Nru 13,708
Il-{amis, 3 ta‘ April, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Turkija
Il-PL g[andu jieqaf jabbu]a u jie[u vanta;; minn propjetà pubblika Il-PN ippre]enta diversi proposti dwar il-finanzjament talpartiti u jinsisti li l-Gvern Laburista g[andu jieqaf jabbu]a minn propjetà pubblika u millispekulazzjoni tal-Australia Hall, propjeta o[ra u anki art kbira f’Saint Andrew’s. Dettalji dwar il-po]izzjoni talPN ing[ataw f’konferenza tala[barijiet mill-Vi/i-Kap tal-PN g[all-{idma tal-PN Beppe Fenech Adami, mis-Segretarju :enerali tal-PN Chris Said u mill-President tal-Kunsill :enerali tal-PN Paula Mifsud Bonnici. Beppe Fenech Adami spjega kif minkejja li l-pajji] m’g[andux li;i tal-finanzjament tal-partiti, il-Partit Laburista hu partit finanzjat mill-istat g[allfatt li g[andu numru kbir ta’ propjeta tal-gvern li [a u g[adu ju]a b[ala ka]ini b’kera redikola, g[adu jokkupa porpjetà li kienet rekwi]izzjonata mill-privat u qed iwettaq spekulazzjoni ta’ 10,200 metru kwadru ta’ art f’Saint Andrew’s.
Illegali li Twitter ji;i mblukkat
Il-Qorti Kostituzzjonali fit-Turkija ddikjarat li kien illegali li l-Gvern jimblukka s-sit eletroniku ta’ Twitter u ordna biex jitne[[a kull imblokk fuq l-Internet g[alih. Il-Prim Ministru Tork Tayyip Erdogan ix-xahar li g[adda kien stqarr li kien se jelimina s-servizz ta’ Twitter mill-pajji]. Futbol
Vanta;; tajjeb
Il-valur ta’ Australia Hall biss, li tinsab f’idejn il-Partit Laburista, ila[[aq l-10 miljun ewro
Din l-art biss g[andha valur ta’ madwar 10 miljun ewro, sostna Beppe Fenech Adami li qal li prattikament il-PL m’g[andux b]onn li;i talfinanzjament tal-partiti g[aliex hu di;à qed igawdi minn prop-
jetà tal-Gvern. Din hi diskriminazzjoni kontra l-PN, sostna lVici-Kap Nazzjonalista, li sostna li tul is-snin din il-propjeta ma setg[etx tittie[ed lura g[aliex il-PL g[amel il-kuntratti b’mod li ma jin[allux.
Jirri]ulta li w[ud millka]ini li l-PL qed jokkupa u li [a ming[and il-Gvern g[andhom kirjiet redikoli. g[al pa;na 3
Real Madrid u PSG jiksbu reb[iet importanti kontra Borussia Dortmund u Chelsea fl-ewwel leg tal-Kwarti tal-Finali ta/-Champions League u fit-tieni leg jibdew favoriti li jg[addu g[all-fa]i li jmiss. Ara pa;na 30
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
2
LOKALI
Il-Prim Ministru Joseph Muscat jindirizza konferenza tal-a[barijiet wara li ntemmet i/-/erimonja tal-;urament tal-[atra tal-Ministri u s-Segretarji Parlamentari l-;odda
Jie[du l-;urament il-Ministri u Segretarji Parlamentari ;odda Il-Ministri ;odda Edward Zammit Lewis, Owen Bonnici u Michael Farrugia u s-Segretarji Parlamentari Michael Falzon, Chris Agius, Justyne Caruana u Chris Fearne kmieni l-Erbg[a filg[odu [adu l-;urament tal[atra tag[hom fil-Palazz Presidenzjali fil-Belt Valletta – /erimonja li se[[et ftit sig[at biss wara li t-Tlieta filg[axija lParlament approva b’vot unanimu l-[atra ta’ Marie Louise Coleiro Preca b[ala d-disa’ President ta’ Malta. Seduta li kienet l-a[[ar wa[da g[al Coleiro Preca u li matulha ndirizzat il-Parlament g[all-a[[ar darba b[ala deputat. Minbarra dawn id-deputati, irreshuffle fil-Kabinett ta’ Muscat, sena biss wara li l-Partit Laburista tela’ fil-Gvern, kien jinkludi wkoll tibdil fil-portafoll tasSegretarju Parlamentari José Herrera u tal-Ministru Konrad Mizzi u responsabbilta’ ;dida li ng[ata Carmelo Abela. Dawn pero’ ma kellhomx g[alfejn jie[du l-gurament. F’konferenza tal-a[barijiet e]att wara l-;urament, il-Prim Ministru qal li din ir-reshuffle kellha ssir bilfors min[abba li Marie Louise Coleiro Preca se tin[atar President waqt li Karmenu Vella ;ie propost b[ala Kummissarju Ewropew.
Imma ma qalx li t-tibdil filkabinett kien sfurzat minn ]ew; ri]enji – ta’ Ministru u Segretarju Parlamentari. Tant li Muscat evita li jwie;eb mistoqsijiet jekk i[ossx li l-poplu kellu dritt ikun jaf li ]ew; rappre]entanti tieg[u, Godfrey Farrugia u Franco Mercieca kienu se j[allu l-kabinett. Minflok, tkellem dwar iddiskussjonijiet li kellu ma]-]ew; deputati.
Muscat ma qalx li t-tibdil fil-kabinett kien sfurzat minn ]ew; ri]enji Mistoqsi dwar id-dikjarazzjonijiet ta’ Marlene Farrugia, issie[ba tal-eks Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia, Muscat qal li jaf x’karattru g[andha u japprezzaha ta’ li hi. Muscat irringrazzja kemm lil Godfrey Farrugia u lil Karmenu Vella g[as-servizz tag[hom tul la[[ar sena, kif ukoll lil Marie Louise Coleiro Preca, li se tie[u l;urament tal-[atra b[ala Kap tal-Istat nhar il-;img[a.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
3
LOKALI
Il-PN jippre]enta proposti dwar il-finanzjament tal-partiti minn pa;na 1
Fost dawn hemm il-ka]in Laburista tar-Rabat li hu mikri 44/ kuljum, il-ka]in Laburista tal-Floriana li hu mikri 54/ kuljum, il-ka]in Laburista talImsida li hu mikri 91/ kuljum u l-ka]in Laburista ta’ {al G[axaq li hu mikri 53/ kuljum. Flimkien ma’ dawn u ka]ini o[ra, il-PL qed jokkupa propjeta li kienet rekwi]izzjonata ming[and il-privat fosthom ilka]ini Laburisti tan-Naxxar, ta’ Santa Venera, ta’ Ra[al ;did, tal-Kalkara u ta’ San :iljan. Min-na[a l-o[ra jirri]ulta li lPN g[andu biss ]ew; propjeta li hu jikri ming[and il-Gvern, li huma l-ka]in ta’ Ta’Xbiex u ta’ Santa Lu/ija. F’dawn il-ka]ini lPN reba[ id-dritt li ju]a l-propjeta wara pro/ess ta’ offerti u wara li rri]ulta li lofferta tal-PN kienet l-a[jar wa[da. Dwar il-proposti tal-PN g[allwhite paper tal-finanzjament talpartiti tkellem is-Segretarju Generali Chris Said li spjega kif il-proposti tal-PN jitrattaw irregolamentazzjoni u r-re;istrazzjoni tal-partiti, ir-rekwi]iti talikkontjar, id-dixxiplina talmembri tal-partiti, ix-xoljiment tal-partiti, il-kontroll tad-donazzjonijiet u l-infieq tal-partiti u lkandidati g[all-elezzjonijiet ;enerali. Fil-proposti tieghu l-PN qed jipproponi diversi bidliet millpo]izzjoni espressa fil-white paper imnedija mill-Gvern fosthom li l-massimu ta’ donazzjonijiet mill-istess donatur
g[andu jkun ta’ 25,000 ewro u mhux 50,000 ewro. Il-PN qed jipproponi wkoll li partit politiku jista’ jkun xolt mill-qorti jekk fl-operat tieg[u jxerred politika li tista’ twassal g[al xenofobija, homofobija u razzi]mu jew it-twettieq ta’ reati kirminali. Bidliet o[ra proposti mill-PN huma li l-infieq ta’ kandidat f’elezzjoni ;enerali jitni]]el minn 50,000 ewro proposti filwhite paper g[al 15,000 ewro g[al kull disrett li l-kandidat jikkontesta. Proposta ba]ika tal-PN hi li lkotba tal-partiti g[andhom ji;u sottomessi lil Kummissarju g[all-Istandards Politi/i li g[andu jkun ma[tur b’]ew; terzi tal-Parlament. Il-PN qed jipproponi d-donazzjonijiet ta’ 1,000 ewro f’sena g[andhom jibqg[u anonimi waqt li donazzjonijiet bejn 1,001 ewro u 10,000 ewro fis-sena g[andhom ji;u re;istrati bl-isem u dettalji o[ra fil-kotba tal-partit. Donazzjonijiet sa 25,000 ewro mill-istess donatur g[andhom ji;u re;istrati mal-Kummissarju tal-Istandards. L-ammont li kandidat g[all-Parlament Ewropew g[andu jonfoq g[andu jitni]]el minn 50,000 ewro propost filwhite paper g[al 35,000 ewro. Chris Said tkellem ukoll dwar aspetti li ma titkellimx fuqhom il-white paper fosthom self millpariti mninn individwi. Il-PN qed jipprroponi li self ta’ bejn l10,000 ewro u l-25,000 ewro li jsir lil partit politiku minn terza persuna li mhix bank jew istituz-
Beppe Fenech Adami qal li prattikament il-PL m’g[andux b]onn li;i tal-finanzjament tal-partiti g[aliex hu di;à qed igawdi minn propjetà tal-Gvern
zjoni finanzjarja re;istrata g[andhom ji;u re;istrati bl-isem u d-dettalji fil-kotba tal-partit u jistg[u ji;u spezzjonati millKummissarju appuntat filwaqt li self ta’ iktar minn 25,000 ewro g[andu wkoll ikun re;istrat biddettalji kollha. Dan filwaqt li self ta’ iktar minn 500,000 ewro minn terzi persuni g[andu jkun illegali. IlPN qed jipproponi wkoll li jkun hemm capping kemm partiti politi/i jistg[u jonfqu fl-elezzjonijiet u li g[andu jkun permess li partiti jkollhom ishma f’kumpaniji kummer/jali.
Ka]ini politi/i li ng[ataw mill-Gvern lill-Partit Laburista g[andhom kirjiet redikoli
Il-President tal-Kunsill :enerali tal-PN Paula Mifsud Bonnici tkellmet dwar ilprin/ipji li jaqbel mag[hom ilPN fil-kuntest ta’ li;i dwar ilfinanzjament tal-partiti politi/i u qalet li fil-le;islatura li g[addiet il-PN fil-Gvern kien di;a’ lesta abbozz ta’ li;i li jirregola
l-finanzjament tal-partiti politi/i. Mifsud Bonnici qalet li l-ebda li;i dwar il-finazjament talpartit m’g[andha xxekkel inutilment l-operat tal-partiti politi/i f’demokrazija b’mod partikolari partit li jkun fl-Oppo]izzjoni jew partit politiku li ma jkunx rappre]entat fil-parlament.
Il-PN jilmenta dwar Sospi] [addiem ie[or propoganda fuq TVM tal-Enemalta b’rabta Il Partit Nazzjonalista g[amel minn dawn il produzzjonijiet ]ew; ilmenti separati lill Public titkellem dwar li;i li lanqas biss mal-iskandlu ta’ tbag[bis Broadcasting Services u lill g[adha da[let fis se[[ Awtorità tax Xandir g[al ]bilan/ Il PN lmenta mal Editur tal tal-ismart meters li n[oloq permezz ta serje ta Public Broadcasting Services -
-
-
-
-
-
-
’
’
produzzjonijiet ta’ propoganda politika li ;ew ma[ru;a millUffi//ju tal-Prim Ministru u mxandra b’mod kontinwu fuq listazzjon nazzjonali, TVM. Dawn il-produzzjonijiet bittema “Issa Nista’”, huma mi]g[uda b’retorika politika tal-g[a]la tal-Gvern Laburista u bl-ebda mod ma jistg[u jitqiesu b[ala produzzjonijiet ta’ natura informattiva. Il-produzzjonijiet huma dwar su;;etti li dwarhom f’pajji]na kien hawn u g[ad hawn kontrversja politika. Sa[ansitra wa[da
. -
-
Reno Bugeja talli g[a]el li jxandar dawn il-produzzjonijiet minkejja li jo[olqu ]bilan/ politiku /ar fuq l-istazzjon nazzjonali. Il-Partit Nazzjonalista lmenta wkoll ma/-Chairman tal-Awtorità tax-Xandir Anthony J. Tabone talli ma a;ixxiex u ma [a l-ebda passi fil-konfront tal-istazzjon nazzjonali TVM talli [oloq ]bilan/ u dan minkejja li l-istess Awtorità tax-Xandir g[andha rresponsabbiltà u l-poteri kollha me[tie;a sabiex ti]gura bilan/ fix-xandir.
Il-Korporazzjoni Enemalta [abbret li impjegat ie[or ;ie sospiz b’rabta mal-ka] tattbag[bis ta’ smart meters sabiex b’hekk s’issa huma tnax l-impjegati tal-Enemalta li sfaw sospi]i b’rabta ma’ dan il-ka]. Din l-a[bar ti;i wara li tTlieta fil-qorti ;ew mressqa ]ew; impjegati o[ra talEnemalta b’rabta ma’ dan ilka] sabiex b’hekk issa huma sitta l-impjegati tal-Enemalta mressqa l-Qorti b’rabta
S’issa huma tnax l-impjegati tal-Enemalta li sfaw sospi]i u nofshom tressqu l-Qorti ma’ dan il-ka]. Fi stqarrija l-Enemalta qalet li l-klijenti tag[ha g[andhom sa nhar it-Tnejn li ;ej sabiex jag[tu informazzjoni dwar lirregolarità filwaqt li j[allsu d-dawl misruq u l-penali u b’hekk jevitaw konsegwenzi aktar gravi.
L-Enemalta temmet l-istqarrija tag[ha billi tis[aqq li se tu]a l-mezzi kollha disponibbli biex jittie[du lpassi kollha me[tie;a kontra dawk li jag[]lu li ma jirrapurtawx l-irregolaritajiet tag[hom volontarjament.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
4
LOKALI
Mhux [ati li kellu d-droga mhux g[all-u]u tieg[u Christian Attard ta’ 26 sena mill-Floriana ma nstabx [ati li fit-28 ta’ Settembru tal-2008 kellu fil-pusses tieg[u d-droga kokaina, liema droga rri]ultat li ma kinietx g[al u]u personali tieg[u. Il-Qorti qalet li lProsekuzzjoni ma rnexxilhiex tipprova l-ka] tag[ha u dan g[al diversi ra;unijniet. Il-Ma;istrat Natasha Galea Sciberras qalet li kif qalet iddifi]a, meta ttie[det l-istqarrija ta’ Attard, huwa ma kienx familjari ma’ ambjent ta’ interrogatorju qabel dak inhar, u g[alhekk l-istqarrija tieg[u g[andha ti;i skartata. Il-Kuntistabbli Raymond Debono qal li fit-28 ta’ Settembru tal-2008, waqt avveniment mu]ikali li sar filFloriana, hu u l-kollega tieg[u g[amlu tfittxija fuq Christian Attard, u waqt din it-tfittxija waqa’ pakkett mill-qalziet ta’
ta[t tieg[u. Jirri]ulta /ar anke mix-xhieda tal-Assistent Kummissarju Norbert Ciappara, li lunika ra;uni li huwa ;ie akku]at b’pusses mhux g[al u]u personali kien, g[ax bilbi]a, Attard qal li d-droga ma kienitx tieg[u. Kien qal ukoll li ma kienitx g[alih, u minkejja li ftit wara qal li l-qartas kien tieg[u, kien tenna li qatt ma kien abbu]a mid-droga. Il-Qorti wara li rat il-kondotta tieg[u, li kienet wa[da nadifa, u l-eta’ ta’ meta wettaq ir-reat u li nstab qartas wie[ed fil-pusses tieg[u, ma sabitux [ati ta’ pusses mhux g[al u]u personal u [ati ta’ pusses sempli/i. Fid-dawl tal-kunsiderazzjoninjiet mag[mula, l-Qorti lliberatu bil-kundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sena. G[alih deheru l-Avukati Veronique Dalli u Dean Hili.
NIKET B’niket in[abbru il-mewt ta’
MARIA VELLA minn {al Balzan, li ;rat ilbierah 2 ta’ April fil-5>50 ta’ filg[odu fl-Isptar Mater Dei, fl-g[omor ta’ 79 sena. {alliet jibku t-telfa tag[ha lir-ra;el tag[ha Spiru, it-tfal Joe Gabriel, Therese u ]ewgha Carmelo Cassar, Noel u martu Josianne, Mary Grace u ]ewgha Alfred Micallef, neputijiet, qraba u [bieb. Il-funeral se jsir g[ada l-:img[a 4 ta’ April mill-Isptar Mater Dei, fit 8 ta’ filg[odu g[al knisja Maria Annunzjata ta’ {al Balzan fejn fir-8>30 issirilha quddiesa praesente catavere u wara d-difna fi/-/imiterju ta {al Balzan. Huwa mitlub li flok fjuri jintbag[tu g[otjiet ta’ karità lid-dar tal-Providenza. Il-familja tavza li ma tistax tilqa nies id-dar.
Il-katamaran tal-Virtu Ferries kienu mpenjati mhux [a]in fi]-]mien tal-kri]i Libjana
Virtu Ferries tg[id li g[andha tie[u €782,000 ming[and il-Gvern Amerikan L-Im[allef Mark Chetcuti [adha qatta’ bla [abel kontra lGvern Amerikan talli “ma rrispettax il-li;i” u peress li g[at-tielet darba f’temp ta’ xahar naqas li jattendi g[al seduta fil-Qorti. Il-kaw]a kienet saret millkumpanija Virtu Ferries Ltd, li kienet kriet katamaran lillGvern Amerikan lura fis-sena 2011 biex ji;u evakwati mijiet ta’ Amerikani minn Tripli waqt ir-revoluzzjoni Libjana. Dak i]-]mien kien ;ie iffirmat ftehim by dak li kien Ambaxxatur Amerikan g[al Malta, Douglas Kmiec –fejn kien stipulat li l-ambaxxata kellha t[allas 500,000 ewro g[all-kiri tal-katamaran u g[al sitt sieg[at biex jitg[abbew ilpassi;;ieri. F’ka] ta’ dewmien kien sar ftehim li l-Gvern Amerikna i[allas 20,000 ewro is-sieg[a.
Kif kienu se[[ew l-affarijiet il-katamaran kien dam, tort talawtoritajiet Libjani, u dan anke min[abba d-dewmien talpassi;;ieri li jaslu sa fuq ilkatamaran u fil-fatt it-temp ukoll beda jmur g[all-ag[ar. IlKatamaran kien [alla Tripli numru ta’ ;ranet wara bilpassi;;ieri jibqg[u jitg[abbew sa l-a[[ar minuta. Il-Gvern Amerikan sa issa [allas g[all-kiri tal-katamaran, i]da rrifjuta li j[allas g[all-perjoud itwal u li kien miftiehem dwar it-tag[bija, li tammonta g[al 782,000 ewro. Virtu Ferries kienet sfurzata biex tibda pro/eduri fil-Qorti wara attentati ta’ ftehim barra l-Qorti kienu fallew. L-uffi/jali tal-Gvern naqsu li jitilg[u l-Qorti g[all-ewwel ]ew; seduti, li saru fil-11 u fis26 ta’ Marzu. Il-Gvern Amerikan qed jargumenta li
skont il-Li;i Internazzjonali, stat g[andu ]mien sa 60 jum biex jirrispondi applikazzjoni ;uramentata. Il-li;i Maltija, i]da, tg[id li dawn g[andhom biss perjodu ta’ 20 ;urnata u mhux 60. L-Im[allef Chetcuti insista li “ jekk ka] jitpo;;a fuq il-lista tal-Qorti l-partijiet involuti g[andhom jattendu”. Qal li huwa qatt ma stenna li gvern demokratiku jimxi u ja;ixxi b’dan il-mod ta’ mist[ija. L-Im[allef qal li l-applikanti kienu lesti li jag[tu perjodu ta’ 60 jum biex il-Gvern Amerikan jirrispondi i]da insista li l-istess partijiet Amerikani g[andhom jattendu fil-Qorti. Issa l-Qorti tista tmexxi hi g[aliex il-ka] ippersista. Il-ka] ikompli fl-20 ta’ Mejju fejn issa ji;u ppre]entati l-provi minn na[a tal-Virtu Ferries.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
5
LOKALI
Nuqqas ta’ qbil bejn is-Sindku u l-Vi/i Sindku Laburisti fil-Qala Ikompli n-nuqqas ta’ qbil fost il-Kunsillieri Lokali Laburisti f’Kunsilli Lokali li g[andhom ma;;oranza Laburista. Wara diversi stejjer li [ar;u fil-bera[ minn [dan Kunsilli Lokali differenti, issa n-nuqqas ta’ qbil qed jo[ro; ukoll fil-lokalità tal-Qala, G[awdex. F’din il-lokalità, Clint Camilleri, is-Sindku u kandidat tal-Partit Laburista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, u lVi/i Sindku Paul Buttigieg mhux qed jaraw g[ajn m’g[ajn. U qed jaraw kif iwaqqfu l-ideat ta’ xulxin meta dawn jitressqu quddiem il-Kunsill Lokali. Fl-a[[ar ]viluppi, jidher li mi/?entru Nazzjonali, it-tmexxija Laburista qeg[da ]]omm g[al kollox mas-Sindku Laburista. Tant, li informazzjoni li g[andu In-Nazzjon tg[id li l-amministrazzjoni Laburista qed ta[dem bla heda biex il-Vi/i Sindku ma jit[alliex jo[ro; g[all-elezzjoni lokali li jmiss. Wara diversi sitwazzjonijiet li dwarhom is-Sindku u l-Vi/i Sindku Laburisti tal-Qala ma rawx g[ajn m’g[ajn, issa l-qieg[a kompliet tis[on b’de/i]joni li [a Camilleri dwar is-si;ar fil-Pjazza tar-ra[al. Dan hekk kif is-Sindku Laburista, qabel il-Festa ta’ San :u]epp fil-lokalità, idde/ieda li jibda xi xog[olijiet fil-Pjazza. Madankollu, issa li l-Festa g[addiet, ix-xog[ol waqaf g[al kollox. Residenti li tkellmu ma’ dan il;urnal qalu li s-Sindku beda x-xog[olijiet ta’ malajr, sempli/iment biex jag[ti x’jifhem li lKunsill taparsi qed jag[mel xi [a;a g[al-lokalità. Fost il-pjanijiet ori;inali talkandidat Laburista g[allParlament Ewropew f’dan ilpro;ett, kien hemm li jitne[[ew
is-si;ar mill-Pjazza. Dan minkejja li l-Pjazza, li tag[mel parti mill-propjetà tal-Knisja, taqa’ ta[t ir-responsabbiltà talKappillan tal-lokalità. Kelliem g[all-Parro//a li tkellem ma’ dan il-;urnal ikkonferma li s-si;ar saru bil-permess tal-Knisja filpropjetà tag[ha u [add m’g[andu d-dritt li jne[[ihom. I]da wara pressjoni li grupp ]g[ir ta’ residenti g[amlu fuq Camilleri, dan qed jara kif jag[mel biex tg[addi tieg[u. Anke dwar dan, is-Sindku Laburista qed ikollu ntoppi kbar mill-Vi/i Sindku sie[bu stess. Il-kwistjoni biex jitne[[ew issi;ar bdiet wara li l-grupp ]g[ir ta’ residenti talbu lis-Sindku biex jitne[[ew is-si;ar. Meta Camilleri spjegalhom li dan mhux possibbli, issu;;erilhom jibdew petizzjoni, li mbag[ad titressaq quddiem il-Gvern. Huma hekk qed jag[mlu, blisku]a li ti;i liberata l-Pjazza u li s-si;ar qed i;ibu l-mard. Madankollu, ir-residenti li filma;;oranza tag[hom ma jaqblux li s-si;ar jitne[[ew, tkellmu mag[na u qalu li g[alihom hu mportanti li s-si;ar jibqg[u g[ax dawn jag[mlu dell prezzju] g[all-bankijiet meta tkun ix-xemx qawwija. Barra minhekk, mhux talli ssi;ar ma j;ibux il-mard, i]da huma ta’ benefi//ju kbir g[assa[[a tan-nies. Dawn qeg[din ukoll isebb[u wa[da mill-isba[ u mill-aktar pjazez frekwentati fil-g]ira G[awdxija. Min-na[a tieg[u, il-Vi/i Sindku Laburista qed jopponi lpetizzjoni, b’sorsi li tkellmu mag[na qalu li min-na[a tieg[u baqa’ ma ffirmahhiex g[ax jixtieq jappo;;ja l-argument tal-ma;;oranza tar-residenti.
Simon Busuttil qal li r-relazzjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i huma e//ellenti, hawn komunità Torka ta’ daqs konsiderevoli li integrat sew fis-so/jetà Maltija u l-konnessjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i komplew jitjiebu
}jara ta’ kortesija mill-Ambaxxatri/i tat-Turkija lill-Kap tal-PN Il-Kap tal-Oppo]izzjoni u talPN Simon Busuttil esprima tt[assib tieg[u dwar is-sitwazzjoni fit-Turkija b’mod partikolari lg[eluq tas-siti Twitter u Youtube fl-a[[ar ;img[at. Simon Busuttil qal dan waqt ]jara ta’ kortesija li g[amlet ilbiera[ l-Ambaxxatri/i l-;dida tatTurkija g[al Malta Ayse Sezgin fid-Dar /entrali f’Tal-Pietà. Min-na[a tag[ha, l-Ambaxxatri/i qalet li kumpaniji kummer/jali g[andhom josservaw illi;ijiet tal-pajji] li ja[dmu fih u lg[eluq tas-siti internazzjonali Twitter u YouTube fit-Turkija
se[[ g[aliex naqsu milli josservaw il-li;ijiet. Fl-introduzzjoni tieg[u, Busuttil qal li r-relazzjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i huma e//ellenti, hawn komunità Torka ta’ daqs konsiderevoli li integrat sew fis-so/jetà Maltija u l-konnessjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i komplew jitjiebu. Hu kompla li l-PN jixtieq jara tTurkija b[ala Membru integrat b’mod s[i[ fl-Ewropa ladarba tissodisfa l-kriterji kollha. Simon Busuttil qal li l-PN minn dejjem appo;;ja l-kandidatura tatTurkija fl-UE u se jibqa’ jag[mel dan anke mill-Oppo]izzjoni.
Min-na[a tag[ha, l-Ambaxxatri/i Sezgin esprimiet it-tama li tkompli tissa[[a[ ir-relazzjoni bejn i]-]ew; pajji]i u l-[ames titjiriet fil-;img[a li bdiet t[addem il-linja nazzjonali Torka minn u lejn Malta se jg[inu biss[i[ biex jitjieb il-kummer/ u t-turi]mu bejn i]-]ew; pajji]i. Dwar is-s[ubija fl-UE, l-Ambaxxatri/i nnutat l-appo;; kontinwu li t-Turkija ng[atat minn Malta. Hi qalet li t-Turkija hi qawwa re;jonali fuq diversi livelli, inklu] dak ekonomiku, u l-integrazzjoni tat-Turkija fl-Ewropa tkun ta’ benefi//ju g[a]-]ew; na[at.
Il-;img[a d-die[la jintlaqg[u n-nomini g[all-kandidati tal-elezzjonijiet li se jsiru f’Mejju Il-Kummissjoni Elettorali [abbret li se tkun qed tilqa’ nnomini tal-kandidati g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew bejn it-Tlieta, 8 u l-{amis, 10 ta’ April. In-nomini se jintlaqghu f’Evans Building fil-Belt bejn id-9 a.m. u s-1 p.m. u bejn it-3 p.m. u s-7 p.m. Fl-istess jiem u [inijiet se jkunu
qed jintlaqg[u wkoll in-nomini tal-kandidati li se jikkontestaw lelezzjonijiet g[all-Kumitati Amministrattivi ta’ 16-il komunità madwar Malta u G[awdex, li wkoll se jsiru f’Mejju li ;ej. Minbarra f’Evans Building, dawn se jintlaqg[u wkoll fl-Uffi//ju talID Cards fir-Rabat G[awdex, fil-kaz tal-kandidati G[awdxin.
F’Malta l-elezzjonijiet talKumitati Amministrattivi se jsiru fi Fleur-de-Lys, Gwardaman;a, Paceville, il-Kappara, il-Madliena, Bubaqra, Tal-Virtù, {al Farru;, St Peter’s, is-Swatar, Burmarrad, il-Ba[rija u Ba[ar i/?ag[aq. F’G[awdex se jsiru fixXlendi, Marsalforn, u Santa Lu/ija.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
6
LOKALI
Fl-a[[ar sena fil-korp tal-Pulizija ing[ataw ammonti kbar ta’ transfers
430 Pulizija ing[ataw transfer f’sena Iktar minn 400 membru talKorp tal-Pulizija ing[ataw transfer fl-ewwel sena ta’ Gvern Laburista. Dan kien konfermat millMinistru tal-Intern u s-Sigurta’ Nazzjonali Manuel Mallia meta wie;eb mistoqsija parlamentari tad-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi waqt is-seduta parlamentari tat-Tlieta filg[axija.
In-numru pre/i] ta’ Pulizija li ng[ataw transfer hu ta’ 430. B’kollox, in-numru ta’ transfers li nghataw fid-Dipartimenti u entitajiet li jaqg[u ta[t iddekasteru tal-Ministru Manuel Mallia ila[[qu 625. It-tieni l-iktar entita’ li fiha ng[ataw transfers kienet lArmata b’76 transfer segwita mill-Uffi//ju tal-
Immani;;jar tal-Identità b’36 transfer. Kwa]i l-entitajiet kollha li jaqg[u ta[t ir-responsabbiltà talMinistru Manuel Mallia [ar;u transfers fl-a[[ar sena. Dawn jinkludu l-Facilità Korrettiva ta’ Kordin (10) , id-Dipartiment talProtezzjoni Civili (9), is-Sigurtà tal-Ajruport (2), id-Dipartiment tal-Probation u l-Parole (3), ir-
B’kollox, fid-dipartimenti li jaqg[u ta[t Manuel Mallia saru 625 transfer Re;istru tal-Artijiet u r-Re;istru Pubbliku (20), l-Uffi//ju talPassaporti (2), id-Dipartiment ta/-?ittadinanza (13), l-Uffi//ju
tad-Direttur ghad-Difi]a (10), id-Dipartiment tad-Detenzjoni (8) u l-Uffi//ju tal-Kummissarju g[ar-Refu;jati (1).
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
7
LOKALI
10,000 firma f’petizzjoni kontra l-li;i tal-Unjoni ?ivili Gordon-John Manche, li jmexxi l-kongregazzjoni River of Love Christian Fellowship ppre]enta petizzjoni lill-Membri Parlamentari kontra l-adozzjoni tat-tfal minn koppji tal-istess sess u l-li;i tal-Unjoni /ivili li se tippermetti dan. Pastor Manche qal li l-petizzjoni g[andha iktar minn 10,000 firma li n;abru f’inqas minn erba’ ;img[at u qal li hu fidu/ju] li jekk ikun hemm b]onn, jin;abru bi]]ejjed firem sabiex isir referendum abrogattiv. Gordon John Manche qal li ma titwemminx li f’pajji] fejn iktar minn 80% tal-popolazzjoni hi kontra l-adozzjoni, l-awtoritajiet jibqg[u g[addejjin. Din mhux demokrazija imma dittatura sottili. Hu esprima l-appo;; tieg[u g[ad-de/i]joni tal-President ta’ Malta George Abela li ma jiffirmax din il-li;i u qal li dan hu sinjal inkora;;anti. Fl-2011, Pastor Manche kien fi/-/entru ta’ kontroversja meta kien sostna li seta’ jikkonverti persuni omossesswali u jfejjaqhom mill-omossesswalità tag[hom. Dan kien qanqal ukoll protesta mill-komunità gay quddiem il-kwartieri ta’ River of Love f{a]-}ebbu;.
}ieda fit-turisti matul Frar In-numru ta’ turisti li ]aru Malta matul Frar kien ta’ 65,299, li hi ]ieda ta’ 6.3% fuq listess xahar tas-sena li g[addiet. ?ifri ma[ru;a mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) juru wkoll li n-numru ta’ ljieli li t-turisti qattg[u f’pajji]na matul Frar tela’ bi 3.8% u bejniethom nefqu 47 miljun ewro. }ieda ta’ 4.6% fuq Frar tal-2013. Ir-ri]ultati ta’ Frar ikomplu mar-ri]ultat po]ittiv f’Jannar tant li fl-ewwel xahrejn ta’ din is-sena, in-numru ta’ turisti li ;ew Malta kienu 134,824 li hi ]ieda ta’ 6.7% fuq l-ewwel xahrejn tas-sena li g[addiet. }idiet ukoll fin-numru ta’ ljieli li t-turisti qattg[u f’pajji]na (7.3%) u fin-nefqa li kienet ta’ madwar 103.2 miljun ewro li tfisser ]ieda ta’ 7.1% fuq Jannar u Frar tal-2013.
Min ju]a l-app jistg[u jkunu jafu informazzjoni dwar il-bajjiet madwar Malta, x’tip ta’ bram hemm f’dawn il-bajjiet u kemm hu r-riskju li l-bajja jkun fiha l-bram
Pro;ett ;did b’rabta mal-bram Permezz ta’ pro;ett ;did li j;ib l-isem ta’ Med-Jellyrisk, tniedew serje ta’ inizjattivi blg[an li jag[mlu l-esperjenza talg[awwiema, kemm lokali kif ukoll barranin, inqas stressanti. L-ambjentalista Alan Deidun [abbar li parti mill-pro;ett MedJellyrisk, li sar possibbli b’finanzjament mill-fondi talUnjoni Ewropea u b’kollaborazzjoni bejn l-Awtorità Maltija g[at-Turi]mu u l-Università ta’ Malta, inbniet l-app g[all-ismart phones bl-isem ta’ Jellyrisk u li permezz tag[ha dawk li ju]awha jistg[u jkunu jafu informazzjoni dwar il-bajjiet madwar Malta, x’tip ta’ bram hemm f’dawn ilbajjiet u kemm hu r-riskju li l-bajja jkun fiha l-bram. Biex din l-informazzjoni tkun possibbli u korretta, hemm b]onn li l-pubbliku jikkontribwixxi billi jirraporta ka]i ta’ bram fejn ikun qed jg[um. Din l-app, li se tkun tista’ titni]]el b’xejn fil-;img[at li
;ejjin, tibni fuq il-kampanja Spot the Jellyfish li issa ilha [ames snin tirrekordja t-tip ta’ bram li jkunu fl-ib[ra Maltin. Minbarra l-app, tnieda wkoll fuljett b’informazzjoni dettaljata dwar kif wie[ed jista’ jikkura gidma ta’ tipi differenti ta’ bram. Qed ti;i organizzata wkoll kompetizzjoni tal-fotografija, fejn dawk li jie[du sehem qed jintalbu jissottomettu ritratt ta’ brama, jew grupp ta’ bram skont il-kategorija. Minn dawn se jintag[]lu ]ew; rebbie[a, wie[ed jir/ievi smartphone u ie[or kamera tar-ritratti li tista’ tintu]a ta[t il-ba[ar. Ir-ritratti mhux rebbie[a se ji;u ppublikati f’pubblikazzjoni apposta. Alan Deidun [abbar ukoll li se jsir test ta’ xbieki kontra l-bram u g[addejja [idma biex jin[ar;u l-permessi kollha me[tie;a biex ti;i nstallata xibka minn dawn u jsir studju dwar l-impatt tag[ha. Fl-istess konferenza tal-a[bar-
Hemm b]onn li l-pubbliku jikkontribwixxi billi jirraporta ka]i ta’ bram fejn ikun qed jg[um ijiet, il-Kap E]ekuttiv tal-MTA Josef Formosa Gauci qal li hekk kif qed joqrob sta;un ie[or tal-g[awm, l-Awtorità trid li l-esperjenza tal-g[awwiema f’pajji]na tkun l-aqwa possibbli. Josef Formosa Gauci kompla li inizjattivi simili saru fi Spanja, l-Italja u t-Tune]ija, kompetituri diretti ta’ pajji]na fit-turi]mu u
fisser dan il-pro;ett “b[ala wie[ed utli u b]onnju] u g[alhekk,” qal, “l-Awtorità se tappo;;jah bis-s[i[.” Qal ukoll li informazzjoni fa/li u xjentifikament valida hi laqwa mezz kif wie[ed jindirizza l-fenomenu tal-bram li saru komuni fl-ib[ra tag[na kull sena.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
8
LOKALI
L-Airmalta b’titjiriet ;odda lejn il-belt Taljana ta’ Parma
Il-linja nazzjonali tal-ajru lAirmalta [abbret li mit-2 ta’ :unju ser tibda topera titjira ;dida, din id-darba lejn il-belt Taljana ta’ Parma li tinstab fit-tramuntana tal-pajji]. Dan t[abbar waqt konferenza stampa li saret f’Parma u li kienet indirizzata minn Edwin Caruana,
Mani;er tal-Airmalta g[all-Italja, u Simon Kemsky, Direttur g[allMarketing u l-Promozzjoni g[annofsinhar tal-Ewropa mill-Awtorita’ Maltija tat-Turizmu, l-MTA. It-titjiriet lejn l-ajruport Giuseppe Verdi f’Parma ser ikunu darbtejn fil;img[a, it-Tnejn u l-{amis. Edwin Caruana sa[aq li l-Airmalta kienet
qed tistenna li ser i;orr mal-11,000 passi;ier fuq din ir-rotta ;dida. Minn na[a tieg[u Simon Kemsky sostna li t-titjiriet bejn :unju u Ottubru ser jattiraw gruppi ta’ turisti kemm min-negozju kif ukoll tad-divertiment. Sa[aq li r-rotta sejra tappo;;a t-tkabbir tatturi]mu lejn Malta mill-Italja.
It-titjiriet lejn Parma mistennija jikkumplimentaw is-servizz m[abbar dan l-a[[ar lejn lAjruport ta’ Venezja Marco Polo. Il-prezzijiet tat-titjira lejn Parma ivvarjaw minn €110 g[al biljett bir-ritorn fil-klassi Economy g[al €424 g[al biljett bir-ritorn filklassi Club.
Id-de/i]joni li l-kanzunetta tal-anniversarji tkun bl-Ingli] kienet ]baljata Il-Kunsill Nazzjonali talIlsien Malti sostna li d-de/i]joni tal-Fondazzjoni /elebrazzjonijiet Nazzjonali, li tu]a l-kanzunetta bl-Ingli] Come Together talBeatles b[ala l-kanzunetta uffi/jali g[all-anniversarji li qed ni//elebraw din is-sena, kienet de/i]joni ]baljata g[all-a[[ar.
Okka]joni nazzjonali b[al din kienet titlob li ting[a]el kanzunetta xierqa bl-ilsien nazzjonali Fi stqarrija, l-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti qal li huwa ironiku li b[ala kanzunetta ma[suba biex ti//elebra nnazzjon sovran tag[na u biex tinstema f’diversi okka]jonijiet ta’ importanza u ta’ simboli]mu nazzjonali, l-Fondazzjoni kellha taqa’ g[al kanzunetta bi lsien ie[or. Fil-fatt, kien biss wara r-reazzjoni negattiva tal-pubbliku li dde/i]joni nbidlet u ntqal li lkanzunetta uffi/jali mhijiex Come Together i]da Celebration, mill-;did isimha bl-Ingli], ta’ awturi u kompo]ituri Maltin, u li din ilkanzunetta issa se tkun irrekordjata wkoll bil-Malta bl-isem /elebrazzjonijiet. Il-Kunsill Nazzjonali talIlsien Malti qal li okka]joni nazzjonali b[al din, li huma lanniversarji ta’ tmiem il-kolonizzazzjoni, l-Indipendenza, rRepubblika u d-d[ul ta’ Malta fl-UE, kienet titlob li ting[a]el kanzunetta xierqa bl-ilsien nazzjonali, imbag[ad, jekk ikun me[tie;, tinqaleb ukoll g[allIngli] jew g[al lingwi o[ra.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
9
LOKALI
Ter;a’ tifta[ l-iskema tal-iskreppjar
Numru ta’ NGOs qed ja[dmu id f’id biex jissiletu din il-problema li qed ti]died f’pajji]na
In-numru ta’ persuni bla saqaf fuq rashom qed dejjem ji]died Charles Muscat
Kull sena n-numru ta’ persuni bla saqaf fuq rashom qed ji]died u dan hekk kif l-g[aqda mhux governattiva (NGO) YMCA g[adha kif fet[et dar flImsida li fiha 30 sodda g[al nies bla saqaf fuq rashom u akkwistat ukoll tmien studio apartments fil-Belt li se jkunu allokati g[al tfal u ]g[a]ag[ ta[t it-18-il sena li wkoll m’g[andhomx saqaf fuq rashom. Dan [are; waqt l-iffirmar ta’ tliet Public Social Partnerships mill-Gvern ma tliet g[aqdiet mhux governattivi li ja[dmu fil-qasam so/jali. Din l-attivita` kienet fost l-a[[ar impenji ta’ Marie Louise Coleiro Preca b[ala il-Ministru g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali min[abba li l-biera[ stess irri]enjat mill-Parlament biex issa se tin[atar President ta’ Malta. Permezz ta’ dawn il-Public Social Partnerships, il-Gvern qed jg[in permezz ta’
pagamenti bil-quddiem, permezz ta’ inga;; ta’ social workers u bix-xiri ta’ care plans lil dawn l-NGO’s. Dawn huma il-Fondazzjoni Kenn u Tama li se tibda tmexxi Dar Emmaws f’G[awdex li se tag[ti kemm lil vittmi ta’ vjolenza domestika. IlFondazzjoni Nazzareth li g[andha tliet idjar fil-komunita` g[all-persuni b’di]abbiltà li fihom 29 resident u hemm ukoll il-YMCA li tag[ti kemm lil dawk bla saqaf fuq rashom. G[al ftehim dwar il-ftu[ ta’ Dar Emmaws li hu g[al tliet snin attenda l-Ministru g[al G[awdex, Anton Refalo kif ukoll Monsinjur Joe Vella Gauci u Dun Mikiel Xuereb, f’isem ilFondazzjoni Kenn u Tama. Din se tkun l-ewwel dar f’G[awdex li tilqa’ lil vittmi ta’ vjolenza domestika. Se jkunu impjegati 12-il carer u d-dar se tilqa’ sa 14-il adult u uliedhom ]g[ar. Wara kien iffirmat il-ftehim mal-Fondazzjoni Nazzareth li g[aliha attenda s-Segretarju
Parlamenari, Franco Mercieca, li b[al Ministru Marie Louise Coleiro Preca, dan ukoll kien wie[ed mill-a[[ar impenji tieg[u fil-kariga. F’isem ilFondazzjoni Nazzareth iffirma An;lu Zahra, Amministratur u President tal-Bord tad-Diretturi tal-Fondazzjoni. L-a[[ar ftehim, ukoll g[al tliet snin, kien iffirmat malYMCA li bih il-Gvern xtara 25 care plan g[all-persuni li spi//aw bla saqaf fuq rashom. Il-YMCA g[adha kif imxiet g[al dar ;dida fl-Imsida li fiha 30 sodda. B[alissa 15-il persuna qed jing[ataw kenn f’din id-dar. Jean Paul Mifsud, f’isem ilYMCA qal li din l-NGO akkwistat tmien studio apartments filBelt li se jkunu allokati g[al tfal u ]g[a]ag[ ta[t it-18-il sena. Hu qal li b[alissa 15-il persuna qed jing[ataw kemm millYMCA imma spjega li kull sena in-numru ta’ persuni bla saqaf fuq rashom qed dejjem ji]died.
Chairman u Kap E]ekuttiv ;did tal-ETC
L-ekonomista Clyde Caruana in[atar Chairman talKorporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri; (ETC) b’effett immedjat. F’dawn l-a[[ar xhur, Clyde Caruana introdu/a numru ta’
policies prin/ipali tal-Gvern permezz tal-inizjattivi Jobs+, fosthom {arsien tat-Tfal B’Xejn g[al :enituri li Ja[dmu, Making Work Play u lGaranzija ta]-}g[a]ag[. Philip Rizzo in[atar b[ala l-
Kap E]ekuttiv il-;did. Rizzo, li di;a’ kien membru fil-Bord tad-Diretturi tal-ETC, hu accountant professjonali b’karriera ta’ 40 sena b[ala konsulent fin-negozju fis-settur privat.
Wara s-success tal-iskema tat-tne[[ija ta’ vettura qadima g[al o[ra li t[ares lill-ambjent f’Jannar li g[adda, Transport Malta av]at li din l-iskema re;g[et ;iet allokata 200,000 ewro mill-Gvern. G[alhekk, l-Awtorita’ issa qed tilqa’ applikazzjonijiet g[all-Iskema ta’ G[oti ta’ G[ajnuna Finanzjarja fuq ixXiri ta’ Vetturi :odda li j[arsu ‘l Ambjent. Fi stqarrija t[abbar li dawn l-applikazzjonijiet se jkunu pro/essati fuq il-kriterju ta’ min ji;i l-ewwel. Din l-inizjattiva hi mmirata biex tinkora;;ixxi lin-nies [alli jwarrbu l-vetturi l-qodma u jinvestu f’karozzi ;odda
li jda[[nu nqas. S’issa di;à bbenefikaw 395 vettura mill-g[otja ori;inali ta’ 300,000 ewro allokata mill-Gvern g[al din l-iskema. Sidien ta’ vetturi li kienu applikaw g[all-iskema kien intitolati g[al [las ta’ bejn il-500 ewro u d-900 ewro meta tinxtara vettura ;dida li tikkwalifika g[al din l-iskema. Fl-istess [in, il-vettura l-qadima tinqata’ mir-re;istru. L-applikazzjonijiet g[al tali skema jinkisbu mid-Driver and Vehicle Licensing Unit, Hornsworks Ditch, il-Furjana jew jitni]]lu minn fuq l-internet permezz ta’ www.transport.gov.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
10
OPINJONI
It-tran]izzjoni bejn Presidenza u o[ra Bilfors li g[ada se tkun ;urnata ta’ emozzjonijiet kbar g[al dan il-poplu, filwaqt li se nkunu qeg[din insellmu lill-President George Abela, fl-istess [in se nkunu qeg[din nag[tu mer[ba lill-President il-;did, Marie Louise Coleiro Preca. Il-President George Abela kiteb kapitlu ;did g[allPresidenza Maltija, kapitlu li niddiskrivih b[ala Presidenza li dejjem [admet favur l-g[aqda nazzjonali u [idma favur dawk il-persuni li jispi//aw f’saram ming[ajr mistenni. Li tag[ti ming[ajr ma tistenna xejn lura Rajna kif il-President Abela ;ab bidla fil-mentalita’ Maltija fid-diversi forom tag[ha b’mod spe/jali fejn jid[ol il-;bir ta’ fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund. Il-poplu laqa’ lappell tieg[u, li meta nag[tu g[andna nag[tu mill-qalb u
ming[ajr ma nir/ievu xejn lura u dan wassal biex kull sena /-/ifra mi;bura tikber g[al somom kbar. I]da mhux i/-/ifra rridu naraw b’mod globali, i]da kull ewro li hemm, g[ax wara kull ewro hemm [ajja ta’ persuna li se tkun a[jar. Il-Community Chest Fund
fissret pilastru ta’ wens g[alleluf ta’ Maltin li kienu spi//aw ji;;ieldu bejn [ajja jew mewt, li riedu l-pilloli i]da min[abba ra;uni jew o[ra ma kellhomx ilfinanzi ne/essarji. Fil-passat kien hawn minn forsi tilef [ajtu min[abba f’hekk i]da permezz tal-Community Chest Fund, it-tama fil-qalb bdiet ter;a’ t[abbat. George Abela ta’ tifsira u sinifikat kif verament hu possibbli, li minkejja li fil-passat kont tati kontribut kbir tieg[ek f’partit politiku, tista’ tkun kapa/i terfa’ lilek innifsek minn dak il-qasam u ssir President ta’ kul[add. President li tg[aqqad il-poplu biex til[aq l-g[anijiet tieg[ek favur l-istess poplu. Xtaq presidenza aktar awtonoma L-inizjattivi li saru matul dan il-mandat kienu l-bosta u kwa]i
kultant impossibbli li ssemmi kollox, i]da ]gur li fil-memorji ta’ kull wie[ed u wa[da minna se jibqg[u dawk po]ittivi u laktar importanti g[alina. Kienet Presidenza g[an-nies u tan-nies, President li ma baqax fil-lussu tal-Palazz i]da sar President li jdur fit-toroq mag[na, li jiltaqa’ ma’ kul[add
Clinton Sammut clintonsammut@gmail.co
u fejn ma kienx possibbli li lpersuna tiltaqa’ mieg[u mar hu personalment, fosthom fi]-]jara ri/enti li g[amel fil-[abs jew flIngilterra meta ]ar il-pazjenti Maltin morda bil-kan/er u qeg[din jie[du l-kura hemm. President li g[araf ine[[i kull dubju ta’ xetti/i]mu meta Lawrence Gonzi nnominah b[ala president u ta’ valur kbir lill-Presidenza u [adem kemm fela[ u wera b’g[emilu li iva dan il-poplu immatura bi]]ejjed biex ikollu President aktar awtonomu u mhux aktar /erimonjier. Forsi din il-[olma tal-President Abela ssir realta’ fis-snin li ;ejjin, jekk anke l-Presidenti ma[tura warajh jimxu fuq l-e]empji li ta’ warajhom [allew.
Il-President George Abela jinsab fl-a[[ar mumenti tal-Presidenza li tat diversi mumenti ta’ sodisfazzjon lill-poplu grazzi g[all-g[a]la g[aqlija li g[amel l-eks-Prim Ministru Lawrence Gonzi meta g[al din il-kariga g[a]el membru mill-kamp oppost Marie Louise Coleiro Preca
Qabel xejn nixtieq nibda billi nawgura lil Marie Louise Coleiro Preca tal-kariga l-;dida, kariga li biha se tiret wirt kbir millPresident Abela u ta’ qablu, i]da hu wirt fra;li imens u li jista’ jispi//a fix-xejn f’mument wie[ed biss. I]da nemmen li Marie Louise Coleiro Preca se tkun xempju wkoll f’dan il-qasam u dan g[aliex mhux biss hi kapa/i titla’ t-tar;a tal-imparzjalita’ i]da f’qalbha minn dejjem kienet t[abbat dik il-qalb favur il-fqir u l-batut. Nemmen li jaf ikollna Presidenza qrib dik li di;a’ g[exna i]da forsi b’timbru ta’ ori;inalita’ min-na[a tag[ha u g[aliex le, forsi jkollna
Presidenza li tirret aktar awtonomija matul dawn il-[ames snin li ;ejjin. Il-[atra tag[ha wkoll waslet biex il-pajji] flimkien mal-poplu u l-politi/i tieg[u g[amlu pass ie[or favur l-maturita’ politika dik li minkejja li l-Gvern ma konsultax mal-Kap talOppo]izzjoni dwar il-[atra tag[ha u minkejja l-fatt li ti;i minn kamp politiku differenti minn dak tal-Oppo]izzjoni, xorta wa[da kien hemm qbil unanimu fil-[atra tag[ha. Dawn huma mumenti ]g[ar [afna, i]da li lkoll irridu nitg[almu napprezzawhom u nag[thom valur ikbar, g[aliex huma dawn il-mumenti li j[arsuna ‘l bog[od mill-g[aw; intern i]da fl-istess [in isa[[u ddemokrazija lokali.
Il-log[ba tal-musical chairs }ew; a[barijiet li ]gur iddominaw il-pa;ni tal-a[barijiet din il;img[a kienu r-reshuffle fi [dan il-Gvern Laburista u l-[atra ta’ Marie Louise Coleiro Preca b[ala d-disa’ President tar-Repubblika li ti;i ssi;illata uffi/jalment g[ada bi/-/erimonja tal-[atra. Musical Chairs Ir-reshuffle fil-Kabinett kienet turija mill-aktar /ara li f’/ertu oqsma li l-Prim Ministru [ass,
kontra g[al dak li fta[ar bih sena ilu, li ma kellux l-aqwa tim flistorja ta’ pajji]na. Turija /ara li l-Prim Ministru ma kienx sodisfatt bir-ri]ultati miksuba. Turija /ara ta’ Gvern li fih evidentament dehru bl-aktar mod /ar l-ewwel xquq. Turija /ara ta’ Prim Ministru li flok qieg[ed joffri tmexxija soda, b’roadmap soda qieg[ed joffri tmexxija ta’ crises management. Gvern li sa[ansitra [ass li kellu ja[bi ri]enja ta’ membru tal-kabinett. Gvern li [ass li kellu, bilpulit, ike//i ministru ta’ wie[ed mill-oqsma l-aktar kru/jali f’pajji]na, s-sa[[a. Gvern li [ass li fil-qasam tal-Kunsilli Lokali kien hemm b]onn bidla assoluta wara
tlettax il-xhar ta’ stennija g[al riforma mweg[da li baqat ma’ wasslet qatt. Gvern li [ass li kellu jinnomina g[all-kariga ta’ President u Kummissarju Ewropew rispettivament l-aktar ]ew; Ministri li fl-ist[arri; tal-Maltatoday kienu popolari biex b’hekk dawn i]]ew; politi/i issa ma jibqg[ux iservu fi [dan il-Gvern Malti. Gvern immexxi minn Prim Ministru li wara r-reshuffle be]a’ mill-mistoqsijiet u lill-;urnalisti [arabhom. Gvern immexxi minn Prim Ministru li Deputata Laburista f’artiklu fuq The Malta Independent akku]atu li Ministru fi [dan il-Kabinett tieg[u umiljah b’mod ripetut. Gvern immexxi minn Prim Ministru li g[al darba wara l-o[ra jkompli juri stil ta’ tmexxija li fih tispikka l-arroganza. Relegation Zone u Promotion Zone
Qatt ma kont bniedem ta’ negattiv biss u fejn hu po]ittiv ma niddejjaq qatt ng[idu. Ikolli ng[id li minkejja d-differenzi politi/i [adt gost bl-a[bar li Owen Bonnici ng[ata l-Ministeru
Ir-reshuffle fil-Kabinett kienet turija mill-aktar /ara li f’/ertu oqsma li l-Prim Ministru [ass, kontra g[al dak li fta[ar bih sena ilu, li ma kellux l-aqwa tim fl-istorja ta’ pajji]na Angelo Micallef
pajji]na g[andu sfidi kbar [afna. ?ar ukoll li fil-qasam tal-ener;ija wkoll hemm sfidi kbar [afna. Kemm huwa g[aqli g[alhekk li ]ew; oqsma bi sfidi hekk kbar tal-:ustizzja. L-ewwel u qabel kollox ;ew abbinati fi [dan ministeru g[aliex il-:ustizzja ma kellha wie[ed? qatt ti;i relegata b[ala Segretarjat Parlamentari i]da kellha tkun {atra Presidenzjali Ministeru. It-tieni nies g[aliex Kienet turija kbira ta’ maturità nemmen li l-persuna ma[tura fil- u o;;ettività dik tal-Partit kariga hija fost l-u/u[ aktar Nazzjonalista li nhar it-Tlieta li po]ittivi tal-Partit Laburista. g[addha approva l-Mozzjoni Minn na[a l-o[ra ]gur li tibqa’ Parlamentari li biha Marie Louise misteru tal-prim ordni kif is- Coleiro Preca ;iet approvata sa[[a sfat relegata g[al segretar- b[ala d-disa’ President tarjat parlamentari u aktar misterju] Repubblika. min hekk, ta[t il-Ministeru talOppo]izzjoni li, minkejja li lEner;ija mmexxi minn Konrad Prim Ministru g[a]el li fl-ebda Mizzi. [in ma jikkonsultaha, u g[a]el li Huwa /ar li fil-qasam tas-sa[[a ma jkompliex fuq il-passi ta’ angelo.micallef@gmail.com
Lawrence Gonzi meta ;iet mag[]ula persuna mill-kamp politiku oppost, po;;iet l-interess nazzjonali l-ewwel u qabel kollox u tg[at l-appo;; tag[ha lil Marie Louise Coleiro Preca biex b’hekk, il-Presidenza, bl-aktar mod /ar, tibqa’ tgawdi r-rispett s[i[ tal-ispettru politiku Malti. Grazzi
Ma nistax ma ng[idx grazzi lil s[abi l-Kunsillieri Lokali talPartit Nazzjonalista li l-;img[a li g[addiet tawni l-fidu/ja tag[hom fl-elezzjoni tal-E]ekuttiv talKulle;; Kunsillieri Lokali Partit Nazzjonalista. Minn hawn inwieg[ed [idma sfieqa b’ener;ija u entu]ja]mu liema b[alu.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta‘ April, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL
L-ener;ija ta’ dan il-gvern mhix g[as-settur tas-sa[[a
Wara li g[addejna l-ewwel sena ta’ din il-le;i]latura bil-Prim Ministru Joseph Muscat jumilja lill-Ministru tas-Sa[[a u ried ibiddlu wara biss sena Ministru responsabbli minn settur daqstant importanti – dak tas-servizzi tas-sa[[a – l-indikazzjonijiet kollha juru u jindikaw li l-ener;ija tal-Gvern tal-Prim Ministru Muscat ]gur li mhix g[as-settur importanti tas-sa[[a. Muscat jumilja ripetutament lill-eks-Ministru tas-Sa[[a Ir-ra;unijiet huma [afna. L-ewwel sena rajna Ministeru tasSa[[a jiddomina l-a[barijiet mhux bil-po]ittiv i]da g[all-iskossi li [a dan is-settur li tul is-sena kollha kien instabbli u bla vi]joni. U tort dan kollu ma kien [add [lief tal-Prim Ministru Muscat. Prova ta’ dan ng[atat minn deputat fil-Gvern tieg[u stess, idDeputata Laburista Marlene Farrugia li akku]at lill-Prim Ministru Muscat li umilja b’mod ripetut lil Godfrey Farruguia b[ala Ministru tas-Sa[[a. Stil ta’ politika tal-Prim Ministru Muscat li wasslet lil membru tal-Kabinett tieg[u biex jirri]enja minn Ministru u lanqas ma ja//etta li jer;a’ jservi fil-kabinett ta’ Muscat.
Minn ministeru g[al segretarjat fil-Ministeru tal-ener;ija Iffa//jat bir-ri]enja tal-Ministru tas-Sa[[a, u bir-reshuffle li dam jippjana u li baqa’ jkarkar sal-a[[ar biex i[abbru sakemmk ien sfurzat li jwettaq ir-reshuffle bir-ri]enja li bag[atlu Godfrey Farrugia nhar is-Sibt li g[adda, g[al darb’o[ra l-Prim Ministru Muscat
g[amed de/i]joni li qatt qabel ma kienet ittie[det minn xi Prim Ministru qablu. Muscat tefa’ s-settur importanti tas-sa[[a mas-settur tal-ener;ija. Is-settur tas-sa[[a issa hu mal-ener;ija minbarra li minn ministeru s-sa[[a irreglaha g[al segretarjat parlamentari. Il-bravura li [are; biha Muscat fir-reshuffle – li jitfa’ s-sa[[a ta[t il-Ministru responsabbli mill-ener;ija, ]iedet l-in/ertezza. }iedet l-instabbiltà. U dan g[aliex ir-responsabbiltà tas-sa[[a, issa hi f’idejn il-Ministeru ta’ Konrad Mizzi, bil-mira ta’ dan il-ministeru tkun mhux is-sa[[a i]da li jankra tanker tal-gass fil-bajja ta’ Marsaxlokk u jibni power station ;dida fi ]mien stipulat u kemm jista’ jkun malajr biex ma jpo;;ix il-kariga ta’ Muscat f’periklu. Ma’ Muscat mhux kul[add jista’ ja[dem Bravura wkoll ta’ Muscat li kompliet to[ro; aktar minn qabel qabel fil-bera[ li ma’ Muscat mhux kul[add jista’ ja[dem. Mieg[u jistg[u ja[dmu biss dawk ta-qalba. Konferma o[ra f’din l-ewwel sena tieg[u fit-tmexxija tal-Gvern, li Muscat l-ewwel ju]ak, kif g[amel lil Godfrey Farrugia qabel l-elezzjoni, u mbag[ad jarmik, f’dan il-ka] wara sena fil-kabinett. Is-settur tas-sa[[a g[andu jkun pilastru importanti fil-[idma ta’ gvern biex dan is-settur ikun iffukat u jitmexxa b’impenn u ming[ajr xkiel u b’ebda nd[il biex il-poplu jgawdi minn servizzi tas-sa[[a ta’ kwalità. Servizzi tas-sa[[a li ma jd[lux fil-vokabolarju tal-politika parti;jana. I]da dan hu Prim Ministru li mis-settur tas-sa[[a u mill-Ministeru tas-Sa[[a [oloq kontroversja wa[da wara o[ra. Forsi g[alhekk li
irregalah issa g[al Segretarjat Parlamentari biex ma jibqax jing[ata l-importanza u jkun fi/-/entru tal-kontroversja politika.
Il-poplu jistenna serjetà u vi]joni Il-poplu jistenna serjetà fil-vi]joni tal-gvern ta’ Muscat g[allqasam tas-sa[[a. Jistenna mi]uri konkreti, innovattivi u mmirati lejn l-isfidi ewlenin li g[andna quddiemna b[ala poplu. U tant Muscat mhux qieg[ed jag[ti l-ener;ija kollha tieg[u lissa[[a, li mhux biss minn Ministeru waqqg[u g[al Segretarjat f’uffi//ju ta’ Ministeru, i]da [alla lis-Segretarju Parlamentari l;did, Chris Fearne, ikompli jara numru ta’ pazjenti waqt li jaqdi r-rwol tieg[u ta’ Segretarju Parlamentari responsabbli mis-sa[[a.
G[addiet sena
Tag[lima lill-PL
G[addiet sena mill - bidla . {afna kienu [asbu li tant il[ajja tal-poplu kienet fi stat di]astru] , li kellhom xewqa g[all - bidla . Il - bniedem fin natura tieg[u dejjem [arstu fuq il-;did. Smajna kemm-il darba reklami li ‘ waslet kunsinna ;dida’ u [afna jer[ulha biex jaraw ‘il-kunsinna l-;dida’. Il - bniedem l - ewwel ikollu xewqa g[all-bidla, jakkwistaha , i[ossha u jg[ixha . Imbag[ad, fuq talba ;enerali tton jinbidel u tibda tisma’ linnu li nkiteb minn tant ;enerazzjonijiet, ‘kemm konna a[jar meta [sibna li konna ag[ar’. Issa li se[[et il-bidla, nafu x’;ara f’din is-sena. L-affarijiet inbidlu g[all - a[jar g[al dawk li da[lu biex ja[tfu filkarigi u s-salarji li l-gvern qed jag[ti lil tal-qalba. Imma g[allbqija, l-affarijiet inbidlu g[allag[ar g[ax illum g[andna qg[ad og[la , suq [a]in , u ma[fra g[al kull min xa[[am u seraq. Mhux jekk ikunx hemm bidla jg[odd , imma jekk il - bidla tkunx g[all - a[jar jew g[all ag[ar.
L-Oppo]izzjoni, immexxija millKap Simon Busuttil, ta tag[lima o[ra lill-Partit Laburista u lill-Gvern ta’ Muscat. L-Oppo]izzjoni kienet g[aqlija fid-de/i]jopni tag[ha li tivvota favur in-nomina ta’ Marie Louise Coleiro Preca b[ala President ta’ Malta. Dan ma jfissirx li l-Prim Ministru g[amel tajjeb li re;;a’ l-arlo;; lura u ma segwiex il-kura;; li kellu leks-Prim Minsitru Lawrence Gonzi li [ames nin ilu, bi ftehim malOppo]izzjoni ta’ dak i]-]mien u mal-istess Joseph Muscat li llum hu Prim Ministru, kien innomina persuna g[al President mill-kamp politiku tal-Oppo]izzjoni. I]da llum, quddiem id-de/i]joni tal-Prim Ministru Muscat li jinnomina persuna mill-Kabinett tieg[u stess, ilPartit Nazzjonalista ta messa;; qawwi. Ta e]empju lil Muscat u e]empju lill-Partit Laburista. I]da dan lanqas ma jfisser li lGvern u l-Prim Ministru Muscat g[andu jie[u lill-Oppo]izzjoni forgranted. It-twissija li g[amel il-Kap tal-PN Simon Busuttil lill-Prim Ministru, biex ma jinjorax lillOppo]izzjoni u jfittex li jikkonsulta mag[ha fuq materji ta’ importanza nazzjonali, kienet f’waqtha u li l-PN g[andu jibqa’ j]omm sod dwarha. A Brincat Il-{amrun
Mario Camenzuli Tas-Sliema
Rispett re/iproku bejn il-Gvern Nazzjonalista u l-President Abela Mill-anali]i li g[amilt tul il[ames snin ta’ presidenza ta’ George Abela wara li Gvern Nazzjonalista kien innomina President mill-kamp politku oppost g[all-Gvern Nazzjonalista, stajt nara rispett li kien jiddomina bejn il-President innifsu u l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Gvern Nazzjonalista. Nemmen li r-rispett kien re/iproku. Rispett li [alla wkoll frott u li wassal li l-President George Abela [adem tajjeb, b’rispett ukoll kbir, mal-gvern Nazzjonalista. Il-presidenza ta’ George Abela li waslet fit-tmiem tag[ha, kienet su//ess. U dan mertu kemm talGvern Nazzjonalista kif ukoll talPresident Abela nnifsu li mexa b’rispett s[i[, liema rispett ;ab g[aqda wara l-President ta’ Malta. Nawgura lil Marie Louise Coleiro Preca wkoll timxi kull su//ess biex il-poplu Malti jibqa’ jirrispetta u mag[qud wara lpresident tieg[u. L Cassar Marsascala
25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Pulizija kompliet tarresta aktar nies biex jg[inuha fl-investigazzjonijiet dwar lin/identi li nqalg[u f’Bormla biex jinstab min klien responsabbli g[at-tkissir u [ruq ta’ projeta pubblikau privata, g[at-t[a;;ir u feriment ta’ membri tal-Korp talPulizijka u g[at-tkissir li sar fl-G[assa talPulizija ta’ Bormla. Il-Parlament, meta llum jer;a’ jiltaqa’ wara l-vaganzi tal-G[id, se jiddiskuti mozzjoni li tirregola l-pro/edura li g[andha tkun adottata dwar l-elezzjoni ta’ President ta’ Malta.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
12
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-G[asfur Il-Ministru li jinba[ issa b’charging point quddiem id-dar! Dan l-a[[ar l-G[asfur kien qed jittajjar fuq il-Kalkara, u waqaf jistrie[ quddiem ir-residenza tal-Ministru tat-Trasport u lInfrastruttura, dak li dejjem jinba[, /ioè Joe Mizzi. Wara l-istorja tal-musical chairs bir-reshuffle li g[amel Joseph il-bully, Joe Mizzi baqa’
hom li din it-triq titran;a, li huma stess kienu qabdu ftit trab u ]rar u mlew wa[da mill-ikbar [ofor li kien hemm. Naturalment, wara l-ewwel
din il-mara lill-mara o[ra. I]da malajr biddlet il-fehma g[ax x[in kienet sejra lura, lem[et lill[aruf tas-sagrifi//ju Anton Refalo flimkien malKummissarju Ewropew Tonio Borg, li dakinhar ;ie jag[mel ]jara fil-bi//erija. “Mele g[alhekk irran;awha ttrek mhux im[abbe fine! Ja ....... li hiw!! X’jimpurtuwhom minne, lilne g[all-vut bess isibune. Imme fl-a[[ar ta’ kul[add tasal tufx!” imstemg[et tgerger il-
abbli mill-persuni b’di]abbiltà u l-anzjani. “Ji;ifieri,” staqsiena lG[asfur, “l-aqwa Kabinett talistorja, g[al sena biss kien? U allura dan t’issa hu aqwa millaqwa, jew it-tieni l-aqwa?” Deher /ar li Joseph il-bully lanqas ma’ dawk li huma l-eqreb tieg[u ma jemmen li Malta Tag[na Lkoll, g[ax Malta g[amilha tieg[u biss u lest itajjar l-irjus bl-addo//. Hekk tajjar ras An;lu Farrugia
fejn kien g[ax donnu qed jag[mel xog[lu b’mod millaktar perfett b[ala Ministru responsabbli mit-trasport. Anzi biex nu]aw kelma li skopra dan l-a[[ar ir-reklam taxxarba li ttik l-ener;ija u s-sa[[a, /ioè Konrad Mizzi, Joe Mizzi qed jag[mel xog[ol fenomenali. Waqt li kien jistrie[ l-G[asfur innota li twa[[lu charging points g[all-karozzi tal-elettriku, b’kumbinazzjoni e]att quddiem id-dar ta’ Joe Mizzi, li kumbinazzjoni wkoll g[andu karozza electric! “Hekk g[andhom ikunu lMinistri,” qalilna l-G[asfur, “jag[tu e]empju huma l-ewwel. Tajjeb li l-Ministru tat-Trasport, biex jag[ti e]empju jkollu karozza electric li ma tni;;e] bl-ebda mod l-ambjent, i]da trid tkun tassew ardit u arroganti biex tag[mel i/-charging points proprju quddiem il-bieb tad-dar tieg[ek biex ti//ar;ja l-karozza bil-kumdità kollha u minn fuq dahar il-poplu. Jekk dan mhux abbu] ta’ poter u arroganza sfa//ata, allura nixtieq inkun naf x’ikun!! Laqwa li g[andu qalbu per]uta g[all-[addiema tal-Kottonera!” temm l-G[asfur.
Il-Pulizija li g[adu jag[mel li jrid F’Jannar li g[adda l-G[asfur kien irrakkuntalna kif f’nhar ilfesta ta’ San :or; fir-Rabat G[awdex, wara l-mar/ tal-[dax ta’ filg[odu, /ertu AB, pulizija G[awdxi li kien paj]an u fissakra, da[al fl-G[assa tal-Pulizija tar-Rabat u fil-pre]enza ta’ Assistent Kummissarju u ta’ Supretendent, beda jidg[i u jg[ajjat u sa[ansitra kisser it-telefon li kien hemm fl-G[assa. “G[addew dawn ix-xhur kollha,” qalilna l-G[asfur, “u sal-lum
Id-dehra ta’ G[awdex sejra lura bis-sig[at
Residenti G[awdxin li normalment jg[addu minn triq partikulari li mix-Xewkija tie[u g[ar-Rabat, fejn hemm ilpitkalija u l-bi//erija, ilhom xhur s[a[ jokorbu biex jirran;awlhom it-triq middi]astru li tinsab fih. I]da l-konsulenti li hemm filMinisteru ming[ajr sa[[a g[al G[awdex, il-[aruf tas-sagrifi//ju, /ioè Anton Refalo, u t-tron talg[erf u l-kultura l-konsulent Joe Debono Grech, kollha ;ew jaqg[u u jqumu minn dawn ir-residenti u l-inkonvenjent tag[hom. Tant ir-residenti qatg[u qalb-
i]g[ar Prim Ministru, Joseph ilbully . Lil Marie Louise Coliero Preca tg[idx kemm kien bkielha meta qalet li ma riditx to[ro; g[allelezzjoni, biex issa tajjarha u addio kostitwenti Laburisti mweg[da l-ilma ji]fen. Anke lil Godfrey Farrugia, weg[du li jag[mlu Ministru tasSa[[a biex imbag[ad qag[ad jumiljah ma’ kull okka]joni li kellu. L-aqwa li lill-aqwa [abib tieg[u, Edward Zammit Lewis, g[amlu Ministru. Issa nittama li lil dawk li deffes ;odda jispjegalhom li ma sarux allat u li te]isti kodi/i ta’ etika. Din ma tfissirx biss li ma jistg[ux jibqg[u jipprattikaw ilprofessjoni tag[hom, anke jekk bla [las, i]da tfisser ukoll li lBarbie Girl G[awdxija, /ioè Justyne Caruana, m’g[andha lebda dritt tu]a l-[elikopter talAFM biex ti;i Malta g[allaqg[at tal-Kabinett. Issa m’hemmx sku]i, se jkollha karozza u xufier u l-vapuri talGozo Channel mhux suppost jag[mlulha d-deni!”
xita t[axkar kollox u l-[ofra ;iet ag[ar milli kienet. Xi [mistax ilu, wa[da minn dawn ir-residenti kienet sejra tag[mel ix-xirja f’supermarket li feta[ m’ilux u skopriet li t-triq mhux biss imlewlha l-[ofor, i]da l-[mie; u l-[axix ta’ mal-;nub tnaddaf. “Kelliw ikiwn dun is- supermarket biex irran;awha t-trek! Imma fl-a[[ar irran;uhielna miskin Antun,” instemg[et tg[id
mara tax-Xewkija, fost ]ew; ;akulatorji bl-G[awdxi pur dedikati lill-Ministru Anton Refalo. Il-fallilment tal-aqwa Kabinett fl-istorja
Dak li kellu jkun l-aqwa Kabinett fl-istorja, sena [ajja biss g[amel g[ax irri]enjaw minnu l-Ministru tas-Sa[[a u sSegretarju Parlamentari respons-
lejlet l-elezzjoni biex imbag[ad g[amlu Speaker, tajjar ras Marie Louise Coliero Preca biex g[amilha President, tajjar ras Godfrey Farrugia li qatag[lu lg[atx bil-per]ut g[ax irri]enja, u tajjar ukoll lil Karmenu Vella sitt xhur kmieni biex jag[mlu Kummissarju Ewropew. “Jista’ jifta[ korp ;did,” qalilna l-G[asfur, “u jsemmieh U]a U Armi, g[ax hekk jaf jag[mel l-
la ttie[du passi kriminali u lanqas interni fil-korp tal-Pulizija fuq din l-istorja. Dan jifta[ar li hu ’l fuq mil-li;i, u donnu g[andu l-barka, g[ax kemm l-Assistent Kummissarju, u anke s-Supretendent g[alqu g[ajnejhom, widnejhom u [alqhom.” Dal-pulizija G[awdxi g[adu jag[milha tal-bully g[ax il-Gvern tieg[u u ma jiddejjaqx jifta[ar li [add ma jista’ g[alih. “Il-verità hi,” qalilna l-G[asfur, “li t-telefon li kisser dan il-bully g[adu mkisser sal-lum, u jekk liktar Kummissarju tal-Pulizija serju li qatt kellna jrid jinvestigah, g[adu bi/-/ans. Anzi, biex ]gur ikollu iktar g[ajnuna, waslitilna iktar informazzjoni minn min ra lin/ident, li mal-uffi/jali li semmejt qabel, kien hemm pre]enti wkoll numru ta’ pulizija fosthom PC138. Issa Domine Dirige Nos, g[ax donnu s-Sur Pietru Pawl ma jridx imexxi fejn ikun hemm talqalba!!” temm jg[idilna lG[asfur.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
13
NILTAQG{U MA’
Niltaqg[u mal-kandidati tal-PN g[all-Elezzjoni tal-Parlament Ewropew f’Mejju
Helga Ellul
Min hi Helga Ellul^
Dejjem emmint li post Malta hu fl-Unjoni Ewropea Kienu bosta r - ra;unijiet li g[alihom [adt id-de/i]joni li nikkontesta din l-elezzjoni g[al Membru Parlamentari fil Parlament Ewropew. Imma l - aktar biex nuri l apprezzament tieg[i lejn Malta – il - pajji] li adottani b[ala /ittadina tieg[u . Kienet de/i]joni naturali li nikkontesta f’isem il-Partit Nazzjonalista, il-partit li dejjem emmen f’post Malta fi [dan l-Ewropa. G[ax anki jien dejjem kelli dan it-
twemmin – dak li Malta postha mal-aqwa u l-a[jar, ji;ifieri fi [dan l-Unjoni Ewropea. Jien nemmen li l-esperjenza kbira tieg[i fid - dinja tan negozju tista’ sservi ta’ ;id g[al Malta fi [dan il - Parlament Ewropew , spe/jalment fil kumitati li jittrattaw dan ilqasam. Jekk ni;i eletta, il-prijorità tieg[i se tibqa’ dik li nkompli na[dem biex jing[elbu l-isfidi li g[andna quddiemna fil -
[olqien tax-xog[ol. Irrid li lisfidi li pajji]na g[andu quddiemu fid - dinja tax - xog[ol ja[tafhom u jibdilhom f’opportunitajiet ta’ ;id. Dan spe/jalment g[a] ]g[a]ag[ kif ukoll biex aktar nisa jibqg[u fid - dinja tax xog[ol . Irrid ukoll na[dem biex inkun ta’ g[ajnuna g[allkumpaniji ] - ]g[ar ( micro enterprises) biex dawn ikunu jistg[u jikkompetu u jimxu ’l quddiem fl-operat tag[hom.
Wa[da mill-kandidati talPartit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew li se ssir f’Mejju li ;ej hi Helga Ellul. Imma min hi Helga Ellul? Isem Helga Ellul hu marbut laktar mal-Playmobil, fejn [olqot eluf ta’ impjiegi u intodu/iet sistemi innovattivi f’bosta oqsma. Helga Ellul serviet ukoll b[ala President tal-Kamra talKummer/, Intrapri]a u Industrija, u g[amlet parti minn delegazzjonijiet biex jin;ieb investiment ;did lejn pajji]na. B[ala Gvernatur fuq il-Bord
tal-MCAST, kompliet issa[[a[ ir-rabta bejn ix-xog[ol u ledukazzjoni. G[alkemm twieldet u g[exet ]g[o]itha fil-:ermanja, Helga Ellul ilha tg[ix Malta g[al aktar minn erbg[in sena u g[aldaqstant t[ossha tabil[aqq Maltija. F’Malta sabet post fejn tista’ tibni karriera kif ukoll familja, flimkien ma’ ]ew;ha Joe. Helga Ellul hi kburija [afna bi/-/ittadinanza Maltija tag[ha u spiss tg[id li wie[ed millisba[ mumenti ta’ [ajjitha kien meta ng[atat il-Midalja g[allQadi tar-Repubblika fl-1994.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Terremot qawwi I?-?ILI
}ew; re;juni fit-Tramuntana ta/-?ili kienu ddikjarati zona ta’ di]astru naturali wara terremot li kellu l-qawwa ta’ 8.2 fuq l-Iskala Richter. Tal-anqas sitt persuni kienu konfermati li mietu u eluf kbar kellhom ikunu evakwati min[abba l-[sara. It-terremot se[[ madwar 86 kilometru fil-Majjistral ta’ Iquique. Apparti l-[idma tas-salvata;;, il-Pulizija wkoll qed tfittex g[al [absin li [arbu minn [abs tan-nisa f’Iquique. Madwar 300 [absi [arbu u minnhom 26 biss kienu nqabdu. It-terremot ikkaw]a tsumani b’mew; g[oli madwar ]ew; metri jkun re;istrat f’xi zoni. Dan apparti qtug[ fil-provista tal-l-elettriku, nirien u valangi min[abba t-terremot.
Matul il-;urnata tal-biera[, izzona kompliet tirtrieg[ed minn t[e]]i] ie[or li xi w[ud minnu la[aq il-qawwa ta’ 6.2 fuq l-Iskala Richter. Iz-zoni milquta l-ag[ar kienu dawk ta’ Tarapaca, Arica u Parinacota. Uffi/jali qalu li xi w[ud minn dawk li tilfu [ajjiethom kellhom attakk tal-qalb, hekk kif l-art bdiet titrieg[ed filwaqt li o[rajn spi//aw mirduma mit-terrapin ta’ bini li krolla. Il-Gvern qal li minkejja lqawwa tat-terremot, il-[sara firresiden]i ma kinitx daqshekk kbira g[alkemm f’Arica numru ta’ djar inqerdu. It-terremot in[ass ukoll filPeru u f’La Paz, il-kapitali talBolivja, li tinsab 470 kilometru bog[od.
L-E:ITTU> Ra;el E;izzjan ig[in lir-ra;el ie[or li ndarab wara sensiela ta’ splu]jonijiet qrib l-Universita tal-Kajr. Splu]joni li waslu g[all-mewt ta’ uffi/jal g[oli fil-Korp tal-Pulizija u l-feriment ta’ [ames persuni o[ra. Xhieda qalu li fil-mira kien hemm pulizija g[asa madwar l-Universita. (ritratt EPA)
In-NATO ssa[[a[ id-difi]i fl-Ewropa tal-Lvant IL-KRI}I TAL-UKRAJNA Kwa]i 20 sena mit-tmiem talGwerra l-Bierda, il-Gvernijiet tan-NATO rritornaw lura g[allqafas tal-iskop ewlieni talg[aqda, dik li tipprote;i l-Ewropa mir-Russja. Dan b[ala ri]ultat tal-a;ir Russu fl-Ukrajna u li wassal biex tg[aqqad ir-re;un tal-Krimea mal-kumplament tar-Russja. Waqt laqg[a f’Brussel, ilMinistri tal-Affarijiet Barranin tal-pajji]i msie[ba fin-NATO diskutew kif jistg[u jsa[[u ddifi]i fl-Ewropa tal-Lvant kif ukoll jissospendu kull kooperazzjoni militari u /ivili bejn in-NATO u r-Russja. Din kienet l-ewwel laqg[a tan-NATO fuq livell Ministerjali minn mindu Moska [adet il-kontroll tal-Krimea. Fillaqg[a i]da n-NATO ]ammet pass lura milli tisstazzjona trup-
pi permanentament fl-Ewropa tal-Lvant u li l-Ukrajna tissie[eb fl-alleanza militari. Sadattant, minkejja stqarrijiet fil-kuntrarju, diversi uffi/jali tan-NATO qalu li g[add ma kienx hemm irtirar ta’ truppi Russi tul il-fruntiera malUkrajna. Hu stmat li hemm madwar 40,000 suldat Russu li ntbag[tu tul il-fruntiera mal-Ukrajna. Apparti li jissa[[u d-difi]i filPolonja u l-pajji]i Balti/i, inNATO qed tfassal pjani biex ti]died il-kooperazzjoni militari mal-Moldova, l-A]erbaijan u lArmenja – kollha eks Repubbli/i Sovjeti/i. Donald Tusk, il-Prim Ministru Polakk esprima d-disappunt tieg[u li minkejja li dak li qed ji;ri fil-pajji] ;ar tal-Ukrajna, ebda truppi tan-NATO m’huma se jkunu stazzjonati f’pajji]u.
T[assib li l-Moldova tista’ tkun fil-mira ta’ Moska B[alissa hemm t[assib kbir li wara l-Ukrajna jmiss lil Moldova biex tkun fil-mira ta’ Moska. Dan peress li f’:unju, din l-eks Repubblika Sovjetika se tiffirma patt politiku u ekonomiku mal-Unjoni Ewropea. Fi tmiem il-;img[a li g[addiet, il-:eneral Philip Breedlove, l-og[la kmandant tan-NATO flEwropa, mhux qed jeksludi sforz mir-Russja biex tie[u lkontroll tat-territorju tat-Transnistria fil-Moldova, li efftivament mill-1991 hu kontrollat minn Moska.
Putin iddivorzja IR-RUSSJA
Wara snin ta’ spekulazzjoni dwar i]-]wie; tal-President Russu Vladimir Putin, jidher li hu issa ddivorzja lil Lyudmila Putina ta’ 56 sena. Isem martu tne[[a mis-sit eletroniku tal-Kremlin u kull referenza uffi/jali fis-siti eletroni/i lGvern Russu. Dan wara li ddivor]ju kien finali]at. Fis-sit eletroniku uffi/jali talKremlin, fejn darba kien hemm imni]]el li Putin mi]]ewwe;, issa hemm biss referiment g[a]]ew;t itfal bnit tieg[u Maria u Katerina. Dmitry Peskov, il-kelliem ta’
Putin, konferma li dan kien ifisser li l-President Russu kien iddivorzja. F’:unju tas-sena li g[addiet, Putin u martu f’intervista televi]iva kienu konfermaw li kienu sseparaw. Putin kien iltaqa’ ma’ Lyudmila Shkrebneva fil-bidu tas-snin Tmenin f’dik li llum hi San Pietruburgu meta t-tnejn kienu luniversita. Huma kienu ]]ew;u fl-1983. Huma qattu l-ewwel g[axar snin tal-[ajja mi]]ew;a f’Dresden fil-:ermanja tal-Lvant fejn Putin kien stazzjonat b[ala spjun tal-KGB.
Putin mal-eks mara tieg[u Lyudmila
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 13 ta’ Marzu, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-eks [abiba ta’ Hollande fil-Kabinett ;did FRANZA Segolene Royal, l-eks [abiba tal-President Fran/i] Francois Hollande, saret parti millKabinett ;did f’reshuffle li saret wara ri]ultat di]astru] g[allPartit So/jalista fl-elezzjonijiet g[all-kunsill lokali fi tmiem il;img[a li g[addiet. Hi n[atret Ministru talAmbjent fil-Kabinett ;did tal-Prim Ministru Manuel Valls. Wara li t[abbar il-Kabinett ;did, kien hemm [afna spekulazzjoni dwar kemm kien hemm nies li ntg[a]lu direttament minn Hollande u kemm minn Valls biss. Fi Franza kien hemm g[ajdut
Segolene Royal
fil-passat li l-eks [abiba ta’ Hollande, Valerie Trierweiler, kienet opponiet bil-qawwa li
Hollande jag[ti xi kariga importanti lil Royal. Hollande kien telaq lil Royal biex beda relazzjoni ma’ Trierweiler biex imbag[ad ftit xhur ilu nkixef li Hollande kien qed ikollu relazzjoni bil-mo[bi mal-attri/i Julie Gayet. Royal hi l-omm tal-erbg[at itfal ta’ Hollande. Hi kienet ilkandidat So/jalista g[all-elezzjoni Presidenzjali fl-2007 li kienet intreb[et minn Nicolas Sarkozy. Il-{add, il-partit ta’ Sarkozy, l-UMP, kiseb reb[a kbira u [a lkontroll ta’ bliet meqjusa b[ala fortizzi tas-So/jalisti b[al Limoges, Toulouse u Reims.
Sottomarin tar-Royal Navy jg[in fit-tfitxija g[all-ajruplan tal-Malaysian Airlines Il-MALASJA Sottomarin nukleari tar-Royal Navy Ingli]a ng[aqad mat-tfitxija li qed isir fl-O/ean Indjan g[allajruplan tal-Malaysian Airlines. Is-sottomarin hu parti minn [idma internazzjonali biex jinstab x’sar mit-titjira MH370 li g[ebet fit-8 ta’ Marzu waqt vja;; minn Kuala Lumpur lejn Beijing b’239 persuna abbord. Sar mag[ruf ukoll li Peter Jackson, id-direttur ta’ films ta’ su//ess kbir b[al Lord of the Rings u King Kong, bag[at l-ajruplan privat tieg[u, li jiswa madwar 80 miljun dollaru, biex ig[in fit-tfitxija. L-ajruplan ta’ Jackson hu Gulfstream G650 li jista’ jtir bla waqfien distanza ta’ 12,964 kilometru b’velo/ita qawwija – aktar minn xi w[ud mill-ajruplani mili-
tari li qed jie[du sehem fit-tfitxija. Jackson innifsu ma xtaqx jitkellem dwar dan u lanqas ma kien kuntent li sar mag[ruf li kien bag[at l-ajruplan tieg[u biex ig[in. It-tfitxija qed tkun imfixkla minn diversi fatturi, l-aktar innuqqas ta’ informazzjoni dwar x’;ara jew fejn ni]el l-ajruplan. Apparti minn hekk, fiz-zoni fejn hu ma[sub li ni]el l-ajruplan spiss qed ikun hemm [afna maltemp. Issa hemm ukoll il-fatt li l-batteriji tal-kaxxa s-sewda tal-ajruplan jiskadu wara 30 ;urnata u l-ajruplan ilu li g[eb 27 ;urnata. Is-sottomarin tar-Royal Navy hu il-HMS Tireless g[andu tag[mir sofistikat [afna g[at-tfittix ta[t il-ba[ar. Hemm ukoll ilHMS Echo, vapur tat-tfittix tarRoyal Navy, li ukoll qed ig[in.
It-tfitxija b[alissa hi kon/entrata f’ib[ra fil-Punent tal-kosta tal-Awstralja u fiha qed jipparte/ipaw seba’ pajji]i New Zealand, i/-?ina, il-:appun, ilKorea t’Isfel u l-Istati Uniti bilMalasja tie[u [sieb l-investigazzjonijiet u l-Awstralja t-tfittix, peress li z-zona taqa’ ta[t il-;urisdizzjoni tag[ha. Is-sottomarin Ingli] qed jikkon/entra l-[idma tieg[u fittfitxija g[all-kaxxex is-suwed. Issinjal li jintbag[at mill-kaxxex issuwed jista’ jinstema sa distanza ta’ ]ew; kilometri imma f’kundizzjonijiet tat-temp tajbin. Tony Abbott, il-Prim Ministru Awstraljan, qal li t-tfitxija kienet wa[da diffi/li u frustranti imma kienet se tkompli indefinitivament.
Il-:ERMANJA> Il-karrozza tat-tip FSO Warszawa M20 bin-numru tar-re;istrazzjoni ‘KR 96 13’ li skont id-dokumenti darba kienet tal-Papa :wanni Pawlu II. Il-karrozza nxtrat minn Marek Schramm minn Ilmenau li mid-dokumenti sab li kienet tal-Kardinal Polakk Karol Wojtyyla, li aktar tard sar Papa, bejn l-1958 u l-1977. (ritratt EPA)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Kaos fl-ivja;;ar bl-ajru IL-:ERMANJA Il-linja tal-ajru :ermani]a Lufthansa kellha t[assar madwar 3,800 titjira bejn l-Erbg[a u l-:img[a min[abba strajk mill-bdoti dwar il-paga u kundizzjonijiet tax-xog[ol. Il-Lufthansa qalet li 425,000 passi;;ier kienu se jkunu effetwati minn dan l-istrajk. Hi qalet ukoll li kienet bag[tet eluf kbar ta’ emails u smss lil dawk li kellhom titjira mag[hom fi sforz li jevtiaw il-kaos fl-ajruporti. G[al dawk li g[al xi ra;uni jew o[ra xorta marru fl-ajruporti, il-Lufthansa lestit postijiet fejn jorqdu u ikel g[alihom. Barraminhekk, il-Lufthansa qalet li qed tipprova ssib post g[al dawk il-passi;;ieri effettwati ma’ kumpanniji talajru o[ra kif ukoll biex minflok jivja;;aw bil-ferrovija lejn id-destinazzjoni tag[hom. It-tilwima industrjali malbdoti ilha sejra x-xhur imma laffarijiet stagnaw. Il-Lufthansa min-na[a tag[ha qed tipprova tnaqqas l-ispejje] biex tkun tista’ tikkompeti a[jar mal-kumpanniji low-cost. Mhux qed ikun esklu] li din lazzjoni industrjali mill-bdoti talLufthansa t[arbat it-traffiku tal-ajru fl-Ewropa. Il-Lufthansa qalet li dan listrajk ta’ tliet ijiem mill-bdoti tag[ha hu fost l-aktar li qatt kien hemm fl-istorja tal-kumpannija. Il-;img[a li g[addiet, ilLufthansa kellha u;ieg[ ta’ ras o[ra meta l-[addiema tas-settur pubbliku [ar;u fuq strajk f’seba’ ajruporti :ermani]i g[alkemm it-tiwlima ma kelliex x’taqsam mag[hom. L-ajruport ta’ Frankfurt, fejn ilLufthansa g[andha l-ba]i tag[ha, f’temp ta’ sitt ;img[at kienet effettwata minn tliet strajks.
SPANJA> Balena ta’ seba’ metri tin;abar mill-port ta’ Huelva wara li nstabet mejta f’wi// il-ba[ar. (ritratt EPA)
T[assib g[as-sigurta wara splu]joni f’impjant tal-LNG L-ISTATI UNITI Investigaturi Amerikani g[add ma jistg[ux jid[lu filpost ta’ splu]joni qawwija li kien hemm f’impjant talLiquefied Natural Gas (LNG) fix-Xlokk ta’ Washington. L-in/ident fl-impjant talWilliams Northwest Pipeline f’Plymouth se[[ nhar it-Tnejn u [ames [addiema ndarbu serjament fosthom wie[ed f’kundizzjoni gravi. Hemm t[assib fost il-forzi
tas-sigurta li jista’ jkun hemm splu]joni o[ra f’tank fejn hemm il-LNG ma[]un tul ixXmara Columbia. Dan min[abba l-[sara li sofra wara l-isplu]joni li kien hemm. It-tankijiet jintu]aw biex jin[a]en gass li jin;ieb millKanada biex jintu]a meta jkun hemm talba qawwija. Residenti kienu ilhom jilmentaw millperikli ta’ dawn it-tankijiet imma s-sidien dejjem sostnew
li bil-LNG ma kienx hemm periklu. Issa l-isplu]joni ta’ Plymouth tista’ twaddab ta[t illenti pro;etti o[ra li hemm flIstati Uniti g[all-bini ta’ impjanti tal-LNG. L-isplu]joni waslet ukoll g[all-evakwazzjoni tar-residenti g[al zona ta’ erba’ kilometri madwar l-impjant. Min[abba lperiklu li jkun hemm splu]joni o[ra, in-nies xorta mhux qed
jit[allew jersqu g[al madwar ]ew; kilometri bog[od. Dan il-ka] qanqal ukoll dibattitu f’Oregon fejn hemm pjan biex jinbnew ]ew; impjanti tal-LNG. S’issa g[adu m’hux /ar x’wassal g[all-isplu]joni flimpjant ta’ Plymouth. Dan hu luniku wie[ed tat-tip tieg[u f’Washington. Hemm ie[or simili f’Oregon tul ix-Xmara Columbia qrib Portland.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jippruvaw isibu tarf l-Ebola IL-GUINEA Hekk kif komplew ji]diedu lvittmi mill-marda tal-Ebola filGuinea, jidher li organizazzjonijiet umanitarji mhux qed jaqblu dwar il-kobor tal-kri]i. L-Organizzazzjoni Dinjija tasSa[[a (WHO) qalet li l-marda hi
mifruxa f’zona limitata u ma kienitx la[qet il-livell ta’ epidemija. Imma grupp ie[or, ilMedecins Sans Frontieres (MSF) qalet li l-mod kif infirxet ilmarda qed tag[milha diffi/li [afna biex tkun kontrollata.
Il-WHO qalet li s’issa kien hemm 83 persuna fil-Guinea li mietu min[abba l-marda. Marda li tikkaw]a l-mewt f’bejn 25 u 90 fil-mija tal-ka]i u li g[aliha m’hemmx kura. Il-marda issa kien konfermat li
infirxet anki fil-Liberja u l-kapitali tal-Guinea Conakry fejn ig[ixu ma]-]ew; miljun persuna. Fil-Liberja kien hemm seba’ ka]i fosthom erba’ ta’ nies li mietu. L-Ebola, tikkaw]a l-mewt billi
persuna jisvina u m’hemmx kura g[aliha u tittie[ed bil-kuntatt bejn in-nies. Il-WHO qalet li din il-marda relattivament ;dida s’issa fe;;et l-aktar f’zoni remoti fi/-?entru u l-Punent tal-Afrika.
L-OLANDA> Ajruplani tat-tip F-16 Fighting Falcon tal-Qawwa tal-Ajru Bel;jana waqt it-ta[ri; internazzjonali mlaqqam Frisian Flag 2014 fil-ba]i tal-ajru ta’ Leeuwarden fl-Olanda. Ajruplani mill-:ermanja, spanja, il-Portugall, in-Norve;ja, il-Bel;ju, id-Danimarka, il-Finlandja u l-Olanda qed jie[du sehem f’dawn il-manuvri li se jdumu sejrin ;img[atejn. (ritratt EPA)
Imxejjen kumplott g[al ‘rivoluzzjoni’ f’Vene]ja L-ITALJA Il-Pulizija Taljana arrestat 24 persuna, fosthom eks Membru Parlamentari, li kienu akku]ati fost l-o[rajn b’g[aqda b’skop li jitwettaq it-terror]imu u produzzjoni u [a]na ta’ armi tan-nar. Il-Pulizija fil-[idma tag[ha sekwestrat ukoll tank tal-gwerra li skont uffi/jali tas-sigurta Taljani, kien qed jitlesta biex
jintu]a f’azzjoni kbira f’Pjazza San Marco f’Vene]ja. Intqal li ttank tal-gwerra ja[dem perfettament tant li kien ukoll saret prova bi[ fejn kienu sparati xi ballal Fost l-arrestati hemm Franco Rocchetta, il-fundatur tal-partit Liga Veneta u eks Membru Parlamentari. Il-Liga Veneta
kienet ing[aqdet mal-Lega Nord imma imbag[ad Rocchetta kien abbanduna l-partit u dan l-a[[ar kien il-forza ewlenija wara referendum dwar l-indipendenza ta’ Vene]ja. Dawk arrestati jidher li kienu qed jippjanaw sensiela ta’ azzjonijiet vjolenti f’Vene]ja bliskop li jisfur]aw l-awtoritajiet
f’Ruma biex jag[tu l-indipendenza lil Vene]ja. Il-grupp kien ba]at fl-in[awi madwar Brescia u l-forzi tas-sigurta Taljani kienu ilhom jinvestigaw il-grupp g[al dawn l-a[[ar tliet snin. Hemm spekulazzjoni li aktarx dan il-grupp kien se jwettaq xi azzjoni kbira, probabbilment bit-
tank tal-gwerra, fil-;img[at li ;ejjin. Fit-8 ta’ Mejju tal-1997, grupp ta’ nies mil-Liga Veneta abbord spe/i ta’ tank tal-gwerra mibni minnhom kienu da[lu fi Pjazza San Marco u telg[u filkampnar ta’ San Marco fejn tajru l-bandiera antika ta’ Vene]ja. Ka] li hu mag[ruf b[ala tas”Serenissimi”.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
18
SA{{A
Kemm taf dwar l-ek]ema^ Maria Bonnici
L-ek]ema hi kundizzjoni fil;ilda li biha jkun hemm infjammazzjoni li tista’ ti;i provokata minn diversi fatturi interni kif ukoll esterni. Is-sintomu prin/ipali ta’ din il-kundizzjoni hu l-[akk fil-;ilda.
il-kundizzjoni jrid: • jevita l-kuntatt mal-annimali b’[afna pil • jevita ambjent fejn ikun hemm [afna tipjip • jevita taqlib f’daqqa fit-temperatura • jevita attivitajiet li j;eg[luk teg[req • jevita trab u pollen • jevita li jin[akem minn stress qawwi
Sintomi Fl-istess parti fejn ikun hemm il-[akk, jista’ jkun hemm [mura, nef[a, b]ie]aq fil-;ilda u rqajja’ tal-;ilda li jnixxu. Meta din ilkundizzjoni tkun kronika, innef[a ma tkunx daqshekk prominenti, imma l-;ilda te[xien u trabbi qoxra fuqha. Il-;ilda tista’ tibda titqaxxar u tinqasam, spe/jalment meta lek]ema tkun pre]enti fl-idejn u fis-saqajn. Hawnhekk, il-pazjent ikun mu;ug[. Min[abba l-[akk, il-pazjent jispi//a jigref lilu nnifsu, u dan jista’ jwassal g[al infezzjoni sekondarja bil-batterji. L-ek]ema tista’ teffettwa partijiet ]g[ar tal;isem jew inkella tista’ tkun aktar mifruxa.
Ek]ema kkaw]ata minn irritant Fost il-kimiki li jistg[u jirritaw il-;ilda nsibu: a/idi, alkali,
Importanti li wie[ed ikun jaf li l-ek]ema ma titte[idx minn persuna g[al o[ra. Hemm diversi tipi ta’ ek]ema u L-ek]ema atopika hi l-iktar tip komuni. Din g[andha fattur ;enetiku allura hemm iktar /ans li normalment tinqasam f’dawk it- wie[ed taqbdu jekk ikun ibati mill-a]ma jew il-hayfever tipi li ji;u minn fatturi interni, u dawk it-tipi li ji;u minn fatturi (Allergic contact dermatitis) esterni. Jista’ jkun li l-ek]ema Fatturi interni: Importanti li wie[ed ikun jaf li tal-pazjent taqa’ f’iktar minn • Ek]ema atopika (Atopic derl-kundizzjoni tal-ek]ema ma klassifikazzjoni wa[da. matitis) • Seborrhoeic dermatitis titte[idx minn persuna g[al o[ra Il-klassifikazzjoni • Discoid eczema tal-ek]ema> • Ek]ema li ;ejja min[abba Fatturi esterni: • Asteototic eczema irritanti u dik li ;ejja minn nuqqas fil-vini tas-saqajn Ek]ema kkaw]ata minn irritant (Varicose eczema) F’dan l-artiklu se ji;u diskus- aller;ija. • Ek]ema fil-pala tal-id u fil- si l - aktar tipi komuni ta ’ (Primary irritant contact dermatipala tas-sieq (Endogenous ek]ema, fosthom l-ek]ema tis) L-ek]ema atopika Ek]ema li ;ejja minn aller;ija eczema) L-ek]ema atopika hi l-iktar tip atopika, dik ikkaw]ata minn komuni. Din g[andha fattur ;enetiku allura hemm iktar /ans li wie[ed taqbdu jekk ikun ibati mill-a]ma jew il-hayfever. Min ibati b’dan it-tip ta’ mard ikollu reazzjoni esa;erata g[al /erti affarijiet fl-ambjent, b[al pollen, house dust mites, rix u suf tal-annimali. Din it-tip ta’ ek]ema teffettwa l-aktar lit-tfal imma tista’ to[ro; fl-adulti wkoll. Fit-tfal tinstab l-aktar fuq ilwi//, filwaqt li fl-adulti tinsab laktar fl-g[onq, fuq il-minkeb, wara l-irkoppa u mal-g[ekiesi. F’Malta din it-tip ta’ ek]ema taggrava fir-rebbieg[a u taqleb g[all-a[jar fis-sajf. :eneralment meta t-tfal jikbru, jo[or;u minnha, i]da l-;ilda taf tibqa’ xotta u sensittiva. Biex tevita li taggrava s-sitwazzjoni Annimali bil-pil twil jistg[u jaggravaw il-kundizzjoni tal-ak]ema spe/jalment fit-tfal
Biex wie[ed ma jaggravax din
deter;enti u prodotti mag[mulin mill-pitrolju. ?erti kimiki qawwija jag[mlu effett immedjat, filwaqt li b’o[rajn l-effett jakkumula ma]-]mien. Il-mara tad-dar li ta[sel il[wejje; b’idejha g[andha aktar riskju. Il-parrukkiera li tu]a [afna prodotti biex ta[sel xag[ar il-klijenti wkoll g[andha aktar riskju li taqbadha din il-kundizzjoni. Tipikament, dawn in-nies ikollhom il-pala ta’ jdejhom u sswaba’ xotti u maqsumin u b’hekk ikunu mu;ug[in. B[ala trattament wie[ed jista’ j[e;;e; lill-pazjent ma jibqax ju]a lprodott li qieg[ed jag[millu din lirritazzjoni, jew i[e;;e; lill-pazjent jilbes ingwanti b[ala protezzjoni. Sfortunatament, [afna min-nies ikollhom ibiddlu xog[olhom. It-trabi li jkunu g[adhom jilbsu l-[rieqi jista’ jkun li wkoll isofru minn din il-kundizzjoni, min[abba li l-awrina tista’ tikkaw]a irritazzjoni. It-terminu komuni li jintu]a hu nappy rash. Biex dan ji;i evitat, l-ommijiet iridu ja[slu u jixxuttaw sew il;ilda tat-tarbija, ibiddlu l-[rieqi tat-trabi aktar ta’ spiss, u ju]aw krema protettiva biex isservi b[ala protezzjoni mill-awrina. Ek]ema li aller;ija L-ek]ema
;ejja
minn
tista’ to[ro; min[abba aller;ija g[al xi [a;a li tag[mel kuntatt mal-;ilda. Laller;ija tinbena bil-mod il-mod, tant li l-ewwel darba li persuna tkun esposta g[all-allergen, irreazzjoni fil-;ilda ma tkunx prominenti, sakemm ma tkunx kimika qawwija [afna. ?erti persuni jistg[u jkunu aller;i/i g[allkimiki li jinstabu fil-fwie[a, fillastiku tal-ingwanti u n-nikil li jinsab fil-;ojjelli. L-uniku mod kif wie[ed isir jaf jekk hux aller;iku g[al xi [a;a huwa billi jag[mel il-patch test. g[al pa;na 19
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
19
SA{{A
Min[abba diversi kundizzjonijiet naturali fosthom il-pollen fl-arja, il-kundizzjoni tal-ek]ema ti]died fir-rebbieg[a
L-ek]ema atopika taggrava fir-rebbieg[a f’pajji]na u taqleb g[all-a[jar fis-sajf minn pa;na 18
F’dan il-patch test jitwa[[lu fuq id-dahar kimiki differenti f’kontenituri ]g[ar. Wara jumejn dawn il-patches jitne[[ew u ddermatologu jkun jista’ jinduna jekk wie[ed g[andux aller;ija g[al xi kimika partikulari. L-aller;ija g[al xi ikel mhijiex
daqshekk relevanti f’din il-kundizzjoni. G[alkemm hawn nies li /ertu ikel ma jaqbilx mag[hom u jista’ jkun li jaggravalhom lek]ema, l-ikel mhux il-kaw]a prin/ipali. Sfortunatament m’hawn l-ebda test kredibbli biex tkun taf jekk l-ek]ema hix ;ejja minn xi aller;ija g[al xi ikel par-
tikulari. Madankollu, jekk tosserva li xi ikel qieg[ed jaggravalek il-kundizzjoni, tajjeb li tipprova tevitah. Hemm kura g[allek]ema^ S’issa g[ad m’hawnx trattament li jikkura l-ek]ema komple-
Il-mara tad-dar li ta[sel il-[wejje; b’idejha u allura jkollha kuntatt mad-deter;enti, g[andha aktar riskju li ti]viluppa l-ek]ema
It-trabi li jkunu g[adhom jilbsu l-[rieqi jistg[u jbatu minn din il-kundizzjoni min[abba li l-awrina tista’ tikkaw]a irritazzjoni. It-terminu komuni li jintu]a hu nappy rash tament, i]da hu possibbli li ti;i kkontrollata. Wie[ed g[andu jiddiskuti mat-tabib tieg[u u maddermatologu g[all-kura li l-aktar tg[odd g[alih. Peress li l-ek]ema tag[mel il;ilda xotta, wie[ed g[andu jag[mel u]u minn moisturisers. Je]istu diversi prodotti kummer/jali, allura wie[ed g[andu jipprova w[ud differenti u jara liem l-aktar jg[odd g[alih. Minbarra l-moisturisers, [afna drabi wie[ed ikollu b]onn ju]a trattament biex inaqqas l-infjammazzjoni fil-;ilda. Il-kremi jew lingwenti bi steroids ja[dmu fuq lek]ema biex inaqqsu l-infjammazzjoni, i]da jekk jintu]aw g[al tul ta]-]mien, jistg[u jraqqu l;ilda u j;ibu kumplikazzjonijiet o[rajn. Importanti li dawn ilkremi ji;u diskussi mat-tabib jew dermatologu. F’dawn l-a[[ar snin [ar;u kremi u ingwenti o[ra li mhumiex steroids u li allura ma
jag[mlux daqshekk [sara lill;ilda. L-antibijoti/i jing[ataw biss jekk l-ek]ema tiddenna. Is-So/jetà Maltija g[all-Ek]ema Is-So/jetà Maltija g[allEk]ema twaqqfet fl-2001 sabiex tkun ta’ g[ajnuna g[al dawk ilpersuni li jbatu minn din il-kundizzjoni u kif ukoll g[all-qraba tag[hom. L-g[anijiet ta’ din is-
so/jetà huma li tipprovdi g[ajnuna u informazzjoni lillpazjenti permezz ta’ ta[ditiet u attivitajiet o[ra, kif ukoll li ]]id lg[arfien dwar l-ek]ema mal-pubbliku in;enerali. Din is-so/jetà tirrappre]enta wkoll l-interessi tal-membri fil-gvern u awtoritajiet o[ra. S[ubija f’din l-organizzazzjoni hi bla [las. G[al dawk li jixtiequ aktar informazzjoni hemm is-sit tal-Malta Eczema Society http:##mes.madv.org.mt#.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
20
?INEKRITIKA
Joe Calleja - jocal@me.com
NOAH ***
Min jaf kemm qed jitqalleb Mosè! Direzzjoni> Darren Aronofsky< {in> 138 minuta< ?ert.> 12A.< KRS
Fil-Mesopotanja (illum l-Iraq) bejn 5000 u 6000 sena ilu, kienet tirrenja /-/iviltà Sumerjana fejn ir-Re Gilgamex li kien jivvja;;a [afna, u waqt minnhom iltaqa’ ma’ xwejja[ jismu Utnapaxtim li rrakkontalu x’kien g[adda minnu snin qabel. Meta l-allat, irrabjati g[allim;ieba tal-bniedem jg[errqu ddinja biex jeqridu lil kul[add. I]da wie[ed mill-allat wissa’ lil Utnapaxim b’dan u qallu biex jibni dg[ajsa ;ganteska u ji;bor mieg[u in-nisel tal-[lejjaq kollha. Hu hekk g[amel, u wara li g[adda kollox id-dg[ajsa spi//at fuq il-qu//ata ta’ muntanja, meta alla ie[or [oloq qawsalla, b[ala weg[da mill-allat li ma kienu qatt se jer;g[u jg[arrqu d-dinja. Din kienet le;;enda rakkuntata sekli qabel dik imwassla millKtieb ta’ ;ene]i, mg[allma littfal fil-pajji]i Insara, Lhud jew Islami/i. Huwa ]gur, g[alhekk, li l[rafa tal-Arka ta’ Noè hija l-istess wa[da b’xi tibdil ]g[ir u minflok Utnapaxim l-isem kien sar Noè u minflok ‘in-nisel’ tal[lejjaq, hu kellu ji;bor fl-arka seba’ pari minn kull [lejqa. Ni;u g[alhekk g[al-ver]joni ;dida f’dan il-film, mwassla
mill-kitba tar-re;ista Aronofsky u li hija l-aktar wa[da mi]g[uda b’fantasija li min jaf kemm ;ieg[let lil Mosè jitqalleb! Dan g[ax minbarra li juri lil Noè ‘fundamentalista’, il-messa;;i divini jitwasslu minn [olm kaw]at minn ta[lit ta’ [xejjex ([axixa?) minn nannuh Metuselah (Anthony Hopkins), mostri-aljeni ;ganteski, b’wie[ed minnhom sa[ansitra jirribella kontra l-g[amar divin! Jekk ta[sbu li qed nesa;era, morru araw dan il-film, anki g[all-ispettaklu ’bibliku’ offrut grazzi g[all-kapa/ità tal-artisti tal-grafika kompjuterizzata u qabbluha ma’ dik primittiva tattekni/i li kienu jag[tuna spettakli bibbli/i-epi/i ta’ 50-60 sena ilu. Hawnhekk Noè hu interpretat tajjeb ferm minn [add g[ajr Russell Crowe li flimkien ma’ martu Nami (Jennifer Connelly) u uliedu Sem, [am, ;afet u Ila (Emma Watson) li kienu rabbew, u li ssir t[obb lil Sem, bnew, blg[ajnuna ta’ ;ganti-aljeni tal;ebel imsej[a Nefilim (jew, blIngli] “Watchers”) u da[lu flarka, flimkien mal-annimali u xtieli u [xejjex (kontra dak li, skont ir-rakkonti tat-Testment lQadim u Utnapaxim, Noè (u lil
Noè (Russell Crowe) u martu Nami (Jennifer Connelly) i[ejju l-arka f’Noah
Utnapaxim) stranament ma ;iex ordnat lil ida[[al ukoll xtieli u [xejjex, g[ax min irrakkonta dawn il-[rejjef fi ]mien itTestment l-Antik u l-Preistiorja, ma kienux jaf li dawn ukoll kienu g[amliet ta’ [ajja, [ajjin, u allura ma nkludewhomx fil-lista tal-ispe/i li Noè kellu jsalva! Intant Noè u niesu jid[lu fl-ark qabel jasal id-dulluvju u l-
kumplamen tal-umanità li ma jit[allewx jid[lu mill-;ganti aljeni. Wara jasal id-dulluvju (bi//a xog[ol spettakolari fantastika kompjuterizzata, li min jaf kemm kienu jiffrankaw xog[ol it-tekni/i ta’ spettakli simili tal-img[oddi b[al The Bible jew The Ten Commandments kieku kellhom din it-teknika!).
I]da sadanittant Ila to[ro; tqila , imma Noè jemmen li dan kien kontra r - rieda tal [allieq li ried jeqred l - uman ità kollha u j[alli lilhom biss li kellhom ikunu , skond kif fehem hu , l - a[[ar wirt tal umanità … u hawn g[andna novità o[ra f ’ din il - ver]joni tas - Seklu 2 1 ta ’ din il - [rafa millenarja !
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
21
?INEKRITIKA RIO 2 **
Aktar kulur, stil, talent, ener;ija … storbju Direzzjoni> Carlos Saldanha< {in> 101 minuta< ?ert.> U.< KRS
L-ewwel Rio mill-Fox u Blue Sky Studios kien mar tajjeb, spe/jalment mal-udjenza mmirat lejha, anki f’Malta, fejn kien dam jintwera aktar minn xahrejn. Issa dan is-sequel – li beda jintwera f’pajji]na qabel fl-Istati Uniti u l-bi//a l-kbira tal-pajji]i l-o[ra – g[andu l-istess potenzjal, i]da jidher li qed jimmira g[al udjenza infantili wkoll, imma jaffronta temi aktar ‘impenjattivi’. Infatti flimkien mal-elementi ta’ ;ita e]otika fil-;ungla u mu]ika popolari, naraw ji;u trattati dawk ambjentali u wkoll kummiedja g[all-familja li tfakkrek f’Meet the Parents, i]da b’pappagalli minflok bnedmin. Nerg[u niltaqg[u ma’ Blu (le[en Jesse Eisenberg) u Jewel (Anne Hathaway), il-pappagalli ferm rari li issa kabbru l-familja u g[andhom tlett ulied u qed jg[ixu [ajja kwieta f’Rio de Janeiro, g[alkemm Blu mrabbi fl-ibliet aktar kien, mo[[u f’gadgets moderni ma[luqa mill-bniedem, u Jewel to[lom li ter;a’ lura lejn in-natura. Ix-xewqa tag[ha ssir realtà meta l-eks sid ta’ Blu, Linda (Leslie Mann) u ]ew;ha ffissat fuq il-[ajja salva;;a Tulio (Rodrigo Santoro), jsibu li l-pappagalli blu jistg[u mhumiex
Blu u l-familja tieg[u jibdew vja;; fil-foresti tropikali f’Rio 2
spoe/i fil-periklu li jg[ibu kif filbidu kienu jib]g[u. G[alhekk, [erqana li jing[aqdu ma’ o[rajn b[alhom, Bu u Jewel jivvja;;aw 2000 mil lejn il-foresti tropikali fejn kienu dehru pappagalli makaw, /ioè tal-istess razza blu tag[hom. Il-vja;;, naturalment, ikun mimli perikli minn sriep, tarantula u pirana. Malli jaslu mbag;ad isibu li t-tribù li nsibu tkun tal-istess familja, ma[suba li mietet, ta’ Jewel, issa ma[kuma mill-missier kburi u awtoritarju Eduardo (Andy Garcia). Ir-rakkont nkiteb mill-istess
L-aqwa films f’Malta 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
(–) (1) (3) (–) (2) (re) (4) (5) (10) (re)
(Bejn is-26 u t-30 ta’ Marzu – KRS) Captain America: The Winter Soldier Need for Speed Non-Stop The Book Thief 300: Rise of an Empire Frozen The Lego Movie Mr. Peabody & Sherman Endless Love Tinkerbell & the Pirate Fairy (re = Re-entry)
re;ista tal-ewwel film ukoll Saldanha, li hawn jirnexxielu jo[loq l-istess tensjoni, g[a]]g[ar, b[al fl-ewwel film.
Apparti l-mumenti divertenti wkoll, u s-sbu[ija tal-kuluri u lanimazzjoni effettiva, anki bit3D, fil-film tispikka l-mu]ika u l-
kanzunetti tal-widna, li g[al u[ud jistg[u jirri]ultaw mag[rufa g[ax il-producers [ar;u g[all-bejg[ qabel il-film.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April 2014
22
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 22>00 23>00 00>25
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Fuzzbox - Lito Qawwi u S[i[ Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r)
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:05 - Good Luck Charlie 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 – The suite life on Deck 09:25 – Austin & Ally star new year 09:50 – That’s so raven 10:15 – Hannah montana 11:00 – Good luck Charlie 11:25 – Austin & Ally 12:10 - Jessie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 – Good luck Charlie 13:25 Gravity Falls 13:50 – Austin & Ally 14:10 - Violetta 15:00 – Dog with a blog 15:20 – Austin & Ally 16:30 Good Luck Charlie 16:55 – A.N.T. Farm 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 – Good Luck Charlie 18:50 – Dog with a blog 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon
07:05 - The Penguins of Madagascar 07:30 - SpongeBob SquarePants 07:55 - SpongeBob SquarePants 08:20 - Dora the Explorer 08:45 Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Go, Diego, Go! 10:25 – Olive the ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - Winx Club 11:40 Totally Spies! 12:05 – Sanjay and Craig 12:30 - iCarly 12:55 Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 15:55 - Rabbids Invasion 16:20 - Marvin Marvin 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:25 – I Carly 23:50 – Victorious. Jim Jam
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:37 Fluffy
Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 Kipper 08:10 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:35 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - IglooGloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 - Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 - Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends.
The Queen – Raitre, 21>05
Wara l-mewt tal-prin/ipessa Diana, ir-re;ina Elizabetta II tispi//a tit[abat boex jirnexxila tg[eleb numru ta’ problemi li ;ew b’reazzjoni g[al mewt ta’ Lady D. Il-problema kienet li dawn il-problemi [add ma kien jaf li se jfe;;u u b’hekk ftit li xejn kienet preparat. X’ji;ri? TVM
07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – Dot EU 11:30 – Paq Paq lifestyle 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 1 6 : 05 – Teleshopping 1 6 : 20 – Madwarna 16:45 – Twelid il-kema 1 6 : 50 – Kids Detectives 1 7 : 20 – Xplahhmal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Malta u lil hinn minnha 18:00 – A[barijiet 18:10 – MENU 18:55 – Disett 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Katrina 21:45 - A[barijiet fil-qosor 21:50 – Rajt ma rajtx 22:20 – Mixage 22:45 – Venere 23:15 – A[barijiet. TVM 2
07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 -The truth about food 11:50 - Twelid il-
Kelma 11:55 – Waqtiet 12:00 – MENU 12.45 - 3 Pointer 13:15 - Paqpaq Motor Sports 13:45 – Valletta 14:15 – Gadgets 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – The truth about food 15:50 - Twelid il-Kelma 16:00 - Niskata (r) 18:00 – MEA 18:30 - 3 Pointer 19:00 - Paqpaq Motor Sports 19:30 – Waqtiet 19:40 – The truth about food 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Madwarna 21:00 – Europa league 21:45 - Headline News 22:00 - Europa league 23:30 - News in English. One
07:00 - Breakfast News 08:50 – Muzika Lokali 09:00 - Sieg[a }mien 10:30 – Teleshopping 12:30 - ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 – Fil-k/ina ma’ Malcolm 17:30 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 - Aroma Kitchen 19:30 - ONE News 20:25 – Il-Klikka 21:45 - Ilsien in-Nisa 23:30 - ONE News. Smash
07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 - AtoZ Teleshopping 14:20 - Ma’ Majsi 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15 - Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – {abbejtek 20:30 – Il parlament tal-poplu 21:30 – Dokumentarju 22:00 – A[barijiet 22:30 – Motordrome.
F. Living
Canale 5
07.00 - Teleshopping 08:00 – {in g[al kollox 10:00 - Bejnietna 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 - Jien u Int 18:00 - Teleshopping 20:30 - Tie; tal{olm 21:30 - Sfera 23:30 - F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping.
06:00 – Prima pagina # Traffico 07:56 Borse e monete # Meteo.It 07:59 – Tg 5 08:50 – Mattina cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 # Meteo.It 13:41- Beautiful 14:05 – Grande fratello 14:10 – Centovetrine 14:44 – Uomini e donne 16:05 – Grande fratello 16:15 – Il segreto 17:10 – Pomeriggio cinque 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg 5 # Meteo.It 20:40 – Sriscia la notizia 21:05 – Uefa Europa League 23:00 – Europa league speciale 00:00 –Matrix 01:16 – Tg 5 # Meteo 01:46 – Striscia la notizia 02:22 – Uomini e donne.
Raiuno
06:45 – Unomattina (Jinkludi t-Tg 1 fis7am, fis-7:30, fit-8, fid-9am, fl-9:30am, fl10am u fil-11am) 07:35 – Parlamento telegiornale 07:36 – Unomattina 10:00 – Unomattina storie vere 10:30 – Unomattina verde 11:05 – Unomattina 11:25 Unomattina magazine 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:10 – Verdetto finale 15:20 – La vita in diretta 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 # Che tempo fa 17:12 – La vita in diretta 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Affari tuoi 21:15 – Don Matteo 23:22 – Tg 1 60 secondi 23:30 – Porta a porta 01:05 – Tg 1 notte 01:35 Che tempo fa 01:40 – Sottovoce 02:40 Largo Winch. Film. Raidue
07:10 – Hulk S.m.a.s.h.! 07:30 - Calimero 07:45 – Kung fu panda 08:10 – Chaplin and Co. 08:15 – Due uomini e mezzo 08:35 – Desperate housewives 10:00 – Tg 2 insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 – Tg 2 giorno 13:30 – Tg 2 costume e societa’ 13:50 – Medicina 33 14:00 – Detto fatto 16:15 – Cold case 17:45 – Tg 2 flash 17:48 – Meteo 2 # Tg Sport 18:15 – Tg 2 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:00 - LOL :-) 21:10 – N.C.I.S. Los Angeles 21:55 Hawaii five-O 22:45 – Blue Bloods 23:25 – Tg 2 23:40 – Il Musichione 01:00 – Parlamento telegiornale 01:10 – Law and Order. Raitre
06:30 - Rassegna stampa italiana e internazionale 07:00 – Tgr buongiorno Italia # Tgr buongiorno regione 08:00 – Agora 10:00 – Mi manda raitre 11:10 – Tg 3 Minuti 11:15 – Elisir 11:58 – Meteo 3 12:00 – Tg 3 # Tg 3 fuori tg 12:45 – Pane quotidiano 13:10 – Il tempo e la storia 14:00 – Tg regione # Meteo # Tg 3 # Tgr Leonardo 15:10 - Terra nostra 16:00 – Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 – Tg 3 # Tg regione # Meteo 20:00 – Blob 20:10 – Sconosciuti 20:35 – Un posto al sole 21:05 – The Queen. Film 23:05 – Gazebo 00:00 – Tg 3 linea notte # Tg regione 00:13 – Tg 3 linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 – Lino del fra
Rete 4
06:25 – Chips 07:20 – Miami vice 08:15 Hunter 09:40 – Carabinieri 10:40 – Ricette all’Italiana 11:15 – Sai cosa mangi? 11:30 – Tg 4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:37 – Nestore-L’ultimo Corsa 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – Die Hard. Film 23:15 – Double Impact-La vendetta Finale 02:00 – Tg 4 # Meteo.It –
Italia 1
07:00 – Friends 07:00 – Le Regole dell’Amore 08:45 – Una mamma per amica 10:30 – Dr. House 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 13:40 – Grande fratello 14:10 – I Simpson 14:35 – Dragon ball GT 15:00 – Big bang theory 15:50 – Due uomini e mezzo 16:35 – E alla fine arriva mamma! 17:25 – Nikita 18:00 -Grande fratello 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 - C.S.I. Scena del crimine 21:10 – Mistero 00:35 – Amusement-Ciochi Pericolosi 02:20 – Grande fratello. La 5
06:55 – My Life 07:55 – Centovetrine 08:30 – Televendita media shopping 08:55 – Centovetrine 09:25 – Beautiful 09:50 – Televendita media shopping 10:10 – Vivere 10:47 – Tempesta d’amore 11:30 – Beautiful 11:57 – Centovetrine 12:20 – Parenthood 13:10 – Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica 15:00 – Lina’s hair 2 15:00 – Torte D’autore 16:00 – Extreme makeover home edition 17:30 – Non ditelo alla sposa 18:30 - Parenthood 19:30 – Glee 20:20 – Una mamma per amica 21:10 – Come tu mi vuoi Film 23:00 – Coming Out 23:25 – Uomini e donne 00:30 – Grande fratello .
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
23
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 – {in g[al kollox 10:00 - Bejnietna 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 1 6 : 00 - Jien u Int 1 8 : 00 Teleshopping 20:30 - Tie; tal-{olm 21:30 - Sfera 23:30 - F. Living Magazine 01:30 - Teleshopping.
04:55 - The Middle 05:25 - Andrew Lloyd Webber’s: Phantom of the Opera. BBC Entertainment
07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 - Shout Out 10:00 Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Mill-Italia (r) 15:00 The 90s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:30 - Frux 21:55 – Football Daily 22:00 - Xi {lomt 23:00 – Local issues 23:45 – Tele Market Deals.
06:00 – Tweenies 06:20 Teletubbies 06:45 – Jollywobbles 06:55 - Show Me Show Me 07:15 Tweenies 07:35 - Teletubbies 08:00 -Jollywobbles 08:10 -Charlie and Lola 08:25 - After You’ve Gone 08:55 - One Foot in the Grave 09:30 - The Omid Djalili Show 10:00 EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 Being Erica 11:45 - Drop Zone 12:40 - After You’ve Gone 13:10 The Omid Djalili Show 13:40 - One Foot in the Grave 14:15 - EastEnders 14:45 - Doctors 15:15 - Being Erica 16:00 - Drop Zone 16:55 - After You’ve Gone 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - Being Erica 20:00 My Hero 20:30 - The Café 21:00 The Inspector Lynley Mysteries 21:45 - Mad Dogs 22:30 - Friday Night Dinner 22:55 - Walter’s War 23:45 - The Weakest Link.
Melita More
MGM Movie
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 - SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 1 4 : 30 - VEEP 1 5 : 00 - Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 Psych 18:15 Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 - Glee 20:30 Suburgatory 21:00 – Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 - Chicago Fire 00:15 – Spartacus 01:15 – Suits/
07:40 - Alias Jesse James 09:10 - In the Heat of the Night 11:00 - Catch Me if You Can 12:45 - Nothing Personal 14:25 - The Playboys 16:10 - A Home of Our Own 17:55 Company Business 19:30 – Thrashin’ 21:00 - The Cutting Edge 22:40 - Full Moon High.
Xejk
Go Stars
08:20 - The Smurfs 2 10:05 – Sparkle 12:00 - One Day 13:50 Andrew Lloyd Webber’s: Phantom of the Opera 16:30 - Life of Pi 18:40 - Mental 20:35 The Middle 21:00 - Clear and Present Danger 23:15 - The Sum of All Fears 01:15 - Your Highness 02:55 - Sparkle
Diva Universal
06:00 – Ironside 06:55 - Agatha Christie’s Poirot 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:38 - Great Women 09:50 - Ironside 10:50 Agatha Christie’s Poirot 11:50 Agatha Christie’s Poirot 13:35 - How To Keep Your Day Job 13:50 - Kojak 14:50 - JAG 15:50 - Law & Order 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:37 – Matilde 18:50 - Kojak 19:50 Quincy, M.E. 20:45 - Great Women 21:00 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 22:05 - Miss Marple 23:53 - Great Women.
Discovery Channel
06:00 - How It’s Made: Bowling Balls, Barber Poles, Radar Guns 06:25 Storage Hunters 06:50 - Auction Hunters: Allen’s Ruff Day 07:15 Ultimate Survival: Panama 08:10 Dual Survival: Split Up 09:05 Deadliest Catch: Sleeping With the Enemy 09:55 - Swamp Loggers: Setbacks 10:50 - How Do They Do It?: Roads and Coins 11:15 - How It’s Made 11:40 - How It’s Made 12:10 How It’s Made 12:35 - Mega Builders: Hard Rock Theme Park 13:30 - Texas Car Wars: Let the Rivalries Begin 14:25 - Salvage Hunters 15:20 - Gold Rush: Medevac 16:15 - Gold Divers: Fire and Icebergs 17:10 - Baggage Battles 17:40 - Flip Men 18:05 - Auction Kings: MassageA-Belt; Oversized Haberdashery 18:35 - Auction Hunters: The Dallas Mavericks 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Pewter Flasks, Potato Salad, Hydrogen Fuel Cells 20:00 - Auction Hunters: Nothing But Net 20:30 - Auction Hunters: Hall of Fame Game 21:00 - Game of Pawns: Tango Unchained 21:30 - Auction Kings: Evel Knievel Cape; Vintage Phone Booth 22:00 - Storage Wars Canada: It’s Like Archaeology, You Dig? 22:30 - Storage Hunters 23:00 Manhunt: Arizona. Discovery World
06:00 - Storm Surfers 2: New Zealand 06:50 - GT Racer 07:45 - When Weather Changed History 08:35 Ottomans v Christians 09:00 Ottomans v Christians 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - Mummy Autopsy 11:10 - Secrets of... 12:05 When Weather Changed History 12:55 - Trashopolis 13:50 - Don’t Drive Here 14:45 - Conquering the World 15:40 - Anatomy of a Combat Force 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - When Weather Changed History 18:20 - Long Way Down 19:10 - GT Racer 20:05 - Trashopolis 21:00 - Long Way Down 21:55 Baker Boys: Inside the Surge 22:50 World’s Toughest Prisons 23:45 Mummy Autopsy.
07>00 08>30 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1
08:30 - Inside World Touring Cars 09:00 - UEFA Youth League Football 10:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 11:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:00 - UEFA Youth League Football 14:00 - WATTS 15:00 FIFA Under 17 World Cup Football 16:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:00 - UEFA Youth League Football 19:00 - Champions League World’s Strongest Man 20:00 - Fight Club 22:00 - Fight Club 23:05 - FIFA Under 17 World Cup Football.\ Eurosport 2
06:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:00 - Eurocup Basketball 08:00 Freestyle Skiing 08:45 - WATTS 09:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 10:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 11:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 13:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 15:30 UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 - WATTS 17:45 - GTA Next Level 18:00 - Scottish International Open Bowls 20:00 - Arm Wrestling 20:30 - PBA Bowling 21:30 - World Championship Series Table Soccer 22:00 - Giants Live Series World’s Strongest Man 22:30 - Giants Live Series World’s Strongest Man 23:00 - Scottish International Open Bowls. GO Sports 1
Die Hard
– Rete 4, 21>15
John McClane, uffi/jal tal-NYPD, qieg[ed jipprova jsalva lil martu Holly Gennaro flimkien ma’ numru kbir ta’ nies o[ra, li ;ew ma[tufa mit-terrorista Hans Gruber waqt festin tal-Milied f’Nakatomi Plaza f’Los Angeles.
NET News .net (r) Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Mitqlu Deheb NET News (ikompli) Mitqlu Deheb Elle (r) NET News
07:00 - UEFA Champions League Quarter Finals - 1st Leg - Real Madrid v Borussia Dortmund 09:00 - Barclays Premier League - Week 33 - Southampton v Newcastle Utd 11:00 - UEFA Champions League Quarter Finals - 1st Leg - Paris Saint-Germain v Chelsea 13:00 Serie A - Round 31 - Napoli v Juventus 15:00 - UEFA Champions League - Quarter Finals - 1st Leg Matchnight Review 15:30 - Ligue 1 - Round 31 - Olympique Lyonnais v AS Saint-Etienne 17:30 - Aviva
Premiership - Round 18 - Newcastle Falcons v Worcester Warriors 19:30 - ATP Masters 1000 - Sony Open Tennis, Miami – Final 22:30 - Barclays Premier League - Week 34 - Premier League Match Pack 23:00 - Ligue 1 -Round 32 - The Ligue 1 Show 23:30 - Vincennes Horseracing 02:30 - Barclays Premier League -Week 33 - Fulham v Everton 04:30 - FIFA Futbol Mundial . GO sports 7
07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - Serie A - Round 22 - Roma v Parma 12:00 - Barclays Premier League - Premier League World 12:30 - Barclays Premier League Week 33 - Manchester Utd v Aston Villa 14:30 - Trans World Sport #1405 15:30 - Ligue 1 - Round 31 Evian TG v AS Monaco 17:30 Serie A - Round 31 - Torino v Cagliari 19:30 - Barclays Premier League - Week 34 - Premier League Match Pack 20:00 - Ligue 1 Round 32 - The Ligue 1 Show 20:30 - Barclays Premier League Week 33 - Crystal Palace v Chelsea 22:30 - Serie A - Round 31 - Lazio v Parma 00:30 - Football’s Greatest 01:00 - Aviva Premiership - Round 18 - Bath Rugby v Sale Sharks 03:00 - Serie A - Round 31 Sampdoria v Fiorentina 05:00 Barclays Premier League - Week 33 - Sunderland v West Ham Utd. GO sports 8
09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 - Serie A - Round 22 - Roma v Parma 14:00 - Barclays Premier League - Premier League World #41 14:30 - Barclays Premier League Week 33 - Manchester Utd v Aston Villa 16:30 - Trans World Sport #1405 17:30 - Ligue 1 - Round 31 Evian TG v AS Monaco 19:30 Serie A - Round 31 - Torino v Cagliari 21:30 - Barclays Premier League - Week 34 - Premier League Match Pack 22:00 - Ligue 1 Round 32 - The Ligue 1 Show 22:30 - Barclays Premier League Week 33 - Crystal Palace v Chelsea 00:30 - Serie A - Round 31 - Lazio v Parma 02:30 - Football’s Greatest 03:00 - Aviva Premiership - Round 18 - Bath Rugby v Sale Sharks 05:00 - Serie A -Round 31 Sampdoria v Fiorentina 07:00 Barclays Premier League - Week 33 - Sunderland v West Ham Utd.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
24
TV # RADJU ILLUM FUQ NET TELEVISION u RADIO 101
Chicago Fire – Melita More, 19>00
Qawwi u S[i[ - Radio 101, 21>00 Min jaf kemm-il darba smajna bl-importanza li g[andha nitbissmu fil-[ajja u g[aliex le, anke nid[qu ftit bil-qalb ma’ tal-familja jew [bieb tag[na. }gur li xi darba jew o[ra konna qed naqraw xi ktieb jew nisimg[u t-televi]joni u
ltqajna mal-frazi d-da[k hu l-a[jar medi/ina. Diversi studji li saru jikkonfermaw dan, i]da fuq liema aspetti dan id-da[k jista’ jg[in ilbniedem? Jg[in biss is-sa[[a mentali jew li tfiq minn xi marda? Jew hemm aktar benefi/ji minn dan
kollu? Illejla fuq il-programm Qawwi u S[i[ i]-]ew; tobba Joe u Anna Cassar se jkunu qeg[din jitkellmu dwar dan is-su;;ett u aktar waqt diskussjoni millaktar interessanti u edukattiva.
Clear and Present Danger – Go Stars, 21>00
Claudia mal-mistiedna Valentina Rossi u Diane Nikoli ritratt me[ud minn Gemstar Productions
Elle – Net Television, 22>30
Largo Winch – Raiuno, 02>40
Jekk tlift il-programm Elle tas-Sibt li g[adda, g[adek fi//ans li tara r-ripetizzjoni li se ssir illejla fl-10:30pm.IlPre]entattrici f’dan il-programm tiltaqa’ mal-a[[ar mistiedna.
Permezz tal-esperti, turi t-telespettaturi l-aqwa ideat b’ teknika esperta g[at-tema Boat Party. Claudia, flimkien mat-tim u Valentina Rossi, il-mistiedna ta’ dan il-program se jkunu qed juru
t-telespettaturi l-aqwa teknika g[at-tema tal-lum minn fuq Yacht Riti Elle jer;a’ jirritorna mag[kom fuq Net Television f’Ottubru li ;ej.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
7
9
10
IT-TEMP Ftit imsa[[ab li jsir pjuttost imsa[[ab kultant VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Moderat g[al ftit qawwi min-Nofsinhar g[axXlokk li j]id bilmod g[al ftit qawwi g[al qawwi BA{AR [afif lokalment moderat li jsir qawwi IMBATT Ftit li xejn li jsir lokalment baxx min-Nofsinhar il-Lbi/ wara nofsinhar TEMPERATURA L-og[la 20˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 491.2mm IX-XEMX titla’ fis-06.48 u tin]el fis-19.27
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Dawn jivva;;aw [afna fid-de]ert (5) 6. Akku]at (5) 7. Persuna li titkixxef fuq [addie[or (5) 10. Drapp fin (5) 11. Kiefer (5) 12. :ewwa x-……., ng[idu u nsemmu dawn il-[ut (5) 14. Jista’ jkun wie[ed ta’ bini g[oli (6) 16. Fis-sajf kul[add ifittxu (5) 17. Isir qabel l-g[erusija (5) 18. Ta’ kwalità ifjen (5)
18
Weqfin>1. G[andek is-sa[[a (6) 2. Par u par… u dabbar rasu baxx baxx? (6) 3. Daqsxejn ta’ kamra (6) 4. Numru (6) 8. A[mar daqsu ng[idu (5) 9. Ag[mel g[oqda tajba (5) 12. Akku]ana (6) 13. Jag[tuhom l-avukati (6) 14. Il-qaddis minn Baylon (6) 15. Timlieha bit-te jew bil-kafè (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>- 5. Da[na, 6. Barra, 7. Btala, 10. Ismar, 11. Torok, 12 u 14. Iddejjaqna, 6. Skart, 17. Fa;ar, 18. {anin. Weqfin>- 1. Idjoti, 2. Taqtir, 3. Abolut, 4. Da[[ak, 8. Smida, 9. Qroqq, 12. Indafa, 13. Jikbru, 14. Jirb[u, 15. Absint.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IL-{AMIS L-og[la 21˚C L-inqas 14˚C
IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 13˚C
IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C
IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 14˚C
IT-TNEJN L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C
UV
UV
UV
UV
UV
7
6
6
5
6
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 19˚ xemxi, Al;eri 24˚C imsa[[ab, Amsterdam 18˚C xemxi, Ateni 20˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 18˚C imsa[[ab, Berlin 16˚ xemxi, Brussell 19˚C imsa[[ab, il-Kajr 21˚C imsa[[ab, Dublin 10˚C xita, Kopen[agen 8˚C imsa[[ab, Frankfurt 25˚C ftit imsa[[ab, Milan 15˚C imsa[[ab, Istanbul 15˚C xemxi, Londra 17˚C ftit imsa[[ab, Madrid 12˚C xita, Moska 2˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 19˚C imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C imsa[[ab, Ruma 17˚C xemxi, Tel Aviv 21˚C xemxi, Tripli 26˚C xemxi, Tune] 23˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 17˚C im[assab, Zurich 20˚C imsa[[ab, Munich 19˚C xemxi, St. Petersburg 2˚C imsa[[ab.
Tag[rif 200 sena mit-twaqqif tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika f’Malta G[all-okka]joni tal-200 sena mit-twaqqif tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Verifika f’Malta, MaltaPost p.l.c. tinforma li timbru spe/jali ntu]a nhar it-Tlieta 25 ta’ Marzu 2014 fil-Bureau Filateliku tal-MaltaPost. Dan it-timbru spe/jali jista’ ji;i ordnat mill-Bureau Filateliku, MaltaPost p.l.c. 305, Triq {al Qormi, il-Marsa, MTP 1001, jew online fuq maltaphilately.com. ?emplu 25961740. Email: info@maltaphilately.com Wirja kbira tal-:img[a Mqaddsa Il-wirja tal-:img[a Mqaddsa, f’seba’ taqsimiet fil-Ka]in tal-
Banda San Filep ti;i inawgurata nhar l-Erbg[a 9 ta’ April fis-7 p.m. Monsinjur Victor Zammit Mckeon se jippresiedi l-programm tal-ftu[ li matulu minbarra xi diskorsi qosra, jindaqqu numru ta’ siltiet mill-banda ta]]g[a]ag[ fi [dan il-Banda San Filep ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Michael Ciantar. Il-wirja fiha ti]wiqa ta’ xog[lijiet artisti/i ppre]entati b’effetti vi]ivi u akkumpanjati minn kummentarji informattivi mtellg[in b’mod professjonali fuq disinn ta’ Alfred Camilleri Cauchi li [adem ukoll it-tletin
statwa ta’ daqs uman f’dawn ilwirjiet. Il-wirja qieg[da f’bini wie[ed. Il-wirja tkun miftu[a g[allpubbliku mill-{amis 10 sal:img[a 18 ta’ April, mill-10 a.m. sa 12 p.m. u mis-6 p.m. sal10 p.m. (sal-11 p.m. nhar {amis ix-Xirka). Nhar il-:img[a lKbira l-wirja tifta[ mill-10 a.m. sas-1 p.m. u mill-4 p.m. sal-10 p.m. Min irid jag[mel arran;ament ie[or g[all-gruppi g[andu jikkuntattja lil Josef xi ;ranet qabel billi j/empel 99203418 jew jibg[at email fuq jcachia75@hotmail.com. L-organizzaturi jav]aw li se jitqassam ktejjeb b’tag[rif marbut mal-:img[a Mqaddsa, stampat apposta g[all-wirja ta’ din is-sena.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983.
KLASSIFIKATI G{ALL-KIRI
L-Imsida-Ta[t il-Manchester Club fit-triq prin/ipali
{ANUT bil-permess Class 4, jista’ jintu]a ghal confectionery jew g[al u]u ie[or. Talba €10 kuljum. ?emplu dirett lis-sid fuq 99440293.
AVVI}I
Nixtieq
NILTAQA’ ma’ mara biex tie[u [siebi u l-finanzi. ?emplu jew sms fuq 99365580.
Sale ta’ antikitajiet KOLLOX
irid
jinbieg[.
Segwi is-sinjali minn fejn ilPolyclinic ta’ Ra[al :did. IsSale jibda illum fl-10.30 f’66 Triq il-Foss, Ra[al :did. ?emplu 99462186.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront.
?emplu 99422268 21416705.
jew
G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Settijiet tas-sodda
F’kundizzjoni tajba. ?emplu 27578075.
€195.
Vari tal-:img[a L-Kbira
MA{DUMIN bl-idejn skond tradizzjoni Maltija. Settijiet bi prezz baxx. ?emplu 21495253.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
27
SPORT HOCKEY
Qormi u Floriana jer;g[u f’decider Ir-reb[ tal-kampjonat nazzjonali tal-hockey se jkun de/i] b’decider nhar il-{add fid-9am. Dan wara li Qormi u Floriana spi//aw b’punti indaqs. Lista;un li g[adda l-kampjonat ukoll kien ;ie de/i] b’decider bejn l-istess ]ew; timijiet. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Qormi reb[u 3-1 kontra Hotsticks filwaqt li Young Stars ma kienux impenjati. Fil-log[ba l-o[ra ta’ tmiem il-;img[a Rabat reb[u 7-3 kontra White Hart.
Fil-log[ba bejn Qormi u Hotsticks kienu dawn tal-a[[ar li marru fil-vanta;; wara [ames minuti meta ing[ataw penalty corner li minnu inkariga ru[u Shawn Grima li ma ]baljax. Dan il-gowl [asad lil Qormi li salewwel taqsima naqsu milli jwettqu reazzjoni. It-tieni taqsima kienet kompletament differenti g[ax Qormi tjiebu u dawru r-ri]ultat favurihom. Wara li tilfu /ansijiet biex i;ibu l-iskor indaqs Thomas De Giovanni ;ab id-draw fil-51
minuta. Qormi imtlew kura;; u erba’ minuti wara reb[u penalty mog[ti minn Juan Sarcia li ma ]baljax biex g[amel l-iskor 2-1. Hekk kif kienet se tintemm ilpartita Qormi issi;illaw ir-reb[a b’gowl ta’ Juan Sarcia li kiseb doppjetta personali. Fil-log[ba l-o[ra Rabat g[elbu lil White Hart 7-3. Wara biss 25 sekonda Edward Degabriele po;;a lil White Hart fil-vanta;; wara li ir/ieva ming[and David Agius. Wara dan il-gowl Rabat reb[u tliet
penalty corner u bit-tielet wie[ed ;abu d-draw permezz ta’ Shawn Falzon. Rabat komplew jippressaw u fit-23 minuta marru fil-vanta;; b’gowl ie[or ta’ Falzon li skurja minn azzjoni ta’ penalty corner. Bir-reazzjoni ta’ White Hart ma tasalx, Rabat ]iedu mal-iskor u din id-darba kien Matthew Buhagiar li skurja. E]att qabel tmiem l-ewwel taqsima White Hart ing[ataw penalty u Keith Laferla ma ]baljax biex naqqas id-distakk. White Hart [ar;u aggressivi
fit-tieni taqsima u Liam Azzopardi kiseb id-draw fil-45 minuta. Rabat wettqu reazzjoni immedjata u [ames minuti wara marru 4-3 minn fuq b’gowl ta’ Mario Galea li skurja minn rebound. White Hart reb[u tliet penalty corners imma ma approfittawx minnhom u ta’ dan pattew qares g[ax minuta wara Jonathan Micallef skurja g[al Rabat. Ir-Rabtin komplew i]idu fil-log[ba u skurjaw tnejn o[ra permezz ta’ Falzon u Micallef g[al skor finali ta’ 7-3
FUTBOL F’G{AWDEX MELITA II DIVI}JONI
Debono fil-Maratona ta’ Tokjo
Reb[a tennistika g[all-Blacks
Dan l-a[[ar l-atleta veteran ta’ Zurrieq Wolves, Alfred Debono, fl-eta` ta’ 65 sena [a sehem filMaratona ta’ Tokjo (42.2km) fejn spi//a minn ta’ quddiem filkategorija tal-eta` tieg[u. B’dan is-su//ess Debono g[aqqad is-sitt maratona ma;;uri tieg[u, imsej[a ‘6 World Major Marathons’. Dan wara li hu kien di;a` g[amel il[amsa l-o[ra, dawk ta’ Berlin, Boston, Chicago, Londra u New York. F’Di/embru li g[adda, Debono [a sehem fil-Maratona ta’ Honolulu fil-Hawaii, b’hekk [a sehem fl-g[axar fost l-aqwa maratoni fid-dinja, li huma Berlin, Boston, Chicago, Londra, New York, Stockholm, Rotterdam, Pari;i u Amsterdam. I]da l-entusja]mu u l-impenn ta’ Debono komplew jixprunawh u fi triqtu lura Malta, fis-7 ta’ Marzu, [a sehem fin-nofs maratona (21.1km) ta’ Dubai, fejn b’sodisfazzjon personali kbir, temm l-ewwel fil-kategorija tieg[u. Din kienet l-40 nofs maratona li [a sehem fihom. Fis-7 ta’ :unju, data importanti g[al Debono g[ax hi l-20 anniversarju mill-karriera sporti-
G[ajnsielem.............................6 }ebbu; R.................................1 G[ajnsielem: L. Buttigieg, R.
Grima, M. Portelli, C. Grima (C. Dingli), D. Debattista, F. Galea (A. Xuereb), D. Hili, K. Hili (J. Cassar), C. Tabone, J. Attard, M. Markovic. }ebbu; R: B. Saliba, L. Mizzi, A. Zammit, F. Cassar, M. Formosa, P. Cardona, G. Portelli (J.P. Saliba), P. Adame Calderon, O. Saliba, M. Zerafa, M. Cordina (P. Mizzi). Referee: Jules Ngangue G[ajnsielem kif mistenni kisbu reb[a tajba kontra }ebbu; Rovers biex baqg[u jittamaw filpromozzjoni. Kif jindika l-iskor il-Blacks iddominaw dan il-konfront li kien de/i] bi tliet gowls f’kull taqsima. G[ajnsielem [ar;u jattakkaw u fet[u l-iskor mal-kwarta meta Charlon Tabone ]marka lil MILAN MARKOVIC li wara li qabe] lill-gowlkiper Saliba xe[et ;ewwa. Fit-28 minuta l-Blacks irduppjaw meta Markovic kompla lejn Robert Grima u millkross fil-baxx tieg[u, JOSEPH ATTARD g[eleb lil Saliba. Fit-
33 minuta G[ajnsielem kabbru lvanta;; meta Baskal Saliba [are; itajjar minn saqajn Robert Grima, u mill-kross ta’ Joseph Attard, MILAN MARKOVIC xe[et ;ewwa. Fis-36 minuta Kenny Hili laqat il-lasta u mirrebound Charlon Tabone xe[et g[oli. It-tieni taqsima baqg[et fuq l-istess ritmu fejn wara 13-il minuta l-Blacks g[amluhom erbg[a minn DAMON HILI u fid-19-il minuta MILAN MARKOVIC g[aqqad tripletta personali. Huma komplew jinsistu u fit-22 minuta g[aqqdu n-nofs tu]]ana mid-difensur DAVID DEBATTISTA. Fl-40 minuta }ebbu; kisbu l-gowl ta’ konsolazzjoni minn penalty ta’ PEDRO ADAME CALDERON wara li ssostitut Philip Mizzi kien twaqqa’ minn Robert Grima.
Jirritornaw g[ar-reb[ G[arb Rangers........................1 Qala Saints...............................3 G[arb R: D. Spiteri, T. Bartolo,
J. Portelli (R. Zammit), C. Attard, S. Attard, R. Vella (A. Micallef), C. Gafa, J. Muscat (M.
Kif Jinsabu Championship Pool L R D T F K Pt St Lawrence S Sannat L G[ajnsielem G[arb R }ebbu; R Qala S
18 12 3 3 18 12 1 5 18 11 3 4 18 5 2 11 18 3 4 11 18 3 3 12
46 45 58 23 23 22
23 25 30 50 53 36
39 37 6 17 13 12
Grech), D. Portelli, S. Harland, M. Uzor Matthias. Qala S: F. Buttigieg, M. Buttigieg, M. Cefai, C. Attard, C. Caruna, A. Cini, M. Mumford, A. Vella (R. Vella), L. Nyemso, F. Mumford (D. Abela), J. Attard. Referee: George Portelli Qala Saints kisbu reb[a meritata kontra G[arb Rangers. Reb[a sinifikanti li waslet propju wara nuqqas ta’ 14-il partita. Fit-33 minuta Nyemso kompla lejn ALAN CINI li ]blokka rri]ultat b’xutt fil-baxx. Fit-tieni taqsima kienu G[arb li [ar;u jfittxu d-draw li wasal fit13-il minn MICHAEL UZOR MATTHIAS bir-ras. Man-nofs sieg[a Qala re;g[u minn fuq minn ALAN CINI u fil-35 minuta a//ertaw b’gowl mill-isba[ ta’ CHRISTOV CARUANA.
GasanMamo Insurance qed jer;g[u jappo;;jaw lill-klabb tan-nursery ta’ Mosta fil-penalty shootout, attivita` li ssir kull sena. Din isshootout se ssir il-{add 6 ta’ April u l-g[an tag[ha hi biex jin;abru fondi g[an-nursery. It-tfal kollha li huma re;istrati man-nursery huma eli;ibbli biex jie[du sehem f’din l-attivita`. L-aktar tifel jew tifla li ti;bor flus jing[ata rigal ming[and Eurosport.
Alfred Debono fil-maratona ta’ Tokjo
va tieg[u, qed jimmira li ji;ri ]ew; maratoni o[ra biex jg[aqqad it-30 maratona, 40 nofs maratona u 40 parte/ipazzjoni Internazzjonali f’distanzi varji. Rekord assolut li jag[mel unur lil Alfred Debono kif ukoll lil Malta. Debono qed ikun mg[ejjun minn Thumas Group, Gasan Mamo Travel Insurance, Health Aid u Medcoms.
Applikazzjonijiet fil-MAFA
Is-Segretarju :enerali talMalta Amateur Football Association (MAFA), David Abdilla qed jilqa’ applikazzjonijiet minn dawk kollha interessati li jissie[bu fil-kampjonati talMAFA matul l-ista;un li ;ej Il-kompetizzjonijiet kollha jintlag[bu fil-ground sintetiku 11 a side li jinsab fil-Kulle;; Santa Margerita f’Bormla. L-applikazzjonijiet jibqg[u miftu[a sa nhar il-:img[a 18 t’April 2014. Aktar informazzjoni fuq 7900 0099, permezz ta’ email mafa1955@gmail.com jew inkella fil-pa;na tal-facebook tal-Asso/jazzjoni https://www.facebook.com/M AFA1955.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
28
SPORT
?IKLI}MU
Illum jibda t-Tour ta’ Malta fil-Mellie[a L-20 edizzjoni tat-Tour ta’ Malta tibda llum u tintemm il{add 6 ta’ April. Rekord ta’ 137 parte/ipanti, se jkunu qed jie[du sehem f’din l-edizzjoni. Il-parte/ipanti huma maqsuma fi 43 mara - li minnhom 9 huma Maltin; 31 fil-kategorija talMasters g[al dawk il-fuq minn 40
sena - li minnhom 9 huma Maltin - u 63 fl-Elite - li minnhom 32 se jkunu Maltin. Is-seba’ klabbs lokali se jkunu qed jie[du sehem flimkien ma’ 17-il klabb barrani li ;ejjin kollha mill-Italja u lIngilterra L-ewwel tappa tal-lum se tkun ta’ 18.2 km time trial individwali
li tibda fl-10 a.m. u se ssir fil-By Pass tal-Mellie[a. Min[abba nnumru kbir ta’ parte/ipanti u peress li /-/irkwit mhux twil, l-organizzaturio dde/iedew li jibdew u jtemmu kull kategorija. L-ewwel li se tibda u tispi//a se tkun ilkategorija tan-nisa, wara dik talMasters u finalment il-kategorija
Elite. It-tieni tappa ta’ g[ada se tkun fi/-/irkwit ta’ San Martin fuq 100km g[all-Elite u 60 Km g[allkategoriji l-o[ra. Is-Sibt it-Tour ikompli f’G[awdex bit-ti;rija tibda minn quddiem il-korsa ta]}wiemel f’Tax-X[ajma bi//iklisti jmorru lejn in-Nadur u
jg[addu mill-By-Pass taxXewkija g[al 12-il darba fl-Elite u tmien darbiet fil-kategoriji lo[ra. It-Tour jintemm il-{add bla[[ar tappa li tkun time trial individwali o[ra fil-By-Pass ta’ {a]}ebbu; u tibda fid-9 a.m. Wara kull tappa ssir il-pre]entazzjoni.
SPARAR
Titnieda t-Tazza tal-President Dan l-a[[ar il-President talFederazzjoni Maltija tal-Isparar u l-Kunsill immexxi minn Salvu Portelli kellu ]jara ta’ kortesija g[and il-President ta’ Malta George Abela fil-Palazz ta’ San Anton qabel temm il-kariga tieg[u. Matul din i]-]jara tnediet it-Tazza tal-President. Dan it-trofew kien disinjat u ma[dum mi/-/eramista Malti Paul Haber u jissimbolizza lbandiera Maltija, plattina tat-tafal u l-iskrata/ ta’ senter li jintu]a’ f’dan l-isport. L-All Malta Trap President’s
Trap g[as-selezzjoni organizzata mill-Federazzjoni Maltija talIsparar fir-ranges ta’ {al-Far. Galea laqat 110 minn 125 plattina fl-ewwel fa]i u mbag[ad laqat 13 minn 15 fis-semi-finali u 11 minn 15 fil-fa]i g[all-midalji biex temm rebbie[. Stephen Vella temm it-tieni meta laqat 109, 11+5 u 10 waqt li Jeffrey Pisani reba[ il-bron] b’112, 11+4 u 13. Mir-raba’ sas-sitt post spi//aw Galea jirba[ it-Trap f’{al-Far Mario Zammit b’109, 10+3 u 10, Sadanittant Brian Galea kien Jason J. Aquilina b’106 u 10+2 u ir-rebbie[ overall ta’ sparatura Paul Formosa b’106 u 9. Cup kif qed tissejja[ il-kompetizzjoni se tkun organizzata millFederazzjoni fil-Bidnija bejn id19 u l-20 ta’ Lulju. Intant waqt l-istess ]jara ir-rebbie[ ta’ kull dixxiplina waqt lisparatura ‘Mira g[all-Istrina’ li saret f’Di/embru li g[adda biex jin;abru fondi g[all-Istrina 2013, kienu wkoll pre]entati b//ertifikat mill-istess President George Abela.
SKSM KARATE MALTA
Andrew Galea onorat L-atleta Andrew Galea millIskola Maltija tal-Karate SKSM, ;ie ppre]entat b’/ertifikat ta’ unur, b[ala l-aqwa atleta fi Cluj Napoca fir-Rumanija waqt ilMalta Open 2014 li saru f’{adDingli organizzati minn Chris Galea Kap tal-SKSM Karate Malta. L-unur ing[ata mill-President tal-World Union Karate Federation (WUKF) innifsu qabel bdew il-kampjonati. IlPresident Liviu Crisan fa[[ar lil dan l-atleta Malti ta’ 16-il sena, g[all-mod dixxiplinat u le]empju li jag[ti waqt kull kompetizzjoni. Galea kien reba[ ittitlu tal-Kadetti ta’ bejn il-15 u s-
17-il
sena fil-Europeans Champions Cup li saret fi Cluj Napoca, fir-Rumanija f’Di/embru. Andrew Galea ;ie mistieden jirrappre]enta lill-iskola SKSM u lil Malta, f’Londra filKampjonati British Open 2014 f’Mejju, kif ukoll se jikkompeti fir-Rumanija f’ Settembru filKampjonati WUKF European Champions Cup 2014. Galea se jkun parti mit-tim Malti filKampjonati tad-dinja fil-Polonja Andrew Galeas ippremjat f’Ottubru. mill-President tal-World Union Galea rringrazzja lil s[abu li Karate Federation Liviu Crisan jit[arr;u mieg[u fis-SKSM u lillKap tal-iskola u Kow/ Chris jara l-istudenti tieg[u jikbru Galea g[as-sagrifi//ji kbar biex f’dan l-isport.
Il-President ta’ Malta George Abela jippre]enta t-Tazza tal-President lil Salvu Portelli
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Il-finali tal-Klassi Silver issir il-{add Nhar il-{add 6 t’April ser issir il-finali tal-Kampjonat sponsorjat minn Ray Auto Dealer g[all-Klassi Silver. Din hija l-ewwel darba li Ray Auto Dealer qed jisponsorja kampjonat tat-ti;rijiet ta]]wiemel. Dan il-kampjonat beda s-Sibt 8 ta’ Marzu b’[ames heats u tkompla l-{add 16 ta’ Marzu b’[ames heats o[ra sabiex b’hekk ipparte/ipaw total ta’ 114 il-]iemel. Minn dawn 40 g[addew g[al erba’ semi finali u li minnhom ikkwalifikaw 12 g[all-finali. Id-distanza tal-finali hija ta’ 2140m u l-a[jar [in irre;istrat kien f’wa[da mill-heats minn Quioco Dry medja ta’ 1’15”6km.
B[ala premjijiet tal-finali hemm total ta’ ¤1200 li minnhom ir-rebbie[ ser jie[u ¤675. Jing[ataw ukoll trofej lillewwel erbg[a. It-ti;rija tkun is7 wa[da tal-programm u tibda fl-16.20. Il-Poloz fil-pre]enza tas-sidien irri]ultaw hekk: 1. Law Suit 2. Roma M. 3. Quid de la Muette 4. Quatre de Coeur 5. Ollico Pellois 6. Partner Blue 7. Pirate d’Urzy 8. Quioco Dry 9. Zizazimoko 10. Ringo Flower 11. Command Coger 12. Mr Snowman
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
29
SPORT KUMMENTI WARA ?-CHAMPIONS LEAGUE
G[andna /ans kbir neliminaw lil Bayern – Moyes Il-manager ta’ Manchester United jemmen li t-tim tieg[u ‘g[andu /ans kbir’ li jelimina lillholders ta/-Champions League Bayern Munich mill-kwarti talfinali wara draw 1-1 f’Old Trafford fl-ewwel leg. “Nafu li issa rridu niskorjaw gowl fit-tieni leg u rridu nag[mlu xi [a;a dwar dan. Imma tajna opportunità kbira lilna nfusna. Se nibdew ras imb’ras. L-a[jar futbol tag[na wrejnih f’din il-kompetizzjoni u rridu nuru l-a[jar tag[na meta morru Munich. Ir-ri]ultat tal-lum kien aktar milli stennejna. Kuntent bil-prestazzjoni.” Bayern se jkunu ming[ajr ilmidfielder Bastian Schweinsteiger g[at-tieni leg wara li tke//a u bi Thiago Alcantara wkoll barra wara li we;;a’ l-ligamenti ta’ rkobbtu fi tmiem il-;img[a kontra Hoffenheim, u Javi Martinez sospi], Guardiola se jkun sfurzat jibdel il-midfield g[all-partita ta’ ritorn il-;img[a d-die[la. Mistoqsi jekk jaqbilx mattke//ija ta’ Schweinsteiger, Guardiola qal, “Assolutament le. Rooney nxte[et fl-art. Hu referee tajjeb [afna. Kellu log[ba tajba imma hu in;ust. Imma fil-futbol dawn l-affarijiet ji;ru u biex tirba[ i/-Champions League trid tissupera kull problema li jkollok,” qal Guardiola. Id-direttur Sportiv ta’ Bayern Matthias Sammer qal li j[oss li Antonio Valencia ta’ United kellu jitke//a g[al da[la fuq Jerome Boateng. “Jekk tapplika l-istess dixxiplina allura ma nafx g[alfejn Valencia ma tke//iex. Jekk ir-referee kellu linja, allur ajrid i]omm l-istess linja l-[in kollu spe/jal-
ment f’dan il-livell. United lag[bu kif stennejna. Kienu b’sa[[ithom fi]ikament, organizzati u lag[bu bil-kontra-attakk. Dan hu li tistenna mill-kompetizjzon tal-og[la livell u na//ettawha waqt li kuntenti bier-ri]ultat,” qal Sammer. Il-kow/ ta’ Atletico Madrid Diego Simeone kellu kliem ta’ tif[ir g[all-gowl ta’ Diego fiddraw 1-1 kontra Barcelona. Diego beda l-log[ba fuq il-bank imma da[al flok l-attakkant Diego Costa li we;;a’. Simeone fa[[ar lill-midfielder tieg[u u qal li ]-]ew; na[at [aqqhom tif[ir g[all-wirja li taw. “Kuntent [afna g[al Diego u g[all-gowl li skorja. Kellu b]onnu. Da[al f’mument importanti [afna. Kienet log[ba sabi[a u kull tim ta l-massimu u ]amm listil tieg[u sal-a[[ar,” qal Simeone li t-tim tieg[u jinsab punt vanta;; fuq Barcelona fil-;lieda g[ar-reb[ ta’ La Liga. Il-midfielder Tiago esprima ssodisfazzjon g[all-wirja ta’ Atletico imma qal li t-tim ta’ Gerardo Martino jibqa’ favorit g[as-semi-finali. “Ir-ri]ulat hu tajjeb [afna g[alina. Barcelona g[adhom favoriti imma se nkunu f’darna u /-/ansijiet g[adhom hemm. Se nag[tu kollox. {dimna iebes g[aliex Barcelona g[andhom kwalità kbira.” Martino wkoll fa[[ar lil Neymar talli g[alaq [alq il-kriti/i bil-gowl tad-draw. Sa minn meta ng[aqad mal-Katalani, Neymar kien kritikat li ma kienx jiswa lflus li [allas g[alih il-klabb. Fost dawk li kkritikawh kien hemm l-eks kow/ ta’
Barcelona Johan Cruyff. “Ovvjament fis-sitwazzjoni tieg[u fejn kien qed jipprova jirkupra l-livell, dan il-gowl hu importanti [afna. Apparti dan g[amel log[ba kbira. Kienet log[ba fejn ippruvajna aktar u tjiebna mal-[in Kienet log[ba fejn kellna aktar /ansijiet li nirb[u u na[seb li ]ammejna pass g[oli tul id-90 minuta u ppruvajna nirb[u,” qal Martino. Il-playmaker Xavi qal li llog[ba g[ada miftu[a bera[. “Ilkwalifikazjzoni miftu[a bera[. Issa rridu nippruvaw niskorjaw fil-Calderon u dan iwassalna g[ar-reb[a. Atletico hu tim kompatt u kien fiddi/li g[alina nsibu lispazju. Irridu nkunu pa/enzju]i,” qal Xavi. Pique 4 ;img[at barra Intant id-difensur ta’ Barcelona Gerard Pique se jag[mel erba’ ;img[at barra b’injury f’qaddu. Pique waqa’ [a]in kmieni fillogb[a kontra meta g[ola g[allballun ma’ Diego Costa ta’ Atletico. Fi stqarrija l-klabb qal li l-plejer sofra ti/rita fil-muskoli ta’ qaddu. Dan ifisser li Pique se jitlef ilpartita ta’ ritorn il-;img[a ddie[la kif ukoll il-final tal-Copa Del Rey kontra Real Madrid fis16 ta’ April f’Valencia. In-nuqqas tal-plejer ta’ 27 sena se jag[ti daqqa ta’ [arta lil Barcelona fit-tamiet li jirb[u La Liga u jista’ jwassal biex il-klabb Katalan jibqa’ ming[ajr unur dan l-ista;un. Pique beda s-36 partiti kollha li lag[bu Barcelona dan l-ista;un fil-kompetizzjonjiet kollha.
Barcelona projbiti milli jag[mlu trasferimenti Barcelona ing[ataw projbizzjoni milli jag[mlu trasferimenti g[all-ista;un li ;ej wara li lFIFA sabet irregolaritajiet flakkwisti tag[hom fuq livell talYouths. 10 akkwisti li saru bejn l-2009 u l-2010 kienu nvestigati mill-FIFA li sabet bi]]ejjed provi biex twaqqaf lil Barcelona g[a]-]ew; perjodi ta’ trasferimentui li ;ejjin. It-trasferimenti ta’ Barcelona kienu ta[t skrutinju kbir dan lista;un u l-eks President Sandro Rosell irri]enja wara li tqajmu dubji dwar it-trasferiment talBra]ilajn Neymar. Fi stqarrija l-FIFA qalet li lKumitat tad-Dixxiplina [a passi kontra l-FA Spanjola u
Barcelona min[abba ksur tarregolamenti fuq it-trasferimenti u re;istrazzjoni tal-plejers ta[t it-18-il sena. “Il-kumiutat tad-Dixxiplina jqis dan in-nuqqas b[ala ksur serju tar-regolamenti u dde/ieda li jwaqqaf lil-klabb milli jag[mel trasferimenti, kemm lokali kif ukoll internazzjonali g[al ]ew; perjodi s[a[ u konsekuttivi ta’ trasferimenti, flimkien ma’ multa ta’ 370,000 ewro. Barra dan il-klabb ing[ata perjodu ta’ 90 jum biex jirregolarizza l-po]izzjoni tieg[u fejn jid[lu l-plejers kollha tal-minors involuti.” L-FA Spanjola kienet immultata 410,000 ewro u ng[atat sena
]mien “biex tirregolarizza s-sistema e]istenti tag[ha fejn jif[lu trasferimenti internazzjonali ta’ plejers tal-minors.” Il-:img[a l-o[ra Barcelona kisbu l-firma tal-internazzjonali Kroat ta’ 17-il sena Alen Halilovic u g[elbu l-isfida ta’ klabbs o[ra b[al Tottenham u Arsenal li kienu nteressati fil-plejer. Mhux mag[ruf jekk il-ftehim ta’ Halilovic kienx parti millinvestigazzjoni tal-FIFA imma jekk l-embargo jin]amm ikun daqqqa ta’ [arta kbira g[all;ganti Spanjoli spe/jalment li issa qed ifittxu gowlkiper wara t-tluq ta’ Victor Valdes fi tmiem l-ista;un u rtilalhom id-difensur Carles Puyol.
L-attakkant ta’ Barcelona Neymar (lemin) imdawwar b’diversi avversarji ta’ Atletico Madrid. Neymar kien l-awtur tal-gowl tad-draw tal-Katalani
EUROPA LEAGUE – KF I LEG
Lyon jilqg[u l-isfida ta’ Juventus Illejla tmien timijiet se jkunu involuti fl-ewwel legs tal-kwarti tal-finali tal-Europa League u log[ba li tispikka se tkun dik fi Franza bejn Lyon u /-Champions Taljani Juventus. I/-Champions Taljani jridu jwettqu reazzjoni wara li fi tmiem il-;img[a tilfu 2-0 fil-kampjonat kontra Napoli. Din kienet biss ittieni telfa fil-kampjonat dan lista;un filwaqt li Lyon jinsabu fil[ames post fil-kampjonat Fran/i] u se jitfg[u l-attenzjoni kollha fuq din il-kompetizzjoni. It-tim Fran/i], sa mill-bidu ta’ dan lista;un ma tilifx log[ba f’daru flEuropa League u din hi l-ewwel darba li t-tnejn se jkunu qed jilag[bu kontra xulxin f’kompetizzjoni tal-UEFA. Juventus ma tilfux log[ba mill-erbg[a li lag[bu fl-Europa League din issena u qalg[u biss gowl. Fir-rawnd pre/edenti Juventus eliminaw lil Fiorentina filwaqt li Lyon eliminaw lil Viktoria Plzen. G[al Juventus se jkun qed jirritorna fl-iskwadra Carlos Tevez, li kontra Napoli ma lag[abx min[abba li kien sospi]. Wara li eliminaw lil Real Betis bil-penalties, Seville issa jilag[bu barra minn darhom kontra Porto, li fir-rawnd pre/edenti elimina lil Napoli. Porto qed jittamaw li tirrepetu l-istorja tal-ista;un 201011 meta dakinhar eliminaw lil Seville bir-regola tal-gowls barra minn darhom u baqg[u sejrin biex reb[u l-kompetizzjoni. Mill-a[[ar seba’ partiti ta’ Porto, [amsa minnhom spi//aw fi draw. Ir-reb[a 1-0 kontra Napoli
Il-Programm Europa League KF
– I Leg
AZ Alkmaar v Benfica Basel v Valencia Porto v Seville Lyon v Juventus
(2105) (2105) (2105) (2105)
fil-Portugall kienet l-ewwel wa[da li kisbu f’darhom fl-Europa Laegue. Mit-tmien timijiet li fadal filkompetizzjoni Seville kellhom litwal vja;; biex waslu s’hawn. Ittim Spanjol beda mit-tielet rawnd ta’ kwalifikazzjoni u g[adu bla telfa barra minn daru fejn reba[ [amsa u ;ie draw darbtejn. Valencia jmorru l-I]vizzera g[and Basel li mhux se tkun fa/li g[alihom jg[addu g[all-fa]i li jmiss. Mill-a[[ar erba’ partiti li lag[bu f’darhom Basel reb[u tnejn u ;ew draw tnejn. Valencia reb[u l-a[[ar [ames partiti u ma tilfux fl-a[[ar disg[a. Biex wie[ed ikompli jenfasizza fuq kemm Valencia sejrin tajjeb f’din ilkompetizzjoni, reb[u kull log[ba li lag[bu barra minn darhom. Ifittxu sorpri]a o[ra L-Olandi]i ta’ AZ Alkmaar jilqg[u f’darhom lil Benfica bit-
tama li jwettqu sorpri]a o[ra wara li fir-rawnd ta’ qabel eliminaw lirRussi ta’ Anzhi Makhachkala. Din hi t-tielet darba f’seba’ snin li AZ se jkunu qed jilag[bu fil-kwarti tal-finali. AZ alkmaar b[alissa qeg[din fis-seba’ post fil-kampjonat Olandi] filwaqt li Benfica jinsabu fl-ewwel post fil-kampjonat Portugi].
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
SPORT
30 CHAMPIONS LEAGUE – KWARTI TAL-FINALI – I LEG
Chelsea j/edu g[all-qawwa ta’ PSG PSG.........................................3 CHELSEA..............................1
PSG kisbu reb[a meritata ta’ 3-1 f’darhhom kontra Chelsea biex issa jibdew it-tieni leg fi Stamford Bridge b[ala favoriti li jg[addu g[all-fa]i li jmiss. G[al PSG din kienet l-10 reb[a konsekuttiva u g[al Chelsea kienet it-tieni telfa konsekuttiva wara li fi tmiem il-;img[a tilfu fil-kampjonat kontra Crystal Palace. Wara biss erba’ minuti PSG marru fil-vanta;; meta d-difensur Terry ma ikklirjax tajjeb bir-ras, il-ballun wasal g[and LAVEZZI li ikkontrolla b’sidru u skurja b’volley mill-isba[ li ma ta l-ebda /ans lill-goalkeeper Petr Cech. Il-Fran/i]i naqqsu milli jibnu fuq dan il-gowl u bdew i[allu lillavverasrji de[lin aktar fil-log[ba. Fis-27 minuta Chelsea ing[ataw penalty meta Thiago Silva waqqa’ lil Oscar fil-kaxxa. Finnuqqas ta’ Lampard, inkariga ru[u mill-penalty HAZARD li ma ]baljax biex g[amel l-iskor 1-1.
Fit-tieni taqsima PSG re;g[u tjiebu kemmxejn fil-log[ob fejn
Lavezzi (bin-numru 22) jifta[ l-iskor g[al PSG kontra Chelsea
bdew idawwru l-ballun a[jar u fil-fatt re;g[u marru fil-vanta;; mas-sieg[a log[ob. Chelsea ikkon/edew free kick kemmxejn banali u minn dan il-free kick mog[ti minn Lavezzi, Ibrahimovic ma laqa[x il-ballun imma d-difensur ta’ Chelsea tefa’ l-ballun fix-xibka tieg[u stess meta ipprova jikklirja. Hekk kif deher li l-log[ba kienet se tintemm 2-1 favur PSG, dawn tal-a[[ar skurjaw gowl li jaf ikun ferm kru/ajli fl-aggregate
a[[ari. Is-sostitut PASTORE, b’teknika kbira evita ]ew; difensuri, da[al mill-;enb u g[eleb lil Cech b’xutt fil-baxx. Ta min jinnota li l-ewwel log[ba ta’ Mourinho b[ala manager ta’ Chelsea kienet propjru kontra PSG u dakinhar, fl-2004 Chelsea kienu reb[u 3-0. G[allkuntrarju ta’ dan, il-biera[ kienu PSG li [ar;u rebbie[a. It-tieni legs ta’ Chelsea v PSG u Real Madrid v Dortmund jintlag[bu fit-8 ta’ April.
Real Madrid b’sieq fil-fa]i li jmiss R. MADRID...................3 B. DORTMUND............0
Real Madrid g[andhom sieq wa[da fil-fa]i li jmiss wara li flewwel leg tal-kwarti tal-finali ;abu fix-xejn lil Borussia Dortmund meta reb[ulhom 3-0 fil-Bernabeu. Dortmund kellhom lil Subotic, Blaszczykowski, Schmelzer u Bender kollha neqsin min[abba
injury filwaqt li l-attakkant Lewandowski kien sospi]. B[al ma g[amlu PSG kontra Chelsea, Real Madrid fet[u liskor kmieni wara biss tliet minuti. Carvajal g[adda ballun lejn Gareth BALE li mill-vi/in sabha diffi/li biex g[eleb lill-goalkeeper ta’ Dortmund. Minuti wara l-istess Bale kien ferm vi/in li jirdoppja l-iskor
Cristiano Ronaldo ta’ Real (lemin) f’tentattiv fuq il-lasti avversarji
minn free kick dirett imma Weidenfeller salva tajjeb. Bir-reazzjoni tal-:ermani]i ma tasalx Real g[amluhom tnejn. Din id-darba kien ISCO li lewwel evita difensur u fajjar xutt li spi//a fix-xibka. L-andament fit-tieni taqsima baqa` l-istess fejn fis-57 minuta ssolitu Cristiano RONALDO qabe] lill-goalkeeper u tefa’ f’xibka vojta biex skurja l-14-il gowl tieg[u fi/-Champions League. B’dan il-gowl Ronaldo la[aq irrekord tal-aktar gowls skurjati fi sta;un wie[ed fi/-Champions League, rekord li kien biss f’idejn Lionel Messi ta’ Barcelona. Din kienet reb[a meritata g[al Real li issa jidhru b’qag[da tajba biex jg[addu g[all-fa]i li jmiss filwaqt li g[al Dortmund se tkun diffi/li li jdawru r-ri]ultat u jkomplu jittamaw li g[at-tieni sena konsekuttiva jag[mluha g[allfinali ta’ din il-kompetizzjoni.
BOWLING - KAMPJONATI TAL-MEDITERRAN
Bidu mill-aqwa g[all-Maltin Il-koppja Maltin Sue Abela u Joanna Attard kellhom bidu mill-aqwa fis-17il edizzjoni tal-Kampjonati tal-Mediterran hekk kif reb[u l-midalja tad-deheb u tal-bron] fil-kategorija tassingles tan-nisa. Dawn ilkampjonati qed isiru f’:ibiltà u jintemmu nhar il{add li ;ej u fit-tim Malti, mnbarra Abela u Attard hemm Justin Caruana Scicluna u Neil Sullivan. Ma’ dawn hemm ukoll ilkow/ nazzjonali Rick Vogelesang u l-President talMTBA Paul Baldacchnino. Abela, li kienet qed tikkompeti kontra 20 bowler kellha bidu tajjeb meta flewwel sessjoni ;abet 228 punt u fit-tieni sessjoni ;abet 217 punt. Fit-tielet sessjoni Abela naqqset xi ftit ir-ritmu u ;abet punte;; ta’ 180 imma xorta baqg[et fuq quddiem. Fir-raba’ sessjoni ;abet 187 punt u fil-[ames sessjoni re;g[et qab]et il-200 punt meta ;abet 211 punt u b’hekk bniet vanta;; ta’ 34 punt f’ras il-klassifika. Fl-a[[ar
sessjoni ;abet 234 punt g[al total ta’ 1257 biex b’hekk spi//at quddiem il-Fran/i]a Lauriane Celie li ;abet 1198 punt. Il-Maltija l-o[ra Joanna Attard ukoll daqet issu//ess fl-ewwel jum ta’ dawn il-kampjonati. Attard bdiet billi ;abet 181 punt flewwel sessjoni u kompliet titjieb hekk kif ;abet 199 fittieni wa[da. Fit-tielet sessjoni baqg[et konsistenti u ;abet 198 punt biex b’hekk baqg[et vi/in talewwel tliet avversarji. Kien fir-raba’ sessjoni fejn Attard marret kemmxejn lura meta ;abet 163 punt u fil-[ames sessjoni ;abet 175 punt biex xorta baqg[et f’riskju li tibqa’ ming[ajr midalja g[ax qabel bdiet la[[ar sessjoni kienet fisseba’ post. Konxja minn dan il-fatt, Attard ;abet 243 punt biex telg[et fit-tielet post b’total ta’ 1159 punt. L-eqreb avversarja tag[ha, il-Griega Styliani Tsikouna ;abet biss 169 punt u b’hekk Attard reb[et ilbron].
SERIE A
Roma tmien punti ta[t Juventus Roma kisbu reb[a ta’ 4-1 flOlimpico kontra Parma biex issa qeg[din tmien punti ta[t il-liders Juventus. Fit-12-il minuta Roma marru fil-vanta;; meta GERVINHO skurja minn rebound wara li xutt
ta’ Destro laqat il-lasta. Parma ;abu d-draw wara kwarta permezz ta’ ACQUAH. Hekk kif re;a’ beda l-log[ob TOTTI re;a’ po;;a lil Roma filvanta;; biex it-timijiet marru jistrie[u bl-iskor ikun dak ta’ 2-1.
Erba’ minuti mill-bidu tat-tieni taqsima PJANIC g[amilhom tlieta g[al Roma filwaqt li TADDEI issi;illa r-reb[a fit-82 minuta. Fid-90 minuta BIABANY naqqas id-distakk imma kien tard wisq g[al Parma biex iwettqu rimonta.
Sue Abela (xellug) u Joanna Attard kellhom bidu e//ellenti fil-kampjonati tal-Mediterran
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
31
SPORT
Investigata r-relazzjoni bejn Chelsea u Vitesse Merab Jordania sospi] minn Vitesse talli hedded lill-Kap E]ekuttiv li jaqtag[lu subg[ajh L-FA Olandi]a [abbret li qed tinvestiga rapporti li Chelsea ordnaw lill-klabb ta’ Vitesse Arnhem, li qed jipprovdilhom ilplejers, biex jitlef partiti filKampjonat Olandi]. Chelsea g[andhom relazzjoni qawwija mal-klabb Olandi] u lproprjetarju l-;did Alexander Chigirinsky, [abib kbir tal-biljunarju proprjetarju ta’ Chelsea u konnazjonal Russu, Roman Abramovich. Il-klabb minn Londra qal li hu jag[mel u]u mill-ftehim li g[andu mal-klabb Olandi] biex ji]viluppa t-talent ta’ numru ta’ plejers ]g[ar billi jibag[thom jilag[bu fl-og[la livell. Patrick van Aanholt, Lucas Piazon, Christian Atsu u Bertrand Traore, b[alissa jinsabu b’self mal-klabb talGerleDome Stadium waqt li Chelsea a//ertaw mis-servizzi tal-midfielder Olandi] Mark van Ginkel ming[and Vitesse qabel beda l-ista;un 2013-14.
Merab Jordania g[amel akku]i serji fil-konfrotn ta’ Chelsea
Madankollu l-amalgamazzjoni ta’ Vitesse, issa se tkun investigata wara allegazzjonijiet sensazzjonali ming[and l-eks prorpjetarju Merab Jordania li ;ie sospi] mill-klabb Olandi] wara akku]i li dan hedded li jaqta’ subg[ajn il-kap E]ekuttiv
Joos de Wit. Chelsea /a[du l-allegazzjonijiet tal-ekx President Jordania kif l-istess g[amel il-board ta’ Vitesse immexxi mill-President Bert Roetert li ddeskrivihom b[ala kwa]i ‘/ajta tal-ewwel ta’ April’.
Jordania din is-sena sar ferm popolari f’pajji]na peress li hu [abib tal-Fundatur Michael Surguladze, fundatur talkumpannija Insigna li huma sponsors ta’ Valletta FC. F’intervista mal-;urnal Olandi] De Telegraaf, Jordania, qal li ftehim mil[uq mal-klabb tal-Premier ta’ Valletta FC qal, “Ridt immur g[at-titlu imma ‘Londra’ fl-a[[ar mill-a[[ar dan ma rieduhx. L-ambizzjoni hi tajba imma Vitesse mhumiex permessi li jaslu sa/-Champions League... Ng[idlek issa g[alfejn il-manager Fred Rutten telaq f’:unju. Kien jaf li ma kienx se jkollu permess jirba[ il-Kampjonat ma’ Vitesse. “Fix-xitwa mexxa lit-tim salqu//ata. Bdejna n[ossu li ridna plejer ie[or biex nirb[u lKampjonat, Kelvin Leerdam. Ittrasferiment kien lest meta f’daqqa wa[da kellna ind[il minn ‘Londra’. “M’g[andniex permess
inkunu qawwija ]]ejjed. Ma stajtx nispjega dan lil Fred g[aliex ridt ng[atti l-klabb ta’ ‘Londra’ imma dan [oloq [afna tensjoni u kaos,” qal Jordania. Vitesse kienu fil-qu//ata talkampjonat Olandi] matul il-perjodu tal-Milied imma issa ni]lu fit-tielet post wara li [adu biss erba’ reb[iet mill-bidu tas-sena. Jordania li hu mag[ruf li jitkellem dak li j[oss, sostna wkoll li t-trasferiment ta’ Wilfried Bony ma’ Swansea qabel il-bidu tal-ista;un, sar bil[sieb li jwaqqaf lil Vitesse milli jikkwalifikaw g[a/-Champions League tal-UEFA. “Jien xtaqt in]omm lil Bony f’Arnhem g[al sitt xhur o[ra. Kelli kuntatt ma’ Michael Laudrup, il-manager ta’ Swansea dak i]-]mien u g[idtlu li kien ikun a[jar jekk jie[u lil Bony fix-Xitwa [alli Vitesse ikollhom bidu qawwi fl-ista;un. Imma Bony kellu bilfors jinbieg[.”
DIXXIPLINA
Il-gowlkiper internazzjonali U21 sospi] 14-il xahar Il-gowlkiper ta’ Pembroke u tat-tim nazzjonal Malti ta’ ta[t il-21 sena Matthew Calleja Cremona ;ie sospi] g[al 14-il xahar mill-Kummissarju tadDixxiplina tal-MFA wara lin/identi li kellu fil-partita millKampjonat tat-Tieni Divi]joni fejn Pembroke tilfu 4-1 kontra San :wann fi tmiem il-;img[a. Calleja Cremona li mistenni jappella mis-sentenza hu sospi] sal1 ta’ :unju tal-2015. Jirri]ulta li r-referee tal-log[ba rrapporta li Cremona “mbuttah b’sa[[a” waqt protesti wara wie[ed mill-gowls ta’ San :wann. Dan il-gowl qajjem protesti kbar minn Pembroke peress li lassistent referee kien g[olla lbandiera g[al offside u l-plejers ta’ Pembroke waqfu jilag[bu. Madankollu r-referee (kif g[andu kull dritt jag[mel) xejjer biex il-log[ob jibqa’ g[addej u San :wann skurjaw. Kien f’dan il-mument li nqalg[u xi in/identi fejn fuq issit youtube qed ji//irkola wkoll filmat ta’ dak kollu li se[[ f’din il-partita Plejers o[ra ta’ San :wann sospi]i log[ba kull wie[ed wara din il-partita huma Kurt Zahra u Glenn Martin Agius Intant fuq ir-rapport tar-referee g[al din l-istess partita, il-plejer ta’ Pembroke Athleta Alex
Calleja ;ie sospi] 10 partiti u Vojko Martinovic tal-istess klabb ]ew; partiti. Sadanittant din ma kinitx lunika sospensjoni kbira fit-Tieni Divi]joni g[al din il-;img[a hekk kif Kirkop Utd kellhom lil Slavisa Brkovic sospi] sena u tmien xhur sal-1 ta’ Di/embru tal-2015 wara t-telfa 3-1 kontra G[arg[ur li min-na[a tag[hom kellhom Adrian Gatt sospi] log[ba. Erba’ partiti g[al Vignaroli Mill-Kampjonat Premier l-
ag[ar li marru kienu Balzan b’Fabio Vignaroli ji;i sospi] erba’ partiti u l-uffi/jal George Borg ]ew; partiti. B’Kara g[andhom lil Joseph Zerafa sospi] ]ew; partiti l-istess b[al Admir Vladavic ta’ Sliema Wanderers. Plejers mill-Premier sospi]i log[ba wa[da biss huma Karl Pulo u Carlo Mamo ta’ Tarxien Rainbows, Joseph Caruana ta’ Rabat Ajax, Simone Raffaele Quintieri u Gabriel Da Silva ta’ Qormi, Il-gowlkiper Omar Borg u Bojan Kaljevic ta’ Mosta, Gilmar Da Silva Ribeiro ta’ Naxxar Lions u Jonathan Pearson ta’ Hibernians. Mill-Ewwel Divi]joni Ian Schembri ta’ Msida SJ ;ie sospi] tliet partiti, Elton Bugeja ta’ Gudja United u Brady Parnis
ta’ G]ira United sospi]i ]ew; partiti kull wie[ed u Paul Camilleri (B’Bu;a), Matthew Fleri Soler u Kiril Aleksandrov (Lija A), Andrew Amato, Kai Risholt u Michael Johnson (St. Andrews) u Erikson Aga (}ejtun C.) kollha log[ba kull wie[ed. Plejers o[ra sospi]i mit-Tieni Divi]joni kienu Didier Tayou (Mqabba) ]ew; partiti u log[ba kull wie[ed Dylan Zarb, Kurt Pace u Alex Portelli (Dingli Swallows), Abeeb Abiodun Williams (Fgura United), Elland
Vella (Marsa), Karl Vassallo (Marsaskala), Matthew Borg (Mellie[a), Mark Gauci (Mqabba) u Alessio Cassar (Si;;iewi). Mit-Tielet Divi]joni kienu sospi]i Stephen Zammit (Qrendi) ]ew; partiti u log[ba kull wie[ed Saviour Sultana Kenneth Spiteri u Terrence Cachia (Qrendi), Noel Bilocca (G[axaq), Karl Sammut (Mtarfa), Eman Borg u Gerald Ancilleri (Sta Venera), Andrew Darmanin (Ta’ Xbiex), Antoine Barbara (Xg[ajra Tornadoes).
Matthew Calleja Cremona
Anke t-tke//ija kienet [arxa – Calleja Cremona (gowlkiper Pembroke A) Dan il-;urnal [a l-kummenti tal-gowlkiper ta’ Pembroke Athleta Matthew Calleja Cremona wara li t[abbret is-sospensjoni tieg[u. “Il-log[ba kontra San Gwann kienet dei]iva fl-ista;un tag[na. Hemm min jg[id li tort tag[na qlajna l-gowl g[ax waqafna u hemm min jg[id li r-referee (Matthew De Gabriele) messu saffar offside. {a;a wa[da ng[id. Ir-referee kellu komunikazzjoni tajba malassistenti g[ax kellhom ilmicrophones, ji;ifieri la [alla llog[ob g[addej ma nistax nifhem kif l-assistent baqa’ bilbandiera m’g[ollija sa[ansitra
anke wara li skurjaw. Imma kul[add bl-opinjoni u nirrispetta kull opinjoni.” Dwar it-tke//ija tieg[u Calleja Cremona qal “Ir-referee missu jkun jaf li dak il-[in kul[add ikun irrabjat u ju]a’ ftit sens komun. Dak il-[in ;rejt ;irja lejh (b[ala captain g[andi kull dritt li nkellmu), u [ri;t idejja biex ma nibqax die[el fih. Jekk dak il-[in tani safra min[abba lapproach tieg[i, kont nifhmu. Imma anke t-tke//ija kienet [arxa u [afna nies jafuh dan, sa[ansitra anke nies minn San Gwann. Kulmin kien il-ground u [afna minn dawk li raw il-filmat jaqblu mieg[i. Ir-referee kiteb
fir-rapport li ke//ieni min[abba “pushed me with force” meta m’hu veru xejn. Tikkunsidra li [amra diretta is-soltu tie[u minimu ta’ ]ew; partiti sospensjoni, anke li kieku tawni tlieta kont naraha ]ejda g[ax lanqas kien [aqqni nitke//a. “Dalg[odu meta sirt naf li sosspendewni sal-1 ta’ :unju 2015 lanqas ridt nemmen. {allewni bla kliem. Imn’Alla g[andi x-xhieda tal-filmat biex nappella. Grazzi lil kulmin qed itini support f’dan il-mument. Napprezza [afna,” ikkummenta Calleja Cremona.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 3 ta’ April, 2014
32
LOKALI
Suldati tal-Ukrajna komplew bit-ta[ri; tag[hom hekk kif it-tensjoni bejn l-Ukrajna u r-Russja g[adha g[olja [afna. Rapporti fil-midja sa[qu li xi truppi Russi kienu qed jirtiraw minn mal-fruntiera Russa imma lbiera[ :eneral tan-NATO sa[aq li jekk ir-Russja tidde/iedi li tinvadi l-Ukrajna, dan jista’ jse[[ f’madwar 12-il sieg[a biss. (Ritratt> EPA)
:enituri ta’ tfal li se jintbag[tu fl-iskola Sekondarja tar-Rabat im[assbin Charles Muscat
Ma rridux periklu g[al uliedna. Din kienet il-karba li g[amlu l;enituri ta’ tfal bniet li s-sena ddie[la se jibdew jattendu Form 1 fl-iskola sekondarja tar-Rabat, Kulle;; San Nikola, waqt laqg[a li kellhom fil-jiem li g[addew mal-Prin/ipal tal-Kulle;; u ma Uffi/jali tal-Fondazzjoni g[all-Iskejjel ta’ G[ada. Il-laqg[a saret fl-Iskola Primarja tal-Im;arr u g[aliha attendew numru kbir ta’ ;enituri li kontra x-xewqa tag[hom, il-Ministru talEdukazzjoni se jibg[at lil uliedhom fl-iskola Sekondarja tar-Rabat li tinsab f’kundizzjoni [a]ina u g[andha [afna [sarat struttura. Parti mill-iskola ukoll kienet waqg[et u dan juri kemm tinsab fi stat [a]in.
Min[abba f’hekk, il-gvern pre/edenti Nazzjonalista kien beda pro/ess ta’ phasing out tal-istudenti minn din l-iskola tant li salbidu tas-sena skolastika l-;dida kien se jkun baqa’ biss l-istudenti li kienu se jibdew Form 5. Imma issa, kontra x-xewqa tal;enituri ta’ tfal minn {‘Attard, mill-Im;arr, mir-Rabat u minn {ad-Dingli, uliedhom se jintbag[tu f’din l-iskola li hi ferm differenti mill-iskejjel ;odda mg[ammra bl-a[jar teknolo;ija li nbnew mill-gvern pre/identi fl-a[[ar snin. Fost dawn il-;enituri semmew l-iskola sekondarja l-;dida talbniet f’Tal {andaq, l-iskola primarja l-;dida ta’ Pembroke, liskola Sekondarja l-;dida tasSubien f’Ta]-}okrija fil-Mosta, liskola l-;dida Sekondarja
tas-Subien f’Tal {andaq, l-iskola sekondarja tas-Subien fil-Verdala f’Bormla u l-Iskola Sekondarja l-;dida fir-Rabat G[awdex. Dawn kollha inbnew fl-a[[ar [ames snin tal-gvern Nazzjonalista li kien se jkompli jibni skola ;dida kull sena sal-2020. Imma matul l-ewwel sena tal-Gvern Laburista ma nbniet l-ebda skola ;dida u s’issa ma jidhirx li hemm xi pjani li tinbena skola ;dida fi ]mien qarib. Matul il-laqg[a, il-Perit responsabbli mix-xog[ol fl-iskola sekondarja tar-Rabat qal lil ;enituri li mhux se jkun hemm periklu g[ax it-tfal kienu se ju]aw blokka wa[da mill-iskola u huma kienu se jtellg[u [ajt ta’ ]ew; metri li se jifred il-parti minn fejn se jkun hemm l-istudenti, mal-parti taliskola li se tibda titwaqqa’.
Il-;enituri wrew ir-rabja taghom g[al dan min[abba li [ajt ta’ ]ew; metri g[oli mhux se jassigura s-sa[[a u s-sigurtà ta’ uliedhom. Problema o[ra li qajmu l-;enituri fil-laqg[a kienet li uliehom ta’ Form 1 se jkunu fl-istess blokka ma’ studenti tal-Form 5 u dan min[abba d-differenza fl-età talistudenti u l-periklu li dan jista’ j;ib mieg[u b[al abbu]i u bullying. Jidher li l-;enuituri kienu wkoll irrabjati g[al fatt li l-Ministru talEdukazzjoni u x-Xog[ol Evarist Bartolo lanqas attenda g[al laqg[a g[ax il-;enituri qalu li kellhom [afna mistoqsijiet x’jistaqsuh. Il-;enituri anke talbu li jmorru jaraw l-Iskola Sekondarja tarRabat qabel ma wliedhom jibdew jattendu l-iskola fiha imma
qalulhom li qed isir xog[ol fiha u huma jkunu jistg[u imorru meta tibda l-iskola. Il-;enituri jixtiequ li uliehom almenu jintbag[tu fl-Iskola Sekondarja tan-Naxxar li hi aktar attrazzata u f’kundizzjoni a[jar. Jidher li hemm ukoll in/ertezza fejn se jintbag[tu dawn l-istudenti fi ]mien sentejn o[ra meta jaslu biex jitilg[u Form 3 g[ax meta l-;enituri staqsew fejn se jmorru, ma ing[atawx risposta mill-awtoritajiet tal-edukazzjoni.
media•link COMMUNICATIONS