Nru 13,712
It-Tlieta, 8 ta‘ April, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Jin[eba in/ident li fih Owen Bonnici tajjar ]ew; ;uvintur Il-Pulizija ma to[ro;x stqarrija b[al ma ji;ri f’in/identi simili Matthew Bonett
Nhar il-{amis filg[axija, ilMinistru g[all-:ustizzja, lKultura u l-Gvern Lokali Owen Bonnici tajjar ]ew; ;uvintur meta kien qed isuq il-karozza personali tieg[u f’Santa Venera. Wie[ed minn dawn i]-]g[a]ag[ sa[ansitra kellu jidda[[al l-Isptar Mater Dei u ji;i operat. Madankollu, g[al xi ra;uni, lin/ident in]amm sigriet millPulizija li ma [ar;et l-ebda stqarrija, u g[all-mistoqsijiet li bag[tilha dan il-;urnal biex ji;i kkonfermat il-ka] wie;bet biss li l-investigazzjonijiet g[adhom g[addejin u g[alhekk mhux prudenti li wie[ed jikkummenta. Il-pulizija, issoltu, tinforma lillmedia permezz ta’ stqarrija, meta jse[[ in/ident li fih ikun hemm persuna jew persuni li jwe;;g[u serjament. F’dan il-ka], jirri]ulta li l-;rie[i li ;arrab wie[ed millvittmi jistg[u ji;u kklassifikati b[ala gravi, g[aliex kiser saqajh u kellha ssirlu operazzjoni. Skont l-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal, il-ka] se[[ il-{amis filg[axija, ftit wara l10:00pm. Kollox beda meta ]ag[]ug[, li kien g[addej bilkarozza tieg[u ftit ‘il barra millmina ta’ Santa Venera, waqfitlu l-vettura. Meta ra li ma seta’ jag[mel xejn, dan i]-]ag[]ug[ /empel lil [uh li wasal fil-post biex jag[tih l-g[ajnuna. Jirri]ulta, skont l-informazzjoni li g[andu In-Nazzjon, li dak il[in, il-Ministru Owen Bonnici kien g[addej bil-karozza personali tieg[u, u g[al xi ra;uni, laqat li]-]ew; ]g[a]ag[ li kienu fil;enb tat-triq jipruvaw isewwu lkarozza wieqfa. Dan il-;urnal hu nfurmat ukoll li l-hazard lights tal-karozza tal;uvintur kienu mixg[ulin.
Attivitá politika tal-PL
32 persuna l-isptar
L-attività politika ta’ nhar il{add filg[odu fil-Partit Laburista [alliet konsegwenzi xejn sbie[ fuq diversi persuni li kienu pre]enti ta[t it-tinda fi]}urrieq, hekk kif 32 persuna spi//aw idda[[lu l-Isptar Mater Dei jbatu minn u;ieg[ qawwi f’g[ajnejhom Ara pa;na 2
Parlament
Poteri perikolu]i Il-Partit Nazzjonalista lbiera[ ippre]enta mozzjoni lill-Ispeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti biex ikun revokat Avvi] Legali li permezz tieg[u, il-Gvern se jkun jista’ jikseb informazzjoni privata fuq l-istudenti Maltin u G[awdxin Ara pa;na 3
L-Istati Uniti
Imut Mickey Rooney
Fl-in/ident li kien involut fih Owen Bonnici wie[ed mill-vittmi ;arrab ;rie[i gravi imma l-pulizija ma qalet xejn
Fil-post waslet mill-ewwel ambulanza li [adet li]-]ew; ]g[a]ag[, wie[ed ta’ 25 sena u lie[or ftit akbar, l-Isptar Mater Dei g[all-kura, fejn irri]ulta li wie[ed mill-;uvintur kien kiser saqajh u saritlu operazzjoni ur;enti. Il-;urnata li fiha se[[ dan lin/ident kienet proprju l-g[ada li Bonnici kien promoss uffi/jalment Ministru minn Segretarju Parlamentari.
In-Nazzjon bag[at numru ta’ mistoqsijiet lill-Korp tal-Pulizija b’rabta ma’ dan il-ka], u staqsejna, fost l-o[rajn, jikkonfermawx li se[[ l-in/ident, u min kien involut. Madankollu t-twe;iba tal-Pulizija kienet li l-investigazzjoni g[adha g[addejja u g[alhekk ma kienx prudenti li wie[ed jikkummenta, fi kliem ie[or il-pulizija kkonfermat li lka] se[[ i]da ma riedetx tg[addi d-dettalji.
Issoltu, meta jse[[ in/ident li fih ikun hemm min we;;a ’ b’mod serju, il-Pulizija jo[or;u stqarrija li fiha jinfurmaw lillmedia bid-dettalji kollha talka] . Din id - darba , g[al xi ra;uni jew o[ra, stqarrija b[al din ma n[ar;itx u l-in/ident in]amm mistur. Il-pulizija ma we;bux lanqas il-mistoqsijiet tag[na g[alfejn f’dan il-ka], ma n[ar;itx stqarrija g[all media.
L-attur Mickey Rooney imut fletà ta’ 93 sena Id-Dinja ta’ Hollywood qed issellem lil Mickey Rooney, li kien stilla minn tfulitu u li kellu karriera straordinarja b[ala artist ta//inema u l-palk Ara pa;na 17
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
2
LOKALI
32 persuna jidda[[lu l-Isptar b’u;ieg[ f’g[ajnejhom wara l-attività tal-PL fi]-}urrieq Il-Prim Ministru Muscat jag[mel erba’ sieg[at jing[ata l-kura fl-Isptar Matthew Bonett
L-attività politika ta’ nhar il[add filg[odu fil-Partit Laburista [alliet konsegwenzi xejn sbie[ fuq diversi persuni li kienu pre]enti ta[t it-tinda fi]-]urrieq, hekk kif 32 persuna spi//aw idda[[lu l-Isptar Mater Dei jbatu minn u;ieg[ qawwi f’g[ajnejhom. Fost dawn il-persuni, kien hemm il-Prim Ministru u Mexxej Laburista Joseph Muscat, ilMinistru tat-Turi]mu Edward Zammit Lewis, is-Segretarji Parlamentari Chris Fearne u Michael Falzon, id-Deputat Laburista Joe Sammut, is-Sindku Laburista ta]-]urrieq Ignatius Farrugia, kif ukoll il-kandidat Laburista g[all-Parlament Ewropew Cyrus Engerer. Minkejja li l-ka] se[[ il-[add filg[odu, kien fis-sig[at bikrin tal-biera[ filg[odu li bdew jin[assu l-effetti ta’ dak li ;ara, tant li l-Prim Ministru idda[[al lemer;enza tal-Isptar g[all-[abta tas-sag[tejn ta’ filg[odu. Mieg[u, waslu persuna wara lo[ra, kollha jbatu minn u;ieg[ u [ruq fl-g[ajnejn. Mill-ewwel informazzjoni li [ar;et, jidher li seta’ kien hemm xi problemi bil-filters tal-ultraviolet u d-dawl qawwi li kien
hemm ta[t it-tinda. Uffi/jalment g[adu mhux /ar x’wassal g[al dan l-in/ident, tant li l-pulizija mhi qed teskludi xejn u sa[ansitra nfet[et inkjesta Ma;isterjali, minbarra li qed isiru wkoll investigazzjonijiet millPulizija. Fil-fatt, l-investigazzjoni wasslet lill-Pulizija biex anke j]uru /-/entru Nazzjonali Laburista b[ala parti millist[arri;. Minnufih, kmieni lbiera[ filg[odu, fl-Isptar Mater Dei bdiet ting[ata l-kura medika lillpazjenti. Il-Prim Ministru n]amm g[al madwar erba’ sieg[at ta[t osservazzjoni, i]da ntbag[at lura d-dar wara li ;ie kkonfermat li lqag[da tieg[u kienet qalbet g[all-a[jar. Fi stqarrija talUffi//ju tal-Prim Ministru ntqal li l-Prim Ministru ;ie ordnat jag[mel ftit jiem ta’ mistrie[ mittobba. Fi stqarrija o[ra, l-Partit Nazzjonalista awgura fejqan ta’ malajr lill-Prim Ministru u lillpersuni l-o[rajn li spi//aw ibatu minn problemi f’g[ajnejhom, u qal li qed isegwi mill-vi/in x’seta’ wassal g[al din is-sitwazzjoni. Ilbiera[ filg[odu stess, il-Kap tal-Oppo]izzjoni Simon Busuttil,
Uffi/jalment g[adu mhux /ar x’wassal g[al dan l-in/ident, tant li l-pulizija mhi qed teskludi xejn u sa[ansitra nfet[et inkjesta Ma;isterjali
fi tweet, awgura fejqan ta’ malajr lill-Prim Ministru, d-Deputati u lattivisti Laburisti li kienu affetwati minn dan l-in/ident. Fi stqarrija, l-Partit Nazzjonalista
esprima s-solidarjetà tieg[u ma’ dawk li ;ew affettwati u u awgura li l-kundizzjoni medika tag[hom tkompli taqleb g[alla[jar mill-aktar fis.
Fi stqarrija separata, l-Ispeaker An;lu Farrugia wkoll esprima ssolidarjetà tieg[u u awgura fejqan ta’ malajr lil kull min intlaqat mill-in/ident tal-[add.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
3
LOKALI
Avvi] Legali li jag[ti poteri perikolu]i lill-Ministru tal-Edukazzjoni Il-PN iressaq mozzjoni biex ikun revokat Avvi] Legali Il-Partit Nazzjonalista lbiera[ ippre]enta mozzjoni lill-Ispeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti biex ikun revokat Avvi] Legali li permezz tieg[u, il-Gvern se jkun jista’ jikseb informazzjoni privata fuq l-istudenti Maltin u G[awdxin u l-qraba tag[hom minn childcare sa istituzzjonijiet terzjarji. Il-mozzjoni kienet ippre]entata lill-Ispeaker An;lu Farrugia minn Joe Cassar, il-Kelliem talOppo]izzjoni dwar lEdukazzjoni flimkien ma’ Claudette Buttigieg, il-Kelliem dwar id-Djalogu So/jali u lLibertajiet ?ivili, u Paula Mifsud Bonnici, il-Kelliem dwar ilKompetizzjoni u l-Affarijiet talKonsumatur. F’konferenza tal-a[barijiet immedjatament wara, Joe Cassar qal li l-Avvi] Legali jag[ti poteri ;odda u perikolu]i lill-Ministru tal-Edukazzjoni. Hu qal li lpoteri g[andhom ikunu g[and lentitajiet u d-direttorati skont kif inhi l-li;i llum. Hu spjega li informazzjoni li tintu]a g[ar-ri/erka ma tistax tintu]a biex jittie[du de/i]jonijiet spe/ifi/i fuq persuna partikulari. G[alhekk staqsa g[aliex qed jin;abar ukoll in-numru talKarta tal-Identità tal-istudenti meta l-informazzjoni suppost hi g[al skop ta’ ri/erka. Hu qal li permezz tan-numru tal-Karta talIdentità wie[ed ikun jista’ jsir jaf id-dettalji kollha ta’ dak li jkun, inklu] tal-familja u l-qraba tieg[u u g[alhekk jekk verament l-informazzjoni se tintu]a g[al skop ta’ ri/erka, wie[ed
Dan l-a;ir tal-Ministru tal-Edukazzjoni kif ukoll l-a//ess ta’ informazzjoni sensittiva mhu xejn g[ajr a;ir ta’ Big Brother u jikser il-privatezza tal-istudenti u tal-qraba tag[hom
m’g[andux b]onn jitlob ukoll innumru tal-Karta tal-Identità. Fakkar ukoll li mhux minnu li l-Avvi] Legali g[andu lapprovazzjoni ta’ Joe Ebejer, li kien il-Kummissarju talKummissjoni g[all-Protezzjoni tal-Privatezza tad-Data u dan g[ax g[alkemm kien ikkonsultat mill-Gvern, hu ma rax l-Avvi] Legali finali. Claudette Buttigieg qalet li lMinistru tal-Edukazzjoni qal li rri/erka se tkun marbuta mal-Jobs + imma spjegat li g[al skop ta’ ri/erka wie[ed qatt ma jitlob innumru tal-Karta tal-Identità. Hi
kkritikat ukoll il-fatt li permezz tal-Avvi] Legali, jekk il-;enituri ma ja//ettawx li jag[tu l-informazzjoni, din se tintalab ming[and istituzzjonijiet edukattivi u b’hekk ikunu qed jiksru lli;i. Paula Mifsud Bonnici qalet li b[alissa m’hemmx Kummissarju g[all-Privatezza u l-Protezzjoni tad-Data u mhux minnu li l-eks Kummissarju approva l-Avvi] Legali. G[alhekk l-Oppo]izzjoni se titlob lill-Gvern biex ipo;;i fuq il-Mejda tal-Kamra din lapprovazzjoni li l-Gvern qed jg[id li g[andu.
Sadattant, il-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista (M}PN) qal li dan l-a;ir talMinistru tal-Edukazzjoni kif ukoll l-a//ess ta’ informazzjoni sensittiva mhu xejn g[ajr a;ir ta’ Big Brother u jikser il-privatezza tal-istudenti u tal-qraba tag[hom. Il-Kunsill Studenti Universitarji (KSU) ukoll wera t-t[assib tieg[u g[all-Avvi] Legali u staqsa g[ala l-Ministru ta dawn il-poteri lilu nnifsu u mhux lill-ETC. Staqsa wkoll x’mi]uri se jittie[du biex ikunu assigurati l-anonimità u l-u]u
korrett ta’ din l-informazzjoni sensittiva. Id-Deputat Ewroparlamentari Roberta Metsola qalet li l-;enituri, l-g[alliema u l-istudenti huma m[assba u g[alhekk ilGvern g[andu jispjega g[aliex qed tin;abar din l-informazzjoni dwar il-kapa/itajiet u l-kisbiet edukattivi tal-istudenti Maltin u G[awdxin. Hi qalet li dan jista’ jwassal g[al abbu] u qalet li lfatt li l-Gvern naqas milli ja[tar Kummissarju g[all-Privatezza u l-Protezzjoni tad-Data jfisser li m’hemmx min jg[asses dwar xi abbu]i.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
4
LOKALI
Tibda l-kumpilazzjoni tal-g[alliem mixli bil-qtil ta’ studenta tieg[u L-g[alliem Erin Tanti u l-istudenta tieg[u Lisa Marie marru fuq l-irdum wara li ftiehmu biex jaqb]u. Kif kienu se jaqb]u, hu qalilha li ma kinux se jag[mlu sew, u qaltlu li kien be]]ieg[. Dlonk hi [arset lejh u fi ftit tal-[in spi//at ta[t l-irdum. Hu [ass li dak il-[in kien ittradieha, u g[alhekk qabe] g[al isfel. Dan [are; mix-xhieda talIspettur Keith Arnaud li kien luniku xhud fil-bidu tal-kumpilazzjoni. Fl-i]barra, Erin Tanti kien bilqieg[da ma;enb il-;enituri tieg[u u infermier. L-Ispettur Arnaud xehed dwar x’kien qallu lakku]at meta kien qed jirkupra mill-;rie[i li sofra wara li kien instab ta[t l-irdum. Ix-xhud qal li l-akku]at qalilhom li Lisa Marie ppruvat tag[mel suwi/idju darba o[ra u dan peress li ma kinitx qed ti;i ttrattata sew minn xi membri tal-familja tag[ha, fosthom missierha u s-sie[ba ta’ missierha. Qal ukoll li [u Lisa Marie, meta sar jaf bir-relazzjoni, refa’ jdejh fuqha. Qal li l-uniku rimors li g[andu hu li ma g[amilx bi]]ejjed mag[ha. Kif kien mistenni, l-ewwel xhud waqt il-;bir tal-provi ta’ Erin Tanti kien l-investigatur ewlieni tal-ka], l-Ispettur Keith Arnaud. Quddiem il-Ma;istrat Audrey Demicoli bdiet il-kumpilazzjoni ta’ Erin Tanti, ta’ 23 sena, g[alliem taddrama, akku]at bl-omi/idju ta’ wa[da mill-istudenti tieg[u, Lisa Marie Zahra, ta’ 15-il sena. Tanti, li qabel ma ttie[ed filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin kien residenti l-Belt Valletta, jinsab mixli wkoll b’sitt akku]i o[rajn, fosthom li bejn it-18 u d-19 ta’ Marzu li g[adda ;ieg[el lil Lisa Marie Zahra tikkommetti suwi/idju, u li matul il-;ranet u l-
;img[at ta’ qabel b’g[emil ]ieni, ikkorrompa lil Lisa Marie Zahra. Tanti, li kien investigat u mressaq il-Qorti, mill-Ispetturi Keith Arnaud, Sylvana Briffa u Josric Mifsud, b’diversi akku]i, qed iwie;eb mhux [ati tal-akku]i kollha mi;jubin kontrih. Hu qed ji;i mixli wkoll li pparte/ipa f’attivitajiet sesswali mal-istess tfajla meta din hi ta[t l-età u li abbu]a minnha meta kellu po]izzjoni ta’ fidu/ja jew ta’ awtorità. Qed ji;i mixli wkoll li kellu filpussess tieg[u materjal indi/enti meta kellu l-kontroll jew il-kustodja ta’ tfajla ta[t l-età. Akku]a o[ra hija li hu kellu materjal indi/enti, meta f’idejh kellu r-responsabbiltà li jeduka u jikkura lill-istess tfajla. L-Ispettur Arnaud qal li fit-18 ta’ Marzu kien sar rapport fl-g[assa tan-Naxxar minn Nicholas Zahra, [u Lisa Marie, u xi [add bl-isem ta’ Mark Ciangura, li kienu qalu li ra;el mhux mag[ruf qatta’ lejl filvilla li fiha tg[ix il-vittma. Hu kien raqad fil-kamra tas-sodda tal-istudenta tieg[u. Dak il-lejl, Tanti kien da[al fiddar fejn tg[ix Lisa Marie Zahra u da[al jorqod fejn torqod hi. Kienet ;iet innutata wkoll karozza Mazda pparkjata fl-in[awi. Kollox jindika li kienu wkoll infurmaw b’kollox lil Tony Zahra, missier it-tfajla, li dak i]-]mien ma kienx Malta. Il-Pulizija sabet nota ming[and il-vittma indirizzata lill-familja tag[ha tispjega g[aliex kienet telqet. Min[abba dak li kien se[[, marru d-dar ta’ Erin Tanti, il-Belt. Hu ma kienx hemm, i]da hemm sabu nota wkoll, indirizzata lil ommu. Il-Pulizija kienet ir/eviet informazzjoni li l-akku]at kien instema’ jg[ajjat g[all-g[ajjut minn xi nies li kienu qeg[din jag[mlu barbecue fl-in[awi. Erin
L-akku]at Erin Tanti li jinsab g[addej bi pro/eduri b’rabta mal-mewt ta’ Lisa Marie Zahra
Tanti kien deher jitkaxkar fi n[awi remoti u l-persuni li kienu fuq ilpost irrealizzaw li kellu b]onn lg[ajnuna. Dawn i]da ma setg[ux imorru [dejh min[abba li kien perikolu]. Hu beda jitlobhom l-ilma u lpersuni pre]enti waddbulu xi flixken tal-luminta. Erin qalilhom li t-tfajla tieg[u kienet fis-si;ra li kien hemm u li kienet mejta. Kien qalilhom ukoll li hu u t-tfajla tieg[u qab]u minn fuq l-irdum g[al isfel.
pilloli. Qal lill-Pulizija li meta marru fittarf tal-irdum, hu beda jg[id, “le, dan mhux sew”. Hi qaltlu biex ma jkunx be]]ieg[ u g[all-[abta tal[amsa ta’ filg[odu g[addew minn wie[ed sa tlieta, hi daret lejh, [arset dritt f’g[ajnejh u f’tebqa t’g[ajn raha ta[bat mal-qieg[. Dak il-[in hu [ass li kien ittradieha u dde/ieda li jaqbe] g[al isfel, u spi//a wkoll fil-qieg[. Ried joqtol lilu nnifsu u pprova jimxi f’xi [in i]da ntilef minn sensih.
L-akku]at kien qal li kellu relazzjoni ma’ Lisa Marie u li kienu ilhom jiltaqg[u tliet xhur L-istess ver]joni kien taha wkoll lill-Pulizija. L-akku]at kien qal ukoll lill-Pulizija li kellu relazzjoni ma’ Lisa Marie u li kien ilhom jiltaqg[u tliet xhur. Qalilhom li sar jafha milliskola u li [add ma kien jaf dwar dan, [lief in-nanna ta’ Lisa Marie. Hu qal ukoll lill-Pulizija li fit-18 ta’ Marzu li g[adda kienet /emplitlu Lisa Marie u qaltlu li lfamilja tag[ha kienet saret taf birrelazzjoni ta’ bejniethom. Sa[ansitra anke l-handyman tag[hom kien sar jaf. Hi qaltlu li riedet toqtol ru[ha b’idejha u talbitu biex imur g[aliha. Hu dde/ieda li jixtri aspirina ming[and spi]erija u [a mieg[u wkoll flixkun whisky, li kien g[ad fadallu mill-festin ta’ g[eluq sninu. Hu [adhom mieg[u biex jekk Lisa Marie ma kinitx se titfa//a, kien jikkunsmahom hu. Qal li wara li ltaqa’ mag[ha, marru {ad-Dingli u bdew jie[du l-
Vi/in il-katavru ta’ Zahra nstabet ;akketta kannella, li rri]ulta li kienet ta’ Erin Tanti. Fil-;akketta nstabu l-passaport u /-/avetta talkarozza li kienet ipparkjata {ad Dingli. Hu (l-akku]at) qal lillPulizija li kien [alla nota lil ommu li kien se joqtol ru[u b’idejh u li kien be]g[an li jispi//a l-[abs u ji;i “listed” b[ala pedofelu. Tanti qal lill-Pulizija, li missier Lisa Marie, [uha u l-mara li kienet tg[ix ma’ ommha kienu jittrattawha [a]in. Qal li Lisa Marie ppruvat tikkommetti suwi/idju qabel ukoll. L-Ispettur Arnaud qal li Lisa Marie mietet kaw]a ta’ ;rie[i gravi f’rasha, ikkaw]ati mill-waqg[a. Qal ukoll li fil-karozza ta’ Tanti, ilPulizija sabet flixkun whisky, nofsu vojt, tliet kaxxi ta’ aspirina, envelope indirizzat lil Erin Tanti stess, 3,000 ewro flus kontanti, tliet /ekkijiet u ittra indirizzata lil
ommu li fiha spjegalha g[aliex mar fejn mar peress li be]a’ mill-konsegwenzi talli kien qed jo[ro; ma’ tfajla ta[t l-età. Mill-ist[arri; li sar jirri]ulta li lkarozza li kienet ;iet innutata kienet tal-akku]at Erin Tanti. Jirri]ulta wkoll li anke fil-lejl ta’ bejn il-{add u t-Tnejn, Tanti deher die[el fil-villa msemmija. L-akku]at qal lill-kuntistabbli tal-Pulizija li mar fuq operazzjoni ta’ salvata;; f’{ad-Dingli, “irrovinajt kollox, jien qbi]t u bqajt [aj u s-sie[ba tieg[i mietet.” L-Ispettur kompla jg[id li dak li kien il-psikologu ta’ Lisa Marie qal lill-Pulizija li kellu 18-il sessjoni mat-tifla, u dan sa nofs is-sena l-o[ra. Qal li [abib tal-akku]at, James Muscat, ammetta li kien jaf bir-relazzjoni bejn Tanti u Lisa Marie. Hu ddeskriva lill-akku]at b[ala psikopatiku. Sadanittant il-Pulizija investigat il-komunikazzjoni li kien hemm bejn Tanti u l-vittma sat-18 ta’ Marzu li g[adda. Kien hemm numru ta’ ritratti tag[hom flimkien u o[rajn tat-tfajla li kienet bla [wejje;. In-numru ta’ Lisa Marie fuq ilmowbajl ta’ Tanti kien imni]]el b[ala ‘Douchebag’. F’SMS minnhom, Tanti qal lil Lisa Marie, li kieku l-familja tag[ha kienet se ssir taf dwar irrelazzjoni tag[hom, il-Pulizija kienu jarrestawh jew hu kien jag[ti daqqa ta’ sikkina lilu nnifsu. Lisa Marie kienet qaltlu biex jikkalma. F’messa;; ie[or hu qal lit-tfajla li messhom ja[arbu. G[al mistoqsijiet tal-investigaturi, lakku]at kien qalilhom li Lisa Marie kienet insistiet mieg[u g[al madwar [ames sig[at li riedet tikkommetti suwi/idju. L-avukati ta’ Tanti ppre]entaw kopji ta’ diversi messa;;i li ntbag[tu bejn il-koppja. Wie[ed minnhom, li bag[tet Lisa Marie lill-akku]at, kien jg[id: “Irrid na[rab. G[andek b]onn tikteb ittra. Irridek mieg[i g[all-a[[ar darba.” Messa;; ie[or mibg[ut minnha wkoll kien jg[id: “Erin, nag[mluha llejla, ji;ri x’ji;ri.” Ix-xhud qal li kemm Erin kif ukoll Lisa Marie g[amlu [sara lilhom infushom. Filfatt instabu grif fuq il-polz tat-tifla waqt l-awtopsja. Fi tmiem ilkumpilazzjoni, il-Qorti kienet infurmata li r-rapport tal-psikologu li sar fuq Tanti g[adu mhux lest. B[ala parti /ivili li qeg[din jidhru g[an-nom tal-familjari talvittma hemm l-Avukat Joe Giglio, Giannella de Marco, Stephen Tonna Lowell u Reuben Farrugia. G[all-akku]at qeg[din jidhru lAvukati Michael Sciriha u Lucio Sciriha. Il-kumpilazzjoni tkompli nhar il-{amis li ;ej.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
5
LOKALI
Il-Kap tal-Oppo]izzjoni ]ar numru ta’ klassijiet li fihom, diversi studenti tal-primarja minn skejjel tal-knisja u tal-istat, kienu qed jag[mlu esperimenti dwar ix-xjenza
Il-Kap tal-Oppo]izzjoni j]ur l-Expo tax-Xjenza fl-MCAST Il-Kap tal-Oppo]izzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil ]ar l-Expo taxXjenza, organizzata mill-NSTF fl-Istitut tax-Xjenza Applikata tal-MCAST f’Ra[al :did. Simon Busuttil intlaqa’ minn Francis Stivala, is-Segretarju :enerali ta’ NSTF u minn Carl Agius, il-koordinatur fl-NSTF dwar il-programmi tax-Xjenza,. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni ]ar numru ta’ klassijiet li fihom, diversi studenti tal-primarja minn skejjel tal-knisja u talistat, kienu qed jag[mlu esperimenti dwar ix-xjenza applikata. Simon Busuttil apprezza wkoll ix-xog[olijiet kreattivi li ttellg[u minn studenti tasSekondarja u tal-MCAST stess filwaqt li fa[[ar l-isforzi tag[hom biex [olqu pro;etti tassew ori;inali. F’kelmtejn lill-;urnalisti, fi tmiem i]-]jara tieg[u fl-
MCAST, il-Kap talOppo]izzjoni fa[[ar l-Expo taxXjenza, li ddeskriviha b[ala wirja impressjonanti. Hu fa[[ar lill-NSTF g[ax, sena wara o[ra, l-istudenti qed jg[ixu u jesperjenzaw ix-xjenza, bl-iskop li ssu;;ett ikun segwit. Simon Busuttil kien impressjonat bil-livell superjuri tal-esperimenti u l-istudenti, mhux biss ippre]entaw dokument b’tag[rif dwar il-pro;ett tag[hom, i]da kienu kapa/i jikkomunikaw il-kreattivita’ tag[hom ma’ [addiehor. Simon Busuttil sa[aq li lOppo]izzjoni tixtieq tara lillGvern ikompli jimbotta xXjenza, il-Kreattivita’ u lInnovazzjoni. Hu fa[[ar l-interess ta’ seba’ ministeri tal-gvern biex din lExpo tax-Xjenza kienet su//ess. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni stqarr li dan hu qasam fejn il-Gvern u l-
Oppo]izzjoni jfittxu kunsens sabiex ikun hemm i]jed inizjattivi dwar ix-xjenza fil-pajji]. Francis Stivala, is-Segretarju :enerali ta’ NSTF stqarr li lExpo ta’ din is-sena attirat linteress ta’ 46 skola u resqet lejha madwar 6,000 student. Hu qal li l-g[an tal-NSTF hu li titnaqqas id-diskrepanza fl-attivitajiet dwar ix-xjenza li jsiru barra minn Malta u dawk li jkunu organizzati lokalment. G[aldaqstant f’Malta qed issir enfasi biex fl-iskejjel, l-istudenti jo[or;u b’ideat ori;inali u ji]viluppaw pro;etti marbutin max-xjenza u t-teknolo;ija talinformazzjoni. Matul i]-]jara l-Kap tal-Partit Nazzjonalista kien akkumpanjat mill-Kelliem g[all-Edukazzjoni Joe Cassar u mill-kandidati talPartit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew Helga Ellul u Jonathan Shaw.
Simon Busuttil apprezza wkoll ix-xog[lijiet kreattivi li ttellg[u minn studenti tas-Sekondarja u tal-MCAST
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
6
LOKALI
Il-Gvern jibqa’ ja[bi s-somma li qed i[allas lil Michelle Buttigieg
Il-Gvern fl-ebda [in ma /a[ad i/-/ifra li [ar;et fil-mezzi taxxandir, ji;ifieri li s-sie[ba fin-negozju ta’ mart il-Prim Ministru qed tit[allas 60,000 ewro fis-sena
“F’dan l-istadju ma n[ossx li lkuntratt g[andu jkun ippubblikat.” Din kienet it-twe;iba li ta l-Gvern g[all-mistoqsija li saritlu biex ji;i ppubblikat il-kuntratt li ng[atat Michelle Buttigieg, il-[abiba u partner finnegozju ta’ mart il-Prim Ministru Michelle Muscat, b[ala r-rappre]entanta tal-Awtorità Maltija tat-Turi]mu fi New York, flIstati Uniti. Permezz ta’ din it-twe;iba, ilGvern qed jikkonferma li ma jridx jg[id kemm qed i[allas lill[abiba ta’ mart il-Prim Ministru g[ar-rwol li ng[atat fi New York. Fl-a[[ar ;img[at kien ]velat kif minbarra l-[las li qed ting[ata mill-Gvern, Michelle Buttigieg baqg[et g[addejja bilkampanja ta’ promozzjoni talkumpanija privata tag[ha
Buttardi, u torganizza attivitajiet personali fi New York. Kien id-Deputat Nazzjonalista Robert Arrigo li g[amel mistoqsija fil-Parlament lil Karmenu Vella, li sal-;img[a li g[addiet kien g[adu jokkupa l-kariga ta’ Ministru tat-Turi]mu. Fittwe;iba tieg[u, Karmenu Vella kkonferma li l-kariga li ng[atat lil Michelle Buttigieg mill-Gvern permezz tal-MTA ma kenitx te]isti fl-a[[ar snin, i]da fi kliem il-Ministru tal-Gvern, in[ass ilb]onn li jer;a’ jsir sforz biex ji;i attirat sehem akbar mis-suq Amerikan. Madanakollu, filwaqt li qal li huwa importanti li tintbag[at persuna New York biex i]]id itturi]mu lejn Malta, il-Gvern ma jridx jg[id kemm qed i[allas lil Michelle Buttigieg biex i;;ib it-
turisti lejn pajji]na. G[al dan ir-rwol ma n[ar;et lebda sej[a u l-Gvern qabad u g[a]el lil Michelle Buttigieg ming[ajr l-ebda kompetizzjoni. Mart il-Prim Ministru, Michelle Muscat, ilha sa mill-2003 sie[ba fin-negozju tal-;ojjellerija ma’ Michelle Buttigieg, u minn dak i]-]mien ilha responsabbli missales u marketing ta’ din ilkollezzjoni ta’ ;ojjellerija g[assuq Ewropew. Il-Gvern fl-ebda [in ma /a[ad i/-/ifra li [ar;et fil-mezzi taxxandir, ji;ifieri li s-sie[ba finnegozju ta’ mart il-Prim Ministru qed tit[allas 60,000 ewro fissena. Madankollu, meta mistoqsi b’mod dirett fil-Parlament biex ji;u ]velati d-dettalji tal-kuntratt, il-Gvern g[a]el li j]omm kollox sigriet.
Irid iservi ‘pudini’ minflok ‘frejje;’ - Il-Ministru Michael Farrugia Il-Ministru Michael Farrugia qal fil-Parlament li fil-qasam tasSa[[a, il-Gvern irid iservi ‘pudini’ mo[mijin minnu. Michael Farrugia kien qed iwie;eb diversi mistoqsijiet supplementari tad-Deputati Nazzjonalisti Claudio Grech u Albert Fenech wara li naqas li jag[ti risposta /ara g[al interpellanza ta’ Claudio Grech. Il-Ministru Farrugia kien qed jipprova jwie;eb f’ísem ilMinistru Konrad Mizzi li fil-[in tal-mistoqsijiet ma kienx filKamra. Mitlub jag[ti spjegazzjoni g[aliex il-Ministru Konrad Mizzi ma kienx pre]enti, Michael Farrugia qal li lMinistru Mizzi kien indispost. Meta Claudio Grech staqsa x’ried ifisser meta qed jg[id li lMinistru hu indispost, ilMinistru Farrugia qal li ma jridx iwie;eb g[aliex din kienet laktar domanda imprudenti. Ir-rimarka tal-Ministru Farrugia dwar il-pudini kienet wara li Claudio Grech u Albert Fenech baqg[u jitolbu biex ilGvern jippubblika l-parir talesperti, skont liema parir ilGvern idde/ieda li jaqsam idDipartiment tal-Kirur;ija. Michael Farrugia qal li dan kien qed isir min[abba l-mismanagement li kien hemm fl-isptar u ma kienx hemm g[alfejn isiru rapporti.
Claudio Grech staqsa lillMinistru jekk jafx li disg[a minn [dax-il konsulent iddikjaraw bilmiktub li ma jaqblux ma’ din ilqasma tad-dipartiment. Staqsa jekk il-Gvern, li jifta[ar li hu Gvern li jisma’, tax ka] tal-parir ta’dawn il-konsulenti. Il-Ministru Farrugia kompla jinsisti li l-bidla kienet wa[da amministrattiva u sostna li jekk din tkunx id-de/i]joni t-tajba wie[ed jaraha ‘l quddiem g[aliex “the proof of the pudding is in the eating”. Il-Ministru Farrugia qal li lGvern irid iservi l-pudini li ja[mi hu u mhux il-frejje; li wiret millamministrazzjoni pre/edenti. Id-Deputat Nazzjonalista Albert Fenech qal li l-Ministru ma kienx jaf fuqhiex qed jitkellem u staqsih jekk jafx li filmedi/ina moderna l-i]viluppi juru li fejn hemm qsim f’dipartimenti, dawn g[andhom jitmexxew ta[t kap wie[ed. Michael Farrugia baqa’ jinsisti li fil-qasam tas-Sa[[a m’hemmx problema ta’ tobba jew spe/jalisti i]da problema ta’ mismanagement. Sostna li fid-Dipartiment tal-Kardjolo;ija wkoll kien hemm problema ta’ mismanagement u r-reshuffle saret proprja biex ting[ata sa[[a aktar lillbidla mani;erjali g[aliex mhux a//ettabbli li l-affarijiet ikomplu mexjin kif kienu.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
7
LOKALI
Il-qg[ad f’Malta jqarreb it-8,000 persuna Il-qg[ad f’pajji]na qed ikompli jqarreb it-8,000 u dan re;a’ ;ie kkonfermat minn statistika o[ra ma[ru;a mill-NSO g[axxahar ta’ Frar li turi li fit-tieni xahar tas-sena dawk bla xog[ol re;g[u ]diedu b’madwar 500 fuq sena ilu. Fil-fatt, i/-/ifri tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika juru li l-qg[ad fit-tieni xahar tas-sena tela’ g[al 7,753, li jfisser ]ieda ta ’ 474 persuna jirre;istraw g[ax - xog[ol , li f ’ temini per/entwali hija ]ieda ta’ 6.5 fil-mija meta mqabbel ma’ Frar tas-sena l-ohra. Il-qghad, jghid l-NSO, ]died f’kull faxxa tas-socjeta’, minbarra fost dawk li g[andhom inqas minn 20 sena. Il - qg[ad fost persuni li g[andhom 45 sena jew aktar ]died bi kwazi 3,200 jew 6.2
fil - mija . Mill - istatistika jirri]ulta li ]diedu wkoll b’600 dawk li ilhom jirre;istraw g[al aktar minn sena. L - istess statistika tal - NSO tag[ti wkoll ir-rata uffi/jali talqg[ad g[al Ottubru 2013. Irrata tan-nies jirre;istraw g[axxog[ol issa tinsab fil-livell ta’ 4.6 fil-mija, li wkoll jissarraf f ’ ]ieda ta ’ 0 . 2 fil - mija fuq Ottubru tas-sena ta’ qabel meta r - rata tal - qg[ad f ’ termini per/entwali kienet fil-livell ta’ 4.4 fil-mija. Mill-Oppo]izzjoni l-PN ilu xhur s[a[ jag[mel pressjoni biex il-Gvern jindirizza din ilproblema enormi tal-qg[ad li qed tkompli terfa rasha. Tant hu hekk li kien il - PN illi [e;;e; lill-Gvern sabiex jitfassal pjan g[all - [olqien tax xog[ol.
L-FKNK tiddeplora l-kumment ta’ Brian May dwar il-ka//a Il-Federazzjoni Ka//aturi Nassaba u Konservazzjonisti (FKNK) fi stqarrija iddeplorat ilkumment ironiku kontra l-ka//a legali li g[amel Brian May ilmu]i/ist /elebri waqt il-kun/ert li sar fil-Belt fi tmiem din il;img[a. Fi stqarrija l-FKNK qalet li Brian May kien mistieden f’Malta b’nefqa sostanzjali im[allsa fost l-o[rajn minn ka//aturi u Maltin o[ra bit-taxxi tag[hom biex iferra[hom bilmu]ika tieg[u, imma g[o;bu jikkumenta favur dawk kontra l-
ka//a li hi legali skont il-Qorti Ewropea tal-:ustizzja.Dan b’ton tipikament kolonjali qalet lFKNK. L-FKNK qalet li Brian May nesa jg[id lill-udjenza li b’de/i]joni personali hu g[a]el il-massakru ta’ /rief mag[rufa b[ala Bambis min[abba li kienu qed jg[ixu fuq bi//a art li kien g[adu kif xtara. Fl-istqarrija l-FKNK fakkret li waqt li kien f’Malta, Brian May itte[idlu ritratt flimkien madDirettur E]ekuttiv ta’ BirdLife Malta li wkoll hu Ingli].
Fil-post tieg[u, Marc Sant kiteb “illum fl-a[[ar ne[ilsu minn xi [add opportunist”
Marc Sant huwa bniedem bla dekor u rispett - Robert Abela Il-KKLPN titlob g[ar-ri]enja ta’ Marc Sant minn President tal-AKL Matthew Bonett
Il-Kulle;; Kunsilliera Lokali tal-Partit Nazzjonalista, fi stqarrija, sostna li wara li l-President tal-Asso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali Marc Sant iddeskriva lillPresident Emeritu b[ala “opportunist”, l-Asso/jazzjoni talKunsilli Lokali g[andha tinvestiga u tie[u passi kontra Sant. G[all-KKLPN, il-kelma li Marc Sant u]a biex jiddeskrivi lil George Abela mhux a//ettabli. Fl-istqarrija ntqal li f’ka] li lAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali ma tie[ux passi kontra lPresident, g[andu jkun Marc Sant innifsu, li filwaqt li jitlob sku]a pubblika lill-President Emeritu, jitfa’ r-ri]enja tieg[u mill-kariga ta’ President talAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali. Sadanittant, iben il-President
Emeritu George Abela, Robert Abela, fuq Facebook irrea;ixxa g[al dak li qal Marc Sant u ddeskriva lin-neputi ta’ Alfred Sant u Kunsillier Laburista f’[al Lija b[ala “bniedem bla dekor u rispett”. Il-kliem li u]a Robert Abela, li hu r-ra;el tasSegretarja E]ekuttiv tal-Partit Laburista Lydia Abela, kien dan: “Min g[amel dan il-kumment juri kemm mhux denju tal-kariga li jokkupa g[aliex lanqas biss jaf ja;ixxi bi ftit dekor u rispett. Insomma l-;udizzju jag[mlu lpoplu u mhux min l-u;ieg[ ta’ ]aqq tieg[u ma jafx jikkontrollah. Issa qed jin[eba u qed jg[id li ma semmiex ismijiet. Possibli qed ja[seb li n-nies daqshekk boloh?” Ir-referenza g[all-fatt li issa,
Marc Sant qed jin[eba u jg[id ma semmiex ismijiet, saret g[aliex Marc Sant kompla jinsisti bil-kumment li g[adda dwar George Abela. Madanakollu, fuq l-istess post, insista li hu liberu jg[id li jridu, u qal li hu ma semma lil [add b’ismu, u g[alhekk min wasal g[al konklu]joni li kien qed jirreferi g[al George Abela qed ja;ixxi b[al dak li sejja[lu ‘Big Brother’. Madanakollu, kul[add jista’ jifhem g[al min kien qed jirreferi Marc Sant f’din il-post li ttellg[et nhar il-;img[a, il;urnata li ;iet fi tmiemha lPresidenza ta’ George Abela u bidet il-President ta’ Marie Louise Coleiro Preca. Fil-post tieg[u, Marc Sant kiteb “illum fl-a[[ar ne[ilsu minn xi [add opportunist”.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
8
LOKALI
Mistoqsijiet relatati mal-qlug[ tas-si;ar fil-pjazza ta’ Kastilja L-Oppo]izzjoni Nazzjonalista esprimiet it-t[assib tag[ha g[ad-de/i]joni talGvern u l-approvazzjoni talMEPA, l-Awtorità Maltija g[all-Ambjent u l-Ippjanar, biex mill-Pjazza ta’ Kastilja se jinqalg[u 14-il si;ra tal-palm, Phoenix tnejn tat-tip Canariensis u tnejn Wasingtonia Filfera. Is-si;ar se jitne[[ew biex ikun jista’ jitqieg[ed u jing[ata prominenza l-monument taleks Prim Ministru So/jalista Duminku Mintoff. Id-de/i]joni ;iet ikkonfermata fi twe;iba g[al Mistoqsija Parlamentari kemm minn Joe Mizzi, ilMinistru g[at-Trasport u lInfrastruttura, kif ukoll minn Leo Brincat, il-Ministru g[allI]vilupp Sostenibbli, Ambjent u Tibdil fil-Klima. Fi stqarrija f’isem Charlò Bonnici, il-Kelliem talOppo]izzjoni g[all-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u tTibdil fil-Klima, il-Partit Nazzjonalista fakkar li skont it-twe;iba mog[tija filParlament, [amsa minn dawn is-si;ar se jinqerdu min[abba li g[andhom sintomi ta’ infezzjoni tal-Bumunqar l-A[mar tal-Palm. Il-Partit Nazzjonalista staqsa min iddetermina li je]istu dawn is-sintomi, jekk in[ar;ux /ertifikati biex juru dan u jekk iva, g[aliex i]-]ew; Ministri naqsu milli jpo;;u dawn i//ertifikati fuq il-Mejda talKamra kif mitluba.
Is-si;ar se jitne[[ew biex ikun jista’ jitqieg[ed u jing[ata prominenza l-monument ta’ Mintoff Il-Partit Nazzjonalista staqsa wkoll xi rwol kellu l-Kumitat Konsultattiv dwar is-Si;ar, li twaqqaf mill-Ministru Leo Brincat wara l-elezzjoni ;enerali f’dan il-pro;ett u jekk dan il-Kumitat Konsultattiv ;iex konsultat. Staqsa jekk hux minnu li l-uffi/jali esperti f’dan il-qasam ;ew maqbu]a u li l-ordnijiet ing[ataw minn kwartieri politi/i. Staqsa jekk il-Gvern hux se jag[mel anali]i dwar ir-rata ta’ su//ess fit-trasferiment minn post g[all-ie[or ta’ dawn it-tip ta’ si;ar qabel ma jippro/edi bilqlug[ tas-si;ar. Il-Partit Nazzjonalista fakkar fil-weg[da 65 imni]]la fil-programm elettorali tal-Partit Laburista, li twieg[ed li: “n[arsu kontinwament is-si;ar e]istenti fil-bliet u fl-ir[ula Maltin u nin/entivaw itt[awwil ta’ aktar si;ar, partikolarment dawk indi;eni”. Din il-weg[da kif qed titwettaq f’dan il-ka], temm jistaqsi lPartit Nazzjonalista.
Fil-Parlament kien ]velat li fl-a[[ar xahrejn kien hemm telf ta’ 2.2 miljun ewro kull xahar mill-kumpanija li qed i[addem il-Gvern.
Tliet kumpaniji tefg[u l-offerta g[at-trasport pubbliku Meta l-biera[ g[alqet is-sej[a g[all-espressjoni ta’ interess g[all-operat tat-trasport pubbliku f’pajji]na, b’kollox kien hemm tliet kumpaniji li tefg[u l-offerta tag[hom u o[ra li waslet wara li kien skada ]-]mien u wara li ng[alaq il-pro/ess fil-pubbliku. Fi stqarrija, ma[ru;a mid-DOI, intqal li hekk kif issa g[alaq ilperjodu li matulu, kumpaniji jew individwi kellhom i/-/ans jitfg[u
l-offerta tag[hom, il-pass li jmiss hu li ji;u evalwati s-sottomissjonijiet ta’ dawk li tefg[u lofferta. In-Nazzjon hu nfurmat li lkumpaniji li tefg[u l-offertu huma tnejn Maltin u o[ra Spanjola. IlMaltin huma wa[dha mag[mula minn sidien G[awdxin u o[ra talUnscheduled Bus Sevices. Joe Mizzi, il-Ministru g[atTrasport u l-Infrastruttura qal li l-
g[an huwa li l-kumpanija li tintag[]el tkun wa[da serja li tipprovdi servizz sostenibbli, servizz li jil[aq il-[ti;ijiet talpubbliku u li jwassal biex ikompli ji]died il-patrona;;. Intant fil-Parlament ilbiera[ f’mistoqsijiet parlamentari kien ]velat li fl-a[[ar xahrejn kien hemm telf ta’ 2.2 miljun ewro kull xahar mill-kumpanija li qed i[addem il-Gvern.
Il-PN isellem lil Albert Bonello Du Puis Il-biera[ filg[odu t[abbret ilmewt ta’ Albert Bonello Du Puis, fl-eta’ ta’ 81 sena. Albert Bonello Du Puis, li ji;i [u l-eks Ministru l-mibki Gorg Bonello du Puis, kien membru attiv fil-PN. Mill-1997 sal-2009 kien membru fil-Kunsill Lokali ta’ TasSliema. Kien darbtejn Vi/i Sindku, fl-1997 u fl-2003 u bejn l-2006 u l-2009 kien anke Sindku ta’ din il-lokalita’. Kien wkoll
membru attiv tal-Kumitat sezzjonali tal-PN f’Tas-Sliema. Albert Bonello Du Puis kien mi]]ewwe; lil Therese u hu missier ta’ tlett itfal - Alex, Caroline u Veronica. In-neputi tieg[u Etienne Bonello du Puis hu s-Sindku Nazzjonalista ta’ San Gwann. G[al snin twal Albert kien ja[dem mal-kumpanija Farsons, b[ala distributur fl-in[awi ta’ tas-Sliema u San :iljan.
Id-deputat Nazzjonalista George Pullicino, li kien jafu sew - u anke [adem mieg[u meta Albert kien Sindku ta’ TasSliema, iddeskriva lil Albert Bonello Du Puis b[ala persuna li kien lest jag[mel kollox g[al [addiehor u ma jag[mel xejn g[alih. Kien persuna li g[al qalbu [afna kellu lill-familja tieg[u u anke sens ta’ lealta’ lejn il-Partit Nazzjonalista.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
9
LOKALI
L-Air Malta tniedi l-iskeda tas-Sajf Air Malta nediet l-iskeda tattitjiriet tag[ha g[as-Sajf li toffri lill-klijenti g[a]la ta’ 165 titjira fil-;img[a lejn 33 destinazzjoni madwar l-Ewropa, l-Afrika ta’ Fuq u l-Lvant tal-Mediterran. Dan is-Sajf, il-linja tal-ajru nazzjonali ]iedet ]ew; rotot ;odda man-network tag[ha li huma Venezja (Ajruport Marco Polo) u Parma (Ajruport Giuseppe Verdi). Dan l-ista;un se tkun qed topera wkoll lejn Algiers u bidlet l-ajruport f’Istanbul g[all-ajruport Sabiha Gokcen, l-aktar ajruport li qed jikber malajr fid-dinja. “L-istrate;ija tal-Air Malta hi li topera skeda ta’ titjiriet b’[inijiet konvenjenti lejn g[add ta’ ajruporti /entrali li jkunu jinsabu f’po]izzjoni ta’ a//ess konvenjenti g[all-bliet li jaqdu. A[na kburin li qed noffru prezzijiet kompetittivi filwaqt li qed noffru trattament b’servizz s[i[ abbord,” qal il-Kap Uffi/jali Kummer/jali, Philip Saunders.
Dan is-Sajf l-Air Malta qed topera titjiriet skedati diretti lejn Algiers, Amsterdam, Ateni, Benghazi, Berlin, Brussell, Budapest, Catania, Düsseldorf, Frankfurt, ;inevra, [amburg, Istanbul, Londra – Gatwick, Londra – Heathrow, Lyon, Manchester, Marsilja, Milan – Linate, Milan – Parma, Moska Domodedovo, Moska Sheremetyevo, Munich, Pari;i – Charles De Gaulle, Pari;i – Orly, Praga, Ruma, Sofia, St. Petersburg, Tripoli, Venezja, Vjenna u Zurich. L-Air Malta se topera wkoll titjiriet charter regolari lejn seba’ ajruporti re;jonali fir-Renju Unit li jistg[u ji;u bbukjati mill-pubbliku Malti. Dawn l-ajruporti huma Birmingham, Bristol, Cardiff, Exeter, Glasgow, Newcastle u Norwich. Aktar informazzjoni tinkiseb minn fuq www.airmalta.com, jew milluffi//ju tal-bejg[ tal-Air Malta fuq +356 21662211 jew fuq facebook.com.
L-UE g[andha tintervjeni dwar :ibilta` - l-Ispeaker An;lu Farrugia L-Unjoni Ewropea g[andha tintervjeni fil-kwistjoni bejn lIngilterra u Spanja li t-tnejn huma membri tal-Unjoni Ewropea dwar is-sovranita` ta’ :ibilta` li hi territorju Ingli]. L-Ispeaker tal-Kamra tarRappre]entanti An;lu Farrugia qal dan waqt laqg[a ma/-Chief Minister ta’ :ibilta`, Fabio Picardo li saret fl-Uffi//ju talIspeaker fil-Parlament. Id-delegazzjoni minn :ibilta` kienet tinkludi wkoll lillMinistru tas-Servizzi Finanzjarji u l-Gaming, Albert Isola, li/Chief of Staff g[all-Uffi//ju ta/-
Chief Ministers, Gareth Flower u r-rappre]entant ta’ :ibilta` g[arRenju Unit, Albert Poggio. L-Ispeaker fakkar fil-mozzjoni li ressqet :ibilta` waqt lAssemblea tal-Commonwealth dwar il-Kri]i ta’ :ibilta` li saret f’Settembru li g[adda. Hu kien ressaq proposta lill-Assemblea fejn id-delegazzjoni Maltija flimkien ma dik tar-Renju Unit u ta’ ?ipru kienu se jressqu t-talba tag[hom lil Membri Parlamentari tag[hom, biex din il-kwistjoni titressaq g[addiskussjoni fil-Parlament Ewropew.
L-Air Malta se topera wkoll titjiriet charter regolari lejn seba’ ajruporti re;jonali fir-Renju Unit li jistg[u ji;u bbukjati mill-pubbliku Malti
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 8 ta‘ April, 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL
Suq [a]in, u bil-konferma Nhar il-{amis li g[adda, l-Uffi//ju tal-Istatistika tal-Unjoni Ewropea, il-Eurostat, [are; /ifri dwar il-bejg[ fil-[wienet madwar l-Unjoni kollha. Dawn i/-/ifri kkonfermaw dak li ilhom jg[idu tal-[wienet f’Malta: li qed ibatu suq [a]in. U mhux biss; jikkonfermaw ukoll li s-suq [a]in f’Malta hu f’kuntrast mal-bqija tal-Ewropa. }ieda fil-bejg[ fl-Ewropa I/-/ifri tal-Eurostat huma g[al Frar, g[al kull pajji] tal-Unjoni Ewropea, imma jag[tu wkoll ix-xejra ;enerali fl-Unjoni me[uda f’daqqa. U din kienet wa[da tajba. L-Unjoni Ewropea qed tkompli tikkonferma li [ar;et, u issa ilha ftit, mill-ag[ar re/essjoni li batiet fl-a[[ar 80 sena u fi Frar il-bejg[ fil-[wienet fl-Ewropa ]died b’1.5 fil-mija fuq l-istess xahar tas-sena ta’ qabel. Suppost f’Malta morna a[jar... Mela f’Malta kellna nistennew li mmorru sa[ansitra a[jar, g[ax ir-re/essjoni qawwija li l-Ewropa batiet fl-a[[ar snin lilna bilkemm messitna, u jekk f’Malta konna sejrin tajjeb fl-a[[ar snin meta l-Ewropa kienet sejra [a]in, mela ara kemm imissna sejrin tajjeb meta l-Ewropa wkoll sejra tajjeb. ... imma fil-fatt morna kontra x-xejra Ewropea... Imma mhux hekk. G[ax waqt li fl-Ewropa l-bejg[ fil-[wienet fi Frar ]died b’1.5 fil-mija fuq l-istess xahar ta’ sena qabel, f’Malta naqas b’1.4 fil-mija. Din di;à hi indikazzjoni [a]ina, li f’Malta l-bejg[ sejjer [a]in kontra x-xejra tal-bqija tal-Ewropa. ... anzi, l-ag[ar fl-Ewropa U aktar. G[ax mill-pajji]i kollha tal-Ewropa, Malta l-aktar li naqqset fil-bejg[ minn Frar ta’ sena qabel sa Frar li g[adda. Minn 28 pajji] fl-Unjoni, erbg[a biss naqqsu, u Malta naqqset l-aktar fosthom: Malta l-ag[ar fl-Ewropa. Suppost morna ferm a[jar anke g[ax Frar 2013 kien mal-elezzjoni
U din kbira aktar g[ax Frar li g[adda konna qed inqabbluh ma’ Frar tal-2013 meta f’Malta konna fl-eqqel tal-kampanja elettorali u hu mag[ruf li elezzjoni tg[akkes daqsxejn il-bejg[. Ji;ifieri suppost ]idna l-bejg[ f’Malta g[ax konna qed inqabblu ma’ xahar mg[akkes, u suppost ]idna wkoll g[ax hekk hi x-xejra fil-pajji]i ta’ madwarna.
Il-gvern ta’ Muscat iwa[[al fil-Ministru tal-Finanzi Imma ma ;arax hekk, anzi ;ejna l-a[[ar fl-Ewropa skont dawn i/-/ifri Ewropej. Sorsi fil-gvern ta’ Joseph Muscat qed iwa[[lu fil-Ministru tal-Finanzi u jg[idu lill-MaltaToday, kif g[amlu ]ew;t i[dud ilu, li Edward Scicluna hu ‘skorfina ma[lula’ filgvern – ‘weak link’ qalu. ‘Mhux prattiku u ma jafx x’inhu g[addej fil-ministeru tieg[u stess’; hekk qalu lill-MaltaToday issorsi tal-gvern ta’ Muscat. Il-captain iwa[[al fil-players ta’ dak li suppost hu “l-aqwa team ekonomiku” Imma g[alxejn jipprova jfarfar fuq s[abu Muscat. G[ax kien hu li weg[edna l-aqwa team ekonomiku li qatt rajna u li se nkunu l-aqwa fl-Ewropa. Illum nafu li dak kien biss il-paroli bombastiku tieg[u. G[ax fil-bejg[ fil-[wienet i/-/ifri Ewropej juru li fi Frar ;ejna l-a[[ar u l-captain tat-team ekonomiku issa spi//a jwa[[al fil-players.
Il-priority boarding tal-Gozo Channel Dan l-a[[ar issemma [afna lpriority boarding li l-kumpanija Gozo Channel se tintrodu/i waqt u g[all-vja;;i tag[ha bejn Malta u G[awdex. Skont kif jismu dan il-mod ta’ embark fuq il-vapuri tal-Gozo Channel biex taqsam bejn il-g]ejjer, wie[ed jista’ jixtri bi dritt li huwa ta’ [addie[or jew mod preferenzjali vanta;; fuq [addie[or basta jkun [allas g[al dan it-tali vanta;;. Il-kumpanija Gozo Channel hija entità pubblika u g[alhekk i/-/ittadin qieg[ed jistaqsi kif se jitmexxa dan isservizz jew dan il-mod preferenzjali. Se jkun hemm irrekordjat min se jag[mel u]u min dan isservizz? Xi kriterji se jintu]aw jew ji;u applikati biex wie[ed jag[mel u]u minn dan is-servizz? Min se jintlaqat b’mod negattiv se ji;i kkumpensat jekk mhux ukoll se jkun ag[ar minn hekk, diskriminat? Il-poplu G[awdxi huwa inkwetat quddiem din is-sitwazzjoni g[ax dak li sa issa kien servizz so/jali, min g[andu l-flus se j/a[[adulu u dan bil-barka talawtoritajiet kon/ernati. Jista’ /Chairman tal-Gozo Channel jg[id din is-sistema kif se tit[addem. Il-Ministru b’responsabbiltajiet limitati g[al G[awdex Anton Refalo se jserra[ mo[[ l-
G[awdxin li mhux se ji;u diskriminati minn xi xitan? Jg[idu li x-xitan ma g[andux [alib u jag[mel il-;bejniet. Dak l-G[awdxi li jaqsam bil-;bejniet ta’ G[awdex lejn Malta biex jaqla’ l-[ob]a ta’ kuljum se jsib xi xitan jew ix-xitan biex jg[idlu min, kif u meta se jirkeb il-vapur g[ax hemm min [allas biex jinqabe] u jirkeb qabel. Meta ni;u g[all-eventwalità li jekk il-[inijiet tal-vapur tal-Gozo Channel qeg[din skedati kull [amsa u erbg[in minuta matul il-;urnata u l-iskari;; bejn il-g]ejjer jie[u [amsa u g[oxrin minuta, allura din il-prijorità hija g[al g[oxrin minuta. Quddiem dawn i/-/irkostanzi hemm b]onn li ji;i introdott dan is-servizz ta’ prijorità? Min qieg[ed jitlob g[al dan isservizz? Din l-eventwalità se ti;i pprattikata lejn Malta biss jew fuq i]-]ew; rotot? Il-[las g[al dan il-prijorità x’se jkun? Kif se jsir il-booking u minn kemm qabel il-vja;;? Jekk ikun hemm priority boarding booking u g[al xi ra;uni min ikun g[amel dan, ikun tard, il-vapur se jitlaq tard jew forsi jekk ikun telaq se jitre;;a’ lura? G[al dawn l-eventwalitajiet ixxitan se jkun imda[[al? LG[awdxin qeg[din jistaqsu dawn
il-mistoqsijiet kollha u aktar. Nistennew u naraw i]da dan kollu kien imwieg[ed fil-programm elettorali tal-Partit Laburista tal-a[[ar elezzjoni ;enerali? I]-]mien jag[tina parir. L-G[awdxin qeg[din jitkellmu u huma tal-fehma li l-ambulanza, il-Membri Parlamentari G[awdxin, il-membri tal-E]ekuttiv kif ukoll il-membri tal:udikatura flimkien mal-mexxejja spiritwali g[andhom ikollhom dan il-privile;; u dan g[ax huma qaddejja tas-so/jetà Maltija. Ixxiri tal-privile;;i b[al fi]-]mien tax-xiri tal-iskjavi, xtrajtek biex ta[dem g[aliha. I/-/ittadin se jkollu d-drittijiet tieg[u g[allbejg[ u dan mhux bil-volontà u x-xewqa tieg[u i]da bil-permess ta’ min seraqlu l-vot u l-fidu/ja tieg[u. Dan mhux servizz u qadi lill-poplu ta’ min seraq il-fidu/ja i]da kelma wa[da ti;bor kollox – tradiment! A. Farrugia {al Luqa L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew bil-posta fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ’l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon Fil-[ar;a ta’ In-Nazzjon Tag[na tat-8 ta’ April tal-1989 kienet irrappurtata bi prominenza kbira r-ri]enja ta’ Toni Abela (illum Deputat Mexxej tal-Partit Laburista) u Wenzu Mintoff mill-Partit Laburista. B’ittri kbar fil-fa//ata, InNazzjon kienet ikkwotat lil dawn it-tnejn jg[idu li fl-MLP kien hemm elementi egoisti, vjolenti u ma[mu;in u li kien baqa’ kollox kif kien. Dak i]-]mien Toni Abela kien President tal-Partit u Wenzu Mintoff kien Whip u Segretarju tal-Grupp Parlamentari.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Iddikjarata ‘Repubblika tal-poplu’ f’Donetsk L-UKRAJNA
Dimostranti favur ir-Russja jin;abru wara l-barrikati waqt li s[abhom qed jokkupaw il-bini tal-amministrazzjoni f’Donetsk (ritratt> EPA)
‘Indikazzjonijiet li jikkonvin/u’ L-G{AJBIEN TAL-AJRUPLAN Il-vapur Awstraljan, Ocean Shield , li qed ifittex il-Boeing tal-Malaysia Airlines li xahar ilu g[ab waqt vja;; mill-Malasja lejn i/-?ina, salbiera[ kien qed jindika sinjali meqjusa b[ala ‘konsistenti mal-[sejjes ultrasoni/i ta’ flight recorder (kaxxa s-sewda) ta’ ajruplan’. Dan meta Angus Houston, Air Chief Marshal irtirat, qal li wie[ed mis-sinjali baqa’ konsis-
tenti g[al aktar minn sag[tejn u li g[alissa qed jitqies b[ala l-aktar indikazzjoni promettenti fit-tfittxija g[all-ajruplan li ilha g[addejja g[al ;img[at, fl-O/ean Indjan. Madankollu, tin[tie; aktar informazzjoni, meta l-ajruplan g[adu nieqes, flimkien mal-239 persuna li kienu fuqu waqt ilvja;; misterju] li jmur lura g[at8 ta’ Marzu.
Filwaqt li uffi/jali fil Malasja jemmnu li l - Boeing i;;arraf fl - O/ean Indjan , l A;ent Ministru tat - Trasport Malasjan , Hishammuddin Hussein, qal li Angus Houston qed ja;;ornah kontinwament dwar l-i]viluppi u meta jittama – b’element ta’ kawtela – filpossibbilta li jikkonfermaw ]blokk importanti ‘fis-sig[at u l-jiem li ;ejjin’.
Dimostranti favur ir-Russja li [atfu kontroll tal-bini tal-gvern re;jonali ta’ Donetsk huma rrappurtati li ddikjaraw ittwaqqif ta’ ‘Repubblika talPoplu’ fl-istess belt. Kien hemm anki dimostranti li [atfu kumplessi tas-sigurta ;o l-istess belt kif ukoll f’Luhansk u wara in/identi, nhar il-{add, fejn folla ta’ elementi li jappo;;jaw lil Moska da[lu ;o bini governattiv f’Kharkiv, qabel irtiraw mill-in[awi. Filmati li qed ji//irkolaw fuq l-Internet, juru ra;el qed jiddikjara ‘l-Istat sovran tarRepubblika ta’ Donetsk’, bilPresident attwali tal-Ukrajna, Oleksandr Turchynov, ifisser dan l-inkwiet b[ala attentat tarRussja ‘biex taqsam l-Ukrajna f’entitajiet separati’. Intant, ir-ribelli f’Donetsk, li hi wa[da mill-ibliet prin/ipali Ukreni, qed jinsistu g[al referendum li jittamaw g[andu jwassal g[all-formazzjoni ta’ repubblika ;dida f’art li sallum tifforma parti integrali mill-Ukrajna. Ir-ribelli jridu li r-referendum ma jsirx aktar tard mill-11 ta’ Mejju, u bl-awtoritajiet Ukreni qed iwa[[lu fir-Russja dwar ‘din il-kampanja ta’ inkwiet konsistenti li hi parti minn a;enda spe/ifika’.
Turchynov insista li l-i]viluppi f’Donetsk jindikaw ‘tieni fa]i’ tal-impenn tar-Russi biex jiddistabbilizzaw l-Ukrajna u wara li lGvern tal-President Russu, Vladimir Putin, g[aqqad ilpenisola tal-Krimea ma’ artu wara referendum li ma deherx validu f’g[ajnejn l-awtoritajiet ;odda fi Kiev. Fl-istess [in, il-ka] ta’ Donetsk hu differenti [afna minn talKrimea, g[aliex [afna mir-residenti lokali jiddjalogaw blUkren, minkejja l-pre]enza (filbelt) ta’ ma;;oranza li titkellem bir-Russu. Hu minnu wkoll li list[arri; tal-opinjoni f’Donetsk qed juri appo;; konsiderevoli g[al Ukrajna mag[quda. Min-na[a tieg[u, l-President Ukren Turchynov laqqa’ lKabinett tieg[u b’ur;enza fejn qal li ‘m’g[andhomx jippermettu li truppi barranin jaqsmu l-fruntiera u ja[tfu l-artijiet talUkrajna.’ Rapporti o[ra, lbiera[, qalu li r;iel armati anki ppruvaw jassedjaw kumpless tattelevi]joni f’Donetsk, fejn waqqfuhom l-iskwadri tal-pulizija. Dan waqt li l-Ministeru Ukren g[all-Affarijiet Barranin qal lUkrajna lesta li tid[ol fi gwerra mar-Russja f’ka] li Moska tibg[at il-militar lejn it-territorji Ukreni tal-Lvant.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
L-ewwel vja;; uffi/jali g[all-Prin/ep George NEW ZEALAND L - ewwel vja;; uffi/jali g[all-Prin/ep George, it-tarbija ta’ tmien xhur tad-Duka u dDukessa ta’ Cambridge, sar lattrazzjoni prin/ipali g[all istampa internazzjonali, fost ittour irjali ta’ tliet ;img[at li qed isir f’dan il-pajji] u flAwstralja u li g[andu jikkonkludi , f ’ Canberra , fil - 25 ta ’ April. Intant, qed jing[ataw prominenza r-ritratti ta’ George f’idejn ommu Catherine, id-Dukessa ta ’ Cambridge , hi u nie]la (akkumpanjata minn ]ew;ha, il-Prin/ep William) mill-ajruplan fit-Terminal Militari ta’ Wellington . Il - koppja rjali Britannika g[andha sas-16 ta’ April fi New Zealand. Din kienet it-tieni darba li lPrin/ep George ‘iltaqa’’ malistampa. Il-Prim Ministru ta’ New Zealand, John Key, laqa’ lid - Duka u d - Dukessa ta ’ Cambridge mal-wasla tag[hom f’pajji]u. Aktar tard , il - koppja rjali
twasslet f’Government House, ir - residenza uffi/jali tal Gvernatur :enerali , fejn ing[atat mer[ba tradizzjonali ming[and il-membri tal-komunità tal-Maori; l-ewwel ;enerazzjoni ta’ residenti f’dan ilpajji]. L-istil tal-ilbies ta’ Catherine – li hi di;à ikona tal - moda internazzjonali – g[andu jkun osservat mill-qrib waqt dan ittour u ma naqsux il-kummenti dwar il-kowt a[mar (bil-buttuni ta’ lewn dehbi) li libset g[allewwel jum tal-vja;; fi New Zealand . Il - kowt iddisinjatu Catherine Walker , li kienet ‘favorita’ mal-mibkija Diana, il-Prin/ipessa ta’ Wales, u omm il-Prin/ep William. Qabel, id-Duka u d-Dukessa kienu qabdu titjira lejn Dubaj mill - ajruport ta ’ Heathrow , f’Londra, minn fejn imbag[ad komplew bil - vja;; lejn Sydney, fl-Awstralja, u kienu ttrasferiti g[al ajruplan militari li wassalhom fi New Zealand.
Catherine, id-Dukessa ta’ Cambridge, i]]omm lill-Prin/ep George hi u nie]la mill-ajruplan fit-Terminal Militari ta’ Wellington, fi New Zealand. Fuq il-lemin jidher ]ew;ha, William, id-Duka ta’ Cambridge (ritratt> EPA)
Intant, id-Duka u d-Dukessa avvenimenti fi New Zealand li Maori. I/-/kejken George ukoll g[andhom quddiemhom pro - jinkludu avvenimenti tal-ibbur- se jkun pre]enti waqt xi avvengramm mimli daqs bajda bl- djar u ]jara g[and tribù tal- imenti.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
Ftehim li se jistimula l-esportazzjoni ta]-]ejt IL-LIBJA
Narenda Modi (lemin) u l-President tal-Bharatiya Janata, Rajnath Singh, juru l-kopji tal-manifest elettorali tal-partit tag[hom, fi New Delhi (ritratt> EPA)
L-akbar elezzjoni fid-dinja L-INDJA Il-poplu tal-Indja beda jivvota fl-akbar elezzjoni tad-dinja, bilPartit tal-Kungress fil-Gvern jikkonfronta l-isfida tal-Partit (tal-Hindu) Bharatiya Janata f’dan il-ballotta;; maqsum f’disa’ fa]ijiet li jasal fi tmiemu fit-12 ta’ Mejju. Iktar minn 800 miljun Indjan huma eli;ibbli li jivvutaw f’din lelezzjoni, meta l-inflazzjoni u lkorruzzjoni huma issues importanti u l-g[add tal-voti mistenni jibda fis-16 ta’ Mejju. Intant, il-Partit Aaam Aadmi
(AAP),
li qed imexxi kampanja kontra l-korruzzjoni, ukoll qed jikkontesta g[all-Parlament wara li kien mar tajjeb [afna fl-elezzjoni g[all-assemblea tal-istat f’Delhi. Dan meta t-taqtig[a tinvolvi wkoll lid-diversi partiti re;jonali (i]g[ar) u li jfisser li lentitajiet inkwistjoni jistg[u jkollhom rwol kru/jali fil-formazzjoni tal-Gvern futur, f’ka] li l-ebda partit ma jirba[ ma;;oranza. Il-Lok Sabha (il-kamra t’isfel tal-Parlament) g[andu 543 si;;u u
kwalunkwe partit jew koalizzjoni jkunu je[tie;u minimu ta’ 272 deputat biex jiffurmaw Gvern. Il-Prim Ministru tal-Indja, Manmohan Singh, di;à qal li qed iwarrab u l-Partit tal-Kungress qed jitmexxa minn Rahul Gandhi, membru tad-dinastija influwenti Nehru-Gandhi. Il-Bharatiya Janata qed jitmexxa mill-Kap tal-Hindu, Narendra Modi, politiku kari]matiku li jmexxi l-istat ta’ Gujarat u li qed jidher b[ala lfavorit f’din l-elezzjoni.
L-esportazzjoni ta]-]ejt mhux raffinat mil-Libja, iktar ’il quddiem tista’ ti]died b’madwar 200,000 barmil kuljum, wara ftehim biex jinfet[u mill-;did ]ew; terminals lejn il-Lvant tal-pajji]. Il-Gvern Libjan re;a’ qed jikkontrolla t-terminals ta’ Zueitina u Hariga premezz ta’ ftehim mar-ribelli li kienu [atfuhom xhur ilu u li issa qablu biex ine[[u parzjalment limblokk li huma imponew fuq ittrasportazzjoni ta]-]ejt. Lesportazzjoni ta]-]ejt mil-Libja kienet naqset bi tmenin fil-mija fl-a[[ar tmien xhur, wara l-a;ir ta’ milizzji li jridu awtonomija re;jonali akbar u li g[alqu numru ta’ portijiet g[allkunsinni. Intant, kelliema fil-Libja qed jistennew li ]ew; terminals o[ra – ta’ Ras Lanuf u Sidra – jer;g[u jinfet[u dalwaqt b[ala spinta importanti g[all-industrija ta]]ejt. Il-partijiet interessati qed isegwu l-i]viluppi mill-qrib. Dan meta l-entitajiet huma [erqana li jsiru jafu meta ]-]ejt tal-Libja g[andu jer;a’ ‘jid[ol fis-suq’ wara l-a[[ar xhur ta’ taqlib, kaos u in/ertezza.
Il-Ministru Libjan g[all:ustizzja, Salah al-Marghani, ikkonferma t-tne[[ija parzjali tal-imblokki g[a]-]ejt waqt diskors f’Benga]i, bl-a[[ar ]viluppi fl-in[awi ta’ Zuetina ( lejn il-Punent ta’ din il-belt) u f’Hariga (lejn il-Lvant) g[andhom jistimulaw bil-kbir l-output tal-Libja, hekk kif g[all-pre]ent hu kkalkulat madwar il-150,000 barmil ]ejt kuljum. Hu mifhum li bil-ftehim, ‘iddimostranti’ huma pprojbiti milli jostakolaw il-[idma filportijiet ta]-]ejt filwaqt li lGvern Libjan i[allas il-kumpens lir-ribelli (milizzji), minbarra li jwarrab l-akku]i kontra tag[hom u jirtira t-theddida ta’ offensiva militari. Il-milizzji fil-Libja ilhom jinsistu g[al sehem akbar tal-;id i;;enerat mill-esportazzjoni ta]]ejt u fil-passat, kemm-il darba kkrolla xi ftehim li jkun sar bejnhom u r-rappre]entanti tal-Gvern fi Tripli. Madankollu, il-kapijiet tal-milizzji sostnew li riedu jwasslu g[all-a[[ar ftehim biex juru rieda tajba u li l-problemi tal-Libjani jistg[u jkunu solvuti bi djalogu u mhux bil-forza.
Ir-reb[a ta’ Orban turi wkoll l-impenn g[all-UE L-UNGERIJA Il-Prim Ministru Ungeri], Viktor Orban, qal li r-ri]ultati talelezzjoni g[all-Parlament li saret nhar il-{add mhux talli jikkonfermawlu t-tieni mandat ta’ poter konsekuttiv, i]da juru li l-poplu tal-Ungerija jrid jibqa’ fl-Unjoni Ewropea, i]da bi gvern nazzjonali sod. Orban, li jmexxi l-Partit Fidesz, ta/-?entru-Lemin, qal li r-reb[a tieg[u u tal-partit filGvern kienet komprensiv u
sinifikanti wara l-enfasi fuq irriformi li komplew ne[[ew la[[ar tra//i tal-‘wirt talKomuni]mu’ fl-Ungerija. Intant, il-kwistjonijiet talekonomija kkaratterizzaw bilkbir il-vot ta’ nhar il-{add. Orban [abbar ir-reb[a matul illejl tal-{add u l-a[[ar anali]i uffi/jali turi li l-Partit Fidesz reba[ 133 fost il-199 si;;u filParlament, bil-garanzija li se jifforma l-Gvern li jmiss
f’Budapest. L-indikazzjonijiet huma li lPartit Jobbik, tal-Lemin estrem, g[andu jkun it-tieni l-akbar partit fil-Parlament. Dan g[aliex filwaqt li l-alleanza ta/-?entruXellug fl-Oppo]izzjoni g[andha vanta;; fuq Jobbik (38 fuq 23 si;;u), il-[ames partiti li jikkostitwixxu lill-istess alleanza issa qeg[din ja[sbu li jiffurmaw ‘ilgruppi separati tag[hom’. Fil-passat, Viktor Orban – eks
dissidenti kontra t-tmexxija talKomunisti fl-Ungerija – kellu di]gwid mal-UE u mal-investituri barranin rigward il-politika tieg[u, li kemm-il darba tbieg[det mill-kriterji ortodossi u stabbiliti. Sadanittant, l-introduzzjoni ta’ policies ;odda u imprevedibbli min-na[a ta’ Orban u l-Gvern ;did kapa/i jkollhom irriperkussjonijiet fuq il-florint (ilkambju) tal-Ungerija.
Viktor Orban
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
6
9
10
IT-TEMP Xi ftit im/ajpar g[all-ewwel li jsir xemxi, u jsir ftit imsa[[ab wara nofsinhar. VI}IBBILTÀ ;eneralment tajba. IR-RI{ [afif mill-Majjistral li jsir [afif g[al moderat. BA{AR [afif g[al moderat li jsir [afif. IMBATT Ftit li xejn, lokalment baxx mill-Punent g[allMajjistral g[all-ewwel. TEMPERATURA L-og[la 21˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1mm Xita mill-1 ta’ Settembru 493.2mm IX-XEMX titla’ fis-06.39 u tin]el fis-19.29
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Ma terfag[hiex malajr dik li se ssir omm (5) 6. Ta’ g[onqok tista’ tkissirha u tikolha (5) 7. Rispett (5) 10. Ta’ [tie;a kbira (5) 11. M’g[adhiex i]jed ;dida (5) 12. Il-kmajra tal-pri;unier (5) 14. Il-[ob] g[at-tfal ]g[ar (5) 16. Qafla (5) 17. Jin;abar [afna kuljum (5) 18. Mar isfel (5)
18
Weqfin>1. G[andu gosti g[alih wa[du (6) 2. San … , li jfakkarna fil-bor]a tieg[u? (6) 3. {uta tajba mixwija. Mimlija lamtu? (6) 4. Il-bidwi j]omm il-[nie]er fiha (6) 8. :emmag[ha g[all-missjoni jekk hi b[al 11 mimduda (5) 9. Il-vapur dabbar rasu! (5) 12. Ma tantx tista’ tarahom iberrqu g[ajnejhom lil dawn in-nies (6) 13. Ftehim (6) 14. Kburin bihom infushom dawn it-tjur (6) 15. La kiel, b’xi mod, jitfa//a fil-Mitolo;ija Griega! (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Fera[, 6. Tar;a, 7. Artab, 10. Arblu, 11. Amart, 12. Villa, 14. Koxox, 16. Polpa, 17. Rjali, 18. A[[ar. Weqfin>- 1. Tferra, 2. A[artu, 3. Strada, 4. Mazzit, 8. {bula, 9. Faxxa, 12. Vapuri, 13. Amorin, 14. Kappar, 15. Xandru.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IT-TLIETA L-og[la 21˚C L-inqas 13˚C
L-ERBG{A L-og[la 20C L-inqas 13C
IL-{AMIS L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C
IL-:IMG{A L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C
IS-SIBT L-og[la 20˚C L-inqas 12˚C
UV
UV
UV
UV
UV
6
6
6
7
7
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 20˚ xemxi, Al;eri 25˚C xemxi, Amsterdam 19˚C imsa[[ab, Ateni 17˚C imsa[[ab, Li]bona 21˚C xemxi, Berlin 19˚ imsa[[ab, Brussell 19˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 27˚C xemxi, Dublin 11˚C xita, Kopen[agen 14˚C imsa[[ab, Frankfurt 21˚C imsa[[ab, Milan 22˚C xemxi, Istanbul 13˚C ftit imsa[[ab, Londra 14˚C xita, Madrid 23˚C xemxi, Moska 6˚C imsa[[ab, Pari;i 20˚C imsa[[ab, Bar/ellona 16˚C ftit imsa[[ab, Ruma 21˚C xemxi, Tel Aviv 25˚C imsa[[ab, Tripli 20˚C imsa[[ab, Tune] 23˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 19˚C ftit im[assab, Zurich 19˚C ftit imsa[[ab, Munich 19˚C imsa[[ab, St. Petersburg 6˚C sabi[
Tag[rif Stedina g[al Spazju Sagru
Semmew li Marilyn Manroe u Suor Cristina se jattendu le]er/izzi b’differenza g[all2014 li bdew ilbiera[ it-Tnejn 7 ta’ April u se jkomplu sas-Sibt 12 ta’ April, mis-7 p.m. sad-9 p.m. fi Project House, ilFurjana, mal-;enb tal-Kwartieri :enerali tal-Pulizija. Marilyn Manroe tirrappre]enta lil dawk il-Maltin li qed jippruvaw ifittxu l-kuntentizza i]da qatt ma jsibuha. Suor Cristina tirrappre]enta lil dawk fostna li qed jippruvaw isibu spazju sagru fil-[ajja tag[hom billi jag[mlu g[a]liet li j[obbu lil kull persuna li tkun quddiemhom. Dawn l-e]er/izzi jistg[u jattendu g[alihom dawk li ma jib]g[ux jistaqsu, g[ax huma wkoll qed ifittxu l-verità. Avvi]i mis-So/jetà Filarmonika Pinto Banda San Sebastjan flimkien mal-Kummissjoni }g[a]ag[ Bastjani]i
Se jkun organizzat id-dramm mill-[sieb ta’ Marija Madalena, organizzat mill-Kummissjoni Kultura Qormi flimkien malKummissjoni }g[a]ag[ Bastjani]i.
‘Il-Kundanna’,
Rappre]entazzjoni [ajja , fix-xelter ta’ ta[t l-G[assa talPulizija ta’ {al Qormi fi Triq il-Kbira. Dan jag[milha fa/li biex artistikament il-vi]itaturi jid[lu fil-fond tal-[sieb talkarattru ewlieni aktar ma huma jid[lu fil-fond tax-xelter. Dramm ie[or se jkun ‘{asel Idejh ’. Ponzju Pilatu [asel idejh... u fl-istorja tal-umanità, f’diversi sitwazzjonijiet ilbniedem kemm-il darba [asel idejh ? Rappre]entazzjoni [ajja u ori;inali ta’ ftit minuti b’kuntest g[al ]minijietna, filKa]in Pinto fejn l - udjenza pre]enti tipparte/ipa wkoll . Id - dati u l - [inijiet tar - rap pre]entazzjonijiet huma kif ;ej: F’{add il-Palm mill-10 a.m. sa 12 p.m. F’{amis ixXirka mis-6 p.m. sa 12 a.m. Fil - :img[a l - Kbira mid - 9 a.m. sa 12 p.m. Simulacra
Hi l-wirja li qed tittella’ g[al din l-okka]joni u li fiha se ti;i mfakkra l - ;rajja storika ta ’ mitt sena ilu mill-wasla ta’ dawn l - istatwi u l - ewwel pur/issjoni tal - :img[a l Kbira. Din se ti;i inawgurata nhar is-Sibt 12 ta’ April u tag[laq {add il-G[id.
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
28
SPORT
Tmiem il-;img[a ta’ football Malti Simon Farrugia Anali]i u kummenti
dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV
Log[ob li jmiss
Kif Jinsabu
Is-Sibt 12 t’ April, 2014 Victor Tedesco Stadium
Championship Pool L R D T F K Pti
1600 Rabat A. v Vittoriosa S. 1815 Tarxien R. v Floriana
Hibs Stadium
1600 Naxxar L. v Qormi 1800 Mosta v Valletta
Il-{add 13 t’ April, 2014 Stadium Nazzjonali 1600 Balzan v Hibernians 1800 B’Kara v Sliema W.
Birkirkara Valletta Hibernians Mosta Sliema W. Balzan
29 29 29 29 29 29
23 21 18 14 13 9
Evaristo Beccalossi jitkellem mal-kow/ nazzjonali Pietrio Ghedin fil-pre]enza anke ta’ Silvio Vella waqt il-log[ba bejn Qormi u Rabat Ajax (ritratti> Brian Grech)
Innutajna... ➤ LI waqt il-log[ba bejn Qormi u Rabat meta l-Ajax skurjaw l-uniku gowl tag[hom l - iscoreboard baqa ’ juri 3 - 0 favur Qormi. Kellhom jg[addu madwar tlett minuti sabiex ilgowl beda jidher fuq l-iscoreboard. Ninsab infurmat li l-persuna li jie[u [sieb l-iscoreboard b’tant dedikazzjoni marret xi ftit g[ajnej[ bih. Wara kollox mhux tort tieg[u sa barra g[ax ma tantx kien hemm x’tara b’Qormi dominanti g[al kollox fejn laqtu xejn anqas minn [ames darbiet il -lasta. Jidher li kellha tkun telefonata li qajmet lil dan i]-]ag[]ug[ mis-siesta. ➤ LI ma’ nafx g[alfejn lMFA dde/idiet li tibdel il-[in tal-log[biet b’mod drastiku fejn
mis-2pm u l-4pm morna g[all4pm u s-6pm rispettivament. Verament li qlibna s-sieg[a imma nemmen li t-temp g[adu tajjeb sabiex g[at-tlett ;img[at li ;ejjin konna nibqg[u bl-istess [in. Bil-[inijiet aktar tard ];ur li min ikun irid jo[ro; bilfamilja mhux ser ji;i l-Istadium imbag[ad jo[ro; fid-9pm. F’Awwissu hekk g[andu jkun g[ax tkun s[ana kbira imma f’April mhux flokha.
Qormi Naxxar L. Tarxien R. Floriana Vittoriosa S. Rabat A.
29 29 29 29 29 29
9 4 6 8 6 11 5 7 6 1 4 10
➤ LI wara t-telfa li Floriana ;arrbu kontra Vittoriosa Stars kien hemm kommossjoni kbira u numru ta’ partitarji ta’ Floriana bdew jistennew lillplejers u l-kow/ sabiex juru lg[adab tag[hom. L-aktar li kienu rrabjati kien g[all-kow/ Ian Dawes u l-gowlkiper Daniel
Il-gowlkiper ta’ Sliema jimblokka f’attakk ta’ Balzan
(Rabat A.) (Balzan) (Valletta) (B’Kara) (Naxxar L.) (Balzan) (Vittoriosa S.) (Qormi) (Valletta) (B’Kara) (Hibernians)
Hanford. Tal-ewwel fil-fatt mill-ewwel ni]let il-mannara fuqu peress li filg[axija stess tne[[a minn kow/ tal-Greens b’postu jie[du mill-ewwel jew minn qabel Giovanni Tedesco. ➤ LI nhar is-Sibt li g[adda flimkien mal-kow/ tat-tim nazzjonali Pietro Ghedin fil-Victor Tedesco Stadium kien hemm numru ta’ persuni fosthom Evaristo Beccalossi. Plejer li lag[ab l-aktar ma’ Inter u reba[ kemm il-kampjonat tas-Serie A kif ukoll il-Coppa Italia. Minbarra man-Neroazzurri Beccalossi lag[ab fost o[rajn mat-tim ta’ Belt twelidu Brescia kif ukoll ma’ Sampdoria. X’kienet ir-ra;uni g[a]-]jara ta’ Beccalossi g[adna ma’ nafux.
3 3 8 10 7 16
66 66 71 55 51 31
22 21 39 51 34 50
44 32 34 28 27 17
Relegation Pool L R D T F K Pti
It-tim tal-:img[a P. Velimirovic S. Bezzina S. Borg E. Herrera F. Stojanovic P. Calcado O. Guerrero J. Pereira da Silva A. Da Silva Souza J. Benites E. L. Dos Santos
3 5 3 5 9 4
Edison Luis Dos Santos skorja tnejn o[ra
L-AQWA SKORERS
Tarabai isa[[a[ postu Edison Luis Dos Santos (Hibernians) Stanley Ohawuchi ( Sliema W.) Jhonnattann Benites da Conceicao (B’Kara) Alfred Effiong (Qormi) Denni Rocha Dos Santos (Valletta) Obinna Obiefule (Hibernians) Oscar Guerrero (Vittoriosa S.) Igor Coronado (Floriana) Ronaille Calheira Seara (B’Kara) Clayton Failla (Hibernians) Gianmarco Piccioni (Mosta) Bojan Kaljevic (Mosta) Haruna Shola Shodiya (B’Kara) Marcelo Pereira (Vittoriosa S.) Abdelkarim Nafti (Valletta) Jose Luis Armario Negrin (Balzan) Dioga Pinheiro de Sousa (Floriana) Gary Muir (Floriana) Terence Scerri (Naxxar L.) Cristian Martins Fernandes (Mosta) Jorge Santos Silva (Tarxien R.) Matias Muchardi (Sliema W.) Jackson di Lima Siqueira (Hibernians) Paul Fenech (B’Kara)
21 19 18 17 15 14 14 13 12 12 12 11 11 11 10 10
9 9 8 8 7 7 7 7
16 13 16 13 16
48 37 40 44 36 24 20
56 51 50 47 62 80
23 23 22 21 18 4
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
29
SPORT INTERVISTI
Nemmen [afna fil-prodott tag[na “ Qeg[din nie[du partita b ’ partita . Din il - log[ba ma ’ kienitx fa/li wara l-problemi kollha li kellna niffa//jaw matul il-;img[a li g[addiet.” Hekk kienu l - ewwel kum menti tal-kow/ ta’ Birkirkara Paul Zammit fi tmiem ir-reb[a li l-Istripes kisbu kontra Mosta bl-iskor kbir ta’ 4-0. Zammit kompla , “ Huwa g[alhekk li hemm skwadra u mhux tim. Il-plejers li jkollna b]onn fil-mument dejjem insi-
Paul Zammit (Kow/ B’Kara)
buhom biex niksbu t-tlett punti. Kellna numru ta’ injuries u diffikultajiet o[ra li min[abba f’hekk /ertu plejers ma setg[ux ji;u nklu]i fit - tim . Antoine Borg hu plejer promettenti [afna u b[alu hemm o[rajn li ;ejjin minn nursery. Jien nemmen [afna fil-prodott tag[na u bil - mod il - mod i/ - /ans jing[ata lil kul[add sabiex juri l-kwalitajiet tieg[u,” ikkonkluda l - kow/ tal - liders B ’ Kara FC.
Edward Herrera ta’ B’Kara li kien ta’ theddida kontinwa mal-linja g[al Mosta, issikkat minn Manolito Micallef (ritratti> Alex Degabriele)
Ma nafx x’kien ji;ri li kien fadal aktar [in - Roderick Briffa (Valletta FC)
Kristensen ta’ Hibs jissielet g[all-ballun ma’ Montebello ta’ Valletta
“ Ma kienitx log[ba fa/li minkejja li [adna vanta;; ta ’ tlett gowls .” Dawn kienu l ewwel kummenti tal - mid fielder ta ’ Valletta Roderick Briffa li kien ukoll wie[ed mill - iskorers wara li l - Beltin g[elbu ostaklu diffi/li , dak ta ’ Hibernians u reb[u 3 - 2
meta kienu sa[ansitra 3 - 0 minn fuq . “ Il - partita kienet wa[da bilan/jata u fortunatament g[alina bdew ;ejjin il - gowls . Huma laqtu l - lasta darbtejn u kienu kontinwament ta ’ thed dida . Lejn it - tmiem skurjaw ]ew; gowls u ma ’ nafx x ’ kien
ji;ri li kien fadal aktar [in . Imma l - importanti li ksibna dak li ridna minn din il log[ba ji;ifieri t - tlett punti . Issa rridu n[arsu l - quddiem lejn il - log[biet li jmiss li huma tlett finali . Jekk nirb[uhom kollha nirb[u l kampjonat ,” qal Briffa .
STILEL TAL-PASSAT
John Holland – Floriana FC 1971-89 John Holland twieled tasSliema fis-7 ta’ Lulju, 1953. :ej minn familja bi tradizzjonijiet kbar tal-futbol u nannu[ hu l-fundatur ta’ Melita FC, :ianni Bencini, mag[ruf b[ala s-Sur :iann. Kemm missier John kif ukoll iz-zijiet tieg[u Karl,Victor u :or; Bencini kollha kienu plejers tal-futbol. John Holland beda l-karriera ma’ Melita i]da bil-kwalitajiet kbar li kellu millewwel ;ibed l-g[ajn u fl-1969
ing[aqad ma’ Floriana. LAkbar inkora;;iment g[al John kienet bla dubju ommu li kienet taf fuq il-log[ba tal-ballun, na]]arda ng[id, aktar minn [afna r;iel. Iddebutta mal-Greens fis-27 ta’ Novembru, 1971 fi draw 0-0 kontra G]ira United. Tul karriera ta’ g[oxrin sena marbuta biss ma’ Floriana, Holland lag[ab 327 log[ba u g[al numru ta’ snin kien il-captain tat-tim. Reba[ il-kampjonat g[al tlett
darbiet fl-ista;un 1972-73, u 1976-77 kif ukoll lFA Trophy g[al tlett darbiet fl1971-72, 1975-76 u 1980-81. Reba[ ukoll erba’ darbiet itTazza Indipendenza, darbtejn is-Sons of Malta Cup kif ukoll il-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni. Fil-fatt dwar dan tala[[ar fl-ista;un 1984-85 Floriana sfaw g[all-ewwel u lunika darba relegati mill-og[la divi]joni. I]da mmexxija minn Holland u bi plejers ]g[ar g[all1975-75
ewwel darba fit-tim, Floriana rritornaw wara sta;un wie[ed. Holland lag[ab ukoll 61 darba mat-tim nazzjonali Malti biddebutt tieg[u jkun fl-24 t’Awwissu, 1974 kontra l-Libja. Minn dawn il-log[biet 44 minnhom kien captain tat-tim. Fl-1 t’April, 1989 John Holland libes il-flokk tal-Irish g[all-a[[ar darbra f’log[ba mill-kompetizzjoni tal-FA Trophy fir-reb[a li Floriana kisbu kontra St. George’s 5-0.
John Holland
www.maltarightnow.com
It-Tlieta, 8 ta’ April, 2014
32
LOKALI
Il-Gvern Laburista introdu/a seba’ taxxi ;odda li ma ssemmewx fil-ba;it li g[adda
I]-]idiet fit-tariffi tal-li/enzji tal-karozzi u tas-sewqan i[allu impatt fuq l-ekonomija Matthew Bonett
Fil-bidu ta’ dan ix-xahar, eluf ta’ persuni bdew i[ossu l-effetti li qed i[allu fuq bwiethom it-taxxi l-;odda li da[[al il-Gvern Laburista permezz ta’ ]idiet fittariffi tal-li/enzji tas-sewqan. Fi kliem ix-Shadow Minister g[atTrasport u l-Infrastruttura Toni Bezzina, f’intervista ma’ InNazzjon, dawn it-taxxi mistennija j[allu impatti negattivi fuq lekonomija Maltija, “g[aliex lekonomija hija rota, meta wie[ed jibda jnaqqas minn xi mkien, jibda jbati kul[add.” B’dawn it-taxxi l-;odda, sostna Toni Bezzina, il-Gvern qed jikser ]ew; weg[diet, dik li saret qabel l-elezzjoni ;enerali kif ukoll dik tal-ba;it ta’ din is-sena. Fil-fatt, fil-programm elettorali tieg[u, ilPartit Laburista kien wieg[ed
hekk: “Naraw li l-pi] tat-taxxa ma ji]diedx. Irridu nassiguraw /ertezza u ser[an il-mo[[ matul il-[ames snin li ;ejjin. B’hekk, Gvern ;did jassigura li l-pi] tattaxxi fuq il-familji u n-negozji ma ji]diedx”. Fid-diskors talba;it ippre]entat fi tmiem is-sena li g[addiet, intqal li “f’dan ilba;it, il-Gvern mhux se jda[[al taxxi ;odda”. Dan minkejja li fl-istess ba;it, il-Gvern introdu/a ]ieda ta’ 10 ewro kull sena fuq kull karozza f’dak li g[andu x’jaqsam ma’ li/enzji ta’ karozzi ]g[ar. I]da issa rri]ulta, kif anke ;ie ]velat, li din ma kinitx l-unika taxxa ;dida li introdu/a dan ilGvern. Il-Gvern Laburista i]da, introdu/a seba’ taxxi ;odda li ma ssemmewx fil-ba;it li g[adda.
Dawn jinkludu ]ieda ta’ 16-il ewro biex ti;i m;edda l-li/enzja g[al [ames snin, ]ieda ta’ 30 ewro biex ti;i m;edda l-li/enzja g[al g[axar snin, ]ieda ta’ 25 ewro biex to[ro; li/enzja fi ]mien 24 sieg[a, ]ieda ta’ 4 ewro g[al li/enzja tas-sewqan internazzjonali, u ]ieda ta’ 4 ewro g[al duplicate driving licence. Dan minbarra l-fatt li issa da[let taxxa ;dida ta’ 9 ewro aktar meta dawk li jkunu ;abu lli/enzja jmorru ji;bruha, kif ukoll idda[[let mi]ata ta’ 16.75 ewro biex isir it-test tal-li/enzja tas-sewqan is-Sibt, meta dan qabel kien isir b’xejn. Fl-intervista, id-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina qal li “dan hu e]empju ie[or ta’ kif min jitwieled tond ma jmutx kwadru”,
b’referenza g[all-fatt li l-Partit Laburista qed jirrepeti dak li g[amel bejn l-1996 u l-1998 meta kien da[[al numru ta’ taxxi ;odda. Il-Kelliem g[all-Oppo]izzjoni g[amel ukoll referenza g[all-fatt li g[alkemm il-Partit Laburista fil-Manifest Elettorali tieg[u kien wieg[ed ukoll li “nag[tu lill-konsumatur lura l-flus im[allsa ]ejda tal-VAT fuq it-Taxxa tarRe;istrazzjoni tal-Karozzi, ming[ajr ma n]idu pi]ijiet fuq /ittadini o[ra”, fil-fatt il-Gvern g[amel bil-kontra ta’ dak li kien wieg[ed, g[ax bi]-]idiet fit-tariffi tal-li/enzji tas-sewqan u filli/enzji tal-karozzi, se ji;bor [afna aktar ming[and i/-/ittadini milli se jag[tihom. “Il-Gvern qed jie[u l-flus ta/-/ittadin minn but u jag[tih anqas f’but ie[or,” qal
Toni Bezzina. Toni Bezzina fakkar ukoll li lPartit Laburista wieg[ed li kien se jnaqqas il-burokrazija b’25%, i]da fil-kwistjoni tal-VAT fuq irre;istrazzjoni tal-karozzi, ilGvern ]ied il-burokrazija b’mod fenomenali g[aliex dawk li se jie[du din ir-rifu]joni jridu joqog[du japplikaw kull sena, g[al seba’ snin konsekuttivi.
media•link COMMUNICATIONS
JIN{EBA IN?IDENT LI FIH OWEN BONNICI TAJJAR }EW: :UVINTUR 8 – 4 – 2014