategorija ta’ ta[t it-tmintax il-sena Brian Cini g[eleb lil
Owen Amato 8-7. Fil-final tan-nisa Roberta Cutajar g[elbet lil Vanessa Tedesco 6-0, filwaqt li f’dik ta’ ‘l fuq minn 40 sena g[al darb’o[ra [are; rebbie[ Jesmond Schembri meta g[eleb lill- Ivan Rizzo 8-3. Issa se jibda l-[ames turnament li fih se jie[du sehem mhux anqas min 100 plejer. Min javvanza f’dawn it-turnaments jirrappre]enta lil Malta filKampjonat Ewropew fi Bridlington f’April.
Msida Red Stars [ar;u ferm tajjeb u xe[tu kollox fuq l-attakk mill-ewwel sekondi imma lFurjani]i kienu ferm attenti. Flewwel taqsima l-ballun kien tiela u nie]el imma l-iskor baqa’ ma nfeta[x. Fit-tieni taqsima kollox deher se jkun l-istess sakemm Msida marru fil-vanta;; permezz ta’ Klinsmann Grech fil-50 minuta. Seba’ minuti wara Mark Zammit kiseb id-draw g[al Floriana Ajax u wara biss tliet minuti Floriana marru anke filvanta;; permezz ta’ Malcolm Marmara.
Rovers Utd ............................0 {amrun Liberty ...................1
Rovers Utd kienu me[gluba minn {amrun Liberty f’konfront ferm bilan/jat u missielet sala[[ar sekondi tal-partita. Bidu tajjeb g[al Rovers Utd li [ar;u fuq l-attakk imma sabu difi]a {amruni]a ferm attenta. Fit-tieni taqsima, r-Rovers
Charles Camilleri ppremjat b[ala ‘:errej tax-Xahar’ g[al Jannar-Frar Ilbiera[ waqt il-programm ta’ ti;rijiet is-sewwieq Charles Camilleri kien ukoll ippremjat b[ala l-a[jar ;errej g[ax-xahar ta’ Jannar-Frar. Matul dawn ix-xahrejn saru total ta ’ sitt programmi li fihom Camilleri saq 37 darba u [are; rebbie[ 7 darbiet waqt li pplejsja wkoll fi 13-il ti;rija. Fl-a[[ar programm tax-xahar
ta’ Frar Camilleri reba[ tliet ti;rijiet. Charles Camilleri g[andu 42 sena u s-sena l-o[ra kien il;errej tax-xahar ta’April. B’aktar minn 3500 ti;rija fuq isserkin u kwa]i 500 reb[a, Camilleri kien l-aqwa ;errej talMalta Racing Club erba’ darbiet - fl-2004, 2005, 2006 u 2009 u f’dawn l-a[[ar 4 sta;uni dejjem
spi//a fit-tieni post. B[alissa jinsab ukoll fil-qu//ata tal-klassifika tal-aqwa ;errejja. Apparti plakka ta’ tifkira, Charles Camilleri ng[ata wkoll flixkun whiskey Johnnie Walker Red Label minn Alfred Braddick, Marketing Manager ta’ M. Demajo (Wines & Spirits) Ltd li huma l-isponsors ta’ dan l-unur.
Charles Camilleri
]ammew il-kon/entrazzjoni li kellhom minkejja t-tentattivi ta’ {amrun Liberty biex jiskorjaw. Madankollu il-gowl tar-reb[a wasal tmien minuti mit-tmiem permezz ta’ Melvin Busuttil. Hawn Rovers Utd ippruvaw fuq li ippruvaw i;bu d-draw imma qatt ma wasal.
Affiljazzjoni mal-IASC
Sadanittant l-Inter Amateur Soccer Association, li hi affiljata mal-MFA, qed tilqa’ applikazzjonijiet minn timijiet talFootball amateurs g[all-ista;un 2014-15. It-timijiet interessati ma jistg[ux ikunu minn postijiet fejn di;a` hemm rappre]entanza fil-IASC. Dawk interessati jistg[u jikkuntattjaw lill-IASC u l-applikazzjonijiet jistg[u jsiru permezz ta’ email fuq info@iascmalta.com jew bil-posta indirizzata lis-Segretarju :enerali, Inter Amateur Soccer Competition, “May Creation”, Triq Mons. Mikiel Azzopardi, Mosta MST 2400
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
28
SPORT
Players li tul i]-]mien irnexxielhom ipaxxu lill-partitarji Kul[add jaf li l-log[ba tal-futbol hi log[ba tat-timijiet. Madankollu, ;ieli jkun hemm mumenti fejn ikun player wie[ed biss li jisraq ix-xena b’xi bravura. B’dak li jkun g[amel ikun iggwadanja t-tim tieg[u i]da tant kemm ikun spikka ttalent tieg[u li jirnexxilu anke jpaxxi lil-partitarji avversarji li jirrispondu b’/ap/ip kbir wara li jkun skurja xi gowl jew hek kif ikun qed i[alli l-grawnd biex minfloku jid[ol jilg[ab xi [addie[or. Kull min inrexxilu jag[mel dan baqa` imsemmi flistorja tal-futbol fejn g[alkemm il-grawnd ikun mimli b’partitarji ta’ ]ew; timijiet li jkunu qed jilag[bu kontra xulxin, ikun hemm mumenti fejn dawn ilpartitarji jing[aqdu flimkien u jammiraw it-talent ta’ dawn ilplayers ta’ klassi mondjali. Meta wie[ed jiftakar f’Barcelona u Real Madrid jiftakar f’rivalita` kbira u diffi/li temmen li kien hemm /erti players li irnexxilhom jg[aqdu li]]ew; settijiet ta’ partitarji. Wie[ed minn dawn kien Laurie Cunningham meta fl-ista;un 1979-80 kellu wirja mill-aqwa
fil-Camp Nou, wirja li g[enet lil Real Madrid jirb[u 2-0 barra minn darhom. Cunningham, li kien l-ewwel player Ingli] li qatt libes il-flokk tat-tim tal-belt kapitali Spanjola kiseb /ap/ip ming[and kul[add hekk kif [ala l-grawnd. Darba o[ra din id-darba xi [a;a b[al din se[[et filBernabeu, fil-grawnd ta’ Real Madrid. Tliet snin wara s-serata li fiha spikka Cunningham, proprju f’:unju tal-1983 meta Barcelona u Real iltaqg[u kontra xulxin fil-finali tal-Copa de la Liga, kompetizzjoni li ftit damet issir. Dakinhar Barcelona kienu qed jirb[u 1-0 u /ertu
Diego Armando Maradona
kompla j]id il-vanta;; g[alKatalani meta wara azzjoni personali tefa’ fix-xibka b’fa/ilta` kbira. Hekk kif skurja Maradona, i]-]ew; settijiet ta’ partitarji qamu j/ap/pu, e]att b[al ma g[amlu l-partitarji ta’ Real u Barcelona fil-Bernabeu fl-2005. Dakinar kellu jkun player ie[or mill-Amerika t’Isfel li seraq ix-xena, imma din id-darba kien Bra]iljan u mhux Ar;entin b[al Maradona.
23-04-03> Ronaldo (xellug) skurja hat-trick f’Old Trafford kontra Man Utd biex g[en lit-tim tieg[u jikkwalifika g[as-semi finali ta/-Champions League.
Ronaldinho de Assis Moreira ukoll [alla l-marka fuq
il-famu] El Clasico fid-19 ta’ Novembru ta’ dik is-sena. L-eks player ta’ PSG g[amel [arba
26-06-83> Fil-finali tal-Copa de la Liga Maradona skurja gowl mill-isba[ kontra Real Madrid u [are; mill-grawnd tal-Bernabeu fost i/-/ap/ip.
mill-aqwa u evita diversi difensuri qabel ma ;ie wi// imb wi// mall-goalkeeper Casillas u ma ]baljax biex g[amel l-iskor 3-0 fost i/-/ap/ip ta’ madwar ilBernabeu. Dik is-sena Ronaldinho spi//a anke reba[ il-Ballun tad-Deheb tal-FIFA. Meta wie[ed i[ares lejn listorja jinnota li fil-Bernabeu kien hemm diversi oka]jonijiet fejn fil-Bernabeu, l-partitarji ta’ Real apprezzaw it-talent talavversarji tag[hom. Lura fl1952 il-partitarji ta’ Real kienu taw standing ovation lil Alfredo di Stefano. Dan tal-a[[ar, player li eventwalment ing[aqad ma’ Real Madrid, kien qed jilg[ab mat-tim Kolombjan ta’ Millionarios f’partita ta’ esebizzjoni biex ti//elebra l-50 sena anniversarju mit-twaqqif talklabb ta’ Real Madrid. Dakinhar Millionarios kienu reb[u 4-2 u Di Stefano kien seraq ix-xena u grazzi g[al din il-wirja spi//a ;ie akkwistat minn Real fejn mag[hom dam jilg[ab 11-il sena u reba[ numru kbir ta’ unuri. Player li wkoll irnexxilu jag[mel dak li g[amel Di Stefano kien il-midfielder Olandi] ta’ Ajax Gerrie Muhren. Dan tal-a[ar kien parti mit-tim li iddomina l-Ewropa fil-bidu tas-snin 70. Fis-semi finali tat-Tazza ta/-Champions tal-1973 kontra Real Madrid, Muhren kien skurja l-gowl rebbie[ u Ajax baqg[u sejrin sakemm eventwalment reb[u lkompetizzjoni. L-aktar ka] ri/enti fejn player ir/ieva standing ovation filBernabeu imur lura g[al 5 ta’
Novembru tal-2008 meta Juventus iltaqg[u kontra Real Madrid f’log[ba mill-fa]i talgruppi. L-eroj tas-serata kien ilcaptain ta’ Juventus Alessandro Del Piero li skurja ]ew; gowls, wie[ed isba[ mil-ie[or biex ta reb[a ta’ 2-0 lit-tim tieg[u. Din kienet l-ewwel reb[a li kisbu Juventus barra minn darhom kontra Real sa mil-1962 u hekk kif ;ie mibdul Del Piero, il-partitarji tal-grawnd kolha qamu j/ap/pu. Wara l-log[ba i]-]ew; kow/is ta]-]ew; timijiet, Claudio Ranieri u Bernd Schuster kellohm kliem ta’ tif[ir g[al Del Piero. Real Madrid kellhom player li f’Old Trafford, grawnd li jitqies b[ala wie[ed mit-tempji tal-futbol, skurja tliet gowls u ir/ieva /ap/ip minn kull rokna talgrawnd. Dan kien [add [lief Ronaldo li f’April tal-2003 seraq ix-xena bi tliet gowls kontra r-Red Devils. Kienu Man Utd li reb[u l-log[ba 4-3 imma t-tliet gowls ta’ Ronaldo kienu importanti biex Real g[addew g[as-semi finali ta/-Champions League b’aggregate ta’ 6-5 wara li t-timijiet kienu ;ew draw flewwel leg. Fis-67 minuta Ronaldo kien mibdul minn Solari u l-grawnd kollu sellem lil Ronaldo. Eduardo u Thierry Henry, it-tnejn li huma eks players ta’ Arsenal kellhom esperjenza sabi[a meta irritornaw flEmirates, il-granwd talGunners. Fl-ista;un 2009-10, Barcelona iltaqg[u kontra Arsenal u fit-tieni taqsima, g[al pa;na 29
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
29
SPORT
avversarji wkoll minn pa;na 28
Ibrahimovic /eda postu g[al Henry u dan tal-a[[ar ir/ieva /ap/ip kbir hekk kif da[al filgrawnd. Din kienet xi [a;a mistenniaj meta wie[ed iqis li Henry hu l-aqwa skorer fl-istorja ta’ Arsenal. Fl-2010 Eduardo kien qed jilg[ab f’partita mill-fa]i talgruppi ta/-Champions League ma’ Shakhtar Donetsk kontra Arsenal u f’log[ba li intemmet 5-1 fauvr l-Ingli]i, Eduardo skurja l-gowl tal-bandiera g[attim mill-Ukrajna u kien hawnekk meta l-grawnd kollu ta applaws lill-player mill-Kroazja li fit-tliet snin li dam jilg[ab ma’ Arsenal kellu jirkupra minn injury li kwa]i temmitlu l-karriera. Fl-2012 Zlatan Ibrahimovic [alla lil Milan u ing[aqad ma’ PSG u minn dakinhar ‘l hawn stabbilixxa ru[u b[ala wie[ed mill-aqwa players tat-tim b’numru kbir ta’ gowls u wirjiet mill-aqwa. Timijiet li ]gur jafu x’isarraf Ibrahimovic huma dawk ta’ Anderlecht u Brest. F’Ottubru ta’ sena ilu l-attakkant }vedi] skurja erba’ gowls f’log[ba mill-fa]i tal-gruppi ta/Champions League kontra t-tim Bel;jan u l-pubbliku infexx f’/ap/ip fil-konfront ta’ dan ilplayer li re;a’ kiseb l-istess trattament ;img[a wara f’log[ba fit-tazza domestika ta’ Franza
kontra Brest. Din id-darba Ibrahimovic skurja tliet gowls, wie[ed isba[ mill-ie[or biex paxxa lil 500 partitarji li kien hemm pre]enti fi grawnd ]g[ir. Meta wie[ed isemmi players ta’ talent li kisbu anke rispett mil-partitarji ma jistax jinsa lillplayer le;;endarju tal-Bra]il, Edson Arantes do Nascimento, mag[ruf b[ala Pele. Kienu mijiet ta’ drabi li dan il-player, li hu meqjus b[ala l-aqwa li qatt kien hawn fl-istorja tal-futbol, li [alla lil-avversarji impressjonati bittalent tieg[u. I]da mument li jibqa’ msemmi g[alih Pele hu meta fil-5 ta’ Marzu tal-1961 skurja gowl talistampi kontra Fluminense. Dakinhar Santos reb[u 3-1 kontra Fluminense u l-gowl li skurja Pele baqa` deskritt b[ala l-aqwa gowl li qatt ;ie skurjat filgrawnd tal-Maracana, il-grawnd li ironikament din is-sena se tintlag[ab il-finali tat-Tazza tadDinja. G[all-Bra]iljani dan kien ‘gol de placa’, espressjoni li tfisser li dan kien gowl li [aqqu plakka komemorattiva. Filmati ta’ dan il-gowl m’hemm’x i]da min ra dik ilpartita u l-players li lag[bu fiha jg[idu li Pele qabe] sitt players, inklu] il-goalkeeper u tefa’ f’lasta vojta. {afna jg[idu li tant kemm damu /-/elebrazzjonijiet wara dan il-gowl li l-log[ba kellha tieqaf g[al [ames minuti.
05-11-08> Il-captain ta’ Juventus, Del Piero (xellug) ;ab fix-xejn lil Cannavaro (lemin) u s[abu meta skurja ]ew; gowls kontra Real Madrid fil-Bernabeu.
19-11-05> Ronaldinho impressjona lil kul[add fil-Bernabeu b’wirja kontra r-rivali Real Madrid.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a, 21 ta’ Marzu, 2014
30
SPORT
KUMMENTI WARA L-PARTITI TA?-CHAMPIONS LEAGUE
Kellna nirb[u biex nag[tu xi [a;a lura lill-partitarji “Ir-reazzjoni li wettqu l-players wara t-telfa kontra Liverpool kienet wa[da mill-aqwa. Kellna nirb[u biex nag[tu lura xi [a;a lill-partitarji li baqg[u jag[tuna lappo;;, anke jekk l-affarijiet dan l-ista;un ma tantx marru tajjeb.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-manager ta’ Machester United David Moyes wara li rRed Devils reb[u 3-0 fit-tieni leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/Champions League kontra Olympiakos. Man Utd kienu tilfu l-ewwel leg 2-0 fil-Gre/ja u kellhom b]onn xi [a;a spe/jali biex jeliminaw lit-tim Grieg li fit-12-il darba li lag[ab fl-Ingilterra dejjem [are; fuq in-na[a telliefa. Leroj tas-serata kien l-attakkant Robin Van Persie li skurja t-tliet gowls. Player ie[or li spikka fisserata f’Old Trafford kien il-veteran Ryan Giggs. “Nhar it-Tnejn fil-g[odu wara t-telfa kontra Liverpool tlabt lillplayers biex jag[mlu dak kollu possibbli biex mhux biss jisfurzaw il-log[ba g[al [in barrani imma biex nirb[u 3-0 biex nag[tu lura xi [a;a lill-partaitrji li tant kienu pa/enzju]i mag[an f’dan l-ista;un. Bla dubju kien
[aqna nirb[u. La darba g[addejna rridu nibqg[u navanzaw, anke jekk nafu li se tkun diffi/li g[ax is-seba’ timijiet li fadal kollha huma timiet tal-og[la livell,” qal Moyes. Dwar Ryan Giggs Moyes qal li kull meta jarah fl-azzjoni dejjem jibqa’ impressjonat bil-mod li bih imexxi lit-tim. Moyes temm billi tkellem ukoll dwar l-ispekulazzjonijiet li kien hemm tul dan l-a[[ar jiem fejn [afna sostnew li membri talbord ta’ Man Utd bdew jiddiskutu l-futur tal-manager min[abba r-ri]ultati negattivi li beda jiksb il-klabb. “Jien mhux qed in[ossni ta[t pressjoni. Naf li g[andi bi//a xog[ol iebsa biex inmexxi lil dan il-klabb, g[alkemm nammeti li meta [adt post Alex Ferguson [sibt li kienet se tkun aktar fa/li. Jekk ittim jilg[ab kif kapa/i jilg[ab ma narax g[alfejn m’g[andniex nittamaw li nirb[u din it-tazza.” Minn na[a tieg[u l-kow/ ta’ Olympiakos Michel qal li meta wie[ed ia[res lejn ir-ri]ultat ja[seb li Utd iddominaw millbidu sal-a[[ar imma dan ma kienx il-ka] u qal li l-goalkeeper ta’ Man Utd David de Gea, f’xi
[inijiet g[amel saves kbar u ]amm lill-Ingli]i fil-log[ba. ‘Kien [aqqna ng[addu’ Minkejja li tilfu 2-1 f’darhom kontra Zenit St Petersburg, ilkow/ ta’ Borussia Dortmund Jurgen Klopp qal li t-tim tieg[u kien [aqqu jg[addi g[all-fa]i li jmiss. Dortmund kienu reb[u 4-2 fir-Russja u bit-telfa ta’ 2-1 f’darhom g[addew b’aggregate ta’ 5-4. “Lag[bna kontra tim li kapa/i jikkaw]a problemi lil kul[add. Nammetti li fil-bidu batejn xi ftit u ma u]ajniex l-esperjenza li g[andna f’din il-kompetizzjoni. Wara li qlajna l-ewwel gowl il-
players kienu ftit nervu]i imma meta ;ibna d-draw konna aktar komdi. Minkejja t-telfa, xorta kien [aqqna ng[addu g[ax ilplayers lag[bu bi grinta kbira fi]]ew; legs. Issa jmissna nilag[bu mal-aqwa tal-Ewropa,” qal Klopp. Sergei Semak, il-kow/ temporanju ta’ Zenit li hu mistenni j/edi postu g[al Andres Villas Boas qal li d-dispja/ir tieg[u kien li fl-ewwel leg fir-Russja lplayers tilfu l-kon/entrazzjoni u pattew qares g[alih fit-tieni leg.
CHAMPIONS LEAGUE
Illum jittellg[u l-poloz tal-Kwarti tal-Finali Illum fil-belt ta’ Nyon flI]vizzera, fl-12pm se jittellg[u lpoloz tal-Kwarti tal-Finali ta/Champions League. L-ewwel legs ta’ din il-fa]i se jintlag[bu fl-1 u fit-2 ta’ April filwaqt li t-tieni legs se jintlag[bu fit-8 u fid-9 ta’ April. F’din il-fa]i timijiet millistess pajji] jistg[u jilag[bu kontra xulxin u dan ifisser li jista’ jkun hemm ripetizzjoni tal-finali ta’ sta;un ilu bejn Bayern Munich u Borussia Dortmund. Barra minn hekk ir-rivali Barcelona u Real Madrid jistg[u jiltaqg[u xulxin. Jista’ jag[ti l-ka] ukoll li fil-K-F ikun hemm derby Madrilen bejn Atletico u Real. Fil-11 ta’ April jittellg[u l-poloz tas-semi finali. Il-finali se ssir fil-grawnd ta’ Benfica fl-24 ta’ Mejju. It-tmien timijiet li se jilag[bu fil-kwarti tal-finali huma Manchester United (Ingilterra), Real Madrid (Spanja), PSG (Franza), Chelsea (Ingilterra), Borussia Dortmund (:ermanja), Atletico Madrid (Spanja), Barcelona (Spanja) u l-holders Bayern Munich (:ermanja).
Mit-tmien timijiet li fadal luniku ]ew; timijiet li qatt ma reb[u din il-kompetizzjoni huma PSG u Atletico Madrid. Real Madrid reb[u din it-tazza disa’ darbiet u mit-timijiet li fadal jilag[bu huma l-aktar tim li qatt
reba[ din il-kompetizzjoni. Bayern Munich reb[u din ittazza [ames darbiet, darba aktar minn Barcelona. Man Utd reb[u din it-tazza tliet darbiet filwaqt li Chelsea u Borussia Dortmund reb[uha darba.
David Moyes kien ferm sodisfatt wara li Man Utd eliminaw lil Olympiakos
TENNIS
Murray jinfired minn mal-kow/ Lendl I/-champion ta’ Wimbledon Andy Murray u l-kow/ tieg[u Ivan Lendl, bi ftehim bejniethom, temmew ir-relazzjoni li kienet ilha sentejn. Ta[t ittmexxija ta’ Lendl, fl-2012 Murray kien reba[ l-ewwel Grand Slam fil-karriera tieg[u meta reba[ l-Open tal-Istati Uniti, medalja tad-deheb waqt l-
Olimpjadi ta’ Londra u l-Open ta’ Wimbledon ta’ sena ilu. Fl-ewwel kummenti li ta t-tennista Brittanniku Murray irringrazzja lil Lendl u qal li tg[allem [afna ming[andu. Minn na[a tieg[u Lendl fa[[ar lil Murray u qal li kien ta privile;; li mexxa lil tennista tal-kalibru ta’ Murray.
FUTBOL
}ew; partiti ta’ [biberija g[at-tim nazzjonali Malti It-tim nazzjonali Malti se jilg[ab ]ew; partiti ta’ [biberija kontra :ibilta` u l-Islovakkja. IlMaltin se jilag[bu dawn il-partiti bi t[ejjija g[all-partiti tarrawnd ta’ kwalifikazzjoni g[allEuro 2016. Fis-6 ta’ :unju l-Maltin se jilag[bu kontra :ibilta u fl-4 ta’ Settembru tilg[ab kontra lIslovakkja. Fi]-]ew; partiti li huma l-Maltin se jkunu qed jilag[bu barra minn darhom. Ri/entament it-tim Malti lag[ab partita o[ra ta’ [biberija kontra l-Albanija, log[ba li spi//at 2-0 favur l-Albanija. Malta tinsab fi Grupp { firrawnd ta’ kwalifikazzjoni g[allEuro 2016 fejn sa taffronta lKroazja, n-Norve;ja, l-Italja, lAzerbaijan u l-Bulgarija. Il-log[ba bejn Malta u :ibilta` se tkun l-ewwel wa[da fl-istorja
bejn dawn i]-]ew; timijiet filwaqt li l-konfront kontra lIslovakkja se jkun is-sitt wie[ed fl-istorja. L-FA ta’ :ibilta` ilha te]isti sa mill-1895 u hi wa[da mill-eqdem Asso/jazzjonijiet fid-dinja imma ironikament kien biss sena ilu meta dan il-pajji] sar jifforma parti mill-UEFA. F’Novembru li g[adda :ibilta` lag[bu l-ewwel log[ba tag[hom b[ala pajji] ta[t il-kappa talUEFA kontra l-Islovakkja u spi//aw fi draw ta’ 0-0. Fi Frar tilfu 4-1 kontra l-Faroe Islands u 2-0 kontra l-Estonja. Intant, mill-[ames darbiet li Malta lag[bet kontra lIslovakkja tilfet erba’ darbiet u spi//at fi draw darba. L-a[[ar darba li dawn it-tnejn lag[bu kontra xulxin kien f’Awwissu tal-2006 dakinhar l-Islovakkja reb[et 3-0.
www.maltarightnow.com
Il-:img[a 21 ta’ Marzu, 2014
32
LOKALI
L-ekonomija mhix to[loq xog[ol bi]]ejjed g[al dawk li jridu ja[dmu. U l-impjiegi li qed jin[olqu huma impjiegi b’pagi baxxi li nofshom qed jo[duhom [addiema li qed ji;u Malta mill-Bulgarija u r-Rumanija, l-ifqar ]ew; pajji]i fl-UE fejn il-paga minima hi anqas minn 200 ewro fix-xahar. Il-kju ta’ nies wara l-Uffi//ju tal-Korporazzjoni tax-Xog[ol u Ta[ri; (ETC) fil-Belt, u li jsegwi wkoll dak li qed ji;ri fiz-zona tal-Kottonera, juri /ar is-sitwazzjoni reali tax-xog[ol f’pajji]na, bil-qg[ad kemm ilu l-Gvern ta’ Muscat dejjem ji]died u issa qed javvi/ina t-8,000 persuna jfittxu x-xog[ol.
Mistenni jirri]enja s-Sindku Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar Fil-jiem li ;ejjin mistennija tit[abbar ir-ri]enja tas-Sindku Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar, Mario Salerno. IN-NAZZJON hu infurmat li Mario Salerno, li ilu jmexxi lKunsill ta’ San Pawl g[al sentejn xejn nieqsa mill-kontroversja, ilu ja[seb biex jie[u din idde/i]joni u mistenni li jwassalha lill-kollegi tieg[u fil-jiem li ;ejjin. Fil-minuti tal-laqg[a li saret fl-24 ta’ Jannar li g[adda, isSindku Laburista ta indikazzjoni ta’ dan, meta qal li wara 15-il sena fil-Kunsilli Lokali, peress li qabel kien ukoll Sindku ta’ {al
Kirkop, jixtieq jara lil xi [add aktar ]ag[]ug[ biex f’din ille;i]latura jakkwista esperjenza ;dida b[ala Sindku. Dan il-;urnal hu infurmat li din ir-ri]enja, issa li l-minuti ;ew approvati fl-a[[ar laqg[a tal-Kunsill, hi wa[da imminenti, tant li mhux qed ji;i esklu] li Salerno jirri]enja minn Sindku fil-laqg[a tas-Sindki li hi skedata g[al g[ada. S’issa, mhux mag[ruf jekk Salerno hux se jirri]enja g[alkollox mill-Kunsill ta’ San Pawl jew mill-kariga ta’ Sindku biss, g[alkemm is-sorsi li tkellmu ma’ dan il-;urnal indikaw li
wisq probabbli, Salerno jibqa’ kunsillier. Pre]entement, il-kariga ta’ Vi/i Sindku hi okkupata minn Alex Bezzina, li i]da, min[abba ra;unijiet personali, falla numru ta’ laqg[at fl-a[[ar xhur, u g[alhekk ma jidhirx li hu interessat fil-kariga. G[alhekk, l-attenzjoni kollha ddur fuq il-Kunsillier Laburista Raymond Tabone, li ilu Kunsillier g[al numru ta’ snin, i]da qatt ma kien Sindku. Is-sorsi ta’ IN-NAZZJON qalu li meta fl-a[[ar elezzjoni, Mario Salerno, li mhux minn San Pawl il-Ba[ar, la[aq Sindku, Raymond
Tabone xejn ma [adha tajjeb, tant li mill-ewwel laqg[a tal-Kunsill, deher /ar li je]isti di]gwid bejn Tabone u Salerno. Raymond Tabone hu vi/in [afna tat-tmexxija tal-Partit Laburista, tant li f’Awwissu li g[adda kien wie[ed minn dawk il-kunsillieri li vvutaw biex kunsillier ie[or tal-Partit Laburista jie[u tender mill-istess Kunsill. Dan l-episodju kien wassal biex l-istess kunsillier, ji;ifieri Jason Camilleri, jirri]enja mill-Kunsilli Lokali. B’hekk, ir-ri]enja ta’ Mario Salerno mistennija tkun it-tielet ri]enja g[all-Partit Laburista fil-
Kunsill ta’ San Pawl il-Ba[ar. Fis-sentejn li g[addew, minbarra Jason Camilleri li [a tender millKunsill, irri]enja wkoll Carmel Hili. Issa, ma’ dawn, mistenni jing[aqad is-Sindku Mario Salerno.
media•link COMMUNICATIONS