Nru 13,742
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014 €0.80 www.maltarightnow.com
Parlament
Pre]entata l-mozzjoni
Il-Partit Nazzjonalista l-biera[ ippre]enta mozzjoni lil iSpeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti An;lu Farrugia li permezz tag[ha pazjenti Maltin li huma fuq il-waiting list g[al operazzjonijiet g[andhom jing[ataw lopportunita` li jag[mlu l-interventi tag[hom fi sptarijiet privati Maltin. Ara pa;na 2
Qorti
Kienu jafu l-post Il-Professur Anthony Zammit instab wi//u l-isfel g[arwien, marbut u beda jing[i bl-u;ieg[. Dan [are; mix-xhieda ta’ [abib tieg[u li kien l-ewwel xhud fittieni jum tal-;uri li qed jinstema’ quddiem l-Im[allef Laurence Quintano fejn Kenneth Ellul ta’ 39 sena millFurjana u residenti Wied ilG[ajn qed ji;i akku]at li seraq, sawwat u [ebb g[all-Professur Anthony Zammit
Il-Kap tal-PN Simon Busuttil appella lill-Gvern biex jibda jiggverna u jo[loq ix-xog[ol
Il-PN b’politika li tirrispetta d-dinjitá tal-pazjenti Il-mozzjoni li ressqet filParlament l-Oppo]izzjoni Nazzjonalista lbiera[ biex tonqos il-waiting list g[al operazzjonijiet u interventi billi l-pazjenti jkunu jistg[u jag[]lu li jag[mlu l-operazzjoni fi sptar privat f’Malta jew imorru barra minn Malta u j[allas il-Gvern, turi kemm il-Partit Nazzjonalista g[andu politika li tirrispetta d-dinjita` tal-pazjenti
biex ikollhom sa[[a a[jar. G[all-Partit Nazzjonalista lewwel ji;u l-pazjenti kollha u mhux dawk biss tal-qalba b[alma qed ji;ri b[alissa ta[t ilGvern Laburista. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal dan ilbiera[ waqt attivita` politika f’Birkirkara b[ala parti millkampanja elettorali g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew
bit-tema Malta a[jar. It-tema diskussa kienet Sa[[a a[jar. Simon Busuttil irrefera g[al dak li qalet l-ispi]jara Denise Ellul b’reazzjoni g[al stqarrija tal-Gvern li qal li g[amel investigazzjoni interna u ma sabx li saret diskriminazzjoni bejn ilpazjenti fit-tqassim tal-medi/ini. Denise Ellul qalet li hi stess g[exet l-esperjenza u ltaqg[et mad-diskriminazzjoni fit-tqassim
Ara pa;na 7
Il-Libja
Mi]mum grupp kbir tal-immigranti
tal-medi/ini. Simon Busuttil qal li din ma kinitx l-unika spi]jara li ltaqghet ma din id-diskriminazzjoni. Hu qal li d-diskriminazzjoni fit-tqassim tal-medicini tmur kontra d-dinjita` tal-pazjenti u g[alhekk g[andha tieqaf. Jekk il-Gvern mhux se jieqaf minn din id-diskriminazzjoni, se jsib lil Oppo]izzjoni qawwija kontrieh, qal Simon Busuttil. g[al pa;na 5
Il-Pulizija Libjana waqqfu madwar 270 immigrant illegali li kienu ;ejjin mis-Sirja, s-Sudan u l-Eritrea, milli jivvja;;aw lejn l-Italja. Intant, ]died l-ammont tal-katavri mill-g[arqa taddg[ajsa li se[[et nhar it-Tnejn lejn in-Nofsinar tal-Italja, u meta ja[sbu li tilfu [ajjithom g[exieren ta’ immigranti li kienu fuqha Ara pa;na 13
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
2
LOKALI
Ippre]entata l-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni biex tonqos il-waiting list tal-operazzjonijiet Il-Partit Nazzjonalista l-biera[ ippre]enta mozzjoni lil iSpeaker tal-Kamra tar-Rappre]entanti An;lu Farrugia li permezz tag[ha pazjenti Maltin li huma fuq il-waiting list g[al operazzjonijiet g[andhom jing[ataw lopportunita` li jag[mlu l-interventi tag[hom fi sptarijiet privati Maltin. Il-mozzjoni kienet ippre]entata minn Mario de Marco, il-Vi/i Kap tal-PN g[all-{idma talParlament u minn Caludio Grech, il-kelliem talOppo]izzjoni dwar is-Sa[[a. Pre]enti wkoll id-Deputat David Agius, il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista. Il-mozzjoni tipproponi wkoll li jidda[[al il-prin/ipju li pazjent li jkun intitolat li jibbenefika mill-provvedimenti tal-Cross Border Healthcare Regulations ikun jista’ jag[]el bejn jekk jag[milx l-intervent barra minn Malta jew fil-privat f’Malta stess. Mario de Marco qal li din ilproposta se tg[in biex tonqos ilwaiting list u fakkar li hemm madwar 15,000 persuna li ilhom iktar minn sena jistennew g[al operazzjoni jew intervent kirur;iku ie[or. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista jemmen li s-settur privat g[andu rwol fit-tfassil u
Mario de Marco qal li din il-proposta se tg[in biex tonqos il-waiting list u fakkar li hemm madwar 15,000 persuna li ilhom iktar minn sena jistennew g[al operazzjoni jew intervent kirur;iku ie[or
fit-twettiq tal-politika dwar issa[[a. Claudio Grech spjega li biex pazjent jibbenefika jrid ikun intitolat u approvat li jista’ jie[u l-kura barra minn Malta biex ma ti]diedx l-ispi]a tal-Gvern. Hu qal li dan ikun ta’ benefi//ju finanzjarju g[all-pazjent u
jnaqqas l-iskari;; tal-istess pazjent u ta’ qrabatu. Dan iwassal ukoll biex tonqos il-waiting list fl-Isptar Mater Dei filwaqt li ssettur privat tas-sa[[a jkun jista’ jikber u jsir sie[eb tal-Gvern. Claudio Grech ippropona li ddettalji tal-mozzjoni jkunu diskussi fil-Kumitat Permanenti
dwar is-Sa[[a li twaqqaf fuq proposta tal-Oppo]izzjoni u awgura li jintla[aq kunsens. L-Ispeaker Anglu Farrugia qal li din hi inizjattiva ta’ interess nazzjonali u ]-]ewg na[at talKamra g[andhom l-interess li lwaiting list titnaqqas. Hu fa[[ar ukoll l-inizjattiva tal-
Oppo]izzjoni biex twaqqaf ilKumitat Permanenti dwar isSa[[a. Hu qal li permezz talCross Border Healthcare Regulations Malta saret tifforma parti mill-politika Ewropea dwar is-sa[[a. L-iSpeaker qal li issa jistenna li l-Parlament jiddiskuti din il-mozzjoni.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
3
LOKALI
Il-pulizija m;ieg[la ja[dmu sig[at twal ta’ overtime Transfers biex ji;u akkomodati pulizija lejliet l-elezzjoni tal-PE Il-Korp tal-Pulizija jinsab bi kri]i ta’ ri]orsi umani, hekk kif wara li dan il-;urnal di;a’ ]vela fl-a[[ar ;img[at li l-membri talKorp ilhom bi stop leave minn qabel l-G[id, f’dak li hu perjodu itwal mis-soltu, issa li baqa’ ftit ;ranet g[all-elezzjoni talParlament Ewropew, il-Pulizija lanqas jistg[u jie[du l-off duty li huma eli;ibbli g[alih. Fil-fatt, In-Nazzjon hu nfurmat li fl-a[[ar ;img[a tal-kampanja elettorali, il-pulizija se jibdew ja[dmu tmien sieg[at, u jie[du tmien sieg[at off. Din hi sistema differenti minn dik tassoltu, li jfisser li kull ma jkollhom mistrie[ bejn shift u ie[or huwa tmien sieg[at, li jinkludi l[in biex wie[ed jivja;;a mixxog[ol g[ad-dar u mid-dar g[ax-xog[ol. Diversi pulizija jinsabu rrabjati g[all-fatt li g[all-ewwel darba, qed jispi//aw ja[dmu [afna aktar sieg[at milli suppost. Is-sorsi tag[na fil-Korp qalulna li dan hu kollu tort ta’ ]balji fl-amministrazzjoni, b’mod spe/jali wara l-ammont kbir ta’ transfers li ng[ataw bladdo//, kif ukoll promozzjonijiet lil /ertu pulizija. Madanakollu, dan ifisser ukoll li l-poplu Malti u G[awdxi se jkollu j[allas eluf ta’ ewro ]ejda f’sieg[at twal ta’ overtime. Sa issa, g[adu mhux stabbilit kemm dan ix-shift se jibqa’ fisse[[, g[aliex l-uniku twe;iba li qed jing[ataw il-pulizija mittmexxija tal-Korp hija li jekk ikun hemm xi tibdil ji;u nfurmati. Tant il-Korp jinsab fi kri]i, li dan il-;urnal jinsab infurmat li ttie[det id-de/i]joni biex l-ALE ting[aqad mar-Rapid Intervention Unit, g[aliex
b[alissa m’hemmx bi]]ejjed pulizija fit-toroq Maltin. Fl-a[[ar xahar, il-pulizija di;à kienu ristretti [afna f’xog[lhom, g[aliex ilhom bi stop leave mill11 ta’ April, b’g[ajdut fil-korp sa[ansitra jindika li l-istop leave jista’ jibqa’ g[addej sa nofs issajf. Madanakollu, l-istop leave u s-sieg[at ]ejda mhumiex l-uni/i problemi li qed jiffa//jaw ilpulizija. Fl-a[[ar sieg[at, t[abbru numru ie[or ta’ transfers, bis-sors ta’ dan il-;urnal jg[idu li dawn ;ew de/i]i minn fuq biex ji;u akkomodati pulizija li bdew jheddu li mhux se jivvutaw fl-elezzjoni tal-;img[a d-die[la. In-Nazzjon jinsab infurmat, sa[ansitra, li kien hemm pulizija li r/evew erba’ transfers f’anqas minn ;img[a, u hawnhekk fejn sa[ansitra qed tid[ol id-diskriminazzjoni. Is-sorsi tag[na qalulna li kien hemm erba’ Ma;;uri li talbu biex ji;u trasferiti lejn G[awdex. F’dan il-ka], intg[a]lu min kien fit-tieni u firraba’ post fost dawk li kien [aqqhom it-transfer. Min ;ie lewwel u min ;ie t-tielet, g[al xi ra;uni, ma ng[atawx it-transfer kif mitlub u kif suppost. Issa, minflok ma;;ur wie[ed, hemm tlieta f’G[awdex. Ka] partikolari kwa]i lanqas jitwemmen fejn ma;;ur ting[ata transfer mis-sezzjoni tat-traffiku g[all-G[assa ta]-]ejtun. Nofs sieg[a wara ti;i nfurmata li ttransfer tag[ha ;ie mi]mum. Fil-jumejn ta’ wara, re;g[et irrappurtat g[ax-xog[ol fis-sezzjoni tat-traffiku. Imbag[ad, ing[atat transfer g[all-g[assa ta’ San ;iljan u l-g[ada tintbag[at lg[assa tal-[amrun.
Michael Farrugia ddefenda lil Cyrus Engerer, l-istess b[al ma g[amel il-Prim Ministru kif ukoll il-Ministru Helena Dalli
Il-Ministru tal-Familja jrid li Cyrus Engerer jing[ata /ans ie[or Matthew Bonett Il-Ministru responsabbli
millFamilja Michael Farrugia wkoll iddefenda lil Cyrus Engerer, li nstab [ati mill-Qorti tal-Appell Kriminali li seraq mill-kompjutar tal-eks ma[bub tieg[u ritratti privati u imbarazzanti [afna tieg[u ma’ r;iel o[ra. Cyrus Engerer seraq ukoll email addresses tal-kollegi kollha taxxog[ol tal-eks ma[bub tieg[u biex jibg[atilhom dawn ir-ritratti. Michael Farrugia [a l-istess po]izzjoni li [adu l - Prim Ministru Joseph Muscat u lMinistru Helena Dalli , ji;ifieri difi]a assoluta lil bniedem li kif ikkummentaw diversi kummentaturi minn meta [ar;et is-sentenza talQorti sal-lum, instab [ati li wettaq reat omofobiku, u li jilg[ab fuq il-pre;udizzju u l-
mibeg[da kontra l-gays, reat vendikattiv u ma[sub b’mod biex itellef lill-vittma l-karriera tieg[u. Iwie;eb mistoqsijiet ta’ dan il;urnal, Michael Farrugia qal li kul[add g[andu jing[ata /ans ie[or, b’mod spe/jali jekk bniedem ikollu l-kwalitajiet ne/essarji. Mill-Qorti tal-Appell Kriminali, Cyrus Engerer instab [ati li nhar l-Ewwel tas-Sena fl2010, ftit minuti wara nofsilejl u fil-;ranet ta’ wara, bag[at irritratti misruqin lill-employer tal-eks ma[bub tieg[u, u lillkollegi tax-xog[ol, biex javvelieh mag[hom u jwe;;g[u, wara li dan telqu. Madankollu, fi kliem Muscat ftit sieg[at biss wara li [ar;et issentenza, Cyrus Engerer huwa suldat tal-azzar. Anke l-Ministru responsabbli mil-Libertajiet
/ivili Helena Dalli fl-a[[ar jiem [ar;et g[onqha biex tiddefendi lill-konsulent tag[ha, u qalet li hi t[oss li Cyrus Engerer g[andu jibqa’ fil-kariga. Minbarra konsulent ta’ Helena Dalli, Cyrus Engerer hu wkoll konsulent tal-Ministru Manuel Mallia, u Chairman tal-Kunsill Konsultattiv tal-LGBT, li huma karigi pubbli/i mog[tija lilu mill-Gvern li fl-a[[ar sieg[at [are; li kollha se jkun qed i]ommhom. Il-media indipendenti, blaktar mod a[rax qed tikkritika lpo]izzjoni li [a l-Prim Ministru li jiddefendi b’mod assolut lil dak li issa huwa eks kandidat tieg[u. Anke st[arri; tal-opinjoni pubblika li qed tag[mel Timesofmalta.com juri li tliet kwarti ta’ dawk li [adu sehem ma jaqblux mal-po]izzjoni li [a l-Prim Ministru.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
4
LOKALI
Il-PN tarka g[all-pazjenti u g[all-[addiema fil-qasam tas-sa[[a – Claudio Grech
Claudio Grech, il-Kelliem tal-Partit Nazzjonalista dwar is-Sa[[a
Il-Partit Nazzjonalista anke mill - Oppo]izzjoni hu tarka g[all-pazjenti u tarka g[all[addiema kollha fil-qasam tassa[[a. Dan qed isir bl-inizjattivi u bl-ideat li qed jie[u l-PN mill-Oppo]izzjoni biex titjieb il-kwalita tal-[ajja tal-pazjenti b[alma huma l-mozzjoni biex tonqos il-waiting list li kienet ippre]entata fil - Parlament ilbiera[ filwaqt li qed ja[dem ukoll favur id - drittijiet ta ’ madwar 11,000 [addiem filqasam tas-sa[[a. Claudio Grech , il - Kelliem
tal-Partit Nazzjonalista dwar is-Sa[[a qal dan ilbiera[ waqt l - attivita ` politika tal - PN f ’ Birkirkara bit - tema Sa[[a a[jar. Hu fakkar li s-sa[[a dejjem kienet wa[da mill-pilastri talpolitika tal-PN fil-gvern u dejjem investa u wettaq pro;etti kbar fil - qasam tas - sa[[a b[alma hu l - bini tal - Isptar Mater Dei li ;ab titjib qawwi fis-servizzi tas-sa[[a. Fakkar li fl - a[a[r sena tal - gvern Nazzjonalista sa Marzu 2013 kienu saru 45,000 operazzjoni
li jfisser ]ieda ta’ 30 fil-mija fuq l-operazzjonijiet li kienu jsiru qabel. Hu rrefera wkoll g[al mozzjoni li ressqet ilbiera[ l Oppo]izzjoni biex pazjent li jkun ilu fuq il - waiting list ikollu d-dritt jag[mel operazzjoni fi sptar privat f’Malta jew barra minn Malta u j[allas il - Gvern . Dan inaqqas l iskari;;, mhux se j]id l-ispi]a tal-Gvern u jissa[[a[ is-settur privat fil - qasam tas - sa[[a . B ’ hekk il - pazjenti jkollhom sa[[a a[jar.
B]onn ta’ aktar ri/erka dwar id-dijabete – Chris Delicata B[ala missier ta’ ]ag[]ug[ li g[andu l-kundizzjoni tad-dijabete nixtieq li l-politi/i jiffukaw iktar fl-oqsma tasservizzi tas-sa[[a biex il-kura g[ad-dijabete tkun iktar effettiva u hemm b]onn ukoll aktar ri/erka dwar din il-kundizzjoni. Chris Delicata il-Vi/i President tal-Malta Diabetes Association u Vi/i President tal-International Diabetes Federation qal dan ilbiera[ waqt l-attivita` politika tal-PN f’Birkirkara bit-tema Sa[[a a[jar.
Hu qal li hemm b]onn aktar prevenzjoni, aktar programmi ta’ screening biex jonqsu lkumplikazzjonijiet tad-dijabete fuq il-pazjenti. Qal li dan la[[ar bdiet il-konsultazzjoni g[al Pjan Nazzjonali dwar idDijabete. Chris Delicata irringrazzja lill-Kap tal-PN Simon Busuttil u lill-10 Deputati Parlamentari o[ra li impenjaw ru[hom li ja[dmu dwar il-kundizzjoni tad-dijabete biex l-40,000 pazjent li jbatu minn din il-kundizzjoni f’pajji]na, jg[ixu [ajja iktar dinjitu]a.
Dan il-grupp ta’ Deputati g[andu b[ala President Deputat tal-Gvern li kien nominat mill-kelliem talOppo]izzjoni dwar is-Sa[[a, Claudio Grech u li dwaru kien hemm qbil bejn i]-]ew; na[at. Hu fa[[ar ukoll ix-xog[ol li wettaq Simon Busuttil filParlament Ewropew fejn [adem bla heda biex il-kundizzjoni tad-dijabete li fl-UE tolqot madwar 30 miljun persuna, titpo;;a fuq l-a;enda talUE. Fakkar li f’Malta 10 filmija tal-popolazzjoni g[andha din il-kundizzjoni.
Chris Delicata, il-Vi/i President tal-Malta Diabetes Association u Vi/i President tal-International Diabetes Federation
18-il xahar waiting list biex tara spe/jalista - Alec Lapira
L-ispe/jalista Alec Lapira
Je[tie; li nib]g[u g[ad-dinjita` tal-pazjent u dan mhux biss f’dak li jirrigwarda l-operazzjonijiet imma anke g[all-konsulti. Biex wie[ed jara spe/jalista min[abba li jkollu u;ig[ ta’ ras qawwi, ilwaiting list hi ta’ bejn 16 u 18-il xahar u dan mhux a//ettabbli. L-Ispe/jalista Alec Lapira qal dan il-biera[ waqt l-attivita` politika tal-PN f’Birkirkara bit-tema Sa[[a a[jar. Hu fakkar il-mozzjoni li ppre]entat l-Oppo]izzjoni lbiera[ fil-Parlament biex tonqos il-waiting list u s-settur privat ikun involut iktar fil-qasam tassa[[a u qal li dan jista’ jwassal biex spe/jalisti Maltin li jkun ilhom snin twal barra minn Malta, jirritornaw f’pajji]na u
jag[tu s-servizz u l-esperjenza tag[hom. Alec Lapira qal li l-mozzjoni twassal ukoll biex ikunu iffrankati [afna flus min[abba li konsulta barra tiswa madwar 200 ewro filwaqt li f’Malta tiswa 50 ewro. Operazzjoni barra tiswa madwar 3,000 ewro u f’Malta tiswa mal- 1,000 ewro. Hu qal li l-problema tal-waiting list hi vittma tas-su//ess talpolitika tal-gvern Nazzjonalista dwar is-sa[[a, inklu] l-isptar Mater Dei li attira iktar pazjenti tant li l-pazjenti fl-isptarijiet privati naqsu b’madwar 40 fil-mija. Hu tkellem ukoll dwar limportanza tas-s[ubija ta’ Malta fl-UE anke g[al qasam tas-sa[[a. Alec Lapira qal li mill-pakkett
finanzjarju li Malta [adet millUE fis-snin bejn l-2008 u l-2013, 100 ewro miljun marru f’investimenti fil-qasam tas-sa[[a. Fost dawn semma l-bini tal-Isptar il;did g[all-kura tal-kan/er, titjib fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex u l-bini tal-Life Sciences Centre. Hu qal li l-Gvern pre]enti s’issa alloka biss 16-il miljun ewro mill-fondi tal-UE g[al qasam tassa[[a. Alec Lapira qal li l-UE ;abet ukoll opportunitajiet u qed tissalvagwardja d-drittijiet tag[na b[alma ;ara fil-ka] tal-bejg[ ta//ittadinanza. G[alhekk hemm b]onn li l-PN ikollu tliet Deputati fil-Parlament Ewropew biex ikunu jistg[u iwettqu [idma akbar b’risq pajji]na.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
5
LOKALI
Il-Kap tal-PN temm li l-Partit Nazjzonalista se jibqa jinbena fuq is-serjeta` u fuq l-onesta` u se jer;a’ jkun Partit vi/in in-nies
G[all-Partit Nazzjonalista l-ewwel ji;u l-pazjenti kollha u mhux dawk biss tal-qalba minn pa;na 1
Dwar il-ka] ta’ Cyrus Engerer, il-Kap tal-PN staqsa kif il-Gvern jista’ j]omm lil Engerer b[ala /-Chairman talKumitat g[ad-Drittijiet tan-Nies Gay u konsulent tal-Gvern meta dan instab [ati ta’ reat kriminali kontra persuna gay. Hu qal li issa l-po]izzjoni ta’ Cyrus Engerer ma tistax tibqa’ fis-se[[ f’dawn il-karigi u din hi kwistjoni ta’ ;udizzju politika mill-Prim Ministru Muscat. Simon Busuttil qal li bejn dak li hu tajjeb u dak li hu [a]in, ilGvern g[a]el il-[a]in u tilef ilboxxla morali. Hu staqsa x’hemm mo[bi wara l-fatt li lPrim Ministru Joseph Muscat baqa’ jiddefendi lil Cyrus Engerer u mhux jerfa’ r-responsabbilta` politika. G[alhekk ilPrim Ministru jrid jag[ti rendikont lil poplu. Il-Kap tal-PN qal li Muscat ma kellu qatt i[alli lil Cyrus Engerer jo[ro; b[ala kandidat g[al elezzjoni tal-Parlament Ewropew meta dan kien qed jistenna sentenza mill-Qorti talAppell. Simon Busuttil irrefera wkoll
g[all-iffirmar tal-kuntratt ta’ 400 miljun ewro bejn il-Gvern Malti u /-?ina dwar il-power station il-;dida tal-gass, li sar bil-mo[bi tal-poplu u tal-media. Imma qal li l-Prim Ministru g[amel konferenza tal-a[barijiet biex i[abbar li se jra[[as ilpetrol b’]ew; /ente]mi meta kien hu stess li xahar qabel g[ollie[ b’]ew; /ente]mi. Hu qal li dan hu ka] konkret kemm il-Gvern qed jitratta [a]in lintelli;enza tan-nies. Simon Busuttil qal li n-nies kienu qed jistennew ix-xog[ol, imma l-qg[ad qed ji]died xahar wara l-ie[or u llum hemm kwa]i 8,000 familja li qed jinkwetaw g[ax m’g[andhomx xog[ol. Fakkar ukoll li f’sena ta’ Gvern Laburista d-dejn ]died bi kwa]i 400 miljun ewro u Malta kellha l-ikbar tnaqqis fil-bejg[ mill-[wienet millpajji]i kollha tal-UE. Anke la[[ar statistika turi li kemm limportazzjoni kif ukoll lesportazzjoni, naqsu. Il-Kap tal-PN appella lillGvern biex jibda jiggverna u jo[loq ix-xog[ol g[ax hemm [afna xog[ol xi jsir.
Simon Busuttil sellem ukoll lill-ex Prim Ministru Eddie Fenech Adami, missier Malta flUnjoni Ewropea li kellu vi]joni politika u li kellha b]onn kura;; politiku kbir min[abba lostakoli li g[amillu l-Partit Laburista. Fakkar li Eddie
Il-Gvern g[a]el il-[a]in u tilef il-boxxla morali Fenech Adami kellu determinazzjoni li jda[[al lil Malta flUE. Il-Kap tal-PN temm li l-Partit Nazzjonalista se jibqa jinbena
fuq is-serjeta` u fuq l-onesta` u se jer;a’ jkun Partit vi/in innies, Partit umli b’tim ;did biex is-sewwa jer;a’ jirba[ mill;did.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
6
LOKALI
Pro;ett g[all-benefi//ju tal-Ewropa mhux tas-Super One Il-pro;ett li se jsir fit-toroq flin[awi ta/-?imiterju talAddolorata qed isir biex minnu tibbenefika l-Ewropa kollha u mhux is-Super One. Dan sostnih il-Ministru Joe Mizzi meta kien mistoqsi fhiex wasal il-pjan tal-pro;ett tattoroq fl-in[awi ta/-?imiterju tal-Addolorata. Hu qal li /Chairman tat-10Ts, (pro;ett marbut mat-toroq b’finanzjament mill-UE) fa[[ar il-pjanti tal-pro;ett u sostna li fih hemm l-aspetti kollha li tistenna li jsiru l-UE. Il-Ministru Mizzi qal li cChairman wieg[ed l-appo;; kollu tieg[u. Hu akku]a lill-
{arab li jwie;eb kemm se ddum ma titlesta triq ta’ 100 metru kollox Oppo]izzjoni li ta[t l-amministrazzjoni Nazzjonalista, il-problema tat-traffiku kienet solvuta biss bir-round-abouts, sistema li ]iedet il-problemi flok naqqsithom. Il-Ministru Mizzi baqa’ ma we;ibx mistoqsijiet tad-Deputat Nazzjonalista Toni Bezzina jekk jafx li ta[t l-amministrazzjoni Nazzjonalista saru diversi pro;etti o[ra ta’ junctions b[alma hu l-pro;ett tat-tunnels
ta’ [dejn l-universita’ u ta’ Santa Venera. Joe Mizzi [arab milli jwie;eb mistoqsija tad-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar kemm se jdum biex titlesta bi//a triq ta’ 100 metru fil-Manikata li ilha biex issir 16-il xahar. Il-Ministru Mizzi qal li issa jara xi pro;etti kienu mweg[da mill-amministrazzjoni Nazzjonalista u ma sarux u jara l-affarijiet kif inuma.
HIM – prodott ;did fis-suq lokali HIM – jew a[jar High Quality Italian Mozzarella fil-bidu ta’ :unju se tinawgura l-istabbiliment ;did tag[ha f’ The Strand, Gzira . Fil-;ranet li g[addew filpre]enza ta’ g[add ta’ personalitajiet distinti fosthom l-atturi ta/-/inema Barbara Bouchet u Ramona Badescu nediet mhux biss il-prodotti li se tkun qed tipprovdi i]da g[all-ewwel darba f’pajji]na ntrodu/iet il-mozzarella friska, mag[mula fil-post illi g[andha tkun il-qofol tassuccess ta’ HIM . Filwaqt illi Dott.Pina Alivernini, rappre]entant talAmbaxxata Taljana f’Malta spjegat ir-rwol tal-kultura Taljana f’dan is-settur u l-mod kif l-istess kultura qed ti;i ]viluppata sa[ansitra f’pajji]na. Il-mo[[ wara din l-inizjattiva ;did g[al Malta li apparti l-mozzarella tradizzjonali se tipprovdi wkoll g[a]la ta’ provola,
scamorza u burrata huwa lgrupp ta’ investituri fosthom, Dott. Catello Marra, Massimo Palumbo, Giuliano Cimmino u Francesco Silvestre li kienu Malta meta ;i varat dan il-progett filwaqt li msie[ba ohra fittmexxija huma Patrizio Oliva u Luigi Chianese . Massimo Palumbo f’isem iddiretturi HIM spjega illi lpre]entazzjoni tal-prodott lil klijenti g[andha tkun wa[da attraenti g[all-a[[ar fejn se ting[ata importanza g[al fatt li biex wie[ed jinqeda mill-istabbiliment f’The Strand, G]ira wie[ed ikollu wkoll l-g[azla li jinqeda fil-post jew li jie[u lprodott mieg[u d-dar. Pre]enti g[al din il-pre]entazzjoni HIM kien hemm wkoll ilkelliema g[al Partit Nazzjonalista g[allKompettivita’ u Tkabbir Ekonomiku Kristy Debono.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
7
QORTI
Il-[allelin kienu jidhru li jafu il-post sew Il-Professur Anthony Zammit instab wi//u l-isfel g[arwien, marbut u beda jing[i bl-u;ieg[. Dan [are; mix-xhieda ta’ [abib tieg[u li kien l-ewwel xhud fittieni jum tal-;uri li qed jinstema’ quddiem l-Im[allef Laurence Quintano fejn Kenneth Ellul ta’ 39 sena mill-Furjana u residenti Wied il-G[ajn qed ji;i akku]at li seraq, sawwat u [ebb g[allProfessur Anthony Zammit meta da[al ma’ ]ew; persuni o[ra firresidenza tieg[u f’Awwissu ta’ sitt snin ilu. L-ewwel xhud fit-tieni jum tal;uri kien Philip Schembri, [abib tal-Professur Zammit li qal li kien ilu jaf lill-vittma, li bejn l2008 u l-2013 kien deputat Laburista. Philip Schembri qal li l-mara tieg[u Carmen kienet ukoll issajjarlu u hu kien jag[millu xi xog[ol ta’ manutenzjoni fid-dar. Qal li fl-g[odwa ta’ ;urnata f’Awwissu tal-2008 huwa kien rieqed u bejn l4.00am. u 4.30am. sema’ lmobile u n[asad g[ax [aseb li kien ;ara xi [a;a lit-tfal. Min /empel qallu li kien tal-garaxx ta’ [dejn il-Professur Zammit, u dan qallu li lill-Professur Zammit kienu da[lulu. Schembri [aseb li dan kien qed ji//ajta, u l-ie[or minn fuq it-telefon qallu, “le ta”. Ix-xhud qal li hu dlonk informa lil mara u qam. {ames minuti, qal ix-xhud, re;a’ /empel it-telefon, u kien Pulizija li qallu biex imur g[and il-Professur. Hu libes “shorts” u telaq fuq il-post. Qal li kien Mario il-Giza, l-Pulizija li /empillu. Meta marru fil-post sabu lis-sid tal-bar tal-in[awi u kif da[lu ;ewwa semg[u lill professur jing[i u kien g[arwien. Kompla jg[id li kien ilPulizija li faqa’ l-bieb ;ewwa. Tenna li l-vittma kien wi//u lisfel mimli grif u kif rawh f’dik is-sitwazzjoni [allewlu l-[bula li kellu mieg[u peress li kien mar-
but b’xi flexiwire. Wara /emplu t-tabib, bil-Pulizija j/empel lil tas-CID. Lill-vittma ni]]luh filbit[a u dan baqa’ jokrob blu;ieg[. Hu qalilhom li kienu da[lu fuqu u sawwtuh, talbuh ilflus. Dwar i/-/avetta tad-dar ixxhud qal li dejjem kienet tkun fuqu u kien jifta[ kull meta jkun hemm b]onn fosthom b[al meta xi [add imur biex isewwilu lkompjuter u anke kien darba /empillu g[ax kienu se j;ibulu vetrina. Waqt il-kontro e]ami tal-Avukat Difesnur Josette Sultana, huwa qal li l-bieb talkamra tas-sodda kien mag[luq u l-Pulizija Mario il-Gi]a kien faqa’ l-bieb ;ewwa. Wara xehedet il-mara tieg[u Carmen Schembri. Qalet li kienet tmur tnaddaflu bejn l2006 u l-2012 u li hi kellha //avetta tad-dar tieg[u, li kienu tahielha l-istess Professur Anthonyt Zammit. Tiftakar dak inhar tal-in/ident kienu /emplu lil ]ew;ha fejn qalulu kien ;ara xi [a;a lill-Professur Zammit. Hi ma marritx fil-post dak il-[in. Kienet marret filg[axija fejn kien hemm diversi persuni talfamilja tal-vittma. Wara xehed Alfred Cauchi li qal li ilu jaf lillProfessur Zammit sa minn mindu kien g[adu l-Universita’.. Huwa kien ukoll jag[millu xog[ol ta’ manutenzjoni u darba kien ukoll bidillu s-serratura talbieb ta’ batra. Meta jitolbu g[adu jg[inu u ftit ilu kien bidillu l-pompa tal-bir. Xehed ukoll is-Sindku tazZurrieq Ignatius Farrugia. Qal li minbarra li huwa Sindku, ji;;estixxi negozju tal-Health and Beauty fejn hemm g[andu wkoll “clinics” fejn ipo;;i lProfessur Zammit. F’[in minnhom huwa sku]a ru[u mal;urati g[ax skont hu din kienet lewwel darba g[alih li kien qed jixhed il-Qorti.
Il-post fejn se[[et is-serqa ftit tal-[in wara li se[[et is-serqa
Huwa qal li dak i]-]mien hu lProfessur kien ikun fil-klinika tieg[u u jiftakar li kien hemm familja li stiednithom biex imorru jieklu San Pawl il-Ba[ar. Il-vittma mar bil-karozza {a]-}ebbu; u wara hu g[adda g[alih u wara likla wasslu d-dar ta’ {a]-}ebbu;. Hu [allih fejn il-ka]in ta’ San Filep, dan ni]el u telaq. Wara xehed il-Ma;;ur Joseph Borg, li dak i]-]mien kien Sur;ent. Qal li meta da[al fiddar tal-vittma l-Pulizija kollegi tieg[u kienu di;a’ [allew lillProfessur Zammit. Ma jidhirx li kien hemm sgass, kien hemm ilkamra tas-sodda u l-k/ina li kienu mqallbin. Qal li skont ma kien qallu l-vittma kienu nsterqu 1,160 ewro minn fuq il-gradenza, arlo;; tal-fidda u Mobile Nokia. Ellul qed ji;i akku]at ukoll li flimkien ma’ persuni o[ra ]amm armi tan-nar bla li/enzja talKummissarju tal-Pulizja u li fl-1 ta’ Awwissu tal-2008 seraq karozza biex biha jikkommetti rreat. Wara xehedu Karl
Glanville, Charlo Casha u Daniel Abela, li kienu ma[turin “scene of crime officers” fejn [adu rritratti u elevaw o;;etti minn fuq ix-xena tar-reat. Dawn qag[du jispjegaw lill-;urati ixxeni tar-residenza u tal-madwar tal-vittma, waqt li bdew juru il[afna ritratti li kienu ;ibdu fuq il-post. Waqt li beda jixhed l-espert tal-Qorti Dr. Martin Bajada intwerew ukoll filmati minn cctv cameras li hemm qrib id-dar talProfessur Zammit. F’dawn il-filmati, wie[ed minnhom tal-Bank of Valletta li hemm fil-pjazza, jidhru ]ew; persuni jilag[bu mas-serratura tal-bieb tad-dar u jid[lu ;ewwa, imbag[ad ftit wara tidher die[la t-tielet persuna. It-tlieta dehru [er;in ftit aktar minn sieg[a wara. Xehed ukoll il-Perit Richard Aquilina, li ddeskriva d-dar talProfessur Zammit b[ala labirint u qal li min da[al jisraq qiesu kien jaf il-post sew. Il-ka] kien se[[ fil-lejl ta’ bejn il-11 u t-12 ta’ Awwissu tal-
2008, meta dakinhar il-Professur Zammit kien safa vittma ta’ tliet kriminali li da[lu fir-residenza tieg[u f’{a]-}ebbu; serquh u sawwtuh. Ellul qed ikun mixli li fost o[rajn ]amm lill-Professur Zammit kontra l-volontà tieg[u bil-[sieb li jie[u xi flus. Ellul se jkun mixli wkoll b’serq bi vjolenza u li kka;una ;rie[i gravi fuq il-Professur Zammit. F’daru f’Misra[ San Filep, f’{a]-}ebbu; il-Professur Zammit kien safa vittma ta’ tliet kriminali li heddewh b’armi tannar u serquh. Ellul qieg[ed ikun akku]at ukoll li seraq il-karozza Kia Avella li t-tliet persuni waslu biha fuq il-post f’{a]-}ebbu;. Dak in-nhar il-[sieb kien li huma ja[arbu minn fuq il-post permezz ta’ l-istess karozza i]da ma kinetx startjat. Il-Prosekuzzjoni f’dan il-;uri qed titmexxa mill-Avukat Lara Lanfranco u Kevin Valletta f’isem l-Avukat :enerali, filwaqt li g[all-akku]at se tidher lAvukat Josette Sultana. Il-;uri jkompli l-Erbg[a filg[odu.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
8
OPINJONI
Il-[rafa tat-tnaqqis fit-taxxi Dan l-a[[ar il-Prim Ministru Joseph Muscat fta[ar li l-Gvern tieg[u naqqas it-taxxi. I]da //ifri, u l-mod kif kienu jippre]entawhom il-kelliema Laburisti mill-Oppo]izzjoni, juru mod ie[or. Nie[u l-2013, l-ewwel sena tal-Gvern tal-Labour. Kien hemm ]ieda mid-d[ul talincome tax ta’ ¤93 miljun (+10.7%) u ]ieda ta’ ¤51 miljun (+9.5%) mill-VAT. Fl-ewwel tliet xhur ta’ din issena il-qag[da marret g[allag[ar. Mill-income tax il-Gvern tal-Labour da[[al ¤34.7 miljun (+23.4%) i]jed filwaqt li millVAT da[[al ¤24.3 miljun (+19.7%) i]jed. Dan il-Gvern qed ida[[al i]jed mit-taxxi li jin;abru minn fuq dahar kul[add i]da mhux jag[mel l-istess mill-g[otjiet li niksbu mill-Unjoni Ewropea li mhux talli mhumiex pi] i]da barka. Hawnhekk, minkejja l-fta[ir u l-istqarrijiet dwar li l-Gvern pre/edenti ma kienx qed
jutili]]a l-fondi g[addispo]izzjoni tag[na meta kollox juri l-kuntrarju, id-d[ul millg[otjiet mill-UE flok ji]diedu qed jonqsu. Mhux b’xi ewro jew tnejn i]da fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena naqsu b’¤31 miljun fuq l-ewwel tliet xhur tas-sena lo[ra, g[al ¤21.3 miljun. Dan meta fil-budget g[al din is-sena il-Gvern tal-Labour qed jistma li ser ida[[al ¤241.2 miljun – log[la /ifra ta’ g[otjiet u anke aktar minn dik tal-2013. Dan il-Gvern, li jifta[ar kemm qed ji]diedu l-impjiegi – fl-istess waqt li qed ji]died il-qg[ad – l-aktar li qed jixxa[[a[ hu malinfiq kapitali li jitqies b[ala lilma tal-[ajja tal-ekonomija. Sors ta’ infiq li jo[loq mijiet ta’ postijiet tax-xog[ol. Hawnhekk insibu li fl-ewwel tliet xhur innefqa kapitali flok ]diedet, naqset b’¤7.4 miljun (-7.1%). €13,000 fix-xahar g[al nart il-Ministru Mizzi Ara meta ji;i g[all-impjiegi
Ig[idu x’ig[idu l-kelliema tal-Gvern sew il-dejn pubbliku kif ukoll it-taxxi qed ji]diedu
Francis Zammit Dimech fzammitdimech@pn.org.mt
g[al tal-qalba il-Gvern ma’ jixxa[[a[x. G[al dawn il-Gvern g[andu miljuni kemm irid. G[al mara tal-Ministru Konrad Mizzi g[andu ¤13,000 fix-xahar – daqskemm jaqla’ [addiem f’sena! Silvio Schembri jiekol b’xi tmint i[luq G[al Silvio Schembri,
Membru Parlamentari Laburista g[andu impjiegi kemm irid.
Dan ing[ata kemm-il [atra biex issa qed jiekol b’[afna [luq u jekk tg[odd l-impjiegi li g[andha martu nsibu li bejniethom qed jieklu b’xi tmint i[luq meta hemm eluf ta’ [addiema li anqas biss qed jieklu b’[alq wie[ed! Il-Gvern qed jifta[ar li qed ji]diedu l-impjiegi. Veru bejn Marzu u Novembru tas-sena lo[ra (l-a[[ar xahar li tieg[u [ar;u /-/ifri mill-Uffi/ju Nazzjonali tal-Istatistika) ilGvern ]ied aktar minn 800 impjieg. Impjiegi addizzjonali li jiswew lill-pajji] aktar minn ¤20 miljun fi-sena. Il-Prim Ministru qal li minn dawn 600 kienu g[alliema i]da l-istatistika turi mod ie[or. Turi li minn dawn it-800 impjieg, 226 kienu fil-qasam edukattiv; 293 kienu fil-qasam
tas-sa[[a u [idma so/jali u lbqija kienu fl-amministrazzjoni u servizzi ta’ appo;;. M’hemmx dubju li ]-]ieda tinkludi l-g[exiren ta’ partitarji Laburisti li tqabbdu f’ministeri u segretarjati parlamentari li qed jiswew lill-ammminitrazzjoni miljuni tal- ewro fis-sena. I]-]ieda fin-nefqa tal-Gvern – l-iktar dik fuq impjiegi ;odda u transport pubbliku – minn x’imkien trid ti;i. Meta l-Gvern ida[[al inqas mill-g[otjiet millUnjoni Ewropea allura d-differenza bejn id-d[ul u l-[ru; trid ti;i mit-taxxi jew minn ]ieda fis-self, jew mit-tnejn. Ig[idu x’ig[idu l-kelliema talGvern sew il-dejn pubbliku kif ukoll it-taxxi qed ji]diedu. I]]ieda fid-dejn u t-taxxi j[allashom il-poplu kollu. Mhux biss dawk li jieklu b’[afna [luq, i]da kul[add.
L-arroganza tal-Prim Ministru fl-aqwa tag[ha Ninsabu ftit aktar minn ;img[a biss ‘il bog[od mittmiem tal-kampanja elettorali u jekk xejn f’dawn il-jiem ta’ din il-kampanja kompliet to[ro; aktar fil-bera[ l-artifi/jalita’ li qed jimxi biha l-Prim Ministru Joseph Muscat. Dan hu mexxej ta’ partit u pajji] li qed jag[]el li jimxi b’double standards basta ja;evola lil tal-qalba f’dak li jag[mel. Nhar it-Tnejn li g[adda kont pre]enti g[all-konferenza tal-a[barijiet li tmexxiet millkollegi Chris Said u Jason Azzopardi sabiex nag[tu aktar dettalji dwar dak li qassam filfamilja tal-qalba laburista Muscat. Fl-ewwel sena tal-Labour fil-Gvern
Fl-ewwel sena biss ta’ Gvern Laburista, numru ta’ deputati Laburisti se jkunu ng[ataw miljun ewro fi [lasijiet wara li listess Gvern li jiffurmaw parti minnu [atarhom f’bordijiet u entitajiet tieg[u stess ming[ajr
sej[a pubblika. Dan l-ammont jeskludi l-20,000 ewro onorarja li kull wie[ed minnhom jaqla b[ala Deputat tal-Gvern. Dawn id-deputati qed jing[ataw il-miljuni ta’ ewro u konsulenzi f’jobs sempli/iment g[aliex huma talqalba waqt li lill-poplu Malti u G[awdxi g[a]el li jag[ti[ biss 2 /ente]mi. Dan hu dak li jfisser Gvern Laburista mmexxi minn Muscat, tmexxija li tippremja lil min g[en lil PL jirba[ l-elezzjoni ;enerali li g[addiet waqt li tag[ti l-loqom lil min m’huwiex tal-qalba. Lilhin minn dan illum xtaqt nikkumenta dwar xi [a;a o[ra li di;a’ kell l-opportunita’ nitkellem dwarha fil-;img[at li g[addew. F’din il-kampanja komplejna naraw l-arroganza kbira li jimxi biha l-Prim Ministru waqt li kontinwament juru nuqqas ta’ rispett lejn ilPartit Nazzjonalista u l-Kap talOppo]izzjoni Simon Busuttil. Tisimg[u u tarah jitkellem tinnota rabja kontinwa lejn l-avversarju politiku tieg[u waqt li spiss jipprova jirredikolah fuq
Tisimg[u u tarah kif Muscat jitkellem tinnota rabja kontinwa lejn l-avversarju politiku tieg[u waqt li spiss jipprova jirredikolah fuq livell personali
minn David Casa dcasa@pn.org.mt
livell personali. Muscat ma j;ib rispett lejn [add u g[alhekk hemm b]onn li f’din l-elezzjoni nwasslu messa;; /ar u dirett lejn ilGvern ta’ Muscat. Muscat tkabbar
Il-ma;;oranza ta’ disa’ si;;ijiet parlamentari fisret li Muscat kabbar l-arroganza tieg[u u jippretendi li jista’ jg[addi minn fuq kul[add b[al romblu. Muscat i;ib ru[u daqs li kieku Malta hija tieg[u biss u
jitkellem b’arja kbira li ma tag[milx ;ie[ lil Prim Ministru ta’ pajji] li reba[ l-elezzjoni b’g[ajta li tista ma’ taqbilx mag[na imma ta[dem mag[na. Fir-realta’ illum nafu li dak li kien jitkellem dwaru Muscat qabel l-elezzjoni kien xejn g[ajr artifi/jalita’ fl-aqwa tag[ha basta jirba[ is-simpatija talpoplu. F’inqas minn sena rajna lmaskla ta’ Muscat tin]el minn fuq wi//u u llum qed naraw iddehra vera ta’ dan il-mexxej politiku li jimxi b’double standards basta j]omm lil tal-qalba kuntenti. L-a;ir ta’ Muscat hu talmist[ija u qed idejjaq mhux ftit lill-poplu. Fl-istess waqt hemm barra hemm diversi nies li qed jiddejqu juru wi//hom g[aliex qed jib]g[u mill -
vendikazzjonijiet ta ’ Gvern Laburista li m’g[andu ebda mist[ija meta ji;i g[al dawn laffarijiet. G[aldaqstant ejjew nie[du din l-opportunita’ sabiex fl-elezzjoni tal-24 ta’ Mejju li ;ej nwasslu messa;; po]ittiv u kontra l-arroganza tal-Partit Laburista fil-Gvern billi nivvutaw g[all-kandidati kollha tal-Partit Nazzjonalista. Il-poplu g[andu /ans tajjeb li ji;bed widnejn il-Gvern ming[ajr [add ma jkun jaf min kien li ivvota PN u g[alhekk jevita l-possibilta’ ta’ vendikazzjonijiet mill-Gvern Laburista. Vot lill-PN ikun ifisser li l-Gvern ta’ Muscat ikollu jieqaf mill-arroganza tieg[u u jifhem darba g[al dejjem li pajji]na m’huwiex tieg[u biss i]da tal-poplu Malti u G[awdxi kollu.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
9
EDITORJAL U ITTRI LILL-EDITUR L-EDITORJAL
Min veru g[andu ra;un jaqbe] bil-fer[ Il-media so/jali u elettronika qed tag[ti opportunità lil disinjaturi ]g[a]ag[ jo[or;u b’ideat ta’ messa;;i, [afna drabi b’sens umoristiku jew ironiku dwar dak li jolqothom. U [afna jipprodu/u dawk li jissej[u memes, reklami li jduru fuq il-media so/jali. Billboard elettroniku tal-Partit Nazzjonalista
B[alissa hawn idur [afna fuq il-media so/jali, fost o[rajn, billboard elettroniku tal-Partit Nazzjonalista li lag[ab fuq il-billboard tal-Labour ta’ sitta min-nies jaqb]u bil-fer[, imma dak tal-Partit Nazzjonalista juri min veru g[andu ra;un jaqbe] bil-fer[.
Veru g[andhom ra;un jaqb]u bil-fer[ G[ax veru g[andu ra;un jaqbe] bil-fer[: ■ Joseph Muscat li sal-a[[ar tal-le;islatura se jkun da[[al filbut 70,000 ewro minn flusna talli jikri l-karozza personali tieg[u lilu nnifsu. ■ Il-[abib personali tieg[u u tal-familja tieg[u, Jeffrey Curmi, ukoll g[andu ra;un jaqbe] bil-fer[ wara li Muscat tah erba’ promotions f’erba’ ;img[at biex la[[qu kap kmandant talarmata Maltija. ■ Cyrus Engerer ukoll, li Muscat ippreferieh [afna waqt li kien g[adu kandidat g[all-elezzjoni tal-24 ta’ Mejju u g[adu j]ommu f’karigi importanti u li Muscat g[al job wie[ed tah tnejn mal-gvern. ■ Is-sie[ba tal-mara ta’ Muscat fin-negozju, Michelle Buttigieg, g[andha ra;un taqbe] bil-fer[ g[ax Muscat taha job New York im[allsa 60,000 ewro minn flusna taparsi tibg[at it-turisti Malta. ■ Mart Muscat Michelle mhi nieqsa xejn mir-ra;unijiet biex taqbe] bil-fer[ g[ax se[bitha Michelle Buttigieg fi New York fil-fatt qed tirreklama n-negozju tal-;ojjelli, Buttardi, li g[andhom flimkien. ■ U l-mara tal-Ministru Konrad Mizzi bilfors taqbe] bil-fer[ im[allsa 13,000 ewro fix-xahar – wa[da minn [afna qraba ta’ Ministri li qed jie[du karigi mal-gvern im[allsin minni u minnek . Muscat qatta’ ;ranet jg[idilna kemm se jkollna g[aliex anke a[na naqb]u bil-fer[> 2 cents Tal-qalba g[andhom ra;un jaqb]u bil-fer[ g[al dak li qed jakkwistaw. U Muscat ftit ;ranet ilu g[amel konferenza kbira li
kien ilu jg[id biha ;ranet s[a[ u li fiha suppost qalilna ra;uni g[ala a[na wkoll g[andna g[ax naqb]u bil-fer[: 2 cents.
Tal-[wienet, il-morda, l-anzjani u l-qieg[da m’g[andhomx g[al xiex jaqb]u bil-fer[ U waqt li Muscat iridna naqb]u bil-fer[ g[al 2 cents, meta hu u tal-qalba qed jaqb]u bil-fer[ g[all-miljuni li qed jiffangaw fihom, nesa jg[id lil tal-[wienet g[ala g[andhom jaqb]u bil-fer[ bis-suq [a]in li hawn, nesa jg[id lill-morda u l-anzjani g[ala g[andhom jaqb]u bil-fer[ bis-sitwazzjoni fis-sa[[a u fil-medi/ini, u nesa wkoll jg[id lin-nies qieg[da g[ala g[andhom jaqb]u bil-fer[ bilqg[ad li qed ji]died.
Naraw jitkellmux Issa naraw jekk l-g[aqdiet talgays humiex ser jitkellmu fuq ilka] serju li wie[ed gay abbu]a u rredikola gay ie[or. Naraw x’inhuma l-intenzjonijiet veri tag[hom. G. L. Camilleri Il-Furjana
Pussess ta’ Ar/ipriet ;did g[all-Isla F’lejlet il-pussess ta’ ar/ipriet ;did tal-Isla, il-komunità Sengleana ting[aqad g[alenija biex issellem lir-rag[aj spiritwali ;did tag[ha filwaqt li b’[arsitha ‘l quddiem, tit[e;;e; biex isem l-Isla jibqa’ jin]amm fil-g[oli.
Meta, it-territorju tal-Isla hu dak li hu, ji;ifieri daqs dak talBelt tal-Vatikan u l-popolazzjoni issa ni]let g[al madwar 2,700, inklu] il-barranin fostna, bil-poplu Senglean dejjem jikber fi]-]mien...b’dawn ilfatturi kontrina, a[na, li minna jiddependi l-futur ta’ din il-Belt glorju]a, huwa ]gur li ma baqax lok g[al xi firda jew tilwim i]da jin[tie; li nissa[[u fl-g[aqda bejnietna u filfehma, kif dejjem konna tul issnin. Fl-a[[ar gwerra dinjija, meta bosta kienu dawk li [ar;u millIsla sabiex isibu kenn aktar sigur xi mkien ie[or, hija minn ewl iddinj li l-ftit li kien g[ad fadal flIsla, imseddqa mir-rag[aj spiritwali tag[hom, l-imsemmi [abrieki u qlubi, l-ar/ipriet ta’ dak i]-]mien, il-poplu Senglean ing[aqad aktar quddiem it-tbatija. L-istess allegorija nara tapplika g[al-lum ukoll g[alkemm b’xenarju differenti jew bilmaqlub. Meta l-postijiet fl-Isla qed jitbattlu u jinxtraw mill-barranin u allura l-poplu tag[na kulma jmur qed ji/kien, huwa imperattiv li a[na, li g[adna hawn u min g[ad g[andu ji;ri fih id-demm Senglean tal-antenati qalbiena tag[na, nitqawwew minn xulxin biex in]ommu [aj il-patrimonju u kulma huwa Senglean, li writ-
nieh minn ta’ qabilna. Id-dover tag[na issa hu li nindukrawh u ng[o]]uh biex ng[adduh a[jar lil ta’ warajna. B[ala t-tieni dover tag[na nie[du dan ukoll: li ng[inu lillbarranin – bl-im;iba u s-sens patrijottiku tag[na – biex jintegrawhom fil-komunità u nuruhom li huma milqug[in [alli j[ossuhom parti minna. G[andu mnejn jitqanqlu u huma stess jikkontribwixxu g[all-;id ta’ din il-Belt. Dan kollu jkun qed i[ejjina biex fi ftit ta’ snin o[ra - mhux bog[od wisq fi]-]mien - se nkunu qed ni//elebraw anniversarji tal-akbar u l-isba[ ;rajjiet li se[[ew tul l-istorja kollha talIsla. Jekk ng[o]]u tabil[aqq dawn il-;rajjiet li sawru din il-Belt singulari tag[na, x’m’g[andniex ma nkunux patrijotti/i, u allura kburin. Dan, meta niftakru li kienet il-Belt Senglea li tul listorja dejjiema tag[ha kienet fost l-aqwa tarka g[al Malta tag[na. Saviour Camilleri Il-{amrun
L-ittri f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu fl-indirizza elettroniku alex.attard@media.link com.mt jew fl-indirizz ta’ Media.Link Communications li jidher aktar ‘l isfel fil-pa;na
25 sena ilu f’In-Nazzjon Il-Vi/i Prim Ministru Guido de Marco fisser f’attività politika tal-Partit Nazzjonalista, li qatt daqs illum it-tarzna ta’ Malta ma kellha /ans li tqum fuq saqajha. Il-mlijuni kbar li lGvern qed jinvesti fit-tarzna jag[tu /ans tajjeb [afna lit-tarzna li tirpilja mill-qag[da li tinsab fiha u tikkontribwixxi lill-ekonomija Maltija wara li kellu jkun Gvern Nazzjonalista li jinvesti fiha u jag[mel dak li qatt m’g[amel Gvern So/jalista. It-Tabiba Maria Sciberras, li [admet [afna b’risq il-persuni milquta mill-problema taddroga, reb[et il-Premju {addiem tas-Sena.
Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt • Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i> Tel> 25965-317#318 E-mail> adverts@media.link.com.mt
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
10
ITTRI
Bankina taqla’ transfer!
Ix-xog[lijiet li saru fl-a[[ar jiem biex tne[[iet bankina wiesg[a quddiem stabbiliment kummer/jali u li saret aktar kmieni din is-sena, liema twessig[ ;ie trasferit g[al fuq in-na[a l-o[ra tal-kantuniera tal-istess bankina quddiem l-istess stabbiliment
Ni;bed l-attenzjoni ta’ xog[lijiet li saru fl-a[[ar jiem fi Triq it-Turisti kantuniera ma’ Triq l-Im[ar, fil-Qawra. Aktar kmieni din is-sena kien sar xog[ol ta’ twessig[ ta’ bankina, ma nafx jekk kienx hemm permessi, liema xog[lijiet kienu eliminaw spazju g[all-parke;; ta’ taxi filwaqt li t-tabella ta’ informazzjoni g[at-turisti b’rabta mas-servizz tat-taxi, t[alliet hemm. Kellha wkoll ti//aqlaq iz-zebra crossing kaw]a ta’ dawn ix-xog[lijiet. Dawn ix-xog[lijiet, li nifhem li saru bil-barka tal-Kunsill Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar jew ta’ xi awtorità kompetenti, taw lok biex sid ta’ stabbiliment kummer/jali jo[ro; l-umbrellel,
l-imwejjed u s-si;;ijiet. {a;a tal-iskantament, issa, filjiem li g[addew, dawn ixxog[lijiet inqalg[u u kollox re;a’ ;ie kif kien fuq din ilbankina biex il-bankina wiesg[a ;iet trasferita g[an-na[a l-o[ra tal-istess stabbiliment. Fl-a[[ar jiem saru xog[lijiet biex titwessa’ l-bankina fuq din in-na[a lo[ra tat-triq, biex l-istess stabbiliment kummer/jali jkun jista’ jarma s-si;;ijiet, l-imwejjed u lumbrellel fuq il-parti l-;dida li twessg[et. M’inix kontra li l-komunità kummer/jali jkollha l-fa/ilitajiet biex topera a[jar, i]da nistaqsi jekk kienx hemm il-permessi biex l-ewwel saru t-tibdiliet fuq na[a ta’ bankina u mbag[ad tre;;a’ kollox g[al dak li kien u l-bankina twessg[et fuq in-na[a l-o[ra tal-istabbiliment. Ninnota wkoll li b’dan ittwessig[ tal-bankina, in[oloq periklu ;did g[all-vetturi li jkunu qeg[din iduru din il-kantuniera. Din mhix serjetà. Kull min jinnota dawn l-affarijiet, jew jid[ak jew inkella jibki. Veru kas li ta[t il-Labour, inklu] il-lokalitajiet b’ma;;oranza Laburista b[alma hu dak ta’ San Pawl il-Ba[ar, laffarijiet b’dan il-mod biss jafu jimxu! Tassew [asra. J Agius Il-Mosta
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
11
LIL HINN MINN XTUTNA
Tajlandja> E]att b[alma qed ji;ri fl-Italja :img[a ilu l-Qorti Kostituzzjonali tat-Tajlandja dde/idiet li l-Prim Ministru – li l-partit tag[ha u ta’ [uha tlett snin ilu reba[ bil-kbir u b’mod ;ust il-[ames elezzjoni in fila – Jingluk Xinawatra, g[andha tirri]enja min[abba li fl-2011 kienet ne[[iet il-kap tas-sigurtà tal-pajji] biex po;;iet minfloku lil qarib tag[ha, anki jekk l-istess qorti qalet li dak li g[amlet ma kienx proprjament illegali. Infatti, minkejja l-pretest, lisku]a li l-Qorti qdiet dmirha, u l-istmerrja lejn in-nepoti]mu ta’ Jingluk, din ma kenitx offi]a li kellha twassal biex jitne[[a prim ministru. Minflok din id-de/i]joni reg[et ikkonfermat, jekk kien g[ad hemm b]onn, kif itTajlandja qed isir dejjem i]jed lItalja tal-Asja. G[aliex qed nikteb hekk? Dawk li m’ilhomx isegwu din l-anali]i tieg[i hawnhekk dwar il-politika internazzjonali matul dawn l-10 snin g[andhom ra;un jag[mlu din il-mistoqsija. Imma l-o[rajn forsi jiftakru li jiena mill-ewwel, fl-2005 kont qabbilt lil [u Jingluk, Taksin Xinawatra, mal-Prim Ministru Taljan ta’ dak i]-]mien Silvio Berlusconi, tant li kont sejja[tlu “Il-Berlusconi tal-Asja”. Persekuzzjoni ppjanata Meta kont g[amilt dan, però,
lanqas kien g[addili minn mo[[i li anki Taksin, b[al Berlusconi, kellu jibda jiffa//ja persekuzzjoni ppjanata mill;udikatura, jew parti minnha, kontra Taksin! Donnhom /erti m[allfin f’Bangkok, bdew jikkupjaw e]att dak li bdew jippruvaw iwettqu l-kollegi tag[hom Milan, f’konfoffa maxXellug u mal-familja rjali, minflok mal-President tarRepubblika, kif inhu l-ka] flItalja! L-istess b[al fl-Italja, dak li ma rnexxilhomx jaslu g[alih b’mezzi demokrati/i – u ja//ettaw il-verdett tal-poplu, li g[al 13-il sena s[a[ ta l-fidu/ja lix-Xinawatra – bdew jippruvaw jag[mluh billi jinqdew bi qrati servili. G[al xhur s[a[ ix-xellugin (li hawn minflok l-a[mar ju]aw lisfar) ippruvaw iwaqqg[u ilgvern bi protesti, anki vjolenti fit-toroq tal-kapitali Bangkok, immexxija mill-populista Sutep Tawgsuban u l-Partit (hekk imsejja[, b[al fl-Italja wkoll!) Demokratiku, imma ma rnexxilhomx lanqas, g[ax fil-fatt dawk il-protesti kienu limitati g[al Bangkok u xi bliet o[ra, filwaqt
minn Joe Calleja jocal@me.com
Jingluk Xinawatra hekk kif [ar;et mill-bini tal-qorti nhar l-Erbg[a li g[addew, milqug[a minn mijiet ta’ partitarji tag[ha
li l-ma;;oranza fil-kumplament tal-pajji], fl-ir[ula, g[adhom jappo;;jaw lill-gvern tal-partit Pak Pwa Taj (PPT, jew Partit g[at-Tajlandja).
Jingluk kellha tkompli tiggverna b[ala caretaker sakemm issir elezzjoni o[ra f’Lulju. Il-messa;; li dan kollu wassal lit-Tajlandi]i huwa li l-qorti
[akma minn koalizzjonijet korrotti u ;unti militari. Permezz ta’ kostituzzjoni ;dida demokratika fl-1997, hu ta le[en lill-ma;;oranza tat-
Il-messa;; li dan kollu wassal lit-Tajlandi]i huwa li l-qorti qieg[da hemm biex isservi l-interessi tal-establishment rjali u l-alleati xellugin tag[hom. Dawn kienu de/i]i li jisparixxu lil Jingluk mill-politika – e]att b[alma ippruvaw u qed jippruvaw, bi ftit li xejn su//ess, jag[mlu lil Berlusconi fl-Italja Fil-fatt din mhix l-ewwel darba li l-qorti dde/idiet kontra Jingluk. Bit-tama li jieqfu lprotesti tas-sofor, hi kienet sej[et elezzjoni sena qabel, fi Frar li g[adda, bil-Partit Demokratiku jibbojkottjaha g[ax qal li l-partit ta’ Jingluk kien se jo[ro; rebbie[! I]da l-Qorti Kostituzzjonali qieset dik l-elezzjoni invalida min[abba li f’9 provin/ji (minn total ta’ 77) – fejn l-eletturi ma t[allewx jivvutaw min[abba lvjolenza li wettqu l-partitarji ta’ Sutep – ma le[qux saru l-elezzjonijiet fil-jum stabbilit mill;did mill-Kummissjoni Elettorali. Sadanittant minn kalkoli li kienu saru, kien ;ie konfermat it-tbassir li kien sar qabel l-elezzjoni, u /joè li l-PPT kien se jer;à jo[ro; rebbie[ – imma
qieg[da hemm biex isservi linteressi tal-establishment rjali u l-alleati xellugin tag[hom. Dawn kienu de/i]i li jisparixxu lil Jingluk mill-politika – e]att b[alma ippruvaw u qed jippruvaw, bi ftit li xejn su//ess, jag[mlu lil Berlusconi fl-Italja! Ma [elsux minnu
Kif ma rnexxilhomx je[ilsu minn [u Jingluk, minkejja li fl2006 kienu inqdew bl-armata f’kolp ta’ stat, u wara bil-qrati, biex kellu je]ilja ru[u f’Dubaj, g[alkemm xorta baqa’ xewka f’dahar il-klassi diri;enti, permezz ta’ appuntu o[tu, li tlett snin ilu umiljat bil-kbir lilloppo]izzjoni. G[all-partitarji ta’ Taksin, idd[ul tieg[u fil-politika u r-reb[a kbira fl-elezzjoni tal-2001, fissru t-tmiem ta’ g[exiren ta’
Tajlandja, [afna minnhom filqalba tat-Tramuntana u l-Grigal minn fejn ;ie hu. F’g[ajnejn dawn, Taksin bidel l-[ajja talfqar bi programmi fil-qasam tassa[[a u edukazzjoni, u sfida lillelitè privile;;jati fil-burokrazija, l-armata, l-;udikatura u lkuriduri tal-palazz tar-Re marradi Bumibol Adujadej. G[at-Taksiniti, kemm ilprotesti ri/enti fit-toroq ta’ Bangkok u l-attivi]mu parti;;jan tal-Qorti Kostituzzjonali huma xog[ol klassi diri;enti li ma tridx ta//etta l-verdett kostanti tal2001,2005, 2006,2007 u l-2011, meta d-diversi partiti ta’ Taksin (li kellhom jibdlu l-isem min[abba de/i]jonijiet politi/i minn entitajiet suppost apoliti/i, newtrali, li jinkludu l-qrati u lpulizija) kisbu reb[iet – b[alma
kien mistenni jag[mel fi Frar li g[adda l-PPT ta’ Jingluk – li ma setg[ux ji;u kontestati, sfidati. L-avversarji tag[hom isostnu li l-gvernijiet Taksiniti servew biss l-interessi tal-partitarji rurali, u tal-familja taxXinawatra. Jibqà fatt, però, li g[axar snin ilu t-Tajlandja kienet e]empju /ar – prova rari, li fix-Xlokk talAsja demokrazija [ajja seg[tet timxi id f’id ma’ ekonomija prosperu]a, u l-pajji] ta[t Taksin kien kiseb stabbilità politika li wasslet mhux biss biex lekonomija bdiet tirkupra millkri]i finanzjarja Asjatika ta’ l1997, i]da saret fost l-aktar b’sa[[ithom fl-Asja. Kaos, anarkija u vjolenza Imma issa hemm il-bi]á li lpajji] jispi//a f’kaos, anarkija u aktar vjolenza. F’Lulju suppost issir elezzjoni, imma d-de/i]joni tal-
Qorti Kostituzzjonali tg[id ukoll li Jingluk ma tistax tie[u sehem fil-politika (b[alma kienet dik ta’ Milan kontra Berlusconi!) g[all-[ames snin. Imma hi kellha kull dritt taffronta lill-avversarji xejn demokrati/i u monarki/i tag[ha fl-elezzjoni li jmiss. Jekk issir l-elezzjoni f’Lulju, din ter;à tag[ti reb[a lill-partit tax-Xinawatra, u dan mhux biss g[ax l-oppo]izzjoni ta’ Sutep mistennija tibbojkottja l-elezzjoni. Dawn minflok iridu sistema ta’ “kunsilli popolari” fejn 30% tal-parlament ikunu eletti mill-poplu, u l-ma;;oranza, 70% jin[atru minn rappre]entanti tas-snajja u professjonijiet, bi prim ministru mag[]ul mir-re! G[alhekk il-prospetti huma li anki l-partitarji ta’ Xinawatra jo[or;u jipprotestaw fit-toroq! Biex ti;i evitata katastrofi, je[tie; li – b[alma ktibt qabel lelezzjoni ta’ Frar – i]-]ew; na[at jersqu lura mit-tarf talirdum, u jaslu g[al xi tip ta’ kompromess. Qabel ikun tard wisq.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
12
A{BARIJIET TA’ BARRA
Sostenitur tal-hekk imsej[a ‘Repubblika tal-Poplu ta’ Donetsk’ jimxi quddiem il-bini tal-amministrazzjoni re;jonali li spi//at okkupata mis-separatisti li jridu jinqatg[u mill-kumplament tal-Ukrajna (ritratt> EPA)
L-elezzjoni se tkun kru/jali g[all-futur tal-pajji] L-UKRAJNA
Il-Ministru :ermani] g[allAffarijiet Barranin, FrankWalter Steinmeier, qal li l-vot g[all-Presidenza tal-Ukrajna li g[andu jsir fil-25 ta’ Mejju se jkun ‘kru/jali’ g[all-isforzi talpajji] biex jo[ro; mill-kri]i attwali. Steinmeier qal dan waqt li kien g[addej bi ]jara fil-belt ta’ Kiev u fost l-a[[ar tentattivi lejn soluzzjoni diplomatika g[as-sitwazzjoni tal-Ukrajna. Intant, it-tensjoni g[adha g[olja wara li l-attivisti fl-artijiet Ukreni tal-Lvant iddikjaraw ‘Stat separat’ u skont il-pjan biex huma, ‘l quddiem, jinqatg[u mill-kumplament talUkrajna u jissie[bu ma’ Moska. Il-kri]i rrankat ukoll wara li
saru r-referenda ‘g[allawtonomija’ ta’ nhar il-{add fir-re;juni ta’ Donetsk u Luhansk; bil-Gvern tal-Ukrajna, l-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea jfissru l-e]er/izzji b[ala illegali. Il-Ministru Steinmeier, ilbiera[, kellu laqg[at, fi Kiev, mal-Prim Ministru Ukren attwali, Arseniy Yatsenyuk u lMinistru Ukren g[all-Affarijiet Barranin, Andriy Deshchytsya. Hu esprima tama li l-Ukrajna ‘tikseb lura t-territorji li okkupaw l-elementi separatisti’ u li lpajji] jirnexxilu jikkontrolla lillgruppi tal-militanti f’artu. Hu awgura wkoll li l-Ukrajna te]er/ita mill-;did l-awtorita fuq ir-re;juni separatisti u skont ilkriterji xierqa.
Sadanittant , l - istampa tar Russja kkwotat lis-separatisti f’Luhansk li Valery Bolotov, l - hekk imsejja[ ‘ Gvernatur ’ tar - re;jun partikolari , kien spi//a midrub waqt attentat kontra [ajtu . Mifhum li Bolotov, li s-separatisti semmewh b[ala ‘ l - Mexxej tar Repubblika tal - Poplu ta ’ Luhansk’ sofra l-;rie[i serji fl-attentat, i]da mhux f’periklu li jitlef [ajtu. Min-na[a tag[ha, r-Russja qalet li f’ka] li l-Unjoni Ewropea timponilha aktar sanzjonijiet, se jispi//aw ibatu lisforzi lejn il-kontroll tal-kri]i. Fl-istess [in, il-Ministeru Russu g[all-Affarijiet Barranin [e;;e; biex il-Punent jipper-
swadi lill-Ukrajna biex tid[ol f’diskussjonijiet dwar ‘l-istruttura futura tag[ha’ qabel l-elezzjoni tal-25 ta’ Mejju. Intant, Moska trid ukoll li ddiskussjonijiet jitrattaw ilkwistjoni tad-drittijiet umani u meta qed tis[aq li ‘r-ri]ultati tala[[ar referenda f’Donetsk u Luhansk g[andhom jindikaw lil Kiev kemm hi kbira l-kri]i talUkrajna’. Dan waqt li s-separatisti armati g[adhom qed jikkontrollaw il-bini tal-amministrazzjoni fl-ibliet Ukreni talLvant. Ir-Russja qed t[e;;e; biex irri]ultati tar-referenda jkunu implimentati, bis-separatisti ta’ Donetsk u Luhansk jg[idu li lma;;oranza assoluta tar-resi-
denti f’dawn ir-re;juni kienu vvutaw favur ir-’Repubbliki talPoplu’ (fl-art proprja talUkrajna). Sadanittant, il-Gvernatur ta’ Donetsk, Serhiy Taruta, qal, waqt konferenza tal-a[barijiet, li hemm il-pjani g[al ‘referendum nazzjonali’ li jirrigwarda t-tqassim ta’ aktar poteri lir-re;juni. Hu qal li dan ir-referendum jista’ jsir ix-xahar id-die[el u li l-impenn seta’ anki jkun diskuss mill-Parlament tal-Ukrajna. Madankollu, Taruta tenna li ‘r-Repubblika tal-Poplu ta’ Dontesk’ ma te]istix legalment u politikament u li r-re;jun ta’ Dontesk ma jistax i]omm fuq saqajh (mil-lat ekonomiku) b[ala territorju separat.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
13
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jinter/ettaw aktar mijiet ta’ immigranti IL-LIBJA
Wa[da mill-immigranti Afrikani li n;abru mill-awtoritajiet Libjani tidher ;o /entru tad-detenzjoni f’Zawiya, lejn il-Punent ta’ Tripli (ritratt> EPA)
Il-Pulizija Libjana qalet li qed i]]omm mal-270 immigranti illegali o[ra, fosthom tfal, li kienu inter/ettati fuq il-ba[ar huma u jivvja;;aw lejn l-Ewropa. L-immigranti ;ejjin mis-Sirja, s-Sudan u l-Eritrea, b’u[ud jikkonfermaw li ‘l-Italja kienet id-destinazzjoni spe/ifika tag[hom’. Numru ta’ Sudani]i fosthom irrakkuntaw li huma kienu qasmu d-de]ert lejn ilLibja u fejn komplew jivvja;;aw minn Tripli lejn iz-zoni ma;enb il-kosta bil-[sieb li ‘jil[qu d-destinazzjoni finali bid-dg[ajjes’. Sadanittant, telg[u g[al sbatax l-ammont tal-katavri rikoverati mid-dg[ajsa tal- immigranti li g[erqet, nhar it-Tnejn, fin-
Nofsinar tal-Italja. Mifhum li ddg[ajsa kienet qed i;;orr mal400 immigrant illegali u mhux esklu] li setg[u mietu nofshom fit-tra;edja. Il-gwardjani tal-kosta Taljani rnexxielhom isalvaw g[exieren minn dawn l-immigranti u jwassluhom fil-port ta’ Katanja – u bilMinistru tal-Intern Taljan, Angelino Alfano, itenni li lUnjoni Ewropea ‘mhix qed tg[in bi]]ejjed lill-Italja biex tla[[aq mal-kri]i umana’. Dan meta l-Italja, fl-a[[ar xhur, irrankat il-missjonijiet ta’ search and rescue madwar ilfruntieri marittimi tag[ha u skont il-programm mag[ruf b[ala ‘Mare Nostrum’.
Intant, Alfano qal li ‘l-Ewropa qed tippermetti li l-Italja tipprovdi hi l-akkommodazzjoni g[alleluf tal-immigranti’, filwaqt li wissa li l-Gvern Taljan jista’ j[alli lill-immigranti [ielsa biex jivvja;;aw lejn bnadi o[ra talEwropa, f’ka] li ma jing[atax aktar g[ajnuna. Il-Ministru Taljan tenna, kmieni fix-xahar, li sa 800,000 immigrant li qed ifittxu l-kenn politiku kienu ‘lesti’ biex jivvja;;aw mill-Afrika ta’ Fuq g[allEwropa. Il-ma;;oranza ta’ dawn l-immigranti ;ejjin mir-re;juni Afrikani ta’ ta[t is-Sahara u minn pajji]i b[as-Sirja u s-Sudan t’Isfel, li qed ibatu l-effetti koroh tal-gwerra.
Jin[eles l-Ambaxxatur tal-:ordan li kien mi]mum osta;; IL-LIBJA
L-Ambaxxatur tal-:ordan g[al-Libja, Fawaz al-Itan, re;a’ lura pajji]u wara li n[eles qawwi u s[i[ mill-aggressuri armati li kienu [atfuh fi Tripli. Al-Itan kien spi//a aggredit fil-15 ta’ April li g[adda, meta grupp ta’ nies armati fet[u nnar fuq il-karozza tieg[u u fejn darbu lix-xufier. L-aggressuri, mbag[ad, insistew li jin[eles militanti I]lamiku Libjan bi skambju
Olmert ikkundannat I}RAEL
L-eks-Prim Ministru I]raeljan, Ehud Olmert, spi//a kkundannat g[al sitt snin pri;unerija b’konnessjoni ma’ tix[im u bil-qorti anki timmultah l-ekwivalenti ta’ 300,000 ewro. L-Im[allef, intant, [are; direttiva biex Olmert ‘jippre]enta ru[u l-[abs’ fl-Ewwel ta’ Settembru u li effettivament jippermetti ]mien bi]]ejjed biex lavukati tal-eks-Prim Ministru jressqu l-appell tag[hom lillQorti Suprema ta’ I]rael. F’ka] li s-sentenza tkun konvalidata mill-Qorti Suprema, Ehud Olmert isir l-ewwel eksMexxej ta’ Gvern I]raeljan li qatt kellu jiskonta l-[abs. Olmert, li g[andu 68 sena, instab [ati, f’Marzu, rigward a;ir irregolari relatat man-negozju tal-proprjeta u li se[[ meta hu kien is-Sindku ta’ :erusalemm. Hu kien serva b[ala l-Prim Ministru ta’ I]rael bejn l-2006 u l-2009.
mal-Ambaxxatur tal-:ordan u s’issa g[ad mhux /ar jekk se[[itx xi forma ta’ arran;ament bejnhom u lawtoritajiet Libjani. Lanqas il:ordan ma [are; dettalji spe/ifi/i, fost ir-rapporti konfli;;enti (attwali) dwar x’wassal g[all-[elsien talambaxxatur. Il-Libja qed tg[ix ;ranet ta’ instabbilta kbira, u meta, fla[[ar xhur, in[atfu numru ta’
diplomati/i barranin mill-gruppi tal-milizzji armati. Dan meta l-Gvern Libjan mhux jirnexxilu jra]]an dawn il-gruppi u lmembri tat-tribujiet li, fl-2011, g[enu jwaqqg[u ir-re;im taleks-dittatur Libjan, Muammar Gaddafi. Intant, il-[tif tal-osta;;i filLibja ma jidhirx li g[andu llimiti u meta l-membri ewlenin tal-Gvern u qrabatom ukoll spi//aw b[ala mira.
L-Ambaxxatur, Fawaz Al-Itan, ikellem lill-;urnalisti mal-wasla tieg[u fil-:ordan (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
14
A{BARIJIET TA’ BARRA
Jarrestawh talli ‘vvinta l-informazzjoni’ I?-?INA
IR-RUSSJA> {addiem ;o suq tal-ikel, f’Moska, jsegwi lil ‘Titan’, mudell tal-’England Cyberstein Robots’, waqt li qed juri l-kapa/itajiet tieg[u b[ala parti minn dimostrazzjoni fl-in[awi. Ir-robot ‘Titan’ se jkun attrazzjoni waqt il-’Bal Rotov’< esebizzjoni interattiva tal-aktar avvanzi ri/enti fitteknolo;ija tar-robotika, li tifta[ g[ada ;o /entru ewlieni tal-kapitali Russa (EPA)
L-awtoritajiet komunisti ta/?ina arrestaw ra;el li, skont huma, ‘ivvinta’ u g[adda linformazzjoni lil websajt tala[barijiet ?ini]a li twaqqfet flIstati Uniti. Ir-rapporti qalu li r-ra;el, Xiang Nanfu, ta’ 62 sena, ippubblika ‘l-istejjer foloz’ fuq ilwebsajt Boxun u b’mod li g[amel ‘[sara kbira lid-dehra u r-reputazzjoni ta/-?ina’. Il-websajt Boxun ji//irkola listejjer dwar protesti u l-impenji b’risq id-drittijiet tal-bniedem li ma jidhrux fil-media uffi/jali ta/-?ina, li taqa’ ta[t il-kontroll strett tal-Istat. Intant, l-arrest ta’ Xiang qajjem it-t[assib fi ]mien meta l-
awtoritajiet ?ini]i qed jie[du passi biex jikkontrollaw lInternet. Dan qabel il-25 anniversarju tal-massakri taddimostranti u studenti li kienu se[[ew, fl-1989, ta[t idejn issuldati ta/-?ina fl-in[awi ta’ Pjazza Tiananmen ta’ Beijing. L-a;enzija tal-a[barijiet ?ini]a, Xinhua, qalet li Xiang kien ilu mill-2009 ju]a l-websajt Boxun biex jippubblika ‘l-istejjer li ma kellhom l-ebda ba]i firrealta’. U[ud mill-istejjer (li jikkon/ernaw li/-?ina) ibba]aw fuq temiet diversi b[as-serq talorgani ming[and in-nies [ajjin; il-[tif tal-artijiet mill-awtoritajiet u l-vjolenza min-na[a talpulizija.
De/i]joni sinifikanti dwar il-privatezza
Element ta’ vendetta wara l-qtil ta’ politiku
L-UNJONI EWROPEA
SPANJA
Il-Qorti tal-:ustizzja tal-UE idde/idiet li l-kumpannija ‘Google’, li tipprovdi s-servizzi tas-social networking, te[tie; temenda w[ud mir-ri]ultati li jing[ataw fuq l-Internet permezz tas-search engine u fuq it-talba spe/ifika tal-persuni komuni. L-i]vilupp hu relatat malhekk-imsejja[ ‘dritt biex /erti affarijiet jintesew’, b’din il-qorti tg[id li r-rabtiet ma’ data ‘skaduta u irrelevanti’ fuq lInternet g[andhom ikunu eliminati skont it-talba. Il-ka] li wassal g[all-verdett tressaq minn ra;el Spanjol li
ilmenta dwar abbu] ta’ privatezza wara li avvi] ta’ subbasta rigward il-proprjeta li kienu [adulu l-banek ‘baqa’ jidher permezz tas-search results tal-’Google’. Kelliema g[all-kumpannija ‘Google’, intant, esprimew iddi]appunt tag[hom g[all-verdett u qalu li je[tie;u ]-]mien biex janalizzaw limplikazzjonijiet.Huma jsostnu li s-search engine ma jikkontrollax id-data, i]da joffri biss illinks g[all-informazzjoni li wie[ed, is-soltu, jsib fuq lInternet.
Kelliema g[all-Ministeru talIntern Spanjol qalu li kollox jindika li l-omi/idju ta’ Isabel Carrasco, li kienet tmexxi lGvern provin/jali f’Leon, u li se[[ fil-lejl tat-Tnejn, kellu x’jaqsam ma’ ‘vendetta personali’ li ma kenitx relatata g[allkariga pubblika tag[ha. Carrasco, li kienet membru tal-Partit tal-Poplu (PP) filGvern, spi//at vittma ta’ sparatura hi u sejra g[al laqg[a politika ;o l-istess belt u fejn mietet fuq il-post. Intant, il-pulizija arrestaw ]ew; nisa li qeg[din jg[inu fl-investigazzjonijiet, bil-gazzetta El Pais
Isabel Carrasco (ritratt> EPA)
tirreferi g[alihom b[ala ‘l-mara u t-tifla tal-Kap tal-Pulizija’ fil-belt ta’ Astorga, li tifforma parti mill-
provin/ja ta’ Leon. Rapporti o[ra qalu wkoll li ttifla tal-Kap tal-Pulizija hi eksimpjegata tal-kunsill provin/jali u li hi kienet tilfet xog[olha, ftit tal-jiem ilu. Il-partiti politi/i ewlenin issospendew, temporanjament, il-kampanji rispettivi b’konnessjoni mal-elezzjonijiet g[allParlament Ewropew, b’sinjal ta’ rispett g[at-telfa ta’ Carrasco, li kellha 59 sena. Sadanittant, l-istampa Spanjola qalet li l-pulizija g[ad iridu jsibu l-arma tan-nar li ntu]at fl-omi/idju ta’ Isabel Carrasco.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW
15
G[al tal-qalba l-medi/ini, g[alik 2 cents biex tixtrihom! Diversi stqarrijiet f’dawn la[[ar ;ranet komplew jikkonfermaw li l-Ministeru tas-Sa[[a qed ja;evola lil min irid hu biex jakkwista l-medi/ini li suppost dak li jkun jie[u b’xejn imma li l-Gvern mhux jirnexxilu jwassalhom imqar sal-ispi]eriji, a[seb u ara sad-dar tieg[ek kif kien wieg[dek. Waqt li lilek – li g[andek dritt tie[u l-medi/ini b’xejn g[al mard fit-tul jew g[ax g[andek d[ul baxx – jg[idulek li medi/ini m’g[andhomx, talqalba jkunu jafu meta se ji;u lmedi/ini u jmorru dritt g[alihom f’sistema li qieg[da ;;ib diskriminazzjoni bejn tal-qalba u l-bqija tan-nies li g[andhom dritt g[all-medi/ini b’xejn. Issa qed ikompli jo[ro; kif tal-qalba qed jinqdew f’sistema ta’ telefonati li tara li talqalba jinqdew g[ax ikollhom
informazzjoni li [add aktar ma jkollu waqt li l-bqija tan-nies ikollhom imorru jixtru l medi/ini li g[andhom dritt jie[du b’xejn. Il-Prim Ministru Joseph Muscat g[amel konferenza stampa kbira li kien ilu jg[id il;ranet li fiha kien se j[abbar xi [a;a kbira [afna. Imma l-[a;a kbira [afna li ta lilek kienet... 2 cents. Imma kemm-il 2 cents trid biex tixtri l-medi/ini li Joseph Muscat kien wieg[dek li se j;iblek b’xejn sa wara l-bieb tad-dar u li lanqas hu kapa/i jwassalhom imqar sal-ispi]eriji? Waqt li hu u s[abu qed jffangaw fil-miljuni minn flus ilpoplu, Joseph Muscat irid lilek tikkuntenta b’2 cents, waqt li flistess [in i;ieg[lek tmur tixtri lmedi/ini li suppost jag[tik bla [las.
Waqt li hu u s[abu qed jffangaw fil-miljuni minn flus il-poplu, Joseph Muscat irid lilek tikkuntenta b’2 cents
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
16
ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW
Is-Sibt li ;ej tibda l-votazzjoni g[all-anzjani f’San Vin/enz de Paule u f’u[ud mid-Djar tal-Anzjani
Ir-residenti irre;istrati sas-Sibt li g[adda f’San Vin/enz u f’dawn id-Djar tal-Anzjani se jkunu jistg[u jivvutaw fir-residenza rispettiva stess biex ikun evitat l-iskari// u d-diffikultajiet g[ar-residenti nfushom
Nhar is-Sibt li ;ej issir lewwel parti tal-votazzjoni biex jintag[]lu s-sitt Membri Parlamentari Ewropej Maltin. B’emendi fil-li;i elettorali, ;img[a qabel l-elezzjoni, ji;ifieri fis-17 ta’ Mejju, se jkunu jistg[u jivvutaw dawk residenti f’San Vin/enz de Paule u fit-23 Dar tal-Anzjani li g[andhom aktar minn 50 resident fihom. Ir-residenti irre;istrati sasSibt li g[adda f’San Vin/enz u f’dawn id-Djar tal-Anzjani se jkunu jistg[u jivvutaw fir-residenza rispettiva stess biex ikun evitat l-iskari// u d-diffikultajiet g[ar-residenti nfushom. G[aldaqstant, dawk il-membri tal-familja jew persuni o[ra li g[andhom id-Dokument talVot ta’ dawn ir-residenti g[andhom jag[tu dan lill-persuna sa mhux aktar tard minn g[ada, l-Erbg[a, 14 ta’ Mejju. Il-Kummissjoni Elettorali [abbret li jekk resident f’San Vin/enz de Paule jkun jixtieq li xi qarib jakkumpanjah millWard sal-post tal-votazzjoni, g[andu jitlob g[al identification tag sal-{amis li ;ej, 15 ta’ Mejju. Din it-tag tin[are; millKummissjoni stess. Jumejn qabel l-elezzjoni g[all-Parlament Ewropew, il{amis, 22 ta’ Mejju, se jkunu jistg[u jivvutaw dawk rikoverati fl-Isptarijiet Mater Dei, Karin Grech, Monte Carmeli u l-Isptar :enerali ta’ G[awdex. Hu mportanti li lpersuni rikoverati jkollhom filpussess tag[hom id-Dokument tal-Vot biex ikunu jistg[u jivvutaw. Il-Kummissjoni Elettorali
Hu importanti li l-persuni rikoverati jkollhom fil-pussess tag[hom id-dokument tal-Vot
spjegat ukoll li fil-ka] ta’ votanti fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex jew f’Monte Carmeli li jkunu jixtiequ xi qarib jakkumpanjahom mill-Ward sal-post tal-votazzjoni, g[andhom jitolbu g[al identification tag ma[ru;a mill-Kummissjoni stess. Id-Djar tal-Anzjani li fihom se ssir il-votazzjoni s-Sibt li ;ej huma: Dar San Pawl fil{amrun; Sa Maison Retirement Home, f’Tal-Pietà; Dar tal-Anzjani f’Bormla; Villa Robinich fil-Fgura; Dar lAnzjani, fi]-}ejtun; Villa Messina fir-Rabat Malta; Dar Saura fl-Imtarfa; Dar lAnzjani u Marina Palace flImsida; Casa Leone XIII f’San :iljan; Residenza tal-Anzjani, Sptar Zammit Clapp; Dar Santa Katerina u Roseville f’{‘Attard; Casa Antonia f’{al Balzan; Sorijiet Fran;iskani ‘Pax Et Bonum’, Casa Arkati, ?entru Anzjani u Central Home fil-Mosta; Dar ilMadonna tal-Mellie[a filMellie[a; Dar Sagra Familja fin-Naxxar; Casa Serena f’San Pawl il-Ba[ar; u Dar tal-Kleru f’Birkirkara.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW
17
G[al Joseph Muscat, il-[a]in sar tajjeb fil-ka] ta’ Cyrus Engerer Cyrus Engerer mhuwiex ilvittma i]da l-aggressur, u lmod kif il-Prim Ministru Muscat qed itella’ lil Cyrus Engerer fuq pedestall jikkonferma li g[alih, il-[a]in sar tajjeb u t-tajjeb sar [a]in. Huwa skandalu] kif, wara li n[ar;et sentenza mill-Qorti tal-Appell Kriminali li sabet lil Cyrus Engerer [ati ta’ reat kriminali, Joseph Muscat iddikjara blaktar mod /ar li hu j[addan listess prin/ipji ta’ Cyrus Engerer. Id-dikjarazzjonijiet tal-Prim Ministru Joseph Muscat dwar Engerer, wara li l-Qorti talAppell Kriminali sabet lill-istess Cyrus Engerer [ati ta’ reat kriminali huma traversija tassewwa. Id-dikjarazzjonijiet ta’ Joseph Muscat huma tentattiv biex il-[a]in ji;i pro;ettat b[ala tajjeb u biex is-sewwa ji;i kkunsidrat b[ala [a]in. Il-Partit Nazzjonalista sostna li bid-dikjarazzjoni li j[addan l-istess valuri ta’ Cyrus Engerer, il-Prim Ministru qed jankra lilu nnifsu madde/i]joni ta’ Cyrus Engerer li ju]a l-pre;udizzju so/jali kontra l-persuni LGBT biex ipattiha lill-eks partner tieg[u u javvelih. F’dan il-ka] hemm ukoll element qawwi ta’ theddid li ma waqafx mar-rapport li g[amel il-vittma lill-Pulizija. Jirri]ulta mill-Qorti li anki waqt l-istess kaw]a l-vittma kien mhedded li Cyrus Engerer g[andu iktar ritratti tieg[u. Il-ka] ta’ Cyrus Engerer beda [afna qabel ma bdiet il-kampanja g[all-elezzjoni talParlament Ewropew. G[alhekk il-Prim Ministru kien konxju tieg[u. Minkejja dan, Joseph Muscat talab lil Cyrus Engerer jikkontesta l-elezzjoni b[ala kandidat tal-Partit Laburista. Dan sar g[aliex Cyrus Engerer hu wie[ed minn tal-qalba ta’ Joseph Muscat, u l-Prim Ministru jinsab lest jg[awwe; kull prin/ipju sabiex jaqdi lil tal-qalba, tant li wara l-a[[ar elezzjoni Cyrus Engerer ;ie ma[tur konsulent mal-Ministru g[all-Intern Manuel Mallia u anke mal-Ministru g[alLibertajiet /ivili Helena Dalli. Dan filwaqt li n[atar Chairman tal-Kumitat Konsultattiv dwar l-LGBT. Dak li g[amel Cyrus Engerer jikxef kemm mhuwiex denju li
jkun i/-champion tad-drittijiet /ivili f’pajji]na. Il-ka] ta’ Cyrus Engerer huwa wie[ed vendikattiv, li permezz tieg[u Cyrus Engerer da[al fl-appartament tal-eks partner tieg[u u seraqlu ritratti personali u numru ta’ emails privati talpost tax-xog[ol tieg[u. Dan sar billi Cyrus Engerer a//essa lkompjuter privat tal-eks partner tieg[u u kkopja r-ritratti fuq pen drive.
Kien ka] ippjanat u orkestrat biex jag[mel l-ikbar dannu possibbli Dan jikxef l-iskop [a]in u ppjanat li kellu Cyrus Engerer flimkien mal-intenzjoni malizzju]a li bih g[a]el li jpattiha lill-eks partner tieg[u u javvelih. Minbarra dan, Cyrus Engerer [oloq email account ie[or sabiex minnu jibg[at irritratti privati tal-eks partner tieg[u. Dan Cyrus Engerer g[amlu mill-kompjuter ta’ ommu, kompjuter tax-xog[ol li kienet tintu]a minn [abiba tieg[u u kompjuter minn Brussell. Dan mhuwiex ka] ta’ rabja ta’ passjoni tal-mument, i]da ka] ippjanat u orkestrat biex jag[mel l-ikbar dannu possibbli. Mhux minnu li saret xi kampanja orkestrata kontra Cyrus Engerer u li hu ingann li Cyrus Engerer jipprova jilg[abha talvittma. Tant hu /ar dan li lappell li ressaq l-Avukat ;enerali kontra Cyrus Engerer sar fl24 ta’ ;unju 2013, ta[t Gvern Laburista. Fuq kollox m’hemmx dubju li l-Partit Nazzjonalista ma kellu xejn x’jaqsam mad-de/i]joni li [a lAvukat ;enerali li jag[mel Appell. I]da l-aktar aspett ta’ di]appunt f’din l-istorja kollha hu l-fatt li Cyrus Engerer ippre]enta lilu nnifsu lill-poplu b[ala champion tal-komunità LGBT. Madankollu, ir-reat kriminali li wettaq juri li Cyrus Engerer u]a l-pre;udizzju so/jali kontra l-persuni LGBT biex ipattiha lill-eks partner tieg[u u javvelih.
Cyrus Engerer hu wie[ed minn tal-qalba ta’ Joseph Muscat, u l-Prim Ministru jinsab lest jg[awwe; kull prin/ipju sabiex jaqdi lil tal-qalba
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
18
ELEZZJONI TAL-PARLAMENT EWROPEW
Is-so/jeta’ trid tg[in lill-bniedem jibqa’ jg[ix fid-dinjita’ – il-Kap tal-PN Simon Busuttil “Il-politika tqis lill-bniedem b[ala parti mis-so/jeta’ i]da sso/jeta’ trid tg[inu biex jibqa’ jg[ix fid-dinjita’.” Dan qalu lKap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil fi ]jara li g[amel g[and il-Moviment Hospice f’{al Balzan. Simon Busuttil apprezza l[idma tal-Moviment Hospice li j]omm id-dinjita’ tal-bniedem g[ax hi imprezzabbli u ming[ajra mhu xejn. Il-Kap tal-PN u Kap talOppo]izzjoni stqarr li s-so/jeta’ g[andha tkun grata lejn isservizzi kbar li jaghti l-Moviment Hospice b’risq persuni morda bilkan/er u lill-qraba tag[hom. Simon Busuttil irrefera g[allpro;etti li l-Moviment Hospice,
fosthom li jkollu In-Patient Unit, u hawn appo;;ja u inkora;;ixxa lit-tmexxija tal-Moviment biex il-[olma tag[ha ssir realta’. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista qal li fil-qasam tas-Sa[[a, ilGvern u l-Oppo]izzjoni g[andhom ja[dmu flimkien u jaslu g[al kunsens. Hu rrefera g[allKumitat Parlamentari dwar isSa[[a li twaqqaf u di;a’ qed ja[dem fil-Parlament. Simon Busuttil tkellem ukoll dwar il-proposti mressqa millOppo]izzjoni biex, jekk persuna tkun ilha fil-waiting list g[al [afna ]mien biex issirilha intervent kirur;iku, b’li;i tal-Unjoni Ewropea, din il-persuna g[andha dritt li ssiefer lejn sptar privat barra minn Malta, bi spejje]
jaqg[u fuq il-gvern. Intant fi]-]jara tieg[u f’{al Balzan, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista, li kien akkumpanjat mill-Kelliem tal-Oppo]izzjoni g[as-Sa[[a Claudio Grech, ing[ata taghrif dwar [idmet ilMoviment Hospice mi/Chairperson Laura Cascun u mill-General Manager Kenneth Delia. Simon Busuttil iltaqa’ u tkellem ma’ w[ud mill-[addiema kif ukoll ma’ numru ta’ voluntieri. B’kollox il-Moviment Hospice jimpjega 20 persuna full-time u jara kwa]i elf pazjent fis-sena. Madwar 15-il ka] gdid jitressqu quddiem il-Moviment kull xahar. Vincent Zammit, il-Vi/i
Chairperson tal-Moviment Hospice wera t[assib li fl-a[[ar sena ma sar ebda pass mill-gvern biex jg[in lill-Moviment Hospice sabiex jixtri bi//a art u ji]viluppaha f’In-patient Unit. IlMoviment Hospice je[tie;lu bi//a art b’medda ta’ madwar 5,000 metru kwadru. L-istima ta’ dan il-pro;ett mistennija titla’ sa 8 miljun ewro. Hu qal li ta[t gvern pre/edenti kienu identifikati seba’ siti i]da kollha kellhom xi problema. Fla[[ar sena kienu saru ta[ditiet mal-Ministru Godfrey Farrugia i]da laqg[a mal-Ministru Konrad Mizzi li kienet skedata g[all;img[a d-die[la, ;iet posposta g[all-;img[a ta’ wara. It-Tabib Zammit fisser li l-
InPatient Unit g[andha tliet g[anijiet: li jkunu akkomodati pazjenti g[al numru ta’ jiem; biex toffri servizz ta’ respite lil familji ta’ persuni morda bilkan/er; u biex tkun oasi ta’ pa/i g[al min irid iqatta’ l-a[[ar ;ranet ta’ [ajtu. Hu qal li l-InPatient Unit toffri benefi//ji kbar, fosthom, li l-pazjenti ma jokkupawx sodod akuti g[al ;ranet twal. Pazjent b’marda terminali irid post kwiet imdawwar bil-familja u mhux isirulu [afna investigazzjonijiet medi/i u MRIs bla b]onn. Hu rrefera g[al ka] partikulari ta’ anzjana ta’ 102 fejn intefqu flejjes kbar f’investigazzjonijiet meta kulma riedet kien ambjent kwiet.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
A{BARIJIET TA’ BARRA
19
‘Jirrikonoxxu’ w[ud mit-tfajliet osta;;i IN-NI:ERJA
Il-qraba u l-[bieb tat-tfajliet tal-iskola li ilhom il-;img[at jg[ixu b[ala osta;;i tal-grupp Boko Haram identifikaw u[ud mit-tfajliet, permezz tal-filmat li kienu [ar;u l-membri tal-istess moviment ta’ militanti I]lami/i. Il-filmat juri 130 minn fost aktar minn mitejn tfajliet li kienu n[atfu minn skola fl-Istat ta’ Borno u bil-Gvern Ni;erjan, ilbiera[, jg[id li qed ‘jikkunsidra l-g[a]liet kollha quddiemu’. Dan wara li l-Kap ta’ Boko Haram kien qal li t-tfajliet, fost l-osta;;i, li ma kkonvertawx g[all-Islam jistg[u jkunu su;;etti g[al ‘tpartit ma’ militanti I]lami/i’ li qed jin]ammu l-[abs fin-Ni;erja. In-nies li rrikonoxxew lit-tfajliet jg[ixu fl-istess belt ta’ Chibok minfejn kien sar il-[tif, i]da hu minnu wkoll li [afna mill-osta;;i ;ejjin minn diversi bnadi tan-Ni;erja. L-awtoritajiet Ni;erjani qalu, intant, li filwaqt li l-filmat li [ar;u l-militanti qed i[asseb bilkbir lill-;enituri tat-tfajliet, limpenji tal-pajji]i biex jg[inu fit-tfittxija g[all-osta;;i u lintervent ippjanat tat-truppi barranin f’dawn i/-/irkostanzi qeg[din iservu biex jistimolaw il-moral. Fi ]vilupp ie[or, il-President Ni;erjan, Goodluck Jonathan – li l-Gvern tieg[u qed ikun ikkritikat bil-qawwi dwar il-mod kif
irrea;;ixxa g[all-kri]i umana – insista biex l-istat tal-emer;enza li ilu effettiv fi tliet Stati lejn ilGrigal tan-Ni;erja jkun esti] b’sitt xhur o[ra. Dan meta lIstati inkwistjoni huma kontinwament fil-mira tal-militanti ma’ Boko Haram li wettqu numru ta’ attakki qattiela fuq irresidenti /ivili. Min-na[a tag[ha, l-Istati Uniti qalet li qed tie[u [sieb il-missjonijiet tas-sorveljanza millajru fuq in-Ni;erja, b[ala parti mill-isforzi biex jinstabu t-tfajliet tal-iskola li ilhom f’idejn ilmilitanti mill-15 ta’ April. Fl-istess [in, g[exieren ta’ esperti Amerikani – fosthom membri tal-FBI u dDipartimenti tal-Istat – jinsabu fin-Ni;erja biex jie[du [sieb il[idma spe/jalizzata li fost o[rajn g[andha x’taqsam mallo;istika. Dawn qed jing[ataw appo;; mill-esperti li ;ejjin mirRenju Unit, Franza u /-?ina – b’I]rael ukoll jibg[at skwadra g[al kontra t-terrori]mu b[ala parti minn dan l-impenn. Il-Gvern Ni;erjan g[adu jirrifjuta l-offerta g[all-iskambju min-na[a ta’ Boko Haram i]da lkorrispondenti barranin fil-belt kapitali ta’ Abuja, jemmnu li x’aktarx isiru ‘xi forma ta’ negozjati’. Huma qed jibba]aw it-teorija fuq il-pre]enza kbira tal-konsulenti barranin fin-Ni;erja u li jinkludu l-esperti fin-negozjati g[all-[elsien tal-osta;;i.
Mara residenti f’Cape Town, fl-Afrika t’Isfel, tappo;;ja l-kampanja g[all-[elsien tat-tfajliet Ni;erjani (ritratt> EPA)
I?-?INA> Mara timxi minn [dejn skultura bl-isem ‘Noeud rouge miroir’, tal-artist Fran/i], Jean-Michel Othoniel. L-iskultura tifforma parti minn esebizzjoni bl-isem ‘Monumental Sculptures’ li qed tittella b[alissa fil-Galerie Perrotin ta’ Hong Kong (ritratt> EPA)
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
20
LOKALI
Jalla l-poplu Malti jibqa’ jkollu qalb ;eneru]a li tg[o]] u ssostni lid-Dar tal-Providenza
Messa;; qawwi ta’ tama g[al dawk li jbatu bl-a]ma
Jalla l-poplu Malti jibqa’ jkollu qalb ;eneru]a li tg[o]] u ssostni lid-Dar tal-Providenza. Dan qalu l-Isqof Aw]iljarju Monsinjur Charles J. Scicluna waqt /elebrazzjoni Ewkaristika li l-Azzjoni Kattolika Maltija u d-Dar tal-Providenza g[amlu g[al ru[ Mons Mikiel Azzopardi li 49 sena ilu waqqaf id-Dar biex tilqa’ fiha persuni b’di]abilitajiet. Fl-omelija, Monsinjur Scicluna qal li b[al Kristu, rRag[aj it-tajjeb fil-Van;elu, Dun Mikiel kien jaf ir-residenti wie[ed, wie[ed b’isimhom u b[al Kristu kien i[obbhom u jie[u [siebhom. “Fid-dinja tallum,” kompla jg[id Mons
Is-So/jetà A]matici Maltin (SAM) bag[tet messa;; qawwi ta’ tama g[al dawk li jbatu bla]ma f’Malta permezz ta’ konferenza fil-Jum Dinji tal-A]ma li
Jitfakkar is-27 sena mill-mewt ta’ Mons Mikiel Azzopardi Scicluna “hawn tant ]g[a]ag[ li m’g[andhom il-[add min jie[u [siebhom. Kemm hu sabi[ li r-residenti tad-Dar talProvidenza huma ma[buba u mi]muma b[ala te]ori talMulej.” Huwa temm b’appell biex Malta jibqa’ jkollha rispett g[all-[ajja. Din i/-Celebrazzjoni, li lAzzjoni Kattolika Maltija bdiet [ames snin ilu u saret fil-kappella tad-Dar tal-Providenza, saret b’tifkira tas-27 sena mill-mewt ta’ Mons Mikiel Azzopardi. Dun
Mikiel, kif kien aktar mag[ruf, twieled fil-Belt Valletta fl-10 ta’ Frar, 1910 u miet fit-13 ta’ Mejju, 1987. Il-quddiesa kienet ikkon/elebrata mill-Mons Isqof Charles J. Scicluna flimkien ma’ Fr Martin Micallef, Direttur tad-Dar talProvidenza u Fr Reuben Gauci, Assistent Ekkle]jastiku }AK. Fi tmiemha, saru diskorsi qosra minn Dun Martin Micallef u sSur Stanley Spiteri, f’isem ilKummissjoni [idma Morda u Persuni b’Di]abbiltà.
kien i//elebrat aktar kmieni dan ix-xahar organizzata b[ala parti mill-isforzi globali kontra din lmarda. It-tema ta’ din is-sena g[allJum Dinji tal-A]ma, organizzata kull sena mill-Global Initiative for Asthma (GINA), hi ‘Issa hu l-[in biex tikkontrolla l-a]ma tieg[ek’. Il-konferenza ttrattat u[ud mill-kwistjonijiet ur;enti dwar din il-marda kronika li kull ma tmur qed ti]died, spe/jalment fost it-tfal. Illum, din tolqot 9% tal-popolazzjoni Maltija. Il-President tas-SAM, Stephen Healey, qal li grazzi g[all-innovazzjoni fil-medi/ina, l-a]ma tista’ tkun ittrattata b’mod effettiv, u [afna mill-pazjenti jistg[u jiksbu kontroll tajjeb fuq ilmarda sa punt fejn jistg[u jevitaw l-attakki serji matul il;urnata, inaqsu mill-u]u ta’ medi/ina, u jg[ixu [ajja produttiva u attiva. B’[arsa ;enerali dwar ilkun/etti ba]i/i g[all-prevenzjoni tal-a]ma, Charmaine Gauci, Direttur g[allPromozzjoni tas-Sa[[a u dDirettorat tal-Prevenzjoni talMinisteru g[all-Ener;ija u sSa[[a, innotat li diversi fatturi ambjentali jistg[u jkunu relatati mal-a]ma. Dawn jinkludu reazzjoni g[ad-du[[an tat-tabakk u l-anni-
mali domesti/i, dust mites fiddjar, l-umdità u l-moffa, u lprodotti tad-dar. Malta qieg[da fuq quddiem nett fl-i]vilupp ta’ strate;ija g[all-prevenzjoni u l-kontroll tal-mard li ma jitti[dux, inklu]a l-a]ma, f’konformità malistrate;ija addottata millOrganizzazzjoni Dinjija tasSa[[a (WHO) biex tikkontrolla infezzjonijiet respiratorji kroni/i. L-istrate;ija tal-WHO tkopri s-sorveljanza, u l-prevenzjonijiet primarji, sekondarji, u terzjarji b[ala elementi importanti g[all-prevenzjoni u limmani;;jar tal-a]ma. Waqt spjegazzjoni tal-kaw]i komuni tal-a]ma, Etienne Grech, spe/jalista fil-medi/ina tal-familja, afferma li limmani;;jar tal-a]ma g[andu jitwettaq b’mod olistiku b’konsiderazzjonijiet dwar il-post taxxog[ol, it-tni;;is ambjentali, u n-nuqqas ta’ konformità fit-trattament. B’mod ;enerali, it-terapija tala]ma tibba]a fuq erba’ komponenti interkonnessi. Dawn huma l-i]vilupp ta’ relazzjoni tajba bejn il-pazjent u t-tabib, l-identifikazzjoni u t-tnaqqis ta’ espo]izzjoni g[al fatturi ta’ riskju, il-valutazzjoni, it-trattament, u l-monitora;;, u limmani;;jar ta’ aggravamenti. Aktar tag[rif dwar is-So/jetà A]matici Maltin jinkiseb minn fuq www.asthmamalta.org jew billi persuna tibg[at imejl lil info@asthmamalta.org
AVVI} TAL-QORTI
Skont l-Artikolu 13(5) tal-Kap 354 dwar l-Elezzjonijiet Generali, ikun jaf kul[add illi l-Uffi/jal Revizur ordna l-publikazzjoni ta’ dan l-avvizi bid-data, [in u lok tas-smieg[ tar-rikorsi dwar ir-registrazzjoni ta’ votanti registrati fir-Registru Elettorali rivedut ippubblikat fis-7 ta’ April 2014, peress li isem il-persuna li l-partikolaritajiet tieg[u jidhru hawn ta[t huwa nkluz f’indirizz fejn ma g[adux jabita RIKORS TA’ ALFRED SCHEMBRI VOTANT: CHRISTOPHER MIFSUD K.I. Numru 54084 INDIRIZZ: 31, Rita, Triq il-Kappillan Mifsud, Hamrun. Kif trid issir il-korrezzjoni: VOTANT: CHRISTOPHER MIFSUD K.I. Numru 54084M INDIRIZZ RESIDENZJALI ATTWALI: 10, Sqaq Santa Venera, Msida. DATA: IT-TNEJN 19 TA’ MEJJU 2014 F’11.30a.m., QORTI TAL-MAGISTRATI (MALTA) UFFI?JAL REVISUR: MAGISTRAT: DR NEVILLE CAMILLERI BA LLD MA (Fin Serv) Registru tal-Qorti tal-Magistrati (Malta) illum 8 ta’ Mejju 2014 Alexandra Debattista G[ar-Registratur tal-Qrati /ivili u Tribunali
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
21
FINANZI
Rapport finanzjarju tal-;img[a
L-esebizzjoni tal-Arti Retrospettiva ta’ Bank of Valletta tinkludi lill-artist Anthony Mahoney Il-protagonist g[al din is-sena tal-esebizzjoni tal-arti retrospettiva tal-Bank of Valletta mhu ser ikun [add [lief Anthony Mahoney, artist rinomat li ser ikun qed jippre]enta numru ta’ xog[lijiet li ser jie[du lil min jarahom tul l-istadji differenti tal-karriera tal-artist. Din ser tkun l-ewwel darba g[all-President Marie-Louise Coleiro Preca li ser tkun qed tinawgura l-Esebizzjoni tal-Arti Retrospettiva ta’ BOV li din issena ser tifta[ il-bibien tag[ha g[all-pubbliku nhar l-24 ta’ Mejju u se ddum miftu[a sal-4 ta’ Lulju. Din ser tkun imtellg[a fil-foyer tal-Uffi//ji Ewlenin ta’ Bank of Valletta ;ewwa Sta. Venera. Imwieled fl-1935, l-interess ta’ Anthony Mahoney f’xenarji tal-pajsa;; u l-ba[ar huwa evidenti fix-xog[ol tieg[u. Huwa [a sehem f’diversi esebizzjonijiet kemm fuq ba]i individwali kif
ukoll flimkien ma’ artisti o[ra, kif ukoll serva f’numru ta’ Kumitati tal-Arti. Ix-xog[lijiet tieg[u jinsabu kemm f’Malta kif ukoll barra l-pajji] fosthom f’New York, il-;ermanja, Spanja, l-Italja u l-Irlanda. Fid-deskrizzjoni tieg[u talartist fil-katalogu tal-esebizzjoni, Norbert Ellul-Vincenti qal ‘L-interess kontinwu fid-dawl, fix-xog[ol ta’ Mahoney g[andu b]onn spjegazzjoni. Jidher li minn dejjem kien attirat lejh, sa mill-ewwel snin tieg[u ma’ Esprit Barthet, li kien impressjonat ferm bix-xog[ol tal-artist ]ag[]ug[. Mahoney jg[id li kienu jattirawh lImpressjonisti, kif ukoll Turner u Constable. Id-dedikazzjoni tieg[u g[addawl ftit li xejn g[andha x’taqsam mal-kjaroskur ta’ Caravaggio, jew il-vi]joni kalejdoskopika ta’ Monet. B[ala xog[ol huwa aktar vi/in tan-noti
tal-pjanu jleqqu ta’ Debussy, i]da dan xorta wa[da ma jqarribx daqsant lejn is-sors tieg[u li jixbah [afna aktar l-organizzazzjoni mill-;did tal-;enesi. “Fil-bidu kien hemm id-dawl”, hekk jara l-[olqien. U d-dawl qag[ad fuq l-ilma, jg[id Mahoney, u ilu fuqu sa minn dakinhar. Sa mill-bidu nett, iddawl ta’ Mahoney kien dejjem stramb, mistiku u jaqa’ fuq affarijiet o[ra, i]da mal-mog[dija ta]-]mien, dan feta[ fir-raba’ fa]i b’manifestazzjoni miftu[a, “Jiena d-Dawl tal-[ajja”.’ L-interess ta’ Anthony Mahoney fl-Istorja tal-Arti tmur lura ferm. Huwa ta wkoll numru ta’ lek/ers fuq l-Apprezzament tal-Arti lill-Asso/jazzjoni tarResidenti Brittani/i (British Residents Association). Interessi o[ra tieg[u jinkludu lqari u l-mu]ika; it-tnejn li huma [allew influwenza diretta fuq ixxog[ol tieg[u.
Stokks Ewropej jissa[[u g[ar-raba’ ;img[a Stokks Ewropej kienu po]ittivi g[ar-raba’ ;img[a konsekuttiva hekk kif tis[i[ wara li l-President tal-Bank ?entrali Ewropew Mario Draghi qal li dawk li jfasslu lpolitika lesti jie[du azzjoni, patta g[al ri]ultati tad-d[ul di]appuntanti. L-iStoxx Europe 600 Index issa[[a[ b’0.2 fil-mija din il;img[a g[al 338.54. Il-kejl la[aq l-og[la livell f’sitt snin fit-8 ta’ Mejju wara l-istqarrija ta’ Draghi. Dak inhar il-bank /entrali [alla r-rati tal-interessi fl-istess livell. Il-kummenti ta’ Draghi wasslu biex ekonomisti fosthom Morgan Stanley u ABN Amro Bank NV jistennew li lBank ?entrali Ewropew inaqqas ir-rata tal-interessi ewlenija g[al 0.10 fil-mija mil-livell rekord ta’ 0.25 filmija meta dawk li jfasslu lpolitika jiltaqag[u fil-5 ta’ :unju. “Il-Kunsill li jiggverna jinsab komdu li ja;ixxi darb’o[ra, i]da qabel irridu naraw x’inhu mistenni filbidu ta’ :unju”, qal Draghi waqt konferenza stamppa fit8 ta’ Mejju fi Brussell. “Ma tte[ditx de/i]joni llum. Dan hu rapport dwar id-
diskussjoni li ser ikollna xxahar id-die[el.” L-indi/i nazzjonali ssa[[u f’10 minn 18-il suq Ewropew din il-;img[a. Fi Franza lCAC 40 issa[[a[ b’0.4 filmija filwaqt li d-DAX fil:ermanja ssa[[a[ b’0.3 ilmija. Il-FTSE 100 tilef 0.1 filmija matul ;img[a qasira min[abba vaganza. Stokks fl-Asja kienu negattivi din il-;img[a bl-indi/i Topix fil-:appun jitlef l-aktar f’xahar matul negozju qasir min[abba l-vaganzi hekk kif servej privat wera li l-manifattura fi/-?ina /kienet g[arraba’ xahar. L-MSCI Asia Pacific Index tilef 0.4 fil-mija u g[alaq il-;img[a fil-livell ta’ 137.91. L-MSCI Emerging Markets Index issa[[a[ b’0.4 fil-mija fl-a[[ar [amest ijiem g[attieni ;img[a po]ittiva. West Texas Intermediate riesaq lejn l-ewwel avvanz fuq perjodu ta’ ;img[a fi tliet ;img[at hekk kif il-provvista ta]-]ejt mhux ma[dum naqset g[all-ewwel darba f’aktar minn xahar fl-Istati Uniti. IlBrent issa[[a[ hekk kif lUnjoni Ewropeja qed tikkunsidra li ]]id is-sanzjonijiet kontra r-Russja.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
22
L-Air Malta ta;;orna s-servizz ta’ web u mobile Check-in L-Air Malta qed ta;;orna /check-in online u permezz talmowbajl b’sistema li timmira li tag[mel i/-check-in g[at-titjiriet tal-Air Malta aktar malajr, aktar fa/li u ferm iktar user friendly. Permezz ta’ dan is-servizz a;;ornat, il-passi;;ieri tal-Air Malta se jkunu jistg[u jag[mlu check-in sa sieg[a qabel il-[in skedat g[at - tluq jekk ikunu qed ju]aw l - i smart phones . Dawk li ju]aw il-web check-in minn www . airmalta . com jistg[u jag[mlu dan sa massimu ta’ sag[tejn qabel it-tluq tat-tijira. Il-passi;;ieri li ju]aw dawn is-servizzi jistg[u jibdew jag[mlu check-in g[al titjiriet 24 sieg[a qabel it-tluq, jag[]lu sseat tag[hom abbord l-ajruplan u jir/ievu l-boarding pass ‘bar coded’ tag[hom minnufih. Il-web u mobile check-in jippermettu lill-passi;;ieri jiffrankaw il-[in u jevitaw kju flajruport.
LOKALI
L-ewwel unur g[al kok Malti b’rikonoxximent g[all-kontribut lill-komunità internazzjonali tal-ikel Joseph Vella mill-Mellie[a hu l-ewwel kok Malti li ng[ata ttitlu ta’ Disciple of Auguste Escoffier b’rikonoxximent talkontribut tieg[u lill-Komunità Internazzjonali tal-Ikel. L-unur ing[ata lix-Chef Vella ri/entement waqt /erimonja spe/jali f’Reggio Calabria, flItalja. Vella ng[ata mag[rfa talinjam u /ertifikat ming[and Francesco Ammirati u Antonio Tocasso, President u Segretarju :enerali rispettivament tadDelegazzjoni Taljana tal-Ordni, fil-pre]enza ta’ Philippe Onofri, Te]orier Internazzjonali tadDisciples of Auguste Escoffier. Dan l-unur, li jie[u l-isem talkok, restaurateur u kittieb le;;endarju Fran/i], jippermetti lil Vella jkollu s-sehem ta’ Ambaxxatur Kulinarju u d-dritt li jirrakkomanda koki o[ra Maltin iddedikati biex jir/ievu dan il-presti;ju fil-futur. Imwaqqaf fi Franza fl-1954, id-Disciples Escoffier illum g[andu kapitli f’iktar minn 25
Il-Kok Joseph Vella (it-tieni mix-xellug) jir/ievi l-unur presti;ju] ming[and Francesco Ammirati u Antonio Tocasso, President u Segretarju :enerali rispettivament tad-Delegazzjoni Taljana talOrdni, fil-pre]enza ta’ Philippe Onofri, Te]orier Internazzjonali tad-Disciples of Auguste Escoffier.
pajji] madwar id-dinja. Bl-g[an ewlieni li jittra]metti kultura u lmodernità tal-k/ina, l-Asso/jaz-
zjoni tippromwovi ta[ri;, relazzjonijiet amikevoli kif ukoll atmosfera po]ittiva ta’ tag[lim g[all-koki. Vella [adem fl-aqwa ristoranti fl-Ewropa fosthom La Marquette fil-Bel;ju u Windows on the World, fil-Hilton, Park Lane f’Londra li g[andu l-istilel Michelin. Barra minn hekk, huwa luniku stran;ier li huwa ‘Maestro di Cucina’ tal-‘Associazione Italiana Cuochi Professionisti’. Madankollu, dan l-unur
ing[ata lil Vella b[ala rikonoxximent ta’ dak li g[amel biex i[arre; koki ]g[ar li llum saru executive chefs ewlenin kemm f’Malta kif ukoll barra. Vella mexxa t-Tim Nazzjonali tax-Chefs Maltin b[ala l-kap tattim u l-mani;er g[al [ames snin wara xulxin, u kkompeta b’su//ess f’kompetizzjonijiet internazzjonali presti;ju]i u kien fuq il-panel ta’ bosta kompetizzjonijiet kulinarji madwar iddinja.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
23
TISLIBA
TA{BIL IL-MO{{ U TAG{RIF 1
2
5
3
4
Rapport tat-temp
6
7
UV INDEX
8
9
9
10
IT-TEMP Ftit imsa[[ab b’waqtiet twal xemxin VI}IBBILTÀ Tajba IR-RI{ Qawwi mill-Majjistral lokalment qawwi [afna BA{AR Qawwi IMBATT Baxx mil-Lbi/ li jsir mill-Punent Majjistru TEMPERATURA L-og[la 21˚C XITA F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 504.8mm IX-XEMX titla’ fis-05.58 u tin]el fit-19.58
11
Il-[amest ijiem li ;ejjin 12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. u 6. Bini antik ovali mibni madwar wesg[a vojta fejn in-nies kienu jmorru biex jaraw spettaklu (10) 6. Ara 5. 7. Kura;;u] (5) 10. Minn blata tag[mel tan- bur jew katuba antika (5) 11. Il-mara tal-gendus (5) 12. Min i[awwadha jkun jaf x’fiha (5) 14. O;;etti tondi ]g[ar b’toqba fin-nofs (5) 16. Forma ta’ bajda (5) 17. Metall bajdani jleqq (5) 18. Li ma jittikilx g[ax bla [mira (5)
18
Weqfin>1. Bit-ti]jin imne[[i (6) 2. Kwiekeb (6) 3. G[amel kobba (6) 4. Parti minn figura ta’ mara mwa[[la malpruwa ta’ lan/a (6) 8. Pi] fuq l-istonku (5) 9. Gravidanza (5) 12. Vali;;a (6) 13. Li hu popolari u li jkollu [afna klijenti (6) 14. Amalgama (6) 15. Porkuspin (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Tibni, 6. Artab, 7. Daqqa, 10. Bardu, 11. Ba]ra, 12. Bamja, 14. Varju, 16. Friex, 17. Dilek, 18. :elat. Weqfin>- 1. Stramb, 2. Pilatu, 3. Taqqab, 4. }banka, 8. Vroma, 9. B]aru, 12. Bjondi, 13. Afrika, 14. Vle;;a, 15. Umdità.
Sudoku Kulma trid tag[mel hu li timla l-kaxxi vojta bin-numri mill-1 sad-9 ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3.
Soluzzjoni Sudoku
L-ERBG{A L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C
IL-{AMIS L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C
IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C
IS-SIBT L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C
IL-{ADD L-og[la 22˚C L-inqas 13˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
8
8
8
9
Temperaturi fi bliet barranin It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet: Malta 26˚ xemxi, Al;eri 24˚C imsa[[ab, Amsterdam 14˚C ftit imsa[[ab, Ateni 24˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 24˚C sabi[, Berlin 15˚ ftit imsa[[ab, Brussell 9˚C xita, il-Kajr 27˚C xemxi, Dublin 13˚C xita, Kopen[agen 12˚C imsa[[ab, Frankfurt 16˚C ftit imsa[[ab, Milan 17˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 22˚C xemxi, Londra 13˚C xita, Madrid 21˚C xemxi, Moska 20˚C imsa[[ab, Pari;i 15˚C bir-rag[ad, Bar/ellona 15˚C imsa[[ab, Ruma 20˚C imsa[[ab, Tel Aviv 24˚C ftit imsa[[ab, Tripli 40˚C xemxi, Tune] 33˚C xemxi, Vjenna 12˚C xita, Zurich 12˚C imsa[[ab, Munich 8˚C xita, St. Petersburg 21˚C xita
Tag[rif Avvi] mis-So/jeta’ San Vin/enz de Paul
Is-so/jeta’ ta’ San Vin/enz de Paul, tixtieq tav]a l-pubbliku ;enerali li waqt ilpur/issjoni tal-:img[a l-Kbira li saret fil-lokalita’ tan-Naxxar nhar il-:img[a 18 ta’ April 2014, il-membri tas-so/jeta’ rnexxilhom ji;bru s-somma ta’ 480ewro. Dawn il-flus mi;bura se jintu]aw biex jg[inu diversi familji fil-b]onn li s-so/jeta’ g[andha ta[t ir-responsabilita’ tag[ha. Avvi] mill-Komunità Ti;i Saltnatek
Il-Komunità Ti;i Saltnatek Catholic Revival Movement, li l-fundatur u mexxej tag[ha hu Edward Spiteri, tixtieq tirringrazzja lil dawk kollha li attendew g[al healing service li ;ie organizzata nhar il-:img[a 9 ta’ Mejju 2014. Fl-istess [in tixtieq ukoll tirringrazzja lil dawk kollha li laqg[u l-appell u waqt din issezzjoni ;abu mag[hom diversi prodotti tal-ikel li dawn se jitqassmu lill-familji li huma filb]onn. Kull xahar l-kommunita’ torganizza healing service u kul[add hu mistieden jattendi,
g[al aktar informazzjoni dwar il-healing service jew g[attrasport wie[ed jista’ j/empel 21672960 jew 99672960. Li/enzji tal-Gwardjani Privati u Gwardjani Lokali
Il-Kummissarju tal-Pulizija jinforma lill-pubbliku li mit-2 ta’ :unju, 2014, l-ippro/essar u t-ti;did tal-li/enzji talGwardjani Privati u talGwardjani Lokali ta’ min hu rre;istrat ;ewwa G[awdex ser jibda jsir G[awdex stess. Dan qieg[ed isir sabiex lippro/essar ta’ dawn il-li/enzji ji;i ffa/ilitat kif ukoll biex jitnaqqas l-inkonvenjent g[al dawn ir-residenti, li sal-lum ikollhom ji;u l-Kwartieri :enerali tal-Pulizija biex i;eddu lli/enzji tag[hom. G[alhekk, mit 2 ta’ :unju, 2014, dawk re;istrati G[awdex jistg[u, wara li jippre]entaw /ertifikat tar-refresher course, i;eddu il-li/enzja tag[hom flUffi//ju tal-Pulizija tar-Rabat, G[awdex. Dawk li di;a [allew id-dokumenti relatati mar-refresher course l-Kwartieri :enerali talPulizija (Malta) u r/evew nota ta’ ti;did mill-Uffi//ju talLi/enzji jistg[u jag[]lu li j;eddu l-li/enzja Malta jew G[awdex.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
24
TV#RADJU
06>00
Radio 101 Breakfast Club b’waqfiet g[al Sports News fis-6>45, A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 0740 Anali]i tal-:urnali< Avvi]i tal-Mejtin u Angelus fit-07>55)
08>00 08>05 09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 14>30 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show Hitsteria A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>55 18>00 18>30 20>00 22>00 23>00 00>25 01>20
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The 60’s Sound Fuzzbox - Christian Azzopardi Talk Time Newsdesk (r) Wavelength (r) Mu]ika kontinwa
G[at-tfal fuq il-Cable Disney Channel
Jim Jam
07:05 - Dog With a Blog 07:30 Shake It Up! 07:55 - Austin & Ally 08:15 - A.N.T. Farm 08:40 - Dog With a Blog 09:05 - Jessie 09:25 Wolfblood 09:50 - The Suite Life on Deck 10:15 - A.N.T. Farm 10:35 Austin & Ally 11:00 - Shake It Up! 11:25 - That’s So Raven 11:45 Jessie 12:10 - Good Luck Charlie 12:35 - Dog With a Blog 13:00 Wolfblood 13:25 - Gravity Falls 13:50 - Jessie 14:10 - Violetta 15:00 - Code 9 15:20 - Austin & Ally 15:45 - Wolfblood 16:10 - Jessie 16:30 - Dog With a Blog 16:55 - Dog With a Blog 17:20 - Violetta 18:05 - Jessie 18:30 - My Babysitter’s a Vampire 18:50 - Wolfblood 19:15 Gravity Falls 19:40 - Shake It Up! 20:00 - Austin & Ally 20:25 - A.N.T. Farm 20:50 - Good Luck Charlie 21:10 - Wizards of Waverly Place 22:00 - The Suite Life of Zack & Cody 22:45 - Sonny With a Chance 23:05 - Sonny With a Chance 23:30 - The Suite Life on Deck.
07:00 - Nouky & Friends 07:05 Rubbadubbers 07:15 - Oswald 07:30 - Fluffy Gardens 07:45 Jarmies 08:00 - Kipper 08:20 - Mio Mao 08:25 - What’s The Big Idea? 08:30 - Gazoon 08:40 - Wobblyland 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Heroes of the City 09:15 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 09:40 - Benjamin’s Farm 09:45 - My Animal Friends 10:00 - See the Sea 10:05 - Lots & Lots Of... 10:20 - Bob the Builder 10:30 - Fireman Sam 10:40 - Thomas and Friends 10:50 See the Sea 10:55 - Nouky & Friends 11:00 - Rubbadubbers 11:10 - Pingu 11:15 - Tiny Planets 11:20 - Pingu 11:25 - Tiny Planets 11:30 - Monkey See, Monkey Do 11:40 - Barney & Friends 12:10 - Fluffy Gardens 12:25 - Jarmies 12:40 - Mio Mao 12:45 - What’s The Big Idea? 12:50 - Heroes of the City 13:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 13:30 - Kipper 13:50 - Gazoon 14:00 - Wobblyland 14:05 - IglooGloo 14:20 - Benjamin’s Farm 14:25 - My Animal Friends 14:40 See the Sea 14:45 - Lots & Lots Of... 15:00 - Fluffy Gardens 15:15 Jarmies 15:30 - Angelina Ballerina 15:45 - Monkey See, Monkey Do 15:55 - Barney & Friends 16:25 Pingu 16:30 - Tiny Planets 16:35 Pingu 16:40 - Tiny Planets 16:45 Igloo-Gloo 17:00 - Bob the Builder 17:10 - Fireman Sam 17:20 Thomas and Friends 17:30 - See the Sea 17:35 - Tork 17:45 - Dougie in Disguise 17:55 - Slim Pig 18:05 Heroes of the City 18:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:45 - What’s The Big Idea? 18:50 - Nouky & Friends 18:55 - My Animal Friends 19:10 - See the Sea 19:15 - Lots & Lots Of... 19:30 Monkey See, Monkey Do 19:40 Barney & Friends 20:10 Wobblyland 20:15 - Dougie in Disguise 20:25 - Slim Pig 20:35 Connie the Cow 20:45 - Angelina Ballerina 21:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:25 - Heroes of the City 21:40 - What’s The Big Idea? 21:45 - Pingu 21:50 Tiny Planets 21:55 - Pingu 22:00 Bob the Builder 22:10 - Fireman Sam 22:20 - Thomas and Friends 22:30 - See the Sea
Nickelodeon
07:05 - Winx Club 07:30 SpongeBob SquarePants 07:55 - The Fairly OddParents 08:20 - Go, Diego, Go! 08:45 - Umizoomis 09:10 - Tickety Toc 09:28 Little Kingdom 09:35 - PAW Patrol 10:00 - Dora the Explorer 10:25 - Little Kingdom 10:35 - Olive the Ostrich 10:50 - Bubble Guppies 11:15 - The Fairly OddParents 11:40 - Totally Spies! 12:05 - T.U.F.F. Puppy 12:30 - iCarly 12:55 - Victorious 13:20 Big Time Rush 13:45 - SpongeBob SquarePants 14:10 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 14:40 The Penguins of Madagascar 15:30 SpongeBob SquarePants 16:20 Victorious 16:45 - iCarly 17:10 Big Time Rush 17:35 - Totally Spies! 18:00 - Kung Fu Panda: Legends of Awesomeness 18:25 The Penguins of Madagascar 18:50 - The Fairly OddParents 19:15 Robot and Monster 19:40 Victorious 20:05 - iCarly 20:30 SpongeBob SquarePants 20:55 Avatar: The Legend of Aang 21:45 Big Time Rush 22:10 - The Penguins of Madagascar 23:00 - iCarly 23:25 - iCarly 23:50 – Victorious.
Shameless
– Italia 1, 01:40
Mara li qed tkun mixlija quddiem l-Im[allef min[abba ka] ta’ prostituzzjoni, irnexxilha mill-bank taddifi]a taqleb kollox fuq il-prosekuzzjoni. Jinqala’ kjas s[i[. Kif irnexxilha tag[mel dan? X’kellha aktar lest g[alihom u min irrid iwaqqafha darba g[al dejjem? TVM
06:15 – Sandokan 06:45 – Xplahhmalhajt 07:00 – TVAM 09:00 – Niskata 11:00 – MEA 11:30 - Mr Fisherman 12:00 – News 12:10 – TVPM 14:00 – News 14:05 – TVPM 16:00 – News 16:05 – Teleshopping 16:20 - Paq Paq on Test 16:30 – Teleshopping 16:45 – It-triq 16:50 – Sandokan 17:20 – Xplahhmalhajt 17:35 – Waqtiet 17:40 - Crosscraft teleshopping 18:00 – News 18:10 – MENU 18:55 - Ghandi xi nghid 20:00 – News 20:45 - Political Discussion 21:45 Headline news 21:50 - Seven Ages of Britian 22:45 - Paq Paq lifestyle 23:15 - News TVM 2
07:00 – News/Sports/Weather 09:00 – TVAM 11:00 - History of Science 11:50 – It-triq 11:55 – Waqtiet 12:00 – MENU 12:45 - GFA rounup 13:15 – Ruggers 13:45 - DOT EU 14:15 - Paq Paq Lifestyle 14:45 - Malta u lil hinn minnha feature 15:00 – Luxdesign 15:50 – It-triq 16:00 – Niskata 18:00 – Click 18:30 - GFA roundup 19:00 – Ruggers 19:30 – Waqtiet 19:40 History of Science 20:30 - News for the hearing impaired 20:45 - Champions League 21:30 – News 21:45 Champions League 22:30 - Ghandi xi nghid 23:15 - News in English 23:20 DOT EU One
07 : 00 - Breakfast news 08 : 50 Liquorish Daily Snippet 09 : 00 Siegha Zmien 10:15 – Vivantes 11:15 - Aroma Mattina 12:30 - ONE NEWS 12:40 – Kalamita 16:15 – teleshopping 17:00 – Sal-Gister 17:30 - ONE NEWS 17:35 - Liquorish daily snippet 17:45 - Kif Inti? 19:00 - News Point 19:10 - Super 5 19:30 - ONE NEWS 20:20 - Energija Pozittiva 20:40 – TX 22:00 - Mad-Daqqa t’ghajn 23:00 Attivita’ Politika 23:30 - ONE NEWS
Raiuno
06:00 – Euronews 06:10 - Telegiornale Unomattina caffè 06:30 - Telegiornale TG 1 06:43 -Telegiornale CCISS Viaggiare informati 06:45 - Unomattina 06:49 - Che tempo fa 06:50 Unomattina 07:00 - TG 1 07:08 - Unomattina 07:30 - TG 1 L.I.S. 07:34 - Unomattina 07:48 - Che tempo fa 07:50 - Unomattina 08:00 TG 1 08:23 - Che tempo fa 08:25 Unomattina 09:00 - TG 1 09:04 Unomattina 09:30 - TG1 FLASH 09:35 - Meteo Verde 09:37 - Unomattina 10:00 - Unomattina Storie Vere 10:30 Unomattina Verde 10:55 - Che tempo fa 11:00 - TG 1 11:05 - Unomattina 11:25 - Unomattina Magazine 11:44 Unomattina 12:00 - La prova del cuoco 13:30 – Telegiornale 14:00 - TG1 Economia 14:10 - Verdetto Finale 15:20 - La vita in diretta 16:50 Parlamento Telegiornale 17:00 - TG 1 17:10 Che tempo fa 17:12 - La vita in diretta 18:50 - L’Eredità 20:00 Telegiornale 20:30 - Affari Tuoi 21:10 - Carosello Reloaded 21:15 - FILM Carissima me 23:07 TG1 60 Secondi 23:15 - Porta a Porta 00:50 - TG1 NOTTE 01:20 - Che tempo fa 01:25 - Cinematografo Speciale Cannes 01:55 - Magazzini Einstein Il Palazzo Ducale di Venezia 02:25 Senza Rete Milva Raidue
06:00 - Videocomic Passerella di comici in tv 06:10 - La strada per la felicità 06:55 - L’Ape Maia - Essere o non essere 07:05 - Kung Fu Panda Solo un invito 07:24 - Cartoon Flakes 07:30 Avengers Assemble 07:51 - Cartoon Flakes 07:55 - Ultimate Spiderman Blade 08:15 - Due uomini e mezzo Progetto d’amore 08:35 - Desperate Housewives I segreti di Wisteria Lane 10:00 - Tg2 Insieme 10:30 - Meteo 2 10:32 - Tg2 Insieme 10:50 - Elezioni Europee 2014 Messaggi autogestiti 11:00 - I Fatti Vostri 13:00 - TG2 GIORNO 13:30 - TG 2 Costume e
Società 13:50 - Medicina 33 14:00 Detto fatto 16:15 - The Good Wife Boom 17:05 - Elezioni Europee 2014 Tavola Rotonda Confronto tra le liste candidate 17:45 - TG 2 Flash L.I.S. 17:50 - TG Sport 18:15 - TG 2 18:45 Squadra Speciale Cobra 11 - Conti in nero 19:42 - Squadra Speciale Cobra 11 - Dal buio della memoria 20:30 - TG2 21:00 - LOL :-) 21:10 - The Voice of Italy 23:25 - TG 2 00:30 - TG 2 00:45 - Il Musichione 01:20 - Parlamento Telegiornale 01:30 - Hawaii Five – 0 02:15 - Meteo 2 02:20 - Diritto di difesa - Giustizia cieca - Il diritto di morire Raitre
06:00 - Morning News 06:27 - Meteo 06:28 - Traffico 06:30 - Rassegna stampa italiana e internazionale 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - TGR Buongiorno Regione 08:00 -Agorà 10:00 - Elezioni Europee 2014 Messaggi autogestiti 10:10 - Mi manda RaiTre 11:10 - TG3 Minuti 11:15 - Elisir 11:58 - Meteo 3 12:00 – TG3 12:25 - Pane quotidiano 12:50 - Ciclismo: Giro mattina 13:10 - Il tempo e la Storia Prigionieri di guerra: gli Schiavi del Reich 14:00 - TG Regione 14:18 - TG Regione Meteo 14:20 - TG3 14:49 Meteo 3 14:50 - TGR Leonardo 15:00 TG3 LIS 15:05 - TGR Piazza Affari 15:10 - Ciclismo: Giro d’Italia 2014 Giro Diretta 5? tappa: Taranto Viggiano ( 200 km ) 17:15 - Processo alla tappa 17:45 - Ciclismo: Giro d’Italia 2014 Giro Diretta 5? tappa: Taranto - Viggiano ( 200 km ) 18:05 Aspettando Geo 18:15 - Sveva Sagramola ed Emanuele Biggi in Geo 18:20 - Meteo 3 18:22 - Geo 19:00 TG3 19:30 - TG Regione 19:53 - TG Regione Meteo 20:00 – Blob 20:10 Pane quotidiano 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Chi l’ha visto 23:15 -Le Storie di Chi l’ha visto? 00:00 - TG3 Linea notte 00:10 - TG Regione 00:13 - TG3 Linea notte 01:00 - Meteo 3 01:05 Crash contatto impatto convivenza 02:05 - Fuori Orario. Cose (mai) viste 02:09 - News Meteo Approfondimento
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
25
TV#RADJU F. Living
07.00 - Teleshopping 08:00 - Sfera 10:00 - {in g[al Kollox 12:00 Teleshopping 13:00 - F Living Magazine 15:00 - Teleshopping 16:00 Bejnietna 18:00 - Teleshopping 20:30 Belle Donne 23:30 - F. Living magazine 01:30 - Teleshopping. Xejk
07:30 – Just for Laughs 07:45 – Total Request 09:45 – Football Daily 09:50 – Shout Out 10:00 -Love and Romance 10:45 – Tele Market Deals 11:45 – Just for Laughs 12:00 – Frux 13:30 – The 80’s 14:00 – Golden Oldies 15:00 -The 90’s 15:30 – Tele Market Deals 16:30 – Hits 16:50 – Shout Out 17:00 – audio video clips 17:45 – Maltese Music 18:00 – Total Request Show 20:00 – Just for Laughs (New) 20:15 – Shout Out 20:15 – Kontra r-Rih 21:55 – Football Daily 22:00 – Local Angle 23:00 – Video clips 23:45 – Tele Market Deals. La 5
06:00 - Televendita media shopping 06:55 – My Life 07:45 – Centovetrine 08:15 - Televendita media shopping 08:42 – Beautiful 09:05 - Televendita media shopping 09:25 - Vivere 10:02 – Tempesta D’Amore 11:00 – Beautiful 11:30 - Centovetrine 12:20 – Extreme makeover home edition 12:50 - Non ditelo alla sposa 14:00 – Open Space 14:05 - Una mamma per amica 15:00 – Che Trucco 15:30 – Clinica Veterinaria 16:00 – So you think you can dance 16:50 - Non ditelo alla sposa 18:20 Extreme makeover home edition 19:20 – Glee 20:15 - Open Space 20:20 – Una mamma per amica 21:10 – Cambio casa, Cambio Vita 22:00 - Grande fratello 23:00 – Uomini e Donne 00:05 - Grande fratello 01:05 - So you think you can dance 01:57 - Extreme makeover home edition 22:40 - My life
Hunters 16:45 - Honey 2: Reality Crew Little Miss Sunshine 20:30 Parks & Recreation 21:00 - John Grisham’s: The Rainmaker 23:05 Pacific Rim 01:15 - The Story of Us 02:50 - A Mother’s Son 04:25 - Little Miss Sunshine 06:10 - CLOSE 18:40 -
Melita More
09:00 - Grey’s Anatomy 09:45 - Private Practice 10:30 - Criminal Minds 11:15 - Chicago Fire 12:00 – SMASH 13:00 Days Of Our Lives 13:45 - Grey’s Anatomy 14:30 - 2 Broke Girls 15:00 Private Practice 15:45 - Criminal Minds 16:30 - Person Of Interest 17:15 – Psych 18:15 - Days Of Our Lives 19:00 – Suits 19:45 - The Mentalist 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - Whitney 21:25 - 2 Broke Girls 22:00 - Mike & Molly 22:30 - VEEP 23:00 - 30 Rock 23:30 – Dallas 00:15 - True Blood 01:15 - SMASH
Diva Universal 06:00 – Ironside 06:55 - Kojak 07:55 - McBride : Anybody Here Murder Marty? 09:28 - L’ amante Sjorgren 09:50 - Ironside 10:50 - Quincy, M.E. 11:45 - Wallflower Tango 11:55 McBride: Fallen Idol 13:28 - Great Women 13:50 - ER 14:50 - JAG 15:50 - Law & Order 16:45 - Great Women 16:55 - McBride: Dogged 18:33 - Screwdriver 18:50 - JAG 19:50 - Quincy, M.E. 20:50 - Great Women 21:00 - Father Brown 22:00 Father Brown 23:00 - Agatha Christie’s Poirot
BBC Entertainment
Discovery Channel
06:00 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 06:20 - Green Balloon Club 06:45 - Poetry Pie 06:50 - Nina and the Neurons: In the Lab 07:05 - Balamory 07:25 - Nuzzle and Scratch: Frock and Roll 07:45 - Green Balloon Club 08:10 - Poetry Pie 08:15 - Nina and the Neurons: In the Lab 08:30 - Last of the Summer Wine 09:00 - Absolutely Fabulous 09:30 - Gavin and Stacey 10:00 - EastEnders 10:30 - Doctors 11:00 - The Weakest Link 11:45 Upstairs Downstairs 12:40 - Absolutely Fabulous 13:10 - Last of the Summer Wine 13:40 - Gavin and Stacey 14:10 EastEnders 14:40 - Doctors 15:10 - The Weakest Link 15:55 - Upstairs Downstairs 16:50 - Absolutely Fabulous 17:20 - Lark Rise to Candleford 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - The Weakest Link 20:00 - Twenty Twelve 20:30 Absolutely Fabulous 21:00 – Silk 21:50 - Alan Carr: Chatty Man 22:40 - My Hero 23:10 - The Children
06:00 - How It’s Made 06:25 - Storage Hunters: Boston’s Bad Blood 06:50 Auction Hunters: Knuckle Dust 07:15 Born Survivor: Bear Grylls: Pacific Island 08:10 - Man, Woman, Wild: Aitutaki 09:05 - Gold Divers: Under the Ice: Smoke Under Ice 09:55 - One Car Too Far: Mountain 10:50 - How Do They Do It?: Fire Extinguisher; Cruise Liner 11:15 - How Do They Do It?: Aircraft Tyres/Six Shooters/Fever Pitch 11:40 - How It’s Made 12:10 - How It’s Made 12:35 - Mega Builders: The Big Lift: Stonecutters Bridge 13:30 - Fast N’ Loud: Monkey Business Dragster 14:25 - Mighty Ships: Umiak I 15:20 Railroad Alaska: The Beast 16:15 Porter Ridge: Anything Tows 16:45 Backyard Oil: Ms. Kentucky Oil 17:10 Auction Kings: Space Oddities 17:40 Storage Hunters: Brawlin’ On The Bayou 18:05 - Auction Hunters: Allen’s Got Balls 18:35 - Baggage Battles: Grand Theft Auto 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Dream Cars: Rolls-Royce Phantom 20:00 Guns: The Men Who Made Them 21:00 - Gold Divers: Backhoe Wars 22:00 Outback Truckers 23:00 - Yukon Men: Turf War
Go Star
07:45 - A Mother’s Son 09:20 - The Hobbit: An Unexpected Journey 12:10 The Story of Us 13:45 - Up 15:20 - The
Minsky’s 10:40 - How I Won the War Full Moon High 14:05 - Once Bitten 15:35 - MGM’s Big Screen 15:50 - Billy Galvin 17:20 - It Takes Two 18:40 - Moonlight and Valentino 20:25 - Back to School 22:00 - The Fantasticks 23:25 - MGM’s Big Screen 23:40 - The Object of Beauty 12:30 -
MGM Channel
06:05 - It Runs in the Family 07:30 Clifford 09:00 - The Night They Raided
07>00 08>30 09>00 10>00 12>00 13>30 14>00 14>05 15>30 15>45 16>45 17>00 18>00 18>05 18>30 19>30 20.00 20>10 20>30 20>35 21>30 21>35
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 10:30 - GTA Next Level 10:45 World Series by Renault 11:35 FIFA Under 17 World Cup Football 12:35 - FIFA Under 17 World Cup Football 13:35 International Championship Snooker 15:00 - WATTS 15:45 FIFA Under 17 World Cup Football 16:45 - FIFA Under 17 World Cup Football 17:45 UEFA Youth League Football :Live 20:00 - FIFA Under 17 World Cup Football 21:15 - FIFA Under 17 World Cup Football 22:30 - Brothers in Sport 23:00 Wednesday Selection 23:05 Riders Club 23:10 - CIMB Asia Pacific Classic, US PGA Tour Golf Eurosport 2
07:00 - Eurocup Basketball 08:00 - Eurocup Basketball 09:00 College Football 11:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 12:30 - WATTS 13:00 - UEFA Under21 International Championship Futsal :Live 14:30 - WATTS 14:45 - GTA Next Level 15:00 UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 16:30 - J League Football 17:00 - UEFA Women’s Champions League Football 18:00 - UEFA Under-21 International Championship Futsal :Live 19:30 - The Euroleague Basketball Show 20:00 - EuroCup Basketball :Live 21:45 - WATTS 22:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 22:30 Pro Wrestling 23:30 Boxing GO sports 1
Carissima Me
– Raiuno, 01:15
Mara li qed tag[mel su//ess fil-qasam tan-negozju, tibda ta[seb ftit fuq [ajjitha, minn dak li g[addiet fil-passat u matul it-trobbija tag[ha. Trobbija li [alliet sinjali fondi f’qalbha, minkejja li kien hemm sens ta’ romanti/i]mu wkoll.
NET News Malta A[jar Malta A[jar - Djalogu Eli in the morining Telebejg[ Flimkien NET News (ikompli) Flimkien Telebejg[ Teeny Break Telebejg[ Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla .net NET News .net Malta A[jar Malta A[jar - Djalogu Dokumentarju 10 Snin Membri flUnjoni Ewropea NET News Ta[t il-Lenti
07:00 - ATP Masters 1000 - Mutua Madrid Open – Highlights 08:00 Barclays Premier League - Week 39 - Liverpool v Newcastle Utd 10:00 - Ligue 1 - Round 37 Valenciennes v AS Monaco 12:00 - ATP Masters 1000 Internazionali BNL d’Italia Round 2 21:30 - Trans World
Sport #1411 22:30 - Barclays Premier League - Premier League World #47 23:00 - PGA European Tour - Madeira Islands Open – Highlights 00:00 - Vincennes Horseracing 03:00 - Barclays Premier League - Week 39 Cardiff City v Chelsea 05:00 RaboDirect Pro12 - Round 22 Munster v Ulster GO sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - FIFA Futbol Mundial #469 10:30 - Serie A - Round 37 Sampdoria v Napoli 12:30 - Ligue 1 - Round 37 – Highlights 13:30 Barclays Premier League - Week 39 - Norwich City v Arsenal 15:30 - Aviva Premiership - Round 22 Harlequins v Bath Rugby 17:30 Football’s Greatest 18:00 - Serie A - Round 37 - Hellas Verona v Udinese 20:00 - Ligue 1 -Round 37 - Nantes v AS Saint-Etienne 22:00 - ATP Masters 1000 - Mutua Madrid Open – Final 01:00 Barclays Premier League - Week 39 - Southampton v Manchester Utd 03:00 - Serie A - Round 37 Roma v Juventus 05:00 - Ligue 1 - Round 37 - LOSC Lille v Paris Saint-Germain GO sports 8
09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 - FIFA Futbol Mundial #469 12:30 - Serie A - Round 37 Sampdoria v Napoli 14:30 - Ligue 1 - Round 37 – Highlights 15:30 Barclays Premier League -Week 39 - Norwich City v Arsenal 17:30 - Aviva Premiership - Round 22 Harlequins v Bath Rugby 19:30 Football’s Greatest 20:00 - Serie A - Round 37 - Hellas Verona v Udinese 22:00 - Ligue 1 -Round 37 - Nantes v AS Saint-Etienne 00:00 - ATP Masters 1000 - Mutua Madrid Open – Final 03:00 Barclays Premier League - Week 39 - Southampton v Manchester Utd 05:00 - Serie A - Round 37 Roma v Juventus 07:00 - Ligue 1 - Round 37 - LOSC Lille v Paris Saint-Germain
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
26 PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI Il-{amrun
GARAXX jew store, 115-il pied tul u 24 pied wisa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
AVVI}I Kiri ta’ Bar
IL-Kumitat ta’ Santa Venera
KLASSIFIKATI Lightnings F.C. jilqa’ offerti g[all-kiri tal-bar. }mien sal-24 ta’ Mejju 2014. Regolamenti mill-ka]in. ?emplu 99882588.
21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ magni tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront. ?emplu 99422268 jew 21416705.
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu
Tiswijiet
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera,
lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Sufan
CORNER tal-cane, bill-wallunit kbira u l-inkwatri kollox pari;;, f’kundizzjoni tajba [afna. Prezz €450. ?emplu 79220368.
G{AT-TWELLIJA
{a]-}ebbug
DAR fi/-/entru bi tnejn tassodda, tnejn tal-banju, k/ina, salott, airconditions u bejt. Blg[amara b’kollox. €15,000 (Lm6439) u kera €580 (Lm249) fis-sena. ?emplu 79005509 jew 77484205.
Supermarket
FI?-/entru tar-ra[al. ?emplu 79634271.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
29
SPORT
Il-Kap tal-PN Simon Busuttil – bejn is-6 u t-8 ta’ :unju l-Partit Nazzjonalista se jorganizza Konferenza Nazzjonali bit-tema ‘L-isport f’Malta … il-pass li jmiss’ (ritratt> Martin Agius)
{tie;a ta’ aktar investiment fl-isport Il-Partit Nazzjonalista jixtieq li jara iktar investiment fl-infrastruttura sportiva f’pajji]na u fl10 snin li g[addew sar titjib kbir f’dan is-settur. Parti mill-pakkett finanzjarju li Malta kisbet millUnjoni Ewropea g[as-seba’ snin sal-2020, je[tie; li jintu]a wkoll g[al aktar fa/ilitajiet sportivi. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal dan f’laqg[a fid-Dar ?entrali ma’ numru ta’ atleti u amministraturi tal-ASA (g[awwiema u plejers tal-waterpolo) immexxija mill-President,
Joe Caruana Curran u millMalta Basketball Association, immexxija mill-President, Paul Sultana. Attendew ukoll Robert Cutajar, il-kelliem talOppo]izzjoni dwar l-Isport u lkandidati tal-PN g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew. Simon Busuttil fera[ lit-tim tal-kbar tal-waterpolo li reba[ ilmidalja tal-fidda fit-turnament tal-Commonwealth u anke reba[ l-8 Nations Turnament. Fera[ ukoll lit-tim ta]-]g[ar U17 li
Talba biex – Simon Busuttil Pistorius wkoll reba[ l-8 Nations Basketball Association, Paul jitpo;;a ta[t Turnament u lill-g[awwiema li Sultana u l-President tal-ASA, kisru numru ta’ rekords nazzjon- Joe Caruana Curran irringrazz- osservazzjoni ali. jaw lil Simon Busuttil g[al din Hu awgura wkoll lis-seba’ il-laqg[a u qalu li tajjeb li l-PN mentali
timijiet tal-basketball li se jkunu qed jirrappre]entaw lil Malta f’turnaments differenti. Simon Busuttil fakkar li bejn is-6 u t-8 ta’ :unju l-Partit Nazzjonalista se jorganizza Konferenza Nazzjonali bit-tema ‘L-isport f’Malta … il-pass li jmiss’. Il-President tal-Malta
jag[ti importanza kbira lillisport li hu wkoll parti milledukazzjoni tat-tfal u ]]g[a]ag[. Joe Caruana Curran qal li latleti li qed jipparte/ipaw flg[awn issa telg[u g[al 350 u ttimijiet tal-waterpolo telg[u g[al 10. Dan juri kemm l-isport tal-g[awm qed jikber f’pajji]na.
TAZZA TAD-DINJA
Suarez u Cavani fl-attakk tal-Urugwaj Il-kow/ nazzjonali talUrugwaj Oscar Tabarez [abbar skwadra ta’ 25 plejer li se tkun qed tipprepara g[at-Tazza tadDinja fil-Bra]il fejn se jiltaqg[u kontra l-Italja, l-Ingilterra u Costa Rica fi Grupp D. L-attakkant ta’ Liverpool Luis Suarez li skorja 31 gowl filPremier dan l-ista;un u lattakkant ta’ Paris Saint Germain Cavani li skorja 16-il gowl f’Ligue 1 huma fost attakk qawwi. Diego Forlan li g[andu rekord tal-aktar pre]enzi, wkoll kien inklu] wara bidu qawwi mal-klabb ta’ Cerezo Osaka fil:appun. Mill-25 plejer imsej[a minn Tabarez, 18 huma ta’ klabbs Ewropej fejn kien inklu] ukoll id-difensur ta’ Liverpool Sebastian Coates li jinsab misluf
lil Nacional tal-Urugwaj. L-Urugwaj se jilg[ab pariti ta’ [biberija kontra l-Irlanda ta’ Fuq u s-Slovenja qabel jiltaqa’ kontra Costa Rica fl-14 ta’ :unju g[all-ewwel log[ba millfinali. Diego Costa u Torres ma’ Spanja L-attakkanti Diego Costa u Fernando Torres ing[a]lu fliskwadra provi]orja ta’ 30 plejer ta’ Spanja g[at-Tazza tad-Dinja. Costa ta’ Atletico Madrid, li twieled u trabba fil-Bra]il, lag[ab f’]ew; partiti ta’ [biberija u ;ie naturalizzat Spanjol issena l-o[ra. Torres ukoll ;ie inklu] minkejja li lag[ab biss 16-il partita fil-
Premier u skorja [ames gowls ma’ Chelsea.
11 mill-plejers huma ta’ Barcelona u Real Madrid kif ukoll tmienja jilag[bu filPremier League. Nieqes hemm il-gowlkiper ta’ Barcelona Victor Valdes li hu mwe;;a’. Vicente del Bosque se jkun qed i[abbar l-iskwadra finali ta’ 23 fil-25 tax-xahar. Spanja se tilg[ab fi Grupp B kontra lOlanda, /-?ile u l-Awstralja. Eto’o jil[aq ir-rekord Samuel Eto’o se jkun qed jie[u sehem fir-raba’ finali mitTazza tad-Dinja u b’hekk se jil[aq ir-rekord tal-Cameroon wara li ng[a]el fl-iskwadra g[all-Bra]il. L-attakkant ta’ Chelsea lag[ab fil-finali tal-1998, l-2002 u l2010 u jekk jie[u sehem f’din l-
edizzjoni jil[aq lil Rigobert
Song u Jacques Songo’o b’erba’ edizzjonijiet. Eto’o jinsab ukoll vi/in li jil[aq ir-rekord ta’ gowls mannazzjonal fil-kompetizzjoni li hu ta’ Roger Milla. Eto’o deher li kien se jirtira mill-futbol internazzjonali ssena l-o[ra qabel bidel fehemtu. Fl-iskwadra mieg[u se jkollu l-attakkant ta’ esperjenza Pierre Webo u dak fil-forma ta’ Lorient, Vincent Aboubaker, b’Fabrice Olinga wkoll fil-lista ta’ 28 minkejja li lag[ab biss [ames darbiet man-nazzjonal. Nieqes Jacques Zoua ta’ Hamburg li jinsab imwe;;a’. Il-Cameroon jifta[ l-impenji fi Grupp A kontra l-Messiku fit-13 tax-xahar u mbag[ad jiltaqa’ kontra l-Kroazja u lBra]il.
Il-prosekuzzjoni fil-;uri talatleta mill-Afrika t’Isfel Oscar Pistorius, akku]at li qatel lillg[arusa Reeva Steenkamp, talbet formalment biex ikun ta[t osservazzjoni mentali. L-avukat prosekutur Gerrie Nel g[amel it-talba wara li l-psikjatra forensika Merryll Vorster qalet li /-Champion paralimpiku kien ‘periklu g[as-so/jeta`. Aktar qabel Vorster qalet li latleta sofra minn di]ordni ta’ ansjeta` sa minn meta kien g[adu tifel. Il-prosekuzzjoni akku]at liddifi]a li bidlet it-talba tag[ha minn wa[da ta’ difi]a personali g[al dik ta’ di]ordni psikjatrika. Nel qal li “evalwazzjoni psikjatrika kienet essenzjali” u kienet fl-interess tal-;ustizzja li lakku]at ikun riferut g[al dan. It-tabib Vorster qalet li ma t[oss li Pistorius g[andu “marda mentali” u li xorta kien kapa/i “jikkompeti fl-og[la livell b[ala atleta u jisso/jalizza.” Madankollu qalet li persuni li jbatu mill-Generalised Anxiety Dizorders(GAD) b[al Pistorius, m’g[andux ikollhom armi tannar waqt li sostniet li l-marda xorta ma tag[mlikx “mhux tajjeb biex tiffa//ja ;uri”. Jekk it-talba tal-prosekuzzjoni tintlaqa’, Pistorius jista’ jag[mel 30 jum f’istituzzjoni mentali .
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
31
SPORT WATERPOLO
Introdotti /-Championship u r-Relegation Pool fil-Premier Il-Kampjonat jibda b’round preliminari bejn 10 timijiet Din s-sena fil-kampjonat BOV tal-Waterpolo tas-sajf li se jibda fis-6 ta’ :unju, se jkunu ntrodotti l-promozzjonijiet u r-relegazzjonijiet. Dan t[abbar waqt konferenza tala[barijiet fl-uffi//ji :enerali tal-BOV f’Sta Venera indirizzata mi/-Chief Officer tal-BOV Anthony Scicluna u Joe Caruana Curran b[ala President tal-ASA. Matul il-konferenza ttellg[u wkoll il-poloz tallog[ob. Caruana Curran qal li g[axar timijiet se jkunu qed jie[du sehem fil-Kampjonat tas-sajf u parti kbira minnhom urew ixxewqa li jie[du sehem filPremier League. G[aldaqstant il-kampjonat se jibda b’round preliminari b’]ew; gruppi ta’ [ames timijiet li ttellg[u skont kif ikkwalifikaw fil-kampjonat tas-sena li g[addiet. Neptunes u San :iljan tpo;;ew b[ala seeds nru 1 f’ras kull grupp u b’hekk se jkunu qed jevitaw lil xulxin fil-preliminari. Grupp A se jkun iffurmat minn Neptunes, Sliema, Valletta, M’Scala u ta’ Xbiex waqt li Grupp B se jkollu lil San :iljan, Sirens, Exiles, Otters u M’Xlokk. Kull tim se jkun qed jiltaqa’ darba mat-timijiet l-o[ra filgrupp u l-ewwel partiti se jkunu Neptunes v M’Scala u Valletta Ta’ Xbiex fis-6 ta’ :unju minn Grupp A waqt li l-g[ada jintlag[bu ]ew; konfronti min Grupp B San :iljan v Otters u Exiles v M’Xlokk. Wara dan ir-round l-ewwel tlieta minn kull grupp, jilag[bu fil-Kampjonat Premier li b’hekk
se jkun iffurmat minn sitt timijiet filwaqt li l-a[[ar tnejn f’kull grupp, jiffurmaw l-erbg[a timijiet fl-Ewwel Divi]joni. Il-Kampjonat BOV Premier se jintlag[ab fuq ]ew; rounds u l-log[ob dirett li se jintlag[ab fir-rawnd preliminari se jkun jg[odd ukoll g[all-ewwel round. Fl-a[[ar tal-Prermier League, l-ewwel tlieta jilag[bu ]ew; rounds o[ra bejniethom f’dik li qed tissejja[ Championship Pool li minnha jo[ro; ir-rebbie[ waqt li l-a[[ar tlieta jilag[bu f’]ew; rounds o[ra tar-Relegation Pool li minnha ji;u determinati t-timijiet mirraba’ sas-sitt post. Il-punti li jkunu kisbu t-timijiet waqt lewwel fa]i tal-kampjonat jibqg[u jintirtu fi]-]ew; pools. Il-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni se jintlag[ab fuq erba’ rounds fejn anke hawn il-log[ob dirett fir-round preliminari jibqa’ jg[odd g[all-ewwel round. F’ka] ta’ punti ndaqs il-klassifika ti;i de/i]a bid-differenza tal-gowls fil-konfronti diretti. Meta jkun intemm il-log[ob kollu, l-a[[ar tim fir-Relegation Pool jilg[ab fi play-out fuq la[jar minn tliet log[biet kontra /-Champion tal-Ewwel Divi]joni. Ir-rebbie[, is-sena ta’ wara jilg[ab fil-Premier League waqt li t-tellief imur fl-Ewwel Divi]joni. Caruana Curran qal li t-timijiet tradizzjonalment meqjusa ]g[ar qed isa[[u l-iskwadra u se joffru aktar kompetizzjoni u divertiment. Hu qal li dan it-tibdil jirrikjedi numru akbar ta’ referees u se jer;a’ jkun hemm
Il-President tal-ASA Joe Caruana Curran u Anthony Scicluna tal-BOV waqt il-poloz
numru ta’ referees barranin jassistu lil dawk Maltin fi]-]ew; divi]jonijiet. Anthony Scicluna qal li ssu//ess li kiseb dan l-a[[ar ittim nazzjonali tal-Waterpolo hu prova /ara tal-livell g[oli f’pajji]na. “Bir-reb[ tal-midalja tad-deheb tan-Nazzjionijiet talUE u r-reb[ tal-midalja talfidda fil-Kampjonati talCommonwealth, il-Waterpolo Malti g[addej minn perjodu tad-deheb li jippreparana g[al sajf ta’ kompetizzjoni interessanti.” L-ista;un tas-Sajf se jkun qed jifta[ it-Tlieta 3 ta’ :unju bilpartiti tradizzjonali g[at-Tazza G[.:.S. Bejn Valletta United u M’Scala fis-6.45 p.m. u warajha l-log[ba g[at-Tazza talPresident fit-8 p.m. bejn Neptunes u Sliema.
GIRO D’ITALIA
Bouhanni jirba[ ir-raba’ tappa Il-Fran/i] Nacer Bouhanni reba[ ir-raba’ tappa ta’ 112 km fil-Giro D’Italia minn Giovinazzo sa Bari, l-ewwel tappa fl-Italja din is-sena bi sprint e//ezzjonali fl-a[[ar 350 metru biex sar l-ewwel Fran/i] li reba[ tappa fil-Giro sa mill2011. It-Tappa kienet karatterizzata minn maltemp fl-ewwel fa]i u diversi waqg[at min[abba ]]lieq spe/jalment fl-a[[ar [ames kilometri. G[al Bouhanni li g[andu 23 sena u sofra wkoll puncture, kien l-ewwel su//ess kbir fil-
karriera. Giacomo Nizzolo temm it-tieni u l-Olandi] Veelers it-tielet. L-Awstraljan Michael Matthews ]amm ilflokk ro]a b[ala lider g[at-tielet tappa konsekuttiva. Intant Marcel Kittel irtira mill-Giro min[abba marda wara ]-]ew; reb[iet li kellu fi tmiem il-;img[a fl-Irlanda. Il-:ermani] ma [ax sehem fit-tappa talbiera[ min[abba dik li t-tim tieg[u Giant-Shimano ddeskriva b[ala ‘deni’. “Di]appuntat [afna li kelli n[alli l-Giro wara bidu daqstant qawwi,” qal i/-/iklista ta’ 26
sena. “Imma ma n[ossnix f’sa[[ti u m’inix f’kundizzjoni li nikkompeti,” qal Kittel li reba[ it-tappa f’Belfast u dik f’Dublin.
KAMPJONATI EWROPEJ U17
Soldano kburi bil-plejers Il-kow/ tat-tim nazzjonali Malti ta’ ta[t is-17-il sena, itTaljan Sergio Soldano qal li jinsab ferm kburi bil-wirja li taw il-plejers tieg[u minkejja t-telfa 5-2 kontra l-Olanda fil-Gozo Stadium it-Tnejn. Kienet it-tieni telfa li ;arrab it-tim Malti fi Grupp A ta’ dawn il-finali biex issa hu matematikament eliminat qabel l-a[[ar log[ba kontra t-Turkija g[ada. “Kburi [afna bil-prestazzjoni li taw il-plejers g[alkemnm g[andi ftit tog[ma morra g[allmod kif fallejna /-/ans li stajna morna 4-3 minn ta[t. Imbag[ad tellg[u ballun fa/li mill-ewwel u skorjaw il-[ames gowl g[al 5-2. Inwe;;a’ meta nara hekk g[aliex kellna na[dmu iebes [afna biex [loqna /-/ansijiet u ma [adnihomx waqt li [allejnihom jie[du /-/ansijiet tag[hom fa/ilment,” qal Soldano f’intervista fuq il-UEFA.com. “Illum kienet log[ba miftu[a [afna bil-ballun tiela u nie]el. Ma konniex lesti nibqg[u lura u niddefendu. Ridna nilag[bu fut-
bol miftu[, log[ba offensiva. Anke jekk kultant [allasna prezz qares g[al dan, ma nistg[ux dejjem ng[idu – ‘Malta hu pajji] ]g[ir u allura rridu nkunu difensivi’. Kieku g[amilna hekk qatt ma konna nkunu nafu x’kapa/i nistg[u niksbu,” temm il-kow/ ta’ Malta. Il-kow/ tal-Olanda Maarten Stekelenburg, li kiseb post fissemifinali, qal “Illum t[abatna [afna. Konna tajjeb fl-ewwel taqsima imma /edejna ftit wara l-mistrie[. Din hi xi [a;a li rridu nanalizzaw qabel il-log[ba li jmiss. Ippruvajna niskorjaw aktar gowls u tajnihom wisq spazju imma xorta hu ri]ultat tajjeb. “Fit-tieni taqsima bdilt il-formazzjoni biex nipprova n;ieg[lhom jg[ollu l-log[ba. Dejjem diffi/li meta tilg[ab partiti b[al dawn. Tlifna kontra lIngilterra fil-Portugall f’partita ta’ [biberija aktar kmieni din issena u g[alhekk din tista’ tkun opportunita` ta’ tpattija,” temm il-kow/ Olandi].
Tottenham ike//u lil Sherwood Tottenham Hotspur ke//ew lill-manager Tim Sherwood wara li l-klabb spi//a fis-sitt post tal-Premier League. Sherwood li g[andu 45 sena [a post Andre Villas-Boas f’Di/embru u ffirma ftehim sa tmiem l-ista;un 2014-15.
“Ftehmna fuq kuntratt ta’ 18il xahar bi klawsola li nwaqqfuh fi tmiem l-ista;un u issa e]er/itajna dik l-g[a]la,” qal i/Chairman ta’ Spurs Daniel Levy. L-a[[ar log[ba ta’ Sherwood kienet reb[a 3-0 fuq Aston Villa
fl-a[[ar jum tal-kampjonat u wara kien qal li kien jispi//a fost l-ewwel erbg[a kieku kien fittmexxija l-ista;un kollu. Floku issa qed jissemmew ilmanager ta’ Southampton Mauricio Pochettino u dak ta’ Ajax Frank de Boer.
www.maltarightnow.com
L-Erbg[a, 14 ta’ Mejju, 2014
32
LOKALI
Huma bosta dawk li qed ja[arbu minn pajji]hom bit-tama li jibdew [ajja a[jar fl-Ewropa, bil-konsegwenzja li jitilfu [ajjithom waqt il-vja;; perikolu]
Jikber it-t[assib dwar l-imwiet fil-ba[ar Mediterran Kull ma jmur it-tra;edja filMediterran qed tikber, in-numru ta’ mwiet kaw]ati minn vja;;i li jitilqu mix-xtut tal-Libja kull ma jmur qed jikber. Fl-a[[ar ;ranet kienu bosta r-rapporti ta’ mwiet fil-ba[ar qrib il-g]ira ta’ Lampedusa. Dan qed ikabbar itt[assib fost bosta entitajiet, fost o[ra l-Isqfijiet u l-UNHCR. Dwar it-tra;edja tal-immigranti ‘l barra mil-Libja, lIsqfijiet Maltin fi stqarrija nnutaw b’sog[ba dan l-in/ident li nvolva nies li kienu qed ifittxu [ajja a[jar. Il-Konferenza Episkopali Maltija appellat lillawtoritajiet biex ikomplu fil[idma tag[hom favur il-[ajja umana u l-[arsien tad-drittijiet tal-bniedem. Anke l-UNHCR, ilKummissjoni G[olja tanNazzjonijiet Uniti g[arRefu;jati fi stqarrija tenniet issog[ba tag[ha g[a]-]ieda allar-
manti fin-numru ta’ immigranti li qed jg[erqu fil-ba[ar Mediterran, b’mod partikolari g[all-vittmi ta’ din l-a[[ar tra;edja, u anke g[al dawk li g[adhom ma nstabux. Fl-istqarrija l-UNHCR semmiet is-17-il il-persuna li g[erqu wara li d-dg[ajsa li kienu fuqha g[erqet madwar 160 kilometru min-Nofsinhar ta’ Lampedusa. Fost il-mejta hemm 12-il mara, tlett itfal u zewgt irgiel. }ew; bastimenti merkantili minn Franza u Vanuatu rnexxielhom isalvaw 226 persuna li aktar tard it-Tnejn ir/ievew g[ajnuna medika minn tobba Taljani. Ilvapur Fran/i], Bourbon Arcadia, salva 158 persuna u Kehoe Tide minn Vanuatu salva 68 persuna. It-ta;edja tat-Tnejn, se[[et wara numru ta’ tra;edji o[ra li se[[ew fl-a[[ar jiem fl-ib[ra territorjali Libjani, fejn hu stmat li mietu b’kollox 121 immigrant
rregolari f’dawn l-a[[ar ;img[at u f’in/identi separati. Dawk li ;ew salvati minn dawn lin/identi, ng[ataw g[ajnuna medika mill-UNHCR li qeg[da f’koperazzjoni mal-International Medical Corps, u l-Gwardjani tal-Kosta Libjana. Ka] ie[or li l-UNHCR g[amlet referenza g[alih flistqarrija tag[ha, kien dak li se[[ fis-6 ta’ Mejju meta dg[ajsa kellha bbord 130 immigrant li g[erqet 30 minuta wara li beda lvja;; lejn l-Ewropa. Madwar 53 immigrant li rnexxielhom isalvaw rrakontaw mal-UNHCR, kif it-ttraffikanti kienu mbuttawhom biex kollha joqog[du abbord iddg[ajsa minkejja li g[alihom kollha kienet ]g[ira. U anke minkejja li d-dg[ajsa li kienu fuqha kellha xi [sarat fin-nofs tag[ha. Intant, fit-tfittxija li qed tag[mel il-Guardia Costiera tal-
Italja, ttellg[u mal-44 katavru ie[or li jidher li huma vittmi talg[arqa li se[[et fis-6 ta’ Mejju. Il-vittmi jidher li huma misSudan, mill-Ghana, Mali, Burkina Faso, Ni;erja u misSenegal. Fl-istqarrija tag[ha, l-UNHCR tg[id li [afna mill-vittmi mhux jitilqu imma ja[arbu minn pajji]hom min[abba vjolenza, faqar jew persekuzzjoni fost ra;unijiet o[ra. I]da s-sitwazzjoni f’pajji]hom tant tkun serja u gravi li jkunu lesti jg[addu minn periklu biex fl-a[[ar milla[[ar isibu [ajja a[jar. IlUNHCR tg[id wkoll li l-immigranti llegali li jkollhom jg[addu minn ta[t idejn it-traffikanti, jkunu mweg[da li se jag[mlu vja;; sigur u li ]gur se jwassluhom fejn iridu. I]da kif ilba[ar Mediterran qed jesperjenza, dan mhux qed ikun il-ka] u minflok l-immigranti llegali
jispi//aw mit-traffikanti, misruqa minn flushom. Il-UNHCR, [abbret ukoll li nidiet kampanja biex twissi dwar ir-riskji nvoluti fi vja;;i b[al dawn. Kampanja li wie[ed millg[an tag[ha hu li tasal f’pajji]i minn fejn l-aktar jaslu fl-Ewropa immigranti. Skont statistika tal-UNHCR, aktar minn 170 persuna mietu hekk kif kienu fil-vja;; tag[hom lejn l-Ewropa mill-Afrika, inklu] dawk li tilfu [ajjithom fl-ib[ra territorjali Libjani, Griegi, Taljani u f’ib[ra nternazzjonali o[ra.
media•link COMMUNICATIONS