Nru 13,720
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
L-Avvi] Legali g[all-informazzjoni
Is-sa[[a mentali m’g[andhiex tispi//a ballun politiku
tal-istudenti
Il-PN jilmenta Il-Partit Nazzjonalista ilmenta lill-Kummissarju l-;did g[allInformazzjoni u Protezzjoni tadData, Saviour Cachia, dwar Avvi] Legali 76 tal-2014, li permezz tieg[u l-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol ing[ata a//ess g[al data personali talistudenti fis-sistema edukattiva u tal-qraba tag[hom li tmur lil hinn minn dak me[tie; g[al skopijiet ta’ ri/erka, u li g[alhekk hi ta’ theddida g[addinjità u l-privatezza tal-istudenti u l-familji tag[hom. Ara pa;na 3
B’sensiela ta’ manuvri f’temp ta’ ftit xhur, il-Gvern Laburista re;a’ da[[al il-parti;jani]mu f’settur daqstant sensittiv Il-qasam tas-sa[[a mentali huwa sensittiv wisq biex jispi//a ballun politiku, u d-de/i]jonijiet li ttie[du f’dan il-qasam fl-a[[ar xhur iqanqlu t[assib serju, spe/jalment hekk kif dan ilqasam g[addej minn perjodu sensittiv li fih qed tibda ti;i applikata il-Li;i dwar is-Sa[[a Mentali. Dan stqarru l-Kelliem g[asSa[[a tal-Partit Nazzjonalista Claudio Grech wara laqg[a li kellu mal-Kummissarju g[asSa[[a Mentali u l-Anzjani Dr John Cachia dalg[odu. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-pazjenti f’dan il-qasam g[andhom b]onn g[o]]a, attenzjoni u kura professjonali u hu g[alhekk li l-Partit Nazzjonalista jemmen li dde/i]jonijiet li ttie[du fil-qasam tas-sa[[a mentali fl-a[[ar sitt xhur huma ta’ t[assib serju, aktar u aktar meta dawn saru flaktar perjodu sensittiv li qatt g[adda minnu dan is-settur, proprju hekk kif jid[lu fis-se[[ numru ta’ provvedimenti fil-Li;i dwar is-Sa[[a Mentali f’pajji]na. L-Att dwar is-Sa[[a Mentali (Kap. 525 tal-Li;ijiet ta’ Malta) stabbilixxa qafas legali u amministrattiv sabiex issir qab]a fil-kwalità fil-kura tas-sa[[a mentali. Din il-li;i po;;iet ilpilastri tal-kura fil-qasam tassa[[a mentali fuq sisien sodi bilg[an prin/ipali li pajji]na jkollu
qafas wie[ed ta’ kura mentali li jkopri kemm l-aspett istituzzjonali (ji;ifieri l-Isptar Mount Carmel) kif ukoll dak fil-komunità. Kien g[alhekk li l-Gvern Nazzjonalista pre/edenti [adem biex fassal dan il-qafas b’mod li jista’ jintegra ]-]ew; oqsma (lIsptar Mount Carmel u l-kura fil-komunità) ta[t kappa wa[da biex b’hekk tkun tista’ ti;i attwata politika komuni fil-kura tas-sa[[a mentali, qal Claudio Grech. Kien g[alhekk ukoll li l-Kap E]ekuttiv li n[atret f’dan ilqasam, intg[a]let wara sej[a g[all-applikazzjonijiet pubblika u wara li l-applikanti ;ew e]aminati minn panel ta’ esperti li kienu jinkludu professjonisti internazzjonali f’dan il-qasam. Sfortunatament, b’sensiela ta’ manuvri f’temp ta’ ftit xhur, ilGvern Laburista warrab dak kollu li nbena f’dan is-settur u sfortunatament re;a’ da[[al ilparti;jani]mu f’settur daqstant sensittiv. Bid-de/i]joni tal-Gvern li: Ine[[i lis-Sinjura Dolores Gauci minn Kap E]ekuttiv g[all-Kura tas-Sa[[a Mentali, u jirrelegaha g[al Chief Operating Officer fil-Kura fil-Komunità; Ine[[i li/-Chief Operating Officer tal-Isptar Mount Carmel biex [oloq l-ispazju g[al min ried jappunta hu; g[al pa;na 2
L-Ukrajna
F’xifer gwerra /ivili
Illum f’:inevra se jsiru ta[ditiet ur;enti bit-tir li jevitaw li s-sitwazzjoni fl-Ukrajna tkompli tmur g[all-ag[ar. Dan hekk kif matul il-;urnata tal-Erbg[a kien hemm [afna /aqliq ta’ vetturi armati fil-Lvant tal-Ukrajna u l-President Russu Putin wissa li l-pajji] kien jinsab f’xifer gwerra /ivili. Ara Pa;na 15
Unjoni ?ivili
L-Isqfijiet jappellaw Illum hu {amis ix-Xirka. Il-jum li fih jitfakkar it-twaqqif tal-Ekwkaristija. F'dawn il-jiem diversi r[ula madwar Malta u G[awdex jilbsu l-libsa ta' dieqa biex ifakkru l-mewt ta' Sidna :esù Kristu sakemm il-{add imbag[ad, jitfakkar il-qawmien mill-mewt tal-Iben t'Alla. Ir-ritratt juri kur/ifiss li hu esebit fl-esebizzjoni 'Sakris' li tinsab fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista u li tibqa' miftu[a sa g[ada f'nofsinhar. (Ritratt> John Paul Bonanno)
Il-;urnal In-Nazzjon g[ada, jum il-:img[a l-Kbira, ma jkunx g[all-bejg[. In-Nazzjon jer;a’ jkun g[all-bejg[ is-Sibt li ;ej
Wara li l-Parlament approva lli;i dwar l-unjoni /ivili u l-adozzjoni tat-tfal minn koppji tal-istess sess, l-Isqfijiet Maltin awguraw li l-istat Malti jqawwi l[idma tieg[u biex tissa[[a[ ilfamilja li titnissel mir-rabta ta’ ra;el u mara fi]-]wie;. L-Isqfijiet tennew ukoll iddmir tal-komunità Nisranija li turi m[abba pastorali g[al kull persuna, hi min hi, u l-bibien talKnisja jibqg[u miftu[a g[al min ;enwinament ifittex lill-Mulej. Ara pa;na 32
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
2
LOKALI
Il-Ministru Joe Mizzi g[andu jkun trasparenti fuq it-telf fit-trasport pubbliku Mindu l-Ministru Joe Mizzi kellu jammetti li t-trasport pubbliku mmexxi minnu tilef seba’ miljun ewro fi tliet xhur, ilMinistru g[at-Trasport baqa’ jipprova ja[bi u ja[rab mir-responsabbiltà tieg[u g[al dan il-pi] kbir li hu g[abba fuq it-taxpayer Malti. Il-Kelliem g[at-Trasport u lInfrastruttura, Toni Bezzina, qal fi stqarrija li dan hu pi] li hu erba’ darbiet aktar milli t-taxpayer Malti kien i[allas f’sena s[i[a lill-kumpanija privata li qabel kienet da[let g[all-obbligu li tmexxi s-servizz u tit[allas biss is-sussidju maqbul u fiss. Fil-Ba;it g[al din is-sena, ilMinistru g[all-Finanzi bba;itja 10 miljun ewro fi [las mit-taxpayer Malti g[at-trasport pubbliku. Imma bir-rata tat-telf li qed jikkaw]a fit-trasport pubbliku lMinistru Joe Mizzi, issa hu /ar li l-Ba;it tal-Gvern g[al dan ilqasam hu ferm ’il bog[od minn dak li fil-fatt se jkollu j[allas ittaxpayer Malti din is-sena. Il-Ministru Mizzi fil-bidu li [a r-responsabbiltà tat-tmexxija tattrasport pubbliku, parla [afna imma issa g[alaq [alqu g[alkollox fuq il-pi] ta’ miljuni kbar li qed jikkaw]a fit-trasport pubbliku u fuq i]-]ew; offerti li ntefg[u g[at-trasport pubbliku ta’ Malta. Il-Ministru Joe Mizzi je[tie; ikun trasparenti u jg[id: ■ Kemm qed jistma li t-taxpayer Malti jkollu j[allas g[attrasport pubbliku din is-sena;
■ Kemm qed jitolbu sussidju ]-]ew; kumpaniji li wrew interess li jmexxu t-trasport pubbliku f’Malta u dik li wriet interess li tmexxi t-trasport pubbliku f’G[awdex; ■ Kemm se jkunu n-nolijiet li qed jipproponu l-kumpaniji li wrew interess li jmexxu ttrasport pubbliku. Il-Ministru g[at-Trasport je[tie; iwie;eb ukoll fuq il-livell tas-servizz li sejjer lura u jg[id: ■ G[aliex qed i[alli lmanutenzjoni tal-karozzi tallinja tmur lura – [a;a li qed issir dejjem aktar evidenti g[assewwieqa u g[all-passi;;ieri tattrasport pubbliku? ■ G[aliex ne[[a l-a[[ar servizz fuq /erti rotot li m’g[adux sal-11pm kif kien qabel? X’qed jag[mel biex persuni b’di]abilità, ;enituri bit-tfal u anzjani jkunu jistg[u ju]aw ittrasport pubbliku fuq il-karozzi li qed jikri b[alissa? ■ G[aliex mhux i]id is-servizz fuq linji li hu evidenti li qed jitilqu mimlijin mill-Belt u mhux qed jg[abbu passi;;ieri matul irrotta tag[hom, kif qed ji;ri ripetutament spe/jalment fi tmiem il-;img[a? ■ G[aliex ne[[a l-linji kwa]i kollha tas-servizz matul il-lejl tal-;img[a u s-Sibt? II-Ministru Joe Mizzi, qal idDeputat Nazzjonalista Toni Bezzina, je[tie; jerfa’ r-responsabbiltà g[at-trasport pubbliku li issa qieg[ed imexxi kompletament hu stess.
Il-Kelliem g[as-Sa[[a tal-Partit Nazzjonalista Claudio Grech qal wara laqg[a mal-Kummissarju g[as-Sa[[a Mentali u l-Anzjani li dan is-settur ma jistax jibqa’ ji;i politi/izzat u s-soluzzjonijiet g[all-isfidi jridu jinstabu fuq ba]i kunsenswali
Appell lill-Gvern biex ire;;a’ d-de/i]jonijiet lura fl-interess tal-pazjenti minn pa;na 1
Billi appunta Sindku Laburista (ming[ajr esperjenza f’dan il-qasam) b[ala /-Chief Operating Officer tal-Isptar Mount Carmel, ming[ajr sej[a g[all-applikazzjonijiet; u Ikkompleta l-manuvra s[i[a billi issa ttermina l-kuntratt tasSinjura Gauci ;urnata xog[ol qabel ma skada l-perjodu ta’ probation tag[ha. Il-Kelliem g[as-Sa[[a fakkar li dan is-settur hu inti] biex joffri l-kura lil persuni li huma vulnerabbli jew li jkunu g[addejjin minn /irkostanzi diffi/li [afna f’[ajjithom. G[alhekk, anke f’dan il-ka], minkejja sensiela [afna itwal ta’ manuvri parti;jani li se[[ew, l-Oppo]izzjoni a;ixxiet b’mod kawt [afna fid-dawl tas-sensittività ta’ dan is-settur. Meta fe;; l-g[ajdut dwar il-
L-appell tal-Partit Nazzjonalista ;ie injorat sabiex il-parti;jani]mu pprevala fuq is-sens komun u l-interess tal-pazjenti u l-familji tag[hom pjan tal-Gvern, l-Oppo]izzjoni kienet illimitat ru[ha biex tappella lill-Ministru sabiex ma jaqbadx din ir-rotta ta’ politi/izzazzjoni tas-settur tassa[[a, b’mod partikolari dak tas-sa[[a mentali. Sfortunatament, l-appell talPartit Nazzjonalista ;ie injorat sabiex il-parti;jani]mu pprevala fuq is-sens komun u linteress tal-pazjenti u l-familji tag[hom. Il-Partit Nazzjonalista sa[aq g[al darb’o[ra, li dan is-settur ma jistax jibqa’ ji;i politi/izzat u s-soluzzjonijiet g[all-isfidi jridu jinstabu fuq ba]i kun-
senswali u ’l bog[od millparti;jani]mu. Dan ma jista’ jirrealizza ru[u qatt jekk karigi b[al dawk fit-tmexxija filqasam tas-sa[[a jibqg[u jsiru b’dan il-mod. G[al dan il-g[an, Claudio Grech qal li l-Partit Nazzjonalista qieg[ed jitlob lillMinistru Konrad Mizzi u lisSegretarju Parlamentari Chris Fearne biex fil-bidu tal-karigi rispettivi tag[hom juru rieda tajba, jer;g[u jikkunsidraw dawn id-de/i]jonijiet u jre;;g[u dawn id-de/i]jonijiet lura biex verament ji;u m[arsa l-interessi tal-pazjenti.
Malta bl-aktar rati ta’ inflazzjoni annwali fl-UE Ir-rata annwali tal-inflazzjoni ta’ pajji]na tinsab fil-livell ta’ 1.4% bl-og[la ]idiet kienu fixxorb alko[oliku u t-tabakk (0.4%), l-indi/i tar-ristoranti u llukandi, l-g[amara u l-apparat tad-djar u l-manutenzjoni ta’ rutina. Meta wie[ed i[ares lejn ir-rata tal-inflazzjoni xahar b’xahar, f’Marzu tal-2014 kienet irre;istrata rata ta’ 1.0%.
Dan jirri]ulta minn statistika tal-Indi/i Armonizzat talPrezzijiet tal-Konsumatur ma[ru;a mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika. Minn statistika o[ra, din iddarba ma[ru;a mill-Eurostat, jirri]ulta li r-rata annwali talinflazzjoni ta’ 1.4% f’pajji]na hi ferm iktar minn dik taz-zona ewro li naqset g[al 0.5% minn 0.7% fi Frar li g[adda.
Naqset ukoll ir-rata tal-inflazzjoni tal-Unjoni Ewropea g[al 0.6%, 0.2% inqas minn 0.8% taxxahar ta’ qabel. Fi stqarrija, il-Eurostat stess tirrimarka li Malta hu fost il-pajji]i li rre;istraw l-ikbar rati annwali ta’ inflazzjoni. Malta kellha t-tieni l-og[la rata ta’ inflazzjoni annwali wara rRenju Unit (1.6%) u daqs lAwstrija.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
3
LOKALI
Il-Partit Nazzjonalista jilmenta lill-Kummissarju ;did g[all-Informazzjoni u Protezzjoni tad-Data Il-Partit Nazzjonalista ilmenta lill-Kummissarju l-;did g[allInformazzjoni u Protezzjoni tadData, Saviour Cachia, dwar Avvi] Legali 76 tal-2014, li permezz tieg[u l-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol ing[ata a//ess g[al data personali talistudenti fis-sistema edukattiva u tal-qraba tag[hom li tmur lil hinn minn dak me[tie; g[al skopijiet ta’ ri/erka, u li g[alhekk hi ta’ theddida g[addinjità u l-privatezza tal-istudenti u l-familji tag[hom. Fl-ilment tieg[u, il-Partit Nazzjonalista jsostni li l-Avvi] Legali hu sproporzjonat fl-iskop u l-g[anjiet tieg[u; ma jipprote;ix lill-istudenti u lqraba tag[hom mill-abbu] talpoter; u jqajjem mistoqsijiet dwar il-konformità tieg[u malAtt dwar il-Protezzjoni tad-Data, il-Kostituzzjoni ta’ Malta u malKonvenzjoni Ewropea dwar idDrittijiet tal-Bniedem. Il-Partit Nazzjonalista jinnota wkoll li dan l-Avvi] Legali ;ie ppubblikat fi ]mien meta pajji]na kien ming[ajr
Kummissarju g[allInformazzjoni u Protezzjoni tadData b’tali mod li lOppo]izzjoni ma setg[etx tag[mel ilment formali dwar dan il-ka]. Hu surreali, fisser il-Partit Nazzjonalista, kif il-Ministru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol qieg[ed jitlob l-g[ajnuna millKummissarju l-;did g[allInformazzjoni u Protezzjoni tadData meta ftit ;ranet ilu stqarr li l-Avvi] Legali 76 kien di;à ;ie approvat mill-Kummissarju pre/edenti, xi [a;a li ma ;ietx ikkonfermata mill-Kummissarju pre/edenti stess. Ilbiera[ ukoll, il-Ministru Evarist Bartolo ippubblika ittra lil Kummissarju l-;did biex jirrea;ixxi g[at-t[assib li tqajjem dwar l-avvi] legali li permezz tieg[u l-Ministru tal-Edukazzjoni se jkollu a//ess g[al informazzjoni sensittiva tal-istudenti. Fl-ittra, il-Ministru Bartolo qal li jixtieq ja[dem malKummissarju l-;did biex l-avvi] legali jit[addem b’mod li jil[aq l-g[anijiet tieg[u waqt li jkun
Is-sidien tan-negozji jridu aktar libertà dwar il-[inijiet u l-;ranet tal-ftu[ Il-ma;;oranza tal-membri talGRTU jaqblu li b[ala sidien tannegozji, g[andhom jing[ataw aktar libertà dwar il-[inijiet u l;ranet tal-ftu[ tal-[wienet tag[hom, u jaqblu li g[andha ssir riforma f’dan is-settur. Dan jirri]ulta minn st[arri; li g[amlet il-GRTU, li fi kliem ilPresident tal-Asso/jazzjoni Paul Abela, kien l-akbar wie[ed li qatt g[amlet l-asso/jazzjoni, u li fih ipparte/ipaw madwar 500 sid ta’ negozji differenti. Fl-is[arri; li sar, li kien ibba]at fuq risposti dettaljati ta’ kull sid ta’ negozju li ;ie intervistat, 62% wie;bu li huma kontra li l-[inijiet tal-ftu[ tal-[wienet ikunu restritti. Fi kliem Paul Abela, is-su;;ett tal-[inijiet u l-;ranet tal-ftu[ jolqot b’mod partikolari dawk innegozji ]g[ar li jimpjegaw sa tliet [addiema, i]da jidher li din ilfaxxa ta’ sidien ta’ negozji wie;bu wkoll kontra li jkun hemm restrizzjonijiet fil-[inijiet tal-ftu[ tal-[wienet. Mistoqsija o[ra li saret flist[arri; kienet jekk il-membri tal-GRTU jaqblux li l-ftu[ tal[wienet fil-{dud ikun restritt, u
wkoll hawnekk kien hemm aktar minn nofs it-twe;ibiet kontra li jkun hemm dawn ir-restrizzjonijiet, bi 52% jg[idu li m’g[andux ikun hemm restrizzjonijiet fil-ftu[ ta’ [wienet fil-{dud. Tendenza wkoll simili firrisposta g[all-mistoqsija jekk il[wienet g[andhomx jing[alqu fil-festi pubbli/i, b’54% jg[idu li l-[wienet g[andhom jibqg[u miftu[in f’dawn il-festi. Il-pre]entazzjoni tar-ri]ultati minn dan l-ist[arri; saret filpre]enza tal-Ministru talEkonomija, l-Investiment u lIntrapri]i ]-}g[ar Chris Cardona, li fil-kummenti tieg[u qal li dan list[arri; se jkun t’g[ajnuna fixxog[ol li b[alissa g[addej fuq ilWhite Paper dwar il-[inijiet talftu[ tal-[wienet. Il-Ministru qal li madanakolu, ma tistax tin[oloq sitwazzjoni fejn ir-regoli jispi//aw, g[aliex inkella jkun hemm min jabbu]a mis-sitwazzjoni, g[ad-detriment tal-[addiema u l-;irien li jg[ixu fl-in[awi. Spjega li qed issir konsultazzjoni biex fl-a[[ar tittie[ed id-de/i]joni g[aqlija li tirrifletti x-xewqat ta’ kul[add.
L-Avvi] Legali li ta a//ess g[al data personali tal-istudenti fis-sistema edukattiva ;ie ppubblikat fi ]mien meta pajji]na kien ming[ajr Kummissarju g[all-Informazzjoni u Protezzjoni tad-Data hemm il-protezzjoni kollha me[tie;a g[ad-dritt tal-privatezza. Saviour Cachia ;ie ma[tur Kummissarju g[allInformazzjoni u Protezzjoni tadData meta lbiera[ filg[odu [a l;urament tal-[atra mill-Avukat :enerali Peter Grech. Huwa se jkun qed jie[u post Joe Ebejer. Saviour Cachia da[al fisservizz pubbliku fl-1976 birresponsabilità li jintrodu/i qasam ;did fis-settur tal-informatika.
Fl-1998, mexxa working group g[al revi]joni ta’ abbozz ta’ li;i dwar pratti/i ta’ informazzjoni u protezzjoni tad-Data. Huwa kellu wkoll sehem tul in-negozjati ta’ Malta malUnjoni Ewropea f’materji relatati ma’ Protezzjoni tad-Data u kien strumentali biex l-Att dwar ilProtezzjoni tad-Data ikun konformi mad-Direttivi Ewropej. Fl-a[[ar snin, ikkontribwixxa biex il-Korp tal-Pulizija seta’ jsir membru fi [dan il-Europol u kien
Il-Kummissarju l-;did g[allInformazzjoni u Protezzjoni tad-Data, Saviour Cachia
strumentali fl-implimentazzjoni fuq livell nazzjonali tal-Att dwar il-Protezzjoni tad-Data. Il-[atra tas-Sur Cachia hija b’effett mill-25 ta’ Marzu 2014.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
4
LOKALI
?erimonja simbolika fl-Ajruport Internazzonali ta’ Malta lbiera[ fakkret l-40 anniversarju mit-twaqqif tal-linja nazzjonali tal-ajru, l-Air Malta (Ritratt> Roberto Runza)
L-Air Malta trid tissokta fil-vja;; tag[ha karatterizzat minn kompetizzjoni intensa u tibdil kontinwu Ajruplan mi]bug[ bl-istess kuluri kif dawk ori;inali ta’ 40 sena ilu kkaratterizza u kien ilqofol ta’ /erimonja li fakkret l40 anniversarju mit-twaqqif tallinja nazzjonali tal-ajru, l-Air Malta. I/-/erimonja saret fil-mitjar f’{al Luqa u g[aliha kienu pre]enti d-Deputat Prim Ministru Louis Grech, Ministru responsabbli mill-Air Malta Edward Zammit Lewis, luffi/jali pre]enti, eksministri responsabbli minnha, ekschairmen, eksuffi/jali u eksimpjegati. L-ewwel titjira tal-Air Malta saret fl-1 ta’ April 1974 b’ajru-
plan Boeing 720B minn {al Luqa g[al Heathrow Londra. L-ajruplan mi]bug[ bil-kuluri ori;inali kien milqug[ b’entu]jamu minn dawk pre]enti hekk kif dan tar filbaxx fuq il-mitjar u g[adda minn ta[t arkata ta’ ilma hekk kif ni]el. G[al din l-okka]joni saret ukoll esebizzjoni fotografika li fih kien hemm kopji ta’ ritrtati ta/-/erimonja tal-bidu tal-Air Malta kif ukoll tal-gazzetti li rrapportaw dak l-avveniment 40 sena ilu. Fid-diskors tieg[u l-Ministru Zammit Lewis tkellem dwar il-
Lil hinn mis-simboli]mu l-Air Malta trid tkun iktar effi/jenti u produttiva biex ti]gura s-sostenibbiltà kontribut li l-Air Malta tat lillindustrija tat-turi]mu Maltija, u qal li llum Malta hi mag[quda ma’ 83 destinazzjoni madwar id-dinja. Fisser li l-Air Malta kisbet ilfidu/ja u qed i]]id fir-ritmu taxxog[ol tag[ha bla ma tirtira misswieq. Dan filwaqt li qed t[ares lejn opportunitajiet u sfidi ;odda b’determinazzjoni. Il-Kap E]ekuttiv tal-Air
Malta, Louis Giordemaina, qal li sal-lum l-Air Malta taret ‘il fuq minn 657 miljun kilometru u ;arret ‘il fuq minn 49 miljun passi;;ier u iktar minn 74 miljun bagalja. Dan filwaqt li sservew iktar minn 25,000 tunnellata ta’ ikel. Il-Kap E]ekuttiv tal-Air Malta sostna li lil hinn missimboli]mu u l-kommemorazzjonijiet, l-Air Malta trid tis-
sokta fil-vja;; tag[ha, vja;; li hu karatterizzat minn kompetizzjoni intensa u tibdil kontinwu. Hu qal li l-Air Malta dejjem kienet pre]enti biex issostni li]vilupp ekonomiku tal-pajji] u g[enet fil-[olqien tal-impjiegi mhux biss fis-settur turistiku i]da wkoll fis-settur ekonomi/i kollha. Issa je[tie;, sostna l-Kap E]ekuttiv tal-Air Malta, li lkumpanija tkun iktar effi/jenti u produttiva biex kull vja;; ikun massimizzat biex b’hekk tkun ]gurata s-sostenibbiltà talkumpanija.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
5
LOKALI
Il-Partit Nazzjonalista se jorganizza Konferenza Nazzjonali g[all-Isport Il-Partit Nazzjonalista jemmen li l-isport u l-popolarizzazzjoni tieg[u g[andu jintrefa ’l fuq mill-politika parti;jana u jkun g[an /ar li na[dmu g[alih flimkien b[ala nazzjon. Il-Partit Nazzjonalista mhuwiex Oppo]izzjoni passiva u li qieg[da hemm biss biex tikkritika, i]da tul din il-le;i]latura se jkun qed jag[ti l-ideat tieg[u sabiex l-isport f’Malta jkompli miexi ’l quddiem. Dan qalu l-Kelliem g[a]}g[a]ag[ u Sport tal-Partit Nazzjonalista, Robert Cutajar, waqt konferenza tal-a[barijiet fil-Kumpless Sportiv talKottonera, li matulha t[abbret Konferenza Nazzjonali g[allIsport li se ti;i organizzata millPartit Nazzjonalista u millferg[a Tim Sport PN. Din il-konferenza, li se ssir bejn is-6 u t-8 ta’ :unju li ;ej, se ti;i organizzata b’kollaborazzjoni ma’ numru ta’ g[aqdiet sportivi li se jkunu qeg[din jag[tu esibizzjonijiet tad-dixxiplini sportivi tag[hom waqt listess konferenza. Filwaqt li fera[ lis-Segretarju Parlamentari ;did g[ar-Ri/erka, l-Innovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u Sport, Chris Agius, id-Deputat
Id-Deputat Nazzjoanlista Robert Cutajar spjega li fil-konferenza se ji;u trattati su;;etti partikolari b[all-obe]ità, ir-razzi]mu, l-inklu]joni, u l-formazzjoni tal-karattru tat-tfal u ]-]g[a]ag[ tag[na, li huma l-ir;iel u n-nisa t’g[ada
Nazzjonalista Robert Cutajar tenna li l-Oppo]izzjoni lesta ta[dem id f’id mal-Gvern fuq oqsma daqstant importanti g[asso/jetà tag[na. Hu sa[aq li dan is-settur huwa wie[ed li jfisser [afna g[allPartit Nazzjonalista, u din ilkonferenza se sservi biex tag[ti rwol u g[arfien akbar kemm lill-
partit kif ukoll lill-pubbliku. Il-Partit Nazzjonalista lest li, bil-fatti, ja[dem spalla ma’ spalla mal-Gvern sabiex l-isport f’pajji]na jag[mel il-qab]a li hemm b]onn, u proprju g[alhekk tul din il-konferenza se ji;u trattati su;;etti partikolari b[all-obe]ità, ir-razzi]mu, linklu]joni, u l-formazzjoni tal-
karattru tat-tfal u ]-]g[a]ag[ tag[na, li huma l-ir;iel u n-nisa t’g[ada. F’din il-Konferenza Nazzjonali se jipparte/ipaw ukoll protagonisti internazzjonali filqasam tal-isport, fosthom i/Chief Editor ta’ Sky Sports Nick Powell, l-ewwel atleta Taljan li reba[ medalja fl-Olimpjadi
George Abela fl-a[[ar sessjoni tal-iffirmar tal-biojografija tieg[u
Appo;; tal-PN g[all-kandidatura ta’ Jean-Claude Juncker F’laqg[a li kellha ma’ JeanClaude Juncker, il-Membru talParlament Ewropew Roberta Metsola tenniet l-appo;; talPartit Nazzjonalista g[all-kandidatura ta’ Jean-Claude Juncker g[all-kariga ta’ President talKummissjoni Ewropea. Matul il-laqg[a, Metsola u Juncker iddiskutew l-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew li se jsiru f’Mejju li ;ej u t-tellieqa g[all-Presidenza talKummissjoni. Roberta Metsola qalet li min[abba li Juncker huwa milLussimburgu, jifhem e]attament i/-/irkustanzi ta’ stati membri ]g[ar b[al Malta, u jafferma li dawn i/-/irkostanzi g[andhom jittie[du dejjem konsiderazzjoni fil-pro/ess tat-te[id tadde/i]jonijiet fuq livell Ewropew.
Roberta Metsola ddeskriviet lil Juncker b[ala bniedem b’esperjenza kbira, [abib kbir ta’ Malta u b’vi]joni Ewropea li tinkludi tkabbir ekonomiku, [olqien ta’ postijiet tax-xog[ol, pa/i u prosperità. Juncker, li serva g[al ]mien twil b[ala Prim Ministru talLussimburgu, huwa l-kandidat f’isem il-Partit Popolari Ewropew g[at-tmexxija talKummissjoni Ewropea u se jkun qed jaffa//ja lis-So/jalista Martin Schulz. Sadanittant , illum , fl a[[ar seduta plenarja tal Parlament Ewropew f ’ din il le;i]latura , se jittie[ed vot fuq ]ew; rapporti miktuba minn Roberta Metsola dwar l - a]il u r - rwol tal - Uffi/ju Ewropew g[all - A]il , ibba]at f ’ Malta .
Felipe Mariani, atleta Ingli]a li g[andha rekord mondjali flisport tal-ultra distance Sharon Gaytor, kif ukoll eksplejer ta’ Juventus li reba[ unuri kbar fissnin tmenin, Beniamino Vignola. G[al din il-konferenza se jigu mistiedna s-Segretarju Parlamentari g[ar-Ri/erka, lInnovazzjoni, i]-}g[a]ag[ u Sport, Chris Agius, il-kelliema g[al dan l-istess settur millAlternattiva Demokratika, Kler Azzopardi, kif ukoll l-g[aqdiet sportivi kollha Maltin u G[awdxin flimkien mal-atleti tag[hom, il-Kunsilli Lokali u diversi organizzazzjonijiet lokali, fosthom il-Kumitat Olimpiku Malti u l-Kunsill Malti g[all-Isport. Matul din il-konferenza tala[barijiet tkellmu wkoll Robbie Ebejer, Chairman ta’ Tim Sport PN, kif ukoll il-kandidat talPartit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew Norman Vella, li esprimew limportanza tal-isport g[al so/jetà b’sa[[itha, u kif kul[add g[andu jkollu l-interess li jippromwovi g[arfien u t-talent flisport, b’mod estern minn tilwim politiku li jista’ jkun pre]enti f’oqsma o[ra.
Il-Membru tal-Parlament Ewropew Roberta Metsola fil-laqg[a ma’ Jean-Claude Juncker li se jikkontesta g[all-kariga ta’ President tal-Kummissjoni Ewropea
Nhar is-Sibt li ;ej se ssir la[[ar sessjoni tal-iffirmar talbijografija George Abela, ‘Qalb in-Nies’. Il-President Emeritu George Abela se jkun qieg[ed jiffirma l-kotba fl-Agenda Bookshop, The Point Shopping Mall, f’Tignè bejn il-11am u s-1pm Din is-sessjoni se tkun qed issir min[abba d-domanda li kien hemm g[all-ktieb u wara li di;à saru erba’ sessjonijiet o[ra ta’ iffirmar. Il-bijografija tkopri mit-tfulija sal-Presidenza u kif George Abela [adem f’organizazzjonijiet u istituzzjonijiet differenti. Min jixtri l-ktieb ikun qed jg[in lil Malta Community Chest Fund.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
6
LOKALI
Il-Ministru Anton Refalo ma jissostanzjax akku]i li g[amel Lejn tmiem il-[in tal-mistoqsijiet fil-Parlament waqt is-seduta tal-biera[, il-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo g[amel akku]i ta’ ;urament falz fil-konfront ta’ Membri tal-Oppo]izzjoni u meta ;ie sfidat biex jissostanzja l-akku]a li g[amel, baqa’ ma individwa lil [add. Waqt li kien qed iwie;eb mistoqsijiet supplementari, ilMinistru Refalo qal li hu ma jwe;;ax nies billi jigdeb. Qal li jigdeb min, kif ;ara fil-ka] tadDeputat Laburista Justyne
Caruana, kien mar [a affidavit u qal li semag[ha tivvota mod meta kienet ivvutat mod ie[or. Hawnhekk, id-Deputat Nazzjonalista Chris Said sejja[ l-attenzjoni tal-Ispeaker, li lMinistru Refalo kien qed jakku]a Membri talOppo]izzjoni b’;urament falz. Qal li l-Ministru g[andu jkun spe/ifiku u jg[id min [a affidavit u [a ;urament falz. F’dan il-[in, l-Ispeaker qal li kien g[adda l-[in tal-mistoqsijiet u beda jsejja[ biex tkompli l-
a;enda tal-;urnata. Id-Deputat Nazzjonalista Mario de Marco qal li dak li qal il-Ministru Refalo kienet akku]a serja u kellu jissostanzjaha. L-Ispeaker stieden lillMinistru Refalo biex jispjega. Anton Refalo qal li dakinhar talka] hu kien [dejn Justyn Caruana u ma kienx minnu li vvutat kif sostnew il-membri tal-Partit Nazzjonalista. Minkejja dan kien hemm min [a affidavit li qalet il-kontra. Meta l-Kamra g[addiet biex
tkompli x-xog[ol tal-;urnata, id-Deputat Nazzjonalista Mario de Marco re;a’ ;ibed l-attenzjoni tal-Ispeaker li waqt li kien [iere; mill-Kamra, il-Ministru Refalo dar lejn il-bankijiet talOppo]izzjoni u qalilhom “;uramenti foloz”. Il-Whip tal-Gvern Carmelo Abela qal li jekk intqal xi kliem, dan ma kienx fuq il-microphone u g[alhekk mhux re;istrat. Mario de Marco qal li ma jaqbilx mal-kummenti ta’ Carmelo Abela g[aliex ir-rispett bejn il-
Membri fil-Parlament g[andu jkun f’kull [in, kemm b’dak li jing[ad fuq il-microphone kif ukoll dak li jing[ad mod ie[or. L-Ispeaker sejja[ lill-Ministru Refalo biex jer;a’ jispjega ru[u li min-na[a tieg[u tenna l-istess argument li kien qal qabel. Chris Said talab lill-Ispeaker biex jag[ti ruling dwar dak li qal il-Ministru Refalo anke jekk dak li qal ma kienx re;istrat fuq ilmicrophone. L-Ispeaker qal li kien se jag[ti ruling fi stadju ie[or.
Dikjarazzjoni tal-assi minn uffi/jali g[olja f’entitajiet governattivi Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea filwaqt li rrimarka li sal-a[[ar ta’ dan ix-xahar ilMembri Parlamentari jridu jag[mlu d-dikjarazzjoni tal-assi tag[hom, staqsa jekk wasalx i]]mien li anke l-Kapijiet E]ekuttivi u uffi/jali o[ra g[olja g[andhomx huma wkoll jippre]entaw id-dikjarazzjoni tal-assi tag[hom kull sena kif jag[mlu l-Membri Parlamentari. ?ensu Galea tkellem dwar numru ta’ mistoqsijiet parlamentari u l-mod kif ;ew imwie;ba. Hu qal li kien hemm okka]joni o[ra fejn f’San Pawl il-Ba[ar kienet saret attività relatata malfestival tal-log[ob tan-nar, u dak li jsir din is-sena mhux se jkun lewwel darba f’din il-lokalità kif qal il-Ministru Edward Zammit Lewis. I]da fi twe;iba g[al domanda parlamentari, dan ma ntqalx u ng[atat risposta mhux relatata mal-mistoqsija. ?ensu Galea staqsa wkoll x’kollaborazzjoni hemm rigward attivitajiet li jsiru minn ]mien g[al ]mien b[all-festival tal[alib u l-festival tal-frawli. Dawn saru fl-istess jum u
Il-Gvern naqas li jressaq fil-Parlament il-pjanti tat-tibdil li sar fil-pro;ett ta’ titjib fil-Coast Road b’g[ajnuna finanzjarja mill-UE
Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea
ssu;;erixxa li jkun hemm kollaborazzjoni biex attivitajiet b[al dawn ma jkunux organizzati flistess ;urnata u fl-istess [in. Id-Deputat Nazzjonalista tkellem dwar xog[ol li qed isir fil-Coast Road b’g[ajnuna finanzjarja mill-UE. Hu qal li [assu di]appuntat b’risposta li ng[ata meta talab kopja ta’ pjanti dwar x’tibdil sar fil-pro;ett. Il-pjanta ma tpo;;itx fuq il-Mejda tal-Kamra u firrisposta ma ng[atat l-ebda indikazzjoni tat-tibdil li se jkun
qed isir. ?ensu Galea qal li kif wie[ed jistenna, se jin[olqu /ertu diffikultajiet partikolarment g[arresidenzi li jg[ixu fl-in[awi, u appella biex jittie[du l-passi biex dawn id-diffikultajiet ikunu millinqas. Appella wkoll biex kemm hu possibbli ma ssirx [sara lil art agrikola u lil si;ar li jistg[u jkunu fil-linji tal-pro;ett. Id-Deputat Nazzjonalista [e;;e; ukoll biex tkun priservata l-pillbox mibnija ta’ ]mien ilgwerra u jekk se tinbena x’imkien ie[or ting[ata l-attenzjoni me[tie;a. ?ensu Galea qal li domanda o[ra kienet rigward il-bejg[ talbiljetti tat-trasport pubbliku lil barranin bi prezz differenti minn dak tal-persuni mhux residenti. Bejn dak li ntqal fil-Parlament u d-dikjarazzjonijiet li saru filpubbliku, jitqanqal dubju dwar
kemm l-informazzjoni li qed ting[ata hi fil-fatt korretta. Id-Deputat Nazzjonalista tkellem ukoll dwar il-produzzjoni tal-majjal u sostna li hemm problemi dwar il-qatla tal-majjal. Minn statistika uffi/jali, wie[ed jie[u l-indikazzjoni li lqatla qed tonqos u g[alhekk ilmajjali qed idumu i]jed flirziezet bir-ri]ultat li l-kwalità tal-la[am jibda jonqos fil-livell. Il-qatla qed tonqos anke b’ri]ultat ta’ importazzjoni ta’ majjal minn barra. Appella biex ikun hemm il-kontrolli me[tie;a biex tkun assikurata l-kwalità tal-prodott fis-suq biex ma jbatix il-prodott Malti g[as-skapitu ta’ nuqqas fil-livell. Appell ie[or ta’ ?ensu Galea kien biex il-Gvern jag[ti importanza lis-settur agrikolu [alli llivell ta’ kwalità ma jonqosx u lanqas ma jbatu l-produtturi lokali.
Charles Mangion jer;a’ jsir MP Id-Deputat Laburista Charles Mangion, ilbiera[ re;a’ rritorna fil-Parlament billi [a l-;urament tal-[atra b[ala membru fuq inna[a tal-Gvern. Hu qed jie[u post Marie Louise Coleiro Preca li issa tokkupa l-kariga ta’ President tar-Repubblika. Dan hu ritorn g[al Charles Mangion fil-Parlament li flamministrazzjoni Laburista bejn l-1996 u l-1998 kien okkupa g[al xi ]mien il-kariga ta’ Ministru. Wara r-ri]enja ta’ Alfred Sant, Charles Mangion kopra l-kariga ta’ Kap talOppo]izzjoni sakemm [a l-;urament Joseph Muscat.
www.maltarightnow.com
LOKALI
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
7
Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil f’dawn il-jiem qieg[ed i]ur u jiltaqa’ personalment mad-dilettanti tal-wirjiet u ma’ dawk responsabbli mill-attivitajiet li jkunu ppre]entati lill-pubbliku matul il-:img[a Mqaddsa, u li b’tant passjoni u dedikazzjoni jo[olqu l-ambjent tant imfittex f’dawn il-jiem. Simon Busuttil kien mistieden i]ur djar privati, ka]ini, g[aqdiet u gruppi o[rajn li tant ja[dmu b’impenn biex i]ommu [ajja t-tradizzjonijiet ta’ pajji]na marbuta mal-:img[a Mqaddsa (Ritratti> John Paul Bonanno)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
8
LOKALI
L-Ar/isqof u l-Isqof Aw]iljarju matul il-:img[a Mqaddsa L - Ar/isqof Cremona se jmexxi / - /elebrazzjonijiet litur;i/i fil-Konkatidral ta’ San :wann u l-Isqof Scicluna filKatidral tal-Imdina Fil - jiem tal - :img[a Mqaddsa , l - Ar/isqof Pawlu Cremona se jmexxi /-/elebrazzjonijiet litur;i/i li jsiru filKonkatidral ta’ San :wann, ilBelt, filwaqt li l-Isqof Charles J. Scicluna se jmexxi /-/elebrazzjonijiet litur;i/i filKatidral tal-Imdina. Illum {amis ix - Xirka fil Konkatidral ta’ San :wann, fid-9.30am, tibda /-/elebrazzjoni tal - quddiesa tat - tberik
ta] - ]jut imqaddsa . Flimkien mal - Ar/isqof u l - Isqof Aw]iljarju, f’din i/-/elebrazzjoni jie[du sehem sa/erdoti djo/esani u reli;ju]i. Illum, {amis ix-Xirka, filKonkatidral ta’ San :wann, fis - 6 . 30pm , issir it - Tifkira Solenni tal-Ikla tal-Mulej. Fil - :img[a l - Kbira , fit 3.30pm, l-Ar/isqof imexxi lAzzjoni Litur;ika tal-Passjoni u l-Mewt tal-Mulej. Matul i//elebrazzjoni jinqara r Rakkont tal-Passjoni u jsiru lAdorazzjoni tas - Salib u t Tqarbin . L - Isqof Charles Scicluna jmexxi l - Azzjoni Litur;ika tal - Passjoni u l Mewt tal - Mulej fil - Katidral tal-Imdina, fit-3.30pm.
F’Sibt il-G[id, fit-8pm, lAr/isqof imexxi / - /elebraz zjoni tal - V;ili tal - G[id . I/ /elebrazzjoni tibda bit-Tberik tan-Nar il-;did u tkompli bilLitur;ija tal - Kelma , il Litur;ija tal-Mag[mudija u lLitur;ija tal - Ewkaristija . L Isqof Charles Scicluna jmexxi /-/elebrazzjoni tal-V;ili talG[id fil-Katidral tal-Imdina, fit-8pm. Nhar {add il - G[id , fid 9.15am, l-Ar/isqof ji//elebra Quddiesa Stazzjonali tal-G[id il-Kbir tal-Mulej. Wara jag[ti l - Barka Appostolika bl Indul;enza Plenarja. L-Isqof Charles Scicluna se ji//elebra l - Quddiesa Stazzjonali tal G[id il - Kbir tal - Mulej fil Katidral tal - Imdina , fid 9.30am.
Attivitajiet fil-parro//a San Sebastjan f’{al Qormi Il-Parro//a San Sebastjan Martri f’{al Qormi, sena wara sena kompliet tkabbar il-programm tal-:img[a Mqaddsa b’funzjonijiet litur;i/i u avvenimenti kulturali li jwasslu messa;; qawwi u riflessjoni fuq dan i]-]mien qaddis. G[al sena o[ra l-Kummissjoni }g[a]ag[ Bastjani]i flimkien mal-Kummissjoni Kultura fi [dan is-So/jetà Filarmonika Pinto, Banda San Sebastjan, qed jippre]entaw wirjiet u rappre]entazzjonijiet g[a]]mien tal-:img[a l-Kbira. ‘Calicem Salutis’ hi wirja li qed tittella’ fil-Ka]in Pinto, maqsuma f’/enaklu fuq stil Lhudi u wirja ta’ vari, pitturi u diversi platti artisti/i tas-smid. G[al sena o[ra se jkun qed ji;i armat i/-/enaklu fuq stil Lhudi, tant imfittex mid-dilettanti tal:img[a l-Kbira. Dan i/-/enaklu se jkun armat f’wa[da mis-swali fil-Ka]in Pinto, bi statwi lifesize xog[ol l-artist Qormi, Stephen Borg. Il-parti l-o[ra tal-wirja se tkun fil-parti ta’ fuq tal-Ka]in, fejn wie[ed se jkun jista’ jammira diversi settijiet ta’ vari ma[dumin minn diversi artisti Maltin. Se jkun hemm ukoll g[all-wiri diversi platti artisti/i tas-smid u ross ma[dumin b’tant dedikazzjoni minn ammiraturi tas-So/jetà fejn ukoll hemm esibiti l-i]g[ar platti ma[duma bis-
smid. Xi [a;a innovattiva wkoll din is-sena se tkun li l-pubbliku se jkun jista’ j]ur il-kappella li tinsab fis-Sede tas-So/jetà. Inizjattiva o[ra hi ‘IlKundanna’, rappre]entazzjoni [ajja, fix-xelter ta’ ta[t l-G[assa tal-Pulizija ta’ {al Qormi fi Triq il-Kbira u li jag[milha fa/li biex artistikament il-vi]itaturi jid[lu fil-fond tal-[sieb tal-karattru ewlieni aktar ma huma jid[lu filfond tax-xelter. Rappre]entazzjoni o[ra hi ‘{asel Idejh’, li tie[u biss ftit minuti b’kuntest g[al ]minijietna, fil-Ka]in Pinto fejn l-udjenza pre]enti tipparte/ipa wkoll. Illum, {amis ix-Xirka, ilKummissjoni }g[a]ag[ Bastjani]i g[all-[ames sena se tkun qieg[da tag[mel mixeg[la spettakolari fuq iz-zuntier talKnisja Parrokkjali ta’ San Sebastjan. L-g[an ta’ din il-mixeg[la hu li jin[oloq ambjent uniku ta’ skiet, ;abra u riflessjoni permezz ta’ eluf ta’ xemg[at li jkunu qeg[din jiffurmaw episodji jew simboli marbuta mal-:img[a Mqaddsa. L-attivitajiet jag[lqu f’{add il-G[id bil-pur/issjoni bil-vara artistika ta’ Kristu Rxoxt millknisja parrokkjali, li to[ro; wara l-quddiesa tat-8.15am. Qabel id-d[ul tal-pur/issjoni jsir ittberik tal-figolli.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
9
ARTI
L-iskultur Indri Attard ippre]enta fix-xog[ol artistiku tal-istatwa, lil Kristu liebes libsa sempli/i, qisha xkora. Ried juri t-tbatija ta’ Kristu, bl-id il-leminija u s-sieq tax-xellug juru l-isforz ta’ Kristu biex iqum mill-waqg[a
Vara ori;inali tar-Redentur li tqarreb aktar lejn id-deskrizzjoni tat-tbatija ta’ Kristu Hermann Micallef Vara ori;inali tar-Redentur, taliskultur bravu Indri Attard, tnediet waqt konferenza tal-a[barijiet fil-knisja tal-Patrijiet Agostinjani, il-Belt ilbiera[ filg[odu. Indri Attard, skultur ]ag[]ug[ ta’ 34 sena minn {a]-}ebbu;, fisser li x-xog[ol fuq din l-istatwa beda f’Jannar tal-2012 wara li
kien g[amel abbozz ]g[ir tag[ha f’Di/embru tas-sena ta’ qabel. L-istatwa ti]en madwar 150 kilo u hi mag[mula mill-kartapesta. L-iskultur ta importanza kbira lill-anatomija tal-korp biex ing[ata dettall lill-muskulatura tal-figura ta’ Kristu. Meta kien /ert mill-finezzi ne/essarji, fosthom li jin[assu partijiet mill;isem, b[all-irkoppa, Indri Attard u]a l-piegi u l-[wejje;. L-istatwa turi lil :esù Kristu mwaqqa’ u jidher qed jag[ti spinta biex jer;a’ jqum fuq saqajh. Liskultur ried jo[ro; il-messa;; li meta a[na l-bnedmin nindmu, nag[mlu sforz biex inqumu fuq saqajna g[al [ajja a[jar. Fil-pro/ess, l-iskultur ta kas tallibsa g[ax ma riedx juri lil Kristu liebes ilbies fin. Hawnhekk Indri Attard wera lil Kristu liebes libsa sempli/i, qisha xkora. Ried juri ttbatija ta’ Kristu, bl-id il-leminija
u s-sieq tax-xellug tal-iskultura juru l-isforz ta’ Kristu biex iqum mill-waqg[a. Dettall interessanti ie[or, li jqarreb mar-realtà tat-tbatija li ;arrab Kristu, hu saqajn ilMessija li jidhru ma[mu;in, b’difer imkisser u bi ]rara mda[[la fil-pala tas-sieq tax-xellug. G[all-kuntrarju ta’ vari o[rajn, Kristu mhux mg[obbi bis-salib i]da b’zokk imfellel, mag[mul mill-injam u l-kartapesta. Hu g[amilha /ara li dan irRedentur ma ;iex ikkummissjonat i]da g[amlu, g[as-sempli/i ra;uni, biex jo[loq xi [a;a artistika u differenti mis-soltu. Din l-istatwa ;dida ;iet esibita g[all-ewwel darba fil-Ka]in 12th May ta’ {a]-}ebbu; f’Marzu tal2012. Sena wara, Indri Attard kien iltaqa’ mal-President Emeritu George Abela, li xtaq li listatwa tkun esibita fil-Palazz. Meta kien mistoqsi minn fejn ;ab dan it-talent kollu, Indri Attard wie;eb li n-namra maliskultura tmur lura g[al tfulitu meta kien jag[mel statwi ]g[ar bil-[amrija fl-g[elieqi tal-familja. Wara, hu kien studja f’dik li kienet l-iskola tas-snajja’ u l-arti f’Tar;a Gap – illum wie[ed millistituti tal-MCAST – fejn t[arre;
L-iskultur b’messa;; li meta a[na l-bnedmin nindmu, nag[mlu sforz biex inqumu fuq saqajna g[al [ajja a[jar ta[t l-artisti Angelo Agius, Paul Galea u Luciano Micallef. Indri Attard jiddedika din listatwa tar-Redentur g[az-zija tieg[u Pina Attard, li mietet xahrejn ilu. Iz-zija tieg[u rat ilpro/ess kollu ta’ din l-istatwa u dejjem appo;;jatu fix-xog[lijiet kreattivi tieg[u. Patri Deo Debono, il-Kappillan tal-knisja tal-Agostinjani, fisser li hu kien sar jaf bl-istatwa tarRedentur ta’ Indri Attard, wara li kien [a grupp ta’ parru//ani g[all-vi]ti tal-:img[a l-Kbira filPalazz tal-President is-sena li g[addiet. L-istatwa fil-fatt kienet esibita proprju hemm. L-istatwa ntg[o;bot [afna millpatrijiet g[ax Kristu jidher espressiv u qrib [afna tad-deskrizzjoni li tinsab miktuba fl-Iskrittura Mqaddsa. Dan g[ax Kristu mhux liebes l-a[mar, kif imdorrijin naraw fi statwi simili, imma ;ie mlibbes libsa bla [jata u mtertqa. Patri Deo Debono fisser li l[sieb hu li din l-istatwa tarRedentur, li ;iet g[and il-Patrijiet
Agostinjani f’Ras ir-Randan ta’ din is-sena, to[ro; waqt Via Crucis tul it-toroq li jag[mlu malparro//a. B[alissa qed isir pro;ett ta’ restawr fil-kunvent li nbena fi ]mien
l-Ordni tal-Kavallieri ta’ San :wann. Il-pjan hu li l-vara tin]amm b’mod permanenti xi mkien qrib il-Mu]ew fl-istess kunvent. Indri Attard qed jittama li din listatwa tag[mel differenza fil[ajja tal-individwu. Patri Deo Debono ]ied li, fil-fatt, din l-istatwa di;à g[amlet effett fuq in-nies, tant li kien hemm min [adilha ritratt, qieg[du fuq Facebook, stampah u g[amlu fi kwadru.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
10
OPINJONI
It-tbatija Kultant it-tbatija g[all-bniedem hi parti mir-rutina ta’ kuljum. Minkejja li l-bniedem hu [lejqa so/jali u jifta[ qalbu ma’ persuni o[ra, fit-tajjeb u fil-[a]in, xorta wa[da fil-ma;;oranza tal-ka]i jag[]el li ma jg[idx kollox. Lakbar tbatija hi dik li tkun mistura fil-qalb u mhux tal-;er[a li hi vi]ibbli. Ir-riflessjoni tat-tbatija F’dawn l-a[[ar ;img[at u b’mod spe/jali g[ada, il-:img[a l-Kbira, kellna u se jkollna aktar /ans na[sbu fit-tbatija u nag[tuha sens f’[ajjitna. It-tbatija u l-u;ig[ mhumiex biss marbutin mal-feriti vi]ibbli jew ma’ dawk emozzjonali, i]da nistg[u narawhom f’kuntest so/jali, ekonomiku, ambjentali, fuq il-post tax-xog[ol u f’elf ambjent ie[or. Hawn min ja[seb li t-tbatija hi pro/ess ta’ tisfija, li ssir bniedem
a[jar milli int g[ax biex tbati jrid ikollok qalb li tifhem u tag[der, i]da mhux dejjem hu l-ka]. In[arsu lejn il-qasam tax-xog[ol b’mod nazzjonali u internazzjonali. Sirna ng[ixu f’so/jetajiet wa[da aktar egoista minn o[ra, sfruttament tal-[addiem, tat-tfal u fil-[lasijiet tal-paga. Pjagi so/jali li qed i[allu impatt fuq id-dinja kollha. {arsa lejn il-kontinent
Afrikan, kul[add irid japprofitta minnu g[ax hu pajji] sinjur, i]da biex in-nies jg[ixu ;urnata o[ra jridu l-karità minn [addie[or u lmissjunarji. Il-poplu ta’ dan il-pajji], fosthom tfal, in]ammu fl-injoranza biex il-[akkiema ta’ fuqhom ikomplu ja[kmu u dan ;ara g[al snin twal ta[t diversi [akkiema. Din hi forma o[ra ta’ tbatija, flaspett mentali u edukattiv, g[ax bla tag[lim ftit tista’ tag[mel differenza fil-[ajja tieg[ek u ta’ madwarek. Tbatija imposta mis-so/jetà Hemm [afna aspetti li nista’
nkompli nelabora dwarhom i]da rrid insemmi din, li l-akbar tbatija li wie[ed jista’ jg[addi minnha hi dik mag[mula mis-so/jetà u millindividwi li jg[ixu fiha. G[alxejn ng[idu li a[na so/jetà moderna u sekulari, meta fil-prattika nag[mlu l-kategoriji spe/jalment fil-kuntest ta’ ‘dawk u dawn’, ‘intom u a[na’, ‘normali u abnormali’. Din il-problema fil-mentalità qed tpo;;i w;ig[ kbir fil-qlub ta’ [afna nies. Forsi dan li ;ara fla[[ar jiem, taqbel jew ma taqbilx mal-unjoni /ivili u l-adozzjoni, se jg[in biex tinfeta[ ftit il-mentalità ta’ dan il-poplu, li fl-a[[ar mill-
Hawn min ja[seb li t-tbatija hi pro/ess ta’ tisfija, li ssir bniedem a[jar milli int g[ax biex tbati jrid ikollok qalb li tifhem u tag[der, i]da mhux dejjem hu l-ka]
Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com
a[[ar ma ng[ixux f’bozza i]da f’so/jetà dinamika. Ma jfissirx li naqbel ma’ de/i]jonijiet mg[a;;la u populisti. Anzi na[seb li f’dan l-istadju l-Partit Nazzjonalista kellu ra;un li t-tema tal-unjoni /ivili u l-adozzjoni kellhom ikunu separati [alli b’hekk stajna nag[tu /ans lill-poplu jidra r-realtajiet ;odda tal-lum il-;urnata. Ridna l-[in tag[na b[ala poplu li naslu biex na//ettaw koppji omosesswali f’kuntest ta’ ]wie; u familja u forsi issa rridu aktar ]mien biex na//ettawhom bittfal, i]da l-ag[ar li nistg[u nag[mlu minn issa ’l quddiem hu li nkomplu nippuntaw subg[ajna u ng[idu li din ‘mhix normali u naturali’.
Li ‘mhix normali u naturali’ ma naqbilx. Il-bniedem jibqa’ su;;ett g[an-natura mill-;urnata li jifforma fil-;uf sakemm jasal biex imut. L-istinti naturali jibqg[u hemm, li kieku ma jkollniex qtil, u spe/jalment dawk passjonali. Il-problema ta’ din is-so/jetà tibqa’ dik li nibqg[u nkattru mentalità ta’ medjokrità u ta’ intolleranza lejn persuni li personalment ma nikkonsidrawhomx ‘b[alna’. Jekk mhux se nkunu ‘tfal’ fil[sieb tag[na, ta’ kuljum se nkomplu nkattru l-u;ig[ fil-qlub ta’ [utna. Inkunu tfal fil-[sieb Tfal fil-[sieb ifisser li t-tfal meta jiltaqg[u ma’ xi [add ;did
imorru jilag[bu mieg[u u forsi jikkompetu g[al xi ;ugarell, g[ax dan ukoll hu instint naturali. I]da qatt ma ji;;udikaw. Il-;udizzju f’mo[[hom jid[ol meta dawn jikbru u jibdew jisimg[u kliem il-;enituri jew tan-nies tat-triq.
Biex jinqered il-bullying lewwel irid jinqered minn mo[[ il-;enituri, li jieqfu ji;;udikaw kemm quddiem it-tfal u kemm ma’ adulti o[ra. Jekk it-tifel jew tifla tara lil xi [add mill;enituri jqasqas fuq dak u fuq l-ie[or, g[alihom dak hu normali u se jag[mlu l-istess fl-iskola. Irridu nippreparaw ru[na, g[alkemm di;à je]istu, li meta naraw koppji gay bit-tfal, ma ni;;udikawx, kemm g[all-;id ta’ dik il-familja u t-tfal, kemm tag[hom b’mod naturali kif ukoll jekk adottati, i]da g[all-;id tag[na stess u ta’ wliedna. Dan il-pro/ess di;à g[addejna minnu g[all-grazzja ta’ Alla. Ma ninsewx li meta kellna l-ewwel ]bark tal-immigranti bdejna nib]g[u li dawn se jit[alltu ma’ wliedna u bdejna nissuspettaw dwar x’se ji;ri fl-iskejjel. Ma’ ;ara xejn kbir. Da[lu fis-sistema u ja;ixxu b[al kull tifel ie[or ta’ kull tip ta’ kulur.
Is-sekulari]mu theddida jew progress^ Fl-a[[ar sentejn pajji]na ra lintroduzzjoni tal-li;i tad-divorzju, il-li;i dwar l-unjoni /ivili u anke revi]joni tal-ftehim bejn Malta u s-Santa Sede fejn jid[lu t-tribunali ekkle]jasti/i u l-li;i Maltija. Huwa naturali li ]viluppi b[al dawn wasslu sabiex f’mo[[ [afna qamu l-mistoqsijiet dwar jekk is-sekulari]mu u jekk tali passi kinux biss parti normali mill-mixja lejn so/jetà sekulari li fiha nfisha turi li pajji]na qieg[ed jipprogressa jew inkella kinux pass rigressiv lejn so/jetà bla ebda sens ta’ valur.
sempli/i fidi reli;ju]a. Inversament g[alhekk ji]balja bil-goff min jag[mel b[allMinistru Helena Dalli li ta[t lisku]a tas-sekulari]mu jxerred lantiklerikali]mu. Il-valur sekulari tolleranti g[andu rispett kbir lejn it-tjubija li to[ro; mill-fidi reli;ju]a. Il-valur sekulari tolleranti ma jsib ebda theddida filpre]enza ta’ dawk li j[addnu xi twemmin reli;ju] partikolari. Il-valur sekulari tolleranti jinsisti biss li l-istat ma g[andux ikun teokratiku fid-de/i]jonijiet tieg[u.
Sekulari jew antiklerikali Hawn min iqis is-sekulari]mu b[ala xi theddida g[all-valuri tradizzjonali f’pajji]na. Hawn min sa[ansitra jara s-sekulari]mu b[ala xi front dirett kontra lKnisja Kattolika. Ir-realtà hija ferm differenti. Is-sekulari]mu fil-forma toller-
Malta teokrazija^
anti tieg[u ma huwiex kontra xi reli;jon jew o[ra. Lanqas ma huwa inti] li jeqred il-valuri. Issekulari]mu hu l-politika li tippermetti li l-istat jimxi fuq prin/ipji legali u politi/i msejsa fuq valuri li jmorru lil hinn minn
Hawn min jipprova jag[ti limpressjoni li pajji]na huwa xi teokrazija. Hawn min i]effen finnofs il-Kostituzzjoni ta’ pajji]na li fiha wie[ed isib il-famu] artiklu fejn tissemma l-Knisja Kattolika. I]da hi gidba fa[xija li wie[ed jargumenta li pajji]na b’xi mod huwa teokratiku. Jekk ilParlament Malti ried ida[[al iddivorzju u l-unjoni /ivili, dawn da[lu bla xkiel minkejja loppo]izzjoni /ara mill-Knisja Kattolika. Jekk f’Malta persuna t[addan
Is-sekulari]mu hu l-politika li tippermetti li l-istat jimxi fuq prin/ipji legali u politi/i msejsa fuq valuri li jmorru lil hinn minn sempli/i fidi reli;ju]a
Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
fidi differenti jew ma t[addan ebda fidi reli;ju]a, ma’ tiffa//ja ebda persekuzzjoni jew riperkussjoni. Ejja mela niddibattu b’mod onest. Ejja nirrikonoxxu li pajji]na hu di;à pajji] fejn hemm libertà reli;ju]a u li allura jonqos biss li nkomplu nsa[[u l-imsemmija libertà fi spirtu ta’ tolleranza. Ejja ma nippruvawx no[or;u bl-g[ajjat tal-movimenti progressivi sempli/ement g[aliex din hija g[ajta populista. It-tag[lim reli;ju] Dan l-a[[ar, il-Gvern introdu/a t-tag[lim tal-hekk imsej[a ‘etika’ g[al dawk li je]er/itaw id-dritt
tag[hom li je]entaw lil uliedhom mit-tag[lim tar-reli;jon mill-iskola. ?ertament pass b]onju] u pass g[aqli. Pass li jirrikonoxxi nnumru dejjem jikber ta’ nies li je]entaw lil uliedhom mit-tag[lim reli;ju], kif g[andhom kull dritt sagrosant li jag[mlu. Sa hawn xejn [a]in. In-negattiv hu jekk ji;ri kif hemm xi w[ud qeg[din jinsistu li se ji;ri eventwalment, ji;ifieri li jitne[[a g[alkollox it-tag[lim reli;ju] milliskejjel. Filwaqt li t-tolleranza u llibertà tal-fidi jg[allmuna li ma g[andu jkun hemm ebda impo]izzjoni u allura d-dritt ta’ e]enzjoni g[andu jkun sagrosant, ikun pass rigressiv u ta’ intolleranza kbira jekk ti;i injorata t-tradizzjoni twila tal-pajji] fejn jid[ol it-twemmin reli;ju]. Ikun pass li tassew ixaqleb aktar lejn l-antiklerikali]mu milli sekulari]mu.
Imma l-Ewropa kollha sekulari!
Hawn min irid ibig[ l-argument li l-Ewropa kollha miexja fl-istess direzzjoni. Hawn min irid ibig[ largument li biex inkunu Ewropej veri rridu mmorru g[al forma ta’ sekulari]mu aggressiv. Xejn aktar ma huwa ’l bog[od mill-verità minn dan. Id-dibattitu fl-Ewropa g[adu mhux biss [aj i]da animat ferm b’ta[lita s[i[a ta’ fehmiet. Nag[laq bil-kliem g[aref talIm[allef Emeritu Giovanni Bonello meta dan fil-ka] Lautsi kontra l-Italja kiteb, “Freedom of religion is not secularism. Freedom of religion is not the separation of Church and State. Freedom of religion is not religious equidistance – all seductive notions, but of which no one has so far appointed this Court to be the custodian. In Europe, secularism is optional, freedom of religion is not.”
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April 2014
11
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Messa;;i /ari b’vot wie[ed Fil-politika hemm kwistjonijiet li jkunu mpo;;ijin b’mod li fihom il-linja, il-po]izzjoni ta’ partit politiku u l-vot tieg[u filParlament ikunu fuq kwistjoni wa[da. E]empju tajjeb ta’ dan kien il-vot ta’ nhar it-Tnejn li g[adda fil-Parlament fuq l-emenda kostituzzjonali li ressaq il-Partit Nazzjonalista biex ma jkun hemm l-ebda diskriminazzjoni kontra l-ebda persuna fuq il-ba]i tal-ebda orjentament sesswali. Il-vot tal-Oppo]izzjoni fuq dan kellu jag[ti messa;; wie[ed fuq kwistjoni wa[da: kontra ddiskriminazzjoni. Kwistjonijiet separati fl-istess vot Imma mbag[ad, hemm kwistjonijiet li jkunu mpo;;ijin b’mod li l-po]izzjoni li jie[u partit u kif jivvota fil-Parlament ikun irid jag[ti messa;;i fuq kwistjonijiet separati fl-istess vot. U e]empju ta’ dan kien il-vot fuq l-unjonijiet /ivili fil-Parlament nhar itTnejn ukoll. Vot wie[ed finali fuq il-li;i s[i[a Dan kien vot fuq it-tielet qari tal-li;i, ji;ifieri vot wie[ed finali fuq il-li;i s[i[a kif kienet dak il-[in u li kienet tinkludi ]ew;
kwistjonijiet different fiha u allura kienet te[tie; tliet messa;;i differenti f’vot wie[ed: l-unjoni /ivili u, apparti, l-adozzjoni tattfal fil-vot ta’ partit wie[ed. Rifless tal-fehma qawwija tal-pubbliku fuq ]ew; kwistjonijiet Ma;;oranza kbira fil-pajji] g[andha riservi fuq l-adozzjoni. Ladozzjoni hi dritt tat-tfal, u mhux ta’ min jadotta, u hemm li;i separata dwarha. Imma l-gvern insista li jitfa’ ]-]ew; kwistjonijiet f’daqqa. U allura l-Oppo]izzjoni kellha ssib mod kif tirrifletti fil-Parlament il-fehma tal-pubbliku fuq i]-]ew; kwistjonijiet. Messa;;i /ari minn Oppo]izzjoni wa[da dwar l-unjoni /ivili u l-adozzjoni L-ewwel messa;; li riedet twassal fil-Parlament lOppo]izzjoni: qbil qawwi u /ar mal-unjonijiet /ivili, kif hawn qbil /ar u qawwi fil-pajji]. It-tieni messa;;: riservi fuq l-adozzjoni tat-tfal, kif hawn riservi /ari u qawwijin fil-pajji]. It-tielet messa;;: li l-Oppo]izzjoni hi wa[da. L-ebda triq o[ra [lief l-astensjoni motivata Biex jag[ti dat-tliet messa;;i importanti, ma kien hemm l-ebda triq g[all-Partit Nazzjonalista [lief l-astensjoni motivata; ji;ifieri
vot wie[ed mag[qud u li jkun re;istrat g[aliex ing[ata kif ing[ata, li l-Oppo]izzjoni taqbel – kif taqbel il-ma;;oranza lkbira fil-pajji] – mal-unjonijiet /ivili, imma g[andha riservi – kif g[andha l-ma;;oranza l-kbira fil-pajji] – fuq l-adozzjoni tat-tfal, mal-messa;; politiku importanti [afna li l-Partit Nazzjonalista hu partit wie[ed. Il-Partit Nazzjonalista rrappre]enta l-ma;;oranza l-kbira fuq l-unjonijiet u fuq l-adozzjoni tat-tfal Min jaqbel ma’ wie[ed biss jew tnejn minn dat-tliet messa;;i se jg[id li l-Partit Nazzjonalista messu vvota favur, jew messu vvota kontra. Imma min jifhem li l-Partit Nazzjonalista ried li jirrappre]enta l-ma;;oranza qawwija tal-pubbliku fuq i]-]ew; kwistjonijiet tal-unjoni /ivili u tal-adozzjoni tat-tfal waqt li jkun, kif iridu l-pubbliku, partit wie[ed, jifhem g[ala l-astensjoni motivata u re;istrata b’mod uffi/jali waqt il-vot fil-Parlament: po]izzjoni wa[da ta’ partit wie[ed li jaqbel mal-unjonijiet /ivili imma b’riservi fuq l-adozzjoni. Din hi l-po]izzjoni tal-ma;;oranza l-kbira fil-pajji].
Farsa Kienet farsa tassew ilpre]enza tal-eks-Sindku Laburista ta’ ]ew; lokalitajiet, li fl-istess waqt li kellu jkun pre]enti b[ala kunsillier fillokalità ta’ San Pawl il-Ba[ar, jag[]el li jattendi laqg[a annwali tal-ekskunsill li hu kien imexxi – dak ta’ {al Kirkop. Tassew farsa. I]da perswa] li ma kellux triq o[ra biex jiddefendi lilu nnifsu anke ma’ s[abu stess tal-partit tieg[u. A. Micallef San Pawl il-Ba[ar
Dritt nag[tihulek, prin/ipju tmisshulix
Dak li ;ara fil-Parlament u barra l-bini tal-Parlament wara s-seduta Parlamentari ta’ nhar it-Tnejn li g[adda, jindika li jekk hawn partit politiku li g[adu jg[o]] il-prin/ipji fundamentali f’pajji]na, dan hu lPartit Nazzjonalista. Dan qieg[ed jing[ad millma;;oranza tal-poplu Malti u G[awdxi li filwaqt li jaqbel li wasal i]-]mien biex ji;u legalizzati d-drittijiet /ivili f’pajji]na, il-prin/ipji dwar ittrobbija tat-tfal m’g[andhomx
jintmessu. Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista jirrikonoxxi ddrittijiet tal-koppji gay, u dan kien iswed fuq l-abjad filmanifest elettorali, it-trobbija tal-ulied g[andha tibqa’ rresponsabbiltà ta’ omm u missier. G[al darb’o[ra, il-Partit Nazzjonalista wera kemm huwa partit ta’ prin/ipju. Fil-[ajja tista’ tilg[ab il-log[ba popolistika jew g[all-gallarija. Fil-ka] politiku, il-log[ba li qieg[ed jilg[ab il-Partit Laburista hija log[ba ta’ bla prin/ipju. Ilpoplu tag[na g[adu jg[o]] ilvaluri u t-tfal tag[na g[adhom l-g[o]]a u l-mimmi ta’ g[ajnejna. L-adult g[andu dritt li jag[]el kif jg[ix, ma’ min jg[ix, u xi kwalità ta’ [ajja jag[]el li jg[ix g[alih. I]da t-trobbija tal-ulied mhix g[a]la li tista’ ti;i imposta fuq dawn l-inno/enti. Bejn dritt /ivili u responsabbiltà ta’ trobbija tal-ulied hemm differenza kbira. Dawn huma ]ew; affarijiet li ma jmorrux ma’ xulxin u g[andhom ikunu distinti minn xulxin. L-adult jag[mel g[a]liet li mhux dejjem kul[add ikun jaqbel mag[hom, i]da huwa a//ettabbli l-g[a]liet li jag[mel fuq l-g[a]la personali tieg[u. L-ulied huma vulnerabbli u fra;li. Is-si;ra ting[araf millfrott tag[ha. Si;ra kbira
tin]abar biex ti;;edded, i]da si;ra ]g[ira titlaqqam biex tag[mel frott bnin. Dan huwa l-pro/ess tan-natura. Wie[ed jista’ jmur kontra dak li huwa naturali i]da nnatura dejjem imxiet fuq ilpro/ess naturali tag[ha. Il-Partit Nazzjonalista, dak li kien, g[adu u se jibqa’ jemmen. Dak li huwa tieg[ek jag[tihulek, i]da l-prin/ipji tmisshomlux. Dan jg[odd ukoll g[al dak li g[addej minnu b[alissa pajji]na. C. Azzopardi San :wann
Intolleranti
Meta nhar it-Tnejn xi nies omosesswali kienu qed jiffeste;;jaw dak li huma qiesu b[ala t-tmiem tal-intolleranza fil-konfront tag[hom, huma stess kienu intolleranti fil-konfront tal-Oppo]izzjoni tant li lkelliema tal-Partit Nazzjonalista ma setg[etx titkellem. Ma nag[mlux mod li nhar itTnejn twieldu bigotti ;odda hux? G. L. Camilleri Il-Furjana L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizz elettroniku alex.attard@media.link.com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon Wenzu Mintoff u Toni Abela akku]aw lid-Deputat So/jalista Joe Grima b’diversi akku]i f’ittra li ;iet ippubblikata f’The Sunday Times. Huma kienu qed iwie;bu g[al diskors li g[amel id-Deputat Laburista waqt konferenza politika filKa]in Laburista tal-Belt, u li kien rappurtat fl-istess gazzetta. Wenzu Mintoff u Toni Abela stqarrew li [assewhom sorpri]i g[all-a[[ar li kellu jkun propju Joe Grima li kkummenta dwar ir-ri]enja tag[hom mill-karigi uffi/jali tal-Partit Laburista, g[aliex kellu jkun l-a[[ar persuna li jitkellem fil-kamp politiku u jg[allimhom dak li sejja[ abbiltà u qawwa morali. Il-Gvern [abbar li aktar minn nofs miljun lira se jintefqu g[all-kura tal-mard tal-kan/er.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
12
X’NARA U X’NISMA’
X’Qalilna l-G[asfur G[all-Parlament Ewropew biex isa[[an is-si;;u ➤ Issa li l-applikazzjonijiet g[an-nomini tal-kandidati g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew g[alqu, g[andna stampa /ara ta’ dawk li ppre]entaw ru[hom sabiex jirrappre]entawna f’dak ilParlament. Na[seb li l-aktar
wie[ed li jistona minnhom ilkoll huwa Alfred Sant. “Dan,” qalilna l-g[asfur, “hu l-istess persuna li g[axar snin ilu, blg[ajnuna ta’ Joseph il-bully, li dak i]-]mien kien ;urnalist ta’ Super One, kien g[amel l-ikbar kru/jata biex Malta ma ssirx membru talUnjoni Ewropea.” “Tiftakruh i[anbaq,” fakkarna l-g[asfur, “li Malta jaqblilha iktar bilpartnership biex issir }vizzera fil-Mediterran? Tiftakruh jg[ajjat li r-referendum kien fa]ull u li a[na lMaltin kollha makku u jekk nid[lu fl-Ewropa, jibilg[una lbaleni ta’ Brussell? Tiftakruh jipprietka li se ji;u l-Isqallin u joqtluna bil-;u[ g[ax je[dulna xog[olna? Tiftakruh fuq kollox i[e;;e; lin-nies bies ma jivvutawx u hu jo[ro; iddokument tal-votazzjoni millbut biex jurina li hu ma vvutax?” ?erti nies tant ma jist[ux, u tant ma baqg[alhomx ]ejt f’wi//hom, li ja[sbu li n-nies boloh jew bla mo[[. “Wara li g[amel fro;a papali b[ala Prim Ministru ta’ pajji]na, u wara li l-poplu g[al darba tnejn qallu biex iwarrab minn hemm, issa Alfred Sant g[andu l-wi// jikkontesta biex ikun Membru Parlamentari Ewropew?” staqsiena l-g[asfur. Issa mhux jib]a’ li hu l-makku u jibilg[uh il-baleni ta’ Brussell? Issa mhux a[jar il-partnership u }vizzera fil-Mediterran? Issa m’g[adhomx il-membri parlamentari Ewropej imorru hemm biex isa[[nu s-si;;u? Issa se jg[idilhom lin-nies biex ma jivvutawx, jew qed jitkarrab g[al kull vot possibbli [alli jkun jista’ jmur Brussell isa[[an issi;;u hu? “L-aqwa,” qalilna l-g[asfur, “li dan l-a[[ar waqt intervista, Sant qalilna li hu qatt ma kien kontra l-Ewropa! X’wi// tost u infurrat irid ikollok u kemm trid tkun /u/ biex titkellem hekk. A[seb
u ara kemm trid tkun /u/ iktar biex tivvota lil bniedem b[al dan li filli jg[id iswed, u filli jg[id abjad!” temm l-g[asfur.
L-ewwel kien kontra l-kunsilli lokali, jimbotta n-nies tieg[u fihom b[ala “indipendenti”, biex imbag[ad belag[ha. Imbag[ad kien kontra l-VAT, u wara li farrak l-ekonomija talpajji] u rri]enjalu l-Ministru talFinanzi, belag[ha wkoll. Imbag[ad kien kontra l-Ewropa qatta bla [abel, b’Alfred Sant u Joseph Muscat fuq quddiem, u llum bl-istess Alfred Sant fuq quddiem biex imur b[ala
Parlamentari Ewropew, [are; jg[idilna b’qalbu maqsuma li mhux se jikkontesta l-elezzjoni ta’ Mejju li ;ej g[ax lilu, l-partit tieg[u stess di;à tefg[u mat-telliefa. Qal /ar u tond li hu mhux lest jikkontesta elezzjoni li minna[a tal-partit tieg[u di;à g[andha r-ri]ultat mag[ruf, ma[dum u lest. Qalilna wkoll li meta mar “jibki” g[and Joseph il-bully, u forsi fakkru wkoll li kien hu li tah is-si;;u fil-
rtit a P l a t a n g a m l I Laburista qed a f e i l l e t t a m h i ; tpo;
Il-Partit Laburista l-partit tal-U-Turns ➤ La qeg[din nitkellmu fuq l-g[a]la tal-kandidati g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew, ma nistg[ux ma niftakrux kemm il-Partit Laburista hu l-partit tal-U-Turns, li dejjem ji]fen skont id-diska talmument.
Membru Parlamentari Ewropew. Insomma partit talU-Turns. “Il-;img[a l-o[ra,” qalilna l-g[asfur, “kellna UTurn o[ra klassika Labour style. Joseph Cuschieri, wara li kien /eda postu fil-Parlament Malti biex Joseph il-bully seta’ jsir Kap tal-Oppo]izzjoni, u wara li rnexxielu jsir Membru
Parlament Malti, l-affarijiet baqg[u kif kienu. Insomma, f’kelma wa[da, Joseph Cuschieri [assu li kienu da[[luh fil-korp il-;did tal-Labour blisem ta’ ‘U]a u Armi’. I]da [a;a tal-iskantament, hekk kif kienu se jag[lqu nnomini, Joseph Cuschieri ;ie illuminat minn xi mkien u mar
tefa’ n-nomina fl-a[[ar minuta, avolja l-partit tieg[u stess tefg[u mat-telliefa.” Ma nafx hemmx mod iktar gravi minn hekk biex tag[mel U-Turn mil-lum g[allg[ada. U dan jistenna li issa ma jkunx mat-telliefa? “Donnu jidher,” qalilna l-g[asfur, “li issa anke [uh, l-oraklu u predikatur tas-seklu, Manwel Cuschieri tefg[u mat-telliefa, g[ax milli jidher fl-elezzjoni ta’ Mejju li ;ej, Manwel Cuschieri se jappo;;ja lil Alfred Sant, i/champion pere//ellenza tal-UTurns, u mhux lil [uh!” Laqg[u bil-palm imbag[ad sallbu ➤ Illum {amis ix-Xirka u ninsabu fl-eqqel tal-:img[a Mqaddsa, ]mien ta’ [afna riflessjoni, kuntrasti u paraguni.
}mien meta waqt li wie[ed ikun ja[seb, jag[mel tajjeb jekk jara hu kif jinkwadra fil-;rajja li qed infakkru matul din l-istess :img[a Mqaddsa. “G[adu kemm kellna reshuffle imqan]a[ fil-Kabinett,” qalilna l-g[asfur, “u waqt li pere]empju sa sena ilu kien hemm min lil Godfrey Farrugia kien qed jilqg[u bil-palm u jkantalu “osanna”, firreshuffle ma ddejjaqx jg[idlu “sallbu” u je[les minnu baxx baxx. U tg[id g[andna “:uda” li g[all-flus jew g[all-poter lest ibig[ kollox, inklu] l-identità u /-/ittadinanza tag[na filwaqt li qed ikun “traditur” ma’ min g[amillu tant ;id bil-voti biex tah il-poter, u issa hu qed iwikkih “b’bomba tal-gass u sulfarina” ma;enbu? Kemm g[andna “qassisin kbar” li biex ma jitilfux posthom lesti jg[addu ;uri lill-Kap talOppo]izzjoni u kontinwament jitfg[ulu t-tajn, anke jekk jafu li qed jg[idu l-gideb? U fejn hu “Pilatu” li jag[milha ta’ bully g[ax g[andu l-poter, imbag[ad ja[sel idejh mir-responsabbiltà li da[al g[aliha, u biex jing[o;ob ma’ kul[add, dejjem lest jg[id “mhux jien”, jew “ma kontx naf”, ukoll jekk jara li qed jitwettqu l-in;ustizzji vilment. I]da fl-a[[ar u mhux l-inqas, jekk il-poplu Malti jinsab “imsallab” bis-sitwazzjoni li g[a]el hu stess, jalla li waqt issofferenzi, jag[raf i[ares ’il quddiem b’kura;;, b’tama kbira li ma jdumx ma “jirxoxta” g[al ]mien [afna a[jar.” Fl-a[[ar nett l-g[asfur jixtieq jie[u din lokka]joni tal-lum biex jawgura l-G[id it-Tajjeb lill-qarrejja kollha ta’ din il-pa;na u lill-poplu kollu Malti u G[awdxi.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
13
ANALI}I
Il-manifest elettorali tieg[i Hekk kif il-kampanja elettorali g[all-Parlament Ewropew tibda tirranka sew, hija [a;a naturali li l-votant jibda jg[arbel lg[a]liet li g[andu quddiemu f’termini ta’ kandidati, u jippretendi li dawn jibdew ji//araw ilpo]izzjoni tag[hom fuq dak li bi[siebhom iwettqu jekk ji;u eletti. Peress li l-esperjenza tieg[i hi bba]ata fuq il-kummer/ u limportanza li dejjem tajt littrawwim tar-ri]orsi umani, millbidu nett kont g[amiltha /ara li l-pre]enza tieg[i fil-Parlament Ewropew kienet se tkun wa[da ffukata fuq dawk l-oqsma fejn in[oss li nista’ nikkontribwixxi l-aktar. G[alhekk se nkun qed niddedika l-isforzi tieg[i lejn il[idma tal-Kumitat tal-Impjiegi u l-Affarijiet So/jali, partikolarment kwistjonijiet b[ad-drittijiet tal-[addiema, it-ta[ri;, u l- kundizzjonijiet tax-xog[ol; lejn dik tal-Kumitat tas-Suq Intern, fejn l-esperjenza tieg[i fin-negozju
tista’ tkun utli; u dik talAmbjent u s-Sa[[a Pubblika, fejn inkun nista’ nikkontribwixxi lejn id-diskussjoni dwar kwistjonijiet ta’ sa[[a mentali, b’mod partikulari fil-kuntest talpost tax-xog[ol.
Na[seb li flimkien, b’[idma id f’id, nistg[u nkomplu nibnu fuq dak li sar fil-passat u nag[tu aktar attenzjoni lill-b]onnijiet tan-negozju
T[assib dwar l-ekonomija
Kieku kelli nag[]el kwistjoni wa[da ta’ t[assib g[all-futur ;ejjieni ta’ Malta, din tkun bla dubju ta’ xejn l-ekonomija. Lekonomija hija l-pedament g[all-g[ajxien ta’ kull pajji]. Din tipprovdi l-impjiegi u dd[ul tat-taxxa, li jsostnu l-istruttura ta’ servizzi tas-sa[[a b’xejn, kif ukoll l-edukazzjoni. Din tippermettilna wkoll li nkomplu ngawdu l-pensjonijiet, peress li s-sistema tag[na ‘pay-as-yougo’ tiddependi fuq dak li ji;i m[allas mill-impjegati llum. S’issa, l-ekonomija Maltija u lfinanzi pubbli/i baqg[u re]iljenti u n]ammu fit-triq ta’ titjib gradwali. I]da dan l-a[[ar bdejna
In-nuqqas evidenti ta’ ppjanar proattiv sabiex ti;i stimulata l-industrija u jissa[[u l-intrapri]i, jinkwetani mhux ftit.
Helga Ellul hellul@pn.org.mt
nisimg[u bi problemi fil-qasam tal-impjiegi kif ukoll fil-produzzjoni industrijali. G[adu kmieni wisq biex wie[ed jallarma ru[u, u nisperaw li dawn l-indikaturi negattivi mhumiex sinjal ta’ tendenza negattiva g[all-futur. Madankollu, in-nuqqas evidenti ta’ ppjanar proattiv sabiex ti;i stimulata l-industrija u jissa[[u l-intrapri]i, jinkwetani mhux ftit. M’hemmx dubju li f’livell Ewropew, il-le;i]latura li jmiss je[tie; li tkompli tibni fuq inizjattivi ma[suba biex isa[[u sSuq Intern. Filwaqt li huwa veru li l-ekonomija Ewropea qieg[da tirkupra, hemm b]onn li din ir-rankatura tin]amm. Fuq livell nazzjonali, hemm b]onn li n]ommu g[ajnejna fuq
il-le;i]lazzjoni tas-Suq Intern, partikolarment fejn tikkon/erna lil SMEs u l-mikrointrapri]i, sabiex in-negozji Maltin ikunu f’po]izzjoni li jisfruttaw il-benefi//ji tas-Suq Uniku Ewropew. Barra minn hekk, nixtieq nara kwistjonijiet marbuta mas-sa[[a mentali jitressqu aktar lejn i//entru tal-a;enda tal-UE. Jekk jirnexxilna li jkollna Rakkomandazzjoni tal-Kunsill matul il-kors tal-le;i]latura li jmiss, dan ikun pass importanti [afna. Spiss jistaqsuni jekk il-komunità kummer/jali Maltija hix rappre]entata b’mod adegwat fil-Parlament Ewropew. Sfortunatament, na[seb li g[ad hemm kun/ett ]baljat dwar kif Membru tal-Parlament Ewropew jista’ jg[in li/-/ittadin u lin-negozju. Nisimg[u lin-nies
{afna ja[sbu li l-Parlament Ewropew qieg[ed hemm sabiex jindirizza l-ilmenti ta/-/ittadini
jew jippromwovi l-interessi tallobbies kbar. B[ala ri]ultat ta’ dan, in-negozji Maltin spiss jibqg[u fil-periferija tal-prijoritajiet u d-dibattiti ta’ qabel lelezzjonijiet tal-Parlament Ewropew. Dan m’g[andux ikun il-ka], peress li [afna mil-li;ijiet li jin[mew fi Brussell ikollhom impatt sinifikanti fuq l-intrapri]i ]g[ar, medji u mikro f’Malta. Dan ma jfissirx li s’issa ma sar xejn. Matul l-a[[ar ]ew; le;i]laturi, il-mexxej tag[na, Simon Busuttil, [adem bla heda kontra kumpaniji ta’ direttorji kummer/jali li ppruvaw ida[[lu lil diversi kumpaniji Maltin finnasba ta’ scams kummer/jali. Na[seb li flimkien, b’[idma id f’id, nistg[u nkomplu nibnu fuq dak li sar fil-passat u nag[tu aktar attenzjoni lill-b]onnijiet tan-negozju. G[ax fl-a[[ar milla[[ar, in-negozju j;ib l-impjiegi, i[allas it-taxxi, u jsostni lekonomija tag[na u l-kwalità ta’ [ajja li ngawdu.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Tra;edja kbira barra l-kosta Koreana IL-KOREA T’ISFEL
Fl-ib[ra barra l-kosta ta’ Jeju lbiera[ matul il-;uranta saret tfittxija g[al madwar 300 persuna wara li g[elbet ferry boat b’459 passi;;ier abbord. Il-ma;;oranza tal-passi;;ieri kienu studenti tal-iskola li kienu qed jivvja;;aw mill-port ta’ Incheon, fil-Majjistral, lejn Jeju, post popolari g[all-btajjel. Sa tard ilbiera[ kienu madwar 164 il-persuni li kienu salvati. L-istudenti kienu minn skola fis-subborgi tal-kapitali Seoul li kienu fi triqithom g[al btala ta’ erbat ijiem f’Jeju. Il-vapur g[ereq madwar sag[tejn wara li bag[at talba g[all-g[ajnuna u fil-pront b/ejje/ tal-ba[ar ta’ kull tip, fosthom bastimenti tal-gwerra Amerikani, marru fil-post biex jag[tu l-g[ajnuna. Il-vapur
g[ereq f’fond ta’ madwar 30 metru. Il-kaw]a e]atta tat-tra;edja mhix mag[rufa imma xi w[ud minn dawk li salvaw qalu li semg[u [oss u daqqa qawwija mal-vapur u ftit wara, dan beda jeg[leb fuq ;enb minnhom. Ilkundizzjonijiet tat-temp fil-post kienu deskritti b[ala tajbin. Ta’ min jg[id li l-vapur, isSewol, seta’ j;orr 900 passi;;ier u hemm suspetti li forsi xi tag[bija fil-vapur i//aqilqet f’daqqa jew li seta’ laqat xi blata. Ilbiera[, g[add ta’ g[addasa bdew ifittxu mal-qieg[ talba[ar biex jirkupraw il-vittmi imma l-[idma tag[hom qed tkun imfixkla min[abba lkwantità kbira ta’ [ama li hemm.
Jing[aqdu kontra s-serq tal-mobiles L-ISTATI UNITI
Hu rappurtat li l-Apple, ilGoogle, il-Microsoft u sSamsung g[amlu ftehim biex minn Lulju tas-sena d-die[la flismartphones jibda jkun hemm programm kontra s-serq ta’ dan l-apparat. Jidher li f’ka] li jinsteraq jew jg[ib dan l-apparat, is-sid ikollu l-fa/ilità li j[assar l-informazzjoni li jkun fih u jkun possibbli wkoll li ma jibqax ja[dem. Dan se japplika g[al dawk lismartphones li jinbieg[u fl-
Istati Uniti u se jkun simili g[al sistema li hemm fil-prodotti Apple u dawk ibba]ati fuq lAndroid tal-Google. Fost dawk li [addnu l-ftehim hemm ukoll il-Motorola, ilHuawei, l-HTC u n-Nokia. Kien de/i] li fis-sistema jrid ikun hemm tliet affarijiet. Trid tit[assar l-informazzjoni f’ka] ta’ b]onn, li l-ismartphone ma jkunx jista’ jintu]a u li jekk jinstab, l-informazzjoni tkun tista’ titpo;;a lura fih.
}ew; xeni tal-biera[ matul il-;urnata barra l-g]ira Koreana ta’ Jeju, fejn il-vapur Sewol (ir-ritratt il-kbir) g[eleb fuq ;enb u wara ftit g[ereq bi kwa]i 300 persuna abbord. Fir-ritratt i]-]g[ar jidher mument mill-[idma ta’ salvata;; (ritratti> EPA)
Jirri]enja min[abba flixkun inbid L-AWSTRALJA
Il-Prim Ministru ta’ New South Wales irri]enja min[abba polemika li nqalg[et wara li ng[ata flixkun inbid b[ala rigal. Dan l-inbid jiswa 3,000 dollaru Awstraljan. Barry O’Farrell irri]enja wara li nota ta’ ringazzjament ming[andu tal-flixkun inbid kienet ippre]entata lillKummissjoni Indipendenti Kontra l-Kummissjoni. Ilflixkun ing[ata lil O’Farrell minn Nick Di Girolamo, eksChief Executive ta’ kumpanija. G[all-ewwel O’Farrell /a[ad li kien ing[ata l-flixkun inbid tat-tip 1959 Penfolds Grange b[ala ringrazzjament. I]da Di Girolamo kien sostna li hu kien tah il-flixkun tal-1959 – is-
sena li fiha twieled O’Farrell – b[ala rigal wara li l - Partit Liberali reba[ l-elezzjonijiet lokali f’Marzu tal-2011. Minna[a tieg[u , O ’ Farrell kien /empillu u rringrazzjah u wara bag[atlu nota ta’ ringrazzjament. Meta [abbar ir-ri]enja, O’Farrell insista li hu ma jistax jiftakar li qatt ing[ata flixkun inbid u lanqas li bag[at nota ta’ ringrazzjament. Imma ]ied li jekk hemm din in-nota b[ala prova ta’ dan, allura l-a[jar [a;a li seta’ jag[mel kienet li jirri]enja. Hu qal li kien frustrat [afna li ma seta’ jiftakar xejn mill-ka]. O’Farrell qal li hekk kif kien elett Prim Ministru f’Marzu tal-
2011, kien hemm [afna affarijiet ji;ru f’daqqa u kien ing[ata diversi rigali, minbarra li fl-istess ]mien se[[et mewta filfamilja. Il-polemika hi dwar allegazzjonijiet ta’ favoriti]mu fil-konfront tal-kumpanija ta’ Di Girolamo. Skont xhieda mill-kumpanija li wasslet il-flixkun lil O’Farrell, il-flixkun kien t[alla quddiem ilbieb ta’ barra tad-dar tieg[u peress li ma kien hemm [add id-dar meta marru bih. Il-Prim Ministru Awstraljan Tony Abbott fa[[ar id-de/i]joni ta’ O’Farrell u qal li jammirah [afna g[all-att li wettaq li hu wie[ed li rarament jara b[alu fix-xena politika Awstraljana.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
15
A{BARIJIET TA’ BARRA
Fuq ix-xellug jidhru nies armati abbord vettura tal-gwerra b’bandiera Russa tul triq minn Kramatorsk lejn Slaviansk filwaqt li fir-ritratt l-ie[or jidhru suldati Ukreni jg[assu vetturi militari f’Izyum (ritratti> EPA)
Pajji] f’xifer gwerra L-UKRAJNA
Hemm sitwazzjoni mwieg[ra [afna fl-Ukrajna hekk kif filLvant qed isir [afna /aqliq ta’ truppi, kemm Ukreni kif ukoll o[rajn, li mhux /ert min huma, abbord vetturi armati li jtajru bnadar Russi. Hemm stennija kbira g[allaqg[a li se ssir illum fl-I]vizzera biex forsi titnaqqas it-tensjoni u tinstab soluzzjoni. Dan wara li fil-;ranet li g[addew, il-bini talGvern f’diversi bliet fil-Lvant tal-Ukrajna n[ataf minn gruppi ta’ r;iel armati li jridu l-g[aqda mar-Russja. Ilbiera[, ir;iel armati okkupaw il-bini tal-Gvern f’Donetsk filwaqt li ]ew; suldati Ukreni n[atfu minn ir;iel armati f’Krasni Luch. Vitali Iarema, il-Vi/i Prim
Ministru Ukren inkarigat missigurtà tal-pajji], qal li fi Sloviansk u Kramatorsk, kien hemm xi truppi Russi. Truppi Ukreni da[lu fi Kramatorsk biex jie[du lura l-kontroll wara li xi bini tal-Gvern ittie[ed minn gruppi armati favur l-g[aqda mar-Russja. Imma dawn kienu blukkati minn residenti tal-belt u sa tard ilbiera[ filg[axija s-sitwazzjoni ma kinitx /ara. Kien hemm rapporti li xi w[ud mit-truppi ng[aqdu ma’ dawk li jridu lg[aqda mar-Russja. Fi Kramatorsk, aktar qabel, ittruppi Ukreni [adu l-kontroll ta’ mitjar li kien ittie[ed minn xi militanti. Fi Sloviansk, sitt vetturi armati da[lu fil-belt itajru bnadar Russi.
Xi w[ud minn dawn kienu vetturi armati li kienu mwaqqfa fi Kramatorsk mill-folol. Suldat li kien hemm abbord qal li kien membru tal-Armata u li hu u s[abu kienu ilhom ma jing[ataw ikel erbat ijiem, u kienu r-residenti lokali li [ennew g[alihom. Hu ]ied li ma kinux se jift[u nnar kontra nieshom. Imma l-Armata Ukrena qalet li ma kellha ebda rapporti ta’ xi tag[mir tag[ha li kien in[ataf. It-Tlieta l-Gvern tal-Ukrajna wettaq [idma kontra l-militanti favur l-g[aqda mar-Russja u dan kompla jkabbar it-tensjoni. ItTlieta filg[axija, il-President Russu Valdimir Putin f’telefonata lill-Kan/illier :ermani] Angela Merkel wissa li lUkrajna kienet f’xifer gwerra
/ivili. Barra minn hekk, Moska ddeskriviet il-[idma millArmata Ukrena kontra l-militanti b[ala “antikostituzzjonali”. Fl-istess [in, Anders Fogh Rasmussen, is-Segretarju :enerali tan-NATO, [abbar li kienet se tissa[[a[ il-pre]enza militari tal-alleanza fil-Lvant talEwropa, kemm mill-art, millba[ar u mill-ajru. Rasmussen [e;;e; ukoll lirRussja biex tg[id /ar u tond li ma kinitx tappo;;ja l-a;ir talgruppi armati fil-Lvant talUkrajna. Fin-NATO hemm ]ew; eksRepubbliki Sovjeti/i, il-Latvja u l-Estonja, fejn hemm komunitajiet kbar ta’ Russi etni/i filwaqt li pajji]i b[all-Polonja g[andhom fruntiera komuni mar-
Russja. Il-Prim Ministru tal-Ukrajna Arseniy Yatseniuk qal li rRussja qed tippjana Gwerra Bierda ;dida fl-Ewropa u li qed tesporta t-terrori]mu. B’kollox hemm madwar g[axar bliet fil-Lvant talUkrajna fejn xi r;iel armati [adu l-kontroll tal-bini tal-Gvern u qed jitolbu awtonomija jew g[aqda mar-Russja. Hu stmat li hemm tal-anqas 40,000 suldat Russu mi;bura tul il-fruntiera fil-Lvant tal-Ukrajna minn mindu x-xahar li g[adda lKrimea ng[aqdet mar-Russja wara referendum kontroversjali. F’:inevra llum se jkun hemm ta[ditiet bejn l-Unjoni Ewropea, ir-Russja, l-Istati Uniti u lUkrajna.
www.maltarightnow.com
Il-{amis 17 ta’ April, 2014
16
A{BARIJIET TA’ BARRA
IL-PERÙ> Via Crucis mekkanika u elettronika li tinsab g[all-wiri f’dawn il-;ranet fil-belt ta’ Arequipa (ritratt> EPA)
Lista ta’ spe/i ‘aljeni’ fl-Ewropa Jing[alaq L-UNJONI EWROPEA Il Parlament Ewropew misten Kien hemm [afna kritika fil g[alkemm hemm ukoll xi pjanti Abu Ghraib -
-
ni japprova abbozz biex ikun hemm lista ta’ dawk l-ispe/i ta’ annimali u pjanti li huma ‘aljeni’ g[all-Ewropa u li qed jag[mlu [afna [sara lill-ambjent. Il-lista se sservi biex ikun projbit il-pussess, trasport, bejg[ u trobbija ta’ spe/i meqjusa b[ala ‘ta’ t[assib g[all-Unjoni’. Il-lista g[alissa se tkun ristretta g[al 50 spe/i imma hu mistenni li n-numru ji]died gradwalment. G[alissa g[adu mhux /ar liema se jkunu dawk l-ispe/i li se jkun hemm fuq il-lista.
-
Parlament Ewropew g[annuqqas ta’ kontroll li hemm flUnjoni Ewropea g[al spe/i ta’ pjanti u [lejjaq o[ra li jidda[[lu minn pajji]i o[ra. Li ji;ri hu li meta dawn imbag[ad g[al xi ra;uni jispi//aw fil-miftu[, jag[mlu [sara kbira ekonomika u ekolo;ika. Fost dawn hemm nannakola, l-Asian Harlequin Ladybird u l-[sara qed ti;i tiswa madwar 12-il biljun ewro kull sena g[all-Unjoni Ewropea. L-esperti qalu li dawn l-insetti,
,
huma r-ra;uni ewlenija g[aliex /erti [lejjaq qed jg[ibu mill- L-IRAQ ambjent Ewropew. Il-Gvern tal-Iraq [abbar li kien Dan minbarra li jikkaw]aw il- g[alaq il-[abs ta’ Abu Ghraib mard, kemm fl-annimali kif min[abba ra;unijiet ta’ si;urtà. ukoll fil-bniedem. Il-Ministeru tal-:ustizzja Il-li;i l-;dida se titlob lill- [abbar ukoll li l-2,400 persuna li pajji]i membri biex janalizzaw kien hemm mi]muma fih kienu kif /erti spe/i spi//aw fil-pajji] u trasferiti lejn [absijiet o[ra madbiex ti]died l-g[assa g[alihom. war il-pajji]. Se ti]died ukoll l-g[assa fil- Dan il-[abs kien fi/-/entru ta’ fruntieri tal-UE u se jkun ]vilup- skandlu kbir fl-2004 min[abba pat pjan biex tibda tittie[ed ritratti ta’ suldati Amerikani azzjoni kontra dawk l-ispe/i jabbu]aw minn pri;unieri ‘aljeni’ g[all-Ewropa. Iraqqini mi]muma hemmhekk. Wara l-iskandlu, il-[abs ing[ata
isem ;did, il-{abs ?entrali ta’ Bagdad, imma baqa’ mag[ruf blisem or;inali tieg[u. Hu ma[sub li fi ]mien id-ditattura ta’ Saddam Hussein, mijiet ta’ nies kienu torturati u maqtula fih. F’Lulju tas-sena li g[addiet, xi militanti kienu attakkaw il-[abs u rnexxielhom i[arrbu mijiet ta’ pri;unieri. Abu Ghraib jinsab madwar 25 kilometru bog[od minn Falluja li tinsab f’idejn militanti I]lami/i.
T[assib g[all-kundizzjoni mentali ta’ Adam Ant IR-RENJU UNIT Hemm t[assib g[all-kundizzjoni tal-kantant Ingli] li kien popolari [afna fis-snin tmenin, Adam Ant. Dan wara kun/ert li ta li kien karatterizzat minn kliem im[awwad u a;ir li kien deskritt b[ala stramb g[all-a[[ar. Hu qatta’ parti kbira mill-kun/ert li ta f’Somerset igorr dwar i]-]ew; divorzji li g[adda minnhom u kemm ma jafdax lin-nisa u kemm kien stmat [a]in mill-industrija tal-mu]ika.
Ant, li g[andu 59 sena u ismu proprju hu Stuart Goddard, kellu problemi b’dik li hi mag[rufa b[ala bipolar disorder u d - dilettanti tal mu]ika tieg[u wara l-kun/ert qalu li kienu inkwetati g[allkundizzjoni ta ’ sa[[tu wara dak li raw. Fis-snin tmenin Adam Ant kellu sensiela ta’ su//essi fosthom ‘ Stand and Deliver ’, ‘Prince Charming’ u ‘Goody Two Shoes’.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
17
A{BARIJIET TA’ BARRA
IR-REPUBBLIKA ?EKA> Fenek waqt ti;rija tradizzjonali li ssir matul il-festi tal-G[id fi Praga (ritratt> EPA)
Twissija o[ra dwar l-u]u tal-kannabis L-ISTATI UNITI Studju ;did wissa li nstab li nies li jag[mlu u]u mid-droga kannabis sa darba fil-;img[a tul perjodu ta’ g[add ta’ xhur, ikollhom effett fuq il-parti tal-mo[[ li teffettwa l-emozzjonijiet u l-motivazzjoni. Ri/erkaturi mill-Harvard Medical School fl-Istati Uniti sabu li dawk li jesperimentaw bil-kannabis kultant ]mien kienu sofrew minn [sara permanenti fil-mo[[ u wissew li [add li g[andu inqas minn 30 sena m’g[andu jag[mel u]u minn din id-droga. Ir-ri/erkaturi wettqu anali]i dettaljati ta’ 3D scans fuq lim[u[ ta’ studenti li kienu ju]aw il-kannabis kultant u li ma tqisux li kellhom il-vizzju. L-iscans imbag[ad kienu mqabbla ma’ ta’ dawk li qatt ma g[amlu u]u minn din id-droga. Instab li f’dawk li g[amlu u]u
{sara permanenti fuq mo[[ il-bniedem minn u]u limitat ukoll minn din id-droga, il-[sara fuq il-mo[[ kienet ekwivalenti g[all-u]u li sar skont ir-ri/erka li kienet ippubblikata fil-Journal of Neurosciences. It-tabib Hans Breiter, professur tal-psikjatrija minNorthwestern University Feinberg School of Medicine, qal li dan l-istudju jqanqal sfida kbira g[all-idea li l-u]u mhux frekwenti tal-kannabis jew ilmarijuana ma kellux konsegwenzi fuq il-bniedem. Hu qal li r-ri/erka qed turi li anki u]u mhux regolari ta’ din id-droga
kien qed i[alli effett permanenti fuq mo[[ il-bniedem. Breiter qal li hu m[asseb [afna dwar l-u]u tad-droga minn dawk li jkollhom anqas minn 30 sena u dan g[adu ji;i ristrett biss g[al dawk li g[andhom mard terminali u g[andhom b]onnha min[abba l-u;ig[ kbir li qed isofru. Anne Blood, assistent professur mill-Harvard Medical School, qalet li l-partijiet talmo[[ li fuqhom sar l-istudju kienu dawk fundamentali. Intqal li l-bdil li se[[ fil-mo[[ kien lewwel pass biex il-mo[[ ibiddel il-mod kif ja[dem u tibda l-kilba g[al din id-droga bil-mod il-mod. Jirri]ulta li dawk li jpejpu lkannabis qabel il-15-il sena jkollhom erba’ darbiet aktar /ans li jibdew ibatu minn problemi serji fil-mo[[.
Miley Cyrus tidda[[al l-isptar L-ISTATI UNITI Il-kantanta kontroversjali Amerikana Miley Cyrus [assret kun/ert li kienet se tag[ti f’Kansas City wara li dda[[let l-isptar b’ur;enza. Ir-ra;uni kienet reazzjoni aller;ika qawwija g[al medi/ina li kienet ing[atat. Cyrus, li g[andha 21
sena, ing[atat xi medi/ina min[abba [ruq fi gri]mejha u deni. Cyrus intalbet tie[u ftit ;ranet ta’ mistrie[ u wara po;;iet apolo;ija fuq l-internet min[abba li l-kun/ert t[assar u po;;iet ukoll ritratt tag[ha flisptar.
Dawn l-a[[ar xhur kienu mqanqlin [afna g[all-kantanta Amerikana waqt it-tour li qed tag[mel. Fis-17 ta’ Marzu, ixxarabank li qed tu]a biex bih iddur il-bliet Amerikani [ad nnar filwaqt li fis-7 ta’ April [assret kun/ert ie[or g[aliex kellha l-influwenza.
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
www.maltarightnow.com
18
RANDAN 2014
Via Dolorosa – George Lewis Imbierka t-triq li minnha g[adda :esù Kristu, il-Mulej Triq il-vera ta’ tbatija Ried li tag[na jkun feddej. :ewwa l-bit[a tal-pretorju Mal-kolonna hemm rabtuh fla;ell tawh u swat kemm fel[u povru ;ismu, hekk mi;ruh. U Pilatu ;ab quddiemhom lil :esù kollu mi;ruh, “Hekk hu l-bniedem” ]ied jg[idilhom “X’g[amel dan biex issallbuh?” “Demmu fuqna u fuq uliedna n-Nazzarenu huwa [ati. Qal li huwa l-iben t’Alla. Din hi dag[wa, [aqqu jbati.” “Intom tixlu lil dal-bniedem tg[idu huwa g[andu [tija,
ma narax g[ax lilu g[andi hekk ng[addih minn dit-tbatija.” “Idi na[sel minn dil-;rajja. Biex lil Kristu ser nixlih? Il-fla;ell, kif rajtu tajtu, Jaqbel issa li n[allih.” “Sallbu, sallbu!” l-kotra g[ajtet “Tih il-g[uda tas-salib. Jekk int te[les lil dal-bniedem Int ta’ ?esri mhux [abib.” “Araw mela x’jixraq nag[mlu. Hawn dal-[absi dan Barabba
lilu trid li ne[ilsilkom jew inkella wild l-im[abba?” “Lil-Barabba e[ilsilna Lil dak l-ie[or, mewt ag[tih Sallbu, sallbu x’qed tistenna Jidg[i ]gur a[na smajnieh.”
Doluru]a t-triq li minnha beda jerfa’ s-salib. Hemm mill-bit[a ta’ Pilatu bdiet it-triq, kompla t-ti;rib. Beda t-telg[a tal-Kalvarju Ta[t it-toqol tas-salib Min isawtu, min i;ebbdu. Kollha g[edewwa? Mank [abib! Inti telg[a mi]erabbli li ;arrejt ’l ikkundannat lil :esù, Feddej, bin Alla minn kul[add abbandunat. Madankollu t-triq Hu bierek Bil-pa/enzja, bla ma garr.
{a t-toqol tag[na kollu Tieg[u, tag[na s-salib ;arr. L-ewwel waqg[a, ;a bdiet l-g[ejja Ta[t is-swat Hu re;a’ qam. }gur li ta[t dik it-tbatija quddiem wi//u deher id-dlam. Re;a’ waqa’ darbtejn o[ra Kien mi;ruh u wisq g[ajjien Tg[id se jasal sa fuq l-g[olja Jew se jmut qabel i]-]mien? Kien se jkompli tiela’ t-telg[a hawnhekk sab li/-?irinew Is-salib minn fuqu [adlu {alli jserr[u naqra sew. Ftit ’il fuq mara waqqfitu Wi//u mes[et bil-maktur ippruvat hija ttaffilu ftit minn dak il-kbir dulur. Fl-a[[ar wasal sal-Qurrieg[a g[eri fuq salib medduh qabdu jsammru idu w siequ f’[akka t’g[ajn lilu sallbuh. Is-salib fis tellg[u wieqaf kitbu fuqu, li Hu sultan “:esù Kristu n-Nazzarenu Re tal-Lhud, kollu setg[an.” “Missier a[fer lil dawn kollha g[ax x’qed jag[mlu ma jafux
G[in lil dawk li baqg[u mieg[i sabiex dawn ma ji;;arrfux.” “G[andi l-g[atx, ag[tuni nixrob” hawn lejn [alqu ressqu l-morr Anke issa hekk, imsallab dit-tbatija g[andu j;orr!
{dejn is-sieq kien hemm Marija u l-appostlu l-ma[bub “Hekk hi ommok, hekk hu ibnek” Din il-barka tal-mislub. ”Eli, Eli, missier tieg[i
g[ala hekk abbandunajtni? G[aliex dit-tbatija kollha kelli n;orr, dan kollu tajtni.” Issa Hu kien wasal fl-a[[ar hekk kif qorob nofs il-jum ’il fuq [ares, g[ajjat g[ajta “Issa ]gur kollox mitmum.” Fuq il-g[olja tal-Kalvarju rasu mejjel, :esù miet Hawnhekk issa saret bidla Tal-bnedmin il-fidwa nbdiet.
B[as-snin l-img[oddija Emmanuel Bonavia qed jorganizza wirja tal-:img[a l-Kbira li tinkludi statwi li jirrappre]entaw il-Passjoni ta’ Sidna :esù Kristu. Fil-wirja wie[ed jista’ josserva pitturi sbie[ u xog[lijiet o[ra artisti/i li jikkumplimentaw is-sett ta’ vari ma[dumin minn Anthony Cuschieri b’bankuni ma[duma minn Dominic Bonavia filwaqt li x-xog[ol tad-damask hu mag[mul minn Carmen u Catherine Bonavia. Il-;ranet tal-ftu[ huma> illum mit-8.30 a.m. sa nofsinhar u mill-5.30 sa nofsillejl. Fil-:img[a l-Kbira mit-8.30 a.m. sas-1.30 p.m. Sibt il-G[id mit-8.30 a.m. sa nofsinhar u mill-5.30 sas-7 p.m.
L-a[[ar mumenti ta’ :esù Kristu, waqt li qieg[ed jitlob fl-Ort tal-:etsemani
Attivitajiet g[all-:img[a l-Kbira Ir-Rabat, Malta ‘Triq il-Kalvarju’, imdawla bil-fidi tas-salvazzjoni, hi lwirja li qed tittella’ minn Laurence Mamo. L-isem ta’ din il-wirja jirrifletti fuq pur/issjoni tal-:img[a l-Kbira li hi l-attraz-
zjoni prin/ipali li wie[ed isib f’din il-wirja tal-:img[a Mqaddsa f’Palazzo Xara, ilka]in tal-Banda L’Isle Adam tar-Rabat. ‘Triq il-Kalvarju’ hu l-isem tat-triq li qed tintu]a biex timxi l-pur/issjoni fiha. Fil-fatt, fil-bidu ta’ din ilpur/issjoni hemm mudell ta’ dar tipika Maltija bil-persjana miftu[a u b’mara tittawwal mittieqa u qed tara l-pur/issjoni g[addejja minn quddiemha. Mal-[ajt ta’ din id-dar, fil-kantuniera ta[t fanal antik tat-toroq hemm l-isem tat-triq, Triq ilKalvarju, miktub fuq plakka mwa[[la mal-[ajt. Fl-isem ta’ din il-wirja, il-kelma ‘Imdawla’ hi u]ata biex tispjega l-fatt li ttriq tal-pur/issjoni hi mdawla minn madwar 300 bozza li jissimbolizzaw ix-xemg[at talfanali u tal-vari. {al Balzan Il-Ka]in tal-Banda San Gabriel ta’ {al Balzan A.D. 1920 qed itella’ wirja tal:img[a Mqaddsa bit-tema ‘Mill-A[[ar ?ena salQawmien’. Din il-wirja hi mifruxa fuq ]ew; sulari b’diversi mudelli fosthom tal-fa//ata tal-ka]in waqt il-[ru; talpur/issjoni ta’ {add il-Palm,
vari tal-:img[a l-Kbira u xog[ol bis-smid. Isfel insibu rakkont tal-Passjoni ta’ Kristu. L-awtenti/ità tal-post fejn insibu l-A[[ar ?ena b’:esù mal-Appostli b’figuri life-size to[loq sitwazzjoni realistika g[all-a[[ar f’kantina antika u din is-sena se ti]]an]an statwa ;dida. Il-wirja tibqa’ miftu[a sas-Sibt 19 ta’ April. Fost il;img[a tifta[ bejn is-6pm u d9pm filwaqt li s-Sibt bejn id9am u nofsinhar u bejn il-5pm u d-9pm. Illum {amis ix-Xirka mill-5pm sa nofsillejl u fil-:imgha l-Kbira mit-8am san-12.30pm u mill-5pm sat-8pm. I]-}ejtun Illum il-Kumitat Festi :img[a l-Kbira fi [dan il-Parro//a Santa
Katarina }ejtun jistiednek biex fis-6.30pm tattendi g[allkon/elebrazzjoni solenni b’tifkira tal-A[[ar Ikla tal-Mulej. Wara ssir it-transulazzjoni blEwkaristija g[all-Oratorju u jing[ata bidu g[all-visti. G[ada l-:img[a 18 ta’ April, fit-8am jsir it-Tif[ir ta’ Sbie[ ilJum fl-Oratorju, fit-3pm tTifkira Solenni - Adorazzjoni tas-Salib, u fil-5pm pur/issjoni bil-vari tal-Passjoni tal-Mulej bis-sehem ta’ persuna;;i bibli/i u bis-sehem tal-Banda }ejtun u l-Banda Beland. Is-Sibt 19 ta’ April, fit-8pm ssir i/-/elebrazzjoni solenni tallejl qaddis tal-Qawmien talMulej filwaqt li l-g[ada l-{add
fid-9pm jkun hemm quddiesa solenni u wara pur/issjoni blistatwa ta’ Kristu Rxoxt bissehem tal-Banda }ejtun u lBanda Beland. I/-/enaklu life size fil-kannierja ta[t il-knisja parrokkjali ta]-}ejtun ikun miftu[ illum bejn id-9am u 12pm u bejn is-7pm u 12am. G[ada jifta[ bejn it-8:30am u s2pm. Birkirkara L-G[aqda Mu]ikali Sant’Elena ta’ Birkirkara qed torganizza l-wirja tal-A[[ar
?ena li tikkonsisti minn platti artisti/i mag[mulin mir-ross u mis-smid, u xog[lijiet o[rajn. Fil-qofol tal-wirja vi/in id-da[la g[ax-xelter ikun hemm esibita lA[[ar ?ena bi statwi life-size. Minbarra d-diversi statwi u xeni mferrxin mal-ka]in kollu u fixxelter, din is-sena l-wirja tinkludi statwa ;dida life-size li ]gur se tkompli tag[ti s-sens sagru li jixraq f’wirja b[al din. L-Imqabba
Fi [dan is-So/jetà Santa Marija u Banda Re :or; V talImqabba qed tittella’ wirja blisem ‘La Semana Santa de Espana’. Din il-wirja tiffoka fuq il-:img[a Mqaddsa fi Spanja u tinkludi iktar minn 140 statwa replika ta’ dawk li nsibu filpur/issjonijiet li jsiru fil-bliet Spanjoli. G[al aktar informazzjoni dwar dawn u aktar attivitajiet ]ur www.facebook.com#santamarija.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
RANDAN 2014
19
Il-:img[a Mqaddsa tibqa’ g[al qalb il-poplu Malti kemm fl-aspett spiritwali kif ukoll artistiku Ir-Rabat, Malta Fil-kantina ta’ ta[t il-bini talKomunità Agostinjana fir-Rabat qed tittella’ wirja mill-isba[ marbuta mal-A[[ar ?ena u l:img[a Mqaddsa. Kul[add mistieden jattendi. {al Qormi
Qed issir wirja tal-Passjoni mill-G[aqda So/jo-Mu]ikali Anici bl-isem ‘Ille Animam Suam Pro Nobis’ fix-xelter tal-Pjazza tal-Vitorja f’{al Qormi. Illum il{amis 17 ta’ April tifta[ mis6:30pm sal-11:30pm filwaqt li l:img[a 18 ta’ April tifta[ mid9am sa 12pm u mill-5:30pm sal10.30pm. Il-{add 20 ta’ April tifta[ mid-9am sal-11:30am. {al Luqa Il-Kunsill
Lokali ta’ {al Luqa qed jorganizza wirja ta’ vari artisti/i fil-Kappella ta’ Santa Marija tal-Ftajjar. Din il-wirja bi statwi mdaqqsa ta’ xog[ol lokali mill-isba[ se tkun miftu[a llum {amis ix-Xirka mid-9am sa 12pm u mill-5:30 pm sal-11pm, u g[ada mid-9am sa 12pm.
Il-Fgura L-G[aqda
Mu]ikali u So/jali Madonna tal-Karmnu tal-Fgura se ttella’ wirja tal-:img[a l-Kbira bl-isem ‘Mit-Tbatija sal-Glorja’. Waqt il-wirja se tittella’ rappre]entazzjoni [ajja b’differenza bl-isem ‘L-Img[allem’. G[ajnsielem, G[awdex L-G[aqda Drammatika G[ajnsielem se tfakkar it-twaqqif talEwkaristija permezz ta’ rappre]entazzjoni tal-A[[ar ?ena bis-sehem ta’ diversi atturi fis-sit Ta’ Passi, fejn kien ittella’
Betlehem f’G[ajnsielem. Din lattività se ssir matul lejl, illum, 17 ta’ April u fl-g[odwa tal-:img[a l-Kbira. Il-Kalkara Il-Kumitat
?entrali ta’ Circolo San Giuseppe Filarmonika Sagra Familja tal-Kalkara qed jorganizza l-wirja annwali tal-:img[a Mqaddsa bl-isem ‘Il-Fidwa’. Din il-wirja ta’ mejda fuq stil Lhudi u statwi tal-Passjoni qed issir fissede tas-So/jetà stess fi Triq irRinella, u se tibqa’ miftu[a sa g[ada l-:img[a 18 ta’ April. Illum tifta[ mis-6pm sat-8pm u g[ada mid-9am sa 12pm.
Wied il-G[ajn Illum l-G[aqda Mu]ikali Sant’Anna Wied il-G[ajn A.D. 1994 se torganizza [ar;a li matulha se j]uru l-Mosta u n-Naxxar filwaqt li fil-ka]in tal-istess So/jetà qed issir wirja tal-:img[a Mqaddsa. Il-Kwartieri tal-Pulizija G[al darb’o[ra, membri talKorp tal-Pulizija [ejjew wirja tal:img[a l-Kbira fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija, il-Furjana. Il-wirja tkun miftu[a g[all-pubbliku sa {add il-G[id. Illum {amis ix-Xirka 17 ta’ April tifta[ mit-8am sa 12 am, g[ada mit-8am sal-5pm, f’Sibt il-G[id mit-8am sa 12pm u mill-5pm sat-8pm, filwaqt li f’{add il-G[id mill-5pm sat-8pm. {al Luqa Fl-okka]joni tal-festi solenni tal-:img[a Mqaddsa fil-Knisja Parrokkjali ta’ Sant’Andrija f’{al Luqa, din is-sena qed ji]]an]an
sepulkru ;did biex fih jitqieg[ed is-Sagrament waqt li jkun espost
Ritratt me[ud fil-wirja li qed issir fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija fil-Furjana
g[all-qima tal-poplu bejn {amis ix-Xirka u l-:img[a l-Kbira. Aktar tag[rif jinstab fuq www.luqaparish.com. {al Qormi ‘Via Pulchritudinis’ tfisser ittriq tas-sabi[ ji;ifieri kif permezz tal-arti, il-bniedem jista’ jasal sassbu[ija suprema, g[and il-Mulej. U proprju g[al dan i]-]mien imqaddes, fis-Sede tal-G[aqda Mu]ikali San :or; Martri se jittellg[u diversi wirijiet artisti/i, blisema ‘Via Pulchritudinis’, bilg[an li to[ro; is-sbu[ija vera li twassal g[and il-{allieq. Fis-swali prin/ipali tal-ka]in hemm tliet wirijiet. L-ewwel
wirja hi ta’ salib Fran;iskan mag[mul mill-mel[ u ma[dum mill-artist Qormi Daniel Scerri. It-tieni hi wirja ta’ fotografija dwar il-:img[a l-Kbira mill-artist Christopher Azzopardi u t-tielet hi esibizzjonii ta’ abiti sagri b[allpjaneti rrakkmati li ;ejjin minn diversi parro//i madwar Malta. Il-Mellie[a G[all-[dax-il sena konsekuttiva, fil-lejl ta’ bejn {amis ix-Xirka u l-:img[a l-Kbira se jsir il-pellegrina;; annwali mill-Mellie[a sal-Isla. Is-sena li g[addiet, kienu aktar minn 4,000 dawk li [adu sehem u n-numru din is-sena hu mistenni ji]died. Kul[add hu mistieden jipparte/ipa f’din mixja g[ada l:img[a 18 ta’ April li tibda fis2am minn Misra[ i]-}jara talPapa ([dejn is-Santwarju talMadonna) fil-Mellie[a.
Kull min be[siebu jipparte/ipa jrid ikun il-Mellie[a sas-1:30am. Il-parte/ipanti kollha huma mitluba jag[tu donazzjoni ta’ €10. Ilmixja tie[u madwar erba’ sig[at u fiha distanza ta’ madwar 30 kilometru.
Ritratt ie[or mill-wirja li qed issir fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija fil-Furjana
Mater Dei Wara l-kun/ert li sar millBanda tal-Pulizija f’Mater Dei tTlieta 15 ta’ April, il-kumitat fi [dan Mater Dei g[all-kultura u lattivitajiet so/jali qieg[ed jorganizza wirja fl-intrata ta’ Mater Dei b’vari li huma fuq l-istil li jinsabu fil-knisja ta]-}ejtun. Kul[add mistieden ji;i j]ur din il-wirja.
{al Qormi F’{al Qormi b[alissa qed tittella’ wirja bl-isem ‘L-Akbar Im[abba’ li tinsab f’nurmu 26, Triq Cappadocia. Din il-wirja tkun miftu[a llum {amis ix-Xirka mid-9am sa 12pm u mill-5pm sal11:30pm u g[ada mit-8am san12:30pm u mit-3.30pm sal10:30pm. Id-d[ul hu ming[ajr [las. L-Imqabba Il-Kummissjoni Banda fi [dan is-So/jetà Mu]ikali Madonna tal:ilju tal-Imqabba se ttella’ kun/ert mu]ikali fl-okka]joni ta//elebrazzjonijiet marbuta malqawmien mill-mewt ta’ Sidna :esù Kristu bis-sehem tal-Banda Madonna tal-:ilju ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Andrew Calleja. Dan il-kun/ert se jsir f’{add il-G[id 20 ta’ April fis7pm fil-bini l-;did tal-Ka]in tasSo/jetà Mu]ikali Madonna tal:ilju li jinsab fil-pjazza ewlenija tal-Imqabba, bis-sehem talbandisti tal-post u alljievi fi [dan l-Iskola tal-Mu]ika tas-
So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju. Se jindaqqu diversi siltiet mu]ikali sbie[ u tal-widna flimkien ma’ qari ta’ poe]iji u xog[ol letterarju ie[or b’rabta ma’ din it-tifkira. Kul[add mistieden jattendi u d-d[ul hu ming[ajr [las. Aktar informazzjoni tinkiseb mis-sit elettroniku uffi/jali tas-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju www.talgilju.com.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
20
TV#RADJU G{AL {AMIS IX-XIRKA
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 19>30 21>00 22>00 22>45
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet L-A[[ar Ikla L-Aspett Legali tal-Kru/ifissjoni Il-Bibbja fi/-/inema Passio Secundum Mattheum G[eluq it-trasmissjoni
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:05 - Dog With a Blog 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - A.N.T. Farm 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Gravity Falls 16:10 - Shake It Up! 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Austin & Jessie & Ally All Star New Year 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon 07:05 - Winx
Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:00 - Nouky
& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30
Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:17 Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:40 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:07 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends. -
Il colpo – Rete 4, 23>57
Niltaqg[u ma’ Joe Moore, [alliel li g[andu mara mill-isba[, flus kemm irid, flimkien ma’ xog[ol li verament i[obb. L-inkwiet g[alih jibda meta jinqabad minn kamera tas-sigurtà jisraq. Wie[ed bl-isem ta’ Bergman jirrifjuta li j[allsu kemm miftiehem u f’daqqa wa[da jinduna li martu kellha relazzjoni mal-bodyguard ta’ Bergman stess. Jag[]el li jing[aqad mieg[u mill-;did g[all-a[[ar serqa, li hi deskritta b[ala s-serqa tas-seklu? TVM 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – Dot EU 11:30 – Paq Paq lifestyle 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 – TVPM 14:00 – A[barijiet 14:05 – TVPM 16:00 – A[barijiet 16:05 – Teleshopping 16:20 – Madwarna 16:30 – Teleshopping 16:45 – Twelid il-kema 16:50 – Kids Detectives 17:20 – Xplahhmal[ajt 17:35 – Waqtiet 17:40 – Malta u lil hinn minnha 18:00 – A[barijiet 18:10 – MENU 18:55 – Disett 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 – Katrina 21:45 A[barijiet fil-qosor 21:50 – Mister Fisherman 22:20 – Mixage 23:15 – A[barijiet. 23:15 - Merlin TVM 2 07:00 – News 09:00 - TVAM (r) 11:00 – Earth – the power of the planet 11:50 - Twelid il-Kelma 11:55 – Waqtiet 12:00 – MENU 12.45 - 3 Pointer 13:15 - Paqpaq Motor Sports 13:45 – that l-art 14:15 – Gadgets 14:45 - Servizz minn Malta u Lil Hinn Minnha 15:00 – Twelid il-Kelma 16:00 - Niskata (r) 18:00 – MEA 18:30 - 3 Pointer 19:00 - Paqpaq Motor Sports 19:30 – Sports Panorama 20:00 – DOT EU 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:40 – Baroque festival 21:10 - Headline News 21:15 – Meander 23:45 - News in English. 23:45 - Dissett One
07:00 - Breakfast News 08:50 – Liquorish Daily Snippet 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Teleshopping 12:30 ONE News 12:40 – Kalamita 16:15 – Teleshopping 16:30 – Fil-k/ina ma’ Malcolm 17:00 – Teleshopping 17:30 ONE News 17:35 - Liquorish Daily Snippet 17:45 - Aroma Kitchen 19:30 ONE News 20:25 – 25# 5 21:40 - Ilsien in-Nisa 23:30 - ONE News. Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 10:50 TSN Teleshopping 13:10 – A Year to remember 15:10 – 1046 Music 16:10 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ Barra 18:15
- Bingo 75 18:40 – Teleshopping 19:00 – A[barijiet 19:30 – Documentary 20:30 – Il parlament tal-poplu 21:30 – CNI 22:00 – A[barijiet 22:30 Motordrome. Raiuno 06:45 – UnoMattina (Jinkludi t-Tg 1 07:30am, 8am, 9am, 9:30am, 11:00am) 07:35 – Parlamento telegiornale 07:50 Che tempo fa 10:00 – Unomattina storie vere 10:30 – Unomattina verde 10:55 Che tempo fa 11:25 – Unomattina magazine 12:00 – La prova de cuore 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:10 – Verdetto finale 15:20 – La vita in diretta 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 17:10 - Che tempo fa 17:12 – La vita in diretta 18:50 – L’eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Affari tuoi 21:10 – Carosello Reloaded 21:15 – La Pista 23:14 – Tg 1 60 secondi 23:20 – La Storia di Ligabue ( fino a Qui...) 00:40 Tg 1 notte 01:10 - Che tempo fa 01:15 – Sottovoce 01:45 – Scrittori per un anno Roma 02:15 – 7km da Gerusalemme .
Film
Raidue 06:00 – La strada per la felicita 06:45 – Ulisse 07:10 – Hulk S.m.a.s.h 07:38 – Cartoon Flakes 08:15 – Due uomini e mezzo Dolce alla banana 08:35 – Desperate housewives 10:00 – Tg 2 Insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 – Tg 2 giorno # Tg 2 Costume e societa 13:50 – Medicina 33 14:00 – Detto fatto 16:15 – Cold case 17:45 – Tg 2 flash L.I.S. 17:48 – Meteo 2 17:50 – Tg sport 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:00 – LOL :-) 21:10 – N.C.I.S. 23:30 – Tg 2 23:45 – Oltre la notte 23:49 – Spia e lascia spiare . Film 01:05 – Parlamento telegiornale 01:15 - 90* minuto Serie B 02:30 Meteo 2 02:35 – Cinecitta Raitre 07:00 –
Tgr buongiorno Italia # Tgr buongiorno regione 08:00 – Agora 10:00 – Mi manda RaiTre 11:10 – Tg 3 minuti 11:15 – Elisir 11:58 - Meteo 3 12:00 – Tg 3 # Tg 3 Fuori tg 12:45 – Pane quotidiano 13:10 – Il tempo e la storia 14:00 – Tg regione # Regione meteo
14:50 – Tgr Leonardo 15:10 – TG3 LIS 15:10 - Terra nostra 16:00 – Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 – Tg 3 # Tg 3 regione # Regione meteo 20:00 – Blob 20:35 – Un posto al sole 21:08 – Rango .Film 23:00 – Gazebo 00:00 – Tg 3 Linea notte 00:10 – Tg regione # Tg 3 Linea notte 01:00 – Meteo 3. Canale 5 06:00 –
Prima pagina Tg5 07:54 – Traffico 07:56 – Borse e monete 07:58 – Meteo.It 07:59 – Tg5 08:45 – Mattino cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg 5 13:39 – Meteo.It 13:41 – Beautiful 14:05 – Grande fratello 14:10 – Centrovetrine 14:44 – Uomini e donne 16:05 – Grande fratello 16:15 – Il segreto 17:10 – Pomeriggio cinque 18:50 – Avanti un Altro 20:00 – Tg 5 20:39 – Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:11 – Rodolfo Valentino – La leggenda 23:20 – Matrix 01:31 – Tg 5 01:50 – Rassegna 02:00 – Meteo.It. Rete 4 06:10 – Televendita media shopping 06:25 – Chips 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:45 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg4 11:58 – Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:34 – Incompreso 18:55 – Tg4 19:33 – Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – The Rock 23:57 – Il colpo 02:01 – Tg 4 Night news. Italia 1 06:20 – Televendita media shopping 06:35 – Life bites 07:00 – Friends 07:30 – Vecchi bastardi 08:30 – Urban wild 09:30 – Come mi vorrei 10:05 – Dr House 12:10 – Cotto e mangiato 12:25 – Studio aperto 12:58 – Meteo.It 13:02 – Sport mediaset 13:40 – Grande fratello 14:10 - I Simpson 14:35 – Dragon ball saga 15:20 – Vecchi bastardi 16:15 – Urban wild 17:15 – Come mi vorrei 18:05 - I Simpson 18:30 – Studio aperto 19:18 – Meteo.It 19:20 - C.S.I. - Scena del crimine 21:10 – Confessione reporter 00:35 – Oktagon 02:05 – Grande fratello.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
21
TV#RADJU G{AL {AMIS IX-XIRKA F. Living 07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Ftakar 10:00 - Bejnietna 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Jien u Int 18:00 - Teleshopping 20:30 Tie; tal-{olm 21:30 - Sfera 23:30 F. Living Magazine 01:30 Teleshopping. Xejk 07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:45 – Football Daily 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 - Mill-Italia (r) 15:00 - The 90s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:30 - Frux 21:55 – Football Daily 22:00 - Xi {lomt??? 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market Deals. Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - VEEP 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 - Psych 18:15 Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 - Glee 20:30 - Suburgatory 21:00 - Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 Chicago Fire 00:15 - Spartacus 01:15 – Suits. Go Stars 07:30 - Tarzan 09:00 - Angels Sing 10:30 - The Guardian 12:45 - Baraka 14:20 - Eight Below 16:20 - The Odd Life of Timothy Green 18:10 - The Amazing Spider-Man 20:30 - The Middle 21:00 - Skyfall 23:20 - The 07:39 01:00 - Ghost Team One 02:25 The Guardian 04:40 - The Middle 05:10 - Skyfall
BBC Entertainment 06:00 - Tweenies 06:20 - Green Balloon Club 06:40 - Bobinogs 06:50 Show Me Show Me 07:10 - Tweenies 07:30 - Green Balloon Club 07:55 Bobinogs 08:00 - Charlie and Lola 08:15 - After You’ve Gone 08:45 - One Foot in the Grave 09:20 - Absolutely Fabulous 09:50 - EastEnders 10:20 Doctors 10:50 - The Weakest Link 11:35 - Drop Zone 12:25 - Doctor Who Confidential 12:40 - After You’ve Gone 13:10 - Absolutely Fabulous 13:40 One Foot in the Grave 14:15 EastEnders 14:45 - Doctors 15:15 - The Weakest Link 16:00 - Drop Zone 16:50 - After You’ve Gone 17:20 - New Tricks 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - The Weakest Link 20:00 - My Hero 20:30 - The Café 21:00 - The Inspector Lynley Mysteries 21:45 - Mad Dogs 22:30 - Friday Night Dinner 22:55 - Incredible Journeys 23:45 - The Weakest Link. MGM Movie 06:50 - Ulee’s Gold 08:40 - The Aviator 10:15 - F.I.S.T. 12:40 - Stella 14:15 - A Doll’s House 15:50 - Billy Two Hats 17:30 - MGM’s Big Screen 17:45 Crusoe 19:20 - From Noon Till Three 21:00 - Paper Lion 22:45 - Safari 3000. Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Agatha Christie’s Poirot 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:38 - Great Women 09:50 - Ironside 10:50 - Agatha Christie’s Poirot 11:50 - Agatha Christie’s Poirot 13:35 - How To Keep Your Day Job 13:50 - ER 14:50 - JAG 15:50 - Law & Order 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:37 – Matilde 18:50 - JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:45 Great Women 21:00 - Miss Fisher’s Murder Mysteries 22:05 - Miss Marple 23:53 - Great Women. Discovery Channel 06:00 - How It’s
Storage Hunters
Made 06:25 06:50 - Auction
Hunters: Weapons of Past Destruction 07:15 - Born Survivor: Bear Grylls: Indonesia, Ring of Fire 08:10 - Dual Survival: Frozen Plains 09:05 Deadliest Catch: Dead of Winter 09:55 - Swamp Loggers: Put to the Test 10:50 - How Do They Do It?: Mirrors; 2D and 3D Vehicle Wrapping 11:15 - How It’s Made 11:40 - How It’s Made 12:10 How It’s Made: Dinnerware/Air Brake Tanks/Frosted Cereal 12:35 - Mega Builders: London 2012 Aquatics Centre 13:30 - Texas Car Wars: Tale of the Filthy Greengo 14:25 - Salvage Hunters 15:20 - Gold Rush: Day of Reckoning 16:15 - Gold Divers: Burn It Down 17:10 - Baggage Battles: Indianapolis 17:40 Flip Men 18:05 - Auction Kings: Love Meter; Knights of Templar Sword 18:35 - Auction Hunters: Hot Wheels 19:00 - How It’s Made: Gears, Scissors, Leather Watchbands 19:30 - How It’s Made 20:00 - Auction Hunters: Gone in 20 Seconds 20:30 - Auction Hunters: To Pawn or Not To Pawn 21:00 - Game of Pawns: On the Block 21:30 - Auction Kings: Massage-A-Belt; Oversized Haberdashery 22:00 - Storage Wars Canada: Wanna Smell My Hair? 22:30 Storage Hunters 23:00 - Manhunt: South Korea. Discovery World 06:00 - Beyond Survival With Les Stroud 06:50 - Classic Car Club 07:15 - Ultimate Cars 07:45 - The Petrol Age 08:35 - Ottomans v Christians 09:00 Ottomans v Christians 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - History Cold Case 11:10 - Weaponology 12:05 - When Weather Changed History 12:55 - Empire 13:50 - Don’t Drive Here 14:45 - Beyond Survival With Les Stroud 15:40 - Weaponology 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - When Weather Changed History 18:20 - Bush Pilots 19:10 - Classic Car Club 19:35 Ultimate Cars 20:05 - Richard III: The Unseen Story 21:00 - Bush Pilots 21:55 I Was Bitten 22:50 - Solved 23:45 Richard III: The Unseen Story.
07>00 08>30 09>55 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 15>50 16>45 16>55 17>00 18>00 18>05 18>30 18>35 19>30 20.00 20>30 20>35 21>30 21>35
Sport fuq il-Cable §Eurosport 1 08:30 - Inside World Touring Cars 09:00 - UEFA Youth League Football 10:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 11:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:00 - UEFA Youth League Football 14:00 - WATTS 15:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 16:30 - FIFA Under 17 World Cup Football 18:00 - UEFA Youth League Football 19:00 - Champions League World’s Strongest Man 20:00 - Fight Club 22:00 - Fight Club 23:05 - FIFA Under 17 World Cup Football. Eurosport 2 06:00 -
UEFA Under-21 International Championship Futsal 07:00 - Eurocup Basketball 08:00 Freestyle Skiing 08:45 - WATTS 09:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 10:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 11:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 13:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 15:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 WATTS 17:45 - GTA Next Level 18:00 - Scottish International Open Bowls 20:00 - Arm Wrestling 20:30 - PBA Bowling 21:30 - World Championship Series Table Soccer 22:00 - Giants Live Series World’s Strongest Man 22:30 - Giants Live Series World’s Strongest Man 23:00 - Scottish International Open Bowls.
The Rock
– Rete 4, 21>15
Niltaqg[u ma’ kimiku li l-manjieri tieg[u mhumiex kif wie[ed jixtieq. Dan irid imexxi attakk kontra armata li l-;eneral tag[ha qieg[ed jirrikatta li se ju]a kimika li t[alli effetti serji fuq in-nervituri tal-;isem. L-attakk ;ej minn Alcatraz g[al fuq il-belt ta’ San Francisco. X’se ji;ri? X’inhuma l-konsegwenzi ta’ dan kollu fuq il-popolazzjoni ta]-]ew;t ibliet?
NET News .net (r) Fuq il-Passi Tieg[u Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Fuq il-Passi Tieg[u Teeny Break Telebejg[ Wirja tal-:img[a l-Kbira Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Wirja tal-:img[a l-Kbira .net NET News .net Wirja tal-:img[a l-Kbira L-Imsallab NET News (ikompli) L-Imsallab)
GO sports 1 07:00 - Barclays Premier League Premier League World #43 07:30 Barclays Premier League - Week 26 Everton v Crystal Palace 09:30 Trans World Sport #1407 10:30 ATP Masters 1000 - Monte-Carlo Rolex Masters - Last 16 (Live) 18:30 - Barclays Premier League - Week 26
Manchester City v Sunderland 20:30 - Barclays Premier League Week 35 - Liverpool v Manchester City 22:30 - Ligue 1 - Round 34 The Ligue 1 Show 23:00 - Barclays Premier League - Week 36 - Premier League Match Pack 23:30 Vincennes Horseracing 02:00 - Serie A - Round 33 - Udinese v Juventus 04:00 - Formula 1 - China Grand Prix, Shanghai - Practice 1 (Live) 06:00 - Trans World Sport. -
GO sports 2 08:00 - PGA
European Tour Maybank Malaysian Open - Day 12:00 Milan Channel
1
GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - Serie A - Round 33 - Torino v Genoa 11:30 - Barclays Premier League - Week 35 - Southampton v Cardiff 13:30 - Ligue 1 - Round 33 Olympique Lyonnais v Paris SaintGermain 15:30 - PGA European Tour - Maybank Malaysian Open Day 1 19:30 - Barclays Premier League - Week 36 - Premier League Match Pack 20:00 - Ligue 1 - Round 34 - The Ligue 1 Show 20:30 - ATP Masters 1000 - Monte-Carlo Rolex Masters - Last 16 04:30 - FIFA Futbol Mundial #465 05:00 - Serie A - Round 33 - Hellas Verona v Fiorentina. GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - Serie A - Round 33 - Torino v Genoa 13:30 - Barclays Premier League - Week 35 - Southampton v Cardiff 15:30 - Ligue 1 - Round 33 Olympique Lyonnais v Paris SaintGermain 17:30 - PGA European Tour - Maybank Malaysian Open Day 1 21:30 - Barclays Premier League - Week 36 - Premier League Match Pack 22:00 - Ligue 1 - Round 34 - The Ligue 1 Show 22:30 - ATP Masters 1000 - Monte-Carlo Rolex Masters - Last 16 06:30 - FIFA Futbol Mundial #465 07:00 - Serie A - Round 33 - Hellas Verona v Fiorentina.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
22
TV#RADJU G{ALL-:IMG{A L-KBIRA
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal->urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
06>00 08>45 10>00 11>00 12>00 12>30 13>30 14>30 15>45 16>45 18>00 18>30 20>30 22>00 23>00
Riflessjonijiet dwar il->img[a l-Kbira Programmi ta’ Mar/i Funebri 1 Drawwiet tal->img[a Mqaddsa Stabat Mater A[barijiet Il-Bibbja fi/-?inema Riflessjonijiet mill-Papa >wanni Pawlu II Programmi Mar/i Funebri 2 Il-Pur/issjonijiet tal->img[a l-Kbira Il-Passjoni fil-Letteratura A[barijiet Grammy Gospil L-aspett legali tal-Kru/ifissjoni Drawwiet tal->img[a Mqaddsa Passio Secundum Mattheum
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:05 - Dog With a Blog 07:30 Mickey Mouse 07:35 - Gotta Kick It Up 08:55 - PrankStars 09:05 - Jessie 09:25 - Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 - Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 - Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Mickey Mouse 15:05 - Beverly Hills Chihuahua 16:30 - Good Luck Charlie 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon 07:05 - Winx
Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:00 - Nouky
& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies
08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 Kipper 13:50 - Gazoon 13:55 Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 - Monkey See, Monkey Do 19:40 - Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends.
La tunica – Rete 4, 16>04
Film li jurina l-[ajja ta’ Kristu minn g[ajnejn suldat Ruman. Il-film kien deskritt b[ala wie[ed ori;inali immens meta [are;. Fil-fatt, dan il-film g[adu popolari ma’ kull ;enerazzjoni u juri fid-dettall kif saret il-konver]joni tas-suldat Ruman. TVM 07:00 – Hsibijiet tal-Gimgha Mqaddsa 07:10 – Who killed Jesus ? 08:00 – Madwarna 08:00 – It-triq tas-salib 09:00 – Niskata 11:00 – Son of Dod 1,2 & 3 13:30 - Who killed Jesus ? 14:20 - It-triq tas-salib 14:50 - Hsibijiet tal-Gimgha Mqaddsa 15:00 – Funzjoni tal-adorazzjoni tas-Salib 16:00 – Stabat Mater 17:05 – Madwarna 17:35 - A[barijiet 17:45 – It-tifkira soleni tal-Passjoni talMulej 19:30 - Malta u lil hinn minnha 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:45 – Xarabank 21:45 - Headline News 21:50 - (ikompli) Xarabank 23:15 – A[barijiet 23:15 – the hours .Film TVM 2 07:00 – Madwarna 07:30 – It-Triq tasSalib 08:00 – Son of God 10:00 – Ghawdex illum 11:00 – Niskata 13:00 – Jesus of Nazareth -part 1 16:05 - Malta u Lil Hinn Minnha 17:35 - Madwarna 18:00 - Who killed Jesus ? 18:00 – Sabat Mater 20:00 - It-triq tas-salib 20:30 A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 22:45 - Jesus of Nazareth -part 2 One
08:15 – Via Sagra Djocesana - Ta’Pinu 09:00 - Sieg[a }mien 10:15 – Triq wahda – edizzjoni specjali f’Jum ilGimgha l-Kbira 12:30 - ONE News 12:40 – Minn fuq il-Golgota 14:55 – ilFunzjoni tal-adorazzjoni tas-salib millParocca tal-Mosta 16:45 – Popcorn 17:20- Il-Pur?issjoni tal- Gimgha l-Kbira mill-Mosta 19:00 - ONE News. 20:15 – Monasteru 20:15 – It-Triq tas-Salib – F’Xandira diretta mill-Kolosseum f’Ruma 23:30 - ONE News. Smash 07:00 – A[barijiet 07:40 - Er;a’ Lura 08:40 – A[barijiet 09:00 – {abbejtek 10:00 - K/ina ma’ Farah 10:50 - TSN Teleshopping 13:10 - A to Z Teleshopping 14:20 - A Year to Remember 15:10 – 1046 Music 16:10 K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 17:50 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 19:00 – A[barijiet 19:30 –
{abbejtek 20:30 - Grand Lottery (live) 20:40 - Qeg[din Sew! 21:30 - Malta u lUnjoni Ewropea 22:00 – A[barijiet 22:30 – Poker. Raiuno 06:45– Unomattina (Jinkludi t-Tg 1 fis-7am, fis-7:30, fit-8, fid-9am, fl9:30am, fl-10am u fil-11am) 07:35 – Parlamento telegiornale 07:52 – Unomattina 10:00 – Unomattina storie vere 10:30 – Unomattina verde 11:05 – Unomattina 11:25 -Unomattina magazine 12:00 – La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 – Tg 1 economia 14:10 – A sua immagine Speciale Venerdi Santo 15:30 – La vita in diretta 16:50 – Parlamento telegiornale 17:00 – Tg 1 # Che tempo fa 17:12– La vita in diretta 18:50 – L’Eredita’ 20:00 – Telegiornale 20:30 – Porta a Porta 21:10 – Rito dekka Via crucis 22:34 – Tg 1 60 Secondi# Tv7 22:38 – Dal Duomo di Orvieto Concerto di Pasqua 00:40 - Tg 1Notte 01:00 - Che tempo fa 01:05– Cinematografo 02:05 – Sottovoce 02:10 – Rewind – Visioni Private Giuseppe
Culicchia
Raidue 06:00 – La strada per la felicita 06:45 – Ulisse 07:10 – Hulk S.m.a.s.h.! 07:30 – Calimero 08:05– Cartoon Flakes 08:10 – Shaun 08:35 – Desperate housewives 10:00 – Tg 2 insieme # Meteo 2 # Tg 2 Insieme 11:00 – I fatti vostri 13:00 – Tg 2 giorno 13:30 – Tg 2 costume e societa’ 14:00 – Detto fatto 16:15 – Cold case 17:45 – Tg 2 flash L.I.S. # Meteo 2 # Tg Sport 18:15 – Tg 2 18:45 – Squadra speciale cobra 11 20:30 – Tg 2 21:00 LOL :-) 21:12 – Herbie . Film 23:00 – Tg 2 23:15 – La Pantera Rosa .Film 00:35 – Parlamento telegiornale 00:45 – Law & Order 01:30 - Meteo 2 01:35 -
Appuntamento al cinema Raitre 06:30 -
Rassegna stampa italiana e internazionale 07:00 – Tgr buongiorno Italia # Tgr buongiorno regione 08:00 – Agora 10:00 – Mi manda raitre 11:10 – Tg 3 Minuti 11:15 – Elisir 11:58 – Meteo 3 12:00 – Tg 3 # Tg 3 fuori tg
12:45 – Pane quotidiano 13:00 – Il tempo e la storia Gli ultimi giorni di Gesi 14:00 – Tg regione # Meteo # Tg 3 # Tgr Leonardo 15:10 - Terra nostra 16:05 – Aspettando Geo 16:40 – Geo 19:00 – Tg 3 # Tg regione # Meteo 20:00 – Blob 20:10 – Sconosciuti 20:35 – Un posto al sole 21:08 – The Lady .Film 23:20 - Tg 3 l # Tg regione 23:40 – La tredicesima ora 00:40 – Magazzini Einstein Nunzio, senza titolo 01:15 – Os Canibais .Film 02:55 – La caccia .Film 03:15 – La cassetta .Film Canale 5 06:00 – Prima pagina 07:54 – Traffico 07:56 – Borse e monete 07:58 – Meteo.It 07:59 – Tg5 08:45 – Meteo.It 11:00 – Forum 13:00 – Tg5 13:39 – Meteo.It 13:41 – Beautiful 14:05 – Grande fratello 14:10 – Centovetrine 14:44 – Uomini e donne 16:05 – Grande fratello 16:15 – Il segreto 17:10 – Pomeriggio cinque 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg5 20:39 – Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:12 – Le mani dentro la citta 23:30 – Supercinema 00:00 – Grande fratello 01:00 – Tg5 01:30 – Rassegna. Rete 4 06:25 – Chips 07:20 – Miami Vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:45 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg4 11:58 – Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – My life 16:04 – La tunica 18:55 – Tg4 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – Hereafter 23:52 – L’ultimo appello 02:00 – Tg 4 Night news. Italia 1 07:00 – Friends 07:30 – Vecchi bastardi 08:30 – Urban Wild 09:30 – Come mi vorrei 10:05 – Dr. House 12:10 – Cotto e mangiato 12:25 – Studio aperto 13:02 – Sport mediaset 13:40 – Grande fratello 14:10 – I Simpson 14:35 – Dragon ball saga 15:20 – Vecchi bastardi 16:15 – Urban wild 17:15 – Come mi vorrei 18:05 – I Simpson 18:30 – Studio aperto 19:20 - C.S.I. - Scena del crimine 21:10 – Colorado 00:00 – True Justice 01:50 – Grande fratello.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
23
TV#RADJU G{ALL-:IMG{A L-KBIRA F. Living 07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Nintrefa ’l Fuq 10:00 - Jien u Int 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Fil-:nien ma’ Melo 18:00 Teleshopping 20:30 - Belle Donne 23:30 - F. Living Magazine 01:30 Teleshopping. Xejk 07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 Romance 10:45 – Telemarket 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Kontra r-Ri[ 13:30 – The 80’s 14:00 – Jazz# Pop# Rock 15:00 – The 90’s 15:30 – Tele Market 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – Audio Video Clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request 20:00 – Hits 20:30 – Frux 21:55 – Football Daily 22:00 – Country 23:00 – audio video clips 23:45 – Tele Market. Go Stars 07:30 - Sammy’s Great Escape 09:05 - Baraka 10:40 The Amazing SpiderMan 12:55 - Hitchcock 14:35 - Andrew Lloyd Webber’s Jesus Christ Superstar 16:25 - Jack the Giant Slayer 18:15 The King and I 20:30 - The Big Bang Theory 21:00 - The Avengers 23:20 Remember the Titans 01:15 - Hitchcock 03:05 - Jack the Giant Slayer 05:00 The Big Bang Theory 05:35 - Andrew Lloyd Webber’s Jesus Christ Superstar. Melita More 09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Amazing Race 12:00 SMASH 13:00 - Days Of Our Lives 13:45 Grey’s Anatomy 14:30 - VEEP 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Dallas 17:15 - Psych 18:15 Days Of Our Lives 19:00 - Chicago Fire 19:45 - Glee 20:30 - Suburgatory 21:00 - Supernatural 21:45 - True Blood 22:45 - The Mentalist 23:30 - Chicago Fire 00:15 - Spartacus 01:15 - Suits
BBC Entertainment 06:00 - Tweenies 06:20 - Green Balloon Club 06:45 - Bobinogs 06:55 Show Me Show Me 07:15 – Tweenies 07:35 - Green Balloon Club 08:00 Bobinogs 08:10 - Poetry Pie 08:15 Little Human Planet 08:20 - The Weakest Link 09:05 - My Hero 09:35 The Café 10:00 - EastEnders 10:30 Doctors 11:00 -Incredible Journeys 11:50 - The Weakest Link 12:35 - The Café 13:00 - My Hero 13:30 - The Inspector Lynley Mysteries 14:15 EastEnders 14:45 - Doctors 15:15 - The Weakest Link 16:00 - Incredible Journeys 16:55 - My Hero 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 Casualty 20:00 Saxondale 20:30 - The Vicar of Dibley 21:00 - Incredible Journeys 21:50 Getting On 22:20 - Bedlam 23:05 - The Town 23:55 - Alan Carr: Chatty Man. MGM Movie 06:50 - A Doll’s House 08:25 - Billy Two Hats 10:05 - Crusoe 11:40 - North of Chiang Mai 13:15 - Nothing Personal 14:55 - It Runs in the Family 16:20 Haunted Honeymoon 17:40 - The Couch Trip 19:15 - Paper Lion 21:00 Real Men 22:25 - MGM’s Big Screen 22:40 – Kalifornia. Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Agatha Christie’s Poirot 07:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:38 - Wallflower Tango 09:50 - Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:50 Agatha Christie’s Poirot 13:37 - Rare Books and Manuscripts 13:50 - ER 14:50 - JAG 15:50 - Law & Order 16:45 - Agatha Christie’s Poirot 18:37 - Great Women 18:50 - JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 - ER 21:52 - ER 22:44 Great Women 23:00 - Strong Medicine 23:50 - Strong Medicine. Discovery Channel 06:00 - How It’s
Storage Hunters
Made 06:25 06:50 - Auction
Hunters: Gangster Whiskey 07:15 Born Survivor: Bear Grylls: Baja Desert 08:10 - Dual Survival: Adrift 09:05 Deadliest Catch: Man Overboard 09:55 - American Guns: Winchester Truck Gun; Ducks Guns 10:50 - How Do They Do It?: Durable Jeans; Perfect Wine Glasses 11:15 - How It’s Made: Clay/Pitted Prunes/Spurs 11:40 - How It’s Made: Tasers, Canned Soup, Diving Boards 12:10 - How It’s Made 12:35 Mega Builders: Big Bosphorus Dig Turkey 13:30 - Overhaulin’: Number 1 Camaro 14:25 - Auction Hunters: Hall of Fame Game 14:55 - Auction Hunters: Cashville, Tennessee 15:20 - Game of Pawns: On the Block 15:50 - Auction Kings: Massage-A-Belt; Oversized Haberdashery 16:15 - Deadliest Catch: Weak Links 17:10 Baggage Battles: Atlanta 17:40 - Flip Men: Drive Through Meth Lab 18:05 - Auction Kings: Spy Watch; Model A 18:35 Auction Hunters: Reel Money 19:00 How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Space Pens, Reef Aquariums, Metal Caskets 20:00 - Deadly Islands: Shark Island 21:00 - Hellriders 22:00 - Derren Brown: Fear and Faith 23:00 - Death Row: Conversation with Joseph Garcia and George Rivas. Discovery World 06:00 - Beyond Survival With Les Stroud 06:50 - Classic Car Club 07:15 - Ultimate Cars 07:45 – Empire 08:35 Don’t Drive Here 09:30 - I Shouldn’t Be Alive 10:20 - History Cold Case 11:10 - Weaponology 12:05 - When Weather Changed History 12:55 - Richard III: The Unseen Story 13:50 - Bush Pilots 14:45 - Beyond Survival With Les Stroud 15:40 – Weaponology 16:35 - I Shouldn’t Be Alive 17:25 - Oil Disaster: A Race Against Time 18:20 - Best Evidence 19:10 - Classic Car Club 19:35 - Ultimate Cars 20:05 - Secrets of the Blitz 21:00 - Best Evidence 21:55 - Who Was Jesus? 22:50 - Who Was Jesus? 23:45 - Secrets of the Blitz.
07>00 07>55 08>00 10>05 10>10 11>00 12>00 14>00 15>00 17>15 17>20 18>00 18>05 19>30 20.00 20>30 20>55 21>00 23>00
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - Live:
ISU Grand Prix, Figure Skating 09:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 10:45 - ISU Grand Prix, Figure Skating 11:15 Live: ISU Grand Prix, Figure Skating 12:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:45 - Live: FIFA Under 17 World Cup Football 16:00 - Live: FIFA Under 17 World Cup Football 19:00 - WATTS 19:30 Timbersports 20:00 - Timbersports 20:30 - Boxing 22:30 - Horse Racing Time 22:45 - PBA Bowling 23:45 – WATTS. Eurosport 2 06:00 - UEFA
Under-21 International Championship Futsal 07:00 - Freestyle Skiing 07:45 - Freestyle Skiing 08:30 – Judo 09:00 - UEFA Under-21 International Cham-pionship Futsal 10:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 11:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 12:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 13:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 15:30 - UEFA Under-21 International Championship Futsal 16:00 - Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 17:30 - Live: ISU Grand Prix, Figure Skating 18:15 - ISU Grand Prix, Figure Skating 18:45 - Live: ISU Grand Prix, Figure Skating 19:45 - FIS World Cup Alpine Skiing 20:15 Live: ISU Grand Prix, Figure Skating 21:30 - Fight Club 23:00 - Scottish International Open Bowls.
L’ultimo appello
– Rete 4, 23>52
}ag[]ug[ li g[adu kemm iggradwa mill-Università fil-qasam tal-li;i jipprova jag[mel mill-a[jar biex i;ib il-ma[fra lil nannuh li qieg[ed jistenna li jinqatel mill-;ustizzja wara li ng[ata s-sentenza tal-mewt.
NET News Fuq il-Passi Tieg[u Dawl fid-Dlam Fuq il-Passi Tieg[u Wirjiet tal-:img[a l-Kbira Kun/ert ta’ Mar/i Funebri L-Imsallab fi Triqitna Via Sagra imexxija mill-Isqof ta’ G[awdex Il-Funzjonijiet tas-Salib mix-Xag[ra G[awdex Fuq il-Passi Tieg[u Servizz dwar il-:img[a Mqaddsa NET News Il-Pur/issjoni tal-:img[a l-Kbira mix-Xag[ara G[awdex NET News Wirja tal-:img[a l-Kbira Flusek Fuq il-Passi Tieg[u Il-Via Sagra mill-Colloseum NET News
Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - FXDD FMA 201314 (r) 11:00 - BOV Premier League 2013-14 (r) 13:00 - Melita GFA 1st Division 2013-14 (r) 14:45 -Football Nurseries (r) 15:20 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r) 16:40 - Malta Basketball Association (r) 18:05 Malta Rugby Football Union (r) 19:45 - Football Nurseries (r) 20:20
-Melita GFA 1st Division 2013-14 22:05 - BOV Premier League 201314 (r) 00:05 - Men’s MHA Cup 2013-14 (r). Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:50 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 15:55 Volleyball
Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:30 - America’s Cup (r) 18:10 - Bundesliga (r) 20:10 - FA Cup (r) 22:10 -FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 23:30 America’s Cup (r) 01:04 Bundesliga (r). Melita Sports 2 12:00 - America’s Cup (r) 14:05 -
Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:05 - MPS 2013 (r) 19:35 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 20:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:00 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:35 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r). Melita Sports HD 1 08:00 - Bundesliga (r) 09:55 Bundesliga (r) 11:50 - FA Cup (r) 13:50 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 15:55 Volleyball
Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:30 - America’s Cup (r) 18:10 - Bundesliga (r) 20:10 - FA Cup (r) 22:10 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 23:30 America’s Cup (r) 01:04 Bundesliga (r). Melita Sports HD 2 12:00 - America’s Cup (r) 14:05 -
Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:05 - MPS 2013 (r) 19:35 - FIFA Beach Soccer World Cup Qualifier (r) 20:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:00 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:35 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r).
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
24
TV # RADJU
ILLUM {AMIS IX-XIRKA
L-A[[ar Ikla - Radio 101, 18>30 Dan il-programm jittratta dwar l-a[[ar ikla li :esù kellu mal-Appostli tieg[u l-{amis, lejlet il-passjoni u l-mewt tieg[u fuq is-salib. F’dan il-programm se nittrattaw b’mod partikolari t-
twaqqif tas-Sagrament talEwkaristija, li hu s-sagrament tal-g[aqda. G[alhekk dan il-jum insibuh b[ala {amis il-G[aqda, jew kif insej[ulu komunement, {amis ix-Xirka.
Il-Bibbja fi/-?inema - Radio 101, 21>00 Dan il-programm se jiddiskuti diversi films li [ar;u matul issnin bit-tema tal-Bibbja u l;rajjiet ta’ Kristu, fosthom ta’ meta Kristu ;ie
maqbud, imsawwat u maqtul fuq is-salib. Matul dan il-programm se tindaqq il-mu]ika ta’ dawn il-films ukoll.
G{ADA L-:IMG{A L-KBIRA
Via Sagra mmexxija mill-Isqof ta’ G[awdex - NET Television, 14>00 NET Television se jxandar il-Via Sagra li se tkun immexxija mill-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech (fir-
ritratt). Wara din il-funzjoni jkun hemm il-funzjonijiet tassalib li se jixxandru live mix-Xag[ra, G[awdex.
AVVI} TAL-QORTI B’digriet tal-24 ta’ Jannar, 2014 mog[ti mill-Prim’Awla talQorti ?ivili, dina l-Qorti ordnat il-pubblikazzjoni tal-estratt li jidher hawn ta[t biex iservi ta’ notifika skont l-Artikolu 187 (3) tal-Kodi/i ta’ Pro/edura u Organizzazzjoni ?ivili (Kap. 12). B’rikors ippre]entat fil-Qorti ?ivili Prim’Awla, fl-20 ta’ Novembru, 2013 minn Lombard Bank Malta plc, ;a Lombard Bank (Malta) Limited (C 1607), qed jintalab il-Bejg[ bl-Irkant ta’ porzjon ta’ art divi]a fil-Wardija, limiti ta’ San Pawl ilBa[ar, formanti parti mill-art mag[rufa “Tal-{arruba”, sive “Tas-Sellum”, tal-kejl superfi/jali ta’ 1,574 metru kwadru. L-imsemmi fond huwa proprjetà ta’ Ernest Cilia (KI 141661M) u Noelle Giorgia Cali (KI 300065M). Re;istru tal-Qrati Superjuri, illum 9 ta’ April, 2014. Marvic Farugia G[ar-Re;istratur Qrati ?ivili u Tribunali
Riflessjonijiet mill-Papa :wanni Pawlu II - Radio 101, 13>30 Is-27 ta’ April 2014 se tkun ;urnata importanti g[all-Knisja Kattolika, hekk kif il-Papa :wanni Pawlu II se ji;i kanonizzat. Matul dan il-programm se nkunu nistg[u nisimg[u l-[sibi-
jiet u r-riflessjonijiet ta’ dan ilPapa qaddis. Il-programm se jkun im]ewwaq bil-mu]ika biex tkompli tg[in lis-semmieg[a jirriflettu fil-fond.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
25
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
6
9
10
11
IT-TEMP Xemxi. VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Moderat g[al ftit qawwi mill-Majjistral BA{AR Moderat g[al qawwi li jsir qawwi IMBATT Baxx mill-Majjistral li jsir ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 19˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 496mm IX-XEMX titla’ fis-06.27 u tin]el fit-19.36
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin> 5. Ir-re;ina tat-tjur kollha (5) 6. A[jar wie[ed fis-suq, milli mitt skud fissenduq (6) 7. Qis li jkollok dejjem wie[ed g[oli fil[ajja (6) 10. u 11. G[araf il-bniedem b[ala dak li kien jaf (10) 11. Ara 10 12. Tebg[a kbira f’libsa (5) 14. Skaluna wa[da f’indana tara; (5) 16. Kul[add hawn irid imur, [add l-infern (5) 17. G[ajnu marret bih (5) 18. Ra;unament falz jew terrur bla ras! (5)
18
Weqfin> 1. {ut g[ax-xiwi, li jpassi ]mien il-lampuki (6) 2. Lasta tal-g[uda fl-insi;, fil-medda tannewl (6) 3. }gur li mhux minn tal- ewwel dan (6) 4. Irrinunzja g[all-[akma (6) 8. Il-mara ta]-]iemel (5) 9. Wie[ed mir-rigali tas- Slaten Ma;i (5) 12. Kisbu bit-t[awtil, jew bi bruda madwar il-bidu ta’ Bu;ibba! (6) 13. Lista ta’ proposti f’kumitat (6) 14. Rota li fuqha jirkbu tnejn (6) 15. Banali, bla sens (6)
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Tara;, 6. A[lef, 7. Attiv, 10. Dafar, 11. Arbli, 12. u 14. Iddisturba, 16. S[ana, 17. Tall, 18. Uqija. Weqfin> 1. Attard, 2. A;itar, 3. Ma;ija, 4. Affari, 8. Sfida, 9. :bara, 12. Idjota, 13. Sa[[ar, 14. Tanbur, 15. Adurat.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 10˚C
IL-:IMG{A L-og[la 19˚C L-inqas 10˚C
IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 11˚C
IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 14˚C
IT-TNEJN L-og[la 23˚C L-inqas 15˚C
UV
UV
UV
UV
UV
6
7
7
8
9
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: {al Luqa 19˚C xemxi, Al;eri 22˚C xemxi, Amsterdam 13˚C xemxi, Ateni 17˚C imsa[[ab, Li]bona 20˚C imsa[[ab, Berlin 11˚ xemxi, Brussell 13˚C xemxi, il-Kajr 27˚C imsa[[ab, Dublin 14˚C imsa[[ab, Kopen[agen 12C imsa[[ab, Frankfurt 12˚C ftit imsa[[ab, Milan 16˚C xemxi, Istanbul 19˚C imsa[[ab, Londra 14˚C xemxi, Madrid 25˚C xemxi, Moska 8˚C [albiet tax-xita, Pari;i 14˚C xemxi, Bar/ellona 19˚C xemxi, Ruma 16˚C xemxi, Tel Aviv 27˚C xemxi, Tripli 23˚C ftit imsa[[ab, Tune] 20˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 11˚C imsa[[ab, Zurich 11˚C xemxi, Munich 8˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C xemxi, Stokkolma 11˚C xemxi
Tag[rif Spi]eriji li jift[u g[ada IL-FURJANA: Chemimart Ltd. 14, Triq Sant’Anna; IL{AMRUN: Fra Diegu Dispensary, 94, Triq Villambrosa; SANTA VENERA: Fatima Pharmacy, Triq i]-}onqor; BIRKIRKARA: The Local Dispensary, Triq Kan. K. Pirotta; IL-G}IRA: St. Matthew’s Pharmacy, Triq ixXatt; SAN :WANN: Medical Plaza Dispensing Chemists, Cassi-Mall Buildings, Vjal ir-Rihan; TAS-SLIEMA: The Economical Dispensary, 86#87, Triq Sir Adrian Dingli; {AL LIJA: St. Michael Pharmacy, Misra[ tatTransfigurazzjoni; L-IM:ARR: M;arr Pharmacy, Triq il-Kbira c#w Triq Vitale; BU:IBBA: St. Simon Pharmacy, 8, Dawret ilG]ejjer; {AL TARXIEN: Theresa Jo Pharmacy, 3A, Triq Xintill; L-ISLA: San Filippi Pharmacy, 155, Triq il-Vitorja; {A}-}ABBAR: St. Elias Pharmacy, Triq San Elija; I}-}EJTUN: St. Catherine Pharmacy, Plot 3, Triq il-Qadi; {AL LUQA: St. Andrews Pharmacy, 51, Triq San :or;; {A}}EBBU:: Tal-Grazzja Pharmacy, Triq Fran;isk Farrugia; L-IMTARFA: Make Over Pharmacy, Blk. A, Town Centre HOS; VICTORIA: Castle Pharmacy, 2, Misra[ l-Indipendenza; TA’ KER?EM: Sokkors Pharmacy, Triq San Girgor.
Mobile Blood Donation Unit G[ada l-:img[a 18 ta’ April 2014, se jkun hemm il-mobile blood donation unit in-Naxxar, fil-Knisja tal-{niena Divina. Il[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1.00pm. :entil-
ment nitolbu biex tin;ieb il-karta tal-identità.
Avvi] Radio 101 L-istazzjon Radio 101 jixtieq jinforma lill-pubbliku ;enerali u lis-semmieg[a numeru]i tieg[u li t-tra]missjoni llejla l-{amis tieqaf fl-10:45pm u mhix se tkun
qieg[da tixxandar b[as-soltu.
mu]ika
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
26
KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983. AVVI}I
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al
kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek, tibqax lura
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
27
SPORT FUTBOL F’G{AWDEX MELITA I DIVI}JONI
Xewkija Tigers ji//elebraw is-sitt titlu tag[hom Xewkija Tigers........................4 S.K. Victoria W.......................3 Xewkija Tigers: A. Parnis (L.
Xuereb), M. Xerri, J. Vella, F. Apap, J. Cefai, P. Buttigieg (R. Buttigieg), J. Portelli, G. Agius, C. Camilleri (G. Hili), J. Camilleri, D. Shields. SK Victoria Wanderers: S. Agius, E. Bugeja (S.F. Bajada), D. Monday, A. Adesina, C. Sciortino, D. Bogdanovic, F. Giarrizzo, P. Anizoba (E. Nwankwo), S. Sultana, N. Vella, E. Nkwocha. Referee: Dusan Petrovic Il-log[ba ta’ qabel tal-a[[ar ta’ dan l-64 kampjonat tal-og[la divi]joni G[awdxija serviet biex Xewkija Tigers ji//elebraw irreb[ tas-sitt il-titlu tag[hom, unur a//ertat wara l-a[[ar log[ba tag[hom kontra Victoria Hotspurs. Kien su//ess meritat g[ax-Xewkin li spi//aw bl-a[jar attakk u difi]a tal-kampjonat, kif ukoll l-attakkant tag[hom Dene Shields re;a’ spi//a g[at-tieni sena konsekuttiva l-a[jar skorer, din id-darba bi 18-il gowl. Bidu tajjeb minn SK Victoria li wara ]ew; minuti fet[u l-iskor meta minn pass ta’ Bugeja,
Plejers u partitarji ta’ Xewkija Tigers ji//elebraw ir-reb[ tal-kampjonat
DANIEL BOGDANOVIC b’xutt angulat anti/ipa f’lasti vojta lil Adrian Parnis. Fl-14-il minuta Xewkija kisbu d-draw meta Shields kompla lejn JOHN CAMILLERI li wara li evita lil Agius, xe[et f’lasti vojta. Fis-36 minuta DANIEL BOGDANOVIC wara azzjoni personali re;a’ po;;a lill-Wanderers minn fuq. Wara erba’ minuti tat-tieni taqsima, SK Victoria kabbru l-
Jispi//aw fi draw
vanta;; meta f’tentattiv li jikklerja l-kross fil-baxx ta’ Peter Anizoba, Manwel Xerri kellu lisfortuna li jeg[leb lil sie[bu Parnis. Fl-14-il minuta Xewkija re;g[u da[lu fil-partita meta minn kross fil-baxx ta’ Gilbert Agius, CHRIS CAMILLERI ]markat xe[et fir-rokna. Fit-28 minuta Xewkija kisbu d-draw meta wara li xutt ta’ John Camilleri kien imblukkat, DENE SHIELDS kompla ;ewwa millvi/in. Fis-36 minuta Xewkija marru minn fuq g[all-ewwel darba meta minn kross ta’ Xerri,
Nadur Youngsters...................3 Victoria Hotspurs....................3 Nadur Youngsters: C.
Reb[a inutli g[al Xag[ra
Muscat, B. Meilak (D. Fenech), P. Camilleri, A. Pulis, C. Mercieca, A. Simoncic, J. Buttigieg, C. Debono (M. Hyzler), E. Da Silva, A. Portell (S. Attard)i, B. Said. Victoria Hotspurs: C. Mercieca, J. Azzopardi, N. Borg, J. Pace, R. Grech, M. Bezzina, G. Bonello, P. Rapa, A. Bezzina, S. Nanapere, J. Farrugia. Referee: Gordon Barbara L-eks Champions Nadur Youngsters spi//aw bi draw kontra Victoria Hotspurs u temmew fit-tielet pos wara partita ming[ajr interess. Fis-9 minuta l-Youngsters
fet[u l-iskor minn BRANDON SAID u rduppjaw minn ELTON DA SILVA. Fit-22 minuta Hotspurs da[lu fil-partita meta naqqsu l-iskor minn ALEANDRO BEZZINAc u g[amlu liskor indaqs b’xutt ta’ MICHAEL BEZZINA. Nadur [ar;u jattakkaw wara lintervall imma fis-7 minuta Hotspurs ing[ataw penalty g[al fawl ta’ Charles Mercieca fuq Nanapere. Fl-ewwel tentattiv listess Saturday Nanapere skorja i]da r-referee ordna li jer;a’ jing[ata u hawn Nanapere ra lil Charlon Muscat isalva. Fid-19-il minuta l-Youngsters marru minn fuq minn ANTHONY PORTELLI imma tliet minuti wara kien GLENN BONELLO li kiseb id-draw.
Munxar F.................................1 Xag[ra Utd..............................4 Munxar Falcons: J. M.
Grima, M. Pace, R. Meilak, S. Sillato, P. A. Attard, R. Spiteri, J.Grima (P. Parnis), J. Borg (K. Xerri), J. Mizzi, R. Sammut, J. Calleja (M. Debrincat). Xag[ra United: D. Galea, J. Ochokwu, F. Attard, S. Baala, V.J. Saliba, V. J. Saliba, D. Bajada, J. Buhagiar, M. Scerri (S. Sultana), J. Bartolo, E. Galea, D. Bartolo. Referee: Andre Arciola Xag[ra United temmew limpenji sta;jonali b’reb[a inutli fuq Munxar Falcons. Bil-verdetti de/i]i, b’Xag[ra relegati u
Shields ni]]el bir-ras lejn JOHN CAMILLERI li b’xutt fil-baxx g[eleb lil Agius. Fi tmiem il-partita Alvin Grech u Joe Bajada, President u Segretarju :enerali tal-GFA assistiti minn George Cini, Te]orier tal-istess Asso/jazzjoni ppre]entaw it-tazzi u l-medalji lil Joseph Cefai u Josmar Vella captain u vi/i captain ta/Champions Xewkija Tigers fost i/-/elebrazzjonijiet kbar tal-partitarji li komplew jifir[u sa tard filg[axija bil-benjamini tag[hom.
Munxar destinati g[ad-decider, il-Falcons kellhom iktar f’mo[[hom din il-partita kru/jali li jmisshom u fil-fatt ni]lu b’xi plejers regolari nieqsa. Bidu tajjeb g[al Xag[ra li wara sitt minuti fet[u l-iskor permezz ta’ SUNDAY BAALA li wara li [arab wa[du ma falliex milli jeg[leb lil Grima. Fil-35 minuta xutt ta’ Emanuel Galea spi//a ftit g[oli u fid-39 minuta Munxar vi/in id-draw meta minn korner ta’ Joseph Mizzi, daqqa ta’ ras ta’ Paul Anthony Attard kienet salvata b’diffikulta` minn Galea. Xag[ra re;g[u [ar;u a[jar fittieni taqsima u fid-9 minuta
Kif spi//aw I Div Championship Pool L R D T F K Pt Xewkija T 20 15 4 1 58 SK Victoria W 20 12 3 5 44 Nadur Y 20 11 3 6 47 Victoria H 20 8 4 8 34 (Xewkija Tigers Champions)
Relegation Pool
21 22 30 31
49 39 36 28
L R D T F K Pt
Ker/em A 20 10 6 4 Oratory Y 20 5 5 10 Munxar F 20 3 1 16 Xag[ra Utd 20 2 2 17 (Xag[ra United FC relegati)
44 24 14 16
21 32 69 55
36 20 10 8
SUNDAY BAALA evita l-[ar;a ta’ Grima xe[et f’lasti vojta g[al doppjetta personali. Munxar wie;bu fl-20 minuta meta minn kross ta’ Roberto Sammut, RODRICK SPITERI xe[et ;ewwa mill-vi/in. Fil-41 minuta Xag[ra a//ertaw meta VICTOR JOHN SALIBA g[adda minn bejn id-difi]a u wara li evita l-[ar;a ta’ Joseph Grima xe[et f’lasti vojta. Minuta mit-tmiem Grima dawwar f’korner konklu]joni minn barra lkaxxa tas-sostitut Shaun Sultana. Mill-istess korner ta’ Frank Attard, VICTOR JOHN SALIBA bir-ras kiseb doppjetta personali biex issi;illa r-reb[a.
MELITA II DIVI}JONI
St Lawrence Spurs vi/in it-titlu St Lawrence S..........................3 Qala Saints...............................0 Referee: Reno Refalo
St Lawrence Spurs kisbu dak li riedu minn dan il-konfront ta’ qabel l-a[[ar u issa jittamaw f’reb[a fl-a[[ar [ar;a tag[hom kontra G[ajnsielem. Huma jridu
bilfors jirb[u lill-Blacks biex ja//ertaw mir-reb[ tat-Tieni Divi]joni u ritorn lejn l-ewwel divizjoni wara nuqqas ta’ tliet sta;uni. F’ka] ta’ draw ikun je[tie; decider kontra Sannat Lions, mentri f’ka] li jitilfu jkunu s-Sannatin li jispi//aw inkurunati Champions.
Ir-reb[a ta’ Spurs kienet meritata u waslet minn ]ew; gowls ta’ MAMBAYE BOYE, u DANIEL PACE.
Poker g[al Sannat Sannat Lions............................4 G[arb Rangers........................0
Referee: George Portelli
Sannat Lions u G[arb Rangers temmew l-impenji fil-kampjonat u kienu l-Lions li [adu r-reb[a b’erba’ gowls wara l-intervall. Protagonista l-Bra]iljan Fernando de Andrade li skorja tripletta o[ra biex spi//a l-a[jar
skorer ta’ din id-divizjoni bi 28 gowl. Sannat /ari fl-intenzjonijiet tag[hom skorjaw il-gowls fittieni taqsima minn FERNANDO DE ANDRADE li skorja hattrick, wie[ed minn penalty u ERIC GAUCI.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
SPORT
28 VLTC SAN MICHEL ITF U18 TOURNAMENT
Taljan u Ingli]a jirb[u t-titli individwali 160 plejer ]g[a]ag[ minn 25 pajji] [adu sehem fis-San Michel ITF Under 18 turnament organizzat mill-VLTC b’kollaborazzjoni mal-Federazzjoni Maltija tatTennis. It-turnament kien jag[mel parti mill-ITF Circuit, Kategorija 5 ta’ ta[t it-18-il sena. Kif mistenni, numru konsiderevoli ta’ plejers [allew impressjoni tajba b’livell tabil[aqq g[oli ta’ log[ob. It-turnament serva wkoll ta’ esperjenza tajba g[at-tennisti
]g[a]ag[ Maltin li setg[u jikkompetu ma’ plejers barranin. Il-finali tal-individwali tassubien kienet bejn it-Taljan Sacha Merzetti u Marcus Walters talGran Brittanja. Merzetti ddomina mill-bidu u reba[ 6-1, 6-4. Id-Doubles tas-subien intreb[et mi/-?eki Filip Duda u Motle Pavel li g[elbu lit-Taljani Enrico Della Valle u Sacha Merzetti 6-4, 6-1. L-unur tas-Singles tal-bniet intreba[t mill-Ingli]a Jodie Anne Burrage li g[elbet lill-kompatri-
jotta Ema Lazic 6-4, 6-2. L-istess Jodie Anne Burrage ng[aqdet mat-Taljana Federica Bilardo biex flimkien reb[u dDoubles tat-tfajliet meta g[elbu lit-tandem Dorien Cuypers talBel;ju u Lexie Stevens talOlanda 6-3, 6-2. Fi tmiem it-turnament Twanny Camilleri, Segretarju tal-VLTC ippre]enta t-trofej lir-rebbie[a u lit-runners-up fil-pre]enza tad-Direttur tat-Turnaments Internazzjonali tal-VLTC Francis Sciberras.
L-Ingli]a Jodie Anne Burrage rebbie[a fost it-tfajliet
ASMK
Caruana u Bonello jirb[u fit-Trials L-Asso/jazzjoni Sport Muturi u Karozzi fi tmiem il-;img[a kienet impenjata f’Malta u Sqallija. FlAutocross saru l-finali A u B li ma kienux tlestew il-{add 22 ta’ Dicembru waqt li l-Moto Trials organizzat il-[ames kompetizzjoni tal-ista;un fil-limiti tan-Naxxar. Il-parte/ipanti talMoto-Enduro [adu sehem fi Sqallija. Fil-Barriera Targiet G[omor Limiti tan-Naxxar saret il-[ames attivita` tat-Trials. Minkejja li lKlassi A intreb[et mill-veteran Robert Caruana fuq Gas Gas, kien hemm kompetizzjoni qawwija minn sewwieqa ;odda. Caruana kien l-uniku sewwieq fi klassi A li g[amel sezzjoni wa[da minn sitta clean u b’26 punt ta’ penalita` reba[ quddiem Nick Farrugia fuq
Beta b’56 punt. Fit-tielet post spi//a Fredrick Bonello fuq Gas Gas. Fi Klass B kompla jiddomina Rowen Bonello fuq Beta li wkoll kellu sezzjoni wa[da clean u kiseb il-[ames reb[a segwit min Joseph Scicluna fuq Gas Gas u ddebuttant Bernard Sammut fuq Gas Gas. Fil-finali Klassi A talAutocross Vince Farrugia fuq Volkswagen Polo kellu [ru; tajjeb segwit minn Melo Zammit fuq Ford Escort u Matthew Borg fuq Vauxhall Nova. Borg u Christian Mark Galea fuq Fiat Ritmo rtiraw min[abba [sara mekkanika waqt li Farrugia spi//a rebbie[. Fil-Finali Klassi B [are; rebbie[ Gordon Johnson fuq Peugeot
205 quddiem Josef Abela fuq Vauxhall Nova u Josef Grech fuq Ford Fiesta. Il-?add ukoll, ]ew; membri tal-Enduro [adu sehem fit-tieni tigrija fil-kampjonat Internazzjonali li sar f’ Cava d’ Aliga fil-Lungomare. Dan il-kampjonat li huwa regolat millFederazzjoni Taljana tal-Muturi. Andrew Cassar u Mathieu Salomon it-tnejn fuq KTM ikkompetew f’dan it-tieni avveniment fuq korsa ta’ 70 kilometru g[al erba’ darbiet. Ix-xita waqt din it-ti;rija kienet l-akbar sfida u g[amlet partijiet mill-korsa aktar diffi/li. Cassar u Salamon li kkompetew f’zewg klassijiet diversi temmew b’su//es iz-zewg testijiet fil-korsa li kienu wie[ed ta’ 8 minuti
Manuel Camilleri fuq Beta waqt it-trials
Fettuchato Cross test u ie[or ta’ 5 minuti Enduro test. Cassar saq fil-Klassi talVeterani u temm fit-tieni post waqt li Salomon li kien qed
jikkompeti fil-klassi numeru]a tal-esperti spi//a ir-raba’. L-attivita` lokali li jmiss se tkun il-{add 27 ta’ mis-Sezzjoni Moto Enduro.
VALLETTA NURSERY
Ri]ultati po]ittivi fit-Tune]ija
L-esperiment li g[amlet il-YFA li torganizza [ames festivals g[al tfal ta[t il-11-il sena li jinkludu wkoll attivitajiet o[ra kulturali, qed jirri]ulta li kien su//ess kbir g[al [afna tfal. {ames nurseries kienu fdati bl-organizzazzjoni ta’ dawn il-festival, u wara dawk li saru fl-Im;arr, Marsaxlokk u l-{amrun issa kien imiss lil Pembroke. Minbarra l-partiti tal-futbol, il-festival kien jinkludi wkoll wirja ritmika mill-;innasti ta’ Rhythmic Gymnastics Club, kant u ]fin mill-istudenti ta’ Stagecoach Schools, rikba bit-tren mad-dawra ta’ Pembroke u mixja fil-mg[odija ;dida ta’ Natura 2000. Il-parte/ipanti kollha ng[ataw ukoll ktieb ‘Pembroke from a British Garrison to a modern Civilian Town’ ta’ Denis A. Darmanin li tqassam lilhom mis-sindku Dean Hili waqt li wie[ed mill-ambaxxaturi tal-Kampjonat Ewropew U17 li se jsir f’Malta, Fr. Hilary Tagliaferro ndirizza lil dawk pre]enti. (ritratt> Jane Farrugia)
In-Nursery ta’ Valletta kisbet ri]ultati po]ittivi filMediterranean Cup fit-Tune]ija. Valletta kienu l-iktar attivi fost il-Maltin bi tliet kategoriji. Filkategorija ta’ ta[t is-17-il sena lBeltin spi//aw fit-tielet post wara li tilfu l-ewwel log[ba kontra SS 2-0. Fit-tieni log[ba reb[u 3-0 kontra A.S.Z.S biex g[addew g[as-semifinali li i]da tilfu 4-2 bil-penalties. Fil-log[ba g[at-tielet u r-raba’ post g[elbu lil T.H.S 2-0. Fil-kategorija ta’ ta[t il-15-il sena Valletta spi//aw fit-tieni post wara li reb[u lil F.C.Z 2-1 u lil T.F.A 2-0. Fis-semifinali Valletta g[elbu lil E.S.K 3-1 wara l-penalties i]da tilfu lfinali kontra E.S 1-0 b’gowl fla[[ar minuta. Fil-kategorija ta’ ta[t il-11-il
sena Valletta wkoll spi//aw fittieni post wara li g[elbu lil E.S.S 4-2 u E.S.H.S 4-1. Fissemifinali g[elbu lil E.S.K 3-2 i]da kellhom ibaxxu rashom g[all-qawwa ta’ T.F.A tim li skorja 25 gowl fi tliet partiti u tilfu 4-0. Sadanittant il-Valletta FC Youth Nursery qed tilqa’ applikazzjoni minn kow/is kwalifikati li jixtiequ li jing[aqdu mal-kow/ing staff g[all-ista;un 2014-15. Dawk li jixtiequ japplikaw jistg[u jkellmu lis-Segretarju tan-Nursery Stewart Said fuq 79951255, jibag[tu e-mail fuq stewartsaid3@gmail.com jew vallettafcyouthnursery@ gmail.com inkella ji;bru applikazzjoni mis-Salinos Ground il-Belt.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
29
SPORT BOV III DIV
Sirens FC ji//elebraw waqt li g[adhom bla telfa Sirens FC i//elebraw il-promozzjoni g[at-Tieni Divi]joni u t-titlu ta’ Champions tat-Tielet Divi]joni bl-a[jar mod possibli meta ]ammew ir-rekord ta’ mhux meg[luba wara draw 1-1 kontra Attard fi tmiem il;img[a. Il-gowl tat-tim minn San Pawl il-Ba[ar re;a’ wasal millattakkant Giovanni Galea li b’hekk skorja l-45 gowl tieg[u dan l-ista;un waqt li g[al Attard skorja Nigel Spiteri. B’hekk Sirens li huma mmexxija mill-kow/ Taljan Marco Bonesi assistit minn Kevin Vella, se jkunu qed jirritornaw fit-Tieni Divi]joni g[allewwel darba sa minn meta kienu promossi fl-ista;un 2006-07 meta dakinhar kienu spi//aw b[ala runners up tat-Tielet Divi]joni. Dan l-ista;un huma waqqfu wkoll rekord tal-akbar reb[a 11-0 kontra Kalkara FC u issa qed jittamaw li jag[mlu kampjonat s[i[ ming[ajr telfa meta l-{add 27 ta’ April jag[lqu
It-tim ta’ Sirens FC qabel il-partita kontra Attard (ritratt> Joseph Galea)
l-impenji bl-a[[ar log[ba kontra t-tim li ;ie promoss bit-tieni post, Swieqi United. Mill-25 partita li lag[bu filKampjonat, Sirens reb[u 21 u ;ew draw fl-erbg[a l-o[ra waqt li skorjaw numru mpressjonanti
ta’ 90 gowl u qalg[u biss 12 biex g[andhom 67 punt. Intant G[axaq sar it-tielet tim li a//erta mill - promoz zjoni g[at - Tieni Divi]joni meta g[eleb lil Swieqi United 2-0.
Schumacher b’’sinjali ]g[ar ta’ progress’ Michael Schuamcher qed sinjali ]g[ar ta’ progress” skont il-manager tieg[u Sabin Kehm. L-eks sewwieq ta’ 45 ena g[adu fi sptar fi Grenoble hekk kif qed ikompli jipprova jirkupra minn in/ident gravi f’rasu f’Di/embru li g[adda. “Hemm mumenti qosra fejn ikun f’sensih u juri sinjali ]g[ar ta’ progress. Hemm mumenti meta jkun imqajjem u o[rajn meta jkun f’sensih. Ovvjament jien mhux tabib imma medikament hemm distinzjoni bejn li tkun imqajjem u li tkun konxju ta’ dak li qed ji;ri madwarek,” qalet Kehm. Hija qalet ukoll li dak li jdejjaq lill-familja huma x-xnig[at
“juri
Michael Schumacher
jew kwotazzjonijiet minn tobba li mhux qed jikkuraw lil Schumacher u jekk l-eks sewwieq jidda[[al fi klinika ta’
riabilitazzjoni, sa[[tu u lprogress isiru mbag[ad ‘ka] privat’ u l-familja mhux se tag[ti aktar dettalji.
Promossi fl-Ewwel Divi]joni Intant mill-Kampjonat tatTieni Divi]joni, fi tmiem il-
;img[a kienu promossi Mqabba, Fgura United u Pembroke Athleta. Dan wara li
Mqabba g[elbu lil-liders Fgura United 2-0 waqt li Pembroke ssuperaw lil Marsaskala 3-1. Minn din id-divi]joni i]da tilfu posthom Kirkop United u Mdina Knights li ;ew relegati g[at-Tielet Divijoni.
Luton Town lura fil-Football League Luton Town temmew [ames snin e]iljati mill-Football League meta reb[u l-promozzjoni mill-Conference Premier. Dan wara li Cambridge United fit-tieni post, it-Tlieta filg[axija g[elbu lil Kidderminaster 2-0 u taw it-titlu lill-Hatters meta fadal tliet partiti g[at-tmiem. Luton kien klabb f’The Championship fl-2007 imma g[adda minn tliet relegazzjonijiet konsekuttivi f’daqstant snin u ilhom jilag[bu f’non-leage sa mill-ista;un 2009-10. Min[abba problemi finanzjarji, fl-ista;un 2007-08 tnaqqsul-
hom 10 punti u mbag[ad total ta’ 30 punt fl-ista;un ta’ wara talli baqg[u ta[t amministrazzjoni u g[amlu pagamenti llegali lill-a;enti. Imma l-Hatters bidlu [ames managers wara li fallew kull darba sa mill-2008 li jaslu sa League Two minkejja li waslu darbtejn sa finali tal-play-offs. Din il-mira issa nkisbet ta[t ilmanager John Still fl-ewwel sta;un s[i[ fit-tmexxija u issa wassal tliet klabbs differenti lejn il-Football League wara ssu//essi ma’ Maidstone fl-1989 u ma’ Dagenham & Redbridge fl-2007.
Manchester City l-aktar klabb li j[allas pagi Il-klabb tal-Premier League Ingli] Manchester City hu laktar klabb li j[allas salarji. Plejer titulari ta’ City jir/ievi medja ta’ 5.3 miljun lira sterlina fis-sena li jfisser li l-klabb [allas medja ta’ mitt elf lira sterlina lil kull plejer kull ;img[a. Man City huma propjeta` ta’ Sheikh Mansour bin Zayed bin Sultan Al Nahyan, li ji;i Prim Ministru tal-Emirati G[arab Mag[quda li xtara l-klabb fl-
2008. Minn dakinhar plejers ta’ fama mondjali ng[aqdu mat-tim li eventwalment reba[ il-kampjonat fl-ista;un 2011-12. Madankollu City, g[adhom qatt ma reb[u /-Champions League, l-aktar kompetizzjoni li ti;;enera flus fuq livell ta’ klabbs. Fl-istatistika pubblikata millkumpanija Sportingintelligence, [ames timijiet mill-aktar 20 li j[allsu salarju huma tal-Premier League. Fit-tieni u fit-tielet post
hemm ]ew; timijiet Amerikani tal-baseball, New York Yankees u LA Dodgers u jsegwuhom hemm ir-rivali Spanjoli tal-futbol Real Madrid u Barcelona rispettivament. Liverpool, liders attwali talPremiership jinsabu fl-20 post filwaqt li /-Champions renjanti Manchester United jinsabu fittmien post. Il-plejers titulari tarRed Devils jir/ievu medja ta’ 4.3 miljun sterlina fis-sena. Chelsea, propjeta` tal-bilju-
naru Russu Roman Abramovich jinsabu fl-10 post. Bayern Munich, Champions :ermani]i kif ukoll tal-Ewropa qeg[din fis-seba’ post. Il-klabb millBavarja j[allas medja ta’ 84.6 elf sterlina fil-;img[a. F’din il-lista m’hemm l-ebda klabb Taljan jew Fran/i]. Il-medja tas-salarju li jir/ievu plejers titulari tal-aktar 10 klabbs li j[allsu pagi hi: Man City – Futbol - £5.3 m New York Yankees - Baseball
- £5.2 m
Los Angeles Dodgers Baseball - £5.1 m Real Madrid – Futbol - £4.99 m Barcelona – Futbol - £4.90 m Brooklyn Nets - Basketball £4.48 m Bayern Munich - Futbol - £4.4 m Man Utd – Futbol - £4.3 m Chicago Bulls - Basketball £3.985 m Chelsea – Futbol - £3.984 m
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
30
SPORT
TAZZA TAD-DINJA 2014
Corinthians jing[ataw stadium mhux lest L-istadium li se jilqa’ fih ilpartita tal-ftu[ mit-Tazza tadDinja fil-Bra]il ftit ;img[at o[ra, g[adda f’idejn il-proprjetarji Corinthians meta g[adu mhux lest. L-Arena de Sao Paulo kien ilpost fejn se[[ l-in/ident ikrah f’Novembru meta waqa’ krejn u qatel ]ew; [addiema. Issa l-istadium li jesa 68,000 spettatur ing[ata uffi/jalment lil-klabb ba]at f’Sao Paulo, Corinthians. Imma minkejja li l-istadium u l-madwar tieg[u g[adhom mhux lesti meta fadal anqas minn xahrejn g[at-Tazza tad-Dinja, u qabel jilqa’ fih l-ewwel partita tat-turnament bejn il-Bra]il u lKroazja, il-manager li qed jie[u [sieb il-pro;ett u eks president ta’ Corinthians, Andres Sanchez, ipprova jikkalma lbi]g[a li qed tirrenja li mhux se jkun lest. “Illum qed ng[addu l-istadium lil Corinthians imma fadal xi xog[ol li g[ad irid isir. Mhux biss it-tindif u s-sigurta` imma preparazzjoni o[ra wkoll. Imma xejn kbir u se nkunu qed inlestu kollox fil-[mistax li ;ejjin,” qal Sanchez. “L-istadium se jkun lest g[atTazza tad-Dinja. Wara, ner;g[u
nibdew bil-[idma tag[na biex nie[du [sieb il-b]onnijiet ta’ Corinthians g[all-istadium u dan ix-xog[ol jibqa’ sejjer sa Di/embru tas-sena d-die[la. Imma kif qed taraw ftit fadal xog[ol xi jsir.” Sanchez g[adda wkoll kumment sottili lill-midja li hu jemmen li kienu estremament negat-
tivi dwar is-sigurta` tal-kostruzzjoni fl-Arena de Sao Paulo. “Tistg[u sser[u mo[[kom li xejn m’hu se jaqa’ fuq ras xi [add.” L-ewwel log[ba uffi/jali f’dan il-ground hi pjanata g[as17 ta’ Mejju meta Corinthians jilqg[u lil Figuerense f’log[ba mill-g[ola divi]joni Bra]iljana.
WATERPOLO – WORLD LEAGUE
Il-Montenegro jikkwalifika g[as-Super Final Il-Montenegro kien l-a[[ar pajji] Ewropew li kkwalifika g[as-Super Final tal-Kampjonat tal-ir;iel tal-Waterpolo organizzat mill-FINA wara reb[a missielta 8-10 fuq il-:ermanja f’Krefeld fi Grupp C. Imsa[[a bir-ritorn tal-captain Nikola Janovic, ir-runners up tal2013 kellhom pressjoni kbira mill-:ermanja li kienu 4-3 minn fuq fil-mistrie[. Kien fit-tielet sessjoni li l-Monenegro marru fil-vanta;; meta reb[uha 5-2 u fl-a[[ar tmien minuti a//ertaw minn post fis-Super Final. F’partiti o[ra /-Champions renjanti s-Serbja baqg[u superjuri fi Grupp A meta g[elbu lirRussja 14-7 f’Kragujevac g[al total ta’ 12-il punt. Fi Grupp B /-Champions tal2012 il-Kroazja, rkupraw minn kwalifikazzjoni di]appuntanti fil-World League, fejn ;arrbu tliet telfiet, meta ssoprendew li/Champions tad-Dinja renjanti lUngerija 10-9 bil-penalties f’Pecs fl-Ungerija.
Il-gowlkiper Ungeri] Attila Decker waqt il-penalties kontra l-Kroat Maro Jokovic f’Pecs
B’hekk it-timijiet ewropej li kkwalifikaw g[as-Super Final f’Dubaj fl-Emirati G[arab Mag[quda bejn is-16 u l-21 ta’ :unju din is-sena huma s-Serbja, l-Ungerija u l-Montenegro. It-timijiet tal-Awstralja, lBra]il, il-Kanada, /-?ina, l:appun, il-Kazakhstan, l-Afrika
t’Isfel u l-Istati Uniti qed jippreparaw g[at-turnament interkontinentali tal-World League g[all-Americas, l-Asja, l-Afrika u l-O/eanja li se jsir f’Shanghai fi/-?ina bejn is-26 ta’ Mejju u l-1 ta’ :unju. Minn dan it-turnament jikkwalifikaw erba’ timijiet.
L- Arena de Sao Paulo li g[adu mhux lest g[al kollox u fih se tintlag[ab il-partita tal-ftu[
TAZZA TAD-DINJA 2014
Prandelli di;a’ g[andu f’mo[[u 18-il plejer Il-kow/ tal-Italja Cesare Prandelli qal li di;a` g[andu 18il plejer f’mo[[u mill-iskwadra li se jie[u mieg[u fil-Bra]il g[at-Tazza tad-Dinja, imma rrifjuta li jikkummenta dwar Francesco Totti. Prandelli g[andu skwadra ta’ 42 g[al training camp f’Coverciano hekk if qed tkompli toqrob it-Tazza tad-Dinja filBra]il. U waqt li tenna li dawk kollha fit-training camp g[andhom /ans ikunu fil-Bra]il, ilkow/ ta’ 56 sena ]vela li di;a` g[andu ideja ta’ parti kbira milliskwadra ta’ 23 plejer. “It-23 g[all-Bra]il? Lanqas jien g[adni ma nafhom. G[andi biss 18 f’mo[[i. Biex nag[laq liskwadra, l-ewwel irrid nifhem kif inhuma dawn it-18 u mbag[ad in]id l-o[rajn mag[hom.” Il-veterani Totti u Luca Toni kellhom sta;un e//ellenti fisSerie A imma ma ;ewx imsej[a minn Prandelli. Il-kow/ nazzjonali Taljan mill-ewwel evita li jwie;eb meta mistoqsi dwar i]-]ew; plejers li t-tnejn kellhom sehem importanti fis-su//ess tal-2006. “G[al Totti jrid ikollna l-
akbar rispett u g[alhekk mhux se nid[ol fid-dettal. Lil Luca nafu tajjeb [afna. Qed ikollu sta;un straordinarju imma forsi a[jar li nitkellem dwar dawk li jinsabu Coverciano. Attakkant b’esperjenza li Prandelli kien lest jitkellem fuqu kien Antonio Cassano ta’ Parma li bi 11-il gowl f’29 log[ba fis-Serie A dan lista;un g[en lil Parma jersqu lejn post fl-Ewropa u jidher li lkow/ tal-klabb Roberto Donadoni, kkonvin/a lil Prandelli li Cassano hu validu g[an-nazzjonal. “Antonio Cassano? Aktar minn xejn iltqajt ma’ Roberto Donadoni. :ieg[lni nirrealizza li apparti l-perjodu tal-Milied, ittifel kellu prestazzjoni konsistenti u ;ab ru[u tajjeb,” qal Prandelli li re;a’ tenna li se jkun “assolutament” qed jiffirma kuntratt ;did qabel tibda t-Tazza tad-Dinja. Il-ftehim bejn il-kow/ u lFIGC di;a` t[abbar imma Prandelli g[ad irid jiffirma uffi/jalment. L-Italja se tkun qed tilg[ab kontra l-UIngilterra, l-Urugwaj u Costa Rica fi Grupp D.
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
31
SPORT TAZZA TAR-RE
Real Madrid jeg[lbu lil Barcelona fil-finali Minkejja li kellohm lil Cristiano Ronaldo nieqes min[abba injury, Real Madrid g[elbu lir-rivali Barcelona filfinali tat-Tazza tar-Re bi skor ta’ 2-1. B’din ir-reb[a Real pattew g[at-telfa li sofrew fil-finali talistess kompetizzjoni ta’ sena ilu kontra Atletico Madrid. Barra minn hekk, din kienet it-tieni darba konsekuttiva li Real g[elbu lil Barcelona fil-finali ta’ din it-tazza wara li fl-2011 reb[ulhom 1-0. Din kienet id19-il darba li Real reb[u din ittazza. Il-kow/ ta’ Real, Carlo
Ancelotti i//elebra d-900 log[ba tieg[u b[ala kow/ b’dan is-su//ess. Wara 10 minuti Real marru fil-vanta;; b’kontra attakk fejn kien Benzema li beda l-azzjoni u g[adda ballun lejn DI MARIA li g[eleb lill-goalkeeper Pinto g[al skor ta’ 1-0. Ta min jg[id li Di Maria deher li kien kemmxejn f’po]izzjoni ta’ offside meta ir/ieva ming[and Benzema. Il-Katalani kellhom jistennew sa 20 minuta mit-tmiem biex ;abu d-draw. Minn azzjoni ta’ corner kien BARTRA, li
]markat fil-kaxxa, b’daqqa ta’ ras stupenda g[eleb lil Iker Casillas g[al 1-1. Hekk kif kif il-log[ba dehret li kienet se tmur g[al [in barrani lwinger Gareth BALE skurja ttieni gowl tal-Madrileni. Bale g[amel [arba mill-aqwa u skurja b’xutt fil-baxx li ma ta l-ebda /ans lil Pinto. Real g[adhom b’/ans li jirb[u t-’Treble’ hekk kif imisshom jilag[bu fis-semi finali ta/Champions League kontra Bayern Munich u fil-kampjonat qeg[din tliet punti ta[t il-liders Atletico.
Javier Mascherano ta’ Barcelona (lemin) jipprova jimblokka xutt ta’ Gareth Bale
IL-:URI TA’ PISTORIUS
FUTBOL INGLI}
Pistorius spara tir wara l-ie[or
Pass falz ta’ Man City u Everton
g[ajjat ta’ Pistorius u mhux ta’ Steenkamp. Minn na[a tieg[u latleta minn dejjem sostna li kien hu li g[ajjat. Il-Qorti semg[et ukoll recording li g[amel Dixon ta’ daqqiet ta’ pala tal-cricket ma’ bieb simili g[al dak tal-kamra tal-banju ta’ Pistorius, kif ukoll ta’ tiri ta’ arma tan-nar sparati fuq l-istess bieb. Dixon deher inde/i] biex jag[raf id-differenza bejn il-[sejjes u dan se jkun favur id-difi]a li tqajjem dubji dwar dak li semg[u il-;irien fil-lejl tal-qtil ta’ Steenkamp.
L-espert forensiku Roger Dixon kompla jixhed fil-;uri ta’ qtil li bih hu akku]at l-atleta millAfrika t’Isfel Oscar Pistorius filkapitali Pretoria. Qabel kompla l;uri l-Im[allef a//etta li wara ssmieg[ tal-{amis, il-;uri jkompli fil-5 ta’ Mejju. Pistorius qed ji/[ad li qatel intenzjonalment lil Steenkamp fis-sig[at bikrin tal14 ta’ Frar tal-2013. Skond Dixon, Pistorius spara lerba’ tiri wara xulxin ming[ajr ma waqaf. Din il-ver]joni tikkontradixxi dik tal-pulizija li qalet li wara li Pistorius spara l-ewwel tir, stenna ftit, u re;a’ spara tliet
darbiet o[ra. Dixon qal li l-erba’ tiri kollha laqtu lil Steenkamp hi u taqa` mal-art. L-espert talpulizija, Christiaan Mangena, kien qal li Steenkamp kienet bilwieqfa wara l-bieb meta intlaqet mill-ewwel tir u waqg[et fuq tavolina qabel ma ;ew sparati tliet tiri o[ra minn Pistorius. Dejjem skond Mangena, minn dawn it-tliet tiri, tnejn minnhom laqtu lil Steenkamp. Jekk il-ver]joni ta’ Dixon hi korretta, dan ifisser li Steenkamp qatt ma kellha /ans tg[ajjat u b’hekk, l-g[ajjat ta’ mara li qalu li semg[u xi ;irien hu fil-fatt l-
SNOOKER
TAZZA :ERMANI}A
Williams u Dott eliminati
Bayern fil-finali kontra Dortmund
Mark Williams se jitlef ilKampjonat tad-Dinja tasSnooker g[all-ewwel darba sa mill-1996 wara li tilef 10-8 kontra Alan McManus fl-a[[ar round ta’ kwalifikazzjoni. Williams li g[andu 39 sena reba[ it-titlu fl-2000 u l-2003 u mar 8-7 minn fuq. Imma McManus reba[ tliet frames konsekuttivi biex g[adda g[allfa]i finali. Eks Champion tad-dinja ie[or, Graeme Dott, li reba[ lunur fl-2006, wkoll naqas milli javanza wara li tilef 10-7 kontra n-numru 89 fid-dinja Kyren Wilson. Din it-telfa ta’ Williams li reba[ 18-il ranking turnament fil-karriera, tfisser li tilef ukoll post fost l-aqwa 16 fir-ranking. Plejer ie[or eliminat kien Matthew Stevens li tilef 10-8 kontra Tom Ford. Din hi lewwel darba sa mill-2010 li Ford g[addha g[all-fa]i finali fi Crucible.
Il-holders Bayern Munich se jikkontestaw il-finali tat-tazza domestika :ermani]a kontra Borussia Dortmund. Dan wara li l-biera[ Bayern g[elbu b’mod fa/li lil Kaiserslautern bi skor ta’ 5-1. Dortmund ibbukkjaw post filfinali meta nhar it-Tlieta kienu reb[u 2-0 kontra Wolfsburg. Il-midfielder Schweinsteiger feta[ l-iskor g[al Bayern wara 24 minuta u tmien minuti wara
Kroos g[amilhom tnejn. Fittieni taqsima l-andament tallog[ba baqa` l-istess u Bayern ]iedu mal-iskor b’penalty ta’ Muller fil-50 minuta. Massieg[a log[ob Zoller naqqas iddistakk g[al Kaiserslautern imma gowls fl-a[[ar 12-il minuta skurjati minn Madzukic u Gotze issi;illaw il-konfront favur it-tim ta’ Pep Guardiola. Il-finali se tintlg[ab fis-17 ta’ Mejju fl-Olympiastadion ta’
Manchester City u Everton kisbu ri]ultati negattivi li jaf jiswew qares fi tmiem il-kampjonat hekk kif City ;ew draw kontra Sunderland u Everton tilfu kontra Crystal Palace rispettivament. Man City issa qeg[din sitt punti ta[t il-liders Liverpool imma b’log[ba anqas. Minkejja li marru fil-vanta;; wara biss ]ew; minuti b’gowl ta’ Fernandinho, City ma g[arfux jiddefendu l-vanta;; u qalg[u ]ew; gowls fit-tieni
Berlin u din se tkun id-97 finali ta’ din il-kompetizzjoni. Sena ilu Bayern reb[u l-kompetizzjoni meta kienu g[elbu lil Stuttgart 3-2. F’Mejju, Bayern, li huma l-aktar tim li qatt reba[ din il-kompetizzjoni, se jkunu qed ifittxu li jirb[u dan it-titlu g[as-17-il darba. GUNDOGAN – Il-midfielder ta’ Borussia Dortmund Gundogan ;edded il-kuntratt b’sentejn o[ra sal-2016.
FUTBOL LOKALI
Drago jitfa’ r-ri]enja minn President Il-President ta’ Naxxar Lions Dione Drago ikkonferma li tefa’ r-ri]enja tieg[u mill-kariga, hekk kif g[al tmiem il-Kampjonat BOV Premier fadal biss ]ew; log[biet. B[alissa Naxxar qeg[din jissieltu biex ma jkunux relegati. F’kummenti li ta Drago qal li ‘qed jara sinjali li m’humiex jg[o;buh u dak li g[amel g[amlu
anke g[all-;id tal-klabb’. L-Erbg[a Waranofsinhar Drago mar il-grawnd ta’ {a]}ebbu; fejn kien qed isir it-ta[ri; ta’ Naxxar u informa lill-plejers tieg[u li iktar tard kien se jippre]enta r-ri]enja lill-kumitat talklabb. Jidher li l-Kumitat mhux se jilqa` din ir-ri]enja imma minn na[a tieg[u Drago sostna li se tkun ferm diffi/li biex dan jibdel
fhemtu. Naxxar Lions, tim li ;ie promoss fil-Kampjonat BOV Premier fi tmiem l-ista;un li g[adda g[andhom punt vanta;; fuq Tarxien u tnejn fuq Vittoriosa. Nhar is-Sibt Naxxar jilag[bu kontra Floriana filwaqt li l-a[[ar log[ba tag[hom tkun dik kontra Vittoriosa l-:img[a 25 ta’ April.
taqsima. Kien Wickham li skurja dawn i]-]ew; gowls imma minuta mit-tmiem, Nasri ;ab iddraw meta ra x-xutt tieg[u ma jkunx salvat sew mill-goalkeeper avversarju. It-tamiet li Everton jispi//aw fir-raba’ post [adu daqqa ta’ [arta meta dawn tilfu 3-2 f’darhom kontra Crystal Palace. Issa Everton qeg[din il-[ames, punt ta[t Arsenal. Puncheon u Dann taw vanta’;; doppju lil Palace imma Naismith naqqas id-distakk g[al Everton. Kwarta mit-tmiem Jerome g[amel liskor 3-1 favur Palace u erba’ minuti mit-tmiem Mirallas skurja g[al Everton imma kien tard wisq biex i;ibu d-draw. G[al Palace din kienet ir-raba’ reb[a konsekuttiva. Intant, minkejja li we;;a’ nhar il-{add li g[adda kontra Manchester City, l-attakkant ta’ Liverpool Daniel Sturridge jista’ jil[aq jirkupra g[al log[ba tal{add li ;ej kontra Norwich.
ANELKA – Il-klabb Bra]iljan ta’ Atletico Mineiro ddikjara li lftehim ma’ Nicolas Anelka “kien spi//a” wara li l-Fran/i] [a wisq ]mien biex wasal Belo Horizonte. Anelka kien mistenni l-Bra]il it-Tnejn imma l-Fran/i] deher fil-Kuwajt waqt konferenza I]lamika. Ri]ultati Premiership
Everton v C. Palace Man City v Sunderland
Basketball lokali Play-Off Finali (N)
2-3 2-2
Luxol v Athleta 68-54 (Luxol jinsabu 2-0 aggregate)
Play-Off Finali (I)
Athleta v Luxol 87-94 (Jinsabu 1-1 aggregate)
www.maltarightnow.com
Il-{amis, 17 ta’ April, 2014
32
LOKALI
IL-KOREA T’ISFEL> Il-[idma ta’ salvata;; wara l-vapur Sewol g[ereq barra l-g]ira ta’ Jeju. Il-vapur kien qed i;orr ftit aktar minn 400 persuna u hemm madwar 300 li hu ma[sub li g[erqu. Ara Pa;na 14
L-Isqfijiet jappellaw lill-istat Malti jqawwi l-[idma biex tissa[[a[ il-familja fi]-]wie; Wara li l-Parlament approva lli;i dwar l-unjoni /ivili u l-adozzjoni tat-tfal minn koppji tal-istess sess, l-Isqfijiet Maltin awguraw li l-istat Malti jqawwi l[idma tieg[u biex tissa[[a[ ilfamilja li titnissel mir-rabta ta’ ra;el u mara fi]-]wie;. L-Isqfijiet tennew ukoll iddmir tal-komunità Nisranija li turi m[abba pastorali g[al kull persuna, hi min hi, u l-bibien talKnisja jibqg[u miftu[a g[al min ;enwinament ifittex lill-Mulej. Fi stqarrija, l-Isqof ta’ G[awdex u President talKonferenza Episkopali Mario Grech, l-Ar/isqof ta’ Malta Pawlu Cremona, u l-Isqof Aw]iljarju u Vigarju :enerali ta’ Malta Charles J. Scicluna, esprimew ix-xewqa li ddiskussjoni tkompli b’rispett lejn kull persuna indipendentament mill-orjentament sesswali tag[ha u mill-g[a]la li tkun g[amlet
Il-bibien tal-Knisja jibqg[u miftu[a g[al min ;enwinament ifittex lill-Mulej L-Isqfijiet ta’ Malta u G[awdex elenkaw numru ta’ punti ewlenin wara dak li se[[ fil-Parlament din il-;img[a. Minkejja t-tibdil li g[addejjin minnu, fissru li s-so/jetà tag[na g[andha tkompli tag[mel kura;; u tirsisti biex tibqa’ tg[o]] u tag[ti preferenza lillfamilja naturali mibnija fuq i]]wie; bejn ra;el u mara. Din il-familja, fejn il-missier u l-omm, misjuqa mill-im[abba ;enwina, inisslu l-[ajja u b’[afna g[o]]a u sagrifi//ju jrabbu u jedukaw lil uliedhom, hija ri]orsa indispensabbli g[annazzjon. Sa[qu li jekk din il-familja ti;i nieqsa, inkunu g[amilna ;er[a lill-umanità. Irreferew g[al kliem il-Papa Fran;isku
stess, li ftit ilu qal b’mod /ar li “fil-ka] tal-familja, id-dg[ufija tar-rabtiet issir partikolarment gravi g[ax hawn g[andna /ellula fundamentali tas-so/jetà, lambjent fejn nitg[allmu ng[ixu bid-differenzi ta’ bejnietna u nkunu ta’ xulxin”. Innotaw ukoll bi gratitudni li fostna hawn sensibilità qawwija favur it-tfal, kemm dawk li huma wlied naturali, kif ukoll dawk adottati. Huwa dmir tag[na li nassiguraw li jkollna strumenti legali tajbin biex linteressi u d-drittijiet tat-tfal ikunu rispettati minn kul[add. Sewwa li ng[assu fuqna nfusna biex l-interess tal-;enituri fi//kejknin ikun motivat biss minn xewqa li jissodisfaw il-[ti;ijiet veri ta’ wliedhom.
G[al darb’o[ra, fakkru kliem il-Papa Fran;isku ta’ ftit jiem ilu: “mil-lat po]ittiv irridu nis[qu dwar id-dritt li t-tfal jitrabbew fil-familja flimkien ma’ missier u omm li jkollhom [ila jo[olqu ambjent ideali g[alli]vilupp u l-maturazzjoni affettiva. U li jkomplu jimmaturaw firrelazzjonijiet ma’ dak li huma maskolinità u l-femminilità ta’ missier u ta’ omm biex b’hekk i[ejju ru[hom g[all-maturità affettiva”. L-isqfijiet sa[qu li [add ma’ jista’ j[assar id-differenzi u lkumplimentarjetà sesswali bejn ra;el u mara. Ir-relazzjonijiet ta’ koppji omosesswali min-natura tag[hom jibqg[u g[alkollox differenti minn dawk ta’ koppji eterosesswali. Id-drittijiet fundamentali ta’ kull persuna, hi min hi u hu x’inhu l-orjentament sesswali tag[ha, g[andhom dejjem ikunu m[arsa mil-li;ijiet tal-pajji]. B[ala rg[ajja spiritwali,
appellaw lill-Insara u lil dawk kollha ta’ rieda tajba biex kontinwament jitfg[u [arsithom fuq :esù Kristu u bl-g[ajnuna tieg[u jikbru f’konformità marrieda t’Alla. Fissru wkoll li g[alkemm ilvi]joni tal-[allieq dwar i]-]wie; u s-sesswalità hija differenti minn dik ippre]entata minn din il-li;i, il-komunità Nisranija jibqg[alha d-dmir li turi m[abba pastorali g[al kull persuna, hi min hi, u l-bibien tal-Knisja jibqg[u miftu[a g[al min ;enwinament ifittex lill-Mulej.
media•link COMMUNICATIONS