2014 05 07

Page 1

Nru 13,736

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com

www.maltaahjar.com

Statistika

Ma jafx x’dikjarazzjoni tal-assi ried jiddikjara

Malta bl-akbar tnaqqis fil-bejg[ fl-UE Statistika tal-A;enzija talIstatistika tal-Unjoni Ewropea, il-Eurostat, g[al Marzu 2014 turi g[al darb’o[ra li filwaqt li flUnjoni Ewropea u fiz-Zona Ewro l-bejg[ mill-[wienet ]died sew meta mqabbel ma’ Frar 2014 u Marzu 2013, fi]-]ew; ka]i l-kummer/ f’Malta naqas. Fil-ka] tat-tqabbil ma’ Marzu 2013, Malta kellha l-akbar tnaqqis fil-bejg[ minn fost lIstati Membri kollha tal-UE. Ara pa;na 2

I]-]ieda fil-li/enzji

Pi] kbir fuq in-negozji

Il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna

Il-Ministru responsabbli millfinanzi ta’ pajji]na, Edward Scicluna, ma kienx jaf x’dikjarazzjonijiet ta’ assi jrid jimla u jippre]enta fil-[in fil-Parlament b[ala membru parlamentari u ministru tal-Kabinett tal-Gvern Laburista. Il-Minsitru tal-Finanzi Edward Scicluna hu fost 16-il Membru Parlamentari Laburista, fosthom numru ta’ Ministri u Segretarji Parlamentari, inklu] il-Prim Ministru Joseph Muscat, li naqsu milli jimlew id-dikjarazzjoni tal-assi tag[hom kif

mitlub mill-Kodi/i ta’ Etika g[all-Membri Parlamentari. B’kuntrast mal-a;ir ta’ numru sostanzjali ta’ membri talGvern, id-deputati kollha talPartit Nazzjonalista ssottomettew fil-[in id-dikjarazzjoni talassi g[as-sena li g[addiet. Iddata tal-g[eluq g[as-sottomissjoni tad-dikjarazzjoni tal-assi kienet it-30 ta’ April. F’kummenti lil In-Nazzjon, ilMinistru tal-Finanzi qal li ma jafx li jrid jag[mel dikjarazzjoni tal-assi b[ala Membru Parlamentari. Mistoqsi dwar dan, g[all-

ewwel Edward Scicluna qal li ma jidhirlux li ma ppre]entax iddikjarazzjoni tieg[u. I]da ftit tas-sekondi wara, bidel ilver]joni u qal li kien ta[t limpressjoni li d-dikjarazzjoni tal-assi b[ala Ministru kienet bi]]ejjed minflok dik ta’ Membru Parlamentari. Fi twe;iba g[al mistoqsija ta’ In-Nazzjon, il-Ministru Scicluna qal li kien ming[alih li l-Membri tal-Kabinett huma esklu]i mid-dikjarazzjonijiet tal-assi tal-Membri Parlamentari. Il-parti l-kbira tad-Deputati

Laburisti, fosthom il-Prim Ministru Joseph Muscat u lMinistru Scicluna nnifsu, ma ssottomettewx id-dikjarazzjoni tal-assi. Dan minkejja li l-Kodi/i tal-Etika tal-Membri Parlamentari jitlob dan. Edward Scicluna qal li lbiera[ stess, hu g[amel kuntatt ma’ Carmelo Abela, il-Whip talGrupp Parlamentari Laburista, g[ax kien ming[alih li l-Ministri huma esklu]i minn din id-dikjarazzjoni u jridu jag[mlu biss id-dikjarazzjoni tal-assi b[ala parti mill-Kabinett. g[al pa;na 2

Il-PM Muscat qeda biss lis-suldati tal-qalba Illum il-;urnata l-Prim Ministru Joseph Muscat qed jappella lis-suldati tal-azzar biex jappo;;jawh g[ax riesqa l-elezzjoni, imma fix-xhur ta’ wara lelezzjoni li g[addiet nesa lil dawn is-suldati tal-azzar g[ax u]ahom u remihom. U]ahom u ttradihom u qeda biss lis-suldati tal-qalba. Dan qalu l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil waqt laqg[a ta’ djalogu li saret

f’{a]-}ebbu; ilbiera[ filg[axija b[ala parti mill-kampanja ‘Malta A[jar’ g[all-elezzjoni talParlament Ewropew fl-24 ta’ Mejju li ;ej. Simon Busuttil fakkar kif fixxhur li g[addew, minflok suldati tal-azzar, il-Prim Ministru kellu suldati tal-qalba. “Kellu fizzjali, logutinenti, kurunelli u uffi/jali o[ra tal-qalba li gawdew ma’ dan il-gvern. Dan fi ]mien meta s-sul-

dati vera tal-azzar li llum iridhom jivvutawlu [allihom jirre;istraw g[ax-xog[ol,” qal Simon Busuttil b’riferenza g[al kwa]i 8,000 persuna li llum qed jirre;istraw g[ax-xog[ol. Imma dawk tal-qalba ng[ataw job fuq job b’pagi esa;erati. “Rajna sitwazzjoni ta’ kjuwijiet kbar jirre;istraw quddiem luffi//ji tal-ETC g[all-ewwel darba wara snin twal. Dan ]gur

Membri tal-GRTU, fosthom burdnara, ikkritikaw bl-a[rax i]]ieda li ntlaqtu minnha filli/enzji u lmentaw li dawn ]diedu bejn 60% sa sa[ansitra 333%. Fissru wkoll li Transport Malta u l-awtoritajiet lanqas biss tawhom appuntament biex isolvu din il-problema li qed taffettwalhom bil-kbir l-operat tag[hom. Ara pa;na 3

Il-Qorti

Mixli b’attentat ta’ qtil

m’esperjenzawhiex il-membri talgvern, in-nisa tag[hom, il-qraba u l-[bieb tal-qalba tag[hom,” irrimarka l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil. Kompla li n-numru ta’ [addiema tal-Gvern ]died sostanzjalment u li kieku dan ma sarx, kien ikollna sitwazzjoni ta’ rata ta’ qg[ad li tqarreb id-9,000 suldat tal-azzar ifittex ix-xog[ol.

Jonathan Pace ta’ 31 sena, residenti l-Gudja, tressaq il-Qorti mixli bl-attentat ta’ qtil ta’ Vince Muscat ta’ 52 sena mag[ruf b[ala l-‘Ko[[u’. Il-Pulizija akku]atu li spara sitt tiri b’pistola ta’ kalibru ]g[ir u li laqat lill“Ko[[u” bi tlieta minnhom. Lakku]at ilu g[al dawn l-a[[ar ;img[at ji;i interrogat millPulizija dwar dan il-ka] wara li l-vittma qal lill-Pulizija li huwa g[araf lil min sparalu.

g[al pa;na 5

Ara pa;na 7


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

2

LOKALI

It-tieni sena li l-kabinett tal-Gvern Laburista naqas milli jissottometti d-dikjarazzjoni tal-assi fil-[in minn pa;na 1

I]da minkejja li l-Ministru Scicluna pprova jin[eba wara l-isku]a li ma ppre]entax iddikjarazzjoni tal-assi g[ax [aseb li d-dikjarazzjoni tal-assi tal-Ministri kienet bi]]ejjed, il-gazzettaThe Malta Independent fil-[ar;a talbiera[ irrapportat ukoll li l-istess Ministri Laburisti, u allura fosthom anke Edward Scicluna, lanqas ippre]entaw id-dikjarazzjoni tal-assi g[allMinistri u s-Segretarji Parlamentari – liema dikjarazzjoni kellha ting[ata lillIspeaker tal-Kamra sal-a[[ar ta’ Marzu li g[adda. L-istess kien ;ara s-sena li g[addiet, meta l-Kabinett Laburista kien naqas milli jissottometti d-dikjarazzjoni talassi fil-[in. Meta sena ilu ssottomettew dawn id-dikjarazzjonijiet erba’ xhur tard, dawn kienu mimlijin ine]attezzi u nuqqasijiet, tant li w[ud minnhom kellhom ji;u kkore;uti. Jirri]ulta li l-parti l-kbira tadDeputati Laburisti li ma ssottomettewx id-dikjarazzjoni talassi jinkludu parti sostanzjali mill-kabinett. Dawn huma l-Prim Ministru Joseph Muscat, il-Vi/i Prim Ministru Louis Grech , il Ministru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Manwel Mallia, ilMinistru tal-Finanzi Edward Scicluna , il - Ministru tal Ener;ija u s - Sa[[a Konrad Mizzi , il - Ministru tat Trasport u l-Infrastruttura Joe Mizzi , il - Ministru tat -

Il-Prim Ministru Joseph Muscat fost in-numru kbir ta’ membri tal-Gvern li ma ssottomettewx id-dikjarazzjoni tal-assi Turi]mu Edward Zammit Lewis , il - Ministru g[all Ekonomija u l - Investiment Chris Cardona , il - Ministru g[ad - Djalogu So/jali u d Drittijiet ?ivili Helena Dalli, il - Ministru g[al G[awdex Anton Refalo , il - Ministru

g[all-Familja u s-Solidarjetà So/jali Michael Farrugia, u sSegretarju Parlamentari g[allGvern Lokali Stefan Buontempo. Deputati o[rajn tal-Gvern li naqsu milli jiddikjaraw l-assi tag[hom huma Luciano

Busuttil, Charles Buhagiar, Joe Debono Grech u Deborah Schembri. Il-Ministri u s-Segretarji Parlamentari naqsu wkoll milli jissottomettu d-dikjarazzjoni tal-assi li jressqu separatament quddiem il-Parlament b[ala Membri tal-Kabinett f’dan ilka] din suppost kellha titressaq sal-31 ta’ Marzu. Fost dawk li ssottomettew iddikjarazzjoni tal-assi hemm ilMinistru tal-:ustizzja Owen Bonnici li ddikjara li g[andu 1,037 ewro mfaddla, tnaqqis mill-2,000 ewro li ddikjara ssena li g[addiet. Is-Segretarju Parlamentari g[all-fondi Ewropej Ian Borg iddikjara li g[andu tliet propjetajiet; appartament u uffi//ju f’{ad-Dingli u uffi//ju ie[or f’{al Safi. Interessanti hi d-dikjarazzjoni tal-assi tal-eks-Segretarju Parlamentari Franco Mercieca. Filwaqt li ddikjara li g[andu tmien propjetajiet, Franco Mercieca naqas milli jiddikjara d-d[ul mill-prattika tieg[u b[ala kirurgu tal-g[ajnejna matul is-sena li g[addiet, meta kien Segretarju Parlamentari g[ad-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abilità u Anzjanità Attiva. Din hi t-tieni sena li l-kabinett tal-Gvern Laburista naqas milli jissottometti d-dikjarazzjoni tal-assi fil-[in u meta sena ilu ssottomettewhom, listess dikjarazzjonijiet kienu mimlijin ine]attezzi u nuqqasijiet tant li w[ud minnhom kellhom ji;u kkore;uti.

Pajji]na bl-akbar tnaqqis fil-bejg[ fost il-pajji]i tal-UE L-A;enzija tal-Istatistika talUnjoni Ewropea, il-Eurostat, ippubblikat i/-/ifri tal-kummer/ fl-Ewropa f’Marzu 2014 u g[al darb’o[ra, dawn juru li filwaqt li fl-Unjoni Ewropea u fiz-Zona Ewro l-bejg[ mill-[wienet ]died sew meta mqabbel ma’ Frar 2014 u Marzu 2013, fi]-]ew; ka]i lkummer/ f’Malta naqas. Mhux talli hekk, i]da fil-ka] tat-tqabbil ma’ Marzu 2013, Malta kellha l-akbar tnaqqis filbejg[ minn fost l-Istati Membri kollha tal-UE. Skont l-istatistika tal-Eurostat, f’Marzu 2014 il-bejg[ mill[wienet fiz-Zona Ewro ]died b’0.3% fuq Frar 2014, filwaqt li l-medja tat-28 Stat Membru talUE ]diedet b’0.3% wkoll. Madankollu, f’Malta kellna tnaqqis ta’ 0.6%. Malta kienet fost disa’ pajji]i biss fejn naqas il-bejg[. Minn dawn huma biss [amsa li kienu f’livell ag[ar minn ta’ pajji]na, bl-akbar tnaqqis jirri]ulta fil-Portugall. Spanja irre;istra l-istess tnaqqis daqs Malta. Meta t-tqabbil isir fuq sena ilu, f’Marzu 2014 fl-Unjoni Ewropea l-kummer/ ]died b’1.6%, filwaqt li fil-pajji]i taz-Zona Ewro ]died b’0.9%. Madankollu, f’Malta naqas bi 2%. F’dan il-ka] huma biss erbg[a l-pajji]i li irre;istraw tnaqqis filbejg[, b’Malta jkollha l-akbar tnaqqis. Il-pajji]i l-o[ra kienu lFillandja (-1.3%), is-Slovenja (1.1%) u Spanja (-0.6%). Marzu mmarka l-ewwel sena s[i[a tal-Gvern ;did Laburista. Din l-istatistika kienet ippubblikata l-g[ada li kien ippubblikat ir-rapport tal-Kummissjoni Ewropea bil-previ]joni dwar ilqag[da ekonomika u finanzjarja ta’ Malta. Minkejja li dan g[amel tbassir tajjeb fuq l-ekonomija Maltija u nnota t-titjib fl-i]bilan/, wissa li r-rata tal-[olqien talimpjiegi f’Malta tul din is-sena se tnaqqas fir-ritmu tag[ha minn 3.1% fl-2013 g[al 2.1%. Meta lbiera[ il-Ministru talFinanzi Edward Scicluna kien mistoqsi g[aliex il-Kummissjoni Ewropea stess qed tbassar li rrata ta’ tkabbir tal-impjiegi f’Malta se tonqos g[al din issena, Edward Scicluna sempli/iment qal li t-tbassir ma jistax jikber dejjem bl-istess rata. Scicluna qal ukoll li l-UE mhix kuntenta bil-fatt li pajji]na da[al fl-Excessive Deficit Procedure. Mistoqsi meta l-Gvern qed jippjana li pajji]na jo[ro; minn din il-Pro/edura, il-Ministru talFinanzi ma kienx jaf iwie;eb.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

3

LOKALI

I]-]ieda fil-li/enzji pi] kbir fuq in-negozji Membri tal-GRTU, fosthom burdnara, kellhom kritika [arxa kontra ]-]ieda li ntlaqtu minnha fil-li/enzji u li lmentaw li dawn ]diedu bejn 60% sa sa[ansitra 333%. Fil-pre]enza tal-MEPs u kandidati g[all-elezzjoni talParlament Ewropew pre]enti g[al laqg[a ta’ diskussjoni filbini tal-GRTU mal-kandidati li qed jikkontestaw l-elezzjoni talParlament Ewropew, il-burdnara lmentaw g[all-fatt li lli/enzji tag[hom ]diedu b’mod qawwi. Filwaqt li talbu spjega dwar dan, il-burdanara qalu li ma ng[ataw l-ebda sodisfazzjon minn Transport Malta u lawtoritajiet pre]enti lanqas biss tawhom appuntament biex isolvu din il-problema li qed taffettwalhom bil-kbir l-operat tag[hom. L-importanza li lEwroparlamentari Maltin jassistu u jkunu vi/in in-negozjanti biex dawn jiksbu l-benefi//ji li toffri l-Unjoni Ewropea kienu fuq quddiem fl-a;enda ta’ numru ta’ negozjanti u uffi/jali tal-GRTU waqt id-diskussjoni li saret fil-kwartier tal-Asso/jazzjoni, fil-Belt. G[al din id-diskussjoni attendew l-Ewroparlamentari talPartit Nazzjonista Roberta Metsola u l-kandidati taal-Partit Nazzjonalista Stefano Mallia u Jonathan Shaw flimkien mal-kandidati Laburisti Alfred Sant, Cyrus Engerer, Ivan Grxiti u l-MEP Laburista Marlene Mizzi. Il-laqg[a kienet indirizzata mill-President tal-GRTU Paul Abela. Fil-laqg[a tkellmu diversi

Kritika [arxa kontra ]-]ieda fil-li/enzji li tla[[aq bejn 60% sa 333% kandidati g[all-elezzjonijiet talParlament Ewropew li flimkien mal-uffi/jali tal-GRTU ddiskutew l-importanza li lUnjoni Ewropea ma tag[milx skemi ;enerali li ma jkollhomx dimensjoni partikolari skont ilpajji]i. Dak li jg[odd g[all:ermanja mhux bilfors jg[odd g[al Malta, sostnew l-ufficjali tal-GRTU. Il-President tal-GRTU Paul Abela appella lis-sitt kandidati li se jkunu eletti fil-Parlament Ewropew biex ja[dmu flimkien biex ttitnaqqs il-burokrazija, ikun hemm iktar a//esss g[allfinanzi u jkun hemm tnaqqis flinteressi e//essivi li jimponu lbanek Maltin. Paul Abela appella wkoll biex ikun hemm komunikazzjoni iktar diretta u effettiva bejn lEwroparlamentari u l-GRTU biex fl-Unjoni Ewropea, lEwroparlamentari Maltitn ikunu iktar informati u a;;ornati bilpo]izzjoni li tie[u lAssoccjazzjoni favur in-negozji Maltin. Settur ie[or diskuss fil-laqg[a kien dak dwar l-Istart Ups fejn ufficjali tal-GRTU appellaw biex dawn ikunu fa/ilitati g[aliex g[ad hemm diffikultajiet biex persuni jibdew negozji tag[hom.

Il-mozzjoni ppre]entat mill-Oppo]izzjoni lill-Ispeaker tal-Parlament hu pass ie[or li juri li l-Oppo]izzjoni hi wa[da proattiva u li qed tie[u azzjoni biex is-so/jetà tkun a[jar

L-Oppo]izzjoni tippre]enta mozzjoni kontra diskriminazzjoni ta’ persuni b’di]abilità ‘Malta A[jar’ mhux biss messa;; miktub imma messa;; li l-Partit Nazzjonalista qed iwettaq L-Oppo]izzjoni ressqet ittieni emenda kostituzzjonali f’temp ta’ ftit ;img[at meta ilbiera[, il-kelliem g[ax-Xog[ol u d-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abilità Stephen Spiteri ppre]enta mozzjoni kontra kull tip ta’ diskriminazzjoni fuq persuni b’di]abilità lill-Ispeaker An;lu Farrugia. Stephen Spiteri kien akkumpanjat mill-Vi/ Kap talPartit Nazzjonalista g[all{idma fil-Parlament Mario de Marco, u mill-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius. Permezz ta’ din il-mozzjoni, lOppo]izzjoni qed timmira li ti;i rikonoxxuta l-lingwa tas-sinjali, jidda[[al il-kun/ett tat-trusted friend fl-elezzjonijiet, ji;i ]gurat

l-a//ess ugwali g[al opportunitajiet lil persuni b’di]abilità u jitnaqqsu l-barrieri g[all-integrazzjoni fis-so/jetà. Il-Partit Nazzjonalista ilu jie[u azzjoni kontra diskriminazzjoni abba]i tad-di]abilità. Fis-sena 2000 idda[[let linklussività fl-Att dwar lEdukazzjoni u llum pajji]na hu fuq quddiem nett f’dan ir-rigward. Sentejn biss ilu kienet introdotta l-emenda tal-Att talGuardianship. Spiteri appella biex dan l-att jidda[[al fis-se[[ mill-iktar fis possibbli. Hu qal li dan hu pass ie[or li juri li l-Oppo]izzjoni hi wa[da proattiva u li qed tie[u azzjoni biex is-so/jetà tkun a[jar. Appella biex issa din il-moz-

zjoni ssib l-appo;; talParlament s[i[ meta titressaq g[ad-diskussjoni. Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Mario de Marco qal li l-messa;; tal-kampanja elettorali tal-Partit Nazzjonalista bi t[ejjija g[all-elezzjoni talParlament Ewropew – Malta A[jar – mhux biss messa;; miktub imma messa;; li l-Partit Nazzjonalista qed iwettaq. Minn na[a tieg[u l-Ispeaker An;lu Farrugia fa[[ar dan ilpass tal-Oppo]izzjoni li se tolqot lil madwar 40,000 persuna li jbatu minn xi di]abilità f’pajji]na u qal li din it-tieni emenda mressqa millOppo]izzjoni hi sinjal tajjeb ta’ Parlament li hu [aj u li qed ja[dem biex Malta tkun a[jar.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

4

LOKALI

Il-PN qed iwettaq bidla g[all-a[jar fil-[ajja ta’ persuni b’di]abilità L-emenda li ressaq filParlament il-Partit Nazzjonalista biex ine[[i d-diskriminazzjoni lejn persuni b’di]abilità turi ddifferenza bejn il-Partit Nazzjonalista li qed iwettaq bidla g[all-a[jar fil-[ajja ta’ persuni b’di]abilità. Kien dan il-messa;; li wassal Beppe Fenech Adami, il-Vi/i

Kap tal-Partit Nazzjonalista g[all-{idma fil-Partit, f’attività politika tal-biera[ filg[axija f’{a]-}ebbu;. Fakkar kif ilPartit Laburista u]a lil dawn ilpersuni qabel l-elezzjoni u llum remihom. “Dan hu Gvern Laburista li g[andu ener;ija po]ittiva biex jaqdi lil tal-qalba, mentri lill-

persuni b’di]abilità llum nesihom u g[alihom m’g[amel xejn. Minn na[a l-o[ra l-Partit Nazzjonalista da[[al kultura favur il-persuni b’di]abilità imma baqa’ [afna xi jsir u lPartit Nazzjonalista se jkompli ja[dem biex i;ib [ajja a[jar g[al dawn il-persuni. “M’a[niex nag[mlu dan b[ala

karità imma qed na[dmu favur persuni b’di]abilità biex jakkwistaw id-drittijiet tag[hom u ji;u integrati fis-so/jetà g[ax dan hu dritt. Kull persuna hu ugwali g[al [addie[or u a[na b[ala partit irridu li jkollhom iddrittijiet u rispett tal-Partit Nazzjonalista,” sa[aq Beppe Fenech Adami.

Beppe Fenech Adami

Eluf kienu jitilfu l-opportunitajiet li kieku kien g[all-Partit Laburista

Mario Cachia

Mario Cachia, ]ag[]ug[ attiv f’diversi g[aqdiet ta’ volontarjat, qal li ]-]g[a]ag[ kienu fost l-iktar persuni li bbenefikaw mill-Unjoni Ewropea fl-a[[ar g[axar snin. Meta ken mistieden jitkellem fl-attività tal-biera[ fil-kampanja tal-Partit Nazzjonalista g[allelezzjoni tal-Parlament Ewroppew, semma esperjenza

ta’ sie[bu li dejjem xtaq isir xjentist u meta beda jistudja r/ieva opportunità wara l-o[ra biex jie[u sehem fi programmi g[a]-]g[a]ag[ fejn bena [afna kuntatti u esperjenza qabel kompla bl-istudju tieg[u barra minn pajji]na. Wara li dde/ieda li jkompli bil-masters hu r/ieva lfondi biex jg[inuh jistudja barra minn pajji]na u llum irritorna

Malta fejn qed ja[dem fil-qasam tar-ri/erka. “Imma li kieku kien g[allPartit Laburista, la dan i]]ag[]ug[ u lanqas l-eluf l-o[ra li qed igawdu mill-Unjoni Ewropea ma kienu jakkwistaw xejn,” wissa Mario Cachia. Fid-dawl ta’ dan hu tkellem dwar is-su//essi li ksibna millUnjoni Ewropea, affarijiet

tan;ibbli b[all-pro;etti infrastrutturali, servizz ta’ sa[[a b’xejn fl-Unjoni Ewropea. Tkellem ukoll dwar l-opportunitajiet kbar li qed igawdu minnhom i]-]g[a]ag[ fosthom il-kumpaniji li investew f’Malta, [olqu x-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ li ggradwaw mill-istituzzjonijiet Maltin u qed iwasslu g[al su//ess g[all-futur ta’ pajji]na.

Emenda li se ;;ib bidla fil-[ajja ta’ kuljum g[all-persuni b’di]abilta’ Il-mozzjoni kontra kull tip ta’ diskriminazzjoni fuq persuni b’di]abilità se ;;ib bidla g[allpersuni b’di]abilità imma wkoll g[all-familji tag[hom. Kien dan il-messa;; ta’ Alfred Bezzina, membru tal-Forum Opportunitajiet Indaqs fi [dan il-Partit Nazzjonalista meta lbiera[ tkellem fl-attività politika orgaizzata mill-Partit Nazzjonalista f’{a]-}ebbu;.

Fisser li din il-mozzjoni se ;;ib bidla mhux biss fejn tid[ol is-sa[[a legali, imma wkoll morali mhux biss biex tispi//a diskriminazzjoni imma wkoll biex dawn il-persuni jg[ixu [ajja a[jar. Mozzjoni li se tg[in biex ikollna mentalità iktar proattiva lejn persuni b’di]abilità u no[olqu qasam ta’ drittijiet u dmirijiet lil dawn il-persuni

b[ala umani. Mozzjoni li se ]]id ukoll il-pass biex il-mi]uri li je[tie; jittie[du biex jin[olqu opportunitajiet ugwali g[all-persuni b’di]abilità u qraba tag[hom. Fisser dan b[ala pass kbir ‘il quddiem, madankollu fakkar li din kienet biss [olqa o[ra minn katina twila li fost o[rajn tinkludi l-A;enzija Appo;; u sservizz tar-respite. Dawn is-

servizzi qed jintrodu/u lill-persuni b’di]abilità fis-so/jetà, qalb il-familja tag[hom u g[alhekk mhux biss jg[inu g[all-integrazzjoni tag[hom imma wkoll jag[mel sens b’mod ekonomiku g[al pajji]na. Fakkar ukoll li dan is-settur iggwadanja minn fondi talUnjoni Ewropea li wasslu biex fost l-o[rajn twaqqaf i/-?entru Sonia Tanti, f’{al Far.

Alfred Bezzina

Partit Nazzjonalista li dejjem kien konvint fuq l-Unjoni Ewropea

Marthese Portelli

“ Il - Partit Nazzjonalista qatt ma kellu sulluzzu dwar l Unjoni Ewropea . Minn na[a l - o[ra Alfred Sant ried il partnership , Joseph Muscat kellu programm s[i[ kontra l Unjoni Ewropea u l - Partit Laburista wettaq kampanja ta ’ twerwir fuq il - media biex in - nies ma jmorrux jivvutaw , i[assru l - vot jew jivvutaw le .” Id - Deputata Nazzjonalista

Marthese Portelli qalet dan fid - djalogu tal - biera[ f ’ {a] }ebbu; filwaqt li fakkret li Joseph Muscat u l - Partit Laburista wettqu kampanja qalila biex pajji]na ma jid[olx fl - Unjoni Ewropea . Partit Laburista li vvinta gideb intenzjonati biex ibe]]g[u lin - nies . “ Kienu jbe]]g[u li se jkollna mi]bla , meta llum Muscat stess qed imur open days ta ’ impjanti

ta ’ trattament tal - iskart . Kienu jbe]]g[u li se jkollna l - VAT fuq il - medi/ini imma llum minflok g[andna medi/ini li qed jing[ataw lin nies skont l - isem tag[hom ,” kompliet Marthese Portelli . Fakkret ukoll li l - Gvern g[andu iktar minn biljun ewro f ’ fondi mill - Unjoni Ewropea li g[adom ma ntu]awx . Minflok dawn il flus ;ew investiti , issa qed

naraw rati dejjem jonqsu ta ’ bejg[ mill - [wienet , impor tazzjoni u esportazzjoni dej jem inqas , qg[ad li qed ji]died u b]onn kbir ta ’ pro;etti li je[tie; isiru . Marthese Portelli li appellat biex il - gvern verament ikun konvint mill - Unjoni Ewropea u ja[dem id f ’ id ma ’ din l istituzzjoni u mhux itappan il - mod kif l - Unjoni Ewropea t[ares lejn pajji]na .


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

5

LOKALI

Il-PN qed juri li g[andu ideat ;odda u li qieg[ed ja[dem dejjem g[al Malta A[jar minn pa;na 1

“Dawn huma l-istess suldati tal-azzar li jfittxu l-medi/ina u jsibuha out of stock meta s-suldati tal-qalba mhux talli jsibu lmedi/ina, anzi jg[idulhom minn fejn isibuha u jaqduhom skont isimhom. “Is-suldati tal-azzar [adu biss il-loqom ming[and dan il-gvern,” qal Simon Busuttil li kompla li lil dawn l-istess suldati, Muscat iridhom jikkuntentaw b’ro[s ta’ ]ew; /ente]mi fil-petrol, l-istess ammont li kien g[ollielhom xahar biss qabel.” Imma Simon Busuttil ma waqafx hawn u fakkar li {a]}ebbu; hu l-istess distrett imnejn ;ie elett id-Deputat Laburista u li sena ilu sar Ministru, Godfrey Farrugia, u li Muscat u]ah u ramieh, u]ah u ttradih. “Meta ma ridux iktar fid-dekasteru tassa[[a, Godfrey Farrugia ]amm sod u lill-Prim Ministru qallu li hu mhux se ja//etta li ju]ah u jarmih. G[alhekk irri]enja,” tenna Simon Busuttil. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista tkellem ukoll dwar il-messa;; talPrim Ministru li jg[id li se jkun lunderdog f’dawn l-elezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew. “Issa drajna li l-Prim Ministru jg[id [a;a meta jkun mod ie[or. G[atta l-medi/ini out of stock bil-kelma pending order, [eba l-kurituri mimlija stretchers billi bidilhom f’wards u wettaq privatizzazzjoni tal-Enemalta imma qal li dan kien strategic partnership,” kompla Simon Busuttil. Hu qal li din se tkun elezzjoni diffi/li g[all-Partit Nazzjonalista li se jibda bi ]vanta;; kbir imma trid issir [idma kbira. “Impossibbli ng[elbu ]vanta;; ta’ 36,000 vot g[ax qed nibnew u ninbidlu f’partit tan-nies. Din hi l-

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Bususttil qal li l-i]vanta;; ta’ 36,000 vot fl-a[[ar elezzjoni ;enerali, jag[mel l-elezzjoni tal-24 ta’ Mejju li ;ej wa[da diffi/li i]da li g[aliha l-Partit Nazzjonalista qieg[ed ja[dem g[aliex qieg[ed isir dejjem aktar partit tan-nies (Ritratt>

ambizzjoni tag[na li ma]-]mien nirb[u l-fidu/ja tan-nies,” kompla Simon Busuttil li appella lil dawk li g[axar snin ilu //elebraw wara li huma stess ivvutaw biex pajji]na da[al fl-Unjoni Ewropea. “Dawk in-nies fdaw lill-Partit Nazzjonalista bil-futur tag[hom u ta’ Malta. U[ud minnhom inqasnihom g[ax ]baljajna u tawna messa;; fl-a[[ar elezzjoni. Jiddispja/ina. Qed nie[du din il-

lezzjoni kuljum biex immorru g[and dawk in-nies u nuruhom li fhimnihom,” tenna Simon Busuttil. Lil dawn in-nies, Simon Busuttil fakkarhom li g[axar snin ilu l-Partit Nazzjonalista kien partit ta’ vi]joni u g[alhekk ivvutawlu. Qal li iktar ma jg[addi ]mien il-partit qed juri li g[andu vi]joni u direzzjoni, ideat ;odda u friski, partit li g[adu ja[dem dejjem iktar g[al Malta.

Suldati tal-azzar li jfittxu l-medi/ina u jsibuha out of stock waqt li s-suldati tal-qalba mhux talli jsibu l-medi/ina, anzi jg[idulhom minn fejn isibuha u jaqduhom skont isimhom


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

6

LOKALI

Eks-Direttur tal-Maltacom jappella g[al sentenza ta’ sentejn u nofs [abs dwar droga Richard Attard ta’ 61 sena, li kien Direttur Kummer/jali talkumpanija Maltacom, u li huwa residenti l-G[arg[ur, kien kundannat sentejn u nofs [abs u mmultat 5,000 ewro millMa;istrat Miriam Hayman wara li nstab [ati li f’Lulju tal-2007 u fis-snin ta’ qabel, kien fil-pusses tad-droga ecstasy u kokaina f’/irkostanzi li juru li ma kinux g[all-u]u esklussiv tieg[u. Il-ka] imur lura g[all-14 ta’ Lulju ta’ seba’ snin ilu meta lKuntistabbli Trevor Cassar Mallia kien waqqaf lil Atard li kien miexi fid-direzzjoni talkarozza tieg[u fil-G[arg[ur. Cassar qal fil-Qorti li wara li lPulizija kienu ng[ataw il-warrant biex jag[mlu tfittxija fuq Attard, huma dde/idew li jippro/edu fuq informazzjoni b’sa[[itha li kellhom. Il-Pulzija sabu d-droga filkarozza tieg[u, u anke fid-dar u l-garaxx tieg[u fejn instabu wkoll 3,300 ewro fi flus kontanti. B’kollox il-Pulizija sabu 166 gramma ta’ kokaina u 400 pillola ecstasy. Fl-istqarrija li kien ta lillPulizija, Attard ammetta li hu kien jaqsam id-droga li kien

xtara. Il-Qorti qalet ukoll li taqbel mal-fatt li huwa kien jaqsam id-droga ma’ [addie[or, spe/jalment ma’ diversi [bieb tieg[u. Aktar minn hekk, il-messa;;i tieg[u permezz ta’ SMS’s kienu indikattivi [afna g[at-tip ta’ negozju li kien fih dak i]-]mien. Il-pitazz (notebook) tieg[u ma [alla ebda dubju fuq l-attivitajiet li kien involut fihom. Il-Ma;istrat Hayman innutat ukoll li s-Social Inquiry Report u l-problemi li kien g[addej minnhom Attard, fortunatament huma xi [a;a tal-passat. Kien innutat ukoll li Attard g[andu problemi ta’ sa[[a, u li anke waqt dawn il-pro/eduri ;ieli [aseb fuq il-mewt, l-aktar meta kien konxju li qed jiffa//a sentenza ta’ [abs. Mandankollu, il-Qorti qalet li huwa nstab [ati ta’ reat li jist[oqqlu piena kar/erarja, anke jekk kondotta tieg[u hija wa[da nadifa. Huwa appella mis-sentenza permezz tal-Avukat tieg[u Joseph Giglio. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Assistent Kummissarju tal-Pulizija Norbert Ciappara.

Il-ka//a f’Malta se tkun diskussa llejla fil-House of Commons Il-ka//a f’pajji]na se tkun fi//entru tad-diskussjoni fil-House of Commons tar-Renju Unit hekk kif illejla g[all-[abta tal4.30pm, f’Westminster Hall, se ti;i diskussa l-politika tar-Renju Unit fuq il-protezzjoni ta’ g[asafar tal-passa f’Malta. Din id-diskussjoni se ssir jiem biss wara li l-pre]entatur talBBC Chris Packham ]ar pajji]na fuq missjoni biex iqajjem g[arfien fuq il-“qtil talmassa tal-g[asafar tal-passa f’Malta”. Din l-a[bar qajmet ir-rabja tal-Federazzjoni tal-Ka//aturi u Nassaba Konservazzjonisti (FKNK) li f’ittra li bag[tet lillPresident ta’ Malta, il-membri

parlamentari maltin, il-Membri parlamentari Ewropej f’isem Malta, il-Kummissarji talPulizija kif ukoll lill-House of Commons tar-Renju Unit stess, ittimbrat lil Packham b[ala “lIngli] li wettaq l-ag[ar reat meta ;ie mistieden f’Malta millBirdlife Malta.” L-FKNK kompliet li l-filmat li tella’ Pacham fuq Youtube huma “foloz, ir[as u frodulenti u l-filmati ta’ Packham jixhdu li [aqqu Oscar b[ala l-aqwa attur tar-Renju Unit u l-ikbar giddieb. Il-konklu]jonijiet tieg[u m’huma xejn iktar [lief vili, qarrieqa, totalment foloz u llegali.” Fl-istess ittra, l-FKNK fakkret li di;à [adet u se tkompli tie[u

Rekord ta’ passi;;ieri fl-ajruport fix-xahar ta’ April L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (MIA) f’April li g[adda laqa’ 376,935 passi;;ier li jfisser ]ieda ta’ 13.7% fuq l-istess xahar is-sena li g[addiet. Fi stqarrija l-MIA qalet li dawn i/-/ifri jitqabblu sewwa ma’ dawk miksuba f’:unju tassena 2012 meta kienu waslu 375,294 passi;;ier. Ir-Renju Unit baqa’ filqu//ata b[ala l-akbar suq, b’]ieda ta’ 14.8 % filwaqt li l:ermanja u Franza irre;istraw tkabbir ta’ 21.6% u ta’ 21.4% rispettivament. Il-moviment tal-ajruplani

f’April ukoll ]died bi 11.1% u dan jirrifletti ]ieda ta’ 11.7% fisseats li la[qu /-/ifra ta’ 491,856 meta mqabbla mal-istess perijodu tas-sena l-o[ra. Is-seat load factor irre;istra ]ieda ta’ 1.3% u kien hemm tnaqqis ta’ 8.7% fejn tid[ol ilmerkanzija u l-posta re;istrata mis-sena li g[addiet. Ta’ min ifakkar li b’dawn irri]ultati wie[ed irid jie[u inkonsiderazzjoni l-fatt li l-perijodu tal-vaganzi tal-G[id din is-sena ;ew f’nofs April filwaqt li ssena li g[addiet kienu fl-a[[ar ta’ Marzu.

azzjonijiet legali kontra Packham min[abba d[ul aggravat bla permess fi propjetà privata u ksur tal-protezzjoni taddata. L-FKNK fakkret ukoll lil Packham li Malta mhix iktar kolonja Ingli]a, li fir-Renju Unit wie[ed jista’ jikka//ja g[asafar tal-passa kuljum u li hu xjentifikament ippruvat li l-g[asafar Ingli]i ma jemigrawx f’Malta. G[alhekk l-FKNK ikkundannat dik li sej[itilha b[ala “azzjoni ta’ [a]en” u maqdret “it-trattament tat-tielet dinja ta’ tg[ajjir u stqarrijiet minn turisti voluntieri li j[addnu biss inneokolonjali]mu u li ja[sbu li jistg[u jiddettaw lil pajji]na.”

}ag[]ug[ fil-periklu tal-mewt wara li nqaleb b’Ready Mix Sewwieq ta’ trakk tal-konkrit jinsab f’qag[da kritika u filperiklu li jitlef [ajtu wara li nqaleb bit-trakk b’kollox fi Triq Margaret A. Murray, fil-parti ta’ fuq tat-Telg[a t’Alla u Ommu, fin-Naxxar. L-in/ident se[[ g[all-[abta tad-9am ilbiera[, meta ssewwieq ]ag[]ug[ ta’ 24 sena mill-Mosta, inqabad fil-kabina tat-trakk tar-Ready Mix. Wara li persuni li kienu g[addejjin mit-triq ippruvaw jag[tu l-ewwel g[ajnuna, kien biss wara [idma li damet g[addejja kwa]i sieg[a li skwadri tas-salvata;; u paramedi/i mmexxija minn [addiema tal-Protezzjoni ?ivili rnexxielhom jo[or;uh mit-tifrik. I]-]ag[]ug[ idda[[al millewwel f’ambulanza u ttie[ed lIsptar Mater Dei biex jing[ata lkura. Hu kien i//ertifikat li jinsab fil-periklu li jitlef [ajtu. Fil-post marru Fire Engine g[al kull eventwalità u krejn kbir biex it-trakk seta’ jiddawwar mill-po]izzjoni ta’ ta[t fuq li spi//a fiha, kaw]a talin/ident. Kien hemm ukoll [addiema tal-Enemalta biex jaqtg[u l-provvista tal-elettriku [alli jkun evitat aktar periklu. Jirri]ulta li l-in/ident se[[ meta t-trakk kien qed idur ma’ roundabout meta g[al xi ra;uni ssewwieq qabad il-bankina u nqaleb. Mad-daqqa, it-trakk kompla jitkaxkar sa ma serra[ mat-traffic lights li hemm fit-triq.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

7

LOKALI

Arrestat Libjan li prova jsiefer b’elf bullet }ag[]ug[Libjan li g[andu ‘l fuq minn 20 sena, ;ie arrestat kmieni lbiera[ filg[odu, g[all-[abta tal4am fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta wara li nstabu aktar minn 1,000 bullet tad-9mm fil-bagalja tieg[u qabel titjira li kien se jaqbad lejn il-Libja. Jirri]ulta li malli l-membri tas-sigurtà tal-Ajruport indunaw

L-akku]at ilu g[al dawn l-a[[ar ;img[at ji;i interrogat mill-Pulizija dwar dan il-ka] wara li l-vittma qal lill-Pulizija li huwa g[araf lil min sparalu

Mixli bl-attentat ta’ qtil tal-“Ko[[u” Jonathan Pace ta’ 31 sena, residenti l-Gudja ;ie mixli blattentat ta’ qtil ta’Vince Muscat ta’ 52 sena mag[ruf b[ala l‘Ko[[u’. Pace, li tressaq itTlieta wara nofsinhar kien ji;;estixxi l-[anut “Tyson Butcher” fi]-}ejtun, qed ji;i mixli li spara sitt tiri b’pistola ta’ kalibru ]g[ir u li laqat lill“Ko[[u” bi tlieta minnhom. Huwa ;ie mixli li wettaq dan ir-reat fit-8 ta’ April li g[adda g[all-[abta tal-11.30 p.m. ;ewwa l-Imsida fejn dolo]ament bil-[sieb li joqtol jew li jpo;;i l-[ajja ta’ Vincent Muscat f’periklku /ar, spara tiri ta’ arma tan-nar lejn l-istess Muscat, liema delitt ma ;iex e]egwit min[abba xi [a;a a//identali u indipendenti millvolonta’ tieg[u. Huwa ;ie mixli wkoll li fl-istess jum mill-istess tiri sparati, kka;una feriti gravi u debulizza permanenti fis-sa[[a jew il-funzjoni ta’ xi parti tal-;isem ta’ Muscat. Pace ilu g[al dawn l-a[[ar ;img[at ji;i nterrogat millPulizija dwar dan il-ka] wara li Muscat qal lill-Pulizija li huwa g[araf lil Pace b[ala l-persuna li spara fuqu. Il-Pulizija qalet li hi di;a tat ]ew; “Police Bails” filkonfront ta’ Pace, imma o;;ezzjonat bil-qawwa kollha ttalba tad-difi]a g[al liberta’ provi]orja. L-Avukat Giannella De Marco qalet li jekk ilProsekuzzjoni mmexxija millIspettur Chris Pullicino u lIspettur Keith Arnaud tag[at il“Police Bail” g[al darba darbte-

jn lil Jonathan Pace, ma tarax g[aliex il-Qorti m’g[andhiex tag[mel l-istess u g[aliex ilProsekuzzjoni qed to;;ezzjona. L-Ispettur Chris Pullicino qal li l-lingwa;; li u]a l-akku]at waqt l-interogazzjoni nhar itTnejn li g[adda huwa lingwa;; perikolu]. L-Avukat De Marco qalet li /-/ittadini mhux filQorti jridu jmexxu l-affarijiet. Qalet li fi stat demokratiku Alla [ares wie[ed ma jmexxix laffarijiet fil-Qorti. Il-Prosekuzzjoni qalet li hi mhijiex tirriskja, dan meta xxhud paj]an prin/ipali huwa lvittma Vincent Muscat. IlMa;istrat Claire Stafrace Zammit ma laqg[etx it-talba g[al-liberta’ provi]orja fil-konfront tal-akku]at i]da talbet lillProsekuzzjoni biex ma jdumux ma jtellg[u lil Muscat biex jixhed dwar il-ka]. Il-“Ko[[u” g[amel ]mien jinsab fil-periklu tal-mewt u llum g[amel titjieb sostanzjali fil-qag[da tieg[u medika anke jekk g[adu g[addej ta[t il-kura d-dar. Il-Ko[[u jinsab bil-libertá provi]orja dwar l-attentat ta’ ‘hold-up’ li kien imlaqqam “Hold-up milljunarju” fl-a[[ar ta’ :unju 2010 mi/-/entru Ru]ar Briffa, li huma lkwartieri ewlenin tal-bank HSBC f’{al Qormi. Dakinhar kienu ;ew sparati madwar 30 tir fid-direzzjoni talPulizija tal-Mobile, allegatament mill-istess Muscat u kompli/i ie[or. L-attentat fuq il[ajja ta’ Muscat se[[ meta huwa kien fil-karozza tieg[u fi

Triq Bordin qrib ir-residenza tieg[u. Milqut bi tliet tiri, ‘il-Ko[[u’ baqa’ fil-karozza u saq lejn lG[assa tal-Pulizija tal-Imsida. Kif da[al fl-G[assa b’wi//u mimli dmijja, [asad lill-Pulizija li kienu xog[ol. Huwa millewwel informa lis-Sur;ent li xi [add kien sparalu. L-istess Pulizija taw l-ewwel g[ajnuna medika lil Muscat sakemm fuq il-post waslet ambulanza b’infermiera li [adu lil Muscat l-Isptar Mater Dei. Wara li kompla jing[ata l-kura me[tie;a huwa ;ie //ertifikat li jinsab fil-periklu tal-mewt. Irri]ulta li huwa kien intlaqat minn tir f’rasu liema balla ni]let f’g[onqu filwaqt li balla o[ra laqtitu bi ]brixx u o[ra laqtitu wara li kienet laqtet parti mill-karozza. Wara li g[addew ftit tal-jiem u ;img[at il-qag[da ta’ Muscat marret g[all-a[jar u kien ;ie li/enzjat mill-isptar. Jonathan Pacew ;ie mixli wkoll li g[amel [sara fuq [wejje; [addie[or b’arma tannar fosthom fuq il-karozza ta’ Muscat tal-g[amla Mitsubishi, li kellu fuqu arma tan-nar, u li kienet bla li/enzja talKummissarju tal-Pulizija, li ;arr arma u munizzjon irregolari, li spara arma f’post abitat, li dawwar g[alih bi profit karozza tat-tip Peugeot 206 Skyline, li hedded lill-Ispettur Keith Arnaud waqt l-interogazzjoni u li sar re/idiv. B[ala parti-/ivili g[an-nom ta’ Vincent Muscat deher l-Avukat Arthur Azzopardi.

li f’bagalja partikolari kien hemm ammont kbir ta’ munizzjon, malli din g[addiet millpro/ess tas-sigurtà li soltu jg[addu minnu l-bagalji, ;iet infurmata l-Pulizija li identifikat lill-passi;;ier u arrestatu. Ir-ra;el Libjan in]amm ta[t ilkustodja tal-Pulizija g[al aktar investigazzjoni.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

8

OPINJONI

Prietki li saru [rejjef Aktar ma nid[lu fil-qofol ta’ din il-kampanja elettorali li g[andna quddiemna, aktar jo[ro; /ar il-kuntrast bejn ilPartit Nazzjonalista u l-Partit Laburista. Filwaqt li fuq na[a g[andek lill-Partit Nazzjonalista li b’konsistenza jimxi fuq il-prin/ipji tas-serjetà u l-onestà, g[andek Partit Laburista li g[aliex jinteressah biss mill-voti, qieg[ed jer;a’ jid[ak bil-poplu Malti u G[awdxi kollu. Partit Nazzjonalista li g[alkemm mhuwiex fil-Gvern qieg[ed jag[ti lill-Gvern ideat konkreti ta’ kif verament jista’ jin[oloq ix-xog[ol f’pajji]na filwaqt li fuq in-na[a l-o[ra g[andek partit li medhi biss jo[loq jobs lil tal-qalba. Kemm smajna prietki qabel lelezzjoni ;enerali li Gvern Laburista kien se jimxi fuq ilprin/ipju tal-meritokrazija bla ma j[ares lejn u/u[! Dawn ilprietki llum saru [rejjef g[aliex bl-aktar mod sfa//at il-Gvern Laburista qieg[ed biss jaqdi lil min rewwa[lu qabel l-elezzjoni bil-konsegwenza li llum g[andna nies li qeg[din jokkupaw karigi importanti mhux g[ax huma kompetenti imma g[aliex intg[a]lu biss sabiex Muscat jissalda d-dejn li g[andu mag[hom. Dan huwa biss ingann u allura

l-vot ta’ nhar l-24 ta’ Mejju g[andu jkun messa;; /ar talpoplu Malti kontra l-ingann ta’ dan il-Gvern. Messa;; /ar li dan il-Gvern ma jistax jibqa’ jag[ti l-loqma lin-nies u j[alli lla[am g[al tal-qalba biss. Messa;; /ar li dan il-Gvern ma jistax jibqa’ ja[bi l-problema ta]-]ieda fil-qg[ad ta[t it-tapit. Sfortunament, l-istatistika talEurostat tindika li f’sena pajji]na ni]el mir-raba’ g[as-sitt post bl-inqas rata ta’ qg[ad u dan meta dan il-Gvern da[[al aktar minn 1,500 persuna malGvern. Dan ma jawgura xejn tajjeb g[al pajji]na u g[allekonomija tag[na i]da jidher li g[all-Prim Ministru din mhix prijorità. Il-kuntrast bejn il-vi]joni ta]]ew; partiti [are; aktar fil-bera[ fl-1 ta’ Mejju li g[adda. Ironikament, kul[add kien qieg[ed ji//elebra l-g[axar anniversarju tad-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea anke dawk li sa ftit ilu kienu g[adhom kontra. I]da filwaqt li Gvern Nazzjonalista kien ta lil Malta dan ir-rigal tant kbir, Gvern Laburista 10 snin wara kien kapa/i j[abbar biss tnaqqis ta’ 2 /ente]mi fil-petrol li dan ilGvern kien g[olla hu stess ftit ilu. X’kuntrast! Din il-bxara ttajba ta’ dan il-Gvern tikxef lingann tieg[u.

Il-vot ta’ nhar l-24 ta’ Mejju g[andu jkun messa;; /ar tal-poplu Malti kontra l-ingann ta’ dan il-Gvern. Messa;; /ar li dan il-Gvern ma jistax jibqa’ jag[ti l-loqma lin-nies u j[alli l-la[am g[al tal-qalba biss

Paula Mifsud Bonnici paula.mifsudbonnici@teampn.org

Trid tkun ftit wi//ek bla ]ejt biex twaqqaf pajji] jistenna din il-bxara t-tajba biex t[abbarlu li se jor[os il-petrol b’2 /ente]mi sa Di/embru u l-gass sa Settembru fix-xhur tas-sajf! Trid tkun ma tist[ix mhux [a]in biex tippre]enta ru[ek flimkien mal-Ministru ta’ tant ener;ija li kumbinazzjoni l-mara tieg[u tit[allas mill-istess Gvern 13,000 ewro fix-xahar. Trid tkun verament bla qalb sabiex filwaqt li taqdi lil talqalba tinsa lill-aktar persuni vulnerabbli fis-so/jetà. G[aliex filwaqt li g[andek /irku ]g[ir u ristrett ta’ nies li qed igawdu lmanna mis-sema, g[andek eluf kbar ta’ anzjani u pazjenti li qeg[din ibatu jistennew il-pilloli ;ejjin g[aliex sfortunatament g[adhom pending! Fuq [a;a

wa[da kien korrett Joseph Muscat qabel l-elezzjoni meta wieg[ed li l-medi/ini kienu se jitwasslu fid-djar. Kien qieg[ed jirreferi g[ad-djar tieg[u – g[all-ka]ini Laburisti tieg[u – g[aliex hemmhekk il-medi/ini waslu. Din hija ingustizzja. Din diskriminazzjoni sfa//ata bejn pazjenti li g[alkemm g[andhom l-istess problemi ta’ sa[[a, ixejru bnadar differenti. G[aruka]a! Louis Bonnici Il-:img[a li g[adda kont {’Attard fl-attività li l-PN organizza bil-mistieden spe/jali Jean-Claude Juncker. Kienet

attività sabi[a immens imma nistqarr li kienet ukoll wa[da ta’ niket g[alija u g[al [afna meta bdiet ti;ri l-a[bar dak il-[in stess li Louis Bonnici, ilPresident tal-Kumitat Sezzjonali tan-Naxxar u kunsillier, kien [alliena b[al le[[a ta’ berqa.

L-a[[ar li kellimtu kien biss ;urnata qabel, fil-maratona talPartit. Jien kelli x-xorti li nsir naf lil Louis aktar mill-qrib meta flimkien mieg[i kkontesta g[allkariga ta’ President tal-Kunsill :enerali. Kien persuna ta’ ftit kliem imma ta’ prin/ipju b’valuri sodi. Kienu jispikkaw laktar fih is-sens ta’ lealtà u onestà. Kont taf fejn tkun mieg[u g[aliex kien jg[idlek laffarijiet kif ja[sibhom ming[ajr ebda tidwir. Dan l-a[[ar ikkontribwixxa bis-s[i[ ukoll sabiex il-Partit jirrevedi l-istatut tieg[u. Is-sehem tieg[u huwa ta’ e]empju g[al [afna inklu] jien, u allura xtaqt illum insellimlu u ng[idlu grazzi g[all-[idma kollha tieg[u fi [dan il-Partit g[al dawn is-snin kollha. Nixtieq ng[id grazzi lillfamilja tieg[u wkoll g[aliex perswa]a li Louis kien inaqqas mill-[in tieg[u mag[hom sabiex jkun jista’ jag[tih minflok lillPartit. Kondoljanzi.

Pajji]na jixraqlu a[jar B[al-lum ;img[a l-Prim Ministru Joseph Muscat sejja[ konferenza stampa biex i[abbar il-bxara t-tajba lil kul[add. Fillejl ta’ qabel kien g[olla l-aspettattiva fost il-poplu kollu u kul[add beda jispekula x’setg[et kienet din l-a[bar tant sabi[a f’nofs kampanja elettorali. Kmieni l-Erbg[a filg[odu l;urnalisti r/ivew stedina sabiex imorru Kastilja i]da malli waslu u semg[u x’kienet l-a[bar li fost o[rajn kien se jkun hemm ro[s ta’ 2 /ente]mi ta’ ewro fuq ilpetrol u ro[s ie[or fuq il-gass f’perjodu ta’ ]mien meta l-gass l-anqas li jintu]a, dlonk kul[add [aseb li l-1 t’April ;ie tard g[al Muscat u s[abu. I/-/ajt ta’ Muscat I/-/ajt ta’ Muscat issa sar goff wisq u l-kredibbiltà tieg[u qed tkompli tonqos g[aliex il-poplu qed jinteba[ bin-nies tal-qalba li qed jiffangaw kontinwament filjobs mog[tija lilhom u b’salarji

g[oljin ming[ajr ebda rendikont ta’ x’qed i;ibu lura lejn pajji]na.

Veru ka] li f’dan il-pajji] kollox sar jg[addi u dan il-Gvern qed jippermetti kollox basta j[alli lil ta’ madwaru jiskru fil[ni]rijiet politi/i li lanqas flaqwa tal-kritika Laburista ma kienu jsiru mill-Partit Nazzjonalista fil-Gvern. Quddiem din is-sitwazzjoni wie[ed g[andu jieqaf u ja[seb, u malajr jinteba[ li pajji]na g[andu b]onn li jkollu Malta A[jar biex tassew naspiraw li nkunu l-aqwa fl-Ewropa. Pajji]na je[tie; li jkollu rappre]entanza b’sa[[itha filParlament Ewropew biex ma n[allu bl-ebda mod lil min itappan ir-reputazzjoni ta’ pajji]na kif effettivament se[[ f’dawn la[[ar xhur meta kien hemm min [adem biex il-Gvern ta’ pajji]na jbig[ i/-/ittadinanza tag[na li fla[[ar mill-a[[ar tfisser l-identità tag[na b[ala nazzjon. Fl-a[[ar g[axar snin F’dawn l-a[[ar g[axar snin irri]ultati miskuba mill-Partit Nazzjonalista fil-PE urew bi/-

I/-/ajt ta’ Muscat issa sar goff wisq u l-kredibbiltà tieg[u qed tkompli tonqos g[aliex il-poplu qed jinteba[ bin-nies tal-qalba li qed jiffangaw kontinwament fil-jobs mog[tija lilhom u b’salarji g[oljin ming[ajr ebda rendikont ta’ x’qed i;ibu lura lejn pajji]na David Casa dcasa@pn.org.mt

/ar li kienu l-MEPs Nazzjonalisti li dejjem kisbu la[jar kisbiet u ri]ultati g[al pajji]na. Dan se[[ anke jekk lMEPs Nazzjonalisti konna f’minoranza [dejn dawk tal-Partit Laburista. A[na konna dejjem pre]enti u ddefendejna l-interessi tal-Maltin u l-G[awdxin kollha. {dimna fl-a[jar interess nazzjonali u ]ammejna kuntatt kontinwu mal-elettorat tag[na g[aliex nemmnu f’politika miftu[a u diretta li toffri komunikazzjoni kontinwa.

Ninsabu kwa]i f’nofs din ilkampanja elettorali u je[tie; li nkomplu na[dmu flimkien sabiex inwasslu messa;; po]ittiv li jag[ti tama g[al dawk li qed isofru in;ustizzji ta[t Gvern Laburista u g[al dawk li vvutaw lill-PL fl-a[[ar elezzjoni g[ax [asbu li konna se nkunu a[jar minkejja l-po]ittiv li kellna ta[t Gvern Nazzjonalista. Fuq kollox, jien b[ala deputat tal-PE u b[ala kandidat g[al din l-elezzjoni rrid nara li l-partit tieg[i jag[ti tama lil dawk kollha li kull filg[odu qed iqumu sabiex jirre;istraw minkejja li ;ew

imwieg[da xog[ol qabel l-elezzjoni ;enerali. Dawn huma urtati u di]appuntanti bittmexxija ta’ Gvern Laburista li qed ja[dem biss g[al tal-qalba u jinjora lil min hu politikament ;enwin. Din mhix il-politika li Muscat tkellem dwarha qabel l-elezzjoni li g[addiet i]da din hija politika parti;jana li tikxef il-maskra ta’ Prim Ministru li jmexxi Gvern arroganti u li jisma’ biss dak li jkun irid jisma’ hu. Pajji]na jixraqlu a[jar u jien se nkompli na[dem sabiex in;ib l-a[jar lejn pajji]i g[aliex jien leali lejn art twelidi.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta‘ Mejju, 2014

9

EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR EDITORJAL

Oqsma ta’ xog[ol u oqsma ta’ qg[ad Aktar /ifri uffi/jali tal-gvern Malti stess u tal-Unjoni Ewropea qed ikomplu jikkonfermaw i]-]ieda fil-qg[ad li kellna kemm ilu li tela’ l-gvern Laburista, kontra x-xejra fl-Ewropa, bla ra;uni ;ejja minn barra, u minkejja ]-]ieda fin-nies mal-gvern. }ieda fil-qg[ad imkejjel mill-gvern Malti u mkejjel differenti mill-UE Kellna /-/ifri tal-qg[ad li juru li mill-elezzjoni ’l hawn il-qg[ad ]died b’500. Dawn huma /ifri mi;burin u ppubblikati mill-gvern stess. Imbag[ad kellna /-/ifri separati tal-Eurostat, l-uffi//ju talistatistika tal-Unjoni Ewropea, li juru wkoll ]ieda fil-qg[ad millelezzjoni. Dawn huma mkejlin b’mod differenti g[alkollox imma xorta juru ]ieda fin-nies ifittxu x-xog[ol. }ieda ta’ madwar elf, fil-fatt, tg[id l-Unjoni Ewropea. }ew; postijiet lura fil-klassifika tal-qg[ad fl-UE Kif inqabblu mal-bqija? Dan hu importanti [afna u l-[a]in hu fil-fatt li, waqt li fl-Ewropa l-qg[ad kien nie]el, f’Malta tiela’. Hu g[alhekk li fl-a[[ar sena waqajna lura ]ew; postijiet fil-klassifika tal-qg[ad fl-Unjoni Ewropea. Mela r-ra;uni rridu nfittxuha f’Malta. U ]gur mhix g[ax ilgvern kien qed inaqqas xi nies minn mieg[u, kif ;ara g[al [afna snin qabel. Anzi. L-a[[ar /ifri juru li l-gvern Laburista ]ied innies mal-gvern u juru li da[[al aktar minn elfejn ru[ mal-gvern. L-ebda vi]joni ta’ fejn se ja[dmu n-nies li se jo[or;u ja[dmu Ir-ra;uni g[al din i]-]ieda fil-qg[ad f’Malta nsibuha proprju f’dokument li l-gvern stess nieda dwar ix-xog[ol. Id-dokument jg[id kif aktar nies jistg[u jo[or;u ja[dmu, nisa spe/jalment, billi jkollhom fejn jie[du t-tfal fil-[in tax-xog[ol. Imma, waqt li ddokument jitkellem fuq kif se jo[ro; aktar nisa ja[dmu, ma jg[idx fejn se ja[dmu. Il-Partit Nazzjonalista dejjem ;ibed oqsma ta’ xog[ol ;odda lejn Malta Gvernijiet Nazzjonalisti qabel, u anke l-Partit Nazzjonalista issa, dejjem [asbu f’oqsma ;odda ta’ xog[ol; ippjanaw l-investiment li kellhom ji;bdu b’in/entivi g[al industriji kompletament ;odda b[all-informatika, il-gaming, l-avjazzjoni, il-farma/ewtika, il-qasam marittimu, is-servizzi finanzjarji, il-bijoteknolo;ija. Investew fl-infrastruttura g[alihom u fil-korsijiet biex isibu [addiema ppreparati. U issa qed jipproponi li f’Malta ni;bdu lqasam tal-ekonomija kreattiva b’serje ta’ in/entivi. Il-Labour se j]id il-bolla, jaqta’ n-nies mir-re;istru u jda[[al in-nies mal-gvern Dal-gvern, xejn. Fid-dokument tieg[u anzi jg[id li se j]id ilbolla, li hi taxxa fuq ix-xog[ol u hu minn ewl id-dinja li meta tintaxxa xi [a;a ]gur ma ]]idhiex. U jsib sku]i biex jaqta’ n-nies minn fuq ir-re;istru. Imma liema oqsma ta’ xog[ol se j;ib, xejn. Dan hu g[aliex i/-/ifri ta]-]ieda fil-qg[ad huma inkwetanti filfatt aktar milli jidhru. G[ax g[andna gvern li m’g[andu l-ebda vi]joni g[al oqsma ;odda ta’ xog[ol, l-ebda vi]joni g[al fejn se jkunu qed ja[dmu n-nies ta’ popolazzjoni li qed tikber, ]g[a]ag[ ;odda fis-suq tax-xog[ol, nisa li jo[or;u ja[dmu u anzjani li se jdumu aktar ja[dmu. Gvern bla vi]joni g[al oqsma ;odda ta’ xog[ol Il-vi]joni li g[andu dal-gvern hi kif se jbag[bas i/-/ifri talqg[ad, kemm se j[addem nies mal-gvern, l-ewwel nett tal-qalba, u kif se jintaxxa lill-bqija b’]ieda fil-bolla.

Wied il-G[ajn mar il-ba[ar Nixtieq ng[id erba’ kelmiet dwar Marsaskala. B[ala /ittadin mis-south in[oss li dan ir-ra[al mar il-ba[ar u s-Sindku Mario Calleja u l-Kunsill Lokali mhux qed jag[mlu xog[olhom sewwa. Wied il-G[ajn tant mar il-Ba[ar li n-nies il-[in kollu jgergru fuq din is-sitwazzjoni. Problemi ta’ parking, toroq im[arbtin u [afna i]jed li impossibbli timma;inahom g[ax ti;;ennen. U xi tg[iduli [bieb fuq l-istage tal-pjazza li nqala’ u minfloku g[amlu tinda tal-mist[ija? Irrilevanti hekk hux Labour jew PN, nistg[u xi darba naraw ra[al twelidna a[jar? U mhux lanqas ground tal-football m’g[andna. Li naf hu li r[ula u bliet o[ra [lief jitfg[u l-botti u jg[ajruna ma jag[mlux. Anki l-Kottonera g[andha ting[ata prominenza biex inkunu fair ma’ kul[add. U mhux ir-rota ddur biss kontra s-Sindku ta’ Marsaskala Mario Calleja. Taparsi [add ma jaf li Wied ilG[ajn imfarrak bi//iet. Messhom jist[u l-awtoritajiet kon/ernati. Ra[al b[al dan i[alluh jitfarrak bi//iet u basta fis-sajf innies imorru u j[amm;u kulma hemm bil-BBQs u kaxxi tal-pizza mormija fil-ba[ar... u [afna aktar. A. Gauci {a]-}abbar

Solidarjetà mal-familja ta’ Louis Bonnici G[adni kif [ri;t mill-knisja fejn ;iet i//elebrata l-quddiesa tal-funeral ta’ Louis Bonnici. Kien hemm knisja ppakkjata bin-nies, bilqieg[da u bilwieqfa. Biex inkun onest, f’/irkostanzi b[al dawn ta’ funerali, nippreferi ferm li noqg[od fuq wara tal-knisja, minflok f’xi post riservat fuq quddiem tal-knisja. Hekk g[amilt waqt il-funeral ta’ Louis. Minn hemm stajt nara u nag[raf id-diqa ta’ dawk li kienu pre]enti. Ikolli ng[id li bilfors kellu jkun dan. Louis, li ili nafu snin twal b[ala attivist tal-Partit Nazzjonalista, kien bniedem ta’ ftit kliem. Jag[mel xog[lu bilg[aqal u kull fejn jista’ jipprova jsewwi d-diffikultajiet li jinqalg[u. Il-familja Bonnici tilfet ra;el u missier. Telfa f’mument mhux mistenni, u li ]gur se t[alli l-effett tag[ha fuq martu u wliedu. Il-Partit Nazzjonalista tilef president ta’ kumitat tieg[u. InNaxxar tilef kunsillier filKunsill Lokali. M’g[andi l-ebda dubju li Louis se jibqa’ ji;i mfakkar b’diversi modi g[al dak li

g[amel matul [ajtu, g[alih, g[all-familja tieg[u, g[all-Partit Nazzjonalista u g[an-Naxxar. A[na lkoll tlifnieh ]g[ir, u bla [sieb. L-ebda kliem ma jista’ jimla l-vojt li [alla. Na[seb li f’isem kull min kien jafu, nista’ nesprimi solidarjetà mal-familja u qrabatu. ?ensu Galea Deputat Nazzjonalista

Il-bendy buses baqg[u hawn Minkejja l-fta[ir u l-pampaluna;ni tal-Ministru Joe Mizzi, li ming[alih li [eles mill-bendy buses li kienu qed ju]aw lArriva, dawn it-80 xarabank se jibqg[u f’Malta. Issa sirna nafu li min tliet xhur ilu kien xtrahom biex suppost jesportahom fis-Sudan, mhux se jirnexxilu jag[mel dan, u dawn issa qed ji;u skrappjati minn min xtrahom, biex ibig[ l-ispare parts. Allura dan xi ppjanar hu? Ma kienx qabillu l-Gvern jiskrappjahom hu, i[addem skoss mill-eluf li qed jirre;istraw, u jbig[ l-ispare parts hu? }gur kien ida[[al aktar mis-600,000 ewro (anzi issa saru 460,000 ewro!) li se j[allas min xtrahom, biex imbag[ad ma ]ammx mal-ftehim. A. Azzopardi San :wann

25 sena ilu f’il-mument Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami waqt li kien qed jindirizza konferenza tal-a[barijiet mal-wasla tieg[u mill-Kunsill tal-Ministri talKunsill tal-Ewropea qal li dan il-Kunsill g[andu prospetti kbar quddiemu. Hu qal li kien hemm qbil unanimu mhux biss dwar il-valur tal-Kunsill tal-Ewropa i]da wkoll dwar ilprospetti kbar li g[andu quddiemu dan il-kunsill. Fi ]jara li l-Prin/ep Edward kien qed jag[mel f’pajji]na qal li l-President’s Award Scheme tg[in li]-]g[]a]ag[ jimxu ’l quddiem fil-[ajja tag[hom. Fi storja o[ra kien rappurtat li ra;el kien jinsab fil-periklu tal-mewt wara li ntlaqat minn tir ta’ arma tan-nar. F’dan il-ka] il-Pulizija kienet arrestat persuna.

Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

10

OPINJONI # ITTRI

Se jag[mel dak li di;à sar 1. Iktar ma jg[addu l-jiem, iktar qieg[ed isir essenzjali li wie[ed iqis bil-pre/i] dak li jing[ad mill-Prim Ministru. Da[al fil-burdata li jew jg[id li se jwettaq dak li di;à qieg[ed ji;i mwettaq inkella li jiddikjara dak li mhuwiex b[ala li hu. Huwa minnu li l-poplu ma tantx g[andu [e;;a lejn il-politika wara li qatta’ [ames snin jisma’ mill-Partit Laburista kemm kollox kien g[addej [a]in ta[t amministrazzjoni Nazzjonalista. Il-poplu xeba’ jara li dak kollu li kien suppost tant ]baljat, issa flok mar g[all-a[jar sejjer bi//a bi//a g[all-ag[ar. Dan meta kien il-Prim Ministru stess li wieg[ed li kollox se jibdel dak li fil-fatt ma kellux b]onn jinbidel imma li jissa[[a[. Ir-realtà hi llum li hawn diversi o[ra li tilfu kull sens ta’ kredibbiltà f’parti mit-tmexxija politika ta’ pajji]na. 2. Meta l-pajji] ftit ilu sema’ lill-Prim Ministru jag[mel diskors fejn il-punt prin/ipali kien li tfal ta’ immigranti irregolari ma jin]ammux f’/entri ta detenzjoni, ovvjament qabel. Diversi ta’ rieda tajba [asbu li dan kien xi pass ;did ’il qud-

Bdejna l-Erbg[at ta’ Santa Marija Illum l-Erbg[a, 7 ta’ Mejju 2014, jibdew il-[mistax-il Erbg[a ta’ Santa Marija. Kull knisja jew santwarju, inklu] ilKatidral ta’ G[awdex, f’din il;urnata tibda l-preparazzjonijiet g[all-festa tal-G[id tal-Assunta li ji;i //elebrat nhar il-15 ta’ Awwissu jew fl-a[[ar tal;img[a qrib dik il-;urnata. Fil-g]ira G[awdxija dawn lErbg[at ta’ Santa Marija jin]ammu fil-Katidral tal-Assunta, fis-Santwarju Nazzjonali Ta’ Pinu kif ukoll fis-Santwarju Parrokkjali ta’ Santa Marija Assunta Inkurunata ta]-}ebbug. Ta’ kull nhar ta’ Erbg[a dawn ittliet knejjes ikunu l-attrazzjoni tad-devoti tal-Assunta. Fil-Katidral ta’ G[awdex issir quddiesa spe/jali tal-okka]joni filg[axija bi [sieb Marjan matul l-Erbg[at. Fis-Sanwarju tal-Madonna Ta’ Pinu jkun hemm quddies kontinwu u minn [afna r[ula G[awdxin ji;u organizzati pellegrina;;i kemm permezz tattrasport kif ukoll bil-mixi. Dawn il-pellegrina;;i jkunu organizzati b’mod li barra l-vi]ta tad-

diem ’il bog[od mid-diskors differenti li konna smajna fil-bidu tal-le;i]latura. Mentri fil-verità kien qieg[ed jiddikjara dak li kien ilu snin li jsir li però l-propaganda Laburista kienet ti/[ad tant li jidher li huwa stess beda jemminha. Irnexxielu però politikament ibellag[ha lil diversi li fi/-/entri kien hemm tfal mi]muma. Mentri dejjem, u sakemm il-Ministru l-;did talIntern ma biddilx l-affarijiet wara Marzu 2013, konna ilna snin twal nipprattikaw din ilpolitika. 3. Mhux biss, smajt o[ra tajba re/entement. G[amel diskors sabiex jg[id li issa be[siebu j[ares lejn il-li;ijiet marbuta biex jikkontrastaw id-droga u qisu ta x’wie[ed jifhem li t-te[id tad-droga mhux se jibqa’ reat. Ta’ x’wie[ed jifhem li l-pro/ess “progressiv” li jmiss se jkun li ddroga ti;i liberalizzata. Din hija l-impressjoni ;enerali f’pa;ni tal-politika ta’ aljenazzjoni. Mentri meta tara bil-pre/i] dak li qal, ma [are; b’xejn ;did. Intrabat li jag[mel dak li kien di;à ;ie m[abbar b’abbozz ta’ li;i di;à miktub u pre]entat filParlament li kont ressaqt devoti lis-Santwarju Nazzjonali li ;eneralment bil-coaches u lmini buses ikunu filg[axija, dawk bil-mixi jsiru kmieni filg[odu minn qabel sbie[ iljum. :ewwa Ta’ Pinu dawn lErbg[at ji;u fi tmiemhom bilpur/issjoni aux flambeaux li tin]amm fuq iz-zuntier tasSantwarju u li titmexxa minn Monsinjur Mario Grech, l- Isqof ta’ G[awdex. Fil-parro//a ta’ Santa Marija ta]-}ebbu;, G[awdex, mal-bidu ta’ dawn l-Erbg[at ikun hemm attrazzjoni unika u sabi[a fejn it-tfal tal-parro//a fil-quddiesa ta’ filg[axija waqt l-offertorju joffru bukkett ward lil Santa Marija. Barra l-[e;;a li titrawwem fittfal tar-ra[al lejn Santa Marija, tispikka l-im[abba tal-;enituri lejn il-patruna tag[na permezz tal-ulied. Iva, il-;enituri kollha [e;;a biex jag[mlu l-bukketti tal-ward biex ji;u offruti mit-tfal ikomplu jkabbru l-entu]ja]mu li lfesta ;;ib mag[ha. Huwa minnu li x-xahar ta’ Mejju huwa xahar iddedikat lillMadonna kif ukoll ix-xahar meta jkun hawn [afna fjuri. Dawn i]-]ew; elementi ji]]ew;u ma’ xulxin u jintla[aq il-qofol ta’ dan kollu f’nofs

Dikjarazzjonijiet li jag[tu x’jifhmu dak li mhuwiex, ma jag[mlux ;id lill-politika Maltija

Carm Mifsud Bonnici carm.mifsudbonnici@teampn.org

f’Novembru tal-2011. Hemm konna pproponejna li dawk li jinqabdu ju]aw id-droga lewwel darba jistg[u flok jitressqu l-Qorti jintbag[tu quddiem kumitat ta’ professjonisti biex jg[inhom inkella jing[ataw twissija. Li;i li sabet l-appo;; ta’ numru konsiderevoli ta’ persuni u organizzazzjonijiet li però ma ;ietx fis-se[[ g[al ra;unijet mag[rufa. 4. Issa deher hu biex jiddikjara li se jwettaq dak li hu ]amm lillGvern Nazzjonalista milli jwettaq. Kieku din il-li;i di;à ilha tliet snin ta[dem u tag[ti rri]ultati. Tippermetti li nies li ;ew ittantati jid[lu fil-vizzju Awwissu meta pajji]na jinbidel f’;enna. Is-sema jimtela kuluri, it-toroq ji]]ejnu biex jilqg[u lil dik l-Omm li da[let g[al missirijietna waqt l-aqwa tat-ta[bit b’konvoj li salva lil pajji]na milli jaqa’ jew i/edi g[al min ried ja[kimna. Meta nirriflettu fuq dan kollu, il-poplu tag[na g[andu g[ax ikun fer[an ji//elebra dawn il15-il Erbg[a ta’ Santa Marija biex meta jintla[aq il-qofol ta’ dan kollu nkunu ;eddidna rrabta li g[andna ma’ din l-Omm [anina tas-Sema, Santa Marija. Carmelo Saliba I]-}ebbu;

Insiefru ...u x’niftiehmu^ Mal-bidla fil-gvern, bis-sa[[a ta’ [biberiji ;odda li fittex Joseph Muscat ma’ bosta pajji]i barra l-Unjoni Ewropea, ilGvern Laburista ffirma mag[hom u ftiehem fuq oqsma li dwarhom nafu ftit jew xejn. Il-ftehim ma/-?ina nafu bih, g[all-inqas nafu li beg[ilhom ]ew; terzi mill-Enemalta u issa jiddependi mi/-?inizi jekk ikollniex elettriku fil-fabbriki u fid-djar tag[na. Ta’ min wie[ed jistaqsi lil Joseph Muscat, lill-Ministru tal-

tad-droga ji;u meg[juna jo[or;u minnu u dawk li g[amluha ta’ darba ma tid[olx fil-fedina kriminali tag[hom. G[ax kif ing[ad sewwa, [add minnhom ma kien je[el il-[abs. Mhux biss, imma hija sistema li tnaqqas parti mix-xog[ol talQorti li tkun tista’ tikkon/entra fuq ka]i ferm iktar gravi u marbuta mat-traffikanti taddroga. Iktar minn dan, g[alija kien pass importanti fil-pjan li konna de[lin g[alih li parti millbini tal-Qorti jkollu sezzjoni spe/jalizzata biss fuq ka]i marbuta ma’ droga. F’kelma wa[da, re;a’ deher u pprova jing[ata mertu ta’ xi [a;a ;dida li kienet di;à hemm. 5. Dikjarazzjonijiet b[al dawn li jag[tu x’jifhmu dak li mhuwiex, ma jag[mlux ;id lillpolitika Maltija. Di;à inqas nies qed jemmnu fil-klassi politika Maltija. Issa jekk il-Prim Ministru ta’ pajji]na qieg[ed tant f’po]izzjoni skomda li jrid

juri li g[andu xi [a;a ;dida, mentri fil-fatt mhix, allura qeg[din verament [a]in. Il-politika serjetà trid mhux dan. Trid il-fatti u mhux in-nuqqas tag[hom. Il-poplu tista’ tid[ak bih darba i]da drabi ta’ wara jibda jara jekk dak li qed tg[id huwiex minnu. Jekk il-linja politika tieg[u tibqa’ din, allura lklassi politika se jkollha ferm iktar diffikultajiet biex tirba[ ilfidu/ja. 6. Id-diskors hu x’inhu jing[ad b’mod mill-isba[, jista’ jidher li qed isir b’sa[[a u ener;ija imma l-pajji] ifittex dejjem is-sens u s-sustanza ta’ dak li jing[ad. Jista’ jkun li lbi]a’ ta’ ri]ultat elettorali inqas favorevoli g[all-Gvern qieg[ed iwassal g[al dawn l-[merijiet. Hu x’inhu, huwa ]baljat u m’g[andux jirrepeti ru[u. IlPrim Ministru b[al kull politiku g[andu jg[id il-verità l-ewwel g[ax hekk jixraqlu l-poplu u hekk g[andu dmir li jag[mel.

Affarijiet Barranin u Ministri o[ra li ffirmaw xi ftehim ma’ xi pajji], liema huma dawn ilpajji]i. X’tip ta’ ftehim sar mag[hom, f’liema oqsma u dipartimenti hemm xi ftehim ta’ koperazzjoni? X’qeg[din nie[du ming[andhom u x’qeg[din nag[tuhom? Xi rri]ulta s’issa minn dan il-ftehim kollu? Li naraw lill-Prim Ministru jew xi Ministri minn tieg[u ;ejjin u sejrin minn pajji] g[al ie[or hi, biex ng[id u hekk, [a;a normali. I]da issa tajjeb li l-poplu jkun jaf xi ggwadanja l-pajji] minn dan il-;iri kollu madwar iddinja. Jew forsi b’xi sku]a jew o[ra se j[allu lill-poplu flg[ama b[alma [allewh f’affarijiet o[ra. C. Caruana Birkirkara

Tmiem sta;un ie[or

Meta^ Meta l-media Laburista se xxandar xi wie[ed mill[afna pro;etti li saru ta[t Gvern Nazjonalista? Possibbli li ma hemmx wie[ed li jixraqlu jissemma? Imma x’tistenna! V. Vella L-Imsida

L-ista;un tal-futbol ;ie fi tmiemu u issa suppost li jsir studju fuq kif kien u x’hemm [a]in. Wa[da mill-problemi hi l-attendenza mi]era u li dejjem qed tonqos. Jekk il-prodott ma jkunx tajjeb, ma jinbieg[x. Huma l-clubs li jridu ja[dmu biex ikollhom prestazzjonijiet li ji;bdu l-folol. Mhix sku]a li hawn [afna divertiment li qed jeffettwa l-attendenza. J. Chircop Il-Mosta

Marie-Louise u Joseph F’sezzjoni tal-media ;ie rrappurtat li waqt il-funzjoni tal:img[a l-Kbira, l-Isqof ta’ G[awdex fit-Talba tal-Fidili [e;;e; g[at-talb g[all-mexxejja tal-pajji], u spe/ifika “nitolbu g[al Marie-Louise u Joseph”, meta rrefera g[all-President u lPrim Ministru. Dan ma ;ie mi/[ud minn [add. Nistaqsi, dan hu sew? J. Cini In-Naxxar


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

11

A{BARIJIET TA’ BARRA

Ir-Russja ti/[ad li jsiru ta[ditiet ;odda f’:inevra IL-KRI}I TAL-UKRAJNA

Il-Ministru Russu g[allAffarijiet Barranin, Sergei Lavrov, warrab g[all-possibbilta li pajji]u jissie[eb f’ta[ditiet ;odda inti]i biex itaffu l-kri]i tal-Ukrajna u dment li t-ta[ditiet ma jinkludux lill-gruppi talOppo]izzjoni li qed jappo;;jaw lil Moska. Lavrov insista li ma kien hemm l-ebda lok g[al dawn itta[ditiet ;odda – li kienu indikati g[al :inevra, flI]vizzera – ladarba ma kienx implimentat il-ftehim tas-17 ta’ April li g[adda (dwar l-Ukrajna) li la[qu r-rappre]entanti tarRussja, l-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea wara laqg[at ;o l-istess belt. Ta[t dan il-ftehim, il-partijiet kollha interessati – fosthom isseparatisti fl-Ukrajna tal-Lvant – kellhom ‘i]ommu lura millvjolenza u l-intimidazzjoni’. Kien anki inti] biex l-elementi armati li [atfu u okkupaw il-bini tal-amministrazzjoni fl-Ukrajna jitilqu mill-in[awi u j/edu larmi, fejn imbag[ad kellhom igawdu minn amnestija. Il-Ministru Russu g[amel ilpo]izzjoni tieg[u /ara wara laqg[a tal-Kunsill tal-Ewropa li kienet mistennija tappo;;ja lpjani tal-Ukrajna rigward elezzjoni indikata g[all-25 ta’ Mejju. Fl-istess [in, Lavrov qal li din l-elezzjoni ‘ma titqiesx

b[ala xi [a;a komuni fi ]mien meta l-Armata tal-Ukrajna qed tintu]a kontra l-popolazzjoni’. L-A;ent Ministru Ukren g[all-Affarijiet Barranin, Andriy Deshchytsia, qal li lUkrajna lesta biex tappo;;ja sensiela ta’ ta[ditiet ;odda, f’:inevra, dment li r-Russja to[ro; favur l-organizzazzjoni ta’ elezzjonijiet g[allPresidenza tal-Ukrajna. Hu spjega li pajji]u hu dispost li jkompli bid-diskussjonijiet dment li r-Russja timpenja ru[ha biex tappo;;ja l-elezzjonijiet talUkrajna u twaqqaf l-appo;; g[all-estremisti fit-territorji Ukrejni. Il-qawwiet tas-sigurta Ukreni qed imexxu offensiva fuq isseparatisti armati li jappo;;jaw lir-Russja fl-artijiet lejn il-Lvant tal-Ukrajna u fost diversi konfronti barra l-belt ta’ Sloviansk. Mifhum li fil-konfronti mietu talanqas erba’ suldati Ukreni u madwar tletin separatista blawtoritajiet Ukreni jispjegaw li ‘mijiet tal-militanti armati sa snienhom qeg[din jin[bew fost il-membri tal-komunita /ivili ta’ Sloviansk’. Dan wara li huma [atfu l-bini tal-Gvern u waqqfu /-checkpoints fl-in[awi – bla[[ar rapporti jg[idu li r-residenti tal-belt qed ja[]nu l-ikel b[ala ‘mi]ura ta’ emer;enza’, filwaqt li jtellg[u l-barrikati fit-toroq.

Membri tal-militar tal-Ukrajna jg[assu l-in[awi fil-limiti ta’ Sloviansk fejn qed jiddomina stat ta’ emer;enza (ritratt> EPA)

Sadanittant, spi//aw sospi]i ttitjiriet lejn il-belt prin/ipali ta’ Donetsk u ‘l hinn minnha, blawtoritajiet tal-avvjazzjoni Ukreni ma jag[tux ra;uni g[al dan il-pass. Is-separatisti f’Donetsk di;a [abbru ‘Repubblika tal-Poplu’ u qeg[din i[ejju referendum g[all-indipendenza li g[andu

jsir nhar il-{add li ;ej. L-awtoritajiet Ukreni anki qed jippruvaw jie[du lura l-kontroll ta’ Odessa, bil-President provi]orju tal-Ukrajna, Olexander Turchynov, ike//i lill-Uffi/jal li kien qed ja;ixxi b[ala l-kap temporanju talamministrazzjoni re;jonali. Min-na[a tieg[u, l-President

Fran/i], Francois Hollande, wissa dwar ‘il-potenzjal ta’ gwerra /ivili fl-Ukrajna’ f’ka] li l-elezzjoni ma tit[alliex issir. Hu informa lir-Radju ta’ Franza li rRussja g[andha kull interess li tippermetti l-elezzjonijiet flUkrajna ‘g[aliex ma tridx tidher li qed tostakola pajji] ie[or milli je]er/ita d-dritt tal-vot.’


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

12

A{BARIJIET TA’ BARRA

Indikati l-poteri addizzjonali g[ar-re;juni IL-LIBJA

IL-BELT TAL-VATIKAN> Il-membri l-;odda tal-Gwardja }vizzera, l-entità Pontifikali tas-Santa Sede li hi bba]ata Ruma, jidhru waqt i/-/erimonja g[at-te[id tal-;urament li saret ilbiera[ fil-Bit[a ta’ San Damaso. Dan l-avveniment annwali g[all-gwardjani l-;odda jfakkar ukoll lill-147 gwardjan li fis-6 ta’ Mejju tal-1527 kienu taw [ajjithom biex jiddefendu lill-Papa Klement VII (ritratt> EPA)

Proposti wara t-tra;edja L-G{AJBIEN TA’ TITJIRA MH370

L-A;enzija Ewropea g[asSigurta fis-Settur tal-Avjazzjoni (EASA) [abbret proposti ;odda li mistennija jiffa/ilitaw it-tfittxija g[all-flight recorders ( ilkaxxi s-suwed) tal- ajruplani li jkunu rrappurtati nieqsa. Il-pjani tal-a;enzija jinkludu estensjoni tal-perijodu ta]]mien biex it-tag[mir jit-

trasmetti s-sinjali ( permezz tallocators) minn tletin g[al disg[in jum – u b’dan il-pass isegwi l-g[ajbien misterju] talajruplan tal-Malaysia Airlines li se[[ fit-8 ta’ Marzu. ‘Titjira MH370’ sparixxiet waqt vja;; minn Kuala Lumpur, fil-Malasja, lejn i/?ina, u meta l-ajruplan kien qed

i;orr 239 persuna. Intant, mifhum li l-ajruplan seta’ ;;arraf fl-ib[ra lejn il-Punent ta’ Perth, fl-Awstralja, u waqt li [add ma jaf kif dan seta jo[ro; ‘il barra daqshekk mir-rotta ori;inali, s-sejba tal-flight recorders tieg[u g[andha tg[in [afna biex l-awtoritajiet isolvu l-misteru.

Hu mistenni li xi re;juni talLibja, fix-xhur li ;ejjin, jing[ataw ‘aktar poteri’ ladarba l-Prim Ministru Libjan, Ahmed Maiteeq, sostna li jrid jifforma Gvern ta’ kri]i li jibba]a fuq diversi aspetti – b’mod partikolari l-aspetti li jtejbu s-sovranità u l-kontrolli tal-Istat. Maiteeq se jag[ti importanza kbira wkoll lis-sigurtà u lillistituzzjonijiet militari, minbarra lir-rikon/iljazzjoni nazzjonali u soluzzjonijiet ur;enti g[all-pro/ess tal-;ustizzja u laffarijiet l-o[ra li qed iqanqlu lilmenti tal-poplu. Maiteeq, li hu negozjant, kien [a l-;urament tal-[atra nhar il-{add wara vot kaotiku fil-Parlament li minnufih spi//a kkontestat minn [afna deputati. Il-kariga ta’ Prim Ministru kienet ilha sa dakinar vakanti u wara r-ri]enja, ixxahar li g[adda, ta’ Abdullah al-Thinni li dde/ieda li ma jkomplix wara li qrabatu kienu sfaw attakkati minn grupp ta’ armati. Intant, qed ikomplu s-sinjali tal-kaos fil-Libja, tliet snin

wara t-tke//ija u l-qtil sussegwenti tal-eksdittatur Muammar Gaddafi. Madankollu, ilLibjani qeg[din jittamaw li Maiteeq jirnexxilu jirrestrawra ammont ta’ stabbiltà f’pajji]hom, fejn il-poplu hu mxebba’ bil-;lied politiku u bid-diversi intoppi li qed jostakolaw id-demokrazija. Fl-istess [in, Maiteeq se jkollu jikkonfronta lill-gruppi talmilizzji li g[enu biex iqa//tu lil Gaddafi u li llum [atfu lkontroll tal-Ministeri jew izzoni li jipprodu/u ]-]ejt. Dan meta l-milizzji qed ikomplu jinsistu bid-domandi g[al gwadann politiku u finanzjarju. Issa, il-Prim Ministru ;did irid ikellem lill-qawwiet u lgruppi kollha tas-so/jetà Libjana biex jiffurmaw kabinett li jirrappre]enta ‘ftehim (komuni) nazzjonali’. Fl-istess [in, il-Gvern tieg[u qed ja[seb fi pro/ess ta’ ‘de/entralizzazzjoni’ li jag[ti poteri akbar lillkomunitajiet re;jonali biex ikattru x-xog[ol u jibdew ilpro;etti g[all-i]vilupp.

Sejba ta’ te]or fuq vapur storiku L-ISTATI UNITI

Kumpannija inkarigata millesplorazzjoni fil-fond tal-ba[ar irkuprat madwar elf uqija deheb – ekwivalenti g[al kwa]i miljun ewro – waqt espedizzjoni flin[awi tal-O/ean Atlantiku fejn, fl-1857, kien g[ereq il-vapur ‘ SS Central America’. Madwar 435 persuna kienu mietu fl-g[arqa storika li kka;unat wa[da mill-ewwel kri]i finanzjarji fid-dinja – b’din l-iskoperta ;;edded l-ispekulazzjoni li fadal id-deheb li jiswa ‘lg[exieren tal-miljuni’ fuq ilvapur. L-a[[ar sejba kkonfermat ukoll li wie[ed irid imur lura g[all-1991 g[all-a[[ar darba li ttie[ed id-deheb mill-SS Central America u llum [add ma jaf kemm fadal deheb fuq dan ilvapur tat-tip side-wheel steamship. Kelliema g[all-kumpannija Odyssey Marine Exploration (ibba]ata f’Tampa fl-Istat ta’ Florida) spjegaw li d-deheb

kien rikoverat matul ix-xahar li g[adda waqt espedizzjoni spe/ifika minn bug[addasa fizzona tal-vapur. L-’SS Central America’, fl1857, kien qed iba[[ar ‘l hinn mill-kosta ta’ South Carolina meta nqabad fl-eqqel ta’ uragan. Il-vapur, dakinar, kien qed i;orr mal-21 tunnellata deheb li kellu jsostni lill-banek ta’ New York fi ]menijiet diffi/li, bit-telfa tieg[u to[loq paniku fost is-setturi kkon/ernati. Intant, l-espedizzjoni ta’ April hi l-ewwel darba li xi [add irnexxielu jirkupra d-deheb mill-vapur wara kwa]i [amsa u g[oxrin sena u wara li la[qu ;ew irkuprati l-ekwivalenti ta’ bejn 27 u 35 miljun ewro f’deheb waqt l-espedizzjonijiet li saru fl-O/ean Atlantiku lejn la[[ar tat-tmeninijiet u s-snin disg[in. It-tfittxija, imbag[ad, kienet waqfet b’ka;un ta’ xi di]gwid legali.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

13

A{BARIJIET TA’ BARRA

Imut bug[addas waqt it-tfittxija fil-vapurett IL-KOREA T’ISFEL

Bug[addas /ivili li kien qed jg[in fl-impenn biex jirkupraw il-katavri mill-vapurett ‘Sewol’ li g[ereq fis-16 ta’ April li g[adda, miet wara li spi//a mitluf minn sensih waqt il[idma diffi/li ta[t il-ba[ar. Ir-ra;el ta’ 53 sena ttella’ millba[ar u ttie[ed l-isptar b’ur;enza fejn iddikjarawh mejjet xi sig[at wara. Intant, din hi l-ewwel mewta fost il-bug[addasa li qed ifittxu l-katavri fis-sezzjonijiet tal-vapurett li kellu fuqu 476 persuna waqt il-vja;; tra;iku ta’ dakinar bejn il-port ta’ Incheon u l-g]ira ta’ Jeju. G[ad fadal g[exieren neqsin.

174

biss salvaw u /-/ifra talmejtin, fil-pre]ent, tla[[aq mal262. Il-bug[addas kien ni]el sa 25 metru fil-fond tal-ba[ar meta nqatg[et il-komunikazzjoni mal-bug[addasa l-o[ra li marru jfittxuh u mbag[ad tellg[uh fuq ix-xatt. Din kienet l-ewwel ‘qab]a’ tal-vittma waqt dan limpenn u l-Prim Ministru talKorea t’Isfel, Chung Hong-won, qed jinsisti biex l-uffi/jali inkarigati mit-tfittxija ja//ertaw li l-bug[addasa kollha jg[addu mill-pro/eduri stretti li jiddeterminaw il-kundizzjoni fi]ika tag[hom.

Tiddefendi ru[ha kontra l-akku]i IT-TAJLANDJA

Il-Prim Ministru tat-Tajlandja, Yingluck Shinawatra, dehret quddiem il-Qorti Kostituzzjonali ta’ Bangkok biex tiddefendi ru[ha kontra allegazzjonijiet dwar abbu] ta’ poter meta l-qorti mistennija to[ro; il-verdett kru/jali proprju llum. L-ilment dwar ‘l-abbu]i’ ressquh grupp ta’ senaturi li qalu li l-partit tal-Prim Ministru ggwadanja mit-trasferiment talKap g[as-Sigurtà Nazzjonali li kien se[[ ftit tas-snin ilu. Jekk tinstab [atja, Yingluck Shinawatra tista’ titke//a minn Prim Ministru minbarra li tkun ipprojbita milli tag[ti sehem filpolitika g[al perijodu ta’ [ames snin. Madankollu, is-sostenituri ta’ Yingluck jemmnu li l-og[la qrati fit-Tajlandja g[andhom a;enda kontra tag[ha u li l-ka] mexxewh ‘/erti elementi elitisti’, bl-iskop li jwarrbuha millpoter. Jista’ jinqala’ kaos kbir fitTajlandja, f’ka] li l-Qorti Kostituzzjonali tie[u passi filkonfront tal-membri talKabinett ta’ Yingluck, bil-konsegwenza li ‘jista;naw’ ilkapa/itajiet tal-amministrazzjoni provi]orja tat-Tajlandja. Dan il-pajji] ilu mis-sena lo[ra g[addej minn kri]i politika u mindu bdew il-protesti kontra l-Gvern immexxi minn Yingluck Shinawatra. Iddimostranti huma fil-parti kbira Tajlandi]i li ;ejjin mill-klassi tan-nofs u residenti taz-zoni urbani li jridu li l-Gvern attwali

Yingluck Shinawatra (ritratt> EPA)

j/edi postu g[al ‘kunsill talpoplu’ mhux elett. U filwaqt li Yingluck kienet sej[et elezzjoni g[al g[arrieda fi Frar, din ma saritx min[abba l-ostakli li g[amlulha l-istess dimostranti. Yingluck qed tiffa//ja diversi sfidi legali o[ra, b’qorti, aktar kmieni fis-sena, tidde/iedi li ttrasferiment, fl-2011, tal-Kap tas-Sigurtà Nazzjonali, Thawil Pliensri, ma mexiex malpro/eduri stabbiliti. Filwaqt li Yingluck kienet ‘kompli/i’ f’dan it-trasferiment, Pliensri, illum, re;a’ lura fil-kariga u qed jikkritika lill-Gvern Tajlandi] fil-miftu[. Il-Qorti Kostituzzjonali, issa, trid tidde/iedi jekk it-trasferiment jabbu]ax il-kriterji talKostituzzjoni, b’Yingluck Shinawatra ti/[ad l-allegazzjonijiet u tag[milha /ara li dde/i]joni dwar Pliensri kienet se[[et fl-interessi tat-Tajlandja u g[all-;id nazzjonali.

Grupp ta’ r;iel u pulizija jkaxkru lil wie[ed mill-aggressuri suspettati fl-istazzjon tal-ferrovija, fi Guangzhou (ritratt> EPA)

Attakk ie[or fuq in-nies fi stazzjon tal-ferrovija I?-?INA

L-awtoritajiet ?ini]i qeg[din jinvestigaw l-a[[ar minn sensiela ta’ attakki fuq il-hubs tattrasport pubbliku wara li numru ta’ persuni lbiera[ indarbu minn grupp ta’ aggressuri li kienu armati bis-skieken, fl-istazzjon tal-ferrovija ta’ Guangzhou. Filwaqt li ma da[litx l-informazzjoni spe/ifika dwar l-iskop wara l-attakk – it-tielet wie[ed ta’ dan it-tip fi tliet xhur – jidher li l-aggressjoni bba]at fuq ‘pjan ikkoordinat’, ;img[a biss wara li kien se[[ attakk simili fl-istazzjon tal-ferrovija ta’ Urumqi, fir-re;jun ta’ Xinjiang. Intant, f’Marzu li g[adda, numru ta’ nies armati kienu attakkaw lillpassi;;ieri li nzertaw fl-istazzjon ta’ Kunming, fejn inqatlu tal-anqas tletin persuna. L-awtoritajiet ?ini]i jemmnu li l-attakki ‘terroristi/i’ twettqu

minn militanti separatisti talgrupp Uighur, f’minoranza, li hu residenti fl-in[awi ta’ Xinjiang. L-a[[ar rapporti dwar lin/identi tal-biera[ fi Guangzhou kienu pjuttost konfli;;enti u [ar;u ver]jonijiet differenti dwar l-ammont ta’ aggressuri involuti. Dan waqt li kelliema g[all-a;enziji tas-sigurtà pubblika qalu li wie[ed mill-aggressuri ntlaqat minn tir li sparalu pulizija fl-istess in[awi u wara li hu kien injora numru ta’ twissijiet. L-awtoritajiet qeg[din jippruvaw jiksbu aktar dettalji, blistampa tikkwota sid ta’ [anut li qal li l-persuni suspettati kienu stennew g[al xi sag[tejn qrib listabbiliment tieg[u qabel wettqu l-attakk. Madankollu, numru ta’ xhieda qalu li l-attakk se[[ ftit wara li

da[let fl-istazzjon ferrovija li kienet ;ejja minn Kunming, imbag[ad ni]lu mill-ferrovija grupp ta’ ]g[a]ag[ libsin labjad u bi skieken kbar f’idejhom. Hu mifhum li ]-]g[a]ag[, imbag[ad, ;rew lejn l-ewwel persuni li raw quddiemhom u bdew ixejrulhom bis-skieken fost il-kaos, b’ammont kbir ta’ passi;;ieri jag[mlu li jistg[u biex ja[arbu. Il-midruba ttie[du l-isptar fejn kienu ttrattati g[all-;rie[i. Linvestigazzjonijiet g[adhom g[addejjin. Intant, l-indikazzjonijiet huma li l-estremisti talUighur re;g[u kitbu ‘pa;na o[ra fil-missjoni ta’ intimidazzjoni’, meta hemm storja ta’ inkwiet bejn l-awtoritajiet Komunisti ta/-?ina u l-membri ta’ din il-minoranza ta’ etni/ità Torka-Musulmana.

Iwissi lil tal-Fratellanza L-E:ITTU

L-eks-Kap tal-Armata, Abdul Fattah al-Sisi – il-favorit nett li jil[aq President tal-E;ittu – [alef li l-Fratellanza Musulmana pprojbita ‘m’g[andhiex te]isti aktar’ jekk hu jirba[ l-elezzjonijiet Presidenzjali li se jsiru bejn is-26 u s-27 ta’ Mejju. Sisi tenna wkoll, waqt intervista mat-televi]joni E;izzjana, li l-awtoritajiet kienu skoprew ]ew; kumplotti kontra [ajtu, i]da ma ]velax id-dettalji. Kien proprju Sisi li ne[[a lill-President Musulman tal-

E;ittu , Mohammed Morsi , mill-poter f’Lulju li g[adda u minkejja li Morsi kien elett bi pro/ess demokratiku. Intant, l-eks-Kap tal-Armata, proprju dakinar, kien /a[ad li kellu xi ambizzjonijiet politi/i, u li ta bidu g[al offensiva determinata fuq il - Fratellanza ta ’ Morsi. Sisi, illum qed jirrifjuta li hu lkandidat ‘tal-Armata’ g[allPresidenza u qed isostni li l-militar m’g[andux ikollu rwol flamministrazzjoni tal-E;ittu.

Abdul Fattah al-Sisi


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

A{BARIJIET TA’ BARRA

14

Ti]died l-ansjetà dwar id-destin tat-tfajliet ma[tufa IN-NI:ERJA

Nisa Ni;erjani jipprotestaw fil-kapitali Abuja hekk kif qeg[din jixlu lill-Gvern tan-Ni;erja g[all-a[[ar fallimenti tieg[u fl-impenn biex isalva lit-tfajliet tal-iskola (ritratt> EPA)

Dimostranti jsofru l-abbu]i IL-VENE}WELA Rapport li [are; il-grupp Human Rights Watch (HRW) qed jakku]a lill-qawwiet tas-sigurtà tal-Vene]wela rigward larrest illegali ta’ dimostranti talOppo]izzjoni li sfaw su;;etti g[al diversi forom ta’ abbu]. Hu mifhum li t-truppi, f’diversi ka]i, u]aw it-tortura li kienet tinkludi theddid ta’ stupru u e]ekuzzjonijiet, bl-HRW jibba]a r-rapport fuq intervisti li kellu ma’

g[exieren ta’ persuni, li kienu jinkludu numru ta’ vittmi u l-qraba tag[hom. F’dawn il-ka]i ddokumentati, il-qawwiet tas-sigurtà u]aw ilforza e//essiva u sawtu lill-individwi jew sparaw fuqhom. Millistess rapport [ar;u wkoll diversi fatturi ta’ abbu] fi]iku u psikolo;iku, fejn il-pri;unieri kienu wkoll su;;etti g[al xokkijiet elettri/i. Mietu aktar minn erbg[in per-

suna fil-Vene]wela mindu bdew il-protesti kontra l-Gvern talPresident, Nicolas Maduro, u meta aktar minn elfejn spi//aw arrestati. Il-protesti kienu bdew bl-istudenti jinsistu g[al azzjoni fil-konfront tal-kriminalità, l-inflazzjoni u n-nuqqasijiet tal-ikel ba]iku – bil-moviment jikber biex jinkludi aktar dimostranti ‘talOppo]izzjoni’ li insistew g[arri]enja tal-President Maduro.

Il-poplu u l-awtoritajiet tanNi;erja huma ansju]i dwar iddestin ta’ aktar minn mitejn tifla tal-iskola Ni;erjani li kienu n[atfu minn skola, fl-Istat ta’ Borno, fl-14 ta’ April li g[adda u g[ad m’hemmx tag[rif dwarhom. It-tfajliet in[atfu mill-militanti I]lami/i tal-grupp Boko Haram, u l-Istati Uniti qed toffri l-g[ajnuna fi kwalunkwe tentattiv lejn is-salvazzjoni tag[hom filwaqt li l-kelliema Amerikani jsostnu li lazzjoni tal-militanti qed ti;;enera g[ajb kbir. Intant, rapporti qalu li lPresident Amerikan, Barack Obama, qed ikun a;;ornat rigward l-a[[ar ]viluppi fil-ka] tattfajliet, bl-entitajiet tas-sigurtà nazzjonali Amerikani attenti g[al kif qed ji]vol;i l-ka]. L-inkwiet irranka ladarba [are; video li fih, il-Kap tal-Boko Haram, Abubaker Shekau, sa[aq li l-militanti qed ja[sbu biex ibig[u lit-tfajliet li ma messhomx kienu f’dik l-iskola partikolari. Lisem ‘Boko Haram’ ifisser, litteralment, li s-sistema tal-edukazzjoni tal-Punent hi pprojbita u hemm il-bi]a’ li t-tfajliet ma[tufa se jinbieg[u b[ala skjavi. Din hi wkoll l-ewwel ammissjoni diretta tal-Boko Haram li

kienu huma li [atfu lit-tfajliet. Irrapporti jg[idu wkoll li w[ud mittfajliet kienu sfurzati li ji]]ew;u lill-aggressuri tag[hom. Intant, lindikazzjonijiet huma li l-militanti [adu lill-ma;;oranza tat-tfajliet lejn il-Kamerun u /-Chad, ]ew; pajji]i li jaqsmu l-fruntieri manNi;erja. Is-sens ta’ rabja u frustrazzjoni hu kbir fin-Ni;erja, b’[afna nies jikkundannaw lill-awtoritajiet talpajji] talli naqsu milli jsibu lit-tfajliet. Min-na[a tieg[u, Jay Carney, il-kelliem g[all-White House ta’ Washington, qal li pajji]u qed iqis din is-sitwazzjoni b[ala tra;edja terribbli, u d-Dipartiment tal-Istat Amerikan qed ikollu kuntatti kontinwi mal-Gvern Ni;erjan fost iddiskussjonijiet dwar x’jistg[u jag[mlu l-Amerikani biex jappo;;jaw l-isforzi inti]i biex isalvaw lit-tfajliet. Dan waqt li sitt senaturi Amerikani introdu/ew ri]oluzzjoni li tappo;;ja lill-poplu Ni;erjan u li tinsisti biex it-tfajliet ma[tufa jkunu liberati mill-aktar fis. Is-senaturi insistew ukoll g[al ‘azzjoni’ u sa[qu li ma jistg[ux jag[lqu g[ajnejhom g[all-provi /ari tal-azzjonijiet barbari li qeg[din isiru, b[alissa, fin-Ni;erja.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

15

ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW

Drittijiet indaqs g[al kul[add ...anke g[all-persuni b’di]abilità Il-Partit Nazzjonalista nhar itTnejn re;a’ wera li hu l-partit tad-drittijiet, drittijiet indaqs g[al kul[add. Dan g[amlu meta [abbar li se jressaq emenda kostituzzjonali biex titne[[a kwalunkwe diskriminazzjoni kontra persuni b’di]abilità. Din hi [olqa o[ra f’katina twila ta’ inizjattivi tal-Partit Nazzjonalista biex mill-og[la li;i sal-inqas regolament jew azzjoni, titne[[a d-diskriminazzjoni li jbatu n-nies f’numru ta’ oqsma so/jali. Fuq l-istess mudell li u]a qabel f’emendi li ressaq il-Partit Nazzjonalista biex titne[[a kull diskriminazzjoni fuq ba]i ta’

sess u orjentament sesswali, ilPartit Nazzjonalista g[a]el laqwa triq g[ax emenda fil-kostituzzjoni tag[ti d-dritt lil kul[add li jargumenta fil-qrati li qed ikun diskriminat fuq il-ba]i ta’ xi di]abilità tieg[u, u jekk il-qorti ssib li dan hu minnu, twaqqa’ dawk il-li;ijiet, regolamenti jew atti li jkunu qed jiddiskriminaw, u anke tag[ti rimedju lil min ikun ;ie diskriminat. Dan hu kif l-affarijiet isiru sew, mill-og[la li;i s’isfel nett. U l-Partit Nazzjonalista re;a’ wera li hu l-partit tad-drittijiet kif turi s-sensiela twila ta’ inizjattivi tieg[u b[al meta: ■ da[[al il-karta tad-drittijiet

fil-kostituzzjoni talIndipendenza u fl-emendi kostituzzjonali tal-1974 insista li l-qorti kostituzzjonali tkun kostitwita dejjem, fl-1987 ta d-dritt lil kul[add li jfittex quddiem il-qrati Maltin id-drittijiet li jo[or;u anke mill-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet talBniedem, ne[[a kull diskriminazzjoni fuq ba]i ta’ sess fl-1991 b’emenda kostituzzjonali, ta d-dritt lill-Maltin li jne[[u li;ijiet ordinarji jew partijiet minnhom b’referendum abrogattiv, da[[al lil Malta fl-Unjoni

Ewropea – s[ubija li fissret drittijiet ferm usa’ g[allMaltin f’[afna oqsma, ressaq l-emenda fil-kostituzzjoni biex titne[[a kull diskriminazzjoni kontra minoranzi sesswali, u iddefenda d-drittijiet tag[na kull darba li kienu mhedda

minn gvernijiet Laburisti, fosthom anke issa meta lgvern qed jhedded id-drittijiet u l-privatezza tat-tfal. Ma’ din is-sensiela twila ta’ drittijiet b’inizjattiva tal-Partit Nazzjonalista, issa t-tne[[ija ta’ kull diskriminazzjoni kontra persuni b’di]abilità.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

16

ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW

Il-Partit Laburista jemmen li l-bdiewa jridu jba]wru biex jibqg[u g[addejjin Filwaqt li Gvern Nazzjonalista kien innegozja pakkett finanzjarju ta’ sussidji g[all-bdiewa, u llum g[adu mhux /ar jekk ilGvern Laburista hux qed jinnegozja pakkett ie[or ta’ g[ajnuna g[as-settur agrikolu, ilPartit Laburista jemmen li lbdiewa jridu jba]wru biex jibqg[u g[addejjin.

Dan [are; minn laqg[a li lbdiewa kellhom ma’ ]ew; kandidati g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew – Stefano Mallia f’isem il-Partit Nazzjonalista u Alfred Sant f’isem il-Partit Laburista. L-eks-Prim Ministru u llum kandidat tal-Partit Laburista g[all-elezzjoni tal-Parlament

Ewropew, Alfred Sant qal li hu ma jara l-ebda futur g[as-settur agrikolu u qal li l-bdiewa Maltin iridu jba]wru biex jibqg[u g[addejjin. Sant sa[aq ukoll li lkumitati fi [dan il-Parlament Ewropew huma irrelevanti. G[all-kuntrarju, il-kandidat tal-Partit Nazzjonalista g[allelezzjoni tal-Parlament Ewropew

Stefano Mallia qal li jemmen li ssettur tal-biedja g[andu futur u tenna l-impenn tieg[u li, jekk ikun elett, jid[ol fil-Kumitat talAgrikultura fi [dan il-Parlament Ewropew. Jekk dan ise[[, tkun lewwel darba li pajji]na jkun rappre]entat f’dan il-kumitat. Stefano Mallia fakkar ukoll li pajji]na g[ad m’g[andux pjan

agrikolu u dan qed iwassal lillbdiewa biex ja[dmu fl-g[ama. Il-laqg[a g[all-bdiewa kienet organizzata mill-Asso/jazzjoni tal-Bdiewa bil-g[an li l-bdiewa jkollhom l-opportunità li jiddiskutu l-impatt tas-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea fuq issettur agrikolu u x’jixtiequ millEwropa fis-snin li ;ejjin.

Jibqa’ ma jg[idx kemm qed jonfoq fil-kampanja massi//a ta’ billboards

G[awdex

(Tel> 21560315)

Il-Gvern jibqa’ ja[rab u ma jwe;ibx kemm qed tiswa mittaxxi tal-poplu l-kampanja ta’ promozzjoni li qed jag[mel bilbillboards biex jirreklama lilu nnifsu. Fil-Parlament, g[al darb’o[ra, il-Ministru g[all-Energija u sSa[[a Konrad Mizzi din il;img[a baqa’ ma we;ibx mistoqsijiet dwar ir-reklamar talGvern permezz ta’ billboards. Id-Deputat Nazzjonalista Antoine Borg g[amel mistoqsija parlamentari dwar kemm hi nnefqa mit-taxxi tal-poplu li qed issir mill-Gvern biex jirreklama lilu nnifsu. Il-Ministru Konrad Mizzi wie;eb li t-tag[rif dwar dan il-kuntratt g[adu qed jin;abar. Kwa]i xahar wara, id-Deputat Antoine Borg g[amel l-istess Mistoqsija Parlamentari u lMinistru Konrad Mizzi irreferieh g[at-twe;iba tal-mistoqsija tas-7 ta’ April, ji;ifieri li l-informazzjoni “g[adha qed tin;abar.” Il-Ministru Konrad Mizzi qed isegwi l-linja tal-mexxej tieg[u, il-Prim Ministru Joseph Muscat, li baqa’ vag dwar il-kwistjoni ta’ dawn il-billboards, li kienu jintu]aw mill-Partit Laburista qabel l-elezzjoni u issa qed jintu]aw mill-Gvern Laburista. {afna minn dawn il-billboards huma su;;etti g[al azzjoni ta’ infurzar mill-MEPA. Mistoqsi mill-;urnalisti ftit tal-jiem ilu,

Muscat [arab u pprova jitfa’ ttort fuq il-kuntrattur. Waqt konferenza tal-a[barijiet fl-ewwel ;img[a tal-kampanja g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, is-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista Chris Said irrimarka kif il-Partit Laburista u l-Gvern qed jag[mlu kampanja massi//a permezz ta’ billboards ma’ kull rokna ta’ Malta u G[awdex, [afna minnha minn fuq dahar it-taxxi tal-Maltin u l-G[awdxin. Anke d-deputata tal-Gvern stess, Marlene Farrugia, fl-artiklu tag[ha ta’ kull nhar ta’ Tnejn filMalta Independent dil-;img[a ddikjarat li l-ebda ammont ta’ flus mo[lija f’reklami mhu se j]omm lill-poplu milli jivvota kontra Gvern li ma jtejjiblux illivell tal-g[ajxien. Waqt li kkummentat li l-Gvern ta’ Muscat qed jonfoq eluf ta’ ewro mit-taxxi tal-poplu biex jirreklama lilu nnifsu, u biex jimpjega lil tal-qalba, fakkret li hemm min qed ji;i rifjutat kura g[allkan/er barra minn Malta, li tista’ ssalvalu [ajtu – g[ax jg[idulu li m’hemmx flus. Marlene Farrugia qalet dan flistess artiklu li fih ikkritikat ilmod kif il-Gvern waqa’ g[arredikolu bil-konferenza stampa f’Kastilja li fiha [abbar revizjoni ta’ 2 /ente]mi fil-prezz tal-fuels, xi [a;a li ssoltu ssir b’sempli/i stqarrija.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW

17

Il-Kabinett ta’ Muscat se jiswa lit-taxpayer €100 miljun f’[ames snin F’sena ta’ Gvern Laburista, listil tal-politiku f’pajji]na nbidel. Il-Partit Nazzjonalista jemmen li l-politika g[andha tkun mibnija fuq l-onestà, fuq il-verità u fuq l-umiltà. Fuq ilprin/ipji u l-valuri. Fuq dak li hu sewwa. Il-politika qieg[da hemm biex isservi lin-nies, mhux biex tisserva bihom. Il-politika mhix hemm g[all-gwadann tal-partit imma g[all-interess tal-pajji]. U tal-poplu Malti u G[awdxi. Aktar minn sena wara l-elezzjoni ;enerali, pajji]na g[andu Gvern li qed jonfoq aktar f’Kabinett akbar. G[allKabinett ta’ Muscat, il-poplu Malti u G[awdxi qieg[ed i[allas 8.5 miljun ewro aktar fis-sena milli kien jintefaq fla[[ar Amministrazzjoni ta[t Gvern Nazzjonalista. Din hija prova /ara li l-Partit Laburista fil-Gvern kiser il-weg[da li

444 g[alliem ;did u 570 Learning Support Assistant ;did g[all-istudenti b’diffikultajiet fit-tag[lim. Filwaqt li Joseph Muscat qed ju]a l-ener;ija s[i[a tieg[u fuq tal-qalba, mhu jiddejjaq xejn ikun x[i[ mal-poplu f’setturi ta’ importanza strate;ika nazzjonali b[alma hu s-servizz tassa[[a. Sal-lum il-Gvern m’g[andu l-ebda roadmap fuq il-problema tal-medi/ini out-ofstock u l-iffullar fl-Isptar Mater Dei, problemi li kibru minn mindu ;ie elett Joseph Muscat b[ala Prim Ministru. Dan kollu jikkuntrasta [afna mal-weg[da li g[amel Joseph Muscat li se jo[loq Gvern li jkun Tag[na Lkoll. Minflok Muscat [oloq Gvern li hu tal-qalba biss. Il-Kabinett flAmministrazzjoni pre/edenti kien jiswa lit-taxpayer 11,605,294 ewro fis-sena fil-

Filwaqt li Joseph Muscat qed ju]a l-ener;ija s[i[a tieg[u fuq tal-qalba, mhu jiddejjaq xejn ikun x[i[ mal-poplu g[amel mal-poplu qabel l-elezzjoni li g[addiet li kien se jmexxi l-finanzi tal-pajji] b’g[aqal u b’responsabbiltà. Flewwel sena tieg[u fil-Gvern, Joseph Muscat [aseb g[alih innifsu u ta’ madwaru biss u mhux g[all-poplu Malti u G[awdxi kollu. Qabel l-elezzjoni, Joseph Muscat wieg[ed lill-poplu li se jag[mel [afna aktar b’[afna inqas flus. I]da ;aladarba ;ie elett, il-Prim Ministru Muscat [adem g[al tal-qalba biss filwaqt li kien x[i[ mal-kumplament tal-poplu. Il-Gvern Laburista qed jitmexxa minn Kabinett li hu 65% ikbar minn dak li kellu l-Partit Nazzjonalista fl-a[[ar le;i]latura. Din i]-]ieda fissret nefqa akbar g[at-taxpayer Malti bi flus li setg[u jintu]aw g[al [afna affarijiet iktar utli. Bl-istess ammont ta’ flus, ilGvern seta’ jimpjega 532 infermier ;did biex inaqqas l-istress u jsolvi l-problema ta’ burnout li hi ta’ t[assib kbir fis-settur tas-sa[[a. Il-Gvern seta’ ju]a dawk il-flus ukoll biex jimpjega

waqt li l-Kabinett ta’ Muscat jiswa lit-taxpayer 20,118,604 ewro. Fuq medda ta’ [ames snin, l-Amministrazzjoni pre/edenti swiet lit-taxpayer 58,026,470 ewro filwaqt li lGvern ta’ Muscat se jiswa littaxpayer 100,593,020 ewro. Dan ifisser li Gvern Laburista qed jonfoq 74% aktar sabiex ikollu Kabinett enormi u biex Joseph Muscat jixtri l-pa/i fost id-Deputati tieg[u. Il-figura ta’ 100 miljun ewro g[all-Kabinett ta’ Muscat ma tinkludix numru ta’ spejje] o[ra, fosthom il-konsulenti kollha li l-Gvern da[[al fisSegretarjati, b[ad-Deputat Laburista Silvio Schembri li sar konsulent fil-Ministeru g[allEkonomija u l-Investiment, kif ukoll il-kandidati g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew Cyrus Engerer u Miriam Dalli, li t-tnejn ing[ataw konsulenzi fil-Ministeru g[ad-Djalogu So/jali u l-Ministeru g[allEner;ija rispettivament. Dan jikkonferma g[al darb’o[ra kemm il-Gvern ta’ Muscat hu gvern tal-qalba biss.

Gvern Laburista qed jonfoq 74% aktar sabiex ikollu Kabinett enormi u biex Joseph Muscat jixtri l-pa/i fost id-Deputati tieg[u


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

18

ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW

Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil aktar kmieni din il-;img[a ]ar il-kumpless Duke’s firRabat, G[awdex, fejn komplew l-attivitajiet tal-PN f’din it-tielet ;img[a tal-kampanja elettorali. Simon Busuttil intlaqa’ fil-kumpless minn Brian Attard, iben il-proprjetarju ta’ Duke’s u mill-manager Marija Farrugia. Hawnhekk il-Kap tal-PN kellu l-opportunità jitkellem ma’ numru ta’ impjegati kif ukoll ma’ numru ta’ G[awdxin. Jakkumpanjaw lill-Kap tal-Partit Nazzjonalista kien hemm idDeputati Nazzjonalisti Giovanna Debono u Fredrick Azzopardi, is-Segretarju :enerali tal-PN Chris Said kif ukoll il-kandidata tal-PN g[all-Parlament Ewropew Therese Comodini Cachia.

Il-Partit Nazzjonalista qed jer;a’ jinbena b’umiltà u b’onestà


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

19

FINANZI

Rapport finanzjarju tal-;img[a

Stokks Ewropej jissa[[u g[at-tielet ;img[a

Il-pre]entazzjoni tal-ktieb tkompli ssa[[a[ il-parte/ipazzjoni attiva ta’ BOV fi [dan il-komunità kif ukoll l-isforzi tal-Bank sabiex jippromwovi ]vilupp edukattiv

Bank of Valletta u s-So/jetà Entomolo;ika Maltija jippre]entaw kopji tal-Bullettin Entomolo;iku Kopji tal-a[[ar Bullettin Entomolo;iku li ;ie ppubblikat dan l-a[[ar ;ew ippre]entati lil numru ta’ entitajiet waqt avveniment ta’ pre]entazzjoni ta’ kotba li ttella’ fil-:an Fran;isk Abela Junior College bis-sapport ta’ Bank of Valletta. L-avveniment kien immexxi minn Godwin Degabriele, entomologu lokali, li [a l-opportunità sabiex jispjega lil dawk pre]enti fuq id-diversità ta’ Debb ix-Xitan (dragonflies) u Odonata (damselflies) li je]istu fil-g]ejjer Maltin. Hu spjega wkoll li l-

a[[ar edizzjoni tal-Bullettin tinkludi 17-il spe/i li huma nattivi g[al dawn il-g]ejjer, bi spe/i minnhom li qatt ma kienet ;iet irrekordjata qabel fil-pubblikazzjonijiet Maltin. Meta tkellem waqt il-pre]entazzjoni, John Paul Abela, Manager Media and Community Relations, qal li l-pre]entazzjoni tal-ktieb tkompli ssa[[a[ il-parte/ipazzjoni attiva ta’ BOV fi [dan ilkomunità kif ukoll l-isforzi talBank sabiex jippromwovi ]vilupp edukattiv. “Permezz tal-Programm tag[na

fil-komunità, a[na nfittxu li nag[tu sapport filwaqt li ng[inu pro;etti validi. Is-sapport tag[na lis-So/jetà Entomolo;ika Maltija hu inizjattiva bil-g[an li ji]died lg[arfien filwaqt li titwassal informazzjoni fuq il-bijodiversità rikka tal-g]ejjer Maltin.” Il-pre]entazzjoni ta’ Godwin Degabriele inkludiet slides li wrew l-anatomija u l-mod kif i;ibu ru[hom insetti varji, fosthom is-Sultan Rari (hawker), ilMazzarell Sultan (emperor), lOrtherum Trinacria (skimmer) kif ukoll il-Mazzarell (darter).

G[alkemm stokks Ewropej kienu negattivi nhar il-:img[a huma kellhom it-tielet ;img[a po]ittiva hekk kif forzi Ukreni ;;ieldu ma’ separatisti favur irRussja fil-Lvant tal-pajji]. Stoxx Europe 600 Index issa[[a[ b’1.3 fil-mija matul il;img[a. Nhar il-:img[a l-ishma Ewropej kienu negattivi hekk kif il-President Ukren Oleksandr Turchynov qal li forzi leali lejn dak li qed jiffunzjona b[ala l-gvern ta’ b[alissa fi Kiev qatlu, darbu jew qabdu [afna separatisti li jappo;;jaw lir-Russja matul operazzjoni filLvant tal-pajji]. L-indi/i nazzjonali ssa[[u fi 11 minn 18-il suq fil-Punent talEwropa. Fir-Renju Unit ilFTSE 100 issa[[a[ b’0.2 filmija filwaqt li fi Franza l-CAC 40 tilef 0.7 fil-mija. Fil:ermanja d-DAX tilef 0.5 filmija. Fl-Ewropa indi/i tal-manifattura fiz-zona ewro ssa[[a[ g[al 53.4 matul ix-xahar li g[adda minn 53.0 matul Marzu. Fl-Istati Uniti rapport midDipartiment tax-Xog[ol wera li dawk li j[addmu fl-Istati Uniti ]iedu l-pagi x-xahar li g[adda bl-aktar pass mg[a;;el minn Jannar 2012. Dawk li ja[dmu ]diedu b’288,000 [addiem matul April aktar minn dak mistenni mill-ekonomisti. Ir-rata tal-qg[ad ni]let g[al 6.3 filmija. Stokks fl-Asja barra l-:appun kienu negattivi matul din il;img[a hekk kif l-investituri

wie]nu rapporti tad-d[ul binnegozju jkun baxx min[abba vaganzi fir-re;jun. L-MSCI Asia Pacific excluding Japan Index tilef 0.3 fil-mija g[al 475.51 bi tnaqqis g[at-tielet ;img[a. Il-kejl tilef 0.5 fil-mija matul April biex ikollu l-ewwel tnaqqis fi tliet xhur fost sinjali ta’ tnaqqis fi/-?ina u hekk kif eskalaw it-tensjonijiet flUkrajna. Stokks tas-swieq emer;enti komplew jissa[[u fuq perjodu ta’ ;img[a hekk kif spekulazzjoni li l-President tal-Bra]il Dilma Rousseff qed titlef lappo;; f’kampanja biex ter;a’ ti;i eletta wasslet biex lIbovespa jkollu l-a[jar andament fost indi/i tal-ishma madwar id-dinja. L-MSCI Emerging Markets Index issa[[a[ b’1 fil-mija din il;img[a. Id-deheb issa[[a[ bl-aktar minn nofs Marzu hekk kif ittensjoni bejn ir-Russja u lUkrajna ]diedet u wasslet biex ti]died id-domanda g[all-metall prezzju] b[ala forma stabbli tal;id. Dan ir-rapport inkiteb minn Valletta Fund Management Limited, kumpanija sussidjarja talBOV Group. L-uffi//ji talkumpanija jinsabu f’TG Complex, Suite 2, Level 3, Brewery Str., lImrie[el BKR 3000. Valletta Fund Management Limited li/enzjata mill-MFSA. Tista’ wkoll tikkuntattja lill-VFM permezz tal-email infovfm@bov.com, billi //empel Freephone 80072344 jew ]ur ilwebsite www.vfm.com.mt.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF

TISLIBA

20 1

2

5

3

4

Rapport tat-temp

6

7

UV INDEX

8

8

9

10

IT-TEMP Xemxi bi s[ab g[oli VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ [afif l-aktar minn Nofsinhar BA{AR {afif IMBATT Ftit li xejn TEMPERATURA L-og[la 21˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a: 0.01mm Xita mill-1 ta’ Settembru 504.6mm IX-XEMX titla’ fis-06.05 u tin]el fit-19.52

11

Il-[amest ijiem li ;ejjin 12

13

14

15

16

17

Mimdudin> 5. Interjuri u ;lud tal-imsaren fil-kawlata (5) 6. Infurmat (5) 7. Kmamar kbar tat-ti;ijiet (5) 10. u 11. Beda x-xog[ol tal-bejg[ f’post (5,

5) Ara 10. Da[allu ftit ikel fil-pajp tan-nifs (5) Libes b’xi mod u rrabja? (5) … u nispera li ner;a’ narak ma ndumx (5) 17. u 18. G[amel apolo;ija (5,5) 18. Ara 17. 11. 12. 14. 16.

18

Weqfin> 1. Twavel imdendlin li fuqhom wie[ed jistiva li mhux jintu]a (6) 2. G[ajjat bl-u;ig[ (6) 3. Ba[ba[ (6) 4. Rasu iebsa (6) 8. {bej]a mfattra (5) 9. Ma obdejtx ir-rieda tal-knisja (5) 12. Plajja (6) 13. Wa[da li tkun ti;i minni (6) 14. Li jsiru frekwentament (6) 15. Frott bnin u tajjeb (6).

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin> 5. Wa[di, 6. Stima, 7. Skrun, 10. Armel, 11.Amman, 12. u 14. Qisek [anex, 16. Altea, 17. Tango, 18. Widen. Weqfin> 1. Awrora, 2. Fixkel, 3. Oskura, 4. Barranin, 8. Tmiss, 9. Dment, 12. Qrastu, 13. Kollox, 14. {lewwa, 15. Xadini.

Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.

Soluzzjoni Sudoku

L-ERBG{A L-og[la 21˚C L-inqas 13˚C

IL-{AMIS L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

IL-:IMG{A L-og[la 23˚C L-inqas 14˚C

IS-SIBT L-og[la 24˚C L-inqas 14˚C

IL-{ADD L-og[la 24˚C L-inqas 14˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

8

8

8

Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: {al Luqa 21˚C xemxi, Al;eri 24˚C xemxi, Amsterdam 17˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C imsa[[ab, Li]bona 20˚C ftit imsa[[ab, Berlin 18˚ xemxi, Brussell 17˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 28˚ xemxi, Dublin 14˚C imsa[[ab, Kopen[agen 11˚C xita, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Milan 19˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 17˚C ftit imsa[[ab, Londra 16˚C xemxi, Madrid 26˚C ftit imsa[[ab, Moska 7˚C imsa[[ab, Pari;i 17˚C imsa[[ab, Bar/ellona 20˚C ftit imsa[[ab, Ruma 20˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C imsa[[ab, Tripli 25˚C xemxi, Tune] 23˚C xemxi, Vjenna 19˚C ftit imsa[[ab, Zurich 20˚C imsa[[ab, Munich 21˚C imsa[[ab, St. Petersburg 7˚C imsa[[ab, Stokkolma 10˚C xemxi

Tag[rif G[oti ta’ demm f’Wied il-G[ajn G[at-tieni darba konsekuttiva u fl-okka]joni tal-20 sena mittwaqqif tag[ha, l-G[aqda Mu]ikali Sant’Anna Wied ilG[ajn A.D. 1994 qed torganizza ;urnata g[all-g[oti tad-demm b’kollaborazzjoni ma/-/entru talG[oti tad-Demm fis-sala parrokkjali (ta[t il-Knisja Parrokkjali Sant’Anna Wied il-G[ajn) nhar il-{add 11 ta’ Mejju. Kull min hu b’sa[[tu u jixtieq jag[ti d-demm, huwa mitlub

jikkuntattja lil Malcolm Schembri PRO 9987 9497. Importanti li ;;ibu mag[kom il-Karta talIdentità. MaltaPost tipparte/ipa f’fiera ta’ bolli fil-:ermanja

MaltaPost se tipparte/ipa filfiera Essen 2014 li se ssir fil:ermanja. Il-fiera Essen hi avveniment annwali li fih operaturi internazzjonali jesibixxu og;etti tal-filatelija ta’ pajji]hom. Il-Philatelic Bureau ta’ MaltaPost se jesibixxi varjetà ta’ bolli ta’ Malta relatati ma’ temi popolari b[all-arkitettura u l-istorja. G[al din l-okka]joni spe/jali, il- Philatelic Bureau se jo[ro; Occasion Card li turi l-bolla missett Israel - Malta Joint Stamp Issue 2014. MaltaPost se to[ro; ukoll Personalised Stamp#Cover u Personalised Stamps li juru llogo tal-fiera Essen. L-Occasion Card se tkun

g[all-bejg[ mill-ferg[at kollha ta’ MaltaPost minn g[ada l-{amis 8 ta’ Mejju. Ordnijiet g[all-Personalised Stamp#Cover u l-Personalised Stamps jistg[u jsiru mill-website maltaphilately.com jew bil-posta mill-Philatelic Bureau MaltaPost p.l.c. 305, Triq {al Qormi, ilMarsa, MTP 1001. Tistg[u //emplu 25961740 jew tibag[tu email fuq info@ maltaphilately.com. Avvi] Atlam G[ada l-{amis

8 ta’ Mejju, Atlam flimkien mal-MEPA, se jorganizzaw kors interessanti fuq sessjoni ta’ sag[tejn g[al dawk kollha li b’xi mod jag[mlu kuntatt mal-ilma ba[ar fosthom sajjieda, g[addasa u o[rajn. F’dan il-kors ta’ ta[ri; se ting[ata informazzjoni dettaljata ta’ kif wie[ed jaraf id-diversi spe/i ta’ annimali marittimi fosthom d-dniefel, il-baleni u tipi differenti ta’ fkieren li wie[ed jista’ jiltaqa’ mag[hom waqt li jkun qieg[ed fuq il-ba[ar. Parti mit-ta[ri; se tkun tikkonsisti f’kif wie[ed g[andu jaqbad fekruna ta;-ba[ar f’ka] li din tkun feruta, u hu importanti g[al diversi ra;unijiet fosthom biex in[arsu din l-ispe/i millestinzjoni i]da fuq kollox g[assa[[a tal-individwu nnifsu. Dan il-kors ta’ ta[ri; se jsir fluffi/ini ta’ Atlam bejn it-8pm u l-10pm.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

21

LIL HINN MINN XTUTNA

L-Afrika t’Isfel> Tbassir negattiv g[all-partit ta’ Mandela Dawk li se jsiru fl-Afrika t’Isfel illum biex ji;;edded il-parlament nazzjonali u dawk provin/jali huma differenti mill-erba’ elezzjonijiet u kampanji li saru qabel f’dawn l-a[[ar 20 sena, minn meta ntemm l-Apartheid, u dan mhux biss min[abba l-assenza tal-eroj Nelson Mandela li [alliena f’Di/embru li g[adda, imma g[ax dawn qed isiru fi ]mien meta l-popolarità tal-partit tieg[u, il-Kungress Nazzjonali Afrikan (ANC) li ddomina lAfrika t’Isfel sa mill-1994, bdiet tmajna sew. Dan min[abba sensiela ta’ skandli politi/i u ekonomija sta;nata, kritika [arxa minn alleati tal-ANC li spi//aw abbandunawh, u dawk imsej[a ‘born frees’, ji;ifieri dawk li twieldu wara l-ewwel elezzjoni demokratika fil-pajji] fl-1994 li se jivvutaw l-ewwel darba llum. I]da dan ma jfissirx li l-ANC se jitlef il-poter, madankollu dan ifisser li l-ANC pitg[ada se jo[ro; aktar dg[ajjef minn qatt qabel f’dawn l-a[[ar 20 sena. Ir-ri]ultat a[[ari jista’ jkun xenarju ferm differenti minn dak s’issa. L-ANC qed jidher aktar korrott u xejn effika/i u effettiv minn qatt qabel. Mill-a[[ar st[arri; talAfrobarometer [are; li 50 fil-mija minn dawk li [adu sehem fih qiesu l-uffi/jali tal-gvern korrotti, u 25% [asbu li l-korruzzjoni kienet l-aktar problema ur;enti. Il-korruzzjoni Dan tal-korrruzzjoni

huwa l-

aktar persenta;; g[oli mill2002 ’l hawn meta kienu biss 13% dawk inkwetati serjament dwar il-livell tal-korruzzjoni fl-amministrazzjoni tal-ANC. Barra minn hekk, skont st[arri; tal-opinjoni pubblika li sar qabel miet Mandela kienu biss 53% minn dawk li wie;bu li qalu li kellhom [sieb jivvutaw lill-ANC. Dan meta fl-a[[ar elezzjoni tal-2009 l-partit ta’ Mandela mmexxi minn Jacob Zuma kien kiseb 66% tal-voti.

Joe Calleja jocal@me.com

L-aktar e]empju drammatiku kien il-massakru tal-minjieri ta’ Marikana fl-2012, meta 34 [addiem tal-minjieri li kienu qed jipprotestaw kontra l-kundizzjonijiet tal-[ajja u pagi baxxi, inqatlu mill-pulizija G[all-mistoqsija jekk ja[sbux li Zuma kienx qed imexxi sew, 50% wie;bu li le, u 46% biss kuntenti bih, kontra s-77% fl-2009. Dan ]gur hu effett tal-iskandlu Nkandla: il-215-il Rand (il-munita Sud Afrikana, li jissarrfu f’madwar 15-il miljun ewro) li hu nefaq biex ;edded is-sistema ta’ sigurtà fir-residenza privata tieg[u fi Nkandla. Ra;unijiet o[ra g[at-tnaqqis tal-popolarità tal-ANC huma ]gur il-falliment tas-servizzi ba]i/i statali lill-poplu, u rispons xejn sodisfa/enti g[all-ilmenti tieg[u. Dan wassal g[all-protesti li

spi//aw fil-vjolenza li kontra l50% ta’ bejn l-2007 u l-2011, dawn l-in/identi telg[u g[al 79.2% fl-2012. Din ix-xejra vjolenti kompliet tul fl-2013, u anki f’din is-sena, meta fost o[rajn, f’Marzu li g[adda, attivisti tal-SNC spi//aw im[a;;ra bil-;ebel f’belt subborg tal-kapitali Johannesberg, bla;enti tas-sigurtà jisparaw b’balal veri fuq dawn li marru jipprotestaw. L-aktar e]empju drammatiku, però, kien il-massakru tal-minjieri ta’ Marikana fl-2012, meta 34 [addiem tal-minjieri li kienu qed

jipprotestaw kontra l-kundizzjonijiet tal-[ajja u pagi baxxi nqatlu mill-pulizija. B’dawn jisparaw fuq il-[addiem, [afna kienu dawk li staqsew jekk lANC abbandunax l-prin/ipji u lappo;; tieg[u lill-[addiema Sud Afrikani. Konsegwenza ta’ dan kollu, lANC sofra minn firda interna. Fosthom Julius Malema, ilmexxej tal-ferg[a ta]-]g[a]ag[ ferm b’sa[[itha tal-ANC, li tke//a mill-partit fl-2012, u li f’Ottubru li g[adda waqqaf partit ;did, l-Economic Freedom Fighters (FFF), simbolikament proprju fil-belt tal-massakru Marikana. Il-Youth League It-tke//ija tieg[u wasslet biex ;iet xolta dik il-Youth League, li kienet il-metodu ewlieni biex lANC jil[aq li]-]g[a]ag[. St[arri; tal-Ipsos Pulse of the People wera li 4% ta]-]g[a]ag[ jappo;;jaw lill-FFF. Fil-fatt dan il-partit jidher li se jisfida u jkun l-ikbar u;ig[ ta’ ras g[al Zuma u l-ANC u t-tilwim bejnithom, iddomina mhux ftit din il-kampanja, g[alkemm diffi/li ferm li l-EFF jil[aq l-10% tal-voti. Jekk dawn il-voti ‘jisraqhom’ lill-ANC, allura dan ikun messa;; /ar lil Zuma. Alleati tradizzjonali tal-ANC ukoll qed jirtiraw l-appo;; tag[hom. F’Jannar li g[adda n-

National Union of Metal Workers (NUMSA) [e;;et lill-membri tag[ha biex ma jivvutawx lil

ANC illum u ma [allsitx il-kontribuzzjoni ta’ kull xahar ta’ 800,000 Rand lill-Congress of South Africa Trade Unions (Cosatu) li hija t-tielet sie[ba flalleanza li tinkludi lill-ANC u lillPartit Komunista tal-Afrika t’Isfel. 24.7% ming[ajr xog[ol In-NUMSA flimkien ma’ unjins o[ra, NGOs, u gruppi o[ra ta’ nisa, studenti, dawk qieg[da u reli;ju]i, mexxiet protesti kontra l-qg[ad fost i]-]g[a]ag[. Infatti lqg[ad b’mod ;enerali b[alissa jla[[aq 24.7%. L-ANC qed iwieg[ed li jni]]el din i/-/ifra g[al 14% sal-2020, i]da biex dan jirnexxilu, lekonomija trid tikber b’5.4%. Fl2013 din kibret biss bi 2.3%. Il-munita Rand ni]let bi 22% meta mqabbla mad-Dollaru ssena li g[addiet u l-ag[ar li marret minn 16-il munita ewlenija o[ra skont Bloomberg. Barra minn hekk, min[abba r-rata g[olja talqg[ad u l-iskandli u korruzzjoni, kemm Moody’s Investors Service, kif ukoll Fitch u Standard & Poor naqqsu l-credit rating tal-Afrika t’Isfel. Quddiem dan l-inkwiet kollu kien hemm min wasal biex ibassar li l-ANC jista’ jnaqqas tant voti li jkollu, g[all-ewwel darba, jing[aqad f’koalizzjoni biex jifforma gvern. Kontra din l-ipotesi, però, hemm il-fatt li loppo]izzjoni hija maqsuma, u b’hekk diffi/li thedded effettivament id-dominju, kultant awtoritarju, tal-ANC.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

22

INTERVISTA

Heland> Pro;ett internazzjonali b’aspetti varji fil-qasam tal-patrimonju u l-ambjent Nisimg[u [afna dwar l-importanza tat-turi]mu f’pajji]na, li ng[o]]u dak kollu li hu Malti i]da fuq kollox in[arsu u nippreservaw is-siti stori/i biex itturist ikollu x’jara u x’jitg[allem meta ji;i Malta. I]da kemm verament a[na l-Maltin nafu x’impatt qieg[ed i[alli dan l-

influss ta’ turisti f’pajji]na u fuq il-komunitajiet tag[na? Fuq kollox, x’nafu dwar it-turisti u xi j[obbu jaraw? G[amilna intervista ma’ Nadia Theuma u George Cassar, ]ew; akkademi/i fl-Università ta’ Malta li b[alissa qeg[din ja[dmu fuq pro;ett interessanti

bl-isem ta’ Heland. Il-mistoqsijiet imlissna se jkunu mwie;ba fla[[ar tal-pro;ett. Nadia Theuma hi d-direttur tal-Istitut tat-Turi]mu, Vja;;ar u Kultura fl-Università ta’ Malta. Hi spe/jalizzat fl-istudji tal-antropolo;ija fl-istess università u wara studjat fl-

Iskozja fuq l-immani;;jar u l-marketing tat-turi]mu kulturali. Bejn l-2008 u l-2010 Nadia Theuma mexxiet id-dipartiment tat-turi]mu fil-Fakultà talEkonomija, Management u Accountancy li mill-2010 saret Istitut g[alih bl-isem ta’

Istitut tat-Turi]mu, Vja;;ar u Kultura. George Cassar hu wie[ed mill-akkademi/i fl-istess Istitut u jg[allem il-patrimonju u tturi]mu kulturali. Hu spe/jalizzat fil-pedago;ija u fl-aspetti tal-patrimonju Malti, fost oqsma o[ra.

Clinton Sammut Wie[ed mill-pro;etti li qeg[din ta[dmu fuqu hu dak mag[ruf b[ala Heland. Xi tfisser il-kelma ‘Heland’^ U fuq kollox, fiex jikkonsisti dan il-pro;ett^ Il-kelma ‘Heland’ ti;bor fiha aspetti varji li huma l-patrimonju (Heritage) u l-ambjent (Environment) u g[alhekk

g[andek sitwazzjoni fejn u[ud mill-imsie[ba f’dan il-pro;ett se jiffukaw fuq l-aspett kulturali, filwaqt li nsibu msie[ba o[ra li qeg[din jiffukaw fuq l-aspett ambjentali, kemm dak ta’ fuq lart i]da wkoll ta’ ta[t il-ba[ar. L-g[an tal-imsie[ba hu li flimkien niffukaw fuq il-patrimonju kollu li wie[ed b[ala pajji] jista’ jkollu u b’hekk fla[[ar tal-pro;ett se nkunu qeg[din ng[inu lin-nies jimxu lil hinn mill-[sieb li meta jisimg[u l-kelma ‘patrimonju’ ja[sbu biss fuq binjiet jew siti stori/i. Il-patrimonju jinkludi kwa]i kollox, fosthom dak mibni, dak tradizzjonali, b[all-lingwa, i]da hemm ukoll dak naturali, b[allkosta, il-ba[ar, muntanji u [afna aktar, inklu]i l-[lejqiet. Kemm hemm imsie[ba involuti f’dan il-pro;ett b’mod globali^ Tista’ tidentifikali l-imsie[ba Maltin jekk hemm aktar minn wie[ed^ Ba]ikament hemm 10 imsie[ba b’kollox li kollha

g[andhom konnessjoni diretta mal-ba[ar Mediterran, fosthom Malta, Spanja u ?ipru b[ala stati membri tal-Unjoni Ewropea. Imbag[ad insibu msie[ba li mhumiex membri tal-Unjoni Ewropea li huma lLebanon, il-Palestina u l:ordan. Malta qieg[da tie[u sehem f’dan il-pro;ett permezz ta’ ]ew; imsie[ba. Insibu lUniversità ta’ Malta permezz tal-Istitut tat-Turi]mu, Vja;;ar u Kultura, li qed jaqdem fuq l-

George Cassar, akkademiku fl-Istitut tat-Turi]mu, Vja;;ar u Kultura fl-Università ta’ Malta u jg[allem il-patrimonju u t-turi]mu kulturali

Imdina, u l-Fondazzjoni Temi Zammit li qed ta[dem fuq ixXag[ra, f’G[awdex. G[aliex in[ass il-b]onn li jsir dan il-pro;ett^ Il-pro;ett Heland g[andu storja twila mhux [a]in. Beda

b[ala idea waqt diskussjoni bejnietna li dak i]-]mien konna g[adna dipartiment, u orgaizzazzjoni fi Spanja li llum hija msie[ba uffi/jali mag[na f’dan il-pro;ett. L-idea u d-diskussjoni kienu li jsir pro;ett dwar it-turi]mu sostenibbli. Il-kun/ett tassostenibbiltà fil-Mediterran nafu li hu tassew importanti spe/jalment meta nafu li lMediterran hu wie[ed mirre;juni l-aktar fra;li li hemm min[abba li hu ]g[ir u mag[luq, g[addejja attività kbira fih u fuq kollox, parti sostanzjali millindustrija ssir fuq medda ]g[ira ta’ art. Apparti hekk, nafu sew li rre;jun tal-Mediterran hu wkoll id-destinazzjoni preferuta ta’ [afna nies mid-diversi pajji]i tad-dinja filwaqt li hu lok

Nadia Theuma, id-direttur tal-Istitut tat-Turi]mu, Vja;;ar u Kultura fl-Università ta’ Malta

L-g[an tal-imsie[ba hu li flimkien niffukaw fuq il-patrimonju kollu li wie[ed b[ala pajji] jista’ jkollu u b’hekk fl-a[[ar tal-pro;ett se nkunu qeg[din ng[inu lin-nies jimxu lil hinn mill-[sieb li meta jisimg[u l-kelma ‘patrimonju’ ja[sbu biss fuq binjiet jew siti stori/i importanti fejn jid[lu l-patrimonju u l-kultura. Dan jag[mel il-Mediterran mekka ta’ kultura min[abba li diversi pajji]i jmissu mieg[u direttament. Peress li intom b[ala Università ta’ Malta se tkunu qeg[din tiffukaw fuq l-Imdina, tistg[u tag[tuni stampa /ara kif se ta[dmu^ L-aspetti li se nkunu qeg[din in[arsu lejhom fl-Imdina se jkunu dawk relatati ma’ turi]mu sostenibbli. Fi kliem sempli/i, se naraw kemm l-Imdina b[ala binja tifla[ nies matul is-sena

i]da fuq kollox se naraw dawn in-nies x’impatt po]ittiv jew

negattiv qeg[din i[allu fuq lImdina b’mod ;enerali. Dan se nag[mluh mhux biss billi nitkellmu bl-esperti tag[na u no[or;u formula u daqshekk, i]da se nin]lu fil-qalba tal-persuni effettwati, fosthom qeg[din nitkellmu mar-residenti, involvejna mag[na l-Kunsill Lokali u l-komunità kollha kummer/jali li kollha g[andhom rwol importanti f’dan il-qasam. Kif jista’ jkun involut il-Kunsill Lokali f’dan kollu^ Ba]ikament il-Kunsill Lokali hu l-entità li tmexxi din il-belt u allura g[andu g[al qalbu l-inter-

ess kemm tar-residenti i]da wkoll tal-komunità kummer/jali. Allura l-Kunsill b’dan il-pro;ett se jkun qieg[ed jikseb tag[rif ;did, li jkun jista’ jg[inu jfassal politika aktar informata g[all-belt li jamministra, i]da fuq kollox g[andu l-interess ta’ kif kul[add jista’ jgawdi a[jar mit-turi]mu li jid[ol fl-Imdina. L-Imdina tibbenefika tal-ambjent^

kif tista’ mill-aspett

G[alkemm l-Imdina ma narawx kampanja fiha, madankollu hi nnifisha hi ambjent – ambjent kulturali. Irridu g[al pa;na 23


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

23

INTERVISTA

L-Imdina u x-Xag[ra fi/-/entru tal-pro;ett Heland minn pa;na 22

Nimma;ina li bl-u]u tat-teknolo;ija se turu aspetti varji dwar l-istorja tal-Imdina, forsi affarijiet li ma nsibux fil-kotba. Kemm hu minnu dan il-[sieb^ Iva, permezz tat-teknolo;ija nistg[u nid[lu f’aspetti varji talistorja tal-Imdina li n-nies talImdina stess jafu bihom u li lkumplament tal-popolazzjoni ma tafhomx. G[alhekk huma importanti wkoll is-sessjonijiet mar-residenti u l-kwestjonarji mqassma. Din il-fa]i g[alissa hi [olma,

naraw l-effetti tal-azzjonijiet tag[na l-bnedmin fejn qeg[din iwasslu, fosthom id-d[a[en, listorbju li jaf ikun hemm, u lproblema li te]isti min[abba lispazju li hu ristrett [afna. Hemm xi aspetti ;odda li qeg[din t[arsu lejhom permezz ta’ dan il-pro;ett, li mhumiex komuni fi studji o[ra simili^ F’parti mill-pro;ett, se nu]aw

g[odda li g[adha kemm kienet ]viluppata biex inkejlu l-livell ta’ sostenibbiltà fis-settur turistiku f’dawn is-siti li huma parti mill-pro;ett pilota. Barra minn hekk, g[allewwel darba se jkollna indikazzjonijiet /ari, ta’ kemm nisa u r;iel ja[dmu fis-settur kulturali ;ewwa l-Imdina u x-Xag[ra. Dan hu mezz ie[or kif naraw kif in-nisa u l-ir;iel jinvolvu ru[hom fil-kultura lokali. Aspett ie[or se jkun dak li niffukaw fuq kemm l-u]u tatteknolo;ija da[al fil-kultura spe/jalment biex niffa/ilitaw ittixrid tal-informazzjoni fost itturisti ta’ pajji]i differenti li j]uruna u j]uru l-pajji]i msie[ba f’dan il-pro;ett. L-informazzjoni li se tiksbu se xxerrduha mal-istakeholders involuti fil-kultura^ B[alissa bdejna na[dmu millqrib mal-komunità tal-Imdina,

fejn bdejna nag[mlu sessjonijiet differenti li fihom inqassmu kwestjonarji, u ni;bru l-opinjonijiet tag[hom ta’ fejn nistg[u ni]viluppaw aktar. Dan qieg[ed isir g[ax nafu li r-residenti talImdina ]gur jafu b’aktar siti stori/i jew ta’ importanza turistika li mhux bilfors persuni o[ra

It-turi]mu j[alli effetti po]ittivi u negattivi fuq il-patrimonju u n-nies tal-lokal. G[alhekk je[tie; li jsir studju dwar dan

jkunu jafu dwarhom, fosthom x’hemm fid-djar tag[hom li jista’ wie[ed jie[u ritratt tag[hom u jkunu inklu]i f’xi ktieb ta’ informazzjoni b’mod ;enerali. B’hekk il-pro;ett se jkun qieg[ed jinkludi x-xewqat tag[hom u b’hekk jag[mlu lpro;ett tag[hom ukoll. Il-komunità kummer/jali se tipparte/ipa^ U x’inhuma l-benefi//ji^ Iva, u dan hu importanti g[ax huma involuti direttament matturisti i]da wkoll jeffettwaw issostenibbiltà tal-post. Se jkunu involuti wkoll fl-aspett tal-u]u effi/jenti tal-ener;ija u l-iskart ;enerat, e]empju ta’ kemm minn dan tal-a[[ar jista’ jkun ri/iklat. Dan jg[in biex isa[[a[ l-aspett ambjentali ;enerali talbelt. Kif se ir-residenti

jibbenefikaw fuq livell

L-Università ta’ Malta g[a]let l-Imdina b[ala l-post ta’ patrimonju Malti fejn qed isir studju bil-pro;ett Heland

Malta qieg[da tie[u sehem f’dan il-pro;ett permezz ta’ ]ew; imsie[ba. Insibu l-Università ta’ Malta permezz tal-Istitut tat-Turi]mu, Vja;;ar u Kultura li qed ja[dem fuq l-Imdina, u l-Fondazzjoni Temi Zammit li qed ta[dem fuq ix-Xag[ra, f’G[awdex personali minn dan ilpro;ett^ F’Malta, l-Imdina hi t-tieni post, wara l-Belt Valletta, li laktar ji;bed turisti lejh. B[ala post imbag[ad g[andu popolazzjoni ]g[ira [afna, inqas minn 300 persuna i]da mbag[ad insibu ’l fuq minn 95 fil-mija tatturisti li j]uru Malta jmorru lImdina. Allura hawn ]bilan/ enormi bejn in-numru ta’ residenti u t-turisti li j]uru dan ilpost. Min ja[dem fit-turi]mu jifhem li dan l-influss ta’

turi]mu se j[alli impatt dirett b’mod po]ittiv i]da wkoll b’mod negattiv fuq il-komunità kollha. Insibu sitwazzjoni fejn ir-residenti ma jkunux jistg[u jo[or;u jew jid[lu fil-belt kif jixtiequ min[abba [afna nies fit-toroq, jew min[abba l-istorbju li jkun hemm billejl u binhar li jnaqqas il-[in tas-ser[an u trankwillità. B’hekk bil-pro;ett, filwaqt li se nsibu l-a[jar mod kif turist jista’ jgawdi l-kultura Maltija,

se naraw kif nistg[u nnaqqsu limpatt negattiv fuq ir-residenti, ng[idu a[na b’aktar u]u tal-aspett virtwali u dak teknolo;iku li jnaqqsu l-istorbju u l-;iri madwar illokalità. Dan l-impatt negattiv, wassal biex sfortunatament matul dawn l-a[[ar 20 sena, numru ta’ residenti [allew l-Imdina biex isibu post aktar kwiet. Jekk ir-residenti jitilqu, il-belt se titlef ir-ru[ tag[ha u tmut, mhux biss g[ax il-binjiet ikunu abbandunati i]da g[ax il-[ajja hi parti mill-wirt kulturali li nistg[u noffru lit-turist. G[alhekk il-pro;ett se jkun qieg[ed i[ares lejn dawn l-interessi kollha u meta nsibu s-soluzzjonijiet, nittamaw li nkunu nistg[u b’xi mod intejbu l-[ajja ta’ kull resident b’mod individwali spe/jalment meta wie[ed iqis li kulma jmur, dawk li joqog[du flImdina qed jikbru l-età u lfamilji u koppji aktar ]g[a]ag[ huma ftit ferm.

g[ax qabel naslu biex niksbu filmati jew ritratti ta’ dawn issiti, spe/jalment jekk ikunu fi djar privati, wie[ed irid jibni u jakkwista l-fidu/ja tar-resident innifsu. Il-materjal li jkun fid-djar li ma nafux bih huwa [afna. Fost l-o[rajn nistg[u nsibu affreski, pitturi, tinqix fil-;ebla u sa[ansitra xi graffiti mag[mula minn persuni li g[exu fil-binja fl-img[oddi. Barra minn hekk nistg[u niksbu informazzjoni li ;iet imxandra b’mod verbali matul is-snin, ng[idu a[na g[ala nbniet dik iddar, jew xi stejjer u le;;endi dwar xi dar abbandunata. Din hi kollha informazzjoni mi]juda fil-kultura u l-istorja tal-Imdina. Issa la jasal fi tmiemu l-pro;ett, x’se jsir millinformazzjoni miksuba u fuq kollox, se jsiru pro;etti o[ra marbutin ma’ dan is-settur^ Il-[sieb tag[na hu li l-materjal

kollu mi;bur ikun ippubblikat f’kotba u jsiru konferenzi biex tkompli tixxandar l-informazzjoni kulturali misjuba. Barra minn hekk, kull informazzjoni misjuba se ting[ata lill-Kunsill Lokali biex dan ju]aha bl-a[jar mod possibbli u anke jibba]a dde/i]jonijiet tieg[u fuq dan listudju. Rigward li nkomplu ninvestu fondi mill-Unjoni Ewropea fuq pro;etti o[ra marbutin malImdina, dik ]gur, i]da qabel irridu naraw ir-ri]ultati li jkunu [ar;u biex ner;g[u niffukaw fuq aspetti o[ra interessanti u b]onju]i g[all-kultura, ir-residenti u l-komunità. Barra minn hekk, dak kollu li se n[allu spe/jalment fil-qafas teknolo;iku, se jibqa’ hemm g[al tul ta’ snin u wie[ed jista’ jkompli jinvesti fih [alli jkun jista’ jibqa’ jwassal informazzjoni ;dida permezz tieg[u.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

24

TV#RADJU

06>00

Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-06>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)

08>00 08>05 09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Fuzzbox - Michael Bugeja Talk Time Newsdesk (r) Wavelength(r).

G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel 07:05 - Dog With a Blog 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Code 9 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Wolfblood 16:10 - Jessie 16:30 Dog With a Blog 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 - Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 Wizards of Waverly Place 22:00 The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck. Nickelodeon 07:05 - Winx

Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 - Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 - The Penguins of Madagascar 15:30 - SpongeBob SquarePants 16:20 - Victorious 16:45 - iCarly 17:10 - Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 - The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 - Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 - Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 iCarly 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious. Jim Jam 07:00 - Nouky

& Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30

Fluffy Gardens 07:45 - Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 - See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 Wobblyland 14:05 - Igloo-Gloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 - See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 Fluffy Gardens 15:15 - Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 - Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 - Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 - Igloo-Gloo 17:00 Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 - Thomas and Friends 17:30 See the Sea 17:35 - Tork 17:45 Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 - Heroes of the City 18:20 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 - Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 Thomas and Friends 22:30 - See the Sea 22:35 - Dougie in Disguise 22:45 - Slim Pig 22:55 - Connie the Cow 23:05 - Tork 23:15 - Benjamin’s Farm 23:20 - My Animal Friends 23:35 Nouky & Friends 23:40 - What’s The Big Idea? 23:45 - Wobblyland 23:50 - Barney & Friends. -

Jurassic Park III - GO Stars, 18>50

Meta dawk l-annimali li suppost id-dinja qerdet b’mod naturali, jer;g[u jqumu, il-problemi jkunu kbar u jkomplu ji]diedu meta dawn ma jibqg[ux ikkontrollati mill-bniedem i]da ja[arbu u jispi//a l-bniedem parti mill-ikla favorita tag[hom. X’se ji;ri biex dawn jer;g[u jinqerdu darba g[al dejjem? U g[aliex il-bniedem [ass li g[andu jer;a’ j;ibhom lura f’dinja differenti minn dik tal-passat? TVM 06:15

Sandokan 06:45 – Xplahhmalhajt 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – MEA 11:30 - Mr Fisherman 12:00 – News 12:10 – TVPM 14:00 – News 14:05 – TVPM 16:00 – News 16:05 – Teleshopping 16:20 - Paq Paq on Test 16:30 – Teleshopping 16:45 – It-triq 16:50 – Sandokan 17:20 – Xplahhmalhajt 17:35 – Waqtiet 17:40 - Crosscraft teleshopping 18:00 – News 18:10 – MENU 18:55 - Ghandi xi nghid 20:00 – News 20:45 - Political Discussion 21:45 Headline news 21:50 - Seven Ages of Britian 22:45 - Paq Paq lifestyle 23:15 - News –

TVM 2 07:00 – News/Sports/Weather 09:00 – TVAM 11:00 - History of Science 11:50 – It-triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – MENU 12:45 - GFA rounup 13:15 – Ruggers 13:45 - DOT EU 14:15 - Paq Paq Lifestyle 14:45 - Malta u lil hinn minnha feature 15:00 – Luxdesign 15:50 – It-triq 16:00 – Niskata 18:00 – Click 18:30 - GFA roundup 19:00 – Ruggers 19:30 – Waqtiet 19:40 History of Science 20:30 - News for the hearing impaired 20:45 - Champions League 21:30 – News 21:45 Champions League 22:30 - Ghandi xi nghid 23:15 - News in English 23:20 -

DOT EU One

07:00 - Breakfast news 08:50 Liquorish Daily Snippet 09:00 - Siegha Zmien 10:15 – Vivantes 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE NEWS 12:40 – Kalamita 16:15 – teleshopping 17:00 – Sal-Gister 17:30 - ONE NEWS 17:35 Liquorish daily snippet 17:45 - Kif Inti? 19:00 - News Point 19:10 - Super 5 19:30 - ONE NEWS 20:20 - Energija Pozittiva 20:40 – TX 22:00 - MadDaqqa t’ghajn 23:00 - Attivita’ Politika 23:30 - ONE NEWS Raiuno 07:00 – Tg1 07:08 – Unomattina 07:30 - Tg1 L.I.S. 07:34 – Unomattina 07:48 - Che tempo fa 07:50 – Unomattina 08:00 – Tg1 08:23 - Che tempo fa 08:25 – Unomattina 09:00 – Tg1 09:04 – Unomattina 09:30 - Tg1 Flash 09:35 - Meteo Verde 09:37 – Unomattina 10:00 - Unomattina Storie Vere 10:30 - Unomattina Verde 10:55 -

Che tempo fa 11:00 – Tg1 11:05 – Unomattina 11:25 - Unomattina Magazine 11:44 – Unomattina 12:00 La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 - Tg1 Economia 14:10 - Verdetto Finale 15:20 - La vita in diretta 16:50 Parlamento Telegiornale 17:00 – Tg1 17:10 - Che tempo fa 17:12 - La vita in diretta 18:50 – L’Eredità 20:00 – Telegiornale 20:30 - Affari Tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 21:15 - The Lincoln Lawyer 23:29 - Tg1 60 Secondi 23:35 - Porta a Porta 01:10 - Tg1 Notte 01:40 - Che tempo fa 01:45 – Sottovoce 02:15 - Magazzini Einstein Moderna La Galleria Nazionale d’Arte Moderna di Roma Raidue 07:10 -

Ultimate Spiderman Una bomba Venom 07:30 - Calimero - Piero sei un genio 07:39 - Cartoon Flakes 07:45 - Chi - Rho I Misteri del Tempo Zaccheo 08:07 - Cartoon Flakes 08:10 - Shaun, vita da pecora Spruzziamo 08:15 - Due uomini e mezzo Costipazione... psicosomatica! 08:35 Desperate Housewives I segreti di Wisteria Lane 09:20 - Desperate Housewives 10:00 - Tg2 Insieme 10:30 - Meteo 2 10:32 - Tg2 Insieme 11:00 I Fatti Vostri 13:00 - Tg2 Giorno 13:30 - Tg2 Costume e Società 13:50 Medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:15 The Good Wife - Una scelta difficile 16:55 - The Good Wife – Infamia 17:45 - Tg2 Flash L.I.S. 17:48 - Meteo 2 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg2 18:45 Squadra Speciale Cobra 11 - Senza traccia 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 La spia senza nome 20:30 – Tg2 21:00 - LOL :-) 21:10 - The Voice of Italy 23:55 – Tg2 00:10 - Il Musichione 01:20 - Parlamento Telegiornale 01:30 - Hawaii Five – 0 02:15 - Meteo 2 Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - TGR Buongiorno Regione 08:00 – Agorà 10:00 - Mi manda RaiTre 11:10 - TG3 Minuti 11:15 – Elisir 11:58 Meteo 3 12:00 – TG3 12:25 - TG3 Fuori TG 12:45 - Pane quotidiano 13:10 - Il tempo e la Storia Francesco Crispi, rivoluzionario o reazionario? 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 – TG3 14:49 - Meteo 3 14:50 - TGR Leonardo 15:00 - TG3 LIS 15:05 - TGR Piazza Affari 15:10 - Terra

nostra 2 16:00 - Sveva Sagramola ed Emanuele Biggi in Aspettando Geo 16:40 – Geo 18:10 – Geo 19:00 – TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 – Blob 20:10 - Pane quotidiano 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Chi l’ha visto 23:15 - Le Storie di Chi l’ha visto? 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 - TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 Crash contatto impatto convivenza 02:05 Fuori Orario. Cose (mai) viste 02:09 - News Meteo Approfondimento 02:10 - Next 02:29 RAInews Canale 5 06:00 – Prima pagina # Traffico 07:56 – Borse e monete 07:58 – Tg5 # Meteo.It 08:45 – Mattino cinque 11:00 – Forum 13:00 – Tg5 # Meteo.It 13:41 – Beautiful 14:05 – Grande fratello 14:10 – Centovetrine 14:44 – Uomini e donne 16:05 – Grande fratello 16:15 – Il segreto 16:55 – Pomeriggio cinque 18:50 – Avanti un altro 20:00 – Tg5 # Meteo.It 20:40 – Striscia la notizia 21:10 – Il segreto 00:00 – Un soffio per la felicita 01:50 – Tg5. Rete 4 06:25 – Chips 07:20 – Miami vice 08:15 – Hunter 09:40 – Carabinieri 10:45 – Ricette all’Italiana 11:30 – Tg4 # Meteo.It 12:00 – Detective in corsia 12:55 – La signora in giallo 14:00 – Lo sportello di forum 15:30 – Hamburg distretto 21 16:37 – La finesta sul cortile 18:55 – Tg 4 # Meteo.It 19:35 – Il segreto 20:30 – Tempesta d’amore 21:15 – Gran Torino 23:35 – Chase 00:10 – Dentro la notizia 01:42 – Music Line -Speciale 02:28 – Ieri e oggi in tv. Italia 1 07:00 – Friends 07:30 – Vecchi bastardi 08:30 – Urban wild 09:40 – Come mi vorrei 10:20 – Dr. House 12:10 – Cotto e mangiato 12:25 – Studio aperto # Meteo.It 13:40 – Grande fratello 14:10 - I Simpson 14:35 – Dragon ball 15:20 – Vecchi bastardi 16:15 – Urban wild 17:15 – Come mi vorrei 18:05 - I Simpson 18:30 – Studio aperto # Meteo.It 19:20 - C.S.I. - Scena del crimine 21:10 – Le iene show 00:45 – The pills 01:25 – Grande fratello 01:50 – Sport mediaset 02:10 – Studio aperto.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

25

TV#RADJU F. Living 07.00 - Teleshopping 08:00 - Ipokriti 09:00 - Design Workshop 10:00 - {in g[al Kollox 12:00 - Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 Teleshopping 16:00 - Bejnietna 18:00 Teleshopping 20:30 - Belle Donne 23:30 - F. Living magazine 01:30 Teleshopping. Xejk 07:30 - Just for Laughs 07:45 - Total Request Show 09:50 - Shout Out 10:00 - Love and Romance 10:45 Teleshopping 11:45 - Just for Laughs 12:00 - Frux (r) 13:30 - The 80s 14:00 - The Golden Oldies (r) 15:00 - The 90s 15:30 - Teleshopping 16:30 - Hits 16:50 - Shout Out 17:00 - Local Issues 17:45 - Maltese Music 18:00 - Total Requests Show (live) 20:00 - Just for Laughs 20:15 - Shout Out 20:30 Kontra ir-Ri[ 21:55 - Football 22:00 Local Angle 23:00 - Local Issues (r) 23:45 - The 60s and 70s. GO Stars 08:00 -

Jurassic Park III 09:30 Confessions of a Shopaholic 11:15 Fun Size 12:40 - Closing the Ring 14:35 - Samsara 16:15 - Zero Dark Thirty 18:50 - Reservation Road 20:30 - Parks & Recreation 21:00 - World War Z 23:00 - Hatfields & McCoys Pt. 1 00:40 - Jurassic Park III 02:10 Reservation Road 03:50 - Hatfields & McCoys Pt. 1 05:30 – Samsara. Mediaset Italia 06:35 - Caro maestro 07:20 - Casa Vianello 07:50 - Casa Vianello 08:20 Non e la Rai 09:45 - Nonno Felice 10:10 - Dietro le quinte di 10:20 - I Cesaroni IV 11:01 - La sai l’ultima? 11:15 Centovetrine 11:40 - Uomini e donne 12:45 - Avanti un altro 13:35 Vivere III 14:00 - I Cesaroni IV 14:40 - Casa Vianello 15:10 - Casa Vianello 15:40 Carabinieri 16:30 - Fornelli d’Italia 17:10 - Forum 18:35 - Centovetrine 19:00 - TG5 19:35 - I Cesaroni IV 20:15

- Caro maestro 20:35 - Le Tre Rose Di Eva 21:00 - La sai l’ultima? 21:10 Uomini e donne 22:15 - Colorado 23:10 - Torte D’Autore 23:35 – Sarabanda.

JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 - Father Brown 22:00 Father Brown 23:00 - Agatha Christie’s Poirot.

BBC Entertainment 06:00 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 06:20 - Green Balloon Club 06:45 - Poetry Pie 06:50 - Gigglebiz 07:05 - Bobinogs 07:15 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:35 - Green Balloon Club 08:00 - Poetry Pie 08:05 Gigglebiz 08:20 - Bobinogs 08:30 - Last of the Summer Wine 09:00 - Absolutely Fabulous 09:30 - Me and Mrs Jones 10:00 - EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 The Weakest Link 11:45 Upstairs Downstairs 12:40 - Absolutely Fabulous 13:10 - Last of the Summer Wine 13:40 - Me and Mrs Jones 14:10 EastEnders 14:40 - Doctors 15:10 - The Weakest Link 16:00 - Upstairs Downstairs 16:55 - Lark Rise to Candleford 18:10 EastEnders 18:45 Doctors 19:15 - The Weakest Link 20:00 - Twenty Twelve 20:30 - Absolutely Fabulous 21:00 - Silk 21:50 - Alan Carr: Chatty Man 22:35 - My Hero 23:05 – Stolen.

Discovery Channel 06:00 - How It’s Made 06:25 Storage Hunters: Cash Wars 06:50 Auction Hunters: The Smoking Ton 07:15 - Ultimate Survival: Arctic Circle 08:10 Dual Survival: Belly of the Beast 09:05 - Gold Divers: Captaincy 09:55 One Car Too Far: Rainforest 10:50 How Do They Do It? 11:15 - How Do They Do It? 11:40 - How It’s Made 12:10 - How It’s Made 12:35 - Mega Builders: Crossing Colorado 13:30 Fast N’ Loud: Awesome Aussies and Olds 14:25 - Mighty Ships: Peregrino 15:20 - Railroad Alaska: Frozen Danger 16:15 - Porter Ridge: Porter Ridge Bear Fair 16:45 - Backyard Oil: Game of Possum 17:10 - Auction Kings: Fortune Teller Scale: Baseball Cards 17:40 Storage Hunters: Disaster Strikes! 18:05 - Auction Hunters: Fake Punt Payoff 18:35 - Baggage Battles: Boy Toys 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Car Tires; Silk; Art Conservation: Scuba Tanks 20:00 Game of Stones: Million Dollar Gamble 21:00 - Gold Divers: 10 Pounds of Gold 22:00 - Gold Fever: Battle for Gold 23:00 - Yukon Men: No Quarter.

MGM Movie 06:00 - Flight From Ashiya 07:40 Dreamchild 09:15 - Dominick and Eugene 11:05 - Martin’s Day 12:40 -Dr. Phibes Rises Again 14:10 - Flight From Ashiya 15:50 - Access Code 17:20 R.O.T.O.R. 18:45 - Robot Jox 20:10 The January Man 21:45 - MGM’s Big Screen 22:00 - The Favor 23:35 - Body of Evidence. Diva Universal 06:00 - Ironside 06:55 - Kojak 07:55 McBride: Murder Past Midnight 09:30 Great Women 09:50 - Ironside 10:50 Quincy, M.E. 11:50 - McBride: The Chameleon Murder 13:30 - La Prima Legge Di Newton 13:50 - ER 14:50 JAG 15:50 - Law & Order 16:45 - Great Women 16:55 - McBride: It’s Murder, Madam 18:33 - Great Women 18:50 -

Discovery World 06:00 - Long Way

Down 06:50 American Car Prospector 07:45 Trashopolis 08:35 Caroline Quentin: A Passage Through India 09:30 - I’m Alive 10:20 Bone Detectives 11:10 - Shadow OPS 12:05 - Raging Planet 12:55 - Long Way Down 13:50 - The Presidents’ Gatekeepers 14:45 - Trashopolis 15:40 Shadow OPS 16:35 - I’m Alive 17:25 Raging Planet 18:20 - Three Men Go to New England 19:10 - American Car Prospector 20:05 - Long Way Down 21:00 - Three Men Go to New England 21:55 - Zero Hour 22:50 - LA: City of Demons 23:45 - Long Way Down.

07>00

NET News

07>45

Replay (r)

10>00

Eli in the morining

12>00

Telebejg[

13>30

Flimkien

14>00

NET News

14>05

Flimkien (ikompli)

15>30

Festa Frawli

16<40

Telebejg[

17>00

Malta Llejla

18>00

NET News

18>05

(ikompli) Malta Llejla

18>30

.net

19>30

NET News

20.10

Malta A[jar

20>35

NET News

21>35

Wheelspin

22>30

Flusek

23>00

NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 1 10:30 - GTA

Next Level 10:45 World Series by Renault 11:35 FIFA Under 17 World Cup Football 12:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:35 - International Championship Snooker 15:00 WATTS 15:45 FIFA Under 17 World Cup Football 16:45 FIFA Under 17 World Cup Football 17:45 Live: UEFA Youth League Football 20:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 21:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 22:30 - Brothers in Sport 23:00 - Wednesday Selection 23:05 Riders Club 23:10 - CIMB Asia Pacific Classic, US PGA Tour Golf. Eurosport 2 07:00 - Eurocup Basketball 08:00 - Eurocup Basketball 09:00 - College Football 11:00 - Live: UEFA Under21 International Championship Futsal 12:30 - WATTS 13:00 -Live: UEFA Under-21 International Championship Futsal 14:30 WATTS 14:45 - GTA Next Level 15:00 - Live: UEFA Under-21

International Championship Futsal 16:30 - J League Football 17:00 UEFA Women’s Champions League Football 18:00 - Live: UEFA Under21 International Championship Futsal 19:30 - The Euroleague Basketball Show 20:00 - Live: EuroCup Basketball 21:45 - WATTS 22:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 22:30 - Pro Wrestling 23:3 GO sports 1 07:00 - Ligue 1 -

Reservation Road

– GO Stars, 18>50

Il-professur Ethan Learner, flimkien ma’ martu Grace, u bintu Emma, marru kun/ert fejn ibnu Josh kien se jdoqq i/-/ello. It-tifel ta spettaklu mill-isba[ u l-membri tal-familja tieg[u bir-ra;un fa[[ruh. Waqt li kienu sejrin lura d-dar, il-professur waqaf jag[ti l-petrol lill-karozza tieg[u fi Triq Reservation. I]da hawn [ajjithom kellha tinbidel. X’;ara?

Malta A[jar - Djalogu

21>30

Round 36 Olympique de Marseille v Olympique Lyonnais 09:00 Barclays Premier League - Week 35 Manchester Utd v Hull City 11:00 ATP Masters 1000 - Mutua Madrid Open - Round 2 (Live) 22:00 - Trans World Sport #1410 23:00 - Barclays Premier League - Premier League World #46 23:30 - Vincennes Horseracing 02:00 - Barclays Premier League - Week 38 - Chelsea v Norwich City 04:00 - Ligue 1 Round 36 - AS Monaco v EA Guingamp 06:00 - Trans World Sport #1410. GO sports 2 20:45 - Barclays Premier League Week 30 - Manchester City v Aston

Villa (Live) 22:45 - Milan Channel. GO sports 3 19:00 - Ligue 1 -

Round 36 - AS Monaco v EA Guingamp 21:00 Ligue 1 - Round 36 - Paris SaintGermain v Stade Rennais 23:00 Inter Channel GO sports 4 20:45 - Barclays Premier League Week 29 - Sunderland v West Brom Albion (Live) 22:45 - Juve Channel GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:30 - PGA European Tour - The Championship at Laguna National Day 3 13:30 - Serie A - Round 36 Napoli v Cagliari 15:30 - Barclays Premier League - Week 38 - Everton v Manchester City 17:30 - Ligue 1 Round 36 - AS Saint-Etienne v Montpellier Herault SC 19:30 Barclays Premier League - Week 38 Premier League Review 20:30 Serie A - Round 36 - Udinese v Livorno 22:30 RaboDirect Pro12 Round 21 - Ulster v Leinster 00:30 Barclays Premier League - Week 38 Newcastle Utd v Cardiff City 02:30 Barclays Premier League - Premier League World #46 03:00 - Serie A Round 36 - Fiorentina v Sassuolo 05:00 - Barclays Premier League Week 38 - Manchester Utd v Sunderland. GO sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:30 - PGA European Tour - The Championship at Laguna National Day 3 15:30 - Serie A - Round 36 Napoli v Cagliari 17:30 - Barclays Premier League - Week 38 - Everton v Manchester City 19:30 - Ligue 1 Round 36 - AS Saint-Etienne v Montpellier Herault SC 21:30 Barclays Premier League - Week 38 Premier League Review 22:30 Serie A - Round 36 - Udinese v Livorno 00:30 - RaboDirect Pro12 Round 21 - Ulster v Leinster 02:30 Barclays Premier League - Week 38 Newcastle Utd v Cardiff City 04:30 Barclays Premier League - Premier League World #46 05:00 - Serie A Round 36 - Fiorentina v Sassuolo 07:00 - Barclays Premier League Week 38 - Manchester Utd v Sunderland.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

26

KLASSIFIKATI PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI

Il-{amrun

GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bilbit[a, dawl, ilma u toilet. Bilpermess Class B. ?emplu 77200983. G{AT-TWELLIJA

{a]-}ebbu;

DAR fi/-/entru b’]ew; kmamar tas-sodda, tnejn tal-banju, k/ina, salott, airconditions u bejt. Bl-g[amara b’kollox. €15,000 (Lm6,439) u kera ta’ € 580 (Lm249) fis-sena. ?emplu 79005509 jew 77484205.

21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705. G{ALL-BEJG{

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Sufan

FI?-/entru tar-ra[al. ?emplu 79634271

CORNER tal-cane, bill-wallunit kbira u l-inkwatri kollox pari;;, f’kundizzjoni tajba [afna. Prezz €450. ?emplu 79220368.

AVVI}I

JIN{TIE:U

Supermarket

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu

Nurses#Careworkers

FULL-TIME jew part-time, [inijiet flessibbli, pagi u kundizzjonijiet mill-a[jar. Ibag[tu C.V. fuq info@healthservicesmalta.com jew /emplu lil Support Services fuq 79492748 g[al appuntament.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

27

SPORT FUTBOL F’G{AWDEX SUPER CUP FINAL

Nadur Youngsters jirb[u b’10 plejers ..................................0 .....................................2

Xewkija T Nadur Y

: A. Parnis, P. Buttigieg, F. Apap, J. Vella (C. Camilleri), J. Cafai, M. Xerri, J. Portelli, C. Bugeja (G. Hili), R. Buttigieg (K. Mercieca), J. Camilleri, D. Shields. : M.Grima, P. Camilleri, C. Mercieca, A. Pulis, C. Hili (S. Attard), E. da Silva, M. Hyzler, J. Buttigieg,. B. Said (A. Portelli), D. Fenech, M. Stojanovic. : Fyodor Zammit Xewkija Tigers FC

Nadur Youngsters FC

Referee

Il-holders Nadur Youngsters b’doppjetta tal-Bra]iljan Elton Da Silva rnexxielhom jag[lqu lista;un fuq nota iktar po]ittiva meta g[elbu li/-Champions il;odda Xewkija Tigers biex reb[u s-26 edizzjoni tas-Super Cup. G[al Nadur din kienet it-12-il darba fil-finali fejn issa reb[uha seba’ darbiet, mentri g[a/Champions Xewkija Tigers din kienet is-sitt finali tag[hom f’din il-kompetizzjoni fejn kienu reb[uha f’]ew; okka]jonijiet. Kienet ukoll ripetizzjoni tal-finali li kienet saret 2002-03 fejn dakinhar il-Youngsters kienu g[elbu 2-1 lit-Tigers. G[al Nadur dan kien it-tieni unur li kisbu fi spazju ta’ ftit jiem wara li ftit ilu kienu reb[u l-BOV GFA Cup. Ix-Xewkin [assew ferm innuqqas ta’ Gilbert Agius fin-nofs biex minkejja li wettqu reazzjoni m’approfittawx anke millvanta;; numeriku. Din il-finali

ni]]let is-siparju g[al dan lista;un ta’ futbol f’G[awdex. Wara biss [ames minuti Nadur spi//aw b’ghaxar plejers meta tke//a d-difensur Paul Camilleri wara li waqqa’ lil John Camilleri li kien se jid[ol wa[du fil-kaxxa. Mill-frikik Jason Portelli xe[et barra. Nadur wie;bu fl-g[axar minuta b’azzjoni penetranti fejn Da Silva spi//a mal-art fil-kaxxa u wara li pprotesta g[al penalty safa’ ammonit. Minuta wara f’attakk tat-Tigers Christian Bugeja kkonkluda barra wara azzjoni personali. Fl-34 minuta Milos Stojanovic g[adda tajjeb fil-kaxxa i]da mbag[ad ]balja l-konklu]joni. Fid-39 minuta Nadur ]blukkaw ir-ri]ultat meta ELTON DA SILVA avanza u minkejja li kien issikkat minn Apap, irnexxilu jitfa’ fir-rokna. Fl-43 minuta minn kross tal-istess Da Silva, x-xutt angulat ta’ Milos Stojanovic kien salvat tajjeb minn Parnis. Fis-seba’ minuta tat-tieni taqsima Mark Grima [are; jimblokka minn saqajn Christian Bugeja u mbag[ad [a l-ballun minn saqajn Rodney Buttigieg. Nadur wie;bu minuta wara b’xutt kross millemin ta’ Brandon Said li spi//a barra. Xewkija wie;bu fis-17-il minuta b’xutt tas-sostitut Chris Camilleri li spi//a g[oli u minuta

Nadur Youngsters rebbie[a tal-a[[ar unur tal-ista;un f’G[awdex

wara konklu]joni ta’ Dene Shields f’azzjoni konfu]a filkaxxa kienet imblukkata. Imbaghad fl-20 minuta Nadur resqu ferm vi/in li jirduppjaw meta Elton Da Silva [arab wa[du u wara li anke dar mal-gowlkiper Parnis kellu x-xutt destinat g[al ;ewwa jkun ikklerjat b’akrobazija mid-difensur Peter Buttigieg li b’hekk evita gowl /ert. Xewkija g[amlu iktar sforzi biex jiksbu ddraw fejn fis-36 minuta minn kross ta’ Manwel Xerri, Chris Camilleri minn ta[t il-lasti g[amel l-impossibli meta kkonkluda g[oli. Minuta wara minn kross tal-istess Camilleri, Grima

salva fl-g[oli minkejja li kien issikkat minn tliet avversarji. Fid-39 minuta xutt fuq il-;irja ta’ John Camilleri f’azzjoni ta’ kontrattakk kien salvat b’diffikulta` minn Grima. Imbag[ad fit-43 minuta minn kross mix-xellug ta’ Cefai, Apap laqat dg[ajjef biex Grima salva. Fil-[in mog[ti ]ejjed Nadur kienu iktar insidju]i fejn tliet minuti fuq il-[in kien Adrian Parnis li wettaq save diffi/li fuq azzjoni personali ta’ Da Silva, i]da minuta wara Parnis, kif ukoll id-difi]a taxXewkija ma setg[u jag[mlu xejn biex ira]]nu lil ELTON DA SILVA li b’azzjoni o[ra personali

qabe] diversi plejers qabel ma xe[et f’lasti vojta. Fi tmiem il-finali Alvin Grech u Joe Bajada President u Segretarju :enerali tal-GFA, assistiti minn George Cini, Te]orier tal-istess Asso/jazzjoni ppre]entaw it-tazzi u l-medalji lil Anthony Portelli u Charles Hili captain u vi/i captain ta’ Nadur Youngsters fost i/-/elebrazzjonijiet tal-partitarji li komplew jifir[u bil-benjamini tag[hom. G[all-captain Anthony Portelli din kienet l-a[[ar tazza li refa’ wara li ftit ilu kien [abbar li ser jirtira mill-futbol wara karriera twila ta’ lealta` mat-tim ta’ ra[al twelidu Nadur.

MASTERS

Cospicua Rangers jirb[u n-KO

Cospicua Rangers rebbie[a tan-Knock-Out kontra Valletta

L-ewwel sta;un uffi/jali talMasters Football Malta intemm bil-final tal-kompetizzjoni tanKnock Out li ntreb[et minn Cospicua Rangers li [asdu g[al kollox li/-Champions Valletta FC b’rebha 6-5 wara li l-[in barrani. Fil-bidu kollox deher li Valletta kienu se jirre;istraw reb[a fa/li,

meta [adu vanta;; ta’ 3-0, i]da Cospicua ]ammew kalmi u b’determinazzjoni u log[ob koordinat irkupraw u sfurzaw il-[in barrani fejn anki reb[u 6-5. G[al Cospicua kellu partita tajba [afna Kamil Edgeli li skorja tlieta, bil-goals l-o[ra jiskurjawhom Claudio Scerri, Herbert

Spiteri u Vincent Camilleri. G[al Valletta, skorja tlieta Alex Busuttil (li kien spi//a l-aqwa skorer fl-kampjonat), Jeremy Agius u Michael Mangion. It-trofew kien ippre]entat millPresident tal-Masters Football Malta, Mario Meli.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

26

SPORT

G{AWM

Sirens ASC jid[lu fil-kotba tar-rekords L-iskwadra tal-g[awwiema ta’ Sirens ASC kisbet ri]ultati tajbin [afna waqt il-laqg[a internazzjonali tal-g[awm tal-G[id li saret fil-Pixxina Nazzjonali TalQroqq. G[al dan il-laqg[a Sirens kellhom l-akbar g[add ta’ g[awwiema li qatt [adu sehem bihom, 60 tifel u tifla li jvarjaw minn 7 sa 18-il sena, jikkompetu kontra l-a[jar g[awwiema taliskwadra nazzjonali kif ukoll kontra timijiet b’sa[[ithom mirRenju Unit u mill-Italja. G[al u[ud mill-g[awwiema din il-laqg[a kienet l-ewwel esperjenza imma xorta kisbu ri]ultati e//ellenti, b’aktar minn nofshom, 53%, itejbu l-[inijiet personali

tag[hom. U rnexxielhom jirb[u xi midalja wkoll! It-ta[ri; iebes ta’ kuljum ta sodisfazzjon lill-atleti ]g[ar u anke lill-kow/is tag[hom. Xejn inqas minn 84 midalja bejn deheb, fidda u bron], g[enu lil Sirens jiksbu t-tieni post, titjib sostanzjali fuq is-sena l-o[ra fejn spi//aw fit-tielet post b’68 midalja. Jeremy Bugeja, 13-il sena, kiser ir-rekord tal-Britanniku Iaian Ward li waqqaf fi Grupp C fl1996 fil-100m freestyle. Jeremy kellu [in ta’ 57.97, [in rekord miksub mi]-]ag[]ug[ Malti f’g[awma inkredibbli. Rekord ie[or minn Grupp C inkiser minn Anna Livermore, ta’ 14-il sena,

fil-200m butterfly f’[in ta’ 2.37 li kisret ir-rekord imwaqqaf mill:ermani]a Rosa Marie Erkert fl2002. It-tim tat-tfajliet ta’ Sirens iffurmat minn Kimberley Castelletti, Alexandra McGonigle, Anna Livermore u Lana Said reba[ ilmidalja tal-fidda f’[in ta’ 4.27.07 u spi//a wara t-tim tal-Iskwadra nazzjonali. It-tim tas-subien iffurmat minn Isaiah Riolo, Liam Gauci, Nicholas Sammut u Jeremy Bugeja wkoll kellu prestazzjoni tajba fil-4 x 100 medley meta kiseb [in ta’ 4.38.57 biex [a lmidalja tal-bron]. Issa jmiss il-Kampjonati Nazzjonali f’Lulju.

It-tim tat-tfajliet ta’ Sirens iffurmat minn Kimberley Castelletti, Alexandra McGonigle, Anna Livermore u Lana Said

HOCKEY FINALI KNOCK-OUT

Qormi jag[lqu l-ista;un bid-’double’ Floriana YS.............................4 Poiatti Qomi............................6 Umpires: Luke Busuttil

Leaver u Robert Aquilina Din il-finali tan-knock-out talHockey kienet log[ba b’]ew; u/u[. Floriana kellhom 14-il short corner u li minnhom skurjaw tnejn biss, filwaqt li Qormi skorjaw il-gowls kollha tag[hom minn azzjonijiet ma[duma tajjeb [afna. Qormi bdew din il-log[ba b’sa[[ithom [afna u kienu di;à tnejn minn fuq wara 12-il minuta. Kyle Micallef spara fix-xibka wara ]ew; minuti u Steve Tanti g[amilhom tnejn wara li r/ieva pass tajjeb ming[and Jonathan Borg. Young Stars irrispondew u naqqsu l-iskor wara 18-il minuta meta Mark Camilleri skorja minn short corner. Hekk kif wie[ed kien jistenna li Floriana se jiddominaw, Qormi [asduhom billi skorjaw it-tielet gowl tag[hom permezz ta’ Thomas DeGiovanni meta wasal l-ewwel fuq il-ballun wara li ;ie mblukkat millgowlkiper Furjani] u tefa’ f’lasti vojta. Qabel tmiem l-ewwel

taqsima Floriana reb[u [ames short corners i]da sabu lillgowlkiper ]ag[]ug[ ta’ Qormi Jeremy Farrugia f’forma millaqwa u l-iskor baqa’ 3-1 favur il-Qriema. It-tieni taqsima bdiet bi Floriana fuq l-attakk u minn azzjoni ta’ short corner favur Floriana, Qormi re;g[u skorjaw meta [arbu fuq kontrattakk. Justin Bonello kkrossja ballun li ;ie mxellef minn Jonathan Borg u g[amel l-iskor 4-1. Young Stars re;g[u da[lu fillog[ba meta Chris Attard g[amilhom 4-2 wara azzjoni ta’ short corner i]da Qormi kienu superjuri fl-azzjonijiet tag[hom u Floriana ma setg[u jag[mlu xejn meta lattakkanti Qriema dawru l-ballun madwar id-difensuri Furjani]i u Zachary DeGiovanni g[amilhom 5-2. Ftit wara Thomas DeGiovanni skorja t-tieni gowl tieg[u u s-sitt wie[ed g[al Qormi biex g[alaq illog[ba. Floriana ma qatg[ux qalbhom u Clive Williams u Sam Borg skorjaw g[alihom biex g[amlu l-iskor finali 6-4 favur Poiatti Qormi.

Poiatti Qormi li bir-reb[ tan-Knock-Out g[amlu d-’double’

B’din ir-reb[a Qormi g[amlu doppjetta ta’ Kampjonat u KnockOut fi sta;un li matulu reb[u tlieta

mill-erba’ kompetizzjonijet organizzati mill-asso//jazzjoni talHockey.

Ta[ri; fil-Badminton Il-kow/ internazzjonali Dani], Simon Nielsen, dan l-a[[ar mexxa Training Camp ta’ sitt ijiem f’Malta. Organizzat mill-Msida Arrows Badminton Club, dan ilkors kien inti] g[all-a[jar plejers ]g[a]ag[ (ta[t it-tmintax ilsena) tal-klabb u sar fil-Kulle;; St. Martin’s, fis-Swatar. It-ta[ri; kien darbtejn kuljum u kull sessjoni kienet ta’ sag[tejn li matulhom kien ji;i integrat ta[ri; teoretiku ma’ ta[ri; prattiku. B’dan il-mod, dawk li [adu sehem setg[u jiksbu l-a[[ar tag[rif a;;ornat dwar it-teknika u t-tattika tal-log[ba tal-Badminton. Waqt dan il-kors ta’ ta[ri; intensiv, Nielsen g[amel enfasi spe/jali fuq it-ta[ri; fil-footwork kif ukoll fuq it-tattika fil-log[ob tas-Singles u tad-Doubles. Filwaqt li radd [ajr lil Nielsen g[ax-xog[ol siewi li wettaq, ilPresident tal-klabb John Attard wera s-sodisfazzjon tieg[u g[all-livell g[oli ta’ ta[ri; li Nielsen ta lil dawk li [adu sehem f’dan il-kors.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

29

SPORT SNOOKER

Blatter irrabjat

Selby ddedika l-unur lil missieru

Il-President tal-FIFA Sepp Blatter ing[aqad mal-kundanna tal-UEFA dwar l-allegat abbu] razzista li sofra Papakouli Diop ta’ Levante l-{add. Il-midfielder mis-Senegal kien involut f’argument mal-partitarji ta’ Atletico Madrid fir-reb[a 2-0. Diop mar jag[ti korner fla[[ar sekondi imma r-referee Jose Gonzalez saffar tmiem ilpartita qabel tah, u l-plejer ixxuttja l-ballun fil-partitarji ta’ Atletico. Huwa qed isostni li l-partitarji g[amlu mossi ta’ xadini u hu rrisponda billi ]ifen quddiemhom. Blatter qal li jinsab irrabjat [afna g[as-sistwazzjoni u ssu;;erixxa li l-klabbs jing[ataw pieni aktar [orox jekk il-partitarji tag[hom jinstabu [atja.

Mark Selby ddedika l-ewwel titlu mondjali li reba[ fis snooker lill-mibki missieru li miet bil-kan/er fl-1999. Il - plejer ta ’ 30 sena imlaqqam ‘The Jester’ li jg[ix Liecester , g[eleb li/ Champions renjanti Ronnie O’Sullivan 18-14 biex sar innumru 1 il - ;did fid - dinja . Huwa reba[ ukoll is-somma ta’ £300,000 u sar id-disa’ plejer li reba[ it-Triple Crown wara li reba[ tliet titli Masters u l-Kampjonat tar-Renju Unit. “Missieri miet meta kelli 16il sena, xahrejn biss qabel qlibt professjonali u l-a[[ar kelmiet tieg[u kienu . ‘ Irridek issir Champion tad - dinja ’,” qal

Selby li dawwar ]vanta;; ta’

10-5 biex kiseb ir-reb[a. “G[idtlu li se nag[mel

dan xi darba u llum wasal dak iljum.” Selby li kien 10-7 minn ta[t matul il-lejl bejn il-{add u tTnejn, kiseb reb[a drammatika fl-a[[ar jum fi Crucible u aktar tard ammetta li kien g[ajjien [afna wara semifinali millaktar missielta ma ’ Neil Robertson. “Li nirba[ lil Ronnie fil-final u nirba[ l-ewwel titlu mondjali, hi [olma li saret realta`,” qal Selby li dawwar il-log[ba favur tieg[u meta reba[ l ewwel erba’ frames tat-tieni ;urnata.

Mark Selby flimkien mal-mara tieg[u wara l-pre]entazzjoni

FORMULA 1

Mansell – Hamilton ‘vi/in il-perfezzjoni’

Lewis Hamilton

Is-sewwieq tal-Mercedes Lewis Hamilton kien ‘vi/in ilperfezzjoni’ fl-ewwel erba’ Grand Prix tal-ista;un skont lekx Champion tad-Dinja Nigel Mansell. Il-Britanniku Hamilton li reba[ it-titlu mondjali fl-2008, reba[ tliet ti;rijiet konsekuttivi dan l-ista;un wara li naqas milli jtemm l-ewwel GP tas-sena flAwstralja. “L-ebda sewwieq ma jirba[ titlu mondjali f’tim [a]in.

Imma dak li tiosta’ ta[gmel hu li turi kemm int kapa/i tirba[ b[‘mod brillanti u Lewis g[amel dan s’issa,” qal Mansell I g[andu 60 sena. Sa min meta telaq lil McLaren u ng[aqad malMercedes is-sena l-o[ra, Hamilton qed jer;a’ juri l-a[jar tieg[u u qed japprofitta millfatt li dan l-ista;un g[andu karozza superjuri. “Kien vi/in il-perfezzjoni, brillanti. Na[seb ing[ata l-lib-

erta` li jesprimi lilu nnifsu,” qal Mansell li kien Champion fl1992. “Meta tikseb aktar reb[, i;;ib aktar kunfidenza u dan itik vanta;; ie[or ta’ nofs sekonda fuq l-o[rajn. Imbag[ad li taf li g[andek karozza superjuri, ma tistax titlob aktar. Hi l-isba[ sensazzjoni.” Hamilton b[alissa jinsab erba’ punti fuq sie[bu Nico Rosberg li reba[ l-ewwel GP tas-sena fl-Awstralja imma

mbag[ad spi//a tliet darbiet fittieni post wara Hamilton. Il-Mercedes di;a` jidher li qed ji;ru bil-kampjonat talkostrutturi meta g[andhom 93 punt vanta;; fuq l-eqreb timijiet li huma kwa]i ekwivalenti g[al erba’ reb[iet. “Ma na[sibx li l-Mercedes se jkunu nsuperabbli din is-sena imma na[seb se jkun diffi/li li jitnaqqas id-distakk min[abba l-prestazzjoni superjuri talmakna tag[hom,” qal Mansell.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

30

SPORT

TAZZA TAD-DINJA TAN-NISA 2015 MALTA V I}RAEL

Nippretendi iktar qalb u grinta - Pierre Brincat (kow/ nazzjonali) “L-I]rael

Kif Jinsabu

Grupp 3

;ejjin hawn biex i]idu 3 punti o[ra mas-sitta li g[andhom. Irridu nuru titjib millog[ob li g[addew. Irridhom ikunu iktar kon/entrati u nippretendi iktar qalb u grinta biex nag[mlu [ajjet dan it-tim diffi/li.” Dan qalu l-kow/ nazzjonali Pierre Brincat waqt konferenza tal-a[barijiet lejlet log[ba o[ra ta’ kwalifikazzjoni minn Grupp 3 tat-Tazza taddinja tan-nisa li se ssir fl-2015. Il-log[ba kontra I]rael se tintlag[ab fis-Centenary Stadium illum fis-2 p.m. Brincat qal li qed jintrodu/i lil Francesca Chircop f’tim li di;a` hu ]ag[]ug[ [afna g[aliex dan hu /-/ans tag[hom li jesperjenzaw dan il-log[ob. “G[idt lill-plejers li jien di]appuntat g[ax nemmen li /ertu plejers setg[u tawni iktar.

Il-problema tag[na hi li hemm qab]a bejn plejers li huma kbar u o[rajn ]g[ar [afna. G[andna grupp tajjeb [afna ta’ ]g[ar flakkademja, 33 persuna li se nu]awhom fit-turnament tal2016. Ilmma llum imnalla g[andi l-Under 19 li nista’ nie[u minnhom inkella lanqas biex ng[aqqad tim ma nsib,” kompla Brincat. Il-kow/ nazzjonali lmenta wkoll li g[andu plejers li lanqas jista’ jsej[ilhom g[ax ma fadlilhomx leave mix-xog[ol. Hu qal li l-livell hu dak li hu imma jrid jara plejers li ji;;ieldu g[al kull ballun bi grinta u qalb. “Fl-a[[ar log[biet lg[abt difensiv imma se nipprovaw nilag[bu iktar il-ballun u ntellg[u l-attakki.” Brincat [abbar ukoll il-formazzjoni li se jkun qed jibda biha llum. Dawn se jkunu: Janice

COMMONWEALTH

EURO U17

Illum tasal il-Baton tar-Regina

Soldano jsejja[ it-18 finali

Illum tasal Malta minn ?ipru lBaton tar-Regina li qed iddur madwar il-pajji]i li se jie[du sehem fil-Log[ob talCommonwealth fi Glasgow. IlBaton qed titwassal f’70 pajji] differenti tal-Commonwealth. Ir-relay tradizzjonalment li ilha ssir mill-log[ob f’Cardiff f’Wales fl-1958, bdiet millpalazz ta’ Buckingham f’Londra fid-9 ta’ Ottubru tal-2013 meta dakinhar ir-Re;ina tal-Ingilterra kitbet messa;; u po;;ietu filbaton. Mal-wasla f’Malta fis-2.20 p.m. il-Baton se tittie[ed dritt fluffi//ju tal-Prim Ministru u wara lejn il-monument tal-Gwerra u Triq Repubblika fil-Belt, g[all;nien tal-Barrakka minn fejn se titni]]el bil-lift biex taqsam lejn il-Birgu. Minn hemm il-baton tittie[ed fil-Fondazzjoni Inspire f’Marsaskala. Il-{amis imbag[ad il-Baton se tkun qed tittie[ed G[awdex malvapur tat-8.30 a.m. mi/?irkewwa u tirritorna kmieni wara nofsinhar fejn tg[addi millMellie[a, l-Imdina, r-Rabat, isSi;;iewi u {a]-}ebbu;. Matul din ir-relay ta’ 248 jum il-baton se tkopri 190,000 Km sakemm tasal g[a/-?erimonja tal-Ftu[ tal-20 edizzjoni talLog[ob tal-Commonwealth fit23 ta’ Lulju fi Glasgow fejn irRegina taqra l-messa;; li qed jin;arr fil-baton stess.

Il-kow/ nazzjonali tat-tim ta[ ta[t is-17-il sena, it-Talajn Sergio Soldano sejja[ l-iskwadra finali ta’ 18-il plejer li se jkunu qed jie[du sehem fil-fa]i finali tal-kampjonati Ewropej talUEFA li se jibdew f’pajji]na nhar il-:img[a. L-aktar klabbs rappre]entanti huma Hibernians, Floriana u Sliema Wanderers li g[andhom tliet plejers kull wie[ed u warajhom Balzna u St. Andrews b’]ew; plejers kull wie[ed. L-iskwadra finali hija din: Goalkeepers – Jamie Azzopardi (Mosta), Mikhail Sciberras (Balzan) Difensuri – Daniel Buckle (Hibs), Christian Degabriele (Pieta H), Iousef Meli (Sliema

}vizzera I]landa I]rael Danimarka Serbja Malta

Il-kow/ Pierre Brincat akkumpanjat minn Rebecca D’Agostino (ritratt> Joe Borg)

Xuereb, Stefania Xuereb, Gabriella Zahra, Charlene Zammit, Rebecca D’Agostino, Antoinette Sammut, Shona Zammit, Rachel Cuschieri, Emma Xuereb, Dorianne Theuma u Ylenia Carabott Fl-a[[ar log[biet it-tim Malti mhux biss ;arrab telfiet kbar imma anke kellu karti sofor li ]gur se jin[assu fil-partiti li

W), Neill Spiteri (Floriana), Jean Borg (Valletta), Nick Ghio (Hibernians) Midfielders: Connor Borg (Chievo Verona), Juan Corbalan (Balzan), Jake Grech ({amrun S), Mark Scicluna (Sliema W), Neil Tabone (Floriana), Myles Beerman (Floriana), Matthew Guillaumier (St. Andrews) Attakkanti: Joseph Mbong (Hibernians), Kyrian Nwoko (St. Andrews), Aidan Jake Friggieri (Sliema W) Mifsud i[e;;e; li]-]g[a]ag[ Intant il-captain u l-aqwa skorer fl-istorja tat-tim nazzjonali

Malti Michael Mifsud [e;;e; lill-plejers biex ma jaqtg[ux

;ejjin. Madankollu l-captain Rebecca D’Agostino qalet li lvanta;; ]g[ir li g[andhom hu li di;a` lag[bu kontra I]rael u jafu “G[andna vanta;; li nafu lIzrael xi jsarraf g[ax lg[abna mag[hom. Nafu li se tkun log[ba diffi/li imma anke a[na di]appuntati b’dak li ;ara fillog[ob li g[addew u se nippruvaw reazzjoni.”

qalbhom g[aliex “l-ebda plejer ie[or mhu a[jar minnhom”. Mifsud li g[andu 33 sena u lag[ab f’diversi kampjonati barra minn xtutna fejn skorja fil:ermanja, l-Ingilterra u nNorve;ja qal dan f’intervista g[all-UEFA.com. Michael Mifsud qal li m’hemmx isba[ milli wie[ed jilg[ab g[at-tim nazzjonali. L-attakkant li skorja 39 gowl lag[ab il-fuq minn 100 log[ba bil-flokk nazzjonali, hu wie[ed mill-ambaxxaturi g[al dawn ilfinali tal-Kampjonati Ewropej li jibdew il-:img[a u qed jittama li din il-;enerazzjoni ]ag[]ug[a timxi fuq il-passi tieg[u. “Il-parir tieg[i lil dawn il-plejers hu li ja[dmu iebes, ikunu

L R D T F K Pt 6 4 4 4 5 5

5 1 0 3 0 1 2 0 2 1 2 1 1 1 3 0 0 5

29 11

5 7 6 0

1 16

3 7 3 15 29

9 6 5 4 0

Fl-ewwel leg f’I]rael li kienet l-ewwel log[ba fil-grupp g[attim nazzjonali, Malta kienet tilfet 2-0. Finalment Pierre Brincat qal li j[oss li g[al pajji] ]g[ir b[al Malta g[andna wisq timijiet u [afna minnhom lanqas huma organizzati sew. Qal li kien hemm timijiet li spi//aw isellfu plejers lil o[rajn jew jaghtu walk over g[ax m’g[andhomx biex jilag[bu. “Nippreferi li jkollna tmien timijiet b’ba]i soda ta’ nurseries,” ikkonkluda Brincat.

professjonali mill-a[jar li jistg[u, jemmnu fil-kapa/itajiet tag[hom u li l-ebda plejer ie[or m’hu a[jar minnhom. Kapa/i jag[mlu l-istess xog[ol b[al kwalunkwe plejer ie[or fiddinja,” qal Mifsud li rrimarka li hu kien ippremjat fil-karriera g[as-sagrifi//ji li g[amel u g[aliex dejjem emmen fih innifsu.

WATERPOLO - KAMPJONAT EWROPEW U19

Illum jibda l-log[ob ta’ kwalifikazzjoni Illum fil-pixxina nazzjonali f’Tal-Qroqq se jing[ata bidu g[all - partiti ta ’ kwalifikaz zjoni mill - Kampjonati Ewropej tal-Waterpolo ta[t id19-il sena. B’kollox se jkunu qed jie[du sehem seba’ timijiet maqsuma fi Grupp A1 u A2 u Malta tinsab fi grupp ta’ tlieta flimkien malGre/ja u r-Renju Unit fi Grupp A1 waqt li fil-grupp l-ie[or hemm l-I]rael, ir-Rumanija, sSlovakkja u l-Ukrajna. Il-log[ba li se tag[ti bidu

g[al dan it-turnament se tkun bejn il-Gre/ja u r-Renju Unit fis-7.15 p.m. waqt li warajhom jilag[bu r-Rumanija kontra lI]rael u l-a[[ar log[ba li tibda fid-9 p.m. tkun bejn l-Ukrajna u s-Slovakkja. It-tim Malti jkun fl-azzjoni darbtejn il-{amis meta se jintlag[bu sitt partiti. Fl-ewwel log[ba fis-1 p.m. Malta tilg[ab kontra r-Renju Unit waqt li fis7.30 p.m. it-tim Malti jiltaqa’ kontra l-Gre/ja. Bejn il - :img[a u l - {add

imbag[ad jintlag[bu l-partiti g[all - klassifikazzjoni inklu] is-semi-finali bejn l-ewwel u ttieni ta ’ gruppi diversi u sussegwentement il-finali. G[al dan it-turnament it-tim Malti ta[t it - tmexxija ta ’ Anthony Farrugia, Karl Izzo u Adrian Cachia nhar it-Tnejn lag[ab log[ba o[ra kontra Exiles fejn [are; tellief 11-6, bis-sessjonijiet ikunu 3-1, 2-2, 3-2 u 3-1. Il-gowls tat-tim ta]]g[a]ag[ waslu minn Marc Lanzon (3), Joseph Galea (1),

Ben Plumpton (1) u Nicholas Bugelli (1). L-iskwadra Maltija hi ffurmata minn plejers minn [ames klabbs tal-Premier: Sean Xerri DeCaro, Matteo Cacici, Marc Lanzon (Neptunes); Nicholas Bugelli, Michele Mifsud, Mark Fenech (Sliema); Kai Dowling, Keith Galea, Andreas Galea, Ben Plumpton , Kurt Mock ( San :iljan) , Nicky Grixti (Sirens) u Benji Lanzon, Philip Paris , Steve Galea Pace (Exiles).


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

31

SPORT SERIE A

PREMIERSHIP

Sassuolo jinqalg[u miz-zona l-[amra

Debutt tal-[olm g[al Wilson

Sassuolo kisbu reb[a imprezzabbli f’Firenze li biha jistg[u j]ommu posthom fis-Serie A meta g[elbu lil Fiorentina 4-3 u nqalg[u mill-a[[ar tliet postijiet fil-klassifika u qab]u lil Chievo u Bologna. L-eroj ta’ Sassuolo kien Berardi li skorja hat-trick flewwel taqsima, l-ewwel wie[ed minn penalty waqt li Sansone skorja r-raba’ gowl. G[all-Vjola naqqsu l-iskor fit-tieni taqsima Rodriguez minn penalty, s-sostitut Giuseppe Rossi bl-ewwel gowl tieg[u sa mit-22 ta’ Di/embru u fl-ewwel dehra filKampjonat sa minn Jannar, u gowl ie[or minn Cuadrado. Fiorentina b’hekk naqsu milli ja//ertaw mir-raba’ post li jfiss-

er Champions League. Fil-partita l-o[ra Napoli li qabel il-partita ippre]entaw ilCoppa Italia li reb[u s-Sibt li g[adda lill-partitarji tag[hom, laqg[u lil Cagliari u spi//aw reb[u fa/ilment 3-0. Fit-33 minuta Mertens feta[ liskor g[at-tim ta’ Benitez minn penalty u e]att qabel il-mistrie[ kien Pandev li rdoppja. Il-log[ba saret aktar diffi/li g[al Cagliari meta tke//a lgowlkiper Silvestri fl-54 minuta g[al fawl fuq Pandev u Hamsik mill-11-il metru laqat il-mimduda. Madankollu minuta wara kien Dzemaili li g[amilhom 3-0 wara li l-gowlkiper Avramov kien salva bla ma ]amm xutt ta’ Pandev

James Wilson, ]ag[]ug[ ta’ sena kellu debutt millisba[ ma’ Manchester United f’Old Trafford meta skorja doppjetta kontra Hull, wie[ed f’kull taqsima qabel ;ie mibdul ma’ Robin Van Persie li mbag[ad skorja t-tielet gowl ta’ United fir-reb[a 3-1. Il-kow/ Ryan Giggs beda llog[ba b’debuttant ie[or Tom Lawrence u fis-70 minuta, l-istess Giggs da[al b[ala sostitut f’dik li setg[et kienet l-a[[ar log[ba tieg[u b[ala plejer f’Old Trafford imma li [alliet tama minima g[al post fl-Ewropa sta;un ie[or. Anke g[al Nemanja Vidic, li qabel illog[ba kien pre]entat b’tifkira, kienet l-a[[ar log[ba f’Old Trafford bil-flokk ta’ United u da[al sostitut fl-ewwel taqsima wara li we;;a’ Phil Jones. Matty Fryatt naqqas l-iskor g[al Hull City b’xutt sabi[ middistanza li [alla lil David De Gea j[ares.

18-il

ATLETIKA

Blake titnaqqsilha s-sospensjoni L-atleta :amajkana tal-400m Dominique Blake kellha ssospensjoni tag[ha ta’ sitt snin g[at-tieni offi]a kontra d-doping, imnaqqsa g[al erba’ snin u nofs wara appell quddiem ilQorti tal-Arbitra;; Sportiv (CAS). Il-CAS qal li wasal g[al din id-de/i]joni “min[abba affarijiet li jikkundizzjonaw” g[alkemm ]ied jg[id li “l-atleta

naqset milli tistabilixxi li ma kellha l-ebda [tija jew negli;enza”. Blake instabet po]ittiva g[as - sustanza stimulanti methylhexanamine waqt it-trials g[all-Olimpjadi tal-2012. Din kienet it - tieni offi]a tag[ha wara li nstabet ukoll po]ittiva g[al ephidrine fl 2006 u li g[aliha kienet ;iet sospi]a disa’ xhur.

IL-:URI TA’ PISTORIUS

Xhieda jg[idu li semg[u ra;el jibki Tlieta mill-eqreb ;irien ta’ Oscar Pistorius qalu lu semg[u ra;el jibki jg[ajjat fil-lejl li fih latleta mill-Afrika t’Isfel spara u qatel lill-g[arusa Reeva Steenkamp. Huma qalu wkoll li ma semg[ux mara twer]aq u kkontradixxew xhieda aktar qabel minn ;irien o[ra waqt il-;uri li qed ikompli fi Pretoria. Dawn ix-xhieda tressqu lQorti mid-difi]a ta’ Pistorius li trid tipprova li l-atleta qatel lill-g[arusa bi ]ball fl-14 ta’ Frar tas-sena l-o[ra. Pistorius qed isostni li spara lil Steenkamp mill - bieb tal kamra tal-banju g[ax [asibha [alliel. Michael Nhlengethwa li hu xxhud li l-aktar jg[ix vi/in Pistorius qal lill-Qorti li dakinhar tal-isparatura mar id-dar ta’ Pistorius wara li sema ra;el “jibki jg[ajjat [afna”.

“Rajt lil Oscar g[arkubbtejh quddiem mara jibki,” qal ixxhud. Il-mara tieg[u Eontle ukoll xehdet li semg[et [oss ta’ vu/i ta’ ra;el jg[ajjat ‘g[ajjut, g[ajjut, g[ajjut’. :ar o[ra, Rika Mothsuane, insistiet li semg[et ra;el jibki u ddeskrivietu b[ala “biki ta’ w;ieg[.” It-tliet xhieda qalu li ma semg[ux mara twer]aq, kuntrarju g[al dak li qalet xhud ie[or. Meta mistoqsija mill-prosekutur Gerrie Nel, Eontle qalet li semg[et [oss wie[ed ta’ sparatura meta mqabbel mat-tlieta li qalu semg[u il-;irien lo[ra. Matul is-smieg[ tax-xhieda Pistorius ]amm rasu mo[bija bejn idejh. Il-;uri ;ie a;;ornat g[all{amis, jum wara l-elezzjonijiet fl-Afrika t’Isfel.

Ri]ultati Serie A Domenico Berardi ji//elebra wie[ed mit-tliet gowls li skorja kontra Fiorentina

Fiorentina v Sassuolo Napoli v Cagliari

3-4 3-0

Man Utd v Hull City

3-1

Premier Ingli]

Man City u PSG jiffa//jaw multi Manchester City u Paris Saint Germain qed jiffa//jaw multi ta’ madwar £50 miljuni, restrizzjoni fuq il-kobor tal-iskwadra tag[hom g[a/-Champions League, kif ukoll limitu fuq ilpagi wara li naqsu milli jimxu mar-regolament tal-Fair Play tal-UEFA. I]-]ew; klabbs huma fost disg[a li qed ji;u e]aminati mill-UEFA talli ma g[addewx mit-test ‘kemm ida[[lu jonfqu’ u qed jiffa//jaw penalitajiet simili. Hu mifhum li jekk ikollhom liskwadra ta/-Champions League restritta, jkunu jistg[u ju]aw biss bejn 18 u 21 plejer

meta l-iskwadra normali hi ta’ 25 plejer. Massimu fuq is-salajru wkoll jista’ ji;i ntrodott fuq il-klabbs [atja biex ji;i a//ertat li ma jkunx hemm ]ieda fuq is-salarju tal-iskwadra din is-sena g[a/Champions League. Qed jing[ad li n-negozjati bejn PSG u l-panel ta’ investigazzjoni tal-Board Finanzjarju tal-UEFA waslu kwa]i fittmiem u l-klabb Fran/i] jidher li lest ja//etta b[ala piena massimu ta’ 21 plejer fl-iskwadra g[a/-Champions League sta;un ie[or. Hu mifhum ukoll li l-klabb se jkollu parti mill-premju ta’ flus

ta/-Champions League dan lista;un mi]muma mill-UEFA g[at-tliet sta;uni li ;ejjin. Somma li tla[[aq £16.5 miljuni kull sta;un. Il-klabbs g[andhom sal:img[a biex jil[qu ftehim malUEFA. Jekk le il-klabb ji;i rifetur quddiem panel ;udizzjarju f’:unju fejn ti;i applikata penalita` mhux negozjabbli. Skont ir-regolamenti tal-Fair Play tal-UEFA, klabb ma jistax jitlef aktar minn £37 miljun fuq i]-]ew; sta;uni pre/edenti. City kellhom telf kombinat ta’ £149 miljuni fl-a[[ar ]ew; sta;uni, £97 fl-2012 u £51.6m fl-2013.


www.maltarightnow.com

L-Erbg[a, 7 ta’ Mejju, 2014

32

LOKALI

Il-bendy buses kienu trasferiti lejn g[alqa fil-limiti ta’ San :wann, fejn l-indikazzjonijiet huma li se ji;u skrappjati

Diskrepanzi li jqajmu mistoqsijiet dwar il-bejg[ tal-bendy buses Il-kwistjoni tal-espressjoni tal-interess u l-kuntratt talbejg[ tal-bendy buses min-na[a tal-Gvern tqajjem diversi mistoqsijiet wara li f’dawn l-a[[ar jiem inkixfu numru ta’ diskrepanzi fil-ver]jonijiet mog[tija mill-Ministru tatTrasport u l-Infrastruttura Joe Mizzi. Fl-a[[ar jiem, il-bendy buses kienu trasferiti lejn g[alqa fillimiti ta’ San :wann, fejn lindikazzjonijiet huma li se ji;u skrappjati. Ori;inarjament, il-kumpanija li ntg[a]let fl-espressjoni ta’ interess kienet offriet li t[allas ftit iktar minn 601,200 ewro g[al 81 bendy-bus, bejn wie[ed

u ie[or ftit iktar minn 7,000 ewro kull wa[da; u kienet se tesportahom lejn is-Sudan. L-istqarrija tal-Gvern li n[ar;et fit-18 ta’ Frar qalet ukoll li x-xerrej kellu jiffirma kuntratt u jag[mel id-depo]itu sal-21 ta’ Frar u fi ]mien erba’ ;img[at, ji;ifieri lejn l-a[[ar ;img[a ta’ Marzu, dawn kellhom ikunu esportati lejn isSudan. I]da dan kollu ma se[[x u kwa]i xahrejn minn meta suppost qabdu t-triq lejn is-Sudan, il-bendy buses g[adhom hawn Malta u fl-a[[ar jiem dawn ixxarabanks bdew ikunu trasferiti fis-satra tal-lejl mill-foss ta’ ta[t il-Park and Ride fil-Furjana

lejn g[alqa fl-in[awi mag[rufa b[ala Ta’ }wejt, f’San :wann. Fi twe;iba g[al mistoqsija Parlamentari mill-Kelliem talOppo]izzjoni dwar it-Trasport, Toni Bezzina, il-Ministru Joe Mizzi qal li l-bendy buses inbieg[u lil kumpanija li offriet 601,000 ewro, liema ammont ji;i mnaqqas g[al 460,000 ewro jekk il-vetturi ji;u skrappjati. Ji;ifieri din il-kumpanija xtrat 81 bendy-bus bil-prezz g[al kull wa[da ta’ ftit iktar minn 5,600 ewro. Fl-istess twe;iba g[all-mistoqsija parlamentari, il-Ministru Joe Mizzi qal li l-kuntratt kien iffirmat fil-11 ta’ April. Hu propju hawnhekk li

jqumu id-diskrepanzi u l-mistoqsijiet. L-ewwel diskrepanza hi fl-iffirmar tal-kuntratt. Flistqarrija ori;inali ntqal li liffirmar tal-ftehim u d-depo]itu kellu jsir fil-21 ta’ Frar. I]da kif qal il-Ministru stess, il-kuntratt kien iffirmat kwa]i xahrejn wara, fil-11 ta’ April. It-tieni diskrepanza hi fir-ribass filprezz minn 601,000 ewro g[al 460,000 ewro, li skont ilMinistru Mizzi kien imnaqqas g[aliex il-vetturi se jkunu skrappjati. {afna qed jistaqsu g[aliex sar dan it-tnaqqis ta’ 24% filprezz meta normalment il-bejg[ ta’ vetturi jsir minn kul[add bil-kundizzjoni tale quale u x-

xerrej jag[mel li jrid bil-vettura ming[ajr ebda bidla fil-prezz miftiehem. L-espressjoni ta’ interess ma titkellimx dwar prezz ridott f’ka] ta’ skrappjar, u l-unika kundizzjoni li kien hemm g[axxerrej hi li l-bendy buses ma jistg[ux jintu]aw f’Malta.

media•link COMMUNICATIONS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.