Nru 13,715
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
L-ambjent m’g[andux ikun kunsiderazzjoni sekondarja ...fid-de/i]jonijiet dwar l-u]u tal-art Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista jappo;;ja kull inizjattiva li tista’ twassal biex i/-/ittadin Malti jinqeda a[jar, esprima t[assib serju kif il-proposti tal-Gvern g[asseparazzjoni tal-pro/essi tal-ippjanar u l-ambjent mill-MEPA se jwasslu biex l-ambjent ji;i relegat b[ala kunsiderazzjoni periferali g[all-ippjanar u l-i]vilupp. Bil-proposti tal-Gvern, l-ambjent mhux se jibqa’ fil-qalba tadde/i]jonijiet li se jkunu qed jittie[du dwar kif isir l-a[jar u]u mill-ftit art li g[ad fadal f’Malta u G[awdex. Dan sostnewh il-Kelliem g[allI]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u l-Bidla fil-Klima Charlò Bonnici, u l-Kelliem g[all-Ippjanar Ryan Callus, waqt konferenza tala[barijiet quddiem il-bini talMEPA, li fiha taw ir-reazzjoni tal-Partit Nazzjonalista g[allproposta tal-Gvern dwar is-separazzjoni tal-MEPA. Il-kelliema tal-Partit Nazzjonalista elenkaw g[add ta’ reazzjonijiet u su;;erimenti g[allproposta li tressqet mill-MEPA. Il-Partit Nazzjnalista sa[aq li lambjent m’g[andux ikun kunsiderazzjoni periferali g[all-ippjanar u l-i]vilupp fid-de/i]jonijiet dwar l-u]u tal-art. Il-Partit Nazzjonalista ma jaqbilx mal-proposta li jitne[[a llimitu ta]-]mien qabel ma tista’ ssir xi revi]joni tal-Pjan Strate;iku g[all-Ambjent u lI]vilupp jew tal-Pjani Lokali. Din il-proposta se titfa’ pressjoni enormi fuq il-politiku, meta pjan strate;iku g[andu jag[ti vi]joni strate;ika fit-tul u mhux jinbidel kontinwament. Hu ta’ t[assib serju wkoll ilfatt li l-Ministru responsabbli se jkun jista’ jag[mel regolamenti sabiex jirregolarizza bini mhux konformi mal-li;i. Dan hu stil ta’ politika antika, li ]]id il-poteri
tal-politiku billi twarrab pro/essi, kontrolli u salvagwardji trasparenti li lkoll huma me[tie;a f’pajji] demokratiku modern. G[all-proposta tal-Gvern li jipproponi li l-membri tat-Tribunal tal-Appelli jintg[a]lu direttament mill-Prim Ministru, il-Partit Nazzjonalista jipproponi li t-
Tribunal tal-Appelli jitwaqqaf ta[t l-Administrative Justice Act, u jkun immexxi minn Magistrat u ]ew; persuni tekni/i. G[all-kuntrarju tal-proposta tal-Gvern, il-qafas propost millPartit Nazzjonalista jag[ti aktar kredibbiltà lill-indipendenza tatTribunal.
Dan jista’ jnaqqas il-possibbiltà ta’ kunflitt ta’ interess u lg[a]la parti;jana ta’ membri fuq it-Tribunal, kif jixhed il-Bord pre]enti li jinkludi kandidati talPartit Laburista g[all-elezzjoni ;enerali. ikompli f’pa;na 3
SDM
Tirba[ b’61% tal-voti
L-g[aqda Studenti Demokristjani Maltin, SDM, reb[et elezzjoni storika fl-elezzjoni tal-Kunsill Studenti Universitarji hekk kif id-distakk bejn l-SDM u l-g[aqda Pulse kien l-akbar wie[ed fl-istorja flelezzjonijiet g[all-Kunsilli talJunior College u l-Università. LSDM kisbet 61% tal-voti, li jfisser 22% aktar mill-voti li ;abet l-g[aqda Pulse. Ara pa;na 2
Trasport pubbliku
Waqg[a qawwija fid-d[ul mill-biljetti Il-Ministru g[at-Trasport Joe Mizzi ammetta li kemm ilu li hu da[al direttament responsabbli g[at-trasport pubbliku, id-d[ul mill-bejg[ tal-biljetti tal-karozzi tal-linja sofra waqg[a ta’ 7%. Ara pa;na 3
Il-Vatikan
Il-Papa jitlob ma[fra...
F’Jum id-Duluri li l-Knisja f’pajji]na //elebrat ilbiera[ b’tant devozzjoni, fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista nfet[et il-wirja Sakris organizzata minn Blue Circle Events b’kollaborazzjoni ta’ diversi [addiema ta’ Media.Link Communications. Il-wirja li qed tippre]enta xog[lijiet ta’ diversi artisti mag[rufa Maltin, kienet inawgurata mill-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil (Ritratt> John Paul Bonanno) Ara wkoll pana 32
Il-Papa Fran;isku talab ma[fra g[all-a;ir tal-membri tal-kleru li abbu]aw lit-tfal bi skop sesswali u fost l-aktar kummenti qawwija tieg[u dwar ilkwistjoni Ara pa;na 13
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
2
LOKALI
Il-PN b’tim b’sa[[tu g[all-elezzjonijiet tal-hamlets Elezzjonijiet f’16-il komunità... 13 f’Malta u tlieta f’G[awdex Il-Partit Nazzjonalista qed jippre]enta 52 kandidat g[allelezzjoni tal-Kumitati Amministrattivi tal-Lokalitajiet i]-}g[ar, mag[rufa wkoll b[ala hamlets. B’kollox da[lu 81 nomina. 52 minn kandidati tal-Partit Nazzjonalista, 24 f’isem kandidati tal-Partit Laburista u [ames indipendenti. 20 mill-kandidati tal-PN jew 40% huma nisa. Tmienja, jigifieri 16 fil-mija, huma ]g[a]ag[.
iffurmat minn [ames persuni. L-elezzjonijiet mhux se jsiru fil-postijiet kollha g[ax hemm sebg[a minnhom li digà huma ffurmati g[ax da[lu nomini e]att kemm hemm b]onn biex ji;i ffurmat il-Kumitat. Waqt li f’erbg[a minnhom da[lu inqas minn [ames nomini. Interessanti li l-[ames kandidati indipendenti huma kollha kandidati g[al Santa Lu/ija f’G[awdex, fejn allura mhux se ssir elezzjoni.
Sebg[a hamlets huma ffurmati g[ax in-numru ta’ kandidati hu e]att kemm hemm b]onn biex jifforma l-Kumitat Fi stqarrija l-PN qal li qed iressaq tim b’sa[[tu g[al dawn l-elezzjonijiet u dan juri kemm tassew jemmen fil-komunitajiet Maltin u G[awdxin, ]g[ar kemm huma ]g[ar. Il-PN fakkar li kien hu li welled u sa[[a[ il-kunsilli lokali u fl-a[[ar le;i]latura introdu/a l-kun/ett ta’ Kumitati Amministrattivi g[al Lokalitajiet i]-}g[ar fl-a[[ar riforma li saret fil-Li;i talKunsilli Lokali. Dawn l-elezzjonijiet se jsiru f’16-il komunità – 13 f’Malta u tlieta f’G[awdex, g[at-tieni darba wara dawk tal-2010. B’kollox iridu ji;u eletti 80 membru g[ax kull Kumitat ikun
F’Malta se jivvutaw ir-residenti ta’ Ba[ar i/-?ag[aq, li jifforma parti min-Naxxar; Bubaqra fi]-}urrieq; Burmarrad f’San Pawl il-Ba[ar; Fleur-deLys f’Birkirkara; Gwardaman;a f’Tal-Pietà; il-Ba[rija limiti tarRabat; Tal-Virtù fir-Rabat ukoll; {al Farru; f’{al Luqa; is-Swatar fil-limiti ta’ Birkirkara u l-Imsida; ilKappara f’San :wann; ilMadliena fis-Swieqi; Paceville f’San :iljan; u St Peter’s f’{azZabbar. F’Ghawdex se jivvutaw innies ta’ Marsalforn li jaqa’ ta[t i]-}ebbu;; Santa Lu/ija fit-truf ta’ Ta’ Ker/em; u x-Xlendi li jaqa’ ta[t il-Munxar.
Id-distakk bejn l-SDM u l-g[aqda Pulse kien l-akbar wa[da fl-istorja fl-elezzjonijiet g[all-Kunsilli tal-Junior College u l-Università
L-SDM ter;a’ tirba[ b’61% tal-voti Rekord fid-distakk fuq l-g[aqda Pulse L-g[aqda Studenti Demokristjani Maltin, SDM, reb[et elezzjoni storika fl-elezzjoni tal-Kunsill Studenti Universitarji hekk kif id-distakk bejn l-SDM u l-g[aqda Pulse kien l-akbar wa[da fl-istorja flelezzjonijiet g[all-Kunsilli talJunior College u l-Università. Fl-elezzjonijiet ta’ nhar il{amis, l-SDM kisbet 61% talvoti, li jfisser 22% aktar mill-voti li ;abet l-g[aqda Pulse. B’kollox, l-SDM ;abet 1,989 vot, li huma 692 vot aktar mill-Pulse, li ;abet
1,297
vot. Kien hemm 865 vot im[allat, ji;ifieri fejn il-vot ikun maqsum bejn kandidati tal-SDM u tal-Pulse, kif ukoll 45 vot invalidu. Dan ir-ri]ultat ikompli jikkonferma li l-[idma li qed jag[mel il-Kunsill tal-Istudenti flUniversità mmexxi mill-SDM qed t[alli l-frott, g[alkemm dejjem tibqa’ l-problema li n-numru ta’ studenti li jo[or;u jivvutaw ma jkunx dak mixtieq. Fl-elezzjoni vvutaw 4,196 student, li jfisser 35% ta’ dawk eli;ibbli.
Ir-ri]ultat uffi/jali [are; g[all[abta tas-1am tal-biera[, g[alkemm fuq il-Quadrangle talUniversità kienu di;à bdew i//elebrazzjonijiet hekk kif sa millewwel voti li bdew jinqalbu, deher /ar li l-SDM kienet reb[et din l-elezzjoni b’ma;;oranza qawwija. B’kollox, ikkontestaw 22 kandidat, 11 minn kull g[aqda, bilkandidati kollha tal-SDM issa ;ew eletti u jibdew bil-[idma tag[hom fil-Kunsill tal-Istudenti mill-1 ta’ :unju li ;ej.
L-Ombudsman tal-Ewropa titlob il-pubblikazzjoni tad-dokumenti dwar il-ka] ta’ John Dalli L - Ombudsman tal - Ewropa Emily O ’ Reilly , ilbiera[ tal bet biex ji;u ppubblikati ittra u noti interni li jikkon/ernaw ir - ri]enja tal - eks Kummissarju Ewropew Malti John Dalli li se[[et f ’ Ottubru 20 1 2 .
L - Ombudsman spezzjonat id - dokumenti b[ala parti mill inkjesta tag[ha li saret wara talba minn NGO li kellha t talba tag[ha g[all - a//ess ta ’ dawn id - dokumenti rrifjutata mill - Kummissjoni Ewropew . O ’ Reilly qalet li l - argumenti
tal - Kummissjoni biex tirrifju ta l - a//ess g[al dawn id - doku menti mhuwiex konvin/enti , u jekk il - Kummissjoni tippubb lika dawn id - dokumenti , tkun qed turi kemm [admet b ’ ser jetà f ’ dan il - ka] , u tkun uriet e]empju ta ’ trasparenza .
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
3
LOKALI
Waqg[a qawwija fid-d[ul mill-biljetti tat-trasport pubbliku It-tag[rif li ta l-Ministru g[atTrasport Joe Mizzi filParlament dwar id-d[ul talGvern mill-bejg[ tal-biljetti talkarozzi tal-linja din il-;img[a, hu ta’ t[assib serju dwar is-sitwazzjoni tat-trasport pubbliku mindu [adu f’idejh il-Gvern. Il-Ministru Mizzi, fi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari, kellu jammetti li kemm ilu li hu da[al direttament responsabbli g[at-trasport pubbliku, id-d[ul mill-bejg[ tal-biljetti tal-karozzi tal-linja sofra waqg[a ta’ 7%. Id-Deputat Nazzjoanlista
Toni Bezzina, Kelliem g[atTrasport u l-Infrastruttura, qal fi stqarrija li l-Ministru Joe Mizzi qed iwa[[al fir-ro[s li hu ta litturisti. Imma l-ewwel tliet xhur tas-sena huma l-ag[ar tliet xhur g[at-turi]mu u diffi/li jispjegaw waqg[a ta’ 7% fid-d[ul millbejg[ tal-biljetti. Ag[ar minn hekk, kieku dak li qed jg[id il-Ministru Mizzi hu minnu, it-trasport pubbliku se jsofri daqqa ferm akbar fix-xhur tas-sajf meta l-u]u tat-trasport pubbliku mit-turisti jkun ferm akbar mill-ag[ar xhur tax-xitwa.
Hu x’inhu, fisser id-Deputat Nazzjonalista, it-tmexxija [a]ina tat-trasport pubbliku mill-Ministru Joe Mizzi f’dawn l-a[[ar tliet xhur hi ta’ inkwiet qawwi g[al kull min i[allas ittaxxi. Il-waqg[a ta’ 7% fid-d[ul mill-biljetti, il-prospett li lwaqg[a tkun ferm aktar qawwija fis-sajf, u t-telf straordinarju ta’ 7 miljun ewro li t-trasport pubbliku ;arrab fl-ewwel sta;un tat-tmexxija tal-Ministru Mizzi, mhux qed jag[mel tajjeb g[alihom il-Ministru Joe Mizzi
imma huma kollha pi] li hu tefa’ fuq kull min i[allas it-taxxi. Il-Ministru Mizzi ;ab b’idejh stess sitwazzjoni li fiha t-taxpayer Malti di;à kellu j[allas fi sta;un dak li qabel kien i[allas f’sussidju f’sena s[i[a. U linteress qawwi li l-Ministru Mizzi fta[ar li kien qed jara filkuntratt tat-trasport pubbliku rri]ulta biss fl-interess ta’ ]ew; kumpaniji g[at-trasport pubbliku f’Malta. Id-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina qal li l-Ministru Joe Mizzi je[tie; jerfa’ r-
L-ambjent mhux se jibqa’ fil-qalba tad-de/i]jonijiet minn pa;na1
Tfisser ukoll li l-inklu]joni ta’ skeda sitta fil-li;i pre]enti kienet intenzjonata biex toffri deterrent lil kull min jibni b’mod illegali barra miz-zoni tal-i]vilupp jew li jag[mel interventi illegali fuq bini skedat b’valur storiku. Bit-tne[[ija ta’ skeda sitta, ilGvern qieg[ed jibg[at messa;; li hu a//ettabbli li tibni fil-kampanja b’mod illegali g[aliex issa se jkun possibbli li tissanzjona tali illegalità. Il-Partit Nazzjonalista jemmen ukoll li fil-ka] tal-proposta li saret, li bini skedat ikun jista’ jer;a’ ji;i rikunsidrat wara 10 snin, g[andhom jidda[[lu salvagwardji sabiex ma ji;ix in/entivat l-abbandun tas-sit bit-tama li jitnaqqas jew jitne[[a l-iskedar. Fost il-punti po]ittivi fil-proposti tal-Gvern, il-Partit Nazzjonalista jaqbel li l-kunsilli lokali jing[ataw id-dritt g[al vot f’applikazzjonijiet ta’ pro;etti ma;;uri fil-lokalità tag[hom. Il-Partit Nazzjonalista jinnota wkoll li l-proposta tag[ha biex talbiet g[ar-revoka ta’ permess ta[t l-Artiklu 77 jibdew jittie[du fil-pubbliku, ;iet milqug[a. Il-Partit Nazzjonalista jilqa’ lpro/edura fast track biex jitnaqqas il-[in tal-ippro/essar talapplikazzjonijiet, i]da li dawn lapplikazzjonijiet kollha ji;u de/i]i minn persuna wa[da jnaqqas it-trasparenza u s-salvagwardji kontra l-abbu]. Waqt il-laqg[at ta’ konsultazzjoni l-Ministru g[all-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u t-Tibdil fil-Klima ta x’jifhem li b’din irriforma ;dida, partikolarment bit-twaqqif ta’ Awtorità li se tiffoka fuq l-ambjent u r-ri]orsi, l-ambjent kien se jmur a[jar. Dan ma jidhirx li se jsir. Jidher li
responsabbiltà politika g[all-pi] qawwi li di;à tefa’ fuq it-taxpayer Malti fi sta;un, g[annuqqas ta’ interess fil-kuntratt g[at-trasport pubbliku, g[attnaqqis fis-servizz li t-trasport pubbliku sofra kemm ilu f’idejh, g[at-tbatija li qed jikkaw]a fuq /erti rotot lill-anzjani, lill-persuni b’di]abbiltà u lill-ommijiet bit-tfal, u g[at-tne[[ija tattrasport ta’ billejl fi tmiem il;img[a. }mien l-isku]i g[all-Ministru Joe Mizzi issa g[adda, sa[aq ilPartit Nazzjonalista.
Ma kienx hemm armonija mal-Uffi//ju tal-PM – Godfrey Farrugia
Id-Deputati Nazzjonalisti Charlò Bonnici u Ryan Callus appellaw lill-Gvern ju]a l-pro/ess ta’ konsultazzjoni biex jisma’ minn dawk li qed juru l-fehmiet tag[hom u jag[mel it-tibdil me[tie; b’mod li il-bilan/ fl-ambjent ma jintilifx
Il-proposti mill-Gvern jikxfu l-istil ta’ politika antika, li ]]id il-poteri tal-politiku billi twarrab pro/essi, kontrolli u salvagwardji trasparenti li lkoll huma me[tie;a f’pajji] demokratiku modern dan il-pass se jie[u lura ’l Malta g[al meta l-ambjent kien biss xi [a;a annessa mal-pro/ess talippjanar u mhux parti integrali minnu. It-tibdil propost hu pass lura, bidla g[all-ag[ar u mhux g[all-a[jar. Il-Partit Nazzjonalista jaqbel bis-s[i[ li jkun hemm rappre]entant permanenti fuq ilBord tal-MEPA f’isem l-g[aqdiet ambjentali, flimkien madDirettur tal-Awtorità talAmbjent. Staqsa jekk il-fatt li se jkun hemm persuna fuq Bord ta’ 16-il persuna jfissirx li l-Awtorità
tal-Ambjent se jkollha s-sa[[a ne/essarja. Li se tkun tista’ tag[mel biss dwar de/i]jonijiet li ma taqbilx mag[hom hu li tappella. Imma kemm se tkun mg[ammra biex tag[mel dan? Lappell g[andu jkun l-e//ezzjoni u mhux ir-regola. Aktar minn hekk, l-Awtorità tal-Ambjent issa se tkun esklu]a mit-tfassil ta’ policies dwar l-ippjanar, li issa se jibdew ji;u kkunsidratiL mill-Kunsill E]ekuttiv. Staqsa wkoll jekk hux dan il-mod kif ser jin]amm bilan/ bejn l-ambjent u l-ippjanar.
Fid-dokument dwar it-twaqqif ta’ awtorità g[all-ambjent u rri]orsi, ma jissemma xejn dwar linfurzar. Staqsa wkoll min se jinforza fuq danni ambjentali permezz tal-i]vilupp, fuq l-u]u talilma tal-pjan, fuq l-u]u ta’ fjuwils, fuq persenta;;i ta’ ri/ikla;; mill-iskart u fuq ener;ija nadifa? Finalment, lil hinn mill-kun/ett tas-separazzjoni tal-MEPA, g[all-Partit Nazzjonalista hu lbilan/ delikat bejn l-ambjent u lippjanar li g[andu jing[ata likbar importanza biex ji;u salvagwardjati d-drittijiet tal-;enerazzjonijiet futuri. G[aldaqstant il-Partit Nazzjonalista appella lill-Gvern biex ju]a l-pro/ess ta’ konsultazzjoni biex verament jisma’ minn dawk li qed juru lfehmiet tag[hom u jag[mel ittibdil me[tie; b’mod li dan ilbilan/ ma jintilifx.
F’intervista fuq Radju RTK, leks-Ministru Laburista Godfrey Farrugia tkellem dwar ir-ra;unijiet li wasslu g[ar-ri]enja tieg[u u qal li fost dawn kien hemm nuqqas ta’ komunikazzjoni u nuqqas ta’ armonija bejn ilMinisteru tas-Sa[[a u l-Uffi//ju tal-Prim Ministru. Godfrey Farrugia qal ukoll li ma kienx komdu ja[dem ma’ nies fil-Ministeru g[all-Familja u Solidarjetà So/jali li kienu appuntati qabel ma saret ir-reshuffle filKabinett, u din kienet wa[da mirra;unijiet g[aliex m’a//ettax ilMinisteru. Hu qal li ra;uni o[ra kienet l-in/ertezza dwar ir-rwol so/jali ;did li kien se jing[ata lillPresident ta’ Malta. Hu qal li l-ispekulazzjoni dwar it-tne[[ija tieg[u minn Ministru tas-Sa[[a [olqot in/ertezza kbira u qal li hu kien infurmat uffi/jalment li ma kienx se jibqa’ lMinistru tas-Sa[[a ;urnata qabel irri]enja minn uffi/jal g[oli talGvern. It-tabib Godfrey Farrugia qal li hu ma setax jorqod f’dak illejl tant li qam fl-4.30am, mar ilMinisteru tas-Sa[[a u [ejja l-handover. Ilbiera[ waranofsinhar, Godfrey Farrugia flimkien massie[ba tieg[u d-Deputata Laburista Marlene Farrugia, dehru [er;in mill-Palazz talGirgenti, ir-residenza tas-sajf talPrim Ministru Joseph Muscat. Fi tweet li g[amel fuq Twitter, ilPrim Ministru qal li hu tajjeb li hu irritorna lura g[ax-xog[ol wara lin/ident li se[[ il-{add li g[adda.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
4
QORTI
}ag[]ug[ ta[t l-età mhux [ati li stupra ]ew; neputijiet }ag[]ug[ li fl-2007 kellu 13-il sena, ma nstabx [ati li f’dik issena u fis-snin ta’ qabel, f’appartament f’{a]-}ebbu; u fi n[awi o[ra ta’ Malta, ikkommetta stupru fuq tewmien bniet li dak i]-]mien kellhom seba’ snin. Lanqas ma nstab [ati li ssekwestra lill-istess tewmien u li pparte/ipa f’attivitajiet sesswali mal-bniet. Quddiem il-Ma;istrat Audrey Demicoli nstemg[et xhieda kif fl-2008 sar rapport mal-A;enzija Appo;;, minn nanna tat-tewmien dwar abbu] sesswali fuqhom mis-sie[eb ta’ ommhom. Aktar tard wara st[arri; li sar mill-A;enzija Appo;; dwar dan ir-rapport, sar rapport ie[or minn omm it-tewmien fejn inbidlet ilver]joni u beda jing[ad li l-abbu] sesswali fil-fatt kien sar minn [u l-omm, li issa kien la[aq g[alaq 14-il sena. Wara sar rapport lill-Pulizija u bdew il-pro/eduri. Wa[da mittewmien xehdet permezz talvideo-conferencing. Hija qalet li kienet kellmet lin-nanna tag[ha min[abba li meta kienet g[adha ]g[ira, l-g[arus ta’ ommha kien po;;a jdejh fuq il-warrani tag[ha. L-A;enzija Appo;; investigat dan il-ka] i]da [are; minflok li hija kienet qed ti;i abbu]ata
minn zijuha. Hija kompliet tg[id li z-ziju tag[hom kien jg[id lilha u lil o[tha biex imorru fil-kamra tieg[u fejn kellu l-kompjuter biex joqog[du ji]fnu. Din qalet li waqt li jkunu filkamra tieg[u kien imisshom fuq sidirhom u fil-parti privata tag[hom, u li kien joqg[od ibushom. It-tifla qalet ukoll li zijuhom kien atti o[ra mhux xierqa, u anke jkollu x’jaqsam mag[hom. Skont il-minuri, dawn l-affarijiet bdew meta hi kellha seba’ snin u waqfu meta kellha 11-il sena, u li dak i]-]mien zijuhom kellu bejn 11 u 14-il sena. Hi qalet li dawn l-affarijiet kienu jsiru madwar tliet darbiet fil;img[a, u spjegat li l-ewwel zijuha kien jibda fuq o[tha, u wara kien ikompli fuqha. Ix-xhud qalet li zijuhom kien isakkar il-bieb tal-kamra tieg[u bil-firroll, u li darba minnhom da[let in-nanna tag[ha u ratu g[arwien. Il-minuri qalet li hi u o[tha kienu tkellmu maz-zija tag[hom fuq dawn l-affarijiet, i]da din m’g[amlet xejn u meta kellhom 11-il sena qalu kollox lil ommhom u wara ttie[du l-passi. Wa[da mill-minuri qalet li hu minnu li g[all-ewwel huma kienu g[amlu rapport kontra lg[arus ta’ ommhom fejn lil dan
ma kinux ja[mluh. Qalet li nnanna tag[ha kienet taf x’qed ji;ri lilha u lil o[tha, i]da g[al xi ]mien kienu dawruha fuq lg[arus ta’ ommhom. O[t ix-xhud, it-tewmija l-o[ra, xehdet kwa]i b[alma xehdet o[tha. L-akku]at xehed li hu kellu relazzjoni tajba [afna mattewmie,n u qal li o[tu bdiet twa[[al fih u tallega li abbu]a mit-tfal tag[ha min[abba li hi kienet ma’ sie[eb li [add ma riedha tkompli mieg[u. Hu qal li g[all-ewwel it-tfal bdew iwa[[lu fis-sie[eb ta’ ommhom, i]da meta tkellmet mag[hom ommhom, it-tfal bidlu l-ver]joni tag[hom. L-imputat dejjem innega li kien g[amel xi [a;a lit-tfal. Sadanittant il-;enituri tal-minuri rrinunzjaw g[all-azzjoni kriminali fil-konfront tal-imputat u g[alhekk il-pro/ediment hu wie[ed e]awrit. Il-Qorti qalet ukoll li g[andha dubji serji dwar il-kredibbiltà tattewmien fuq dak li allegaw fuq zijuhom. Dan aktar u aktar meta l-ewwel dawn wa[[lu f’terza persuna, i]da mbag[ad wara li ommhom g[amlet rapport ie[or huma bidlu l-ver]joni. Il-Qorti qalet li g[andha dubju serju fuq l-allegazzjonijiet li saru.
Eks[addiema tal-Enemalta jing[ataw il-libertà provi]orja Anthony Mifsud ta’ 50 sena mir-Rabat, u Manuel Micallef ta’ 35 sena mill-Imtarfa li qed iwie;bu li mhumiex [atja g[allakku]i ta’ tbag[bis ta’ smart metres, ing[ataw il-libertà provi]oprja mill-Qorti. Mifsud u Micallef ing[ataw illibertà provi]orja fuq depo]itu
ta’ 1,500 ewro u garanzija personali ta’ 8,500 ewro wara li qed ji;u mixlija li installa smart metres li kienu juru konsum anqas milli suppost. Marin Cilia La Corte, qed ji;i mixli bl-istess akku]i, kien ing[ata l-libertà porovi]orja nhar it-Tlieta li g[addew stess, ukoll
fuq depo]itu ta’ 1,500 ewro u garanzija personali ta’ 8,500 ewro. Richard Gauci ta’ 47 sena, mir-Rabat li kien ammetta l-istess akku]i, g[adu qed jistenna li ting[atalhu s-sentenza. Ilka]ijiet ikomplu fil-;img[at li ;ejjin.
17-il sena [abs jitnaqqsu g[al 12-il sena Anna Spiteri, ta’ 50 sena millMarsa, li fil-5 ta’ Frar tal-2011 kienet ikkundannata 17-il sena [abs mill-Im[allef Lawrence Quintano wara li nstabet [atja 7-2 f’;uri fuq 3.5 kilo droga eroina, kellha l-piena tag[ha mnaqqsa b’[ames snin u g[alhekk il-piena ni]let g[al 12-il sena [abs. Il-Qorti tal-Appell qalet li Spiteri g[enet lill-Pulizija, xi [a;a li l-Prosekuzzjoni lanqas biss g[amlet a//enn dwarha, u li skont il-li;i dan ifisser li l-piena g[andha tonqos bi grad jew tnejn. Hija kellha wkoll il-multa ta’ 37,000 ewro mnaqqsa g[al 23,000 ewro. Spiteri nstabet [atja li fis-17 ta’ Settembru tal-2008, ;abet iddroga mag[ha minn Tune].
l-akku]at ikun g[en lill-pulizija sabiex taqbad lil dik il-persuna. “Altrimenti fa/ilment ji;ri li, biex persuna tnaqqas mill-piena tag[ha, tibda ssemmi ismijiet ta’ nies li jistg[u jkunu inno/enti, jew l-ismijiet ta’ nies li tkun taf li di;à nqabdu inkonnessjoni mal-bejg[ ta’ droga lilha.” Il-Qorti qalet li f’dan il-ka], ilprosekuzzjoni m’g[amlet l-ebda dikjarazzjoni li Spiteri kienet “g[enet lill-Pulizija biex taqbad lill-persuna jew lill-persuni li jkunu pprovdewlha l-medi/ina”. Madankollu jirri]ulta li l-persuna indikata minn Anna Spiteri b[ala dik li kienet responsabbli biex tipprovdilha d-droga, Nagi Al Maraash, inqabdet mill-Pulizija u ttie[du pro/eduri kontra tieg[u.
Il-persuna indikata mill-akku]ata b[ala dik li kienet responsabbli biex tipprovdilha d-droga, Nagi Al Maraash, inqabdet mill-Pulizija u ttie[du pro/eduri kontra tieg[u Il-Qorti tal-Appell preseduta mill-Prim Im[allef Silvio Camilleri u l-Im[allfin David Scicluna u Joseph Zammit McKeon, qalet li “kif din il-Qorti di;à kellha l-opportunità tfisser f’sentenzi o[ra, biex persuna tibbenefika minn tnaqqis ta’ grad jew tnejn fil-piena ta’ pri;unerija (u riduzzjoni ta’ terz jew nofs filpiena pekunjarja) mhux bi]]ejjed li dak li jkun isemmi l-persuna ming[and min ikun xtara d-droga. “Irid jirri]ulta li b’dik l-informazzjoni l-akku]at ikun effettivament g[en lill-pulizija sabiex taqbad lil dik il-persuna. Jekk minkejja dik l-g[ajnuna, il-pulizija ma jkollhiex provi bi]]ejjed biex tressaq lill-persuna indikata lQorti, jew jekk dik il-persuna indikata tkun di;à nqabdet millpulizija qabel ma tissemma millakku]at, ma jkunx jista’ jing[ad li
Dan jirri]ulta kemm mix-xhieda ta’ Supretendent kif ukoll mixxiehda taI’ Spettur. Matul il-;uri huwa ;ie prodott b[ala xhud u g[a]el biex ma jixhidx “peress li lka] kien g[adu g[addej. Fil-fehma tal-Qorti tal-Appell, l-artikolu 29 tal-Kap. 101 g[andu ji;i applikat g[all-benefi//ju ta’ Spiteri. Ma jistax ma ji;ix innutat ukoll li hi anke indikat il-persuna li lilha kellha tg[addi l-bagalja, Mohammed Ahmed Al Maraash, li ji;i [u Nagi Al Maraash. Ittie[du pro/eduri wkoll kontra dan Mohammed Ahmed Al Maraash, kif ukoll kontra Issam Zbeda li kien qieg[ed l-ajruport. Wara kwa]i 11-il sieg[a ta’ deliberazzjoni l-;urati kienu [ar;u b’verdett ta’ seba’ favur u tnejn kontra fuq it-Tliet Kapi ta’ Akku]a, dik ta’ [tija. Madankollu b’mod unanimu l-;urati kienu
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
5
QORTI
L-akku]at ried jitlaq lil Lisa Marie u jsiefer Erin Tanti ta’ 23 sena, g[alliem tad-drama li qed ji;i mixli bil-qtil tal-istudenta tieg[u Lisa Marie Zahra ta’ 15-il sena, kien qed jippjana li jitlaqha u jsiefer. Dan [are; mix-xhieda tal-Ispettur Josric Mifsud fil-kumpilazzjoni li da[let fit-tielet ;urnata ta’ xhieda. L-Ispettur Josric Mifsud qal li Tanti kien qal lill-Pulizija li kien [a l-passaport u l-flus g[ax lintenzjoni tieg[u kienet li jtemm ir-relazzjoni u jitlaq minn Malta qabel ji;i arrestat. Mifsud qal li fil-vettura ta’ Erin instab basket tal-karti li fih kien hemm envelope u erba’ /ekkijiet indirizzati g[al Tanti u 2,490 ewro fi flus. Tenna li nstabu tliet pakketti tal-asperina u flus ]g[ar. Dawn kienu fil-kompartament ta’ quddiem. Kien hemm ukoll ]ew; mowbajls u flixkun tal-whiskey miftu[ nofsu vojt. Instabu wkoll xi ittri u skritturi, fosthom ittra minn tfajla Dani]a indirizza lil Erin. Instab ukoll il-passaport u passa;; g[all-Virtu Ferries, u li dan tal-a[[ar instab fil-;akketta kannella ta’ Tanti li nstabet [dejn il-katavru ta’ Lisa Marie. Fuq mistoqsija tal-Avukat Michael Sciriha li flimkien malAvukat Lucio Sciriha qed jidher g[al Tanti, l-Ispettur Mifsud qal li l-biljetti tal-ivvja;;ar kienu antiki. Hawn l-Avukat Michael Sciriha qal lill-Ispettur Mifsud g[aliex mela kien qed ji;bed opinjoni li tg[id li Tanti kien se jsiefer. Huwa staqsa wkoll jekk semax lill-akku]at fl-a[[ar stqarrija jg[id li mhux hu qatel lil Lisa Marie Zahra, bl-Ispettur Josric Mifsud jg[id li kienet qab]itlu. L-Ispettur Mifsud qal li meta kellmu lil Erin Tanti, qalilhom li belg[u 42 asperina kull wie[ed, li kien xtrahom mill-Belt Valletta u l-whiskey kien ing[atalhu b[ala rigal f’g[eluq snienu fl-14 ta’ Marzu. Qal li wara li [adu l-pilloli bdew jimxu max-xifer talirdum. “Erin qalilna li Lisa riedet tag[mel suwi/idju u g[ajritu ‘pussy’, g[addiet sa tlieta, u qab]et. Hekk kif kienet nie]la ra ta[bat mal-blat. Imbag[ad qabe] hu wkoll. Madankollu baqa’ [aj. G[amel 12-il sieg[a biex jasal minn post g[all-ie[or. Imbag[ad instab fl-4pm. L-Ispettur Mifsud kompla jg[id li fil-21 ta’ Marzu saret lawtopsja fuq Lisa Maria, li mietet min[abba trawma, fejn fost o[rajn kellha di]logazzjon fil;ogi u ksur fir-ras. Dakinhar filg[axija, kien elevat il-kompjuter ta’ Zahra.
L-Ispettur Mifsud fl-1 ta’ April, Erin Tanti ;ie rilaxxat minn Monte Carmeli u ;ie arrestat. “Jien kont pre]enti g[a]]ew; stqarrijiet. Ing[ata twissija b[as-soltu u l-istqarrijiet ;ew irrekordjati. “Konna kellimnieh dwar linvestigazzjonijiet, però Tanti kien g[a]el li ma jwie;eb g[al xejn. Hu g[a]el li ma jwie;eb g[all-ebda domanda. Madankollu, imbag[ad, qal li qabe] e]att minn fejn qab]et Lisa Marie, i]da kien [are; minn angolu differenti”. L-Ispettur qal ukoll li fl-ebda stadju Erin Tanti ma semma xi [a;a li kellu xi relazzjoin mattfajla. Madanakollu nstabu ritratti li juru li kienu g[arwenin fissodda. “Meta konna qed inkellmuh lIsptar, qalilna li qatt ma kellux x’jaqsam sesswalment mag[ha. Madankollu mill-investigazzjoni [are; li dan mar diversi drabi g[andha. Il-[wejje; ta’ ta[t tag[ha kellhom ti/pis fuqha li ssuspett huwa li kien semen,” kompla jg[id Mifsud. Fix-xhieda tieg[u, l-Ispettur sostna wkoll li l-akku]at ma riedx li jkun imfakkar b[ala pedofelu, u qal li f’ittra li kien bag[at lill-ommu, Erin kien qalilha li: “I don’t want to be remembered as a pedofile.”
L-akku]at Erin Tanti kien g[a]el li ma jwie;eb g[al xejn, g[al ebda mistoqsija u stqarrija tal-Pulizija
Erin Tanti qal lill-Pulizija li Lisa Maie riedet tag[mel suwi/idju, g[addiet sa tlieta, u qab]et. Hekk kif kienet nie]la ra ta[bat mal-blat. Imbag[ad qabe] e]att minn fejn qab]et hi, i]da [are; minn angolu differenti L-Ispettur Mifsud qal li min[abba li g[all-ewwel kien ma[sub li ]-]ew; persuni rrappurtati nieqsa kienu [arbu minn Malta, intalbu li jsir tfittix fejn ilVirtu Ferries u fl-ajurport biex ikun i//ekkjat il-parke;;. “G[amilt it-talba biex nitolbu l-carriers tal-ajruplani u tlabna lill-Virtu Ferriers u carriers o[rajn tal-Freeport. L-indikazzjoni g[all-bidu kienet li [arbu minn Malta,” qal Mifsud. Sadattant, i]da, il-passaport ta’ Lisa Maria nstab fir-residenza tag[ha filwaqt li ta’ Erin instab fil-karozza. Waqt il-kontroe]ami mill-avukat Michael Scriha, in;ibdet l-attenzjoni tal-Ispettur Mifusd li x-xhieda tieg[u hija differenti minn tal-Ispettura li tat ix-xhieda tag[ha l-{amis. L-ispettur Josric Mifsud qal li hawnhekk qieg[ed b’;urament,
ta x-xhieda tieg[u fuq dak li jaf, u x’g[amlu l-kollegi l-o[ra ma jid[olx fiha. Dwar i]-]ew; emails li Caroline Tanti bag[tet lil Lisa Maria, Mifsud qal li dawn kienu datati fil-bidu ta’ Marzu u kienu biljetti tal-ajru g[all-Easy Jet. “Jien fittixt l-aktar importanti dak il-[in u fittixt l-aktar affarijiet relevanti, dan fuq il-gmail talvittma”, qal Mifsud. Hu qal li kien fid-19 ta’ Marzu, xis-7am li kien infurmat li hemm tfajla nieqsa u li x’aktarx kienet fil-pre]enta ta’ Erin Tanti. {uha kien qal lill-Pulizija li o[tu kienet [alliet nota ta’ suwi/idju filkamra tag[ha. L-Ispettur Mifsud qal li hu kien talab biex ji;u inter/ettati t-telefonati tal-mowbajl ta’ Tanti u ta’ Zahra. Esebixxa t-telefonati li saru bejn l-akku]at u l-vittma fil-
Qorti. Ipprova jag[mel kuntatt mag[hom, i]da kienu mitfijin. Kienu kellmu lil Caroline Tanti u fl-investigazzjonijiet qaltilhom li kellu xi post il-Belt, i]da ma kinitx taf fejn joqg[od. Kien /empillha biex jg[idilha li j[obba, u rata stramba, li /emplilha g[alhekk biss, anke jekk hu deher kalm. Kellmu lil [abib ta’ Erin Tanti u dan qalilhom fejn joqg[od Tanti. Marru u l-post kien mag[luq, i]da lPulizija fet[u l-appartament. Il-Pulizija [adu laptop u fejn suppost kellu jkun hemm 3,000 ewro f’landa, ma kinux hemm. Ilflus kienu tan-negozju li kellhom flimkien Tanti u sie[bu. Wara lPulizija marru fid-dar ta’ Lisa Marie u hemm instab ktieb talpoe]iji, xugaman bit-tra//i ta’ demm li ttie[du mill-Pulizija, lo]or u kamera. Instbet landa ]g[ira wkoll li kien fiha tabakk suspettat li kien kannabis. Kien g[all-[abta tal-4.30pm. li l-Ispettur Mifsud qal li kien infurmat li persuna kienet intlem[et f’Dingli Cliffs, fuq blata jitlob l-g[ajnuna. Marru fuq il-post il-Pulizija u talProtezzjoni ?ivili u hemm instab Tanti u katavru mejjet. Huma ttellg[u permezz ta’ [elikopter. Fil-karozza Mazda tal-akku]at
instabu wkoll ]ew; mowbajls. Qal li kien iltaqa’ ma’ Lisa Marie g[all-[abta tal-11pm, meta marru l-irdumijiet ta’ {ad-Dingli. Bdew jimxu fit-tarf tal-irdumijiet, g[ajrithu wkoll “pussy”, g[addiet minn wie[ed sa tlieta u qab]et. Qabe] warajha Tanti u qal li ma setax jimxi u kellu u;ig[ f’dahru. Saqajh kienet ukoll iggrun/jata. Kien mu;ug[ [afna i]da rnexxielu jimxi sal-in[awi fejn instab, u dam biex wasal filpost 12-il sieg[a. Kien mar ukoll psikjatra li kien e]amina lil Tanti. Fil-21 ta’ Marzu saret awtopsja fuq Lisa Marie, kellha frattura fir-ras u fratturi fil-;ogi li kienu ]lugati. Wara marru [dejn Tanti, li [assu ma jifla[x. Fit-23 ta’ Marzu marru Monte Carmeli fejn kien Tanti, u dan biex espert jie[u DNA tieg[u. Fl1 ta’ April Tanti kien ;ie arrestat. Hu ng[ata s-solita twissija u saru ]ew; stqarrijiet li ;ew rekordjati u li g[a]el li ma jwie;eb g[al ebda stqarrija. Fit- 2 ta’ April, saritlu stqarrija o[ra mill-Ispettur Silvana Briffa. Fit-3 ta’ April la[[ar stqarrija li tte[ditlu, deher li kien se jikkopera u ried jurihom fejn kien qabe]. Pero kien qed isir il-[in biex jitressaq u qalilhom li kien i[obbha, imma li kien ukoll se jitlaqha, u fil-fatt g[alhekk kien [a l-passaport mieg[u g[ax kien se jitlaq minn Malta qabel ma ji;i arrestat. Hu qal li qatt ma semma mag[hom li kellu relazzjoni ma’ Lisa. Imma ritratti tal-Pulizija jippruvaw dan. Hu /a[ad mal-Pulizija li kellu x’jaqsam mag[ha sesswalment, anke jekk instabet tra//i ta’ atti sesswali fil-[wejje; ta’ ta[t tag[ha, li kienu fil-kamra tag[ha. Kien hemm ukoll love letter minn tfajla Dani]a. Mal-passaport kien hemm biljetti ta’ snin ta’ qabel. Scirha ippressah fuq il-kontenit taddesktop ta’ Lisa Marie, u qal li kull ma g[amel kien li feta[ ilgmail tag[ha, ikklikkja fuqha u kien hemm messa;;i dwar biljetti tal-Easyjet. L-Avukat Scirha staqsa lillIspettur Mifsud, jekk hux stramba li bniedem irid ja[rab meta g[andu l-kustilji mkissrin, u jekk hux stramba li jkorri lilu nnifsu. L-Ispettur Mifsud qal li hu mhuwiex f’mo[[ Tanti. {are; ukoll li fil-kamra ta’ Zahra nstab test tat-tqala. Xehdet ukoll il-Kuntistabbli Kimberly Cachia li qalet li filkamra ta’ Lisa Maria Zahra nstab test tat-tqala li ta ri]ultat finnegattiv.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
6
LOKALI
Jitfakkar Jum id-Duluri Ilbiera[ tfakkar Jum id-Duluri ;urnata tant g[a]i]a f’pajji]na fejn l-insara jirriflettu dwar ittbatija li g[addiet minnha lMadonna, partikularment meta rat lil binha Gesù msallab fuq lg[uda tas-salib. Eluf ta’ Maltin u G[awdxin imxew, f’pur/issjoni, wara xxbiha tal-Addolorata bl-akbar qima u fil-;abra tat-talb, u[ud –
ukoll [afjin jew bil-ktajjen marbutin mal-g[arqub tas-saqajn, biex wettqu l-weg[di tag[hom. B[al kull sena, il-Partit Nazzjonalista fakkar id-devozzjoni lejn id-Duluri permezz ta’ quddiesa li kienet /elebrata minn Patri Mark Enriquez fid-Dar ?entrali, lig[aliha attendew, ilKap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, uffi/jali tal-
Partit, impjegati ta’ Media.Link Communications u tal-partit, talEuro Tours kif ukoll voluntieri tal-partit. Il-Korp tal-Pulizija feta[ ilwirja annwali tal-:img[a l-Kbira fil-Kwartieri :enerali, ilFloriana proprju matul dan iljum. Il-wirja tkun miftu[a g[allpubbliku mil-lum sa {add ilG[id.
L-istatwa tad-Duluri li lbiera[ [ar;et fit-toroq ewlenin tal-parro//a tal-Kun/izzjoni fil-{amrun
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
Joffri l-poteri lir-re;juni tal-Lvant L-UKRAJNA Il-Prim Ministru provi]orju tal-Ukrajna, Arseniy Yatsenyuk, qed joffri aktar poteri lir-re;juni Ukreni tal-Lvant, fejn is-sepa-
ratisti favur ir-Russja qeg[din jisfidaw lill-Gvern ta’ Kiev fost il-potenzjal ta’ riperkussjonijiet serji g[all-a[[ar.
Attivist favur ir-Russja jidher qrib ta’ barrikata quddiem il-bini tal-Gvern, f’Donetsk, li spi//at okkupata minn s[abu (ritratt> EPA)
Intant, Yatsenyuk kellu tta[ditiet mal-mexxejja tarre;juni f’Donetsk, fejn numru ta’ attivisti armati qeg[din jikkontrollaw bini tal-Gvern lokali, huma u jinsistu g[all-awtonomija. Hu [e;;e; biex il-mexxejja jg[idu lir-residenti fiz-zoni spe/ifi/i li l-Gvern tal-Ukrajna g[andu ja//erta s-sigurta u lprogress ekonomiku fl-artijiet Ukreni tal-Lvant. I]da waqt li Yatsenyuk sostna li ‘jistg[u jissodisfaw it-talbiet spe/ifi/i ta’ kull re;jun talUkrajna’, Kiev baqa’ ji/[ad ilpressjoni ta’ Moska biex lUkrajna tinbidel f’tip ta’ federazzjoni ‘laxka’. Sitwazzjoni b[al din i]]id il-possibilta li aktar re;juni jinqatg[u mill-pajji] f’tentattiv biex jissie[bu marRussja. Yatsenyuk wieg[ed ukoll li llingwa Russa g[andha tibqa’ ]]om l-istatus uffi/jali tag[ha f’Donetsk, meta l-kwistjoni tallingwa hi issue sensittiva ferm fir-re;juni Ukreni tal-Lvant li g[andhom rabtiet sodi marRussja. Il-protesti tas-separatisti Ukreni qed isegwu l-a[[ar inizjattiva tar-Russja biex tg[aqqad il-penisola tal-Krimea ma’ artha u fejn irri]ulta l-akbar konfront politiku, fl-Ewropa, mit-tmiem
tal-Gwerra Bierda. Dan meta nNATO rreferiet g[al 40,000 suldati Russi li huma stazzjonati flin[awi tal-fruntiera li qed imissu mas-setturi tal-Lvant talUkrajna. Mhux /ar jekk is-separatisti g[andhomx jissodisfaw bl-offerta ta’ Yatsenyuk, bir-Russja, filpre]ent, qed thedded li twaqqaf il-provvista tal-gass lill-Ukrajna – u bl-awtoritajiet fi Kiev jippruvaw jiksbu l-gass ming[and ilkumpanniji ta’ Franza u l:ermanja. Il-President Russu, Vladimir Putin, bag[at ittra lil tmintax-il pajji] tal-Unjoni Ewropea, fejn qal li l-provvista tal-gass (tarRussja) lill-Ukrajna tista’ tinqata’, f’ka] li Kiev ma j[allasx iddjun dovuti g[al dan ir-ri]ors. Fl-istess [in, Putin wissa li ssitwazzjoni kapa/i taffettwa ttrasferiment tal-kunsinni talgass lejn l-Ewropa, bl-Istati Uniti takku]a lil Moska talli u]at l-ener;ija ‘b[ala g[odda ta’ rikatt’ fir-rigward tal-Ukrajna. Filwaqt li l-Amerikani qed ja[dmu biex jg[inu lill-Ukreni ‘[alli jsibu l-gass u l-finanzjament dovut’, l-Unjoni Ewropea qalet li kapa/i tippompja l-gass lura lejn l-Ukrajna permezz tatteknolo;ija mag[rufa b[ala reverse-flow.
Abbott ‘fidu/ju]’ L-G{AJBIEN TAL-AJRUPLAN
Il-Prim Ministru tal-Awstralja, Tony Abbott, qal li l-awtoritajiet huma fidu/ju]i li l-[sejjes akusti/i indikati mill-O/ean Indjan ;ejjin mill-flight recorders (kaxxa s-sewda) talajruplan tal-Malaysia Airlines li ilu nieqes mit-8 ta’ Marzu, meta g[ab waqt titjira minn Kuala Lumpur g[al Beijing, fi/-?ina. Minn dakinar ‘il hawn, [add g[adu ma jaf x’g[adda mill-239 persuna li kienu fuq l-ajruplan, madankollu, g[abu kwa]i t-tamiet kollha li jistg[u jinstabu l-[ajjin. Intant, Abbott, li kien qed jitkellem fi/-?ina, kkonferma li ‘naqset sew’ iz-zona tat-tfittxija g[all-ajruplan fl-O/ean Indjan u wara li l-vapur Ocean Shield (li g[andu t-tag[mir spe/jalizzat) irnexxielu, diversi drabi, jaqbad is-sinjali meqjusa b[ala konsistenti mat-trasmissjonijiet talkaxxa s-sewda. Madankollu sinjal akustiku tipiku li kien indikat, nhar il-{amis, issa qed jitqies b[ala ‘mhux marbut mal-ajruplan nieqes’. Skont id-data mi;bura missatellita, qed jidher li ‘Titjira MH370’ i;;arrfet fl-o/ean lejn ilPunent ta’ Perth, fl-Awstralja.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
A{BARIJIET TA’ BARRA
13
L-ebda [niena ma’ attivista
Mitluba ma[fra g[all-abbu] tat-tfal minn membri tal-kleru
I?-?INA
IL-VATIKAN
Qorti ewlenija fi/-?ina kkonfermat is-sentenza ta’ erba’ snin [abs li ng[atat lil Xu Zhiyong, attivista prominenti favur id-drittijiet tal-bniedem. Dan minkejja li l-Amnesty International, li hi bba]ata f’Londra, kkundannat is-sentenza ta’ Xu b[ala ‘attentat biex jirredikolaw il-;ustizzja’, bi stqarrijiet ta’ kundanna jing[ataw ukoll mill-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea. Qabel il-verdett, Xu Zhiyong, il-fundatur ta’ moviment favur it-trasparenza fi/-?ina, kien appella kontra d-de/i]joni ta’ qorti o[ra biex hu jiskonta terminu ta’ pri;unerija ‘talli ;abar il-folol biex i[arbtu l-pa/i pubblika’. Intant, diversi attivisti o[ra mal-’Moviment :did ta/-?ittadini’ wkoll kienu ppro/essati bilqorti, din is-sena, u fejn kellhom iwie;bu g[all-istess akku]i li tressqu fil-konfront ta’ Xu Zhiyong, li spi//a arrestat matul is-sajf u li ng[ata s-sentenza f’Jannar.
L-attivisti inkwistjoni [adu sehem f’kampanja biex lUffi/jali tal-Gvern ji]velaw lassi tag[hom u Xu Zhiyong qal, ilbiera[, li ‘din is-sentenza assurda ma twaqqafx il-mew;a tal-progress g[all-bnedmin’. Dan waqt li kelliema g[allMinisteru ?ini] tal-Affarijiet Barranin sostnew, waqt konferenza tal-a[barijiet, li ‘/-?ina tirrispetta l-li;i u li kul[add hu indaqs quddiem il-li;i’. Minbarra li mexxa l-kampanja biex l-uffi/jali ji]velaw l-assi, Xu Zhiyong anki rrappre]enta lill-pri;uniera li spi//aw ikkundannati g[all-mewt fi/-?ina, kif ukoll lill-familji affettwati minn skandlu li jikkon/erna l-[alib tat-trabi kkontaminat. Filwaqt li kompliet ilpressjoni minn barra biex Xu jing[ata l-liberta b[ala pri;unier ta’ kuxjenza, l-gruppi favur iddrittijiet umani ma naqsux milli jikkritikaw lill-President ta/?ina, Xi Jinping (li wieg[ed li se ji;;ieled il-korruzzjoni) dwar ilka] tal-attivisti.
Il-Papa Fran;isku talab ma[fra ‘g[all-[sara malinna’ li kienu su;;etti g[aliha t-tfal b’ka;un tal-abbu]i li sofrew ta[t idejn xi membri tal-Kleru. Dan meta r-Radju tal-Vatikan ikkwota lill-Papa fis-sens li ‘l-
abbu] jikkostitwixxi [sara morali mwettqa mill-r;iel tal-Knisja’ u li ‘g[andhom ikunu imposti ssanzjonijiet’. L-istqarrija tal-Papa qed titqies b[ala l-aktar wa[da qawwija tieg[u dwar il-kwistjoni u wara li Fran;isku, x-xahar li g[adda, ddefenda l-impenn tal-Knisja Kattolika biex tikkonfronta l-ka]i ta’ abbu] sesswali minn xi qassisin. Il-Papa Fran;isku, s-sena lo[ra, waqqaf kumitat biex jorganizza l-g[ajnuna g[all-vittmi talabbu] sesswali ta[t idejn membri tal-Kleru. Sadanittant, il-Papa [are; bla[[ar stqarrija ‘qawwija’ waqt laqg[a li kellu ma’ organizzazzjoni li tie[u [sieb it-tfal Kattoli/i u li m’g[andhiex affiljazzjoni mal-Gvern. Intant, il-Kap tal-Kattoli/i [ass
Il-Papa Fran;isku> ‘L-ebda pass lura huma u jikkonfrontaw l-abbu]’ (ritratt> EPA)
‘li
kellu jitlob personalment g[al ma[fra rigward il-[sara li rri]ultat mill-a;ir ta’ xi qassisin li abbu]aw lit-tfal g[al skop sesswali’. Il-Papa Fran;isku kompla li lKnisja trid tkun ‘aktar soda’ filmod kif tittratta l-problema u fejn
‘lanqas ma g[andha tie[u pass lura’ f’dan l-impenn. Din is-sena, l-Papa [a [sieb li ja[[a[ il-li;ijiet tal-Vatikan dwar l-abbu] ta’ minorenni u fejn kabbar id-definizzjoni ta’ delitti fuq it-tfal biex tinkludi l-abbu] sesswali.
Tirri]enja s-Segretarju Tiddefendi l-awtenti/ità tas-Sa[[a Sebelius
ta’ dokument dwar Kristu
L-ISTATI UNITI Is-Segretarju tas-Sa[[a talIstati Uniti, Kathleen Sebelius, irri]enjat wara l-introduzzjoni problematika tal-li;i tas-sa[[a tal-President Amerikan Barack Obama, li hi mag[rufa b[ala Obamacare u li hi anki wa[da mill-aktar kisbiet notevoli talPresident. Ir-rapporti qalu li Sebelius ‘ [adet id - de/i]joni hi ’ biex tirri]enja, fost id-dawmien g[all-implimentazzjoni tal-li;i li anki kienet karatterizzata bi
problemi tekni/i bikrija. Hi kienet ilha fil-kariga mill-2009 u mistenni li l-President Obama, issa, se jag[ti dan isSegretarjat lil Sylvia Mathews Burwell (id-Direttur tal-Ba;it attwali). Qabel, Obama kien irre]ista g[all-pressjoni biex Sebelius ‘titlaq’ wara li, f’Ottubru, lwebsajts li n-nies qed ju]aw biex jirre;istraw g[all-assikurazzjoni tas-sa[[a [abbtu wi//hom mal-intoppi.
L-ISTATI UNITI Professur mal-Iskola tadDivinita ta’ Harvard qalet li lprovi xjentifi/i ;odda jissu;;erixxu li parti minn papyrus fejn hu allegat li :esu Kristu kien qed jitkellem dwar ‘il-mara tieg[u’ aktar g[andha titqies b[ala dokument antik, milli e]er/izzju ta’ frodi. Il-kliem, bil-lingwa tal-Kopti, jinkludu l-fra]i spe/ifika ‘:esu kien qalilhom, il-mara tieg[i...’ u skont it-traduzzjoni tal-Professur
Karen King; esperta mag[rufa fit-teolo;ija. Intant, din il-linja tibqa’ miftu[a g[al diversi interpretazzjonijiet u meta hi segwita bil-kliem ‘hi kapa/i li tkun dixxiplu tieg[i.’ It-teorija hi ppubblikata filHarvard Theological Review, bil-Professur King tg[id li lpapyrus inkwistjoni x’aktarx hu prodott tal-E;ittu u jmur lura g[as-seklu tmienja. Dan skont lippro/essar bir-radiocarbon dat-
ing u t-testijiet li saru fuq ilkompo]izzjoni kimika tal-inka. Intant, King qalet li ‘dan il-ka] qed jittratta dokument antik u mhux xi frodi ta]-]menijiet moderni’. Madankollu, l-Professur insistiet li d-dokument ma jippre]entax il-provi li l-bniedem :esu kien, fil-fatt, mi]]ewwe; u meta skont hi, ‘il-papyrus jitfa’ dawl fuq id-dibatti bikrija li kellhom il-Kristjani rigward il-[ajja tal-familja’.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Irtirati maggijiet bil-wi// ta’ Hitler IL-:ERMANJA
U[ud mill-immigranti li ttellg[u mill-ba[ar wara li fallew fit-tentattiv biex jaqsmu lejn l-Ewropa jistennew biex ikunu trasferiti lejn g[assa tal-pulizija fi Tripli. (ritratt> EPA)
Mi]muma mijiet tal-immigranti li kienu fi triqthom lejn l-Ewropa IL-LIBJA Il - gwardjani tal - kosta tal Libja, fl-a[[ar jumejn, tellg[u ‘l fuq minn 400 immigrant li kienu qed jippruvaw jaqsmu illegalment lejn l-Ewropa permezz tad-dg[ajjes ]g[ar u li fil-pre]ent qeg[din jin]ammu mill-awtoritajiet lokali. Il - ma;;oranza ta ’ dawn l immigranti kienu ;ejjin misSomalja u l-Eritrea, u l-gwardjani tal-kosta kienu kostretti li jisparaw tiri ta’ twissija filvi/inanzi tad-dg[ajjes qabel issalvata;; fuq il-ba[ar. Intant, sorsi uffi/jali qalu wkoll almenu 78 persuna kienu salvati minn vapur li kien qed jeg[req fl-in[awi. Rapporti o[ra sostnew li dan il-grupp ta’ immigranti jinkludi anki persuni mill-Ghana u nNi;erja. Dan meta numru ta’
nies li ttellg[u mill-ba[ar kienu ttrasferiti lejn g[assa tal-pulizija fi Tripli u fejn g[addew minn e]ami medika ta[t idejn il-membri ta’ skwadra medika tan-Nazzjonijiet Uniti. L-awtoritajiet Libjani, fl-istess [in , ma jeskludux li d dg[ajjes bl-immigranti ‘kienu parti minn grupp jer;a’ akbar’ u li numru ta’ dg[ajjes komplew bil-vja;; lejn l-Ewropa ‘ minn rotot diversi tal Mediterran’. Numru kbir ta’ immigranti mir-re;juni Afrikani ta[t isSahara , kull sena , jissugraw [ajjjithom biex jag[mlu dawn il-vja;;i perikolu]i, bl-iskop li ja[arbu mill - kundizzjonijiet iddisprati f’pajji]hom. Dan meta l - awtoritajiet marittimi Taljani, fil-bidu tax-
xahar, salvaw xejn anqas minn 4,000 immigrant minn dg[ajjes destinati g[all-Ewropa – bilpotenzi tal-Punent isostnu li nnuqqas ta’ stabbilita attwali filLibja x’aktarx qed iwassal biex it - traffikanti tal - bnedmin jistinkaw aktar [alli jisfruttaw l - istat tal - anarkija li te]isti g[all-iskopijiet tag[hom. Id - dg[ajjes mg[obbija bl immigranti li qed jitilqu milLibja, s-soltu, jippruvaw jin]lu fuq il - g]ira Taljana ta ’ Lampedusa jew f ’ Malta ; bl ammonti tal-immigranti illegali li qed jg[ddu mil - Libja ji]diedu notevolment mindu kkrolla r-re;im tal-eks-dittatur Muammar Gaddafi, fl-2011. Intant, l-awtoritajiet Libjani qed jg[idu li ma jistg[ux ja;ixxu wa[edhom biex
ira]]nu din il-mew;a umana u fost ‘il-movimenti sinifikanti ta’ immigranti li ;ejjin millpajji]i Afrikani tan-Nofsinar’. L-istess awtoritajiet jammettu li hu diffi/li ferm g[alihom li jikkontrollaw il - fruntieri , min[abba s - sitwazzjoni tas sigurta attwali fil-Libja. Min - na[a tieg[u , l - Papa Fran;isku , din il - ;img[a [e;;e; g[al aktar mezzi biex iwaqqfu t - traffikar tal - bned min, waqt konferenza internazzjonali li kienet sponsorjata mill-Vatikan u li fost o[rajn [adu sehem fiha l-politi/i, luffi/jali g[all-infurzar tal-li;i. Il-Papa enfasizza li dan it-tip ta’ traffikar g[andu jkun ikkundannat b[ala delitt kontra lumanita, kif ukoll b[ala ‘ferita tas-so/jeta kontemporanja’.
Kumpanija tal-[wienet talg[amara :ermani]a talbet sku]a talli bieg[et il-maggijiet ta//eramika li huma stampati b’wi// l-eks dittatur Nazista, Adolf Hitler. Il-maggijiet fihom dehra ‘mhix daqstant distinta’ ta’ bolla minn ]mien l-era Nazista li tinkludi l-profil ta’ Hitler, minbarra timbru tal-posta bl-iswastika.Sadanittant, il-maggijiet huma stampati wkoll b’warda u kitba tal-idejn, bl-Ingli]. Kelliema g[all-kumpanija Zurbrueggen talbet apolo;ija ‘g[al dan l-i]ball terribbli’ li skont huma sar ‘min[abba sensiela ta’ /irkustanzi sfortunati’. Dan wara li d-disinjatur ?ini] tal-maggijiet kien g[a]el, ‘bi ]ball’ il-wi// ta’ Adolf Hitler, u bl-i]ball jikber wara li l-kumpanija [ar;et ordni g[al 5,000 magg, qabel indunat x’kien se[[.
Ta[ditiet ta’ kri]i IL-VENE}WELA
Il-President tal-Vene]wela, Nicolas Maduro, ltaqa’ malKapijiet tal-Oppo]izzjoni g[al ta[titiet ta’ kri]i, bl-iskop li jieqfu l-protesti kontra l-Gvern li ilhom g[al ;img[at. It-ta[ditiet ewlenin saru bejn Maduro u l-Kap talOppo]izzjoni, Henrique Capriles, li hu rivali kbir talPresident u meta hemm aktar ta[ditiet ipprogrammati g[al nhar it-Tlieta. Il-laqg[at huma sponsorjati mill-Ministri g[all-Affarijiet Barranin tal-pajji]i tal-Amerika t’Isfel u wara li g[exieren ta’ persuni mietu fil-vjolenza li karatterizzat l-a[[ar dimostrazzjonijiet kontra l-Gvern ta’ Maduro.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
24
TV # RADJU
Ispettore Callaghan – Rete 4, 23>29
Puzzole alla Riscossa – Italia 1, 21>10
Sibt Familja Il-kantanta popolari Amber, u l-atturi Steve Hili, Andy Catania u Roderick Castillo se jkunu lparte/ipanti ewlenin tal-game show divertenti waqt il-programm tal-lum ta’ Sibt Familja, il-varjetà televi]iva tas-Sibt Private Practice – Melita More, 09>00
SpongeBob SquarePants – Nickelodeon, 10>50
–
Net Television, 13:30
waranofsinhar. Ray Attard u Debbie Scerri jippre]entaw edizzjoni o[ra li matulha, minbarra l-log[ob malmistednin, jissokta l-ispettaklu mill-band tal-maestro Mark Spiteri Lucas, flimkien mal-
kantanti Ludwig Galea, Neville Refalo, Krista u Marie Claire Attard Bason, kif ukoll l-attur Toni Busuttil li jkompli jqanqal tbissima bil-komi/ità tieg[u. Il-protagonista tal-VIP interview g[al din il-;img[a hu Augusto Cardinali.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
28
SPORT
LA LIGA
Barcelona jridu jwettqu reazzjoni Wara li sfaw eliminati mi/Champions League, i/-champions Barcelona, illum jridu jwettqu reazzjoni meta jilag[bu barra minn darhom kontra Granada. Ittim ta’ Martino ;ie eliminat millkwarti tal-finali ta/-Champions League kontra Atletico Madrid. Dan ifisser li issa l-Katalani fadlilhom ]ew; titli x’jistg[u jirb[u dan l-ista;un. Hekk kif fadal sitt partiti g[al tmiem il-kampjonat, Barcelona qeg[din punt ta[t il-liders Atletico Madrid u tnejn fuq Real Madrid u ma jridux iwaqqg[u punti jekk be[siebhom jirb[u t-23 titlu fl-istorja tag[hom. Nhar l-Erbg[a Barcelona jilag[bu fil-finali tat-Tazza tar-Re kontra Real Madrid u wie[ed irid jara jekk Martino hux se jserra[ xi players fil-log[ba ta’ llum, log[ba kontra t-tim li qieg[ed fil-15-il post fil-klassifika. {arsa lejn listatistika turi li minn meta Granada ;ew promossi fl-og[la divi]joni Spanjola, fl-2011-12,
dawn dejjem tilfu kull meta lag[bu kontra Barcelona. Flewwel rawnd tal-kampjonat Barcelona kienu reb[u 4-0. Real Madrid, li b[al Atletico g[addew g[as-semi finali ta/Champions League llum jilag[bu kontra Almeria u fuq il-karta jibdew favoriti kontra tim li jidher li se jkun relegat. Il-Madrileni se jkunu ming[ajr il-winger Cristiano Ronaldo imma innuqqas ta’ Ronaldo kontra tim tal-livell ta’ Almeria m’g[andux jin[ass daqstant. Ronaldo mhux biss se jitlef illog[ba ta’ llum imma anke dik tal-Erbg[a kontra Barcelona. Il-liders Atletico Madrid se jkollhom il-morall g[oli g[al log[ba ta’ g[ada kontra Getafe, wara li ;img[a ilu reb[u 1-0 kontra Villarreal u fost il-;img[a g[elbu lil Barcelona. Wie[ed irid jara jekk it-tim ta’ Simeone hux se j[oss il-pressjoni jekk Real u Barcelona jie[du t-tliet punti jum
qabilhom. Jekk Barcelona jeg[lbu lil Granada jitilg[u fil-qu//ata talklassifika b’mod temporanju filwaqt li jekk Real jirb[u kontra Almeria jil[qu lil Atletico. Madankollu Atletico m’g[andhomx ifallu milli jirb[u kontra Getafe, tim li ;img[a ilu tilef 1-0 kontra Elche. {arsa lejn l-istatistika turi li Atletico tilfu biss tliet darbiet fil-kampjonat imma ironikament, il-Madrileni ilhom sa mill-2008 ma jirb[u barra minn darhom kontra Getafe.
Illum
Celta Vigo v R. Sociedad Villarreal v Levante Granada v Barcelona R. Madrid v Almeria
G[ada
KAMPJONATI MONDJALI TAS-SNOOKER
It-Tnejn
Borg jikkwalifika g[at-tielet rawnd
Real Betis v Sevilla Valencia v Elche Getafe v A. Madrid Espanyol v R. Vallecano
A. Bilbao v Malaga
IL-:URI TA’ PISTORIUS
Fl-ebda [in ma wer]qet Steenkamp Oscar Pistorius qal lill-Qorti waqt li l-g[arusa Reeva Steenkamp ma wer]qitx jew g[ajtet meta qabad l-arma u spara t-tiri li qatluha. Hu qal dan meta kompla l-;uri tieg[u akku]at bilqtil ta’ Steenkamp. Il-prosekutur Gerrie Nel qal li kien “improbabbli” li kienet se tibqa’ fil-kamra tal-banju ming[ajr ma’ tag[mel [oss meta Pistorius kien biss 3 metri bog[od minnha jg[ajtilha biex i//empel lil pulizija. Pistorius qal li ma setax jispjega dan, imma re;a’ tenna li lebda mara ma g[ajtet. Pistorius li g[andu 27 sena qed ji/[ad li qatel intenzjonalment lil Steenkamp u qal li dan kien biss in/ident. Hu ammetta li qatel lil Steenkamp imma qed jg[id li spara wara li [asibha [alliel. Hu
qed isostni li [aseb li kienet mieg[u fis-sodda meta qabad larma u mar fil-kamra tal-banju fejn spara g[all-bieb. Il-prosekuzzjoni qed targumenta li qatilha wara argument. Fit-tielet jum tal-kontra-e]ami, Nel kompla jippressa li/Champion Olimpiku biex jispjega l-mumenti finali li wasslu g[all-isparatura. Huwa staqsa g[alfejn ma kienx i//ekka jekk Steenkamp kinitx semg[etu jg[idilha //empel lillpulizija u jew g[alfejn ma kienx [adha x’imkien biex jipprote;iha minflok ma mar jiffa//ja lil dak li suppost da[al f’darhu. Pistorius qal li kienet il-personalita` tieg[u li jmur jaffronta dak li [aseb li kien xi [alliel. Aktar tard Nel re;a’ staqsa lil Pistorius g[alfejn Reeva ma kellmitux meta qalilha biex
Wara li Barcelona ;ew eliminati mi/-Champions kontra Atletico Madrid, issa jridu jwettqu reazzjoni u b’reb[a llum kontra Granada jitilg[u temporanjament fil-qu//ata tal-klassifika
i//empel lill-pulizija. “G[alfejn ma qalet xejn?” Pistorius qal li ma jafx u hawn il-prosekutur akku]ah li kien qed jigdeb u li kien spara lil Steenkamp waqt li kienet qed tkellmu mill-kamra tal-banju. “Ma kinitx qed tib]a minn barrani. Kienet qed tib]a’ minnek,” qal Nel. “?ert li Reeva m’g[ajtitx wara l-ewwel tir!?!” Pistorius [a pawsa twila biex wie;eb u nfaqa’ jibki. “Fl-ebda [in Reeva ma g[ajtet jew wer]qet,” qal l-atleta. Hawnhekk il-prosekuzzjoni ressqet l-argument li Pistorius ma setax jismag[ha ladarba kien g[adu kemm spara. Xhieda fil-prosekuzzjoni xehdu li semg[u mara tg[ajjat imma d-difi]a qed targumenta dan. Il-ka] ikompli t-Tnejn.
Il-Malti Alex Borg ikkwalifika g[at-tielet rawnd ta’ kwalifikazzjoni tal-Kampjonati Mondjali tas-Snooker li qed isiru fil-belt ta’ Sheffield fl-Ingilterra meta fittieni rawnd elimina lill-Isko//i] Marcus Campbell bi skor ta’ 10-4 f’partita fuq 19-il frame. Fit-tielet rawnd Borg issa jilg[ab kontra lIngli] Jamie Cope. Wara li g[eleb fl-ewwel rawnd
ta’ kwalifikazzjoni lit-Tajlandi] James Wattana, il-{amis Alex Borg beda bl-impenn tieg[u fittieni rawnd ta’ kwalifikazzjoni kontra Campbell, u temm il;urnata 7-2 minn fuq. Il-biera[ Borg kompla fejn [alla l-{amis, biex g[eleb lillavversarju tieghu bl-iskor finali ta’ 10-4 u avvanza g[ar-rawnd li jmiss.
INGILTERRA
Cellino se j]omm lil McDermott Il-Football League ta permess lin - negozjant Taljan Marrimo Cellino biex jixtri lklabb ta’ Leeds United. Cellimno li hu wkoll President tal-klabb tas-Serie A Cagliari, kien falla mill-e]ami ta’ ‘fit and proper’ tal-Football League li jsir g[all-proprjetarji u diretturi wara li fi Frar a//etta li jixtri 75 fil-mija talis[ma mill - klabb ta ’ Yorkshire. Madnakollu Cellino appella
u wara li l-appell tie[gu intlaqat, seta’ jse[[ il-ftehim. Fi stqarrija kelliem g[all Football League qal , “ Waqt laqg[a tal-bord f’Londra, ilBord tad-Diretturi tal-Football League ikkunsidra dak li [are; mill - appell ta ’ Massimo Cellino ta[t l - e]ami tal ’Owners’ and Directors’. Cellino ikkonferma li l-manager Brian McDermott se jibqa; jmexxi l-klabb almenu sa tmiem l-ista;un.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
30
SPORT
KAMPJONAT BOV PREMIER
Valletta jistg[u jitilg[u g[al jum fil-qu//ata Il-Kampjonat BOV Premier jinsab riesaq lejn tmiemu meta fadal biss tliet partiti. Valletta jinsabu ]ew; punti ta[t il-liders Birkirkara u llum jistg[u jitilg[u temporanjament fil-qu//ata jekk jie[du reb[a mill-konfront kontra Mosta. Ladarba jag[mlu dan, Valletta jridu jistennew ir-ri]ultat finali tal-konfront g[ada bejn Sliema u Birkirkara. Punt po]ittiv g[al Valletta hu li qed ikun konsistenti u ilu 13-il log[ba ming[ajr telfa i]da quddiemu se jsib tim li mhux biss irid jirba[ imma anke jimpressjona bilwirjiet tieg[u. Valletta se jiltaqg[u kontra tim li g[andu b]onn il-punti biex g[all-ewwel darba fl-istorja tieg[u jikkwalifika g[all-Ewropa. IlMostin jinsabu r-raba’ u biex isa[[u l-aspirazzjonijiet tag[hom iridu bilfors jiksbu l-ewwel reb[a kontra Valletta dan l-ista;un. Fir-rawnds pre/edenti Valletta reb[u ]ew; log[biet imma ftit tal;img[at ilu kienu mi]muma 2-2 mill-istess Mosta. Valletta ;ejjin minn reb[a 3-2 kontra Hibernians u bla dubju jridu jkunu aktar attenti ladarba jkunu fil-vanta;; g[ax kontra Hibs kienu se jitilfu vanta;; ta’ tliet gowls. Mosta jridu jwettqu reazzjoni wara li ;ew umiljati 4-0 kontra B’Kara l-;img[a l-o[ra u forsi dan hu l-a[jar mument li jista’ jkollhom hekk kif il-beltin se jkollhom ]ew; difensuri /entrlai, Luke Dimech u Jonathan Caruana sospi]i. Wara din il-log[ba Valleta jkun jonqoshom jilag[bu kontra Balzan u B’Kara. Dan iffisser li tal-anqas il-Beltin se jkunu qed jag[mlu minn kollox matul dan ix-xahar biex jibqg[u almenu ]ew; punti ta[t Birkirkara qabel il-konfront dirett fis-26 ta’ Mejju li g[andu jidde/iedi l-kampjonat.
Il-Programm Ilum Victor Tedesco Std Relegation Pool
1600 Rabat A v Vittoriosa S (01) (0-1) (1-3) 1815 Tarxien R v Floriana (1-3) (2-1) (3-0)
Kordin Relegation Pool
1600 Naxxar L v Qormi (1-3) (2-1) (1-5)
Championship Pool
1800 Mosta v Valletta (0-6) (12) (2-2)
G[ada Ta’ Qali Championship Pool
Wara li rebp[u l-isfida kontra Hibernians issa Valletta jilag[bu kontra Mosta bit-tama li jitilg[u temporanjament fil-qu//ata. Il-Beltin i]da se jkollhom lil Luke Dimech u Jonathan Caruana sospi]i.
Sliema, tim li dan l-ista;un qatt ma reba[ lill-Istripes. Kien biss f’Awwissu li l-Wanderers [adu punt kontra B’Kara u minn dakinhar il-Karkari]i reb[u ]-]ew; konfronti l-o[ra bi skor identiku ta’ 31. Minn kif sejrin l-affarijiet b[alissa B’Kara jibdew favoriti li jie[du l-punti massimi, spe/jalment meta wie[ed iqis li milla[[ar [ames log[biet Sliema tilfu erbg[a. Barra dan Sliema se jkollhom lil Beppe Muscat, Clifford Gatt Baldacchino u Paltemio Barbetti kollha sospi]i. Is-Slimi]i jinsabu fil-[ames post, punt ta[t Mosta u ]gur li ma jistg[ux jibqg[u jwaqqg[u l-punti jekk qed jippruvaw g[al post flEwropa, dimemnt li ma jirb[ux itTrophy. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom Sliema tilfu kontra Balzan li kienu g[adhom ming[ajr reb[a fi/Championship Pool. Il-moral tattim ta’ Pawlu Zammit hu g[oli wara l-wirja mill-aqwa kontra Mosta. Wara l-log[ba kontra Sliema, B’Kara jkun jonqoshom jilag[bu kontra Hibs u Valletta. Partita o[ra mi/-Championship Qatt ma re[bulhom Bla dubju, reb[a g[al Valleta Pool hi bejn Balzan u Hibs. titfa’ ftit pressjoni fuq Birkirkara Filwaqt li Balzan ;ejjin minn meta g[ada jilag[bu kontra reb[a, Hibs iridu jpattu g[at-telfa
kontra Valletta imma jibdew favoriti li jirb[u l-konfront. Mittilet darbiet li lag[bu kontra xulxin dan l-ista;un il-Pawlisti dejjem reb[u. B[alissa Hibs g[andhom sitt punti fuq Mosta. L-akbar theddida g[al Balzan se jkun Edison Luis Dos Santos, lattakkant ta’ Hibs li bi]-]ew; gowls li skurja kontra Valletta sa[[a[ postu fl-ewwel post filklassifika tal-aqwa skorers b’21 gowl, tnejn aktar minn Ohawuchi ta’ Sliema. Balzan g[andhom lil Justin Grioli sospi]. Sitwazzjoni kumplikata Filwaqt li t-taqtig[a ta’ fuq hi bejn Birkirkara u Valletta, ir-
Relegation Pool [a ]volta pjuttost kumplikata wara li ;img[a ilu Floriana tilfu kontra Vittoriosa. Qormi u Naxxar jinsabu l-ewwel bi 23 punt filwaqt li warajhom b’punt inqas hemm Tarxien. Floriana g[andhom 21 u Vittoriosa li g[adhom qed jissieltu biex ma jkunux relegati flimkien ma’ Rabat, g[andhom 18. Il-;img[a l-o[ra l-:irbin reb[u 2-1 kontra Floriana u llum jilag[bu kontra Rabat f’dik li g[andha tkun reb[a o[ra g[at-tim
ta’ Oliver Spiteri kontra tim b’moral fl-art. Il-Birgu i]da se jkollhom lil Jose Filipe Caldeira Aguiar u Leonardo Torri sospi]i. Wara t-telfa kontra Vittoriosa, Floriana ke//ew lill-kow/ Ian Dawes u minfloku [atru lil Giovanni Tedesco, eks kow/ ta’ Foligno fl-Italja li se jkun qed jiddebutta llum. Tul l-a[[ar xhur Floriana dehru f’po]izzjoni komda fir-Relegation Pool i]da waqqg[u punti importanti u sabu ru[hom flinkwiet issa li jinsabu tliet punti biss bog[od mir-relegation. B’reb[a g[al Vittoriosa fuq Rabat, g[al ftit sig[at Floriana jkunu bl-istess punti daqs Vittoriosa. Il-log[ba ta’ llum kontra Tarxien se tkun ferm importanti g[al Floriana u biex wie[ed jenfasizza kemm Tarxien se jkunu diffi/li, dan l-ista;un ir-Rainbows reb[u tnejn minn tliet konfronti kontra l-Greens li se jkollhom lil Clyde Borg sospi]. Illum ukoll Qormi u Naxxar jilag[bu f’log[ba g[al min se jserrap mo[[u minn postu fil-Premier fl-ista;un li ;ej. Anke draw ikun ri]ultat tajjeb g[at-tnejn min[abba l-konfront bejn Floriana u Tarxien.
1600 Balzan v Hibernians (0-2) (0-1) (2-4) 1800 B’Kara v Sliema W (1-1) (3-1) (3-1)
RUGBY
Malta tilg[ab fl-I]vizzera It-tim nazzjonali Malti tarRugby llum jer;a’ jkun flazzjoni fit-tieni [ar;a tieg[u din is-sena mill-Kampjonat Ewropew Div. 2A ;img[a wara t-telfa 10-33 li ;arrab f’pajji]na kontra t-tim qawwi tal-Olanda. Di se tkun il-partita ta’ ritorn wara li f’April tas-sena l-o[ra ttim Malti kien spi//a tilef 10-19 f’pajji]na kontra l-istess }vizzera li jinsabu t-tieni filgrupp quddiem Malta. Il-log[ba se tintlag[ab fit-3 p.m. f’Winterthur u se tkun kotnrollata mir-referee Olandi] Visser. Dan se jkun l-a[[ar impenn g[al Malta f’din il-kwalifikazzjoni li minnha kiseb tliet reb[iet importanti, tnejn fuq ilLitwanja u o[ra kontra lKroazja.
www.maltarightnow.com
Is-Sibt, 12 ta’ April, 2014
31
SPORT CHAMPIONS LEAGUE
Konfront attraenti bejn Real Madrid u Bayern Munich Real Madrid se jkunu qed jiltaqg[u kontra l-holders Bayern Munich f’wa[da mis-semi-finali tal-Champions League li forsi [afna stennew li kellhom jiltaqg[u fil-finali. Ii s-semifinali lo[ra se tkun bejn Atletico Madrid, l-uniku tim mill-erbg[a li fadal li qatt ma reba[ il-kopmpetizzjoni, u Chelsea. Dan sar mag[ruf meta lbiera[ f’Nyon ittellg[u l-poloz. Real li eliminaw lil Borussia Dortmund 3-2 aggregate filkwarti tal-finali qed ifittxu rekord ta’ 10 titli Ewropej u se jkunu qed jippruvaw jaslu fil-final g[allewwel darba sa mill-2002. It-tim immexxi minn Carlo Ancelotti se jilqa’ lil Bayern flewwel leg fejn it-tim ta’ Pep Guardiola, min-na[a se jipprova jsir l-ewwel klabb li jiddefendi b’su//ess it-trofew sa minn meta bdiet il-kompetizzjoni pre]enti fl-1992. I/-Champions :ermani]i eliminaw lil Manchester United 4-2 aggregate u qed jimmiraw li
21 sena Thibaut Courtois – misluf ming[and Chelsea. Kien rappurtat li skont il-ftehim tal-kuntratt biex mar Spanja, Atletico jridu j[allsu somma sostanzjali biex l-internazzjonali Bel;jan ikun jista’ jilg[ab kontra l-Blues. Imma fi stqarrija ma[ru;a millUEFA qabel it-tlug[ tal-poloz ilbiera[, intqal li Courtois jkun eli;ibbli jekk i]-]ew; klabbs jittellg[u kontra xulxin (kif ;ara) u li l-ebda klabb ma jista’ jinda[al l-avversarju tieg[u lil min jag[]el biex jilg[ab. L-istqarrija ]]id tg[id li kull ftehim f’kuntratt privat bejn i]-]ew; klabbs li jista’ jinfluwenza min jing[a]el u min le, hu kunsidrat null u skadut. Mourinho reba[ tlieta millerba’ konfronti kontra Atletico ta’ Simeone meta kiem ma’ Real bejn Mejju tal-2010 u :unju tal-2013. Mourinho qed jipprova jsir lewwel manager li jirba[ l-aqwa kompetizzjoni tal-klabbs flEwropa ma’ tliet klabbs differenti. Dan il-konfront se jag[ti /ans
Il-poloz Champions Leagu Semifinali Real Madrid v Bayern Munich A. Madrid v Chelsea 22 u 23 April 29 u 30 ta’ April
jilag[bu fit-tielet finali konsekuttiva tag[hom. Guardiola se jkun qed jiltaqa’ kontra plejers familjari ta’ Real, g[all-ewwel darba sa minn meta telaq lir-rivali eterni Barcelona. “Guardiola hu wie[ed millaqwa kow/is fid-dinja. G[andu tim kbir. Is-semifinali se tkun diffi/li imma lanqas m’hi fa/li g[al kwalunkwe tim li jilg[ab kontra Bayern,” qal il-kow/ Taljan ta’ Real Carlo Ancelotti malli sar jaf l-avversarji tieg[u Fis-semi-finali l-o[ra, Atletico Madrid li eliminaw lil Barcelona, se jilqg[u lil Chelsea, rebbie[a tal-kompetizzjoni sentejn ilu. Lewwel leg se jkun fil-Vicente Calderon. Din id-darba, Chelsea jistg[u jksibu kontrihom il-gowlkiper ta’
}ew; le;;endi tal-passat, Emilio Butragueno ta’ Real Madrid (xellug) u Paul Breitner ta’ Bayern Munich li lag[ab ukoll g[al tliet sta;uni ma’ Real, jie[du b’idejn xulxin wara l-poloz.
ukoll lill-klabb minn Londra li L-ewwel legs se jintlag[bu fitjpatti g[at-telfa 4-1 li kien ;arrab 22 u t-23 ta’ April u l-partiti ta’ fil-UEFA Super Cup kontra l-ist- ritorn fid-29 u t-30 ta’ April. ess Atletico fl-2012 bi tliet gowls Il-finali se tintlag[ab is-Sibt 24 jaslu minn Radamel Falcao. ta’ Mejju f’Lisbona.
EUROPA LEAGUE
WATERPOLO - KAMPJONATI TAL-COMMONWEALTH
Sfida Spanjola diretta
Malta ssofri l-ewwel telfa
Sevilla se jkunu qed jiltaqg[u kontra r-rivali Spanjoli Valencia fis-semifinali tal-Europa League b’Benfica jilqg[u lil Juventus fissemifinali l-o[ra. Valencia kienu tilfu 3-0 flewwel leg tal-kwarti tal-finali g[and Basel imma wettqu rimonta mpressjonanti l-{amis biex g[addew 5-3 aggregate wara l[in barrani u Sevilla wkoll kellhom b]onn jaqilbu r-ri]ultat talewwel leg biex eliminaw lil Porto 4-2 aggregate. Il-konfront l-ie[or mill-a[[ar erbg[a se jkun Benfica kontra Juventus, konfront bejn ]ew; klabbs li din is-sena se jkunu qed jilqg[u fil-ground tag[hom i]]ew; finali tal-UEFA. F’Estadio da Luz ta’ Benfica se tintlag[ab il-final ta/-Champions League u l-klabb minn Lisbona se jkun qed jittama li l-vja;; lejn il-Juventus Stadium jag[mlu
darbtejn fil-;img[at li ;ejjin hekk kif f’Turin se tintlag[ab ukoll il-final tal-Europa League. Is-semi-finali se jintlag[bu fl24 ta’ April u l-1 ta’ Mejju b’Sevilla u Benfica jilqg[u lewwel legs. Sevilla g[adhom bi/-/ans li jirb[u dan l-unur g[at-tielet darba f’disa’ sta;uni wara ssu//essi fl-2006 u l-2007 u se jkunu qed jiltaqg[u kontra Valencia g[all-ewwel darba flEwropa. Fi triqthom lejn din il-fa]i di;a` eliminaw oppo]izzjoni Spanjola, lil Real Betis mala[[ar 16 waqt li Valencia tilfu darbtejn fil-kompetizzjoni dan lista;un. Juventus se jippruvaw jitni]]lu fl-istorja b[ala l-aktar klabb ta’ su//ess fit-tieni l-akbar kompetizzjoni fl-Ewropa imma l-ewwel riidu jussuperaw lir-runners up
tas-sena l-o[ra Benfica biex jirb[u l-unur g[ar-raba’ darba. Il-liders tas-Serie A hu l-uniku klabb li waqqaf id-dominju tradizzjonali Iberjan fit-turnament hekk kif 12 mill-a[[ar 16 il-klabb kienu ;ejjin minn Spanja jew il-Portugall. It-tim ta’ Conte issa hu determinat li jirba[ lewwel unur Ewropew sa minn meta reba[ i/-Champions League fl-1996. Benfica qatt ma reb[ t-Tazza UEFA jew l-Europa League. Interessanti wkoll il-fatt li lpolza iddeterminat li Juventus ikun it-tim away jekk jasal salfinal fl-istadium tieg[u stess.
Il-poloz Europa League Semifinali
Sevilla v Valencia Benfica v Juventus I Leg 24 April II Leg 1 ta’ Mejju
DIXXIPLINA
Imnaqqsa s-sospensjoni ta’ Calleja Cremona Is-sospensjoni ta’ 14-il xahar li kien ing[ata l-goalkeeper ta’ Pembroke u tat-tim nazzjonal Malti ta’ ta[t il-21 sena Matthew Calleja Cremona ;iet imnaqqsa mill- bord tal-Appelli tal-MFA g[al seba’ partiti. Calleja Cremona kien
ori;inarjament ;ie sospi] wara l-in/identi li kellu fil-partita mill-Kampjonat tat-Tieni Divi]joni fejn Pembroke tilfu 41 kontra San :wann ftit tal;img[at ilu. Ir-referee tal-log[ba kien irrapporta li Cremona “mbuttah
b’sa[[a” waqt protesti wara wie[ed mill-gowls ta’ San :wann. Din id-de/i]joni xorta wa[da tfisser li Calleja Cremona se jitlef il-kumplament ta’ dan l-ista;un i]da jkun jista’ jirritorna g[al log[ob ferm aktar qabel.
MALTA....................................3 It-tim Malti ma kienx fil-burINGILTERRA.......................10 data tas-soltu, madankollu (0-3), (0-3), (1-2) (2-2) wie?ed irid isemmi l-log[ba It-tim nazzjonali Malti talwaterpolo tilef bi skor ta’ 10-3 kontra l-Ingilterra fl-a[[ar log[ba mill-fa]i tal-gruppi talLog[ob tal-Commonwealth u dan ir-ri]ultat ma tantx jawgura tajjeb g[ax illum, fis-6pm, ilMaltin iridu jer;g[u jilag[bu filfinali kontra l-istess tim. It-telfa kontra l-Ingli]i kienet l-ewwel wa[da li sofra t-tim ta’ Karl Izzo f’dawn il-Log[ob wara li kiseb [ames reb[iet konsekuttivi.
kbira li kellu l-gowlkeeper Ingli] Matt Holand, u de/i]jonijiet tarreferees li [afna drabi kienu [orox fil-konfront tal-plejers Maltin. Il-Maltin kellhom jistennwe sa nofs it-tielet sessjoni biex sabu xxibka g[all-ewwel darba permezz ta’ Matthew Zammit, biex fla[[ar sessjoni rajna lill-Maltin jitjiebu u jiskurjaw darbtejn o[ra permezz ta’ Alex Attard u Dino Zammit.
UEFA YOUTH LEAGUE
Benfica u Barcelona fil-finali Fl-istess jum tat-tlug[ talpoloz tas-semi finali ta/Champions League u tal-Europa League intlag[bu ]-]ew; semi finali tal-Uefa Youth League fejn Benfica u Barcelona g[addew g[all-finali wara li eliminaw lil Real Madrid u lil Schalke rispettivament. Fl-ewwel log[ba Benfica reb[u 4-0 kontra Real Madrid u l-eroj tal-partita kien NunoSantos li skurja tnejn u g[amel assist. Il-Portugi]i kienu di;a’ 3-0 minn fuq wara biss 17-il minuta. Pereira feta[ l-iskor wara disa’ minuti u Santos g[amilhom tnejn mill-11-il
metru wara kwarta u fl-azzjoni tal-penalty tke//a Sanchez ta’ Real }ew; minuti wara Benfica re;g[u ing[ataw penalty u Santos l-ewwel ra t-tentattiv tieg[u ji;i salvat imma mirrebpund tefa’ fix-xibka. Kollox kompla ;ej [a]in g[al Real meta ikkon/edew penalty ie[or li minnu Rochinha g[amel l-iskor finali 4-0. Fil-log[ba l-o[ra, gowl ta’ El Haddadi fit-72 minuta idde/ieda l-konfront favur Barcelona kontra Schalke. Il-finali tintlag[ab it-Tnejn 14 ta’ April fil-grawnd ta’ Colovray fil-belt ta’ Nyon fl-I]vizzera.
Is-Sibt 12 ta’ April, 2014
32
Il-wirja Sakris, ori;inali u bi stil differenti, qed tittella’ fis-sala tad-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista, li nbidlet f’zona ta’ meditazzjoni u riflessjoni. L-organizzaturi [asbu biex jinkludu ]ew; sufanijiet – wie[ed quddiem statwa tal-irxoxt u ie[or quddiem numru ta’ bi//iet artistici o[rajn. Fi sfond ta’ mu]ika sagra, id-Deputat Editur tal-;urnal In-Nazzjon u koordinatur tal-wirja, Simon Vella Gregory dawwar lill-Kap tal-Oppo]izzjoni mal-esebiti. L-artisti li esponew l-o;;etti tag[hom ;ew mistiedna jispjegaw ix-xog[olijet tag[hom lil Simon Busuttil. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal li g[alih din il-wirja hi esperjenza ta’ tag[lim, u sellem u rringrazzja lill-artisti li qed jie[du sehem f’din il-wirja. Madwar 20 artist ikkonkorrew g[al dan l-avveniment u b’kollox qed jintwerew madwar 50 opra artistika g[all-apprezzament tal-pubbliku. L-o;;etti li tressqu g[al din il-wirja jvarjaw minn abbozzi sa statwi life-size. (Ritratti> John Paul Bonanno)
www.maltarightnow.com
LOKALI
media•link COMMUNICATIONS
L-AMBJENT M’G{ANDUX IKUN KUNSIDERAZZJONI SEKONDARJA 12 – 4 – 2014